Published April 6, 2021 | Version v1
Journal article Open

Nowe stanowiska zagłębka bruzdkowanego Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) (Coleoptera: Rhysodidae) w Lasach Murckowskich (Górny Śląsk) – charakterystyka siedlisk i zagrożenia

Creators

  • 1. Markowa 1498, 37-120 Markowa, Polska, e-mail: jarekbury2@wp.pl
  • 2. Osiedle Kombatantów 19/3, 37- 500 Jarosław, Polska

Description

New records of Wrinkled Bark Beetle Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) (Coleoptera: Rhysodidae) in the Murcki Forests (the Upper Silesia) – habitat characteristics and threats. This study presents new faunistic records of Wrinkled Bark Beetle Rhysodes sulcatus from the Murcki Forests, located in the Upper Silesia. During field research carried out in the period 2009-2020, the species was revealed in 18 sites. All newly discovered sites are located outside the protected area of the nature reserve “Las Murckowski”. Therefore, Rh. sulcatus is devoid of biocenotic protection and is highly endangered due to planned management activities in this area. In order to protect the found population of the species, the authors suggest extending the boundaries of the nature reserve to include the area of all forest divisions in which the species has been found. Additionally any forest management should be limited in adjacent areas. Further research on the distribution of the species in this area is recommended, as well as periodic monitoring of already discovered sites.

Files

Przyroda_27(online002).pdf

Files (7.9 MB)

Name Size Download all
md5:c577447a4ed6ae1288cf519e1d247f44
7.9 MB Preview Download

Additional details

References

  • Audisio P. 2017. Fauna Europaea – Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787). Fauna Europaea version 2017.06, https://fauna-eu.org (Downloaded on 27 February 2021).
  • Bekchiev R., Crevecoeur L., Gielen K., Bosmans B., Smets K., Kostov R. 2020. One Hundred Years of Solitude: Rediscovery of the Rare and Protected Beetle Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) (Coleoptera: Rhysodidae) in Bulgaria. Acta Zoologica Bulgarica 72(3): 383–384.
  • Bennett K.D. 2005. Late Quaternary Environmental Change: Physical and Human Perspectives. Longman Scientific and Technical, Harlow, UK, 273 pp.
  • Bidas M., Buchholz L. 2007. Interesujące chrząszcze (Coleoptera) stwierdzone w Górach Świętokrzyskich. Wiadomości entomologiczne 26(4): 289–291.
  • Borowiec L., Iwan D. 1989. Nowe stanowiska reliktowych gatunków chrząszczy (Coleoptera) z Roztocza. Przegląd Zoologiczny 33: 439–440.
  • Buchholz L., Komosiński K., Melke A., Michalski R., Szymczuk R., Koba Ł., Sienkiewicz P. 2011. Nowe dane o występowaniu Rhysodes sulcatus (Fabr.) (Coleoptera: Rhysodidae) na terenie Nadleśnictwa Bircza w południowo-wschodniej Polsce. Wiadomości entomologiczne 30(3): 179–181.
  • Buchholz L,. Kuberski Ł., Michalski R., Melke A., Olbrycht T. 2013. Chrząszcze Coleoptera z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej na obszarze projektowanego Turnickiego Parku Narodowego i w jego okolicach. Roczniki Bieszczadzkie 21: 297–317.
  • Burakowski B. 1975. Descriptions of larva and pupa of Rhysodes sulcatus (F.) (Coleoptera, Rhysodidae) and notes on the bionomy of this species. Annales Zoologici 32(12): 271–287.
  • Burakowski B. 1976. Chrząszcze Coleoptera. Zagłębkowate Rhysodidae. Klucze do oznaczania owadów Polski 19(4): 1–11.
  • Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. 1973. Chrząszcze Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, cz. 1. Katalog fauny Polski 23(2): 1–232.
  • Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. 1976. Chrząszcze – Coleoptera. Adephaga prócz Carabidae, Myxophaga, Polyphaga: Hydrophiloidea. Katalog fauny Polski 23(4): 1–309.
  • Burmeister F. 1939. Biologie, Ökologie und Verbreitung der europäischen Käfer auf systematischer Grundlage. I. Band: Adephaga. I. Familiengruppe: Caraboidea, 307 pp.
  • Bury J., Mazepa J. 2014. Nowe dane o Clerus mutillarius Fabricius, 1775 (Coleoptera: Cleridae) w południowej Polsce. Acta entomologica silesiana 22(online 010): 1–8.
  • Byk A. 2001 (2000). Interesujące chrząszcze (Coleoptera) odłowione w okolicach Hrubieszowa. Wiadomości entomologiczne 19(3–4): 195.
  • Eckelt A., Müller J., Bense U., Brustel H., Bussler H., Chittaro Y., Cizek L., Frei A., Holzer E., Kadej M., Kahlen M., Köhler F., Möller G., Mühle H., Sanchez A., Schaff rath U., Schmidl J., Smolis A., Szallies A., Németh T., Wurst C., Thorn S., Christensen Bojesen R.H., Seibold S. 2018. "Primeval forest relict beetles" of Central Europe: a set of 168 umbrella species for the protection of primeval forest remnants. Journal of Insect Conservation 22(1): 15–28.
  • European Council 1992. European Council of 21 May 1992 on the conservation of natural habitats and wild fauna and flora.
  • Greń C., Królik R., Szołtys H. 2012. Czerwona lista chrząszczy (Coleoptera) województwa śląskiego, pp. 37–70, In: Parusel J.B. (Ed.). Raporty Opinie 6. Strategia ochrony przyrody województwa śląskiego do roku 2030. Raport o stanie przyrody województwa śląskiego 4. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice, 87 pp.
  • Gutowski J., Jaroszewicz B. 2001. Katalog fauny Puszczy Białowieskiej. Instytut Badawczy Leśnictwa, Warszawa, 404 pp.
  • Hedwig K. 1928. Zwei Käfer aus Oberschlesien. Zeitschrift für Entomologie 16(1): 11.
  • Holly M. 2017. Zagłębek bruzdkowany Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) (Coleoptera – Rhysodidae) wykazany ze Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Roczniki Bieszczadzkie 25: 419–422.
  • Horion A. 1935. Nachtrag zu Fauna Germanica. Die Käfer des Deutschen Reiches von Edmund Reitter. Krefeld, VIII + 358 pp.
  • Horion A. 1941. Faunistik der deutschen Käfer. Band I: Adephaga – Caraboidea. Krefeld: 463 pp.
  • Horion A. 1951. Verzeichnis der Käfer Mitteleuropas (Deutschland, Österreich, Tschechoslovakei) mit kurzen faunistischen Angaben. 1-2. Stuttgart, X + 536 pp.
  • Karpiński L., Szczepański W. 2014. Dotychczasowy stan poznania oraz nowe dane o występowaniu chrząszczy saproksylicznych w rezerwacie przyrody Las Murckowski. Studia i Materiały CEPL w Rogowie 41(4): 273–278.
  • Kolbe W. 1924. Beiträge zur schlesischen Käferfauna. Jahresheft des Vereins für schlesische Insektenkunde zu Breslau 14: 40–55.
  • Kostanjsek F., Sebek P., Baranova B., Seric Jelaska L., Riedl V., Cizek L. 2018. Size matters! Habitat preferences of the wrinkled bark beetle, Rhysodes sulcatus, the relict species of European primeval forests. Insect Conservation and Diversity 11(6): 545–553. doi: 10.1111/icad.12295.
  • Konwerski S, Sienkiewicz P. 2002. Przyczynek do poznania chrząszczy Beskidu Niskiego. Nowy Pamiętnik Fizjograficzny 1(1): 85–88.
  • Kubisz D. 2004. Zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus), pp. 127–129, In: Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (Eds.), Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 6: Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Warszawa, Ministerstwo Środowiska, 500 pp.
  • Łomnicki M.A. 1891. Wykaz chrząszczów nowych dla fauny Galicyi. Sprawozdanie Komisji Fizyograficznej 26: 16-25.
  • Makomaska-Juchiewicz M., Cierlik G., Bonk M., Król W., Zięcik A. 2018. Zagłębek bruzdkowany (Rhysodes sulcatus), p. 119, In: Cieśla A., Mionskowski M., Müller I., Radziwiłł D. (Eds.), Monitoring siedlisk przyrodniczych w roku 2016 oraz gatunków roślin i zwierząt w latach 2015-2016. Biblioteka Monitoringu Środowiska GIOŚ, Warszawa, Biuletyn monitoringu przyrody 16(1): 1–154.
  • Mokrzycki T. 2007. Waloryzacja ekosystemów leśnych Gór Świętokrzyskich na podstawie struktury zgrupowań chrząszczy związanych z pniakami, pp. 148-193, In: Borowski J., Mazur S. (Eds.),Waloryzacja ekosystemów leśnych Gór Świętokrzyskich metodą zooindykacyjną. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 234 pp.
  • Niemiec P. 2017. W Katowicach, czyli w... prastarej puszczy. Magazyn Przyrodniczy "Salamandra" 1(43): 12–15.
  • Nowotny H. 1922. Rhyssodes sulcatus. Entomologische Blätter Zeitschrift für Biologie und Systematik der Käfer unter besonderer Berücksichtigung der Forstentomolgie 18: 190–191.
  • Nowotny H. 1923. Einige Käfer aus Emanuelssegen. Entomologische Blätter Zeitschrift für Biologie und Systematik der Käfer unter besonderer Berücksichtigung der Forstentomolgie 19: 190.
  • Melke A., Szafraniec S., Szołtys H. 1998. Saproksyliczne kusakowate (Coleoptera: Staphylinidae) rezerwatów przyrody województwa katowickiego. Natura Silesiae Superioris 2: 73–79.
  • Méndez M., Dodelin J., Petrakis P., Schlaghamersky J., Nardi G. 2010. Rhysodes sulcatus. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T157582A5100245. (Downloaded on 27 February 2021).
  • Monitoring GIO Ś. Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych. Państwowy Monitoring Środowiska. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Zagłębek bruzdkowany Rhysodes sulcatus – Monitoring gatunków i siedlisk przyrodniczych ze szczególnym uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000. Wyniki monitoringu w latach 2015-2016, 49 pp. http://siedliska.gios.gov.pl/images/pliki_pdf /wyniki/2015-2018/2016/zwierzeta/wyniki_monitoringu_zwierzat_2015_2016_zaglebek_ bruzdkowany.pdf (Downloaded on 27 February 2021).
  • Olbrycht T., Kucharska-Świerszcz M., Tomasik Ł., Furgoł M., Melke A. 2019. Pierwsze obserwacje zagłębka bruzdkowanego Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) i ponurka Schneidera Boros schneideri (Panzer, 1796) w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Roczniki Bieszczadzkie 27: 325–331.
  • Olbrycht T., Melke A., Kuberski Ł. 2015. Występowanie Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) i Boros schneideri (Panzer, 1796) (Coleoptera) w obszarach Natura 2000 "Bieszczady" (część wschodnia) i "Moczary". Roczniki Bieszczadzkie 23: 189–197.
  • Palm T. 1959. Die Holz und Rindenkafer der sud- und mittelschwedischen Laubbaume. Opuscula Entomologica 16: 262.
  • Pawłowski J.S. 2008. Reliktowe chrząszcze (Coleoptera) "Puszczy Karpackiej". Roczniki Bieszczadzkie 16: 317–324.
  • Pawłowski J.S. 2009. Cenne bezkręgowce naziemne Magurskiego Parku Narodowego i terenów ościennych, pp. 133-146, In: Górecki A., Zemanek B. (Eds.), Magurski Park Narodowy – monografia przyrodnicza. Uniwersytet Jagielloński, Magurski Park Narodowy, Krempna-Kraków, 296 pp.
  • Pawłowski J.S., Kubisz D., Mazur M. 2002. Coleoptera Chrząszcze, pp. 88–110, In: Głowaciński Z. (Ed.), Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Polska Akademia Nauk, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków. 155 pp.
  • Plewa R., Niemiec P. 2010. Nowe stanowiska Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) (Coleoptera: Rhysodidae) w Polsce. Wiadomości entomologiczne 29(1): 58–59.
  • Rozporządzenie 2016. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183).
  • Serwis GDDK iA - Generalny Pomiar Ruchu 2010 https://www.gddkia.gov.pl/pl/987/gpr-2010 (Downloaded on 27 February 2021).
  • Sag M., Turic N., Vignj evic G., Laus B., Temunovic M. 2015. The first record of the rare and threatened saproxylic Coleoptera: Cucujus cinnaberinus (Scopoli, 1763), Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787) and Omoglymmius germari (Ganglbauer, 1891) in Kopacki rit Nature Park. Natura Croatica 25: 249–258.
  • Scholz E. 1924. Seltene Coleopteren aus den Plesser Forsten. Jahresheft des Vereins für Schlesische Insektenkunde zu Breslau 14: 7–8.
  • Sienkiewicz P. 2004. Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787), pp: 91–92, In: Głowaciński Z., Nowacki J. (Eds.), Polska Czerwona Księga Zwierząt, Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków - Poznań, 448 pp
  • Sienkiewicz P. 2012. Zagłębek bruzdkowany Rhysodes sulcatus (Fabricius, 1787), pp. 400–418, In: Makomaska-Juchiewicz M., Baran P. (Eds), Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Cz. II. Warszawa: GIOŚ, 519 pp.
  • Szafraniec S., Szołtys H., Melke A. 1999. Materiały do poznania chrząszczy (Coleoptera) saproksylicznych w wybranych projektowanych rezerwatach przyrody byłego województwa katowickiego. Natura Silesiae Superioris 3: 77–86.
  • Szołtys H., Grzywocz J. 2014. Materiały do poznania entomofauny Polski – Coleoptera. Acta entomologica silesiana 22(online 009): 1–18.
  • Tenenb aum Sz. 1913. Chrząszcze (Coleoptera) zebrane w Ordynacyi Zamojskiej w gub. Lubelskiej. Pamiętnik Fizyjograficzny 21,III: 1–72.
  • Trella T. 1926. Wykaz chrząszczów okolic Przemyśla. Cicindelidae, Carabidae, Rhysodidae. Polskie Pismo Entomologiczne 5(1–2): 68–73.
  • Trella T. 1938. Turnica pod Przemyślem. Ochrona Przyrody 17: 203–209.
  • Trella T. 1939. Notatki koleopterologiczne z okolic Przemyśla. I. Polskie Pismo Entomologiczne 16–17: 59–86.
  • Waga A. 1841. Rhizodes europaeus aux environs de Varsovie. Annales de la Société entomologique de France 10: 5.
  • Witkowski Z.J., Król W., Solarz W. (Eds.). 2003. Carpathian List Of Endangered Species. WWF and Institute of Nature Conservation, Polish Academy of Sciences, Vienna-Krakow, 64 pp
  • Whitehouse N. 2006. The Holocene British and Irish ancient woodland fossil beetle fauna: implications for forest history, biodiversity and faunal colonization. Quaternary Science Reviews 25: 1755–1789.