Site System Scheme: representing how environmental pressures affect vegetation through site characteristics

(English: see further below)

Systeemschema van de standplaats: hoe milieudrukken de vegetatie via standplaatskenmerken beïnvloeden

Het systeemschema van de standplaats is een visualisatietool en een databank over relaties tussen vegetatie, standplaatsfactoren en milieudrukken. Centraal staat welke standplaatsfactoren in welke milieucompartimenten (atmosfeer, bodem, waterbodem, grondwater, inundatiewater, oppervlaktewaterkolom) rechtstreeks of onrechtstreeks relevant zijn voor vegetatie. 

Deze tool biedt een schematische voorstelling van de milieucompartimenten met, voor de meeste milieudrukken die de Europees beschermde habitattypes in Vlaanderen aantasten:

• de standplaatsfactoren waarop de milieudruk rechtstreeks resp. onrechtstreeks doorwerkt; 
• de richting waarin deze standplaatsfactoren onder de milieudruk evolueren;
• het milieucompartiment dat het eerst wordt beïnvloed.

Het systeemschema van de standplaats werd uitgewerkt voor de milieudrukken die behoren tot de volgende klassen:

• ruimtebeslag (incl. bodemcompactie, verharding, herprofilering, grondverzet en veranderingen in bodemdynamiek)
• eutrofiëring 
• verzuring
• wijziging van de grondwaterstand
• wijziging hydrologie via oppervlaktewater (incl. veranderingen in overstromingsduur of -frequentie, in stroomsnelheid, in waterpeil en in golfslagwerking)
• verzoeting en verzilting
• verontreiniging
• klimaatverandering (incl. zeespiegelstijging)

De relaties, geïllustreerd in het systeemschema van de standplaats, zijn gebaseerd op gevestigde kennis (uit literatuur) over de ecologie van verschillende ecosystemen, gaande van droge tot aquatische milieus. Het systeemschema van de standplaats kan o.a. worden gebruikt om tot een wetenschappelijk onderbouwde selectie van standplaatsfactoren te komen.

Bestanden 

• tool: Microsoft Access 2003 databank (.mdb) incl. scripts in Visual Basic for Applications:  systeemschema_standplaats_v0_1_0.mdb
• begeleidende toelichting: PDF bestand Herr_Vanderhaeghe_2022_toelichting_systeemschema_standplaats.pdf (Herr C. & Vanderhaeghe F. (2022). Toelichting bij het conceptueel systeemschema van de standplaats. Versie 0.1.0. 45 p.)

Disclaimer

Het systeemschema van de standplaats is oorspronkelijk ontwikkeld voor intern gebruik binnen het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). Ondanks alle zorg die is besteed aan de tool, is dit te beschouwen als een eerste versie en kunnen we niet garanderen dat de informatie ten allen tijde volledig en/of juist zal zijn. Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele fouten en/of onjuistheden en voor directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit het gebruik van de tool. Gebruikers die problemen vaststellen (zowel technisch als inhoudelijk) worden verzocht om contact op te nemen met de auteurs.

De MS Access databank bevat scripts in Visual Basic for Applications die nodig zijn voor de goede werking van de tool. De gebruiker kan de scripts inschakelen door te klikken op de knop “inhoud inschakelen” die bij de beveiligingswaarschuwing verschijnt.

Bijdragen

We verwelkomen iedereen die een bijdrage wil leveren aan de verdere ontwikkeling of optimalisering van deze tool. Aarzel niet om contact op te nemen met de auteurs.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Site System Scheme: representing how environmental pressures affect vegetation through site characteristics.

The Site System Scheme is a visualization tool and a database about relationships between vegetation, site factors and environmental pressures. Its core indicates which site factors in which environmental compartments (atmosphere, soil, subaqueous soil, groundwater, inundation water, surface water column) are directly or indirectly relevant to vegetation. 

This tool provides a schematic representation of the environmental compartments and shows, for the main environmental pressures that affect the European protected habitat types in Flanders:

• which site factors are directly resp. indirectly influenced by the environmental pressure;
• in which direction these site factors evolve under the environmental pressure;
• which environmental compartment is affected first.

The Site System Scheme has been developed for the environmental pressures belonging to the following classes:

• physical modification (incl. soil compaction, infrastructure, reprofiling, soil transport and changes in soil dynamics)
• eutrophication
• acidification
• change of groundwater level
• change of surface water hydrology (incl changes in flood duration or frequency, in surface water velocity, in water level and changes of wave impact)
• desalination and salinization
• pollution
• climate change (incl. sea level rise)

The relationships illustrated in the Site System Scheme are based on established knowledge (from literature) about the ecology of different ecosystems ranging from dry to aquatic environments. The Site System Scheme can a.o. be used to obtain a well-informed selection of site factors.

Files

• tool (in Dutch): Microsoft Access 2003 database (.mdb) incl. scripts in VBA: Systeemschema_Standplaats_v0_1_0.mdb
• explanatory note (in Dutch): PDF file: Herr_Vanderhaeghe_2022_toelichting_systeemschema_standplaats.pdf (Herr C. & Vanderhaeghe F. (2022). Toelichting bij het conceptueel systeemschema van de standplaats. Versie 0.1.0. 45 p.)

Disclaimer

The Site System Scheme was originally developed for internal use within the Research Institute for Nature and Forest (INBO). Despite all the care that has been taken with the tool, this version is to be considered as a first version and we cannot guarantee that the information will be complete and/or correct at all times. The Research Institute for Nature and Forest cannot be held liable for any errors and/or inaccuracies and for direct or indirect damage, of whatever nature, resulting from the use of the tool. Users who identify problems (both technical and related to content) are invited to contact the authors.

The MS Access database contains scripts in Visual Basic for Applications that are necessary for the proper functioning of the tool. The user can enable the scripts by clicking the “enable content” button that appears with the security warning.

Contribute

We welcome anyone who wants to contribute to the further development or optimization of this tool. Do not hesitate to contact the authors.