Published December 28, 2018 | Version v1
Journal article Open

Bolesław Prus odzwierciedlony w swoich rzeczach. Spis pamiątek po pisarzu w przekazie Oktawii Głowackiej i Feliksa Araszkiewicza [Bolesław Prus reflected in his things. A list of the writer's keepsakes as conveyed by Oktawia Głowacka and Feliks Araszkiewicz]

  • 1. Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa

Description

In 1923 to 1924, Oktawia Głowacka donated to libraries and museums the inheritance, as well as materials and personal items, of her late husband known as Bolesław Prus. The ones which survived can serve as a valuable source of knowledge on his life and work. Amidst the manuscripts and typescripts, there are not only the first versions of works, or the writer’s notes (among others, the notebooks documenting his particular writing process). There are also the notes of his wife, who arranged the materials from the home archive of Głowacki. A List of Keepsakes of the Late Aleksander Głowacki ‘Bolesław Prus’ handwritten by Oktawia, also belongs to the collection (it is currently located in the Collection of Iconography and Photography at the National Museum in Warsaw). One part of the list is a register of Items [Prus] would keep on him, which contains important information about the everyday reality, habits and passions of the writer – such as his fascination with the camera and photography, the velocipede, or the typewriter.
‘Things should be looked at as elements of a picture’, and in this case, it is the picture of the life and work of the author of The Doll. Juxtaposing two differing versions of the inventory of the author’s relics – the earlier, handwritten one prepared by Oktawia Głowacka and the later, printed version by Feliks Araszkiewicz – offers a unique possibility to present a more complete and more genuine reality of a man reflected in his things.

Болеслав Прус в личных вещах. Опись памятных вещей писателя, переданных Октавией Гловацкой и Феликсом Арашкевичем
В 1923-1924 годах Октавия Гловацкая передала в библиотеки и музеи архив, материалы и предметы своего покойного мужа, известного как Болеслав Прус. То, что из этого сохранилось, может послужить ценным источником сведений о его жизни и творчестве. Среди рукописей и машинописных материалов есть не только первоначальные версии произведений или заметки писателя (в том числе, блокноты – своего рода творческая лаборатория писателя), но и записи его жены, которая приводила в порядок домашний архив Гловацких. Среди них есть также Опись памятных вещей пок. Александра Гловацкого «Болеслава Пруса», составленная Октавией (в настоящее время – в Собрании иконографии и фотографии Национального музея в Варшаве). В его состав входит, например, список «Мелочей, которые [Прус] носил с собой», несущий ценную информацию о повседневной жизни, привычках и пристрастиях писателя – в частности, его увлечении фотоаппаратом и фотографией, велосипедом или печатной машинкой.
«Предметы должны рассматриваться как часть картины», в данном случае – образа жизни и творчества автора Куклы. Сравнение двух отличающихся друг от друга версий описи вещей писателя – более ранней рукописной (подготовленной Октавией Гловацкой) и позднейшей печатной (Феликса Арашкевича) дает уникальную возможность полнее и точнее увидеть реальность человека, отраженного в своих вещах.

Files

16. 2018-XXIV-Grabowska-Kuniczuk.pdf

Files (2.1 MB)

Name Size Download all
md5:b9a1c19d11d49d1e6b89a070e4fe6d4e
2.1 MB Preview Download

Additional details

References

  • Araszkiewicz F., Refleksy literackie. Studia, szkice, notatki, Lublin 1934.
  • Bolesław Prus 1847-1912. Kalendarz życia i twórczości, pod red. Z. Szweykowskiego, oprac. K. Tokarzówna, S. Fita, Lublin 1969.
  • Bolesław Prus: pisarz nowoczesny, pod red. J.A. Malika, Lublin 2009.
  • Bolesław Prus. Pisarz. Publicysta. Myśliciel, pod red. S. Fity i M. Woźniakiewicz-Dziadosz, Lublin 2003.
  • Grabowska-Kuniczuk A., Parnowska M., Bolesława Prusa "zabawa" w pisanie na maszynie – narzędzie, autor, tekst, "Napis" XXI 2015, s. 235-247.
  • Grabowska-Kuniczuk A., Przez okulary Dziadzia. Rodzinne tajemnice, anegdoty i plotki w twórczości Bolesława Prusa, "Prace Polonistyczne", seria LXI, 2006, t. 2, s. 41-50.
  • Grabowska-Kuniczuk A., "Sąd oka"? O sposobach postrzegania świata w twórczości Bolesława Prusa, "Napis" XX 2014, s. 138-151.
  • Ilmurzyńska H., Stepnowska A., Księgozbiór Bolesława Prusa, pod red. nauk. Z. Szweykowskiego, Warszawa 1965.
  • Korespondencja Heleny Modrzejewskiej i Karola Chłapowskiego, t. 1: 1859-1880, wybór i oprac. J. Got i J. Szczublewski, Warszawa 1965.
  • Mikoś M.J., W pogoni za Sienkiewiczem. Z odnalezionych dzienników Almy Curtin, Warszawa 1994.
  • Pamiętnik Henryki z Rodkiewiczów-Witkiewiczowej córki Oktawii Żeromskiej, "Przegląd Lubelski" 1965, t. 1, s. 200-214.
  • Pomian K., Zbieracze i osobliwości. Paryż – Wenecja XVI-XVIII wiek, tłum. A. Pieńkos, Warszawa1996.
  • Prus B., Emancypantki, t. 1-4, w: Pisma, pod red. Z. Szweykowskiego, t. 1 (15), Warszawa 1949.
  • Prus B., Kroniki, oprac. Z. Szweykowski, t. 13, Warszawa 1963.
  • Prus B., [Nauka Prusa pisania na maszynie], oprac. A. Grabowska-Kuniczuk, "Napis" XXI 2015, s. 250-261.
  • Prus B., Pisma wszystkie. Notatki twórcze, t. 1: Notatki "lubelskie", oprac. M. Kreft, A. Martuszewska, wstęp A. Martuszewska, Warszawa-Lublin 2014.
  • Prus B., Pisma wszystkie. Korespondencja, t. 1: Listy Bolesława Prusa, oprac. i wstępem opatrzył J. Nowak, Warszawa- Lublin 2017.
  • "Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie" IX, Warszawa 1965 (tu głównie artykuły Jerzego Sienkiewicza i Stefana Kozakiewicza).
  • Sikora A., Jak należy oglądać wystawę, czyli słów kilka o dziewiętnastowiecznej tęsknocie za przejrzystością doświadczenia, "Napis" XX 2014, s. 163-181.
  • Starowieyski F. (pseud. F. von Biberstein Starowieyski), "Habere et esse", w: Kolekcja rodziny Starowieyskich, red. K. Szurek, I. Łopuch, Wrocław 2002.
  • Wasylewski S., Na dworze króla Stasia, Lwów-Kraków 1919.
  • Walka o dobra kultury. Warszawa 1939-1945, pod red. S. Lorentza, t. 1, Warszawa 1970.
  • Wspomnienia o Bolesławie Prusie, zebrał i oprac. S. Fita, Warszawa 1962.