Kleopatra niejedną ma twarz – recepcja postaci egipskiej władczyni w kulturze dziecięcej i młodzieżowej [Many Faces of Cleopatra – Reception of Egyptian Queen In the Children and Youth Culture]

Kleopatra jako wzór kobiety zarówno pięknej, jak i inteligentnej jest zakorzeniony w kulturze od dawna. Przyczyniły się między innymi do tego filmy o tej egipskiej władczyni, a w szczególności Kleopatra z 1963 roku. To dzięki niemu powstał kanon urody królowej, który powielany jest do dzisiaj (krótka fryzura z grzywką i charakterystyczny makijaż oka). Kultura XX wieku skupiała się jednak w większości na tekstach przeznaczonych dla dorosłych – dotyczyło to także wizerunku Kleopatry. Wraz z początkiem XXI wieku twórcy zaczęli przybliżać postać władczyni młodemu pokoleniu. Korzystając ze zjawiska recepcji, zaczęli pokazywać nowe, nieznane oblicza córki Ptolemeusza Auletesa. Potężna władczyni dzięki temu przybrała wiele różnych ról. Ukazano ją między innymi jako kochającą kobietę, opiekunkę czy matkę. Osadzona została także w roli najeźdźcy z kosmosu, zbawicielki galaktyki, ducha czy mumii. Przedstawione wizerunki Kleopatry różnią się od siebie, przez co młody odbiorca ma możliwość znaleźć w każdym jej przedstawieniu inne motywy związane z osobą królowej, które go zainteresują – może poznać złe cechy, które kojarzone są z władczynią, utożsamić się z nią dzięki cechom pozytywnym lub poznać ją od strony historycznej. Różnorodność tekstów potwierdza to, że postać Kleopatry jest nadal wykorzystywana w kulturze, a w szczególności tej, która dedykowana jest najmłodszym. Dzięki wielu motywom egipska królowa staje się dla młodego pokolenia niezwykle ciekawą postacią z wieloma twarzami wartymi odkrycia.

Cleopatra as a female role model – smart and beautiful – is a strong and enduring element of our culture. One of the most important carriers of that image is the movie from 1963, Cleopatra. This movie produced a beauty canon copied and familiar even now (a short hair style with fringe and a characteristic eye makeup). The 20th-century culture focuses on texts dedicated to adults. In the beginning of the 21st century, artists started to introduce Cleopatra and her image to younger audiences. Reception and evolution of her image let the artists present and construct an unknown side of Auletes’ daughter. The powerful ruler got many new roles and faces. She has been shown as a woman in love, a careerwoman or, a mother. Cleopatra also took on a variety of roles such as, an invader from space, a savior of the whole galaxy, a ghost or a mummy. Each of these images is different and this diversity offers to young consumers of culture the opportunity to discover and focus on aspects of her character that attract them most. The young audience can find out more about historical facts or, simply, identify with her personality, discover negative features of her character. The variety of the texts about Cleopatra confirms that the image of the Egyptian queen is still very much alive and present in culture, in particular as perceived by the youngest audiences. The diversity of motifs and images makes her a very appealing figure for the current young generation.