Poëzie

Na een korte geschiedenis van de poëzievertaling, beschrijft dit artikel de belangrijkste tekstuele en extratekstuele kenmerken van poëzie. Het daaropvolgende deel, Houdingen en aanpakken, gaat in op maatschappelijke houdingen ten opzichte van de poëzievertaling: het idee dat poëzie “verloren gaat bij vertaling”, en het feit dat poëzievertalers zeer zichtbaar zijn. Vervolgens wordt een overzicht gegeven van algemene aanpakken tot het vertalen van poëzie: letterlijke hulp- en interlineaire vertalingen; de boodschap van het brongedicht “re-creatief” overbrengen in een doeltaalgedicht; vrije bewerkingen; gedichten geïnspireerd op anderstalige gedichten; en pseudovertalingen. Ook worden debatten binnen het re-creatieve vertalen besproken: brontekst- versus doeltekstgerichtheid; creativiteit; en de vraag of de vaste vorm van een brongedicht overgebracht moet worden – en zo ja, hoe. Tenslotte worden vertaalnormen ten opzichte van de poëzie vermeld.

De volgende twee secties beschrijven vertaalprocessen, hoe vertaalde poëzie aan lezers en luisteraars wordt overgedragen, en hoe ze wordt gelezen. Vervolgens worden de vaardigheden, motivaties en emoties van vertalers besproken, evenals vragen van loyaliteit en identiteit. Daarna beschrijft het artikel hoe poëzievertalers met anderen samenwerken: in een projectteam met mensen zoals een redacteur, een uitgever en/of een brondichter; en in een collaboratieve groep met meerdere deelnemers zoals een brondichter, een of meer doeltaaldichters, en/of één of meer tweetalige deskundigen.

Er volgt een overzicht van de maatschappelijke context waarin poëzievertalers en projectteams werken: het “veld” van poëzievertalen als roeping; beloning, erkenning en opleiding; en de sociale status van poëzievertalers. Daarna wordt de publicatiemarkt voor vertaalde poëzie beschreven, alsmede hoe poëzievertalingen poëzie in de doelcultuur, de vertaaltheorie en de doeltaal zelf hebben beïnvloed. Daarna worden verbanden tussen de poëzievertaling en macro-sociale concepten zoals cultuur of natie verkend.

Tenslotte vermeldt het artikel gebieden van de poëzievertaling die toekomstig onderzoek waard zijn, en relevante onderzoeksmethoden.

Citaten uit niet-Nederlandse bronnen zijn door mijzelf vertaald.