Eleştirel Teori Bağlamında Ali Şeriati ve Düşünce Dünyası

Bu çalışma Ali Şeriati’nin eleştirel teori içindeki yerini konu edinmektedir. Çalışma da giriş kısmıyla birlikte genel ve özet bir yaklaşımla eleştirel teorinin öne çıkan niteliklerinden bahsedilmiş Ali Şeriati ise çalışmanın ana teması olarak daha ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Özellikle eleştirel teori ve Ali Şeriati’nin söylemlerinde öne çıkan; kapitalizm, yabancılaşma, sınıfsal yapı ve din kavramları üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda Şeriati’nin kendi eserleri ve hakkında yapılan çalışmalarla birlikte eleştirel teori ile ilgili çalışmalar da incelenmiş ve Şeriati’nin eleştirel teoriyle ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu sebeple çalışmada, eleştirel teorinin temel kavramları, Şeriati’nin bakış açısıyla verilmiş, bu teoriyle ayrıldığı noktalar gösterilmiştir. Çalışma, Şeriati’nin eleştirel düşünce biçimini Kur’an temeli üzerinden ele alması ve İslam’ı diyalektik bir sürecin bütünü olarak yorumlaması açısından önemlidir. Yanı sıra Şeriati’nin din-toplum ilişkisinde ilişkinin yönü ve niteliğiyle ilgili toplumsal yapının şekillenmesi sürecinde Habil ve Kabil, tevhit ve şirk gibi kavramlar üzerinden dine önemli anlamlar yüklemesi de dikkat çekicidir. Çalışma sonucunda Şeriati’nin kendi özünde, doğasında, tarihinde ve Müslüman bir kişi olarak dininde gördüğü diyalektik anlayışı Batı eleştirel teorinin söylemleriyle yeniden yorumladığı görülmüştür.