Published December 30, 2023 | Version v1
Journal article Open

Hadis Literatüründe Kudüs: Şii ve Sünni Rivayetler Bağlamında bir Değerlendirme

  • 1. ROR icon Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Description

Öz: Yahudilerin Süleyman Mabedi, Hristiyanların Kıyamet Kilisesi, Müslümanların Mescid-i Aksa’sı gibi mekanlarıyla semavi dinlerin ortak mukaddesi olan Kudüs, günümüzün tarihî ve önemli dini merkezlerinden biridir. Diğer semavi dinlerde olduğu gibi İslam’da da birçok önemli hadisede önemli bir konumdadır. Bu yönüyle dikkate alındığında İslam nezdindeki konumunun ne olduğu, bu konumun neyden kaynaklandığı gibi soruları gündeme gelmektedir. Bunun yanında özellikle günümüzde gerek Sünni gerekse Şii düşüncenin mensuplarının Kudüs’te İslamî hareketleri destekleyen tavırlarını göz önüne aldığımızda bu desteklerin arkasında yatan sebebin dini bir kaygı mı olduğu sorusu da önem kazanmaktadır. Bu makalede Kudüs’ün değeri hakkında iki yaklaşımında temel kaynaklarından olan hadislerde yer alan rivayetler değerlendirilecek, karşılaştırmalı olarak incelenerek bir değer araştırması yapılmıştır. Yapılan bu araştırmada her iki yaklaşımın temel hadis kaynaklarında Kudüs’ün ve Mescid-i Aksa’nın önemli bir yeri olduğu görülmekle beraber literatürdeki hadislerin metinleri farklı olsa da benzer içeriklere sahip olduğu da dikkat çekmektedir.

Abstract (English)

Abstract: Jerusalem, with its sacred sites such as the Temple Mount for Jews, the Church of the Holy Sepulchre for Christians, and the Al-Aqsa Mosque for Muslims, is a shared sacred city among the Abrahamic religions, serving as one of the historical and significant religious centers today. Like in other Abrahamic religions, it holds a crucial position in Islam, being associated with many important events. Considering this aspect, questions arise about its significance in Islam, the reasons behind this significance, and whether the support for Islamic movements in Jerusalem by both Sunni and Shia communities in contemporary times is driven by religious concerns. This article evaluates the narratives found in the hadiths, which are fundamental sources for both perspectives on the value of Jerusalem. Through a comparative analysis, an exploration of the values is conducted. The research reveals that both approaches recognize the significance of Jerusalem and the Al-Aqsa Mosque in their core hadith sources. Despite variations in the texts of the hadiths in the literature, they share similar content.

Keywords: The Al-Aqsa Mosque, Jerusalem, Shia, Sunni, Hadith, Virtue.

Files

75_eakin.pdf

Files (1.2 MB)

Name Size Download all
md5:26b7367d9c813e077ab974d22fb64290
1.2 MB Preview Download

Additional details

Additional titles

Translated title (English)
Al-Quds in Hadith Literature: An Evaluation in the Context of Shiite and Sunni Rumors

References

  • Abdullah, Muhammed Ali. Beytü'l-muḳaddes fi'l-kitâbi ve's-sünne. Nablus: Camiatü'n-Necâh, Yüksek Lisans Tezi, 2007. Aksoy, Murat. "Kutsal Sanat Söylemini Mescid-i Nebevi Üzerinden Yeniden Düşünmek". Çeşm-i Cihan (Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi) E-Dergisi 8/1 (2021), 58-81. https://doi.org/10.30804/cesmicihan.912767 Alparslan, Hande Nuran. Üç Mescid ile İlgili Rivayetler ve Değerlendirilmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019. http://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12436/1502 Altun, İsmail. "Hz. Peygamber Döneminde Kudüs'te Mescid-i Aksa Var Mıydı?" Journal of Turkish Studies 12/Volume 12 Issue 2 (01 Ocak 2017), 1-22. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.9956 Bozkurt, Nebi. "Mescid-i Aksâ". Diyanet İslam Ansiklopedisi. 29/268-271. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2004. Bûṣîrî, Ebü'l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. Ebî Bekr b. İsmâîl el-. Miṣbâhu'z-Zücâce fî Zevâʾidi İbn Mâce. thk. Muhammed el-Münteḳâ el-Kişnâvî. Beyrut: Dâru'l-Arabiye, 1403. Çiftçi, Mehmet Emin. "Hadislerde Kudüs ve Mescid-i Aksa". Journal of Islamicjerusalem Studies 20/3 (2020), 319-336. El-Âmili, Cafer Murtaza. Eṣ-Ṣahih min siyreti'n-Nebiyyi'l-A'ẓam. Beyrut: Daru'l Hadis, 2007. Ezdî es-Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleymân b. el-Eşʿas b. İsḥâḳ b. Beşîr b. Şeddâd b. ʿAmr el-. Sünen-i Ebî Dâvûd. thk. Şuʿayb Arnavut-Muḥammed Kâmil ḳarh Belelî. b.y.: Dâru'r-Risâleti'l-Âlemiyye. Goldziher, Ignác. Muslim Studies. 1. Albany: State Univ. of New York Pr, 1977. Haraman, Ömer Faruk. "İslamiyet ve Kudüs". Milel ve Nihal, 9-30. Harman, Ömer Faruk vd. "Kudüs". Diyanet İslam Ansiklopedisi. 26/323-338. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2002. Hicazi, Tarık Ahmed. Şia ve Mescid-i Aksâ. çev. İsmail Yaşa. Konya: Meva Yayınları, 2010. İbn Bâbeveyh, Ebû Ca'fer Muhammed b. Alî b. el-Hüseyn b. Mûsâ. Men Lâ Yahduruhü'l-Fakīh. thk. Ali Ekber Gaffārī. 4 Cilt. Kum: Intişārāt'il İslāmi, 2. Basım, 1992. İbn Kesîr, Ebü'l-Fidâ' İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Ömer b. Kesîr. es-Sîre en-Nebeviye (Mine'l-Bidâye ve'n-Nihâye li-İbn Kesîr). 3 Cilt. Kahire: İsâ el-bâbî el-ḥalebî, 1986. İbn Kesîr, Ismāʻīl ibn ʻUmar. Tefsîrü'l-Ḳurʾâni'l-ʿAẓîm. thk. Sâmī b. Muḥammed es-Salâme. 8 Cilt. Dâru Ṭaybe lin-neşr ve'-tevzî, 1999. İbn Manzur, Ebü'l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânu'l-Arab. Beyrut: Daru'l Sadr, 1993. İbnü'l-Cevzî, Ebu'l-Ferec Abdurrahman b. Alî. Zâdü'l-mesîr fî İlmi't-Tefsîr. thk. Şemsüddîn Ahmed. Beyrut: Dâru'l-kütübi'l-İlmiye, 2009. Karaman, Hayreddin (ed.). Kur'an Yolu: Türkçe Meâl ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014. Ḳazvînî İbn Mâce, Ebû ʿAbdillâh b. Yezîd el-. Sünen-i İbn Mâce. thk. Muḥammed Fuʾâd b. ʿAbdilbâkī. b.y.: Dâru İḥyâi'l-Kütübi'l-ʿArabiyye;Fayṣal ʿİsa el-Bâbî el-Ḥalebî. Koçyiğit, Talat. "1. Goldziher''in Hadisle İlgili Bazı Görüşlerinin Tahlil ve Tenkidi". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/1-4 (1967), 43-56. Kummî, Abbas el-. Müntehe'l-Âmâl. Beyrut: Dâru'l-Mustafâ'l-Alemiyye, 2011. Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed. el-Câmiʿ li-Aḥkâmi'l-Ḳurʾân. thk. Abdullah b. Abdülmuhsin vd. et-Türkî. Beyrut: Muessesetü'l Risâle, 2006. Küleynî, Ebû Ca'fer Muhammed b. Ya'kūb. el-Kâfî. 15 Cilt. Kum: Daru'l Hadis, 2009. Mahzen, Yernar. Ya'kûbî'nin Târîhu'l-Ya'kûbî Ve İbnü'l-Esîr'in El-Kâmil Fi't-Târîh'ine Göre Emevî Halifelerinin Kişilikleri. KONYA: T.C. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010. Meclisî, Muhammed Bâḳır el-. Biḥârü'l-Envâr. 110 Cilt. Beyrut: Muʼessesatü'l-Vefâ, 1983. Münâvî, Muhammed Abdürraûf el-. Feyḍu'l-Kadîr Şerḥu'l-Câmiʿi'ṣ-Ṣaġīr. Mısır: el-mektebetü'tticâriye el-Kübrâ, 1356. Nesâî, Ebû ʿAbdirraḥmân Aḥmed b. Şuʿayb b. ʿAlî el-Ḫorâsânî en-. es-Sunenul'l-kubrâ. thk. Ḥasan ʿAbdulmunʿim eş-Şelebî. Beyrut: Müʾessesetü'r-Risâle, 2001. Örenç, Aşır. "Kudüs Ve Mescid-İ Aksa'nın Faziletine Dair Hadisler Ve Yorumu". Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 11/22 (2016), 133-150. Özel, Ahmet. "Kıble". Diyanet İslam Ansiklopedisi. 25/365-368. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, ts. Özkan, Ümmühan vd. (ed.). Mescid-i Aksa Sempozyumu: The Symposium of Masjid al-Aqsa. Istanbul: İHH İnsani Yardım Vakfı, 2009. Sindî, Muhammed b. Abdu'l-hâdî es-, et-Tetevî. Kifâyetü'l-ḥâce fî şerḥi Süneni İbn Mâce - Ḥâşiyetü's-Sindî alâ Süneni İbn Mâce. Beyrut: Dâru'l-ceyl, ts. Topaloğlu, Bekir. "İslam". TDV İslâm Ansiklopedisi. 23/5-10. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2001. Ṭûsî, Ebû Ca'fer Muhammed b. el-Hasen b. Alî eṭ-. Tehẕîbü'l-Aḥkâm. 10 Cilt. Tahran: Dâru'l kitâbi'l-islamî, 1946. Yazır, Muhammed Hamdi. Hak dini Kur'an dili: (inceleme - tenkitli metin). ed. Âsım Cüneyd Köksal - Murat Kaya. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 1. baskı., 2021. Yıldız Bayrak, Handan. Kur'an'da Kudüs ve Mescid-i Aksa. Konya: TC Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019