Published December 20, 2023 | Version v1.0
Report Open

Op weg naar een AI-normenkader. Een advies voor de bibliotheeksector

  • 1. NBD Biblion / Bookarang
  • 2. Koninklijke Bibliotheek

Description

** Dutch (English below) **

Kunstmatige Intelligentie (AI) speelt een steeds grotere rol in ons leven en dat van de bibliotheek. Met de AI-Parade bijvoorbeeld hebben bibliotheekbezoekers door heel Nederland kunnen kennismaken met AI. Maar ook binnen de sector ziet men kansen om toepassingen te ontwikkelen: van geautomatiseerde samenvattingen voor de catalogus tot aanbevelingen voor het lezen van een volgend boek, toegesneden op de persoonlijke voorkeuren van de lezer en het ondersteunen van het proces van collectioneren. 

We zien zowel positieve als potentieel negatieve gevolgen van het gebruik van AI voor de mens en de samenleving. Van de bibliotheekwereld mag verwacht worden dat zij een positie inneemt ten opzichte van de maatschappelijke vraagstukken die AI met zich meebrengt. Voor bibliotheken liggen immers steeds meer AI-toepassingen in het verschiet. En er is veel vraag naar praktische handreikingen en duidelijke richtlijnen, voor zowel de gebruikers als voor de makers van AI-toepassingen in de sector.

De KB heeft in 2020 zeven principes geformuleerd waaraan AI-toepassingen, zoals de technologie van Bookarang en Data Gedreven Collectioneren, zouden moeten voldoen. De zeven principes zouden als randvoorwaarden moeten dienen wanneer bibliotheken AI inzetten om diensten voor medewerkers en gebruikers te ontwikkelen. Samen met een groep van deskundigen heeft een werkgroep met medewerkers van KB en NBD Biblion/Bookarang nagedacht over de praktische toetsing van deze ethische principes. Die praktische toetsing is wat we een normenkader noemen

Dit document is het verslag van een zoektocht naar zo’n kader. Een zoektocht met als hoofdvraag: waarmee moeten belanghebbenden in de sector rekening houden als ze AI-toepassingen gaan inkopen of zelf ontwikkelen? De resultaten van die zoektocht leveren een advies op. Dat advies is op onderdelen gericht aan individuele bibliotheken, maar is vooral een oproep aan de sector. Wij zien de resultaten als bouwstenen voor de volgende stap – een stap die de bibliotheeksector zelf moet gaan zetten. En een stap die ervoor gaat zorgen dat het beeld van de bibliotheek blijft zoals het is: een betrouwbare organisatie voor alle Nederlanders.

** English **
 
Artificial Intelligence (AI) plays an increasing role in our lives and that of the public library. With the AI Parade for instance, visitors of Dutch libraries were able to get to know AI. But also within the sector one sees opportunities to develop applications: from automated summaries for the library catalogue to recommendations on reading of a next book, tailored to personal preferences of the reader. 

We see both positive and potentially negative impacts of using AI on people and society. The library sector can be expected to take a position on social issues surrounding AI. Indeed, more and more AI applications are on the horizon for libraries. And there’s demand for practical and clear guidelines, for users as well as creators of AI applications in the sector. 
 
In 2020 KB formulated seven principles to which AI applications should conform. Those seven principles should serve as preconditions when libraries deploy AI to develop services for employees and users. Together with a group of experts a working group with employees of KB and NBD Biblion/Bookarang considered the practical review of these ethical principles. This practical review is what we call a framework of norms.
 
This document is the report of a search for such a framework. Main question: what should stakeholders in the sector take into account when they start buying or developing AI applications? The results of the search form an advisory. The advice is partly addressed to individual libraries but is mostly a call to the sector. As we see it the results are building blocks for the next step – a step that the library sector itself will have to take. And a step that will ensure that the image of the library remains as it is: a reliable organisation for all Dutch people.

Files

Op_weg_naar_een_AI-normenkader_Een_advies_voor_de_bibliotheeksector.pdf