Published June 3, 2022 | Version v1
Journal article Open

Rozmieszczenie gatunków z rodzaju Pellenes Simon, 1876 (Araneae: Salticidae) w Polsce

  • 1. Zbiory Przyrodnicze, Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61–614 Poznań, Polska, e-mail: ggierlas@gmail.com
  • 2. ul. Czarnieckiego 5/8, 30-536 Kraków, Polska
  • 3. ul. Budowlanych 1A/6, 87-800 Włocławek, Polska, e-mail: hszymanski99@gmail.com
  • 4. Zbiory Przyrodnicze, Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61–614 Poznań, Polska, e-mail: pardosa@gazeta.pl
  • 5. Katedra Ekofizjologii Bezkręgowców i Biologii Eksperymentalnej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin, Polska, e-mail: arachnologia@wp.pl

Description

Distribution of the genus Pellenes Simon, 1876 (Araneae: Salticidae) in Poland. The article presents almost one hundred new localities of Pellenes nigrociliatus and P. tripunctatus. The preferred habitats of both species in Poland are dry stony or sandy areas with sparse vegetation. Their presence is strongly connected to the distribution of land snails, whose empty shells are used as a shelter and breeding place. Frequent observations on railway embankments suggest that their distribution in Poland may be much wider than previously thought and that the railway lines may play a key role as routes for their dispersal.

Files

Przyroda_28(online008).pdf

Files (4.0 MB)

Name Size Download all
md5:cea547263859263fdbd40187b635976c
4.0 MB Preview Download

Additional details

References

  • Bartos M., Szczepko K. 2011. Piaskun wydmowy (Yllenus arenarius) (Araneae, Salticidae) w Polsce – stan poznania i zagrożenia, pp. 11–21, In: Gwoździński K. (Ed.). Bory Tucholskie i inne obszary leśne II. Ochrona, monitoring, edukacja. Pa-Res Publishing, Łódź.
  • Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. 1973. Chrząszcze Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 1. Katalog fauny Polski 23: 1–232.
  • Czajka M. 1966. Einige Angaben über die Spinnen (Araneae) von Ślęża Massiv. Polskie Pismo Entomologiczne 36: 365–376.
  • Gierlasiński G. 2022. MapaUTM v. 5.4. https://www.heteroptera.us.edu.pl/mapautm.html, dostęp: 01.02.2022.
  • Hesse E. 1936. Die Fauna der Binnendüne bei Bellinchen (Oder). IV. Die Tierwelt – Arachnoidea. Märkische Tierwelt 2: 134–140.
  • Kondracki J. 2011. Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 440 pp.
  • Krzyżanowska E., Dziabaszewski A., Jackowska B., Staręga W. 1981. Spiders (Arachnoidea, Aranei) of Warsaw and Mazovia. Memorabilia Zoologica 34: 87–110.
  • Kupryjanowicz J. 1996. Titanoeca psammophila Wunderlich , 1993 in Poland (Araneae: Titanoecidae). Bulletin of the Polish Academy of Sciences, Biological Sciences 44: 57–60.
  • Kupryjanowicz J. 2005. Pająki (Araneae) Biebrzańskiego Parku Narodowego, pp. 275–299, In: Drycz A. (Ed.), Przyroda Biebrzańskiego Parku Narodowego. Werpachowski. Biebrzański Park Narodowy, Osowiec Twierdza.
  • Kupryjanowicz J., Rozwałka R. 2007. Jacksonella falconeri (Jackson, 1908), a species newly recorded in Poland (Araneae: Linyphiidae). Polskie Pismo Entomologiczne 76(3): 161–165.
  • Łęgowski D. 2006. Zooindication-based monitoring of anthropogenic transformations in Białowieża Primeval Forest. Spiders (Aranei), pp. 247–291, In: Szujecki A. (Ed.), Zooindication-Based monitoring of anthropogenic transformations in Białowieża Primeval Forest. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
  • Menge A. 1850. Verzeichniss Danziger Spinnen. Neueste Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 4(3): 57–71.
  • Mikulska I. 1961. O niezwykłym sposobie życia pająka Pellenes nigrociliatus (L. Koch ) var. bilunulata Simon zamieszkującego muszle ślimaków. Przegląd Zoologiczny 5: 218–225.
  • Nentwig W., Blick T., Gloor D., Hängg i A., Kropf C. 2022. Spiders of Europe. www.araneae.unibe.ch. Dostęp: 2.03.2022. https://doi.org/10.24436/1
  • Noordijk J., Sch aff ers A.P., Sýkora K.V. 2008. Diversity of ground beetles (Coleoptera: Carabidae) and spiders (Araneae) in roadside verges with grey hair-grass vegetation. European Journal of Entomology 105(2): 257–265. https://doi.org/10.14411/eje.2008.036.
  • Prószyński J. 1961. Pająki Góry Nartowej w Puszczy Kampinoskiej. Fragmenta Faunistica 8: 555–595.
  • Prószyński J., Staręga W. 1971. Pająki – Aranei. Katalog fauny Polski 33: 1–382.
  • Puszkar T. 1983. Nowe dla Wyżyny Lubelskiej gatunki pająków (Aranei). Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska C 36(20): 273–287.
  • Rozwałka R. 2006. Materiały do poznania pająków (Araneae) Poleskiego Parku Narodowego. Nowy Pamiętnik Fizjograficzny 4(1–2): 67–82.
  • Rozwałka R. 2007. Pająki (Araneae) Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody 26(3): 83–100.
  • Rozwałka R. 2009a. New data of the distribution of Pellenes nigrociliatus (L. Koch , 1875) (Araneae: Salticidae) in Poland. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska C 64(1): 117–121.
  • Rozwałka R. 2009b. Pająki (Araneae) Parku Krajobrazowego Lasy Janowskie. Nowy Pamiętnik Fizjograficzny 6(1–2): 45–70.
  • Rozwałka R., Rutkowski T., Bielak-Bielecki P. 2013. New data on introduced and rare synan-thropic spider species (Arachnida: Araneae) in Poland. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Biologia 68: 127–150.
  • Rozwałka R., Zawal A. 2014. Pająki i kosarze (Arachnida: Araneae, Opiliones) rezerwatu Świdwie. Przegląd Przyrodniczy 25(2): 76–90.
  • Rozwałka R., Stachowicz J. 2014. Notes on the occurrence of Sitticus terebratus (Clerck, 1758) in Poland. Fragmenta Faunistica 57(1): 67–74.
  • Rozwałka R., Rutkowski T., Sienkiewicz P., Renn K. 2015. Occurrence of Talavera aperta (Miller, 1971) (Araneae: Salticidae) in Poland. Biological Letters 52(12): 3–9.
  • Rozwałka R., Rutkowski T., Bielak-Bielecki P. 2016. New data on introduced and rare synanthropic spider species (Arachnida: Araneae) in Poland (II). Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Biologia 71(1): 60–85.
  • Rozwałka R., Stach owicz J. 2021. Katalog pająków (Araneae) województwa lubelskiego. Wydawnistwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa: 271 pp.
  • Stańska M., Pieńkowski M., Siekierzyński M., Wójcik Ł., Cudny M. 2007. Stawy rybne jako ostoja zagrożonych gatunków pająków i obiekt turystyki przyrodniczej, pp. 109–120, In: Przyroda a turystyka we wschodniej Polsce, Żabka M., Kowalski R. (Eds.). Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce.
  • Stańska M., Pieńkowski M., Siekierzyński M., Wójcik Ł., Cudny M. 2010. Zagrożone gatunki pająków w rezerwacie Stawy Broszkowskie i w projektowanym rezerwacie Stawy Siedleckie. Przegląd Zoologiczny 52–54(1–4): 171–184.
  • Staręga W. 1972. Nowe dla Polski i rzadsze gatunki pająków (Aranei), z opisem Lepthyphantes milleri sp.n. Fragmenta Faunistica 18: 55–98.
  • Staręga W. 1974. Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce. Fragmenta Faunistica 19: 395–420.
  • Staręga W. 1976. Pająki (Aranei) Pienin. Fragmenta Faunistica 21: 233–330.
  • Staręga W. 1983. Wykaz krytyczny pająków (Aranei) Polski. Fragmenta Faunistica 27: 149–268.
  • Staręga W. 1984. Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce. VIII-X. Fragmenta Faunistica 28: 79–136.
  • Staręga W. 1996. Spinnen (Araneae) von oberschlesischen Abraumhalden des Steinkohlebergbaus. Fragmenta Faunistica 39: 329–344.
  • Staręga W. 2000. Spinnen aus Roztocze und anliegenden Gebieten. Fragmenta Faunistica 43: 59–89.
  • Staręga W. 2003a. Pająki (Araneae) Puszczy Knyszyńskiej. Nowy Pamiętnik Fizjograficzny 1: 95–206.
  • Staręga W. 2003b. Pająki z Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody 22: 531–541.
  • Szymański D., Szymański D.M., Szymański E., Kłonowski P., Szymański H.M. 2021. Pająki (Araneae) wydm śródlądowych środkowej części Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej. Przegląd Przyrodniczy 32(2): 13–21.
  • Štempáková K., Hula V. 2017. Overwintering of spiders in terrestrial molluscs shells in the wider area of Vranov nad Topľou (Slovakia). Acta Uniersitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis 65(3): 947–956. https://doi.org/10.11118/actaun201765030947.
  • Wiśniewski K. 2018. Pajęczaki (Arachnida) Gór Stołowych, pp. 1–456, In: Kabała C. Kadej M., Kącki Z., Mazur T., Miścicki S. (Eds.), Góry Stołowe – przyroda i ludzie. Kudowa Zdrój, Park Narodowy Gór Stołowych.
  • World Spider Catalog 2022. World Spider Catalog. Version 23.0. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch, dostęp: 19.05.2022. doi: 10.24436/2.
  • Woźny M. 1985. Pająki (Aranei) Wału Trzebnickiego. Fragmenta Faunistica 29: 39–76.
  • Woźny M., Szymkowiak P. 2000. Epigeic spiders of the pastures of northern Wielkopolska. Arachnologische Mitteilungen 20: 1–25.
  • Żabka M. 1997. Salticidae – Pająki skaczące (Arachnida: Araneae). Fauna Polski 19. MiIZ PAN Warszawa: 189 pp.