Jakości życia niepełnosprawnych sportowców wyczynowych w aspekcie społeczno-kulturowym – ujęcie socjologiczne The quality of life of disabled athletes in terms of socio–cultural issues - sociological approach
Description
Streszczenie
Głównym celem artykułu jest prezentacja indywidualnych, społecznych
i organizacyjnych uwarunkowań uprawiania sportu przez osoby niepełnosprawne ujęta z perspektywy socjologicznej. W artykule staram się wyjaśnić, w jaki sposób sport wyczynowy może wpływać na życie osób niesprawnych fizycznie, co czynię z uwagi na socjologiczny charakter artykułu, koncentruję się na wielowymiarowym kontekście społeczno-kulturowym. Na tej podstawie, odwołując się do indywidualnych doświadczeń niepełnosprawnych sportowców oraz osób z ich najbliższego otoczenia, zrekonstruowany zostanie charakter oraz zakres wpływu aktywności fizycznej i uprawiania sportu na życie osoby niepełnosprawnej. Cały wywód opieram na syntezie trzech poziomów: ogólnospołecznego, lokalnego i indywidualnego, które można wydzielić na podstawie badań i analizy materiałów empirycznych.
Prezentowane wnioski oparte zostały na danych jakościowych zdobytych za pomocą techniki wywiadu swobodnego mało ukierunkowanego oraz obserwacji. Analiza i interpretacja materiału badawczego prowadzona jest zgodnie z zasadami metodologii teorii ugruntowanej.
Słowa kluczowe: niepełnosprawność, aktywność fizyczna, sport, jakość życia.
Abstract
The main objective of the paper is to present the individual, social and organizational determinants of sport for people with disabilities from a sociological perspective. In the article I explained how professional sports can affect the lives of disabled physically people. I focused on the multi-dimensional socio-cultural context. Referring to the individual experience of disabled athletes and the people around them, I have reconstructed the character and scope of the impact of physical activity and sport in the life of disabled person. The article based on a synthesis of three levels: general social, local and individual, which can be distinguished on the basis of research and analysis of empirical material.
The conclusions are based on qualitative data gained using unstructured interviews and observation techniques. Analysis and interpretation of the empirical material is carried out according to the methodology of grounded theory.
Keywords: disability, physical activity, sport, the quality of life.
Files
a05_sport_jakub_niedbalski.pdf
Files
(377.0 kB)
| Name | Size | Download all |
|---|---|---|
|
md5:27d33d4324f70b57daa8addbd9e27946
|
377.0 kB | Preview Download |
Additional details
Identifiers
References
- Literatura
- 1. Barlak M., (2006), Pedagogiczne wartości sportu integracyjnego,
- (w:) J. Nowocień (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom I, Warszawa: AWF
- w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska.
- 2. Biały R., (2011), Ideał szczupłego i atrakcyjnego ciała w kulturze masowej, (w:) Z. Dziubiński, M. Lenartowicz (red.), Kultura fizyczna a kultura masowa, Warszawa: AWF w Warszawie, Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 3. Czaja Z., (2001), Sport pomocą w budowaniu domu, (w:) Z. Dziubiński (red.), Aksjologia sportu, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 4. Dziubiński Z., (2011), Kultura masowa a sport: związki i zależności, (w:)
- Z. Dziubiński, M. Lenartowicz (red.), Kultura fizyczna a kultura masowa, Warszawa: AWF w Warszawie, Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 5. Glaser B. G., (1978), Theoretical Sensitivity, San Francisco: The Sociology Press.
- 6. Glaser B. G., Strauss A. L., (1967), The discovery of grounded theory. Strategies for qualitative research, Chicago: Aldine Publishing Company.
- 7. Kałamacka E., (2001), Duchowe i materialne wartości sportu (w:)
- Z. Dziubiński (red.), Aksjologia sportu, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 8. Konecki K., (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa: PWN.
- 9. Kosmol A., Morgulec N., Molik B., (2006), Rozwój ruchu olimpijskiego – od rehabilitacji do sportu wyczynowego (w:) J. Nowocień (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom I, Warszawa: AWF w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska.
- 10. Kowalczyk S., (2003), Społeczno-integracyjna funkcja sportu, (w:) Z. Dziubiński (red.), Społeczny wymiar sportu, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 11. Krawczyk Z., (2003), Sport jako zwierciadło współczesnego społeczeństwa, (w:) Z. Dziubiński (red.), Społeczny wymiar sportu, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 12. Mosz J., (2005), Sport w interpretacjach kulturowych, (w:) Z. Dziubiński (red.), Sport jako kulturowa rzeczywistość, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 13. Mosz J., (2003), Sport w mediach kultury masowej, (w:) Z. Dziubiński (red.), Społeczny wymiar sportu, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 14. Mylik M., (2001), Czy sport wpływa na zdrowie i piękno życia ludzkiego? (w:) Z. Dziubiński (red.),Aksjologia sportu, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 15. Rabenda-Bajkowska L., (1979), Jakość życia w koncepcjach teoretycznych i badaniach, Studia Socjologiczne, nr 3: 135-149.
- 16. Rekowski W., Wilk S., (1997), Rehabilitacja ruchowa, (w:) Z. Krawczyk (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku – kultura fizyczna, sport, Warszawa: Instytut Kultury.
- 17. Siciński A., (1976), Styk życia, koncepcje, propozycje, Warszawa: PWN
- 18. Tasiemski T., Koper M., (2013) Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania.” nr III (8).
- 19. Whannel G., (2002), Media Sport Stars. Masculinities and Moralities, London and New York: Routledge.
- 20. Zdebska N., (2005), Sport jako element rzeczywistości kulturowej. Bohater sportowy jako bohater kulturowy, (w:) Z. Dziubiński (red.), Sport jako kulturowa rzeczywistość, Warszawa: Salezjańska Organizacja Sportowa RP.
- 21. Żukowska Z., (2006), Wartości sportu mierzone uczestnictwem młodzieży niepełnosprawnej w igrzyskach paraolimpijskich [w:] J. Nowocień (red.), Społeczno-edukacyjne oblicza olimpizmu. Ruch olimpijski i niepełnosprawni sportowcy, Tom I, Warszawa: AWF w Warszawie, Polska Akademia Olimpijska.
- 22. Żyta A., Nosarzewska S., (2006), Jakość życia osób niepełnosprawnych – wielość spojrzeń, (w:) Z. Palak, A. Lewicka, A. Bujnowska (red.), Jakość życia a niepełnosprawność, Lublin: Wydawnictwo UMCS.