Błąd centrali – bunt w terenie. Humorystyczny obraz początków Instytutu Badań Literackich w "NaKuBi" oraz "Etiudzie rewolucyjnej" Krystyny Tokarz i Teresy Tyszkiewicz (Error at headquarters – mutiny in the field. A humorous picture of the beginnings of The Institute of Literary Research in "Etiuda Rewolucyjna" [Revolutionary Étude] and 'NaKuBi' by Krystyna Tokarz and Teresa Tyszkiewicz)
Description
The topic of discussion are the unpublished, humorous texts and drawings dating to 1948-1952, by Krystyna Tokarz i Teresa Tyszkiewicz. In the playful journal ‘NaKuBi’ (circulated in one copy, through the grapevine) and in the tragicomedy Etiuda Rewolucyjna [Revolutionary Étude], the adepts of Polish studies in Poznań explored the problems of a young team preparing the first yearlies of ‘Polish Literary Bibliography’. An analysis of these inedita is joined with a depiction of the pioneering years of the Bibliographical Workshop, led by Stefan Vrtel-Wieczyński, and forming a part of The Institute of Literary Research (IBL), established in 1948. In the article, local themes are interlaced with a wider issue – that of the ideological Marxist offensive against the Humanities, intensified during the realisation of the so-called Six-Year Plan. The mocking distance towards the headquarters of IBL in the capital city is presented in relation to the distinctive atmosphere at the Academic Society of Polonists in Poznań, at the time when it was supervised by professor Roman Pollak.
Files
15_Tyszkiewicz.pdf
Files
(7.4 MB)
| Name | Size | Download all |
|---|---|---|
|
md5:314a03718aee440781c988a128fffa94
|
7.4 MB | Preview Download |
Additional details
References
- Biesiada J., Pięćdziesiąt lat "Polskiej Bibliografii Literackiej", "Nauka" 2004, nr 1.
- Biesiada J., Latosińska B., "Polska Bibliografia Literacka" – od wydań tradycyjnych do internetowej bazy danych, "Nauka" 2018, nr 4.
- Błażejowska J., Opozycja antyreżimowa w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk w latach 1956–1989, Warszawa 2018.
- Czachowska J., Autorzy bibliografii w Instytucie Badań Literackich PAN. (Słownik biobibliograficzny), Warszawa 2010.
- Czachowska J., "Polska Bibliografia Literacka", w: eadem, Rozwój bibliografii literackiej w Polsce, Wrocław 1979.
- Igraszki literackie polonistów. Antologia, wybór H. Markiewicz, M. Rusinek, Kraków 2012.
- Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, "Biuletyn Polonistyczny" 1974, t. 17, nr 54.
- Jakubowski J.Z., Narodowy front walki o pokój i plan 6-letni a praca polonisty, "Polonistyka" 1951, nr 3.
- Janion M., III Zjazd Związku Kół Polonistycznych, "Polonistyka" 1948, nr 4.
- Jankowiak S., Schramm T., Uniwersytet w przestrzeni politycznej w latach 1945‒1989, w: Dzieje Uniwersytetu w Poznaniu w latach 1945‒2019, red. S. Jankowiak, T. Schramm, Poznań 2019.
- Jaworska K., Jak powstaje "Polska Bibliografia Literacka"? Znaczenie współpracy z bibliotekami naukowymi, w: Biblioteka naukowa: czy jeszcze naukowa?, red. K. Jazdon, Poznań 2018.
- Kijowski A., [b.t.], "Gazeta Krakowska" (dodatek "Echo Tygodnia") 1950, nr 3.
- Maciejewski J., Dzieje poznańskiej polonistyki uniwersyteckiej 1842–1988, oprac., szkic Ostatnich lat trzynaście, posłowie T. Lewandowski, Poznań 1992.
- Maciejewski J., Losy wojenne i odbudowa polonistyki literackiej. Lata 1939–1950, "Pamiętnik Literacki" 1979, z. 2.
- Maciejewski J., Studia o literaturze polskiej na Uniwersytecie w Poznaniu w latach 1945–1974, "Biuletyn Polonistyczny" 1974, nr 17 (54).
- Piorunowa A., Instytut Badań Literackich 1948–1958, "Pamiętnik Literacki" 1958, z. 4.
- Przypomniane. Profesor Jadwiga Czachowska w Instytucie Badań Literackich PAN, red. E. Głębicka, A. Szałagan, Warszawa 2015.
- Sandler S., Płynność. Rozmowa z profesorem Samuelem Sandlerem o początkach Instytutu Badań Literackich PAN, rozmawiał: P. Kaniecki, "Teksty Drugie" 2014, z. 2.
- Smulski J., "Przewietrzyć zatęchłą atmosferę uniwersytetów". Wokół literaturoznawczej polonistyki doby stalinizmu, Toruń 2009.
- Szymańska Z., Bibliografia literacka w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (1948–2010) – geneza, dokonania, perspektywy, "Biblioteka" 2010, nr 14 (23).
- Tokarzówna K., Tyszkiewicz T., Ziomkowa E., "Polska Bibliografia Literacka". Prehistoria – historia – teraźniejszość, "Roczniki Biblioteczne" 1981, R. 28, z. 1/2.
- Tyszkiewicz T., Poznańscy poloniści w pracowniach bibliograficznych Instytutu Badań Literackich PAN – wspomnienie i rysunki Teresy Tyszkiewicz. Wypowiedź zarejestrowała w czerwcu i sierpniu 2017, spisała i opracowała E. Lijewska, masz., 21 ss., niepublikowany, w zbiorach Laboratorium Dokumentacji Literackiej przy Instytucie Filologii Polskiej UAM.
- Tyszkiewicz T., Rozmowa przeprowadzona z Teresą Tyszkiewicz 19–20 VI 2012. Rozmawiała B. Tyszkiewicz, maszynopis w Archiwum IBL PAN. Z materiałów zebranych w ramach grantu NPRH (nr 11H 11 0225 80) Instytut Badań Literackich w życiu naukowym, kulturalnym i społecznym PRL w latach 1948–1989.
- Wasilewski Z., "Bitwa o ilość i jakość produkcji polonistycznej", "Wieś" 1950, nr 2.
- Witczak T., Roman Pollak (31 lipca 1886 – 23 lutego 1972), "Pamiętnik Literacki" 1972, z. 3.
- Zawodniak M., Wietrzenie polonistyki, "Teksty Drugie" 2009, z. 6.
- Ziomek J., Czwarty Zjazd Kół Polonistycznych, "Pamiętnik Literacki" 1950, z. 1.