Botanische classificatie en naamgeving - een introductie

Biologie is de wetenschap die de levende wereld om ons heen exploreert. Om over de wonderen van de natuur te kunnen communiceren, zijn namen nodig om de verscheidenheid aan vormen die we tegenkomen te kunnen duiden. Men kan de enorme natuurlijke diversiteit weergegeven door middel van een hiërarchische structuur, waarbij namen worden gebruikt om groepen organismen op verschillende niveaus aan te duiden. De classificatie en naamgeving van organismen is een essentieel hulpmiddel voor wetenschappelijke communicatie. Het vormt de basis waarop biologisch onderzoek is gebaseerd en de discipline wordt "Taxonomie" genoemd. Taxonomen onderzoeken, beschrijven, benoemen en classificeren alle levende organismen op aarde.

Het correct classificeren en benoemen van organismen is cruciaal voor een breed scala aan biologische onderzoeksgebieden. Een dergelijk kader is ook essentieel om de onderwerpen rond duurzaam gebruik, beheer en behoud van biodiversiteit te bespreken, met inbegrip van hun juridische context. Dit boekje geeft een overzicht van de belangrijkste elementen en processen van het classificeren en de naamgeving van planten en schimmels, ofwel het vakgebied genaamd "Plantentaxonomie". We beginnen met een historisch overzicht van deze discipline. Hoewel we niet uitputtend ingaan op de methoden om evolutionaire stambomen te reconstrueren (fylogenetica), wordt wel de historische context van de ontwikkeling ervan gegeven en enkele elementen die rechtstreeks van invloed zijn op taxonomische beslissingen worden behandeld. Het doel van dit boekje is om een praktische inleiding te geven op dit onderzoeksveld. Als zodanig kan het worden gebruikt door degenen die een specifieke interesse hebben in de classificatie en naamgeving van planten, maar ook door hen die dit vak doceren aan instellingen voor middelbaar en hoger onderwijs.

Hoewel de informatie algemeen is, zijn de meeste voorbeelden afkomstig van tropisch Afrikaanse planten en schimmels. Elk hoofdstuk wordt gevolgd door een overzicht van de literatuur en online beschikbare bronnen met betrekking tot de behandelde onderwerpen. Dit is zeker niet uitputtend en richt zich opnieuw voornamelijk op de taxonomie van Afrikaanse planten en schimmels.

De auteurs hopen dat deze publicatie zal bijdragen aan de ontwikkeling van taxonomische expertise, met name die in de Centraal-Afrikaanse regio. Dit boekje wordt ook geproduceerd in het Engels, Frans, Spaans, Portugees en Indonesisch, en zal (vrijwel) gratis beschikbaar zijn (onder de CC-BY-licentie) voor middelbare scholen en universiteiten (zowel docenten als studenten), met de complimenten van Plantentuin Meise.