Published September 30, 2019 | Version v1
Book chapter Open

Wokół międzynarodowych badań nad przemocą wobec kobiet

Creators

  • 1. Uniwersytet Warszawski

Description

Koncepcja międzynarodowych badań nad przemocą wobec kobiet zrodziła się na początku XXI w. w obliczu coraz szerszych dyskusji o potrzebie przeciwdziałania temu zjawisku. Przemoc wobec kobiet występuje we wszystkich krajach i przybiera różne formy, niekiedy bardzo niebezpieczne, zagrażające nawet życiu.

Files

Gruszczyńska.pdf

Files (205.3 kB)

Name Size Download all
md5:6d6009d6fb12e432a384451081ae3ae3
205.3 kB Preview Download

Additional details

References

  • Declaration on Elimination of Violence Against Women, adopted by UN General Assembly, Resolution A/RES/48/104 of 20th December 1993.
  • M. Płatek, Ochrona prawna przed przemocą wobec kobiet i przemocą domową [w:] Przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet, w tym kobiet starszych i kobiet z niepełnosprawnościami, "Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich" 2013, nr 7.
  • Beijing Declaration and Platform for Action, Beijing +5 Political Declaration and Outcome, United Nations 1995, reprinted by UN Women in 2014, http:// www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/csw/pfa_e_final_ web.pdf?la=en&vs=800 [dostęp: 16.05.2019].
  • H. Johnson, N. Ollus, S. Nevala, Violence Against Women. An International Perspective, Springer, New York 2007.
  • P. Mayhew, J.J.M. van Dijk, Criminal Victimisation in Eleven Industrialised Countries. Key findings from the 1996 International Crime Victims Survey, Ministry of Justice, The Hague, 1997.
  • Międzynarodową grupę ekspertów stanowili: Natalia Ollus, Sami Nevala (HEUNI), Holly Johnson (Statistics Canada), Anna Alvazzi del Frate, John van Kesteren (UNICRI), Beata Gruszczyńska (Polska), Montserrat Sagot (Kostaryka), M. Giuseppina Muratore (Włochy), Martin Killias (Szwajcaria), Britta Kyvsgaard (Dania), Lillian Artz (Afryka Płd.), Natalia Kostenko (Ukraina), Pat Mayhew (Wielka Brytania), Yanti Purnianti (Indonezja).
  • B. Gruszczyńska, Międzynarodowe badania nad przemocą wobec kobiet IVAWS. Rezultaty polskiego badania pilotażowego, "Biuletyn Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. Profesora Stanisława Batawii" 2003, nr 12. To podsumowanie wyników pilotażu było przedmiotem dyskusji na Międzynarodowym Sympozjum Wiktymologicznym w Stellenbosch w 2003 r.
  • Eadem, Reakcja policji na przemoc wobec kobiet w Polsce. Wyniki IVAWS (International Violence Against Women Survey) [w:] M. Jankowska-Oklejak, A. Reszka (red.), Przeciwdziałanie przemocy – Praktyka w Polsce i Europie. Międzynarodowe seminarium w ramach wdrażania w Polsce "Programu szczegółowego UE na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy wobec dzieci, młodzieży i kobiet oraz ochrony ofiar i grup ryzyka na lata 2007–2013 – DAPHNE III". Materiały pokonferencyjne, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Wydawnictwo Centrum Szkolenia Policji, Warszawa–Legionowo 2009.
  • Badanie zostało zrealizowane pod kierunkiem Beaty Gruszczyńskiej ze środków Komitetu Badań Naukowych w latach 2003–2006; KBN Nr 2 H02A 01724.
  • B. Gruszczyńska, Przemoc wobec kobiet. Aspekty prawnokryminologiczne, Wolters Kluwer, Warszawa 2007
  • We wszystkich krajach, w których realizowano IVAWS, organizacje zajmujące się pomocą pokrzywdzonym kobietom służyły radą i wsparciem; w Polsce były to m.in. Fundacja Feminoteka oraz Centrum Praw Kobiet i Niebieska Linia.
  • Warsztaty role playing prowadzone były pod kierunkiem dr Lucyny Kirwil.
  • W estymacji przedziałowej liczby kobiet doświadczających przemocy w ciągu 12 miesięcy przyjęto współczynnik ufności 1-α = 0,95.
  • B. Gruszczyńska, Woman victimization risk of violence in Poland [w:] S. Caneppele, F. Calderoni (red.), Organised Crime, Corruption and Crime Prevention. Essays in Honour of Ernesto U. Savona, Springer, Cham 2014.
  • Cenną inicjatywą jest organizowany przez Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" od 2008 r. konkurs "Policjant, który mi pomógł" wzmacniający rolę policji w zakresie pomocy pokrzywdzonym przemocą. Zob. http://www.niebieskalinia.pl/6448-trwa-xii-edycja-konkursu- -policjant-ktory-mi-pomogl [dostęp: 5.05.2019].
  • B. Gruszczyńska, Przemoc wobec kobiet i reakcja policji w perspektywie międzynarodowej, "Archiwum Kryminologii" 2007–2008, t. XXIX–XXX, s. 99–112.
  • United Nations Office on Drugs and Crime, United Nations Economic Commission for Europe, Manual on Victimization Survey, United Nations, Geneva 2010, https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/Crime-statistics/ Manual_on_Victimization_surveys_2009_web.pdf [dostęp: 16.05.2019].
  • Violence against women. An EU-wide survey. Main results, FRA – European Union Agency for Fundamental Rights, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2015, https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/ fra-2014-vaw-survey-main-results-apr14_en.pdf [dostęp: 16.05.2019].
  • Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska) została ratyfikowana przez Polskę w 2015 r. Według stanu na 11 maja 2019 r. konwencję ratyfikowały 34 kraje (ostatnio, w grudniu 2018 r. – Chorwacja). Zob. Chart of signatures and ratifications of Treaty 210 Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence, Council of Europe Treaty Office, 16.05.2019, https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/ treaty/210/signatures [dostęp: 16.05.2019].
  • Pilotaż był koordynowany przez Instytuty Narodów Zjednoczonych HEUNI oraz UNICRI. W Polsce badanie pilotażowe było realizowane przez Joannę Piotrowską, Magdalenę Grabowską, Małgorzatę Łojkowską (Fundacja Feminoteka) oraz Beatę Gruszczyńską (Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej Uniwersytetu Warszawskiego). Zob. Pilot/Pre-testing for a FRA survey on Violence against women, Universität Bielefeld, https://www.uni-bielefeld.de/IZG/ forschung/projekte/gewf/pilot.html [dostęp: 16.05.2019].
  • Badanie przemocy wobec kobiet było finansowane i kierowane przez FRA (European Union Agency for Fundamental Rights) we współpracy z HEUNI i UNICRI. Wywiady przeprowadzane były w 2012 r. (na ogół w okresie kwiecień– lipiec) głównie metodą CAPI (indywidualne wywiady telefoniczne z wykorzystaniem komputera), po wcześniejszym bezpośrednim kontakcie z respondentką wylosowaną metodą random walk.
  • D. Woźniakowska-Fajst, Stalking i inne formy przemocy emocjonalnej. Studium kryminologiczne, Wydawnictwa UW, Warszawa 2019.
  • Warto podkreślić, że kary cielesne wobec dzieci zostały napiętnowane już w latach 70. XX w. Szwecja była pierwszym krajem, który w 1979 r. zakazał kar cielesnych. Towarzyszyły temu szerokie kampanie społeczne i zwiększona świadomość naganności takiego zachowania.
  • Figure 9.2 [w:] Violence…, op. cit., s. 153.
  • Figure 9.8 [w:] Violence…, op. cit., s. 162.
  • Gender Equality Index 2017. Measuring gender equality in the European Union 2005–2015. Report, European Institute for Gender Equality, 2017, https://eige. europa.eu/publications/gender-equality-index-2017-measuring-gender-equality- european-union-2005-2015-report [dostęp: 16.05.2019].
  • W konstrukcji indeksu bierze się pod uwagę wskaźniki reprezentujące społeczne, kulturowe i ekonomiczne obszary, takie jak: praca (pozycja i udział na rynku pracy), pieniądze (różnice w zarobkach, dochodach), wiedza (poziom edukacji, stopnie naukowe kobiet i mężczyzn), czas (na własną aktywność zawodową i rekreacyjną), władza (udział w gremiach decyzyjnych w sferze politycznej i strategicznej) oraz zdrowie (tryb życia, dostęp do usług medycznych).
  • Gender Equality Index 2017, European Institute for Gender Equality, https:// eige.europa.eu/gender-equality-index/2015 [dostęp: 16.05.2019].
  • Denmark. Nordic countries and violence against women, Nordic Alcohol and Drug Policy Network, 11.03.2014, https://nordan.org/nordic-countries-and- -violence-against-women/ [dostęp: 3.05.2019].
  • M. Grzyb, Równość płci i przemoc wobec kobiet. Próba wyjaśnienia tzw. paradoksu nordyckiego, "Archiwum Kryminologii" 2018, t. XL, s. 221–261.
  • Ibidem, s. 236.
  • H. von Hofer, Crime statistics as constructs. The case of Swedish rape statistics, "European Journal on Criminal Policy and Research" 2000, t. 8, nr 1, s. 77–89.
  • Eurostat starts developing gender-based violence survey, European Union Agency for Fundamental Rights, https://fra.europa.eu/en/event/2017/eurostat- starts-developing-gender-based-violence-survey [dostęp: 16.05.2019].
  • Item 5. Gender Based Violence – State of Play, European Commission. Eurostat, DSS/2018/March/5, https://circabc.europa.eu/sd/a/4372eae6-5a8b- -4d11-afdf-bbc35bb4c2f0/DSS-2018-Mar-5%20GBV%20progress%20report.pdf [dostęp: 16.05.2019].
  • Ibidem. Do badania testowego przystąpiło kilkanaście krajów, w tym również Polska poprzez Główny Urząd Statystyczny. W pilotażu badania GBV brali udział pracownicy GUS oraz Beata Gruszczyńska i Anna Więcek-Durańska.
  • R. Vis-Visschers, J. de Groot, Methodological report on translating and pre-testing the questionnaire for Gender Based Violence by Statistics Netherlands, Grant no. 07143.2017.001-2017.687, 25.01.2018, https://circabc.europa.eu/webdav/ CircaBC/ESTAT/crimestat/Library/Development%20of%20GBV%20survey/ Pre-testing/Reports%20on%20pretesting/Methodological%20report%20NL. pdf [dostęp: 16.05.2019].
  • Podobne uwagi m.in. na temat zbyt długiego kwestionariusza ankiety i nadmiernie szczegółowych pytań zawarto również w raporcie polskim; nieupubliczniony Raport GUS dla Eurostatu, 2019 r.
  • Eurostat task force on the development of a survey on Gender-Based Violence (GBV), European Commission. Eurostat, 7–8.03.2018, https://circabc.europa. eu/webdav/CircaBC/ESTAT/crimestat/Library/Meetings/Task%20Force%20 GBV%202018%2015-16%20May/Point%2001%20Minutes%20GBV%20 TF%207%208%20March%20draft.pdf [dostęp: 16.05.2019].