Trees outside forests (ToF) for the development of biodiversity - selected legal aspects pertaining to protection of ToF - Rola zadrzewień w kształtowaniu różnorodności biologicznej

Ograniczanie wprowadzania obcych gatunków do przydomowych ogródków, zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat roli zadrzewień w życiu człowieka oraz zapewnienie poszanowani prawa w zakresie ich ochrony – takie główne cele przyświecały autorowi niniejszej publikacji podczas licznych szkoleń i spotkań z mieszkańcami Suwałk i gmin zlokalizowanych na terenie objętym obszarem natura 2000 "Ostoja wigierska", w ramach realizacji projektu pn. "ochrona zadrzewień – promocja rodzimych gatunków drzew północno – wschodniej Polski". Analiza przeprowadzonych spotkań i szkoleń wyraźnie pokazuje, że problem ze zrozumieniem, jak ważnym elementem środowiska przyrodniczego są śródpolne, przydrożne, czy też osiedlowe zadrzewienia istnieje. analiza ta wskazuje, że mieszkańcy obszarów wiejskich pojmują znaczenie zadrzewień w szerszym kontekście niż tylko ładnie wyglądających elementów krajobrazu, czy producentów tlenu, jak to ma miejsce w przypadku większości mieszkańców miast. Rozumieją ich potencjał dla zwiększania atrakcyjności turystycznej terenu, cenią za walory użytkowe, lecznicze czy też, a może przede wszystkim za źródło pożytków pszczelich. jednocześnie, ta sama grupa ludności wskazywała na pewne obszary konfliktów, jakie mogą występować na styku zadrzewienie – grunt użytkowany rolniczo. podnosiła problem konkurencji korzeniowej drzew przydrożnych z roślinami uprawnymi, czy też ograniczenie przez nie możliwości mechanicznego użytkowania posiadanych gruntów. podczas prowadzonych rozmów autor starał się wyjaśniać, że wskazywane problemy byłyby o tyle zasadne, o ile do ich powstania nie przyczynialiby się sami rolnicy, którzy w wielu przypadkach, podczas prowadzenia prac polowych worywują się w pas drogowy skutecznie likwidując bufor oddzielający zadrzewienie od gruntów rolnych. Zdecydowanie największy problem sprawiało uczestnikom spotkań i szkoleń zrozumienie przepisów prawa dotyczących ochrony zadrzewień. w wielu przypadkach nie wiedzieli o konieczności uzyskiwania odpowiednich zezwoleń na wycinkę drzew, a jeżeli już mieli na ten temat wiedzę, to nierzadko nie była ona aktualna, a to ze względu na dość często zmieniające się przepisy w tym zakresie. Dzięki zrealizowanym działaniom projektu udało się wyjaśnić mieszkańcom wiele wątpliwości dotyczących m.in. roli zadrzewień w krajobrazie miejskim i wiejskim, procedur związanych z usuwaniem drzew z zadrzewień, czy zasad i terminów wprowadzania nasadzeń.