NICHE Flanders: reference values for the (a)biotic requirements of vegetation types in Flanders, Belgium

Description

Technical info (English)

This dataset contains site requirements/tolerance limits (or "reference values") for 28 vegetation types found in Flanders. It gives the lower and upper limits or the classes within which these vegetation types can occur, for 7 site factors that determine potential vegetation development: 

• soil type, more specifically the NICHE ecological soil type (8 classes)
• nutrient level (5 classes)
• acidity level  (3 classes)
• mean lowest groundwater level (lower limit-upper limit)
• mean highest groundwater level (lower limit-upper limit)
• type of management (4 classes)
• flooding regime (3 classes)

These reference values can be used to determine the potential distribution of the different vegetation types with the ecohydrological model NICHE Flanders (Callebaut et al. 2007, in Dutch).

Origin of the reference values

The reference values are based on extensive field sampling across Flanders of both vegetation and (a)biotic environmental variables that are (in)directly linked to each of the input layers of the ecohydrological model NICHE Vlaanderen (see Callebaut et al. 2007).

Site factors

1. NICHE ecological soil types

In NICHE Flanders ecological soil types are defined, mainly based on grain size and organic matter content, which determine soil moisture conditions, acidity and trophic level. The following ecological soil types are discriminated:

A map of the NICHE ecological soil types in Flanders is available via Zenodo: DOI 10.5281/zenodo.5840964

2. Nutrient level 

The nutrient level is the degree of nutrient content of the soil. The reference table indicates in which of the following category/ies each vegetation type occurs:

The meaning of these classes is explained in more detail in Callebaut et al. 2007.

3. Acidity

The reference table indicates in which of the following category/ies each vegetation type occurs:

4. Mean lowest and highest groundwater levels

The water level parameters are defined as follows (van der Veen et al., 1994):

• MHG (mean highest groundwater level): the average of the three highest groundwater levels (MH3) per (hydrological) year for at least 5 years (in case of small variation between MH3 and ML3) or for 8 years (in case of large variation between MH3 and ML3). It corresponds with the highest groundwater level in a normal winter.
• MLG (mean lowest groundwater level): the average of the three lowest groundwater levels (ML3) per (hydrological) year for at least 5 years (in case of small variation between MH3 and ML3) or for 8 years (in case of large variation between MH3 and ML3). It corresponds with the lowest groundwater level in an average summer.

The reference table indicates between which values (minimum-maximum) each vegetation type occurs, for each soil type.

5. Management

The reference table indicates in which type(s) of management each vegetation type occurs:

The meaning of these classes is explained in more detail in Callebaut et al. 2007.

6. Flooding regime

The reference table indicates in which type(s) of flooding regime each vegetation type occurs:

The meaning of these classes is explained in more detail in Callebaut et al. 2007.

Files

• NICHE_FL_referencevalues_v12C.csv: full table with reference values for all described site factors
• NICHE_FL_referencegroundwaterlevels_v12C.csv: simplified table with the reference values per NICHE soil type for the groundwater levels 
• NICHE_FL_vegetationtypes_v12C.csv: a list of vegetation types included in NICHE Flanders, including names in Dutch and English
• 5 graphs: for each NICHE soil type and each vegetation type: 
  • NICHE_FL_groundwaterlevel_v12C.png: ranges for the groundwater levels
  • NICHE_FL_nutrient_v12C.png: possible classes for nutrient level
  • NICHE_FL_acidity_v12C.png: possible classes for acidity level
  • NICHE_FL_inundation_v12C.png: possible classes for flooding regime
  • NICHE_FL_management_v12C.png: possible classes for management

Attributes

• veg_code: code of NICHE Flanders vegetation type
• veg_type: scientific name of NICHE Flanders vegetation type
• veg_type_NL: Dutch name of NICHE Flanders vegetation type (in NICHE_FL_vegetationtypes only)
• veg_type_EN: English name of NICHE Flanders vegetation type (NICHE_FL_vegetationtypes only)
• soil_name: letter code of NICHE ecological soil type
• nutrient_level: code for nutrient level (only in full table)
• acidity: code for acidity level (only in full table)
• mhw_min en mhw_max: mean highest groundwater levels (min-max) in cm above ground (negative values = below ground)
• mlw_min en mlw_max: mean lowest groundwater levels (min-max) in cm above ground (negative values = below ground)
• management: code for management type (only in full table)
• inundation: code for flooding regime (only in full table)

Version notes

Use for appropriate assessment in Flanders: this version has been used in the practical guideline 'Change groundwater level' - praktische wegwijzer ‘Wijziging grondwaterstand’ (reference values for groundwater levels) since December 2017, but with other units (m instead of cm) and with a link to the Natura 2000 habitat typology.

Changes since previous version (12B):

• NICHE Flanders vegetation type 3 (Macrophorbio-Alnetum, Eutrophic alder carrs): flooding is not obligatory, hence class 0 (no flooding) was added to the list of possible flood regimes (next to 1 regularly and 2 occasional).

Disclaimer

Despite all care that has been taken while defining these reference values, we cannot guarantee that the information will be complete and/or correct at all times. The Research Institute for Nature and Forest (INBO) cannot be held liable for any errors and/or inaccuracies and for direct or indirect damage, of whatever nature, resulting from the use of the NICHE Flanders reference tables.

Users who identify issues are requested to contact the authors.

Notes (English)

Technical info (Dutch)

Deze dataset bevat standplaatsvereisten/tolerantiegrenzen (kortweg referentiewaarden) voor 28 vegetatietypen in Vlaanderen. Het gaat om onder- en bovengrenzen of klassen waarbinnen die vegetatietypen kunnen voorkomen, en dit voor 7 standplaatsfactoren die bepalend zijn voor de ontwikkelingskansen van de vegetatie:

• het bodemtype, meer bepaald het NICHE ecologische bodemtype (8 klassen)
• de trofiegraad (5 klassen)
• de zuurgraad (3 klassen)
• de gemiddeld laagste grondwaterstand (ondergrens-bovengrens)
• de gemiddeld hoogste grondwaterstand (ondergrens-bovengrens)
• het type beheer (4 klassen)
• het overstromingsregime (3 klassen)

Deze referentiewaarden bepalen aldus de potenties van de verschillende vegetatietypen die het eindresultaat van het ecohydrologisch model NICHE Vlaanderen vormen (Callebaut et al. 2007).

Oorsprong referentiewaarden

De referentiewaarden zijn gebaseerd op een uitgebreide veldbemonstering in Vlaanderen van zowel de vegetatie als de (a)biotische omgevingsvariabelen die rechtstreeks of onrechtstreeks gekoppeld zijn aan de invoerlagen van het ecohydrologisch model NICHE Vlaanderen (zie Callebaut et al. 2007).

De standplaatsfactoren

1. NICHE ecologische bodemtypen

In NICHE Vlaanderen worden zogenaamde ‘ecologische bodemtypen’ gedefinieerd. De bodemkenmerken worden daarbij vereenvoudigd tot een paar ecologisch relevante kenmerken: de korrelgrootte en de aanwezigheid van organische stof, die bepalend zijn voor de vochtcondities, zuurgraad en het trofieniveau in de bodem.

De referentiewaarden voor de grondwaterstanden worden per bodemtype gegeven voor de volgende categorieën:

Een kaart van de NICHE ecologische bodemtypen in Vlaanderen is beschikbaar via Zenodo: DOI 10.5281/zenodo.5840964

2. Trofiegraad

De trofie is de mate van voedselrijkdom van de bodem. De referentietabel geeft aan in welke van de onderstaande categorie(ën) elk vegetatietype voorkomt:

De betekenis van deze klassen wordt in Callebaut et al. 2007 toegelicht.

3. Zuurgraad

De referentietabel geeft aan in welke van de onderstaande categorie(ën) elk vegetatietype voorkomt:

4. Gemiddelde laagste en hoogste grondwaterstanden

De waterstandsparameters worden als volgt gedefinieerd (van der Veen et al., 1994):

• GHG (gemiddelde hoogste grondwaterstanden): het gemiddelde van de drie hoogste grondwaterstanden (GH3) per (hydrologisch) jaar over tenminste 5 jaar bij kleine variatie tussen GH3 en LG3 en over 8 jaar bij grote variatie tussen GH3 en LG3. Het is een maat voor het hoogste grondwaterniveau in een normale winter.
• GLG (gemiddelde laagste grondwaterstanden): het gemiddelde van de drie laagste grondwaterstanden (GL3) per (hydrologisch) jaar over tenminste 5 jaar bij kleine variatie tussen GH3 en LG3 en over 8 jaar bij grote variatie tussen GH3 en LG3. Het is een maat voor het laagste niveau in een gemiddelde zomer.

De referentietabel geeft aan tussen welke waarden (minimum-maximum) elk vegetatietype voorkomt.

5. Beheer

De referentietabel geeft aan bij welk type(n) beheer elk vegetatietype voorkomt:

De betekenis van deze klassen wordt in Callebaut et al. 2007 toegelicht.

6. Overstromingsregime

De referentietabel geeft aan bij welk type(n) overstromingsregimes elk vegetatietype voorkomt:

De betekenis van deze klassen wordt in Callebaut et al. 2007 toegelicht.

Bestanden

• NICHE_FL_referencevalues_v12C.csv: volledige tabel met referentiewaarden voor alle beschreven standplaatsfactoren
• NICHE_FL_referencegroundwaterlevels_v12C.csv: vereenvoudigde tabel met de referentiewaarden voor de grondwaterstanden per NICHE bodemtype 
• NICHE_FL_vegetationtypes_v12C.csv: lijst van de vegetatietypen vervat in NICHE Vlaanderen, incl. de Nederlandse en Engelse namen
• 5 figuren met per NICHE bodemtype en vegetatie:
  • NICHE_FL_groundwaterlevel_v12C.png: bereiken voor de grondwaterstanden
  • NICHE_FL_nutrient_v12C.png: mogelijke klassen voor trofie
  • NICHE_FL_acidity_v12C.png: mogelijke klassen voor zuurgraad
  • NICHE_FL_inundation_v12C.png: mogelijke klassen voor inundatie
  • NICHE_FL_management_v12C.png: mogelijke klassen voor management

Attributen

• veg_code: cijfercode NICHE Vlaanderen vegetatietype
• veg_type: wetenschappelijke naam NICHE Vlaanderen vegetatietype
• veg_type_NL: Nederlandse naam NICHE Vlaanderen vegetatietype (alleen in NICHE_VL_vegetatietypen)
• veg_type_EN: Engelse naam NICHE Vlaanderen vegetatietype (alleen in NICHE_VL_vegetatietypen)
• soil_name: lettercode NICHE ecologische bodemtype
• nutrient_level - cijfercode voor de trofiegraad (alleen in volledige tabel)
• acidity: cijfercode voor de zuurgraad (alleen in volledige tabel)
• mhw_min en mhw_max: gemiddelde hoogste grondwaterstanden (min-max) in cm boven maaiveld (negatieve waarde = onder maaiveld)
• mlw_min en mlw_max: gemiddelde laagste grondwaterstanden (min-max) in cm boven maaiveld (negatieve waarde = onder maaiveld)
• management: cijfercode voor het type beheer (alleen in volledige tabel)
• inundation: cijfercode voor het type overstromingsregime (alleen in volledige tabel)

Versie-opmerkingen

Gebruik i.k.v. passende beoordeling in Vlaanderen: deze versie wordt sinds december 2017 in de praktische wegwijzer ‘Wijziging grondwaterstand’ gebruikt (referentiewaarden voor de grondwaterstanden), maar met andere eenheden (m i.p.v. cm) en met een link met de Natura 2000 habitattypologie.

Wijzigingen sinds vorige versie (12B):

• NICHE Vlaanderen vegetatie 3 (ruigte elzenbroekbos) heeft geen overstroming nodig, maar kan er wel tegen. Klasse 0 (geen overstroming) voor overstroming toegevoegd (naast 1 - regelmatig en 2 - incidenteel).

Disclaimer

Ondanks alle zorg die is besteed aan het opstellen van de referentiewaarden kunnen we niet garanderen dat de informatie ten allen tijde volledig en/of juist zal zijn. Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele fouten en/of onjuistheden en voor directe of indirecte schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit het gebruik van de NICHE Vlaanderen referentietabellen.

Gebruikers die problemen vaststellen worden verzocht om contact op te nemen met de auteurs.

Notes (Dutch)