Theosophia
Published June 27, 2025 | Version v1
Journal article Open

The Roles of Religiosity and Empathy in Shaping Pro-Environmental Behaviors and Positive Attitudes toward Animals: A Quantitative Study of Undergraduate and Graduate Students

Creators

  • 1. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
  • 2. ROR icon Marmara University

Description

Abstract: Recently, the links between pro-environmental behaviors, positive attitudes toward animals, and religiosity have become the subject of numerous studies from various disciplines, both nationally and internationally. The main aim of the study was to determine the link between religiosity and positive attitudes towards animals and pro-environmental behaviors, and to detect the mediating role of empathy in this relation. While existing studies have examined the relationship between religiosity and empathy, pro-environmental behaviors, or attitudes toward animals separately, no research to date has explored these variables together within a single framework or investigated empathy as a mediating factor. This study addresses how religiosity influences empathy, pro-environmental behaviors, and positive attitudes toward animals, and examines the mediating role of empathy in these relationships. In doing so, the study seeks to address a gap in existing literature. The participants of the study consist of 373 undergraduate and graduate students selected through convenience sampling. Of the study group, 54.2% (N=202) are female and 45.8% (N=171) are male, with an average age of 24.9 years (SD=5.75). Among the undergraduate students, 36.9% (N = 110) were enrolled in the Faculty of Theology, 17.4% (N = 52) in the Faculty of Engineering, and 10.0% (N = 30) in the Faculty of Economics and Administrative Sciences, while 35.5% (N = 106) were enrolled in other faculties such as Education and Health Sciences. Among the postgraduate students, 65.3% (N = 49) were affiliated with the Institute of Social Sciences, and 34.7% (N = 26) with the Institute of Health Sciences. In this current study, Religiosity Scale, Empathic Tendency Scale, Active Environmental Sensitivity Scale and Scale for Positive Behaviors towards Animals were utilized to collect data. Data for this study were collected from university students in Turkey during June and July 2024. The study was conducted during a period in which issues related to stray animals in Turkey were widely debated across various segments of society, coinciding with the enactment of legislation addressing the management of stray animals. The findings obtained from the study using structural equation modeling indicated that religiosity increases empathetic tendencies and pro-environment behaviors, while it decreases positive attitudes towards animals. Additionally, the research findings showed that empathy increases both pro-environmental behaviors and positive attitudes toward animals and that positive attitudes toward animals also clearly affect pro-environmental behaviors. The study also found that empathy plays a mediating role between religiosity and positive attitudes towards animals.

Keywords: Psychology of Religion, Religiosity, Empathy, Pro-Environmental Behaviors, Positive Attitudes towards Animals.

Abstract (Turkish)

Öz: Son yıllarda, çevre yanlısı davranışlar, hayvanlara yönelik olumlu tutumlar ve dindarlık arasındaki ilişkiler hem ulusal hem de uluslararası düzeyde çeşitli disiplinler tarafından ele alınarak pek çok araştırmanın konusu olmuştur. Bu çalışmanın temel amacı, dindarlık ile hayvanlara yönelik olumlu tutumlar ve çevre yanlısı davranışlar arasındaki ilişkiyi belirlemek ve bu ilişkide empati düzeyinin aracılık rolünü ortaya koymaktır. Mevcut literatürde, dindarlık ile empati, çevre yanlısı davranışlar ya da hayvanlara yönelik tutumlar arasındaki ilişkiler ayrı ayrı incelenmiş olmakla birlikte, bu değişkenleri tek bir çerçevede ele alan ve empatinin aracılık rolünü değerlendiren bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışma, dindarlığın empati, çevre yanlısı davranışlar ve hayvanlara yönelik olumlu tutumlar üzerindeki etkisini incelemekte ve bu ilişkilerde empatinin aracılık rolünü analiz etmektedir. Bu yönüyle çalışma, alan yazındaki bir boşluğu doldurmayı hedeflemektedir. Araştırmanın örneklemini, kolayda örnekleme yöntemiyle seçilen 373 lisans ve lisansüstü öğrenci oluşturmaktadır. Katılımcıların %54,2’si (N=202) kadın, %45,8’i (N=171) erkektir ve yaş ortalaması 24,9’dur (SD=5,75). Lisans öğrencilerinin %36,9’u (N=110) İlahiyat Fakültesi, %17,4’ü (N=52) Mühendislik Fakültesi, %10,0’ı (N=30) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencisi iken, %35,5’i (N=106) Eğitim, Sağlık Bilimleri vb. diğer fakültelerde öğrenim görmektedir. Lisansüstü öğrencilerin ise %65,3’ü (N=49) Sosyal Bilimler Enstitüsü, %34,7’si (N=26) Sağlık Bilimleri Enstitüsü’ne kayıtlıdır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Dindarlık Ölçeği, Empatik Eğilim Ölçeği, Aktif Çevresel Duyarlılık Ölçeği ve Hayvanlara Yönelik Olumlu Davranışlar Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, Türkiye’deki üniversite öğrencilerinden Haziran ve Temmuz 2024 tarihlerinde toplanmıştır. Çalışma, Türkiye’de Sokak hayvanlarına ilişkin sorunların toplumun farklı kesimleri tarafından yoğun biçimde tartışıldığı ve sokak hayvanlarına ilişkin bir yasanın yürürlüğe girdiği bir dönemde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada verilerin analizi SPSS ve AMOS yazılım programları yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma değişkenlerinin basıklık ve çarpıklık değerlerinin -2 ile +2 sınırları içerisinde olduğu ve veri setinin normal bir dağılım gösterdiği anlaşılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçeklerin geçerlilik düzeyleri açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleriyle test edilmiş güvenirlik için Cronbach alfa değerlerinden ve uyum göstergelerinden istifade edilmiştir. Temel hipotezlerin testi ise yapısal eşitlik modellemesine uygun olarak yol analizi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yapısal eşitlikçi modelin kullanıldığı araştırmada dindarlık eksojen/dışsal (exogenous) çevreci davranışlar ve hayvanlara yönelik tutum endojen/içsel (endogenous) ve empati ise aracı değişkenler olarak belirlenmiştir. Yapısal eşitlik modellemesi ile elde edilen bulgular, dindarlığın empatik eğilimleri ve çevre yanlısı davranışları artırdığını, buna karşın hayvanlara yönelik olumlu tutumları azalttığını göstermiştir. Ayrıca, empati düzeyinin hem çevre yanlısı davranışları hem de hayvanlara yönelik olumlu tutumları artırdığı; hayvanlara yönelik olumlu tutumların da çevre yanlısı davranışlar üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, empatinin dindarlık ile hayvanlara yönelik olumlu tutumlar arasındaki ilişkide aracılık rolü üstlendiği bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Din Psikolojisi, Dindarlık, Empati, Çevre Yanlısı Davranışlar, Hayvanlara Yönelik Olumlu Tutumlar.

Files

10_02_aayten.pdf

Files (394.7 kB)

Name Size Download all
md5:6fc651f7a7773f32c1d89a732ea964ae
394.7 kB Preview Download

Additional details

Additional titles

Translated title (Turkish)
Dindarlığın ve Empatinin Çevre Dostu Davranışları ve Hayvanlara Karşı Olumlu Tutumları Şekillendirmedeki Rolü: Lisans ve Lisansüstü Öğrenciler Üzerine Nicel Bir Çalışma

Related works

Is published in
Journal: https://www.theosophiajournal.com/ (URL)

Software

Repository URL
https://www.theosophiajournal.com/

References

  • 1. Aebersold, Cassandra et al. "Support for Animal Rights as a Function of Belief in Evolution, Religious Fundamentalism, and Religious Denomination." Society & Animals 15/4 (2007), 353–363. https://doi.org/10.1163/156853007X235528 2. Alıcı, Mustafa. "Özgür Serengeti: Afrika Yerel Dinlerinde Hayvan Hakları." AKRA Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi 8/22 (2020), 63–82. https://doi.org/10.31126/akrajournal.743010 3. Altuğ, Tuncay. "Hayvan Deneyleri Etiği." 7. Ulusal Sempozyum. 53–68. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık, 2009. http://acikerisim.demiroglu.bilim.edu.tr:8080/xmlui/handle/11446/783 4. Armutak, Altan. "Yahudi ve Hristiyan Dini Kutsal Kitaplarında Hayvan Hakları." İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 34/1 (2012), 39–55. https://doi.org/10.16988/iuvfd.66178 5. Attfield, Robin. "Environmental Ethics and Religion." Environmental Ethics: A Very Short Introduction. Ed. Robin Attfield. Oxford University Press, 2018. https://doi.org/10.1093/actrade/9780198797166.003.0007 6. Aysu, Burçin et al. "Hayvanlara Yönelik Davranış Ölçeğinin Geliştirilmesi." Turkish Studies-Educational Sciences 16/6 (2021), 2551–2563. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.52347 7. Ayten, Ali. Doğa Bize Emanet: Dinî ve Psikolojik Yönleriyle İnsan-Doğa İlişkisi. İstanbul: İz Yayıncılık, 2021. 8. Ayten, Ali. "Kimlik ve Din: İngiltere'deki Türk Gençleri Üzerine Bir Araştırma." Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/2 (2012), 101–119. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cuilah/issue/4183/54922 9. Ayten, Ali. Prososyal Davranışlarda Dindarlık ve Empatinin Rolü. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi, 2009. (TDV İslâm Araştırmaları Merkezi). http://ktp.isam.org.tr/detayilhtezt.php?navdil=eng&tidno=1499&BilimDali=Din 10. Ayten, Ali. "'Sahip Olma' mı 'Emanet Görme' mi? -Çevre Bilinci ve Dindarlık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma-." Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 10/2 (2010), 203–233. 11. Ayten, Ali. "The Relationship between Helping Behaviors, Religiosity, and Life Satisfaction. A Case Study on Turkish Muslims." Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 3/2 (2017), 7–25. https://dergipark.org.tr/en/pub/yaduitmed/issue/40897/494919 12. Ayten, Ali - Hussain, Amjad. "The Relationship between Religiosity, Environmental Orientation and Environmental Behaviors: An Empirical Study with Turkish and British Muslim Samples." Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 53/53 (2017), 27–44. https://doi.org/10.15370/maruifd.405066 13. Bachelor, Martine. Budizm ve Ekoloji. Ed. Martine Bachelor - Keery Brown. İstanbul: İGDAŞ Yayınları, 1997. 14. Bakhos, Carol. "Jewish, Christian, and Muslim Attitudes Toward Animals." Comparative Islamic Studies 5/2 (2011), 177–219. https://doi.org/10.1558/cis.v5i2.177 15. Bartkowski, John P. - Swearingen, W. Scott. "God Meets Gaia in Austin, Texas: A Case Study of Environmentalism as Implicit Religion." Review of Religious Research 38/4 (1997), 308. https://doi.org/10.2307/3512193 16. Bayram, Ayten. "Süleyman Turan Kutsal ve Hayvan: Dinlerin Hayvanlara Bakışı." Artuklu Akademi 8/1 (2021), 275–277. https://doi.org/10.34247/artukluakademi.883587 17. Boyd, Heather Hartwig. "Christianity and the Environment in the American Public." Journal for the Scientific Study of Religion 38/1 (1999), 36–44. https://doi.org/10.2307/1387582 18. Çalışkan, Nihat et al. "Empati ve Hayvanlarla İletişim." Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/1 (2014), 29–42. 19. Çeli̇k, Ali - Karakaş, Mehmet. "Semavi Dinlerin Perspektifiyle Hayvan Hakları Kuramı Mümkün Müdür?" Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 25/4 (2023), 1509–1525. https://doi.org/10.32709/akusosbil.1286637 20. Çiçek, Şule - Ayten, Ali. "Religiosity, Economic Status, Environmental Concern, and Perceived Behavioral Effectiveness as Predictors of Buying Environmentally Friendly Products: A Quantitative Study of Turkish Muslims." Ilahiyat Studies 14/2 (2023), 395–417. https://doi.org/10.12730/is.1259113 21. Çiffiliz, Onur - Wolfe, Cary. "İnsan, Her Şey Hep İnsan: Beşerî Bilimler ve 'Hayvan Çalışmaları.'" Kün: Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi 1/1 (2021), 58–73. https://doi.org/10.54281/kundergisi.6 22. Daly, Beth - Morton, L. L. "Children with Pets Do Not Show Higher Empathy: A Challenge to Current Views." Anthrozoös 16/4 (2003), 298–314. https://doi.org/10.2752/089279303786992026 23. Davis, Mark H. Empathy: A Social Psychological Approach. New York: Routledge, 1996. https://doi.org/10.4324/9780429493898 24. De Berenguer, Jaime. "The Effect of Empathy in Proenvironmental Attitudes and Behaviors." Environment and Behavior 39 (2007), 269–283. https://doi.org/10.1177/0013916506292937 25. Decety, Jean - Moriguchi, Yoshiya. "The Empathic Brain and Its Dysfunction in Psychiatric Populations: Implications for Intervention Across Different Clinical Conditions." BioPsychoSocial Medicine 1/1 (2007). https://doi.org/10.1186/1751-0759-1-22 26. Demi̇r, Aybüke. Yetişkinlerde Empatiyi Yordamada Hayvan Hakları ile İlgili Tutumların İncelenmesi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2020. 27. Demir, Aybüke - Zeren, Şerife Gonca. "Do Attitudes Towards Animal Rights Predict Empathy?" Psycho-Educational Research Reviews 11/1 (2022), 392–403. https://doi.org/10.52963/PERR_Biruni_V11.N1.25 28. Demirci, Kürşat. "Hinduizm." TDV İslâm Ansiklopedisi. 1998. Accessed August 16, 2024. https://islamansiklopedisi.org.tr/hinduizm 29. Diyanet İşleri Başkanlığı. "Bakara Suresi 30. Ayet Tefsiri." Accessed August 17, 2024. https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Bakara-suresi/37/30-ayet-tefsiri 30. Dyczewska, Agnieszka. "Vegetarianism as an Example of Dispersed Religiosity." Implicit Religion 11/2 (2008), 111–125. https://doi.org/10.1558/imre.v11i2.111 31. Eckberg, Douglas L. - Blocker, T. Jean. "Varieties of Religious Involvement and Environmental Concerns: Testing the Lynn White Thesis." Journal for the Scientific Study of Religion 28/4 (1989), 509–517. https://doi.org/10.2307/1386580 32. Furnham, Adrian et al. "Personality, Empathy and Attitudes to Animal Welfare." Anthrozoös 16/2 (2003), 135–146. https://doi.org/10.2752/089279303786992260 33. Görgülü, Ülfet. "İslam Hukukunda Hayvan Hakları ve Hayvanlara Karşı Sorumluluklarımız." Hayvan Etiği. İsar Yayınları, 2019. 34. Graça, João et al. "Why Are Women Less Likely to Support Animal Exploitation Than Men? The Mediating Roles of Social Dominance Orientation and Empathy." Personality and Individual Differences 129 (2018), 66–69. https://doi.org/10.1016/j.paid.2018.03.007 35. Hasan, Md Mehedi-Chowdhury, Sharmin Ara. "Relationship between Education, Emotional Intelligence, and Sustainable Behavior Change Among College Students in Bangladesh." Education & Learning in Developing Nations 1/1 (2023), 01–04. https://doi.org/10.26480/eldn.01.2023.01.04 36. Hazar, Zeynep. "Hayvan Refahı: Din ve İnanç Özgürlüğüne Getirilen Yeni Bir Sınırlandırma Nedeni Mi?" Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13/2 (2023), 807–846. https://doi.org/10.54704/akdhfd.1376911 37. Jalil, Nur Syazwani Abdul et al. "Attitudes of the Public Towards Halal Food and Associated Animal Welfare Issues in Two Countries with Predominantly Muslim and Non-Muslim Populations." PloS One 13/10 (2018), 1–18. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0204094 38. Jenkins, Willis - Chapple, Christopher Key. "Religion and Environment." Annual Review of Environment and Resources 36/1 (2011), 441–463. https://doi.org/10.1146/annurev-environ-042610-103728 39. Kafalı, Hasan. "Pandemi Döneminde ve Öncesinde Evcil Hayvan Edinme, Hayvanlara Karşı Bazı Tutumlar ve Dindarlık Yönelimleri Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma." Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi 6/1 (2022), 6–36. https://doi.org/10.32711/tiad.1113480 40. Kandemir, Fatih. "İçsel Dinî Motivasyon Bağlamında Dindarlık ve Çevre İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma." Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi 11/1 (2020), 287–305. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mesned/issue/55038/737610 41. Karagöz, Sema. "Üniversite Öğrencilerinde Dindarlık, Empatik Eğilim ve Kültürlerarası Duyarlılık İlişkisi Üzerine Bir Araştırma." Değerler Eğitimi Dergisi 20/44 (2022), 549–586. https://doi.org/10.34234/ded.1182926 42. Kavalcı, Hilal Nur. Çevreci Davranışlarda Bulunma ve Dindarlık İlişkisi. Bursa: Bursa Uludağ Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2019. http://hdl.handle.net/11452/3122 43. Keçeci̇, Hatice. Dindarlık ve Çevre İlişkisi. Erzincan: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2021. 44. King, Steve H. "The Structure of Empathy in Social Work Practice." Journal of Human Behavior in the Social Environment 21/6 (2011), 679–695. https://doi.org/10.1080/10911359.2011.583516 45. Kleespies, Matthias Winfried et al. "Environmental Education in Zoos—Exploring the Impact of Guided Zoo Tours on Connection to Nature and Attitudes towards Species Conservation." Journal of Zoological and Botanical Gardens 3/1 (2022), 56–68. https://doi.org/10.3390/jzbg3010005 46. Korkmaz, Sezai - Hacıkeleşoğlu, Hızır. "Prososyallik, Empatik Eğilim ve Dindarlık Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma." Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 50 (2021), 535–569. https://doi.org/10.17120/omuifd.895925 47. Kutlutürk, Cemil. "Islam and Gandhi on Peace and Nonviolence." Dini Araştırmalar 17/44 (2014), 209–224. https://doi.org/10.15745/da.97070 48. Li, Yun et al. "Empathy with Nature Promotes Pro‐Environmental Attitudes in Preschool Children." PsyCh Journal 13 (2024). https://doi.org/10.1002/pchj.735 49. Minton, Elizabeth A. "Reducing Crimes Against Wildlife Through Promoting Animal–Human Continuity Beliefs: The Role of Consumers' Religiosity." Psychology & Marketing 37/12 (2020), 1731–1742. https://doi.org/10.1002/mar.21415 50. Nasr, Seyyid Hüseyin. Tabiat Düzeni ve Din. Trans. Sara Büyükduru. İnsan Yayınları, 2022. 51. Ogunbode, Timothy Oyebamiji - Oyekan, Funke Elizabeth. "Religious Practices and Its Impacts on a Sustainable Urban Environment in Nigeria: The Way Forward." ed. Ho SoonMin. The Scientific World Journal 2023 (2023), 1–8. https://doi.org/10.1155/2023/8080235 52. Ottuh, Peter - Idjakpo, Onos Godwin. "Animal Care and Ethics in Contemporary Religious Debates." Jurnal Sosialisasi: Jurnal Hasil Pemikiran, Penelitian Dan Pengembangan Keilmuan Sosiologi Pendidikan 8/2 (2021), 128–141. https://doi.org/10.26858/sosialisasi.v1i1.22565 53. Özen, Mercan - Kartopu, Saffet. "Hayvanlara Yönelik Tutumların Dindarlık ve Maneviyatla İlişkisi." Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10/2 (2023), 823–848. https://doi.org/10.17859/pauifd.1363929 54. Peek, Charles W. et al. "Religion and Ideological Support for Social Movements: The Case of Animal Rights." Journal for the Scientific Study of Religion 36/3 (1997), 429–439. https://doi.org/10.2307/1387859 55. Perry, Samuel - Burge, Ryan. "How Religion Predicts Pet Ownership in the United States." Journal for the Scientific Study of Religion 59 (2019). https://doi.org/10.1111/jssr.12637 56. Schreiner, Chevelle. The Role of Emotion in Understanding and Promoting Sustainability and Eco-Friendly Behavior. University of Nebraska - Lincoln, Environmental Studies Undergraduate Student Theses, 2012. 57. Signal, Tania D. - Taylor, Nicola. "Attitude to Animals and Empathy: Comparing Animal Protection and General Community Samples." Anthrozoös 20/2 (2007), 125–130. https://doi.org/10.2752/175303707X207918 58. Sinmez, Çağrı Çağlar et al. "Hadislerde Hayvanları Koruma ve Gönenci (Refahı) Üzerine Bir Değerlendirme." Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 12/2 (2015), 115–121. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ercivet/issue/25187/281595 59. Skirbekk, Vegard et al. "Religious Affiliation and Environmental Challenges in the 21st Century." Journal of Religion and Demography 7 (2020), 238–271. https://doi.org/10.1163/2589742X-12347110 60. Stanford, Virgil - Brewer, Elizabeth. "Dominion or Stewardship: Understanding the Role of Religiosity in Forming Attitudes about the Environment through Pathway Analysis." Rochester, NY, 2011. Social Science Research Network. Accessed July 27, 2024. https://papers.ssrn.com/abstract=1902415 61. Ünal, Vehbi. Çevre Sorunları ve Dindarlık İlişkisi "Kayseri Örneği." Konya: Selçuk Üniversitesi, Doktora Tezi, 2010. 62. Wolkomir, Michelle et al. "Denominational Subcultures of Environmentalism." Review of Religious Research 38/4 (1997), 325–343. https://doi.org/10.2307/3512194 63. Yıldırım, Müni̇r. Çevre ve Din: Kutsalın Tabiattaki Formları. Adana: Karahan Kitabevi, 2016