Kur'an Tilâvetinde Yaygın Hatalar: Duhâ ve Hümeze Arasındaki Sûrelere Dair Bir İnceleme
Description
Öz: Her metnin kendine has özellikleri olduğu gibi Kur’ân’ın da kendine özgü okuyuş özellikleri ve kuralları bulunmaktadır. Özellikle tecvidle alakalı kuralların bilinmesi, tilâvette uygulanması ve bu sayede Kur’an tilavetinin doğru bir şekilde yapılması kıraat disiplini açısından önemlidir. Bu önemin hakkını veremeyen kişi kıraatini hatadan koruyamayarak lahn olarak adlandırılan hatalı okuyuşa düşmüş olacaktır. Bu çalışma, Kur’an okuma esnasında yaygın olarak yapılan hataların çeşitlerinin ve hata yapılan kelimelerin neler olduğunun tespitine yöneliktir. Bütün sûrelerin burada ele alınması makale boyutunu aşacak uzunlukta bir çalışma olacağından dolayı, özellikle Kur’an okumayı yeni öğrenen kişiler tarafından öncelikli olarak öğrenilen Duhâ ve Hümeze arasındaki sûrelerde yapılan yaygın hatalar incelenmeye çalışılmıştır. Bu sûreler kurslarda, imam hatip okullarında, ilahiyat ve islâmî ilimler fakültelerinde öncelikli ezberlenen ve okunan sûrelerden olduğu için önemlidir. Bu sûrelerin hatasız bir şekilde okunması, Kur'an'ın diğer sûrelerinin de hatasız olarak okunması konusunda kişiyi deneyimli kılacaktır. Özellikle bu hataların okuyucunun dikkatsizliğinden veya kuralları iyi bilmemesinden kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır. Bu tür hataların giderilmesi için ise öncelikle kişi Kur’an okurken tüm dikkatini kıraatine vermelidir. Daha sonra hataya düşmemek için tecvid kurallarının iyi bilinmesi ve okuyuşta uygulanması gereklidir. Özellikle ihfâ, izhâr gibi kuralların doğru uygulanma şeklinin de Kur’an ve kıraat alanında uzman kişilerden mutlaka uygulamalı bir şekilde talim edilmesi gerekmektedir. Çalışmada belirtilen hatalar, bilhassa yükseköğretim kurumundaki Kur’ân’ı Kerîm derslerinde öğrencilerin yaygın olarak yaptığı okuyuş hatalarıdır. Derslerde karşılaşılan hatalı okunan yerler çalışma içerisinde gösterilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, çalışmamızda detayları verilen yaygın okuma hatalarının sebeplerinin bilinmesi ve bu sayede okuyucunun hatalardan uzak tutulmasının sağlanması, sağlıklı bir kıraatin başarılabilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Kıraat, Kur’an, Tecvid, Lahn, Duhâ-Hümeze.
Abstract (English)
Just as every text has its own characteristics, the Quran also has its own reading characteristics and rules. In particular, knowing the rules related to tajweed, applying them in recitation and thus performing the recitation of the Quran correctly is important in terms of recitation discipline. A person who cannot do justice to this importance will not be able to protect her recitation from mistakes and will fall into the wrong reading called lahn. This study aims to determine the types of mistakes commonly made while reading the Quran and the words that make mistakes. Since it would be a study that would exceed the size of an article to cover all the surahs here, an attempt has been made to examine the common mistakes made in the surahs between Duha and Humazah, which are primarily learned by those who are new to reading the Quran. These surahs are important because they are among the surahs that are primarily memorized and recited in courses, religious schools, theology and Islamic sciences faculties. Reading these surahs without errors will make the person experienced in reading other surahs of the Quran without errors. In particular, it turns out that these errors are caused by the reader's carelessness or lack of knowledge of the rules. In order to eliminate such errors, first of all, a person should pay full attention to her recitation while reading the Quran. In order not to make mistakes later, it is necessary to know the rules of tajwid well and apply them while reading. In particular, the correct application of rules such as ihfâ and izhâr must be trained in a practical manner by experts in the field of Quran and recitation. The errors mentioned in the study are common reading errors made by students, especially in Quran lessons at higher education institutions. An attempt has been made to show the incorrectly read parts encountered in the lessons in the study. In this context, knowing the reasons for the common reading errors detailed in our study and thus keeping the reader away from errors is of great importance in terms of achieving a healthy recitation.
Keywords: Recitation, Quran, Tajwid, Lahn, Ḍuḥā-Humaza.
Files
09_04_ahoksuz.pdf
Files
(612.7 kB)
| Name | Size | Download all |
|---|---|---|
|
md5:c3601ed9ddd89777421dffeaf54ef5bf
|
612.7 kB | Preview Download |
Additional details
Additional titles
- Alternative title (English)
- Common Mistakes in Quran Recitation: A Review of The Surahs Between Duhâ and Humeze
Related works
- Is published in
- Journal article: https://en.theosophiajournal.com/ (URL)
Software
- Repository URL
- https://en.theosophiajournal.com/
References
- Kur'ân-ı Kerîm. Abdulhamîd, Suâd. Teysîru'r-Rahmân fî Tecvîdi'l-Kurân. 1 Cilt. Mısır: Dâru't-Takvâ, 1. Basım, 2009. Ali el-Kārî, Ebü'l-Hasen Nûrüddîn Alî b. Sultân Muhammed el-Kārî el-Herevî. el-Mineḥu'l-fikriyye bi-şerḥi'l-Muḳaddimeti'l-Cezeriyye. thk. Üsâme Atâyâ. Dımeşk: Dâru'l-Gavsânî, 2. Basım, 2012. Âl-i Nasr, Muhammed b. Musa. Kur'an Tilavetinde Yaygın Hatalar Fâtiha Sûresi Örneği. çev. Nihat Temel. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2021. Âsım Efendi. el-Okyânûsû'l-Basît fî Tercemeti'l-Kâmûsi'l-Muhît Kâmûsû'l-Mûhît Tercümesi. çev. Mustafa Koç-Eyyüp Tanrıverdi. 6 Cilt. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 1. Basım, 2013. Ateşyürek, Remzi. "Kur'ân Tilâvetinde Yaygın Hatalar (Sâd, Dâd, Tâ ve Zâ Örneği)". Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 31 (2011), 157-175. Ateşyürek, Remzi. "Yasin ve Mülk Sûrelerinde Görülen Yaygın Kırâat Hataları". Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16/3 (2016), 189-209. Benli, Abdullah. Hafs Rivâyetiyle Âsım Kıraatinin Tecvîd Kuralları. Kayseri: Tezmer, ts. Cankurt, Fatih. "Kısa Sûreler Özelinde Namaz Kırâatinde Lahn". Turkish Academic Research Review 8/4 (2023), 1577-1600. Cevherî, Ebû Nasr İsmâîl b. Hammâd el-. Tâcü'l-luġa ve ṣıḥâḥu'l-ʿArabiyye. thk. Ahmed Abdülgafûr Attâr. 6 Cilt. Beyrut: Dâru'l İlmi'l Melâyîn, 2. Basım, 1979. Çetin, Abdurrahman. Kur'an Okuma Esasları. Bursa: Emin Yayınları, 6. Basım, 2008. Çetin, Abdurrahman. "Lahn". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 27/55-56. Ankara: TDV Yayınları, 2003. Çetin, Abdurrahman. "Tecvid". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 40. İstanbul: TDV Yayınları, 2011. Çetin, Abdurrahman. "Tilâvet". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 41. İstanbul: TDV Yayınları, 2012. Dânî, Ebû Amr Osmân b. Saîd b. Osmân ed-Dânî. et-Taḥdîd fi'l-itḳān ve't-tecvîd. thk. Gānim Kaddûrî Hamed. 1 Cilt. Umman: Dâru Ammâr, 1. Basım, 2000. Güneş, Kadir. Arapça - Türkçe Sözlük. İstanbul: Mektep Yayınları, 2010. Gürkan, Menderes. "Zelletü'l-Kârî". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 44/225-227. İstanbul: TDV Yayınları, 2013. Halîl b. Ahmed, Ebû Abdirrahmân el-Halîl b. Ahmed b. Amr b. Temîm el-Ferâhîdî. Kitâbü'l-Ayn Muretteben alâ Hurûfi'l-Mu'cem. thk. Abdulhamîd Hendâvî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1. Basım, 2003. İbn Fâris, Ebü'l-Hüseyn Ahmed b. Fâris b. Zekeriyyâ b. Muhammed er-Râzî el-Kazvînî el-Hemedânî. Muʿcemü meḳāyîsi'l-luġa. thk. Abdusselam Muhammed Harun. 6 Cilt. Beyrut: Dâru'l-Ceyd, ts. İbn Manzûr, Ebü'l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Li̇sânü'l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sadr, ts. İbnü'l-Cezerî, Ebü'l-Hayr Şemsüddin Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Alî b. Yûsuf el-Cezerî. en-Neşr fi'l-ḳırâʾâti'l-ʿaşr. thk. Ali Muhammed ed-Dabbâ'. 2 Cilt. Beyrut: Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1985. İbnü'l-Cezerî, Ebü'l-Hayr Şemsüddin Muhammed b. Muhammed b. Muhammed b. Alî b. Yûsuf el-Cezerî. et-Temhîd fî ʿilmi't-tecvîd. thk. Gānim Kaddûrî Hamed. Beyrut: Müessesetü'r-Risâle, 1. Basım, 2001. Karaçam, İsmail. Kur'an-ı Kerîm'in Faziletleri ve Okunma Kâideleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 30. Basım, 2016. Karakılıç, Celâleddin. Tecvîd İlmi Kur'ân'ı Kerîm Okuma Kâideleri, 2013. Kârî, Abdülazîz b. Abdülfettâh el-. Kavâidü't-Tecvîd alâ Rivâyeti Hafs an Âsım b. Ebi'n-Necûd. Lübnan: Müessesetü'r-Risâle, 1. Basım, 2002. Kaya, Sedat. "Kur'ân Tilâvetinde Lahn Olgusu ve Fatiha Suresindeki Yansıması". Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 1/10 (2021), 63-71. Mekkî b. Ebû Tâlib, Ebû Muhammed Mekkî b. Ebî Tâlib Hammûş b. Muhammed el-Kaysî. er-Riʿâye li-tecvîdi'l-ḳırâʾe ve taḥḳīḳi lafẓi't-tilâve. thk. Ahmed Hasan Ferhât. Ürdün: Dâru Ammâr, 3. Basım, 1996. Muhammed Mekkî, Muhammed Mekkî Nasr el-Cüreysî. Nihâyetü'l-Kavli'l-Müfîd fî İlmi't-Tecvîd. thk. Tâhâ Abdurraûf Saîd. Mektebetü's-Safâ, 1. Basım, 1999. Pakdil, Ramazan. Ta'lim Tecvid ve Kıraat. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 18. Basım, 2020. Saçaklızâde, Muhammed b. Ebî Bekr el-Mer'aşî. Cühdü'l-muḳıl. thk. Sâlim Kaddûrî el-Hamed. Umman: Dâru Ammâr, 2. Basım, 2008. Süyûtî, Ebü'l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî eş-Şâfiî es-. el-İtkân fî ulûmi'l kur'ân. thk. Şuayb el-Arnaût. 2 Cilt. Kahire: Müessesetü'r-Risâle, 2008. Temel, Nihat. Kırâat ve Tecvid Istılahları. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 3. Basım, 2013.