Screeningsinstrument voor Dysfagie bij mensen met een Verstandelijke Beperking (SD-VB): ontwikkeling en eerste validering

(English abstract see below)

Nederlandse samenvatting

Inleiding: Mensen met een verstandelijke beperking (VB) hebben een verhoogd risico op dysfagie. Om – vaak ernstige – gevolgen zoals aspiratiepneumonie en luchtwegblokkade te voorkomen, is het tijdig vaststellen van dysfagierisico belangrijk. Periodiek screenen van alle cliënten door logopedisten is praktisch onhaalbaar. Snelle en eenvoudige screening door zorgverleners zou uitkomst bieden.

Methode: Deze studie bestond uit vier delen: 1) ontwikkeling van het Screeningsinstrument voor Dysfagie bij mensen met VB (SD-VB) op basis van literatuur, bestaande instrumenten en praktijkervaringen, 2) eerste validering bij een kleine steekproef (n=42), 3) verdere validering van een aangescherpte versie bij een grote steekproef (n=1064) en 4) optimalisering. Het SD-VB is ingevuld door zorgverleners en is in het kader van de validering afgezet tegen de door logopedisten veelgebruikte Dysphagia Disorder Survey (DDS).

Resultaten: Het SD-VB omvatte 8 items over risicofactoren en 20 items (deel 2 van het onderzoek)/21 items (deel 3 van het onderzoek) over eet- en drinkgedrag. De totaalscore vertoonde een sterke samenhang met de totaalscore op de DDS. Vergeleken met de dysfagieconclusie op de DDS, bleek dat een afkapwaarde van SD-VB=3 (deel 2) of SD-VB=4 (deel 3) de beste sensitiviteit, specificiteit en voorspellende waarden gaven, allen hoger dan 70%. Items vormden samen een betrouwbare schaal (interne consistentie).

Conclusie: De eerste resultaten suggereren dat het SD-VB een veelbelovend screeningsinstrument is om te gebruiken door zorgverleners. Een geoptimaliseerde en verder getoetste versie past in een periodiek werkproces met het SD-VB als eerste stap, gevolgd door diagnostiek door een logopedist (afhankelijk van de SD-VB-score), eet- en drinkadviezen en evaluatie.

English abstract

Introduction: People with intellectual disabilities (ID) face an increased risk for dysphagia. To prevent – often serious – consequences, such as aspiration pneumonia and airway obstruction, timely establishing the risk on dysphagia is essential. Periodic screening of people with ID by speech therapists is not feasible in daily practice. Therefore, quick and simple screening by caregivers would be of added value. 

Methods: This study consisted of four parts: 1) development of the Screening instrument for Dysphagia in people with ID (in Dutch abbreviated as SD-VB) based on literature, existing instruments and experiences in daily practice, 2) first validation among a small sample (n=42), 3) further validation of a slightly optimized version among a large sample (n=1064) and 4) future optimization. The SD-VB was completed by caregivers and compared to the Dysphagia Disorder Survey (DDS), which is frequently used by speech therapists.

Results: The instrument comprised 8 items about risk factors and 20 (part 2)/21 (part 3) items about eating- and drinking behavior. The total score associated strongly with the DDS total score. Compared to the dysphagia conclusion on the DDS, a cut-off score of SD-VB=3 (part 2) or SD-VB=4 (part 3) yielded the most optimal sensitivity, specificity and predictive values, all above 70%. Together, the items constituted a reliable scale (internal consistency).

Conclusion: The first results suggest that the SD-VB is a promising screening instrument to be used by caregivers. An optimized and further studied version fits within a periodic work process with the SD-VB as first step, followed by diagnostic observations by speech therapists (depending on the SD-VB score), eating- and drinking advices and evaluation.