QARAMALLARDA HÁM QOY ESHKILERDE BUWAZLÍQTÍ ERTE ANÍQLAW USÍLLARÍ

Ózbekstan respublikası Prezidentiniń 2019 jıl 7 noyabrde  № 4512 sanlı “Qaraqalpaqstan respublikasında sharwashılıq tarmaqların jedel rawajlandırıw tuwrısında” ǵı qararı shıǵarıldı. Usı qararǵa tiykarlanıp respublikamızǵa 2019-2022 jıllarda násilli qaramallar, qoy-eshkiler alıp kelindi. Alıp kelingen násilli mallardıń bas sanın asırıw, ónimdarlılıǵın kóbeytiw, tuwılǵan buzawlardan ana mallar yadrosın jaratıw, ásirese ónim beretuǵın qashar hám sıyırlardı sanın arttırıp, sebepsiz soyılıwına jol bermew baslı wazıypalardan esaplanadı.

Jup hám taq tuyaqlı haywanlardıń buwazlıq dáwiri hár haywanda hár túrli: Atap aytqanda ortasha: Atlar 340 kún, iri shaqlı mallar 285 kún, qoy-eshkiler 150 kún túyelerde 365 kún dawam etedi. Buwazlıq dáwiri jatır trubasınıń ampulyar (jatır trubasınıń jatırǵa jaqın keńeygen bólimi) bóliminde spermatozoid (máyeklik kletkası) hám máyek kletkası menen qosılıp tuqımlanǵanda hám zigota payda bolıp jatır ishine implantaciya bolǵan waqıttan baslap ana organizminde tómendegi ózgerisler payda boladı. Yaǵnıy prolaktin, xorionik gonadotropin gormonlarınıń muǵdarı qan hám sidikte kóbeyiwi, buwazlıqtıń aqırǵı dáwirlerinde prolaktin gormonınıń muǵdarı kóbeyiw gúzetiledi. Bunıń nátiyjesinde ana organizminiń irileniwi, sút bezleriniń isiniwi hám sútke uqsas aq ajıratpalardıń bóliniwi gúzetiledi.