(၁) လေးစားရပါသော သဘာပတိကြီးနှင့် ကြွရောက်လာတဲ့ ပရိသတ်များရှင့်။ ဒီကနေ့ကတော့ အဓိကအားဖြင့် လွတ်လပ် ရေး မရမီ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ ကျောင်းသားကြီးများ၊ အမျိုးသားရေးကို လုပ်ခဲ့တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများရဲ့ ကဏ္ဍကို ဖော်ပြတဲ့နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလို လွတ်လပ်ရေး မရမီကာလက လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများ၊ ကျောင်းသားကြီးများရဲ့ ကဏ္ဍကို အဓိကထားပြီးတော့ ဖော်ပြရသလဲဆိုတော့ ဒီနေ့ဟာ အမျိုးသား အောင်ပွဲနေ့ဖြစ်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေး အတွက် လုပ်ခဲ့တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများဟာတော့ အောင်ပွဲခံပြီးပါပြီ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ဟာ လွတ်လပ် ရေးရအောင် လုပ်ခဲ့တဲ့ ကျောင်းသားကြီးများ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများရဲ့ အဓိက ကဏ္ဍကို ဖေါ်ပြတဲ့နေ့လို့ ကျွန်မတို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေး နောက်ပိုင်းကာလမှာ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ ကျွန်မတို့ တစ်တွေအတွက်တော့ တာဝန်ဟာ မပြီးသေးပါဘူး။ ကျွန်မတို့ဟာ လွတ်လပ်ရေးရရုံနဲ့ မပြီးသေးပါဘူး။ နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဟာ လွတ်လပ်ရေးရပြီးတဲ့အခါမှာ ငြိမ်းချမ်းသာယာဖို့ လိုပါတယ်။ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးဖို့ လိုပါတယ်။ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသား အားလုံးဟာ ဘဝလုံခြုံရေး ရှိပြီးတော့၊ စည်းလုံးညီညွတ်မှုလဲ ရဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီတာဝန်တွေကို ဆက်ပြီးတော့ လုပ်ရမှာ ကျွန်မတို့ ၁၉၄၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း လွတ်လပ်ရေးပြီးကာလ ကြီးပြင်းလာတဲ့ လူငယ်များ၊ လူ လတ်များရဲ့ တာဝန်ဖြစ်ပါတယ်လို့ ကျွန်မ အလေးအနက် ပြောချင်ပါတယ်။ စောစောကပြောသွားတဲ့အထဲမှာ လွတ်လပ်ရေးမရမီ ကာလတုန်းကတော့ နိုင်ငံလွတ်လပ်မှ ပညာရေး လွတ်လပ်မယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ အခု လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာလမှာ ကျွန်မတို့အားလုံး နားလည်တာက တော့ ပညာရေးစင်စစ် လွတ်လပ်မှ နို်င်ငံသူ နိုင်ငံသားများလဲ လွတ်လပ်မယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စပါဘဲ။ ဒီနေရာမှာ ကျွန်မတို့ဟာ ပညာဆိုတာဟာ ကျောင်းပညာကို တက္ကသိုလ်ပညာလောက်ကိုသာ ပြောတာ မဟုတ်ဘူး။ ပြည်သူလူထု ဗဟုသုတ ကြွယ်ဝစေမယ့် ကိစ္စအဝဝကို ပြောတာပါ။ ဒါကြောင့် ပညာရေး လွတ်လပ်မှုဆိုတဲ့အထဲမှာ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုပိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ ရေးသားပိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပိုင်ခွင့် ဆိုတာတွေ အားလုံးပါဖို့ လိုပါတယ်။ ဒီလို အခွင့်အရေးတွေ ရှိမှသာလျှင် ကျွန်မတို့ဟာ စင်စစ် လွတ်လပ်တဲ့ ပညာရေးစနစ်ကြောင့်မို့လို့ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများဟာ တကယ့်ကို လွတ်လပ်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ ပြောနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာလ၊ ကျောင်းသူကျောင်းသားများရဲ့ ကဏ္ဍဟာ မလွယ်ပါဘူး။ တနည်းအားဖြင့် ဆိုလို့ရှိရင်၊ လွတ်လပ်ရေး မရမီကာလက ကျောင်းသားကျောင်းသူများရဲ့ အခြေအနေထက် ပိုပြီးတော့ ဆိုးတယ်လို့လဲ ဆိုနိုင်တယ်။ လုပ်ရမယ့် တာဝန်တွေက ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲတယ်လို့လဲ ကျွန်မတို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေးမရခင်တုန်းက ကျောင်းသူ ကျောင်းသား များဟာ ကျောင်းသားသမဂ္ဂကနေ တစ်ဆင့် လှုပ်ရှားနိုင်တယ်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးမှ ကျောင်းသား သမဂ္ဂကြီး ပြိုကွဲသွားတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ကျောင်းသား လူငယ်များရဲ့ နိုးကြားတက်ကြွတဲ့ စိတ်ကိုတော့ ဖြိုခွဲလို့ မရပါဘူး။ ဆက်လက် ရှင်သန်နေဆဲဖြစ်မယ်လို့ ကျွန်မ ယုံကြည်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ရဲ့ အခု အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ အထိမ်း အမှတ်ကတော့ ကဒေါင်းပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ လက်ရှိ ကျောင်းသားများရဲ့ လှုပ်ရှားမှုရဲ့ အထိမ်းအမှတ်ကတော့ ခွပ်ဒေါင်းဖြစ်တယ်။ ဒေါင်းဆိုတာ က,သင့်တဲ့အချိန်မှာ က,ရပါတယ်။ ခွပ်သင့်တဲ့အချိန်မှာ ခွပ်ရပါတယ်။ တချိန်လုံး က နေလို့လဲ မဖြစ်ဘူး။ တချိန်လုံး ခွပ်နေလို့လဲ မဖြစ်ဘူး။ ဘယ်အချိန်မှာ ခွပ်သင့်တယ် ဆိုတာကို ပညာရှိ ပီပီ သိဖို့လိုပါတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ ကျောင်းသူကျောင်းသား များဟာ လွပ်လပ်ရေးရပြီးမှ အင်မတန်မှ ခွပ်ဒေါင်းအလုပ်များ လုပ်ခဲ့ကြရပါတယ်။ ခွပ်ဒေါင်းအလုပ်များ လုပ်ခဲ့ရတာဟာ တနေ့မှာ ကျွန်မတို့ ကဒေါင်းများလို တင့်တင့်တယ်တယ်နဲ့ ကြည်ကြည်နူးနူ း နေနိုင်ဖို့ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ခွပ်ဒေါင်း အလုပ်တွေကို လုပ်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ခွပ်တဲ့ကိစ္စဆိုတာ ဘယ်သူမှ လိုလားတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပင်ပန်းပါတယ်။ ဆင်းရဲတယ်။ အများအတွက်လဲ ဒုက္ခ ရောက်တယ်၊ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်မတို့ လူငယ်ကျောင်းသား များဟာ ခွပ်ဒေါင်းများ လုပ်ချင်လို့ လုပ်နေရတာ မဟုတ်ဘူး။ မလုပ်မဖြစ်လို့ လုပ်နေရတာလို့ ကျွန်မ ဒီလို မြင်ပါတယ်။ အမျိုးသားရေးဆိုတာဟာ အားလုံးနဲ့ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ အမျိုးသားရေး လုပ်တဲ့နေရာမှာ ကိုယ့်ကျရာတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရမယ်။ ကျရာနေရာကနေပြီးတော့ ထမ်းဆောင်ရမယ်။ ရှေ့ကနေပြီးတော့ ဦးဆောင်သင့်တဲ့ နေရာမှာ ရှေ့ကနေ ဦးဆောင်သွားရမယ်။ ဘေးကနေပြီးတော့ အကာအကွယ် ပေးသင့်တဲ့ နေရာမှာ ဘေးကနေပြီးတော့ ကျွန်မတို့ အကာအကွယ် ပေးသွားရမယ်။ နောက်ကနေပြီးတော့ ပံ့ပိုးပေးသင့်တဲ့ အချိန်မှာလဲ ကျွန်မတို့ နောက်ကပဲ နေပြီးတော့ ပံ့ပိုးရမှာဘဲ။ အမြဲပဲ ရှေ့က နေချင်လို့ မရပါဘူး။ အမြဲဘဲ ရှေ့က နေချင်တယ် ဆိုတာဟာ တကယ့်စစ်မှန်တဲ့ အမျိုးသားစိတ်ဓာတ် မဟုတ်ပါဘူး။ အကောင်းဆုံးကတော့ ကျွန်မတို့ အားလုံး လက်တွဲပြီးတော့ ချီတက်သွားနိုင်တာ အကောင်းဆုံးနည်းပါဘဲ။ ဒီနည်းကို ကျွန်မတို့ အားလုံး လိုလားပါတယ်။ ဒီနည်းကို ကျွန်မတို့ အားလုံး မျှော်မှန်းပြီး လုပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ ၁၉၈၈ ခုနှစ်က ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဒီမိုကရေစီ အရေးတော်ပုံကြီးကို စတင်လိုက်တာဟာ ကျောင်းသား လူငယ်များ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ဘယ်သူမှ မငြင်းနိုင်ပါဘူး။ ဒီလို ကျောင်းသားလူငယ်များဟာ ရွပ်ရွပ်ချွန်ချွန်နဲ့ စွန့်စားပြီးတော့ လုပ်ခဲ့တာကိုလဲ အားလုံးက အသိအမှတ် ပြုတယ်၊ ဂုဏ်ပြုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီအရေးတော်ပုံကြီးဟာ မပြီးသေးပါဘူး။ ဆက်ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ လုပ်ရမယ့် ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဆက်ပြီးတော့ လုပ်တဲ့နေရာမှာ ကျောင်းသား များတွင်မက ပြည်သူလူထုအားလုံး ပါဝင်လာဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွန်မတို့က ပြည်သူလူထုလို့ ဆိုတဲ့နေရာမှာ ဒီနိုင်ငံမှာ ရှိတဲ့ ၄၅ သန်းကျော် နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများ အားလုံးကို ဆိုလိုတာပါ။ ကျွန်မတို့က ဟိုအဖွဲ့ မပါ၊ ဒီအဖွဲ့ မပါလို့ ဘယ်တော့မှ မသတ်မှတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံတစ်ခုရဲ့ အရေးကို လုပ်တဲ့နေရာမှာ ဟိုအဖွဲ့ မပါစေ၊ ဒီအဖွဲ့ မပါစေဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ လုပ်ရင်တော့ အောင်မြင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ကျွန်မတို့ ဒီလိုဘဲ ထင်ပါတယ်။ ဒီနေ့ ၇၅ ကြိမ်မြောက် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ ဖြစ်တဲ့နေ့မှာ ကျွန်မတို့ အားလုံးဟာ အမျိုးသားရေးဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ နိုင်ငံ ငြိမ်းချမ်းသာယာရေး၊ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများ ရသင့် ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးများ ရရှိရေးကို ဆက်လက် ထမ်းဆောင်မယ်ဆိုတဲ့ သံဓိဏ္ဌာန်ချဖို့လိုပါတယ်။ ဒီလို သံဓိဏ္ဌာန်နဲ့ ကျွန်မတို့ ဆက်ပြီးတော့ လုပ်သွားမှ ကျွန်မတို့ ရှေးယခင်က လွတ်လပ်ရေး ရအောင် လုပ်သွားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများရဲ့ လုပ်ရပ်များဟာ လုပ်ရကြိုးနပ်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ ဆိုနိုင်မှာပါ။ နိုင်ငံ တနိုင်ငံကို လွတ်လပ်အောင်လုပ်သွားပြီးမှ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများ မလွတ်လပ်ဘူးဆိုတာ အဓိပ္ပာယ် လုံးလုံး မရှိပါဘူ:။ ၁၉၄၈ခု မတိုင်မီက အမျိုးသားရေးကို ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများဟာ နိုင်ငံကို လွတ်လပ်အောင်လုပ်သွားပြီ။ ကျွန်မတို့ရဲ့ တာဝန် ကတော့ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများ လွတ်လပ်အောင်လုပ်ဖို့ တာဝန်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတာဝန်ထဲမှာ အားလုံးဝိုင်ဝန်းပြီးတော့ ပါမယ်လို့ ကျွန်မတို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ အားလုံးကို ကျွန်မတို့ အားလုံး လုပ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် မကြာခင် ခွပ်ဒေါင်းများဟာ ကဒေါင်းများအသွင်ကို ဆောင်နိုင်မယ်လို့ ကျွန်မ ယုံကြည် ပါတယ်။ ကျောင်းသားလူငယ်များဟာ လူငယ်များပီပီ ပျော်ပျော် ရွှင်ရွှင် နေချင်ကြပါတယ်။ တချိန်လုံး ရန်ဖြစ်နေချင်တဲ့ စိတ်တွေ မရှိကြပါဘူး။ ကဒေါင်းများလို တင့်တင့်တယ်တယ်နဲ့ နေချင်ကြပါတယ်။ မလုပ်မဖြစ်လို့သာ ခွပ်ဒေါင်းအလုပ်တွေကို လုပ်နေရတယ်လို့ ကျွန်မစောစောက ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ လူငယ်များ ဘဝသာယာရေးအတွက် လူကြီးတွေ ကလဲ ဝိုင်းပြီးတော့ ကူညီဖို့ အများကြီးလိုပါတယ်။ လူကြီးများ ရဲ့ ကဏ္ဍဟာလဲ မပြီးသေးပါဘူး။ တချို့က ကျွန်မကို ပြောပါတယ်။ ဘဘတို့ကတော့ အိုပါပြီလို့။ ကျွန်မ ဒါ လုံးလုံး လက်မခံပါဘူး။ အိုရင်လဲ အိုတဲ့ အတိုင်းအတာနဲ့ လုပ်ရမှာပဲ။ ငယ်တဲ့သူကလဲ ငယ်တဲ့သူ အတိုင်းအတာနဲ့ လုပ်ရမှာပဲ။ အသက်ရှင်နေသ၍ အမျိုးသားရေးကိစ္စဆိုတာ ကျွန်မတို့ ဆက်ပြီးတော့ လုပ်နေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေးဟာ ဘာလဲ။ နိုင်ငံရေးဟာ တိုတို ပြောလိုက်လို့ရှိရင် အမျိုးသား ရေးပါပဲ။ ပါတီနိုင်ငံရေး၊ အမျိုးသားနိုင်ငံရေး ဒါ မရှိပါဘူး။ နိုင်ငံရေးဆိုတာ အမျိုးသားရေး၊ အမျိုးသားရေးဆိုတာ နိုင်ငံရေး။ ဒီတော့ ဒီဟာကို ကျွန်မတို့ အမြဲပဲ နှလုံး သွင်းထားဖို့ လိုပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံကောင်းကျိုးအတွက် လုပ်တဲ့ ကိစ္စမှန်သမျှဟာ အမျိုးသားရေးဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံကောင်း ကျိုးအတွက် မဟုတ်ဘူး၊ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများ ကောင်းကျိုး အတွက် မဟုတ်ဘူးဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်လိုပဲ နဖူးစည်း စာတန်း ကြီးတွေ တပ်တပ် အမျိုးသားရေးလို့ ခေါ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ အရင် ၁၉၄၈ခုနှစ် မတိုင်မီ ကျောင်းသားများဟာ တချို့က ပြောခဲ့ပါတယ်၊ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ ညံ့လို့၊ နိုင်ငံရေး သမားတွေ မတော်လို့ ကျုပ်တို့ ကျောင်းသားတွေဟာ ဝင်လုပ် နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါဟာ ဘာကို ထောက်ပြသလဲဆို တော့ ကျောင်းသားများဟာ တကယ်တော့ ဆူပူချင်တဲ့ ဆန္ဒမရှိဘူး၊ လှုံ့ဆော်ချင်တဲ့ ဆန္ဒ မရှိဘူး။ အေးအေးဆေးဆေး နေချင်ကြတယ်။ လူငယ်များဟာ အေးအေး ဆေးဆေးနဲ့ ဘဝ သာယာမှုကို ရှာချင်ကြတယ်။ ဒါဟာ သဘာဝပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ပတ်ဝန်းကျင်က ဒုက္ခတွေ များနေတဲ့အခါကြတော့ လူငယ်များဟာ မတတ်သာလို့ အမျိုးသားရေးများ၊ နိုင်ငံရေးများ ထဲမှာ ပါဝင်ပြီးတော့ လှုပ်ရှားရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကို ကျွန်မတို့ ကောင်းကောင်း အသိအမှတ် ပြုပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်မတို့ဟာ အခုအချိန်မှာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံရေးကို ပီပီပြင်ပြင်လုပ်မှ၊ နောင် အနာဂါတ်မှာ ကျွန်မတို့ လူငယ်များ သက်သာပါလိမ့်မယ်။ နို့မို့လို့ရှိရင် ထပ်တလဲလဲ ကျွန်မတို့ လူငယ်များဟာ ခွပ်ဒေါင်းများ သဏ္ဍာန်နဲ့ပဲ ရုန်းကန်နေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ရဲ့ အမျိုးသားရေးဖြစ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီ အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုက ရေစီ ရရှိရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးများအားလုံး ရရှိရေးကို ဆက်လက်ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ ဆောင်ရွက်သွားတဲ့ နေရာမှာ ကျောင်းသားလူငယ်များဟာ အစဉ်တစိုက် ကျွန်မတို့နဲ့ လက်တွဲပြီးတော့ ပါလာလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်မတို့ ယုံကြည် ပါတယ်။ လူငယ်များ မပါလာလို့ရှိရင် ကျွန်မတို့ရဲ့ အရေးဟာ အောင်မြင်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ မဆိုနိုင်ပါဘူး။ လူငယ်များကို ဆွဲဆောင်နိုင်မှ၊ ဆွဲ ဆောင်တယ်ဆိုတာ မဟုတ်မမှန်တဲ့ ဂတိမျိုးနဲ့ ဆွဲဆောင်တာကို ပြောတာ မဟုတ်ပါဘူး။ စေတနာ မှန်မှန်နဲ့ လူငယ်များရဲ့ နှလုံးသားကို သိမ်းကျုံးပြီးတော့ ဆွဲဆောင်နိုင်တာမျိုးကို ပြောတာပါ။ လူငယ်များကို ကျွန်မတို့ ဆွဲဆောင်ပြီးတော့ ချီတက်နိုင်မှသာလျှင်၊ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံရဲ့ အနာဂါတ်ဟာ သာယာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုကြွရောက်လာတဲ့ ပရိသတ်အားလုံးဟာ ၇၅ ကြိမ်မြောက် အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ကို ဆင်နွှဲဖို့ ရောက်ရှိလာတဲ့ ပရိသတ်ပါ။ မကြာခင် ကျွန်မ တို့ရဲ့ လွတ်လပ်ရပြီးကာလရဲ့ အမျိုးသားအောင်ပွဲနေ့ကြီးကိုလဲ ခြိမ့်ခြမ့်သဲသဲ ဆင်နွှဲနိုင်ကြ ပါစေလို့ ကျွန်မ ဆန္ဒပြုရင်း နိဂုံးချုပ်ပါတယ်။ ၁၄​၁၀​၉၅။ (၂) စု​ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒီလိုလာရောက်ပြီး အားပေးတာကို။ အဘ​​​ဟိုတနေ့က မတွေ့ဘူး၊ ဘာဖြစ်လို့လဲ။ ဟိုအဘကို အနောက်က ဦးထုတ်နဲ့အဘကို ပြောတာပါ။ လူထု ​နေရာပြောင်းထိုင်လို့ပါ၊ ရှိပါတယ်။ စု​ မဟုတ်ပါဘူး၊ မရောက်လာလို့ရှိရင် စိတ်ပူ လို့ပါ။ နေများမကောင်းဘူးလား၊ ပြဿနာ တခုခုများ ရှိလို့လား။(ရယ်သံများ)/(လက်ခုပ်သံများ)ဒီလိုပဲပေါ့၊ မတွေ့ရ တဲ့အခါ သံယောဇဉ်က စကားပြောတာပေါ့။ (လက်ခုပ်သံ) ​ ဒီနေ့ ခါတိုင်းလိုပဲ မေးထားတဲ့ မေးခွန်းလေးတွေ ဖြေပါ့မယ်။ ဖြေပြီးတော့ ပြောစရာရှိတာတွေ၊ ပြောသွားပါ့မယ်။ ပထမမေးခွန်းကတော့၊ ပကာသနဒါဏ်ခံခဲ့ရသူများတဲ့။ နာရီရဲ့ အဓိက အလုပ်က အချိန်မှန်ဘို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အမြဲတမ်းပျက်နေတဲ့ နာရီစင်ကြီးတွေကို ပြည်သူတွေရဲ့ ချွေးနဲ စာနဲ့ ဆောက်ထားရတာဟာ၊ ဘာသဘောပါလဲခင်ဗျာတဲ့။ ဒါ တရားရဲ့လား။ နာရီစင်တိုင်းပျက်နေလား (ရယ်သံများ၊ လက်ခုပ်သံများ) လူထု ​ဒါတကယ်ပါ၊ တကယ်ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျား။ စု​ အဲဒီလို ဆိုလို့ရှိရင် ကျွန်မတို့ ရပ်ရွာက ဝိုင်းပြီးတော့ ပြင်လို့ မရဘူးလား။ ဒါက ကျွန်မက ဒီလိုပါ။ ကျွန်မတို့ကလေ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အားကိုးချင်တဲ့ အကျင့်ဖြစ်စေချင်တယ်။ ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ရွာက နာရီစင် ပျက်နေတယ်ဆိုလို့ ရှိရင် လူထုအနေနဲ့ ဝိုင်းပြီးတော့ ပြင်ပေးလို့ မရဘူးလား။ လူထု ​ (ရယ်သံများ) ပေးရပေါင်းလဲများလှပြီ။ စု​ပေးမနေနဲ့။ ကိုယ့်ဟာကိုယ် သွားပြင်မယ်။ သူများကို ပေးပြီး ပြင်ခိုင်းရင် ပြင်ဖြစ်ချင်မှ ပြင်ဖြစ်မှာ။ အဲဒီတော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် လူထုထဲက အစုအဖွဲ့လေး လုပ်ပြီး၊ နာရီစင်တွေကို စပြီး ပြင်ရလိမ့်မယ်ထင်တယ်။ လူထု​နာရီစင်သွားကိုင်ရင် ဒုက္ခကောင်းကောင်း ရောက်ကုန်မယ်။ စု​(ရယ်သံ) ဒုက္ခမရောက်ောင် သက်ဆိုင်ရာ အာဏာ ပိုင်များနဲ့ ညှိကြည့်ပေါ့။ ကျွန်မပြောချင်တာက ဒီလိုပါ။ ကျွန်မတို့ဟာ အမြဲပဲ သူများကို အားကိုးနေလို့မသင့်တော်ဘူး။ ဒီလိုထိုင်ပြီး ကြည့်နေလို့ မသင့်တော်ဘူး။ ကိစ္စတခု ဖြစ်နေ လို့ရှိရင်၊ မေးခွန်းလေးထုတ်ပါ။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီကိစ္စဖြစ်တာလဲ။ ဘာဖြစ်လို့ ဒါဟာ လုပ်ရမှာလဲ။ ဒါကို ဘယ်သူပြင်ရမှာလဲ။ မေးခွန်းတွေ ထုတ်ပါ။ နောက်ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ကို ဟိုဟာလုပ်၊ ဒီဟာလုပ်ဆိုပြီး အသားလွတ်လာကိုင်းရင်၊ ဘာဖြစ်လို့ လုပ်ရမှာ လဲဆိုပြီး မေးခွန်းလေး တွေထုတ်ပါ၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ တခါတလေ တချို့ကိစ္စတွေဟာ၊ ခိုင်းချင်ရာ လျှောက်ခိုင်း နေတော့၊ ဥပဒေနဲ့လဲ ညီချင်မှ ညီမှာ။ ဒါတွေကို ကျွန်မတို့က မေးခွန်းထုတ်ရမယ်။ စပြီးတော့ မေးခွန်းထုတ်မှ ကျွန်မတို့ တိုးတက်မှု ရှိနိုင်မှာ။ မေးခွန်းထုတ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ သူတပါးကို ထိခိုက်စေချင်လို့ မဟုတ်ဘူး။ ကျွန်မတို့ရဲ့ အခွင့်အရေးတွေဟာ ဘာလဲ။ ဒီအခွင့်အရေးတွေကို ကျွန်မတို့မှာ ကာကွယ်ဘို့ တာဝန်ရှိပါတယ်။ အခွင့်အရေးတွေကလဲ အားလုံးသိတဲ့အတိုင်းပဲ အင်မတန်မှ နည်းပါတယ်။ နည်းလို့ကို ကာကွယ်ရမယ်။ ပြီးတော့ မေးခွန်းထုတ်တဲ့ အကျင့်တော့ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုအားလုံးကို လုပ်စေချင်တယ်။ ဒီဟာကို ကျွန်မနဲနဲတော့ အားပေးပါရစေ။ မေးခွန်းထုတ်တဲ့အလုပ်။ သူများက ကိုယ့်ကို မတရားသဖြင့် ခိုင်းလို့ရှိရင် ဘာဖြစ်လို့ လုပ်ရမှာလဲ ဆိုပြီး မေးတဲ့ကိစ္စ။ နောက်ပြီးတော့လဲ ကိုယ့်ရပ် ကိုယ့်ရွာမှာ ပြဿနာ ရှိလို့ရှိရင် ဒီပြဿနာတွေကို ကိုယ်တယောက်ထဲအနေနဲ့ ကိုယ့်အစုအဝေးအနေနဲ့ ဘယ်လို ပြေလည်အောင်လုပ်နိုင်မလဲ။ ပြဿနာတွေကို ဘယ်လို ဖြေရှင်းနိုင်မလဲ ဆိုတာကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို မေးခွန်းထုတ်တဲ့ကိစ္စ။ တခြားသူတွေကို မေးခွန်းထုတ်ရုံနဲ့ မပြီးသေးဘူး။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုလဲပြန်ပြီး မေးခွန်းထုတ်ရမယ်။ ဒီတော့ နာရီစင်ကြီးတွေ ပျက်နေပြီ ဆိုတာဟာ ပြည်သူလူထုက ပြောလိုက်တဲ့အခါ ကျတော့ ပြင်ရင်လဲ ပြင်ဖြစ်သွားမှာပေါ့။ မပြင်ဖြစ်ဘူးဆိုရင် လဲ လူထုအနေနဲ့ ဒါဘာလုပ်နိုင်သလဲဆိုပြီး ရပ်ရွာက လူကြီးတွေနဲ့ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ပြီးတော့လုပ်ကြပါ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အားကိုးတဲ့ စနစ်ကလေးတွေ စပြီးတော့ ထူထောင်စေချင်တယ်။ ကြိုးစားကြပါ။ (၃)​ နောက်မေးခွန်းက အညာသားတဦးတဲ့။ အညာသား ဆိုတော့ ကျွန်မတို့အမျိုးပေါ့နော်။ ဖေဖေက အညာသားဆိုတော့ ကျွန်မတို့လဲ အညာသားပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ) လူထု ​ကျုပ်တို့လဲ အညာကပါ။ စု​ ဒီထဲမှာ အညာသားတွေများလား။ လူထု ​များပါတယ်။ များပါတယ်။ စု​ ဒါဆို ဒီတိုင်းပြည် ကောင်းစားပြီ။ (ရယ်သံများ) ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာတဲ့ လူလူချင်း ရှိခိုးနှုတ်ဆက်နေတာ နေ့စဉ်လိုလို တွေ့နေရပါတယ်တဲ့။ (ရယ်သံများ/ လက်ခုပ်သံ များ)။ အဲဒါဟာတဲ့ မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု ဟုတ်ပါသလားတဲ့။ လူထု ​မဟုတ်ပါဘူးဗျို့။ မဟုတ်ဘူးဗျို့။ စု​ ကျွန်မနဲနဲလေးတော့ ရှင်းပြပါရစေ။ ကျွန်မတွေ့ဘူးတာကတော့၊ အိန္ဓိယနိုင်ငံမှာဆိုရင်၊ အိန္ဓိယလူမျိုးများဟာ တယောက်နဲ့တယောက် တွေ့တဲ့အခါကျရင်၊ လက်အုပ်ချီပြီး နမတ်စတေး ဆိုပြီး နှုတ်ဆက်ကြပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံမှာလဲ ဒီလိုပဲ၊ လက်အုပ်ချီပြီး တယောက်နဲ့တယောက် နှုတ်ဆက် ကြပါတယ်။ ကျွန်မနားလည်သလောက်တော့၊ ဒီနိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံ စလုံးမှာ နှစ်ဦးနှစ်ဘက်စလုံးက လက်အုပ်ချြ္ပီပီးနှုတ်ဆက်တယ်ဆိုတာပဲ။(လက်ခုပ်သံများ) ကျွန်မအနေနဲ့ အမှန်အတိုင်း ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီလို လက်အုပ်ချြ္ပီပီး နှုတ်ဆက်တာကို ကျွန်မသဘောကျတယ်။ ယဉ်လဲ ယဉ်ကျေးတယ်၊ နောက်ပြီး ကျွန်မတို့လို ပူတဲ့နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်တာထက် အများကြီးပိုပြီးသင့်တော်တယ်။ ပူတဲ့နိုင်ငံတွေမှာဆို လက်တွေက တစီးစီးနဲ့ လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်တာ သိပ်မကောင်းဘူ:၊ (ရယ်သံများ) ဒါကျွန်မ အမှန်အတိုင်းပြောတာ။ ဒီလိုတယောက်နဲ့တယောက် လက်မထိရပဲ နှုတ်ဆက်တာ ကြည့်လို့လဲ ကောင်းတယ်၊ ယဉ်လဲ ယဉ်ကျေးတယ်။ ပြီးအများကို တကြိမ်ထဲ နှုတ်ဆက်လိုက်လို့ ရတယ်။ လက်အုပ်ကလေး ချီပြီး ဟိုဘက်သည်ဘက်လှည့်လိုက်ရင်၊ အားလုံးကို နှုတ်ဆက်ပြီးသားဖြစ်သွားရော။ (ရယ်သံများ) လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်မယ်ဆို တယောက်စီတယောက်စီဆို မပြီးနိုင်ဘူး။ ဒီဟာ လက်တွေ့လဲ ကျတယ်၊ ကြည့်လို့လဲ ကောင်းတယ်လို့ ကျွန်မထင်တယ်။ ဒါပေမယ့် အပြန်အလှန်မှ ကြည့်လို့ကောင်းမှာ။ (လက်ခုပ်သံ များ)။ တဖက်သပ် လက်အုပ်ချီတယ်၊ ရှိခိုးတယ် ဆိုတာ သံဃာတော်များကို ရှိခိုးပါတယ်။ ကျွန်မတို့ရဲ့ သက်ကြီးရွယ်ကြီးများကို ချိန်ခါအလျောက် ရှိခိုးကန်တော့ပါတယ်။ ဒီလို ကန်တော့တာဟာ ကျွန်မတို့အတွက် ဘာမှ ဝန်မလေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အချင်းချင်း နှုတ်ဆက်ဖို့ ဆိုတဲ့ နေရာမှာ အပြန်အလှန်ဖြစ်သင့်တယ်လို့ ကျွန်မ ပြောချင်ပါတယ်။(လက်ခုပ်သံများ)။ စု ​ ပြည်သူတွေရဲ့ ဦပဇင်းကလေးတဲ့။ ပညာရှာ၊ တိုင်းပြည် သာ။ စီပွါးရှာ တိုင်းပြည်နာဆိုတဲ့ ရှေးလူကြီး များစကား ကြားဖူးပါတယ်တဲ့။ ရှင်းပြပေးပါတဲ့။ ဒါတော့ ကျွန်မထူးထူးခြားခြား ရှင်းပြနေစရာ မလိုပါဘူး။ ပညာရှိမှ တိုင်းပြည်ဟာ တိုးတက်နိုင်မယ်ဆိုတာ၊ ကျွန်မ ခဏခဏ ပြောနေတဲ့ကိစ္စပါ။ ပညာဆိုတာ လောကီပညာရော လောကုတ္တရာပညာပါ နှစ်မျိုးစလုံးကို ပညာလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီတော့ လောကီပညာရှိရင် စီပွါးရေးဟာ အလိုလို ပါလာမှာပဲ။ စီပွါးရေးဟာ အလိုလို ကောင်းလာမှာပဲ။ ဒါပေမယ့် ပညာမရှာပဲ စီပွါးရေးသာ ရှာနေရင် ရေတိုမှာသာ ကျွန်မတို့အကျိုးအမြတ် ရမှာပါ။ ရေရှည်မှာတော့ ဘယ်လိုမှ အကျိုးအမြတ် ရနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ ပညာမရှိတဲ့ နိုင်ငံဟာ စီပွါးရေးတိုးတက်မှုကိုလဲ ဆက်ပြီးတော့ မထိန်းသိမ်းနိုင်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မ ခဏ ခဏပြောနေတဲ့ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ ဒါလဲ ပြည်သူလူထု အများကတော့ သဘောပေါက်ပြီလို့ ကျွန်မထင်ပါတယ်။ ပြီးတော့ ပညာကို လျစ်လျူရှုပြီး စီပွါးရေးသာ ရှာမယ်ဆိုရင် တိုင်းပြည်နာမယ် ဆိုတာတော့ ၊ နာနေတဲ့လူထု အများက သိပါတယ်။ လူထု​ဟုတ်ပါတယ်။ (၄) စု ​ အသေခံဈေးသည်တစုတဲ့။ အရောင်းအဝယ်မကောင်းတဲ့ ယခုအချိန်တွင် နှစ်ထပ်ဈေး ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ဆောက်ပါတဲ့။ လူကြီးက ပြောသွားပါတယ်တဲ့။နှစ်ထပ်ဈေးက အဓိကလား။ ဈေးရောင်းကောင်းဖို့က အဓိကလား။ ဖြေကြားပေးပါတဲ့။ ဒီလိုရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ ဈေးသည်များ တော်တော်များများဟာ ဆင်းရဲကြပါတယ်။ နွမ်းပါးကြပါတယ်။ တနေ့လုပ်မှ တနေ့စားရတဲ့သူတွေပါ။ ဒီတော့ ဒီလိုနွမ်းပါးတဲ့ ဈေးသည်တွေကို နှစ်ထပ်ဈေး ဆောက်လို့ ပြောတာဟာ အင်မတန်မှ အကြင်နာ မဲ့တယ်လို့ ကျွန်မ ဒီလိုပဲ မြင်ပါတယ်။ လက်တွေ့လဲ မကျပါဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ) နှစ်ထပ်ဈေး ဆောက်မှ ဈေးရောင်းရမယ် ဆိုတော့ ချမ်းသာတဲ့ လူတွေကတော့ ပိုချမ်းသာသွားတာပေါ့။ ပိုက်ဆံ ရှိတော့ ဆောက်နိုင်တယ်။ ပိုပြီးရောင်းနိုင်တယ်။ ဆင်းရဲတဲ့လူတွေခမျာ၊ နဂိုကတည်းက မရှိဆင်းရဲဖြစ်နေတော့၊ နှစ်ထပ်ဈေး မဆောက်နိုင်လို့ ဈေးမရောင်းနိုင်တော့ ပိုပြီး ဆင်းရဲသွားတာပေါ့။ ဒီလိုကျွန်မတို့ ခဏခဏ ပြောပါတယ်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံမှာ ချမ်းသာတဲ့သူများနဲ့ ဆင်းရဲတဲ့သူများကြားမှာ ကွာဟချက် ကြီးလေလေ ဒီနိုင်ငံအတွက် စိတ်မချမ်းသာစရာ ဖြစ်လေလေပါပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ချမ်းသာသူများနဲ့ ဆင်းရဲသူများ ကြားမှာ အင်မတန်မှ ကွာဟမှု ကြီးနေလို့ရှိရင် လူမှုရေး တည်ငြိမ်မှု မရှိဘူး။ ကျွန်မတို့နိုင်ငံဟာ အရင်တုန်းက လူအတန်းအစားများကြားမှာ ကွာခြားမှု အင်မတန်မှ နည်းခဲ့တယ်လို့ နာမည်ကြီးခဲ့တဲ့ နိုင်ငံပါ။ ကျွန်မတို့ အင်မတန်မှ ဂုဏ်ယူခဲ့တဲ့ ကိစ္စပါ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဆိုလို့ရှိရင် သိပ်ပြီးတော့ ဆင်းရဲတဲ့သူတွေ မရှိဘူး။ သိပ်ပြီးတော့ ချမ်းသာတဲ့လူတွေ လဲမရှိဘူး။ ဒီတော့ ချမ်းသာတဲ့ လူနဲ့ ဆင်းရဲတဲ့သူကြားမှာ ကွာခြားမှု အင်မတန်နည်းတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ကျွန်မတို့ရဲ့ လူမှုရေးစနစ်ဟာ ပြေပြစ်တယ်။ ဒီလို ကျွန်မတို့ ပြောပြီးတော့ ဂုဏ်ယူခဲ့ကြတယ်။ ယခုတော့ ချမ်းသာတဲ့လူတွေဟာ အင်မတန်ချမ်းသာနေတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတွေ့ရတယ်။ အစတုန်းက ဒီလိုချမ်းသာတယ်ဆိုတာ မမြင်ဘူးဘူး။ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ အဲဒီလောက်ချမ်းသာသူတွေ ရှိနေတယ်။ ဒါပေမယ့် အစတုန်းက ဒီလောက်ဆင်းရဲတယ်လို့ မမြင်ဘူး လောက်အောင်ဆင်းရဲနေတဲ့ သူတွေလဲ ကျွန်မတို့တွေ့ရတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ကျွန်မပြောချင်တာက ဒီးလို လူတန်းစားများကြားမှာ ကွာဟမှုများစေတဲ့၊ ကွာဟမှုကြီးထွားစေတဲ့ကိစ္စမှန်သမျှဟာ မကောင်းတဲ့ ကိစ္စတွေပဲလို့ကျွန်မက ပြောချင်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့၊ ဒီလို ကွာဟချက်ကြီးလေကြီးလေ၊ ပြည်သူကြားမှာ မကျေနပ်မှု များလာလေလေပဲ။ ကိုယ့်ဘေးက လူက ပျဉ်ထောင်အိမ်နဲ့ နေလို့ရှိရင် ကိုယ်က တဲကလေးနဲ့ နေရတာ သိပ်ပြီး မနာကျည်းဘူး။ ကိုယ်ကတော့ တဲစုတ်နဲ့ နေရပြီး၊ ဘေးကလူက တိုက်ကြီးနဲ့ နေရတဲ့အခါ စိတ်ထဲမှာ သိပ်ပြီးတော့ မချမ်းမြေ့ချင်ဘူး။ ဒီတော့ လူတွေဟာ မကျေနပ်မှုတွေ ပိုပြီးတော့များလာတယ်။ ကိုယ်က တစ်နေ့ကို ထမင်းနှစ်နပ်မှ မှန်အောင်မစားနိုင်ဘူး။ တချို့ကတော့ ဟိုတယ်မှာ ဝင်စားလိုက်တာ သောင်းနဲ့ချီပြီးတော့ အကုန်ခံ နိုင်တယ် ဆိုလို့ရှိရင်၊ လူထုတွေရဲ့ စိတ်မှာ အင်မတန်မှ မကျေ မနပ်ဖြစ်မယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ဒီလို မကျေနပ်မှု တွေဟာ၊ တိုင်းပြည်ရဲ့ တည်ငြိမ်ရေး တိုင်းပြည်ရဲ့ တိုးတက်ရေးအတွက် ဘာမှ အထောက်အကူ မပြုနိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် မတတ်နိုင်တဲ့သူတွေကို အတင်း နှစ်ထပ်ဈေး ဆောက်ရမယ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အုဋ်နံရံဆောက်ရမယ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တိုက် ဆောက်ရမယ်ပဲဖြစ်ဖြစ် အတင်းလုပ်ခိုင်းတာဟာ တိုင်းပြည် အတွက် မကောင်းပါဘူး။ ကျွန်မတို့ တောလက်ကျေးရွာ ပြည်သူလူထုဆိုရင်၊ တိုက်တွေဘာတွေလဲမဆောက်နိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့တချို့ တောလေးတွေ မြို့လေးတွေတောင်မှ အတင်းတိုက်တွေ ဆောက်ခိုင်းနေတယ်၊ အုဋ်နံရံတွေ ဆောက်ခိုင်း နေတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ ကြားနေရတယ်။ လူထု​ ဟုတ်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ။ စု​ ဒါဟာ မသင့်တော်ပါဘူး။ တချို့ကပြောတော့ နိုင်ငံခြားက ခရီးသည်တွေလာလို့ရှိရင် ကျွန်မတို့နိုင်ငံကို အထင်မသေးအောင်လို့တဲ့။(ရယ်သံ/လက်ခုပ်သံများ) အမှန် ပြောရရင်၊ နိုင်ငံခြားက ချမ်းသာလို့၊ ခရီးသွားနိုင်လို့ လာတဲ့ သူများဟာ၊ တိုက်လောက်တော့ဖြင့်အထင်မကြီးဘူး (ရယ်သံ များ)။ အုဋ်နဲ့လုပ်ထားတဲ့ အဆောက်အဦတွေလဲ အထင် မကြီးဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ သဘာဝအလှ ၊မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ၊ ရိုးရာအစဉ်အလာတွေကို ကြည့်ချင်လို့၊ သူတို့လာတာ၊ ပြီးတော့ မြန်မာလဲမကျ၊ နိုင်ငံတကာအဆင့် အတန်းမီတဲ့ တိုက်တာကြီးတွေ၊ အုဋ်နံရံကြီးတွေ ဆောက်နေလို့လဲ ကျွန်မတို့ကို ဘယ်သူကမှ အထင်ကြီးမှာ မဟုတ်ဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ) ၊ အရေးကြီးတာက ကျွန်မတို့ နိုင်ငံနဲ့ သင့်တော်မဲ့ စနစ်တခုရှိဘို့။ ကျွန်မတို့ပြည်သူလူ ထုတွေရဲ့ အဆင့်အတန်း၊စားဝတ်နေရေးတွေနဲ့ သင့်တော်မဲ့ စနစ်ကို ကျွန်မတို့က အကုန်ထုတ်ဖေါ်ဘို့ပဲ။ အဲဒီနည်းနဲ့တော့ တဖြေး ဖြေး ကျွန်မတို့ပြည်သူလူထုကို တိုးတက်သွားအောင်၊ ကျွန်မတို့ လုပ်ဘို့ပဲ။ နေ့ချင်းညချင်း မရှိတဲ့သူတွေကို အတင်းအကြပ် နှစ်ထပ်ဈေးဆောက်ဟဲ့ ဆိုပြီး ဒီလိုလုပ်လို့ မဖြစ်ပါဘူး။ လူထုရဲ့ ဆန္ဒကိုလဲ လေ့လာရမယ်။ လူထုရဲ့ဆန္ဒ၊ လူထုရဲ့ စွမ်းအား နဲ့ အညီ၊ လူထုရဲ့ စွမ်းအားဆိုတာ၊ကာယစွမ်းအားရော၊ စီပွါးရေး စွမ်းအားရောကို ပြောတာပါ။ အဲဒီတော့ လူထုရဲ့ စွမ်းအားနဲ့အညီ လုပ်တဲ့ စီမံကိန်းများမှ အောင်မြင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ​ ရန်ကုန်သားတဲ့။ ရန်ကုန်သားဆိုတော့ လယ်တယ်လို့ ပြောတယ်၊ ခတ်ကြွားကြွားပေါ့။ (ရယ်သံများ)။ တိုင်းပြည်တပြည်မှာတဲ့၊ စနစ်က အရေးကြီးပါသလား၊ ဒါမှ မဟုတ် ခေါင်းဆောင်ပိုင်းက ပိုအရေးကြီးပါသလားတဲ့။ ဒါကတော့ ရှင်းရှင်းလေးပဲ။ စနစ်က ပိုအရေးကြီးပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့ ကျွန်မက ဒီလို ပြောရသလဲ ဆိုတော့ ခေါင်းဆောင်များက လူတွေပဲ။ ပုထုဇဉ်လူတွေပဲ၊ ပျက်စီးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လူကို စနစ်နဲ့ ထိန်းထားဘို့ လိုတာ။ ဒါကြောင့် ဒီမိုကရေစီ၊ ဒီမိုကရေစီ ဆိုပြီး နားလျှံအောင် ပြောနေတဲ့ ကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ စနစ်က ထိန်းထားမှ ခေါင်းဆောင်လုပ်တဲ့ လူများ မပျက်စီးနိုင်မှာ၊ အာဏာသိပ်ရသွားတဲ့အခါကျရင်၊ ရာထူးသိပ်ကြီးသွားတဲ့အခါကျရင်၊ တခါတလေ ရိုးရိုးလူတွေ ဟာ ဒီလိုလူတွေကို မချဉ်းကပ်ဝံ့ဘူး။ အဲဒီလို မချဉ်းကပ်ဝံ့တဲ့အခါကျတော့။ ဒီလိုအာဏာသိပ်ကြီးတဲ့၊ ရာထူးတွေ သိပ်ကြီးသွားတဲ့လူတွေဟာ အောက်ခြေလွတ်သွားတတ်တယ်။ အများပြည်သူနဲ့ အဆက်ပြတ်သွားတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) အဲဒီလို အများပြည်သူနဲ့ အဆက်ပြတ်သွားတဲ့ အခါကျတော့၊ လုပ်ချင်တာတွေ လျှောက်လုပ်တယ်။ လူထုရဲ့ ဆန္ဒနဲ့ ညီမညီဆိုတာ မသိဘူ း။ တခါတလေ သိရဲ့နဲ့ ဂရုမစိုက်ဘူ း။ လူ ထု​ ဟုတ်ပါတယ်၊ ဟုတ်ပါတယ်။ စု​ အဲဒီလို အဖြစ်မျိုး ဖြစ်တတ်လို့၊ စနစ်က ပိုအရေး ကြီးတယ်လို့ ပြောတာ၊ ဒီလိုမဖြစ်နိုင်အောင်လို့၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်က ထိန်းသိမ်းထားနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ပညာရှိကြီးတဦးက ပြောသွား ပါတယ်။ လူသားတွေရဲ့ အားနည်းချက်ကြောင့်၊ ဒီမိုကရေစီ စနစ်က လိုကို လိုတယ်တဲ့။ လူသားတွေရဲ့ စွမ်းရည်ကြောင့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ဟာ အောင်မြင်မယ်တဲ့။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ လိုတဲ့ စနစ်ဖြစ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီရအောင်လုပ်ရမယ်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်အောင်မြင်အောင်လုပ်ဘို့၊ လိုတဲ့ စွမ်းအား ရှိတယ်လို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုရှိပါတယ်။ စနစ်ကောင်းမှ တိုင်းပြည်ကောင်းမှာပါ။ လူဆိုတာ တယောက်ကောင်းနဲ့ မဖြစ်ဘူး။ လူတွေဟာလဲနဲ နဲပါးပါး တကိုယ်ကောင်း ကြံတဲ့စိတ်ရှိတယ်။ အတ္တစွဲတွေကလဲ အင်မတန်ရှိတယ်။ ဒါကိုလဲစနစ်နဲ့ ထိန်းထားဘို့ အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မခဏ,ခဏပြောတာပေါ့။ ကျွန်မကို ထောက်ခံတဲ့နေရာမှာ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲအနေနဲ့ မထောက်ခံ ပါနဲ့။ ဒီမိုကရေစီအတွက် ကြိုးပမ်းနေတဲ့ လူတယောက်အနေနဲ့ ထောက်ခံပါ။ တနေ့မှာ ကျွန်မရဲ့ အပြုအမူများဟာ ဒီမိုကရေစီကို ထိပါးမယ်ဆိုရင်တော့၊ ကျွန်မကို ဆက်ပြီး မထောက်ခံပါနဲ့။ (လက်ခုပ်သံများ) ဘာလို့လဲဆိုတော့၊ ဒီလိုပုဂ္ဂိုလ်စွဲနဲ့ ဆက်ပြီးထောက်ခံရင်၊ တိုင်းပြည်အတွက် မကောင်းသလို ကျွန်မအတွက်လဲမကောင်းပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကျွန်မအပေါ်မှာ တကယ့်ကို မေတ္တာထားမယ်ဆိုရင်၊ မှားတဲ့အခါမှာ မှားပါတယ်လို့ ထောက်ပြရမယ်၊ ထောက်ပြမှ ပြုပြင်နိုင်မှာပေါ့။ ဒီလိုပဲ ကျွန်မတို့ မြန်မာပြည်သူပြည်သားများဟာ ကိုယ်ကနေ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရွေးထုတ်တင်ထားတဲ့ သူ မှန်သမျှကို ကိုယ်ကနေ ထိန်းနိုင်ရမယ်ဆိုတဲ့ အာဏာရှိရမယ်။ အာဏာဆိုတာ ပြည်သူလူထုရဲ့ လက်ထဲမှာ ရှိရမယ်။ ဒါ ကျွန်မတို့ ထပ်တလဲလဲ ပြောနေရတဲ့ ကိစ္စပါ။ (လက်ခုပ်သံများ) (၅) ​ ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ဦးပဇင်းလေးတစ်ပါးတဲ့။ အာဏာ ရှိသူက အာဏာကို အားကိုးတယ်၊ ငွေရှိသူက ငွေကို အားကိုးတယ်။ အာဏာမရှိ ငွေမရှိသူတွေက ဘာကို အားကိုးရမှာပါလဲတဲ့။ (ရယ်သံများ)။ အကျင့်သီလကို အားကိုးရမယ်၊ အချင်းချင်း ညီညွတ်မှုကို အားကိုးရမယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ အကျင့်သီလလဲ ခိုင်မာမယ်၊ အချင်းချင်းလဲ ညီညွတ်မယ် ဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်အာဏာ၊ ဘယ်ငွေမှ ကျွန်မတို့အပေါ်ကို အနိုင်ယူနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ) ၊ ငွေအင်အားနဲ့ အာဏာအင်အားထက်၊ ကျွန်မတို့ အကျင့်သီလအားနဲ့ ညီညွတ်မှုအင်အားဟာ အများကြီး သာတယ်ဆိုတာ စွဲစွဲမြဲမြဲကြီး မှတ်ထားပါလို့ ကျွန်မ မေတ္တာရပ်ခံပါရစေ။(လက်ခုပ်သံများ) (၆) ​ မန ္တလေးစက်မှုတက္ကသိုလ်မှ ကျောင်းသားတစ်ဦးတဲ့။ ပြည်သူတွေ သတ္တိရှိဘို့ လိုတယ်လို့ အန်တီစု ပြောပါတယ်တဲ့။ သတ္တိမှာ စာရိတ္တသတ္တိနဲ့ ကာယသတ္တိ နှစ်မျိုးရှိတယ်လို့ ကြားဖူးပါတယ်တဲ့၊ ဟုတ်ပါသလားတဲ့၊ ဘယ်ဟာက ပိုပြီးတော့ မြင့်မြတ်ပါသလဲတဲ့။ တကယ်တော့ စိတ်ဓါတ်သတ္တိဟာ ပိုပြီးတော့ မြင့်မြတ်တယ်လို့ ကျွန်မ ထင်တယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကာယသတ္တိဟာ စိတ်ဓါတ်သတ္တိက လာတာပဲ။ လူတယောက်ဟာ၊ လူတိုင်းလူတိုင်းဟာ တချိန်တချိန်မှာတော့ သတ္တိရှိတတ်တယ်။ တခါတလေ မထင်မှတ်ပဲသတ္တိရှိသွားတယ်။ ကိုယ့်ကို သူခိုးတယောက်က ထားပြတယောက်က လာပြီးတော့ လုတယ်၊ခိုးတယ်ဆိုရင်၊ တခါတလေ စိတ်ဓါတ် တက်ကြွလာတာနဲ့ ဒီလူကို ပြန်ပြီးတော့ နပမ်းလုံးနိုင်တဲ့ သတ္တိတွေ ဘာတွေတက်လာတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့ကျတော့ စဉ်းစားပြီး စဉ်းစားပြီး၊ အခြေအနေတခုကို စဉ်းစားပြီးတော့ ကြောက်ကြောက်လာတတ်တယ်။ (ရယ်သံများ) ခုနက ပြောသလိုပေါ့။ သူခိုးက ဝုန်းဆိုပေါ်လာပြီး၊ ကိုယ့်အိပ်ကို ဆွဲတယ်၊ ဟာတခါထဲသတ္တိတက်လာပြီး သူခိုးကို လက်သီးနဲ့ထိုးပြီး ကိုယ့်အိပ်ကို ပြန်ဆွဲလိုက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အိမ်ထဲမှာ ထိုင်နေရင်း စဉ်းစားပြီး ထားပြတက်လာရင် ငါဘာလုပ်ရပါ့မလဲလို့ တွေးတွေးပြီး ကြောက်လာတယ်။ ထားပြလဲ မလာသေးဘူး။ (ရယ်သံများ)၊ အဲဒီတော့ အဲဒါဟာ စိတ်ဓါတ်သတ္တိနည်းတာပဲ။ စိတ်ကနေ စဉ်းစားပြီး ဒုက္ခကို ရင်မဆိုင်ရဲတာပေါ့။ စိတ်ဓါတ်သတ္တိရှိတယ်ဆိုတာ ဒုက္ခကို ရင်ဆိုင်ရဲတဲ့သတ္တိပဲ။ ဘာဒုက္ခပဲဖြစ်ဖြစ်ရင်ဆိုင်ရဲတယ်ဆိုတဲ့သတ္တိဟာ၊ စိတ်ဓါတ် သတ္တိပဲ။ ဒီဟာလုပ်လိုက်လို့ရှိရင် မှန်တော့ မှန်ပါရဲ့၊ ဒါပေမဲ့ ငါဒုက္ခရောက်မယ်လို့ စဉ်းစားပြီးတော့၊ ကြောက်ပြီးတော့ မလုပ်တော့ဘူး။ ဒါပေမဲ့၊ စိတ်ဓါတ်သတ္တိရှိတဲ့သူကျတော့ စဉ်းစားလိုက်တယ်။ ဒီဟာ လုပ်လိုက်ရင်တော့ ငါတော့ ဒုက္ခရောက်မယ်၊ ဒါပေမဲ့ ဒီဟာ လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တဲ့ မှန်ကန်တဲ့ ကိစ္စတခုဖြစ်တယ်။ လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်လို့၊ မှန်ကန်လို့ ငါလုပ်မယ်၊ ဒုက္ခဖြစ်ရင်လဲငါရင်ဆိုင်မယ်ဆိုတာ အဲဒါ စိတ်ဓါတ်သတ္တိပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ) ဒီတော့ ဒီစိတ်ဓါတ်ဟာ အများကြီးပိုပြီးတော့ အရေးကြီးပါတယ်။ အများကြီးပိုပြီးစွမ်းပါတယ်။ အဲဒါဟာလဲ လေ့ကျင့်ယူလို့ရပါတယ်။အသေးအဖွဲကိစ္စလေးတွေကနေစပြီး လေ့ကျင့်ယူပေါ့လေ။ အတင်းအကြပ်မတရားသဖြင့် လုပ်ဆိုလို့ရှိရင်၊ မလုပ်ဖူ းလို့ ပထမပြောကြည့်။ အဲဒါ ပထမသတ္တိစမ်းကြည့်တာ၊ (လက်ခုပ်သံများ) မလုပ်လို့ရှိရင် ဟိုလိုဒီလိုလုပ်မယ် ဆိုလို့ရှိရင် ဘာဥပဒေအရ ဟိုလိုဒီလို လုပ်မှာလဲဆိုတာ နောက်တဆင့် ထပ်မေးကြည့်ပါ။ သတ္တိလေးနဲနဲမွေးလိုက်တာပေါ့။ အဲဒီလို နဲနဲ နဲနဲ တဆင့်ပြီးတဆင့် သတ္တိမွေးယူရမယ်။ နောက်ပြီးတော့ နေ့တိုင်းနေ့တိုင်းစိတ်ထဲမှတ်သွားရမှာက ဒီလောကထဲမှာ ရှိတဲ့သူတွေဟာ၊ အနိစ္စတရားနဲ့ မကင်းပါဘူး။ ဒါ တိုတိုလေးနဲ့ ပြောရလို့ရှိရင်၊ ကျွန်မတို့အားလုံးတနေ့ သေမဲ့သူတွေချည်းပဲ။ ဒီတော့ ကျွန်မတော့ တခါတလေ စဉ်းစားမိတယ်။ ကိုယ်မသေချင်လဲ သေမှာပဲ။ သေချင်လဲသေမှာပဲ။ သေခြင်းတရား အနိစ္စတရားဆိုတာ ဘယ်လိုမှ ရှောင်ရှားလို့ မရဘူး။ အနိစ္စတရားဆိုတာ ပြောင်းလဲခြင်းတရား ၊မတည်မြဲခြင်းတရားပေါ့။ ကိစ္စအခြေအနေတခုကို ကိုယ်က မပြောင်းလွဲချင်ဘူး ဆိုပေမဲ့၊ မပြောင်းလွဲပဲနေချင်မှ နေမှာ၊ ပြောင်းလွဲချင်ပြောင်းလွဲမှာ၊ ကိုယ်ကတားမရဘူး။ ဒီတော့ ကိုယ့်အနေနဲ့ ကိုယ် လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာကို မှန်မှန်ကန်ကန်လုပ်သွားမယ်ဆိုရင်။ အလိုလို စိတ်ဓါတ် သတ္တိပေါ်လာမှာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒုက္ခကိုရင်ဆိုင်ရတဲ့ အခါမှာ၊ ဥပမာ သေခြင်းတရားကို ရင်ဆိုင်ရတဲ့ အခါမှာ ငါဘာမှ အကုသိုလ်အလုပ် မလုပ်ခဲ့ဘူး၊ ငါတသက်လုံး မှန်တာသာလုပ်ခဲ့တယ် ၊ ငါဘာမှ ကြောက်စရာမရှိဘူးဆိုတဲ့ စိတ်ဓါတ်ဟာ၊ သေခြင်းတရားကိုတောင်မှ ရင်ဆိုင်ဘို့ အများကြီး အထောက်အကူပြုတယ်။ ဒီတော့ ဘဝ တလျှောက်လုံးမှာ ဒီလိုပဲ ကိုယ်မဟုတ်တာ လုပ်ခဲ့ရင် ကိုယ့်စိတ်က ကိုယ့် ပြန်ခြောက်တာကိုး။ အဲဒီတော့ တော်ရုံတန်ရုံဒုက္ခကို ရင်မဆိုင်နိုင်ဘူး။ ဒီတော့ မှန်မှန် ကန်ကန်တတ်နိုင်သမျှ အကောင်းဆုံးကြိုးစားပြီး လုပ်ခဲ့ရင်၊ ဒုက္ခတော်တော်များများကို ရင်ဆိုင်ရဲတဲ့သတ္တိဟာ အလိုလိုပေါ်လာမှာပဲ။ ငါမဟုတ်တာမှ မလုပ်ခဲ့ပဲ။ သူတို့က ငါ့ကို မဟုတ်တာလုပ်မယ်ဆိုလဲ ငါခံလိုက်ရုံပဲ။ ခံနိုင်တယ် ဆိုတဲ့စိတ်ဓါတ် အလိုလိုဖြစ်လာတယ်။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်က သူတပါးအပေါ်မှာ မဟုတ်တာ လုပ်ခဲ့လို့ရှိရင်တော့၊ ကိုယ်က အလိုလိုကြောက်လာတယ်။ ကိုယ်တိုင်က မဟုတ်တာ လုပ်ခဲ့တော့ ကိုယ့်ကို သူများက မဟုတ်တာ လုပ်မလား ဆိုပြီးတော့ ကြောက်လာတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ဒါကျွန်မ ဘယ်သူ့ကိုမှ ရည်ရွယ်ပြီး ပြောတာ မဟုတ်ပါဘူး။ သဘောထားအရ ပြောတာပါ။ လူထု​ ဟုတ်ပါတယ်၊ ဟုတ်ပါတယ်၊ (ရယ်သံများ) စု​ ပြောရတာ နဲနဲခက်တယ်၊ ကျွန်မ ပရိတ်သတ်က ကျွန်မထက် ပိုပြီးရှေ့မှာ ပြေးနေတယ်။ ကျွန်မက ရိုးရိုး ပြောလိုက်လို့ရှိရင်ပဲ၊ အဓိပ္ပါယ်ကောက်တာမြန်တယ်။ လူထု​ (ရယ်သံများ)၊ ဟုတ်ပါတယ်၊ သဘောပေါက်ပါတယ်။ စု​ ကျွန်မက ရိုးရိုးပြောချင်တာပါ။ မှန်မှန် ကန်ကန်လုပ်ခဲ့သူများဟာ အလိုလိုစိတ်ဓါတ်သတ္တိရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် စိတ်ဓါသတ္တိဟာ အင်မတန်မှ အဘိုးတန်ပါတယ်။ စိတ်ဓါတ်သတ္တိဆိုတာ အကျင့်သီလနဲ့ နွယ်နေပါတယ်။ ကာယသတ္တိဆိုတာ အကျင့်သီလနဲ့ နွယ်ချင်မှ နွယ်မှာ။ တချို့သူခိုးထားပြတွေလဲ အင်မတန် သတ္တိရှိတယ်လို့ ဆိုရမယ်။ လုပ်ရဲကိုင်ရဲတယ်ပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ခံရဲချင်မှ ခံရဲမှာ။ (လက်ခုပ်သံများ) ဖေဖေပြောဘူးပါတယ်။ သတ္တိဆိုတာ ခံရဲတာတဲ့။ လုပ်ရဲတာသတ္တိမဟုတ်ဘူး။ ခံရဲတာတဲ့။ အဓိပ္ပါယ်က ဘာလဲဆိုတော့၊ ကိုယ်မှန်တာလုပ်မယ် ကိုယ်မှန်တာလုပ်မယ်လို့ တွက်လိုက်တယ်။ မှန်ကန်တဲ့ကိစ္စကို လုပ်တဲ့အတွက်၊ ငါခံရမယ်၊ ခံရဲလား။ ခံရဲတယ်။ ဒါဟာ သတ္တိပဲ။(လက်ခုပ်သံများ) (၇) ​ ဖိုးမောင်တဲ့၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူတွေ များနေပါတယ်တဲ့။ ပိုဆိုးတာက လာဘ်ပေးတာကို အရေးယူရမဲ့သူတွေ ကိုယ်တိုင်က လာဘ်စားနေကြတော့၊ ဘယ်လို လုပ်ရပါ့မလဲတဲ့။ အဲဒါက တော်တော် ဖြေရခက်တဲ့ ကိစ္စပဲ။ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူဆိုတာလဲ၊ ကျွန်မတို့စနစ်က မကောင်းလို့ ဖြစ်တယ်။ ကျွန်မတို့ပြည်သူ တော်တော်များများဟာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးနေလို့လဲ ဖြစ်တယ်။ စနစ်က မကောင်းတော့ မှန်မှန်ကန်ကန် ဖြစ်ရမဲ့အစား၊ မဖြစ်ကြတော့ ပိုက်ဆံပေးပြီးတော့ ဖြစ်အောင် လုပ်ကြရတာပေါ့။ ကျွန်မ နားလည်သလောက်တော့ အစိုးရဏ္ဌာန တော်တော်များများဟာ၊ လာဘ်မပေးလို့ရှိရင် အလုပ်မဖြစ်သလောက်ပဲလို့ ပြောကြတယ်။ လူထု​ ဒါ၊ဟုတ်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) စု​ဒီကိစ္စနဲ့ပါတ်သက်လို့လဲ၊ ကျွန်မ ပြောဘူးပါတယ်။ ဒါဝန်ထမ်းများ ချို့တဲ့နေတဲ့ကိစ္စလဲ ပါပါတယ်။ ဝန်ထမ်းများ လခနဲ့ မလောက်တဲ့အခါ အပြင်ငွေရှာရတာပေါ့။ ဒီငွေရှာတဲ့ နေရာမှာ ဒီလာဘ်ပေးလာဘ်ယူကိစ္စလေးတွေက ပေါ်ပေါက်လာတယ်။ဒါပေမယ့်နော်၊ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူ ဆိုတာ ယူတဲ့လူရှိသလို၊ ပေးတဲ့လူရှိတာပဲ။ ဒီထဲမှာ ပေးတဲ့လူအများကြီးရှိမယ်လို့ ကျွန်မထင်တယ်။ လူထု​ (ဟုတ်ပါတယ်) စု​ ဒါ၊ ကိုယ့်မှာလဲ တာဝန်မကင်းဘူး။ ထဘက်သတ် အပြစ်ပြောနေလို့ မရဘူး။ လာဘ်ပေးတဲ့လူရှိမှ လာဘ်ယူနိုင်တာပေါ့။ လာဘ်ယူတဲ့သူရှိလို့ ဒို့က လာဘ်ပေးရတာဆိုပေမယ့်၊ ဒို့က မပေးဘူးဆိုရင် အလုပ်ကတော့ ကြာသွားမယ်။ အလုပ်က မဖြစ်မြောက်ဘူး။ ဒီ မဖြစ်မြောက်တဲ့ ဒဏ်ကို ခံနိုင်သလား။ ခုနတုန်းက ကျွန်မပြောတဲ့ ကိစ္စနဲ့ ဆက်နေတာပေါ့။ မှန်ကန်တဲ့အလုပ် ကတော့ လာဘ်မပေးဘို့ပဲ။ လာဘ်မပေးလို့ရှိရင်၊ ဒို့တော့ ဒုက္ခခံရမယ်။ ဒီဒုက္ခကို ခံနိုင်ပါ့ မလား။ ဒီဒုက္ခကို ခံနိုင်တဲ့သတ္တိ၊ ကျွန်မတို့မှာ ရှိသလား။ ဒါ ကျွန်မတို့ကိုယ်၊ ကျွန်မတို့ ပြန်ပြီး စစ်ဆေးရမယ်။ ဒီလို တိုင်းပြည်မှာ၊ အင်မတန် အခက်အခဲတွေ များနေတဲ့ အချိန်မှာ၊ ကျွန်မအနေနဲ့ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူလုပ်တဲ့သူတွေကို၊ သိပ်အပြစ် မပြောချင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့၊ ကျွန်မကတော့ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူလုပ်ဘို့ မလိုလို့ မလုပ်ဘူးလို့လဲ တချို့ကလဲ ပြောနိုင်တယ်။ ကျွန်မမှာ လုပ်ဘို့လိုတဲ့ အခြေအနေလဲ ဘယ်တော့မှ ရှိမယ်လို့ ကျွန်မတော့ မထင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့ လာဘ်မပေးလို့ ကိစ္စတခု ဖြစ်မလာရင်၊ မဖြစ်စေနဲ့၊ မဖြစ်စေနဲ့လို့ ကျွန်မတော့ ထားလိုက်မှာပဲ။လူတိုင်းမှာ ဒီလိုစဉ်းစားနိုင်တဲ့ အခြေအနေ မရှိဘူး။ ဒါကျွန်မ နားလည်ပါတယ်။ အဲဒီတော့၊ ကိုယ်က ကိုယ့်အတွက်လွယ်လို့၊ ကိုယ်က သူများအတွက်လဲလွယ်ရမယ်လို့ မဆိုလိုပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ထပ်တလဲလဲတော့ မှာပါရစေ။ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူဆိုတာ ဘယ်သူမှ အားမပေးသင့်ဘူး။ ဘယ်သူမှ မကြည်ဖြူ သင့်ဘူး။ တတ်နိုင်သမျှရှောင်ကြပါ။ အဲဒီလို ကျွန်မတော့ မေတ္တာရပ်ခံချင်တယ်။ မပေးနဲ့ မယူနဲ့လို့ ကျွန်မက ပြောရလောက်အောင်၊ မပေးမယူလို့ ဒုက္ခရောက်မဲ့လူတွေကို ကျွန်မအနေက ကာကွယ် ပေးနိုင်တဲ့ အခြေအနေမှာ မရှိဘူး။ ကိုယ်ကဘာမှ မလုပ်ပေး နိုင်ပဲနဲ့ ဟိုဟာ မလုပ်ရဘူး၊ ဒီဟာ မလုပ်ရဘူးလို့ ပြောရမှာ ကျွန်မအနေနဲ့ အင်မတန်မှ ဝန်လေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တနေ့ကျရင် လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမရှိပဲနဲ့ ပြည်သူလူထုအားလုံး၊ ဖူလုံနိုင်မယ့် စနစ်တခုတော့ ထူထောင်နိုင်ဘို့ကျွန်မတို့ အမြဲမျှော်လင့်လျှက်ရှိပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) (၈) စု ​ဒါက စက်မှုတက္ကသိုလ်ကျောင်းသားတဦးက ရေးလိုက် တာပါ။ ယခုခေတ် တတန်းကို လေးလနှုန်းနဲ့ သင်ကြားတဲ့ ပညာရေးစနစ်ဟာ ဘွဲ့ရတွေကို အထင်ကြီးစရာ မလိုဘူးလို့ ပြောခဲ့တဲ့စကားနဲ့ ပတ်သက်လို့ အစာမကြေပါဘူးတဲ့။ စက်မှုတက္ကသိုလ်ဟာတဲ့ ဒုတိယအဆင့်အမြင့်ဆုံး ကျောင်း တခုပါ၊ ဆရာတွေဟာ သမားဂုဏ် အပြည့်ရှိကြပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေ အပိုင်းကလဲ နှစ်ပြည့်သင်ရတာမဟုတ်လို့ သင်ဘို့ကျန်သွားတဲ့စာတွေကို စလေ၏ စတုဒယ ကိုယ့်ဘာသာ ကိုယ်သင်တဲ့ စနစ်လုပ်ပါတယ်၊ ဒါကြောင့် အထင်ကြီးစရာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ စကားကို ရုပ်သိမ်းပေးပါတဲ့။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျွန်မက ပိုသေချာအောင်လို့ စက်မှုတက္ကသိုလ်မှာသင်နေတဲ့ ကျောင်းသားလေးတယောက်ကို ခေါ်မေးပါတယ်။ တိတိကျကျ သိရအောင်လို့ ဒီတော့ ဒီကျောင်းသားလေးရဲ့ ဖေါ်ပြချက်တွေကို ကျွန်မဖတ်ပြပါ့မယ်။(လက်ခုပ်သံများ)။ ကျောင်းသားများာနေဖြင့်ဆရာဆရာမများထံတွင် ကျူရှင်များယူကြရပါသည်။ အထူးသဖြင့် ပထမနှစ်နှင့် ဒုတိယနှစ်ကျောင်းသားများ များပြားပါသည်။ ဆရာဆရာမများ ထံမှ ကျူရှင်ယူလျှင်၊ ကျူရှင်ယူလျှင်​ဘာဖြစ်မလဲ စဉ်းစား ထားကြ။ (ရယ်သံများ) စာမေးပွဲအောင်ရန် သေချာပါသည်။ (ရယ်သံများ)။ ကျူရှင်မယူသော ကျောင်းသား များအနေဖြင့်၊ စာမေးပွဲဖြေပြီးမှ ဆရာများထံတွင် ချဉ်းကပ်ကြပါသည်တဲ့။ စာမေးပွဲကို စစ်ဆေးပြီးသောအခါ ဏ္ဌာနမှ ဆရာဆရာမများက တကြိမ်၊ ပါမောက္ခချုပ်ကတကြိမ်၊ ၂​ကြိမ် မုဒရောတိုန လုပ်ပါသည်တဲ့။ ထပ်ပြန်စစ်ဆေးသော စနစ်ပေါ့။ ၁၉၉၄ခုနှစ်က အရေးကြီးသော လူကြီး တယောက်သမီး စာမေးပွဲကျပါတယ်တဲ့။ သူ့ကို အအောင်ပေးလိုတာနဲ့ ကျန်ကျနေသော ကျောင်းသားများပါ အောင်မြင်ခဲ့တာ သာဓကရှိ ပါတယ်တဲ့။ (ရယ်သံများ)။ အခု ကျောင်းဝင်းအတွင်းမှာ မူးယစ်ဆေးဝါ သုံးစွဲနေကြသော ကျောင်းသားအများကြီး ရှိနေပါတယ်တဲ့။ ကျောင်းသားများ ပျက်စီးနေကြပါတယ်တဲ့။ အဲဒါ အခုလောလောဆယ် စက်မှုတက္ကသိုလ်မှာ သင်ကြားနေတဲ့ ကျောင်းသား တယောက်ရဲ့ ပြောကြားချက်ပါ။ ကျွန်မတို့ဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ လက်လွတ်စပယ် စော်ကားချင်လို့ ပြောတဲ့စကား မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီမှာ ပြည်သူလူထုက ပြဿနာတွေ ရှိတယ်ဆိုပြီး တင်ပြတဲ့အခါ၊ လူထုကလဲ အများသိစေချင်လို့၊ သက်ဆိုင်ရာ သက်ဆိုင်ရာ လူကြီးများ သိစေချင်လို့ တင်ပြလိုက်တာပဲဆိုပြီး၊ ကျွန်မကလဲ တဆင့်ပြန်ပြီး ဖတ်ပြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို ပြဿနာတွေရှိတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုမှ မငြင်း နိုင်ပါဘူး။ ဒီတော့ ကိုယ်တယောက် ကောင်းနေလို့ အားလုံး ကောင်းနေပါပြီလို့ ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုမှ မတွက်နိုင်ပါဘူး။ တချို့ကျောင်းသားများအတွက်တော့၊ အဆင်ပြေချင် ပြေပါ လိမ့်မယ်။ တနှစ်ကို လေးလပဲ တက်ရတယ် ဆိုပေမယ့် မိဘများကတတ်နိုင်တော့၊ ကျန်တဲ့ရှစ်လမှာ ကျူရှင်ဆရာတွေနဲ့ အင်တိုက်အားတိုက် သင်နိုင်တဲ့လူတွေ ကြတော့ အဆင့်အတန်း မီချင်လဲ မီပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်မပြောတဲ့ အတိုင်း၊ ဆရာဆရာမ တွေအထဲမှာ ကျောင်းသားများကို မေတ္တာစေတနာနဲ့ ကျူရှင်ပေးချင်တဲ့စိတ်နဲ့မဟုတ်ပဲ၊ ပြည့်ပြည့်ဝဝ သင်ပေးတဲ့ ဆရာဆရာမတွေလဲရှိမှာပဲ။ ဒါပေမယ့် အများအသိကတော့၊ စက်မှုတက္ကသိုလ်မှာ ကျွန်မတို့ တနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ တက္ကသိုလ် များနည်းတူ တနှစ်မှာ လေးလ ပညာသင်ပေးနေခြင်းအားဖြင့် ကျောင်းသားများကို အဆင့်အတန်းမီအောင် မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာ အမှန်အတိုင်းတော့ ကျွန်မပြောပါရစေ။ ဒီအထဲမှာ အဆင့်အတန်းမီတဲ့သူတွေ ရှိကောင်းရှိပါလိမ့်မယ်။ ရှိလို့ရှိရင် မိမိတို့ဟာ အင်မတန်မှ ကံကောင်းပြီးတော့ အင်မတန်မှ ထူးခြားတဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ရတဲ့သူတွေပါလို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ပညာရေးစနစ်နဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်မကို အရင်နှစ်ပတ် တုန်းက မေးထားတဲ့ကိစ္စ အကြွေးလေး တခုရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ တနှစ်တနှစ်ဆိုရင် ကျောင်းစာအုပ် များအတွက် စာအုပ်ဖိုး ပိုက်ဆံသွင်းရပါတယ်။ ပိုက်ဆံသွင်းပြီးတော့ ကျောင်းစာအုပ်တွေလဲ မရဘူး။ နောက်တခါ နောက်တနှစ်ဖိုး ဆိုပြီးတခါ၊ နောက်တနှစ် စာအုပ်ဖိုးဆိုပြီး ထပ်ပြီးတော့ ကောက်ပါတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျွန်မ စုံစမ်းကြည့်ပါတယ်။ စုံစမ်းကြည့်တော့ ဘယ်လိုကျွန်မတွေ့ရလဲဆိုတော့၊ တချို့ကျောင်းတွေမှာ စာအုပ်တွေ မပေးဖြစ်ရင်၊ ပိုက်ဆံပြန်ပေးတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တချို့ကျောင်းတွေတော့ပြန်မပေးဘူး။ ပြန်မပေးပဲနဲ့ နောက်တနှစ်အတွက် ထပ်ကောက်တယ်။ ကျွန်မနားလည် သလောက်တော့ ဒါကျောင်းမှာရှိတဲ့ ဆရာဆရာမ အကြီး အကဲများနဲ့ဆိုင်ပါတယ်။ ဒီတော့ ကျောင်းအုပ်ကြီးများ ဆရာ ဆရာမများ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ လုပ်နေပုံရတယ်။ ဒီတော့ တနှစ်အတွက်ပိုက်ဆံပေးပြီးမှ စာအုပ်တွေမရပဲနဲ့၊ နောက်တနှစ် အတွက် ကောက်တယ်ဆိုလို့ရှိရင်၊ ဆရာမိဘများ အသင်းကနေတဆင့်၊ တချို့ကျောင်းတွေမှာ အရင်နှစ်ကပိုက်ဆံတွေ ွပြန်ပေးပါတယ်လို့တင်ပြသင့်တယ်လို့ ကျွန်မထင်တယ်။ ကျွန်မ စောစောက ပြောခဲ့သလိုပေါ့။ တတ်နိုင်သမျှ ကိုယ့်ဘာသာ ကိုယ်လုပ်ကြည့်ကြပါ။ သူများကိုပဲ အားမကိုးကြပါနဲ့။ ဒီကိစ္စဟာ ကျောင်းတိုင်းမှာဖြစ်နေတဲ့ကိစ္စမဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်မကလဲ သက်သက်အပြစ်ရှာပြီး လက်ညိှုးထိုးချင်တဲ့ စိတ်မရှိပါဘူး။ ကျွန်မစုံစမ်းကြည့်တဲ့အခါ၊ တချို့ကျောင်းတွေမှာ ဒီလိုဖြစ်တယ်၊ တချို့ကျောင်းတွေမဟာ မဖြစ်ဘူး။ အဲဒီတော့ ဖြစ်နေတဲ့ကျောင်းတွေမှာဆိုရင်၊ မိဘဆရာအသင်းကနေတဆင့်၊ ဒီကိစ္စကိုတင်ပြပါ။ တချို့ကျောင်းတွေမှာသာ ဒီလိုဖြစ်နေတာပါ၊ တချို့ကျောင်းတွေမှာ စာအုပ် မဝယ် နိုင်တဲ့အခါမှာ ပိုက်ဆံပြန်ပေးပါတယ်လို့ တင်ပြပြီး ကိုယ့်ပိုက်ဆံကိုယ်ပြန်တောင်းကြပေါ့။ ဒါ တောင်းပိုင်ခွင့်ရှိ တာပဲဟာ။ ဒီတော့လုပ်ကြည့်ပါ။ ကြိုးစားကြည့်ပါ။ ကျွန်မတို့ဟာ ကြိုးစားမှ ခရီးရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မက အနည်းအကျဉ်း ဒီမေးခွန်းတွေ ဖြေပြီးရင် ပြောစရာလေး ရှိတယ်လို့ ကျွန်မ ပြောထားပါတယ်။ ဒီပြောစရာကတော့ ကျွန်မတို့ရဲ့အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်နဲ့ပတ်သက်လို့ပဲ။ ခုကျွန်မတို့ပရိသတ်တွေအများစုကြားပြီးဖြစ်မယ်လို့ ကျွန်မ ထင်ပါတယ်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ကျွန်မတို့ ပြန်ပြီး ဖွဲ့စည်းလိုက်ပါတယ်။ ဖွဲ့စည်းတဲ့နေရာမှာ အရင်အတိုင်း ဘဘဦးအောင်ရွှေက ဥက္ကဌအဖြစ်တာဝန်ထမ်း ဆောင်ပြီးတော့၊ ဒုဥက္ကဌအဖြစ် ဘဘ ဦးတင်ဦးနဲ့ ဘဘ ဦးကြည်မောင်တို့က ထမ်းဆောင်ပါတယ်။ ကျွန်မကတော့ အရင်အတိုင်း အထွေထွေအတွင်းရေးမှုးအဖြစ် ဆက်ပြီး ထမ်းဆောင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်မနဲနဲလေး ရှင်းပြချင်တာကတော့၊ တချို့ကမေးတယ်၊ ဘာဖြစ်လို့ ဘဘ ဦးအောင်ရွှေကို ဆက်ပြီးတော့ ခန့်ထားလဲ၊အရင်တုန်းက မူလ ဥက္ကဌဖြစ်တဲ့ ဘဘဦးတင်ဦးကို ဘာဖြစ်လို့ ဆက်မခန့်တာ လဲလို့ မေးကြပါတယ်။ အဲဒါဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျွန်မတို့ အထဲမှာဆိုရင် နေရာလိုချင်တဲ့သူ အင်မတန်နည်းတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကုလားထိုင်လုချင်တဲ့သူ မရှိဘူး။ ကုလား ထိုင်ပေါ်မှာထိုင်လို့ရှိရင် တာဝန်ကြီးတယ်ဆိုတာ ကျွန်မ တို့နားလည်တယ်။ အဲဒါကလဲတကြောင်း၊ နောက်တကြောင်း ကလဲ၊ ဘဘဦးအောင်ရွှေဟာ အရင် ၅နှစ် ၆နှစ်အတွင်း အင်မတန်မှ ခက်ခဲတဲ့ အခြေအနေ၊ ခက်ခဲတဲ့ကာလမှာ၊ ကျွန်မတို့အဖွဲ့ချုပ်ကို လူမုန်းခံပြီး ဦးဆောင်ခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ ကျေးဇူးတရားကို သိတတ်သူများပီပီ၊ ဘဘ ဦးအောင်ရွှေဟာ အင်မတန်မှ ကြည်ညိုစရာကောင်းတဲ့၊ ချီးမွမ်း စရာကောင်းတဲ့ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ဟာ ဆက်လက်ပြီးတော့ ဥက္ကဌအဖြစ် ခန့်ထားဖို့ အင်မတန်မှ ဆန္ဒ ပြင်းပြလို့ ဘဘဦးအောင်ရွှေကို မေတ္တာရပ်ခံပြီး ဆက်လက်ပြီး ဥက္ကဌအဖြစ်တာဝန်ယူပါလို့ (လက်ခုပ်သံများ) အဲဒီလို ကျွန်မတို့က ပြောရတာပါ။ ကျွန်မတို့အဖွဲ့ချုပ်ဟာ ကျွန်မတို့ ကောင်းစားရေးအတွက် အဖွဲ့ချုပ်ဖွဲ့ထားတာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့ရာထူးရရေးအတွက်လဲဖွဲ့ထားတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါခဏခဏပြောပါတယ်။ ရာထူးလိုချင်ရင်၊ ပိုက်ဆံလိုချင်ရင် အဖွင့်ချုပ်ထဲမဝင်နဲ့။ ဒါဟာရာထူးရဖို့ ပိုက်ဆံရဖို့ ဖွဲ့ထားတဲ့အဖွဲ့ မဟုတ်ဘူး။ ကျွန်မတို့ရဲ့အဖွဲ့ချုပ်ဟာ ပြည်သူလူထ ုအကျိုးကိုဆောင်ဖို့၊ ပြည်သူလူထုလိုချင်တဲ့ ဒီမိုကရေစီရရှိရေး အထိဆောင်ရွက်သွားပို့ ဖွဲ့တဲ့ အဖွဲ့သာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အနစ်နာခံပြီး လုပ်နိုင်တဲ့သူများသာ အဖွဲ့ထဲဝင်ပါလို့ ခဏခဏ ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ရာထူးရဖို့၊ အာဏာရဖို့ ပိုက်ဆံရဖို့ ကျွန်မတို့လုပ်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ အနစ်နာခံပြီး လုပ်နိုင်တဲ့သူများသာ အဖွဲ့ထဲဝင်ပါလို့ ခဏခဏပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ရာထူးရဖို့ ၊ အာဏာရဖို့၊ ပိုက်ဆံရဖို့ ကျွန်မတို့ လုပ်နေတာမဟုတ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့အားလုံး လက်တွဲပြီးတော့ လုပ်သွားမယ်။ လက်တွဲပြီး လုပ်တဲ့နေရာမှာ အားလုံးဆို၊ အားလုံးနဲ့ လက်တွဲချင်တာ။ ဟိုလူမပါ၊ ဒီလူမပါလို့ ကျွန်မတို့ ဘယ်တော့မှ မပြောဘူး။(လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီဟာကို အားလုံးကို ဘယ်သူမှမကျန် အားလုံးကို နားလည်စေချင်တယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ လူရွေးပြီးမှ ပေါင်းတယ်ဆိုတာဟာ၊ အလုပ်ကိုသာ ကြည့်ပြီးမှ ပေါင်းတာပါ။ အလုပ်နဲ့ လူကိုခွဲခြားပြီး ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ အရင်အပတ်က ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့၊ ဘဘ ဦးကြည်မောင်ပြောသွားပါတယ်။ အလုပ်တခုကို မကြိုက်ပေ မယ့် ဒီအလုပ်ကို မကြိုက်လို့ ဒီလူကိုမုန်းသွားတယ်ရယ်လို့ ကျွန်မတို့ မရှိပါဘူး။ မုန်းစရာ အကြောင်း မရှိပါဘူး။ မုန်းတဲ့ စိတ်ဆိုတာဟာ အင်မတန်မှ အောက်တန်းကျတဲ့စိတ် ဖြစ်တယ်။ကိုယ့်ကိုလဲအင်မတန်မှ စိတ်ဒုက္ခပေးတဲ့ စိတ်ဖြစ်တယ်။ ကိုယ်မုန်းနေလို့ ကိုယ်ပဲ စိတ်ညစ်မှာပဲ။ ဒီဟာနဲ့ပတ်သက်လို့ရှိရင်၊ ဆရာတော်ကြီး တပါး ဟောဘူး ပါတယ်။ ကိုယ် မုန်းတဲ့ လူတယောက်ကိုတဲ့၊ ကိုယ်ကနေ ဒုက္ခဖြစ်အောင် လုပ်လိုက်တော့ ကိုယ့်စိတ်ပြေသွားသလား။ မပြေသွားဘူးတဲ့။ ဒီလူကို သတ်လိုက်လို့ရှိရင်လဲ ကိုယ့်စိတ် ပြေသွားသလား။ မပြေသွားဘူးတဲ့။ ကိုယ့်ရဲ့ မုန်းတီးတဲ့စိတ်၊ ကိုယ့်ရဲ့အာဃာတစိတ်ကိုကိုယ်သတ်နိုင်မှ၊ ကိုယ့်စိတ်ပြေ သွားမှာတဲ့။ ဒီတော့ကျွန်မတို့ဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ၊ အာဃာတ စိတ်နဲ့လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး။ အခုဒီမှာဆိုရင်၊ လူထုကနေပြီး တင်ပြတဲ့ကိစ္စတွေ၊ မေးတဲ့ပြဿနာတွေကို၊ ကျွန်မက ပြောပြတယ်။ ကျွန်မက ပြန်ပြီးဖြေရှင်းတယ်။ ဒီလိုလုပ်တာဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ တိုက်ခိုက်ချင်လို့မဟုတ်ဘူး။ ကျွန်မတို့ တိုင်းပြည်ရဲ့ ပကတိအခြေအနေဟာ ဘယ်လို ရှိတယ် ဆိုတာ၊ ဒါကျွန်မတို့လက်ခံနိုင်ရမယ်၊ မြင်နိုင်ရမယ်၊ ဒါလဲ သတ္တိပဲ။ ပြဿနာရှိတယ်ဆိုတာ ရင်ဆိုင်ရဲတာ သတ္တိပဲ။ လူထုကို လေးစားတဲ့အနေနဲ့ လူထုပြောချင်တဲ့ကိစ္စတွေဟာ ပြောဖြစ်အောင်ပြောတယ်။ လူထုစိတ်တဲမှာရှိတဲ့ မကျေနပ်မှုတွေ၊ ခံစားမှုတွေကို ထုတ်ဖေါ်ပေးဘို့ဟာ၊ ကျွန်မတို့မှာ တာဝန်ရှိတယ်။ ဒီတော့ လူထုအပေါ်မှာရှိတဲ့ တာဝန်အရ၊ ကျွန်မတို့လုပ်သွားတာပဲ။ ဒီတော့ ဒီပြဿနာတွေရှိတယ်။ ဒီပြဿနာတွေ မဖြေရှင်းနိုင်ဘူးလား။ ဖြေရှင်းနိုင်တာပေါ့။ ကျွန်မတို့အားလုံး လက်တွဲပြီးတော့လုပ်မယ်ဆိုရင် ဖြေရှင်း နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ကျွန်မတို့ဟာ အမြဲပဲ ပြေလည်မှုကို လိုလားတယ်။ ပြေလည်မှုကိုရှာတယ်။ ဝေဖန်တယ်ဆိုတာ ပြေလည်မှု မလိုချင်လို့ ကျွန်မတို့ဝေဖန်တာမဟုတ်ဘူး။ ပြဿနာရှိတယ်၊ပြဿနာကို ပြေလည်အောင်လုပ်ဖို့ လိုတယ် ဆိုတာ၊ ထောက်ပြချင်လို့သာ ကျွန်မတို့ဝေဖန်ရတာဖြစ်တယ်။ ပြည်သူလူထုရဲ့စိတ်ထဲမှာရှိတဲ့ မကျေနပ်မှုတွေ ဖေါ်ထုတ်တယ် ဆိုတာဟာ၊ အဓိကအားဖြင့် ဒီမကျေနပ်မှုတွေ ပြေလည်သွား အောင်လုပ်ပေးပါလို့ ပြောခြင်းတမျိုးပဲ။ သက်သက် ဒါတွေ ပြောနေတာမဟုတ်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ကျွန်မတို့ ပြဿနာ တွေပြေလည်သွားအောင်လုပ်ပေးပါလို့ နည်းတမျိုးနဲ့ ပြောနေတာသာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကျွန်မတို့ပြည်သူလူထုရဲ့ အသံကိုလဲနားထောင်ရမယ်။ ပြည်သူလူထုရဲ့ ဒုက္ခကို လျစ်လျူရှှု မထားရဘူး။ ဒါကြောင့် ဝေဖန်ခြင်း၊ ဒီနေရာမှာ ခုနက ပြောသလို စက်မှုတက္ကသိုလ်မှာ မဖြစ်သင့် မဖြစ်ထိုက်တာတွေ ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာဟာ စက်မှုတက္ကသိုလ်ရဲ့ကျောင်းသား တွေကို စော်ကားချင်လို့လဲ မဟုတ်ဘူး။ စက်မှုတက္ကသိုလ်ရဲ့ ဆရာ ဆရာမများကို စော်ကားချင်လို့လဲမဟုတ်ဘူး။ စက်မှု တက္ကသိုလ်မှာ ပြုပြင်သင့်တဲ့ကိစ္စတွေ ပြုပြင်သွားရအောင်လို့သာ၊ ကျွန်မတို့ထောက်ပြလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကိုကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုအများစုက နားလည်မယ်လို့ ကျွန်မတို့ထင်ပါတယ်။ ဝေဖန်တဲ့နေရာမှာဆိုရင် တည်ဆောက်ချင်တဲ့စိတ်၊ အကောင်းဖြစ်ကယင်တဲ့စိတ်နဲ့ကျွန်မတို့ဝေဖန်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူထုအနေနဲ့ ဆက်လက်ပြီးတော့ တဆင့်ချင်း တဆင့်ချင်း၊ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ ပန်းတိုင်အရောက်သွားတဲ့ နေရာမှာ၊ ဝေဖန်တာလဲ ပညာရှိပီပီ အများအကျိုးအတွက်ကြည့်ပြီးတော့၊ ဝေဖန်ကြပါ။ ဒီလိုလဲဝေဖန်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ အများကြီး တွေ့ရပါတယ်။ ကျွန်မတို့ တခါကပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း၊ ဒီလို အကောင်းဖြစ်ချင်တဲ့စိတ်နဲ့မဟုတ်ပဲ၊ တိုက်ခိုက်ချင်တဲ့ စိတ်နဲ့ ဝေဖန်တဲ့စာဆိုရင် ကျွန်မတို့ဖတ်မပြပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့ ကျွန်မဟာ ဘယ်သူကိုမှ အသားလွတ် တိုက်ခိုက်ပြီးတော့၊ စိတ်ဆင်းရဲစေချင်တဲ့ဆန္ဒမရှိပါဘူး။ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထု အများစုကလဲ ဘယ်သူ့ကိုမှ စိတ်ဆင်းရဲစေချင်တဲ့ စိတ်မရှိဘူးလို့ ကျွန်မ ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ လူထုကိုအားကိုးတယ်လို့ ပြောတာပါ။ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူ ထု အများစုဟာ အားကိုးသင့်အားကိုးထိုက်တဲ့လူထုဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တနေ့ထက်တနေ့ ပိုပြီးတော့ အားကိုးသင့်အားကိုး ထိုက်တဲ့ လူထုဖြစ်လာအောင်လို့တော့၊ ကြိုးစားကြပါ။ ကျွန်မတို့ဟာ အားနည်းချက်တွေ အများကြီးရှိတယ်ဆိုတာ ဘယ်လိုမှ ငြင်းလို့မရပါဘူး။ ဒီတော့ အားလုံး အားလုံးပဲ ဆက်ပြီးတော့ ကြိုးစားကြပါလို့ ကျွန်မ မေတ္တာရပ်ခံချင် ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကြွေးကြော်သံများ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကျန်းမာပါစေ။ (၁၆၊ ၁၁၊ ၉၅) ရက်နေ့ ၇၅ နှစ်မြောက် အမျိုးသား အောင်ပွဲနေ့ အခမ်းအနားတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပြောကြားသော မိန့်ခွန်း ၆၊၁၊၉၆။ စု​ ဟိုဘက်က ကြားရလား၊ ဟိုဘက်က ကြားရလား။ ဟိုတပတ် တနဂင်္နွေက စကား မပြောဖြစ်တဲ့အတွက် ကျွန်မ တောင်းပန်ပါတယ်။ အရင်အပတ်က ကျွန်မ တုတ်ကွေးဖြစ်နေလို့ပါ။ ခုတောင်တုတ်ကွေးက မပျောက်ချင်ဘူး။ ကျွန်မ နဲ နဲ သက်သာလာတာနဲ့ လာပြီး နှုတ်ဆက်တာပါ။ ကျွန်မအရင်အပတ်က မေးခွန်းတွေကိုလဲ ကြွင်းကျန်နေတာ ဖြေပါ့မယ်။ နောက်ပြီးတော့လဲ နဲနဲထိုင်ပေးပါတဲ့။ ဒီဘက်က မြင်ရပြီလား။ ကျွန်မအနေနဲ့ မေးခွန်းလေး အကြွေးလေးတွေ ရှိတဲ့အပြင်၊ ကြာသပတေးနေ့တုန်းကလဲ၊ လွတ်လပ်ရေးနေ့ဆိုတော့ လွတ်လပ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့လဲ၊ ကျွန်မပြောချင်တာလေး နဲနဲပါးပါးရှိပါတယ်။ အထူးအထွေတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့၊ ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ ဆိုတာတော့ လျစ်လျူရှုလို့ မရပါဘူး။ လွတ်လပ်ရေးနေ့ ဖြစ်ခဲ့တယ်။ လွတ်လပ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြောသင့်ပြောထိုက်တာ လေးတွေ ပြောရမယ်လို့ ဒီလိုစိတ်ထဲမှာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေး ဘာဖြစ်လို့ရခဲ့သလဲဆိုတာကို စဉ်းစားရမှာပါ။ ကျွန်မတို့ဘာပဲလုပ်လုပ် လုပ်တဲ့နေရာမှာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ကိစ္စတွေကို ပိုပြီးတော့ အာရုံစိုက်ဖို့လိုတယ်။ ကျွန်မတို့လွတ်လပ်ရေး ဘာဖြစ်လို့ဆုံးရှုံးခဲ့သလဲဆိုတာလဲ ကျွန်မတို့ ပထမပြန်ပြီး စဉ်းစားရမယ်။ ဒါကို ဆန်းစစ်ရမယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဆုံးရှုံးပြီးတဲ့အခါ လွတ်လပ်ရေး ဘာဖြစ်လို့ ပြန်ရခဲ့သလဲ ဆိုတာကိုလဲ ကျွန်မတို့ ပြန်စဉ်းစားရမယ်။ ဒါသိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ ၂​ခုစလုံးက အရေးကြီးတယ်။ ဒါပေမဲ့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ အလုပ်တွေကို၊ ကျွန်မတို့ ပိုပြီး မီးမောင်းထိုးဘို့ လိုပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံးရတဲ့ကိစ္စရဲ့အခြေခံကတော့ ကျွန်မတို့အချင်းချင်းမညီညွတ်လို့ပဲ။ ဒါကိုပဲ အခြေခံရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မတို့အချင်းချင်း မညီညွတ်လို့ဆိုတာဟာ၊ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထု အချင်းချင်း မညီညွတ်တာ ထားလိုက်ဦး။ ပြည်သူလူထုက ဘယ်လိုလုပ် ညီညွတ်မလဲ၊ နန်းတက်နေတဲ့ ဘုရင်နဲ့ မိသားစုအချင်းချင်းက လုံးဝ မညီညွတ်ကြဘူး။ အချင်းချင်း ပြန်ပြီးတော့ စောင်နေကြတယ်။ အဲဒီလို ကျွန်မတို့ရဲ့ မညီညွတ်မှုကနေပြီးတော့၊ အချိန်တန်ပြီး လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံ:သွားတယ်။ ဒီတော့ ဒီလွတ်လပ်ရေးကို ကျွန်မတို့ဘယ်လို ပြန်ရအောင် လုပ်ခဲ့သလဲ ဆိုတာ အဆုံးသပ်လိုက်တဲ့အခါ ကျတော့၊ ကျွန်မတို့ ညီညွတ်မှုအင်အားကို ပြန်ပြီးတော့ တည်ဆောက်ယူရတယ်။ ဒီလွတ်လပ်ရေး ရအောင်လုပ်ခဲ့တဲ့ ခရီးတလျှောက်မှာလဲ၊ မလွယ်ခဲ့ဘူး။ ဟိုအရင်တလောက ဘဘဦးကြည်မောင် ပြောသွားသလို၊ လူတယောက်က ပြောတယ်တဲ့။ ဗမာနှစ်ယောက်ဆုံလို့ရှိရင်၊ ဂိုဏ်းသုံး ဂိုဏ်းကွဲတယ် ဆိုတာမှန်ပါသလားတဲ့။ အဲဒါမျိုးဆိုတာ ခဏခဏ ဖြစ်တယ်။ ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းနေတဲ့ကာလတုန်းကတောင်မှဖြစ်တယ်။ ဒီလိုဆိုရင် စဉ်းစားကြည့်၊ တိုင်းတပါးကနေပြီး၊ ကိုယ့်ကိုလာ အုပ်ချုပ်နေတဲ့ ကိုလိုနီအစိုးရလက်အောက်မှ လွတ်မြောက်အောင်လို့ လုပ်နေတဲ့အချိန်မှာ၊ ကျွန်မတို့အချင်းချင်း စိတ်ဝမ်းကွဲဘို့ လိုသလား ဆိုတာ စဉ်းစားကြည့်ရင်၊ ရှိမှာမဟုတ်ပါဘူးလို့ ထင်လိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ကွဲကြတာပဲ။ တကွဲကွဲပဲ။ အကွဲကွဲ အပြားအပြားပဲ။ အဲဒီတော့ဒါဘာဖြစ်လို့ကွဲကြတာလဲလို့ ပြန်ပြီးတော့ စဉ်းစားကြည့်ရင်လဲ အပြိုင်အဆိုင်တွေက သိပ်ပြီးတော့ များတယ်။ ကျွန်မတို့အားလုံးဟာ ဘာအတွက်လုပ်ရမလဲ၊ ဘာကိုလုပ်ရမလဲ။ ဒါကို မစဉ်းစားပဲနဲ့ ဘယ်သူဝင်လုပ်မလဲ၊ ဒါပဲကြည့်နေကြတာပဲ။ အဲဒီတော့ ဘယ်သူဝင် လုပ်မလဲဆိုပြီး ကြည့်နေတော့ တယောက်နဲ့ တယောက် ဗိုလ်လုပွဲ ကြီးဖြစ်နေတော့၊ ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲ ကာလတလျောက် မှာလဲ၊ ခဏခဏ အချင်းချင်း ကွဲပြားခဲ့ကြရတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီဟာတွေကို ကျွန်မတို့ သင်ခန်းစာ ယူရမယ်။ လွတ်လပ်ရေး တိုက်ပွဲကာလတလျောက်မှာလဲ ကွဲလိုက်ပြန်ပေါင်းလိုက်၊ ကွဲလိုက် ပြန်ပေါင်းလိုက်၊ ဒီလိုကွဲနေတဲ့ ကြားထဲကနေပြီးတော့ တကယ်ကို နိုင်ငံအပေါ်၊ လူမျိုးအပေါ်မှာ သစ္စာထား၊ စေတနာထားတဲ့ လူတွေ မဖြစ်ဖြစ်အောင် စုစည်းမှု ယူလိုက်တော့မှ၊ နောက်ဆုံးကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေး ရတော့တယ်။ ဒီတော့ ဒီလိုပဲ ကျွန်မတို့နောက်ထပ်ပြီးတော့ တိုင်းပြည်အတွက်၊လူမျိုးအတွက်လုပ်မယ်ဆိုရင်၊ ညီညွတ်မှုရ အောင်တော့ လုပ်ရမှာပဲ။ ကျွန်မတို့ အချင်းချင်းမညီညွတ်လို့ရှိရင်၊ ဘယ်လိုမှ တိုးတက်နိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ဘက်ကတော ့စိတ်ဝမ်းကွဲစေမဲ့ အလုပ်တွေကို ကျွန်မတို့ တတ်နိုင်သမျှတော့ ရှောင်တာပဲ။ စိတ်ဝမ်းကွဲစေတဲ့ အလုပ်တတ်နိုင်သမျှ ရှောင်တယ်ဆိုပေမယ့်လဲ၊ ကျွန်မတို့လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တဲ့ ကိစ္စတော့ လုပ်ရမှာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့ အလုပ်တခုကို လုပ်တဲ့နေရာမှာ၊ မှန်မှန်ကန်ကန် မလုပ်လို့ ရှိရင်တော့ အောင်မြင်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဥမမာဆိုရင် စိတ်ဝမ်း မကွဲတဲ့ ကိစ္စပေါ့။ စိတ်ဝမ်းမကွဲအောင်လို့ မင်းလဲ လာဘ်စား၊ ငါလဲ လာဘ်စားမယ်၊ ဒီလိုနည်းနဲ့ စိတ်ဝမ်းကွဲအောင် မလုပ်ရဘူးလို့ ဒီလိုပြောတာ မဟုတ်ဘူး။ ငါ မဟုတ်တာလုပ်လဲ မင်းမပြောနဲ့ ၊ဒီလိုနည်းနဲ့ ကျွန်မတို့ စုစည်းမှု ရှာဘို့မဟုတ်ဘူး။ စုစည်းမှု ရှာတယ်ဆိုတာဟာ၊ အမှန်တရားအပေါ်မှာ အခြေခံပြီး ရှာရမယ်။ မင်းလဲ အနစ်နာခံ၊ငါလဲ အနစ်နာခံမယ်။ တူတူအနစ်နာခံပြီးတော့ နိုင်ငံအကျိုးအတွက် လုပ်သွားမယ်ဆိုပြီး၊ စုစည်းမှု ရှာလုပ်သွားရင်တော့ အောင်မြင်မယ်။ မဟုတ်တာ အတူတူ လုပ်တာဟာ စုစည်းတယ်လို့တော့ ဆိုချင်ဆိုနိုင်မယ်။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံအတွက် အင်အားတော့မဟုတ်ဘူး။ ဟုတ်တာမှန်တာကို ကျွန်မတို့ အားလုံး အတူတူလုပ်မှ၊ ဒီနိုင်ငံအတွက် အင်အားဖြစ်နိုင်မယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေး သင်ခန်းစာ ယူကြပါ။ နောက်ဆုံးကျတော့ လွတ်လပ်ရေးကို ရအောင်ယူပေးခဲ့တဲ့၊ ခေါင်းဆောင်ကြီးများဟာ ဘယ်လို ခေါင်းဆောင်လဲဆိုတာ ပြန်ပြီး စဉ်းစားပါ။ အနစ်နာခံခဲ့တဲ့ ခေါင်းဆောင် တွေဖြစ်တယ်။ ရာထူးမက်တဲ့ အာဏာမက်တဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့ မှတ်ထားရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင်လဲ နိုင်ငံအကျိုးကို ထမ်းဆောင်မယ်ဆိုရင် ရာထူးမက်လို့ အာဏာမက်လို့ မဟုတ်ပဲနဲ့ တကယ်ပဲကျွန်မတို့နိုင်ငံကို တိုးတက်စေချင်တဲ့ စိတ်ထားရမယ်။ နိုင်ငံကို တိုးတက်စေချင်တယ်ဆိုရင်၊ ဒီတိုင်းပြည်ထဲမှာ မဟုတ်တာဖြစ်နေရင် မဟုတ်တာ ဖြစ်နေပါတယ်ဆိုတာ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဝန်ခံနိုင်ရမယ်။ ဒါကို ရင်ဆိုင်ရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) ဒီနိုင်ငံမှာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲစရာ မလိုရင်၊ အားလုံးကောင်းနေတယ်ဆိုလို့ရှိရင်၊ ကျွန်မတို့ ဘာတိုးတက်မှုလိုတော့မလဲ။ အားလုံးကောင်း နေတယ် ဆိုရင် တိုးတက်စရာ မလိုတော့ဘူးပေါ့။ ထိပ်ရောက်နေပြီပေါ့။ ဒီလိုအခြေအနေ ကျွန်မတို့ရှိပြီလား။ ရှိလား မရှိလားဆိုတာ ပြည်သူလူထု အသိဆုံးပါ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါကြောင့်ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုအနေ နဲ့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ဝေဖန်ချက်တွေလုပ်တာကို ကျွန်မအမြဲပဲ ကြိုဆိုတယ်။ အပြုသဘောနဲ့ ဝေဖန်တာဆိုလို့ရှိရင် ကျွန်မတို့ လက်ခံ တာချည်းပဲ။ အပျက်သဘောနဲ့ ဝေဖန်တယ်ဆိုရင်လဲ ဝေဖန်ပါ။ သူတို့မှာ ပါးစပ်ရှိလို့ သူတို့မှာ ကလောင်တန်ရှိလို့၊ ဝေဖန်တယ်လို့ ဒီလိုပဲ သဘောထား လိုက်တာပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ) ဒါကတော့ ကျွန်မတို့ထားတဲ့ စိတ်ထားပါ။ ဒီတော့ ဘယ်လိုပဲ ကြိုးစားကြိုးစား ပြည်သူလူထုကို တချိန်လုံးတော့ နားပိတ်မျက်စေ့ပိတ်ထားလို့ မရဘူး။ ကျွန်မတို့ ဘယ်လိုမှ တသက်လုံး လှည့်ဖျားလို့ ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုကို ဘယ်တော့မှ မလှည့်ဖျားချင်ဘူးဆိုတာက ရှင်းရှင်း ပြောရရင်၊ အလှည့်ဖျား မခံချင်လို့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြည်သူလူထုကို လှည့်ဖျားဖို့ ကြိုးစားရင်၊ ကိုယ်သာ သေသွားမယ်၊ အောင်မြင်မှာလဲ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီလိုတော့ အပင်ပန်း မခံနိုင်ဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မတို့အနေနဲ့ အပင်ပန်းခံစရာ ကိစ္စတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ဒီတော့ ထိုက်ထိုက်တန်တန် ကိစ္စတွေအတွက် အပင်ပန်းခံဘို့တော့ အဆင်သင့် လုပ်ထားကြပါ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ မဟုတ်တာ လုပ်ဘို့တော့ အလကား အပင်ပန်းခံပြီး အင်အား မစုနေပါနဲ့။ မဟုတ်တာ လုပ်ဖို့တော့ အမုန်း မခံပါနဲ့။ ဒါကိုတော့ ကျွန်မတို့ အား မပေး နိုင်ဘူး။(လက်ခုပ်သံများ) ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေးနေ့တုန်းကဆိုရင်၊ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်အနေနဲ့ လွတ်လပ်ရေးအောင်ပွဲတွေကို ပြုလုပ်ပြီး အထိမ်း အမှတ် ပြုခဲ့ ပါတယ်။ ဒါ ကျွန်မတို့ရဲ့ တာဝန်ပါ။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီတာဝန် ရှိသလဲ ဆိုတော့၊ လွတ်လပ်ရေး ရဖို့အတွက်၊ ကျွန်မတို့ ခေါင်းဆောင်အများ၊ ပြည်သူလူထုအများ၊ အများကြီး အသက်တွေ ဘဝတွေကို စတေးခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီလို စတေးခဲ့တဲ့လူတွေကို မမေ့သော အားဖြင့် ကျွန်မတို့ဟာ လွတ်လပ်ရေးအောင်ပွဲနေ့ကို ကျင်းပခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို လွတ်လပ်ရေးအောင်ပွဲနေ့ ကျင်းပခြင်းအားဖြင့်၊ ကျွန်မတို့ဟာ ကျေးဇူး သိပါတယ်။ လွတ်လပ်ရေးရအောင် လုပ်ပေးသွားတဲ့ လူထုများ၊ ခေါင်းဆောင်ကြီးများကို ကျွန်မတို့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားနဲ့ ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေး အောင်ပွဲနေ့ လုပ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ လွတ်လပ်ရေးအောင်ပွဲနေ့ကို လုပ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့အတွက် ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ ကျေနပ်ပါလို့ ကျွန်မတို့ ပြောချင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၁၀) မေးခွန်းတွေ ဆက်ရမယ်ဆိုရင်တော့ ပထမမေးခွန်းကတော့ တောင်ဥက္ကလာပသားတဦးတဲ့။ အခုတလော အစိုးရဌာန တော်တော် များများဟာ ပြက္ခဒိန်တွေ ဇွတ်အတင်း ရောင်းချနေပါတယ်တဲ့။ ဌာနဆိုင်ရာ အလုပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စမှန်သမျှ ပြက္ခဒိန်ဝယ်မှ လုပ်ငန်း အဆင်ပြေပါတယ်တဲ့။ ဟုတ်လား။ လူထု​ ဟုတ်ပါတယ်။ စု​ တယ်လီဖုန်းအတွက် ကျသင့်ငွေသွားပြီး သွင်းချင်ပေမဲ့ ပြက္ခဒိန်ဖိုး ၁၀၀ ပေးရမှာ ကြောက်လို့၊ ဘယ်လိုလုပ်ရမယ် မသိပါခင်ဗျားတဲ့။ လကုန်ခါနီးမှ သွားသွင်းလို့ မရဘူးလား။ အဲဒီအချိန်လဲ တောင်းနေဦးမှာလား။ အဲဒါ ကျွန်မ နဲနဲနားမလည်လို့ မဝယ်ဘူး ဆိုလို့ရှိရင် အားလုံးက ဝိုင်းပြီးတော့ မဝယ်ဘူးလို့ ပြောလို့ မရဘူးလား။ နဲနဲ ကျွန်မတို့ လူညီဖို့ လိုတယ်ထင်တယ်။ ဒီလိုဆို အားလုံးဝိုင်းပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာ ဌာနကို စာရေးပါ။ ဒါဟာတရားသလား၊ ဘယ်ဥဒေါရ ကျွန်တော်တို့ ကျွန်မတို့ကို အတင်းအဓမ္မ ပြက္ခဒိန် ဝယ်ခိုင်းနေပါသလဲဆိုတာ စာရေးပြီးတော့ တင်ပြလို့ မရဘူးလား။ နဲနဲ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ပြက္ခဒိန် မဝယ် မနေရဆိုတဲ့ဥပဒေ ဒီနိုင်ငံမှာ မရှိဘူးဆိုတာတော့ ကျွန်မ သိတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီလိုဥပဒေမှ မရှိပဲ၊ အတင်းဝယ်ခိုင်းတာ ဘာဖြစ်လို့ ဝယ်ရမှာလဲ။ အတင်း ဝယ်ခိုင်းတိုင်းလုပ်နေနော်၊ အတင်း ဝယ်ခိုင်းတိုင်းလုပ်နေရင် ကြာရင်ပြဿနာ အများကြီး တက်လိမ့်မယ်။ နဲနဲ စဉ်းစဉ်းစားစား လုပ်ဦး။ (လက်ခုပ်သံများ) ဘယ့်နှယ်၊ မှန်မှန် ခိုင်းရင်တော့ လုပ်ရမှာပေါ့၊ ဒီလိုအတင်း အဓမ္မ ခိုင်းတဲ့ကိစ္စတွေကို သိပ်လိုက်လျောလွန်းလို့ရှိရင်၊ ကိုယ့်မှာလဲ အပြစ် မကင်းဘူးနော်။ ပြက္ခဒိန်မဝယ်တော့ ဘာလုပ်မလဲ၊ အင်းစိန်ပို့ မလား။ ပြက္ခဒိန် မဝယ်တာနဲ့ အလုပ်ပြုတ်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျွန်မတို့ကိုလာ ပြော၊ဒါတော့ နဲ နဲလွန်လွန်းတယ်။ (ရယ်သံများ)။ စု​ ဟိုဘက်က ပရိသတ်ကတော့ နဲနဲဝေးနေလို့ မပြောနိုင်ဘူး၊ ဒီနားက ပရိသတ်ကတော့ တချို့ဟာ ပြက္ခဒိန်မဝယ်ရင် အလုပ် ပြုတ်မယ်တဲ့။ တချို့က ပြက္ခဒိန် မဝယ်ရင် ၅​ညတဲ့။ အမျိုးမျိုး ပြောနေတယ်။ ကျွန်မအနေနဲ့တော့ အားလုံးအတူတူ မဝယ်ကြနဲ့လို့ ဒီလိုပဲပြောချင်တယ်။ အားလုံးတူတူ မဝယ်ရင် အားလုံးကို အလုပ်ဖြုတ် မလား။ (လက်ခုပ်သံ) ဒါဟာ အတင်းအဓမ္မ လုပ်ခိုင်းသင့်တဲ့ကိစ္စမှ မဟုတ်ပဲ။ ဒါပြည်သူလူထုကနေပြီး ဝယ်ချင်မှ ဝယ်ရမှာပေါ့။ ဒါအရောင်း အဝယ်ကိစ္စပဲ။ ဒါနိုင်ငံရေးကိစ္စလဲ မဟုတ်ဘူး။ ဒါဟာ အစိုးရ ကိစ္စလဲ မဟုတ်ဘူး။ ဒါ အရောင်းအဝယ်ကိစ္စ သက်သက်ပဲ။ အရောင်းအဝယ် ဆိုတာ ဝယ်ချင်တဲ့သူက ဝယ်ချင်မှ ဝယ်ရမှာပေါ့။ သိပ်ပြီးတော့ အလို မလိုက်ပါနဲ့။ မဟုတ်တဲ့နေရာတွေမှာ နဲနဲတော့ ခပ်ခိုင်ခိုင်မာမာနဲ့ ဒါ ဘာ ဥပဒေမှ မရှိဘူး။ ဒီပြက္ခဒိန်တော့ ကျုပ်တို့မဝယ်နိုင်ဘူးလို့ ဒီလိုပဲ ခပ်ရှင်းရှင်းပြောလိုက်ပါ။ အဲဒီလိုလုပ်မှပဲ ဒီကိစ္စဟာ ပြီးမှာပဲ။ (လက်ခုပ်သံ)။ နောက်တခုကလဲ ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ဆိုင်ပါတယ်။ အမှတ်(၁) စက်မှု ဝန်ကြီးဌာနမှ ခွင့်မဲ့ပျက်ကွက်လို့ဆိုပြီး ဝန်ထမ်းတချို့ကို အလုပ်မှ ထုတ်ခဲ့ပါတယ်တဲ့။ ဒါပေမဲ့ ဒီအလုပ်ပြုတ် ဝန်ထမ်းတွေကို ပြင်ပပုဂ္ဂလိက ကုမ္ပဏီတွေမှ အလုပ်မပေးရဘူးဆိုပြီးတော့ အမိန့်စာ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အတွက် အနိုင်ကျင့်ထားသလို ဖြစ်နေပါတယ်တဲ့။ တချို့ဆိုရင် (၆) လကျော်ကျော်လောက် ရှိနေပြီတဲ့။ ရှေးတုန်းက ငွေဝယ်ကျွန် လိုဖြစ်နေပါသည်တဲ့။ ဒီဝန်ထမ်းတွေကို အမိန့် ထုတ်လိုက်တာ​၁၉၉၄ခုနှစ်၊ ဇွန်လပိုင်းက ဖြစ်ပါတယ်တဲ့။ အဲဒီ တော့အလုပ်လဲ ထုတ်လိုက်တယ်။ တခြားကနေ အလုပ်လဲ မပေး ရဘူးဆိုတဲ့ ညွှန်ကြားချက်လဲ ထုတ်လိုက်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ သက်သေ အထောက်အထား နဲ့ သိရပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီကိစ္စဟာတော့ ကျွန်မအတွက် အများကြီး အံ့အားသင့်စရာဖြစ်တယ်။ ဒီဝန်ထမ်းတွေဟာ ခွင့်မဲ့ပျက်ကွက်လို့ဆိုပြီ: အလုပ်ထုတ်လိုက်ရင် တော်ပြီပေါ့။ ဒီကိစ္စဟာ ပြတ်သွားပြီပေါ့။ သူ့ဖါသာ တခြားမှာ သွားပြီး အလုပ်ရှာတာကို မဖြစ်မြောက်အောင်လို့ ပိတ်ပင်တာဆိုတာကတော့၊ ဌာနအကြီးအကဲ အနေနဲ့၊ အင်မတန်မှ စိတ်သဘော သေးသိမ်တယ်လို့၊ ဒီလိုပဲ ကျွန်မ သတ်မှတ်ရမှာပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလို နိုင့်ထက်စီးနင်း လုပ်ချင်တဲ့ စိတ်ဓါတ်က မမှန်ပါဘူး။ သူအလုပ်ပျက်လို့ အလုပ်ထုတ်လိုက်တယ်။ ဒါပြီးပြီပေါ့။ သူ့အပြစ်နဲ့သူ ခံသွားရပြီ။ ပြီးတော့ ဥပေက္ခာပြု ထားလိုက်ပေါ့။ ဂရုဏာ လဲမထားနိုင်ဘူး။ မေတ္တာလဲ မထားနိုင်ဘူး၊ မုဒိတာလဲ မထားနိုင်ဘူးဆိုရင် ဥပေက္ခာလောက်တော့ ပြုထား သင့်တယ်လို့ ကျွန်မထင်တယ်။ (လက်ခုပ်သံ)။ ဒါအာဃာတစိတ်လို့ ကျွန်မမြင်တယ်။ ဒီလိုအာဃာတစိတ်တွေ သိပပွါးနေရင် ကျွန်မတို့နိုင်ငံ သိပ်နာမှာပဲ။ အာဃာတ စိတ်ဆိုတာဟာ၊ ကိုယ် အာဃာတ ထားတဲ့သူထက်၊ ကိုယ့်အပေါ်မှာ ပြန်ပတ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီလို အာဃာတစိတ်တွေ မထားသင့်ပါဘူး။ မထား ထိုက်ပါဘူး။ အထူးသဖြင့်၊ ဒီလို အစိုးရဌာနတွေမှာ လုပ်နေတဲ့ လူကြီးများဟာ အာဃာတစိတ် ထားတယ်ဆိုတာဟာ၊ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ အများကြီး ဆိုးရွားပါတယ်။ အစိုးရတာဝန်ထမ်းနေတဲ့ လူကြီးများ၊ အစိုးရဌာနများမှာ လုပ်နေတဲ့ လူကြီးများဟာ၊ အင်မတန်မှ သဘောထားကြီးဖို့ လိုတယ်။ ဘာပြုလို့လဲ။ နိုင်ငံရဲ့တာဝန် ထမ်းနေတဲ့သူတွေကိုး။ နိုင်ငံရဲ့ တာဝန်ထမ်းနေတဲ့သူတွေက ဒီလောက်တောင် အာဃာတ ကြီးနေမယ် ဆိုလို့ရှိရင်၊ ပြည်သူလူထု နေစရာ ဘယ်မှာ ရှိတော့မှာလဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ တိုက်တွန်းချင်တာကတော့ ဒီဝန်ထမ်းတွေကို တတ်နိုင်တဲ့ စီပွါးရေးလုပ်ငန်းများမှာ အလုပ် အမြန်ဆုံးပေးလိုက်ပါလို့၊ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ သူတို့အပြစ်နဲ့သူတို့ ခံထားပြီးပါပြီ။ အလုပ်ကလဲ ထွက်လာပြီးပြီ။ အရင်အလုပ်နဲ့ ဘာမှ မဆိုင်တော့ဘူး။ အလုပ်မှာတုန်းက ခိုးမှုနဲ့ထုတ်တယ်ဆိုရင် တမျိုးပေါ့။ သြော် ငါတို့က ခိုးတော့ ငါတို့ဆီက ပြန်များခိုးမလားဆိုပြီး စဉ်းစားစရာပေါ့။ ခု​ဒီလိုကိစ္စမျိုးမှ မဟုတ်ပဲ။ ဒီမှာ အလုပ်က ပြုတ်သွားပြီ။ ဒီဘက်က အလုပ်မှာ ဝင်မှ ဝမ်းစာရှာနိုင်မှာပေါ့။ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထု ကလဲ ဒီလို မတရားလုပ်တာ မြင်လို့ရှိရင်၊ ဒီမတရားလုပ်တဲ့ကိစ္စတွေ မဖြစ်အောင်လို့ ဝိုင်းပြီးတော့ ကူညီရမယ်။ ဒီလို မတရားသဖြင့် အလုပ်မခန့်ရလို့ စာတွေ ထုတ်ထားရင်၊ အလုပ်ကို ခန့်ရမယ်လို့ ကျွန်မတော့ ထင်တာပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီတော့ ဝိုင်းပြီးတော့ ကူညီကြပါ။ (၁၁) စု​ ယောနယ်မှ ဦးပဇΩင်းတဲ့။ ခေတ္တ ရန်ကုန်တဲ့။ ယောနယ်မှာ လုပ်အားပေးခိုင်းတဲ့ကိစ္စဟာ လူထုအနေနဲ့ တော်တော်ကို ပင်ပန်း နေကြပါပြီတဲ့။ ဒီကြားထဲ တာဝန်ရှိတဲ့သူတွေက၊ ရိုင်းရိုင်းစိုင်းစိုင်း ဆက်ဆံတော့၊ လူထုကြီးဟာ ပိုပြီးတော့ နာပါတယ်တဲ့။ မင်းကျင့်တရား နဲ့ညီပါ့မလားတဲ့။ မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးထဲမှာ လုပ်အားပေး ခိုင်းရမယ်ဆိုတာတော့ ကျွန်မ မဖတ်မိသေးဘူး။ ရှိမယ်လို့တော့ မထင်ပါဘူး။ မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးထဲမှာ၊ အကြင်နာ တရားရှိရမယ် ဆိုတာပါ ပါတယ်။ ဒီတော့ လူထု ပင်ပန်းမဲ့ အလုပ်၊ လူထုကို စိတ်ဆင်းရဲစေမဲ့ အလုပ်တွေတော့၊ မခိုင်းသင့်ဘူးလို့တော့ ကျွန်မ ထင်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာဆိုရင် လုပ်စရာအလုပ်တွေ အများကြီးရှိတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိတယ်။ ဥပမာ ​ လမ်းတွေက လည်း မကောင်းဘူး။ လမ်းတွေ ဆောက်ဖို့လိုတယ်။ တံတား တွေဆိုလဲ မလုံလောက်ဘူး။ တံတားတွေ ဆောက်ဖို့လိုတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီတံတားတွေ လမ်းတွေ ဆောက်ဖို့ အဓိက တာဝန်ယူရမဲ့ သူကတော့၊ နိုင်ငံတော် အစိုးရပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ ပြည်သူလူထုကို နိုင်ငံမှာ၊ ဆောက်ဖို့ လိုအပ်နေတဲ့ လမ်းတွေ တံတားတွေကို ပြည်သူလူထုကို အပင်ပန်းခံပြီးတော့ လုပ်ခိုင်းမယ်ဆိုရင်၊ လုပ်အားပေးတဲ့အတွက် ငွေလဲ အလုံအလောက် မပေးဘူးဆိုရင်တော့၊ ဒါဟာ မင်းကျင့်တရားဆယ်ပါးနဲ့ လုံးလုံး မညီဘူးလို့ ကျွန်မတို့ ပြောရမှာပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလုပ်အားပေးတဲ့ ကိစ္စဟာ ကျွန်မတို့ ထပ်တလဲလဲ ကြားနေရပါတယ်။ ကျွန်မ ပြောဖို့ရာ သိပ်ပြီးတော့ အားမသန်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့၊ ကျွန်မတို့ ခဏခဏပြောနေလို့၊ ကြားတဲ့သူတွေကလည်း ခဏခဏ ကြားနေရပြီလို့ ကျွန်မတော့ ဒီလို စိတ်ထဲမှာ ဖြစ်မိတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မ စဉ်းစားကြည့်တော့၊ လုပ်အားပေးနေရတဲ့သူတွေအတွက်တော့ ဒီဟာဟာ ထပ်တလဲလဲ ခံနေရတဲ့ ဒုက္ခကြီးပဲ။ ဒီတော့ လူထုအနေနဲ့ ထပ်တလဲလဲ ခံနေရတဲ့ ဒုက္ခကို ကျွန်မတို့က မေ့ပြစ်လို့တော့ မရဘူး။ ဒါရိုးနေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ တခြားနေရာတွေမှာလဲ ဒီလိုပဲ လုပ်အားပေး ရတယ်၊ တချို့လုပ်အား မပေးနိုင်ရင် ငွေပေးရတယ်။ ငွေမတတ်နိုင်တဲ့ အခါကျတော့ တချို့နေရာတွေမှာ မိသားစုအားလုံးဟာ ထွက်ပြီးတော့ အလုပ်လုပ်ရတယ်။ လူကြီးတွေက လုပ်အားမပေးနိုင်တဲ့အခါ၊ ကလေး တွေက လုပ်အားပေးရတယ်လို့ ကျွန်မတို့ကြားရတယ်။ အဲဒီတော့ လူမမယ်ကလေးလေးတွေများတောင်မှ လုပ်အားပေးနေရတဲ့ အခြေအနေ ရောက်နေပါတယ်။ ဒါတွေဟာ မဖြစ်သင့် မဖြစ်ထိုက်ပါဘူး။ မဖြစ်သင့် မဖြစ်ထိုက်ဘူးဆိုတာ ပြည်သူလူထု အများစုကြီးကလဲ သိပါတယ်။ ပြည်သူလူထု အများစု သိနေမှဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ အာဏာ ပိုင်များလဲ သိလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်မတို့ထင်ပါတယ်။ သိတယ်ဆိုရင် တော့ထပ်ပြီးတော့ ဒီလို လူထုကို ဒုက္ခ မပေးသင့်ဘူးလို့ ကျွန်မတို့ကတော့ ဒီလိုပဲယုံကြည်တယ်။ လူထုအနေနဲ့လဲ တကယ်တိုင်းပြည် တိုးတက်ဖို့ ကိစ္စမှာ၊ တတ်နိုင်သမျှတော့ ကူညီချင်ကြမှာပဲ။ လုပ်အားပေးတဲ့ဟာတော့၊ သိပ်ကိုမတရားလွန်းလို့၊ သိပ်ကိုလူထုအပေါ်မှာ နိုင့်ထက်စီးနင်း လုပ်လွန်းလို့သာ ကန့်ကွက်တာလို့၊ ကျွန်မတို့ ဒီလိုပဲမြင်ပါတယ်။ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့လဲ နဲနဲပါးပါးတော့ သက်ဆိုင်ရာဒေသမှာ ဒေသခံ အာဏာပိုင်တွေနဲ့ ဒီကိစ္စကို ညှိသင့်တယ်လို့ ကျွန်မပြောချင်တယ်။ ညှိကြည့်ပါ၊ မလုပ်ရဲဘူးလို့ မပြောနဲ့နော် မလုပ်ချင်တာကို မလုပ်ရဲ ဘူးလို့ပြောတာ ကျွန်မ နဲနဲလေးမှ မကြိုက်ဘူး။ ပထမ ညှိကြည့်ပါ။ ဒါဟာ သင့်တော်ရဲ့လား။ ဒီလိုဒီလို လုပ်လို့ရှိရင် ကျွန်တော်တို့ ကျွန်မတို့ရဲ့ ဝမ်းစာရှာနေရတဲ့ အခြေအနေဟာ ဒီလိုရှိ ပါတယ်။ ဒီတော့ ဒီလို လုပ်အားပေးရမယ်ဆိုလို့ရှိရင်၊ ဘယ်လောက်ဒုက္ခ ရောက်တယ်ဆိုတာ တင်ပြကြည့်ပါ။ တင်ပြကြည့်လို့ ရ, မရ, ဒါ ကျွန်မတို့ စုံစမ်းသင့်တာပေါ့။ ဒါ လေ့လာသေးတာပေါ့။ ကျွန်မတို့ကတော့ ဘာမဆို ဒီလို ညှိကြည့်ရမယ်လို့ ဒီလိုယုံကြည်တယ်။ ကြိုးစားကြည့်ရမယ်။ မကြိုးစားပဲနဲ့ မဖြစ်ဘူးလို့တော့ ဒီလို မမှတ်ပါနဲ့၊ တချို့နေရာတွေမှာ ဆိုလို့ရှိရင် ဒေသခံအာဏာပိုင်များဟာ နားလည်မှု အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိတော့ ရှိတယ်လို့ ကျွန်မတို့သိရတယ်။ ဒီတော့ ဒီလိုလူတွေနဲ့ တွေ့တဲ့အခါ တခါတလေ ပြည်သူလူထု သက်သာရာရတယ်။ တချို့ နေရာတွေမှာ ဆိုလို့ရင် မသက်သာတဲ့အပြင် ပိုပြီးတော့ ဆိုးတယ်လို့ ကျွန်မတို့ ကြားရတယ်။ ကျွန်မတို့ စမ်းကြည့်ရမှာပဲ။ ထိုင်နေလို့တော့ ဘာမှ ဖြစ်မလာဘုူး။ လုပ်တော့ ကြည့်ရမှာပဲ။ ကိုယ်လုပ်မှ ကိုယ်ဖြစ်မှာ။ ဒါညီညွတ်ဖို့တော့ အများကြီးလိုတယ်။ ကျွန်မတို့ လူထုက ညီညွတ်မယ်ဆိုရင် အောင်မြင်နိုင်ပါတယ်။ တယောက်တပေါက် ဆိုရင်တော့ မဖြစ်ဘူးပေါ့။ အဲဒီတော့ အားလုံး စည်းစည်းလုံးလုံးနဲ့ ဒီလို မတော်မတရား ခိုင်းနေတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒီလောက်အထိတော့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒီလောက် အတိုင်းအတာအထိသာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်ဆိုတာ၊ နဲနဲပါးပါးတော့ ညှိကြည့်စေချင်တယ်။ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုကို နဲနဲ တက်တက်ကြွကြွနဲ့ပေါ့လေ​ ကိုယ့်ခြေထောက်ပေါ်မှာ ကိုယ်မတ်တပ်ထ ပြီ:၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အားကိုးတဲ့ စိတ်ကလေးဖြစ်စေချင်ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ရင် ပထမဦးဆုံးတော့ ပြဿနာပေါ်ရင်ပေါ်မှာပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီပြဿနာတွေကို ကျွန်မတို့ တဆင့်စီတဆင့်စီ ဒီလိုပဲ ကျော်လွှား သွားရမှာပဲ။ ဘာမှမလုပ်ပဲ ဒီလိုပဲထိုင်ပြီး ခံနေမယ်ဆိုရင်တော့ ကြာကြာခံရလိမ့်မယ်။ ကျွန်မတို့ သိပ်ကြာကြာကြီး မခံစေချင်ဘူး။ အဲဒီတော့ လူထုရဲ့ စုစည်းမှု အင်အားနဲ့ မတရားတဲ့ ကိစ္စတွေကို လက်မခံပါနဲ့လို့ ဝိုင်းပြီးတော့ ပြောကြပါ။ မတရားတဲ့ကိစ္စတွေ မလုပ်သင့် မလုပ်ထိုက်ဘူးဆိုတာ သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တွေကို ဝိုင်းပြီး ပြောကြပါလို့ ကျွန်မက တိုက်တွန်းချင်တယ်။ဒါဟာ ကျွန်မ ပြည်သူလူထုကို ဆူပူအောင်လို့ လှုံ့ဆော်တာ မဟုတ်ဘူးနော်။ ပြည်သူလူထုကို ဆူပူစရာ အကြောင်းမဖြစ်အောင်လို့ ကာကွယ်တဲ့ သဘောမျိုးနဲ့ ပြောတာပါ။ (လက်ခုပ်သံများ) ​ လူထုအနေနဲ့ ဆူပူတယ်၊ ထကြွတယ်ဆိုတာ မကျေနပ်လို့ ဖြစ်ရတဲ့ ကိစ္စ။ သူများက ဘယ်လောက်ပဲ ဆွဆွ၊ ကိုယ်က ကျေနပ်နေရင် ဆွလို့လဲ ရမှာမဟုတ်ဘူး။ ဒီတော့ မကျေနပ်တဲ့ ပြည်သူလူထုသာလျှင်၊ ဆူပူထကြွမှာ။ ကျွန်မတို့အနေနဲ့ ပြည်သူလူထု ကျေနပ်မှုရအောင်လို့၊ လူထုအနေနဲ့ ကိုယ့်ဖါသာ ကြိုးစားကြည့်ပါ။ သက်ဆိုင်ရာ အာဏာ ပိုင်များကလဲ ကြိုးစားကြည့်ပါလို့၊ ကျွန်မ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) (၁၂) ​ လယ်သမားနှစ်ဦးတဲ့။ ဘယ်တိုင်းကလဲ မသိဘူး။ လယ်သမား တွေတာဝန်မကျေလို့ဆိုပြီ:၊ ဖမ်းမယ်ဆီးမယ်လုပ်နေတာ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ပါပဲတဲ့။ ရှိတဲ့ ကျွဲနွားတွေရောင်းချပြီး စပါးဝယ်ပြီး တာဝန်ကျေအောင်လုပ်မှ ဒီဒုက္ခက ကင်းပါတယ်တဲ့။ ကျွန်တော်တို့လဲ မှာကြားတဲ့အတိုင်း စပါး စိုက်ပါတယ်တဲ့။ မအောင်မြင်ပါဘူးတဲ့။ ရှေးက ချစ်တီးဆီမှာဆိုရင် တောင်းပန်လို့ရပါသေးတယ်တဲ့။ အခု ဘယ်လိုလုပ်ရင် ကောင်းမလဲတဲ့။ ဖြေကြားပေးပါတဲ့။ ​ ဒီတောင်သူ လယ်သမားတွေအနေနဲ့လဲ၊ စည်းစည်း လုံးလုံး လုပ်ဖို့လိုတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်မ သတင်းတခု ကြားရပါတယ်။ သတင်းကတော့ ရုပ်မြင်သံကြားမှာ လယ်သမားများရဲ့ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့၊ သုတေသနလုပ်နေတဲ့ ဂျပန်အမျိုးသား တယောက်ကို မေးဟယ် မြန်းဟယ်ဆိုတာ ကြားတယ်။ ကျွန်မကိုယ်တိုင် ဒီအစီအစဉ်တွေ မကြည့်ခဲ့ပါဘူး။ ဒီတော့ မတိကျတာလေးရှိရင် ပြောပါ။ ကျွန်မ နားလည် သလောက်တော့ သုတေသနလုပ်နေတဲ့ ဂျပန် အမျိုးသားဟာ ဘယ်လို ပြန်ဖြေသလဲဆိုတော့၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် ဒီလယ်သမားတွေ၊ ကုန်သည်တွေ၊ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေဟာ၊ ဈေးကွက်စီးပွါးရေးကို မှီအောင် မလိုက်နိုင်ဘူးလို့ ပြောတယ်တဲ့။ ဒါကျွန်မ သိပ်တော့ နားမလည်ဘူး။ ဘယ်လို အဓိပ္ပါယ်နဲ့ ပြောတာလဲမသိဘူး။ နောက်တစ်ခု ကျွန်မ မေးချင်တာက လယ်သမားတွေလဲ မှီအောင်မလိုက်နိုင်ဘူး။ အစိုးရ ဝန်ထမ်းတွေကလဲ မှီအောင်မလိုက်နိုင်ဘူး။ ကုန်သည်တွေကလဲ မှီအောင်မလိုက်နိုင်ဘူးဆိုရင် ဘယ်သူက မှီအောင်လိုက်နိုင်သလဲ။ အဲဒါလေး နဲနဲ မေးကြည့်ချင်တယ်။ အဲဒါလေး ကျွန်မ မရှင်းဘူး။ ​နောက်တစ်ခု ပြောတာကတော့ သိပ်ပြီးတော့ ချမ်းသာနေတဲ့ လယ်သမားကြီးများ ရှိပါတယ်တဲ့။ ဒါလဲ မှန်ပါတယ်။ ကားနဲ့ တီဗွီနဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ လယ်သမားကြီးတွေ။ ဒါပေမယ့်၊ သူတို့က မေ၊ကြည့်ပါတဲ့။ လယ်သမား တော်တော်များများဟာဆိုရင် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် လယ်မဲ့ ဖြစ်နေရပါတယ်ဆိုတာ ပြောသွားတယ်လို့ ကျွန်မ ကြားရတယ်။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလို လယ်ယာမဲ့ ဖြစ်နေရသလဲဆိုတာ ၊ မရှင်းသွားဘူး။ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ၊ ကျွန်မတို့ ကြားသလောက်ပြောရမယ်ဆိုရင်။ ခုနက လိုပဲပေါ့။ လယ်စိုက်လို့ မအောင်မြင်ဘူး။ မအောင်မြင်တော့ မစိုက်ဘူး။ မစိုက်တဲ့အခါ လယ်သိမ်းတယ်။ အဲဒါတွေ ဖြစ်တယ်တဲ့။ တချို့ကျတော့လဲ မအောင်မြင်လို့ မစိုက်နိုင်လို့ ကြွေးတင်လို့ လယ်ရောင်းရတာတွေ၊ ဒီလိုဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့ ကြားရတယ်။ အဲဒီတော့ ကျွန်မတို့ တောင်သူလယ်သမားများဘဝဟာ၊ တနေ့ထက်တနေ့ သာယာတယ်လို့ မပြောနိုင်ပါဘူး။ တောင်သူလယ်သမားတချို့ အနည်း ငယ် ချမ်းသာနေတာ မှန်တယ်။ ဒါပေမယ့် အများစုရဲ့ ဘဝဟာ တနေ့ ထက်တနေ့ ပိုပြီး ခက်ခဲလာတယ်လို့ ကျွန်မက နားလည်ပါတယ်။ အဲဒီ ဂျပန်သုတေသနပညာရှင် ပြောသွားတဲ့ အထဲမှာလဲ၊ ဒီတောင်သူ လယ်သမား အတော်များများဟာ ကြွေးကိစ္စ၊ ကြွေးပြဿနာ ကြီးနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကြွေးဆိုတာ ကိုယ့်မိတ်ဆွေဆီက ယူတဲ့ အကြွေး၊ နောက်ပြီးတော့ ငွေချေးစားတဲ့ လူဆီက ယူတဲ့ အကြွေးတွေနဲ့၊ နစ်မွန်းနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါလဲကျွန်မတို့ ကြားရတဲ့ ကိစ္စတွေနဲ့ဆိုရင် သိပ်တော့ မကွာဘူး။ ကျွန်မတို့ဆီလာပြီး တောင်သူလယ်သမားကြီးများ ပြောသွားတာဟာ၊ ဒီလို တာဝန်ကျေ စပါး မရရင် အပြင်ကဝယ်ပြီး ဆပ်ရတယ်။ ဆပ်ရတဲ့အခါ အကြွေး တင်တယ်။ အကြွေးတင်တဲ့အခါ နွားရောင်းရတယ်။ ခြံရောင်း ရတယ်။ ပိုက်ဆံကုန်ပြန်တော့ နောက်တစ်ခါ လယ် ထပ်စိုက်ဘို့၊ ထပ်ပြီး ချေငှါးရ ပြန်ရော။ အဲဒီလိုဆိုတော့၊ အကြွေးနယ်ထဲမှာ တစ်ခါထဲ နစ်မွန်းနေတာပဲဆိုပြီး ကျွန်မတို့ကို ပြောပါတယ်။ ဒါကတော့ ဘယ်လို လုပ်ရမလဲတဲ့။ အရင်တုန်းကတော့ ချစ်တီးတွေကြောင့် ချစ်တီးတွေကြောင့် ဆိုပြီး သူများတွေကို လက်ညိှုးထိုးကြတယ်။ ခုကျတော့ ကိုယ့်လူ တွေကြောင့် ကိုယ်ခံနေရတော့ လက်ညိှုးထိုးရတာ သိပ်စိတ်ညစ်စရာကောင်းတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့တောင်သူ လယ်သမားကြီးများ ဟာလဲ ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ ဒီလိုမတရားလုပ်နေတာကို ကြေကြေ လယ်လယ် သေသေချာချာ သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တွေနဲ့ ညှိနိုင်း ဆွေးနွေးကြည့်ပါ။ အဲဒီလို ညှိနှိုင်းစကားပြောဘို့ ကြိုးစားနေတာလဲ ဘယ်လောက် ပင်ပန်းလဲဆိုတာ ပြည်သူတွေ အသိပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီထဲကနေပြီးတော့ အပင်ပန်းခံ လုပ်ရမှာပဲ။ ပြဿနာတစ်ခုကို ပြေလည်အောင်လို့ ညှှိနှိုင်း အဖြေရှာတာဟာ အကောင်းဆုံးနည်းပဲ။ တခါ ဒီလိုညှိနှိုင်းပြီး အဖြေရှာတဲ့နည်းဟာ မြန်မြန်နဲ့တော့ မပြီးဘူး။ မြန်မြန်မပြီးပေမယ့်၊ ရေရှည်မှာကောင်းတယ်။ ရေရှည်မှာ ကောင်းတယ်ဆိုတာ အကြောင်းနှစ်ကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ အဖြေရှာမယ်ဆိုရင်။ တကြောင်းကတော့ ကျွန်မတို့ အထဲမှာ အထိအခိုက် နည်းသွားတာပေါ့။ ဘာဖြစ်ဖြစ် ညှိနိှုင်းတယ်ဆိုတာ စကားပြောလို့ မောသွားရုံပဲရှိမယ်။ တခြားဘာမှ အထိအခိုက်မရှိဘူး။ နောက်တစ်ခုကတော့ ပြဿနာတွေကို ညှိနိှုင်းပြီး ပြေလည်အောင် လုပ်လို့ရတယ်ဆိုတဲ့ အစဉ်အလာဖြစ်သွားလို့ရှိရင်၊ ကျွန်မတို့အတွက်တင်မဟုတ်ဘူး၊ နောင်ကျွန်မတို့ နောင်လာ နောက်သားတွေအတွက် အများကြီးကောင်းလာလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ အဖြေရှာတဲ့နည်းကို လုပ်ရမယ်။ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ အဖြေရှာတဲ့နည်းကို လုပ်တဲ့နေရာမှာ ကိုယ့် အချင်းချင်းကတော့ ညီညွတ်ရမယ်။ ကျွန်မတို့ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်အနေနဲ့ ဒီလိုညှိပြီး အဖြေရှာတဲ့နည်းကို ဘာဖြစ်လို့ တောင်းရဲသလဲ။ ကျွန်မတို့ အချင်းချင်း ညီညွတ်တယ်။ ကျွန်မတို့ နောက်မှာလဲ ပြည်သူလူထုက မားမားမတ်မတ်ရှိတယ်။ (လက်ခုပ် သံများ) ကိုယ့်အချင်းချင်းကလဲ ညီညွတ်တယ်။ ကိုယ့်နောက်မှာလဲ လူထုအင်အားနဲ့ အမှန်တရားကလဲ ရှိတယ်ဆိုရင် ညှိနှိုင်းဘို့နဲနဲမှ ဝန်မလေးဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ) ကျွန်မတို့ တောင်သူလယ်သမားကြီးများဘက်မှာ၊ အမှန် တရား ရှိပါတယ်။ ဒီလို အတင်းအကြပ် နွေစပါး စိုက်ခိုင်းတာတို့၊ အတင်းအကြပ် ကိုယ်မသယ်နိုင်တဲ့ ဝန်ထုတ်ဝန်ပိုး သယ်ခိုင်းတာတို့၊ ဒါတွေဟာ နဲနဲမှ မတရားဘူး။ ဒီတော့ အမှန်တရားဟာ ကိုယ့် နောက်ဘက်မှာ ရှိတယ်၊ ပြည်သူလူထုဟာလဲ ဒီကျွန်မတို့ရဲ့ တောင်သူလယ်သမားကြီးများနောက်မှာ ရှိပါတယ်။ ဒီတော့ ဒီ အမှန်တရားနဲ့ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုရဲ့ ထောက်ခံမှုကို အခြေခံ ပြီးတော့၊ ဒီကိစ္စတွေကို ညှိနှိုင်းကြည့်ပါ။ ကျွန်မတို့ တတိုင်းပြည်လုံးဟာ သူ့အဆင့်နဲ့သူ၊ အားလုံးဟာ ကိုယ့်ပြဿနာတွေ ပြေလည်ဘို့ ဆွေးနွေးတဲ့နည်းနဲ့ ကြိုးစားပြီး ပြေလည်အောင် လုပ်မယ်ဆိုရင်၊ တဖြေးဖြေးနဲ့ ဒါဟာ နိုင်ငံရဲ့ အစဉ်အလာဖြစ်လာမှာပဲ။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ဟာ ကျွန်မတို့နေရာမှာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီး ပြေလည်မှုရှာနေတဲ့ အချိန်မှာ၊ ပြည်သူလူထုကလဲ ကိုယ့်နေရာကကိုယ် ဆွေးနွေးတဲ့နည်းနဲ့ ပြေလည်မှုရှာဘို့ ကြိုးစားကြပါ။ အဲဒီနည်းနဲ့ ကျွန်မတို့ကို ပံ့ပိုး ကြပါဆိုတာ ကျွန်မပြောချင်ပါတယ်။ ​(လက်ခုပ်သံများ)။ တခြားနည်းနဲ့ ဘယ်လိုလုပ်ရင် ကောင်းမလဲ ဆိုပြီး တောင်သူ လယ်သမားကြီးက မေးရှာတယ်။ အဲဒီနည်းပဲ ရှိတယ်။ မကောင်း တဲ့နည်းနဲ့ အောင်မြင်အောင် လုပ်မယ်ဆိုရင်လဲ ရဲစခန်း ရောက် သွားရော။ ရဲစခန်းကနေ ပြန်လွတ်အောင်လုပ်မယ် ဆိုရင်လဲ၊ ခြံနဲ့ နွားပါ ပျောက်သွားမယ်။ ဒီတော့ ဒီသံသရာကြီးဟာ ပြီးကို မပြီးနိုင်တော့ဘူး။ ဒီတော့ ဒီလိုလုပ်လို့လဲ မဖြစ်ဘူး။ ဒီတော့ နဲနဲ အဆင်ပြေနေတဲ့ တောင်သူလယ်သမားများက ကိုယ့်အချင်းချင်း တွေပဲ စာနာပါ။ ငါတို့တော့ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး ငါတို့က တီဗွီနဲ့ ကားနဲ့။ ဒီလိုစိတ် မထားနဲ့ပေါ့။ တနေ့ ကိုယ့်အလှည့် ရောက်ရင်၊ ရောက်လာမှာ။ ဒီတော့ ဒီဟာကို ကိုယ်ချင်းစာစိတ်နဲ့ လုပ်ကြပါ။ (လက်ခုပ်သံများ) ကိုယ်ချင်းစာတဲ့စိတ်နဲ့ အချင်းချင်းကို ကူညီကြပါ။ ကိုယ်ချင်းစာစိတ်နဲ့ ဆိုလို့ နောက်မေးခွန်း တစ်ခုဟာလဲပဲ၊ ဒီလိုပဲ ကိုယ်ချင်းစာသင့်တဲ့ ကိစ္စတစ်ခုပါပဲ။ ​ဆိုင်ခန်းဝယ်ပြီး ဈေးမရောင်းနိုင်ပါဘူးတဲ့။ ဈေး ပတ် ဝန်းကျင်မှာသာ ကိုယ့်ပစ္စည်းကိုယ် ရှိတာလေးနဲ့ တင်ပြီး ရောင်းချ စားသောက်နေရပါတယ်တဲ့။ လမ်းဘေးဈေးသည်ဆိုပြီး ဖမ်းပါတယ်။ သူတို့ဘက်ကကြည့်တော့လဲ မှန်ပါတယ်တဲ့။ ဒါပေမယ့် ဆိုင်ခန်းဝယ်စရာ ငွေမရှိတော့ ဘာလုပ်ရမှန်းမသိ ဖြစ်နေပါတယ်တဲ့။ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ ကြားရပါတယ်။ ဈေးသစ်တွေ ဆောက်တယ်။ အရင်တုန်းက ရိုးရိုးပေါ့လေ၊ လမ်းဘေးမှာ ဆိုင်ထွက်နေတဲ့ ဈေးသည်တွေ၊ ဈေးထဲမှာ ဆိုင်ခန်းဝယ်ရမယ်ဆိုပြီး ပြောတယ်။ ဆိုင်ခန်းမဝယ်နိုင်တဲ့ အခါကျတော့ သူတို့မှာ လုပ်စရာ မရှိဘူး။ လုပ်စရာမရှိတော့ သက်ဆိုင်ရာတွေနဲ့ စိန်ပြေးတမ်းလုပ်သလို လုပ်ရောင်းနေရတယ် ဆိုတော့၊ သိပ်ပြီးတော့ ပင်ပန်းတာပဲ။ တဘက်ကလဲလူတွေ ဝယ်ချင်အောင် ရောင်းရတယ်။ တဘက်ကလဲ ရုံးကမသိအောင် ရောင်းရတယ်ဆိုတော့ ဒီလို ခေါင်းရွက် ဈေးသည်တွေရဲ့ ဘဝဟာ မလွယ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ နိုင်ငံကို တိုးတက်စေချင်တာ အမှန်ပဲ။ ဒီနိုင်ငံမှာ ဈေးကို တိုက်ခန်းကြီးနဲ့ ဈေးရှိတယ်ဆိုရင် အများအမြင် မှာတော့ ဒီနိုင်ငံ သိပ်ကို တိုးတက်နေတယ်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဒီနိုင်ငံမှာ တိုက်ခန်းကြီးထဲ ဈေးရောင်းထွက်နိုင်တဲ့သူ ဘယ်နှစ်ယောက်ရှိသလဲ။ ဒါပဲကျွန်မတို့ စဉ်းစားရမယ်။ (လက်ခုပ်သံ) ဒီလို တိုက်ခန်းကြီးတွေထဲ ဈေးရောင်းမထွက်နိုင်တဲ့ ဈေးသည်တွေအတွက်၊ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။ ဒါလဲစဉ်းစားရမယ်။ တိုက်ကြီးကြီးဆောက်မယ်။ ဒီထဲမှာ တိုက်ခန်း မဝယ်နိုင်တဲ့သူတွေ ငတ်ရမယ်။ ဒီလိုလဲမဖြစ်ဘူး။ ဒါကြောင့်၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ တိုးတက်ဘို့ ဆိုတဲ့ နေရာမှာ အဖက်ဖက်က စဉ်းစားရမယ်။ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ ဘက်ကချည်း ကြည့်လို့မရဘူး။ အောင်မြင်နေတာချည်း ပဲ အမြဲကိုချင်လို့ မရဘူး။ မမြင်ချင်တဲ့ ကိစ္စလဲ မျက်စေ့မှိတ်ပြီး ကြည့်ရတာပဲ။ ဒါမှ ဘာဖြစ်နေလဲသိမှာ။ ဒီကိစ္စဟာ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများဘဝနဲ့ ပိုပြီးတော့ တူပါတယ်။ မရှိလေလေ၊ ပိုပြီးတော့ မရှိလေလေ၊ တဘက်ကလဲ ရှိတဲ့သူတွေက ရှိလေလေ၊ ပိုပြီး ရှိလေလေပဲ။ ဒါ နိုင်ငံအတွက် ကောင်းသလားဆိုတာ စဉ်းစားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို တဘက်က ရှိပြီးရင်း ပိုပြီးရှိရင်း တဘက်ကလဲ မရှိတဲ့သူက မရှိပြီးရင်း ပိုပြီးမရှိရင်း ဆိုရင်။ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ လူထုမငြိမ်သက်မှုတွေက ဖြစ်ကို ဖြစ်မှာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ တဘက်က သိပ်ပြီးတော့ သာနေတယ်။ တဘက်က သိပ်ပြီး နာနေတယ်ဆိုရင်၊ ချိန်ခွင်လျှာက မညီမျှဘူးပေါ့။ ချိန်ခွင်တစ်ခုမှာ ချိန်ခွင်လျှာ မညီမျှဘူးဆိုရင်၊ ဘယ်လောက်ချိန်ချိန် မှန်တဲ့ဘက် မရောက်တော့ဘူး။ တဘက်က အလွန်အမင်းသာနေမှာပဲ။ (လက်ခုပ်သံ)။ ဘယ်လောက်ချိန်ချိန် မမှန်တော့ဘူးဆိုတာဟာ မမျှတဲ့ ချိန်ခွင်ညှာရှိတဲ့ ချိန်ခွင်သုံးတော့ တရားမျှတတယ်ဆိုတာ မရှိနိုင်တော့ဘူး။ အလိုလို တပြည်လုံးကို ညာသလို ဖြစ်သွားတာပဲ။ အလိုလို တပြည်လုံးကို လိမ်သလို ဖြစ်သွားတာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူ့ချိန်ခွင်ညှာကမှ မညီမျှပဲ။ သူ့ချိန်ခွင်ညှာက မညီတဲ့ အခါကျတော့ တပြည်လုံးကို မမှန်တဲ့နည်းနဲ့ ဆက်ဆံနေရာ ရောက်သွားမယ်။ သာတဲ့ဘက်ကို သာသလို ပေးလိုက်မယ်။ နာတဲ့ဘက်ကို နာသလိုပေးလိုက်မယ်။ ညီညီမျှမျှ ဖြစ်ချင်သလို လုံးလုံး မဖြစ်ဘူ:။ ဒီလို နိုင်ငံ တနိုင်ငံမှာ ချိန်ခွင်လျှာ မညီမျှတဲ့ အဖြစ်မျိုးနဲ့ ဒီလိုပဲလုပ်နေရင်။ မတရားမှုတွေက ဖြစ်ပြီးရင်း ဖြစ်မှာပဲ။ ဒါ မတရားဘူးဆိုတာ ခံစားရတဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ စိတ်မှာလဲ မကျေမနပ်ဖြစ်မှာပဲ။ လူထုစိတ်ထဲမှာ မကျေမနပ်ဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံဟာ ဘယ်တော့မှ ငြိမ်းချမ်းတဲ့နိုင်ငံ မဖြစ်နိုင်ပါဘူ:။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ငြိမ်းချမ်းတယ်ဆိုတာဟာ အတွင်းစိတ်ထဲက ပေါ်ပေါက်လာရတာပါ။ အပြင်ကနေပြီး ငြိမ်းချမ်းနေတယ်ဆိုပြီး မလုပ်နိုင်ဘူး။ အပြင်ကနေပြီး ငြိမ်းချမ်းနေတယ်ဆိုပြီး ဒီလိုဖွင့်ပြောလို့ ငြိမ်သွားတာ ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ ငြိမ်းချမ်းသွားတာ မဟုတ်ဘူး။ ငြိမ်သွားတာပဲ။ ငြိမ်သွားတာနဲ့ ငြိမ်းချမ်းသွားတာ မတူဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့ နားလည်ရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ငြိမ်းချမ်းသွားတယ်ဆိုတာ ကျွန်မတို့အားလုံးက ကျေနပ်မှုရှိတယ်။ ကျေနပ်မှုရှိလို့ တကယ်ပဲ မှန်မှန်ကန်ကန် အကျိုးဖြစ်တယ်။ ငြိမ်သွားတယ်။ အပြင်ကနေပြီး ငြိမ်သွားအောင်လုပ်တယ်ဆိုတာ၊ ကျေနပ် အောင်လုပ်တာ မမည်ဘူး။ ကျေနပ်အောင်လုပ်တယ်ဆိုတာ တရားတဲ့ နည်းနဲ့ ကျေနပ်အောင်လုပ်ရတယ်။တခုခုပေးပြီး နှစ်သိမ့်တဲ့ ဟာကို ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ ကျောသပ်တဲ့နည်းနဲ့ ပြည်သူလူထုကို ရေရှည် ကျေနပ်အောင် လုပ်လို့မရဘူး ၊ မှန်ကန်တဲ့နည်းနဲ့ ပဲရတယ်။ မှန်ကန်တဲ့ နည်းနဲ့ လုပ်ပေးလို့ ပြည်သူလူထုက ကျေနပ်သွားပြီဆိုရင် ကျွန်မတို့ နိုင်ငံဟာ ငြိမ်းချမ်းသွားမှာပဲ။ ဒီတော့ ဘယ်သူပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တောင်သူ လယ်သမားကြီးတွေပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ စျေးရောင်းတဲ့စျေးသည်တွေပဲဖြစ်ဖြစ် အားလုံးဟာ တရားမျှတမှုကို လိုလားတာပဲ။ သူတို့ပေါ်မှာ မတရားလုပ်ရင် သိတာပဲ။ မသိဘူးလို့တော့ မထင်နဲ့။ မပြောဝံ့လို့ သာနေရမယ်။ သိတော့ သိတာပဲ။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့တတွေဟာ မတရားတာ ဖြစ်နေပြီဆိုရင် မတရားဘူးဆိုတာ ထောက်ပြပေးရမယ်။ လမ်းမှာ ကလေးတစ်ယောက်ကို လူကြီးတယောက်က အနိုင်ကျင့်နေတယ်ဆိုရင်၊ ကလေးလေးတယောက်ကို လူကြီး တယောက် က ထိုးကြိတ် ရိုက်နှက်နေတယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့ ဒီလိုပဲ ကြည့်နေကြမလား။ ဒီလိုနေလို့ မသင့်ဘူး။ ဒီကလေးကို ဘာလို့ အနိုင်ကျင့်နေတာလဲ။ အဲဒီ လောက်တော့ မေးရဲရမယ်။ ကျွန်မတို့ တတ်နိုင်သမျှ အမှန်တရား ဘက်က ရပ်တည်ပေးရမယ်။ အမှန်တရားဘက်က ရပ်တည်မပေးဘူး ဆိုရင်၊ ကိုယ့်အလှည့်ကျရင်၊ ကိုယ့်ကို ဘယ်သူကမှ အကူအညီပေးမှာ မဟုတ်ဘူးနော်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မကို တယောက်က လာပြီးပြောတယ်။ လူထုက မကျေနပ်ဖူးတဲ့ ။ လူထုက မကျေနပ်ဖူး။ မကျေနပ်ရင်၊ ကိုယ်မကျေနပ်သလောက် ကိုယ်ကလဲ ကိုယ့်အတိုင်း အတာအတိုင်း လုပ်ရမယ်။ ပြောရမယ်။ ဒါဟာ မတရားဘူး။ မလုပ်သင့်ဘူး ဆိုတာကို။ ကြောက်ပြီးနေလို့ရှိရင်၊ ကျွန်မတို့အားလုံး ဒုက္ခရောက်မယ်နော်။ ပြောသင့် ပြောထိုက်တာကို ပြောရမယ်။ ကျွန်မ အဆင်ခြင်မဲ့ ပြောနေတာမဟုတ်ဘူး။ မတရားတဲ့ ကိစ္စဆိုရင် မတရား ဘူးဆိုတာ ထောက်ပြရမယ်။ ကျွန်မဒီနေရာမှာ အခု ရပ်တည်နေတာ၊ မတရားတဲ့ ကိစ္စကို မတရားဘူးဆိုတာ ထောက်ပြ နေတာပဲ။ (လက်ခုပ် သံများ)။ (၁၃) မေး​ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများတွင် အနုပညာသည်များဟာ အစိုးရနှင့် မပတ်သက်သော အဖွဲ့များတွင် ပါဝင်ကြပါသလားတဲ့။ စု​ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေမှာ အနုပညာသည်တွေဟာ သူတို့ပါချင်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ပါဝင်ကြပါတယ်။ နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အဖွဲ့မှာ ပါချင်လဲပါနိုင်တယ်။ အစိုးရနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အဖွဲ့ရော၊ မပတ်သက်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းမှာရော၊ ပါချင်ရင် ပါနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တခုတော့ရှိတယ်။ ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာရော၊ အခြားနိုင်ငံတွေမှာပါ၊ အစိုးရနဲ့ မပတ်သက်ဘူးဆိုပေမယ့်၊ အစိုးရက ကွပ်ကဲထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အစိုးရနဲ့ မပတ်သက်ပေမယ့် အစိုးရကွပ်ကဲထားတယ်ဆိုတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ ပါတာ, မပါတာ ကတော့ အနုပညာရှင်များရဲ့ သဘောပေါ့။ အမှန်တရားဟာ ဘယ်လိုလဲ ဆိုတာ အနုပညာရှင်များ ကိုယ်တိုင်သိကြပါတယ်။ ဘယ်အဖွဲ့အစည်းမှာ ပါထိုက်တယ်, မပါထိုက်ဘူးဆိုတာလဲ၊ အနုပညာရှင်များ ကိုယ်တိုင် သိမှာပါပဲ။ အနုပညာရှင်များဆိုတာ၊ အနုပညာလို့ ဆိုမှဖြင့်၊ ဒီစကား လုံးဟာ အင်မတန်မှ မြင့်မားပါတယ်။ အင်မတန်မှ တန်ဘိုးရှိပါတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အနုပညာရှင်လို့ ခေါ်လောက်ပြီဆိုမှဖြင့်၊ ပညာရှိပီပီ နဲနဲတော့ နေသင့်တယ်လို့ ကျွန်မ ထင်ပါတယ်။(လက်ခုပ်သံများ)။ ပညာရှိပီပီ နေသင့်တယ်ဆိုတာ၊ ကိုယ့်ရဲ့ပညာ၊ ကိုယ့်ရဲ့ အနု ပညာကို အများအကျိုးအတွက် သုံးရဲရမယ်။ နောက်ပြီးတော့ မှန်မှန် ကန်ကန် သုံးရဲရမယ်။ ခု ကျွန်မကို မေးလိုက်တဲ့သူဟာ အနုပညာရှင်လား၊ အနုပညာရှင် မဟုတ်ဘူးလားဆိုတာ ကျွန်မတော့ မသိဘူး။ သူ မေးတဲ့ရည်ရွယ်ချက်က သူ့အနေနဲ့ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းထဲ ဝင်ချင်လို့လား။ ဒါမှမဟုတ် မဝင်ချင်လို့လားဆိုတာ ကျွန်မ မသိဘူး။ ဒါမေမယ့် ကျွန်မတွေးမိတာကတော့ သူဟာ အနုပညာရှင် များရဲ့၊ အခြေအနေနဲ့ တာဝန်ကို နဲနဲစိတ်ဝင်စားတယ်လို့ ကျွန်မ စဉ်းစား မိတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ရဲ့ အမြင်ကို ပြောပါရစေ။ တချို့က ပြောတယ်။ အနုပညာရှင်ဆိုတာ၊ အနုပညာရှင်သက်သက်ပဲတဲ့။ ဘာသာ ရေးလဲ စဉ်းစားနေစရာ မလိုဘူး။ လူမှုရေးလဲ စဉ်းစားနေစရာ မလိုဘူး။ အနုပညာသက်သက်ကိုသာ စဉ်းစားပြီး လုပ်သင့်တယ်လို့ ထင်မြင်တဲ့ သူများလဲ ရှိပါတယ်။ တချို့ကျတော့ အနုပညာရှင်ဆိုတာ ဘာသာရေး ဘက်ကပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ လူမှုရေးဘက်ကပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ မှန်တဲ့ဘက်က ရပ်တည်ပေး သင့်တယ်လို့ ဒီလိုပြောတဲ့သူတွေလဲ ရှိပါတယ်။ တခုတော့ ရှိတယ်။ အနုပညာရှင်များဟာ မမှန်တဲ့ဘက်ကနေ ရပ်တည်ပြီးတော့၊ သူတို့ ပညာ သုံးရမယ်လို့ ဘယ်သူကမှ မပြောခဲ့ဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)၊ ကျွန်မတို့ကတော့ ဒီလိုမြင်တယ်။ အနုပညာ၊ အနုပညာဆိုတာ လူ ရိုင်းတွေကြားမှာ မရှိဘူးနော်။ ကျွန်မတို့ ကျောက်ခေတ်က လူသားတွေ ကြားမှာ အနုပညာရှင်ဆိုတာ မရှိဘူး။ ယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ သာ အနုပညာရှင်ဆိုပြီး ပေါ်လာတယ်။ ကျွန်မတို့ ယုံကြည်ချက်တစ်ခုကတော့ ကျွန်မတို့ အနုပညာ ရှင်များရဲ့ တာဝန်တစ်ခုဟာ၊ ယဉ်ကျေးမှု တိုပွါးဘို့အတွက်၊ လူသားတွေ တိုးတက်ဘို့အတွက်။ လူသားရဲ့ အခြေအနေ ပိုပြီး ကောင်းမွန်ဘို့အတွက် ရပ်တည်သင့်တယ်လို့ ဒီလိုပဲမြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အနုပညာရှင် များအနေနဲ့၊ သတ္တိရှိရှိ၊ မားမားမတ်မတ်နဲ့၊ အမှန်တရားဘက်က ရပ် တည်ပါလို့၊ ကျွန်မကတော့ မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလို ရပ်တည်လို့ရှိရင်၊ ပြည်သူလူထုက သိပ်ပြီးတော့ လေးစား မယ်၊ သမိုင်းမှာလဲ နာမည်ကောင်း ကျန်ခဲ့မယ်။ အနုပညာရှင်များ ဟာလဲ တနည်းအားဖြင့် နိုင်ငံရေးသမားတွေနဲ့ နဲနဲတူတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့၊ သမိုင်းမှာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ကျန်သွားမှာပဲ။ ဒီဟာသ မင်းသားတွေ ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိတော့ သည်ဖြစ်စေ၊ သူတို့ရဲ့ ဟာသကွက် တွေဟာ ကျန်ခဲ့မှာပဲ။ စာရေးဆရာတွေ ဆိုလို့ရှိရင် စာရေးဆရာတွေ ရှိတော့သည်ဖြစ်စေ၊ မရှိတော့သည်ဖြစ်စေ၊ သူတို့ရဲ့ အရေးအသားတွေဟာ ကျန်ခဲ့မှာပဲ။ ဒီလိုလူတွေကို သမိုင်းအဆက်ဆက် ဒါတွေကို လူတွေက သုံးသပ်မှာ။ ဒီတော့ ဒီအနုပညာသည်ဟာ သူ့ရဲ့ အနုပညာကို ဘယ်လို သုံးသလဲ ဆိုပြီးတော့၊ သမိုင်းအဆက်ဆက် လူထုပရိသတ်က ဆက် သုံးသပ်သွားမှာ။ ရေတို မကြည့်ပါနဲ့။ ခုလောလောဆယ်၊ ဘာကြီးဖြစ်ရေး၊ ညာကြီးဖြစ်ရေး၊ ပစ္စည်းဥစ္စာဖြစ်ရေး၊ စီးပွါးဖြစ်ရေးတို့ ဒါတွေကို မကြည့်ပါနဲ့။ အနုပညာရှင်ကောင်းပီပီ၊ ရေရှည်မှာ ကိုယ့်ရဲ့ ပရိသတ်က ကိုယ့်ကို လေးစားစေမယ့် အလုပ်များ လုပ်ပါလို့ ကျွန်မ တိုက်တွန်း လိုက်ပါရစေ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၁၄) မေး​ ခရီးသွား ဒုက္ခသည်တဦးတဲ့။ ဘုစ ငါရ တွေ ကြပ်နေတာ အတော်ကို သွားရလာရ ခက်ပါတယ်တဲ့။ တခြားနိုင်ငံတွေမှာ ဘုစ ငါရ တွေလူကြပ်တာ ရှိပါသလားတဲ့။ ရှိပါတယ်လို့ ကျွန်မဝန်ခံရမယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောချင်တာက ဂျပန်နိုင်ငံမှာဆိုရင်၊ တချိန်တုန်းက သူတို့မီးရထားတွေ ဘယ်လောက်ကြပ်သလဲဆိုတော့၊ မီးရထားထဲမှာ လူတွေကို တိုးပြီး သိပ်ပေးရတဲ့လူ သပ်သပ်ထားတယ်။ မီးရထား အစောင့်ပေါ့။ လူတွေဝင်လာရင် နောက်ကနေ တွန်းတွန်း ပေးတယ်။ ငါးသေတ္တာတွေလိုပဲ အထဲမှာ လူတွေ၊ မီးရထားတွေ ဘုစငါရ ကြပ်တယ်ဆိုတာတော့ သိပ်ထူးဆန်းတာ မဟုတ်ပါဘူး။ တခြား နိုင်ငံတွေမှာလဲ၊ ကြပ်တာ ရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ရုံးသွား ရုံးပြန် အချိန်တွေမှာ၊ ဘုစ ငါရ တွေ မီးရထားတွေ လူကြပ်တာရှိတတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့တွေ့တာတော့ တိုးတက်တဲ့နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် အချိန်မှန်ကြတယ်။ လူကြပ်တာ ကြပ်တာပဲ။ ဒါပေမယ့် နာရီဝက်တစ်စင်း လာတယ်ဆိုရင် နာရီဝက်တစ်ခါ တစ်စင်းပြီးတစ်စင်း ရောက်လာတာပဲ။ ဒီတော့ လူထုအနေနဲ့ တွက်နိုင်တယ်။ ဘယ်အချိန်သွားချင်တယ်ဆိုရင်၊ ဘတ်စ်ကားဂိတ်ကို ဘယ်အချိန်လောက် ရောက်နေရမယ်၊ ဘယ်အချိန် ရောက်မယ့် ဘတ်စ်ကားကို တက်သွားရင်၊ ကိုယ်သွားချင်တဲ့ဆီ ဘယ်အချိန် ရောက်မယ်။ အဲဒီလို တွက်လို့ရတယ်။ လူထုအနေနဲ့ သက်သာတာပေါ့။ ဘုစ ငါရ တွေက ကြပ်လဲကြပ်တယ်။ မှန်လဲ မမှန်ဘူးဆိုရင်တော့ ကျွန်မတို့ အများကြီးဒုက္ခရောက်တယ်။ နောက်ပြီးတော့လဲ၊ ဘတ်စ်ကားစရိတ်နဲ့ လူထုလခနဲ့ ဒါဟာလဲ၊ စပ်မိဟပ်မိဘို့ လိုသေးတယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးစနစ်ကို ကြည့်ရင်၊ လူထုအတွက် အဆင်ပြေအောင်၊ ဘယ်လိုလုပ်ထားသလဲဆိုတာ ကြည့်ရမယ်။ ကျွန်မပြောချင်တာက ကျွန်မတို့ဟာ အမြဲပဲ အကွက်ရှာပြီး ဝေဖန်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘတ်စ်ကားတွေက တချို့နိုင်ငံတွေမှာ ကြပ်သလားလို့ မေးရင်၊ ကြပ်တယ်လို့ ကျွန်မ ပြောရမှာပဲ။ ဒီနိုင်ငံမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီလို တချို့ နိုင်ငံတွေမှာလဲ၊ ပြဿနာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ မလိုလားအပ်ပဲ ပြဿနာတွေရှိရင်တော့၊ အဲဒီဟာတွေကို ကျွန်မတို့ ဖယ်ရှားဖို့ ကျိုးစားရမယ်။ မလိုလားအပ်တဲ့ ပြဿနာတွေ ဘာဖြစ်လို့ရှိနေလဲဆိုတော့၊ တဖက်စောင်းနင်းကြည့်လို့ပဲလို့ ကျွန်မတို့ မြင်တယ်။ (လက်ခုပ်သံ)။ အဲဒီလို ပြဿနာတွေကို ကိုယ်လိုချင်တဲ့ဘက်ပဲ ကြည့်ပြီး လိုက်လုပ်နေတော့၊ ပြည်သူလူထုအတွက်၊ ပြဿနာတွေ အများကြီး တက်တယ်။ အဲဒီဟာကိုတော့ ဖြေရှင်းရမယ်။ ဒါကို ဖြေရှင်းဖို့ရာ အာဏာပိုင်များရဲ့ တာဝန်ဖြစ်တယ်။ သူတို့ဟာ နိုင်ငံအစိုးရတာဝန်တွေကို ယူထားပြီဆိုရင်၊ နိုင်ငံရဲ့ အစိုးရကောင်းပီပီ လုပ်ရမယ်။ အစိုးရကောင်း ပီပီလုပ်ရမယ်ဆိုတာ၊ သတ္တိရှိရှိနဲ့ ပြဿနာတွေကို ရင်ဆိုင်ရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ သတ္တိရှိရှိနဲ့ ပြဿနာတွေ ရင်ဆိုင်တယ်ဆိုတာ၊ ပြဿနာရဲ့ ဇာစ်မြစ်ကို ရှာရမယ်။ ပြဿနာရဲ့ ဇာစ်မြစ်ဟာ ငါ ဆိုရင်၊ ငါဆိုတာကို ထောက်ပြရဲရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ အခုတော့ ဘာပြဿနာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဟိုလူဒီလူ လက်ညိှုးထိုး ပြောနေတာ ဘယ်ကောင်းပါ့မလဲ။ ဒါ မသင့်တော်ပါဘူး။ (လက်ခုပ် သံများ)။ သတ္တိရှိရှိနဲ့ ဒီပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းပါ။ ဒီနိုင်ငံမှာ ကောင်းတဲ့ကိစ္စတွေလဲ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဘုစ ငါရ ကြပ်တယ် ဆိုတာ ကောင်းတဲ့ကိစ္စ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီနိုင်ငံမှာ ကောင်းတဲ့ ကိစ္စက ဘာလဲဆိုတော့၊ လူထု၊ ကျွန်မတို့လူထု၊ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုဟာ ကောင်းပါတယ်။ ဒီနိုင်ငံကို လာလည်တဲ့ နိုင်ငံခြားက ခရီးသည်တွေကဆို ဗမာလူမျိုးတွေ ဘယ်လောက် ချစ်စရာကောင်းတယ် ဆိုတာ ခဏ, ခဏပြောတယ်။ နောက်ပြီး သူတို့က မေးလိုက်သေးတယ်။ ဗမာလူမျိုးတွေ ဒီလောက်ချစ်စရာ ကောင်းနေတာ၊ ဘယ်နှယ့်လူတွေ၊ ဘယ်ကများ ရောက်လာသလဲလို့။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါလဲမေးစရာ ကိစ္စပဲ။ မလိုလားအပ်တဲ့ ပြဿနာတွေကိုတော့ မဖန်တီးသင့်ပါဘူး။ သတ္တိရှိရှိနဲ့ ပြဿနာတွေ ဖြေရှင်းဘို့ ကျွန်မတို့ တိုက်တွန်းရမယ်။ ပြည်သူလူထုကလဲ ဝတ္တရားကျေကျေ တိုက်တွန်းရမယ်။ ကျွန်မ တဖက်သပ် မပြောချင်ဘူး။ အစိုးရ၊ အစိုးရ၊ အစိုးရ ချည်းပဲ မပြောချင်ဘူး။ လူထုမှာလဲ တာဝန်ရှိတယ်။ လူထုဟာ ကိုယ့်ရဲ့ တာဝန် ကိုယ်ကျေပွန်အောင် ထမ်းဆောင်ကြပါ။ ဒါမှ ကျွန်မတို့အားလုံး ရှေ့ကို ဆက်ချီတက်သွားနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၁၅) မေး​ မြောင်းမြ ထောင်ထွက်တစ်ဦးတဲ့။ စု​ သတင်းစာထဲမှာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေဟာ ထောင်ထဲမှာ ဇိမ်နဲ့ နေရသလိုလို ဘာလိုလို ရေးထားပါတယ်။ အဲဒါဟာ လုံးဝ မဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို ဆိုရင်၊ တချို့နေရာတွေမှာ ပိုပြီး ခံရပါသေးတယ်။ လုပ်ရတဲ့ အလုပ်ကလဲစုံနေတာပဲ။ လူကြားလို့ မကောင်းတဲ့ အလုပ်တွေတောင် ပါသေးတယ်တဲ့။ သတင်းစာပါ ဆောင်းပါးဟာ မုသာဝါဒ ဆောင်းပါးဖြစ်လို့ ဒေါ်စုမှတဆင့် တားမြစ်ပေးပါတဲ့။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မက မတားမြစ်ပါဘူး။ တားမြစ်ဘို့ မစဉ်းစားပါဘူး။ ဒီဆောင်းပါးတွေဖတ်မှ၊ လူထုလဲပညာရတာပေါ့။ ပညာဆိုတာ အမျိုးမျိုးနော်။ သိသင့်သိထိုက်တာ ပညာတဲ့။ ဒီဆောင်းပါးတွေ ဖတ်လိုက်တဲ့အခါ၊ လူထုအနေနဲ့ စဉ်းစားစရာတွေ အများကြီး ဖြစ်သွားတယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိတယ်။ တချို့ကဆို ကျွန်မကိုပြောတယ်။ ဖတ်ပြီး ဝေဖန်ပါတဲ့။ ဒါမှလဲ သိရမှာ။ ဘာတွေ သူတို့ လုပ်နေလဲ ဆိုပြီးတော့။ အဲဒီတော့၊ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့၊ ကျွန်မအရင်က ပြောခဲ့ဘူးပါတယ်။ သတင်းစာထဲက ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး၊ ကျွန်မ ဘယ်တော့မှ မတုန့်ပြန်ပါဘူးလို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတော့ သတင်းစာထဲက ကိစ္စကို ဘယ်တော့မှ ကျွန်မ မတုန့်ပြန်ပါဘူး။ ကျွန်မ အနေနဲ့လဲ ဟိုဟာ မပြောရ၊ ဒီဟာမပြောရလို့ ဘယ်တော့မှ မပြောလိုပါဘူး။ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများကိစ္စ ဆိုတာကတော့၊ ကျွန်မနဲ့ ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စပါ။ ဒါတော့ ကျွန်မတို့ ခေါင်းရှောင်လို့ မရပါဘူး။ ဒီတော့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများရဲ့ ဘဝဟာ ဘယ်လောက် သာယာတယ်၊ မသာယာဘူး ဆိုတာ သိချင်လို့ရှိရင်၊ လွယ်လွယ်လေး၊ ၅(ည)နဲ့ အဆွဲ ခံလိုက်။ အဲဒီလိုဆို သေချာ သိရလိမ့်မယ်။ ဒီတော့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများရဲ့ ဘဝဟာ သာယာတယ်ဆိုလို့ရှိရင်၊ ပြည်သူ လူထုက ဘာဖြစ်လို့ ၅(ည)ကို ဒီလောက်ကြောက်နေရလဲ။ (လက်ခုပ်သံများ) အပြင်မှာ ဒီလောက် စားဝတ်နေရေး ခက်ခဲနေတဲ့အချိန်မှာ၊ ဧဧဆေးဆေး အင်းစိန်မှာ သွားထိုင်နေမှာပေါ့။ (ရယ်သံများ/ လက်ခုပ်သံများ)။ နောက်ပြီးတော့လဲ ဒီဟာမှာ နဲနဲ အမြီးအမောက် မညီတာ လေးတခု ကျွန်မတွေ့တယ်။ အစကတော့ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသမား မရှိဘူးဆို။ အခုကျတော့တခါ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသမားတွေ ဘယ်က ပေါ်လာပြန်သတဲ့လဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ နဲနဲတော့ အပြောရခက်တဲ့ ကိစ္စလေးတခုပါ။ ဒီတော့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသမားများရဲ့ ဘဝဟာ မလွယ်ပါဘူး။ မကြာသေးခင် ကဆိုရင်၊ ကျွန်မတို့ အင်းစိန်ထောင်က နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသမား တော်တော်များများ၊ ထောင်ဝင်စာ အပိတ်ခံရပါတယ်။ ထောင်ဝင်စာဆိုတာ ပရိသတ်ထဲက ရိုးရိုးပြည်သူလူထု နားလည်ရဲ့လား မသိဘူး။ ဒီလိုပါ၊ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ ထောင်ကျတယ်ဆိုရင်၊ ၂​ပတ်တခါ မိသားစုကသွားပြီး တွေ့ခွင့်ရှိပါတယ်။ ၂​ပတ်တခါ ဆိုပေမယ့်၊ ၁၅​မိနစ်လောက် တွေ့ရတာပါ။ ဒါ ထောင်ဝင်စာ သွားတွေ့တယ်လို့ဆိုတယ်။ ထောင်ဝင်စာ ပိတ်တယ်ဆိုတာ တွေ့နိုင်ခွင့်မပေးဘူးလို့ ပြောလိုက်တာပဲ။ ထောင်ဝင်စာသွားပြီး တွေ့တဲ့ အခါမှာ မိသားစုများဟာ၊ ထောင်ကျနေသူ တွေ အတွက် အစားအစာတို့၊ အဝတ်အစားတို့ ဆေးဝါးတို့၊ ယူသွား ရပါတယ်။ ယူသွားတယ်ဆိုတာလဲ အာဏာပိုင်များရဲ့ ခွင့်ပြုချက်အရ ယူသွားရတာပေါ့လေ။ ဒီလိုမှ မယူသွားရင်လဲ၊ အကျဉ်းကျခံနေရတဲ့ သူ ဟာ၊ ကျမ္မာအောင် ဘယ် လိုမှ မစားမသောက်နိုင်ဘူး။ ထောင်ထဲမှာဆိုရင် ပဲဟင်းကျွေးတယ်။ တာလပေါကျွေးတယ်။ ပဲဟင်း ဆိုတာလဲ ကျွန်မတို့ အပြင်မှာစားတဲ့ ပဲဟင်းထက် အင်မတန်မှ အဆင့် နိမ့်ပါတယ်။ ဆန်ဆိုတာလဲ ဆန်ကောင်းကောင်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ နောက်ပြီးတော့ တာလပေါ ဆိုတာလဲ၊ တချို့က ကျွန်မကိုပြောတယ်။ တခါတလေ၊ အပင်ကြီး တပင်လုံး နှုတ်ပြီး ထည့်လိုက်တယ်ထင်တယ်။ မြေကြီးတွေရော၊ အမြစ်တွေရော၊ အားလုံးပါတယ်။ (ရယ်သံများ)။ အဲဒီလိုဟင်းတွေနဲ့ နောက်ထောင်ငါးပိဆိုတာ၊ တခါတလေရတယ်လို့ ဆိုတယ်။ ဒီလိုဟင်းတွေ၊ ထမင်းတွေဘဲ စားရတဲ့ လူတွေဟာ၊ ရေရှည်မှာ ဘယ်လိုမှ ကျန်းမာရေး မကောင်းတော့ဘူး။ ဒီတော့ မိသားစုတွေဟာ၊ ထောင်ဝင်စာသွားတွေ့တဲ့ အခါကျတော့၊ အစားအစာတို့ ဆေးဝါးတို့ လိုတဲ့အဝတ်အစားတို့၊ ယူသွားရတယ်။ ဒါလဲခွင့်ပြုချက်ရှိမှပါ။ ခွင့်ပြုချက်မရှိရင်၊ မယူရပါဘူး။ ဒီတော့ ထောင်ဝင်စာ ပိတ်လိုက်ပြီဆိုရင်၊ ဒါလဲ ကျွန်မနားလည် သလောက်တော့၊ ထောင်ဝင်စာပိတ်တယ် ဆိုပြီး အကြောင်းမပြဘဲ ထောင်ဝင်စာပိတ် တာဟာ၊ ထောင်စည်းကမ်းများနဲ့ မညီညွတ်ဘူးလို့ နားလည်တယ်။ ထောင်ဝင်စာပိတ်လိုက်ပြီဆိုရင်၊ အထဲက အကျဉ်းကျခံနေရတဲ့သူဟာ၊ အပြင်က အစားအစာမရတော့၊ ဟိုမှာရတဲ့ တာလပေါဟင်းနဲ့ စားနိုင် ရင် စား၊ မစားနိုင်ရင် ငတ်ပေါ့။ နောက် အပြင်ကသွားတွေ့တဲ့ မိသားစု ဟာလဲ အင်မတန်မှ စိတ်သောကရောက်ရပါတယ်။ အထဲမှာ ဘာဖြစ် နေလဲ၊ ဘာဖြစ်လို့ ဒဏ်ပေးနေလဲ၊ ဘာဖြစ်လို့ တို့မတွေ့ရတာလဲ။ တို့ရဲ့ အဖေများ၊ တို့ရဲ့သားများအခြေအနေ ဘယ်လိုနေလဲဆိုပြီးတော့၊ အင်မတန် မှ စိတ်သောကရောက်ရတယ်။ အထဲကလူတွေကလဲ၊ ကိုယ် လိုချင်တဲ့ ဆေးမရ၊ ကိုယ်လိုတဲ့ အစားအစာမရ၊ ချမ်းတဲ့အခါ ကျတော့ လဲ၊ နွေးနွေးထွေးထွေး စောင်မခြုံရနဲ့၊ အင်မတန်မှ ဒုက္ခရောက်တယ်။ အဲဒီတော့ ဇိမ်နဲ့နေရတယ် ဆိုလို့ရှိရင်၊ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလောက်တောင်မှ နိုင်ငံရေးလုပ်ဖို့ လူတွေ ကြောက်နေရလဲလို့ ကျွန်မမေးချင်တယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မတို့ တခုတော့ စဉ်းစားမိတယ်။ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုကို လုပ်ရဲစေချင်လို့ ဒါ ဆော်သြတာလား၊ အဲဒါဆို (လက်ခုပ်သံ) နိုင်ငံရေးလုပ်ရဲစေချင်လို့ ဆော်သြတာဆိုရင်၊ လုပ်လိုက်ပေါ့။ လုပ်လိုက်ပြီးတော့ တန်းစီပြီးတော့ ဝင်လိုက်မယ်။ ဇိမ်နဲ့ နေရလိမ့်မယ်။ ထွက်လာမှရေးပေါ့။ ဘယ်လိုနေရလဲဆိုတာ၊ အဲဒီတော့ ပြန်ပြီး ဒီဆောင်းပါးဆရာကို စိမ်ခေါ်နိုင်တာပေါ့။ ကျုပ်ကတော့ အင်းစိန်ထွက်ပဲ။ အခြေအနေ ဒီလိုရှိတယ်လို့ ပြောနိုင်တာပေါ့။ ဒီတော့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများဆိုတာ၊ မိမိတို့ရဲ့ ယုံကြည်ချက်အတွက်၊ သားသမီးများ၊ မိသားစုများကို ပြစ်ပြီး အနစ်နာခံတဲ့လူတွေပါ။ ဇိမ်နဲ့သွားပြီး သူများကျွေး တဲ့ တာလပေါ စားချင်လို့ သွားနေတဲ့လူတွေ မဟုတ်ပါဘူး ဆိုတာ ကျွန်မ ပြောချင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလိုနိုင်ငံရေးအကျဉ်းသမားများ၊ ကျွန်မတို့နိုင်ငံအတွက် အနစ်နာခံပြီးတော့ ကိုယ်ကျိုးစွန့်တဲ့သူများကိုတော့၊ ဒဏ်လဲ ပေးသေးတယ်။ ထောင်ထဲလဲထားသေးတယ်။ တဖက်ကလဲစော်ကားသေးတယ် ဆိုတော့ နဲနဲတော့လွန်တယ်လို့ ကျွန်မထင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါကြောင့်၊ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုအနေနဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်း သမားများဘက်က ရပ်တည်စေချင်ပါတယ်။ နိုင်ငံရေး အကျဉ်း သမားများ ရဲ့ မိသားစုတွေကို ပံ့ပိုးထောက်ပံ့စေချင်ပါတယ်။ တတ်နိုင်သမျှ ကူညီပါ။ စောင့်ရှောက်ပါ။ တတ်နိုင်သမျှ အားပေးပါ။ ကိုယ့်အသိ မိတ်ဆွေထဲက တယောက်တော့၊ နိုင်ငံရေးမှုနဲ့ ပါသွားပြီဆိုရင်၊ အဲဒီအိမ်ကို ပြေးပြီးတော့ အားလုံး အားပေးကြပါ။ (လက်ခုပ်သံများ) ပြေးပြီးတော့ကို အားပေးကြပါ။ ဒီလိုလုပ်ပါ။ ဂုဏ်ယူတယ်ကွာလို့ ပြောကြပါ။ ဂုဏ်ယူတယ်၊ တို့တော့ဂုဏ်ယူတယ်လို့ ပြေးပြောကြပါ။ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် မလုပ်ရဲရင်၊ လုပ်ရဲတဲ့သူတွေကို အားပေးတယ်လို့။ ခုလဲ ဒီလို ကျွန်မဆီလာပြီး။ ထောက်ခံအားပေးတယ်ဆိုတာ၊ တချို့ ဝန်ထမ်းတွေဆိုရင်လဲ၊ ဒီလာရင် အလုပ်ပြုတ်ရင်လဲပြုတ်မယ်ဆိုတာ သိသိကြီးနဲ့ စွန့်စားပြီး၊ လာအားပေးတယ်ဆိုတာ ကျွန်မ သိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မအများကြီး ကျေးဇူးတင်တယ်။ ဒီလိုစွန့်စားရဲတဲ့သတ္တိ၊ ပိုပိုပြီး မွေးမယ်ဆိုရင်၊ လိုချင်တဲ့ပန်းတိုင်ကို မြန်မြန်ရောက်မှာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်၊ ကျွန်မဘယ်တော့မှ ကျေးဇူးတင်မဆုံးပါဘူး။ ပြည်သူလူထုရဲ့ ကျေးဇူးကို ဘယ်တော့မှ မမေ့ပါဘူးလို့ ပြောရင်းနဲ့ နိဂုံးချုပ်ပါရစေ။ လက်ခုပ်သံများ။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကျန်းမာပါစေ။ စနေနေ့ ၂၃​၁၂​၉၅ (လက်ခုပ်သံများ) ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကျန်းမာပါစေ စု ​ ဟိုဘက်ကကြားရလား။ မကြားရရင် လက်မြှောက်ပေးပါ။ ကြားတယ်လား။ လူထုတွေက များနေလို့။ ခုလို လာရောက်အားပေးတဲ့ အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဒီလို မျက်နှာတွေ မြင်ရတဲ့အတွက် စိတ်ကို အေးသွားတာပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ) စု ​ ပထမဦးဆုံး ဖြေစရာမေးခွန်းတွေကို ကျွန်မ စပြီးဖြေပါ့မယ်။ ပြီးတော့မှ ပြောချင်တာလေးတွေ ရှိတာလေတွေ ရှိတာကို ပြောလိုက်ပါ့မယ်။ (၁၆) ပထမဆုံးမေးတဲ့ မေးခွန်းကတော့ ခေတ္တရန်ကုန်မြို့၊ အညာက လာလည်တဲ့ လူငယ်လေးတစ်ဦး၊ အဆင်းရဲဆုံး နိုင်ငံတွေဟာ နိုင်ငံခြား တိုင်းပြည်များရဲ့ အထောက်အပံ့အကူအညီမလိုဘဲ။ ကိုယ့်ခြေထောက်ပေါ်ကိုယ် ရပ်တည်ပြီး နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် လုပ်နိုင်ပါသလား ခင်ဗျာ တဲ့။ ဒီကိစ္စကတော့ အများကြီး စဉ်းစားစရာပါ။ ခုခေတ်မှာဆိုရင် ဆင်းရဲဆုံးနိုင်ငံတွေ မပြောနဲ့။ အချမ်းသာ ဆုံးဖြစ်တဲ့နိုင်ငံတွေတောင်မှ မိမိတို့ရဲ့ စီပွါးရေးဟာ အခြား နိုင်ငံအများပေါ်မှာ တည်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဆင်းရဲတဲ့ နိုင်ငံတွေအခြေအနေက ပိုပြီ:တော့ နိုင်ငံခြားနဲ့ အဆက် အသွယ် ဖြတ်လို့မရတဲ့ အခြေအနေမှာရှိတာပေါ့။ ဒီလို နိုင်ငံခြားနဲ့ အဆက်အသွယ်ဖြတ်လို့ မရဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့အတွက် သိပ်စိတ်ညစ်စရာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဟာ ကမ္ဘာကြီ:ရဲ့အခြေအနေက ဒီလိုပါပဲ။ တိုင်းပြည်တွေအားလုံး အချင်းချင်းထဲမှာ ဆက်စပ်မှုတွေတော့ ရှိနေတာပဲ။ ဒါ ကမ္ဘာ ကြီးဟာ ကျုံ့လာတဲ့သဘောပဲ။ ဒီဆက်စပ်မှုရှိလာတယ်ဆိုတာ တစ်ဖက်သတ်မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့အနေနဲ့လည်း တစ်နေ့မှာ ကမ္ဘာကို ပြန်ပြီးတော့ အကျိုးပြုနိုင်မှာပဲ။ ဒါကြောင့် တို့တွေကတော့ အင်မတန်မှဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံဖြစ်နေတယ်။ တခြားနိုင်ငံတွေက စီပွါးရေးအရ လာပြီ:တော့ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှ တခြားနိုင်ငံတွေကလာပြီး ကူညီမှ တို့မှာ လွတ်မြောက်နိုင်စရာ အခြေအနေရှိနေတယ်ဆိုပြီး ဘာမှ စိတ်ဓာတ်ကျစရာမရှိပါဘူး။ ကိုယ့်အဆင့်နဲ့ကိုယ်အဆင့် ဒီလိုပဲ သွားရမှာ ပဲ။ သိပ်ပြီ:တော့ချမ်းသာတဲ့ နိုင်ငံတွေတောင်မှ နိုင်ငံခြားဈေးကွက်တွေ ပျောက်သွားမှာ အင်မတန် စိုးရိမ်ရပါတယ်။ နိုင်ငံခြားဈေးကွက်တွေ ပျောက်သွားပြီဆိုလို့ရှိရင် သူတို့ရဲ့ စီပွါးရေးဟာ ကျဆင်းတတ်ပါတယ်။ ဒါကတော့ ယခုခေတ် ကမ္ဘာကြီ:ရဲ့ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အခြေအနေပဲ။ တစ်ချို့ကတော့ ဂရုမစိုက်ပါဘူး။ အပြင်ကလူတွေ ဘာထင်ထင်ဆိုပြီ: ပြောသာပြောနေတာ တကယ်တော့ ထင်ခံနိုင်တာလဲမဟုတ်ဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ဆိုလို့ရှိရင်၊ ကိုယ့်ကိုယ်နဲ့ အတူနေတဲ့သူတွေက ဘယ်လို ထင်သလဲ။ ကိုယ့်ကို ဘယ်လိုမြင်သလဲဆိုတာ လျစ်လျူရှုထားလို့ မဖြစ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ ကျွန်မတို့အနေနဲ့ ပြည်သူလူထုကြီးကို ဝေဖန်ပါ။ အကြံပေးပါလို့ ပြောနေတာ။ ဒါပါပဲ။ ဒီအတိုင်းပဲ ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ဆိုရင်လည်း ကိုယ့်ရဲ့အသိုင်းအဝိုင်း၊ ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်း၊ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမှာ လျစ်လျူရှုထားလို့ မရပါဘူး။ တစ်ဖက်သတ်ကြည့်လို့ မရပါဘူး။ တို့ တစ်ယောက်နှစ်ယောက် ကြိုက်ရင်တော်ပြီ။ တခြားလူတွေက ဘာထင်ထင်လို့ ဒီလို စိတ်ဓာတ်ထားလို့လည်း မရပါဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မတို့တော့ ဒီလို စိတ်ထားမျိုး မထားတတ်ပါဘူး။ တစ်ယောက်နှစ်ယောက်ကြိုက်လို့ ဘယ်မှ မရောက်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့ သိပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၁၇) စု ​ ဒီမိုကရေစီ အပြည့်အဝလိုလားသူတဲ့။ ပါတီအဖွဲ့အစည်း များရဲ့ ပြန်ကြားရေးလုပ်ငန်းများကို ဘာဖြစ်လို့ ပိတ်ပင်တားဆီး နေကြတာပါလဲ ခင်ဗျာတဲ့။ နဠဓ ရဲ့ သတင်းများ လွတ်လပ်စွာ ဖြန့်ချိရေးအတွက် တာဝန်ရှိသူများနှင့် ပြောဆိုထားသောကိစ္စများရှိပါက သိခွင့်ရှိလျှင် သိပါရစေတဲ့။ စု ​ ပါတီအဖွဲ့အစည်းများရဲ့ ပြန်ကြားရေးလုပ်ငန်းများကို ဘာဖြစ်လို့ ပိတ်ပင်တားဆီ:နေသလဲလို့ မေးတဲ့အခါမှာ ကျွန်မတို့ရဲ့ နဠဓ အနေနဲ့ ပြန်ကြာရေးသတင်းလွှာတွေ ဘာတွေ မထုတ်နိုင်တာကို ရည်ညွှန်းပြီ: ပြောပုံရတယ်။ ပါတီအဖွဲ့အစည်းတိုင်းကို ပိတ်ပင်ထား တာဟုတ်ဘူး နော်။ တစ်ချို့ပါတီတွေက ခုထက်ထိ ထုတ်တုန်းပဲဆိုတာ ပြည်သူလူထုကို သိစေချင်တယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီတော့ ခုကိစ္စမှာတော့ တရား မျှတမှုမရှိဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရမှာပဲ။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ နောက်ပိုင်းကစပြီ: ကျွန်မကို နဠဓ ရဲ့ ဖြန့်ချိ ထုတ်ပိုင်ခွင့်ကို ပြန်ပြီ:တော့မပေးဘူး။ ၆ လတစ်ခါ ပြန်ပြန်ပြီ: လျှောက်ရတယ်။ ၆ လတစ်ခါ၊ ၆ လတစ်ခါ ပြန်ပြီ: လျှောက်တော့မှ လျှောက်လွှာ မှာ အခွင့်ပေးမှ ကျွန်မတို့မှာ ဆက်ပြီ:တော့ ထုတ်ဝေပိုင်ခွင့် ရှိတယ်။ ဒီတော့ ၁၉၉၀ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ နောက်ပိုင်းကတည်းက ထပ်ပြီ:တော့ ထုတ်ပြန်ခွင့် လျှောက်ထားတာ ဘာမှ ပြန်စာမလာဘူး။ ပြန်စာမလာတာ ၅ နှစ်တောင်ကျော်သွားပြီ။ (ရယ်သံများ၊ လက်ခုပ်သံများ)။ သက်ဆိုင်ရာမှာ စာရေးစာချီတွေများ နည်းနေလို့လားလို့ စဉ်းစားစရာ ဖြစ်တယ်။ တစ်ချို့က ဒီလိုထင်ရင်ထင်မယ်။ သူတို့အလုပ်များနေလို့၊ မလုပ်နိုင်တာလားလို့၊ ဒီလိုအခြေအနေမျိုး ရှိနေမယ်ဆိုရင် တခြားပါတီ အဖွဲ့စည်းတွေလည်း ဘယ့်နှယ်လုပ်ပြီ: ဆက်ပြီ: ထုတ်နိုင်သလဲလို့ မေးစရာဖြစ်လာရော။ ဒါ့ကြောင့် ကျွန်မတို့က လာဘ်မထိုးလို့လားလို့။ ဒါလည်း စဉ်းစားစရာ ဖြစ်လာတယ်။ (ရယ်သံများ၊ လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီတော့ လာဘ်ထိုးတယ်ဆိုတာလည်း ကျွန်မတို့ မလုပ်နိုင်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့ နဠဓ အနေနဲ့ လာဘ်ထိုးပြီ: ထုတ်ပြန်ခွင့် ယူဖို့ဆိုတာ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ တရားနည်းအရ၊ ကျွန်မတို့ ဆက်လျှောက်ပါ့မယ်။ လျှောက်လို့ ထုတ်ဝေခွင့်ရတဲ့အခါဆိုရင် ပြည်သူလူထုအများစုဟာ ကျွန်မတို့ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ သဘောထားကို သိနိုင်အောင်လို့ မှန်မှန်ထုတ်ပေးပါ့မယ်လို့ ပြောပါရစေ။ (လက်ခုပ်သံများ) (၁၈) စု ​ မင်းဘူးမြို့မှ အညာသူတဲ့။ အဆင့်မြင့်တဲ့ မြို့တော်ဖြစ်ရ မယ်လို့ ရေးထားပါတယ်တဲ့။ အဆင့်မြင့်တယ်ဆိုတာ လူနေမှုကို ဆိုလိုတာလား။ စီပွါးရေးကို ဆိုလိုတာလားဆိုတာ နားမလည်ပါဘူးတဲ့။ ကျွန်မထင်တယ်။ ခုခေတ်မှာ အဆင့်မြင့်တယ်ဆိုတာ တိုက်တွေအထပ်များ တာကို ပြောတာလား မသိဘူး။ (ရယ်သံများ)။ တိုက်တွေက အထပ်များလေ အဆင့်မြင့်လေပဲ။ ဒီလိုများထင်နေလာ မသိဘူး။ ဒါမှမဟုတ် အုတ်နံရံ ကြီးတွေ မြင့်တာကို ဒါကိုအဆင့်မြင့်တယ် ပြောတာလားတော့ မသိဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့အနေနဲ့တော့ အဆင့်မြင့်တဲ့ မြို့တော်၊ အဆင့်မြင့်တဲ့ နိုင်ငံဆိုတာဟာ ပြည်သူလူထုရဲ့ လူနေမှုစနစ်မြင့်တာကို ဆိုလိုတာလို့ ဒီလိုပဲ ကျွန်မတို့ မြင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) စီပွါးရေးအဆင့်မြင့်တာကို ဆိုလိုတာလားလို့ မေးသွားပြီ။ တကယ်ကို စစ်မှန်တဲ့ စီပွါးရေးအဆင့်မြင့်တာနဲ့ ပြည်သူလူထုရဲ့္အလူနေမှုအဆင့်မြင့်တာ ခွဲလို့မရပါဘူး။ ဒီလို တစ်ချို့ကျတော့ တစ်ချို့နိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် လူနည်းစုက အင်မတန်မှ စီပွါးရေး ကောင်းနေကြတယ်။ ဒါကိုတော့ စီပွါးရေးအဆင့်မြင့်တယ်လို့ မဆိုလိုနိုင်ဘူး။ လူနည်းစုရဲ့ စီပွါးရေးအခြေအနေက ကောင်းနေတယ်လို့ ဒီလိုတော့ ပြောနိုင်တာပေါ့။ အမှန်အတိုင်းပြောမယ်ဆိုရင် ဒီလိုပဲ ပြောရမှာပဲ။ အများပြည်သူတွေရဲ့ စီပွါးရေးအခြေအနေ၊နိုင်ငံရဲ့ စီပွါးရေးအခြေအနေ မြင့်နေတယ်လို့ ဒီလိုလည်း ကျွန်မတို့ မပြောနိုင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ စီပွါးရေးအခြေအနေအရ စီပွါးရေး အဆင့်မြင့်တယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားအားလုံးဟာ စီပွါးရေးအခွင့်အလမ်းတွေကို မြင့်မြင့်မားမား တန်းတူရရှိနိုင်ရမယ်။ ဒီလိုတစ်ချို့ကတော့ အခွင့်အလမ်းတွေအများကြီ:ရတယ်။ အခွင့်အရေး တွေအများကြီးရတယ်။ တစ်ချို့က တော့ ဘာအခွင့်အရေးမှ မရဘူးဆိုရင် စီပွါးရေးအရတောင်မှ အဆင့်မြင့်တယ်လို့ မဆိုနိုင်ဘူး။ ချမ်းသာတဲ့ လူတစ်စုရှိတာနဲ့ပဲ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ စီပွါးရေးအဆင့်မြင့်တယ်ဆိုတာဒါဓိပ္ပာယ်မရှိပါဘူး။ ကျွန်မတို့နိုင်ငံအဆင့်မြင့်ဖို့ဆိုတာဟာ ပြည်သူလူထု၊ လူနေမှုကို အဆင့်မြင့်စေမယ့် စီပွါးရေးစနစ်တစ်ခုလိုပါတယ်။ အဲဒီလို စီပွါးရေးစနစ်မှသာလျှင် စီပွါးရေးအရလည်း အဆင့်မြင့်တယ်လို့ ဆိုနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ ပြည်သူလူထုရဲ့ လူနေမှုအဆင့်မြင့်တယ်ဆိုတာကို ဆိုလိုတာလဲလို့ တစ်ချို့က မေးကြပါလိမ့်မယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ဆိုရင် ကျွန်မတို့ ခဏခဏပြောခဲ့တာဟာ အဓိကကတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ပညာရေးပဲ။ လူနေမှုအဆင့်မြင့်တယ်ဆိုရင် ပြည်သူလူထု ကျန်းမာရေးဟာ ကောင်းရမယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဟာ ပြည်သူလူထုဟာ အာဟာရရှိတဲ့ အစာတွေကို လုံလုံလောက်လောက် စားနိုင်မယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်။ နောက်ပြီ:တော့လည်း ဆေးဝါးကုသရေးလည်း လုံလုံလောက်လောက်ရှိတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်။ နောက်ပြီ:တော့လည်း မိုးလေလုံတဲ့အိမ်တွေမှာ နေနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်။ ဒီတော့ ပြည်သူလူထုရဲ့ ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်ဆိုတာဟာ ကိစ္စတစ်ခုထဲ အပေါ်မှာ တည်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ကိစ္စအရပ်ရပ်ပေါ်မှာ တည်ပါတယ်။ ပြည်သူလူထုကျန်းမာရေးကောင်းနေပြီဆိုရင် ပြည်သူလူထုရဲ့ လူနေမှု အဆင့်အတန်းမြင့်မားစေမယ့် ကိစ္စအဝဝအောင်မြင်နေပြီဆိုတဲ့ သဘောထားရှိပါတယ်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ပညာရေးပဲ။ ပညာရေး အဆင့်မြင့်တယ်ဆိုရင် လူနေမှုအဆင့်မြင့်ပြီလို့ ဒီလိုပဲ ကျွန်မတို့ သတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြည်သူလူထုပညာရေး အဆင့်မြင့်တယ်ဆိုတာဟာ နံပါတ်(၁) အားဖြင့် မိဘများဟာ ကလေးများကို ကျောင်းကောင်းကောင်း ထားနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ရောက်ပါတယ်။ ဒီတော့ ကျောင်းကောင်းကောင်းထား နိုင်လောက်အောင် လူနေမှုအဆင့်အတန်းရှိတယ်ဆိုတာ ပြတာပဲ။ နောက် ဒုတိယဆင့်ကျတော့ နိုင်ငံကလည်း အဆင့်မြင့်တဲ့ ပညာရေးကို ပေးနိုင်စွမ်း ရှိတယ်။ ကျောင်းကောင်းကောင်း၊ ဆရာ ဆရာမ တွေ ကောင်းကောင်း ပေးနိုင်စွမ်းရှိတယ်ဆိုတာ ပြနေတော့ ဒီနိုင်ငံရဲ့ အဆင့်ဟာ မြင့်နေပြီဆိုတာထင်ရှားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ နိုင်ငံမှာ လူနေမှုအဆင့်အတန်း မြင့်မားနေပြီလား။ မမြင့်မားနေဘူးလားဆိုတာ သိချင်လို့ရှိရင် ကျန်းမာရေနဲ့ ပညာရေးကိုကြည့်ပါ။ မင်းဘူးမြို့မှ လူနေမှုအဆင့်အတန်းမြင့်သလား၊ မမြင့်ဘူးလားသိချင်ရင် မင်းဘူးမြို့မှ ဆေ:ရုံများနဲ့ ကျောင်းများကို လေ့လာပါလို့ ကျွန်မတိုက်တွန်းပါရစေ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၁၉) စု ​ ကျွန်မခဏခဏပြောတယ်။ ဒီသတင်းစာကိစ္စတွေကို စိတ်မလှုပ်ရှားပါနဲ့ဆိုပြီ: ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီ: မေးတဲ့သူတွေများလွန်းလို့ ဒီမေးခွန်းတစ်ခုတော့ ကျွန်မဖတ်ပြလိုက်မယ်။ မြောက်ဥက္ကလာသားတစ်ဦးတဲ့။ ခုတလော သတင်းစာတွေထဲမှာ နိုင်ငံခြားသတင်းဖော်ပြမှု နည်းပါးလာပါပြီတဲ့။ သတင်းထက် အတင်းတွေပိုပြီ: ဖော်ပြလာပါတယ်တဲ့။ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ ထုတ်ဝေတဲ့ သတင်းစာများရဲ့ စည်းကမ်းနဲ့ပတ်သက်ပြီ: ပြောပြပါဦးတဲ့။ ကျွန်မက ဒီမေးခွန်ကိုသဘောကျတာက သတင်းထက်အတင်းတွေပိုပြီး ဖော်ပြလာ ပါတယ်ဆိုတော့ ဘာကို သွားသတိရလဲဆိုတော့ နိုင်ငံတကာကနေပြီ: အဆင့်မြင့်တယ်လို့ သတ်မှတ် ထားတဲ့ သတင်းစာကြီးတွေမှာ ဆိုရင် ကျွန်မ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောဖူးပါတယ်။ ဆောင်းပါးတွေ ဘာတွေ ရေးတဲ့အခါမှာ မိမိရဲ့အမည်ရင်းနဲ့ ရေးရတယ်။ အမည်မခံဘဲနဲ့ ရေးတဲ့ဆောင်းပါးတွေက အတင်းအဖျင်းဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးတွေပဲဖြစ်တယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါ အဂင်္လိပ်ဘာသာစကား နဲ့ ဂုစစိပ ငုလုမန လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဘယ်သူကဖြင့် ဘယ်လိုလုပ်နေပါပြီ။ ဘယ်သူကဖြင့် ဒုတိယအကြိမ် အိမ်ထောင်ပြုတော့မယ်။ ဘယ် ရုပ်ရှင်မင်းသားကဖြင့် ဘယ်လို၊ ဒီလိုဟာမျိုးတွေပေါ့လေ။ အဲဒီလို ဆောင်းပါးတွေများကျတော့ မိမိရဲ့အမည်ရင်း မပါဘဲနဲ့ ရေးပိုင်ခွင့်ရှိတယ်။ ကျန်တဲ့သတင်းတွေကျတော့ ဘယ်လိုရေးသလဲဆိုတော့ သတင်းဆောင်းပါးတိုင်းမှာတော့ နာမည်ခံပြီ: ရေးတာမဟုတ်ပါဘူး။ သို့သော်လည်းပဲ သတင်းတွေ ဘာတွေရေးတဲ့ နေရာမှာ အယ်ဒီတာလုပ်သူများ သတင်းစာပိုင်ရှင်များမှာ တာဝန်တွေ အများကြီ:ရှိတယ်။ ဒီသတင်းတွေက တကယ်ပဲမှန်ရဲ့လား။ မမှန်ဘူးလား ဆိုတာကို စီစစ်ဖို့လိုတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သတင်းဆိုတာ အမြဲမှန်တယ်လို့ မပြောနိုင်ဘူး။ တစ်ခါ တစ်လေလဲ နားလည်မှုလွဲသွားလို့။ တစ်ခါတစ်လေလဲ လာရတဲ့နေရာက ဝေးတော့ ဒီရောက်တဲ့အချိန်မှာ နည်းနည်းလေးကွာသွားလို့၊ တစ်ခါ တစ်လေလဲ ကောလဟလကို သတင်းထင်ပြီ: ရေးမိလို့၊ အဲဒီလိုဟာတွေလဲ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုရေးတဲ့အခါမှာ အများက လေးစားထိုက်တဲ့ သတင်းစာ တွေထဲမှာ ဘယ်တော့မှ သိသိနဲ့ သတင်းမှားတွေရေးဖို့မဖြစ်ဘူး။ နောက်တစ်ခုကလဲ သတင်းစာများအနေနဲ့ လိုက်နာရမယ့် စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများရှိပါတယ်။ ဒါကိုတော့ သိက္ခာရှိတဲ့ သတင်းစာတွေကို ပြောတာပါ။ သတင်းစာတိုင်းကို ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ (လက်ခုပ် သံများ)။ ဒီလို စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေဆိုတာ ​ နံပါတ် (၁) တော့ ကိုယ့်ရဲ့သတင်းစာကို သိက္ခာရှိစေချင်ရင်၊ သိက္ခာရှိရှိ ရေးရတယ်ပေါ့။ နံပါတ် (၂) က အသရေဖျက်မှုနဲ့ ဆိုင်တဲ့ကိစ္စတွေ၊ဘာတွေဆိုရင် မပါသင့်ဘူး။ ပြီးရင်လူတွေကိုတိုက်ခိုက်ချင်တာ အသရေဖျက်ချင်တာ၊ သက်သက် အလဟဿ ဟိုပြော ဒီပြော ပြောတာ။ ဒါတွေဟာ သိက္ခာရှိတဲ့ သတင်းစာများ မလုပ်ရတဲ့အပြင် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် ဥပဒေအရကို တားမြစ်ထားပါတယ်။ ဒီတော့ ဒီမိုကရေစီ ခေတ်ကျရင် ကျွန်မတို့နိုင်ငံက သတင်းစာတွေ ဘယ်လိုနေမလဲလို့ သိချင်တဲ့လူတွေကို ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်တုန်းကအကြောင်း ပြန်ပြီ:တော့ ပြောချင်တယ်။ ကျွန်မတို့ငယ်ငယ်တုန်းကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီရှိတာကိုး။ သတင်းစာတွေကလည်း အင်မတန်မှစုံတယ်။ စုံလည်းစုံတယ်၊ နားထောင်လို့လည်း အင်မတန် ကောင်းတယ်။ လူကြီးတွေကဆိုရင် ဥပမာ​စာရေးဆရာကြီး ဇဝနရ္အဲ့ ဆောင်းပါးဆိုရင် လူကြီးတွေက သဘောကျလွန်းလို့ ကျယ်ကျယ် ကျယ်ကျယ်ဖတ်တယ်။ ဝိုင်းပြီးတော့ နားထောင်တယ်။ ကျွန်မတို့ကလေး တွေတောင်မှ နားစွန်နားဖျား နားထောင်တယ်။ နားစွန်နားဖျား ကြားလာပြီ:တော့ တစ်ခါတစ်လေလည်း ကောင်းကောင်းနာမလည်ဘူး။ ဒါပေမယ့်လဲ သိပ်ပြီ:တော့ အဆင့်အတန်းမြင့်ပါလားဆိုတာ ကျွန်မတို့ နားလည်တယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီလိုသတင်းစာတွေထဲက ဆောင်းပါးတွေကို ကြားလာရတဲ့ ကလေးတွေဟာ မျက်စိပွင့် နားပွင့်ရှိကြတယ်။ ပိုပြီ:တော့လဲ သတင်းစာကို ဖတ်ချင်ကြတယ်။ ဖတ်ချင်တယ်ဆိုတာ စိတ်ဆိုးချင်လို့ ဖတ်ချင်တာမဟုတ်ဘူး။ စိတ်ဝင် စားလို့ ဖတ်ချင်တာ။ ဒီတော့ ဒီသတင်းစာများဟာ ဘယ်လိုဖြစ်သင့်သလဲ၊ ပြည်သူလူထုကို မျက်စိပွင့် နားပွင့်စေတဲ့ သတင်းစာများဖြစ်သင့်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားသတင်းတွေ အများကြီးပါသင့်တာပေါ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျွန်မတို့ဟာ ကမ္ဘာကြီ:မှာ ဘာဖြစ်နေလဲဆိုတာသိမှ၊ ကိုယ့်ရဲ့တိုင်းပြင်အခြေအနေ ကို သုံးသပ်နိုင်မယ်။ ဘာဖြစ်လို့ ကျွန်မ ဒီလိုပြောတာလဲဆိုတော့ ကလေးတစ်ယောက်ဟာ ထွားသလား၊ မထွားသလားသိချင်ရင် တခြားသူ့အရွယ် ကလေးတွေနဲ့ ယှဉ်ကြည့်မှ သိနိုင်မှာ၊ ကိုယ်ကလေးကတော့၊ ကလေးဆိုတာကတော့ ထွားနေတာပေါ့။ ၆ လကနေ တစ်နှစ်၊ တစ်နှစ်ရောက်တော့ ၆ လတုန်းကထက် နည်းနည်းကြီးလာတာပေါ့။ ၂ နှစ်ရောက်တော့လည်း တစ်နှစ်တုန်းကထက် နည်းနည်းကြီးလာတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် တခြားသူ့ အရွယ် ကလေးတွေနဲ့ ယှဉ်ကြည့်မှသိမှာ။ ကိုယ့်ကလေးတစ်ယောက်တည်း ကြည့်နေလို့ အမယ်လေး ထွားလိုက်တာ၊ အရင်နှစ်တုန်းက ဒီလောက် ကြီးတာမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောလို့မရဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့နိုင်ငံတကာအကြောင်း အများကြီးသိဖို့လိုတယ်။ ဂရုမစိုက်ဘူးလို့ ပြောနေလို့မရဘူး။ စောစောက ကျွန်မပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ ကိုယ့်ကလေးတကယ်ထွားသလား။ သိချင်ရင် ရဲရဲရင့်ရင့်နဲ့ တခြားသူကလေးတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရမယ်။ ဒါမှ ကိုယ့်ကလေးရဲ့အခြေအနေကို သိမှာပေါ့။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့နိုင်ငံ တကယ်ပဲတိုးတက်နေပြီလားဆိုတာ သိချင်လို့ရှိရင် ရဲရဲ ရင့်ရင့် တခြား နိုင်ငံတွေရဲ့ အခြေအနေနဲ့ ကျွန်မတို့ နှိုင်းယှဉ်ရမယ်။ အဲဒါပြီးမှ ကျွန်မတို့ဆုံးဖြတ်နိုင်ပါမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မ ခုနကတုန်းက နိုင်ငံခြားသတင်းတွေနည်းနေလို့ဆိုပြီ: မေးတာကို ဖြေပြီ:တော့ ဖြည့်စွက်ပြီ: ပြောချင်တာကတော့ နိုင်ငံခြားသတင်းတွေ များများ ထည့်ပေးတာကောင်းတာပေါ့။ ကျွန်မတို့အတွက် ဗဟုသုတ များလာမှာပေါ့။ တကယ် အဓိကကျတဲ့ကိစ္စကတော့ ပြည်တွင်း သတင်းတွေ မှန်မှန်ကန်ကန် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ထည့်ပေးဖို့ပဲ။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ ခုနက ကျွန်မပြောသလိုပဲ ကိုယ့်ကလေးထွားသလား၊ မထွားသလားသိဖို့ တခြားကလေးနဲ့ မနှိုင်းယှဉ်ခင် ကိုယ့်ကလေးရဲ့ အရပ်ကိုလည်း မှန်ကန်တဲ့ပေတံနဲ့ တိုင်းဖို့လိုသေးတယ်နော်။ ဘယ်ကရမှန်းမသိတဲ့ ပေတံမှားကြီး နဲ့ တိုင်းပြီ:တော့ ဟာ သိပ်ထွားတာပဲ ပြောနေလို့မရဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီတော့ ပထမဦးဆုံး ကိုယ့်ကလေးကို မှန်မှန်ကန်ကန်တိုင်း ထွာဖို့လိုသလို ကိုယ့်တိုင်းပြည်ရဲ့ ပြည်တွင်းအခြေအနေကိုလည်း မှန်မှန်ကန်ကန် သိစေတဲ့သတင်းစာတွေ အများကြီး လိုပါတယ်လို့ ပြောချင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၂၀) စု ​ ဒီမိုကရေစီငတ်မွတ်နေသူတစ်ဦးရဲ့ ပြည်သူတွေဟာ သူတို့နဲ့ထိုက်တန်တဲ့ အစိုးရကို ရလေ့ရှိတယ်ဆိုတဲ့ စကားကို ရှင်းပြပေး ပါတဲ့။ အဲဒီစကားနဲ့ပတ်သက်လို့ မူလကပြောခဲ့တဲ့ လူတစ်ယောက်ကတော့ ဒီမိုကရေစီလူတစ်ယောက်တော့ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါတော့ ကျွန်မ ရှင်းပြပါရစေ။ ဒီမူလက ဒီစကားကိုထုတ်ပြောတဲ့ နိုင်ငံခြားသားဟာ ဒီမိုကရေစီလိုလားသူမဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မသိပါတယ်။ သူ့နာမည် ကျွန်မ မေ့နေလို့ ပြန်ပြီ:ရှာလို့လည်း အချိန်မရှိလို့။ နောက်တစ်ပတ်မှ ကျွန်မရှာပြီး ပြောပါ့မယ်။ ဒီတော့ ပြည်သူလူထုတွေဟာ သူတို့နဲ့ ထိုက်တန်တဲ့ အစိုးရပဲ ရတယ်ဆိုတာဟာ မှန်သလား၊ မှားသလားဆိုတာ ကျွန်မတို့ သုံးသပ်တဲ့အခါကျတော့ အတိုင်းအတာတစ်ခုထိတော့ မှန်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ပြောရမှာပဲ။ ဒီလိုမပြောလို့တော့ မဖြစ်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ အစိုးရဟာ ဒီနိုင်ငံထဲက ပေါကပွါးလာတာပဲ။ ကိုလိုနီအစိုးရတွေကလွဲလို့ ပေါ့။ တခြားနိုင်ငံတွေက ဝင်ပြီ: အုပ်ချုပ်တယ်ဆိုတစ်မျိုးပေါ့။ ဒါပေမယ့် ကိုယ့်နိုင်ငံထဲက ထွက်ပေါ်လာတဲ့ အစိုးရဆိုတာဟာ ကိုယ့်လူအသိုင်းအဝိုင်းထဲက ထွက်ပေါ် လာတာပဲ။ ဒီတော့ တစ်နည်းအားဖြင့် ကျွန်မတို့ရဲ့ ပြည်သူလူထုထဲက ထွက်ပေါ်လာတယ်ဆိုတော့ ကိုယ်နဲ့ထိုက်တန်တဲ့ အစိုးရလို့ အတိုင်းအတာတစ်ခုထိပဲ ပြောနိုင်တယ်။ အတိုင်းအတာ တစ်ခုထိပဲ ပြောနိုင်တယ်လို့ ကျွန်မ ဘာဖြစ်လို့ ဆိုရသလဲဆိုတော့ သမိုင်းကို ပြန်ကြည့်လိုက်ပါ။ သမိုင်းကို ပြန်ကြည်ပါဆိုတာ ကျွန်မ ဟိုးရှေးရှေး သမိုင်းကို ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ မကြာသေးခင်ကသမိုင်းကိုပဲ ကြည့်လိုက်ပါ။ ကျွန်မတို့ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်နဲ့စကြစို့။ ဒုတိယကမ္ဘာ စစ်တုန်းကဆိုရင် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့့ အဓိကနိုင်ငံကြီး ၂ ခုဆိုရင် ဂျာမဏီနဲ့ ဂျပန်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက ဂျာမဏီကလဲ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံမဟုတ်ဘူး။ ဂျပန်ကလဲ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံမဟုတ်ဘူး။ အဲဒီတုန်းကဆိုရင် ဂျာမဏီကလဲ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံတွေထဲမှာ စာရင်းမဝင်ဘူး။ ဂျပန်ကလဲ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံတွေထဲမှာ စာရင်းမဝင်ဘူး။ နောက် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးပြီးသွားတဲ့ အခါကျတော့ ဂျာမဏီရော ဂျပန်ရောဟာ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေ ဖြစ်သွားတယ်။ စစ်ရှုံးသွားတဲ့အခါကျတော့ စစ်နိုင်တဲ့ သူများနဲ့ စာချုပ်တွေ ချုပ်တယ်။ ပြောဆိုဆွေးနွေးတယ်။ အကျိုးဆက်ကတော့ ဒီနိုင်ငံ ၂ နိုင်ငံစလုံး ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေ ဖြစ်သွားတယ်။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ဟာ အရင်တုန်းကတော့ ဒီနိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံစလုံးဟာ ဖက်ဆစ်အစိုးရတွေ အုပ်ချုပ်နေတဲ့နိုင်ငံတွေဖြစ်တယ်။ အခုတော့ နေ့ချင်းညချင်း စစ်ပြီးသွားတဲ့အခါကျတော့ ဒီမိုကရေစီအစိုးရ တွေ အုပ်ချုပ်တဲ့နိုင်ငံတွေ ဖြစ်တယ်။ ဒါကိုကျွန်မတို့ သင်ခဲ့ရတယ်။ ပြည်သူလူထုဟာ မိမိတို့နဲ့ထိုက်တန်တဲ့ အစိုးရသာ ရတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒီလိုအပြောင်းအလဲ နေ့ချင်းညချင်း ဖြစ်သွားစရာ ဘာမှမရှိဘူး။ နောက်ဒီလို ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေ ဖြစ်သွားတဲ့အခါကျတော့လည်း ဂျာမဏီနဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံ တို့ဟာ အင်မတန်မှ တိုးတက်မှုရှိပါတယ်။ တိုးတက်မှုရှိတော့ ဒီစနစ်နဲ့ သူတို့နဲ့ ကိုက်လို့ သူတို့တိုးတက်လာတာပေါ့။ အရင်တုန်းက ဒီစနစ်တွေ၊ မသုံးတုန်းက သူတို့ မတိုးတက်ဘူး။ အဲဒီတော့ အရင်တုန်းကလည်း ဒီလူတွေပဲ။ နောက် ဒီမိုကရေစီစနစ်သုံးတော့လည်း ဒီလူတွေပဲ။ ဒီလူတွေကော ပြောင်းကြီးပြောင်းလဲသွားလို့လား။ မဟုတ်ပါဘူး။ လူထု အပြောင်းကြီးပြောင်းလဲလို့ မဟုတ်ဘူး။ အစိုးရနဲ့စနစ်ကသာ အပြောင်း လဲကြီးပြောင်းလဲသွားတာပါ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ပြည်သူလူထုတွေဟာ သူတို့နဲ့ထိုက်တန် တဲ့ အစိုးရများသာ ရနိုင်တယ်ဆိုတာ လုံးလုံးလျားလျား မမှန်ဘူးလို့ ကျွန်မတို့ဆိုနိုင်တယ်။ အခုနောက်ပိုင်း ၁၉၈၀ ခုနောက်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတွေ ဖြစ်သွားတဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေကြည့်လိုက်ရင်လဲ ဒီအတိုင်းပဲ။ ၈၈ ခုနှစ်၊ ၈၉ ခုနှစ်မတိုင်မီတုန်းကဆိုလို့ရှိရင် ကွန်မြူနစ် နိုင်ငံဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒီတော့ ဒီနိုင်ငံတွေကြည့်လိုက်တဲ့အခါကျတော့ တစ်ချို့တွေက ပိုပြီ:တိုးတက်တယ်။ တစ်ချို့တွေက သိပ်မတိုးတက်ဘူး။ အရင် တုန်းက သူတို့အားလုံး ကွန်မြူနစ်နိုင်ငံချင်းတူတူပဲ။ ခုနောက်ပိုင်း အာလုံးဒီမိုကရေစီနိုင်ငံချင်းတူတူပဲ။ ခြားနားမှုတွေကတော့ ရှိတာပေါ့။ တစ်ချို့အစိုးရတွေက ပိုပြီးတော်တယ်။ တစ်ချို့အစိုးရတွေက သိပ်မတော်ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒါဟာလည်း အခြေအနေတွေနဲ့ အများကြီး ဆိုင်ပါတယ်။ ပြည်သူလူထုနဲ့လည်းဆိုင်တာပေါ့။ ပြည်သူလုထုက ပြောင်းမှ အစိုးရစနစ်ပြောင်းမယ်ဆိုတာဟာ ကျွန်မ ခဏခဏ ပြောပါတယ်။ ရေကူးတတ်မှ ရေထဲဆင်းရမယ်လို့ ပြောသလိုပဲ။ ရေကူး တတ်ဖို့ဆိုတာ ရေထဲဆင်းမှ ဖြစ်မယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အစိုးရ စနစ်ပြောင်းမှ ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ ပြည်သူလူထုဖြစ်ပေါ်လာမှာပေါ့။ ပြည်သူလူထုဟာ ပြောင်းလဲနိုင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ) စု ​ ကျွန်မတို့ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနဲ့တော့ လုပ်သွားရမှာပဲ။ ကျွန်မတို့ရဲ့ လူမှုရေးအရ နိုင်ငံရေအရ အတွေးအခေါ်တွေမှာ အားနည်းချက် တွေရှိတယ်ဆိုတာ ဒါတော့ ကျွန်မတို့လက်ခံရမှာပဲ။ ဒီဟာကို လက်ခံပြီ: အသိအမှတ်ပြုပြီဆိုရင် ဒါတွေကို ပြုပြင်နိုင်ပါတယ်။ ကျွန်မတို့ မြန်မာပြည်သူလူထုဟာ ဒီမိုကရေစီနဲ့ မထိုက်တန်ဘူးလို့ ပြောတာတော့ ကျွန်မလုံးလုံးလက်မခံဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ထိုက်တန် သလား။ မထိုက်တန်သလားသိချင်ရင် ဒီမိုကရေစီပေး၊ပြမယ်။ (လက်ခုပ် သံများ)။ အဲဒီတော့မှ ဆုံးဖြတ်ကြပေါ့။ အဲဒီတော့မှ ဆုံးဖြတ်ကြပေါ့။ မပေးဘဲနဲ့ ရေထဲမထည့်ဘဲနဲ့ ဒီလူဘယ်တော့မှ ရေကူးတတ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောလို့မဖြစ်ဘူး။ ကျွန်မကတော့ ပြည်သူလူထုအပေါ်မှာ ယုံကြည်မှုအပြည့်အဝရှိတယ်လိုပြောပါရစေ။ (လက်ခုပ်သံများ)။** (၂၁) စု ​ ဒီစာထဲမှာပါတာကတော့ အဂင်္လိပ်ဘာသာနဲ့ ဆောင်ပုဒ် အဆိုကလေးတစ်ခုပါ။ အဲဒီဆောင်ပုဒ်ကတော့ ဘယ်နေရာမှာ ဖြစ်နေတဲ့ မတရားမှုဖြစ်စေ အဲဒီမတရားမှုဟာ နေရာအနှံ့အပြားက တရားမှုကို အန ္တရာယ်ပြုစေပါတယ်တဲ့။ ကိုယ့်အိမ်မှာ မတရားမှ မတရားမှုပြုတာ မဟုတ်ဘူး။ သူများအိမ်မှာ မတရားမှုလုပ်နေတယ်ဆိုရင်လည်း ကိုယ့်အိမ်ကို အန ္တရာယ်ဖြစ်စေတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်နဲ့ ပြောတာပါ။ အဲဒီတော့ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်မပြောချင်တာတစ်ခုရှိပါတယ်။ ခုနက ကျွန်မပြောတဲ့ ဂျာမဏီမှာပေါ့၊ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဖက်ဆစ်တွေ အုပ်စိုးနေတဲ့ ဂျာမဏီလက်အောက်မှာ အဖမ်းခံသွားရတဲ့ ခရစ်ယန် သိက္ခာတော်ရ တရားဟောဆရာ တစ်ယောက်ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီခရစ်ယန် သိက္ခာတော်ရ တရားဟောဆရာဟာ ဖက်ဆစ်နာဇီတွေရဲ့ အဖမ်းခံရတယ်။ နောက်ဆုံးတော့ ဒီဖက်ဆစ်နာဇီတွေရဲ့ အကျဉ်းထောင်ထဲမှာပဲ ကွယ်လွန်သွားရှာတယ်။ သူက ပြောခဲ့ဖူးတယ်။ အရင်တုန်းကတော့ သူအရင် အဖမ်းမခံရခင်တုန်းက အရင်ဆုံး စဖမ်းတာဟာ သူတို့လို တရားဟောဆရာတွေကို စဖမ်းတာမဟုတ်ဘူး။ ပထမဦးဆုံးတော့ ကွန်မြူနစ်တွေကို စဖမ်းတာ။ ဒီတော့ သူ့စိတ်ထဲမှာ ကွန်မြူနစ်တွေပဲ။ ငါနဲ့ ဘာဆိုင်လဲဒီလိုပဲ စိတ်ထဲမှာ ထားလိုက်တယ်။ နောက်ကျတော့ အလုပ်သမားသမဂ္ဂတွေကို လျှောက်ပြီ:တော့ ဖမ်းတယ်တဲ့။ ဒီတော့လည်း အလုပ်သမားသမဂ္ဂတွေပဲ ငါနဲ့ ဘာဆိုင်သလဲလို့ ဒီလိုပဲ စိတ်ထဲမှာ ထားလိုက်တယ်။ နောက်တော့ ဂျူးလူမျိုးတွေကို လိုက်ပြီ:တော့ နှိပ်စက်ဖမ်းဆီးတယ်။ ဟာ ဒါ ဂျူးလူမျိုးတွေပဲ ငါနဲ့ဘာဆိုင်လဲ။ ငါက ခရစ်ယန်တရားဟောဆရာပဲလို့ စိတ်ထဲမှာထားလိုက်တယ်တဲ့။ နောက်တော့ သူ့လာဖမ်းတော့ သူ့ကာကွယ်ပေးမယ့် လူတစ်ယောက်မှ မရှိတော့ဘူးတဲ့။ အဲဒီတော့ သူသိပ်ပြီ:တော့ သင်ခန်းစာရတယ်တဲ့။ သူများပေါ်မှာ မတရားလုပ်တဲ့အခါကျရင် ကိုယ်လျစ်လျူပြုထားခဲ့ရင် ကိုယ့်အပေါ်မှာ သူများ မတရားလုပ်တဲ့အခါကျရင် သူများ လျစ်လျူရှုထား မှာပဲဆိုတာ ကျွန်မတို့ အများကြီ: နားလည်ထားသင့်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါကြောင့် ကျွန်မ ဒီကိစ္စကို တော်တော်ကြာကြာ တုန်းက ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဘယ်သူသေသေ ငတေမာရင်ပြီ:ရောဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်မထားပါနဲ့။ ငတေဖျားတဲ့အခါ ဘယ်သူမှ လာပြုစုမှာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒီတော့ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီတော့ မှတ်ထားပါ။ မတရားလုပ်နေတာဟာ ငါနဲ့မဆိုင် ဘူးလို့ အဲဒီလိုစိတ်ထဲမှာ မထား ပါနဲ့။ ဆိုင်ပါတယ်။ အများကြီးဆိုင်ပါတယ်။ သူများကို ဒီနေ့မတရား လုပ်တဲ့လူဟာ နောက်တစ်နေ့ ငါ့ကိုမတရားလာလုပ် နိုင်တယ်ဆိုတာ စိတ်ထဲမှာ အမြဲမှတ်ထားရမယ်။ သူများက ကိုယ့်ကို ကူညီစေအောင်လို့ ကိုယ်ကလဲ သူများကိုကူညီဖို့လိုတယ်။ ကိုယ်ကလဲ သူများဘက်ကနေပြီ:တော့ အမှန်တရားဘက်ကနေပြီ:တော့ ရပ်တည်ပေးဖို့လိုပါတယ်။ ကိုယ်ဟာ အမှန်တရားဖက်ကရပ်တည်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ကိုယ်ဟာ အမှန်တရားဘက်က ရပ်တည်ပေးတဲ့လူမှန်ရင်၊ ကိုယ့်ကိုမတရား လုပ်တဲ့အခါကျရင် ကိုယ့်ဘက်က ရပ်တည်ပေမယ့်လူ အစဉ်အမြဲ ပေါ်မယ်ဆိုတာ ကျွန်မယုံကြည်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ မတရားတဲ့ဘက်က ရပ်တည်ကြပါ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၂၂) ရွှေမန်းမြို့က ဦးဇင်းတဲ့။ ဒီမိုကရေစီခေတ်မှာ ဦးဇင်းတို့က တိုင်းပြည်ဘက်ကနေ ဝင်ပါလာရင် ဟိုဟာမလုပ်ရဘူး။ ဒီဟာမလုပ်ရဘူး ဆိုပြီး စာတတန် ပေတတန်နဲ့ တားမြစ်ခြိမ်းခြောက်ဦးမှာလားတဲ့။ စု ​ မစဉ်းစားရဲပါဘူး ဘုရား။ မစဉ်းစား ရဲပါဘူး။ ဒီလို လုပ်ဖို့ဆိုတာ တိုင်းပြည်အတွက် မားမားမတ်မတ်ရပ်တဲ့သူများကို ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာဆိုရင် အားလုံးက ဝိုင်းပြီ:ထောက်ခံရမှာပေါ့။ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ တိုင်းပြည်အတွက် မားမားမတ်မတ်ရပ်မယ့်သူတွေ အများကြီ:လိုမှာပါ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီစနစ်ကို အလွဲသုံးစား လုပ်မယ့်သူတွေလည်း ပေါ်မှာပဲ။ ဒါကျွန်မတို့ ဘယ်လိုမှ ရှောင်လို့မရဘူး။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ တစ်ချို့က ပြောတယ်။ ကျွန်မတို့ ဒီမိုကရစီလိုချင်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေဟာ အင်မတန်မှ အတွေးအခေါ် ရိုးလွန်းတယ်တဲ့။ ကျွန်မတို့ဟာ ဒီနိုင်ငံမှာ ပြည်သူလူထုထောက်ခံတဲ့ အစိုးရ ရသွားရင် အားလုံး အဆင်ပြေမယ်။ ဒီလိုထင်နေတယ်လို့ တစ်ချို့ကဆိုတယ်။ ကျွန်မတို့ ဒီလိုမထင်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့ ကလေးတွေမှာ မဟုတ်ဘဲ။ ဒီပြည်သူလူထု ထောက်ခံတဲ့အစိုးရတစ်ခုတက်လို့ ရှိရင်လည်း ပြဿနာတွေရှိမှာပဲလို့ ကျွန်မတို့ နားလည်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမိုကရေစီစနစ်အောက်မှာ ဆိုရင် အစိုးရကနေပြီ: မဟုတ်တာ မလုပ်နိုင်အောင်လို့ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေအများကြီး ရှိတယ်။ အဆောက်အအုံတွေ အများကြီးရှိတယ်။ တရားဥပဒေအရလည်း ထိန်းထားပေးတယ်။ အလုပ်အကိုင်အရလည်း ထိန်းထားပေးတယ်။ ဒီတော့ အစိုးရ မဆိုးအောင်လို့ ဒီမိုကရေစီစနစ်က ထိန်းတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့က ဒီမိုကရေစီကို လိုလားတာပါ။ ဒီမိုကရေစီရတာနဲ့။ ပြည်သူလူထု ထောက်ခံတဲ့ အစိုးရတက်တာနဲ့ ချက်ချင်း ကျွန်မတို့နိုင်ငံဟာ ကောင်းစားသွားမယ်။ နေ့ချင်းညချင်း တိုးတက်သွားမယ်။ ပျော်ရွှင်သွားမယ်လို့ ကျွန်မတစ်ခါမှ မပြောပါဘူး။ ဒီလိုလည်း ကျွန်မ မယုံပါဘူး။ ကျွန်မတို့ သိပ်ပြီ: ကြိုးစားရမယ်။ ရုန်းကန်ရမယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိတယ်။ အရှေ့ ဥရောပတိုက်မှာ ကြည့်လိုက်ပါ။ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံ အသစ်ကလေးတွေဟာ တစ်ချို့တွေဆို အင်မတန်မှရုန်းကန်နေရတယ်။ သူတို့အရင်တုန်းက ဒီလို ကိုယ့်ဟာကိုယ် လုပ်ရတယ်ဆိုတဲ့ အလေ့အကျင့် မရှိခဲ့ဘူး။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျွန်မကို အနောက်ဂျာမဏီက သတင်းထောက်တစ်ယောက် ပြောသွားပါတယ်။ သူတို့ အနောက် ဂျာမဏီနဲ့ အရှေ့ဂျာမဏီ ပေါင်းလိုက်တဲ့အခါ အရင်တုန်းက မတူညီတဲ့ စနစ်ကြောင့်မို့ လုပ်ပုံလုပ်နည်းမတူညီတာ တွေအများကြီး တွေ့ရတယ်တဲ့။ လူတွေရဲ့အမြင်ကိုက မတူညီတော့ဘူးတဲ့။ သူတစ်ခု ဘာသတိထားမိသလဲ ဆိုတော့ အရင် အရှေ့ဂျာမဏီမှာ ကွန်မြူနစ်တွေ လက်ထက်တုန်းကဆိုရင် စက်ရုံတစ်ခုမှာဆိုပါတော့။ စက်ရုံတစ်ခုမှာ စက်တစ်ခုပျက်သွားပြီဆိုရင် ၄၊ ၅ နှစ်နဲ့ မမြင်နိုင်ဘူးတဲ့။ ဒါကတော့ ကွန်မြူနစ်စနစ်အရ အဲဒီလိုပဲ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်။ ဒါပေမယ့် အနောက်ဂျာမဏီမှာတော့ စက်တစ်ခု ပျက်သွားပြီဆိုရင် နာရီပိုင်းအတွင်း ပြင်ပြီ:တော့ ဆက်ပြီ: အလုပ်လုပ်ကြတယ်။ ဒီအရှေ့နဲ့အနောက်ပေါင်းလိုက်တဲ့အခါကျတော့ အနောက်ဂျာမဏီကလူတွေက ဘယ်လိုတွေ့သလဲဆိုတော့ အရှေ့ဂျာမဏီ က အလုပ်သမားတွေဟာ စက်တစ်ခုပျက်ပြီဆိုရင် အိမ်ပြန်သွားကြရော။ သူတို့က စက်ပြင်ပြီ:လို့ လိုက်ရှာတာ အလုပ်သမားတွေ တစ်ယောက်မှ မကျန်တော့ဘူး။ အိမ်ပြန်သွားကြပြီ။ သူတို့က စက်ဟာ ၂ ရက်၊ ၃ ရက်တော့ ပျက်တော့မှာပဲလို့ ထင်လို့။ ဒီတော့ ဒီမိုကရေစီစနစ်အရ မလုပ်ဖူးတဲ့လူတွေကတော့ စောစောပိုင်းမှာ အမှားမှားအယွင်းယွင်းတော့ ဖြစ်မှာပဲ။ ကျွန်မတို့လည်း အမှားမှားအယွင်းယွင်းတွေ ဖြစ်မှာပဲ။ ခုကတည်းက ပြောထားတာပါ။ နောက်မှတော့ မပြောဘူးလို့ မပြောလေနဲ့။ အခုကတည်းက ပြောထားတာ။ ဒါပေမယ့် ဒီလို ကျွန်မတို့ အမှားမှား အယွင်းယွင်း ဖြစ်တဲ့အခါ ပြည်သူလူထုက ဝေဖန်နိုင်တယ်။ ကျွန်မတို့ကို ပြုပြင်ပေးနိုင်တယ်။ ပညာတတ်တွေကလည်း ပွင့်ပွင့်လင်လင်း သတ္တိရှိရှိနဲ့ ခင်ဗျားတို့လုပ်နေတာတွေဟာတော့ မှားပြီဆိုတာ ပြောနိုင်တယ်။ ဒါပြောတာနဲ့လည်း ၅ညနဲ့ ဆွဲမှာမဟုတ်ဘူး။ (ရယ်သံများ)၊ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီလိုပြုပြင်ပေးမယ့်သူတွေရှိတယ်။ မှားယွင်းတာကို ဝေဖန်နေတဲ့သူတွေကလည်း ရှိတော့ တဖြည်းဖြည်း ကျွန်မတို့ဟာ ပိုပြီ:တော့ တိုးတက်လာမှာပါ။ ဒီတော့ ဒီမိုကရေစီရရင် ကျွန်မတို့ နေ့ချင်းညချင်းတော့ ချမ်းသာမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မ တို့ကြိုးစားနိုင် ကြိုးစားသလောက် မြန်မြန်ဆန်ဆန် တိုးတက်မှုရှိမယ်ဆိုတာ တော့ ကျွန်မ ပြောနိုင်ပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ (၂၃) ပုဇွန်တောင်မြို့နယ် ရဲစခန်းရှေ့မှာ ကားနံပါတ်က ငှါးယာဉ် ထ/၁၇၀၃ အဲဒီကားပေါ်ပါလာတဲ့သူရော ယာဉ်မောင်းတဲ့သူရော အပြစ်မရှိအပြစ်ရှာပြီ: ရဲအဖွဲ့ဝင် ၃ ဦးက ဝိုင်းထိုးကြတယ်တဲ့။ ခါးပတ်နဲ့ ရိုက်တယ်တဲ့။ ယူနီဖောင်းဝတ်ရဲက သေနတ်ဒင်နဲ့ ရိုက်တယ်တဲ့။ ကားပေါ်ကလူဟာ ဘာပြစ်မှကျူးလွန်တဲ့သူမဟုတ်ပါဘူးတဲ့။ ရဲတွေက တော့ မူးနေကြတယ်တဲ့။ ရပ်ကွက်ကလူတွေ ဝိုင်းအော်ကြတာတောင် ဂရုမစိုက်ဘူးတဲ့။ လမ်းမကြီ:ပေါ်မှာ စိတ်ရှိတိုင်း လုပ်နေတယ်။ တော်တော်ကို အကြည့်ရဆိုးပါတယ်တဲ့။ ပိုဆိုးတာက ပုဇွန်တောင်ရဲစခန်း ဟာ စံပြဆုရထားတဲ့ ရဲစခန်းဖြစ်နေလို့ပါပဲတဲ့။ (လက်ခုပ်သံများ)။ နောက်တော့ လူထုကြီးက မခံမရပ်နိုင် ဖြစ်လာတဲ့အခါကျတော့ နယ်ထိန်းတစ်ယောက်ကနေပြီ:တော့ ဒီကိစ္စအတွက် စိတ်မကောင်း ကြောင်းနဲ့ အရေးယူပေးပါ့မယ်ဆိုပြီ:တော့ လူထုကြီးကို ပြေပြေလည်လည် ပြောပါတယ်တဲ့။ ဒါပေမယ့် အရိုက်ခံလိုက်ရတဲ့သူကတော့ သက်သာမှာ မဟုတ်ဘူးတဲ့။ ဒီလိုအကျင့်မျိုးတွေဟာ မင်းမဲ့ဝါဒလို့ ခေါ်နိုင်ပါသလားတဲ့။ ဒီလိုမေးပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ စု ​ ဒီတော့ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ကတော့ ကျွန်မတော့ ဒီဟာ နှစ်ဘက်မျှပြီ:ကြည့်ရမှာပါ။ အကောင်းဘက်ရော၊ အဆိုးဘက်ရောပေါ့။ ဒီလို ရိုက်တယ် နှက်တယ်၊ ပြည်သူလူထုကို အနိုင်ကျင့်တယ်ဆိုတာ ကတော့ မကောင်းဘူးပေါ့။ ဒါပေမယ့် အဲဒီတာဝန်ခံဟာ တာဝန်ယူတဲ့သူဟာ တောင်းပန်ပြီ:ပြေလည်အောင် လုပ်တယ်ဆိုတာ ဒါကတော့ ကောင်းတာပေါ့။ ၂ ဘက်စလုံးက ကြည့်လို့ရှိရင် ကျွန်မတို့ဟာ ဘယ်လိုသင်ခန်းစာ ယူရမလဲဆိုတော့ ပြည်သူလူထုကို နိုင်ထက်စီးနင်း လုပ်တယ်တဲ့ ကိစ္စမှန်သမျှဟာ အင်မတန်မှ အရုပ်ဆိုးအကျည်း တန်နိုင်လွန်းပါတယ်။ ဒါဟာ မကောင်းပါဘူးဆိုတာ လူတိုင်းလဲသိပါတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလို နိုင့်ထက်စီနင်းလုပ်တဲ့ဟာတွေ ပေါ်လာတဲ့အခါကျရင် သက်ဆိုင်ရာက ပြေလည်အောင်လို့ မှန်မှန်ကန်ကန် အမှားကို ဝန်ခံပြီ:တော့ ပြေလည်အောင်လုပ်မယ်၊ အရေးယူပေးမယ်ဆိုရင် ပြေလည်သွားမှာပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဆိုတော့ ကျွန်မတို့ ပြည်သူလူထုဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ အာဃာတထားပြီ: လုပ်နေတာမဟုတ်ပါဘူး။ မတရား လုပ်တာသာ မခံချင်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စမှာဆိုလို့ရှိရင်လည်း ဘာမှ အပြစ်မရှိတဲ့ လူတွေကို မခံချင်လို့သာ လူထုကကန့်ကွက်တာပဲ။ ဒီဟာကို ပြေလည်အောင်လုပ်လိုက်တယ်ဆိုရင် ပြီးသွားတာပဲ။ ဒါဟာ အင်မတန် ကျွန်မတို့အတွက် သင်ခန်းစာ ယူစရာကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ့်လက်ထဲမှာ လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိလို့ နိုင်ထက်စီနင်းလုပ်တယ် ဆိုတာ အရုပ်လဲဆိုးတယ်၊ အကျည်းလဲတန်တယ်။ လူတွေလဲမုန်းတယ်။ အဲဒီလိုလုပ်တာ သိတယ်ဆိုရင် လူတွေက မုန်းတာပဲ။ ဒါတွေဟာ ဖုံးလို့ကွယ်လို့လည်းမရဘူး။ ဒါပေမယ့် အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ဒါဟာ မှားသွားပါတယ်။ မှားယွင်းချက်ကို ပြင်မယ်ဆိုတဲ့ လူတွေဟာ အင်မတန်မှ လေးစားပါတယ်။ ဒီလူတွေရဲ့စကားကို နားထောင်တယ်ဆိုတာ ပြတာပဲ။ ဒီကိစ္စဟာ ပြေပြေလည်လည်နဲ့ ပြီးသွားတယ်။ ကျွန်မတို့ဟာ ကြီးတဲ့အမှုများ သေးသွားဖို့၊ သေးတဲ့အမှုများ ပပျောက်သွားဖို့ဆိုတဲ့ စိတ်ထားနဲ့ အာလုံးလုပ်မယ်ဆိုရင် ဒီနိုင်ငံမှာပြေလည်အောင် မလုပ်နိုင်တဲ့ ပြဿနာဆိုတာ ဘာမှမရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း တစ်ချို့ကတော့ မရှိတဲ့ကိစ္စ ရှိအောင်ထွင်တယ်။ အသေးအဖွဲကိစ္စလေးတွေကို အကျယ်ချဲ့ပြီ: လုပ်တယ်ဆိုတာလည်း ကျွန်မတို့ မြင်နေရတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလို အသေးဖွဲကိစ္စတွေကို အကျယ်ချဲ့၊ မရှိတဲ့ကိစ္စတွေကို ရှိအောင်လို့ အမျိုးမျိုးကလိန်ဉာဏ်ဆင်၊ ဒါတွေလုပ်နေလို့ရှိရင်လည်း မကောင်းဘူ။ ဒီတော့ ခု ပုဇွန်တောင်ရဲစခန်း မှာဖြစ်တဲ့ ကိစ္စဟာ နောင်ဘယ်မှာမှ မဖြစ်ပါစေနဲ့လို့ ဒီလို ကျွန်မတို့ အားလုံးမျှော်လင့်ရမှာပဲ။ ဒီလိုရဲစခန်းထဲက တာဝန်ယူတဲ့သူဟာ ပြေလည်အောင်လုပ်သွားတာလည်း အင်မတန်မှကောင်းပါတယ်။ နောင်လည်း ပြည်သူလူထုနဲ့ အစိုးရဝန်ထမ်းကြား မပြေလည်မှု တွေရှိလို့ရှိရင်လည်း ပြေလည်အောင်လုပ်ရဲတဲ့ တာဝန်ခံရဲတဲ့ အရာရှိများများပေါ်ပါစေလို့ ကျွန်မတို့ ဆုတောင်းရမှာပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ကျွန်မတို့အလုပ်တစ်ခုကို လုပ်တဲ့အခါမှာ စေတနာ သုံးတန်ပါဝင်ဖို့လိုပါတယ်။ မလုပ်ခင် ကိုယ်က အလှူဒါနလုပ်သလိုပေါ့။ မလှူခင် ကိုယ်က လှူချင်တဲ့စိတ်ရှိရမယ်။ ငါလှူတော့မယ်၊ လှူတော့မယ် ဆိုပြီ:တော့ ဒီလှူမယ့်ဟာကို စိတ်ထဲမှာ ပီတိဖြစ်နိုင်ရမယ်။ လှူတဲ့အခါကျတော့လည်း လှူနေပါလားဆိုပြီးတော့ ဒီလှူနေတာကို ကိုယ်ကနေပြီးတော့ ကျေနပ်မှုရှိရမယ်။ စိတ်ချမ်းသာမှုရှိရမယ်။ လှူပြီ:တဲ့အခါကျတော့လည်း လှူပြီ:ပြီဆိုပြီ: ကျေကျေနပ်နပ်နဲ့ ဝမ်းဝမ်းသာသာရှိရမယ်။ ဒီလို မရှိနိုင်လို့ရှိရင် ကျွန်မတို့ကုသိုလ်ဖြစ်မှာ မဟုတ်ဘူးနော်။ ဒီတော့ တစ်ချို့ကျတော့ မလှူခင်က လှူမယ်ဆိုပြီး စဉ်းစားလိုက်တယ်။ ဒါပေမယ့် လှူမယ်ဆိုတာ ဘယ်လောက် စိတ်ချမ်းသာစရာကောင်းမလဲ ဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့မဟုတ်ဘဲ ငါလှူလိုက်လို့ရှိရင်တော့ ငါ့ကို ဘယ်သူတွေက ဘယ်လို အထင်ကြီးသွာမှာလို့ ဒီလိုစိတ်ဓာတ်မျိုးနဲ့ လုပ်လို့ကတော့ မဖြစ်ဘူး။ လှူနေတဲ့အခါမှာလည်း အင်း လှူတော့ လှူနေပါရဲ့။ ဒီမလှူဘဲ ဟိုဘက် သုံးလိုက်ရင် ဘယ်လောက်ကောင်းလိုက်မလဲ ဆိုပြီ: စိတ်ထဲမှာ ထားလို့လည်းမဖြစ်ဘူး။ လှူပြီ:တဲ့အခါကျတော ့လည်း ငါတော့ ဘယ်လောက်လှူ လိုက်ပြီ။ ငါ ဒါသာမလှူဖြစ်လို့ရှိရင် ဒီနေ့တော့ ပုဆိုးသစ်တစ်ထည်ဝယ်နိုင်မှာပဲလို့ စဉ်းစားလို့ရှိရင်လည်း မဖြစ်ဘူး။ စေတနာသုံးတန်ဆိုတာရှိရ မယ်။ ကျွန်မတို့ ဒီမိုကရေစီအတွက် လုပ်တဲ့ နေရာမှာ တိုင်းပြည်အတွက်လုပ်တဲ့နေရာမှာလည်း ဒီလိုပဲ စေတနာထားရမယ်။ မလုပ်ခင်ကတည်းက ငါတိုင်းပြည်အတွက်လုပ်တဲ့ အခါ ဘယ်လောက်ကျေနပ်မှုရနိုင်မလဲဆိုတာ ဒီလိုစိတ်ထဲမှာ ထားရမယ်။ ငါကိုယ်တိုင် အနစ်နာခံပြီ: လုပ်ရတယ် ဆိုပေမယ့် နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများ အတွက် တိုးတက်မှုရှိမယ်ဆိုရင် ဘယ်လောက်ကောင်းမလဲ။ တိုင်းပြည်အတွက် လုပ်ရတာဟာ ဘယ်လောက် ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့ အလုပ်လဲဆိုတာ စိတ်ထဲမှာ ပီတိဖြစ်ရမယ်။ စိတ်ထဲမှာ ကျေနပ်မှုရှိရမယ်။ လုပ်တဲ့အခါကျလို့ရှိရင်လဲ ငါဟာ တိုင်းပြည်အတွက်လုပ်နေတာပဲ။ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတွေအတွက် လုပ်နေတာပဲဆိုတဲ့စိတ်နဲ့ ကျေနပ်မှုရှိရမယ်။ ဟာ ငါဟာ ရာထူးကြီ:ရနေလို့ ငါဟာ ပိုက်ဆံတွေဝင်နေလို့ ဒီလိုစိတ်ဓာတ်နဲ့ ကျေနပ်မှုရှိတာမျိုးပြောတာမဟုတ်ပါဘူး။ ရာထူးတို့၊ ပိုက်ဆံတို့၊ အာဏာတို့ဆိုတာဟာ ပြည်သူလူထုရဲ့ မေတ္တာကို ဝယ်ယူနိုင်တဲ့ဟာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီတော့ နိုင်ငံရဲ့အကျိုးကို ထမ်းဆောင် မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ကိုယ့်မှာ လူဆိုတော့ ကျွန်မတို့တွေဟာ လူသားတွေ ဆိုတော့ လောဘတော့ မကင်းဘူးပေါ့။ ဒီတော့ လောဘတစ်မျိုး တည်းထားပါ။ လောဘလုံးလုံးမကင်းနိုင်ဘူးဆိုရင် လောဘတစ်မျိုးတည်း ထားပါ။ ပြည်သူလူထုရဲ့ မေတ္တာကို လိုချင်တဲ့လောဘတစ်မျိုးတည်း ထားပါလို့ ကျွန်မကတော့ တိုက်တွန်းချင်တယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီ တခြား ရာထူးလိုချင်တဲ့ လောဘတို့၊ အာဏာလိုချင်တဲ့လောဘတို့ ဒါတွေထားနေလို့မဖြစ်ဘူး။ ပိုက်ဆံလိုချင်တဲ့ လောဘတွေထားနေလို့ မဖြစ် ဘူး။ ဒီလိုလောဘတွေနဲ့ လုပ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် ကိုယ်လုပ်တဲ့အလုပ်ဟာ နိုင်ငံကို ဘယ်လိုမှ အကျိုးပြုနိုင်မယ် မဟုတ်ဘူး။ အကျိုးပြုသလား၊ အကျိုး မပြုဘူးလားဆိုတာ ဘယ်သူက ဆုံးဖြတ်မလဲ။ ပြည်သူလူထုကပဲ ဆုံးဖြတ်မှာပဲ။ ဘယ်လို ကိုယ်ကအော်နေအော်နေ ပြည်သူလူထုက သဘောကျမှ ကိုယ်လုပ်တဲ့ကိစ္စဟာ ထိရောက်မှာ။ ကိုယ်က ကိုယ်ဘယ် လောက်လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဘယ်လောက် လုပ်နေပါတယ်။ ဘယ်လောက်တောင်မှ အနစ် နာခံနေပါတယ်ဆိုတာ ပါးစပ်ကပြောနေလို့ လူထုကမယုံရင် အလကားပဲ။ ဒါတွေပြောနေလို့ ဘာမှမထူးဘူး။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီတော့ ကျွန်မ တို့အနေနဲ့တော့ ဘယ်လောက်လုပ်နေပါတယ်။ ဘယ်လိုလုပ်နေပါတယ်လို့ မပြောနိုင်ဘူး။ လုပ်နိုင်ခွင့်မှမရဘဲ။ မပြောနိုင်ဘူးပေါ့။ (လက်ခုပ် သံများ)။ အဲဒီတော့ မကြာပါဘူး။ လုပ်နိုင်ဖို့တော့ ကြိုးစားနေတယ်ဆိုတာတော့ ကျွန်မတို့ပြောနိုင်တယ်။ စေတနာအပြည့်အဝနဲ့ နိုင်ငံအတွက် လုပ်နိုင်ဖို့ ကျွန်မတို့ကြိုးစားတယ်။ ကျွန်မတို့တင်မဟုတ်ဘူး။ ပြည်သူလူထုကလည်း ဝိုင်းပြီ:တော့ လုပ်နိုင်ဖို့ ကျွန်မတို့ ကြိုးစားတယ်။ ပြီးတော့ ဒါ ပထမလုပ်ဖို့ စဉ်းစားပြီ: ပီတိဖြစ်နေရတဲ့ စေတနာမျိုးပေါ့။ မလုပ်နိုင်သေးပေမယ့် လုပ်ဖို့ကြိုးစားနေတယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ပဲ ကျွန်မတို့ဟာ ကျေနပ်နေရတယ်။ တကယ်ပဲလုပ်ခွင့်ရတဲ့အခါကျရင်လည်း ဒီလိုပဲ လုပ်ခွင့်ရနေပါလားဆိုပြီ:တော့ ကိုယ်ကျိုးမငဲ့ဘဲနဲ့ ကျွန်မတို့ကြားထဲမှာ ကျေနပ်မှုရှိမှာပဲဆိုတာ ကျွန်မ ယုံကြည်တယ်။ နောက်ကျတော့ ကျွန်မတို့ အေးအေးဆေးဆေးနဲ့ အငြိမ်းစားတဲ့အခါကျရင် ပြန်ကြည့်ပြီ:တော ့ငါတို့တာဝန်တွေကျေပြီဆိုတဲ့ ကျေနပ်မှုတွေ ရနိုင်တယ်ဆိုပြီ: ကျွန်မတို့ ဒီလိုပဲမျှော်လင့်တယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်အချိန်နဲ့ ကိုယ့်အချိန်ပေါ့။ ကျွန်မတို့ဟာ ကိုယ့်အချိန်လွန်လို့ရှိရင် ကိုယ့်နောက်မှာ ဆက်ပြီ:လုပ်မယ့် လူတွေကို ပြုစုပျိုးထောင်ပေးရမယ်လို့ ကျွန်မတို့ ယုံကြည်တယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ လူငယ်တွေကို အများကြီးအရေးထားတယ်။ လူငယ်တွေကို ကျွန်မတို့ တတ်နိုင်သလောက် သင်ပြတယ်။ လူငယ်တွေကို မျက်စိပွင့် နားပွင့်အောင် ကျွန်မတို့လုပ်ပေးတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ကျွန်မတို့ဟာ အနိစ္စသဘောတရားကို နားလည်တယ်။ ကျွန်မတို့ အစဉ်အမြဲရှိမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်မတို့အားလုံး သိတယ်။ ဒီတော့ နောင်တက်လာ မယ့်လူတွေကို ကျွန်မတို့ မွေးထုတ်ပေးရမယ်။ နောင် တက်လာမယ့်လူတွေ အရည်အချင်းရှိအောင်လို့ ကျွန်မတို့ တတ်နိုင်တဲ့ဘက်ကနေ လုပ်ပေးရမယ်။ ဒါမှ မှန်တဲ့စေတနာ၊ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း လုပ်ပေးမယ်ဆိုတာ ဒါစေတနာမှန်တာ မဟုတ်ဘူးနော်။ အနိစ္စသဘော ကိုနားမလည်တာ ဒါပဲ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒီတော့ ကိုယ်တစ်ယောက် တည်း အစဉ်အမြဲဆက်ပြီ:တော့ လုပ်နေလို့ မဖြစ်ဘူးဆိုတာ နားလည်ရမယ်။ နောက်ပြီ:တော့ ကျွန်မတို့ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာတွေပဲ။ အနိစ္စ၊ ဒုက္ခ၊ အနတ္တ ကိုယ်လိုချင်သလို အမြဲမဖြစ်ဘူးဆိုတာ ဒါလည်း ကျွန်မတို့နားလည်ရမယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်မတို့ နားလည်တယ်။ ကျွန်မတို့လိုချင်သလို အမြဲမဖြစ်ဘူးဆိုတာ နားလည်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီမိုကရေစီရလို့ရှိတာနဲ့ ချက်ချင်းချမ်းသာမယ် မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောထားတာပါ။ ဒီမိုကရေစီရတဲ့အခါကျရင် ကျွန်မတို့ မမျှော်လင့်တဲ့ ပြဿနာတွေ ထွက်ပေါ်လာမှာပဲ။ ကျွန်မတို့ မနှစ်မျို့တဲ့ ကိစ္စတွေ ဖြစ်ပေါ်လာမှာပဲ။ ဒါတွေ ကျွန်မတို့ သိထားပြီ:သား ကျွန်မတို့ အနတ္တရဲ့္အ သဘောထားလည်း ကျွန်မတို့ နားလည်တယ်။ ပြည်သူလူထုကလည်း နားလည်တယ်လို့ ကျွန်မတို့ ယုံကြည်တယ်။ အခုတော့ မငြင်းနိုင်တဲ့ ကိစ္စကတော့ ကျွန်မတို့အားလုံး ဒုက္ခရဲ့ သဘောထားကို နားလည်နေကြတယ်နော်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ အဲဒါကတော့ ထူးထူးခြားခြား ပြောနေစရာမလိုဘူး။ ကျွန်မတို့ဟာ ဘယ်လောက်များ ဒီမိုကရေစီကိစ္စ လုပ်ရတာ ကုသိုလ်ရသလဲဆိုတော့ အလိုလိုနေရင်း အနိစ္စ၊ ဒုက္ခ၊ အနတ္တ၊ သဘော နားလည်သွားတယ်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ လုံးလုံးကို ခံရတဲ့ အကျိုးတွေပဲ။ ပြီးတော့ လောကီကိစ္စတွေမှာ မှန်မှန်ကန်ကန်လုပ်လို့ရှိရင် လောကုတ္တရာ ဘက်မှာတောင်မှ အထောက်အကူဖြစ်တယ်။ မထင်မမှတ် ဘဲနဲ့ ကျွန်မတို့ဟာ လောကဓံတရားရှစ်ပါး အကြောင်းလည်း ကောင်းကောင်း ကြီး သိသွားရမယ်။ ဒုက္ခ၊ အနိစ္စ၊ အနတ္တဆိုတဲ့ ကိစ္စတွေအကြောင်း လည်းကောင်းကောင်းကြီး ကျွန်မတို့သိနေရပြီ။ ဒါတွေဟာ ကျွန်မတို့ လောကီရေးအရ မှန်မှန်ကန်ကန်လှုပ်ရှားလို့ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ လောကုတ္တရာ အကျိုးအမြတ်တွေပဲလို့ ဒီလိုပဲ ကျွန်မမြင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူတိုင်းလူတိုင်းဟာ ကိစ္စတစ်ခုကို လုပ်တဲ့အခါကျရင် ဟိုဟာလိုချင်လို့ ဒီဟာ လိုချင်လို့ဆိုပြီ: မျှော်မှန်းတဲ့စိတ်တွေနဲ့ မလုပ်ပါနဲ့။ စေတနာ သန့်သန့်နဲ့ အများအကျိုးကို ထမ်းဆောင်ချင်လို့။ အများထဲမှာ ကိုယ်လဲ ပါတယ်နော်။ ကျွန်မတို့မေတ္တာပို့တဲ့အခါကျရင် စပြီးတော့ ငါဟု ခေါ်ရာ ဤခန္ဓာတို့ခန္ဓာ ချမ်းသာကိုယ်စိတ်မြဲပါစေဆိုပြီ: စတယ်မဟုတ်လား။ ဒါဟာ အင်မတန်မှ အဓိပ္ပာယ်ရှိပါတယ်။ ကိုယ်က ချမ်းသာချင်တာပေါ့။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ငါနဲ့စလိုက်တာပဲ။ ဒါနဲ့စတော့ သိပ်ပြီးတော့ အတ္တဆန်သွား မလားလို့ တစ်ချို့က ထင်မယ်။ ဒါပေမယ့် မေတ္တာ ဘာဝနပွါး တဲ့အခါကျတော့ ဒီ ငါဟုခေါ်ရာ ဤခန္ဓာဆိုပြီ:စလိုက်တာဟာ ငါချမ်းသာချင်သလိုပဲ သူများလည်းချမ်းသာချင်မှာပဲဆိုတာ နားလည်အောင်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတ္တကိုအားပေးတဲ့သဘောထားနဲ့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်ချင်းစာ သဘောထားနဲ့ အားပေးတဲ့သဘော ထားဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို ကျွန်မတို့အာလုံးဟာ ကိုယ်ချင်းစာရမယ်။ ကိုယ်ချမ်းသာချင်သလို သူများတွေလည်း ချမ်းသာချင်မှာပဲ။ ဒီတော့ ကိုယ်ချမ်းသာချင်သလို သူများတွေလည်း ချမ်းသာချင်မှာပဲ။ ဒီတော့ ကိုယ့်ချမ်းသာမှုကို ကိုယ်ရှာချင်သလို သူ များတွေရဲ့ ချမ်းသာမှုကို ရှာချင်စိတ်ဓာတ် ကျွန်မတို့ မွေးဖို့လိုပါတယ်။ ဒီလို စိတ်ဓာတ်မွေးမယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့အတွက်ဘာမှ ပြဿနာရှိမှာမဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်အတွက်ကိုယ်က မကြည့်ဘဲနဲ့ သူများအတွက်ပဲလုပ်နေတယ်ဆိုပေမယ့် သူများက သူ့အတွက် မကြည့်ဘဲ ကိုယ့်အတွက်လုပ်နေတယ်ဆိုရင် ဒါဟာ အားလုံးရဲ့ အကျိုးဟာ အလိုလို ထမ်းဆောင်ပြီ:သားဖြစ်သွားတာ။ ဒီတော့ ဒီလို တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ကူညီနိုင်တဲ့စိတ်ဓာတ်မျိုး မွေးပါ။ ကျွန်မတို့မွေးနိုင်ပါတယ်။ ဒီလို ကူညီနိုင်တဲ့ စိတ်ဓာတ်မွေး ရင်းမွေးရင်းပဲ ကျွန်မတို့သတ္တိတွေလဲ တက်လာမယ်။ ကိုယ့်ဘေးမှာ ရပ်တည်ပေးမယ့် လူတွေရှိမယ်ဆိုတော့ ကိုယ်ဟာ လုပ်ရဲကိုင်ရဲ ဖြစ်လာတာပေါ့။ လုပ်ရဲကိုယ်ရဲဆိုတာ မှန်ကန်တဲ့ကိစ္စကို လုပ်ရဲကိုင်ရဲ တာပြောတာနော်။ (လက်ခုပ်သံများ)။ တစ်ချို့က သူတို့လုပ်ရဲတယ်ဆိုတာ မဟုတ်တာကို လုပ်ရဲတာပြောတာလို့ ထင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ခဏခဏပြောတာ။ လုပ်ရဲတာဟာ သတ္တိမဟုတ်ဘူ။ ခံရဲတာသာ သတ္တိပဲဆိုပြီး ကျွန်မတို့ပြောနေတာ။ ဒါပေမယ့် ခံရဲတဲ့ သတ္တိပဲပြနေရ တာကြာပြီ။ လုပ်ရဲတဲ့သတ္တိလည်း ပြရပါရစေဦးလို့ ကျွန်မတို့ ဒီလိုပဲ ပြောပါရစေ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီတော့ ကျွန်မတို့ဟာ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ကမ္ဘာကြီးဟာ ရွေ့လျားနေသလို ကျွန်မတို့ရဲ့ ဘဝတွေဟာလည်း ရပ်တည်မနေပါဘူး။ ရွေ့လျားနေတာပဲ။ အနိစ္စ သဘောတရားအရပေါ့။ ဘယ်ဟာ မတည်မြဲဆိုသလိုပဲ ကျွန်မတို့ဟာ ဘယ်ဟာမှမတည်မြဲဘူး။ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ ပြောင်းလဲနေတာပဲ။ တစ်ချို့နေ့တွေမှာ စိတ်ဓာတ် တက်ကြွစရာကိစ္စတွေ ဖြစ်ပေမယ်။ တစ်ချို့နေ့တွေမှာ စိတ်ဓာတ်နည်နည်းကျဆင်းစရာကိစ္စတွေ ဖြစ်ပေါ်လာ မယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ကျွန်မတို့ဟာ စိတ်ဓာတ်ခိုင်ခိုင်မာမာ ထားနိုင်ရမယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို လေ့ကျင့်နိုင်ရမယ်။ ကျွန်မခဏခဏ ပြောတယ်။ ကျွန်မတို့ရဲ့ တော်လှန်ရေးဟာ စိတ်ဓာတ်တော်လှန်ရေးပါ။ ဘာဖြစ်လို့ ကျွန်မဒီလိုပြောရသလဲဆိုတော့ ကိုယ့်ရဲ့စိတ်သဘောထားကို မပြောင်းဘဲနဲ့ ကိုယ့်ပြင်ပအခြေအနေကို ကိုယ်ဘယ်လိုပြောင်းနိုင်မလဲ။ ပြင်ပအခြေအနေ ကိုပဲ ပြောင်းပြီ:တော့ ကိုယ့်ရဲ့သဘောထားကို မပြောင်းတဲ့သူများဟာ တကယ်စစ်မှန်တဲ့ အပြောင်းအလဲဖြစ်ပေါ်လာအောင်လို့ စွမ်းဆောင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့ ဗုဒ္ဓဘာသာအပြောအဆိုမှာရှိပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ကို ကိုယ်က မုန်းတယ်။ လူတစ်ယောက်ပေါ်မှာ အင်မတန်မှ အာဃာတစိတ်ရှိတယ်။ ဒီတစ်ယောက်ကို ပျက်စီ:အောင် လုပ်ခြင်းအားဖြင့် ကိုယ့်ရဲ့မုန်း တဲ့စိတ်၊ အာဃာတစိတ်ဟာ ပျောက်ကွယ် သွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်ရဲ့ မုန်းတဲ့စိတ် အာဃာတ စိတ်ပျောက်ကွယ် ဖို့ဆိုတာ ကိုယ်ပဲလုပ်လို့ရမယ်။ ဒါကို ကိုယ်ပျောက်ကွယ်အောင် လုပ်မှစိတ်က အေးချမ်းသွားမှာ။ ကိုယ်မုန်းတဲ့လူတွေ မှန်သမျှ လျှောက် ရင်ဆိုင်နေလို့ ကိုယ့်စိတ်က အေးချမ်းသွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ (လက်ခုပ် သံများ)။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မုန်းတယ်ဆိုတာ အကျင့်ပဲ။ ဒီမုန်းတဲ့ လူတစ်ယောက် ပျောက်သွားရင် နောက် တစ်ယောက်ပေါ်လာဦးမှာပဲ။ ဒါဟာ အကျင့်ပဲ။ မေတ္တာဆိုတာလည်း အကျင့်ပဲ။ မေတ္တပွါးတယ်ဆိုတာ အကျင့်ဖြစ်သလို အာဃာပွါးတာလည်း အကျင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ အာဃာပွါးတဲ့ အကျင့်တွေ မကျင့်ကြပါနဲ့လို့ ကျွန်မက မေတ္တာရပ်ခံပါရစေ။ (လက်ခုပ်သံများ)။ ဒီလို မေတ္တပွါးတဲ့ အကျင့်တွေ ကျင့်ပြီ:တော့ ကျွန်မတို့ရဲ့စိတ်ဓာတ်တော်လှန်ရေး အောင်မြင်အောင်လို့ လုပ်သွားမယ်ဆိုလို့ရှိရင် အလိုလိုကိုယ်လိုချင်တဲ့ ပြင်ပအပြောင်း အလဲတွေဟာ ပေါ်လာမှာပဲ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုမပြောင်းလွဲဘဲနဲ့တော့ ပြင်ပအပြောင်းအလဲတွေ မမျှော်မှန်းပါနဲ့။ အဲဒါကတော့ သဘာဝကို မကျဘူး။ လက်တွေ့မကျဘူး။ အဲဒီတော့ ကျွန်မတို့ တတ်နိုင်သမျှ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အတွင်းကနေ ပြောင်းလဲဖို့ ကြိုးစားကြပါ။ လုပ်ရဲတဲ့ သတ္တိရော၊ ခံရဲတဲ့သတ္တိရော မွေးကြပါ။ အမှန်ကို ချစ်မြတ်နိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေလဲမွေးကြပါ။ ဒီလိုစိတ်ဓာတ်တွေ မွေးပေးမှ ကျွန်မ တို့နိုင်ငံဟာ တိုးတက်မှုရှိတယ်။ ကျွန်မတို့တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ကူညီနိုင်မယ်၊ လိုချင်တဲ့ ပန်းတိုင်ကို မြန်မြန်ရောက်နိုင်မယ်။ ရောက်မယ် ဆိုတာ ကျွန်မပြောနိုင်တယ်။ စကတည်းက ကျွန်မပြောတယ်။ အခုလည်း ဆက်ပြီ:ပြောမယ်။ နှေးမလား မြန်မလားဆိုတာ ဝေးဝေးလေးမှာလား နီနီးလေးမှာလားဆိုတာ ပြည်သူလူထုပေါ်မှာ တည်မယ်ဆိုတာပြောရင်းနဲ့ ကျွန်မနိဂုံးချုပ်ပါရစေ။ (ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကျန်းမာပါစေ)၃ ကွန်ပျူတာဂျာနယ် ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၉၉၇ ခုနှစ် ကွန်ပျူတာဂျာနယ် ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၉၉၇ ခုနှစ် ထိပ်တိုက်ပြဿနာက အခုမှပေါ်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကွန်ပျူတာ ပေါ်ဦးစကာလကတည်းကပါ။   ဖရေစုနာလ င်္ုံမပုတရေ (ဖင်္ံ) လို့ခေါ်တဲ့ ကိုယ်ပိုင်သုံး ကွန်ပျူတာတွေ ပေါ်လာတော့ ပိုတောင်ဆိုးလာသေးတယ်။ ကုမ္ပဏီအသီးသီး၊  လုပ်ငန်းအသီးသီးက ထိပ်တန်းအရာရှိကြီးတွေဟာ စက်မှု နည်းပညာအရ ထူးခြားလှတဲ့ ဒီ ဖင်္ံ တွေကို တအံ့တသြနှင့် သဘော ခွေ့ခဲ့ကြတယ်။ ဒီတော့ သူတို့ဟာ အသစ်ပေါ်လာတဲ့ ဒီထူးခြားတဲ့ စက်မှု ကိရိယာတွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ကွပ်ကဲဖို့ မေ့နေကြတယ်။ စိတ်ကူးတောင် မရနိုင်အောင် ဖြစ်ခဲ့ကြတယ်။ အထက်ပိုင်းက ပေါ့လျော့ပြီဆိုမှတော့ အောက်ပိုင်းက လုပ်ချင်တာလုပ်ကုန်ကြတော့တာပေါ့။ ရုံးသုံးပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ ချုပ်စက်ကနေစပြီး ကွန်ပျူတာမိန်းဖရိမ်အထိ စာရင်းတင်၊ ဝယ်ချင်တိုင်း ဝယ်လေ့ရှိသလို အခုလည်း ဖင်္ံ တွေနှင့် ဆော့ဖ်ဝဲတွေကို စိတ်ကြိုက်ဝယ်နေကြတော့တယ်။ အသစ်ပေါ်တိုင်း ဝယ်နေကြတယ်ပဲ ဆိုပါတော့။ ဒီတော့ ဘာဖြစ်လာသလဲ။ ငါးများတော့ ဟင်းဟုန်ဆိုသလိုပဲပေါ့။ နောက်ဆုံး နည်းပညာ စက်ကိရိယာတွေကို သုံးနိုင်လေ အလုပ် ပိုတွင်လေ ဆိုတဲ့ အထင်ကြီးတစ်ခွဲသားနှင့် လုပ်ခဲ့ပေမယ့် ထင်တိုင်းမပေါက်ဖြစ်လာတော့ ဆော့ဖ်ဝဲကို အပြစ်ပြောလာတယ်။ သတင်းဖြန့်ချိရေး ကွန်ယက်စနစ်ကို အပြစ်ဖို့လာခဲ့တယ်။ ဒါပဲလားဆိုတော့ မဟုတ်သေးဘူး။ စရိတ်စကတွေက အဆမတန် တိုးတက်လာခဲ့တယ်။ ဒါက ထုံးစံပါပဲလေ။ အခုလိုစက်မှု နည်းပညာတွေ သိပ်ကို ထွန်းကားတိုးတက်နေတဲ့ ခေတ်မျိုးမှာ အပြိုင်ပြေးနေ ရတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေအဖို့ သူများနောက် ကျန်နေရစ်ခဲ့လို့ မဖြစ်ဘူးလို့ အယူစွဲ ထားကြတာကိုး။ ဒီတော့ သူတို့လုပ်ငန်းတွေ အရှိန်အဟုန်နှင့်တိုးတက် လာအောင် အဆင့်မြှင့်တင်ရမယ်ဆိုတဲ့သဘောနဲ့ အဆန်းသစ်ဆုံးဆိုတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေ၊ အမြန်ဆုံးဆိုတဲ့ ဖင်္ံ တွေကို ဝယ်နှင့်ဖြစ်ကုန်ကြတော့တယ်။ ဒီပစ္စည်းတွေ ဝယ်လိုက်တယ်ဆိုတာနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာက ရှိ လာပြီ။ ပြင်ဆင်ထိန်းသိမ်းစရိတ်စကကိစ္စ။ အဲဒီစရိတ်ကတင် ဒေါ်လာ သန်းနှင့်ချီပြီး အသုံးစရိတ် တက်လာခဲ့တယ်။ အခုတော့ သူတို့ဟာ ကိုယ့်အမှား ကိုယ် သိလာခဲ့ကြပါပြီ။ နှစ်ပေါင်းများစွာ အရူးထ ခဲ့ပြီးမှတော့ သတိတရားရဖို့ အချိန်လည်း တန်ပါပြီလေ။ လုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနှင့် ထိန်း ချုပ်မှုတွေ လုပ်လာခဲ့တယ်။ တဒဂင်္ခံပစ္စည်းတွေ အစား အနည်းဆုံး တစ်နှစ်ခံ၊ ဒါမှမဟုတ် တစ်သက်တာသုံးစွဲမယ့် စက်မှုကိရိယာတွေကို သုံးစွဲဖို့ စီစဉ်လာကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ဖင်္ံ ကွန်ပျူတာ အရောင်းဈေးကွက်ထဲမှာ ၁၉၉၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင် ဘာလကစပြီး တစ်လထက်တစ်လ အရောင်း ကျလာခဲ့တယ်လို့ ကယ်လီဖိုးနီးယား အခြေ စိုက် ဠာ Jုလလာ သုတေသနအဖွဲ့အစည်း တစ်ခုက ဆိုပါတယ်။ အဆိုးဆုံးလကတော့ မနှစ်က ဒီဇင်ဘာလမှာပေါ့။ ၁၉၉၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလက အရောင်းနှင့် ယှဉ်လိုက်ရင် ၁၈့၅ဏ လောက်တောင် ကျသွားသတဲ့။ အခုနှစ် ၁၉၉၆ ရဲ့ ဒုတိယသုံးလပတ်မှာ ဆိုရင် မနှစ်ကထက် ၆့၃ဏ လျော့ကျနေပြီ။ မက်ဆာဂျင်းဆိုတဲ့ ကွန်ပျူတာလုပ်ငန်း လေ့လာရေးသမားရဲ့ အဆိုအရ စားသုံးသူ တွေရဲ့ အကြဉ်ကိုခံရတာဟာ ဟာ့ဒ်ဝဲလုပ်ငန်း ရှင်တွေသာ မဟုတ်ပါဘူး။ မိုက်ကရိုဆော့ဖ် ကိုယ်တိုင် ခံရပါတယ်။ ွှိနဒုဝစ ၉၅  ကို လူအများစု လက်မခံတဲ့ကိစ္စပါ။ အခု လော လောဆယ်အတွက် ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို ဝယ် သုံးမယ့်အစား ဒီထက်ကောင်းမယ်ဆိုတဲ့ နောင် ပေါ်လာမယ်လို့ ကြေညာထားတဲ့ ွှိနဒုဝစ နထ ကို စောင့်စားဖို့ အားသန် နေကြတယ်။ ငွေကုန်ခံပြီး သုံးတာချင်းအတူတူ ပိုကောင်းတာပဲ စောင့်ပြီးသုံးတော့ပေမှာပေါ့။ ကယ်လီဖိုးနီးယားက သုတေသနအဖွဲ့အစည်း တစ်ခုရဲ့ အဆိုအရ စီပွါးရေးလုပ်ငန်းတွေ၊ ကျောင်းတွေနှင့် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေက လူ ၁၈့၅ သန်းဟာ ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို သုံး စွဲနေကြသတဲ့။ ဒါပေမယ့် လူ ၇၃ သန်း ကတော့ ွှိနဒုဝစ ၃့၁ ကိုပဲ ဆက်လက် သုံးစွဲနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီအချက်တွေကို ထောက်ပြတာနှင့် လုပ် ငန်းကော်ပိုရေးရှင်းတွေအနေနှင့် သတင်း ဖြန့် ချိရေး နည်းပညာသစ်အတွက် ငွေကို လျှော့ သုံးစွဲနေကြပြီလို့ သဘောမထားစေချင်ပါဘူး။ တကယ်ဆန်းစစ်လိုက်ရင် မနှစ်ကထက်စာရင် ၁၉၉၆ ခုနှစ်မှာ ၅ဏ တောင် ပိုပြီး သုံးစွဲနေ ပါသေးတယ်။ တစ်ခုတော့ ရှိတယ်။ ဒါက အခြားမဟုတ်ဘူး။ ကုမ္ပဏီတွေအနေနှင့် သူတို့ ငွေကို ကွန်ပျူတာတွေ အသစ်ပေါ်တိုင်း ဝယ်နေမယ့်အစား လေ့ကျင့်ပေးမှု အပိုင်းမှာ ပိုပြီး အသုံးချလာကြပါတယ်။ ဒါကလည်း နည်းလမ်းမှန်ပဲလေ။ အချို့ ကုမ္ပဏီတွေဆိုရင် ကွန်ပျူတာတွေနှင့် ဝန်ပိနေပြီ။ အချို့ဆိုရင် ကိုယ့်ရုံးမှာ ကွန်ပျူတာ ဘယ်နှစ်လုံးရှိမှန်း တောင် မခန့်မှန်းနိုင်တော့ဘူး။ ပေါ်တိုင်းဝယ်၊ သစ်တိုင်းဝယ်နှင့် လုပ်ခဲ့တာကိုး။ အခုဆိုရင် အမေရိကန်မှာရှိတဲ့ လုပ်ငန်း ရှင်တွေထဲက ၅ဏ ဟာ ဟာ့ဒ်ဝဲနှင့် ဆော့ဖ်ဝဲ တွေ ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထိန်းချုပ်နိုင်လာ ခဲ့ကြပါပြီ။ ဥပမာ ဂျင်နရယ်မော်တော်ကုမ္ပဏီ ဆိုပါတော့။ သူ့လုပ်ငန်းက ကျယ်ပြန့်တယ်။ ကုမ္ပဏီခွဲတွေ ထောင်နှင့်ချီပြီး ရှိတယ်။ ဒါ ကြောင့် ၁၉၉၃ ခုနှစ်အတွင်းမှာဆိုရင် အဲဒီ ဂျင်နရယ်မော်တော်ကုမ္ပဏီမှာ ဧ​မာိလ စယစတမေ ၂၇ ခု ရှိတယ်။ ဝုရဒ​ပရုငစေစိနဂ ပရုဂရာမစ ၁၀ ခု ရှိတယ်။ စပရောဒစဟတေ ာပပလငါတိုန ၅ ခုရှိတယ်။ ဗုစိနစေစ ဂရာပဟိငစပါငကာဂစေ က ၇ ခု ထားတယ်။ ဒါတွေများလွန်းနေတယ်ဆိုပြီး ချုံ့ချပစ်ဖို့ ကြိုးစားခဲ့တယ်။ လုပ်လည်း လုပ်ခဲ့တယ်။ နောက်သုံးနှစ်အကြာမှာတော့ သူတို့ဟာ မိုက်ကရိုဆော့ဖ်ရဲ့ ိံငရုစု၏တ ွှိနဒုဝစ ၃့၁ ိံငရုစု၏တ ှု၏၏ိငေ, ဠုတုစ နုတစေ တို့ကို ဣဘံ စရေညရေ, ှဖ ပရိနတရေ နဲ့ င်္ုံမပါသ ဖင်္ံစ တွေရယ်ကိုပဲ သုံးပြီး ပိုလျှံနေတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေကို လှူပစ်လိုက်တယ်။ ဝန်ထမ်း တွေအနေနှင့်လည်း မိမိပိုင် ဖင်္ံ တွေကို ခွင့်မရှိဘဲ ရုံးကို ယူလာခွင့်မပြုဘူး။ ခွင့်ပြုချက် မရှိဘဲ ိနတရေနတေ ကနေပြီး လွှဲပြောင်းကူးယူခွင့် မပြုဘူး။ မိုက်ကရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီထွက် ပစ္စည်းတွေကို စွဲစွဲမြဲမြဲ အသုံးပြုနေတဲ့ ဂျင်နရယ် မော်တော်ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ခေတ်အမီဆုံး အကောင်းဆုံးပါဆိုတဲ့ ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို လောလောဆယ် သုံးဖို့ အစီအစဉ် မရှိသေး ဘူး။ သူ့ရဲ့ လက်ရှိပုံစံကို ပြောင်းလဲတိုးမြှင့်ဖို့လည်း မကြိုးစားသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် ၁၉၉၇ ခုနှစ် နှစ်လယ်လောက်ကျရင်တော့ မိုက်ကရိုဆော့ဖ်ရဲ့ နတေဝုရက ုပရောတိုန စယစတမေ ဖြစ်တဲ့ ွှိနဒုဝစ နထ ကို စတင်သုံးစွဲမယ်လို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။ ‘ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို လက်မခံတဲ့သူဟာ တစ်ခေတ်နောက်ကျကျန်ရစ်ခဲ့မှာပဲ’ လို့ ကွန် ပျူတာ လုပ်ငန်းလေ့လာရေးသမား မက်ဆာ ဂျင်းက ဆိုပါတယ်။ ၁၉၉၅ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်မှာပဲ ဟာ့ဒ်ဝဲ တွေ အရောင်းတက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတော့ မိုက်က ရိုဆော့ဖ်ဝဲကုမ္ပဏီနှင့် ငဟိပမာကရေစ တွေ၊ ဖင်္ံ ထုတ်လုပ်သူ လုပ်ငန်းရှင်တွေက ခန့်မှန်း ကြတယ်။ ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို ထုတ်လိုက် ရင် သိပ်ကို ရောင်းကောင်းမှာပဲလို့။ ယမန်နှစ်သြဂုတ်လမှာ ွှိနဒုဝစ ၉၅ ဈေးကွက်ထဲ ရောက်လာပါတယ်။ လူတွေက အလုအယက် ဝယ်တာခြမ်းတာမျိုး ရှိခဲ့ပေမယ့် မူလက တွေးထင်ထားကြသလို သိပ်ပြီးတော့ ရောင်းခဲ့ရတာမျိုး မဟုတ်ဘူး။ စောင့်ကြည့်နေ တဲ့ လက္ခဏာတွေကိုပဲ ပြနေတယ်။ သိပ်မကြာ ပါဘူး။ သူတို့ဆီက စကားသံထွက်လာတယ်။ ‘ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို မဝယ်သေးပါဘူးလေ။ မကြာခင် ွှိနဒုဝစ နထ ပေါ်လာတော့ မှာပဲ။ အဲဒါပဲစောင့်ဝယ်တော့မယ်’တဲ့။ နထ ဆိုတာကလဲ နတေဝုရက အတွက်လို့သာ ပြောတာ တစ်လုံးချင်းလဲ သုံးလို့ရတာ ဆိုတော့ ၉၅ ထက်ပိုကောင်းတဲ့ နထ ကိုပဲ ဝယ်ချင်ကြတာ သဘာဝကျပါတယ်။ အမှန်တော့ မိုက်ကရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီမှာ အရောင်းမလိုက် လို့ မဟုတ်ပါဘူး။ ရောင်းကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့က ဒီထက်ပိုပြီးမျှော်လင့်ထားတယ်။ ဒီနှစ်ဆိုရင် မနှစ်ကထက် ၂၇ဏ လောက် အရောင်းကျသွားတယ်။ ဒီကိစ္စနှင့်ပတ်သက်လို့ မိုက်ကရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီရဲ့ ဒုတိယဥက္ကဏ္ဌ ဘော့(ဘ်)မက်ဒေါ့ ဝယ်လ်က ပြောတယ်။ ‘ကျုပ်တို့ကိုယ် ကျုပ်တို့ ဝေခွဲမရဘူး။ ကျုပ်တို့ဟာ ွှိနဒုဝစ ၉၅ ခေတ်ဦးအစကို ရောက်နေတာလား၊ ဒါမှမဟုတ် ွှိနဒုဝစ နထ ခေတ်ဦးအစကို ရောက်နေသလားဆိုတာ။ တကယ်လို့ စား သုံးသူတစ်ယောက်က မေးမယ်။ ဘယ်ပရို ဂရမ်ဟာ အကောင်းဆုံးလဲလို့။ ကျုပ်ကတော့ နှစ်ခုစလုံးကောင်းတယ်လို့ပဲ ဖြေရမှာပဲ’တဲ့။ ငှါးမလား၊ ဝယ်မလား ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းတွေမှာ ကွန်ပျူတာ ငှါးလုပ်ငန်းတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီလိုငှါးပြီး လုပ်ငန်းလည်ပတ်တာကြောင့် ကွန်ပျူတာကို သက်ဆိုင်ရာဝန်ထမ်းကို အပ်ပြီး လုပ် ခိုင်းရတာကြောင့် မိမိမှာ တာဝန်ပေါ့သွား နိုင်တယ်။ နောက်ပြီး မိန်းဖရိန်ကို ငွေကုန် ကြေးကျခံ ဝယ်ထားစရာမလိုတော့တဲ့အတွက် ကုန်ကျစရိတ် သက်သာသွားလိမ့်မယ်လို့ ထင် စရာရှိပါတယ်။ တကယ်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ပိုလို့တောင် ကုန်ကျစရိတ်များလာနိုင်သေးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီကိစ္စနှင့်ပတ်သက် လို့ င်္ာံရတနရေ ဃရုပ ဆိုတဲ့အဖွဲ့က သုတေ သနလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဖင်္ံ တွေကိုငှါးရမ်းတဲ့အတွက် ကုန်ကျစရိတ်က တစ်နှစ်ကို ဒေါ်လာ ၁၂၀၀၀ နှုန်းနဲ့ ၅ နှစ်လောက် အကုန်အကျ ခံရပါတယ်။ ဟာ့ဒ်ဝဲတွေ ဆော့ဖ်ဝဲတွေ အတွက် ကုန်ကျစရိတ်က ကုန်ကျစရိတ်တစ်ခု လုံးရဲ့ ၁၂ဏ ရှိတယ်။ နောက်ပြီး အလုပ်သမား လစာ၊ အုပ်ချုပ်ခ၊ သင်တန်းစရိတ်တွေက လည်း ကုန်တာကျတာ မနည်းမနောပဲ။ ဒါတွေကြောင့် ဘလေလ အတလာနတိင နယနေx ုံဗိလေ ကုမ္ပဏီကဆိုရင် ဒီအစီအစဉ်ကို ကျောခိုင်းလိုက်ပြီး ဝယ်ယူသုံးစွဲတဲ့စနစ်ကို ပြန်လုပ်ခဲ့တယ်။ ဒီကုမ္ပဏီရဲ့ သတင်းနှင့် ပြန်ကြားရေးအရာရှိ မေရီယန်ဂိုဘယ်လ်က ဒီလိုပြောပါတယ်။ ‘ကျွန်မတို့အနေနဲ့ စက်မှုနည်းပညာ တိုးတက်နေတာကို အမီလိုက်ပြီး မြန်မြန်ဆန်ဆန် ကြီး ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ စိတ်မကူးပါဘူး။ ဖင်္ံ တွေ အသစ်ဝယ်တာကလည်း အလုပ်သမား ဝန်ထမ်းအင်အား တိုးလာလို့ ဖြည့်ဆည်း ပေးတဲ့ သဘောမျိုးပါ’ တဲ့။ အဲဒီ ဘလေလ အတလာနတိင နယနေx ုံဗိလေ (ဘအနံ) လုပ်ငန်းခွင်ကို ကြည့်ရင် ကွန်ပျူတာ အမြန်စားတွေရှိသလို အနှေးစား တွေ ဖြစ်တဲ့ ဖင်္ံ အမျိုးအစား ဓဧင်္ံ ညအြု နဲ့ အလပဟာစ တို့အပြင် ဣဘံ ရဲ့ ာိံန​၏ရာမစေ ပါရှိတယ်။ ဖင်္ံ အတော်များများမှာ ဆော့ဖ်ဝဲ ှုဆ/၂ ကို သုံးတယ်။ ွှိနဒုဝစ ၃့၁ သုံးတဲ့သူတောင် အတော်နည်းတယ်။ ဒီကြားထဲ ွှိနဒုဝစ ၉၅ သုံးတဲ့သူဆိုလို့ တစ်ဦးပဲရှိတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ သတင်း ပြန်ကြားရေးအရာရှိ မေရီယန်ဂို ဘယ်လ်က ဒီလိုပြောတယ်။ ‘အဲဒီ တစ်ဦးတည်းသောပုဂ္ဂိုလ်ဆိုတာက အခြားသူမဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်မတို့ ကုမ္ပဏီရဲ့ ဥက္ကဏ္ဌကြီးပါ။ သူက အိမ်မှာသုံးနေရာကနေ ရုံးကို ယူလာချင်တဲ့ဆန္ဒ ရှိနေတယ်လေ။ ဒါက သူ့သဘောပဲ။ ကျွန်မတို့ကတော့ အိုကေပါ’ တဲ့။ အမှန်တော့ သူတို့ရဲ့ ကွန်ပျူတာတွေက ဒီဇိုင်းဟောင်းတွေက များပါတယ်။ အလုပ်ကို ခပ်နှေးနှေးသာ လုပ်တဲ့စက်တွေ။ ဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ရဲ့ အမြင်ကို ကြည့်ပါဦး။ ‘ကျွန်မသုံးစွဲနေတဲ့ ဆော့ဖ်ဝဲတွေ အလုပ် လုပ်တာက ကောင်းလှပါပြီဆိုတဲ့ အခြား ဆော့ဖ်ဝဲတွေထက် စက္ကန့်ပိုင်းလောက်ပဲ နောက်ကျတာနဲ့ အသစ်လဲလိုက်ရတော့မှာ လား။ အရေးကြီးတာက အလုပ်ဖြစ်ဖို့ပါ။ စီပွါးရေးအမြင်နဲ့ပြောရရင် တွက်ခြေကိုက်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်’ စီပွါးရေးတွက်ခြေကိုက်ဖို့ အမြင်နဲ့ ဟောင်းမြင်းနေပြီဖြစ်တဲ့ ပုံစံဟောင်း မိန်းဖရိန်ကို အမှိုက်ပုံထဲ သွားပစ်ရမယ့် အခြေ အနေ မရောက်မချင်း သုံးစွဲနေမှာလား။ ဒါ ကလည်း စဉ်းစားစရာပဲ။ မေရီယန်ဂိုဘယ် ကပဲ ပြောတယ်။ ‘တစ်နေ့က ဣဘံ အရောင်းကိုယ်စား လှယ်တစ်ယောက်နဲ့ တွေ့တယ်။ သူတို့ရဲ့ မိန်းဖရိန်ကြီးဟာ ကျွန်မရဲ့မိတ်ဆွေ အစစ် အမှန်ပဲလို့’ တဲ့။ ဒီလို သံယောဇဉ်ကြီး တွယ်တာနေတဲ့ ဂိုဘယ်လ်ကို အပြစ်တင်လို့ ဖြစ်မှာတဲ့လား။ နောက် အသစ်အသစ်ပေါ်လာတဲ့ ကွန်ပျူတာ တွေက ရေရာတာ မဟုတ်ဘူး။ နေ့မြင် ည ပျောက်။ ပေါ်စ တစ် ခဏပဲ။ တော်ကြာ ချို့ ယွင်းချက်တွေ အလျှို လျှိုပေါ်လာပြီး လွှင့်ပစ် လိုက်ရရော။ တကယ် ဆန်းစစ်ကြည့်ရင် မိန်း ဖရိန်ဆိုတာက ဒိုင်နို ဆောနဲ့မတူဘဲ ငမန်း နဲ့တူတယ်။ ဒိုင်နိုဆော က ကြာကြာမခံဘဲ မျိုး ပြုန်းလွယ်တယ်။ ငမန်း က ပစ်တိုင်းထောင်။ ကြုံလာသမျှကို ဘဝ အမျိုးမျိုးပြောင်းပြီး သက်ဆိုးရှည်အောင် နေနိုင်စွမ်းတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ဒီ ခေတ် ဒီအခါအထိ မျိုး မပြုန်းတာပဲပေါ့။ ဒီလို ဆိုလိုက်လို့ မိန်းဖရိန် တွေ အရောင်းသွက်တယ်လို့ မထင်လိုက်ပါ နှင့်။ ပုံမှန်ပါပဲ။ သူလည်း အပြောင်းအလဲ လေးတော့ လုပ်ချိန်တန်နေပါပြီ။ စက်မှုနည်းပညာ တိုးတက်မှုနဲ့ပတ်သက် လို့ ထဇလေလ ထရာညလေ ဆပငေိာလိစတစ ခရီးသွား လုပ်ငန်းက လုပ်ငန်းမြှင့်တင်ရေး အကြီးအကဲ ဂျယ်ရီဘီရန်ရဲ့ ပြောစကားလေးက မှတ်သား လောက်ပါတယ်။ ‘ကျုပ်တို့အနေနဲ့ နည်းပညာသစ်တွေကို ပေါ်တိုင်းဝယ်၊ သစ်တိုင်းကိုယ့်လက်ထဲဆောင် ထားချင်တဲ့စိတ်ဟာ နည်းပညာသစ်တွေရဲ့ လုပ်ပေးနိုင်စွမ်းအပေါ် အားကိုးလွန်းလို့ မဟုတ်ပါဘူး။ လက်ထဲ ဒါမျိုးဆောင်ထား ရင် ဂုဏ်တက်ကောင်းရဲ့ဆိုတဲ့အထင်နဲ့ ဝယ် ထားတတ်ကြတာပါ’ တဲ့။ ဒီခရီးသွားကုမ္ပဏီအနေနဲ့ ဒေါ်လာသန်း ၁၀၀ အကုန်ခံပြီး ပရိုဂရမ်တစ်ခု တီထွင်တယ်။ အဆင့်မြင့်မြင့် ရှိုးကျကျ အဆင် တန်ဆာမျိုးပေါ့။ သွားလာနေကျ ခရီးသွား ဖောက်သည်တွေရဲ့ သက်သာလွယ်ကူရေးကိုလည်း ရှေ့ရှုပါတယ်။ ဒါက အခြားမဟုတ် ပါဘူး။ နေ့နေ့ညည ခရီးသွားလက်မှတ် ကြိုတင်ဘွတ်ကင်လုပ်နိုင်တဲ့ စနစ်ပါပဲ။ ကွန် ပျူတာနဲ့ တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ပြီး လုပ်နိုင်တယ်။ ဒီလိုလုပ်နိုင်ခဲ့တဲ့အတွက် အဲဒီ ခရီးသွား လုပ်ငန်းဟာ သူများတွေကို ကျော်တက်သွားနိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်ဆန်းစစ် ကြည့်တော့ သူတို့ထင်သလို ဖြစ်မလာခဲ့ဘူး။ ခရီးသွားဖောက်သည်တွေဟာ သူတို့ရရှိထား တဲ့ အခွင့်အလမ်းကို အသုံးမချကြဘူး။ အသုံးချချင်တဲ့ဆန္ဒလည်း မရှိကြဘူး။ ဒီတော့ သူတို့ဟာ ခါတိုင်းလိုပဲ ကိုယ်စားလှယ်တွေက တစ်ဆင့်ပဲ ခရီးသွားဖို့ စီစဉ်ကြတယ်။ ဒါက ရှင်းပါတယ်။ လူရဲ့ သဘာဝဟာ လူလူချင်းပဲ ဆက်သွယ်ချင်တဲ့ဆန္ဒ ရှိပါတယ်။ လူသား မဟုတ်တဲ့ စက်နဲ့ ဆက်သွယ်ရတာကိုလည်း ယုံကြည်လို့မရသလို ခံစားရပါတယ်။ ဂျယ်ရီဘီရန်က ဝန်ခံတယ်။ သူလည်း ဆော့ဖ်ဝဲအသစ်ပေါ်လာတိုင်း ဝယ်ထားမိပါတယ်တဲ့။ ဒါနှင့်ပတ်သက်လို့ မိုက်ကရိုဆော့ဖ် ကုမ္ပဏီရဲ့ ဒုတိယဥက္ကဏ္ဌ ဘော့(ဘ်)မက်ဒေါ့ ကတော့ ဒီလိုဆိုတယ်။ ‘စက်မှုနည်းပညာတွေ သိပ်ပြီးတိုးတက် နေတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မိုက်ကရိုဆော့ဖ်ကို အပြစ်ပုံချရင် မှားမှာပေါ့။ ကျုပ်တို့က ကူညီ နေတဲ့သူတွေပါ။ တစ်နည်းပြောရရင် ဆေး ကြိမ်လုံး ကိုင်ထားတဲ့သူတွေပါ။ အလုပ်သမား တွေက သူတို့ဖြစ်ချင်တဲ့၊ သူတို့လိုချင်တဲ့ စက်မှုနည်းပညာ၊ သိပ်ကောင်းတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေကို  လိုချင်တဲ့အကြောင်း သူတို့ရဲ့ အကြီး အကဲတွေကို တင်ပြတယ်။ ကျုပ်တို့က လုပ်ပေးတယ်။ ဒါပဲပေါ့’ တဲ့။ တကယ်တော့ နည်းပညာတွေ သိပ် တိုးတက်ပြီး အလုပ်တွင်လွန်းပြန်တော့ ဝန် ထမ်းတွေရဲ့ အလုပ်ခွင်စည်းကမ်းကို လျော့လျဲစေပါတယ်။ ပေါ့လျော့မှုကို ဖြစ်စေပါတယ်။ တစ်ပတ်လောက် လုပ်ရမယ့်အလုပ်ကို နှစ်နာရီလောက်နဲ့ အလုပ်ပြီးနိုင်တော့ နှစ်နာရီ လောက်ပဲ အလုပ်လုပ်ပြီး ကျန်တဲ့အချိန်မှာ အပြင်ထွက်လည်တာမျိုးတွေ လုပ်လာကြပါတယ်။ အခြား မကြည့်နှင့်။ နယူးယောက် စီးတီးကကုမ္ပဏီတစ်ခုရဲ့ ကွန်ပျူတာ ဟာ့ဒ်ဝဲ စက်မှုပညာရှင်တွေကိုပဲ ကြည့်။ သူတို့ အလုပ် ခွင်က စာရင်းဇယားတွေကို ထိန်းသိမ်းရတာက များတာတော့ မှန်ပါရဲ့။ ဒါပေမယ့် လူ တစ်ယောက် အလုပ်ခွင်ထဲ အချိန်ပြည့်ရှိနေရင် လုပ်လို့ရတယ်။ ဒီတော့ သူတို့ဟာ မဲချပြီး ကံဆိုးသူမောင်ရှင်ကို ရှာကြတယ်။ အဲဒီ ကံဆိုးသူဟာ အလုပ်ခန်းထဲမှာ နေရစ်ခဲ့ရပြီး အလုပ်ကို မပျက်မယွင်းအောင် လုပ်ပေတော့ ပဲ။ ကျန်သူတွေကတော့ တရုတ်တန်း သွား မယ်။ စားမယ်သောက်မယ်။ တစ်ခါတစ်ခါမှာ ခင်းကျင်းပြသတတ်တဲ့ ကိုယ်လုံးတီး အလှမယ်တွေကို သွားကြည့်ကြသေးတယ်။ ဒီလိုအဖြစ်တွေဟာ စက်မှုနည်းပညာပိုင်း မှာ တိုးတက်လာတဲ့အတွက် လူတွေရဲ့ စာရိတ္တ အပိုင်း၊ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးအပိုင်းမှာ ရရှိ လာတဲ့ အထိအခိုက် အပွန်းအပဲ့တွေပါပဲ။ ဒါကို ကုစားဖို့ အချို့ကုမ္ပဏီတွေက လုပ်လာ ခဲ့ကြပါပြီ။ ကွန်ပျူတာနှင့်ပတ်သက်လို့ ဆော့ဖ် ဝဲတွေ၊ ဟာ့ဒ်ဝဲတွေပေါ်တိုင်းဝယ်၊ အသစ် မြင်တိုင်း သုံးနေရင် ဘတ်ဂျက်ငွေ ထိခိုက်လာ နိုင်ပါတယ်။ အလုပ်တွင်ကျယ်မှုပမာဏက ထင်သာလောက် မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီတော့ ကုမ္ပဏီတွေဟာ စက်မှုနည်းပညာဘက်မှာ ငွေတွေကို အရမ်းမသုံးတော့ပါဘူး။ ဝယ်စရာ ရှိရင်တောင် အတော်ချင့်ချိန်ပြီးမှ ဝယ်ကြ ပါတယ်။ တကယ်တော့ နည်းပညာသစ်တစ်ခု ကို ဝယ်တယ်ဆိုကတည်းက မိမိလုပ်ငန်းမှာ အကျိုးပြုမှပဲ ကောင်းပါတယ်။ အခုတော့ လူတွေလည်း နားလည်သဘောပေါက်လာကြ ပါပြီ။ သူတို့ဟာ စိမ်းစိမ်းမြင်တိုင်း မြက်ခင်း ထင်ပြီးသွားနေတဲ့ နွားတွေမဟုတ်မှန်း သိလာ ကြပါပြီ။ ဒါကြောင့် သတင်းဖြန့်ချိရေး နည်း ပညာတွေ ဘယ်လောက်ပဲ တိုးတက်နေနေ အဆင်ခြင်မဲ့ အလောသုံးဆယ်ဝယ်ယူသုံးစွဲ တာမျိုး မလုပ်ချင်ကြတော့ဘူး။ ဒီလိုဆက် လုပ်နေရင်လည်း သူတို့အဖို့ အဘက်ဘက်က အထိအခိုက် အပွန်းအပဲ့တွေခံရမှာပဲ မဟုတ် ပါလား။ အောင်ရာဇာ ရဧF: ဘုရနဒေ ဘယ ထငေဟနုလုဂယ ဗယ ဆတပေဟာနိေ ဠုစေ, Fှုထထဥနဧ ၉ ဆပေတမေဗရေ ၁၉၉၆့ § စဉ် ကျောင်းအမည် တည်နေရာ ၁ ၃ဓ ွှုရကစတာတိုန အမှတ် ၉၁၊ ရွှေတောင်ကြားလမ်း၊ ဗဟန်း၊ ရန်ကုန်၊ ဖုန်း​ ၅၂၄၉၈၉။ ၂ အင်္ံအ ၁၄၀၊ ဥက္ကာလမ်း၊ မြောက်ဥက္ကလာ၊ ဖုန်း​ ၆၉၉၅၁၈။ ၃ အငေ ဓာတာ ဆယစတမေ အမှတ် ၅၀၊ ၃၁ လမ်း၊ ရန်ကုန်၊ ဖုန်း​ ၂၇၂၅၁၈၊ ၂၈၃၂၃၄၊ ၂၇၆၀၉၅။ ၄ အတဟနော အခန်း ၂၄၊ တိုက် ၁၊ အင်းစိန်လမ်းမ၊ လှည်းတန်း၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​ ၅၂၆၈၅၂။ ၅ င်္ံဧ ထငေဟနုလုဂယ ၈၇/၈၈ ဗဟိုစည်အိမ်ယာ၊ လမ်းမတော်။ ဖုန်း​၂၂၁၁၄၈။ ၆ င်္ံလိမာx ၁၄၂၊ ၄၇ လမ်း၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ဖုန်း​ ၂၉၄၅၆၉။ ၇ င်္ုံမပု ထငေဟ ၉၁/၉၃၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်းနှင့် ၄၉ လမ်းဒေါင့်၊ ဖုန်း​ ၂၉၄၆၆၂။ ၈ င်္ံဆဆ ၂၉၀/၃၀၀၊ ဆိပ်ကမ်းသာလမ်း၊ ဖုန်း​၂၄၀၄၅၆။ ၉ င်္ွှံင်္ံ ၁၁၈/၁၂၀၊ ၄ ထပ် ၄၉ လမ်း၊ ပုဇွန်တောင်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၈၁၇၅၆။ ၁၀ ဧxပလုငုမ ၁၈၁, ၄၇ လမ်း၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ဖုန်း​၆၆၁၅၀၀။ ၁၁ Fဧဘ ၁၉၀၊ ပထမထပ်၊ ကုန်စျေးတန်းလမ်း၊ ပန်းဘဲတန်:၊ ဖုန်း​ ၂၈၉၄၄၇။ ၁၂ Fိနေ ဣ ၃၇၆၊ ကမ္ဘာအေးစေတီဘုရားလမ်း၊ မရမ်းကုန်း၊ ဖုန်း​ ၆၆၀၅၈၀။ ၁၃ Fိနေ ဣဣ ၃၁၉၊ တတိယထပ်၊ ပန်းဆိုးတန်းလမ်း၊ ဖုန်း​ ၂၇၇၄၄၀။ ၁၄ Fုရညေရေ ၅၃၂၊ ကုန်သည်လမ်းနှင့် ၃၇ လမ်းဒေါင့်၊ ကျောက်တံတား၊ ဖုန်း​ ၂၄၃၅၄၈၊ ၅၃၃၃၆၆။ ၁၅ ဃေုငုမပ ၃၆၀၊ ပြည်လမ်း၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​၅၂၄၂၇၃၊ ၅၂၆၆၁၅။ ၁၆ ှဓ တိုက် ၁၊ အခန်း ၁၈၊ လှည်းတန်း၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​ ၅၂၇၅၄၀။ ၁၇ ှိနန ထဟာဇိန ၂၃၆/၂၃၈၊ ဗားဂရာလမ်းနှင့် မဟာဘောဂလမ်းဒေါင့်၊ မြေနီကုန်း၊ ဖုန်း​ ၃၃၀၈၅၁။ ၁၈ ဣင်္ွှံ ၉ (အေ)၊ဘုရင့်နောင်လမ်း၊ အရာရှိရိပ်သာ၊ ကမာရွတ်၊ ရန်ကုန်၊ ဖုန်း​ ၅၃၃၁၄၀။ ၁၉ ဣန၏ုရမာတိင ၆၇၊ ဗိုလ်ဆွန်ပက်လမ်း၊ ပန်းဘဲတန်း၊ ဖုန်း​ ၂၄၀၆၆၄၊ ၂၄၄၀၇၄။ ၂၀ ဣနယာ ၃၈ (စီ)၊ အင်းလျားလမ်း၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​ ၅၃၃၁၄၀။ ၂၁ ဣထ ၅၂၅/၅၂၇၊ ၂၇/၂၈ လမ်းကြား၊ မဟာဗန္ဓုလလမ်း၊ ပန်းဘဲတန်း၊ ဖုန်း​ ၂၄၁၂၅၉။ ၂၂ ခံဓ ဣ ၁၇၁/၁၇၃၊ တတိယထပ်၊ ၃၄ လမ်း၊ ကျောက်တံတား၊ ဖုန်း​ ၂၇၃၂၁၂၊ ၂၇၂၇၂၈။ ၂၃ ခံဓ ဣဣ ၅၅/၅၇၊ ပထမထပ်၊ ဆိပ်ကမ်းသာလမ်း၊ ကျောက်တံတား၊ ဖုန်း​၂၄၉၂၆၄၊ ၂၄၉၂၆၅။ ၂၄ ခံဓ ဣဣဣ တိုက် ၁၊ အခန်း ၃၀၊ လှည်းတန်း၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​ ၅၂၄၄၄၀။ ၂၅ ံ​ထဇုနေ ၁၄၆၊ အနော်ရထာလမ်း၊ ၁၆ လမ်းနှင့်လမ်းမတော်လမ်းကြား၊ လမ်းမတော်၊ ဖုန်း​၂၂၆၂၁၀။ ၂၆ ာံစတရေ င်္ုံမပုတရေ ဃရုပ ၇၉၊ လမ်းမတော်လမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်၊ ဖုန်း​ ၂၂၆၃၂၄။ ၂၇ ာံစတရေပိငေ ၂၃၂၊ ဆူးလေဘုရားလမ်း၊ ကျောက်တံတား၊ ဖုန်း​ ၂၈၇၅၂၀။ ၂၈ ံင်္ံင်္ံ (ာံယာနဂုနေ) အမှတ် ၄၅/ ၅၊ အခန်း ၁၂၊ ၊ ကမ ္ဘာအေးစေတီဘုရားလမ်း၊ မရမ်းကုန်း။ ၂၉ ံင်္ံင်္ံ (ဆ​ှုအခ) ၂၈၊ ဝေဇယန ္တာလမ်း၊ ၃ ရပ်ကွက်၊ တောင်ဥက္ကလာ။ ၃၀ ံင်္ံင်္ံ ၃၁၇၊ မဟာဗန္ဓုလလမ်း၊ ၄၁ လမ်းနှင့် ဗိုလ်အောင်ကျော်လမ်းကြား၊ ဖုန်း​၂၉၄၉၂၄။ ၃၁ ံင်္ံင်္ံ ထုဝရေ ၁၄၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း၊ ဗဟိုစည်အိမ်ယာ၊ လမ်းမတော်၊ ဖုန်း​ ၂၂၃၃၀၇။ ၃၂ ိံငရုလာဗ အမှတ် ၉၊ သစ္စာလမ်း၊ မဂင်္လာတောင်ညွန့်၊ ရန်ကုန်။ ၃၃ ိံရာငလေ အမှတ် ၅၀၊ လမ်းသစ် (မော်တင်)လမ်း၊ဖုန်း​ ၂၂၁၈၈၆။ ၃၄ ံဣဆဠ အမှတ် ၁၉၊ ၅၂ လမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၂၉၆၉၃၅။ ၃၅ ုေံ ဆဟေ ျှိ ၃၄၊ မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၃၆ ံဆည ၃၄ (ဒီ)၊ ခတ္တာလမ်း (ရှောလမ်း)၊ စမ်းချောင်း၊ ဖုန်း​ ၂၂၈၃၅၁။ ၃၇ ဖာငေ အမှတ် ၁၅၂၊ သိမ်ဖြူလမ်း၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ဖုန်း​ ၂၉၂၇၁၁။ ၃၈ ဖာရိတယ အမှတ် ၁၁၊ ဘုန်းကြီးလမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ဖုန်း​ ၂၂၆၂၉၉။ ၃၉ ဖင်္ံ​ှုနဧ အမှတ် ၃၉၊ ပထမထပ်၊ လမ်း ၃၀၊ ပန်းဘဲတန်း။ ၄၀ ဖရု၏စေစိုနာလ ဣ အမှတ် ၂၀ (က)၊ ရန်ကုန်အင်းစိန်လမ်း၊ စက်မှုတက္ကသိုလ်အနီး၊ အင်းစိန်။ ၄၁ ဖရု၏စေစိပုနာလ ဣဣ အမှတ် ၄၊ ကြွေရည်သုတ်ပစ္စည်းစက်ရုံရှေ့၊ သမိုင်းလမ်းဆုံ။ ၄၂ ရှုဆဧ တိုက် ၃၃၇၊ အခန်း ၁၆၊ အနောက်ရန်ကင်း၊ ဖုန်း​၅၅၂၅၈၁။ ၄၃ ရုယာလ ၈၇၊ လမ်း ၅၀၊ မြေညီထပ်၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ဖုန်း​ ၂၉၅၆၀၁။ ၄၄ ရဆ တိုက် ၁၊ အခန်း ၁၈၊ လှည်းတန်း၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​ ၅၂၇၅၄၀။ ၄၅ ဆင်္ံဆ အမှတ်၁၁/က၊ လှည်းတန်းလမ်းမ၊ ကမာရွတ်၊ ဖုန်း​ ၆၆၄၂၅၀။ ၄၆ ဆှဧ ဣ အမှတ် ၃၆၊ ရတနာလမ်း၊ မြေနီကုန်း၊ ဖုန်း​၂၂၅၇၁၈။ ၄၇ ဆှဧ ဣဣ တိုက်၄၊ လှိုင်ရတနာအိမ်ယာ၊ အမှတ် ၂ ဆပ်ပြာစက်ရုံအနီး လှိုင်။ ၄၈ ဆှဧ ဣဣဣ ၁၀၃၊ ၅၂ လမ်း၊ ပုဇွန်တောင်၊ ဖုန်း​ ၂၉၈၉၇၆။ ၄၉ ဆဟိနိနဂ ဠာနဒ ၁၂၁၊ ၅၁ လမ်း၊ ပုဇွန်တောင်၊ ဖုန်း​၂၉၅၅၆၈။ ၅၀ ဆနုဝ ဃာရဒနေ င်္ုံမပုတရေ (ဆဃင်္ံ) ၉၈၊ မြန်မာ့ဂုဏ်ရည်လမ်း၊ မဂင်္လာတောင်ညွန့်။ ၅၁ ဆု၏တ ဃိုဒေ ဣ အမှတ် ၅၂၊ ၁၉ လမ်း၊ လသာ၊ ဖုန်း​ ၂၂၆၈၂၅။ ၅၂ ဆု၏တ ဃိုဒေ ဣဣ အမှတ် ၁၉၊ စက်တွင်းလမ်း၊ အလုံ။ ၅၃ ဆု၏တ ဃိုဒေ ဣဣဣ မဂင်္လာဒုံ နှစ်ထပ်စျေးသစ်၊ အပေါ်ထပ်၊ မဂင်္လာဒုံ။ ၅၄ ဆတာနဒ၏ုရဒ င်္ိံတယ ၃၈၀၊ Fံဣ င်္ံနေတရေ, ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၅၅ ဆဥန အမှတ် ၅၀၇/၅၁၉၊ မဟာဗန္ဓုလလမ်းနှင့် ၂၈ လမ်းဒေါင့်၊ ဖုန်း​ ၂၈၄၆၅၀။ ၅၆ ထိမေ ရာဒို ဆငိနေငေ ၇၀၊ အင်းစိန်လမ်းမ၊ ၉ ရပ်ကွက်၊ လှိုင်၊ ဖုန်း​ ၅၃၁၁၅၁။ ၅၇ ထပါဇ င်္ုံမပုတရေ ဃရုပ (ထင်္ံဃ) အခန်း၂၊ တိုက် ၃/၅၊ မြေညီထပ်၊ ပဒုမ္မာလမ်းနှင့် စမ်းချောင်းလမ်းဒေါင့်၊ စမ်းချောင်း၊ ဖုန်း​ ၂၇၆၇၁၉။ ၅၈ ညိရဂိန ဂ/၂၅၈၊ ဆေးတက္ကသိုလ် ၂ ရှေ့၊ ဥက္ကာမှတ်တိုင်၊ ခေမာသီလမ်း၊ မြောက်ဥက္ကလာ၊ ဖုန်း​ ၆၉၉၅၀၆။ ၅၉ ွှာယFုဝါရဒ ဣ ၁၇၁၊ ပထမထပ်၊ လမ်းမတော်လမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ဖုန်း​ ၂၂၅၅၇၈။ ၆၀ ွှာယ၏ုဝါရဒ ဣဣ ၁၉၁၊ ပထမထပ်၊ ဦးချစ်မောင်လမ်း၊ ဗဟန်း၊ ဖုန်း​ ၅၄၈၄၃၁။ ၆၁ ွှဣန အမှတ် ၅ အေ၊ ရန်ကုန်အင်းစိန်လမ်း၊ ခဝဲခြံ၊ ဖုန်း​ ၆၆၂၄၈၅။ ၆၂ ွှိနနရေ အမှတ် ၂၀၂၊ ဦးဝိစာရလမ်း၊ ဗဟန်း၊ ဖုန်း​ ၂၈၃၀၅၈။ ၆၃ ွှဣထ ၄၅၉၊ ကုန်သည်လမ်း၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၆၄ ွှခ အမှတ် ၁၄ ဘီ၊ အနော်ရထာအိမ်ယာ၊ ပြည်လမ်း၊ ဖုန်း​ ၃၆၃၈၅။ ၆၅ ျှံင်္ံအ ၂၆၃၊ မဟာဗန္ဓုလလမ်း၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ဖုန်း​ ၂၉၄၁၂၈။ ကွန်ပျူတာသင်တန်း တက်ကြမလား ၁၉၉၆ ခုနှစ်ကို ပြန်လေ့လာကြည့်မယ်ဆိုရင် ကွန်ပျူတာဟာ အလွန်ခေတ်စားလာပြီး ကွန်ပျူတာသင်တန်းကျောင်းတွေ အများအပြား ပေါ် ထွက်လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ အောက်မှာ ဖော်ပြထားတာတွေကတော့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ရှိနေကြတဲ့ ကွန်ပျူတာသင်တန်းကျောင်းများ စာရင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကလဲ ကွန်ပျူတာဂျာနယ်က ကောက်ယူလို့ရတဲ့ စာရင်းဖြစ်ပါတယ်။ စာရင်းထဲမှာ မပါဘဲ ကျန်နေသေးတဲ့ သင်တန်းကျောင်း စာရင်းတွေ ရှိနေနိုင်ပါသေးတယ်။ ကွန်ပျူတာသင်တန်း တက်ရောက်လိုသူများအနေနဲ့ မိမိတို့နဲ့ သွားရေးလာရေးအရနဲ့ အဆင်ပြေမယ့် ကျောင်းကို ရွေးချယ်တက်ရောက်နိုင်ဖို့ ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။ (သင်တန်းကျောင်းများစာရင်းကို အဂင်္လိပ်အက္ခရာစဉ်အလိုက် ဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။) စဉ် ကျောင်းအမည် တည်နေရာ ၁ အင်္ံင်္ံဧဠ​င်္ာံနနုန ၁၂၆၊ ဆူးလေဘုရားလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၄၁၉၆၀၊ ၂၈၇၀၂၇။ ၂ အင်္ံဧ အမှတ် ၄၂/၄၆/၄၈/၅၀၊ ၃၁ လမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၂၄၆၅၈၃၊ ၂၄၆၅၈၂၊ ၂၈၃၂၃၄။ ၃ အစပငေတ​၂ အမှတ် ၄၄၁ (ဘီ)၊ ကုန်သည်လမ်း၊ ၄၃/၄၄ လမ်းကြား၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၀၈၈၁။ ၄ အတဟနော တိုက် (၁)၊ အခန်း (၂၄)၊ အင်းစိန်လမ်းမကြီး၊ လှည်းတန်း၊ ကမာရွတ်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၃၆၈၅၁၊ ၅၂၆၃၉၉။ ၅ င်္ံဧ အမှတ် ၈၇/၈၈၊ ဗဟိုစည်အိမ်ရာ၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၂၁၁၄၈။ ၆ င်္ံင်္ံ​အပပလေ အမှတ် ၁၅၁၊ လမ်း ၅၀၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၇ င်္ုံမပု​ထငေဟ အမှတ် ၉၁/၉၃၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်းနှင့် ၄၉ လမ်းဒေါင့်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၄၆၆၂။ ၈ င်္ံဆဆ အမှတ် ၃၆၄/၃၆၅ မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၇၄၁၆၆။ ၉ င်္ံထထ အမှတ် ၇၃၂၊ ကုန်သည်လမ်း၊ ၂၅/၂၆ လမ်းကြား၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၈၆၀၆၅၊ ၂၇၅၅၄၉။ ၁၀ ဓောမ အမှတ် ၈၉/၉၁၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ၁၁ Fုရညေရေ အမှတ် ၅၃၂၊ ကုန်သည်လမ်းနှင့် ၃၇ လမ်းဒေါင့်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၃၃၃၆၆၊ ၅၂၄၁၃၃။ ၁၂ Fုဝါရဒ ၁၆ (အေ) မေခလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၆၆၁၂၀၃။ ၁၃ ဃာဒါမာရ အမှတ် ၁၈/၂၄၊ ကွမ်းခြံလမ်း၊ အောင်ဆန်းအားကစားပြိုင်ကွင်းအဆောက်အဦ၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၇၃၀၈၈။ ၁၄ ဃေုငုမပ အမှတ် ၃၆၀၊ ပြည်လမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၂၄၂၇၃၊ ၅၂၆၆၁၅။ ၁၅ ဃဖ ထငေဟနုလုဂယ အမှတ် ၅၂၊ သီတာလမ်း၊ ကျောက်မြောင်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၄၂၃၉၈။ ၁၆ ှာဇလေ အမှတ် ၁၄၀၊ ၃၄ လမ်း၊ ကျောက်တံတား၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၁၇ ှဓ တိုက် (၁)၊ အခန်း (၁၈)၊ အင်းစိန်လမ်း၊ ကမာရွတ်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၂၇၅၄၀။ ၁၈ ဣဘံ အမှတ် ၁၂၀၊ မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၇၈၃၅၄။ ၁၉ ဣထ ၅၂၅/၅၂၇ မဟာဗန္ဓုလလမ်း၊ ၂၇/၂၈ လမ်းကြား၊ ပန်းဘဲတန်း၊ ရန်ကုန်။ ၂၀ Jျှထ အမှတ် ၂၁၂ (ဘီ)၊ ဆိပ်ကမ်းသာလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၄၉၃၀၉။ ၂၁ ဠနေိာ ၁၆၄/၁၇၃၊ ၃၃ လမ်း၊ ကျောက်တံတား၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၈၄၂၁၄၊ ၂၉၈၄၈၄။ ၂၂ ခံဓ အမှတ် ၅၅/၅၇၊ ဆိပ်ကမ်းသာလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၄၂၆၅၊ ၂၉၄၂၆၄။ ၂၃ ခုနေx ၂၄ ခဆှု​Fု၍ိတစု အမှတ် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ၂၅ ာံစတငေဟ အမှတ် ၂၁ (ဘီ)၊ ကန်ရိပ်သာလမ်း၊ မရမ်းကုန်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၆၆၅၇၄၇၊ ၆၆၂၁၃၇။ ၂၆ ာံစတရေ င်္ုံမပုတရေ ဃရုပ အမှတ် ၇၉, လမ်းမတော်လမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၂၆၃၂၄။ ၂၇ ာံစတရေပိငေ အမှတ် ၂၃၂၊ ဆူးလေဘုရားလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၈၇၅၂၀။ ၂၈ ံင်္ံင်္ံ အမှတ် ၃၁၇၊ မဟာဗန္ဓုလလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၄၇၂၄၊ ၂၉၄၇၂၈။ ၂၉ ံင်္ံဆ ​ှဖ အမှတ် ၉၈ (ဘီ)၊ အင်းလျားလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၁၃၁၇၈။ ၃၀ ံင်္ံထ​အငရေ အမှတ် ၁၇၂ (က) အနော်ရထာလမ်း၊ ၄၅ လမ်းထိပ်၊ ဗိုလ်တတောင်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၄၂၂၀။ ၃၁ ံဣထ အမှတ် ၁၁၀၊ (၂၉​၄​ဒီ)၊ ပြည်လမ်း၊ ၈​မိုင်၊ ရန်ကုန်။ ၃၂ ံခ ၎ ှ အမှတ် ၆၇၊ ၁၀ လမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၂၂၁၉၄၀။ ၃၃ ုံန အမှတ် ၅၁၊ ၁၅ လမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၃၄ ံ​ထဈုနေ အမှတ် ၁၄၆၊ အနော်ရထာလမ်း၊ (လမ်းမတော်နှင့် ၁၆ လမ်းကြား)၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၂၆၂၁၀။ ၃၅ ံယာန​ထေx အမှတ် ၄၈ (က)၊ သီရိမာလာလမ်းသွယ်၊ ၇​မိုင်ခွဲ၊ ပြည်လမ်း၊ မရမ်းကုန်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၆၆၃၁၉၂၊ ၂၉၀၁၂၄။ ၃၆ ံယာနမာရ ဘုရနေု အမှတ် ၃၇ ံယာနမာရ ခထ အမှတ် ၄၅၉၊ ကုန်သည်လမ်း၊ ဘိုကလေးစျေးလမ်းနှင့် ၄၂ လမ်းကြား၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၉၃၄၆။ ၃၈ ံယာနမာရ ွှုရလဒ ဓိစတရိဗုတိုန အမှတ် ၆၀၊ ဘုန်းကြီးလမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၂၄၆၁၈။ ၃၉ ှုကဒါ အမှတ် ၁၁၄၊ ကမ္ဘာအေးစေတီဘုရားလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၃၉၇၇၉။ ၄၀ ဖာငေ အမှတ် ၁၂၅၊ သိမ်ဖြူလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၇၉၃၅။ ၄၁ ဖာရိတယ အမှတ် ၁၁၊ ဘုန်းကြီးလမ်း၊ လမ်းမတော်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၂၆၂၉၉။ ၄၂ ဖရိမေ​ထငေဟ အမှတ် ၃၁၆/၃၁၇၊ ဟိုင်းစတားအဆောက်အဦး၊ ရာဇဓိရာဇ်လမ်း၊ လင်းစဒေါင်း၊ ဗိုလ်တထောင်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၉၈၅၅၁။ ၄၃ ဆံ င်္ုံ့ ဠတဒ့ အမှတ် (၃၀) အေ၊ အခန်း (၆)၊ ယောမင်းကြီးလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၄၆၃၆၀၊ ၂၄၉၈၈၂။ ၄၄ ထဓဃ အမှတ် ၀၀၀၊ ၃၃ လမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၄၅ ထလေလ ထငေဟနုလုဂယ အမှတ် ၁၁၈၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​ ၄၆ ထဟုတာ င်္ုံမပုတရေ င်္ံလိနိင ၂၇၊ ပြည်လမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၃၃၈၃၂၊ ၅၅၁၅၄၂။ ၄၇ ဥဧ ံယာနမာရ အမှတ် ၇ (အေ)၊ ပြည်လမ်း၊ လှိုင်မြို့နယ်၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၅၃၀၆၀၇၊ ၅၂၇၄၉၄။ ၄၈ ွှာယ၏ုရဝုရဒ အမှတ် ၁၇၁ (ပထမထပ်)၊ လမ်းမတော်လမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၂၅၅၇၈။ ၄၉ ွှိနနရေ အမှတ် ၂၀၂၊ ဦးဝိစာရလမ်း၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း​၂၇၉၂၂၅၊ ၂၈၃၀၅၈။ စဉ် အမည် တည်နေရာ စဉ် အမည် တည်နေရာ စက်မှုနည်းပညာတိုးတက်မှုနှင့် ထိပ်တိုက်ပြဿနာများ အောင်ရာဇာ ကွန်ပျူတာနဲ့ ဟန်ချက်ညီခြင်း အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်းပဲ ဒီဘက်ခေတ် မှာ ကွန်ပျူတာဟာ အကျော်ကြားဆုံး၊ လူတွေ က အားအထားဆုံးကိရိယာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲလိုပဲ အရင်ခေတ်တွေက လူတွေအင်မတန် အားထားခဲ့တဲ့ ကျော်ကြားခဲ့တဲ့ အရာပေါ့လေ။ တခြားဟာတွေလဲ ရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါတွေကို ပြန်ကြည့်ရင် နည်းနည်း အချိန်ကြာသွားတယ် ဆိုရင်ပဲ လူတွေ မျှော်လင့်သလို ဖြစ်မလာဘဲနဲ့ တန်ရုံပဲ ဖြစ်သွားတာတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ပျောက်ကွယ်သွားတာတော့ မဟုတ် ပါဘူး။ သို့သော်လည်း လူတွေ မျှော်လင့် သလောက် ကောင်းတာတွေ ဖြစ်မလာဘဲနဲ့ တန်ရုံပဲ သူလိုငါလိုပဲ ဖြစ်သွားတာတွေ အများ ကြီး ရှိပါတယ်။ ဥပမာပြမယ်ဆိုလို့ရှိရင် တစ်ချိန်တုန်းက ပိုးသတ်ဆေးတွေ၊ ပိုးသတ် ဆေးဆိုတာမှာ ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ သစ်ပင်တွေ မှာ ကျရောက်တဲ့ ပိုးကောင်တွေကို သတ်တဲ့ ဆေးရယ်၊ နောက်ပြီးတော့ လူတွေရဲ့ ကိုယ် ခန္ဓာထဲမှာ ဒုက္ခပေးနိုင်တဲ့ ပိုးတွေ သတ်တဲ့ ဆေးရယ် ဆိုပါတော့။ ပက်စီစထရိုက်တို့ အနတိဗိုတိင တို့ ခေါ်တာပေါ့လေ။ အဲဒါ တွေက တစ်ချိန်တုန်းက အင်မတန်ကျော်ကြား ပြီး လူတွေက အင်မတန် အထင်ကြီးခဲ့တယ်။ အင်မတန်မှ ကျော်ကြားခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်တော့ ဘာဖြစ်သွားလဲဆိုရင် ပိုးတွေက ပိုပြီးတော့ သန်စွမ်းတဲ့ ပိုးတွေ ပေါ်လာတယ်။ လူတွေက ရောဂါပျောက်မသွားဘဲနဲ့ ပိုဆိုးတဲ့ ရောဂါတွေပေါ်လာတယ်။ အဲဒါမျိုးတွေ ဖြစ် လာတော့ကာ အဲဒီ အင်မတန်ကျော်ကြားတဲ့ ဆေးတွေကလဲ နောက်ဆုံးတော့ ဘာဖြစ်သွား သလဲဆို သာမန်ပစ္စည်းတွေပဲ ဖြစ်သွားတယ်။ နောက်တစ်ခုက စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ပတ်သက် ပြီးတော့ အင်မတန်မှ ထွန်းကားခဲ့တာတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာလဲ လူတွေက အင်မတန် အထင်ကြီးပြီးတော့ အစားအသောက်တွေ အများကြီး စိုက်နိုင်မယ်၊ ပျိုးနိုင်မယ် ဆိုပြီး တော့ အထင်ကြီးခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းတော့ လဲ ထင်သလောက်မဟုတ်ဘဲနဲ့ မစားရတဲ့လူ တွေ အများကြီးရှိနေတုန်းပဲ တွေ့ရတယ်။ ဆရာဆိုလိုတာက ဒီ အဲဒါတွေဖြစ်သလို ကွန်ပျူတာလဲ အဲဒီလိုမျိုး မဖြစ်စေချင်ဘူး။ အဲဒီတော့ ဟန်ချက်ညီပြီးတော့ ဆက်လက် ပြီး တိုးတက်နေဖို့လိုပါတယ်။ အရင်တုန်းက ဖြစ်ခဲ့တာတွေကိုတော့ တံလျှပ်လို သဘော ထားမယ်ဆိုရင် တံလျှပ်ကိုမြင်ပြီး ရေပဲလို့၊ နောက်ပြီးတော့မှ ရေမဟုတ်ပါလားလို့ စိတ် ပျက်ကြတာတွေ အများကြီးပါ။ အဲဒါမျိုး ကွန်ပျူတာတော့ မဖြစ်ပါစေနဲ့လို့ ဆရာ ပြောလိုခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ အဲလို ကျဆင်းခြင်းမျိုး မဖြစ်အောင်လို့ ဘာတွေလိုတယ်ဆိုတာကို ဆရာ အနည်းငယ် ဉာဏ်မီသ လောက် တင်ပြသွားပါမယ်။ အဲဒီတော့ ဒီ ကွန်ပျူတာလုပ်ငန်းတွေ က အရှိန်မပျက် တိုးတက်ပြီး ထွန်းကားဖို့ ဘာလိုလဲဆိုလို့ရှိရင် ကျွမ်းကျင်သူတွေ လိုပါတယ်။ ကျွမ်းကျင်သူတွေ များများမွေးထုတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ ကျွမ်းကျင်သူတွေ မွေးထုတ်တဲ့ နေရာမှာလဲ ကလေးငယ်ငယ်လေးတွေကစပြီး စီမံချက်နဲ့ မွေးတာ ပိုကောင်းပါတယ်။ အခု အချိန်မှာ အခြေခံပညာကျောင်းတွေမှာ ကွန် ပျူတာတွေတပ်ဆင်ပြီး ကလေးတွေကို သင် ပေးနေတာ အင်မတန်မှ ကောင်းမွန်တဲ့ လမ်း ကြောင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတွေက အင် မတန်မှ တတ်လွယ်ပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားမှုလဲ ရှိပါတယ်။ လေ့လာမှုလဲ ရှိပါတယ်။ အိမ်တိုင်း အိမ်တိုင်းမှာ မေးကြည့်ပါ။ ထည ရှိတဲ့အိမ် တွေကိုကြည့်ရင် လူကြီးတွေထက် ကလေး တွေက တီဗီအဖွင့်အပိတ် ပိုပြီးကျွမ်းကျင်ပါတယ်။ ထည ဖွင့်တာတို့ ပိတ်တာတို့ ပုံ မကောင်းရင် ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ၊ နောက် ညဣဓဧှု ရှိတဲ့ အိမ်မှာလဲ အဲဒီအတိုင်းပဲ။ ကလေးတွေက စပဒေ ဘယ်လိုပြောင်းရမလဲ၊ စသဖြင့် ကိရိယာအမျိုးမျိုးကို သူတို့ပဲလုပ် တတ်တယ်။ လူကြီးတွေက သိပ်မတတ်ဘူး။ ဒါ ဘာပြသလဲ။ ကလေးတွေက အင်မတန်မှ တတ်လွယ်တယ်။ စိတ်ဝင်စားတယ်။ စူးစမ်း လေ့လာတယ်။ စသဖြင့် အဲဒီတော့ ကလေး တွေ သင်ပေးရင် မြန်မြန်တတ်မယ်။ ပြီးရင် ကြီးလာတဲ့အခါ ပိုတတ်တဲ့ပညာရှင်တွေ ဖြစ် လာမယ်။ အဲဒီတော့ ကျွမ်းကျင်သူများများ မွေးဖို့ ဆိုတဲ့နေရာမှာ ကလေးတွေကို အခြေခံ ပြီး မွေးထုတ်ဖို့ဆိုတာဟာ အရေးကြီးဆုံး ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာသာစကားသင်တဲ့နေရာမှာလဲ အဲလို ပါပဲ။ ကလေးတွေက အင်မတန်မှ တတ်လွယ် ပါတယ်။ မိမိ မိသားစုအတွင်းမှာပြောနေတဲ့ စကားကို ကလေးငယ်က သူ့ဘာသာသူ တစ်လုံးချင်း တစ်လုံးချင်း တတ်သွားတယ်။ ဘာမှ အထူးသင်ပေးစရာ မလိုဘူး။ အိမ်မှာ ပြောတဲ့စကားကို ကလေးကြားပြီး သူ့ဘာသာ သူ တတ်လာတာပဲ။ အိမ်မှာ မကြားရလို့ရှိရင် ကလေးက မတတ်ဘူး။ အိမ်မှာ မကြားရတဲ့ စကားက ကလေးမတတ်လို့ရှိရင် ကြီးလာတဲ့ အခါမှာ သင်ရတာ အင်မတန်မှခက်ပါတယ်။ သင်လို့ မရနိုင်လောက်အောင် ခက်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာလောကမှာ ဟန်ချက်ညီဖို့ ဘယ်လောက် အရေးကြီးတယ်ဆိုတာကို နောက် သာဓကတစ်ခုအနေနဲ့ ပြောချင်တာ တစ်ခုကတော့ (ဣင်္ံဠ၁၉၀၂) ကို တွေ့ဖူးကြ မှာပါ။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှာ ရှိပါတယ်။ ဝါယာကြိုးတွေအများကြီးနဲ့ အဲဒီစက်ကြီးဟာ အပိုပစ္စည်း မရနိုင်တဲ့အတွက် စက်ကို ရပ် လိုက်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အပိုပစ္စည်းရနိုင်ရင် ဆက်ပြီး သုံးလို့ ရနိုင်ပါတယ်။သို့သော်လည်း အဲဒီစက်သက်က ၁၀ နှစ်လောက် ပိုပြီးကြီး တဲ့ သက်တမ်းပိုရှည်တဲ့စက်တွေ၊ ရှေးကျတဲ့ စက်တွေ အမေရိကန်မှာ အခုထက်ထိ သုံး တုံးပဲရှိသေးတယ်။ သုံးတဲ့နေရာမှာလဲ တကယ့် ကို သေရေးရှင်ရေးကိစ္စတွေမှာ သုံးနေရတယ်။ အဲဒီတော့ ထိမေ မဂ္ဂဇင်းတစ်အုပ်မှာ ဖတ်လိုက်ရတာရှိတယ်။ အမေရိကန် အဲဒီမှာ ရေးထားတယ်။ ထဟေ ှုတပုတ င်္ုံနတရုလ ဖုဝရေ ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ရေးထားတဲ့ ဆောင်းပါးရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာ အမေရိကန် အတွက် မြို့ပြလေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေးပေါ့ လေ။ လေယာဉ်ပျံတွေကို တစ်စီးနဲ့တစ်စီး မတိုက်မိအောင်လို့ ဘယ်လောက်အမြင့်မှာ ပျံရမလဲ၊ ဘယ်လိုပျံရမလဲ ဆိုပြီးတော့ အောက် ကနေပြီးတော့ မြေပြင်ကနေပြီးတော့ ထိန်း ချုပ်ပေးနေတဲ့ လုပ်ငန်းပေါ့လေ။ အဲဒီလုပ်ငန်း မှာ သုံးနေတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေဟာ ကွန်ပျူ တာ တက္ကသိုလ် ပြတိုက်ထဲမှာ ထည့်လို့ရတဲ့ ကွန်ပျူတာထက် ၁၀ နှစ်လောက်ပိုပြီးကြီးတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ မိငရု ငဟိပ တစ်လုံးမှ မပါပါဘူး။ ဝါယာကြိုးတွေနဲ့ သုံးနေတဲ့ စက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစက်တွေက ပြင်တတ်တဲ့လူတွေက မရှိတော့ဘူး။ အငြိမ်းစားယူတဲ့လူနဲ့၊ ဘဝ တစ်ပါး ပြောင်းသွားတဲ့လူနဲ့ဆိုတော့ ပြင်ဆင် ထိန်းသိမ်းတတ်တဲ့လူတွေက တစ်ယောက် နှစ်ယောက်ပဲရှိတော့တဲ့ အခြေအနေမှာ ရောက် နေတယ်။ အင်မတန်မှ ဆိုးရွားနေတဲ့ အခြေ အနေပေါ့လေ။ ဒါ ဟန်ချက်မညီတာကို ပြတာပဲ။ အဲလို ဘယ်လိုဖြစ်တာလဲ စဉ်းစား ကြည့်လိုက်တော့ ဒီ ၁၉၈၀ လောက်တုန်းက လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေးကိုလုပ်တဲ့ တာဝန် ယူတဲ့လူတွေက လစာတိုးပေးပါဆိုပြီး သပိတ် မှောက်ကြတယ်။ ဝန်ထမ်း ၁၁၀၀၀ လောက် ရှိတယ်။ လခတိုးပေးပါဆိုပြီး သပိတ်မှောက် ကြတယ်။ အဲဒါကို တိုးမပေးဘဲနဲ့ ကွန်ပျူတာ အားကိုးပြီး အဲဒီလူတွေကို ဖြုတ်ပစ်လိုက် တယ်။ ၁၁၀၀၀ လောက် ဖြုတ်ပစ်လိုက်တယ်။ ဖြုတ်လိုက်ပြီးတော့ ဣဘံ ကုမ္ပဏီကြီးကို အားကိုးပြီးတော့ လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေး အတွက် ကွန်ပျူတာနဲ့ လုပ်ချင်တယ်ဆိုပြီး တော့ လုပ်ခိုင်းတယ်။ ၂ ဘီလီယံဒေါ်လာ ချပေးတယ်။ ကမ္ဘာမှာအကြီးဆုံးဖြစ်တဲ့ ဣဘံ ကုမ္ပဏီ ကြီးဟာ လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေးမှာ လိုအပ် တဲ့ ကွန်ပျူတာတို့ စု၏ဝါရေ တို့ကို တီထွင် လိုက်တာ တော်တော်နဲ့ မပြီးဘူး။ ၈ ဘီလီယံ လောက် ကုန်မယ်ဆိုပြီးတော့ ပြောတယ်။ တော်တော်နဲ့ မပြီးသေးဘဲနဲ့ နောက်တော့ ဘီလီယံ ၃၀ ကျော် ကျလာတယ် ပြောတယ်။ ဒီ င်္ှုံဆထ က ပြတ်ပေမယ့် လုပ်ငန်းက ဘာ မှ ထွက်မလာဘူး။ နောက်ဆုံးတော့ တော်ပါ တော့ဆိုပြီး ရပ်ပစ်လိုက်ရတယ်။ အဲဒီတော့ အဲဒီ ရှေ:ခေတ်က စက် ဟောင်းကြီးတွေနဲ့ပဲ ထိန်းသိမ်းနေတုံးပဲရှိသေးတယ်။ အဲဒီတော့ ဘာလုပ်မလဲဆိုလို့ရှိရင် ရှေ့ဆက် ဘယ်လိုလုပ်မလဲဆိုလို့ရှိရင် ၏ရေ ၏လိဂဟတ ဆိုတာ လုပ်မယ်တဲ့။ ဒီမှာတော့ ၏ရေ ၏ာလလ ဆိုတာ ကြားဖူးမှာပေါ့။ ၏ရေ ၏ာလလ ဆိုတာ လေထီးအလွတ်ခုန်ခုန်ချတာ။ ၏ရေ ၏လိဂဟတ ဆိုတာကတော့ မြေပြင်ကနေ လေ ယာဉ်ပျံ ထိန်းသိမ်းတာ မဟုတ်ပါဘူး။ လေ ယာဉ်ထဲမှာ သူ့ဘာသာသူ ထိန်းသိမ်းတာ ပါရမယ်။ နောက် သူ့ဘာသာသူ အနီးအနား မှာ လေယာဉ်ပျံတိုက်မိစရာ ဘာရှိမလဲ။ သူ့ ဘာသူ ကြည့်မယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဒီဂြိုဟ်တု နဲ့ ဆက်သွယ်ပြီးတော့ ဘယ်လိုသွားရင် ကောင်းမလဲဆိုတာမျိုးကို သူ့ဘာသူ ရှာတဲ့ စနစ် လုပ်သုံးမယ်ဆိုပြီးတော့ ပြောတယ်။ အဲဒါ ဘယ်တော့မှရမယ်ဆိုတာ မပြောနိုင် သေးဘူး။ အဲဒီတော့ ဒီ လေယာဉ်ပျံတွေ မောင်းနေ တဲ့ လူတွေ၊ လေယာဉ်ပျံတွေ စီးနေတဲ့လူတွေ ဟာ သန်းနဲ့ချီပြီးရှိတယ်။ အကုန်လုံးဟာ ဘုရား တပြီး စီးနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘယ် နေ့မှာ လေယာဉ်ပျံခြင်းတိုက်မိလို့ လူတွေ ရာနဲ့ချီပြီး သေမလဲဆိုတာ ကြားရမယ် မသိ ဘူး။ အဲဒီတော့ ဆရာ့ခေါင်းစဉ်နဲ့ ဘယ်လို ဆိုင်မလဲဆိုရင် ကွန်ပျူတာအားကိုးပြီး လုပ် တာ ဟန်ချက်မညီဘူးလို့ သုံးသပ်ရင် ရပါ မယ်။ ဒါကြောင့် ဟန်ချက်ညီဖို့ အင်မတန် အရေးကြီးပါတယ်လို့ ဆရာ ပြောချင်ပါတယ်။ ကိုယ့်တိုင်းပြည်ကဟာအကြောင်း တစ်ခု ဆရာပြောချင်ပါတယ်။ တစ်နေ့က မိတ်ဆွေ တစ်ယောက် တွေ့ပါတယ်။ သူတို့က ရေကြောင်းပေါ့လေ။ လေကြောင်း မဟုတ်ဘူး။ ရေကြောင်းသဘေင်္ာ သွားလာရေးအတွက် ဒီရေ အခြေအနေ သိချင်တယ်။ ဒီရေ တွက်ဖို့ ဆရာ့ လာအကူအညီတောင်းတယ်။ ဆရာတော့ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှာပဲ ရှိတယ်။ တတ်တဲ့ လူတစ်ယောက်ပဲ ကျန်တော့တယ်လို့ ကြောက်လန့်သွားအောင် ပြောလိုက်တယ်။ တတ်တဲ့လူ တစ်ယောက်ပဲ ရှိတယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုရင် ဒါမှ သူတို့ဟာသူတို့ ကိုယ့်လူကိုယ် မွေးရမှာ ဖြစ်တယ်။ ကိုယ့်ဆီမှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်းကို ဒါတွေ တွက်တတ်အောင် သင်ကြားပြီးတော့ လိုအပ်တဲ့ စက်ကိရိယာတွေ ဝယ်ပြီးတော့ သူ့ဟာသူ လုပ်မှ ဖြစ်မှာ တစ်ချိန်လုံး ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်ကို အားကိုးနေလို့ မဖြစ်ဘူး။ တခြားဌာန ဘယ်ဌာနမှ အားကိုးနေလို့မဖြစ် ဘူး။ ကိုယ့်ဟာကိုယ်လုပ်မှ ဖြစ်မှာ။ အဲဒီတော့ အဲဒီမှာလဲ ဒီ ကွန်ပျူတာအသုံးချတဲ့ ဌာနတွေက ကိုယ့်ဟာကိုယ်လုပ်မှ ဖြစ်မှာ။ အဲဒီတော့ အဲဒီမှာလဲ ဒီကွန်ပျူတာအသုံးချတဲ့ ဌာနတွေက ကိုယ့်ဟာကိုယ် ဘယ်လောက် လုပ်ကြမလဲ။ နောက်တက္ကသိုလ်ကြီးကို ဘယ် လောက် အားကိုးကြမလဲ။ တချို့ အဲဒီမှာလဲ ဟန်ချက်သဘောမျိုး လိုအပ်ပါတယ်။ ဟုတ် လား၊ ဒီရှိသမျှလုပ်ငန်းကို ကိုယ့်ဟာကိုယ် လုပ်ဖို့လဲ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒီ တချို့ဟာကျတော့ တက္ကသိုလ်ကိုပဲ အားကိုးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဘယ်ဟာတွေအတွက် တက္ကသိုလ် ကို အားကိုးမလဲ။ ဘယ်ဟာတွေအတွက် ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် လုပ်မလဲဆိုတာကို မျှမျှ တတ စဉ်းစားပြီး ဟန်ချက်ညီညီ လုပ်ကြဖို့ အင်မတန်မှ အရေးကြီးပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကလေးတွေကနေစပြီးတော့ ဝန်ထမ်း ကွန်ပျူတာကျွမ်းကျင်တဲ့ဝန်ထမ်း တွေ မွေးထုတ်တဲ့နေရာမှာ အရေးကြီးဆုံး အချက်တစ်ချက်က ဘာလဲဆိုရင် ဗာစိင ဆိုတဲ့ ဃနေရောလ ဖရိနငိပလေ ကောင်းကောင်း ပိုင်အောင်သင်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဘာ ကြောင့်လဲဆိုရင် စက်တွေပြောင်းသွားလို့ရှိရင် လုပ်ငန်းပြောင်းသွားလို့ရှိရင် ပြန်ပြန်ပြီးတော့ သင်ရတာရှိပါတယ်။ နဝေ တရာိနိနဂ ပေါ့ လေ။ အဲလို နဝေ တရာိနိနဂ လုပ်တဲ့အခါမှာ အခြေခံကောင်းကောင်း ပိုင်လို့ရှိရင် အင်မတန် မှ လွယ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ ဒီလေ့ကျင့် သင်ကြားရာမှာ ဘာစိင င်္ုံနစတရုငတိုန, ဃနေရောလ င်္ုံနစတရုငတိုန ကောင်းကောင်း ပိုင်အောင်လုပ်ဖို့ သတိပြုသင့်တယ်လို့ ဆရာ ယူဆပါတယ်။ ဟိုအရင်တစ်လောတုန်းက ဆရာ အငြိမ်းစားမယူခင်တုန်းကပေါ့လေ။ အမေရိကန်ရောက် လူငယ်တစ်ဦးက ဆရာ့ကို မေးတယ်။ မြန်မာပြည်မှာ ဘာပရိုဂရမ်တွေ ခေတ်စားလဲတဲ့။ ဘာ ဠာဂုါဂေ တွေ ခေတ် စားသလဲတဲ့။ ဘာတွေသင်ရင် ကောင်းမလဲ တဲ့။ တော်ကြာ ဟိုမှာသင်လာတဲ့ဟာ ဒီရောက် ရင် သုံးမရဖြစ်နေမှာစိုးလို့။ အဲဒီတော့ ဆရာ ပြန်ဖြေလိုက်တယ်။ အမေရိကန်မှာ ခေတ်စား တာကို သင်ခဲ့ပါ။ အမေရိကန်မှာ ခေတ်စားတဲ့ ဟာ မကြာမီ ဒီမှာလဲ ခေတ်စားမှာပဲ။ အမှန် က ဒါ ဘာပြသလဲဆို ထငေဟနုလုဂယ ထရာနစ၏ရေ အင်မတန် မြန်တာကို ပြတာ။ နိဂုံးချုပ်အနေနဲ့ ဆရာပြောချင်တာက တော့ တခြားဟာတွေဖြစ်သွားသလို၊ လူတွေ အင်မတန်အထင်ကြီး အင်မတန် အားကိုးတဲ့ ဟာတွေ နောက်ဆုံးတော့ ဘာမှ မဟုတ်တာ၊ သိပ်မဟုတ်တာဖြစ်သွားသလို ကွန်ပျူတာလုပ် ငန်းတော့ မဖြစ်ပါစေနဲ့လို့ ဆုတောင်းရင်း နိဂုံးချုပ်ပါတယ်။ ဒေါက်တာတင်မောင် ပါမောက္ခချုပ် (အငြိမ်းစား)၊ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဒေါက်တာတင်မောင် ဒေါက်တာတင်မောင် ၁၇၊ ၂၊ ၁၉၃၄ ခုနှစ်၌ အဖ ပညာရေး ဝန်ကြီး ဦးကာ၊ အမိ ဒေါ်သိန်းရင်တို့က မွေးဖွားပြီး မွေးချင်း လေးယောက်အနက် အငယ်ဆုံးဖြစ်သည်။ ရန်ကုန် စမ်းချောင်းရှိ ဆတ့ ဖဟိလုမနောစြု င်္ုံနညနေတ, မန ္တလေး ဆတ့ Jုစပေဟစြု င်္ုံနညနေတ နှင့် ရန်ကုန် ထထင်္ံ တို့တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၂ တွင် အစိုးရပညာတော်သင်အဖြစ် လန်ဒန် တက္ကသိုလ်သို့ တက်ရောက်ခဲ့ကာ ဘ့ဆင(ာံတဟစ) ကို လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် ံ့ဆင (ာံတဟစ) ကိုလည်းကောင်း ရရှိခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ မှ ၁၉၇၆ အထိ ရန်ကုန်တက္က သိုလ် သချင်္ာဌာနတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၀​၇၅ တွင် လန်ဒန်တက္ကသိုလ် ပါရဂူဘွဲ့ သွားရောက်ရယူခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ တွင် တက္က သိုလ်များ ကွန်ပျူတာ ညွှန်ကြားရေးမှူး၊ ၁၉၈၆ တွင် ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဌာနမှူးနှင့် ၁၉၈၈ တွင် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ် အဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ၁၉၉၄ တွင် ကွန် ပျူတာတက္ကသိုလ်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။ သက္ကရာဇ် ၂၀၀၀ မြန်မာ့ ဣန၏ုရမာတိုန ထငေဟနုလုတယ ဣနဒုစတရယ ဣထ ဣနဒုစတရယ ဣန ျှောရ ၂၀၀၀ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဣထ နည်းပညာနဲ့ ပတ် သက်လို့ နည်းနည်း ပြောချင်ပါတယ်။ အဲဒီ ဣထ ဣနဒုစတရယ ဣန ျှောရ ၂၀၀၀ ကျွန်တော်တို့က ဣနဒုစတရယ လို့ ပြောလိုက်တဲ့ အခါကျတော့ သုံးလိုက်တဲ့ စာလုံးပမာဏနဲ့ ဣထ ဣနဒုစတရယ ကြီး မြန်မာပြည်မှာ ရပ်တည် ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်လို့ ကျွန်တော်တို့စံ၊ တခြားနိုင်ငံများရဲ့ စံနှုန်းအတိုင်းတော့ စံထိုး ပြီးတော့ ကြည့်လို့ မရနိုင်သေးပါဘူး။ သို့သော် စီပွါးရေးနဲ့ ဣထ နဲ့ ကျွန်တော်တို့အခု ထငေဟနုလုဂယ ကို ထငေဟနုလုဂယ အနေနဲ့ ကြည့်ရာကနေပြီးတော့ တကယ်တော့ ဘာ ပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီနေ့ တိုင်းပြည်စီပွါးရေး တိုးတက် မှုနဲ့တွဲပြီးတော့ ကြည့်နိုင်ဖို့အတွက်ကို နည်း နည်း ကိုယ်လေ့လာဆည်းပူးမိသလောက် သိသလောက် ပြောချင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့မှာ ဣထ ဣနဒုစတရယ မရှိသေး လို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဣထ စွမ်းအား တိုးတက်မှု နောက်ကျနေသေးလို့ပဲဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်နေပါစေ၊ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ လက်ရှိ အနေ အထားက ထူးထူးခြားခြား ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အနေအထားများစွာ ရှိနေပါတယ်။ ဒါ အား လုံးသိတဲ့အတိုင်းပဲ၊ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာ နိုင်ငံရဲ့ ဧငုနုမိင ဓညေလေုပမနေတ ကို ဒါ အခု နိုင်ငံတကာရဲ့ အသိအမှတ်ပြုထားမှု ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်အထိ အညရောဂေ ၇့၆ ပရေငနေတ ဃ့ဓ့ဖ စီပွါးရေး တိုးတက်မှုနှုန်း ရှိတယ်။ အဲဒီလိုအနေအထားမျိုး ရှိနေတယ်ဆို ရင် နောင်လာမယ့်နှစ်တွေမှာ ဘယ်လောက် တောင် မှန်းထားလဲဆိုတော့ ဃ့ဓ့ဖ တိုးတက် နှုန်း ၉ ပရေငနေတ ပလုစ လောက် မှန်းတယ်။ ဒါတော်တော်ကိုမြင့်တဲ့နှုန်းထား ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ တစ်နည်းအားဖြင့် ပြောရရင် ကျွန် တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လက်ရှိအနေအထား ဟာ အခြေအနေအရပေါ့၊ ကိုယ့်တိုင်းပြည်ရဲ့ ကြိုးစားမှုကြောင့်လဲ ပါပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကမ္ဘာရဲ့ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှု၊ နောက် ဒေသရဲ့ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှု အားလုံးဟာ တစ်ဆက် တစ်စပ်တည်း ရှိသွားတဲ့အခါနဲ့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံဟာ တစ်ခါတည်း နှစ်တိုတောင်းတဲ့ ကာလလေးအတွင်းမှာ စီပွါးရေး တိုးတက်တဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ်သို့ မြင်နေရပြီလို့ ကျွန်တော် တို့ ဆိုချင်ပါတယ်။ ဒါ ထူးခြားတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲလို အဘက်ဘက်ကကြည့်ရင် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုနဲ့ကျတော့ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံက ၄ ဘီလီယံနီးပါးလောက် ဣနညစေတမနေတ ရှိနေ တယ်။ အဲဒီတော့ ဒီအရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံ ထဲမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံတဲ့ နိုင်ငံအားလုံးထဲက လိုက်ရှာတဲ့အခါကျတော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နိုင်ငံက ဗီယက်နမ် နှိုင်းယှဉ်ရင် တော်တော် နီးနီးစပ်စပ် ရှိနေတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဣထ ဧရိယာမှာ ယခုမှ ဖွံ့ဖြိုးမှုစနေတဲ့ အရှေ့ တောင်အာရှမှာ အားလုံးနဲ့ယှဉ်ရင် သူတို့ တိုင်းတာတဲ့ စံနဲ့ တိုင်းတာတဲ့အခါကျတော့ ဗီယက်နမ်က ၇၈ မှတ်နဲ့ ပထမရတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်က ၇၆ မှတ်နဲ့ ဒုတိယရတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျန်တာတွေနဲ့ ကြည့်လိုက်တဲ့ အခါကျတော့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ စံနှုန်းသတ်မှတ်ချက် နည်းနေပါသေးတယ်။ သို့သော်လည်း ပုတနေတိာလ အတိုင်းအဆ ကျပြန်တော့ ခန့်မှန်းလို့မရအောင် မြင့်နေတာ တွေ့ရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ ဆိုပြီးတော့ ဖြစ်နေတဲ့ အချိန်နဲ့လဲ တိုက်ဆိုင်နေပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုကို မြင်နေရတဲ့အချိန်၊ အရှိန်ယူ နေရတဲ့အချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်ဟာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက်ကို အဆင်သင့်ဖြစ်ပြီ လား။ ဣထ ဣနဒုစတရယ လိုအပ်ချက်တွေ အဆင် သင့် ဖြစ်ပြီလား၊ မေးဖို့ဖြစ်လာပါတယ်။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ပြောရရင်တော့ ဣထ ဣနဒုစတရယ လို့ ပြောဖို့ စကာစပဲ ရှိသေးတယ်။ သို့သော် ထငေဟနုလုဂယ ဆိုတာ ထရာနစ၏ရေ ကို လုပ်ယူလို့ရတာဖြစ်တဲ့အတွက် ချက်ချင်း လက်ငင်း ဆိုသလို ရလာနိုင်တယ်။ ကျွန် တော်တို့ သာမန် စဉ်းစားရင်တော့ ဒီ ထငေဟ​နုလုဂယ ဟာ ကျွန်တော်တို့နဲ့ အဝေးကြီး။ ဒါပေမယ့်လဲ ကျွန်တော်တို့တွေ အားထုတ်စရာ အများကြီး မလိုဘဲနဲ့ အခြေအနေပေးမှုကိုသာ ဖန်တီးလိုက်ရင်တော့ စောစောက ဝေးတယ် ဆိုတာ အနီးကလေး ချက်ချင်းဖြစ်သွားမှာ။ ဒါကို အမြန်အားထုတ် ဖြည့်ဆည်းပေးမယ့် လူတွေကလဲ အားလုံး ကြည့်ပြီး အဆင်သင့် စောင့်နေကြတာ။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ဒီ ဣထ ဣနဒုစတရယ ကြီး ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်ရေး အတွက်ကို ကျွန်တော်တို့ကတော့ အကောင်း ဘက်ကနေ မြင်တဲ့အနေနဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေ ထားပြီး ျှောရ ၂၀၀၀ မှာ မြန်မာနိုင်ငံ ဣထ ဣနဒုစတရယ ကြီးကို ကျွန်တော်တို့ အရိပ်အငွေ့ မက တွေ့ရပါလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်က ပြောချင်ပါတယ်။ ဘယ်ရှုထောင့်ကနေပဲကြည့်ကြည့် တစ် ဘက်က စီပွါးရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာတော့ စီပွါးရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို သယ်ဆောင် မယ့် နည်းပညာအတွက်ကလဲ မရှိမဖြစ် အားလုံး ယူဆောင်လာရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်ကိုပြန်ကြည့်တော့ အားရပါးရ သိပ်ပြီး ရင်းနှီး မြှုပ်နှံထားတာ ဘာမှ မရှိသေးဘူး။ ဘာမှ မရှိသေးတာကိုက ဒါ ထဟိစ ိစ ာ ညရေယ ဗိဂ ပုတနေတိာလ ၏ုရ ထဟေ ဣနညစေတုရ ဖြစ်တယ်။ ွှေငါန ဒု ညေရေယ​တဟိနဂ အဲလိုဖြစ်တာကိုး။ ပြောင်းပြန် ပြန် စဉ်းစားတော့ သူတို့က ရေရေရာရာ မရှိသေး ဘူး။ အကုန်လုံးလာလိုက်ရင် မရှိသေးတာ ကိုက တန်ဖိုးကြီးမားပြီးတော့ လုပ်စရာတွေ လုပ်စရာတေ၊ွ လုပ်စရာတွေလို့ မြင်ကြတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ ကျွန်တော်တို့ ဒီ မြန်မာနိုင်ငံ ရဲ့ လက်ရှိအနေအထားမှာ ဣထ ိနဒုစတရယ အနေနဲ့ မရှိသေးသော်ငြားလည်း နာတုရာလ ရစေုရငစေစ အနေနဲ့ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့မှာ ရှိတဲ့ ှုမာန ရစေုရငစေ ၏ိx ဖြစ်တဲ့ တိုင်းပြည်၊ သယံဇာတပြည့်စုံတယ်လို့ သတ် မှတ်ခြင်း ခံရတာရယ်၊ လူတွေက ၏ိx ဖြစ် တာ၊ ဒီကနေ့ ကျွန်တော်တို့ ရောက်ရှိနေတဲ့ နေရာကလဲ ာံနပုဝရေ ဓညေလေုပမနေတ အတွက်လုပ်နေတဲ့ နေရာ ဌာနတစ်ခုလဲ ဖြစ် နေတယ်ဆိုတာ တွေ့ရမှာပါ။ ဒါတွေကိုက ကြီးမားတဲ့ အခွင့်အလမ်းကြီး တစ်ခုပါပဲ။ဒါကို အသုံးချဖို့၊ အသုံးချနိုင်ဖို့ပဲလိုပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဒီလိုမျိုး အထွေထွေ အခြေ အနေပေးမှုကြီးတွေနဲ့အတူ စဉ်းစားကြည့်လိုက် ရင် ကျွန်တော်တို့ အရင်တုန်းက ကွန်ပျူတာ ဆိုတာ ရန်ကုန်ဆိုတဲ့ နေရာဒေသတစ်ခုပဲ ဖြစ်နေရာက အခု ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဆောင် ရွက်လုပ်ကိုင်မှုက တစ်ပြည်လုံးအတိုင်းအတာ ဖြစ်နေတဲ့အခါကျတော့ တစ်ပြည်လုံး အတိုင်း အတာ လူဦးရေ ၄၅ သန်းရဲ့ လိုအပ် ချက် ဥပမာ ဧဒငါတိုန ကဏ္ဍပဲ ကြည့်လိုက်ရင် ကျောင်းသူ ကျောင်းသားပေါင်း ၈ သန်းရှိတဲ့ ကျောင်းသူ ကျောင်းသားထုကို ဣထ ဧဒငါတိုန ပေးမယ် ဆိုလို့ရှိရင် ပေးဖို့အတွက် ရှိရမယ့်အင်အား၊ လိုအပ်မယ့် ကွန်ပျူတာ အရေအတွက် တွဲဘက်ပြီး ထရာိန လုပ်ပေး ရမယ့် ထရာိနရေ တွေ၊ အဲဒါတွေကို စီပွါး ရေးရှုထောင့်က ကြည့်မယ်ဆိုရင် အဲဒီ ဣနဒုစတရယ ကြီးကိုက အဲဒီ လိုအပ်ချက်ကြီးကိုက အကြီးကြီး ဖြစ်နေတယ်။ တစ်ခါ အခုလို တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးလာတဲ့ လုပ်ငန်းကိုင်ငန်းတွေနဲ့ ပုဂ္ဂလိကပါမက အစိုး ရဌာန စဉ်းစားကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ကျွန် တော်တို့ နိုင်ငံတော် အဖွဲ့အစည်းတွေမှာ င်္ုံမပုတရေိဇာတိုန ဆိုတာဟာ တကယ် တော့ ကျကျနန မရှိသေးဘူး။ ကြီးကြပ်တဲ့ လူက မြင်လိုက်မယ်ဆိုရင် ဘယ်အစိုးရဌာန အဖွဲ့အစည်းပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဒီနေ့ သူနဲ့ လိုက်လျော ညီထွေဖြစ်မယ့် စီပွါးရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အလုပ်တိုးတက် များပြားလာမှုနဲ့ လိုအပ်တဲ့ င်္ုံမပုတရေိဇာတိုန အရ လိုအပ်မယ့် လိုအပ် ချက်တွေဟာ အစိုးရဌာနတစ်ခုထဲမှာကိုက အများကြီးပဲ ရှိနေတယ်။ အဲဒါကိုပဲ မြင်ပြီး တော့ ကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်လဲ ကွန်ပျူတာ ရောင်းချင်တဲ့ လူတွေ၊ ဆယစတမေ ဓညေလေုပမနေတ လုပ်ချင်တဲ့လူတွေ စသည်အားဖြင့် မာရကတေ က အများကြီး ဖြစ်နေတယ်။ ကျွန် တော်တို့ ကုမ္ပဏီအသီးသီး၊ နိုင်ငံအသီးသီး ကလဲ ဒါကိုပဲ တော်တော်လေးကို ကြည့်ရှုနေ တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထင်ရှားတာကတော့ ဒီနေ့ ကျွန်တော် တို့ ဣနတရေနာတိုနာလ ဗရာနဒ တွေ ရောက်နေ တယ်။ ဒီပေါ်မှာတင် အားလုံး ဣဖင်္ံ, ဣဘံ, င်္ုံပါသ, အပပလေ ပြောမယ်ဆိုရင် အစုံ အကုန်လုံး ရှိတယ်။ သူတို့တွေက အကြောင်း မဲ့ဝင်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့တွေက ာံရကတေ ရစောရငဟ ကို သေသေချာချာ လုပ်ပြီးတော့ လာတာ။ ဒီအချိန်မှာတော့ ဒီ ဣနဒုစတရယ ကို ဝင်ဖို့လိုပြီ၊ ဝင်နိုင်ပြီဆိုတာကို သူတို့တွေ အားလုံး ကျွန်တော်တို့က ာံရကတေ ရစောရငဟ လုပ်ပြီး ဝင်ရောက်လာတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့ ကျကျနန မလုပ်ရသေးသော်ငြားလည်း သူတို့တွေ လာ ရောက်တဲ့ ပုံသဋ္ဌာန်ကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ာံရကတေ ိစ ရောဒယ လို့ ကျွန်တော်တို့ ပြော နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဘယ်ဘက်ကပဲ ကြည့်ကြည့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ကိုယ့် ဟာကိုယ် ဣနဒုစတရယ ကြီး ထူထောင်နိုင်သည် ဖြစ်စေ၊ မထူထောင်နိုင်သည်ဖြစ်စေ ဣနဒုစတရယ ကြီးကတော့ ရှိလာတော့မှာပဲ။ ကွန်ပျူ တာတက္ကသိုလ်ကနေပြီး ထရာိန လုပ်ပေးထား တဲ့ အကြီးစား အလတ်စား အငယ်စား လူ ပုဂ္ဂိုလ် အသီးသီး အကုန်လုံးဟာဖြင့် အခု လောက်ကလေးရှိတဲ့ ဒီကွန်ပျူတာ လုပ်ငန်း တွေနဲ့တောင် စဟုရတာဂေ ဖြစ်နေတယ်။ စဟုရတာဂေ ဖြစ်တဲ့အတွက် အလုပ်လုပ်ရာမှာ အလုပ်တစ်ခုကို ဝင်တာကို ဝင်လိုက်၊ မကြိုက် တော့ နောက်နေ့ကျ ဟိုကုမ္ပဏီပြောင်းလိုက်၊ တော်ကြာကျ ဒီကလူက ဟိုပြောင်းသွားလိုက်၊ ဟိုကလူက ဒီပြောင်းလာလိုက်နဲ့ အဲဒီလို ဖြစ်နေကြပြီ။ ဒါတောင်မှ ဣထ ဣနဒုစတရယ ဆိုတာ မဟုတ်သေးဘူး။ ဘာမှမရှိသေးဘူး။ အငွေ့အသက်လေးနဲ့ ဟန်လောက်ပဲ မြင်နေရ သေးတဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်ဟာ တကယ့်ကို ဣထ ဣနဒုစတရယ ရှိနိုင်ဖို့အတွက် အခြေအနေပေးနေ ပါတယ်။ အခြေအနေပေးဖို့အတွက်ကလဲ ာံရကတေ ကလဲ ရှိနေပါတယ်။ အခြေအနေ ပေးဖို့အတွက်ကလဲ ာံရကတေ ကလဲ ရှိနေပါ တယ်။ အဲဒီ ာံရကတေ ထဲကို ဝင်ပြီး လာ လုပ်မယ့် Fုရေိဂန ဣနညစေတုရ တွေကလဲ အားလုံး အဆင်သင့်ရှိနေပါတယ်။ တကယ် တော့ ဆု၏ဝါရေ ၏ုနဒ တစ်ခု ရောက်လာ လိုက်ရင် သူတို့နဲ့အတူ အကုန်ပါလာမှာ။ ထငေဟနုလုဂယ လဲ ပါလာမယ်။ ဧသိုပမနေတ တွေလဲ ပါလာမယ်။ ကျွန်တော်တို့ တစ်တွေကို ထရာိန လုပ်မယ့် ထရာိနရေ ဆို လဲ ပါလာမယ်ဆိုတော့ သူတို့လိုချင်တာက ကျွန်တော်တို့ဆီက ဈေးပေါနေသေးတဲ့ ဣနတလေလိဂနေတ ဖြစ်တဲ့ မာနပုဝရေ ကို လိုချင် တာ၊ ဒါကလဲ ကျွန်တော်တို့မှာ အဆင်သင့် ရှိနေတယ်။ နိုင်ငံတော်ကလဲ ဒီလို ဣနဒုစတရယ ကြီး ဖြစ်လာအောင် ဘက်စုံ ထောင့်စုံ ကနေ ပံ့ပိုးလှုပ်ရှားနေလေတော့ ဣနဒုစတရယ ကြီး ပေါ်လာမယ်ဆိုတာ ကျွန်တော် မမှိတ် မသုန် ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒီကနေ့ ကွန်ပျူ တာတက္ကသိုလ်မှာရှိတဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေ၊ ကျောင်းသူကျောင်းသား အကုန်လုံးကလဲပဲ အဲဒီ ဣနဒုစတရယ ကြီးမှာ ကိုယ် ဘယ်နေရာ မှာ ရှိနေမလဲ စဉ်းစားဖို့လိုပါတယ်။ ဒီလိုပဲ ကွန်ပျူတာလောကထဲမှာ အသီးသီး အသက ရှိနေကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ် ကြီး​ငယ် အားလုံးကလဲ ဒီလိုပဲစဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်။ အခြေအနေက အစပိုင်းဖြစ်နေသေးလို့ ရိုးရိုး ညရေယ င်္ုံမမုန ဆု၏ဝါရေ ဓညေလေုပမနေတ တုလစ တွေနဲ့ လုပ်နေကြသေးပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ အဲဒီလို လုပ်လို့ မရနိုင်ဘူး၊ ပြောင်းလဲမှ ရ မယ်။ အခုကို အဲဒီလိုလုပ်နေတဲ့ ဗုစိနစေစ က တော်တော်မှားချင် မှားမလား မသိဘူး ပြောချင်ပါတယ်။ ဒီ ဣနဒုစတရယ မှာ ဒီနေ့ထိ ကျွန်တော်တို့ လုပ်နေကြတုန်း။ ကျွန်တော်တို့ မိတ်ဆွေတွေ ပြေးရေကြည့်လိုက်ရင် အမြဲတမ်း ဒီ င်္ိံရငလေ မှာ လက်ငါးချောင်း၊ နှစ်ဘက် ထောင်လို့ရတဲ့ ဦးရေမှာပဲ ရှိတယ်။ င်္ုံမပုတရေ ဗုစိနစေစ လုပ်ရတာက သိပ်ပြီး ဂုဏ်ရှိတာပဲ။ ဒါပေမယ့် မာရဂိန က နည်းနည်းလေးပဲ ရှိတာ။ ကျွန်တော်တို့ ဒီ ဣနဒုစတရယ မှာ လုပ်တဲ့အတွက် အမေရိကန် နိုင်ငံမှာ ဒီ ဣနဒုစတရယ မှာ လူတွေ ချမ်းသာသ လိုမျိုး ချမ်းသာခြင်းမျိုး မကြုံရသေးပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့တွေက မချမ်းသာရင် နေပါစေ၊ ဒီလို လုပ်နေရတာကိုပဲ ပျော်နေကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့တွေ ဒီဟာကို ဝါသနာပါပါနဲ့ လုပ်နေကြတယ် ဆိုပေမယ့် ဒီ ဣနဒုစတရယ ထဲမှာ သိပ်ပြီးထိုင်နေလို့လဲ မရဘူး။ ပြေးလွှား ပြီး ရုန်းကန်နေရတယ်။ ာံရဂိန ညရေယ ညရေယ စမာလလ, ဒါပေမယ့် ဒီ ဣနဒုစတရယ ကို ကျကျနန အကွက်ကျကျနဲ့ စီမံပြီးတော့ သွားလိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ တစ်သက်လုံး စား မကုန်နိုင်လောက်အောင် ချမ်းသာနိုင်တဲ့ ချမ်းသာခြင်း သုခကို ရနိုင်မယ့် ဣနဒုစတရယ ဖြစ်တယ် ဆိုတာတော့ ကျွန်တော် တင်ပြလို ပါတယ်။ ဦးတင်၀င်းအောင် (ံင်္ံင်္ံ) ဦးတင်၀င်းအောင် င်္ှုံံဖဥထဧရ ညဣရဥဆ တို့၏ ထင်ရှားသော လက္ခဏာများ ကွန်ပျူတာဂျာနယ် အထူးထုတ်အတွက် အမှတ်တရအဖြစ် စုဆောင်းထားမိသမျှ ကွန် ပျူတာ ညဣရဥဆ ဆဣဃနအထဥရဧ များကို ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။ ဖော်ပြပါ ညိရုစ ဆိဂနာတုရေ တို့တွင် ညိရုစ အမျိုးအတွက် စာကြောင်း ၃ ကြောင်း နေရာပေးထားပါသည်။ ပထမစာကြောင်း သည် ညိရုစ ၏ အမည် ဖြစ်ပြီး၊ ဒုတိယ စာကြောင်းသည် ညိရုစ ကူးစက်တတ်သော နေရာနှင့် Fိလေ အမျိုးအစားကို ဖော်ပြပါ သည်။ ဘှှုထ ဆိုသော စကားလုံးသည် ဘှှုထ ဆငေတုရ တွင် ကူးစက်တတ်သော ညိရုစ ဟု အဓိပ္ပာယ်ရ၍ င်္ှုံံ ဧြုဧ ဆိုပါက င်္ှုံံ Fဣဠဧ နှင့် ဧြုဧ Fဣဠဧ တို့တွင် ကူးစက်တတ်သည်ဟု အဓိပ္ပာယ် ရပါသည်။ တတိယစာကြောင်းသည် အထက်ပါ စာကြောင်းတို့တွင် ဖော်ပြထားသည့် ညိရုစ အမျိုးအစားတွင် မလွဲမသွေ ပါဝင်သည့် သကေင်္တ င်္ုံဒေ များ ဖြစ်ပါသည်။ ဥပမာပြရလျှင် ၁၄၄ ညိရုစ (ညိရုစ ၏ အမည်) င်္ှုံံ (င်္ှုံံ Fဣဠဧ များကိုသာ ကူးစက်တတ်သည်) ၄၄၀၁၇၄၁၆ဘ၄၄၀င်္ံဓဘ၄ဘ၈၀၀၄၂၃၃ (၁၄၄ ညိရုစ ကူးစက် ကပ်ငြိနေပြီးသော င်္ှုံံ Fဣဠဧ တစ်ခုတွင် အထက်ပါ စာ ကြောင်းရှိ သကေင်္တအတွဲ င်္ှုံဓဧ ဆထရဣနဃ သည် Fဣဠဧ ၏ တစ်နေရာတွင် မလွဲမသွေ ပါရှိနေပါသည်။) အထက်ပါ တတိယစာကြောင်းရှိ သကေင်္ တတို့ကို ှဧအြုဓဧင်္ံဣံအဠ ဖြင့် ဖော်ပြ ထားပါသည်။ ၎င်း ှဧငြု်္ှုံဓဧ တို့သည် သက်ဆိုင်ရာ ညဣရဥဆ ၏ အသွင်သဋ္ဌာန် သကေင်္တပင် ဖြစ်ပါတော့သည်။ ညဣရဥဆ ကူးစက်နေသော Fဣဠဧ (သို့) ဘှှုထ အရဧအ တွင် ထိုသကေင်္တများသည် ညဣရဥဆ ၏ ကူးစက်နေကျ ထရအင်္ံခ, ဆဧင်္ံထှုထ, င်္ံဠဥဆထဧရ နေရာ(သို့) တစ် နေရာရာတွင် မလွဲမသွေ ရှာဖွေတွေ့ရှိမည် ဖြစ်ပါ သည်။ ဖော်ပြထားသော ညဣရဥဆ ဆဣဃနအထဥရဧ တို့ကို ညိရုစ ငါနနရေ ဆု၏ဝါရေ များတွင် ညိရုစ့ဓအထ, ငါန့ဓအထ, ညိရုစ့ဆဣဃ ဟူသော အမည်အမျိုးမျိုးဖြင့် တွေ့နိုင်ပါသည်။ ဖရုဂရာမမရေ တစ်ဦးအတွက် ညိရုစ ငါနနရေ တစ်ခု ဖန်တီးလိုပါက ဖော် ပြပါ ညိရုစ ဆိဂနာတုရေ တို့ကို ရေ၏ရေနေငေ ဓာတာ Fိလေ တစ်ခုအဖြစ် အသုံးချနိုင် ပါသည်။ ထို ရေ၏ရေနေငေ Fိလေ အတွင်းရှိ ညိရုစ တို့၏ ဆိဂနာတုရေ တို့ကို ငါန လုပ်လိုသော Fိလေ (သို့) ဘုတ ဆငေတုရ  တွင် ရှိ မရှိ ရှာရပါမည်။ အချို့သော ငါနနရေ ဖရုဂရာမမရေ တို့သည် Fိလေ (သို့) ဘုတ အရော တွင် ညိရုစ ကူးစက်နေကျ ဠငါတိုန များတွင်သာ သက်ဆိုင်ရာ ညိရုစ တို့၏ သကေင်္တများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ရှာဖွေကြ ပါသည်။ ဥပမာ​ ၁၄၄ ညိရုစ သည် Fိလေ ညိရုစ တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ Fိလေ ညိရုစ တွင် င်္ှုံံ Fိလေ ကိုသာ ကူးစက်တတ်သည်။ င်္ှုံံ Fိလေ များကို ကူးစက်ရာတွင် Fိလေ ၏ အစပိုင်းမှ စတင်၍ ၎င်း၏ ညိရုစ သကေင်္တများကို ဝင်ရောက်ဖြည့်စွက် ရေးသား လေ့ ရှိသည်။ ဤသည်မှာ ပုံသေဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ညိရုစ ငါနနရေ သည် ၁၄၄ ညိရုစ အတွက် င်္ှုံံ Fဣဠဧ များကို ဆင်္ံအန လုပ်ရာတွင် Fဣဠဧ ၏ အစပိုင်း တွင်သာ ရှာရန်လိုအပ်ပါသည်။ Fိလေ တစ်ခု လုံးကို ရှာမည်ဆိုပါက အချိန်ကြန့်ကြာမည် ဖြစ်ပါသည်။ ညိရုစ ငါနနရေ တို့၏ လိုအပ်သော အရည်အချင်းတစ်ရပ်မှာ မြန်ရန်ပင် ဖြစ်ပါ သည်။ မြန်ရန်အပြင် မှန်ရန် (Fာလစေ အလာရမ) ဟုခေါ်သော ညိရုစ မရှိပါလျက်နှင့် ရှိကြောင်း အချက်ပေးခြင်းမျိုးမှ ကင်းဝေးရမည်ကိုတော့ ပြောစရာလိုမည် မထင်ပါ။ ညိရုစ ငါနနရေ တစ်ခုသည် Fိလေ တစ်ခုတွင်ပင် ညိရုစ အမျိုးပေါင်းရာနှင့် ချီ၍ ရှာရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ှာရဒ ဓိစက တစ်ခုလုံးအတွက်မူ Fိလေ ပေါင်း မြောက်များ စွာတွင် ညိရုစ ပေါင်း မြောက်များစွာကို ရှာရပါမည်။ ဥစရေ တို့သည်လည်း ကွန်ပျူ တာသမားများဖြစ်သဖြင့် အမြန်ကြိုက်သူများ ဖြစ်ကြပါလိမ့်မည်။ သင်၏ ညဣရဥဆ ဆင်္ံအနနဧရ ဖြင့် ဆင်္ံအန လုပ်ရာတွင် တစ်နေကုန် အချိန်ယူ၍ မဖြစ်ပါ။ ထိုအချက် သည် အထူး အဓိကကျပါသည်။ ထို့ကြောင့် ညိရုစ ဆိဂနာတုရေ များကို ကွန်ပျူတာ၏ ံမေုရယ တွင်းသို့ ပို့ပြီးမှ ငါန လုပ်လျှင် ပိုမြန်ပါသည်။ ထို့ထက်မြန်ချင်လျှင် ရှာဖွေ လိုသော Fဣဠဧ ကိုလည်း ံဧှုံရျှ တွင်းသို့ ပို့ပြီးမှ ဆင်္ံအန လုပ်လျှင် ပိုမြန်ပါ သည်။ ထို့ထက်မြန်ချင်လျှင် ရှာဖွေလိုသော Fဣဠဧ ကိုလည်း ံဧှုံရျှ တွင်းသို့ တစ်ပိုင်းပြီး တစ်ပိုင်း ဘလုငက ဗယ ဘလုငက ပို့ရပါမည်။ ထိုအခါမှပင် ံမေုရယ အတွင်း ရှိနေပြီဖြစ်သော ညိရုစ တို့၏ ဆိဂနာတုရေ တစ်ခုချင်းစီကို ံမေုရယတွင်းသို့ ပို့တင်ထား သည့် Fိလေ ၏ သကေင်္တများတွင် ရှိနေ မနေကို အမြန်ဆုံးနှုန်းဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ရှာဖွေ နိုင်မည် ဖြစ်သည်။ ှာရဒ ဓိစက (သို့) Fလုပပယ ဓိစက ကို ပြန်ဖတ်နေရခြင်းသည် ဆု၏ဝါရေ များ၏ နှေးခြင်း၏ အဓိကအချက် ဖြစ်ပါသည်။ ဓိစက ဓရိညေ များကို ပြန်ဖတ် ရခြင်း နည်းလေလေ ဆု၏ဝါရေ သည် မြန် လေလေပင် ဖြစ်ပါသည်။ ကွန်ပျူတာတွင် တပ်ဆင်ထားသော ရအံ နှင့် င်္ံဖဥ ၏ အမြန်နှုန်းပေါ်တွင်လည်း ဆု၏ဝါရေ တို့၏ လျင်မြန်ခြင်းသည် မှီခိုနေပါသေးသည်။ ၃၈၆ စက်တစ်လုံးတွင် ရအံ ၁ ံ တပ်ဆင်ထား ခြင်းနှင့် ၄၈၆ တစ်လုံးတွင် ရအံ ၁ံ တပ်ထားခြင်းတွင် ၄၈၆ က ပိုမြန်မည်ဖြစ် သလို ထို ၄၈၆ တွင်ပင် ရအံ ကို ၈ံ အထိ ထပ်တိုးလိုက်ပါက မူလ ရအံ ၁ံ တပ်ဆင်ထားသည်ထက် ပိုမြန်လာပါမည်။ ညိရုစ ငါနနရေ တစ်ခု ရေးရန် ဖရုဂရာမမရေ ကောင်းတစ်ယောက်ဖြစ်လိုပါက ံမေုရယ အကြောင်း၊ ိံငရုပရုငစေစုရ အကြောင်းအပြင် Fလုပပယ ဓိစက နှင့် ှာရဒ ဓိစက တို့၏ သဘောသဘာဝတို့ပါ လေ့လာ ထားသင့်ပါသည်။ င်္ုံမပုတရေ ညိရုစ တို့သည် သာမန် အားဖြင့် Fိလေ များသို့ ကူးစက်ရာတွင် အပပနေဒ လုပ်၍ ၎င်းတို့၏ သကေင်္တစာ များကို ဝင်ရောက် ရေးသားခြင်းနှင့် ုညရေ​ဝရိတေ လုပ်၍ ရေးသားခြင်း နှစ်မျိုးရှိပါသည်။ ှုညရေဝရိတေ လုပ်၍၎င်းတို့၏ သကေင်္တ များကို ရေးသားတတ်သော ညိရုစ တို့သည် ကွန်ပျူတာ ညိရုစ ခေတ်ဦးပိုင်းတွင်သာ ရှိခဲ့ပါသည်။ ထို ညိရုစ မျိုး ကူးစက်ခံရ သော င်္ှုံံ Fိလေ, ဧြုဧ Fိလေ တို့သည် မူလအတိုင်း ရဥန ၍ မရတော့ပါ။ အထူး သိသာလှပါသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် Fိလေ များတွင်းသို့ အပပနေဒ လုပ်သော ညိရုစ မျိုးကို တစ်ဆင့် တက်၍ ရေးသားကြပါသည်။ ထို ညိရုစ များ ပြုမူပုံသည် ှုညရေဝရိတေ ညိရုစ မျိုး ထက် အနည်းငယ်ရှုပ်ထွေးပါသည်။ င်္ှုံံ Fဣဠဧ, ဧြုဧ Fဣဠဧ တို့၏ အစပိုင်းနေရာလောက်တွင် ၎င်းတို့သည် Jုမပ လုပ်ရန် င်္ုံမမာနဒ တစ်ခုကို ဝင်ရေး (သို့) ဝင်ပြင်ပါသည်။ ထို့နောက် ၎င်း၏ သကေင်္တများကို Fိလေ ၏ တစ်နေရာ တွင် အပပနေဒ လုပ်၍ ဖြည့်စွက်ရေးသား ပါသည်။ Jုမပ လုပ်ရမည့် အဒဒရစေစ သည် ၎င်း၏ သကေင်္တအစနေရာဖြစ်၍ ထို သကေင်္တများ၏ အဆုံးတွင် မူလနေရာသို့ ပြန်သွားစေသည်။ Jုမပ ဘာငက င်္ုံမမာနဒ တစ်ခု ရှိနေက မူလ ဖရုဂရာမ ကို ပုံမှန်အတိုင်း ဆက်လက်လည်ပတ်စေပါသည်။ အပပနေဒ လုပ်လိုက်သဖြင့် Fိလေ ဆိဇေ သည် မူလကထက် ပိုမို၍ကြီးသွားပါသည်။ ဥပမာ ဓိဟောရဒ ၄၀၀၀ သည် အပပနေဒ လုပ်သော ညိရုစ မျိုးဖြစ်ကာ ၎င်းကူးစက် ခံရသော Fိလေ များသည် မူလကထက် ၄၀၀၀ ဘယတေ(၄ခဘ) ကြီးမားသွားပါသည်။ ထိုကြီးမားသွားသော ၄ခဘ သည် ညဣရဥဆ ဘှုဓျှ ပင် ဖြစ်၍ ညဣရဥဆ ဖရှုဃရအံ ဆိုလည်း မမှားပါ။ မိမိ၏ ဘှုဓျှ ဖြစ်သော သကေင်္တ များကို အခြားသော Fိလေ အတွင်းသို့ အပ​ပနေဒ လုပ်၍ ဝင်ရောက်ရေးသားရလျှင် သာမန် အပပနေဒ လုပ်၍ ရေးသားခြင်းထက် ပို၍ မြင့်သော ညိရုစ မျိုးဆက်များ ထပ်မံ ပေါ်ပေါက်လာပါသေးသည်။ ၎င်းတို့ကို ဖုလယ ုံရပဟိင ညိရုစ များဟု ခေါ်ကြပါသည်။ ဖှုဠျှှုံရဖှဣင်္ံ ညဣရဥဆ တို့၏ အစသည် ၁၉၉၁ နှင့် ၁၉၉၂ ကာလလောက် တွင် ဓြုအရခစ အညဧနဃဧရြု ဟု မိမိကိုယ် မိမိ အမည်ပေးထားသော ဘဥဠဃအရဣအ မှ ဖရုဂရာမမရေ တစ်ယောက်၏ ုံတာတိုန ဧနဂိနေ (ံထဧ) ညိရုစ ပင် ဖြစ် မည် ထင်ပါသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် ၎င်း၏ ညိရုစ ကို ဖြန့်ချိပြီး လအနည်းငယ်အကြာ တွင် အဆိုပါ ဖုလယမုရပဟိင ညိရုစ ၏ အဓိကကျသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ံထဧှု့ဘJ ဆိုသော ှုဗ၍ငေတ Fိလေ တစ်ခု ကို ဘုလဂရိာ နိုင်ငံရှိ ဘဘဆ များမှ တစ်ဆင့် ဖြန့်ချိပြန်ပါသည်။ ထိုအခါ ဓာရက အညနေ​ဂရေ မျိုးစုဝင် ညိရုစ များ ကမ္ဘာသို့ ပြန့်ပါ တော့သည်။ ဖုလယမုရပဟိင ညိရုစ တို့တွင် ရာန​ဒုမ နုမဗရေ ဃနေရောတုရ တစ်ခု ပါရှိကြ ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် Fိလေ များသို့ ကူးစက် စေရာတွင် မူရင်းသကေင်္တကို ရာနဒုမ နုမဗရေ ဃနေရောတုရ မှ ထုတ်လုပ်သော ဂဏန်းတန်ဖိုးတစ်ခုခုဖြင့် ြှုရ (သို့) အနဓ လုပ်ခြင်းဖြင့် ဧနင်္ံရျှဖထ လုပ်စေပြီးမှ ကူးစက်လိုသော ၏ိလေ တွင်းသို့ ဝင်ရောက် ရေးသားစေပါသည်။ ရာမဒုမ နုမဗရေ များသည်လည်း တစ်ကြိမ်နှင့်တစ်ကြိမ် မတူ ပါ။ ထို့ကြောင့် Fိလေ များသို့ ကူးစက်သော သကေင်္တများသည်လည်း တစ်ကြိမ်နှင့် တစ် ကြိမ် မတူတော့ပါ။ ညိရုစ သက်ဝင်လှုပ်ရှား သောအခါမှသာ ဓငေရယပတ ပြန်လုပ်ပြီး မူလ ညိရုစ ၏ ဇာတိရုပ် ပြန်ပေါ်လာပါ သည်။ ရှာဖွေနှိမ်နင်းရေးအဖွဲ့များ ဦးနှောက်ခြောက်ကြ ရသော ညိရုစ မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ ဓိဟောရဒ ၄၀၀၀ သည် ဓာရက အညနေဂရေ ၏ မျိုးဆက် တစ်မျိုးပင် ဖြစ်ပါသည်။ ခေတ်ဦးပိုင်းက ဖုလယမုရပဟိင အမျိုး အစား မဟုတ်သော ညိရုစ တို့၏ ဆိဂနာတုရေ ကို ယူရန်မှာ လွယ်ကူလှပါသည်။ သေးငယ်သော င်္ှုံံ, ဧြုဧ Fိလေ တစ်ခုကို ညိရုစ ကပ်ငြိစေပြီး မူလ Fိလေ ၏ င်္ုံဒေ များကို ဖယ်ထုတ်လိုက်လျှင် ညိရုစ ကို ရပါ သည်။ ဖုလယမုရပဟိင ညိရုစ ၏ သကေင်္တ ကို အထက်ပါနည်းအတိုင်း ရယူပါက အဓိ ပ္ပာယ် မရှိသော ဓာတာ များအဖြစ်သာ ရရှိပါ မည်။ ၎င်းတို့ ဧနငရယပတ လုပ်ထားသော ဂဏန်းတန်ဖိုး ခယေ ကို မရမချင်း ဧနငရယပတ လုပ်သော နည်းလမ်းအမျိုးအစားကို မသိရ မချင်း မူလ င်္ုံဒေ များကို ရရန် မလွယ်ပါ။ ညိရုစ များကို လေ့လာခြင်းသည် တစ်ဦးက ဝှက်ထားသော စကားဝှက်ကို တစ်ဦးက ပြန်ဖော်ရခြင်းမျိုးဖြစ်၍ စိတ်ရှည်ရပါမည်။ ဓဗေုဂဂရေ ကောင်းကောင်းတစ်ခုလည်း လိုအပ်ပါသေးသည်။ သို့မှသာ ရရှိလာသော င်္ုံဒေ များကို ထို ဓဗေုဂဂရေ ဖြင့် ဥနာ​စစမေဗလေ လုပ်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ အစစမေ​ဗလယ ဠာဂုါဂေ ကိုလည်း နားလည် သဘောပေါက်ရမည်ကိုတော့ ရေးသားဖော်ပြ ရန်ပင် လိုမည်မထင်ပါ။ င်္ုံမပုတရေ ညိရုစ တို့အကြောင်းသည် စိတ်ဝင်စားဖွယ်တို့ဖြင့် ပြည့်နှက်နေပါသည်။ အပြည့်အစုံ ရေးသားဖော်ပြရန်အတွက် စာ မျက်နှာ များစွာလိုပါသည်။ သို့သော် အထက် တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သမျှကို အခြေခံ၍ လည်းကောင်း၊ ညဣရဥဆ ဆဣဃနအထဥရဧ များကို လေ့လာကြခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း စိတ်ဝင်စားသူများ ဖရုဂရာမမရေ များ အတွက် င်္ုံမပုတရေ ညိရုစ ကို နှိမ်နင်းရန် နည်းလမ်းသစ် နည်းလမ်းကောင်းများ ရှာဖွေ ရရှိနိုင်ကြပါစေ။ ဖိုးနိုင်လင်း (ံအဆထဧရဖဣဧင်္ံဧ) (ယခု ဆောင်းပါးနှင့်အတူ ကွန်ပျူတာ ဗိုင်းရတ်စ်တို့၏ စိဂနာတုရေ နမူနာများကို ဖော်ပြထားပါသည်။ ညိရုစ စိဂနာတုရေ များ အားလုံးကို ဖော်ပြလိုသော်လည်း အားလုံးကိုသ ဖော်ပြပါက ဂျာနယ်စာမျက်နှာ ၅၀ ခန့် ရှိနေသဖြင့် အသုံးပြုလိုသူများ ကွန်ပျူတာ ဂျာနယ်တိုက်တွင် ကော်ပီ လာရောက် ကူးယူ နိုင်ပါကြောင်း။ အယ်ဒီတာ) ဖိုးနိုင်လင်း ဖရိနငိပလေ ာနဒ ထငေဟနိသုေ ု၏ ဖရုဂရာမမိနဂ (၁) ကွန်ပျူတာဆိုတာ ကွန်ပျူတာဟာ လူတွေအတွက် အဆုံး အဖြတ်ပေးရာမှာ အကူအညီပေးတဲ့ကိရိယာ တစ်ခု ဖြစ်တယ်ဆိုတာ အားလုံးအသိဖြစ်ပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေ့ခေတ်၊ ဒီနေ့ကာလမှာ လူတွေဟာ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ အများကြီးပြုကြ ပေးကြရပါတယ်။ ဒီလိုဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ပြုကြ ပေးကြရတဲ့အခါမှာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်ဖို့ အတွက် သေချာတဲ့ အချက်အလက်တွေကို တွက်ချက်ခြင်း (ဓာတာ ဖရုငစေစိနဂ) လုပ် ဖို့က လိုအပ်လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ နမူနာတစ်ခုအနေနဲ့ ကြည့်ကြမယ်ဆိုရင် သင်ဟာ ဈေးဝယ်ဖို့ရာအတွက် ယုဇနလို ဆဟုပပိနဂ င်္ံနေတရေ ကြီးတစ်ခုကို သွားတယ် ဆိုပါစို့၊ ဆိုင်ကြီးထဲက အရောင်းပြခန်းထဲမှာ ခင်းကျင်းပြသထားတဲ့ထဲက သိပ်ပြီးလှပတဲ့ ရှပ်အကျင်္ီတစ်ထည်ကိုလည်း တွေ့လိုက်ရရော သင်ဟာ ဝယ်ဖို့အတွက် ဆန္ဒတွေ ပြင်းပြလာတယ် ဆိုပါစို့။ အဲဒီအခါမှာ သင်ဟာ ဘာကို ဆုံးဖြတ်ရတော့မလဲ။ ဝယ်ဖို့ မဝယ်ဖို့ အတွက် ဆုံးဖြတ်ရတော့မယ်၊ ဝယ်ဖို့ မဝယ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ပြီဆိုတာနဲ့ အချက်အလက်တွေကို တွက်ချက်ခြင်း၊ လှုပ်ရှားမှု (ဓာတာ ဖရု​ငစေစိနဂ အငတိညိတယ) က စတင်သက်ဝင် လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို စတင်သက်ဝင် လာတာနဲ့ သင့်အနေနဲ့ သိသာထင်ရှားစွာ အခြေခံအကျဆုံးသိရမယ့် အချက်က နှစ်ချက် ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့​ ၁။ အဲဒီ ရှပ်အကျင်္ီရဲ့တန်ဖိုးက ဘယ် လောက်လဲ? ၂။ လက်ထဲမှာပါလာတဲ့ ငွေက ဘယ် လောက်ရှိလဲ? မေးခွန်းနံပါတ် (၁)အတွက် အဖြေက တော့ သက်ဆိုင်ရာ အရောင်းကောင်တာက အရောင်းဈေးသည်ကို ဒီရှပ်အကျင်္ီက ဘယ် လောက်ပါလဲလို့ သင်ကိုယ်တိုင် မေးလိုက်ရင် ဖြစ်စေ၊ အရောင်းပစ္စည်းများမှာ ကပ်ထားလေ့ ရှိတဲ့ ဈေးနှုန်းတန်ဖိုးလေးကို ဖတ်လိုက်ရင် ဖြစ်စေ၊ အဲဒီ ရှပ်အကျင်္ီရဲ့တန်ဖိုးဟာ ဘယ် လောက်ဆိုတာကို သိရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ လို ဈေးနှုန်းတန်ဖိုးကို သိရပြီဆိုတာနဲ့ အဲဒီ တန်ဖိုးကို သင်ဟာ သင့်ရဲ့မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့်လေးတစ်ခုမှာ သိမ်းထားလိုက်ရမှာဖြစ် ပါတယ်။ အဲဒီ အကန့်လေးကို အ လို့ သတ်မှတ်ထားလိုက်ကြရအောင်လေ။ အဲဒီ အကန့်လေးထဲမှာ ခုဆိုရင် ကိုယ်ဝယ်ချင်တဲ့ ရှပ်အကျင်္ီလေးရဲ့ တန်ဖိုးက ရောက်ရှိနေပြီဖြစ် ပါတယ်။ အလားတူပါပဲ၊ မေးခွန်းနံပါတ် (၂) အတွက် အဖြေဖြစ်တဲ့ သင့်မှာ ပါလာတဲ့ငွေ ဘယ်လောက်ရှိလဲဆိုတာကို သိရဖို့အတွက် ကတော့ သင်ဟာသင်ပဲသင့်လက်ထဲက ငွေကို ရေတွက်လိုက်ရင်ရပါတယ်။ ရေတွက်ပြီးရင် တော့ အဲဒီငွေအရေအတွက်တန်ဖိုးကို သင့်ရဲ့ မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့်လေးတစ်ခုထဲမှာ သိမ်း ထားလိုက်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အကန့်လေး ကိုတော့ ဘ လို့ သတ်မှတ်ထားလိုက်ကြအောင် ပါ။ အခုဆိုရင် သင့်ရဲ့ မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့် အ နဲ့ အကန့် ဘ ထဲမှာ အချက် အလက်တွက်ချက်ခြင်း (ဓာတာ ဖရုငစေစိနဂ) ပြုလုပ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ အသွင်း အချက်အလက် (ဣနပုတ ဓာတာ) တွေ ပါဝင် ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အခြေအနေ ကိုတော့ အချက်အလက် ထည့်သွင်းတဲ့အဆင့် (ဣနပုတ ဆတာဂေ) လို့ ခေါ်ကြရအောင်ပါ။ လိုအပ်တဲ့ အချက်အလက်တွေ ရပြီဆို ရင် သင် ဘာဆက်လုပ်တော့မလဲ။ ဝယ်ဖို့ မဝယ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့အတွက် ဒီအချက် အလက်တွေကို တွက်ချက်ခြင်း ဖရုငစေစိနဂ ပြုလုပ်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တွက်ချက် ခြင်းဆိုတာ ဘာလုပ်တာလဲဆိုရင်တော့ ဂဏန်း သချင်္ာဆိုင်ရာ ပေါင်းခြင်း၊ နှုတ်ခြင်း၊ မြှောက် ခြင်း၊ စားခြင်း စတဲ့အရာတွေကို ပြုလုပ်ခြင်း (အရိတဟမတေငါလ ှုပရောတိုနစ) (သို့မဟုတ်) ယုတ္တိတန်သော၊ အကျိုးအကြောင်းသင့်သော နှိုင်းယှဉ်မှုပြုလုပ်ခြင်း (ဠုဂငါလ ှုပရောတိုနစ) ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနမူနာမှာဆိုရင် မှတ်ဉာဏ်လေးထဲက အကန့် အ နဲ့ အကန့် ဘ လေးထဲမှာရှိတဲ့ အရာနှစ်ခု င်္ုံနတနေတစ ကို နှိုင်းယှဉ်မှုပြုရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အဖြေများ ရစေုလတစ က ဘာတွေလဲ၊ အဲဒါတွေကတော့ ၁။ မှတ်ဉာဏ်ထဲကအကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့၊ ပါရှိတဲ့တန်ဖိုးဟာ အကန့် ဘ ထဲမှာ ပါရှိတဲ့ တန်ဖိုးနှင့် တူညီခြင်း။ ၂။ မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုးဟာ အကန့် ဘ ထဲမှာရှိတဲ့ တန် ဖိုးထက် လျော့နည်းခြင်း (သို့မဟုတ်) အကန့် ဘ ထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုးဟာ အကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုးထက် များခြင်း။ ၃။ မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုးဟာ အကန့် ဘထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုး ထက် များခြင်း (သို့မဟုတ်) အကန့် ဘ ထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုးသည် အကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့ တန်ဖိုးထက်နည်းခြင်း။ ဒီနေရာမှာ သင့်အနေနဲ့ ဒီရှပ်အကျင်္ီကို ဝယ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်တော့မယ်ဆိုရင် သင့်မှတ် ဉာဏ်ထဲက အကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့ ရှပ်အကျင်္ီ ရဲ့ တန်ဖိုးသည် သင့်မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့် ဘ ထဲမှာရှိတဲ့ သင့်လက်ထဲက ငွေရဲ့ တန်ဖိုး နဲ့ တူရင်တူ မတူရင် နည်းရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ သင်ဟာ အဲဒီ ရှပ်အကျင်္ီကို သင့် လက်ထဲက ငွေနဲ့ ဝယ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုမှမဟုတ်ဘဲ သင့်မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့် အ ထဲမှာရှိတဲ့ ရှပ်အကျင်္ီရဲ့တန်ဖိုးသည် သင့်မှတ်ဉာဏ်ထဲက အကန့် ဘ ထဲမှာရှိတဲ့ သင့်လက်ထဲကငွေရဲ့ တန်ဖိုးထက် များနေ မယ်ဆိုရင်တော့ သင် ဘယ်လိုဝယ်နိုင်တော့ မလဲ။ အဲဒီ အချက်အလက် တွက်ချက်ခြင်း ဓာတာ ဖရုငစေစိနဂ ပေါ် မူတည်ပြီး သင်ဟာ ဝယ်ဖို့၊ မဝယ်ဖို့အတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို တွက်ထုတ်ပေးလိုက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာ မှာ ခုနကပြောခဲ့သလိုပဲ ရှပ်အကျင်္ီဝယ်ဖို့ မဝယ်ဖို့ဟာ တွက်ချက်မှုကနေ ထွက်ပေါ်လာ တဲ့ အဖြေပေါ်မှာ မူတည်နေပြီဖြစ်ပြီး အဖြေ ရစေုလတ ထွက်လာတဲ့ အဆင့်ကိုတော့ အချက် အလက်တွေ ထုတ်ပေးတဲ့အဆင့် ှုတပုတ ဆတာဂေ လို့ ခေါ်ကြရအောင်ပါ။ ခုဆိုရင် ဒီအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး ကျွန် တော်တို့အနေနဲ့ ယေဘုယျကျတဲ့ ဆုံးဖြတ် ချက် ပြုလုပ်ခြင်းအတွက် တွက်ချက်ခြင်း ဓငေိစိုန ာံကိနဂ ဖရုငစေစ တစ်ခု အတွက် အောက်ဖော်ပြပါ အခြေပြဇယား Fလုဝ င်္ံဟာရတ ကို သုံးပြီး ဖော်ပြနိုင်ပြီ ဖြစ် ပါတယ်။ ခုဆိုရင် လူ့ဘဝရဲ့ မည်သည့်လှုပ်ရှားမှု မှာမဆို အချက်အလက် တွက်ချက်ခြင်း (ဓာတာ ဖရုငစေစိနဂ) ဆိုတာ ပါဝင်နေပြီး အဲဒီ တွက်ချက်မှုပြုလုပ်ဖို့အတွက် ဣနပုတ ဆတာဂေ, ဖရုငစေစိနဂ ဆတာဂေ နဲ့ ှုတပုတ ဆတာဂေ ဆိုတဲ့ အဆင့် ၃ ဆင့်လိုတယ်ဆိုတာ ကို သင့်အနေနဲ့ လေ့လာသိရှိသွားပြီ ဖြစ်တယ်။ ဒီလို လေ့လာသိရှိသွားတာကို ပိုပြီး သိသာထင်ရှားမြင်သာအောင် ပြောရမယ်ဆို ရင်တော့ လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ဖျော်ဖို့ဆိုတဲ့ လှုပ်ရှားမှုကို စဉ်းစားကြည့်ကြရအောင်။ လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ဖျော်ဖို့အတွက် အသွင်း အချက်အလက် ဣနပုတ ဓာတာ တွေ အများကြီး လိုမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပုံဆောင်ပြရရင် လက် ဖက်ရည်ဖျော်ဖို့အတွက် အချိုခြောက်၊ ရေ၊ သကြား၊ နို့ စသည်ဖြင့် ဣနပုတ ဓာတာ တွေ ချည်းပဲ ရလို့ကတော့ လက်ဖက်ရည်ဖျော်လို့ မရနိုင်သေးပါဘူး၊ လျှပ်စစ်မီးဖို၊ ရေနွေးအိုး၊ ဇွန်း၊ လက်ဖက်ရည်ခွက် အချို့ စတာတွေ လည်း လိုပါသေးတယ်။ ရည်မှန်းချက် (သို့ မဟုတ်) အထုတ်အချက်အလက် ှုတပုတ ဓာတာ ကတော့ သိပြီးဖြစ်တဲ့အတိုင်း လက်ဖက် ရည် သုံးခွက်ဖျော်ဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ှုတပုတ ဓာတာ ကို သိတယ်၊ လိုအပ်တဲ့ ဣနပုတ ဓာတာ ကို သိတယ်ဆိုရုံနဲ့တော့လည်း ရည် မှန်းချက်ဖြစ်တဲ့ လက်ဖက်ရည်သုံးခွက်ကို မရ နိုင်သေးပါဘူး။ လိုအပ်တဲ့ ဣနပုတ ဓာတာ တွေကနေ ှုတပုတ ဓာတာ ရဖို့အတွက် ဘယ်လို လုပ်ရမယ်ဆိုတာကိုပါ သိဖို့လိုအပ် ပါတယ်။ နားလည်လွယ်အောင် ထပ်ပြီးပြော ရရင် ပေးထားတဲ့ လျှပ်စစ်မီးဖို၊ ရေနွေးအိုး စတဲ့ ာံတရေိာလစ တွေကို အသုံးပြုပြီး ရေ၊ သကြား၊ နို့ စတဲ့ ဣနပုတ ဓာတာ တွေနဲ့ လက် ဖက်ရည်ဖျော်ဖို့အတွက် လုပ်ရာမှာပါဝင်တဲ့ ကွဲပြားခြားနားတဲ့ အဆင့်တွေကို ရှင်းရှင်း လင်းလင်း သိရန်လိုပါတယ်။ ဒါမှသာ ှုတပုတ ဖြစ်တဲ့ လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ကို ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက် ရဖို့အတွက် ကွဲပြားခြားနားစွာ ပြုလုပ်ရတဲ့ အဆင့် အစုစုကတော့ ဖရုငစေစိနဂ ဆတာဂေ မှာ ပါဝင်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာစကားနဲ့ပြောရရင်တော့ မီးဖို၊ ရေနွေးအိုး၊ ဇွန်း စတဲ့ လိုအပ်တဲ့ ာံတရေိာလစ တွေကို အမာထည် ှာရဝါရေ လို့ ခေါ်ပါမယ်။ လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ရဖို့ရာ အတွက် အမာထည် ှာရဝါရေ တွေကို အသုံးပြုပြီး ဣနပုတ ဖြစ်တဲ့ လက်ဖက်ရည် အချိုခြောက်၊ ရေ၊ သကြား စတဲ့အရာတွေကို လက်ဖက်ရည်အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးရာမှာ ပါဝင်တဲ့ အဆင့်တွေကိုတော့ အပျော့ထည် ဆု၏ဝါရေ လို့ ခေါ်ပါမယ်။ အဲဒီအပြင် လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ရဖို့ဆိုတဲ့အလုပ်အတွက် လူသားတွေရဲ့ တီထွင်မှုကိုတော့ ှုမာနဝါရေ သို့မဟုတ် ှောရဝါရေ လို့ ခေါ်ပါ မယ်။ အတိုချုပ်ပြီးပြန်ပြောရရင်တော့ မည် သည့် လှုပ်ရှားမှုကိုမဆို ပြုလုပ်ဖို့အတွက် ဣနပုတ တွေ လိုပါတယ်။ ှာရဝါရေ တွေ လိုပါတယ်။ ှောရဝါရေ တွေ လိုပါတယ်။ ဆု၏ဝါရေ တွေ လိုပါတယ်။ ှုတပုတ တွေ လိုပါတယ် ဆိုတာပါပဲ။ လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ဖျော်ဖို့ဆိုတဲ့ ဖရုငစေစိနဂ မှာ ပါဝင်တဲ့ အဆင့်တွေကို အစီအစဉ်အတိအကျ တစ်ခုပြီး တစ်ခု ပြန် ဆန်းစစ်လိုက်မယ်ဆိုရင် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အဆင့်တွေဟာ အောက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ အတိုင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ၁။ ရေနွေးခရားထဲကို လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်စာ ရေလောင်းထည့်လိုက်ပါ။ ၂။ ရေနွေးခရားကို လျှပ်စစ်မီးဖိုပေါ် တင် လိုက်ပါ။ ၃။ လျှပ်စစ်မီးဖိုခလုတ်ကို ဖွင့်လိုက်ပါ။ ၄။ ရေနွေးဆူလာသည်အထိ စောင့်ပါ။ ၅။ ဆူနေတဲ့ ရေနွေးထဲကို လက်ဖက်ရည် အချိုခြောက်လက်ဖက်ရည်ဇွန်း ၃ ဇွန်း ခန့် ထည့်လိုက်ပါ။ ၆။ တစ်မိနစ်ခန့် လက်ဖက်ရည်အချိုခြောက် ကျအောင် စောင့်လိုက်ပါ။ ၇။ လျှပ်စစ်မီးခလုတ်ကို ပိတ်လိုက်ပါ။ ၈။ လက်ဖက်ရည်အချိုခြောက်ဖတ်များကို စစ်ထုတ်လိုက်ပါ။ ၉။ သကြားကို လက်ဖက်ရည်ဇွန်း ၄ ဇွန်း ခန့် ထည့်လိုက်ပါ။ ၁၀။ နို့လောင်းထည့်လိုက်ပါ။ ၁၁။ ဇွန်းနဲ့ မွှေလိုက်ပါ။ ၁၂။ လက်ဖက်ရည်ခွက် ၃ ခွက်ထဲသို့ လောင်း ထည့်လိုက်ပါ။ အထက်မှာဖော်ပြထားတဲ့ အဆင့်တွေကို ရေးထားတဲ့အတိုင်း အဆင့်ဆင့် အစီအစဉ် တကျလုပ်ရင် လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ရမယ် ဆိုတာကို သင် လေ့လာသိရှိနိုင်သလို အစီ အစဉ်တကျ မလုပ်ရင် လက်ဖက်ရည် ၃ခွက် မရနိုင်ဘူးဆိုတာကို သင်လေ့လာ သိရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာပြောရရင် ‘လျှပ်စစ်မီး ခလုတ်ကို ပိတ်လိုက်ပါ’ဆိုတဲ့ အဆင့် ၇ ကို လျှပ်စစ်မီးခလုတ်ကို ဖွင့်လိုက်ပါဆိုတဲ့ အဆင့် ၃ နောက်မှာ လုပ်လိုက်ရင် လက်ဖက်ရည် ၃ ခွက်ကို သင် ရလာနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဟုတ် မဟုတ် သင်ယေဘုယျ ပြန်လေ့လာ နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီအထက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ ဖရုငစေစိနဂ မှာ ပါဝင်တဲ့ အဆင့်တွေကို တော့ ကွန်ပျူတာဝေါဟာရအရ အစီအစဉ် ဖရုဂရာမ လို့ ခေါ်ပြီး အဲဒီလိုအဆင့်တွေ ရေးသားခြင်းကိုတော့ အစီအစဉ်ရေးသားခြင်း ဖရုဂရာမမိနဂ လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို ရှင်း လင်းပြီးရင်တော့ သင့်ကို ပြဿနာတစ်ခု ပေးလိုက်ချင်ပါတယ်။ အဲဒီပြဿနာ ဖရု​ဗလမေ ကတော့ သင့်အနေနဲ့ ၅ပေ ျ ၃ပေ အရွယ်အစားရှိတဲ့ စားပွဲတစ်လုံး ပြုလုပ်ချင်တယ် ဆိုပါစို့။ ဣနပုတ က ဘာတွေလိုအပ် မလဲ၊ ှာရဝါရေ က ဘာတွေလိုအပ်မလဲ၊ ှောရဝါရေ (သို့မဟုတ်) ှုမာဝါရေ က ဘာတွေလဲ၊ ဖရုငစေစိနဂ (ဖရုဂရာမ) က ဘယ်လိုလဲ၊ ပြီးတော့ ှုတပုတ က ဘာ လဲ ဆိုရင် ဘယ်လိုဖြေမလဲ။ အဖြေကတော့ ၁။ ဣနပုတ : ကျွန်း (သို့မဟုတ်) အခြား သစ်။ ၂။ ှာရဝါရေ: ဆောက်၊ စူး(လွန်ပူ )၊ တူ၊ သံ စသည်။ ၃။ ှုမာဝါရေ : လက်သမား။ ၄။ ဖရုဂရာမ : လိုအပ်တဲ့အတိုင်းအတာ ရှိ စားပွဲတစ်လုံးရရှိရန် သစ်သားကို ပြောင်းဖို့ လို အပ်တဲ့ ပါဝင်မှု အဆင့် ဆင့်။ ၅။ ှုတပုတ : ၅ပျေ ၃ပေ အရွယ် အစားရှိတဲ့ စားပွဲ တစ်လုံး။ ဒီလိုပါပဲ။ ကားတစ်စီးမှာဆိုရင် အင်ဂျင်၊ ကိုယ်ထည်၊ စတီယာရင်၊ ဟွန်း၊ ထိုင်ခုံ၊ ဂီယာ၊ လီဗာ၊ ကလပ် စတာတွေက ှာရဒဝါရေ ဖြစ်ပြီး၊ ဓရိညရေ က ှုမာဝါရေ ဖြစ်ပါတယ်။ ယာဉ်မောင်း အတွေ့အကြုံ ကတော့ ဆု၏ဝါရေ ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကဲ အခုဆိုရင် သင့်အနေနဲ့ ဘဝမှာ မည်သည့် လှုပ်ရှားမှုကိုမဆို ပြီးပြည့်စုံစေရန် လိုအပ်တဲ့ ဣနပုတ, ှုတပုတ, ှာရဝါရေ, ဆု၏ဝါရေ, ှုမာဝါရေ နဲ့ ဖရုဂရာမ ဆိုတာ ဘာတွေလဲဆိုတာကို နားလည်သွား ပြီလို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ (၂) ကွန်ပျူတာနှင့် လူသတ္တဝါ ကွန်ပျူတာတစ်လုံး အလုပ်လုပ်ရန်နှင့် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံကို လေ့လာ ကြည့်လျှင် အောက်ပါအတိုင်း အပိုင်း ၄ပိုင်း ခွဲခြား၍ တွေ့ရမည်ဖြစ်ပေသည်။ ၁။ အတွင်းယူနစ် (ဣနပုတ ဓညေိငစေ) ၂။ အထွက်ယူနစ် (ဖရုငစေစိနဂ ဓညေိငစေ) ၃။ အထုတ်ယူနစ် (ှုတပုတ ဓညေိငစေ) ၄။ အသိမ်းယူနစ် (ဆတုရာဂေ ဓညေိငစေ) လူသတ္တဝါကို လေ့လာကြည့်မည်ဆိုလျှင် ယေဘုယျအားဖြင့် လူသတ္တဝါသည် ဖော်ပြ ပါ အစိတ်အပိုင်းကြီး လေးခုဖြင့် တည်ဆောက် ဖွဲ့စည်းထားသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်ပေသည်။ လူသတ္တဝါတွင် အာရုံခံစားမှုငါးပါးဖြစ် သည့် မျက်စိ၊ နား၊ နှာခေါင်း၊ လျှာနှင့် အရေပြားတို့သည် အသွင်းယူနစ် (ဣနပုတ ဓညေိငစေ) များ ဖြစ်ကြပြီး၊ လူသားတို့သည် ယင်းအာရုံစားနိုင်မှုရှိသည့် ငါးခုအနက်မှ တစ်ခုခုဖြင့် အသွင်းအချက်အလက် ဣနပုတ ဓာတာ ကို ရရှိကြပေသည်။ ထိုသို့ရရှိလာသည့် အသွင်းအချက်အလက်များကို လူသားတို့ သည် ၎င်းတို့၏ အတွက်ယူနစ် ဖရုငစေစိနဂ ဓညေိငစေ ဖြစ်သည့် ဦးနှောက်ကို အသုံးပြု၍ တွက်ချက်လိုက်ရာ အထုတ်ယူနစ် ှုတပုတ ဓညေိငစေ ဖြစ်သည့် ပါးစပ်၊ လက် စသည်တို့မှ မိန့်ခွန်း၊ လှုပ်ရှားမှု စသည့် တစ်ခုခုကို ဖန်တီးပေးလိုက်လေသည်။ လူသားတို့၏ ဦးနှောက်တွင် အရွယ်အစား မသိနိုင်သည့် မှတ်ဉာဏ် ံမေုရယ ရှိပြီး ယင်းမှတ်ဉာဏ် ံမေုရယ တွင် အချက် အလက်များကိုလည်း သိမ်းဆည်းထားနိုင် သည်ဖြစ်ရာ အသိမ်းယူနစ် ဆတုရာဂေ ဓညေိငစေ ဟူ၍ ခေါ်ဆိုနိုင်ပေသည်။ အဆိုပါ မှတ်ဉာဏ်ကို မူလမှတ်ဉာဏ် ဖရိမာရယ ံမေုရယ ဟု တိကျစွာခေါ်ဆိုနိုင်ပြီး ယင်း မူလမှတ်ဉာဏ် ဖရိမာရယ ံမေုရယ တွင် သိမ်းဆည်းရန် အချက်အလက်များသည် ပမာဏ များပြားလွန်းပါက စာအုပ်၊ လယ်ဂျာ စာအုပ်၊ တိတ်ခွေ စသည့် ပြင်ပ အသိမ်းယူနစ် ဧxတရေနာလ ဆတုရာဂေ ဓညေိငစေ များတွင် သိမ်းဆည်းထားနိုင်ပါသည်။ ထိုသို့ သိမ်း ဆည်းထားနိုင်သည့် စာအုပ်၊ လယ်ဂျာစာအုပ်၊ တိတ်ခွေ စသည် တို့ကို အရန်မှတ်ဉာဏ် အုxိလိာရယ ဆတုရာဂေ သို့မဟုတ် ဒုတိယ မှတ်ဉာဏ် ဆငေုဒါရယ ဆတုရာဂေ ဟု ခေါ် ဆိုနိုင်ပေသည်။ ကွန်ပျူတာတွင် ခယေဗုာရဒ, Fလုပပယ ဓိစက, ှာရဒ ဓိစက, ာံဂနတေိင ထာပေ, ုံစေ, ှုပတငါလ ငါနနရေစ, အုဒို ဆနေစုရစ စသည်တို့သည် ဣနပုတ ဓညေိငစေ များဖြစ်ကြပြီး ဖရိနတရေ, ုံနိတုရစ, Fလုပပယ ဓရိညေ, ှာရဒ ဓိစက ဓရိညေ နှင့် ာံဂနတေိင ထာပေ ဓရိညေ စသည်တို့သည် ှုတပုတ ဓညေိငစေ များ ဖြစ်ကြပေသည်။ ကွန်ပျူတာတွင် င်္ံဖဥ ခေါ် ဗဟိုတွက် ချက်မှုယူနစ် င်္ံနေတရာလ ဖရုငစေစိနဂ ဥနိတ သည် ဖရုငစေစိနဂ ဓညေိငေ အဖြစ် လူသိ များပြီး လူသားတို့သည် ဦးနှောက် ဘရာိန နှင့် တူပါသည်။ င်္ံဖဥ တွင် အထိန်းယူနစ် (င်္ံနေတရာလ ဖရုငစေစိနဂ ဥနိတ)၊ ဂဏန်းသချင်္ာ နှင့်ဆိုင်သော၊ ကျိုးကြောင်းသင့်လျော်မှုနှင့် ဆိုင်သော ယူနစ် အဠဥ (အရိတဟမတေငါလ ဠုဂိင ဥနိတ) နှင့် မူလမှတ်ဉာဏ် (ာိံန ံမေုရယ) တို့ ပါဝင်ပေသည်။ လူသားတို့၏ ဦးနှောက် ဘရာိန တွင်လည်း ဖော်ပြပါ အစိတ်အပိုင်းများ ပါရှိပေသည်။ င်္ုံနတရုလ ဥနိတ သည် သွားလာလှုပ်ရှားလုပ်ကိုင်မှုများ နှင့် တုံ့ပြန်မှုများကို ထိန်းချုပ်ပေးပြီး အဠဥ သည် ဂဏန်းသချင်္ာနှင့်ဆိုင်သော ဖန်ရှင် Fုနငတိုန များ၊ ကျိုးကြောင်းသင့်လျော်မှု နှင့်ဆိုင်သော ဖန်ရှင် Fုနငတိုန များကို တွက်ချက်ပေးပြီး မှတ်ဉာဏ် ံမေုရယ တွင် အချက်အလက်များကို သိမ်းဆည်းကြ ပေသည်။ လူသားတွေမှာ သီးခြားဖြစ်သော အလုပ် တစ်ခုကို ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲဆိုသည့် အတွေ့ အကြုံသည် အစီအစဉ် (ဖရုဂရာမ) ပင် ဖြစ်ပြီး၊ ဒီအလုပ်ကို ဘယ်လိုလုပ်ရမယ်ဆိုသည့် အစီအစဉ် အဆင့်ဆင့်ကို တစ်ကြိမ်ပြုလုပ် ပြီးမြောက်ပြီးလျှင် အဆိုပါ အစီအစဉ်အဆင့် ဆင့်ကို မိမိမှတ်ဉာဏ် ဘရာိန ၏ အစိတ် အပိုင်းတစ်ခုတွင် သိမ်းဆည်းထားလိုက်ပြီး နောက်တစ်ကြိမ် အဆိုပါ အလုပ်မျိုး ကြုံတွေ့ လာပါက မိမိမှတ်ဉာဏ်အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု တွင် အစီအစဉ်တကျ သိမ်းဆည်းထားပြီး သည့်အတိုင်း ပြီးမြောက်အောင် ပြန်လည် ထုတ်ယူ အသုံးပြု တွက်ချက်သွားမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ ကံဆိုးတာတစ်ခုကတော့ ကွန်ပျူတာ ဆိုတာဟာ လူသားနဲ့တူတယ်ဆိုပေမယ့် မတူ တာက လူသားလို အသိဉာဏ်မရှိဘူး ဆိုတာ ပါပဲ။ ကွန်ပျူတာမှာ အသိဉာဏ်မရှိတဲ့ အတွက် ဘယ်လိုအခြေအနေ အချိန်အခါမှာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ကွန်ပျူတာကို အလုပ်လုပ်စေချင်တယ် ဆိုရင် အဲဒီအလုပ်ကို ဘယ်လိုလုပ်ပြီး တွက် ထုတ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ညွှန်ကြားချက် ဣနစတရုငတိုန အဆင့်ဆင့်ကို အစီအစဉ်တကျပဲ ကွန် ပျူတာကို နားလည်အောင်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ အဲဒီ အစီအစဉ်အဆင့်ဆင့်ကို စုစည်း ထားတာကို ဖရုဂရာမ လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာရဲ့ မှတ်ဉာဏ်ထဲမှာ အဲဒီ ဖရု​ဂရာမ တွေကို သိမ်းဆည်းထားပြီး လိုအပ် တဲ့ အချိန်မှာ လိုအပ်တာကို တွက်ထုတ်ဖို့ အတွက် လိုအပ်တဲ့ ဖရုဂရာမ ကို ထုတ်သုံး ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြောခဲ့ပြီးတဲ့ အတိုင်းပါပဲ။ ကွန်ပျူတာမှာ အသိဉာဏ်မရှိပါဘူး။ လူက ရေးပေးလိုက်တဲ့ ဖရုဂရာမ အတိုင်းသာ ဒီ အလုပ်ကို သူလုပ်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ အချိန်မှာ လူက ရေးပေးလိုက်တဲ့ ဣနစတရုငတိုန ထဲမှာ အမှားပါသွားရင် ကွန် ပျူတာဟာ အဲဒီအမှားကို မပြင်နိုင်တော့ပါ ဘူး။ ကွန်ပျူတာဟာ အလွန်ရိုကျိုးတဲ့ အစေခံ တစ်ယောက်လိုပဲ မှားသည်ဖြစ်စေ၊ မှန်သည် ဖြစ်စေ လိုအပ်သည့်အဖြေ ရသည်ဖြစ်စေ၊ မရသည်ဖြစ်စေ တစ်ခုချင်း တွက်ထုတ်သွား မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ လိုအပ်သည့် အဖြေရရန်အတွက် ကွန်ပျူတာက မှန်မှန် ကန်ကန် တွက်ထုတ်နိုင်ဖို့အတွက် ဆိုတာမှာ ကွန်ပျူတာကို ကွန်ပျူတာနားလည်အောင် စက်နားလည်တဲ့ဘာသာစကား ာံငဟိနေ ဠာဂုါဂေ နဲ့ ရေးပေးရမယ့် ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်မာ င်္ုံမပုတရေ ဖရုဂရာမမရေ တွေရဲ့ တာဝန်ပဲ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ စက်နားလည်တဲ့ ဘာသာ စကား ာံငဟိနေ ဠာဂုါဂေ ဆိုတာ ပရို ဂရမ်မာကို ာံငဟိနေ ဠာဂုါဂေ ရေးတတ် ရမယ်။ ရေးရမယ်လို့ ဆိုလိုတာမဟုတ်ဘူး။ ှိဂဟ ဠညေလေ ဠာဂုါဂေ ဖြစ်တဲ့ င်္ှုံဘှုဠ, င်္ံ, ဖအဆင်္ံအဠ စတဲ့ ဠာဂုါဂေ အမျိုးမျိုးရှိတဲ့အနက်မှာ သင့်လျော်တဲ့ ဠာဂုါဂေ တစ်ခုခုကို အသုံးပြုပြီး ရေးရန် သာ ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာထဲမှာ ပါတဲ့ င်္ုံမပလိရေ (သို့မဟုတ်) ဣနတရေပရတေရေ ဟာ လူရေးပေးလိုက်တဲ့ ှိဂဟ ဠညေလေ ဠာဂုါဂေ ကို စက်နားလည်တဲ့ ဘာသာစကား ာံငဟိနေ ဠာဂုါဂေ အဖြစ် ပြောင်းပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမှန်စင်စစ်ကတော့ ာံငဟိနေ ဠာဂုါဂေ အဖြစ် တစ်ခါတည်းရေးနိုင်ရင် အကောင်း ဆုံးပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုရေးဖို့ရာက အင်မတန် ပင်ပန်းခဲယဉ်းပြီး အချိန်များစွာ ယူမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ ဒါကြောင့် ဖရုဂရာမမရေ ဟာ ှိဂဟ ဠညေလေ ဠာဂုါဂေ ရေးတတ်ဖို့ပဲ လို ပါတယ်လို့ ဆိုပါရစေ။ ဘယ်လိုပဲ ဖြစ်စေ၊ ဖရုဂရာမမိနဂ အားလုံးဟာ ယေဘုယျကျ သော နည်းစနစ်တွေ၊ စည်းမျဉ်း တွေကတော့ ပါရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အခု ဣနစတရုငတိုန တစ်ခုရဲ့ အစီအစဉ် ကို ကြည့်ကြရအောင်။ လူသတ္တဝါတွေအနေနဲ့ ကြည့်လိုက်ရင် မည်သည့်ညွှန်ကြားချက်မှာ မဆို အမိန့် (င်္ုံမမာနဒ) သို့မဟုတ် ကြိယာ ညရေဗ ပါမယ်၊ ပြီးရင်ရည်ရွယ်ချက် ှုဗ၍ငေတိညေ တစ်ခု (သို့မဟုတ်) တစ်ခုထက် ပိုပြီးပါမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာပြရမယ်ဆိုရင်​ ထြုာကေ တဟေ ဗုက ၏ရုမ တဟေ စဟလေ၏ြု (စာအုပ်စင်ပေါ်က စာအုပ်ကို ယူလိုက်ပါ) ဒီနေရာမှာ ယူလိုက်ပါ (ထာကေ) ဟာ ကြိယာ (ညရေဗ) ဖြစ်ပါတယ်။ စာအုပ်စင် ဆဟလေ၏ နဲ့ စာအုပ် ဗုက ဟာ ရည်ရွယ်ချက် ှုဗ၍ငေတစ တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာဝေါဟာရနဲ့ ပြောရရင်တော့ ှုဗ၍ငေတစ တွေဟာ ှုပရောနဒစ တွေဖြစ်ပြီး ညရေဗ တွေဟာ င်္ုံမမာနဒ တွေဖြစ်ပါ တယ်။ အဂင်္လိပ်စာဖြစ်စေ၊ မြန်မာစာဖြစ်စေ ရေးရာမှာ ဃရာမမရေ (သဒ္ဒါ) စနစ် မှန်ကန် စွာ ရေးရသလိုပဲ ကွန်ပျူတာမှာလည်း ဣနစတရုငတိုန တွေကို ဆယနတာx မှန်ကန်စွာ ရေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆယနတာx တွေကလည်း ကွန်ပျူတာဘာသာစကား အမျိုးမျိုးအလိုက် ကွဲပြားစွာ ရှိနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ​ အဓဓ ဘအဆဣင်္ံ​ဖအျှ ထှု ဠွှဣန ဒီနေရာမှာ အဓဓ ဟာ ညရေဗ ဖြစ်ပါ တယ်။ ဘအဆဣင်္ံ​ဖအျှ နဲ့ ဠွှဣန က ှုဖဧရအနဓဆ တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ထှု ကတော့ ဆျှနထအြု ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုအဖြစ် ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်ခြင်းပဲ ဖြစ် ပါတယ်။ ှုဖဧရအနဓဆ တွေရဲ့ ရှေ့မှာ အမြဲတမ်း ညဧရဘ ရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုမဟုတ် ဘဲနဲ့ အောက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့အတိုင်း ပြောရင် မမှန်ပါဘူး။ ဘအဆဣင်္ံ​ဖအျှ အဓဓ ထှု ဠွှဣန ခုဆိုရင် ကွန်ပျူတာရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တွေကို လေ့လာပြီးသွားပြီ၊ ဒါ့အပြင် အဲဒီ ကွန်ပျူတာရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေနဲ့ ကွန်ပျူတာ အလုပ်လုပ်ဖို့ ပေးလိုက်တဲ့ ဣနစတရုငတိုန တွေဘယ်လို အလုပ်လုပ်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း လည်း ယေဘုယျ လေ့လာပြီးသွားပြီ ဖြစ်ပါ တယ်။ အောက်မှာ ဆက်လက်ပြီး ဖော်ပြထား တာတွေကတော့ ကွန်ပျူတာအလုပ်လုပ်ဖို့ အတွက် ယေဘုယျပေးလေ့ပေးထရှိတဲ့ ဣနစတရုငတိုန အမျိုးအစားများပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆက်ပြီး လေ့လာကြည့်ရအောင်ပါ။ ၁့ အငငပေတ ုရ ဣနပုတ ုရ ရောဒဒါတာ ၏ရုမ ဣနပုတ ဓညေိငစေ့ ၂့ ဖရုငစေစ တဟေ ဓာတာ ုစိနဂ အရိတဟမတေိင ုရ ဠုဂငါလ ှုပရောတိုနစ့ ၃့ ာံနိပုလာတေ တဟေ ဓာတာ ိန တဟေ ံမေုရယ့ ၄့ ှုတပုတ/ ွှရိတေ/ ဓိစပလာယ တဟေ ပရုငစေစဒေဒါတာ ုန တဟေ ှုတပုတ ုရ ဆတုရာဂေ ဒညေိငစေ့ ၅့ Jုမပိနဂ ာရရုနဒ ိန တဟေ ဒိ၏၏ရေနေတ လငါတိုနစ ု၏ မမေုရယ့ အဲဒီ ဆောင်ရွက်ရန်များအတွက် သုံးလေ့ ရှိတဲ့ ညရေဗ (င်္ှုံံအနဓ) တွေကို အောက်မှာ ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ ၁့ အသွင်းယူနစ် (ဣနပုတ ဓညေိငစေ): အသွင်းယူနစ်မှ အချက်အလက်များဖတ်ခြင်း ဣနဖဥထ အင်္ံင်္ံဧဖထ ရဧအဓ ဃဧထ စသည်ဖြင့် ၂့ တွက်ချက်ခြင်း (ဖရုငစေစိနဂ): (က) ဂဏန်းသချင်္ာဆိုင်ရာတွက်ချက်ခြင်း အရဣထှံဧထဣင်္ံအဠ ှုဖဧရအထဣှုနဆ အဓဓ, ဆဥဘဆထရအင်္ံထ, ံဥဠထဣဖဠျှ, ဓဣညဣဓဧ (သို့မဟုတ်) + ၊ — ၊ * ၊ / (ယင်းတို့ကို အရိတဟမတေိင ှုပရောတုရစ များဟု ခေါ်ပါသည်။) (ခ) အကျိုးအကြောင်းသင့်သော နှိုင်းယှဉ်မှု ပြုလုပ်ခြင်း (ဠှုဃဣင်္ံအဠ ှုဖဧရအထဣှုနဆ): ဣဆ ဃရဧအထဧရ ထှအန ့ (သို့မဟုတ်) ဣဆ ဠဧဆဆ ထှအန ္အ (သို့မဟုတ်) ဣဆ ဧ္ယဥအဠ ထှု = ၃့ ကျင်လည်စွာ ကိုင်တွယ်စီမံခြင်း (ံအနဣဖဥဠအထဣှုန): အဆဆဣဃနံဧနထ ှုဖဧရအထဣှုနဆ: ှုံညဧ (သို့မဟုတ်) ၄့ အထုတ်ယူနစ် (ှုဥထဖဥထ ဓဧညဣင်္ံဧဆ): အထုတ်ယူနစ်သို့ အချက်အလက် များ ရေးသားခြင်း ဓဣဆဖဠအျှ ွှရဣထဧ ဖရဣနထ စသည် ၅့ ခုန်ပျံလှည့်လည် ထိန်းသိမ်းသွားလာခြင်း (Jဥံဖဣနဃ အရရှုဥနဓ (သို့မဟုတ်) င်္ှုံနထရှုဠ ထရအနဆFဧရ): ဃှု ထှု ဓှု ွှှဣဠဧ…æ ရဧဖဧအထ…æ ဥနထဣဠ…æ ဒါ့အပြင် မတူ ကွဲပြားခြားနားတဲ့ ညဧရဘ တွေ အများကြီးရှိပါသေးတယ်။ အခါအခွင့်သင့်ရင် နောင်ရေးဖြစ်မယ့် ဆောင်း ပါးတွေနဲ့ ဒီကွန်ပျူတာဂျာနယ်ပေါ်မှာ ဖော်ပြ ပေးပါဦးမယ်။ လောလောဆယ်တော့ ဒါတွေ ကို နားလည်အောင် မလုပ်ခင်မှာ ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်ထဲမှာ ညရေဗစ တွေရဲ့ ှုဗ၍ငေတစ တွေ ဘယ်လို ကိုင်တွယ်သွားတယ်ဆိုတာကို လေ့လာသင့်ပါတယ်။ ဒီအတွက်ကတော့ အချက်အလက်တွေ ကွန်ပျူတာရဲ့မှတ်ဉာဏ် ထဲမှာ ဘယ်လို သိမ်းဆည်းတယ်ဆိုတဲ့ အပေါ် မှာ ရှင်းလင်းတဲ့ အသိ (င်္ံလောရ ဒေါ) ရှိဖို့ပဲ လိုအပ်ပါတယ်။ ခင်မောင်လွင် ခင်မောင်လွင် ဆထအရထ ှူ ဣနဖဥထ ဓအထအ ရဧ္ယဥဣရဧဓ ှူ ဖရှုင်္ံဧဆဆ ထှဧ ဓအထအ ှူ ှုဥထဖဥထ ဖရှုင်္ံဧဆဆဧဓ ဓအထအ ှူ ဆထှုဖ ခင်မောင်လွင် အမည်ရင်း ခင်မောင်လွင် (ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်မောင်လွင်)၊ အဖ ဦ:ဘဇံ၊ အမိ ဒေါ်ခင်တင့်တို့မှ (၁၊ ၆၊ ၁၉၅၂) တွင် မိတ္ထီလာမြို့၌ မွေးဖွားသည်။ မကွေးကောလိပ်၊ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် တို့တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ပြီး ၁၉၇၃​ခုနှစ်တွင် သိပ္ပံဘွဲ့ (ကုန်ထုတ်ဓာတုဗေဒ)ရရှိခဲ့သည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၏ တွက်ချက် ရေးဒီပလိုမာ (ဓအင်္ံ) ကို ၁၉၈၈​ ခုနှစ်တွင် လည်းကောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ မြန်မာ့ မူးယစ် ဆေးဝါးအန ္တရာယ် တားဆီး ကာကွယ်ရေး အစီအစဉ်ဖြင့် စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ဖွင့်လှစ်သော (င်္ှုံံဖဥထဧရ ဖရှုဃရအံဣနဃ င်္ှုံဥရဆဧ) ကို ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင်လည်း ကောင်း အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ကျင်းပခဲ့ သော အဒညာနငဒေ င်္ုံမပုတရေ ထငေဟနုလုဂယ ုန ဠငါလ အရော နတေဝုရက ဆယစတမေ ဆမေိနာရ (၁၉၉၂) နှင့် အပပလေ အစိာ ထငေဟနုလုဂယ င်္ုံန၏ရေနေငေ (၁၉၉၅) တို့ကို တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ယခုအခါ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ တပ်မတော် (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) ကွန်ပျူတာ ဌာနမှူးရုံးတွင် ဌာနမှူးအဖြစ် တာဝန်ထမ်း ဆောင်လျက် ရှိသည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဝင်ခွင့်လမ်းညွှန် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၀င်ခွင့်အတွက် ဖြေဆိုရသော အပတိတုဒေ တစေတ များ အပါအဝင် ဣ့္ယ ထစေတ များကို ချဉ်းကပ်လေ့လာခြင်း ကွန်ပျူတာဂျာနယ်သို့ ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်ဝင်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ မကြာခဏ မေးကြမြန်းကြသော စာများတွင် ပါလာလေ့ ရှိသည်မှာ ဣ့္ယ ထစေတ ခေါ် ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်ဝင်ခွင့် ရေးဖြေစာမေးပွဲ (အပတိတုဒေ တစေတ ဟု ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှ အမည်မှည့်ဆိုပါသည်။) များ မည်သို့မည်ပုံ ဖြေဆိုရမည်နည်းနှင့် ဣ့္ယ ထစေတ များကို ကွန်ပျူတာဂျာနယ်တွင် ဖော်ပြပေးရန် တောင်း ဆိုလေ့ရှိပါသည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် သင်တန်းအသီး သီးသို့ ဝင်ရောက်ဖြေဆိုရန် တာစူနေကြသူ များအတွက် ဣ့္ယ ထစေတ များကို ကွန်ပျူတာ ဂျာနယ် စတင်ထုတ်ဝေစဉ်ကာလက ထည့် သွင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် အခြေအနေ မပေးသောကြောင့် တစ်နည်းအားဖြင့် ဣ့္ယ ထစေတ များကို သီးခြားစာအုပ်အဖြစ် ထုတ်ဝေ ရန် စီစဉ်ထားသောကြောင့် ဆက်လက် ထည့် သွင်း ဖော်ပြခြင်း မပြုခဲ့ပါ။ သို့သော်လည်း ယခုကဲ့သို့ ကွန်ပျူတာပညာရပ်ကို အပတ် တကုတ် လေ့လာလိုက်စားလိုသော ပုဂ္ဂိုလ် အများအပြားရှိလာပြီး ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှ ဖွင့်လှစ်သော ဒီပလိုမာဘွဲ့၊ ဘွဲ့လွန်သင်တန်း အစရှိသည်များကို တက်ရောက်သင်ကြားလိုကြသောသူများအား အထောက်အကူပြုစေ သောအားဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ကွန်ပျုတာဂျာနယ် သုံးနှစ်မြောက် အခါသမယတွင် ဣ့္ယ ထစေတ များကို ချဉ်းကပ်လေ့လာပုံနှင့် ဣ့္ယ ထစေတ များ၏ သဘာဝကို တင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ဝင်ခွင့်စာမေးပွဲ အသီးသီးကို ဖြေဆိုလို သူများအနေဖြင့် ဣ့္ယ ထစေတ တို့၏ သဘာဝ ကို သိပြီး ချဉ်းကပ်လေ့လာမှုများပြုလုပ် ဖြေဆိုခြင်းဖြင့် မိမိတို့ ရည်မှန်းချက်ပေါက် မြောက်အောင်မြင်ရန် ပိုနီးစပ်ပါလိမ့်မည်။ အခြေခံ ဣ့္ယ ထစေတ များကို လေ့လာရာတွင် ဣ့္ယ ထစေတ တို့၏ အခြေခံကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကွန်ပျူတာပရို ဂရမ်မာ ဖြစ်လိုသူများအတွက် ဣ့္ယ ထစေတ များကို ဖွဲ့စည်းထားပုံမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။ (၁) ဆယနတာx ရုလေ များကို နားလည်နိုင်စွမ်း ရှိ မရှိ (က) ချက်ခြင်းတုံ့ပြန်နိုင်စွမ်း ( ခ ) သချင်္ာ အခြေခံသဘောတရား ( ဂ ) သိပ္ပံဥပဒေသ (ဃ) ဘာသာဗေဒ (၂) ပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင် ခြင်း ရှိ မရှိ (က) ဖြတ်ထိုးဉာဏ်စွမ်း ( ခ ) ကြောင်းကျိုးဆက်စပ်တွေးခေါ်မှု (၃) ငရောတိညိတယ (က) ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်စွမ်း ( ခ ) တီထွင်ကြံဆစိတ် (၄) ပရိုဂရမ်အစီအစဉ်များ သဘောပေါက်မှု (၁) ဆယနတာx ရုလေ များကို နားလည်နိုင်စွမ်း ရှိ မရှိ ကွန်ပျူတာစနစ်တစ်ခု ဖွဲ့စည်းပုံသည် အလွန် ရိုးရှင်း လွယ်ကူသည်။ သို့သော် စည်းကမ်းတကျ ရှိသည်။ စနစ်တကျဖွဲ့စည်း ထားမှုရှိသည့် ရုလေ များကို အစုလိုက်စုထား သော စနစ်ကို ကျင့်သုံးသည်။ ထိုသဘော သဘာသဘာဝကို နားလည်သဘောပေါက်မှု အခြေအနေကို စမ်းစစ်ရန်အတွက် ဤနည်း စနစ်ကို အခြေခံသော မေးခွန်းများကို ထည့် သွင်းလေ့ရှိသည်။ ဆယနတာx ရုလေ တွင်ပင် အထက်တွင်ဖော်ပြထားသကဲ့သို့ အကြောင်း အရာ အခြေအနေကို လိုက်၍ မေးခွန်းပုံစံ ပြောင်းလဲနိုင်သည့် သဘောရှိသည်။ (က) ချက်ခြင်းတုံ့ပြန်နိုင်စွမ်း အဓိကအားဖြင့်ပေးထားသော ပုစ္ဆာသည် ရိုးရှင်းလွယ်ကူမှုသည်ထင်ပေါ်သည်။ထိုအချက် ကို သိသိသာသာပင် ဖော်ပြပေးထားသည်။ ချက်ခြင်း တုံ့ပြန်နိုင်စွမ်း မြင့်သောသူသည် ထိုအချက်ကို မြင်သည့်အပြင် အဖြေကို ချက်ချင်းဆိုသလို ချရေးနိုင်သည်။ ဥပမာ​ အောက်ပါပုစ္ဆာများကို ကြည့်ပါ။ (ာ) ၁, ၃, ၅, ၇, …æ…æ (ဗ) အဘင်္ံ, ဈျြှု, င်္ံဓဧ, ြွှုည, …æ…æ (င) ွှဟိငဟ ာရေ ု၏ တဟေ နုမဗရေစ ဒုစေ နုတ ဗလေုနဂ ိန တဟေ ၏ုလလုဝိနဂ စရေိစေ? ၁​၃​၅​၇​၉​၁၀​၁၁​၁၃ ပုစ္ဆာ (ာ) တွင် ဖော်ပြထားသောဂဏန်း တို့သည် နှစ်ပေါင်းထည့်သွားသည်ကို အလွယ် တကူ တွေ့မြင်နိုင်ပြီး အဖြေ (၉) ဖြစ်သည် ကို ပြောနိုင်သည်။ ထို့အတူပင် ပုစ္ဆာ (ဗ) တွင် အဖြေသည် ဧFဃ ဖြစ်ကြောင်း ရှေ့က လာသော အဘင်္ံ, — , င်္ံဓဧ, — , အနေ အထားကို ကြည့်၍ ဖြေဆိုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ပုစ္ဆာ (င) တွင် ဂဏန်းအတွဲတစ်ခုပေးထား ရာ ထိုဂဏန်းအတွဲတွင်မပါသော လုံးကွဲ ဂဏန်းကို ရှာခိုင်းရာ အဖြေ (၁၀) သည် တန်းတန်းကြီး တွေ့ရှိနိုင်သည်သာ။ တစ်ခု သတိပြုရမည်မှာ ချက်ခြင်းတုံ့ပြန်နိုင်စွမ်းကို အခြေခံ၍မေးသော မေးခွန်းတိုင်းသည် လွယ် ပင် လွယ်ငြားသော်လည်း လွယ်လွယ်ကလေး နှင့် ခက်တတ်ကြောင်းပင်ဖြစ်သည်။ (ခ) သချင်္ာအခြေခံသဘောတရား ကွန်ပျူတာသင်မှဖြင့် သချင်္ာတော့ နည်း နည်း တီးမိခေါက်မိဖြစ်ဖို့ လိုအပ်တာအမှန် ပင်ဖြစ်သည်။ အနည်းဆုံးတော့ မသိကိန်း တစ်လုံးပါ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းပေးနိုင် ရပေမည်။ သချင်္ာ အခြေခံသဘောတရားကို အခြေပြု၍ မေးသော မေးခွန်းများသည်လည်း များသောအားဖြင့် မသိကိန်းတစ်လုံးတည်းပါ မေးခွန်းများကို မေးတတ်ကြသည်။ ဥပမာ​ အ လိဗရာရယ ငဟာရဂစေ ၁၀င်္ံ ၏ုရ ောငဟ ု၏ တဟေ ၏ိရစတ ၏ိညေဒါယစ ာနဒ ၃၄ ၏ုရ ောငဟ ာဒဒိတိုနာလဒါယ တဟာတ ာ ဗုက ိစ ုညရေဒုေ, ဣ၏ Jုဟနပါိဒ ဎ ၁့၁၀ ိန လာတေ ငဟာရဂစေ, ဟုဝ မာနယဒါယစ ုညရေဒုေဝါစ တဟေ ဗုက? ၂၈ ၂၅ ၂၉ ၁၆ ၂၄ (ာ) (ဗ) (င)  (ဒ) (ေ) အဖြေသည် ဘ​၂၅ ဖြစ်ပါသည်။ စဉ်းစားပုံမှာ ပထမငါးရက်အတွက် ကျသင့် ငွေမှာ ၁၀င်္ံ ဖြစ်၍ ငါးရက်စာ ၅၀င်္ံ ဖြစ် မည်။ စုစုပေါင်းပေးရသည်မှာ ၁့၁၀ ဖြစ်သဖြင့် ကျန်သောရက်များအတွက် င်္ံ ၆၀ ကျန်နေ သေးသည်။ င်္ံ၆၀ သည် အပိုရက်တစ်ရက် အတွက် ၃င်္ံ/ နှင့် တွက်လျှင် ၂၀ ရက်စာ ဖြစ်မည်။ ထို့ကြောင့် စာအုပငှါးထားရက်မှာ ပထမငါးရက်နှင့်ပေါင်းလျှင် စုစုပေါင်း ၂၅ ရက် ဖြစ်မည်။ ပုစ္ဆာ၏အဖြေကိုကြည့်လျှင် လွန်စွာ ရိုးစင်းသည်။ သို့သော် သချင်္ာအခြေခံသဘော အပေါင်း အနုတ် အမြှောက်အစားကို မည် သည့် အပိုင်းအခြားတွင် မည်သို့ပြုလုပ်ရမည် ဆိုသည်ကို သိမှသာ အဖြေရနိုင်မည်ဖြစ် သည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် မဟာသိပ္ပံ အဆင့်ရှိ ဝင်ခွင့်စာမေးပွဲများတွင်တော့ ဤမျှ လောက် လွယ်ကူသည့် မေးခွန်းမျိုး မေးလိမ့် မည် မဟုတ်ပါ။ မဟာသိပ္ပံ ကွန်ပျူတာဝင်ခွင့် တွင် ဖရေငါလငုလုစ တတ်ကျွမ်းမှု ရှိ မရှိကို စစ်ဆေးသော မေးခွန်းများ ပါလေ့ရှိသည်ကို သတိပြုရန်လိုပါသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ မိမိ ဝင်ရောက်လိုသော အတန်းနှင့် အဆင့်တူသည့် အခြေခံသချင်္ာ သဘောတရားများကို နားလည် ထားရန်ဖြစ်သည်။ (ဂ) သိပ္ပံဥပဒေသ ဣ့္ယ ထစေတ များတွင် သိပ္ပံဥပဒေသများ ကို အနည်းအကျဉ်း နားလည်ထားရန်လိုအပ် ပါသည်။ အဓိကမှာ သိပ္ပံသဘောသဘာဝ များ၊ ဥပဒေသများကို နားလည်ထားမှသာ လက်သည်မပါသော ပုစ္ဆာများကို အကြောင်း အကျိုး ဆက်စပ်၍ ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဥပမာ​ အ ဗာရဂေ လုာဒဒေ ဝိတဟ စငရာပ ိရုနဝါစ ၏လုာတိနဂ ိန ာငါနာလ လုငက့ ထဟေ စငရာပ ိငုန ဝရေ တဟရုဝန ုညရေဗုာရဒ ုနတိလ တဟေ ဗာရဂေဝါစ နေတိရလေယ မေပတယ့ (ာ) ွှဟာတ ဝိလလ ဟာပပနေ တု တဟေဝါတရေ လညေလေ ိန တဟေ လုငက? (ိ) ထဟေဝါတရေ လညေလေ ဒိဒ နုတ ငဟာနဂေ့ (ိ) ထဟေဝါတရေ လညေလေ ဂုနေ ုပ့ (ိ) ထဟေဝါတရေ လညေလေ ဝနေတ ဒုဝန့ (ဗ) ဝဟယ စု? အဆိုပါမေးခွန်းသည် ၁၉၉၆ ခုနှစ် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဓင်္ံဆင်္ံ, ံဆင့ ဝင်ခွင့်တွင် ထည့်သွင်းမေးမြန်းခဲ့သော မေးခွန်း ဖြစ်ပါသည်။ သင်သာ အာခိမိဒိနိယာမကို မသိခဲ့လျှင် သို့မဟုတ် အမှတ်မရ ဖြစ်နေခဲ့ လျှင် ထိုပုစ္ဆာကို ဖြေနိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ အာခိမိဒိနိယာမကို သိသူသာဖြစ်လျှင် အဖြေ မှာ (ိ) ဖြစ်ကြောင်းနှင့် သံတိုသံစများ အတွက် နေရာ ဖယ်ပေးထားရသော ရေထု ထည်သည် ရေထဲမှ သံတိုသံစများကို ဆယ် လိုက်သည်နှင့် ရေမျက်နှာပြင်ကို နိမ့်ကျသွား စေပြီး လှေပေါ်တင်လိုက်ခြင်းဖြင့် ရေထုထည် ပိုတိုးလာခြင်းမရှိခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ကို သက်သေပြနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ (ဃ) ဘာသာဗေဒ ကွန်ပျူတာဘာသာစကားကို လေ့လာရာ တွင် အဓိကကျကျလေ့လာရမည့် ဘာသာမှာ အဂင်္လိပ်ဘာသာဖြစ်သည်။ များစွာသော ကွန် ပျူတာ နည်းပညာဆိုင်ရာ လေ့လာစရာ စာအုပ်စာတမ်းများ၊ ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်များ သည် အဂင်္လိပ်ဘာသာဖြင့် တည်ရှိနေသည်။ ဘာသာစကားကို လေ့လာရမည်ဆိုရာ၌ ၏၊ သည် မရွေး မဆိုလိုပါ။ အဓိကမှာ ဖတ်၍ နားလည်နိုင်ခြင်းနှင့် အဓိပ္ပာယ်ကို ခြုံငုံသဘော ပေါက်ခြင်း ဖြစ်ရန်သာလိုအပ်သည်။ များသော အားဖြင့်​ ဖြုာိရ ောငဟ ဝုရဒ ၏ရုမ ဃရုပ အ ဝိတဟ ာ ဝုရဒ ၏ရုမ ဃရုပ ဘ ဝဟိငဟ ဗောရစ ာ စိမိလာရ မောနိနဂြု စသည်ဖြင့် အုပ်စုနှစ်စုခွဲထားသော စကားလုံးတူရာ တွဲစပ် ပေးခိုင်းလေ့ရှိသည်။ ဤသည်နှင့်သဘောတူ မေးခွန်းပုံစံ နောက်တစ်မျိုးမှာ​ ဝဟိငဟ ု၏ တဟေ ၏ိညေ မာကစေ တဟေ ဗစေတ ငုပါရိစုန? လုညေ ိစ တု ဟာတေ ာစ ညာလုရ ိစ တု: င်္ုံရာဂေ ဆငေုရိတယ (ာ) (ဗ) င်္ုဝါရဒိငေ အနဂရေ ထရေရုရ (င) (ဒ) (ေ) အဖြေသည် လုညေ (အချစ်)၏ ဆန့်ကျင် ဘက်သည် ဟာတေ (အမုန်း) ဖြစ်သကဲ့သို့ ညာလုရ (ရဲစွမ်းသတ္တိ) ရှိခြင်းသည် င်္ုဝါရဒိငေ (သူရဲဘောနည်းခြင်း)နှင့် ဆန့်ကျင် ဘက်ဖြစ်သည်။ အဖြေ (င) ဖြစ်သည်။ (၂) ပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း  ရှိ မရှိ ဤအဆင့်သည် ပထမအဆင့်ထက် အနည်းငယ်ပို၍ မြင့်လာသည်။ ပထမအဆင့် ဆယနတာx ရုလေ များကို နားလည်နိုင်စွမ်းရှိမှု သည် အကန့်အသတ်ရှိသည်။ အနားကွပ် ဘောင်ရှိသည်။ သတ်မှတ်ထားသော ရုလေ များသည် ပုံသေဖြစ်သည်။ အရှင်မဟုတ်။ ထို့ကြောင့် ဖြေရှင်းရသည်မှာ အခက်အခဲမရှိ လွယ်ကူသည်။ ယခုအဆင့်တွင် ပြဿနာတို့ သည် ပုံသေမရှိ၊ လာချင်သလိုလာမည်။ ဖြေရှင်းရာတွင်လည်း ဖြေရှင်းနည်းလမ်းတစ်ခု တည်း ရှိသည်မဟုတ်။ နည်းလမ်းပေါင်း များစွာ ရှိနေနိုင်သည်။ သို့သော် အဖြေကို အချိန်တိုအတွင်း အမြန်ဆုံး ထုတ်ဖော်နိုင်မှု သည် ဖြေဆိုသူ၏ ဖြတ်ထိုးဉာဏ်၊ ကျိုး ကြောင်း ဆက်စပ်တွေးခေါ်ဉာဏ်၊ သဘာဝ နိယာမများ၊ ယုတ္တိဗေဒများအပေါ် အခြေခံ သည်။ (က) ဖြတ်ထိုးဉာဏ်စွမ်း ပုစ္ဆာတစ်ခုကို အဖြေတစ်ခုရရန် အဆင့် ဆင့် အဖြေထုတ်ခြင်းထက် အလွယ်ဆုံးလမ်း ကိုလိုက်၍ အမြန်ဆုံး အဖြေထုတ်နိုင်ခြင်း သည် ဖြတ်ထိုးဉာဏ်စွမ်းပေါ် မူတည်သည်။ ဥပမာ​ တစ်ကိုက်တွင် နှစ်တောင်ရှိပြီး တစ် တောင်တွင် ပေမည်မျှနည်းဟူသော ပုစ္ဆာမျိုး၌ တစ်တောင်တွင် ရှိသော ပေကို ၁့၅ ပေဟု အဖြေရအောင် တွက်လျှင် အဆင့်သုံးဆင့်အထိ ရှိနိုင်သည်။ သို့သော် တစ်ကိုက်ပမာဏကို စိတ်ထဲမှ မှတ်ကျော်၍ ၃ ပေဟု မြင်လျှင် တစ်တောင်၏ အတိုင်းအတာသည် တစ်ပေခွဲ ဟု ပြောရန် နှုတ်မနှေးဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ ဤသည်မှာ ဥပမာသာ ဖြစ်သည်။ နောင်ဖော် ပြလတ္တံ့သောမေးခွန်းပုစ္ဆာသည် ဤလို လွယ် မည်မဟုတ်ပါ။ ဥပမာ​ ထဟရေ နေမေယ မစေစာဂစေ ဝရေ ိနတရေငပေတဒေ ာတ ငုမမုနငါတိုနစ ဟောဒသုာရတရေစ့ ထဟေ ငုဒေဝါစ ဗရုကနေ ာနဒ ိတဝါစ ၏ုနဒ တဟာတ ဘြုရေုက တနေလိစ ကရုxြု မောနစ ဆြုငေရတေ ာတတာငက ဝဒေနစဒါယြု ာနဒ ဘြုာရုမ ဇာx ထနေလိစြု မောနစ ဆြုငေရတေ ပလာနစ ိနငလုဒဒြေု ာနဒ ဃြုရာဒနုရ ဗရေုက ပလိလ လောနြု မောနစ ဝြုဒေနစဒါယ ညိငတုရယ ိစ ုရစြု့ ွှဟာတ ဒုစေ ကြုရုxြု မောန? ဆငေရတေ ဝဒေနစဒါယ နုတဟိနဂ (ာ) (ဗ) (င) အတလာငက ဖလာနစ (ဒ) (ေ) ဖြတ်ထိုးဉာဏ်သုံး စဉ်းစားကြည့်လျှင် အဖြေကို အောက်ပါအတိုင်း တန်းရနိုင်ပါ သည်။ တနေလိစ = စငေရတေ, ဗရေုက = ဝဒေနစဒါယ, ကရုx = ာတတာငက (ခ) ကြောင်းကျိုးဆက်စပ်တွေးခေါ်နိုင်မှု ပြဿနာတိုင်းသည် အဖြေတိုက်ရိုက် ထုတ်ပေးနိုင်သော အချက်အလက်များ အမြဲ ပါလာမည်မဟုတ်ပါ။ ထိုအခါ ပြဿနာနှင့် နှီးနွှယ်စပ်အပ်သည် မှန်သမျှကို အကြောင်း အကျိုး ဆက်စပ်၍ အဖြေထုတ်ရသည်သာ ဖြစ်သည်။ ပထမပိုင်းတွင် သိပ္ပံဥပဒေသများ အပေါ် အခြေခံ၍ အကြောင်းအကျိုး ဆက်စပ် အဖြေထုတ်ယူပုံကို ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ သိပ္ပံ ဥပဒေသအပေါ် အခြေခံရသဖြင့် စဉ်းစားရ သည့် နယ်ပယ်မှာ ကျဉ်းပါသည်။ အဖြေလည်း အလွယ်တကူ ထွက်လွယ်ပါသည်။ ယခု အပိုင်းတွင်မူ နည်းနည်းခက်ပါသည်။ သတ် မှတ် ပေးထားသော ဥပဒေသမရှိ၍ အဖြေကို ပေးထားသော အခြေအနေပေါ်မူတည်၍သာ ကြောင်းကျိုးဆက်စပ် ထုတ်ယူရပါသည်။ ထိုဥပမာကို ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဝင်ခွင့် စာမေးပွဲ တွင်ပါ အောက်ပါမေးခွန်းဖြင့် စဉ်းစားတွက်ဆ ကြည့်ပါဦး။ အ ကိနဂ ဟာဒ ုရဒရေဒေ ဟိစ တနေ ဂုလဒစမိတဟစ ောငဟ တု မာကေ ၁၀၀ ဂုလဒ ငိုနစ ု၏ တနေ ုနငစေ ောငဟ့ ှေဝါစ ိန၏ုရမဒေ တဟာတ ုနေ ု၏ ဟိစ ဂုလဒစမိတဟစဝါစ ငဟောတိနဂ ဟိမ ဗယ ပရစေနေတိနဂ ုနလယ ငိုနစ ဝဟိငဟ ောငဟ ဝေိဂဟတဒေ ၁၀ ပရေငနေတ လစေစ့ ထဟရေ ဝရေ တနေ ဗာဂစ (ဆာယ ၁, ၂, ၃, …æ…æ, ၁၀) ောငဟ ငုနတာိနိနဂ ၁၀၀ ငိုနစ ၏ရုမ ောငဟ ဂုလဒစမိတဟ့ ထဟေ ကိနဂ ဟာဒ ာ ညရေယ ာငငုရာတေ ဗာလာနငေ, ဗုတ ိတ ငုလဒ ဗေ ုစဒေ ၏ုရ ဝေိဂဟတ နုတ မုရေ တဟာန ၏ိ၏တယ ပုနဒစ့ ထဟေ ကိနဂ ုရဒရေဒေ ဟိစ ဝိစမေနေ တု ၏ိနဒ ုတ တဟေ ငဟောတိနဂ ဂုလဒစမိတဟ ဗယ ုစိနဂ တဟေ ဗာလာနငေ ၍ုစတ ုနငေ ာနဒ ုနလယ ုနငေ့ ထဟေ ုလဒ ဝိစမောန တာကေ ုနေ ငိုန ၏ရုမ တဟေ ၁စတ ဗာဂ, တဝု ၏ရုမ တဟေ ၂နဒ, တဟရေ ၏ရုမ တဟေ ၃ ရဒ, ၏ုရ ၏ရုမ တဟေ ၄ တဟ, ာနဒ စု ုန, ာနဒ ဝေိဂဟတဒေ တု ၏ိနဒ တဟေ တုတာလ ဝေိဂဟတ ၃၄ လဗစ ုနလယ့ ထဟေ ငဟောတဒေ ဂုလဒစမိတဟဝါစ ဗဟောဒဒေ နေxတဒါယ့ ွှဟုဝါစ တဟေ ငဟောတဒေ ဂုလဒစမိတဟ (တဟေ ုဝနရေ ု၏ ဝဟိငဟ ဗာဂ)? ပုစ္ဆာကို အတော်များများ တွေ့ဖူး မြင်ဖူး ပြီး ဖြစ်ကြပါလိမ့်မည်။ ပေးထားသည်မှာ အလေးချိန်သာ ဖြစ်သည်။ လျော့နေသည် မှာလဲ အလေးချိန်သာဖြစ်သည်။ အဖြေမှာ လည်း အလေးချိန်သာဖြစ်သည်။ ကြားထဲတွင် ပါလာသည်မှာ ဒဂင်္ါပြားအရေအတွက် ဖြစ် သည်။ သို့သော် သိချင်သည့် အဖြေမှာ အလေးချိန် မဟုတ်၊ ဒဂင်္ါးပြားအရေအတွက် မဟုတ်။ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်း ခိုးထားသော ပန်းထိမ်ဆရာ ဖြစ်သည်။ ပညာရှိကြီး စုစည်း သော ဒဂင်္ါးပြား အရေအတွက်မှာ ၁+၂+၃+ …æ…æ+၁၀ = ၅၅ ခု ဖြစ်သည်။ ထို ၅၅ ခုကို ချိန်လျှင် ၅၅၀ ုနငစေ ရရမည့်အစား ၃၄ လဗ = ၅၄၄ ဖြစ်ရာ ခြောက်အောင်စကွာနေရာ ဒဂင်္ါးပြား ၆ ခု ရယူထားသော အိတ်နံပါတ် (၆) ပိုင်ရှင် ပန်းထိမ်ဆရာသည် ရွှေ ၁၀ဏ ခိုးယူထားသူဖြစ်သည်ကို အကြောင်းအကျိုး ဆက်စပ်၍ အဖြေထုတ်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။ (၃) င်္ံရောတိညိတယ လူတိုင်းတွင် တီထွင် ဖန်တီးလိုစိတ် တီထွင်ဖန်တီးချင်စိတ် ရှိကြသည်သာ ဖြစ် သည်။ သာမန်အဆင့်ရှိသူမှ ဆုပရေ အဆင့် ရှိသူအထိ အမျိုးမျိုး ကွဲပြားနေနိုင်သည်။ သို့သော် ကွန်ပျူတာနှင့် နှီးနွှယ်ပတ်သက် လိုသည်ဆိုပါမူ သာမန်အဆင့်ဖြင့် မရတော့ပါ။ သာမန်လူများထက်ပို၍သာရမည် ဖြစ်သည်။ အောက်ပုံတွင် ဖော်ပြထားသော င်္ုံနတိနုမ ု၏ င်္ံရောတိညိတယ အဆင့်ကို ကြည့်ပါ။ ကွန်ပျူ တာ ပညာရှင်တစ်ယောက်ဖြစ်ရေးသည် အနိမ့် ဆုံးတော့ စုပရေိုရ ငရောတိညိတယ တော့ ရှိဖို့ လိုပါသည်။ ထာလနေတဒေ ဖြစ်လျှင် ပိုကောင်းပါ သည်။ (က) ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်စွမ်း လူတစ်ယောက်၏ ငရောတိညိတယအဆင့်ကို စမ်း သပ်သည့် မေးခွန်းများတွင် စတုရယ တစ်ပုဒ်ကို ဖော်ပြ၍ ခေါင်းစဉ်တပ်ခိုင်းခြင်း၊ ရုပ်ပုံကားချပ် ဖော်ပြ၍ငါပတိုန တပ်ခိုင်းခြင်း များ ပါဝင်တတ်သည်။ အကြောင်းအရာ တစ်ခုကို လိုရင်းတိုရှင်း တစ်ချက် တည်းနှင့် အဓိပ္ပာယ်ပေါက် ရန် လိုအပ်သည်။ နည်း နည်းလေး ဟာသဖြစ် အောင် လုပ်ချင် လုပ်နိုင် သည်။ နှစ်ခုစလုံးသည် ဖြေဆိုသူ၏ င်္ံရောတိညိတယ အဆင့်ကို ဖော်ပြပေးသည်။ ဤစာ မျက်နှာ အောက်ဆုံး၌ဖော်ပြထားသော ပုံကို ြှုလေပြု ဓြုနတြု ၍ုစတ စတာနဒ တဟရေဋြေု ဃြိုညေ မယ ဂေါရဒစ တု ဘရုာဝါယြု့ ြ္ယုိုငကဋငါလလ ၈၅၅၃၂ ာနဒ ာစ ိ၏ Jုဟန ဆမိတဟစြု လိ၏ေ ိနစုရာနငေ ပရမေိုန ဟာစ ဗနေပါိဒဟြုငါပတိုန အမျိုးမျိုးတပ်နိုင်သည်။ (ခ) တီထွင်ကြံဆစိတ် လူတစ်ဦးတစ်ယောက်၏ စိတ်အတွင်းရှိ တီထွင်ကြံဆစိတ် မည်မျှအတိုင်းအတာအထိ ရှိသည်ကို တိုင်းတာဆုံးဖြတ်နိုင်ရန်အတွက် ထည့်သွင်းထားသော မေးခွန်းပုံစံမျိုး ဖြစ်သည်။ အလွယ်ဆုံးမေးခွန်းတစ်စုံ ဖြေကြည့်ပါ။ အဖြေ သည် အမှားမရှိပါ။ အားလုံးမှန်နိုင်ပါသည်။ သို့သော် အဖြေမှန်သည် မည်မျှအထိ ယုတ္တိ တန်သည် ဆီလျော်သည်ကို ပြန်စစ်ဆေးကြည့် ပါ။ ပုံများကိုဖြေလျှင် အ့ ဆုနး ဘ့ ဗာရေ​ဗလေလး င်္ံ့ တဝု ငုပ ဟာနဒလစေ ဟု သာမန် ဖြေကြပါမည်။ ဒီထက်ပိုပြီးကောင်းသော င်္ံရောတိညေ အနစဝရေ များ ရှိပါသေးသည်။ ၎င်းတို့ကို အောက်တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။ အ့ ၏ုရ လဂေဂဒေ စပိဒရေး ဘ့ ိနစိဒေ ု၏ ာ ဝလေလး င်္ံ့ ပါငစေဟိပ ၏ရုနတ ုရ ညိဝေး ဓ့ ိနတရေစငေတိုန ဝိတဟ ရုနဒ, ၏ာတ ငရုစစိနဂ ဂုါရဒး (၄) ပရိုဂရမ်အစီအစဉ်များကို သဘောပေါက်မှု ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်မာကောင်း တစ် ယောက်ဖြစ်ရန်သည် ပရိုဂရမ်အစီအစဉ်များ ကို သဘောပေါက်ရန် အလွန်အရေးကြီးသည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၌ ံဆင တက်လိုသော ပုဂ္ဂိုလ်များအဖို့ ပို၍ အရေးကြီးသည်။ ဤ သည်ကို စစ်ဆေးနိုင်ရန်အတွက် အောက်တွင် ဖော်ပြထားသော မေးခွန်းမျိုးကို တွေ့ကြုံ လေ့ကျက်ရန် လိုအပ်သည်။ တစ်ဘက်တွင် ဖော်ပြထားသည်မှာရိုးရိုး ဆိမပလေ ၏လုဝ ငဟာရတ တစ်ခုသာ ဖြစ်သည်။ ပြီးလျှင် မေးထားသော မေးခွန်းများကို ဖြေ ဆိုရန်ဖြစ်သည်။ အ့ နု့ ၁ ိန တဟေဒိါဂရာမ ာစကစ ဝဟိငဟ သုစေတိုစ? (ာ) ဝဟာတ ိစ ရုမ တမေပရောတုရေ? (ဗ) ဣစ ိတ လစေစ တဟာန ၇၅? (င) ဣစ ိတ မုရေ တဟာန ၇၅? (ဒ) င်္ံလုစေ ညနေတစ? အဖြေမှာ (င) ဖြစ်ပါသည်။ အဘယ့် ကြောင့်ဆိုသော် ၏လုဝ ငဟာရတ အတွက်ပေး ထားချက်သည် အခန်းအပူချိန်ကို ၆၅ု မှ ၇၅ု အတွင်း ထားရန်ဖြစ်သောကြောင့် ဖြစ် သည်။ ဘ့ ဝဟာတ ဒိရငေတိုနစ ဝုရလဒ ဗစေတ ၏ိတ ိန နု ၂? (ာ) ငလုစေ ညနေတစ (ဗ) ှုပနေ ဒုရ (င) ထုရန ုန ၏ုရနာငေ (ဒ) ထုရန ု၏၏ ၏ုရနာငေ အဖြေမှာ ဓ ဖြစ်ပါသည်။ အဘယ့် ကြောင့်ဆိုသော အခန်း၏ အပူချိန် တိုးနေ သောကြောင့် မီးဖိုကို ပိတ်ထားရန်လိုသော ကြောင့် ဖြစ်သည်။ နိဂုံး ဤသို့ဆိုလျှင် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဝင်ခွင့်အတွက် ဣ့္ယ ထစေတ များ ဖော်ပြပေးရန် တောင်းဆိုကြသော ကွန်ပျူတာဂျာနယ် ပရိ သတ်အနေဖြင့် ကျေနပ်လိမ့်မည်ဟု ယူဆပါ သည်။ ဤသည်မှာ ဣ့္ယ ထစေတ များကို ဖြေ ဆိုရန်အတွက် ဣ့္ယ ထစေတ များ၏ သဘာဝကို ချဉ်းကပ်လေ့လာခြင်းဖြစ်ရာ စာမေးပွဲများတွင် မေးလေ့မေးထရှိသော မေးခွန်းပုံစံနှင့် အဖြေ များကို ရှေ့လထုတ် ဂျာနယ်မှစ၍ ဆာမပလေ ထစေတ (၅၀) ကို ဖြေဆိုပုံနှင့်တကွ သုံးလ ဆက်၍ ဖော်ပြပေးပါမည်။ မောင်သချင်္ာ ရေ၏: ထစေတ ယုရ ဣ့္ယ ဗယ အလ၏ရဒေ ွ့ှ ုံနဇရေတ့ (ဖဟ့ဓ) ထဟိရဒ ဒေိတိုန့ မောင်သချာင်္ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် နှင့် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဝင်ခွင့်များ ကွန်ပျူတာဂျာနယ် သုံးနှစ်မြောက် အထူးထုတ်တွင် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၏ သမိုင်းကြောင်း၊ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဖွဲ့ စည်းထားပုံ၊ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်တွင် ဖွင့် လှစ်လျက်ရှိနေသော သင်တန်းများဟူ၍ အပိုင်းသုံးပိုင်းခွဲ၍ တင်ပြသွားပါမည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်သမိုင်းကြောင်း ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်သည် လှိုင်မြို့နယ် ရှိ သမိုင်းကောလိပ်နယ်မြေတွင် တည်ရှိပါ သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် လှိုင်ကောလိပ်၊ စီပွါးရေးတက္ကသိုလ် (လှိုင်နယ်မြေ)တို့နှင့် ဆက်စပ်တည်ရှိပါသည်။ ကွန်ပျူတာ တက္က သိုလ်တွင် ပင်မအဆောင်ကြီး (၃)ဆောင်ရှိ ပြီး တစ်ဆောင်လျှင် အထပ်သုံးထပ်ဖြင့် ဆောက်လုပ်ထားရှိပါသည်။ အဆောင်တိုင်း ၏ မြေညီထပ်တွင် ကွန်ပျူတာစက်ခန်းများ၊ ကွန်ပျူတာ အင်ဂျင်နီယာခန်းများ ထားရှိပြီး ပထမထပ်နှင့် ဒုတိယထပ်များတွင် စာသင် ခန်းများ၊ ရုံးခန်းများဖြင့် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက် ထားသည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်ကို ၁၉၇၁ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တက္ကသိုလ်များ ကွန်ပျူတာဌာန (ဥနိညရေစိတိစေ င်္ုံမပုတရေ င်္ံနေတရေ) (ဥင်္ံင်္ံ) ကို ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခြင်းမှ အစပြုခဲ့ပါသည်။ တက္ကသိုလ်များ ကွန်ပျူတာ ဌာန ဖွဲ့စည်းရခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ​ (၁) တက္ကသိုလ်အသီးသီးတွင်ရှိနေကြသော သုတေသနပညာရှင် အသီးသီးအနေဖြင့် ကွန် ပျူတာကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ကိုင်တွယ် အသုံးပြုတတ်စေရန်နှင့် (၂) မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရ ဌာနဆိုင်ရာ အသီးသီးတွင် ကွန်ပျူတာအသုံးချ လုပ်ငန်းလုပ်ဆောင်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး တက္ကသိုလ်များ ကွန်ပျူတာဌာနအနေဖြင့် အထောက်အကူပေးနိုင်ရန်တို့ ဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်များကွန်ပျူတာဌာန မပေါ် ပေါက်မီကတည်းကပင်ကွန်ပျူတာအကြောင်း သိကောင်းစရာ သင်တန်းများကို ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် သချင်္ာဌာနမှ တာဝန်ယူ၍ပို့ချ ပေးခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် စီပွါးရေး တက္ကသိုလ်တွင်လည်းကွန်ပျူတာနှင့်ပတ်သက် သော သင်တန်းများကို ပို့ချပေးခဲ့သည်။ ထို ကာလသည် ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ် အစပိုင်း ဖြစ်ပါသည်။ ထို ၁၉၇၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် တက္ကသိုလ်များ ကွန်ပျူတာဌာန ပေါ်ပေါက် ရေး စီမံကိန်းအား ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂတို့၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် အကောင် အထည်ဖော်ရန် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ထို့ နောက် စီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်ရေး ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ယူနက်စကိုအား သတ် မှတ်ကာ ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှုအစီအစဉ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရတို့ ၁၉၇၁ ခုနှစ် ဖေဖော် ဝါရီလ (၁၁) ရက်နေ့တွင် သတ်မှတ်ရေးထိုး ကာ တက္ကသိုလ်များ ကွန်ပျူတာဌာနကို တည်ထောင်ရန် စတင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၇၁ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တက္ကသိုလ် များ ကွန်ပျူတာဌာနကို တရားဝင်ဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ခဲ့သည်။ စတင်တည်ထောင်သူ များမှာ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ဒေါက်တာချစ်ဆွေ (ပါမောက္ခ၊ သချင်္ာဌာန)နှင့် ကုလသမဂ္ဂဘက် မှ ဒေါက်တာ ဆ့ဣ ဆာလေ၏ (အီဂျစ်) တို့ ဖြစ်ပြီး ပထမဆုံး ဥင်္ံင်္ံ ညွှန်ကြားရေးမှူးမှာ ဒေါက်တာချစ်ဆွေ ဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်များကွန်ပျူတာဌာနကို ဖွဲ့ စည်းရာတွင် ကွန်ပျူတာလည်ပတ်လုပ်ဆောင် ရေးတွင် အထူးအရေးကြီးသော လုပ်ငန်းကြီး သုံးခုကို မူတည်လျက် (၁) စနစ်ဌာန (၂) လုပ်ဆောင်ရေးဌာနနှင့် (၃) အသုံးချဌာနဟူ၍ ဖွဲ့စည်းပြီး ညွှန်ကြား ရေးမှူးနှင့် စီမံကွပ်ကဲမှုအဖွဲ့တို့၏ ဦးစီးမှုဖြင့် လုပ်ငန်းလည်ပတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ်၌ တက္ကသိုလ်များ ကွန်ပျူ တာဌာနအတွက် ာိံန၏ရာမေ အမျိုးအစား ဣင်္ံဠ​၁၉၀၂​ဆ ကွန်ပျူတာစက်ကြီးတစ်လုံး တပ်ဆင်ခွင့်ရရှိခဲ့ပြီး ကွန်ပျူတာဘာသာရပ် များကို စာတွေ့လက်တွေ့ ပို့ချပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် ကောက်ယူခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံ လူဦးရေ သန်းကောင်စာရင်းပြုစုရေးတွင် တက္က သိုလ်များ ကွန်ပျူတာဌာနမှ (၂၄) နာရီပတ်လုံး စက်အား လူအား အပြည့်အဝဖြင့် ပါဝင် လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့သည်။ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး နှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဦးစီးဌာနမှ ဝန်ထမ်း (၂၂) ဦးကိုလည်း သင်တန်းပို့ချပေးခဲ့သည်။ ၁၉၇၃ ခုနှစ်မှ စတင်၍ပင် မဟာသိပ္ပံ (တွက်ချက်ရေး) (ံဆင့ င်္ုံမပုတရေ ဆငိနေငေ) နှင့် တွက်ချက်ရေးဒီပလိုမာ (ဓ့အ့င်္ံ) သင်တန်းများကို စတင်ဖွင့်လှစ် ပို့ချပေး နိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဌာနဆိုင်ရာများ အတွက် အချိန်တိုသင်တန်းများကို ဖွင့်လှစ် သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ကွန်ပျူတာစနစ် လည်ပတ်လုပ်ဆောင် မှုတွင် အတွေ့အကြုံများ ရင့်သန်လာသော အခါ စီမံခန့်ခွဲမှု ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန် အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ၁၉၇၅ ခုနှစ် သြ ဂုတ်လမှ စတင်၍ ဖွဲ့စည်းပုံကို တိုးချဲ့ပြင်ဆင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် တက္ကသိုလ် များ ကွန်ပျူတာဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးမှာ ဒေါက်တာတင်မောင် (နောင် ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်၏ ပထမဆုံးပါမောက္ခချုပ်) ဖြစ် လာသည်။ ၁၉၇၈ တွင် ဥင်္ံင်္ံ ကို ကုလ သမဂ္ဂ၏ ‘အကောင်းဆုံးစီမံကိန်း’ အဖြစ် သတ်မှတ်ရွေးချယ်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၉ ၌ ကုလသမဂ္ဂ မှှပင် င်္ံရှုံဧံင်္ှုံ ကွန်ပျူတာစနစ် (မီနီကွန်ပျူတာ) အား ထပ်မံတပ်ဆင်ပေးခဲ့ သည်။ ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် ၁၉၇၃ ခုနှစ်ကတည်း က အသုံးပြုလာခဲ့သော ာိံန ၏ရာမေ ကွန် ပျူတာကို ဆက်လက်အသုံးပြုရန် အခက်အခဲ များ ရှိလာသဖြင့် ကုလသမဂ္ဂ၏ အထောက် အပံ့ဖြင့် ဖဓဖ​၁၁ မီနီကွန်ပျူတာတစ်လုံးကို ထပ်မံ တပ်ဆင်အသုံးပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၈ ခုနှစ်မှစတင်၍ နိုင်ငံခြားပညာ တော်သင် အခြေခံကွန်ပျူတာတစ်လသင်တန်း များ၊ အခြား လေးလသင်တန်း၊ ခြောက်လ သင်တန်းများကို ဝန်ကြီးဌာန အသီးသီးမှ ဝန်ထမ်းများအား သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ထိုနှစ် မှာပင် ကွန်ပျူတာဘာသာရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဘွဲ့လွန် ဒီပလိုမာများ၊ ာံစတရေ ဘွဲ့များ ပေးအပ်နိုင်သော်လည်း အခြေခံ ဘာငဟလေုရ ဘွဲ့များ ပေးအပ်သင့်ပြီဟု ယူဆလျက် ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှစတင်၍ သိပ္ပံဘွဲ့ (ကွန်ပျူ တာသိပ္ပံ) ဘ့ဆင (င်္ုံမပုတရေ ဆငိနေငေ) သိပ္ပံဘွဲ့(ကွန်ပျူတာနည်းပညာ) ဘ့ဆင (င်္ုံမပုတရေ ထငေဟနုလုဂယ) သင်တန်းများ ကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၌ အသစ်ဖွင့်လှစ်သော ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဌာနနှင့် ပူးတွဲ၍ စတင် သင်ကြား ပို့ချခဲ့သည်။ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဌာန ၏ ဌာနမှူးမှာ ဒေါက်တာတင်မောင်ပင် ဖြစ် ပါသည်။ တစ်ဖန် ၁၉၈၈ ခုနှစ် မတ်လ ၂၉ ရက် နေ့တွင် ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဌာနနှင့် တက္ကသိုလ် များ ကွန်ပျူတာဌာနတို့ကို ပူးပေါင်းပြီး ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်အဖြစ် အဆင့်တိုးမြှင့် တည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ၏ ပထမဆုံးပါမောက္ခချုပ်မှာ ဒေါက်တာ တင်မောင်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်အဆင့်ရောက်သည့်အခါ ကွန်ပျူ တာ တက္ကသိုလ်မှ ပေးအပ်သော ဘွဲ့၊ ဒီဂရီ များကို ခေတ်နှင့်လျော်ညီအောင် ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံဘွဲ့ (ဘင်္ံဆထ) ကွန်ပျူတာနည်းပညာဘွဲ့ (ဘင်္ံ​ထငေဟ)၊ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဒီပလိုမာ (ဓင်္ံဆင်္ံ)၊ မဟာကွန်ပျူတာသိပ္ပံ (ံ့ င်္ံ့ ဆင), မဟာကွန်ပျူတာနည်းပညာ (ံ့င်္ံ့ ထငေဟ) နှင့် မဟာသုတသိပ္ပံ (ံ့ဣ့ဆင) တို့ အဖြစ် အမည်များ ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ခေါ်ဆို ခဲ့သည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံတကာအဆင့်ရှိ ကွန်ပျူတာ ဒီပလိုမာများကို ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်၌ လေ့လာ ဆည်းပူးနိုင်စေရန် အတွက် နိုင်ငံတော်၏ ကူညီပံ့ပိုးမှုဖြင့် ဗြိတိန် နိုင်ငံ နာတိုနာလ င်္ုံမပုတိနဂ င်္ံနေတရေ (နင်္ံင်္ံ) နှင့် ပူးပေါင်း၍ ဣဓင်္ံဆ (နင်္ံင်္ံ) ဒီပလိုမာသင်တန်းများကို စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ သည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၏ ပထမဆုံး အကြိမ် ဘွဲ့နှင်းသဘင်ကို ၁၉၉၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၈ ရက်နေ့က ရန်ကုန်တက္က သိုလ် ဘွဲ့နှင်းသဘင်ခန်းမ၌ ကျင်းပနိုင်ခဲ့ သည်။ ၁၉၇၀ မှ သန္ဓေတည်လာခဲ့ပြီး ၁၉၈၈ မှ စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သော ကွန်ပျူတာ တက္ကသိုလ်သည် လာမည့်မတ်လတွင် ၉ နှစ် တင်းတင်း ပြည့်မြောက်တော့မည် ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်ဖွဲ့စည်းထားပုံ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်ကို အောက်ပါ အတိုင်း ဌာနကြီးသုံးခုဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကာ ပါမောက္ခချုပ်အဖြစ် ဒေါက်တာကျော်သိန်းက ၁၉၉၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှ စတင်၍ ယခု စာရေးချိန်အထိ တာဝန်များ ဆက်လက်ထမ်း ဆောင်လျက်ရှိပါသည်။ (က) သင်ကြားရေးဌာနများ (၁) ကွန်ပျူတာစက်နည်းပညာဌာန (၂) ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်နည်းပညာဌာန (၃) သုတသိပ္ပံဌာန (၄) တွက်ချက်ရေးသချင်္ာဌာန (ခ) ကွန်ပျူတာစက်နှင့် သုတေသနဌာနများ (၁) ကွန်ပျူတာစက်ပစ္စည်းဌာနခွဲ (၂) ကွန်ပျူတာစက်လည်ရေးဌာနခွဲ (၃) ကွန်ပျူတာစနစ်ပရိုဂရမ်ဌာနခွဲ (၄) သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးဌာနခွဲ (၅) အသုံးချဌာနခွဲ (၁) (၆) အသုံးချဌာနခွဲ (၂) (ဂ) စီမံခန့်ခွဲရေးဌာနခွဲ (၁) စီမံရေးဌာနခွဲ (၂) ဘဏ္ဍာရေးဌာနခွဲ (၃) ကျောင်းသားရေးရာနှင့် ကျောင်း  ဆောင်ဌာနခွဲ (၄) စာမေးပွဲနှင့် ဘွဲ့နှင်းသဘင်ဌာနခွဲ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်တွင်ဖွင့်လှစ်ထားသော သင်တန်းများ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်တွင် သင်ကြား ပေးလျက်ရှိသော သင်တန်းအမျိုးမျိုးရှိရာ ၎င်း တို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်။ (က) ကွန်ပျူတာသိပ္ပံသင်တန်းများ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှ အပ်နှင်းချီးမြှင့် သော ကွန်ပျူတာဘွဲ့များ ဖြစ်ပါသည်။ ကွန် ပျူတာသိပ္ပံဘွဲ့ (ဘ့င်္ံ့ဆင) နှင့် ကွန်ပျူတာ နည်းပညာဘွဲ့ (ဘ့င်္ံ့ထငေဟ) ဟု သတ်မှတ် ထားပြီး ဘွဲ့ကြိုပထမနှစ်အတွက် ဝင်ခွင့်ကို အခြေခံပညာအထက်တန်းအောင်ကျောင်းသား ကျောင်းသူများအနက် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် ဝင်ရောက်ခွင့် လျှောက်ထားသူများကို တက္က သိုလ်ဝင်ခွင့် စိစစ်ရေးချယ်ရေးအဖွဲ့မှ စိစစ် ရွေးချယ် သတ်မှတ်ပေးပါသည်။ ာခြေခံပညာ အထက်တန်းအောင်လက်မှတ်ကို အခြေခံ ရွေးချယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၉၉၆/၉၇ ပညာ သင်နှစ်အတွက် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်ဝင် ခွင့်ရ ကျောင်းသား အရေအတွက်မှာ ၁၂၈ ယောက် ဖြစ်ပြီး အမြင့်ဆုံးဝင်ခွင့်အမှတ်မှာ ( ) ဖြစ်၍ အနိမ့်ဆုံး ဝင်ခွင့်အမှတ်မှာ ( ) ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာဘွဲ့များရရှိရန်အတွက် ဘွဲ့ကြို ကာလမှာ ငါးနှစ်ဖြစ်သည်။ ဘွဲ့ကြိုပထမနှစ် နှင့် ဒုတိယနှစ်များတွင် ဘာသာရပ်မခွဲဘဲ ဒုတိယနှစ်ရမှတ်များအပေါ် မူတည်၍ တတိယ နှစ်တွင် ကွန်ပျူတာသိပ္ပံနှင့် ကွန်ပျူတာနည်း ပညာဟူ၍ သင်တန်းများ ခွဲခြားပေးသည်။ ယခုအထိ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဘွဲ့ (၁၀၂)ဦး၊ ကွန်ပျူတာနည်းပညာဘွဲ့ (၃၈) ဦးတို့ကို ပေးအပ်ပြီး ဖြစ်သည်။ (ခ) မဟာကွန်ပျူတာဘွဲ့သင်တန်းများ မဟာကွန်ပျူတာဘွဲ့များကို ၁၉၇၃ ခုနှစ် ကပင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ရာ ယခုဆိုလျှင် ၂၄ နှစ်ပင် ရှိပြီဖြစ်သည်။ ယခင်က ကွန်ပျူတာ ဆိုင်ရာ ဘွဲ့များ မရှိသေးသဖြင့် စက်မှု၊ စီပွါးရေး၊ သိပ္ပံဘာသာတွဲဖြင့် ရထားသော ဘွဲ့ရများ တက်ရောက်နိုင်ရန် ဖွင့်လှစ်ပေး သော မဟာဘွဲ့များ ဖြစ်သည်။ ပထမဆုံး ံဆင (င်္ုံမပုတရေ ဆငိနေငေ) သင်တန်းကို သင်တန်းသား ၁၂ ဦး တက်ရောက် တက် ရောက်ခဲ့သည်။ ပထမဆုံးထွက်ပေါ်လာသော ံ့ဆင များထဲမှ ကထိက ဒေါ်တင်မေလွင် သည် ယခုအထိ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်တွင် အမှုထမ်းနေဆဲဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်အဖြစ် ဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ပြီးသည့်နောက်တွင် မဟာ ကွန် ပျူတာ အတန်းများကို သုံးတန်းခွဲခြားခဲ့သည်။ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ၊ ကွန်ပျူတာနည်းပညာဘွဲ့ ရရှိသူများအနေဖြင့် နောက်ဆုံးနှစ်စာမေးပွဲ တွင် မဟာဘွဲ့သင်တန်းဝင်ခွင့်ရရှိရန် သတ် မှတ်ထားသော အမှတ်ရရှိသူများ တစ်နည်း အားဖြင့် မဟာဘွဲ့သင်တန်းတက်ရောက်ရန် အဆင့်မီသူများကို မဟာကွန်ပျူတာသိပ္ပံ (ံ့င်္ံ့ဆင) နှင့် မဟာကွန်ပျူတာနည်းပညာ (ံ့င်္ံ့ထငေဟ) ဘွဲ့သင်တန်းများသို့ တက် ရောက်ခွင့်ရှိပါသည်။ ယခင်ကတည်းက ရှိခဲ့သော ံ့ဆင့ (င်္ုံမပုတရေ ဆငိနေငေ) သင်တန်းကို (ံ့ ဣဆင်္ံ) မဟာသုတသိပ္ပံဘွဲ့သင်တန်းအမည်သို့ ပြောင်းလဲပြီး သတ်မှတ်ထားသော ပညာသင် နှစ်တွင် ဘ့ဧ့, ဘ့င်္ုံမ့, ဘ့ဧငုမ့, ဘ့ဧငု့ (ဆတာတစ), ဘ့ဆင့, (ာံတဟစ, ဖဟယစိငစ, င်္ံဟမေ, ဣ့င်္ံ, ဂေုလ) ဘွဲ့တစ်ခုခုရရှိပြီး သက်ဆိုင်ရာဘာသာရပ်၌ မဟာသင်တန်းသို့ တက်ရောက်ရန် အဆင့်မီသူ၊ သို့မဟုတ် သက်ဆိုင်ရာဘာသာရပ် အတွက် မဟာ သင်တန်းတက်ခွင့် အရည်အချင်းစစ်စာမေးပွဲ ကို အောင်မြင်ပြီးသူများ လျှောက်ထားနိုင်ပါ သည်။ မဟာဘွဲ့ သင်တန်းတက်ရောက်ခွင့် ရရန်အတွက် ဝင်ခွင့်ရေးဖြေစာမေးပွဲ (အပတိတုဒေ ထစေတ) ဖြေဆိုရပြီး ရေဖြေအောင်လျှင် လူတွေ့စစ်ဆေးခံရကာ ရွေးချယ်ခံရသူများ တက်ရောက်ခွင့်ရပါသည်။ မဟာသုတသိပ္ပံ ဘွဲ့အတွက် တစ်နှစ်လျှင် ၃၀ ဦးအထိ လက်ခံသင်ကြားပေးနေပါသည်။ မဟာဘွဲ့ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းကာလမှာ တစ်နှစ်ဖြစ်ပြီး ထဟစေိစ အတွက် သုံးနှစ် အချိန်ရပါသည်။ ယခုအချိန်အထိ မဟာကွန် ပျူတာဘွဲ့ (ံ့ဆင) ရရှိထားသူ ၁၃၃ ဦး ရှိပါသည်။ (ဂ) ဘွဲ့လွန်ဒီပလိုမာသင်တန်းများ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှပေးသော ဒီပလို မာတစ်ခုဖြစ်သည့် ဓ့အ့င်္ံ သည် လုပ်ငန်းခွင် လောကတွင် အလွန်အသုံးတည့်၍ နာမည် ကြီးသော ဒီပလိုမာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဓ့အ့င်္ံ (ဓိပလုမာ ိန အုတုမာတိင င်္ုံမပုတိနဂ) တွက်ချက်ရေးဒီပလိုမာကို ယခုအခါ ဓ့င်္ံ့ဆင (ဓိပလုမာ ိန င်္ုံမပုတရေ ဆငိနေငေ) ကွန် ပျူတာသိပ္ပံ ဒီပလိုမာဟုပြောင်းလဲသတ်မှတ် သည်။ ဓ့င်္ံ့ဆင ဒီပလိုမာကို တက်ရောက်နိုင် ရန်သည် အစိုးရဝန်ထမ်း လက်ရှိတာဝန် ထမ်းဆောင်နေသူ လုပ်သက်နှစ်နှစ်ရှိ အမြဲ တမ်း ဝန်ထမ်းဖြစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ဘဧ့, ဘ့င်္ုံမ့, ဘ့ဧငုမ့, ဘ့အ့ (ဧငု), ဘ့ဆင (ာံတဟစ, ဖဟယစ့, င်္ံဟမေ့, ဣ့င်္ံ့, ဃေုလ) ဘွဲ့တစ်ခုခု ရရှိပြီးသူများ လျှောက်ထားနိုင်ခွင့်ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် အထက်ဖော်ပြပါ ဘွဲ့များမှ တစ်ပါး အခြား ဘွဲ့တစ်ခုခုရရှိထားသူများ အနေဖြင့်လည်း ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်မှ ဖွင့် လှစ်ခဲ့သော ခြောက်လသင်တန်း သို့မဟုတ် လေးလသင်တန်း တက်ရောက်အောင်မြင်ပြီး သူများလည်း လျှောက်ထားနိုင်သည်။ ဓ့င်္ံ့ဆင ဒီပလိုမာလျှောက်ထားသူတိုင်း သည် မိမိလက်ရှိ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော အဖွဲ့အစည်း၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် (သို့ မဟုတ်) ဦးဆောင်ညွှန်ကြားရေးမှူးတို့၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် လျှောက်ထားရသည်။ ဝင်ခွင့် အတွက် မဟာသုတသိပ္ပံဘွ္အဲ သင်တန်းဝင်ခွင့် ကဲ့သို့ ရေးဖြေစာမေးပွဲနှင့် လူတွေ့စစ်ဆေး ခြင်းတို့မှ ရွေးချယ်ပြီး သင်တန်းသို့ တက် ရောက်ခွင့် ပြုပါသည်။ ဓ့င်္ံ့ဆင ဒီပလိုမာ သင်တန်းသည် အချိန်ပိုင်း နှစ်နှစ်သင်တန်း ဖြစ်သည်။ စာ တွေ့ သင်ကြားခြင်းကို ရုံးတက်ချိန်မတိုင်မီ နံနက် ၇:၀၀ နာရီမှ ၉:၀၀ နာရီအထိ သင် ကြားပြီး လက်တွေ့ကို ညနေပိုင်းရုံးဆင်းချိန် နှင့် စနေ တနဂင်္နွေနေ့များတွင် လုပ်ကြရ သည်။ ဓ့င်္ံ့ဆင သင်တန်းကို တစ်နှစ်လျှင် ၉၀ ဦး လက်ခံသင်ကြားပေးနေပါသည်။ ယခုအထိ ဓ့အ့င်္ံ, ဓ့င်္ံ့ဆင ဒီပလိုမာရရှိပြီး သူပေါင်း ၄၇၉ ဦး ရှိပြီဖြစ်သည်။ (ဃ) ဣ့ဓ့င်္ံ့ဆ သင်တန်း နိုင်ငံတကာအဆင့်ရှိ သင်တန်းတစ်ခု ဖြစ်ပြီး ဗြိတိန်နိုင်ငံ နာတိုနာလ င်္ုံမပုတိနဂ င်္ံနေတရေ မှ ပေးသော ဒီပလိုမာသင်တန်း ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်မှ စတင်ဖွင့်လှစ် ခဲ့ပြီး ပထမအကြိမ် သင်တန်းဖွင့်ခဲ့စဉ်က ကျောင်းသား ၂၀၀ ကို ဝင်ခွင့်စာမေးပွဲဖြင့် စစ်ဆေးပြီး သင်ကြားခွင့်ပြုခဲ့ရာ အောင်ချက် ၈ဝ့၃ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ရာ အာရှတွင် အမြင့်ဆုံး အဆင့်ဖြစ်သည်ဟု မှတ်ချက်ပြုခြင်းခံခဲ့ရပါ သည်။ ဣဓင်္ံဆ သင်တန်းများကို တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ်ဖွင့်လှစ်ပြီး သင်တန်းသား ၁၀၀ လက်ခံသင်ကြားပေးနေပါသည်။ ထိုသင်တန်း ကို အခြေခံပညာအထက်တန်း အောင်မြင်သူ တိုင်း တက်ရောက်ခွင့်ရှိပြီး သင်တန်းကာလမှာ တစ်နှစ်ဖြစ်သည်။ ယခုအထိ ဣဓင်္ံဆ ဒီပလိုမာ ရသူပေါင်း ( ) ဦးရှိပြီ ဖြစ်ပါသည်။ (င) အခြားသင်တန်းများ မြန်မာနိုင်ငံရုံးများ၌ ကွန်ပျူတာကို စနစ် တကျ ကိုင်တွယ်အသုံးချနိုင်ရေးအတွက် င်္ံ့ဖ့င်္ံ (င်္ုံမပုတရေ ဖရုဂရာမမိနဂ င်္ုံရစေ) များ (နိုင်ငံခြားပညာတော်သင် အခြေခံ ကွန်ပျူတာသင်တန်းများ (တစ်လ သင်တန်း) အခြားလုပ်ငန်းခွင် ကျွမ်းကျင်မှု သင်တန်းများ (ဣန ဆရေညိငေ ထရာနိနဂ င်္ုံရစေ) နှင့် လေးလသင်တန်း ခြောက်လ သင်တန်းများကိုလည်း ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် တွင် ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးလျက်ရှိသည်။ အဆိုပါသင်တန်းများသည် ဌာနဆိုင်ရာ များအတွက် သီးခြား ဖွင့်လှစ်ပေးသော သင်တန်းများဖြစ်၍ ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်များ တက် ရောက်နိုင်ခွင့်မရှိဘဲ ဌာနဆိုင်ရာဝန်ထမ်းများ အနေဖြင့် မိမိဌာနလိုအပ်ချက်နှင့်အညီ ကွန် ပျူတာတက္ကသိုလ်နှင့် ညှိနှိုင်း၍ တက်ရောက် နိုင်သော သင်တန်းများဖြစ်ပါသည်။ နိဂုံး ဤသို့ဖြင့် ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်သည် ကွန်ပျူတာပြန့ပွါးရေးသာမကပဲ ကွန်ပျူတာ နည်းပညာရပ်ကိုလည်း အဆင့်မီ တိုးတက် အောင်လေ့လာကြိုးပမ်းရင်း တိုင်းပြည်အကျိုး ပြု လုပ်ငန်းရပ်များကို ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်ခဲ့ ကြပါသည်။ ရှေ့ဆက်၍လည်း ကွန်ပျူတာနှင့် ပတ်သက်သော ကိစ္စအဝဝတို့ကို တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်ရာတွင် အထူးကောင်းမွန်သည့် အစီအမံများဖြင့် ရှေ့ သို့ လှမ်းမျှော်လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လျက် ရှိနေ ပါသေးကြောင်း ရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။ ဒေါက်တာကျော်သိန်း ပါမောက္ခချုပ်၊ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်။ ဒေါက်တာကျော်သိန်း ပညာရေးရဲ့ အနာဂတ် ‘ပညာလိုအိုသည်မရှိ’ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးကိုတော့ လူတိုင်းကြားဖူးကြမှာပါ။ အသက်ကြီးကာမှ ပညာသင်ပေမယ့် နောက်ဆုံးမှာ ပိဋကတ် ကျမ်းဂန်တွေကို ထုံးလိုချေရေလိုနှောက်သွားနိုင် ခဲ့တဲ့ ဆရာတော်ကြီး ဦးကျည်ပွေ့အကြောင်း ကလဲ သာဓကအဖြစ် ဆိုခဲ့ပါတယ်။ အသက်ကြီးငယ်မရွေး လူတိုင်းလူတိုင်း မှာ ပညာရှာမှီးလိုစိတ် ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ အကြောင်းမတိုက်ဆိုင်ခဲ့ကြလို့သာ လူအများစုဟာ ပညာရေးနဲ့ ဝေးခဲ့ရတာ ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ပညာကို နေရာမရွေး၊ အချိန် မရွေး ဆည်းပူးနိုင်တော့မယ့် အနာဂါတ်ကာလ ဟာ လူတိုင်းအတွက် စောင့်မျှော်နေပါတယ်။ မိမိဆည်းပူးလိုတဲ့ ပညာရပ်ကို လက် လှမ်းမှီတဲ့နေရာမှာ မရှိလို့ အလွယ်တကူ မသင်ယူနိုင်တာ၊ အသက်ကြီးသွားလို့ စာသင် ခန်းထဲ မဝင်ချင်တော့လို့ ပညာမရှာဖြစ်တော့ တာ၊ ကျောင်းတက်ဖို့ အချိန်မပေးနိုင်လို့ ကျောင်းမတက်လိုက်တာတွေကအစ ပညာ ရှာမှီးရေးအတွက် အခက်အခဲတွေကို ဖယ်ရှား ပေးမယ့် သူရဲကောင်းကတော့ ကွန်ပျူတာနဲ့ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ပါပဲ။ တစ်နေ့ တခြား ကွန်ပျူတာတွေရဲ့ စွမ်းရည်က မယုံ နိုင်လောက်စရာ တိုးတက်လာတာရယ်၊ တစ် ကမ္ဘာလုံးကို မြန်နှုန်းမြင့် ကွန်ရက်နဲ့ ဆက် သွယ်ပေးမယ့် ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ရယ် ၂ ခုပေါင်းပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ ကြုံ တွေ့နေရတဲ့ ပညာရေးအခက်အခဲတွေအားလုံး ကို ဖြေရှင်းပေးတော့မှာပါ။ သိပ်မကြာတော့မယ့် ကာလဖြစ်တဲ့ သက္ကရာဇ် ၂၀၀၀ ရဲ့ အစပိုင်းလောက်မှာပဲ ပညာရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အပြောင်းအလဲတွေ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် ဖြစ်တော့မယ်လို့ မြင်နေ ရပါပြီ။ ခုထက်ထိတော့ ကွန်ပျူတာတွေဟာ ပညာရေးစနစ်ကို မည်မည်ရရ မပြောင်းလဲခဲ့ ရသေးပါဘူး။ ဣနတရေနတေ ရဲ့ အနှစ်သာရနဲ့ ပုံ သဋ္ဌာန်ဟာလည်း ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ကြီး ဖြစ်လာဖို့ အချိန်နည်းနည်းတော့ စောင့်ရပါဦးမယ်။ ဣနတရေနတေ ရဲ့ အခြေခံ အဆောက်အဦတွေ ဒီထက်တိုးတက်လာမှသာ အမြန်နှုန်း (ဘာနဒဝိဒတဟ) ပိုကောင်းလာပြီး ဣနတရေနတေ ဥစရေ တွေအတွက် ထိရောက်တဲ့ ပညာပေးမှု၊ ဖျော်ဖြေမှုတွေ ပေးလာနိုင်မှာဖြစ် ပါတယ်။ ကျောင်းတွေမှာ၊ စာသင်ခန်းတွေမှာ ကွန် ပျူတာတွေ သုံးလာကြတယ်ဆိုတာဟာ ပညာ ရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကြီးရဲ့ ကနဦးအစ ပါပဲ။ ဒီထက် အများကြီး ပိုပြီး စိတ်ဝင်စား စရာကောင်းတာတွေဟာ ခုမှ တာစူနေတုန်းပဲ ရှိပါသေးတယ်။ အနာဂတ်ကာလမှာ ကျောင်း သားတွေ၊ ဆရာတွေ၊ မိဘတွေ၊ သင်ခန်းစာ တွေနဲ့ သင်ရိုးတွေ၊ စာမေးပွဲစစ်ဆေးပုံတွေ ဘယ်လိုပြောင်းလဲသွားလိမ့်မယ်ဆိုတာကို ကွန် ပျူတာဂုရုကြီး ဘိလလ ဃာတစေ က ထဟေ ရုာဒ အဟောဒ စာအုပ်ထဲမှာ သူ့ရဲ့အမြင်တွေကို သရုပ်ဖော်ပြထားပါတယ်။ အဲဒီအမြင်တွေဟာ စိတ်ကူးယဉ်စရာကောင်းလွန်းလို့ ကွန်ပျူတာ ဂျာနယ်ဖတ်သူများကို ဒီဆောင်းပါးနဲ့ လက် ဆင့်ကမ်းလိုက်ပါရစေ။ အနာဂတ်မှာ စာသင်ကျောင်းတွေဟာ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေကို ပုံသေ ကားကျ သတ်မှတ်ထားတဲ့ သင်ရိုးညွှန်းတမ်း တွေနဲ့ သင်ကြားပို့ချပေးတာမျိုး လုပ်ကြ တော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျောင်းသား တစ် ယောက်ချင်းရဲ့ လိုအပ်ချက်ပေါ်မှာမူတည်ပြီး သင်ရိုးတွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲပေးသွားပါ လိမ့်မယ်။ သိပ္ပံဘာသာရပ်တွေကို စိတ်ဝင်စား ပြီး စူးစမ်းလေ့လာချင်တဲ့ ကျောင်းသားဟာ သူဝါသနာပါရာကို ဇောင်းပေးပြီး လေ့လာ သင်ယူဖို့ အခွင့်အရေးရပါလိမ့်မယ်။ ဝိဇ္ဇာ ဘာသာရပ်တွေနဲ့ ဉာဏ်ကွန့်မြူးချင်တဲ့ ပညာ ရှင် အလောင်းအလျာ၊ သုတေသီကျောင်းသား ဟာလဲ သူစိတ်မပါတဲ့ သိပ္ပံဘာသာရပ်တွေနဲ့ စာသင်ခန်းထဲမှာ အချိန်ကုန်ခံနေရတော့မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီလို ကျောင်းသားအားလုံးအတွက် လူတစ်ဦ:ချင်းစီနဲ့ လိုက်ဖက်အောင် ဖန်တီး ထားတဲ့ သင်ရိုးညွှန်းတမ်း (ာံစစ င်္ုံစတုရ​မိဇဒေ င်္ုံရရိငုလုမ) နဲ့ သင်ယူခွင့်ရကြ တော့မယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ တွေဟာ တစ်နေ့တခြား ဈေးပေါလာနေပြီး စွမ်း ရည်ကလည်း မြင့်သထက် မြင့်လာနေလို့ စာသင်ခန်းတိုင်းမှာ ကွန်ပျူတာရှိလာတော့ မယ့် ကာလဟာ မဝေးတော့ဘူးလို့လည်း ဘိလလ ဃာတစေ က ဟောကိန်းထုတ်ထားပါ တယ်။ သူ့ရဲ့အဆိုအရဆိုရင်တော့ အနာဂတ် ကျောင်းသားတွေဟာ အင်မတန် ကံကောင်း သူကလေးတွေ ဖြစ်မှာပါ။ အနာဂတ်ကာလမှာ စာသင်ခန်းတွေ ကတော့ ဆက်ပြီး ရှိနေဦးမှာပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီနေ့ စာသင်ခန်းတွေနဲ့တော့ အတော်ကြီး ကွာခြားနေပါလိမ့်မယ်။ စာသင်ခန်းထဲမှာ သင်ကြားပေးမယ့် သင်ခန်းစာတွေထဲမှာကို ရုပ်ပုံတွေ၊ အသံတွေ၊ ရုပ်ရှင်တွေ (ုံလတိမဒေိာ) ထည့်သွင်းပြီး သင်ကြားပေးမှာပါ။ ဆရာ ဒါမှမဟုတ် ဆရာမ တစ်ယောက် ယောက်က ပြဇာတ်တစ်ပုဒ်ကို အသံထွက်ပြီး ဖတ်ပြတာထက် သက်ဆိုင်ရာအခန်းကို ရုပ် ရှင်၊ ရုပ်သေ ရှင်းလင်းချက်တွေပါတဲ့ ုံလတိ​မဒေိာ သင်ခန်းစာနဲ့ သင်ရင်တော့ ပိုပြီး အထောက်အကူဖြစ်မှာ သေချာပါတယ်။ သင် ခန်းစာအတွက် လိုအပ်တဲ့ အသံ၊ ရုပ်ပုံ၊ ကာ တွန်းရုပ်ရှင် ုံလတိမဒေိာ Fိလေ တွေကိုလဲ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ကနေ အလွယ် တကူ ရနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်က ဒေသတွေနဲ့ ကျောင်း သားတွေကို မိတ်ဆက်ပေးဖို့အတွက်လဲ ကွန် ပျူတာနဲ့ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ က အထောက်အကူပြုမှာပါ။ အပူပိုင်း အမြဲစိမ်း သစ်တောအကြောင်း သင်မယ်ဆိုရင် ုံလတိ​မဒေိာ ဓာတာဗာစေ တွေရဲ့ အကူအညီနဲ့ သစ်တောအုပ်ကြီးကို စငရနေ ပေါ်မှာ ပြရင်း ကျောင်းသားတွေရဲ့ စူးစမ်းလိုစိတ်ကို ပြန်လှန် ဖြေကြားပြောပြသွားနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ကွန်ပျူတာရဲ့ အပြန်အလှန်တုံ့ပြန်နိုင်မှု (ဣနတရောငတိညိတယ) ဟာ ကျောင်းသားတွေရဲ့ သိလိုစိတ်၊ စူးစမ်းလိုစိတ်တွေကို ဖြည့်ဆည်း ပေးနိုင်မှာကြောင့် ကျောင်းသားတွေဟာ သင်ခန်းစာတွေကို စိတ်ဝင်စားမှုပိုပြီးရှိလာ မှာကတော့ ထင်ရှားပါတယ်။ ကျောင်းသား တစ်ယောက်အတွက် အိမ်စာဆိုတာတွေကလဲ ဖတ်စာစာအုပ်နဲ့ စာကြည့်ဖို့သာမကတော့ဘဲ ကွန်ပျူတာနဲ့ သင်ခန်းစာလေ့လာရတာမျိုး တွေက ပိုများလာလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေကိုလည်း မိမိစိတ်ဝင်စားရာ ဘာသာရပ်ကို ပိုပြီး စူးစိုက်လေ့လာဖို့ အခွင့် အရေးပေးပါလိမ့်မယ်။ လေ့လာစူးစမ်းချင်တဲ့ ကျောင်းသားအတွက်ကတော့ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ဟာ သူ့အတွက်ဆွဲအားအကောင်း ဆုံး သံလိုက်တုံးကြီး ဖြစ်နေမှာပါပဲ။ သူသိ ချင်လို့ မေးသမျှကို အော်မထုတ်ဘဲ စိတ်ရှည် ရှင်နဲ့ အချိန်မရွေး အဖြေပေးမယ့် ကွန်ပျူတာ ဟာ အကောင်းဆုံးသင်ကြားရေး အထောက် အကူပြု ပစ္စည်းဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အနာဂတ်ကျောင်းသားတွေဟာ တစ်ချိန် လုံး ကွန်ပျူတာမျက်နှာပြင်ကို ထိုင်ကြည့်နေ ကြမှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကွန်ပျူတာကို တစ်ဦးတည်းဖြစ်စေ၊ အဖွဲ့လိုက်ဖြစ်စေ စုပေါင်း ပြီး သုံးကြမယ်။ အဲဒါပြီးရင် သူတို့ရဲ့ စိတ် ကူး စိတ်သန်း အတွေးအမြင်သစ်တွေကို ဆရာ ဆရာမတွေနဲ့ ဆွေးနွေးကြပါလိမ့်မယ်။ ဆရာ ဆရာမတွေက အဲဒီစိတ်ကူးတွေကို အတန်းရှေ့မှာ ထုတ်ဖော်ဆွေးနွေးသင့် မသင့် ချင့်ချိန်ပြီးမှ အတန်းသားတွေနဲ့ ဆွေးနွေး ဝေဖန်သုံးသပ်တာမျိုးတွေ လုပ်ပါလိမ့်မယ်လို့ ဘိလလ ဃာတစေ က ဆိုပါတယ်။ သင်ခန်းစာတွေကို အထောက်အကူပြု နိုင်မယ့် ဓာတ်ပုံတွေ၊ ရုပ်ပုံတွေ၊ ကာတွန်း ရုပ်ရှင်းတွေ အသံတွေကို ဒီနေ့ နည်းပညာနဲ့ င်္ံဓ​ရှုံ တွေ ကူးပြီး ဖြန့်ချိပေးနေတဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ရှိနေပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ပမာဏ အကန့်အသတ် မရှိလောက်အောင် သတင်း ဖလှယ် ဖြန့်ချိပေးမယ့် ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဟဝါယ နဲ့တော့ ဘယ်လိုမှ မယှဉ်နိုင်ပါဘူး။ အနာဂတ်ကာလရဲ့ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ဟာ ကျောင်းသားတိုင်းကို မျက်နှာ ကြီးငယ်မရွေး လူမျိုး၊ ဘာသာ မခွဲခြားဘဲ သင်ကြားပို့ချပေးမယ့် ဆရာကောင်းတစ်ဦးလဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ကွန်ပျူတာတွေသာ ဆရာတွေဖြစ်လာ မယ်ဆိုရင် ဆရာတွေတော့ အလုပ်ပြုတ်တော့ မှာပဲလို့ စိုးရိမ်စရာရှိပါတယ်။ လုံးဝမစိုးရိမ် ပါနဲ့။ ကွန်ပျူတာဟာ လူကို ဘယ်လိုမှ အစားမထိုးနိုင်ပါဘူးလို့ ဘိလလ ဃာတစေ က အာမခံပါတယ်။ လူသား ဆရာတစ်ယောက်ရဲ့ သင်ကြားပို့ချပေးနိုင်တဲ့ စွမ်းရည်ကို ဘယ်လို ကွန်ပျူတာတွေကမှ အဆင့်လျော့သွားအောင် လုပ်လို့ရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဆရာတွေရဲ့ လုပ်နိုင် ကိုင်နိုင် သင်ကြားပို့ချနိုင်တဲ့စွမ်းရည် ကိုသာ ကွန်ပျူတာတွေက ပံ့ပိုးကူညီပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆရာတွေအနေနဲ့ကတော့ ပြောင်းလဲ တိုးတက်လာမယ့် နည်းပညာကိုသာ အမှီ လိုက်နိုင်ဖို့လိုပါတယ်။ အနာဂတ်ကာလမှာ နေရာကောင်းရမယ့် မျက်နှာသာအပေးခံရ မယ့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းတစ်ခုဟာ ပညာ ရေးကဏ္ဍက ဆရာ ဆရာမများ ဖြစ်ပါလိမ့် မယ်လို့လဲ ဟောကိန်း ထုတ်ထားပါတယ်။ စာသင်ခန်းကို ရှင်သန်နိုးကြွလာအောင်၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေရဲ့ တီထွင် ဖန်တီးမှု စွမ်းရည်တွေ မြင့်တက်လာအောင် လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေဟာ အကြီး အကျယ် အောင်မြင်မှုရကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါ့အပြင် ကလေးတွေရဲ့ ချစ်ခင်မှု၊ လေးစား အားကိုးမှု၊ ယုံကြည်မှုကိုရတဲ့ ဆရာ ဆရာမ တွေလဲ အောင်မြင်မှာပါ။ ကလေးတွေက သူတို့ချစ်တဲ့ သူတို့ကိုလဲ ချစ်ခင်ကြင်နာပြီး ဂရုစိုက်တဲ့ ဆရာ ဆရာမ တွေက သင်ပြတာတွေကို အရမ်းသဘောကျ တတ်လို့ အောင်မြင်မှာလို့ ပြောနိုင်တာပါ။ ဒီနေ့အခါမှာတော့ စာသင်ကောင်းတဲ့ ဆရာတစ်ယောက်ဟာ သူ့ရဲ့ တပည့်အနည်း ငယ်လောက်ကိုသာ သင်ကြားပို့ချပေးနိုင်တာ ပါ။ ဆရာ တစ်ယောက်ယောက်က သင် ထောက်ကူပစ္စည်းတွေ စုဆောင်း၊ စီစဉ်၊ တီ ထွင်ထားခဲ့တယ်ဆိုရင်လဲ သူ့ရဲ့ တပည့် အနည်းငယ်လောက်သာ အကျိုးရှိမှာပါ။ အနာ ဂတ်မှာ ဖြစ်လာမယ့် ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ နဲ့ဆိုရင်တော့ လူတိုင်း လူတိုင်းဟာ မိမိရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အစွမ်းအစတွေကို တစ် ကမ္ဘာလုံးကို ထုတ်ဖော်ပြသခွင့်ရမှာ ဖြစ်ပါ တယ်။ တပည့်တွေကလည်း ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ က တစ်ဆင့် သင်ထောက်ကူ ုံလတိမဒေိာ ဖရစေနေတာတိုန အမျိုးမျိုး ကြည့်ရင်း အကောင်းဆုံးသင်ခန်းစာတွေကို လေ့လာခွင့် ရကြပါလိမ့်မယ်။ ဆရာ တစ်ယောက် သင်ကြားပို့ချနေတာကို ဣန၏ုရ​မာတိုန ှိဂဝါယ ပေါ်ကနေပြီး သင်ယူ ခွင့်၊ မေးခွန်းထုတ်ခွင့်များလဲ ရလာနိုင်ပါမယ် လို့ ဘိလလ ဃာတစေ က ဆိုပါတယ်။ ကျောင်းသား တွေ အနေနဲ့ကတော့ အကောင်းတကာ့ အကောင်းဆုံးဆိုတဲ့ ဆရာတွေရဲ့ သင်ကြား ပို့ချမှုတွေကို ရရှိမှာ ဖြစ်လို့ အနာဂတ် ကျောင်းသားတွေဟာ အလွန်ကံကောင်းသူ တွေ ဖြစ်မှာပဲလို့ တွေးမိပါတယ်။ စာသင်အကောင်းဆုံး ဆရာ၊ သင် ထောက်ကူပစ္စည်း ဖန်တီးရာမှာ အကောင်းဆုံး ဆရာများအတွက်လည်း အကျိုးခံစားခွင့်တွေ၊ ဆုလာဘ်တွေ ရှိလာပါလိမ့်မယ်။ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ပေါ်မှာ ဘယ်ဆရာရဲ့ ပို့ချ ချက်၊ ဘယ်သူရဲ့ ဖရစေနေတာတိုန တွေ ရေပန်းစားနေသလဲဆိုတာကို အလွယ်တကူ သိနိုင်မှာဖြစ်လို့ ဆုချီးမြှင့်လိုသူ၊ ခံစားခွင့်ပေး လိုသူ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ဌာနတွေအနေနဲ့ ချီးမြှောက်သင့်သူများကို ချီးမြှောက်နိုင်မှာဖြစ် ပါတယ်။ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ နဲ့ ချိတ် ဆက်ထားတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေဟာ ဆရာ ဆရာမတွေအတွက် ကျောင်းသားတွေကို စောင့်ကြည့် အကဲဖြတ်ဖို့လဲ ကူညီပေးပါလိမ့် မယ်။ ကျောင်းသားတွေကို အိမ်စာပေးရင် တောင်မှ ှိဂဝါယ က ကွန်ပျူတာဖိုင်တွေ ကို ညွှန်းပြီး အိမ်စာပေးကောင်း ပေးပါလိမ့် မယ်။ ကျောင်းသားတွေကလဲ အိမ်စာလုပ်တဲ့ အခါ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ပေါ်က သတင်းအချက်အလက်ရယူပြီး ဆရာ ဆရာမ တွေဆီကို ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ပေါ် ကပဲ ပို့ပေးပါမယ်။ ကျောင်းသားတွေရဲ့ အိမ်စာတွေကို ှိဂဝါယ ပေါ်မှာ စုထားရင် တော့ အချိန်မရွေး အပြန်လှန်အကဲဖြတ် သုံးသပ်ပြီး လိုအပ်ရင် တခြားဆရာ ဆရာမ တွေရဲ့ အကူအညီကိုပါ ှိဂဝါယ ပေါ်က တစ်ဆင့် ရယူနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဆရာ ဆရာမတွေအတွက် အထူးစပါယ် ရှယ် တီထွင်ထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ဆု၏ဝါရေ တစ်မျိုးကိုသုံးတယ်ဆိုရင် ကျောင်းသားတစ်ဦး (သို့မဟုတ်) အများရဲ့ အားသာချက်၊ အား နည်းချက်၊ စိတ်ဝင်စားမှုနဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို အနှစ်ချုပ်သုံးသပ်ပြီး ဖော်ပြပေးပါလိမ့်မယ်။ ဆရာ ဆရာမတစ်ယောက်ဟာ ကျောင်းသား တွေရဲ့ အဖြေလွှာတွေကို အမှတ်ခြစ်ရင်းနဲ့ အချိန်ကုန်စရာမလိုတော့ဘူးဆိုတဲ့ သဘော ပါပဲ။ အဲဒီအချိန်တွေကို ကျောင်းသားတွေကို ဂရုစိုက်ပြုပြင်ပေးဖို့နဲ့ ကျောင်းသားတစ်ဦ:ချင်း စီရဲ့ လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးဖို့အတွက် အသုံးချနိုင်ပါ့မယ်။ ကျောင်းသားတွေအတွက် သင်ထောက်ကူပစ္စည်းတွေ ပြင်ဆင်ဖို့ အချိန်ပို ရလာမယ်၊ အိမ်စာတွေပြင်ဆင်ဖို့ အချိန်ပို ရလာမယ် ဖြစ်ပါတယ်။ ှိဂဝါယ ကို သုံးပြီးတော့လည်း ဆရာ ဆရာမတွေဟာ ကျောင်းသားမိဘ တွေနဲ့ တွေ့ဆုံလို့ရပါမယ်။ ကျောင်းသား တွေရဲ့ လိုအပ်ချက်ကို မိဘတွေနဲ့ ပိုမိုပြီး တိုင်ပင်လာနိုင်မှာပါ။ မိဘနဲ့ဆရာ ပူးပေါင်းဖို့ အခွင့်အလမ်းကို ှိဂဝါယ က ပံ့ပိုးကူညီ ပေးပါလိမ့်မယ်။ အနာဂတ်မိသားစုမှာ တစ် မိသားစုလုံး ကွန်ပျူတာသုံးမယ်ဆိုရင်တော့ မိဘတွေက သားသမီးတွေကို ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုပုံ သင်ကြားပေးနိုင်မှာ ဖြစ်သလို သူတို့ကိုယ်တိုင်လဲ သားသမီးတွေဆီက ပြန်ပြီး ကွန်ပျူတာအကြောင်း သင်ယူရကောင်း ယူရ နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အသက်ငယ်သူများ က အသက်ကြီးသူများထက် သင်ယူနိုင်စွမ်း ပိုကောင်းတာနှင့် တုံ့ပြန်မှုပိုကောင်းတာကြောင့် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အကယ်၍ သားသမီးတွေ ကွန်ပျူတာရှေ့မှာ အစဉ်ထိုင်နေတာမကြိုက်တဲ့ မိဘဆိုရင်လည်း မိဘတွေသုံးဖို့ တီထွင်ထား တဲ့ ဆု၏ဝါရေ တွေကို အသုံးပြုနိုင်ပါလိမ့် မယ်။ အဲဒီ ဆု၏ဝါရေ ကို သုံးပြီး သားသမီး တွေနဲ့ ကွန်ပျူတာသုံးချိန်နှင့် ှိဂဝါယ ပေါ်က ရယူနေတဲ့ အချက်အလက်တွေကိုပါ ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း ရှိပါလိမ့်မယ်။ ကလေးဟာ တစ်နေ့မှာ ကွန်ပျူတာကို ဘယ်နှစ်နာရီသာ သုံးရမယ်၊ ဘယ်နေရာတွေက ဘယ်အချက် အလက်တွေကို မကြည့်ရ စသည်ဖြင့် အဲဒီ ဆု၏ဝါရေ က ထိန်းသိမ်းပေးပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီနေ့ပေါ်လာတဲ့ကွန်ပျူတာ ဃာမေ တွေထဲမှာတောင်မှ ပညာပေးတဲ့ ဃာမေ တွေ ရှိလာပြီဆိုတော့ ဃာမေ ဆိုတိုင်းလဲ မကန့်ကွက်ပါနှင့်လို့ ဘိလလ ဃာတစေ က သတိ ပေးပါတယ်။ ဒီနေ့ င်္ုံမပုတရေ ဃာမေ တွေထဲမှာပဲ ှုလလယဝုဒ က ပညာရှင်တွေ ဖန်တီးထား တဲ့ ဖျော်ဖြေရေးရော၊ ပညာရေးသဘောပါ ပါတဲ့ ဃာမေ တွေ ရှိနေပါတယ်လို့ ဆိုပါ တယ်။ အဲဒီ ဃာမတွေက အခြေခံ သဘော တရားတွေကို ကာတွန်းရုပ်ကလေးတွေနဲ့ သင်ကြားပေးပါတယ်။ ပြီးရင် အဲဒီကာတွန်း ရုပ်ကလေးတွေနဲ့ ဆော့ကစားရင်း သူတို့ လေ့လာခဲ့ရတဲ့ အခြေခံသဘောတရားတွေကို ကျေညက်ပြီးသား ဖြစ်သွားမှာပါ။ နောင်ခေတ် ကလေးတွေဟာ ထည့ ညိဒေု တွေနဲ့ အချိန် ကုန်မယ့်အစား င်္ုံမပုတရေ နဲ့ ကစားနေမယ် ဆိုရင်တော့ မိဘတွေအတွက် ဆူစရာ ပူစရာ တစ်ကွက်လျော့သွားဖို့ ရှိပါတယ်။ သားသမီးတွေရဲ့ ကျောင်းပညာရေး အခြေအနေ၊ ကျောင်းစာသင်ခန်းအတွင်း အပြုအမူတွေကိုတော့ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ပေါ်ကတစ်ဆင့် အချိန်မရွေး သိနိုင်တာမို့ သားကလေး၊ သမီးကလေး ကျောင်းမှာ စာ လိုက်နိုင်ရဲ့လားဆိုတာမျိုးကို ဘယ်အချိန်မှာပဲ သိချင် သိချင် ကွန်ပျူတာက အဖြေရှာပေး ပါလိမ့်မယ်။ ကွန်ပျူတာနဲ့ အီလက်ထရွန်နစ်နည်း ပညာရဲ့ တိုးတက်မှုတွေဟာ စာသင်ခန်းတွေ ထဲကို တဖြည်းဖြည်း ဝင်ရောက်နေရာယူကြ မယ် ဖြစ်ပါတယ်။ မြေဖြူမှုန့်တွေ တဖွားဖွား လွင့်နေတဲ့ ကျောက်သင်ပုန်းရဲ့နေရာမှာ ညိဒေု ပြနိုင်တဲ့ နံရံချိတ် ုံနိတုရ ဆငရနေ ကြီးတွေက အစားထိုး နေရာယူကြမယ်လို့လဲ ဟောကိန်းထုတ်ထားပါတယ်။ အဲဒီ ညိဒေု ွှဟိတေ ဘုရာဒ တွေဟာ ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ လက်ရေးနဲ့ ပုံပြကားချပ်တွေနေရာကို လှပတဲ့ ကွန်ပျူတာစာလုံးတွေ၊ အရောင်အသွေးစုံလင် တောက်ပနေတဲ့ ရုပ်သေ၊ ရုပ်ရှင်ကားတွေနဲ့ အစားထိုးပေးပါလိမ့်မယ်။ ုံလတိမဒေိာ ပါဝင်တဲ့ သင်ခန်းစာတွေဟာ ဒီနေ့ ကျောင်း သုံး စာအုပ်တွေနဲ့ သမားရိုးကျသင်ထောက်ကူ ပစ္စည်းတွေရဲ့ နေရာကို အစားဝင်လာမယ့် အလားအလာဟာ ရာနှုန်းပြည့် သေချာပါ တယ်။ အဲဒီ သင်ခန်းစာတွေဟာလဲ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ပေါ်ကတစ်ဆင့် ဆရေ​ညရေ ကွန်ပျူတာကြီးတွေဆီကပဲ ရယူမှာဆို တော့ အမြဲတမ်းသစ်လွင်ပြီး ခေတ်မီနေတဲ့ နောက်ဆုံးပေါ် သင်ခန်းစာတွေ ဖြစ်နေမှာပါပဲ။ အနာဂတ်ကျောင်းသားတွေရဲ့ ကွန်ပျူတာတွေ ဟာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှု၊ နားလည်သဘော ပေါက်နိုင်စွမ်းရည်တွေကို အကဲဖြတ် အရိပ် အခြည်ကြည့်ပြီး လိုအပ်သလို ပံ့ပိုးပေးနိုင်တဲ့ လူရေးလူရာ နားလည်တဲ့ ဆငိါလ ဣနတရေ၏ာငေ တွေနဲ့ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ နဲ့ ချိတ်ဆက်ထားတဲ့ ကွန် ပျူတာတွေဟာ ကမ္ဘာကြီးအကြောင်းကို ရှင်းလင်းပြတယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာကြီးရဲ့ သရုပ်တူ ပုံစံတွေ ဖန်တီးတင်ပြနိုင်စွမ်းလဲ ရှိပါမယ်။ သရုပ်တူပုံစံတွေအကြောင်း ပြောရရင် တော့ ဒီနေ့ ကွန်ပျူတာ ဃာမေ တွေထဲမှာ ာံxိစ ကထုတ်တဲ့ ဆိမဠိ၏ေ ဟာ ကလေး တွေကို တရွေ့ရွေ့ ပြောင်းလဲမှု ဖြစ်စဉ် အကြောင်း ကိုယ်တိုင်ဖန်တီးနားလည် သဘော ပေါက်စေနိုင်တယ်လို့ ညွှန်းပါတယ်။ ာံxိစ ရဲ့ ဆိမငိတယ ကတော့ သရုပ်တူပုံစံ မြို့တစ်မြို့ တည်ဆောက်ပြီး ကိုယ်တိုင် မြို့တော်ဝန် အဖြစ် ဆော့ကစားရင်းနဲ့ ဖန်တီးမှုစွမ်းရည်၊ စိတ်ကူးစိတ်သန်း တိုးတက်စေပြီး အကျိုးနဲ့ အကြောင်း ဆက်စပ်မှုအကြောင်း နားလည် သဘောပေါက်အောင် ကူညီနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါ တယ်။ နေစကြဝဠာအကြောင်း၊ နဂါးငွေ့တန်း စကြဝဠာတွေအကြောင်းကိုလည်း အာကာသ ဟင်းလင်းပြင်ရဲ့ သရုပ်တူပုံစံထဲမှာ အာကာသ ယာဉ်မောင်းတမ်း ကစားရင်း အနာဂတ် ကျောင်းသားကလေးတွေက လေ့လာကြပါ လိမ့်မယ်။ ဇီဝဗေဒပညာရပ်၊ မြို့ပြဖွဲ့စည်းပုံ နဲ့ အာကာသဟင်းလင်းပြင်ကို အစကစိတ် မဝင်စားခဲ့ဘူးဆိုရင်တောင် ကလေးတွေဟာ ကစားရင်းနဲ့ သင်ယူပြီး စိတ်ပြောင်းသွားနိုင် တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ကွန်ပျူတာနဲ့ချည်း နှစ်ပါးသွားနေကြတဲ့ ကလေးတွေဟာ အပေါင်းအသင်းမရှိတဲ့ ခပ် ကြောင်ကြောင် ချာတိတ်ကလေးတွေ၊ ကွန်ပျူ တာ သရဲကလေးတွေ ဖြစ်များသွားမလားလို့ အနာဂတ်မိဘတွေ စိတ်ပူကောင်း ပူပါလိမ့် မယ်။ ဒါပေမယ့် ကွန်ပျူတာဟာ ကလေး တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မိတ်ဆွေဖွဲ့ဖို့၊ အပြန်အလှန်တွေ့ဆုံဖို့၊ အတူတကွကစားကြ ဖို့ကို ဣန၏ုရမာတိုန ှိဂဝါယ ရဲ့ အကူ အညီနဲ့ ဖန်တီးပေးမှာပါ။ ပညာရေးကဏ္ဍမှာ ကွန်ပျူတာတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးလာမယ့်အနာဂတ် မှာ ဒီနေ့ကြုံတွေ့နေရတဲ့ သမားရိုးကျ ပညာ ရေးစနစ်ကို အဘက်ဘက်က ပြောင်းလဲစေပါ လိမ့်မယ်။ ကလေးတွေအတွက် စာမေးပွဲလို အရာမျိုးကိုတောင်မှ ပျော်စရာ၊ ရွှင်စရာဖြစ် သွားအောင် ကွန်ပျူတာက ကူညီပါလိမ့်မယ်။ ဒီကနေ့ ကျောင်းသားတွေဟာ စာမေးပွဲကို စိတ်ပျက်စရာကောင်းတဲ့အရာလို့ ယူဆ ကောင်း ယူဆနိုင်ပါတယ်။ စာမေးပွဲတွေမှာ အမှတ် ကောင်းကောင်း ရလေ့ရထ မရှိတဲ့ ကျောင်းသားဟာ စာမေးပွဲဆိုတာ အလကား ပါကွာလို့ အမှတ်သညာ ထားနိုင်ပါတယ်။ ဒီထက် တစ်ဆင့်တက်လာရင်တော့ ဒီစာတွေ ဟာ ကျက်နေ၊ သင်နေလဲ မထူးပါဘူးဆိုတဲ့ အဖျက်စိတ်မျိုးတွေဝင်လာပြီးကျောင်းသားဟာ နောက်ဆုတ်ထွက်ပြေးတတ်ပါတယ်။ အနာဂတ်စာမေးပွဲကတော့ ကျောင်းသား တွေကို နှိပ်စက်မယ့် မေးခွန်းတွေမဟုတ် တော့ဘဲ ပျော်စရာပဟေဠိဆိုတဲ့ အစီအစဉ် မျိုးပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ကျောင်းသားအနေနဲ့ မိမိရဲ့ စိတ်ကြိုက်သင်ယူဖို့ အခွင့်အလမ်းကို ဖွင့်ပေးမယ့် ပဟေဠိတွေကို အဖြေညှိတာမျိုးပဲ ဖြစ်မှာမို့ ပျော်ရွှင်စရာ စာမေးပွဲတွေကို ဖြေဖို့ ကျောင်းသားတွေဟာ စိတ်အားထက်သန်နေ ကြပါလိမ့်မယ်။ စာမေးပွဲဟာ သင်ယူမှုအတွက် အပေါင်းလက္ခဏာအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားမယ် လို့ ဘိလလ ဃာတစေ က ဟောကိန်းထုတ်ပါတယ်။ ပဟေဠိမေးခွန်းကို အဖြေမှားပေးမိတဲ့ ကျောင်းသားကိုတော့ ကွန်ပျူတာက ဒဏ် ပေးမယ့်အစား မကြေလည်သေးတဲ့သင်ခန်းစာ ကို ရှင်းပြရမှာဖြစ်ပါတယ်။ နားမလည်နိုင် သေးဘဲ တစ်နေတယ်ဆိုရင်လဲ ကွန်ပျူတာက ဆရာ ဆရာမတစ်ယောက်ယောက်ကို အသိ ပေးပြီး အခက်အခဲကို တင်ပြပေးပါလိမ့်မယ်။ ကျောင်းသားအနေနဲ့ကတော့ သင်ခန်းစာတွေ ကို ဘယ်လောက်ထိ နားလည်ပြီလဲ၊ ဘာတွေ လိုသေးသလဲဆိုတာ အမြဲ သိရှိနေဖို့ အခွင့် အရေးဖြစ်တော့ စာမေးပွဲဟာ အနာဂတ်မှာ ကျောင်းသားတွေရဲ့လက်စွဲတောင်မှ ဖြစ်လာ နိုင်ပါသေးတယ်။ ဘိလလ ဃာတစေ ကတော့ ဒီအပြောင်းအလဲ တွေဟာ မဝေးတော့တဲ့ အနာဂတ်မှာ အမှန် တကယ် ဖြစ်လာတော့မှာဖြစ်ပြီး ကွန်ပျူတာ ဟာ ပညာရေးကို ဘယ်လိုပြောင်းလဲစေမယ် ဆိုတဲ့ သာဓကလေးလဲ ထုတ်ပြထားပါတယ်။ အဲဒါကတော့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နဝေ Jရေစယေ ပြည်နယ်က ဥနိုန င်္ိံတယ ဆိုတဲ့ မြို့မှာရှိတဲ့ ခရစ္စတိုဖာကိုလံဘတ် အလယ်တန်းကျောင်းဆိုတဲ့ ကျောင်းကလေး ရဲ့ အကြောင်းပါ။ အဲဒီကျောင်းကလေးဟာ ၁၉၈၀ ဆယ်စုနှစ်နောက်ပိုင်းမှာ တော်တော် လေး အခြေအနေဆိုးနေပါတယ်။ ကျောင်း သားတွေဟာ အခြားအလယ်တန်းကျောင်း တွေနဲ့စာရင် အစိုးရစစ်စာမေးပွဲတွေမှာ ရမှတ် တွေ သိပ်နည်းနေတယ်။ ကျောင်းပျက်တဲ့နှုန်း နဲ့ ကျောင်းတွက်တဲ့နှုန်းကလဲ သိပ်များနေ တယ်။ အဲဒီကျောင်းက ကျောင်းသားတွေရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကလည်း စပိန်စကားပြောတဲ့ မျိုးနွယ်တွေဖြစ်တော့ အဂင်္လိပ်လို သိပ်မပြော တတ်ကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် အဲဒီကျောင်းရဲ့ ကျောင်းအုပ်ချုပ်သူတွေနဲ့ မိဘတွေ ဆရာတွေ ဟာ အင်မတန် ဆန်းသစ်တဲ့ ငါးနှစ်စီမံကိန်း တစ်ခု ချမှတ်ပြီး သူတို့ရဲ့ကျောင်းကလေးကို ကယ်တင်ဖို့ စီစဉ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဘလေလ အတလာနတိင ဆိုတဲ့ ဒေသခံတယ်လီ ဖုန်းကုမ္ပဏီက စာသင်ခန်းတွေ၊ ဆရာတွေ၊ ကျောင်းအာဏာပိုင်တွေနဲ့ ကျောင်းသားတွေရဲ့ အိမ်တွေကို ဆက်သွယ်ပေးတဲ့ နတေဝုရက နဲ့ ုံလတိမဒေိာ ရတဲ့ ကွန်ပျူတာတွေကို ကူညီ စီစဉ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ ကွန်ပျူ တာ အလုံး ၁၄၀ ကိုလဲ လှူဒါန်းခဲ့ပါသေး တယ်။ အဲဒီ ကွန်ပျူတာ အလုံး ၁၄၀ ဟာ ခုနစ်တန်းကျောင်းသားတွေ အားလုံးနဲ့ ခုနစ် တန်းသင်တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမအားလုံးအတွက် လုံလောက်ပြီး စာသင်ခန်းတစ်ခန်းအတွက် လည်း ကွန်ပျူတာလေးလုံးစီ ထားနိုင်ပါသေး တယ်။ အဲဒီ ကွန်ပျူတာတွေအားလုံးကို မြန်နှုန်းမြင့်လိုင်းတွေနဲ့ ကွန်ယက်ချိတ်ဆက် တယ်။ ပြီးတော့ ဣနတရေနတေ နဲ့လဲ ချိတ်ဆက် လိုက်ပါတယ်။ ဆရာ ဆရာမတွေကိုတော့ ကွန်ပျူတာအသုံးပြုပုံ သင်တန်းပေးပါတယ်။ ကျောင်းသားမိဘတွေကိုတော့ အားလပ်ရက် တွေမှာ ဆရာ ဆရာမတွေကပဲ အသုံးပြုနည်း သင်ပေးပါတယ်။ ကျောင်းသားမိဘတွေ အားလုံးရဲ့ တစ်ဝက်လောက်ကတော့ သင် တန်း လာတက်ကြပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေ ကိုလဲ ေ​မာိလ သုံးနည်း၊ ဣနတရေနတေ သုံးနည်း တွေ သင်ပေးပြီး အသုံးပြုစေပါတယ်။ နောက် ၂ နှစ်လောက်အကြာမှာတော့ ကျောင်းသားမိဘတွေဟာ ကလေးတွေ အိမ် သုံး ကွန်ပျူတာသုံးရာမှာ တက်တက်ကြွကြွ ကူညီကြတယ်။ သူတို့ကိုယ်တိုင်လည်း ကွန် ပျူတာသုံးပြီးတော့ ဆရာ ဆရာမတွေ ကျောင်း အာဏာပိုင်တွေနဲ့ ဆက်သွယ်လာကြတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာတော့ ကျောင်း ပျက်နှုန်းနဲ့ ကျောင်းထွက်နှုန်းဟာ မရှိသလောက်နည်းပါး သွားပါပြီ။ သတ်မှတ်တဲ့ စာမေးပွဲရမှတ်တွေ မှာလဲ နဝေ Jရေစယေ ပြည်နယ်က ကျောင်း တွေရဲ့ ပျမ်းမျှရမှတ်ထက် သုံးဆလောက် ဖြစ်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အခုအခါမှာ တော့ အဲဒီ အလယ်တန်ကျောင်းတစ်ကျောင်း လုံးမှာ ကွန်ပျူတာသုံးနေပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ ကွန်ပျူတာတွေဟာ ဒီနေ့စာသင်ခန်း တွေရဲ့ တံခါးတွေကို တွန်းဖွင့်ဝင်လာနေကြ ပါပြီ။ နယ်သာလင်နိုင်ငံမှာတော့ ကျောင်းတိုင်း လိုလိုမှာ ကွန်ပျူတာ ရှိနေကြပြီဆိုပါတယ်။ ပြင်သစ်မှာတော့ ကျောင်းတွေမှာ ကွန်ပျူတာ သိပ်မသုံးသေးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပြင်သစ် အစိုးရက စာသင်ခန်းတိုင်းကို ကွန်ပျူတာ တပ်ဆင်ပေးပါမယ်လို့ကတိပေးထားပါတယ်။ ဗြိတိန်၊ ဂျပန်နဲ့ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ မှာတော့ ဣန၏ုရမာတိုန ထငေဟနုလုဂယ ကို သင်ရိုးညွှန်းတမ်းထဲမှာထည့်ဆွဲဖို့ စတင်စီစဉ် နေပါပြီ။ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပညာအဖြစ် အထောက်အကူဖြစ်စေဖို့ ရည်ရွယ်ရေးဆွဲနေ ကြတယ်လို့ ဘိလလ ဃာတစေ က ဆိုပါတယ်။ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာရှိကြတဲ့ နိုင်ငံတိုင်းဟာ ပညာရေးကဏ္ဍမှာ ပိုမိုရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြပြီး ကျောင်းတွေမှာ ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုမှုကို အားပေးကြလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံငယ်တွေအနေနဲ့ နည်းနည်း အချိန်ပိုယူ ရမှာဖြစ်ပေမယ့် စာသင်ခန်းတိုင်းမှာ ကွန်ပျူ တာ ရှိတယ်ဆိုတာ တကယ်ဖြစ်လာမှာပါလို့ ဟောကိန်းထုတ်ထားပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာလည်း ကွန်ပျူတာ တွေဟာ အရှိန်အဟုန်ကောင်းကောင်းနဲ့ ခေတ် စားလာနေပါပြီ။ ကျောင်းတွေကို ကွန်ပျူ တာတွေ ပေးနေတာ၊ လှူနေတာတွေ ကြားရ ဖတ်ရတာ အင်မတန် ဝမ်းသာစရာကောင်းပါ တယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံက ကျောင်းတွေ မှာလဲ စာသင်ခန်းတိုင်းမှာ ကွန်ပျူတာတွေနဲ့ သင်ကြားပို့ချပေးပြီး အနာဂတ်ပညာရေးပုံစံ အတိုင်း အမီလိုက်နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါ တယ်။ အဲဒီအချိန်ရောက်ရင်တော့ ကျွန်တော် လည်း သိချင်တာ၊ စူးစမ်းချင်တာလေးတွေကို ကွန်ပျူတာကတစ်ဆင့် လေ့လာရင်း ‘ပညာလို အိုသည်မရှိ’ ဆိုရိုးနဲ့ ဆရာတော်ဦးကျည်ပွေ့ နမူနာယူပြီး ပညာဆည်းပူးမယ်လို့ အားခဲ ထားကြောင်းပါ။ မိုးစိုး (ဘိလလ ဃာတစေ ၏ ထဟေ ရုာဒ အဟောဒ မှ ဧဒငါတိုန : ထဟေ ဘစေတ ဣနညစေတရမနေတ ကို မှီးပါသည်။) မိုးစိုး မည်သို့သော ကွန်ပျူတာအမျိုးအစားကို ဝယ်ယူအသုံးပြုပြု ကွန်ပျူတာဆိုသည်မှာ စက် ကိရိယာ ပစ္စည်းတစ်မျိုးပင်ဖြစ်၍ အချိန်မရွေး မိမိက ဂရုမစိုက်လျှင်၊ စနစ်တကျ ကိုင်တွယ် သုံးစွဲခြင်း မပြုလျှင် ပျက်တတ်သည်၊ ဒုက္ခပေး တတ်သည်။ အလွယ်ဆုံး ဥပမာပြရလျှင် မော်တော်ကားတစ်စီးကို ဝယ်စီးသည်ဆိုပါစို့။ ထိုကားနှင့် သွားရင်းလာရင်း လမ်းမပေါ်မှာ တွင် ထိုးရပ်သွားတတ်သည်။ ထိုအခါ မော် တော်ကားပိုင်ရှင်က ထိုသို့ ထိုးရပ်သွားရခြင်း ၏ အပြစ်အနာအဆာကို ရှာဖွေတတ်ပြီး မိမိဘာသာ ပြုပြင်တတ်လျှင်တော့ ထိုမော် တော်ကားမှာ ရပ်သွားရာမှ ပြန်မောင်း၍ရ မည်။ မိမိလိုရာခရီးကို ဆက်၍ရမည်ဖြစ် သည်။ မိမိကိုယ်တိုင်က မောင်းရုံပဲ မောင်း တတ်သူဆိုပါက ထိုးရပ်သွားသောနေရာတွင် ကားကိုထားခဲ့ပြီး ကျွမ်းကျင်သူများကိုခေါ်၍ မိမိကားကို ပြုပြင်ယူရပေလိမ့်မည်။ ထို့အတူပင် ကွန်ပျူတာများကို ကိုင် တွယ်သုံးစွဲနေသူများအဖို့လည်း မော်တော်ကား တစ်စီး ထိုးရပ်သွားသကဲ့သို့ မိမိ၏ ကွန်ပျူ တာသည်လည်း အချိန်မရွေး ရပ်သွားနိုင်သည်။ လွယ်လွယ်ပြောရလျှင် ပျက်သွားနိုင်သည်။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ အကြောင်းအမျိုးမျိုးရှိနိုင် သည်။ ထိုအကြောင်းအမျိုးမျိုးကို မည်သို့ ပြုပြင်ယူရမည်ကို သိထားလျှင်တော့ ရပ်သွား သော မော်တော်ကားကို စက်ပြန်နှိုးနိုင်သကဲ့ သို့ မိမိကွန်ပျူတာကိုလည်း ပြန်လည်ပြုပြင် ပြီး ဆက်၍ အလုပ်လုပ်နိုင်ပေမည်။ အထူးသဖြင့် ဤနေရာတွင် ာံင ကွန် ပျူတာများကို ကိုင်တွယ်သုံးစွဲနေသူများ အတွက် တွေ့တတ်ကြုံတတ်သော ပြဿနာ များကို တင်ပြသွားမည် ဖြစ်ပါသည်။ ာံင ကွန်ပျူတာများနှင့် အလုပ်လုပ်နေရင်း ရပ်သွား လျှင် အများဆုံးဖြစ်တတ်သည်မှာ မိမိ၏ လုပ်လက်စအလုပ်ကို ဆုံးရှုံးသွားခြင်းပင် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် မိမိအလုပ် လုပ်နေ ရင်းနှင့် မကြာခဏ ဆာညေ လုပ်ပါဟု မှာထား တတ်ပါသည်။ အလုပ်လုပ်ပြီးသွားလျှင်လည်း ထို Fိလေ ကို ဘာငကုပ င်္ုံပယ လုပ်ထားခိုင်း တတ်ပါသည်။ မတော်တဆ ဆုံးရှုံးသွားလျှင် တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သော မိမိအလုပ်များကို ပြန်၍ အစားထိုးနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ပထမဦးဆုံး ာံင အသုံးပြု သူများအနေနှင့် မိမိလုပ်ထားသမျှ Fိလေ များကို ဘာငက ုပ လုပ်ထားပါဟု မှာထားချင် ပါသည်။ ကွန်ပျူတာ ကိုင်တွယ် သုံးစွဲနေသူများ အဖို့ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ အဖြစ်အပျက်ကလေး တစ်ခုကို ဤနေရာ၌ ဖော်ပြချင်ပါသည်။ တစ်ခါက ကွန်ပျူတာသုံး ဆု၏ဝါရေ များ ရောင်းချသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုကို လူတစ် ယောက် လှမ်းဖုန်းဆက်သည်။ ‘လုပ်စမ်းပါဦးဗျ၊ ခင်ဗျားတို့ဆီက ဝယ် သွားတဲ့ ဆု၏ဝါရေ တွေကို စက်ထဲထည့်ထား ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ကျွန်တော့်မော်နီတာက အလုပ်မလုပ်တော့ဘူး’ ထိုအခါ တာဝန်ခံအမျိုးသမီးက ပြန် ပြောသည်။ ‘သိပ်လဲ စိုးရိမ်မနေပါနဲ့ရှင်၊ လျှပ်စစ်နဲ့ ဆက်သွယ်ထားတဲ့ ကြိုးတွေ ပြုတ်နေတာလဲ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ရှင့်ကွန်ပျူတာ နောက်ဘက်ကို တစ်ချက်ကြည့်ပြီး ကြိုးတွေ ပြုတ် မပြုတ် စစ်ဆေးကြည့်ပါဦး’ ‘ဟာဗျာ ဘယ်လိုလုပ်ကြည့်လို့ ရမှာလဲ ဗျ၊ ဘာဆို ဘာမှ မမြင်ရဘူး၊ ကျွန်တော်တို့ တစ်တိုက်လုံး မီးပြတ်နေတယ်’ ယင်းအဖြစ်အပျက်ကလေးကို ကြည့်ခြင်း အားဖြင့် ကွန်ပျူတာ ဖွင့်၍မရသည့်အခါတိုင်း မှာ ကွန်ပျူတာကြောင့် မဟုတ်၊ တခြား အကြောင်းများလဲ ရှိပါသေးသည်ဟု သတိချပ် စရာပင် ဖြစ်သည်။ တစ်ခါတလေ ဖုဝရေ ကြိုးများ၊ ခလုတ်ခုံများကို ရွှေ့ပြောင်းရင်းနှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ကြိုးများ၊ ခလုတ်များ အမှတ်တမဲ့ ပြုတ်တတ်သည်။ ထိုအခါမျိုးတွင် ကွန်ပျူတာဖွင့်သည့်အခါ ဖွင့်မရတော့။ ဤသို့ ဖွင့်မရလျှင် ကွန်ပျူတာ တစ်ခုတစ်ခုဖြစ်ပြီဟု ထင်မှတ်ကြသည်။ ဤအဖြစ်အပျက်မှာ မြန်မာပြည်တွင် ဖြစ်ခဲ့ခြင်း မဟုတ်။ တိုးတက်လှပါသည်ဟု ဆိုသော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် ဖြစ် သည်။ အထူးသဖြင့် ကွန်ပျူတာ ကိုင်တွယ် သုံးစွဲသူ၏ ပေါ့လျော့မှုကြောင့် ကွန်ပျူတာ များ ပျက်တတ်လေ့ရှိသည်ကို အထူးသတိပြု ရမည်ဖြစ်သည်။ ာံင ကွန်ပျူတာများ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထ ရှိသော ပြဿနာများကို ဘာကြောင့်ဖြစ်ရ သည်၊ မည်သို့ ပြန်လည်ကုစားရမည်ကိုသိ ထားလျှင် မိမိလုပ်ငန်းအတွက် အချိန်ကုန် လူပမ်း ဖြစ်စရာမလိုတော့ပေ။ ထို့ကြောင့် ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသော ပြဿနာများကို တင်ပြ လိုက်ရပေသည်။ ထိုပြဿနာများသည် သင့် အဖို့ မှတ်ရန် အခက်အခဲမရှိနိုင်ပါ။ ဆယစတမေ င်္ံရာစဟ အလုပ်လုပ်နေရင်းနဲ့ စက်က ဖြုန်းခနဲ ရပ်သွားပြီး ဓစေကတုပ ပေါ်တွင် ဓိာလုဂ ဗုx ပေါ်လာမည်။ ထို ဓိာလုဂ ဘုx တွင် ဗုံးပုံသဋ္ဌာန်နှင့် ဆယစတမေ ဧရရုရ ဖြစ်နေပါ သည်ဟု ပြောလိမ့်မည်။ ဆယစတမေ Fရဇေ ကွန်ပျူတာနှင့် အလုပ်လုပ်နေရင်း ုံစေ င်္ုံမမာနဒ လဲ ပေးမရ၊ ဆဟုရတငုတ င်္ုံမမာနဒ များလဲ ပေးမရဖြစ်သွားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဖိုနတရေ ကိုလည်း မည်သို့ရွှေ့ မရဘဲ အသေဖြစ်သွားသည်ကို တွေ့ရမည်။ ယင်းပြဿနာနှစ်ခုကို ဖြေရှင်းပုံမှာ ပထမ ဆယစတမေ Fရဇေ ဖြစ်သွားလျှင် စက်ပိတ်ပြီး ပြန်ဖွင့်ပြီး မိမိအလုပ်လုပ်နေ သော Fိလေ ကို ပြန်ဖွင့်ရပေမည်။ သို့မဟုတ် င်္ုံနတရုလ ခယေ နှင့် အပပလေ င်္ုံမမာနဒ ခယေ တို့ကို တစ်ပြိုင်နက် နှိပ်ထားပြီး ∆ အမှတ်အသားပါသည့် အပပလေ ဖုဝရေ ခယေ ကို နှိပ်လိုက်လျှင် ရစေတာရတ ပြန်ပေးပြီး သူ့ဘာသာ သူ စက် ပြန်ပွင့်လာမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဆယစတမေ င်္ံရာစဟ ဖြစ်လျှင် ဓိာလုဂေ ဘုx ပေါ်လာပြီး ဆယစတမေ ဧရရုရ ဟု ပြောသည်ကို တွေ့ရပြီး ဘုx ညာဘက်အောက်ခြေတွင် ရစေတာရတ ကို လေးထောင့် ဘုx ကလေးတွင် တွေ့ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ထို ရစေတာရတ ကို ဖိုနတရေ တင်ပြီး င်္ံလိပ လုပ်လိုက်လျှင် သူ့ ဘာသာသူ အလိုအလျောက် စက်ပိတ်ပြီး ပြန်ပွင့်လာမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဤပြဿနာနှစ်ရပ်နှင့် ကြုံသည့်အခါ မိမိစက်တွင် ဘာဖြစ်သွားနိုင်သနည်းဟု သိလို ကြပါသည်။ အမှန်မှာတော့ မိမိရိုက်ထားသော အလုပ်များ ဆုံးရှုံးသွားရုံမှတစ်ပါး စက်ဘာမှ မဖြစ်နိုင်ပါ။ သို့သော် ဆုံးရှုံးသွားသည်ဆို သော်လည်း အားလုံး ဆုံးရှုံးသွားခြင်းမဟုတ် ပါ။ သုံးပုံတစ်ပုံခန့်သာ ဆုံးရှုံးတတ်ပါသည်။ အကယ်၍ ဥနတိတလေ ဓုငုမနေတ တစ်ခုဆိုလျှင် ာံင စက်များက ထို Fိလေ ကို ရငေုညရေ ပြန်လုပ်ပေးပြီး ထို ရငေုညရေ Fိလေ ကို ထရာစဟ ထဲတွင် တွေ့ရတတ်သည်။ ထရာစဟ ထဲမှ ထို Fိလေ ကို ပြန်ထုတ်ပြီး ဖွင့်လျှင် အလုပ်လုပ်ထားသမျှ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ပြန်ရပါသည်။ ရှိပြီးသား Fိလေ တစ်ခုကို (ဆာညေ လုပ် ထားပြီး Fိလေ) နှင့် အလုပ်လုပ်နေလျှင် ထို Fိလေ ကို ပြန်ဖွင့်ပြီး ပြန်ဆက်လုပ်ရန် ဖြစ် သည်။ ဤနေရာတွင်လည်း မိမိလက်ရှိ လုပ် နေသမျှ အားလုံးကိုတော့ ပြန်မရနိုင်ပါ။ တချို့တဝက်သာလျှင် ပြန်ရနိုင်မည် ဖြစ်ပါ သည်။ ယခု ဆက်ပြီး ာံင င်္ုံမပုတရေ တွေ ပေါ်မှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိသည့် ပြဿနာများ ကို တင်ပြပါဦးမည်။ ထိုပြဿနာများကို ဖတ်ကြည့်ပြီး ာံင င်္ုံမပုတရေ ကိုင်တွယ် သုံးစွဲနေသူများက ပြဿနာမဟုတ်ဘဲ သည် လောက်ကလေးတောင်မှ လူတိုင်းသိသည်ဟု ထင်ကြပါလိမ့်မည်။ ထိုပြဿနာကလေးများ မှာ ာံင ကွန်ပျူတာ သုံးစွဲသူတိုင်းအတွက် အခြေခံများဖြစ်သဖြင့် ၎င်းတို့ကို အရင်ဖော်ပြ ရခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းတို့မှာ လိုက်နာ စရာ၊ ရှောင်ကြဉ်စရာများဖြစ်သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ [ာံင င်္ုံမပုတရေ များကို စတင် ကိုင်တွယ်သုံးစွဲသူများအတွက် ရည် ညွှန်းပါသည်။] ၁။ ကွန်ပျူတာဖွင့်လိုက်သည့်အခါ Fိလစေ များ၊ Fုလဒရေစ များကို မတွေ့ရဘဲ ဓိစက ိငုန နှင့် ထရာစဟ ဣငုန နှစ်ခု ပဲ တွေ့ရသည်။ မည်သည့် ွှိနဒုဝ မှလဲ ပွင့်နေခြင်း မရှိသည်ကို တွေ့ရ သည့်အခါ ဘာလုပ်ရမည်နည်း။ မိမိအလိုရှိသော Fိလေ များ၊ Fုလဒရေ များကို တွေ့ချင်လျှင် ညာဘက်အပေါ်ထောင့် ရှိ ှာရဒ ဓိစက ဣငုန ကို ုံစေ ဖိုနတရေ တင်ပြီး ဓုဗလေ င်္ံလိငက လုပ်ရမည်။ ထိုအခါ ှာရဒ ဓိစက Fုလဒရေ ပွင့်လာပြီး Fိလစေ နှင့် Fုလဒရေ ဠိစတစ ကို တွေ့ရပါမည်။ ထိုသို့ပွင့် လာသည့် Fုလဒရေ ဠိစတ, Fိလေ ဠိစတ သည် ွှိနဒုဝစ အသွင်ဖြင့် ပေါ်လာသည်။ ၂။ မိမိအလုပ်လုပ်နေစဉ်အခါတွင် ုံစေ ကို ငလိငက လုပ်သော်လည်း မည်သည့် အရာမျှ ပေါ်မလာဘဲ အသံသာ မြည်နေ တတ်သည်။ ဤသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ ဓိာလုဂ ဘုx ပေါ် နေပြီး င်္ုံမမာနဒ တစ်ခုခုပေးရန်ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ဓိာလုဂ ဘုx များတွင် ှုခ နှင့် င်္ာံနငလေ င်္ုံမမာနဒ နှစ်ခု ပါတတ် သည်။ တချို့ ဓိာလုဂ ဘုx များတွင် မိမိ လုပ်ချင်သည့် င်္ုံမမာနဒ ပါသည်။ ဥပမာ ဖရိနတ င်္ုံမမာနဒ ထို ဖရိနတ နှင့် င်္ာံနငလေ တစ်ခုခုကို င်္ံလိငက လုပ်ရမည်။ သို့မှသာ ဓိာလုဂ ဘုx ပျောက်သွားပြီး မိမိ င်္ုံမမာနဒ အတိုင်း အလုပ်လုပ်ပေးမည် ဖြစ် သည်။ ဓိာလုဂ ဘုx တိုင်းတွင် ဖော်ပြသည့် အတိုင်း ှုခ နှင့် င်္ာံနငလေ င်္ုံမမာနဒ နှစ်ခု ပါလေ့ရှိသည်။ ထို င်္ုံမမာနဒ နှစ်ခု စလုံးကို မပေးဘဲ ုံစေ င်္ံလိငက ကို နှိပ် နေလျှင် ကွန်ပျူတာမှ အသံသာထွက်ပြီး ဓိာလုဂ ဘုx မှာ ပျောက်ကွယ်သွားခြင်း ရှိမည်မဟုတ်ပေ။ ထိုအခါမျိုးတွင် ဓိာလုဂ ဘုx မှ ှုခ နှင့် င်္ာံနငလေ င်္ုံမမာနဒ တစ် ခုခုကို ပေးရပါမည်။ သို့မှသာ မိမိလုပ်နေ သည့် အလုပ်ကို ဆက်လုပ်၍ ရမည် ဖြစ်သည်။ ၃။ ာံငိနတုစဟ င်္ုံမပုတရေ ပေါ်တွင် Fိလေ တစ်ခုကို ဖွင့်သည့်အခါတွင် Fိလေ ပွင့်မလာဘဲ ဓိာလုဂ ဘုx တစ်ခု ပေါ် လာပြီး Fိလေ ရှာမတွေ့ပါဟု ဆိုလိမ့် မည်။ ဤသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ မိမိပြုလုပ်ထားသော Fိလေ ၏ မူရင်း အပပလငါတိုန မရှိ၍ ဖြစ်သည်။ ထို အပပလငါတိုန ကို စက်ပေါ် တွင် ပြန် ဣနစတာလလ လုပ်ရန်လိုသည်။ သို့မှသာ မိမိ၏ Fိလေ ကို ဖွင့်၍ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ၄။ ံနေု ဘာရ ကို ဖွင့်သည့်အခါတွင် အချို့ င်္ုံမမာနဒ များမှာမှိန်နေလျှင် (ဂရာယ) ဖြစ်နေလျှင် ထို င်္ုံမမာနဒ ကို အသုံးပြု၍ မရပါ။ ပုံတွင်ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း ဆပငေိာလ ံနေု တွင် ဧ၍ငေတ င်္ုံမမာနဒ သည် ဃရာယ ဖြစ်နေပါသည်။ ထို င်္ုံမမ​ာနဒ ကို အသုံးပြု၍မရပါ။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ထို င်္ုံမမာနဒ အတွက် ာံင ထဲတွင် ဧ၍ငေတ လုပ်စရာ ဘာမှမရှိ၍ ဖြစ်ပါ သည်။(ပုံ​၁) ၅။ အငတိညေ ွှိနဒုဝ ုံနိတုရ ပေါ်တွင် ဆငရနေ ပေါ်တွင် ွှိနဒုဝစ တစ်ခုထက်မက နှစ်ခုသုံးခုပေါ် နေလျှင် ထို ွှိနဒုဝ အားလုံးကို တွေ့မြင် နေရပါသည်။ သို့သော် င်္ုံမမာနဒ ပေးလို လျှင် အလုပ်လုပ်လိုလျှင်မူ ွှိနဒုဝ တစ်ခု သာ အလုပ်လုပ်နိုင်ပါသည်။ ထိုအလုပ်လုပ် နိုင်သော ွှိနဒုဝစ ကို အငတိညေ ွှိနဒုဝ ဟု ခေါ်သည်။ ထို အငတိညေ ွှိနဒုဝ မှာ တခြား ွှိနဒုဝ များနှင့် မတူ ဘဲ ထိတလေ ဘာရ ဘေးတွင် လိုင်းအများ ပေါ် နေခြင်း၊ ဆငရုလလ ဘာရစ များ ပေါ်နေသည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ကျန် ွှိနဒုဝ များတွင်မူ အဖြူသက်သက်ကိုသာ တွေ့ရမည်။ (ပုံ​၂) တွင် ထဟေ ွှုရလဒ မှာ အငတိညေ ွှိနဒုဝ ဖြစ်၍ ဥဆအ မှာ အငတိညေ ွှိနဒုဝ မဟုတ်ပေ။ ၆။ Fိလေ များကို ဖျက်ပစ်ခြင်း ွှိနဒုဝ ပေါ်မှာ တချို့ Fိလစေ များ ကို အလိုမရှိတော့သည့်အခါတွင် ထို Fိလေ ကို စလေငေတ လုပ်ပြီး ုံစေ နှင့် ဓရာဂ လုပ်၍ ထရာစဟ င်္ာံန ဣငုန ပေါ်သို့ ယူလာ ပြီး ထရာစဟ င်္ာံန မည်းသွားသည့်အခါတွင် လွှတ်လိုက်ရန်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ထရာစဟ င်္ာံန မည်းသွားမှသာလျှင် မိမိဖျက်လိုသည့် Fိလေ သည် ထရာစဟ ထဲ ရောက်သွားပါသည်။ ထိုအခါကျမှ ဆပငေိာလ ံနေု မှ ဧမပတယ င်္ုံမမာနဒ ပေး၍ ဖျက်ရန်ဖြစ်သည်။ Fိလစေ တစ်ခုထက်မက ဖျက်လိုလျှင် ထိုဖျက်လိုသော Fိလစေ များကို စလေငေတ လုပ်ပြီး ထရာစဟ င်္ာံန ပေါ်သို့ ယူလာပြီး ထရာစဟ င်္ာံန မည်းသွားလျှင် ုံစေ ကို လွှတ်လိုက်ရန်ဖြစ်သည်။ ထိုအခါ Fိလစေ များအားလုံး ထရာစဟ ထဲ ရောက်သွား ပါမည်။ တစ်ခါတစ်ရံ ထရာစဟ င်္ာံန ပေါ် ုံစေ ဖိုနတရေ က မရောက်၍ Fိလစေ များ ဓစေကတုပ ပေါ်တွင်ပင် ရှိနေတတ်ပါ သည်။ ထို့ကြောင့် ဖျက်လိုသည့် Fိလစေ များ ကို ထရာစဟ င်္ာံန ထဲ ရောက်မှ ထရာစဟ င်္ာံန မည်းနေမှ ုံစေ ကို လွှတ်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ (ပုံ​၃ကို ကြည့်ပါ။) ၇။ Fိလေ တစ်ခုကို အလုပ်လုပ်ရန် ဓစေက​တုပ ပေါ်သို့ ွှိနဒုဝ မှ ယူလာပြီး အလုပ်လုပ်သည်။ အလုပ်လုပ်ပြီးသော အခါ တွင် ထို ဓစေကတုပ ပေါ်မှ Fိလေ ကို ွှိန​ဒုဝ ထဲ ပြန်ထည့်သည့်အခါ ထို Fိလေ ကို ရှာမတွေ့သည့်အခါမျိုး ဖြစ်တတ်ပါသည်။ အမှန်မှာ ထို Fိလေ ပျောက်သွားခြင်း မဟုတ် ပါ။ ွှိနဒုဝ ရှိ Fုလဒရေ တစ်ခုတည်းသို့ ရောက်သွားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ပုံ(၄)တွင်ပြထားသည့်အတိုင်း Fုလဒရေ တစ်ခုထဲသို့ ရောက်သွားခြင်းဖြစ်၍ ထို Fုလဒရေ ကို ဖွင့်ကြည့်လျှင် မိမိ၏ Fိလေ ကို တွေ့ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် Fုလဒရေ များကို ဖွင့်ကြည့်လျှင် မိမိပျောက်သွားသော Fိလေ ကို Fုလဒရေ တစ်ခုခုထဲတွင် ပြန်တွေ့ ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ သုံးစွဲသူတစ်ဦး မက်ကင်းတော့ရှ်ကွန်ပျူတာ လျှို့ဝှက်ချက်များ သုံးစွဲသူတစ်ဦး ပုံ​၁ ပုံ​၂ ပုံ​၃ ပုံ​၄ အင်တာနက်ကို ဖွံ့ဖြိုးပါစေ အင်တာနက်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဟာ သည်ရာစုနှစ်ရဲ့ နောက်ဘိတ်ဆုံး ဆယ်စုနှစ် မှာ အံ့သြစရာအကောင်းဆုံးနည်းပညာဆိုင်ရာ ဖြစ်ရပ်။ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တုန်းကဆိုရင် အင် တာနက် ဆိုတာကို တက္ကသိုလ်ကပညာရှင် တချို့ပဲ ကြားဖူးကြတာ။ ခုတော့ လူသန်း ၅၀ လောက်အထိ အဲဒါကို သုံးနေကြပြီ။ လာမယ့်တစ်နှစ်အတွင်းမှာ သည်ကိန်းဂဏန်း က သန်း ၁၀၀ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ကျိန်းသေ တာ တစ်ခုပဲရှိတယ်။ အင်တာနက်ကွန်ရက် ကို ဝင်ရောက်အသုံးပြုတဲ့သူဦးရေဟာ ၁၂ လ ရှိတိုင်းရှိတိုင်း နှစ်ဆတိုးလာတယ် ဆို တာပဲ။ ဒါပေမယ့် ခုထက်ထိတော့ လက် တစ်ဆုပ်စာ ကုမ္ပဏီတွေကပဲ အင်တာနက်ကို မှီပြီး ငွေကြေးအမြတ်များများစားစားရအောင် လုပ်နိုင်သေးရဲ့။ အင်တာနက်ကို စီပွါးရေးအရ ပီပီပြင် ပြင် အောင်မြင်အောင် လုပ်ချင်ရင် ပြောင်းလဲဖို့ လိုတယ်။ မဟုတ်ရင် အင်တာနက်ကို လူသိ များလာစေတဲ့ အရည်အသွေး ခပ်များများဟာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတွေ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်။ အင်တာနက်ကို နယ်ပယ်အတော်များ များက တိုးသည်ထက်တိုးပြီး ဝေဖန်တိုက်ခိုက် နေကြတယ်။ တယ်လီဖုန်းကုမ္ပဏီတွေက အင်တာနက် သုံးသူတွေက သူတို့ရဲ့ တယ်လီ ဖုန်း လမ်းကြောင်းတွေကို ပိတ်ဆို့ပစ်တယ်။ (တယ်လီဖုန်းဝိုင်ယာလမ်းကြောင်းကွန်ရက် တွေက အင်တာနက်လှုပ်ရှားမှု အတော်များ များကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနေတာ။) သူတို့ရဲ့ အဝေးပြောဖုန်းခေါ်ခထက် သက် သာတဲ့ အင်တာနက် တယ်လီဖုန်း ကို သုံးနေကြတယ်လို့ ပူညံပူညံ လုပ်ကြတယ်။ ဆိုင်ရာစည်းကမ်း ထိန်းကွပ်သူတွေကလည်း အင်တာ နက်ဟာ ပြည်တွင်းဥပဒေတွေကို အလိမ္မာနဲ့ရှောင်ဖယ်ဖို့ နည်းလမ်း တစ်ရပ်ဖြစ်လာပြီလို့ ပြစ်တင် ဝေ ဖန်ကြတယ်။ အင်တာနက်သုံးသူတွေက လည်း ကြန့်ကြာမှု၊ လမ်းကြောင်း ရှုပ်ထွေးနေတာတွေ၊ အဓိပ္ပာယ်မဲ့ အကြောင်းအရာတွေကြောင့် စိတ် ပျက်နေကြတယ်။ အင်တာနက်ရဲ့ ကိန်းဂဏန်း အချက်အလက် ဗိတ တွေ ရပ်ဆိုင်း ပြတ်တောက်သွား တာမျိုးဟာ အဆန်း မဟုတ်တော့ ဘူး။ ဒါပေမယ့် ခုရက်ပိုင်းတွေမှာ ဖြစ်လာတော့ လူအများက သတိ ထားမိကြတယ်။ အမရေငါ ှုနလိနေ သြဂုတ်မှာ ပျက်တုန်းက ဆိုရင် ငွေသွင်းထားတဲ့ အဲသည် ကုမ္ပဏီရဲ့ အင်တာနက်သုံးသူ ၆ သန်း ဘာလုပ်ရမှန်း မသိဘဲ ကိုယ့် လက်ကိုယ် ပွတ်နေရတယ်။ အင်တာနက်ရဲ့ နှေးကွေး တုံ့ ဆိုင်းနေတဲ့ လမ်းကြောင်းတွေကို စိတ်ပျက်ငြီးငွေ့လာတဲ့ အမေရိကန် တက္ကသိုလ်တစ်စုက အင်တာနက် ၂ (ဣနတရေနတေ ဣဣ) ကို ထူထောင်ဖို့ ဆုံးဖြတ် လိုက်ကြတယ်။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ လဆန်းပိုင်းမှာ ဆုံးဖြတ်တာ။ အင်တာနက် ၂ ကွန်ရက်အသစ်ရဲ့ အဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ဒေတာ အချက်အလက်တွေကို ပိုပြီး ချောချောမွေ့မွေ့ ဖလှယ်နိုင်မှာဖြစ်တယ်။ ပညာရပ်ဆိုင်ရာတွေ ကိုသာ သယ်ယူပေးမှာဖြစ်ပြီး၊ စီပွါးရေးကိစ္စ သုံးသူတွေ မပါဝင်ဘူး။ သမ္မတကလင်တန်က ငါးနှစ်အတွင်းမှာ ဒေါ်လာ သန်း ၅၀၀ ရှာ ပြီး သူတို့ကို ပံ့ပိုးမယ်လို့ ကတိပေးထားရဲ့။ မူလပထမ သတင်းပြန်ကြားရေးမဟာ လမ်းမကြီးမှာ သတင်းအချက်အလက်တွေ အစုလိုက်အပုံလိုက် ဖြစ်နေတာတွေ၊ ညစ်ပတ် ရှုပ်ထွေးနေတာတွေ ကြုံလာရတော့ အစိုးရ တွေကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ဖို့ တွန်းပို့ပေးသလို ဖြစ်နေတယ်။ အင်တာနက်ကို အစပိုင်းက တည်းက လွှမ်းမိုးထားသူတွေက စည်းမျဉ်း တွေနဲ့ တင်းကျပ်လိုက်ရင် အင်တာနက်ရဲ့ဖွံ့ဖြိုး မှု တုံ့နှေးသွားလိမ့်မယ်လို့ အကြောင်း ပြတယ်။ တခြား ရွေးချယ်စရာ မရှိတော့ဘူးလား။ *** ဦးဆုံးနဲ့ အရေးအကြီးဆုံး လိုအပ်ချက် က အင်တာနက်သုံးစွဲမှုကို ဈေးနှုန်းသတ်မှတ် ဖို့ ပိုကောင်းတဲ့ နည်းလမ်း။ လောလောဆယ် မှာ အင်တာနက်သုံးစွဲသူ လူအများက သူတို့ရဲ့ သတင်းစကားတွေကို ကွန်ရက်ထဲသယ်ဆောင် သွားရာမှာ တကယ်တမ်း ကုန်ကျစရိတ်ထက် နည်းပြီး ပေးချေနေကြတယ်။ အားလုံးလိုလို က အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုလုပ်ပေးတဲ့ လုပ်ငန်းကုမ္ပဏီကို လစဉ်ကြေးငွေတစ်ခု တည်းပဲ ပေးရတယ်။ သည့်နောက်မှာ အင် တာနက်ကို သုံးတိုင်းသုံးတိုင်း ဌာနေတယ်လီ ဖုန်းခေါ်ခပဲ ထပ်ပေးရတယ်။ သည်စနစ်က အင်တာနက်ကွန်ရက်ကို ဖြစ်နိုင်သလောက် ရက်ရက်ရောရောကြီး အသုံးပြုဖို့ ဖိတ်ခေါ်နေတယ်။ သူများတွေ ပြဿနာတွေ၊ အခက်အခဲတွေ ကြုံချင်ကြုံပါစေ၊ သုံးသာသုံး ဆိုသလို ဖြစ်နေတယ်။ ွှုရလဒ ွှိဒေ ွှဗေ လို့ခေါ်တဲ့ အင် တာနက်ရဲ့ မီဒီယာစုံကဏ္ဍရဲ့ကျေးဇူးကြောင့် လူအများက သည်ကွန်ရက်ကို တယ်လီဖုန်း ခေါ်ဖို့၊ ရုပ်ရှင်အပိုင်းအစတွေကို လွှင့်ထုတ် သယ်ဆောင်ဖို့တွေပါ အသုံးပြုနေကြတယ်။ သည်လိုသုံးတာဟာ စာသားချည်းပေးပို့တာ ထက် စွမ်းရည်ပိုသုံးရတယ်။ အရည်အသွေး မြင့် ဗွီဒီယို ၁၅ စက္ကန့်အပိုင်းပို့တာဟာ စာသားချည်း စာမျက်နှာ ၇၀၀ ပို့တာနဲ့ ဗာနဒ ဝိဒတဟ လိုအပ်တာမှာ အတူတူပဲ။ ဆို လိုတာက ပို့ချိန်ကြာတာ အတူတူပဲ။ ရလဒ်က အင်တာနက်ဟာ ရှုပ်ထွေး နေတဲ့ မြို့တော် လမ်းတစ်လမ်းနဲ့ တူလာနေတာပဲ။ လမ်းသုံးသူတွေက သူတို့ကားအတွက်နဲ့ ဓာတ်ဆီဖိုးသာ ပေးကြတယ်။ သူတို့ လမ်းပေါ်မှာရှိနေ လို့ တခြားသူတွေ အဆင်မပြေ ဖြစ် ရတာကို ထည့်မစဉ်းစားကြဘူး။ ကားလမ်းကြောင်း ပိတ်ဆို့မှု မဖြစ်ရ အောင် သူတို့ကားတွေကို အကန့် အသတ်နဲ့ သုံးလာစေဖို့ မက်လုံးမရှိ၊ ဆွဲဆောင်မှုမရှိ။ အင်တာနက်ရဲ့လမ်းကြောင်း ပိုရှုပ်ထွေးလာတာဟာ တစ်ဦးချင်းရဲ့ သုံးစွဲမှုအပေါ် ကျသင့်ငွေကောက်ဖို့ စိတ်တိုင်းကျနည်းလမ်း မရှိတာ ကြောင့်ပဲ။ အင်တာနက်ပေါ်ဦးစ ကာလတုန်းက ပုံစံအတိုင်း အပြန် အလှန် စရိတ်ဖလှယ်တဲ့ စနစ်ကို သုံးခဲ့ကြတယ်။ ကုမ္ပဏီ လက်တစ် ဆုပ်စာသာ ပါဝင်ပြီး သူတို့အသီးသီး ရဲ့ ကွန်ရက်တွေ ပေါင်းစုပြီး အင်တာ နက်ဖြစ်လာတဲ့ အချိန်တုန်းကတော့ အဲသည် ဖလှယ်စနစ်က အလုပ်ဖြစ်ခဲ့ တယ်။ ဒါပေမယ့် သည်ကနေ့ လုပ် ငန်းကုမ္ပဏီ ထောင်ချီပြီး ပတ်သက် လာပြီ။ တချို့ အင်တာနက် လုပ်ငန်း ကုမ္ပဏီတွေ ဖွင့်ဟပြောဆိုတာက အခမဲ့သုံးနေသူတွေအရေအတွက်က သူတို့ဆီမှာ ငွေပေးသွင်း လိုင်းဆက် ထားသူ အရေအတွက်လောက် ရှိနေ တယ်တဲ့။ အဲသည်လို သုံးသူတွေ များပြီး လိုသလောက်ကို ငွေက လိုက်မသုံး နိုင်တော့ အင်တာနက်လမ်းကြောင်းမှာ ပိတ်ဆို့ လာတာတွေ၊ အနှောင့်အယှက်တွေ ပေါ်လာ တယ်။ အင်တာနက်ကို တကယ်တမ်းစိတ်အား ထက်သန်ဝင်စားသူတွေက သဘောမကျပေ မယ့် ကုမ္ပဏီတွေက ပုဂ္ဂလိကကိုယ်ပိုင် အင် တာနက်တွေ ထူထောင်လာကြတယ်။ သူတို့ ရဲ့ ကုမ္ပဏီတွင်း လမ်းကြောင်းတွေ ဆက် ပေးဖို့ဖြစ်စေ၊ တခြားကုမ္ပဏီတွေနဲ့ မြန်မြန် ဆက်သွယ်လို့ရအောင် ဖြစ်စေ ခုလိုလုပ်ကြ တာပဲ။ ကုမ္ပဏီတွင်း ဆက်သွယ်ရေးအတွက် ိနတရာနတေစ တွေ ထူထောင်ပြီး၊ ဌာနခွဲတွေ စီပွါးဖက် ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ဖို့ ေxတရာနတေစ တွေ ထူထောင်ကြတယ်။ သည်လို ပုဂ္ဂလိကပိုင် ကွန်ရက်တွေက အင်တာနက်ရဲ့ အခြားအခက်အခဲတွေကို ဖြေရှင်းပေးမယ်။ ဝန်ဆောင်မှုအရည်အသွေး စိတ်ချကိုးစားရမယ်၊ ကြားဖြတ်သတင်းခိုးယူ မှာကို စိုးရိမ်စရာမရှိတော့ဘူး။ ကွန်ပျူတာ ပါရဂူတွေကတော့ အင်တာနက်ကို ခွဲခြမ်း စိတ်ဖြာပစ်သလို ဖြစ်မှာစိုးတယ်လို့ ညည်းငြူ ကြလိမ့်မယ်။ အင်တာနက်သုံးသူဖောက်သည် တွေကတော့ နှောင့်နှေးတာ မရှိလို့ ကျေနပ် ကြလိမ့်မယ်။ အစိုးရတွေအနေနဲ့ အင်တာနက်ကို သုံး စွဲပြီး (သတင်းအချက်အလက် စတာတွေ) လွှင့်ထုတ်ပေးပို့တဲ့အပေါ် စရိတ်သတ်မှတ် ကောက်ယူတာကို ဈေးကွက်အလိုကျဖြစ် အောင် လွှတ်ထားပေးနိုင်တယ်။ ဈေးကွက်ကသာ ဆုံးဖြတ်ပါစေ။ အစိုးရတွေလုပ်ရမှာက သတင်း၊ အကြောင်းအရာတွေ ပေးပို့လွှင့်ထုတ် နေတာကို ဘယ်လောက်အတိုင်းအတာအထိ ကွပ်ကဲစိစစ်မယ်ဆိုတာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့။ ညစ်ညမ်းတဲ့ အကြောင်းအရာ၊ အသရေ ဖျက်မှု၊ လူမျိုးခွဲခြားမှု၊ အသိဉာဏ်ပညာဆိုင်ရာ မူပိုင်ခွင့် စတာတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ပြည်တွင်း ဥပဒေတွေကို တိမ်းရှောင်ဖို့ ဥပဒေဖောက်ဖျက် သူတွေက အင်တာနက်ကို သုံးနေကြတာကို လူအများက သဘောမတွေ့ကြဘူး။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ အင်တာနက်က သတင်းအကြောင်း အရာတွေကို ကမ္ဘာလုံးအနှံ့ ဖျတ်ခနဲ ပျံ့နှံ့ သွားစေလို့။ တီဗွီချယ်နယ်တစ်ခု၊ သတင်းစာ တစ်စောင်ကို စောင့်ကြည့်ကြပ်မရတာထက် အင်တာနက်ကို ဥပဒေနဲ့ညီ မညီ စောင့်ကြပ် ရတာက ပိုခက်ခဲတယ်။ စည်းကမ်းဥပဒေနဲ့ ညီ မညီ စောင့်ကြည့် ကြပ်မဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ မဟုတ်ဘူး။ လူ တစ်ဦးစီရဲ့ ပုဂ္ဂလိက လွတ်လပ်ခွင့်ကို မချိုးဖောက်ဘဲ တလွဲအသုံးချမှုတွေကို ဖော် ထုတ်နှိမ်နင်းလို့ မရဘူး။ သာမန် စာဝေစနစ် အသုံးပြုပြီး လူမျိုးခွဲခြားရေးစာတွေ ပို့ကြတာ၊ တယ်လီဖုန်းကနေ မဖွယ်မရာပြောတာ၊ တီဗွီ ကပြတဲ့ ဗွီဒီယိုတွေကို စီပွါးဖြစ်သုံးဖို့ ခိုးကူးတာတွေ ကို ပုဂ္ဂလိက လွတ်လပ်ခွင့်ကို မချိုးဖောက်ဘဲ ဖော်ထုတ်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့် အဲသည်လို အလွဲသုံးတာတွေ ကို နိုင်ငံတွေ အများစုလုပ်ထားပြီးတာထက် ပိုပြီး ဖိဖိစီးစီး နှိမ်နင်းနိုင်သေးတယ်။ အစိုးရ တွေက အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုပေးတဲ့ လုပ်ငန်းကုမ္ပဏီ (ဣနတရေနတေ စရေညိငေ ပရုညိဒရေ) တွေကို သူတို့ သိသိကြီးနဲ့ သယ်ပို့ ပေးနေတာတွေအတွက် တာဝန်ယူရမယ်လို့ ဖိအားပေးဖို့လိုတယ်။ ခုလို အင်တာနက် ဝန်ဆောင်မှုပေးသူထဲက အတော်များများဟာ နောင်မှာ တယ်လီဖုန်း ကုမ္ပဏီကြီးတွေပဲ ဖြစ်မယ်။ တကယ်တမ်း အသုံးချသူတွေအတွက် မဖွယ်မရာကိစ္စတွေ၊ ဥပဒေနဲ့ဆန့်ကျင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ဆက်သွယ်ရယူဖို့ အင်တာနက်က ထာဝရ လမ်းဖွင့်ပေးထား မှာပဲ။ တယ်လီဖုန်းတွေလည်း အလားတူပဲ။ အရေးကြီးတာက အစိုးရတွေအနေနဲ့ အင်တာ နက်ကို နောက်မှပေါ်တဲ့ အသစ်ဆိုပြီး တခြား ဆက်သွယ်ရေးမီဒီယာတွေနဲ့ ခွဲခြားခွဲခြားလုပ် တာတွေ ပိုပိုလျော့သွားမှာပဲ။ လူသာကျော် ရေ၏: ဧငုနုမိစတ, ၁၉ ှုငတ, ၁၉၉၆ လူသာကျော် ဝင်းဒိုးစ် ၃့၁ နှင့် အိုင်ဘီအမ် ပီစီ မျိုးတူကွန်ပျူတာများ၊ သံဆင်မြင့် သံဆင်တက်ကနီကယ်စာပေ အခန်း ၅/၁၊ အမှတ် ၁၉၂၊ ဦးချစ်မောင်လမ်း ဂွတ္တလစ်၊ ရန်ကုန်။ ၇ ဒဿမ ၂၅ ြု ၉ ဒဿမ ၂၅ လက်မ စာမျက်နှာ ၂၃၀၊ တန်ဖိုး ၃၀၀ ကျပ်။ အိုင်ဘီအမ် ပီစီ မျိုးတူကွန်ပျူတာနှင့် ဝင်းဒိုးစ် ုပရောတိနဂ စယစတမေ အသုံးပြုနေသူ များအတွက် ဝိနဒုဝစ ၃့၁ ကို မြန်မာ ဘာသာဖြင့် အစအဆုံး ရှင်းလင်းရေးသား ထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ အချိန်နှင့် ငွေ ကြေး မတတ်နိုင်သူများအတွက် ရည်စူး ရေးသားထားသဖြင့် ဘာသာစကားအခက်အခဲ ကို ရှောင်ရှားသည့်အနေဖြင့် မြန်မာဘာသာ ဖြင့် ရေးသားထားပါသည်ဟု စာရေးသူက ဝန်ခံထားသည်။ ွှိနဒုဝစ ၃့၁ ကို အသုံးပြုနေကြသူ များအတွက် အထောက်အကူပြုစေမည့် စာအုပ် ဖြစ်သော်လည်း မြန်မာဘာသာသက်သက်သာ သုံးနှုန်းရေးသားထားသဖြင့် အချို့သော အသုံး အနှုန်းများ (မေခရိုရက်ကော့ဒါ စသည်)ကို စာဖတ်သူ နားရှုပ်ထွေးစေသည်ကို တွေ့ရ သည်။ ဥစိနဂ ွှိနဒုဝစ အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလလာ) ၁၉၉၆၊ မတ်လ၊ ဒုတိယအကြိမ် စာမျက်နှာ ၂၃၁၊ တန်ဖိုး ၂၅၀။ ပါစင်နယ်ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုသူများ အတွက် ွှိနဒုဝစ ှုဆ ကို အခြေခံမှစ၍ လေ့လာနိုင်အောင် အခန်း (၇) ခန်းဖြင့် ရေး သားထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ွှိနဒုဝစ အသုံးပြုပုံပြုနည်းကို ုံစေ ကိုင်တွယ်နည်းမှ အစပြုကာ ွှိနဒုဝစ မနေု များ အသုံးပြုခြင်း၊ ပရိုဂရမ် မန်နေ ဂျာကို အသုံးပြုခြင်း၊ ဖိုင်မန်နေဂျာကို အသုံး ပြုခြင်း၊ အငငစေစာရိေ ဝိနဒုဝ ကို အသုံး ပြုခြင်း၊ပါိနတ ဗရုစဟ ပရိုဂရမ်အသုံးပြုခြင်း စသည်ဖြင့် သရုပ်ဖော်ပုံများစွာဖြင့် ဖော်ပြ ထားသည်။ ဥစိနဂ ွှိနဒုဝစ ကို ပထမအကြိမ် ထုတ်ဝေစဉ်က ွှိနဒုဝစ ၃့၁ အတွက် သက်သက်ရေးသားထားခဲ့ပြီး ယခု ဒုတိယ အကြိမ်ထုတ်တွင် ွှိနဒုဝစ ၉၅ အသုံးပြု သူများအတွက် မိတ်ဆက် အခန်းတစ်ခန်း ထပ်မံထည့်သွင်းထားရာ ွှိနဒုဝစ ၉၅ အခြေခံလေ့လာလိုသူတို့အတွက် အထောက် အကူ ဖြစ်စေမည့် စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ၁၀ ိံနုတေ ဃိုဒေ တု ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကွန်ပျူတာဂျာနယ် စာတည်းအဖွဲ့မှပြုစုသည်။ စာပေလောကစာအုပ်တိုက်၊ ၇ ဒဿမ ၂၅ ြု ၉ ဒဿမ ၂၅ လက်မ ပထမအကြိမ် ၁၉၉၆၊ စက်တင်ဘာလ စာမျက်နှာ ၁၉၈၊ တန်ဖိုး ​ ၂၅၀ ကျပ်။ မိုက်ကရိုဆော့ဖ်၏ နာမည်ကြီး ှုပရောတိနဂ ဆယစတမေ ဖြစ်သည့် ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို ရှင်းလင်းပြသချက်တစ်ခုကို လေ့ကျင့် ခန်းတစ်ခုအသွင်ဖြင့် အခန်းပေါင်း ၂၆ ခန်း လေ့ကျင့်ခန်းပေါင်း ၂၆ ခုဖြင့် ရှင်းလင်းပြသ ထားသည်။ ၁၀ ိံနုတေ ဃိုဒေ ဆိုသည့် အမည်အတိုင်း လေ့ကျင့်ခန်းတစ်ခုစီသည် ၁၀ မိနစ်သာ ကြာစေမည့် လေ့ကျင့်ခန်းများ ဖြစ်ကြသည်။ သာမန် ွှိနဒုဝစ ၉၅ အသုံးပြုသူများ အတွက်သာမက အဆင့်မြင့် အသုံးပြုလိုသူ များအတွက်လည်း အခန်းတစ်ခန်း သပ်သပ် ဖြင့် ဖော်ပြပေးထားသည်။ ဥစိနဂ ဓှုဆ အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလိာ) ၁၉၉၅၊ ဇွန်လ၊ ပထမအကြိမ်။ စာမျက်နှာ ၁၃၈၊ တန်ဘိုး​၂၀၀ ကျပ်။ ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုသူတိုင်းအတွက် မသိမဖြစ်၊ မရှိမဖြစ် ဖြစ်သော ဓှုဆ အသုံး ပြုပုံကို အသေးစိတ်ဖော်ပြထားသော စာအုပ် ဖြစ်သည်။ ယနေ့ခေတ်သည် ွှိနဒုဝစ ခေတ်ဟု ဆိုကြသော်လည်း ဓှုဆ သည် အရေးပါဆဲဖြစ်ရာ ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုသူ တိုင်းသည် ဓှုဆ အား လက်လွှတ်၍ မရ သေးပေ။ ဓှုဆ ညရေစိုန အမျိုးမျိုး ထွက်ပေါ်ထားရာ ယခုစာအုပ်သည် ဓှုဆ ညရေစိုန ၆့၀ ကို အခြေခံ၍ ရေးသားပြုစု ထားသည်။ ဠဧအရန င်္ံ ပထမတွဲ စာမျက်နှာ ၁၆၀၊ တန်ဖိုး ၂၀၀ ဠဧအရန င်္ံ ဒုတိယတွဲ စာမျက်နှာ ၂၂၀၊ တန်ဖိုး ၂၅၀ ကျပ်။ အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလလာ) ၁၉၉၆၊ ဇူလိုင်၊ ပထမအကြိမ်။ ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ် ဘာသာစကား ဆိုင်ရာ စာအုပ်ဖြစ်သည်။ င်္ံ ပရိုဂရမ်ဘာသာ စကားသည် ဠုဝ ဠညေလေ ဠာဂုါဂေ ရော ဟိဂဟ လညေလေ လာဂုါဂေ နှစ်ခုစလုံးအတွက် ရေးသားနိုင်သော ပရိုဂရမ်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် င်္ံ လာဂုါဂေ သည် ခက်ခဲသော သချင်္ာပုစ္ဆာ များကို ဖြေရှင်းရသော ာပပလငါတိုန ပရို ဂရမ်များအတွက်သာမက ုပရောတိနဂ စယစတမေ များ ရေးသားရာတွင်လည်း အသုံးချ ၍ရသော ဘာသာစကားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကွန် ပျူတာ ဘာသာစကား လေ့လာသူတို့အဖို့ င်္ံ ၏ ကောင်းကွက်များကို ဖော်ပြထားသလို င်္ံ ၏ အားနည်းချက်များကို သတိပြုမိစေရန် စာရေးသူက ရှင်းလင်းစွာ ရေးသားထားသည်။ ဠောရန င်္ံ ကို ပထမတွဲ၊ ဒုတိယတွဲ နှစ်တွဲခွဲ၍ ထုတ်ဝေသည်။ ပထမတွဲတွင် အခန်း ၅ ခန်းပါဝင်ပြီး၊ င်္ံ ၏ အခြေခံများဒါတာ ိနပုတ ုတပုတ, ငုနတရုလ စတာတမေနေတ, ၏ုနငတိုန နှင့် ဖရုဂရာမ စတရုငတုရေ တို့ ဖြစ်သည်။ ဒုတိယတွဲတွင်လည်း အခန်း ၅ ခန်းပါဝင်ပြီး အရရာယစ, ဖိုနတရေစ, ၏ိလေ ိနပုတ ုတပုတ, ဆတရုငတုရေ ာနဒ ာနဒ ဥနိုနစ, ဃရာပဟိင တို့ ပါဝင်သည်။ အခန်းတိုင်း တွင် ရှင်းလင်းဖော်ပြချက်များသာမက တွက် ပြီးသား ေxာမပလေ များကိုပါ ဖော်ပြပေး ထားသည်။ ဧာစယဝါယ တု ဖရုဂရာမမိနဂ ိန ဘာစိင အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလလာ) ၁၉၉၄၊ ပထမအကြိမ်၊ စာမျက်နှာ ၁၈၁ တန်ဖိုး ၂၀၀ ကျပ်။ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်ဘာသာစကားများ အနက် အခြေခံအကျဆုံးသော ဘာသာစကား တစ်ခုဖြစ်သည့် ဘအဆဣင်္ံ ဘာသာစကားကို ရှင်းလင်းဖော်ပြထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ဘအဆဣင်္ံ ဘာသာစကားသည် ရိုးရှင်း လွယ်ကူ သော ဘာသာစကားဖြစ်သော်လည်း သာမန် ပုစ္ဆာများမှဒုံးပျံလွှတ်သည့်ပုစ္ဆာအထိ တွက်ချက် ရနိုင်သည်ဟု စာရေးသူက ညွှန်းထားသည်။ ဘအဆဣင်္ံ (ဘဂေိနနရေစြု အလလ ​ ဖုရပုစေ ဆယမဗုလိင ဣနစတရုငတိုန င်္ုံဒေ) ဆိုသည့် အတိုင်း ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ် ဘာသာစကားကို စတင်လေ့လာလိုသူတို့အတွက် အခြေခံစာအုပ် ဖြစ်သည်။ ဧာစယဝါယ တု ပရုဂရာမမိနဂ ဣန Fုရတရာန ၇၇ ၁၉၉၅၊ မေလ၊ ပထမအကြိမ်။ စာမျက်နှာ ၁၇၆၊ တန်ဖိုး ၂၀၀ ကျပ်။ Fုရတရာန ၇၇ ၏ုရ ဆငိနေတိစတစ ာနဒ ဧနဂိနရေစ အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလလာ) အင်ဂျင်နီယာများ အထူးပြုလေ့လာကြ သော Fုရတရာန ဘာသာစကားအကြောင်း အသုံးပြုပုံကို ရေးသားထားသည့် စာအုပ်ဖြစ် သည်။ သိပ္ပံ၊ သချင်္ာ၊ အင်ဂျင်နီယာ ကျောင်း သားများအတွက် ရည်ရွယ် ရည်ရွယ်ပြုစုထား သော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ယခင် ပထမတစ်ကြိမ် က အစအဆုံး အဂင်္လိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေ ခဲ့ပြီး ၁၉၉၅ တွင် မြန်မာဘာသာ ရှင်းလင်း ချက်ဖြင့် ရေးသားထားသည်။ ဖငါလ ာံဒေ ဧာစယ အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလိာ) ၁၉၉၅၊ စက်တင်ဘာ၊ ပထမအကြိမ် စာမျက်နှာ ၂၁၄၊ တန်ဖိုး ၂၅၀ ကျပ်။ ပါစကဲပရိုဂရမ်ဘာသာစကားနှင့် ပတ် သက်သော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ယခုစာအုပ်ကို ထုရဗု ဖာငါလ ဠာဂုါဂေ ဖြင့် ရေးသား ပြုစုထားသည်ဟု ဆိုသည်။ ပါစကဲ ဘာသာ စကားသည် ပရိုဂရမ်ရေးသားရာတွင် အတွေး နယ်ကျယ်ဝန်းသည်။ လုပ်ဆောင်မှုနယ်ပယ် သည် တိကျသော သတ်မှတ်ချက်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော်လည်း လုပ်ရကိုင်ရအဆင် ပြေသည်။ အသေမှတ်ရခြင်း နည်းသည့် အတွက် ပို၍ လူကြိုက်များသည်။ စာရေးသူ သည် ပါစကဲစာအုပ်ကို အခန်း (၇) ခန်းဖြင့် လွယ်ကူစွာ ရေးသားထားသည်။ ခေတ်တိုးကွန်ပျူတာဝေါဟာရအဘိဓာန် ပထမအကြိမ် ၁၉၉၆၊ နိုဝင်ဘာ။ ခေတ်တိုးစာပေ။ စာမျက်နှာ ၊ တန်ဘိုး ၃၅ိ။ ထဟေ ဘဂေိနနရေစြု င်္ုံမပုတရေ ဓိငတိုနာရယ (ဧလိဇာဗတေဟ ဆ့ဝါလလ ာနဒ အလေxာရဒရေ င်္ံ့ ွှာလလ) ကို တိုက်ရိုက်ဘာသာ ပြန်ဆိုထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာဝေါဟာရများ ကွန်ပျူတာဝင်းနိုင် လှမေစာပေ၊ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၉၁၊ ဇန်နဝါရီ စာမျက်နှာ ၂၅၄၊ တန်ဖိုး ၁၀၀ ကျပ်။ ကွန်ပျူတာ လေ့လာလိုက်စားသူများ အတွက် ကြီးမားကျယ်ပြန့်သော ကွန်ပျူတာ ကျမ်းကြီးများ လေ့လာလိုက်စားရသကဲ့သို့ အဆိုပါ ကျမ်းကြီးများ၏ အခြေအမြစ်ဖြစ် သော ဝေါဟာရများကို ကွန်ပျူတာဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုသူများအတွက်သာမက ဗဟုသုတဖြစ်ရုံသက်သက ဖတ်ရှုလေ့လာသူ များအတွက်ပင် များစွာ အကျိုးကျေးဇူး ဖြစ်ထွန်းစေရန် ရှာဖွေစုဆောင်းရေးသားထား ပါသည်ဟု ဆိုသောစာအုပ်ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူ တာ ဝေါဟာရပေါင်း ၅၀၀ ကျော်ကို သရုပ် ဖော်ပုံပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ဖြင့် အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုရှင်းလင်းထားသည်။ င်္ှုံံဖဥထဧရ ဓဣင်္ံထဣှုနအရျှ ခင်မောင်လွင် ၁၉၉၆၊ ဇူလိုင်၊ ဒုတိယအကြိမ် ၄့၅။ ျ ၇့၂၅။ ၁၈၅ မျက်နှာ ၁၂၅ ကျပ်။ ကွန်ပျူတာပညာရှင်များ ကွန်ပျူတာ သုံးစွဲသူများ အထူးသဖြင့် ကွန်ပျူတာကို စတင်လေ့လာသူများအတွက် အထူးစီစဉ်ပြုစု ထားသော ကွန်ပျူတာအဘိဓာန်ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာဝေါဟာရ တစ်လုံးချင်းစီကို အဂင်္ လိပ်​မြန်မာ နှစ်ဘာသာဖြင့် ရိုးရှင်းလွယ်ကူ စွာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားသည်။ ကွန်ပျူတာ ပေါ်စမှ နောက်ဆုံးပေါ်ဝေါဟာရများအထိ ဝေါဟာရပေါင်း ၅၄၀ ကျော် ပါဝင်၍ သရုပ်ဖော်ပုံပေါင်း ၇၀ ကျော် ပါဝင်သည်။ ဝေါဟာရများကို အလွယ်တကူ ရှာဖွေနိုင် စေရန် စာမျက်နှာအတွင်း၏ထိပ်တွင် အညွှန်း ခေါင်းများ တပ်ထားက တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဆက်စပ်နေသော ဝေါဟာရများကို ယှဉ်တွဲ လေ့လာနိုင်ရန် ငရုစစ​ရေ၏ရေနေငေ ပါရှိသည်။ ကွန်ပျူတာ၊ ***** ဦးစံသာအောင် ပုဂံစာအုပ်တိုက်၊ ပထမအကြိမ် ၁၉၇၃၊ ဖေဖော်ဝါရီ။ စာမျက်နှာ ၁၄၄၊ တန်ဘိုး ၂ ကျပ် ၅၀ ပြား။ စာဖတ်သူများအား ကွန်ပျူတာနှင့် မိတ် ဖွဲ့ပေးသော စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။ ဤ စာအုပ်တွင် ကွန်ပျူတာ၏ အဓိပ္ပာယ်၊ ကွန် ပျူတာသမိုင်း၊ ကွန်ပျူတာ အစိတ်အပိုင်းများ၊ ကွန်ပျူတာလုပ်ဆောင်ပုံနှင့် ကွန်ပျူတာ အသုံး ပြုပုံများကို နားလည်လွယ်အောင် ရေးသား ထားသည်။ အခန်းပေါင်း ၁၄ ခန်းဖြင့် စီစဉ် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ကွန်ပျူတာဝေါဟာရစာရင်းကို မြန်မာ ဘာသာဖြင့်လည်းကောင်း၊ အဂင်္လိပ်ဘာသာ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ အပြန်အလှန် အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုပေးထားပြီး လိုအပ်သော အကြောင်း အရာကို အလွယ်တကူရှာဖွေနိုင်ရန် အက္ခရာ စဉ် အညွှန်းလည်း ပါရှိသည်။ ကွန်ပျူတာနှင့်ပတ်သက်သော အခြား စာအုပ်များကို ဖတ်ရှုသောအခါ ဤစာအုပ် ကိုအခြေခံ၍ဖတ်ရှုပါကကွန်ပျူတာအကြောင်း ပို၍ နားလည်သဘောပေါက်စေမည် ဖြစ် သည်။ ကွန်ပျူတာ၊ လန်ဒန်ပျံ့သင်း အာရုဏ်စာပေ။ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၇၁၊ မတ် စာမျက်နှာ ၁၆၈၊ တန်ဘိုး ၃ိ။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် ကွန်ပျူတာဌာန ဖွဲ့တော့မည့်အချိန်တွင် ကွန်ပျူတာနှင့်ပတ် သက်၍ အခြေခံအကျဆုံး၊ အလွယ်ဆုံး၊ အရှင်းဆုံး စာအုပ်ကို ဘာသာပြန်ဆိုထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ မူရင်းစာအုပ်မှာ ွှယေ ာံန Jုနစေ ရေးသားသော င်္ုံမပုတရေ ထဟေ ိံနဒ ဆတရတေငဟရေ ဖြစ်သည်။ အခန်း ပေါင်း ၁၀ ခန်းဖြင့် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားပြီး ကွန်ပျူတာ ဝေါဟာရစာရင်းပါ ဖော်ပြပေး ထားသည်။ ကွန်ပျူတာစနစ်၏ အခြေခံ သဘောတရားကို နားလည်လွယ်အောင် ရှင်းပြပေးထားပြီး လူနှင့် ကွန်ပျူတာတို့၏ အပြန်အလှန်ဆက်သွယ် လုပ်ဆောင်မှုကို သာဓကများစွာဖြင့် ရှင်းလင်း ရေးသားထား သည်။ ဤစာအုပ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကွန်ပျူ တာနည်းပညာရပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ပထမဦးဆုံး အကြိမ်အဖြစ် ထုတ်ဝေသော ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာမိတ်ဆက် ကွန်ပျူတာဝင်းနိုင်၊ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၈၅။ မြန်မာစာဖတ်ပရိသတ်များ ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံနှင့် ကွန်ပျူတာနည်းပညာရပ်များ တတ်သိ လာစေရန် အခြေခံ၍ ရေးသားထားပါသည် ဟု စာရေးသူက ဆိုညွှန်းထားသောစာအုပ်။ သာမန် ကွန်ပျူတာတစ်လုံးမှသည် အဆင့်မြင့် ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုကြသည်အထိ ဓာတ်ပုံ များ၊ သရုပ်ဖော်ပုံများဖြင့် ရှင်းလင်းတင်ပြ ထားသည်။ ကွန်ပျူတာအကြောင်း လေ့လာ သူတို့အတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေမည့် စာအုပ်တစ်အုပ် ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာအခြေခံသဘောနှင့် အသုံးပြုပုံ ဦးအောင်ဇော် ပင်နီစာအုပ်တိုက်၊ စတုတ္ထအကြိမ်၊၁၉၉၆ ၅ ၁/၄။ ျ ၈ ၁/၄။ စာမျက်နှာ ၀၀၀၊ တန်ဘိုး ၆၀ ကျပ်။ ကွန်ပျူတာအကြောင်း စတင်လေ့လာသူ များအတွက် အခြေခံဗဟုသုတပေးရန် ရည် ရွယ်ထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ စာအုပ်တွင် အခန်းပေါင်း (၉)ခန်း ပါဝင်ပြီး ကွန်ပျူတာ သမိုင်းကြောင်းမှအစ ကွန်ပျူတာအမျိုးမျိုး အကြောင်း ယနေ့ခေတ် အများဆုံး အသုံးပြု နေသော မိုက်ကရိုကွန်ပျူတာများ ဖွဲ့စည်းပုံ အသုံးပြုပုံနှင့် အသုံးချပရိုဂရမ်များအကြောင်း ပရိုဂရမ်ဘာသာစကားများနှင့် ကွန်ပျူတာ လုံခြုံရေး၊ ကွန်ပျူတာဗိုင်းရတ်များ စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ ထို့အပြင် ကွန်ပျူတာကို လုပ်ငန်း ဌာန အသီးသီးအလိုက် အသုံးဝင်ပုံ အသုံးပြုနိုင် ပုံကိုလည်း အခန်းတစ်ခန်း သီးသန့်ဖော်ပြ ထားသည်။ မိုက်ကရိုကွန်ပျူတာ (အိုင်ဘီအမ်မျိုးတူ) အသုံးချလက်စွဲ ဦးလှကောင်း (ကွန်ပျူတာ) ပထမအကြိမ်၊ လှိုင်စာပေ၊ ၁၉၉၃။ ကွန်ပျူတာအမျိုးမျိုးရှိသည့်အနက် မြန် မာနိုင်ငံတွင် အသုံးများသော အိုင်ဘီအမ်မျိုးတူ ကွန်ပျူတာများအကြောင်းကို ရှင်းလင်း ရေး သားထားသော စာအုပ်တစ်အုပ် ဖြစ်သည်။ မိုက်ကရိုကွန်ပျူတာတစ်လုံး ဖွဲ့စည်း တည် ဆောက်ထားပုံ၊ ကွန်ပျူတာ၏ ဦးနှောက်ဟု တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြသော မိုက်ကရိုပရိုဆက် ဆာများ တိုးတက်ပြောင်းလဲလာပုံမှအစ၊ ကွန် ပျူတာတစ်လုံး၏ အစိတ်အပိုင်းများ အကြောင်းကို ရှင်းလင်းထားသည်။ စာအုပ် နောက်ပိုင်းတွင် အိုင်ဘီအမ်မျိုးတူကွန်ပျူတာ များတွင် တွေ့ရသည့် ရေရုရ မစေစာဂေ ငုဒေ များစာရင်းကို ဖော်ပြပေးထားသည်။ ကွန်ပျူတာကပြောသော ကုရ်အာန်အံ့ဘွယ် ဝါးခယ်မ မောင်မင်းနိုင်၊ ငြိမ်းချမ်းလုလင် စာမျက်နှာ ၉၇၊ တန်ဘိုး ၁၀ ကျပ်၊ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၈၇၊ မတ်လ။ ကွန်ပျူတာ၏ တည်ဆောက်ပုံ၊ အချက် အလက်များ ပရုငစေစ လုပ်ပုံတို့နှင့် ကုရ် အာန်ကျမ်းတို့ဆက်စပ်ပုံကို ရေးသားထား သော စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။ ဘာသာရေး နှင့်နွှယ်သော စာအုပ်ဖြစ်သော်လည်း အီဂျစ် နိုင်ငံမှ ရေနံဓာတုပညာရှင်လည်းဖြစ် ကွန်ပျူ တာ ပညာရှင်လည်းဖြစ်သူ ဒေါက်တာ ရှာရှန် ဒလီဖာ၏ သုတေသနပြုချက်များကို အဓိက ထား တင်ပြထားသဖြင့် စိတ်၀င်စားစရာ ကောင်းသည်။ ပန်းသီးကွန်ပျူတာအသုံးချလက်စွဲ ဝင်းသိန်း ၁၉၉၆၊ ဇူလိုင်၊ ပထမအကြိမ် ၇့၂၅။ ျ ၉့၂၅။ စာမျက်နှာ ၁၆၀၊ တန်ဘိုး ၂၀ဝိ။ ပန်းသီးကွန်ပျူတာ ာံငိနတုစဟ ဥစရေ ဃိုဒေ အသုံးချလက်စွဲသည် ပန်းသီးကွန်ပျူ တာ အသုံးပြုနေသူများ၊ ပန်းသီးကွန်ပျူတာ အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်သူများနှင့် ကွန်ပျူတာ စိတ်ဝင်စားသူများ အားလုံးအတွက် စနစ်တကျ နားလည်တတ်ကျွမ်းစေရေးနှင့် စနစ်တကျ ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းရေးအလိုငှါ နည်းပြလမ်းညွှန်စာအုပ်ကောင်း တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။ အခန်း ၂၄ ခန်းဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားရှိပြီး ပန်းသီးကွန်ပျူတာ စက်စဖွင့်သည်မှ စက် အသုံးပြုပုံအပါအဝင် စက်ကို ပြန်လည်ပိတ် သည်အထိ အသေးစိတ် ရှင်းလင်းရေးသား ထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းများတွင် တပ်ဆင်ထားသော ဠင်္ံ ၆၃၀ ကွန်ပျူတာများ အကြောင်း သိကောင်းစရာနှင့် မြန်စာလက် ကွက် အသုံးပြုပုံကိုလည်း နောက်ဆက်တွဲဖြင့် ဖော်ပြပေးထားသည်။ ဖာဂေ ာံကရေ အောင်မြင့် (ံဧ, အုစတရာလိာ) ၁၉၉၆၊ မေလ၊ ပထမအကြိမ် စာမျက်နှာ ၂၃၂၊ ၂၅၀ ကျပ်။ စာအုပ်ထုတ်ဝေရေးလောကတွင် မရှိ မဖြစ် အသုံးများသော ကွန်ပျူတာ စာစီစာရိုက် ပရိုဂရမ်တစ်ခုဖြစ်သည့် ဖဂေါံကရေ ဆော့ဖ် ဝဲကို ရှင်းလင်းရေးသားထားသော စာအုပ် ဖြစ်သည်။ စာလုံးတစ်လုံးရိုက်သည်မှ စ၍ စာအုပ်တစ်အုပ်အဖြစ် ဖွဲ့စည်းပြီးစီးသည် အထိ အခန်းပေါင်း (၅) ခန်းဖြင့် ဖွဲ့စည်း ရေးသား ထားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ဖဂေါံကရေ ဆော့ဖ်ဝဲသည် ာံငိနတုစဟ ကွန်ပျူတာရော၊ ဣဘံ ကွန်ပျူတာတွင်ပါ အသုံးပြု၍ ရသဖြင့် နှစ်မျိုးစလုံးအတွက် အဆင်ပြေစေရန် ရေးသား ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ စာစီစာရိုက် လုပ်ငန်းများ၊ စိတ်ဝင်စားသူများ၊ ရုံးများ၊ ကုမ္ပဏီများအတွက် လေ့လာရန် သင့်တော် သည်။ ကွန်ပျူတာစာစီစက်ရိုက်နှင့် အသုံးချနည်းများ လှမိုးဖြူ စာမျက်နှာ ၁၄၉၊ တန်ဘိုး ၄၀ ကျပ်။ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၉၃။ ဓထဖ လုပ်ငန်းရှင်များ၊ ဓထဖ အလုပ် လုပ်မည့်သူများ လက်စွဲပြုသင့်သည့် စာအုပ် တစ်အုပ် ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာဖြင့်စာစီသည့် လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးမှု စတင်သည့် ကာလက ထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာ ဖြင့် စာစီ၊ စာပြုလုပ်ငန်းသုံး ဆော့ဖ်ဝဲများ အထူးသဖြင့် ဖဂေါံကရေ ဆော့ဖ်ဝဲ အသုံး ပြုနည်း စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။ စာစီစာရိုက် နည်းကို အခြေခံအကျဆုံး ဖော်ပြထားသော စာအုပ် ဖြစ်သည်။ ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုနည်းလမ်းညွှန် ကွန်ပျူတာ၀င်းနိုင် စတုတ္ထအကြိမ်၊ ၁၉၉၆။ စာမျက်နှာ ၀၀၀၊ တန်ဘိုး ၂၅၀ ကျပ်။ အိုင်ဘီအမ်မျိုးတူကွန်ပျူတာများ အသုံး ပြုနည်းစာအုပ်ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်က ပထမအကြိမ် ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ယခုစာအုပ် တွင် ခေတ်နှင့်လျော်ညီအောင် ပြင်ဆင်၍ ထုတ်ဝေထားသည်။ ကွန်ပျူတာတစ်လုံး တည် ဆောက်ထားပုံ၊ ွှုရဒပရေ၏ငေတ, ဠုတုစ, ဒဘာစေ အစရှိသည့် သာမာန်ရုံးလုပ်ငန်းသုံး ဆော့ဖ်ဝဲများ အသုံးပြုပုံကိုပါ ထည့်သွင်းဖော်ပြ ထားသည်။ ကွန်ပျူတာ စာအုပ်များ အညွှန်း ကွန်ပျူတာပညာရပ်များ လေ့လာနိုင်ရန်အတွက် ပညာရှင် အသီးသီးက ကွန်ပျူတာပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာအုပ်များ ရေးသားခဲ့ကြရာ ယခုလထုတ်ဂျာနယ်တွင် အဆိုပါ စာအုပ်များအကြောင်းကို အကျဉ်းချုပ် ဖော်ပြပေးထားပါသည်။ ကွန်ပျူတာဂျာနယ်အနေဖြင့် စာဖတ်သူအတွက် အလိုအပ်ဆုံးဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆသော စာအုပ်များကို ဆောင်းပါး အဆုံးတွင် ညွှန်းထားပါသည်။ ှုပရောတိနဂ ဆယစတမေ နှင့် ပတ်သက်သော စာအုပ်များ ဖရုဂရာမမိနဂ နှင့် ပတ်သက်သော စာအုပ်များ အဘိဓာန်များ င်္ုံမပုတရေ ခနုဝလဒေဂေ ဆိုင်ရာ စာအုပ်များ ကွန်ပျူတာ အသုံးချ လက်စွဲ စာအုပ်များ ဘယ်လို ပန်းသီးကွန်ပျူတာ ဝယ်ကြမလဲ ယခုအခါ အပပလေ ာံငိနတုစဟစေ င်္ုံမပုတရေ မုဒလေ ပေါင်းများစွာ ထုတ်လုပ် ပြီး ဖြစ်နေသည်။ ထို့ကြောင့် သင် ဘယ်လို စဉ်းစားဆုံးဖြတ်၍ ဘယ်လို ုံဒလေ ကို ဝယ်ယူမည်နည်း။ ယနေ့ကဲ့သို့ ကွန်ပျူတာခေတ်တွင် ကွန် ပျူတာသုံးသူ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းမျှ ဖင်္ံစ များ အသုံးပြုနေသည့် အချိန်အခါ၌ ာံငိနတု​စဟ င်္ုံမပုတရေ ဝယ်ယူရေးအတွက် စဉ်းစား သင့်သလားဟု မေးခွန်းထုတ်စရာ ရှိပါသည်။ ဖြေရမည်ဆိုလျှင် ွှိနဒုဝစ ၉၅ မည် မျှ တိုးတက်တိုးတက် ွှိနဒုဝစ နထ ၄့၀ မည်သို့ တီထွင် တီထွင် ာံင ှုဆ သည် အသုံးပြုသူများအတွက် ယခုတိုင် လွယ်ကူ အဆင်ပြေ ချောမွေ့ဆဲဖြစ်ကြောင်း ဖြေဆို လိုပါသည်။ ာံင ၏ အရေးကြီးသော ဈေးကွက် များမှာ ပညာရေး၊ သက်မွေးဝမ်းကျောင်း ညိဒေု လုပ်ငန်း၊ ဣနတရေနတေ တွင် ပါဝင်သော ဖန်တီးချက်များ၊ စာပေထုတ်ဝေ ရေးလုပ်ငန်း ရပ်များ စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ာံင င်္ုံမပုတရေ များ၏ ဈေးကွက်ဝယ်အားမှာ အလုပ် လုပ်ရာတွင် အလွန်လွယ်ကူ၍ ုစရေစ များအား အချိန်မကုန်ဘဲ အလုပ် တွင်ကျယ်စေသည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုကြောင့်ပင် ဖြစ်ပေသည်။ ာံင ှုဆ ကို ငုဒေ များ အပြည့်အဝ ရငေုဒိနဂ လုပ်ခြင်း အပါအဝင် ွှိနဒုဝစ နထ နှင့် ှုဆ/၂ တို့ကဲ့သို့သော ှုပရောတိနဂ ဆယစတမေ များထက် သာလွန် စေရန် ထပ်မံတိုးချဲ့လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ယခုလောလောဆယ် စျေးကွက်ထဲ၌ ာံငစ အစစ်ဖြစ်စေ၊ ာံင င်္ံလုနစေ ဖြစ်စေ လက်လီဈေးကွက်၌ ဖင်္ံစ များနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါ က ပို၍ ဈေးနှုန်း ချိုသာနေကြောင်း တွေ့ရ ပေသည်။ အပပလေ သည် ၎င်း၏ ာံငိနတုစဟ ဠိနေ တစ်ခုလုံးအား ဖုဝရေ ဖင်္ံ ဘက်သို့ ပြောင်းလဲလျက်ရှိသည်။ လာမည့်နှစ် နှစ်လည် လောက်တွင် ာံငစ ကွန်ပျူတာများသည် ၂၂၅ ှံဇ နှင့် ၅၃၃ ှံဇ ကြားတွင် အလုပ်လုပ်ပေး နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ာံင င်္ံလုနေ ဈေးကွက် ပိုမို ကျယ်ပြန့်လာစေရန် သည် ာံင ဈေးနှုန်း ပိုမိုလျင်မြန်စွာ ချရမည့် အနေအထား ရှိသည်။ မကြာမီအချိန်၌ ာံငစ ကွန်ပျူတာများ သည် ပိုမိုအစွမ်းထက်လာပြီး ပိုမို ဈေးသက် သာလာမည့် သဘောရှိသည်။ ဖင်္ံ လောကမှ ဘယ်လိုပင် ပြောဆိုနေကြစေကာမူ ာံငစ ကွန်ပျူတာများသည် သုံးစွဲသူများအဖို့ ပိုမို လွယ်ကူသက်သာ ပျော်စရာကောင်းမြဲ ကောင်း ဆဲပင် ဖြစ်တော့သည်။ ွှှအထ ထှု ဘဉျှ? အကယ်၍ သင့်အနေဖြင့် စီပွါးရေး လုပ်ငန်းလုပ်ရန် ာံင ကွန်ပျူတာဝယ်လို သည်ဆိုပါက ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ သည် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပေသည်။ ယင်း ဖုဝရေ ာံင သည် ဘိုလတ ​ ိန နတေဝုရကိနဂ စွမ်းဆောင်နိုင်ရည်ကြောင့်ပင် စံပြုရွေးချယ်ထိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဎ ၄, ၃၀၀ တန်ဖိုးရှိ ၇၆၀၀/၁၃၂ စက် သည် လုပ်ငန်းသုံးအတွက် သင့်လျော်သော စက်ဖြစ်ပြီး ဖုဝရေ နှင့် ၏ောတုရစေ ကို အချိုး ညီ ရောနှောပေးထားသည့်စက်ဖြစ်၏။ ၎င်း ဖုဝရေ ာံင သည် ညိဒေု​င်္ုံန၏ရေနေ​ငိနဂ​ရောဒယ ရနိုင်သော စက်လည်းဖြစ်သည်။ အကယ်၍များ သင့်အနေဖြင့် ညိဒေု နှင့် ပတ်သက်သည့် စွမ်းရည်များ မလိုအပ်ခဲ့ ပါလျှင် ပို၍ ဈေးချိုသော ဎ ၃,၁၀၀ ခန့်သာ ရှိသည့် ၇၂၀၀/၁၂၀ အမျိုးအစားကို ဝယ်ယူ သင့်ပါသည်။ အည ဖရု၏စေစိုနာလစ များအတွက် ဎ ၆,၅၀၀ တန် ၈၅၀၀ စရေိစေ များသည် ချက်ခြင်းလက်ငင်းပင် ရွေ:ချယ်ဝယ်ယူရမည့် အမျိုးအစားဖြစ်ပေသည်။ ၎င်းတွင် ပမာဏ ကြီး၍ ပို၍မြန်သော အည ဟာရဒ ဒရိညေ အပြင် ဗိုလတ ိန အညငါပာဗိလိတိစေ ပါ ပူးပေါင်းပါဝင်ထားသည်။ အပပလစြေု ၏ လက်ရှိစက်များထဲတွင် ၈၅၀၀ စရေိစေ သည် ပရုငစေစုရ စပဒေ အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ဒေါ်လာ ၈၀,၀၀ မှ ၁၀,၀၀၀ ထိ ဈေး ရှိသော ၉၅၀၀ စရေိစေ မှာ ာံင အမျိုးအစား အားလုံးထဲတွင် ထိပ်ဆုံးတန်း အမျိုးအစား ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် မည်သည့်လုပ်ငန်း သဘာဝအတွက်မဆို အသုံးပြုနိုင်ပေသည်။ ၈၀၀၀ စရေိစေ ၏ အညငါပာဗိလိတိစေ ကို ၇၅၀၀ စရေိစေ တွင် မပါဝင်သော်လည်း ၎င်း ၉၅၀၀ ဆရေိစေ တွင်မူ ၆ ဖင်္ံဣ စလုတစ ပါ ပါလာပေသည်။ ၎င်းတွင် ၇၆၈ ံဘ ရှိ ရအံ ပါဝင်၏။ ညိဒေု နှင့် ဂရာပဟိငစ ပညာရှင်များအနေဖြင့် ၎င်းတို့ အသုံးပြုမည့် ာပပလငါတိုန များစွာအတွက် ံမေုရယ များစွာ အသုံးပြုနိုင်သည်။ ၎င်း ၉၅၀၀ စရေိစေ မှ ညိဒေု ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်း တွင် လိုအပ်လာလျှင် အသုံးပြုနိုင်ရန် အသံလွှင့် ထုတ်နိုင်သည့် ဒိဂိတိစရေငါရဒစ နှင့် ာုဒိုငါပတုရေငါရဒစ များကိုပါ တပ်ဆင်ပေး ရန် ပစ္စည်းများ ဆက်လက်ထုတ်လုပ်ပေးရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီ ဖြစ်သည်။ ၆၄၀၀/၂၀၀ အမျိုးအစားစက်သည် ဈေး နှုန်း စင်ကာပူ ဎ ၃,၂၀၀ ရှိသည်။ ယင်း သည် စီပွါးရေးလုပ်ငန်း သို့မဟုတ် ဖရု၏စေစိုနာလ စတေတိနဂ များအတွက် သင့်တင့် သော အမြန်နှုန်းရှိသည်။ ထို့ပြင် ဖင်္ံဣ​ဗာစဒေငါရဒစ ကို အသုံး ပြုနိုင်သည်။ ကျောင်းသုံးအတွက်သော်လည်း ကောင်း၊ အိမ်သုံးအတွက်သော်လည်း ကောင်း ဈေးချိုသည်ဟု ပြောနိုင်ပေသည်။ ၆၄၀၀/၂၀၀ အမျိုးအစားသည် အိမ်သုံးကွန်ပျူတာ အမျိုးအစားတွင် နံပါတ် ၁ အမျိုးအစား အဖြစ် ရွေးချယ်သင့်သော ကွန်ပျူတာ ဖြစ်လာ ပေမည်။ ဖရှုဓဥင်္ံထ ဠဣနဧဆ အပပလေ ၏ ယနေ့ ဒစေကတုပ ငုမပုတရေ အမျိုးအစားများသည် လိုင်း နှစ်လိုင်း မိသားစုနှစ်စု ကွဲနေပေသည်။ ဘုစိနစေစ နှင့် ဖရု၏စေစိုနာလ ဥစရေ များအတွက် ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ ဆရေိစေ နှင့် အိမ်သုံး၊ ကျောင်းသုံး ဥစရေ များအတွက် အပပလေ ဖရေ၏ုရမာ ဆရေညိစေ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဖှွှုဧရ ံအင်္ံဣနထှုဆှ အပပလေ ၏ ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ မိသားစု၌ ဆုဗ​၏ာမိလိစေ ၃ ခု ရှိသည်။ ​ ၇၀၀၀ စရေိစေ တွင် ဒစေကတုပငါစိနဂ တစ်ခု ရှိသည်။ ​ ၈၀၀၀ စရေိစေ တွင် ိံနိ​တုဝရေ ဒစေိဂန တစ်ခု ရှိသည်။ ​ ဟိဂဟ​နေဒ ၉၀၀၀ စရေိစေ ၌ ဟိဂဟ တုဝရေ လာယုတ တစ်ခုရှိသည်။ အားလုံးသော ပုဝရေ ာံငိနတုစဟစေ များသည် ယခုအခါ ဣဘံ ဖုဝရေ ဖင်္ံ ၆၀၄ နှင့် ၆၀၄ ေ ပရုငစေစုရစ များကို ၆၀၁ ၏ နုတာဗလေ ေxငပေတိုန တပ်ဆင်ထားသည့် ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ ၇၂၀၀/၁၂၀ နှင့်အတူ အသုံးပြုကြသည်။ ယခုအခါ ၇၆၀၀ စရေိစေ သည် ၁၃၂ ှံဇ ၆၀၄ ဖရုငစေစုရ ပါရှိပြီး ၈၅၀၀ တွင် ၁၅၀ ှံဇ (သို့မဟုတ်) ၁၈၀ ှံဇ ညရေစိုန အထိ ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။ ၉၅၀၀ စရေိစေ သည် ၁၈၀ ှံဇဒုါလ ဖရုငစေစုရ (သို့မဟုတ်) ၂၀၀ ှံဇ စိနဂလေ ပရုငစေစုရ ပါလာပြီ ဖြစ်၏။ ၆၀၄ေ ဖရုငစေစုရစ များသည် ၆၀၁ ဖရုငစေစုရစ များထက် ၂ဆခန့် အစွမ်းပို ကြီးသည်။ ယခုအချိန်၌ ဠ၂ င်္ာံငဟေ တစ်ခု သည် ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ အားလုံးအတွက် ဆတာဒါရဒ တစ်ခုအဖြစ် အသုံးပြုနေပြီ ဖြစ် သည်။ ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟစေ အားလုံး၌ ဖင်္ံဣ ဗုစ ဒစေိဂန တစ်ခု ပါရှိသည်။ ဖင်္ံဣ မှာ ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လက ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ဂရာပဟိငစငါရဒစ နှင့် ဆင်္ံဆဣ ာငငလေရောတုရစ အစရှိသည်တို့ ပူးတွဲပါရှိသည်။ ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ များတွင် ှာရဒ ဒိစက စွမ်းဆောင်နိုင်ရည်မှာ ၇၂၀၀/၁၂၀ တွင် စတာဒါရဒ ၁့၂ ဃဘ ဆင်္ံဆဣ ဒရိညစေ မှ သည် ဟိဂဟ နေဒ ၈၅၀၀ နှင့် ၉၅၀၀ စက်များ တွင် ၂့၁ဃဘ ဆေဂါတေ ၇,၂၀၀ အည ဒရိညစေ များထိ ရှိပါသည်။ ညိဒေုငါပတုရိနဂ နှင့် င်္ုံန၏ရေနေ​ငိနဂ စွမ်းရည်မှာ ာုဒို မာစတရေိနဂ စွမ်းရည်ကဲ့သို့ပင် ယခုအခါ ပုဝရေ ာံင စရေိစေ ၇၂၀၀/၁၂၀ နှင့် ၉၅၀၀စ များမှလွဲ၍ ကျန်အားလုံးမှ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ပြီ ဖြစ်သည်။ စက်အမျိုးအစား အားလုံး ဆတာဒါရဒ ညိဒေု မမေုရယ ကိုတိုးချဲ့နိုင်သည်။ ၂ံဘ နှင့် စတင် ထုတ်လုပ်ထားသည့် မည်သည့်စက် အမျိုးအစားဖြစ်စေ ၄ံဘ သို့ ဥပဂရာဒေ လုပ်ပေးနိုင်သည်။ အခြေခံ ရအံ တည်ဆောက်ထားပုံမှာ ယခု မူလ ၁၆ ံဘ ဖြင့် စတင်ထားပြီး ၈၅၀၀ နှင့် ၉၅၀၀ စက်များတွင် ၃၂ ံဘ စတာဒါရဒ ထိ တိုးမြှင့်ထားသည်။ ဖုဝရေ ာံငိနတုစဟ ဆရေိစေ များသည် ဠငါလ ထာလက နတေဝုရကိနဂ ကဲ့သို့ဒုါလ တေဟရေနတေ ပုရတစ များနှင့် ပူးပေါင်း၍ နတေ ဝုရက ပြုလုပ်နိုင်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီ ဖြစ်၏။ အပပလေ သည် ၎င်း၏ ဖုဝရေ ာံင ရာနဂေ တစ်ခုလုံးအား ေိဂဟတ စပဒေ င်္ံဓ ရှုံ ဒရိညေ များဖြင့် ပြောင်းလဲ တပ်ဆင် ထားသည်။ ဖဧရFှုရံအဆ ယခုလောလောဆယ် ဈေးကွက်တွင် အပပလေ အနေနှင့် ၅၃၂၀, ၆၃၂၀ နှင့် ၆၄၀၀/၁၂၀ ဟူ၍ ပရေ၏ုရမာစ ၃ မျိုး ထုတ်လုပ် ရောင်းချနေပြီ ဖြစ်သည်။ ၅၃၂၀ သည် ၅၂၀၀ ပုံစံဟောင်းအတိုင်း ပင်ဖြစ်ပြီး ာလလ ိန ုနေ ဒစေိဂန ပုံစံတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၆၃၂၀ မှာ ဠင်္ံ ၆၃၀ အမည်ဖြင့် စတင်ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် မိနိ ဒစေကတုပ ဒစေိဂန ဖြစ်ပေသည်။ ၆၄၀၀/၂၀၀ မှာမူ ပုံစံသစ် ထုဝရေ ဒစေိဂန ဖြစ်သည်။ ယင်း ဒစေိဂန သည် ၉၅၀၀ ကဲ့သို့ ထုကြီးထည်ကြီးဖြစ်သော်လည်း လှပသော ကောက်ကြောင်းများနှင့် လှပသည့် အသွင်အပြင် ရှိပေသည်။ ၅၃၂၀ နှင့် ၆၃၂၀ နှစ်မျိုးလုံးပင် ဖုဝရေ ဖင်္ံ ၆၀၃ေ ၁၂ဝှံဇ ဖရုငစေစုရ ကို အသုံးပြုထားပြီး အကြမ်းအားဖြင့် ၆၀၁/၁၂၀ ှံဇ ကဲ့သို့ပင် လုပ်ငန်း လုပ်ဆောင်ပေး နိုင်သည်။ ၆၄၀၀/၂၀၀ သည် နောက်ဆုံးထုတ် ၂၀၀ ှံဇ ၆၀၃ေ ဖရုငစေစုရ ကို အသုံးပြု ထားသည်။ ၎င်းသည် ၁၅ဝှံဇ ၆၀၄ ဖရုငစေစုရ နီးပါး အမြန်နှုန်းရှိသည်။ ဖော်ပြပါ ၅၃၂၀, ၆၃၂၀ နှင့် ၆၄၀၀/၂၀၀ ဖရေ၏ုရမာစ ၃ မျိုးလုံးသည် ဣဓဧ ဟာရဒ ဒရိညစေ ကို အသုံးပြုထားသည်။ ၅၃၂၀ နှင့် ၆၃၂၀ နှစ်မျိုးစလုံးအား ၁့၂ ဃဘ ္ယုာနတုမ ဟာရဒ ဒရိညစေ နှင့် ရောင်းချပြီး ၆၄၀၀/၂၀၀ တွင် ပို၍ကြီးသော ၁့၆ ဃဘ ပါရှိသည်။ ဖရေ၏ုရမာစ ဥစရေစ များအနေဖြင့် ၎င်း တို့၏ ဟာရဒ ဒရိညစေ များကို ဖင်္ံ ဣဓဧ ဒရိညေ မျိုးတူများဖြင့် ုပ ဂရာဒေ လုပ်နိုင်ပေ သည်။ ၅၃၂၀ နှင့် ၆၃၂၀ ပရေ၏ုရမာ နှစ်မျိုး တို့က နှေးကွေးသော ဗုစ ဒစေိဂန ကို အသုံး ပြုထားပြီး ၆၄၀၀/၂၀၀ မှာ ပိုမြန်သည့် ဖင်္ံဣ ဗုစ ကို အသုံးပြုထားသည်။ ညိဒေု ရအံ စတာဒါရဒ ၁ံဘ နှင့် အတူ တင်ပို့ရောင်းချသည့် ပရေ၏ုရမာစ များသည် ုပဂရာဒေ မလုပ်နိုင်ချေ။ ၅၃၂၀ နှင့် ၆၃၂၀ တို့တွင် သုာဒ ​ စပဒေ င်္ံဓ​ရှုံ ဒရိညစေ ပါရှိပြီး၊ ၆၄၀၀/၂၀၀ ၌ ပိုမြန်သည့် ေိဂဟတ​စပဒေ ုနိတ ပါရှိပါသည်။ နွယ့် (ကွန်ပျူတာ) ရဧF: ဘုယိနဂ ာန အပပလေ ာံငိနတုစဟ, ဆတရာိတစ ထိမစေ, ၂၀,၁၁,၉၆့ ၁။ ဖော်ပြပါစာရင်းဇယားများသည် အစိုးရမှ တရားဝင် ထုတ်ပြန် ထားသော စာရင်းဇယားများ မဟုတ်ပါ။ ၂။ ဖော်ပြပါစာရင်းဇယားများသည် (က) ၁၉၉၅ ခုနှစ် နှစ်ကုန်တွင် ကွန်ပျူတာသင်တန်းကျောင်း များ၊ ကွန်ပျူတာ အရောင်းဌာနများမှ ကောက်ယူခဲ့ သော စာရင်းများ (ခ) ၁၉၉၆ ခုနှစ်အတွင်း ၃ လတစ်ကြိမ် ကောက်ယူခဲ့ သော (တစ်ကြိမ်လျှင် ုစရေ ၂၀၀) စာရင်းများ (ဂ) ၁၉၉၆ ခုနှစ်အတွင်း မန ္တလေး၊ တောင်ကြီး၊ ပြည်၊ မော်လမြိုင်မြို့များသို့ ကွင်းဆင်း ကောက်ယူခဲ့သော စာရင်းများကို အခြေခံ၍ ပျမ်းမျှနှုန်းထားဖြင့် တွက်ချက် ခန့်မှန်းထားသော စာရင်းများသာ ဖြစ်ပါသည်။ ၃။ ဖော်ပြပါစာရင်းများကို ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် တစ်လတစ်ကြိမ်ဒါတာ များကောက်ယူပြီး ဥဒါတေ လုပ်၍ ံယာနမာရ င်္ုံမပုတရေ ရပေုရတ အဖြစ် ထုတ်ပြန်ရန် အစီအစဉ် ရှိပါသည်။ ဧဒငါတိုနာလ ၁။ ရန်ကုန်မြို့ရှိ သင်တန်းအရေအတွက် ၆၅ ကျောင်း ၂။ သင်တန်းကျောင်းများတွင် အသုံးပြုသော စက်အမျိုးအစား ာ့ ၃၈၆ ​ ၅ဏ ဗ့ ၄၈၆ ​ ၆၀ဏ င့ ဖနေတိုမ ​ ၃၀ဏ ဒ့ အပပလေ ​ ၅ဏ ၃။ သင်တန်းကျောင်းများတွင် စက်အလုံးရေအသုံးပြုမှု စက်အလုံးရေ ကျောင်း ၁ ​ ၅ ၁၃ ၅ ​ ၁၀ ၃၃ ၁၀ ​ ၂၀ ၁၂ ၂၀ ​ ၅၀ ၂ ၅၀ ​ ၁၀၀ ၄ ၂၀၀ အထက် ၁ ၄။ နိုင်ငံတကာအဆင့်ရှိ င်္ံရေတိ၏ငါတေ ပေးနိုင်သောကျောင်း ၅ ကျောင်း ၅။ နိုင်ငံတကာအဆင့်ရှိ ဒီပလိုမာ ပေးနိုင်သောကျောင်း ၃ ကျောင်း ၆။ နယ်ကျောင်းခွဲများ ဖွင့်ထားသောကျောင်း ၄ ကျောင်း ၇။ ရန်ကုန်ကျောင်းခွဲများ ဖွင့်ထားသောကျောင်း ၇ ကျောင်း ၈။ ဘာသာရပ်တစ်ခု သင်ကြားချိန် (ပျမ်းမျှ) နာရီ ၁၀၀ စာတွေ့ ​ နာရီ ၄၀ လက်တွေ့ ​ နာရီ ၆၀ ၉။ သင်တန်းကျောင်းများကို တာဝန်ခံသော ကျောင်းအုပ်၊ သင်တန်း တာဝန်ခံများ အခြေအနေ ျှဣထ ဘွဲ့ရ ​ ၂၀ ဣင်္ံဆထ ဘွဲ့ရ ​ ၂၁ နိုင်ငံတကာ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ရ ​ ၂ ပြင်ပဘွဲ့ရ ​ ၁၅ အခြား/ လုံးဝဘွဲ့မရ ​ ၆ ၁၀။ အရောင်းလုပ်ငန်းနှင့် တွဲထားသော သင်တန်းကျောင်း ၂၀ ၁၁။ အပပလေ သင်တန်းကျောင်း ၃ ကျောင်း ၁၂။ တစ်လ ပျမ်းမျှ ဣထ ကျောင်းသားအရေအတွက် ၅၉၀၀ ကျောင်းသား ​ ၆၀ဏ လုပ်ငန်းခွင်ဝင်ရန် ​ ၁၀ဏ ကုမ္ပဏီ၊ ဌာနဆိုင်ရာ ​ ၃၀ဏ ၁၃။ နိုင်ငံတကာအဆင့်ရိ သင်တန်းများသို့ တက်ရောက်သော ကျောင်းသားတိုးတက်မှု ၉၄ ၉၅ ၉၆ င်္ံရေတိ၏ငါတေ ၁၀၀ဏ ၁၅၀ဏ ၂၀၀ဏ ဓိပလုမာ ၁၀၀ဏ ၁၆၀ဏ ၁၂၀ဏ * ၉၄ ခုနှစ်ကို ၁၀၀ ဟု အခြေခံ၍ ဖော်ပြထားပါသည်။ ၁၄။ တစ်နှစ်လျှင် ထွက်ပေါ်လာသော ဣထ ရစေုရငစေ (ပျမ်းမျှ) ဘ့ဆင့ ​ ,၄၅ ံ့ဆင့ ​ ,၁၀ ဓ့အ့င်္ံ့ ​ ,၇၀ ဣဓင်္ံဆ (နင်္ံင်္ံ) ​ ,၂၂၅ ှဓင်္ံဆ ​ , ၂ ဘာစိင ​ ၂၄,၀၀၀ ွှိနဒုဝစ ​ ၃၆,၀၀၀ ဃရာပဟိင ​ ,၃၀၀ ဖရုဂရာမမရေ ​ ၁,၀၀၀ ှာရဝါရေ ​ ၃,၆၀၀ ဆာလေ ၁။ ဆာလေ င်္ံနေတရေ အရေအတွက် ၄၉ ၂။ ကွန်ပျူတာအရောင်း ၃၇ ၃။ အခြားဆက်စပ်ပစ္စည်းအရောင်း ၂ ၄။ ပရင်တာအရောင်း ၂ ၅။ အပပလေ အရောင်း ဌာန ၄ ၆။ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ပြီး ဘရာနဒ များ ှဖ, င်္ာံနနုန, ဣဖင်္ံ, ခထ, ဣဘံ, င်္ုံပါသ, Fု၍ိတစု, အင်္ံဧရ, ဧပစုန, ွှောရနစ, ှုလယပိါ, အဆထ ၇။ ၁၉၉၆ အတွင်း အရောင်းရဆုံး ဘရာနဒ ​ င်္ှုံံဖအ္ယ ၈။ ၁၉၉၆ အတွင်း အရောင်းရဆုံး ပရင်တာ ဠာစရေ ​ ှဖ ဣနက၍တေ ​ င်္ာံနနုန ၉။ ၁၉၉၆ အတွင်း ပရင်တာရောင်းရမှုအချိုး ဠာစရေ ​ ၆၀ဏ ဣနက၍တေ ​ ၃၅ဏ ဒုတမာတရိx ​ ၅ဏ ၁၀။ ာံရကတေ ဆဟာရေ ု၏ (၁၉၉၄, ၁၉၉၅, ၁၉၉၆) ၉၄ ၉၅ ၉၆ အပပလေ ၃ဏ ၄၀ဏ ၂၇ဏ ဖင်္ံ ၉၇ဏ ၆၀ဏ ၈၃ဏ ၁၁။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်အတွင်း အရောင်းရဆုံးကွန်ပျူတာအမျိုးအစား ၄၈၆ ဓြု၄ ၁၀၀ ၁၂။ ကွန်ပျူတာအသုံးပြုမှုအခြေအနေ (၁၉၉၆) အစိုးရ ကုမ္ပဏီ ပညာရေး အခြား အပပလေ ၅ဏ ၁ဏ ၆၅ဏ ၂၉ဏ* ဖင်္ံ ၅၀ဏ ၂၅ဏ ၂၀ဏ ၅ဏ* * စက်ရုံ အလုပ်ရုံ၊ ကျန်းမာရေး၊ , ဓထဖ့့ ၁၃။ ကွန်ပျူတာအသုံးပြုမှုနယ်ပယ် (၁၉၉၆) အပပလေ ဖင်္ံ ဓထဖ ၃၃ဏ ၁၂ဏ ုံလတိမဒေိာ ၁ဏ ၃ဏ င်္ုံမမုနငါတိုန ​ ၅ဏ ှု၏၏ိငေ အုတုမာတိုန ၁ဏ ၅၀ဏ ဧဒငါတိုန ၆၅ဏ ၁၇ဏ ှုတဟရေစ ​ ၁၃ဏ * * စက်ရုံအလုပ်ရုံ၊ ကျန်းမာရေးလုပ်ငန်း၊ အိမ်သုံ့း့့ ၁၄။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်အတွင်း ကွန်ပျူတာရောင်းချရမှှု အခြေအနေ လ အရောင်း Jာန ​ Fဗေ ၂၀ဏ ာံရ ၅ဏ အပရ ၅ဏ ာံယ ​ Jုနေ ​ ၅ဏ Jုလယ ​၃၇ဏ အုဂ ​၂၀ဏ ဆပေ +  ၅ဏ ှုငတ +၂၀ဏ နုည +၃၀ဏ ၁။ ကွန်ပျူတာအရောင်းကို ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ (စက် အလုံးရေ ၁၀၀၀) အား အခြေခံ၍ ရာနှုန်းဖြင့် တွက်ချက် ဖော်ပြထားပါသည်။ မြန်မာကွန်ပျူတာလောက အခြေအနေပြဇယား (၁၉၉၆) နွယ့် (ကွန်ပျူတာ) ၁၂၈ ၁၂၉ ၁၃၀ ၁၃၁ ၁၃၂ ၁၀၈ ၁၀၉ ၁၃၃ ၁၃၄ ၁၃၅ ၁၃၆ ၁၃၇ ၁၂၄ ၁၂၅ ၁၂၆ ၁၀၁ ၁၀၂ သင်၏ ကွန်ပျူတာသည် ံမေုရယ အသုံးများသည့် ပရိုဂရမ်အသစ်များ ဟာရဒ ဒိစက ထဲတွင် ပြည့်လာသည်နှင့်အမျှ စွမ်း ဆောင်ရည် ကျဆင်းလာမည်မှာ သေချာသည်။ ထို အခါမျိုးတွင် ငွေကုန်ကြေးကျ သိပ်မများ သည့်နည်းများဖြင့် သင်၏ ကွန်ပျူတာစွမ်း ဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သည်။ ရအံ ကို တိုးမြှင့်ပေးပါ သင်၏ ကွန်ပျူတာအား အဆင့်မြှင့်မည် ဆိုပါက ပထမဆုံး ရအံ ကို တိုးမြှင့်ပေး ရမည်။ ရအံ ပိုမိုများပြားလာခြင်းသည် ာပပလငါတိုန များကို ပို၍ လုပ်ဆောင်နိုင် သည့် အဓိပ္ပာယ်၊ ပို၍ မြန်မြန်ဆန်ဆန် လုပ် ဆောင်နိုင်သည့် အဓိပ္ပာယ်သက်ရောက်သည်။ ထို့ပြင် ယနေ့ခေတ်တွင် ရအံ ငဟိပ များ မှာ ဈေးနှုန်းချိုသာလာသည်။ ှရာဒ ဒရိညေ ကို ဒေ၏ရာဂ လုပ်ပါ ဓေ၏ရာဂ လုပ်ခြင်းဆိုသည်မှာ ဟာရဒ ဒိစက ထဲတွင် ဟိုတစ်စ သည်တစ်စ ပျံ့ကြဲ နေသည့် နေရာလွတ်များကို တစ်စုတစ်စည်း တည်းဖြစ်အောင် စုစည်းပေးခြင်းကို ခေါ် သည်။ ဓေ၏ရာဂ လုပ်ပေးခြင်းကြောင့် ဖိုင်များ ထုတ်ယူခြင်း သိမ်းဆည်းခြင်းပြုလုပ်ရာတွင် ပို၍ မြန်ဆန်လာသည်။ သို့ဖြစ်၍ ဟာရဒ ဒိစက ၏ အချက်အလက်ရှာဖွေရယူရန် လိုအပ်ချိန် လျော့နည်းလာသည်။ သင်သည် ဖင်္ံ တစ်လုံးကို အသုံးပြုနေ ပါက ဓေ၏ရာဂ ဟု ခေါ်သည့် ဓှုဆ ပရို ဂရမ်တစ်ခုကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ သို့သော် လည်း ဓေ၏ရာဂ ကို ွှိနဒုဝစ အတွင်းမှ မဟုတ်ဘဲ ဓှုဆ အတွင်းမှ ရယူအသုံးပြုရ မည်။ ွှိနဒုဝစ အတွင်းမှ အသုံးပြုမိပါက အချက်အလက်များ ပျောက်ဆုံးသွားနိုင်သည်။ နုရတုန ဥတိလိတိစေ ကဲ့သို့ ဥတိလိတယ ဆော့ဖ်ဝဲ ကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်သည်။ ယင်းဆော့ဖ်ဝဲ သည် ဆပဒေ ဓိစက မုဒုလေ မှ တစ်ဆင့် ာံင နှင့် ဖင်္ံ ဟာရဒ ဒိစက များကို ဒေ၏ရာဂ လုပ်ပေးသည်။ Fုနတ များနှင့် အသံများကို တတ်နိုင်သလောက် အသုံးလျှော့ပါ ကွန်ပျူတာအသုံးပြုသူများသည် ကွန်ပျူ တာ ဖန်သားပြင်ပေါ်တွင် ပုံဖော်ကြည့်ပြီး လှပသည့် ပုံနှိပ်ချက်များ ထုတ်ယူရန်အတွက် ၏ုနတ များကို အသုံးပြုတတ်ကြသည်။ အလား တူစွာပင် နောက်ဆုံးပေါ် ွှိနဒုဝစ ၉၅ ဘက်စုံဆက်သွယ်ရေးစနစ်များကလည်း အသုံးပြုသူများ မုစေ တစ်ချက်နှိပ်တိုင်း သာယာသည့် အသံကလေးများကို နားဆင် ရအောင် ဖန်တီးပေးသည်။ သို့သော်လည်း သင်၏ ကွန်ပျူတာကို စဖွင့်ချိန်တွင် ယင်းဖိုင် များသည် လုာဒ လုပ်ရာတွင် အချိန်ကြာသည်။ ထို့ပြင် ယင်းဖိုင်များသည် အဖိုးတန်သည့် ရအံ များကို အသုံးပြုပစ်ပြီး ဟာရဒ ဒိစက နေရာလွတ်များတွင် ဝင်ရောက်နေရာယူသည်။ သို့ဖြစ်၍ ၏ုနတ များနှင့် အသံများကို တတ်နိုင်သမျှ အနည်းဆုံး အသုံးပြုပါ။ သင် အသုံးမပြုသည့် ၏ုနတ နှင့် အသံများကို င်္ုံနတရုလ ဖာနလေ များမှတစ်ဆင့် ဖျောက်ဖျက် ပစ်နိုင်သည်။ ပုံရိပ်ပြတ်သားမှုနည်းသည့် ပုံဖော်ချက်ကို အသုံးပြုပါ သင့်အနေဖြင့် ဂရာပဟိင ာပပလငါတိုန များကို အမြဲတမ်း အပြည့်အဝ အသုံးချခြင်း မရှိပါက သင်၏ ညိဒေု ဒိစပလာယ ဒရိညရေ ကို အမြင့်ဆုံး ပုံရိပ်ပြတ်သားမှုအဆင့် အရောင် အများဆုံး အဆင့်တွင် အမြဲတမ်း ထားရန် မလိုပါ။ အရောင် သန်းပေါင်းများစွာဖော်နိုင် သည့်အဆင့်မှ ၂၅၆ ရောင်အဆင့်သို့ လျှော့ ချလိုက်သည့်အခါတွင် ကွန်ပျူတာက ဝုရဒ ပရုငစေစုရ နှင့် စပရောဒ စဟတေပါဂေ များ ကို ထူးထူးခြားခြား မြန်ဆန်သည့်အရှိန်ဖြင့် ထက်အောက်ဝဲယာ ရွှေ့ပြောင်းပေးနိုင်သည်။ သင်၏ ဟာရဒ ဒိစက နေရာလွတ် အသက်ရှူ ချောင်ပါစေ သင်သည် ပရိုဂရမ်အသစ်များနှင့် သရုပ် ဖော်ချက်အသစ်များကို ရံဖန်ရံခါ တပ်ဆင် အသုံးပြုလေ့ရှိပါက သင်၏ ဟာရဒ ဒိစက သည် အနှေးနှင့် အမြန်ဆိုသလို ရှုပ်ထွေး ပြည့်ကျပ်လာလိမ့်မည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် စွမ်း ဆောင်ရည် လျော့နည်းလာလိမ့်မည်။ ဖိုင်များကို ရံဖန်ရံခါ မိတ္တူကူးခြင်းနှင့် ဖျက်ပစ်ခြင်းများက ဟာရဒ ဒိစက အတွင်းရှိဖိုင် များကို ပြန့်ကျဲစေသည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် အရေးအဖတ် လုပ်ငန်းနှေးကွေးသွားစေသည်။ ပြည့်ကျပ်နေသည့် ဟာရဒ ဒိစက တစ်ခုသည် ကွန်ပျူတာ အလုပ်လုပ်နေစဉ်အတောအတွင်း ပရိုဂရမ်များအတွက် လိုအပ်သည့် နေရာလွတ်ကို ချန်မပေးဘဲ နေတတ်သည်။ ွှိနဒုဝစ သည် ညြိုရတုာလ ရောလိတယြု ဟု ခေါ်သည့် အရွယ်အစား အတန်အသင့် ကြီးမားသော အမြဲတမ်း စြဝါပြု ဖိုင်တစ်ခုကို ဟာရဒ ဒိစက ပေါ်တွင် ကိုယ်တိုင် ထိန်းသိမ်းပေး ထားသည်။ နောက်ပေါ်လာသည့် အကြောင်း အရာကို ရှေ့ကအကြောင်းအရာအား ဖယ်ရှား ပြီး ပေါ်လာသည့်နေရာတွင် နေရာချပေးခြင်း ကို ဝါပ လုပ်သည်ဟု ခေါ်သည်။ ဝါပ လုပ်ပေးသည့်အခါ မှတ်ဉာဏ်အတွင်းမှ အချက်အလက်များကို ဟာရဒ ဒိစက ပေါ်တွင် ပုန်းအောင်းနေသော ဖိုင်များဆီသို့ ယာယီ ရောက်ရှိသွားစေသဖြင့် မှတ်ဉာဏ်ကို ဆန့် တန်းပေးသလို ဖြစ်သွားသည်။ အချက်အလက်များ ရှုပ်ပွနေသော ဟာရဒ ဒိစက တစ်ခုသည် စယစတမေ ကို ပျက်စီးစေ နိုင်သည်။ အချက်အလက်များအား ထူးထူး ဆန်းဆန်း ပျောက်ဆုံးသွားစေနိုင်သည်။ သို့ ဖြစ်၍ သင်၏ ဟာရဒ ဒိစက တွင် အချက် အလက်များ အပြည့်အဝ ထည့်သွင်းမထားရန် သတိပြုဖို့ အရေးကြီးသည်။ ရည်ညွှန်း​ထှဧ ဆထရအဣထဆ ထဣံဧဆ ကွန်ပျူတာတစ်လုံး ဝယ်ယူရာတွင် သတိပြုရမည့် အချက်များ ဖင်္ံ တစ်လုံး ဝယ်ယူလိုက်ပြီးသည့်အခါ တိုင်းလိုလိုမှာပင် နောက်တစ်နေ့ရောက်ပါက ပို၍ အမျိုးအစားကောင်းပြီး ပို၍ ဈေးချိုသော ဖင်္ံ တစ်မျိုးကို အခြား ဆိုင်တစ်ဆိုင်တွင် မြင်တွေ့ရလေ့ရှိသည်။ သင် ငွေများများစားစား ပေးဝယ်လိုက်သည့် ပစ္စည်းတစ်ခုသည် အကောင်းဆုံး ပစ္စည်းဖြစ်သည်ဟု သင် မစဉ်းစားမိသေးသမျှ ကာလပတ်လုံး သင် ဝယ်ယူသည့် ပစ္စည်းသည် အကောင်းဆုံး ဖြစ်နေမည် မဟုတ်ပါ။ သို့ဖြစ်၍ သင်ဝယ်ယူ သည့် ပစ္စည်းသည် အကောင်းဆုံးဖြစ်ရမည်ဟု ဆုံးဖြတ်နိုင်ရန် သတိပြုရမည့် အချက်ရှစ်ချက် ကို ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။ မိတ်ဆွေ အပေါင်းအသင်းများသည် အကောင်းဆုံးကို သိကြသည်။ သင်ဝယ်ယူမည့် ပစ္စည်းအကြောင်းကို သင်၏ မိတ်ဆွေများအား မေးမြန်းကြည့်ပါ။ အထူးသဖြင့် ဖင်္ံ အသစ်တစ်လုံး ဝယ်ပြီး ကာစ မိတ်ဆွေများအား မေးမြန်းကြည့်ပါ။ သင့်အနေဖြင့် မည်သည့်ပစ္စည်းမျိုး မြင်တွေ့ ရမည်ကို အကောင်းဆုံးနှင့် အမြန်ဆုံး သိရှိ နိုင်သည့် နည်းမှာ ဤနည်းသာ ဖြစ်သည်။ ဟာ့ဒ်ဝဲနှင့် ဆော့ဖ်ဝဲ နှစ်မျိုးစလုံး အကြောင်း စုံစမ်းရန်လည်း မမေ့ပါနှင့်။ ပစ္စည်း၏ စိတ်ချ ရမှုနှင့် ဝယ်ယူပြီးနောက် ပြင်ဆင်မှုများပြုလုပ် ပေးမည့် အနေအထားများကို မိတ်ဆွေများ အား မေးကြည့်ပါ။ မမေးမိဘဲ ကျန်ခဲ့သည့် အကြောင်းအရာတစ်ခုမှ မရှိပါစေနှင့်။ ကွန်ပျူတာဂျာနယ်များကို ဖတ်ပါ ကွန်ပျူတာဂျာနယ် မဂ္ဂဇင်းများတွင် ဖော် ပြလေ့ရှိသည့် ကုန်ပစ္စည်းသုံးသပ်ချက် ဆောင်း ပါးများသည် ကွန်ပျူတာစနစ်၏ စံချိန်စံညွှန်း များ၊ စွမ်းဆောင်ရည်များ၊ တန်ဖိုးသတ်မှတ် ချက်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ သတင်းကောင်းများစွာ ရရှိစေနိုင်သည့် နေရာများဖြစ်ကြသည်။ သင် ရွေးချယ်ရမည့် ပစ္စည်းအရေအတွက် ကျဉ်း ကျုံ့သွားစေရန် ယင်းဆောင်းပါးများကို ဖတ်ရှု လေ့လာပါ။ ကွန်ပျူတာစနစ် အပြည့်အစုံ ဝယ်ယူ အသုံးပြုပါ အိမ်သုံး ဖင်္ံ များတွင် စတီရီယိုအသံ များကို အသုံးပြုလာသည်မှာ စံနှုန်းတစ်ရပ် ဖြစ်လာသည်။ ယင်းပစ္စည်းများတွင် မုဒမေ များနှင့် ဣုဂေါ ဈိပ ကဲ့သို့ ဖြုတခွါ၍ ရသည့် ဒရိညေ များကို ထပ်ဖြည့်သုံးစွဲပါ။ ကွန်ပျူတာရောင်းသူများသည် ဆော့ဖ်ဝဲ အစုံလိုက် ထည့်သွင်းထားပြီး ငွေကြေးအရ များစွာတန်ဖိုးရှိသည့် တယ်လီဖုန်းဆက်သွယ် ရေး ကိရိယာ၊ ခေတ်မီဂိမ်းကစားကိရိယာ များ ပါဝင်သော ‘ကွန်ပျူတာစနစ်အပြည့်အစုံ’ ကို ရောင်းချလာကြသည်။ အချို့အရောင်းဆိုင် များဆိုလျှင် ပရင်တာသို့မဟုတ် ငါနနရေ များကိုပင် ဖြည့်စွက်ပေးထားသေးသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် သင် အဆင့်မြှင့်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည့် ပစ္စည်းတစ်မျိုးချင်း ဝယ်ယူ မည့်အစား အစုံလိုက် ဝယ်ယူအသုံးပြုရန် စဉ်းစားပါ။ သို့ဖြစ်၍ အဆင့်မြှင့်ရမည့်အချိန် ဆိုက်ရောက်လာလျှင် ဖင်္ံ အဟောင်းနေရာ တွင် ဖင်္ံ အသစ်တစ်လုံးသာ ဝယ်ယူဖို့ လိုအပ်လိမ့်မည်။ အမှတ်တံဆိပ်ကို ရွေးချယ်ဝယ်ယူပါ အမှတ်တံဆိပ်များမှာ ပြဿနာရှိသလော ဟု မေးစရာရှိသည်။ လူသိထင်ရှားသည့် အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုသည် ကောင်းမွန်ပြီး ယုံ ကြည် စိတ်ချရလောက်သည်။ သို့သော်လည်း လူသိနည်းသည့် အမျိုးအစားနှင့်   ှုဧံ အမျိုးအစားများကိုလည်း လျှော့မတွက်ပါနှင့်။ အဆိုပါပစ္စည်းမျိုး အသုံးပြုဖူးသည့် သူများကို တော့ ပစ္စည်းအကြောင်း မေးမြန်းကြည့်ဖို့ လိုအပ်သည်။ ရအံ ပမာဏ များလျှင် အမြဲတမ်း ကောင်းသည် ယနေ့ ာပပလငါတိုန များသည် ရအံ ကို များများစားစား သုံးစွဲကြသည်။ သို့ဖြစ်၍ ယခု မဟုတ်သော်မှ နောက်ပိုင်းတွင် ရအံ များများပါသည့် ပစ္စည်းကို ဝယ်ယူပါ။ ဤ သည်မှာ သင်၏ ဖင်္ံ အတွက် ဝယ်ယူနိုင် သော အကောင်းဆုံး စွမ်းဆောင်ရည် ုပဂရာဒေ ဖြစ်သည်။ ဖင်္ံ အတွက် လိုသည်ထက်ပို၍ ငွေကုန် မခံပါနှင့် သင်၏ ဖင်္ံ ကို ဆိုင်ပေါ်တွင် တင်ထား ခဲ့သည်မှာ နှစ်နှစ်မပြည့်သေးဟု ယူဆပါက သင်၏ ဖင်္ံ အတွက် လိုအပ်သည်ထက်ပို၍ ငွေကုန်ကြေးကျခံရန် စိတ်မကူးပါနှင့်။ ဂိမ်း များ ကစားရန်နှင့် ထူးဆန်းသည့် မမေု များ ရိုက်နှိပ်ရန် ဒေါ်လာ ၅၀၀၀ ခန့်အထိ တန်ဖိုးကြီး ဖင်္ံ တစ်လုံးကိုတော့ သင်ဝယ်ယူ လိုပါက ဝယ်ယူပါ။ သို့သော်လည်း အလားတူ လုပ်ဆောင်ရည်မျိုးကို ထိုကုန်ကျစရိတ်၏ တစ်ဝက်မျှခန့်သော တန်ဖိုးဖြင့် ရရှိနိုင်သေး သည်ကို သတိပြုပါ။ ဟာ့ဒ်ဝဲများကို ဝယ်ယူသည့်အခါတွင် သင် အသုံးပြုမည့် ာပပလငါတိုန များ အကြောင်း စဉ်းစားပြီးမှ ဝယ်ယူပါ။ ဥပမာ ဂိမ်းကစားသည့် ာပပလငါတိုန များနှင့် ရုံးသုံး ာပပလငါတိုန များသည် ဒေါ်လာ ၁၅၀၀ မှ ဒေါ်လာ ၃၅၀၀ အကြား တန်ဖိုးရှိသည့် ကွန် ပျူတာစနစ်များနှင့် ကောင်းစွာ အလုပ်လုပ် နိုင်သည်။ ထို့နောက်တွင်တော့ ဂရပ်ဖစ် ပရိုဂရမ်များကဲ့သို့ အထူးဖန်တီးထားသည့် ပရိုဂရမ်မျိုးများအတွက် လိုအပ်သည့် အပို လုပ်ဆောင်မှုစွမ်းအားများအတွက်သာ ငွေကုန် ခံပါ။ (မြန်မာနိုင်ငံအနေအထားဖြင့် စဉ်းစား လျှင်မူ ဗရာနဒ ရှိသော စက်များသည် ပြဿနာ သိပ်မရှိနိုင်သော်လည်း အပိုပစ္စည်း ရရှိရန်အတွက်မူ အခက်အခဲရှိနိုင်သည်။ ဘရာ​နဒလစေစ ကွန်ပျူတာများအတွက် အပိုပစ္စည်း အလွယ်တကူ ရနိုင်သည်။) ကောင်းမွန်သည့်အရောင် ရွေးချယ်ပါ ကောင်းမွန်သည့် ဒီဇိုင်းကိုလည်း ရွေး ပါ။ ဤအချက်သည် မရောင်ရာဆီလူးသည့် ကိစ္စဖြစ်သည်ဟု ယူဆပါက သင့်အနေဖြင့် သံချေးတက်နေသည့် ရေခဲသေတ္တာတစ်လုံးနှင့် တူသော ဖင်္ံ တစ်လုံးနှင့် အလုပ်လုပ်နေရမည့် အဖြစ်ကို စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ဦးလှ၀င်း စာမျက်နှာ (၁၀၇) မှအဆက် စာမျက်နှာ (၁၀၉) သို့ ကုန်ကျစရိတ်အနည်းငယ်ဖြင့် ဥဖဃရအဓဧ လုပ်ခြင်း ၁၁၀ ၁၀၆ ၁၀၇ ကွန်ပျူတာဂျာနယ်အနေဖြင့် စာဖတ်သူအတွက် အလိုအပ်ဆုံးဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆသော စာအုပ်များ ှုပရောတိနဂ ဆယစတမေ ​ ဥစိနဂ ဓှုဆ ​ ၁၀ ိံနုတေ ဃိုဒေ တု ွှိနဒုဝစ ၉၅ ဓိငတိုနာရယ ​ င်္ုံမပုတရေ ဓိငတိုနာရယ င်္ုံမပုတရေ ခနုဝလဒေဂေ ​ ကွန်ပျူတာ (ဦးစံသာအောင်) ​ ကွန်ပျူတာ အခြေခံသဘောနှင့် အသုံးပြုပုံ အသုံးချလက်စွဲစာအုပ် ​ ပန်းသီးကွန်ပျူတာ အသုံးချလက်စွဲ ​ကွန်ပျူတာအသုံးပြုနည်းလမ်းညွှန် ကွန်ပျူတာ ၀ယ်ကြမယ်ဆိုရင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၁၉၉၆ ခုနှစ်အတွင်းမှာပဲ ကွန်ပျူတာအရောင်းဆိုင်တွေ အများအပြား ထွက်ပေါ်လာတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဘယ်လို ကွန်ပျူတာမျိုးကိုပဲလိုချင်လိုချင် နိုင်ငံတကာမှာ အသစ်အသစ်တွေပေါ်တိုင်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရနိုင်တဲ့အနေအထားမျိုးအထိ ရှိနေပါပြီ။ အောက်မှာ ကွန်ပျူတာအရောင်းဌာနများကို ဖော်ပြထားပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ ဟာ့ဒ်ဝဲ အရောင်းဌာနများ၊ ကွန်ပျူတာနှင့်ဆက်စပ်သုံးသော ပစ္စည်း အရောင်းဆိုင်များသာမကပါဘူး ဆော့ဖ်ဝဲအရောင်းဌာနများပါ ထည့်သွင်း ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ ဝါသနာရှင်များ ကွန်ပျူတာ ပညာရှင်များ အတွက် ့ ဖင်္ံ နှင့် ာံငိနတုစဟ ဆု၏ဝါရေ/ င်္ံဓ ရှုံ (ဧနဂလိစဟ ၎ င်္ံဟိနစေ) အသစ် အမျိုးပေါင်းများစွာ ထပ်မံ ရောက်ရှိလာပြန်ပါပြီ။ လိုအပ်သော ဆော့ဖ်ဝဲများကို ဣနစတာလလရေ အချပ် အမျိုးပေါင်း (၈၀) ကျော်ထဲမှ စာရင်းပေးသွင်း မှာကြားနိုင်ပါပြီ။ ့ ရှားပါးသော င်္ံဓ ရှုံ များ အရေအတွက် အနည်းငယ်သာ ရရှိခဲ့ပါသဖြင့် မိတ်ဟောင်းများ၊ စာရင်းပေးထားသူများ၊ မှာကြားထားသူများအတွက်သာ။ မိတ်သစ်များအတွက်လည်း စာရင်းများ လက်ခံနေပါပြီ။ (သတိ​ င်္ံဓ​ရ ဖြင့် ကူးပေးရန် အစီအစဉ် မရှိသေးပါ။) ့ ွှဣနဓှွှုဆ ၉၆ (ဥပဂရာဒေ), ွှဣနဓှွှုဆ ၉၇ ( ှုဧံ ဆရေညိငေ ရလောစေ ၂ (နုတ ဘတော ညရေစိုန, နု ထိမေ ဠိမိတ , ှုဧံ Fုလလ ညရေစိုန) ဃရာပဟိင, အနိမာတိုန, ညိဒေု (ဧဒိတိနဂ), ုံရပဟိနဂ ဧ၏၏ငေတ ခါိ၊စ ဖုဝရေ ဃု ၏ုလလ ညရေစိုန), ဖဟုတု, ညိဒေု (ဧ၏၏ငေတ ဖလုဂ​ဣန), အုဒို (ဆုနဒ ဧ၏၏ငေတ, ုံစိင), ဣနတရေနတေ (ွှဗေ ဆိတေ ဃိုဒေ), အငငုနတိနဂ, ဓ့ထ့ဖ, ှုဆ အမျိုးမျိုး၊ ဖင်္ံဘ နှင့် င်္ံအဓ, ွှိနဒုဝစ နှင့် ဓှုဆ အပပလငါတိုန, အနတိညိရုစ အမျိုးမျိုး၊ ဥတိလိတယ, ံဒေငါလ, ဆငိနေငေ, ဃာမစေ (မည်သည့် ဓှုဆ ဃာမေ ကိုမဆို ွှိနဒုဝစ တွင် ကစားနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲ)၊ ထယပိနဂ ထုတုရ အမျိုးမျိုး၊ (ညရေစိုန ၇), ဆငရနေ ဆာညရေ, နတေဝုရကိနဂ, ဖရုဂရာမမိနဂ, ုံလတိမဒေိာ, ဧဒုတာိနမနေတ, ဣနတရောငတိညေ, Fုန, ဧနဂလိစဟ, Jပါနစေ, (ပေါကိနဂ, ဓိငတိုနာရယ, ဃရာမမာရ) ဆငိနေငေ ဓိငတိုနာရယ, ဧနငယငလုပဒေိာ, ဘရိတာနနငါ, ဣနတရေနတေ, ွှွ့ှွ့ှ, နတေငါပေ (ဆလေ၏ လောရနိနဂ), ဖိာနု, ဃိုတာ, င်္ုံကိနဂ (ဆလေ၏ လောရနိနဂ), ဖရု၏စေစုရ (ွှိနဒုဝစ, ဓှုဆ, ုံလတိမဒေိာ စလေ၏ လောရနိနဂ), င်္ုံမပုတရေ ကို ညိုငေ င်္ုံမမာနဒ ဖြင့် ခိုင်းစေနိုင်သော ဆော့ဖ်ဝဲစသည့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရရှိရန်ခက်ခဲသော ဆော့ဖ်ဝဲအများအပြား ရှိပါသည်။ စုံစမ်းရန် အမှတ် (၂၅)၊ အပေါ်ဆုံးထပ် (ညာ)၊ ၄၄ လမ်း၊ (အောက်လမ်း)၊ ရန်ကုန်မြို့။ ဖုန်း​၂၉၅၉၂၆။ (နံနက် (၉) နာရီမှ နေ့ (၂) နာရီ အထိ။) အောက်ခြေသိမ်း အလုပ်လုပ်ပါ သင် ရွေးချယ်ရမည့် ဖင်္ံ အမျိုးအစား သုံးလေးခုသာရှိတော့သည့်အခါတွင် အရောင်း ဆိုင်များသို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုပါ။ ဖင်္ံ အား ဖွင့်လှစ်စမ်းသပ်ပြခိုင်းရန် မမေ့ပါနှင့်။ ဖင်္ံ ကို ကိုယ်တိုင် ရိုက်နှိပ်ကြည့်ပြီး ရောင်း ဝယ်သည့်နောက် အရောင်းဆိုင်က ဆောင်ရွက် ပေးမည့် ကိစ္စများကို မေးမြန်းပါ။ သင့်အနေဖြင့် ဝယ်ယူလိုက်သည့်စနစ် တစ်ခုလုံးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စိတ်ကျေနပ်မှုရှိဖို့ အရေးကြီးသည်။ ခလုတ်ခုံနှင့် မုစေ များ ကဲ့သို့ သာမန် ပစ္စည်းများကိုပင် အသုံးပြုရာ တွင် ကျေနပ်မှုရှိဖို့ အရေးကြီးသည်။ ကြာရှည်စောင့်ဆိုင်းမနေပါနှင့် ကွန်ပျူတာ ဝယ်ယူသူများ သိထားသကဲ့ သို့ ဖင်္ံ တစ်လုံး ဝယ်ယူရန် ပထမဆုံးအချက် ကို စဉ်းစားရသည်မှာ ကြာရှည်တတ်သည်။ သို့သော်လည်း ပေးချင်သည့်တန်ဖိုးနှင့် လိုချင် သည့် အမျိုးအစားတို့နှင့် ကိုက်ညီသော ဖင်္ံ တစ်လုံး တွေ့ရှိသည့်အချိန်အထိ စောင့်ဆိုင်း နေလျှင်တော့ မည်သည့် ဖင်္ံ မှ မဝယ်ဖြစ်ဘဲ နေလိမ့်မည်။ ဖင်္ံ တစ်လုံး ဝယ်ယူခြင်းမှာ သင်လုပ် ချင်သည့် အလုပ်လုပ်ဖို့၊ ကလေးများ ပျော်ရွှင် ဖို့၊ ကွန်ပျူတာဘက်တွင် နှံ့စပ်သူ တစ်ယောက် ဖြစ်ဖို့ရာ ဝယ်ယူခြင်း ဖြစ်သည်။ တစ်နည်း ဆိုရလျှင် ဖင်္ံ တစ်လုံး ဝယ်ယူဖို့ အစီအစဉ် ဆွဲပါ။ ဝယ်ယူပါ။ ကွန်ပျူတာ၏ လုပ်ဆောင် ရည်များကို နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ် စမ်းသပ်ကြည့် ပါ။ ကွန်ပျူတာကို နိုင်နင်း အောင် ကြိုးစားပါ။ မိမိလုပ်ချင်သည့် အလုပ်မျိုး ရအောင်လုပ်ပါဟု တိုက်တွန်းလိုက်ရပါသည်။ ဦးလှ၀င်း ရည်ညွှန်း ထှဧ ဆထရအဣထဆ ထဣံဧဆ ၂ဝ့ ၁၁့ ၉၆့ ပန်းသီးကွန်ပျူတာ ဇာတ်သိမ်းတော့မည်လော ကမ္ဘာ့ကွန်ပျူတာလောကတွင် ထိပ်သီး ကွန်ပျူတာကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခုဖြစ်သော ပန်းသီး အပပလေ ကုမ္ပဏီသည် ကမ္ဘာ့ပထမဦးဆုံး ဖင်္ံ ကွန်ပျူတာကို တီထွင်၍ ကွန်ပျူတာ ကမ္ဘာထဲသို့ ၁၉၈၄ ခုနှစ်က စတင် ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီး အောင်မြင်မှုများ၊ ဆုံးရှုံးမှု များကို တစ်လှည့်စီ ခံစားရင်း ခရီးဆက်ခဲ့ရာ ယခုအခါတွင် ပန်းသီးကွန်ပျူတာခေတ် ကုန် ဆုံးတော့မည်လောဟု ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးတွင် မေးမြန်းသံများ ဆူညံစွာ ထွက်ပေါ်လာနေ ခဲ့သည်။ ယင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ထိုင်းနိုင်ငံမှ ပန်းသီး ကွန်ပျူတာ ပါရဂူတစ်ယောက်ဖြစ်သူ မိုက်ဘာရှမ် (ိံကေ ဘာစဟာမ) က သုံးသပ် တင်ပြထားသည့် ဆောင်းပါးကို တင်ပြလိုက် ပါသည်။ ကျွန်တော်သည် ကောလိပ်ကျောင်းတွင် နေခဲ့စဉ်က အဖြစ်အပျက်တစ်ခုကို သတိရနေ ပါသေးသည်။ ယင်းမှာ အရပ်အမောင်း ထူး ခြားစွာ မြင့်မားသူ ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်း နှင့် ပတ်သက်ပါသည်။ သူကိုတွေ့ကြသူတိုင်း က မေးခွန်းတစ်ခုကို မေးမြန်းလေ့ရှိသည်။ ‘ခင်ဗျား ဘတ်စကက်ဘော ကစားသလား ဟင်’ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ အမှန်တကယ်တော့ သူငယ်ချင်းအနေ နှင့် ဘတ်စကက်ဘော မကစားပါ။ သို့သော် ကြာလာသည့်အခါသူ့အတွက် ထိုမေးခွန်းမှာ စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်လာစေပါသည်။ ထိုကြောင့် တစ်ခါက ပြောခဲ့ဖူးပါသည်။ ‘ငါတော့ကွာ၊ ‘ကျွန်တော် ဘတ်စကက် ဘော မကစားပါ’လို့ စာတန်းကို လည်ပင်း မှာ အမြဲတမ်း ဆွဲထားရရင်ကောင်းမယ်ထင် တယ်ကွ’ သူပြောမည်ဆိုလျှင်လည်း ပြောစရာဖြစ် ပါသည်။ တွေ့သမျှလူတိုင်းက သူ့အား ထို မေးခွန်းကို မေးမေးနေကြသဖြင့် သူ့မှာလည်း မဟုတ်ရပါကြောင်း ပြန်ဖြေနေရသည်မှာ လည်း ကြာသော် စိတ်ညစ်စရာ၊ စိတ်ပျက်စရာ တစ်ခု ဖြစ်လာပါသည်။ ထိုစဉ်က သူငယ်ချင်းအနေနှင့် မည်သို့ ခံစားခဲ့ရသည်ကို ကျွန်တော်သည် ယခုအချိန် တွင် နားလည်သဘောပေါက်လာခဲ့ပါတော့ သည်။ မက်ကင်းတော့ရှ် ကုမ္ပဏီအဖွဲ့အစည်း တစ်ခု၏ အဓိကကျသော ပညာရှင်တစ် ယောက် ဖြစ်နေသော ကျွန်တော့်အား မေးခွန်း တစ်ခုကို ကြုံသည့်လူတိုင်းက မေးလာနေကြ သောကြောင့် ဖြစ်ပါ၏။ ‘ပန်းသီး (အပပလေ) ခေတ် ကုန်တော့မှာ လားဟင်’ မကြာခဏပင် ထိုကဲ့သို့ အဓိပ္ပာယ်ရ သော မေးခွန်းကို ကျွန်တော်နှင့်တွေ့သည့် လူတိုင်းက မေးမေးနေကြသည်မှာ မရေမတွက် နိုင်အောင်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ အထက်က ပြောပြခဲ့သော ကျွန်တော့် သူငယ်ချင်းသည် အရပ်အမောင်း မြင့်မားနေ သူ တစ်ယောက်ဖြစ်နေခြင်းကိုကပင် လူတိုင်း က သူသည် ဘတ်စကက်ဘောကစားသမား တစ်ယောက် ဖြစ်ရမည်ဟူသော အပိုင်ထင် ကြေးဖြင့် မေးမြန်းဖန်များလာသောအခါ ကိုယ့် ကိုယ်တိုင်ကလည်း ဘတ်စကက်ဘောကစား သမားတစ်ယောက် မဟုတ်သဖြင့် အာပေါက် မတတ် ပြန်လည်ဖြေရှင်းနေရသည်မှာ သူငယ် ချင်းအတွက် အလုပ်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်နေပါ တော့သည်။ ‘ခင်ဗျားအရပ်က သိပ်ရှည်တာပဲ၊ ဒီတော့ ခင်ဗျား ဘတ်စကက်ဘောကစားသမား ဖြစ်ရ မယ်ဗျာ၊ ခင်ဗျားလို လူမျိုးတွေသာ ကျွန်တော် တို့ ကျောင်းကို အများကြီး ဝင်ခွင့်ပေးရင် ဘတ်စကက်ဘောမှာ ကျွန်တော်တို့ကျောင်း နာမည်ကြီးလာမှာပဲဗျ၊ ဟုတ်တယ် မဟုတ် လား’ ယခုအခါတွင် ကျွန်တော့်အနေနှင့်လည်း ‘ပန်းသီး (အပပလေ) ခေတ် ကုန်တော့မည်လား’ ဟု မေးလာတိုင်း သူငယ်ချင်းအဖြစ်မျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီ ဖြစ်ပါသည်။ ‘ခင်ဗျားက မက်ကင်းတော့ရှ်ကွန်ပျူတာ ပညာရှင်ဆိုတော့ မေးရဦးမယ်ဗျ၊ တကယ်လို့ ပန်းသီးကွန်ပျူတာတွေ ခေတ်ကုန်သွားရင်၊ မရှိတော့ရင် ခင်ဗျား ဘာလုပ်စားမလဲဟင်’ ဤသို့ တချို့က စပ်စုတတ်ကြပါသေးသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော်နှင့် ကြုံတိုင်းဆုံ တိုင်း မေးနေကြသော သူအပေါင်းအား အရိုး သားဆုံး၊ အပွင့်လင်းဆုံး ဤနေရာမှပင် ဖြေ လိုက်ပါမည်။ ယင်းမှာ ‘ပန်းသီး (အပပလေ) ကွန်ပျူတာခေတ် ကုန်သွားခဲ့လျှင် ပန်းသီးကွန်ပျူတာနှင့်ပတ် သက်၍ ပညာရှင်တစ်ယောက်အဖြစ် လုပ်ကိုင်နေသော ကျွန်တော့်အနေနှင့်လည်း ကွန်ပျူတာ ပညာရှင်တစ်ယောက် အလုပ်ကို ဆက်လုပ် နိုင်တော့မည် မဟုတ်ပါ။ ထိုအခါတွင် တေး ဂီတဝိုင်းတစ်ခု၌ ကျွန်တော်သည် နာမည်ကျော် ဒရမ်တီးသမား (ဒရမ်မာ) တစ်ယောက် ဖြစ် လာမည် ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်က ဤသို့ ဖြေကြားခဲ့သည်ကို မှတ်သားထားကြစေချင်ပါသည်။’ ယနေ့အချိန်တွင် ကျွန်တော်၏ တီးဝိုင်း မှာလည်း နာမည်မကြီးသေးသဖြင့် ကျွန်တော့် အနေနှင့်လည်း မက်ကင်းတော့ရှ်ကွန်ပျူတာနှင့် ပတ်သက်၍ ပြဿနာမျိုးစုံ တွေ့နေရသူ များကို ကျွန်တော် နားလည်တတ်ကျွမ်းထားသော မက်ကင်းတော့ရှ်ကွန်ပျူတာ ပြဿနာများကို ကူညီဖြေရှင်းပေးနေရခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ပန်းသီးကွန်ပျူတာ ပညာရှင်တစ်ယောက် အနေနှင့် ပန်းသီးကွန်ပျူတာဈေးကွက်တွင် ကျွန်တော့်ကို လိုအပ်နေသေးသည် ဆိုကတည်းက ကျွန်တော်သည် မည်သည့် အရာကိုမှ စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ ကျွန်တော်သည် စိတ်ကူးယဉ်သမားတစ်ယောက် မဟုတ်ပါ။ ပန်းသီးကုမ္ပဏီ၏ အစုရှယ်ယာ များကိုလည်း ဝယ်ယူထားခြင်း မရှိပါ။ ထို့ ကြောင့် ပန်းသီးကွန်ပျူတာနှင့်ပတ်သက်သည့် အမြင်အတွေးများကို လွတ်လပ်စွာ ကျွန်တော် ပြောရဲပါသည်။ ပြောပြပါမည်။ * အပပလေ ကုမ္ပဏီသည် စီမံခန့်ခွဲရေးတွင် အလွန်တရာမှ ညံ့ဖျင်းသောကုမ္ပဏီ ဖြစ်သည်။ ကုန်ပစ္စည်းကောင်းများကို ထုတ်လုပ်နိုင်သော်လည်း ကွန်ပျူတာ ဈေးကွက်၌ တွင်ကျယ်အောင် ရောင်းချနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အခြားကွန်ပျူတာများထက် ဈေးနှုန်းမြင့်မားနေခြင်း၊ နောက်ပိုင်းမှ လိုအပ်သော ှာရဝါရေ, စု၏ဝါရေ များကို လုံလောက်အောင် ပံ့ပိုးပေးနိုင်မှု မရှိခြင်း၊ ရောင်းချရာ၌ ဈေးကွက်မရှာနိုင်ခြင်းနှင့် အထွေထွေ အရည်အသွေး မမြင့်မားမှုများကြောင့် ဖြစ်သည်။ အရည်အသွေးမြင့်မားပြီး စွမ်းဆောင်နိုင်စွမ်းရှိသော စီမံခန့်ခွဲမှုများနှင့်သာ အပပလေ ကုမ္ပဏီ၌ ပြည့်စုံနေသည် ဆိုပါလျှင် ယနေ့ကမ္ဘာတစ်ဝှန်းလုံးတွင် ကွန်ပျူတာသုံး ှုဆ စနစ်မှာ မိုက်ကရိုဆော့ဖ် (ိံငရုစု၏တ) ဖြစ်လာမည် မဟုတ်ဘဲ ာံင ှုဆ သာလျှင် ဖြစ်နေမည် ဖြစ်သည်။ * အပပလေ ကွန်ပျူတာများ ကြံဆတီထွင်ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြသူများအားလုံးသည် ယခုအခါ တွင် အပပလေ ကုမ္ပဏီ၌ မရှိကြတော့ပါ။ ထိုပညာရှင်များသည် အခြားကုမ္ပဏီများ ဖြစ်ကြသော ဘေ, နထြေု နှင့် တချို့ဆိုလျှင် ိံငရုစု၏တ ကုမ္ပဏီတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်နေကြပြီ ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်နှင့် ခင်မင်ရင်းနှီးခဲ့ကြသော အပပလေ ကုမ္ပဏီမှ မိတ်ဆွေများဆိုလျှင် ဆိလိငုန ဃရာပဟိင, ဣနတရေနာတိုနာလ စသော ကုမ္ပဏီကြီးများသို့ ပြောင်းရွှေ့လုပ်ကိုင်နေကြပြီ ဖြစ်သည်။ အပပလေ ကုမ္ပဏီ အနေနှင့် ဦးနှောက်ယိုစီးမှု ပြဿနာကြီးကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။ အပပလေ ကုမ္ပဏီမှ အတော်ဆုံးပညာရှင်များနှင့် အနာဂတ်အတွက် အကြံအစည် စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကို လုယက်ယူငင်သွားခြင်းကို အပပလေ က ခံလိုက်ရခြင်း ဖြစ်သည်။ * အပပလေ ကုမ္ပဏီသည် ကြီးမားသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းများတွင် စိတ်ဝင်စားခြင်း မရှိတော့ပေ။ အတွေ့အကြုံအရ ပြောရမည်ဆိုလျှင် ကျွန်တော်သည် ပန်းသီးကွန်ပျူတာ အလုံးပေါင်း ၁၈၀၀ ရှိသည့် နတေဝုရက (ကွန်ယက်စနစ်) တစ်ခုကို စီမံခန့်ခွဲညွှန်ကြား နေရသူတစ်ဦး ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် အပပလေ ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ကျွန်တော့်အား အချိန် တစ်ချိန်ပင် မပေးခဲ့ပါ။ အရေးတယူ မလုပ်ခဲ့ပါ။ * ပညာရေးလောကတွင်လည်း အပပလေ ကုမ္ပဏီအနေနှင့် အာရုံစူးစိုက်မှုမရှိခြင်းကြောင့် ပညာရေးလောက၏ ကွန်ပျူတာ ဈေးကွက်ကိုလည်း လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပါသည်။ ဥပမာတစ်ခု ပြောရလျှင် ကျွန်တော့်သား တက်ရောက်ပညာသင်ကြားနေသော ကျောင်းတွင် ယခင်က ဖုဝရေ ာံင အလုံး ၅၀ ရှိပြီး၊ နောက်တွင် နောက်ထပ် ွှိနတလေ အလုံး ၂၀ ကို ထပ်မံ ဝယ်ယူတပ်ဆင်ခဲ့ပါသည်။ အမှန်မှာ ကျောင်းအနေနှင့် ာံင ကွန်ပျူတာများကိုသာ ထပ်မံ ဝယ်ယူရန် ရည်ရွယ်ထားသော်လည်း ဈေးစကား ပြောဆိုညှိနှိုင်းကြသည့်အခါတွင် ဝိနတလေ ကွန်ပျူတာတစ်လုံးထက် ာံင က တစ်လုံးသည် ဒေါ်လာ ၈၀၀ ခန့် ဈေးကြီးနေသဖြင့် ွှိနတလေ ကွန်ပျူတာများကို ဝယ်ယူခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အပပလေ ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ကွန်ပျူတာ ကစားနည်း ဃာမေ ဘကတွင် လည်း အောင်မြင်မှု မရခဲ့ပေ။ ယခုကဲ့သို့ ဖော်ပြခဲ့သော အကြောင်းများနှင့် တခြား တခြားသော အကြောင်း အချက်များကြောင့် အပပလေ ခေတ် ကုန်ပြီလားဟု မေးလာနေကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ခေတ်ကုန်ပြီဟုလည်း ဆိုချင်ဆိုနိုင်ပါသည်။ ခေတ်မကုန်သေးဟုလည်း ဆိုချင်ဆိုနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော့်အား ‘ပန်းသီးခေတ်ကုန်ပြီလား’ဟု မေးမြန်း လာပါလျှင် ကျွန်တော်၏ အဖြေမှာ ‘မသိပါ’ ဟု ဆိုရပေမည်။ ယင်းသို့ ပြောရခြင်းမှာ တခြား တခြားသော စဉ်းစားစရာများ ရှိသေး သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ * မက်ကင်းတော့ရှ် (ပန်းသီး)၌ သစ္စာရှိသော (နှစ်သက်သဘောကျနေသော) ပရိသတ် ရှိနေပါသေးသည်။ စွဲလန်း နှစ်သက်နေကြသော အသုံးပြုသူများ ရှိနေပါသေးသည်။ ကျွန်တော်ကဲ့သို့ပင် ာံင ကို တမြတ်တနိုး ခုံမင်စွာ ကိုင်တွယ် သုံးစွဲနေကြသူများသည် ဖင်္ံ သုံး ွှိနဒုဝစ ၉၅ ကို စမ်းသပ်ကြည့် ခဲ့ကြပါသည်။ ရလဒ်မှာ မကြိုက်သေးပါဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ာံင အနေနှင့် ဈေးကွက်ထဲတွင် ဝယ်ယူ ရနေသေး သရွေ့ ကျွန်တော်တို့သည် မက်ကင်းတော့ရှ် ကွန်ပျူတာများကိုသာ ဝယ်ယူ အသုံးပြုနေကြ ဦးမည် ဖြစ်ပါသည်။ * အပပလေ ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ယခင်ကာလ များကလည်း ယခုကဲ့သို့ အကျဉ်းအကျပ် မျိုး တွေ့ကြုံခဲ့ဖူးပါသည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ်က ဆိုလျှင် ခန့်မှန်း တွက်ချက်ကြသူများက အပပလေ ကုမ္ပဏီကို ကျဆုံးတော့မည်ဟုပင် ဆိုခဲ့ကြပါသည်။ သို့သော် အပပလေ ကုမ္ပဏီ အနေနှင့် ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများ ပြုလုပ်ပြီး အချိန်မီကုစားနိုင်ခဲ့သဖြင့် ယနေ့ထိ ဆက် လက်ရှင်သန်နေခြင်း ဖြစ်သည်။ * ိံငရုစု၏တ ကုမ္ပဏီကြီး၏ နေရာတ ကာတွင် လက်ဝါးကြီးအုပ် ချုပ်ကိုင်ထားခြင်း ကလည်း တခြားပြိုင်ဘက် ကုမ္ပဏီများစွာ (အားလုံး) ၏လမ်းကို ပိတ်ဆို့ထားသည်နှင့် တူပါသည်။ ယခင်ခေတ်အခါကာလကလည်း ဣဘံ ကုမ္ပဏီ အနေနှင့် ကွန်ပျူတာဈေးကွက် ကို သော့ခတ်ပိတ်ဆို့ထားပြီး တစ်ဦးတည်း ကသာ ထင်သလို ချယ်လှယ်ခဲ့သည်ကို အမှတ် ရနေပါသေးသည်။ ထိုအခါက ဣဘံ ကုမ္ပဏီသည် ယနေ့ခေတ်တွင် ိံငရုစု၏တ က လုပ်နေသလို လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ိံငရုစု၏တ အနေနှင့် အရည်အသွေး မြင့်မား ပြီး စွမ်းဆောင်နိုင်အားရှိသော ထုတ်ကုန်များကို မှန်မှန် ကန်ကန် ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးနိုင်မှုကြောင့် ဖင်္ံ လောကတွင် ိံငရုစု၏တ ၏ ပစ္စည်းများ သည်သာ အကောင်းဆုံး ဖြစ်နေပါသည်။ * အပပလေ ကုမ္ပဏီကို နည်းပညာပိုင်း၌ အဆုံးစွန် ရောက်နေကြပြီဟု ဆိုကြပါသည်။ ကျွန်တော့်ကို ရိုးလွန်းအလွန်းသူဟုပင် ဆိုပါစေ၊ အကောင်းဆုံးသော ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ် သူကသာ နောက်ဆုံးတွင် အောင်မြင်ရမည်ဟု ရိုးသားစွာ ကျွန်တော် ယုံကြည်လျက် ရှိပါ သည်။ ိံငရုစု၏တ သည် အပပလေ ၏ နည်း ပညာများကို အမီလိုက်ခဲ့ရာ တချို့ဆိုလျှင် ိံငရုစု၏တ ကပင် သာလွန်သွားခဲ့သည် များရှိပါသည်။ သို့သော် ာံင (ပန်းသီး) ကလည်း သာလွန်နေသေးသောအရာများ ရှိခဲ့ ပါသည်။ ဆိုရပါလျှင်​ ှုပနေ ဓုင ဟု ခေါ်သည့် အလုပ် မျိုးစုံကို တစ်နေရာတွင်ပင် လုပ်နိုင်သည့် ုံလတိတာစကိနဂ ကဲ့သို့ ဖရုဂရာမ မျိုးတွင် ာံင ၏ ှုပနေ ဓုင ကို ိံငရုစု၏တ ၏ ှုဠဧ က လိုက်၍မမီသေးပါ။ အလုပ်မျိုးစုံ ဆိုသည်မှာ ဖရုဂရာမ တစ်ခုထဲတွင် စာများ ရိုက်ခြင်း၊ ဃရာပဟိင များ ပုံများရေးဆွဲနိုင် ခြင်း၊ စာရင်းများ၊ ဇယားများကို ထည့်သွင်း နိုင်ခြင်းတို့အပြင် ပြန်လည် ဧဒိတ လုပ်ရာ၌ ထိုတစ်နေရာထဲတွင်ပင် လုပ်နိုင်ခြင်းကို ဆိုလို သည်။ ယင်းနည်းပညာတွင် အပပလေ ကို မည်သူကမျှ မမီသေးပါ။ * ာံင ၏ ဖုဝရေဖင်္ံ များတွင် အသုံး ပြုနေသော ရဣဆင်္ံ ပရုငစေစုရ ၏ အမြန် နှုန်းမှာ ဣနတလေ ၈ဝျ၈၆ ထက် ပို၍သာပါသည်။ ာံင အပပလငါတိုနစ အားလုံးလိုလိုပင် ရဣဆင်္ံ ပရုငစေစုရ နှင့် ဆက်၍ အသုံးပြုနိုင် သဖြင့် ကြံ့ကြာမှု နည်းပါးသွားခဲ့ပါသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ကျွန်တော့်အနေ နှင့် ာံင ၏ အနာဂတ်ကို ကွန်ပျူတာကုမ္ပဏီ တစ်ခုအနေနှင့် ပုံအော၍ လောင်းမည်မဟုတ် ပါ။ ကျွန်တော်၏ အလွတ်သဘောကို ပြော ရမည်ဆိုလျှင် အပပလေ အနေနှင့် ပြန်လည် စုစည်းပါ။ မိမိတို့၏ စွမ်းရည်ကို ပြန်လည် ရှာဖွေတပ်ဆင်ပါ။ သို့ဆိုပါလျှင် ကွန်ပျူတာ ကမ္ဘာတွင် အပပလေ အနေနှင့် ခိုင်မာသော နေရာတစ်နေရာကို ရရှိထားဦးမည်မှာ မလွဲပါ။ သို့သော် ကျွန်တော့်အတွက်တော့ ပြောချင်ပါသည်။ အကယ်၍များ တေးဂီတ ဝိုင်းတစ်ခုခုက ကြိုးစားပမ်းစားနှင့် စိတ်ပါ လက်ပါ တီးခတ်နိုင်စွမ်းရှိသော ဒရမ်မာတစ် ယောက် အလိုရှိသည်ဟု ကြားလျှင် ကျွန် တော်ကို လက်တို့လိုက်ပါ ခင်ဗျား။ တင်ဆွေမိုး ရေ၏ : ​ဖုစတဒါတာဗာစေ: တင်ဆွေမိုး ကွန်ပျူတာတွေ အသစ်ဝယ်နေတာက စက်မှုနည်းပညာ တိုးတက်နေတာကို အမီလိုက်ပြီး မြန်မြန်ဆန်ဆန်ကြီး ပြောင်းလဲပစ်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အလုပ်သမား ဝန်ထမ်းအင်အား တိုးလာလို့ ဖြည့်ဆည်းတဲ့သဘောပါပဲ။ ကုမ္ပဏီတွေဟာ စက်မှုနည်းပညာဘက်မှာ ငွေတွေကို အရမ်းမသုံးတော့ပါဘူး။ ဝယ်စရာ ရှိရင်တောင် အတော်ချင့်ချိန်ပြီးမှ ဝယ်ကြပါတယ်။ တကယ်တော့ နည်းပညာသစ်တစ်ခုကို ဝယ်တယ်ဆိုကတည်းက မိမိလုပ်ငန်းမှာ အကျိုးပြုမှပဲ ကောင်းပါတယ်။ စာအုပ်ဆိုင်က လူဝင်လူထွက် သမီး စာအုပ်ဆိုင် ထည်းမှာ ြမြန်မာစာအုပ်ြ ဆိုတဲ့ စာအုပ်ကလေး တစ်အုပ်တွေ့လို့ ဆွဲယူကြည့်လိုက်တော့ စာအုပ်ကလေးထည်းမှာ ဖတ် ချင်စရာလေးတွေ၊ ဖတ်မှ ဖြစ်မှာ ကလေးတွေ၊ စာဖတ်ဝါသနာအိုးတွေ ကြိုက်တတ်တဲ့ ခေါင်းစဉ်ကလေးတွေ အများကြီး ပါတာမို့ ဒီစာအုပ်ကလေး ကို ကောက်ပြီး ဖတ်ဖြစ်ရတယ်။ ြမြန်မာစာအုပ်ြ ဆိုတဲ့ ခု စာအုပ်ကလေးမျိုးဟာ ထွက်သင့်တာ ကြာပါပြီ။ နို့ပေမယ့် ဒီစာအုပ်မျိုး က ထွက်လာရင် စီပွါးရေးအရ မြတ်စွန်းချင်မှ မြတ်စွန်းမှာ။ စာ ဝါသနာပါသူတွေက ရှုံးချင်ရှုံးြု အရှုံး ကို ခံနိုင်သလောက်ခံမယ်၊ အရှုံးလွတ် လို့ အရင်းရရင် မှန်မှန်ထွက်နိုင်အောင် ကြိုးစားမယ်၊ မြတ်လာရင် ဒို့ရည်မှန်း ချက် အောင်ပြီပေါ့ ဆိုတဲ့ စေတနာ ထားပြီး ခံနိုင်ရည်တော်တော် ရှိမယ့် အင်အားမျိုးနဲ့ ဝါသနာတူသူ အနည်း ဆုံး သုံးလေးယောက် လက်တွဲလုပ်မှ ဖြစ်မြောက်နိုင်တဲ့ စာအုပ်မျိုးပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ြမြန်မာ စာအုပ်ြ ဆိုတဲ့ စာစဉ်ကလေးတည်းမှာ လူများများ ဖတ်တတ်တဲ့ သတင်းထူး ​ သတင်းရူး ​ သတင်းဆန်း (ဟုတ် လေ မဟုတ်လေ မသိ) ဆိုတာမျိုး တွေလည်း  ပါတာ မှ မဟုတ်တာ။ အစွမ်း ထက်တယ်။ တန်ခိုးသတ္တိ ရှိတယ်။ ဘာဖြစ်စေနိုင်တယ်၊ ညာဖြစ် စေနိုင်တယ်၊ အကျိုးပေးတယ် ဆိုတဲ့ ကျိုးကြောင်းမဲ့ ကိစ္စမျိုးတွေလည်း ပါ တာ မဟုတ်ဘူး။ လူငယ်တွေ ပျော်ကြ ပါးကြ၊ စိတ်ဝင်စားကြတဲ့ အလှတွေ၊ အပြတွေ၊ အဆိုမျိုးတွေ လည်း ပါတာ မဟုတ်ဘူး၊ ဒီစာစဉ်ကလေးတွေထဲမှာ  စာအုပ်တွေအကြောင်းချည်း ရေးထား တာကိုး။ ဒါကြောင့် စာချစ်သူ စာဖတ် ဝါသနာပါသူများအတွက်တော့ ဖတ်ရ မယ့် စာအုပ်ကလေးပေါ့။ ဒီစာစောင်ကလေးထဲမှာ ထွက်ပြီး၊ ထွက်ဆဲ မြန်မာဝတ္ထုရှည်၊ ဝတ္ထုတို ပေါင်းချုပ်၊ ကဗျာပေါင်းချုပ် စာအုပ် ကလေးတွေရဲ့ သတင်းများ ပါတယ်။ စာရေးဆရာနဲ့ စာပေဆိုင်ရာ သတင်း များလည်း ပါတယ်။ ဒီသတင်းမျိုးတွေ က စာချစ်သူများ သိချင်တဲ့ သတင်း တွေ ဟုတ်လား။ ပြီးတော့ လြမ်းဘေး တက္ကသိုလ် မှာ စာပေရတနာများြ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ရှေ့ကထွက်ပြီး စာအုပ် ကောင်းတွေ ဈေးကွက်မှာ မရှိတော့လို့ စာအုပ်အဟောင်းဈေးမှာ အလွန် ဈေးကြီးနေပြီဖြစ်တဲ့ စာအုပ်တွေ ထည်းက တစ်ချို့ကို ပြန်ရိုက်ကြပါဦး လို့ တိုက်တွန်းရင်း ဒီစာအုပ်တွေ ဘာ့ကြောင့် ပြန်ရိုက်သင့်တယ် ဆိုတာကို သူတို့ အရည်အသွေးအချို့ကို ဖော်ပြရင်း ညွှန်းဆိုတာများလည်း ပါတယ်လေ။ ဒီစာအုပ်ကလေးမှာ လော လောဆယ် ထုတ်ဝေ ပြီးဖြစ်တဲ့ စာအုပ် (၂၅) အုပ်လောက်နဲ့ အညွှန်းများကို မြန်မာစာအုပ်အညွှန်း ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ် နဲ့ ညွှန်းဆိုထားတယ်။ အညွှန်းက အကျဉ်းချုပ် ညွှန်းနိုင်တာပါ။ စာအုပ် ပါ အကြောင်းအရာ အကျဉ်းပေါ့။ ပြီးတော့ ဒီစာအုပ်ကို ရေးသူ၊ ထုတ် ဝေတဲ့ကာလ၊ တန်ဖိုး၊ ထုတ်ဝေတဲ့ တိုက် ဆိုတာများလည်း ပါသပေါ့။ အမှတ် (၁) မှာမို့ အုပ်ရေ အသင့် အတင့် ညွှန်းဆိုနိုင်တယ်၊ နောက် စာစဉ်တွေမှာ ဒိထက်ပိုပြီး ထည့်နိုင် လိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ြမြန်မာစာအုပ်ြ စာစဉ်မှာ နိုင်ငံ ခြား စာရေးဆရာများက မြန်မာ့ အကြောင်း ရေးထားတဲ့ စာအုပ် တစ်အုပ် အကြောင်းလည်း ပါတယ်။ ဒီစာအုပ်က ရှေးကတည်းက နာမည် ကြီးတဲ့ (၃၇) မင်း နတ်များအကြောင်း ဆာရစ်ချတ်တင်ပယ် ရေးထားတာကို သတင်းပေး ရေးသားတာပါ။ ဒီ စာအုပ် ဒီခေတ်မှာ ပြန်ပြီး ရိုက်နှိပ် ရောင်းချတော့ ခေတ်တန်ဖိုးက ၁၅၀၀ဝိ ပါတဲ့။ စာချစ်သူများ မော့ပြီး ငေးကြည့်ရမယ့် ဈေးမျိုးပါကလား။ ဒီ ဗမာ့အကြောင်း နိုင်ငံခြားက ရေးတဲ့ စာအုပ်များ အခန်းကို လစဉ် ဆက်ပြီး ရေးသား ဖော်ပြသွားမယ် ဆိုရင် ရေးစရာ စာအုပ်တွေတော့ အများကြီး ရှိနေမှာပဲ ထင်ပါတယ်။ စိတ်ဝင်စားဖို့လည်း ကောင်းမှာပါ။ ဒီစာစဉ်မှာ ဆရာဖေမြင့်ရဲ့ စာပေ ဝေဖန်ရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဆောင်းပါးလည်း ပါတယ်။ ဖတ်ချင် စရာ စိတ်ဝင်စားစရာပါ။ စာပေ ဝေဖန်ရေးဟာ စာအုပ်ရယ်လို့ ထွက် လာရင် ရှိလာရမှာပါ။ နို့ပေမယ့် တစ်ချို့က ဝေဖန်ရေးအပေါ်မှာ အရေ မထူတတ်ဘူး။ တစ်ချို့ဝေဖန်ရေး ကလည်း သီလ, သမာဓိနဲ့ သိပ် မပြည့်စုံတတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီနိုင်ငံ မှာ ဝေဖန်ရေးဟာ သိပ်ပြီး ရေပန်း မစားဘဲ ဖြစ်နေသေးတယ်။ ြမြန်မာစာအုပ်ြ ဆိုတဲ့ ဒီစာစဉ်မှာ စာအုပ်ဝေဖန်ရေး အခန်း တစ်ခု လူရိုသေ ရှင်ရိုသေ တကယ် ရှိတာမျိုး တစ်ခန်းပါစေချင်တယ်။ စာအုပ်တိုင်းကို ဝေဖန်ဖို့ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဝေဖန် သင့်တဲ့စာအုပ်ကို ဝေဖန်ဖို့ပါ။ ဝေဖန်တယ်ဆိုတာ အပြစ်ရှာတာ လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ စာအုပ်ကောင်း တစ်အုပ် ထွက်လာရင် ဝေဖန်သူက ရပ်တည်ချက် မှန်မှန်၊ စေတနာကောင်း ကောင်း၊ သီလ, သမာဓိရှိရှိနဲ့ စာဖတ် ပရိသတ်ကို ဒီစာအုပ်အကြောင်း ပြော ပြစေချင်တာပါ။ ဝေဖန်ချက် ကောင်း ရင် စာအုပ်ကို ပြန်ပြီး ဖတ်ချင်ရသလို ဝေဖန်ချက်ကိုလည်း ပြန်ပြန်ပြီး ဖတ် ချင်ရတယ်လေ။ ြမြန်မာစာအုပ်ြ စာစဉ်ထဲမှာ အနောက်နိုင်ငံက ဖတ်ချင့်စဖွယ် စာအုပ်များရဲ့ သတင်း၊ မော်ဒန်ဆိုပြီး စာအဆန်းရေးသူ တစ်ဦးရဲ့ စာအုပ် အကြောင်းနဲ့ စာစောင်ရဲ့ နောက်ဆုံး မျက်နှာမှာ ဘာမှန်းမသိတဲ့ စာမော်ဒန် ? တစ်မျက်နှာကိုပါ တွေ့ရှိရပါတယ်။ မြန်မာစာအုပ် စာစဉ်ကလေး တစ်အုပ်ပြီးတစ်အုပ် ဆက်ထွက်လာ စေချင်တယ်။ စီစဉ်ရေးသားနေသူတွေ တစ်အုပ်ထက်တစ်အုပ် ပိုပြီး ကြိုးစား ရေးသားဖော်ပြနိုင်ပါစေလို့ ဆုတောင်း ရင်း ကြိုလင့်ရတယ်။ လူထုဒေါ်အမာ စာချစ်သူများအတွက် ​ စာတစ်အုပ် ငယ်ကကျွမ်းတဲ့  ခင်ပွန်းသည်သို့ မြင်စေချင်စမ်းပါဘိ ဦးလှက သူလို ကျွန်မလိုလူတွေ မွေးနေ့လုပ်မယ်ဆိုရင် ဒါဟာ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးကိစ္စလောက်ပါ။ ရေးကြီးခွင်ကျယ်လုပ်နေစရာ မလိုပါဘူးလို့ အောက်မေ့သူပါ။ သူ့အယူအဆကို ကျွန်မလည်း ကျေနပ်တယ်။ ကျွန်မအသက် (၆၇) နှစ်မှာ မုဆိုးမဖြစ် ကျန်ရစ်တယ်။ အသက် (၇၀) ပြည့်တော့ သားသမီးနဲ့ အပေါင်းအသင်းတွေက အမရပူရက ကိုပညာရဲ့ တောင်လေးလုံးကျောင်းမှာ ကျွန်မမွေးနေ့ လုပ်ကြမယ်လို့တဲ့။ ကျွန်မက မြလုပ်ကြပါနဲ့၊ ဒို့ထုံးစံမရှိပါဘူးြ ဆိုပေမယ့် ပြောမရဘူး။ ဇွတ်လုပ်ကြတယ်။ သူတို့မွေးနေ့လုပ်ပလား ဆိုရင် ကျွန်မက ဦးလှကို သတိရပြီး မြင်းဘာတွေ လုပ်နေတာလြဲ လို့ သူကမေးနေတယ်ချည်း အောက်မေ့ပြီး နေရထိုင်ရ ခက်နေပါ ရော။ ပိုဆိုးတာက ကျွန်မကို ကလေးလေးလို လက်ဆောင်ပေးတဲ့ လူက ပေးပါသေးတယ်။ မယူခဲ့ကြပါနဲ့ပြောလည်း မရဘူး။ အဲဒီ လိုပေးကြလေလေ ဦးလှကို သတိရလေလေပါပဲ။ ပြီးခဲ့တဲ့ အသက် (၈၁) နှစ်ပြည့်မွေးနေ့တုန်းကတော့ နိုဝင်ဘာ (၂၉) မှာ ဘုန်းကြီးတွေ ဆွမ်းကပ်တော့ ဒီမွေးနေ့ဟာ ကျွန်မမွေးနေ့ချည်းမဟုတ်တော့ဘူးတဲ့၊ နြိုဝင်ဘာမွေးများရဲ့ မွေးနေ့ ဖြစ်သွားပြြီ တဲ့။ ကဗျာဆရာတင်မိုးက နိုဝင်ဘာ (၁၉) ရက်မွေး၊ ကဗျာဆရာမောင်ပေါက်စည် (မန်းတက္ကသိုလ်) က နိုဝင်ဘာ (၂၇) ရက် မွေးတဲ့၊ ဒီသုံးယောက်ရဲ့ မွေးနေ့ ဖြစ်လာပြီဆိုပြီး မောင်ပေါက်စည် (မန်းတက္ကသိုလ်) က မွေးနေ့အမီ ရိုက်နှိပ်ယူလာတဲ့ သူ့ကဗျာစာအုပ် လြှိုင်းပုတ်သံကဗျာများြ ဆိုတာကလေးကို ပူပူနွေးနွေး ကျွန်မကို ပထမထားပြီး ဦးဦးဖျားဖျား ကန်တော့ပါတယ် ဆိုပြီး စာအုပ်လက်ဆောင် ပေးပါတယ်။ သူ့စာအုပ်မှာ မောင်စွမ်းရည်က အမှာစာ ရေးလို့။ ဒီစာအုပ်ကလေးကိုတွေ့တော့ ဦးလှကို ပိုသတိရပြန်ရော။ သူသာရှိရင် မောင်ပေါက်စည်ကို ဘာပြောမှာပါလိမ့်၊ လြှိုင်းပုတ်သြံ ကို ဘာပြောမှာပါလိမ့်၊ သူ့ရောက်တတ်ရာရာ ရေးချင်ရာလိုဟာမျိုး ကနေပြီး ဘာရေးမှာပါလိမ့်လို့ အောက်မေ့နေတယ်။ ဘာပြုလို့လဲ ဆိုတော့ မောင်ပေါက်စည်ရဲ့ ကဗျာဆရာဘဝ ပြန်လည်ရှင်သန် ထမြောက်ခြင်းက ပြောချင်စရာ၊ ရေးချင်စရာကောင်းနေလို့ပါ။ ဦးလှက မောင်ပေါက်စည်ကို သိပါတယ်။ မန်းတက္ကသိုလ် က မွေးဖွားပေးလိုက်တဲ့ ကဗျာစာပေလူငယ်သားကောင်းတစ်ဦး၊ ပြီးတော့ လူထုဝိုင်းတော်သားတစ်ဦး မဟုတ်လား။ ဒါပေမယ့် အဲဒီမောင်ပေါက်စည် ကျွန်မတို့ သတင်းစာ မရပ်နားရခင်ကတည်း က ကျွန်မတို့ဝန်းကျင်က ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့တာ ခုဖြင့် ကြာတောင် ကြာနေပါပြီ။ နှစ်ပေါင်း (၃၀) ကျော် (၄၀) နီးပါး ပျောက်ကွယ်နေတဲ့ မောင်ပေါက်စည်က ခုတော့ ပြန်ပေါ်လာတယ်လေ။ ပေါ်လာပုံက ဖဲဝတ်ရုံ မရမ်းရောင်ကြီး တလက်လက် တကားကားနဲ့ တီဗွီဖန်သားပြင်ပေါ်မှာ အဂင်္လီကန် ခရစ်ယာန်ဂိုဏ်း ကြီးရဲ့ သာသနာပိုင်ချုပ်ကြီးအဖြစ်နဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ သူတို့ ဂိုဏ်းက ဒီလို သာသနာပိုင်ချုပ် (၂၇) ပါး သာရှိတဲ့အနက်က သူက တစ်ပါး ဖြစ်သတဲ့။ ပြီးတော့ သိပ်မကြာလှသေးခင်ကတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး တမန်တော်အဖြစ် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့လည်း ကြားလိုက် ရသေးရဲ့။ ဒါကြောင့် သူ့သူငယ်ချင်း မောင်စွမ်းရည်က သူ့ကို ခြင်ကြီးပေါက်ြ တဲ့လေ။ အဲဒီခင်ကြီးပေါက်က ြဧည့်သည်ြ ဆိုတဲ့ ​ ြ လာရောက်ခိုနား သူပြန်သွားသော် ကိုင်းဖျားသိမ့်သိမ့် ခါသတည်း ြ ဆိုတဲ့ အဖွင့်ကဗျာပါ တဲ့ လှိုင်းပုတ်သံစာအုပ်ငယ်ကို ကိုင်စွဲပြီး ဘွားခနဲမြန်မာစာပေ လောကထဲ ပြန်ဝင်လာပြန်တယ်။ ဒီလိုဝင်လာတဲ့အခါ ခရစ်ယာန် တန်မဲ့ မြန်မာစာပေလောကကို ချောက်ချားသူဖြစ်လေသကောရယ် လို့ ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ကို ဘာသာပြန်တဲ့ ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်၊ အုတ်ခွက် ဘုရားများအကြောင်း ကျမ်းပြု ကျောက်စာဝန် ဦးမြ၊ မောင်ရင်မောင် မမယ်မ ဆိုတဲ့ ပထမဆုံး မြန်မာဝတ္ထုရေးတဲ့ ဂျိမ်းစ်လှကျော်၊ ဆရာကြီးပီမိုးနင်းတို့ဟာလည်း ခရစ်ယာန်တွေပါလို့ မောင်စွမ်းရည် က ခိုင်းနှိုင်းပြီး မန ္တလေးတက္ကသိုလ်မှာ ပထမဆုံး မြန်မာစာဂုဏ်ထူး ရဖူးတဲ့  မောင်ပေါက်စည်ကို  ပြန်လည်ပွဲထုတ်ပါတယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ မောင်ပေါက်စည်ပါပဲ။ သူ ၁၉၅၀ ခုနှစ်ကျော် ဟိုလွန်ခဲ့တဲ့နှစ် (၄၀) ကျော်က သူ့ကဗျာကလေးတွေကို ဦးလှ မှတ်မိဦးမှာပေါ့။ လွမ်းမောစရာလေးတွေလေ။ မင်းနေပြည် ဆိုတဲ့ သူ့ကဗျာလေးထဲမှာ ​ ြ တောင်ဆီကိုမျှော်ကြည့်တော့ ကြာအတိ အောင်ပင်လယ် တေးသံကကြွယ်။ နောက်ဆီဘက် နေအကွယ် ဖန်ချယ်တဲ့ပန်းချီကား။ မိုးခမောက်ရယ်နှင့် ဒိုးဒေါက်သံလွင်လွင်မို့ နွားအနှင် လူညိုချော တောရဲ့ဘသား။ မြောက်ဘက်ကို ရွေ့လှမ်းတော့ မင်းကွန်းတဲ့ကျောင်းဝိဟာ။ ရှေးခေတ်မြင် တိတ်အဟောင်း ခေါင်းလောင်းသံသာ။ မမင်းဖြူပါ ယူလာလို့ချိန်စက်။ မှန်မှန်ပြောပါမှ သဘောသာ ထိုအလေးကို တွေး၍မခက်။ မြို့ရိုးကို ဗဟိုထား ဇာအနား၊ ကျုံးရေယဉ် ပြာလဲ့လဲ့စင်။ တစ်ခေါက်တော့ လာစေချင် ခင်မင်တဲ့တေး။ ရွှေမန်းဆို တောင်ညိုရိပ်က ခေါ်ဖိတ်တယ်လေး။ ြ ဆိုတဲ့ ကဗျာကလေးမျိုး မြန ္တလေးတက္ကသိုလ်သို့ သမင်လည်ပြန်ြ ဆိုတဲ့ ​ ြ ထနောင်းရိပ်လည်း တိတ်ဆိတ်သာယာ ကြိုနေရှာလိမ့်။ ရေနီမြောင်းလည်း နှစ်ထောင်းဝမ်းသာ ခေါ်နေရှာလိမ့်။ အရှေ့ဘက်မူ စွင့်လူကြွကြွ၊ ရှမ်းရိုးမတည့်။ အနောက်ကမူ သုံးလူဘုန်းရှိ၊ မြတ်မုနိတည့်။ တောင်သို့ကြည့်မူ တရူဆွတ်ဖွယ်၊ အောင်ပင်လယ်တည့်။ မြောက်ဘက်မျှော်မူ ထီးဖြူအုပ်စိုး၊ ပျက်မြို့ရိုးတည့်။ သာစွလေ ဤမြေနက်သန်၊ မိခင်ထံမှ တစ်ရံတစ်ဆစ် အားမာန်ဖြစ်၏။ တိုင်းချစ်ပြည့်ဝန်၊ ထမ်းကျေပွန်ဖို့ တသွန်ကြိုးကုပ်၊ ကြက်ရဲသုတ်၍ ထုပ်ထုပ်ပိုက်ပိုက်၊ သံချွေးပြိုက်လည်း လွမ်းသိုက်မြုံသည်၊ ခိုင်ခိုင်ဖြီး။ ထနောင်းရိပ်လည်း တိတ်ဆိတ်သာယာ ကြိုနေရှာလိမ့်။ ရေနီမြောင်းလည်း နှစ်ထောင်းဝမ်းသာ၊ မျှော်နေရှာလိမ့်။ ြ တဲ့ ။ အဲဒီလို ကဗျာကလေးတွေ ရေးနေရာက ကဗျာလောက၊ စာလောကမှာ အပျောက်ကြီး ပျောက်သွားပြီး နှစ်ပေါင်း (၄၀) လောက်ကြာတော့မှ ပြန်ပေါ်လာပြန်တယ်။ ပေါ်လာတော့ သူ့ကဗျာက ​ အမေ မိခင်ကိုရှာ ရေဇလာမိုးမြေထိ။ အူဝဲညံ ငိုသံကြားမှ နားလည်ပါ၏။ တဲ့ ​ အဲဒါ အမေသို့ ခေါင်းစဉ်တပ်ထားပါတယ်။ ကျွန်မတို့ ငယ်ငယ်က ငြါမွေးဖူးမှ၊ ငါ့မိဘတို့၊ ငါလိုသည့်နှယ်၊ ချစ်ရှာတယ် ဟြု  ဆိုတဲ့ ကဗျာကလေး ကျောင်းသုံးမှာ ပါလို့ သင်ရပါကော။ သာသနာပိုင် မောင်ပေါက်စည်ရဲ့ ဟန်၊ သူ့ရဲ့ အတွေး၊ သူ့ရဲ့ အရေးကတော့ ဒီပုံစံတဲ့လေ။ ဒိန်ခဲမလို ​ ငါးပိသာ လိုသည် ရှိသည် ရှားသည် ရှားသော်လည်း ရှိ ငါးပိကိုစား အားရှိ၏။ တဲ့ ​ ဒါကြောင့် ဦးလှကို သတိရတာ၊ အသစ်တဖန် ပြန်လည် ရှင်သန်လာတဲ့ မောင်ပေါက်စည်ကို ဦးလှများရှိရင် ဘာပြောမှာပါလိမ့်လို့။ ဦးလှ မရှိတော့မှ ဖြစ်လာတာတွေကို ဦးလှ သိစေချင်စမ်းတာတွေ အများကြီး။ မြင်စေချင်စမ်းတာတွေလည်း အများကြီး၊ မမြင်ရ၊ မသိရ၊ မကြုံရတာပဲ ကောင်းပါတယ်လေ ဆိုတာတွေလည်း အများကြီး။ ဦးလှမရှိတော့တာ (၁၄) နှစ်ကျော်ပြီလေ။ လူထုဒေါ်အမာ ဗမာလူမျိုးနဲ့ လက်ဝှေ့အားကစား လူမျိုးတိုင်းမှာ ကိုယ်ပိုင်စရိုက်လက္ခဏာတွေ ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ ဗမာလူမျိုးတွေမှာလည်း ဗမာ့စရိုက်လက္ခဏာများ သီးသီးခြားခြား ရှိပါတယ်။ အဲဒီ ဗမာ့စရိုက်နဲ့ လက်ဝှေ့အားကစားနဲ့ လိုက်ဖက်မှု ရှိ ​ မရှိ ကြည့်လိုက်တော့ ​ ဗမာက လူမျိုးအနေနဲ့ အကင်းပါးတယ်။ ဘာကိုပဲသင်သင် တတ်လွယ်၊ သိလွယ်၊ မြင်လွယ်တယ်။ တောထဲက ကျောင်းမနေဘူးတဲ့ ကလေးဖြစ်ပစေ သင်ပြပေးရင် တတ်သိလာတယ်။ ဗမာက ဖြတ်လတ်တယ်၊ နည်းနည်းပျင်းတယ်၊ နို့ပေမယ့် ပျင်းရိမှုကို အသိက တိုက်ဖျက်နိုင်တယ်။ ပြီးတော့ စိတ်ရှည်တဲ့အမျိုးနဲ့ စိတ်တိုတဲ့အမျိုးရယ်လို့ နှစ်မျိုးနှစ်စားရှိရာမှာ ကျွန်မတို့လူမျိုးက စိတ်မတိုတတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် စိတ်အရှည်စားကြီးတော့လည်း မဟုတ်ဘူး။ အနိဏ္ဌာရုံကိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိသာ ခံနိုင်ရည်ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့လူမျိုးက တစ်ဖက်သားကို သနားတတ်တယ်။ မေတ္တာဂရုဏာ ထားလေ့ရှိတယ်။ အလကား မရက်စက်ပါဘူး။ ရက်စက်တယ်ဆိုတာ လူမျိုးရဲ့စရိုက် မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် မဟုတ်မခံစိတ်တော့ ရှိတယ်။ ဟောခနဲ ဒိုင်းခနဲ စိတ်ထွက်တတ်တယ်။ ပြီးတော့ ပြေလွယ် ပျောက်လွယ်တယ်၊ မေ့မေ့ပျောက်ပျောက် အရှိလွယ်ဆုံးလူမျိုး၊ ခွင့်လွှတ်မှုလည်း အမြဲတမ်းရှိတဲ့လူမျိုး၊ တစ်သက်လုံး မမေ့နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ ခါးသီးတဲ့ မုန်းတီးမှုနဲ့ အာဃာတလည်း နည်းပါတယ်။ ဗမာမှာ ဇွဲမရှိဘူး ဆိုတာကတော့ ပြောစမှတ်ကြီးတစ်ရပ်ပဲ။ နို့ပေမယ့် မွေးယူလို့ရ၊ ပြင်ယူလို့ရပါတယ်။ အဲဒီလို လူမျိုးနဲ့ လက်ဝှေ့ဆိုတဲ့ အားကစားနဲ့ ဘယ်လိုနေမလဲလို့ ဖက်စပ်ကြည့်တဲ့အခါ ​ မြန်မာနိုင်ငံက လူငယ်လူရွယ်တွေကို လက်ဝှေ့အားကစား ကျကျနန သွင်းပေးခဲ့တဲ့ ဆရာကြီး ဦးရာဇတ်ကို ပထမဆုံး သတိရပြီးမှ ဆရာကြီး လက်ဝှေ့နဲ့ပတ်သက်လို့ သင်ကြား ဆုံးမခဲ့တာတွေကို သွားပြီးကြားယောင်မိလို့ တချို့ပြန်ပြောပါရစေ။ မင်းတို့ လက်ဝှေ့အားကစားဆိုတာ အားနည်းသူကို အားကြီးသူက အနိုင်ကျင့်မှုမျိုးကို ရှုတ်ချတဲ့ အားကစား၊ ပြီးတော့ အားကစားထဲမှာ ရိုးသားမှုနဲ့ သန့်ရှင်းမှု အရှိရဆုံး အားကစား၊ ခံနိုင်ရည်နဲ့ ဇွဲက အဆုံးအဖြတ်ပေးတဲ့ အားကစားမို့ ခံနိုင်ရည်ကိုလည်း မွေးပါ၊ ဇွဲကိုလည်း မွေးပါ။ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ယှဉ်ပြိုင် ထိုးသတ်တယ် ဆိုပေမယ့် ကိုယ်အလေးချိန်တူမှ ထိုးခွင့်ပြုတာ၊ အင်တူ အားတူချင်း ယောကျ်ားကောင်းပီပီ သတ္တိနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ရတဲ့ အားကစား၊ ဒီအချက်တွေက လက်ဝှေ့ရဲ့ အရေးအပါဆုံး အချက်တွေပဲ။ လက်ဝှေ့ထိုးတယ်ဆိုတာ စင်မြင့်ပေါ်တက်သွားတုန်းကတော့ ငါက တစ်ဖက်သားကို ဘယ်လို ထိုးလိုက်မယ် ဆိုပြီး တက်လာတာပဲ။ ဒါပေမယ့် ယှဉ်မိကြတော့ သူထိုးတဲ့လက်သီးတွေကို ကိုယ်က ဘယ်လို ကိုယ့်မထိအောင် ရှောင်ရမယ်၊ ကိုယ့်စတက်ပင် ( ခြေထောက် အနေအထား အပြောင်းအရွှေ့ ) နဲ့ ကိုယ့်ခါးပေါ်က အတိမ်းအလှည့်က တစ်ဖက်လူရဲ့ လက်သီးကို ဘယ်လိုလွှဲချော်စေနိုင်မယ် ဆိုတာကို သိပြီး လျင်ရမယ်၊ အကွက် မြင်ရမယ်။ ပြီးတော့ တစ်ဖက်လူ ဘယ်အချိန်၊ ဘယ်အနေအထား၊ ဘယ်အကွက်မှာ လစ်သလဲ၊ ဟာသလဲ အဲဒါကို အလစ်မပေးဘဲ ကိုယ်က အသုံးချနိုင်လိုက်ရတယ်။ ကိုယ့်ထိမိရင် ကြောက်လို့ထွက်ပြေးဖို့ စိတ်မကူးပါနဲ့၊ မင်းစိတ်ကူးတဲ့အချိန် ပရိသတ်က မင်းကြောက်နေပြီဆိုတာကို မင်းထက် စောသိတယ်။ သတ္တိမပြည့်စုံသေးရင် တက်ကိုမလာခဲ့နဲ့။ ယှဉ်ဝံ့တယ်ဆိုမှ လာခဲ့။ တစ်ဖက်သားက နတ်သားလည်းမဟုတ်ဘူး၊ ဘီလူးလည်းမဟုတ်ဘူး၊ မင်းလိုလူပဲ၊ မင်းလို လေ့ကျင့်ထားတာပဲ၊ ဘာကြောက်ရမှာလဲ ရဲရဲသာ ထိုး။ ဘောက်ဆင် ဆိုတာ အင်မတန် လျင်ရတယ်၊ စက္ကန့်ဝက်မရှိခင်မှာ တစ်စုံတစ်ရာကို ဆုံးဖြတ်စရာရှိရင် ဆုံးဖြတ်လိုက်။ စဉ်းစားနေဖို့ တွေဝေနေဖို့ အချိန်မရဘူး။ အဲဒီအခြေအနေသစ်မှာ မင်းဆုံးဖြတ်ချက်က မင်းအဖို့ သေရေးရှင်ရေး၊ ဒါကို အမြဲတမ်း သတိရှိနေပါ။ ပြီးတော့ သေ မြေကြီး၊ ရှင် ရွှေထီးနော်။ လို့လည်း ဆုံးမသေးတယ်။ ဆရာကြီးက သူ့တပည့်ကျောင်းသားတွေကို သိပ်ပြီး ယောကျ်ားကောင်း ပီသစေချင်တယ်၊ သတ္တိ ဗျတ္တိ တကယ်ရှိစေချင်တယ်။ အားမတန်တဲ့လူကို အနိုင်ကျင့်မယ့် လူယုတ်မာမျိုး ဖြစ်သွားမှာကိုလည်း သိပ်စိုးရိမ်ရှာတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ကျောင်းနေတဲ့ ခေတ်တုန်းက မန ္တလေးမှာ ဘယ်ကျောင်းမှာမှ သင်မပေးတဲ့ လက်ဝှေ့အားကစားကို ဆရာကြီး ဦးရာဇတ်က သူ့ ဗဟိုအမျိုးသား နေရှင်နယ်အထက်တန်းကျောင်းမှာ သင်ပေးခဲ့တယ်လေ။ ဆရာကြီး ရှင်သန်စေချင်တဲ့ အသန့်ရှင်းဆုံး အားကစားစိတ်ဓာတ်၊ ကျွန်မတို့လူငယ်တွေထဲ အမြဲတမ်း ရှင်သန်ကြီးထွားနေပါစေ။ လူထု ဒေါ်အမာ ဟို လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ တုန်းက မန ္တလေး ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းကြီးက ရာပြည့်ပွဲကြီး ကျင်းပတော့မှာဆိုတော့ အသင်းကြီး နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ လောက်တုန်းက ဘာ့ကြောင့် တည်ထောင် ပေါ်ပေါက်လာရတယ်။ အဲဒီတုန်းက မန ္တလေး သာသနာရဲ့အခြေအနေ ဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတာ နည်းနည်း ခန့်မှန်းကြည့်ရရင် စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းမှာပါ။ ၁၃၅၈ ခုနှစ် ​ ၁၉၉၆ ခုနှစ် ဆိုတာ မြန်မာမင်း ပါတော်မူတာ နှစ်ပေါင်း (၁၁၁) နှစ် ရှိပြီဖြစ်တဲ့နှစ်ပါကလား။ နယ်ချဲ့သမားက မြန်မာမင်းကိုဖမ်းပြီး အိန္ဒိယကို ခေါ်ယူသွားတဲ့အခါတုန်းက အထက်မြန်မာနိုင်ငံကိုပါ ပိပိစီးစီး အုပ်ချုပ်ဖို့ မြန်မာမင်းများရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးယန ္တရားကြီးက အုပ်စိုးသူလူတန်းစားတွေ နေထိုင်တဲ့ နန်းမြို့ကြီးကို ပထမဆုံး ရှင်းပစ်လိုက်ပါသတဲ့။ ကျုံးကြီးပတ်လည်ဝိုင်းပြီး အုတ်မြို့ရိုးကြီးလေးဘက် အခိုင်အလုံ ကာရံထားတဲ့ ဝင်းကြီးကို နန်းမြို့လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီနန်းမြို့ကြီးထဲမှာ ဘုရင်၊ မိဖုရားနဲ့ သားတော်၊ သမီးတော်များ နေထိုင်တဲ့ နန်းဆောင်များအပြင် မှူးကြီးမတ်ရာ သေနာပတိများနေတဲ့ အိမ်တော် ဝင်းတော်များလည်း ရှိပါတယ်။ အဲဒါတွေကို နယ်ချဲ့ ပြည်သိမ်းတပ်များက နြန်းမြို့တွင်း နေထိုင်သူတွေအားလုံး မြို့ပြင်ထွက်ကြ၊ ရွှေ့ပြောင်းခ စားရိတ် တစ်အိမ်ထောင်လျှင် ၁၅ိ/​ စီ ထုတ်ယူကြြ လို့ အမိန့်ပေးပြီး ချက်ချင်း မြို့ပြင်ထွက်ခိုင်းလိုက်ပါသတဲ့။ ပြီးတော့ နန်းမြို့တွင်း ဧရိယာကြီးတစ်ခုလုံးကို ငြ်္ာံနတုနမနေတ အရော ကန်တိုမင်တပ်နယ်မြြေ လို့ သတ်မှတ်ပြီး၊ အရပ်သားအားလုံးရဲ့ ဝင်ထွက်ခွင့်ကို ပိတ်ပင်ပစ်လိုက်ပြီး စစ်တပ်တွေ အပြည့်ချထားလိုက်ပါသတဲ့။ ပြီးတော့ မန ္တလေးမြို့ကို အပေါ်စီးက မြင်လို့ရတဲ့ မန ္တလေးတောင်ကိုလည်း တပ်တွေက သိမ်းယူပြီး မန ္တလေးတောင်ခြေ အားလုံးမှာလည်း စစ်တပ်တွေ ချရပ်ထားလိုက်ပါတော့တယ်။ မန ္တလေးတောင် ဆိုတာက မန ္တလေးမြို့ရဲ့ အရှေ့မြောက်ထိပ်မှာ မြို့ထက် ပေ ၅၀၀ ကျော် အမြင့်ရှိတဲ့ တောင် ဖြစ်လေတော့ မြို့ကို စီးထားသလိုမို့ စစ်ရေးစစ်ရာအတွက် အရေးပါတဲ့အပြင် မန ္တလေးမြို့သူ၊ မြို့သားတွေအတွက် စိတ်ဓာတ်ရေးရာမှာလည်း အရေးပါပါတယ်။ မန ္တလေးမြို့ရဲ့ သမိုင်းက ဂေါတမဘုရားရှင် ကြွလာတဲ့အခါ မန ္တလေးတောင်မှာနေတဲ့ စန္ဒမုခီ ဘီလူးမက ဘုရားကို လှူဒါန်းစရာ မလွယ်တာနဲ့ သူ့ဝတ်ပန်းစုံကိုဖြတ်ပြီးလှူတော့ ဘုရားရှင်က ဒီဘီလူးမဟာ သာသနာနှစ် ၂၄၀၀ ရောက်တဲ့အခါ ဒီဒေသမှာ သာသနာပြုမင်းတစ်ပါး ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ဗျာဒိတ်ကြားခဲ့ပါသတဲ့။ ဒါကြောင့် မန ္တလေးမြို့ရဲ့ အရှေ့ထိပ် မြို့ရိုးကြီးနဲ့တန်းနေတဲ့ နေရာကို အရပ်တော် ၁၈ တောင်ရှိတဲ့ ဘုရားရပ်တော်မူ ဆင်းတုတော်ကြီးက လက်ညိုးညွှန်နေတဲ့ ဗြျာဒိတ်ပေးကိုယ်တော်ကြီးြ ကို တောင်ပေါ်မှာ တည်ထားကိုးကွယ်ထားပါတယ်။ ပြည်သိမ်းတပ်တွေက မန ္တလေးတောင်နဲ့တကွ ဘုရင်မင်းရဲ့ ကျောင်းကန်ဘုရားတွေ ပတ်ခြာဝိုင်းနေတဲ့ တောင်ခြေမှာ အားလုံး ချရပ် တပ်စွဲထားလိုက်ပါတယ်။ ပြီးတော့ စြစ်ဦးဘီလူးြ ဆိုတဲ့ စကားနဲ့အညီ အားလုံး ကြမ်းကြမ်းရမ်းရမ်းဆက်ဆံ လုယက်ယူငင်ကြပါတယ်။ မန ္တလေးတောင်ခြေမှာ ကုသိုလ်တော်ဘုရားလို့ လူတွေကခေါ်တဲ့ မင်းတုန်းမင်းကြီးရဲ့ တစ်ဆူတည်းသော ကုသိုလ်စေတီတော်၊ လောကမာရဇိန်နဲ့ တစ်ကျောင်းတည်းသော ကျောင်းတော် မဟာအတုလဝေယံ ခေါ် အတုမရှိကျောင်းတော်ကြီး ရှိပါတယ်။ ဒီဘုရားနဲ့ ဒီကျောင်းတော်ကြီးထဲမှာလည်း စစ်တပ်တွေ ချရပ်ထားတာမို့ အရပ်သား မဝင်ရပါဘူး။ နို့ပေမယ့် ဘုရားကျောင်းကန်တွေထဲမှာ စစ်သား တွေ ထင်တိုင်းဖျက်ဆီးယူငင်နေကြတယ်လို့တော့ လူတွေက သတင်းတွေကြားနေကြတယ်။ ဒါကြောင့် ရန်ကုန်ကလာတဲ့ အမှုထမ်းတစ်ဦးက ဝိတိုရိယဘုရင်မက သူတစ်ပါးဘာသာကို မဖျက်ဆီးရလို့ အမိန့်ထုတ်ထားတယ်လို့ သိရတယ်၊ ကျောင်းကန်ဘုရားတွေကို တိုင်းသူပြည်သားတွေ လက် ပြန်အပ်ဖို့ အသနားခံစာ တင်ရရင်ကောင်းမယ်လို့ အကြံပြုတာနဲ့ ဘုရင်မဆီ စာတင်ကြသတဲ့။ တင်စာအရ ပထမဆုံး ကုသိုလ်တော်ဘုရားထဲမှာ ချရပ်ထားတဲ့တပ်တွေ ထွက်ပေးလို့ ကုသိုလ်တော်ဘုရားကို ပထမဆုံး ဆွမ်းတော်ကြီး ကပ်လှူပွဲကို ၁၂၅၂ ခုနှစ်မှာ ကျင်းပရတယ်။ ၅  နှစ်အကြာမှာပေါ့။ ပွဲကျင်းပဖို့ အရပ်သူ၊ အရပ်သားတွေ ဘုရားကြီးထဲ ဝင်ကြတော့ တပ်တွေမရှိတော့ဘူးဆိုပေမယ့် လား လား လုယက်ယူငင်သွားလိုက်ကြတာ ကုန်ပါရောလား။ ကုသိုလ်တော်ဘုရားဟာ မြို့တော် နန်းတော်တည်တော့ တပြိုင်နက်တည်း ပန္နက်ရိုက် တည်ဆောက်တဲ့ စေတီတော် မင်းတုန်းဘုရင်ကြီးရဲ့ အလှူတော်အဖြစ်နဲ့ တစ်ဆူတည်းသော စေတီတော်မို့ လှူဒါန်းထားတာတွေက တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်ခဲ့ဘူး။ နို့ပေမယ့် စေတီတစ်ဆူလုံး ရစရာမရှိ ဖျက်ဆီးယူငင်သွားကြပြီလေ။ ယူသွားလိုက်ကြတာ ရွှေ၊ ငွေ အဖိုးတန် မဆိုထားပါနဲ့ ဘုရားရင်ပြင်တော်မှာ ခင်းထားတဲ့ ဖက်မြေမှန်မြေ အီတာလျံမှန်အုတ်အချပ်တွေကိုတောင်ခွါယူသွားတယ်။ ကျောက်စာဂူ ၇၃၀ က ထီးတွေမှာ ၉  လုံးစီ တပ်ဆင်ထားတဲ့ ကြေးဆည်းလည်း ၆၅၇၀ ကိုလည်း တစ်လုံးမကျန် ဖြုတ်ယူ သွားကြတယ်။ စေတီတော်ကြီးက ထီးကိုဆိုရင် အောက်ချပြီး ရွှေတွေ အပြားခတ် ကပ်ထားတာကို ဖြုတခွါယူတယ်။ ငှက်မြတ်နား၊ စိန်ဖူးနဲ့ ချယားသီးမှာ စီချယ်ထားတဲ့ ကျောက်သံပတ္တမြားတွေကိုလည်း အားလုံးဖြုတ်ယူပြီး သံကိုင်းချည်း ချန်ထားခဲ့တယ်။ အဖိုး ၂ သိန်းကျော်တန် စိန်ထီးဖြူ၊ အဖိုး ၁  သိန်းကျော်တန် ဗြဟ္မာဥက္ကဌ်၊ သုံးသိန်းကျော်တန် ဗြဟ္မာ့တန်ဆာ စတဲ့ ပစ္စည်းတွေကိုလည်း အားလုံး ယူသွားကြတဲ့အပြင် ရွှေ ၃၅  ပိဿာကုန်ချထားတဲ့ ဘုရားက ရွှေတွေကိုလည်း အားလုံး ပွတ်ယူသွားကြတာတဲ့။ ကုသိုလ်တော်ထဲကတပ်တွေ ထွက်ပေးပေမယ့် မျက်နှာချင်းဆိုင်မှာရှိတဲ့ အတုမရှိကျောင်းတော်ကြီးထဲမှာတော့ တပ်တွေက ရှိနေဆဲပါ။ အတုမရှိကျောင်းတော်ကြီးဆိုတာက မင်းတုန်းမင်းကြီးရဲ့ အလှူတော်အဖြစ်နဲ့ရှိတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ကျောင်းတော်ကြီးပါ။ ဒီကျောင်းကြီးကို မင်းတုန်းမင်းကြီးက ဘုရားရှင် သီတင်းသုံးရာကျောင်းတော် ကြီးအဖြစ် တည်ဆောက်လိုတယ်လို့ မိန့်တော်မူပြီး ကျွန်မတို့က ရွှေပြည်မင်းကြီးလို့ခေါ်တဲ့ ရွှေပြည်ဝန်ကြီး ယောအတွင်းဝန်ဦးဘိုးလှိုင် အား ဒီကျောင်းတော်ကြီးကို အတင့်တယ်ဆုံး၊ အခမ်းနားဆုံး၊ အကြီးကျယ်ဆုံးဖြစ်အောင် ရွှေပြည်ဝန်ကြီးကိုယ်တိုင် ကြီးကြပ် ဆောက်လုပ်ပါလို့ တာဝန်ပေးပြီး ဆောက်လုပ်ခဲ့စေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျောင်းတော်ကြီးဟာ သစ်သားများနဲ့ သစ်သားပန်းပုလက်ရာများသာမက ပန်းရန်များနဲ့ ပန်းရန်လက်ရာ အနုစိပ်တွေလည်း ပါပြီး ဘုံ ၅ ဆင့်ရှိတဲ့ ၅ ထပ်ကျောင်းတော်ကြီးပါ။ ဒီကျောင်းကြီးမှာ အမြင့်ပေ ၉၅ ရှိတဲ့ ပထမတန်းကျွန်းသားတိုင်ချည်း ၂၄၆ လုံးနဲ့ ဆောက်လုပ်ထားတာပါ။ ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ သိမီတဲ့ မိဖုရားခေါင်ရဲ့ မြတောင်ရွှေကျောင်းကြီးလို အတွင်းက ရွှေပိန်းချကျောင်းတော်ကြီး ဖြစ်ပါသတဲ့။ ရွှေပြည်မင်းကြီးက ၁၈  နှစ်တိုင်တိုင် အချိန်ယူပြီး အနုစိတ် ခြယ်သဆောက်လုပ်တာမို့ ၁၂၂၁ ခုနှစ်ကဆောက်တဲ့ မဟာ အတုလဝေယန်ကျောင်းတော်ကြီးဟာ ၁၂၃၉ နှစ်မှာမှ အပြီးသတ်ပါသတဲ့။ ဘုံ ၅ ဆင့်နဲ့ အတုမရှိကျောင်းတော်ကြီးမှာ တန်ဖိုးအများဆုံးနေရာကတော့ ဘုရားဆောင်ကြီးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘုရားဆောင်ကြီးထဲမှာ ဗောဓိသားရုပပွါးတော်တစ်ဆူနဲ့ ဝတ်လဲတော် မံဘုရားတစ်ဆူ ရှိပါတယ်။ ဝတ်လဲတော်မံဘုရား ဆိုတာ ရိုးရိုးမံဘုရားများလို လွှာစာနဲ့ သစ်စေးနဲ့ မံတာမဟုတ်ဘူး၊ ဘုရင့်ဝတ်လဲတော်တွေကို ပြာချပြီး မံတာ၊ ဝတ်လဲတော် ဆိုတာ ရွှေချည် ငွေချည်အစစ်တွေနဲ့ ရက်တာမို့ ရွှေပြာ ငွေပြာတွေနဲ့ မံတဲ့မံဘုရား။ ပြီးတော့ မြန်မာ့နန်းတွင်းမှာ ဒုတိယအကြီးဆုံး စိန်ကြီးဖြစ်တဲ့ ရတီ ၁၀၀ ကျော်ရှိ မြဟာစိန်တော်ကလေးြ ကို ဥဏ္ဏာလုံမွေရှင်တော်မှာ ကပ်လှူထားတာ။ ပြီးတော့ ဘုရားရှင်တို့ အသုံးအဆောင် သောက်တော်ရေ၊ သုံးတော်ရေ၊ ဆွမ်းခွက်၊ ကွမ်းခွက်မှအစ အားလုံး ရွှေခွက် ငွေခွက်တွေချည်း လှူတန်းထားတဲ့ ဘုရားဆောင်။ ဒီဘုရားဆောင်မျိုးရှိတဲ့ အတုမရှိကျောင်းတော်ကြီးဟာ ကျောင်းကြီးပတ်ဝန်းကျင်မှာ စစ်တပ်တွေ ချရပ်ထားရာက ၁၂၅၄ ခုနှစ် မှာ မီးသင့်လောင်လို့ ပြာကျသွားရပါတယ်။ ဘုရားမီးပူဇော်ရာက မတော်တဆလောင်တာလို့ ဆိုပေမယ့် ဒီစကားကို လူတွေက မယုံကြပါဘူး။ အတုမရှိကျောင်းတော်ကြီးနောက်မှာလည်း တခြားဘုန်းကြီးကျောင်းတွေ အများအပြား မီးလောင်ကြပါသေးတယ်။ ဒီကိစ္စတွေဖြစ်နေတဲ့အခါ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် မြန်မာတွေရဲ့ စိတ်မှာ အဖက်ဖက်က ယူကြုံးမရဖြစ်ရတယ်။ ဒါကို ဗြိတိသျှအစိုးရက ရိပ်မိတယ်ထင်ပါရဲ့။ ၁၂၅၇ ခုနှစ်မှာ မြန်မာဘုရင်များ လက်ထက်မှာကကဲ့သို့ ပထမပြန် စာပြန်ပွဲများ ကျင်းပနိုင်ရန် အစိုးရပထမပြန် ကော်မတီကို ဖွဲ့စည်းပေးတယ်ဆိုပြီး သံဃာတွေ ပထမငယ်၊ ပထမလတ်၊ ပထမကြီးစာမေးပွဲများ ဖြေဆိုဖို့ စတင်စီစဉ်ပါသတဲ့။ ၁၂၆၀ ခုနှစ်ရောက်တော့ ပြရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းြ ဆိုပြီး မန ္တလေးမှာ သံဃာတော်များအတွက် ဖွဲ့စည်းတဲ့အသင်းကြီး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါတော့တယ်။ ဒီအသင်း ဘာ့ကြောင့် ဖွဲ့စည်းရတယ်ဆိုတဲ့ အသင်းအတ္ထုပ္ပတ္တိစာစောင်မှာ ​ မြာရ်အောင်ရတနာစေတီတော်ဒါယကာ သီပေါမင်းတရား နန်းစံ (၇) နှစ် သက္ကရာဇ် ၁၂၄၇ ခု၊ တန်ဆောင်မုန်းလတွင် မြန်မာတို့ ဦးစွန်းဖြစ်သော မင်းမိဖုရား (၂) ပါးသည် ထီးနန်းဆုံးပါးသော သခင်္ါရသဘောကို မလွန်ဆန်နိုင်သဖြင့် ကုလားနိုင်ငံ ရတနာဂီရိကျွန်းသို့ ကြွယွန်း စံမြန်းတော်မူရလေသည်။ ထိုစဉ်အခါ တိုင်းရေးပြည်ရေး မသာယာဘဲ မြန်မာများ ထိပ်ထက်၌ မြွေဆိပ်တက်၊ မီးလောင်၊ သာသနာတော်အရောင်မှေး၊ ထောက်ပံ့ပြုစုမည့် ဒါယကာ ကင်းဝေး၊ မိစ္ဆာမင်းတို့၏ ရန်ဘေးကိုလည်း မတွေးတတ် မမြင်နိုင်၊ ပြည့်မဏ္ဍိုင်ပြိုကွဲ၍၊ ဝမ်းနည်းစိုးရိမ်၊ မြန်မာတို့ တံခိုးမှိန်သော အချိန်အခါကြီးသို့ ကျရောက်လေတော့သည်။ မင်းတုန်းမင်းတရားကြီး ကောင်းမှုတော်ဖြစ်သော အတုမရှိ ကျောင်းတော်ကြီမှစ၍ ကျောင်းတိုက်ပေါင်းများစွာ မီးဘေးသင့် ပျက်စီးကြသဖြင့် သံဃာတော်အရှင်မြတ်များ ငြိုငြင်စိတ်ဒုက္ပွါးလျက် တိုင်းတစ်ပါးသားမိစ္ဆာမင်းများလက်ချက်၊ သာသနာတော်ကို ပျက်စီးအောင် ဖျက်ဆီးခြင်းပြုသည်သာမက၊ မြန်မာတို့ ယဉ်ကျေးမှုဖြစ်သော အနုပညာ များကိုပါ ကမ္ဘာက မသိရလေအောင် အမြစ်ဖြတ် ဖုံးကွယ်စေလို၍ ကျောင်းတိုက်တွေ မီးသဂြင်္ိုဟ်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟူသော သံသယများနှင့် အရပ်တစ်ပါးသို့ ကြွသွား သီတင်းသုံးတော်မူနေကြလေသည်။ မင်းညီမင်းသား၊ မှူးကြီးမတ်ငယ်၊ သူကြွယ်သူဌေး စသည်တို့သည်လည်း မိမိတို့၏ အသက်စည်းစိမ်တို့ကို စောင့်ရှောက် ထိန်းသိမ်းကြရသောအချိန်ဖြစ်၍ ယုံကြည်လေးမြတ် ဆည်းကပ်ကိုးကွယ်သော သာသနာတော်ကြီးကို စိတ်အားထက်သန်စွာ ပြုစုဖို့ အခွင့်မရဘဲ ဖြစ်ကြလေသည်။ ဆရာတော်ကြီးများအချို့ စိတ်မချမ်းသာဘဲ တောရွာကျေးလက်သို့ ကြွထွက်သွားတော်မူလျှင် မှီရာတပည့်သား စာသင်ငယ်ပုဂ္ဂိုလ်များမှာ အားထားမှီခိုစရာမရှိသဖြင့် အသီးသီး မိမိတို့နှစ်သက်ရာဌာနသို့ ကြွသွားကြလေသည်။ ရတနာပုံမြို့တော်ကြီးမှာ တစ်နေ့တခြား ရဟန်းတော်၊ သံဃာတော် နည်းပါးခြင်း ဖြစ်ရလေသည်။ ဖော်ပြခဲ့သော ကာလပျက်၊ ခေတ်ပျက် ဝိပတ္တိစက်အတွင်းမှာ မိမိတို့၏ စည်းစိမ်အသက် ငဲ့ကွက်ထောက်ထားသဖြင့် ကျရောက်မည့် အန ္တရာယ်များကို တတ်အားသမျှ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်နေရသော်လည်း သာသနာတော်၏အရေးကို တွေးမိတိုင်း တွေးမိတိုင်း ဒေါမနဿလှိုင်း အဟုန်တို့ဖြင့် ရိုက်ခတ်တုန်လှုပ်လျက် သောကစုံရေယဉ်ကြော၌ မျောနေကြရသည်မှာ (၁၃) နှစ်မျှ ကြာ ရှိလာလေသည်။ြ လို့ အဲဒီတုန်းက အခြေအနေကို ရေးသား ဖော်ပြထားပါတယ်။ ပြီးတော့မှ လူတွေဘယ်လောက်ဒုက္ခရောက်ရောက်၊ ဘုရားရှင်ရဲ့ ပရိယတ္တိသြဝါဒများ မပျောက်ပျက်ရအောင် ထိန်းသိမ်းရေးက ပိုပိုအရေးကြီးလာလို့ လူဒါယကာများက မန ္တလေးမြို့မှာ ကျန်သလောက် ကျန်ရှိနေသေးတဲ့ ကျမ်းတတ်ပုဂ္ဂိုလ်အကျော် ဆရာတော်ကြီးများနဲ့ လျှောက်ထား တိုင်ပင်ပြီး ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းကို ၁၂၆၀ ခုနှစ်မှာ စတင်တည်ထောင်ကြပါသတဲ့။ ဒီအသင်းကြီးပေါ်ပေါက်လာအောင် ဦးစီးခေါင်းဆောင်ပြုတဲ့ မြို့မိမြို့ဘ (၁၂) ဦးကတော့ ၁။ မန ္တလေးမြို့၊ ဆိုင်းတန်းရပ်၊ ပွဲစားကြီး ဦးထွန်း ၂။ ဟော်ကုန်းရပ်၊ အရေးပိုင်ရုံးစာရေးကြီး ဦးခင် ၃။ သရက်တော၊ ဝါးတန်းရပ်၊ ပွဲစားကြီး ဦးသာပေါ ၄။ အုတ်တန်းရပ်၊ ပွဲစားကြီး ဦးကျော်ဇံ ၅။ ဂုန ္တန်ရပ်၊ ဂရန်ရုံးစာရေးကြီး ဦးကျော်ဇော ၆။ ရသာတန်းရပ်၊ သကင်္န်းကုန်သည်ကြီး ဦးဘိုးရင် ၇။ ရသာတန်းရပ်၊ ရွှေကျောက်ကုန်သည်ကြီး ဦးသက် ၈။ ရသာတန်းရပ်၊ ရွှေကျောက်ကုန်သည်ကြီး ဦးကျောက်နီ ၉။ ဆေးရိုးဝင်းရပ်၊ ကုန်သည်ကြီး ဦးဖြိုးအောင် (ကျွန်မရဲ့အဘိုး) ၁၀။ ဂုန ္တန်ဆေးရိုးဝင်း ပိုးကုန်သည် ဦးတုတ် ၁၁။ ရသာတန်းရပ်၊ ပရိက္ခရာကုန်သည် ဦးစု ၁၂။ ရသာတန်းရပ် ကုန်သည် ဦးဖော့ တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။ ဒီမြို့မိမြို့ဘတွေက ​ (၁) မိုးတားသာသနာပိုင် (၂) မိုင်းခိုင်းဆရာတော် (၃) မိုးကောင်းတိုက်ဆရာတော် (၄) တောင်ပြင် ဒက္ခိဏာရာမဘုရားကြီးတိုက်ဆရာတော်ဦးအာစရနဲ့ (၅) ဆရာတော်ဦးရန်ကုန် (၆) ကင်းမင်းကြီးတိုက်ဆရာတော်ဦးဓမ္မာဘိဝံသ (၇) မဟာဝိသုဒ္ဓါရာမဆရာတော် (၈) တုတ်လန်းဆရာတော် (၉) တောင်ခွင်ဆရာတော် (၁၀) လကင်္ာရာမဆရာတော်ဦးနန္ဒ (၁၁) ကျောက်ပန်းတောင်းဆရာတော် (၁၂) အကောက်ဝန်ဆရာတော် (၁၃) အနောက်တိုက်တော်တိုက်အုပ်ဆရာတော် (၁၄) အလ္လကပ္ပတိုက် မြို့သာဆရာတော် (၁၅) မောက်ကျိုးဆရာတော် (၁၆) ပေါင်းတောင်ကူးဆရာတော် (၁၇) ဘေးမဲ့ဆရာတော်ဦးရေဝတ (၁၈) ခေမာသီဝံ ဆရာတော်ကြီးများ အပါအဝင် စာချဆရာတော်ကြီးတွေကို သာသနာ့ဒါယကာမရှိတော့လင့် ကစား ရပ်သူရွာသားများအနေနဲ့ တတ်အား သမျှ ဆွမ်းကွမ်းပြည့်စုံရေးကို ကြိုးပမ်းပါမယ်။ ဆရာတော်ကြီးများကလည်း ပရိယတ္တိဘက်က မယုတ်မလျော့ရအောင် ရဟန်းသံဃာငယ်များကို ဆက်လက်သင်ကြား ပြသ ဆုံးမပေးပါလို့ လျှောက်ထားပြီး ဆွမ်းဆန် ဆွမ်းဟင်းလျာများ ဆေးများ လစဉ်လှူဒါန်းတယ်။ ကျောင်းပျက်ရင်၊ သကင်္န်းလိုရင် သပိတ်စတဲ့ အသုံးအဆောင်ချို့တဲ့ရင် ချို့တဲ့တဲ့ ရဟန်းများကို လှူဒါန်းကြပါသတဲ့။ အဲဒီလို ဆရာတော်၊ သံဃာတော်ကြီးများကို စာသင်စာချ မပျက်ရအောင် တစ်ဘက်ကလှူဒါန်းထောက်ပံ့ရင်း ပရိယတ္တိမှာ ထူးချွန်တဲ့ရဟန်းသံဃာများအတွက်လည်း သြကျသီဟစာမေးပြွဲ လို့ သာသနာမှာ ထင်ရှားကျော်ကြားလာတဲ့ ပရိယတ္တိစာမေးပွဲများကို ၁၂၆၅ ခုနှစ်ကစပြီး အသင်းကြီးက ကျင်းပပေးပါတော့တယ်။ ကျွန်မတို့ဗုဒ္ဓဘာသာ ရဟန်းများ ပရိယတ္တိစာပေသင်ကြားရာမှာ အစိုးရပထမပြန်စာမေးပွဲ၊ စေတီယဂင်္ဏစာပြန်ပွဲ၊ သကျသီဟ စာမေးပွဲဆိုပြီး စာပြန်ပွဲတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီစာပြန်ပွဲတွေ အားလုံးထဲမှာ သကျသီဟစာပြန်ပွဲဆိုတဲ့ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းကြီးက ကျင်းပတဲ့ စာပြန်ပွဲဟာ နာမည်အကြီးဆုံးစာမေးပွဲ၊ အောင်မြင်တဲ့ ရဟန်းတော်များအတွက် ဂုဏ်သိက္ခာအရှိဆုံး စာပြန်ပွဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လူထု ဒေါ်အမာ ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ ရာပြည့်ပွဲကြီးများ ညောင်လေးပင်တောရ ဝိနည်းစာပြန်ပွဲရဲ့ ရာပြည့်သဘင် သခင်အောင်ဖေရေ ​ ကျွန်မ ၂၈ ​ ၁၁ ​ ၉၆ နေ့ကပဲ ညောင်လေးပင်က ပြန်လာခဲ့တယ်။ ညောင်လေးပင်မှာ တောရကြီးကျောင်း တိုက်က ဝိနည်းစာပြန်ပွဲ ကျင်းပခဲ့တာ နှစ် ၁၀၀ ပြည့်လို့ ရာပြည့်ပွဲ ကျင်းပပါတယ်။ ဒီပွဲစမယ့်နေ့မှာ ကျွန်မနဲ့ စာရေး ဆရာ၊ ဒါရိုက်တာကြီး ဦးသုခတို့က အကြိုစာပေ ဟောပြောပွဲပြုလုပ်ပေးပါဆို လို့ သွားခဲ့ရတာပါ။ ညောင်လေးပင်ကို မရောက်ရ တာ ၁၀ နှစ်လောက်ရှိပြီ ထင်တယ်။ ရောက်သွားတော့ ဦးလှရဲ့ ဆရာတော်၊ သံဃာတော်တွေကို ကန်တော့ရ၊ ဦးလှရဲ့ ဆွေမျိုးတွေကို တွေ့ရ၊ ဦးလှဇာတိရွာ ပုဇွန်မြောင်းကို ရောက်အောင် သွားခဲ့ရ၊ နေရာတကာမှာ ဦးလှကို သတိရပြီး နေတာပဲ။ ဒါကြောင့် ဦးလှမပါပေမယ့် ပါတာနဲ့ မခြားပါဘူး။ သူသာရှိရင် ဒီပွဲမှာ သူအစောကြီး ရောက်နေမှာကိုး။ ရာပြည့်ပွဲကြီး ကျင်းပရေး ကော်မတီက နိုဝင်ဘာ (၂၆) ရက်နေ့ညမှာ ဦးသုခနဲ့ လူထုဒေါ်အမာတို့ရဲ့ စာပေ ဟောပြောပွဲ ရှိတယ်လို့ သတင်းစာမှာ လည်း ကြော်ငြာသတဲ့။ ဖိတ်စာတွေမှာ လည်း ထည့်ရိုက်တယ်။ ညောင်လေးပင် မြို့ပေါ်မှာလည်း ကြော်ငြာထားတယ်လေ။ ကျွန်မက ဒီသတင်းကြားတော့ ဦးသုခနဲ့ဖြင့် ကြော်ငြာပါစေ၊ ၅ မိနစ် လောက် ပြောချင်ဟန်ဆောင်ပြီး ပရိသတ် ကို ဆရာ့လက်အပ်ခဲ့ရင် ဖြစ်တာပဲလို့ မငြင်းမဖယ် နေလိုက်ပါတယ်။ ဆရာ ဦးသုခ ကလည်း မြအမာရေ ့့ ညောင် လေးပင်ကို ဘယ်နေ့ အရောက်လာမယ်၊ ဟောပြောပွဲအပြီး မအမာမွေးနေ့ သွားရ အောင်၊ မန ္တလေးကို ကျွန်တော်လိုက်ခဲ့ မယ်ြ လို့ ကျွန်မကို ဖုန်းနဲ့ ချိန်းပြီးမို့ စိတ်အေး နေလိုက်ပါတယ်။ ပွဲနားနီးလို့ ဆရာနဲ့ ကျွန်မ နောက်ဆုံးရက် ချိန်းတော့ မယ် ဆိုပါမှ ဆရာ့ဇနီးမကြင်က ဆရာ နေမကောင်းလို့ ဆေးရုံပေါ်မှာတဲ့လေ။ ကျွန်မမှာ မျက်လုံးပြူးရပြီပေါ့။ ဦးသုခကို မျှော်နေမယ့် ပရိသတ်ကြီးကို ကျွန်မတစ်ယောက်ထဲ ဘယ်နှယ်လုပ်ပါ့ မယ်၊ ကိုယ်ကလည်း အပြောအဟောက ညံ့ညံ့၊ ဒီအထည်း လူကချောင်းဆိုးပြီး အသံကဝင်နေလိုက်သေးတယ်။ နေ မကောင်းလို့ မသွားပြန်ရင်လည်း ဒီပွဲက ပျက်တော့မယ်။ စီစဉ်သူတွေ မျက်နှာပျက် တော့မှာကို စိုးပြီး တစ်ယောက်ထဲ ကြဲရ မှာကလည်း မကြဲဝံ့။ ကြံရာမရတော့ ဝိသုဒ္ဓါရုံတိုက်က ဆရာတော်ကြီးဦးအဂ္ဂိယ ကို အခြေအနေ လျှောက်ထားရတော့တယ်။ ဆရာတော်က ရွှေကျင်ဆရာတော် ဘုရားကြီးရဲ့ ထေရုပ္ပတ္တိကို ရေးတဲ့ စာရေးဆရာ သူဏ္ဌေးကျောင်း ဆရာတော် ဦးမာနိတကို ပင့်သွားလို့ အကြံပြုတာနဲ့ ဆရာတော် ဦးမာနိတကို ပင့်ပြီး ညောင် လေးပင်ပွဲသွားခဲ့ရတယ်။ ပွဲကိုရောက်တော့ ရန်ကုန်က လင်းယုန်မောင်မောင်နဲ့ မောင်ဇော်မင်းတို့ လည်း ရောက်လာကြတယ်။ မောင် ဇော်မင်းဆိုတာက ဆရာဦးသုခရိုက်တဲ့ ရဟန်းမစားရသောဆွမ်းတစ်နပ် ကားထဲ မှာ လေဖြတ်လို့ ဆေးရုံပေါ်ရောက်နေရတဲ့ ညောင်လေးပင်တောရကြီးက ဆရာ တော်ကြီး ဦးအရိယ ဝင်လုပ်တဲ့ ဇာတ် ဆောင်လေ။ သူတို့မြင်တော့ ဆရာဦးသုခ မလာနိုင်ပေမယ့် ပွဲက ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် တော့ မရှိနိုင်တော့ဘူးလို့ နည်းနည်း စိတ်အေးသွားတယ်။ ထင်တဲ့အတိုင်းပါပဲ မောင်ဇော်မင်း က ဟောပြောပွဲမှာ ဆရာတော်ကြီးအခန်း ကို သူဝင်ရိုက်ရပုံ အသေးစိတ် ပြောပြတယ်။ သူက  မမျှော်လင့်ပဲ အပြောကောင်း၊ အဟောကောင်း ဖြစ်နေတော့ ပရိသတ်ကြီး ကလည်း  သဘောကျ၊  ကျွန်မလည်း ဝမ်းသာ ပေါ့လေ။ လင်းယုန် မောင်မောင်ကလည်း ထုံးစံအတိုင်း ပြောပါ ဟောပါတယ်။ သူကတော့ အထူး ပြောစရာ မရှိသူပါ။ ကျွန်မပင့်သွားတဲ့ ဆရာတော် ဦးမာနိတက ရွှေကျင်သမိုင်းကို တော်တော် စုံစုံပြောတော့ ကျွန်မတို့အတွက် စီစဉ်တဲ့ ပွဲဟာ ဆရာကြီးဦးသုခ  မလာနိုင်ပေမယ့် ရုပ်ပျက် ဆင်းပျက် မဖြစ်တော့ဘူးပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဆရာ့ကို လာစေချင် လိုက်တာကတော့ မပြောပါနဲ့တော့။ ဒီပွဲက တကယ်ဆိုတော့ ဆရာဦးသုခပွဲပါ။ တောရကြီးဆရာတော်ဘုရား ဦးအရိယ ရေးသွားတဲ့ စာအုပ်တွေကို ဖတ်ပြီး ဆရာတော်ကြီးကို သိပ်ကြည်ညိုတဲ့ ဦးသုခက ဆရာတော်ကြီး သီတင်းသုံးသွား တဲ့ တောရကြီးက ကျင်းပတဲ့ရာပြည့်ပွဲမှာ သူပဲ အားရပါးရ ဟောမှာပြောမှာပေါ့။ ဦးလှ ရှိရင် ဆရာနဲ့ဦးလှနဲ့ ၂ ယောက်ထဲ ကြဲမယ့်ပွဲပေါ့။ သူတို့နှစ်ယောက် တစ် နေရာတည်းမှာ အတူပြောကြ ဟောကြတယ်ဆိုရင် နားထောင်ရသူတွေက မပျင်း တော့ဘူး။ တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် ပြောရင်း ဟောရင်း တို့ကြ ဆိတ်ကြ စကြ နောက်ကြနဲ့ ပျော်စရာကြီး ဖြစ်ကုန် ရော။ ခုတော့ ဦးလှက မရှိတော့ဘူး လေ။ ဦးသုခက မလာနိုင်ဘူး၊ ကျွန်မမှာ သူတို့ကို သတိတရရနဲ့ စကားပြောခဲ့ရတယ်။ ကျွန်မပြောခဲ့တဲ့အကြောင်းအရာက ကြျွန်မကြုံရတဲ့ သာသနာတွင်းက ရာပြည့်ပွဲကြီး ၄ ပြွဲ အကြောင်းပါ။ (၁)  သာသနာ့မိခင်သင်းကြီးလို့ ဆရာ တော် ဦးဝိစိတ္တသာရာဘိဝံသက သမုတ် ခဲ့တဲ့ မန ္တလေးက မလွန်ဆန်လှူ အသင်းကြီးကလည်း ဒီနှစ်ရာပြည့်ပွဲကြီး ခမ်းခမ်းနားနား ကျင်းပသွားတယ်လေ။ (၂) ညောင်လေးပင်တောရကြီးကလည်း ရဟန်းကိစ္စပြီးတယ်လို့ နာမည်ကျော်တဲ့ ဘုန်းတော်ကြီး ဦးသီလ ညွှန်ပြမှုနဲ့ ညောင်လေးပင်တောရကြီးမှာ ဝိနည်း စာပြန်ပွဲ စကျင်းပတာ၊ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း အဲဒီကတည်းက ကျင်းပလာတာ ဒီနှစ် နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ရှိပြီမို့ ရာပြည့်ပွဲသဘင် ဆင်ယင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ (၃) ရေ စကြိုဆရာတော်ကြီးက ပိဋကတ်တော်ကို ကျမ်းလုံးပေါက်စာချတဲ့ စာချနည်းကို ပခုက္ကူစာချနည်းလို့ ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီ ပခုက္ကူစာချနည်းနဲ့ ပခုက္ကူမှာ စာချခဲ့တာ ကလည်း ဒီနှစ် နှစ် ၁၀၀ ပြည့်လို့တဲ့ ရာပြည့်ပွဲကျင်းပပါတယ်။ (၄) ဆရာ တော်ကြီး ဦးဝိစိတ္တက သာသနာ့ဖခင် အသင်းကြီးလို့ သမုတ်ခဲ့တဲ့ မန ္တလေးက ပရိယတ္တိ သာသနဟိတ အသင်းကြီးက လည်း တည်ထောင်တာ အနှစ် ၁၀၀ ပြည့်တော့မှာမို့ ရာပြည့်ပွဲကြီး ကျင်းပဖို့ စိုင်းပြင်းနေပြီ။ သာသနာ ရာပြည့်ပွဲတွေ ခုလို စုပြုံပြီး ကြုံကြိုက်ရတာ အလွန် ကုသိုလ် ကောင်းတာပါ။ ဘာဖြစ်လို့ ရာပြည့်ပွဲတွေ ကျင်းပကြသလဲလို့ ဟိုလွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၁၀၀ ကို ပြန်လှန်ကြည့်လိုက်တော့ ​ ဒီနှစ်ဟာ ပါတော်မူတာ (၁၁၁) နှစ် ပြည့်တဲ့နှစ် ဟုတ်လား။ မင်းနှစ်ပါး ပါတော်မူတော့ သူ့ကျွန်ဘဝမှာ ကျွန်မတို့ သာသနာဟာ ဘာနဲ့မှမတူအောင် ညှိုး မှိန်သွားရတယ်။ အတုမရှိကျောင်းတော် ကြီး အပါအဝင် ဘုန်းကြီးကျောင်းကြီးတွေ မီးလောင်ပျက်စီးရတယ်။ ဆရာတော် သံဃာတော်တွေ မင်းနေမြို့မှာ မနေနိုင် တော့ဘဲ တော်ရာသင့်ရာ ပြောင်းရွှေ့ ကြွသွားကုန်ရတယ်။ အဲဒီလို ထီးကျိုး စည်ပေါက် ဖြစ်ခဲ့ရပြီးနောက် ရှင်လူ ရဟန်းတွေအနေနဲ့ အလွန်ဖိနှိပ် ခြောက် လှန့်ထားတဲ့အောက်က ပထမဆုံး လှုပ်ရှား နိုင်တာက ဘာသာရေးပါ။ ဒါကြောင့် ဘာသာရေးအနေနဲ့ ရဟန်းရှင်လူတွေက လှုပ်ရှားလာကြလို့ ဒီနှစ်မှာ ဒီလို ရာပြည့်ပွဲကြီးတွေ ကျင်းပနိုင်တာ ဖြစ်ပါတယ်ြ လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဟောပြောပွဲပြီးတော့ ဆရာတော် ကြီးတွေ စုံအောင် ဝတ်မချခဲ့နိုင်ဘူး၊ နောက်တစ်ရက်မှာ မန ္တလေး ပြန်ခဲ့ရတယ်။ မိုးဂျာနယ်ကို ပေးရမယ့် ကော်ပီ နည်းနည်း နောက်ကျသွားရင် သည်းခံ ပေတော့။ မိုးတိုက်သားတွေ အားလုံး ကျန်းမာ ချမ်းသာကြပါစေ။ လူထုဒေါ်အမာ မမေ့စကောင်းတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီး သခင်အောင်ဖေရေ ​ ကျွန်မဖြင့် အသက်ကြီးလာလို့ ထင်ပါရဲ့၊ ငယ်ငယ်က အလွတ်ကျက်ခဲ့ရ တဲ့ ကဗျာကလေးတွေ၊ စာကလေးတွေကို လွမ်းလွမ်းဆွတ်ဆွတ် စိတ်ထဲပြန်ပြန်ပြီး ပေါ်လာတတ်တယ်။ ပေါ်လာရင်လည်း ပါးစပ်က ဆိုမိတယ်။ အဲဒီလို သတိတရပေါ်တဲ့အထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဘုရား ရေးသား စပ်ဆို တော်မူခဲ့တဲ့ ဗုဒ္ဓဝင်ဘုရားရှိခိုး သြုံးလူ့ ရှင်ပင်၊ ကျွန့်ထိပ်တင်ြ လကင်္ာက စိတ်ထဲ ကြည်ကြည်နူးနူး သိပ်ရှိပါတယ်။ ဒါ ကြောင့် ဒီခေတ် ကျောင်းသုံးစာအုပ်တွေ ထဲမှာ  မတွေ့ရတော့လို့ ကျွန်မမြေးကလေး တွေ ကျောင်းပိတ်ရင် ဒီလကင်္ာကလေး အကျက်ခိုင်းဦးမယ်လို့ စိတ်ထဲ တေးထား လိုက်ပါတယ်။ ကျောင်းလည်း ပိတ်ပါရော၊ ကလေးများက တီဗွီရှေ့ ရောက်လာတော့ တာပဲ။ ဒါနဲ့ သူတို့ကို ဒီလကင်္ာ (၃) ပိုဒ် ကနေ့ ရအောင်ကျက်ကြ၊ ရမှ တီဗွီကို ကြည့်လို့ ကွပ်ညှပ်ပြီး စာကျက်ခိုင်းရ ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဝင်ကို စကားလုံးနည်းနည်းနဲ့ လိုအပ်တာတွေ အကုန်ပါအောင် ရေးဖွဲ့ ထားတဲ့ ဒီလကင်္ာလေးက သိပ်မြတ်နိုးစရာ ကောင်းတာပါ။ အကျဉ်းချုပ် မှတ်သား ထားရာမှာလည်း သိပ်လွယ်တယ် ဟုတ် လား။ ဘုရားအလောင်းတော် အမိဝမ်း ကြာတိုက်မှာ ပဋိသန္ဓေယူတော်မူတာက ဝါဆိုလပြည့် ကြာသပတေးနေ့၊ ဖွားတော် မူတာက ၆၈ ​ ခု ကဆုန်လပြည့် သောကြာ နေ့၊ တောထွက်တော်မူတာက ဝါဆို လပြည့် တနလင်္ာနေ့၊ ဘုရားအဖြစ်ကို ရောက်တော်မူတာက ကဆုန်လပြည့်၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့၊ တရားဦးဓမ္မစကြာကို ဟော ကြားတော်မူတာက ဝါဆိုလပြည့် စနေ နေ့၊ ပရိနိဗ္ဗာန် စံဝင်တော်မူတာက ကဆုန် လပြည့် အဂင်္ါနေ့၊ တေဇောဓာတ်လောင်ကျွမ်း တော်မူတာက ကဆုန်လဆုတ် တနဂင်္နွေ နေ့လို့လည်း လကင်္ာကို ရပြီးတော့ အတို ကောက် မှတ်ခဲ့ရသေးတယ်။ အဲဒါနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကျွန်မတို့ အမေကို သတိရတာလေးတစ်ခု သခင် အောင်ဖေကို ပြောပြရဦးမယ်။ ကျွန်မတို့ အမေက ပစ္စည်းပျောက်တယ်ဆိုလာရင် အဲဒီပျောက်တဲ့ပစ္စည်းပြန်ရနိုင်ကိန်းရှိမရှိ သူကဗေဒင်ဟောတယ်လေ။ တစ်ယောက် ယောက်က ပစ္စည်းတစ်ခုခု ပျောက်နေတယ်၊ ပျောက်သွားတယ်လို့ သူ့ရှေ့ လာညည်းရင် ဘယ်နေ့က ပျောက်တာလဲ၊ ပျောက်တဲ့နေ့ကို သိသလားတဲ့၊ ပျောက် သူက သိတယ်၊ ဥပမာ တနဂင်္နွေနေ့က ပျောက်တာလို့ ပြောရင် ရြှာမနေနဲ့၊ တွေ့မှာမဟုတ်ဘူး၊ အဲဒါ ဘုရား တေဇော ဓာတ်လောင်တဲ့နေ့မို့ ဒီနေ့ ပျောက်တာ မျိုး ဆုံးပြြီ တဲ့။ သောကြာနေ့က ဘာ ပျောက်လို့တဲ့ ဆိုရင်ဖြင့် အမေက ဘြုရား ဖွားတော်မူတဲ့နေ့ဟဲ့၊ ရတတ်တယ်၊ ရှာ ကြည်ြ့ တဲ့။ တနလင်္ာနေ့ဆိုရင် တောထွက်တဲ့ နေ့မို့ ဆုံးပြီတဲ့၊ အဂင်္ါနေ့ဆိုရင်လည်း ပရိနိဗ္ဗာန်စံဝင်တဲ့နေ့ ရမှာမဟုတ်တော့ဘူး တဲ့။ ကြာသပတေးနေ့က သန္ဓေယူတဲ့ နေ့၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ဘုရားဖြစ်တော်မူတဲ့ နေ့၊ စနေနေ့က ဓမ္မစကြာ ဟောတော်မူတဲ့ နေ့၊ အဲဒီနေ့တွေမှာ ပစ္စည်းပျောက်ရင် ပြန်တွေ့ဖို့များတယ်၊ ရှာကြည့်ဦးလို့ အမေ က ပြောတတ်ပါတယ်။ သူ့ဗေဒင်က မဆိုးဘူး၊ မှန်တယ် လို့လည်း ပြောသံကြားဖူးရဲ့။ ရှင်လည်း အမေ့နည်းကို ယူပြီး ဗေဒင်ဆရာ လုပ် ကြည့်ဦးလေ။ လယ်တီဆရာတော် ဘုရားကြီးရဲ့ ကျေးဇူးတရားတွေကို ကျွန်မက မြေးတွေ စာကျက်ခိုင်းရင်း ဒီဇင်ဘာ (၂၂) ရက် တနဂင်္နွေနေ့က ပြန်ပြောင်း အောက်မေ့နေ တုန်း တယ်လီဖုန်းလာတယ်၊ ဖုန်းထဲက အြမေ ဒေါ်အမာလားြ တဲ့၊ ဟြုတ်ပါတယ်ြ လို့ ဖြေတော့ အြမေရယ်၊ နက်ဖြန် ကာဟာ လယ်တီဆရာတော် ဘုရားကြီး သက်တော် (၁၅၀) ပြည့်တဲ့ မွေးနေ့မို့ အမေ့ကို သတိရပြီး ကျွန်တော်ဖုံးဆက် ပြောတာပြါ တဲ့။ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် ရှိလိုက်တာ၊ စိတ်ထဲ တစ်မျိုးကြီးဖြစ်ပြီး ဝမ်းသာနေမိတယ်။ ဖုန်းဆက်ပြောရှာတဲ့ သားကိုလည်း ကျေးဇူးတင်နေ ဝမ်းသာနေမိတယ်။ ပြီး တော့ သူ ကျွန်မကိုမှ ဘာလို့ ဒီနေ့မှာ သတိရနေရှာတာလဲလို့လည်း တွေးမိ သေးတယ်။ ကျွန်မတို့က အဲဒီမနက်မှာပဲ (၇) နာရီ က (၈) နာရီ အထိ မြတောင်ကျောင်း တိုက်ကြီးထဲက ရာပြည့်ဗိမာန်ကြီးထဲမှာ လယ်တီဆရာတော်ဘုရားကြီးရဲ့ နည်း နိသျှအတိုင်း စုပေါင်းတရားမှတ်ခဲ့ကြသေး တာကိုး။ ကျွန်မတို့ မန ္တလေးမှာ ဆရာကြီး ဂိုအင်ကာရဲ့ တရားစခန်းက ကိုယ်ပိုင် နေရာ မရှိသေးဘူး၊ ဂုဏ်ရှိအောင် ပြောကြ စို့ဆိုရင် ဘုံမရှိတဲ့ ရုက္ခစိုးပေါ့။ အဲဒီတော့ တောင်စလင်းတိုက်ကြီးထဲက ဗိမာန်ကြီး မှာ ဆရာတော်ကြီးဦးတိက္ခကို ခွင့်ပန်ပြီး တရားစခန်း  ဖွင့်လိုက်ကြ၊ ပရိယတ္တိ  သာသနာ့ဗိမာန်ကြီးပေါ်မှာ တရား စခန်း ဖွင့်လိုက်ကြ၊ မြတောင်ရာပြည့်ဗိမာန် ကြီးထဲ ဝင်ပြီး တရားမှတ်လိုက်ကြ လုပ်နေ ရသေးတယ်။ လယ်တီဆရာတော်ကြီးဟာ သက်တော်ထင်ရှားရှိစဉ်ကာလတုန်းက ဘုရားရှင်ရဲ့ တရားတော်တွေကို လူတွေ အများဆုံ နားလည်ကျင့်သုံးနိုင်အောင် ဘယ်တုန်းကမှ မရေးသားဖူးသေးတဲ့ လွယ်ကူတဲ့ မြန်မာစကားတွေနဲ့ ရေး သားတဲ့ ကျမ်းစာ ဒီပနီတွေ အများကြီး ရေးသားတော်မူခဲ့တဲ့အပြင် နိုင်ငံခြား သာသနာပြုလုပ်ငန်းများကိုလည်း စွမ်းစွမ်း တမံ ကြိုးကုတ် အားထုတ်တော်မူသွား ခဲ့တယ်။ ခု ဆရာတော်ကြီး သက်တော် (၁၅၀) ပြည့်တဲ့ ဒီအချိန်မှာ တပည့် ဆရာကြီး ဂိုအင်ကာရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုနဲ့ နိုင်ငံ (၃၀) လောက်မှာ ပြန့ပွါးနေပြီ ဖြစ်လေတော့ ဆရာတော်ကြီး မြင်စမ်းစေချင်၊ သိစမ်းစေချင်ပါဘိတယ် လို့ အောက်မေ့ရပါတယ်။ ဆရာတော်ကြီးရဲ့ ကျေးဇူး တရားများကို အောက်မေ့ သတိရလျက် သက်တော် (၁၅၀) ပြည့် လယ်တီ ဆရာတော်အား ရှိခိုးပူဇော်မိပါတယ်။ လူထုဒေါ်အမာ ဒေါက်တာ မတင်ဝင်း ဒေါက်တာ မတင်ဝင်း ရာဇဝင်ထဲက နှလုံးသား ရာဇဝင်ထဲက နှလုံးသား ၁၀၆ မျိုးမျိုးကျော်လင်း၊ လှိုင်းထက်၊ ဆွေစစ်၊ ယုမိုး၊ လုံမငြိမ်းချမ်း၊ ငှက်တောင်ပျံ (ဇင်းကျိုက်)၊ မေမောင်၊ ဒေါင်းနေမင်း၊ သင်းစုစုညိမ်း၊ ချိုတကူး  (ကလေး)၊ နန္ဒာစိုး (ဆင်ဖြူကျွန်း)၊ အောင်နှင်းဦး (မြို့သစ်)၊ ဆင်တဲဝ  မြတ်ဖုန်း၊ မဝင့်  (မြစ်ငယ်)၊ ခင်ခင်ထူး၊ မကို။ ၁၀၀ ၁၀၁ ၁၀၂ ၁၀၃ ၁၀၄ ၁၀၅ မဟာပီတာ မြားနတ်ဦးကြီးတို့ရေ မြားနတ်မောင် မဂ္ဂဇင်းကို ဦးစီးနေတဲ့သူတွေထဲမှာ မောင် အရွယ် မပါတာနဲ့ မြားနတ်ဦးကြီးတွေလို့ပဲ ညွှန်းဆိုခေါ်ဝေါ်လိုက်ရ ပါတယ်။ မြားနတ်မောင် မဂ္ဂဇင်းမှာ မရေးနိုင်တာ ကြာပြီ၊ ဒါပေမယ့် စိတ်ကတော့ အမြဲရောက်နေပါတယ်။ ဖတ်လည်း ဖတ် ဖြစ်ပါတယ်။ တိုးတက်လာလိုက်တာ ကိုယ်တောင် ဘယ်လို ပြန်ဝင် ရမလဲ မသိတော့ဘူး။ မတင်ဝင်းဆိုရင်လည်း ရာဇဝင်ထဲက မိန်းမသားလို့ပဲ တံဆိပ် တပ်ထားကြလေတော့ တခြားစာများလည်း ရေးတတ်ပါတယ်ဆိုတာ တစ်ခါတလေ အကြောင်းပြချင်မိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ကလည်း ကိုယ်ပဲ၊ ဒီရာဇဝင်ထဲမှာပဲ ကျင်လည် နေမိတယ်။ ဒီတစ်ခါ ခေါင်းစဉ်အရတော့ မိန်းမရယ် ယောကျ်ားရယ် မခွဲတော့ဘူးနော်။ ထူးခြားတယ်ဆိုရင် ပြောပြမှာပါပဲ။ * * * ဒီတစ်ခါမှာ အသက် ၁၀ နှစ်မှာ ဘုရင်ဖြစ်ပြီး နန်းစံသက် ၄၃ နှစ်၊ အသက် ၅၃ နှစ်မှာ ကွယ်လွန်တဲ့ လူဆန်းကြီးတစ်ယောက်အကြောင်း ပြောချင်ပါတယ်။ အဲဒီ လူဆန်းကြီးဟာ ရုရှနိုင်ငံ ဇာဘုရင် မဟာပီတာပဲ ဖြစ် ပါတယ်။ အဲဒီလူကြီးဟာ အဆန်းတွေ စုနေတဲ့ လူကြီးတစ်ဦးပဲ။ အရပ်က ၆ ပေနဲ့ ၇ လက်မ ရှည်ပါတယ်။ ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည် ကလည်း ထွားထွား၊ အသားကလည်း နီနီနဲ့ ရုပ်ကြမ်းတယ်လို့ ဆိုနိုင်ပေမယ့် ရယ်ရွှင်ကြည်လင်နေတဲ့ မျက်လုံးပြာပြာများကြောင့် ဆွဲဆောင်မှုရှိပါသတဲ့။ ငယ်ငယ်ကလေးနဲ့ ဘုရင်ဖြစ်ပေမယ့် စည်းစိမ်ခံစားပြီး နေရမယ့်အစား စွန့်စားခန်းတွေကို ရှာဖွေနေတတ်ပါတယ်။ သူ့ဘဝမှာ စွန့်စားခန်း ဆန်းဆန်းတွေကလည်း အများသားကလား။ အဖတူ အမိကွဲ နောင်တော်တစ်ပါးနဲ့အတူ ထီးနန်းကို ဝေမျှခံစားနေခဲ့ရတယ်။ အဲဒီနောင်တော်ရဲ့ အစ်မတော်အရင်းက ရင်ခွင်ပိုက် အုပ်ချုပ်ခဲ့ ပါတယ်။ လူဆန်းရဲ့ ဘဝမှာ ဆန်းသမျှကို အကုန်ပြောရရင် သူထိုင် ရတဲ့ ရာဇပလ္လင်ကစပြီး ဆန်းပါတယ်။ အသက်ငယ်တဲ့ မင်းသားလေး နှစ်ပါး အတူတွဲထိုင်ကြဖို့ ဖုံအမွှားကလေးပါတဲ့ ရာဇပလ္လင် ဖြစ်ပါ တယ်။ အဲဒီရဲ့နောက်မှာ ကန့်လန့်ကာခြားပြီး အစ်မတော်က ထိုင်နေရပါတယ်။ မှူးကြီးမတ်ရာတို့နဲ့ ညီလာခံသဘင် ဆင်ယင်နေတဲ့ အခါ ဘယ်အရေးမှာ ဘာအမိန့်ပေးရမယ်ဆိုတာ အစ်မတော်က ကန့်လန့်ကာနောက်က ပြောပေးပါသတဲ့။ သူ့ရဲ့ အရေးကြီးဆုံး စွန့်စားခန်းကတော့ နောင်တော် ကွယ်လွန်တဲ့အခါမှာ အာဏာကို သူတစ်ဦးတည်းရအောင် ယူချင်တဲ့ အစ်မတော်နဲ့ အစွမ်းအစပြိုင်ရတဲ့ အရေးကိစ္စပါပဲ။ နောက်တော့လည်း ပီတာက အနိုင်ရပြီး အစ်မတော်ကို ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းကို လှူထားလိုက်နိုင်ပါတယ်။ ရုရှားနိုင်ငံမှာ ထွန်းကားတဲ့အယူဝါဒက အယူသည်း ခရစ်ယာန် ဝါဒ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ ပဒေသရာဇ်ခေတ်မှာ မိန်းမတွေကို မကောင်း ကျောင်းပို့တဲ့အလုပ်ကို ပီတာတစ်ယောက်တည်း လုပ်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ မင်းသမီးများ မိဖုရားများဟာ အဆောင်အယောင် မပျက် စည်းစိမ်အပြည့်နဲ့ တစ်သက်လုံး ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ သွား နေကြရတာ အများအပြားပါပဲ။ ပီတာဟာ နိုင်ငံရပ်ခြားကို မင်းတစ်ပါးအနေနဲ့ သွားပြီး မဟာမိတ် ရှာလေ့ရှိသလို၊ ပီတာမက် ခါယီးလ် ဆိုတဲ့ အမည်ဝှက်နဲ့ အညတြ အမျိုးသားတစ်ဦးလိုလည်း သွားတတ်ပါတယ်။ အဲဒီလို ရုပ်ဖျက်ပြီး သဘေင်္ာကျင်းများမှာ ပညာရှာပါတယ်။ နေရာအနှံ့ သွားပြီး စွန့်စားလိုသူများ၊ အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များကိုလည်း စည်းရုံးပါတယ်။ သူရုရှပြန်လာတော့ အဲဒီလူတွေကို ခေါ်လာပါတယ်။ ခေတ်နောက်ကျနေတဲ့ သူ့နိုင်ငံမှာ အလုပ်ပေးပြီး အသုံးချနိုင်တာပေါ့။ သူကိုယ်တိုင်ကတော့ သဘေင်္ာတည်ဆောက်တဲ့ အတတ်ကို ကျွမ်းကျင်စွာ တတ်မြောက်ခဲ့ပါတယ်။ ရုရှားနိုင်ငံအတွက် အနောက်ဘက်မှာ ဘောလ်တစ်၊ တောင်ဘက်မှာ အာဇော့ဗ် စတဲ့ ပင်လယ်ထွက်ပေါက်များကိုလည်း ရအောင်တိုက်ပြီး ယူပေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါလောက်ကတော့ သိပ်မဆန်းသေးပါဘူး။ ဧကရာဇ် စင်စစ်က သွားဆရာဝန်ဖြစ်ချင်လို့ သွားဘက်ဆိုင်ရာ ဆေးပညာကိုပါ ဆည်းပူးခဲ့ပါသေးသတဲ့။ သွားနှုတ်ကိရိယာကိုလည်း နိုင်ငံခြားက ဝယ်ခဲ့ပါသတဲ့။ သူကွယ်လွန်တဲ့အခါမှာ အိတ်ကြီးတစ်လုံးထဲက သူနှုတ်ခဲ့တဲ့ သွားတွေ အများကြီး ထွက်လာတယ်ဆိုပဲ။ အင်း သွားနာတာက တော်တော်၊ ဘုရင့်ရှေ့တော်မှောက် ဝင်ချင်လို့ သွားနှုတ်ခံကြသူများရဲ့ သွားက အရေအတွက် ပိုပြီးများလိမ့်မယ် ထင်ပါရဲ့။ ဆန်းကျယ်တဲ့ ပီတာရဲ့ အကျင့်တစ်ခုအကြောင်း ပြောရဦး မယ်။ ပီတာဟာ ဥရောပနိုင်ငံအများအပြားက ခမ်းနားပေ့ဆိုတဲ့ နန်းတော်များကို ဧည့်သည်တော်အဖြစ် သွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က နန်းတော်များဆိုတော့ အမိုးကလည်း စွင့်စွင့် မျက်နှာ ကြက်ကလည်း မြင့်မြင့်နဲ့ တင့်တယ်ကြသပေါ့။ ဒါပေမယ့် အရပ် ၆ ပေနဲ့ ၇ လက်မရှိတဲ့ လူထွားကြီးက မျက်နှာကျက်မြင့်ရင် မနေတတ်လို့ သူ့အရပ်နဲ့ မလွတ်တလွတ်မှာ တင်းတိမ်မိုးပေးထားရပါသတဲ့။ ရုရှမှာလည်း သူတည်ခဲ့တဲ့ နန်းတော် များဟာ ခမ်းနားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူသွားလေရာရာမှာ နားနေ တတ်တာကတော့ သစ်သားအိမ်ငယ်ကလေးများ ဖြစ်ပါတယ်။ ခပ်ကျဉ်းကျဉ်း ခပ်နိမ့်နိမ့် အိမ်ကလေးတွေရဲ့ ဝင်ပေါက်မှာ တံခါးခုံ ကလေးများတောင်မှ ပါပါသေးရဲ့။ ပီတာနေသွားတယ်ဆိုတာကတော့ ခုခေတ်အထိ အမှတ်အသား ရှိပါတယ်။ အဲဒီအိမ်ကလေးများထဲမှာ သူကိုယ်တိုင်ဆောက်တဲ့ သဘေင်္ာပုံစံငယ်လေး တစ်ခုနှစ်ခုတော့ ကျန်ရစ်နေတာပါပဲ။ လူပုံ ထွားထွား၊ စိတ်ထားဆန်းဆန်းနဲ့ ပီတာရဲ့ နှလုံးသား ကလည်း ပျော့ရင်ဖယောင်း၊ မာ သံချောင်းပါပဲ။ သူ့ရဲ့ ပထမ မိဖုရားအမည်က ယူဒစ်က်ဆာတဲ့။ အမျိုးမြင့်သူဖြစ်ပေမယ့် အကျင့် ကတော့ မမြတ်ပါဘူး။ ပီတာနဲ့ သားသမီးရပြီးတဲ့နောက်မှ သူ့ အနေအထိုင်က မမှန်တာနဲ့ ပီတာက မျက်နှာကို အဲဒီခေတ်က ရှေးဟောင်း ရုရှဓလေ့အတိုင်း ဖုံးထားစေလို့ အမိန့်မှတ်ပါတယ်။ ပရိသတ် ဗိုလ်ပုံအလယ်ကို မလာစေရလို့လည်း ချုပ်ချယ်လိုက်ပါ တယ်။ ယူဒစ်က်ဆာတို့ကတော့ မမှုပေါင်။ လူအများကွယ်ရာမှာ နေရတော့ သူ့သဘောအတိုင်း ဆက်နေခွင့်ရတယ်လို့ပဲ အောက်မေ့ လိုက်တာပဲ။ နောက်တော့ ပီတာဟာ သူ့မိဖုရားကို ကွာရှင်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီအထိတော့ သူ့နှလုံးသားရေးရာဟာ အရှုံးနဲ့ပဲ ရင်ဆိုင်ရတယ် လို့ ဆိုရပါမယ်။ ဒါပေမယ့် ဆွီဒင်နိုင်ငံနဲ့ စစ်ပြိုင်ရာမှာ စစ်လမ်း ကျတဲ့ မဟာမိတ် လစ်သူယေးနီးယားနိုင်ငံက ကက်သရင်းဆိုတဲ့ မိန်းကလေးနဲ့ ပီတာ ဆုံမိပါတယ်။ အမျိုးသမီးက မြေကျွန်အနွယ် ဆိုတော့ အမျိုးနိမ့်တယ်လို့ ဆိုရမှာပေါ့။ ဒါ့အပြင် အစောပိုင်းတုန်းက ပီတာရဲ့ စစ်သူကြီးက ကောက်ခဲ့တာပါ။ နောက်မှ ပီတာရဲ့လက်ထဲ ရောက်လာတာ။ ခုလိုဆိုတော့ ပုံပြင်ဟာ မလှပ၊ မခမ်းနားပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သိမ်မွေ့ ညံ့သက်လှပါတယ်။ ပီတာ ငယ်ငယ်တုန်းက အာဏာလုပွဲတစ်ခုမှာ အဖြစ်ဆိုးနဲ့ တိုးခဲ့ရဖူးပါတယ်။ သူ့ရန်သူများက သူအလွန်ချစ်တဲ့ သူ့ရဲ့ရဲမက် တစ်ဦးကို သူ့ရှေ့မှာတင် ဓားနဲ့ခုတ်လို့ သုတ်သင်တာ မြင်လိုက်ရပါ တယ်။ ပီတာဟာ အဲဒီကတည်းက အခန့်မသင့်ရင် အကြောဆွဲပြီး တက်တတ်လာတတ်ပါတယ်။ သူ့ခေါင်းက ဘယ်ဘက်ကိုလိမ်ပြီး စောင်းစောင်းသွားရင်း မျက်နှာက အကြောအချင်တွေကလည်း မြင်မကောင်းအောင် ဆွဲတတ်ပါသတဲ့။ အဲဒီလို တက်ချက်ပြီးရင်လည်း ဒေါသတွေကြီးလွန်းလို့ သူ့ မှူးမတ်အများက ကြောက်ကြပါသတဲ့။ သက်ဦးဆံပိုင် ဘုရင်တစ်ဦး ဒေါသထွက်ရင် ဘယ်သူ သက်သာရာ ရလိမ့်မလဲ။ ဒါပေမယ့် ကက်သရင်းဆိုတဲ့ အမျိုးသမီးလေးကတော့ ပီတာ ဝေဒနာ သည်းပြီဆိုတာနဲ့ အနားက ခွါဘဲ သူ့လက်ကလေးနဲ့ ပီတာရဲ့ ကြီးမားတဲ့ခေါင်းကြီးကို သပ်သပ်ပြီး ချော့ကာမော့ကာနဲ့ ဖျောင့်ဖျ ပြောဆိုရင်း ဝေဒနာကိုလည်း သက်သာစေပါသတဲ့။ ဒေါသကိုလည်း လျှောကျစေပါသတဲ့။ အဲဒီအချိန်မှာ ပီတာရှိနေတဲ့ အခန်းအပြင်ဘက်မှာ စောင့်နေရတဲ့ မှူးမတ်များဟာ နားရွက်တောင်မှ မလှုပ်ဝံ့ပါဘူးတဲ့။ ကက်သရင်းကို ပီတာက လက်ထပ်ပြီး ယူပါတယ်။ အဲဒီ ကက်သရင်း မိဖုရားဟာ ပီတာနဲ့ အရင်အိမ်ထောင်ကပါတဲ့ သားနဲ့ သမီးကိုလည်း ရင်းနှီးချစ်ခင်အောင် ကြံဆောင်ပေးပါသေးသတဲ့။ နှလုံးသား အလွန်လှတဲ့သူကလေးပါပဲ။ ပီတာဟာ သိပ်ဆန်းတာပဲ။ ရက်စက်တယ်။ ပြတ်သားတယ်။ တဆုံးတဆ ပြုတတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် နှလုံးသားရေးရာမှာတော့ အလွန့်ကို နားလည်တတ်တယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။ သက်သေပြစရာ အဖြစ်က ဒီလိုပါ။ အဲဒီခေတ်က ဖက်ရှင်ဖြစ်နေတဲ့ အလေ့တစ်ခုဟာ အသားမည်း တဲ့ အာဖရိကတိုက်သား သူငယ်လေးများကို ဥရောပ နန်းတွင်းမှာ ခစားစေတဲ့ အလေ့ပါပဲ။ ပီတာမှာလည်း အဘိဆီးနီးယား မင်းသွေး ပါတယ်ဆိုတဲ့ အသားမည်းမည်း သွားကျဲကျဲနဲ့ သူငယ်ကလေး တစ်ယောက် မွေးထားတာရှိပါတယ်။ ပီတာရဲ့ ချစ်ခင်ယုယမှုကို ခံရလို့ သူငယ်ကလေးဟာ အရာဝင်ပါတယ်။ ပညာကောင်းစွာ သင်ခွင့်ရလို့ ပညာလည်းတတ်ပါတယ်။ ပီတာနဲ့ နိုင်ငံရပ်ခြားများကို လိုက်ခဲ့ရလို့ ဗဟုသုတလည်း ရှိပါတယ်။ အဲဒီသူငယ်လေး အရွယ်ရောက်တော့ ချစ်စိတ်တွေ ဝင်လာ ပါရော။ ချစ်မိသူကလည်း သူကောင်းမျိုးမှာဖွားတဲ့ ရုရှားသူငယ် မလေးတစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။ သူငယ်မလေးကတော့ ဒီအသား မည်းမည်းကြီးကိုတော့ မယူနိုင်ပါဘူးလို့ ငြင်းလိုက်ပါတယ်။ မဟာပီတာရဲ့ မွေးစားသား အချစ်တော်ကလေးဟာ အလွန်မှ စိတ်ထိခိုက်သွားရပါတော့တယ်။ အသားဖြူရင်တော့ သူလိုလူ မိန်းမ မရှားပါဘူးပေါ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပီတာက သူ့ကို လူမည်း ကျွန်ကလေးအဖြစ် မွေးတာမှ မဟုတ်ပါပဲကလား၊ အလွန်ချစ်ပြီး အလွန် မြှောက်စားထားတာပါ။ သူ့မှာ မင်းဧကရာဇ် ချစ်တဲ့သူ ဖြစ်ပေမယ့် ဇာတိအသားကို ဘယ်လိုမှ ဖြူအောင် မလုပ်နိုင်လို့ ကြေကွဲရတော့တယ်ဆိုတဲ့ကိန်း ဆိုက်သွားပါတယ်။ တစ်နေ့မှာ မွေးစားဖခင် မဟာပီတာကို အဲဒီ အာဖရိက မွေးစားသားကလေးက နိုင်ငံရပ်ခြားကို ထွက်သွားခွင့်ပေးဖို့ တောင်း ပါတယ်။ မဟာပီတာက အကြောင်းကို မေးပါတယ်။ အမြဲတစေ ရယ်မော ရွှင်ပြနေတတ်တဲ့ သူ့သား အသားမည်းကလေးခမျာ မရွှင်နိုင် မလန်းနိုင်နဲ့မို့ အကြောင်းစုံကို ရိုက်မစစ်ရဘဲ မွေးစားဖခင်ကြီးကို နတ်သံမနှောဘဲ လူသံနဲ့ပဲ ပြောပြပါသတဲ့။ မဟာပီတာဟာ အကြောင်းစုံကို သိတာနဲ့ အလွန့်ကို ဒေါပွ သွားပါတော့တယ်။ ကြည့်စမ်း၊ ဒင်းတို့တတွေ ငါ့ရှေ့တော်မှောက် ဝင်ရောက် ခစားပြီး အခွင့်အရေးဟူသမျှကို ရအောင် ယူတုန်းက ယူတတ်လိုက်ကြတာ။ အဲသလို ဝင်လို့ ထွက်လို့လည်း ငါးသား အသားမည်းကလေးက မျက်စိကျတာပေါ့ ဆိုပြီး နောက်တော်ပါ တစ်ခုနဲ့ မြင်းရထားစီးကာ သူ့မွေးစားသား မျက်စိကျတဲ့ သူငယ်မရဲ့ အိမ်ကို လိုက်သွားပါတော့တယ်။ သူငယ်မရဲ့ မိဘများမှာလည်း မင်းတရားကြီးကိုယ်တော် တိုင် ကြွလာတယ်ဆိုတော့ ပြာပြာသလဲ ခစားကြရတော့တာပေါ့။ မဟာပီတာက ခပ်ပြတ်ပြတ်ပဲ မိန့်တော်မူပါတယ်။ သူငယ်မကို ထိမ်းမြားခွင့် လိုချင်ပါတယ်ပေါ့။ သူငယ်မရဲ့ မိဘများအနေနဲ့ မင်းတရားကြီးကိုယ်တော်တိုင် သူတို့သမီးကို ထိမ်းမြားလက်ထပ်ခွင့် တောင်းနေမှတော့ မပေးဘဲ ဘယ်မှာ နေဝံ့ပါ့မလဲ။ ပေးကြရတာ ပေါ့။ အဲဒီလိုနဲ့ ပီတာဟာ သူငယ်မကို အရဆောင်ကျဉ်းပြီးမှ သူ့ရဲ့ မွေးစားသားနဲ့ ပေးစားခဲ့ပါတယ်။ ပီတာဟာ အဲဒီလိုမျိုး ဆန်းကြယ်တာပါ။ ပီတာရဲ့ မွေးစားသား အသားမည်းကလေးနဲ့ ရုရှားသူကောင်း နွယ် သူငယ်မတို့ဟာ အိမ်ထောင်မြဲခဲ့ရုံမက သားသမီးများလည်းပွါးစီးခဲ့ပါတယ်။ ကဗျာချစ်တဲ့သူများ သိကို သိကြရမယ့် စာဆို ပွတ်ရှကင်ရဲ့ မိခင်ဟာ အဲဒီ ပီတာရဲ့ အချစ်တော် အဘိဆီးနီးယား အသားမည်းလုလင်လေးရဲ့ မြေးတော်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ဖတ်ပြီးရင် ပွတ်ရှကင်ရဲ့ ပုံကို ပြန်ကြည့်ကြပါ။ နှာခေါင်းကြီးကြီး၊ နှုတ်ခမ်းတွဲတွဲ၊ ဆံပင်ကောက်ကောက်နဲ့ ပွတ်ရှကင်ဟာ အာဖရိက သွေးနှောတဲ့ အဂင်္ါရုပ်ရှိသူမှန်း သိသာပါတယ်။ မဟာပီတာဟာ အဲဒီလို အချစ်ရေးကိုသာ အလေးထား တတ်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ လူသာမန်များရဲ့ အသက်ရှင်ရေးကိုလည်း အလေးထားခဲ့ပါတယ်။ တစ်နေ့မှာ မြောက်ပင်လယ်ဘက်ကို သဘေင်္ာနဲ့ ပီတာ ထွက်တော်မူခဲ့ပါတယ်။ မြောက်ပင်လယ်ဆိုတာ ရုရှားနိုင်ငံရဲ့ မြောက် ဘက်မှာရှိတာမို့ အလွန် အေးပါတယ်။ ရေခဲနေတတ်တဲ့ အချိန် များသလို ရေခဲပျော်တယ်ဆိုရင်တောင်မှ ရေက ရေခဲမှတ်အောက် အထိ အေးနေတတ်တာပါ။ အဲဒီ ပင်လယ်ပြင်မှာ လှိုင်းမိလို့ နစ်သွားတဲ့ လှေတစ်စင်းကို ပီတာဘုရင် လှမ်းပြီး မြင်တော်မူပါတယ်။ ဘုရင်ဟာ တစ်သက်လုံး စိတ်မြန်လက်မြန်နဲ့ တစ်ဟုန်ထိုး လှုပ်ရှားတတ်ပါတယ်။ အခုလည်း သူ့ရှေ့မှာတင် သေဘေးသင့်နေတဲ့သူတွေကို မြင်နေရပါပြီ။ သူဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ အမိန့်မပေးတော့ဘဲ ကိုယ်တော်တိုင် ပင်လယ်ထဲကို ခုန်ဆင်းပြီး လှေသမားများကို ဆယ်ယူခဲ့ပါတယ်။ လှသမားများကိုတော့ ကယ်နိုင်ခဲ့ပါရဲ့။ ဒါပေမယ့် အသက် ၅၃ နှစ် အရွယ်မို့ အသက်သီသီ ထောက်လာပြီဖြစ်တဲ့ ပီတာဘုရင် ခမျာမှာတော့ နမိုးနီးယား အဖျားဝင်လို့မို့ မကြာခင်မှာပဲ ကံတော် ကုန်ခဲ့ပါတော့တယ်။ * * * တစ်သက်လုံး ကြမ်းကြမ်းရမ်းရမ်း အဆန်းတကြယ် ပြုမူဆောင်ရွက် တတ်တဲ့ မဟာပီတာကို ရုရှားနိုင်ငံသားများ အလွန်လေးစားချစ်ခင် ကြပါတယ်။ သူ့ရဲ့ဂူပေါ်မှာ အခုထိ ပန်းတွေ လာလာပြီး တင်ကြ တုန်းပဲ။ ပြီးတော့ လှေသားများကို ပင်လယ်တွင်း ဆင်းပြီး ကယ်နေတဲ့ပုံကို ကော်ဇောပေါ်မှာ ပုံဖော်ရက်လုပ်ထားတာ၊ ပန်းချီ ရေးဆွဲထားတာကိုလည်း ပြတိုက်များမှာ တွေ့ရပါတယ်။ သူ့အကြောင်းကိုပြောရင် အချစ်တော်ကို မိန်းမ ပေးစားတာ မပါရင် မပြီးတတ်ကြပါဘူး။ ကျွန်မကတော့ ကြမ်းတမ်း ခက်မာ သလောက် နှလုံးသားကို အရေးထားတတ်တဲ့ မဟာပီတာအကြောင်း မြားနတ်မောင် အသိဆုံးဖြစ်မှာပဲလို့  ထင်ပါတယ်။ (တကယ့် မြားနတ် မောင်ကို ပြောတာနော်။) [ မြားနတ်မောင်။ ။ ဒီဇင်ဘာ၊ ၁၉၉၂ ] သေပြီးတဲ့နောက်မှ ဆောက်တဲ့ဗိမာန် ဟိုး ရှေးရှေးတုန်းကလို့ အစချီပြီးပြောတဲ့ ရှေးစကားကို ကြီးငယ် မဟူ လူတိုင်းကြိုက်ကြတယ်လို့ ကျွန်မ ထင်ပါတယ်။ အဲဒီ  ရှေးစကား ထဲမှာ အံ့သြစဖွယ်အကြောင်းတွေ များများပါလေလေ ပိုပြီး စွဲမက် စရာ ကောင်းလေလေပါပဲ။ အီဂျစ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံအကြောင်းကို ပြောတာ နားထောင်ရရင် ဒီအတိုင်းပါပဲ။ ခုခေတ်အီဂျစ် မဟုတ်ဘူးနော်၊ ဟိုးရှေးရှေ:က အီဂျစ်။ နှစ်ပေါင်း ၅ ထောင် ၆ ထောင်လောက်က အီဂျစ်။ အီဂျစ်မှာ ထူးဆန်းတဲ့အကြောင်းတွေ ပြည့်နေတာပဲ။ သဲကန ္တာရ အလယ်မှာ ခမ်းနားကြီးကျယ်တဲ့ မြို့တော်ကြီးတွေ တည်ဆောက်ပြီး နေကြတဲ့ တိုင်းပြည်လေ။ အဲဒီက လူတွေဟာ တစ်နှစ်မှာ တစ်ခါ အကြီးအကျယ် ရေလျှံတဲ့ နိုင်းလ်မြစ်ကို အမှီပြုပြီး နေကြတာ။ ရေလျှံတော့ နုံးတင်မြေနုတွေ ရပါတယ်။ မြစ်ထဲက ရေကိုယူပြီး အဲဒီ မြေသြဇာကောင်းတဲ့ နုံးတင်မြေပြန့်တွေအပေါ်မှာ ထွန်းယက် စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။ အထွက်ကောင်းတော့ ပေါများကြွယ်ဝတာပေါ့။ သွားလာရေးကြတော့လည်း နိုင်းလ်မြစ်က အသုံးဝင်ပါ တယ်။ နိုင်းလ်မြစ်စီးဝင်တဲ့ မြေထဲပင်လယ်ကလည်း သူတို့အတွက် ကူးသန်းသွားလာဖို့၊ တခြားဒေသများကို သွားရောက်ပြီး ဖောက်ကား ရောင်းဝယ်ဖို့နဲ့ ရှေးမင်းများ မသွေတမ်းလုပ်ကြတဲ့ နယ်မြေသိမ်းတဲ့ အလုပ်ကိုလုပ်ဖို့ အဆင်ပြေပြေ တည်ရှိနေကြပါတယ်။ သဲကန ္တာရထဲမှာ နေကြတဲ့သူတွေ သစ်ပင်ဝါးပင် မရှိဘဲ ဘယ်လိုများ လှေစပ်ပါလိမ့်။ ဘယ်လိုများ အဆောက်အဦး တည် ဆောက်ကြပါလိမ့်လို့ စဉ်းစားစရာပဲ။ ဒါပေမယ့် လူဆိုတာ ကြံတတ် ပါတယ်။ နိုင်းလ်မြစ်ထဲမှာ ပေါက်နေတဲ့ ကျူပင်တွေဟာ အီဂျစ်များ အတွက် လှေဆောက်ရာမှာ သုံးတဲ့ အပင်များပါပဲ။ ကျူပင်ဆိုတာ မြက်ပင်အကြီးစားကြီးတွေပဲ။ အဲဒီ အပင်ကြီးများကို စုစည်းပြီး အစည်းကြီးများကို တွဲကာ တွဲကာနဲ့ လှေပုံရအောင် ချိုးကြရတာ ပေါ့။ ကျူရိုးလှေကိုများ အထင်မသေးလိုက်ပါနဲ့။ သမုဒ္ဒရာကိုတောင် ကျူရိုးလှေနဲ့ ဖြတ်နိုင်ပါတယ်။ ဟုတ် မဟုတ်တောင် ၂၁ ရာစုမှာ သုတေသနလုပ်ပြီးပါပြီ။ ကျူရွက်များကိုတော့ အီဂျစ်များက စာရေးကိရိယာအဖြစ် အသုံးပြုပါတယ်။ ကျူရွက်များပေါ်မှာ ကညစ်နဲ့ အရုပ်စာတွေ ရေးပါတယ်။ အီဂျစ်လူမျိုးတွေဟာ ကျောက်တုံးကြီးများနဲ့ အလွန်ကြီးမား တဲ့ အဆောက်အဦကြီးများကို ဆောက်လေ့ရှိပါတယ်။ လူတွေ ရှင်စဉ်မှာ နေဖို့ထက် သေသွားတဲ့အခါမှာ အလောင်းကို ထားဖို့ကို အရေးထားတဲ့ ယဉ်ကျေးမှု အီဂျစ်မှာ ထွန်းကားပါတယ်။ အဲသည်လို မပျက်မဆီးရအောင် ဆေးစီရင်ထားတဲ့ အလောင်းများကို မံမီများလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ အဲဒီလို မံမီများကို အလွန်တရာကြီးမားတဲ့ ပိရမစ် များထဲက သေမင်းခန်းမမှာ မြှုပ်နှံကြပါတယ်။ ကျောက်တုံးကြီး များ ဆင့်ကာဆင့်ကာ ဆောက်လုပ်ထားတဲ့ တြိဂံပုံ ကျောက်သား အဆောက်အဦးကြီးများကို ပိရမစ်လို့ ခေါ်တာပေါ့။ အဲဒီ ပိရမစ် များရဲ့ ဟိုးအောက်ဘက်မှာ သေမင်းခန်းမ ရှိတတ်ကြပါတယ်။ အဲဒီလို အလောင်းများကို ပုံမပျက်အောင် စီရင်ထားရတာ ကတော့ သေပြီးသည်၏ အခြားမဲ့မှာ နတ်ဘုရားနဲ့ တွေ့ရမှာမို့ပါပဲ။ အလောင်းမြှုပ်နှံထားရာ သေမင်းခန်းမရဲ့ နံရံမှာ နံရံဆေးရေး ပန်းချီများနဲ့ ချယ်လှယ်ထားတတ်ကြပါတယ်။ မြှုပ်နှံထားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့ အကြောင်းပေါ့။ အဲဒီ နံရံဆေးရေး ပန်းချီမှာပါတဲ့ အရုပ်စာများ အရ ရာဇဝင်ကြောင်းများကို သိကြရပါတယ်။ မံမီများကို မပျက်မစီးအောင် ဆေးစီရင်ထားရုံတင် မကပါ ဘူး။ ရတနာစီချယ်ထားတဲ့ ခေါင်းများနဲ့လည်း ထည့်ထားလေ့ရှိပါ တယ်။ ဘုရင်မင်းမြတ်များဆိုရင် မင်းမြောက်တန်ဆာတောင်မှ ပါပါသေးတယ်။ ဒါ့အပြင် ကွယ်လွန်သွားတဲ့ပုဂ္ဂိုလ် နောက်ဘဝမှာ အသုံးပြုဖို့အတွက် ရတနာများ၊ ပရိဘောဂများ အိုးခွက်ပန်းကန် များလည်း ထည့်သွင်းမြှုပ်နှံကြပါတယ်။ သေသွားတဲ့သူချစ်တဲ့ ကြောင်များ၊ ခွေးများကိုလည်း သတ်ပြီး ဆေးစိမ်ကာ ထည့်ပေးလိုက်ကြပါသေးတယ်။ ကျွန်များကိုလည်း သတ်ပြီး ထည့်ပေးတတ်ကြပါသေးတယ်။ နောက်ဘဝမှာ ဆက်ခိုင်း ဖို့ပါတဲ့။ မသေခင်က ချမ်းသာရင် ချမ်းသာသလိုပေါ့လေ။ အဲဒီလို မံမီရုပ် အလောင်းအဖြစ် ဆေးစီရင်ပြီး တခမ်းတနား မြှုပ်နှံဖို့ဆိုတာ ကြွယ်ဝချမ်းသာရုံမက သြဇာအာဏာကလည်း ကြီးမား ဦးမှ ဖြစ်နိုင်တာကလား။ အဲဒီတော့ ပိရမစ် တည်ဆောက်တဲ့သူများ ဟာ ဖာရိုဘုရင်များ ဖြစ်ပါတယ်။ ဖာရိုဘုရင်ဆိုတာ အီဂျစ်နိုင်ငံက ရှေးဟောင်းဘုရင်များရဲ့ ဘွဲ့အမည် ဖြစ်ပါတယ်။ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ ရွှေအိမ်ရှင်လို့ ဆိုနိုင် ပါရဲ့။ သူတို့ခေတ်က သူတို့ကို လူသားလို့ မမှတ်ဘဲ နတ်ဘုရားများ လို့ လက်ခံ မှတ်ယူကြပါတယ်။ အဲဒီ နတ်ဘုရားများလို့ ယူဆခြင်းခံရတဲ့ ဖာရိုဘုရင်များ အနက်က အက်နာတွန်ဆိုတဲ့ ဘုရင်တစ်ပါးအကြောင်းကို ပြောပြချင် ပါတယ်။ သူ့ဖခင်က တတိယမြောက် အေမင်နိုဖစ် ဖြစ်ပါတယ်။ မိခင်ဖြစ်သူကတော့ မက်ဆိုပိုတေးမီးယားသူ သူကောင်းအနွယ်ဝင် အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဖာရိုဆိုတာ နတ်ဘုရား ဖြစ်တဲ့အတွက် သာမန် အမျိုးသမီး များနဲ့ လက်မဆက်သင့်ဘူးလို့ အီဂျစ် မင်းဆွေမင်းမျိုးများက ယူဆပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ဖာရိုများဟာ မောင်နှမ အရင်းချင်း တောင်မှ လက်ဆက်လေ့ရှိကြပါတယ်။ အခုလို တတိယမြောက် အေမင်နိုဖစ်က မက်ဆိုပိုတေးမီးယားသူကလေးကို ယူလိုက်တော့ မကျေနပ်သူများ ရှိလာတာပေါ့။ မိဖုရားကလေးကလည်း အလွန် လှပါတယ်။ အမည်ကတော့ တိုင်း လို့ ခေါ်ပါတယ်။ သူနဲ့ ထိပ်တိုက် ဝင်ကြသူများကတော့ အေမင်ရာ ကျောင်းတော်က ဘုန်းကြီးများ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ကမှ အေမင်နိုဖစ်ဆိုတဲ့ သားကို ဖွားပါတယ်။ စတုတ္ထ မြောက် အေမင်နိုဖစ်ပေါ့။ သူဟာ ဖခင်ရဲ့ ထီးမွေနန်းမွေကို ဆက်ခံ ပြီးတာနဲ့ အယူဝါဒအသစ်တစ်ခုကို ပြောင်းပြီး ကိုးကွယ်ပါတယ်။ သူ့အမည်ကိုလည်း အေမင်နိုဖစ်ကနေပြီး အက်နာတွန်ဆိုတဲ့အမည်ကို ပြောင်းလိုက်ပါတယ်။ သူကိုးကွယ်တဲ့ အေသင်ဆိုတဲ့ ဘုရားကို ကိုးကွယ်သူလို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ သူ့ဘုရားက နေစက်ဝန်းဘုရား လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။ သူဟာ အေမင်ရာဆိုတဲ့ ဘုရားနဲ့ ပတ်သက်သမျှ ကျောင်းများ နတ်ကွန်းများကို ပိတ်ပစ်လိုက်ပါတယ်။ ဒါတင်မက အဲဒီနတ်ဘုရားရဲ့ မြို့တော်ကို လက်ခံကြတဲ့ သီးဘီးမြို့ကနေပြီး ပြောင်းရွှေ့ထွကခွါခဲ့ ပါတယ်။ သူဟာ မြို့တော်သစ် တစ်မြို့တည်ပြီး အက်နာတက်တန် လို့ မှည့်ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီမြို့ကို အယ်မာရာလို့လည်း ခေါ်ဆိုကြ ပါတယ်။ အက်နာတွန်ဆိုတာက လူဆန်းတစ်ဦး။ သူ့အရင်ကလူများ ဟာ ဖာရိုဘုရင်ရဲ့ရုပ်ကို ထုရင် သဘာဝထက် လှပခံ့ညားမှုကို ဦးစားပေးပြီး ထုလေ့ရှိပါတယ်။ သူကတော့ သူ့ရုပ်ကို အရှိအတိုင်း ထုရမယ်လို့ အမိန့်တော်ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ခက်တာက သူ့ရုပ်က မလှတာပါပဲ။ အဲဒီလို မလှပတဲ့ ရုပ်တုအကြီးကြီးပါတဲ့ နတ်ဘုရား ကျောင်းကြီးတစ်ဆောင်ကို ကာနတ်ဆိုတဲ့ အရပ်မှာ တည်ဆောက်ခဲ့ ပါသေးတယ်။ အက်နာတွန်ဟာ အဲဒီလို ကိုးကွယ်ယုံကြည်မှု အသစ်ကို ပြောင်းတဲ့အထိ စိတ်ထားထူးပေမယ့်၊ သူ့နှလုံးသားကတော့ လူ သိပ်ပီသတာပါပဲ။ အီဂျစ်လူမျိုးများဟာ မိန်းမသားများကို အလေး ပေးလေ့ရှိပါတယ်။ မိဖုရားများကို ချစ်မြတ်နိုးစွာ ဆက်ဆံကြတဲ့ သူတွေ အီဂျစ်မှာ များပါတယ်။ အက်နာတွန်နဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ ပိုပြီး ထူးခြားတယ်လို့ ဆိုရပေမယ်။ သူဟာ သူ့ကိုယ်သူ နတ်ဘုရားလို့ မသတ်မှတ်ပါဘူး၊ အဲဒီ တော့ သူနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ပုံတွေထဲမှာ သူ့မိဖုရားကို သူ ဘယ်လို အချစ်ကြီး ချစ်တယ်ဆိုတာ ပြသတဲ့ပုံတွေ တွေ့ပါတယ်။ တစ်ပုံမှာတော့ သူ့ပေါင်ပေါ်မှာ သူ့မိဖုရားက ထိုင်နေတာပါ။ နောက်တစ်ပုံမှာတော့ ရထားလုံးထဲမှာ သူက မိဖုရားကို နမ်းနေတာပါ။ သူ့မိဖုရားရဲ့ အမည်က နဖာတီတီပါတဲ့။ အဲဒီမိဖုရားဟာ အက်နာတွန်ရဲ့ ဖခင် တတိယမြောက် အေမင်နိုဖစ်ရဲ့ ရာဇသွေးပါတဲ့ မိဖုရား စစ်တခမန်က မွေးတယ်လို့ ယူဆကြပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် သူ့ပုံကို ကြည့်ရတာ လှပတယ်လို့ အခုခေတ် အမြင်နဲ့တောင် လက်ခံ နိုင်တဲ့ သူကလေးတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်။ မိဖုရား မကွယ်လွန်မီကတည်းက ဘုရင် အက်နာတွန်နဲ့မသင့် မတင့် ဖြစ်သွားကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မိဖုရားလည်း ကွယ်လွန်ရော ဘုရင်အက်နာတွန်ဟာ သူနဲ့အတူ သီးဘီးက လိုက်လာ တဲ့ ဆွေတော်မျိုးတော်များသေရင် မြှုပ်နှံထားတဲ့ နေရာမှာ ကောင်းစွာ မြှုပ်နှံ သဂြင်္ ိုဟ်ပါတယ်။ နံရံမှာလည်း မိဖုရား အချော အလှကလေးကို အမှတ်တရရှိစေဖို့ ဆေးရေးပန်းချီများ ရေးသားထားပါသေးတယ်။ အက်နာတွန်ဟာ ခေါင်းမာလွန်းလို့ အရိုးစွဲနေတဲ့ အယူဝါဒ ကို မဖြစ်မနေ အတင်းပြောင်းခဲ့တာပေါ့။ အဲဒီ အကြောင်းများကြောင့် သူ့လက်ထက်မှာ လူသူအများ မပျော်ကြပါဘူး။ အီဂျစ်ပိုင် အရှေ့ အလယ်ပိုင်းက နယ်များကိုလည်း သူ လက်လွှတ်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီလို လက်လွှတ်ရတဲ့နယ်များအတွက် သူ ဘယ်လိုခံစား ရတယ်လို့ မသိနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူဟာ အချစ်ကြီး ချစ်တတ် တဲ့သူ တစ်ယောက်ဖြစ်လို့ သူ့မိဖုရားကို လက်လွှတ်ရတဲ့အခါမှာ အဆွေးကြီး ဆွေးခဲ့တယ်ဆိုတာ သေပြီးနောက်မှ ဆောက်တဲ့ ချစ်သူ့ဗိမာန်က သက်သေပြနေပါတယ်။ နဖာတီတီရဲ့ ပုံကလည်း အီဂျစ်သူတွေ ချောတယ်ဆိုတာ ယခုထက်တိုင် သက်သေပြလျက် ရှိနေပါတော့တယ်။ အက်နာတွန်ရဲ့ သခင်္ျ ိုင်းက ပိရမစ် မဟုတ်ပါဘူး။ ကျောက်သား ကို ထွင်းထားတာပါ။ အီဂျစ်ရှေးဟောင်း သချင်္ု ိင်းမှာ အလွန်ကြွယ်ဝပြီး အဖိုးတန်ပစ္စည်းများစွာ မြှုပ်နှံထားတဲ့ ဘုရင် တူတက်ခါမန်ရဲ့ သချင်္ု ိင်းအကြောင်းကို သိကြသူ များပါတယ်။ တူတက်ခါမန်နဲ့ နာဖာ တီတီ မောင်နှမတော်ပါတယ်။ နဖာတီတီ မိဖုရားဖြစ်ပြီး သမီး မွေးဖွားပြီးတဲ့နောက် တူတက်ခါမန်နဲ့ ပေးစားပါတယ်။ အဲဒီတော့ သမီးယောက်ခမ တော်စပ်သွားပြန်ပါရော။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်ပါလေ၊ သခင်္ျိုင်းကပြောတဲ့ နှလုံးသားရာဇဝင်က တော့ အခုထက်တိုင် ပီပြင်ဆဲပါပဲ။ မှန်း ဘယ်လောက်များ ကြာသွား သလဲ။ အနှစ်သုံးထောင်တောင် ကျော်မှပဲ။ [ မြှားနတ်မောင်။    ။  ဇန်နဝါရီ၊ ၁၉၉၃ ] ပညာပြည့်ဝ နှလုံးလှတဲ့သူ နှလုံးသားဆိုတာ တစ်ထောင့်ငါးရာ မေတ္တာကိုသာညွှန်းတဲ့ စကား မဟုတ်ပါဘူး။ နှလုံးသားဆိုတာ စိတ်ဓာတ်ကိုလည်း ညွှန်းဆိုပါတယ်။ ပညာပြည့်ဝ နှလုံးလှတဲ့သူဆိုတာကတော့ အသိအလိမ္မာ ဉာဏ်ပညာနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့အတွက် စိတ်ထားကောင်းတဲ့သူ စိတ်ထားမြတ်တဲ့သူလို့ ဆိုလိုတာပါပဲ။ ဒီတစ်ခါတော့ လူက အရုပ်ဆိုးသလောက် သပ်ရပ်သားနား ခြင်း ကင်းသလောက် ပညာနဲ့ပြည့်ဝသူ၊ စိတ်ထားမြင့်မြတ်သလောက် စိတ်ထားခိုင်ကျည်တဲ့သူ တစ်ယောက်အကြောင်းကို ပြောပြလိုပါ တယ်။ အဲဒီပုဂ္ဂိုလ်ကတော့ ဆိုကရေးတီး ဖြစ်ပါတယ်။ ဂရိကျွန်ပိုင်ရှင် ဒီမိုကရေစီ ထွန်းကားတဲ့အချိန်က ပေါ်ပေါက်ခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ အသက် ၇၀ အရွယ် ဘီစီ ၃၉၉ မှာ သေဒဏ်ကျခံသွားရသူ ဖြစ်ပါ တယ်။ ဆိုကရေးတီးဟာ ကျောက်ဆစ်သမား ဖခင်နဲ့ ဝမ်းဆွဲသည် မိခင်က ဖွားမြင်ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ သူကိုယ်တိုင်လည်း ကျောက်ဆစ် ပညာကို အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း အလုပ်တစ်ခုအနေနဲ့ လုပ်ပါတယ်။ ဆိုကရေးတီးက အဲသလို ဆင်းရဲတဲ့သူ မျိုးရိုးအားဖြင့်လည်း နိမ့်ကျတယ်လို့ ဆိုလို့ရတဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ ကဲ ဒါဖြင့် ရုပ်ကရော တဲ့။ နဖူးကလည်း မောက်သေး၊ နားယောင်ကလည်း ကောက်သေး၊ ဆံမုတ်ဆိတ်ကလည်း ဗရပျစ်နဲ့ လူသာမန်တို့အဖို့တော့ နည်းနည်း ကလေးမှ ကြည့်ချင်စရာ မကောင်းလှတဲ့ သူတစ်ယောက်ဖြစ်ပါ တယ်။ ဒီကြားထဲမှာ လူကလည်း ပုကွကွ ဖြစ်နေပါသေးတယ်။ အဝတ်အဆင်ကရောတဲ့။ သူ့ခေတ်က ဂရိလူမျိုးများဟာ အဝတ်စ ကြီးကို ကိုယ်မှာပတ်ပြီး ပခုံးပေါ်မှာ တင်ထားရတဲ့ အဝတ်မျိုးကို ဝတ်ပါတယ်။ အဲဒီဝတ်လုံက ဝတ်တတ် ဆင်တတ်မှ တင့်တယ်တာ။ ဆိုကရေးတီးတို့ကတော့ ထည်လဲမဝတ်နိုင်ရတဲ့အထဲမှာ ရွာရိုး ကိုး ပေါက်ကို လျှောက်သွားနေလေတော့ ညစ်နွမ်းပေရေနေတော့တာပေါ့။ အဲသလိုလူကြီးမျိုးဟာ သူ့ခေတ်သူ့အခါက ကြွယ်ဝပေ့ဆိုတဲ့ သူများရဲ့ သားများ၊ ပညာကိုလိုလားကြသူ လုလင်များအလယ်မှာ အမြဲတစေ နေရာရခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ခေတ်က အဲသလိုနေရာ ရသလို ခေတ်အဆက်ဆက် နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ကဝိကြီးတစ်ဆူအဖြစ် နေရာယူထားနိုင်သူကြီးလည်း ဖြစ်နေပြန်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ သူ့ အကြောင်းဟာ သိပ်ကို စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါတယ်။ သူ့ခေတ်က အေသင်ဆိုတာ အလွန်လှပတဲ့မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ တောင်ကုန်းအဆင့်ဆင့်ပေါ်မှာ တည်ထားတဲ့ အင်မတန်လှပခမ်းနားတဲ့ နတ်ကွန်းများ၊ ခန်းမဆောင်များနဲ့ အတင့်တယ်ကြီး တင့်တယ်တဲ့ မြို့ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်ပိုင်ရှင် ဒီမိုကရေစီဆိုတဲ့ ကျွန်များကို အများအပြား ပိုင်ဆိုင်သူ သူဌေးသူကြွယ်များ အာဏာရတဲ့စနစ် ထွန်းကားနေတဲ့ အချိန်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က ဂရိများဟာ ကျွန်များရဲ့လုပ်အားကို အသုံးချပြီး၊ လူ့ဘဝမှာ အကောင်းဆုံးဟူသမျှကို သုံးပြီး အဆုံးစွန်အထိ စည်းစိမ်ခံနေနိုင်ကြသူများလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်လုပ်သူဟာ ကျွန်သာဖြစ်ရမယ်ဆိုတဲ့အမြင်ကို လက်ခံထားသူများလည်း ဖြစ်ပါ တယ်။ အဲဒီတော့ ကြွယ်ဝချမ်းသာသူများရဲ့ သားများဟာ အချိန် အများကြီးရနေလေတော့ နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ အချိန်ကို ကုန်စေကြရ ပါတယ်။ ဥစ္စာမှာ အာဏာဖက်ပြီး လူထက်လူ ဖြစ်ချင်သူများကလည်း အစိုးရအဖွဲ့မှာ နေရာရနိုင်ဖို့ဆိုတာက အများသဘောကျအောင် ပြောတတ်ဆိုတတ် တင်ပြတတ်ဖို့လိုပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အေသင် အမျိုးကောင်းသားများဟာ အပြောကောင်း၊ ဆိုကောင်းတဲ့သူများ တစ်နည်းဆိုရလျှင် ဟောပြောမှုပညာ ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်လာကြဖို့ အလေးထား ကြိုးစားလေ့ရှိပါတယ်။ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်မှာ အနှစ်ပါပါ၊ မပါပါ ဟန်ကောင်းကောင်း မာန်ပါပါ ပြောတတ်ရင် အောင်မြင်တယ်ဆိုတော့ အဲဒီလိုပြောတတ်ဖို့ လေ့ကျင့်ကြတာပေါ့။ အဲဒီလိုပြောတတ်အောင် လေ့ကျင့်ပေးတဲ့ ဆရာများ ကောင်းစားလာကြတာကလည်း သဘာဝတစ်ခု ဖြစ်ပါ တယ်။ အဲဒီဆရာများကို ဆိုးဖစ်များလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ ဆိုးဖစ်များဟာ တောက်တောက်ပြောင်ပြောင် ဝတ်စားတတ် ကြပါတယ်။ ဝါကြွားတဲ့စကားများ ပြောတတ်ကြပါတယ်။ အရပ်တကာ လှည့်သွားပြီး တပည့်များ စုတတ်ကြပါတယ်။ ပြီးတော့မှ ကြေးကြီးကြီး ယူပြီး ဟောပြောနည်း ပညာကို သင်ပေးလေ့ ရှိကြ ပါတယ်။ သူ့ထက်သူ ကောင်းကြောင်း တော်ကြောင်း သတင်းကောင်း လွှင့်ပေးဖို့ လူယုံများလည်း မွေးထားလေ့ရှိပါတယ်။ အဲဒီလိုခေတ်ကြီးမှာ ဆိုကရေးတီးကတော့ တစ်မျိုး၊ အဝတ် အစား စုတ်စုတ်နုတ်နုတ် ဝတ်ပြီး ကြုံသမျှလူနဲ့ ကျရာရာအကြောင်းကို အဆိုးအကောင်း ဝေဖန်တဲ့နည်းနဲ့ ဆန်းစစ်ဆွေးနွေးလေ့ရှိပါတယ်။ ပြီးတော့ အခကြေးငွေ တစ်ပြားတလေတောင်မှ မယူပါဘူး။ သူ့ အနေနဲ့ ကျောင်းရယ်လို့ ဖွင့်နိုင်ဖို့အားလည်း မရှိ၊ လိုလည်းမလို ပါဘူး။ လမ်းဆုံလမ်းမမှာ၊ ဈေးလယ်မှာ၊ မြို့လယ်ရင်ပြင်မှာ စုမိ သမျှလူနဲ့ ဆွေးနွေးပြောဆိုနေတာပဲ။ တစ်စတစ်စနဲ့ ဆိုကရေးတီးနောက်ကို ပညာစစ်ရှာတတ်တဲ့ ဆင်ခြင်တုံတရားအားများတဲ့ လုလင်များက တကောက်ကောက် လိုက်လာတော့တာပါပဲ။ ဆိုကရေးတီးက ပြောပါတယ်။ သူဟာ ဘယ်လိုအကြောင်း ကိုမှ သင်ကြားပို့ချနေတာ မဟုတ်ပါဘူးတဲ့။ လူတွေရဲ့ နှလုံးသား မှာ ကိန်းနေတဲ့ ဦးနှောက်ထဲမှာ ရှိပြီးသားဖြစ်နေတဲ့ အသိပညာများ ကိုသာ သူက မွေးဖွားလာအောင် ကူညီတာပါတဲ့။ သူ့အမေဟာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်များကို မီးဖွားအောင် ကူညီပေးသလိုပါပဲ။ သူဟာ လည်း မူလကတည်းကရှိပြီးသား အတွေးသန္ဓေသားကိုသာ မွေးဖွား ပေးတာပါတဲ့။ အဲသလိုအပြောများဟာ အရာရာမှာ ငါ ဆရာလို့ ကြေငြာတတ်တဲ့ ဆိုးဖစ်များနဲ့မတူ တစ်မူကွဲနေပါတယ်။ ဆိုကရေးတီးက ပြောပါသေးတယ်။ သူဘာမှမသိပါဘူးတဲ့။ သူသိတာ တစ်ခုကတော့ သူဘာမှမသိ ဆိုတဲ့ အချက်ပါပဲတဲ့။ အဲသလို သူ့ခေတ်မှာ အတွေးထူးတဲ့ ဆိုကရေးတီးဟာ သမားရိုးကျ အကြောင်းအရာများထက် အရာရာရဲ့ အနှစ်သာရကို ရေငတ်သလို ရှာဖွေနေတဲ့ လုလင်များအတွက် ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့ သူတစ်ယောက် ဖြစ်လာပါတယ်။ ဆိုကရေးတီးနောက်ကို တကောက်ကောက်လိုက်သူ လုလင် တွေ များလာလေလေ တစ်က မကျေနပ်သူ များလာလေလေပါပဲ။ ပထမဆုံး မကျေနပ်သူကတော့ ဆိုကရေးတီးရဲ့ဇနီး ဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်မှာ စားဖို့သောက်ဖို့ရာ မပြည့်စုံရတဲ့အထဲမှာ အချိန်ကုန်လူပမ်း ပြီး အသပြာတစ်ပြားမှမရတဲ့အလုပ်ကို တစိုက်မတ်မတ် လုပ်နေတဲ့ အကြင်ယောကျ်ားကို ဘယ်ဇနီးမယားက အရှည်သဖြင့် ကြင်နာ ကြည်ဖြူနိုင်ပါ့မလဲ။ ဆိုကရေးတီးကတော့ အေးအေးပါပဲ။ အဆိုတစ်ခုတောင်မှ ပြုလိုက်ပါသေးရဲ့။ အကြင်သူဟာ ဇနီးကောင်းတစ်ယောက်ရတယ် ဆိုရင် သိပ်ပျော်တဲ့လူ ဖြစ်မယ်တဲ့။ ဇနီးဆိုးရတယ်ဆိုရင် သိပ်တော် တဲ့လူ ဖြစ်မယ်တဲ့။ သူကတော့ သိပ်တော်တဲ့သူ ဖြစ်လာတာပဲလေ။ ဆိုကရေးတီးဟာ စောစောက ပြောခဲ့သလို၊ ကြည့်ရတာ ဆိုးလှတဲ့ ရူပါရုံပိုင်ရှင်ပါ။ အဲသလို အဂင်္ါရုပ်ရှိသူများဟာ တဏှာရာဂ အား ကြီးတတ်တယ်လို့ ပြောတာကို ခံရပြန်ပါတယ်။ တပည့်များက မခံနိုင်လို့ သူ့ကို တိုင်ပြောတဲ့အခါမှာ သူက ပြောတဲ့သူဟာ မမှား ပါဘူးတဲ့။ ဒါပေမယ့် သူဟာ သူ့ရဲ့ စိတ်ကို ဆင်ခြင်တုံတရားနဲ့ ထိန်းထားနိုင်လို့ ပြောတဲ့သူ မမှန်တာပါတဲ့။ အဲသလို ပြဿနာကို ပြေလည်အောင် ဖြေတတ်တဲ့ ဆရာမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခါကလည်း တိမ်လွှာများဆိုတဲ့ ပြဇာတ်မှာ ဇာတ်ဆရာက ဆိုကရေးတီးအမည်နဲ့ ဇာတ်ရုပ်တစ်ခုကို သူ့ပြဇာတ်မှာ ထည့်ကပြီး ဆိုကရေးတီးကို သရော်ပါတယ်။ ဆိုကရေးတီးကိုယ်တိုင် အဲဒီဇာတ်ကိုကြည့်ပြီး ဟက်ဟက်ပက် ပက် ရယ်မောနေလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဇာတ်ဆရာရည်ရွယ် သလို ဆိုကရေးတီးမှာ နာမသွားတော့ဘူးပေါ့။ အမျိုးကောင်းသား လုလင်များအနေနဲ့ ဆိုကရေးတီးကို ရုပ်ကြောင့်၊ ဂုဏ်ပကာသနကြောင့် ကြည်ညိုတာ၊ ချစ်ခင်လေးစား တာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဖြင့်ရင် ဘာကြောင့်လဲ။ သူ့နှလုံးသား ကြောင့်ပါပဲ။ ရိုးသားတယ်၊ သူတစ်ပါးထံက ဘာကို မယူလိုဘူး၊ မကြွား ဘူး။ နှိမ့်ချတယ်၊ သူတစ်ပါးကို တလေးတစား ဆက်ဆံတတ်တယ်။ သူတစ်ပါးအကျိုးကို ရှေ:ရှုတယ်၊ ဒါတွေဟာ ဆိုကရေးတီးရဲ့ နှလုံးသား အလှတွေပါပဲ။ ဆိုကရေးတီးရဲ့နောက်ကို လိုက်နေတဲ့ လုလင်များဟာ ပို့ချပေးတာ၊ သွတ်သွင်းပေးတာကို မခံရဘူး။ ဒါပေမယ့် တစ်စတစ်စနဲ့ အများကြီးရလာကြပါတယ်။ သူတို့ရလာတာကတော့ ဆင်ခြင်စဉ်စား တတ်တဲ့ အလေ့အကျင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ဆင်ခြင်စဉ်းစားရင်း သူတို့ ကိုယ်သူတို့ တွေ့လာပါတယ်။ သူတို့ ဘာကိုလိုချင်တယ်ဆိုတာကို သိလာပါတယ်။ လက်ရှိအခြေအနေကို ဆန်းစစ်နိုင်လာပါတယ်။ ဆန်းစစ်နိုင်လာပါတယ်။ ဆန်းစစ်တွေ့ရှိလာပါတယ်။ အနှစ်မပါတဲ့စကားကို ဟန်ပါပါပြောရင်း ကျွန်များကို ခိုင်းစား နေတဲ့ အေသင်က လူကြီးသူမများကတော့ သူတို့သားတွေ ဒီလို လူကြီးနောက်ကို တကောက်ကောက်လိုက်နေရင်း၊ စကားလုံးတွေကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနေကြတာ၊ ပေါင်းစပ် အဖြေရှာနေကြတာကို အံ့သြ ထိတ်လန့်လာကြပါတယ်။ အဲဒီလိုအခါမျိုးမှာ ဆိုကရေးတီးဟာ စွဲချက်တင် ခံရတော့ တာပါပဲ။ သူ့ကိုစွဲတဲ့ စွဲချက်က ဒီလိုပါ။ ဆိုကရေးတီးဟာ မကောင်းမှုကို ပြုတဲ့ လူထူးလူဆန်းကြီး ဖြစ်တယ်၊ မြေအောက်က အကြောင်းနဲ့ ကောင်းကင်ဘုံအထက်က အကြောင်းများကို ရှာဖွေသူ ဖြစ်တယ်။ မကောင်းဆုံးအကြောင်းကို အကောင်းဆုံးအကြောင်းဖြစ်အောင် ပြုပြီး အများကို သင်ကြားပို့ချနေတယ်ဆိုတဲ့ စွဲချက်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစွဲချက်နဲ့ ဆိုကရေးတီးကို ရုံးတင်ပါတယ်။ သေဒဏ် ပေးပါတယ်။ ဆိုကရေးတီးကို အဲဒီခေတ်က အေသင် ဥပဒေအရ ကိုယ်တိုင် ခုခံလျှောက်လဲခွင့်ပေးပါတယ်။ သေဒဏ်အစား ဘယ်လို အပြစ်ကိုသာ ပေးသင့်ပါတယ်ဆိုပြီး လျှောက်လဲဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုကရေးတီးကတော့ ရှင်းပါတယ်။ သေဒဏ်အစား ဒဂင်္ါး သုံးဆယ်ပဲ ဒဏ်ငွေအဖြစ် ဆောင်ခွင့်ပေးပါလို့ လျှောက်လဲပါတယ်။ ရုံးတော်က မကျေနပ်လို့ သေဒဏ်ပေးဖို့ ဆုံးဖြတ်ပါတယ်။ ဆိုကရေး တီးက ဒီလိုဖြစ်မယ်ဆိုတာ ကြိုသိလို့ မဖြစ်နိုင်တာကို ပြောတာပါပဲ။ သေဒဏ်ကို ရှောင်ဖို့ သူ့မှာအပြစ်ရှိပါတယ်။ သူလုပ်ဆောင်ခဲ့သမျှ တွေ မှားပါတယ်လို့ သူမပြောနိုင်ပါဘူး။ အမှန်တရားကို ထိန်းသိမ်း ထားဖို့ သေဒဏ်ကိုပဲ သူရွေးပါတယ်။ ချိုမြတဲ့အပြုံးနဲ့ အေးအေးကလေး စကားပြောတတ်တဲ့ ဆိုကရေးတီး၊ အတွေးသစ်တချို့ မွေးဖွားလာဖို့ အဆစ်အပိုင်းလိုက် မေးခွန်းထုတ်ရင်း အဖြေများအပေါ်မှာ တလေးတစား အားတက် သရော ဖြစ်နေတတ်တဲ့ ဆိုကရေးတီး၊ အရွယ်ရောက်ပြီးသား ကြေးရတတ် အမျိုးမြတ်တဲ့ လုလင်များကို ကလေးငယ်များသဖွယ် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်တဲ့ ဆိုကရေးတီးဟာ ပညာပြည့်ဝ နှလုံးလှသူ ဖြစ်ပါတယ်။ သေဒဏ်ကို မကြောက်ရွံ့ဘဲ အေးဆေးသက်သာစွာရင်ဆိုင် တဲ့ သူ့ရဲ့နှလုံးသားကတော့ ခိုင်ကျည်တဲ့ နှလုံးသား ဖြစ်နေပြန်ပါ တယ်။ နှလုံးတကယ်လှသူဟာ နှလုံးခိုင်ကျည်သူဖြစ်တာ အံ့သြစရာ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲသလို ကြေကွဲဝမ်းနည်းနေကြတဲ့ တပည့်တွေရှေ့မှာပဲ အဆိပ်ခွက်ကို ကိုယ်တိုင်ယူသောက်ပြီး ဆိုကရေးတီး သေဒဏ်ကို ခံယူသွားပါတယ်။ သူကတောင် ကျန်ရစ်ကြမယ့်သူတွေကို နှစ်သိမ့် သွားပါသေးတယ်။ ဆိုကရေးတီးဟာ သေဒဏ်ခံပြီး သူ့အယူအဆတွေကို ရှင်သန် အောင် လုပ်သွားတာပါပဲ။ သေဒဏ်ကို ခံချင်တယ်၊ ဒါမှ နောက် ဘဝမှာ အတားအဆီး အကွပ်အညှပ်မရှိ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း၊ ပေါင်း စပ် အဖြေရှာခြင်းဆိုတဲ့ ဒိုင်ယာလက်တစ်နည်းနဲ့ မေးခွန်းများမေးရင်း ဆင်ခြင်တုံတရားများကို မွေးဖွားပေးနိုင်မယ်လို့ ပြောသွားပါသေး တယ်။ ဟုတ်ပါရဲ့။ ဆိုကရေးတီးက တစ်ခါသေပြီးနောက် ရှင်သန် နေလိုက်တာ အခုအထိပါပဲ။ ဝေးလံသီခေါင်သော ဒေသများမှာ အထိရော၊ ကာလ အပိုင်းအခြား ရှည်လျားစွာ ခြားပြီးတဲ့နောက်ရော သူ့အတွေးအခေါ်နဲ့ နည်းနိသျှတွေက မရိုးသေးဘူး။ ရှင်သန်နေဆဲပဲ။ လူဆိုတာကတော့ သေမျိုးပါပဲ။ ပညာပြည့်ဝတဲ့ နှလုံးသား အလှကတော့ လက်ဆင့်ကမ်းဆက်ခံသူများရဲ့ လက်ထက်အထိ ဆက်ပြီး ရှင်သန်နေနိုင်တယ်ဆိုတာ ဆိုကရေးတီး အသေအချာ သိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အေးအေးဆေးဆေး သေရဲတာပေါ့နော်။ [ မြားနတ်မောင်။ ။ ဖေဖော်ဝါရီ၊ ၁၉၉၂ ] သတိုးမင်းဖျား မြန်မာရာဇဝင်မှာ အင်းဝနေပြည်တော်ဟာ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားတဲ့ နေပြည်တော် ဖြစ်ပါတယ်။ အင်းဝတည်ရှိတဲ့နေရာမှာ မင်းနေပြည် တော်အဖြစ် လေးကြိမ်တိုင်တိုင် အခြေချကြပြီး ရာဇဝင်မှာ စာတင် လောက်တဲ့ အဖြစ်သနစ်တွေ များစွာ ဖြစပွါးခဲ့ကြပါတယ်။ ရာဇဝင် မှာ စာတင်လောက်တဲ့ လူသားတွေလည်း များစွာမွေးဖွားခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီ မြို့ရွှေအင်းဝကို စစဦး ဘယ်သူတည်ခဲ့ပါသလဲ။ အောင်မြင်စွာ ဘယ်သူတည်ခဲ့ပါသလဲ။ ဘယ်လိုအချိန်မျိုးမှာ တည်ခဲ့ ပါသလဲ။ ဘယ်နည်းနဲ့ တည်ခဲ့ပါသလဲ။ အဲဒီအကြောင်းများဟာ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းပါတယ်။ အင်းဝကို စစဦး တည်ခဲ့သူက ရှမ်းညီနောင်သုံးဦးအနက်က အငယ်ဆုံးဖြစ်သူ သီဟသူ၊ တစ်စီးရှင် သီဟသူ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ စတင်ပြီး မြို့တည်တဲ့အခါ အင်းဝတည်ရာ အရပ်ဒေသ မှာ ရေတွေဝင်ပြီး သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် ပျက်တဲ့အတွက် လက်လျှော့လိုက် ရပါတယ်။ တစ်စီးရှင်လည်း ရာဇအိနြ္ဒေမပျက်စေဖို့ မြို့နေရာပြောင်းတဲ့ ကိစ္စမှာ အိပ်မက်မက်ရတယ်၊ အိပ်မက်ရတဲ့နေရာမှာ တူးလိုက်တော့ ရွှေပန်းခိုင်ရတယ်၊ အဲဒါကြောင့် ပန်းရကနေပြီး ပင်းယလို့ တွင်လာတဲ့ နေရာမှာ ဝိဇယပူရလို့ ဘွဲ့ချည်တဲ့ မြို့တော်ကို တည်ပါတယ်။ ပင်းယမှာလည်း မင်းဆက် ငါးဆက်မျှသာ ထီးနန်းစိုးစံခဲ့ပါတယ်။ မြို့သက်ကလည်း ၅၂ နှစ်မျှသာ ကြာပါတယ်။ ပင်းယတည်ပြီး ၃ နှစ်မျှ ရတဲ့အခါမှ တစ်စီးရှင်ရဲ့သားတော် တစ်ပါးဖြစ်သူ အသခင်္ယာစောယွန်းဟာ ခမည်းတော်ရဲ့ သဘောတူညီ ချက်နဲ့ စစ်ကိုင်းမြို့ကိုတည်ပြီး သီးခြားစိုးစံပါတယ်။ အသခင်္ယာရဲ့ သမီးတော်က စိုးမင်း ကိုယ်တော်ကြီးပါတဲ့။ အမျိုးသမီးနာမည်က သိပ်တော့ အမျိုးသမီးမဆန်လှပါဘူး။ စိုးမင်းကိုယ်တော်ကြီးနဲ့ လက်ဆက်သူကတော့ တကောင်း မြို့စား သတိုးဆင်ထိန်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့က ဖွားသူကတော့ သတိုးမင်းဖျား ဖြစ်ပါတယ်။ အင်းဝမြို့သက် ၅၂၊ စစ်ကိုင်းမြို့သက် ၄၉ ရှိတဲ့အခါမှာ မြို့ နှစ်မြို့စလုံးဟာ အဟုန်ရှမ်းများ ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်လို့ ပျက်ပါ တယ်။ အဟုန်များဟာ ချင်းတွင်းနဲ့ ဧရာဝတီမြစ်ဝှမ်းဒေသဘက်က ဝင်ရောက်လာတာပါ။ တကောင်းမြို့ကို စတင် ဝင်ရောက်ပြီး တိုက် ခိုက်ကြတဲ့အခါမှာ သတိုးမင်းဖျားက ရန်သူများကို မတွန်းလှန်နိုင်ဘဲ စစ်ကိုင်းမြို့ဘက်ကို ထွက်ပြေးလာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က စစ်ကိုင်းမှာ စိုးစံနေသူ သတိုးမင်းဖျားရဲ့ ယောက်ဖတော်သူက စစ်ကိုနိုင်အောင် မတိုက်ခဲ့ရကောင်းလားဆိုပြီး သတိုးမင်းဖျားကို ကြခတ်ဝရာပို့ပြီး အကျဉ်းချထားခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းကို ရန်သူများ လာတိုက်တဲ့အခါမှာလည်း စစ်ကိုင်း မြို့ မခံနိုင်လို့ ပျက်သွားပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားရဲ့ ယောက်ဖလည်း ကြခတ်ဝရာကို ပြေးပါတယ်။ အဲဒီတော့ ကြခတ်ဝရာမှာ အပို့ခံထားရတဲ့ သတိုးမင်းဖျားက သူ့ကိုဆီ:ပြီး သတ်တော့တာပါပဲ။ အဲဒီလို သတိုးမင်းဖျားဘဝဟာ မင်းမဖြစ်ခင်ကတည်းက သွေးစွန်းခဲ့တဲ့ဘဝ ဖြစ်ပါတယ်။ ရန်သူများဟာ စစ်ကိုင်းကိုရပြီး ပင်းယကို ကူးခဲ့ပါတယ်။ ပင်းယလည်း မခံနိုင်လို့ ပျက်ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းရော ပင်းယပါ အဲဒီခေတ်က ထုံးစံအတိုင်း ရန်သူများက လိုချင်ရာရာယူပြီး မီးတိုက် တာကို ခံရလို့ ပြာပုံဘဝ ရောက်ကြရတော့တာပါပဲ။ * * * သတိုးမင်းဖျားဟာ ကြခတ်ဝရာကနေပြီး ပင်းယဘက်ကို ကူးလာခဲ့ ပါတယ်။ ပြီးတော့မှ သူ့ရဲ့ ဘိုးတော် တစ်စီးရှင် မြို့တည်တာ မအောင်မြင်ခဲ့တဲ့နေရာမှာ မြို့တည်ပါတယ်။ တစ်စီးရှင် မြို့တည်ခဲ့တဲ့နေရာကို သတိုးမင်းဖျားက ထပ်ပြီး မြို့နေရာအဖြစ် ရွေးခဲ့တာ အကြောင်းရှိပါတယ်။ ဧရာဝတီနဲ့ မြစ်ငယ်မြစ်တို့ ပေါင်းစုံတဲ့နေရာ သံလျက်စွန်း ဒေသကလေးဟာ ကုန်းလျှောမြေမြင့်ဒေသတစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သဘာဝ အကာ အကွယ်အဖြစ်နဲ့ မြောက်ဘက်မှာ ဧရာဝတီရှိပါတယ်။ (မြောက်က တောင်ကို စီးလာတဲ့ ဧရာဝတီဟာ အင်းဝမြို့တည်တဲ့နေရာအနီးမှာ အရှေ့က အနောက်ကို ကွေ့သွားပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် မြစ်ကွေ့မှာ တည်ထားတဲ့ အင်းဝမြို့ရဲ့မြောက်ဘက်မှာ ဧရာဝတီရောက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဧရာဝတီရဲ့ တစ်ဖက်ကမ်းမှာလည်း မင်းဝံတောင်တန်း ရှိနေပါတယ်။ မြို့ရဲ့ ကျောထောက်နောက်ခံအဖြစ် ကျောက်ဆည်ဒေသ တစ်ခုလုံး ရှိနေပါတယ်။ အဲဒီဒေသဟာ မိုးတွင်းအခါမှာ ရေဝင် ပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားဟာ အင်းဝကို ရေအခန်းခြောက်ဆုံးအချိန် ဖြစ်တဲ့ တပေါင်းလမှာ စတင်ပြီး တည်ခဲ့ပါတယ်။ မြို့ကို ပတ်လည် ရံထားတဲ့ ကျုံးရဲ့ တစ်ဘက်က မြစ်ငယ်နဲ့ ဆက်ထားပြီး တစ်ဘက်က ဧရာဝတီနဲ့ ဆက်ထားပါတယ်။ ရေလျှံစရာအကြောင်း နည်းပါးသွား တာပေါ့လေ။ မြို့ကိုတည်တဲ့အချိန်တုန်းက သတိုးမင်းဖျားရဲ့ အသက်ဟာ ၂၀ ပဲ ရှိပါသေးတယ်။ မြို့ကို တစ်နှစ်အတွင်း အပြီးတည်နိုင်ခဲ့ပါ တယ်။ နန်းတော်၊ ကျုံးတော်ကအစ မြို့အဂင်္ါ (၇) ပါးနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ မြို့ကို တစ်နှစ်အတွင်း အပြီးဆောက်ခဲ့ရတော့ တချို့နေရာများမှာ သပ်ရပ်မှု နည်းပါတယ်။ နန်းတော်ကြမ်းပြင်ဟာ အသားမကျတဲ့ သစ်များကို သုံးထားရတာမို့ အကြားမစပ်ဘဲ နေပါတယ်တဲ့။ သတိုးမင်းဖျားဟာ တပ်ပျက်မှာ ဗိုလ်လုပ်ခဲ့ရသူဖြစ်ပါတယ်။ ပျက်နေတဲ့ မြို့နှစ်မြို့ကို အခြေခံထားပြီး အဲဒီက လူအများရဲ့အင်အား နဲ့ ဆောက်ခဲ့ရတဲ့ မြို့တော်မှာ သတိုးမင်းဖျား နန်းတက်တဲ့အခါ သူ့အသက်က ၂၁ နှစ်ပဲ ရှိပါသေးတယ်။ သူနဲ့အတူ ဘိသိက်ခံ မိဖုရားအဖြစ် နန်းသိမ်းပွဲခံသူကတော့ စောဥမ္မာ ဖြစ်ပါတယ်။ သရက်မင်းရှင်စောရဲ့သမီး ဖြစ်ပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားအကြောင်းကို စပြီး ပြောကတည်းက စစ်ရှုံ: တာ၊ အကျဉ်းခံရာ သူ့ကို အကျဉ်းချခဲ့သူကို သူက ပြန်ပြီးသတ်တာ စတဲ့ နှလုံးမသာစရာများက စခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အဲဒီ ခေတ်ရဲ့ နိုင်ငံတော်အခြေအနေ မသာယာတာ ပါနေပြီးပါပြီ။   ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ် သူဟာ ငယ်ငယ်ကလေးနဲ့ မြို့တည်နန်းတည် မင်းတစ်ပါး ဘဝကို ရောက်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မြို့တည်နန်းတည် မင်းတစ်ပါးဘဝကိုသာ ရောက်ပြီးလာခဲ့ ပါတယ်။ မူလကတည်းက အစည်းအရုံးပျက်နေခဲ့တဲ့ ဒေသများကို ပြန်လည် စည်းရုံးဖို့ ကိစ္စများကလည်း မစရသေးပါဘူး။ အင်းဝမြို့တော်မှာ နိုင်ငံပျက်တုန်းက ထကြွလာကြတဲ့ အသွင် အမျိုးမျိုးနဲ့ ဆိုးသွမ်းသူထဲမှာ ရှင်ယောင်ရှင်ပျက် တစ်ယောက်ကို သတိုးမင်းဖျား ဖမ်းမိပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားရဲ့ တရားစီရင်မှုက သူမြို့တည်သလို ခပ်မြန်မြန်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရှင်ယောင်ကို သတ်ပြီး နန်းကြမ်းပြင်ကို ဖြဲပြီး ချလိုက်တာပါပဲတဲ့။ ရှင်ယောင်ကိစ္စ မပေါ်ခင်ကလည်း ငနွယ်ကုန်းစား ပုန်ကန် တာကို သွားပြီး နှိမ်နင်းရပါတယ်။ ငနွယ်ကုန်းစား ဘယကျော်သူ ကို ကွပ်မျက်အပြီး သူ့အလောင်းပေါ်မှာ သတိုးမင်းဖျာက ပွဲတော် အုပ်တင်ပြီး ပွဲတော်တည်ခဲ့ပါသေးသတဲ့။ နိုင်ငံကို အကြောက်တရား နဲ့ စည်းရုံးထားတဲ့ သဘောပါပဲ။ သတိုးမင်းဖျားဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ကိစ္စကို ကောင်းတယ် ဆိုးတယ် မဝေဖန်ချင်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူ့ခေတ် သူ့အခြေအနေနဲ့ သူ့ဘာသာ သူ ကာရန်တော့ ညီနေတာပါပဲ။ စဉ်းစားကြည့်တော့ နိုင်ငံက အသစ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်မှာက အစည်းအရုံး ပျက်နေတဲ့အချိန်၊ မင်းက အရွယ်အတော်ငယ်နေပြန်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ သူလုပ်တဲ့ကိစ္စတွေမှာ သူ့စိတ် သူတင်းပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်ရတာတွေ ပါမှာပါပဲ။ စစ်ဦး ဘီလူးတဲ့လေ။ အဲသလိုအချိန်မှာ မင်းနေပြည် အင်းဝသားများ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ သူခိုးခိုးတာ ခံနေရပြန်ပါတယ်။ အဲဒီ သူခိုးကို ဘယ်သူမှလည်း မဖမ်းနိုင်ကြပါဘူး။ မင်းကြီးစွမ်းရင် ငါ့ကို ဖမ်းပြီး သတ်နိုင်ရမှာ ပေါ့လို့ သူခိုးက ပြောတာရယ်၊ သူခိုးက စစ်ကိုင်းဘက်ကနေပြီး လာတာ၊ ငတက်ပြားလို့ ခေါ်တယ်၊ စတဲ့ အကြောင်းများရယ်၊ သိလျက်သားနဲ့ ဖမ်းလို့မမိတာ သာမန်သူခိုး မဟုတ်လို့ပဲ ဆိုတဲ့ စကားတွေရယ် နန်းရင်ပြင်ကို ရောက်လာပါတယ်။ မြို့ကလည်း မြို့သစ် ပြည်ကလည်း ပြည်ငယ်ကလေးဆိုတော့ နန်းရင်ပြင်ကို သတင်းအမြန်ရောက်တာ မဆန်းလှပါဘူး။ သတိုးမင်းဖျားကလည်း လူငယ်ပီပီ၊ တက်တက်ကြွကြွပါပဲ။ သူများဖမ်းလို့ မမီတဲ့ သူခိုးကို သူကိုယ်တိုင် ထွက်ဖမ်းခဲ့ပါတယ်။ သူခိုးယောင် ဆောင်နေတဲ့ ဘုရင်ကို သူခိုးချင်း ဆိုပြီး ပေါင်းမိတဲ့ သူခိုးဟာ ဖမ်းမိမှပဲ အကြောင်းစုံကို သိရပါတော့တယ်။ ညီလာခံသဘင်မှာ သူခိုးငတက်ပြားကို အပြစ်ဒဏ်စီရင်ဖို့ ထုတ်လာပါတယ်။ ဓားလှံ လက်နက်မျိုးစုံကိုလည်း ညီလာခံမှာ ပြသထားပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားက ငတက်ပြားကို ပြသထားတဲ့ လက်နက်ထဲက ဘယ်လက်နက်ကို အသင်ကြိုက်သလဲ၊ ကြိုက်တဲ့ လက်နက်နဲ့ စီရင်ပေးမယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ငတက်ပြားကလည်း သေရမှာ အတူတူပဲဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ အရှင်ကြိုက်တဲ့ လက်နက်နဲ့ စီရင်ပါ။ ကျွန်တော်မျိုး ကြိုက်တာကို ဆိုရမှာဖြင့် အရှင်မင်းကြီးရဲ့ မိဖုရားကြီး စောဥမ္မာ ဖြစ်ပါတယ်လို့ ပြောလိုက်ပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားက ရုတ်တရက် လက်ထဲက သံလျက်ကို တင်းတင်းဆုပ်ပြီး ထလိုက်ပါတယ်။ စိတ်မြန်တတ်တဲ့၊ စိတ်လိုက် မာန်ပါလုပ်တတ်တဲ့ ဘုရင်ကလေးဟာ သူ့ရဲ့ပျော့ကွက်ကို လူပုံလယ် မှာ အထိပါးခံရပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မိဖုရားစောဥမ္မာကို ဘုရင်ကလေး အလွန့်အလွန် မြတ်နိုးတော်မူတယ်ဆိုတာကလည်း အရပ်ရပ် နေပြည် တော်မှာ ကျော်ဇောသတင်း ဖြစ်နေခဲ့မှာ သေချာပါတယ်။ သူခိုး အလိမ္မာကလည်း အဲဒီအကြောင်းကို သိသိကြီးနဲ့ ထိပါးပြီး ပြောလိုက် တာပါပဲ။ တကယ်တော့ ဘုရင်ကလေးရဲ့စိတ်ထဲမှာ ဘာတွေတွေးတယ် ဆိုတာ အတိအကျ သိရဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ မှန်းဆပြောကြရတာကတော့ ဒီလို ဘုရင်မင်းမြတ်ကိုတောင် ဝံ့ဝံ့စားစားပြောတတ်တဲ့သူပဲ၊ အဲဒီလို ရဲရင့် လိမ္မာတဲ့သူမျိုးကို အချည်းအနှီး မသေစေသင့်ဘူးလို့ သတိုး မင်းဖျားက ဆုံးဖြတ်ချက်ချပြီး ငတက်ပြားကို အသက်ချမ်းသာ ပေးခဲ့ရုံမက ချက်ချင်းပဲ ရွှေတိုက်စိုး ခန့်ပစ်လိုက်ပါတယ်။ ရွှေတိုက်စိုး ခန့်ခံရတဲ့ ငတက်ပြားဟာ တောင်တွင်းကြီးကို သွားရောက် တိုက်ခိုက်တဲ့အခါ စွန့်စွန့်စားစား အမှုတော်ကို ထမ်းခဲ့ ပါတယ်။ သူ့အကူအညီကြောင့် တောင်တွင်းကို အောင်မြင်ခဲ့ပါ တယ်။ သူတိုးမင်းဖျား ချီးမြှင့်လို့ ငတက်ပြား တင့်တယ်ခဲ့ရတာ ဖြစ်လို့ ဒီကိစ္စမှာ သတိုးမင်းဖျားကို ချီးကျူးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့အထဲမှာ ရက်စက်တာ များပေမယ့် အချည်းနှီးတော့ မရက်စက်တတ်ဘူးလို့ သက်သေပြစရာ သာဓကအကြီးစား ရတာ ပါပဲ။ သူဟာ ဘယ်လိုလူလဲ၊ ဆန်းတော့ တော်တော့်ကို ဆန်းပါ တယ်။ လူဆိုးသူခိုးကို အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စများမှာ အသက်စွန့် ဆောင်ရွက်စေတဲ့ သာဓကများ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပွဲအတွင်းကတော့ ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အင်းဝခေတ်က အဖြစ်ကတော့ စစ်ပွဲကို ပဓာနထားပြီး ခန့်တာမဟုတ်ဘဲ သူခိုးကို ရွှေတိုက်စိုးခန့်လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သတိုးမင်းဖျားဟာ နိုင်ငံကို စစ်ရေး၊ စည်းရုံးမှုပြုနေရတာ သူ့ရဲ့ နန်းသက်တိုတိုအတွင်းမှာ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပါတယ်။ နန်းသက် ၃ နှစ်အရမှာ စကုကို သွားတိုက်ပြီး အပြန်လမ်းခရီးမှာ ကျောက်ကြီး ပေါက်တဲ့အတွက် နေပြည်တော်ကိုတောင် ပြန်မရောက်ရှာပါဘူး။ သေခါနီးဆဲဆဲ သူ့စိတ်ထဲ နှလုံးထဲမှာ စွဲထင်နေတာ ဘာလဲဆိုတော့ အသေအချာသိနိုင်တဲ့ စကားကို သူကိုယ်တိုင် ဆိုလိုက်ပါတယ်။ သူ့အတွင်းသင်းမှူး ငနုကို အနားခေါ်ပြီး သူဟာ မကြာခင်မှာ သေတော့မှာ ဖြစ်တယ်။ သူသေရင် သူ့မယား(စောဥမ္မာ)ကို သူများ ယူမှာဖြစ်တယ်၊ အဲဒီလို မယူနိုင်အောင် ငနုက သွားပြီး သတ်ပေးပါလို့ ပြောပါတယ်။ ဘုရင်တစ်ပါးရဲ့ မိဖုရားကို နောက်တက်တဲ့ ဘုရင်က လက်ဆက်လေ့ရှိတာကလည်း သူ့ခေတ်က ထုံးစံပေပဲ။ သူကိုယ်တိုင် လဲ ပင်းယကျော်စွာငယ်ရဲ့ မိဖုရားဘဝကနေပြီး ပင်းယမောပါသီဟသူ ထပ်ပြီး မိဖုရားမြှောက်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသူဖြစ်တဲ့ အဲဒီ စောဥမ္မာကိုပဲ ဘိသိက်ခံ မိဖုရားအဖြစ် ရွေးခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ စောဥမ္မာကို ဥမ္မာဒဏ္ဍီလို့ နာမည်ရင်းအဖြစ် ရေးသားထားတာ တွေ့ရတဲ့အတွက် အတော့်ကို ချောခဲ့ လှခဲ့မယ် ထင်ပါရဲ့။ အတွင်းသင်းမှူး ငနုက စောဥမ္မာထံ အရောက်သွားပြီး သတိုးမင်းဖျားက လွှတ်လိုက်လို့ လာခဲ့တာပါလို့ ဆိုလိုက်တာနဲ့ စောဥမ္မာက ငနုငယ် နင် ယောကျ်ားမဟုတ်လော ဆိုတဲ့ စကားနဲ့ တစ်ခါတည်း ဖြားယောင်းလိုက်ပါတယ်။ စောဥမ္မာဟာ အစစကို ကြိုသိပြီးသား ထင်ပါရဲ့။ အရင့်အရင်ကတည်းက သတိုးမင်းဖျားဟာ သူသေရင် စောဥမ္မာကို အရှင်မထားခဲ့ဖူးဆိုတာ ပြောခဲ့ဖူးဟန် တူပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဘယ်လောက်ပဲ မာန်ကြီးကြီး ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ မဆောင်ရွက်နိုင်တော့တဲ့အခါမှာ ဘာမှ မသေချာဘူးဆိုတာ မသိရဘဲ သတိုးမင်းဖျား ကွယ်လွန်သွားရတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ * * * သတိုးမင်းဖျားဟာ အသက်လည်း ငယ်ပါတယ်။ နန်းစံသက်လည်း တိုပါတယ်။ သူဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ အလုပ်ကတော့ သူ့အသက်နဲ့ သူ့ နန်းစံသက်နဲ့စာရင် မသေးလှပါဘူး။ သူ ၃ နှစ်သာ စိုးစံသွားတဲ့ ပထမ အင်းဝဟာ မြို့သက် ၁၉၁ နှစ်ကြာအောင် ခံပါတယ်။ ဒါတောင်မှ မြို့သက် ၂၀  အရမှာ ၃၅  နှစ်ကြာတဲ့ အင်းဝ ဟံသာဝတီ စစ်ပွဲ ဖြစပွါးခဲ့ပါသေးတယ်။ နို့မဟုတ်ရင် ပိုမို အင်အားတောင့်တဲ့ နိုင်ငံ ဖြစ်လာနိုင်စရာရှိပါတယ်။ သူ့လုပ်ဆောင်ချက်တွေ ကြည့်ရတာ သွက်လက်တယ်။ ရက်စက်တယ်၊ အစဉ်အလာကို ရဲဝံ့စွာ တော်လှန်နိုင်တယ်။ ဒါပေ မယ့် အသက် ၂၄ နှစ်သာရှိသေးတဲ့ ဘုရင်ငယ် နှလုံးသားက နုရှာ တယ်။ ကိုယ်တိုင် ဘာမှ မဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့အခါမှာတောင် သူ့မိဖုရား ကို ဘယ်သူနဲ့မှ ဝေမျှ မချစ်နိုင်လို့ သူများကို သွားပြီး သတ်ခိုင်းရ ရှာတယ်။ အဲဒီလို အသက်ခိုင်းလိုက်လို့ သူ့မိဖုရားဟာ မထိုက်တန်သူ နဲ့ ညားသွားရရှာတာများ သိရင် အသေတောင် ဖြောင့်မယ် မဟုတ် ပါဘူး။ နှလုံးသားများ လူကြမ်းမှာပေမယ့် နုချင် နုနေတတ်တာ သက်သေပြစရာပါပဲလေ။ [  မြှားနတ်မောင်။ ။  မတ်၊ ၁၉၉၃  ] သမိန်ဘရမ်းနှင့် ရာဇဓိတာ သမိန်ဘရမ်းဆိုတာ မြန်မာရာဇဝင်မှာရော၊ မွန်ရာဇဝင်မှာပါ အရေး တယူ ဖော်ပြရေးသားတာကို ခံရတဲ့ သူရဲကောင်းဖြစ်ပါတယ်။ ခေတ်သစ် သုတေသီများအနေနဲ့ သမိန်ဘရမ်းဆိုတဲ့သူ တကယ်ရှိ မရှိကို သုတေသနအမြင်နဲ့ ဆန်းစစ်ချင်ကြပါတယ်။ ကျွန်မကတော့ ဒီလောက် ချစ်စရာကောင်းတဲ့သူ ကျွန်မတို့ သမိုင်းအစဉ်အလာကို ဒီလောက် ရှင်သန်စေတဲ့ သူကို ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ရာဇဝင်ထဲက ထုတ်မပစ်လိုပါဘူး။ သူ့အကြောင်းကို ငယ်ငယ်ကလေးကတည်းက စွဲစွဲလန်းလန်း ရှိခဲ့တာ၊ ကြီးလာတော့လည်း ဆက်ပြီး စွဲလန်ရပြန်ရော။ ကြီးတဲ့အခါမှာတော့ သူ့အစွမ်းအစများသာမကဘဲ သူ့ရဲ့ နှလုံးသည်းပွတ် ဖြစ်လာတဲ့ ရာဇဓိတာဆိုတဲ့ သမီးကညာကလေးနဲ့ ချစ်ကြတဲ့ အကြောင်းကိုပါ ဖတ်ခွင့်ရတော့တာကိုး။ အဒီအကြောင်းကို ကျွန်မ နှစ်ခြိုက်သလို နှစ်ခြိုက်ကြမယ်လို့ မျှော်လင့်ပြီး သူတို့အကြောင်းကို ပြောပြပါရစေရှင်။ * * * ဇာတ်လမ်းစခဲ့ရတဲ့ အကြောင်းကတော့ မကောင်းပါဘူး။ ပုဂံပျက် ပြီးတဲ့နောက်မှ တည်တဲ့ အင်းဝ ပဒေသရာဇ်နိုင်ငံ မြို့သက် ၂၀ ရတဲ့ အခါမှာ အဲဒီလောက်ပဲ မြို့တက်ရသေးတဲ့ ဟံသာဝတီ ပဒေသရာဇ် နိုင်ငံတို့အကြားမှာ စစ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းကလည်း ရာဇဓိရာ်ရဲ့ ဦးရီးတော်သူ လောက်ဖျားက သူ့တူကို သူတစ်ယောက် တည်း မတိုက်နိုင်တာနဲ့ အင်းဝက မင်းကြီးစွာစော်ကဲထံကို အကူအညီ တောင်းခဲ့ပါတယ်။ မင်းကြီးစွာစော်ကဲကလည်း သူ့ အကျိုးအခွင့်ကို သူတွက်ပြီး စစ်ကူများ စေလွှတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို စခဲ့တဲ့ စစ်ဟာ ၃၈ နှစ် တောင်မှ ကြာပါတယ်။ နှစ်နိုင်ငံစလုံးလည်း များစွာ ပင်ပန်းခဲ့ကြ ပါတယ်။ မင်းကြီးစွာစော်ကဲရဲ့ လက်ထက်မှာ ဖြစ်ခဲ့တာ အင်းဝမှာ သူ့ရဲ့မြေး နန်းတက်မှပဲ စစ်ပြီးပါတယ်။ ဟံသာဝတီမှာတော့ ရာဇဓိရာဇ် လက်ထက်မှာ ဖြစ်ခဲ့တာ သူ့သားများ လက်ထက်ကျမှ စစ်ပြီးပါတယ်။ မင်းကြီးစွာစော်ကဲရဲ့ သားတော် မင်းဆွေဟာ မင်းခေါင်ဘွဲ့နဲ့ နန်းတက်ပြီးတဲ့နောက်မှာ ထီးနန်းအမွေနဲ့အတူ စစ်အမွေကိုပါ ဆက်ခံပြီး ဟံသာဝတီနဲ့ တိုက်နေတဲ့ စစ်ပွဲကို ဆက်ပြီး ဆင်နွှဲရပါတယ်။ မင်းခေါင်ရဲ့သားတော် မင်းရဲကျော်စွာခမျာမှာလည်း စစ်ပွဲ အတွင်းမှာ မွေးပြီး အသက် ၁၃ နှစ်ကတည်းက စစ်သူကြီးဘဝကို ရောက်ရတာပါပဲ။ ပြီးတော့ စစ်ပွဲကြီး မပြီးခင်မှာပဲ ကျဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ စစ်ပွဲမှာ အစကတည်းက ဆွေရေးမျိုးရေးနဲ့ စခဲ့တာဖြစ်သလို အဆုံးမှာလည်း အင်းဝနဲ့ ဟံသာဝတီဘုရင်တို့ ဆွေမျိုးတော်စပ်ပြီး အဆုံးသတ်သွားခဲ့တာပါပဲ။ စစ်ဖြစ်နေစဉ်မှာလည်း တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက် ချစ်ချစ်ခင်ခင် ဆက်ဆံခဲ့ကြတဲ့ သာဓကတွေ ရှိကြပါတယ်။ မြန်မာ များရဲ့ ဓလေ့ကတော့ ရှာမှရှား ဆိုသလိုပါပဲ။ အဲဒီလို အင်းဝနဲ့ ဟံသာဝတီအကြားမှာ ဖြစပွါးနေတဲ့ စစ် အတွင်းမှာ အင်းဝက သာတဲ့အခါရှိသလို၊ ဟံသာဝတီက သာတဲ့ အခါလည်း ရှိပါတယ်။ အင်းဝဘက်က ဟံသာဝတီစစ်သူကြီးများ၊ မိဖုရားများ၊ မင်းသမီးမင်းသားများကို သုံ့ပန်းအဖြစ် ရတဲ့အခါ ရှိသလို ဟံသာဝတီဘက်ကလည်း အလားတူ အင်းဝသားများကို သုံ့ပန်းအဖြစ် ရခဲ့ကြတာလည်း ရှိပါတယ်။ အခု ပြောပြမယ့် သမိန်ဘရမ်းရဲ့ ဇာတ်လမ်းကလည်း အင်းဝမှာ အကျဉ်းစံဘဝနဲ့ နေခဲ့ရစဉ်က ဖြစ်ခဲ့တာပါ။ အင်းဝမှာ မြို့စောင့်တပ်များလောက်ပဲ ကျန်နေတဲ့အချိန်၊ မင်းခေါင် အင်မတန် အားကိုးတဲ့ သားတော် မင်းရဲကျော်စွာ ဟံသာဝတီဘက်ကို စစ်ထွက် ရင်း ကျဆုံးသွားပြီးတဲ့ အချိန်မှာ တရုတ်တို့က အင်းဝမြို့ကို လာပြီး ဝိုင်းတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ တရုတ်များက သူရဲကောင်းချင်း စီ:ချင်းတိုက်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ ပါတယ်။ မြန်မာဘက်က နိုင်ရင် သူတို့တပ်များကို သူတို့ ရုပ်သိမ်းပြီး ပြန်ပါ့မယ်လို့လည်း ကတိပေးကြပါတယ်။ မြန်မာဘက်မှာ လာပြီး ဝိုင်းတဲ့ တရုတ်တပ်ထဲက စစ်သူကြီး ကာမဏိဆိုသူနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်တဲ့ သူများက အဝေးကို ရောက်နေလေ တော့ သူတို့ဖိတ်ခေါ်တာကို တုံ့ပြန်ဖို့ခက်နေပါတယ်။ အဲဒီလို  အခက် ကြုံနေတာကို အကျဉ်းထောင်ထဲက သမိန်ဘရမ်း သိသွားပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းက သူ့ကို အကျဉ်းက ခဏ လွှတ်ပေးပါ၊ အင်းဝသားတစ်ယောက် အနေနဲ့ ကာမဏိကို သူတိုက်ပေးပါ့မယ် လို့ မင်းမှုထမ်းများကတစ်ဆင့် မင်းခေါင်ကို လျှောက်တင်ပါတယ်။ မင်းခေါင်ကလည်း ဝမ်းသာအားရပဲ သူရဲကောင်း သမိန်ဘရမ်းကို လွှတ်ပေးပြီး သူ့စိတ်ကြိုက် မြင်းကို ရွေးစေပါတယ်။ စစ်ရေး လေ့ကျင့်စေပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းဟာ မင်းခေါင်မှာရှိတဲ့ မြင်းတွေထဲက တစ်ကောင် မှ မကြိုက်ဘူးဆိုပြီး နန်းပြင်ကို ထွက်ရှာလို့ရတဲ့ မြင်းမနီ အုန်းခွံ ရောင်ကို လေ့ကျင့်ပြီး စီးပါတယ်။ တစ်နေ့မှာ သူ မြင်းစီးပြီး ထွက် သွားတာ ကြာလွန်းလို့ မှူးမတ်တချို့က သုံ့ပန်းကို ယုံလိုက်တာ အခုတော့ ထွက်ပြေးပြီ မဟုတ်လားဆိုတဲ့ စကားမျိုးကို ပြောလာ ကြတဲ့ အထိပါပဲ။ ဒါပေမယ့် အားရအောင် မြင်းကိုကျင့်ပြီး သမိန် ဘရမ်းဟာ သူ့အလိုအလျောက် သူ ပြန်လာခဲ့ပါတယ်။ စီးချင်းထိုးဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်တဲ့အခါမှာ မင်းခေါင်က သမိန်ဘရမ်းကို အားပေးပါတယ်။ ကာမဏိကို အနိုင်တိုက်ပြီးတဲ့ အခါမှာ သူ့ကို ကောင်းစွာ ချီးမြှောက်မယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကို သမိန် ဘရမ်းက စိတ်မဝင်စားပါဘူး။ ကာမဏိနဲ့ တိုက်ပြီးတဲ့အခါမှာ ကာမဏိရဲ့ခေါင်းကို ဖြတ်ပြီး ထည့်ခဲ့ဖို့ သံခြင်းတောင်းတစ်ခုကို ပေးပါလို့ သမိန်ဘရမ်းက မင်းကြီးထံက တောင်းပါတယ်။ အစွမ်းအစ နည်းပါးတဲ့ မှူးမတ်များကတော့ ယုန်မရခင်က သံပုရာရှာတယ်လို့ ကဲ့ရဲ့ပါတယ်။ ဘုရင်မင်းခေါင်ကတော့ သမိန်ဘရမ်း တောင်းဆို တာကို ဖြည့်ဆည်းပေးပါတယ်။ စီးချင်းထိုးတဲ့အခါမှာ တစ်ဖက်သားရဲ့ အလေ့အထ၊ ပျော့ကွက် ဟာကွက် စသည်တို့ကို သိနိုင်ဖို့ သမိန်ဘရမ်းက ဓားလှံလက်နက် တွေကို ကိုင်ပြီး ဓားရေး လှံရေး ကစားရင်း ကကြဖို့ ဖိတ်ခေါ်ပါ တယ်။ ကာမဏိက သဘောတူပြီး ကပြပါတယ်။ သူကသလို လိုက်ပြီးကဖို့ သမိန်ဘရမ်းကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်း ကလည်း လိုက်ပြီး ကပါတယ်။ ကြည့်နေကြတဲ့သူများ အနေနဲ့ နှစ်ဦးစလုံးရဲ့ ကဟန်ကို မျက်စိနဲ့မှီအောင် မနည်းပဲ လိုက်ကြည့် ကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကာမဏိ ကပြီးတဲ့အလှည့်မှာ သမိန်ဘရမ်းက ဦးဆောင်ပြီး ကပြန်ပါတယ်။ သူက အကြံနဲ့ကတာဆိုတော့ လက်ကို မြှောက်ချည် ချချည် ကလိုက်၊ ခေါင်းကို မော့ပြီး ကလိုက်နဲ့ လုပ်ပါတယ်။ အဲသလို ကရင်းလည်း ကာမဏိဘက်ကို သိထားပြီး ကြည့်ပါတယ်။ အဲဒီလိုကြည့်တဲ့အခါမှာ ကာမဏိရဲ့ ချပ်ဝတ်တန်ဆာမှာ လက်မောင်း ရင်းက အဆက်ပြတ်ပြီး ဟနေတာကို မြင်ရပါတယ်။ ခေါင်းကို မော့တဲ့အခါမှာ လည်ပင်မှာ ချပ်ကြိုးအထပ်ထပ် လုပ်ထားတာကို မြင်ရပါတယ်။ အဲဒီတော့ သမိန်ဘရမ်းဟာ ကာမဏိကို လှံနဲ့ထိုးပြီး ဓားရှည်နဲ့ ခုတ်လို့ရပြီဆိုတာ သိသွားပါတယ်။ အဲဒီတော့မှ ကကြိုး ကကွက်များကိုရပ်ပြီး စီးချင်းထိုးဖို့ စတင် ပြင်ဆင်ကြပါတယ်။ ကာမဏိဟာ အလွန်အစွမ်းထက်တဲ့ စစ်သူကြီးဖြစ်တဲ့အတွက် သူ့ကိုတိုက်ရတာ မလွယ်ပါဘူး။ သူ့ကို စစ်ရေးအမျိုးမျိုး မြှူပြီ မောအောင် လုပ်ရပါတယ်။ နောက်ဆုံးအချိန် ရောက်တဲ့အခါမှ ကာမဏိ လက်အမြှောက်ကို စောင့်ပြီး ချိုင်းကြားကို လှံနဲ့ထိုးလိုက် ပါတယ်။ မြင်းပေါ်က ကာမဏိလည်ပြီး အကျမှာ ခေါင်းကို ဓားရှည်နဲ့ လှမ်းပြီး ပိုင်းလိုက်ပါတယ်။ ကာမဏိရဲ့ ခေါင်း မြေပေါ် မကျခင် ချွန်းနဲ့ လှမ်းချိတ်ပြီး သံခြင်းထဲ ပစ်ထည့်လိုက်ပါတယ်။ အဲဒီနောက် ရုတ်တရက် ပရိသတ်အလည်ခွါပြီး ဘုရင်မင်းခေါင် ရှေ့အရောက် ကခုန်သီဆိုရင်း မြင်းစိုင်းပြီး လာခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်တို့ကလည်း ကတိထားတဲ့အတိုင်း ပြန်လှည့်သွားကြ ပါတယ်။ အင်းဝသားများကတော့ အပျော်ကြီး ပျော်ပြီး နေရစ်ခဲ့ ကြတာပေါ့။ သမိန်ဘရမ်းကို မင်းခေါင်က မှူးမတ်တစ်ဦးဖြစ်သူ တရုတ် ရာဇသူရဲ့ သမီးနဲ့ ထိမ်းမြားပေးပြီး မင်းသားများရဲ့ အဆောင် အယောင် အကုန်နဲ့ ချီးမြှင့်မြှောက်စားပါတယ်။ မင်းဘူးနယ် လယ်တွင်း ခြောက်ခရိုင်က လယ်ကိုင်းကိုလည်း အပိုင်စားစေတယ် လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒါကတော့ မြန်မာရာဇဝင်များရဲ့အဆို ဖြစ်ပါ တယ်။ မွန်ရာဇဝင်မှာပါတဲ့ အကြောင်းများကတော့ စီးချင်းထိုးပြီး အနိုင်ရတဲ့အထိ မြန်မာရာဇဝင်ပါ အကြောင်းများနဲ့ တူပြီး နောက်ပိုင်း အဖြစ်ကိုတော့ တစ်မျိုးဆိုထားပါတယ်။ မင်းခေါင်က သမိန်ဘရမ်း ကို သမီးတော်နဲ့ ပေးစားပြီး အိမ်ရှေ့နှင်းပါမယ်လို့ ဆိုတဲ့အခါမှာ သမိန်ဘရမ်းက ငြင်းဆိုတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဘုရင့်သမီးတော် ရာဇာ ဓိတာကလည်း မင်းသမီးဖြစ်လျက် သာမန်သူရဲကောင်း တစ်ယောက် လည်းဖြစ်ပြန်၊ စိမ်းစိမ်းဖန်ဖန်လည်းဖြစ်ပြန်တဲ့ သမိန်ဘရမ်းကို မယူချင်တဲ့အကြောင်းကို ပြောရင်း ငိုရှာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းရဲ့ ငြင်းဆိုချက်ကို ကြားတဲ့အခါမှာ မင်းခေါင်က စိတ်မကောင်းခြင်းကြီးစွာနဲ့ မိဖုရားကြီးရဲ့ အဆောင်ကို သွားပြီး အကြောင်းစုံကို ပြောကြားပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ မိဖုရားကြီးကို သမီးတော်ကလည်း ငြင်းဆိုပြီးသားပါ။ ဒီနေရာမှာတော့ မိန်းမတို့ရဲ့ အမြင်နဲ့ ယောကျ်ားတို့ရဲ့အမြင် ဟာ မတူပါဘူး။ မိဖုရားကြီးက ဘုရင်မင်းခေါင်ကို သမိန်းဘရမ်း အတွက် စားပွဲသောက်ပွဲ ခင်းကျင်းဧည့်ခံဖို့ အကြံပေးပါတယ်။ မိဖုရားကြီးကိုယ်တော်တိုင် ကြီးကြပ် ညွှန်ကြားပြီး စားဖွယ်သောက်ဖွယ် များကို စီမံပါတယ်။ သမီးတော်ကိုလည်း ကောင်းမွန်စွာ ပြင်ဆင် ခြယ်သထားစေပါတယ်။ အစားအသောက်များကို ဘုရင်နဲ့အတူ သင့်တင့်အောင် စားအပြီးမှာ သမိန်ဘရမ်းဟာ နားနားနေနေ ဘုရင်ကြီးနဲ့ စကား ပြောနေပါတယ်။ အဲဒီအခါမှာ ဘုရင်ကြီးက သမီးတော်ကို ကွမ်းခွက် ယူခဲ့စမ်းလို့ လှမ်းပြီး ပြောလိုက်ပါတယ်။ ကန့်လန့်ကာနောက်ကွယ်မှာ ရှိနေတဲ့ မင်းသမီးဟာ ရှက်အား တွေပိုနေလို့ အပြင်ကိုတော်တော်နဲ့ ထွက်မလာပါဘူး။ ဖခမည်းတော်က ထပ်ပြီး အမိန့်ပေးလိုက်မှ ရှက်ရှက်နဲ့ ထွက်လာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မင်းသမီးဟာ မျက်နှာမှာ ရှက်သွေးတွေ ဖြန်းနေရာက ကန့်လန့်ကာ အပြင်ကို ထွက်လာပါတယ်။ ပြီးတော့ မျက်စိကို မပွင့်တပွင့် ဖွင့်ပြီး သမိန်ဘရမ်းကို လှမ်းကြည့်ပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်း ရှေ့ကိုအရောက် ရှက်အားပိုစွာနဲ့ လှမ်းလာပြီး ကွမ်းခွက်ကို ချပါ တယ်။ နောက် ခပ်သုတ်သုတ် အတွင်းဘက်သို့ ပြန်ဝင်သွားပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းဟာ အလွန်ရဲရင့်တဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ အများ တကာ အလွန်ကြောက်ရွံ့လေးစားကြတဲ့ ကာမဏိကိုလည်း မကြောက် ပါဘူး။ ကာမဏိ ဝတ်ထားတဲ့ချပ်ဝတ်တန်ဆာမှာ ဘယ်လို ဟာကွက် ရှိသလဲဆိုတာကို ပရိယာယ်နဲ့ မြင်သာအောင် ကြည့်ပါတယ်။ ပြီးတော့လည်း သေချာလိုက်တာ၊ ကာမဏိခေါင်းထည့်ပြီး ဘုရင့်ကို ဆက်သဖို့ ခြင်းတောင်းတစ်ခု တောင်းယူသွားတဲ့ အထိပါပဲ။ စစ်ရေးမှာ အဲသည်လောက် သေချာသူ စေ့စပ်သူ၊ စကားကို မပြင်တတ်သူ၊ အဲသလို သမိန်ဘရမ်းဟာ မင်းသမီးကလေးနဲ့  ပေးစား ပါမယ်လို့ဆိုတော့ ငြင်းခဲ့ပါတယ်။ သူလိုချင်တဲ့ ဆုထဲမှာ မင်းသမီး မပါပါဘူးတဲ့။ သံခြေကျင်းနဲ့ တည်းထားခံရတဲ့ ဘဝက လွတ်ချင်တာ ရယ်၊ သူ့အမည် ထင်ရှားကျော်ကြားချင်တာရယ်၊ ဒါ့အပြင် လွှတ်ချင် ရင်လည်း လွှတ်ပါ၊ မလွှတ်ဘဲ သတ်ချင်ရင်လည်း သတ်ပါဆိုတဲ့ ဆုတွေကိုပဲ မှန်းခဲ့ပါတယ်တဲ့။ သူ့ကို မင်းသမီးနဲ့ ပေးစားပြီး အင်းဝမှာတင် ချီးမြှောက်ထားမှာကို မလိုလားပါဘူးတဲ့။ အဲဒီလို စေ့စပ်သေချာသူ၊ ဆိုစကားကို မပြင်တတ်သူ၊ သူတစ်ပါး အားနည်းချက်ကို ပါးနပ်စွာ အကဲခတ်တတ်သူ သမိန် ဘရမ်းဟာ ရာဇဓိတာလို့ ခေါ်တဲ့သူကလေး (ရာဇဓိတာဆိုတာ မင်း၏ သမီးပါပဲ) မင်းသမီးကလေးကို ကန့်လန့်ကာနောက်က ထွက်လာပြီး ခပ်ရှက်ရှက်နဲ့ ကွမ်းခွက်ကလေးကို ကိုင်ပြီး တစ်ခဏ ကလေးရပ်ပြီးမှ သူ့ဘက်ကို လျှောက်လာတာ၊ ကွမ်းခွက်ချတာ၊ ပြန်ဝင်သွားတာ စတဲ့ စတဲ့ အပြုအမူတွေကို ကြည့်နေလိုက်တာ ဘုရင်ကြီး ရှိနေတာကိုလည်း မမြင်တော့ပါဘူး။ သတိလည်း မရတော့ပါဘူး။ ဘုရင်ကြီးကတော့ သူ့ကိုကြည့်ပြီး ပြုံးနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ စာရေးသူ ကျွန်မက ကြားဝင်ပြီး ပြောချင်ပါ တယ်။ ရှေးက ရာဇဝင်ဆရာများဟာ စာရေးသိပ်ကောင်းကြပါ တယ်။ ဇာတ်လမ်းဇာတ်ကွက်ကို မြင်သာအောင် ပြောတတ်ပါပေ တယ်။ ကျွန်မ မျက်စိထဲမှာတော့ ခပ်ရိုးရိုး ခပ်ကြမ်းကြမ်းနဲ့ ကြံ့ခိုင် သန်မာတဲ့ သမိန်ဘရမ်းဟာ သူရဲကောင်းပီပီ အနေအထိုင်တည်ကြည် စွာနဲ့ ဘုရင်ကြီးရှေ့မှာ ထိုက်သင့်တဲ့ အနေအထားနဲ့ ရှိနေပေလိမ့် မယ်။ (အရည်အချင်းမဲ့တဲ့ သူတွေလို ပြူးပြူးပျာပျာမလုပ်ဘူးပေါ့ ရှင်။) အဲဒီအခါမှာ ရုပ်ဆင်းအဂင်္ါ လွန်စွာပြေပြစ်ပြီး မြင်လိုက်ရတာ နဲ့ ချစ်ချစ်စဖွယ် တင့်တယ်လှတဲ့သူကလေးကိုလည်း တွေ့လိုက်ရော ခုနက ပြောခဲ့သလို ခပ်ရိုးရိုးကြီးဆိုတော့ ဟန်ပန်တောင်မှ မလုပ်နိုင် အောင် လိုက်ကြည့်မိတဲ့အဖြစ်နဲ့ တိုးရော ဆိုတဲ့ ပုံရိပ်တွေကို စာဖတ်ရင်း မြင်နေမိပါတယ်။ နောက်တစ်နေ့ ညီလာခံမှာတော့ ဘုရင်မင်းခေါင်က သမိန် ဘရမ်းကို သမီးတော်နဲ့ ပေးစားမယ်ဆိုတာ ထပ်ပြီး ပြောပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ စစ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး စကားမပြင်တတ်ခဲ့တဲ့ သမိန် ဘရမ်းဟာ ဘာမှ မပြောတော့ပါဘူး။ မွန်ရာဇဝင်များက အဆိုအရတော့ မင်းခေါင်ရဲ့ သမီးနဲ့ သမိန်ဘရမ်းတို့ မထိမ်းမြားမီကတည်းက သမိန်ဘရမ်းက တစ်ခုသော ဆုကို တောင်းပါတယ်။ အင်းဝမှာ သူဟာ ကျွန်အဖြစ် မနေနိုင် ပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် ဘယ်သူကမှာ သူ့ကို ကျွန်လို့ မခေါ်ကြပါ စေနဲ့၊ သူ့ကို ကျွန်လို့ တစ်ယောက်ယောက်က တစ်ခါလောက် ခေါ်ခဲ့ရင်တောင်မှ သူဟာ ဟံသာဝတီကို ပြန်ပါမယ်လို့ သိရ ပါတယ်။ မင်းခေါင်ကလည်း ဘယ်သူကမှ သမိန်ဘရမ်းကို ကျွန်လို့ မခေါ်စေရလို့ မောင်းကြေးနင်းခတ်စေခဲ့ပါတယ်။ အဲသလိုနဲ့ မင်းသမီး ကလေးနဲ့ သမိန်ဘရမ်းတို့ ထိမ်းမြား လက်ထပ်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို တစ်ရပ်တစ်ကျေးက သူရဲကောင်းတစ်ဦးမျှသာဖြစ်တဲ့ သမိန် ဘရမ်းကိုတော့ မယူပါရစေနဲ့၊ သီလရှင်သာ ဝတ်ပါရစေလို့ ဆိုခဲ့တဲ့ မင်းသမီးကလေးလည်း ထပ်ပြီး မငြင်းတော့ပါဘူး။ သမိန်ဘရမ်းနဲ့ မင်းသမီးကလေးဟာ ချစ်ခင်ကြင်နာစွာ နေထိုင် ပေါင်းသင်းခဲ့ကြပါသတဲ့။ အဲဒီလိုနဲ့ သားကလေးတစ်ယောက် ဖွားမြင်တဲ့အထိပါပဲ။ သားသမီးအချစ် မြေးအနှစ် ဆိုသလိုပါပဲ။ မင်းခေါင်ဟာ မြေးတော်ကလေးကို အလွန် ချစ်မြတ်နိုးပါသတဲ့။ ညီလာခံအချိန် မှာတောင် မြေးတော်ကလေးကို ပိုက်ပွေ့ပြီး ခေါ်သွားတတ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မြေးတော်ဟာ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကြီးပြင်းလာပြီး ဘိုးတော်ရဲ့ ရင်ခွင်ပေါ်မှာ ထနိုင် ထိုင်နိုင် ခုန်ပေါက်မြူးတူးနိုင်တဲ့ အချိန်ကို ရောက်လာပါတယ်။ မင်းသားငယ်ကလေးက ခုန်ရင်း ပေါက်ရင်း ဘိုးတော်ရဲ့ ဆံပင်ကို ဆွဲဆွဲပြီး ဆော့ပါတယ်။ ဘိုးတော်က ဆံပင်ဆွဲခံရလို့ နာကျင်လာတဲ့ အခါမှာ ‘ဟဲ့ ကျွန်ရဲ့ သားကလေး၊ တယ်ဆိုးပါကလား’ စသည်ဖြင့် ချစ်စနိုးနဲ့ ကြိမ်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က ညီလာခံသဘင်မှာ သမိန်ဘရမ်း ရှိပါတယ်။ မင်းသားကြီးတစ်ပါး အနေနဲ့ ညီလာခံမှာ ရောက်နေရခြင်း ဖြစ်ပါ တယ်။ သမိန်ဘရမ်းဟာ သူ့ကို ကျွန်လို့ညွှန်းပြီး သူ့သားကလေးကို ချစ်စနိုး ကြိမ်းလိုက်တဲ့ မင်းခေါင်ရဲ့ စကားကို သေသေချာချာ ကြားလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီအခါမှာ သူ့ရဲ့စိတ်တွေ မေပျာ်တော့ပါ ဘူး။ အင်းဝမှာ ဘယ်သူကပဲ သူ့ကိုကျွန်လို့ခေါ်ခေါ်၊ အဲသလို အခေါ်ခံရတာနဲ့ ဟံသာဝတီကို ပြန်မယ်လို့ သူ ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။ ဘုရင်ကလည်း ဘယ်သူကမှ သမိန်ဘရမ်းကို ကျွန်လို့ မခေါ်ရလို့ အမိန့်ထုတ်ထားပြီးမှ သူကိုယ်တိုင် မေ့ပြီး အမှတ်မထင် (ဘုရင်ပီပီ အကျင့်ပါနေလို့ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်) ခေါ်လိုက်မိပါပြီ။ သမိန်ဘရမ်းဟာ ဟံသာဝတီကို ပြန်ရမယ့် အရေးအတွက် အရင်တုန်းကလို ပေါ့ပါး ပျော်ရွှင်တဲ့စိတ်နဲ့ မပြင်ဆင်နိုင်တော့ပါဘူး။ ချစ်ခင်တွယ်တာရသူ မင်းသမီးကလေးနဲ့ သားကလေးတစ်ယောက် ရှိနေလေတော့ အင်းဝမှာ သူ ပျော်နေပါပြီ။ ဒါပေမယ့် မင်းယောကျ်ား ဆိုတာ စကားတည်ရမယ်လေ၊ အဲဒါကြောင့် စိတ်မကောင်းတဲ့ ကြားက သူဘာကြောင့် ဟံသာဝတီကို ထွက်သွားရတယ်ဆိုတာ ရှင်းပြတဲ့ စာ ၂ စောင်ကို သူရေးပါတယ်။ တစ်စောင်က သူ့ ကြင်ယာတော်မင်းသမီးကလေးအတွက်၊ တစ်စောင်က ဘုရင်မင်းခေါင် အတွက်။ သူဟာ မင်းသမီးကလေးအတွက် စာကို အခန်းထဲမှာ ထားခဲ့ပြီး ဘုရင့်အတွက် စာကိုတော့ သူ့ခါးပုံကြားမှာ ထည့်လိုက် ပါတယ်။ ပြီးတော့မှ သူ့အခန်းက တိတ်တဆိတ်ထွက်ပြီး ကာမဏိ နဲ့ တိုက်တုန်းက သူစီးခဲ့တဲ့ မြင်းမနီကလေးကို ကုံးတင်ပါတယ်။ ဘယ်သူမှမသိအောင် မြင်းစီးပြီး ထွက်သွားတဲ့ သမိန်ဘရမ်းကို မြို့စီးပြစီးမှာ စောင့်နေတဲ့ သူရဲသူခက်များက တွေ့လိုက်ရပါတယ်။ လုံခြုံရေးတာဝန်ယူရတဲ့သူများက သမိန်ဘရမ်း ထွက်သွားတဲ့ အကြောင်း ဘုရင်မင်းခေါင်ကို ချက်ချင်း လျှောက်ထားကြပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းနောက်ကို လိုက်ဖို့ ဘုရင့်အမိန့်ရတဲ့အခါမှ သမိန်ဘရမ်း နောက်က လိုက်ကြပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းကို နယ်စပ်မှ မီလာပေမယ့် အနားကို မကပ်ရဲဘဲ ခပ်လှမ်းလှမ်းက ကြည့်နေကြပါတယ်။ သမိန်ဘရမ်းက ထန်းပင် ပေါ်က ထန်းသီးကို လှံနဲ့ပစ်လိုက်ပါတယ်။ လှံရော ထန်းသီးရော ကျလာတဲ့အခါမှာ ဘယ်ဘက်လက်က ထန်းသီး၊ ညာဘက်လက်က လှံတံ စသည်ဖြင့် ဘာတစ်ခုကိုမှ မြေပေါ်အကျမခံဘဲ ဖမ်းလိုက်ပါ တယ်။ မူလကတည်းက သူ့အစွမ်းအစကို လန့်လို့ အနားမကပ်ဘဲ အဝေးကသာ ကြည့်နေတဲ့သူတွေက အဲဒီမြင်ကွင်းကို မြင်တဲ့အခါမှာ ပိုပြီး လန့်သွား၊ တန့်သွားတော့တာပေါ့။ အဲဒီတော့မှ သမိန်ဘရမ်း ဟာ ဘုရင်မင်းခေါင်အတွက် ရေးထားတဲ့ စာကို သစ်ငုတ်တစ်ခု ပေါ်မှာ တင်ထားခဲ့ပြီး ဟံသာဝတီနယ်ဘက်ကို ကူးသွားပါတော့ တယ်။ အင်းဝမှာ သမိန်ဘရမ်းကြောင့် နှလုံးကြေကွဲရသူတွေ အပြင်း အထန် ခံစားပြီး ကျန်ခဲ့တာပါပဲ။ မင်းသမီးကလေးဟာ သူ့ခင်ပွန်းရဲ့စာကို ဖတ်ရတဲ့အခါမှာ အသည်းအသန် ငိုကြွေးပါတယ်။ နောက်တော့ ဖခင် ဘုရင်မင်းခေါင် ကို သွားပြီး ရန်တွေ့ပါတယ်။ ဘုရင်မင်းခေါင် ခမျာမှာလည်း နှုတ်မစောင့်စည်းမိလိုက်လို့ သားအရင်းသဖွယ် အားကိုး တွယ်တာရသူလည်း ဆုံးရတယ်။ သမီးကလေး ခမျာလည်း ခင်ပွန်းသည်ရဲ့ စွန့်ပစ်ခြင်းကို ခံရတဲ့သူ ဖြစ်ရရှာတယ်ဆိုပြီး ယူကြုံးမရ ဝမ်းနည်းကြေကွဲရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မိဖုရားကြီး ခမျာလည်း သမိန်ဘရမ်းကို မယူချင်ပါဘူး၊ သီလရှင်ပဲ လုပ်ပါရစေဆိုတဲ့ သမီးတော်ကလေးကို သမိန်ဘရမ်းနဲ့ တွေ့စေခဲ့ပြီး ချစ်ခြင်းမေတ္တာရဲ့ ရစ်ပတ် ချုပ်နှောင်ခြင်းကို ခံစေမိတဲ့ အတွက် သူ့ဘာသာသူ ယူကြုံးမရ ဖြစ်ရမှာပါပဲ။ * * * သမိန်ဘရမ်းနဲ့ မင်းသမီးကလေးရဲ့ ဇာတ်ကြောင်းက မွန်ရာဇဝင် မှာပဲ ပါပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မကတော့ သိပ်ကို သဘောကျမိ ပါတယ်။ ကြံ့ခိုင်ကြမ်းတမ်းတဲ့ သူရဲကောင်းကြီး၊ တည်ကြည်ပြတ်သား တဲ့ သူရဲကောင်းကြီး၊ အင်းဝမှာ မြှောက်စားမယ်ဆိုတာကို ငြင်းဆို နေတဲ့ကြားက သူ့ကို စေ့စေ့မကြည့်ရဲတဲ့ မင်းသမီးကလေးကို မြင်လိုက်တာနဲ့ပဲ အင်းဝမှာ အချိန်အတန်ကြာ သူ့ဘာသာသူရွေးတဲ့ အကျဉ်းစံဘဝကို ရောက်နေခဲ့တာဟာ အလွန် ဆွတ်ပျံ့ဖွယ်ကောင်းတဲ့ နှလုံးသား ဇာတ်လမ်းလေး တစ်ခုပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ကြေကွဲစရာကောင်းတဲ့ အလှည့်အပြောင်းကလေး ဟာ ဘယ်သူကမှ မဖိတ်ခေါ်ပါဘဲနဲ့ ရောက်လာပါတယ်။ အခွင့် အရေးတွေ ဘယ်လောက်ပဲ ရနေပါစေ၊ သူ့ကို ကျွန်လို့ သဘောထား နေတယ်ဆိုရင်တော့ သူ ဆက်ပြီးမနေနိုင်ပါဘူးလို့ဆိုတဲ့ သမိန်ဘရမ်း ရဲ့ စကား၊ နေလည်း မနေတဲ့ သူ့အပြုအမူကြောင့် သူဟာ ပိုပြီး လေးစားစရာကောင်းတဲ့ သူတစ်ယောက် ဖြစ်လာပါတယ်။ အစားကောင်းစားပြီး သာသာယာယာနေရတာနဲ့ ချစ်ခင် မြတ်နိုးရတဲ့သူနဲ့ ရွှေလည်တွဲနေရတာနဲ့ ကိုယ့်ဘဝအခြေအနေကိုမှ ကိုယ်မသုံးသပ်နိုင်တဲ့အဖြစ် အရောက်ခံမယ်ဆိုရင် သမိန်ဘရမ်းဟာ ကျော်ကြားတဲ့ သူရဲကောင်းအဖြစ်ကို ရောက်တောင်မှ ရောက်ခဲ့မှာ မဟုတ်ဘူး။ သူရဲကောင်းရဲ့ နှလုံးသားဆိုတာ ပျော့ချင်ရင် ဖယောင်း၊ မာချင်ရင်လည်း သံချောင်းလို့ပဲ ပြောရမယ် ထင်ပါရဲ့။ အများနဲ့တော့ မတူတာကတော့ အမှန်ပါပဲ။ [ မြားနတ်မောင်။ ။  ဧပြီ၊ ၁၉၉၃ ] လီယိုနီးဒပ်စ် လီယိုနီးဒပ်စ် ဆိုတဲ့ နာမည်ဟာ ခြသေင့်္ကို ညွှန်းပါတယ်။ ခြသေင့်္ နှလုံးသားဆိုတဲ့ စကားကလည်း ရဲစွမ်းသတ္တိကို တင်စားတဲ့ စကားဆို လေတော့ ရဲစွမ်းသတ္တိရှိလှတဲ့ နှလုံးသွေး စွေးစွေးနီတဲ့ စပါတန် ဘုရင်ရဲ့ အမည်ဟာ အနွတ္တသညာ မှန်ပါပေတယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ် ဆိုတာက လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ လောက်က ဂရိအနွယ်ဝင်များ အခြေစိုက်နေထိုင်တဲ့ စပါတန်နိုင်ငံက ဘုရင်တစ်ပါး ဖြစ်ပါတယ်။ ဂရိကျွန်းဆွယ်ဆိုတာ တောင်ထူထပ်တဲ့ ကျွန်းဆွယ် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ တောင်ကြား မြေပြန့်များမှာသာ အခြေချနေထိုင်နိုင်ပါတယ်။ မြေပြန့်တောင်ကြားလွင်ပြင်တစ်ခုမှာ အခြေချနေထိုင်မိကြသူတစ်စုက စုစည်းပြီး မြို့ပြနိုင်ငံထူထောင်နေတဲ့အခါ အခြား တောင်ကြားလွင်ပြင်က မြို့နဲ့ အသွားအလာ အဆက်အစပ် ပြတ်နေကြတာဖြစ်လို့၊ လူမျိုးချင်း အစောပိုင်းက တူပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ ကွဲပြားတဲ့အနေအထား ရှိလာတတ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ ခန့်က အေသင်၊ သီးဘီး၊ ကိုးရင့်၊ စပါတန် စတဲ့ မြို့ပြနိုင်ငံများဟာ ကျော်ကြားပါတယ်။ အဲဒီမြို့များနဲ့ သူတို့ကို သစ္စာခံတဲ့ နယ်များအပြင် များစွာ မကျော်ကြားလှတဲ့ မြို့ပြနိုင်ငံများ ရှိပါသေးတယ်။ ဂရိမြို့ပြနိုင်ငံအချင်းချင်း သဘာဝအားဖြင့်တော့ တူလှတယ် လို့ မဆိုသာပါဘူး။ အေသင်မှာက ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ အုပ်ချုပ်ပြီး အတော်အတန် လွတ်လပ်တယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။ ဒီမိုကရေစီပဲ။ အတော်အတန်ဆိုတဲ့ စကားနဲ့ အနားသတ်စရာ မလိုပါဘူးလို့ ပြောလို့မရဘူးလေ၊ ကျွန်ပိုင်ရှင် ကြွယ်ဝချမ်းသာသောသူများမှသာ နိုင်ငံရေးမှာ ဝင်စားခွင့်ရတာကလား။ ကျွန်များရယ်၊ အခွန်အကောက် ကို အပြေအလည် မပေးနိုင်တဲ့ ဆင်းရဲသူများရယ်ကတော့ အမျိုးသား အစည်းအရုံးမှာ ပါဝင် မဲပေးခွင့်နဲ့ အရွေးခံခွင့် မရှိခဲ့ပါဘူး။ အေသင်မြို့ပြနိုင်ငံသားတွေဟာ ပင်လယ်ရပ်ခြားကို ကူးသန်း သွားလာပြီး၊ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားလေ့ ရှိကြပါတယ်။ အဲဒီလို သွားရင်းလာရင်း အခြေချဖို့သင့်တယ်လို့ ထင်တဲ့နေရာမျိုးမှာ တစ်စု တည်း တဝေးတည်း အခြေချနေထိုင်ကြပြီး မြို့ရွာ တည်ထောင်နေလေ့ ရှိကြပါတယ်။ အေရှမိုင်းနားမှာ ဂရိများ တည်ထောင်ထားတဲ့မြို့တစ်မြို့ ကို အတင်းအကြပ် အခွန်စည်းကြပ်တဲ့ ပါရှန်းဘုရင် ဒရိုင်းယပ်စ်ရဲ့ အပြုအမူကြောင့် အဲဒီဂရိများက အမိမြေ၊ အမိနိုင်ငံ အဖြစ် သူတို့ အားထားကြတဲ့ အေသင်ကို လှမ်းပြီး အကူအညီတောင်းခဲ့ပါတယ်။ အေသင်နိုင်ငံကလည်း သွေးချင်း သားချင်းများကို လှမ်းပြီး အကူအညီပေးခဲ့ပါတယ်။ ဂရိတို့ရဲ့ စစ်ကူများကြောင့် ဒရိုင်းယပ်စ်ရဲ့ တပ်များ အရှုံးကြီး ရှုံးကြပါတယ်။ ဒရိုင်းယပ်စ်ရဲ့ နာကျည်းပုံကတော့ ပြောပလောက်ပါတယ်။ သူ ညစာစားတိုင်း မင်းချင်းတစ်ယောက်က ‘အရှင်မင်းကြီး ဂရိပြည်၊ အေသင်ကိုဖြင့် မမေ့ပါနဲ့ဘုရား’လို့ လျှောက်တင်ရပါတယ်။ သူ့အငြိုး၊ သူ့အမုန်းဟာ အမှတ်မထင် မေ့ပျောက်သွားမှာစိုးလို့ သတိပေးဖို့ စီစဉ်ထားတာပါ။ ဒရိုင်းယပ်စ်ဟာ အေသင်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်က ဂရိမြို့ပြများကို တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးဖို့ တပ်ထောင်တာ ဗိုလ်ထုနဲ့ လူစုပြီး လာခဲ့ပါ တယ်။ မာရသွန်တိုက်ပွဲလို့ ကျော်ကြားမယ့် တိုက်ပွဲမှာ သူ အရှုံးကြီး ရှုံးပြီး ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ ဂရိတို့ကို အငြိုးမပြေနိုင် တာကြောင့် ဆက်လက်တိုက်ခိုက်ဖို့ သားတော် ဇာဇီး လက်ထက်မှာ ဆက်လက်ပြီး တိုက်ပါလို့ နတ်ရွာမစံခင် မှာခဲ့ပါသေးတယ်။ ဇာဇီးကလည်း ဖခင့်စကားကို ဦးထိပ်ထားကာ ဂရိနိုင်ငံများကို ကျူးကျော်ဖို့ ဘီစီ ၄၈၀ မှာ စီစဉ်ခဲ့ပါတယ်။ ပါရှန်ဘုရင်များဟာ ဘုန်းမီးနေလ တောက်ပကြသူများ ဖြစ်ကြပါတယ်။ နိုင်ငံတော်က ကျယ်ပြန်လေတော့ နယ်ပေါင်း ၂၀ ခွဲခြားပြီး စီမံအုပ်ချုပ်ရပါတယ်။ အဲဒီ နယ်ပေါင်း ၂၀ က စစ်တပ်ဖွဲ့ပေါင်း ၂၀ ဆင့်ဆိုပါတယ်။ ဇာဇီးရဲ့ နိုင်ငံတော်ထဲမှာ လူမျိုးပေါင်းစုံပါတဲ့အတွက် သူ ဆင့်ထားတဲ့ တပ်များထဲမှာလည်း လူမျိုးပေါင်းစုံ ပါတာပေါ့လေ။ ယခုခေတ်မှာ လက်ဘနွန်လို့ ခေါ်တွင်တဲ့ဒေသက ဖိုနီးရှန်း လူမျိုးများလို့ဆိုရင် ရေကြောင်းသွားလာရေးမှာ ကျွမ်းကျင်ပါတယ်။ ဇာဇီးဟာ ဖိုနီးရှန်းများရဲ့ အကူအညီနဲ့ အာရှဘက်ခြမ်းက သူ့တပ် များကို ယခုခေတ် ဒါဒင်နယ်လို့ခေါ်တဲ့ ဟဲလက်စပွန့် ရေလက်ကြားက ဖြတ်ပြီး မ လာခဲ့ပါတယ်။ တပ်များဟာ သဘေင်္ာသုံးရာကို ရေလက် ကြားအတိုင်း ကန့်လန့်ဖြတ်ပြီး အစီအရီရပ်ထားတဲ့ အပေါ်မှာ ထိုးထားတဲ့ သစ်သားတံတားပေါ်က ဖြတ်ပြီး ချီတက်လာကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီး အေဂျီယန် ပင်လယ်တစ်ဝိုက်မှာလည်း ပါရှန် သဘေင်္ာများ ရွက်လွှင့်ပြီး ဂရိကျွန်းဆီကို လာနေပါတယ်။ ဇာဇီးကလည်း ဖခင်လိုပဲ အငြိုးက ခပ်ကြီးကြီးရယ်။ ဂရိမြို့ပြ များကို တိုက်ဖို့လာတဲ့အခါမှာ အချို့မြို့များက ရေနှင့် မြေကို အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် နည်းနည်းစီ ဆက်ပြီး အညံ့ခံရင် လက်ခံမယ်၊ အေသင်နဲ့ စပါတန်နိုင်ငံများကိုတော့ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ခွင့်မလွှတ်ဘူး၊ အညံ့ခံသည်ဖြစ်စေ၊ မခံသည်ဖြစ်စေ မြေလှန်မှာပဲ ဆိုတဲ့စကားကို ပြောထားပါတယ်။ * * * ဂရိနိုင်ငံများကလည်း အမျိုးတူ ဘာသာတူများဖြစ်ပေမယ့် အုပ်ချုပ် ရေးအရ သီးခြားဖြင်နေကြတဲ့ မြို့ပြနိုင်ငံများ ဖြစ်ပါတယ်။ စပါတန် နိုင်ငံနဲ့ အေသင်နိုင်ငံကလည်း အင်အား ကြီးမားကြပေမယ့် တစ်နိုင်ငံ နဲ့ တစ်နိုင်ငံက သင့်မြတ်ကြတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပါရှန်များ ဝင်တိုက်တဲ့ ကိစ္စကတော့ အားလုံးရဲ့အရေးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ စပါတန်ဘုရင် ဒီယိုနီးဒပ်စ်က စပါတန်ပါလီမန်မှာ အေသင် ကို သွားရောက်ပြီး ပါရှန်တို့ရဲ့ ရန်ကို အေသင်နိုင်ငံသားများနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး တွန်းလှန်ဖို့ ခွင့်တောင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပါလီမန်က စပါတန်အနေနဲ့ စစ်ကူ မပို့နိုင်ပါဘူး။ လီယိုနီးဒပ်စ်အနေနဲ့ သွား ရောက်လိုပါက ကိုယ်ပိုင် တပ်သား ၃၀၀ ကို ခေါ်ဆောင်သွားနိုင်သည် လို့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်လိုက်ပါတယ်။ စပါတန် ဘုရင်များဟာ သက်ဦးဆံပိုင်များ မဟုတ်ကြတဲ့ အတွက် ပါလီမန်ရဲ့ အဆုံးအဖြတ်ကိုခံခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ စပါတန် ဟာ အေသင်နဲ့ မတူပါဘူး။ အေသင်လို ကြွယ်ဝချမ်းသာခြင်း မရှိ ပါဘူး။ အေသင်လို မကာသနလည်း မများပါဘူး။ စပါတန်များဟာ ကြမ်းတမ်းရိုးသားတဲ့ အနေအစား ရှိကြသူများ ဖြစ်ပါတယ်။ စပါတန်မြို့တော်ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ စပါတန် ဂရိများထက် အရေ အတွက်များပြီး စပါတန်များထက် များစွာ ယဉ်ကျေးမှုနိမ့်ကျလှတဲ့ ဟေးလော့ ဆိုတဲ့ လူမျိုးများ နေထိုင်ကြပါတယ်။ စပါတန်မြို့တွင်း မှာလည်း ဟေ့လော့များကို ကျွန်များအဖြစ် စေခိုင်းထားတာရှိပါ တယ်။ စပါတန်များထက် အရေအတွက်များစွာ ပိုနေတဲ့ ဟေးလော့ များဟာ စပါတန်များကို မိတ်ဆွေများအဖြစ် လက်ခံနိုင်ဖွယ် မရှိပါ ဘူး။ ကျွန်နဲ့ သခင်ဟာ ချစ်ခင်ကြည်ညိုမှု အရင်းခံပြီး ဆက်ဆံဖို့ ခဲယဉ်းတာကလည်း ဒီလိုပါ။ အဲဒီခေတ်က ကျွန်များကို စကားပြော သော လက်နက်ကိရိယာများလို့ သတ်မှတ်ထားကြတဲ့အတွက် လူချင်း တူတူ၊ သူချင်းမျှမျှ ဆိုတဲ့ စကားဟာ သူတို့အဖို့ နားမျှ လေသံ မကြားဘူး တန်ရာပါဘူး။ စပါတန်များဟာ ဟေးလော့များရဲ့ရန်ကို ကြောက်တဲ့အတွက် အစဉ် အသင့်ဖြစ်နေစေဖို့ လက်နက်ကိုင် လူမှုအဖွဲ့အစည်းကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြပါတယ်။ စပါတန် မိသားစုမှာ သားသမီး ပေါက်ဖွားလာပြီလို့ဆိုရင် သမီးဆိုက ရှိစေ။ သားဆိုက တစ်ပတ်ပြည့်တာနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့ဝင်များက လာရောက်စစ်ဆေးကြပါတယ်။ ဝိုင်အရက်နဲ့ ရေချိုး ပေးထားတဲ့ ကလေးကို အနှီးလေးနဲ့ ထွေးပြီး လူကြီးများရှေ့မှောက် ကို ယူပြီး ပြသကြရပါတယ်။ လူကြီးများက ကလေးသည် သန်မာ ထွားကျိုင်းသူဖြစ်လာနိုင်သည်လို့ ဆုံးဖြတ်ရင် ကလေးအသက် ၇ နှစ် ပြည့်သည်အထိ မိဘများက ဆက်မွေးရပါတယ်။ ကလေးသည် ကျန်းမာသန်စွမ်းခြင်း မရှိလို့ ဆုံးဖြတ်တာခံရရင်တော့ ကလေးကို မြို့တော် ပတ်ဝန်းကျင်က တောင်များပေါ်က ပစ်ချပြီး သတ်လိုက် ကြရပါတယ်။ သန်မာတဲ့ ကလေးကိုတော့ ၇ နှစ်ပြည့်တာနဲ့ နိုင်ငံတော်က မွေးပါတယ်။ စစ်ပညာ သင်ပေးပါတယ်။ အသက် ၂၀ ပြည့်တဲ့ အခါမှာ သူဟာ မိသားစုဘဝနဲ့ နေမယ်လို့ဆိုရင် နေခွင့်ပေးပါတယ်။ စပါတန်နိုင်ငံသားတိုင်းဟာ စစ်သားများ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကတော့ ထူးခြားတဲ့ အတွက် မှတ်ထားသင့်ပါတယ်။ အနေအစား ရိုးတယ်၊ စကားကို တိုတိုပြောတတ်တယ်၊ မျိုးချစ်စိတ်ပြင်းထန်တယ်၊ ဇာတိမာန် ထက်သန်တယ်။ စပါတန်နိုင်ငံသားများရဲ့ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးဟာ လီယိုနီးဒပ်စ်မှာတော့ အပြည့်ရှိမှာ သေချာပါတယ်။ ရိုးရိုးသားသား သစ္စာရှိရှိ တာဝန်သိသိနဲ့ လီယိုနီးဒပ်စ်ဟာ အေသင်ဘက်ကို ချီတက်လာခဲ့ပါတယ်။ ဂရိမြို့ပြ နိုင်ငံအများစုက စစ်သည်တော်များ ပို့ကြပါတယ်။ ပါရှန်ဘုရင်ရဲ့ ခေါဘဏီတပ်ကြီးကို ရင်ဆိုင် ယှဉ်ပြိုင်တိုက်ခိုက်ဖို့ဆိုတာကတော့ မလွယ်ပေဘူး။ ဒါပေ မယ့် ပါရှန်များ ဂရိကျွန်းဆွယ်အလုံးကို လက်ရသိမ်းပိုက်ဖို့ ဝင်လာ ရမယ့် နေရာကတော့ တစ်လမ်းပဲရှိပါတယ်။ အဲဒီလမ်းကတော့ သာမိုပိလေး တောင်ကြားလမ်းပါ။ ရေပူစမ်းရှိလို့ ခေါ်တဲ့အမည် ဖြစ်ပါတယ်။ သာမိုပိလေးတောင်ကြားရဲ့တစ်ဖက်က မြင့်မားတဲ့ တောင်ကုန်း အဆင့်ဆင့်နဲ့ တစ်ဖက်ကတော့ နက်ရှိုင်းတဲ့ တောင်ကြားကြီး ရှိပါ တယ်။ ဒီလမ်းအတိုင်းဝင်ရင် စစ်တပ်တစ်ခုလုံး ဝက်ခေါင်းထိုး ဝင်လို့ မဖြစ်ပါဘူး။ နည်းနည်းစီ လီပြီး ဝင်မှသာ ဖြစ်ပါမယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်ဟာ တောင်ကြားမှာ ပိတ်ပြီး နေရာယူလိုက်ပါ တယ်။ သူ့တပ်မတော်သားများကို သူတို့ ကိုင်ဆောင်ထားတဲ့ ဒိုင်း များက တလက်လက် အရောင်ထွက်အောင် တိုက်ချွတ်စေခဲ့ပါတယ်။ လီယိုဒီးနပ်စ်ဟာ သူ့တပ်သားများကို တောင်ကြားမှာ ပိတ်ပြီး နေရာချထားပါတယ်။ တောင်ကြားမှာ သူ့ကိုယ်ပိုင်တပ်သား သုံးရာ အပြင် မြို့ပြနိုင်ငံအသီးသီးက ပို့ထားတဲ့ တပ်သား ငါးထောင်ရှိပါတယ်။ အချို့ မြို့ပြနိုင်ငံက တပ်များကို တောင်ကြောရဲ့ နောက်ဘက် ကို လှည့်ပြီး နေရာယူထားစေခဲ့ပါတယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်က သူ့တပ် များကို ထိုးစစ်မဆင်စေပါဘူး။ တစ်ဖက်က ဇာဇီးအနေနဲ့ သူ့တပ် များကို အမိန့်မပေးမချင်း၊ ဒီဘက်က တပ်သားများဟာ ကိုယ့်ဒိုင်းကို ကိုယ် အရောင်ထွက်အောင် တိုက်နေကြရပါတယ်။ နောက်ဆုံးတော့ တပ်ချင်း ဆိုင်ထားပြီး မတိုက်ဘဲနေရတာ၊ စိတ်တိုလာတဲ့ ဇာဇီးက သူ့တပ်များကို တောင်ကြားထဲ မြင်းစိုင်းပြီး ဝင်စေခဲ့ပါတယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်က သူ့စစ်သည်များကို တန်းစီရပ်စေ ပြီး ဝင်လာတဲ့ မြင်းစစ်သည်များဘက်ကို ဒိုင်းကထွက်တဲ့ အရောင်များ ကျအောင် ဒိုင်းများကို လှုပ်ပေးစေပါတယ်။ ဒိုင်က အရောင်တဖျပ်ဖျပ်ကြောင့် မြင်းစီးသူရဲကောင်းများ ဘယ်လို မြင်းစိုင်းရမှန်းမသိ ဖြစ်သွားကြပါတယ်။ မြင်းများအနေနဲ့ ကတော့ အဟိတ်တိရစ္ဆာန်များပေကိုး၊ ပိုပြီး ဆိုးတော့တာပေါ့။ ကြောက်လန့်တကြားနဲ့ ခုန်လိုက် ပေါက်လိုက်ကြတာ တစ်ခါတည်း တောင်ကြားလမ်းဘေးက ချောက်ကြားထဲ မြင်းရော လူပါ ကျကုန်ကြ တာပါပဲ။ ဇာဇီးဟာ သူ့လူတွေ တိုက်လည်း မတိုက်ရဘဲ မြင်းရော လူပါ ကျ ကျသေတာ အကြိမ်များလာတဲ့အခါမှာ အလွန် ဒေါသ ဖြစ်လာပါတယ်။ သူဒေါသဖြစ်နေတဲ့အချိန်မှာပဲ သူ့ရဲ့ တဲနန်းထဲကို ဂရိတစ်ယောက် ရောက်ရှိလာပါတယ်။ သူဟာ လူမျိုးတိုင်းမှာ ရှိတတ်တဲ့ အသားထဲက လောက်ပါပဲ။ အဲဒီ ဂရိက ပြောပါတယ်။ သာမိုပီလေးတောင်ကြားကို နောက်ဘက်ကနေပြီး ဝိုင်းဝန်းတိုက်ခိုက်နိုင်ဖို့ သူ ကူညီနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလို နောက်ဘက်ကို ရောက်သွားနိုင်ဖို့ တောင်ကြားတွေပေါ်က သိုးကျောင်းသားတွေ သွားတဲ့လမ်းကို ပြပေးပါမယ်။ သူ့ကို ငွေကြေး ချီးမြှင့်ပါလို့ ပြောပါတယ်။ ဇာဇီးက ကြေးကြီးကြီးပေးပြီး သစ္စာဖောက် ဂရိထံက တောင်ပေါ်လမ်းကို ဝယ်ယူလိုက်ပါတယ်။ လိုချင်တာကို ရပြီးတာနဲ့ သစ္စာဖောက် ဂရိက တောင်ပေါ်လမ်းကတစ်ဆင့် ပါရှန်စစ်သားများကို ခေါ်လာခဲ့ပါတော့တယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်ရဲ့ သာမိုပီလေး တောင်ကြားစောင့်တပ်က နောက်ပိုင်းကို တာဝန်ယူတဲ့ သူများအားလုံးဟာ လုံးဝ မျှော်လင့် မထားဘဲ ရန်သူ ပါရှန်စစ်သားများကို တွေ့လိုက်တာနဲ့ လီယိုနီးဒပ်စ် ကို သွားပြောပါတယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်ရဲ့ တပ်များကို ပါရှန်တို့က တိုက်ခိုက်ခြင်း မပြုသေးပါဘူး။ တောင်ကြောပေါ်က လမ်းကလေးကို ဖြတ်ပြီး တစ်သုတ်ပြီး တစ်သုတ် နောက်ဘက်ကို ရောက်လာတဲ့ ပါရှန်တပ်များဟာ သာမိုပီလေး တောင်ကြားကို ဖွင့်လျက်ထားပါ တယ်။ တောင်ကြောပေါ်မှာ တစ်စတစ်စ နေရာယူထားပါတယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်ကို အေသင်၊ စပါတန်၊ သီးဘီး၊ ကိုးရင့် စတဲ့ သူ့မြို့နိုင်ငံသားပေါင်းစုံထဲက တစ်ယောက်က အကြံပေးပါတယ်။ ပါရှန်တပ်များက သူတို့ကို မတိုက်ခင် ဖောက်ပြီး ထွက်သွားရင် ရပါတယ်။ ဖောက်ထွက်သွားပါလားတဲ့။ လီယိုနီးဒပ်စ်က ဖြေလိုက်ပါတယ်။ လူတိုင်း တစ်သက်မှာ တစ်ခါပဲ သေကြရပါတယ်တဲ့။ တစ်ခါပဲ အသေခံသွားရင်း အသက်နဲ့ လဲပြီး နိုင်ငံတော်ကို ကာကွယ်ပါရစေ။ အသက်မသေအောင် ထွက်ပြေး ပြီး ရာဇဝင်မှာ အခါခါ မသေပါရစေနဲ့တော့ တဲ့။ အဲဒီစကား ပြောအပြီးမှာ လီယိုနီးဒပ်စ်ဟာ သူတို့မြို့သား မဟုတ်တဲ့သူများကို ပြန်ခွင့်ပေးပါတယ်။ တချို့ကလည်း ပြန်ပါ တယ်။ တချို့ကတော့ မပြန်ပါဘူး။ လီယိုနီးဒပ်စ်ရဲ့ စပါတန် တပ်မတော်သားများကတော့ သူတို့ တပ်မှူးအနားမှာ ကပ်ပြီး နေရာ ယူလိုက်ကြပါတယ်။ ပါရှန်များကလည်း သူတို့ဘက်က လိုအပ်တဲ့ အင်အား ပြည့်ပြီ ဆိုတာနဲ့ သာမိုပီလေးတောင်ကြားစခန်းကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိုးစစ် ဆင်တော့တာပါပဲ။ ဂရိတွေမှာ မိမိအသက်၊ မိမိခန္ဓာဆိုတဲ့ အတွေး မရှိတော့ပါ ဘူး။ မိမိနိုင်ငံတော်၊ မိမိလူမျိုးပဲ ရှိပါတော့တယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ဓားကျိုးရင် လှံနဲ့ထိုးတာတင် မကတော့ဘဲ၊ လက်ထဲမှာ ဘာမှ မရှိတော့တဲ့အချိန် ရောက်တဲ့အခါမှာတောင် လက်ချည်းသက် သက်နဲ့ ဝင်ပြီး လုံးတာပါပဲတဲ့။ စပါတန် ဂရိများကတော့ တစ်ယောက်မှ ထွက်မပြေးပါဘူး။ တစ်ယောက်ပြီး တစ်ယောက် အသေခံပြီး တပ်လုံးကျွတ်အောင် တိုက်ပွဲဝင်သွားတာပါပဲ။ လီယိုနီးဒပ်စ်ရဲ့ ဝန်းကျင်က စစ်သည်များဟာ သူတို့တပ်မှူး ရဲ့ ပတ်လည်မှာ နောက်ဆုံး လူတံတိုင်းနဲ့ ကာရံရင်း တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ ပါတယ်။ လီယိုနီးဒပ်စ်လည်း နောက်ဆုံးတော့ ကျဆုံးသွားရပါတယ်။ တပ်သားများရဲ့ အောက်ဘက်က လီယိုနီးဒပ်စ်ရဲ့ အလောင်းကို ပါရှန်များက ကောက်ယူပြီး သေပြီးသားကိုတောင် အပေါင်အလက် ဖျက်ကာ ကားစင်တင်ခဲ့ပါသေးသတဲ့။ သာမိုပီလေး တောင်ကြားတိုက်ပွဲမှာ ဂရိတို့ဘက်က တစ် ယောက်မှ မကျန်အောင် ကျဆုံးသွားကြတာ မှန်ပါရဲ့။ သို့သော်လည်း ဂရိတို့ နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အေသင်မြို့က ကလေးသူငယ်ကအစ သက်ကြီး ရွယ်အို အဆုံး အားလုံးသော မြို့သားများ ဘေးလွတ်ကင်းရာ ဆလားမစ်ကျွန်းကို ရွှေ့ပြောင်းချိန် ရသွားပါတယ်။ ပြီးတော့ ဂရိတို့ အဲဒီလို သည်းကြီးမည်းကြီး တိုက်ပွဲဝင်တာ မြင်ရလို့ ပါရှန်စစ်သား များ စိတ်ဓာတ်ခြောက်ခြားသွားပါသတဲ့။ ဂရိမြို့ပြနိုင်ငံသားများဟာ အချင်းချင်း စုစည်းကြပြီး ရေတပ် မတော် အသစ်တစ်ခု ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြပါတယ်။ အဲဒီနောက် သူတို့ကို ရေကြောင်းက လှည့်ပြီး တိုက်လာကြတဲ့ ပါရှန်များကို ပြန်လည် ထိုးစစ်ဆင်ကြပါတယ်။ ပါရှန်များက ကုန်းတွင်းသားများ ဖြစ်ပါတယ်။ ရေတပ်မတော် ကြီး အင်အားကြီးနေရတာက သူတို့လက်အောက်ခံ ဖိုနီးရှန်းများရဲ့ (ဆင့်ခေါ်ထားသော) ရေတပ်မတော် အင်အားကြီးနေကြတာပါ။ ရေပတ်လည်ဝိုင်းရံမတတ် ဖြစ်နေတဲ့ ဂရိကျွန်းဆွယ်မှာ အခြေ ချပြီး နေလာကြသူများက စနစ်တကျ ပြန်လည်ထိုးစစ်ဆင်တဲ့အခါ မှာ ဇာဇီးတို့ဘက်က စစ်ရှုံးသွားကြပါတယ်။ ဆလားမစ် ပင်လယ်အော်တိုက်ပွဲ ပြီးကတည်းက တပ်ဆုတ် သွားတဲ့ ပါရှန်များ နောက်တစ်ခါ ပြန်လာတယ်လို့ကို မရှိခဲ့ပါဘူး။ * * * လီယိုနီးဒပ်စ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့တဲ့ အချိန်ကာလနဲ့ ယခု မျက်မှောက်ခေတ် ကာလနဲ့ ကွာဟချက် ကြီးပါတယ်။ ဂရိတို့ဒေသနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ဒေသအားဖြင့်လည်း ကွာဟချက် ကြီးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံကို ချစ်ကြတဲ့ သူတိုင်းရဲ့ နှလုံးသားကတော့ အချိန်ကာလ နေရာဒေသရဲ့ အကန့်အသတ် အတားအဆီးကိုကျော်လွှားပြီး ညီမျှကိန်း ဆွဲလို့ ရပါတယ်။ လူရယ်လို့ဖြစ်လာရင် ကျေနပ်စရာ၊ ပျော်ရွှင်စရာကိစ္စများက ပြောပလောက်အောင် နည်းပါတယ်။ မကျေမနပ်ဖြစ်ရမယ်ဆိုရင် နောက်ဆုံးတော့ မိမိကိုယ်နဲ့ မိမိတောင်မှ သိပ်ကျေနပ်စရာကောင်း တာ မဟုတ်လှပါဘူး။ ဒါပေမယ့် မကျေနပ်စရာများတိုင်း ဘယ်သူတွေ ဘာဖြစ်နေနေ၊ ငါလည်း ဘာဖြစ်သွားသွား၊ ထူးမခြားနားပါပဲလေလို့ သဘောထားလို့ မရပါဘူး။ လူမှန်ရင် စွဲလန်းစရာ ကာကွယ်စရာ စောင့်ရှောက်စရာ အမျိုးနဲ့ နိုင်ငံဆိုတာ ရှိရမှာပါပဲ။ အဲသလို အမျိုးကို စောင့်ရှောက် တဲ့ နိုင်ငံကို ကာကွယ်တဲ့ သာဓကများထဲမှာ လီယိုနီးဒပ်စ်ရဲ့ သာဓက က အလှပဆုံးတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ [  မြှားနတ်မောင်။ ။ မေ၊ ၁၉၉၃ ] ရှင်သိဒ္ဓတ် အင်းဝမြို့ရဲ့ ဒုတိယနန်းစံ မင်းတရားကတော့ မင်းကြီးစွာစော်ကဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အင်းဝ ပထမ နန်းစံမင်းလည်းဖြစ်၊ မြို့တည်နန်းတည် မင်းတရားကြီးလည်းဖြစ်တဲ့ သတိုးမင်းဖျားဟာ ၁၃၆၅​၁၃၆၈ အထိ အင်းဝမှာ သုံးနှစ်ပဲ နန်းစံပြီး ကျောက်ပေါက်နာနဲ့ ကွယ်လွန်သွားတဲ့ အခါမှာ သူ့အရိုက်အရာကို ယောက်ဖတော်သူ အမြင့်မြို့စားက မင်းကြီး စွာစော်ကဲ အမည်နဲ့ ဆက်ဆံခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းကြီးစွာမှာ အဆောင်ရ နန်းရ မိဖုရားတွေရှိနေတဲ့အထဲက စစ်ချီသွားရင်း အကြောင်းပါလာတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦး ရှိပါတယ်။ သူ့အမည်ကိုတော့ မသိပါဘူး။ ကန်စွန်းနိမ့် ရွာသူလို့သာ ရာဇဝင်မှာ ပါပါတယ်။ အဲဒီ ကန်စွန်းနိမ့်ရွာသူကလေးက သားသမီး သုံးဦး ဖွားမြင်ခဲ့ပါတယ်။ သားနှစ်ဦးကတော့ အကြီးက မင်းဆွေ၊ အငယ်က မင်းသိဒ္ဓတ်ခေါ် ရှင်သိဒ္ဓတ် ဖြစ်ပါတယ်။ သမီးကတော့ သုပဘာ ဒေဝီဘွဲ့ခံ ရှင်မြတ်လှ ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းကြီးစွာစော်ကဲမှာ မိဖုရားခေါင်ကြီးက ဖွားတဲ့ ဆင်ဖြူရှင် တရဖျား ဆိုတဲ့ သားတော်အကြီး ရှိပါတယ်။ အဲဒီ သားတော်မွေးတဲ့ နေ့မှာပဲ နန်းတော်ထဲက ဆင်တင်းကုပ်မှာ ဆင်ဖြူတော်ကလေး မွေးတာနဲ့ ခမည်းတော်က ချစ်စနိုး ဆင်ဖြူရှင်လို့ မှည့်ခေါ်တဲ့ အမည်နဲ့ တွင်နေသူ ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းကြီးစွာက ကန်စွန်းနိမ့်ရွာသူက မွေးတဲ့ သားကလေး နှစ်ယောက်ာတွက် ရတက်မအေးပါဘူး။ သားတော်ကြီး ဆင်ဖြူရှင် နန်းတက်တဲ့အခါမှာ ဒီသားတော်နှစ်ပါးကို နှိပ်စက်သမှု ပြုချင်ပြုနိုင် တယ်။ ဒါမှမဟုတ် သားတော်နှစ်ပါးကလည်း နောင်တော်ကို ဒုက္ခ ပေးချင်က ပေးနိုင်ပြန်တယ်။ ဒါကြောင့် ငယ်စဉ်ကတည်းက သူ့ကံ အလျောက် ဖြစ်ချင်တာ ဖြစ်စေဆိုတဲ့သဘောနဲ့ သားတာ်နှစ်ပါးကို နယ်နှင်ထားပါတယ်။ သားတော်ကလေးနှစ်ပါးကို လိုက်ပါ စောင့် ရှောက်ရတဲ့ အထိန်းတော်သား နှစ်ယောက်ကတော့ ငခင်ညိုနဲ့ ငခင်ဘပါ။ သူတို့က တူရိယာပစ္စည်းများကို တီ:ခတ်ပြီး မင်းသားလေး နှစ်ပါးကို ကျွေးရပါတယ်။ နေပြည်တော်နဲ့ မနီးစပ်တဲ့ နေရာမှာ ဆိုတော့ ပွဲလမ်းဆိုလို့ နတ်ကန္နားပွဲလောက်ပဲ မျှော်လင့်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ မင်းသားလေးနှစ်ပါးဟာ ဆင်းတောင့်ဆင်းရဲ သိမ်သိမ် ငယ်ငယ်နဲ့ နေခဲ့ရပါတယ်။ သားတော်အကြီး မင်းဆွေ ၁၀ နှစ် ရောက်တဲ့အခါမှာ မင်းကြီး စွာစော်ကဲက မင်းသားနှစ်ပါးကို နန်းတော်ထဲပြန်ခေါ်ပါတယ်။ ပြီး တော့မှ ပင်လယ်ကျေး သံဃရာဇာ အထံတော်မှောက်မှာ ကျောင်း အိပ် ကျောင်းစားထားပြီး စာသင်စေခဲ့ပါတယ်။ မင်းဆွေ အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ်မှာ အိပ်မက်တစ်ခု မြင်မက် ပါတယ်။ သူ့အူတွေ ချက်ကထွက်ပြီး အင်းဝတစ်မြို့လုံးကို ပတ်မိ တယ်လို့ မက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းဆွေက ဆရာတော်ကို နှိုးပြီး အိပ်မက်အကြောင်းကို လျှောက်တဲ့အခါမှာ ဆရာတော်က မင်းသားကို ခြေနဲ့ကန်ပါတယ်။ မင်းသားက အကြောင်းကို မေးတဲ့အခါမှာ သူဟာ တစ်နေ့မှာ မင်းဆရာ ဖြစ်ရမယ်လို့ သူ့ကိုယ်သူ နိမိတ်ဖတ်ထားတဲ့သူ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း၊ မင်းဆွေမလည်း အိပ်မက်အရဆိုရင် ဘုရင်ဖြစ်မှာ သေချာနေပြီဖြစ်လို့ ဘုရင်ဖြစ်တဲ့အခါ မမေ့အောင် ကန်ထားရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သူ မင်းဆရာဖြစ်ရင် အင်းဝနဲ့ တံတားဦးကို ကူးတဲ့ တံတားဆောက်မယ်လို့ အဓိဌာန်ထားတဲ့အကြောင်းများ ပြောပြတယ် လို့ ဆိုပါတယ်။ အိပ်မက်အကြောင်း မှန်တာ မမှန်တာ ထားပြီး၊ သေချာတာ တစ်ချက်ကို ပြောချင်တာကတော့ မင်းဆွေ အသက် ၁၂ နှစ်မှာ ဘုရင်ဖြစ်ဖို့ မျှော်လင့်ချက်ထားနေပြီဆိုတဲ့ အကြောင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းကြီးစွာစော်ကဲဟာ မင်းဆွေရဲ့ အသက် ၁၄ နှစ်သားအရွယ် ကို ရောက်တဲ့အခါ (အင်းဝမြို့သက်က ၂၀ ပေါ့။) မြောင်းမြစား လောက်ဖျားက အကူအညီတောင်းတာကို အကြောင်းပြုပြီး ဟံသာဝတီ ဘက်ကို စစ်ချီတက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီကစပြီး နှစ်ပေါင်း ၃၈ နှစ်တောင် ကြာလို့ နီးစပ်တဲ့ ကိန်းကိုယူပြီး အနှစ် ၄၀ စစ်လို့ ခေါ်ဆိုတဲ့ စစ်ပွဲကြီး ဖြစပွါးခဲ့ပါတော့တယ်။ မင်းဆွေတို့ ညီနောင်နှစ်ပါးလည်း မင်းသားပဲလေ။ စစ်ထဲမှာ ဝင်နွှဲခဲ့ကြရတာပါ။ အသက် ၁၄ နှစ်သာ ရှိသေးတဲ့ မင်းဆွေကို ဗိုလ်မင်းခန့်ပြီး သာယာဝတီကြောင်းကို ချီစေပါတယ်။ အိမ်ရှေ့ မင်းသားက တောင်ငူကြောင်းက ချီရပါတယ်။ သူတို့နှစ်ဦး စစ်ပွဲအချိန် မှာ သဘောချင်း မတိုက်ဆိုင်လို့ စစ်ရေးမလှလည်း ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ အနှစ် ၄၀ စစ်စပြီး ဖြစ်ကတည်းက ပါခဲ့ရတဲ့ မင်းဆွေဟာ စစ်ပွဲတစ်လျှောက်လုံးမှာ အဆင့်အမျိုးမျိုး ရာထူးအဖုံဖုံနဲ့ ပါဝင် ဆင်နွှဲနေခဲ့ရတာပါ။ အနှစ် ၄၀ စစ်က တစ်ချိန်လုံး တိုက်နေတဲ့စစ် မဟုတ်ပါဘူး။ အကြောင်းအားလျော်စွာ စစ်နားကြတဲ့ အချိန်များလည်း ရှိပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် စစ်နားချိန်တစ်ချိန်မှာ အသက် ၁၇ ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ပြင်စည်မြို့စား မင်းဆွေကို ခမည်းတော် မင်းကြီးစွာစော်ကဲက မောမင်းသိုငံဘွား ဆက်သတဲ့ သမီးတော် ရှင်မိနောက်နဲ့ ထိမ်းမြား ပေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ မင်းဆွေရဲ့ မိဖုရား ရှင်မိနောက်ဟာ အနှစ် ၄၀ စစ်အတွင်း မှာပဲ သားတော်တစ်ပါး ဖွားမြင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ သားတော်ကတော့ မင်းရဲကျော်စွာလို့ နာမည်ကျော်ကြားခဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့အဖေက အသက် ၁၄ နှစ်မှာ ဗိုလ်မင်းဘဝ ရောက်ခဲ့သလို သူကလည်း ၁၃ နှစ်သားမှာ ဗိုလ်မင်းဘဝ ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ရှင်မိနောက်နဲ့ မင်းဆွေ အကြောင်းပါပြီး မင်းရဲကျော်စွာ မွေးဖွားတဲ့ အချိန်အထိ မင်းဆွေ မင်းမဖြစ်သေးပါဘူး။ မင်းဆွေ အသက် ၂၈ နှစ်ထဲကို ရောက်တဲ့အခါမှာမှ မင်းကြီးစွာစော်ကဲ နတ်ရွာစံပါတယ်။ သူ့အရိုက်အရာကို သားတော် ဆင်ဖြူရှင် တရဖျား က ဆက်ခံခဲ့ပါတယ်။ ဆင်ဖြူရှင် တရဖျားဟာ စိတ်မတည်မငြိမ်ဖြစ်တဲ့ ဝေဒနာ ကြောင့် တစ်ယောက်တည်း လျှောက်သွားနေလေ့ ရှိပါတယ်။ နန်းစံ သက် ၅ လ ရတဲ့အခါမှာတော့ မင်းကြီးရဲ့ အထိန်းတော် ငနောင်စံက လုပ်ကြံတဲ့အတွက် နတ်ရွာစံခဲ့ပါတော့တယ်။ ဆင်ဖြူရှင် တရဖျား မရှိတဲ့အခါမှာ ပထမတော့ လုပ်ကြံခဲ့သူ ငနောင်စံက ထီးနန်းကို သိမ်းပိုက်ပါတယ်။ အဲဒီ ငနောင်စံကို မှူးမတ်များက မကြိုက်လို့ လုပ်ကြံပြန်ပါတယ်။ အဲဒီလို အခြေအနေ မတည်မငြိမ် ဖြစ်နေတဲ့အခါမှာ မင်းဆွေကို မှူးမတ်များက မင်းပြုဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။ မင်းဆွေက သူ့မှာ အင်အားမရှိပါဘူး။ အင်အား ကြီးမားတဲ့ ရမည်းသင်းစား မဟာပြောက်ကို ပင့်ခေါ်ပြီး မင်းမြှောက် ပါလို့ အကြောင်းပြန်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ သိမ်သိမ်ငယ်ငယ်နဲ့ ဘဝစခဲ့ရတာချင်း တူပေမယ့် မင်းဆွေက အကြီးဖြစ်လို့ ကိုယ်စွမ်းဉာဏ်စွမ်း ပြသဖို့ အခွင့် ရခဲ့ပေမယ့် သူက အငယ်ဖြစ်လို့ သာပြီး မှေးမှိန်နေခဲ့ရတဲ့ ရှင်သိဒ္ဓတ် ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ပေါ်လွင်လာရပါတယ်။ ရှင်သိဒ္ဓတ်က ယောကျ်ားပဲ။ သာမန် ယောကျ်ားမဟုတ်၊ မင်းကြီးရဲ့ သားတော်ပဲ။ ကိုယ့်ရှေ့မှာ ထီးနန်းစည်းစိမ် ရောက်နေတဲ့ ကိစ္စ၊ အများကလည်း ကိုယ့်ကို ပေးအပ်နေတဲ့ကိစ္စမှာ ဘယ်သူ့ကိုမှ ကိုယ်က ထပ်လွှဲနေဖို့ မလိုပါဘူး။ ထမင်းပွဲသာ လွှဲချင်လွှဲ၊ နန်းစည်းစိမ် ကိုတော့ မလွှဲနဲ့၊ ကျန်တဲ့ကိစ္စ ငါ့တာဝန်ထား ဆိုတဲ့ စကားမျိုးကို သူ ဆိုပါတယ်။ ပြီးတော့ကာ ပင်းယမြို့ဟောင်းနားက ရန်အောင်မြင်အရပ်မှာ တပ်ချပြီး အမှတ်တမဲ့ နေတဲ့ မဟာပြောက်ကို သူလုပ်ကြံပါတယ်။ အဲဒီနောက်တော့ မင်းဆွေက မင်းခေါင်အမည်နဲ့ ထီးနန်းကို သိမ်းပိုက် ခဲ့ပါတယ်။ တစ်ခု သေချာတာကတော့ ဘယ်လို အိပ်မက်မျိုးကို မက် ထားသည်ဖြစ်စေ၊ မင်းသိဒ္ဓတ် မပါဘဲနဲ့ မင်းဆွေ ဘုရင်ဖြစ်မလာ နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ အချက် ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းခေါင်ရဲ့ လက်ထက်မှာလည်း အနှစ် ၄၀ စစ်ပွဲက ဆက်ပြီး နွှဲနေတာပါပဲ။ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်တဲ့အခါလည်းတိုက်၊ စစ် နားတဲ့ အခါလည်း နားနဲ့ပေါ့။ သားတော် မင်းရဲကျော်စွာလည်း အသက် ၁၄ နှစ် ရှိတာနဲ့ စစ်သူကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းရတော့တာ ပါပဲ။ အဲဒီအချိန်ကတော့ မင်းဆွေ နန်းတက်ပြီး ၃ နှစ်ကြာအချိန် ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းရဲကျော်စွာရဲ့ အသက် ၁၆ နှစ် ရှိတဲ့အခါမှာတော့ မင်းခေါင် က ပုခန်းစား တရဖျားသမီး စောမင်းလှနဲ့ သားတော်ကို ထိမ်းမြား စေပြီး အိမ်ရှေ့အရာ နှင်းခဲ့ပါတယ်။ သားတော်ကို မင်းခေါင်က လွန်စွာ ချီးမြှောက်ခဲ့ပါတယ်။ ရဲစွမ်းသတ္တိ ထက်မြက်သူတိုင်း သားတော်ထံမှာ ခစားစေပါတယ်။ ဆင်းကောင်း မြင်းကောင်းကို ပေးသနားခဲ့ပါတယ်။ မင်းရဲကျော်စွာ ကို အဲသလို အိမ်ရှေ့အရာကို ပေးလိုက်တာနဲ့ ရှင်သိဒ္ဓတ်ဟာ နောင်တော်အပေါ်မှာ အနာကြီး နာသွားတော့တာပါပဲ။ သူ့ကြောင့် မင်းစည်းစိမ်ကို ရခဲ့တာဖြစ်တဲ့အတွက် အိမ်ရှေ့အရာကို သူ့အားသာ ပေးသင့်တယ်လို့ ယူဆခဲ့ပုံ ပေါ်ပါတယ်။ သူ မယူဆရင်လည်း ယူဆအောင် ပြောပေးမယ့်သူက ရှားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ရှင်သိဒ္ဓတ်က မင်းဆွေကို ငါ နန်းတင်ရတာ ဆိုတဲ့ စကားကို မကြာမကြာ ပြောတဲ့အခါမှာ မင်းခေါင်က အမတ်ကြီး စည်းတပြစ်ကို ဆုံးမပေးဖို့ အကူအညီတောင်းခဲ့ပါတယ်။ စည်းတပြစ် အမတ်ကြီးကလည်း တစ်ဖက်လှည့်နဲ့ ဆုံးမခဲ့ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောင်တော်ကို စိတ်အနာကြီး နာနေပြီဖြစ်တဲ့ ရှင်သိဒ္ဓတ်ကတော့ သူ့စိတ်ကို သူ မထိန်းနိုင်တော့ပါဘူး။ ပုန်ကန်ဖို့ ပြင်ဆင်ပါတယ်။ အများပြည်သူ ဒုက္ခရောက်မှာစိုးတဲ့အတွက် မင်းခေါင်က ညီတော် ရှင်သိဒ္ဓတ်ကို စည်းချင်းထိုးဖို့ စိမ်ခေါ်ပြီး၊ ဆင်စီ:ချင်း ထိုးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီပွဲမှာ ရှင်သိဒ္ဓတ် ရှုံးတဲ့အတွက် လက်လွတ်ထွက် ပြေးပြီး မင်းခေါင်နဲ့ စစ်ပြိုင်နေသူ ရာဇာဓိရာဇ်ထံကို ခိုဝင်လိုက် ပါတယ်။ စစ်ပြိုင်နေတဲ့ ရန်သူ့ကို စိတ်အနာကြီး နာပြီး မိမိထံ ခိုဝင် လာတဲ့သူ ရှင်သိဒ္ဓတ်ကို ရာဇာဓိရာဇ်က ကောင်းစွာ လက်ခံခဲ့ပါတယ်။ မင်းကေါင် မရှိတဲ့အချိန်မှာ အင်းဝကို ရှင်သိဒ္ဓတ် ရစေမယ်လို့လည်း နှုတ်ကတိပေးခဲ့ပါတယ်။ အင်းဝနဲ့ ဟံသာဝတီကြားမှာ စစ်ပွဲကတော့ ပြင်းထန်နေလိုက်၊ ငြိမ်းချမ်းရေးစကား ဆိုလိုက်နဲ့ပါပဲ။ အများပြည်သူကတော့ စစ်အေး ချိန်ကို မျှော်နေခဲ့ပါတယ်။ တစ်ခါမှာတော့ ရွှေမော်ဓောမှာ နှစ်ဦး နှစ်ဘက် သစ္စာထား စကားဆိုကြပြီး စစ်ပြေငြိမ်းမယ်၊ အင်းဝသား များကလည်း တပ်ရုပ်ပြီး ပြန်မယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ ပြင်ဆင်နေခဲ့ ကြပါတယ်။ အင်းဝသားများရော အပြင်လူများပါ မသိကြတဲ့ အစီအမံ တစ်ခုကို ရာဇာဓိရာဇ်နဲ့ အတွင်းလူများက စီမံထားပါတယ်။ အဲဒါ ကတော့ ဘုရားက အဆင်းမှာ သစ္စာဆိုပွဲလာကြတဲ့ အင်းဝသား စစ်သူကြီး ဟူသမျှကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီကိစ္စကို လဂွန်းအိမ်က အရိပ်အမြွက် ဖော်ပြောလိုက်လို့ အင်းဝသားများ သိသွားကြပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် သစ္စာမဆိုဘဲ ကသုတ်ကရက်နဲ့ ပြန်ကုန်ကြပါတယ်။ ရန်သူများကို လက်လွှတ် လိုက်ရလို့ စိတ်အဆိုးကြီး ဆိုးသွားတဲ့ ရာဇာဓိရာဇ်ဟာ သူအလွန် ချစ်တဲ့ လဂွန်းအိမ်ကို သတ်ပစ်ဖို့အထိ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အမတ်တိန်နဲ့ ဗိုလ်မင်းဗြတ်စတို့ အလျှောက်ကောင်းလို့ လဂွန်းအိမ် လွတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မင်းခေါင်ကို လုပ်ကြံရမယ်ဆိုတဲ့ အမိန့်ကို လဂွန်း အိမ် ဦးထိပ်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။ ဟံသာဝတီ ဝန်းကျင်မှာ အင်းဝတပ် များ ချထားပါတယ်။ အဲဒီ အင်းဝတပ်များကို ညစဉ် မင်းခေါင် ကိုယ်တိုင် လိုက်လံစစ်ဆေးပါတယ်။ အဲဒီအကြောင်းကို သိထားကြတဲ့ ရာဇာဓိရာဇ်တို့ တစ်စုက လဂွန်းအိမ်ကို ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ဖို့ စီစဉ်ပေး ပါတယ်။ လဂွန်းအိမ် စီးရမယ့် ဆင်တော်က ဗကမတ်ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ပွဲမှာ ထင်ရှားတဲ့ဆင် ဖြစ်ပါတယ်။ လဂွန်းအိမ်နဲ့အတူ ဆင်ပေါ် မှာ စီးနင်းလိုက်ပါရမည့်သူက ရှင်သိဒ္ဓတ် ဖြစ်ပါတယ်။ သူက မင်းခေါင်ဆိုတာ သေသေချာချာမသိတဲ့ လဂွန်းအိမ်ကို မင်းခေါင် ဘယ်သူဆိုတာ ညွှန်ပြရမယ့်သူအဖြစ် လိုက်ပါရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဘုရင်မင်းခေါင်က တပ်တစ်တပ်ပြီး တစ်တပ် စစ်ဆေးရင်း သွားလာတဲာ့ခါ အစောင့်အနေကလည်း နည်းနည်းသာပါပါတယ်။ ပြီးတော့ ဘုရင်က ဆင်ကို မစီးပါဘူး။ မြင်းစီးပါတယ်။ ဆင်တော် က အနားကတော့ လိုက်ပါလာပါတယ်။ ဘုရင်ဟာ အဲဒီလို မေ့မေ့လျော့လျော့ ပေါ့ပေါ့တန်တန် သွား နေတာကို ရန်သူများက ချောင်းမြောင်းကြည့်နေရင်း ဝမ်းသာကြ လို့ပေါ့လေ။ လဂွန်းအိမ်က သူ့အနီးကို မင်းခေါင် ရောက်လာတာနဲ့ သူ့ဆင်ကို ချွန်းဖွင့်ပြီး အောင်စည်အောင်မောင်းတီးကာ ထွက်လာ ပါတယ်။ မင်းခေါင်က အသံတွေကြားတာနဲ့ သူ့ဆင်တော် ရဲမြတ်စွာ ပေါ်ကို ပြောင်းပြီး စီးလိုက်ပါတယ်။ ပြီးတော့ လဂွန်းအိမ်ရဲ့ ဆင်တော် နဲ့ယှဉ်ပြီး တိုက်ဖို့ တာစူလိုက်ပါတယ်။ လဂွန်းအိမ်ရဲ့ ဆင်ပေါ်မှာ ပါလာတဲ့ ရှင်သိဒ္ဓတ်က သူ့ နောင်တော်ကို သတိပေးဖို့ မြန်မာစကားနဲ့ အော်ပြောလိုက်ပါတယ်။ ဘုရင်ဖြစ်ပြီး သာမန်စစ်သူကြီးနဲ့ ယှဉ်မတိုက်နဲ့။ နောက်ဘက်မှာ တပ်ကူတွေလည်း များတယ်၊ ပြန်လည့်၊ ဆင်တော်ကို ပြန်လှည့်လို့ ဆိုလိုက်ပါတယ်။ ညီတော်ရှင်သိဒ္ဓတ်ရဲ့ သတိပေးစာကားကို ကြားတဲ့အခါမှာ မင်းခေါင်က သတိရလာပြီး ဆင်တော်ကို ပြန်လှည့်ပြီး ဆုတခွါ သွားခဲ့ပါတယ်။ လဂွန်းအိမ်ကလည်း မင်းခေါင်ရဲ့ ဆင်တော်ရဲမြတ်စွာ ရဲ့နောက်ကို တန်းတန်းမတ်မတ်ပဲ လိုက်လံ တိုက်ခိုက်ဖို့ ကြိုးစား ပါတယ်။ ရဲမြတ်စွာက မင်းစီးတဲ့ဆင်ဆိုတော့ ထီးဖြူပါပါတယ်။ အဲဒါ ကြောင့် လဂွန်းအိမ်သိတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲသလို တီ:ဖြူကို အမှတ် ပြုပြီး လိုက်နေမှန်း ရှင်သိဒ္ဓတ်က သိတာကြောင့် အင်းဝမှာ အဝတ်ဖြူ ရှားသလား၊ ထီးဖြူကို ဖြုတ်ချခဲ့ပါတော့လားနဲ့ အားမလို အားမရ အော်ပြန်ပါတယ်။ အဲဒီတော့မှ မင်းခေါင်က ထီးဖြူကို ခုတ်ချခဲ့ ပါတယ်။ မင်းခေါင်ကို ကူဖို့လာတဲ့ ဆင်တွေနဲ့ ရဲမြတ်စွာကို ခွဲမရတာနဲ့ လဂွန်းအိမ် ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ရာဇာဓိရာဇ်ရှေ့ကို ပြန်ရောက်ကြတဲ့အခါမှာ မင်းခေါင်ကို ဘာကြောင့် မသတ်လိုက်နိုင်တာလဲဆိုတဲ့ အမေးကို ရှင်သိဒ္ဓတ် အော် ပြောလိုက်လို့ မင်းခေါင် အချိန်မီ ဆုတခွါသွားနိုင်လို့ပါဆိုတဲ့ အဖြေ ကို ပေးကြရပါတယ်။ ဘာကြောင့် အော်ပြောရသလဲလို့ ရာဇာဓိရာဇ်ရဲ့ အမေးကို ရှင်သိဒ္ဓတ်က နောင်တော်အရင်းဖြစ်လို့ ပျက်စီးမှာစိုးလို့ ဟစ်အော် ကာ သတိပေးမိပါတယ်၊ ထီးနန်းစည်းစိမ်ကို ရချင်လို့ နောင်တော် ကိုသတ်ပြီး ယူတယ်လို့ ရာဇဝင်အဆက်ဆက်မှာ ရေးမှာစိုးပါတယ် လို့ ဖြေပါတယ်။ ရာဇာဓိရာဇ်က မင်းရဲ့နောင်တော်ကို ထီးနန်းစည်းစိမ်ထက် ချစ်သကိုးလို့ဆိုပြီး ရှင်သိဒ္ဓတ်ကို ပါးကွက်သားလက်ထဲ အပ်လိုက် ပါတယ်။ အဲသလိုနဲ့ ရှင်သိဒ္ဓတ် သေရရှာတာပါပဲ။ * * * ရှင်သိဒ္ဓတ်ဟာ ထက်မြက်တဲ့ တက်ကြွတဲ့ သူငယ်တစ်ဦးပါပဲ။ ငယ် ငယ်က သိမ်သိမ်ငယ်ငယ်နဲ့ နေခဲ့ရဖူးတယ်။ မင်းဆွေနဲ့ အတူနေချိန် ပိုပြီးများတယ်။ မင်းဆွေကို မင်းအဖြစ် သူကိုယ်တိုင် ဆောင်ကြဉ်း ပေးတာလည်း အမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် မင်းဆွေက မင်းခေါင်ဖြစ်တော့ သူ့ကို မေ့တယ်လေ။ အဲဒါကို သူ မခံချင်ပါဘူး။ သူ့နှလုံးသားမှာတော့ မင်းခေါင်ကို မေတ္တာထားပြီး ချစ်တာ အမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် မင်းခေါင်က သူ့သားကို သူ့ထက်ပိုချစ်ကြောင်း ပြလာတဲ့အခါမှာ သာမှာစိုး၊ နာမှာစိုးတဲ့ မေစ္ဆရိယ စေတသိက်များကြောင့် ဒေါသ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ ဒေါသဖြစ်ဖြစ်နဲ့ မူလက ရန်သူ့ထံမှ ကျွန်ခံပြီး နောင်တော့်ကို ပြန်ပြီး ပုန်ကန်ခဲ့တာပါပဲ။ ဒါပေမယ့် နောင်တော် ပျက်စီးတော့မယ် ဆိုတော့ သူ့မှာ မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်ပြီး (နောင်တလည်း ကြီးစွာဖြစ်မိ မှာ သေချာပါတယ်။) ဟစ်အော် သတိပေးရှာတာပါပဲ။ အဲသလိုနဲ့ သူ့အသက်ကို နောင်တော့်အတွက် ပေးသွားရရှာပါတယ်။ နှလုံးသားဆိုတာ သိပ်သိမ်မွေ့ပါတယ်လို့သာ ပြောရမှာ ဖြစ်တော့တယ်။ [  မြှားနတ်မောင် ။ ။  ဇွန်၊ ၁၉၉၃ ] အာရေဗျမှ လောရင့် မြှားနတ်မောင်မဂ္ဂဇင်းမှာ အတွေးအခေါ်၊ အပြုအမူ၊ အနေအထိုင် ထူးခြားတဲ့ လူတွေအကြောင်းကို ပြောပြခဲ့တာ အတော်ကလေး အရှိန်ရခဲ့ပါပြီ။ ဒီတစ်ပတ်တော့ အာရေဗျက လောရင့်လို့ ကျော်ကြားတဲ့ တီအီးလောရင့်ခေါ် သောမတ်အက်ဒဝပ်လောရင့် အကြောင်းကို ပြောပြ ချင်ပါတယ်။ သူ့ကို ၁၈၈၈ ခုနှစ်မှာ မွေးပါတယ်။ (မြန်မာနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ လုံး သူ့ကျွန်အောက်ကို ရောက်ပြီး ၂ နှစ်အကြာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။) သူ့မိဘများကတော့ ဆာသောမတ်ချက်ပမင်နဲ့ ဆရာမေဒင်တို့ ဖြစ်ကြ ပါတယ်။ မိဘများရဲ့ ဇာတ်လမ်းကတော့ ခပ်ဆန်းဆန်းကလေးပါပဲ။ အိုင်ယာလန်က မှူးမတ်အနွယ် ကြွယ်လည်းကြွယ်ဝတဲ့ ဆာ သောမတ်ချက်ပမင်ဟာ အိမ်ထောင်ကြီး ရှိခဲ့ပါတယ်။ သူ့ ပထမ အိမ်ထောင်က သားသမီးများကို ထိန်းကျောင်းပြီး စာသင်ပေးတဲ့ ဆာရာမေဒင်ကို ချစ်ခင်စုံမက်လို့ အဂင်္လန်နိုင်ငံ ဝေလနယ်အထိ ခိုးပြေးခဲ့ပါတယ်။ သူ့အမည်ကိုလည်း သောမတ်ရောဘတ်လောရင့် လို့ ပြောင်းလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်တော့ ဆာရာနဲ့ အတည်တကျ ပေါင်းသင်းနေထိုင်လာလိုက်ကြတာ သားသမီးငါးယောက်တောင်မှပွါးစည်းခဲ့ပါတယ်။ အာရေဗျက လောရင့်အဖြစ် ကျော်ကြားလာမယ့် သားကတော့ ဒုတိယမြောက်သား ဖြစ်ပါတယ်။ လောရင့်တို့ မိသားစုဟာ ၁၈၉၆ ခုမှာ အဂင်္လန်နိုင်ငံက ထင်ရှားကျော်ကြားသော တက္ကသိုလ်ကြီးတည်ရှိတဲ့ အောက်စဖို့ဒ် အရပ်ကို ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ အောက်စဖို့ဒ်မှာ အထက်တန်း ကျောင်းပြီးသည်အထိ တီအီးလောရင့် နေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက်တော့ ဂျီးဆပ်စ်  ကောလိပ်ကို တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဂျီးဆပ်စ်ကောလိပ်မှာ သမိုင်းဘာသာရပ် ဂုဏ်ထူးတန်းကို လောရင့် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး ဘွဲ့ယူကျမ်းအဖြစ် တင်သွင်းဖို့ခေါင်းစဉ် ကိုတော့ ‘ခရူးဆိတ် ရဲတိုက်များ၏ ဗိသုကာပုံစံများ’ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ် ကို ရွေးခဲ့ပါတယ်။ တီအီးလောရင့်ဟာ ၁၉၀၉ ခုနှစ်မှာ ဘွဲ့ယူကျမ်းနဲ့ပတ်သက် တဲ့ သုတေသန လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ဖို့ ဆီးရီးယားနဲ့ ပါလက် စတိုင်းဒေသကို သွားရောက်ခဲ့ရပါတယ်။ ခရူးဆိတ်စစ်ပွဲဆိုတာ သာသနာရေးကို အကြောင်းပြပြီး ဖြစ်ပွါးခဲ့တဲ့ စစ်ပွဲများဟာ ခရစ်ယာန် ဥရောပနိုင်ငံများနဲ့ အရှေ့အလယ် ပိုင်းက မူဆလင်နိုင်ငံများအကြားမှာ ဖြစပွါးခဲ့ကြတဲ့ စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥရောပနိုင်ငံများက ခရူးဆိတ်စစ်သည်တော်များဟာ အေရှမိုင်းနားဒေသမှာ စစ်ပွဲများအောင်မြင်ပြီးတဲ့နောက် ရဲတိုက်များ တည်ဆောက်ကြပြီး ကာလအတန်ကြာအထိ အခြေကျနေထိုင်ခဲ့ကြဖူး ပါတယ်။ လောရင့် သွားရောက်လေ့လာရမယ့် ခရူးဆိတ်ရဲတိုက် များကတော့ ဆီးရီးယားနဲ့ ပါလက်စတိုင်းမှာ ရှိကြပါတယ်။ ၁၉၁၀ ခုနှစ်မှာ လောရင့် အဂင်္လန်ကို ပြန်လာခဲ့ပါတယ်။ သူနဲ့အတူ အာရပ် အဝတ်အစား ဝတ်ထားတဲ့ ပါလက်စတိုင်း အာရပ်နှစ်ယောက်လည်း ပါလာပါတယ်။ အဲ လောရင့်ကိုယ်တိုင်လည်း အာရပ်အဝတ်အစားကို ဝတ်လို့ပေါ့။ သူတို့သုံးယောက်ဟာ အဲဒီလို အဂင်္လိပ်များအနေနဲ့ အမြင်ဆန်း နေမယ့် အဝတ်အစားတွေနဲ့ အောက်စဖို့ဒ်တစ်ခွင် ပြဲပြဲစင်အောင် စက်ဘီးလျှောက်စီးလိုက်ကြတာ၊ မြင်ကြရတဲ့သူများတောင် အထိတ် တလန့် ဖြစ်သွားကြရပါသတဲ့။ အဲဒီခေတ်က အဂင်္လိပ်များကလည်း အကြားအမြင်နည်းသေးတာကတစ်ကြောင်း၊ အာရပ်များကလည်း ကမ္ဘာ့အလယ်မှာ အခုလို ထည်ဝါနိုင်တဲ့အခြေအနေ မရောက်သေးတာ က တစ်ကြောင်းပေါ့လေ။ ၁၉၁၀ ခုနှစ်မှာ တီအီးလောရင့်ဟာ ဂုဏ်ထူးတန်းကို ပထမ ဆင့်က ကောင်းမွန်ချောမောစွာ အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။ သူ့အောင်ချက်က ကောင်းလွန်းတာနဲ့ မက်ဂ်ဒါလင်ကောလိပ်က သူ့ကို နယ်လှည့် သုတေသနအရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ပါတယ်။ ခရီးသွားရတဲ့ သုတေသန အရာရှိလုပ်ငန်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကို သားတစ်ယောက်လို ချစ်ခင်တဲ့ ရှေးဟောင်းသုတေသနဆရာကြီး ဒီဂျီဟိုဂတ်က သူ့ကို ယူဖရေးတီး မြစ်ကမ်းမှာ သူကိုယ်တိုင် ဦးစီးတူးဖော်နေတဲ့ ဟစ်တိုက်မြို့တော်ဟောင်း ကာချီးမစ် (င်္ာံရငဟမေိစဟ) ကို လာခဲ့ဖို့ ခေါ်ယူလိုက်ပါတယ်။ ၁၉၁၁ ခုမှာ တီအီးလောရင့်ဟာ အဲဒီတူးကွက်ကို ရောက်လာ ခဲ့ပါတယ်။ လောရင့်ဟာ အဲဒီ အာရပ်နယ်မြေမှာ ၃ နှစ်တိုင်တိုင် သုတေသန လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလိုနဲ့ပဲ ပထမကမ္ဘာစစ် ဖြစပွါး တော့မယ့် ၁၉၁၄ ခုနှစ်ကို ရောက်ရှိလာပါတော့တယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ အီဂျစ်က ဗြိတိသျှလက်ထဲမှာ ရှိပါတယ်။ စူးအက်တူးမြောင်းကလည်း ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနဲ့ စစ်ရေးအရ အလွန် အရေးပါအရာရောက်တဲ့ တူးမြောင်းဖြစ်နေပါတယ်။ လော့ဒ် ကစ်ချင်နာဆိုတဲ့ ဗြိတိသျှဘုရင်ခံဟာ စူးအက်ဒေသ လုံခြုံရေးကို ဘယ်လို ကြိုတင်စီမံရပါ့မလဲလို့ အကြံထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ အီဂျစ်ပိုင်နက်ဖြစ်တဲ့ ဆိုင်းနိုင်းဒေသဟာ ပထမကမ္ဘာစစ်ဦးကာလ အထိ တူရကီကပိုင်ခဲ့တဲ့ ဒေသဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီဒေသကို မြေပုံနဲ့လည်း မှတ်တမ်း မတင်ရသေးပါဘူး။ တူရကီလက်ထဲက အဲဒီဒေသကို တိုက်ယူမယ်ဆိုရင် မြေပုံရှိဖို့လိုပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဗြိတိသျှတွေ နယ်ချဲ့များမှ ထုတ်ယူတတ်တဲ့ ဉာဏ်နီဉာဏ်နက်ကို လော့ဒ်ကစ်ချင် နာက ထုတ်တော့တာပါပဲ။ ဗြိတိသျှအစိုးရအနေနဲ့ တူရကီများထံက ဆိုင်းနိုင်းဒေသကို သုတေသနအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို တောင်းခဲ့ပါတယ်။ သုတေ သနလုပ်မှာကတော့ သမ္မာကျမ်းစာထဲမှာပါတဲ့ အီဂျစ်က ထွကခွါ သွားကြသော အစ္စရေးတို့၏ လှည့်လည်သွားလာရာလမ်းကြောင်းကို ရှာဖွေဖို့ ဖြစ်ပါသတဲ့။ တူရကီအစိုးရက သံသယမရှိဘဲ ခွင့်ပြုခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ‘သုတေ သနအဖွဲ့’ ကလည်း ဆိုင်းနိုင်း ဒေသရဲ့ မြေပုံကို အောင်မြင်စွာ ဆွဲခဲ့နိုင် ပါတယ်။ အဲဒီ မြေပုံဆွဲတဲ့ အဖွဲ့ထဲမှာ လောရင့် ပါပါ တယ်။ အဲဒီ မြေပုံများကို ဆွဲနေတဲ့အချိန်မှာပဲ ပထမကမ္ဘာစစ် ဖြစပွါး ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာတော့ လောရင့်ဟာ အဂင်္လန်ကို ပြန်ရောက် နေခဲ့ပြီး မြေပုံ အချောသတ်လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နေခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၁၄ ခု ဒီဇင်ဘာမှာတော့ လောရင့်ကို အငယ်တန်းအရာရှိ အဖြစ် ခန့်အပ်ပြီး ကိုင်ရိုကို ပို့ခဲ့ပါတယ်။ သူ့မိခင်ဌာနက တပ်မတော် စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေးဌာန ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်ကစပြီး လောရင့်နဲ့ ဗြိတိသျှစစ်အရာရှိများနဲ့ သဘောထားကွဲလွဲခဲ့တာပါပဲ။ သူဟာ ယူနီဖောင်းကို ကျကျနန ဝတ်ဆင်ဖို့ ငြင်းဆန်ပါတယ်။ ကိုင်ရိုမြို့ရဲ့ အကောင်းဆုံးနေရာများ မှာသာ ကျင်လည်နေကြတဲ့ ဆူဆူဖြိုးဖြိုး စစ်အရာရှိများကို သူကလည်း အထင်မကြီးပါဘူး။ အဲဒီ အရာရှိများကလည်း အသံစုံမြည်နေတဲ့ မော်တော်ဆိုင်ကယ်တစ်စင်းနဲ့ ရွာရိုးကိုးပေါက် လျှောက်သွားနေတဲ့ တီအီးလောရင့်ကို အထင်သေးပါတယ်။ လောရင့်ဟာ အာရပ်များအကြားမှာ ကျင်လည်ခဲ့တဲ့သူဆိုတော့ အာရပ်များရဲ့ ခံစားမှုကို နားလည်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် တူရကီကို တစ်ဖက်က ရင်ဆိုင်တိုက်ပြီး တစ်ဖက်ကတော့ တူရကီရဲ့ လက် အောက်ခံ အာရပ်များကို အတွင်းသူပုန်ထစေဖို့ လှုံ့ဆော်ပေးသင့် တယ်လို့ ဗြိတိသျှအာဏာပိုင်များကို သူက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ အစောပိုင်းကတော့ အဲဒီအကြံကို အထက်အရာရှိများက သိပ်စိတ်ဝင် စားပုံ မပြခဲ့ကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာတော့ လောရင့်ရဲ့ ရှင်းလင်းတင်ပြချက်များကြောင့် သဘောကျ လက်ခံလာကြပါတယ်။ လောရင့်ဟာ အတွင်းသူပုန်ကိစ္စမှာ ခေါင်းဆောင်ခွင့် ရလာ ပါတယ်။ သူဟာ မက္ကာမြို့က စော်ဘွားသား ငါးယောက်ကို သွား ရောက် ဆက်သွယ်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာ အီမာဖီဆယ်နဲ့ လောရင့် တို့ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး ချစ်ခင်ရင်းနှီးလာခဲ့ပါတယ်။ လောရင့်ဟာ ဗြိတိသျှစစ်အရာရှိများကို သူနဲ့ အီမာဖီဆယ် တို့ရဲ့ ဆက်သွယ်မှုကို တင်ပြပြီး အတွင်းသူပုန်ထဖို့ လက်နက်များ ထုတ်ပေးပါလို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ လောရင့်နဲ့ ဗြိတိသျှစစ်တပ်က အရာရှိများရဲ့ ဆက်ဆံရေးကတော့ ပြေလည်လှတယ်လို့ မဆိုနိုင်ပါ ဘူး။ အဲဒါကြောင့် လောရင့်ကလည်း အာရပ်များရဲ့အကြားမှာ သွားရောက် နေထိုင်ရတာကို ပိုပြီး ပျော်မွေ့ပါတယ်။ လောရင့်ရဲ့ အကြံပေးချက်နဲ့ စည်းရုံးရေးကောင်းမှုကြောင့် မူလက စစ်တိုက်တဲ့နေရာမှာ စည်းစည်းလုံးလုံးမရှိတဲ့ အာရပ်များဟာ စည်းလုံးစွာ ရဲဝံ့စွန့်စားစွာ တိုက်ခိုက်လာကြပါတယ်။ ၁၉၁၆ ခုနှစ် အတွင်းမှာ ပင်လယ်နီစခန်းများနဲ့ အကာဘာ ဒေသတို့ကို သိမ်းပိုက် နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ လောရင့်ဟာ အာရပ်များနဲ့အတူတူ စစ်တိုက်ရင်း သတိထားမိလာတာကတော့ အာရပ်တို့ဟာ ချောင်းမြောင်းတိုက်ခိုက် တဲ့နေရာမှာ ပိုပြီးကျွမ်းတယ်၊ ဖျက်ဆီးတဲ့နေရာမှာ ပိုပြီး ကျွမ်းတယ် ဆိုတဲ့ အချက်များ ဖြစ်ကြပါတယ်။ အဲဒါနဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ လောရင့် ဦးဆောင်တဲ့ အာရပ်များဟာ မီးရထားများကို ခြုံခိုတိုက်ခိုက်ကြ ပါတယ်။ လောရင့်က ဒမတ်စကတ် မက္ကာ မီးရထားလမ်းကို အထူး အနှောင့်အယှက် ပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် တူရကီအစိုးရက လောရင့်ကို ဖမ်းမိရင် အသေဖြစ်ဖြစ် အရှင်ဖြစ်ဖြစ် ဆုငွေများစွာ ပေးမယ်လို့ ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ လောရင့်ရဲ့လုပ်ဆောင်မှုကြောင့် တူရကီများရဲ့တပ်များ အဆက် အသွယ် ပြတ်တောက်ပြီး ဒမတ်စကတ်မြို့ကို လောရင့်နဲ့ သူ့ရဲဘော် အာရပ်များက ဗြိတိသျှတပ်များထက် စောပြီး သိမ်းယူနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို အတွင်းသူပုန်ကိစ္စကို စွမ်းစွမ်းတမံ ဆောင်ရွက်နေ ဆဲမှာ လောရင့်ကို တူရကီစစ်သားများက ဖမ်းမိသွားပါတယ်။ သူ ဘယ်သူလဲဆိုတာ မသိကြပါဘူး။ သူကလည်း သူ့ကိုယ်သူ မြောက် ပိုင်းသား ဆာကပ်ရှင်းလူမျိုးသား ဖြစ်တယ်လို့ပဲ အစစ်ခံခဲ့ပါတယ်။ တူရကီများက ဖွင့်ပြောဖို့တောင် ခက်ခဲတဲ့ အင်မတန်ရက်စက်တဲ့ နည်းများနဲ့ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလောက် ဒုက္ခကြီးစွာ ရောက်နေတာတောင် လောရင့်က အဂင်္လိပ်စကားနဲ့ထုတ်ပြီး မငြီးငြူ ခဲ့ပါဘူးတဲ့။ နောက်တော့လည်း တိတ်တိတ်ကလေး ထွက်ပြေးနိုင်ခဲ့ ပါတယ်။ ၁၉၁၈ ခုနှစ်မှာ စစ်ကြီးပြီးပါတယ်။ စစ်ပြေငြိမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုဖို့ ပါရီ ငြိမ်းချမ်းရေးကွန်ဖရင့် ကျင်းပတဲ့အခါမှာ လောရင့်ကို ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ပါတယ်။ လောရင့်က အာရပ်ဝတ်စုံနဲ့ တက်မယ်ဆိုပြီး အာရပ်တစ်ယောက်လိုပဲ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ ပါရီငြိမ်းချမ်းရေးကွန်ဖရင့်ရဲ့ ပဏာမဆွေးနွေးပွဲများ စတင် ကြတဲ့ အချိန်ကစပြီးတော့ လောရင့်စိတ်ဟာ မငြိမ်းချမ်းနိုင်တော့ ပါဘူး။ စစ်အတွင်းက တူရကီများကို အာရပ်များက အတွင်းသူပုန် ထပြီး တော်လှန်ကြပါ၊ စစ်ကြီးပြီးရင် လွတ်လပ်ရေးပေးပါမယ်လို့ ဗြိတိသျှအာဏာပိုင်များက အတိအလင်း ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စစ်ကြီးလည်းပြီးပါရော သူတို့ရဲ့ လေသံလည်း ပြောင်းသွားပါလေရော။ ပါလက်စတိုင်းကိုတော့ အဂင်္လိပ်က သူတို့ရဲ့ အထိန်းချုပ်ခံနယ်မြေ အဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး လက်ဘနွန် ဆီးရီးယားနဲ့ ဂျော်ဒန်အပါအဝင် ဒေသများကိုတော့ မဟာဆီးရီးယားအမည်နဲ့ ပြင်သစ်ရဲ့ အထိန်းချုပ်ခံဒေသအဖြစ် သတ်မှတ်ကြပါတော့တယ်။ ပါရီငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဖရင့်အပြီးမှာ လောရင့်ဟာ အကြီး အကျယ် စိတ်ဓာတ်ကျသွားပါတော့တယ်။ အဲဒီနောက်တော့ အာရပ် ဒေသမှာ သူဘယ်လို လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းကို စာတစ်အုပ်ဖြစ်အောင် စတင်ရေးသားပါတယ်။ စာအုပ်တစ်အုပ်စာ အရမှာ သူခရီးသွားရင်း မီးရထားပေါ်မှာ ပျောက်သွားခဲ့လို့ အစအဆုံး ပြန်ရေးခဲ့ရပါတယ်။ စာအုပ်အမည်ကတော့ ဉာဏ်ပညာ၏ မဏ္ဍိုင် ခုနစ်ပါး  လို့ ဆိုရပါမယ်။ ၁၉၂၁ မှာ ဆာဝင်စတန်ချာချီက သူ့ကို အာရပ်အရေးအခင်း ဆိုင်ရာ အကြံပေးအရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့ပါတယ်။ လောရင့်ရဲ့ မိတ်ဆွေ အီမာဖီဆယ်ဟာ အာရပ်ကမ္ဘာရဲ့ ဘုရင် ဖြစ်မလာပေမယ့် အီရတ်ရဲ့ ဘုရင်ဖြစ်လာတာကိုတော့ သူက ဝမ်းသာရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အာရပ်များဟာ ကြိုးစားအားထုတ်ရသလောက် လှည့်စား တတ်တဲ့ နယ်ချဲ့များရဲ့ စစ်အပြီးလုပ်ရပ်များကြောင့် အခွင့်အရေးမဲ့ နေရရှာတာကို လောရင့်အနေနဲ့ ရှက်လည်းရှက်၊ ခံလည်း ခံပြင်း ဆိုသလို ဖြစ်နေခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ ချာချီ ခန့်အပ်တဲ့ ရာထူးက ထွက်ခဲ့ပြီး တစ်နှစ် အကြာမှာ ရော့စ်ဆိုတဲ့ အမည်နဲ့ ဗြိတိသျှ လေတပ်မတော်မှာ တပ်သား အဖြစ် ဝင်ရောက်အမှုထမ်းပါတယ်။ သတင်းစာများက အဲဒီအကြောင်း ကို သိသွားလို့ ဖော်ထုတ် ရေးသားကြပါတယ်။ အဲဒါနဲ့ပဲ လောရင့်ဟာ လေတပ်က ထွက်ခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒါက ၁၉၂၃ ခုမှာပါ။ နောက်တော့ လောရင့်အမည်ကနေပြီး တီအီးရှော အမည်ကို တရားဝင် ပြောင်းပြီး တင့်ကားတပ်ကို တပ်သားအဖြစ် ဝင်ရောက် အမှုထမ်းခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတပ်ကမှတစ်ဆင့် လေတပ်ကို ပြောင်းရွှေ့ အမှုထမ်းခဲ့ပြန်ပါတယ်။ လေတပ်မှာ ၁၀ နှစ်လောက်ကြာအောင် အမှုထမ်းခဲ့ပါတယ်။ လေတပ်ကထွက်ပြီး မကြာခင်မှာပဲ မော်တော်ဆိုင်ကယ်မှောက်ပြီး ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်ခဲ့ပါတော့တယ်။ * * * တီအီးလောရင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရေးသားထားတဲ့ အကြောင်းအရာ တွေကလည်း အတော်များပါတယ်။ သူဟာ စစ်သားကောင်းတစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဆင်စစ်တိုက်တဲ့နေရာမှာ မိမိကိုင်တွယ်ရတဲ့သူများရဲ့ အခြေအနေ၊ ဒေသရဲ့ အခြေအနေစသည်များကို ကောင်းစွာ သိနား လည် သူတစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူရခဲ့တဲ့ ရာထူးက သေးငယ်ပါတယ်။ သူဟာ စာရေးဆရာပါ။ သူ့ရဲ့ ဉာဏ်ပညာ၏ မဏ္ဍိုင် ခုနစ် ပါးဟာ အလွန်ဖတ်လို့ကောင်းတဲ့ စာအုပ်ကြီးတစ်အုပ် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစာအုပ်ကို သူကိုယ်တိုင် အကျဉ်းချုံးပြီး အာရပ် ပုန်ကန်မှု ဆိုတဲ့ အမည်နဲ့လည်း ထုတ်ဝေခဲ့ဖူးပါတယ်။ လေတပ်ထဲမှာ အမှုထမ်းရင်း ပုံစံသွင်းတတ်တဲ့ စစ်တပ် သဘောကိုဖော်တဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ်လည်း ရေးခဲ့ပါသေးတယ်။ စာအုပ် အမည်က ညှပ်ပုံ ပါတဲ့။ အဲဒီ ဂုဏ်ပုဒ်များအပြင် သူဟာ ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်းက အကျော်ကြားဆုံးသော စစ်သူရဲကောင်းများအနက် တစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကလည်း ထင်ရှားပါတယ်။ ဆိုခဲ့တဲ့ ဂုဏ်ပုဒ်များထက် ပိုပြီး ထင်ရှားလာရတာကတော့ သူဟာ အများနဲ့ လားလားမှ မတူလို့ပါပဲ။ ဂုဏ်ကိုလည်း မလိုချင်၊ ရာထူးကိုလည်း မခုံမင်၊ ငွေကိုလည်း မမက်မော၊ ကျော်ကြားမှုကို လည်း ရှောင်ကြဉ်နေတတ်တဲ့သူဟာ အများက စိတ်ဝင်စားစရာ လူသားတစ်ဦး ဖြစ်လာပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ သူ့ဘာသူ ဇာတ်မြှုပ်နေနေ သူဟာ ဘာကြောင့် ထူးခြားနေရတာလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းရဲ့ အဖြေကို လူအများက အမျိုးမျိုး ကြံဆ ဖြေဆိုနေခဲ့ကြပါတယ်။ မိန်းကလေး ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်များကို စိတ်မဝင်စားတတ်ဘဲ တစ်သက်လုံး လူပျိုကြီးဘဝမှာ နေခဲ့တာကြောင့် သူဟာ ဘယ်လို လူစားလဲလို့ စောကြောကြပြန်ပါတယ်။ သူ့ကို မိန်းမစိတ်ဝင်နေသူ လို့တော့ မပြောကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူ့အဖေနဲ့ သူ့အမေတို့ရဲ့ အတိတ်က မလျော်တဲ့ အပြုအမူကြောင့် သူတို့ကို မွေးဖွားလာကြတယ် ဆိုတဲ့ အချက်ဟာ လောရင့်ရဲ့စိတ်မှာ စွဲနေပါတယ်တဲ့။ အဲဒါကြောင့် သူဟာ မိန်းမ ငယ်ငယ်ချောချောများကိုလည်း စိတ်မဝင်စားနိုင်၊ အိမ်ထောင်လည်း မပြုနိုင် ဖြစ်သွားတာပါလို့ ဆိုကြပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသလောက် ထူးခြားတဲ့ အချက်လည်း ဖြစ်ပါ တယ်။ သူ့လိုဘဝမျိုးနဲ့ လူဖြစ်လာကြတဲ့သူတွေက အများသားပဲ။ တချို့များဆိုရင် အဖေတောင်မှ မဖော်နိုင်ကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ာ့လှည့်မှာတော့ အဲဒီအချက်ကို မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်နဲ့ အိမ်ထောင် ရက်သားကျပြီး သဘာဝကျကျ နေသွားကြသူများဟာ ဒုနဲ့ဒေး ပါပဲ။ သူ့ကို အာရေဗျရဲ့ သရဖူမဆောင်းသော ဘုရင်အဖြစ် တင်စား ပြောကြသူများလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲသလောက်တော့လည်း မဟုတ်ပါဘူး။ သူဟာ စောစောပိုင်းကတည်းက အာရပ်ဘာသာ စကားကို သင်ကြားတတ်မြောက်ခဲ့ပေမယ့် သူ အာရပ်စကားပြောတဲ့ အခါမှာ အဂင်္လိပ်သံဝဲဝဲနဲ့ ပြောတတ်ပါတယ်တဲ့။ အာရပ်များက သူ့ကိုချစ်တာ အဲဒီအချက်အလည်း ပါပါသတဲ့။ ဘာကြောင့်လဲဆို တော့ အာရပ်များကို အာရပ်ယောင်ဆောင်ပြီး ရောတဲ့သူ မဟုတ်လို့ ပါပဲတဲ့။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အဂင်္လန်မှာမွေးတဲ့ ဗြိတိသျှအမျိုးသား လောရင့် ဟာ အာရေဗျက လောရင့်လို့ ခေါ်တာခံရလောက်အောင် အာရပ်တွေ အပေါ်မှာ စေတနာထားခဲ့တယ်။ အာရပ်တွေနဲ့ရောပြီး အဆင်းရဲခံ၊ အနစ်နာခံခဲ့တယ်ဆိုတာကို အာရပ်များက ကိုယ်တွေ့ဖြစ်လို့ သူ့ကို ပိုပြီး လေးစားကြမှာ သေချာပါတယ်။ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း အာရပ် အဝတ်အစားကို အတော်သဘောကျ နှစ်ခြိုက်စွာ ဝတ်ဆင်လေ့ရှိပါ တယ်။ အတွင်းသဘောကလည်း အာရပ်များရဲ့ ရိုးသားတဲ့ အနေ အစားကို သဘောကျခဲ့မယ်လို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။ လောရင့်ရဲ့ သဘောထားက တစ်ခါတစ်ရံမှာ အလွန် မာရေ ကျောရေနိုင်တတ်သလောက် တစ်ခါတစ်ရံမှာတော့ အတေးအမှတ် မထားတတ်သလို ကျင့်ကြံလေ့ရှိပါတယ်တဲ့။ အဲဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး သုံးသပ်ကြတာကတော့ သူဟာ အလွန် ထက်မြက်တဲ့အတွက် သူ့ဉာဏ်ရည်ကို အမီမလိုက်နိုင်တဲ့သူများ (အနှစ်မပါ ဗလာသက်သက်နဲ့ ကြွားဝါတတ်ကြသူများ)ကို အလွန် အထင်အမြင် သေးတတ်ပါတယ်တဲ့။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ တော်လွန်း ထက်မြက်လွန်းသူပီပီ ဘာမှ မသိနားမလည်သူများကို ခွင့်လွှတ် နားလည်တတ်ပြန်ပါတယ်တဲ့။ ကျွန်မကတော့ ထူးခြားတဲ့သူများရဲ့ နှလုံးသားဟာ အဲသလိုပဲ နားလည်ရ ခက်သလောက် နှစ်လိုဖွယ်လည်းကောင်းရဲ့၊ စိတ်ဝင်စား ဖွယ်လည်း ကောင်းရဲ့လို့သာ ဆိုလိုက်ချင်ပါတော့တယ်။ ရည်ညွှန်း ၁့ င်္ာံနနိနဂ, Jုဟန ၁၀၀ ဃရောတ ုံဒရေန ဠိညစေ့, ဠုနဒုန, ှုဒဟာမစ ဘုကစ ဠတဒ့, ၁၉၆၅့ ၂့ ဧနငယငလုပဒေိာ ဘရိတာနနငါ, ၁၉၆၇ ညုလုမန ၁၂့ [ မြှားနတ်မောင်။ ။ ဇူလိုင်၊ ၁၉၉၃ ] ကကက ကက အမေ့ရှေးစကား အမေတို့ လူ့အဆောက်အအုံ (၁၃) သမီးပျိုများရဲ့လုပ်စာ အမေ ကလျာမဂ္ဂဇင်းမှာ ရေးနေတဲ့ ဒီအခန်းကို ဖတ်တဲ့ မိန်းကလေးတစ်ဦးက အမေ့ဆီကို စာတစ်စောင် စာတိုက်က ထည့်လိုက် ပါတယ်။ သူ့စာက စိတ်ဝင်စားစရာမို့ သူ့အတိုင်း အမေ ဖော်ပြပါတယ်။ အမေမာရှင့် ကျွန်မအမေလို ချစ်လို့၊ အမေလို အားကိုးလို့ အမေမာလို့ပဲ ခေါ်လိုက်ပါတယ်၊ ခွင့်ပြုပါရှင့်။ အမေမာတို့ ကျုံးဘေးကို မနက် (၄) နာရီ (၅) နာရီ လောက်မှာ ရောက်တဲ့အခါ ခုံရှည်တွေနားမှာ အံဖတ်တွေ တွေ့လို့ ထိုင်မနားကြရဘူးလို့ အမေက ရေးပါတယ်။ ကျွန်မတို့ အဲဒီကျုံးဘေးကို ည (၁၀) နာရီ လောက် ရောက်တဲ့အခါ ကြုံရပုံကလေးများကိုလည်း အမေတို့သိအောင် ရေးပြပါရစေ။ ည (၉) နာရီကျော်လို့ (၁၀) နာရီ နားနီးတော့ အလုပ်ခွင်က အလုပ်သိမ်းပြန်လာတဲ့ မိန်းကလေးတွေနဲ့ ကျုံးလမ်းကြီးက စည်ကား နေပါတယ်။ ဈေးဆိုင်ကြီးတွေ ၊ ကုန်တိုက်ကြီးတွေမှာ ဈေးရောင်းကြရ၊ အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြရတဲ့ မိန်းမပျိုကလေးတွေ အလုပ်သိမ်းပြီး အိမ်ပြန် လာကြရတာပါ။ အများအားဖြင့် စက်ဘီးကလေးတွေနဲ့ ပြန်ကြပါတယ်။ ဒီမိန်းကလေးတွေဟာ အားလုံးအရွယ်ကောင်း၊ အရွယ်လှလေးတွေ၊ ရုပ်ချောသူလေးတွေက အများစုကြီးပါ။ သူတို့အလုပ်သိမ်းပြီး အိမ်ပြန်လာတာကို တစ်ချို့ယောက်ျားလေးတွေက စောင့်ပြီး လိုက်စပါတယ်။ စက်ဘီးပေါက်လို့ တွန်းသွား ရတဲ့ ကလေးမတစ်ယောက်ဆိုရင် လူငယ် (၅) ယောက်လောက်က စလိုက်လာပါတယ်။ ဒီမြင်ကွင်းဟာ တစ်နေ့မဟုတ် နေ့တိုင်းပါ။ မိန်းမပျိုကလေးတွေကိုငှါးရမ်းခိုင်းစေတဲ့ အလုပ်ရှင်များက သူတို့ဆိုင်တွေကို ည (၈) နာရီ ထက်စောပြီး မပိတ်တော့ ဆိုင်ပိတ်ပြီးမှ သိမ်းရ၊ ဆည်းရ စာရင်းအပ်ရနဲ့ (၉) နာရီ (၁၀) နာရီ မှ အိမ်ပြန်ချိန် ရပါတယ်။ ဒီမိန်းကလေးတွေရဲ့ အိမ်တွေက မြို့သစ်တွေမှာဆိုရင် ဘယ်အချိန်မှ သူတို့ခမျာ အိမ်ပြန်ရောက်ကြရတယ် မသိပါဘူး။ မိန်းမချင်းကိုယ်ချင်းစာပြီး ကျွန်မဖြင့် ကြက်သီးထလွန်းလို့ အမေမာ့ဆီကို ဒီအကြောင်း စာရေးတာပါ။ အမေမာတတ်နိုင်သလောက် စောင့်ရှောက်ပေးပါရှင့် ​ တဲ့။ ဟုတ်တာပေါ့၊ အမေတို့မြို့မှာ လမ်းမီးက လမ်းတိုင်း မထွန်းပါဘူး၊ ကျုံးဘေးပတ်လည်မှာသာ ၂ တန်းကြီးများတောင် ထွန်း ထားတာပါ။ အလုပ်သိမ်းပြန်ရတဲ့ မိန်းကလေးတွေ မြို့ထဲမဟုတ်ဘဲ မြို့သစ်တွေကို ပြန်ရမယ်ဆိုရင် အလွန်မိုးချုပ်မှ အိမ်ပြန်ရောက်ကြမှာပါ။ အမေက ည (၁၀) နာရီ အလုပ်သိမ်းပြန်တာတော့ မမြင်ဖူးဘူး။ မနက် (၇) နာရီ၊ (၈) နာရီမှာ အလုပ်ဆင်းဖို့ မြို့သစ်တွေ၊ မြို့စွန်တွေနဲ့ မန ္တလေးဝန်းကျင်က အလုပ်လုပ်လာကြရတဲ့ အလုပ်သမားတွေရဲ့ စက်ဘီးတွေနဲ့ မလင်းခင်ကစပြီး အလုပ်ဆင်းလာတာတော့ မြင်ဖူးတယ်။ နည်းတဲ့စက်ဘီးတွေ မဟုတ်ဘူး။ အဆက်မပြတ် မြို့တွင်း အလုပ်ခွင်ကို လာကြရတာ သောင်းနဲ့ချီပြီး ရှိလိမ့်မယ်။ လာရတာကလည်း အဝေးကြီး၊ တစ်ချို့ မြစ်ငယ်လောက်က လာရတာတွေ ပါတယ်။ စာထဲကပါတဲ့ မိန်းကလေးတွေက ဘယ်အထိများ ပြန်ရှာရတယ် မသိဘူး။ ပြီးတော့ ဈေးကွက်စီပွါးရေးရဲ့ ကောင်းမှုကြောင့် မိန်းမပျိုကလေးတွေ ရှေးကနဲ့မတူဘဲ အလုပ်လုပ်ကြရတယ်။ လူ့လုပ်အားသာမက အရွယ်နဲ့ ရုပ်ရည်ကလည်း ဝန်ဆောင်မှုထဲမှာ စကားပြောလာတာ တွေ့ရတယ်။ တချို့ဆိုရင် အလုပ်ခွင်ဟာ ကိုယ့်ရိုးရာ တိုင်းရင်းသားအဝတ်အစား ထမီအကျင်္ီ ဝတ်ပြီး လုပ်ကြရရှာတာ မဟုတ်ဘူးတဲ့။ ဒူးပေါ် ပေါင်ပေါ် စကတ်ဆိုတဲ့ ဂါဝန်တိုကလေးတွေ ဝတ်ပြီး အလုပ်ခွင် ဝင်ကြရသတဲ့။ ပြီးတော့ စားသောက်ဆိုင်တွေ၊ ဟော်တယ်တွေ ရက်စတောရင့်တွေမှာ အလုပ်လုပ်ကြရတဲ့ မိန်းမပျိုကလေးတွေဆိုရင် သောက်စား မူးယစ်တဲ့ ဈေးဝယ်များနဲ့ အမြဲတမ်း ဆက်ဆံနေကြရတာ ဖြစ်သတဲ့။ ဒါကြောင့် ဒီလို အလုပ်လုပ်စားကြရတဲ့ မိန်းကလေးတွေရဲ့ အလုပ်ခွင်တွင်းမှာ ဣနြ္ဒေ လုံခြုံမှု၊ အလုပ်သိမ်းလို့ အိမ်အပြန်မှာ ဘဝလုံခြုံမှုများကို ဘယ်သူက အာမခံပါ့မလဲဆိုတာ မေးစရာတွေပဲ။ ဘယ်အမျိုးသမီးအသင်းအဖွဲ့က ဒီအလုပ်ခွင်တွင်းက မိန်းကလေးတွေကို ကူညီစောင့်ရှောက်ကာကွယ်ပေးမှာလဲ၊ ဘယ်ဥပဒေကို အားကိုးရမှာလဲဆိုတာ မိန်းကလေးတွေ သိဖို့ ကောင်းတာပေါ့။ ကလေးသူငယ်တွေကို အလုပ်ခွင်ထဲမှာ မတရားခိုင်းစေနေတယ်ဆိုပြီး ကန့်ကွက် အရေးဆိုသံတွေ ကမ္ဘာအရပ်ရပ်မှာ ကြားစပြုလာရပြီ ဖြစ်ပေမယ့် မိန်းမပျိုကလေးတွေကို အချိန်ကန့်သတ်ခိုင်းစေရေး၊ အလုပ်ခွင်တွင် ကာယိနြ္ဒေ လုံခြုံရေး၊ ရိုးရိုးအလုပ်မျိုး မဟုတ်ဘဲ မိန်းမပျို ကလေးများ၏ အရွယ်နဲ့ရုပ်ရေကို တပိုင်းက ရောင်းစားရတဲ့ အဖြစ်မျိုးနဲ့ အလုပ်ခွင်တွေ ဝင်နေရတာကို ဥပဒေများ ပြုလုပ်ပြီး တိုက်ဖျက် ပေးစေရေးများကိုလည်း တောင်းဆိုသင့်နေပါပြီ။ အောက်တိုဘာ (၂၁) ရက် နေ့စွဲပါ ရိုက်တာသတင်းတစ်ရပ် အမေတို့မြန်မာအဂင်္လိပ်သတင်းစာတွေမှာ ဖတ်လိုက်ရတယ်။ အဲဒါကတော့ တရုတ်ပြည်မှာ ဈေးကွက်စီပွါးရေး ဝင်ရောက်လာပြီး အနောက်နိုင်ငံတွေက အမူအကျင့်တွေကြောင့် အိမ်ထောင်ရေးတွေ ဗြောင်းဆန်ကုန်ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ လင်မယား ရန်ဖြစ်ရ၊ လင်ရဲ့အရိုက်အနှက်ခံရမှုတွေ သိပ်များလာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အမေတို့ဆီမှာလည်း ရှေးက မရှိဘူးတဲ့အလုပ်ခွင်အသစ်တွေ အများကြီး ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်။ ဒီအလုပ်ခွင်တွေထဲကို သမီးပျိုကလေးတွေက ဝင်ကြရတယ်။ မိဘမောင်ဘွားက သူတို့အလုပ်ခွင်ရဲ့ အခြေအနေကို တစ်ချို့ကလည်း မသိဘူး။ တစ်ချို့ကလည်း အသင့်အတင့် သိတယ်။ ဒါပေမယ့် စားဝတ်နေရေးက သိပ်ကြပ်တော့ သိရဲ့နဲ့ မှိတ်ပြီး သမီးလေးလုပ်စာကို စားနေကြရသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ မစားလို့ ဖြစ်မှ မဖြစ်ပဲကိုး။ အမေတို့ မန ္တလေးမှာ ဘယ်တုန်းကမှ မရှိခဲ့ဘူး၊ မကြားခဲ့ဘူးတဲ့ နိုက်ကလပ်ဆိုတာတွေတောင် ဖွင့်လို့နေပါပြီ။ ဒါတွေဟာ မြန်မာ့ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုနဲ့တော့ အားလုံး ဖီလာကန့်လန့်ပါ။ မိန်းကလေးတွေရော၊ ယောက်ျားကလေးတွေပါ အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှုနဲ့ လုံးဝဆန့်ကျင်တဲ့ ဒီလို အပြုအမူတွေကို ကိုယ်ကိုယ်တိုင်က ရှောင်ကြဉ် ထိန်းသိမ်းကြရမယ့်ကိန်းတော့ ဆိုက်နေပြီ။ လူထုဒေါ်အမာ ငယ်ကကျွမ်းတဲ့ ခင်ပွန်းသည် သို့ ​ မန ္တလေးမှာ ပုရစ်တွေ လှိုင်လှိုင်ပေါ်တော့ ​ ဒီနှစ် ကျွန်မတို့ မန ္တလေးမှာ ပုရစ်တွေက လှိုင်လှိုင်ကြီး ပေါ်လာတော့ ကျွန်မခင်ပွန်းသည်ကို သတိရလိုက်တာလေ။ ကျွန်မ ပုရစ်စားတိုင်း စားတိုင်း သူ့မျက်နှာက ပေါ်ပေါ်လာတယ်။ ကျွန်မက ကျွန်မလည်း မန ္တလေးသူ၊ ကျွန်မအမေလည်း မန ္တလေးသူဆိုတော့ ပုရစ်ကို ကျွန်မတို့က မွေးကတည်းက စားလာတာ။ ကြိုက်လိုက်တာလဲ လွန်ပါရော။ ဒါပေမယ့် ဦးလှက အောက်သား အောက်ကြီး မဟုတ်လား၊ အဲဒီတော့ သူက ပုရစ်မကြိုက်ဘူး။ သူမကြိုက်တာက တော်ရုံ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်မ ပုရစ်စားနေတာကိုမြင်ရင် ဘီလူးမတစ်ကောင် ကလေးငယ်ကလေးကို ဂုတ်ကချိုးပြီး အစိမ်းလိုက် ကြွပ်ကြွပ်ဝါးစားနေတာကို ရွံရှာစက်ဆုပ်စွာ ကြည့်နေတဲ့အကြည့်မျိုးနဲ့ ကျွန်မကို သူက ကြည့်တာပါ။ ဦးလှနဲ့ ကျွန်မက တော်တော် ရှေ့သွားနောက်လိုက် ညီကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အစားမှာတော့ စရိုက်ချင်းက ကွဲကြတယ်။ ကျွန်မတို့က အညာသူဆိုတော့ အညာမှာစားတဲ့ စာကလေးကြော်၊ ပုရစ်၊ ပဒတ်၊ ယုန်သား၊ ငှက်သား၊ ဆိုတာတွေကို ကြိုက်တယ်၊ စားတယ်။ ဦးလှက အဲဒါတွေကို သူလုံးဝ မစားဘူး။ မစားရုံမက ကျွန်မစားရင် ကျွန်မဟာ ရက်စက်လှပါကလားဆိုပြီး စိတ်ပျက်တဲ့ အကြည့်၊ သတ္တဝါတစ်ခုကို ကယ်ဖို့ရာ မတတ်နိုင်လို့ သနားတဲ့အကြည့်နဲ့ ကြည့်တတ်သေးတယ်။ ကျွန်မကလည်း သူ့ကို တခြားဟာတွေမှာ လိုက်လျောနိုင်ပေမယ့် ဒီပုရစ်စားတာကျတော့ မလျော့နိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် ပုရစ်တွေ ပေါ်လာလို့ ကြော်စားရင် စားတိုင်း၊ စားတိုင်း ဦးလှ ကျွန်မကို စက်ဆုပ်ကြောက်ရွံ့ ရွံရှာစွာ ကြည့်တတ်တဲ့အကြည့်ကို သွားသွား သတိရ တယ်။ မြင်ယောင်တယ်။ ကျွန်မတို့ မန ္တလေးမှာက ပုရစ်ဆိုတာကို ဘယ်တုန်းကစပြီး စားခဲ့တာလဲဆိုတာတော့ သုတေသန မလုပ်ရသေးလို့ မပြောတတ်ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဘုရင်ခေတ်ကတည်းက၊ မန ္တလေးတည်ကတည်းက စားတဲ့ အလေ့တော့ ရှိပုံ ရပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ပြုရစ်ဥပြောင်းကြော်ြ ဆိုတဲ့ ပုရစ်ကြော်ကို နန်းတော် အိမ်တော်ထဲမှာသာ စားကြတာ ဆိုလို့ပါ။ ပုရစ်အကြောင်း ကျွန်မနည်းနည်း ရေးပြပါမယ်။ ကျွန်မတို့ဆီမှာ မိုးလေဝသ ကင်းစင်သွားပြီး ဆောင်းဝင်တော့မယ်ဆိုတဲ့သဘော သီတင်းကျွတ်၊ တန်ဆောင်မုန်း ဆီးနှင်းကလေးများ ဝေစပြုလာတဲ့အခါ ပုရစ်ဆိုတဲ့ သတ္တဝါကလေးတွေက ဥခါချင်လို့ သူတို့ ပုန်းအောင်း နေရာကနေပြီး သောင်ပြင်တွေ ရှိရာကို ဆင်းလာကြတယ်။ မြစ်ကမ်းက ကျွန်းတွေက သဲသောင်တွေပေါ် ရောက်တော့ ပုရစ်အဖိုက အမဥချစရာ တွင်းတစ်တွင်း တူးပေးပါတယ်။ အဲဒီသဲတွင်း ထဲမှာ ပုရစ်အမက ဆင်းပြီး ဥတွေဥချပါတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာ သောင်ပြင်နဲ့နီးတဲ့ ရွာတွေက ပုရစ်ဖမ်းတဲ့ ရွာသားများက ပေါက်ပြားတွေနဲ့ သောင်ပြင်က ပုရစ်တွင်းတွေကို တူးပြီး တူးရတဲ့ပုရစ်ကို ရေနွေးနဲ့ ပြုတ်ပြီး ဈေးလာရောင်းတာပါ။ ပုရစ်တစ်တွင်းကို အဖိုတစ်ကောင်၊ အမတစ်ကောင် ရတာပါတဲ့။ ဟိုအရင်ကတော့ မန ္တလေးရဲ့ အနောက်တောင်ဘက်ဆီက ကမ်းနားရွာတွေဖြစ်တဲ့ သာယာကုန်းတို့၊ နတ်ရွာကုန်းတို့က ပုရစ်သည်တွေ ထွက်တယ်။ စစ်ကြီးပြီးတဲ့ ဒီဘက်မှာတော့ ဧရာဝတီမြစ်ရိုး၊ အညာ စဥ့်ကူးနားဆီက ရွှေဘိုးရွှေဘောင်ကလာတဲ့ ပုရစ်ဆိုပြီး မော်တော်တွေနဲ့ မန ္တလေးကို လာတယ်။ ဒီရွာ ဒီရွာတွေဟာ ပုရစ်လာနေကျ ပုရစ်ကောက်နေကျ ရွာတွေပေါ့။ ကျွန်မတို့လူမျိုးရဲ့ ထုံးစံက သူများအသက်နဲ့ လုပ်ကိုင်စားကြရရင် လုပ်နေကျလူကသာ လုပ်ပါတယ်။ တခြားလူတွေက အကုသိုလ်အလုပ်ဆိုပြီး မလုပ်ပါဘူး။ တံငါဖြစ်ဖြစ်၊ မွေးမြူရေးဖြစ်ဖြစ် သူ့အစဉ်အလာနဲ့သူသာ လုပ်ကိုင်လေ့ ရှိပါတယ်။ ခုနောက်ပိုင်းရောက်လာတော့ မန ္တလေးပုရစ်တွေ အရင်လို မဟုတ်တော့ဘဲ ပုံစံတစ်မျိုးနဲ့ တိုးပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ လာနေကျ ရောင်းနေကျ ပြုတ်ပြီး ပုရစ်က သြဲပုရစ်ြ လို့ ခေါ်တယ်။ နောက်တော့ ဓြာတ်တိုင်ပုရစ်ြ ဆိုတာ တစ်မျိုးပေါ်လာတယ်။ သူက မြို့ထဲက ဓာတ်မီးတိုင်တွေရှိရာကို ထွက်လာတဲ့ ပုရစ်ကို မြို့ထဲက လူတွေက ကောက်ပြီး ရောင်းကြတဲ့ ပုရစ်ပါ။ သူတို့က ကိုယ့်အိမ်နားကတွင်ပဲ ကောက်တာဖြစ်လေတော့ တစ်ယောက်မှ အကောင် ၁၀၀ ​ ၂၀၀ ဆိုတာမျိုး ရပြီး၊ မပြုတ်ဝံ့တော့ အရှင်အတိုင်း ရောင်းကြရတယ်။ ဈေးတွေထဲမှာ ဆွဲခြင်းကလေးနဲ့ ပုရစ်အရှင်ကလေးတွေ ၁၀၀ ​ ၂၀၀ ထည့်လာပြီး ဝန်ထမ်း ဒါမှမဟုတ် ဝန်ထမ်းဇနီး၊ သားသမီးလို့ ထင်ရတဲ့ မိန်းကလေးတွေက မျက်နှာကလေး မသာမယာနဲ့ မရဲတရဲ ပုရစ်ရောင်းနေကြတယ်။ ကျွန်မတို့ ဈေးဝယ်တွေက ဒါပုရစ်ရောင်းနေကျပုရစ်သည် မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သိတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ်ချင်းစာသူများက သူတို့ဆီကဆိုရင် ဈေးမဆစ်ဘဲတောင် ဝယ်ကြတယ်။ အဲဒီဓာတ်တိုင်ပုရစ်ဆိုတဲ့ ပုရစ်အရှင်တွေမျိုး မေမြို့တပ်တွေက ကောက်ရောင်းတာမို့ မေမြို့ပုရစ်ဆိုပြီး တင်းနဲ့ချင့်ရောင်းတာတွေ လည်း လာတယ်။ ဒီနှစ်တော့ ဆည်တော်ကြီးကတောင် ပုရစ်ကောက်ပြီး တင်းနဲ့ ချင့်လာရောင်းတာတဲ့။ ပုရစ်ပေါ်တဲ့ ဒေသတွေက ကျယ်ပြန့်လာ လိုက်တာ။ မကြုံဘူးအောင်ပါပဲ။ ဒါကြောင့် ပုရစ်က ပေါလိုက်တာ။ မနှစ်က ပုရစ်အကောင် ၁၀၀ ကို (၆၀၀ / ၇၀၀) ကျပ် ဆိုလို့ ကျွန်မတို့မှာ ဝယ်မစားနိုင်ဘူး။ တရုတ်စားတာကိုပဲ ငေးကြည့်ခဲ့ရတယ်။ ဒီနှစ်တော့ ပုရစ်က ၁၀၀ မှ (၁၀၀) ကျပ်တဲ့၊ (၁၂၀) ကျပ်တဲ့။ အောက်သူ အောက်သားကသာ ပုရစ်မစားဝံ့ကြတာ၊ မနေ့တစ်နေ့က ရောက်လာတဲ့ တရုတ်တွေက စားပါတယ်၊ ကြိုက်ပါတယ်၊ ဘယ်ဈေးဖြစ်ဖြစ်လည်း ဝယ်စားနိုင်ကြပါတယ်။ ပုရစ်ဆိုတာ တကယ်ကတော့ ကျွန်မတို့မှာ ကြိုက်နေလို့သာ စားရတာ၊ ဝယ်ပြီးရင် အတောင်ဖြုတ်ဦး၊ လက်ခြေကို ဖြတ်ပြီး ချေးထွင်ဦးနဲ့၊ တော်တော်လက်ဝင်ပါတယ်။ ပြီးမှ ဂျင်း၊ ကြက်သွန်ဖြူနိုင်နိုင်နဲ့ ဆီများများထဲ ဆီပေါ်ကြော်စားရတဲ့အစာမျိုး။ နန်းတော် အိမ်တော်ထဲက စားတယ်ဆိုတဲ့ ြဥပြောင်းကြော်ပုရစ်ြ ဆိုတာက ပုရစ်ဟာ အဖိုက ကြမ်းတယ်၊ ချိုတယ်။ အမက နုတယ်၊ ဆိမ့်တယ်၊ မချိုဘူး။ အဲဒီလို အရသာရှိကြရာမှာ ပိုချိုတဲ့ ပုရစ်အဖိုရဲ့ ဗိုက်ထဲကို ဆိမ့်တဲ့ ပုရစ်အမရဲ့ ဥတွေကို ပြောင်းထည့်ပြီး ကြော်စားတာတဲ့၊ ချိုလည်းချို၊ ဆိမ့်လည်းဆိမ့်သတဲ့။ အလွန်ကို လက်ဝင်မယ့် အလုပ်ပါ။ နန်းတော်အိမ်တော်ထဲမှာ လူအားတွေက သူတို့ ဆက်သရမယ့် လူများကို ဆက်ရသရအောင် အကောင် ၅၀ ​ ၁၀၀ ကို လုပ်စားတာ ထင်ပါရဲ့။ ကျွန်မတို့က ကြားသာကြားဖူးတာပါ။ မစားဖူးပါဘူး၊ ကျွန်မတို့မှာ ကြိုက်လို့သာစားရပါတယ်။ ချေးတောင်မထုတ်နိုင်ဘဲ ကြော်ရတာပါ။ စားခါနီးမှ ချေးဖယ်စားရတာပါ။ ပြီးတော့ ပုရစ်က သူပေါ်ချိန်မှာ မိုးအုံ့လာတယ်၊ နှင်းပျောက်သွားတယ်။ မိုးရွာလာတယ်ဆိုရင် မပေါ်တော့ဘူး။ မိုးတစ်ထွေ လေတစ်ပြိုက်ဆိုရင် ပုရစ် မထွက်တော့ဘူး။ ဘယ်ဆီမှာ ဘယ်လိုမွေးကြ၊ ဖွားကြတယ် မသိ။ ဥတုရာသီကြည်လင် ကောင်းမွန်ရင်ဖြင့် ပုရစ်ပေါ်ပြီ။ ဒီနှစ်တော့ သဲပုရစ်တွေရော၊ ဓာတ်တိုင်ပုရစ်တွေရော စုပြုံကျလာတော့ ဈေးလည်းကျတာပေါ့လေ။ ပုရစ်ကောက်ရောင်းရသူတွေက ဒုနဲ့ဒေး ထင်ပါရဲ့။ ပုရစ်ဝယ်လို့ ပုရစ်စားရရင် ဦးလှကို ကျွန်မက အမြဲတမ်း မြင်ယောင်တာပဲ။ ကျွန်မအပေါ်ကို သူတစ်သက်လုံး မကြည့်ဘူးတဲ့အကြည့်မျိုးနဲ့ ကြည့်နေတတ်တဲ့ပုံကို မေ့မရဘူး။ ကျွန်မတို့ ထားဝယ်သွားကြတော့ သဲပလုပ်ဆိုတဲ့ အကောင်ရှည်ရှည်ကြီးတွေကို ထားဝယ်သားတစ်ချို့က ဈေးထဲမှာ အစိမ်းလိုက် ပါးစပ်ထဲ ထည့်စားနေတာမြင်ရတော့ ကျွန်မတို့က စားနေကျ မဟုတ်တော့ ကြက်သီးထတယ်။ အဲဒါကို သတိရ တော့ ဦးလှ ငြူစူတာကိုလည်း ကျွန်မက ကိုယ်ချင်းစာမိပါရဲ့။ ငယ်ကကျွမ်းတဲ့ ခင်ပွန်းသည်ရေ ​ ဒီနှစ် ပုရစ်တွေက ပေါလိုက်တာ။ လူထုဒေါ်အမာ တစ်ဝါတော့ ကျွတ်ပြန်ပြီ သခင်အောင်ဖေရေ ​ တစ်ဝါတော့ ကျွတ်ပြန်ပြီနော် …æ ။ ကျွန်မတို့ဆီမှာ ဝါကျွတ်တယ်ဆိုရင် မိုးရာသီလည်းကုန်တာမို့ မီးထွန်းပွဲဟာ သီတင်းကျွတ်လပြည့်မှာပဲ လုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ ရှင်တို့ဆီမှာတော့ မီးထွန်းပွဲဟာ မိုးစိတ်ချလက်ချကုန်တဲ့ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်မှာမှ လုပ်လေ့ရှိတယ်ဟုတ်လား။ မန ္တလေးမှာ ဒီနှစ်တော့ သီတင်းကျွတ်လပြည့်အဖိတ်နေ့က ညပိုင်းမှာ မိုးကြီး သဲသဲမဲမဲ ရွာလိုက်တာ လပြည့်နေ့မှာလည်း မိုးက တဖွဲဖွဲနဲ့။ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲမှာ မုန်တိုင်းရှိတယ်။ ဒီမုန်တိုင်းဟာ ဗိယက်နမ်ကို မွှေတယ်၊ နှိပ်စက်တယ်ဆိုရင် ကျွန်မတို့လို မြောက်ပိုင်းအရပ်တွေမှာ မိုးရွာတတ်တာပဲ။ မုတ်သုန်မိုးမဟုတ်တော့ ရှင်တို့အောက်အရပ်မှာ ဒီမိုးမရွာဘူးထင်တယ်။ ခုလည်း ဗိယက်နမ်မှာ အဖျက်မိုးကြီးတွေ ရွာနေပြီမို့ ကျွန်မတို့ဆီမှာလည်း ဆောင်းစပ်မိုး ရွာနေပြီလေ။ ဒါကြောင့် သီတင်းကျွတ်မီးထွန်းပွဲကတော့ မိုးရွာလျက်နဲ့ ကျင်းပရတော့တယ်။ ရှေးကလိုသာဆိုရင်တော့ ဒီမီးထွန်းပွဲ ပျက်တာ သေချာတယ်။ ရှေးက မီးထွန်းပွဲက ဖယောင်းတိုင်ထွန်းတဲ့ စက္ကူမီးပုံးနဲ့ ပူဇော်တဲ့ပွဲ၊ ဆီမီးထွန်းတဲ့ပွဲ မဟုတ်လား။ ခုခေတ်မှာတော့ ဆီကလည်း ဈေးကြီး ရောင်စုံစက္ကူနဲ့လုပ်တဲ့ မီးပုံးကလည်း ဈေးကြီး၊ ဖယောင်းတိုင်ကလည်း ဈေးကြီးတော့ မီးထွန်းပွဲဆိုပေမယ့် ပိုက်ဆံတတ်နိုင်သူက လျှပ်စစ်မီးလုံး၊ မီးသီးတွေနဲ့ ပူဇော်ကြတယ်။ ဒုက္ခများပြီး ပိုက်ဆံကုန်များတဲ့ မီးပုံးနဲ့ ဖယောင်းတိုင်ကို မထွန်းကြ မပူဇော်ကြတော့ဘူး။ အဲဒီတော့ ပိုက်ဆံတတ်နိုင်သူများက လျှပ်စစ်မီးတွေနဲ့ လှချင်တိုင်း လှ၊ မတတ်နိုင်သူများက စတိလောက် မီးပူဇော်ကြ ရတယ်လေ။ ဒါကြောင့် မိုးရွာပေမယ့် မီးထွန်းပွဲကတော့ ပျက်သင့်သလောက်ပဲ ပျက်ပါတယ်။ အဲ လျှပ်စစ်မီးပျက်ရင်တော့လည်း အားလုံးပျက်ပြီး အကုန်မှောင်သွားတာပေါ့။ ကျွန်မတို့ဆီမှာ မီးထွန်းပွဲဟာ ရှေးက ပုံစံ၊ ရှေးက အနေအထားမျိုးတော့ မရှိတော့ဘူး။ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ ပြောင်း ကုန်ပြီပေါ့။ သခင်အောင်ဖေရေ မီးပူဇော်ရတဲ့ မီးထွန်းပွဲဟာ ဒီခေတ်မှာ ပုံစံပြောင်းတယ်ဆိုပေမယ့် အပြစ်တစ်စုံတစ်ရာ မဖြစ်ဘူး။ စက္ကူနဲ့ မီးအိမ်ချိုးတဲ့ အိမ်တွင်းလက်မှုပညာကလေးတွေ ပပျောက်တာလောက်ပဲ နှမျောစရာရှိတယ်။ ကျွန်မတို့မန ္တလေးက ဘုရားပွဲ၊ ကထိန်ပွဲတွေမှာ အလှူဒါနတွေ ရှေးနဲ့မတူဘဲ ပုံစံပြောင်းလှူပုံကတော့ တော်တော် အန ္တရာယ်ကြီးနေပါတယ်။ မန ္တလေးမှာ သီတင်းကျွတ်ပြီး တန်ဆောင်မုန်း ရောက်ပြီဆိုရင် ဘုရားပွဲတွေနဲ့ ကထိန်ပွဲတွေဟာ ရပ်ကွက်တိုင်းမှာလိုလို ရှိကြတာပဲ။ အဲဒီပွဲတွေအားလုံးမှာ ဘုန်းတော်ကြီးကို လှူဖို့က လည်း ပုံစံအမျိုးမျိုးပါတာပဲ။ ဘုရားပွဲက ဆွမ်းကြီးလောင်းပြီး စာရေးတံမဲအဖြစ်နဲ့ အလှူပါတယ်။ ကထိန်ပွဲက ပဒေသာပင်တွေသီးပြီး ဘုန်းကြီးလှူရန် ထည့်တယ်။ အဲဒီလို အစဉ်အလာရှိရာမှာ ဘုန်းကြီးလှူဖို့ပစ္စည်းပစ္စယတွေရဲ့ တန်ဖိုးက တစ်နေ့တစ်ခြား ဈေးတက်လာတော့၊ တော်ရုံသဖြင့် အကုန်ခံပြီး ဝယ်ခြမ်းလို့ကတော့ လှပတဲ့ပစ္စည်းမျိုး မရတော့ဘူး။ အဲဒီတော့ လှူတဲ့လူများက ြငွေပဒေသာပင်ြ ဆိုတာကို ရှေးက ထုံးစံ လုံးဝမရှိတဲ့ပစ္စည်း၊ ဘုန်းကြီးကို အလှူအပ်တဲ့ပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ငွေကို လှူလာကြတယ်။ လှူလိုက်ကြတာ ငွေစက္ကူတွေကို ပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ အလှအပလုပ်ပြီး လှူတယ်။ ပန်းချီဆေး ရေးခြယ်ပြီး ငွေစက္ကူတွေ ကပ်ထားတဲ့ ပန်ချီကားမျိုးနဲ့ လှူပါတယ်။ ဒါဟာ ခုခေတ်မှာ ဘုရားပွဲ တကာက လှူရန်ပစ္စည်းတွေထဲမှာ ပါလာတဲ့ လှူဖွယ်အဆန်းပါ။ ကထိန်ပဒေသာပင်တွေမှာလည်း ငွေတွေကို အလှအပကပ်ပြီး ပဒေသာပင် လုပ်ပြီး သီးလှူနေကြတယ်။ ဒီလိုဘာလို့ မအပ်မရာတွေကို လုပ်လာကြသလဲဆိုတော့ ကိုယ်တတ်နိုင်တဲ့ ငွေကြေးက ပစ္စည်းလှလှဝယ်မရတာနဲ့ မအပ်မရာကို လုပ်လာကြတော့တာပါ။ ဘုရားက ရဟန်းဟာ ငွေမကိုင်ရဘူး။ နိဿဂ္ဂိအာပတ်သင့်တယ်လို့ သေသေချာချာ ပညတ်ထားပါရဲ့နဲ့ ခေတ်ကာလ လူတွေက ဖျက်ဆီးပြီး ဘုန်းကြီးတွေ အာပတ်သင့်အောင် လူက လုပ်ပေးတာမျိုး ဖြစ်ကုန်ကြပီလေ။ လှူတော့ လှူပါရဲ့၊ လှူလို့ အပြစ်ဖြစ်ကုန်ကြပြီ။ ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ ရှင်တို့ ဥပုသ်စောင့်တဲ့အခါ နစ္စ၊ ဂီတ ဆိုတဲ့ သိက္ခာပုဒ်ကို စောင့်ထိန်းရသလို ရဟန်း၊ သံဃာလည်း ဒီသိက္ခာပုဒ် နေ့တိုင်း စောင့်ထိန်းရတာပဲ။ ခုတော့ ရဟန်း သံဃာတွေ တီဗွီကြည့်နေကြရပါပြီ။ ဒါလည်း လူတွေက ဖျက်ဆီးတာပါ။ ရဟန်းတော်များက အဖျက်ဆီးခံတာပါ။ သခင်အောင်ဖေရေ ​ ရှင်မန ္တလေးလာဦးမယ်ဆို။ ရှင့်ကို ပြချင်တာတွေ အများကြီးပဲ။ လာဖြစ်အောင် လာခဲ့ဦး။ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်မှာ စစ်ကိုင်းတောင်ရိုးသွားပြီး မိုးကျကထိန် ခင်းချေရအောင်။ မိုး တိုက်သားတွေ ကျန်းမာချမ်းသာကြပါစေ ​ လူထုဒေါ်အမာ သာသနာတော်တွင်းက ရာပြည့်ပွဲကြီးများ ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာထွန်းကားတဲ့ ကျွန်မတို့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သာသနာတော်နဲ့ဆိုင်ရာ ရာပြည့်ပွဲကြီးတွေ ဒီရက်တွေအတွင်းမှာ ရှေ့နောက်ကျင်းပနေကြပါတယ်။ ပထမဆုံးရာပြည့်ပွဲကျင်းပတာက မန ္တလေးမြို့က မလွန်ဆန်လှူအသင်းကြီးပါ၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သာသနာပြုမင်းများကို နယ်ချဲ့သမားက ဖမ်းဆီး နန်းချပြီး တိုင်းပြည်ကို ကျွန်လုပ်အုပ်ချုပ်တဲ့အခါ တိုင်းသူပြည်သားအများစုကြီး ကိုးကွယ်တဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဟာ သာသနာပြုမည့် သူမရှိတော့လို့ ရေနည်းငါးဖြစ်ရပြီဆိုပြီး၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားတဲ့ လူရွယ်လူလတ်များက ဆန်လှူသင်းကြီးကို ၁၂၅၈ ခုနှစ်က မန ္တလေးမြို့မှာ စတင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါတယ်။ ဒီအသင်းကြီးက သာသနာ့ဝန်ထမ်း ရဟန်းတော်များရဲ့ ဆွမ်းကွမ်းအတွက် တတ်နိုင်တဲ့နည်းနဲ့ ထောက်ပံ့လာခဲ့တာ ဒီနှစ်ဆိုရင် နှစ် ၁၀၀ ပြည့်ပြီဆိုပြီး မလွန်ဆန်လှူသင်း ရာပြည့်ပွဲကြီး ခြိမ့်ခြိမ့်သဲ ကျင်းပသွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီအသင်းကြီးကို တိပိဋက ဆရာတော်ကြီး ဦးဝိစိတ္တက သာသနာ့မိခင်အသင်းလို့ သမုတ်တော်မူခဲ့တာပါ။ ရာပြည့်ပွဲ ဒုတိယကျင်းပမှာကတော့ ရေစကြိုဆရာတော်ဘုရားကြီးရဲ့ ပြခုက္ကူစာချနည်းြ ဆိုတဲ့ ပါဠိတော်များကို အဏ္ဌကထာဋီကာများနဲ့ အပေါက်ချတဲ့ စာချနည်းဟာလည်း ၁၂၅၈ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့တာမို့ ဒီပခုက္ကူစာချနည်းရဲ့ ရာပြည့်ပွဲပခုက္ကူမှာ ဒီနှစ် ကျင်းပမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရာပြည့်ပွဲ တတိယကျင်းပမှာကတော့ မန ္တလေးမြို့မှာ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းကြီး တည်ထောင်တာ ၁၂၆၀ ခုနှစ်ဖြစ်သမို့ ရှေ့နှစ်ခါမှာ ပရိယတ္တိသာသနဟိတအသင်းကြီးက ရာပြည့်သဘင်ကြီး ခမ်းနားစွာဆင်ယင် ကျင်းပကြမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပရိယတ္တိသာသန ဟိတအသင်းကြီးကို တိပိဋကဆရာတော် ဦးဝိစိတ္တက သာသနာ့ရဲ့ဖခင်အသင်းကြီးလို့ သမုတ်တော်မူခဲ့ပါတယ်။ ဒီနှစ် ကျင်းပမယ့် ရေစကြိုဆရာတော်ဘုရားကြီးရဲ့ ပြခုက္ကူစာချနည်းြ ကတော့ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ဒီမြန်မာနိုင်ငံမှာ သာသနာ့ဝန်ထမ်း ရဟန်းတော်များ ပရိယတ္တိကို သင်ယူလိုက်စားတဲ့အခါ အလွန်အရေးပါအရာရောက်တဲ့ စာချနည်းတစ်ခု ထွန်းကားလာတဲ့ အတွက် အကျိုးကျေးဇူးများလှလို့ ရဟန်း သံဃာများလောကမှ ဝမ်းပန်းတသာ ဖြစ်ကြရတဲ့ ပွဲပါ။ ရေစကြိုဆရာတော်ဘုရားကြီးက ဒို့ပိဋကတ်တော်များကို သင်အံဖတ်ကြားနေရတာဟာ ပါဠိစာတတ်အောင် သဒ္ဒါများ သင်ကြားနေရ တာနဲ့ အချိန်ကုန်ပြီး ပါဠိတော်တွေကို ပေါက်မြောက်အောင် သင်ချိန် နည်းနေကြတယ်။ ဒါကြောင့် ကျမ်းပေါက်မြန်မြန် ပို့ချသင်ကြားတဲ့နည်း ပါဠိတော်ကို အဏ္ဌကထာ ဋီကာတို့နဲ့တွဲပြီး ကျမ်းပေါက်ချပေး သင်ပေးမှဖြစ်မယ်ဆိုပြီး ဟိုလွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၁၀၀၊ သက္ကရာဇ် ၁၂၅၈ ခုနှစ်က သံဃာ (၃၀) နဲ့ ရေစကြိုက ပခုက္ကူကို ပြောင်းရွှေ့လာပြီး အခု အလယ်တိုက်ကြီး ပေါ်ထွန်းလာရာနေရာမှာ စာဝါများကို သူ့နည်းသစ်နဲ့ ချပေးလာတာ ဖြစ်ပါသတဲ့။ ဆရာတော်ပို့ချစကတော့ ရဟန်းလောကမှာ အသိနည်းသေးပေမယ့် တဖြည်းဖြည်းနဲ့ သတင်းပြန့ပွါးလာတဲ့အခါ ပခုက္ကူစာချနည်းကို လက်လွှတ်ထားလို့ မဖြစ်ဘူးဆိုပြီး မန ္တလေးနဲ့တကွ အရပ်ရပ်မှ စာသင်လိုတဲ့ ရဟန်းတော်များက ပခုက္ကူကို ကြွလာကြပြီး ဆရာတော်ကြီးအထံမှာ စာပေများ သင်ယူခဲ့ကြပါသတဲ့။ ကျွန်မတို့အနေနဲ့ ပခုက္ကူစာချနည်းဆိုတာကို သတ်သတ်မှတ်မှတ် ပြုလုပ်တော်မူသွားတဲ့ ရေစကြိုဆရာတော်ကြီးကို မသိမီလိုက်ရပါဘူး။ ဆရာတော်ကြီး ပျံလွန်တော်မူတာ ကျွန်မ မမွေးခင် တစ်နှစ်ကပါ။ ဒါပေမယ့် ဆရာတော်ကြီးရဲ့ တပည့်သာဝကကြီးများလို့ ထင်ရှားတဲ့ဆရာတော်ကြီးတွေကိုတော့ ကြားဖူးရ၊ ဖူးတွေ့ရ၊ ကိုးကွယ် ဆည်းကပ်နေရပါတယ်။ နိုင်ငံမှာ ထင်ရှားတဲ့ ဆရာတော်ကြီးများ ဖြစ်တော်မူကြတဲ့ မန ္တလေးရွှေဂူကြီးတိုက်က အဘယာရာမဆရာတော်ကြီး၊ အမရပူရ မဟာဂန္ဓာရုံက ဆရာတော် အရှင်ဇနကာဘိဝံသ၊ ရန်ကုန်က သပြေကန်ဆရာတော် အရှင်ဝါသေဏ္ဌာဘိဝံသ၊ ပခုက္ကူဆရာတော်ကြီး ဆရာတော် သုန်၊ မြင်းခြံကိုးဆောင်ဆရာတော်ကြီး၊ ပဲခူးမြို့မဆရာတော် စတဲ့ စတဲ့ တိုင်းပြည်မှာ ထင်ရှားတဲ့ ဆရာတော်ကြီးတွေ မှန်သမျှ ပခုက္ကူ တိုက်ထွက်များချည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ရေစကြိုဆရာတော်ကြီးရဲ့ စာချနည်းဟာ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ရဟန်းလောကမှာ ခေတ်စားလာလိုက်တာ ပခုက္ကူမရောက်သေးရင် စာမတတ်ဘူးဆိုရမလောက် ဖြစ်လာပါသတဲ့။ ဆရာတော်ကြီးက သင်ရိုးအတိုင်းက သဒ္ဒါမှာ အချိန်ကုန်နေရပြီး အရေးကြီးတဲ့ ကျမ်းကြီး ဓမ္မက္ခန်ကြီးတွေဆီကို တော်တော်နှင့် မရောက်နိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် ပါဠိတော်ကို ဖောက်တဲ့နည်းနဲ့ သင်တယ်။ ပါဠိတော်မှာ အဏ္ဌကထာမဖောက်ရင် ဘုရားနဲ့မတွေ့ဘူးလို့ မိန့်တော်မူပြီး သဒ္ဒါကို အချိန်ကုန်ခံ ရှင်းပြမနေတော့ဘဲ စာကို အဏ္ဌကထာနဲ့ ပလ္လင်ပေါက် ချသွားပါတယ်။ ပခုက္ကူနည်းမဟုတ်တဲ့ မန ္တလေးနည်းလို့ခေါ်တဲ့ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ ပို့ချသင်ကြားနေတဲ့နည်းကတော့ ပရိယတ္တိကို အခြေခံကနေပြီး ခိုင်မာရေးအတွက် အခြေခံဂန ္ထန ္တရများကို ရှေးဦးသင်ယူပြီးမှ ပိဋကတ်နိကာယ်များကို ကူးတက်တဲ့နည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ငယ်လတ်ကြီးနဲ့ စာချတန်းစတဲ့ စာမေးပွဲများကို ဖြေဆိုမယ်ဆိုရင် ပထမဆုံး သဒ္ဒါကျမ်းတွေကို သင်ရပါမယ်။ (၁) ကစ္စည်းသဒ္ဒါ (၂) ကစ္စည်းအဖွင့် ရူပသဒ္ဓိ (၃) နျာသ (၄) သဒ္ဒတ္ထဘေဒစိန ္တာ (၅) ကစ္စာယနသာရ (၆) အဘိဓာန် (၇) ဆန်း (၈) အလကင်္ာကျမ်း တွေကို သင်ရပါတယ်။ ဒီသဒ္ဒါတွေပြီးမှ အဘိဓမ္မာဆိုင်ရာ အခြေခံကျမ်းတွေကို သင်ယူရပါတယ်။ (၁) အဘိဓမ္မတ္ထသဂင်္ဟ (၂) အဘိဓမ္မတ္ထဝိဘာဝနီ (၃) မာတိကာဓာတုကထာအရကောက်ကျမ်း (၄) ယမိုက်အရကောက်ကျမ်း (၅) ပဏ္ဌာန်းအရကောက်ကျမ်း တွေကို သဒ္ဒါကျမ်းများပြီးမှ တက်သင်ရပါတယ်။ ဒီလိုသင်တဲ့အခါ စြာစပ်တစ်ပလ္လင် ​ စာသင် တစ်ကျမ်းြ ဆိုတဲ့ စကားနဲ့အညီ တစ်ကျမ်းချင်းစာတတ်သွားအောင် သင်တဲ့နည်းပါ။ သင်တော့လည်း သဒ္ဒါနည်း၊ ဆန်းနည်း၊ အလကင်္ာ နည်း၊ အဘိဓမ္မာနည်း၊ အဏ္ဌကထာနည်း၊ ဋီကာနည်းတွေနဲ့ မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင်ကြီး သင်ကြားပေးတဲ့နည်း ဖြစ်ပါသတဲ့။ ဒါကြောင့် မန ္တလေးနည်းနဲ့ စာချပုံကို ဘုန်းကြီးက ငြါစာတတ်အောင်နင့်ကို ငါစာချမယ်ြ လို့ ဆိုပြီးချတယ်။ ပခုက္ကူနည်းကတော့ နြင်စာတတ်အောင် ငါချမယ်ြ လို့ဆိုပြီး ချတယ်လို့ ပြောရိုး ရှိပါသတဲ့။ မန ္တလေးနည်းက အခြေခံကနေပြီး ကျမ်းရိုးကျမ်းလာကို ပိုင်နိုင် အောင် ချတဲ့နည်း၊ မန ္တလေးနည်းက အခြေအမြစ်နဲ့ တတ်တယ်။ နို့ပေမယ့် ကျမ်းလုံးပေါက်အောင် မချကြဘူး၊ ကိုယ့်ဖာသာ ဖောက်ယူမှပဲ၊ စာဝါတစ်ဝါမှာ နမောတဿနဲ့တောင် အကြာကြီးချတယ်။ အနက်ကို ကျဉ်းကျဉ်းပေးပြီး အဓိပ္ပာယ်ကို ဖွင့်ချတာ၊ အကျယ်ချဲ့ပြီး ပြောတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါကြောင့် စာမေးပွဲအောင်ချင်ရင် မန ္တလေးနည်းကိုလိုက်၊ စာတတ်ချင်ရင် ပခုက္ကူနည်းကိုလိုက်လို့လည်း စာသင်သားလောကမှာ ပြောကြသတဲ့။ ပြီးတော့ စာတတ်လိုတဲ့ ရဟန်းဟာ ပခုက္ကူကို မသွားလို့မဖြစ်ဘူးလို့လည်း သိမှတ်လာကြရပါသတဲ့။ ရေစကြိုဆရာတော်ဘုရားကြီးက သူ့စာချနည်းကို သက်တော် ၈၂ နှစ် ပျံလွန်တော်မူခါနီးအထိ ချပို့သွားတော်မူခဲ့ပါတယ်။ စာချနေရင်းကလည်း ကျမ်းစာအုပ်တွေ ရေးပါသေးတယ်။ ဆရာတော်ကြီး ရေးသွားတဲ့ ကျမ်းတွေက ​ (၁) ဒီဃနိကာယ်ပါဠိတော် (၃) ကျမ်း နိသျ (၂) မဇ္ဈိမနိကာယ်ပါဠိတော် (၃) ကျမ်း နိသျ (၃) သံယုတ်ပါဠိတော် (၅) ကျမ်း နိသျ (၄) အဂင်္ုတ္တရနိကာယ်ပါဠိတော် (၁၁) ကျမ်း နိသျ (၅) ပါရာဇိကဏ်ပါဠိတော်နိသျ (၆) ပါစိတ်ပါဠိတော်နိသျ (၇) မဟာဝါပါဠိတော်နိသျ ပါဠိတော်နိသျချည်း (၇) ကျမ်း ရေးသွားပါတယ်။ အဏ္ဌကထာနိသျက (၅) ကျမ်း ရေးသွားပါတယ်။ (၁) ကခင်္ါဝိတရဏီ အဏ္ဌကထာနိသျ (၂) မဇ္ဈိမနိကာယ်အဏ္ဌကထာ (၃) ကျမ်း နိသျ (၃) ဇာတ်အဏ္ဌကထာနိသျ (၄) ပါရာဇိကဏ်အဏ္ဌကထာနိသျ (၅)    ပါစိတ်အဏ္ဌကထာနိသျများကို ဆရာတော်ကြီးက စာချနေတဲ့ကြားက ရေးသားတော်မူသွားတာပါ။ ပကိဏ္ဏကစာစပ်၊ ကခင်္ါဝိရတဏီအဏ္ဌကထာစာစပ်ဆိုတဲ့ ကျမ်း (၂) ကျမ်းလည်း ရေးတော်မူသွားပါသေးတယ်။ ဒီဆရာတော်ကြီး ရွက်ဆောင်တော်မူသွားတဲ့စနစ်ကို တပည့်သားရဟန်းတော်များက ဆက်လက်ကိုင်စွဲပြီး ချပို့တော်မူလာကြတာ အခုနှစ်ဆိုရင် နှစ်ပေါင်း (၁၀၀) ရှိပြီမို့ ရာပြည့်ပွဲကြီး ကျင်းပတာပါတဲ့။ ကျွန်မတို့ဘုရားရှင်ရဲ့ သာသနာတော်မှာ ပရိယတ္တိ၊ ပဋိပတ္တိ၊ ပဋိဝေဓဆိုပြီး အဆင့် (၃) ဆင့်ရှိတဲ့ အနက်က ပရိယတ္တိဟာ သာသနာရဲ့ အခြေခံဖြစ်တယ်။ ဒီသာသနာအတွက် ပရိယတ္တိကို ခိုင်ခိုင်မာမာ ရွက်ဆောင်နိုင်မှ ဖြစ်မယ်ဆိုပြီး ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ (၅)  နိုင်ငံ အနက်က မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရဟန်းတော်များ ဘုရားဟောတော်မူသွားတဲ့ ပိဋကတ်များကို ခိုင်ခိုင်လုံလုံ ခြေခြေမြစ်မြစ် သင်ယူမှုကို အထူး အားထုတ် သင်ကြားပေးနေပါတယ်။ ဒီလို သင်ကြားပေးရာမှာ အရေးပါအရာရောက်တဲ့ သင်ကြားနည်းတစ်ခုရဲ့ ရာပြည့်ပွဲဆိုတာ သာသနာမှာ ထူးခြားတဲ့ပွဲ တစ်ပွဲပါ။ ဒါကြောင့် ရေစကြိုဆရာတော်ကြီး ချမှတ်သွားတော်မူတဲ့ သင်ကြားနည်း အဓွန့်ရှည်လို့ တည်မြဲခြင်းဟာ သာသနာအတွက် အလွန်ကောင်းတဲ့ ထောက်ကူမှုဖြစ်လို့ ဒီနည်းအဓွန့်ရှည်လို့ တည်မြဲပါစေကြောင်း ဆုတောင်းကြရပါတယ်။ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာ ကျွန်မတို့နိုင်ငံမှာ နေလိုလလို ထွန်းကားပါစေ၊ အညစ်အကြေးများကို ဖယ်ရှားသန့်စင်နိုင်ကြပါစေ။ တိုင်းပြည်ကြီးလည်း သာယာဝပြောပါစေလို့ ဆုမွန်ကောင်း တောင်းရပါတယ်။ လူထုဒေါ်အမာ အမေတို့လူ့အဆောက်အအုံ ၁၄ အသွားမတော်တစ်လှမ်း အစားမတော်တစ်လုတ် ဒီအပတ်တပ်လိုက်တဲ့ခေါင်းစဉ်ကလေးက အမေတို့အားလုံး မကြာမကြာ ပြောဆိုသုံးစွဲနေကျ စကားပုံကလေးမို့ ကြားနေကျကြီးဆိုပြီး ရိုးများနေပြီလားတော့ မသိဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီနေ့ အမေတို့ခေတ်လူလားမြောက်စ ငယ်ရွယ်သူတွေကို အမေက သတိပေးချင်ပြောပြချင်တာနဲ့ ကိုက်ညီတော့ ဒီစကားပုံကိုပဲ ခေါင်းတပ်လိုက်ရတယ်လေ။ အမေတို့ငယ်ငယ်တုန်းကတော့ ခုခေတ်မှာလို မိန်းကလေးတွေ စက်ဘီးမစီးကြသေးဘူး၊ စက်ဘီးကတော့ ပေါပေါများများရှိပြီ။ နို့ပေမယ့် မိန်းကလေးတွေ စက်ဘီးမစီးကြသေးဘူး။ ခုခေတ်မှာတော့ မိန်းကလေးတွေ စက်ဘီးလည်းစီးတယ်၊ မော်တော်ဆိုင်ကယ်လည်းစီးတယ်။ မော်တော်ကား လည်း မောင်းကြတယ်။ အမေက အားကျလိုက်တာ၊ ဝမ်းသာလိုက်တာ၊ ခရီးတွင်တယ်မဟုတ်လား။ ပြီးတော့ လွတ်လပ်တယ်လေ။ အဲ ​ လွတ်လပ်တယ်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ အလွန်ကောင်းတဲ့အခွင့်အလမ်းတစ်ခုကို ကိုယ်က လိမ္မာစွာ အသုံးချတတ်ဖို့လိုတယ်။ မိန်းကလေးဟာ မိမိကိုယ်ကို မထိန်းသိမ်းတတ်ပဲ လွတ်လပ်စွာ သွားလာလည်ပတ် နေမိရင် တစ်နေ့နေ့မှာ အမှားအယွင်းတွေနဲ့ ကြုံတွေ့ရတတ်တယ်။ ဒီလို ကြုံပလားဆိုရင် တစ်ချို့သော အမှား အယွင်းက ပြုပြင်လို့ကို မရနိုင်တော့ဘဲ ကိုယ့်ဘဝအတွက် ငါးပါးမှောက်ရတော့တဲ့အမှားအယွင်း။ ယောက်ျားလေးတွေနဲ့ မိန်းကလေးတွေဆက်ဆံရေးမှာလည်း မှန်ကန်တဲ့ဆက်ဆံရေးမျိုး ထားဖို့လိုတယ်။ အမေတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက င်္ုံ ​ ဧဒ  ခေါ်တဲ့ ယောက်ျားလေးနဲ့ မိန်းကလေးအတူတွဲပြီး စာသင်တဲ့ကျောင်းကရှိတော့ ရှိတယ်၊ ဒါပေမယ့် နည်းတယ်။ အမေတို့က မိန်းကလေးချည်းသင်တဲ့ကျောင်းမှာ ၃ တန်းက ၉ တန်းအထိ နေခဲ့ရပြီးတော့ ယောက်ျားမိန်းမအတူသင်တဲ့ကျောင်းကို အရွယ်ရောက်ချိန် ၉ တန်း ၁၀ တန်းမှာ ပြောင်းနေရတော့ ပထမ ယောက်ျားလေးတွေကို သိပ်ကြောက်တာပဲ။ ဒါပေမယ့် နေရှင်နယ်ကျောင်းမှာ နေနှင့်ပြီးကျောင်းသူတွေနဲ့ ကျောင်းသားတွေရဲ့ ဆက်ဆံရေးက အမေတို့ထင်သလို မဟုတ်ကြဘဲ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မောင်နှမတွေလို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ရဲရဲတင်းတင်းနဲ့ ရင်းရင်းနှီးနှီး ဆက်ဆံကြတာ ဖြစ်လေတော့ အကြောက်တွေ ပြေသွားပြီး နားလည်မှုနဲ့ ဆက်ဆံတတ်လာတယ်။ အမေတို့ မိန်းကလေးတွေရဲ့ ထုံးစံက အပျိုစင်ဘဝကို အသက်နဲ့လဲပြီး ထိန်းသိမ်းရတဲ့ဘဝ။ ဒါဟာ မြန်မာမိန်းကလေးတွေရဲ့ ထုံးစံပဲ။ အရှေ့နိုင်ငံသူတွေရဲ့ ထုံးစံပဲ။ အနောက်နိုင်ငံတွေမှာ ယောက်ျားမိန်းမ အလွန်နီးနီးကပ်ကပ် ဆက်ဆံတယ်။ ရောရောနှောနှော နေထိုင်တယ်။ ဖက်လဲတကင်းလည်း သိပ်ရှိတယ်။ ပြီးတော့ သူတို့ဆီမှာ မိန်းကလေးတွေရဲ့ အပျိုစင်ဘဝကို နှစ်ဦးနှစ်ဖက်က တန်ဖိုးမထားကြဘူး။ ဒို့ဆီကနဲ့ သိပ်ကွာတာပဲ။ ဒီကိစ္စက သူတို့အဖို့ ဆန်းလည်းမဆန်းဘူး။ ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်ပဲ။ အဲဒီလို နေထိုင်ပြုမူဆက်ဆံကြမှတော့ သစ်သားရုပ်တွေ မဟုတ်တဲ့ သွေးနဲ့ကိုယ် သားနဲ့ကိုယ်တွေဟာ ဒီလိုပဲ ဖြစ်ရမှာပေါ့လို့များ သဘောထားကြသလားတော့ မသိဘူး။ သူတို့ဆီမှာက အပျိုစင်ရဲ့တန်ဖိုး တသီးတခြားထားဟန် မတူဘူး။ အဲ အမေတို့အရှေ့တိုင်းသူတွေအနေနဲ့ကတော့ သူတို့အနေအထိုင်တွေကို အတုယူတာနဲ့အမျှ အဲဒီလို ပုံစံမျိုးသွားလာနေထိုင်ဆက်ဆံတာနဲ့အမျှ အဲဒီပုံစံမျိုး ဖြစ်လာရမှာပဲ။ ဖြစ်လာတဲ့အခါတော့ အမေတို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းက လက်မခံဘူး။ ငါ့သမီးလေး ဘာဖြစ်ရဦးမှာပဲဆိုပြီး ပြန်လည်ပွေ့ဖက်ဦးတော့ သူများက မိဘသဘောထားသလို သဘောမထားဘဲ ဟင် ဋ ကနဲ နှာခေါင်းရှုံ့ပါတယ်။ သူတို့ဆီမှာတောင်မှ တစ်နေ့က သတင်းစာတွေမှာ ဆယ်ကျော်သက်နှစ်ဦး အနီးစပ်လွန်ပြီး သားသမီး ရလာတဲ့အခါ ကာယကံရှင်ယောက်ျားကလေးက ကလေးမွေးပေးပြီး ပလပ်စတစ်အိတ်ထဲ ထည့်ပစ်ထားခဲ့လို့ ၂   ယောက်စလုံး လူသတ်မှုဖြစ်နေကြတယ်လို့ သတင်းတွေ ဖတ်ကြရသေးတယ်။ ဒီလို သတင်းမျိုးဟာ လူ့ဘဝအနေနဲ့ ကြေကွဲ စရာ ကောင်းတာပေါ့။ အဖတ်ဆယ်မရတဲ့ လူ့အမှားတွေပေါ့။ အမေတို့ခေတ်မှာ အရင်က ဒီလို လွတ်လပ်စွာ သွားလာနေထိုင်ခွင့်မရခဲ့တဲ့ မြန်မာအမျိုးသမီးလေးတွေ ကျောင်းသူလေးတွေ ခုခေတ်မှာ လွတ်လပ်စွာ သွားလာနေထိုင်ကြတာကို တွေ့ရမြင်ရတဲ့အခါ အမေက ဝမ်းသာတယ်။ ဒါပေမယ့် မိခင်တစ်ယောက်အမြင်နဲ့ စိတ်ပူတယ်။ ငါ့သမီးလေးတွေ မိမိကိုယ်ကို လုံခြုံအောင်မှ ထိန်းသိမ်းနိုင်ကြပါ့မလား၊ မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်နိုင်ကြပါ့မလားဆိုတာ ပူပန်မိတယ်။ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ အမေတို့ ငယ်ငယ်တုန်းက သမီးရည်းစားအတွဲလိုက် လူ့ရှေ့သူ့ရှေ့မှာ မနေလေ့ပဲကိုး။ ခုတော့ ပန်းခြံထဲမှာ၊ ကျုံးဘေးမှာ စတဲ့စတဲ့ လူမြင်ကွင်း တွေမှာ မိန်းကလေးနဲ့ ယောက်ျားကလေးအတွဲလိုက်၊ အတွဲလိုက် တွေ့နေရတာက မဆန်းတော့ဘူး။ ဒါဟာ ရှက်စရာလို့ လူငယ်တွေက မခံယူတော့ဘူး။ ရဲတင်းလာကြတယ်။ ဒီအခြေအနေမျိုးမှာ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်က ထိန်းသိမ်းဖို့ လိုတယ်။ အိမ်ထောင်သည်ဘဝမရောက်မချင်း အပျိုရည် လူပျိုရည် မပျက်ရှိအပ်တယ်။ ဒါဟာ ဒို့ယဉ်ကျေးမှု၊ ဒါဟာ ဒို့ လူ့အဆောက်အအုံရဲ့ အခြေခံစောင့်စည်းရတဲ့ ဝတ္တရားလို့ ၂ ယောက်စလုံးက ခံယူထားစေချင်တယ်လေ။ ဒီစကားမျိုးက တကယ်တော့ အမေက သမီးကို တိုးတိုးတိတ်တိတ် ပြောရတဲ့စကား၊ အဖေက သားကို သတိပေးထားရတဲ့စကားမျိုးပါ။ ဒါပေမယ့် ခုခေတ်က မိဘနဲ့သားသမီး ပွေ့ဖက်ပိုက်ထွေးမှုက အလွန်ကို နည်းလာ တယ်။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ စားဝတ်နေရေးက ကြပ်ကြတာကိုး။ မိုးလင်းလာရင် ဒီအတွက် လုံးပမ်းကြရတာ၊ တချို့ များ အိမ်က မလင်းခင်ကခွါရတယ်။ တချို့မိုးချုပ်သန်းခေါင်မှ အိမ်ပြန်ရောက်တယ်။ အဲဒီတော့ မိသားစု အေးအေး ဆေးဆေး ထွေးထွေးနွေးနွေးနေချိန်က မရှိသလောက် နည်းလာတယ်။ အိမ်ထောင်စုစကားစမြည်ပြောကြ၊ တိုးတိုးသက်သာ ဆုံးမကြဆိုတဲ့ အမေတို့ လူနေမှုက ပျက်ယွင်းလာတယ်။ အမေက သမီးကို တိုးတိုးတိတ်တိတ် ဆုံးမကြတာမျိုး၊ ပြောပြကြတာမျိုးက နည်းနေပြီ။ ဒါကြောင့် စာနဲ့ရေးလို့ မကောင်းပေမယ့် ရေးနေရတယ်။ ဒို့အနေအထိုင်နဲ့ ဆက်ဆံရေးတွေဟာ ရှေးကနဲ့မတူ အများကြီးပြောင်းလဲနေပါတယ်။ အမေတို့မန ္တလေးမှာ ယောက်ျားလေးနဲ့ မိန်းကလေး တစ်ဦးက ဆိုင်ကယ်နဲ့၊ တစ်ဦးက ကားနဲ့လာတယ်။ တစ်နေရာမှာ ဆိုင်ကယ်ပေါ်က ဆင်းပြီး နှစ်ဦးတွေ့ဆုံတယ်။ လူမသမာက ဒီအတွဲကို လက်နက်နဲ့ အနိုင်ကျင့်ပြီး ပစ္စည်းယူလို့ မရှုမလှခံရ၊ ကျော် မကောင်း ကြားမကောင်းဖြစ်ရတာတွေ ရှိတယ်လို့ အမေတို့ ကြားရတယ်။ ဒါမျိုးက တစ်ခု မကဘူး။ ဒီလိုအဖြစ်တွေဟာ ကိုယ့်ဘက်ကမှားတာ ယွင်းတာလည်း ပါတာပေါ့။ ဒါကြောင့် လူငယ်တွေ ရရှိလာတဲ့ လွတ်လပ်ခွင့်ကို အလွဲလွဲအမှားမှား အသုံးမပြုစေချင်ဘူး။ ဒို့လူ့အဖွဲ့အစည်းက ခွင့်မပြုတာကိုလည်း မလုပ်မိကြစေချင်ဘူး။ အမေ့​းစကား လူထုဒေါ်အမာ  ဥနု​၁ [] ဥနု​၁ [] ဦးနု ဦးနု အာဇာနည် အာဇာနည် စကားချီး အာဇာနည်ဆိုတာ ဘာလဲ အာဇာနည်ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဤမေးခွန်းကို ဖြေရန် မလွယ်ကူလှပေ။ များမကြာမီက ဤစာရေးသူသည် ပညာရှိပုဂ္ဂိုလ်ကြီး တစ်ဦးနှင့်တွေ့၍ ‘ဦးရယ်၊ အာဇာနည်ဆိုတာဘာလဲ’ ဟု မေးလိုက်ရာ ထိုပုဂ္ဂိုလ် ကြီးက ‘စွန့်ရဲတဲ့လူပေါ့ မောင်’ဟု ပြန်၍ ဖြေလိုက်သည်ကို ကြားရပါသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကြီးသည် မေးခွန်းကို ခပ်ပေါ့ပေါ့ဖြေလိုက်ဟန် လက္ခဏာ ရှိလေသည်။ ဤအဖြေကို ယခု စာရေးသူသည် ကောင်းစွာ လက်မခံနိုင်သေး။ စွန့်ရဲတဲ့လူသည် အာဇာနည်ဟုဆိုလျှင် တစ်ခါတုန်းက စာရေး ဆရာကြီး ပီမိုးနင်း၏သား ကျော်စိုးသည် ရည်းစားလု ရာတွင် တစ်ဖက်သားက ဓားမြှောင်နှင့် စောင့်နေသည်ကို အသက်မနှမြောဘဲ အတင်းဝင်လုရာမှ ဓားထိုးခံရ၍ သေသွား သည်။ ကျော်စိုးသည် စွန့်ရဲသောသူ တစ်ဦးပင် ဖြစ်သည်။ သို့အတွက် ဤကျော်စိုးကို အာဇာနည်ဟု ခေါ်ရမည်လော။ မြန်မာနိုင်ငံ သမိုင်းတွင် ထင်ရှားကျော်ကြားခဲ့သော တပင်ရွှေထီး၏ နားထွင်းခန်းကို မြန်မာတိုင်း ကြားဖူးပေ လိမ့်မည်။ ဤနားထွင်းပွဲကို လိုက်ရန်အတွက် လူစွမ်းကောင်း များကို ဘုရင့်နောင် ကိုယ်တိုင် ရွေးချယ်သည်။ လက်မထိပ်ကို အပ်ရိုက်ပြီး သွင်းလိုက်သည့်အခါ မတွန့်မရွံ့သူကိုမှ ရွေးချယ်သည်။ ဗလရဲထင်၏ အလှည့်သို့ ရောက်သောအခါ ယောင်၍ မျက်နှာရှုံ့လိုက်မိသဖြင့် အပယ်ခံရ၏။ ထိုအခါ ဗလရဲထင်သည် အလွန်ရှက်သွားသောကြောင့် သူ့ခါးထဲမှ ဓားမြှောင်နှင့် သူ့ဗိုက်ကို ခွဲလိုက်၍ ထွက်လာသောအူစကို ဘုရင့်နောင်အား အကိုင်ခိုင်းပြီးလျှင် ဘုရင့်နောင်ကို တစ်ပတ် ပတ်၏။ အူဆုံး သည့် နေရာတွင်မှ လဲ၍ သေလေသည်။ ဤသူကိုလည်း အာဇာနည်ဟု ခေါ်မည်လော။ ထိုင်းကို တိုက်၍နိုင်ခဲ့သော ဆင်ဖြူမျာ့ရှင်ကိုပင် ထိုင်းကို အနိုင်တိုက်နိုင်သည့်အတွက် အာဇာနည်ဟု ခေါ်ရ မည်လော။ ကျော်စိုးတို့ကဲ့သို့သော သူကို အာဇာနည်ဟူ၍ ခေါ်ရ မည်ဆိုလျှင် ဤကမ္ဘာကြီးတွင် ရည်းစားလုရင်း မကြာခဏ သေဆုံးနေကြသော အာဇာနည်တွေ ဒုနှင့်ဒေး ဖြစ်၍ နေလိမ့် မည်။ ဗလရဲထင်လို ရှက်ရမ်းရမ်းကာ သေကြသူပေါင်း မှာလည်း မရေမတွက်နိုင်အောင် ပေါများကြလေသည်။ ထိုင်းတည်းဟူသော ကိုယ့်ထက် အားသေးသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံကို နိုင်အောင် တိုက်ယူနိုင်သည့်အတွက် ဆင်ဖြူ မျာ့ရှင်ကို အာဇာနည်ဟု ခေါ်ဆိုရမည်ဆိုလျှင် အဂင်္လိပ်တွေထဲ မှာလည်း အာဇာနည်တွေ လက်ညှိုးနှင့် ထိုး၍ လွဲနိုင်တော့မည် မဟုတ်ပေ။ ကမ္ဘာ့သမိုင်းကိုကြည့်လျှင် ပီရူး၁ နိုင်ငံတော်ကြီးကို တိုက်ယူရသော ပိဇာရိုး၂ မှာ အတော် စွန့်ရရှာသည်။ သို့ရာတွင် သူများ၏နိုင်ငံကို လိုချင်သော လောဘဇောက တိုက်တွန်းထား သဖြင့် သူ၏ သတ္တိ စွန့်ရဲသော စိတ်ဓာတ်တို့မှာ အာဇာနည် စာရင်းတွင် မဝင်နိုင်တော့ချေ။ သူတစ်ဖက်သား၏ ပစ္စည်းဥစ္စာကို အာသာငမ်းငမ်းတက် လိုချင်ကြသောကြောင့် စွန့်စားကြ သည့် စိတ်ဓာတ်နှင့် သတ္တိတို့ကို သူခိုး ဓားပြတွေထဲတွင် မကြာခဏ တွေ့နိုင်ကြပေသည်။ စစ်အနိုင်ရကာ  လုယက်ရသည်ကို သဘော ကျ၍ စစ်ဝင်တိုက်ကြသော အောက်တန်းစား စစ်သားမျိုး ထဲတွင်လည်း အဆိုပါစိတ်ဓာတ်နှင့် သတ္တိမျိုးကို မကြာခဏ တွေ့နိုင်ကြလေသည်။ အချို့ကလည်း ကြွားချင်ဝါချင်သော စိတ်နှင့် စွန့်ရဲကြ သူများ ရှိကြသေးသည်။ ဥဒါဟရုဏ်အားဖြင့် အင်းဝတံတားကြီးပေါ်မှ ကျွမ်းထိုးချသူများမှာလည်း စွန့်ရဲသည့်စိတ် အတော် အတန်မရှိဘဲ မလုပ်နိုင်ချေ။ မက်ဆီမီလီယန်၃ ဧကရာဇ်ဘုရင် လည်း စွန့်ရဲသည့် သတ္တိရှိကြောင်းကို သူ့နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများအား သိစေလိုသဖြင့် အွန်း၄ မြို့ရှိ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းကြီး၏ အမြင့်ဆုံး ပြာသာဒ်ဖျားတွင် မတ်တတ်ရပ်ပြဖူးသည်။ အာဇာနည်ဖြစ်ချင်လျှင် ဤလို ဤလို စွန့်ရဲသည့်သတ္တိ ကလေးနှင့် မပြီးနိုင်သေး။ အခြား လက်ရုံးရည် နှလုံးရည် တို့လည်း ရှိကြရပေဦးမည်။ ထိုလက်ရုံးရည် နှလုံးရည်တို့ထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်မှာ အခြားမဟုတ်။ တာဝန်ကျေပွန်ခြင်းပင် ဖြစ်လေသည်။ တာဝန်ကျေပွန်ခြင်း၏ သက်သေသာဓကကလေးကို အနည်းငယ် ထုတ်ဖော်ပြပါအံ့။ ဘေးဆူးဘီယပ်၁ မီးတောင်ကြီး ပေါက်ကွဲ၍ ပွန်ပေအီး၂ မြို့ကြီးကို မီး မီးခိုး ပြာ ချော်ရည်တို့သည် ကွက်လပ်မရှိ ဖုံးလွှမ်းလျက် ရှိလေပြီ။ ဤမြို့၏ တစ်နေရာတွင် တာဝန်ကျ သဖြင့် စောင့်နေရသော စစ်သားတစ်ဦးသည် အသက်ဘေး အတွက် ကစဥ့်ကလျား ပြေးလွှားနေကြသော မြို့သူမြို့သား များ၏အကြားတွင် တစ်ဦးတည်း ရပ်၍ ကျန်ရစ်သည်။ သူ့အတွက် သူ၏ အသက်ထက် တာဝန်က ပို၍ အရေးကြီး သည်။ သေဘေးကြောင့် တာဝန်ကို ပစ်ပြေးကာ အနှစ်တစ်ရာ အသက်ရှင်နေရခြင်းထက် တာဝန် ကျေပွန်စွာနှင့် တစ်နာရီ တစ်မိနစ် တစ်စက္ကန့်မျှ နေရခြင်းက မြတ်သည်ဟု ထိုစစ်သား သည် အယူရှိလေသည်။ မြို့ကို ဖော်သောအခါ ထိုစစ်သားကို သူ့တာဝန်ကျသည့်နေရာတွင် မီးခိုးနှင့် ပြာတို့ မဝင်စေရန် လက်တစ်ဖက်ဖြင့် နှာခေါင်းကို ပိတ်၍ ရင်ကော့လျက် သေနေသည်ကို တွေ့ကြရလေသည်။ ဤသည်ကား ရောမစစ်သား အာဇာနည်၏ တာဝန်ကျေပွန်ပုံ အတ္ထုပ္ပတ္တိ အကျဉ်းချုပ် ပေတည်:။ ၁၆၄၃ ခုနှစ်တွင်ဖြစပွါးသော ရိုကရွာ၃ တိုက်ပွဲတွင် ကွန်ဒေး၄ မင်းသားကြီးက တစ်ဖက်၊ ဂွန်ဇားလို ဒေ ကော် ထိုးဘား၅ ခေါ် ကမ္ဘာကျော် စစ်ဗိုလ်ကြီးကတစ်ဖက် တိုက်ကြ လေသည်။ ဂွန်ဇားလိုသည် ဤတိုက်ပွဲ၌ ဝင်၍ တိုက်သည့် အချိန်အခါတွင် အလွန် အိုမင်းလျက် ရှိလေပြီ။ တိုက်ပွဲသို့ လမ်းမလျှောက်နိုင်သဖြင့် ကုလားထိုင်နှင့် သယ်ယူရသည်။ တိုက်ပွဲပြီးသောအခါ သူ့တပ်သားများသည် ကိုယ့်နေရာမပျက် သေနေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ အဘိုးကြီး ကိုယ်တိုင်လည်း သူထိုင်နေသော ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် အနိစ္စရောက်လျက် ရှိလေသည်။ ထိုသူတို့၏ တာဝန်ကျေပွန်ပုံ သတ္တိရှိပုံတို့ကို မြင်ရသောအခါ ‘ငါတို့ နိုင်လို့သာ၊ ငါတို့သာ ရှုံးရမယ်ဆိုရင် ဒီလို သတ္တိပြပြီး အသေခံလိုက်ချင်စမ်းပါဘိ’ဟူ၍ တစ်ဖက်သား ကွန်ဒေးမင်းသားကြီးကပင် ချီးကျူးရလေသည်။ အဘိုးကြီး သေလျက် တွေ့ရသော ကုလားထိုင်ကြီးကိုလည်း သူ့နိုင်ငံတွင် တရိုတသေ အမှတ်တရ သိမ်းဆည်းထားလေသည်။ ဤသို့ တာဝန်ကျေပွန်ပုံမျိုးသည် စစ်သား၏ ‘အသက်’ ပင် ဖြစ်တော့၏။ ဤ အသက် မရှိဘဲ စစ်တပ်တစ်တပ်သည် မတည်မြဲ နိုင်။ နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံသည် မတည်မြဲနိုင်။ နိုင်ငံ ဆိုသည်မှာ ကြီးကျယ်ပါသေးသည်။ ဤ အသက်သာ မရှိ ပါလျှင် တစ်အိုးတစ်အိမ်ထောင် ဟူ၍ မဖြစ်နိုင်။ သူတစ်ထူးအတွက် စွန့်စားခြင်းသည်လည်း အာဇာနည် ဖြစ်ထိုက်သော လက္ခဏာတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ ဤသို့ စွန့်စားခြင်း အတွက် အကောင်းဆုံး သာဓကမှာ အက်သင်း၁ တိုင်းသူကလေး လေးန၂ ဖြစ်သည်။ ထိုအခါက ပိုင်ဆစ်စတြားတပ်၃ ဆိုသူ ဘုရင် တစ်ပါးသည် အက်သင်းတွင် အလွန်ရမ်းကား ဆိုးညစ်လျက်ရှိသည်။ ထိုမင်းဆိုးမင်းညစ်ကို ပုန်ကန်ရန် အစည်းအဝေးတစ်ခုကို လေးန၏ အိမ်တွင် တိတ်တဆိတ် စည်းဝေးကြသည်။ တစ်နေ့သ၌ ပုလိပ်များက သူ့ကို ဖမ်းပြီး လျှင် မပေါ်ပေါ်အောင် ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်၍ မေးရာတွင် မိန်းမသားဖြစ်သဖြင့် ကြာလျှင် သည်းမခံနိုင်ဘဲ လျှို့ဝှက်ချက်များကို ဖွင့်ထုတ်လိုက်မိမည် စိုးသဖြင့် စကားမပြောနိုင်အောင် သူ့လျှာကို သူ ကိုက်ဖြတ်ဖူးသည်။ ဤကဲ့သို့ ထူးသည့် ရောမ၁ အမျိုးသမီး အာဇာနည် တစ်ဦးလည်း ရှိသေး၏။ ထိုအမျိုးသမီး၏ မိခင်မှာ အစာငတ် ခံ၍ သေရမည့် သေဒဏ်ကို ခံနေရရှာသည်။ သမီးဖြစ်သူသည် ထောင်မှူးများ၏ အလစ်တွင် သူ့အမေရှိရာ ထောင်ထဲသို့ဝင်ပြီး သော် သူ့နို့ချိုကို တိုက်ကျွေးလေသည်။ သူပါ အသတ်ခံရမည်ကို သိသော်လည်း ကျေးဇူးရှင် မိခင်အိုကြီးအတွက် သူ့ အသက်ကိုပင် မငဲ့ကွက်နိုင်တော့ဘဲ စွန့်၍ သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအဖြစ်အပျက်ကို လွှတ်တော်အမတ်ကြီးများ ကြားသိရသည့် အခါ အမယ်အိုကြီးအား အပြစ်သေဘေးမှ ချမ်းသာခွင့်  ပေးခဲ့ လေသည်။ ကျေးဇူးရှင် ဖခင်အိုကြီးကို ဤနည်းနှင်နှင် ကျေးဇူး ဆပ်၍ ကယ်ခဲ့ဖူးသော ဂရိ၂ ပြည်သူ ယူဖရားဆီယား၃ ဆိုသူ တစ်ဦးလည်း သမိုင်းတွင် ထင်ရှားခဲ့သည်။ တစ်ရံရောအခါတွင် ဆွစ်ဇာလန်၄ တိုင်းသား လူငယ် နှစ်ဦးသည် အသည်းအသန် နာဖျားနေသော ဖခင်အိုကြီးနှင့် နေကြရလေသည်။ သူတို့သည် အလွန် ဆင်းရဲလွန်း၍  ဆေးဖိုး ဝါးခပင် မတတ်နိုင်ကြချေ။ တစ်နေ့သ၌ အဂင်္လိပ် ခရီးသည် တစ်ဦးသည် သိန်းငှက်များကို အဖိုးကြီးပေး၍ ဝယ်နေသည် ဟု ကြားရသောကြောင့် ဘယ်သူမျှ မတက်ဝံ့သော တောင် ထိပ်ဖျား တစ်ခုပေါ်ရှိ သိန်းငှက် တစ်စုံကို အသက်စွန့်ကာ တက်ရောက် ဖမ်းယူပြီးလျှင် အဂင်္လိပ်ခရီးသည်ကို ရောင်းချ၍ ကျေးဇူးရှင် ဖခင်ကြီး၏ အသက်ကို ကယ်ဆယ်ခဲ့ဖူးသည်။ အာဇာနည် ပီလှပါပေစွ။ တစ်ခါတုန်းကလည်း ရုရှား၁ခရီးသည်တစ်ဦးသည် တော ကန ္တာရခရီးလမ်းတစ်ခုကို စွပ်ဖားနှင့် ဖြတ်သွားရာ ဝံပုလွေတို့သည် ဝိုင်း၍ လိုက်ကြ၏။ ခရီးသည်လည်း သေရမည့် အသက်ဘေးမှ အလွန် ကြောက်လန့်လျက်ရှိစဉ် သူ၏အစေခံသည် သူ့ဆရာအား ထွက်ပြေးပေါက်ကလေးမှ ရပါစေတော့ဟူသော သဘောဖြင့် ဝံပုလွေ အုပ်ထဲသို့ စွပ်ဖား ပေါ်မှ ခုန်ဆင်းနေလိုက်ဖူးလေသည်။ အိန္ဒိယစစ်သူပုန်၂ ဖြစပွါးစဉ်က ဗာရာဏသီတွင် အာဇာနည် တင်ထိုက်သည့် အဖြစ်တစ်ခု ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးသည်။ ထိုအခါက ကုလားစစ်သူပုန်များသည် အဂင်္လိပ်မှန်သမျှကို တွေ့ရာသခင်္ျိုင်း ဓားမဆိုင်းဘဲ ခုတ်ပိုင်းသတ်ဖြတ်လျက်ရှိရာ အဂင်္လိပ်မှန်သမျှသည် လွတ်ရာကျွတ်ရာသို့ အရအမိ ကသောကမျော ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်၍ နေကြရသည်။ သို့ရာတွင် ဒေါက်တာဟေး၃ ဆိုသူ အဂင်္လိပ်ဆရာဝန် တစ်ဦးမှာကား သူ၏ ဆေးရုံမှတစ်ပါး အခြားကို မသွား။ သူ့မိတ်ဆွေ အဂင်္လိပ်များက ထွက်ပြေးရန် အတင်းလာ၍ ခေါ်သောအခါ ‘ကျုပ် လူမမာတွေ ကျုပ်မရှိရင် သေကုန်ကြလိမ့်မယ်၊ သူတို့ကို ကျုပ် ပစ်မပြေးနိုင်ဘူး’ဟု ပြန်ပြောလိုက်လေသည်။  အလွန် ကြည်ညိုဖွယ်ရာ ကောင်းသော အာဇာနည်ကြီးပေတကား။ ယခုဖော်ပြခဲ့သော သာဓကတို့ဖြင့် အာဇာနည်ဆိုတာ ဘာလဲ ဟူသော မေးခွန်း၏ အဖြေကို ပေါ်နိုင်သမျှ ပေါ်အောင် ဖော်ပြ ခဲ့လေပြီ။ မြန်မာပြည်တွင် ရှေးကလည်း ကမ္ဘာ့အာဇာနည် စံချိန်မီသော အာဇာနည် အမြောက်အမြား ပေါ်ထွက်ဖူးလေပြီ။ သတိမမူ ဂူကို မမြင်ဆိုသော စကားအတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့က အမှတ်တမဲ့ နေခဲ့ကြ၍သာ ထင်ပေါ်ခြင်း မဖြစ်ခဲ့ကြရပေ။ ဤစာအုပ်ကို ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေရာတွင် ရည်ရွယ်ချက်ကား အခြား မဟုတ်။ မီးခဲပြာဖုံး မြန်မာအာဇာနည်ကလေးများသည် ကမ္ဘာ့ အာဇာနည်တို့၏ ထုံးကို နှလုံးသွင်းကြ၍ မြန်မာကို ကမ္ဘာ့ထိပ်ဆုံးသို့ ရောက်အောင် မြှင့်တင်နိုင်ကြရန်ပင် ဖြစ်ပါသတည်း။ နတ်တော်လဆန်း ၇ ရက်၊ ၁၃၀၇ ခု။ သခင်နု စကားချီး ဒုတိယနှိပ်ခြင်း အာဇာနည်ဆိုသည့် စာအုပ်ငယ်သည် ရှေးအခါများ ကထက် ယခု အချိန်အခါတွင် ကျွန်တော်တို့၏ ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ အတွက် ပိုပြီး တန်ဖိုးရှိလိမ့်မည်ဟု ကျွန်တော် လေးလေးနက် နက် ယုံကြည်သည်။ (၁) ယခုအခါ ပြည်ထောင်စု အတွင်း၌ တဟုန်းဟုန်း တောက်လောင်လျက်ရှိသေးသော သောင်းကျန်းမှုမီးကို ငြှိမ်း သတ်ခြင်း၊ (၂) နောင် အနာဂတ်ကာလတွင်လည်း ဤသို့သော သောင်းကျန်းမှုမီးမျိုး ပြည်ထောင်စုအတွင်းတွင် မပေါ်ပေါက် အောင် တားဆီးပေးခြင်း၊ (၃) ပြည်ထောင်စုသားအားလုံးကို ဗလငါးတန်တွင် ပြည့်စုံလုံလောက်စေပြီးလျှင် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံကြီးကို ကမ္ဘာနှင့် ရင်ဘောင်တန်းလျက် လိုက်နိုင် အောင် စွမ်းဆောင်ပေးခြင်းတည်းဟူသော လုပ်ငန်းကြီး သုံးရပ် မှာ လူသာမန်တို့ လုပ်နိုင်သော လုပ်ငန်းများ မဟုတ်ပေ။ အာဇာနည်များသာ လုပ်နိုင်သော လုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ပြည်ထောင်စုသားများသည် မိမိတို့၏ ပြည်ထောင်စုကြီးအတွက် အဆိုပါ လုပ်ငန်းကြီးများကို စွမ်းစွမ်းတမံ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နိုင်ကြရန် အာဇာနည်များ ဖြစ်လာကြအောင် ကြိုးစားကြရပေလိမ့်မည်။ အာဇာနည်ဖြစ်အောင် လုပ်ရန်ကိစ္စမှာ လွယ်ကူ သော ကိစ္စမဟုတ်ပေ။ အာဇာနည်ဖြစ်အောင်လုပ်ရန် အလုပ်ကို မပြောထားနှင့်။ ‘အာဇာနည်ဆိုတာဘာလဲ’ ဆိုသည့် အချက်ကိုပင် တိတိကျကျသိရန် ခဲယဉ်းလေသည်။ အာဇာနည်နှင့် လူမိုက်တို့ကို ခွဲခြားထားသည့် နယ်နိမိတ်သည် အလွန်ကျဉ်းမြောင်း သိမ်မွေ့လှသည် ဖြစ်ရာ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးတစ်ယောက်သည် အသက်ကို စွန့်ရသည်အထိ ကြိုးပမ်းသော်ငြားလည်း အာဇာနည် ဖြစ်ချင်မှ ဖြစ်မည်။ လူမိုက်စာရင်းထဲသို့ပင် သွင်းကောင်း သွင်းရပေလိမ့်မည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်ထောင်စုကြီးအတွက် ရင်ကို မြေ ကတုတ်လုပ်ပြီး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်လျက် ရှိကြသူများသည် လူမိုက်စာရင်းထဲသို့ လျှော့ချခြင်း မခံကြရဘဲ အာဇာနည်စာရင်း ထဲ၌သာ တည်တံ့နေနိုင်အောင် အစွမ်းကုန် ကြိုးပမ်းကြဖို့ အထူး တိုက်တွန်းလိုက်ပါသည်။ ၁၃၁၁ ခုနှစ်၊ နတ်တော်လဆန်း ၇ ရက်။ သခင်နု မေတ္တာ   နှင့် သစ္စာ အယ်လဆက်စတစ်၁ နှင့် အန်တစ်ဂိုနီ၂ တို့သည် ဂရိပြည်သူများ ဖြစ်ကြသည်။ အယ်လဆက်စတစ်သည် ဖီရေး၃ ပြည်ဘုရင် အက်ဒမီးတပ်၄ ၏ မိဖုရားဖြစ်သည်။ တစ်ရံရောအခါတွင် ဘုရင်ကြီး၏ ရှေ့တော်မှောက်သို့ ပုဏ္ဏားဖြူ ပုဏ္ဏားညိုတို့ ဝင်ရောက်ခစားကြပြီးလျှင် ဘုရင်ကြီး၏ သက်တော်ရှည်စေလိုလျှင် ဘုရင်ကြီး၏ ကိုယ်စား ခမည်းတော်ကြီးသော်လည်းကောင်း၊ မယ်တော်ကြီးသော်လည်း ကောင်း၊ မိဖုရားကြီးသော်လည်းကောင်း၊ တစ်ပါးပါး အသေခံရမည် ဟူ၍ လျှောက်တင်ကြလေ၏။ ဤသုံးဦးသားအနက် မိဖုရားကြီး အယ်လဆက်စတစ် တစ်ဦးတည်းသာလျှင် ဘုရင်ကြီးအတွက် ရက်ရောစွာ အသေခံချင်သည့် ဆန္ဒရှိသဖြင့် အသေခံလိုက်၏။ ဂရိလူမျိုးတို့သည် အယ်လဆက်စတစ်၏ အကြောင်းကို ယခုတိုင် အောက်ပါအတိုင်း ပုံပြင်အဖြစ် ပြောကြလေသည်။ ဟာကျူးလီး၁ သူရဲကောင်းသည် လူ့ပြည်မှ ယမမင်း၏ နိုင်ငံသို့ရောက်သွားရာတွင် တစ်နေ့သ၌ အယ်လဆက်စတစ်၏ ဝိညာဉ်နှင့်တွေ့၍ သူ့ကို လူပြန်ဖြစ်အောင် ဖန်ဆင်းလိုက်ပြီးလျှင် ကွယ်လွန်သူ မိဖုရားကြီးအတွက် ပူဆွေးလျက်ရှိရှာသော ဘုရင်ကြီး အား ဟာကျူးလီးသူရဲကောင်းက သူ့ကိုယ်တိုင် ရှာပေးသော သတို့ သမီးကို မိဖုရားမြှောက်ရမည်ဟု အတင်းအကြပ် တိုက်တွန်းလေသည်။ ဘုရင်ကြီးလည်း သူရဲကောင်း၏ တိုက်တွန်းချက်ကို မငြင်းပယ်သာသဖြင့် လက်ခံလိုက်ရရှာပြီးလျှင် ဟာကျူးလီး ပေးစားသော သတို့သမီး၏ ခြုံစောင်ကို လှန်ကြည့်လိုက်ရာ သူ့မိဖုရားကြီး ဖြစ်နေ ကြောင်းကို တွေ့ရလေ၏။ အချို့ ဂရိများကလည်း အယ်လဆက်စတစ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ တစ်မျိုးတစ်ဖုံ ပြောကြသေး၏။ ဘုရင်ကြီးတွင် ကူးစက်တတ်သော ရောဂါတစ်ခု ဖြစပွါးသဖြင့် မိဖုရားကြီး အယ်လဆက်စတစ်က ကိုယ်ဖိရင်ဖိ ကုသနေရာမှ မိဖုရားကြီးသို့ပါ ရောဂါကူးစက်သွား၍ မြောမေ့သွားလေသည်။ နန်းတွင်းသူ နန်းတွင်းသားတို့က မိဖုရားကြီးသည် နတ်ရွာစံလေပြီဟု ငိုကြွေးတသကြစဉ် သမားတော်တစ်ပါး ရောက်လာပြီးလျှင် ကုသ သဖြင့် မိဖုရားကြီးမှာ အသက်ချမ်းသာရာ ရလေသည်။ မည်သည့်အဆိုက မှန်သည်ဖြစ်စေ၊ ဂရိလူမျိုးတို့သည် အယ် လဆက်စတစ်အပေါ်တွင် အထူး ကြည်ညိုကြလေသည်။ မြန်မာများ သည် မိန်းမများကို ဆုံးမလို၍ စံနမူနာထားလောက်သော သူတို့၏ သက်သေ သာဓကတို့ကို ပြလိုသည့်အခါ အမရာ မယ်မဒ္ဒီ ကိန္နရီ သမ္ဘူလတို့၏ နာမည် နာမကို ဖော်ထုတ်သကဲ့သို့ ဂရိပြည်သူများကို ဆုံးမရာ၌လည်း အယ်လဆက်စတစ်၏ နာမည်မပါဘဲ မပြီးချေ။ * အန်တစ်ဂိုနီသည် သီးဗီး၁ ပြည်ဘုရင် အက်ဒီပပ်၂ သမီးတော်ဖြစ်သည်။ တစ်ရံရောအခါ အက်ဒီပပ်ဘုရင်ကြီး၏ အမူအကျင့်ကို မနှစ်မြို့သဖြင့် တိုင်းသူပြည်သားများက ဘုရင်အိုကြီးကို တိုင်းပြည်မှ နှင်ထုတ်လိုက် ကြပြီးလျှင် သူ၏ သားတော်ကို မင်းမြှောက်ကြလေသည်။ အန်တစ် ဂိုနီသည် သီးဗီးပြည်တွင် သူ၏ မောင်တော်နှင့် နေရစ်ခဲ့လျှင် မင်းသမီးတို့၏ အဆောင်အယောင်နှင့် တင့်တင့်တယ်တယ် နေနိုင်မည် မှန်သော်လည်း သူတကာဝိုင်း၍ လက်ညှိုးထိုးနေသော ကျေးဇူးရှင် ဖခင် မျက်မမြင်ကြီးနှင့် အေးအတူ ပူအမျှ မခွဲခွါဘဲ နေထိုင်လျက် ရှိ၏။ ဤသို့ သားအဖ နှစ်ယောက်သည် ခွက်လက်စွဲကာ တစ်အိမ် တက်ဆင်း တောင်းရမ်း စားသောက်ရင်း အက်တိက၃ ပြည်၏ ကိုလိုနပ်၄ မြို့အနီးရှိ တောအုပ်တစ်ခုသို့ ရောက်ကြလေ၏။ ထို တောအုပ်တွင် ယူမင်းနီဒီး၅ ခေါ်သော ဒေဝီများ အုပ်စိုးလျက် ရှိကြ သည်။ သာမန်အားဖြင့်ဆိုလျှင် ဤတောအုပ်အတွင်းသို့ ဘယ်လူသားမျှ မလာဝံ့ချေ။ သားအဖနှစ်ဦးသားလည်း နေစရာမရှိ၍ ဒေဝီများအား တောင်းပန်တိုးလျှိုးပြီးသကာလ တောအုပ်၏ အာဝါသကိုပင် မှီခိုလျက် နေကြရလေ၏။ အက်သင်ပြည်ဘုရင် သီးဆပ်၁ ကလည်း ကရုဏာ တော်ရှိ၍ ထိုသားအဖနှစ်ဦးအား ထောက်ပံ့ကြည့်ရှုထားလေသည်။ ဤတောအုပ်တွင် နေကြစဉ် အခြား သမီးတော်တစ်ဦးဖြစ်သော အစ္စမီနီ၂ နှင့် သားတော်ကြီး ပေါ်လီနီးဆီး၃ တို့လည်း သူတို့နှင့် အတူ လာရောက်နေထိုင်ကြလေသည်။ ပေါ်လီနီးဆီးမှာ သူ၏ညီတော်ဖြစ်သော သီးဗီးဘုရင် အီးတီး အိုကလီး၄ က တိုင်းပြည်မှ နှင်ထုတ်လိုက်သဖြင့် နန်းပြန်လုရန် အတွက် ဂရိပြည်တွင်းတစ်လျှောက်တွင် အားလိုက်စုနေခြင်း ဖြစ် သည်။ အင်အား အတော်ပြည့်သဖြင့် သူ၏ ခမည်းတော်ကြီးအား စစ်မချီတက်သေးမီ လာရောက်ကန်တော့ခြင်း ဖြစ်လေသည်။ နှမတော်များကိုကား နှုတ်လည်းဆက်ရင်း စစ်ပွဲတွင် ကျခဲ့သော် သူ့အလောင်းကို ဂရိလူမျိုးတို့ ယုံကြည်သည့်အယူဝါဒအတိုင်း မြှုပ်နှံရစ်ပါဟုလည်း မှာရင်း လာရောက်ခြင်း ဖြစ်လေသည်။ (ထိုအခါက ဂရိတို့၏ အယူကား ဤသို့တည်း။ လူတစ်ဦးတစ်ယောက် အနိစ္စရောက်၍ ထိုသူကို အယူဝါဒ ထုံးစံဓလေ့အတိုင်း မသဂြင်္ ိုဟ်လျှင် ထိုသူ၏ ဝိညာဉ်သည် ယမမင်းနိုင်ငံသို့ မဝင်နိုင်သေး။ အလွန်မည်းနက်သော ချောင်းကမ်းပါးတစ်လျှောက်တွင် ဆောက်တည်ရာမရဘဲ စုန်ချည် ဆန်ချည် နေရသည်ဟူသော အယူပင်တည်း။) ထို့ကြောင့် အန်တစ် ဂိုနီသည် မောင်တော် လိုလားသည့်အတိုင်း ဆောင်ရွက်ပါမည်ဟု ကတိပေးလိုက်၏။ များမကြာမီ ဘုရင်ကြီး အက်ဒီပပ်သည် မိုးကြိုး အပစ်ခံရ၍ သေဆုံးသွားသဖြင့် မင်းသမီးနှစ်ပါးလည်း သီးဗီးပြည်သို့ ပြန်ကြလေ၏။ ပေါ်လီနီးဆီး၏ တပ်မတော်များလည်း သီးဗီးပြည်ကို တိုက်ရန် ချီတက်လာကြ၏။ အီးတီးအိုကလီးလည်း ထွက်၍ခံသဖြင့် စစ်ပွဲ အကြီးအကျယ် ဖြစ်လေသည်။ ထိုတိုက်ပွဲတွင် ညီတော် နောင်တော် နှစ်ပါးစလုံး ကျဆုံးကြလေသည်။ ထို့ကြောင့် အီးတီး အိုကလီး၏ ဘက်တော်သားလည်းဖြစ် ဦးရီးတော်လည်း ဖြစ်သော ကရီးအွန်၁ သည် ဘုရင်ဖြစ်လာ၏။ ကရီးအွန်လည်း သူ့ဘက်တော် သားဖြစ်သော အီးတီးအိုကလီး၏ အလောင်းကို ထုံးစံဓလေ့အတိုင်း ကောင်းစွာ မြှုပ်နှံသဂြင်္ု ိဟ်လိုက်ပြီးလျှင် ပေါ်လီနီးဆီး၏ အလောင်းကိုမူကား ကျီးငှက်ခွေးစာ အဖြစ် လယ်ကွင်းထဲတွင် ပစ်၍ထားရုံသာမက ထိုသူ၏အလောင်းကို မြှုပ်နှံသဂြင်္ု ိဟ်သူအား တိုင်းပြည်၏ သူပုန် ဖြစ်စေမည်ဟူ၍လည်း အမိန့်တော်ပြန်ထား၏။ ဘုရင်က မည်သို့ပင် အမိန့်တော် ပြန်ထား သော်လည်း အာဇာနည်တို့မည်သည် ပေးပြီးသော ကတိကို ပယ်သည်ဟူ၍ မရှိချေ။ ညီမငယ်ကလေး အစ္စမီနီးက ‘အစ်မတော်ရယ်၊ ဦးရီးတော် ဘုရားသိသွားမှဖြင့် ကိုယ်ကျိုးနည်းပါလိမ့်မယ်’ဟု မျက်ရည်သွယ်သွယ် ကျလျက် တောင်းပန်တိုးလျှိုးပါသော်လည်း အန်တစ်ဂိုနီမှာမူကား ‘အစ်မတော် ကတိပေးပြီးပြီ။ အစ်မတော်ရဲ့ အသက် သေသော်လည်း သေပေစေ၊ ပေးပြီးတဲ့ ကတိကိုတော့ မဖျက်နိုင်တော့ဘူး’ဟု ပြန်ပြော လေ၏။ ညီမကလေးကလည်း အနားကခွါဘဲ ထပ်၍သာ ငိုကြွေးလျက် ရှိနေသောကြောင့် ညြီမတော်လေးရယ်၊ ‘မင်းမှာသစ္စာ လူမှာကတိ’တဲ့ ကတိတည်ရလို့ သေရမယ်ဆိုရင် ဒီအသေဟာ လှတဲ့အသေပါပဲ၊ ဒီလို အသေလှလှ သေရမယ်ဆိုရင် အစ်မတော် ဘယ်လို ဒုက္ခမျိုးကိုမျှ မကြောက်ပါဘူးကွယ်၊ မငိုပါနဲ့ဟြု ဖြောင်းဖျ လေသည်။ အန်တစ်ဂိုနီသည် ထိုကတိအတိုင်း ညဥ့်ဘက်တွင် စစ်တလင်းသို့ တစ်ဦးတည်း တိတ်တဆိတ်သွားပြီးသော် သူ့မောင်တော်အလောင်းကို ကောင်းစွာ မြှုပ်နှံလိုက်လေ၏။ နောက်တစ်နေ့တွင် ဦးရီးတော် ဘုရင်ကြီးသည် အလောင်းကို လိုက်လံရှာဖွေစေပြီးလျှင် ရှေးကကဲ့သို့ ပစ်ထားစေ၍ သူ့စစ်သားများကိုလည်း တိတ်တဆိတ် အချောင်းခိုင်းထားလေသည်။ အန်တစ်ဂိုနီလည်း ရှေးကကဲ့သို့ ထွက်၍ မောင်တော်၏ အလောင်းကို မြှုပ်နှံနေစဉ် အစောင့်များသည် ဝိုင်း၍ ဖမ်းဆီးကြ ပြီးသော် ဦးရီးတော် ဘုရင်ကြီး၏ ရှေ့တော်သို့ သွင်းလိုက်ကြလေ၏။ တူမတော် အစ္စမီနီး ဝင်၍ အသနားခံသည်ကိုပင် ပယ်တော်မူ၍ ဦးရီးတော် ကရီးအွန်သည် အန်တစ်ဂိုနီကလေးအား သေဒဏ်အပြစ် ပေးလိုက်လေသတည်း။ တစ်ယောက်ကောင်းက (နှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ ခန့်က) တစ်ယောက်ကောင်းက တစ်သောင်းဗိုလ်ခြေ ညက်ညက်ကြေဆိုသော စကားသည် စာအဖြစ်နှင့်သာ ဆိုထားသော စကားမဟုတ်၊ တကယ့် အဖြစ်အပျက်များ ဖြစ်သည်ကို သတိပြုသင့်ပေသည်။ နှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ လောက်က ရောမမြို့ကြီးတွင် ဤအဖြစ် အပျက်မျိုး တစ်ခု ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးလေသည်။ ထိုအချိန်အခါ၌ ရောမမြို့ကြီးတွင် ဘုရင်များ မတရားကြလွန်းသဖြင့် တိုင်းသူပြည်သား များက ထကြွပုန်ကန်ပြီးလျှင် ဘုရင်များကို ရောမမြို့ကြီးမှ နှင်ထုတ် လိုက်ရာ ထိုဘုရင်များက အီထရပ်စကန်း၁ လူမျိုးတို့၏ အကူအညီ ဖြင့် နန်းပြန်တက်ရန် ကြိုးစားလျက်ရှိကြသည်။ အီထရပ်စကန်းတို့၏ ဗိုလ်ချုပ်မှာ လာပေါ်ဆင်းနား၂ ဖြစ်၍ တိုင်းပြည်မှ အနှင်ခံရသော ရောမဘုရင်မှာ တားကွင်းနီယပ် ဆူပါးဗပ်၃ နှင့် သူ၏သား ဆက် စတပ်၄ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ လာပေါ်ဆင်းနားသည် သူ့တွင်ရှိသမျှသော အင်အားများကို စုရုံး၍ ရောမမြို့ကြီးဆီသို့ အပြင်းချီတက်လျက်ရှိသည်။ ထိုအချိန် အခါက ရောမမြို့ကြီးအတွက် အကောင်းဆုံးသော အကာအကွယ် သည် တိုက်ဘာမြစ်၁ ဖြစ်သည်။ တိုက်ဘာမြစ်ကို ဖြတ်ကူးရန် သစ်သားတံတားတစ်ခု ရှိသည်။ ရောမမြို့နှင့် တစ်ဘက်ကမ်းရှိ တံတားထိပ်တွင် ဂျနစ်ကျူလမ်၂ ခေါ် ခံတပ်ငယ်တစ်ခု ရှိလေသည်။ အပြင်းချီတက်လာသော အီးထရပ်စကန်းတို့တပ်၏ တပ်ဦးဘီလူး များသည် ထိုခံတပ်ကို တစ်ချက်တည်း သိမ်းပစ်လိုက်ကြသည်။ ထိုအခိုက်တွင် ဆီနိတ်၃ ခေါ် လွှတ်တော်ကြီးလည်း စည်း ဝေးလျက်ရှိရာ ခံတပ်ကို သိမ်းလိုက်ပြီဟူသော သတင်းကို ကြားသိကြရသောအခါ ထိုလွှတ်တော် အမတ်ကြီးများလည်း ကြံရာမရဖြစ် ပြီးသော် မြို့ရိုးဆီသို့ သုတ်ခြေတင်ကြကုန်၏။ မြို့ရိုးဆီသို့ ရောက် ကြသောအခါ သစ်သားတံတားသို့ ထွက်သော မြို့တံခါးပေါက်ဝတွင် ထိုင်မျှပင် မထိုင်နိုင်ကြတော့ဘဲ မတ်တတ်ရပ်ရင်း အကူအညီတောင်း သည့် သဘောမျိုးနှင့် တစ်ယောက်မျက်နှာကို တစ်ယောက်ကြည့်လျက် နေကြစဉ် သမ္မတကြီးက ‘ကဲ အမတ်ကြီးတို့၊ ကျုပ်တို့ အချိန်ဖြုန်း နေလို့ မဖြစ်ဘူး၊ ဂျနစ်ကျူလမ်ခံတပ်ကျသွားပြီဆိုရင် မြို့ကို ကာကွယ် ဖို့ဟာ ဒီတံတားကို ဖျက်ချဖို့ တစ်ခုတည်း ရှိတော့တယ်’ဟု ခပ်ရှင်းရှင်း ဖွင့်၍ ပြောလေ၏။ မြို့ကို ကာကွယ်ရန်အတွက် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းသည် တံတားကို ဖျက်ချရန်သာ ရှိတော့သည်ဟု ဆိုပါသော်လည်း ဤကိစ္စ သည် အပြောလွယ်သလောက် အလုပ်ရခက်သောကိစ္စ ဖြစ်လေသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် တံတားတစ်ဖက်ရှိ ခံတပ်ကို ရန်သူ၏တပ်ဦး များက သိမ်းပြီးပြီ။ ဗိုလ်ချုပ် လာပေါ်ဆင်းနား ကိုယ်တိုင်ခေါင်းဆောင် လာသော ရန်သူတပ်မတော်ကြီးမှာလည်း စစ်ယာဉ်များ၊ မြင်းများ ဖြင့် တစ်လမ်းလုံး ဖုတ်တထောင်းထောင်းထစေလျက် တရကြမ်း ချီတက်လာနေကြသည်ကိုလည်း တစ်ဘက်ကမ်းမှ လှမ်း၍မြင်ရလျက် ရှိချေပြီ။ တံတားကို ဖျက်ရန်အတွက် အချိန်မရှိသလောက်ပင် ဖြစ်နေ တော့၏။ ထိုသို့ ကြံရာမရ ဖြစ်နေကြစဉ် တံတားဘက်ရှိ မြို့ရိုးပေါက်၏ တံခါးမှူ ဟိုရေးရှပ်၁ သည် ပြေးထွက်လာပြီးသော် ‘သမ္မတမင်း၊ မြန်နိုင်သမျှ မြန်အောင် တံတားကို ဖျက်ချပါ၊ ကျွန်တော် တံတား ဟိုဘက်ထိပ်က သွားပြီး ရန်သူတွေ ရှေ့မတက်နိုင်အောင် ဆီးပြီး တားပါ့မယ်၊ ကျွန်တော်ရဲ့ ဘယ်ညာက ကူဖို့ စစ်သားနှစ်ယောက်ကိုသာ ပေးပါ၊ ကဲ ဘယ်သူ ကျုပ်နဲ့ လိုက်ခဲ့မလဲ။ ဘယ်သူမဆို တစ်သက်တော့ တစ်ခါသေစမြဲပဲ။ အခုမသေလဲ နောက်တော့သေရ မှာ။ အဲဒီတော့ သေရမှာချင်း အတူတူ အာဇာနည်လို သေရတာထက် ကောင်းတဲ့ အသေမျိုးဟာ လောကမှာ မရှိပါဘူး’ဟု ပြောလေ၏။ စစ်သားများထဲမှ ဆပူးရီးယပ် လားရှပ်၂ ဆိုသူက ‘ကျွန်တော် ဟိုရေးရှပ်ရဲ့ ညာဘက်ကနေပြီး တိုက်မယ်’ ဟု ပြောပြောဆိုဆို ထွက်လာ၏။ ဟာမီနီးယပ်၁ ဆိုသူက ဘယ်ဘက်က တိုက်ရန် ထွက်လာ၏။ လာပေါ်ဆင်းနား၏ တပ်မတော်ကြီးလည်း တံတားဦးဆီသို့ တဖြည်းဖြည်း နီးကပ်လျက် ရှိလေပြီ။ တပ်ဦး ဘီလူးများလည်း တံတားဦးကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ရပ်နေသော ဟိုရေးရှပ်တို့ သုံးယောက်ကို မြင်သောအခါ ‘ဒီအရူးသုံးကောင် ဒီမှာ ဘာလာလုပ်ကြ တာလဲ’ဟု ဟစ်အော်လှောင်ပြောင်ကာ ရယ်မောကြလေ၏။ အာဇာ နည် သုံးယောက်လည်း မည်သူ့ကိုမျှ ဂရုမပြုကြဘဲ မိမိတို့၏ တာဝန်ကို အသက်နှင့်လဲ၍ ထမ်းရွက်ရန် ကြံ့ကြံ့ခံလျက် ရှိကြ၏။ သူတို့ကို ကြည့်ရသည်မှာ မိမိတို့၏ လိုဏ်ဂူဝတွင် လာသမျှသော ရန်သူ ဟူသမျှကို ဖြိုဖျက်ချေမှုန်းပစ်မည် ဟူသော သန္နိဏ္ဌာန်ဖြင့် မာန်ဖီလျက်ရှိသော ကေသရာခြသေင့်္ သုံးစီးနှင့်ပင် တူတော့၏။ သစ်သားတံတားကလည်း ကျဉ်းမြောင်းသဖြင့် ရန်သူဘက်မှ တစ်ကြိမ်လျှင် သုံးယောက်သာ တက်နိုင်ကြသည်။ တက်သမျှကိုလည်း ဟိုရေးရှပ်တို့ သုံးဦးက ဖြိုခွင်းပစ်လိုက်၏။ တက်သွားသမျှသော ရန်သူ စစ်သားတို့သည် လယ်သမား၏ မြက်ခုတ်ဓားအောက်တွင် တိခနဲ တိခနဲ ပြတ်၍ကျသွားသော မြက်ပင်များကဲ့သို့ ဟိုရေးရှပ်တို့၏ ရှေ့တွင် ပုံလျက်သား ပုံလျက်သား ကျဆုံးလျက်ရှိရာ စိတ် ထက်ထက်သန်သန်နှင့် ရှေ့သို့တက်လာရဲသော စစ်သားများပင် လက်ဦး အစတုန်းကလောက် မများလှတော့ပေ။ နောက် စစ်သား များက တွန်းထုတ်လိုက်၍ ဟိုရေးရှပ်တို့ လူစုအနီးသို့ ရောက်သွား သည့်အခါ ဟိုရေးရှပ်တို့က လိုက်ခုတ်မည်အလုပ်တွင် နောက်ဆုတ် ပြေးကြပြန်လေသည်။ ကြမ္မာငင်နေသော သူများလည်း မရှောင်သာ မပြေးသာတော့ဘဲ ဟိုရေးရှပ်တို့၏ ဓားဖျားတွင် အသက်ပါသွား ကြရရှာ၏။ ဤသို့ ရှေ့မှခံ၍ တိုက်လျက်ရှိကြစဉ် ရောမမြို့သူမြို့သား များကလည်း လူကြီးလူငယ် ယောကျ်ား မိန်းမ အပျို အအို လူဆင်းရဲ သူဌေးမကျန်၊ ကိုယ့်ပြည်နှင့် ကိုယ့်လူမျိုးကို ကာကွယ်ရေး အတွက် တံတားကို အစွမ်းကုန် ဝိုင်း၍ ဖျက်ကြရာ တံတားလည်း ပျက်လုနီးနီး ရှိသွားလေ၏။ ထိုအခါတွင် ဟိုရေးရှပ်တို့လူစုသည် နောက်ပြန် ဆုတ်ပြီးလျှင် မြို့တွင်းသို့ဝင်၍ ခိုနိုင်သည်။ ရန်သူများ တက်လာရင်း မြို့ဘက်ကမ်းကို မရောက်မီ သူ့အလေးနှင့် သူပြို၍ ကျပေတော့မည်။ ထို့ကြောင့် ‘ဟိုရေးရှပ်တို့ရေ ပြန်လာကြတော့ဟေ့၊ တံတားကြီး ပြိုတော့မယ်၊ ဟာမီးနီးယပ် လားရှပ်တို့ရေ ပြန်လာကြတော့ဟေ့၊ ပြန်လာကြတော့၊ တံတားကြီး ပြိုတော့မယ်’ဟု သံပြိုင်အော်ကြ၏။ ဟာမီနီးယပ်နှင့် လားရှပ်တို့သည်လည်း နောက်ပြန်လှည့်ပြီး လျှင် ပြိုကျလုနီးနီး ရှိနေသော တံတားပေါ်မှ ခုန်ဆင်းလိုက်ကြ၏။ ဤသို့ ခုန်ဆင်းလျှင် ဆင်းချင်း သူတို့၏ နေရာကို ပြန်လှည့်ကြည့် လိုက်သောအခါ ဟိုရေးရှပ်မှာ နောက်ပြန်မဆုတ်ဘဲ အလွန်ရဲရင့်စွာ တစ်ယောက်တည်း ခံချနေသည်ကို တွေ့ရလေ၏။ ထို့ကြောင့် သူတို့လည်း ဟိုရေးရှပ် ရှိရာသို့ ပြန်သွားဦးမည်ဟု လှမ်းလိုက်စဉ် တွင်ပင် တံတားကြီးသည် ဝုန်းခနဲ မြည်ဟည်းကာ ကျိုးကျသွားသော ကြောင့် သူတို့လည်း သူတို့၏ ရဲဘော်ရှိရာသို့ မကူးနိုင်တော့ပေ။ ဟိုရေးရှပ်သည် မြားမှန်သဖြင့် မျက်လုံးတစ်ဖက် ပေါက်သွား သည်။ ပေါင်တွင်လည်း ဒဏ်ရာရရှိသည်။ သို့ရာတွင် အာဇာနည်တို့ မည်သည် သေခါမှလျှော့သည် ဟူသော ထုံးတမ်းစဉ်လာနှင့်အညီ သူ၏ စိတ်ကို အနည်းငယ်မျှ မလျှော့ဘဲ ရှိသမျှအင်အားနှင့် သူ့ ဝတ္တရားကျေပွန်သည်အထိ ရန်သူများကို ခုခံတိုက်ဖျက်လျက် ရှိလေသည်။ ရှေးက အရူးသုံးကောင်ပဲဟု လှောင်ပြောင်ခဲ့သော ရန်သူစစ်သားများလည်း သူတို့၏ စွမ်းရည်သတ္တိကို မြင်ပြီးကြသော အခါ ‘ဒီအကောင်တွေ အရူးတွေ မဟုတ်ဘူး၊ ဘီလူးတွေ’ဟု အံ့သြ ကြောက်လန့်လျက် ရှိကြကုန်၏။ ဟိုရေးရှပ်လည်း တံတားကြီး ဝုန်းခနဲ ကျိုးသံကို ကြားရပြီး သည့် အခါမှ ‘ရောမတိုင်းသားတို့၏ အသက်သခင် ကျေးဇူးရှင် တိုက်ဘာမြစ်ကြီး ကျွန်တော့်တာဝန် ကျေပွန်ပါပြီ၊ ကျေးဇူးရှင်ကြီးက ကျန်တဲ့ တာဝန်ကိုသာ ဆက်ပြီး ထမ်းရွက်ရစ်ပါတော့’ဟု နှုတ်ခွန်း ဆက်သကာ မြစ်ထဲသို့ ခုန်ချလိုက်လေသည်။ ရောမ မြို့သူမြို့သားတို့လည်း သူတို့၏ အာဇာနည်ကြီး ဟိုရေးရှပ်ကို လှိုင်းကြားလေကြားထဲမှ ဆယ်ယူပြီးလျှင် ချီးကျူး ကော်ရော် ပူဇော်ပွဲကြီး ကျင်းပလိုက်ကြသည်မှာ သိမ့်သိမ့်တုန်သွား လေ၏။ * ၁၀၆၆ ခုနှစ်က ဟိုရေးရှပ်ကဲ့သို့ လူမျိုးတစ်ဦး အဂင်္လန်၁ သမိုင်းတွင် ပေါ်ခဲ့ဖူးသေးသည်။ ထိုအခါက အဂင်္လန်ပြည်တွင် ဟားရယ်၂  ဘုရင် အုပ်ချုပ်လျက် ရှိသည်။ ဂေါ်ဒွင်၃ ၏သား တောစတစ်၄ နယ်စား သည် ဟားရယ်ဘုရင်ကို မကျေနပ်သောကြောင့် ဟားရယ်ဟော့ ဒြောဒါ၅ ဆိုသူ ရေနန်းဘုရင်အား အဂင်္လန်ကို လာရောက်တိုက်ခိုက် ရန် ပင့်ဖိတ်လေသည်။ ရေနန်းဘုရင်နှင့် သူ့တပ်သားများကလည်း အဂင်္လိပ်တွေ ခံမတိုက်ရဲပါဘူး ဟူ၍ အထင်သေးသဖြင့် စစ်တိုက်ရန် ဘာကိုမျှ အသင့်ပြင်ထားခြင်းမရှိဘဲ ခပ်အေးအေး ချီတက်နေရာ ဟားရယ်ဘုရင်က အလစ် ထွက်တိုက်လိုက်သဖြင့် ရေနန်းဘုရင်နှင့် သူ့တပ်သား အမြောက်အမြားမှာ တိုက်ပွဲတွင် ကျဆုံးကြလေသည်။ အသက်မသေ ကျန်၍နေသော တပ်သားများစွာတို့လည်း သူတို့လှေများ ရှိရာ ဆိပ်ကမ်းသို့ ပရမ်းပတာ ထွက်ပြေးကြကုန်၏။ တစ်နေရာတွင် အူးစမြစ်၆ ခံ၍နေသဖြင့် ဖြတ်ကူးရန်အတွက် လူတစ်ယောက် လျှောက်သာရုံမျှရှိသော သစ်သား တံတားကလေး တစ်ခုသာရှိသည်။ အဂင်္လိပ် စစ်သားများကလည်း နောက်မှဖိ၍ တရကြမ်း လိုက်လျက် ရှိလေသည်။ ရန်သူ၏ အင်အားကား ကြီးလွန်းသောကြောင့် ခံချဖို့ နေနေသာသာ ရှေ့မှ ထွက်ပြေးသော ရေနန်းဘုရင်၏ တပ်သား များသည် အသက်ရှူများပင် မှားလျက် ရှိကြ၏။ စစ်၏ အခြေအနေ အတိုင်း ကြည့်လိုက်မည်ဆိုလျှင် ရေနန်းဘုရင်၏ တပ်သားများသည် သူတို့၏ လှေများသို့ပင် မရောက်တော့ဘဲ မလွန့်သာသော ထိုတံတား ကလေးပေါ်တွင် ညှပ်၍ အမိခံရတော့မည်ကဲ့သို့ ဖြစ်နေ၏။ ထိုအခါ ရေနန်းဘုရင် တပ်သားထဲမှ အာဇာနည်တစ်ဦး ထွက်လာပြီးနောက် ‘ကဲ ရဲဘော်တို့သာ ကိုယ့်လှေ ကိုယ်ပြန်ရောက်ကြအောင် ကြိုးစားပြီး သွားကြ၊ လိုက်လာတဲ့အကောင်တွေ အတွက်တော့ ဘာမှ မပူနဲ့၊ ကျုပ် ကြည့်ပြီး နှံလိုက်မယ်’ဟု ပြောပြီးလျှင် ပြောသည့်အတိုင်းပင် လာသမျှကို တံတားထိပ်မှ ဆီး၍ ခုခံလျက်ရှိလေ၏။ တံတားပေါ် သို့လည်း ရန်သူဘက်မှ တစ်ယောက်ချင်းသာ တက်နိုင်သဖြင့် အဂင်္လိပ် တပ်ကြီးလည်း တံတားထိပ်တွင် တန့်လျက်ရှိလေ၏။ အတော်ကလေးကြာ၍ ဟားရယ် တပ်သားများလည်း မကြံနိုင်ဘဲ မှိုင်လျက်ရှိကြစဉ် ကောက်ကျစ်သော တပ်သားတစ်ဦးသည် မြစ်ထဲသို့ အမှတ်တမဲ့ ဆင်းသွားပြီးသော် အာဇာနည်၏ ရပ်တန့်ရာ ကျဲလျက် ရှိသော တံတား၏ ပျဉ်ကြားထဲမှ လှံနှင့် ထိုးလိုက်၏။ အာဇာနည်လည်း ရှေ့တွင် မဲ၍ တိုက်နေရသဖြင့် အောက်မှ အလစ်တွင် ထိုးလိုက်သော လူ့သူရဲပေါ၏ လှံချက်တွင် အသက်ပါသွားရရှာလေ၏။ သို့ရာတွင် သူမသေမီ သူ၏ တပ်သားပေါင်းမြောက်မြားစွာတို့၏ အသက်ကို ကယ်လိုက်ရသေး၏။ * ၁၇၆၀ ပြည့်နှစ်၌လည်း ဤသို့ အာဇာနည်မျိုး ပြစ်သစ်လူမျိုးထဲမှ ပေါ်ဖူးသေး၏။ ထိုချိန်အခါတွင် ပရပ်ရှား၁ နှင့် သြစတြီးယား၂ နိုင်ငံတို့မှာ စစ်ပြိုင်လျက် ရှိကြသည်။ ဆယ့်ငါးဆက်မြောက် လူဝီ၁ ခေါ် ပြင်သစ်ဘုရင်သည် သြစတြီးယားပြည်ဘက်မှ ကူ၍ တိုက်ရန် အတွက် ပြင်သစ်စစ်တပ်များကို ဂျာမနီ၂ ပြည်တွင်းသို့ ပို့လေသည်။ ထိုတပ်မတော်ကြီးမှ စစ်သား ၂၅,၀၀၀ တပ်ခွဲ တစ်တပ်ကို မားကွစ် ဒေ ကာစတြာ၃ က ခေါင်းဆောင်ကာ ရိုင်းဗတ်၄ မြို့ဆီသို့ ချီတက် စေလေသည်။ ထိုတပ်ခွဲသည် ကလော့စတားကင့်၅ ဆိုသော အရပ်၌ တပ်စွဲလျက် ရှိလေသည်။ အောက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့ ညဥ့်တွင် ထိုတပ်ထဲမှ တပ်ကြပ်ကလေးတစ်ဦးကို ကင်းထောက်ရန်အတွက် ရန်သူ့စခန်းရှိရာသို့ စေလွှတ်လိုက်လေ၏။ အခန့်သင့်သွားသည်ကား အခြားမဟုတ်။ ထိုညဥ့်တွင်ပင် အမှောင်ကို အကာယူ၍ ရန်သူ တပ်များသည် ကလော့စတားကင့် အရပ်ထဲတွင် တပ်စွဲလျက်ရှိသော ပြင်သစ် တပ်ခွဲဘက်သို့ တိတ်တဆိတ် ချီတက်လျက်ရှိခြင်းပင် ဖြစ် လေသည်။ ရန်သူတို့၏ အကြံကား ပြစ်သစ်တပ်များကို အလစ်တွင် ဝင်၍ ချေမှုန်းရန်ပင် ဖြစ်၏။ တပ်ကြပ်ကလေးလည်း ဤသတင်းကို ပြန်၍ပို့မည်ဟု လုပ်နေ စဉ် ရန်သူ စစ်သားများသည် သူ့ကို ဝိုင်း၍ ဖမ်းမိလျက် ဖြစ်နေ၏။ ‘ဟေ့ကောင်၊ အသံ မထွက်နဲ့နော်၊ နည်းနည်းကလေး အသံထွက် လိုက်ရင် မင့်အသက်တော့ ဟောဒီ လှံစွပ်ဖျားမှာ ပါပြီးသားပဲ’ဟု ရန်သူ စစ်သားများက လှံစွပ်တပ်ထားသော သူတို့၏ သေနတ်ကြီး များဖြင့် တပ်ကြပ်ကလေး၏ ရင်ပတ်ကို တေ့ရင်း ခြိမ်းခြောက်ကြ၏။ သို့ရာတွင် အာဇာနည်တို့ မည်သည် ကိုယ့်အသက် ကိုယ့် စည်းစိမ်ထက် ကိုယ့်တိုင်းပြည် ကိုယ့်လူမျိုး၏ အသက်စည်းစိမ်ကို ပိုပြီး အရေးထားသည်က တစ်ကြောင်း၊ တာဝန်ကျေပွန်ဖို့ ကြုံလာ လျှင် တစ်ခါမက ဆယ်ခါမျှပင် သေလိုက်ရန် အသင့်ဖြစ်နေသည်က တစ်ဖုံ၊ တစ်သက်တစ်ခါ သေရမည့်အတူတူ သူရဲပေါနည်းသည့် လူနုံ လူအ လူချာတို့၏ သေခြင်းမျိုးတို့ဖြင့် မသေဘဲ အာဇာနည်ပီပီ ရဲရဲရင့်ရင့် သေခြင်းက မြတ်လှပေသည်ဟု ယုံကြည်ထားသည်က တစ်မျိုးတို့ကြောင့် သူ့ရင်ဝတွင် တေ့ပြီးထားသော လှံစွပ်တို့ကို ဘာမျှ အရေးမထားဘဲ ‘ရန်သူတွေ တက်လာပြီ’ဟု သံကုန်ဟစ်လေ ၏။ ထိုအသံကို ကြားရသဖြင့် ပြင်သစ်တပ်ခွဲလည်း အဆင်သင့် ပြင်ထားကြသောကြောင့် ရန်သူများသည် အလစ်ဝင်စီးရန် အကြံ ပျက်ပြီးလျှင် နောက်သို့ ဆုတခွါသွားကြရလေ၏။ ဤနည်းဖြင့် ၂၅,၀၀၀ မျှသော ပြင်သစ်တပ်ခွဲ တစ်တပ်လုံးသည် အသက်ဘေးမှ လွတ်သွားခဲ့ရသည် ဖြစ်သော်လည်း ထိုတပ်ခွဲ၏ တပ်ကြပ်ကလေး ဒက်ဆက်၁  မှာမူကား ရန်သူ၏ လက်ချက်ဖြင့် စိစိညက်ညက်   ကြွေမွ သွားရရှာလေသတည်း။ အရှုံ:မပေး (နှစ်ပေါင်း ၂၄၀၀ ခန့်က) ဂရိတစ်ပြည်လုံး ကြောက်ဒူးတွေတုန်လျက် ရှိလေသည်။ အဘယ် ကြောင့်ဆိုသော် ပါရှား၁ ပြည်ဘုရင် ဇပ်ဆီး၂ သည် ခေါဘဏီတပ် ကြီးဖြင့် ဂရိပြည်ကို တိုက်ခိုက်သိမ်းယူရန် ချီတက်လာလျက် ရှိသောကြောင့်ပင်တည်း။ ကြောက်ဒူးတွေ တုန်မည်ဆိုလျှင်လည်း တုန်စရာပေ။ ဇပ်ဆီး နိုင်ငံ၏ ကျယ်ပြန့်ပုံကို ပြောရမည်ဆိုသော် အိန္ဒိယ ကော့ကေးဆပ်၃ တောင်တန်းများမှ အီဂျီးယပ်၄ အထိ ကက်စပီယန်၅ ပင်လယ်မှ ပင်လယ်နီအထိ ကျယ်ပြန့်လျက် ရှိသည်။ သူ့ လက်အောက်တွင် ကယ်လဒီယန်လူမျိုး၆ ယဟူဒီလူမျိုး ဖီနီးရှန်းလူမျိုး၇ အီဂျစ်လူမျိုး၈ အာရပ်လူမျိုး၉ အီးသီးအိုပီယန်လူမျိုး၁၀ အစရှိသည်တို့သည် နှစ်စဉ် ပဏ္ဏာလက်ဆောင်များ ဆက်သကြပြီးသော် ကျေးတော်မျိုး ကျွန်တော် မျိုးခံလျက် ရှိကြသည်။ သူ၏ မြို့တော်များမှာလည်း ဗက်ဗီလုံ၁ ဆူဆာ၂ ပါဆက်ပိုလစ်၃ အစရှိသည်ဖြင့် သုံးလေးမြို့ရှိလေသည်။ ဇပ်ဆီး၏ တန်ခိုးကြီးပုံ၊ ခမ်းနားပုံ၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ပုံတို့မှာ ယခုကဲ့သို့ ချီတက်လာတော်မမူမီ ပဝေသဏီကတည်းကပင် ဂရိတို့သည် ကောင်းစွာ ကြားဖူးကြသဖြင့် သူချီတက်လာပြီဟု ကြားရသည့်အခါတွင် ဂရိတစ်ပြည်ထောင်လုံး ကြောက်ဒူးတွေ တုန်နေသည်။ အံ့သြစရာ မရှိတော့ပေ။ စစ်မတိုက်ရဘဲနှင့် သူ့ နောက်တော်ပါးက ပါလာကြသော စစ်သည်တော် အလုံးအရင်းဖြင့် ဖိသတ်လိုက်ရုံနှင့်ပင် ဂရိတစ်ပြည်ထောင်လုံး စိစိညက်ညက် ကြေမွ သွားလောက်ပေ၏။ ဇပ်ဆီး၏ စစ်သားများ စုရုံးနေသောနေရာမှာ ဆားဒစ်၄  မြို့ ဖြစ်သည်။ ထိုအရပ်တွင် ထားရှိသော ဂရိသူလျှိုတို့သည် သူ၏ အလုံးအရင်းများကို ကောင်းစွာ ခန့်မှန်းနိုင်လေသည်။ ဇပ်ဆီးလည်း အလုံးအရင်းနှင့် ခြောက်၍ရလျှင် မပင်မပန်းဘဲ ခြောက်လှန့်၍သာ ဂရိပြည်ကြီးကို သိမ်းယူမည်ဟု အကြံတော်ရှိသဖြင့် ဂရိပြည်ထောင်စု၏ အာဏာပိုင်များထံသို့ အညံ့ခံရန် တောင်းဆိုသည့် ရာဇသံကို သူ့ သံတမန်များဖြင့် ပို့လိုက်လေ၏။ အညံ့ခံရမည့် အစီအစဉ်မှာ  အခြား မဟုတ်။ ဂရိပြည်ထောင်စုများမှ ရေနှင့် မြေကြီးကို ဇပ်ဆီးထံသို့ လာရောက်ဆက်သခြင်းဖြင့် ဇပ်ဆီးသည် ဂရိတို့၏ ရေမြေ့ရှင် ဖြစ်ကြောင်းကို အသိအမှတ်ပြုရန်ပင် ဖြစ်လေသည်။ ဤသို့တောင်းဆိုရာ၌ သက်ဆလီ၁ ဆိုသော ပြည်နယ်ကလေး တစ်ခုသာလျှင် ချက်ချင်း လွယ်လွယ်နှင့် အညံ့ခံလိုက်လေသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ထိုပြည်နယ်ကလေးသည် ဇပ်ဆီးချီတက်ရာ လမ်းမတွင် တည်လျက်ရှိသောကြောင့်တည်း။ ကျန်သော ပြည်ထောင်စုများမှ ကိုယ်စားလှယ်တို့သည် ကောရင့်ကျွန်းဆက်၂ တွင် စုဝေးကြပြီလျှင် သူတို့၏ အမျိုးနှင့် တိုင်းပြည်ကို အကောင်းဆုံးနည်းဖြင့် ကာကွယ်ရန်ကိစ္စကို ဆွေးနွေး ကြလေ၏။ ဇပ်ဆီးသည် အလုံးအရင်း အင်အားကြီးမားလှသော ဘုရင်တစ်ဆူ ဖြစ်သည်ကို ဂရိလူမျိုးတို့သည် ကောင်းစွာ သိ၏။ ဤကဲ့သို့သော ဘုရင်တစ်ဆူကို ခုခံခြင်းအားဖြင့် ဂရိတစ်မျိုးလုံး ကြေမွပျက်ပြုန်း ဆုံးရှုံးသွားနိုင်သည် ဆိုသည်ကိုလည်း ဂရိတို့ကို သွားရောက် သင်ကြားစရာမလို။ ဤသို့ဖြစ်လျှင် ဂရိတို့သည် ဤမျှ ကြီးမားလှသော ဗိုလ်ထု ကြီးကို အဘယ့်ကြောင့် ခုခံရန် ကြံရွယ်ရပါသနည်း။ ဂရိတစ်ပြည်လုံး ကြောက်ရူးတွေ ရူးကြ၍လော။ သို့မဟုတ် ဘာမျှ မစဉ်းစား မဆင်ခြင်ကြဘဲ မိုက်ရူးရဲထ၍ လုပ်ကြခြင်းပေလော။ ကြောက်ရူးတွေ ရူးကုန်ကြ၍လည်း မဟုတ်။ မိုက်ရူးရဲထ၍ လုပ်ကြခြင်းလည်း မဟုတ်။ တိုတိုပြောရလျှင် သူ့ကျွန် ဖြစ်ရသည် ထက် သေရသည်က မြတ်သေးသည် ဟူ၍ ယုံကြည်လျက် ရှိကြ သောကြောင့်ပင် ဖြစ်၏။ ရန်သူတို့ ဂရိပြည်တွင်းသို့ ချီတက်လာမည်ဆိုလျှင် အေဂျီးယန်၁ ပင်လယ်ကို ရေတပ်ဖြင့် ဖြတ်ကူး၍ ထိုကမ်းခြေမှ ဂရိ ပြည်တွင်းသို့ ချီတက်ရန်လမ်းကြောင်း၊ ဒုတိယလမ်းမှာ ဟဲလက်စပွန့်၂ ရေလက်ကြား ကို လှေတံတားထိုး၍ ကုန်းတပ်ဖြင့် ချီတက်ရန် လမ်းကြောင်းဟူ၍ လမ်းနှစ်ကြောင်း ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုမျှ အလုံးအရင်း အင်အား ကြီးမားလှသော ရေတပ် ကုန်းတပ်ကြီးကို ခုခံမည်ဆိုလျှင် အကောင်းဆုံးနည်းမှာ ဆယ်ချင်းရာချင်းလောက်သာ သွားနိုင်သော တောကြို တောင်ကြား ချောက်ကမ္ဘားများမှ စောင့်၍ တိုက်ကြရန်ပင်ဖြစ်သည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဟူမူ ဤအရပ်ဒေသများတွင် အလုံးအရင်းထက် စွမ်းရည်သတ္တိတို့က ပိုပြီး ခရီးရောက်နိုင်သောကြောင့်တည်း။ ဤကဲ့သို့ ဒေသများထဲတွင် ဂရိတို့အတွက် အရေးအကြီးဆုံး ဒေသသည် သာမေ့ပီလီး၃ တောင်ကြားလမ်းပင် ဖြစ်လေသည်။ ထို တောင်ကြားလမ်းကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ဂရိစစ်သားလေးထောင် ရှိ၍ ဇပ်ဆီး၏ စစ်သားများမှာ နှစ်သန်းကျော်မျှ ရှိလေသည်။ ဂရိစစ်သားတို့၏ဗိုလ်မှာ ဆပါးတ၄ ပြည်နယ်၏ ဘုရင်တစ်ပါးဖြစ် သော လီအွန်းနီးဒက်၅ ပင် ဖြစ်လေသည်။ ဆပါးတနယ်သားများသည် ကမ္ဘာက သိကြသည့်အတိုင်း အသက်နှင့်လူလုပ်ကြသော သူများ မဟုတ်။ အရှက်နှင့် လူလုပ်ကြသော သူများ ဖြစ်ကြ၍ အရှက်တကွဲ အကျိုးနည်းဖြစ်ပြီး အသက်ရှင်နေရခြင်းကို သေရခြင်းထက် အဆပေါင်း အသချေင်္ ပို၍ ကြောက်ကြ၏။ ဗိုလ် လီအွန်နီဒက်ကမူကား ဤစစ်ပွဲတွင် သူ ကျဆုံးမည်ဟု တစ်ထစ်ချ ယုံကြည်ထား၏။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ရှေးအခါက ဒယ်လဖိုင်၁ မြို့တွင် ဂရိလူမျိုးတို့ ယုံကြည်ကိုးကွယ်သော နတ်ကွန်း တစ်ခု ရှိသည်။ အရေးကြီးကိစ္စ တစ်ခုခု ဆောင်ရွက်ခါနီးတွင် ဂရိ လူမျိုးတို့သည် ထိုနတ်ကွန်းရှိ နတ်ထိန်းများကို တိုင်ပင်လေ့ရှိသည်။ ယခုကိစ္စတွင် နတ်ကွန်းကို တိုင်ပင်ကြရာ ဆပါးတဘုရင် တစ်ပါးပါး အသေခံမှသာလျှင် ဆပါးတ  ပြည်သည် ချမ်းသာရာရလိမ့်မည်ဟု ဟောကိန်းထုတ်ထားသောကြောင့် သူအသေခံလိုက်လျှင် ဆပါးတပြည် ချမ်းသာရာရလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ထားခြင်း ဖြစ်လေသည်။ ဥပဒေအရဆိုလျှင် ဘုရင်တစ်ပါးသည် သူ့ကိုယ်ရံတော်အဖြစ် လူသုံးရာကို ခေါ်သွားနိုင်သည်။ ဤသုံးရာကို ရွေးချယ်ရာ၌ လီအွန်း နီဒက်သည် သားသမီးရှိသူများကိုသာ စိစစ် ရွေးချယ်လေသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အကယ်၍ စစ်ပွဲတွင် ကျဆုံးခဲ့လျှင် သားသမီး မကျန်ရစ်က ထိုသူ၏ မျိုးပြုတ်သွားမည်စိုးသောကြောင့်ပင် ဖြစ်ပေ သည်။ သားသမီးရှိသဖြင့် ရွေးချယ်ခြင်း ခံရသောသူများနှင့်တကွ သူတို့၏ အခိုင်းအစေများပါ ထည့်၍ ပေါင်းလိုက်ရာ လူသုံးရာ ပြည့်သွားလေသည်။ ထိုသုံးရာတို့သည် တိုက်ပွဲသို့မဝင်မီ သူတို့ ထုံးစံဓလေ့အတိုင်း သူတို့ကိုယ်ကို သူတို့ သရဏဂုံတင်ကြလေသည်။ ဤသို့ ထုံးစံရှိသည့် အစီရင်တွေကို လုပ်ခြင်းဖြင့် နိမိတ်မရှိ မဂင်္လာမရှိသော အရာများကို လုပ်နေသည်ဟူ၍ သူတို့စိတ်ကို အနည်းငယ်မျှ မထိခိုက်။ ရှေ့အခန်း တစ်ခုဖြစ်သော အန်တိဂိုနီ အကြောင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း သူတို့ ကျဆုံး၍ ထုံးစံအတိုင်း သဂြင်္ု ိဟ်ခြင်းမပြုရဟု ရန်သူများက တားမြစ်ထားလျှင် သူတို့၏ ဝိညာဉ်တို့သည် ဆောက်တည်ရာမရ ဖြစ်မည်စိုးသောကြောင့် မသေမီကပင် သရဏဂုံတင်ထားခြင်း ဖြစ် သည်။ ဗိုလ်လီအွန်းနီဒက်၏မိန်းမ ဂေါ်ဂို၁ ကလည်း သတ္တိခဲကလေး ပင်တည်း။ လင်ယောကျ်ား ဤသို့ သေပွဲဝင်ရတော့မည့်အတွက် စိတ်လေးခြင်း သောကရောက်ခြင်း ကြောင့်ကြခြင်း  မဖြစ်ပေ။ သူ၏ လင်တော်မောင်သည် အချည်းနှီး သေရခြင်းမဟုတ်ဘဲ အာဇာနည်တို့၏ အသေမျိုးကို သေရမည်ဖြစ်ရာ သေမည့်သူ အသေဖြောင့်အောင် အမျိုးမျိုး အားပေးလျက် ရှိလေသည်။ ဆပါးတသူများသည် ဂေါ်ဂို ကဲ့သို့ပင် သတ္တိခဲကလေးများသာတည်း။ သူတို့၏ ရည်းစားများ စစ်တိုက်ထွက်တော့မည်ဆိုလျှင် ‘ဒိုင်းကို ကိုင်ပြီးတော့ ဖြစ်ရင်လဲ ပြန်လာပါ၊ ဒါမှမဟုတ်ရင်လဲ ဒိုင်းကို စီးပြီးတော့ ပြန်လာပါကိုကို’ ဟု မှာလေ့မှာထ  ရှိကြသည်။ အဓိပ္ပာယ်ကား ဒိုင်းကိုကိုင်ပြီး ပြန်လာ ပါ ဆိုသည်မှာ အခြားမဟုတ်။ စစ်ပွဲတွင် အနိုင်ရ၍ ဒိုင်းကြီးကို တဝင့်ဝင့် ကိုင်ကာ ပြန်လာပါဟု ဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။ ဒိုင်းကိုစီးပြီး ပြန်လာပါဆိုသည်မှာ အရှုံးပေးကာ ပြန်မလာပါနှင့်။ မနိုင်လို့ ရှုံးရ လျှင်လည်း စစ်ပွဲတွင် အသေခံ၍ အလောင်းကို ဒိုင်းပေါ်တင်၍ အိမ်ကို ပြန်ယူလာပါစေဟု မှာလိုက်ခြင်းပင် ဖြစ်လေသည်။ လီအွန်းနီဒက်နှင့် သူ့တပ်သားများသည် တောင်ကြားလမ်းသို့ ရောက်ကြသောအခါ တောင်အောက်တွင် ပရွက်ဆိတ်များကဲ့သို့ တရွရွ တလှုပ်လှုပ်သွားနေကြသော ဇပ်ဆီး၏ တပ်သားများကို ကောင်းစွာ မြင်ကြရလေသည်။ လီအွန်းနီဒက်မှာမူကား တုန်လှုပ်ခြင်း မဖြစ်ဘဲ တိုက်ရမည့်ရက်ကိုသာ မျှော်လင့်လျက် ရှိလေ၏။ မကြာမီ ပါရှန်းမြင်းစီး ကင်းထောက်တစ်ယောက်သည် တောင်ကြား၏ အခြေအနေကို ကင်းထောက်ရန် ရောက်လာလေသည်။ သူ့ရှေ့တွင် မြင်ရသော အရာများသည်ကား သူ့မျက်စိကိုပင် မယုံနိုင်လောက် အောင် ဖြစ်နေ၏။ ဤသို့ ဖြစ်ရခြင်းကား အခြားမဟုတ်။ ယနေ့ နက်ဖြန်ဆိုသလို စစ်ပွဲ အကြီးအကျယ် ဆင်နွှဲရတော့မည်။ သို့သော် လည်း ဆပါးတစစ်သားများမှာ သေရတော့မည့်ဘေးကို ကြောက်လန့်ပြီးလျှင် မှိုင်တွေခြင်း ငေးမောခြင်း မဖြစ်ရုံမျှမက အချို့မှာ ပြေးပွဲ ခုန်ပွဲများကိုပင် ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ကျင်းပလျက်ရှိ၍ အချို့မှာမူကား သူတို့၏ ဆံရှည်များကို ကြော့နေအောင် ဖြီးလျက် ရှိကြသောကြောင့်ပင်တည်း။ ထို့ကြောင့် သူမြင်သမျှကို ဇပ်ဆီးဘုရင်ကြီးထံ ပြန်၍ လျှောက်တင်ရလေ၏။ ဇပ်ဆီးဘုရင်ကြီးလည်း သူ့ခြေတော်ရင်းတွင် ခစားလျက်ရှိသော သစ္စာဖောက် မျိုးဖျက် အတိုင်ပင်ခံ ဒီမာရေးတပ်၁ ကို ခေါ်၍ အကျိုးအကြောင်းကို စုံစမ်းတော်မူလေသည်။ ဒီမာရေးတပ် ဆိုသူမှာ အခြားမဟုတ်။ အကျင့်ယုတ်၍ ဆပါးတလူထုကြီးက တိုင်းပြည်မှ နှင်ထုတ်လိုက်သောကြောင့် ဇပ်ဆီး၏ ခြေတော်စုံကို ခိုလှုံနေရသော ဆပါးတ မင်းညီမင်းသားတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဆပါးတလူမျိုးတို့၏ အကြောင်း သူကောင်းကောင်းသိသည်။ ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ဒီမာရေးတပ်၊ မောင်မင်းတို့ ဆပါးတလူမျိုး များဟာ တယ်လဲ ရူးကြောင်ကြောင် နိုင်လှပါကလား။ ငါ့ခေါဘဏီ တပ်ကြီးကို မြင်ကာမျှဖြင့် ဘယ်ရန်သူမှ ဆောက်တည်ရာရတယ်လို့ ငါကိုယ်တော်မြတ် ကြားတော်မမူဘူးသေးဘူး။ ယခုမှာမူ မောင်မင်းတို့ရဲ့ လက်တစ်ဆုပ်လောက်ရှိတဲ့ ဆပါးတ တပ်ကလေးဟာ ငါ ကိုယ်တော်မြတ်ရဲ့ ခေါဘဏီတပ်မတော်ကြီး နီးလာသည့်တိုင်အောင် ထွက်မပြေးရုံမျှမက အလှများပြနေလိုက်ကြသေးတယ်။ အဲသည် ကြောင်းခြင်းရာဟာ ဘယ်လိုတုန်းဆိုတာကို ငါကိုယ်တော်မြတ် သိချင်တော်မူတယ်။ သံတော်ဦးတင်စမ်း မောင်မင်း’ဟု ဇပ်ဆီးဘုရင် ကြီးက မိန့်တော်မူလေသည်။ ဆပါးတလူမျိုးများသည် ဤသို့ ပြုမူ နေလျှင် သဲသဲမဲမဲ တိုက်တော့မည့်လက္ခဏာဖြစ်ကြောင်းကို ဒီမာရေး တပ်က သံတော်ဦးတင်လေသည်။ သို့သော်လည်း ဤလက်တစ်ဆုပ် မျှလောက်သော ဆပါးတ တပ်ကလေးသည် သူ၏ ခေါဘဏီ တပ်မတော်ကြီးကို စ၍ တိုက်မည်ဆိုသည်မှာ ဘယ်နည်းနှင့်မျှ မဖြစ်တန်ရာ၊ ရယ်ဖွယ်သာ ဖြစ်တော့သည်ဟု နှလုံးတော်သွင်းလျက် ရှိသဖြင့် ရုတ်တရက် မတိုက်သေးဘဲ ဆပါးတတပ်သားများ အညံ့ခံ လာကြမည့် အချိန်ကိုသာ ဇပ်ဆီးဘုရင်ကြီးသည် မျှော်လင့်စောင့်စား လျက် ရှိလေ၏။ လေးရက်ကြာ၍ ဘယ်သူမျှ မလာသောအခါ ဇပ်ဆီး ဘုရင်ကြီးသည် စစ်တိုက်ရန် အမိန့်ထုတ်လိုက်လေ၏။ သို့ရာတွင် ကေသရာဇာခြသေင့်္တစ်ကောင်ကို မြင်းတစ်ထောင် ဝန်းရံရမည်မှာ လွယ်ကူမည်ဖြစ်သော်လည်း ကိုယ့်လွတ်လပ်ရေး အတွက် တိုက်ခိုက်နေကြသော လီအွန်းနီဒက်တို့ လူတစ်စုကို ခေါဘဏီတပ်ကြီးသည် တိုက်ရန် မလွယ်ကူပေ။ ဇပ်ဆီးဘုရင်ကြီး လည်း နှစ်ရက်အတွင်း သူ့တပ်သားများ အကြိမ်ကြိမ် လန်၍ကျလာ သည်ကို တွေ့ရ၍ သူ့ယာယီသလွန်တော်မှ သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် ဒေါသထွက်လျက် ခုန်၍ပင် ချတော်မူခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ဤသို့ ဇပ်ဆီးတပ်သားများလည်း အကြံရ ကြပ် လျက်ရှိစဉ် အသားထဲက လောက်ထွက် ဆိုသော စကားအတိုင်း လီအွန်းနီဒက်၏ လက်အောက်မှ သစ္စာဖောက် တပ်သားတစ်ယောက် သည် ဇပ်ဆီးထံသို့ သွားပြီးသော် ဆုတော်ငွေကို လိုသလောက်ရလျှင် ဖြတ်လမ်းကောင်းတစ်ခုကို ပြမည်ဟု လျှောက်ထားလေ၏။ ဇပ်ဆီး လည်း ဆုတော်ငွေကို ပေးသနားပြီးလျှင် ထိုသစ္စာဖောက်နှင့်အတူ ပါရှန်းစစ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟိုက်ဒါနက်၁ ကိုယ်တိုင် ကြီးမှူးအုပ်ချုပ်သော တပ်တစ်တပ်ကို ထည့်လိုက်၏။ ထိုဖြတ်လမ်းအတိုင်း လိုက်သွားရာ လီအွန်းနီဒက်တို့၏ နောက်ဘက်သို့ ရောက်သွားကြလေ၏။ ထိုလမ်း တွင် အစောင့်ချထားသော ဖိုးဆီယန်၂ တပ်သားများသည် အလစ်တွင် ဝင်၍ အတိုက်ခံရသဖြင့် မကြံသာတော့ဘဲ သူတို့စခန်းကို စွန့ခွါလျက် တောင်ပေါ်သို့ တက်ပြေးကြလေ၏။ ဤသတင်းကို ကင်းထောက် တစ်ယောက် လာပြော၍ လီအွန်းနီဒက်လည်း ချက်ချင်းသိလေ၏။ ထို့ကြောင့် လီအွန်းနီဒက်သည် စစ်သည် တပ်ဗိုလ်များ၏ အစည်းအဝေး တစ်ခုကို ရုတ်တရက် ချက်ချင်းခေါ်စေပြီးသော် နောက်ဆုံး စစ်၏အခြေအနေကို ဆွေးနွေးကြလေ၏။ လက္ခဏာ ဖတ်ဆရာ မက်ဂစ်တီးယက်၁ ဆရာကမူ ကျဆုံးသော စစ်သားတစ်ဦး၏ အူအသည်းတွေမှ နိမိတ်ကောက်ယူကာ ရှုံးမှာပဲဟု ဟောကိန်းထုတ် လေ၏။ ဤအခြေအနေတွင် တိုက်လိုက်လျှင် ရှုံးမည်ဆိုသည်ကို ဗေဒင်မေးနေစရာ မလိုတော့ပေ။ စဉ်းစားတတ်သည့် လူတိုင်း ကောင်းစွာ အသိပင်ဖြစ်နေ၏။ လီအွန်းနီဒက်လည်း မက်ဂစ်တီးယက် အား ပြန်လိုလျှင် ပြန်နိုင်ရန် အခွင့်ပေးလေသည်။ သို့သော်လည်း လက္ခဏာဖတ် ဆရာသည် သူ့ဗိုလ်အပေါ်တွင် သစ္စာမဖောက်လို။ သူ၏ တစ်ဦးတည်းသော သားကိုသာ ပြန်၍ လွှတ်လိုက်သည်။ ထို့နောက် လီအွန်းနီဒက်သည် သူ့လက်အောက်တွင် ထားရှိသော ပြည်ထောင်စု အသီးသီးမှ တပ်သားများကိုခေါ်ပြီးသော် ‘ကဲ ရဲဘော်တို့၊ ငါတို့ရဲ့ အခြေအနေကတော့ ရဲဘော်တို့ သိတဲ့အတိုင်းပဲ။ အထူး ပြောနေရန် မလိုဘူး။ တို့တတွေ ဆက်တိုက်ရင်လဲ ဒီအခြေ အနေကျမှဖြင့် ဘယ်နည်းနှင့်မျှ မနိုင်တော့ဘူး။ အဲဒီတော့ အားချင်း မမျှလို့ ဆုတ်ပေးရတယ်ဆိုတာ အမှန်စင်စစ်တော့ ရှက်ဖို့ မရှိလှဘူး။ ဒီတော့ တိုတိုပဲ ရဲဘော်တို့၊ မင်းတို့ အခု အချိန်ရှိတုန်း လွတ်ရာ ကျွတ်ရာကို ဆုတ်ချင်တဲ့လူများရှိရင် ဆုတ်နိုင်ကြတယ်။ ငါ ခွင့်ပေး တယ်။ ငါနဲ့ ငါ့လူသုံးရာကတော့ တို့နေရာက တစ်ဖဝါးမရွှေ့ဘဲ အသေခံပြီး တိုက်ကြဖို့ သန္နိဏ္ဌာန်ချပြီးပြီ’ဟု လီအွန်းနီဒက်သည် သဘောထားကြီးမားစွာဖြင့် သူ့လက်အောက်တပ်သားများကို ခွင့် လွှတ်လျက် ရှိ၏။ အချို့တပ်သားများသည် တပ်ခေါက်၍ ပြန်သွားကြသည်။ လီအွန်းနီဒက်နှင့် သေအတူ ရှင်အတူနေတော့မည်ဟု သန္နိဏ္ဌာန်ချထား သူများမှာကား မိုင်ဆီးနေး၁ နယ်သား ရှစ်ဆယ်၊ သက်ဆပီယန်၂ နယ်သား ခုနစ်ရာ၊ သီးဗန်း၃ နယ်သား လေးရာနှင့် လီအွန်းနီဒက်၏ လူရင်းများ ဖြစ်ကြသော ဆပါးတနယ်သား သုံးရာတို့ပင် ဖြစ်သည်။ တစ်ဖက်က ချီတက်လာမည့် ရန်သူတပ်သားများမှာကား နှစ်သန်း ထက် မနည်းပေ။ တပ်ထဲတွင် လီအွန်းနီဒက်နှင့် ဆွေမျိုးနီးစပ် အသက်ငယ်ငယ် လူမမယ်ကလေး နှစ်ဦးရှိ၍ ထိုသူနှစ်ဦးကို အချည်းနှီး မသေစေလို သော သဘောဖြင့် ဆပါးတသို့ စာပို့သွားပါဟု လီအွန်းနီးဒက်သည် ဥပါယ်တံမျဉ်ဖြင့် ပြောဆိုရာ ထိုသူငယ်နှစ်ဦးအနက် တစ်ဦးက ‘ကျွန်တော် ဒီကို စစ်တိုက်ရအောင်လာတာ၊ စာပို့ရအောင်လာတာ မဟုတ်ပါ၊ ကျွန်တော် မပို့ပါရစေနှင့်’ဟု ပြန်၍ ဖြေပြီးလျှင် အခြား တစ်ယောက်ကမူ ‘သတင်းပြန်ပို့နေဖို့ မလိုပါဘူး။ ဆပါးတ သိချင် တာက ကျွန်တော်တို့ ဒီမှာ ဘယ်လို အသေခံပြီး တိုက်တယ်ဆိုတာ ပါပဲ’ဟု ပြောပြလေသည်။ လီအွန်းနီဒက်လည်း သတ္တိခဲကလေး နှစ်ယောက်ကို အလွန်ကြည်ညိုသော စိတ်ထားဖြင့်ကြည့်ကာ ခေါင်း ညိတ်လျက် ရှိ၏။ ဒိုင်အီနီဆက်၁ ဆိုသော ဆပါးတ ရဲဘော်တစ်ဦးအား အခြားတစ်ဦးက ‘အမ်မာ ပါရှန်းလေးသမားတွေက တယ်များဆိုပဲ၊ သူတို့မြားတွေ ပစ်လိုက်ရင် နေလုံးတောင် ပျောက်သွားတယ်တဲ့ ဆရာ’ဟု ပြောသောအခါ ‘ဒီလိုဆိုရင် သာကောင်းသေးတယ်၊ တို့တတွေ နေရိပ်ထဲမှာ တိုက်ရတာပေါ့’ဟု ပြန်၍ ဖြေသတတ်။ ထိုနေ့တွင် ဆပါးတ တပ်သားနှစ်ဦးမှာ မျက်စိရောဂါ အပြင်းအထန် စွဲကပ်လျက်ရှိသောကြောင့် အနီးအနားရှိ ရွာကလေး တစ်ရွာသို့ ပို့ထားရရာ ယူရီတပ်၂ ခေါ်သော ရဲဘော်တစ်ဦးသည် သူ့စစ်ဝတ်စစ်စားကို အတင်းဝတ်ပြီးလျှင် သူ့တပည့်အား သူ့စစ်တပ်သို့ အတင်းပြန်ပို့ခိုင်းလေသည်။ အခြားတစ်ဦးမှာမူကား ရောဂါ အလွန်ပြင်းထန်လျက် ရှိသောကြောင့် အတော်ပင် တောင်းပန်ပြီးနောက် ခေါက်သွားသော တပ်များနှင့် ပြန်ထည့်လိုက်ရ၏။ ရှေးအခါက သူ့တပည့်များ အကျအဆုံး မများရအောင် ရန်သူ၏ အတိုက်ကို စောင့်ပြီးမှ လီအွန်းနီဒက်သည် ပြန်၍တိုက်လေ့ ရှိသည်။ ထိုနေ့အဖို့တွင်မူကား ပါရှန်းတို့ လာ၍ အတိုက်ကို မစောင့် တော့ဘဲ လီအွန်းနီဒက်သည် အတင်းထွက်၍ တိုက်လေ၏။ ဤသို့ လုပ်လိုက်ခြင်းမှာ အခြားကြောင့် မဟုတ်။ ထိုနေ့က တိုက်ပွဲသည် နောက်ဆုံးပွဲ ဖြစ်သဖြင့် သတ္တိအစွမ်းကုန်ပြ၍ တရကြမ်း တိုက်လိုက် လျှင် ရန်သူတွေလည်း အကျအဆုံးများရုံသာမက ဤသို့ မီးကုန် ယမ်းကုန် တိုက်လိုက်သဖြင့် ‘ဂရိတွေကို သွားမစမ်းနဲ့ဟေ့၊ ဒီကောင် တွေဟာ သူတို့ရဲ့ လွတ်လပ်ရေးကို ထိလာရင် ဘီလူးထက် တောင် ကြောက်စရာကောင်းသေးတယ်’  ဟူသော ဥဒါန်းလည်း တွင်၍ ကျန်ရစ်မည် ဖြစ်သောကြောင့်ပေတည်း။ လီအွန်းနီဒက်တို့ လူစု၏ လက်နက်ဖျားတွင် ရန်သူများသည် အတုံးလိုက် အရုံးလိုက် ကျဆုံးကြရရှာလေ၏။ ရန်သူတို့၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ် များမှာမူကား သူတို့ကိုယ်တိုင် ရှေ့သို့ပင် ထွက်၍ မတိုက်ဝံ့တော့ဘဲ တပ်သားတွေ၏ နောက်မှ ပုန်းကွယ်ကာ ကြောက်၍ နောက်ဆုတ် နေသော တပ်သားများကိုသာ ကျာပွတ်နှင့် ရိုက်တင်လျက် နေကြ လေသည်။ လီအွန်းနီဒက်တို့၏ လှံတံများသည် ထိုးရဖန်များ၍ ကျိုးပဲ့ ကုန်ကြသောအခါ ဓားလွှတ်များကို ထုတ်၍ ခုတ်ကြသည်။ ဓားလွှတ် များ ကျိုးပဲ့သွားသည့်အခါ နောက်ပြန်မဆုတ်ဘဲ လက်သီးများ သွားများကိုပင် အသုံးပြုရင်း အသေခံတိုက်ကြ၏။ ဤတိုက်ပွဲတွင် ပါရှန်းတပ်သားပေါင်း နှစ်သောင်းကျော် သေ၍ ထိုအထဲတွင် ဇပ်ဆီး၏ ညီတော်နှစ်ပါးလည်း ပါသွားလေသည်။ တိုက်ပွဲပြီးသောအခါ ဇပ်ဆီးသည် သစ္စာဖောက် ဒီမာရေး တပ်ကို အပါးတော်သို့ ခေါ်တော်မူ၍ ‘ဒီမာရေးတပ်၊ ဆပါးတပြည် မှာ ဒီလို အကောင်ရူးကလေးတွေ တော်တော်များများ ရှိသေးသလား’ ဟု မေးတော်မူရာ ‘မှန်လှပါ၊ ရှစ်ထောင်ကျော်ကျော်လောက် ကျန်ပါသေးတယ်ဘုရား’ဟု ပြန်၍ လျှောက်တင်လိုက်သဖြင့် ဘုရင် ကြီးသည် စိတ်တော် အလွန်ညှိုးသွားရှာလေသတည်း။ မိတ်ဆွေစစ် (နှစ်ပေါင်း ၂၃၀၀ ကျော်ခန့်က) ဆီရာကျု၁ မြို့သည် ဆစ်ဆီလီ၂ ကျွန်းတွင်ရှိ၍ ရှေးအခါ ဂရိလူမျိုး များ ကောင်းစားစဉ်က ကြီးကျယ်ခမ်းနားခဲ့သော မြို့ကြီးတစ်မြို့ ဖြစ်လေသည်။ ယခုအဖြစ်အပျက်ကလေး ပေါ်ပေါက်စဉ်က ထိုမြို့၏ ဘုရင်သည် ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်၃ ဖြစ်သည်။ သူသည် သူ၏ စွမ်းရည် သတ္တိကြောင့် စာရေးကလေးဘဝမှ ဘုရင် ဖြစ်လာသည်။ ထို့ကြောင့် မြို့သူမြို့သားတို့သည် တတ်နိုင်သည့် နေ့တစ်နေ့တွင် သူ့ကို အတင်းဖြုတ်ချလိမ့်မည်ဟူသော အတွေးဖြင့် ကိုယ်ကကျူး ကိုယ့်ဒူး ကိုပင် မယုံကြည်နိုင်ဘဲ ရှိလေသည်။ အဘယ်မျှ မယုံသကင်္ာရှိသနည်း ဆိုသည်ကို ကြည့်ကြဦးစို့။ ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် ထောင်တစ်ခု ပြုလုပ်ထားသည်။ သူနှင့် မသင့်မတင့်သော သူများ၊ သူ မယုံသကင်္ာသောသူများ၊ သူ့အလိုကို မလိုက်သူများ အစရှိသည်တို့ကို ထိုထောင်တွင်း၌ အကျဉ်းသွင်းထား လေသည်။ ထိုသူများသည် ထောင်ထဲတွင် သူ့အကြောင်းကို ဘာတွေများ ပြောကြသနည်းဟု သိချင်သောကြောင့် ထိုထောင်နှင့် ကပ်လျက်ရှိသော ကျောက်တောင်ကို ထွင်းပြီးလျှင် ဂလိုင်များလုပ် ဖောက်ထားရာ အကျဉ်းသားများ ပြောသမျှစကားကို ထိုအခန်းတွင်းမှ ကောင်းစွာ ကြားနိုင်လေသည်။ သူ့အိပ်ခန်း၏ ပတ်လည်တွင်လည်း ကျုံးတစ်ခု တူးထား ပြီးလျှင် ဆွဲတံခါးတစ်ခုကို စီမံထား၍ အသုံးပြုချင်သည့်အခါ ထိုတံခါးကို သူကိုယ်တိုင် ဆွဲတင်ဆွဲချလေ့ရှိသည်။ တစ်ခါကလည်း သူ့မုတ်ဆိတ်ရိတ်သမားက ‘ကျုပ်ဟာ နှယ်နှယ့်လူ မဟုတ်ဘူး၊ ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်ရဲ့ လည်မျိုနားကို ကျုပ် သင်ဓုန်းဓားဟာ မနက်တိုင်း ရောက်ရတဲ့ လူပါဗျ’ဟု အကြွားလွန်မိသဖြင့် အသတ်ခံရဖူးလေသည်။ ထို မုတ်ဆိတ်ရိတ်သမား သေပြီးသည်နောက် ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် သူ့သမီးများကို မုတ်ဆိတ်မွေး အရိတ်ခိုင်းသည်။ သို့သော်လည်း သူ့သမီးများကိုပင် သင်ဓုန်းဓားနှင့် စိတ်မချပြန်သောကြောင့် သစ်စေ့ များကို ပူအောင်လုပ်ပြီးမှ ထိုသစ်စေ့တို့ဖြင့် မုတ်ဆိတ်မွေးများကို မီးပူတိုက်ပစ်လေသည်။ လူတစ်ဦးကိုလည်း အကျီစား မှားသွားသဖြင့် သတ်ပစ်ဖူး လေသည်။ အိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် တစ်နေ့သ၌ ထိုလူအား ‘ကြေးထဲ မှာ ဘယ်ကြေးဟာ အကောင်းဆုံးလဲ’ဟု မေးရာ ထိုလူက ‘ဟာမိုးဒီး ယပ်၁ နှင့် အာရစ္စတိုးဂေးတန်၂ တို့၏ အရုပ်များကို သွန်းလုပ်ထား သော ကြေးများသည် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါသည်’ဟု ပြန်ပြောလိုက် ရာ ဤပျက်လုံးကို ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် မခံမရပ်နိုင်အောင် နာကြည်းသဖြင့် ထိုလူကို သတ်ပစ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ပျက်လုံး၏ အဓိပ္ပာယ်မှာကား ဤသို့တည်း။ ဟာမိုးဒီးယပ်နှင့် အာရစ္စတိုးဂေးတန် တို့သည် ဘုရင်ရာထူးကို ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်ကဲ့သို့ အဓမ္မသိမ်းပိုက်ထား သော ပိုင်ဆစ်စတြားတပ်၏ သားများကို သတ်ပစ်လိုက်ဖူးသော ဂုဏ်ထူးကြောင့် မြို့သူမြို့သားများက ကြေးရုပ်သွန်းထားသောသူများ ဖြစ်ကြသည်။ တစ်ခါတုန်းကလည်း ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် လကင်္ာတစ်ပုဒ် ရေးစပ်လိုက်ရာ ထိုလကင်္ာမှာ ဘာမျှ အနှစ်သာရမရှိကြောင်းဖြင့် ပညာရှိ ဖီလိုဇီးနပ်၁ က ပြောပြမိသောကြောင့် ထိုပညာရှိကြီးကို ထောင်သွင်း အကျဉ်းချထားဖူးသည်။ နောက်တစ်ကြိမ် စာတစ်ပုဒ်ကို ထပ်ချိုးပြီးလျှင် ဖီလိုဇီးနပ်ကို ထောင်မှထုတ်၍ ဝေဖန်ခိုင်းပြန်ရာ ပညာရှိကြီးလည်း သူ့အား ဘာမျှ ပြန်မပြောတော့ဘဲ အရာရှိများ ဘက်ကိုသာ လှည့်၍ ‘ကိုင်း ဆရာတို့၊ ကျုပ်ကိုသာ ထောင်ပြန်ပို့ပါ တော့’ဟု ဆိုလေ၏။ ထိုအခါမှ ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်လည်း အားရအောင် ရယ်ထည့်ပြီးလျှင် ‘ဒီလူ ရိုးပါတယ်၊ လွှတ်လိုက်ကြပါတော့ကွယ်’ ဟု ဆို၍ လွှတ်ပစ်လိုက်ဖူးသည်။ ဤဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် တစ်နေ့သ၌ ပစ်သီယက်၂ ဆိုသော လူတစ်ဦးကို မသကင်္ာမှုနှင့် ဖမ်းဆီးပြီးနောက် သေဒဏ်ပေးလိုက် လေသည်။ ထိုအခါက ပစ်သီယက်တွင် ဂရိပြည်၌ ဆွေမျိုးညာတိ များကို တွေ့စရာရှိသည့်အပြင် လယ်ယာကိုင်းကျွန်းများကိုလည်း စီမံခန့်ခွဲစရာ ရှိသေးသဖြင့် ဂရိပြည်မှ ပြန်လာသည်အထိ သေဒဏ် ဆိုင်းငံ့ပေးပါရန် ပစ်သီယက်လည်း ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်ထံတွင် ခွင့်တောင်း လေသည်။ ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် ပစ်သီယက်ကို ကြည့်ပြီးနောက် ‘ဒီကောင် တယ် အ   သေးတာပဲ’ဟူသော သဘောမျိုးဖြင့် ရယ်၍ ‘မင်းက ငါ့ကို တစ်ပတ်ရိုက်မယ်များ ကြံနေသလားကွ၊ ဒီမြို့က ထွက်သွားပြီးရင် မင်း ဘယ်ပြန်လာတော့မလဲ’ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ ပစ်သီယက်၏ သူငယ်ချင်း ဒါမွန်၁ ဆိုသူသည် လူတော ထဲမှ ထွက်လာပြီးသော် ‘ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်း ပစ်သီယက်ဟာ ကတိအတိုင်း အချိန်နဲ့ ပြန်မလာရင် ကျွန်တော့်ကို သတ်ပါ၊ အခု သူ့ကိုလွှတ်ပြီး သူ့ကိုယ်စား ကျွန်တော့်ကိုပဲဖမ်းထားပါ’ဟု လျှောက် ထားလေ၏။ ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်လည်း ပထမ၌ အံ့အားသင့်သွားသော်လည်း နောက်ဆုံး၌ သဘောတူလိုက်လေသည်။ သို့ရာတွင် သူ့စိတ်ထဲမှာ မူကား ‘ဒီကောင်တော့ ပြန်လာမှာမဟုတ်ဘူး၊ ဒီမှာနေရစ်တဲ့ လူအ ကိုပဲ သတ်ရမှာပဲ’ဟု အမှတ်ထားလိုက်၏။ သူအမှတ်ထားလိုက်၏။ သူအမှတ်ထားလိုက်သည့်အတိုင်း အချိန်တွေ လွန်သော်လည်း ပစ်သီ ယက်သည် ပေါ်မလာချေ။ သို့ပင် ဖြစ်သော်လည်း ဒါမွန်မှာမူကား သေရတော့မည့်ဘေးကို တွေးတောပြီးလျှင် ပူဆွေးခြင်း ထိတ်လန့် တကြားဖြစ်ခြင်း သောကရောက်ခြင်း စသည့် အမူအရာတို့ကို မပြချေ။ သူ့ကို စုံစမ်းကြည့်သောအခါ သူ့ သူငယ်ချင်း၏ သမာဓိ ကို ယုံကြည်မြဲ ယုံကြည်လျက် ပစ်သီယက်ကတော့ ပြန်လာမှာ မုချပဲ၊ လမ်းမှာ တစ်ခုခုဖြစ်နေလို့ ကြာနေတာ ဖြစ်မှာပဲ။ ဒါပေမယ့် သူ ပြန်မလာနိုင်လို့ အသေခံရမယ်ဆိုရင်လဲ ချစ်တဲ့သူအတွက် အသေခံရလို့ ဝမ်းနည်းစရာ မရှိပါဘူး၊ ဝမ်းတောင်သာပါသေးတယ်’ ဟု ဒါမွန်က ပြန်၍ ပြောလေ၏။ ဒါမွန်လည်း နောက်ဆုံးရက် နောက်ဆုံးနာရီ ထိုးသည့်တိုင် အောင် သူ့သူငယ်ချင်း၏ သမာဓိအပေါ်တွင် စိတ်မကွက်ဘဲ ခပ် အေးအေး နေမြဲပင်နေလေ၏။ ‘ပစ်သီယက်ရဲ့ သဘောနဲ့ တမင်မလာ တာတော့ မဟုတ်ပါဘူး၊ လှိုင်းတွေလေတွေနဲ့မို့ ပြန်မလာနိုင်တာပါပဲ’ ဟု နောက်ဆုံး သူ့ကို သတ်ရန် ထုတ်သွားသည့် တိုင်အောင် ပြောနေသေး၏။ သို့ရာတွင် ပစ်သီယက်မှာမူကား သူ့သူငယ်ချင်းကို သတ်ခါနီး ဆဲဆဲတွင် ဖြုန်းခနဲ ပေါ်လာပြီးနောက် မတုန်မလှုပ် မကြောက် မလန့်ဘဲ သူ့ကိုသတ်ရန် ထိုး၍ အပ်လေ၏။ သူငယ်ချင်းနှစ်ဦး၏ သစ္စာရှိပုံကို မြင်သဖြင့် ဒိုင်းအိုနစ်ရှီယပ်သည် သံဝေဂရပြီးလျှင် ပစ်သီယက်ကိုလည်း မသတ်တော့ဘဲ သေဒဏ်မှ ချမ်းသာခွင့် ပေးလိုက်ဖူးလေသည်။ သေရဲသူ (နှစ်ပေါင်း ၂၃၀၀ ခန့်က) ငါ ငါ ငါနှင့် ငါ အစွဲကြီးကြီးနေသော လောကကြီးတွင် သူများ အတွက် (ဝါ) တိုင်းပြည်နှင့် အမျိုးအတွက် အသက်ကို စွန့်ရဲသည် ဆိုသည်မှာ သာမညသတ္တိ မဟုတ်ပေ။ အာဇာနည်တို့မှာသာ ရှိနိုင် သည့် သတ္တိထူး ဖြစ်သည်။ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်သည် အခြား အဘက်ဘက်၌ မည်မျှ တောင့်တင်းခိုင်လုံသည် ဆိုစေကာ ဤသတ္တိထူးတို့ဖြင့် ပြည့်လျှံလျက်ရှိသော အာဇာနည်တို့ ချို့ယွင်းခေါင်းပါး နေမည်ဆိုပါလျှင် ထိုတိုင်းပြည်သည် လွတ်လပ်စွာ ကြာရှည်တည်မြဲ နိုင်မည် မဟုတ်ချေ။ သို့ဖြစ်သောကြောင့် ကိုယ့်အမျိုးနှင့် ကိုယ့် တိုင်းပြည်၏ လွတ်လပ်ရေးကို ချစ်ခင်မြတ်နိုးကြကုန်သော တိုင်းသူ ပြည်သားများသည် သူတို့ကိုယ်တိုင်က အာဇာနည်တို့ကဲ့သို့ မစွန့်စား သည့်တိုင်အောင် စွန့်စားရဲသော အာဇာနည်များကို ထိုက်သည့် အားလျော်စွာ ချီးကျူးကြရန်ကား လက်မနှေးကြပေ။ သူ့တိုင်း သူ့ပြည်သားတွေ အသက်ဘေးမှ ချမ်းသာရာ ရအောင် သူ့အသက်ကို စွန့်သွားရှာသော အသီးနီယန် ဘုရင်ကြီး ကိုဒရပ်၁ ကို သူ့တိုင်း သူ့ပြည်သားများသည် ယနေ့တိုင် ချီးကျူး ကော်ရော် ပူဇော်လျက် ရှိကြသည်။ ဘုရင်တစ်ပါး၏ မိဖုရားကြီးတစ်ပါးလည်း ရှိသေးသည်။ ရှေးကျလွန်း၍ အမည်နှင့် တိုင်းပြည်ကိုပင် ပုရပိုဒ်များထဲတွင် ရှာ၍ မတွေ့တော့ပေ။ တစ်နေ့သ၌ အရည်းကြီး ဆရာတော်များသည် နန်းတော်သို့ ကြွလာပြီးလျှင် ‘အသင်မင်းကြီး၊ နတ်မင်းကြီးများ ဒေါသအမျက် ခြောင်းခြောင်းထွက်လျက် ရှိကြတယ်၊ ဒီလိုဆိုရင် တိုင်းပြည် ပျက်လိမ့်မယ်၊ အဲဒါ ပပျောက်အောင် အသင်မင်းကြီးရဲ့ အချစ်ဆုံးဖြစ်တဲ့ လူတစ်ယောက်ယောက်ကို ယဇ်ပူဇော်ရမယ်’ဟု ပြောပြောဆိုဆို ဘုရင်၏သားတော်ကလေးကို အရည်းကြီးတို့သည် ဝိုင်း၍ ဆွဲကြလေ၏။ ထိုအခါ ဘုရင်၏ အချစ်ဆုံးဖြစ်သည်ကို ပြလိုသည်က တစ်ကြောင်း၊ တိုင်းသူပြည်သားများနှင့်တကွ မိမိ ရင်သွေး သားကလေးလည်း အသက်မှ ချမ်းသာရာရပါစေဟူသော စေတနာက  တစ်တန်တို့ကြောင့် မိဖုရားကြီးသည် အရည်းကြီးတို့၏ လက်ထဲမှ ကလေးကို ပြန်လုလိုက်ပြီးလျှင် သူ့ကိုယ်သူ အပ်လိုက်၏။ အရည်းကြီးတို့လည်း လက်မနှေးဘဲ ထိုနေရာတွင် မိဖုရားကြီးကို သတ်ကြရာ မိဖုရားကြီးလည်း လင့်အပေါ် သားအပေါ်နှင့် တိုင်းသူ ပြည်သားတို့အပေါ်တွင် တာဝန်ကျေပွန်စွာ ထမ်းရွက်လိုက်ရသဖြင့် ပျော်ရွှင်သည့် နှလုံးဖြင့် ပြုံးပြုံးကလေးလဲ၍ သေပွဲဝင်သွားရှာလေ၏။ * ဤအဖြစ်အပျက်မျိုးနှင့် အလားတူ အဖြစ်အပျက်မျိုးတစ်ခုသည် နှစ်ပေါင်း နှစ်ထောင်ကျော်ကျော်လောက်က ရောမတိုင်းတွင် ဖြစ်ပေါ် ခဲ့ဖူးလေသည်။ ထိုအချိန်အခါတွင် ရောမလူမျိုးတို့သည် လက်တင် လူမျိုး၁ တို့နှင့် စစ်မက်ဖြစပွါးလျက် ရှိကြသည်။ အမှန်စင်စစ် ရောမနှင့် လက်တင်တို့သည် ဘာသာစကား ထုံးစံဓလေ့ အုပ်ချုပ်ရေး စစ်ချီစစ်တက်မှစ၍ အစစအရာရာ အားလုံးပင် အတူတူ ဖြစ်ကြသည်။ အမှန်စင်စစ် ရောမမြို့ကြီးပင်လျှင် လက်တင်နိုင်ငံဟောင်းမှ ပြန့ပွါး လာသော အညှောက်အတက်ကလေး ဖြစ်လေသည်။ လက်တင်နှင့် ရောမတို့သည် သတ္တိရှိကြပုံ ဇွဲကောင်းပုံတို့၌ပင်လျှင် အတူတူသာလျှင် တည်း။ ဤစစ်ဖြစ်စဉ် အချိန်အခါတွင် ရောမမြို့၏ ကောင်စစ်၂ ဝန်ကြီးနှစ်ပါးမှာ တစ်တပ် မန်းလီယပ် တော်ကေးတပ်၃ နှင့် ပပ်ဗလိယပ် ဒက်ဆီယပ် မပ်၄ တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ရှေးအခါက ဘုရင်အုပ်စိုးသော တိုင်းပြည်ဖြစ်လျှင် ဘုရင်ကိုယ်တိုင် စစ်ဖြစ်သည့် အခါ ခေါင်းဆောင်၍ တိုက်ရသည်။ သမ္မတနိုင်ငံဖြစ်လျှင် သမ္မတ သို့မဟုတ် သမ္မတနှင့် အလားတူ အကြီးအကဲတို့က ခေါင်းဆောင်၍ တိုက်ကြရသည်။ ထို့ကြောင့် ဝန်ကြီး နှစ်ပါးသည် လက်တင်များကို စစ်ပြိုင်ရန်သူတို့၏ စစ်တပ်များနှင့် ချီတက်သွားကြလေ၏။ ဘေးဆူး ဘီးယပ် မီးတောင်၏ ခြေရင်းရှိ တောအုပ်တွင်းသို့ ရောက်သောအခါ ထိုညဥ့်အဖို့ ခေတ္တ စခန်းချကြလေ၏။ ညဥ့်ဘက်တွင် ဝန်ကြီးနှစ်ပါးစလုံး အိပ်မက်ဆန်းတစ်ခု မြင်မက်ကြလေ၏။ မြင်မက်ပုံကား အလွန်ကြီးမား ကြံ့ခိုင်သော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတစ်ဦးသည် ဝန်ကြီးများဆီသို့ လာလတ်၍ ‘အသင်တို့ နှစ်ဦးထဲက ယမမင်းကြီးကို အသက်လှူဝံ့သော သူသည် အောင်ပန်းကို ဆွတ်လှမ်းလိမ့်မည်’ဟု ပြောပြီးနောက် ကွယ်ပျောက်သွားလေ၏။ အိပ်မက်လည်း အတော် ထူးဆန်း၏။ ထိုထက် ထူးဆန်းသည်ကား ဝန်ကြီးနှစ်ပါးစလုံး ထိုအိပ်မက်ကို ပြိုင်တူ မက်ကြခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ နံနက်ဘက်တွင် ထိုအိပ်မက်၏ ဆန်းကြယ်ပုံကို တိုင်ပင်ကြ ပြီးနောက် ဝန်ကြီး နှစ်ပါးသည် တစ်ဦးနှင့် တစ်ဦး ကတိပြုကြသည်။ ထိုကတိအတိုင်းဆိုလျှင် လက်တင်စစ်တပ်များနှင့် တိုက်ခိုက်ရာ၌ အကယ်၍ ဝန်ကြီးတစ်ဦးဦး၏ စစ်ဦးညှိုးလျှင် ထိုဝန်ကြီးသည် သူ့ အဖော် ဝန်ကြီးအား အောင်ပန်းဆွတ်ခူးစေနိုင်ရန်အတွက် ရန်သူ့ တပ်ထဲသို့ အတင်း ပစ်ဝင်ပြီးလျှင် အသေခံရမည်ဖြစ်သည်။ ထိုဝန်ကြီး နှစ်ပါးသည် သူတို့၏ တပ် နှစ်တပ်ကို တစ်တပ်တည်းပေါင်း၍ ဒက်ဆီယပ်က ညာတောင်ပံ၊ မန်းလီယပ်က ဘယ်တောင်ပံမှ ချီတက်ကြရန် စီစဉ်ထားကြလေသည်။ ထိုအတွင်း အရေးကြီးသော စစ်မိန့်တစ်ရပ်ကို ဆင့်ဆိုလေသည်။ ထိုအမိန့်မှာ အခြားမဟုတ်၊ မည်သည့် ရောမစစ်သားမှ မိမိတို့၏ စစ်တပ်ထဲမှ ထွက်လာပြီးလျှင် လက်တင်စစ်သားများနှင့် တစ်ယောက်ချင်း တိုက်ပွဲများ မပြုရဟူသော အမိန့်ပင် ဖြစ်လေသည်။ အဘယ့်ကြောင့် ဤအမိန့်ကို ထုတ်ရသနည်း ဆိုသော် လက်တင်နှင့် ရောမစစ်သားတို့သည် အစစ အရာရာ၌ အလွန် တူကြသောကြောင့် ဤသို့ ပညတ်မထားလျှင် တစ်ဦးနှင့် တစ်ဦး ကူးလူးဆက်ဆံကြခြင်းအားဖြင့် ရန်သူမှန်း မိတ်ဆွေမှန်း ခွဲခြား၍ မရနိုင်အောင်ပင် ရှုပ်ထွေးသွားမည့် အရေးကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။ ဤအမိန့်ကို ထုတ်ပြီး၍ ဘာမျှ မကြာသေးခင် ဝန်ကြီး မန်းလီယပ်၏ သားသည် လက်တင် ဗိုလ်မှူးတစ်ဦးနှင့် တွေ့ကြရာ ဝယ် ဗိုလ်လုကြပြီးနောက် တစ်ယောက်ချင်း တိုက်ကြလေ၏။ ဝန်ကြီး၏သားမှာ အလွန် ရဲရင့်လှသောကြောင့် သူ့ဒဏ်ကို လက်တင် ဗိုလ်မှူး မခံနိုင်ရှာဘဲ စစ်ပွဲတွင် ကျလေ၏။ ထိုအခါ မန်းလီယပ်၏ သားသည် လက်တင်ဗိုလ်မှူး၏ သံချပ်အကျင်္ီကို ချွတ်ပြီးသော် သူ့ ဖခင်ကြီးထံသို့သွား၍ အပ်နှင်းလေ၏။ ဖခင်ကြီးလည်း ဝမ်းသာ ရမည့်အစား မျက်နှာညှိုးသွားပြီးလျှင် သူ့တပ်များကို ချက်ချင်းစုရုံး စေ၍ ထိုသူတို့၏ရှေ့တွင် သူ၏သားကို အောက်ပါအတိုင်း အပြစ် ဆို၏။ ‘မင်းဟာ အပြစ်ကျူးလွန်တဲ့ လူပဲ၊ ဘယ်အပြစ်လဲဆိုရင် စည်းကမ်းဖောက်ဖျက်တဲ့ အပြစ်ပဲ၊ စည်းကမ်းဆိုတာ မင်းလဲ အသိသား၊ တို့ရောမလူမျိုးတို့ရဲ့ အသက်ပဲ၊ အခု မင်းလုပ်လိုက်တာဟာ ငါ့မှာ အတော်ပဲ အခက်အခဲနဲ့ တွေ့ရပြီ၊ ဒီအပြစ် ကျူးလွန်တဲ့အတွက် မင့်ကိုပဲ စီရင်ပြီး ရောမလူမျိုးတွေရဲ့ ချမ်းသာမှုကို ရှာရမလား၊ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင်လဲ ရောမလူမျိုးတွေ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ငါနဲ့ ငါ့သားရဲ့ ချမ်းသာမှုကိုပဲ ရှာမလား၊ အဲဒီ အခက်အခဲကြီးတွေနဲ့ တွေ့ကြုံနေရပြီ၊ ဒါပေမယ့် လူတစ်ယောက်တည်းရဲ့အပြစ်ကြောင့် ရောမတစ်မျိုးလုံး တော့ မနစ်နာစေနိုင်ဘူး၊ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် တို့တတွေ ကိုယ်တိုင်က ရှေ့ကနေပြီး သက်သေပြကြရမယ်၊ ဒီလို သက်သေပြရမယ့်လူတွေ မှာတော့ နာမှာပဲ၊ ဒါပေမယ့် ဒီလို သက်သေပြလိုက်တဲ့အတွက် နောင်လာနောက်သား ရောမလူငယ်များအဖို့တော့ အတော်ကောင်း မှာပဲ၊ ငါ့အတွက်ကို ပြောရမယ်ဆိုရင် ဖအေဖြစ်တဲ့အတွက် ယူကြုံးမရ ဖြစ်ရုံမကဘူး၊ မင်းလို သတ္တိနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ လူတစ်ယောက် ဆုံးရှုံး ရမည့်အတွက် မပြောပြနိုင်အောင် နှမြောတယ်၊ ဒါပေမယ့် မင့်ကို သားဖြစ်တယ်ရယ်လို့ မညှာလိုက်ဘဲ ဥပဒေအတိုင်း စီရင်မှ တို့ရဲ့ အာဏာဟာ တည်မယ်၊ မစီရင်နိုင်ရင် တို့ရဲ့ အာဏာလဲ ပျက်မယ်၊ အာဏာပျက်ပြန်လျှင် စစ်တပ်လဲပျက်၊ စစ်တပ် ပျက်တဲ့နောက် လူမျိုးပါ ပျောက်မယ့်အတွက် မင်းဟာ ငါ့ရဲ့ သွေးစစ်သွေးမှန် ဖြစ် ခဲ့လျှင် မင်းဖောက်ဖျက်လိုက်လို့ ပျက်သွားတဲ့ စစ်စည်းကမ်းကြီးကို မင်းသွေးနဲ့ ပြန်ပြီး ဖာထေးဖို့ရန် ဦးမလေးဘူးလို့ ငါယုံကြည်တယ်’ဟု ဖခင်ကြီးသည် မပစ်ရက်နိုင်ရှာသော သားကို တစိမ့်စိမ့်ကြည့်၍ ပြောရင်း စစ်ပွဲနိုင်သူတိုင်း ရထိုက်သော ပန်းခွေတစ်ခုကို သား၏ ခေါင်းပေါ်သို့ တင်၍ ပေးလေ၏။ ထိုနောက်မှ လက်မရွံ့ အာဏာသား တစ်ဦးကို သူ့သားအား လက်ဝါးကပ်တိုင်တစ်ခုတွင်ချည်၍ ခေါင်းကို ခုတ်ပိုင်းရန် သူကိုယ်တိုင် အမိန့်ပေးလေ၏။ ဤနည်းအားဖြင့် ရှေးရောမ လူကြီးတို့သည် စစ်စည်းကမ်းကို တည်မြဲစေလေသည်။ ရက်များမကြာမီ မျှော်လင့်သည့် တိုက်ပွဲကြီး စလေ၏။ တိုက်ပွဲစ၍ များမကြာမီ ဒက်ဆီယပ်ဘက်မှ တပ်သားများသည် စစ်ခြေကြွလေသည်။ ဤအခါသည်ကား ဒက်ဆီယပ် အလွန်တောင့်တ စောင့်စားခဲ့သည့် အခါကြီးပင် ဖြစ်လေ၏။ ထို့ကြောင့် ဘလီးရီယပ်၁ ခေါ်သော ရောမ ဆရာတော် ဘုန်းကြီးကို ပင့်ပြီးလျှင် သူတို့ ထုံးစံ အတိုင်း သရဏဂုံ တင်စေ၏။ ပြီးလျှင် ပြီးစီးကြောင်းကို သူ့ရဲဘော် ဖြစ်သော ဝန်ကြီး မန်းလီယပ်ထံသို့ ချက်ချင်း အကြောင်းကြားစေ၍ စစ်မြင်းဖြူကြီးကို စီးပြီးကာ ရန်သူများပေ့ဆိုသည့်ဘက်ဆီသို့ တရ ကြမ်းဝင်၍ တိုက်လေ၏။ လက်ဦးပထမတွင် ရန်သူများသည် ဤသို့ တရကြမ်းဝင်၍ တိုက်သူကို လန့်ဖျပ်ပြီးလျှင် ထွက်ပြေးကြ သေး၏။ ထို့နောက်မှ ဝန်ကြီး ဒက်ဆီယပ်မှန်း သိကြသဖြင့် ဝိုင်းလာကြပြီးသော် ခုတ်ထစ်သတ်ဖြတ်လိုက်ကြရာတွင် ဒက်ဆီယပ် လည်း ထိုနေရာတွင် ကျသွားလေသည်။ ထိုသတင်းကို ကြားရသောအခါ သားသေ၍မျှ မျက်ရည် တစ်ပေါက် မကျခဲ့ရှာသော ဝန်ကြီး မန်းလီယပ်သည် ရှိုက်ကြီးတငင် ငိုကြွေးလေ၏။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ဤဂုဏ်ထူးကို သူယူမည်ဟု အားအခဲကြီး ခဲထားရာမှ သူ့လက်တွင်းက လွတ်သွားသောကြောင့် ဖြစ်၏။ ဤတိုက်ပွဲတွင် ရောမတို့က အနိုင်ရလိုက်၏။ လူ့စိတ် မည်သည် အတော် ထူးဆန်း၏။ မည်မျှလွယ်ကူသော အလုပ်ပင် ဖြစ်စေကာ မိမိစိတ်ထဲက လုပ်၍ မဖြစ်နိုင်ဟု စွဲလမ်းနေလျှင် အလုပ်ရ အလွန်ခက်တတ်၏။ သို့သော် မည်မျှပင် ခက်ခဲစေကာမူ မိမိစိတ်က လွယ်ကူသည်ဟု ထင်လျှင် လွယ်လွယ်ကူကူနှင့်ပင် ပြီးစီးတတ်သည်။ သို့အတွက် အလုပ်တစ်ခုလုပ်လျှင် ထိုအလုပ်၌ ယုံကြည်ချက်ရှိပါက အလုပ်တစ်ဝက် ပြီးပြီးသားဖြစ်သည်ဟု လူကြီး သူမများ ပြောစမှတ်မူကြ၏။ ယခု တိုက်ပွဲတွင်လည်း ဝန်ကြီးတစ်ပါး အသေခံနိုင်လျှင် စစ်ပွဲနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်ထားကြသဖြင့် ဝန်ကြီး ဒက်ဆီယပ်ကျဆုံး သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် မန်းလီယပ်တို့လည်း အားသွန်၍ တိုက်ကြရာ အနိုင်ရကြခြင်းပင် ဖြစ်လေသတည်း။ ယခုအဖြစ်အပျက် ဖြစပွါးပြီးသည့်နောက် လေးဆယ့်ငါးနှစ် ကြာသောအခါ ရောမမြို့တွင် ဒက်ဆီယပ်၏ သားသည် ထိုနာမည် နှင့်ပင် ဝန်ကြီးဖြစ်လာပြန်၏။ သူသည်လည်း သူ့ဖခင်ကဲ့သို့ပင် သတ္တိ ဗျတ္တိတို့နှင့် ပြည့်စုံသူတစ်ဦး ဖြစ်လေသည်။ သူနှင့် တွဲဖက် ဝန်ကြီးမှာ ကွင်းတပ် ဖေးဗီယပ်၁ ဖြစ်လေသည်။ ဤအချိန်အခါတွင်လည်း ရောမလူမျိုးများသည် စစ်မက်ဖြစ်ပွါးလျက် ရှိပြန်သည်။ သို့ရာတွင် ယခုတစ်ကြိမ်ကား လက်တင် တို့နှင့် မဟုတ်ဘဲ ဂေါလ၂ တို့နှင့် ဖြစ်ကြသည်။ ဂေါလတို့သည် သူတို့ချည်း မဟုတ်ကြဘဲ ဆင်းမနိုက်လူမျိုး၃ များနှင့် မဟာမိတ် ပြုလုပ်ထားကြသဖြင့် သူတို့ဘက်တွင် ခြေသည်တပ်သား တစ်သိန်း ငါးသောင်း၊ မြင်းသည် လေးသောင်းခြောက်ထောင်ခန့် ရှိလေသည်။ ရောမတို့ဘက်တွင် အားလုံးပေါင်းမှ ခြေသည်တပ်သား နှစ်သောင်း လေးထောင်နှင့် မြင်းသည် အနည်းငယ် ရှိလေသည်။ စစ်တလင်းမှာ ဆင်းတီနမ်၁ အရပ်ပင် ဖြစ်သည်။ ဤတိုက်ပွဲတွင် ဂေါလတို့သည် လှည်းဘီးများတွင် တံစဉ်များ တပ်ဆင်ထားသော စစ်ရထားများကို ပထမဆုံး စတင် အသုံးပြုလေသည်။ ထိုအခါက စစ်ရထားသည် အထူးအဆန်းဖြစ်နေ၍ ရောမတို့ဘက်မှ စစ်သားရောမြင်းပါ လန့်၍ ပြေးကြကုန်၏။ ဒက်ဆီယပ်လည်း ပြန်တိုက်ကြရန် အစွမ်းကုန် ကြိုးစားပါသော်လည်း သူ့လူများကို ထိန်း၍ မရတော့ချေ။ ထို့ကြောင့် သူ့အဖေ၏ ခြေရာကိုလိုက်၍ နင်းရလျှင် စစ်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ပြီးလျှင် ရောမ ဆရာတော် ဘုန်းကြီး တစ်ပါးကို ပင့်၍ သူ့ကိုယ်ကို သရဏဂုံတင်စေ၏။ ထို့နောက်မှ တစ်ယောက်ထီးတည်း လက်နက်မပါ ဗလာသက်သက် ရန်သူတွေ နက်ရာသို့ အတင်းဝင်ပစ်လေ၏။ သူလည်း အရိုးနှင့်အသားဖြင့်သာ လုပ်ထားသော လူသားတစ်ဦးပင် ဖြစ်လေရာ ရန်သူတို့၏ လက်နက် အောက်တွင် အသက် ပျောက်ရရှာလေ၏။ သို့ရာတွင် သူ့ဖခင်ကြီး၏ လက်ထက်ကကဲ့သို့ပင် ဗိုလ်လုပ်သူ အသေခံရဲလျှင် စစ်ပွဲကို အမှန် နိုင်ကြတော့မည်ဟု ယုံကြည်လျက်ရှိသော ရောမစစ်သားတို့သည် စိတ်အားတွေ ထက်သန်လာကြပြီးလျှင် တရကြမ်း ပြန်၍ တိုက်ကြ ရာတွင် ဤတိုက်ပွဲ၌လည်း ရောမတို့ပင် အနိုင်ရလေသတည်း။ အိုဘယ့်လူ (နှစ်ပေါင်း ၂၂၀၀ ကျော်ခန့်က) ထိုအခါက ရောမတိုင်းနှင့် ကာသေ့၁ တိုင်းတို့သည် စစ်အကြီးအကျယ် ဖြစ်လျက် ရှိကြသည်။ ကာသေ့တိုင်းမှာ အာဖရိကတိုက်တွင်ရှိ၍ ရောမစစ်သားများသည် ရေတပ် ကုန်းတပ်တို့ဖြင့် အာဖရိကတိုက်သို့ ချီတက် တိုက်ခိုက်လျက်ရှိကြသည်။ ရောမတပ်များကို အုပ်ချုပ်သူမှာ ဗိုလ်ချုပ်ရက်ဂျူလပ်၂ ဖြစ်လေသည်။ ပထမအချီတွင် ရောမတပ်များက အနိုင်ရလိုက်ကာ ကာသေ့ ခေါင်းဆောင်များသည် ဂရိပြည်သို့ သွားပြီးလျှင် စစ်ကူတောင်းကြ၏။ ဂရိပြည်မှ ဆပါးတနယ်သား လူစွမ်းကောင်း ဇင်သစ်ပပ်၃ ကို ထည့်လိုက်၏။ ဇင်သစ်ပပ်လည်း တိုက်ဆင်များကို အလယ်ကထား၍ တိုက်မြင်းများကို ဘေးနှစ်ဘက်မှ ရံကာ တိုက်လေ၏။ ဇင်သစ်ပပ် သည် အစီမံအခန့်ခွဲ ကောင်းသည်ကတစ်ကြောင်း၊ ဆင်များနှင့် တိုက်သည့် တိုက်ပွဲမျိုးကိုလည်း ရောမတို့သည် တစ်ကြိမ်မှ မတွေ့ဖူး သေးသည်ကတစ်ကြောင်းတို့ကြောင့် ရောမတပ်များသည် ကစဥ့် ကလျား ပျက်၍ ပြေးကြလေ၏။ ရောမဗိုလ်ချုပ် ရက်ဂျူလပ်ကိုလည်း ထိုတိုက်ပွဲတွင် မိသွားလေ၏။ ရောမတပ်သားများလည်း စစ်ကို တစ်ခါတည်း အရှုံးမပေး လိုက်သေးဘဲ စစ်ကူများထပ်တောင်းပြီး တိုက်ပြန်ရာ စစ်ပွဲသည် နှစ်နှစ်မျှ ကြာသွားလေ၏။ နောက်ဆုံးတွင် ရောမများသည် ဇွဲကောင်း ကြသောကြောင့် ကာသေ့တို့ကို တိုက်ပွဲတစ်ပွဲတွင် အကြီးအကျယ် အနိုင်ရလိုက်ကြလေ၏။ ထိုအခါ ကာသေ့တို့လည်း စစ်ပြေငြိမ်းလို ကြသောကြောင့် ဤကိစ္စအတွက် အကောင်းဆုံးလူအဖြစ်ဖြင့် ဗိုလ်ချုပ် ရက်ဂျူလပ်ကို ရွေးပြီးလျှင် သူတို့၏ သံတမန်များနှင့် ရောမမြို့သို့ လွှတ်လိုက်ကြ၏။ ဗိုလ်ချုပ် ရက်ဂျူလပ်ထံမှလည်း ကိစ္စမအောင်မြင် မပြီးစီးခဲ့သော် ကာသေ့ အချုပ်ထောင်သို့ပင် ပြန်လာပါမည်ဟူသော ကတိကို တောင်းထားလိုက်၏။ ရက်ဂျူလပ်သည် အလွန်စည်းကမ်းရှိသူတစ်ယောက် ဖြစ်လေ သည်။ ရောမမြို့၏ တံခါးပေါက်ဝသို့ ရောက်သောအခါ သူသည် ကာသေ့တို့၏ ကျွန်ဖြစ်နေသောကြောင့် မြို့တွင်းရှိ လွှတ်တော်ခန်းမ ကြီးမှာ သူဝင်လိုက်ခြင်းဖြင့် ယုတ်ညံ့သွားလိမ့်မည်ဟု ဆိုပြီးလျှင် မြို့တံခါးဝ၌ပင် နေလေ၏။ သူ၏မိန်းမ မားရှီယာ၁ လည်း ထို သတင်းကို ကြားရသောအခါ ရင်ပတ်စည်တီးဖြစ်ကာ သူ့ယောကျ်ား ကို မြို့ပြင်သို့ထွက်၍ တွေ့လေ၏။ ရက်ဂျူလပ်လည်း သူသည် ကျွန်တစ်ယောက်ဖြစ်နေသဖြင့် သူ့မိန်းမနှင့် ဘဝချင်းခြားနားနေကြပြီ ဖြစ်သောကြောင့် လင်ယောကျ်ား အနေနှင့် မဆက်ဆံဘဲ ကျွန်တစ်ဦး အနေနှင့် ရိုသေစွာ ဆက်ဆံလျက်ရှိ၏။ ရက်ဂျူလပ်က စည်းကမ်း ကြီးလေလေ မယားဖြစ်သူမှာ ရင်ကွဲလုမတတ် အသည်းနာလေလေ ဖြစ်၏။ ရက်ဂျူလပ်က အလွန်စည်းကမ်းကြီးနေသဖြင့် လွှတ်တော် အမတ်ကြီးများလည်း သူနှင့်တွေ့ရန် မြို့ပြင်သို့လာကြရ၏။ တွေ့ပြန် သောအခါ အခါတွင်လည်း ရက်ဂျူလပ်သည် ဘာမျှ အထူးမပြောဘဲ ‘အမတ်ကြီးများ ခင်ဗျား၊ ကျွန်တော်သည် ကာသေ့တို့၏ ကျွန် တစ်ယောက် ဖြစ်နေသည့်အတိုင်း ကျွန်တော့်သခင်က စေခိုင်းလိုက်လို့ စစ်ပြေငြိမ်းရေးကိစ္စနှင့် စစ်အကျဉ်းသမားများ လဲလှယ်ရေးကိစ္စတို့ အတွက် လာခဲ့ရပါသည်’ဟု ဟိုက မှာလိုက်သည့်အတိုင်း ပြောပြပြီး သော် လှည့်ထွက်သွားလေ၏။ သူ့မိတ်ဆွေ လွှတ်တော်အမတ်ကြီး များက သူတို့နှင့်ထိုင်၍ ဆွေးနွေးပါဦးဟု ဖိတ်ကြားသည်ကိုမျှ ကျွန်တစ်ယောက်သည် အမတ်ကြီးများနှင့် မဆွေးနွေးထိုက်ဟုဆိုကာ ဖိတ်ကြားချက်ကို လက်မခံချေ။ သူ့သခင်များဖြစ်ကြသော ကာသေ့ သံတမန်များက လက်ခံလိုက်ပါဟု အမိန့်ပေးမှသာ သခင့်စကားကို ကျွန်က နားထောင်သည့်အနေနှင့် လက်ခံလိုက်လေသည်။ စစ်ပြေငြိမ်းသင့် မငြိမ်းသင့်ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ လွှတ်တော် အမတ်ကြီးများက ရက်ဂျူလပ်၏ အကြံဉာဏ်ကို တောင်းကြရာ ‘စစ်ဆက်တိုက်နိုင်လျှင် ရောမတို့ အကျိုးရှိလိမ့်မယ်။ ကာသေ့လူမျိုး တွေ အတော်ပန်းနေကြပြီ ဆိုတာကို ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် မြင်ခဲ့ရပါ တယ်။ ပြီးတော့လဲ စစ်အကျဉ်းသမားချင်း လဲဖို့ ဆိုတာလဲ ဒီမှာ ဖမ်းထားတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်တွေဟာ ကျွန်တော်နဲ့ စာလိုက်ရင် စွမ်းစွမ်း သန်သန် လူတွေပါ။ ကျွန်တော့်မှာတော့ တဖြည်းဖြည်း သေစေ တတ်တဲ့ အဆိပ်ဆေးမိနေလို့ မကြာခင် သေရတော့မယ်။ အဲဒီတော့ အကျဉ်းသမားချင်း လဲလိုက်ပြန်ရင်လဲ ရောမက  နာလိမ့်မယ်။ အဲဒါ ကြောင့် မလဲကြရန် ကျွန်တော်က တိုက်တွန်းပါတယ်’ဟု ပြောပြ လိုက်လေ၏။ အမတ်ကြီးများလည်း ဤကဲ့သို့ တိုင်းပြည်အတွက် ကိုယ့် အသက်ကို မငဲ့ကွက်သော အာဇာနည် ရက်ဂျူလပ်၏ ရဲရဲတောက် စကားများကို ကြားရသောအခါ ကြက်သီးမွေးညှင်း ထကြလေသည်။ ထိုအခါ ရောမဆရာတော် ဘုန်းတော်ကြီးသည် ရက်ဂျူလပ်၏ အနီးသို့ ထလာပြီးလျှင် ‘ရက်ဂျူလပ်၊ မင်းပြန်မသွားဘဲ နေနိုင်တယ်၊ မင်းပေးခဲ့ရတဲ့ ကတိဟာ မင်းစိတ်သဘောအတိုင်း ပေးခဲ့တာမှ မဟုတ်ဘဲ၊ သူတို့ အတင်း နိုင့်ထက်စီးနင်းလုပ်ပြီး ယူထားလိုက်တာ ကပဲ၊ ပြန်မသွားလို့ မင်းမှာ ဘာမှ အပြစ်မရှိဘူး’ဟု ပြောဆိုတားမြစ် လေ၏။ သို့သော်လည်း ရက်ဂျူလပ်ကို တား၍မရ။ ‘အရှင်ဘုရားတို့၊ တပည့်တော်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာညှိုးနွမ်းအောင် လုပ်တော့မယ်လို့များ သန္နိဏ္ဌာန်ချထားကြရော့သလား ဘုရား၊ တပည့်တော် ပြန်သွားရင် ဟိုမှာ တပည့်တော်ဟာ အင်မတန်ဆိုးဝါးတဲ့ အညှဉ်းပန်း အနှိပ်စက် တွေကို ခံပြီး သေခြင်းဆိုးနဲ့ သေရမယ်ဆိုတာ တပည့်တော်မသိလို့ မဟုတ်ပါဘူး၊ သိပါတယ်ဘုရား၊ ဒါပေမယ့် ကိုယ့်သိက္ခာကိုယ်ဖျက်တဲ့ အလုပ်နဲ့ စာလိုက်ရင် ဒီလိုသေရတာဟာ ဘာမှ မဖြုံလောက်ပါဘူး၊ တပည့်တော်ဟာ ကံအကြောင်း မကောင်းလှလို့ ကာသေ့ရဲ့ကျွန် ဖြစ်ရပေတဲ့ ရောမသွေးတော့ အများကြီးရှိပါသေးတယ်၊ အဲဒီတော့ တပည့်တော် ပြန်ခဲ့မယ်လို့ ကတိပေးခဲ့ပြီးပြီ၊ ပြန်သွားဖို့ဟာ တပည့်တော်ရဲ့တာဝန်ပဲ၊ ကျန်တာတွေကတော့ သမ္မာဒေဝ နတ်ကောင်း နတ်မြတ်များက ကြည့်ရှုမှိုင်းမကြပေတော့’ဟု ပြောပြီးလျှင် ဆရာတော် ကြီးနှင့် သူ့မိတ်ဆွေများ ဝိုင်း၍ တောင်းပန်နေသည့်ကြားထဲမှ အတင်းထွက်၍ ကာသေ့သို့ ပြန်သွားလေ၏။ ရက်ဂျူလပ် ပြောသည့်အတိုင်း စစ်ဆက်၍ တိုက်ကြရာဝယ် ရောမတို့သည် အကြီးအကျယ် နိုင်လိုက်ကြလေသတည်း။ ဇွဲ  နှင့်  သတ္တိ (နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ခန့်က) ထိုအချိန်အခါက ရောမစစ်သေနာပတိချုပ် ဂျူးလယပ်ဆီဇာ၁ ၏ ဘုန်းလက်ရုံးတို့သည် နေလပမာ အထွန်းတောက်ဆုံး အချိန်အခါ ကြီးပေ။ သို့ရာတွင် ယခုအခန်းတွင် ဖော်ပြလတ္တံ့သော အကြောင်းသည် ထိုဘုန်းလက်ရုံး တောက်ခဲ့ဖူးသော ဂျူးလယပ်ဆီဇာ၏အကြောင်း ကိုသာ ဖော်ပြရမည်ဖြစ်ရာ မိမိ၏ဘုန်းနှင့် လက်ရုံးကို အားကိုးပြု၍ အားမဲ့နေသော ဂေါလနိုင်ငံကလေးကို အတင်းအဓမ္မ နိုင့်ထက်စီးနင်း သိမ်းပိုက်ခဲ့သော ဂျူးလယပ်ဆီဇာကို အဘယ်ကဲ့သို့ အာဇာနည် အဖြစ်ဖြင့် ချီးကျူးနိုင်ပါအံ့နည်း။ ယခု ဖော်ပြရမည့် အကြောင်းသည် ထိုကဲ့သို့ လက်ရုံးအားကိုး နိုင့်ထက်စီးနင်းလုပ်လိုသော ဂျူးလယပ်ဆီဇာကြီးအား အားမတန်သော် လည်း မာန်မလျှော့ဘဲ ကိုယ့်အမျိုး၏ လွတ်လပ်ရေးအတွက် အပြင်း အထန် ခံချသွားသော အာဇာနည်ကလေး ဘားဆင် ဂျက်တိုရစ်၂ ၏ အကြောင်းပင် ဖြစ်သည်။ ဂေါလတို့သည် တိုင်းပြည်ကို အလုခံရရုံမျှမက သူတို့၏ ခေါင်းဆောင်များမှာလည်း အသတ်ခံကြရပေရာ တစ်တိုင်းပြည်လုံး ကြိမ်မီးအုံးလျက် ရှိကြ၏။ ထို့ကြောင့် မျိုးချစ်ကြီးငယ်အပေါင်းတို့သည် တိတ်တဆိတ် စည်းဝေးကြပြီးလျှင် ရောမကို တစ်ဦးဦးက ပုန်ကန်လျှင် အားလုံးဝိုင်း၍ ပုန်ကန်ကြပါမည်ဟု သစ္စာပြုကြ၏။ များမကြာမီ ပထမဆုံး ပုန်ကန်မှုကြီး ပေါ်ပေါက်လာလေ၏။ ပေါ်ပေါက်လာပုံ အကျဉ်းချုပ်မှာ  ဤသို့တည်း။ ယခုအခါ အော်လီ ယန့်၁ ဟု ခေါ်သော မြို့တွင် အခြေစိုက်၍ စီပွါးရှာလျက်ရှိကြသော ရောမလူမျိုးများနှင့် ဂေါလလူမျိုးတို့ အချင်းများရာမှ အစပြု၍ ဂေါလတို့က ရောမအားလုံးကို သတ်ပစ်လိုက်ကြလေ၏။ ဂေါလတို့၏ မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ်တို့သည် မည်မျှ ပြင်းထန်လျက်ရှိသနည်း ဆိုသော် နံနက် အရုဏ်တက်တွင် ဖြစပွါးသောကိစ္စကို ည ကိုးနာရီ အချိန်တွင် မိုင် ၁၆၀ မျှ ကွာဝေးသော အရပ်အထိ သတင်းပျံ့နှံ့ ခြင်းဖြင့် သိနိုင်လေသည်။ ထိုအခါက မော်တော်ကားမရှိ၊ မီးရထား မရှိ၊ သံကြိုးလည်းမရှိဘဲနှင့် ဤမျှသတင်းဖြန့်နိုင်ခြင်းမှာ အံ့သြစရာ ဖြစ်လေသည်။ အဘယ်ကဲ့သို့ ဖြန့်သနည်းဆိုသော် ဂေါလ မျိုးချစ် ကလေးများသည် ထိုသတင်းကို ပျံ့နိုင်သရွေ့ ပျံ့နှံ့အောင် တစ်တောင်မှ တစ်တောင်သို့ အော်ဟစ်၍ ပြောကြခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုသတင်းသည် ဘားဆင်ထံသို့လည်း ရောက်သွားလေ၏။ ဘားဆင်သည် သူတစ်ပါးခြေဖဝါးအောက်တွင် သူများနှာခေါင်းပေါက် နှင့် အသက်ရှူနေရသော သူ့လူမျိုးများအတွက် တစ်နေ့တစ်ရက်မျှ စိတ်မအေးပေ။ သူ့လူမျိုးများအား သူတို့၏ ဘူမိနက်သန် နေရာမှန် ဖြစ်သော လွတ်လပ်ရေးပန်းတိုင်သို့ ရောက်အောင် ပို့ပေးရန် အချိန် ကောင်းကိုသာ စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် အဆိုပါ  သတင်း ကောင်းကို ကြားရသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် သူမျှော်လင့်စောင့်စား ခဲ့သည့် အချိန်သို့ ရောက်ပြီဟူသော ယုံကြည်ချက်နှင့် သူ့လူယုံတော် ရဲဘော် ဂေါလများကို ချက်ချင်း စုလေသည်။ ရောမလူမျိုးတို့၏  အမျက် အထွက်မခံဝံ့သော ဘားဆင်၏ ဦးရီးတော်သည် ဘားဆင်ကို  အိမ်မှ နှင်ထုတ်လိုက်လေ၏။ သို့ရာတွင် ဘားဆင်ကား ဤအချက်များကို ထည့်၍ တွက်ပြီးသား ဖြစ်သဖြင့် ဘာမျှ ဂရုမစိုက်ဘဲ စိတ်ဓာတ် ထက်သန်သော လူငယ်တစ်စုကို စုစေပြီးလျှင် ဦးရီးတော်၏မြို့ကို သိမ်းယူ၍ ရောမအား ပြန်၍ချချင်သူ အပေါင်း၏ ဗိုလ်(ဝါ) ခေါင်းဆောင်အဖြစ်ကို လက်ခံလိုက်လေ၏။ ထိုသတင်းကို ကြားကြ သောအခါ အနီးအဝေးမှ မျိုးချစ်ကြီးငယ်တို့လည်း အမျိုး၏ ရန်သူ ကို တွန်းလှန်ဖြိုဖျက်ကြရန် ဘားဆင်၏ လက်အောက်သို့ ခိုလှုံကြ လေ၏။ ဂျူးလယပ်ဆီဇာသည် ထိုသတင်းကို ကြားရသည့်အခါ မျိုးချစ်သူပုန်များကို နှိမ်နင်းရန် အပြင်း ချီတက်လာ၏။ ဘားဆင်တို့က အားကိုးထားသော အကွယ်အကာကြီးမှာ ဆီဗင်းနား၁  တောင် တန်းကြီး ဖြစ်သည်။ ဆောင်းတွင်းအခါလည်း ဖြစ်နေသောကြောင့် ထိုတောင်တန်းကြီးပေါ်တွင် ဆီးနှင်းများ ထူထပ်နေသဖြင့် ဂျူးလယပ် ဆီဇာသည် ထိုတောင်တန်းကို ဘယ်နည်းနှင့်မျှ မဖြတ်ကျော်နိုင်ဟု ဘားဆင်တို့ လူစုက တွက်ကိန်းဆင်ထားလေသည်။ သို့ရာတွင် ဂျူးလယပ်ဆီဇာသည် ထိုတောင်တန်းကြီးကို ကျော်လိုက်နိုင်သဖြင့် ထိုဘက်ရှိ မြို့များရွာများမှ မခုခံနိုင်တော့ဘဲ ရန်သူ့လက်တွင်းသို့ ကျဆင်းကြရ၏။ ထို့ကြောင့် ခေါင်းဆောင် ဘားဆင်သည် သူ့ဗိုလ်မှူး များနှင့် တိုင်ပင်ပြီးသော် ရန်သူ၏လက်တွင်းသို့ မကျရောက်သေး သော မြို့ရွာများကို မီးထင်းတိုက်ခြင်း၊ စားနပ်ရိက္ခာတို့ကို သိုဝှက် ခြင်း၊ ကျွဲနွားတိရစ္ဆာန်တို့ကို ဝေးရာသို့ မောင်းနှင်ထုတ်ခြင်း အလုပ်တို့ကို စတင်လုပ်ကြ၏။ ဤနည်းဖြင့် မြို့နှစ်ဆယ်ကျော်ကို တစ်နေ့တည်းနှင့် ပြာချ လိုက်ကြလေ၏။ သို့ရာတွင် ဗူးဇ၁ မြို့သို့ ရောက်သောအခါ မြို့သူ မြို့သားများက သူတို့၏ လှပသော မြို့ကလေးအား မဖျက်ဆီးပါနှင့်။ ရန်သူ့လက်တွင်းသို့ မရောက်ရအောင် အသက်နှင့်လဲကာ သူတို့ ခုခံကြပါမည်ဟု ရှိုက်ကြီးတငင် ငိုယိုတောင်းပန်ကြသောကြောင့် ဘားဆင်လည်း စိတ်လေးလေးနှင့် လျှော့ပေးလိုက်၏။ ဘားဆင် တွက်ကိန်းထုတ်ထားသည့်အတိုင်း ဂျူးလယပ်ဆီဇာ လည်း ထိုမြို့ကို ဝိုင်းလေ၏။ ဘားဆင်တို့ လူစုကလည်း ရန်သူ့ရိက္ခာ တပ်များကို လမ်းမှ ဆီးကြို၍ တိုက်ဖျက်လျက် ရှိကြသောကြောင့် ဆီဇာ၏ တပ်များသည် အတော်ပင် အငတ်ငတ်အမွတ်မွတ် ဖြစ်လျက် ရှိကြ၏။ ရောမတို့လည်း ဗူးဇမြို့၏ မြို့ရိုးများနှင့်ညီအောင် မြို့ရိုး ပတ်လည်တွင် မြေဖို့ရာ ဗူးဇမြို့သားများကလည်း ရန်သူတို့ ဖို့သလောက် သူတို့၏ မြို့ရိုးကို မြှင့်တင်ကြလေ၏။ ဤနည်းအားဖြင့် နှစ်ဆယ့်ငါးရက်တိုင်တိုင် မြို့တွင်းနှင့် မြို့ပြင် အပြင်းအထန် တိုက်လျက်ရှိကြ၏။ နောက်ဆုံးတွင် မြို့ရိုးပေါက်သွားပြီးနောက် ရောမတပ်များသည် မြို့တွင်းသို့ဝင်၍ တွေ့သမျှတို့ကို သုတ်သင်ရာ ဘားဆင်ထံသို့ ထွက်ပြေးနိုင်သော လူရှစ်ရာမျှသာလျှင် အသက် ချမ်းသာရာတော့၏။ ဤသို့ ရှုံးသည်ကို ဘားဆင်သည် စိတ်မပျက်ချေ။ စစ်ဖြစ် လျှင် နိုင်လျှင်နိုင် မနိုင်လျှင် ရှုံးရမည်။ ဤနှစ်လမ်းသာရှိသည်ဟု တွက်ပြီးသားဖြစ်သဖြင့် ဤတစ်ပွဲရှုံ:လျှင် နောက်တစ်ပွဲတွင် အနိုင် တိုက်မည်ဟူသော ဇွဲနှင့် စစ်သားသစ်များကို ထပ်မံစုဆောင်းပြီးသော် လေးအတတ်နှင့် မြင်းစီးအတတ်တို့ကို လေ့ကျင့်စေသည်။ ထိုနောက် သူ့အရပ်ဖြစ်သော အိုဘန်း၁ နယ်သို့ ဆုတ်၍ သူ့တပ်များနှင့် တစ်ချီခံပြန်သည်။ ဂျားဂိုဘီယား၂ မြို့တစ်ဝိုက်တွင် အကြီးအကျယ် တိုက်ပွဲကြီးများ ဖြစပွါးလေသည်။ သို့သော်လည်း အီဒိုင်း၃ ခေါ်သော ဂေါလလူမျိုးတစ်မျိုးက ထ၍ ချပြန်သဖြင့် ဂျူးလယပ်ဆီဇာသည် သူ့တပ်များကို အီဒိုင်းတို့ဘက်သို့ ချီတက်ခိုင်းလိုက်ရသောကြောင့် အိုဘန်းနယ်သည် ခေတ္တမျှ ရန်အေး၍ သွားလေသည်။ အီဒိုင်းတို့ကို နှိမ်နင်းပြီးသော် ဂျူးလယပ်ဆီဇာသည် အိုဘန်း နယ်ကို ပြန်၍ဝိုင်းလေ၏။ ထိုအကြိမ်တွင် ဘားဆင်တို့သည် အယ်လစ်ဆီယာ၁ မြို့မှ ခံလေ၏။ ထိုမြို့သည် တောင်တစ်တောင် ပေါ်တွင်ရှိ၍ တောင်အောက်တွင် မြစ်နှစ်သွယ် စီးဆင်းလျက်ရှိသည်။ ထိုမြို့၏ ပတ်လည်တွင်လည်း တောင်များဖြင့် ဝိုင်းရံလျက်ရှိသော ကြောင့် စစ်ခံရန်အတွက် အကောင်းဆုံး မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည်။  ဆီဇာ လည်း ဝင်၍ တိုက်၍ မရနိုင်သောကြောင့် ထိုမြို့တွင်းမှ ခုခံသူများ အား အစာငတ်ထားခြင်းဖြင့် အညံ့ခံအောင် လုပ်ရန်စီစဉ်လျက်  ရှိ၏။ ဤသို့စီစဉ်ရာ၌ သူ၏ အကြံမှာ အတော်နက်လေသည်။ အယ်လစ်ဆီယာမြို့၏ ပတ်လည်တွင် ဆယ့်တစ်မိုင်မျှရှည်လျားသော ကျုံးမြောင်း ပစ္စင်ရင်တားများကို အလျင်အမြန် ဆောက်စေသည်။ ဤအစီအရင်များသည် အကျိုး နှစ်ခု ပြီးစေသည်။ စားနပ်ရိက္ခာ များကိုလည်း မြို့တွင်းသို့ မသွင်းရအောင်၊ စစ်ကူတပ်များလည်း မြို့တွင်းသို့ မဝင်နိုင်အောင် တားနိုင်လေသည်။ ဤအစီအစဉ်များမပြီးမီ ဘားဆင်လည်း သူ့မြင်းတပ်နှင့် ရောမများကို တစ်ကြိမ်ထွက်၍ စမ်းလိုက်သေး၏။ ခေါင်းဆောင်ဘားဆင်၏ ကြည်ညိုဖွယ်ကောင်းသော လက္ခဏာ တစ်ရပ်မှာ အခြားမဟုတ်။ ရန်သူသည် မည်မျှ အင်အား ကြီးမား သည်ကို အနည်းငယ်မျှ ပဓာနမထားဘဲ သူ့အမျိုး၏ ရန်သူကို ခံချ ရန်မှာသာ သူ့တာဝန်ဖြစ်သဖြင့် ထိုတာဝန်တစ်ခုတည်းကိုသာ ကျေပွန် အောင် ထမ်းဆောင်မည်ဆိုသော ဇွဲနှင့်သတ္တိရှိခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ ဤဇွဲနှင့် ဤသတ္တိ မရှိဘဲ လက်တစ်ဆုပ်လောက်ရှိသော သူ့ လူစုသည် ထိုအခါက တစ်ကမ္ဘာလုံးလိုလို ဖိန့်ဖိန့်တုန်လျက်ရှိကြသော အလွန် အင်အားကြီးမားသည့် ဆီဇာနှင့် သူ့တပ်များကို ဤမျှကြာ ရှည်အောင် တိုက်ရဲဖို့ မဆိုထားနှင့်၊ ပြန်တိုက်ရန်ကိုပင် စိတ်ကူးထဲသို့ ထည့်ဝံ့မည်မဟုတ်ပေ။ ထို့ကြောင့်လည်း ဘားဆင်၏ ဦးရီးတော်သည် သူ့ကို အိမ်မှ နှင်ထုတ်လိုက်ဖူးပြီ မဟုတ်လော။ သူတစ်ဦးတည်းက မည်မျှဇွဲကောင်းသော်လည်း သူ့နောက် လိုက်များသည် ဆီဇာ၏ အင်အားကို ကြာရှည်စွာ မခံနိုင်ကြတော့ချေ။ ငတ်မွတ်၍ သေကြသူများလည်း တစ်နေ့တခြား များပြားလာလေပြီ။ ဘားဆင်သည် သူ့မြို့ကို ဆီဇာ၏ အစီအရင်များအရ လုံးဝ မပတ် မိသေးမီ နောက်ဆုံးတစ်ပွဲလောက် နွှဲလိုက်ချင်သေး၏။ ထို့ကြောင့် ဘားဆင်သည် သူ၏ မြင်းစီးသူရဲများကို ခေါ်ပြီးလျှင် သူတို့နယ် များသို့ ခရီးအပြင်းနှင်၍ စစ်ကူတပ်များကို ခေါ်လာကြရန် စေခိုင်း ရလေ၏။ ဤသို့မှ မစီစဉ်လျှင် သူနှင့်တကွ သူ့လူများသည် ရောမတို့၏ လက်တွင်းသို့ ကျရောက်တော့မည်ကား မလွဲတော့ပေ။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် သူတို့၌ ရက်ပေါင်း ၃၀ စာ လောက်သာ စားနပ်ရိက္ခာများ ရှိကြလေသောကြောင့်ပေတည်း။ ထိုစားနပ်ရိက္ခာများ ကုန်ခါနီးလောက်တွင် သူစစ်ကူတောင်း လိုက်သော သူ့ရဲဘော်များသည် မနီးမဝေးရှိ တောင်များပေါ်မှလာကြ လေ၏။ ထိုအခါတွင် မြို့တွင်းမှ စစ်တပ်များလည်း သူတို့ရဲဘော် များနှင့် ဆက်မိရန် ဆီဇာ၏ အကာအရံတပ်တာ ဟူသမျှကို အတင်း အသေခံဖောက်၍ ကျော်ထွက်ကြကုန်၏။ သို့ရာတွင် ရောမတပ်သား များ၏ အင်အားမှာ မနှိုင်းယှဉ်နိုင်လောက်အောင် ကြီးမားလှရကား ရောမတို့၏ ဓားလွတ်များအောက်တွင် ဂေါလတပ်သားများသည် အတုံးအရုန်း သေကြရလေ၏။ စစ်ကူရန်လာသော တပ်များ၏ ဗိုလ်ချုပ် ဘားဂိုဆီလောနပ်၁ ကိုလည်း ရောမတပ်သားများက လက်ရ ဖမ်းမိကြလေ၏။ သို့ဖြစ်၍ ရှေ့ဆက်တိုက်လျှင်လည်း သူ့ငယ်သားများ၏ အသက်ကို အလဟဿ ဖြုန်းတီးပစ်ရာ ရောက်တော့မည်ဟု ဆင်ခြင် သုံးသပ်မိသဖြင့် ဗိုလ်ဘားဆင်သည် သူ့လူများကို စုဝေးစေပြီးလျှင် ‘တို့တတွေ ဆက်တိုက်ရင်တော့ အကုန်လုံး သေကုန်ကြမှာအမှန်ဘဲ၊ ဒင်းတို့ရဲ့ အင်အားကိုလဲ နောက်တစ်ခါတော့ နိုင်ကြရမှပေါ့။ အမြဲ တမ်း လွတ်လပ်ချင်တဲ့ဆန္ဒ ကြီးမားနေတဲ့ လူမျိုးတစ်မျိုးဟာ ကျွန် ဘဝမှာ မကြာပါဘူးကွ၊ အဲဒီတော့ ငါ့လူများလဲ အလဟဿ မသေ သင့်ဘဲနဲ့ မသေကြလေအောင် ငါ့ကို မင်းတို့ကိုယ်တိုင် သတ်ပြီးတော့ ငါ့ခေါင်းကို ဆီဇာလက်ကို သွားပြီး အပ်ရင်လဲ အပ်ပါ။ ဒီလိုမှ မလုပ်ချင်ရင်လဲ ငါ့လူတွေကို အသက်ချမ်းသာ ပေးမယ်ဆိုရင် ငါ့ကို ဆီဇာ့ကိုလက်သို့အပ်ပါမယ် ဆိုတာကိုပဲ လူလွှတ်ပြီး ပြောကြပါကွ’ဟု ဘားဆင်က ပြောလေ၏။ သူ့နောက်လိုက်ငယ်သား များလည်း သူတို့၏ ခေါင်းဆောင်ကြီးအား ဤသို့ ထိုးပေးလိုက်ရ မှာ အလွန် ခက်ခဲလျက် ရှိကြ၏။ သို့ရာတွင် ခေါင်းဆောင်ကြီး ဘားဆင် ကိုယ်တိုင်က အမိန့်ပေးနေသောကြောင့် မညင်းဆန်ဝံ့ဘဲ သူပြောသည့်အတိုင်း ဆီဇာထံသို့ လူလွှတ်၍ အညံ့ခံကြရလေ၏။ ဆီဇာသည် သူ့နောက်လိုက်ငယ်သားတို့၏ အသက်ကို ချမ်းသာပေးရန် သဘောတူသဖြင့် ဘားဆင်သည် ဆီဇာထံတွင် အညံ့ခံလေ၏။ ဆီဇာလည်း ဘားဆင်ကို အစောင့်အကြပ်ကောင်းစွာ နှင့် ထားပြီးနောက် ခြောက်နှစ် ကြာသောအခါ အရပ်ရပ်တွင် စစ်ပွဲ ကြီးများကို နိုင်သော အထိမ်းအမှတ်ဖြင့် စစ်အောင်ပွဲကြီးများကို ရောမမြို့တော်အတွင်း ကျင်းပသောနေ့တွင် ရောမတို့၏ ထုံးစံအတိုင်း ဘားဆင်ကို သူတို့၏ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းကြီးအတွင်း၌ ဓားနှင့် တစ်ချက်တည်း ထိုးသတ်၍ ယစ်ပူဇော်လိုက်လေသတည်း။ မြို့ခံ (၁၂၉၃ ခုနှစ်) အေ၊ ဒီ၊ ရှစ်ရာစုလောက်က အစပြု၍ နှစ်ပေါင်း ငါးရာခန့် ဥရောပ တိုက် အနောက်တောင်ပိုင်းတွင် အစ္စလာမ် သာသနာဝင် မူးလူမျိုး၁ တို့သည် အတော်ကြီးစိုးခဲ့၏။ ထိုအပိုင်းများရှိ မြို့ရွာ ပြည်နယ်များကို တိုက်ခိုက်သိမ်းယူပြီးလျှင် ထိုအရပ်များမှာပင် အခြေစိုက်ကြ၍ သူတို့၏ အစ္စလာမ်သာသနာကို ဖြန့်ဖြူးကြလေသည်။ ထိုတိုင်းပြည် များတွင် စပိန်၂ နိုင်ငံလည်း အပါအဝင်ဖြစ်ခဲ့၏။ သို့ရာတွင် ၁၃ ရာစု၏ နောက်ပိုင်းတွင် ကက်စတီး၃ နှင့် အယ်ရဂွန်၄ ပြည်နယ်များ၌ အားပြည့်နေသော စပိန်လူမျိုးများသည် မူးလူမျိုးများကို ပြန်၍ တိုက်စပြုလေရာ မူးလူမျိုးများ အခြေစိုက် ထားသော မြို့ရွာနယ်ပယ်တို့သည် တစ်ခုပြီးတစ်ခု စပိန်တို့၏ လက်တွင်းသို့ သက်ဆင်းကြရကုန်၏။ စပိန်တို့၏ ခေါင်းဆောင် မှာ ပဉ္စမ စန်ချို၅ ဘုရင်ပင် ဖြစ်လေသည်။ ၁၂၉၁ ခုနှစ်သို့ ရောက်သောအခါ မူးလူမျိုးတို့ အကြီးအကျယ် အခိုင်အခန့် ကာကွယ်ထားသော တာရီးဖာ၁ မြို့ကိုပင် သိမ်းယူကြရန် စပိန်တို့သည် ချီတက်ကြလေ၏။ ထိုမြို့သည် မြေထဲပင်လယ်သို့ အနောက်ဘက်မှ ဝင်ရောက်ရန် တံခါးပေါက်ဝမြို့ကြီးတစ်မြို့ ဖြစ်လေသည်။ မူးတို့သည် ထိုမြို့ကို ကျောက်မြို့ရိုးကြီးဖြင့် ကာရံ ထားပြီးသော် အပြင်ရန်ကို ခုခံရန် ပစ္စင် ရင်တားပေါင်း ၂၆ ခုမျှ အခိုင်အခန့် ဆောက်လုပ်ထားလေသည်။ သေနတ်များ အမြောက် များ မပေါ်မီ ဓား လှံ လက်နက်ကိုသာ ကိုင်စွဲရသော ခေတ်က ဤမြို့ကို သိမ်းယူရန်မှာ နည်းတစ်နည်းသာ ရှိလေသည်။ ထိုနည်း မှာကား အခြားမဟုတ်။ မြို့တွင်းက လူများကို အစာငတ် ထားရန်ပင် ဖြစ်လေသည်။ စပိန် လူမျိုးတို့လည်း တာရီးဖာမြို့ကို ခြောက်လတိုင်တိုင် ဝန်းရံထားကြရာ မူးတို့သည် ငတ်မွတ် ခေါင်းပါးသည့်ဒဏ်ကို မခံနိုင်သဖြင့် နောက်ဆုံး၌ အညံ့ခံကြရလေ၏။ သို့ပင် ဖြစ်သော် လည်း ဘုရင် ဆန်ချိုတွင် စစ်သားနှင့် စားနပ်ရိက္ခာများ လုံလုံ လောက်လောက် မရှိသဖြင့် ထိုမြို့ကို မူးတို့၏ ဘေးရန်မှ ကြာရှည် အောင် သိမ်းပိုက်ထားရန်မှာ မစွမ်းနိုင်ချေ။ ထို့ကြောင့် တပ်ပြန်ခေါက် ရတော့မည်ကဲ့သို့ ဖြစ်နေစဉ် စစ်ဗိုလ်ကြီးတစ်ဦးသည် ထွက်လာပြီး လျှင် ထိုမြို့ကို မူးတို့၏ရန်မှ သူ့တွင် ပါသမျှသော စစ်သားနှင့် တစ်နှစ်တိတိ သိမ်းပိုက်ထားပါမည်။ တစ်နှစ်စေ့မြောက်သည့်အချိန် တွင်သာ အခြားစစ်ဗိုလ်တစ်ဦးနှင့် လွှဲပါရစေဟု လျှောက်ထားသဖြင့် ဘုရင်လည်း ကြည်သာတော်မူရကား တာရီးဖားမြို့ကို အုပ်ချုပ်ရန် ထို စစ်ဗိုလ်ကြီးကို လွှဲအပ်ခဲ့လေ၏။ တစ်နှစ်စေ့မြောက်သောအခါ ထိုစစ်ဗိုလ်ကြီး၏ လက်ထဲမှ တာဝန်ကို လွှဲယူရန် ဂပ်ဇမန်း၁ ဆိုသူ ရောက်၍ လာလေ၏။ ဂပ်ဇမန်းသည် စိတ်နှလုံးနူးညံ့သည်၊ တည်ကြည်သည်၊ ရဲရင့် သည်၊ တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရာ၌ အသက်နှင့်လဲ၍ ထမ်းဆောင် နိုင်သည့် သတ္တိထူးရှိသည်။ ထို့ကြောင့် တာရီးဖား  မြို့ကဲ့သို့ အတွင်း ရန် အပြင်ရန် အလွန်များပြားသော မြို့ကို အုပ်ချုပ်ရန် ဂပ်ဇမန်းကို ရွေးချယ်လိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဂပ်ဇမန်းသည် သူ့သားကြီး သြရဿ တစ်ယောက်မှတစ်ပါး သူ၏ မိသားတစ်စုကို သူနှင့်အတူ တာရီးဖား မြို့တွင်းသို့ ခေါ်ထားပြီးသော မြို့ကို အခိုင်အလုံ စီမံထား၏။ သူ၏ သားကြီး သြရဿမှာမူကား ဘုရင်ဆန်ချို၏တူ ဒွန် ဂျူးအန်၂ ၏ နောက်သို့ လိုက်၍ နေလေသည်။ ဒွန်ဂျူးအန်သည် ဦးရီးတော်၏ နန်းကို လုရန်အကြံနှင့် ပေါ်တူဂီ၃ နိုင်ငံတွင် ပုန်း၍ အားစုလျက်ရှိ၏။ သို့ရာတွင် ဘုရင်ဆန်ချို၏ တောင်းပန်ချက်အရ ပေါ်တူဂီဘုရင်သည် ဒွန်ဂျူးအန်ကို တိုင်းပြည်မှ နှင်ထုတ်လိုက်ရာ သူသည် မူးဘုရင် ယူဆွတ်ဗင် ယာကွတ်၄ ထံသို့ သွားရောက်ခစား ပြီးသော မြင်းသည်တော် ငါးထောင်ပေးလျှင် တာရီးဖားမြို့ကို ဘုရင်ဆန်ချို၏ လက်တွင်းသို့ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ပေးမည့် အကြောင်း နှင့် လျှောက်ထားလေ၏။ အမှန်စင်စစ် သူ့ငါးထောင် မြင်းတပ်သည် တာရီးဖားမြို့ကို ပြန်တိုက်ယူရန်အတွက် မလုံလောက်ချေ။ သို့ရာတွင် ဒွန်ဂျူးအန် သည် သူ့တွင် အားကိုးတစ်ခုရှိသဖြင့် ထိုအားကိုးနှင့် တာရီးဖား ကို သိမ်းယူရန် ကြံရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ သူ၏ အားကိုးမှာ အခြား မဟုတ်၊ သူ့နောက်သို့ လိုက်နေသော ဂပ်ဇမန်း၏သားကြီး သြရဿကို အသက်မသေစေချင်လျှင် သူ့လက်သို့ တာရီးဖားမြို့ကို အပ်ပါဟု ဂပ်ဇမန်းအား အကြပ်ကိုင်ရန် ဖြစ်လေသည်။ ဤနည်းမျိုးကို ရှေးကလည်း တစ်ကြိမ် သုံးခဲ့ပြီးပြီ။ ထိုအခါက ဒွန်ဂျူးအန်၏ ဖခင်သည် ဆာမိုးရာ၁ မြို့ကို သိမ်းယူရန် ကြိုးစားပါ သော်လည်း မြို့သူမြို့သားများသည် အခိုင်အလုံ ကာကွယ်ထားသော ကြောင့် မတတ်နိုင်ချေ။ ထိုအခါ ဒွန်ဂျူးအန်သည် ဆာမိုးရာမြို့တွင် အကြီးအကဲဖြစ်သူ မြို့ဝန်ကြီး၏ သားကလေးကို ဖမ်းဆီးပြီးသော် မြို့ကို မအပ်လျှင် သတ်ပစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်လိုက်ရာ မြို့ဝန်ကြီး လည်း မြို့ကို အညံ့ခံလိုက်ရလေ၏။ ထိုအခါက သူ့အကြံ  အောင်မြင် သဖြင့် ဤအကြိမ်တွင်လည်း အောင်မြင်လိမ့်မည်ဟူသော ယုံကြည် ချက်ဖြင့် ထိုနည်းကို ဒွန်ဂျူးအန်သည် အားကိုးလျက်ရှိ၏။ ထို့ကြောင့် မြို့ရိုးနံဘေးတွင် ဂပ်ဇမန်း၏ သားကြီးသြရဿ ကို ကိုင်လျက် ‘ဒီကလေးရဲ့ အသက်ကို မသေစေချင်ရင် မြို့ကို အပ်ပါ’ဟု ဒွန်ဂျူးအန်သည် မြို့ရိုးပေါ်၌ရှိသော ဂပ်ဇမန်းကို ဟစ်အော်၍ ပြောလေ၏။ သို့ရာတွင် ဤအကြိမ်မှာမူကား ဒွန်ဂျူးအန်သည် လူကဲခတ်မှားလေပြီ။ ယခင်အကြိမ် သူတွေ့ခဲ့ရသော ပုဂ္ဂိုလ်များမှာ သုံးတောင်ဝတ် မိန်းမသားဖြစ်ရသည့်အထဲတွင် သူတို့ဘက်သို့ ခပ် ယိုင်ယိုင် ဖြစ်လျက်ရှိသည်။ ယခု သူတွေ့ရသူမှာ အခြားသူမဟုတ်၊ ဂပ်ဇမန်း ဖြစ်လေသည်။ ဂပ်ဇမန်းသည် ဒွန်ဂျူးအန်၏ စကားကို ကြားရသောအခါ သူ့ရှေ့တွင် လမ်း နှစ်ခုသာရှိသည်။ တစ်ခုမှာ သူ့သားတစ်ယောက် အတွက် အမျိုး၏ မျက်နှာကို ဖျက်ပြီးလျှင် မြို့ကို ရန်သူ၏လက်သို့ ဝကွက်ပြီး အပ်ရန်နှင့် အခြားတစ်ခုမှာ သူ့လူမျိုး၏ အသက်နှင့် သိက္ခာကို စောင့်ရှောက်ရန်အတွက် သားကြီး သြရဿကို စွန့်ရန်ပင် ဖြစ်သည်။ ဤသို့ လမ်းနှစ်ခု ပေါ်လာလျှင် လူညံ့ လူယုတ်တို့သည် ပထမလမ်းမျိုးကို လိုက်စမြဲဖြစ်ကြ၏။ အတော်အတန် ကိုယ်ကျင့် တရား ကောင်းကြသည်ဆိုသော ပုဂ္ဂိုလ်များပင်လျှင် အပြတ်အသတ် ကျွတ်ကျွတ်လွတ်လွတ် မဆုံးဖြတ်နိုင်ကြဘဲ ဟိုလမ်းလိုက်ရနိုးနိုး ဒီလမ်းလိုက်ရနိုးနိုးနှင့် ဇဝေဇဝါ ဖြစ်တတ်ကြလေသည်။ သို့ရာတွင် အာဇာနည်များကို အဖို့မူကား ဤသို့ လမ်းနှစ်မျိုးပေါ်တိုင်း ပထမ လမ်းမျိုးသည် သုသာန်တစ သချင်္ု ိင်းဝသို့ သွားရာလမ်းဟူ၍ လည်း ကောင်း၊ မစင်ဘင်ပုတ်တို့ဖြင့် ပြည့်နှက်လျက်ရှိသောလမ်း ဟူ၍ လည်းကောင်း မှတ်ထင်ကြလေသည်။ ထို့ကြောင့် ဖခင်ကိုမြင်သဖြင့် လက်နှစ်ဘက်ကို ယမ်းကာ ယမ်းကာဖြင့် ငိုကြွေးမြည်တမ်းလျက်ရှိသော သူ၏ သားကြီးသြရဿ ကို မျက်ရည်ဝဲလျက်ရှိသော မျက်လုံးများဖြင့် အတန်ကြာအောင် စိုက်ကြည့်ပြီးသော် ‘ဟေ့ ဒွန်ဂျူးအန်၊ ငါ့သားကို ငါမွေးထားတာဟာ ငါ့အမျိုးနဲ့ တိုင်းပြည်ကို သစ္စာဖောက်ဖို့ မွေးထားတာ မဟုတ်ဘူး၊ အမျိုးရဲ့ရန်သူ တိုင်းပြည်ရဲ့ဆူးငြောင့် သစ္စာဖောက် လူယုတ်မာတွေကို သုတ်သင်ရှင်းလင်းဖို့ မွေးထားတာ၊ အဲဒီတော့ မင်းဟာ ငါ့သားကို သတ်လိုက်မယ်ဆိုရင် မင်းဟာ ကိုယ့်အမျိုးရဲ့ တံတွေးခွက်ထဲ ပက်လက်မျောမှာပဲ၊ ငါ့မှာတော့ ထူးလို့တောင် ဂုဏ်တက်ဦးမယ်၊ ငါ့သားမှာဆိုရင်လဲ မင်း ဒီလိုသတ်လိုက်တဲ့အတွက် လူတော့သေပြီ၊ နာမည်တော့ သမိုင်းတွင်ရစ်မှာပဲ၊ အဲဒီတော့ ငါ့တိုင်းပြည်ကို သစ္စာ ဖောက်ပြီး ငါလျှော့ပေးဖို့ဆိုတာတော့ မင်း မစဉ်းစားနှင့်တော့၊ ဟောဒီမှာ ကြည့်စမ်း၊ ငါ့သားကို သတ်ဖို့ မင်းမှာ မရှိရင်တောင် ငါ့ဓားကို ယူချင် ယူလိုက်ဦး’ဟု ပြောပြာဆိုဆိုနှင့် သူ့ခါးကြားထဲမှ ဓားကို ဒွန်ဂျူးအန်ထံသို့ ပစ်ပေးပြီးလျှင် မျက်နှာထား တစ်ချက်မျှ မပျက်ဘဲ သူ့ခံတပ်ထဲသို့ ဝင်၍သွားလေ၏။ များမကြာမီ ကြောက်ခမန်းလိလိ ဆူသံပူသံ အော်ဟစ်သံ များကို ကြားရသဖြင့် ခံတပ်ထဲမှ ထွက်၍ စုံစမ်းရာ ဒွန်ဂျူးအန်သည် ဒေါသအမျက် ခြောင်းခြောင်းထွက်ပြီးလျှင် လူပုံအလယ်တွင် ဂပ်ဇမန်း ၏ သားကလေး လည်ချောင်းကို ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ ဓားဖြင့် လှီးလျက်ရှိသောကြောင့် လူများ လန့်၍ အော်ကြကြောင်းကို ဂပ်ဇမန်း သိရှိရသဖြင့် ‘အို ငါ့မှာ ရန်သူတွေများ မြို့တွင်းစွတ်ဝင် လာကြပလားလို့’ဟု ဣနြ္ဒေရရပြောပြီးသော် သူ့ခံတပ်ထဲသို့ ပြန်ဝင် သွားလေ၏။ ဒွန်ဂျူးအန်လည်း သူ့သခင် မိုရော့ကို၁ ဘုရင်အား မျက်နှာ ပြန်၍ မပြရဲတော့သဖြင့် အခြား ဘုရင်တစ်ပါးထံ ခံစားရန် ထွက်ပြေးလေ၏။ ဘုရင်ကြီး ဆန်ချိုလည်း ဂပ်ဇမန်း၏ သတင်းကို ကြားရသော အခါ အလွန် အားရတော်မူလှသဖြင့် သူ့အနီးတွင်ရှိသော မှူးတော် မတ်တော်တို့အား ‘အင်း၊ နှလုံးရည် တယ်ပြည့်ပေသကိုး၊ အတုယူ ကြစမ်း မောင်မင်း’ဟူ၍ မိန့်ကြားတော်မူဖူးလေသတည်း။ ရိုးမြေကျ (၁၃၈၈ ခုနှစ်) ရောမလူမျိုးတို့ အလွန်လေးစားသော ရောမအမျိုးသမီးတစ်ဦးကား အဲရီယား၁ ဖြစ်လေသည်။ သူသည် ဆီဆင်းနားပီတပ်၂ ၏ဇနီး ဖြစ်၏။ တစ်နေ့သ၌ ပီတပ်ကို ဘုရင်ဧကရာဇ်ကြီး ကလောဒီယပ်၃ က သူ့ကိုယ်သူ သတ်၍သေရန် အမိန့်တော် ချမှတ်လေ၏။ ပီတပ် သည် သူ့ကိုယ်သူ သတ်၍ သေရန် တုန်တုန်ယင်ယင် ဖြစ်လျက် ရှိသောကြောင့် သူနှင့် ရိုးမြေကျပေါင်းပါမည်ဟု သိန္နိဏ္ဌာန်ချထား သော သူ့ချစ်ဇနီး အဲရီယားသည် သူ့လက်ထဲမှ ဓားမြှောင်ကိုယူ၍ သူ့ရင်ညွန့်ကို တအား ထိုးစိုက်ပြီးလျှင် ရှိသမျှသော အားကလေး နှင့် သူ့ယောကျ်ားသို့ ဓားမြှောင်ကို ကမ်းလျက် ‘ဒီလောက်မနာလှ ပါဘူး ပီတပ်ရယ်’ဟု ဆိုကာ သူ့ယောကျ်ားရှေ့တွင် သေပြဖူးလေ၏။ အဲရီယားကဲ့သို့ပင် နှလုံးရည် ပြည့်ဝသော အမျိုးသမီး တစ်ဦးလည်း ရှိသေး၏။ ထိုအမျိုးသမီးသည် ဂါးတရု၄ ပင် ဖြစ်လေ သည်။ ဂါးတရုသည် မြို့စားကြီး ဖွန်ဒါဝေါ၁ ၏ ဇနီး ဖြစ်သည်။ သူတို့၏ အကျဉ်းချုပ်ကား ဤသို့တည်း။ ၁၃၀၈ ခုနှစ်လောက်တွင် သြစတြီးယားနိုင်ငံတော်ကြီး၏ ဘုရင် ဧကရာဇ်ကြီးမှာ ပထမ အဲလဗရစ်၂ ဖြစ်သည်။ ထိုဘုရင် ဧကရာဇ်ကြီးတွင် ယိုးဟန်၃ ဆိုသော တူတော်တစ်ယောက် ရှိသည်။ ထိုတူတော်မှာ ငယ်စဉ်တောင်ကျေး ကလေးကတည်းက မိဘနှစ်ပါး သေဆုံးသွားသဖြင့် မြို့စားကြီး ဝေါ်လတာ၄ ဆိုသူက ကြီးပင်းအောင် မွေးကျွေးလာခဲ့ရလေသည်။ အသက် ၁၉ နှစ်တွင် ယိုးဟန်သည် သူ၏ ဦးရီးတော် ဘုရင် ဧကရာဇ်ကြီးထံသို့ သွား၍ သူနှင့်ဆိုင်ရာ အမွေအနှစ်တို့ကို တောင်းဆိုဖူးလေ၏။ ဧကရာဇ်ကြီးလည်း တူတော် မောင်၏ ဤသို့ တောင်းဆိုခြင်းကို ပြက်ရယ်ပြုကာ ငြင်းဆိုလိုက်၏။ ထို့ကြောင့် ယိုးဟန်ကို ကြည်ညိုကြကုန်သော မှူးကြီးမတ်ရာ သေနာပတိ အချို့သည် ဦးရီးတော်ကို ပုန်စားပုန်ကန်ပြုရန် ယိုးဟန် ကို မြှောက်ပင့် ပေးကြကုန်၏။ ထိုအချိန်သည်ကား သြစတြီးယား လက်အောက်ခံကဖြစ်သော ဆွစ်ဇာလန် တိုင်းပြည်ကလေးက သြ စတြီးယား ဘုရင်ခံတို့၏ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခြင်းကို မခံနိုင်လွန်းမက မခံနိုင်လွန်း၍ အားချင်းမမျှသော်လည်း ထ၍ ပုန်ကန်ကြသော  အချိန် အခါလည်း ဖြစ်သည်။ ဧကရာဇ်ကြီး အဲလဗရစ်သည် သူပုန်များကို ကိုယ်တော်တိုင် နှိမ်နင်းရန်ချီတက်သွားရာ ထိုအလုံးအရင်းထဲတွင်လည်း တူတော်မောင် ယိုးဟန် ပါလာသည်။ ဗားဒင်၁ အရပ်သို့ ရောက်သောအခါ ယိုးဟန် သည် သူ့အမွေကို ထပ်၍ တောင်းပြန်၏။ ဧကရာဇ်ကြီးလည်း ရှေးက ကဲ့သို့ပင် ပြက်ချော်ချော် ပြုသောအားဖြင့် အမွေမပေးဘဲ ပန်းခွေကလေး တစ်ခွေကိုသာ ယိုးဟန်၏ ဦးခေါင်းပေါ်သို့ တင်ပေး လိုက်၏။ ယိုးဟန်လည်း အလွန်ရှက်စနိုးရကား သည်းစွာ ငိုကြွေး လေ၏။ သို့နှင့်ပင် ခရီးဆက်၍ ထွက်ခဲ့ရာ ရူးစမြစ်၂ ကမ်းပါးသို့ ဧကရာဇ်ကြီးနှင့် စစ်သည်တော် အလုံးအရင်းတို့ ရောက်ကြလေ၏။ ထိုမြစ်ကိုကူးရန် လှေကလည်း တစ်စင်းသာ ရှိသောကြောင့် ရှေးဦးစွာ ဧကရာဇ်မင်းကြီးနှင့် သူ့သက်တော်စောင့် တစ်ယောက်၊ ထို့ပြင် တူတော်မောင် ယိုးဟန်နှင့် သူ့ဘက်တော်သား လေးယောက်တို့သည် ပထမဆုံး ကူးကြလေ၏။ တစ်ဘက်ကမ်းသို့ ရောက်လတ်သော် ဧကရာဇ်ကြီးသည် သူ့ရဲတိုက်ဆီသို့ တစ်ယောက်တည်း မြင်းစီး၍ ထွက်သွားရာ ယိုးဟန်နှင့် သူ့အဖော်များလည်း မြင်းနှင့် အတင်း လိုက်ကြ၏။ မီသောအခါ ယိုးဟန်၏ ဘက်တော်သားတစ်ယောက်က ဧကရာဇ်ကြီး၏ မြင်းဇက်ကြိုးကို ဆွဲလိုက်စဉ်တွင် ‘ခင်ဗျားကြီး ကျုပ်အဖေရဲ့ ပစ္စည်းတွေ မပေးဘူးလား’ဟု ပြောပြောဆိုဆိုနှင့် ယိုးဟန်သည် ဧကရာဇ်ကြီး၏ လည်ပင်းကို ဓားနှင့် ထိုးလိုက်လေ၏။ သက်တော်စောင့်လည်း ခြေဦးတည့်ရာသို့ ထွက်ပြေးလေသည်။ မြို့စားကြီးဖွန်ဒါဝေါ့မှာ ယိုးဟန်၏ ဘက်တော်သားတစ်ဦး ဖြစ်သော်လည်း ဧကရာဇ်ကြီး၏ အသက်ကို ဤကဲ့သို့ ရန်ရှာလိမ့်မည် ဟု ဘယ်နံရောအခါကမျှ မထင်စားခဲ့ဖူးပလေ။ ထို့ကြောင့် တူတော် မောင် ယိုးဟန်က ဧကရာဇ်ကြီးအား ဓားနှင့် ထိုးလိုက်သည်ကို မြင်သောအခါ ကြက်သေသေလျက်ရှိ၏။ သို့ရာတွင် အခြား ဘက်တော်သား နှစ်ယောက်မှာမူ ဧကရာဇ်ကြီးကို ဝိုင်း၍ ခုတ်ကြ ထစ်ကြရာ ဧကရာဇ်ကြီးသည် ထိုနေရာ၌ပင် သေလောက်သော ဒဏ်ရာနှင့် မြင်းပေါ်မှ ဦးစောက်ကျလေ၏။ မြစ်တစ်ဖက်ကမ်းတွင် ရှိသေးသော ဧကရာဇ်မင်းကြီး၏ သားတော် လီအိုရီ၁ နှင့် စစ်သည်တော်များသည် ဤအပြစ်အပျက်ကို သူတို့နေရာမှ ကောင်းစွာ တွေ့မြင်ကြရသည်။ သူတို့လည်း မြစ်ကို အပြင်း ဖြတ်ကူးလာကြသော်လည်း ဧကရာဇ်ကြီး၏ အသက်ကိုပင် မမီလိုက်ကြချေ။ ယိုးဟန်တို့ လူစုလည်း ခြေဦးတည့်ရာ ထွက်ပြေး ကြသဖြင့် မမိလိုက်တော့ချေ။ သို့ရာတွင် များမကြာမီ မြို့စားကြီး ဖွန်ဒါဝေါ့ကို မိလေ၏။ သူ့အမှုကို စစ်သောအခါ ဧကရာဇ်ကြီးကို လုပ်ကြံစဉ်က ထွက်၍ ပြေးသော သက်တော်စောင့်က ‘ဒီအသေကောင်ကြီးကို မြင်းပေါ်မှာ ဘာဖြစ်လို့ ကြာရှည်ထားနေကြသလဲ’ဟု မြို့စားကြီး ဖွန်ဒါဝေါ့က အော်ပြောသံကို ကြားရသည်ဟု မတရားသက်သေ ထွက်ဆို၏။ ဖွန်ဒါဝေါ့လည်း ဧကရာဇ်ကြီးအား လုပ်ကြံရာတွင် သူမပါသည့် အကြောင်းနှင့် ထုချေပါသော်လည်း သက်တော်စောင့်၏ ထွက်ချက် တစ်ခုနှင့်ပင် လုံလောက်နေပြီဖြစ်ရကား အယူခံပင် မရတော့ချေ။ ထိုသို့ အယူခံမရသည်မှာ အံ့သြစရာမရှိချေ။ ကွယ်လွန်သူ ဧကရာဇ်ကြီး၏ သားတော်သမီးတော်များသည် သူတို့၏ဖခင်ကြီး အတွက် ဒေါသအမျက် ခြောင်းခြောင်းထွက်လျက် ရှိကြသည်။ ထိုသူတို့အနက် ဟန်းဂေရီ၁ ဘုရင်၏ မိဖုရားကြီး အဂ္ဂနစ်၂ က သာ၍ ကဲသေးသည်။ သူ့ဖခင်ကြီးအား သတ်သွားသောသူများကို မပြောထားနှင့်၊ သက်ဆိုင်သူများကိုပင် တွေ့ရာသခင်္ျိုင်းဓားမဆိုင်း ဟူသော သဘောမျိုးဖြင့် ဓားမိုးရွာလျက်ရှိသည်မှာ သွေးချောင်းစီးမျှ ရှိ၏။ တစ်ခါကလည်း ကြံရာတွင်ပါသော မြို့စားတစ်ဦး၏ ကလေး အရွယ် လူမမယ်ကလေးကို ဖမ်းပြီလျှင် သူ့ကိုယ်တိုင် လည်ဖျစ်သတ် တော့မည့်ဆဲဆဲတွင် စစ်သားများက မြင်မကောင်း ကြားမကောင်း သဖြင့် ကလေးကို အတင်းလု၍ ပြေးရဖူးလေသည်။ ဤသို့ဖြစ်ရာ ဖွန်ဒါဝေါသည် မည်မျှ အပြစ်ကင်းသည်ဟု အာခြောက်အောင် ထုချေပါသော်လည်း လွတ်နိုင်ပါတော့မည်လော။ ထိုသမီးတော်၏ အမိန့်အရ ဖွန်ဒါဝေါ့ကို လှည်းဘီးတစ်ခု တွင် ချည်ပြီးလျှင် ထိုလှည်းဘီးကို တစ်ယောက်ကလှည့်ရင်း လက် မရွံ့သားတစ်ယောက်က ခြေရိုး လက်ရိုး ကျောရိုး အစရှိသည်တို့ကို ရိုက်၍ ချိုးရလေသည်။ ဤသို့ ချိုးပြီးသည့်နောက်မှ တိုင်ထိပ်တစ်ခု တွင်ရှိသော အခြား လှည်းဘီးတစ်ခုတွင် ချည်ထားသည်မှာ တဖြည်း ဖြည်း အသေဆိုးသေရန် ဖြစ်သည်။ ဖွန်ဒါဝေါ့၏ ဇနီးသည်ကလေး ဂါးထရုသည် သူ့လင်တော် မောင်၏ အမှုကို စစ်ဆေးနေစဉ်ကလည်း အနီးတွင် အမြဲရှိသည်။ အမှုစစ်ပြီး၍ သေဒဏ် အပြစ်ပေးလိုက်သောအခါမှ ဘုရင်မကြီး၏ အမိန့်နှင့် ဂါးထရုကို ရဲတိုက်တစ်ခုသို့ အတင်းခေါ်၍ သွားကြ၏။ ညဥ့်ဘက်သို့ ရောက်သောအခါ ထိုရဲတိုက်ထဲမှ ဂါးထရုသည် တိတ် တဆိတ် ထွက်ပြီးသော် သူ့လင်တော်မောင်ရှိရာသို့ သွား၏။ ဖွန်ဒါ ဝေါ့အား အစောင့်ချထားသော အစောင့်လည်း ဂါးထရုလာသည်ကို မြင်သောအခါ သူ့နေရာမှ ထွက်ပြေးလေ၏။ ဂါးထရုလည်း အနီး အနားရှိ တုံးများကို ခုပြီးလျှင် သူ့ယောကျ်ားအနီးသို့ကပ်၍ ပွေ့ဖက် ထား၏။ သူ့လင်တော်မောင်က ဘုရင်မကြီး သိသွား၍ ဂါးထရုပါ ဒုက္ခရောက်သည်ကို တွေ့ရလျှင် သူ့အသည်းကွဲရပေလိမ့်မည်။ ထို့ ကြောင့် ပြန်ပါဟု အကြိမ်ကြိမ် ပြောသော်လည်း ‘ကိုကိုသေရင် ကျွန်မ နေလို့လဲ မထူးတော့ဘူး၊ အတူတူ သေကြရအောင် ကျွန်မ လာခဲ့တာပဲ’ဟု ပြော၍ ဇွတ်အတင်း နေလေ၏။ နံနက်မိုးသောက် အလင်းသို့ရောက်သောအခါ ဂါးထရုသည် တုံးများကို ဖယ်ရှားပြီးလျှင် သူ့လင်တော်မောင်ကို ချည်ထားသော တိုင်ခြေရင်းတွင် ဒူးထောက်လျက် ‘တပည့်တော်မ၏ ယောကျ်ားမှာ သေရရင်လဲ မြန်မြန် သေပါစေတော့၊ ဒီလို ဒုက္ခခံမနေပါစေနှင့်၊ တပည့်တော်မလဲ တပည့်တော်မရဲ့ ယောကျ်ားနဲ့အတူတူ လိုက်သေ ပါရစေတော့’ဟု အကြိမ်ကြိမ် ဆုတောင်း၍ နေလေ၏။ မြို့သူမြို့သား များလည်း ကရုဏာကြီးစွာဖြင့် ဝိုင်း၍ ကြည့်နေကြသည်။ များမကြာမီ ကွယ်လွန်သူ ဧကရာဇ်ကြီး၏ သားတော် သမီး တော်များ ဖြစ်ကြသော လီးအိုပိုနှင့် အဂ္ဂနစ်တို့သည် ထိုနေရာသို့ မြင်းစီးလာကြရင်း ထိုသို့ ကရုဏာသက်နေသာ ပရိသတ်ကို မြင်ကြ ရသောအခါ အလွန် အမျက်ထွက်ပြီးလျှင် ဂါးထရုကို ထိုနေရာမှ အတင်းဆွဲထုတ်သွားစေ၏။ ဂါးထရုလည်း ဒရွတ်တိုက်၍ ရုန်းရင်း ကန်ရင်းနှင့် လိုက်ပါသွားလေရာ အတော်ကလေးရောက်မှ အမတ် တစ်ယောက်၏ အသနားခံချက်ကြောင့် သူ့လင်တော်မောင် ထံပါးသို့ ပြန်လာခွင့်ရလေ၏။ ညဥ့်ဘက်တွင် ထိုနေရာသည် အလွန် အေးမြသဖြင့် ဂါးထရုသည် သူ့လင်တော်မောင်ကို ပွေ့ပိုက်ရင်း တခိုက်ခိုက်တုန်နေလျက် ရှိရာ အစောင့်တစ်ယောက်က ကရုဏာသက်လှသဖြင့် သူ့စစ်အကျင်္ီ ရှည်ကြီးကို ထုတ်၍ပေးလေသည်။ ဂါးထရုလည်း သူမခြုံဘဲ ထို အကျင်္ီဖြင့် သူ့ယောကျ်ားကို ခြုံပေးလေ၏။ ဂါးထရုလည်း ထမင်းမှန်း ဟင်းမှန်းကိုပင် မသိတော့ချေ။ သူ့လင်တော်မောင်၏ အနားမှ တစ်ဖဝါးမျှ ခွါဘဲရှိ၏။ ဖွန်ဒါဝေါ့လည်း အစပထမက ဂါးထရုကို နှင်ပစ်နိုင်သေးသော် လည်း ယခုကဲ့သို့ ဝေဒနာပြင်းစွာ ခံစားရလျက်ရှိစဉ် အနီး၌ကပ်၍ ယုယပိုက်ထွေး အားပေးစကားများ ပြောကြားနေသည်ကို ကြားရ သဖြင့် ဝေဒနာမှာ များစွာ သက်သာရာရသောကြောင့် သူ့ချစ်ဇနီးကို ရှေးကကဲ့သို့ မနှင်နိုင်ရှာတော့ချေ။ ထိုတစ်ညဥ့်လွန်၍ နောက်တစ်နေ့ ညနေသို့ ရောက်သောအခါ ဖွန်ဒါဝေါ့သည် မနေရတော့ပြီကို သိ၍ လားမသိ။ သူ့ချစ်ဇနီးကို စကားပြောရန် ဟန်ပြင်လိုက်ရာ ဂါးထရု လည်း ဖွန်ဒါဝေါ့၏ ပါးစပ်အနီးသို့ နားကပ်ပေးလိုက်၏။ ထိုအခါ တွင်မှ ‘ဂါးထရုရယ်၊ ရိုးမြေကျ ပေါင်းတယ်ဆိုတာ ဒီလိုဟာမျိုး ဖြစ်မှာပဲနော်’ဟု လေသံသဲ့သဲ့ကလေးဖြင့် မပီတပီ ပြောကာ အသက် ထွက်သွားရရှာလေတော့သတည်း။ လွတ်လပ်ရေးသို့ (၁၃၉၇ ခုနှစ်) ဥရောပတိုက်တွင် အခြားအခြားနိုင်ငံများနှင့် ယှဉ်လိုက်လျှင် ဆွစ် ဇာလန်နိုင်ငံကလေးသည် ဝံလိုငှက်နှင့် နှံပြီစုတ်လောက်ပင် ရှိလိမ့်မည်။ ဆွစ်ဇာလန်၏ လူဦးရေမှာ ၄၁၀,၀၀ မျှသာရှိ၍ အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၁၆,၀၀၀ မျှသာရှိရာ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံမှာ  မြန်မာ နိုင်ငံရှိ ခရိုင်တစ်ခရိုင်ထက် ပို၍ကြီးလှမည် မဟုတ်ချေ။ ဆွစ်ဇာလန်သည် ဥရောပတိုက်တွင် လက်တစ်ဆုပ် ဖက် တစ်ရွက် ပန်းတစ်ပွင့်လောက်သာ ရှိသဖြင့် ထိုတိုက်အတွင်းရှိ မည်သည့်နိုင်ငံကမဆို ကြေသွားအောင် ချေပစ်နိုင်လေသည်။ သို့ရာတွင် လွတ်လပ်ရေးစစ်ပွဲသို့ ဝင်သည် ဆိုသည်မှာ အားနည်းသည်ဆိုကာ အားမတန် မာန်လျှော့နေ၍ မဖြစ်။ သေလျှင်လည်းမြေကြီး ရှင်လျှင် လည်း ရွှေထီး။ ကျွန်အဖြစ်နှင့် အသက်တစ်ရာ ရှည်ရခြင်းထက် လွတ်လပ်သော လူအဖြစ်ဖြင့် တစ်နေ့တစ်ရက် တစ်နံနက်မျှ နေရ ခြင်းက မြတ်သေးသည်ဟူသော ယုံကြည်ချက်ဖြင့် တိုက်ပွဲသို့ဝင်ကြ ရမည်ဟု ယုံကြည်ကာ ဆွစ်ဇာလန်သား အာဇာနည်များသည် သူတို့ကို အဓမ္မချုပ်ချယ်အုပ်စိုးလျက်ရှိသော သြစတြီးယားနိုင်ငံ၏ အင်အားကို ကြည့်ပြီးလျှင် ကြောက်ဒူးများ တုန်မနေကြပေ။ ထို့ကြောင့် ‘ရိုးမြေကျ’ အခန်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ၁၃၀၈ ခုနှစ်တွင် သြစတြီးယားကို တစ်ကြိမ်ထ၍ ချခဲ့ပြီးနောက် ဒုတိယတစ်ချီ ၁၃၉၇ ခုနှစ်တွင် တစ်ကြိမ်ထ၍ ချပြန်သည်။ ဤသို့ ထ၍ ချပြန်ရာတွင် သူတို့၏ တစ်ခုတည်းသော အားကိုးမှာ သူတို့ လူမျိုး ညီညွတ်ရေးအင်အားပင် ဖြစ်သည်။ ၁၃၉၇ ခုနှစ်တွင် လူတစ်ယောက်တည်းကဲ့သို့ စည်းလုံးမိသော ဆွစ်ဇာလန်သည် ရှေးအခါက အစိတ်စိတ် အမြွှာမြွှာ ကွဲပြားကြ သည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံထက်ပင် ဆိုးရွားခဲ့သေး၏။ ပြည်ကလေးမှာ ဆီးရွက်လောက်သာ ရှိသော်လည်း လူအမျိုးမျိုး စကားအမျိုးမျိုး ရှိကြသည်။ လူတစ်မျိုးနှင့် တစ်မျိုးမှာလည်း ထုံးစံဓလေ့ ဝါသနာ စရိုက် အဝတ်အစား စသည်တို့ ကွဲပြားခြားနားကြသည်။ သို့ရာတွင် အပြင်ရန်၏ ပယောဂကြောင့် ထိုနိုင်ငံသားကလေးများသည် ကွဲပြား ခြားနားခြင်းအဝဝကို ဖျောက်ဖျက်ပစ်လိုက်ကြပြီးသော် လူတစ်မျိုး တည်း တစ်နိုင်ငံတည်း ဖြစ်လာကြသည်။ နိုင်ရာစား အဓမ္မလောက ကြီးတွင် ကိုယ့်အမျိုးမပျောက်ပျက်ချင်သော လူမျိုးများသည် ဤသို့ နိုင်ငံရေး သံဝေဂ အရမြန်သည်မှာ ဓမ္မတာပင် ဖြစ်တော့၏။ ဒုတိယအကြိမ် ထ၍ချလိုက်သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ဆွစ်မြို့ တစ်မြို့ ဖြစ်သော လူးဇန်း၁ ၏ မြို့သူမြို့သားတို့သည် ထိုမြို့ရှိ သြစတြီးယားအစိုးရ၏ ရဲတိုက်ကြီးကို ရှေးဦးစွာ အပိုင်စီးလိုက်ကြ လေ၏။ လူးဇန်းမှစ၍ ချပြီးနောက် ဇူးရစ်၁ ဇင်းပက်၂ ရီ:ချင်ဆီး၃ အစရှိသော မြို့များမှ ခေါင်းဆောင်၍ ဆွစ်တစ်နိုင်ငံလုံး အုံကြွလေ တော့သည်။ ထိုအခါက သြစတြီးယား၏ ဘုရင်မှာ လီးအိုပို ဖြစ်သည်။ ဆွစ်ဇာလန်က ထ၍ ပုန်ကန်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် သူ့မဟာမိတ် များကလည်း ဤမျှ လက်တစ်ဆုပ်လောက်ရှိသော အမျိုးယုတ် အမျိုးညံ့များက သြစတြီးယားကဲ့သို့သော သူတို့၏ မဟာမိတ်ကြီးကို ဤသို့ အံတုဖက်ပြိုင်ရမည်လားဟု ပြစ်တင် ရွံမုန်းသော သဘောဖြင့် သြစတြီးယားဘက်က ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ကြ၏။ ဘုရင်လီးအိုပိုသည် သူ့ဗိုလ်ချုပ် ယိုးဟန် ဖွန် ဗွန်စတက်တင်၄ အား ဇူးရစ်မြို့ဘက်သို့ချီစေ၍ သူကိုယ်တိုင်မှာ မြင်းသည် လေးထောင် ခြေသည် တစ်ထောင့်လေးရာဖြင့် ဇင်းပက်မြို့ဆီသို့ အပြင်းချီတက် လာ၏။ ဇူးရစ်မြို့က အပြင်ပမှ အကူအညီကိုမလိုဘဲ သူတစ်ဦးတည်း ခုခံတိုက်ခိုက်နိုင်သည် ဆိုသဖြင့် ဆွစ်မျိုးချစ်တို့သည် ရှိသမျှ လက်နက်တို့ကို ကိုင်စွဲကာ ဇင်းပက်နှင့် လူးဇန်းမြို့ဆီသို့ စစ်ကူသွားကြပြီးသော် ထိုမြို့များ၏ ဆင်ခြေဖုံးအရပ်ရှိ တောအုပ်ကြီးအတွင်း၌ တပ်စခန်း ချနေကြလေ၏။ သို့ရာတွင် လီးအိုပို၏ စစ်သားများနှင့် ယှဉ်လိုက်လျှင် ဆွစ် မျိုးချစ်များမှာ အားချင်း မမျှကြချေ။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် လီးအိုပိုတွင် ဇင်းပက်တစ်မြို့တည်းသို့ လီးအိုပိုနှင့် ချီတက်လာသော အလုံးအရင်းတွင် မြင်းသည်လေးထောင်နှင့် ခြေသည်တစ်ထောင့် လေးရာ ပါဝင်၍ ဆွစ်မျိုးချစ်များ၏ အင်အားမှာ ဇင်းပက်နှင့် လူးဇန်း နှစ်မြို့ပေါင်းမှ ခြေသည် တစ်ထောင့်သုံးရာမျှသာ ရှိသော ကြောင့်တည်း။ လက်နက်ချင်း ယှဉ်လိုက်ပြန်လျှင်လည်း လီးအိုပို၏ စစ်သား များတွင် ထိုအခါက အသုံးပြုလျက်ရှိသော စစ်လက်နက် အပြည့် အစုံပါ၍ ဆွစ်မျိုးချစ်များ အဖို့မူကား ရှာ၍ တွေ့သမျှသော ဝါးချွန် ကလေးအစ၊ ပေါက်တူးကလေးအစ၊ ဆောင်ဓားကလေးအစ၊ အိမ်သုံး လက်နက်များလောက်သာ ပါလေသည်။ ထိုလက်နက်ကလေးများ လောက်ပင် လူတိုင်းစေ့ မရှာနိုင်သဖြင့် အချို့မှာ ရရာအုတ်ခဲများကို ဆုပ်ကိုင်ကာ ထွက်ကြရသည်။ ဇင်းပက်မြို့သူမြို့သားများလည်း သူတို့၏ မြို့ရိုးတံခါးကို ပိတ်ပြီးသော်  မြို့တွင်းက ကြံ့ကြံ့ခံလျက်ရှိကြ၏။ ထိုအတွင်း လီးအိုပို၏ စစ်သားများသည် မြို့ရိုးကိုပတ်၍ မြို့တွင်းရှိ မြို့သူမြို့သားများအား အပြင်သို့ မထွက် ထွက်အောင် ရန်စသည့်အနေနှင့် ဆဲရေးကြိမ်းမောင်း ခြောက်လှန့်လျက်ရှိ၏။ မည်ကဲ့သို့ ပရိယာယ်ဝေဝုစ်များကို သုံးစေကာမူ မြို့သူမြို့သား များလည်း အလိမ်မခံကြဘဲ မြို့တွင်းမှ ခံမြဲခံလျက် ရှိကြ၏။ ထို့ ကြောင့် ဘုရင်လီးအိုပိုလည်း စိတ်အလွန်တိုလျက် တလှုပ်လှုပ်တရွရွ နေမထိ ထိုင်မထိ ဖြစ်လျက်ရှိသဖြင့် မြို့ကို ချန်ထားပြီးသော် ဆင်ခြေဖုံးတောထဲရှိ ဆွစ်မျိုးချစ်များကို အတင်းဝင်တိုက်ရန် ပြင်ဆင် လေ၏။ သူ၏ မှူးကြီးမတ်ကြီးများကမူ ဇူးရစ်မြို့ဘက်သို့ စေလွှတ် လိုက်သော ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယိုးဟန် ဖွန် ဗွန်စတက်တင်နှင့် သူ့စစ်တပ် များ ရောက်လာမှ တပ် နှစ်တပ်ပေါင်းပြီးလျှင် တိုက်ရန် လျှောက် ထားသော်လည်း ဘုရင်လီးအိုပိုသည် ထိုသူတို့၏ လျှောက်တင်ချက် ကို လက်မခံချေ။ အမတ်ကြီးတစ်ဦးကိုမူကား ‘ခင်ဗျားရဲ့ အသည်း ဟာ ယုန်ရဲ့ အသည်းလောက်ပဲရှိတယ်၊ ဒီလို လက်တစ်ဆုပ်လောက် ရှိတဲ့ အကောင်တွေကို တိုက်ဖို့ဟာ ဗွန်စတက်တင်ရဲ့တပ်ကို စောင့်နေ ရတယ်ဆိုရင် ရာဇဝင်ရိုင်းမှာပေါ့၊ ခင်ဗျားကြီး ကြောက်ရင် နေရစ်ခဲ့၊ ကျုပ် တိုက်မယ်၊ အားလုံး တပ်တွေ ပြင်လိုက်’ဟူ၍ ဘုရင်လီးအိုပို သည် မထေမဲ့မြင် ပြောလိုက်ချေသေး၏။ လီးအိုပို၏တပ်များ ချီတက်လာသည်ကို မြင်သောအခါ ဆွစ်အာဇာနည်တို့သည် ဝက်ခေါင်းထိုးသဋ္ဌာန် စီတန်းကြပြီးလျှင် လီးအိုပို၏ တပ်များ၏ အလယ်ကို ထွင်း၍ တိုက်ကြရန် အသင့် စောင့်လျက်ရှိကြ၏။ သို့သော် အလုံးအရင်း အင်အာ:ချင်းလည်း မမျှ၊ လက်နက်အင်အားချင်းလည်း မမျှသဖြင့် စတိုက်၍ တစ်ခဏ အတွင်း၌ပင်လျှင် လူးဇန်းမြို့ဘက်မှ ခေါင်းဆောင်နှင့်တကွ အာဇာနည် ခြောက်ဆယ်တို့ တိုက်ပွဲတွင် ကျလေ၏။ လီးအိုပိုဘက်ကမူကား တစ်ယောက်တလေမျှ မကျသေးချေ။ ဤမျှမကသေး။ လီးအိုပို၏ တပ်များသည် ဆွစ်အာဇာနည် များကို ဝိုင်းမိရန် ကင်းမလက်မဆိုင်သဋ္ဌာန် ချီတက်လျက်ရှိသည်ကို ဆွစ်အာဇာနည်တို့သည် တွေ့ရ၏။ ဤသို့ ဝိုင်းမိသွားလျှင် ဆွစ် အာဇာနည် အားလုံးတို့မှာ အဖြစ်အပျက်ကို ပြန်ပြောနိုင်မည့်သူ တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှ မကျန်အောင် သုတ်သင်ခြင်း ခံရပေတော့မည်။ ဆွစ်အာဇာနည်များသည် သတ္တိခဲများ ဖြစ်ကြသည်ဆိုသော်လည်း ဖြုန်းခနဲ ဖြစ်ပေါ်လာသော ကိစ္စတွင် ဘာလုပ်ရမှန်းမသိဘဲ အတော် ကြာကြာ ပြာလောင်ခတ်သွား၏။ ထိုအခါမှ ထိုကဲ့သို့ ဆိုးရွားနေသော အခြေအနေကို ကယ် တင်ရန်လမ်းမှာ တစ်လမ်းတည်းသာ ရှိတော့သည်ကို အာဇာနည် အားနိုး၁ သည် ပြေး၍ မြင်၏။ ထိုလမ်းမှာလည်း အခြားမဟုတ်။ ဝိုင်းလာသော လီးအိုပို၏ တပ်များကို အသေခံ၍ ဖောက်ထွက်ရန်ပင် ဖြစ်လေသည်။ ထို့ကြောင့် အချိန်ကုန်မခံဘဲ ‘ကဲဟေ့၊ ငါ့အိမ်မှာ မယားတစ်ယောက်နဲ့ ကလေးတစ်ယောက် ကျန်ရစ်တယ်၊ အဲဒါကိုသာ မင်းတို့ ကြည့်လိုက်ကြပေတော့၊ ငါအသေခံပြီး တိုက်လိုက်ရင် တို့ဘက်က နိုင်ဖို့ရှိသေးတယ်’ဟု ပြောပြောဆိုဆို လီးအိုပို၏ တပ်ထဲသို့ တရကြမ်းဝင်၍ ခုတ်လေ၏။ လီးအိုပို၏ တပ်သားများ လည်း အသက်စွန့်၍ ဝင်လာသော အားနိုးနှင့် ရင်မဆိုင်ဝံ့သဖြင့် ဖရိုဖရဲကွဲ၍ ပြေးကြ၏။ ဤတွင်မှ စိတ်အနည်းငယ် လျော့ပါးနေသော ဆွစ်မျိုးချစ်များသည် အားသစ်လောင်းကာ ဇွဲနပဲဖြင့် အတင်းဝင်ရောက် ခုတ်ထစ်ကြရာ လီးအိုပို၏ အလုံးအရင်းတို့သည် ပြိုဆင်းလျက် တပ်လန်၍ ပြေးလေ၏။ ဤစစ်ပွဲတွင် အာဇာနည်အားနိုးသည် ရင်တွင် လှံချက်   လေး ချက်၊ နံဘေးတွင် လှံချက်ခြောက်ချက် ထိပြီး၍ လုံးလုံးလျားလျားကို မလှုပ်နိုင်တော့မှ စိတ်လျှော့ကာ ကျဆုံးလေသည်။ လီးအိုပို၏ဘက်က မူကား စစ်သား နှစ်ထောင်ခန့် ကျဆုံးသွားကြရာ ထိုအထဲတွင် ဘုရင်လီးအိုပိုနှင့် တပ်ဗိုလ် တပ်မှူး မြို့စား ရွာစား မှူးကြီးမတ်ရာ သေနာပတိပေါင်း ခုနစ်ရာနီးပါး ပါသွားကြသည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ဆွစ်အာဇာနည်တို့၏ သွေးနှင့် သတ္တိကြောင့် ဆီးရွက်ခန့်မျှရှိသော ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံကလေးသည် ယခုအချိန်သို့ တိုင်အောင် နှစ်ပေါင်း ငါးရာကျော်မျှ လွတ်လပ်သော နိုင်ငံအဖြစ်ဖြင့် တည်မြဲလျက်ရှိ၏။ ပုစွန်ဆိတ်ကလေး ဘယ်လိုငယ်သော်လည်း ပင်လယ်ကြီးကို ကူးနိုင်သည်မှာ အာဇာနည် သွေးနှင့် သတ္တိတို့ကြောင့်ပင် ဖြစ်လေ သတည်း။ တာဝန်ကျေသူ (၁၄၃၅ ခုနှစ်) ထိုခေတ် ထိုအချိန်အခါများက အဂင်္လန်နိုင်ငံ သမိုင်းသည် ယခု အချိန်အခါမျိုးကဲ့သို့ ပြောင်လက်ခြင်း မရှိလှသေးပေ။ ထီးမွေနန်းမွေ ကို လုကြသည့် အရေးကိစ္စနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စကော့လူမျိုး၁ များနှင့် အဂင်္လိပ်လူမျိုး၂ များသည် တစ်ယောက်လည်ကို တစ်ယောက်ဖြတ် ကာ သွေးချောင်းစီးလောက်အောင် ရန်ငြိုးကြီးလျက် ရှိကြလေသည်။ စကော့လူမျိုးများသည် အမြင့်ပိုင်းသားများ ဖြစ်ကြသည်။ တောတောင်များနှင့် နီးကပ်စွာ နေကြရသဖြင့် သူတို့တွင် တိုက်ခိုက် လုယက်လိုစိတ်၊ စစ်မက် ဖြစပွါးလိုစိတ် များစွာရှိသည်။ သူတို့သည် အနိမ့်ပိုင်းဖြစ်သော အဂင်္လန်သို့ ကူးလာပြီးလျှင် ရွာများကို ဖျက်၊ မြို့များကို စီး၊ ပစ္စည်းများကို လု၊ လူများကို သတ်၊ ကျွဲနွားများကို ဆွဲပြီးမှ ပြန်ကြလေသည်။ ဤသို့ လုပ်ဖန်များလတ်သဖြင့် မြေနိမ့် ပိုင်းမှ အဂင်္လိပ်များကလည်း ကလဲ့စားပြန်ချေကြရင်း အပြန်အလှန် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ကြသည်။ အချိန်ကြာညောင်းသော် ဤသို့ လုယက် တိုက်ခိုက်ရခြင်း တို့မှာ အရချောင်ကြသဖြင့် ရန်ငြိုးချေသည့် သဘောမျိုးနှင့် မဟုတ် တော့ဘဲ နှစ်ဘက်စလုံးတွင် လက်နက်ရှိသူတိုင်း စီပွါးဖြစ်သဘော မျိုးနှင့် တိုက်ခိုက်လုယက်နေကြ၏။ လူတို့သည် လောဘသားများ ဖြစ်ကြရာ အဂင်္လိပ်လူမျိုးနှင့် စကော့လူမျိုးတို့မှသာ ဝကွက်၍ ကျန်နေမည် မဟုတ်ပေ။ ထို့ကြောင့် ဤသို့ စီပွါးဖြစ် လုယက်ပွဲ များတွင် လူကြီး လူကောင်း မှူးမတ်သေနာပတိ ဖြစ်သူများပင်လျှင် ခေါင်းဆောင်၍ တိုက်ကြ၏။ ယခု အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဖြစပွါးသာအချိန်တွင် စကော့တလန်ပြည်၏ ဘုရင် ပထမ ဂျိမ်း၁ ဖြစ်သည်။ ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးသည် တိုင်းပြည် တစ်ခုလုံးတွင် အကွပ်မရှိသည့် ကြမ်းကဲ့သို့ ပရမ်းပတာ ဖြစ်နေသည်ကို မရှုစိမ့်နိုင်။ သို့အတွက် သူ၏ နိုင်ငံတော်သူ နိုင်ငံတော်သားများ၏ ဝပြောစည်ပင်မှုကို ရှေးရှုလျက် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားရေးကို အပတ်တကုပ် ကြိုးစားအားထုတ်တော်မူရှာသည်။ ဤသို့ ပြုလုပ်တော်မူသည်ကို တရားမဲ့ ရမ်းကားနေသော မှူးကြီးမတ်ရာ သေနာပတိတို့က အနည်း ငယ်မျှ မကျေနပ်ကြချေ။ ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးကလည်း မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံစွာ ကျင့်တော်မူသည် ဖြစ်ရကား ဆူကြုံနိမ့်မြင့် မျက်နှာမရွေး တရားအတိုင်း နှိပ်ကွပ်တော်မူလေသည်။ သို့ရာတွင် အလွန် ဟော့ရမ်း ဆိုးသွမ်းနေသည့် မှူးမတ်များ ထဲတွင် ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီး၏ ဦးရီးတော်များ၊ ညီတော် နောင်တော် များသည် အကဲဆုံးဖြစ်ခဲ့သည်။ သို့အတွက် တစ်ခါသောအခါ ရာထူးအားကိုး ပစ္စည်းအားကိုးနှင့် ဆိုးချင်တိုင်း ဆိုး၍နေသော  သူ၏ ဦးရီးတော် မြို့စားကြီး၏ ပစ္စည်းများကို မင်းဘဏ္ဍာအဖြစ် သိမ်းပိုက် လေ၏။ ဤသို့ သိမ်းလိုက်ခြင်းဖြင့် ဦးရီးတော်၏ အင်အားမှာ ချည့်နဲ့သွားပြီးလျှင် သူညှဉ်းဆဲလျက်ရှိသော ဆင်းရဲသူ ဆင်းရဲသား များ ချမ်းသာသွားလိမ့်မည်ဟူ၍ ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးသည် သဘောတော် ရလေသည်။ သို့ရာတွင် ဤသို့ လုပ်ခြင်းသည် မကြာမီ သူ၏ အသက်ကို ရန်ရှာသည်အထိ ကြီးကျယ်လာသော အကြောင်းတစ်ရပ် ဖြစ်လိမ့်မည်ဟုကား ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးသည် မရိပ်မိရှာလေ။ ပစ္စည်းအသိမ်းခံရသော မြို့စားကြီး၏ညီ ဆာ ရောဗတ် ဂရေးဟမ်၁ သည် များစွာ မကျေမနပ်ဖြစ်ပြီးလျှင် တောပုန်း၍ ဘုရင်ကို ခြားနားရန် အားထုတ်၏။ တရားလက်လွတ် ဟော့ရမ်း ဆိုးသွမ်းခြင်း မလုပ်ရသဖြင့် ရှင်ဘုရင်အား မကျေမနပ် ဖြစ်နေကြ သော မှူးကြီးမတ်ကြီးများ၊ ဘုရင့်ဆွေတော် မျိုးတော်များလည်း တောပုန်း ဂရေးဟမ်နှင့် သွား၍ ပေါင်းကြ၏။ သူတို့၏ ရည်ရွယ် ချက်မှာ ဘုရင်ကို ဖြုတ်ချနိုင်လျှင်လည်း ဖြုတ်ချ၊ မဖြုတ်ချနိုင်သေး လျှင်လည်း သူတို့ သဘောကျ လုယက် တိုက်ခိုက်ရလျှင် ပြီးရော ဟူသော ရည်ရွယ်ချက်ပင် ဖြစ်သည်။ ကံဇာတာများ ညံ့နေ၍လား မသိ။ ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးလည်း ဤသို့ သူ့အား လုပ်ကြံရန် စီစဉ်နေသည့်အချိန်တွင်မှ ဘီလူးရှေ့ ဒူးထောက်လျက်လဲ ဆိုသကဲ့သို့ ထိုသူပုန်များရှိရာသို့ တိုင်းခန်း လှည့်လည်ရန် ထွက်မိလျက်သား ဖြစ်လေသည်။ ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးနှင့် နောက်လိုက် နောက်ပါတို့လည်း ပတ်၁ မြို့ ခရစ်ယာန်ဘုန်းကြီးကျောင်းအတွင်းရှိ ရဲတိုက်ကြီးတွင် တည်းခိုလျက်ရှိကြသည်။ ထိုအခါက စကော့တလန်၂ ပြည်တွင်းရေး အခြေအနေမှာ များစွာလှုပ်လှုပ်ရှားရှား ဖြစ်နေသဖြင့် ရဲတိုက်များကို ဘုန်းကြီးကျောင်းဝင်း အတွင်းတို့၌ သက်သာလို သက်သာငြား တည်ဆောက်ထားလေ့ရှိကြသည်။ သူပုန်များ၏ ချိန်းထားသောရက်မှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့ညဖြစ်၍ ထိုညတွင် ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးလည်း သူ့အခြွေအရံ များနှင့် စားသောက်ပျော်ပါးပြီးလျှင် စက်တော်ခေါ်တော့မည့်ဆဲဆဲ ဖြစ်သည်။ လုပ်ကြံမည့်သူများလည်း ဘုရင့်ဆွေတော်မျိုးတော် ဖြစ် သော အိပ်ဖန်စောင့် ဆာရောဗတ် စတူးဝပ်၃ နှင့် အတွင်းကြိတ် ကြိတ်၍ ကြံကြပြီးသော် ရဲတိုက်တံခါးများ၏ မင်းတုတ်များကို ဖြုတ်ထားကြသည်။ ထိုအတောအတွင်း လုပ်ကြံမည့်သူများထဲမှ လူ တစ်ယောက်သည် မည်ကဲ့သို့ စိတ်လည်လာ၍ မသိ။ ဘုရင်မင်းကြီး အား သူတို့၏ အကြံကို သံတော်ဦးတင်ရန် ရဲတိုက်တစ်နေရာတွင် ရပ်၍ ဘုရင်မင်းမြတ်ကြီးနှင့် တွေ့ရန် အခွင့်ကို စောင့်စားလျက် ရှိလေသည်။ အမေအိုကြီး တစ်ယောက်ကလည်း ရဲတိုက်တံခါးမ ကြီးတွင်ရပ်၍ ဘုရင်ကြီးကို ခဏကလေးဖြစ်ဖြစ် ဖူးတွေ့ပါရစေဟု အမျိုးမျိုး တောင်းပန်သဖြင့် မင်းလုလင်များက ဘုရင်ကြီးကိုပင် လျှောက်ထားကြသေးသည်။ သို့သော်လည်း နောက်တစ်နေ့မှ လာခဲ့ ဟု အမိန့်တော်မှတ်လိုက်သဖြင့် ပြန်သွားရရှာသည်။ ထိုနေ့ညကသာ ခွင့်ရလျှင် လုပ်ကြံမည့်သူများ၏ အကြံကို ဘုရင်ကြီးသိအောင် ဖွင့်၍ လျှောက်မည်ကား မလွဲပေ။ ထိုသို့ အမိန့်ချပြီး၍ များမကြာမီ လုပ်ကြံမည့်သူများသည် လက်နက်များစွဲကိုင်လျက် ရဲတိုက်အတွင်းသို့ ဇွတ်အတင်းဝင်လာ ကြတော့၏။ ထိုအချိန်အခါတွင် ဘုရင်ကြီးသည် စက်တော်ခေါ်ခါနီး မိဖုရားကြီးနှင့်တကွ မိဖုရားကြီး၏ ရံရွေတော်များကို နှုတ်ခွန်းဆက်သ နေခိုက်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် လုပ်ကြံမည့်သူများ၏ အသံကို ကြား ကြသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ရံရွေတော်များသည် တံခါးများကို အတင်း ပြေး၍ ပိတ်ကြလေ၏။ သို့ရာတွင် တံခါးများတွင် မင်းတုတ်များ မရှိကြတော့ပြီ။ ဘုရင်ကြီးလည်း သူ့ကိုလုပ်ကြံရန် လာကြသည်ဟု သိသဖြင့် ပြတင်းပေါက်မှ ခုန်ထွက်ပြေးရန် ကြံသေးသည်။ သို့ရာတွင် အသားထဲက လောက်ထွက်ပြီးဖြစ်၍ ပြတင်းပေါက်ရှိ သံတိုင်များမှာ အခိုင်အလုံ စိုက်ထားသောကြောင့် မပြေးသာတော့ချေ။ ထိုအခါတွင်မှ ဘုရင်ကြီးသည် သံကလော်တစ်ချောင်းကို ယူပြီးသော် ကြမ်းပြင်ကိုခွါလေသည်။ ထို့နောက် ကြမ်းပေါက်မှ အောက်သို့ ခုန်ချပြီးသော် ကပ်လျက်ရှိသော ပန်းခြံထဲမှ ထွက်ပြေးရန် ဖြစ်သည်။ သူကလည်း ခုန်၍အချ လုပ်ကြံမည့်သူများလည်း အခန်းဆီသို့ ဦးတိုက်၍ ဝင် လာကြသည်ကို ရံရွေတော်များ မြင်ကြရ၏။ ထိုအခါ ကက်သရင်းဒေါက်ဂလပ်၁ ဆိုသော ရံရွေတော် တစ်ဦးသည် ဘုရင်ကြီးအား ထွက်၍ပြေးနိုင်ရန် အချိန်ကလေးမှ ရပါစေတော့ ဟူသော သဘောနှင့် တံခါးကို အလျင်အမြန် ပိတ် လိုက်ပြီးသော် သူ့လက်ကို မင်းတုတ်သဖွယ် သုံးလိုက်လေ၏။ သို့ရာ တွင် စွန့်ရဲသူ ကက်သရင်း၏ သတ္တိသည် သံမဏိကဲ့သို့ မာသော်လည်း သူ့လက်မောင်းမှာမူ မမာနိုင်သောကြောင့် အပြင်က လူများ တအား ဆောင့်၍ တွန်းလိုက်ရာ ပိုင်းပိုင်းကျိုးသွား၏။ ကက်သရင်းလည်း မေ့မြောပြီးနောက် နံဘေးသို့ ပုံလျက်သား ကျသွား၏။ မိဖုရားကြီးလည်း အတော် သတ္တိကောင်းပါပေသည်။ သူသည် ဘယ်ကိုမျှ မပြေးဘဲ အခန်း၏ အလယ်တွင် မားမားရပ်လျက်ရှိရာ အချို့ လူဆိုးတစ်စုက ရိုက်နှက် ထိုးကြိတ်ကြသေးသဖြင့် ဒဏ်ရာပင် အတော်ရသွားခဲ့သည်။ လုပ်ကြံမည့်သူများသည် ဘုရင်ကို အခန်း တွင်း၌ ရှာမတွေ့သဖြင့် ဆဲရေးကြိမ်းမောင်းပြီးလျှင် အပြင်သို့ ထွက်သွားကြ၏။ မိဖုရားကြီးနှင့် ရံရွေတော်များကလည်း အောက် အပေါက်မှနေ၍ ဘုရင်ကြီး လွတ်သွားပေပြီဟု စိတ်ချနေစဉ် အောက်မှ ဘုရင်ကြီး၏ အော်သံကို ကြားကြရ၏။ ဘုရင်ကြီးလည်း အောက်ထပ်မှနေ၍ အပြင်သို့ မထွက်နိုင်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ထိုအောက်ထပ်သို့ တင်းနစ်ဘောလုံးများ မကြာခဏ ကျရောက်ပျောက်ပျက်သွားကြသောကြောင့် တင်းနစ် ဘောလုံးများ မဝင်နိုင်ရန် များမကြာမီကလေးကမှ ဘုရင်ကြီး ကိုယ်တိုင် အုတ်တံတိုင်းတစ်ခု ကာထားစေသောကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ထွက်မပြေးသာတော့ဘဲ ရံရွေတော်တို့၏ အကူအညီဖြင့် အပေါ်သို့ ပြန်တက်ခဲ့ရလေသည်။ လုပ်ကြံမည့်သူများလည်း အခန်း ပြင်ဘက်မှ ချောင်းမြောင်း နားထောင်နေကြသဖြင့် ဘုရင်ကြီး၏ အသံကို ကြားကြသောအခါ အခန်းတွင်းသို့ ပြန်ဝင်လာပြီးလျှင် ရက်စက်စွာ အဆုံးစီရင်ပစ်လိုက်ကြလေသတည်း။ * ကက်သရင်း ဒေါက်ဂလပ် ကဲ့သို့ ကိုယ့်သခင် ကိုယ့်အရှင်ပေါ်တွင် သစ္စာရှိသော သူများလည်း ၁၇၈၉ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာတုန်သွားစေသော ပြင်သစ် အရေးတော်ပုံကြီးအတွင်းက ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးသည်။ ထိုနှစ် မတိုင်မီကပင် မင်းအဆက်ဆက်နှင့် မင်းမြှောင်စိုးကပ် တို့သည် တိုင်းသူပြည်သား လူအများတို့ကို မထေမဲ့မြင် ထင်သလိုကျင့် ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ချင်တိုင်း နှိပ်စက်ခဲ့သောကြောင့် မင်းစိုးရာဇာတို့၏ အပေါ်တွင် ထားရှိသော နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့၏ ရန်ငြိုးသည် အလွန် ပြင်းထန်စွာ ပေါက်ကွဲစေတတ်သော ယမ်းအိုးကြီးနှင့်  တူနေ တော့၏။ ၁၇၈၉ ခုနှစ်သို့ ရောက်သောအခါ မီပွါးကလေးတစ်ခု ကျသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ကမ္ဘာတစ်ခုလုံး တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားသွား လောက်အောင် ယမ်းအိုးကြီး ပေါက်ကွဲသွားခြင်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတို့၏ အနှစ်နှစ် အလလက အောင်ထား ခဲ့ရသော ဒေါသမိုးကြီးသည် ပေါက်လွှတ် ဗလဖွာ ကန်ကျိုး၍ လာသလို တစ်နိုင်ငံလုံးကို ဖုံးလွှမ်း၍ သွားလေသည်။ သူတို့သည် ရှေးဦးစွာ အခြားကိစ္စများကို မလုပ်နိုင်သေးဘဲ မင်းမိဖုရားနှင့်တကွ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများကို ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်ခဲ့ဖူးသော မှူးကြီးမတ်ရာ သေနာပတိ အရာရှိအရာခံတို့နှင့်တကွ ထိုသူတို့၏ သားသမီးများကို တစ်ယောက်မကျန် လိုက်လံ သတ်ဖြတ်နေကြသည်မှာ သွေးချောင်း စီးလုမတတ် ရှိ၏။ တစ်နေ့သ၌ ဘုရင်ကြီးနှင့် မိဖုရားတို့ကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ရန် နန်းတော်ကြီးသို့ သူပုန်များသည် တရကြမ်း ချီတက်လာ၏။ အချိန်သည်ကား နံနက် လေးနာရီခွဲခန့် ရှိလေပြီ။ ဆူဆူညံညံသံများ၊ အော်ဟစ်ကြသံများ၊ သေနတ်သံများကြောင့် မိဖုရားကြီးနှင့် သူ့ရံရွေ တော် သြဂိုင်းယား၁ တို့သည် လန့်၍ နိုးကြလေ၏။ ရံရွေတော် သြဂိုင်းယားသည် အခန်းတံခါးကို ဖွင့်ကြည့်သောအခါ မိုင်အိုမန်ဒါ၂ ခေါ် သက်တော်စောင့် တစ်ယောက်သည် သူ၏ သေနတ်ကို ကန့်လန့်ကိုင်၍ သူပုန်များ အခန်းထဲသို့ မဝင်နိုင်အောင် အပြင်းအထန် တားဆီးလျက် ရှိသည်ကို တွေ့ရ၏။ သူပုန်များက ဝိုင်း၍ ထိုးကြ ခုတ်ကြသဖြင့် ထိုသက်တော်စောင့်၏ တစ်ကိုယ်လုံးမှာလည်း သွေး ချင်းချင်းနီလျက် ရှိလေ၏။ သို့ရာတွင် သက်တော်စောင့်လည်း သူ့အသက်ဘေးကို အနည်း ငယ်မျှ ဂရုမစိုက်ဘဲ တံခါးဖွင့်လိုက်သည်ကို တွေ့သည်နှင့် တစ်ပြိုင် နက် ‘မိဖုရားကြီးကို ကယ်ပါ ရံရွေတော်ကြီး၊ ဒီလူတွေ မိဖုရားကြီးကို သတ်ရအောင် လာနေကြတာပါ’ဟု ဟစ်အော်၍ ပြောလေသည်။ ရံရွေတော်ကြီးလည်း မိဖုရားကြီးကို ခေါ်ပြီးလျှင် ဘုရင်ကြီး၏ အိပ်ခန်းဖြစ်သော တစ်ဘက်ခန်းဆီသို့ ထွက်ပြေးကြ၏။ မိုင်အိုမန်ဒါသည် ဒဏ်ရာ ဒဏ်ချက်များကို မခံနိုင်တော့ဘဲ လဲကျသွားသောအခါ သူ့နေရာတွင် ရီပဲယား၁ ဆိုသူ သက်တော်စောင့် တက်လာပြန်ရာ မကြာမီ အသတ်ခံရလေသည်။ သူ တို့သည် ဟိုအခါက များစွာသော အရာရှိများ စစ်သားများကဲ့သို့ ပြေးလျှင် လွတ်နိုင်ကြလေသည်။ သူတို့၌ ထွက်ပြေးရန် အချိန်များစွာရပါလျက် သူတို့သည် တာဝန်ကို ကြောက်ကာ ထွက်ပြေးသော သူရဲပေါနည်း သည့် လူအဖြစ်နှင့် အသက်တစ်ရာ မရှည်ချင်ကြ၊ တာဝန်ကျေပွန် သော သူရဲကောင်း အာဇာနည်အဖြစ်နှင့် တစ်နံနက်ပင် နေရ နေရ နေချင်ကြသောသူများ ဖြစ်လေသတည်း။ သားကောင်းရတနာ (နှစ်ပေါင်း ၂၁၀၀ ကျော်ခန့်က) ခရစ်မပေါ်မီ နှစ်ပေါင်း ၂၁၉၆ နှစ်လောက်က ရောမလူမျိုးများနှင့် ကာသေ့လူမျိုးများသည် စစ်မက်ဖြစပွါးလျက်ရှိကြရာ ကာသေ့ဘက်မှ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဟန်နီးဘော၁ က ကြီးမှူးအုပ်ချုပ်၍ ရောမတို့ဘက်မှ ပဗ္ဗလိယပ် ကောနီလီယပ် ဆပ်ပီယို၂ က အုပ်ချုပ်လျက်ရှိသည်။ ကာသေ့တို့မှာ အလွန်ကျော်နိုင်ခဲသော အဲ့လပ၃ တောင်ကြီးကို ဖြတ်ကျော်ကာ အီတလီ၄ ထဲသို့ ဝင်လာသည့်အတွက် ရောမလူမျိုး များမှာ အငိုက်မိသွားကြလေသည်။ ဤတောင်ကြီးကို ဤစစ်တပ် ကြီးများဖြင့် ဤသို့ ဖြတ်ကျော်နိုင်သည်မှာ ဟန်နီးဘော၏ စွမ်းရည် သတ္တိထူးကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။ အချို့ ကမ္ဘာ့သမိုင်းဆရာတို့၏ အလိုအရဆိုလျှင် ကမ္ဘာ့ဗိုလ်ချုပ်များစာရင်းတွင် ဟန်နီးဘောသည် ပထမရ၍ နပိုလီယန်၅ မှာ ဒုတိယမျှသာ ရလေသည်။ ရောမတို့၏ ဗိုလ်ချုပ် ဆစ်ပီယိုနှင့်အတူ သူ၏သား ဆစ်ပီယို အငယ်သည် တိုက်ပွဲသို့ လိုက်ပါလာသည်။ ထိုအခါက သားငယ် ဆစ်ပီယို၏ အသက်မှာ ၁၇ နှစ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ ထိုတိုက်ပွဲသည် တစ်ဖက်စီးနင်း ဖြစ်နေလေရာ ကာသေ့တို့၏ အင်အားကို ရောမ တို့သည် ဖက်ပြိုင်ခြင်ငှါ မစွမ်းနိုင်ချေ။ ဟန်နီးဗော၏ လက်အောက်ခံ စပိန်လူမျိုး မြင်းတပ်တို့နှင့် ရင်ဆိုင်တိုက်နေရ၍ ရောမတပ်သား တို့သည် မောပန်းနေစဉ်တွင် နျူမစ်ဒီယန်း၁ မြင်းတပ်က ရောမတို့ကို ဘေးမှ ပန်း၍ တိုက်ကြပြန်သဖြင့် ရောမတပ်ကြီးလည်း အစိတ်စိတ် ကွဲကာ ဖရိုဖရဲဖြစ်၍ ပြေးကြကုန်၏။ ဗိုလ်ချုပ် ဆစ်ပီယိုမှာလည်း နျူမစ်ဒီယန်း မြင်းစီးသူရဲတစ်ယောက်၏ လှံချက်မိသဖြင့် မြင်းပေါ်မှ ကျလေ၏။ သူ့တပ်သားတို့လည်း ဖရိုဖရဲ ထွက်ပြေးကြရသဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်ကိုပင် ပြန်၍ မကြည့်နိုင်ရှာတော့ပေ။ သားငယ် ဆစ်ပီယို တစ်ဦးသာလျှင် ဤသို့ ကစဥ့်ကလျား ပြေးလွှားနေသည့်အထဲမှ သူ့အသက်ကိုပင် ပဓာနမထားနိုင်တော့ဘဲ သူ့ဖခင်အိုကြီးကို အတင်း ဝင်၍ သယ်လေ၏။ သူတို့၏ တပ်စခန်းသို့ ရောက်သောအခါ ဆေးသမားများနှင့် ကြပ်မ ကုသကြရာ အသက်ဘေးမှ ချမ်းသာရခဲ့ဖူး လေသည်။ * ဤကဲ့သို့ သားကောင်းရတနာမျိုးကို ၁၇၉၈ ခုနှစ်တွင်လည်း  တစ်ကြိမ် တွေ့ခဲ့ရဖူးသည်။ ထိုနှစ်တွင် နပိုလီယန်နှင့် အဂင်္လိပ်တို့သည် အကြီးအကျယ် တိုက်ခိုက်လျက် ရှိကြသည်။ ထိုအခါက နပိုလီယန် သည် ဥရောပတိုက်တွင် ဂျာမဏီနှင့် အီတလီတို့ကို နိုင်ခဲ့ပြီး၍ ဖြိုဖျက်ရန် သူ၏ ရန်သူမှာ အဂင်္လိပ် တစ်ဦးတည်းသာ ရှိတော့သည်။ သူ၏ အကြံမှာ ဥရောပတိုက်တွင် အဂင်္လိပ်တို့နှင့် ယှဉ်ပြိုင်တိုက်ခိုက် နေခြင်းဖြင့် အချိန်ဖြုန်းနေခြင်းထက် အရှေ့ဘက်သို့ တစ်ခါတည်း သွား၍ အဂင်္လိပ်တို့၏ ရတနာသိုက်ဖြစ်သော အိန္ဒိယမှ အဂင်္လိပ် တို့ကို မောင်းထုတ်လိုက်ခြင်းက ပို၍ အကျိုးရှိလိမ့်မည်ဟူသော အကြံပင် ဖြစ်လေသည်။ ဂရိပြည်သား အလက်ဇန္ဒား၁ မင်းကြီးသည် ရှေးအခါက ဥရောပ အရှေ့ဘက်ရှိ အာရှတိုက်နိုင်ငံ အများကို သိမ်းယူခဲ့ဖူးရာ နပိုလီယန်သည် အလက်ဇန္ဒားကို အားကျဟန်တူ လေသည်။ ထိုရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် နပိုလီယန်သည် သူ၏ လက်ရွေးစင် စစ်သားလေးသောင်းကျော်ကို ဟိုခေတ်က အလွန်ကြီးကျယ်သည်ဟု ဆိုအပ်သော ရေတပ်ကြီးဖြင့် တင်ဆောင်၍ ပြင်သစ်ပြည် တူးလုံ၂ ဆိပ်ကမ်းမှ ချီတက်သွားလေ၏။ လမ်းတွင် မော်လတာ၃ ကျွန်းကို သိမ်းယူကာ ထိုကျွန်းကမှတစ်ဆင့် အီဂျစ်နိုင်ငံ အလက်ဇနြ္ဒီးယား၄ မြို့သို့ ရွက်ဖြန့် ပြန်လေ၏။ နပိုလီယန်ကို လိုက်တိုက်ရမည့် အဂင်္လိပ်ရေတပ်ဗိုလ်မှူးကား နယ်လဆင်၁ ဖြစ်သည်။ ထိုအခါက နပိုလီယန်၏ စိတ်အကြံကို နယ်လဆင်သည် ကောင်းစွာ အကဲမခတ်နိုင်သေးချေ။ ထိုအတွက် ကြောင့် နယ်လဆင်၏ရေတပ်သည် အလက်ဇနြ္ဒီးယားဆီသို့ ရွက် ဖွင့်၍လိုက်ရာ လမ်းတွင် နပိုလီယန်၏ ရေတပ်ကို ကျော်လွန်ကာ အလက်ဇနြ္ဒီးယားသို့ အလျင်စော၍ ရောက်နှင့်၏။ ထိုမြို့ဆိပ်ကမ်းနှင့် အနီးအနားတွင် နပိုလီယန်၏ ရေတပ်ကို မတွေ့သည့်အခါမှ နောက်သို့ ပြန်လှည့်ပြီးသော် ဆီရာကျူသို့ ရွက်ဖွင့်ပြန်၏။ ဆီရာကျူ က တစ်ဖန် ဂရိနိုင်ငံသို့ ရွက်ဖြန့်ရပြန်သည်။ ဂရိနိုင်ငံတွင်မှ နပိုလီ ယန်၏ ရေတပ်ကြီးသည် ကန်းဒီယာ၂ မြို့၏ အရှေ့တောင်ဘက် ဆီသို့ ရွက်လွှင့်သွားသည်မှာ တနဂင်္နွေလေးပတ်ခန့်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်းကို သတင်းရလေ၏။ ထို့ကြောင့် အတင်းရွက်ဖြန့်၍ လိုက်ပြန်ရာ သြဂုတ်လ ၁ ရက်နေ့တွင် အဘူကားပင်လယ်အော်၃ အတွင်း၌ နပိုလီယန်၏ ရေတပ်ကို မီသဖြင့် ရေတပ် တိုက်ပွဲကြီး ဖြစ်လေ၏။ ပြင်သစ်ရေတပ်တွင် လိုရီယင့်၄ ဆိုသော သုံးထပ်သဘေင်္ာ တစ်စင်း ပါဝင်သည်။ ထိုသဘေင်္ာ၌ သေနတ်ပေါင်း ၁၂၀ ပါသည်။ ထိုအခါက သေနတ် ၁၂၀ သည် ယခုခေတ် စစ်သဘေင်္ာများ၏ အမြောက်တစ်လက်လောက်မျှ ခရီးမရောက်ချေ။ သို့ရာတွင် သူ့ခေတ် နှင့်သူ အလွန်ကြီးကျယ်သော လက်နက်များဖြစ်ကြသည်။ ထိုလိုရီယင့် သဘေင်္ာပေါ်တွင် ကက်ပတိန် ကဇားဗီယင်ကာ၁ ဆိုသော အရာရှိ၌ ဆယ်နှစ်အရွယ် သားလူမမယ်ကလေးတစ်ယောက် ပါလာသည်။ ထိုသူငယ်ကလေးမှာ ထိုသဘေင်္ာပေါ်တွင် အလုပ်သင် ရေတပ်သား ကလေးပင်ဖြစ်၍ ကျင့်သားရရန်အတွက် သူ့ဖခင်က ခေါ်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်လေသည်။ ညနေ လေးနာရီခန့်က ရေတပ်တိုက်ပွဲ စတင်ဖြစပွါးခဲ့ရာ ည ကိုးနာရီခန့်တွင် လိုရီယင့်ကို မီးလောင်လေ၏။ အဂင်္လိပ် ရေတပ်မှူး နယ်လဆင်သည် ဤသို့ မီးလောင်နေသည်ကို မြင်သဖြင့် သူ့သဘေင်္ာမှ အသက်ကယ် လှေငယ်များကို ချစေပြီးသော် မီးလောင် နေသည့် ရန်သူသဘေင်္ာမှ ရေတပ်သားများကို အကယ်ခိုင်းလေသည်။ လိုရီယင့်မှာလည်း အလွန်ပြင်းထန်စွာ မီးလောင်နေပြီဖြစ်သဖြင့် များမကြာမီ ယမ်းတိုက်ကို မီးကူးပြီးလျှင် တစ်သဘေင်္ာလုံး ပေါက်ကွဲခါ နီးလေပြီ။ ထို့ကြောင့် ပြင်သစ် ရေတပ်သားများသည် အသက်ကယ်ရန် လာနေသော အဂင်္လိပ် လှေကလေးများထဲသို့ ဆင်းကြရလေ၏။ သဘေင်္ာအရာရှိအချို့လည်း ကက်ပတိန် ကဇားဗီယင်ကာ၏ ဆယ်နှစ်အရွယ်ရှိသော သားကလေးကို သူတို့နှင့် အတူလိုက်ခဲ့ရန် သွား၍ခေါ်ရာ ‘ဟင့်အင်း၊ မလိုက်ချင်ဘူး’ဟု ထိုကလေးက ငြင်းလေ ၏။ ‘မဟုတ်ဘူးကွ၊ သဘေင်္ာမီးလောင်နေတယ်၊ တော်တော်ကြာရင် ယမ်းတိုက်ကို မီးကူးပြီး တစ်သဘေင်္ာလုံး ပေါက်ထွက်သွားတော့မယ်၊ လာ’ဟု အရာရှိများက ခေါ်ပြန်သောအခါ ‘ကျွန်တော့်ဖေဖေက သူ့အမိန့်မပေးဘဲ ဒီနေရာက ဘယ်ကိုမှ မသွားရဘူးတဲ့’ဟု ထိုသူငယ်ကလေးက ရဲရင့်စွာ ပြန်၍ ပြောလေသည်။ ထိုအခါ အရာရှိများလည်း ထိုသူငယ်ကလေးကို ချစ်လွန်း၍ နောက်ဆုံးာကြိမ်အဖြစ်နှင့် ‘အခုတင်ပဲ သဘေင်္ာကြီး ပေါက်သွားတော့ မယ်၊ မင်းအဖေလဲ သူ့အခန်းထဲမှာ သတိမေ့ပြီး လဲနေပြီ၊ မင်းကိုလဲ သူနောက်ထပ် အမိန့်မပေးနိုင်တော့ဘူး၊ တို့နဲ့သာလာပါကွာ’ဟု ခေါ်ပြန်ရာ ‘ဟင့်အင်း၊ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် မလိုက်ချင်ဘူး၊ ဖေဖေက ပြောထားတယ်၊ သူ့အမိန့်မရဘဲ ဒီနေရာက ဘယ်မှ မသွားရဘူးတဲ့၊ ကျွန်တော် ဖေဖေ့အမိန့်ကို နာခံရမယ်’ဟု မကြောက်မရွံ့ နောက် မတွန့်ဘဲ ပြောပြနေသဖြင့် အရာရှိများလည်း ထိုသူငယ်ကလေးကို ထားပစ်ခဲ့ရလေ၏။ မကြာမီ ယမ်းတိုက်ပေါက်ကွဲသွားရာ လိုရီယင့် တစ်သဘေင်္ာ လုံးမှာ အစိတ်စိတ်အမြွှာမြွှာ ကွဲ၍ နစ်မြုပ်သွားသည်ကို အသက်ရှင်သူ ရေတပ်သားများ မြင်လိုက်ရလေသတည်း။ သတ္တိခဲကလေး (အေ  ဒီ ၁၈၀၅ ခုနှစ်ခန့်က) ဇာဘုရင်၁ များ ရုရှားပြည်တွင် အုပ်စိုးစဉ်က ဘုရင့်အမျက်တော်ရှ သူများကို ဆိုက်ဘီးရီးယား၂ ပြည်သို့ ပို့လေ့ရှိ၏။ ပရက်စကိုးဘီးယား၃ ကလေးသည် ပထမ ပေါ၄ ဇာဘုရင်လက်ထက်က ထိုတကျွန်းသို့ အပို့ခံရသော ရုရှားစစ်ဗိုလ်တစ်ဦး၏ သမီးကလေးဖြစ်သည်။ ထိုအရပ်သည် အလွန့်အလွန်ချမ်းအေးပြီးလျှင် လူသူမနီးသည့် တောတောင်ကြီးများဖြင့် ပြည့်နှက်လျက်ရှိရာ ထိုနေရာသို့ အပို့ခံရ သူများမှာ သေတွင်းသို့ အပို့ခံရသည်နှင့်ပင် တူတော့၏။ မြန်မာ ဘုရင်အချို့၏ လက်ထက်တော်တွင် သတ်လည်းမသတ်ချင်၊  သေ လည်း သေစေချင်သော ရာဇဝတ်သားများကို ငှက်ဖျားရောဂါ ထူထပ်သော မဲဇာရွှေလီ စသော အရပ်တို့သို့ ပို့ခြင်းမျိုးပင် ဖြစ်လေ သည်။ ထိုဆိုက်ဘီးရီးယားသို့ ပရက်စကိုးဘီးယား၏ ဖခင်တို့ကဲ့သို့ သော နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသမားများကိုသာ ပို့သည်မဟုတ်။ ရိုးရိုး ရာဇဝတ်သားများကိုလည်း ပို့သေးသည်။ ရိုးရိုးရာဇဝတ်သားတို့၏ ဘဝမှာ သာ၍ပင်ဆိုးသေးသည်။ သားမယား ဆွေမျိုးဉာဏိတို့နှင့် ခွခွါပြီးလျှင် အရာရှိတို့၏ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခြင်း အမျိုးမျိုးကို ခံယူ ကာ သတ္တုတွင်းတူးခြင်း၊ သစ်ခုတ်ခြင်း၊ လမ်းဖောက်ခြင်း စသော အလုပ်ကြမ်းများကို မိုးလင်းမှ မိုးချုပ်အထိ လုပ်ကိုင်ပေးကြရလေသည်။ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ၏ ဘဝမှာ သူတို့နှင့်စာလျှင် အနည်း ငယ် သက်သာသည်ဟု ဆိုရပေမည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် နိုင်ငံ ရေး အကျဉ်းသားတို့သည် သူတို့၏ သားမယားများကို သူတို့နှင့် ခေါ်သွားနိုင်ရုံသာမက အစိုးရကလည်း သူတို့ကို စရိတ်အနည်းငယ် ထောက်ပံ့ထားသေးသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထိုစရိတ်နှင့် မစားလောက် လျှင်လည်း ကိုယ်ကြိုက်ရာအလုပ်ကို လုပ်နိုင်သေးသည်။ သို့ပင်ဖြစ် သော်လည်း ဤသို့ လူသူမနီး တောတောင်ကြီးများဖြင့် ဝိုင်းရံလျက် ရှိသော ခွေးတော ငှက်တောတွင် အဘယ်သူသည် နေနိုင်ပါမည်နည်း။ နေချင်ပါမည်နည်း။ ပရက်စကိုးဘီးယားကလေးသည် သူ့မိဖများနှင့် ဆိုက်ဘီး ရီးယားသို့ လိုက်ပါသွားစက သုံးခါလည်သမီးအရွယ်မျှသာ ရှိသေးရာ ကလေးတို့ဘာဝ မိဖများ၏ စိတ်ဆင်းရဲ ကိုယ်ဆင်းရဲ ဖြစ်ရခြင်းကို အနည်းငယ်မျှ မသိရှာပေ။ သို့ရာတွင် တစ်စတစ်စ ကြီးပြင်း၍ လူမှန်းသိသော အရွယ်သို့ ရောက်လာသောအခါ သူ့မိဖများ၏ အဖြစ်အပျက် အလုံးစုံကို ကုန်စင်အောင် သိလာသဖြင့် အိမ်ရှေ့ပူ အိမ်နောက်မချမ်းသာ ဆိုသည့်အတိုင်း မိဖများနှင့်အတူတူ ရော၍ ပူရပြန်လေ၏။ ထိုကြောင့် သူ့မိဖများသည် နေရပ်သို့ ပြန်ခွင့်ရအောင် ပီတာစဘတ်၁ မြို့တော်သို့ သူကိုယ်တိုင်သွား၍ ဇာဘုရင်ကြီးထံ အသနာခံရန် အကြံတစ်ခုကို ကိုးဘီးကလေးသည် တစ်နေ့သ၌ ကြံစည်မိလေ၏။ ဤသို့ ကြံစည်မိသည့်အတိုင်း သူ့ဖခင်ကြီးကို ပြောပြရာ သမီးကလေး၏ စွန့်စားလိုစိတ်ကို ငေးစိုက်၍ကြည့်ရင်း ငိုအားထက် ရယ်အားသန် ဆိုသကဲ့သို့ဖြစ်ကာ ‘ရှင်မရေ လာပါဦးကွယ်၊ တို့သမီး ကိုးဘီ:ကလေးက အင်မတန် အားကိုးရသကွယ့်’ အစရှိသည်ဖြင့် သမီး၏ အကြံအစည်ကို ပြောပြလေ၏။ မိခင်ကြီးလည်း ထိုစကား များကို ကြားသောအခါ ‘ကဲပါသမီးရယ်၊ ဟောဒီစားပွဲခုံတွေကို တိုက်ပါဦး၊ တိုက်ပြုပြီးတော့မှပဲ အေးအေးဆေးဆေး သွားတာပေါ့’ဟု သမီးကလေး၏ မဖြစ်နိုင်သော အကြံကို ကျီစယ်သောအနေနှင့် ပြောလိုက်လေ၏။ သူ့မိခင်က သူ့သမီးကလေး၏ အကြံအစည်မှာ မဖြစ်နိုင် ပါဘူးဟု တစ်ခါတည်း ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည်မှာ အံ့အားသင့်စရာ မရှိပေ။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် လမ်းခရီးကို ကြည့်လိုက်ပြန်လျှင် လည်း နှယ်နှယ် ခရီးမဟုတ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာသာဆိုလျှင် မြစ်ကြီးနားမှ ရန်ကုန်သို့ လာရသည်က လွယ်လိမ့်ဦးမည်။ ဆိုက်ဘီးရီးယားမှ ပီတာစဘတ်သို့ လာရမည့်ခရီးမှာ ထိုအခါက မလွယ်ကူလှပေ။ ထိုခရီးကို ဇွဲကောင်းကောင်းနှင့်သွားက သွားနိုင်မည် ဆိုဦးတော့။ လမ်းခရီးတွင် ဇွဲနှင့် စွန့်စားစိတ်တို့ကို မရိုသေတတ်သော သားရဲတိရစ္ဆာန်နှင့် လူဆိုး သူခိုးဓားပြတို့က ရှိပေသေး၏။ ထိုဘေး တို့မှ လွတ်သည့်တိုင်အောင် ပီတာစဘတ်မြို့တော်တွင် ထိုအခါက ဇာဘုရင်ကို တွေ့ဖို့အရေးမှာ ထိုကဲ့သို့ ဘုမသိ ဘမသိ ကလေးမကလေး ကို မပြောထားနှင့်၊ လူကုံထံများထဲကပင် တွေ့ဖို့ မလွယ်ကူလှပေ။ ထိုအချက်များကြောင့် ကိုးဘီ:ကလေး၏ အကြံအစည်ကို သူ့မိခင် ကြီးက ရယ်စရာမျှ သဘောထားလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ကိုးဘီးကလေး၏ ဇွဲသည် ဤကဲ့သို့ မိဖများက လှောင်ပြောင်လိုက်သည်နှင့် အရည်ပျော်သွားမည့်ဇွဲမျိုး မဟုတ်ပေ။ ထို့ကြောင့် နေ့ရှိသမျှ ထိုအကြံကို ခွင့်ပြုရန် ထပ်တလဲလဲ ပူဆာရာ သူ့ဖခင်ကြီးလည်း စိတ်များပင်တိုလာ၍ ထိုစကားကို နောက်ထပ်၍ မပြောရန် ကြိမ်းမောင်းထားရလေ၏။ ကိုးဘီးမှာမူကား သူ့ဖခင်၏ သြဇာအာဏာကို မလွန်ဆန်ဝံ့၍သာ ငုံ့ခံနေရသည်။ သူ့အကြံအစည် ကိုကား နေ့ရှိသမျှ စိတ်ကူးလျက်ရှိ၏။ သို့နှင့်ပင် သုံးနှစ်ရာသီ ကုန်လွန်ခဲ့လေပြီ။ တစ်နေ့သ၌ သူ၏ မိခင်ကြီးသည် မမာမကျန်းဖြစ်ရာ  တစ်အိမ် လုံး၏တာဝန်ကို ကိုးဘီးကလေး တစ်ယောက်တည်း ထမ်းဆောင်ရ လေ၏။ သမီးကလေး၏ လုပ်ပုံကိုင်ပုံ တာဝန်ကျေပွန်ပုံတို့ကို မိခင်ဖခင်တို့ တွေ့ဖန်များသောအခါ ရှေးကကဲ့သို့ မဟုတ်တော့ဘဲ သမီးကလေး၏ စွမ်းရည်ကို တစ်စတစ်စ ပိုမို၍ ယုံကြည်လာကြ၏။ ထို့ကြောင့် သူ့အကြံအစည်ကို အခွင့်သာသည့် တစ်နေ့နေ့တွင် ထပ်၍ပြောပြရာ ရှေးကကဲ့သို့ ပြောင်လှောင် ကြိမ်းမောင်းခြင်း မလုပ်တော့ပေ။ သို့ရာတွင် သူတို့လည်း အိုမင်းမစွမ်းကြပြီဖြစ်၍ ဒီသမီးကလေးတစ်ယောက်ကိုပင် အားကိုးနေရသဖြင့် လမ်းတွင် တစ်စုံတစ်ရာ ဒုက္ခရောက်သွားလျှင် သူတို့၏ဘဝမှာ ပို၍ ဆိုးရွား လာလိမ့်မည့်အကြောင်းကိုသာ ဝိုင်း၍ ပြောကြ၏။ သမီးကလေးသည် ဤစကားများကို ကြားရသောအခါ သူတို့၏ အကြောင်းမလှပုံကို တွေးပြီးလျှင် မျက်ရည်ဖြိုင်ဖြိုင်ကျသော်လည်း သူ့အကြံအစည်ကိုကား လုံးဝ လက်မလျှော့သေးပေ။ ထိုသို့ဖြစ်နေစဉ် သူ့အကြံအစည်အတွက် အခက်အခဲတစ်ခုက ထပ်၍ ပေါ်လာလိုက်သေးသည်။ ထိုအခက်အခဲသည်ကား အခြား မဟုတ်။ ခရီးသွားလက်မှတ်ပင် ဖြစ်သည်။ ထိုလက်မှတ်မပါလျှင် သူ့ကို တွေ့သည့်နေရာတွင် ဖမ်းဆီးပြီးနောက် သူတို့နေထိုင်ရာ တကျွန်းသို့ ပြန်ပို့လိုက်နိုင်သည်။ ထိုအတွက် မိတ်ဆွေတစ်ယောက်၏ အကူအညီဖြင့် ခရီးသွားလက်မှတ်တစ်စောင်ကို ဆိုက်ဘီးရီးယား၏ မြို့တော် တိုဘော့၁ ရှိ ဘုရင်ခံ၏ရုံးတော်သို့ လျှောက်ထားလိုက်ရာ ခြောက်လလောက်ကြာမှ ရ၏။ သို့ရာတွင် ထိုလက်မှတ်ကို လျှောက်၍ မရဘူးဟု အထင်နှင့် သမီးစိတ်ကျေနပ်ရုံ လျှောက်ခွင့် ပေးလိုက်သည် ဖြစ်ရာ ထိုလက်မှတ်ကို ရလာသောအခါ ဖခင်ကြီးသည် ထိုလက်မှတ် ကို သော့ခတ်ထားလိုက်၏။ ဆယ့်ရှစ်နှစ်ရွယ် သမီးအပျိုဖျန်းကလေးအား ဤမျှ ကြမ်းတမ်း သော လမ်းခရီးသို့ အဖော်မပါ တစ်ကိုယ်တည်းသွားရန် ကိစ္စကိုကား သူ့ဖခင်ကြီးသည် ဘယ်နည်းနှင့်မျှ သဘောမတူနိုင်ချေ။ သို့ရာတွင် ကိုးဘီးကလေးသည်လည်း မလျှော့သော လုံ့လဖြင့် ပြောဖန်များ လတ်သော် မိခင်ဖြစ်သူထံမှ ‘ညည်းဖေဖေ ခွင့်ပေးလို့ရှိရင် သွားပေါ့ ကွယ်၊ ငါကတော့ မတားတော့ပါဘူး’ဟူသော ကတိကို ရလေ၏။ နောက်ဆုံးတွင် ဖခင်ကြီးလည်း လက်လျှော့ပေးလိုက်ရ၏။ သို့ရာတွင် ကိုးဘီးထွက်၍မသွားမီ သူ့အနီးသို့ သမီးကိုခေါ်၍ ‘ဒီမှာ သမီး၊ ဖေဖေတို့ကို ပြောသလို ဘုရင်ဧကရာဇ်ကြီးကို ပြောလို့ ရမယ်လို့များ ငါ့သမီး ထင်နေသလား၊ နန်းတော်ထဲကို ဝင်ဖို့ဆိုတာလဲ အတော်ခက်တာကလားကွယ့် သမီးရဲ့၊ တံခါးပေါက်တိုင်းမှာလိုပဲ လက်နက်ကိုင်စစ်သားတွေက ဒုနဲ့ဒေး စောင့်နေတယ်၊ အဲဒီတော့ သမီးဟာ တံစက်မြိတ်ကိုတောင် ဖြတ်ကျော်လို့ရမှာ မဟုတ်ဘူး၊ နောက်ပြီးတော့ သမီးရဲ့ အဝတ်အစားတွေမှာလဲ ညှိုးညှိုးနွမ်းနွမ်း ဖြစ်နေတော့ လမ်းလျှောက် တောင်းနေတဲ့ သူတောင်းစားထင်ပြီး ဘုရင်ကြီးရဲ့ ရှေ့တော်ကို ဘယ်သူက ခေါ်သွားရဲပါ့မလဲ သမီးရယ်’ဟု စိတ်ပျက်သွားအောင် နောက်ဆုံး ကြိုးစားခြင်းဖြင့် ကြိုးစားကြည့်ပြန် သေး၏။ သို့ရာတွင် သူ၏ စွန့်စားခြင်းမှာ ကျေးဇူးရှင် မိဘနှစ်ပါးအား ကျေးဇူးဆပ်ခြင်းဖြစ်သောကြောင့် သူ့လုပ်ငန်း၏ မြင့်မြတ်ပုံနှင့် သူ၏ စေတနာတို့ကို ယုံကြည်လျက်ရှိရာ ဘယ်နည်းနှင့်မျှ ဖျက်၍ မရတော့ပေ။ သူအိမ်မှစ၍ထွက်သောနေ့မှာ စက်တင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ နံနက်ခင်းအချိန်ပင် ဖြစ်သည်။ သူ့ဖခင်ကြီးလည်း ရှိစုမဲ့စု ငွေကလေး တစ်ကျပ်ကို သူ့သမီး လမ်းစရိတ်အတွက် ပေးလေရာ ကိုးဘီးကလေး က ငွေတစ်ကျပ်မှာ ခရီးအတွက် ဘာမျှ အရာမရောက် အိမ်မှာသာ အရာရောက်နိုင်သဖြင့် မယူလိုကြောင်း ငြင်းဆန်သော်လည်း ဖခင် ကြီးက ယူသွားရမည်ဟု အတင်းအကြပ် ပညတ်လိုက်သဖြင့်သာ ယူခဲ့ရလေ၏။ အိမ်နီးချင်းအချို့ကလည်း ရှိစုမဲ့စု မူးပဲ အစရှိသည်တို့ကို စုဆောင်း၍ ပေးကြသေးသည်။ ထိုငွေတို့ကိုကား ကောင်းအောင် ကြည့်ပြောကာ လက်မခံခဲ့ချေ။ သို့ရာတွင် ထိုသူတို့မှာ အလွန် ကောင်းရှာကြပါပေသည်။ ကိုးဘီးကလေးကို သူတို့အား ခွင့်ပြုထား သည့် နယ်နိမိတ်အဆုံးအထိ လိုက်၍ပို့ကြ၏။ ထိုနယ်ဆုံးသို့ ရောက်ပြန်သော်လည်း ချက်ချင်း လှည့်မပြန်ကြသေးဘဲ ကိုးဘီးကလေး သည် ရှေ့ရွာသို့သွားကြမည့် မိန်းကလေးအဖော်တစ်စုနှင့် တွေ့၍ သူတို့၏ မျက်စိတစ်ဆုံး ရောက်သည့်တိုင်အောင် စောင့်ကြည့်လျက် ရှိကြလေသည်။ ရှေ့ရွာတွင် ညဥ့်အိပ်၍ နောက်တစ်နေ့တွင် ကိုးဘီးကလေး မှာ အဖော်မပါ တစ်ယောက်တည်း ခရီးဆက်၍ ထွက်ခဲ့ရရှာ၏။ သူ၏ နဂိုစိတ်က သွားရမည့် ခရီးကြမ်းကြီးကိုတွေးကာ ကြောက်ရွံ့ မိသော်လည်း ကျေးဇူးရှင် မိဘနှစ်ပါးတို့အတွက် စွန့်စားလိုသော စိတ်ဓာတ်၏ အရှိန်ကြောင့် ကြောက်စိတ်များမှာ ကြာရှည်မနေတော့ဘဲ လွင့်ပျောက်ကြကုန်သည်။ သူသွားရမည့် ပီတာစဘတ်မြို့မှာ အဘယ်မျှလောက် ဝေး သနည်းဆိုသော် လမ်းခရီးတွင် လမ်းမသိ၍ ခရီးသည်တစ်ဦးဦးအား ‘ပီတာစဘတ်မြို့ကို ဘယ်လမ်းက သွားရမလဲရှင်’ဟု မေးလိုက်တိုင်း ခရီးသည်များက ကိုးဘီးကို အရူးမကလေးဟုထင်ကာ အဖြေမှန် မပြောကြဘဲ လှောင်ပြောင်သွားကြလေ၏။ လမ်းခရီးတွင် တည်းခိုရန် အတွက်လည်း များစွာ အခက်အခဲနှင့် တွေ့ရသေးသည်။ ဆင်းရဲသူ ဆင်းရဲသားအချင်းချင်းနှင့် တွေ့လျှင် တစ်ယောက်ဒုက္ခကို တစ်ယောက် နားလည်နိုင်ကြသောကြောင့် များသောအားဖြင့် တည်းခိုရလွယ်ကူ သော်လည်း ချမ်းသာကြွယ်ဝသူများနှင့် တွေ့လျှင်မူကား ခိုးနိုးနိုး တောင်းနိုးနိုးနှင့် တည်းခိုဖို့ရန် လက်မခံသည်က များလေသည်။ ကိုးဘီးကလေးသည် လမ်းခရီးတွင် အဘယ်မျှ ဒုက္ခရောက် သည်ကို အကဲခတ်နိုင်ရန် သူတွေ့ကြုံရသော အဖြစ်အပျက်ကလေး တစ်ခုကို အကျဉ်းချုပ်အားဖြင့် ဖော်ပြရပေမည်။ လမ်းတွင် ကမူးချက်၁ ဆိုသော ရွာတစ်ရွာရှိသည်။ ထိုရွာသို့ရောက်အောင် တစ်နေ့လုံး လျှောက်လာရာ နေဝင်ဖျိုးဖျ၌ ထိုရွာသို့ ရောက်လုဆဲဆဲတွင် လေကြီးမုန်တိုင်း ကျလာလေ၏။ ကိုးဘီးကလေးလည်း ဘာလုပ်ရမှန်း မသိဘဲ ရှိစဉ် သူ့အနီးတွင်ကပ်၍ သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်သည် လဲကျ လာပြီးသော် လမ်းပေါ်တွင် ပိတ်လျက်ရှိသဖြင့် ရှေ့သို့ ဆက်၍ မသွားနိုင်တော့ချေ။ ထို့ကြောင့် လေမုန်တိုင်းဘေးကလွတ်အောင် လမ်းဘေးရှိ ချုံဖုတ်တစ်ခုထဲတွင် ဝင်၍ ခိုရ၏။ တစ်ညဥ့်လုံး မိုးကြီးသည်းထန်စွာရွာနေသဖြင့် တစ်ကိုယ်လုံး လည်း တုတ်တုတ်ရွှဲလျက်ရှိလေသည်။ နံနက်လင်းသောအခါ လှည်းကြုံ တစ်ခုနှင့် တွေ့၍ ရွာသို့ လိုက်သွားပြီးသော် လှည်းပေါ်မှ ခုန်ချ လိုက်ရာ ရွှံ့ဗွက်ထဲတွင် ခြေချော်လဲသဖြင့် မိုးစိုရွှဲနေရသည့်အထဲတွင် ရွှံ့တွေ ပေရေကုန်ပြန်၏။ သူ၏ ရုပ်ကိုကြည့်ပြီးလျှင် သူ့ကို လက်ခံချင်သူများ ရွာထဲ၌ တစ်ယောက်တလေမျှ မရှိသည်မှာ အံ့သြစရာ မရှိပေ။ ထို့ကြောင့် ဘုရားရှိခိုးကျောင်းတစ်ခုသို့သွား၍ အနားယူနေစဉ် ရွာထဲမှ လူနောက်ကလေး လေးငါးခြောက်ယောက် ပေါ်လာပြီးသော ပြောင်လို ပြောင် နောက်လို နောက်နှင့် ခဲနှင့် ပေါက်လိုပေါက် လုပ်ကြပြန်လေ၏။ ထိုအတွင်း မိန်းမကြီးတစ်ဦး ပေါ်လာပြီးလျှင် လူနောက်ကလေး များ၏ ဘေးမှ ကယ်ဆယ်လိုက်ရသည်။ ထိုမိန်းမကြီးသည် ကိုးဘီး ကလေးကို သူ့အိမ်သို့လိုက်ခဲ့ရန် ခေါ်သဖြင့် ထလိုက်ရာ ထိုင်ရာမှ မထနိုင်ဘဲ ရှိလေ၏။ လေမုန်တိုင်းထဲတွင် ဖိနပ်ပျောက်သွားသဖြင့် ခြေထောက်တွေကလည်း ယောင်ယမ်းနေရုံသာမက တစ်ညဥ့်လုံးလုံး အအေးမိကာ ကြွက်တက်နေပြန်ရာ ကိုးဘီးကလေးသည် အဘယ် မှာလျှင် ထနိုင်ရှာတော့အံ့နည်း။ ထို့ကြောင့် ထိုအမယ်ကြီး၏ သြဇာနှင့် ရွာသူရွာသားတို့ကို ခေါ်ယူပြီးသော် သူတို့၏ လှည်းနှင့် အမယ်ကြီး၏အိမ်သို့ ကိုးဘီးကလေးကို သယ်ယူသွားကြရ၏။ တစ်ခါသော် ရွာတစ်ရွာသို့ ကိုးဘီး ရောက်သွားလေသည်။ ထိုရွာတွင် မည်သူကမျှ သူ့ကို လက်မခံလိုချေ။ သို့ရာတွင် အိမ် တစ်အိမ်မှ အဘိုးကြီးတစ်ဦးသည် သူ့ကို နှင်ထုတ်ပြီးမှ လိုက်၍ ခေါ်သဖြင့် ပြန်လိုက်သွားရလေ၏။ အဘိုးကြီး၏ မျက်နှာကို အကဲခတ်ရသည်မှာ ကျေနပ်စရာမရှိ။ ခပ်ဆိုးဆိုးထဲကနှင့်ပင် တူသည်။ သို့ရာတွင် တည်းစရာမရှိသည့်အတူတူ မထူးပါဘူးဟု အောက်မေ့ကာ ကိုးဘီးကလေးလည်း အဘိုးကြီး၏နောက်သို့ လိုက်သွားလေ၏။ အိမ်ထဲသို့ ရောက်သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် အဘိုးကြီးသည် တံခါးကို လုံအောင်ပိတ်ပြီးသော် ကိုးဘီးအား ဘယ်ကလာ၍ ဘယ်ကိုသွားမလို့လဲ ဟု မေးလေ၏။ ‘ကျွန်မ အစ္စကင်၁ က လာပါတယ်၊ ပီတာစဘတ်ကို သွားမလို့ပါရှင်’ ‘နင့်မှာ ခရီးစရိတ်ငွေတွေ တော်တော်ပါသလား’ ‘ငွေတစ်ကျပ်မူးတင်းလောက် ပါပါတယ်ရှင်’ ‘နင် မလိမ်နဲ့၊ ဒီခရီးနဲ့ ဒီခရီးကို ဒီငွေကလေးနဲ့ ဘယ်သူ သွားမလဲ’ ကိုးဘီးလည်း မျက်ရည်များ မဆည်နိုင်အောင် ကျလာပြီးလျှင် သူ့တွင် ငွေမပါလာကြောင်း အမျိုးမျိုးတောင်းပန် ပြောဆိုလေ၏။ အဘိုးကြီးလည်း ကိုးဘီး၏ မယုံတစ်ဝက် ယုံတစ်ဝက်ဖြစ်နေသဖြင့် အကြံယူရန် ကဇွန်းဥအနည်းငယ်ကျွေးကာ အနားယူစေ၏။ ထိုနောက် အိမ်က အမယ်ကြီးနှင့် တိုင်ပင်ပြန်လေသည်။ ‘ငါ့စိတ်အထင်ဖြင့် ငွေတော့ပါမယ် မထင်ပါဘူး’ ‘ပါမယ်ထင်တယ်၊ ကျွန်မ ငွေစက္ကူတွေ တစ်ထပ်ကြီး တွေ့ လိုက်ရသလိုလိုရှိတယ်’ ‘ဟေ’ ‘သူ့လည်ပင်းမှာ ကြိုးကွင်းတစ်ကွင်း ချည်ထားတာ မတွေ့ ဘူးလား၊ အဲဒီကြိုးကွင်းမှာ သားရေအိတ်ကလေး ချည်ထားတယ်၊ အဲဒီ သားရေအိတ်ထဲမှာ ငွေစက္ကူတွေ ရှိတယ်’ ‘ဟာ၊ သူ့ရုပ်ကလေးကို ကြည့်ရတာ သနားစရာကလေးပါ ကွယ်’ ‘အဘိုးကြီးနော်၊ ရှင်မသွားချင် နေ၊ ကျုပ် သွားယူမယ်’ အမယ်ကြီးလည်း လောဘဇော၏ ဒဏ်ချက်က ပြင်းလှသော ကြောင့် အလွန်သနားစရာကောင်းသော ကိုးဘီးကလေးကိုပင် သနားရမှန်း မသိတော့ချေ။ ထို့ကြောင့် ကိုးဘီးလှဲနေသည့်နေရာသို့ သွား၍ လည်ပင်း၍ ဆွဲထားသော သားရေအိတ်ကလေးကို အတင်း ဆွဲဖြုတ်၍ ရှာဖွေ၏။ အိတ်ထဲတွင် ဘာမျှမတွေ့သောအခါ မကျေနပ် သေးဘဲ သူ့အကျင်္ီများထဲရော ဖိနပ်များထဲပါ အတင်းရှာသေးသည်။ ဘယ်ဟာမျှ မတွေ့ရသောအခါ ပြန်၍သွားလေသည်။ သို့ရာတွင် တရားစောင့်သော သူကို တရားက ပြန်၍စောင့်သည်ဟု ဆိုသည့် အတိုင်း ကျေးဇူးရှင်မိခင်ဖခင်တို့အား ကျေးဇူးဆပ်ရမှန်း သိနေသော ကိုးဘီးကလေးအား တရားသည် အဘယ်မှာလျှင် မစောင့်ဘဲ နေနိုင်ပါတော့အံ့နည်း။ အဘိုးကြီးလင်မယားလည်း သူတော်ကောင်းမကလေးအား ပြစ်မှားမိပေသည်ဟု သတိတရားရပြီးသော် နံနက်စာအတွက် သူတို့ တွင်ရှိသမျှ အကောင်းဆုံး အစားအသောက်တို့ကို ပြုပြင်၍ ဂရုတစိုက် ကျွေးလေ၏။ ထို့ပြင်လည်း လွန်ခဲ့သည့်ညဥ့်က ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း ပြုမိသည်မှာ အခြားကြောင့် မဟုတ်၊ ရွာရိုးလျှောက်ခိုးနေသည့် ‘ဂျပိုး’မကလေးဟု ထင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု တောင်းပန်ရင်း ရှင်းပြကြလေ၏။ သူ့သားရေအိတ်ကလေးကို ဖွင့်ကြည့်လိုက်သော အခါလည်း ငွေ တစ်ကျပ်မူးတင်းမှ ငါးမတ်အထိ တိုးနေသည်ကို တွေ့ရလေသည်။ ထိုသို့ ခရီးသွားနေစဉ် ဆောင်းရာသီပေါက်လာလေ၏။ ကရုဏာသက်သော ရွာသူရွာသားများလည်း ဆောင်းရာသီအတွင်း ခရီးဆက်၍မသွားရန် ကိုးဘီးကိုဝိုင်း၍ တားကြ၏။ ရုရှားပြည်၏ ဆောင်:ရာသီမှာ အလွန်ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းလေသည်။ ထိုအထဲ တွင် ကိုးဘီ:ကလေး ခရီးသွားနေသော ဆိုက်ဘီးရီးယားအပိုင်း၏ ဆောင်းရာသီမှာ ပို၍ပင် ကြောက်စရာကောင်းသေးသည်။ မည်မျှ အေးသနည်းဆိုလျှင် နားရွက်များ နှာခေါင်းများသည် အခန့်မသင့်လျှင် ကြွေကျနိုင်လေသည်။ ဤသို့ ကြွေကျပြီး သေကြရသည့်သူများမှာ တစ်နှစ် တစ်နှစ်တွင် ရာပေါင်းများစွာပင် ရှိတော့၏။ ထို့ကြောင့် ထိုဆောင်းတွင်းတွင် ကိုးဘီ:ကလေးကဲ့သို့ နုနုနယ်နယ်ကလေးကို မပြောထားနှင့်၊ အသန်မာဆုံးသော ရုရှားကြီးများပင်လျှင် ဆီးနှင်း ထဲတွင် အရှင်လတ်လတ် တောင့်၍ သေနိုင်သည်။ ဤကဲ့သို့ ဒုက္ခများမှာ တစ်နေ့လျှင် နှစ်ကြိမ်သုံးကြိမ်၊ အနည်းဆုံး တစ်ကြိမ်၊ ရက်ခြားလျှင် နှစ်ရက် တစ်ကြိမ်လောက် တွေ့ခဲ့ရပြီး၍ အိမ်ကထွက်သည့်နေ့မှ တစ်ဆယ့်ရှစ်လအကြာတွင် ကိုးဘီးကလေးသည် ပီတာစဘတ်သို့ ရောက်လေ၏။ ပီတာစဘတ် မြို့တော်သို့ ရောက်ပြန်ပါသော်လည်း ဘုရင်ကြီးနှင့် တစ်နေ့သော် လည်း တွေ့ရနိုး ကယ်မည့်သူ တစ်ဦးဦး တစ်နေ့သော် ပေါ်လာနိုး နှင့် မျှော်ကိုး၍နေရင်း ရက်အတော်ညောင်းသွားပြန်လေ၏။ ထိုအတောအတွင်း သတ္တိခဲကလေး ကိုးဘီးကလေး၏ ဇွဲမှာ အနည်းငယ်မျှ ယိမ်းယိုင်ခဲ့သည် မရှိပေ။ တစ်နေ့မတွေ့ရလျှင် တစ်နေ့သော် တွေ့ရမည်။ ဤမျှ ခရီးကြီးကိုပင် ပေါက်အောင် လာနိုင်သေးလျှင် ဘုရင်ကြီးကိုလည်း ဇွဲကောင်းကောင်းနှင့် စောင့်လျှင် ဧကန်တွေ့ရမည်ဟု ယုံကြည်စိတ်ချလျက် ရှိလေ၏။ နောက်ဆုံး တွင် သူမျှော်လင့် ယုံကြည်သည့်အတိုင်း ဇာဘုရင်၏ မယ်တော်ကြီး နှင့် အဆက်ရလေ၏။ မယ်တော်ကြီးကလည်း ကိုးဘီးကလေးကို မြစ်စကပင် အလွန် ကြင်နာတော်မူပြီးဖြစ်ရကား သူ့ဖြစ်ထွေကို ကြားရပြန်သောအခါ စုတ်တသပ်သပ်နှင့် ဖြစ်တော်မူရှာလေ၏။ နောက် နှစ်ရက်ခန့် ကြာသောအခါ မယ်တော်ကြီးသည် ကိုးဘီ:ကလေးကို ဇာဘုရင်နှင့် မိဖုရားကြီးထံသို့ ကိုယ်တော်တိုင် ခေါ်သွား၍ အကျိုးအကြောင်းကို လျှောက်ထားစေလေ၏။ ဇာဘုရင်နှင့် မိဖုရားကြီးတို့လည်း သနားတော် မူကြရကား ကိုးဘီးကလေးအား ကရုဏာတော် ငွေငါးထောင် သနားတော်မူပြီးလျှင် သူ့ဖခင်၏ အမှုကို ပြန်လည် စစ်ဆေးပါစေ့ မည်ဟု ကတိပေးတော်မူလိုက်ကြသည်။ များမကြာမီ ဘုရင်ကြီးသည် ကိုးဘီးကလေး၏ ဖခင်အား အပြစ်မှ ချမ်းသာပေးတော်မူသည့် အမိန့်ကို ချမှတ်ပေးလိုက်လေသည်။ တစ်နေ့သ၌ ဘုရင်ကြီးသည် ကိုးဘီးကလေးကို ရှေ့တော်သို့ ခေါ်တော်မူပြီးသော် ဘယ်ဆုများကို နောက်ထပ် လိုချင်သေးသလဲဟု မိန့်တော်မူရာ သူ့ဖခင်ကြီးနှင့်အတူတူ တကျွန်းအပို့ခံနေရရှာသော သူ့အိမ်နီ:ချင်း နှစ်ဦးကိုလည်း အပြစ်မှ ချမ်းသာ ပေးစေချင်ပါ သည်ဟု လျှောက်ထားလိုက်ရာ ကိုယ့်အကျိုးမဖက် သူများအတွက် သက်သက်ဖြစ်နေသဖြင့် အရွယ်နှင့်မလိုက်အောင် မြင့်မြတ်လှသော နှလုံးရည်ကို သဘောတော်ကျသွားသည် ဖြစ်ရကား မဆိုင်းမတွဘဲ သူလိုချင်သည့်အတိုင်း ခွင့်ပြုတော်မူလိုက်လေသတည်း။ ချတယ်ဆို ဒီလိုမှ (၁၈၀၈ ခုနှစ်) လွန်ခဲ့သော ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပွဲကြီးတွင် စတားလင်ဂရက်၁ မြို့ကို ဆိုးဗီယက်၂ တို့ ခုခံကာကွယ်ကြပုံမှာ အသည်းတုန်စရာပင် ဖြစ် တော့၏။ နာဇီ၃ တို့သည် ထိုမြို့ကို တစ်လမ်းပြီးတစ်လမ်း တိုက်ယူရ လေသည်။ လမ်းတစ်လမ်း တစ်လမ်းကို  သိမ်းနိုင်ရန်မှာလည်း ထိုလမ်း ထဲရှိ ဆိုးဗီယက်များ တစ်ယောက်မျှ မရှိသလောက်ဖြစ်မှ သိမ်းနိုင် ပေတော့၏။ နောက်ဆုံးတွင် တစ်မြို့လုံးအနက် အလုပ်သမားရပ်ကွက် ကလေး တစ်ကွက်ပဲ ကျန်ရှိနေရာမှ နာဇီဒီဝီဇံ၄ တပ်ကြီး ၁၆ တပ် မျှကို အောင်မြင်စွာ ပြန်လှန် တိုက်ယူနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုခံချပွဲမျိုးနှင့် အလားတူသော ပွဲတစ်ပွဲကို ၁၈၀၈ ခုနှစ် လောက်က တစ်ချီ ကြည့်လိုက်ကြရသေးသည်။ ထိုအချိန်အခါက နပိုလီယန်၏ ဘုန်းတန်ခိုးတို့မှာ အလွန်ကြီးမား၍ သူ့နာမည်ကို ကြားရုံနှင့် ဥရောပတစ်တိုက်လုံး ဖိမ့်ဖိမ့်တုန်နေရသော အချိန်အခါ ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ဘုန်းတန်ခိုးကြီး ၁။ ဖရေု ၃။ ာံxိမိလိာန ၂။ ဖိဇာရရု ၄။ ဥလမ ၁။ ညစေုညိုစ ၃။ ရုငရုယ ၅။ ဃုနဇာလု ဒေ င်္ုံရဒုညာ ၂။ ဖုမပေိ ၄။ င်္ုံနဒေ ၁။ အတဟနေစ ၃။ ဖိစိစတရာတုစ ၂။ ဠောနော ၁။ ရုမေ ၃။ ဧုပဟရာစိာ ၂။ ဃရငေ ၄။ ဆဝိတဇရေလာနဒ ၁။ ရုစစိာ ၃။ ဓရ့ ှာယ ၂။ ထဟေ ဣဒိါန ုံတိနယ ၁။ အလငစေတိစ ၃။ ဖဟရောေ ၂။ အနတိဂုနေ ၄။ အဒမတေုစ ၁။ ှရေငုလစေ ၁။ ထဟဗေစေ ၄။ င်္ုံလုနုစ ၂။ ှုဒေိပုစ ၅။ ဧနမနေိဒစေ ၃။ အတတငါ ၁။ ထဟစေုစ ၃။ ဖုလယနိငစေ ၂။ ဣစမနေ ၄။ ဧတေုငလစေ ၁။ င်္ံရေုန ၁။ ထဟေ ဧတရုငါနစ ၃။ ထာရသိုနိုစ ဆုပရေဗုစ ၂။ ဠာရစ ဖုရစနော ၄။ ဆေxတုစ ၁။ ထဟေ ထိဗရေ ၃။ ဆနောတေ ၂။ Jာနိငုလုမ ၁။ ှုရာတိုစ ၂။ ဆပုရိုစ ဠာရတိုစ ၁။ ှရေမိနိုစ ၁။ ဧနဂလာနဒ ၄။ ထုလစတိဂ ၂။ ှာရုလဒ ၅။ ှာရုလဒ ှာရဒရာဒေ ၃။ ဃုဒဝိန ၆။ ထဟေ ှုစေ ၁။ ဖရုစစိာ ၂။ အုစတရိာ ၁။ ဠိုစ ညြု့ ၃။ ာံရသိုစ ဒေ င်္ာံစတရိစေ ၅။ ခလုစတရငါမပ ၂။ ဃရေမာနယ ၄။ ရဟေိနဗရေဂ ၁။ ဖရေစိာ  ၅။ ထဟေ င်္ာံပိါန ၉။ ထဟေ အရာဗ ၂။ ြုရေxစေ  ၆။ ထဟေ င်္ံဟာဒေါန  ၁၀။ ထဟေ ဧတဟိပိါန ၃။ ထဟေ ဣဒိါန င်္ာုငါစုစ  ၇။ ထဟေ ဖဟုနေငိါန ၄။ ထဟေ ဂေါေုစ ၈။ ထဟေ ဧဂယပတိာန ၁။ ဘာဗယလုန ၃။ ဖရေစပေုလိစ ၂။ ဆုစာ ၄။ ဆာရဒိစ ၁။ ထဟစေစာလယ ၂။ ဣစတဟမုစ ု၏ င်္ုံရိနတဟ ၁။ ထဟေ အဂောန ၄။ ပါရတာ ၂။ ထဟေ ှလေလစေပုနတ ၅။ ဠေုနဒါစ ၃။ ထဟရေမုပယလာေ ၁။ ဓလေပဟိ ၁။ ဃုရဂု ၁။ ဓမောရာတုစ ၁။ ှယဒရေနစေ ၂။ ထဟေ ဖဟငိါနစ ၁။ ံယငနောေ ၃။ ထဟေ ထဟဗောနစ ၂။ ထဟေ ထဟစပိါနစ ၁။ ဓိနေိငစေ ၂။ ဧုရယတုစ ၁။ ဆယရာငုစေ ၃။ ဓိုနယစိုစ ၂။ ဆိငိလယ ၁။ ှာရမုဒိုစ ၂။ အရိစတုဂေိတုန ၁။ ဖဟိလုxနေုစ ၂။ ဖယတဟိာစ ၁။ ဓာမုန ၁။ င်္ုံဒရုစ ၁။ ထဟေ ဠာတိန ၃။ ထိတုစ ာံနလိုစ ထုရသုာတုစ ၂။ င်္ုံနစုလ ၄။ ဖုဗလိုစ ဓငေိုစ ုံစ ၁။ ညာလရေိုစ ၁။ ္ယိုနတုစ Fာဗိုစ ၃။ ထဟေ ဆိမနိတေ ၂။ ထဟေ ဃာုလစ ၄။ ဆနေတိနုမ ၁။ င်္ာံရတဟာဂေ ၃။ ြုာနတဟိပပုစ ၂။ ရဂေုလုစ ၁။ ာံငိါ ၁။ Jုလိုစ ၂။ ညရေငိနဂတေုရိx ၁။ ှုရလောနစ ၁။ ထဟေ င်္ံဗေနေနာ ၁။ ဘုရဂစေ ၁။ အုညရေဂနေ ၃။ အဒေို ၂။ ဃရေဂုညိာ ၄။ အလစေိ ာ ၁။ ညရေဂုစိလလာုနုစ ၁။ ုံရစ ၄။ အရာဂုန ၂။ ပါိန ၅။ ဆာန င်္ံဟု ၃။ င်္ာံစတတလေ ၁။ ထာရိ၏ာ ၁။ ဃုဇမာန ၃။ ဖုရတုဂုစေ ၂။ ဓုန Jုာန ၄။ ျှုစု၏ ဗနေ ျှာငုဗ ၁။ ဈာမုရာ ၁။ ုံရုငငု ၁။ အရရိာ ၃။ င်္ံလာုဒိုစ ၂။ င်္ာံငေိနာ ဖာတေုစ ၄။ ဃရေတရုဒေ ၁။ ညုန ဒရေ ွှာရတ ၃။ Jုဟာနန ၂။ အလဗရငဟတ ဣ ၄။ ွှာလတဟရေ (ညုန ဧစငဟနေဗာငဟ) ၁။ ဘာဒနေ ၂။ ထဟေ ရေုစစ ၁။ ှာဂါရယ ၂။ အဂနစေ ၁။ ဠုငရေနေ ၁။ ဈုရိငဟ ၃။ ရိငဟနေစေ ၂။ ဆမပါငဟ ၄။ Jုဟာနန ညုန ဘုနစတတေတနေ ၁။ အရနုလဒ (ညုန ွှိနကလေရေိဒ) ၁။ ထဟေ ဆငုတစ ၂။ ထဟေ ဧနဂလိစဟ ၁။ Jာမစေ ၁ (ဆငုတလမဒ) ၁။ ဆိရ ရုဗရေတ ဃရာဟာမ ၁။ ဖရေတဟ ၃။ ဆိရ ရုဗရေတ ဆဝေါရတ ၂။ ဆငုတလာနဒ ၁။ င်္ာံတဟရေိနေ ဓုဂလာစ ၁၀၂ ၁၀၃ ၁၀၄ ၁၀၅ ၁။ အုဂိုရေ ၂။ (ံ့ ဒေ) ိုံမာနဒရေ ၁။ (ံ့ ဒေ) ပေါိရေ ၁။ ှာနနိဗာလ ၄။ ဣတာလယ ၂။ ဖုဗလိုစ င်္ုံရမလေိုစ ဆငိပို ၅။ နာပုလေုန ၃။ ထဟေ အလပစ ၁၀၆ ၁၀၇ ၁၀၈ ၁၀၉ ၁။ ထဟေ နုမဒိါနစ ၁။ အလေxာနဒရေ (တဟေ ဃရောတ) ၃။ ာံလတာ ၂။ ထုလုန ၄။ အလေxာနဒရိာ ၁။ နလေစုန ၃။ အဗုကိရ ဘာယ ၂။ င်္ာံဒိါ ၄။ ဠ ှုရိနေတ ၁။ င်္ာံစာဗိာငါ ၁၁၀ ၁၁၁ ၁၁၂ ၁၁၃ ၁။ ထဟေ င်္ံဇာရ ၃။ ဖရာစငုညိာ ၂။ ဆိဗရေိာ ၄။ ဖာုလ ၁ ၁။ ဖတေရေစဗုရဂ ၁။ ထုဗုလစက ၁၁၇ ၁၁၆ ၁၁၅ ၁၁၄ ၁၁၈ ၁၁၉ ၁။ခါမိုငဟေ၏၏ ၁၁၈ ၁၁၉ ၁၂၀ ၁၂၁ ၁၂၂ ၁၂၃ ၁၂၄ ၁၂၅ ၁။ ဣစငဟိမ ၁။ ဆတာလိနဂရာဒ ၃။ နာဇိ ၂။ ဆုညိတေ ၄။ ဓိညိစိုန ၁။ ဒအြုစစာစ ၁။ ံဂေိစတိာစ  ရန်ကုန်ဘဆွေ ချစ်ဇနီးသို့ စာရေးသူ၏ အမှာ ဤစာအုပ်ကို ၁၉၄၃ ခုနှစ် ဂျပန်ခေတ်တွင် ရေး၏။ ထိုစဉ်က စာရေးသူသည် ခြောက်လုံးပြူး၊ ရိုင်ဖယ်၊ လက်ပစ်ဗုံး စသော လက်နက်အပြည့်အစုံကို ကိုင်ဆောင်လျက် သေဖော် သေဘက် လေး ငါး ရှစ်ယောက်နှင့် မြစ်ကျွန်းပေါ် တစ်လျှောက် လှည့်လည် ပြေးလွှားနေရ၏။ ဂျပန်‘ကင်ပေ’တို့ကလည်း ဗမာရဲအဖွဲ့များ၊ သတင်း ပေးများ အကူအညီဖြင့် နီးရာမြို့ရှိ ဂျပန်စစ်တပ်ကို ခေါ်ယူလျက်၊ သတင်းကြားတိုင်း ကြားတိုင်း ကြားရာနေရာသို့ သဲသဲမဲမဲ လိုက်နေကြ၏။ ထိုသို့ စစ်တပ်နှင့် လိုက်ယူရလောက်အောင် စာရေးသူ ကျူးလွန်မိသော ပြစ်မှုမှာ ဘာမျှ မဖြစ်လောက်သည့် ပြစ်မှု ကလေးနှစ်ခု ဖြစ်၏။ တစ်ခုကား ဂျပန်တွေ ဗမာပြည်သို့ ဝင်လာလုလု အချိန်၌ စာရေးသူက နဂါးနီ ဂျာနယ်မှနေ၍ ဖက်ဆစ်နိုင်ငံ ဖြစ်သော ဂျပန်ပြည်၌ပင်လျှင် အလုပ်သမားများ အုံကြွလျက် ယခု အကြီးအကျယ် သပိတ်မှောက်နေကြပြီ။ ဂျပန်ဖက်ဆစ်အစိုးရသည် အမျိုးမျိုးသော လက်နက် တို့ကို အသုံးပြုလျက်၊ ထိုအလုပ်သမားတို့အား ရက်ရက် စက်စက် နှိမ်နင်း၏။ သို့ရာတွင် ထမင်းမဝ လူစဉ်မမီဘဲ တစိမ့်စိမ့်သေရ မည်ကို ယခု လတ်တလော သေလိုက်ရခြင်းထက် ပို၍ ကြောက်ရွံ့နေကြသော ဂျပန်အလုပ်သမားထုကြီး အတွက် အဆိုပါ ဖက်ဆစ်အစိုးရတို့၏ လက်နက်မျိုးစုံတို့သည် လူစဉ်မမီနေကြရသော ဘဝမှ လွတ်မြောက်ရန် ထွက်ခွင့်ပေး လိုက်သော ‘ဆုလာဘ်’ကြီးများ ဖြစ်နေကြ၏။ ထို့ကြောင့် ဂျပန် ‘အလုပ်သမားထု’ သည် ဖက်ဆစ်တို့၏ သတ်ဖြတ်ခြင်း ကို ခံရန် တပျော်တပါးကြီး ရင်ဆိုင်လာနေသည်ကို တွေ့ရ သောအခါ တစ်ဖက်ကစစ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေသည့် ဂျပန်ဖက်ဆစ် အစိုးရသည် ပြည်တွင်းရှိ အလုပ်သမားတို့၏ စည်းလုံးမှုကို လက်မြှောက် အရှုံးပေးရန် ပြုနေလေပြီ။ ယခု ငါတို့ဗမာပြည်၌လည်း စစ်နှင့်ရင်ဆိုင်နေရသော နယ်ချဲ့အစိုးရသည် ဗမာအလုပ်သမား၊ လယ်သမား‘ထု’ကြီး ကို လည်မျိုညှစ်လျက် ညှင်းဆဲနှိပ်စက်နေသည်ဖြစ်ရာ အနှိပ်စက်ခံ လူတန်းစားတို့သည် တကယ်စည်းလုံး ညီညွတ်မှု ပိုကြမည်ဆိုလျှင် ဖက်ဆစ်အစိုးရများပင်လျှင် အလျှော့ပေးနေရသော ယခုအချိန်မျိုး၌…æ…æ  ဟု ပါရှိသော ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ် ရေးခဲ့မိသော ပြစ်မှုဖြစ်၏။ နောက်တစ်ခုကား ဂျပန် ဝင်မလာမီ အဂင်္လိပ်လက်ထက်ကပင် ဂျပန် ပြည်မှ လက်နက်တွေ ရောက်ရှိလာသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အဂင်္လိပ်တို့ကို တိုက်ထုတ်ရန်၊ ဗမာပြည်တွင် တိတ်တဆိတ် ဖွဲ့စည်းထားသော ‘အတွင်းတော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့’ တစ်ခု ရှိ၏။ ထို အတွင်းတော်လှန်ရေးတပ်ပွဲ့၏ ခေါင်းဆောင် တို့ကား နဂါးနီ ဦးထွန်းရွှေ၊ သခင်ဗဟိန်း၊ ယခု ဖ ဆ ပ လ ဦးဘဆွေ၊ ယခု တောခို ဆရာချစ် စသောသူတို့ ဖြစ်၏။ ထိုလုပ်ငန်းအားလုံးတို့ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် အကြံဉာဏ်ပေးနေသော နာယကကြီးကား သခင်မြ ဖြစ်၏။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အချို့တို့ကား ဂျပန်ဆီသို့ လက်နက်သွားယူကြသူများ ဖြစ်၏။ အဖြစ်မှန် အတိုချုပ်ကား ဤသို့တည်း။ ဗိုလ်ချုပ် အောင်ဆန်းနှင့် အချို့တို့သည် ဗမာပြည်ကို ယခုကဲ့သို့ စစ် အတွင်း၌ ပြန်တိုက်ယူကြရန် နိုင်ငံခြားသို့ လက်နက် အကူ အညီတောင်း ထွက်ကြ၏။ သို့သော် လူကလေးတွေကို ကြည့်၍ မယုံသကင်္ာ ရှိနေကြ၏။ သို့ရာတွင် ဂျပန်သည် အဂင်္လိပ်နှင့် စစ်ဖြစ်နေစဉ် ဗမာပြည်ကလည်း တစ်ထောင့်က ဆူဆူပူပူလုပ်ပေးပါက ဂျပန်များအတွက် တစ်နည်းအားဖြင့် အကူအညီရသလိုလို ဖြစ်နိုင်၏။ ထို့ကြောင့် ဗိုလ်ချူပ်အောင်ဆန်းတို့ လူစုအား ဂျပန် မျိုးချစ်အသင်းတစ်ခုက လက်ခံလိုက်ခြင်း ဖြစ်၏။ လက်ခံသည် ဆိုသော်လည်း ရိုးရိုးမဟုတ်၊ ဗမာပြည်တွင် ဂျပန်များက သိနေကြသော နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်ကြီးများထဲမှ အလား အလာရှိသည်ဟု ၎င်းတို့က ယုံကြည်သည့် ဒေါက်တာဘမော် ကဲ့သို့သော နိုင်ငံရေးသမားကြီးများပါမှ လက်နက်များပေးနိုင် မည်ဟု ဆို၏။ ထိုသတင်းကို ဗမာပြည်သို့ အကြောင်းကြားလိုက်သော အခါ ဗမာပြည်ရှိ တာဝန်ခံတို့က ဒေါက်တာဘမော်နှင့် ဆွေးနွေးစေ့စပ် ပေါင်းသင်းလိုက်ကြ၏။ လူငယ်များ ဝင်ရောက်လှုပ်ရှားနေကြသည့် သခင် အသင်း ဒေါက်တာဘမော်ကို ပေါင်းပြီး မကြာမီ ဗြိတိသျှ အစိုးရအား ကြုံးဝါး တရားဟောမှုနှင့် မန ္တလေးတွင် ဒေါက်တာ ဘမော် အဖမ်းခံရသည်။ ထို့နောက် မကြာမီ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတို့ ခေါင်းဆောင်သော နိုင်ငံခြားသွားအဖွဲ့သည် ယိုးဒယားတွင် ယိုးဒယား ရှိ ဗမာများကို စည်းရုံးလျက် ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဖြစ်သော ဘီအိုင်အေ တပ်မတော်ကို ဖွဲ့စည်း၍ ဗမာပြည်ကို ချီတက်လာ ကြရန် စိုင်းပြင်းကြ၏။ ထိုစဉ်က ဘီအိုင်အေတပ်မတော်၌ ဂျပန်မျိုးချစ်အဖွဲ့၏ ကူညီမှုဖြင့် ထည့်ပေးလိုက်ကြသော ဗိုလ်မိုးကြိုးဦးဆောင်သည့် ဂျပန်တပ်မတစ်ခုနှင့် ဂျပန် ရိုင်ဖယ်သေနတ်အပိုများ ရှိ၏။ ထိုဂျပန်သေနတ် အပိုတို့ကို ဗမာပြည်သို့ ရောက်သည် နှင့်တစ်ပြိုင်နက် မြို့တိုင်း နယ်တိုင်းတို့တွင် တိတ်တဆိတ် လေ့ကျင့်သင်ကြား ဖွဲ့စည်းထားသော အတွင်းတော်လှန်ရေး တပ်သားတို့ကို ဝေပေး၍ ဗမာပြည်လုံး ‘ဝုန်းကနဲ’ ထ၍ တော်လှန်ရမည် ဖြစ်သည်။ တော်လှန်ရမည့်နယ်ကား ဂျပန်ပြည်တွင် စစ်ပညာ သင်ကြားပြီးကြသော ‘ရဲဘော်သုံးကျိပ်’ တို့က တစ်ယောက်စီ နယ်မြေခွဲဝေလျက် မိမိတို့၌ ကျရောက်သည့် နယ်မြေရှိ  အတွင်း တော်လှန်ရေးသမားတို့ကို ဦးစီးခေါင်းဆောင်ပြု၍ အကြံဉာဏ် ပေးနိုင် တိုက်ခိုက်နိုင်သော ဂျပန်အချို့နှင့်အတူ တိုက်ခိုက်ကြ ရမည် ဖြစ်၏။ ဗမာတစ်ပြည်လုံးအတွက် တိုက်ခိုက်မှုအားလုံးတို့ကို ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၊ ဗိုလ်လကျ်ာ၊ ဗိုလ်စကြာ စသူတို့က ဂျပန် ဗိုလ်မိုးကြိုးနှင့်တိုင်ပင်၍ အမိန့်ပေးရမည်ဖြစ်၏။ တိုက်ခိုက်ပြီးနယ်မြေတို့ကို လွတ်လပ်သော ဗမာ အစိုးရအသွင်ဖြင့် သခင်ထွန်းအုပ်ကခေါင်းဆောင်လျက် အတွင်း တော်လှန်ရေးတွင်ပါဝင်သော နယ်ခံသခင်များနှင့် ယာယီ အုပ်ချုပ်ထားရမည် ဖြစ်၏။ ထိုသို့ သခင်အုပ်ချုပ်ထားပြီးသည့်နယ်များကို ဂျပန် အစိုးရက ချက်ခြင်း အသိအမှတ်ပြုလျက် လွတ်လပ်သော ဗမာပြည်အဖြစ် ကျေညာပေးရမည် ဖြစ်၏။ ဤအစီအစဉ်များကို အချို့သော ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင် တို့ပင်လျှင် အစုံအစေ့ မသိကြရ။ ၎င်းတို့သည် ဂျပန်ပြည်သို့ စွန့်စားလာရောက်ကြ လျက် စစ်ပညာ သင်ကြရ၏။ ပြန်သွားလျှင် ဂျပန်ပေးလိုက် သော လက်နက်များကိုယူ၍ ဗမာတို့အား တပ်ဆင်ပေးကြ ပြီးနောက် ထိုသူတို့အပေါ်တွင် မိမိတို့က ဗိုလ်လုပ်လျက် အဂင်္လိပ်တို့ကို တိုက်ခိုက်ကြရမည်၊ ထိုသူတို့ သိကြသည်ကား ထိုမျှသာ ဖြစ်၏။ သို့သော် အဂင်္လိပ်တို့၏ အားအထားဆုံးဖြစ်သော စကင်္ာပူခံတပ် အလွယ်ကလေး ကျဆုံးသွားရသောအခါ အစီအစဉ်အားလုံးကို ဂျပန်တို့က တစ်မျိုးပြောင်းပစ်လိုက်၏။ စကင်္ာပူတွင် ပိုနေသော ဂျပန်ဘုရင် တပ်မတော်များကို ဗမာပြည်ဘက်သို့ ပို့လိုက်၏။ ထိုတပ်မကြီးများသည် ဗိုလ် မိုးကြိုးနှင့် ဘီအိုင်အေတပ်ကို အမိန့်သြဇာပေးလာရုံမျှမက မော်လမြိုင်သို့ အရောက်တွင် ဗိုလ်မိုးကြိုးတပ်မှ ဂျပန်များနှင့် ဘီအိုင်အေ ဗမာ့တပ်သားတို့ ပါးရိုက်ဆုံးမသော အလုပ်များကို ပြုလုပ်လာကြသည်။ ထို့ပြင် ဘီအိုင်အေတပ်များ သိမ်းပိုက်ပြီးသည့်နယ် များကိုလည်း လွတ်လပ်သော ဗမာပြည်အဖြစ် ဂျပန်ပြည်က အသိအမှတ်ပြု၍ ကျေညာမပေးတော့ချေ။ ထိုစဉ်က ဗမာပြည် လုံးရှိ လျှို့ဝှက်ဖွဲ့စည်းထားသော အတွင်းတော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့အားလုံးတို့အား တာဝန်ယူ အမိန့်ပေးရသူကား ယခု ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းပင် ဖြစ်၏။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ဘီအိုင်အေတပ်မတော် မော်လမြိုင်၌ရှိစဉ်ပင် ရန်ကုန်သို့ တိတ်တဆိတ် လာရောက် ပြီးနောက် ဗမာပြည်တွင်းရှိ အတွင်းတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ အားလုံးတို့အား လျှို့ဝှက် ညွှန်ကြားသော အမိန့်တစ်ခုကို လာပေးသွားသည်။ ထိုအမိန့်ကို ယခုတောခိုသော ဆရာချစ် (ပဲခူး)က လက်ခံ၍ အတွင်းတော်လှန်ရေး တပ်ဖွဲ့တို့အား ဝေပေး၏။ ထိုညွှန်ကြားချက်တွင် ‘ဂျပန်တို့ကို မယုံရ၊ ယခုပင် ဗမာစစ်သားများနှင့် ဗမာများကို ပါးရိုက်နေပြီ၊ ရရှိသမျှ လက်နက်တို့ကို လျှို့ဝှက်စုဆောင်းထား၊ ဂျပန်တွေ ဗမာပြည် ခြေကုပ်မမြဲမီ ငါတို့ ပြန်တိုက်ကြရမည်’ဟူသော အချက်ပါ၏။ စာရေးသူသည် ထိုညွှန်ကြားချက်အတိုင်း ပြုလုပ် ပြုလုပ်၏။ ဘီအိုင်အေတပ်ဖွဲ့ တက်လာသောအခါ တပ်ဖွဲ့ အတွက် စစ်သားများကို အသစ်စုဆောင်းပေး၏။ ဖွဲ့စည်း ထားသော အတွင်းတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များကို လက်နက်နှင့် တကွ ဂျပန်ကိုပြန်တိုက်ရန် တိတ်တဆိတ် ဝှက်ထား၏။ ထိုအချက်ကား ဂျပန်တို့ မကျေမနပ်ဖြစ်သည့် နောက် ပြစ်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ စာရေးသူ ဝရမ်းပြေးနေရ၍ ရှစ်လခန့်အကြာ ယခု ဖဆပလဥက္ကဏ္ဌကြီးက ဂျပန်အထက်အရာရှိကြီးများနှင့် တွေ့ဆုံ လျက် ဤကိစ္စများ ပြီးပြတ်သွားအောင် ရှင်းလင်းပစ်လိုက်ပါဟု အကြံပေး၏။ သို့သော် စာရေးသူက ဂျပန်တို့ကို မယုံ။ သို့ဖြင့် လက်နက်အပြည့်အစုံကို ‘ဗြောင်’ ကိုင်လျက် ဂျပန်တစ်ခေတ် လုံး ဝရမ်းပြေးနေခဲ့ရ၏။ ထိုသို့ ဝရမ်းပြေးရင်း ဂျပန်မုန်းတီး ရေးနှင့် ဂျပန်တော်လှန်ရေး အဖွဲ့များကိုလည်း ရောက်လေရာ ရွာတိုင်း ရပ်တိုင်းတို၌ တိတ်တဆိတ် ဖွဲ့စည်း၏။ ထိုအဖွဲ့ တွေကား ‘ပြည်သူ့အရေးတော်ပုံ’ အဖွဲ့အစည်းများပင်ဖြစ်၏။ သို့ဖွဲ့စည်းရင်း ပြေးလွှားရင်း အတွေးတစ်ခုပေါ်လာ သည်။ ထိုအတွေးကား မိမိသည် လက်နက်လည်း မကိုင်လို၊ တိုက်ခိုက်ခြင်းကိုလည်း မလိုလား။ သို့သော် တစ်တိုင်းပြည်လုံးနှင့်ချီ၍ ဖြစ်ပေါ်လာရ သည့်ကိစ္စအတွက် မိမိ ယခုလို သေနတ်ကြီးတကားကားနှင့် ပြေးလွှားနေရ၏။ မိမိသည် တိုင်းနိုင်ငံငြိမ်သက်အေးချမ်းပါက ပန်းချီ ရေးမည်၊ စာရေးမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ထား၏။ ယခင် အဂင်္လိပ် လက်ထက်ကလည်း မိမိသည် ပန်းချီရေးခြင်း၊ စာရေးခြင်း ကိုပင် ပြုလုပ်ခဲ့၏။ သို့သော် ယခုအခြေအနေအတိုင်းဆိုလျှင် မိမိသည် ဂျပန်တို့၏လက်မှ ဗမာပြည် မလွတ်မြာက်သေးသမျှ ဂျပန်တို့လက်မှ လွတ်မြောက်ပြီးနောက် လွတ်လပ် သော ဗမာပြည် မဖြစ်လာသေးသမျှ ဤလက်နက်ကြီးကို စွန့်ရလိမ့်ဦးမည် မဟုတ်။ ဤသို့ဆိုသော် မိမိ အေးအေးချမ်းချမ်းရေးလိုသော စာ၊ ဆွဲလိုသော ပန်းချီတို့ကိုလည်း ရေးနိုင်​ဆွဲနိုင်ခွင့်ရလိမ့် မည် မထင်တော့၊ မိမိအဖို့ အချိန်မရွေး သေပျောက်သွားနိုင်သည် မဟုတ်လော။ ဤတွင် စာရေးသူသည် စာကလေး တစ်ပုဒ်တလေမျှ မရေးလိုက်ရဘဲ သေသွားမည်ကို စိုးရိမ်လာ၏။ ထိုစိုးရိမ်မှုဖြင့် စာတစ်ပုဒ် ရေးဖြစ်အောင် ရေးသွား မည်ဟု ဆုံးဖြတ်သည်၊ ထိုဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်အတူ ဘယ်လို စာမျိုးရေးမလဲဟု တွေး၏။ အမျိုးမျိုးတွေးပြီးနောက် မိမိရေးသော ‘စာ’ သည် မိမိသေသဖြင့် ကျန်ရစ်ခဲ့ ပါက ဖတ်ရသူတို့အတွက် အကျိုးရှိနိုင်မည့်စာမျိုး ဖြစ်ရမည်ဟု ဆုံးဖြတ်သည်။ ဆုံးဖြတ်ပြီးနောက် သွားလေရာရာ ရောက်လေရာရာ တွင် သေနတ်ကြီးဘေးချ၍ အားအားရှိတိုင်း ရေးတော့၏။ ယခု ထို‘စာ’သည် လူမသေဘဲရှိနေသောကြောင့် သိမ်းထားခဲ့ရာ ထိုခေတ်က ပြက္ခဒိန်နောက်ကျောများနှင့်တကွ စက္ကူအမျိုးမျိုးတို့နှင့် ရေးထားရသောကြောင့် ဆွေးမြည့်၍ပင် နေပြီဖြစ်၏။ အချို့နေရာတွင် ဖတ်၍ မရတော့။ ယခု ထိုဖတ်မရသည့်နေရာများတွင် ထပ်မံ ဆက်စပ် ရေးလျက် စက်တင် ပုံနှိပ်နေပါပြီ။ ၁ ဤစာအုပ်သည် စာရေးသူစိတ်ကူးယဉ်ထားသော စာရေးသူ ဖြစ်စေချင်သည့် ဗမာအမျိုးသမီးများ၏ ပုံစံဖြစ်သည်။ သို့သော် ထိုပုံစံအတိုင်း စာရေးသူသည် မိမိ၏ အိမ်ထောင်ကို မိမိကိုယ်တိုင် တည်ဆောက်ကြည့်ရာ ယခု အချိန်အထိ မအောင်မြင်သေးကြောင်း ဝန်ခံ၏။ ချစ်ဇနီး မင်းတို့ ငါတို့တစ်တွေလဲ ဘာလိုလိုနဲ့ ‘ကလေး’ရဲ့ မိခင် ဖခင်တွေ ဖြစ်လာကုန်ကြပါကောဟ။ တကယ်ဆိုတော့ မင်းရော ငါရောပေါ့ကွာ၊ ‘ကလေး’ကို ဘယ်လိုပြုစုရမယ်၊ အိမ်ထောင်မှုကို ဘယ်လို ထိန်းသိမ်းရမယ်ဆိုတာ စဉ်းစားခဲ့ဖူးကြရဲ့လား။ ဟား ဟား မင်းလဲ မစဉ်းစားမိဘူး၊ ငါလဲ ထိုနည်းလည်းကောင်းပဲ၊ တကယ်ဆိုတော့ ဘယ်သူမှ ကြိုတင်လေ့လာဆည်းပူးကြရမယ်လို့ သတိမရခဲ့ကြဘူး။ အမယ် ငါတို့ ‘ဇနီးမောင်နှံ’သာ ဒီလို ခပ်ပေါ့ပေါ့နဲ့ အေးအေးနေခဲ့ကြတယ် ထင်သလား၊ ဗမာတစ်ပြည်လုံးရှိ ငါတို့ရဲ့ မောင်တော်၊ နှမတော်တွေ အကုန်လုံးလိုလိုပဲ ဒီအတိုင်းပဲဟ။ အမှန်တော့ ဒီလို လူလုပ်ရေးအခြေခံ မခိုင်လုံမှုကြောင့်ဘဲ ထင်ပါရဲ့ကွာ၊ ငါတို့ ဗမာပြည်က ဗမာတွေဟာ ကျန်းမာရေး၊ ချမ်းသာရေး၊ အသက်ရှည်ရေးတို့နဲ့ အဝေးကြီး ဝေးကြရုံတွင်မကဘဲ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ချစ်ခင်ကြင်နာမှုတွေ နည်းပါးလို့ အမျိုးကို စောင့်ရှောက်ခင်မင်တဲ့စိတ်တွေ ခေါင်းပါးပြီး အကျင့်စာရိတ္တတွေပါ ပျက်ပြားကုန်ကြတော့တာပါပဲ။ ကဲ အဲဒီတော့ ပြုပြင်ဖို့သင့်တာတွေ ပြုပြင်၊ လိုက်နာဖို့သင့် တာတွေ လိုက်နာပြီး စွန့်ပစ်ဖို့သင့်တာတွေ စွန့်ပစ်လိုက်ကြစို့။ နောက်တစ်ခုက လူဆိုတာဟာ တိုးတက်တဲ့ နေထိုင် စား သောက်ရေးလမ်းစကို အမြဲတမ်း ရှာဖွေစမ်းသပ်ပြီး၊ အဲ အတွေ့အကြုံ တွေ မှတ်သားပြီး လေ့လာ ကျင့်သုံးခဲ့ကြတဲ့အတွက် တိရစ္ဆာန်တွေနဲ့ ခြားနားလာခဲ့ကြတာ မဟုတ်လား။ အဲဒီလို ခြားနားလာတဲ့လူကို လူပီပီ လူ့လမ်းစဉ် ကျင့်သုံးသူ များလို့ ခေါ်နိုင်တာပေါ့။ ရှိရင်းစွဲအတိုင်း ဘယ်တော့မှ မတိုးတက်ဘဲ နေကြတဲ့လူများ ဆိုရင်တော့ ‘လူ’လောက်နီးနီး တော်ခဲ့တဲ့ ‘လူ’တွေ အဖြစ်နဲ့ ကျန်ရစ်ခဲ့ကြတယ်ဆိုရင် မမှားဘူးပေါ့ကွာ၊ တကယ်ဆိုတော့ အမြဲ တိုးတက်မှုရှိနေမှသာ ‘လူ’ ပီသမှာကွ၊ တိုးတက်မှုမရှိဘဲ ရပ်နေရင် တော့ ‘လူ’ မပီသတော့ဘူး။ အဲဒီတော့ တို့တစ်တွေလဲ လူပီသအောင်ပေါ့လေကွာ၊ ငါတို့ ‘ဇနီးမောင်နှံ’က စပြီး နေရေး ထိုင်ရေး၊ စားရေး သောက်ရေး၊ ကျန်းမာရေး ချမ်းသာရေး၊ အသက်ရှည်ရေးဆိုတာတွေကို စမ်းသပ်ပြီး စည်းကမ်းတကျ နေထိုင်လိုက်နာ ကြည့်ကြစို့လား။ ‘ဘယ်ဟာက ဘာကိုစပြီး လိုက်နာရမတုံး’ ငါ့ထင်မြင် ယုံကြည်ချက်  ပြောရမှာဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ လူမျိုး တစ်မျိုးရဲ့ လူတန်းစေ့မှု၊ လွတ်လပ်စွာနေနိုင်မှု ပစ္စည်းမဲ့ ကျောမွဲကြီး များရဲ့ လောကနိဗ္ဗာန် တည်ဆောက်နိုင်မှုဆိုတာတွေဟာ အဲဒီ လူမျိုးတစ်မျိုးလုံးရဲ့ ကျန်းမာမှု၊ ဉာဏ်ပညာထက်မှု၊ သတ္တိရှိမှု၊ အကျင့်စာရိတ္တ ကောင်းမွန်မှုဆိုတဲ့အပေါ်မှာ တည်တယ်ကွ။ နောက်တစ်ခါ လူမျိုးတစ်မျိုးလုံးရဲ့ ကျန်းမာမှု၊ ဉာဏ်ပညာ ထက်မြက်မှု၊ အသိတရားတိုးတက်မှု၊ သတ္တိကောင်းမှု၊ အကျင့်စာရိတ္တ ကောင်းမှုဆိုတာတွေဟာလဲ ဘယ်သူ့အပေါ်မှာ တာဝန်ရှိပြန်သလဲ ဆန်းစစ်ကြည့်လိုက်ဦး။ မင်းက အစိုးရဆိုတဲ့ အုပ်ချုပ်သူ လူတန်းစားတွေအပေါ်မှာ တာဝန်ရှိတယ်လို့ ဆိုချင်သလား။ အဲဒီ အုပ်ချုပ်သူ လူတန်းစားတွေဆိုတာကွာ သိပ်အားကိုး စရာကောင်းတဲ့ လူတန်းစားမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ်အမြှော်အမြင် ရှိရှိနဲ့ လူထု တိုးတက်မှုကို ဂရုစိုက်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အစိုးရမျိုးပဲ ဖြစ်ဦးတော့ သူတို့တစ်တွေဟာ တိုက်တွန်းရုံ၊ အားပေးအားမြှောက် ပြုပေးရုံလောက် တတ်နိုင်ကြတာကလားကွဲ့။ ပြီးတော့လဲ ဒီအုပ်ချုပ်တဲ့ လူတန်းစားတွေဟာ ငါတွေ့တာ ပြောရမယ်ဆိုရင် တိုင်းသူပြည်သားတွေက ကျွန်တော်တို့လုပ်ခနဲ့ အင်အား မမျှလို့ အိမ်က ‘ကလေး’တွေ အစာမဝ ဖြစ်နေပါတယ်၊ ဒါကြောင့် ‘လုပ်ခ’ တိုးပေးပါ၊ အစာဖြေပေးပါလို့ အော်မိရင်၊ သို့မဟုတ် အလုပ်မလုပ်နိုင်ကြလို့ မလုပ်ဘဲနေမိရင် ဘာပေးတယ်ထင်သလဲ၊ ‘အစာ’တော့ မပေးဘူး၊ ‘လက်ထိပ်’ပဲ ပေးကြတယ်။ ဖမ်းလားဆီးလား လုပ်ဖို့အတွက် ဘယ်တော့မှ လက်မနှေး တတ်ဘူး။ သူတို့ ‘ဥပဒေ’တွေကလဲ အလုပ်မလုပ်နိုင်လို့ မလုပ်ဖူးပြောရင် အပြစ်ရှိတာပဲ။ အစာမဝလို့ မဝဘူးပြောရင် အပြစ်ရှိတာပဲ။ အဲဒီ အပြစ်ဟာ ဘယ်လောက်ကြီးတယ်ထင်သလဲ၊ မယုံရင် လူစုပြီး ပြောကြည့် စက်သေနတ်နဲ့ ပစ်အဖမ်းခံရလောက်အောင် အပြစ် ကြီးလေးတယ်ဆိုတာ မင်း ကိုယ်တွေ့သိလာမှာပဲ။ ဒီလိုကိစ္စမျိုးမှာ ဆိုရင် အပြစ်ပေးစရာ ‘ဥပဒေ’ ရှာဖို့လဲ သိပ်လက်သွက်ကြတယ်။ အဲဒီလို ထမင်းမဝမှု၊ လုပ်ခတိုးရလိုမှုတွေမှာ အဖမ်းအဆီးရဲ အပြစ်ပေးရဲသလို ကိုယ့်အိမ်ကိုယ် သန့်သန့်ရှင်းရှင်း မနေရင် ထောင်ဒဏ် ခြောက်လ။ လမ်းမမှာ အမှိုက်တွေကို အရမ်းပစ်ရင် ထောင်ဒဏ် သုံးလ။ ကလေးငယ်ကလေးတွေကို စည်းကမ်းမဲ့ လမ်းမမှာ ပစ်ထားရင် ထောင်ဒဏ် တစ်နှစ်။ ကျန်းမာခြင်းနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ မုန့်ပဲသရေစာတွေကို ကန့်သတ် ထားတဲ့နေရာ ကန့်သတ်ထားတဲ့ အချိန်မဟုတ်ဘဲ မြို့ထဲ ရွာထဲ လှည့်လည်ရောင်းချရင် ထောင်ဒဏ် သုံးလ၊ ဝယ်စားတဲ့လူ ခြောက်လ။ အရွယ်ရောက်ပြီးစ ကလေးတွေ ကျောင်းမထားရင် မိဘ ထောင်ဒဏ် တစ်နှစ်ဆိုတာမျိုးတွေကျတော့ အဲဒီ အစိုးရဆိုတဲ့လူတွေဟာ လက်နှေးကြ သတ္တိကြောင်ကြ တယ်။ တိုင်းသူပြည်သားတွေအပေါ်မှာ သနားညှာတာ ကရုဏာ စိတ်တွေ ယိုဖိတ်တော်မူကြသတဲ့၊ မလုပ်ရက် မလုပ်ဝံ့ရှာတော်မူ ကြဘူး၊ သူတို့ကို ‘ဖက်ဆစ်’ဆန်တဲ့ အစိုးရလို့ အများကပြောမှာ ကြောက်တော်မူကြရှာသတဲ့။ ဒါကြောင့် ဒီအစိုးရ အခေါ်ခံ အုပ်ချုပ်နေတဲ့ လူတန်းစားတွေ အတွက် ငါတို့ ထည့်မစဉ်းစားကြဘဲ ပေလာယျကံ ဝ ကွက်ချန်ပြီး တကယ်အစစ် တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်တဲ့လူတွေ ရှာကြည့်စို့လား။ အဲဒါ ဘယ်သူတွေတုံး။ မင်းတို့ ငါတို့ဆိုတဲ့ ‘ကလေး’မိခင် ဖခင်တွေပေါ့ကွ။ လူမျိုးတစ်မျိုး စည်းကမ်းရှိဖို့ တိုးတက်ဖို့ဟာ အဲဒီလူမျိုးတွေ ကို ငယ်စဉ်တောင်ကျေး ကလေးဘဝတုန်းက ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် လာခဲ့ကြရတဲ့ ‘မိဘ’တွေပဲ။ ဒါကြောင့်မဟုတ်လား၊ ငါတို့ ဗမာပညာရှိ တချို့က ‘လက်ဦးဆရာ၊ မည်ထိုက်စွာ၊ ပုဗ္ဗစရိယ၊ မိနဲ့ဖ’ တဲ့။ မဂဓတိုင်းက ဟင်ဒီပညာရှိကြီးတွေကလဲ ‘မာတာဝေရီ ပီတာသတ္ထရု ကေန ဗာလေ နသိက္ခိတာ’ တဲ့။ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ ငယ်စဉ်တောင်ကျေး ကလေးအရွယ် လူမမယ်များကို ပညာသင်မပေးတဲ့ မိဘဟာ သားသမီးတို့ရဲ့ ရန်သူဆိုပဲ။ သိုးဆောင်း စကားပုံတစ်ခုကလဲ အိပ်နေသော ‘သားငယ်’၏ ပုခက်ကို လွှဲနေသော မိခင်၏ လက်တစ်ဖက်သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးကို အုပ်စိုးနိုင်၏ တဲ့။* သူတို့ ဆိုလိုတာက လိမ္မာတဲ့မိခင်ရဲ့ သွန်သင်ခြင်းကို နုနယ် ငယ်ရွယ်စဉ်ကတည်းက ရရှိလာတဲ့သားဟာ ကမ္ဘာကို အုပ်စိုးလာ တယ်လို့ ဆိုလိုတာပေါြ့ ကဲ ကလေးတွေ မွေးမြူထိန်းသိမ်းခြင်းကို အကြောင်းပြုပြီး ဘယ်လောက် အရေးကြီးတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို အဲဒီ ဘာသာ အမျိုးမျိုးက ပြောကြတဲ့ စကားတွေကိုသာ စဉ်းစားကြည့်ပေတော့။ ဘာပြုလို့ ဒီကလေးမွေးမြူရေးကို ဒါလောက် ရေးကြီးခွင်ကျယ် လုပ်ပြီး ပြောနေကြရတာလဲ အဲဒါ စဉ်းစားစမ်း၊ မင်းစိတ်ထဲမှာ အလွယ်ကလေး ပေါ်ပေါက်လာမှာပါပဲ။ ဒီလိုကွ၊ ‘လူ’တစ်စုံတစ်ယောက် ကိုယ်ကျင့်တရားပြည့်ဝပြီး ပညာဉာဏ်၊ သတ္တိနဲ့ ကျန်းမာသန်စွမ်းဖို့ဆိုတာ အဲဒီ လူတစ်စုံတစ်ယောက်ရဲ့ မိခင်က သူတို့ ‘သား’ကလေးကို ငယ်စဉ်တောင်ကျေး ‘ကလေး’အရွယ် လူမမယ်ကစပြီး သင်ကြား စောင့်ရှောက် ပြုပြင်လာမှုအပေါ်မှာ တည်တာပေါ့။ ဒီတော့ကာ ကဲ ထပ်စဉ်းစားစမ်း။ တိုင်းပြည် တစ်ခုလုံးမှာရှိတဲ့ ‘လူ’တွေရဲ့ ကျန်းမာသန်စွမ်း ရေး၊ ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်ရေး၊ ပညာသတ္တိ ထက်မြက်ရေး ဆိုတာတွေဟာလဲ အဲဒီ တိုင်းပြည်တစ်ခုလုံးမှာရှိတဲ့ လူတွေရဲ့ မိခင် ဖခင်တွေ အပေါ်မှာ တာဝန်ကျလာတယ် မဟုတ်လား။ ကဲ ဒီတော့ တိုင်းပြည်တစ်ပြည် လူမျိုးတစ်မျိုးလုံးရဲ့ တိုးတက်မှုဆိုတာ တိုင်းပြည်ထဲမှာရှိတဲ့ အိမ်ထောင်ရှင်တိုင်းရဲ့ အမြင်သန်မှု စည်းကမ်း သေဝပ်မှုအပေါ်မှာ တည်တယ်ဆိုတာ မင်း သဘောပေါက်ရော မဟုတ်လား။ ဒီတော့ကာ နောက်ပေါ်မယ့် ‘ဗမာ’ကလေးတွေကို ငါတို့လို စည်းမဲ့ကမ်းမဲ့ ဗမာအပျင်းတွေ အဖျင်းတွေ မဖြစ်စေဘဲ ကမ္ဘာပေါ် မှာ ခေါင်းမော်နိုင်မယ့် တော်ပေ့ဆိုတဲ့ ‘ဗမာ’ အသစ်ကလေးတွေချည်း ဖြစ်လာအောင် ဖန်တီးကြစို့လား။ အိမ်ထောင်ဘက်ရွေးခြင်း ဘယ်လို ဖန်တီးမလဲ၊ ဘာကစပြီး ဘာတွေ လုပ်ကြရမလဲ။ ငါ့သဘောကတော့ မိခင်လောင်း ဖခင်လောင်းတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ အပျိုဖော်ကလေး မဝင့်တဝင် လူပျိုစဉ်ကလေး မဖြစ်တဖြစ် အချစ်ဆိုတဲ့ မျက်စိကလေး ပွင့်လာစ သမီးရည်းစားထားတတ်ကြ ထားချင်ကြတဲ့ ကောင်မလေး ကောင်ကလေးတွေကစပြီး ပြုပြင်ပေး သင့်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲ ယောကျ်ားပျို မိန်းမပျိုကလေးများဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ် ယောက် ချစ်စ၊ ခင်စ၊ ကြင်နာစ ဖြစ်လာကြတာနဲ့တစ်ပြိုင်နက် ကိုယ့်ဝါသနာအလျောက် အသီးသီးရှိတတတ်ကြတဲ့ ညာဉ်ဆိုးကလေး တွေကို တတ်နိုင်သမျှ ဖုံးဖိပြီး ကိုယ့်ချစ်သူရှေ့ကျရင် တကယ့် သူတော်ကောင်းလေးတွေ အယောင်၊ မခုတ်တတ်တဲ့ ကြောင်ကလေး များလို ဟန်လုပ်ပြီး နေလေ့ရှိတတ်ကြတယ်။ အဲဒီလို မပွင့်လင်း မဖြောင့်မတ်တဲ့စိတ်ထားကစပြီး ပွင့်လင်း ဖြောင့်မတ်စွာ နေရဲ၊ ထိုင်ရဲ၊ လုပ်ရဲ၊ ပြောရဲတဲ့ သတ္တိတွေကို တဖြည်းဖြည်း လေ့ကျင့်မွေးမြူပြီး ပြုပြင်ပေးကြဖို့ လိုတယ်ကွ။ အမှန်တော့ အဲဒီယောကျ်ားလေး မိန်းမလေးတွေဟာ ကလေး မိခင် ဖခင် မဖြစ်ခင်ကတည်းကစပြီး သူတို့ရဲ့ အနေအထိုင် အပြု အကျင့် အတွေးအခေါ် အားလုံးတွေကို ပြုပြင်ပစ်လိုက်ဖို့လိုတယ်။ ချစ်ရေးကြိုက်ရေးကိစ္စမှာလဲ သတ္တိရှိရှိနဲ့ တိတိကျကျ ပြတ် သားတဲ့ စိတ်တွေကို မွေးမြူရမယ်၊ အကောက်ဉာဏ် မမှန်တဲ့သဘောနဲ့ ဟန်ဆောင်ပြောဆို ချစ်ခင်ခြင်းဆိုတဲ့ သေးသိမ်ညံ့ဖျင်းတဲ့ စိတ်တွေ မဝင်စားစေသင့်ကြဘူး။ ဒီလို မရိုးသားတဲ့စိတ်တွေ ဝင်စားရတယ်ဆိုတာ အမှန်တော့ အတော် ရှက်စရာ ကောင်းတဲ့အလုပ်ပဲ၊ ပြီးတော့ ရှက်စရာကောင်း ရုံတင်မကသေးဘူး စိတ်ကို ထိခိုက်ဆင်းရဲစေတတ်တဲ့ ဒုက္ခတစ်စုံ တစ်ခုနဲ့လဲ လွှဲဖယ်မရအောင် တွေ့တတ်ကြသေးတယ်။ ဥပမာ စိတ်တောက်လွယ်မှုကို သည်းမခံနိုင်တဲ့အပြင် အရက်သောက် တတ်တဲ့ ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက်ဟာ သူ့ချစ်သူ မိန်းကလေးဆီ သွားတဲ့အခါ အရက်မသောက်တတ်တဲ့ လူသူတော်ကလေးလို ဟန် ဆောင်ပြီး ဘယ်တော့မှ သောက်မသွားဘူး။ အရက်သောက်မှုကို လုံးလုံးမကြိုက်တဲ့အပြင် အင်မတန်  စိတ် ကောက်လွယ်တတ်တဲ့ မိန်းကလေးကလဲ သူ့ကျစ်ယောကျ်ားကလေး လာတဲ့အခါမှာ အင်မတန် စိတ်ရှည် သဘောထားပြည့်ဝတဲ့ ‘မဒ္ဒီ’ လက်သစ်ကလေးလောက်နီးနီး ဟန်ဆောင်ပြီး နေလေ့ရှိတယ်။ ဟော သူတို့နှစ်ယောက် တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် အထင် ကြီးပြီး နီးသထက်နီးကာ နောက်ဆုံးအချိန်မှာ ရွှေလည်ဖက်တွဲ ပျော်ပွဲကြီးဆင်လို့ အကြင် လင်ရယ် မယားရယ်လဲဖြစ်ကြရော။ ရှိရင်း အကျင့်ဆိုးကလေးကလဲ ကြာရှင် ဟန်မဆောင်နိုင်ကြ တော့ဘဲ ယောကျ်ားကလေးကလဲ မကြာမကြာ အရက်သောက်၊ မိန်းကလေးကလဲ ခဏ ခဏ စိတ်ကောက်၊ တော်တော်ကြာတော့ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မတည့်တော့ဘဲ စလယ်ဝင် ဖင်မမည်းခင် ကခွါပြဲကြရတဲ့ဘဝ ရောက်ကုန်ကြရော။ ဒီနေရာမှာ မင်း စဉ်းစားကြည့်စမ်း။ ယောကျ်ားကလေးဟာ ချစ်ရေးကိစ္စမှာ သတ္တိရှိရှိနဲ့ အစက တည်းက မိန်းကလေးကို အရက်သောက်တတ်တဲ့အကြောင်း ဖွင့်ပြော ထားရင် အရက် သောက်တာ  မကြိုက်ဘူး ဆိုတဲ့ မိန်းကလေးဟာ ယောကျ်ားကလေးလုပ်သူကို တကယ်ချစ်တယ် ဆိုတဲ့နောက် သူ သည်းညည်းခံဖို့ စိတ်ဆုံးဖြတ်ထားမှာ မဟုတ်လား။ ဘယ်နည်းနှင့်မှ သည်းညည်းမခံနိုင်ဘူးဆိုရင်လဲ ဘာမှမဖြစ်ခင် စောစောစီးစီးက သည်းညည်းမခံနိုင်ကြောင်း သိရပြီး အဆင်မပြေ ဖြစ်သွားကြလို့ မလွန်ခင်က ခွဲပြဲတာဟာ အရှည်သဖြင့် စိတ်ဆင်းရဲ မှုကို ကာကွယ်ပေးခြင်းတစ်ရပ် ဖြစ်နိုင်တာပေါ့။ အဲဒါကို လာမယ့်ဘေး ပြေးတွေ့ဝံ့တဲ့ သတ္တိမျိုးလို့ ခေါ်တယ်ကွ။ အခုတော့ များသောအားဖြင့် ယောကျ်ားကလေး မိန်းမကလေး တွေဟာ ချစ်ရေးကိစ္စမှာ သတ္တိမရှိကြတော့ ကိုယ့်မှာရှိတဲ့ အပြစ် ကလေးတွေ ဖုံးဖိထားကြရော။ နောက်အတူနေကြရတော့ အရှည်မဖုံးဖိနိုင်လို့ ပေါ်ကုန်ကြ ရော။ ဒီအချိန်မှာ အကြောင်းကြောင်းတွေ ထောက်ထားပြီး တစ် ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မကွဲကြဘူးထားဦး၊ တစ်သက်လုံး စိတ် မချမ်းသာကြတော့ဘဲ။ ‘ဘဝ’ လမ်းခရီးကြီးထဲ လက်တွဲလျှောက်နေရတဲ့ ‘မောင်နှံ’ နှစ်ယောက်ဟာ မသေမခြင်း တစ်လမ်းလုံး တကျက်ကျက်နဲ့ ရန်ဖြစ်နေရမှာပဲ မဟုတ်လား။ ကြည့်စမ်း။ အဲဒီလို အဖြစ်မျိုးသာဆိုရင်တော့ ‘လောကဓံ’ တရားဆိုတဲ့ ခလုတ်ကန်သင်းတွေနဲ့ ဘဝလမ်းခရီး ကြမ်းတာကတစ်မျိုး ဘဝ ‘ခရီး’ကြမ်းမှာ လက်တွဲလျှောက်နေရတဲ့ အဖော် အချင်း ချင်း မတည့်တာ တစ်မျိုးပေါ့လေ၊ လူ့ဖြစ်စဉ်ဘဝ ‘ခရီး’ တစ်လျှောက် လုံး သွားသာသွားနေရတယ် စိတ်ချမ်းသာတယ်ရယ်လို့ မရှိတော့ ဘူးပေါ့။ ဒီလို စိတ်မချမ်းမသာနဲ့သာ နေကြရင်း မွေးမွေးလာကြမယ့် ‘ကလေး’ တွေကို ကြည့်လိုက်စမ်း။ မိဘနှစ်ပါး အခါခပ်သိမ်း စိတ်မချမ်းမသာနဲ့ နေရင်း ‘သန္ဓေ’ မှီပြီး ရင်သန့်ဖွံ့ထွား မွေးဖွားလာရတဲ့ ကလေးကလဲ ဘယ်မှာ စိတ် စေတနာ အကျင့်စာရိတ္တ ကောင်းတဲ့ ကလေးမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ပါ့မလဲ။ ဒီတော့ စိတ်စေတနာမကောင်း၊ သွေးကြောင်တတ်၊ စိတ်ညစ်လွယ် တတ်၊ စိတ်တိုတတ်တဲ့ ကလေးမျိုးတွေချည်း မွေးနေကြရမယ်ဆိုရင် ဗမာပြည်ရဲ့ အနာဂတ်အရေးကို ဘယ်လိုပဲတွေးတွေး အားရ စရာ ရှိနိုင်ပါဦးမလား၊ ငါတော့လေ အဲဒီအရေးတွေကြောင့် တို့ဗမာ ပြည်ရှိ ကလေးတွေအတွက် စဉ်းစားကြည့်တိုင်း ကြက်သီးထလောက်ေ အာင် ရင်လေးမိတယ်ကွဲ့။ ဒါထက် ဇနီးချစ်ရေ၊ အခုဆိုရင် ငါဟာ ဖျာပုံခရိုင်အတွင်းက တောရွာတစ်ရွာမှာ ရောက်နေတယ်ကွဲ့။ အခြေအနေကတော့ ‘ဝရမ်းပြေး’ ဘဝလောက်နဲ့ပဲ တို့ ပြောက်ကျားခေါင်းဆောင်တွေဟာ ဟိုပုန်း ဒီရှောင်နဲ့နေကြရတုန်းပဲ။ ငါတို့ရဲ့ ‘တပ်မတော်’ကလဲ ခုချိန်ထိ မလှုပ်သေးဘူး၊ ကွန် မြူနစ်တွေကတော့ သူတို့‘ကလပ်စည်း’ဖွဲ့ဖို့ လုပ်ငန်းကလွဲလို့ ဒီ့ပြင် ဘာမှမလုပ်ချင်ကြဘူး၊ ဂျပန်တိုက်ဖို့လဲ စိုင်းပြင်းဖို့ မလိုဘူးတဲ့၊ အဂင်္လိပ်ကိုပါ ဆက်ချမယ်ဆိုတာဟာလဲ သဘောတရား မှားတဲ့ ယူဆချက်တဲ့၊ အဲဒီတော့ကာ တို့တစ်တွေဟာ သူတို့စွပ်စွဲသလို  ပြောရ မယ်ဆိုရင် ရှေ့လောကြီးတဲ့ မျိုးချစ်‘မျက်ကန်း’ကလေးတွေအဖြစ်နဲ့ပဲ။ ကျေးရွာတွေရှိ ငါတို့ရဲ့ ္အပြည်သူ့စစ်’ အဖွဲ့တွေဆီကို လှည့် လည်သွားကြရင်း ဖိုးသူတော် မျက်စိလည်နေတယ် ဆိုပါတော့ကွာ။ ဖိုးသူတော်ဟာ မျက်စိလည်လေ ဆန်ရလေပဲ မဟုတ်လား၊ ငါတို့လဲ တခြားသူတွေက ငြိမ်နေလေလေ ငါတို့ရဲဘော်တစ်စုလဲ ချာချာလည်အောင် လှည့်ပတ်ပြေးရလေလေ၊ ဂျပန်ကို ခံချဖို့ ပြည်သူ့စစ်တွေ ရွာစဉ်လျှောက်ပြီး ဖွဲ့ရလေလေပေါ့ကွာ။ အဲဒီအထဲမှာ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအတွက် အမြတ်ကတော့ တို့လူမျိုးတွေရဲ့ နေမှု၊ ထိုင်မှု၊ စားမှု၊ သောက်မှုတွေကို လေ့လာ ဆည်းပူးရတာပဲကွဲ့။ ဘာတွေကို လေ့လာပြီး ဘယ်သင်းတွေကို ဆည်းပူးမိတယ် ထင်သလဲ။ တွေ့ရ သိရ သတိထားမိရတာကတော့ ငါတို့တပ်သားတွေ ကအစ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ တွေ့နေရ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံနေကြရတဲ့ လူတွေဟာ သိပ်ပြီး စည်းမဲ့ ကမ်းမဲ့ နိုင်ရုံမကဘဲ ကိုယ်ကျင့်တရား တွေကလဲ အားကြီးပျက်နေကြတာပဲကွဲ့။ အားလုံးလိုလိုပါပဲကွာ၊ ကိုယ့်စိတ်ထဲရှိတာကိုတောင် ကိုယ်တိုင် အတိအကျ မပြောဘဲ သူများအကြိုက်တွေကိုချည်း လိုက်ပြောတတ် ကြလား ပြောတတ်ကြရဲ့။ ကိုယ်အသက်သာ ခိုနိုင်ဖို့အတွက်ကြည့်ပြီး ဘာမဆို ဟုတ် ဟုတ် မဟုတ်ဟုတ်၊ သိသိ မသိသိ အခွင့်အရေးပေးနိုင်မယ်ထင်တဲ့ လူတွေရဲ့ သဘောကျ လုပ်တတ်ကြလား လုပ်တတ်ကြရဲ့။ အဲဒီလို လူစားတွေ၊ အဲဒီလို မိဘတွေက မွေးလာမယ့်‘ကလေး’ တွေဟာ အများအားဖြင့် ဘယ်လိုစိတ်သဘောရှိတဲ့လူတွေ ဖြစ်လာ ကြမယ်ဆိုတာ မင်းစဉ်းစားကြည့်စမ်းပါဦး။ ငါပြောတာက အများအားဖြင့် ပြောတာနော်၊ လူတိုင်းစေ့ ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့တော့ မပြောရဲသေးဘူး။ ငါလေ အဲဒါတွေစဉ်းစားမိတော့ သူတို့မိဘတွေရဲ့ အိမ်ထောင်ရေး ကို အနည်းအကျဉ်း လေ့လာကြည့်တယ်ကွဲ့၊ ဒီလို လေ့လာကြည့် တော့ ဘာတွေတွေ့ရတယ် ထင်သလဲ။ များသောအားဖြင့် သူတို့ရဲ့ အိမ်ထောင်ရေးတွေဟာ ကိုယ် သက်သာမှုကို အကြောင်းပြုပြီး အိမ်ထောင်ဘက် ရွေးချယ်တာ များ ကြတယ်။ ဒီတော့ကာ အိမ်ထောင်ပြုတော့မယ်ဆိုရင် ဘယ်သူက ဘာဂုဏ် ရှိတယ်၊ ဘယ်လောက် ချောင်လည်တယ်။ ဘယ်လောက် ငြိမ်းငြိမ်း နေနိုင်မယ်၊ ဘာတွေ ဆင်ပြင်ထားနိုင်မယ်။ ဘယ်လောက် ငွေဖြုန်းတယ်၊ ဘယ်လောက်စေ့ကုပ်တယ်၊ ဘယ်လောက် အလုပ်လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတာတွေအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး စဉ်းစားကြတာပဲ။ အဲဒီတော့ သခင်္ါရတရားကြောင့် နောက်မှ ပျက်စီးလို့ဖြစ်ဖြစ် ဒါမှမဟုတ်ရင် နဂိုရ်က ဝါကြွား ဟန်ဆောင်ထားတာကို အဟုတ် ယုံကြည်မိလို့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်။ အိမ်ထောင်ပြုလိုက်ပြီးမှ အထင်နဲ့ အမြင် မကိုက်လို့ နေ့စဉ်နဲ့ အမျှ စိတ်ဆင်းရဲနေရပြီး နေ့တကျက်ကျက် ညတကျက်ကျက် ရန်ဖြစ်နေကြတဲ့ အိမ်ထောင်သည်တွေဟာ အများဆုံးပဲကွ။ အဲဒီတော့ အဲဒီ အိမ်ထောင်သည်တွေက မွေးထားကြတဲ့ မင်းတို့ ငါတို့ နေ့စဉ် ပေါင်းသင်းဆက်ဆံ တွေ့နေကြရတဲ့ လူတွေ ဟာ စိတ်ထားမခိုင်မာဘူး၊ အကျင့်စာရိတ္တ ပျက်ပြားတယ်ဆိုရင် ဘာ အံ့သြစရာ စကားလုပ်ပြီး ပြောနေဖို့ရှိသေးသတုံး။ အဲဒါကြောင့် တို့လူစုတွေဟာ အပျိုဖော်ကလေး မဝင့်တဝင် လူပျိုစဉ်ကလေး မဖြစ်တဖြစ် အချစ်ဆိုတဲ့ မျက်စိကလေး မပွင့်တပွင့် အချိန်ကစပြီး တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် တွေ့လာကြပြီဆိုမှဖြင့် ကောင်းတဲ့အပြုအမူကိုတော့ အထူးဖော်ပြ ပြောဆိုဝါကြွား နေဖို့ မလိုဘူးပေါ့၊ ကောင်းတယ်ဆိုတာ ဘာပြောစရာရှိတော့မလဲ။ အဲ မကောင်းတဲ့ အလေ့အကျင့် ဝါသနာဆိုးကလေးတွေကို တော့ သတ္တိရှိရှိနဲ့ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် ထုတ်ဖော်ပြောပြပြီး တကယ်ချစ်တယ်ဆိုရင် အဲဒီ မစွန့်နိုင်တဲ့ အလေ့အကျင့် ဝါသနာ ဆိုးကလေးတွေကို တာရှည်သည်းခံနိုင် မခံနိုင် ခပ်ပိုင်ပိုင်မေးပြီးမှ အိမ်ထောင်ဘက် ရွေးသင့်ကြတယ်လို့ ငါတော့ ဆိုချင်တာပဲ။ အိုကွာ တဲ့တိုးပြောရမယ်ဆိုရင် ယောကျ်ားပျို မိန်းမပျို ကလေးတွေရဲ့ အိမ်ထောင်ရေးဟာ ဂုဏ်ပကာသနတွေ စီပွါးဓနတွေ ပေါ်မှာ အခြေခံမထား ‘မူ’မတည်ဘဲ၊ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် အပြုအမူချင်း ဝါသနာချင်း တူညီမှုတို့။ မတူညီဘူးထားဦး၊ တစ်ယောက်ရဲ့ အလေ့အကျင့် ဝါသနာကို တစ်ယောက်က ကျေနပ်နှစ်သက်ပြီး အားပေးချင်မှု အားပေးနိုင်မှု ရှိတယ် မရှိဘူးဆိုတဲ့အပေါ်မှာ ‘မူ’တည်ပြီး အိမ်ထောင်ဘက် ရွေးချယ်သင့်ကြတယ် ထင်တာပဲ။ ဒီအိမ်ထောင်ဘက် ရွေးချယ်မှုဆိုတာ အိမ်ထောင်ဘက် မရွေး ချယ်မီ လူပျိုကလေး အပျိုကလေး ဘဝကတည်းက ကိုယ့်စိတ် ကိုယ် ပြုပြင်ပြီး နောက်ဆုံး ဘယ်လိုရွေးချယ်ရင် သင့်တော်လိမ့်မယ် လို့ အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် တွေးတောသုံးသပ်ပြီး ညွှန်ကြားရတာ ကလားကွာ။ ငါ့အဖို့ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီလို ‘ရွေးချယ်’ထားပါရက်နဲ့တောင် နောက်ဆုံးကျတော့ သတိလစ်တာကလေးတွေ၊ မပြောမိဘဲ ကျန် ကျန်ရစ်နေလို့ သဘောမတိုက်ဆိုင်တာတွေကို မျိုသိပ်အောင့်အည်း မနေနိုင်တော့ဘဲ ကွဲပြဲခဲ့ရတာတွေ အကြိမ်ကြိမ်ပေါ့။ အဲဒါတွေကို မင်းအသိပါပဲလေ။ ငါ့စိတ်ထဲမှာ ဘယ်လောက်အထိ ဖြစ်သွားတယ်ထင်သလဲ၊ ‘ဃရာဝါသကိစ္စများမြောင် ဤလူ့ဘောင်တွင် အိမ်ထောင်ညွှတ်ကွင်း သံချိုင့်တွင်းသို့’ ငါတော့ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ မသက်ဆင်းတော့ဘူးလို့ သန္နိဏ္ဌာန် ချထားတဲ့အထိပဲကွ။ နောက်တော့ မင်းနဲ့တွေ့တာနဲ့ စိတ်ကူးတစ်မျိုးပြောင်းပြီး ဒီလို လူ့လောကထဲ ရောက်လာပြီးမှတော့ လူလုပ်ရမှာ ကြောက်တယ် ဆိုရင် အင်း လူလုပ်ရမှာ ကြောက်နေတယ်ဆိုရင် အို အို တလွဲ မထင်လိုက်ပါနဲ့ကွာ၊ ငါက ရွှတ်နောက်နောက် ပြောနေတာ မဟုတ်ပါဘူး၊ လူလုပ်ရမှာ ကြောက်တယ်ဆိုတာ လူလောကထဲမှာ အိမ်တစ်ဆောင် မီးတပြောင်နဲ့ သားတွေ သမီးတွေ စတဲ့ လူ့တာဝန်ကို ထမ်းရမှာ ကြောက်တယ်လို့ဆိုရင် ညံ့ရာများ ကျမလား၊ အဲဒီလို ကိုယ်လိုရာ ကိုယ်ဆွဲပြီး ဒီညွှတ်ကွင်းကို ဇွတ် အတင်း ဝင်တိုးလိုက်တာပဲဟေ့။ အိမ်ထောင်ပြုခြင်း ကဲကဲ အမေမွေးလာကတည်းက ခပ်ရှည်ရှည်ဖြစ်တော့ အခုလဲ ခပ်ရှည်ရှည်ဖြစ်ကုန်ပြီ။ လေပါကွ လေရှည်မိတာပါ။ ကဲ လိုရင်း ဆက်ပြောမယ်။ အခု ပြောပြီးခဲ့တာတွေဟာ အိမ်ထောင်ဘက် ‘ရွေး ချယ်’ခြင်း အကြောင်းဆိုတော့ အိမ်ထောင်ဘက် ‘ရွေးချယ်’ ပြီးတဲ့ နောက် ဘာလိုသေးသလဲ အိမ်ထောင်ပြုတယ်ဆိုတဲ့ မဂင်္လာဆောင်မှုကိစ္စပေါ့။ အဲဒီ မဂင်္လာဆောင်တယ်ဆိုတဲ့ အိမ်ထောင်ပြုမှုကိစ္စတွေကို တွေးကြည့်ရင်လဲ အတော်ရယ်စရာကောင်းပြီး ငွေကုန် အကျိုးမဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ အများကြီး တွေ့ရသေးတယ်ကွဲ့၊ အဲဒီအထဲမှာ မဂင်္လာဆောင်တယ်ဆိုတာ အကြမ်းအားဖြင့် နှစ်မျိုးရှိတယ်။ အဲဒီ နှစ်မျိုးက ၁။ ကာယကံရှင်  မိန်းကလေးနဲ့ ယောကျ်ားလေး မကျွမ်း မချစ်ခင် ရသေးဘဲ လူကြီးတွေသဘောတူလို့ မဂင်္လာဆောင်ပေးခြင်း။ ၂။ လူငယ်ချင်းလဲကြိုက်၊ လူကြီးတွေကလဲ သဘောတူလို့ မဂင်္လာ ဆောင်ပေးခြင်း။ အဲဒီလို နှစ်မျိုးရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ငါကတော့ကွာ ဒီနှစ်မျိုး လုံးကို တစ်မျိုးမှ သဘောမကျဘူး။ သဘောမကျတဲ့အထဲမှာလဲ ပထမအမျိုးက ပိုဆိုးတယ်။ ဒီအကြောင်းပြောလို့ ငါသတိရသေးတယ်။ ငါတို့ငယ်ငယ် တုန်းကပေါ့ကွာ၊ ရန်ကုန် တာမွေဘက်မှာ လူတစ်ယောက် ‘ပက်ထရစ်’ဆိုတဲ့ ‘မြင်းကြီး’ကို ဆွဲလာ တယ်၊ အဲဒီ ‘မြင်း’ကြီးက အပြေးလဲ ကောင်း၊ ကိုယ်လုံးကိုယ်ပေါက် ခြေတံလက်တံကလဲလှ ထွားထွားကျိုင်းကျိုင်းနဲ့ ‘မဒရပ်မြင်း’ကြီး ပေါ့ကွာ။ သူတို့ ဆွဲလာကြတာက လက်စသတ်တော့ ငါထိုင်နေတဲ့ အိမ်ဘေးက မြင်းမကလေးနဲ့ ပေးစားဖို့ကွဲ့။ မြင်းမကလေးကလဲ ဒီမြင်းကြီး ဘယ်လိုလှပေမယ့် အခုမှ နဖူးတွေ့ ဒူးတွေ့ဆိုတော့ ခမျာမှာ မချစ်နိုင်ရှာပေဘူးပေါ့၊ ကန်လိုက် ကြောက်လိုက်နဲ့ နည်းနည်းမှ စိတ်ပါပုံမရဘူး။ ဒါပေမယ့် ပိုင်ရှင်လုပ်တဲ့လူတွေက အတင်းချော့မော့ ကျုံး သွင်းပြီး ရိုက်မောင်းပုတ်မောင်းနဲ့ ပေးစားလိုက်ကြတော့ သူ့ခမျာ စိတ်မပါရှာဘဲ အောင့်အောင့်အင်းအင်းနဲ့ ယူလိုက်ရတော့တာပေါ့။ အင်း၊ အဲဒီတုန်းက ငါ့စိတ်ထဲ သွားတွေးမိတယ်၊ လူငယ်ချင်း တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ချစ်ခင်ကြင်နာမှု မရှိကြဘဲနဲ့ မဂင်္လာဆောင် လိုက်ကြရရှာတဲ့လူတွေလဲ ဒီလိုပဲ နေကြမှာပဲနော် လို့။ လူကြီးတွေဟာ များသောအားဖြင့် ငါမိဘပဲဆိုပြီး သားသမီး တွေကို သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်နဲ့ အာဏာကုန် နှိပ်စက်နေသလို ဖြစ်နေ ကြတာပဲ။ တစ်သက်လုံး ပေါင်းသင်းနေကြရမှာက လူငယ်အချင်းချင်း၊ သဘောတူ ကြိုက်နှစ်သက်ကြတာက လူကြီး အချင်းချင်း။ သားပျို သမီးပျိုတွေမှာ ကိုယ်ကောင်ကြီးက ကိုယ့်ကိုယ်၊ စိတ်က လူကြီးတွေရဲ့ စိတ်၊ နည်းနည်းလေးမှ မလွတ်လပ်ကြတော့ဘူး။ လူဖြစ်လာကြရပေမယ့် ဒီနုနယ်ပျိုမြစ်တဲ့ အရွယ်ကလေးတွေ ကစပြီး ကိုယ့်စိတ်နဲ့ကိုယ့်ကိုယ် မဟုတ်တော့ဘဲ၊ ကိုယ်ကောင်ကြီးက လှုပ်ရှားနေပေမယ့် စိတ်ကတော့ လုံးလုံး အရာမဝင်တော့ဘူး၊ ဘဝဆုံးတဲ့အဖြစ် ရောက်သွားကြတော့တာပဲ၊ လူဖြစ်ကျိုး ရှုံ:ကုန်ကြ ပြီပဲ ဆိုကြပါစို့။ ဒီနေရာမှာ လူကြီးတွေက သေသေချာချာ စဉ်းစားဖို့သင့်ကြ တယ်၊ ကိုယ့်သား ကိုယ့်သမီးတွေကို တစ်သက်လုံး လူသေလို ဖြစ်နေအောင် မနှိပ်စက်သင့်ကြဘူး။ လူကြီးတွေရဲ့ တာဝန်ဟာ ဒီလို အတင်းအကြပ် အာဏာ တွေကို မသုံးသင့်ဘူး၊ သားသမီးတွေရဲ့ ယူဆချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမှားအမှန် အဆိုးအကောင်းတွေကို ကိုယ်တိုင် ဝေဖန်လာနိုင်ကြ မယ့် အသိတရားကိုသာ လူငယ်တွေအတွက် ပေးထားသင့်တယ်။ ပြီးတော့ လူငယ်တွေကို ရဲရဲတင်းတင်း ဖွင့်ဟတိုင်ပင်ဝံ့အောင် မိဘ တွေနဲ့အတူ ဆွေးနွေးဝံ့ ဝေဖန် ထင်မြင်ချက်ခံဝံ့အောင် လေ့ကျင့် ပေးဖို့လိုတယ်။ အိမ်ထောင်ပြုတာနဲ့ပတ်သက်လို့ လူကြီးတွေရဲ့ ဆင်ခြေ တစ်ခုကို သွားသတိရသေးတယ်၊ သူတို့ဆင်ခြေက ‘ကိုယ့်သား သမီးပဲ မိဘဆိုတာဟာ ဆင်စီးလို့ မြင်းရံတာသာ မြင်ချင်တာပေါ့၊ ဆင်နင်းလို့ မြင်းကန်တာကို ဘယ် မြင်ချင်မလဲတဲ့’ ဒီစကားဟာ မှန်ကောင်း မှန်ပါလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမယ့် ဆင်စီး လို့ မြင်းရံတယ်ဆိုတာ သဘောကျသူ လူကြီးတွေအဖို့ ဖြစ်နိုင်ပေမယ့် သဘောမကျတဲ့ သားသမီးတွေအဖို့တော့ ဆင်နင်းလို့ မြင်းကန်တဲ့ အဖြစ်ကို ပြောင်းလဲသွားတတ်သကွယ့်။ ဝက်သားဟာ တရုတ်နဲ့ ဗမာတွေအဖို့ အစားကောင်းဖြစ်ပေမယ့် ‘ပသီ’ကုလားတွေအဖို့မှာတော့ ရွံစဖွယ်လိလိ ဖြစ်နေသလိုပေါ့။ သားသမီးတွေကို အင်မတန် ချစ်ပါတယ်ဆိုတဲ့ မိဘတွေဟာ သားပျို သမီးပျိုတွေရဲ့ စိတ်နှလုံးမှာ ဘယ်လောက် ယူကြုံးမရ ဖြစ်သွားကြမယ်ဆိုတာကိုတော့ နည်းနည်းမှ မတွေးတတ် မသနား တတ်ကြဘူးကွယ့်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ငါတို့ရဲ့ ဗုဒ္ဓရှင်ချစ်ကလဲ ‘ပိယေဟိ ဝိပ္ပယောဂေါ ဒုက္ခေြာု အပ္ပိယေဟိ သမ္ပယောဂေါ ဒုက္ခေြာု ယံ ပိစ္ဆံ နလဘတိ တမ္ပိ ဒုက္ခံ’ လို့ ဒုက္ခသစ္စာတရားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဓမ္မစက္က ဒေသနာတော်ကြီး ထဲမှာ ဟောမိန့်သွားခဲ့တယ် မဟုတ်လား၊ ဒါကို ရည်ရွယ်ပြီးတော့ ဝန်ကြီး ပဒေသရာဇာက ‘ဘလ္လာတိယပျို့’ထဲမှာ ‘ဇာတိဇရာ၊ ဗျာဓိမရဏ၊ ဟူသမျှလည်း၊ ဒုက္ခဖြင့်ပဲ၊ လွန်ဆင်းရဲ၏၊ စိတ်ကွဲမဖြူ၊ မချစ်သူနဲ့၊ အတူမကင်း၊ နေရခြင်းလည်း၊ လွန်ပြင်းဒုက္ခ၊ ဆင်းရဲစွတည်း၊ ချစ်ကြသူနှင့်၊ တဖြင့်တစ်ပါး၊ ကွဲပြိုငြားလည်း၊ ချောက်ချားဝမ်းတွင်း၊ ဆင်းရဲပြင်းစွ’ အဲဒီ စာတွေအရရော ကိုယ်တွေ့တွေပါ ထည့်ပေါင်းစာနာပြီး မိဘဆိုတဲ့ အာဏာပိုင်တွေဟာ သခင်္ါရဆိုတဲ့ ဂုဏ်တွေ ပစ္စည်းတွေကို အဓိကမထားဘဲ သားနဲ့ သမီးများ စိတ်ချမ်းသာစွာနဲ့ တာရှည် ပျော်မွေ့နိုင်မယ့်အခြေကို အဓိကထားပြီး အများကြီး သနားသင့် ကြတယ်လို့ ငါတော့ လူငယ်တွေဘက်က ရှေ့နေလိုက်ချင်တာပဲ။ ဒီလို ရှေ့နေလိုက်ရတာ တခြားကြောင့်မဟုတ်ဘူးဟေ့၊ နေ့စဉ် နှင့်အမျှ စိတ်မချမ်းသာကြဘဲ ဟန်ဆောင်ပေါင်းသင်းနေကြရတဲ့ ဇနီးမောင်နှံတို့က မွေးလာကြရမယ့် ‘ကလေး’တွေအတွက် မျှော်ကိုးပြီး ရေးနေတာပဲကွဲ့။ ဒီလို စိတ်မချမ်းမသာစွာနဲ့ ဖြစ်ပေါ်လာကြရမယ့် ‘ကလေး’ တွေကို စိတ်ပညာအတွေးအခေါ်နဲ့ပဲကြည့်ကြည့်၊ ရုပ်ပညာ အစိုင်အခဲ နဲ့ ဆရာဝန်အမြင်ပါ ပေါင်းကြည့်ကြည့်၊ ဘယ်တော့မှ လူတော် လူကောင်း ဖြစ်မလာနိုင်ဘူး စိတ်သာချ။ ပြီးတော့ တချို့ မိဘတွေရဲ့ အလေ့ဆိုးတစ်ခု ရှိသေးတယ် ကွယ့်၊ ဘယ်လို အလေ့ဆိုးလဲဆိုတော့ အို ကျုပ်သမီးကို ‘ငါးထောင်’တင်တောင်းမှ ပေးစားမယ် တော်တို့ ဘာတို့ပေါ့လေ။ ဒီတော့ ယောကျ်ားရှင်က ‘သုံးထောင်’ဆိုရင် တော်ရောပေါ့ ဗျာ၊ ကျွန်တော်တို့ကလဲ ခေတ်ကြပ်ကြီးမို့ ဘယ်လို ညာလိုနဲ့ ဈေး ဆစ်နေကြသေးတယ်၊ ဒါနဲ့ပဲ တချို့လဲ အရောင်းအဝယ် မတည့် ကြတော့ဘူးပေါ့ကွာ။ ဒါတောင် တချို့ စဉ်းစားဉာဏ်နည်းပါးတဲ့ မိန်းကလေးများက အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ လူအရင့်အမာကြီးကို တန်ဖိုးဖြတ် ဝယ်သွားတာ ကြည့်ပြီး အားကျနေကြသေးတယ်၊ အံ့ရော။ ဘယ်ကောင်မဖြင့်ဟေ့ ‘ငါးထောင်’ကုန်တင်ပြီး အတောင်း ခံရပါကလား၊ တို့လဲ ဘယ်လောက်ကုန် တင်တောင်းမှ ယူမယ်တော့ ဆိုတာမျိုးတွေပေါ့။ ငါ စဉ်းစားကြည့်မိတယ်ကွ၊ တချို့ အရပ်မှာ အလေလိုက်တဲ့ လူတွေက တစ်ည ဘယ်လောက်လဲလို့ မေးလိုက်ရင် အထိန်းလုပ်တဲ့လူက ‘ငါးကျပ်’လို့ ပြောလိုက်တော့ ‘သုံးကျပ်’ မရဘူးလားလို့ ဈေးဆစ်ကြတယ်။ တကယ်လို့ ဈေးတည့်သွားရင် ဈေးဆစ်ခံရတဲ့ မိန်းမပျို ကလေးဟာ ဈေးဆစ်တဲ့ ယောကျ်ားပျိုကလေးနဲ့ တစ်ခါမှ မတွေ့ဘူး၊ မသိဘူး၊ မချစ်ရသေးဘူးပဲနဲ့ တစ်ညလုံး ကျေကျေနပ်နပ် လိုက်သွားရ ရှာတာပေါ့။ စောစောက ဖော်ပြတဲ့ အိမ်ထောင်ပြုခြင်း၊ မဂင်္လာဆောင် ခြင်း၊ မဂင်္လာဆောင်ဖို့ ကြောင်းလမ်း စေ့စပ်ခြင်း ဆိုတာမျိုးတွေလဲ ဘာထူးသေးသလဲ၊ အဲဒီ အလေလိုက်တဲ့လူတွေ လုပ်ပုံနဲ့ အတူတူပဲ မဟုတ်လား။ မိန်းကလေးနဲ့ ယောကျ်ားလေး ချစ်ချစ် မချစ်ချစ် လူကြီး တွေက သဘောကျတာနဲ့။ တစ်ဖက်က မိန်းကလေးရှင်က ပြောလိုက်တယ်၊ တစ်သက် လုံးအတွက် အတူအိပ်ခ ‘ငါးထောင်’ ထမင်းကျွေး အဝတ်အစား ဆင်ထားရမယ်။ ယောကျ်ားလေးရှင်က ဈေးဆစ်လိုက်တယ်၊ ‘သုံးထောင်’မရ ဘူးလား။ ကဲ မင်းစဉ်းစားကြည့်စမ်းကွာ၊ ငွေကြေး စီပွါးဓနကို အဓိကထားပြီး သားသမီးတွေကို ဒီလို ရောင်းရောင်းစားနေကြတဲ့ မိဘတွေဟာ ဘယ်လောက် ဆိုးသလဲ။ ပြီးတော့ သူတို့က အဲဒီ ‘လူရောင်းပွဲကြီး’ကိုများ မဂင်္လာ ဆောင်တဲ့၊ အံ့ရော အံ့ရော။ နောက် လူငယ်ချင်းလဲကြိုက်၊ လူကြီးတွေကလဲ သဘောတူ ပေးစားခြင်းဆိုတဲ့ ဒုတိယအမျိုးအစားဖြစ်တဲ့ မဂင်္လာဆောင်မှုကတော့ အခု ပြောပြခဲ့တဲ့ ပထမအမျိုးအစားလောက် မဆိုးဘူးပဲ ထားပါဦး၊ ဒါပေမယ့် ငါတော့ သဘောမကျသေးဘူးကွ။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ ဒီ ဒုတိယအမျိုးအစားနဲ့ မဂင်္လာဆောင် မှုဟာ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ချစ်ပါတယ်၊ ခင်ပါတယ်ြု  ကြင်နာ ပါတယ်၊ လူကြီးတွေကလဲ သဘောကျပါတယ်ဆိုပေမယ့် သိပ်စိတ်မချ ရသေးလို့ အသိသက်သေ လုပ်ထားခြင်းတစ်မျိုး ဖြစ်နေတယ်။ စေ့စေ့စဉ်းစားကြည့်စမ်း၊ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မယုံ ကြည်ရလို့ အသိသက်သေရှာနေရတယ်ဆိုရင် ဒီလူတွေရဲ့ စိတ်ထား မတည်တံ့မှုကို လူကြီးစုံရာရှေ့မှာ ဖွင့်ဖော်ပြောပြနေတာနဲ့ တူနေလို့ သိပ် ရှက်စရာကောင်းတာပေါ့၊ ပြီးတော့ ဒီလို အခမ်းအနားတွေ လုပ်လို့ ကုန်လိုက်တဲ့ငွေတွေကိုလဲ ငါတော့ သိပ်နှမြောတာပဲကွယ့်။ ဒီလို အလဟဿကုန်မယ့်အစား နောက် ဖြစ်ပေါ်လတ္တံ့သော သားကလေး၊ သို့မဟုတ် သမီးကလေးအတွက် ရည်စူးပြီး အသုံးဝင် မယ့်ဟာ တစ်ခုခု ဝယ်ထားရင် ဒါမှမဟုတ်လဲ အဲဒီလိုရွယ်စူးပြီး ဘဏ်အပ်ထား၊ အလုပ်တစ်ခုခု တည်ထောင်ထား နောက် အဲဒီက တိုပွါးတဲ့ငွေကို လူကြီးတွေက လုံးလုံးမသုံး ကြဘဲ ‘ကလေး’ကြီပွါးအောင် တိုးတက်အောင် အသုံးချ ထောက်ပံ့ ပညာသင် နောက်ဆုံး ဒီအိမ်ထောင်ရှင် မောင်မယ်တွေဟာ တစ်သက်လုံး ‘ကလေး’ မရကြတော့ဘူး ဆိုပါတော့ ဒီငွေတွေကို ‘မိဘမဲ့’ကျောင်းတို့၊ ‘ကလေး’တွေ ပညာသင်တဲ့ ကျောင်းတို့၊ ‘သားဖွား’ ဆေးရုံတို့ လှူပစ်လိုက်ပေါ့ကွာ၊ ဘယ်လောက် အကျိုးရှိမလဲ။ ပြီးတော့ တစ်သက်ပန် နှစ်ဦးသဘောတူ ချစ်ကြည်ရေးမှာလဲ စရိတ်ကျဉ်းကျဉ်းနဲ့ မိတ်ဆွေ အပေါင်းအသင်းတွေကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး ကျွန်တော်တို့နှစ်ယောက်က ဇနီးမောင်နှံအဖြစ်နဲ့ ခင်ဗျား တို့ကို အခု ဖိတ်ခေါ်ကျွေးမွေးခြင်းပါပဲဗျာ။ ကျွန်တော့်ကို မသိသေးတဲ့ ကျွန်တော့်ဇနီးရဲ့ မိတ်ဆွေများနဲ့ ကျွန်တော့်ဇနီးကို မသိသေးတဲ့ ကျွန်တော့်ရဲ့မိတ်ဆွေတို့က ဒီကနေ့က စပြီး ကျွန်တော့်ကို ခင်မင်သလို ကျွန်တော့်ဇနီးကို ကျွန်တော့်ဇနီးကို ခင်မင်သလို ကျွန်တော့်ကို ကျွန်တော်တို့ ဇနီးမောင်နှံ နှစ်ယောက်လုံးကိုပဲ ရင်းနှီးတဲ့ မိတ်ဆွေကောင်းများအဖြစ် ခင်မင် အသိအမှတ်ပြုကြပါဗျာဆိုတဲ့ မိတ်ဆက်ပွဲကလေးလောက်ဆိုရင် ပြီးတာပဲ။ ဒါဟာ မဂင်္လာဆောင်တာနဲ့ တော်တော်ခြားနားတယ်။ မဂင်္လာ ဆောင်မှာ လာပြီး စားကြသောက်ကြတဲ့ လူတွေဟာ မဂင်္လာဆောင် သတို့သမီးနဲ့ သတို့သားကို ကျေးဇူးတင်မယ်များ ထင်သလား။ ဘယ်လောက်အကုန်ခံပြီး ဘာတွေ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် လုပ်လုပ် ဘယ်သူမှ ကျေးဇူးမတင်ဘူး။ ဘယ်ကျေးဇူးတင်မလဲကွဲ့၊ လုပ်ပုံလုပ်နည်းကိုက တခြား တစ်ယောက်က မောင်နဲ့ မယ်ကို အရုပ်တွေလို ဝတ်ကောင်းတန်ဆာ တွေဆင်ပြီး လူတွေရှေ့ထုတ်၊ အတူယှဉ်အထိုင်ခိုင်း၊ ပါးစပ်က ဂါထာမန ္တရားတွေရွတ်၊ ရေဖလားကြီးထဲ လက်နှိုက်ခိုင်း ကြည့်ပါဦးကွာ၊ ဂါထာမန ္တရားတွေနဲ့ မန်းမှုတ်ပြီး အပေါင်း ခိုင်းမှ သူတို့အကြင်လင်မယား မြဲကြမဲ့အတိုင်းပဲ။ ပြီးတော့ အဲဒီကိုလာကြတဲ့ လူတွေကလဲ သတို့သားက ဘာ လုံချည်နဲ့ ဘာအကျင်္ီ၊ သူက တစ်လ ဘယ်လောက် ရသတုံး။ ဒီကောင်မ လင်ရ တော်တာပေါ့၊ သူဝတ်ထားတဲ့ ‘စိန်လည်တုံ’က ပုံဆန်းတယ်တော့၊ မျက်နှာကြီးတွေ တော်တော်လာကြသားပဲ ဆိုတာတွေ ပြောလို့ပေါ့ကွာ။ ပြီးတော့ သူတို့မိဘတွေက ဘာလုပ်ကြတယ်ထင်သလဲ၊ လူတွေ ရှေ့မှာ ခပ်ပြောင်ပြောင်ပေါ့လေ။ ကျွန်တော်တို့ကလဲ တတ်နိုင်သမျှ ဟောဒီလောက် အဖိုးအခ တွေ ပေးထားပါတယ်၊ ကျွန်တော့် မိတ်ဆွေများက ဝိုင်းဝန်းကူညီပြီး ပေးကြတဲ့ အဖိုးအခတွေက စာရင်းအရ ဘယ်လောက်ရှိပါတယ်၊ မိန်းကလေးဘက်ကလဲ ကျွန်တော့်သားကို အသုံးတော်ခံနေတဲ့အချိန် အခါမှာ မပူမပင် သုံးဖို့စွဲဖို့ ဘယ်လောက်ပါပါတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်မျိုး သက်ရောက်တဲ့ ပြုမူမှုမျိုးတွေပေါ့ကွာ။ ဒါတွင် မကသေးဘူး၊ ညကျရင် အတူအိပ်မယ့် အခန်းနဲ့ အိပ်ရာကြီးကို ပြင်ပြီး လူလာတိုင်းပြကြရသေးတယ်၊ မင်း စဉ်းစား ကြည့်စမ်းဟေ့၊ ဘယ်လောက်များ စောက်ရှောက်နဲတဲ့အလုပ်လဲလို့၊ ဒါကိုများ မဂင်္လာတဲ့ကွာ၊ ကြည့်စမ်းပါဦး မွေ့ယာကြီးက ထူပါဘိသနဲ့။ စောစောက ငါဖော်ပြတဲ့နည်းက အဲဒါတွေနဲ့ အတော်ခြားနား တယ်။ ကျွန်တော်တို့ လင်မယားတစ်စုံက ခင်မင်တဲ့ မိတ်ဆွေတစ်စု ကို ပထမဆုံး ရင်းနှီးစွာ ဖိတ်ခေါ်ကျွေးမွေးပါတယ်၊ မိတ်ဆွေဖွဲ့ပါ တယ်၊ ဒါပဲ တော်ပြီ။ အဲဒါလောက်ဆိုရင် ဘယ်အချိန်က လင်မယားဖြစ်ကြတယ် ဆိုတဲ့ ကိစ္စတွေ ဘာတွေကို ဘယ်သူကမှလဲ မေးနေဖို့ မလိုတော့ ဘူး၊ ပြောပြနေဖို့လဲ မလိုတော့ဘူး၊ ဒါဟာ လူတစ်ဦးတစ်ယောက်ရဲ့ အတွင်းရေးပဲ မဟုတ်လား။ ဒီဟာကိုပဲ တိတိကျကျ လိုက်မေးနေတယ်ဆိုရင် အဲဒီမေးတဲ့ လူထက် ရိုင်းတဲ့လူ ဘယ်ရှိတော့မလဲ။ ပြီးတော့လဲကွာ ဘယ်အချိန် လင်မယားဖြစ်ကြတယ်ဆိုတာ ဘယ်သူက ဆုံးဖြတ်ပေးလို့လဲ၊ ဘေးကလူတွေက ဝိုင်းဝန်း အသိ အမှတ်ပြုတဲ့အချိန်ကို လင်မယားလို့ ခေါ်သလား၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် ငါတို့တော့ ဒီအချိန်ကစပြီး လင်မယားဖြစ်ကြပြီ လင်မယားအရာ မြောက်ပြီလို့ ပိုင်းဖြတ်မိကြတဲ့ အချိန်မှာ လင်မယား ဖြစ်ကြတဲ့ ရောလား။ ဘယ်ဒင်းကို လင်မယားအရာမြောက်တယ်လို့ ခေါ်မလဲ။ ဒါကိုပဲ တိတိကျကျမေးလိုက်ကြရင် မင်းအတွက်တော့ မသိ ဘူး၊ ငါတော့ ပြန်မပြောနိုင်တာ အမှန်ပဲ။ တကယ်ဆိုတော့ကွာ၊ ဒီယောကျ်ားကလေးနဲ့ မိန်းကလေးဟာ တကယ် ချစ်ခင်ကြင်နာပြီး တည်ကြည်တဲ့စိတ်ထားနဲ့ ဘယ်တော့မှ မဖောက်မပြားရင် ပြီးတာပဲ၊ ဘယ်သူ့မှ ခေါ်ပြီး တိုင်တယ်သက်သေ ထားနေစရာ မလိုပါဘူး။ ဒါလောက်မှ မယုံကြည်ရရင်လဲ ဘာလို့ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် အိမ်ထောင်ပြုကြသေးသလဲ။ ငါပြောချင်တာတွေ ဒီလိုလျှောက်ရေးနေတာကို မင်းနဲ့ လူကြီး တွေ လူငယ်တွေ တချို့ကတော့ သဘောကျချင်မှ ကျမှာပေါ့လေ၊ ဒါပေမယ့် မင်းနဲ့ ငါ့အတွက်တော့ ဒီကိစ္စတွေဟာ ပြီးပြီးသားကိစ္စ တွေပဲ မလိုတော့ပါဘူး၊ ဒီတော့ လိုမယ်ထင်တဲ့ကိစ္စတွေပဲ ရေးတော့ မယ် ဟုတ်လား။ အိမ်ထောင်ထိန်းသိမ်းခြင်း ဇနီးချစ် မင်း ဒီစာတွေကို ဖတ်နေရတာ ပျင်းမှာပဲနော်၊ ဒါပေမယ့် ကြိုးစားပြီး ဆက်ဖတ်စမ်းပါဦးကွာ၊ ဒီစာတွေထဲမှာ မင်းနဲ့ ငါနဲ့ တစ်သက်လုံးလုံး တွေ့ကြုံဖြစ်ပျက်ကြရမယ့် အမှုတွေ။ ဘဝခရီးရဲ့ ခလုတ်ကန်သင်းတွေကို တတ်နိုင်သမျှ ရှောင် ကွင်းနိုင်အောင် ကောင်းနိုင်သမျှ ကောင်းအောင် ဖန်တီးနိုင်ဖို့ အတွက် ငါဉာဏ်မီသလောက် စိတ်ကူးကြံဆထားချက်တွေ အပြည့်ပါ ပါတယ်။ အဲဒါတွေကို မင်းတွေ့ရှိ သဘောကျမယ်လို့လဲ မျှော်လင့်တာ ပဲကွယ့်။ တကယ်တော့ ဒါတွေဟာ မင်းတစ်ယောက်တည်းမဟုတ်ဘူး၊ တို့ဗမာမိန်းကလေးတိုင်း သိနားလည်သင့်ကြပြီလို့ ထင်တာ။ အဲဒါဟာ ဘာလဲ။ အိမ်ထောင်ထိန်းသိမ်းမှုပေါ့ကွဲ။ အိမ်ထောင်ထိန်းသိမ်းမှုဆိုတာ မိဘအရိပ်ကို မှီခိုပြီးနေကြ ရတဲ့ ဆယ့်နှစ်နှစ် ဆယ့်သုံးနှစ် အပျိုကလေး မဖြစ်တဖြစ်ကစပြီး အပျိုကြီးဖားဖား ဖြစ်သည်အထိပဲနေနေ။ ဒါမှမဟုတ် ကိုယ့်သဘောအလျောက် ချစ်သူရဲ့နောက် ကောက်ကောက်ပါအောင်ပဲ လိုက်လိုက်၊ မိဘက ပေးစားလို့ ဘုမသိ ဘမသိ ဟိုလူကြီးနဲ့ပဲ ညားရညားရ။ လင်ရယ် မယားရယ်ဖြစ်လာကြပြီး ကိုယ့်အိုးကိုယ့်အိမ်နဲ့ နေလာကြရာက သေကြရတဲ့အချိန်အထိ အိမ်တွင်းမှာ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ကိစ္စအဝဝကို ဦးစီးခေါင်းဆောင်ပြီး နိုင်နိုင်နင်းနင်း လုပ်ကြရမယ့် မိန်းမတွေရဲ့အလုပ်၊ မိန်းမတွေရဲ့ တာဝန်ကို ခေါ်တာပဲကွ။ တချို့က ပြောကြလိမ့်မယ်၊ ဒါကလေးများ အလုပ်ကြီးတစ်ခု လုပ်ပြီး ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် ‘ရှောမွေး’ကို ‘ဗာရာဏသီ’ ချဲ့နေရသေး တယ်တော်။ ကိုယ့်အိမ်ကို သိမ်းရ ဆည်းရ ချက်ရပြုတ်ရတာပဲ၊ သူ့အရွယ် ရောက်လာရင် သူ့ဟာသူ အလျောက်အလျောက် ဖြစ်လာတတ်ကြ တာချည်းပေါ့လို့။ အဲ ပြောတော့ အလွယ်သားဟေ့ လက်တွေ့ဆိုတော့ မင်းတောင် အခု အတော်ဝန်လေးမှန်း သိလာပြီမဟုတ်လား၊ တကယ်တမ်းကျတော့ မင်းလဲ ဘာမှ မတတ်သေးဘူး။ စင်စစ်တော့ ဒါတွေဟာ အပျိုစင်ဘဝကတည်းက မိန်းကလေး တိုင်း မိန်းကလေးတိုင်း ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင်နဲ့ သိနားလည်သင့် ကြတဲ့ အရာတွေပေါ့ကွ။ ဒါပေမယ့်ကွာ တို့ဗမာပြေဟာ သိပ်ပြီးတော့ မတိုးတက်သေးတော့ အိမ်ထောင် ထိန်းသိမ်းမှု အတတ်သင်ကျောင်း တွေ ဘာတွေမှ မရှိဘဲ၊ မင်းကိုလဲ အပြစ်ဆိုစရာမရှိဘူးပေါ့လေ။ အဲ မင်းသာပြောနေတာ၊ ဒိပြင်လူတွေလဲ မင်းလိုလိုချည်းပဲ၊ မိန်းမတွေက မတတ်လို့ ယောကျ်ားတွေက တတ်အောင် သင်ကြား ပြသ ပြောပြနိုင်သလားဆိုတော့ ဘယ်သူမှ မပြောနိုင်ကြဘူး၊ ဒီအထဲမှာ ငါလဲ ပါတာပဲ။ ဒါပေမယ့်ကွာ ငါ့စိတ်ထဲမှာ ဟုတ်လိုဟုတ်ငြားတွေ တွေး တောပြီးတော့ မင်းအပေါ်မှာ တတ်နိုင်သမျှ ဖြီးပြရမယ်ဆိုရင် အဟမ်း အဟမ်း။ အိမ်ထောင်ထိန်းသိမ်းမှုဆိုတဲ့ အထဲမှာ ဘာတွေပါလဲဆိုတော့ မရယ်ပါနဲ့ကွ၊ အသာ နားထောင်နေစမ်းပါ။ ၁။ မီးဖိုချောင်စခန်း။ ၂။ ကိုယ်လက်ကျန်းမာမှုနှင့် ကလေးမွေးမြူထိန်းသိမ်းရေး။ ၃။ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေး။ ၄။ ဝင်ငွေ ထွက်ငွေနှင့် စီပွါးရေး။ ၅။ အထွေထွေ စီမံအုပ်ချုပ်မှုနှင့် အကြံဉာဏ်ပေးရေးရယ် လို့ ငါးမျိုးထားကြည့်တယ်ကွယ့်။ ဒါဟာ ငါ့သဘောနဲ့ ငါခွဲထားတာနော်။ ငါ့ထက်နားလည် တဲ့လူတွေက ဆယ်မျိုးခွဲလဲ ဖြစ်တာပဲ။ နှစ်မျိုးလောက် ခွဲထားလဲ ဖြစ်တာပဲ။ ဘယ်သူကမှတော့ အိမ်ထောင်ထိမ်းသိမ်းမှုမှာ ငါးမျိုး ရှိရမယ်လို့ ဆယ်မျိုး ရှိရမယ်လို့ မူသေ ကန့်သတ် ပေးထားတာ မဟုတ်ဘူး။ ဘယ်ဘုရားကမှလည်း ကန့်သတ်ပေးထားတာ မရှိ၊ အဲ အဲ ဘွာဟေ့ ဘွာဘွာ၊ တို့ဗမာတွေ အများဆုံး ကိုးကွယ်ကြတဲ့ ဗုဒ္ဓဆိုတဲ့ ရှင်တော်ဂေါတမ။ အို အို ခရိုက်(စ်)ရဲ့ ပညတ်တော်တွေထဲမှာလဲ ဟာ ဘယ်ကမလဲ၊ တမန်တော် မိုဟာမက်တို့ကပါ ဖော်ပြ သွားကြသဟေ့။ ဒီအထဲမှာ ခရိုက်(စ်) အဆိုကတော့ မိန်းမတွေဟာ လင်သား အပေါ်မှာ သစ္စာရှိကြရမယ်ဆိုတာတွေလောက်ပါပဲ။ အဲ တမန်တော် မိုဟာမက်ဟာနဲ့ ဂေါတမဗုဒ္ဓရဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေကတော့ ခပ်ဆင်ဆင်ပဲကွဲ့။ ဒါထက် တမန်တော် မိုဟာမက်က မိန်းမတွေထက် မိန်းမ ယောကျ်ားတွေက မိန်းမတွေကို တမန်တော်ရဲ့ မိန့်မြွက်ချက်ညီညွတ် အောင် သြဇာပေးလာကြတာပေါ့ကွယ်။ တို့ဗမာတွေ အများဆုံးကိုးကွယ်ကြတဲ့ ဂေါတမဗုဒ္ဓကလဲ အမှန်တော့ ယောကျ်ားဖြစ်တဲ့လူကိုပဲ ပြောဟောပညတ်သွားတာပဲ ကွယ့်၊ ဒါပေမယ့် မိန်းမတွေက ဘယ်လို အိမ်မှုဝတ္တရားကို ဆောင်ရွက် ကြရမယ်ဆိုတာပါတယ်။ ‘သိဂင်္ါလ’ သတိုးသားကို အကြောင်းပြုပြီး ဟောကြားသွား တယ်လို့ အဆိုရှိတာပဲ။ အဲဒီ ‘သိဂင်္ါလ’သုတ်ထဲကပဲလား၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် တခြား ဘုရားဟောကျမ်းစာ တစ်ခုခုထဲကပဲလား ဆိုတာတော့ မမှတ်မိတော့ ဘူး၊ ဗမာဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးက လကင်္ာစီကုံးသွားတာကို ဖော်ပြ ရမယ်ဆိုရင် ‘အိမ်တွင်းမှုလုပ်၊ သိမ်းထုပ်သေချြာု မိစ္ဆာကြဉ်ရှောင်၊ လျော်အောင်ဖြန့်ချြို ပျင်းရိမမူ၊ ဝတ်ငါးဆူ၊ အိမ်သူကျင့်အပ်စွာ’ တဲ့။ အဲဒီတော့ တို့လူမျိုးတွေ ကိုးကွယ်ကြတဲ့ ‘ရှင်တော်ဘုရား’ ကလဲ ငါးမျိုးပဲ ကန့်သတ်ဖော်ပြသွားတာပဲ။ ဒါပေမယ့် အခု ငါ ဖော်ပြမယ့်ဟာနဲ့တော့ မတူဘူးပေါ့ ကွာ၊ ငါကလဲ ဉာဏ်မီသလောက်နဲ့ ‘ဖြီး’ပြရမှာကိုးကွ။ ကဲ ဒါတွေ ထားလိုက်တော့၊ ငါ သိတာပဲ ငါ ပြောမယ်။ မီးဖိုချောင်စခန်း စောစောက ငါဖော်ပြခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာ ငါးမျိုးထဲမှာ ပထမဆုံး အမှတ် ၁ ဖြစ်တဲ့ ‘မီးဖိုချောင်စခန်း’ဆိုတာကို စပြောမယ်ကွယ့်။ ဟေ့ မင်းအခုတော့ ဒီစာတွေကိုဖတ်ပြီး စိတ်ရှုပ်နေမလား မသိဘူး၊ ဒါပေမယ့် တရဖည်းဖြည်းတော့ ပျင်းလာစေရမပေါ့ကွာ၊ အဲလေ စိတ်ဝင်စားလာတန်ကောင်းပါရဲ့၊ စိတ်မဝင်စားတောင် ငါ့ ယောကျ်ား ဘယ်လောက် အကျိုးနဲ့ အကြောင်းနဲ့ ‘ဖိန်း’ပြတယ် ဆိုတာ သိရအောင် ဆက်ဖတ်ပေါ့ကွ။ မီးဖိုချောင်စခန်းဆိုတော့ မီးဖိုချောင်ဆိုတဲ့ စကားကို ပြောလိုက်တာနဲ့တစ်ပြိုင်နက် တို့ဗမာ ‘သာကီမျိုး’တွေရဲ့ မီးဖိုချောင်နဲ့ အသုံးအဆောင် အိုးခွက် ထားပုံ သိုပုံတွေကို မျက်စိထဲ သွားသွား မြင်တယ်ကွယ့်။ တို့ဗမာလူမျိုးတွေရဲ့ အထားအသိုလို့ပြောလိုက်လို့၊ ငါဟာ ဗမာလုပ်တာကိုတော့ တစ်ခုမှ အကောင်းမထင်ဘဲ သည့်ပြင်လူမျိုးတွေ လုပ်တာကို အကောင်းထင်လို့ ပြောတာမဟုတ်ဘူးကွဲ့။ အမှန်မှာတော့ တို့တစ်တွေရဲ့ တို့ဗမာတွေရဲ့ ဘိုး ဘေး ဘီ ဘင်ဖြစ်တဲ့ ‘မူလွတ်’က ကုလားကြီးတွေရဲ့ မီးဖိုချောင်၊ တရုတ်တွေရဲ့ မီးဖိုချောင်၊ ဗမာတွေရဲ့ မီးဖိုချောင်တွေဟာ အတူတူနဲ့ အနူနူချည်းပါပဲ။ တူတူချင်းပေမယ့် ကုလားတို့ တရုတ်တို့အတွက်တော့ ဘယ်လိုပဲ နေကြနေကြပေါ့ကွာ၊ ငါပြောချင်တာက ငါနဲ့ဆိုင်တဲ့ ဗမာကိုသာ ပြောတာပဲ။ ဗမာကို ဘာပြောရမလဲဆိုရင် ဗမာဆိုတဲ့ တို့လူမျိုးတွေဟာ အပျင်းအားကိုးတယ်၊ အဲဒါကို ဘာမှ ငြင်းစရာမလိုဘူး။ အပျင်းအားကိုးကြလို့ မဟုတ်လား၊ မနက်ချက်တဲ့ ဟင်းကို ညနေစာအဖို့ပါ၊ နက်ဖြန်အတွက်ပါ ချက်လေ့ရှိတာပေါ့။ အဲဒါဟာ တော်တော်ဆိုးတဲ့ အလေ့အကျင့်ပဲ၊ ကျန်းမာမှုနဲ့ နည်းနည်းမှ မညီညွတ်နိုင်ဘူးကွဲ့။ မင်းတို့တစ်တွေက ဆင်ခြေပေးချင်ကြလိမ့်မယ်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် ချွေတာရေး စံနစ်အရ အကုန်အကျ သက်သာ အောင်ဆိုတဲ့ ဆင်ခြေမျိုးပေါ့။ ဘယ်လိုပဲ ဆင်ခြေပေးကြပေမယ့် မအားလပ်လို့ဆိုတဲ့ စကား ကတော့ အိမ်ထောင်ထိန်းသိမ်းမှု မကျွမ်းကျင်သေးလို့သာ ဖြစ်ရမယ်၊ ချွေတာမှုကြောင့်ဆိုတာလဲ အခု တစ်မတ် ငါးမူး ပိုကုန်တာနဲ့ နောက်မကျန်းမာလို့ တစ်ဆယ် ဆယ့်ငါးကျပ် ကုန်သွားတာ ဘယ်ဒင်းက အကုန်အကျ သက်သာသလဲ စဉ်းစားကြည့်စမ်းပါ။ ကဲလေ အခု တစ်မတ် ငါးမူး အကုန်ခံမလား၊ နောက် မကြာခင် ရှိစုမဲ့စု မရှောင်သာရင် အသက်ကိုပါ အကုန်အကျခံမလား ပြောစမ်းပါဦး။ အဲဒီလိုလဲ စဉ်းစားတတ်ပြီး စနစ်ကြီးတဲ့ ချွေတာရေးကိုလဲ နားလည်ထားရမယ် မဟုတ်လား။ ပြီးတော့ တို့ဗမာလူမျိုးတွေရဲ့ မီးဖိုချောင်ထဲကို ဝင်လိုက်ရင် မျက်စိ လုံးလုံးမမြင်တဲ့ လူတစ်ယောက်ကို မပြောပြဘဲ ခေါ်သွား မီးဖိုချောင်မှန်း သိစေမယ်။ သိမှာပေါ့ကွ၊ တို့ဗမာလူမျိုးတွေရဲ့ မီးဖိုချောင်ထဲကို ဝင်လိုက် ပြီဆိုမှဖြင့် ချဉ်စော်၊ သိုးစော်၊ ဟင်းနံ့ ထမင်းနံ့တွေကို တစ်ခါတည်း နှာဝကို ဆီးပြီးနှုတ်ဆက်ကြတာပဲ။ အဲဒီလိုနံတော့ ဘာပြုသလဲ။ အစာကိုရှာဖွေကြတဲ့ ကြွက်နဲ့တကွ တခြားတိရစ္ဆာန်ပိုးမွှားတွေ အများအပြားဟာ သွားကြ လာကြ အိုးခွက်တွေပေါ်ကို တက်ကြ ဆင်းကြ၊ လှန်ကြ လှောကြနဲ့ ဒီတိရစ္ဆာန်တွေ ‘ကိုယ်’မှာ ပါလာ ကြတဲ့ မျက်စိနဲ့ မြင်နိုင်တဲ့ ပိုးမွှားကစပြီး မျက်စိနဲ့ မမြင်နိုင်တဲ့ ပိုးမွှားတွေ သိန်းပေါင်းများစွာဟာ အိုးခွက်နဲ့ စားစရာ သောက်စရာ တွေထဲမှာ ကျန်နေရစ်ခဲ့ကြတယ်။ နောက်ပြီး ပိုးတွေကို ရိုးရိုးရေအေးနဲ့ ဆေးကြောသုတ်သင်လို့ စင်မယ်များ ထင်သလား။ ဘယ်တော့မှ မစင်ဘူး။ မစင်တော့ လူ တွေမှာ ဥပါဒ်ဖြစ်၊ ရောဂါတွေရကြတာပဲ၊ ဒီတော့ မင်းက မေးစရာ ရှိတယ်၊ တော် ပြောတဲ့အတိုင်းသာဆိုရင် လူအကုန်လုံးပဲ သေကုန် ကြရတော့မှာလားလို့။ ငါ့အဖြေကတော့ အဲဒီလို နေကြထိုင်ကြတဲ့ လူတွေအကုန် လုံးပဲ ချက်ချင်းမသေတောင် တဖြည်းဖြည်း ရောဂါတွေရပြီး သေကုန်ကြရမှာပဲ၊ ဒါကြောင့် တို့လူမျိုးတွေ အသက်တိုကုန်ကြတာ ပေါ့ကွယ့်။ မသေဘဲ‘ရှင်’ကျန်ရစ်ခဲ့ကြတဲ့ လူတွေလဲ သူတို့ကိုယ်တိုင်မှာ ရောဂါဝေဒနာရှိနေလေတော့ သူတို့မွေးတဲ့ ‘ကလေး’တွေဟာ မစွမ်း မသန် ဖြစ်လာကြရပြီး နောက်တစ်ဆင့် မစွမ်းသန်တဲ့ လူက ထပ်မွေးလိုက်တော့ လူကောင်ငယ်ငယ် ပိန်ပိန်သေးသေးကလေးတွေ ဖြစ်လာကုန်ကြတာပေါ့၊ ဘယ့်လောက် ကြောက်ဖို့ကောင်းတုံး။ တို့လူကြီးတွေက ပြောကြတယ်မဟုတ်လား၊ ဆုတ်ကပ်ကြီးမို့ အသက်တိုလာတယ်၊ ရောဂါတွေ ထူပြောလာတယ်၊ ရောဂါအဆန်း တွေ ပေါ်လာတယ်တဲ့။ ငါ့သဘောကတော့ ဒီလိုမဟုတ်ဘူး၊ လူတွေဟာ စဉ်းစား ဆင်ခြင်လိုတဲ့စိတ် မရှိကြလို့ တချို့ မစဉ်စား မဆင်ခြင်မိကြဘူးကွဲ့၊ ဆင်ခြင်လိုတဲ့စိတ်ရှိလို့ ဆင်ခြင်စဉ်းစားကြပြီး ဆင်ခြင်မိကြတဲ့လူတွေလဲ မလိုက်နာကြဘူးကွယ့်။ ငါ့သဘောကတော့ ဆုတ်ကပ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ကျန်းမာ အောင်နေရင် ကျန်းမာရမယ်၊ အသက်ရှည်အောင်နေရင် အသက် ရှည်ရမယ်၊ ဆုတ်ကပ် တက်ကပ်ဆိုတာ လူတွေအပေါ် အမှီပြုပြီး ခေါ်တာပဲ။ လူတွေဟာ စည်းစနစ်ကျကျနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ထိန်းသိမ်းမွေးမြူ နေနိုင်ကြတဲ့ အချိုးအစားအတိုင်း ဖြတ်ကတတ်ဆန်း အပျင်းအားကိုး နေကြတဲ့အချိန်ဟာ ဆုတ်ကပ်ပဲ။ မင်းက မေးချင်မေးမယ်၊ ‘ကျွန်မတို့ ဘိုး ဘေး ဘီဘင်တွေဟာ တော်တို့လိုပဲ ပေါက်ပေါက်ရှာရှာ မတွေးပါဘူး။ အခုလိုပဲ နေကြ ထိုင်ကြတာပဲ၊ ဘာလို့ အသက်ရှည်ကြသေးသလဲ’လို့။ အဲဒီအချိန်တုန်းက ဗမာပြည်မှာ လူတွေလဲ အခုလောက် မများကြသေးဘူး၊ လူတွေ မများတော့ အပုပ် အစပ် မကောင်းတဲ့ အနံ့တွေ အရာဝတ္ထုတွေလဲ မများဘူး။ အိမ်ကြီး အကျယ်ကြီးတွေ ထဲမှာ အိမ်ထောင်မှု အသုံးအဆောင်တွေက အင်မတန်နည်းပြီး တစ်အိမ်လုံး ရှင်းရှင်းလင်းလင်းနဲ့ ကြွက်စတဲ့ ပိုးမွှားတိရစ္ဆာန်တွေ ကလဲ အခုလို မသောင်းကျန်းနိုင်ဘူး၊ သောင်းကျန်းနိုင် တိုပွါးနိုင် လောက်အောင် အကာအကွယ်တွေ အမှောင်ရိပ်တွေ မရခဲ့ဘူး၊ အဲဒီတော့ အစစ သန့်ရှင်းပြီး ရောဂါလဲနည်း အသက်လဲရှည်ကြ တာပေါ့။ အခုတော့ တို့ဗမာပြည်မှာ လူဦးရေကလဲတိုး နေရထိုင်ရတဲ့ အိမ်ကလေးတွေကလဲ အရင်တုန်းက အိမ်တွေရဲ့ မီးဖိုချောင်ကလေး လောက်။ ဆောက်ထားတဲ့အိမ်ပုံကလဲ ကျဉ်းရတဲ့အပေါ်မှာ တံခါးမရှိ ပြတင်းပေါက်မရှိ၊ ခပ်မှောင်မှောင် ခပ်နိမ့်နိမ့်။ အဲဒီလို အိမ်ကလေးထဲမှာ ဒီနားစား၊ ဟိုနားအိပ်၊ ဟိုဘက် ဘေးမှာ ချက်။ ဒီအထဲ ခပ်ပျင်းပျင်းနဲ့ဆိုတော့ မကောင်းတဲ့ အညစ်အကြေး တွေကိုလဲ ဒီအိမ်အောက်၊ ဒီအိမ်ဘေးတွင် သွန်ပစ်ကြနဲ့ လေပြေ ကလေးများ ဆော်သွင်းလိုက်မှဖြင့်၊ တသင်းသင်း ပုပ်ဟောင်တဲ့အနံ့ ဆိုးတွေချည်း ခံနေကြရတော့၊ ရောဂါတွေ ထူပြောလာကြရတော့ တာပေါ့၊ ဒါပေမယ့် သိပ်စိတ်ပျက်စရာ မရှိပါဘူး။ တစ်ကမ္ဘာလုံးက လူတွေဟာ လွယ်လင့်တကူ ဝင်ထွက်သွားလာပြီး အမြဲတမ်းရောက်ရှိ နေကြတော့ အတိုင်းတိုင်း အပြည်ပြည်တို့က ရောဂါအသစ်အဆန်း တွေလဲ တော်တော် လုံလုံလောက်လောက် လမ်းပေါက်ဝင်နိုင်ကြပြီ မဟုတ်လား။ ကဲ ဒီတော့ ရောဂါတွေ ထူပြောတာ၊ အသက်တိုကြတာတွေ ဟာ ဘယ်ဆုတ်ကပ်ကြောင့် တက်ကပ်ကြောင့် ဟုတ်တော့မလဲကွဲ့။ လူတွေကြောင့် မင်းတို့လို အိမ်ထောင်ရှင်တွေကြောင့်လို့ ဆိုရမှာပေါ့။ အဲဒီတော့ ရောဂါတွေ မထူပြောကြရအောင် အသက်မတို ကြရအောင် မင်းတို့က ဘာတွေ လုပ်ကြရမလဲဆိုတော့ မီးဖိုချောင်က စပြီး အဆင်အပြင် တစ်မျိုးပြောင်းကြရမယ်။ စားဖိုဆောင်သန့်သန့် ဘယ်လိုပြောင်းရမလဲ ပထမဆုံး မီးဖိုချောင်တဲမှာ ဘယ်တော့မှ စိုမနေစေရဘူးကွယ့်။ စွတ်စိုထိုင်းမှိုင်းတဲ့ နေရာဆိုတာ နံစေတတ်တယ်၊ ပိုးကောင် မွှားကောင်များ၊ ပေါကပွါးစေတတ် ဖြစ်စေတတ်၊ ပျော်စေတတ် တယ်ကွယ့်။ ပြီးတော့ စွတ်စိုခြင်းဟာ ပေကျံတဲ့သဘောရှိလို့ ညစ်ပတ်လွယ် ညစ်ညမ်းလွယ်တယ်။ အဲဒါကြောင့် မီးဖိုကို အမြဲတမ်း ခြောက်သွေ့နေစေရမယ်။ အဲဒီလို ခြောက်သွေ့နေစေဖို့အတွက် ၁။ ပန်းကန် အိုးခွက် ဆေးကြောဖို့ အင်တုံဖြစ်စေ၊ ဇလုံ ဖြစ်စေ၊ အတော်အသင့် ကြီးကြီးတစ်ခု။ ၂။ ဆေးပြီးသား ရေဟောင်းနဲ့ အမှိုက်ထည့်ဖို့ သံပုံးကြီး တစ်ခု။ ၃။ ရေနွေးကရားကြီးတစ်လုံး။ ၄။ လက်သုတ်ပဝါကြမ်းကြီး သုံးထည်ခန့်။ ၅။ လက်သုတ်ပဝါအချော သုံးထည်ခန့်။ ၆။ တံမြက်စည်းတစ်ခု။ အဲဒါတွေ လိုလာတယ်ကွယ့်။ ဒီပစ္စည်းတွေကို မရှိရင်မပြီးတဲ့ အိမ်ထောင်မှုပစ္စည်းအဖြစ်နဲ့ အမှတ်ထားရမယ်။ တစ်စုံတစ်ခု ချက် ပြုတ်လို့ရှိရင် ဆေးကြော ပြင်ဆင်ပြီး မကောင်းတဲ့ အညစ်အကြေးနဲ့ ရေဟောင်းတွေကို သံပုံးထဲထည့်ထား၊ ပုံးပြည့်ရင် အိမ်နဲ့ဝေးဝေးမှာ သင့်တော်တဲ့နေရာ သွားသွန်ပစ်။ အဲဒီလို သွားသွန်ပစ်ရတဲ့အတွက် လူပင်ပန်းပေမယ့်လို့ ပင်ပန်း ရကျိုးနပ်လောက်အောင် ကျန်းမာသန်စွမ်းမှု၊ တိုးတက်လာမယ် မဟုတ်လား၊ ဒါ့ကြောင့် ကောင်းတဲ့အလုပ်ဖြစ်လို့ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ လုပ်သင့်တာပေါ့ကွယ့်။ ပြီးတော့ ချက်ပြုတ်ပြီးရင်လဲ အိုးခွက်အစ ပန်းကန်ပြား ပန်းကန်လုံး ဇွန်း ယောက်မအထိ အင်တုံထဲမှာထည့်၊ ဆပ်ကြပြာမ်းနဲ့ တိုက်ချွတ်၊ ရေနွေးနဲ့ဆေး။ ပြီးရင် လက်သုတ်ပဝါကြမ်းကြီးနဲ့ ရေခြောက်အောင် သုတ်၊ ပန်းကန်တွေ ဇွန်းတွေကိုတော့ လက်သုတ်ပဝါအနေနဲ့ ထပ်ပြီးသုတ်။ တစ်နေရာရာမှာ တစ်ချပ်ချင်း မှောက်ပြီးတော့ဖြစ်ဖြစ်၊ စင်ကလေး ပေါ်မှာ ထောင်ပြီးတော့ဖြစ်ဖြစ် သပ်သပ်ရပ်ရပ် ထား။ ရေအင်တုံကိုလဲ ရေနွေးနဲ့ ဆေးပစ်၊ လက်သုတ်ပဝါကြမ်းကြီး နဲ့သုတ် မှောက်ထား။ သံပုံးကိုလဲ ရေနွေးနဲ့ဆေး၊ ဝေးဝေးသွားသွန်ပစ်၊ ပြီးရင် မီးဖိုပေါ်မှာ ရေခြောက်အောင် တင်ထား၊ ရေခြောက်တော့ မီးဖိုပေါ်ကို အဝကမှောက်ပြီး မကောင်းတဲ့ အငွေ့အသက်တွေ ကုန်သွားအောင် ငါးမိနစ် ဆယ်မိနစ်လောက်ထား။ ဆီ ဆား ငရုတ် ကြက်သွန်တို့ကိုလဲ သူ့အိုး သူ့ခွက်နဲ့ လုံလုံခြုံခြုံထားပေါ့၊ အဲ ကြက်သွန်ကိုတော့ လေဟာတဲ့နေရာမှာ ထားရတယ်။ ဥပမာ ခြင်းကြားနဲ့ထည့်လို့ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့လေ။ အထူးသဖြင့် ငရုတ်ဆုံနဲ့ ငရုတ်ကျည်ပွေ့ဟာ တို့ဗမာတွေ အထားအသို အညစ်ပတ်ဆုံးပဲ၊ ဘယ်တော့မှ ရေဆေးခြင်း မရှိ ကြဘူး။ ရေဆေးလဲ ဝတ်ကြေ ဝတ်ကုန်ကွယ့်။ အဲ ဒါတွေကိုလဲ စင်အောင်ဆေး လက်သုတ်ပဝါကြမ်းနဲ့ ခြောက်အောင်သုတ်ပြီးမှ ထားရမယ်။ အဲဒီ အသုံးအဆောင်တွေကို သူ့နေရာနဲ့သူ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း အံကျထားနိုင်တဲ့ စင်ကလေးတို့၊ ဒါထက်တတ်နိုင်ရင် အထဲမှာ စီထောင်ထားလို့ရတဲ့ မှန်ဘီရိုနဲ့ ခြောက်ခြောက်သွေ့သွေ့ လှပအောင်လဲ ထားနိုင်တယ်။ ‘ကဲ အဲဒီ မီးဖိုချောင်ကို မင်းမျက်စိကလေးမှိတ်ပြီး စိတ်ကူးနဲ့ပဲ ကြည့်လိုက်ကြစမ်းပါဦး၊ ဘယ့်လောက် သန့်ရှင်းသပ်ယပ်သလဲ’ မင်းတို့မှာ အလုပ်ကလေးနည်းနည်းပိုလုပ်ရလို့ ပင်ပန်းတာ တော့ မှန်ပါရဲ့။ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားရမှုကြောင့် သွေးသားပိုပြီး စင်ကြယ်တာကိုလဲ ထည့်တွက်ဦးမှပေါ့။ ပြီးတော့ အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းတွေကလဲ မင်းတို့ အခု လက်ရှိ မီးဖိုချောင်တွေထဲမှာ သုံးနေကြတဲ့ ပစ္စည်းတွေထက် သိပ်ပြီး ပိုထူးလာတာမှ မဟုတ်ဘဲ။ ပြီးတော့ ထမင်း ဟင်းတွေကိုလဲ ဘယ်တော့မှ ပိုရင် နှမြော မနေရဘူး။ ချန်မထားရဘူး၊ သွန်ပစ်ပြီး ဆေးကြော သန့်သန့်ရှင်းရှင်း ထားရမယ်၊ စကတည်းက တိုင်းဆပြီး မပိုအောင် ချက်ပေါ့။ ထမင်းကြမ်း စားတဲ့အလေ့ဟာ ဝမ်းကို ဥပါဒ်ပေးစေတတ် တယ်၊ ထမင်းကြမ်းကျန်နေရင် အချိန်မဟုတ်ပေမယ့် စားတတ်ကြ လို့ လူရဲ့ ကျန်းမာမှုကို ထိခိုက်စေတယ်။ အချိန်ကို ကန့်သတ်ခြင်း၊ ဆင်ခြင်တိုင်းထွာတတ်ခြင်း၊ အောင့်အည်းမျိုသိပ်ခြင်း ဆိုတဲ့ အကျင့် ကောင်းကလေးတွေကို ပျက်ပြား သွားစေတတ်တယ်၊ ထမင်းကြမ်း မရှိရင် အချိန်မဟုတ်ဘဲနဲ့ မစားနိုင်ကြတော့ဘူး၊ ဘယ်လောက် ကောင်းသလဲ။ ဒါလောက်ကလေး ပြုပြင်လိုက်တာဟာ နောက်တော့ ဘယ်ခြေ ထိအောင် အကျိုးထူးတရားတွေ ခံစားလာရမယ်ဆိုတာ မင်းအလိုလို သိလာမှာပါပဲကွာ။ ချက်ရေးပြုတ်ရေး ကဲ မီးဖိုချောင်မှာ ပြုပြင်စီမံဖို့ အကြောင်းတော့ အကြမ်းအားဖြင့် ပြီးသွားပြီ၊ ချက်ပြုတ်ဖို့အကြောင်း ပြောတော့မယ်။ ချက်ဖို့ပြုတ်ဖို့ဆိုတော့ မင်းအတွက် စက္ကန့်‘ညွှန်’ လက်တံ ပါတဲ့ ‘နာရီ’ကလေး တစ်လုံးရယ် ဖောင်တိန်တစ်ချောင်းနဲ့ စာရွက်အလွတ်၊ အောက်ခံပြားတစ်ခု ရယ်၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် ခဲတံတစ်ချောင်း ကြိုးကလေးနဲ့ ချည်ပြီး မီ:ဖို ထဲက တစ်နေရာရာမှာ စာရွက်လွတ်တွေကို အောက်ခံပြားနဲ့ရောပြီး ချိတ်ဆွဲထားရင် ပြီးတာပဲကွာ၊ သြော် ဒါထက် စက္ကူထူဖုံးနဲ့ ဗလာ စာအုပ်တစ်အုပ်လဲ သီးသန့်လိုသေးသကွယ့်။ ဒါတွေကိုတော့ မင်းကို ဝယ်ပေးဖြစ်အောင် ဝယ်ပေးထားမှ ဖြစ်မယ်၊ ဝယ်ပေးဖို့ကတော့ ငါ့တာဝန်ပေါ့ကွာ၊ စည်းစနစ်ကျကျနဲ့ ချက်ပြုတ်ဖို့ကတော့ မင်းတာဝန်ပေါ့။ ဒီနေရာမှာ စကားစပ်မိလို့ နာရီအကြောင်း ပြောရဦးမယ်၊ ငါ မင်းကို အရင်တုန်းက မကြာမကြာ ပြောဖူးတယ် မဟုတ်လား၊ လက်ပတ်နာရီကလေးတစ်လုံးတော့ ဝယ်ပေးရဦးမယ်လို့။ ပြီးတော့ ရွှေဆိုတာဟာ အလကားဟာ၊ ဘာမှ ငါတို့အတွက် အသုံးမဝင်ဘူး၊ အဲဒါ ငါ့ရဲ့ထင်မြင်ချက်။ ရွှေဆိုတဲ့ ပစ္စည်းကို အလုပ်မရှိ အကိုင်မရှိ ငြိမ်းငြိမ်းကလေး နေထိုင်ကြတဲ့ ပိုပိုလျှံလျှံ ပစ္စည်းတွေရှိကြတဲ့ လူချမ်းသာတွေ အလှ ကြည့်နေဖို့ အပိုအသုံးအဆောင်အဖြစ်နဲ့သာ အသုံးပြုဖို့ သင့်တော် တယ်လို့ ငါပြောဖူးတယ် မဟုတ်လား။ မင်းစဉ်းစားကြည့်လေ ရွှေဆိုတဲ့ပစ္စည်းကို ရောင်းစားဖို့လို့ အလေးခံပြီး ကိုယ်ပေါ်မှာ တင်ထား တပ်ထားဖို့အပြင် ဘာအသုံး ကျသေးသလဲ။ ရွှေဝယ်ပြီး စုမဲ့အတူတူ ဒီငွေတွေကို ရင်းနှီးထားရင် မတိုပွါး ပါလား။ ပြီးတော့လဲ ဒီရွှေဟာ အဝတ်တန်ဆာလို အပူအအေးကိုလဲ မလုံခြုံဘူး၊ ကုန်ကုန်ပြောရမယ်ဆိုရင် စောင်တစ်ထည်လောက်တောင် လူ့အတွက် အကူအညီမရဘူး။ ဒီရွှေဝတ်မယ့်အစား နာရီကလေးတစ်လုံးလောက် ဖြစ်စေ၊ တခြားအသုံးဝင်နိုင်တဲ့ ကိရိယာ တန်ဆာပလာတစ်ခုခုကိုဖြစ်စေ ဝယ်ထားရင် မကောင်းဘူးလား။ ငါတော့ဟေ့ ရွှေတို့ စိန်တို့ ဝတ်လာတဲ့မိန်းမတွေ တွေ့ရင် ဘယ်လောက် ပညာတတ်ပါတယ်၊ ဘီအေ အမ်အေ အောင်ပါတယ်လို့ ပြောပြာ ငါ့စိတ်ထဲမှာတော့ ‘အင်း အတော် စိတ်နေ စိတ်ထား နုနယ်သေးပါကလား၊ အတော် ကြွားချင် ဝါချင် ရှိတတ်ပါကလား၊ သူတို့သင်ထားတဲ့ ပညာနဲ့ ပညာတခြား လူတခြားပါလား၊ တကယ် ပင်ကိုယ်စိတ်ဓာတ် ရင့်သန်ပြီး အမှန်အမှား မခွဲတတ်ဘဲနဲ့ သူတို့သင်ထားတဲ့ ဘီအေ အမ်အေ ဆိုတာတွေလဲ သူတို့ဝတ်ထားတဲ့ ရွှေတွေလို ဂုဏ်ရှိနိုင်မည့် တန်ဆာတစ်ခု အဖြစ်နဲ့သာ ဂုဏ်ယူဖို့ အသားယူဖို့ သင်ကြား တတ်မြောက်ထားခြင်း ဖြစ်တာပါကလားလို့’ တွေးမိ အထင်သေးမိ တာပဲကွ။ အဲ မဝတ်တိုင်းလဲ အထင်ကြီးရမယ် မဆိုလိုဘူးလေ၊ မရှိလို့ မဝတ်ကြတာတွေလဲ ရှိချင် ရှိမှာပေါ့။ ငါဆိုလိုတာက တကယ့် အသိနဲ့သိပြီး အလှအပ တန်ဆာအပိုအဖြစ်နဲ့ မမက်မောတဲ့ အမျိုးသမီး တွေကိုတော့ အထင်ကြီးသင့်တယ်လို့ ဆိုချင်တာပဲ။ အဲ တချို့ရှိကြလေသေးရဲ့၊ လက်ပတ်နာရီ စတဲ့ အသုံး အဆောင်မျိုးကို အလှအပ တန်ဆာအဖြစ်နဲ့ ဝတ်ဆင်ကြတာလေ။ တို့ တောကလူတွေရော၊ မြို့ကလူတွေပါပေါ့ကွာ၊ အသုံး ဝင်တဲ့ အသုံးအဆောင် ‘ကိရိယာ’တစ်ခုအဖြစ်နဲ့ အသုံးမပြုကြဘူး။ အလှအပ ဆင်မြန်းရန် တန်ဆာအဖြစ်နဲ့သာ အသုံးပြုနေကြတယ်။ အဲဒါလဲ မှားခြင်းတစ်မျိုးပဲ။ ကြည့်လေ နာရီအချိန်မမှန်၊ ဖြစ်ကတတ်ဆန်း၊ နာရီပတ်တဲ့ ကြိုးကျတော့ နာရီဖိုးထက် ရှစ်ဆလောက်တန်တဲ့ ရွှေကြိုး၊ နာရီကြီး ပတ်ပြီး သူများက ဘယ်အချိန်လဲမေးမှ သေးမပေးမိလို့လေး ဘာလေး ဖြီးတတ်တာအပြင် တခြား ဘယ်လိုမှ အသုံးမချတတ်ကြ ဘူးကွယ့်။ ငါ မှတ်မိသေးတယ်၊ တစ်ခါက မိန်းကလေးတစ်ယောက် လက်ပတ်နာရီ ဝတ်ချစ်ပါတယ်လို့ ပူဆာတော့ သူ့အဖေက လက်ပတ် နာရီ ဘာလုပ်ဖို့လဲ လက်ကောက်ဝယ်ဝတ်ပါလားတဲ့။ လက်ကောက်က တစ်နေ့ရောင်းစားရင် အဖိုးပြန်ရတယ်။ နာရီဆိုရင် စက်ပျက်ဘာပျက် နဲ့ အလကား ရေထဲလွှတ်ပစ်ရတာက ကောင်းသေးတယ်။ ဘယ်လိုမှ အသုံးမကျဘူးတဲ့။ ဒီစကားဟာ အမှန်ဆိုတော့ ပြောတဲ့လူရဲ့အဖို့ သိပ်မှန်မှာပဲကွဲ့။ သူက အချိန်ကို လေးစားအသုံးချတတ်တဲ့လူမှ မဟုတ်ဘဲကို။ တချို့လူတွေဟာ အချိန်ဆိုတာ အသက်နဲ့စက်ပြီး လဲယူနေ ရမှန်းသိလို့ ဘယ်လောက်အဖိုးတန်တယ်။ အသုံးဝင်တယ်ဆိုတာ သိကြတယ်၊ သိသလောက်လဲ ဝေပုံချပြီး သူ့နေရာနဲ့သူ မလစ်ဟင်း ရအောင် အသုံးချနေကြ ချတတ်ကြတယ်ကွယ့်။ သိပ္ပံပညာတွေဆိုရင်လဲ အချိန်နဲ့ အကန့်အသတ် အတိုင်း အတာနဲ့ လုပ်ယူမှ ရရှိအောင်မြင်ကြတယ်။ ဒါကြောင့် စစ်တိုက်တဲ့ စစ်ဗိုလ်တို့၊ ဆရာဝန်တို့၊ ဆရာမတို့ဆိုတဲ့ လူတွေဆီမှာ အချိန်ကို သိရှိနိုင်ကြဖို့ အမြဲတမ်း နာရီရှိနေကြရတယ်ကွယ့်။ ဉာဏ်ပညာ ထက်မြက်ကြီးကျယ်တဲ့ ထူးထူးဆန်းဆန်းတွေကို အမြဲ ကြံစည်လပ်ကိုင်နေကြတဲ့ လောကဓာတ် ဆရာကြီးတွေအဖို့ ဆိုရင် နာရီထက် အသုံးဝင်တဲ့ပစ္စည်းဟာ သူတို့မှာ မရှိကြတော့ သလောက်ပဲ၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူတို့ အလုပ်တွေဟာ အချိန်ကို တထိတ်ထိတ်နဲ့ စောင့်စား အသုံးချနေကြရတဲ့ အလုပ်တွေ ဖြစ်နေ လို့ပဲကွဲ့။ ဒါတွေကို ငါ ဒါလောက် ပြောနေတာ ဗမာနာမည်ယူပြီး နာရီဆိုင်ဖွင့်နေတဲ့ ကုလားတွေကို ကြော်ငြာပေးနေတာ မဟုတ်ဘူး။ အသုံးဝင်တဲ့ပစ္စည်းတွေကို အသုံးချဖို့အတွက်သာ ရည်စူး သိမ်းဆည်းပြီး အမြဲတမ်း အသုံးချနေချင်တဲ့ စိတ်တွေ ဝင်စားလာ ပါစေ။ ရွှေ စိန် စသည်တို့ကို လှစေ ကြွားစေနိုင်ဖို့အတွက် ပ,လွှား ရန် အသုံးပစ္စည်းများအဖြစ်နဲ့ သိမ်ငယ် သေးနုတ်တဲ့ စိတ်ထားတွေမွေးပြီး မသုံးစွဲ မဝတ်ဆင် ချင်ပါစေနဲ့ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ ဟိမဝန ္တာ ချီးမွမ်းခန်းလို ‘အသုံးဝင် ကိရိယာ’ ချီးမွမ်းခန်း ဖွင့်ပြလိုက်တာကွယ့်၊ နာရီချီးမွမ်းခန်း မဟုတ်ဘူး။ နာရီဆိုတာက ‘အသုံးဝင်ကိရိယာ’ တစ်ခု အနေနဲ့ ဥပမာအဖြစ် ကိရိယာတစ်ခု ထုတ်ပြလိုက်တာ။ ကဲကွာ၊ ငါ့အကျင့်အတိုင်း တလွဲရှည်ထွက်လာပြန်ပြီ၊ လိုရင်း ကောက်ကြစို့ရဲ့၊ ငါကလဲ မင်းလိုတဲ့ အသုံးအဆောင်တွေ ဝယ်ပေး ပြီးပြီဆိုပါတော့၊ မင်းအလုပ် လုပ်တတ်ဖို့ပဲ လိုတော့တယ်။ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ။ မီ:ဖိုချောင်စခန်းမှာ မီးဖိုချောင်အလုပ် တွေ လုပ်ဖို့အတွက် နာရီရယ်၊ စက္ကူလွတ်နဲ့ ခဲတံ တတ်နိုင်ရင် ဖောင်တိန်ရယ် အဲဒါတွေဟာ အရေးကြီးတဲ့ပစ္စည်းတွေ အဖြစ်နဲ့ လိုလာတယ်။ မင်းကတော့ ခွက်ထိုးခွက်လန် ရယ်တော့မှာပဲ၊ ပြီးတော့ နဂိုရ်ကလဲ နှုတ်သီးကောင်းကောင်းနဲ့ဆိုတော့။ ဒါတွေ မပါဘဲနဲ့ကော ချက်စားလို့ မဖြစ်ဘူးလား၊ တစ်သက် လုံး ဒါတွေမပါဘဲနဲ့ပဲ ချက်ပြုတ်စားသောက်လာကြပြီး တော်တို့ ကျုပ်တို့ ကြီးပြင်းလာကြရတယ် မဟုတ်လား တော့်လိုဆိုရင် နာရီ မဝယ်နိုင်တဲ့လူတွေ ထမင်းချက် မစားရတော့ဘူးလားလို့ နှုတ်ခမ်း တစ်လန် ပန်းတစ်လန်နဲ့ မေးချင်နေမှာပဲ ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား အမိရဲ့။ အဲငါ့ဖြေကတော့ ဒါတွေကို ဂရုမစိုက်လို့ လူတွေ တဖြည်း ဖြည်း အသက်တိုတယ်၊ ရောဂါရတယ်၊ ဉာဏ်ထိုင်းတယ်၊ သတ္တိကြောင်တယ်၊ စိတ်တိုတယ်၊ အကျင့်ပျက်တယ်၊ လူနေမှုစနစ် ဟာလဲ မတိုးတက်ဘူး ရပ်နေတယ်။ အားလုံး တိုးတက်နေကြတဲ့အထဲမှာ ရပ်နေတယ်ဆိုတာဟာ ဆုတ်ယုတ်ခြင်းပဲကွ၊ ဒီတော့ နောက်ဆုံးမှာ ဆုတ်ကပ်ကြီး ဘာကြီးနဲ့ ကိုယ့်စိတ်ကို ကိုယ်ဖြေကုန်ကြတော့တာပေါ့ကွာ။ ကိုယ်မကြိုးစား ခဲ့တာ ဇွဲမရှိတာတွေကို ဆုတ်ကပ်ကြီးကြောင့် ဒီလိုဖြစ်ရပါတယ်လို့ ဆုတ်ကပ် လွှဲချလိုက်ကြတာပဲ။ ဗုဒ္ဓအယူ ယူကြပါတယ်ဆိုပြီး ဗုဒ္ဓသဘောနဲ့ ဆန့်ကျင်ပြီး ယုံကြည်နေကြတဲ့ လူအချို့ရဲ့ ဖြေဆေးပေါ့လကွဲ့။ မင်းကတော့ ထပ် ရယ်ဦးမှာပါပဲ၊ စင်စစ်တော့ ရယ်စရာ မဟုတ်ဘူးကွ။ သတ္တဝါအချို့ရဲ့ ဆရာတစ်ဆူ ဖြစ်သွားခဲ့ဖူးတဲ့ ဂေါတမဗုဒ္ဓ ဆိုတဲ့ ပညာရှင်ကြီးက သတ္တဝါတွေကို ဒါမှမဟုတ်ရင် သက်ရှိ ‘ရုပ်’ တွေကိုပြုပြင်ဖန်တီးတတ်တဲ့ ကိစ္စမှာ ကံ စိတ် ဥတု အာဟာရ ဆိုတဲ့ အကြောင်းတရား လေးပါးကြောင့်လို့ သင်ပြခဲ့ဖူးတယ် မဟုတ်လား။ လက်သန်းအဏ္ဌကထာထဲမှာ ထင်ပါရဲ့ကွာ၊ ပါတော့ပါတာပဲ။ ကမ္မံ စိတ္တံ ဥတု အာဟာရော၊ စေတိ စတ္တာရိ ရူပ သမုဏ္ဌာနာနိ နာမ တဲ့။ ဒါကို သူတို့ နိသျှဆရာတွေက ကမ္မဉ္စ၊ ကာမ ကုသိုလ် အကုသိုလ်၊ ရူပကုသိုလ်ကံ ၂၅ ခုလည်းကောင်း၊ စိတ္တဉ္စ၊ အရူပဝိပါက် ၄ ခု၊ ဒွေပဉ္စဝိညာဉ် ၁၀၊ ရဟန ္တာတို့ စုတိစိတ်သည် ကြဉ်အပ်သော ၇၅ ပါးသောစိတ်လည်းကောင်း၊ ဥတုစ၊ ဥတုလည်းကောင်း၊ အာဟာရောစ အာဟာရလည်းကောင်း၊ ဣတိ၊ ဤသို့။ စတ္တာရိ ၄ ပါးကုန်သော အကြောင်းတို့သည် ရူပသမုဏ္ဌာနာနိနာမရုပ်ကို ဖြစ်စေ တတ်သော ာကြောင်းမည်ကုန်၏ တဲ့။ အဲဒါ နိသျှဆရာတွေရဲ့ မြန်မာပြန်ချက်ပဲ၊ ငါတော့ ဒီလို မကြိုက်ဘူး၊ ငါကတော့ တည်းတည့်ရိုးရိုး တဲ့တိုးကြီးပဲ လုပ်တတ် တယ်၊ သြော် ခက်ပါဘိတော့ကွာ၊ အကောင်းပြောနေတာပါ။ ဒီမှာ ကြည့်။ အဟမ်း ဟမ်း ဟမ်း ကမ္မဉ္စ ပြုလုပ်ခြင်းအမှုသည်လည်းကောင်း၊ စိတ္တဉ္စ အာရုံကို တွေးကြံတောင့်တခြင်းအမှုသည်လည်းကောင်း၊ ဥတုစ ပူခြင်း အေး ခြင်း အမှုသည်လည်းကောင်း၊ အာဟာရောစ စားဖွယ် အစားအစာ သည်လည်းကောင်း၊ ဣတိ ဤသို့၊ စတ္တာရိ လေးပါးကုန်သော အကြောင်းတို့သည် ရူပသမုဏ္ဌာနာနိ နာမ ရုပ်ကို ဖြစ်စေတတ်သော အကြောင်းတို့ မည်ကုန်၏တဲ့။ ဘယ့်နှယ်လဲကွ၊ အပိုမပါဘဲ တည့်တည့်ရှင်းရှင်းကြီး ဖြစ် မသွားဘူးလား။ တတ်နိုင်ဘူးဟေ့၊ တောင်သူလယ်သမား ရိုးသားတဲ့ ဗမာကြီးတွေအပေါ်မှာ ရွာစဉ်လှည့်ပြီး လည်စားနေတဲ့လူဆိုတော့ ဒီလို တွေ့ကရာလေးတွေ ပါးစပ်ကရွတ်လိုက်တယ် ဆိုရင်ပဲ ခေါင်းရင်း ခန်းမှာ ဖျာကြမ်းကလေး ခင်းပေးပြီး လက်ဖက်ရည်ကြမ်းအိုးနဲ့ ထန်းလျက်ခဲနဲ့ ဆရာလေး ခေါင်းရင်းကြွပါလို့ အဖိတ်ခေါ်ခံရတာနဲ့ လုပ်နေရတာပဲ။ ကဲ ထားပါတော့ကွာ၊ အဲဒီ ကံ စိတ် ဥတု အာဟာရဆိုတဲ့ အကြောင်းတရားတွေကို ဗမာလို ရှင်းရမယ်ဆိုရင် ကမ် ဆိုတာက ကမ္မသဒ္ဒါ အမှုကိုဆိုတယ်။ ကမ္မကနေပြီးတော့ မှ ဗမာအခေါ်မရှိတော့ ပါဠိလို ကမ္မကို မ ချေပြီး ကမ်လို့ ခေါ် လိုက်တာ။ အဲဒီ ကမ်ဆိုတဲ့ မ သတ်ကိုလဲ သဒ္ဒါနည်းအရ နိဂ္ဂဟိတ်ပြုပစ်လိုက်ပြီး၊ နိဂ္ဂဟိတ်ဆိုတာ သေးသေးတင်ကိုပြောတာ၊ အဲဒီ သေးသေးတင် လုပ်လိုက်ပြီး ကံလို့ ခေါ်ကြတာပဲ။ အဲ ဒါနဲ့ ပါဠိ ကမ္မ က ဗမာလို ကံဆိုတဲ့စကား ဖြစ်လာ ကြတယ်။ တချို့က ကံကို မျက်စိနဲ့ မမြင်ရဘဲ ကောင်းကျိုး ဆိုးကျိုးကို ဖြစပွါးစေနိုင်တဲ့အရာလို့ အယူသည်းနေကြသကွယ့်။ မိဘမျိုးရိုးနဲ့ ဇာတ်ကို ဖျက်ပြီး အယူသည်းမှု အနှောင်အဖွဲ့က လွတ်လပ်လာတဲ့ ဂေါတမ ဗုဒ္ဓရဲ့ အယူအဆတွေထဲမှာ ဇာတ်ရှိနေ ကြသေးတဲ့ ဟိန္ဒူ အယူအဆတွေ ရောယှက်ပြီး အဓိပ္ပာယ် ကမောက် ကမ ဖြစ်ကုန်တာပေါ့လကွာ။ ဒါကြောင့် ‘ကံ’ဆိုတာ သတ္တဝါတွေပြုလုပ်ခြင်ကို အမှီပြုပြီး ပေါ်ပေါက်လာရတဲ့ အကျိုးနဲ့အပြစ်ကို ဆိုလိုတယ်၊ တိုတိုပြောရင် အလုပ်ပေါ့၊ ‘ကံ’ အလုပ်။ စိတ်၊ စိတ်ဆိုတာက သတ္တဝါတွေရဲ့ ရုပ်ဓာတ်ကြီးကြောင့် ရုပ်ဓာတ်ကြီးရဲ့ သက်သာတည်တံ့မှုကို လိုလားတောင့်တစွာ ပေါ်ပေါက် လာရတဲ့ ရုပ်တွေရဲ့ အရှိန်တန်ခိုး။ အဲဒီ အရှိန်တန်ခိုးဟာ ခပ်ကျဉ်းကျဉ်းပြောရရင် အထူးထူး အပြားပြားရှိတဲ့ အာရုံတွေကို သူ့ရုပ် အကောင်အထည်ကြီး ခံစားဖို့ အတွက် သိတယ်၊ ကြံတယ်၊ ရှာဖွေတတ်၊ စူးစမ်းတတ်တယ်လို့ ဆိုရမယ်။ ပါဠိလို စိတ္တသဒ္ဒါက တ ကိုချေပစ်လိုက်ပြီး ဗမာလို စိတ်လို့ ခေါ်ပစ်လိုက်ကြတာပဲ။ စိတ် ဆိုတာဟာ ဗမာလို ဘာအဓိပ္ပာယ်မှ မရှိဘူး။ ကံဆိုတဲ့ စကားမှာ ဗမာအဓိပ္ပာယ် ဘယ်လိုမှ မရှိသလိုပဲ။ အဲဒါကို သျှင်မဟာ ဗုဒ္ဓဃောသလို့ ခေါ်တဲ့ ကုလားရဟန်း ကြီးက ‘အာရမ္မဏံ စိနေ ္တတီတိ၊ စိတ္တံ’ လို့ ပါဠိဘာသာနဲ့ ရှင်းပြ သွားတယ်။ ဗမာလို တိုက်ရိုက်ပြန်ရမယ်ဆိုရင် ခံစားမှုကို ရှာကြံတတ် သောကြောင့် စိတ္တလို့ခေါ်ပါတယ် တဲ့။ ဒီနေရာမှာ ဘာက ခံစားမှုကို ရှာကြံတတ်တာလဲ။ ဘယ်သူ့ အကြိုက် ခံစားမှုတွေကို ရှာကြံနေတာပဲလို့ ဖြေရမှာပဲ။ စိတ်  ဆိုတာ ရုပ်နဲ့ သီးခြားရှိတယ်လို့ မယူဆရဘူး၊ ရုပ်နဲ့ တွဲလျက်ရှိတယ်လို့သာ ယူဆရမယ်။ ဒါပေမယ့် တချို့ ရုပ်တွေ ကတော့ အသိရှိချင်မှ ရှိမယ်။ ခံစားမှုကို ရှာကြံနိုင်ချင်မှ ရှာကြံ နိုင်လိမ့်မယ်။ အဲဒီလို သူ့ရုပ်ကောင်ကြီးအတွက် ခံစားမှု မရှာကြံတတ်တဲ့ ရုပ်မျိုးကို မင်းတို့နားလည်အောင် ပြောရရင် စိတ်မရှိတဲ့ ရုပ်ပေါ့ကွာ၊ သူဟာ စိတ်နဲ့ကင်းပြီး ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရုပ်ပေါ့။ ခံစားမှုဆိုတာက အကောင်အထည်မရှိဘဲ ခံစားလို့ မရဘူး၊ အကောင်အထည် ရုပ်ကြီးရှိမှ ခံစားလို့ရတယ်။ မင်းတို့နားလည်အောင် ပြောရရင် စိတ်ဆိုတာ ရုပ်မရှိဘဲ ရုပ်နဲ့ ကင်းကွာပြီ မရှိနိုင်ဘူးလို့ ဆိုချင်တာပဲ။ အဲ တချို့ ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာဆရာ အမည်ခံတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေက အာကာသာနဉ္စာယတနဘုံ၊ ဝိညာနဉ္စာယတနဘုံ၊ အအကိစိဉ္စာယတန ဘုံ၊ နေဝသညာ နာသညာယတနဘုံတွေကို ဘယ်သွားထားမလဲ။ ရုပ်မရှိဘဲ နာမ်ချည်းရှိတယ် မဟုတ်လား။ နောက်ပြီး အသညသတ် ဘုံကျတော့ နာမ်မရှိဘဲ ရုပ်ချည်းရှိတယ် မဟုတ်လားနဲ့။ မေးကောင်း မေးကြလိမ့်မယ်။ ငါတော့ဟေ့ ဒီလို ဟိန္ဒူယောဂီကျမ်းတွေ ရောယှက်နေတဲ့ စကားတွေကို မယုံဘူးကွ၊ တချို့က ပြောမယ် အဘိဓမ္မာတရားတော် တွေထဲမှာ ဗုဒ္ဓက ဟောသွားတယ်လို့။ အဘိဓမ္မာတရားကို ဗုဒ္ဓဟောတယ်လို့ ယုံကြည်လောက်တဲ့ အဧထာက်အထားနဲ့ ငါမတွေ့ဘူ:။ ဝိသုဒ္ဓိမဂ် ဆိုကြပါစို့ကွာ၊ သျှင်မဟာဗုဒ္ဓဃောသ ရေးတာ ပါပဲ၊ အဲဒီကျမ်းဟာ ဗုဒ္ဓအလိုတော်နဲ့ ကိုက်ညီအောင် ရေးပါတယ် ဆိုပေမယ့် ဗုဒ္ဓမပေါ်မီ နှစ်ပေါင်းများစွာက တည်ရှိခဲ့ဖူးတဲ့ ‘ဆန်ဆခရစ်’ ကျမ်း ဥပနိသျှနဲ့ အချို့ ယောဂီကျမ်းတွေရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ဒေသသာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရဖူးတယ်ကွဲ့။ ပြီးတော့ တို့သိတဲ့ ဗုဒ္ဓက ပြတ်တယ်။ စကားတွေကို ဘယ် တော့မှ အကျယ်မချဲ့ဘူး၊ တန်ဆာမဆင်ဘူး။ သူ့ရဟန်းတွေကိုတောင် ဆန်းတွေ လကင်္ာတွေ လုပ်နေရင် အာပတ်သင့်စေတဲ့။ သူ့တရားကို တကယ်ယုံသလား၊ တကယ်ယုံရင် တကယ် အခုလုပ်၊ အခု တကယ်ငြိမ်းချမ်းမယ်၊ လာလှည့် ရှုလှည့်လို့ တိုက်ရိုက် ဖိတ်ခေါ် ထားတယ်။ အဝတ်အတွက် ပံသုကူကောက်၊ ပံသုကူဆိုတာ စွန့်ပစ်ထား တာတွေရှာယူ၊ စပ်ဟပ်ချုပ်ဖာ သစ်ခေါက်ဆိုးပြီးဝတ်။ အစား အတွက် ခွက်တစ်ခု လက်ဆွဲ၊ တစ်နေ့တစ်ကြိမ်သာတောင်း၊ နေဖို့ အတွက် အရိပ်ခိုနိုင်တဲ့ နေရာမှန်သမျှနေ။ စွဲလမ်းမှု တွယ်တာမှု လိုချင်မှုတွေ အားလုံးဖြတ်၊ သာယာမှုတွေ တစ်ခုမှ လက်မခံနဲ့၊ ဒီနေ့ မင်းလုပ် ဒီနေ့ မင်းငြိမ်းချမ်းပြီ၊ သေသည်အထိ မင်းဒီအတိုင်း နေ၊ ဒီအတိုင်း ငြိမ်းချမ်းပြီ၊ ရှေ့ဘဝတွေ နောက်ဘဝတွေ ဘာမှ တွေးမနေနဲ့ လိုချင်မနေနဲ့၊ ပူမနေနဲ့၊ အဲဒါ ငါသိတဲ့ ဂေါတမအနွယ် ဖြစ်တဲ့ ဗုဒ္ဓဝါဒပဲကွ။ နောက်တစ်ခု   ခက်နေတာက ဗုဒ္ဓတကယ်ဟောတယ်လို့ စာပေ တတ်ကျွမ်းသူတွေ ယူဆနေကြတဲ့ ‘ဒီဃနိကာယ်’နဲ့ ‘မဇ္စျိမနိကာယ်’ က သုတ်ပေါင်း ၂၆ သုတ်ဟာ ရှင်သာရိပုတ္တရာ၊ ရှင်အာနန္ဒာ၊ ရှင် မောဂ္ဂလာန်နဲ့ ရှင်ကစ္စည်းတို့ ဟောကြားတာကွ။ အဘိဓမ္မာ ပိဋကတ်က ကထာဝတ္ထုဟာ ရှင်မောဂ္ဂလိပုတ္တ တိဿမထေရ်ဟောတယ်၊ ဝိနည်းပိဋကတ်က ပရိဝါရကျမ်းကို ဒီပမထေရ်ရေးတယ်၊ ထေရ်ရီ ဂါထာ အချို့ကို သံဂါယနာတင် ပုဂ္ဂိုလ်တွေက နောက်မှထည့်တယ် လို့ ပရမတ္ထဒီပနီကျမ်းထဲမှာ ရှင်ဓမ္မပါလက ဖော်ပြထားတယ်။ ပြီးတော့ ဝိနည်းပိဋကတ်နှင့်တကွ ပထမနိကာယ်လေးရပ် (နောက်ဆုံး နိကာယ်တစ်ကျမ်းပါ) တို့ကို ရှင်ဥပါလိ၊ ရှင်အာနန္ဒာ၊ ရှင်သာရိ ပုတ္တရာ၊ ရှင်မဟာကဿပ၊ ရှင်အနုရုဒ္ဓါတို့ရဲ့ တပည့်ကြီးများကို ထိန်းသိမ်းရန် ပထမ သံဂါယနာတင်စဉ်က လွှဲအပ်ခဲ့တယ်လို့ ရှင်ဗုဒ္ဓဃောသက ဒီဃနိကာယ် အဏ္ဌကထာမှာ ဖော်ပြထားတယ်။ တခြား ကျမ်းတွေအကြောင်း မပါဘူး။ အဲဒီတော့ ဘယ်မလဲ ဗုဒ္ဓ ဟောတယ်ဆိုတာ။ အခု ခွကျနေတာက တို့ဆီမှာ ဘာမှ အစစ်အမှန် မရှိဘူး၊ ဟိုဟာ ကောင်းနိုးနိုး၊ ဒီဟာ မှန်နိုးနိုးနဲ့ အယူအစွဲကြီးနေကြတာပဲ။ ဒီနေရာမှာ တချို့ စိတ္တဝါဒီသမားတွေက သဘောမကျရှိချင် ရှိကြလိမ့်မယ်။ သဘောမကျတာကိုလဲ အဆိုးမဆိုဘူး၊ ဘာမှလဲ မပြောလိုဘူး။ ငါသိသလောက်ကလေးနဲ့ ပြောရမှာဖြင့် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်လောက်က ပေါ်ပေါက်ခဲ့ဖူးတဲ့ ဂေါတမ ဗုဒ္ဓဆိုတဲ့ ဂေါတမအနွယ် ကုလားပညာရှင်ကြီးဟာ။ စိတ်ကြောင့် ရုပ်ဖြစ်တယ်၊ စိတ်အလိုအတိုင်း ရုပ်က လိုက် တယ်။ ရုပ်ကြောင့် စိတ်ဖြစ်တယ်၊ ရုပ်အလိုအတိုင်း စိတ်က ကြံစည် ပေးရတယ်။ အဲဒီ အထက်ပါနှစ်ချက်မှာ ဘယ်အချက်က ဗုဒ္ဓဝါဒီဖြစ်တယ်၊ ဘယ်အချက်ကိုသာ မိန့်ကြားသွားတယ်ဆိုတာ မင်းတို့ ငါတို့ကို တရုတ်ပြည်နားမှာ ကပ်နေကြတဲ့ ဗမာတွေကို မဆိုနဲ့ သူတို့ ကုလားပြည်က အနည်းအကျဉ်း ယုံကြည်ကိုးကွယ်ပြီး ကျန်ရှိနေကြသေးတဲ့ ကုလားအချင်းချင်းတောင် အတိအကျ သိလိမ့် မယ် မထင်ဘူးကွဲ့၊ အမှန်မှာတော့ လေ့လာသူတို့ရဲ့ ပင်ကိုယ်ဉာဏ် မီသလောက်နဲ့ သိရတဲ့ အသိတရားတွေမို့ ငါ့စိတ်ထဲမှာ စိတ္တဝါဒီ သမားတွေကိုလဲ အမှားမဆိုလိုဘူး။ လယ်တီဆရာတော်ဘုရားကြီးရဲ့ ရူပဝိနိစ္ဆယ ဖြတ်ထုံးလို့ အောက်မေ့တာပဲကွ။ အဲဒီအထဲမှာတော့ စိတ်ဟာ မာလိမ်မှူးနဲ့ တူ တယ်၊ ရုပ်ဟာ သဘေင်္ာနဲ့တူတယ်။ ပင်လယ်ပြင်ကို ကူးသန်းဖို့ အတွက် ဒီနှစ်ခု တစ်ခုခုရှိမှ ဖြစ်နိုင်သလို စိတ်နဲ့ ရုပ်ဟာလဲ နှစ်ခု စလုံး အပြန်အလှန် မှီနေကြတယ်လို့ ငါ ဖတ်ဖူးတယ်။ ခက်တာကကွာ ငါက ရေးသားနေရတယ်၊ ခိုင်ခိုင်လုံလုံ ထောက်ပြဖို့ ထကြည့်ဖို့ ဘာစာအုပ်မှ မရှိဘူးကွ၊ ငါ့အနား ရှိနေ တာက သေနတ်တွေပဲရှိနေတော့ ခက်တာပေါ့။ ကဲ ထားလိုက်ပါတော့ကွာ ငါ့သဘောပြောမယ်၊ ငါကတော့ ရုပ်ကိုသာ အမှီပြုပြီး စိတ်ဆိုတာ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းပဲလို့ ယုံကြည် ယူဆနေမိတာပဲကွယ့်။ ဘယ့်နှယ် မဝှါ အိပ်ငိုက်လာပလား၊ မဆိုင်တာတွေ လျှောက်ရှည်နေတာပဲတော် လို့များ ထင်နေသလား၊ မဆိုင်ဘဲနဲ့များ တော့ ဒါလောက် ဘေးရန်များတဲ့ စကားတွေကို ဟုတ်တယ်ကွ၊ အင်မတန် တရားနဲ့ပြည့်ဝတဲ့ တချို့ ဗုဒ္ဓဝါဒီ တွေဟာ လူတစ်ယောက်အဖို့ ကိုယ်ယူဆချင်တာကို မယူဆရဘူး။ ယူဆမိလို့ သူတို့နဲ့ မကိုက်ညီရင် သူတို့ကို စော်ကားတယ်လို့ ထင်ကြတယ်။ ဒေါသတကြီး အတင်းအဓမ္မ ပိတ်ပင်တတ်ကြတဲ့ အလေ့ရှိတယ်။ ဒီလို အလေ့အထရှိလို့ တို့တိုင်းပြည်ကြီးထဲမှာ ငါယုံကြည် နေတဲ့ စကားတွေကို မင်းတို့သိအောင် ဖွင့်ပြောနေရတာဟာ ဘယ့်လောက် ဘေးရန်များတယ် ထင်သလဲ၊ မပြောရင် မဖြစ်လို့ ပြောနေရတာကွဲ့၊ မင်းတို့ ထမင်းချက်ဖို့ကိစ္စနဲ့ ဘယ်လို သက်ဆိုင် လာမယ်ဆိုတာ မင်း မကြာခင် တွေ့ရပါလိမ့်မယ်၊ ကဲ ဆက်သာ ဖတ်ပေတော့။ ဒီလိုကွ။ ငါသိနေတာက လောကဓာတ်ကြီးတစ်ခုလုံးနဲ့ သတ္တဝါတွေကို စီမံဖန်တီးနေတဲ့ အရာဟာ ကံ လဲ မဟုတ်ဘူးကွယ်၊ စိတ်လဲမဟုတ် ဘူးကွယ့်၊ ပူမှုအေးမှုဆိုတဲ့ ဥတုကသာ ဖန်တီးနေတာ။ အဲဒီ ပူမှုအေးမှုဆိုတာဟာ အကောင်အထည်မရှိလို့ မသိနိုင်၊ မတွေ့နိုင်ဘူးဆိုတဲ့ စိတ်ဆိုတာကိုတောင် လှုပ်ရှား ပေးနိုင်စွမ်းတယ်။ အဆင်သင့် စုပေါင်းမိကြလို့ လက်ဆုပ်လက်ကိုင် မြင်ရ တွေ့ရတဲ့ ရုပ်လို့ခေါ်ကြတဲ့ အရာဝတ္ထုတွေအပေါ်မှာလဲ အဲဒီ ဥတုဟာ ကြိုက်သလို ဖန်တီးပေးနိုင်တယ်ကွဲ့၊ မင်းသဘောပေါက်ရဲ့လား။ ရှင်းရှင်းပြောရမယ်ဆိုရင် ဥတုဆိုတာဟာ စိတ်ကိုရော ရုပ်ကို ရော ပြုပြင်ဖန်တီးပေးနိုင်တယ်လို့ ဆိုလိုတာပဲ။ ပုံစံတစ်ခု ပြရမယ်ဆိုရင် ရိုးရိုး မျက်စိအမြင်နဲ့ စိတ်သဘောကောင်းတယ်ဆိုတဲ့ လူ တစ်ယောက်ကို အပူရုပ်ကလာပ်တွေဖြင့် ပေါင်းစည်းဖွဲ့စပ်ထားတဲ့ အရက်ကို တိုက်လိုက်ကွယ့်။ စောစောက အနေတော်အတိုင်း စိတ်သဘောကောင်းနေတယ် ဆိုတဲ့ လူကြီးဟာ အပူရုပ်ကြီး ဖြစ်လာမယ်။ ထထကြွကြွ ပျံတက် တော့မယ့် မီးပုံးပျံကြီး ရုန်းနေသလို ယိမ်းထိုးပြီး လာလိမ့်မယ်။ ဒီလို ရုပ်ကောင်ကြီးကသာ ဖြစ်နေမလားဆိုတော့ မဟုတ် သေးဘူးကွယ့်။ အပူရုပ်ကောင်ကြီကို အမှီပြုပြီး ပေါ်ပေါက်လာရတဲ့ အပူရှိန် တံခိုးတွေလဲ ထွက်လာလိမ့်ဦးမယ်၊ ဘယ်လိုထွက်လာမလဲ။ ဟေ့ ဘယ်ခွေးကို လူထင်ရမလဲကွ၊ မိုက်တဲ့လူ ချေးစားပြ စမ်း၊ ဘာညာနဲ့ တွေ့ကရာတွေ သတိလက်လွတ် ပြောလာတာပေါ့။ ဒါကို တချို့က သိပ်မူးပြီး ကိုယ့်စိတ်ကို မထိန်းနိုင်လို့ ပြော တာတဲ့။ ငါကတော့ အဲဒီလိုဖြစ်တာကို ရုပ်ကောင်ကြီးမှာ အပူလွန်ကဲ ခြင်းကြောင့် ဖောက်ပြန် ပြောင်းလွဲပြီး ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အရှိန်တံခိုး တွေလို့ ယူဆထားမိတယ်။ ဒါတွေဟာ ကျယ်ဝန်းလွန်းပါတယ်ကွာ၊ အမျိုးမျိုး ကြိုက်သလို ယူဆကြတာပါပဲ၊ မင်းကိုတော့ နောက်မှ ငါဉာဏ်မီ ယုံကြည် သလောက် တဖြည်းဖြည်း ရှင်းပြရသေးတာပေါ့၊ အခု လောလောဆယ် အရေးကြီးတာက သတ္တဝါတွေဟာ ကံ စိတ် ဥတု အာဟာရဆိုတဲ့ အကြောင်းတရား လေးပါးကြောင့် တည်ရှိနေခဲ့ကြရတယ်။ ဒီအကြောင်းတရား လေးပါးကို ဗမာလိုပြောရရင် ၁။ ကံ သတ္တဝါတွေရဲ့ ပြုလုပ်ခြင်းအကြောင်း၊ ‘ဒါပေမယ့် လူအများဟာ အဲဒီလိုပြုလုပ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ကောင်းကျိုး ဆိုးကျိုးများကို ကံမကောင်းဘူး၊ ကံကောင်း တယ်လို့ ပြောလေ့ရှိကြတယ်’ ၂။ စိတ် သတ္တဝါတွေရဲ့ ရုပ်အစုအဝေးကြီးရဲ့ လိုလားချက် အမျိုးမျိုး ဝါ ဆန္ဒ၊ ‘ရုပ်ဝတ္ထု၏ ဆာမွတ်ခြင်း အရှိန် တန်ခိုး’ ၃။ ဥတု ပတ်ဝန်းကျင်နှင့်တကွ အတွေးကပါ မြင်မြင်သမျှ အရာဝတ္ထုအားလုံးနဲ့ ရုပ်ကောင်ကြီးတွေကို ‘ရုပ်’ အစိုင်အခဲ အရည် အမှုန် အငွေ့အားလုံးတို့ကို ပြုပြင် ဖန်တီးနေကြတဲ့ ပူမှု အေးမှု ဖောက်ပြန်မှု။ ၄။ အာဟာရဆိုတာက မြေ၊ ရေ၊ လေ၊ အခိုး၊ အဆင်းြု  အနံ့၊ အရသာ အစရှိတဲ့  အင်အားတွေ စုမိပေါင်းမိပြီးမှ ဖြစ်ပေါ် လာတဲ့ ရုပ်ကောင်ကြီးကို ‘အား’ဖြည့်ဖို့အတွက် တူညီ သော အရာမျိုးတွေ အပြည့်ပါရှိသည့် အရည်အဖတ် အစိုင်အခဲများဖြစ်ကြသော ထမင်းဟင်းစသည့်အစာများ။ အဲဒီ အချက်လေးချက်ကို အကြောင်းပြုပြီး သတ္တဝါတွေဟာ အသက်တည်တံ့ ခိုင်မြဲနေကြရတယ်ကွယ့်။ ဒီတော့ သတ္တဝါတွေရဲ့ ကျန်းမာရေး၊ ချမ်းသာရေး အသက် ရှည်ရေး ကြီပွါးရေးတို့ကို ဖန်တီးတဲ့အထဲမှာ အာဟာရတစ်ခုပါတယ် လို့ မှတ်ထားကွယ့်။ မင်းသိထားရမှာက လူတွေတည်တံ့နိုင်ဖို့ အချက်ကြီးလေးချက် ထဲမှာ အစာ ဆိုတာဟာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်ကြီးတစ်ခုအဖြစ်နဲ့ ပါနေတယ်ဆိုတော့ ဒီအစာကို ဖြစ်ကတတ်ဆန်း အတိုင်းအထွာမရှိ၊ အမှတ်အသား မရှိ၊ အကြောင်းအကျိုး ဆက်စပ်မှုမရှိဘဲ ပြီး ပြီးရော ချက်စားကြမယ် ဆိုရင် အစာကို ဂရုမပြုဘူး၊ စနစ်တကျ ဖန်တီးမှု မရှိဘူးဆိုရင် မင်းတို့ ငါတို့လို အသိတရားမြင့်မားတဲ့ လူတွေဟာ လူနဲ့ မတူတော့ဘဲ တည်တံ့မှု၊ ခိုင်မာမှုနည်းမယ်၊ အသက်တိုမယ်။ ကျန်းမာခြင်း၊ ချမ်းသာခြင်းတို့ ချို့ယွင်းကုန်ကြမယ် ဒါပဲ။ ကဲ အဲဒီတော့ ဘယ်လိုများ ဒီအစာကို စနစ်တကျ အတိုင်း အတာနဲ့ ပြုပြင်ဖန်တီးကြရမလဲ။ တခြားလူမျိုးတွေတော့ မပြောတတ်ဘူးကွ၊ တို့လူမျိုးတွေ တော့ အရွယ်ရောက်စပြုတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် အမေ့ကို ဒီလိုပဲ ကူညီ လုပ်ကိုင်ပေးရင်းနဲ့ တတ်လာကြတာပဲ၊ ဒီဟာကို ပညာရပ်တစ်ခု အနေနဲ့များ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် သင်မနေအားပေါင်တော်လို့ ပြောလာ ကြမှာချည်းပဲကွ။ အမှန် အဲဒီအတိုင်း အမှန်ပဲ။ ဒါပေမယ့် ‘ဒီလူ့အစာ’ကို ပြုပြင်ဖန်တီးပေးဖို့ ဝါ ချက်ပြုတ် ကျွေးမွေးနိုင်ကြဖို့အတွက် တကယ်ဆိုတော့ ပညာရပ်တစ်ခုအနေနဲ့ ကျောင်းတွေမှာတောင် သင်ပေးဖို့ထိုက်တယ် မထိုက်ဘူးဆိုတာ စဉ်းစားဖန်များလာရင် မင်းတွေ့လာမှာပေါ့ကွာ။ ဒီမှာ ကြည့်စမ်း၊ ‘လူ့’ အစားအစာတွေကို ဖန်တီးပေးရန် ဆိုတဲ့ အထဲမှာ ဘာတွေပါတယ် ထင်သလဲ။ က မိမိသုံးတဲ့ မီ:ဖိုအကြောင်း သိရမယ်။   ခ မီးချိန် ရေချိန် နားလည်ရမယ်။   ဂ ကျက်အောင် ပြုလုပ်နည်း အမျိုးမျိုး တတ်ကျွမ်း ရမယ်။ ဃ အစားအစာ ပစ္စည်းတွေရဲ့ အပူအအေး အရသာ ဓာတ်သဘာဝတွေကို ပျမ်းမျှခြင်း နားလည်ထား ရမယ်။   င မိမိတို့ဆိုင်ရာ ချက်ပြုတ် စီစဉ်ခြင်းကို ဂဏန်းသချင်္ာနဲ့ တွက်ယူနိုင်ရမယ်။ ဒါဟာနော် ခပ်ပေါ့ပေါ့ကလေး ပြောတာ၊ တို့လူမျိုးတွေနဲ့ ဖြစ်နိုင်ရုံလောက် ပြောတာ၊ တကယ့်အတိအကျ မဟုတ်တတ်သေး ဘူး၊ တကယ့်အတိအကျ နားလည်ဖို့ဆိုရင် ဥပမာ အာလူးအစိတ်သားကို ရေအစိတ်သားထည့် (ရေပျော့ဖြစ်တယ် ဆိုပါတော့) အပူရှိန်က ‘ကေ’ ဒီဂရီ ၁၈၀ လောက်၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် ဖာရင်ဟိုက်ဒီဂရီ ၂၁၂ လောက် မီးကိုထား အိုးက ဒန်အိုး၊ အမြင့် ၅ လက်မ၊ အချင်း ၁၀  လက်မ ရှိပြီး၊ အိုးသား ၁၆ ပုံ ၁ ပုံ လက်မ ထူတဲ့အိုး၊ ပတ်ဝန်းကျင် လေထုက တစ်လက်မပတ်လည်မှာ အလေးချိန် ၁၀ ပေါင် လောက် လေသိပ်သည်းတဲ့နေရာ အဲဒီနေရာမှာ အချိန်က မိနစ် ၂၀ လောက် ကြာကြာပြုတ် လိုက်မယ်ဆိုရင် အဲဒီ အာလူးထဲမှာ မြေဓာတ် ဘယ့်လောက်၊ ရေဓာတ် ဘယ့်လောက်၊ လေဓာတ် ဘယ့်လောက်၊ အခိုးဓာတ် ဘယ့်လောက်ရှိတယ်။ တစ်ခါ မိနစ် ၃၀ ကြာအောင်ပြုတ်ရင် မြေ ရေ လေ  အင်အား ဆိုတဲ့ ဓာတ်တွေဟာ ဘယ်လို ပြောင်းလဲသွားကြပြန်တယ်၊ တစ်ခါ အပူချိန် ၁၉၀ လောက်နဲ့ မိနစ် ၃၀ ကြာအောင် ပြုတ်ရင် အဲဒီ မြေ ရေ လေ အင်အားဆိုတဲ့ ဓာတ်တွေဟာ ဘယ်လိုဖြစ်သွားကြပြန်တယ် ဆိုတာ။ တကယ့် အတိအကျ သိနေကြမယ်ဆိုရင် ပိုကောင်းတာ ပေါ့ကွာ။ ဘယ့်နှယ် အတော်လွန်သွားသလား၊ မင်း နှုတ်ခမ်းက   တချွန် ချွန်နဲ့၊ ဒီလို မသိတော့ကော ဘာဖြစ်သေးသလဲလို့ ရန်တွေ့နေချင် ပြီလား။ ကဲ ကဲ ရန်တော့ မတွေ့နဲ့ဦးကွ၊ ဒီလိုသိတော့ ဘာထူးလာ သလဲဆိုတဲ့ အကျိုးတွေကို တဖြည်းဖြည်း တွေ့လာမှာပဲ ဆက်ဖတ်ဦး ပေါ့ကွာ။ စောစောက ဖော်ပြတဲ့ သိသင့်တဲ့ အချက်တွေဟာ ဘယ်လိုပဲ ကောင်းပေမယ့် တို့လူမျိုးတွေနဲ့ တို့တိုင်းပြည်ဖြစ်နိုင်ရုံ လောက်ပဲ ဖော်ပြသွားမယ်ကွ။ တို့တိုင်းပြည်မှာ အပူချိန်တိုင်းတဲ့ ကိရိယာတို့ ဘာတို့နဲ့လဲ အိမ်တိုင်းမှာ ထားရှိပြီး အသုံးပြုမနေနိုင်ကြဘူး။ ဒီထိအောင်လဲ မင်းတို့ မိန်းမတွေ သေချာချင်နေကြမယ် မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါလောက် သေချာအောင် မချက်ပြုတ်ကြရပါပဲနဲ့တောင် မီးဖိုချောင် ဝင်ဖို့ဆိုရင် အင်မတန် ‘ပျင်း’နေတတ်ကြတယ် မဟုတ် လား။ ပြီးတော့လဲ ‘ကျုပ်တို့ဟာ ကျုပ်တို့မိဘအိမ်မှာ ခြေမွှေး မီးမလောင် လက်မွှေးမီးမလောင် နေခဲ့ကြရတာပါလို့’ အတော် ရှက်စရာကောင်းတဲ့ စကားကိုတောင် ကိုယ်ညံ့ကြောင်း သိအောင် ကျေညာသလို ပြောတတ်ကြသေးတယ်။ အဲဒီလို ပြောတတ်ကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကိုတော့ အင်မတန် စိတ်ပါလာအောင် တိုက်တွန်းနိုင်တယ် ထားဦး၊ ခဲခဲယဉ်းယဉ်း မဖြစ်ပါမှ တန်ရုံကျမယ် မဟုတ်လား။ ဒီတော့ ဒီလိုလုပ်။ မင်းတို့အိမ်မှာရှိတဲ့ အိုးတိုင်းအိုးတိုင်းကို မင်းတို့အိမ်မှာရှိတဲ့ မီးဖိုက ဘယ်လို မီးတောက်လောက်နဲ့ ရေဘယ်လောက်သား ထည့်ပြီး ကျိုရင် ဘယ်လောက်မိနစ်ကြာတဲ့အခါ ရေဟာ နွေးလာတယ်၊ ဘယ်လောက်ကြာရင် ပွက်သေးလေးတွေ ထလာတယ်၊ ဘယ့်လောက် ကြရင် ပွက်ပွက်ဆူလာတယ်ဆိုတာ အမှတ်အသားလုပ်ပြီး စာရွက် ကလေးတစ်ခုနဲ့ ချိတ်ဆွဲထားဖို့ လိုတယ်ကွ။ အဲဒီစာရင်းကလေးဟာ အိုအသေးအကြီး အမျိုးမျိုးမှာ ရေ အချိုးအစား အချိန်အဆ အမျိုးမျိုးအတွက် တိုင်းတာ ရေးမှတ် ထားတဲ့ စာရင်းဖြစ်ရမယ်။ နောက်တစ်ခု မင်းသိထားဖို့သင့်တဲ့ အမှတ်အသားတစ်ခု ဖော်ပြမယ်ဆိုရင် မင်းဟာ တစ်စုံတစ်ခု ကြော်တော့မယ်ဆိုပါတော့၊ အဲဒီလို ကြော်ဖို့အတွက် ဒယ်အိုးထဲ ဆီထည့်၊ မီးဖိုပေါ်မှာတင်၊ အဆူငြိမ်ပြီး အငွေ့တက်လာတဲ့အခါ ပေါင်မုန့်အလယ်သား တစ်ခုလှီးပြီး ထည့် ကြည့်။ ၁။ စက္ကန့် ၄၀ အတွင်း ပေါင်မုန့်ဟာ နီပြီး ကြွပ်လာရင် အမဲလုံး စတဲ့ ကျက်ခဲ့တဲ့အစာကြော်ဖို့ရန် သင့်တယ်လို့ မှတ်ရမယ်။ ၂။ စက္ကန့် ၆၀ ကြာမှ ပေါင်မုန့်ဟာ နီပြီးကြွပ်လာရင် ပုစွန်စတဲ့ ကျက်လွယ်တဲ့ အစာကို ကြော်ဖို့သင့်တယ် လို့ မှတ်ရမယ်။ အဲဒီလို အလေ့အကျင့် အမှတ်အသားအမျိုးမျိုးကို သတိမူပြီး နားလည်ထားဖို့ဆိုတဲ့ အချက်အလက်တွေဟာ မီးချိန် ရေချိန် နားလည်ရမယ်ဆိုတဲ့ အချက်ပေါ့ကွ။ အဲဒီလို မီးချိန် ရေချိန် သိသင့်ကြတဲ့ ကိစ္စထဲမှာ မီးဖိုဟာ အရေးပါ အရာရောက်တဲ့ ပစ္စည်းတစ်ခုကွယ့်။ မီးဖိုဆိုတာ ‘လေဟာပြင်’မီးဖို၊ အလုံမီးဖိုရယ်လို့ နှစ်မျိုးရှိခဲ့ တယ်။ ဒီနှစ်မျိုးမှာလဲ တစ်မျိုးမျိုးဆိုရင် ထင်းနဲ့ချက်တဲ့ မီးဖို၊ မီးသွေးနဲ့ချက်တဲ့ မီးဖို၊ ရေနံဆီနဲ့ချက်တဲ့ မီးဖို၊ ဓာတ်ဆီနဲ့ချက်တဲ့ မီးဖိုရယ်လို့ ရှိပြန်သေးတယ်။ အဲဒီ အမျိုးမျိုးထဲမှာ တို့ဗမာပြည်မယ် အသုံးပြုကြတာတော့ ထင်းမီးကို အသုံးပြုကြတယ်ကွယ့်။ ဒါကြောင့် ထင်းမီ:ဖိုအကြောင်းပဲ ပြောတော့မယ်။ ထင်းမီ:ဖိုဟာ အခိုးအငွေ့ အမြောက်အမြားထွက်တယ်၊ တစ်ခါတလေ အဲဒီ ထင်းမီးကထွက်တဲ့ အခိုးအငွေ့တွေဟာ ချက်ပြုတ် ခြင်းခံနေရတဲ့ စားစရာ သောက်စရာများနဲ့ ပေါင်းစပ်မိလို့ရှိရင် လူကို တဖြည်းဖြည်း အင်အားဆုတ်ယုတ်ပြီး ရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အဆိပ်မျိုး ဖြစ်တတ်တယ်၊ ဒါကြောင့် အဲဒီ ထင်းမီးဖိုကို အခု မင်းတို့ ငါတို့ အမြဲလိုလို တွေ့မြင်နေကြရသလို ချက်ပြုတ်တဲ့အိုးကို ထင်းမီးခိုးတွေ တိုက်ရိုက် ထိစေနိုင်တဲ့ မီးဖိုမျိုးနဲ့ ချက်လို့ပြုတ်လို့ တော့ ဘယ်တော့မှ မသင့်တော်ဘူးကွယ့်။ ပြီးတော့ ဒါတွင် မဟုတ်သေးဘူး၊ ချက်တဲ့ပြုတ်တဲ့ အချိန် မှာ မီးခိုးတွေဟာ ထင်သလိုပျံ့လွင့်နေလို့ အိုးတို့အိမ်တို့ကို ညစ်ညမ်း မည်းတူ စေတဲ့အပြင် ဒီအခိုးအငွေ့တွေကို မသိမသာ အမြဲတမ်း ရှူရှိုက်နေရတဲ့လူများကိုလဲ တဖြည်းဖြည်း ပိန်ချုံးချည့်နဲ့ အားအင်မဲ့ စေတယ်။ တို့တိုင်းပြည်မှာ ရှေးအခါတုန်းကတော့ လူနေအိမ်ခြေကျဲပြီး ကိုယ့်အိမ် ကိုယ့်ခြံတွေမှာ နွားတင်းကုပ်ရှိကြသလို မီးတင်းကုပ် တွေလဲ ရှိကြသကွယ့်၊ မီးတင်းကုပ်ထဲမှာဆိုရင် မောင်းဆုံတို့ ကြိတ်ဆုံတို့နဲ့ကတွ မီးဖိုကြီးတွေ ထင်းတွေ စဥ့်အိုးကြီးတွေ ရှိခဲ့  ကြတယ်။ နောက်တစ်ခါ မီးဖိုဆောင်ရယ်လို့ အိမ်နဲ့တွဲပြီး သီးသန့် အဆောင်တွေ ဆောက်လုပ်လာခဲ့ကြတယ်။ အခုတော့ အဲဒီလို သီးခြား ဆောက်ထားနိုင်တဲ့လူတွေ နည်းသွားကြပြီ၊ လူနေမှုစနစ် ကလဲ တော်တော်ကလေး သိပ်သည်းလာခဲ့ကြတယ်ကွယ့်။ အဲဒါကြောင့် ရှေ:ခေတ် ဘိုး ဘေး ဘီ ဘင် လက်ထက် ကတည်းက အသုံးပြုလာကြတဲ့ ‘လေဟာပြင်’ ထင်းမီ:ဖိုတွေကို ယခုခေတ် အိမ်ကျဉ်းကလေးထဲမှာ သုံးနေကြဦးမယ်ဆိုရင်တော့ ဘယ်လိုမှ ကျန်းမာမှုနဲ့ မသင့်တော်နိုင်ဘူး။ လူနေကြပ်တည်းတဲ့အချိန်မျိုးမှာ ဓာတ်မီးဖို မသုံးနိုင်သေးတဲ့ (ရေနံဆီနဲ့ချက်ရတဲ့ လေမီးဖိုကို ပြောတာ မဟုတ်ဘူးနော်၊ လျှပ်စစ် ဓာတ်အားနဲ့ချက်ရတဲ့ မီးဖိုကို ပြောတာ) အဲဒီ ဓာတ်မီးဖိုကို ဈေး ပေါပေါနဲ့ မသုံးနိုင်သေးသမျှ ဘယ်မီးဖိုကိုပဲ သုံးသုံး စနစ်ကျရင် ကောင်းတာချည်းပဲ။ လေဟာပြင် မီးဖိုကိုတော့ မသုံးသင့်တာ အမှန်ပဲ။ တို့လူမျိုးတွေ အတွက်ကတော့ ထင်းမီ:ဖိုကိုပဲ စနစ်တကျ သုံးသင့်တယ်လို့ ထင်တာပဲကွ၊ တို့တစ်တွေဟာ အိမ်ဆောက်တိုင်း ဆောက်တိုင်း မီးဖိုကလေးလောက်တော့ အပင်ပန်းခံပြီးပေါ့ကွာ ရွှံ့နဲ့ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ မီးအခိုးတိုင်နဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် အိုးရဲ့ နှုတ်ခမ်းအဝနဲ့ အိုးဘေးကို မီးခိုးတိုက်ရိုက် မထိတွေ့နိုင်အောင် အိုးဖင်နဲ့ မီးဖိုအဝ အတိအကျ လုံနေတဲ့ အလုံမီးဖိုတွေ လုပ်သင့်ကြတယ်လို့ ထင်တာ ပဲကွ။ အဲ နောက်တစ်ခုကတော့ ထင်းကွ၊ ထင်းဆိုတာဟာ အသား မာ အသားပွရယ်လို့ နှစ်မျိုး ရှိတယ်ကွယ့်။ အဲဒီ နှစ်မျိုးမှာလဲ အသားပွတဲ့ ထင်းဟာ မီးတောက် မြန်တယ်၊ အခိုးအငွေ့တွေ ပိုထွက်တယ်၊ တစ်ခဏသာခံတယ်။ အသားမာတဲ့ထင်းဟာ တဖြည်းဖြည်းမှ မီးတောက်တယ်၊ ကြာရှည်ခံတယ်၊ အခိုးအငွေ့နည်းတယ်။ အဲဒီ ထင်းနှစ်မျိုးအနက် အသားမာတဲ့ ထင်းကိုသာ အသုံး ပြုသင့်တယ်ကွယ့်။ အသားမာတဲ့ ထင်းကိုသုံးတော့ မီးညီခြင်းကလဲ အကျိုးထူးတစ်ပါးရှိတယ်။ အခိုးအငွေ့နည်းခြင်းကလဲ အကျိုးထူး တစ်ပါး၊ ထမင်း ဟင်း စသည်တို့ကို နှပ်ဖို့အတွက် မီးကျီးကောင်းစွာ ရခြင်းကလဲ အကျိုးထူးတစ်ပါး။ အဲဒီလို အသားပွထက် ပိုပြီး ထူးခြား ကောင်းမွန်တဲ့ အကျိုးများကြောင့် အသားမာ အသားပွ ထင်းနှစ်မျိုးဟာ အသားမာထင်းကိုသာ သုံးသင့်ကြတယ်ကွယ့်။ ချွေတာရေးကျပြန်တော့လဲ သိပ်မထူးပါဘူး။ တကယ်ဆိုတော့ အသားမာထင်းကို အသုံးပြုတာက ပိုပြီး ချွေတာရာကျပါသေးတယ်။ နောက်ဆုံးပြောလိုတာက မီးဖိုကို ဟင်းအိုး ထမင်းအိုနဲ့တကွ အိမ်နေလူတွေရော အိမ်ကိုပါ မီးခိုးမထိနိုင်အောင် အသုံးပြုလျှင် ပိုကောင်းလိမ့်မယ်လို့ အကြံဉာဏ်ပေးတာပါပဲ။ အမှန်တော့ ဘယ်လို မီးဖိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်အသုံးပြုနေတဲ့ မီးဖိုအကြောင်းကို ကိုယ်ပိုင်နိုင်စွာ သိထားသင့်တယ်လို့ ဆိုလိုတာပါပဲ။ ကဲ ဒီတစ်ခါတော့ ကျက်အောင် ပြုလုပ်ခြင်းဆိုတဲ့ ပြုလုပ် တတ်ကျွမ်းရမည့် ကိစ္စတွေ အကြောင်းကို ဖော်ပြတော့မယ်။ ကဲ ပြောစမ်း၊ ကျက်အောင် ပြုလုပ်နည်းတွေထဲက မင်း ဘယ်နှစ်မျိုး သိပြီး ဘယ်နှစ်မျိုး လုပ်တတ်သလဲ။ ငါစုဆောင်း မေးမြန်းထားတဲ့ သိရသလောက်ကလေး ပြော ရမယ်ဆိုရင် မနည်းဘူး၊ မင်းရေးစမ်း။ ၁။ ချက်ခြင်း။ ၂။ နွေးနွေးပြုတ်ခြင်း။ ၃။ ကျိုခြင်း။ ၄။ ပေါင်းခြင်း။ ၅။ ကင်ခြင်း။ ၆။ ပြုတ်ခြင်း။ ၇။ ကြော်ခြင်း။ ၈။ ကျပ်တင်ခြင်း။ ၉။ ဖုတ်ခြင်း။ ၁၀။ အိုးခြစ်တိုက်ခြင်း။ ၁၁။ အုံးခြင်းတဲ့။ အဲဒါတွေဟာ တမင်လုပ်ကြံ ခေါ်ဝေါ်နေတာ မဟုတ်ဘူးနော်။ အခေါ်အဝေါ်တွေ တစ်မျိုးစီရှိကြသလို ပြုလုပ်နည်းတွေက တစ်မျိုးစီ ချည်းပဲကွ။ ဘယ်လိုတစ်မျိုးစီလဲဆိုတော့ ၁။ ချက်ခြင်းဆိုတာ ရေကို ပွက်ပွက်ဆူအောင် အငွေ့ တထောင်းထောင်းထအောင် မီးပေါ်ကို တင်ထားခြင်းပဲကွဲ့။ အဲဒီလိုချက်မှုမှာလဲ အနံ့ပြင်းတဲ့ မုန်လာထုပ်၊ ကြက်သွန်ဆိုတဲ့ ဟာတွေကို စလောင်းဖွင့် မီးပြင်းတိုက်ပြီး ချက်ရတယ်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ ချက်ရင်တော့ ရေဆူမှထည့်ရတယ်၊ အဖုံးအပ်လိုက်ရင် အစိမ်းရောင်ပျက်တတ်လို့ သူ့ကိုလဲ အဖုံးဖွင့် ချက်ရတာပဲ။ ပဲကိုတော့ တစ်ခါတည်း ရေစိမ်းနဲ့အတူ ရောပြီး ဆူအောင် ချက်ရတယ်၊ အဖုံးကို ပဲကြီးကလွဲလို့ အုပ်ပြီး ချက်နိုင် တယ်ကွယ့်။ ပဲကြီးကိုတော့ အဖုံးဖွင့်ချက်တာက ပိုပြီးအရသာရှိတယ်။ ၂။ ရေနွေးပြုတ်ခြင်းဆိုတာ အိုးပက်ပက်ထဲမှာ ဟင်းသီး ဟင်းရွက်ကို ကျက်လောက်ရုံ ရေထည့်ပြီး ဟင်းသီးဟင်းရဝက် ကျက်တာနဲ့ ရေခမ်းစေရမယ်ကွယ့်။ ဟင်းနုနွယ်လို အရေဓာတ်များများပါတဲ့ အရွက်မျိုး အပင်မျိုး ကျတော့ ရေမပါဘဲနဲ့ ချက်ရတယ်။ ပဲစိမ်းတို့ မုံလာဥဝါတို့ကိုတော့ ထောပတ်တို့ ဆီတို့နဲ့ ချက်ရတယ်၊ မီးတောက်ပြင်းပြင်းနဲ့ မချက်ရဘူး၊ မီးကို ခပ်မျှဉ်းမျှဉ်းနဲ့ ခပ်ဖြည်းဖြည်း ချက်ရတယ်၊ အဲဒါကို နွေးနွေး ပြုတ်တာလို့ ခေါ်တယ်။ ၃။ ကျိုခြင်းဆိုတာကတော့ ကျိုမယ့် အသီးအရွက် ပြောင်းဆန်ဆိုတာတွေကို ရေနဲ့ခပ်ပျစ်ပျစ်ကလေးဖြစ်လာအောင် ပြုတ် တာကို ခေါ်တယ်။ ပြုတ်တာနဲ့ ကွာတာက ကျိုတာက ရေနည်းတယ်၊ ပြုတ်တာက ရေများတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ မင်းတို့ ဆင်ချေပေးနိုင်တဲ့ ပြုတ်တာတစ်မျိုး ရှိသေးတယ်၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို ရေနည်းနည်းကလေးနဲ့ အစိမ်းရောင် မပျက်အောင် ပြုတ်ခြင်းပေါ့၊ အဲဒါက ပြုတ်တာမဟုတ်ပါဘူး၊ ရေနွေးဖျောတာပါ။ ဥအစရှိတဲ့ဟာတွေကို ရေစပ်စပ်ကလေး ဒယ်အိုးပက်ပက်ထဲမှာ ရေဆူးနေတုံး ဖောက်ထည့်ပြုတ်ခြင်းဆိုတာတွေ ရှိသေးတယ်၊ ဒါတွေကို ရေနည်းတဲ့အတွက် ကျိုတယ်လို့ ခေါ်မလားလို့ မင်းတို့ မိန်းမတွေက ‘စောဒက’တက်ချင် တက်နိုင်တာပေါ့ကွာ။ ဒါပေမယ့် ကျိုတယ်ဆိုတဲ့ ထူးခြားချက်က ကျိုရမယ့် အရာ ဝတ္ထု၊ ရေနဲ့သမအောင် ရောပြီး တစ်ပေါင်းတစ်စည်းတည်း ပျော်သွား အောင် လုပ်တာတွေပါပဲ။ ချဉ်ပေါင်ညို ပေါ်စဖူးရယ်နဲ့၊ ငလူးငယ်မျှင်မျှင်ြု ကြေးမသင် ရေလုံပြုတ်ပါလို့ ဆိုတာရယ်ြု တစ်နေ့တုန်းက လဲကာသေ သားရေနှင့် အမဲနြုံ လက်ပံနှင့်ချိုရလျှင် ကျိုနိုင်လေမွမွ ပြောင်းတာမို့ ဆိုတာရယ်။ တို့မြန်မာပညာရှိကြီးတွေက ခွဲထားခဲ့ကြတယ်ကွ၊ ကျိုတယ် ဆိုတာ အရာဝတ္ထုတွေကို ရေနဲ့ခပ်ပျစ်ပျစ် သမ,သွားအောင် ပြုတ် တာပဲ။ ၄။ ပေါင်းခြင်းဆိုတာ ရေနွေးကထွက်တဲ့ အပူငွေ့ကလေးနဲ့ ကျက်အောင်ချက်တာပဲ။ ပေါင်းချောင်နဲ့ဖြစ်ဖြစ်၊ ရေနွေး အိုးအလယ် ခေါင်မှာ ပန်းကန်လုံးကလေးထည့်ပြီး အလုံအုပ်လို့ဖြစ်ဖြစ် ချက်ရ တယ်။ ကောက်ညှင်းတို့၊ ကလောပီနံတို့၊ ကဇွန်းဥတို့၊ အာတာလွတ်၊ သစ်သီးထမင်းတို့ကို ပေါင်းချောင်နဲ့ ပေါင်းရတယ်ကွယ့်။ ငါးခူငပိ တို့၊ ပုစွန်တို့ ဆိုတဲ့ဟာတွေကိုတော့ ပန်းကန်လုံးတစ်ခုထဲမှာ အပြီးအစီး ကြက်သွန်ဖြူ နီ၊ ငရုတ်သီး၊ ဆီ၊ ဆားတို့နဲ့ ပြင်ထည့်။ ပြီးတော့ ရေထည့်ထားတဲ့ အိုးထဲကို အဲဒီပန်းကန်ထဲထည့် အဖုံးလုံလုံဖုံးထား။ အိုးထဲကရေကလဲ ပန်းကန်ရဲ့ သုံးပုံနှစ်ပုံလောက်ပဲ နစ်မြုပ်ရုံ ထည့်ရတယ်။ ရေဆူတဲ့အခါ ပန်းကန်ထဲ ရေပွက်တွေမဝင်အောင် ကြေးဇွန်းကြီးကြီး သုံးချောင်းလောက် ပန်းကန်ကိုဝိုင်းပြီး ရေထဲချ ထား၊ ဖြည်းဖြည်းဆူအောင်တည်၊ အဲဒါပေါင်းတာပေါ့ကွ။ ၅။ ကင်ခြင်းဆိုတာကတော့ မီးနဲ့ တိုက်ရိုက်မထိစေဘဲ အပူရှိန်နဲ့ ခြောက်သွေ့အောင် ကျက်အောင် ချက်တာပဲ၊ အမှန်ကတော့ မီးတောက်နဲ့ ကင်တာထက် မီးကျီးနဲ့ကင်တာက ပိုပြီးတော့ နည်းလမ်း မှန်တယ်။ မီးတောက်နဲ့ ကင်တယ်ဆိုရင် မီးဖိုရဲ့ဘေး၊ မီးတောက်ရဲ့ ဘေးက ကင်မှ ကင်တာဖြစ်နိုင်တယ်။ မီးတောက်ရဲ့ အပေါ်က ကင်တယ်ဆိုရင် ကင်တာမဟုတ်တော့ဘူး၊ ကြပ်တိုက်တယ်လို့ ခေါ်ရမယ်၊ ဒါကြောင့် မီးတောက်နဲ့ကင်ခြင်းမှာ ငရုတ်သီးကင်သလို ကင်ခြင်းကို ပြောတာပဲ။ မီးကျီးနဲ့ ကင်တာကတော့ ပေါင်မုန့်ကင်တာ၊ အမဲသား၊ ဆိတ်သားကင်တာ၊ ငါးကင်တာ၊ ပုစွန်ကင်တာတွေကို ကင်တယ်လို့ ခေါ်တယ်။ တို့အညာ ပဒတ်ကလေးတွေ ညှပ်နဲ့ ကင်ထားတာ မင်း မြင်ဖူးတယ် မဟုတ်လား။ အမဲသား၊ ဆိတ်သား၊ ငါးဆိုတာတွေကို ဆား၊ ငရုတ်၊ ကြက်သွန်၊ အမွှေးမှုန့်နဲ့လူးပြီး ကင်စားရင် ချက်စားတာထက် ပိုကောင်းတယ်ကွယ့်။ ကြော်တာနဲ့တောင် မတူဘူး။ ၆။ ပြုတ်ခြင်းဆိုတာက ရေကို ပွက်ပွက်ဆူအောင် ချက်တာ မျိုးကွယ့်။ အိုးဟာ မီးဖိုပေါ်မှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာ အိုးနှုတ်ခမ်းစွပ် လောက်မှာ ရေစီးဖောင်းသေးသေးကလေးတွေ ထပြီး နေရမယ်။ အဲဒီလိုနဲ့ တဖြည်းဖြည်းကျက်တာကို ပြုတ်တယ်လို့ ခေါ်တယ်ကွယ့်။ သိပ်ဆူပြီး ကျက်တာနဲ့ ဒီလို  တဖြည်းဖြည်းချင်း ကြာရှည်မျှဉ်းပြီး ကျက်လာတာ ဘယ်လိုများ ထူးခြားသလဲဆိုတာ သိချင်ရင် တညင်း သီးကို ပြုတ်ကြည့် သိရလိမ့်မယ်။ ရေပွက်ထအောင် ဆူတာကို ချက်တယ်လို့ခေါ်တယ်၊ ရေပွက်မထဘဲ စီဖောင်းသေးသေးကလေးတွေ ရေစပ်မှာထပြီး ကျက်အောင်ချက်တာကို ပြုတ်တယ်လို့ခေါ်တယ်ကွယ့် မှတ်ထား။ အဲဒီလိုပြုတ်ဖို့အတွက် စေးထန်းတဲ့ အဥ၊ အသီးတွေအတွက် ကောင်းတယ်။ ၇။ ကြော်ခြင်းဆိုတာကတော့ ထောပတ်တို့၊ ဆီတို့နဲ့ ကျက်အောင်ချက်ခြင်းကို ခေါ်တယ်။ အာလူး၊ ခရမ်း၊ ဘူး၊ ဖရုံ အသီးတွေကို ငရုတ်၊ ဆား၊ နနွင်း၊ ဂျင်း၊ အမွှေးမှုန့်တွေနဲ့ လူးပြီး ကြော်ရင် စားကောင်းတယ်။ အဲဒီအသီးတွေကို ခပ်ပါးပါးလှပတဲ့ ပုံသဋ္ဌာန်ကလေးတွေ လှီးပြီး မကျွမ်းရုံကြော်စားရင် အရသာရှိတယ်၊ ကျွမ်းသွားရင်တော့ လထွတ်မွှတ်ကရောဟေ့၊ ခါးလို့။ ကြော်တဲ့နေရာမှာ အရောင်နည်းနည်းကလေး ပြောင်းလာတာနဲ့ ဆယ်ပစ်ရတယ်။ ဆီပူထဲမှာ မဆယ်ဘဲထားရင် ဆက်ကျွမ်း ကျက် သွားတတ်တယ်၊ တူးကုန်ပါလေရောဗျာ။ နောက်တစ်ခုကလဲ ကြော်ပြီး ပစ္စည်းကို ချက်ချင်းလုံခြုံတဲ့ ဖန်ဘူး၊ ဖန်ခွက်တွေထဲမှာ မထည့်ရဘူး၊ ထည့်ရင် ချွေးပြန်ပြီး ကြွပ်တဲ့သဘောက တဖြည်းဖြည်း ပျော့သွား တတ်တယ်။ ကြော်တာဟာ ငါး၊ အမဲ၊ ဆိတ် စတဲ့ အသားများကိုလဲ လတ်လတ်ဆတ်ဆတ် ကြော်စားရင် အရသာရှိနိုင်တယ်။ တချို့က ငရုတ်၊ ကြက်သွန်၊ အမွှေးအကြိုင် မလူးမနယ်ဘဲ ကြော်တာကို ပိုကြိုက်ကြတယ်။ လူအမျိုးမျိုး၊ နတ်အမျိုးမျိုး၊ ဘုရားရှိခိုးအမျိုးမျိုး ပေါ့လကွာ။ ၈။ ကြပ်တင်ခြင်းဆိုတာကတော့ စောစောတုန်းက ကင် တယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာ ပြောသလို မီးတောက်နှင့် တည့်တည့် အထက် အပေါ်ကထားပြီး တင်ထားတာကို ပြောတာပဲ။ အင်မတန်ညှီတဲ့ အသားများ၊ ငါးများကို အဲဒီလို ကြပ်တင်ပြီးမှ ချက်တာဟာ အညှီနံ့တွေလဲ ပျောက်တယ်၊ စားလို့လဲ ပိုကောင်းတယ်။ ၉။ ဖုတ်ခြင်းဆိုတာကတော့ အပူရှိန်ပြည့်နေတဲ့ ပေါင်းဖို ထဲကိုသွင်းပြီး ကျက်အောင်ဖုတ်တာပဲ၊ မင်းအရင်က ကုလားလက်ဖက် ရည်ဆိုင်တွေမှာ နံပြားဖုတ်တာ မြင်ဖူးတယ် မဟုတ်လား၊ အဲ့ဒီလို လုပ်တာကို ဖုတ်တယ်လို့ ခေါ်တယ်။ တချို့ကတော့ မီးကျီးနဲ့ တိုက်ရိုက် ထိအောင် ဖုတ်ကြတယ်ကွယ့်။ တစ်ခါတလေ လမ်းဘေးမှာ ကုလားတွေ ပြောင်းဖူးတို့၊ ကဇွန်းဥတို့ ဖုတ်ရောင်းနေကြတာ မင်းမြင်ဖူးတယ် မဟုတ်လား။ အမှန်ကတော့ အပူငွေ့ အပြင်မထွက်အောင် ဖုတ်စရာကလေး လုပ်ထားရင် ပိုကောင်းတာပေါ့။ တင်စရာကလေးပေါ်မှာ ဖုတ်လိုတဲ့ပစ္စည်းနဲ့ မီးကျီးနဲ့ မထိရုံ ကလေးထားပြီး မီးဖိုပေါ်က သံပုံးကြီးကြီးနဲ့ အလုံအုပ်ထားလိုက် ရင်လဲ ပြီးတာပဲ။ ဖုတ်စားတာဟာ ပေါင်းစားတာ ပြုတ်စားတာတို့ထက် ပိုပြီး ကောင်းတယ်၊ အာလူး၊ ကဇွန်းဥ၊ ထန်းမြစ်၊ ကုလားပဲ၊ ရွမ်းပြင်း ပြောင်းဖူး၊ ကြက်သွန်နီနုနု၊ ပဲစေ့နဲ့ ပဲထောပတ်များကို ဖုတ်စားလို့ ကောင်းတယ်ကွယ့်။ ၁၀။ အိုးခြစ်တိုက်ခြင်းဆိုတာကတော့ ခြောက်သွေ့နေတဲ့ အိုးခင်းထဲမှာထည့်ပြီး ကျက်အောင် ချက်တာပဲ။ အဲဒီဟာကိုလဲ မီးမျှဉ်းမျှဉ်းနဲ့ ကျက်အောင်ချက်ရင် ပိုကောင်းတယ်ကွယ့်။ ဟင်းချိုထဲ ခပ်မယ့် ညှီတဲ့ပစ္စည်းတွေကို အိုးခြစ်တိုက်တတ်ကြတယ်။ တချို့ ပဲတို့ ဘာတို့ကို ဆားထည့်ပြီး အိုးခြစ်တိုက်ရင်တော့ လှော်တယ်လို့ ခေါ်တယ်ကွယ့်။ အဲဒီလို လှော်တဲ့အခါမှာလဲ အကျက်ညီအောင် အမြဲတမ်း ယောက်မနဲ့ လှန်လှောပေးရတယ်။ စိုတဲ့အရာကိုချက်ရင် အိုးခြစ်တိုက်တယ်၊ ခြောက်တဲ့အရာကို ချက်ရင် လှော်တယ်လို့ ခေါ်ရတယ်။ ၁၁။ အုံးခြင်း။ အုံးခြင်းသည် ပြာပူဖြင့်အုံးခြင်း၊ ထမင်းဦးပေါင်း၌အုံးခြင်း၊ မီးကျီးခဲတို့ဖြင့် အုံးခြင်း စသည်ဖြင့် အမျိုးမျိုးရှိ၏။ ငါးပြေမ၊ မန်ကျည်းစေ့၊ တညင်းသီး အစရှိသော အရာများကို ရွှံ့ဖြင့် အလုံမံ၍ အောက်၌ မီးကျီးခဲခံပြီး အထက်မှ မီးကျီးခဲဖြင့် ဖုံးထားလျက် ကျက်လောက်မှ ဖော်စားခြင်းသည် ဖုတ်ခြင်းမဟုတ်၊ မီးကျီးခဲဖြင့် အုံးခြင်းဖြစ်၏။ ထို့အတူ ပုစွန် စသည်တို့ကို အခွံချွတ်၊ ထောပတ်၊ သီဟိုစေ့၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊ ဆား စသည်တို့ဖြင့် သင့်တင့်အောင် နယ် လူး၍ ပဒုမ္မာကြာဖက်ဖြင့် ကတော့လုပ် အလုံထုတ်လျက် ပြာပူပူ၌ စိုက်ထားခြင်း၊ ပြာပူတို့ဖြင့် ဖုံးအုပ်ကျက်စေခြင်းသည် အုံးခြင်းဖြစ်၏။ ဤအတိုင်း  ကျက်လွယ်သည့် မျှင်ငါးပိ စသည်တို့ကို ဂုံညင်း ဒိုးကဲ့သို့ ပြားပြားပြု၊ ငှက်ပျောရွက် သို့မဟုတ် ပဒုမ္မာကြာရွက်ကဲ့သို့ သော အရွက်ဖြင့်ထုတ်၍ ထမင်းအိုး ဦးပေါင်းထဲသို့ ထည့်၍ ကျက်စေခြင်း။ ဝမ်းဘဲဥ ကြက်ဥ စသည်တို့ကို ထမင်းအိုး ဦးပေါင်းထဲသို့ ထမင်းဖြင့် အုံထား၍ ကျက်စေခြင်း။ အဲဒါတွေကို အုံးခြင်းလို့ ခေါ်တာပေါ့ကွယ်။ ကျက်ခဲတဲ့အစာကို မီးကျီးခဲနဲ့အုံးရတယ်၊ အခွံပါရင် သူ့ချည်းပဲ အုံး၊ အခွံမပါရင် ရွှံ့စီးစီး သုတ်ပြီးတော့ဖြစ်ဖြစ် မုန့်ညက်သုတ်ပြီးတော့ ငှက်ပျောဖက်ဖြစ်ဖြစ် စသည်တို့နဲ့ အထပ်ထပ် ထုပ်ပြီးတော့ဖြစ် ဖြစ် အုံးရတယ်။ ကျက်လွယ်တဲ့အစာကို ပြာပူနဲ့အုံးရပြီး၊ နုနယ်တဲ့ အစာမျိုး ကျတော့ ထမင်းအိုး ဦးပေါင်းထဲမှာ ထည့်အုံးရတာပဲကွယ့်။ ကဲ မင်း စဉ်းစားကြည့်စမ်း၊ ချက်ရေးပြုတ်ရေး ကိစ္စထဲမှာ ချက်ပြုတ်နည်းတောင် ငါသိတာချည်းပဲ ဆယ့်တစ်မျိုးနော်၊ ငါမသိ တာတွေ အများကြီး ရှိဦးမှာကွ။ ဥပမာကွာ ရေနွေးဖျောတာတို့၊ ပြာပူနဲ့ဖုတ်တာတို့၊ အုံးတာတို့ နှပ်တာတို့၊ မြှုပ်တာတို့၊ နွှေးတာတို့ဆိုတဲ့ ပြုလုပ်ပုံ ပြုလုပ်နည်း မျိုးပေါ့။ ပြီးတော့လဲ ဒါဟာ ဒီလိုချက်ရေး ပြုတ်ရေး ကိစ္စတွေ နားလည်ရုံနဲ့ ပြီးပြီထင်သလား၊ မပြီးသေးဘူးကွ။ ချက်ပြုတ်ဖို့အတွက် စားဖွယ် သောက်ဖွယ် ကုန်ဝတ္ထုကြမ်း တွေကို အရသာ အဆင်ပြေအောင် ရောနှော ဖော်စပ်ဖို့လဲ လိုသေး တယ်။ အဲဒီလို။ ချက်ဖို့ပြုတ်ဖို့ ဖော်စပ်တော့ ဒီအစာထဲမှာ ဆားက ဘယ့် လောက်ထည့်ရမယ်၊ ဆီက ဘယ့်လောက်ထည့်ရမယ်၊ ငရုတ် ကြက်သွန်က ဘယ့်လောက်၊ ရေက ဘယ့်လောက် ထည့်ရမယ်လို့ ချင့်ချိန် နှိုင်းဆပြီး တစ်မျိုးတည်းစားတာထက် ပိုကောင်းအောင် အရသာ အမျိုးမျိုး စပ်ဟပ်ပြီး ချက်ပြုတ်ခြင်းကို ချက်ပြုတ်ဖော်စပ် နည်းလို့ ခေါ်တယ်။ အဲဒီလို စပ်ဟပ်ပြီး ဘာပြုလို့ ချက်ပြုတ်ရလဲဆိုတော့။ ၁။ အရသာပိုကောင်းအောင် ချက်ပြုတ်ခြင်း။ ၂။ ဓာတ်သဘာဝမျှတအောင် ချက်ပြုတ်ခြင်း။ ဆိုတဲ့ အကြောင်းနှစ်မျိုးကြောင့်ပဲ ဒီအကြောင်းနှစ်မျိုးမှာ ပထမတစ်မျိုးကတော့ အထူးရှင်းနေစရာ မလိုပါဘူး၊ ကွမ်းစားသလို ကိစ္စမျိုးပဲ။ ကွမ်းကိုစားနေကြတဲ့ လူတွေဟာ ကွမ်းချည်းပဲလဲ မစားဘူး။ ကွမ်းသီးချည်းလဲ မစားဘူး။ ထုံးဆိုတာတော့ မပြောနဲ့တော့၊ သူတို့ သုံးဦးပေါင်းစပ်လိုက်မှ ကွမ်းရဲ့ အရသာပေါ်သလို တချို့ကျတော့ ငါးကျင်းကွက်ထနေတဲ့ ငမြာကြီးဆေးကလေးတောင် ထည့်ရဦးမှ။ မင်းတို့ချက်ပြုတ်နေကြတဲ့ အစာတွေမှာလဲ စပ်ဟပ်ချက်ပြုတ် ခြင်း အကြောင်းကြောင့် အရသာရှိစေလိုခြင်း ဆိုတဲ့ အကျိုးကို ရလိုတဲ့အတွက်ပဲ။ ပန်းချီကားတွေမှာ မင်းတို့ ကြည့်စမ်း၊ အရောင်တွေ အများ ကြီး တွေ့ကောင်း တွေ့လိမ့်မယ်၊ အဲဒီအရောင်တွေ အားလုံးဟာ အနီ၊ အဝါ၊ အပြာ ဆိုတဲ့ ‘မူလ’ အရောင်ကြီး သုံးရောင်က အချင်းချင်း စပ်ပြီး အရောင်အမျိုးစုံ ဖြစ်လာတာပဲ။ အဲ အရသာဆိုတာမှာလဲ ချို ငန် စပ် ခါး ဆိမ့်တဲ့ အရသာ ငါးမျိုးကနေပြီး အမျိုးမျိုးပွါးရတာပေါ့ကွာ။ ဒုတိယ တစ်မျိုးကတော့ သေသေချာချာ ရှင်းရလိမ့်မယ် ဟေ့။ ဘယ်လို ရှင်းရမလဲဆိုတော့ မင်းတို့ ချက်ပြုတ်နေကြတဲ့ အစာ အာဟာရတွေထဲမှာ ရေ မြေ လေ မီး အဆင်း အနံ့ အရသာ အနှစ်ဆိုတဲ့ ဓာတ်တွေ ရှိကြတယ်ကွယ့်။ ဒီဓာတ်တွေ ရှိပုံမျိုးခြင်းလဲ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု မတူကြဘူး၊ တချို့က ရေများတယ်၊ တချို့က မြေများတယ်၊ တချို့က အပူကို အားပေးတယ်။ အဲဒီတော့ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု မတူကြဘူးကွ။ ဆိုကြပါစို့ကွာ၊ မင်းဟာ အစာ အမျိုးမျိုးကို အအေးဓာတ်တွေချည်း လွန်ကဲဖြစ်ပေါ် လာအောင် အမှတ်တမဲ့ ချက်ပြုတ်ကျွေးမိတယ် ဆိုပါတော့။ ဟော မင်းနဲ့တကွ မင်းအိမ်သားအားလုံးဟာ အေးခြင်းရဲ့ ပတ်ဖွဲ့မှုတွေ ခံရပြီး၊ အအေးရုပ်ကြီးတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲလာမယ်၊ ဒီတော့ကာ အေးတဲ့ရုပ်ကောင်ကြီးက သူကြိုက်တဲ့ တောင့်တမှုတွေနဲ့ ဖြည့်စွမ်းဖို့ တောင်းဆိုလာတယ်။ မင်း နားရှင်းအောင် ပြောရမယ်ဆိုရင် အအေးရုပ်ကြီးက အအေးစိတ်တွေ ပေါ်ပေါက်လာမယ်လို့ ဆိုတာပေါ့ကွာ၊ ဒီတော့ အပြင်က မျှတတဲ့ ပူမှုအေးမှုနဲ့ မင်းရုပ်ကောင်ကြီးနဲ့ မကိုက်ညီရင် မင်းရုပ်ကောင်ကြီးက အပြင်က မျှတတဲ့ ပူမှုအေးမှုကို ခုခံတိုက်ခိုက် နေရတာ့မှာပေါ့၊ အဲဒီလို ခုခံရလို့ အသားအသွေးတွေ ပင်ပန်းသွား ခြင်းကို မင်းတို့က ဖျားနေတယ်လို့ ခေါ်မှာပဲ။ ဒါ့ကြောင့်။ မင်းတို့စားတဲ့ အစားအစာတွေမှာ အေးကို ဖြစ်စေ၊ အပူကို ဖြစ်စေ၊ ရေဓာတ်၊ လေဓာတ်၊ မြေဓာတ်ကိုဖြစ်စေ ဘယ်ဟာမှ မလွဲ နိုင်အောင် မျှမျှတတ ညီညီညွတ်ညွတ် ဖြစ်အောင် စုပေါင်းစပ်ဟပ်ပြီး ချက်ပြုတ်စားသောက်ရမယ်တဲ့။ အဲဒီလို စုပေါင်းစပ်ဟပ်တာဟာ အရသာ ပိုကောင်းရုံတွင် မဟုတ်ဘဲ အပူ အအေးဓာတ် သဘာဝ မျှတအောင် ချက်ပြုတ်ခြင်းလဲ ဖြစ်သေးတယ်။ အပူနှင့် အအေး ကဲ စုပေါင်းဖော်စပ်ပြီး ချက်ပြုတ်ကြရခြင်းဟာ ဘာ့ကြောင့်ဆိုတာ မင်းသိပြီ။ ဒီတော့ကာ ဘာတွေကို ဘယ်လို ညီညွတ်အောင် စုပေါင်း စပ်ဟပ်ပြီး ချက်ရမလဲဆိုတာကို ပြောပြဖို့ပဲ လိုတော့တယ်။ မင်းကို အလွယ်ဆုံးနည်းနဲ့ ပြောရမှာဖြင့် အစိုင်အခဲအဖြစ်နဲ့ တည်ရှိနေသမျှ မင်းတို့မျက်စိနဲ့မြင်ပြီး လက်နဲ့ကိုင်လို့ရသမျှ အရာဝတ္ထုတွေဟာ မြေနဲ့ရေ အများဆုံးပါတဲ့ အရသာပဲလို့ မှတ်ထားရမယ်။ အဲဒီ အရာဝတ္ထုတိုင်းမှာလဲ ပျော့ပြောင်းတယ်၊ အိတွဲတယ်၊ နုညံ့တယ်ဆိုရင် ရေဓာတ်များတဲ့ အရာပဲကွယ့်။ ကြမ်းတယ်၊ မာကြောတယ်၊ ပြင်းတယ်၊ ဆတ်တယ်ဆိုရင် မြေဓာတ်များတဲ့ အရာပဲကွယ့်။ ပြီးတော့ တစ်နည်းအားဖြင့် (ပထဝီ) မြေဓာတ် ​ အဆိမ့် (အာပေါ) ရေဓာတ် ​ အချို၊ အဖန် (ဝါယော) လေဓာတ် ​ အခါး၊ အငန် (တေဇော) အခိုးဓာတ် ​ အပူ၊ အအေး (အာကာသ) အပွင့်အပေါက်ဓာတ် ​ အစပ်၊ အချဉ် လို့ မှတ်ထားရမယ်ကွယ့်၊ ဒါတွေဟာ တို့မြန်မာဆေးကျမ်းတချို့ရဲ့ အလိုပြောတာနော်။ နောက်တစ်မျိုးက မြေဓာတ်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ရေဓာတ်၊ လေဓာတ်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် အရေးအကြီးဆုံးက ပူမှုအေးမှုပဲကွယ့်၊ လူတွေ တိရစ္ဆာန်တွေ တော တောင် သစ်ပင်တွေကို ကြာရှည်တည်အောင် မတည်အောင် ဖန်တီးနေတာဟာ အပူနဲ့ အအေးက ဖန်တီးနေတာပဲ။ ဒီနေရာမှာ ‘ဖြီး’တယ် ဆိုပေမယ့် နည်းနည်း ယုတ္တိ ယုတ္တာ ကလေးနဲ့ ‘ဖြီး’ပြမှ မင်းတို့ကလဲ ယုံမှာကိုးကွ။ ကေနရုပ္ပတိ၊ သီတေနာပိ ရုပ္ပတိ၊ ဥဏေနာပိ ရုပ္ပတိ ကေန အဘယ်ကြောင့်၊ ရုပ္ပတိ ဖောက်ပြန်၏ တဲြု့ ကဲ ‘ရူပ’ ဒါမှမဟုတ်ရင် ‘အဆင်း’။ ဒါမှမဟုတ်ရင် ‘မြင်နေရသော အရာတွေ’ ပါဠိပျက်စကားနဲ့ခေါ်ရင် ‘ရုပ်’ အဲဒီ ရုပ်တွေအားလုံးဟာ ဘာ့ကြောင့် ဖောက်ပြန်ရသလဲတဲ့။ ဟော အပူကြောင့်ရော အအေးကြောင့်ရော ဖောက်ပြန်ရပါ တယ်တဲ့၊ ‘ရုပ်’ဆိုတာကိုက ဖောက်ပြန်တတ်သောကြောင့် ‘ရုပ်’လို့ ခေါ်တာကိုး။ ရုပ္ပတီတိ ရူပံ၊ ရုပ္ပတိ ဖောက်ပြန်တတ်၏၊ ဣတ္တိ ထို့ကြောင့်၊ ရူပံ ရုပ်မည်၏။ ကဲ မျက်စိနဲ့ မြင်နေသမျှအရာတွေဟာ ရုပ်တွေတဲ့။ အဲဒီ ရုပ်တွေဟာ ဖောက်ပြန်တတ်တဲ့ သဘောရှိတယ်။ ဘာ့ကြောင့် ဖောက်ပြန်ရတုန်းဆိုရင်လဲ ပူခြင်း အေးခြင်းကြောင့် ဖောက်ပြန်ရပါ တယ်တဲ့။ အေး တစ်ခုရှိသေးတယ်၊ ရုပ်ဆိုတာ ဘာလဲ၊ ဘာ့ကြောင့် ရုပ်လို့ ခေါ်ရလဲဆိုတာမှာ ကတမဥΩ ဘိက္ခဝေ၊ ရူပံ စတ္တာရောစ၊ မဟာဘူတာ စတုန္နဥΩ၊ မဟာဘူတာနံ၊ ဥပဒါယ ရူပံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ ရူပံ ဘိက္ခဝေ ရဟန်းတို့၊ ရူပံ ရုပ်သည်၊ ကတမံ အဘယ်နည်း၊ စတ္တာရော လေးပါးကုန်သော၊ မဟာဘူတာစ ‘တည်ရာမှီရာကြီး’တို့ လည်းကောင်း၊ ဝါ မဟာဘုတ်တို့သည်လည်းကောင်း၊ စတုန္နံ လေးပါးကုန်သော မဟာဘူတာနံ ‘တည်ရာမှီရာကြီး’တို့ကို၊ ဥပဒါယ စွဲမှီ၍၊ ပဝတ္တံ ဖြစ်သော၊ ရူပံ ရုပ်ကိုလည်းကောင်း၊ ဘိက္ခဝေ ရဟန်း တို့၊ ဣဒံ ဤနှစ်ပါးအပေါင်းကို၊ ရူပံ ရုပ်ဟူ၍၊ ဝုစ္စတိ ဆိုအပ်၏တဲ့။ အဲ့ဒါကတော့ ချဲ့ပြလိုက်တာပါပဲ၊ ရုပ်ဆိုတာဟာ ဆေးဆရာ တွေနဲ့ သဂြင်္ု ိဟ်ဆရာတွေက မဟာဘုတ်လို့ခေါ်တဲ့ ‘မဟာဘူတ’ ပေါ့ကွာ။ မဟာဘူတက ပါဠိစကား၊ မြန်မာလိုပြန်လိုက်တော့ ‘မဟာ ဘုတ်’ဆိုတဲ့ တိုက်ရိုက်ပြန်ရင် ‘ကြီးကျယ်သော တည်ရာမှီရာ’လို့ ဆိုနိုင်တာပေါ့ကွာ၊ ငါကတော့ ‘တည်ရာမှီရာကြီး’လို့ ခေါ်လိုက်တယ်။ အဲဒီ တည်ရာမှီရာကြီးက လေးခု ရှိသတဲ့။ မြေ အခို ရေ လေ ပေါ့ကွာ။ ‘အခိုး’ဆိုတာမှာ အပူခိုး၊ အအေးခိုး ပေါ့။ အဲဒီ ‘တည်ရာမှီရာကြီး’လေးခုနဲ့၊ အဲဒီလေးခုကို စွဲပြီး ဖြစ် နေကြ ဖြစ်လာကြတဲ့ မြင်မြင်သမျှ အားလုံးဟာ ရုပ်တွေပါပဲ တဲ့။ အဲဒီ ရုပ်တွေအားလုံးကို ပူခြင်း အေးခြင်းဆိုတာက ဘယ် တော့မှ ရပ်တည်မနေစေဘဲ၊ ပြောင်းလဲလာအောင် ဖန်တီးထားနေတယ် ဆိုတာ ငါပြောပြီးခဲ့ပြီနော်။ ဒါ့ကြောင့် မင်းတို့ ကိုယ်ကောင်ကြီးထဲမှာရှိတဲ့ အပူဓာတ် အအေးဓာတ်တွေ၊ စုပေါင်း ဖွဲ့စည်းပြီးတော့နေကြတဲ့ မင်းရဲ့ ရုပ်ကောင်ကြီးထဲမှာ မြေပူဓာတ်၊ မြေအေးဓာတ်၊ ရေပူဓာတ်၊ ရေအေးဓာတ်၊ လေပူဓာတ်၊ လေအေးဓာတ်တွေ မျှတရဲ့လား။ မမျှတလို့ အပူကဖြစ်စေ၊ အအေးကဖြစ်စေ လွန်ကဲနေခဲ့သော် ဘာတွေကို ချက်ပြုတ်ပြီး စားရ၊ သောက်ရ၊ ဖြည့်တင်းရမလဲ အဲဒါကို မင်းတို့ အလွယ်ဆုံး သိနိုင်တဲ့နည်းက ‘ဘဲ’ဆိုပါတော့ကွာ၊ ရေထဲမှာ ကျက်စားတဲ့ အကောင်။ ဒါကြောင့် သူ့ကို အအေးကောင်၊ အအေးကြိုက်၊ ရေလွန်တဲ့ အကောင်လို့ မှတ်ရမယ်။ သူအော်တဲ့အသံဟာ အ တယ် မှတ်ထားနော်။ ‘ကြက်’ကွာ ကုန်းပေါ်မှာ နေတဲ့အကောင်။ ဒါ့ကြောင့် သူ့ကို မြေလွန်တဲ့အကောင် ပူတယ်၊ သူ့အသံဟာ ပီသတယ်၊ မြည်တယ်။ ရေစိုနေတဲ့တုံးနဲ့ ခြောက်သွေ့နေတဲ့တုံးကို ခေါက်ကြည့်စမ်း၊ ဘယ်တုံးက အသံမြည်သလဲ။ တုံးဆိုတာ ကုလားတက် ပြောတာကွ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေမှာ မနက်အစောကြီး ခေါက်ကြတပေါ့။ ခြောက်တဲ့တုံးက မြည်တယ်၊ စိုတဲ့တုံးက အ တယ်။ မိုးသိပ်ရွာတဲ့အရပ်မှာနေကြတဲ့ ရခိုင်တို့ ထားဝယ်တို့ မြန်မာ စကားပြောကြပုံနဲ့၊ မြင်းခြံတို့ မန ္တလေးတို့က မြန်မာတွေ မြန်မာ စကားပြောကြပုံဟာ ဘယ်သူက အာလေးလျှာလေးသလဲ။ သူတို့ထက် အထက်ကျပြီး အအေးဖွဲ့တဲ့ ရှမ်းပြည်ဘက်က လူတွေ စကားပြောတဲ့အသံကော ဘယ်လိုလဲ။ အင်မတန်ပူတဲ့ အရပ်မှာ နေကြတဲ့ ကလယ်ကုလားတွေ စကားပြောတာကို မင်း နားထောင်ကြည့်စမ်း။ အခု မင်းကို ပြောနေတာဟာ သဘောတွေကို ပြောပြနေ တာနော်။ တို့မြန်မာနည်းအရ ဓာတ်မခွဲရဘဲနဲ့ ဘယ်အစာဟာ အပူ၊ ဘယ်အစာဟာ အအေး၊ ဘယ်အစာဟာ မြေလွန်တယ် လေလွန်တယ် ရေလွန်တယ်လို့ အတတ်သိနိုင်အောင် ပြောပြနေတာကွယ့်။ မင်းစိတ်ထဲက တကယ်တည်းတော် ဆေးဆရာမှ မဟုတ်ဘဲ ဒါတွေသိဖို့ မလိုပါဘူးလို့ မအောင့်မေ့လေနဲ့။ မင်းဟာ မင်းကိုယ်နဲ့တကွ လင်ရော သားပါ ကျန်းမာမှုကိုဖြစ် အောင် အစားအသောက်ကိုသင့်တင့်အောင်၊ ဆေးလဲဖြစ် ကောင်းလဲ ကောင်းအောင်၊ ချက်ပြုတ်ကျွေးစွမ်းနိုင်တဲ့ အိမ်ထောင်ရှင်မတစ်ဦး ဖြစ်ရမယ်ကွယ့်။ ‘အစာလည်းဆေး ဆေးလည်း အစာ’ရယ်လို့ မြန်မာဆေးကျမ်း တစ်စောင်က ဆိုထားတယ်၊ ဒီတော့ မင်းဟာ မင်းနဲ့တကွ လင်တို့ သားတို့မှာ အအေးလွန်သလား၊ အပူလွန်နေသလား၊ နေပုံထိုင်ပုံနဲ့ ချီး  သေးတို့ကိုပါ အကဲခတ်ပြီး သင့်တင့်အောင် ချက်ပြုတ် ကျွေးနိုင်မယ် ဆိုရင် ဆေးဖြစ်မှာပဲ။ ဒီလိုမဆင်ခြင်တတ်ဘဲ မတည့်တဲ့ဟာတွေကို အရမ်း ချက်ပြုတ် ကျွေးနေရင်တော့ မြန်မြန် မသေ သေအောင် မတည့်တဲ့ဆေးတွေ ကျွေးသတ်နေတာ၊ အဆိပ်တွေ ကျွေးသတ်နေတာနဲ့ တူမှာပဲကွ။ အဲဒါကြောင့် မင်း ဒါတွေကို နားလည်ရမယ်၊ နားလည် လောက်အောင်လဲ ငါက သဘောတွေ ပြောပြမယ်။ ငါက ပြောတယ် ဆိုပေမယ့် ငါ့ကိုယ်ပိုင်ဉာဏ်နဲ့ ပြောတာ မဟုတ်ဘူးနော်၊ တတ်သိ နားလည်တဲ့ ဆရာအမျိုးမျိုး၊ ပညာရှိအမျိုးမျိုး၊ စာအုပ်စာတမ်း အမျိုးမျိုးတွေကို အနှစ်နှစ် အလလ မှတ်သားနာယူ လေ့လာ ဆည်းပူးပြီးမှ တစ်ခါထပ်ပြီး ငါ့ကိုယ်ပိုင်ဉာဏ်နဲ့ ချင့်ချင့်ချိန်ချိန် ပြောပြတာကွ။ ငါပြောတာ လွဲရင်တော့ ငါ့အမှားပဲ၊ မှန်ရင်တော့ စာအုပ်တွေ ပညာရှင်တွေရဲ့ ကျေးဇူးပဲ၊ မင်းဟာ အင်မတန် အဆင်သင့်လွန်းလို့ တစ်ထိုင်တည်းနဲ့ ဆုံးဖြတ်ပြီးသား အကျိုးအကြောင်း၊ ဆင်ခြင် ပြီးသား ဆင်ခြင်သင့်စရာ၊ တွေးသင့်စရာ သိသင့်စရာတွေကို လွယ်လွယ်ကူကူ သိရတာ။ မင်းက မလေးမစား ဂရုမစိုက်တော့ မလုပ်လိုက်နဲ့နော်။ ဖြီးရ၊ ဖြန်:ရ၊ ဖိန်းရတဲ့လူကိုလဲ ဖြီးရကျိုး၊ ဖိန်းရကျိုးနပ်အောင် ဂရုစိုက်ချင်ယောင် သဘောကျချင်ယောင်ကလေး ဘာလေး နည်းနည်း ပါးပါး ဆောင် ဆောင်ပြဦးမှပေါ့။ ကဲ မင်းစိတ်ထဲမှာ လွယ်လွယ် ကလေးဖြစ်လာအောင် ဂရုစိုက် မှတ်လိုက်စမ်းပါ။ ၁။ လေထဲမှာ ကျက်စားတဲ့ အကောင်မှန်သမျှ လေလွန်တယ် မှတ်။ လေလွန်တဲ့ အရသာဟာ ခါးတယ်၊ ငန်တယ်။ လေထဲမှာပျံပြီးတော့ ရေထဲမှာ ကျက်စားတဲ့ အကောင်ဟာ လေလွန်တဲ့အကောင် အအေးဓာတ်၊ အရသာမှာ အေးတယ်၊ ငန်တယ်။ ဒင်ကျီး၊ ဗျိုင်း၊ ကြိုးကြာ၊ ရေဝမ်းဘဲ၊ ရေကြက်။ လေထဲမှာပျံပြီး ကုန်းမှာ ကျက်စားတဲ့ အကောဟာ လေလွန် တယ်၊ ပူတယ်မှတ်။ အရသာဟာ ဆိမ့်တယ်၊ ငန်တယ်။ ချိုး၊ ခါ၊ ငုံး၊ ဆက်ရက်၊ စာကလေး။ ၂။ မြေနေ သတ္တဝါမှန်သမျှ မြေလွန်တဲ့အကောင်လို့ မှတ်ရ မယ်၊ မြေရဲ့အရသာ ဆိမ့်တယ်ကွယ့်။ မြေမှာနေပြီး ရေမှာကျက်စားတဲ့အကောင်ဟာ အေးတယ်၊ ဆိမ့်တယ်။ ဝမ်းဘဲ၊ ဝက်၊ ဖားပေါ့၊ မြေလွန်တာပဲ။ မြေပေါ်မှာနေပြီး ကုန်းကိုပဲ ကြိုက်တဲ့အကောင်တွေဟာ မြေလွန်တဲ့အကောင်တွေပဲ။ အရသာ ပူတယ်၊ ဆိမ့်တယ်။ ကြက်၊ ကြောင်၊ နွား၊ ဆိတ်တို့ပေါ့။ ၃။ ရေနေသတ္တဝါမှန်သမျှ ရေလွန်တဲ့ ဓာတ်တွေချည်းပဲ၊ အရသာကတော့ ချိုတယ်ကွယ့်။ ရေပေါ်မှာ သွားလာကျက်စားတတ်တဲ့ ငါးပေါ့၊ ငါးလွင့်ကလေး တွေဟာ အေးတယ်၊ တက်တယ်၊ တက်စာ အအေးလို့မှတ်။ ငါးပြေမ၊ ငါးဇင်ရိုင်း၊ ငါးဖယ်၊ ငါးသလောက်၊ ပုစွန်။ ရေအောက်ပိုင်းမှာ သွားနေတဲ့ အကောင်တွေဟာ အေးတယ်၊ သက်တယ်ကွယ့်။ သက်စာ အသေအးပေါ့။ ရေအောက်ပိုင်းဆိုလို့ ရေတိမ်ကုန်းစပ်မှာ ကပ်နေတဲ့ ငါးရှဥ့်တို့ ငါးမြွေထိုးတို့ကို မယူဆရ ဘူးနော်၊ ရေအောက်ပိုင်းမှာလဲ နေတယ်၊ လေးလဲ လေးလံတယ်။ အရောင်အဆင်းလဲ မွဲခြောက်ခြောက်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အကောင်တွေပဲကွ။ အအေးရဲ့ အမှတ်အသားများဟာ ပြောစကား အသံ အဆင်း အနံ့ ၁။ အေးတယ် အ တယ် ဖြူတယ် ညှီတယ် ၂။ ချမ်းတယ် ဟာတယ် ပြာတယ် စို့တယ် ၃။ တွန်တယ် ရှည်တယ် စိမ်းတယ် ချဉ်တယ် ၄။ စောင်ခြုံချင်တယ် နှေးတယ် ညိုတယ် ပုပ်တယ် ၅။ မီးလှုံချင်တယ် ဝဲတယ် နက်တယ် ဟောင်တယ် မွဲတယ်      အောက်တယ် သိုးတယ် အဲဒါတွေ အားလုံးဟာ အေးတဲ့လက္ခဏာအမှတ်အသားတွေ ချည်းပဲကွယ့်။ လူကိုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဘာကိုပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒီ ဖော်ပြပြီးခဲ့တဲ့ အကြောင်းတွေနဲ့ တိုက်ဆိုင်ညီညွတ်တဲ့ အပြုအမူတွေ၊ အသံတွေ၊ အရောင်တွေ၊ အနံ့တွေရှိနေကြရင် အဲဒါတွေအားလုံးဟာ အအေးပဲ။ နောက် အပူရဲ့ အမှတ်အသားကတော့ ပြောစကား အသံ အဆင်း အနံ့ ၁။ ပူတယ် မြည် တယ် လင်းတယ် ညှော်တယ် ၂။ အိုက်တယ် ဟိန်းတယ် ထိန်တယ် ခြစ်တယ် ၃။ စပ်တယ် တိုတယ် ဝါတယ် မွှန်တယ် ၄။ ယပ်ခတ်ချင်တယ် မြန်တယ် ညိုတယ် ပုပ်တယ် ၅။ ရေချိုးချင်တယ် ထန်တယ် နီတယ် စူးစူးဝါးဝါးရှိတယ် တောက်၊  ကြည်တယ်။ အဲဒါတွေဟာ အားလုံးအပူရဲ့လက္ခဏာ အပူရဲ့ အမှတ်အသား တွေပဲ။ ဒီလက္ခဏာရှိတဲ့ အစာရော၊ လူရော အပူကောင်ဖြစ်လာပြီ လို့သာ မှတ်တော့။ အဲဒီ ဖော်ပြခဲ့တာတွေအပြင် မင်းတို့ အကဲခတ်နိုင်အောင် အရောင်နဲ့ ဆက်စပ်ပြီး နည်းနည်းပြောပြဦးမယ်။ တို့အလကင်္ာကျမ်းထဲမှာ ‘ဟာသ’ဆိုတဲ့ ရယ်ရွှင်ခြင်းဟာ အဖြူရောင်တဲ့၊ ကရုဏာဆိုတာ သနားခြင်းဟာ ခိုရောင်တဲ့၊ ရုဒ္ဒဆိုတဲ့ ကြမ်းကြိုတ်ခြင်းဟာ အနီတဲ့၊ ဝီရဆိုတဲ့ ရဲရင့်ခြင်းဟာ ရွှေရောင်တဲ့၊ ဘယာနကဆိုတဲ့ ဘေးကိုကြောက်ဆုတ်ခြင်းဟာ အမည်းတဲ့၊ ဝိဘစ္ဆ ဆိုတဲ့ ရွံရှာမှုဟာ အညိုတဲ့၊ အမ္ဘူတဆိုတဲ့ အံ့သြခြင်းဟာ အဝါတဲ့၊ သနေ ္တဆိုတဲ့ ငြိမ်းချမ်းခြင်းကတော့ သင်းခွေပန်းဖြူတဲ့။ ဒီတော့ အပူရောင် အအေးရောင်ချည်းပဲ မထွင်ဘဲနဲ့ မျက်နှာကြီး နီပြီး ရှူးရှူးရှဲရှဲနဲ့ မကြာမကြာလုပ်နေရင် အပူလွန်ကဲတယ်၊ မျက်နှာ ကြီး ညစ်ပုပ်ပုပ်နဲ့ ဘယ်သူဖြစ်ဖြစ် ရွံ့ရှာ စက်ဆုပ်သလို လုပ်နေရင် အအေးရုပ် ပေါ်နေပြီဆိုတာကို အပြုအမူနဲ့လဲ ဆက်စပ်ပြီး သိနိုင်သွား တာပေါ့ ဟုတ်လား။ အဲဒီလို အပူအအေးအကြောင်း အမှတ်အသားတွေကို သိပြီး တဲ့နောက် အရသာကို အကြောင်းပြုပြီး အပူစာ၊ အအေးစာ ခွဲခြား ထားတဲ့ အကြောင်းကို ပြောပြဦးမယ်။ ဘယ့်နှယ်လဲ မျက်တောင်တော် စင်းစင်းမှိတ်လို့ အိပ်ချင်စိတ် တွေ ပေါ်နေပြီလား၊ မပျင်းပါနဲ့ကွ၊ ကြိုးစားပြီးဖတ်လိုက် မှတ်လိုက် စမ်းပါ။ တို့လေ တစ်တိုင်းပြည်လုံးအတွက် မတတ်နိုင်တောင် တို့အိမ်သားတွေအတွက်တော့ မြန်မာသစ် တစ်အိမ်ထောင် ဖြစ်လာ အောင် ပြင်ချင်းလွန်းလို့ပါကွာ၊ နည်းနည်းလောက် အောင့်ပြီး ဖတ် လိုက် မှတ်လိုက်စမ်းပါဦး။ ဒီလိုကွ (၁) အချို (၂) အချဉ် (၃) အငန် အဲဒီ သုံးမျိုးကို အအေးစာတဲ့ကွ။ နောက်တစ်နည်းပေါ့ကွာ၊ ဒွါဒရာသီ ဆေးကျမ်းအလိုအတိုင်း အရောင်တွေ ခွဲပြရရင်။ ပထဝီက အနက်၊ အာပေါ အနီ၊ တေဇော အဖြူ၊ ဝါယော အဝါ၊ သည်းခြေ အစိမ်း၊ အာဟာရ အပုပ် အပြာလို့ ဆိုတယ်ကွ။ အဲဒီတော့ အလကင်္ာကျမ်း အဆိုနဲ့ ဆေးကျမ်း အဆိုကို ပေါင်းစပ်ပြီး အပူအအေး ခွဲနိုင်လာပါလိမ့်မယ်။ ဥပမာကွာ၊ အလကင်္ာကျမ်းက ရယ်ရွှင်ခြင်း အဖြူတဲ့၊ ဆေး ကျမ်းက တေဇော အဖြူတဲ့၊ ဒီတော့ ရယ်ရယ်ပြုံးပြုံး တဟားဟား ဖြစ်လာတယ်ဆိုရင် အပူလွန်ကဲတယ်ပေါ့ကွာ၊ ဒါတွေဟာ နောက်ကို ဉာဏ်ရှိသလို ချင့်ချိန် ယူဆသွားနိုင်ဖို့ပေါ့။ တချို့ဆေးကျမ်းတွေကတော့ အဲဒီ သုံးမျိုးကို အအေးသာ မဟုတ်၊ အပူပါ ပါရှိနိုင်တယ်လို့ ဆိုကြတယ်၊ ငါတော့ သိပ်နား မရှင်းလို့ ချို ချဉ် ငန်ကို အအေးစာလို့ မှတ်လိုက်တယ်ကွယ့်၊ ပြီးတော့ ၁။ အစပ် ၂။ အပူ အဲဒီနှစ်မျိုးက အပူစာကွယ့်၊ ပြီးတော့ ၁။ ဆိမ့် ၂။ ဖန် ၃။ ခါး ဒီသုံးမျိုးလုံးက အပူလဲရှိတယ်၊ အအေးလဲရှိတယ်။ ဆိမ့် ဖန် ခါး အပူကတော့ ၁။ ကုန်းမြေနဲ့ စပ်တဲ့ သတ္တဝါ ကြက်၊ ဆင်၊ မြင်း၊ နွား၊ သမင် အဲဒါတွေဟာ ပူဆိမ့်။ ၂။ အပွေးကွဲ အဆူးထ သိမ်းကြမ်းတဲ့အပင် ပဉ္စကာနီသီး အဲဒါမျိုးတွေဟာ ပူ ဖန် ခါး။ ၃။ နွေဥတုပေါက် အခါးပင် ခွေးတောက်၊ တမာ၊ ရဲယို၊ ပိုးစာ၊ ဆေးပုလဲ၊ ဂုံခါး အဲဒါတွေဟာ ပူ ခါးပဲ။ နောက်ပြီး ဆိမ့် ဖန် ခါး အအေးကတော့ ၁။ ရွှံ့ရေနဲ့စပ်တဲ့ အေးဆိမ့်အစာ ဝက်၊ ဘဲ၊ ဖား၊ ကျွဲ။ ၂။ မိုးဥတုပေါက် အသီး ငှက်ပျော၊ မာလကာ အဲဒါတွေဟာ အေး ဖန် ခါး အစာပဲ။ ၃။ မိုးဥတုပေါက် အခါးပင် ဟန့်ဂလာ၊ လယ်ပဒူ၊ မြင်ခွါ အဲဒါတွေဟာ အေးခါး အစာတွေပဲ။ ကဲ အဲဒီ ပြောခဲ့တာတွေကို မင်းဟာ သေသေချာချာ ဂရုစိုက် လေ့လာလို့ မှတ်သားမိခဲ့ရင် အပူစာ အအေးစာကိုလဲ ခွဲခြမ်းပြီး ကောင်းကောင်းယူနိုင်ပြီး အိမ်မှာရှိတဲ့ လူတွေရဲ့ အပူရုပ် အအေးရုပ်၊ အပူ အမှတ်အသား အအေးအမှတ်အသားတွေလဲ ကောင်းကောင်း သိခဲ့ပြီ။ ဒီတော့ အပူသမားကို အအေးပေးလို့ အအေးသမားကို အပူပေးလို့ မျှတ သင့်တင့်အောင် ညှိညှိနှိုင်းနှိုင်းနဲ့ အစားအသောက် တွေကို ချက်ပြုတ်ကျွေးနိုင်ပြီ မဟုတ်လားကွယ့်။ နေဦးဟေ့၊ ဒီနေရာမှာ တစ်ခု သတိရထားတယ်။ ဟိုဒင်း ‘တိတ္တော စမ္မံ ဓာဝတိ စတုဝီသတိ နီလဝဏ္ဏော’ ဆိုတာက စတာပဲ၊ တောင်သာဆေးကျမ်းပဲ ထင်ပါရဲ့ကွာ၊ ဒီလို ဒီလို။ တိတ္တော အခါးသည်၊ စမ္မံ အရေသို့၊ ဓာဝတိ လိုက်၏။ စတုဝီသတိ ၂၄ ရက်တည်း၊ နီလဝဏ္ဏော ညိုသောအဆင်း ရှိ၏။ အမ္ဗိလော အချဉ်သည် အန ္တဂုဏံ အူသိမ်သို့၊ ဓာဝတိ လိုက်၏။ စတုဝီသတိ ၂၄ ရက်တည်း၊ လေဟိတဝဏ္ဏော နီသော အဆင်းရှိ၏။ မဓုရော အချိုသည်၊ ဟဒယံ နှလုံးသို့၊ ဓာဝတိ လိုက်၏။ သတ္တဟံ ၇ ရက်တည်း၊ ပဘဿရဝဏ္ဏော ပြိုးပြိုးပြက်ပြက် အဆင်းရှိ၏။ လဝဏံ အငန်သည်၊ နှာရုံ အကြောသို့၊ ဓာဝတိ လိုက်၏။ နဓာတု ဓာတ်သက်မရှိ၊ အဇ္စျဠဝဏ္ဏော မောင်းသောအဆင်းရှိ၏။ တဋုကော အစပ်သည်၊ အဏ္ဌိမိဉ္စံ ရိုးတွင်းခြင်ဆီသို့၊ ဓာဝတိ လိုက်၏။ ဒွါဒဿဟ ၁၂ ရက်တည်း၊ သြဒါတဝဏ္ဏော ဖြူသောအဆင်းရှိ၏။ ကသာဝံ အဖန်သည်၊ မံသံ အသားသို့၊ ဓာဝတိ လိုက်၏။ သတ္တာဟံ ၇ ရက်တည်း။ သုဝဏ္ဏံ ရွှေအဆင်းရှိ၏တဲ့။ အဲဒါကတော့ ဘယ်အရသာရှိတဲ့ အစာဟာ၊ ဘယ်နေရာကို အားပေးပြီး၊ ဘယ်နှစ်ရက် တည်တံ့တဲ့ ဓာတ်သက်ရှိတယ်။ ကျေပျက် မသွားဘဲ ရှိနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ရှေ့ဆောင်အမှတ်အသားပေါ့ကွာ။ အစာက ရုပ်ကို အကျိုးပြုပုံနဲ့ သက်တမ်းလေ။ နောက်တစ်ခုရှိသေးတယ်ကွ၊ နရသုခိ အင်း ဟုတ်ကောင်းပါရဲ့၊ နရသုခိ ငါးစောင်ထဲက တစ်စောင်ထဲမှာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အရသာနဲ့၊ ဓာတ်ကြီးလေးခု အားပေးပုံကို ဖော်ပြထားတာကတော့ ‘ဓာတ်ကြိုက်ရသာ၊ သြဇာခပင်း၊ နှလုံးသွင်းလော၊ ထမင်း နှစ်သိမ့်၊ ချိုဆိမ့်ပျက်သိ၊ ရသာရှိသည်၊ ပထဝီဓာတ်ကြိုက်၊ အငန်နှိုက် ကား၊ နှစ်ခြိုက်ဝါယော၊ စပ်ဖျဉ်းပြောကာ၊ တေဇာကြိုက်သည်၊ ဟင်းရည်ချိုလေး၊ အေးမြသည်ကို၊ အာပေါလို၏။ ချဉ်ချိုသည်းခြေ၊ ကြိုက်ထွေပေါင်းစု၊ ဆီအုထောပတ်၊ ရသာမြတ်ကို၊ မြေဓာတ်တကွ၊ အာကာသလျှင်၊ ကြိုက်ကြအမှန်၊ ဓာတ်လေးတန်သည်၊ ရံဖန်ထို့ပြင်၊ ကြိုက်ကြောင်းထင်၏၊ သမင်ဒရယ်၊ ချေငယ်ဆိတ်နွား၊ အသားများ ကား၊ အလားနည်းတူ၊ သွေးသက်သူကို၊ လွယ်ကူသွေးမြောက်၊ တက်ချိန်ရောက်လျက်၊ နေထောက်မသင့်၊ နေနွှဲဖင့်သော်၊ ပေးခွင့် မလျော်၊ ကျွဲသား ဝက်သား၊ ထိုနှစ်ပါးကို၊ အလားတူမှတ်၊ အာပေါ ဓာတ်ကို လွန်စေတတ်၏။ သို့ဖြစ်သည်ကြောင့်၊ သွေးလေဧကန်၊ သက်ထောက်တန်လျက်၊ ဖောက်ပြန်မသက်၊ သွေးတက်သောသူ၊ ဖြစ်လတ်မူကား၊ စားယူဤခွင့်၊ ပေးလိုက်သင့်သည်၊ ရေနှင့်တွေ့သည့် ကြာနှယ်တည်း တဲ့။ အလွတ်ရထားတာတွေပဲဟေ့။ မှန်တော့ မှန်ကောင်းပါရဲ့၊ ရှင်းပြနေဖို့လဲ သိပ်မလိုပါဘူး။ မင်းလဲ အဲဒါလေးအလွတ်ကျက်ထား လိုက်ရင် အကျိုးမဲ့တော့ မဖြစ်နိုင်ပါဘူးကွာ။ ကဲ အပူစာ အအေးစာကိုလဲ သိနိုင်ပါပြီ၊ အပူလွန် အအေး လွန်တဲ့ ရုပ်တွေကိုလဲ သိနဣုင်ပါပြီ။ ဒီစာတွေဟာ ဘာတွေဖြစ်ပြီး ဘယ်လောက်ကြာအောင် အကျိုးပေးတယ် ဆိုတာလဲ သိပြီ၊ ဒါပေမယ့် ဘယ်အချိန် ဘယ်အခါမှာ ဘယ်လိုဖြစ်လို့ ဘယ်လို အပူအအေး လွန်နိုင်ပါသလဲဆိုတာ သိဖို့လိုသေးတယ်ကွယ့်။ အဲဒါကို မင်းနားလည်အောင် ငါ ခပ်ရှင်းရှင်း ပြောပြမယ်။ ဒီလိုကွယ့်၊ ငါတို့ရဲ့ ကမ္ဘာကြီးဟာ ဝါဆိုလပြည့်ကျော် တစ်ရက်နေ့ကစပြီး ပြာသိုလပြည့်နေ့ထိ ခြောက်လလုံးလုံး လှုပ်ရှား ပြီး လယ်လာလိုက်တာဟာ ငါတို့ကမ္ဘာကြီးကို အပူဓာတ်ပေးနေတဲ့ နေလုံးကြီးဟာ မြောက် ဘက်ကနေပြီး တဖြည်းဖြည်း တောင်ဘက်မှာ ဝေးဝေး ကျန်ရစ်ခဲ့ တယ်ကွယ့်၊ အဲဒီလို ကျန်နေရစ်ခဲ့တဲ့လမ်းကို တောင်ဘက်လမ်း ဒက္ခိဏယာဉ်လို့ခေါ်တယ်၊ တို့နေတဲ့ ကမ္ဘာကြီးဟာ တို့ကို အပူဓာတ် ပေးနေတဲ့ နေကြီးနဲ့ ဝေးပြီး ဆင်းလာခဲ့တာမို့ အဲဒီဥတုက သက် ဥတုလို့ ခေါ်တယ်။ ကျန်တဲ့ ခြောက်လကတော့ မြောက်ဘက်လမ်း ဥတ္တရယာဉ် တဖြည်းဖြည်း ကမ္ဘာကြီးဟာ နေနဲ့နီးအောင် တက်လာလို့ တက်ဥတုပေါ့ကွာ။ သက်ဥတုဖြစ်တဲ့ ခြောက်လမှာ ငါတို့နေရတဲ့ ကမ္ဘာကြီးဟာ ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုး ပြောင်းလဲလာသလဲဆိုတော့ လောကဓာတ် ကြီးတစ်ခုလုံး စိမ်းစိမ်းစိုပြီးတော့ အင်မတန် အေးစက်တဲ့ နှင်းရည်တွေ ယိုကျလာရတယ် မဟုတ်လား။ လယ်ကွင်းတစ်ပြင်လုံးမှာလဲ မြက်ပင် သောသော ရွှံ့ဖျောဖျော နဲ့ပေါ့၊ ဘယ်နေရာ ကြည့်လိုက်ကြည့်လိုက် ‘မြရည်’လိမ်းထားတဲ့ သစ်ပင်တွေကလဲ အခက်အလက်တွေ ဝေဝေဆာလို့ မျက်စိထဲမှာကို အေးခနဲ စိမ့်ခနဲ သိမ့်ခနဲ ဖြစ်နေတဲ့အချိန်ပေါ့။ ကလေးငယ်ကလေးတွေမှာ သေးတစိုစို နှပ်တရွှဲရွှဲနဲ့ ္အနေ’ ကလေးနည်းနည်းကျဲမှ ကလေးအမေ သက်သာရာရတဲ့ အချိန်မျိုး ကလား။ အဲတာ ဘာ့ကြောင့်လဲ၊ ကမ္ဘာကြီးကလဲ အပူဓာတ်ရှိတဲ့ နေနဲ့ဝေးအောင် သယ်လာတယ်။ ဒါ့ကြောင့် လောကဓာတ်ကြီး တစ်ခုလုံး အအေးလောကဓာတ် အအေးကမ္ဘာကြီးဖြစ်ပြီး အအေး ရောင်တွေ ဖုံးလွှမ်းလာတယ်။ အအေးအကြောင်းအရာဖြစ်တဲ့ ရေတွေ စိုရွှဲလာတယ်၊ စွတ်စိုထိုင်းမှိုင်းလာတယ်၊ ပျော့ပျောင်းနူးညံ့လာရ တယ်။ ကမ္ဘာကြီးတောင် စိုစွတ် အေးမြလာတော့ တောတောင်တွေ သစ်ပင်တွေ လယ်ကွင်းတွေလဲ အတူတူပဲ အေးရတော့မှာပေါ့။ ဒီတော့ ဒီတောတောင် သစ်ပင်တွေကို အမှီပြုပြီးနေကြတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေလဲ အတူတူပဲ၊ ဒါ့ကြောင့် ဒီအချိန်အခါမျိုးမှာ ခဏ ခဏ ဆီးသွားရတယ်။ အစာအိမ်တွေဟာလဲ နူးညံ့နေလို့ ဓာတ်ပျော့ ပျော့ သွားရတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာ ပူတယ် ဝမ်းချုပ်တယ် ဆီးနည်းတယ်ဆိုရင် မကျန်းမာသူပဲကွယ့်။ အအေးချိန်မှာ လူမပြောနဲ့၊ ဥတုနဲ့ ကန့်လန့် လုပ်ပြီး အပူအပင်စိုက်ကြည့်၊ ဘယ်တော့မှ မရှင်ဘူး။ ဒါကြောင့် အအေးချိန်မှာ လူတွေစားတဲ့အစာလဲ အပြင်က ဓာတ်သဘာဝနဲ့ညီညွတ်အောင် အအေးစာ သက်စာကိုပဲ ချက်ပြုတ် စားသောက်ကြရမယ်။ တကယ်ဆိုတော့ ပတ်ဝန်းကျင်ပြုပြင်မှုတွေကို အံတုပြီး တရွဲ့တစောင်းလုပ်နေမယ်ဆိုရင် ဘယ်တော့မှ မဖြစ်နိုင်ဘူး ကွယ့်။ အေး တစ်ခုတော့ရှိတယ် မူသေမှတ်မထားနဲ့ဦး၊ သိပ်လွန်ရင် တော့ ဖြေရတယ်၊ ချမ်းတဲ့အခါ မီးလှုံသလိုပေါ့ကွာ။ အဲအပူအချိန် အခါလဲ ထိုနည်းလည်းကောင်း။ တစ်ခါတစ်ရံတော့လဲ လောကဓာတ်ကြီးတစ်ခုလုံးနဲ့တကွ ပူမှုအေးမှုတွေဟာ ဖောက်ပြန်လာတတ်တာပေါ့ကွာ။ ဒီလို ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံး ဖောက်ပြန်လာတဲ့ အချိန်မှာ မင်းလဲပဲ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့အတူ အသာရောပြီး အလိုက်သင့် ပြောင်းလဲ မှုတွေကို ပြုရမယ်ကွ။ ဒီအချိန်အခါမျိုးမှာ ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ ဖောက်ပြန်ပုံကို အတင်း အာခံပြီး ငါအမှန်အတိုင်းနေမယ်လို့ မလုပ်ရဘူး။ တစ်ခုတော့ရှိတယ်ကွ၊ အတုလဆရာတော်ကြီး ခင်ကြီးဖျော်ရဲ့ ဒွါရရာသီကျမ်းကို အမှီပြုပြီးတော့ ရေးတဲ့ ‘ကျုံယှ’နက္ခတ်ကျမ်းထဲမှာ ‘မာသတိံသေ၊ မယွင်းသွေ၍၊ ကိန်းနေမှန်စွာ၊ သွားမြဲပါကို၊ ရာဇာမင်းစိုး၊ မှူးမတ်ဆိုးနှင့်၊ လူမျိုးအများ၊ ချွတ်ယွင်းပါ၍၊ တရား မစောင့်၊ ယွင်းကွက်ထောက်လျှင်၊ မဖြောင့်သောအား၊ သွားခြင်း ငါးဖုန်၊ သွားကုန် လင့်းသော်၊ ချိန်သင့် သွေရှောင်၊ မိုးမင်းခေါင် လျက်၊ တောတောင်လေဆီ၊ ဓာတ်မညီ၍၊ ရာသီယွင်းလက်၊ သီးပွင့် ရွက်မှာ၊ လေးနက်သြဇာမရှိပါ’ဟု စသဖြင့် ရေးသားထားတယ်ကွ။ အဓိပ္ပာယ် အကျဉ်းချုံးလျှင် ရာသီဥတု မမှန်ခြင်းဟာ မင်း တရားမစောင့်လို့တဲြ့ ဇနီးချစ်ရေ ဒါတွေကိုတော့ ငါမယုံဘူးကွ။ ရှင်းရှင်းပြောရရင် ငါတို့ဟာ ဒီဆေးကျမ်းတွေ ဒီပညာရှင် တွေရဲ့ ယုံကြည်ချက်ကို အကြောင်းပြုပြီး၊ အသိတရားတွေ အတွေ: အခေါ် တရားတွေ ပေါ်လာတာပဲကွာ။ ဒါပေမယ့် မင်းစဉ်းစားကြည့်စမ်း၊ ဆိုပါတော့ကွာ၊ တို့နရသုခိ၊ နရမာလာ၊ နရရာသီ၊ နရသြသဓ၊ နရတန်ဆောင်ဆိုတဲ့ ဆေးကျမ်း ကြီးတွေ ဒွါရသီတို့ ဒွါရသိန်တို့ကိုဆိုတဲ့ ဆေးကျမ်းကြီးတွေ အဘိဓမ္မာတောင်သာဆိုတဲ့ ဆေးကျမ်းကြီးတွေ အဲဒါတွေမှာ ဘာပါတယ်ထင်သလဲ၊ အဲဒီ ဆေးကျမ်းတွေ အားလုံးက လူတစ်ယောက်အတွက် သင့်တင့်တဲ့ အစာအာဟာရကို စားစေဖို့ ပေးဖို့အတွက် ရုပ်ဓာတ်ကြီးမှာ ဘယ်လိုနေတယ်ဆိုတာကို သက္ကရာဇ်တည် ဘာနဲ့စား ဘာပေါင်း ဘာနှုတ်ဆိုပြီး အဲဒီက အကြွင်းနဲ့ ပေါ်တဲ့အစာမျိုး စားစရာမျိုးပေးသတဲ့ကွာ။ ငါတော့ သောင်သလောက်ပါပဲ။ လက်တွေ့အပူအအေးဆိုတဲ့ ဥတုစိတ်ကူးယဉ်နှင့် မှန်းဆ တွက်ချက်ပြီး ပေးထားတာတွေပေါ့၊ အဲဒါတွေတော့ ငါတစ်ခုမှ လက်မခံချင်ဘူး။ အစာထဲကအား ကဲ အပူ အအေး အချိန် ရာသီရော အစား အစာရော လက္ခဏာ ရော ခပ်လွယ်လွယ် ခပ်ရှင်းရှင်းကလေး မင်းနာလည်သွားပြီနော်၊ ဒီတစ်ခါတော့ မင်းတို့ ချက်ပြုတ်စားသောက်လဲ အစာထဲက အင်အားနဲ့ လူကို ဘယ်လိုဖြည့်စေနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းကို ပြောတော့ မယ်ကွ။ ဒီလိုကွ၊ မင်းတို့ငါတို့ နေထိုင်ကြတဲ့ လောကကြီးတစ်ခုလုံးနဲ့ တကွ မြင်မြင်သမျှ လှုပ်ရှားနေတဲ့အရာ ငြိမ်သက်နေတဲ့အရာ စမ်းသပ်လို့ရတဲ့အရာတွေဟာ အားလုံး မြေ ရေ မီး အဆင်း အနံ့ အရသာ အနှစ်တွေ ချည်းပဲ။ လူမှာလဲ ဒီပစ္စည်း၊ တိရစ္ဆာန်မှာလဲ ဒီပစ္စည်း၊ သစ်ပင် တော တောင်မှာလဲ ဒီပစ္စည်း၊ စားဖွယ်သောက်ဖွယ်တွေမှာလဲ ဒီပစ္စည်းတွေသာ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီ ပစ္စည်းတွေထဲမှာ တန်ခိုးဆိုတဲ့ ဓာတ်တစ်မျိုးလဲပါတယ် ကွယ့်၊ ဒီတန်ခိုးကို ‘အား’လို့လဲ ခေါ်ချင်ရင် ခေါ်နိုင်တာပဲကွယ့်။ အဲဒီ တန်ခိုးဟာ ဘာနဲ့တူသလဲဆိုတော့ လက်နှိပ်ဓာတ်မီး ထဲမှာထည့်တဲ့ ဓာတ်ခဲဆိုတာ ရှိတယ်မဟုတ်လား၊ အဲဒီ ဓာတ်ခဲထဲမ္ဂာ ‘ဓာတ်အား’ဆိုတာ ရှိတယ်၊ အဲဒီဓာတ်အားရှိမှ ဓာတ်ခဲဟာ မီးလင်း နိုင်တယ်၊ အဲဒီ ဓာတ်အားမရှိရင် မီးမလင်းနိုင်ဘူး။ ဒါဖြင့်ရင် ဒီဓာတ်ခဲထဲမှာ ဓာတ်အားဆိုတာ ဘယ်သင်းလဲလို့ လိုက်ရှာကြည့်စမ်း။ အပြင်က ဖုံးထားတဲ့ သွတ်ခွက်ကြီးဟာ ဓာတ်အားလား၊ ဒါမှမဟုတ်ရင် အထဲမှာရှိကြတဲ့ ကျောက်မီးသွေးမှုန့်တို့၊ ကော်ရည် တို့ ဆားတို့ဟာ ဓာတ်ားလား၊ အလယ်က ‘ကာဘွန်’ခေါ်တဲ့ မီးသွေးချောင်းဟာ ဓာတ်အားလား၊ ထိပ်က အုပ်ထားတဲ့ ကြွေပြား ခွက်ကလေးဟာ ဓာတ်အားလား၊ ချိတ်ရည်တွေဟာ ဓာတ်အားလား ရှာကြည့်စမ်း။ ရှာကြည့်တော့ တစ်ခုမှ ဓာတ်အား မဟုတ်ဘူးနော်။ ဒါဖြင့် ဓာတ်အား ဘယ်က လာသလဲ။ အဲဒီအထက်က ပြောခဲ့တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို သင့်တင့် ညီညွတ် အောင် စုပေါင်းထားလို့ ဓာတ်အားပေါ်လာတာပေါ့။ နောက်တစ်ခါ ဒီလိုစုပေါင်းထားတဲ့ပစ္စည်းတွေ ဖြစ်ပါလျက် သားနဧ့ အမြင်နဲ့ရော အလေးချိန်နဲ့ရော သိသာထူးခြားလောက်အောင် ရောပြီးတော့လဲ မသွားကြဘဲနဲ့ အတော်ကလေးကြာကြာ သုံးလိုက်ရင် ဘာပြုလို့ အရောင်မလင်းတော့တာလဲ။ အဲဒါ ဓာတ်အားကုန်သွားလို့ပဲ။ မျက်စိအမြင် ပုံပန်းသဋ္ဌာန်နဲ့ အလေးချိန်ဟာ သိသာလောက်အောင် ထူပြီးတော့ မလျော့သွားပေ မယ့် ဓာတ်သဘာဝကတော့ ဖောက်ပြန် ပျက်စီးသွားပြီ၊ ဒါကြောင့် မလင်းတော့ဘူးကွယ့်။ လူဆိုတာမှာလဲ ဒီလိုကွယ့်၊ ရေ မြေ လေ မီး အဆင်း အနံ့ အရသာ အနှစ်တွေကို သင့်တင့် ညီညွတ်အောင် စုပေါင်းဖွဲ့စည်း ထားတဲ့ အရာဝတ္ထုသာ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီ အရာဝတ္ထုတွေကို သင့်တင့်ညီညွတ်အောင် ပေါင်းစပ် ထားလို့ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ တန်ခိုးတွေ အားလုံးက စားတတ်တယ်၊ ကြည့်တတ်တယ်၊ နားထောင်တတ်တယ်၊ ကြံစည်တတ်တယ်၊ ရုပ်ကောင်ကြီးရဲ့ ကြာရှည်တည်တံ့မှုကို ဖြည့်စွမ်းတတ်တယ်ကွယ့်။ အဲဒီ ရေ မြေ လေ မီး၊ အဆင်း အနံ့ အရသာ အနှစ်တွေကို ဓာတ်အားတွေ ခဏခဏ ဖြည့်ပေးပါလျက်သားနဲ့ တရွေ့ရွေ့ ကုန်ခမ်းသွားလို့ရှိရင် ရုပ်ကောင်ကြီးဟာ ရုပ်ကောင်ကြီးာတိုင်းတော့ ရှိပါရဲ့၊ ဒါပေ မယ့် တဖြည်းဖြည်း ဉာဏ်ထိုင်းသွား၊ အမြင်အအးနည်းသွားတယ်၊ မျက်စိမှုန်လာတယ်ဆိုပါတော့ကွာ။ အကြားအားနည်းသွားတယ်၊ နားထိုင်းတာနဲ့ အတူတူပေါ့။ အသိအားနည်းသွားတယ် သတိမေ့တာ ဉာဏ်ထိုင်းတာပေါ့၊ နောက်ဆုံး သေသွားတာပဲ။ သေတော့ ရုပ်ကောင်ကြီးဟာ လျော့သွားသလားဆိုတော့ သိသာ ထူးခြားလောက်အောင်တော့ မလျော့သွားဘူး။ အားကုန်ခန်းတဲ့ ဓာတ်ခဲလိုပေါ့ကွာ။ သူလဲ ဓာတ်အားတွေ ကုန်သွားလိုက်တာ ဆဲဆဲဆိုဆို ဓားနဲ့ ခုတ်ခုတ်၊ တုတ်နဲ့ ရိုက်ရိုက် ဘာမှ မသိရှာ တော့ဘူး။ စောစောကပြောတဲ့ အားကုန်တဲ့ ဓာတ်ခဲကို ဓာတ်သဘာဝ နားလည်တဲ့လူတွေက ဓာတ်အားကို ထပ်ဖြည့်ပေးရင် အသစ်က လောက် မလင်းပေမယ့် အတော်အတန် သုံးရလောက်အောင်တော့ လင်းလာသေးတယ် မဟုတ်လား။ အေး အဲဒီလိုပဲ ငါကလဲ သေပြီးတဲ့လူကို သိပ်ပြီး မကျန်းမာ မသန်စွမ်းပေမယ့် အတော်အတန် ကျန်းမာသန်စွမ်းအောင်တော့ ကြံစည်ကြည့်ရင် ဖြစ်လိမ့်မယ်၊ ရှင်ရလိမ့်မယ်လို့ ယုံယုံကြည်ကြည် ယူဆ ထင်မှတ်မိတယ်ကွယ့်။ ဒါပေမယ့် ဒီအလုပ်တွေဟာ ကိုယ်တိုင်လုပ်ပြနိုင်လောက်တဲ့ အခြေအနေမရှိဘဲ ကိုယ့်ယုံကြည်ချက်ကလေးနဲ့ချည်း ပြောပြနေရတာ မကောင်းပါဘူး။ ပြီးတော့ ငါဟာ လောကမှာ ဘာမှ မတည်မြဲဘူး အမြဲ ရွေ့လျားပြောင်းလဲနေတယ်ဆိုတာကိုလဲ ယုံကြည်တယ်။ ဒါပေ မယ့် ငါဆိုလိုတာက အခိုက်အတန့် ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်း ပါပဲ။ ငါရဲ့ ‘ရုပ်’ဆန္ဒက လိုလားလုပ်ချင်နေတာဟာ သေတဲ့လူတွေ ရှင်စေချင်နေတာ၊ အခု ငါ ရင်ဆိုင်ပြီး လုပ်နေရတာက ရှင်တဲ့လူတွေ သေအောင်လုပ် လုပ်နေရတာ။ သေနတ်ကြီး တကားကားနဲ့၊ ကဲ ဒါတွေ ထားလိုက်ပါတော့ကွာ။ နောက်တစ်ခု ရှင်းပြဦးမယ်။ ‘လူ’မှာတော့ ရေ မြေ လေ မီးတို့ သင့်တင့်ညီညွတ်အောင် ပေါင်းစပ်ဖြစ်ပါလျက်သားနဲ့ အသက်တော့ရှင်ပါရဲ့၊ ဘာကြောင့် အသိဉာဏ်နည်းသလဲ။ သစ်ပင်မှာလဲ ရေ မြေ လေ မီးတို့ သင့်တင့်ညီညွတ် ပေါင်းစပ်မှုဗဲ မဟုတ်လား၊ ဘာလို့ အသက်ရှင်ရုံ ရှင်ပြီး အသိဉာဏ်က မရှိသလောက် ဖြစ်နေရတာလဲလို့ မင်းက မေးချင်ရင် မေးနိုင်တယ်။ အဲဒီလို မေးရင် ငါက အသင့် ပြောပြမယ်၊ အသံဖမ်းစက် ဟာ သစ်သား ကြေးနီကြိုး ဓာတ်မီးလုံးတို့ စုပေါင်းပြီး လုပ်ထားတယ်။ သူ့မှာ သစ်သားဓာတ်အား ကြေးနီကြိုးဓာတ်အား ဓာတ်မီးလုံး ဓာတ်အားတွေပဲ ရှိတယ်။ အဲဒီ ဓာတ်အားတွေကို ညီညွတ်အောင် စုပေါင်းပြီး ဖွင့်လိုက်တော့ လူလိုပဲ သီချင်းဆိုတယ်၊ စကားပြောတယ်၊ တရားဟောတယ်၊ တစ်ခုစီသာ ဖျက်ရှာလိုက်ရင် အသံကို ဘယ်နေ ရာမှ ရှာလို့မရဘူး၊ အသိလဲ မရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် သူ့မှာ အသံကို ဖမ်းယူနိုင်တဲ့ တန်ခိုးရှိလို့ ဓာတ်အားတွေရှိလို့ အဆင်သင့်အောင် လုပ်လိုက်ရင် အသံတွေ ထွက်လာတာပဲ။ ကောင်းပြီ၊ ဒီတော့ အသံတွေကို ဘယ်ဟာက ဖမ်းသလဲ။ ခုနကပြောတဲ့ သစ်သား၊ ဓာတ်မီးလုံး၊ ကြေးနီကြိုးတွေဟာ ဘာတွေလဲ။ ရေ မြေ လေ မီး ဆိုတာတွေပဲ မဟုတ်လား။ ဒါဖြင့် ဒီ့ပြင် ရေ မြေ လေ မီးတွေ စုပေါင်းထားတဲ့ ပစ္စည်း ပေါပေါရတဲ့ ပစ္စည်းတွေနဧ့ အသံကို ဖမ်းယူပါလား။ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့ မဖြစ်နိုင်သလဲ။ ရေ မြေ လေ မီး ဆိုတာချင်း တူပေမယ့် သူတို့မှာရှိတဲ့ ဓာတ်အားချင်း ဖွဲ့စည်းပေါင်းစပ် ပုံချင်း ပေါင်းစပ်မှုကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ တန်ခိုးချင်းက ခြားနားကြသေး တယ်ကွယ့်။ စေးပျစ်နေတဲ့ရွှံ့နဲ့ စေးပျစ်နေတဲ့ သကြားခဲဟာ ရေ မြေ လေ မီးချင်း တူကြပေမယ့် အဲဒီ ရေ မြေ လေ မီးတွေကို ဖွဲ့စည်း ပေါင်းစပ်ပုံချင်း တန်ခိုးအားချင်း မတူကြဘူး။ အဲဒီလိုပဲ လူမှာရှိတဲ့ ရေ မြေ လေ မီး၊ တိရစ္ဆာန်မှာရှိတဲ့ ရေ မြေ လေ မီး၊ သစ်ပင် အရာဝတ္ထုတို့မှာ ရှိကြတဲ့ ရေ မြေ လေ မီး တွေဟာ ဓာတ်အားချင်း ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ တန်ခိုးအားချင်း မတူကြဘူး။ ဒါ့ကြောင့် လူမှာတွေ့တဲ့ * ထဟေ ဟာနဒ တဟာတ ရုငကစ တဟေ ငရာဒလေ ရုလစေ တဟေ ဝုရလဒ့ ဖြန့်ချိရေး စာပေလောက စာအုပ်တိုက် အမှတ် ၁၇၃၊ ၃၃ လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့။ [ဖုန်း​၂၈၅၁၆၆] အရှေ့ပိုင်းကရင် ခလောက်နို့ပုံပြင်များ မာတိကာ ကျေးဇူးတင်လွှာ ဒီစာအုပ် ဖြစ်မြောက်အောင် ရှာဖွေစုဆောင်းပေးတဲ့ စာရေးဆရာ မောင်မဲ၊ ကမော့ကစင် ရွာသစ်ကျောင်း ဆရာတော် ဦးစန္ဒန၊ မျက်နှာဖုံးနှင့်အတွင်းပန်းချီ ကာတွန်းဇော်မောင်နဲ့ ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးကြတဲ့ ကျော်ရင်မြင့်၊ စာရေးဆရာ ဆူးငှက်၊ ပန်းချီ စိုးဝင်းငြိမ်း၊ ဦးကျော်ဇံလှတို့ကို အထူးကျေးဇူး တင်ရှိပါတယ်။ ရှးခေတ်က မြန်မာပြည်ကို ရောက်နေကြတဲ့ တရုတ်ကြီးတွေဟာ သူတို့ကိုယ်ကို တိုင်းကြီး  ပြည်ကြီးသားဆိုပြီး စကားပြောကြရာမှာဖြစ်ဖြစ်၊ ငြင်းခုံကြရာမှာဖြစ်ဖြစ် လေထွားထွားနဲ့ ခပ်ကြွားကြွားပြောတတ်ကြပါတယ်။ တစ်နေ့မှာ ဘားအံမြို့ ဝက်သတ်လိုင်စင်စီ ရထားတဲ့ ဦးချင်လျန်းလို့ ခေါ်တဲ့ တရုတ်ကြီးက သူ့ဝက်ဖောက်သည် ခလောက်နို့ ကော့လယားရွာသား ကြာထူးကို တရုတ်အမျိုးသားတွေ တူကိုင်ကျွမ်းကျင်ပုံအကြောင်း ဝက်လာ ဝယ်ရင်း ပြောပြတယ်။ ဦးချင်လျန်းက ဝြတို့ တရုတ်တွေ တူနဲ့ထမင်းစားရခြင်း အကြောင်းရင်း က သန့်ရှင်းတယ်၊ ပူလောင်လောင် အစားအစာတွေကို ကိုင်နိုင်တယ်၊ ထမင်းစား နေတုန်း တူကိုပစ်ချထားပြီး စျေးရောင်းနိုင်တယ်၊ ဒါက ဆင်းရဲသားတွေ တူနဲ့ ထမင်းစားကြတဲ့ အကြောင်းရင်းပဲ။ အထက်တန်း တရုတ်ကြီးတွေနဲ့ ရှင်ဘုရင် တွေကျတော့ ငွေနဲ့လုပ်တဲ့ ငွေတူကိုသုံးကြတယ်။ ခင်ဗျားတို့ မြန်မာပြည်က ရှင်ဘုရင်ဆိုရင် ရွှေနဲ့လုပ်မှာပေါ့။ အမှန်က ငွေနဲ့လုပ်မှသာ တူဟာတန်ဖိုးရှိတယ်။ ရှင်ဘုရင်ကို လုပ်ကြံ ချင်သူ တစ်ယောက်ယောက်က ဟင်းရံ ကျွေးရံတွေထဲ အဆိပ်ခပ်ထားတယ် ဆိုပါတော့၊ ငွေတူနဲ့ညှပ်ပြီး ကြည့်လိုက်တဲ့အခါ အဆိပ်ခပ်ထားရိုးမှန်ရင် ငွေတူ မှာ ဟင်းထိတဲ့နေရာက အပြာရောင်သမ်းပြီးလာတယ်။ ရွှေနဲ့လုပ်တဲ့တူဆိုရင် ရွှေက ဘယ်တော့မှအရောင်မပြောင်းလို့ အဆိပ်ခပ်ထားမှန်း မသိနိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် ရွှေတူထက် ငွေတူက အဖိုးတန်တာ။ တရုတ်တွေ တူကိုသုံးလာတာ နှစ်တွေ ကြာလွန်းမက ကြာနေပြီဖြစ်တော့ တူကိုင်တဲ့ အတတ်ပညာတွေလည်း တိုးတက်လာတယ်။ ဒီအကြောင်းကို ပြောရမယ်ဆိုရင် တူကိုင်ပညာကို ကျွမ်းကျင်တဲ့ တရုတ်တစ်ယောက် မြန်မာပြည် ကို လာဖူးတယ်။ ဒီလူဟာ တူကိုင်ကျွမ်းကျင်လှတယ်လို့ မရောက်ခင်ကတည်းက ကျော်ကြားနေတော့ ရောက်လာတဲ့အခါမှာ မြန်မာပြည်ကတရုတ်တွေက ဒီလူရဲ့ တူကိုင်ပညာကို ကြည့်ချင်မြင်ချင်တာနဲ့ တစ်နေ့မှာ အဲဒီလူကိုဖိတ်ပြီး ထမင်း စားပွဲကြီးနဲ့ ကျွေးမွေး ဧည့်ခံတယ်။ ထမင်းစားကြတဲ့အခါကျတော့ တူကိုင်ပညာ ကျွမ်းကျင်တယ်ဆိုတဲ့ လူ ဟာလည်း သူလိုငါလိုပဲ ရိုးရိုးတန်းတန်း တူကိုင်ပြီး စားနေတာကိုတွေ့တော့ ဒီလူဟာ တို့နဲ့ ဘာထူးလို့လဲ၊ နာမည်သာကြီးနေတာ အလကားပဲလို့ ထင်ကြတဲ့ အတိုင်း အချင်းချင်း တီးတိုးပြောကြတယ်။ ခုလို တိုးတိုး ​ တိုးတိုးနဲ့ ပြောနေကြတာကို တခြားစားပွဲမှာရှိတဲ့ တူကိုင်ပညာ တတ်လှပါတယ်ဆိုတဲ့လူရဲ့ အဖေက ရိပ်မိတော့ သူ့သားအကြောင်း လူတွေသိအောင် လုပ်မှပဲလို့ အကြံပေါက်လာတာနဲ့ သူ့ရှေ့ကဇွန်းကို ကောက် ကိုင်ပြီး သားကို ပေါက်လိုက်တယ်။ ဒီတင် သားဖြစ်သူက သူ့မျက်နှာနား ရောက်လာတဲ့ဇွန်းကို တူနဲ့ညှပ်ပြီး ဖမ်းလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ဣနြ္ဒေမပျက် စားပွဲပေါ်မှာ ချထားလိုက်တယ်။ အဖေဖြစ်သူက ဒါလောက်နဲ့ မကျေနပ်သေးတာနဲ့ ဟင်းပန်းကန်နဲ့  ကောက်ပေါက်ပြန်တယ်။ ဒီအခါမှာလည်း မျက်နှာနားရောက်လာတဲ့ ဟင်းပန်းကန် ကို သားက တူနဲ့ဖမ်းညှပ်ပြီး အသာ ချထားလိုက်တယ်။ နောက် သူ့အဖေက ဆက်ကာဆက်ကာ ပန်းကန်တွေ၊ ဇွန်းတွေ၊ ပုလင်းတွေ၊ နောက်ဆုံး ခွေးခြေတွေ၊ လက်ဖက်ရည်ကရားတွေ၊ ကုလားထိုင်တွေနဲ့ ကောက်ပေါက်တော့လည်း ဒီလူက လာသမျှ ဇွန်းတွေ၊ ပန်းကန်တွေ၊ ခွေးခြေတွေ၊ ကုလားထိုင်တွေ၊ လက်ဖက် ရည်ကရားတွေ အကုန်လုံးကို တစ်ခုစီ ဝဲပျံပြီး သူ့ဆီ လာတိုင်းလာတိုင်း တူနဲ့ ဖမ်းဖမ်းညှပ်ထားပြီး အောက်ကို ချထားလိုက်တယ်။ ဒီတော့မှ ပရိသတ်က တူကိုင်ပညာဆိုတာ ဒါလောက်အထိ ကျွမ်းကျင်နိုင်ပါကလားလို့  အကျေနပ်ကြီး ကျေနပ်သွားဖူးတယ်ြ လို့ စိတ်ရှည်လက်ရှည် ပြောပြတယ်။ ဦးချင်လျန်းရဲ့စကားဆုံးတော့ နားထောင်နေတဲ့ ခလောက်နို့က ကော့လယားရွာသား ကြာထူးက ြထောင်ကဲကြီးပြောတာ ဟုတ်မှာပါပဲ၊ ကျုပ်တို့ ခလောက်နို့နယ်မှာလည်း တူကိုင်ပညာ တော်တော်ကျွမ်းတဲ့ လူတစ်ယောက် ရှိတယ်။ ဒီလူက လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်ကျော်ကျော်လောက်ကပေါ့ဗျာ၊ မကြာသေးဘူး ဆိုပါတော့၊ ရှမ်းပြည်မှာ အလုပ်သွားလုပ်နေတုန်း တရုတ်ဖြူ စစ်ပြေးတွေရဲ့ အဖမ်းကိုခံလိုက်ရတယ်။ တရုတ်စစ်ပြေးတွေက သူ့ကိုမသတ်ပါဘူး၊ ဖမ်းပြီး သူ့ကို တပ်ထဲမှာ ဟိုခိုင်းဒီခိုင်းနဲ့ ထားတာပဲ။ြ ြ၃ ​ ၄  နှစ်လောက် တရုတ်ဖြူ စစ်ပြေးတွေနဲ့နေမိတော့ တူ ကိုင် ကျွမ်းကျင်လာတယ်။ ဘယ်အထိ ကျွမ်းကျင်လဲဆိုရင် တူ နဲ့ အပ်ချည်ကိုကိုင်ပြီး အပ်နဖားထဲ ထိုးထည့်နိုင်တယ်။ ဒါက သာမညကိစ္စကို ပြောတာပါ။ တကယ်တော့ သူ့ တူကိုင်ပညာက ဒါထက်မကပါဘူး။ြ တြစ်နေ့ကျတော့ အဲဒီလူပါတဲ့ တရုတ်ဖြူစစ်ပြေး တပ်စုကလေးဟာ တောထဲမှာစခန်းချပြီး ထမင်းစားနေတုန်း သေနတ်သံတစ်ချက် ကြားလိုက်တယ်။ အဲဒီလူက သူ့တူ နဲ့ လေထဲကိုဝှေ့ပြီးဖမ်းလိုက်တာ ကျည်ဆံထိပ်ဖူးတစ်ခုကို ဖမ်းမိရောတဲ့။ ဒီလူက သူဖမ်းမိတဲ့ ကျည်ဆံရဲ့ထိပ်ဖူးကို ညှပ်ထားတဲ့တူနဲ့ ထောင်ကြည့်ပြီ: ဟြ ​ ပြေးကြ ​ ပြေးကြ၊ ဒါ သုံး သုည သုံး ကျည်ဆံ မြန်မာ့တပ်မတော်ရဲ့ ကျည်ဆြံ လို့ အော်လိုက်တာနဲ့ တရုတ်ဖြူ စစ်ပြေးအားလုံး လည်း စားလက်စ ထမင်းကိုချထားပြီး အသက်ဘေးကလွတ်အောင် ပြေးကြရ သတဲ့။ တူကိုင်ပညာဟာ ကမ္ဘာမှာ တရုတ်ကစတင်လာပေမယ့် ကျုပ်တို့ ခလောက်နို့နယ်သားတစ်ယောက်ကတော့ ဒီပညာကို ပြည်ကြီးမှာ သွားမသင်ရဘဲနဲ့ အဲဒီလောက် ထူးထူးချွန်ချွန် တတ်ခဲ့ဖူးပါတယ်ြ လို့ ပြန်ပြောလိုက်ရောတဲ့။ အဲဒီလိုပြောလိုက်တော့ ဦးချင်လျန်းက မဲ့ပြုံးကလေး ပြုံးရုံသာ ပြုံးနိုင် တော့သတဲ့။ မှတ်ချက် ​ သုံးသုညသုံး = ၃၀၃ ကျည်ဆံဆိုတာ ရိုင်ဖယ်ကျည်ဆံ ဖြစ်ပါတယ်။ ​ စ်နေ့မှာ ခလောက်နို့တိုက်နယ် ကော့ကလာရွာသားတစ်ယောက်နဲ့ ကော့ခါးဒီးရွာသားတစ်ယောက်ဟာ နိုင်းကြာရွာ ရွာ့ပြင်ဇရပ်မှာ ဆုံမိကြပြီး စကားစပ်မိတာနဲ့ သူတို့ရဲ့ ဆေးကိုင်းအကြောင်းကို ပြောနေကြတယ်။ ခလောက်နို့နယ်ဘက်က ရွာတွေမှာ ရွာအဝင် ရွာထိပ်၊ ဒါမှမဟုတ် ရွာဘေးမှာ ပေတစ်ရာလောက်မြင့်တဲ့ သစ်သားတံခွန်တိုင်ကြီး၊ တံခွန်တိုင်ဘေးက ရေတွင်း၊ ရေတွင်းနားမှာ ဇရပ်တစ်ဆောင်တော့ အများကဖြစ်ဖြစ်၊ တစ်ဦး တည်းကဖြစ်ဖြစ် ဆောက်လုပ် လှူဒါန်းထားလေ့ ရှိပါတယ်။ ခရီးသွားတွေနဲ့ နွားကျောင်းသမားတွေ နားနေဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။ အဝေးက မောမောပန်းပန်းနဲ့ လျှောက်လာရတဲ့ လူတစ်ယောက်ဟာ တံခွန်တိုင် မြင့်မြင့်ကြီးကို လှမ်းမြင်လိုက်တယ်ဆိုရင် ဒီအနားမှာ ရွာတစ်ရွာတော့ ရှိပြီလို့ သိကြပါတယ်။ တံခွန်တိုင်ကြီးဆီရောက်ရင် ခေတ္တနားနေဖို့ အမိုးအကာနဲ့  ဇရပ်ရှိမယ်၊ ရေလည်းရမယ်၊ ရွာနဲ့ကပ်နေပြီ ဆိုတဲ့အဓိပ္ပာယ်ကို အဝေးက သိမြင် နိုင်အောင် ဒီလိုတံခွန်တိုင်ကြီးတွေ ထူထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်းကြာရွာထိပ်က ဇရပ်ပေါ်မှာ ကော့ခါးဒီးရွာသားက ကော့ကလာ ရွာသားကို သြူစိုက်ပျိုးထားတဲ့ ဆေးဟာ သဲကုန်းမျိုး၊ မီးတော့ ရုတ်တရက်မစွဲဘူး၊ စွဲမိရင်လည်း အလိုလို ငြိမ်းမသွားဘူးြ လို့ ပြောတယ်။ ကော့ကလာရွာသားကလည်း သြူ့ဆေးခင်းက ဆေးဟာ မုက္ကဒိဆေးမျိုး မီးညှိရလွယ်တယ်၊ မီးညှိပြီးရင် ဘယ်တော့မှ မငြိမ်းတတ်ဘဲ တစ်ငွေ့ငွေ့ လောင် တတ်လို့ ဆေးတစ်ဆုံဆို တစ်ဆုံမှန်းသိသိ ကြာကြာ အသောက်ခံတယ်ြ လို့ ပြန်ပြောရော။ ဒီလို ပြောနေကြတာကို သူတို့အရင် ဇရပ်ပေါ် ရောက်နှင့်နေတဲ့ ခလောက်နို့နယ် ဗျိုင်းတောင်ရွာသား အဘိုးအိုကကြားတော့ အချီအချပြောနေတဲ့ လူနှစ်ယောက်ကြား ဝင်ထိုင်ပြီး မြင်းတို့ဆေးက ကောင်းတာချည့်ပဲပါကလား။ ဘယ်သူ့ဆေးက ဘယ်သူ့ဆေးထက်မှ မင်းတို့ အခုပြောတဲ့အတိုင်းဆိုရင် မသာလှ ဘူး။ သာတဲ့အကြောင်း ပေါ်လွင်အောင် သက်သေ သာဓကနဲ့ ပြောကြမှဖြစ်မယ်ြ လို့ ဝင်ထောက်ပြတယ်။ ဒီတော့ ကော့ခါးဒီးရွာသားက မနှစ်ကဆေးပေါ်ချိန်မှာ ဒီသဲကုန်းဆေး မျိုးကို စမ်းကြည့်မယ်လို့၊ ကျွန်တော်စိုက်ထားတဲ့ သဲကုန်းမျိုးဆေးကိုင်းက ဆေးတစ်ဆုံ ဆေးတံထဲ ထည့်ပြီးသောက်ပါတယ်။ စညှိတော့ မီးမစွဲဘူး၊ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်တို့မိတ်ဆွေတစ်စု ဝိုင်းပြီးထိုင်နေကြတဲ့ မီးပုံထဲကထင်းတစ်စကို ဆွဲပြီး ညှိလိုက်တယ်။ တစ်ဖွာ နှစ်ဖွာသာ ရှိုက်လိုက်ရပါတယ် မီးက ငြိမ်းသွားရော။ ဒါနဲ့ ထင်းတစ်စဆွဲပြီး ထပ်ညှိပြန်တယ်၊ တစ်ဖွာ နှစ်ဖွာရှိုက်မိတော့ မီးငြိမ်း သွားပြန်တယ်။ ဒြီတော့ ငါ့ဆေး စိုနေသေးလို့သာ ဖြစ်မယ်လို့ ထင်ပြီး မီးစနဲ့ထပ်ညှိ လိုက်ပြန်တယ်။ ဒီလိုနဲ့ ညှိချည်ဖွာချည်လုပ်လိုက်ရတာ နောက်ဆုံးတော့ မီးက တစ်ခါတည်း သေသေချာချာ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက်ကြီးစွဲပါရော။ ကျွန်တော်တို့ စကားဝိုင်းဟာ တစ်နာရီလောက်ကြာမယ် ထင်ပါတယ်။ စကားဝိုင်း ပြီးသွားတာ တောင် ဆေးတံက မီးမငြိမ်းသေးဘူး။ ဒါနဲ့ ဆေးတံကို သေသေချာချာ ကြည့်လိုက်တော့ လား ​ လား ​ ဆေးတံအိုးတစ်လုံး မီးလောင်လို့ အရိုးပဲကျန် တာကို တွေ့ရတယ်။ သဲကုန်းမျိုးဆေးကတော့ လောင်နေတုန်းပြဲ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ နားထောင်နေတဲ့အဘိုးအိုက မြင့်ကိုင်းက ဆေးက တော့ သတ္တိထူးတယ်။ ကဲ တစ်ယောက်က ပြောဦးြ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒီတင် ကော့ကလာရွာသားက မြနှစ်ကပါပဲ လယ်ထွန်ချိန် မနက်စောစော ထပြီ: လယ်ထဲဆင်း ထယ်ထိုးတော့ ဆေးတံကိုကိုက်ပြီး ထိုးနေမိတယ်။ နောက်တော့ ဟိုကိုင်ဒီကိုင် ဟိုလုပ်ဒီလုပ်နဲ့ နွား ငေါက်ရတာလည်း တစ်ဘက်ဆို တော့ ဆေးတံကို ဘယ်မှာချထားမိသလဲ မသိဘူး၊ မေ့နေတယ်။ သတိရတော့ နေရာအနှံ့အပြား လိုက်ရှာပါသေးတယ်၊ မတွေ့ဘူး။ ဒါနဲ့ပဲ ဆေးဝါးရုံက ဝါးကို ခုတ်ပြီး ယာယီဆေးတံကလေး လုပ်သောက်လိုက်ရတယ်။ ဒီနှစ် လယ်ထွန်ချိန်ရောက်တော့ လယ်ဆင်းထွန်နေတုန်း ကျွန်တော့်သား အငယ်ကောင်က လယ်ထဲမှာ လိပ်ဥရှိတယ်ထင်ပြီး တံစဉ်တစ်ချောင်းနဲ့ ဟိုပေါက် ဒီဆွနဲ့ လိပ်ဥ ရှာတယ်။ အဲဒီလိုလိပ်ဥရှာရင်း တံစဉ်နဲ့ လယ်ကန်သင်း ဘေး တစ်နေရာကို ပေါက်လိုက်တဲ့အခါ မနှစ်က ကျွန်တော်ပျောက်သွားတဲ့ ဆေးတံအိုးဝကို တံစဉ်ဖျားနဲ့ထိုးမိပြီး ဆေးတံကလေး ပြန်ရတယ်။ ဒီတင် သားက  ဝမ်းသာအားရနဲ့ အဖေ့ဆေးတံကလေးတွေ့ပြီလို့ အော်ဟစ် ပြေးထလာပြီ: ကျွန်တော့်ကိုပေးတယ်။ ကျွန်တော်က သူ့လက်ထဲက ဆေးတံကလေးကို လှမ်းယူပြီး သေသေချာချာ ကြည့်လိုက်တော့ မနှစ်က ကျွန်တော်ညှိထားတဲ့မီးဟာ မငြိမ်းသေးဘဲ တစ်ငွေ့ငွေ့ လောင်နေတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်ကလည်း ဆေးတံခပ်ဆာဆာ ဖြစ်နေတာနဲ့ ကောက်ဖွာလိုက်ရတယ်ြ လို့ ပြန်ချေလိုက်တယ်။ ခုလို ချေလိုက်တဲ့အခါ ခလောက်နို့ ဗျိုင်းတောင်ရွာသား အဘိုးအိုက ြအေး ​ မင့်ဆေးလည်း သတ္တိထူးတဲ့ဆေးပဲ။ လက်တွေ့ စမ်းကြည့်ရအောင် မင်းတို့ဆေး ငါ့ကို တစ်ဆုံစီလောက်ပေးကြစမ်းြ လို့ တောင်းရော။ ဒီတော့ ဆေးကိုင်းရှင်နှစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကော့ကလာရွာသားနဲ့ ကော့ခါးဒီး ရွာသားက သူတို့ခါးပိုက်ထဲမှာ အမြဲဆောင်ထားတဲ့ ဆေးတံသောက်ဆေး တစ်ဆုပ်စာစီ နှိုက်ပြီး အဘိုးအိုကို ပေးလိုက်ကြတယ်။ ဆေးတံသောက်ဆေး နှစ်ဆုပ်ရတော့ ြအေး ​ ဆေးစမ်းတယ်ဆိုတာ အိမ်မှာ အေးအေးဆေးဆေး ပြန်စမ်းမှ ကောင်းတြာ လို့ အဘိုးအိုက ပြောပြီး ဇရပ်ပေါ်က ဆင်းသွားတယ်လေ။ ​ စ်ခါက ရွာထဲမှာ သူငယ်ချင်းလေးယောက် ဆုံမိကြတော့ ညမှာ အုန်းထမင်း ချက်စားကြရအောင်လို့ တိုင်ပင်ကြတယ်။ နှစ်ယောက်က အုန်းသီးရှာရမယ်။ နှစ်ယောက်က ကြက်ရှာရမယ်လို့ တာဝန်ပါ ခွဲလိုက်ကြတယ်။ အဲဒီလို တာဝန်ခွဲကြပြီး ရွာ့ပြင်ကဇရပ်မှာ ဆုံကြဖို့လည်း အချိန်းအချက် လုပ်ထားလိုက်ကြတယ်။ နည်းနည်းမှောင်လာတော့ လူစုခွဲပြီး နှစ်ယောက်က အုန်းသီးရှာဖို့ ထွက်သွားတယ်။ သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ ရွာထဲမှာ ဟိုလျှောက်ဒီလျှောက်နဲ့ လူရိပ် လူခြေကြည့်ပြီး အချိန်ကုန်အောင်နေကြတယ်။ နည်းနည်း ညဥ့်နက်လို့ လူသံ သူသံတွေ တိတ်ကုန်တော့မှ အိမ်တစ်အိမ်ရဲ့ ခြံစည်းရိုးမှာ လွင့်နေအောင်မြင့်တဲ့ အုန်းပင်ပေါ်ကို တစ်ယောက်က တက်တယ်၊ တစ်ယောက်က အောက်ကစောင့်တယ်။ အုန်းပင်တက်တဲ့လူဟာ အဖျားရောက်တော့ တစ်ပင်လုံးမှာမှ အုန်းသီး ၅ လုံး တစ်ခိုင်တည်းရှိနေတာကို တွေ့တယ်။ လက်နဲ့ အုန်းသီးကို ခေါက်စမ်း ကြည့်လိုက်တော့ အသံက အုန်းခြောက်အသံ။ ပိုသေချာအောင် အုန်းသီးကို အသာလှုပ်ကြည့်တယ်။ မ  ပြီး ဆကြည့်တယ်။ အရွယ်က နည်းနည်းသေးသလို ရှိတော့ အပင်အိုဖြစ်လို့  အသီးညပ်တာပဲလို့ သူကထင်တယ်။ အုန်းသီးခြောက် ဖြစ်တာကတော့ သေချာပြီပေါ့။ ဒါနဲ့ ရှိသမျှ အုန်းသီး ၅ လုံးကို တစ်လုံးစီ လိမ်ဖြုတ်ကာ ပါသွားတဲ့လုံချည်ကွင်းထဲ ထည့်သိုင်းပြီး ဆင်းလာတယ်။ အောက်ရောက်တော့ နှစ်ယောက်သား ဝမ်းသာအားရနဲ့ သူတို့ပြန်ဆုံဖို့ ချိန်းထားတဲ့ ဇရပ်ကိုသွားကြတယ်။ ကြက်ရှာထွက်တဲ့ လူနှစ်ယောက်ကတော့ ရောက်မလာသေးဘူး။ ကြက်ရှာတဲ့ လူနှစ်ယောက်ဟာလည်း ရွာထဲမှာ ဟိုလျှောက် ဒီလျှောက်နဲ့ အချိန်ကုန်အောင်လုပ်ပြီး လူတွေအိပ်ကုန်တော့မှ သူတို့ နေ့လယ်ကတွေ့ထားတဲ့ ကြက်မကြီး ဝပ်နေတာရှိတဲ့အိမ်ကို သွားကြတယ်။ ကြက်မကြီးရော ဥတွေနဲ့ ကြက်တင်းပါ တစ်ခါတည်း သယ်ကြမယ်ပေါ့။ ကြက်မကြီးအပြင် ဥတွေပါ ပါဦးမှာမို့လည်း ဝမ်းသာနေကြတယ်။ ဝပ်နေတဲ့ ကြက်မကြီ:ရဲ့တင်းဟာ အိမ်အောက် က ထင်းပုံပေါ်မှာ ရှိတာကိုလည်း သူတို့ကအတပ်သိထားတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒီညနေမှာ အိမ်ရှင်က သူ့ကြက်မကြီ: ဝပ်နေတဲ့ကြက်တင်း ကို အိမ်အောက်မှာ ဒီအတိုင်းထားရင်တော့ ကြောင်တို့ မြွေပါတို့ရဲ့ အန ္တရာယ်က ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်ပေါ်ပြောင်းထားမှလို့ သတိရပြီး ဒီညမှာပဲ ကြက်မကြီးနဲ့ ဥတွေကို မီးဖိုချောင်က ကြက်တင်းတစ်ခုထဲ ပြောင်းရွှေ့ထားလိုက်တယ်။ အိမ်အောက် ထင်းပုံပေါ်က ကြက်တင်းလုပ်ထားတဲ့ တောင်းစုတ်ကြီးကိုတော့ ဒီအတိုင်းပဲ ပစ်ထားလိုက်တယ်။ ခုလို ပစ်ထားတဲ့ ကြက်တင်း တောင်းထဲကို အိမ်ရှင်ရဲ့ ခွေးမကြီးဟာ ကြံကြံဖန်ဖန် ဝင်ပြီး အိပ်နေတယ်။ ကြက်ရှာတဲ့ လူနှစ်ယောက်ဟာ သူတို့တွေ့ထားတဲ့ ကြက်တင်းနား ရောက်တော့ ကြက်မကြီး လန့်ပြီး မအော်နိုင်အောင် တစ်ယောက်က အသာလေး ကြက်တင်းကိုပင့်တယ်၊ ပင့်လို့ကောင်းကောင်းမနိုင်ဘူး။ လေးအားကြီးနေတာနဲ့ မတော်တဆ လွတ်ကျရင် ခက်မယ်လို့တွက်ပြီး ကြက်တင်းကို အသာ ပြန်ချ ထားလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ သူ့အဖော်ကို လက်တို့ခေါ်ပြီး နှစ်ယောက်သား ကြက်တင်းကို မလှုပ်အောင် မ ပြီးထုတ်လာကြတယ်။ သူတို့စိတ်ထဲကတော့ ကြက်မကြီးဟာ ဆူအား ဝအားကြီးလို့ ဒီလိုလေးနေတာပဲလို့ အောက်မေ့ကြတယ်။ ဒီလိုနဲ့ ကြက်တင်းကို မလှုပ်မရှားအောင် နှစ်ယောက်သား အသာ  မ  ပြီး ဇရပ်ကို ယူလာကြတယ်။ ဇရပ်ပေါ်ရောက်တော့ ကြက်တင်းကို ဖြည်းဖြည်းကလေး ချပြီး တစ် ယောက်က ကြက်မကြီးရဲ့ လည်ပင်းကိုဖမ်းဖို့ လက်နဲ့အသာစမ်းပြီး နှိုက်လိုက် တဲ့အခါ ခွေးမကြီးကို ကိုင်မိတာနဲ့ ခွေမကြီးကလည်း လန့်ပြီး ခုန်ထွက်ကာ တစ်ခါတည်း စွတ်ပြေးရော၊ ဒီတော့မှ သူတို့တပင်တပန်း သယ်ခဲ့ရတာ ခွေးမကြီးဖြစ်မှန်း သိပြီး စိတ်မောလူမော ဖြစ်သွားကြတယ်။ ဒါနဲ့ သူတို့အလျင် ရောက်နေတဲ့ အုန်းသီးရထားတဲ့ လူတွေကို တြို့ ကြက်မကြီးကတော့ ခွေးဖြစ်သွားပြီ၊ မင်းတို့အုန်းသီးကိုပဲ ဒီအတိုင်း ခွဲစား ကြရအောင်ြ လို့ ကြက်ရှာသမားတစ်ယောက်က ဆိုလိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ အုန်းသီးတက်လာကြတဲ့ လူနှစ်ယောက်က သူတို့ ရဲ့ အုန်းသီးတွေကို သေသေချာချာ ကြည့်ကြတဲ့အခါ သူတို့ သက်စွန့်ဆံဖျား တက်ခိုးခဲ့ရတဲ့ အုန်းသီးတွေဟာလည်း အားလုံး လသားချည့် ဖြစ်နေတာကို တွေ့ကြရသတဲ့။ အဲဒီလူတွေဟာ အကြံမဟုတ်တော့ အလုပ်သာ အဖတ်တင်တယ်၊ ဘာ အကျိုးမှ မရှိဘူး ဆိုတာကို မှတ်သားထားရမယ်လို့ ခလောက်နို့က လူကြီးသူမ တွေက ကလေး မြေးငယ်တွေကို လိမ်မာရေးခြားရှိအောင် ဒီပုံပြင်မျိုးနဲ့လည်း ဆုံးမ သွန်သင်ကြပါတယ်။ ​ စ်ခါက ခလောက်နို့နယ် လှကဒါရွာသား လူခပ်ရွတ်ရွတ် သိန်းကျော် ဆိုတဲ့လူဟာ ဒုံရင်းနယ် တော်ပုံရွာမှာ ကျွဲငှါး သွားကျောင်းတယ်။ ဒီလူဟာ ဆင်ခြေဆင်လက်လည်း များတယ်။ အရက်လည်း အင်မတန်ကြိုက်တယ်။ ဒီအချိန်မှာ တော်ပုံရွာကို အုပ်ချုပ်နေတဲ့ သူကြီးက ဒြူးခိုးဟွီးြ လို့ ခေါ်ကြတဲ့ ြဦးခေါင်းကြီးြ ဆိုတဲ့လူ ဖြစ်တယ်။ ဦးခေါင်းကြီးမှာလည်း ကျွဲတစ်အုပ် ရှိတယ်။ သူကြီးကလည်း အရက်ကြိုက်တတ်တယ်။ သူတို့နှစ်ယောက် ဟာ မကြာခင်ပဲ အရက်ဝိုင်းမှာ ဆုံမိကြပြီး ခင်ခင်မင်မင် ဖြစ်သွားကြတယ်။ ဒီလိုခင်မင်လို့ သူကြီးအိမ်ကို သိန်းကျော် ဝင်ထွက်နေတော့ သူကြီးမှာ အရက် ဝယ်ခိုင်းဖို့ လူတစ်ယောက်ရသလို ဖြစ်လာတယ်။ သိန်းကျော်ကလည်း အရက်ဖိုး မကုန်ဘဲ အရက်သောက်နေရတဲ့ အဖြစ်မျိုး ရောက်လာတယ်။ ညနေတိုင်း ညနေတိုင်း ကျွဲတွေ ခြံသွင်းပြီးရင် သိန်းကျော် သူကြီးအိမ်ကို ရောက်လာလေ့ ရှိတယ်။ ဒီအခါ စောင့်နေတဲ့ သူကြီးက သိန်းကျော်ကို အရက် ဝယ်ခိုင်းပြီး နှစ်ယောက်သား အိမ်ရှေ့ကပြင်မှာ သောက်ကြတယ်။ သောက်ကြတဲ့ အခါ သိန်းကျော်က အင်မတန်စကားများတဲ့လူ။ သူတစ်ယောက်ထဲ စွတ်မိစွတ်ရာ တွေ လျှောက်ပြောတယ်။ သူကြီးကလည်း အင်း ​ အင်း ​ နဲ့ နားထောင်သမား ဖြစ်တာနဲ့ ဘက်ညီနေတယ်။ သူကြီးက သိန်းကျော်နဲ့ပေါင်းပြီး ခုလိုလုပ်နေတာကို သူကြီးကတော်က နည်းနည်းမှ မကြိုက်ဘူး။ သောက်ချင်ရင် ကိုယ့်ဟာကိုယ် တစ်ယောက်ယောက် အဝယ်ခိုင်းပြီး အိမ်ထဲမှာ တစ်ယောက်တည်းသောက်ဖို့ ပြောပေမယ့် မရဘူး။ သိန်းကျော်နဲ့ သောက်ရမှ ပျော်တယ်။ ခုလိုဖြစ်နေတော့ သူကြီးကတော်က သိန်းကျော်ဟာ သူ့ယောကျ်ားကို ဖျက်ဆီးနေတယ်လို့ မြင်တယ်။ တိုက်ရိုက် မပြောနိုင်လို့သာ အသာနေရတယ်။ သိန်းကျော်ကို နည်းနည်းမှ ကြည့်လို့မရဘူး။ သိန်းကျော်ရဲ့ အသံကိုလည်း မကြားချင်ဘူး။ သူကြီးကတော် ဖြစ်နေပုံကို လူပါး  သိန်းကျော်က သိတယ်။ တစ်ဦးမေတ္တာ တစ်ဦးမှာဆိုသလို သိန်းကျော်ကလည်း သူကြီးကတော်ကို ကြည့်လို့မရဘူး။ ယောကျ်ားတွေအလုပ်မှာ ဝင်ရှုပ်တဲ့မိန်းမ။ အလကား မိန်းမကြီးလို့ အောက်မေ့ နေတယ်။ တစ်ညနေတော့ သိန်းကျော်နဲ့ သူကြီးဟာ အိမ်ရှေ့က ဖွဲကြမ်းပုံကြီးဘေး မှာ အရိပ်ကလည်း ကောင်းတာနဲ့ ထိုင်ပြီး အရက်သောက်နေကြတယ်။ ဒီအချိန်မှာ သူကြီးကတော်က ဝယ်စရာ  ခြမ်းစရာလေးတွေဝယ်ဖို့ ဆွဲခြင်းဆွဲပြီး သူတို့ဘေးက လမ်းအတိုင်း အပြင်ကိုထွက်ဖို့အသွား သူတို့သောက်နေတဲ့ အနားရောက်တော့ မျက်စောင်းထိုးပြီး ကြည့်သွားတယ်။ ဒါကို သိန်းကျော်ကမြင်တော့ မခံချင်ဘူး။ နေဝင်ခါနီးမှာ သူကြီးကတော်ဟာ ပစ္စည်းတွေဝယ်ပြီး ပြန်လာတယ်။ သူကြီးကတော်ကို လှမ်းမြင်လိုက်တာနဲ့ သူ့ကို မျက်စောင်းထိုး ကြည့်သွားတဲ့ သူကြီးကတော်ကို အကြောင်းပြလိုက်မယ်လို့ ကြံထားတဲ့ သိန်းကျော်က သူကြီးကို လက်ဝှေ့သမားတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး စကား စပြောတယ်။ ပြောရာက ဘယ်လက်ဝှေ့ သမားရဲ့ လက်ဝှေ့ရေးပြပုံက ဘယ်လို၊ ဘယ်သူပြတာက ဘယ်နှယ်နဲ့ ထပြီး ဖွဲပုံနားမှာ သူကြားဖူးတဲ့ လက်ဝှေ့ကျော်တွေ လက်ဝှေ့ရေးပြပုံကိုပါ ဟန်နဲ့ပန်နဲ့ လုပ်ပြတယ်။ အဲဒီလို သိန်းကျော်က လက်ဝှေ့ရေးပြနေတုန်း သူကြီးကတော် အနားက ဖြတ်အသွားမှာ ဒြါက ကျားမင်းရဲ့ ဟန်ဗျြ လို့ ပြောပြောဆိုဆို လက်ခမောင်း ဖြောင်းကနဲခတ်လိုက်ကာ ခုန်လိုက်ပြီ: ခြေဖျားနဲ့ ဖွဲတွေကို သူ ကြီးကတော်ရှိရာ ခတ်ထည့်လိုက်တယ်။ သူခတ်လိုက်တဲ့ ဖွဲတွေဟာ သူကြီးကတော်ရဲ့ တစ်ကိုယ်လုံး ကို နေရာလပ်မရှိအောင် ထိကုန်တယ်။ ဒီတင် သူကြီးကတော်က စိတ်ဆိုးလွန်းလို့ ဆွဲခြင်းကို အိမ်ပေါ် ထိုးတင် လိုက်ပြီး ကော်မတီလူကြီးတွေဆီသွားကာ သိန်းကျော်က သူ့ကိုစော်ကားပုံ၊ ဖွဲတွေကို ခြေနဲ့ခတ်ပြီး သူ့ကို ပက်ပုံတွေ တိုင်တယ်။ ကော်မတီတွေကလည်း သူကြီးကတော်တိုင်တာဖြစ်လို့ ကမန်းကတန်း သိန်းကျော်ရှိနေတဲ့ သူကြီးအိမ်ကို လိုက်လာကြတယ်။ သူကြီးအိမ်ရောက်တော့ သူကြီးနဲ့ သိန်းကျော် အတူတူ အရက်ထိုင်သောက်နေတာကို တွေ့ကြတယ်။ ဒါနဲ့ ကော်မတီတွေက လာမိတဲ့အတူတူ ဝင်ဦးမှ ကောင်းမယ်လို့ အောက်မေ့ပြီး အရက်ဝိုင်းမှာပဲ ဝင်ထိုင်လိုက်ကြတယ်။ ပြီးတော့ မပြောရင် မကောင်းတတ်တာနဲ့ ကော်မတီတစ်ယောက်က သိန်းကျော်ကို မြင်းနှယ်ကွာ သူကြီးကတော်ကို ဖွဲပုံက ဖွဲနဲ့ ပက်တယ်ဆိုတာ ဘယ်ကောင်းမှာလြဲ လို့ သူကြီးရဲ့မျက်နှာကို တစ်စေ့တစ်စောင်းကြည့်ပြီး ပြောလိုက်တယ်။ ဒီတင် ဒီမီးဟာ သူကြီးကတော်ရဲ့ မီးပဲလို့ သိန်းကျော်က ချက်ချင်းသိ တာနဲ့ ကြျုပ် သူကြီးကို လက်ဝှေ့ရေး ပြနေတာပဲ၊ လက်ဝှေ့ရေး ပြတယ်ဆိုတာ လက်ခမောင်းခတ်ပြီး တုံးလုံးလှဲအိပ်နေလို့ မရဘူးဗျြ လို့ ပြန်ပြောလိုက်တယ်။ သိန်းကျော်ပြောတာကို သူကြီးက ပြုံးပြီးနားထောင်နေတော့ ကော်မတီ တွေဟာ နောက်ထပ် ဒီအကြောင်းကို ဘယ်သူမှ မဟတော့ဘဲ ခဏထိုင်နေကြပြီး လုပ်စရာ  ကိုင်စရာ ရှိသေးတယ်လို့ပြောကာ တစ်ဦးပြီးတစ်ဦး ပြန်သွားကြတော့တယ်။ ​ လောက်နို့တိုက်နယ်မှာ ဆင်းရဲသူ များပါတယ်။ စီပွါးရေးပုံစံက တစ်အိမ်ထောင် တစ်မိုး တစ်နွေ ဝမ်းစာလောက်ရုံ တောင်ယာကလေး၊ လယ်ကွက်ကလေး၊ ဥယျာဉ်ခြံကလေးလောက်သာ သမားရိုးကျ လုပ်ကိုင်စားသောက် ကြတော့ အပြင်ကို စီပွါးဖြစ်ရောင်းချဖို့ ထွက်ကုန်ဆိုလို့ ပိုပိုလျှံလျှံ ဘာမှမရှိဘူး။ တစ်ချို့ ဝမ်းစာ မလုံလောက်သူများတောင် ရှိပါတယ်။ ခုလို ကျပ်တည်းကျဉ်းမြောင်းကြတော့ တချို့ဆိုရင် အရွယ်ကလေး ရလာတဲ့ သားသမီးတွေကို မြို့က အရာရှိ အရာခံတွေ၊ လူရတတ်တွေဆီ အိမ်ဖော်အဖြစ် လွှတ်ထားကြရတာ ရှိပါတယ်။ အိမ်ဖော်အဖြစ်နဲ့ ထားရတယ်ဆိုရင်ပဲ မိဘတွေမှာ ငွေရတာ မရတာထက် သူတို့ သားသမီးအဖို့ အနည်းဆုံး ဝဝလင်လင် စားရ သောက်ရမယ်၊ လုံလုံ လဲလဲ ဝတ်ဆင်ရမယ်၊ နေပူစပ်ခါးမှာ ပင်ပင်ပန်းပန်း အလုပ်မလုပ်ရပဲ အမိုးအကာ အောက်မှာ သက်သက်သာသာ နေရမယ်၊ ဒါဆိုရင် သူတို့အဖို့ တာဝန် အများ ကြီးပေါ့ပြီး ကလေးအတွက်လည်း ကောင်းတယ်။ နောင် မြို့ကြီး ပြကြီးသားနဲ့ အကြောင်းပါရင်လည်း တောမှာထက်တော့ သားသမီးများ ချောင်ချောင်လည်လည် ဖြစ်နိုင်ရဲ့လို့တွက်ပြီး အဆက်ရှာကာ သမီးပျိုကလေးတွေကို မြို့ပို့ထားတာ မျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ဒီလို စီပွါးရေးအခြေအနေမှာ ကျပ်တည်းလွန်းလို့ သမီးပျိုကလေး တစ်ယောက်ကို ဘားအံမြို့ပေါ်က အရာရှိကြီးတစ်ယောက်အိမ်မှာ အိမ်ဖော်အဖြစ် အပ်ထားရတဲ့ ခလောက်နို့ နိုင်းကြာရွာက အိမ်ထောင်တစ်အိမ်ထောင် ရှိပါတယ်။ ဘားအံမြို့ပေါ်ရောက်နေတဲ့ အိမ်ဖော်မကလေးဟာ၊ သူနေရတဲ့ အရာရှိ အိမ်က မီးဖိုနဲ့ စပ်ဆိုင်တဲ့ အလုပ်အားလုံးကို ဒိုင်ခံလုပ်ရတယ်။ လူဂုဏ်တန် အိမ်ကြီးတစ်အိမ်ရဲ့ ချက်မှု ပြုတ်မှု၊ လျှော်မှု ဖွပ်မှု၊ ထမင်းစားပွဲပြင်ဆင်မှုကအစ အကျင်္ီမီးပူတိုက်ရတဲ့အလုပ်အထိ ဘာမှ နားမလည်ခဲ့ပေမယ့်၊ မင်းကတော်က အစီအမံကောင်းတာကြောင့် ၁  လ ​ ၂  လ အတွင်းမှာပဲ၊ ဟင်းအမျိုးမျိုးချက်ပုံ ကလွဲရင် အားလုံး လုပ်တတ်ကိုင်တတ်လာတယ်။ တစ်အိမ်လုံးကပဲ ခြေပေါ့ လက်ပေါ့ ရှိလှတဲ့ ကလေးမကို အလိုလိုက်ထား ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လစာကျတော့ တစ်လ ၁၅ိ ပဲပေးတယ်။ စားသောက်ရာမှာ တစ်အိမ်လုံးစားသောက်ပြီးလို့ နောက်ဆုံးမှ မီးဖိုထဲမှာ ပန်းကန်တွေ ဆေးရင်း ကြောရင်း စားရပေမယ့်၊ ကလေးမက ကျေနပ်ပါတယ်။ သူတို့ အိမ်မှာ ဆိုရင် ဒီလို စားဖွယ်သောက်ဖွယ်မျိုး မြင်ဖူးဖို့တောင် အခက်သားကိုး။ တစ်နှစ်လောက်ကြာအောင် နေမိတော့ မိဘကို လွမ်းလာတယ်။ ဒါနဲ့ ကလေးမက အမေ့အိမ်ကို ၄ ​ ၅ ရက်လောက် ခဏပြန်ပါရစေလို့ မင်းကတော် ဆီ ခွင့်တောင်းတယ်။ မင်းကတော်ကလည်း ကြည်ကြည်ဖြူဖြူ ခွင့်ပြုတဲ့အပြင် ကလေးမကလေးကို ရွှေရည်ပွတ်လက်ကောက်၊ ဆွဲကြိုး၊ ပုတီး၊ နားတောင်းတွေ လည်း ဆင်ပေးလိုက်တယ်။ မိဘများအတွက် ကိတ်မုန့်ကြီးလည်း ပေးလိုက်တယ်။ ညြည်းသွားရင် တို့က အောက်မေ့နေမှာ ကြာကြာမနေနဲ့ ၃ ​ ၄ ရက်နေရင် တော်ရောပေါြ့ လို့ ထပ်မှာပြီ: လက်ထဲကို ဆုအဖြစ် ငွေအစိတ်လည်း ထည့်ပေးတယ်။ ကလေးမကလည်း ဝမ်းသာအားရနဲ့ အမေ့အိမ်ကို ပြန်ခဲ့တယ်။ ရွာပြန်ရောက်ပြီး ညနေကျတော့ မြို့ပြန်ကလေးမဟာ သူ့  သူငယ်ချင်း အပေါင်းအသင်းတွေနဲ့ ရေတွင်းမှာ ဆုံမိကြတဲ့အခါ သူနေရတဲ့ မြို့ကအိမ်ဟာ ရွာကအိမ်ထက် အများကြီး ကောင်းတဲ့အကြောင်း၊ မင်းကတော်ကအစ တစ်အိမ် သားလုံးကပဲ သူ့ကို ချစ်ကြတဲ့အကြောင်း၊ အလုပ်ဆိုတာလည်း မယ်မယ်ရရ ဘာမှမရှိဘဲ ကလေးထိန်းပေးရုံ၊ အဝတ်တွေဖွပ်ရုံ နည်းနည်းပါးပါးရှိကြောင်း၊ မီးဖိုထဲမှာ ဟင်းတောင် ဝင်မချက်ရတဲ့အကြောင်းတွေကို ခပ်ကြွားကြွားနဲ့ ဖောက်သည်ချတယ်။ ရေခပ်ပြီးလို့ တွင်းမှာပဲ ရေချိုးကြတော့ ရွာက ကလေးမတွေမှာ ထုံးစံ အတိုင်း တစ်ယောက်မှ ဆပ်ပြာ ပါမလာကြဘူး။ သူ့မှာလည်း မပါဘူး။ ဒီတော့ မြို့ပြန်မိန်းကလေးက ြရေချိုးရတာက တစ်မျိုးကြီး ဟာနေသလိုပဲ၊ မြို့ကအိမ်မှာ ဆိုရင် ငါက ဆပ်ပြာမွှေးနဲ့ အမြဲချိုးတာ၊ ဒီမှာတော့ ညည်းတို့က ဆပ်ပြာတောင် သုံးရကောင်းမှန်း မသိကြသေးဘူးြ လို့ မြို့မှာ တစ်နှစ်လောက် နေဖူးတာနဲ့ လေသံပြောင်းပြီး ပြောလာတယ်။ ဒီတင် ခလောက်နို့ လှိုင်ဝါးရွာက ခဏ အလည်ရောက်နေတဲ့ ဝမ်းကွဲ ညီအစ်မတော်က ညြည်းနှယ်အေ ​ ညည်းရဲ့အဘွား အပျိုတုန်းက ညည်းမြို့မှာ ရေချိုးသလို ဆပ်ပြာမွှေးနဲ့လည်း ရေမချိုးခဲ့ပါဘူး။ ညည်းတို့ သုံးနေကြတဲ့ ပေါင်ဒါတို့ မိတ်ကပ်တို့ ဆိုတဲ့ ဥစ္စာမျိုးတွေ ရှိလည်းမရှိဘူး၊ သုံးလည်းမသုံးပါဘူး။ ပွဲလမ်းသဘင် သွားခါနီး မျက်နှာကို ဖြူဖြူဖွေးဖွေးကလေး လုပ်ချင်ရင် ဆန်အိုးထဲ လက်နှစ်ဘက် စုံထိုးထည့်လိုက်တာပဲ၊ ပြီးမှ ကပ်ပါလာတဲ့ အမှုန့်ဖြူဖြူကလေး တွေနဲ့ ပါးကိုပွတ်လိုက်တာပဲ၊ ဒါလည်း ညည်းအဘွားနေတဲ့ရွာနဲ့ အဝေးကြီးမှာ ရှိတဲ့ မုက္ကဒိရွာသား ညည်းအဘိုးနဲ့ ညားတာပြဲ လို့ ပြန်ပြောလိုက်ပါသတဲ့။ မြို့ပြန် အိမ်ဖော်မကလေးဟာ သူနဲ့ ရွာကအပေါင်းအဖော်တွေနဲ့ နေရာတကာ တစ်မျိုးစီဖြစ်နေတာကို ဘယ်လိုမှ စည်းကိုက်အောင် လုပ်မဖြစ်တာနဲ့ ရွာမှာ ၃ ​ ၄ ရက်ပြည့်အောင် မနေတော့ဘဲ မြို့ကို ပြန်သွားပါရောတဲ့။ ​ စ်ပရိစ္ဆေဒ ကြာမြင့်စွာကပင် နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဇွဲကပင်တောင်ထိပ်က ဇွဲကပင်ဘုရားပွဲတော်ကို တပေါင်းလပြည့်နေ့တိုင်း ကျင်းပလာခဲ့ကြပါ တယ်။ ဇွဲ ကပင်စေတီရှိရာ တောင်ပေါ်ကို တက်တဲ့လမ်းက ၂ လမ်းရှိပြီး တစ်လမ်းက ဇွဲကပင်တောင်ရဲ့ အနောက်ဘက်ခြမ်း တော်ပုံရွာက တက်တဲ့လမ်း။ တစ်လမ်းက ဇွဲကပင်တောင်ရဲ့ အရှေ့ဘက်ခြမ်း ခလောက်နို့နယ် ဗျိုင်းတောင်ရွာက တက်တဲ့လမ်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဇွဲကပင်ဘုရားပွဲတော်ဟာ ကရင်ပြည်နယ်ထဲက ဘုရားပွဲတော်တွေထဲမှာ အစည်ကားဆုံးပွဲတော် ဖြစ်ပါတယ်။ အနယ်နယ် အရပ်ရပ်က ဘုရားဖူးတွေ အုပ်လိုက်ချီပြီး လာကြတဲ့ ပွဲတော်ကြီး ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်နှစ်တော့ ဘားအံနဲ့ ၅ မိုင်လောက်ဝေးတဲ့ သံလွင်မြစ်အနောက် ဘက်ကမ်း မုက္ကဒိရွာကလူတွေ အုပ်လိုက်ချီပြီး ဇွဲကပင်စေတီတော်ကို ဗျိုင်းတောင် လမ်းက တက်ဖို့ ရောက်လာကြပါတယ်။ ခလောက်နို့သားတွေကလည်း သူတို့ နယ်ဖြစ်တဲ့ ဗျိုင်းတောင်လမ်းက တက်ကြဖို့ တောင်ခြေမှာ စုရုံးနေကြပါတယ်။ နှစ်ဘက်သော ရွာသားတွေ ဇွဲကပင်တောင်ခြေမှာ ဆုံမိကြတော့ ခလောက်နို့သား တွေက တောင်ပေါ်ကို သူတို့အလျင်တက်မယ်ဆိုပြီး လမ်းပိတ်ထားကြတယ်။ မုက္ကဒိသားတွေကလည်း သူတို့ဟာ ရပ်ဝေးကလာကြရတဲ့ ဧည့်သည်တွေဖြစ်လို့ အလျင်တက်သင့်တယ်။ လမ်းဖွင့်ပေးပါလို့ ဆိုလာကြတယ်။ ဒီလိုပြောပေမယ့် ခလောက်နို့သားတွေက ကိုယ့်နယ်ထဲမှာ ကိုယ်အလျင် မသွားရလို့ ဘယ်ဖြစ်မှာလဲလို့ ကတ်တယ်။ ဒီလိုနဲ့ ၂ ဘက်သော ရွာသားတွေ အငြင်းအခုံဖြစ်ပြီး အခြေအနေ တင်းမာလာတော့ ဗျိုင်းတောင်ရွာမှာ သြဇာတိက္ကမ ရှိတဲ့ အဘိုးအိုက ဝင်ပြီး တြို့ခလောက်နို့သားနဲ့ မုက္ကဒိသားဟာ တို့ရှေး ဘိုးစဉ် ဘောင်ဆက် လက်ထက်ကတည်းကစပြီး ဒီကနေ့အထိ ပြိုင်ဘက်တွေပါ။ လက်ဝှေ့သတ်တဲ့ နေရာမှာရော၊ ဒုံးအဖွဲ့တွေ ပြိုင်ကတဲ့ နေရာမှာရော၊ အော်ပွဲ မှာရော၊ လှေပြိုင်ပွဲမှာရော၊ စကားအနိုင် လုကြရာမှာရော ပြိုင်ဘက်တွေ ဖြစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ အခု ကုသိုလ်ရေးကိစ္စမှာ ကုသိုလ်ပြိုင်ယူဖို့သာ ရှိတယ်။ ရန်ဖြစ် အငြင်ပွါးနေစရာ မလိုဘူး။ တောင်ပေါ်ကို သူအလျင်တက်မယ် ငါအလျင်တက်မယ် ဆိုတာကလဲ ကြီးကျယ်တဲ့ ပြဿနာမဟုတ်ပါဘူး၊ လွယ်ပါတယ်။ မင်းတို့ စိတ်ကြိုက်လည်း ဖြစ်မယ်၊ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းနဲ့ ကိစ္စလည်းပြီး သွားမယ်၊ ကုသိုလ်လည်း အတူတူ ရကြမယ်ဆိုရင် ငါ့စကား နားထောင်ကြမလားြ လို့ မေးတယ်။ ဒီတော့ ခလောက်နို့သားတွေရော မုက္ကဒိသားတွေပါ နြားထောင်ပါ့မယ်ြ လို့ ဝန်ခံကြတယ်။ အဲဒီမှာ အဘိုးအိုက မြုက္ကဒိက လူတစ်ယောက်ထွက်ခဲ့၊ ခလောက်နို့ ကလည်း လူတစ်ယောက်ထွက်ခဲြ့ လို့ လူနှစ်ယောက် ခေါ်ထုတ်လိုက်တယ်။ လူနှစ်ယောက် ထွက်လာပြီး ယှဉ်ရပ်မိတော့ အဘိုးအိုက ဆက်ပြီး မြင်းတို့နှစ်ယောက် တစ်ယောက်တစ်လှည့်စီ မင်းတို့ကြားဖူးတဲ့ အကြီးဆုံးလူ အကြောင်း  ပြောပြရမယ်။  ဘယ်သူက  အရင်ပြောရမလဲဆိုတာ မဲနှိုက်ပြီး ဆုံးဖြတ် မယ်။ လူအကြီးဆုံးအကြောင်း နိုင်အောင် ပြောနိုင်တဲ့ဘက်က တောင်ကို အလျင် တက်ရမယ်၊ ရှုံးတဲ့လူအဖွဲ့က နောက်မှတက်ရမယ်ြ လို့ စီရင်ချက် ချလိုက်တယ်။ အဘိုးအိုရဲ့ ပြန်ဖြေချက်ကို ၂ ဘက်စလုံးက သဘောတူကြတာနဲ့ မဲနှိုက်ကြတော့ မုက္ကဒိသားက အရင်ပြောဖို့ မဲကျတယ်။ အဲဒီမှာ မုက္ကဒိသားက ခုလိုစပြီး ပြောပါတယ် ့့့့့့ ကြျုပ်ကြားဖူးတာက ရှေးက တောကစားဝါသနာပါတဲ့ ရှင်ဘုရင်ကြီး တစ်ပါးဟာ ကိုယ်ရံတော် တပ်သားတွေနဲ့အတူ တစ်တောဝင်လိုက် တစ်တောင် ကျော်လိုက်နဲ့ တောတွေ တောင်တွေကို ကျော်လွှားပြီး သားကောင်ကို ရှာလိုက် တာ တစ်ဖြည်းဖြည်းနဲ့ ပင်လယ်ကမ်းစပ်ကို ရောက်သွားရော။ သူ တို့ ပင်လယ် ကမ်းခြေ ရောက်ချိန်မှာ ရုတ်တရက် လေကြီးမိုးကြီး ကျလာတာနဲ့ အနီးအနားမှာ ခိုစရာရှာတဲ့အခါ ကျောက်ဂူလို့ ထင်ရတဲ့ ဂူတစ်ခုကို တွေ့တယ်။ ဒီတင် ဘုရင်ကြီးရော သူ့တပ်သားတွေပါ ဂူထဲဝင်ပြီး ခိုနေကြသတဲ့။ စင်စစ်တော့ သူတို့ ခိုနေတဲ့ နေရာဟာ ဂူမဟုတ်ဘူး၊ အစေ့တွေထုတ် ထားတဲ့ ဘူးသီးခြောက်ခွံကြီးသာ ဖြစ်တယ်။ ဒါကို သူတို့က မသိကြဘူး။ ကျောက်ဂူကြီးအောက်မေ့ပြီး ဝင်ခိုလိုက်ကြတာတဲ့။ မိုးကလည်း မစဲဘူး။ လေကလည်း ပြင်းသထက် ပြင်းလာတာကြောင့် နောက်ဆုံးတော့ သူတို့ခိုနေတဲ့ ဘူးသီးခြောက်ခွံကြီးဟာ လေနဲ့လွင့်ပြီး ပင်လယ်ထဲ ကို ကျသွားတယ်။ ဒီလိုဖြစ်သွားတာကို အထဲမှာ ခိုနေတဲ့လူတွေက မသိကြဘူး။ ဘူးသီးခြောက်ခွံကြီးဟာ ပင်လယ်ရေကြောင်းထဲကျပြီး မျောနေတာကို ငါးကြီးတစ်ကောင်က အစာထင်တာနဲ့ ဟပ်ပြီး မျိုချလိုက်တယ်။ ဒီငါးဟာ ဘူးသီးခွံကြီးကို မျိုလိုက်ပြီးတာတောင် မဝသေးတာနဲ့ ပင်လယ်ထဲက ကျောက် တောင်တစ်တောင်စီကို ခြေတစ်ဘက်စီရပ်ပြီး ငါးမျှားတံက ငါးစာကို သွားဟပ် လိုက်ပြန်တယ်။ ဒီလူက ငါးဟပ်မှန်းသိတာနဲ့ ငါးမျှားတံကို သုတ်တင်လိုက်တဲ့ အခါ ဘူးသီးခြောက်ခွံကြီး မျိုထားတဲ့ ငါးကို မိပါလေရော။ အဲဒီမှာ ငါးမျှားနေတဲ့လူကြီးက သူ့ငါးမျှားချိတ်က ငါးကို ဖြုတ်ယူပြီး ဒြီ ငါးသေးသေးကလေးနဲ့ ဘာလုပ်လို့ ဖြစ်မှာလြဲ လို့ သူ့ကိုယ်သူ ပြောရင်း ငါးကို နောက်လွယ်ပလိုင်းထဲ ပစ်ထည့်လိုက်ကာ ဆက်ပြီး ငါးမျှားနေပြန်တယ်။ ဒါပေမယ့် အချိန်သာကုန်သွားရော နောက်ထပ် ငါးမရတော့တာနဲ့ ဒီကနေ့ဟာ သူကံမလိုက်တဲ့နေ့ပဲလို့ တွေးပြီး ရ  ထားတဲ့ ဘူသီးခြောက်ခွံကြီး မျိုထားတဲ့ ငါးတစ်ကောင်နဲ့ပဲ အိမ်ကိုပြန်သွားတယ်။ အိမ်ရောက်တော့ ဒြီပိစိညှပ်ငါးကလေးကိုပဲ ငါးပိရည် ဖျော်စားရတော့ မှာပဲလို့ ပြောရင်း ချေးထုတ်ဖို့ ငါးရဲ့ဝမ်းကို ခွဲ လိုက်တဲ့အခါ ဘူးသီးခြောက်ခွံ ကြီးရော အထဲမှာ မိုးကြောက်လို့ မိုးနေတဲ့ ဘုရင်ကြီးနဲ့ တပ်မတော်သားတွေရော ထွက်လာပါသတဲ့။ ကျုပ်ကြားဖူးတဲ့ ဒီငါးမျှားတဲ့လူဟာ ဘယ့်ကလောက်ကြီးသလဲ ဆိုတာ စဉ်းစားသာကြည့်ကြပေတောြ့ လို့ မုက္ကဒိသားက သူ့စကားကို အဆုံးသတ် လိုက်တယ်လေ။ မုက္ကဒိရွာသားရဲ့စကား ဆုံးတော့ ခလောက်နို့သားက သူကြားဖူးတဲ့ လူကြီးအကြောင်းကို ပြောပြန်တယ်။ ဒီအကြောင်းကလည်း ရှေးရှေးကအကြောင်းပဲ။ လယ်ထဲမှာ သားအဖ နှစ်ယောက် ထယ်ထိုးနေတဲ့နေရာကို အိမ်ရှင်မဖြစ်တဲ့သူက ထမင်းတောင်းရွက်ပြီး နံနက်စာအတွက် လာပို့တယ်။ ဒီလို ထမင်းတောင်းရွက်ပြီး လာပို့နေတုန်း လမ်းမှာ ဆင်ပြောင်ကြီး တစ်ကောင် လောလောလတ်လတ် သေနေတာကိုတွေ့တော့ ထယ်ထိုးနေတဲ့ သူ့ယောကျ်ားနဲ့ သား ငါးပိရည်ဖျော်စားဖို့ဆိုပြီး ဆင်သေကောင်ကို ကောက်ကာ တောင်းထဲထည့်ခဲ့တယ်။ သားအဖ ထယ်ထိုးနေတဲ့ဆီရောက်တော့ ကန်သင်းဘေးမှာ တောင်းကို ချပြီး ကောက်လာတဲ့ ဆင်သေကောင်ကို ငါးပိရည်ထဲ ဖျော်ထဲ့တယ်။ ပြီးတော့ မိသားစုသုံးယောက်စလုံး နွားတန်းလန်းတပ်ထားတဲ့ ထယ်တံပေါ်ထိုင်ပြီး မြိန်ရေ ရှက်ရေ ထမင်းစားကြတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ကောင်းကင်မှာဝဲနေတဲ့ စွန်တစ်ကောင်က ထမင်းစားနေတဲ့ သားအဖသုံးယောက်ရော ထွန်တုံးနဲ့ နွားလေးကောင်ကိုရော သူ့အစာမှတ်တာနဲ့ ထိုးချပြီး သုတ်သွားရော။ ခုလို သုတ်ချီသွားပြီး စွန်ကြီးဟာ အေးအေးဆေးဆေး စားတော့မယ်လို့ တောစပ်က သစ်ပင်ကြီးတစ်ပင်ပေါ် ဝင်နားတယ်။ ဒီအခါ သစ်ပင်ကြီးဟာ စွန်ကြီးရဲ့အလေးဒဏ်ကို မခံနိုင်တာနဲ့ ကျိုးကျသွားပါလေရော။ ဒြီအချိန်မှာ သစ်ပင်ကြီးအောက်မှာ အိပ်ပျော်နေတဲ့ လူတစ်ယောက်က သစ်ပင်ကြီးကျိုးကျသံကြောင့် လန့်နိုးပြီး မျက်စိဖွင့်ကြည့်လိုက်တဲ့အခါ ဘယ်ဘက် မျက်လုံးထဲကို အမှိုက်ဝင်သွားတယ်လို့ ထင်လိုက်တာနဲ့ မျက်စိကို ပြန်မှိတ်ပြီ: သူ့မျက်စိထဲ ဘာများ ဝင်သွားပါလိမ့်လို့ လက်ညှိုးနဲ့ပွတ်လိုက်တော့ မျက်စိထဲက ကျိုးကျလာတဲ့ သစ်ပင်ကြီးရော၊ စွန်ရော၊ ဆင်သေကောင်ဖျော်ထားတဲ့ ငါးပိခွက် ရော၊ သားအမိသုံးယောက်ရော၊ ထွန်တုံးနှစ်တုံးနဲ့ နွားလေးကောင်ရော မျက်စိ ထဲက ထွက်လာပါသတဲ့။ သူ့မျက်စိတောင် ဒါလောက်ကြီးနေရင် ဒီလူဟာ ဘယ်လောက်ကြီးတဲ့လူ ဖြစ်သလဲဆိုတာ ပရိသတ်မင်းများ တွေးကြည့်ကြပြါ လို့ ခလောက်နို့သားက ပြန်ချေပတယ်လေ။ အဲဒီမှာ တရားသူကြီးလုပ်တဲ့ ဗျိုင်းတောင်ရွာသား အဘိုးအိုက အြခုပြော သွားကြတဲ့ မုက္ကဒိက လူကြီးနဲ့ ခလောက်နို့က လူကြီး ဘယ် လူကြီးသလဲဆိုတော့ ငါ့အထင် ဒီလူကြီးနှစ်ယောက်ဟာ ညီအစ်ကိုဖြစ်လိမ့်မယ်။ ညီအစ်ကိုချင်းကိစ္စမှာ တို့က ကြားဝင်လို့ မတော်ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် ဇွဲကပင်ကို သူအလျင်တက်မယ် ငါအလျင်တက်မယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စမှာလည်း လူကြီးတွေ ညီအစ်ကို ဖြစ်နေကြတဲ့အတိုင်း တို့လူငယ်တွေကလည်း ညီအစ်ကိုတွေ ဖြစ်ကြလို့ ခလောက်နို့က နှစ်ယောက်တက်၊ သူ့နောက်က မုက္ကဒိက နှစ်ယောက်လိုက်၊ ဒီနှစ်ယောက်နောက်က ခလောက်နို့က နှစ်ယောက်လိုက်၊ ခုလို လူကုန်အောင် တစ်ရွာ နှစ်ယောက်စီ ညီအစ်ကိုပီပီ အတူတူ တက်ကြရမယ်ြ လို့ အဆုံးအဖြတ် ပေးလိုက်ပါသတဲ့။ ဆုံးဖြတ်ရာ နာခံပါ့မယ်လို့  နှစ်ရွာစလုံးက ကတိထားမိကြတဲ့အတိုင်း အဲဒီနှစ် ပွဲတော်မှာ ဇွဲကပင်အရှေ့ဘက်ခြမ်း ဗျိုင်းတောင်လမ်းက မုက္ကဒိသားတွေနဲ့ ခလောက်နို့သားတွေဟာ အတူတူရောနှောပြီး ပျော်ပျော်ပါးပါး ဘုရားဖူး တက်ခဲ့ဖူး ကြတယ်လို့ ပြောစမှတ် ရှိပါတယ်။ ​ အံမြို့ ခရိုင်ဝန်ရုံးမှာ အောက်တန်း စာရေးတစ်နေရာ လစ်လပ်နေတာ နဲ့ လျှောက်လွှာနှင့်အတူ လူကိုယ်တိုင် လာရောက်ဖို့ ရက်ချိန်းပေးပြီး စာရေးလောင်းတွေကို အင်တာဗျူး ခေါ်တယ်။ ချိန်းရက်ရောက်တော့ အောက်တန်းစာရေးလျှောက်လွှာရှင် လူဆယ့်ငါး ယောက် အရာရှိရုံးခန်းထဲ ရောက်နေကြတယ်။ လူစုံတော့ အရာရှိက စာရေးလောင်း တွေရဲ့ ဇာတိကို တစ်ဦးစီ မေးတယ်။ ဒီအခါမှာ တစ်ယောက်က ခလောက်နို့မှာ မွေးပါတယ်လို့ ဖြေတော့ ခလောက်နို့နယ်သားတွေအကြောင်း တစ်စွန်းတစ်စ ကြားဖူးနားဝရှိတဲ့ အရာရှိက စိတ်ဝင်စားလာပြီး …æ…æ…æ ခြလောက်နို့က ပုံပြောကောင်းတဲ့လူတွေ ထွက်တယ်လို့ ကြားဖူးတယ်၊ မင်း ပုံပြောတတ်ရဲ့လားြ လို့ မေးတယ်။ ခုလို မေးလိုက်တော့ ခလောက်နို့သားက ဟြုတ်ကဲြ့ လို့ ပြန်ဖြေတယ်။ ဒီတင် အရာရှိက ဒီလူကို အကဲခတ်သလို ကြည့်ပြီး ဒြါဖြင့် တစ်ပုဒ် ပြောစမ်းကွာ၊ ငါက အရှည်ကြီးလည်း နားမထောင်ချင်ဘူးြ လို့ ပြောရော။ ခုလိုလည်းပြောလိုက်ရော ခလောက်နို့သား စာရေးလောင်းက ကိုယ်ကို မတ်မတ်ရပ်လိုက်ပြီး …æ…æ…æ ဘြားအံမြို့မှာ နောက်နေ့မနက် မိုးလင်းတာနဲ့ အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စတစ်ခု ရှိနေတာကို ည ၁၂ နာရီလောက်မှ သတိရတဲ့ လူတစ်ယောက်ဟာ အိပ်နေတဲ့ မိတ်ဆွေနှစ်ယောက်ရဲ့အိမ်ကို သွားနှိုးပြီး မိုးလင်းလင်းချင်း ဘားအံမြို့ကိုရောက် ဖို့အတွက် အဖော်လိုက်ခဲ့ပါဦး လို့ ခေါ်တယ်။ မိတ်ဆွေနှစ်ယောက်ကလည်း အိပ်ရာက လူးလဲထပြီး လာခေါ်တဲ့လူ နောက်ကို လိုက်သွားတယ်။ သူတို့သုံးယောက် ခလောက်နို့က ဘားအံသွား ကားလမ်းမကြီးအတိုင်း ထွက်လာလို့ တစ်မိုင်လောက် လျှောက်မိတော့ တစ်ယောက်က သြန်းခေါင်ကြက် တောင် မတွန်သေးဘူး၊ စောပါသေးတယ်၊ လမ်းဘေးမှာ တစ်ရေးအိပ်ပြီး ထသွားရင်လည်း ဘားအံလောက်တော့ မိုးမလင်းခင် ရောက်နိုင်ပါတယ်၊ လမ်းဘေး မှာ တစ်ရေးလောက် အိပ်ကြဦးစို့၊ ငါတော့ ငိုက်အားကြီးလို့ လမ်းတောင် မလျှောက်နိုင်တော့ဘူးြ လို့ ပြောတယ်။ တစ်ယောက်ကလည်း မြိုးမလင်းခင် ဖားအံရောက်ရင် ပြီးတဲ့ဥစ္စာ ခဏကလေး မှိန်းလိုက်တာ သင့်မြတ်ပါတယ်ြ လို့ ထောက်ခံရင်း လမ်းဘေး မြက်ခင်းပေါ် ထိုင်ချလိုက်ရော။ ဒါနဲ့ နောက်ဆုံးတော့ သူငယ်ချင်း သုံးယောက်စလုံး လမ်းဘေးမှာ ဘေးချင်းယှဉ်ပြီး အိပ်ကြတဲ့အဖြစ်သို့ ရောက်သွားတယ်။ အချိန်ကလည်း လမိုက် ရက်ဖြစ်လို့ ကောင်းကင်က ကြယ်လေးတွေရဲ့ အလင်းရောင်သာ မှုန်တိမှုန်မွှား ရှိတယ်။ ဒီလူသုံးယောက်ဟာ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် ဖွင့်သာမပြောကြတာ တကယ်တော့ သုံးယောက်စလုံး တစ္ဆေအင်မတန်ကြောက်တဲ့ လူချည့်ပဲတဲ့။ ခုလို လမိုက်ရက်ထဲ မှုန်မွှားမွှားကြယ်ရောင်အောက်မှာ ကတ္တရာလမ်းမကြီးကို ခေါင်း တင်ပြီး လမ်းဘေးမှာ ယှဥပါတဟဗြဒ၏ /သဂြစာညဗြေဒ၏ /္ယဂြရစေတုရဗြေဒ၏ /ဝစြတေလိနဝေိဒတဟဗြဒ၏ /ြုဗြဒ၏ /ဉြဗြဒ၏ /စပေဒေ၏ြ ဒုပ ဝဟရေ နုတ ြ Fရှောနဒဆပေဓိငတ ြ ိ၏ ၃ ၁ ရုလလ ေxငဟ ပုတ ဗြဒ၏ /ဋ္ဋ ြ၏ာလစေ စတေုညရေပရိနတ နေဒ ဏ့ Fရှောနဒဓိငတ /​စာညဝေ​ စာညေ ဒေ၏ ပုပ ပုပ ပုပ ပုပ ပုပ ငုငါတ ုစရေဒိငတ ဗဂေိန /စဟုပါဂေ ြြ ဒေ၏ ၀ စတေဂရာယ ၀ စတေလိငေါပ ၁ စတေလိနဝေိဒတဟ ၀ စတေလိနေ၍ိုန ၁၀ စတေမိတရေလိမိတ [] ၀ စတဒါစဟ နဝပါတဟ /လာဂုါဂလေညေလေ ဝဟရေ ပြုပ လာဂုါဂလေညေလေ ၁ နြေ၏ာလစေ စတေစတရုကောဒ၍ုစတြိ၏ြိ ဒီရွာ နှစ်ရွာစလုံးမှာ လူကျော်တွေ ထွက်လေ့ရှိပြီး မုက္ကဒိဘက်က လူကျော်နဲ့ ခလောက်နို့နယ်က လူကျော်ဟာ အမြဲတမ်း အပြိုင်အဆိုင် ဗိုလ်လုကြတဲ့ အစဉ်အလာကြီး ရှေးကတည်းက ရှိပါတယ်။ ယုတ်စွအဆုံး ဒီရွာနှစ်ရွာက လူနှစ်ယောက်ဆုံမိရင် စကားနိုင်လုပြောတဲ့ ဝိုင်းတစ်ဝိုင်းတော့ ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ်။ တစ်ခါက ရှင်ပြုအလှူပွဲတစ်ခုမှာ မုက္ကဒိသားနဲ့ ခလောက်နို့သား ဆုံမိ ရော။ အလှူအိမ်ရဲ့ ထုံးစံအတိုင်း ထွေရာလေးပါး စကားတွေပြောနေကြရင်း လက်ဝှေ့သမားတွေအကြောင်း ရောက်လာတော့ မုက္ကဒိသားက ခလောက်နို့သားကို လှမ်းကြည့်ပြီး ကြျုပ်တို့ရွာမှာ ဆင်ဖြူကြီးလို့ခေါ်တဲ့ လက်ဝှေ့ကျော်တစ်ယောက် ပေါ်ခဲ့ဖူးတယ်။ ဘားအံခရိုင် တစ်ခုလုံးမှာ ပြိုင်ဘက်မရှိတဲ့လူခင်ဗျ။ သူနဲ့သတ်တဲ့ လူတိုင်းဟာ အမေ့နဲ့အမြောချည့်ပဲ။ လက်ဝှေ့ဝိုင်းလယ်မှာ ပွဲချင်းပြီးသေတဲ့လူ တောင် ရှိဖူးတယ်ြ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ဆက်ပြီး ဆြင်ဖြူကြီး ဆင်ဖြူကြီးနဲ့ သတ်ဘက်ရှာမရတဲ့ လူ ဖြစ်လာတော့ ဘယ်မြို့ ဘယ်နယ်မှာသွင်းတဲ့ ဘယ်လိုလက်ဝှေ့ပွဲမဆို ပထမအလံကို ပြိုင်ဘက်မရှိတဲ့ သူကချည့် ဝင်ယူသွားတာပဲ။ ဒါပေမယ့် ဆင်ဖြူကြီးက သူရတဲ့ ပထမအလံကို ရိုးရိုးမယူဘူး။ ဝိုင်းထဲဝင်လာပြီး လက်ဝှေ့ရေးပြတယ်။ လက်ဝှေ့ရေးပြပြီးတော့မှ လက်ဝှေ့ရုံက ဝါးတိုင်တွေကို တစ်လုံးပြီးတစ်လုံး ကျိုးအောင်ထိုးချလိုက်လို့ ရုံတစ်ရုံလုံး မြေကြီးထိအောင် ပြားပြားဝပ် ပြိုကျသွား တော့မှ သူ့အတွက် ပထမအလံကိုယူပြီး ပြန်လေ့ရှိတယ်ြ လို့ သူ့စကားကို အဆုံးသတ်လိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ ခလောက်နို့သားက ဝင်ပြီး အြဲဒီဆင်ဖြူကြီးပေါ့ တပေါင်းလ သွန်းဘုရားကြီးပွဲတော်မှာ ခလောက်နို့က ထွန်းပေါက် ဆိုတဲ့ လက်ဝှေ့သမားနဲ့ သတ်ရသေးတယ်။ ဘားအံမြို့ သေဏ္ဌမာရ်အောင်ဘုရားကြီးပွဲမှာ ကျင်းပတဲ့ လက်ဝှေ့ပွဲကြီးဆိုတာ မြန်မာပြည်အရပ်ရပ်က လက်ဝှေ့ကျော်တွေကို စာရေးမှာပြီး ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် တိုက်တဲ့ပွဲဆိုတော့ ရောက်လာတဲ့ လက်ဝှေ့ သမားတိုင်းကပဲ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့သတင်းကို ကြားထားပါတယ်။ ပထမအလံကို လုကြရမယ့်နေ့မှာ ဆင်ဖြူကြီးနဲ့ထိုးမယ့် ခလောက်နို့သား ထွန်းပေါက်က ကြိုးဝိုင်းထဲ ဝင်လာပြီး ဆင်ဖြူကြီးရဲ့ဘေးမှာ ဝင်ထိုင်လိုက်တယ်။ ပထမအလံလုမယ့်ဗိုလ်ရှိရင် ထွက်ခဲ့လို့ခေါ်တော့ ထွန်းပေါက်က ဒိုင်ဆီထသွားပြီး ဆင်ဖြူကြီးကို သူထိုးပါရစေလို့ စာရင်းပေးတယ်။ အဲဒီမှာ ဒိုင်လူကြီးတွေက အံ့အားသင့်နေကြပြီး ထွန်းပေါက်ကို ဖြစ်ပါ့မလားလို့ မေးတော့ ထွန်းပေါက်က ဆင်ဖြူကြီးဆိုပေမယ့် အစွယ် မပါပါ ဘူး၊ ကျွန်တော် ထိုးပါရစေလို့ တောင်းတောင်းပန်ပန် ပြောတယ်။ ခုလို ပြောလိုက်တော့ ဒိုင်တွေက အရည်အကဲကို စမ်းကြည့်မယ် ဟန်ပုံမပေါ်ရင် ပွဲရပ်ပြီး ဆင်ဖြူကြီးကိုပဲ အနိုင်ပေးရလိမ့်မယ်လို့ အချင်းချင်း တိုင်ပင်ကြပြီး ထွန်းပေါက်ကို ဆင်ဖြူကြီးနဲ့ သတ်ခွင့်ပြုလိုက်တယ်။ မုက္ကဒိသား ဆင်ဖြူကြီးကို ခလောက်နို့သား ထွန်းပေါက်က ပထမ အလံအတွက် ယှဉ်ပြိုင် ထိုးသတ်မယ့်အကြောင်း ဒိုင်လူကြီးက ကြေညာလိုက် တော့ တစ်ရုံလုံး သြဘာလက်ခုပ်သံတွေ ဆူညံသွားတယ်။ ရုံပြင်မှာရှိတဲ့ ပရိသတ်ကြီးဟာ ဒီသတင်းကြားတာနဲ့ အတင်းတိုးဝှေ့ဝင်ကြလို့ ဘုရားလူကြီး တွေက လက်ဝှေ့ရုံကို ဖွင့်ပေးလိုက်ရတဲ့အထိ ဖြစ်သွားတယ်။ ပွဲစတာနဲ့ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့ ဝိုက်လက်သီးတွေဟာ ဘယ်ရောညာရော မိုးသီးမိုးပေါက်လို တစ်လုံးပြီးတစ်လုံး ထွန်းပေါက်ရဲ့ မျက်နှာပေါ်ကို အဆက် မပြတ်ကျတယ်။ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့ လက်သီးတွေကလည်း ဘယ့်ကလောက် ပြင်းသလဲ ဆိုရင် ညာဝိုက်လက်သီးနဲ့ တစ်ချက်မိလိုက် ထွန်းပေါက်ရဲ့နှာခေါင်းဟာ သူ့ရဲ့ မျက်နှာက ညာဘက်နားရွက်ကို ပြေးကပ်လိုက်၊ ဘယ်ဝိုက်လက်သီးနဲ့ တစ်ချက် မိလိုက် ထွန်းပေါက်ရဲ့နှာခေါင်းဟာ သူ့ရဲ့ဘယ်ဘက်နားရွက် ပြေးကပ်လိုက်နဲ့ နှာခေါင်းကြီးဟာ ဟိုဘက်နားရွက် ပြေးကပ်လိုက်၊ ဒီဘက်နားရွက် ပြေးကပ်လိုက်နဲ့ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့ ဝိုက်လက်သီး မိတိုင်းမိတိုင်း နှာခေါင်းကြီးဟာ နားရွက်နှစ်ခုစီ အသွားအပြန် ရွှေ့ရွှေ့ပြီး ကပ်နေတယ်။ ဒီအထိလည်း ထွန်းပေါက်က မကွဲဘူး။ တစ်ချက်မှလည်း ပြန်မထိုးသေး ဘူး။ ထွန်းပေါက် အထိုးခံပြီး အကွက်ကိုစောင့်နေတုန်း တစ်ချက်လစ်သွားတာ နဲ့ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့ခြေသလုံးကို ဖမ်းဆွဲပြီး မြှောက်လိုက်တယ်။ ဒီတင် ဇောက်ထိုး ဖြစ်သွားတဲ့ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့မျက်ခွက်ကို အပေါ်ကစီးပြီး တစ်ချက်တည်း ထိုးချ လိုက်တယ်။ ပရိသတ်က ဟာကနဲ ဖြစ်သွားတယ်။ ဒါပေမယ့် အံ့သြစရာကောင်းလောက်အောင် ဆင်ဖြူကြီးက သူ့ကိုယ်ကို ကြောင်လိမ်လှည့်ပြီး ရှောင်လိုက်လို့ မထိဘူး။ ဆင်ဖြူကြီးရဲ့မျက်ခွက်ကို မထိလို့ လွဲသွားတဲ့ ထွန်းပေါက်ရဲ့လက်သီးဟာ အရှိန်လွန်ပြီး မြေကြီးကိုထိုးမိတာ မြေကြီးထဲကို လက်မောင်းရင်းအထိ မြုပ်ဝင်သွားတယ်။ ဒါဟာ လက်မောင်းရင်း ခံနေလို့ လူတစ်ကိုယ်လုံး မြေကြီးထဲ ဝင်မသွားတာ ဖြစ်တယ်။ မြေကြီးထဲဝင်သွားတဲ့ လက်သီးကို ပြန်ထုတ်တော့ ထုတ်လို့မရနိုင်တာနဲ့ ဒိုင်လူကြီးတွေက ပေါက်တူးနဲ့  မြေကိုတူးပြီး ဆွဲထုတ်ယူရတယ်။ မုက္ကဒိဆင်ဖြူကြီးက ဝါးလုံးသာ ကွဲအောင် ထိုးနိုင်တာပြါ လို့ ခလောက်နို့သားက သူ့စကားကို အဆုံးသတ်လိုက်ပါတယ်။ ဒီတင် နားထောင်နေကြတဲ့ ပရိသတ်က ခြလောက်နို့သားကြွ လို့ ကြွေးကျော်ပြီး လက်ခုပ်သြဘာ ပေးကြပါတယ်။ ​ လောက်နို့နယ် နိုင်းကြာရွာက ပထမ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းဟာ အင်မတန်ကြီးတဲ့ သစ်သားကျောင်းကြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ကျောင်းတိုင် တစ်တိုင် တစ်တိုင်ဟာ လူ နှစ်ဖက်စာလောက်ရှိတဲ့ ကျွန်းတိုင်ကြီးတွေဖြစ်တယ်။ ကျောင်းကို အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်၊ မြောက် အရပ် ၄ မျက်နှာက ၄ ဘက် ၄ တန် အုတ်ခုံလှေကားကြီး ၄ ခုနဲ့ တပ်ဆင်ထားပါတယ်။ ကျောင်းရဲ့တိုင်ပေါင်း ကတော့ တိုင် ၁၀၀ တိတိ ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အခုလက်ရှိကျောင်းဟာ မူလပထမကျောင်းကြီး အိုမင်းရင့်ရော် ပြိုပျက် လာလို့ ဒါယကာတွေက ဖျက်ပစ်ပြီး အဲဒီ ကျောင်းတိုင်ဟောင်းကြီးတွေကိုပဲ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး ဆောက်ထားတဲ့ ကျောင်းသစ် ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမ မူလကျောင်းကြီးမှာ ကျောင်းထိုင်တဲ့ ဆရာတော်ကြီးဟာ စာပေ ပရိယတ္တိ ကျွမ်းကျင်တယ်၊ ခေတ်အမြင်လည်း ရှိတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ရွာနီးချုပ်စပ်က ကလေးတွေအတွက် မူလတန်း လောကဓာတ်ကျောင်း သဘောမျိုးအဖြစ် ယောကျ်ား ကလေးတွေရော မိန်းမကလေးတွေပါ စုပေါင်းသင်ကြားနိုင်တဲ့ မူလတန်းကျောင်း ကို သူ့ကျောင်းမှာ ဖွင့်လှစ် သင်ကြားပေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အစိုးရ အသိ အမှတ်ပြုတော့ မဟုတ်ဘူး။ အစိုးရအကူအညီကိုလည်း မယူဘူး။ ခုလို ကလေးတွေကို မူလတန်း လောကဓာတ်ကျောင်းစာတွေ သင် ပေးတော့ ဆရာတော်တစ်ပါးတည်း မနိုင်မနင်း ဖြစ်တာနဲ့ ရွာထဲက ၇  တန်းအောင်ပြီး ကျောင်းထွက်နေတဲ့ သူကြီးသမီး နန်းမြအေးကို အကူအညီအဖြစ် ခေါ်ထားတယ်။ အစိုးရအလယ်တန်းကျောင်းထွက် နန်းမြအေးကလည်း ကျေးလက် တောရွာ ပြုပြင်ရေးအတွက် စေတနာအပြည့်အဝနဲ့ ကူညီပါတယ်။ ခုလို ကူညီ တဲ့အတွက် ရွာတွေက စုပေါင်းပြီး တစ်နှစ်ကို ကောက်ခံရရှိငွေ ၃၀ဝိ နဲ့ ဝမ်းစာ စပါးကို ပြန်ပြီး ထောက်ပံ့ကြတယ်။ ကျောင်းကို နန်းမြအေးရောက်လာပြီး ဆရာမဖြစ်လာတော့ နန်းမြအေးဟာ သူကျောင်းနေခဲ့စဉ်က လိုက်နာခဲ့ရတဲ့ စည်းကမ်းတွေကို ကျောင်းသားကလေး တွေအပေါ် ချပေးတယ်။ ဒီလို စည်းကမ်းချပေးခြင်းအားဖြင့် အစိုးရကျောင်းတွေနဲ့ ဘာမှမခြားနား အတူတူပဲဆိုတာ ပေါ်လွင်စေချင်တယ်။ ကလေးတွေကိုလည်း စည်းကမ်း သေသေဝပ်ဝပ်ဖြစ်အောင် အုပ်ထိန်းရ လွယ်အောင်ဆိုတဲ့ သဘောလည်း ပါတယ်။ ပထမဆုံး ဆရာမ  နန်းမြအေးချပေးတဲ့ စည်းကမ်းကတော့ အတန်းတက် နေတုန်း အပေါ့သွားချင်ရင် လက်ညှိုးတစ်ချောင်း ထောင်ပြရမယ်၊ အခင်းကြီး သွားချင်ရင် လက်ညှိုးနဲ့ လက်ခလယ်ပူးပြီး နှစ်ချောင်း ထောင်ပြရမယ်။ ခုလို ထောင်ပြလို့ ဆရာမက ခေါင်းငြိမ့်ရင် သွားခွင့်ပြုတယ်။ ခေါင်းခါရင် သွားခွင့် မပြုဘူးဆိုတဲ့ သဘောကို နားဝင်အောင်ပြောပြီး စည်းကမ်းသတ်မှတ်ပေးတယ်။ ခုလို စည်းကမ်းပေးထားလိုက်ပြီး မကြာခင်မှာဘဲ တစ်နေ့တော့ စာသင် နေချိန်မှာ ၆ နှစ်သားအရွယ်လောက်ရှိတဲ့ ခလောက်နို့ အုန်းတစ်ပင်ရွာသား စိန်သင်းယုံ ဆိုတဲ့ ကျောင်းသားကလေးက ထိုင်နေရာကထပြီး ဆရာမ နန်းမြအေး ကို လက်ငါးချောင်း ထောင်ပြလိုက်တယ်။ ဆရာမက သူ့တပည့်တွေကို စာသင်နေတုန်း အပေါ့သွားချင်ရင် လက်တစ်ချောင်း အခင်းကြီးသွားချင်ရင် လက်နှစ်ချောင်း ထောင်ပြဖို့ သင်ထား တဲ့ဥစ္စာ ဘယ့်နှယ် ဒီကလေးက လက်ငါးချောင်း ထောင်ပြနေရပါသလဲ၊ ဘာ အဓိပ္ပာယ်များပါလိမ့်လို့ စဉ်းစားရကျပ်သွားတယ်။ ကလေးက သူသင်ထားတာ ကို မေ့သွားလို့လားလို့လည်း လှည့်တွေးမိတယ်။ ဒါနဲ့ အကြောင်းသိရအောင် မေးကြည့်မှပဲလို့ ဆရာမက သဘောရပြီး စြိန်သင်းယုံကို ဆရာမက အတန်းတက်နေတုန်း အပေါ့သွားချင်ရင် လက်တစ် ချောင်းထောင်ပြ၊ အခင်းကြီးသွားချင်ရင် လက်နှစ်ချောင်းထောင်ပြလို့ သင်ထား တာ အခု စိန်သင်းယုံက ဘာဖြစ်လို့ လက်ငါးချောင်း ထောင်ပြနေရသလြဲ လို့ မေးတယ်။ ဒီတော့ စိန်သင်းယုံက ကြျွန်တော် အပေါ့လေးသွားချင်လို့ မဟုတ်ဘူး ဆရာမြ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ ဒီလိုပြန်ပြောတော့ ဆရာမ  နန်းမြအေးက အံ့အားကြီးသင့်သွားပြီး ြဟေ ​ မင်းက ဘာလုပ်ဖို့လြဲ လို့ မေးပြီးလျက်သား ဖြစ်သွားရော။ ဒီတင် စိန်သင်းယုံက ကြျွန်တော် ဒီကနေ့ ကျောင်းပြန်မလာဘူးလို့ အခွင့်တောင်းတာပါ ဆရာမြ လို့ ပြန်ပြောလိုက်ပါသတဲ့။ ခလောက်နို့နယ်သားတွေဟာ အရွယ်မရောက်ခင်ကတည်းကပဲ သူတို့ နယ်ရဲ့ ဗီဇအရ အတွေးအခေါ်တွေ ချွန်ကြ ထက်ကြပါတယ်။ ​ လုပ်ကို တိတိကျကျ လုပ်ကြဖို့အရေးကို ၁၉၇၀ ခုနှစ်တစ်ဝိုက်မှာ ဆော်သြပြီး နေကြတယ်။ ဘယ်အလုပ်မျိုးမဆို တိတိကျကျ လုပ်ကြရမယ်၊ အလုပ်မတိကျရင် လုပ်ငန်းခွင်မှာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးရုံသာမက လူမျိုးရဲ့ဂုဏ်ကိုပါ ထိခိုက်တယ်။ နမော်နမဲ့နိုင်တဲ့လူမျိုး၊ ဘာမှ မသေချာမရေရာတဲ့လူမျိုးလို့ အပြော အဆို ခံရမယ်။ ပြီးတော့ ရည်မှန်းချက်တွေလည်း အောင်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့ အလုပ်ကို တိတိကျကျ လုပ်ကြရအောင် ဆော်သြသူတွေက သတင်းစာတွေထဲက တောင် ဆော်သြနေကြတဲ့အချိန် ဖြစ်တယ်။ ဒီအချိန်မှာ ဘားအံမြို့ပေါ်က အရာရှိအချို့နဲ့ ဝါသနာပါတဲ့ လူတစ်စုက သမဝါယမ စုပေါင်းမွေးမြူဖို့ စိုင်းပြင်းကြပြီး ပြည်ထောင်စုမြို့သစ်ရပ်ကွက်နဲ့ ကမော့ကစင်ရွာအကူး လမ်းအနောက်ဘက်မှာ သမဝါယမ မွေးမြူရေးခြံလို့ အမည်တပ်ကာ အဆောက်အဦးတွေ ဆောက်ကြတယ်။ သူတို့ရဲ့ မွေးမြူရေးခြံက ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် မဟုတ်ပါဘူး။ ပထမ စတည်ထောင်တာဖြစ်လို့ ဝက် ၁၀ ကောင်၊ ဆိတ် ၆ ကောင်၊ ကြက်အကောင် ၄၀၊ ဘဲအကောင် ၅၀ လောက်က စမွေးမှာပါ။ သစ်တို သစ်စတွေနဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေထားဖို့ အဆောက်အဦး ၄ လုံးကို ကိုယ်ထူကိုယ်ထစံနစ်နဲ့ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ လက်သမားလုပ်ပြီး ဆောက်ကြတယ်။ ဆောက်လို့ ပြီးတဲ့အခါကျတော့ အမိုးမိုးဖို့ အင်ဖက် ဝယ်ယူရမယ့်ကိစ္စ ပေါ်လာတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အင်ဖက် ကောင်းကောင်းထွက်တဲ့ ခလောက်နို့နယ်ဘက်ကို အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဘားအံမြို့ ကြေးမုံနဲ့ ဟံသာဝတီသတင်းထောက် ဦးတင်ထွန်း ကသွားပြီး အင်ဖက်အပျစ် ၁၀၀၀၊ ငွေ ၉ဝိ ဖိုး မှာခဲ့တယ်။ အင်ဖက်ကို မွေးမြူ ရေးခြံအရောက် ပို့ပေးရမယ်၊ ခြံရောက်မှ ငွေချေမယ်ဆိုတဲ့ စည်းကမ်းနဲ့။ သတင်းထောက်က ခလောက်နို့နယ်သားတွေရဲ့အကြောင်းကို သိထား တော့ သူ့အပေါ် ရှုပ်ရှုပ်ပွေပွေတွေ မလုပ်နိုင်အောင် အင်ဖက်ကို မှာကတည်းက ကြျွန်တော်တို့ဆီရောက်မှ ဖက်က ဘာဖြစ်လို့ လျော့သလေး ​ ဘာလေးနဲ့  ဆင်ခြေ ပေးတာတော့ မကြားချင်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့က အများနဲ့ လုပ်တဲ့အလုပ်မို့ တိတိကျကျလုပ်ရမှာ၊ ခင်ဗျားတို့ဆီက ပိုလည်း မပိုချင်ဘူး၊ လျော့လည်း မလို ချင်ဘူးြ လို့ ပြောပြီး ပြန်ခဲ့တယ်။ နောက်တစ်နေ့ နေ့လယ်မှာပဲ ခလောက်နို့က ဖက်လှည်းဟာ မွေးမြူရေး ခြံကို ရောက်လာတယ်။ လှည်းသမားက ဖက်တွေကို ချလို့ကုန်တာနဲ့ ပြစ္စည်းရှင် ရောက်လာလိမ့်မယ်၊ နွားနေပူမှာစိုးလို့ ပြန်တော့မယ်ြ လို့ ပြောပြီး ပြန်သွားတယ်။ ဖက်ရှင်ကတော့ နေစောင်းမှ ရောက်လာတယ်။ အဲဒီမှာ ဖက်သွားမှာတဲ့ သတင်းထောက်က မသကင်္ာတာနဲ့ ဖက်ရှင်ရှေ့မှာ ဖက်တွေကို တစ်ပျစ်စီရေကြည့် တော့ ဖက်ပျစ် ၃ ပျစ်ပိုနေတာကို တွေ့ရရော။ ဒါနဲ့ ပိုနေတဲ့ ဖက် ၃ ပျစ်ကို ဖက်ပုံကြီးပေါ် ပစ်တင်လိုက်ပြီး ဖက်ဖိုးငွေ ၉ဝိ ကို ထုတ်ပေးတဲ့အခါ ဖက်ရှင်က ပိုသွားတဲ့ သူ့ဖက် ၃ ပျစ်အတွက် ပြား ၃၀ ပေးပါလို့ တောင်းတယ်။ ဒီတော့ သတင်းထောက်က မြဟုတ်ပါဘူ းဗျာ၊ ငွေကိုးဆယ်ဖိုးတောင် ဝယ်တာပဲ ဒီဖက်အတိုကလေး ၃ ပျစ်တော့ အဆစ်ပေးသင့်ပါတယ်ြ လို့ ပိုနေတဲ့ ဖက်သုံးပျစ်ကို အဆစ်တောင်းတယ်။ ခုလို အဆစ်တောင်းတော့ ဖက်ရှင်က ြပြား ၃၀ မပေးရင်လည်း ပြားအစိတ်တော့ ပေးပြါ လို့ ငါးပြားလျှော့ပြီး တောင်းပြန်တယ်။ ဒီတော့ သတင်းထောက်က ြခြံမိုးနေတဲ့ဒီမှာ ဘယ်က ပိုက်ဆံအကြွေ ရှိမှာလဲဗျ၊ ဖက် ၃ ပျစ်ကလေးပဲ ပေးခဲ့ပြါ လို့ အလျှော့မပေးဘဲ တောင်းတယ်။ ဒါပေမယ့် ဖက်ရှင်က အလျှော့မပေးဘူး ဒြီမှာ အကြွေမရှိရင်လည်း အိမ်ကိုလိုက်ပြီး ယူပါ့မယ်ြ လို့ လုပ်ပြန်တယ်။ ဒီတင် သတင်းထောက်က ြငွေ ကိုးဆယ်ဖိုးတောင် လုံးခနဲဝယ်တဲ့ ဥစ္စာပဲဗျာ၊ တစ်မူး တစ်မတ်ကို ကြည့်စရာ မလိုပါဘူး၊ မိတ်ဖြစ်ဆွေဖြစ်သဘောနဲ့ နောင်လည်း ဆက်ပြီး လုပ်ကြဦးမှာပဲ၊ ဒီ ဖက်ကလေး သုံးပျစ်တော့ စာရင်းထဲ ထည့်မတွက်ပါနဲ့တောြ့ လို့ မျက်နှာချိုသွေးတယ်။ ဒီလို မျက်နှာချိုသွေးပေမယ့် ခလောက်နို့သား ဖက်ရှင်က ခြင်ဗျားတို့ပဲ ပိုလည်းမလိုချင်ဘူး၊ လျော့လည်းမလိုချင်ဘူး၊ တိတိကျကျဆို …æ…æြ လို့ပြောပြီး သူ့ဖက် ၃ ပျစ်ကို ဆွဲယူကာ ထွက်သွားပါရော။ သူပြန်သယ်သွားရမယ့် ခရီးက ၁၀ မိုင်လောက် ဝေးပါလိမ့်မယ်။ တိတိကျကျ လုပ်ကြရမယ်လို့ ကြွေးကြော်ထားတဲ့ မွေးမြူရေးခြံက သမဝါယမဆရာတွေဟာ ခလောက်နို့နယ်သားရဲ့ တိတိကျကျ လုပ်သွားပုံကို ငေးပြီး ကြည့်နေမိပါသတဲ့။ ​ ကပင်တောင်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တောဟာ ရှေးတုန်းက သစ်ကြီးဝါးကြီးတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေပြီး အင်မတန်နက်တဲ့ တောကြီး ဖြစ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ သစ်ရဲ၊ ကျားရဲတွေလည်း ပေါတယ်။ ဝိဇΩာ ဇော်ဂျီ တပသီတွေလည်း ရှိတယ်။ အဲဒီအချိန် က ဇွဲကပင်တောင်ခြေမှာ ခလောက်နို့ သစ်ချပင်ရွာကလေးလည်း ရှိနေတယ်။ သစ်ချပင်ရွာသားတွေဟာ စိုက်လို့ပျိုးလို့ရတဲ့ နေရာမှာ တောင်ယာကွက် ကလေး အနည်းအကျဉ်းလုပ်ပြီး အမဲလိုက်တဲ့ မုဆိုးအလုပ်နဲ့ အသက်မွေးကြတယ်လို့ ဆိုတယ်။ တစ်နေ့မှာ ခလောက်နို့ သစ်ချပင်ရွာက လူတစ်ယောက်ဟာ အမဲလိုက် ရင်းနဲ့ ဇွဲကပင်တောင်ထိပ်နားကို ရောက်သွားတော့ ခပ်လှမ်းလှမ်းက ကျောက်ဖျာ ပေါ်မှာ ဇော်ဂျီတစ်ယောက် ဆေးကြိတ်နေတာကို အမှတ်မထင် မြင်လိုက်တယ်။ ဒါနဲ့ ဒီလူက သစ်ပင်ကွယ်ကနေပြီး ဇော်ဂျီကြီး ဘာလုပ်နေတယ်ဆိုတာ ချောင်း ကြည့်တယ်။ ဇော်ဂျီဟာ ကျောက်ဖျာပေါ်မှာ ဆေးမြစ် ဆေးရွက် ဆေးဥတွေကို ညက်အောင်ကြိတ်ပြီး ခြစ်ယူကာ ဆေးလုံးကလေးတွေ လုံးတယ်။ နောက် မျိုချလိုက်ပြီး ထခုန်လိုက်တာ ပြန်ကျမလာတော့ဘဲ တစ်ခါတည်း ကောင်းကင် ခရီးက အရှေ့ဘက်ကို ပျံသန်းသွားတာ တွေ့လိုက်တယ်။ ချောင်းကြည့်နေတဲ့ သစ်ချပင်ရွာသားက ဒီအဖြစ်ကို မြင်တော့ ြဆေးဝိဇΩာ ဆိုတာ ဒါပဲကိုး၊ ဆေးတန်ခိုးကြောင့် မိုးပျံနိုင်တာပဲ၊ ဆေးအကပ်အသပ်ကလေး များမှ ကျန်ပါဦးမလား၊ သိရအောင် သွားကြည့်လိုက်ဦးမြှ လို့ အကြံပေါက်ပြီး ဇော်ဂျီ ဆေးကြိတ်တဲ့ ကျောက်ဖျာဆီကို သွားရော။ ကျောက်ဖျာနားရောက်တော့ ကျောက်ဖျာရဲ့နှုတ်ခမ်းမှာ ဆေးအကပ် အသပ်တွေ ပေနေတာကို မြင်တာနဲ့ တြစ်ခါဖြင့် ဟုတ်ပြီ၊ ငါလည်း ဆေးဝိဇΩာလို ဒီဆေးအကပ်အသပ်ကိုစားပြီး ကောင်းကင်ခရီးက အိမ်ပြန်ကြည့်လိုက်မယ်ြ လို့ အကြံပေါ်လာတာနဲ့ ကျောက်ဖျာက ဆေးအကပ်အသပ်ကို လျှာနဲ့လျက်တယ်။ လျက်လို့ကုန်တော့ ဝိဇΩာလုပ်သလို ထခုန်လိုက်တယ်။ ဒီလိုခုန်လိုက်တော့ ကောင်းကင်ပေါ်ကို အမြင့်ကြီးရောက်မသွားဘူး။ သူရပ်နေတဲ့နေရာက တစ်တောင် လောက်ပဲ မြင့်တက်သွားတယ်။ ပြန်ပြီးတော့လည်း မြေပေါ်ကို မကျဘူး။ ဒီတင် ဘာလုပ်ရမှန်း မသိတာနဲ့ ငြါ့အိမ်ကို ပြန်ရောက်စြေ လို့ သူ့ကိုယ်သူ အမိန့် ပေးလိုက်တယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့ကိုယ်ဟာ ဘယ်မှ ရွေ့မသွားဘူး။ အဲဒါနဲ့ တစ်လှမ်းချင်း လျှောက်ကြည့်တော့ ခြေထောက်တွေဟာ မြေနဲ့မထိဘဲ လေထဲမှာ အင်မတန် နှေးနှေးကွေးကွေး လျှောက်နေတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒီတင် သူဟာ တခါတည်း အကြံအိုက်ပြီး စိတ်ညစ်သွားပါရော။ မြေနဲ့တစ်တောင်လောက်မြင့်တဲ့ လေပေါ်မှာ လျှောက်ရတာက ခြေကုပ် ခြေကန်မရလို့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် လျှောက်လို့မဖြစ်တော့ စမ်းပြီးထိုင်ကြည့် အိပ်ကြည့် တော့ မြေကြီးနဲ့ကိုယ်နဲ့ထိပါရဲ့ မတ်တတ်ရပ်လိုက်တာနဲ့ မြေကြီးနဲ့ ခြေနဲ့ လွတ်သွားပြီ လေထဲမှာ တစ်တောင်လောက် အမြင့်ကို ရောက်သွားပြန်တယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်ကိုလျှောက်ပြီးပြန်ဖို့ မဖြစ်နိုင်အောင် ရှိနေတယ်။ ဇော်ဂျီရဲ့ဆေးကို စားသင့်သလောက် မစားရဘဲ မစို့မပို့ ဆေးတန်ခိုးပြရုံသာ စားရလို့ ဒုက္ခတော့ အကြီးအကျယ်ဖြစ်ပြီလို့ သူ့ကိုယ်သူ သိလိုက်တယ်။ ဒီအခါ ပိုလို့ စိတ်ဆင်းရဲ သွားရပြန်တယ်။ သူဟာ အိမ်ကို ဘယ်လိုရောက်အောင် ပြန်ရပါ့မလဲလို့ ဝေခွဲလို့မရအောင် ဖြစ်နေတုန်း ရုတ်တရက်အကြံတစ်ခု ထွက်လာတာနဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာပေါက်နေ တဲ့ ဝါးရုံကြီးဆီကို မြေမထိတဲ့ ခြေထောက်နှစ်ချောင်းနဲ့ ကြိုးစားပြီး ရောက်အောင် သွားတယ်။ ဝါးရုံကိုကိုင်မိတော့ ခါးမှာရှပ်ထားတဲ့ ဓားကိုထုတ်ပြီး ဝါးတစ်ချောင်း ခုတ်တယ်။ အလောတော်ဝါးရတော့ လှေကိုထိုးဝါးနဲ့ထိုးပြီး ချောင်ကြိုချောင်ကြား ထဲသွားသလို လေထဲမှာ တစ်တောင်လောက်မြောက်နေတဲ့ သူ့ကိုယ်ကို ထိုးဝါး အကူအညီနဲ့ သစ်ပင်ကြိုသစ်ပင်ကြားက ကွေ့ကောက်ဖြတ်သန်းပြီး အိမ်ကို ပြန်ခဲ့တယ်။ ဒီလိုပြန်လာတုန်း သူ့ကိုယ်ဟာ ထိုးဝါးနဲ့ သွားလို့လာလို့ ရတာကို လည်း သဘောကျသလို ဖြစ်လာတယ်။ သူအိမ်ပြန်ရောက်လို့ မကြာခင်ဘဲ ရွာကလေးတစ်ရွာလုံးက သူ့ဖြစ်ပုံကို သိပြီး ဒီလူကို ထိုးဝါးဇော်ဂျီလို့ ဘွဲ့ပေးလိုက်ကြတယ်။ တစ်နေ့တော့ ထိုးဝါးဇော်ဂျီဟာ ဇွဲကပင်တောင်ခြေမှာရှိတဲ့ ခလောက်နို့ ဗျိုင်းတောင်ရွာမှ ဝမ်းဘဲတွေမွေးနေတဲ့ သူ့ရဲ့အရင်းနှီးဆုံး သူငယ်ချင်းဆီကိုသွားကာ သူထိုးဝါးဇော်ဂျီ ဖြစ်လာရပုံအကြောင်းစုံကို ပြောပြတယ်။ သူ့ဘဝဟာ ဘာဝိဇΩာ ဘာဇော်ဂျီမှ မဖြစ်ချင်ဘဲ မိမွေးတိုင်းဖမွေးတိုင်းသာ ဖြစ်လိုနေလိုကြောင်း၊ အခုတော့ အတတ်ဆန်းမိတဲ့အတွက် တကယ့်ဝိဇΩာဇော်ဂျီတို့လို မြေလျှိုးမိုးပျံလို့လည်း မဖြစ်၊ မြေနဲ့တစ်တောင်လောက်အမြင့်က ထိုးဝါးတစ်ချောင်းနဲ့ သွားလာနေရတဲ့ ဒုက္ခကလည်း ဘယ့်ကလောက် ကြီးမားတယ်ဆိုတာ သူသာသိကြောင်း ရှင်းပြတယ်။ ဒီဒုက္ခက လွတ်ကင်းအောင်လို့ သူ့ကို အကြံဉာဏ်ကလေးများဖြစ်ဖြစ်၊ အကူအညီ ဖြစ်ဖြစ် တစ်ခုခုပေးပါလို့ တောင်းပန်တယ်။ ဒီအခါ သူငယ်ချင်းဖြစ်သူ က ြအေး ​ ငါလည်း မိုးပျံတဲ့ဇော်ဂျီတွေကို ခဏခဏတွေ့ပါရဲ့ ဒီတစ်ခါတွေ့ရင် မင်းကို ငါကူညီနိုင်အောင် သူတို့နဲ့ ငါတစ်ခုခု ကြိုးစားကြည့်ပါမယ်ြ လို့ အာမခံတယ်။ ထိုးဝါးဇော်ဂျီဟာ အကြံအဖန် အင်မတန်ကောင်းတဲ့ သူငယ်ချင်းဆီက အာမခံချက်ရတော့ သူဟာ မကြာခင်ဘဲ ထိုးဝါးဇော်ဂျီဝဋ်က ကျွတ်တော့မယ်လို့ ယုံကြည်ပြီး အိမ်ကိုပြန်ခဲ့တယ်။ တစ်နေ့မှာ ထိုးဝါးဇော်ဂျီရဲ့ သူငယ်ချင်းဟာ ဝမ်းဘဲကျောင်းနေရင်း ကန်ဘေးမှာရပ်နေတုန်း သူ့ခေါင်းပေါ်က ဟိုကြည့်ဒီကြည့်နဲ့ ခပ်နိမ့်နိမ့်ဖြတ်သွား တဲ့ ဇော်ဂျီတစ်ယောက်ကို မြင်လိုက်တော့ မော့ကြည့်ပြီး ဒြီဇော်ဂျီကတော့ အံ့ပါရဲ့၊ သွားပုံလာပုံက အသက်မရှိသလို နှေးနှေးကွေးကွေးနဲ့ ဟန်မရလိုက်တြာ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တာကို ဇော်ဂျီကကြားတော့ သူ့ဆီလှည့်လာပြီး မြင်းက ငါ့ကို ဟန်နဲ့ပန်နဲ့ မသွားတတ်ဘူးဆိုတော့ ငါက ဒါထက် ဘယ်လိုဟန်လုပ်ပြီး သွားရမှာလဲကြွ လို့ ပြန်မေးတယ်။ ဒီတော့ ဝမ်းဘဲကျောင်းသမားက ကြျွန်တော် ဇော်ဂျီတွေအများကြီးကို နေ့တိုင်းလို တွေ့နေပါတယ်။ သူတို့ သွားပုံလာပုံဟာ ဟန်နဲ့ပန်နဲ့ ကြည့်လို့ အင်မတန် ကျက်သရေရှိတာ။ ခင်ဗျားကျတော့ ရိုးရိုးကြီး၊ ကလေးတွေ ကြိုးကို ဆွဲပြေးတော့ လွင့်ပါပြီးလိုက်သွားတဲ့ စွန်လိုပြဲ လို့ ပြောပြန်တယ်။ ဒြီအခါ ဇော်ဂျီက ဟုတ်တယ်ပဲ ထားပါတော့ကွာ၊ တခြားမင်းသဘော ကျတဲ့ ဇော်ဂျီတွေရဲ့ဟန်ကို ငါ့ကို လုပ်ပြစမ်းပြါ လို့ ရယ်ရယ်မောမောနဲ့ ပြန်ပြောပြန်တယ်။ ဒီတင် ဝမ်းဘဲကျောင်းသမားက ဒြီလိုဆိုရင် ကျွန်တော်လုပ်ပြမယ်။ မြေကြီးပေါ်က နေပြလို့တော့ မဖြစ်ဘူး၊ တူမှာလည်းမဟုတ်ဘူး၊ ခင်ဗျားငုံထားတဲ့ ပတ္တမြားလား ဓာတ်လုံးလား၊ အဲဒါ ခဏပေး ကျုပ်လုပ်ပြမယ်ြ လို့ ပြန်ပြော လိုက်တယ်။ ခုလို ပြောလိုက်တော့ ဝမ်းဘဲကျောင်းသမားရဲ့ ဟန်တစ်လုံး ပန်တစ်လုံး လုပ်ပြမှာကို ကြည့်ပြီး အတုခိုးချင်တဲ့ ဇော်ဂျီက သူငုံထားတဲ့ ဓာတ်လုံးကို ပေးလိုက်တယ်။ ဝမ်းဘဲကျောင်းသမားဟာ ဓာတ်လုံးကိုရတာနဲ့ ဘာမှမပြောတော့ဘဲ ခုန်လိုက်တာ တိမ်တောင်တိမ်လိပ်တွေကြားထဲ ရောက်သွားပြီး ပျောက်သွားရော။ သူ့ကို အောက်ကဇော်ဂျီ မမြင်နိုင်တော့ဘူးလို့ထင်မှ သစ်ချပင်ရွာက ထိုးဝါး ဇော်ဂျီအိမ်ရှေ့မှာ ဆင်းလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ သူ  ဇော်ဂျီတစ်ယောက်စီက မိုးပျံ နိုင်တဲ့ဓာတ်လုံး ဘယ်နည်းဘယ်ပုံ ရခဲ့တဲ့အကြောင်း သူငယ်ချင်း ထိုးဝါးဇော်ဂျီ ကို ရှင်းပြတယ်။ နောက်ပြီး ဓာတ်လုံးရဲ့အစွမ်းကို သိရအောင် ထိုးဝါးဇော်ဂျီရဲ့ လက်ကိုဆွဲပြီး ကောင်းကင်ကို ပျံတက်ကြည့်တယ်၊ ဓာတ်လုံးရဲ့အစွမ်းနဲ့ သူငယ်ချင်း နှစ်ယောက် ကောင်းကင်မှှာ သွားချင်ရာကို အတူသွား အတူလာနိုင်ကြောင်း သေသေချာချာသိတော့ သူတို့ဟာ ဇွဲကပင်တောင်ခြေ ခလောက်နို့နယ်က ရွာသကန် ရွာကို ဆင်းလိုက်ကြတယ်။ နောက် ရွာသကန်ရွာမှာပဲ အိမ်လေးတစ်ဆောင် ဆောက်ပြီး နေလိုက်ကြတယ်။ ပွဲထဲကဇော်ဂျီလို ဟန်နဲ့ပန်နဲ့ ကြွားချင်တဲ့ဇော်ဂျီကတော့ ခလောက်နို့သား နဲ့ တွေ့မိတာနဲ့ ဗျိုင်းတောင်ရွာမှာ အသက်ထက်ဆုံး ဝမ်းဘဲကျောင်းသမားအလုပ် လုပ်နေရပါသတဲ့။ ​ တိသျှကိုလိုနီစံနစ် အုပ်ချုပ်ရေးအောက်မှာရှိစဉ်က ခလောက်နို့မှာ သူကြီးဟောင်း နှစ်စေ့လို့ သူကြီးရွေးပွဲလုပ်တယ်။ သူကြီးအရွေးခံသူ နှစ်ယောက်ဖြစ်နေလို့ ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ပေးရတာ ဖြစ်တယ်။ အုန်းတစ်ပင် ဘုန်းကြီးကျောင်း ဇရပ်ကြီးထဲမှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်တဲ့ နေ့က သက်ဆိုင်ရာ မြို့အုပ်နဲ့ အရာရှိတွေလည်း လာတယ်။ သူကြီးတစ်ပိုင် အတွင်း က လူတွေလည်း တစ်အိမ်တစ်ယောက် လာကြတယ်။ သူကြီးဆိုတာ ရွာသူရွာသားအပေါ် ကောင်းကျိုး ဆိုးကျိုးပေးတဲ့လူပဲ၊ သူကြီးရွေးမှားရင် ရပ်သူရွာသားတွေပဲ ခံကြရမယ် ဆိုတာကို သိကြလို့ မဲဆန္ဒပေးရအောင် အိမ်တိုင်း လာကြတယ်။ လာတဲ့လူတွေက များတော့ ဇရပ်ကြီးမဆံ့လို့ ဇရပ်ဘေးက အရိပ်ကောင်းကောင်း သစ်ပင်ကြီးတွေအောက်မှာ ဟိုတစ်စု ဒီတစ်စုနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ့် အချိန်ကို စောင့်နေကြတယ်။ ယှဉ်ပြိုင်အရွေးခံကြမှာက လက်ရှိသူကြီးဟောင်း ဦးစိန်ကြယ်နဲ့ ထိုးကွင်း ဆရာ ဦးပန်းကျော်အေး ဖြစ်တယ်။ ဒီနှစ်ယောက်မှာ လက်ရှိသူကြီးဟောင်း ဦးစိန်ကြယ်က အသိုင်းအဝိုင်း လည်း ကောင်းတယ်။ မကင်းရာ မကင်းကြောင်းလူတွွေလည်း များတယ်။ ဥစ္စာ ပစ္စည်းလည်း အသင့်အတင့်ရှိတယ်။ သြဇာတိက္ကမလည်းရှိတုန်းပဲ၊ လူကလည်း တော်တည့်မှန်ကန်တဲ့လူ ဖြစ်တယ်။ ဦးပန်းကျော်အေးကလည်း ကလေးတွေကို ထိုးကွင်းထိုးပေးတဲ့ ထိုးကွင်း ဆရာဖြစ်လို့ လူတိုင်းကပဲသူ့ကို ဆရာလို့ ရိုရိုသေသေ အခေါ်ခံနေရသူ ဖြစ်တယ်။ သူ့လက်ရာနဲ့ မကင်းတဲ့လူတွေ ဒီနယ်မှာ လူရွယ်ပိုင်းက အများကြီး ရှိတယ်။ ဆင်းတော့ ဆင်းရဲရှာတယ်။ ရိုးတာကတော့ ပါးစပ်ထဲ လက်ထိုးထည့်တာတောင် ကိုက်တတ်တဲ့လူစား မဟုတ်ဘူး။ သူကြီးဟောင်းကလည်း သူကြီ:အလုပ်ကို လက်မလွှတ်ချင်ဘူး။ ဒီအလုပ် ကို သာယာနေတယ်။ မင်းတွေစိုးတွေ မော်တော်ကားကြီးနဲ့ သူ ့အိမ်ကို ရောက်လာ တာမျိုးကို အင်မတန် ပီတိဖြစ်တယ်၊ ဂုဏ်ယူတယ်။ တောရွာမှာ ဒီလိုဂုဏ်ရှိတာ မျိုးကို ယှဉ်ပြိုင်အရွေးခံတဲ့ ထိုးကွင်းဆရာ ဦးပန်းကျော်အေးကလည်း ရိုးပေမယ့် လိုချင်တယ်။ အချိန်ကျလို့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပတော့မယ့်အခါကျတော့ တာဝန် ရှိတဲ့ မြို့အုပ်မင်းကပဲ မြဲတွေ ဘာတွေ လုပ်မနေကြပါနဲ့ အများသဘောကျတဲ့ လူကို ဗြောင်ပဲပြောပြီး ရွေးကြပါ၊ ဒါမှ အချိန်မကုန်ဘဲ လူတွေ ပြန်ရသွားရ လွယ်ကူကြမယ်၊ သူကြီးတစ်ပိုင်ဆိုပေမယ့် ရှစ်မိုင် ကိုးမိုင်က လာကြတာလည်း ရှိတယ်၊ လူတွေပြန်ဖို့ရာလည်း အရေးကြီးပါတယ်ြ လို့ ထပြီး ရှင်းပြတယ်။ ဒီလို ရှင်းပြလိုက်တော့ သူကြီးဟောင်းရဲ့ လူတစ်ယောက်က ကြျွန်တော် သူကြီးဟောင်းကိုပဲ ကြိုက်ပါတယ်ြ လို့ လူပုံအလယ်ကထပြီး ပြောတယ်။ အဲဒီလို လူတစ်ယောက်က စျေးဦးဖောက်လိုက်တာနဲ့ ဟိုကတစ်ယောက်၊ ဒီကတစ်ယောက်နဲ့ သူကြီးဟောင်းကို ထောက်ခံကြတယ်။ နောက်ဆုံး လူတိုင်း လူတိုင်းပဲ သူကြီးဟောင်းကို ထောက်ခံပြီးသား ဖြစ်သွားတယ်။ ဒီတင် ဇရပ်တိုင်ကိုမှီပြီး ကွမ်းဝါးနေတဲ့ ဦးသန်းကြူဆိုတဲ့လူက ထပြီး ကြျွန်တော်က ဦးပန်းကျော်အေးကို သဘောကျပါတယ်ြ လို့ ထိုးကွင်းဆရာကို ထောက်ခံလိုက်တယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့နောက်ကိုလိုက်ပြီး ဆက်ထောက်ခံမယ့်သူ တစ်ယောက်မှ မရှိဘူး။ ထိုးကွင်းဆရာ ဦးပန်းကျော်အေးကို သူတစ်ယောက်တည်း သဘောကျ တာဖြစ်လို့ မြို့အုပ်က သူကြီးဟောင်းကိုပဲ သူကြီးအဖြစ် ခန့်ပြီး ပြန်သွားတယ်။ ပရိသတ်လည်း အသီးသီး ပြန်ကုန်ကြတယ်။ ဦးသန်းကြူး အိမ်ပြန်ရောက်တဲ့ အခါကျတော့ ကြိုတင်သတင်းရထားတဲ့ သူ့မယားက ရြှင့်နှယ်တော် ရန်များအောင် အလကား ဦးပန်းကျော်အေးကို သွားထောက်ခံတယ်၊ အစကတည်းက မနိုင်မှန်းလည်း သိသားနဲ့ ြ လို့ အပြစ် တင်တယ်။ ဒီတော့ ဦးသန်းကြူက ြ ရှင်မရာ သူ ့ခမျာ သနားစရာ၊ ဘယ်သူမှ ထောက်ခံမယ့်သူ မရှိလို့ ငုတ်တုတ်ကလေး ထိုင်နေတာ၊ မနိုင်မှန်းတော့ ငါအသိ သားပဲ၊ မြင်ရတွေ့ရတာ စိတ်မချမ်းသာလွန်းလို့ ငါထောက်ခံလိုက်တာပြဲ လို့ ပြန်ရှင်းပြလိုက်ပါသတဲ့။ ခလောက်နို့မှာ လူဆန်းတွေရှိတယ် ဆိုပေမယ့်၊ ဒီလို ရိုးတဲ့လူ လည်း ရှိပါသေးတယ်။ ​ စ်နှစ်က ဘားအံမြို့နဲ့ လေးမိုင်လောက်သာဝေးတဲ့ ရဲသာရွာ ရွာဦး ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှာ ရွာကဒကာတွေစုပြီး ရှင်ပြုပွဲကြီးလုပ်တော့ ဇာတ်တစ်ဇာတ်ကိုပါငှါးသွင်းတယ်။ ပွဲခင်းနေရာကလည်း ကျယ်၊ လာတဲ့ပရိသတ်ကလည်းများ၊ ကတဲ့ဇာတ် ကလည်း ကောင်းတော့ ညနေစောင်းလာတာနဲ့ ကျောင်းဝင်းကြီးအနီး လယ်ကျင်း ထဲက ပွဲခင်းမှာ လူတွေဟာ ဖွေးဖွေးလှုပ်နေအောင် စည်ကားနေတယ်။ ထမင်းဆိုင်၊ ခေါက်ဆွဲဆိုင်၊ မုန့်ဟင်းခါးဆိုင်၊ မုန့်တီဆိုင်၊ လက်ဖက်ရည် ဆိုင် စတဲ့ စားသောက်စရာ ဆိုင်တွေ၊ အကျင်္ီ၊ လုံချည်၊ ထဘီ၊ ဓာတ်မီး၊ နာရီကြီးတွေကအစ မဲဖောက်ရောင်းတဲ့ ဆိုင်တွေနဲ့ အလှကုန်တွေတင်ရောင်းတဲ့ ဆိုင်ကလေးတွေဟာ ပွဲခင်းပတ်ပတ်လည်မှာ တစ်ဆိုင်နဲ့တစ်ဆိုင် ထိလုနီးပါး တည်ခင်း ရောင်းချနေကြတယ်။ ပွဲ သုံးညခံတယ်။ ပထမညမှာပဲ ပွဲကောင်းတယ်လို့ သတင်းလွင့်သွားတာနဲ့ ဒုတိယညမှာ ခလောက်နို့သားတစ်သိုက် ပွဲကြည့်ဖို့ စောစောစီးစီး ရောက်လာကြတယ်။ ဒီလူစုဟာ အုပ်စုအလိုက် ပွဲစျေးတန်း လူအုပ်ကြီးကြားထဲ လျှောက်ပြီး တိုးဝှေ့သွားလာနေရင်းက ပွဲမထွက်ခင် လူချင်း ကွဲကုန်ကြရော။ အဲဒီမှာ အုပ်ကွဲသွားတဲ့ ခလောက်နို့သားတစ်ယောက်က သူ့လူတွေကို ဟိုရှာ ဒီရှာ ရှာရင်း ဆာဆာရှိလာတာနဲ့ လူရှင်းနေတဲ့ မုန့်ဟင်းခါးဆိုင်တစ်ဆိုင် ရှေ့သွားပြီး ပြွဲက စည်လိုက်တာဗျာ၊ တစ်သက်နဲ့တစ်ကိုယ် မကြုံဘူးအောင် စည်တာပဲ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော့်မှာ အထိမ်းအမှတ်တစ်ခု ရှိတယ်၊ ခုလို လူစည် တဲ့ ပွဲမျိုးမှာ ကျွန်တော် မုန့်ဟင်းခါးစားချင်တဲ့စိတ် ပေါက်လာရင် ပွဲလန့်တတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် မတတ်နိုင်ဘူး၊ အစိတ်သားလောက် ထည့်ပြါ လို့ မုန့်သည် ကိုပြောပြီး ဝင်ထိုင်လိုက်တယ်။ အဲဒီအချိန်က ဘားအံဘက်ကလူတွေ မုန့်ဟင်းခါးစားကြတာဟာ ဒီကနေ့ လို တစ်ပန်းကန်ပြင်ပါ ဆိုတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ အစိတ်သားထည့်ပါ၊ ငါးဆယ်သား ထည့်ပါလို့ ချိန်ခွင်နဲ့ မုန့်အဖြူထည်ကိုချိန်ပြီး အထည့်ခိုင်းတာမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ခုလိုခိုင်းတော့ မုန့်ဟင်းခါးသည် အမျိုးသမီး ဝဝကြီးက ရြှင့်စကားက မဟုတ်သေးပါဘူး၊ ရှင် မုန့်ဟင်းခါးစာချင်တာနဲ့ပဲ ပွဲလန့်ရမှာလားြ လို့ ရယ်ရယ် ပြုံးပြုံးနဲ့ ပြန်မေးတယ်။ ဒီလိုမေးလိုက်တော့ ခလောက်နို့သားက ဟြုတ်မှ ဟုတ်လိုက်ပလေ အစ်မကြီး၊ ကျုပ်ကိုယ်တွေ့ သုံးလေးခါ ကြုံဖူးတယ်ြ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ မုန့်ဟင်းခါးသည်က ပန်းကန်ထဲမုန့်ဟင်းခါး အဖြူထည်တွေ ချိန်ထည့် ရင်း ရြှင်က ခလောက်နို့သားထင်ပါရဲ့၊ ခလောက်နို့ကလူတွေ လာကြလို့လား။ လွန်ခဲ့တဲ့ သုံးလေးနှစ်လောက်ကတော့ အချက်တစ်ချက် ရှိဘူးတယ်။ ခလောက်နို့က ကာလသားတွေနဲ့ ဒီရွာက ကာလသားတွေ တယ်အစေးမကပ်ကြဘူး။ ပွဲမှာ ဆုံကြရင် တစောင်စောင်နဲ့ နေတတ်တယ်။ ဒီနှစ်မှာ ပွဲထိန်းတွေက ကောင်းပါတယ်။ ဘုန်းတော်ကြီးတွေပါ ပွဲဝင်ထိန်းတာပဲ ဖြစ်နိုင်စရာမရှိလို့ ပွဲမလန့်ပါဘူးြ လို့ ပြောပြန်တယ်။ ခုလိုပြောလိုက်တဲ့အခါမှာ ခလောက်နို့သားက ဒြီလိုလဲ မဟုတ်သေး ဘူးလေ၊ ဘာရယ်လို့တော့ မသိပါဘူး။ ပွဲစည်တုန်း ကျွန်တော် မုန့်ဟင်းခါးစားရင် ပွဲလန့်တာပဲ ဆိုတာတော့ ကျွန်တော့်မှာ အလိုလို သိနေတယ်ြ လို့ ပြန်ချေတယ်။ ဒီတော့ မုန့်ဟင်းခါးသည်က ရြှင်တို့ကတော့ အတိတ်တွေ နိမိတ်တွေ တယ်အယူသည်းတုန်း ရှိသေးတာကိုး၊ တစ်ခါတစ်လေတော့လည်း ပွဲဆိုတာ လူက များတော့ ဒါမျိုးဆိုတာ ထန်းသီးကြွေခိုက် ကျီ:နင်းခိုက် ဖြစ်ရင်ဖြစ်မှာပေါ့လြို့ ပြောရင်း ပြင်ထားတဲ့ မုန့်ဟင်းခါးပန်းကန်ကို ခလောက်နို့သားရဲ့ရှေ့မှာ ချပေးလိုက်တယ်။ ခလောက်နို့သားဟာ သူ့ရှေ့ချပေးလာတဲ့ မုန့်ဟင်းခါးပန်းကန်ကို နှိုက်စားရင်း သူ့စကားကို ပြန်ဆက်ပြန်တယ်။ မြိုးကြိုးကြီး ပစ်ရစေရဲ့ အစ်မကြီး၊ မယုံဘဲ မနေပါနဲ့၊ တကယ့်ကိုပါ၊ ကျွန်တော် မုန့်ဟင်းခါးစားရင် အမှန်မုချ ပွဲလန့်မှာပါ။ လောင်းချင်ရင်တောင် လောင်းလိုက်ချင်သေးတယ်ြ လို့ ပြောပြန်တယ်။ မုန့်ဟင်းခါးသည်ဟာ ခလောက်နို့သားနဲ့ ဆက်ပြီးပြောနေရင် ဆုံးမှာ မဟုတ်ဘဲ အလကားသက်သက် ငြင်းနေရရုံသာ ရှိမယ်လို့ သိတာနဲ့ ဘာမှ ဆက် မပြောတော့ဘဲ ငြိမ်နေလိုက်တယ်။ ခလောက်နို့သားဟာ မုန့်အစိတ်သား ကုန်တဲ့အခါ နောက်ထပ် အစိတ်သား ထပ်အထည့်ခိုင်းတယ်။ ထပ်ထည့်ပေးတဲ့အစိတ်သား ကုန်တဲ့အခါ နောက်ထပ်ပြီး အြစိတ်သား ထည့်ပါဦးြ လို့ ခိုင်းပြန်တယ်။ အစိတ်သားစီ အလီလီအထည့် ခိုင်းပြီး တစ်ပိဿာ ကုန်တဲ့အခါကျတော့ အကျအန လက်ကိုဆေးကြောကာ စင်စင်ကြယ်ကြယ်သုတ်ပြီး ကြဲ အစ်မကြီး၊ ပွဲခင်းထဲ လျှောက်ဦးမယ်ြ လို့ နှုတ်ဆက်ကာ ထိုင်ရာကထပြီး ပွဲခင်းဘက်ကို ထွက်သွားတယ်။ ခလောက်နို့သား ဆိုင်ကထပြီး ထွက်သွားလို့ လေး, ငါးလှမ်းရောက်တော့ မုန့်ဟင်းခါးသည်က သတိရတာနဲ့ ဒြီမှာ ရှင် ပိုက်ဆံလည်း မပေးရသေးဘူးြ  လို့ လှမ်းပြောလိုက်တယ်။ ဒီတော့ ခလောက်နို့ကလူက ရပ်လိုက်ပြီး မြုန့်ဟင်းခါးစားချင်အားကြီး လို့ စားလိုက်တာပဲ။ ဘယ်ကပိုက်ဆံပေးစရာ ကျုပ်မှာ ပါမှာလြဲ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ ဒီတင် ပထမ ဆိုင်ထဲ ဝင်လာ စားစက ချိုချိုသာသာ လိုက်လိုက် လျောလျောပြောခဲ့တဲ့ မုန့်ဟင်းခါးသည် အမျိုးသမီး ဝဝကြီးက ဟြဲ့ နင်ဒီလို လုပ်လို့ဖြစ်မလား၊ စားပြီးရင် ပေးရတယ်။ ငါက အလကားရတာ မဟုတ်ဘူး။ နင် အခုပေးခဲ့၊ နင့်ကို ဘယ်ကမှန်းလည်း ငါမသိဘူးြ လို့ ပြောပြောဆိုဆို စျေးဆိုင်ပေါ်ကဆင်းပြီး ခလောက်နို့သားလက်ကို ဖမ်းဆွဲလိုက်တယ်။ ဒီတော့ ခလောက်နို့သားက ငြါ့မှာ မရှိလို့ မပေးဘူး။ နင် ကုသိုလ်ရ တာပေါြ့ လို့ ပြောရင်း ဆွဲထားတဲ့ အမျိုးသမီး ဝဝကြီးလက်ထဲက ရုန်းတယ်။ ဒီတင် မုန့်ဟင်းခါးသည်က မခံနိုင်အောင်ဖြစ်လာတာနဲ့ ခုနစ်သံတက်ပြီး ငြါ့ဟာကိုစားပြီး မပေးတဲ့သေချင်းဆိုး  ကာလနာ  ကျားကိုက်၊ နင်ဒီလို မတရား လုပ်ရသလားြ လို့ ကက်ကက်လန်အောင် ရန်တွေ့တယ်။ ခလောက်နို့သားရဲ့ ကျောကုန်းကြီးကိုလည်း လက်တစ်ဘက်နဲ့ ထုတယ်။ ဒါပေမယ့် ခလောက်နို့က လူကတာ့ ဘာမှပြန်မလုပ်ဘူး၊ ငြိမ်ခံနေတယ်။ ပါးစပ်ကတော့ အြစ်မကြီး ကုသိုလ်ရပါတယ်၊ မလှူတတ်ရင် စျေးရောင်းလို့ စာဆိုရှိပါတယ်ြ လို့ စပ်ဖြဲဖြဲနဲ့ မခံချိမခံသာဖြစ်အောင် ပြန်ပြောတယ်။ ဒီတင် မုန့်ဟင်းခါးသည်ဟာ စိတ်ဆိုး ဒေါသဖြစ်အား ကြီးလွန်းလို့ အသံကုန် အော်ဟစ်ပြီး ဆဲတယ်၊ ကျိန်တယ်၊ ရန်တွေ့တယ်။ ခုလို ပွဲခင်းထောင့် ဆိုင်တွေဘက်က အော်ကျယ်ဟစ်ကျယ်နဲ့ ဆူဆူညံညံ ဖြစ်နေတော့ အနားအနီးက လူတွေလည်း ရုတ်ရုတ်သဲသဲ ဖြစ်ကုန်တယ်။ ပရိသတ်များတဲ့ ပွဲခင်းဆိုတာ တစ်နေရာက ဆူဆူညံညံဖြစ်လာရင် လန့်တတ်တဲ့အတိုင်း ပွဲခင်းထဲကလူတွေဟာ ဟိုပြေးရမလို ဒီပြေးရမလို ဖြစ်သူဖြစ်၊ ကလေးမြေးငယ်ပါလာတဲ့ မိဘတွေကလည်း သူတို့ကလေးတွေအတွက် စိုးရိမ် တကြီးဖြစ်ပြီး အော်ကြခေါ်ကြနဲ့ လှုပ်လှုပ်ရွရွ ဖြစ်လိုဖြစ်၊ ဆူဆူညံညံဖြစ်နေတဲ့ဆီ ကို ဘာများဖြစ်လို့ပါလိမ့်လို့ သိချင်တာနဲ့ အပြေးအလွှား သွားသူက သွား။ ရှုပ်ရှုပ်ပွေပွေ ရုတ်ရုတ်သဲသဲဖြစ်တဲ့ နေရာနဲ့ နီးနီးနားနားမနေချင်လို့ တခြားကို အပြေးအလွှား သွားသူကသွားကြနဲ့ လူတွေ တဝေါဝေါဖြစ်ပြီး ထိန်းမရအောင် ပွဲလန့်ပါရော။ ခုလို ရုတ်ရုတ်သဲသဲ ရှုပ်ရှုပ်ပွေပွေ ဖြစ်နေတုန်း သူ့လက်ကိုဆွဲပြီး ဆဲနေတဲ့ မုန့်ဟင်းခါးသည်ကို အြစက ကျုပ်မပြောလား၊ ကျုပ်မုန့်ဟင်းခါးစားရင် ပွဲလန့်မယ်ဆိုတြာ လို့ ပြောပြီး သူ့လက်ကိုဆွဲထားတဲ့ အမျိုးသမီးကြီးကို တွန်းပစ်ကာ လူအုပ်ကြားထဲ ဝင်ရောက် ပျောက်ကွယ်သွားတယ်။ မုန့်ဟင်းခါးသည်ကြီးဟာ လဲရာက ဖုတ်ဖက်ခါထပြီး တစ်ယောက်ထဲ မိုးမွှန်အောင် အော်ဟစ်ဆဲရင်း ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်လေ။ ​ လောက်နို့သားများဟာ ရှေးရိုးရာ ဓလေ့ထုံးစံတွေကို ရိုရိုသေသေ လိုက်နာကြပေမယ့် အချို့ပယ်ကောင်းတယ်လို့ ထင်ရတဲ့ဟာမျိုးကျတော့ ရဲရဲကြီး တော်လှန်ပစ်လိုက်တာတွေ ရှိပါတယ်။ သာဓကတစ်ခုကို လက်ညှိုးထိုး ပြစမ်းပါဆိုရင် ဘားအံမြို့ကိုလွန်ပြီး ခလောက်နို့နယ်ထဲကို ရောက်သွားတာနဲ့ လယ်ကွင်းတွေ ရွာစပ်တွေမှာရှိတဲ့ ရှိရှိသမျှ ညောင်ပင်ကြီးတွေရဲ့ အကိုင်း အခက် အလက်တွေကို ပြုတ်ပြုတ်ပြုန်း အောင် ခလောက်နို့သားတွေက ခုတ်ထား, ချိုင်ထားတာတွေ တွေ့ကြရပါလိမ့်မယ်။ ခုအထိ မြန်မာပြည်တစ်ပြည်လုံးမှာ ညောင်ပင်ကြီးကြီးဆိုရင် အကြောင်း အမျိုးမျိုးပြပြီး အကိုင်းကို ချိုင်ရဲသူ၊ အပင်ကို ခုတ်လှဲရဲသူ ရှားရှားပါးပါး ဖြစ်နေဆဲအချိန်မှာ ခလောက်နို့နယ်မှာတော့ ရှိရှိသမျှ ညောင်ပင်ကြီးတွေဟာ ကတုံးချည့်ဖြစ်အောင် ဆရာတွေက လက်သံပြောင်ထားကြပါတယ်။ ရှေးက ညောင်ပင်မှာ ဘာစောင့်တယ်၊ ဘာရှိတယ်၊ ခုတ်ထစ်ဖျက်စီးရင် ဘာဖြစ်မယ်ဆိုတဲ့ အစွဲအယူကို ဒီလူတွေက ဘာကြောင့် ဒါလောက်ပြောင်မြောက် အောင် ရဲရဲကြီး တော်လှန်ပစ်ကာ ခုတ်ရဲ ထစ်ရဲ ချိုင်ရဲကြပါသလဲ။ သူတို့ရဲ့ အဖြေက ြညောင်သားထင်းဟာ မီးဆိုက်ရာမှာ ကောင်းလွန်းလိုြ့ တဲ့။ ဒါတင်မက တခြားသာဓကတွေ တော်တော်များများ ရှိပါသေးတယ်။ တစ်ခု ထပ်ပြရဦးမယ်ဆိုရင် …æ…æ…æ ခလောက်နို့နယ်မှာ နွေပေါက်လာလို့ ရွာအနီးနားက အိုင်တွေ ရေခန်း လာကြတဲ့အခါမျိုးမှာ တစ်ရွာလုံးစုပြီး ငါးဖမ်းလေ့ ရှိတယ်။ ကြီးကြီးငယ်ငယ် အိမ်စေ့ လူတိုင်း ထွက်ကြရတယ်။ ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ ပစ္စည်းကိုလည်း ကိုယ့်ဟာကိုယ် ယူသွားကြရတယ်။ မြှုံးပါသူ ပါတယ်၊ ယက်သဲ့ ပါသူ ပါတယ်၊ ကွန်ပါသူ ပါတယ်၊ မှိန်းပါသူ ပါတယ်။ ဆောင်းပါသူ ပါတယ်၊ အဲဒီလိုရှိရာ လက်နက်ကိုယူပြီး တပျော်တပါး ရွာလိုက်ချီကာ ငါးဖမ်းကြတယ်။ တစ်နေ့တော့ ခလောက်နို့ လှကဒါရွာက အင်းမှာ ငါးရှာကြဖို့ လူကြီး လုပ်တဲ့လူက တစ်ရွာလုံးကို ဆော်သြထားတယ်။ အချိန်ကျတော့ ရွာသားတွေ အားလုံး ကိုယ့်ကိရိယာကိုယ်ယူပြီး အင်းထဲရောက်ကုန်ကြတယ်။ ပြီးတော့ ကိုယ် နည်းနဲ့ကိုယ် ဖမ်းကြတယ်။ လှကဒါရွာထိပ်က အင်းဟာ ရေနည်းနည်းနက်တော့ မိုးချုပ်တဲ့အထိ ရေမကုန်နိုင်တာနဲ့ တချို့လူက မြှုံးထောင်ထားပြီး ပြန်တယ်။ အဲဒီနေ့က ရွာကလူတွေက စုစုဝေးဝေး ပျော်ပျော်ပါးပါး ငါးဖမ်းကြတာ တစ်နေ ကုန်သွားတာတောင် မပြီးတာနဲ့ ကျန်တဲ့ငါးတွေကို နောက်တစ်နေ့ မနက်ဘက်ဖမ်းဖို့ ပြောဆို မှာကြားကြပြီး ရွာကလူတွေအားလုံး ပြန်လာကြတယ်။ မနက်မိုးလင်းတော့ ဒီလူစုဟာ အင်းမှာ တစ်ခါပြန်ပြီး ဆုံကြပြန်တယ်။ ဒီတင် ညက မြှုံးထောင်ထားပြီး ပြန်လာခဲ့တဲ့ ရွာသားတစ်ယောက်က သူ့မြှုံးကို သွားဖော်တဲ့အခါ မြှုံးထဲမှာမိနေတာ ငါးမဟုတ်ဘဲ ငန်းတော်ကျား မြွေကြီး တစ်ကောင် ဖြစ်နေတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒီအခါ ဒီလူက လျှော်ကြိုးကို ကွင်းလျှောလုပ်ပြီး မြှုံးထဲက ငန်းတော်ကျား ရဲ့လည်ပင်းကို စွပ်မိအောင် ကြံဖန်လုပ်ကာ မိတာနဲ့ မြှုံးအပြင်ကို ဆွဲထုတ်လိုက် တယ်။ ငန်းတော်ကျားမြွေကြီး မြှုံးအပြင်ကို လည်ပင်းကြိုးတန်းလန်းနဲ့ ရောက်နေ တော့ လူတွေက ဝိုင်းအုံလာကြပြီး ငန်းတော်ကျားမြွေကြီးကို မသတ်ဖို့ ပြောကြ တယ်။ ငန်းတော်ကျားမြွေဟာ မြွေထဲမှာဆိုရင် မြွေဘုရင် ဖြစ်တယ်။ မသတ် ကောင်းဘူးလို့လည်း ဝိုင်းပြောကြတယ်။ သူ့မြှုံးထဲမှာမိထားတဲ့ ငါးကလေးတွေကို ကုန်အောင် စားပစ်ပြီး မထွက်တတ်တဲ့ ငန်းတော်ကျားမြွေကြီးကို အခဲမကြေနိုင်တဲ့ မြှုံးပိုင်ရှင်က ဘြုရင် ဟာ ဘာဖြစ်လို့ ငါ့မြှုံးထဲဝင်ရသလဲ၊ ဝင်ရင် ငါကသတ်မှာပြဲ လို့ ပြောပြီး ငန်းတော်ကျားမြွေကြီးကို ရိုက်သတ်လိုက်ပါတယ်။ ြညောင်ပင်ကို ထင်းအဖြစ် အကိုင်းတွေ နှစ်စဉ် ချိုင်ယူနေကြတဲ့ လူတွေနဲ့ မြွေတို့ရဲ့ဘုရင်ကို သတ်ပစ်တဲ့လူဟာ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး။ ဒါဟာလည်း ခလောက်နို့က ပြောင်မြောက်တဲ့ အယူအဆ တော်လှန်ရေး တစ်ရပ်ပြဲ လို့ ခလောက်နို့သား ဆေးဆရာကြီး ဦးတိုက်တုံးက ပြောပါတယ်။ ​ ကြောင်းတစ်ခုခုနဲ့ ကြုံတဲ့အခါ အြတွက်မရှိပါဘူးြ လို့ ဒီလောက် ကိစ္စဟာ ဘာမှမဟုတ်ကြောင်း၊ အရေးစိုက်စရာမလိုကြောင်း လူတွေက ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ ခုလို အြတွက်မရှိပါဘူးြ လို့ ပြောကြတာကို ခလောက်နို့သား လူကြီး တွေက မကြိုက်ကြဘူး။ အြတွက်ရှိရမှာပေါ့ အတွက်မရှိရင် ဘာအလုပ်မှ ဖြစ်တာ မဟုတ်ဘူး၊ တွက်ရ ချက်ရမယ်၊ မတွက်တတ်ရင် ဘယ်အလုပ်မျိုးမဆို ရှုံးမှာပေါြ့ လို့ သူတို့က ဆိုကြတယ်။ အြတွက်မရှိပါဘူးြ လို့ ပြောတဲ့စကားဟာ အကြောင်းကိစ္စတစ်ခုကို အသေးအမွှားလို သဘောထားပြီး အရေးမကြီးပါဘူး၊ ကိစ္စမရှိပါဘူး ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်မျိုး သက်ရောက်စေပါတယ်။ ခလောက်နို့သားတွေကတော့ အြတွက် ရှိရမယ်၊ ဘာမဆို တွက်ချက်ပြီး လုပ်ရမယ်ြ ဆိုပြီး စာရင်းအင်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ သဘောမျိုး အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ကြပါတယ်။ ဒီလို ယူဆကြတဲ့အထဲမှာ အတွက်ရှိရမယ်၊ ဘာမဆို တွက်ချက်ရမယ်၊ တွက်ချက်ပြီးမှ အလုပ်လုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ အယူကို ခလောက်နို့နယ်ဘက်ကလူတွေ က အစွဲကြီး စွဲထားကြပါတယ်။ သူတို့ဟာ ဘာပဲလုပ်လုပ် အကျိုးအမြတ်ကို တွက်ချက်ပြီးမှ လုပ်လေ့ရှိကြတယ်။ ဇယားကျေတယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။ တစ်နှစ်မှာ အတွက်အချက် စာရင်းဇယားကျေလှတဲ့ ခလောက်နို့ သနီဝိုက်ရွာသူ အဘွားအိုတစ်ယောက်ဟာ နိုင်းကြာရွာက ဘုန်းကြီးကျောင်းသွားပြီး ဥပုသ်စောင့်တယ်။ ဘုန်းတော်ကြီးက ရောက်လာကြတဲ့ ဒကာ ဒကာမတွေကို သီလပေး တရားဟောပြီး ဟိုအကြောင်း ဒီအကြောင်းပြောနေတုန်း သနီဝိုက်ရွာသူ အဘွားအို က ဘြုန်းကြီးဘုရား ဒီနှစ် ဝါထပ်တယ်ဆိုတာ ဟုတ်ပါရဲ့လား ဘုရားြ လို့ လျှောက်ထားတယ်။ ဒီတော့ ဆရာတော်က ဟြုတ်တယ် ဒကာမကြီး၊ ဒီနှစ် ဝါထပ်တဲ့နှစ်ပြဲ လို့ ဖြေတော်မူတယ်။ ခုလိုဖြေလိုက်တော့ အဘွားအိုက ဝြါကလည်း ဘာဖြစ်လို မကြာမကြာ ထပ်ရတာလဲဘုရား၊ ဝါတစ်ခါထပ်ရင် တပည့်တော်မတော့ တစ်ခါစိတ်ညစ်ရတာပြဲ လို့ ပြန်လျှောက်တယ်။ အဘွားအိုရဲ့စကားကို ကြားတော့ ဘုန်းတော်ကြီးက အံ့အားသင့်ပြီး ဝြါထပ်တာကို ဒကာမကြီးက ဘာ့ကြောင့် စိတ်ညစ်ရတာလြဲ လို့ မေးလိုက် တယ်။ ဒီတော့ သနီဝိုက်သူ အဘွားအိုက ဝြါထပ်ရင် တစ်နှစ်မှာ ဆယ့်သုံးလ ဖြစ်သွားမယ်ဘုရား၊ ရိုးရိုးနှစ်ထက် တစ်လပိုသွားပါတယ်။ တပည့်တော်မတို့မှာ ဝါထပ်တဲ့နှစ်ဆိုရင် စားစရိတ် တစ်လတစ်ခါ ပိုကုန်ပါတယ် ဘုရားြ လို့ ပြန်ပြီး လျှောက်ထားလိုက်ပါသတဲ့။ ခလောက်နို့သူတွေဟာ အတွက်အချက်မှာလည်း အဲဒီလောက် ဇယား ကျကျ တွက်တတ် ချက်တတ်ကြပါတယ်။ ​ စ်နှစ် ဝါခေါင်လဦးက မကြုံဘူးအောင် ချောင်းဖျားဘက်မှာ မိုးကောင်း လှတာကြောင့် တောင်ရေတွေ လှိမ့်ဆင်းပြီး သံလွင်မြစ်ရေဟာ ကြည့်နေရင်း တိုးတိုးလာပြီး ဘားအံမြို့နယ်တစ်ဝိုက်က စိုက်ပြီးစ လယ်ဧက အမြောက်အမြား ဟာ ရေအောက်ကို ရောက်ကုန်တယ်။ မိုးက နေ့ရောညပါ မစဲအောင် ဆက်ပြီးရွာနေတုန်းမို့ ရေဟာ ဒါလောက်နဲ့ မပြီးဘဲ ထပ်တိုးဦးမယ့် အလားအလာတွေ အများကြီး ရှိသေးတယ်လို့ လယ်သမား တွေက မျှော်လင့်ထားကြတယ်။ ဒီအချိန်မှာ လယ်စိုက်ရှင်း အရာရှိတွေဟာ ဘယ်နယ်က စပါး ဘယ် လောက် ပျက်မယ်၊ ရေကျသွားရင် မျိုးစပါး ဘယ်လောက် ထပ်ထုတ်ပေးရမယ် ဆိုတာတွေကို တွက်ချက်နိုင်ဖို့ မအားလပ်နိုင်အောင် ခရီးထွက် ကြွင်းဆင်းြ နေကြရတယ်။ ခုလို အချိန်နဲ့လုပြီး မအားမလပ်အောင် အလုပ်လုပ်နေကြရတုန်း ရုံးအမှုထမ်းတွေနဲ့ အလုပ်သမားတွေအားလုံးကိုလည်း အလုပ် တွင်တွင်လုပ်ကြဖို့ အတွက် ဌာနဆိုင်ရာအရာရှိက အမိန့်တစ်ခု ထုတ်တယ်။ ရုံးအမှုထမ်းတွေနဲ့ အလုပ်သမားတွေ ခွင့်မတိုင်ဘဲ အလုပ်မပျက်ရ။ ခွင့်တိုင်တဲ့အခါမှာလည်း အိမ်ကနေ စာရေးပြီး မတိုင်ကြဘဲ လူကိုယ်တိုင် ရုံးကို လာပြီးမှ ခွင့်စာတင်ကြဖို့။ ခွင့်မတိုင်ဘဲ ခွင့်မရဘဲ အလုပ်က ပျက်ကွက်ရင် အရေးယူခံရမယ်ဆိုတဲ့ အရေးပေါ်အမိန့်ကို ထုတ်တယ်။ အမိန့်ထုတ်ပြီး နောက်နေ့မှာ အမိန့်ထုတ်တဲ့အရာရှိကြီးရဲ့ ကားမောင်း သမား မောင်မြိုင်ဟာ ပေါ်မလာတော့ဘူး။ ဘာအခွင့်မှလည်း မတင်ဘူး။ မိုးတွေလေတွေက သဲသဲမဲမဲကြီးထန်နေတယ်။ အရာရှိဟာ ခုလိုမိုးထဲ လေထဲ အရေးကြီးတဲ့ သွားစရာလာစရာတွေ များနေတဲ့အချိန်မှာ ကားမောင်းသမား မောင်မြိုင် သူ့ကိုခွင့်မတိုင် အသိမပေးဘဲ အလုပ်မဆင်းတာကို အင်မတန်ဒေါသ ဖြစ်နေတယ်။ မမျှော်လင့် မဖွယ်မရာတွေ ဖြစ်မှာစိုးလို့ ကြိုတင်ပြီး အမိန့်ထုတ်ထား ခါမှ အမိန့်ကိုဂရုမစိုက်တဲ့ မောင်မြိုင်ကို စိတ်ဆိုးလို့ မဆုံးဘူး။ သူ့ကားကလေး သူမောင်းပြီး မကြည်မသာနဲ့ ရေမြုပ်နေတဲ့ရွာကလေးတွေဆီ အရောက်သွားလာခဲ့ ရပြီး စာရင်းတွေ၊ ဇယားတွေစုံတော့ တခြား ဌာနဆိုင်ရာလူကြီးတွေကိုဖိတ်ကာ ရေမြုပ်လယ်တွေအကြောင်း ဆွေးနွေးတယ်၊ စာရင်းဇယားတွေကို တင်ပြတယ်။ ရေမြုပ်လယ်တွေအတွက် မျိုးစပါး ထုတ်ပေးရေးကို ညှိနှိုင်းကြတယ်။ ဒီအချိန်မှာ မောင်မြိုင်ဟာ ရုံးခန်းထဲဝင်လာပြီး သူ့အရာရှိရှေ့ကို ဝင်ရပ်လိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ဆြရာ ကျွန်တော် အလုပ်ပြန်ဝင်ပါပြီ၊ ဘာခိုင်းစရာ ရှိပါသလဲဆရြာ လို့ ရိုရိုသေသေနဲ့ မေးတယ်။ မောင်မြိုင်ရဲ့အသံကြားတော့ သူ့ဆရာ အရာရှိကြီးက မောင်မြိုင့်ကို မျက်မှန်ပေါ်က ကျော်ကြည့်ပြီး မြင်းဟာ ခလောက်နို့သားပီပီ ရှိသမျှစည်းကမ်း တွေအားလုံးကို ဖျက်ဆီးနေတဲ့ကောင်၊ ငါက အရေးကြီးတဲ့အချိန်ဖြစ်လို့ ခွင့်မတိုင် ဘဲ အလုပ်မပျက်ရဘူးလို့ အမိန့်ထုတ်ထားတယ်၊ မင်းက သွားချင်ရာသွားပြီး လုပ်ချင်ရာ လျှောက်လုပ်နေတယ်။ အမိန့်နဲ့ စည်းကမ်းဥပဒေကို ရိုသေလိုက်နာရ ကောင်းမှန်းမှ သိရဲ့လား၊ မင်း ဘာဆင်ခြေပေးဦးမလြဲ လို့ တခြားလူကြီးတွေ ရှိပေမယ့် မအောင့်နိုင်တော့ဘဲ စိတ်ဆိုး မာန်ဆိုးနဲ့ မေးလိုက်တယ်။ ဒီတင် မောင်မြိုင်က ကျောင်းသားကလေးတစ်ယောက်လို လက်ပိုက်ပြီး သူ့အရာရှိကို ဆြရာ အမိန့်ဆိုတာ နားထောင်တဲ့သူရှိမှ အတည်ဖြစ်တာပါ ဆရြာ လို့ အေးအေးဆေးဆေး ပြန်ပြောလိုက်ပါတယ်။ မောင်မြိုင်ရဲ့စကားဆုံးတော့ ရုတ်ခြည်းဆိုသလို ရုံးခန်းထဲမှာ အပ်ကျသံ ကြားရလောက်အောင် တိတ်ဆိတ်သွားတယ်။ နောက်မှ အမိန့်ထုတ်တဲ့ အရာရှိကြီး ရဲ့ဆဲသံ၊ ပြီးတော့ အားရပါးရ ရယ်သံတွေ၊ နောက် ဗလုံးဗထွေး ပြောဆိုကြတဲ့ အသံဗလံတွေနဲ့ ဆူဆူညံညံ အသံတွေ အခန်းထဲက ထွက်လာတယ်။ ဒီအချိန်မှာ မောင်မြိုင်ကတော့ သူ့ဆရာရဲ့ကားထဲကို ရောက်နေပြီ။ ​ ငါမှ ငါ၊ ငါ့ဟာမှ မှန်တယ်ြ ဆိုတဲ့ တစ်ယူသန် တစ်ဘက်သတ်သမားတွေ ကမ္ဘာအနှံ့ ရှိကြပေမယ့် ခလောက်နို့နယ်သားတွေလောက်တော့ အယူ မသန်နိုင်ကြဘူးလို့ ရှေးစကားရှိပါတယ်။ ခလောက်နို့နယ်သားတွေ အယူသန်ပုံက အမှန်ကို မသိလို့လည်း မဟုတ်ဘူး။ တစ်ဘက်သတ် အနိုင်ရလိုတာကြောင့် မျက်စိမှိတ်ပြီး သူတို့ဟာသာ မှန်တယ်လို့ ဇွတ်ကိုင်ထားတာသာ ဖြစ်တယ်။ လွတ်လပ်ရေး ရပြီးတဲ့နောက်မှာ သံလွင်ခရိုင်ရယ်၊ သထုံခရိုင်ထဲက ဘားအံမြို့နယ်ရယ်၊ ကျိုက္ခမီခရိုင်ထဲက ကော့ကရိတ်မြို့နယ်ရယ်၊ ကြာအင်းဆိပ် ကြီးမြို့နယ်ရယ် ပေါင်းပြီး ကရင်ပြည်နယ်လို့ အမည်ပေးကာ ဘားအံမြို့ကို ကရင်ပြည်နယ်၏ မြို့တော်ဆိုပြီး သတ်မှတ်ပြီးစအချိန်က အင်းစိန်မြို့မှ ဘားအံ မြို့ကိုပြောင်းလာတဲ့ မြစ်ဝကျွန်းပေါ်သား ကရင်အမျိုးသား အရာရှိတစ်ယောက် ဟာ ဘားအံရောက်ပြီးတဲ့နောက် ခလောက်နို့နယ်က လူတွေရဲ့ နာမည်ကြီးလှတဲ့ အကြောင်းကို အရာရှိအချင်းချင်း စကားစပ်မိလို့ ပြောကြရာက ကြားရော။ ဒီလိုကြားတော့ ပြောင်းလာတဲ့အရာရှိက ဒီလူတွေဆီ သူတစ်နေ့ရောက် ဦးမယ်၊ ဒီတော့မှ ဘာကြောင့် ဒါလောက် လူပြောသူပြော များရသလဲဆိုတာ ကိုယ်တွေ့ စုံစမ်းမယ်လို့ သဘောထားပြီး နေလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ အရာရှိဟာ နောက်နေ့မှာပဲ သူ့အိမ်က ရေထမ်းတဲ့လူကို ခေါ်ပြီး ခလောက်နို့ကလူတွေအကြောင်း တိုးတိုးတိတ်တိတ် စုံစမ်းကြည့်တယ်။ ခြလောက်နို့နယ်မှာ လူကျော်တွေ အင်မတန်ပေါတယ်ဆိြု လို့ အရာရှိကမေးတော့၊ ရေထမ်းတဲ့လူက မြရှိပါဘူးြ လို့ ဖြေတယ်။ ကြျုပ်ကြားတော့ ဒီနယ်သားတွေဟာ လူ့ခွစာတွေချည်းပဲလို့ ကြားတယ်ြ ဟြုတ်မယ်မထင်ပါဘူး။ နားကြားလွဲလို့ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်ြ ဒြီလူတွေမှာ ပညာခန်းတွေလည်း များတယ်၊ ဇွတ်တရွတ်လည်း နိုင်တယ်လို့ အရာရှိတွေက ပြောနေကြတယ်ြ ပြညာခန်းဆိုတာ ကျွန်တော် မရှင်းဘူးဆရြာ ဆြိုပါတော့ကွာ၊ စကားထာဝှက်တာ၊ ဖြေတာမျိုးတွေက အစပေါြ့ ဘြယ်လိုစကားထာ ဝှက်တာမျိုးပါလိမ်ြ့ ခြင်ဗျားလည်း တော်တော်ရှည်တာပဲ၊ အသီးကဆင်စွယ် အရွက်က မူးစေ့ မတ်စေ့၊ အဲဒါ ဘာပင်လဲ ဆိုတာမျိုးပေါြ့ ဒြါလောက်တော့ ကျွန်တော်လည်း အသိသားပေါ့၊ အဲဒါ ကြိတ်ဆုံပြါ ဘြြာ ြကြိတ်ဆုံပါ ဆရြာ ဒြန့်သလွန်ပင်ဆိုတာ မြန်မာပြည်တစ်ပြည်လုံး ကလေးကအစ သိတယ်။ ခင်ဗျားကျမှ ဘယ့်နှယ်ကြိတ်ဆုံ လာဖြစ်ရတာလြဲ ြကြိတ်ဆုံမှ ကြိတ်ဆုံ အစစ်ပါဆရာ၊ ကျွန်တော်တို့ခလောက်နို့မှာ ဒီစကားထာရဲ့အဖြေကို ကြိတ်ဆုံလို့ချည့် ဖြေရပါတယ်။ မယုံရင်  ဆရာကိုယ်တိုင် လိုက်ပြီး မေးကြည့်ပါ။ တခြားနယ်က အဖြေကိုတော့ ကျွန်တော် မသိဘူး။ သူတို့ဟာသူတို့ ဘယ်လိုဖြေဖြေ ကျွန်တော်တို့နယ်ကတော့ ဒီလိုမေးရင် ကြိတ်ဆုံ မှ ကြိတ်ဆုံအစစ်လို့ ဖြေကြရပါတယ်။ြ အရာရှိဟာ ရေထမ်းသမားကိုကြည့်ကာ စဉ်းစားပြီး ခြင်ဗျား ခလောက် နို့နယ်သားလားြ လို့ မေးလိုက်တယ်။ ဒီအခါ ရေထမ်းတဲ့ဆရာက ခေါင်းငြိမ့်ပြလိုက်တယ်။ ​ တေသနစာတမ်းတင်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေ ခေတ်ထနေချိန်က ဌာနတစ်ခုက အမှုထမ်းတစ်ဦးဟာ ခလောက်နို့ကို ရောက်လာတယ်။ နာမည်ကျော် ခလောက်နို့ ဆေးရွက်ကြီးကို သုတေသနလုပ်ချင်လို့တဲ့။ ဒီလူဟာ ခလောက်နို့ရောက်တော့ အဘိုးအိုတစ်ယောက်ကို သူဟာ အစိုးရအမှုထမ်းတစ်ဦး ဖြစ်တဲ့အကြောင်း၊ ခလောက်နို့ သနီဝိုက်ဘက်မှာစိုက်တဲ့ ဆေးရွက်ကြီးကို သုတေသနလုပ်ဖို့ လာတဲ့အကြောင်း၊ ဒါ့ကြောင့် ခလောက်နို့ ဆေးရွက်ကြီးအကြောင်းကို သိသမျှပြောပြပါလို့ တောင်းပန်တယ်။ ဒီတော့ အဘိုးအိုက တြို့နယ်က ဆေးရွက်ကြီးကို အစိုးရကတောင် လာပြီးလေ့လာရတယ်ဆိုတော့ ဂုဏ်ယူစရာပေါ့ကွာ၊ တို့ကတော့ ကြာပွင့်အောက် ကဖားလို ကိုယ့်အပေါ်က ကြာပွင့်ရဲ့ရနံ့ ဘယ့်ကလောက် မွှေးတယ်ဆိုတာ မသိပါဘူး။ မင်းတို့က မြှင့်ပေးမှ တို့ဆေးရွက်ကြီးလည်း မြင့်နိုင်ပေလိမ့်မယ်ြ လို့ အစချီပြီး ခလောက်နို့ ဆေးရွက်ကြီးသမိုင်းတစ်ခုလို ပြောပြပါတယ်။ တြို့ ပိုးကရင်အမျိုးသားတွေက ဆေးရွက်ကြီးကို (ယားသောက်) လို့ ခေါ်တယ်။ ဘယ်တုန်းက စပေါ်တယ်ဆိုတာတော့ တို့မှာ သက္ကရာဇ်အမှတ်အသား မထားလို့ ခု ​ တို့၊ နှစ် ​ တို့ကို အတိအကျမပြောနိုင်ဘူး၊ ရှေးစကားပဲ။ တို့ဆီမှာ ဆေးရွက်ကြီးရယ်လို့ မရှိသေးခင် ဗျိုင်းတောင်မှာ တောင်ယာ လုပ်နေတဲ့ လူတစ်ယောက်က သူ့မယားနေမကောင်းဖြစ်နေတာနဲ့ ဆေးပင်ဆေးရွက် ရှာဖို့ သံလွင်မြစ်အနောက်ဘက်ကမ်းကို လှေကလေးနဲ့ ကူးသွားတယ်။ တစ်ဘက်ကမ်းရောက်ပြီး ဟိုဟိုဒီဒီတက်ရှာတော့လည်း သူလိုချင်တဲ့ ဆေးပင်ဆေးရွက်ဆိုလို့ ဘာမှမရှိဘူး။ ဒါနဲ့ စိတ်ပျက်ပျက်နဲ့ ပြန်မယ်လုပ်တဲ့အခါ လှေဆိုက်ထားတဲ့ သောင်စပ်မှာပေါက်နေတဲ့ အရွက်ဖားဖားနဲ့ အခုဆေးရွက်ကြီးပင် လို့ခေါ်တဲ့ အပင်တွေကိုတွေ့တော့ ဒီအပင်ဟာ သူ့မယားရောဂါအတွက် အသုံး တည့်မလားလို့ထင်ပြီး နုတ်ယူခဲ့တယ်။ အိမ်ရောက်တော့ မယားဖြစ်သူကို ငြါလိုချင်တဲ့ဆေးပင်တော့ ရှာလို့ မရခဲ့ဘူး၊ သောင်စပ်က ဟောဒီအပင်ပဲ လှလို့ နုတ်ခဲ့တယ်၊ မင့်ရောဂါနဲ့များ တည့်မလားြ လို့ ပြောပြီး ဆေးရွက်ကြီးပင်ကို ပစ်ပေးလိုက်တယ်။ မယားက ဘာပင်မှန်းမသိတာနဲ့ အရွက်ကိုပွတ်ချေပြီး နမ်းကြည့်တယ်။ နှာခေါင်းထဲမှာ အရသာ ရှိသလိုလိုဖြစ်တာနဲ့ မီးကင်ပြီး လိပ်သောက်ကြည့်လိုက် တယ်။ ဒီတင် အနံ့  အရသာနဲ့ ပြည့်စုံပြီး သူ့ရောဂါပါ ပျောက်သွားသလို ထင်ရ တာနဲ့ သူ့ယောကျ်ားကိုခေါ်ကာ အကျိုးအကြောင်းကို ပြောပြရော။ ဒီတော့ ယောကျ်ားဖြစ်သူက သူ့ဇနီးပြောသလို လုပ်စမ်းကြည့်တယ်။ မယားပြောတဲ့အတိုင်း နေလို့ထိုင်လို့ ကောင်းသလိုလိ ုရှိပြီး အင်မတန်ဟန်ကျတာနဲ့ တစ်ဘက်ကမ်းကို ပြန်ကူးပြီး ဆေးရွက်ကြီးပင်တချို့ကို နုတ်လာပြန်တယ်။ နောက် မကြာခင်ဆိုသလို ဒီအပင်အကြောင်း တစ်ရွာလုံး ပြန့်နှံ့သွားပြီး သူလည်းလိုချင် ငါလည်းလိုချင် ဖြစ်လာကြကာ ဆေးရွက်ကြီးပင်ရှိတဲ့ တစ်ဘက် ကမ်းကို ရွာလုံးကျွတ် အလုအယက် ကူးကြတယ်။ ဒီအချိန်မှာ လှေကလည်း လုံလောက်အောင် မရှိတာနဲ့ သံလွင်မြစ်ကြီး ထဲမှာ ဆူဆူညံညံနဲ့ အလုအယက် လက်ပစ်ကူးကြရတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ပိုးကရင် အမျိုးသားများက ဒီအရွက်ကို ယြားသောက်ြ လို့ ခေါ်ကြတာဖြစ်တယ်လို့ သမိုင်းက ဆိုတယ်။ ပြိုးကရင်စကားမှာ ယြားြ ဆိုတာ လြက်ပစ်ကူးတြာ၊ ြသောက်ြ ဆိုတာ ဆြူဆူညံညြံ လို့ အဓိပ္ပာယ်ရတယ်။ြ လို့ အဘိုးအိုက ရှင်းပြတယ်။ အမှုထမ်းသုတေသနသမားဟာ အဘိုးအိုပြောတာကို လိုက်ပြီး ရေးမှတ်ထား ပေမယ့် ရှေ့ကို ဘယ်လို ဆက်လုပ်ရမယ်မှန်း မသိတာနဲ့ ပြန်သွားရော။ ​ လောက်နို့နယ်က ဗုဒ္ဓဘာသာကို သက်ဝင်ယုံကြည်ကြတဲ့လူတွေဟာ ဘာသာတရားအပေါ် လေးစားကြပေမယ့် မိရိုးဖလာကိုးကွယ်မှုအဆင့် လောက်ပဲ ရှိကြပါသေးတယ်။ တစ်ဘက်ကလည်း ရိုးရာနတ်တွေကို ပူဇော်ပသကြဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ဟာ လှူကြတန်းကြ၊ ရှင်ပြု ရဟန်းခံကြ၊ သီတင်းသီလ ဆောက် တည်ကြတဲ့တိုင်အောင် သမထဘာဝနပွါးများခြင်းနဲ့ ဝိပဿနာ လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ သံသရာမှ လွတ်မြောက်ကြောင်း ကျင့်စဉ်တရားအပေါ် လေ့လာချက် အားနည်းနေ ပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့် ဥပုသ်ဇရပ်တွေမှာ လူကြီးတွေဆုံမိရင် စိတ်အကြောင်း၊ တန်ခိုးအကြောင်း၊ စျာန်အကြောင်း၊ ရဟန ္တာအရှင်မြတ်များအကြောင်း ငြင်းကြ ခုံကြနဲ့ ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ်။ ဥပုသ်နေ့တစ်နေ့မှာ အုန်းတပင်ရွာကျောင်း ဇရပ်ထဲ ကျောင်းဒကာတွေ ဆုံမိတော့ ဘာသာရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမြင်အတော်ကျယ်တဲ့ ကျောင်းဒကာ တစ်ယောက်က ရဟန ္တာတွေရဲ့အကြောင်းကို ပြောတယ်။ ခုခေတ်မှာ ရဟန ္တာ ရှိနိုင်သေးတယ်၊ ဖြစ်နိုင်သေးတယ်လို့လည်း ပြောတယ်။ ဒီစကားဟာ တခြားကျောင်းဒကာကြီးတွေရဲ့နားမှာ အဆန်းဖြစ်နေတယ်။ ရဟန ္တာဆိုတာ မြတ်စွာဘုရား သက်တော်ထင်ရှား ရှိစဉ်အခါမှာသာ ရှိတတ်တယ်လို့ သူတို့က နားလည်ထားတယ်။ ခုခေတ်မှာလည်း ကျင့်ရင် ဖြစ်နိုင်တယ်ဆိုတာကို သူတို့က ကြားလည်း မကြားဖူးဘူး။ ဖြစ်နိုင်မယ်လို့လည်း သူတို့က မထင်ကြ ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် ရဟန ္တာရှိနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ကျောင်းဒကာရဲ့စကားကို အံ့သြနေကြ တယ်။ ဒါပေမယ့် ဂိုဏ်းမလွတ်မှာစိုးလို့ ဘယ်သူကမှ ဘာမှပြန်မပြောကြဘူး။ ခုလို လူတွေငြိမ်နေတုန်း ခလောက်နို့ သနီဝိုက်ရွာက ကျောင်းဒကာ တစ်ယောက်က ကြျုပ်ကတော့ ဒီခေတ်မှာ ရဟန်းတာတစ်ပါး အမှန်ပေါ်မယ်လို့ တကယ့်ကို ယုံကြည်နေတယ်။ အုန်းတပင်ရွာက ကျောင်းဒကာကြီး ဦးစံခွီးရဲ့သား ဟာ ရဟန်းတာဖြစ်မယ့်လူလို့ ကျုပ်က သေသေချာချာ လောင်းရဲတယ်။ ကျုပ် တို့လူစုလည်း ဦးစံခွီးရဲ့သား ရဟန်းတာဖြစ်မယ့်အချိန်ကို မီကြမှာ အမှန်ပြဲ လို့ ဝင်ပြောတယ်။ ဒီလိုဝင်ပြောတော့ ဥပုသ်သည်တွေက အားလုံးအံ့အားသင့်နေကြတယ်။ နောက်တော့မှ ဘြယ်ပုံဘယ်နည်းနဲ့ ကျောင်းဒကာဦးစံခွီးရဲ့သားက ရဟန ္တာဖြစ် မှာလဲ တဆိတ် အမိန့်ရှိပါဦးြ လို့ ဝိုင်းမေးကြတယ်။ ဒီအခါ သနီဝိုက်ရွာသား ကျောင်းဒကာက ြဦးစံခွီးရဲ့သားထွေး အတာ ကလေးဟာ စပါးပေါ်ချိန်ကျလို့ ရှင်ပြုပြီး သာမဏေဘောင် သွတ်သွင်းတဲ့အခါ ကြိုရင်တြာ ကလေးဖြစ်မှာ အမှန်ပဲ။ သကင်္န်းဝတ်နဲ့ပျော်ပြီး အသက်ပြည့်လို့ ရဟန်းဘောင်ဝင်တော့ ရြဟန်းတြာ ဖြစ်မှာပေါ့ဗျ။ သူက တစ်သက်လုံး သကင်္န်းဝတ်နဲ့နေရင် ဘြုန်းကြီးတြာ တောင် ဖြစ်ရဦးမြှာ လို့ ရှင်းပြလိုက်တယ်။ ဒီခေတ်မှာ ရဟန ္တာ ရှိ ​ မရှိ၊ ဖြစ် ​ မဖြစ် ပြောနေကြတဲ့စကားဝိုင်းလည်း ပျက်ကရော။ (အရှေ့ပိုင်း ကရင်တို့ဒေသက ရှင် ​ ရဟန်းတွေမှာ ရှင်ဘွဲ့၊ ရဟန်းဘွဲ့၊ ရှိပေမယ့် အများအားဖြင့် ရင်းနှီးသူများက လူအမည်နဲ့သာ တွဲပြီးခေါ်လေ့ ရှိပါ တယ်။ မြန်မာပြည် တချို့ဒေသတွေမှာပဲ မောင်ချို ရဟန်းဝတ်တော့ ဦးပဉ္စင်းချို၊ ဘုန်းကြီးချိုလို့ ခေါ်နေကြသလို ဖြစ်ပါတယ်။) ​ လောက်နို့နယ်မှာ ဒီကနေ့အထိ လူကြီးမိဘတွေရဲ့စကား နားထောင်တဲ့ သားသမီးဆိုတဲ့ဂုဏ်ကို ကလေးတွေက လိုလိုလားလား ရှိကြပါတယ်။ လူကြီးတွေ ကလည်း သူတို့ရဲ့ သားသမီးဟာ သူတို့စကားကို ဘယ်လို နားထောင်တာပဲလို့ အချင်းချင်း ကြွားလေ့ရှိကြပါတယ်။ မိဘ ဆိုဆုံးမတဲ့စကားကို နားမထောင်တဲ့ သားသမီးကို ရွာက လူရာမသွင်းကြဘူး၊ ဝိုင်းပယ်ထားလေ့ ရှိကြတယ်။ ဒီလုပ်ရပ်ကြောင့် သားသမီးတွေက လူကြီးမိဘတွေရဲ့စကားကို နားထောင် ကြတာ ဖြစ်တယ်လို့လည်း တချို့က ယူဆကြပါတယ်။ ဘယ်လိုပဲ ယူဆတဲ့ လူက ယူဆစေကာမူ ခလောက်နို့နယ်က ကလေးတွေဟာ မိဘတွေရဲ့စကားကို တစ်သဝေမတိမ်း နားထောင်တာကတော့ ဒီကနေ့အထိ စံနမူနာ ယူလောက်ပါတယ်။ တစ်နေ့မှာ ခလောက်နို့ လှိုင်ဝါးရွာက မုဆိုးမတစ်ယောက်ဟာ သူ့သမီး ကို အိမ်ထောင်ချဖို့ စိတ်ကူးတယ်။ မုဆိုးမက အသက်ကလေး နည်းနည်းရလာတော့ ပင်ပင်ပန်းပန်း ခါတိုင်းလို အလုပ်မလုပ်နိုင်ဘူး။ သမီးပျိုရဲ့ အကူအညီကိုရပေမယ့် ယောကျ်ားကြီး တစ်ယောက် ရှေ့က မားမားမတ်မတ်ရပ်နေတဲ့ အိမ်ထောင်မျိုးနဲ့တော့ မတူနိုင်ဘူး ပေါ့။ ဒါ့ကြောင့် သမီးကို သင့်တော်မယ့် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးနဲ့ အိမ်ထောင်ချလိုက်မှ ရှေ့ရေးအတွက် စိတ်အေးရမယ်လို့ စိတ်ကူးမိတာ ဖြစ်တယ်။ ဒါနဲ့ မုဆိုးမဟာ သမက်လောင်း ဖြစ်ထိုက်တဲ့လူကို မျက်စိကျယ်ကျယ် နားကျယ်ကျယ်နဲ့ ရှာတယ်။ သမီးကိုလည်း နြင့်မှာ ရည်းစားသနာ ရှိသလားြ လို့ မေးတယ်။ သမီးက မိန်းမလိမ္မာကလေးဖြစ်တဲ့အတိုင်း ကြျွန်မ ရည်းစား မရှိပါဘူး၊ အမေမသိဘဲလည်း ကျွန်မ ရည်းစားမထားပါဘူးြ လို့ ပြန်ဖြေတယ်။ ဒီအခါ မိခင်ဖြစ်တဲ့မုဆိုးမက သူ့သမီး အိမ်ထောင်ကျဖို့အရေးဟာ သူ့အပေါ်မှာ တာဝန်လုံးလုံး ရှိနေပါကလားလို့တွက်ကာ သမက်လောင်းကို မျက်စိဖွင့် နားစွင့်ပြီး အလျင်စလို ရှာပါတယ်။ တစ်နေ့တော့ မုဆိုးမဟာ သူ့စိတ်ကြိုက် သမက်ဖြစ်ထိုက်တဲ့ လူတစ် ယောက်ကို ရွာတစ်ရွာက အလှူမှာ တွေ့လာတယ်။ ဒီလူက ပေရေးသမား၊ အသက်က မုဆိုးမနဲ့ မတိမ်းမယိမ်း ၅၀ ကျော် ၆၀ နီးပါး။ ပေရေးသမား ဆိုတာက ပေစာကို အခနဲ့ မိတ္တူကူးရေးပေးတဲ့လူ။ ပေစာထုပ် လှူချင်သူများက ဘယ်ပေထုပ်ကို ကူးပေးပါလို့ခိုင်းရင် ဥပမာ ​ ဝေဿန ္တရာဇာတ် ရေးထားတဲ့ပေထုပ်ကိုရှာပြီး ဆင့ပွါးကူးပေးရတာမျိုး ဖြစ်တယ်။ ရတဲ့လက်ခက မများပေမယ့် ဒီလူမျိုးက နယ်မှာ ထင်ပေါ်တယ်။ ပညာရှိကြီးလို့ အထင်ခံရတယ်။ ဂုဏ်ရှိတယ်။ အလုပ်ကြမ်းသမားနဲ့စာရင် သူက အထက်တန်းစား ပညာသည်ပေါ့။ အဲဒီ ပေရေးသမား လူလွတ်ကိုတွေ့တော့ မုဆိုးမက ဒီလူနဲ့သာ သူ့ သမီးကို နေရာချလိုက်ရရင် သမီးဟာ ပညာရှိကြီးနဲ့ ပေါင်းဖော်ရလို့  ဂုဏ်လည်း ရှိမယ်၊ ကြေးငွေ ဝင်လမ်းလည်း ဖြောင့်မယ်၊ တစ်သက်တော့ စိတ်ချနိုင်ပြီလို့တွက် ပြီး ဒီလူနဲ့စေ့စပ်ကာ မဂင်္လာရက်ကောင်းရက်မြတ်ပါ ရွေးလိုက်တယ်။ နေ့ရက်ရွေးပြီးတော့မှ သမီးအတွက် စိတ်ချရအောင် သမက်လုပ်မယ့် လူကို ရွေးပြီးပြီ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း၊ ဘယ်နေ့ဟာ မဂင်္လာနေ့ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း သမီးကို ပြောပြတယ်။ ဒီတော့ မိဘစကားကို နားထောင်တဲ့သမီးလိမ္မာက အြမေ့သဘောပြါ လို့သာ ပြန်ပြောတယ်။ ဘယ်ကလဲ၊ ဘယ်သူလဲ၊ ဘာလုပ်စားသလဲ၊ ဘယ်အရွယ် ရှိပြီလဲ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းမျိုးတောင် ပြန်မမေးလိုက်ဘူး။ လက်ထပ်မယ့် နေ့ကျလို့ သတို့သားကို မြင်ရတော့ သမီးဖြစ်သူဟာ သူ့အမေအပေါ် မကျေမနပ် ဖြစ်ချင်လာတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူနဲ့ လက်ထပ်ရမယ့်လူဟာ သူ့ထက် အသက်က ကြီးလွန်းနေတာကိုး။ ဒါပေမယ့် မိဘစကား နားထောင်တဲ့ သမီးလိမ္မာပီပီ သူ့အမေ စီစဉ်တဲ့ အတိုင်း နာခံလိုက်ပါတယ်။ သို့သော်လည်း သူ့ရဲ့ မကျေနပ်တာကလေးကိုတော့ သူ့အမေကို ထုတ်ပြောလိုက်တယ်။ အြမေ့လူက အသက်ကကြီးလှပြီ၊ အို လှပါ ပကေြာ တဲ့။ ဒီတော့ အမေမုဆိုးမက ဟြဲ့သမီး ဒီလူဟာ မအိုခင် ငယ်ငယ်တုန်းက လူပျိုပဲဟဲြ့ လို့ ပြန်ပြောလိုက်တယ်။ နောက်နေ့ မနက်မိုးလင်းတော့ နေ့စဉ်ဝတ္တရားအရ ထမင်းချက်ရတဲ့ သမီးဆီက တဒုံးဒုံးနဲ့ တစ်စုံတစ်ခုကို ခုတ်ထစ်နေသံကြားတာနဲ့ အမေဖြစ်သူဟာ မီးဖိုထဲဝင်ပြီး ကြည့်တယ်။ ဒီမှာ ဘာတွေ့ရသလဲဆိုတော့ သမီးဟာ မျက်ရည်တွေတွေကျကာ ခင်း ထားတဲ့ ဝါးခြမ်းပြားကို ဖြုတ်ပြီး လက်ညှိုးအရွယ်၊ လက်မအရွယ် အတုံးအတစ် ကလေးတွေဖြစ်အောင် ခုတ်ထစ်နေတာကို တွေ့တာနဲ့ ဟြဲ့သမီး ဝါးခြမ်းပြား ကလေးတွေ ဘာလုပ်ဖို့လြဲ လို့ စမေးလိုက်တယ်။ ဒီတော့ သမီးက ရှိုက်သံနဲ့ ဟြင်းချက်မလို့ အမြေ လို့ ပြန်ဖြေတယ်။ ဒီအခါ အမေမုဆိုးမက ညြည်း ရူးများနေသလား၊ ကြမ်းခင်းတဲ့ဝါးခြမ်း ကို ဟင်းချက်ရတယ်ြ လို့ ပြောတော့ သမီးက ဒြီဝါးခြမ်းဟာလည်း ငယ်ငယ် တုန်းက မျှစ်ပါပဲအမေရဲြ့ လို့ မျက်ရည်တွေ သွန်ချလိုက်ရင်း ပြန်ပြောပါသတဲ့။ ​ လောက်နို့ လှိုင်ဝါးရွာက ဦးပန်းမွှေးဟာ နာမည်နဲ့လိုက်အောင် သတင်း မွှေးတဲ့ အဘိုးအို ဖြစ်တယ်။ သူ့မှာ ရွာက အားထားရလောက်အောင် ပစ္စည်းဥစ္စာလည်း အသင့်အတင့်ရှိတယ်။ အလှူအတန်းကိစ္စ၊ ရပ်ရွာကိစ္စဆိုရင် အများမတတ်နိုင်တာကို သူက တာဝန်ယူရဲတယ်။ ကြထိန်မှာ ငွေတစ်ရာလောက် လိုမယ်ထင်တယ် ဦးပန်းမွှေး ရြေ လို့ ပြောလာတာမျိုးကို သူက ဘယ်တော့မှ မငြင်းဘူး။ ဇရပ်ဆောက်ဖို့၊ ကျောင်းဆောက်ဖို့၊ ရေတွင်းရေကန် တူးဖို့ စတဲ့ ကိစ္စမျိုးမှာလည်း ငွေမလောက် ပြန်ဘူးဆိုရင် လြုပ်သာလုပ် ငါ့တာဝန်ထားလိုက်ြ လို့ တာဝန်ယူရဲတဲ့ အဘိုးအိုဖြစ်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် သူ့နာမည်ဟာ ခလောက်နို့တင်မက ဒုံရင်းနယ်ဘက် မှာလည်း မွှေးနေတယ်။ တစ်နှစ်တော့ ရွာသုသာန်ဇရပ်ကလေး ပျက်နေလို့ ရွာသားတွေက အသစ်ပြန်ဆောက်တယ်။ ဆောက်နေတုန်းတန်းလန်း မဖြည့်မစွက် ဖြစ်နေတာနဲ့ ဦးပန်းမွှေးဆီက အကူအညီတောင်းတော့ ဦးပန်းမွှေးက သူ့ပုတ်ထဲက နှမ်းတွေ ရောင်းပြီး ရသမျှငွေ အားလုံးကို ထည့်လိုက်တယ်။ ဒါနဲ့ ဇရပ်ကလေးဟာ တောင့်တောင့်တင်းတင်း သပ်သပ်ရပ်ရပ်ကလေး ဖြစ်သွားရော။ ဇရပ်ကလေးပြီးသွားတော့ ရပ်ရွာရဲ့ထုံးစံအတိုင်း (ဇရပ်လွှတ်ပွဲ) ဇရပ် ရေစက်ချပွဲ လုပ်ကြတယ်။ သံဃာတော်တွေကိုပင့်ပြီး မလွှဲမကင်းသာလို့ သုသာန် က ဒီဇရပ်ကလေးပေါ်ရောက်လာကြတဲ့ လူအပေါင်းနဲ့ နောင်ကိုရောက်လာမယ့် လူတွေအားလုံးကို လှူပါတယ်လို့ ရေစက်ချကြတယ်။ သုသာန်ရေစက်ချပွဲမှာ ဦးပန်းမွှေးက ရွာမှာ အသက်လည်းကြီး၊ ဝါလည်း ကြီးတဲ့အပြင် အလှူငွေလည်း အများဆုံးထည့်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တဲ့အတွက် အလှူ့ ဒကာများအစား သူက ရေစက်ခွက်ကိုကိုင်ပြီး ရေစက်ချရတယ်။ အရှေ့ပိုးကရင်အမျိုးသားများ ဓလေ့တစ်ခုရှိနေတာက အလှူအတန်း လုပ်လို့ ရေစက်ချတဲ့အခါမှာ ရေစက်ခွက်ကိုင်ပြီး သွန်းချသူရဲ့အကျင်္ီစ၊ ဒါမှမဟုတ် လုံချည်စ၊ ဒါမှမဟုတ် ခြုံထားတဲ့ စောင်စ တစ်ခုခုကို နီးရာလူကကိုင်ထားရတယ်။ ဒီလိုကိုင်ထားတဲ့ လူရဲ့အကျင်္ီစ၊ လုံချည်စ၊ ဒါမှမဟုတ်ခြုံထားတဲ့ စောင်စကိုလည်း နောက် နီးရာလူက ကိုင်ထားရပြန်တယ်။ ခုလို တစ်ယောက်ရဲ့ ဝတ်ထား ခြုံ ထားတဲ့ အဝတ်စကို တစ်ယောက်က ကိုင်ထားရတာ နောက်ဆုံးတော့ တရားနာ သူတိုင်းဟာ မိမိတို့ ရှေ့ကလူရဲ့အဝတ်ကို ကိုင်မိပြီး ရှေ့ကလူတွေအားလုံး ကလည်း အဆင့်ဆင့်နဲ့ ရေစက်ခွက်ကိုင်သူ ဝတ်ထားတဲ့ အကျင်္ီစ၊ လုံချည်စ၊ ဒါမှမဟုတ် ခြုံထားတဲ့ စောင်စကို တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း သွယ်ဝိုက်၍ သော်လည်းကောင်း ကိုင်ထားရက်သား ဖြစ်နေရတယ်။ ခုလိုလုပ်ကြတဲ့ အဓိပ္ပာယ်က တစ်ညီတစ်ညွတ် တစ်စိတ်တစ်ဝမ်းတည်း လှူတယ်၊ ကုသိုလ်အဖို့ကိုလည်း ညီတူညီမျှ ရကြမယ်၊ ပြီးတော့ နောင်ဖြစ်လေရာ ဘဝအဆက်ဆက်မှာ ဒီလူစုနဲ့အတူတကွ ဥမကွဲသိုက်မပျက် နေကြရမယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်တွေ သူတို့မှာ ရှိပါတယ်။ ဦးပန်းမွှေးဟာ မလွှဲမရှောင်သာလို့သာ သူ့အကျင်္ီစ၊ လုံချည်စ၊ စောင်စ တွေကို အကိုင်ခံပြီး ရေစက်ချဖို့ လုပ်နေရတယ်။ ဒီဓလေ့ကို တယ်မနှစ်သက်လှ ဘူး။ အဓိပ္ပာယ် မဲ့လှတယ်လို့ သူကထင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဘုန်းတော်ကြီးက ရေစက်ချစာကို ရွတ်ပြီးလို့အဆုံး သူက အမျှဝေရတော့မယ့်အခါကျတော့ သြုသာန်ဇရပ်အလှူကြီးကတော့ အောင်မြင် သွားပါပြီ၊ ကျုပ်က ကျုပ်မှာရှိတဲ့ မတရားရတဲ့ငွေနဲ့ အများဆုံး အလှူပါဝင်တဲ့ အတွက် နောင်ဘဝ ကျုပ်နဲ့အတူ ငရဲလိုက်ခဲ့ကြဖို့ အမျှဝေပါတယ်ခင်ဗျား။ အားလုံး ကြားကြားသမျှ အမျှ ​ အမျှ ​ အမျြှ လို့ သူ့ရှေ့က ကြေးစည်ကိုတီးပြီး အမျှဝေလိုက်တယ်။ ဒီတော့လည်း ဦးပန်းမွှေးရဲ့ အကျင်္ီစ၊ လုံချည်စ၊ စောင်စကို ကိုင်ထားတဲ့ လူတွေဟာ ကမန်းကတန်းလွှတ်လိုက်ပြီး ခပ်ကုပ်ကုပ်ပဲ သာဓု ခေါ်ကြပါသတဲ့။ ​ ရှးကဆိုပေမယ့် တယ်တော့မကြာသေးပါ။ အဂင်္လိပ်လူမျိုးတွေ မြန်မာ ပြည်ကို အုပ်စိုးစဉ် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၆၀ လောက်က ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်က ငွေကြေး အင်မတန်ရှားပါတယ်။ အိုခါမှ ငွေ ၁၀၀ ဆိုသလို တောရွာက တချို့လူတွေဆိုရင် အိုလို့ သေသာ သေသွားရော ငွေ ၁၀၀ ကို မမြင်ဘူးတဲ့လူ၊ မကိုင်ဘူးတဲ့လူတောင် ရှိပါတယ်။ အလုပ်အကိုင်ကလည်းရှား ငွေကြေးကလည်းရှားတော့ အများအားဖြင့် တောနယ်ကလူတွေဟာ ဆင်းရဲရှာကြပါတယ်။ ပြောင်ပြောင်လက်လက် မရှိကြ ပါဘူး။ အထူးသဖြင့် ဘားအံနယ် ခလောက်နို့ဘက်က ကရင်အမျိုးသားများက ပိုဆိုးပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူတို့မှာ မူရင်းလယ်ကွက်ကလေးမျိုးသာ ဒီအချိန်က လုပ်စရာရှိပြီး တခြား ဘယ်အသက်မွေးမှုမျိုးမှ ကျကျနန မရှိတာ ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်နေ့မှာ ခလောက်နို့က အဖလား ဆိုတဲ့လူဟာ မယားနဲ့အတူ လွန်းညရွာက သူငယ်ချင်းဆီကို မုရင်းစိုက်ဖို့ ငွေကလေး ကြေးကလေး ချေးမလား လို့အသွား သူငယ်ချင်းအိမ်မရောက်ခင် ဆိုင်းသံဗုံသံကြားတာနဲ့ ဆိုင်းသံကြားတဲ့ ဆီကို ဝင်ကြည့်တယ်။ ဆိုင်းက လက်ဝှေ့ရုံက တီးတဲ့ဆိုင်း ဖြစ်နေတယ်။ လွန်းညရွာဘုရားပွဲ မှာသွင်းနေတဲ့ လက်ဝှေ့ပွဲပေါ့။ အဖလားဟာ မယားကို လက်ဝှေ့ရုံအပြင်မှာထားခဲ့ပြီး သူက ရှိတဲ့ ပိုက်ဆံတစ်မတ်နဲ့ ရုံထဲဝင်လိုက်တယ်။ အထဲရောက်တော့ အကြံရတာနဲ့ လက်ဝှေ့ ရေးဝင်ပြရော။ အဓိပ္ပာယ်က သူလည်းဘက်ရရင် သတ်မယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ပေါ့။ လက်ဝှေ့ရေးပြလို့ ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ဒိုင်က သူ့ကိုခေါ်ပြီး ဆု ၂ ိ ချတယ်။ ပြီးတော့ မြင်း သတ်ဘက်ရလိမ့်မယ် အပြင်မထွက်နဲ့ ဒီမှာပဲထိုင်နြေ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒီတော့ အဖလားဟာ ဒိုင်အနားမှာပဲထိုင်နေရတာပေါ့။ သူခုလိုထိုင်နေ တုန်း လက်ဝှေ့ဝိုင်းထဲကို တစ်ဦးပြီးတစ်ဦး လက်ဝှေ့ရေးဝင်ပြကြတာ ၅ ဦးပြည့် တော့ ဒိုင်က နောက်ဆုံးလက်ဝှေ့ရေးပြသွားတဲ့ မုက္ကဒိရွာက လက်ဝှေ့ကျော် ပုမဲကိုခေါ်ပြီး အဖလားနဲ့ တွဲပေးလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ နြှစ်ယောက်စလုံး အသင့်ပြင်ထားြ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒီတင် ပရိသတ်က အကြီးအကျယ် သြဘာပေးကြတယ်။ သူ့ကို ပုမဲနဲ့လည်း တွဲပေးလိုက်ရော အဖလားဟာ ကြံရာမရဖြစ်ပြီး ဝိုင်းထဲမှာ ထိုင်ငိုချင်အောင် ဖြစ်သွားသတဲ့။ အဖြစ်ကတော့ သူဟာ လက်ဝှေ့သတ် တဲ့သူ မဟုတ်ဘူး။ လက်ဝှေ့ရေးဝင်ပြီး ကျလာတဲ့ ဆု ၁ ကျပ် ၁ ပြားကိုယူကာ ရုံပြင်ထွက်မယ်လို့ ကြံထားတဲ့လူ။ ခုတော့ ဒိုင်က သူ့ကိုမလွှတ်ဘဲ သတ်ဘက်ပါ ရှာပေးတော့ ဘယ်နည်းနဲ့မှ ရှောင်လို့  လွှဲလို့ မရအောင် ဖြစ်ရတာပေါ့။ ပြီးတော့ သူ့နဲ့သတ်မယ့်လူက နာမည်ကြီးလက်ဝှေ့သမား ဆိုတော့ အဖလားဟာ တကယ့် ကို ထိုင်ငိုချင်တာတဲ့။ သူဟာ ဒိုင်ရဲ့အမိန့်အတိုင်း အသင့်ဖြစ်အောင် ခါးတောင်းကို မြှောင်အောင် ကျိုက်ပြီး နောက်ထပ် အကြံတစ်ခုရတာနဲ့ ပုမဲကိုသွားနှုတ်ဆက်တယ်။ ပြီးတော့ နားနားကပ်ကာ ငြါ့အမေက မုက္ကဒိသူပါ။ တို့ဝေစားကြရအောင်၊ ငါလည်း အရှုံးပေးပါ့မယ်၊ ငါ့ကို နာအောင်မထိုးပါနဲြ့ လို့ တောင်းပန်တယ်။ ခုလို တောင်းပန်တာကို မုက္ကဒိလက်ဝှေ့ကျော်  ပုမဲက မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ငြင်းလိုက်တယ်။ ဘြယ်ဖြစ်မှာလဲ ကြည့်တဲ့လူတွေက လိမ်ထိုးတာကို သိတယ်။ ငါ နာမည်ပျက် မခံနိုင်ဘူးြ လို့ ပြန်ပြောသတဲ့။ ဒီအဖြေရတော့ အဖလားဟာ ကြံရာမရဖြစ်ပြီး သူ့ကိုယ်သူ ကံတရား အတိုင်း ဖြစ်စေတော့လို့ စိတ်လျှော့လိုက်တယ်။ အချိန်ကျလို့ ဒိုင်က သူတို့နှစ်ဦးရဲ့ နာမည်ကိုခေါ်တော့ ၂ ဦးစလုံး တစ်ထောင့်စီက ထလာကြပြီး ဝိုင်းထဲဝင်ကာ သတ်ဖို့ အသင့်အနေအထားနဲ့ မျက်နှာချင်း ဆိုင်မိကြတာနဲ့ ဆိုင်းက ဗိန်းဗောင်းတီးလိုက်တယ်။ ဒီတင် မြေဝိုင်းဒိုင်လူကြီး ၂ ယောက်က တွဲထားတဲ့လက်ကို ဖြုတ်လိုက်တာနဲ့ အဖလားဟာ ဘုရား တရားအောက်မေ့ပြီး သူ့ရှေ့က ပုမဲကို အတင်းစွတ်ထိုးရော၊ ဘာမှ အသင့်မဖြစ်ခင် အလစ်ခံလိုက်ရတဲ့ ပုမဲဟာ အဖလားရဲ့ လက်သီးတစ်ချက်တည်းနဲ့ မျက်ခွံကွဲသွားပြီး ရှုံးရော။ လက်ဝှေ့ထိုးချိန် ၂ စက္ကန့်ပဲ ကြာတယ်လို့ ဆိုတယ်။ အဖလားဟာ အလံဆု ၄၅ ကျပ်ကိုယူပြီးတာနဲ့ ချက်ချင်း ရုံပြင်ထွက်ကာ စောင့်နေတဲ့ မယားကို ဒြီနှစ် ငါမုရင်းမလုပ်တော့ဘူး။ ရေပက်ရတာ ပင်ပန်း လွန်းတယ်။ ဒီငွေနဲ့ စပါး ၅၀ ဝယ်စားတော့မယ်ြ လို့ ပြောပြီး ရခဲ့တဲ့ငွေကို မယားအား အပ်လိုက်ပါသတဲ့။ အဲဒီတုန်းက ငွေရှားတော့ ခလောက်နို့ဘက်မှာ စပါးတင်း ၁၀၀ ကိုမှ ၆ဝိ စျေးဖြစ်လို့ ငွေ  ၄၅ိ  ဟာ လင်မယားနှစ်ယောက် တစ်နွေ တစ်မိုးစာ စားဖို့ ဆန်အတွက် လုံလောက်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ​ လောက်နို့ လှိုင်ဝါးရွာက ဦးပန်းမွှေးကို တော် တည့်   မှန်ကန်တဲ့ အဘိုးအိုလို့ လူသိများကြပါတယ်။ တစ်နေ့တော့ ဦးပန်းမွှေးဟာ ဘယ့်ကလောက် တော်တည့်  မှန်ကန်တယ်၊ ဖြောင့်မတ်တယ်လို့ သိချင်တာနဲ့ လာစုံစမ်းတဲ့ ဒုံရင်းက လူတစ်စု လှိုင်ဝါးရွာကို ရောက်လာတယ်။ ရွာကို လူစိမ်းဧည့်သည် ရောက်တယ် ဆိုကတည်းက ဘယ်သူတွေပဲ၊ ဘာလာလုပ်ကြတာပဲဆိုတာ တစ်ရွာလုံး သတင်းပြန့်သွားလေ့ ရှိပါတယ်။ လှိုင်ဝါးရွာဆိုတာက အိမ်ခြေ ၆၀ လောက်သာရှိတဲ့ ရွာဆိုတော့ သတင်းက သာပြီး မြန်တာပေါ့။ ဦးပန်းမွှေးက ရွာရောက်လာတဲ့ ဧည့်သည်တွေဟာ သူ့အကြောင်း စုံစမ်းဖို့လာတဲ့ ဧည့်သည်တွေဖြစ်မှန်း သိတာနဲ့ ​ ကြဲဟေ့ နေစောင်းရင် လွန်းညဘုရားဖူးသွားကြမယ်၊ ဘယ်သူလိုက်ကြ မလဲ၊ လိုက်ချင်တဲ့လူ အိမ်လာစုကြြ လို့ အသံလွှင့်လိုက်ရော။ ခုလို အသံလွှင့်လိုက်တော့ ဦးပန်းမွှေးနောက်လိုက်ရင် စားရသောက်ရတာ ကိုသိကြတဲ့ ကာလသားတွေက စောစောစီးစီး လူစုပြီး ဦးပန်းမွှေးရဲ့အိမ်ကို ရောက်လာကြတယ်။ ဦးပန်းမွှေးအကြောင်းကို လာစုံစမ်းတဲ့လူစုကလည်း ဒါဟာ အချက်ပဲလို့တွက်ပြီး လွန်းညဘုရားဖူးသွားမယ့် ကာလသားတွေနဲ့ ရောနှော လိုက်သွားကြတယ်။ နေစောင်းလာတော့ ဦးပန်းမွှေးက ရှေ့ဆောင်ပြီး လှိုင်ဝါးရွာကထွက်တယ်။ ဒီမှာ ဘုရားဖူးလိုက်ကြတဲ့ လူတန်းကြီးက တစ်ယောက်စီ တန်းပြီး သူ့နောက်က လိုက်သွားကြရော။ ရှေ့ကသွားတဲ့ဦးပန်းမွှေးဟာ လမ်းရိုးလမ်းဟောင်းက မသွားပဲ လွန်းည ဘုရားနဲ့ တည့်တည့်ကိုမှန်းပြီး လယ်ကွက်တွေထဲက ဖြတ်သွားတယ်။ ခုလိုသွား လိုက်တာ လွန်းညဘုရားအဝင်မှာ ရှေ့က ကောက်ရိုးပုံကြီးတစ်ပုံ ခံနေတော့ ဦးပန်းမွှေးဟာ သူ့ရှေ့ကကောက်ရိုးပုံကို ကွေ့မသွားဘဲ ကောက်ရိုးပုံပေါ် ကျော်တက်ကာ တစ်ဘက်က ဆင်းပြီး သွားတယ်။ ဒီတော့ လူရွယ်တွေက အြဘိုးက လုပ်လိုက်မှဖြင့် အလွဲချည်းပဲ။ ကောက်ရိုးပုံကြီးကို ကွေ့သွားလိုက်ရင်လည်း ပြီးတာပဲ။ အခုတော့ တမင်တည့်တည့် ကျော်တက်ပြီး တစ်ဘက်ကို တည့်တည့် ပြန်ဆင်းသွားသတဲ့ အံ့ရေြာ လို့ ပြောကြတယ်။ ခုလို ပြောတာကို ဦးပန်းမွှေးကကြားတော့ ငြါက ကလိန်ကောက်ကွေး လုပ်တတ် သွားတတ်တာ မဟုတ်ဘူး။ တည့်တည့်သာ သွားတတ် လုပ်တတ်တြာ လို့ သူ့ကို လာစုံစမ်းတဲ့ ဒုံရင်းက ဧည့်သည်တွေဘက်လှည့်ပြီး ပြောလိုက်ပါသတဲ့။ ​ တူကိုင်ကျွမ်းကျင်သူ ဆေးတံသောက်ဆေး အကြံမဟုတ်တော့ အလုပ်သာအဖတ်တင် လက်ဝှေ့ရေး မြို့ပြန်လေသံ အကြီးဆုံးလူ အင်တာဗျူး ပုံပြင် ဒါတောင် လက်မောင်းရင်းခံနေလို့ ဗီဇကိုက တိတိကျကျဆိုလို့ ဝမ်းဘဲကျောင်းသမား ဇော်ဂျီ မုန့်ဟင်းခါး စားရင် ပွဲလန့်တတ်တယ် အယူသည်းမှုကို ပယ်ပုံ ဝါထပ်ရင် အမိန့်ဆိုတာ ကြိတ်ဆုံပါဆရာ ယားသောက် ရဟန်းတာ ငယ်ငယ်တုန်းကမျှစ်ပါ ဦးပန်းမွှေးရဲ့ရေစက်ချ နှစ်စကန့်ကြာတဲ့ လက်ဝှေ့ပွဲ တည့်တည့်သွားတတ်သူ ရိုးတဲ့ ခလောက်နို့သား ၂ လူထု ဦးလှ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃ ၄ လူထု ဦးလှ ၆ လူထု ဦးလှ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇ ၈ လူထု ဦးလှ ၁၀ လူထု ဦးလှ ၁၂ လူထု ဦးလှ ၁၄ လူထု ဦးလှ ၁၆ လူထု ဦးလှ ၁၈ လူထု ဦးလှ ၂၀ လူထု ဦးလှ ၂၂ လူထု ဦးလှ ၂၄ လူထု ဦးလှ ၂၆ လူထု ဦးလှ ၂၈ လူထု ဦးလှ ၃၀ လူထု ဦးလှ ၃၂ လူထု ဦးလှ ၃၄ လူထု ဦးလှ ၃၆ လူထု ဦးလှ ၃၈ လူထု ဦးလှ ၄၀ လူထု ဦးလှ ၄၂ လူထု ဦးလှ ၄၄ လူထု ဦးလှ ၄၆ လူထု ဦးလှ ၄၈ လူထု ဦးလှ ၅၀ လူထု ဦးလှ ၅၂ လူထု ဦးလှ ၅၄ လူထု ဦးလှ ၅၆ လူထု ဦးလှ ၅၈ လူထု ဦးလှ ၆၀ လူထု ဦးလှ ၆၂ လူထု ဦးလှ ၆၄ လူထု ဦးလှ ၆၆ လူထု ဦးလှ ၆၈ လူထု ဦးလှ ၇၀ လူထု ဦးလှ ၇၂ လူထု ဦးလှ ၇၄ လူထု ဦးလှ ၇၆ လူထု ဦးလှ ၇၈ လူထု ဦးလှ ၈၀ လူထု ဦးလှ ၈၂ လူထု ဦးလှ လောက်နို့က ဦးတက်တူဟာ ငယ်စဉ်က လွှဆွဲကောင်းလို့ တစ်နယ်လုံး ကျော်နေသူ ဖြစ်တယ်။ သစ်လုံးကြီးတွေကို ခွဲတဲ့အခါ မျဉ်းမသားဘဲ ဖြောင့်တန်းနေအောင် ခွဲနိုင်တယ်။ သူကြွားလေ့ရှိတာက ငြါ့ လွှကြောင်းက ရွေပေါ်လိုက်စရာမလိုဘူးြ လို့ ကြွားလေ့ရှိတယ်။ ကြွားတဲ့အတိုင်းလည်း လက်ရာ မြောက်တယ်။ ခုအချိန် အသက် ၇၀ ကျော်လာပြီး၊ လွှလည်း မဆွဲနိုင်၊ ဆွဲစရာလည်း မလိုတော့တာနဲ့ ရွာမှာ ရိုးရိုးကုပ်ကုပ်ပဲ တောင်းပလုံးရက်ပြီး အသက်မွေးတယ်။ ရိုးရိုးကုပ်ကုပ်နေတယ် ဆိုပေမယ့် ရွာကလူတွေနဲ့တော့ အစေးမကပ်ဘူး။ ငယ်ငယ် က ဉာဉ်အတိုင်း သူများကအရှေ့ဆိုရင် သူကအနောက်၊ သူများက အနောက်ဆိုရင် သူကအရှေ့နဲ့ အံကို မဝင်ဘူး။ ရွာကလူတွေက သူ့ကိုမမုန်းပေမယ့် ရွံ့ကြောက်ကြီး ဖြစ်နေတယ်။ အသက်ကြီးလို့ အသက်ကြီးတဲ့ဂုဏ်က ရှိနေပြန်တော့ ပြန်ပြောပြန်ဆိုဖို့လည်း တယ်မလွယ်ဘူး။ လူကြီးသူမကို ပြန်လှန်မပြောရ ဆိုတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုကိုလည်း အစဉ်အဆက်က ထိန်းသိမ်းလာကြတာကိုး။ နောက်ပြီး သက်ကြီးရွယ်အိုဆိုတော့ ရွာထဲမှာ သူမပါရင်လည်း မဖြစ်တဲ့ကိစ္စတွေက ရှိနေတယ်။ ဒီအချိန်က ခလောက်နို့နယ်ဟာ အဖြူရောင်နယ်မြေ ဆိုပေမယ့် တောတွင်း သေနတ်ကိုင်သမားတွေဆိုရင် ညညမှာဖြတ်သန်း သွားလာနေကြတာကြောင့် ရွာသားတွေမှာ ဒီလူတွေရဲ့အမုန်းကိုလည်း မခံရဲကြဘူး။ ဒါကြောင့် အစိုးရ ဘက်ကိုရော၊ တောထဲက သေနတ်ကိုင်သမားတွေကိုရော သင့်တင့်အောင် ပေါင်းပြီး နေကြတဲ့အချိန် ဖြစ်တယ်။ ဒီအချိန်မှာ အစိုးရက ရွာမှာ မြေယာကော်မတီတို့ လုံခြုံရေးကော်မတီတို့ ဖွဲ့ရမယ်၊ လုပ်ရမယ်လို့ ဖြစ်လာတဲ့အခါ ရွာက ဦးတက်တူကို ဥက္ကဏ္ဌအဖြစ် စုပြီး တင်ကြတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ဒီအဘိုးကြီးကို ဥက္ကဏ္ဌတင်ထားမှ၊ နို့မဟုတ်ရင် သူရှုပ်နေတာနဲ့ ဘာမှ မယ်မယ်ရရ လုပ်လို့ဖြစ်မှာ မဟုတ်ဘူး ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက် နဲ့ ဦးတက်တူကို ဥက္ကဏ္ဌတင်လိုက်တာပဲ။ နောက်တစ်ခုကလည်း လူတွေက မအား ကြဘူး။ ဒီ ရပ်ရေး ရွာရေးကိစ္စတွေကို အချိန်ပေးပြီး မလုပ်နိုင်ကြဘူး။ ဦးတက်တူကတော့ လူအားဖြစ်နေတယ်။ တောင်းပလုံးရက်တယ်ဆိုတာက အလုပ် တစ်ခု မဟုတ်ဘဲ၊ အားတဲ့အခါမှ၊ စိတ်ရတဲ့အခါမှ၊ မှာသူရှိမှ ရက်ရတဲ့အလုပ်မျိုး။ နောက်တစ်ခုကလည်း ဦးတက်တူက စာအနည်းအကျဉ်း သေစာရှင်စာ လောက်တော့ ဖတ်တတ်နေတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အစည်းအဝေးမှာ အဘိုးကြီး ဦးတက်တူကို တစ်ရွာလုံးက ဥက္ကဏ္ဌအဖြစ် တင်မြှောက်လိုက်ကြတာပဲ။ ဦးတက်တူဟာ မြေယာကော်မတီဥက္ကဏ္ဌ၊ လုံခြုံရေးကော်မတီဥက္ကဏ္ဌ၊ လလသသဥက္ကဏ္ဌ ဖြစ်လာလို့ ၂ လလောက်အကြာမှာ သူဟာ ဗျိုင်းတောင်တောထဲ ကို ဓားတစ်လက်နဲ့ ဝါးခုတ်ဖို့ ဝင်သွားတယ်။ တောထဲရောက်တဲ့အခါမှာ တောတွင်းလက်နက်ကိုင်တစ်စုက သူ့ကို သေနတ်နဲ့ချိန်ပြီး ဖမ်းလိုက်တယ်။ နောက် တောင်ခြေကို ခေါ်သွားပြီး ဗိုလ်လုပ်သူ က အြဘိုးကြီး ရွာမှာ ခင်ဗျားက မြေယာကော်မတီမှာလည်း ဥက္ကဏ္ဌ၊ လုံခြုံရေး မှာလည်း ဥက္ကဏ္ဌ၊ လလသသမှာလည်း ဥက္ကဏ္ဌဆိုပြီး ဘာဖြစ်လို့ လျှောက်လုပ် နေရသလြဲ လို့ စစ်တယ်။ ဒီတော့ ဥက္ကဏ္ဌကြီး ဦးတက်တူက တြခြားတော့ မဟုတ်ပါဘူးကွာ၊ ငါ့ကို တစ်ရွာလုံးက သောက်မြင်ကပ်ကြလို့ အဲဒီ ဥက္ကဏ္ဌနေရာတွေမှာ တင်လိုက် ကြတာပြဲ လို့ ပြန်ပြောပါသတဲ့။ ဦးတက်တူအဖြေကောင်းတာနဲ့ ဗိုလ်လုပ်သူက သူ့ကို ပြန်လွှတ်လိုက်ရော။ ​ တစ်ရွာလုံးက မုန်းကြလို့ အရှေ့ပိုင်းခလောက်နို့ပုံပြင် ၆၃ ၆၄ လူထု ဦးလှ ဒီတစ်ပုဒ် ဖြုတ်တယ် တည့်တည့်သွားတတ်သူ တည့်တည့်သွားတတ်သူ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၁၁ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၁၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၁၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၂၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၂၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၂၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃၇ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၄၁ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၄၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၄၇ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၅၁ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၅၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၅၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၁၁ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၁၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၁၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၂၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၂၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၂၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၃၇ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၄၁ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၄၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၄၇ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၅၁ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၅၅ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၅၉ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇၃ အရှေ့ပိုင်းကရင်  ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ၇၉ ယ်လွန်သွားကြတဲ့အခါ လူတစ်ယောက်မှာ ပြောစမှတ် တစ်ခုတော့ ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုရိုးရှိပေမယ့် ခလောက်နို့ လှိုင်ဝါးရွာက ဦးပန်းမွှေး အတွက်ကတော့ ပြောစရာတစ်ခုမက အများကြီး ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဦးပန်းမွှေးဟာ ရတနာသုံးပါးကို အင်မတန်ကိုင်းရှိုင်းပါတယ်။ ရယ်စရာ မောစရာတွေလည်း တစ်သက်လုံး အများကြီးပြောပြီး အများကြီးလုပ်သွားပါတယ်။ အလှူအတန်းလည်း ရက်ရောတယ်။ ကော့ကရိတ်ဘက်မှာ မှတ်မှတ်ရရ သူလှူသွားတဲ့ ရေတွင်းတစ်တွင်း ရှိပါတယ်။ သူ့ရေတွင်းက သူများရေတွင်းလို အဝိုင်းလည်း မဟုတ်ဘူး၊ လေးထောင့်လည်း မဟုတ်ဘူး၊ သုံးမြှောင့်တွင်းပါ။ ဘာကြောင့် ရေတွင်းကို သုံးမြှောင့် တူးရပါသလဲလို့ မေးတော့ ရေခပ်တဲ့လူတိုင်း ဒီတွင်းကိုကြည့်ပြီး ရတနာသုံးပါး မမေ့နိုင်အောင် လုပ်ထားတာလို့ ပြောပါတယ်။ သူမသေခင် တစ်နှစ်က မိတ်ဆွေများက သူ့ကို ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး ဖူးဖို့ ရန်ကုန်ကို ခေါ်သွားပါတယ်။ တောင်ဘက်စောင်းတန်းက ဘုရားပေါ် တက်ကြတော့ စောင်းတန်းဝကခြသေင့်္ကြီး လွန်တာနဲ့ ပန်းသည်တွေက ထွက်ဆွဲ မယ့်အတိုင်း သူတို့ဆိုင်က ပန်းဝယ်သွားဖို့၊ ထီးတို့ ဖိနပ်တို့ ထားခဲ့ဖို့ ခေါ်ကြ အော်ကြနဲ့ ဆူဆူညံညံ လုပ်ကြရော။ ဒါကို ဦးပန်းမွှေးက မကြိုက်ဘူး။ စိတ်လက်ကြည်ကြည်လင်လင်နဲ့ ဘုရားတက် အာရုံပြုမယ့်ဥစ္စာမှာ ငှက်ဆိုးထိုးသလို လမ်းကဆီးပြီး ခုလို ဘုရား ဖူးတွေ စိတ်ညစ်အောင်၊ စိတ်ငြိုငြင်အောင်၊ စိတ်ဆင်းရဲအောင် လုပ်ကြတာကို သူ နည်းနည်းမှ မနှစ်သက်ဘူး။ ဒါပေမယ့် သူဘာမှ မတတ်နိုင်မှန်း သိတယ်။ ဒါနဲ့ သူ့ကို ဆွဲလားလွဲလား လုပ်တော့မယ့်အတိုင်း ပန်းအတင်း ထိုးရောင်းနေတဲ့ မိန်းမတွေကို သူက ဘယ်နှယ့်ပြန်ပြောသလဲ ဆိုတော့  …æ…æ ဟြ ​ ကောင်မတွေရဲ့ ငါ့နာမည်က ပန်းမွှေးပါ၊ မွှေးတဲ့ပန်းဖြစ်နေမှ ကပဲ မင်းတို့ဆီကပန်းကို ဝယ်စရာမလိုပါဘူးြ လို့ သူ့ကို ပန်းထွက်ရောင်းတဲ့ အမျိုးသမီးတိုင်းကို ပြန်ပြောပြီး ရင်ပြင်တော်ပေါ်ကို တက်သွားပါသတဲ့။ ဦးပန်းမွှေးဟာ ပန်းသည်တွေ အမြင်ကတ်တာနဲ့ တစ်သက်မှတစ်ခါရောက် ရတဲ့ ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီးကို ပန်းဝယ်ပြီး မပူဇော်ဘူးတဲ့။ ကွယ်လွန်သွားကြတဲ့အခါ လူတစ်ယောက်မှာ ပြောစမှတ်တစ်ခုတော့ ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုရိုးရှိပေမယ့် ခလောက်နို့ လှိုင်ဝါးရွာက ဦးပန်းမွှေးအတွက် ကတော့ ပြောစရာ တစ်ခုမက အများကြီး ကျန်ရစ်ခဲ့ပါသေးတယ်။ ​ ၉၆၁ ခုနှစ်ထဲမှာ ရုံးစာရေးကြီး ခလောက်နို့သား ဦးစက်ဘဲကို သူပုန် တွေက ခလောက်နို့ရွာအထွက်မှာ ဖမ်းသွားတယ်။ နှစ်သောင်းငါးထောင်နဲ့ ပြန်ပေးဆွဲသွားတာပါ။ ဦးစက်ဘဲဟာ နေ့မလင်း ညမလင်း တစွတ်စွတ် သောက်နေတဲ့လူ၊ ရုံးမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့အခါမှာတောင် သူ့စားပွဲက အံဆွဲထဲမှာ အရက်ပုလင်း ထည့်ထားပြီး သောက်တဲ့လူ။ ငွေနှစ်သောင်းငါးထောင်အထိ တန်ဖိုးကြီးကြီးထားပြီး ပြန်ပေးအဆွဲခံ ရတဲ့လူဖြစ်တော့ သူပုန်တွေက သူ့ကို တောထဲမှာ ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ထား တယ်။ ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ကျွေးတယ်။ ဖမ်းသွားလို့ စခန်းကိုရောက်တာနဲ့ ဦးစက်ဘဲက သူ့မှာ အရက်မသောက်ရရင် ခြေတုန်လက်တုန် ဖြစ်လာတယ်။ အရက်မရရင် သေရပါလိမ့်မယ်လို့ဆိုတာနဲ့ သူ့ကို အရက်ပါ ရှာပေးထားကြတယ်။ တစ်နေ့ နှစ်ပုလင်းကျ ပေးရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဦးစက်ဘဲဟာ သူ့ကိုဖမ်းသွားတဲ့လူတွေအပေါ် ကလန်ကဆန်မလုပ်ဘူး။ ထွက်ပြေးဖို့လည်း စိတ်မကူးဘူး။ အေးအေးဆေးဆေးပဲ တစ်နေ့ အရက် ၂ ပုလင်း မှန်မှန်သောက်ပြီး နေတယ်။ ဒီလိုနဲ့ ရက်တွေကြာလာတော့ လိုက်ရွေးမယ့်လူလည်း မရှိတာနဲ့ သူပုန် တွေက ဦးစက်ဘဲအပေါ် စိတ်ပျက်လာကြတယ်။ ဒီအချိန်က သူပုန်တွေမှာ သူတို့ ရဲ့အထက်အမိန့်က လူမသတ်ရဘူးလို့ ညွှန်ကြားထားတော့ ဦးစက်ဘဲကို သတ်ပစ် လို့လည်း မဖြစ်ဘူး။ လာရွေးမယ့်လူ ပေါ်လာနိုးနဲ့ စောင့်ရင်း ရက်က လကိုကူးလာတဲ့အထိ ဦးစက်ဘဲကိုမျှော်လင့်ခြင်းကြီးစွာနဲ့ ကောင်းကောင်းကျွေးပြီး အရက်မှန်မှန်တိုက် တုန်းပဲ။ တစ်လက နှစ်လအထိ ကြာလာတော့ သူပုန်တွေက ဒြီလူကို ဒီမှာ ကြာကြာထားလို့ မဖြစ်တော့ဘူး။ သူ့ဆီက ငွေနှစ်သောင်းငါးထောင် မပြောနဲ့ ငါးပြားစေ့တောင် ရမယ်မထင်ဘူး။ အရက်ကိုလည်း တစ်နေ့ နှစ်ပုလင်းတိုက်နေရ သေးတော့ တို့အလုပ်က မဟုတ်သေးဘူး ထင်တယ်။ မောင်မင်းကြီးသားကို ပြန်လွှတ်မှ ဖြစ်တော့မယ်ြ လို့ တိုင်ပင်ကြပြီး ဦးစက်ဘဲကို ခြင်ဗျားပြန်တောြ့ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ ဦးစက်ဘဲက မျက်နှာ မသာမယာဖြစ်ပြီး ဗြိုလ်ကြီးရာ ကျွန်တော် လမ်းမှာ သေအောင်ဆိုပြီး ဒီလိုတော့ မလွှတ်လိုက်ပါနဲ့၊ တကယ်လို့ ဒီမှာမနေရလို့ သွားရမယ်ဆိုရင်လည်း ရိက္ခာအဖြစ် အရက် ၂ ပုလင်းလောက်တော့ ထည့်ပေးကြပါ။ ခရီးက အဝေးကြီးသွားရမှာမို့ အိမ်ကိုလည်း ချက်ချင်းပြန်ရောက် မှာ မဟုတ်တော့ ရောက်တဲ့ရွာမှာ ရိက္ခာ ဖြည့်ဖြည့်သွားဖို့လည်း ငွေကလေး ကြေးကလေး အနည်းအပါးဆိုသလို ချီးမြှင့်ပါ။ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင် ကျွန်တော် မပြန်ပါရစေနဲ့၊ ဒီမှာပဲ ဗိုလ်ကြီးတို့နဲ့အတူ နေပါရစြေ လို့ တောင်းတောင်းပန်ပန် ပြန်ပြောတယ်။ ဒီတင် ဗိုလ်လုပ်သူက အရက်နှစ်ပုလင်းနဲ့ လမ်းစရိတ်ငွေ ၁ဝိ ထုတ်ပေးကာ ခြင်ဗျားကြွတော့၊ နောက် ကျုပ်တို့ရှိတဲ့ဆီကို ဘယ်တော့မှ မလာခဲ့နဲြ့ လို့ ပြောပြီး တပည့်တစ်ယောက်ကို တောစပ်အထိ လိုက်အပို့ခိုင်းလိုက်ပါတယ်။ သူက သူပုန်လက်မြှောက်ရတဲ့ ခလောက်နို့သားတစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။ ​ ဆ ့ ပ ့ လ အဖွဲ့ကြီးကွဲပြီး တစ်ခြမ်းက အဝါ၊ တစ်ခြမ်းက အနီ ဖြစ်သွား တဲ့အချိန်က အနီအခြမ်းကလည်း သူတို့ အစိုးရဖွဲ့နိုင်ရေးအတွက် သူတို့ ကို မဲဆန္ဒပေးကြပါ။ အဝါအခြမ်းကလည်း သူတို့ အစိုးရဖွဲ့နိုင်ရေးအတွက် သူတို့ကို ဆန္ဒမဲပေးတော်မူကြပါလို့ တစ်ပြည်ထောင်လုံး ကျေးလက်တောရွာ ကလေးတွေပါမကျန် ဆင်းပြီး မဲဆွယ်ကြတဲ့အလုပ်ကို လုပ်ကြတော့ အနီဘက်က လူတွေရော အဝါဘက်ကလူတွေရော ခလောက်နို့ကိုလည်း ရောက်လာကြတယ်။ ခလောက်နို့မှာ နှစ်ဘက်စလုံး ဟောသွားတဲ့ မဲဆွယ်တရားကဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲမှာ သူတို့ကိုသာ မဲပေးပါ။ ဒီမိုကရေစီ အပြည့်အဝ ရပါစေ့မယ် ဆိုတဲ့ အာမခံချက်ကိုပဲ ရိုးရိုးစင်းစင်း ဟောပြော မဲဆွယ်ကြပါတယ်။ ခုလို မဲဆွယ်တရားပွဲတွေ ချသွားပြီး မကြာခင်မှာပဲ ဆိုင်ရာက မဲရုံ တစ်ရုံ လာဆောက်တယ်။ ပြည်သူ့ဆန္ဒခံယူပွဲ ဆိုတဲ့ မဲဆန္ဒပေးပွဲ လုပ်ကြမယ် ပေါ့။ ဒီနယ်မှာ အရွေးခံမယ့် အမတ်လောင်းက များများစားစား မရှိဘူး၊ အနီတစ်ယောက်နဲ့ အဝါတစ်ယောက်ပဲ ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် ဆန္ဒမဲထည့်ကြရတဲ့ နေ့က မဲဆွယ်သမားတွေဟာ အကြိတ်အနယ် မဲဆွယ်ကြရတယ်။ အကျွေးအမွေး တွေလည်း ရှိတယ်။ အခြောက်အလှန့်တွေလည်း ရှိတယ်။ မဲရုံကို အနီအမတ်လောင်းဘက်က မဲကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်၊ အဝါ အမတ်လောင်းဘက်က မဲကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်နဲ့ အစိုးရအမှုထမ်း အရာထမ်း တွေပါ စောင့်ကြပ် ကြည့်ရှုကြရတယ်။ မဲကိုယ်စားလှယ် နှစ်ယောက်ရဲ့ အလုပ် က အထူးသဖြင့် တစ်ဘက်ဘက်က မတော်မတရားလုပ်ရင် ကန့်ကွက်ဖို့နဲ့ ကိုယ့် အမတ်လောင်းအတွက် မဲပိုရရေးအတွက်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီမဲဆန္ဒပေးကြရတဲ့နေ့က ခလောက်နို့မဲရုံကို နံနက် ၈ နာရီက ညနေ ၄ နာရီအထိ ဖွင့်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နေ့ ၁ နာရီလောက်ထဲက လူပါး သွားပါပြီ။ ၂ နာရီမထိုးခင်ပဲ အဝင်အထွက် မရှိတော့ပါ။ ဒါကြောင့် မဲကိုယ်စား လှယ်နှစ်ဦး တိုင်ပင်ပြီး အရာရှိ အမှုထမ်းများနဲ့အတူ အကဲခတ်ဖို့ မဲရုံထဲကို ဝင်ကြည့်ကြတယ်။ မဲရုံထဲရောက်တာနဲ့ ကိုယ်စားလှယ်နှစ်ဦးစလုံး ရင်ဘတ် စည်တီးပြီး လြုပ်မှလုပ်ရက်ပလေဗျာတိုြ့ လို့ ညည်းတွားလိုက်ကြပါသတဲ့။ အကြောင်းကတော့ အကုန်အကျ အများကြီးခံကာ ကျွေးထား မွေးထား တိုက်ထားတာတွေဟာ သဲထဲရေသွန် ဖြစ်ကုန်သလို ခလောက်နို့က မဲပြားအားလုံး ဟာ အဝါပုံးထဲလည်းမထည့် အနီပုံးထဲလည်းမထည့်ဘဲ ပုံးနှစ်ပုံးကြားမှာ စုပုံထား တာကို တွေ့လိုက်ကြရလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကိုကြည့်ပြီး ကိုယ်စားလှယ်နှစ်ဦးစလုံးပဲ ဒေါသထွက်လာကြတာနဲ့ အရပ်ထဲပြန်ကာ မဲဆွယ်ဖို့ တာဝန်ယူထားတဲ့ ကိုယ့်လူယုံကို ကိုယ်ခေါ်ပြီး ဆူတယ်၊ ကြိမ်းတယ်။ ခြင်ဗျားတို့ကို ဖမ်းချုပ်ထားဖို့တောင် ကောင်းမယ်ြ လို့လည်း ပြောကြတယ်။ ရွာထဲမှာ ခုလိုဖြစ်နေတာကို မဲဆန္ဒရှင်တွေကကြားတော့ စုဝေးလာကြပြီး ြဟေ့ ဆရာကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ ကျုပ်တို့လူကြီးကို မဆူကြပါနဲ့၊ ဒါ လူကြီးရဲ့မဲ မဟုတ်ဘူး၊ ကျုပ်တို့ရဲ့ မဲ။ ဖမ်းချုပ်ချင်ရင် ကျုပ်တို့အားလုံးကို ဖမ်းချုပ်။ ခင်ဗျားတို့ နှစ်ဖွဲ့စလုံးကပဲ ဒီမိုကရေစီပြောပြီး ကျုပ်တို့က ကျုပ်တို့ဒီမိုကရေစီ အတိုင်းလုပ်တော့ ခင်ဗျားတို့ ဘာမှ မခံနိုင်စရာ မရှိပါဘူးြ လို့ ပြောကြသတဲ့။ ဒီလို ဝိုင်းပြောကြတော့ ကိုယ်စားလှယ်နှစ်ယောက်လည်း ပြန်သွားရော တဲ့။ ညကျလို့ ဘားအံရုံးမှာ မဲပုံးကို ဖွင့်စစ်တော့ အနီဘက်က နှစ်မဲသာ ရပါသတဲ့။ ​ သစ္စာစောင့်ရမယ်၊ သစ္စာဖောက်ရင် အသက်သေတတ်တယ်ြ လို့ သစ္စာရဲ့ တန်ခိုးကြီးပုံ၊ သစ္စာစူးပုံတွေကို ရှင်းပြကြတဲ့အခါ မြွေသတ္တဝါ တွေဟာ သစ္စာဖောက်မိတဲ့အတွက် ဘေးဥပဒ်အန ္တရာယ်နဲ့ သေကြရတဲ့အကြောင်း ပုံပြင်ကလေးတစ်ပုဒ်အဖြစ် ခလောက်နို့သား လူကြီးများက သားငယ် မြေးငယ်တွေကို ပြောပြကြတာ ရှိပါတယ်။ သူတို့ပြောတဲ့ ပုံပြင်ကလေးကတော့ …æ့့ ရှေးရှေးတုန်းက မြွေတစ်ကောင် ဟာ အစာရဖို့အတွက် ဟိုသွားဒီသွားနဲ့ လှည့်လည်သွားလာနေရင်း ရေမရှိတဲ့ ရေတွင်းပျက်ကြီးတစ်ခုထဲ ကျသွားတယ်။ ခုလိုကျသွားတော့ မြွေကြီးဟာ ရေတွင်းပေါ်ကိုတက်ဖို့ ကြိုးစားတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေတွင်းပေါ်ကို မတက်နိုင်ဘူး။ ချောချောပြီး ပြန်ပြန်ကျတယ်။ အထပ်ထပ်အခါခါ ဘယ်လိုပင် ကြိုးစားပြီးတက်ပေမယ့် ရေတွင်းက ချောအားကြီး တော့ ကွာလို့ချည့်ကျတယ်။ ဒါနဲ့  မြွေကြီးဟာ အကြံကုန် စိတ်ပျက်ပြီး မှိုင်နေတုန်း အမှတ်မထင် ရေတွင်းပျက်ထဲက ထောင့်တစ်ထောင့်မှာ ကြွက်ကလေးတစ်ကောင်ကို တွေ့လိုက်တယ်။ ဒီတင် ကြွက်ကလေးဆီ အသာသွားပြီး မြိတ်ဆွေ ကျုပ်ကို ရေတွင်းပေါ် ရောက်အောင်ပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဒီရေတွင်းပျက်ကြီးထဲက ထွက်သွားနိုင်အောင်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကြံဖန်ပေးပါ။ သင့်ကျေးဇူးကို မမေ့ပါဘူးြ လို့ ပြောတယ်။ ဒီတော့ ကြွက်ကလေးက ြကောင်းပြီ၊ သင် သစ္စာဆိုရင် ကျုပ် သင့်ကို ရေတွင်းထဲက အပြင်ရောက်အောင် လုပ်ပေးမယ်ြ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ ခုလို ပြောလိုက်တော့ မြွေက ကြျုပ် ဘယ်လိုသစ္စာဆိုရမှာလြဲ လို့ ပြန်မေးတယ်။ ဒီတင် ကြွက်ကလေးက အြသင် မြွေ၊ အသင့်အား သစ္စာတစ်ခုကိုပဲ ဆိုစေချင်ပါတယ်။ ဆိုရမယ့်သစ္စာကတော့ တခြားမဟုတ်ပါဘူး၊ ကျုပ်တို့မြွေမျိုး သည် ကျုပ်တို့ကို ကူညီခဲ့ဖူးတဲ့ ကြွက်သတ္တဝါတွေကို ဘယ်တော့မှ မစားပါ။ စားခဲ့သော် ဘေးအန ္တရာယ် တစ်ခုခုတွေ့ပြီး သေပါစေဆိုတဲ့ သစ္စာပဲ ဖြစ်ပါတယ်ြ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ ဒီတော့ မြွေကြီးက ြကောင်းပါပြီ၊ ကျုပ်ကိုသာ ဒီရေတွင်းပျက်ထဲက ထွက်နိုင်အောင် လုပ်ပေးပါ၊ ကျုပ် သစ္စာဆိုပါ့မယ်ြ လို့ ပြောပြီး …æ…æ ကြျုပ်တို့မြွေမျိုးသည် ဘယ်သောအခါမျှ ကြွက်သတ္တဝါတွေကို မစားပါ။ အကယ်၍ စားမိအံ့၊ စားသောမြွေသည် မကြာခင် အန ္တရာယ်တစ်ခုခုနဲ့ကြုံပြီး အသက် သေပါစေသားြ လို့ သစ္စာဆိုလိုက်တယ်။ ဒါနဲ့ ကြွက်ကလေးဟာ သူတော့ မြွေရဲ့ချမ်းသာပေးခြင်းကို ခံရပြီ၊ သူ့ လိုပဲ တခြားကြွက်တွေလည်း ချမ်းသာကြရပြီလို့ ဝမ်းသာအားရဖြစ်ပြီး အြသင် မြွေကြီး၊ သင်ဆိုခဲ့တဲ့သစ္စာအတိုင်း သစ္စာကိုစောင့်ပါ။ သစ္စာဖောက်မိရင် သင်ဆို ထားတဲ့ သစ္စာအတိုင်း သစ္စာဖောက်သူတို့ရဲ့ ဓမ္မတာအရ အသက်အန ္တရာယ် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်ြ လို့ ပြန်ပြောပြီး သူ့သွားကလေးတွေနဲ့ ရေတွင်းပျက်ထဲက အပြင်ကို ထွက်နိုင်အောင် အပေါက်ဖောက်တယ်။ ကြွက်ကလေးဟာ မနားမနေ သူ့သွားကလေးတွေနဲ့ မြေကြီးကို ကိုက်ဖဲ့ ပြီး ဖောက်လိုက်တာ နောက်ဆုံးတော့ မြွေကြီးထွက်နိုင်လောက်တဲ့ အပေါက်ကြီး တစ်ပေါက် ဖြစ်သွားတယ်။ အပေါက်ကြီး ဖောက်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ကြွက်ကလေး က အြသင်မြွေကြီး သင် လွတ်မြောက်နိုင်ဖို့အတွက် အပေါက်ဖောက်လို့ ပြီးပါ ပြီ၊ ချမ်းချမ်းသာသာနဲ့ ထွက်ပါတောြ့ လို့ ပြောပြီး သူက ရှေ့မှ လမ်းပြကာ မြွေကြီးကို ရေတွင်းပျက်ထဲက ခေါ်ထုတ်သွားတယ်။ မြွေကြီးဟာ အပြင်ကို ရောက်သွားတဲ့အခါကျတော့ ရေတွင်းပျက်ထဲမှာ နေခဲ့ရတဲ့ ရက်တွေကလည်းကြာ၊ ဘာအစာမှလည်း မစားရတော့ သူထားခဲ့တဲ့ သစ္စာကို မေ့ပြီး ကျေးဇူးရှင် ကြွက်ကလေးကိုဖမ်းပြီး စားလိုက်မိတယ်။ မြွေကြီးဟာ ကြွက်ကလေးကိုစားလိုက်ပြီးလို့ မကြာခင်မှာပဲ ရွာထဲက ဖားရှာငါးရှာ ထွက်လာကြတဲ့ လူစုနဲ့ တိုးမိရော။ ဒီတင် ဒီလူတွေက ဟင်းအရံ အတွက် မြွေကြီးကို ရိုက်သတ်ပြီး ယူသွားကြတယ်။ အဲဒီလို မြွေကြီးက ကြွက်ကလေးရှေ့မှာ သစ္စာဆိုခဲ့တဲ့အချိန်ကစပြီး ကြွက်ကိုစားမိတဲ့မြွေတိုင်း ဘေးဥပဒ်တစ်ခုခုနဲ့ သေရတာချည်း ဖြစ်လာတယ်။ ရွာထဲမှာ လူတွေရိုက်သတ်ထားလို့သေတဲ့ မြွေရဲ့ဗိုက်ကို ခွဲကြည့်ရင် ကြွက်မွေး တွေ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီမြွေဟာ သစ္စာဖောက်လို့ သေတဲ့မြွေပဲလို့ သိရမယ်။ မြွေတွေဟာ သူတို့ဟာသူတို့လည်း သေကြပါရဲ့။ ဒါပေမယ့် ကြွက်ကိုစား မိရင်တော့ အန ္တရာယ်တစ်ခုခုနဲ့ အမှန်ကြုံပြီး သေကြရတာချည်း ဖြစ်တယ်။ ဒါ့ကြောင့် သစ္စာကို အရမ်းမဆိုရဘူး၊ သစ္စာဖောက်မိရင် သစ္စာစူးတယ်။ ကြွက် ကိုစားတဲ့မြွေဟာ ကျေးဇူးရှင်ကိုကျေးစွပ် သစ္စာဖောက်တာဖြစ်လို့ လူတွေသတ်လို့ သေရသလို ဘယ်မြွေမဆို ကြွက်ကိုသာ စားမိပါက အဲဒီမြွေဟာ ဘေးအန ္တရာယ် တစ်ခုခုနဲ့ အမှန်သေကြရတာပြဲ လို့ ဆုံးမသွန်သင်တဲ့ ပုံမျိုးကိုလည်း ပြောတတ် ကြပါတယ်။ ​ အံမြို့လယ်က သွန်းဘုရားကြီးပွဲတော်ဟာ စည်ကားနေတယ်။ အနယ် နယ်အရပ်ရပ်က လာလိုက်ကြတဲ့လူတွေဟာ ကြိတ်ကြိတ်တိုးနေတယ်။ ဇာတ်ပွဲတွေ၊ ရုပ်သေးပွဲတွေအပြင် နေ့ခင်းမှာ လက်ဝှေ့ပွဲလည်း သွင်းတယ်။ ဒီနယ်ဘက်မှာ လက်ဝှေ့ပွဲပါတဲ့ ပွဲဆိုရင် ဘယ်ပွဲတော်မဆို စည်ကားရတဲ့အထဲ သွန်းဘုရားကြီးပွဲတော်ဆိုတာက ဆုကောင်းလို့ လက်ဝှေ့ကျော်တွေ စုပြုံဆင်းလာတဲ့ပွဲ ဖြစ်တာကြောင့် တခြားပွဲတော်တွေထက် ပိုစည်တယ်။ ခုလို စည်စည်ကားကားကြီး ပွဲတော်ကျင်းပနေတဲ့နေ့မှာ ခလောက်နို့သား လူရွယ်တစ်ယောက်ဟာ နောင်လုံနယ်က မိတ်ဆွေ လူရွယ်တစ်ယောက်နဲ့ ပွဲတော် စျေးခင်းမှာ ဆုံကြတယ်။ နှစ်ယောက်စလုံး အဝတ်အစားသစ်တွေနဲ့ဖြစ်ပြီး သူ့တို့ရဲ့မျက်နှာမှာလည်း ရည်းစားများက လိမ်းပေးလိုက်တဲ့ သနပ်ခါး အစအနကို တွေ့ရတယ်။ ခလောက်နို့သား လူရွယ်ဟာ နောင်လုံကသူငယ်ချင်းကို မြင်တော့ ပြေးပြီးလည်ပင်းကိုဖက်ကာ ဝမ်းသာအားရနဲ့ စျေးတန်းဘက်ကိုဆွဲပြီး ခေါ်လာ တယ်။ နောင်လုံသား မိတ်ဆွေကလည်း ခလောက်နို့သားရဲ့ ခါးကိုဖက်ပြီး ပြုံးပြုံးရွှင်ရွှင်နဲ့ လိုက်လာတယ်။ ပွဲစျေးတန်းက ခေါက်ဆွဲဆိုင်တစ်ဆိုင်ရှေ့ ရောက်တော့ ခလောက်နို့သား က နောင်လုံသားကိုဆွဲပြီး ခေါက်ဆွဲဆိုင်ထဲကို ဝင်လိုက်တယ်။ တခါတလေမှ တွေ့ရတဲ့မိတ်ဆွေတွေကို ခေါက်ဆွဲကျွေးမလို့ ဆိုတဲ့ အကြံနဲ့ ဖြစ်တယ်။ သူတို့ နှစ်ယောက် စားပွဲဝိုင်းကလေးမှာ ထိုင်မိတော့ ဆိုင်ရှင်ရဲ့လငှါး စားပွဲထိုးလုပ်သူက ဘြာစားကြမလဲ ဆရာကြီးတိုြ့ လို့ ဧည့်ဝတ်ကျေကျေနဲ့ မေးတယ်။ ဒီတော့ ခလောက်နို့သားက သူဗမာရည်လယ်တာကို နောင်လုံသား အပေါ် ကြွားချင်တာနဲ့ …æ…æ…æ ဟြဲ့ ​ ခေါက်ဆွဲကြော်စမ်းြ လို့ အာဏာနဲ့ ခိုင်းလိုက်တယ်။ အဲဒီမှာ စားပွဲထိုးလုပ်သူက ဘြယ်လို ဘာနဲ့ကြော်ရမှာလဲ ဆရြာ လို့ ကိုယ်ကို ခပ်ယို့ယို့ထားပြီး မေးပြန်တယ်။ ဒီတင် ခလောက်နို့သားက သူ ဗမာစကား မွှတ်နေအောင်တတ်ကြောင်း အစွမ်းပြချင်နေတဲ့အတိုင်း မြကျက်အောင်ကြော် ကျက်အောင်ကြော် အဲဒါကြောင့် မိုြ့ လို့ ဣနြ္ဒေကြီးကြီးနဲ့ ပြန်ပြောလိုက်တယ်။ ဒီတင် ပါးရည်နပ်ရည်ရှိတဲ့ စားပွဲထိုးက အစိမ်းကြော် နှစ်ပွဲကြော်ပြီး လာချလိုက်တယ်။ သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက်ဟာ အစိမ်းကြော်ကိုပဲ အမြည်းလုပ်ပြီး ခပ်ယိုင်ယိုင် နဲ့ လက်ဝှေ့ဝိုင်းဘက်ကို ထွက်သွားကြပါသတဲ့။ ​ လောက်နို့ နယ်သားတွေဟာ ဘာပဲလုပ်လုပ် ဘာပဲကိုင်ကိုင် မတတ်သာ လို့ ရှုံးသွားရင်ဖြစ်စေ၊ ထွက်ပြေးလာရတာပဲဖြစ်စေ ြကြောင်ကျကလေး ကျတြာ လို့ ပြောပြီး ပေါ့ပေါ့တန်တန် သဘောထားတတ်ကြတယ်။ ဒီသဘောထားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ခလောက်နို့ ကော့လယားရွာသား သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက်အကြောင်းကို ယနေ့အထိ ပြောနေကြတုန်း ရှိပါတယ်။ ကော့လယားရွာမှာ စိန်သင်းယုံနဲ့ ဂွတိုလို့ခေါ်တဲ့ သူငယ်ချင်းနှစ် ယောက် ရှိတယ်။ ဒီနှစ်ယောက်ဟာ သွားအတူ လာအတူ အိပ်အတူ ဆိုတဲ့ အိပ်ဖော်အိပ်ဖက် သူငယ်ချင်းမျိုး။ အဲဒီဘက်နယ်က ရွာတွေမှာ လူပျိုလူရွယ်လေးတွေဟာ ကိုယ့်အိမ်မှာ ကိုယ် အိပ်လေ့ တယ်မရှိကြဘူး။ ညညမှာ အပေါင်းအသင်းနဲ့ လျှောက်လည်ပြီး ညဥ့်နက်လာရင် အိမ်ရှင် သိသည်ဖြစ်စေ မသိသည်ဖြစ်စေ အိမ်တစ်အိမ်အိမ်ပေါ် တက်ပြီး အိပ်လေ့ ရှိကြတယ်။ လွယ်တာကလည်း ဒီအရပ်ကအိမ်တွေမှာ တံခါး မထားကြဘူး။ အိပ်ခန်းကလေးတစ်ခုကိုပဲ ကာရံထားတာဖြစ်လို့ အပြင်က တစ်အိမ်လုံး ကြိုက်တဲ့နေရာမှာ ထိုးပြီး အိပ်နိုင်တယ်။ ပြီးတော့လည်း ဒီလူတွေက အိပ်တယ်ဆိုတာမျိုးကို ဂျီးများနေတာ မဟုတ်ဘူး။ ဝါးပိုးပိုင်းကို ခေါင်းအုံးပြီး လုံချည် ခြုံအိပ်ကြတာပဲ။ ကိုယ်က တခြားအိမ်တွေမှာ လျှောက်အိပ်သလို တခြားလူတွေကလည်း ကိုယ့်အိမ်မှာ ဝင်အိပ်သွားတာလည်း ရှိတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကိုယ့်အိမ်မှာမှ ကိုယ် အိပ်ရတယ်လို့ မဟုတ်ဘဲ ညဥ့်နက်လာရင် ဘယ်သူ့အိမ်ဖြစ်ဖြစ် တစ်အိမ်အိမ် တက်အိပ်လိုက်ပြီး မိုးလင်းမှ ထပြန်ကြတာမျိုး ဖြစ်နေတယ်။ စိန်သင်းယုံနဲ့ ဂွတို ဟာလည်း နှစ်ယောက် တပူးတွဲတွဲ သွားလာနေပြီး ညဥ့်နက်လာရင် တအိမ်အိမ် ပေါ် တက်အိပ်ကြတဲ့ အိပ်ဖော်အိပ်ဖက် သူငယ်ချင်းဖြစ်တယ်။ တစ်နေ့တော့ သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက်ဟာ ဇွဲကပင်တောင်တန်းရဲ့ အစွန်း မှာရှိတဲ့ ဆဒ္ဒန်ဂူတောထဲကို အမဲလိုက်ထွက်ဖို့ တိုင်ပင်ကြပြီး နောက်တစ်နေ့ မနက်မှာပဲ သွားဖို့ စီစဉ်ကြတယ်။ မနက်စောစော အိမ်ကထွက်လာကြတော့ သူတို့မှာ ထမင်းထုပ်ကိုယ်စီ၊ ဒူးလေးကိုယ်စီ ပါလာကြတယ်။ ကော့လယားရွာက ဆဒ္ဒန်ဂူတောကို သွားရတာဟာ မိုင်ဖွဲ့ရင် ဆယ်မိုင်ကျော်လောက် ဝေးတယ်။ သူတို့ကတော့ ဒါလောက်ခရီးမျိုးကို ပေါ့ပေါ့ကလေး သဘောထားပြီး သွားကြတယ်။ ခရီးတစ်ဝက်လောက် လျှောက်မိ တော့ ဆာလာကြတာနဲ့ စမ်းချောင်းကလေး တစ်ခုဘေးမှာ ထမင်းစားကြတယ်။ စားပြီးတော့ ရှေ့ကို ခရီးဆက်ကြပြန်တယ်။ ဆက်သွားကြလို့ အင်တောကြီးထဲဝင်မိတော့ သူတို့နှစ်ယောက်စလုံး ဆတ်တစ်ကောင်ကို မြင်လိုက်တယ်။ ဒီတင် စိန်သင်းယုံက ဒူးလေးကို အသံမမြည် အောင်တင်ပြီး မြားလွှတ်လိုက်တယ်။ လွှတ်လိုက်တဲ့မြားဟာ ဆတ်ကြီးကိုတော့ ထိပါရဲ့ ဒါပေမယ့် ချက်ကောင်းမဟုတ်လို့ ဆတ်ကြီးဟာ မြားတန်းလန်းနဲ့ စွတ်ပြေးတော့တယ်။ သူတို့နှစ်ယောက်ကလည်း သွေးစက်နဲ့ ဆတ်ကြီးခြေရာတွေ၊ ဆတ် တိုးလို့ လဲပြိုကျန်ရစ်နေတဲ့ ချုံတွေကိုကြည့်ပြီး လိုက်ကြတယ်။ လူနှစ်ယောက်ဟာ စကားမပြောကြဘဲ ဇွဲကောင်းကောင်းနဲ့ ဆတ်နောက်ကိုလိုက်နေကြတာ နေစောင်း လို့ ဇွဲကပင်တောင်ကို နေကျော်ပြီး သူတို့ရှိတဲ့ တောင်တစ်ဘက်ခြမ်းကို နေကွယ် တဲ့အချိန် ရောက်လာတယ်။ ခုလို အချိန်ရောက်လာတော့ သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက် ဟာ အချိန်နည်းနေပြီ ရှေ့ဆက်လိုက်လို့တော့ မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ တိုင်ပင်ကြကာ လက်လျှော့ပြီး ပြန်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြတယ်။ ဆတ်နောက်ကို လိုက်ကြတုန်းက အချိန်ကို ဂရုမစိုက်ခဲ့ကြပေမယ့် ပြန်တော့မယ်လုပ်တော့ မှောင်စပြုနေပြီ။ တောကြီးမျက်မည်းထဲရောက်နေတဲ့ သူတို့ အတွက် ညအချိန်ဟာ အင်မတန် အန ္တရာယ်များတယ်လို့တော့ သိကြတယ်။ ဒါကြောင့် သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ အချိန်ကိုလုပြီး မြန်နိုင်သမျှမြန်အောင် ချုံတွေ တိုးကာ လာလမ်းကို မှန်းဆရင်း ပြန်ခဲ့ကြတယ်။ ခုလို စမ်းတဝါးဝါး ဟိုချုံဒီချုံတိုးနဲ့ ပြန်လာလိုက်ကြတာ သစ်ပင်ကြီး တစ်ပင်အောက်ရောက်တော့ သူတို့ရှေ့မှာ လူသွားလမ်းကလေးကို ခပ်ရေးရေး မြင်တယ်။ ခဏရပ်ပြီး သေသေချာချာကြည့်ကြတော့ လူသွားလမ်းကလေးဟာ သူတို့ရောက်နေတဲ့ သစ်ပင်ကြီးမှာ အဆုံးသတ်နေပြီး သစ်ပင်ကြီးအောက်မှာလည်း နတ်စင်ကလေးတစ်စင် ရှိနေတာကို တွေ့ကြတယ်။ အချိန်ကတော့ လုံးလုံးကြီး မှောင်သလောက် ရှိသွားပြီ။ နတ်စင်ကိုတွေ့တော့ သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ ဘာမှ တိုင်ပင်မထားပဲနဲ့ နတ်စင်ရှေ့မှာ အတူတူ ဒူးထောက်ထိုင်မိပြီး အြန ္တရာယ်ကင်းကင်းနဲ့ အိမ်ကို အမြန်ဆုံးရောက်အောင် မှိုင်းမတော်မူပါ အရှင်ကြီးြ လို့ ရှိခိုး တောင်းပန်လိုက် မိလျက်သား ဖြစ်သွားကြတယ်။ ခုလို ရှိခိုး ဆုတောင်းပြီး ဦးချလိုက်တာနဲ့ နတ်စင်နောက် ချုံထဲက သူတို့နှစ်ယောက် ကြက်သီးမွေးညင်း ထသွားအောင် ကျားဟိန်းသံကြီးကို ကြားလိုက်ရတယ်။ ကျားက ဘယ်လောက်ကြီးတယ်လို့ မသိရပေမယ့် ကျားဟိန်း သံကြီးဟာ တစ်တောလုံး ပဲ့တင်ထပ်သွားတယ်။ အဲဒီမှာ နှစ်ယောက်သား ဒုတိယအကြိမ် တိုင်ပင်ထားကြတဲ့အလား ဒူလေးက မြား လွှတ်လိုက်သလို မှုန်မှုန်ကလေး မြင်ရတယ်ဆိုတဲ့ လမ်းကလေး အတိုင်း သေပြေးရှင်ပြေး ပြေးထွက်ကြတယ်။ ကြောက်လန့်တကြီးနဲ့ ဘာကိုမှ မတွေးအားဘဲ အားကုန် သုတ်ခြေတင်ပြီး ပြေးလိုက်ကြတာ နောက်ဆုံးမှာ သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ ခြံကြီးတစ်ခြံထဲ ရောက်သွားတာကိုသာ သိလိုက်ကြပြီး အဲဒီခြံထဲမှာပဲ ဟပ်ထိုးလဲကျကာ သတိမေ့သွားကြရော။ နောက် သတိရလို့ မျက်စိဖွင့်ကြည့်မိတဲ့အခါကျတော့ မီးခွက်တွေ မီး တုတ်တွေ ပတ်လည်ဝိုင်းနေပြီး သူတို့ကို လူတွေက နှိပ်နယ်နေတာကို တွေ့ကြ ရတယ်။ သူတို့ ရောက်နေတဲ့ နေရာဟာလည်း စိန်သင်းယုံရဲ့ ဖအေအိမ် ဖြစ်နေ တာကိုပါ သိကြတယ်။ စိန်သင်းယုံနဲ့ ဂွတို သတိပြန်ရပြီဖြစ်တာကို လူတွေကမြင်တော့ အားရ ဝမ်းသာဖြစ်ပြီး သြတိရကြပလား ဟေ့၊ သောက်ကျိုးနဲလူတွေဗျာ၊ စိတ်ပူလိုက်ရတာ၊ ဘယ်လိုများ ဖြစ်လာကြတာလြဲ လို့ ဝိုင်းမေးကြတယ်။ ဒီတော့ စိန်သင်းယုံက ြတော်ပါသေးရဲ့ဗျာ၊ ကျားကြီးနဲ့ တွေ့ခဲ့ပါတယ်။ နတ်မလို့ ကြောင်ကျကလေး ကျတာ၊ နို့မဟုတ်ရင် သေလောက်ပါရဲြ့ လို့ ပြန်ပြောလိုက်တယ်လေ။ အဲဒီကတည်းကစပြီး သူတို့နှစ်ယောက် အမဲလိုက်တာကို မတွေ့ကြရ တော့ဘူး။ ​ အိုး ရွဲ့ရင် ​ စလောင်းရွဲ့နဲ့ ဖုံးရတယ်ြ ဆိုတဲ့စကား ရှိပေမယ့် တကယ် လုပ်သူများကတော့ ရှားလှပါတယ်။ အြဲဒီစကားမျိုးဟာ အပြောသာရှိတဲ့ စကားပြါ လို့လည်း ဆိုကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ခလောက်နို့နယ်မှာတော့ ဒီစကားအတိုင်း လိုက်နာကြတဲ့လူတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ဗြိတိသျှလက်အောက်ခံ ကျွန်ဘဝက ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ခလောက်နို့ သူကြီးကလည်း အင်မတန် ပါဝါအာဏာပြတယ်။ သူနဲ့ အပေါင်းအသင်းဖြစ်တဲ့ ဘားအံမြို့က ပုလိပ်တွေဆိုတာလည်း ရွာကိုရောက်လာတဲ့အခါ သူကြီးရဲ့အရှိန်နဲ့ အာဏာ ပြလွန်းတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီ သူကြီးဟာ ရွာက ရွေးကောက် တင်မြှောက်ထားတဲ့ သူကြီး မှန်ပေ မယ့် သူ့ကိုယ်သူ ရွာက တင်မြှောက်ထားတာဆိုတာ မေ့သွားပြီး သူတော်လို့ အစိုးရက ခန့်ထားတာလို့ ထင်နေတယ်။ ရပ်ရွာရဲ့ မိဘ၊ ရပ်ရွာရဲ့ အကျိုးဆောင် ဖြစ်ရမယ့်အစား ဗြိတိသျှအစိုးရရဲ့ အမှုထမ်းကောင်း ဖြစ်နေတယ်။ သူဟာ ရပ်သူရွာသားတွေအပေါ် ပါဝါအာဏာပြပြီး ဗြိတိသျှဗြူရိုကရက်အုပ်ချုပ်သူတွေရဲ့ အကြိုက်ကိုသာ လိုက်လုပ်နေသူသာ ဖြစ်တယ်။ ဒီအချိန်က တိုင်းပြည်မှာ သူခိုးဓားပြတွေ နေရာတကာ ပူလှတယ်လို့ ဆိုပေမယ့် ခလောက်နို့ဘက်မှာတော့ အေးချမ်းပါတယ်။ ခလောက်နို့ကအိမ်တွေ ဆိုတာ တံခါးမထား၊ တံခါးမရှိတဲ့ အိမ်ချည့် ဖြစ်တယ်။ တံခါးမရှိတဲ့အိမ်ပေမယ့် ဘာမှ ပျောက်တယ် ရှတယ်လို့ မရှိဘူး။ ဒီနယ်ဟာ သူခိုးသူဝှက်မရှိ အင်မတန် အေးချမ်းတဲ့ နယ်ပါ။ ဒါပေမယ့် ဗြိတိသျှဗြူရိုကရက် အစိုးရက တစ်ရွာစီ တစ်နယ်စီရဲ့ နယ်မြေဒေသ အခြေအနေကို မကြည့်ဘဲ တပြေးတည်း တညီတည်း တစ်ပြည်လုံး ရှိ ကျေးရွာတွေအားလုံး နှစ်ဘက်ချွန် တစ်အိမ် ၁၀ ချောင်းစီနဲ့ မီးကွင်း မီးတုတ် ၅ ခုစီ လုပ်ရမယ်လို့ အမိန့်ထုတ်တယ်။ အဂင်္လိပ်လက်ထက် ရွာတွေမှာ နှစ်ဘက်ချွန် လုပ်ကြရတယ်ဆိုတာ အရှည်တစ်ထောင့်ထွာ၊ လုံးပတ် လက်ကောက်ဝတ်လောက် သစ်သားကို နှစ်ဘက် ချွန်ပြီး ဆောင်ထားကြရတယ်။ ဒီနှစ်ဘက်ချွန်တုတ်နဲ့ သူခိုးဓားပြတွေကို ပစ်ဖမ်းဖို့ ဖြစ်တယ်။ မီးကွင်း မီးတုတ်ဆိုတာလည်း သူခိုးဓားပြကို လိုက်တဲ့အခါ ထင်ထင် မြင်မြင် ရှိအောင်တဲ့။ နှစ်ဘက်ချွန် လုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ အမိန့်ဟာ ခလောက်နို့သူကြီးဆီကိုလည်း ရောက်လာတယ်။ အမိန့်ရောက်လာတာနဲ့ သူကြီးက မောင်းထု လူစုလိုက်တယ်။ လူတွေစုံလာတော့ ရြပ်ရွာမှာ သူခိုးဓားပြ ကာကွယ်ရေးအတွက် တစ်အိမ်ကို နှစ်ဘက်ချွန် ၁၀ ချောင်း လုပ်ကြရမယ်။ မလုပ်ရင် အရေးယူမယ်၊ နှစ်ရက် သုံးရက်အတွင်း အိမ်တိုင်းကို လိုက်စစ်မယ်၊ မစစ်ဖြစ်ရင် မောင်းထုခေါ်မယ်။ မောင်းသံကြားရင် ကိုယ်လုပ်ထားတဲ့ နှစ်ဘက်ချွန်တွေ ယူလာပြီး ပြရမယ်ြ လို့ အာဏာသံအပြည့်နဲ့ အမိန့်ပေးတယ်။ ရွာသားတွေကို အမိန့်ပေးလိုက်ပြီး နှစ်ရက်ကြာတော့ ဘားအံမြို့အုပ် ပုလိပ်တစ်စု သူကြီးအိမ် ရောက်လာကြတယ်။ ကိစ္စကတော့ သဿမေဓအခွန်တော် အတွက် သူကြီးဆီကို လာတာပဲ။ ဒါပေမယ့် သူကြီးက ရွာမှာ သူ့သြဇာအာဏာ ဘယ့်ကလောက်ကြီးတယ်၊ အစိုးရရဲ့ အမှုတော်ကို သူ ဘယ်လို အောင်မြင်အောင် ထမ်းရွက်တယ်၊ ချလိုက်တဲ့ အမိန့်ကို ဘယ့်ကလောက် မြန်မြန်ဆန်ဆန်ပြီးအောင် လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတာ ပြချင်တာနဲ့ အိမ် ကပြင်မှာဆွဲထားတဲ့ မောင်းကြီးကို ထု လိုက်တယ်။ သူကြီးအိမ်က မောင်းကွဲကြီး ထုသံကြားတော့ ရွာသားတွေက မောင်းထုရင် နှစ်ဘက်ချွန်တွေ ယူလာကြရမယ်ဆိုတဲ့ သူကြီးရဲ့ အမိန့်အတိုင်း နှစ်ဘက်ချွန် စည်းတွေကို ထမ်းပြီး သူကြီးအိမ်ကို သွားကြတယ်။ လူစုလူဝေးနဲ့ တစ်လံကျော်ကျော်ရှည်တဲ့ ခြေသလုံးလောက်၊ ပေါင်လုံး လောက် သစ်တုံးတွေကို နှစ်ဘက်ချွန်ပြီး ထမ်းလာကြတာကို သူကြီးကမြင်တော့ သူ့လူတွေ ဘယ်လို ဖြစ်ကုန်ကြသလဲလို့ အံ့သြနေတယ်။ မြို့အုပ်မင်းနဲ့ ပုလိပ် တွေကလည်း ဘာများလုပ်ဖို့ ရွာသားတွေက နှစ်ဘက်ချွန်ထားတဲ့ တုံးကြီးတွေကို ထမ်းပြီး လာကြတာလဲလို့ မဝေခွဲနိုင်အောင် ဖြစ်ကုန်တယ်။ ဒီလူစုဟာ သူကြီးအိမ်ရှေ့ရောက်တော့ နှစ်ဘက်ချွန်ထားတဲ့ တုံးကြီးတွေကို စုပုံ ပစ်ချထားလိုက်ပြီး ကြျန်တာ ပြန်ယူဦးမယ် သူကြီးြ လို့ ဆိုကာ နောက်ထပ် သယ်ဖို့ သွားကြပြန်တယ်။ ခြေသလုံးလောက်၊ ပေါင်လုံးလောက် အရှည်တစ်လံကျော်ရှိတဲ့ နှစ်ဘက် ချွန် တုံးကြီးတွေ သယ်လာတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကို နားမလည်တဲ့ မြို့အုပ်မင်းက သြူကြီးမင်းရဲ့ ဒီ နှစ်ဘက်ချွန်ထားတဲ့ တိုင်ကြီးတွေက ဘာလုပ်ဖို့လြဲ လို့ မေးတယ်။ ခုလို မေးလိုက်တော့မှ သူကြီးက သတိရပြီး ကြျွန်တော်မျိုးက  ဒီလူတွေကို နှစ်ဘက်ချွန် ၁၀ ချောင်းစီ လုပ်ခိုင်းပါတယ်။ အတိုင်းအထွာ မပေးမိတာနဲ့ ဒီလူတွေ လုပ်လာတာက တံခွန်လောက်ကြီးတဲ့ နှစ်ဘက်ချွန်ကြီးတွေ ဖြစ်နေပါ တယ် ဘုရားြ လို့ မျက်နှာကို အောက်ချပြီး စိတ်ပျက်ပျက်နဲ့ ပြောလိုက်ရပါသတဲ့။ ​ လောက်နို့နယ်က လူတွေဟာ ဘယ်လို အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမျိုး လုပ်ကိုင်နေရပေမယ့် ဘာသာတရားကိုတော့ ကြည်ညိုလေးစားကြပါ တယ်။ ယောကျ်ားမှန်ရင် ရှင်မပြုဘူးတဲ့သူ၊ အသက်ပြည့်ပါက ရဟန်းမခံဘူးတဲ့ သူရယ်လို့ မရှိအောင် ရှားပါတယ်။ ယုတ်စွအဆုံး ရှင်အဖြစ် ရဟန်းအဖြစ် ၇ ရက် လောက်တော့ နေဖူးကြတဲ့လူချည့်လို ဖြစ်ပါတယ်။ ခုလိုဘာသာတရားကို ကိုင်းရှိုင်းကြပေမယ့် သူတို့ လုံးလုံးကြီး စွန့်မပစ် သေးနိုင်တာက အရက် ဖြစ်တယ်။ နယ်သူနယ်သားတွေ အားလုံးလောက်ဟာ ကြီးကြီးငယ်ငယ် ရွယ်ရွယ်လတ်လတ် ယောကျ်ားရော မိန်းမပါ အရက်ကလေးကို တော့ ကြိုက်တတ်ကြပါတယ်။ အမြဲတမ်း အစွဲလမ်းကြီးတစ်ခုအဖြစ်နဲ့ သောက်နေ ကြတာ မဟုတ်ပေမယ့် တွေ့တဲ့အခါ ကြုံတဲ့အခါမှာတော့ မငြင်းပါဘူး။ ခုလို သောက်တာကို ဘယ်သူမှလည်း မတားမြစ်ကြဘူး။ အပြစ်လည်း မဆိုကြဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ အားလုံးကပဲ ဒါကို နည်းနည်းကြိုက်တတ်ကြလို့ ဖြစ်ပါ တယ်။ ဘယ်အထိ ကြိုက်သလဲဆိုရင် အလှူအတန်းလုပ်ရာမှာတောင် ဒီဥစ္စာက မကင်းရာမကင်းကြောင်းအဖြစ်နဲ့ ပါနေပါတယ်။ ယုတ်စွအဆုံး အလှူအိမ်မှာ ထမင်းဟင်း ချက်ရတော့မယ်ဆိုရင် အိုးသူကြီးတွေအတွက် ဒါကိုတော့ ထောင်ထား ပေးရတယ်။ ဒီတော့မှ မီးပူခံနိုင်တယ်။ ဖျတ်ဖျတ်လတ်လတ် လုပ်နိုင် ကိုင်နိုင် တယ်။ ဒါကလေးရမှ လုပ်ရကိုင်ရတဲ့ လူတွေက ဖင်ပေါ့တယ်။ မတွက်မကတ် ကြဘူး ဆိုတဲ့ စာဆိုက ရှိထားတယ်။ ဒါပေမယ့် အလှူတစ်ခုမှာ အရက်အပါ များသွားလို့ ခလောက်နို့နယ်မှာ ဒီကနေ့အထိ ပြောစမှတ်ကြီးကျန်ရစ်တဲ့ သမိုင်းဖြစ်ရပ်ကြီးတစ်ခု ရှိနေပါတယ်။ တစ်နှစ်မှာ ခလောက်နို့နယ်စွန်က နောင်လုံရွာ ရွာ့မျက်နှာဖုံး လူကြီးတစ်ဦး က ရှင်ပြုပဉ္စင်းခံ အလှူကြီးလုပ်တော့ ရွာဓလေ့အတိုင်း တစ်ရွာလုံးက လုပ်စရာ ကိုင်စရာတွေကို ဝိုင်းဝန်းကူညီ လုပ်ကိုင်ကြတယ်။ ပျော်ပျော်ပါးပါး ရှင်လောင်း လှည့်ဖို့လည်း စီစဉ်ကြတယ်။ အဲဒီဘက်မှာ ရှင်လောင်းလှည့်တယ် ဆိုတာက ကိုယ့်ရွာကလေးထဲ လျှောက်လှည့်ရုံနဲ့ ပြီးတာမဟုတ်ဘူး။ ရွာက အိမ်ခြေ ၄  ​  ၅  ​  ၈၀ လောက်သာ ရှိတော့ အများကြီး ငွေကုန်ကြေးကျခံပြီး လှလှပပ ဝတ်စားဆင်ပြင်ထားတဲ့ ရှင်လောင်းတွေကို ကိုယ့်ရွာထဲက အိမ်ခြေ ၄  ​  ၅၀ ကို လှည့်ပြလို့ ဘာ အကျိုးရှိ တာမှ မဟုတ်ဘဲ။ တခြားရွာတွေကိုပါ သွားပြီးလှည့်ပြမှ ထင်ပေါ်တဲ့ ဂုဏ်သတင်း ပေါ်မယ် မဟုတ်လား။ ဒါ့ကြောင့် ရွာ့မျက်နှာဖုံး အလှူရှင်ကြီးကလည်း အများနည်းတူ သူ့ ရှင်လောင်းတွေကို တခြားရွာတွေပါ သွားလှည့်ဖို့ စီစဉ်တယ်။ ရှင်လောင်းလှည့် ကြမယ့်နေ့ ရောက်တော့ ရှင်လောင်းတွေကို လှလှပပဖြစ်အောင် လိမ်းခြယ်တယ်။ မင်းညီမင်းသားတို့ရဲ့ အဆောင်အယောင် အဝတ်တန်ဆာတွေ ဝတ်ဆင်ပေးတယ်။ ပြီးတော့မှ အတီးအမှုတ် အကအခုန်တွေနဲ့ အလှူမဏ္ဍပ်က ထွက်တယ်။ မြင်းမရှိ တာနဲ့ ရှင်လောင်းတွေအားလုံး ကုန်းကြောင်းပဲ လျှောက်ကြရပါတယ်။ အဲဒီဘက်မှာ ဖြစ်လေ့ရှိတာက ရှင်လောင်းတွေ စီတန်းပြီး အတီးအမှုတ် အကအခုန်တွေနဲ့ ရွာတစ်ရွာကို ဝင်လာတယ်ဆိုရင် ရွာခံလူကြီး တစ်အိမ်အိမ်က ဒါမှမဟုတ် အလှူ့ဒကာနဲ့သိသူ မိတ်ဆွေတစ်အိမ်အိမ်က ခြဏကြွပြါ လို့ ဖိတ်ပြီး နားဖို့ အိမ်ပေါ်ကို ခေါ်တင်လေ့ ရှိပါတယ်။ ဒီလို ပင့်ဖိတ်လို့ ရှင်လောင်း တွေ အိမ်ပေါ်တက်မိတဲ့အခါ အိမ်ရှင်က ငွေဖလားကြီးထဲကို ကူငွေထည့်ပြီး ပုလင်းတွေ ဖန်ခွက်တွေ အမြည်းတွေပါချပြီး ဧည့်ခံပါတယ်။ လမ်းလျှောက်လို့ မောလာတဲ့ အချို့ရှင်လောင်းက စတိအဖြစ်လောက် လုပ်ပေမယ့် အချို့ရှင်လောင်း ကျတော့ ခပ်များများကလေး လုပ်တတ်ကြတယ်။ တချို့အိမ်ရှင်ကျတော့ ရှင်လောင်း ပဉ္စင်းလောင်းတွေကိုသာမက အတူပါလာတဲ့ ဦးစီးဦးရွက် လူကြီးတွေနဲ့ အတီး အမှုတ်သမားတွေကိုပါ တိုက်ကြ ကျွေးကြ လှူဒါန်းကြပါတယ်။ အဲဒီအိမ်မှာ အမောပြေ သောက်လိုက်ကြပြီးလို့ ထွက်လာပြီး နောက် တခြားဧည့်ခံမယ့် အိမ်တစ်အိမ်ရောက်ရင်လည်း အဲဒီအိမ်က အဲဒီပစ္စည်းနဲ့ ဧည့်ခံပြန်တာပဲ။ ဒီလိုနဲ့ တစ်ရွာမှာ ၄  ​  ၅ အိမ်လောက်စီ တက်ခဲ့ရပြီး ၂ ရွာ လောက် ကူးမိတဲ့အခါ ရှင်လောင်းလှည့် ထွက်လာတဲ့ အဖွဲ့ဟာ ရွာကမဏ္ဍပ်ကို မပြန်နိုင်တော့ဘဲ ရောက်တဲ့ရွာမှာ ကွန်းထောက် စခန်းချပြီး အိပ်လို့နေလိုက်ကြ ရရော။ ဒီအကြောင်းမျိုးကြောင့် ရှင်လောင်းလှည့်ထွက်ရင် နှစ်ရက် သုံးရက် ဆိုသလို ရွာကိုပြန်မရောက်ဘဲ မူလမှန်းထားတဲ့ ရက်ထက် ပိုကြာသွားတာမျိုး လည်း ရှိပါတယ်။ နောင်လုံရွာက အလှူ့ဒါယကာဟာ ဘုန်းတော်ကြီးကို ဘယ်နေ့ ဘယ်အချိန် သူ့ ရှင်လောင်းတွေကို ဆံချမယ်လို့ သေသေချာချာ ရက်ချိန်းပေး ပင့်ထားပြီး ရှင်လောင်း ထွက်လှည့်လိုက်တာ ချိန်းတဲ့အချိန် ရောက်တော့ သူ့ ရှင်လောင်းက ပြန်မရောက်လာဘူး။ ဒီတော့ ဘုန်းတော်ကြီးက ဘြယ်မှာလဲကွ ​ မင်းတို့ ရှင်လောင်းက၊ ဆံချဖို့ ခုအထိ မရောက်လာသေးပါကလားြ လို့ မေးတော်မူတယ်။ အလှူရှင်ကလည်း ြရောက်ပါတော့မယ် ဘုရား၊ ခရီးက နည်းနည်း ဝေးလို့ပြါ လို့ ပြန်လျှောက်ထားပြီး ရှင်လောင်းကို စောင့်တယ်။ ဒီလိုစောင့်နေပေမယ့် ရှင်လောင်းက ရောက်မလာပါဘူး။ မိုးစုပ်စုပ်ချုပ် တော့ ဘုန်းတော်ကြီးလည်း မဏ္ဍပ်ကနေ ကျောင်းကို ပြန်ကြွသွားရော။ ဟိုဥစ္စာ များကုန်ကြလို့ အစီအစဉ် ပျက်ကုန်ပြီလေ။ အလှူရှင်ကလည်း ဆရာတော်ကို ရှိခိုးတောင်းပန်ပြီး၊ ရှင်လောင်းနောက် ကို လိုက်ရပြန်ရော။ အလှူရှင်ဟာ သူ့ရှင်လောင်းတွေ ဘယ်ရွာကို ရောက်နေသလဲလို့ သတင်းမေးပြီး လိုက်သွားတဲ့အခါ ရွာတစ်ရွာမှာ ရှင်လောင်းတွေနဲ့ အဖွဲ့ဟာ မူးပြီး အိပ်ပျော်နေကြတာကို သွားတွေ့တယ်။ မြင်ရတဲ့အခြေအနေက မဟန်မှန်း သိတာနဲ့ အလှူရှင်ပါ အဲဒီရွာမှာ ရှင်လောင်းတွေနဲ့ အတူအိပ်ပြီး နောက်နေ့ မနက်ကျမှ ရှင်လောင်းတွေကို ပြန်ခေါ်သွားရကာ ရွာရောက်တော့ ဆရာတော်ကို တောင်းတောင်းပန်ပန်နဲ့ ရှင်လောင်းတွေ ဆံချပြီး သကင်္န်းဆီးပေးလိုက်ရပါတယ်။ ရှင်ပြုပွဲအလှူကြီး ဖြစ်မြောက်ပြီးစီးသွားတဲ့ အဲဒီညမှာ ရွာက ကာလသား ကာလသမီးတွေ တောင်းဆိုတာနဲ့ အောင်ပွဲအဖြစ် မဏ္ဍပ်ထဲမှာ ဒုံးသွင်းဖို့ ဖြစ်လာပြန်တယ်။ ဒီအခါ အလှူရှင်က ခလောက်နို့က နာမည်ကြီး ကြျွဲဒုံးကြိုငှါးသွင်းမယ်လို့ ကြေညာလိုက်တယ်။ ခလောက်နို့က ကျွဲဒုံးကတဲ့ လူတွေဟာ တော်တော်အရေးကြီးတဲ့ လူတွေဖြစ်တယ်။ လူတိုင်း ဝင်ကလို့ဖြစ်တဲ့ ဒုံးမျိုးမဟုတ်ဘူး။ ဒီဒုံးက နာမည်ကျော် လူကြိုက်များတဲ့ ဒုံး။ နယ်တစ်ရိုးမှာ ဟိုးဟိုးကျော်နေတဲ့ ဒုံး။ ဒီလို ဒုံးမျိုးကို သွင်းနိုင်တယ်ဆိုတော့ အလှူ့ဒါယကာမှာ အဆင့်မြင့်သွားပါတယ်။ ကျွဲဒုံး ဆိုတဲ့အတိုင်း ဒုံးသမားတွေအားလုံး ကျွဲခေါင်းဆောင်းပြီး ကကြရတယ်။ ဇာတ်ထုပ်ဇာတ်လမ်းနဲ့ ကရတယ်။ အဿကုမ္မာ၊ အဿမင်းသား ဇာတ်ထုပ်ကိုခင်းတယ်။ ပဲခူးရာဇဝင်ပါ။ အပြော အဆို အငိုတွေ၊ ပြောင်မြောက်တဲ့ ဟာသတွေနဲ့မို့ ဒီဒုံးက အလွန် နာမည်ကြီးတာ၊ ဒီဒုံးကိုငှါးသွင်းနိုင်သူဟာ ဂုဏ်တက်လှတယ်လို့လည်း ယူဆကြတယ်။ အလှူကြီး အောင်အောင်မြင်မြင် ပြီးမြောက်သွားလို့ အောင်ပွဲလုပ်တဲ့ အလှူရှင်ဟာ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ယောက်ကို ဒုံးဆရာစီ လွှတ်လိုက်တယ်။ ညနေ ၆ နာရီ နောင်လုံရွာက မဏ္ဍပ်ကို အရောက်လာကြဖို့နဲ့ စရန်ငွေပါ ပေးလိုက်တယ်။ ဒုံးသွာငှါးတဲ့လူဟာ ဒုံးဆရာနဲ့တွေ့လို့ အကျိုးအကြောင်း ပြောပြတော့ ဒုံးဆရာက စြိတ်ချပြီး ပြန်ပါ၊ ခြောက်နာရီလောက် ရောက်ကြပါလိမ့်မယ်၊ နောင်းလုံရွာဆိုတာ ဘာမှဝေးတာမှ မဟုတ်ဘဲ၊ အချိန်မီ လာခဲ့ ပါမယ်ြ လို့ အာမခံပြီး စရန်ငွေကို လက်ခံထားလိုက်တယ်။ ဒုံးဆရာက ညနေ ၆ နာရီ အလှူမဏ္ဍပ်ကို အရောက်လာခဲ့ပါမယ်လို့ ပြောလိုက်ပေမယ့် ၇ နာရီထိုးတော့လည်း ရောက်မလာသေးဘူး။ ၉ နာရီ အထိ စောင့်ပေမယ့် ရောက်မလာတာနဲ့ အလှူရှင်ဟာ သူ့ကို  သက်သက် အရှက်ခွဲရပါ မလားလို့ ဒုံးဆရာအပေါ် အကြီးအကျယ်  ဒေါသထွက်ပြီး ဒုံးဆရာစီ ကိုယ်တိုင် လိုက်သွားတယ်။ ဒုံးဆရာ့အိမ်ရောက်လို့ အိမ်ပေါ်ကို လှမ်းတက်လိုက်တယ် ဆိုရင်ပဲ အိမ်ပေါ်မှာ တဝါးဝါး တဟားဟားနဲ့ ဝိုင်းကျနေတဲ့ အရက်ဝိုင်းကို တွေ့လိုက်ရ တယ်။ ဒီတင် အလှူရှင်ဟာ ပိုဒေါသထွက်လာပြီး ခြင်ဗျားတို့ ဘယ်လိုလုပ် ကြတာလဲ၊ ဟိုမှာဖြင့် လူတွေစောင့်နေရတာ အရူးကို ဖြစ်လို့၊ ခင်ဗျားတို့ကတော့ ခုအထိ …æ…æြ လို့ စကားမဆုံးခင် ဒုံးဆရာက ထြိုင်ပါအုံးခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော် ရှင်းပြပါရစြေ လို့ ပြောပြီး အလှူရှင်ကို ဝိုင်းထဲ အတင်းဝင် ထိုင်စေကာ ကြျုပ်က ကျွဲဒုံးဆရာဖြစ်ပေမယ့် ကျုပ်ရဲ့ကျွဲတွေကို အမြဲ ဗိုက်ပြည့်နေအောင် နေ့တိုင်း စောင့်ပြီး ကျွေးမထားနိုင်တာနဲ့ သူတို့ဟာသူတို့ ရှာစားကြလို့ ဆိုပြီး စားကျက်မှာ လွှတ်ထားရပါတယ်။ ဒီညနေ အသုံးလိုလို့ လိုက်ခေါ်တော့ တချို့ကျွဲက သနီဝိုက်ရွာမှာ မူးနေတယ်။ တချို့ကျွဲကိုတော့ အတော့်ကို သတင်းမေးပြီး သူတို့ သောက်နေ စားနေတဲ့ နေရာအထိ လိုက်ရှာပြီး ခေါ်ခဲ့ရတာနဲ့ အခုမှ ပြန်ရောက်ပါတယ်။ ရောက်လာကြတော့လည်း အစာမဝကြသေးဘူး၊ အစာမဝရင် မကနိုင် ကြပါဘူးလို့ ဆိုတာနဲ့ နေ့လယ်က ခင်ဗျားဆီကရတဲ့ စရန်နဲ့ အခုအဝကျွေးနေရ ပါတယ်။ ဝသင့်သလောက်လည်း ဝကြပါပြီ၊ ခင်ဗျားနဲ့ပဲ အတူတူ လိုက်ခဲ့ပါ့မယ် စိတ်မရှိပါနဲြ့ လို့ တောင်းပန်ပြီး၊ သူ့လူတွေကို ပြင်ဆင်စေကာ အလှူ့ဒါယကာ နဲ့အတူ လိုက်သွားကြတယ်။ ကျွဲဒုံးဟာ နောင်လုံရွာက အလှူမဏ္ဍပ်ကို ရောက်တော့ ည ၁၂ နာရီ ကျော်နေပြီ၊ ကြည့်မယ့်သူတွေ မစောင့်နိုင်လို့ ပြန်ကုန်ကြတာနဲ့ လူတစ်ယောက်မှ မရှိတဲ့ မဏ္ဍပ်ထဲမှာ ကဖြစ်အောင် ကလိုက်ကြပါတယ်။ အစာ ဝနေမှကိုး။ ​ သက် ၈၄ နှစ် ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ခလောက်နို့က ဖွားစိန်ပွင့်ဟာ အင်မတန် ကျန်းမာပါတယ်။ ဒီအသက်အရွယ် ရောက်နေတဲ့တိုင်အောင် လူငယ် လူရွယ်တွေနဲ့အတူ မိုးကျလာရင် ဇွဲကပင် တောင်နှာမောင်းကိုလျှောက်ပြီး မျှစ်ရှာ ထွက်နိုင်ပါသေးတယ်။ ရလာတဲ့မျှစ်တွေဆိုလဲ နောက်လွယ်ပလိုင်း အပြည့်ထည့်ပြီး ပိုးလာနိုင်ပါသေးတယ်။ ခါးနည်းနည်းကုန်းနေပေမယ့် မာပါတယ်။ စျေးနာဝယ်ဖို့ ဘားအံမြို့ကို သွားရမယ်ဆိုရင်လည်း ဒီခရီးမျိုးကို ဘယ်တော့မှ မော်တော်ကား မစီးဘူး၊ ခြေကျင်သွားတာပဲ။ (ခလောက်နို့နဲ့ ဘားအံဟာ ၆ မိုင်လောက်ဝေးပါတယ်။) တစ်နှစ်တော့ သမီးကလည်း ပူဆာပြီး အဖော်ကလည်း ကောင်းတာနဲ့ သားအမိနှစ်ယောက် ကျိုက်ထီးရိုး ဘုရားဖူး လိုက်သွားကြတယ်။ ရောက်ဖူးတဲ့ လူတွေက ဦးဆောင်ပြီးသွားလို့ ချောချောမောမောနဲ့ ကျိုက်ထီးရိုး တောင်ခြေရင်း က ကင်ပွန်းစခန်းရောက်တော့ တချို့က ညချင်း ဘုရားပေါ်တက်မယ်၊ တချို့က ည ကင်ပွန်းစခန်းမှာ အိပ်ပြီး မနက်မှ လင်းလင်းကျင်းကျင်း တက်ကြမယ်နဲ့ အချင်းချင်း ကွဲကုန်ကြရော။ အုပ်စုက လူ ၂၀ လောက်ရှိပြီး အချိန်က နေဝင်ရီတရော ဖြစ်နေတော့ ဖွားစိန်ပွင့်ဟာ ဘယ်သူတွေက ဘယ်သူတွေနဲ့ပါပြီး တောင်ပေါ်ကို တက်သွားမှန်း လည်း သေသေချာချာ မသိဘူး။ ဘယ်သူတွေ ဇရပ်မှာ ချန်နေကြမှန်းလည်း ကျကျနန မသိဘူး။ သူ့စိတ်ထဲမှာတော့ တခြားလူတွေ ဘယ်သူနဲ့ဘယ်သူ  ပေါင်းကြ တာကိုမှ ဂရုမစိုက်ဘူး။ သူနဲ့သမီး ကွဲမသွားရင် ပြီးရောလို့ အောက်မေ့နေတာ။ မှောင်လာလို့ ဇရပ်မှာ လူနည်းနည်း ကျဲသွားတော့ သမီးကို ရှာကြည့်တယ်၊ မတွေ့ဘူး။ အနီးအနားက အဖော်တွေကို မေးကြည့်တယ်၊ ဘယ်သူ့ဆီကမှ  အဖြေ မရဘူး။ ဒီတင်  ဖွားစိန်ပွင့်ဟာ သူ့သမီး တောင်ပေါ်တက်တဲ့လူအုပ်နဲ့  ပါသွားပြီ လို့မှတ်ပြီး တောင်ပေါ်ကို လိုက်တက်သွားတယ်။ ၈ မိုင်လောက်ခရီးကို  လျှောက်ပြီး ကျိုက်ထီးရိုးဘုရား ရင်ပြင်တော်ရောက်လို့ ပထမ တက်သွားတဲ့ လူစုနဲ့ဆုံတော့ သမီးကိုရှာတယ်၊  မတွေ့ဘူး။ မေးကြည့်တော့လည်း ဒီလူစုက မသိဘူးလို့ဖြေတယ်။ ဒီတင် ဖွားစိန်ပွင့်ဟာ သမီးအတွက် အလွန်ပူသွားပြီး တောင်အောက်ကို ပြန်ဆင်းလာတယ်။ ကင်ပွန်းစခန်းရောက်တော့ ရွာကအဖော်တွေ ဘယ်သူမှ မရှိ တော့ဘူး။ သမီးရဲ့ အရိပ်အရောင်ကိုလည်း မမြင်ရဘူး။ ကြံရာမရတဲ့ ဖွားစိန်ပွင့်ဟာ စခန်းက ကင်းဂတ်ကိုသွားပြီး သမီးပျောက် တိုင်တယ်။ ဒီတော့ မှတ်တမ်းရေးတဲ့ တာဝန်ခံက အြဖွားရဲ့သမီးက ဘယ်အရွယ် ရှိပြီလြဲ လို့ မေးတယ်။ ဖွားစိန်ပွင့်က ငြါ့သမီးက အပျို၊ အသက်ကတော့ ၆၀ ရှိပြြီ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ ဒီအဖြေကိုကြားတော့ တာဝန်ခံက ပြုံးပြီး စြိတ်မပူပါနဲ့ ကိစ္စမရှိပါဘူး၊ ကျွန်တော်တို့ ရှာပါအုံးမယ်ြ လို့ ခပ်အေးအေးပဲ ပြန်ပြောလိုက်သတဲ့။ ဖွားစိန်ပွင့်ဟာ ဘယ့်ကလောက်မှ မကျယ်တဲ့ ကင်ပွန်းစခန်းမှာ သူ့သမီး ကို ရှာမတွေ့တာနဲ့ နောက်နေ့မနက်မှာပဲ ငိုယိုပြီး ရွာကိုပြန်လာခဲ့တယ်။ ရွာရောက်တော့လည်း ဘယ်သူ့အမေးမှ မဖြေအားဘဲ ဗေဒင်မေးရ၊ ကြက်ရိုးထိုးရ၊ ယတြာချေရနဲ့ မအားအောင် ဖြစ်နေရောတဲ့။ နောက်နေ့ကျတော့ သူအင်မတန် စိတ်ပူနေတဲ့သမီး ပြန်ရောက်လာတယ်။ မေးကြည့်တော့ လူအုပ်ကွဲသွားတဲ့ညနေက သမီးဖြစ်သူဟာ အပြင်ထွက်ပြီး ဘူးသီးကြော်ဝယ်စားတယ်။ ပြန်လာတော့ သူ့အမေကို ဇရပ်ပေါ်မှာ မတွေ့ဘူး။ ဒါနဲ့ တောင်ပေါ်ကို ပါသွားတယ်ထင်ပြီး တစ်ယောက်ထဲလည်း မလိုက်ရဲတာနဲ့ မိုးလင်းမှပဲ အဖော်တွေနဲ့ လိုက်တက်သွားတယ်။ တောင်ပေါ်ကျတော့လည်း အမေ့ကိုမတွေ့တော့ စိတ်ပူပြီး ပြန်ဆင်းလာတယ်။ ကင်ပွန်းစခန်းရောက်လို့ စုံစမ်းပြန်တော့လည်း ဘာသတင်းမှ မရတာနဲ့ အခု အိမ်ကို ပြန်လာခဲ့တာပဲလို့ ပြောပါတယ်။ တကယ်တော့ သမီးနဲ့အမေ တောင်ပေါ် အတက်နဲ့အဆင်း လူချင်းလွဲ နေတာပဲ ဖြစ်တယ်။ ဒီမှာ တစ်ခုပေါ်လွင်တာက သားသမီးအပေါ် မိဘဆိုတာ ဘယ်တော့မှ စိတ်မချဘူးဆိုတာ ပေါ်လွင်ပါတယ်။ အသက် ၆၀ ရှိတဲ့ သမီးပျိုကို တောင် အမေက စိတ်မချဘူးလေ။ ခလောက်နို့ကတော့ လုပ်လိုက်သမျှ စံယူစရာ ချည့်ပါပဲ။ ​ ယ်သမားတွေ အမတော်ငွေ ထုတ်ကြတဲ့နေ့က နေ့မွန်းတည့်ချိန်ကြီးမှာ ဘားအံမြို့လယ်က အရက်ဆိုင်ဘေးမှာ လဲနေတဲ့ လူတစ်ယောက်ကို ရဲသားနှစ်ယောက်က တွေ့တယ်။ ရဲသားတစ်ယောက်က အနားသွားကြည့်ပြီး ဟြ ​ ခလောက်နို့က သူကြီးဦးထွန်း ပါကလား အတော်မူးနေတယ်။ မြင်းလှည်းနဲ့တင်ပြီး သူ့အိမ် ခေါ်သွားမြှ လို့ ပြောရင်း မြင်းလှည်းကို လှမ်းခေါ်လိုက်တယ်။ မြင်းလှည်း ရောက်လာတော့ ရဲသားနှစ်ယောက်ဟာ ဦးထွန်းကို ချိုင်းက မ ပြီး မြင်းလှည်းပေါ် တင်ဖို့ လုပ်ကြတယ်။ ဒီအခါ ဦးထွန်းက မျက်စိမဖွင့်ဘဲ ြဖြည်းဖြည်းလုပ်ပါ ဆရာတို့၊ အမူး ပြေသွားအောင်တော့ မလုပ်လိုက်ကြပါနဲ့၊ မူးချင်လို့ ဆယ့်ငါးကျပ်ဖိုးတောင် အကုန်ခံပြီး သောက်ထားရတာပါ။ ဖြည်းဖြည်းလုပ်ပါ ဆရာတိုြ့ လို့ သူ့ကို ဆွဲထူနေတဲ့ ရဲသားနှစ်ယောက်ကို ပြောလိုက်သတဲ့။ ​ စ်ခါက ကြို့ပင်ကောက်မြို့သားတစ်ယောက်ဟာ တိုက်ကြက် မျိုးကောင်းကောင်း လိုချင်တာနဲ့ သတင်းနားထောင်ပြီး မြန်မာပြည်တစ်လျှောက် လိုက်ရှာလိုက်တာ ခလောက်နို့ကို ရောက်လာတယ်။ ခလောက်နို့ကျတော့ ဘားအံကမိတ်ဆွေ ညွှန်လိုက်တဲ့အိမ်မှာ တည်းခိုပြီး တိုက်ကြက်အကြောင်း စုံစမ်းရော။ ဒီအခါ သူတည်းခိုနေတဲ့အိမ်ရဲ့ ခြေရင်းအိမ်က အဘိုးအိုဟာ အရင်က ပထမတန်း တိုက်ကြက်မျိုးတွေ မွေးဖူးကြောင်း အိမ်ရှင်ကပြောတာနဲ့ အဲဒီအိမ်ကို ကူးသွားပြီး သူသိချင်တဲ့ တိုက်ကြက်အကြောင်းကို မေးတယ်။ ဘယ်တုန်းက မွေးတာလဲ၊ အခု ဒီကြက်မျိုးဟာ ဘယ်သူ့လက်ထဲမှာ ရှိနေသေးသလဲ။ ဘယ် လောက်စွမ်းတဲ့ ကြက်မျိုးလဲ စသဖြင့်ပေါ့။ ခုလိုမေးတော့ အဘိုးအိုက ြမောင်ရင်ဟာ ကြို့ပင်ကောက်ဆိုတဲ့ အဝေးကြီးကလာပြီး အဘိုးမွေးဖူးတဲ့ တိုက်ကြက်အကြောင်း စုံစမ်းတော့ အရင်း အမြစ်ကစပြီး ပြောရတာပေါ့ကြွာ လို့ စကားပလ္လင်ခံပြီး အောက်ပါအတိုင်း ပြောပါသတဲ့။ အဘိုးဟာ ငယ်ငယ်ကတည်းက တိုက်ကြက်ဝါသနာပါလို့ မောင်ရင့်လိုပဲ တိုက်ကြက်မျိုးကောင်း ရှိတယ်ဆိုတဲ့ဆီ လိုက်ဝယ်တယ်။ ရတော့လည်း သေသေ ချာချာကိုမွေးပြီး တိုက်တာပဲ။ အဲဒီအချိန်က အဘိုးအိမ်မှာ တိုက်ကြက်ချည့် အကောင် ၂၀ ထက်မနည်း ရှိတယ်။ အခု အဘိုးနေတဲ့ ခြံနဲ့အိမ်ဟာ ဒီတိုက်ကြက်တွေက ဝယ်ပေးတဲ့ ခြံနဲ့ အိမ်ပဲလို့ ဆိုကြပါစို့ ၊ အကျိုးပေးပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဘိုးစိတ်ကြိုက်ကြက်တော့ မရခဲ့ဘူး။ တစ်နေ့တော့ မိတ်ဆွေတစ်ယောက်က ရြသေ့ပျံရွာမှာ တိုက်ကြက် မျိုးကောင်းတစ်မ ရှိနေတယ်။ အဲဒါ သူများထက် အလျင်ဦးအောင် သွားနိုင်ရင် ရလိမ့်မယ်ြ လို့ ဆိုတာနဲ့ ကျုပ်လည်း သားကိုခေါ်ပြီး ချက်ချင်း ထလိုက်သွားတယ်။ ဟိုကျတော့ သူပြောတဲ့အတိုင်းပဲ အိမ်ရှင်က တြိုက်ကြက်ပေါက်တွေ တော့ မရှိတော့ဘူး ကုန်ပြီ၊ လိုချင်ရင် ဥနှစ်လုံးတော့ ကျန်သေးတယ်ြ လို့ ဆိုတယ်။ ဒြီ ဥနှစ်လုံးကလည်း တစ်မစီ အုထားတဲ့ ဥ။ တစ်လုံး ၁ဝိ ပေးရမယ်ြ လို့ ပြောတော့ ကျုပ်က ဥကိုသွားကြည့်တယ်။ သူပြောသလိုပါပဲ ကြက်တင်း ၂ တင်းမှာ တစ်တင်း တစ်ဥစီ ရှိနေတာကို တွေ့ရတယ်။ ကျုပ်က ြဥနှစ်လုံးထဲရှိတာ ကြက်တင်းတစ်တင်းတည်း ထည့်ထားလည်း ပြီးတဲ့ဥစ္စာပြဲ လို့ အိမ်ရှင်ကို ပြောလိုက်တော့ အိမ်ရှင်က ဒြီဥနှစ်လုံးဟာ တစ်မိဆီက ဥတာ။ ပြီးတော့ အဲဒီ တစ်မိနဲ့ တစ်မိကလည်း ရန်သူဖြစ်နေတော့ တစ်တင်းတည်း ထည့်ထားရင် ဥနှစ်လုံး ထခွပ်နေမှာစိုးလို့ ခွဲထားတြာ လို့ ပြန်ပြောတယ်လေ။ ကျုပ်လည်း သူ့အဖြေကို သဘောကျတာနဲ့ စျေးတောင် မဆစ်တော့ဘဲ တစ်လုံး ၁ဝိ နဲ့ဝယ်ပြီး သားအဖနှစ်ယောက် တစ်ယောက်တစ်လုံးစီ လွယ်အိတ်ထဲ ထည့် လွယ်ခဲ့ကြတယ်။ ရသေ့ပျံရွာနဲ့ ခလောက်နို့ဆိုတာက ကုန်းတစ်တန် ရေတစ်တန် သွားရတဲ့ ခရီး မောင်ရ။ အပြန်မှာ ရသေ့ပျံက ဖားကပ်ရွာကို ကုန်းကြောင်းလျှောက်ရတယ်။ ဖားကပ်က ဘားအံကို ဟိုတုန်းက ခုလို မော်တော်ဘုတ်တွေ မရှိတော့ လှေနဲ့ သံလွင်မြစ်ကြီးကို ကူးရတယ်။ ဘားအံရောက်တော့လည်း ခလောက်နို့ကို ခြေကျင်ပြန်ရတာကလား။ တို့သားအဖ ၂ ယောက်ဟာ ရသေ့ပျံက တိုက်ကြက်ဥ တစ်ယောက်တစ် လုံးစီ လွယ်အိတ်ထဲထည့်ပြီး ကုန်းကြောင်းပြန်ခဲ့ကြတော့ လမ်းမှာ တစ်ယောက် နဲ့တစ်ယောက် ခပ်လှမ်းလှမ်ခွါပြီး လျှောက်ခဲ့ကြရတယ်လေ။ ဒီလိုမှခွါပြီး မလျှောက်ရင် တို့သားအဖဟာ ခဏခဏ ပုခုံးချင်း ဝင်ဝင်တိုက်မိနေကြတာကိုး။ ဒီကတည်းက ကျုပ်ကတော့ ရိပ်မိပါပြီ၊ သားအဖ ၂ ယောက် ဒီလိုဖြစ်ရတာ တိုက်ကြက်ဥနှစ်လုံးရဲ့ သူတို့အချင်းချင်း ခွပ်ချင်လှတဲ့ အစွမ်းသတ္တိပဲလို့။ ကျုပ်တို့ ယူခဲ့တဲ့ တိုက်ကြက်ဥအရှိန်က ဒီအထိ ပြင်းတာကိုး။ ဒါတင်မကသေးဘူး။ ဖားကပ်ရွာရောက်လို့ လှေစီးပြီး သံလွင်မြစ်ကြီးကို ဖြတ်ကူးမယ်ကြံတော့ ကျုပ်က သတိရတာနဲ့ သားအဖနှစ်ယောက် လှေတစ်စင်းစီ ခွဲပြီးစီးဖို့ စီစဉ်လိုက်ရတယ်။ ဒါတောင် ကျုပ်တို့နှစ်ယောက်စီးလာတဲ့ လှေနှစ်စင်း ဟာ ရေလယ်ရောက်တော့ လှေဦးချင်း ဝင်ဝင်တိုက်မယ် တကဲကဲ ဖြစ်နေတာနဲ့ တစ်လှေနဲ့ တစ်လှေ ၁၀ လံလောကခွါပြီး လှော်ကြပါလို့ လှေသမားတွေကို တောင်းပန်ခဲ့ရပါတယ်။ ရသေ့ပျံ တိုက်ကြက်ဥအရှိန်က သိပ်ပြင်းတယ် မောင်ရဲ့။ ဒါကိုကြည့်ပြီး ကျုပ်က သိပ်ဝမ်းသာနေတာပေါ့။ ကြက်က သားမပေါက် သေးဘူး၊ ဥတောင် ဒါလောက် ခွပ်ချင်တဲ့အရှိန် ရှိနေရင် ဆိုပြီး ဝမ်းသာလို့ မဆုံးဘူး။ ဒါနဲ့ အိမ်ကျတော့ ကျုပ်အရင် အိမ်ကိုရောက်နေတဲ့ ဧည့်သည်ကိုတွေ့ တာနဲ့ မယားကို ကြက်ဥနှစ်လုံး ထုတ်ပေးလိုက်ပြီး ဒီဧည့်သည်နဲ့ စကားပြော ကောင်းနေလိုက်တာ ထမင်းစားချိန် ရောက်မှပဲ ထမင်းထစားဖြစ်ကြတယ်။ ထမင်းဝိုင်းမှာ ကြက်ဥကြော် တစ်ပန်းကန်လည်းပါတော့ အမှတ်မဲ့့ပဲ စားလိုက်ကြတယ်လေ။ မသိသေးဘူး။ ညကျတော့ ကျုပ်တို့စားလိုက်တဲ့ ကြက်ဥက သတ္တိပြတော့တာပေါ့။ ဘယ်လောက်အထိ ခံလိုက်ရတယ်ထင်သလဲ၊ တစ်ညလုံး ကျုပ်နဲ့ဧည့်သည် နှစ်ယောက်သား ခွပ်မိနေလိုက်ကြတာ မိုးလင်းတော့ နှစ်ယောက်စလုံး မေ့မြောပြီး လဲနေကြပြီ။ ဒီအချိန်ကျမှပဲ အိမ်ကလူတွေကသိပြီး အတော်ဆေးကု ယူလိုက်ကြ ရတယ်လေ။ ကျုပ်စိတ်ကြိုက် တိုက်ကြက်ရဖို့ဟာ အဲဒီမှာ တေ့လွဲ လွဲသွားပြီး ငါးပါး ကြီးမှောက်သွားတာပေါ့။ ဒြါကြောင့် မောင့်ရဲ့ဆန္ဒကို မဖြည့်နိုင်တာတော့ စိတ်မကောင်းပါဘူး။ ဒိပြင် ကြက်တွေဆိုတာက သူလို ငါဟာလိုမျိုးတွေပါ။ မောင်ရင် စိတ်မဝင်စားပါနဲြ့ လို့ ပြောလိုက်တယ်။ ကြို့ပင်ကောက်က တိုက်ကြက်အရှာ ထွက်လာတဲ့လူဟာ အဘိုးအိုရဲ့ ရသေ့ပျံ တိုက်ကြက်ဥအကြောင်း ကြားနာပြီးတာနဲ့တပြိုင်နက် ခလောက်နို့က ပြန်သွားပါရောတဲ့။ ​ လောက်နို့နယ်က ရွာတွေမှာ အလှူအတန်း လုပ်ကြတဲ့အခါ အကျွေး အမွေးပါရင် လူကြီးတွေအဖို့ ပြင်ဆင်ပြီး ပထမကျွေးပါတယ်။ လူကြီး ဝိုင်းသိမ်းပြီးမှ ကလေးတွေကို ကျွေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီအစဉ်အလာဟာ ရှေး  ဘိုးစဉ် ဘောင်ဆက်ကတည်းက အကျွေးအမွေးပါတဲ့ အလှူတွေရဲ့ အစဉ်အလာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်နှစ်တော့ ခလောက်နို့ နိုင်းကြာရွာ ရွာသူကြီးဟောင်းရဲ့ ရှင်ပြုအလှူ ပွဲမှာ သားတွေသကင်္န်းဆီးပြီး နောက်နေ့မနက် သံဃာတော်တွေကို အရုဏ်ဆွမ်း ကပ်ပါတယ်။ ပင့်သံဃာ အပါး ၂၀ ရှိပြီး ရပ်ဝေးက ဖိတ်ကြားထားတဲ့ ဧည့်သည် တွေရော၊ မဖိတ်ကြားဘဲ ရောက်လာကြတဲ့ ဧည့်သည်တွေကိုပါ နံနက်စာ ကျွေး ပါတယ်။ အဲဒီနယ်မှာ ဓလေ့ကြီးလို ဖြစ်နေတာက အလှူကြီးအတန်းကြီး လှူကြ တန်းကြတဲ့အခါ ရပ်ဝေးမှာရှိတဲ့ အလှူရှင်ရဲ့ အသိမိတ်ဆွေတွေကလည်း သူတို့ ရဲ့အပေါင်းအသင်း မိတ်ဆွေသဂင်္ဟတွေကိုပါ စုဆောင်း ခေါ်ငင်ပြီး လာလေ့ရှိကြ တယ်။ ဒါ့ကြောင့် တစ်ခါတစ်ရံ ၁၀ မိုင် ၁၅ မိုင် ဝေးပြီး ခြေကျင်ခရီးသာရှိတဲ့ ရွာတွေကပေမယ့် ရွာလုံးကျွတ် ရောက်လာတတ်ပါတယ်။ ဒီလိုလာကြတဲ့အခါ အလှူမတိုင်ခင် တစ်ရက်ကြိုပြီး လာကြရပါတယ်။ ဒီတော့မှ နောက်နေ့အလှူရက်မှာ မနက်စောစော တရားနာချိန်ကို မီပါမယ်။ တစ်ရက်ကြိုပြီးရောက်လာတော့ ရောက်လာတဲ့ညစာကို အလှူရှင်က ကျွေးပြီး ညအိပ်ဖို့နေရာကိုပါ စီစဉ်ပေးရပါတယ်။ နောက်နေ့မနက် တရားနာ ရေစက်ချ ပြီးရင် ကိုယ့်ရွာမှာ ကိုယ့်အလုပ်က တန်းလန်းမို့ ရွာကို စောစောပြန်ရောက်ရေး အတွက် စားပြီးပြီးချင်း ပြန်ကုန်ကြတာက များပါတယ်။ ဒီအလှူမှာလည်း တရားနာပြီးတာနဲ့ ရပ်ဝေးပရိသတ်တွေကို အရင် ကျွေးပါတယ်။ ပြီးတော့မှ ရွာခံပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတွေအတွက် ပြင်ဆင်ပါတယ်။ ဒီပုဂ္ဂိုလ် ကြီးတွေ စားသောက်ပြီးမှ ကလေးတွေကျွေးဖို့ စီစဉ်ကြတယ်။ ဒီတော့ နေ့ ၁၁ နာရီ ထိုးနေပြီ။ အလှူမှာ စားသောက်ပြီး အိမ်ပြန်သွားတဲ့ ရွာ့မျက်နှာဖုံး ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတစ်ဦး ဟာ အိမ်ရောက်တော့ တင်းကုတ်ထဲက နွားသားကလေးတွေ အော်နေသံကြားတာနဲ့ ဝင်ကြည့်တယ်။ ဒီအခါ တင်းကုတ်ထဲမှာ နွားကြီးတွေဆိုလို့ တစ်ကောင်မှ မတွေ့ရဘဲ နွားသားကလေးတွေချည့် ကြိုးနဲ့ချည်ထားတာကို တွေ့ရော။ ဒီတင် သူ့ဆီမှာ နွားငှါးကျောင်းနေတဲ့ ၉ နှစ်အရွယ် နွားကျောင်းသား ကလေးကို ခေါ်ပြီး မြင်းက ဘာဖြစ်လို့ နွားကြီးတွေကို လွှတ်လိုက်ပြီး နွားသား ကလေးတွေကို ချည်ထားရတာလဲ၊ မွန်းပဲတည့်တော့မယ်ြ လို့ ဆူဖို့ စလိုက်တယ်။ ဒီတော့ နွားကျောင်းသားကလေးက နြွားကြီးတွေပဲ စားကျက်မှာ အရင် ဝအောင် စားပါစေ၊ နွားကြီးတွေ စားပြီးမှ နွားကလေးတွေကို လွှတ်ပြီး ကျွေးမလို့ပြါ လို့ ဖြေတယ်။ ဒီစကားကိုကြားတော့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးက ရုတ်တရက် ဘာပြန်ပြောရမှန်း မသိဘဲ ငြိမ်နေပြီးမှ ဟက်ဟက်ပက်ပက် ရယ်လိုက်ပြီး နြွားကလေးတွေကို လွှတ်လိုက်ပါတော့ကွာ သနားပါတယ်။ ခုလောက်ဆိုရင် သူတို့အမေတွေ အဝေး ကြီးရောက်နေတော့မယ်ြ လို့ ပြောပြီး အလှူအိမ်ကို ကမန်းကတန်း ပြန်သွားပါ သတဲ့။ အဲဒီ ရှင်ပြုအလှူပွဲကြီး ပြီးတဲ့နောက် နောက်လှူကြတန်းကြတဲ့ အကျွေး အမွေးပါတဲ့ ခလောက်နို့က အလှူတွေမှာ တရားနာပြီးတာနဲ့ ကလေးတွေအတွက် ပထမပြင်ဆင်ကျွေးပြီးမှ လူကြီးတွေကို နောက်မှ ကျွေးကြတဲ့ ဓလေ့ကြီးတစ်ခု ပေါ်လာပါတယ်။ ​ ၉၆၉ ခုနှစ် ကရင်ပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားကို ဘားအံမြို့မှာ ကြီးကြီး ကျယ်ကျယ် ကျင်းပကြပါတယ်။ ဘားအံမြို့ အတွင်းဝန်ရုံးဘေးက ကွင်းကြီးမှာ အစိုးရဌာနပေါင်းစုံက ပြခန်းတွေကိုလည်း မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင် ခင်းကျင်းပြီးပြတယ်။ ညဘက်မှာဆိုရင် ကဇာတ် ပြဇာတ်တွေ စုံစုံလင်လင်နဲ့ ပရိသတ်ကို ဖျော်ဖြေတယ်။ ရှေးရိုးရာ ကရင်ယဉ်ကျေးမှုအက ဖော်ထုတ်ရေးအတွက် ဒုံးအကပြိုင်ပွဲတွေလည်း လုပ်တယ်။ ဒုံးပြိုင်ပွဲတွေမှာ ပြည်နယ်က အရာရှိတွေ ပါဝင်တဲ့ အကဲဖြတ်အဖွဲ့က အကဲဖြတ်တယ်။ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ အစရှိတဲ့ ဆုတွေ ပေးရမှာကိုး။ အနယ်နယ် အရပ်ရပ်က ဒုံးအဖွဲ့ ၃၈ ဖွဲ့ ဝင်ပြိုင်လာတော့ သမာသမတ် ဖြစ်စေချင်တဲ့ သဘောတွေ အများကြီးပါတယ်။ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြတဲ့ ဒုံးအဖွဲ့တွေက ၃၈ ဖွဲ့တောင် ရှိနေတော့ သုံးညဆက်ပြီး ပြိုင်ရတယ်။ ပြိုင်ပွဲ လာဝင်တဲ့အထဲမှာ ခလောက်နို့က ဒုံးအဖွဲ့ လည်း ပါတယ်။ ဒုံးအဖွဲ့တွေကို အထူးဆောက်လုပ်ထားတဲ့ စင်မြင့်ပေါ်မှာ တစ်ဖွဲ့ပြီး တစ်ဖွဲ့ တက်ကစေတယ်။ ကချိန် ၄၅ မိနစ်၊ ကကြတဲ့အခါမှာ သီချင်းသွားနဲ့ အဓိပ္ပာယ်၊ ဆင်ပြင်ဝတ်စားမှု၊ မျက်နှာပေးအမူအရာ၊ လက်ထားခြေထား၊ ကကွက် ညီညာမှုနဲ့ ကကွက်တီထွင်မှုတွေကို ကြည့်ပြီး အကဲခတ်အဖွဲ့က အမှတ်ပေး ရပါတယ်။ အမှတ်အများဆုံးရတဲ့ ဒုံးအဖွဲ့က ပထမပေါ့။ နံပါတ်စဉ်အလိုက် ဒုံးအဖွဲ့တွေအသီးသီး ကပြကြပြီးတဲ့နောက် ခလောက် နို့ ဒုံးအဖွဲ့ရဲ့ အလှည့်ကိုရောက်တော့ ဒုံးသူဒုံးသား ၂၄ ယောက်ဟာ စင်မြင့်ပေါ် တက်လာပြီး ပရိသတ်ဘက်ကို မျက်နှာမူကာ အသင့်အနေအထား အသွင်နဲ့ မတ်တတ်ရပ် နေလိုက်ကြတယ်။ ပြိုင်ပွဲကြေညာတဲ့အရာရှိက အသံချဲ့ခွက်ကနေပြီး ခြလောက်နို့ ဒုံးအဖွဲ့ က ပရိသတ်များကို စတင် ဖျော်ဖြေပါတော့မယ်။ ခလောက်နို့ ဒုံးအဖွဲ့ ကပါတောြ့ လို့ ကြေညာလိုက်တယ်။ ခုလို ကြေညာလိုက်ပေမယ့် ခလောက်နို့ ဒုံးအဖွဲ့က မလှုပ်ဘူး၊ ရပ်မြဲ ရပ်နေတယ်။ နှစ်မိနစ်လောက်ကြာတော့ အခမ်းအနားကြေညာတဲ့ အရာရှိက ခြလောက် နို့ဒုံးအဖွဲ့ ကပြဖို့အချိန် ရောက်ပါပြီ၊ ပရိသတ်များက လည်ပင်းရှည်လောက်အောင် မျှော်နေကြပါတယ်၊ ကပါတောြ့ လို့ ဒုတိယအကြိမ် ထပ်ပြီး ကြေညာတယ်။ ခလောက်နို့ ဒုံးအဖွဲ့က အရေးတောင်မစိုက်ဘူး၊ မလှုပ်မရှား ရပ်နေတုန်း။ ကြေညာတဲ့ အခမ်းအနားမှူး အရာရှိက ဒီလူတွေကို ဗမာစကား နားမလည်လို့လား ထင်ပြီး ခြလောက်နို့ ဒုံး ကချိန် ရောက်ပါပြီ ကကြပါတောြ့ လို့ ကရင်ဘာသာနဲ့ ကြေညာပြန်တယ်။ စင်ပေါ်က ခလောက်နို့ ဒုံးသမားတွေက ငြိမ်ချက်သား ကောင်းတုန်း၊ မလှုပ်ဘူး။ ပရိသတ်က ဘယ်လိုများဖြစ်ကြလို့ ဒီဒုံးက မလှုပ်မယှက် ဖြစ်နေပါလိမ့် လို့ တောင်တွေး မြောက်တွေး တွေးကြတယ်။ ပြိုင်ပွဲကြေညာတဲ့ အရာရှိကလည်း အံ့သြနေတယ်။ ပရိသတ်တွေလည်း လှုပ်လှုပ်ရွရွ ဖြစ်လာတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ခလောက်နို့ ဒုံးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်က ဇာတ်စင်ထောင့်ကနေပြီး သူ့အိတ်ထဲက ခရာကလေးကိုထုတ်ကာ ရွှီခနဲမှုတ်လိုက်တယ်။ ခရာမှုတ်သံဆုံး တာနဲ့ ခလောက်နို့ ဒုံးသမားတွေဟာ ချက်ချင်း အသက်ဝင်လာပြီး ြလေး လေ မောင်ရိုြ့ လို့ အစချီတဲ့ ဒုံးသီချင်းကို သီဆိုကာ ညီညီညာညာ ကကြပါတော့တယ်။ ပရိသတ်ရဲ့ သြဘာလက်ခုပ်သံဟာလည်း ကွင်းပြင်ကြီးကို လျှံပြီး တက်သွားတယ်။ ခလောက်နို့သားတွေ ဖွဲ့စည်း စီစဉ်ထားတဲ့ ဒုံးဟာ အဲဒီအထိ စည်းကမ်း ရှိပါတယ်။ ဒုံးအဖွဲ့သားတွေက သူတို့ခေါင်းဆောင်ရဲ့ အမိန့်ကလွဲလို့ ဘယ်သူ့ အမိန့်ကိုမှ နားမထောင်ဘူး။ အခမ်းအနားမှူး အရာရှိက ကကြပါလို့ ဘယ်လို ဆိုဆို သူတို့က မကဘူး။ သူတို့ရဲ့ခေါင်းဆောင်က ကကြဖို့ ခရာမှုတ် အချက် ပေးလိုက်တော့မှ ကကြပါတယ်။ ဒါလောက် စည်းကမ်းတကျ ရှိပေမယ့် အဲဒီနှစ်က သူတို့ ဘာဆုမှ ရမသွားရှာဘူး။ ​ လောက်နို့နယ်သားတွေဟာ ရှုပ်ရှုပ်ပွေပွေ လုပ်တတ်တယ်၊ စတတ် ပြောင်တတ်တယ်၊ ရွှတ်တတ် နောက်တတ်တယ်၊ ပျော်ပျော်ပါးပါးနေတတ် တယ်၊ ဟာသရှိတယ်၊ လုပ်စရာရှိရင် ဘယ်သူ့ကိုမှ ထီမထင်ဘဲ လုပ်ချင်တာကို လုပ်တတ်တယ်ဆိုတဲ့ ဘွဲ့ထူးတွေနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့အပြင် ရိုးသားလှတယ် ဆိုတဲ့ ဂုဏ်ထူးလည်း ရှိပါသေးတယ်။ ဗြိတိသျှ လက်အောက်ခံဘဝက ခလောက်နို့ နိုင်းကြာရွာမှာ ရိုက်မှုတစ်ခု ဖြစ်တယ်။ ရိုက်တဲ့လူနဲ့ အရိုက်ခံရတဲ့လူဟာ အိမ်နီးနားချင်းဖြစ်ပြီး အရက်မူး ကြလို့ အငြင်းအခုံဖြစ်ကြရာက ခြေလွန်လက်လွန် ဖြစ်သွားတာဖြစ်တယ်။ ခုလို ဖြစ်လိုက်တော့ ဘေးကဝိုင်းပြီး ထုံးစံအတိုင်း မြှောက်ပေးကြတာနဲ့ အရိုက်ခံရတဲ့လူက ဘားအံ ရဲဌာနသွားပြီး သူ့ကို ဘယ်သူဘယ်ဝါ ရိုက်ပါတယ် လို့ တိုင်တယ်။ ဒီအမှုကို ရဲက အရေးယူတယ်။ ဒဏ်ရာက မကြီးပါဘူး။ ခံရတဲ့လူက ဆေးရုံတောင်မတက်ဘူး၊ ဆေးထည့်ပြီး ပြန်သွားတယ်။ ရိုက်တဲ့လူကိုလည်း ရဲက အာမခံ ပေးလိုက်တယ်။ အမှုဆိုင်ကြရမယ့် ရုံးချိန်းရက်ကျတော့ တရားခံက ဘားအံရုံးကို မနက် ၈ နာရီကတည်းက ရောက်လာတယ်။ တရားလိုကိုတော့ မမြင်ဘူး။ သူ့ တရားလိုကို မတွေ့တော့ တရားခံဟာ နေမထိထိုင်မထိ ဖြစ်လာတယ်။ တရားလို ဘာကြောင့် မလာသလဲလို့ ဟိုမေး ဒီမေး လုပ်တယ်။ ဒါပေမယ့် တရားလို မလာတဲ့အကြောင်းကို ဘယ်သူမှ မသိဘူး။ ဒီတင် တရားခံဟာ မြင်းလှည်းတစ်စီးကို စပါယ်ရှယငှါးပြီး ၇ မိုင် လောက်ဝေးတဲ့ ခလောက်နို့ နိုင်းကြာရွာက တရားလိုရဲ့အိမ်ကို လိုက်သွားတယ်။ ဟိုရောက်တော့ တရားလိုက အိမ်မှာ မရှိပြန်ဘူး။ ၃ မိုင်လောက်ဝေးတဲ့ လွန်းည ရွာ ရှင်ပြုကို သွားနေတယ်လို့ သိရတာနဲ့ သငှါးလာတဲ့ မြင်းလှည်းနဲ့ပဲ လွန်းည ရွာက ရှင်ပြုအိမ်ကို လိုက်ပြန်တယ်။ ဟိုရောက်လို့ သူ့တရားလိုကို မဏ္ဍပ်ထဲမှာတွေ့တော့ သူ မြင်းလှည်းငှါးခဲ့ပါတယ်။ အတူတူ ဘားအံရုံးကို တပါတည်းလိုက်ခဲ့ပါလို့ အတင်းခေါ်တယ်။ တရားလိုက မလိုက်ပါရစေနဲ့လို့ ငြင်းတယ်။ ဟိုတုန်းက မူးမူးရူးရူးနဲ့ ဖြစ်နေတုန်း ဘေးလူတွေက ဝိုင်းပြီးမြှောက်ပေးကြလို့ ဂတ်ကိုတိုင်ရတာပါ၊ အခု သူစိတ်ပြေပါ ပြီ၊ မလိုက်တော့ဘူးလို့ အကြီးအကျယ် ငြင်းတယ်။ ခုလိုငြင်းနေတော့ တရားခံဟာ ကြံရာမရဖြစ်ပြီး မြင်းမလိုက်ရင် ငါ့မှာ ခက်ရပါလိမ့်မယ်၊ တို့နှစ်ယောက် ရှေးရှေးတုန်းကတည်းက ခင်မင်လာကြတဲ့ အကြောင်းတွေကို ထောက်ထားပြီး လိုက်ခဲ့ပါလိုြ့ တောင်းပန်တယ်။ တရားခံက သူနဲ့ တပါတည်းလိုက်ခဲ့ပါလို့ တောင်းပန်လွန်းမက တောင်းပန်တော့ တရားလိုက အားနာလာပြီး တရားခံနဲ့အတူ ရုံးကိုလိုက်ခဲ့တယ်။ ရုံးမှာ တရားသူကြီးက အမှုကိုစစ်ဆေးတော့ အမှုသွားအမှုလာက ခပ်ပေါ့ပေါ့ဖြစ် တဲ့အတိုင်း ဆေးဖိုးဝါးခသဘောမျိုး တရားခံကို ဒဏ်ငွေ ၁ဝိ ရိုက်လိုက်တယ်။ ဒီတော့မှ တရားခံဟာ ဝမ်းသာအားရနဲ့ ဒဏ်ငွေ  ၁၀  ဆောင်ပြီး ရုံးပေါ်က ဆင်းသွားပါသတဲ့။ ခလောက်နို့သားတွေ ရိုးသားတဲ့အခါ တရားလိုကိုတောင် တကူးတကန့် မတွေ့တွေ့အောင် စပါယ်ရှယ် မြင်းလှည်းတစ်စီးနဲ့ လျှောက်ရှာပြီး တောင်းတောင်း ပန်ပန်နဲ့ ရုံးချိန်းအမီ လိုက်ခေါ်ပုံဟာ စံပြုစရာ ဖြစ်နေပါတယ်။ ​ ဂင်္လိပ်လက်အောက် မြန်မာပြည်မှာ အစိုးရ မူလတန်းကျောင်းတွေကို စပြီး ဖွင့်လှစ်တဲ့အချိန် ဖြစ်တယ်။ အဲဒီခေတ်က တချို့ရွာမှ ဘုန်းတော်ကြီးများက အစိုးရမူလတန်းပညာကို သူတို့ရဲ့ကျောင်းမှာ ဖွင့်လှစ် သင်ကြားဖို့ သဘော မတူကြဘူး။ သူ့နည်းနှင့် သူ့ကျောင်းမှာ မြန်မာစာကို ရိုးရိုးပဲ သင်ချင်တယ်။ အစိုးရရဲ့ ကျောင်းအဖြစ် အဖွင့်ခံလိုက်ရရင် တနည်းအားဖြင့် အစိုးရရဲ့ သြဇာကို နာခံရမယ်၊ စည်းတွေ ကမ်းတွေနဲ့ ချုပ်ချယ်လာမယ်၊ ဒါကို စိုးရိမ်ပြီး လွတ်လွတ်လပ်လပ် ကိုယ့်နည်းနဲ့ ကိုယ် သင်ရိုးကုန်အောင် သင်ဖို့ပဲ ရည်ရွယ်ကြတယ်။ ဒီအချိန်က အစိုးရမူလတန်း ကျောင်းတွေကို လောကဓာတ်ကျောင်းလို့လည်း ခေါ်ကြတယ်။ အဲဒီခေတ်က တောရွာကလေးတွေမှာဆိုရင် အစိုးရမူလတန်းကျောင်းနဲ့ ဘုန်းကြီးကျောင်းဟာ အပြိုင်အဆိုင် စာပေကို သင်ကြားပို့ချကြတယ်။ ကျောင်းသား တွေကလည်း အချင်းချင်း ပြိုင်ကြတယ်။ မိဘတွေကလည်း ဘယ်သူ့သားဟာ ဘယ်ကျောင်းမှာ ဘယ်နှစ်နှစ်နေလို့ ဘယ်လောက်တတ်တယ် ဆိုတာကိုလည်း ပြိုင်ကြတယ်။ ဒီကျောင်း ၂ မျိုးမှာ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းကတော့ အစကတည်းက အခမဲ့ ပညာရေးစနစ်ဖြစ်ပြီး လောကဓာတ်ကျောင်းတွေကတော့ ကျောင်းသား တစ်ယောက်ကို တစ်လ တစ်မတ် ကျောင်းလခ ယူတယ်။ စာပေသင်ကြားတဲ့ ပုံစံကတော့ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းက ရှေးရိုးသင်ပုန်း ကြီးကို စသင်တယ်၊ သင်ပုန်းကြီးကုန်ရင် ရတနာရွှေချိုင့်၊ အတွင်းအောင်ခြင်း၊ အပြင်အောင်ခြင်း၊ နမက္ကာရ၊ ပရိတ်ကြီး၊ ပြီးတော့ သဒ္ဒါသဂြင်္ိုဟ် တက်ကြတယ်။ အပေါင်းအနုတ် အမြှောက်အစား သချင်္ာကို သင်ရတယ်။ လောကဓာတ်ကျောင်းကတော့ သူငယ်တန်း၊ ပထမတန်း စတဲ့ ဖတ်စာအုပ် တွေနဲ့ စသင်တယ်။ သချင်္ာ၊ ပထဝီနဲ့ အခြေခံလောကဓာတ်ပညာလည်း သင်ရတယ်။ တခါတလေ လက်မှုပညာဆိုပြီး အကွက်တွေနဲ့ ဖျာကလေးလှလှတွေကို ရက်ရတယ်။ ပန်းချီလည်း တစ်ပတ်တစ်ခါလောက် ဆွဲရတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ခလောက်နို့ရွာသား စောဒူးဆိုသူဟာ သူ့သားကို ခေတ်ပညာသစ်တွေတတ်စေချင်လွန်းလို့ (ဘုန်းကြီး ကျောင်းမှာ ထားရာက နုတ်ပြီး) လောကဓာတ်ကျောင်းကို ပြောင်းပြီး ထားခဲ့တယ်။ တစ်နေ့ ညနေ ကျောင်းလွှတ်လို့ သားဖြစ်သူ ကျောင်းကပြန်လာတော့ အဖေဖြစ်သူက ငြါ့သား ဒီကနေ့ ဆရာက ဘာတွေ သင်လိုက်သလြဲ လို့ မေးနေကျအတိုင်း ဆီးပြီး မေးတယ်။ ဒီတော့ သားငယ်က ကြျွန်တော်ပြမယ် အဖြေ လို့ ပြန်ပြောပြီး သူ့ လွယ်အိတ်ကို အခန်းဝက ထရံမှာ ထောင်လိုက်တယ်။ နောက် လွယ်အိတ်ထဲက ကျောက်သင်ပုန်းကို ဆွဲထုတ်လိုက်ပြီး သူ့အဖေဘက်ကိုလှည့်ကာ တစ်စုံတစ်ခုကို ရေးနေတယ်။ ဒီအခါ အဖေဖြစ်သူက သူ့သား ဘာတွေများ ရေးပြမှာလဲလို့ အသာ ထိုင်စောင့်နေတယ်။ တော်တော်ကြာတော့ ကလေးက ထလာပြီး သူ့ကျောက်သင်ပုန်း ကို သူ့အဖေရှေ့မှာ ထောင်ပြလိုက်တယ်။ ဒီတင် သူ့သားရဲ့ ကျောက်သင်ပုန်းမှာ အရုပ်တစ်ရုပ် ရေးထားတာကို တွေ့ရတော့ အြံမယ် ငါ့သားက အလာကြီးပါလားကွ၊ မင်းတို့ဆရာက အသင် အပြ တော်တယ်ဟေ့၊ ငါ့သားကလည်း လက်မြောက်တယ်။ အေး ဟုတ်ပြီကွ၊ အခု မင်းဆွဲထားတဲ့ မျောက်ရုပ်ဟာ ထိုင်နေတဲ့ပုံ ဖြစ်ပေမယ့် သူ့အမြီးကိုတော့ ထည့်ရမယ်၊ မင်းမျောက်က အမြီးတစ်ခုပဲ လိုနေတယ်၊ ကောင်းသဟေြ့ လို့ ချီးမွမ်းလိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ သားဖြစ်သူက ကြျွန်တော်ရေးတာ မျောက်ရုပ်မှ မဟုတ်ဘြဲ လို့ ပြန်ပြောတယ်။ ဒြါဖြင့် ဘာလဲကွာ မျောက်ဝံလား၊ မျောက်ဝံက အမြီး မရှိဘူးလားြ လို့ အဖေဖြစ်သူက ပြန်မေးပြန်တယ်။ ဒီတင် သားက ဒြါ မျောက်လည်း မဟုတ်ဘူး၊ မျောက်ဝံလည်း မဟုတ်ဘူး၊ အဖေ့ပုံတူ ဆွဲထားတြာ လို့ ပြန်ပြီး ပြောလိုက်ပါသတဲ့။ ​ န်တော်တို့ငယ်ငယ် ကျောင်းသားအရွယ်က နွေရာသီ ကျောင်းပိတ်ရက် များမှာ ဒီကနေ့ မွန်ပြည်နယ်နဲ့ ကရင်ပြည်နယ် ဖြစ်လာကြတဲ့ ဒေသ များကို အဲဒီအရပ်များက သူငယ်ချင်းများနဲ့အတူ အလည်အပတ် လိုက်သွားလေ့ ရှိပါတယ်။ ငယ်ရွယ်သူများလည်းဖြစ်လို့ ဒီလိုသွားရတာ အင်မတန်ပျော်ပါတယ်။ သကြင်္န်ရက် များဟာ ကျွန်တော်တို့ လည်လို့ကောင်းတဲ့ ရက်များပါပဲ။ တခါတလေ ဝါဆို ကျောင်းပိတ်ရက်မှာ ဘောလုံးသင်းဖွဲ့ပြီး သွားကစားကြတယ်။ နွေရာသီမှာ ဘုရားပွဲတွေက ပေါ။ ဘုရားပွဲတိုင်းမှာ လက်ဝှေ့ပွဲတွေ ပါကြတာချည့်မို့ ကျွန်တော့်အဖို့ အလွန် လန်းဆန်းနေပါတယ်။ တချို့ဘုရားပွဲတွေ က လက်ဝှေ့ပွဲတွေမှာ ဆယ်နှစ်၊ ဆယ့်တစ်နှစ်သားကလေးတွေ ဝင်ထိုးနေကြတာ တွေ့ရလို့ အံ့သြမိပါတယ်။ နိုင်သူက တစ်မတ်၊ ရှုံးသူက တစ်မူး ရပါတယ်။ ဒီ ကလေးတွေဟာ ပျော်နေတာပဲ။ လက်ဝှေ့သမားကြီးတွေ လက်ခမောင်း တဖြောင်း ဖြောင်း ခတ်နေကြတာကိုတုပြီး သူတို့ကလည်း လက်ခမောင်းခတ်နေ ပြိုင်ဘက် ရှာနေကြတာပေါ့။ ကြီးလာတော့လည်း စာဆိုတော်ပွဲများ ဖိတ်ကြလို့၊ လေ့လာရေးခရီး ထွက်ကြလို့ ဒီနယ်ဒီဒေသ လက်ဝှေ့ကျော်တို့ပျော်ရာ၊ သတ္တိခဲများ သန္ဓေတည်ရာ၊ မွေးဖွားရာပြည်နယ်များကို ကျွန်တော်တို့ တခါတလေ ရောက်ကြပါတယ်။ ဒီလို ရောက်သွားလို့ လက်ဝှေ့ပွဲကြည့်ရတဲ့အခါ၊ လက်ဝှေ့ပွဲများအကြောင်း နားထောင်ရတဲ့အခါ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ငယ်ငယ်က အတူသွားကြ လာကြတာတွေကို သတိရပြီး ငယ်မူပြန်သလိုလိုလည်း ဖြစ်ရဲ့၊ လွမ်းသလိုလိုလည်းဖြစ်ရဲ့။ သူငယ်ချင်း တော်တော်များများ၊ ခင်မင်သူ တော်တော်များများက မရှိတော့ဘဲကိုး။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကရင်ပြည်နယ်နဲ့ မွန်ပြည်နယ်မှာ လက်ဝှေ့ကျော်တွေ မှန်မှန်ကြီး ပေါ်ထွက်နေမှာတော့ အမှန်ပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သတ္တိကောင်းတဲ့ လက်ဝှေ့အသတ်ကောင်းတဲ့ လူပျိုလူရွယ်ဟာ မျက်နှာ အင်မတန်ပွင့်တာကိုး။ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းရင်းသားများရဲ့ ကိုယ်ခံပညာတစ်ရပ်ဖြစ်တဲ့ လက်ဝှေ့ ဟာ ဂျပန်ကရာတေး၊ အနောက်တိုင်းလက်ဝှေ့၊ ယိုးဒယားလက်ဝှေ့ စသည်များနဲ့ ကောင်းကောင်း ယှဉ်ပြိုင်နိုင်တာကြောင့် ပြည်ထောင်စုသားအားလုံးကပဲ စိတ်ဝင် စားသင့်၊ လေ့လာ  လေ့ကျင့် သင့်ကြပါတယ်။ ကာယဉာဏအခြေခံပညာရပ်တွေ ဟာ အဏုမြူခေတ်မှာလည်း အခြေခံအဖြစ်နဲ့ရှိဖို့ လိုတာကြောင့် ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်က လက်ဝှေ့ကျော်များအကြောင်းနဲ့ လက်ဝှေ့ဟာသ ဖြစ်ရပ်ကလေး တစ်ခုကိုပဲ လက်ဆောင်အဖြစ်နဲ့ ပေးလိုက်ပါတယ်။ ခေါင်းစဉ်ကတော့ ဒြိုင်ညံ့လိုြ့ တဲ့။ င င င ဘားအံမြို့ သေဏ္ဌမာရ်အောင်သွန်းဘုရားကြီးပွဲတော်မှာ ရှေးခေတ် ကတည်းက လက်ဝှေ့ပွဲ ကောင်းကောင်းသွင်းတဲ့ အစဉ်အလာ ရှိခဲ့ပါတယ်။ တစ်နှစ်မှာ ပထမအလံ ၁၀ဝိ၊ ဒုတိယအလံ ၅ဝိ၊ တတိယ ၂၅ိ ပေးမယ် ဆိုပြီး ကြေညာတာနဲ့ အနယ်နယ် အရပ်ရပ်က လက်ဝှေ့ကျော်တွေ စုလာကြတယ်။ ဒါအင်မတန်ကောင်းတဲ့ ကြီးတဲ့ ဆု တွေပေါ့။ ဒီအထဲမှာ ဘယ်သူတွေ ပါသလဲဆိုတော့ စိန်တင့်၊ ဒေါင်း၊ ဘိလပ်၊ စိန်ဒွေး၊ ကျွဲဖြူ၊ စိန်ရိုး၊ စိန်ချစ်၊ ထွန်းနေ၊ ပိလိ၊ လှိုင်းဘွဲ့က ဒေါင်းစကြာ (အမည်တူနှစ်ယောက်) လူပု၊ တောင်သူနဲ့ တွေ့မရှောင်တို့လည်း လာကြတယ်။ ဒီလူတွေဟာ အဲဒီခေတ်က လက်ဝှေ့ကျော်တွေပေါ့။ တွေ့မရှောင် ဆိုတဲ့ လူက တော့ ဘားအံနားက ရွာတစ်ရွာက လက်ဝှေ့ကျော်ပဲ။ အဲဒီနှစ်မှာ ပထမအလံကို စိန်ဒွေးက ရပါတယ်။ ဒုတိယအလံကိုတော့ ဘိလပ်က ရတယ်။ တတိယအလံကိုတော့ စိန်ချစ်က ရတယ်။ တွေ့မရှောင်ကတော့ စောစောစီးစီး အရှုံးပေးသွားပါတယ်။ သူကတော့ မကျေနပ်ဘူး။ ဒိုင်ညံ့လို့ ရှုံးရတာပါလို့ ဆိုတယ်။ ဒိုင်က ဦးဘသိန်းပါ။ ရောက်လာကြတဲ့ လူတွေက လူကောင်းတွေဆိုတော့ တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် အထင်မသေးဝံ့ကြဘူး။ စိန်တင့်ဆိုရင် ဒေါင်းနဲ့ သတ်ဘက်။ လောင်းကိုင်ရွာ ရှင်ပြုပွဲမှာ သူတို့ ပထမတွေ့ကြတုန်းက စိန်တင့်ရဲ့လက်ချက်နဲ့ ဒေါင်းကို ရေလောင်းယူရတယ်။ နောက်နှစ် သူတို့နှစ်ယောက် ဒုံရင် အရိုးကောက်ပွဲမှာ ဆုံတော့ ဒေါင်းက မြနှစ် ကခံရတာ အလှည့်မသင့်လို့ ခံရတာ၊ စိတ်မဆိုးပါဘူးြ လို့ ပြောပြီး ထိုးကြတယ်။ ဒီပွဲမှာ ဒေါင်းရဲ့ ဒူးပျံနဲ့ စိန်တင့်ကို ရေလောင်းရပါတယ်။ ခုလည်း သူတို့ ဆုံကြပြန်ပြီ။ ဘိလပ်ဆိုတဲ့လူက ကော့ပဲရံရွာသား။ နောက်တော့ သူ့ကို ြပြည်တော်ပြန်ြ လို့ ခေါ်ကြတယ်။ မြန်မာပြည်ဘုရင်ခံ ဆာအာချီဘောကောကရိန်း ဘိလပ်ကိုပြန်မယ့် နှုတ်ဆက်ပွဲမှာ ဝင်သတ်ပြီး ချန်ပီယံဖြစ်သွားတဲ့အတွက် သူ့ကို ြပြည်တော်ပြန်ြ လို့ ခေါ်ကြတာဖြစ်တယ်။ သူကခွါထိုးသမား။ ဒါပေမယ့် ပူးမိရင်လည်း အထိန်းအချုပ် အလွန်ကောင်းတဲ့ လူ။ ဘိလပ်အဖြစ်နဲ့ နယ်လှည့်ထိုးတုန်းက ဇာသပြင်ဘုရားပွဲမှာ အေးမောင်ဆိုတဲ့ ပြိုင်ဘက်ကို ဝိုင်းထဲမှာ အသေထိုးခဲ့ဖူးသူပဲ။ စိန်ဒွေးဟာ အဲဒီတုန်းက ၁၉ နှစ်လောက်ပဲ ရှိဦးမယ်။ ထတုန်း၊ တက် တုန်း၊ လူက လူတစ်ဘက်သားကို မခြောက်တတ်ဘူး၊ ရဲရဲဝင်ပြီး ပြိုင်ဘက်ရဲ့ နံကို ဖြိုလေ့ ရှိတယ်။ အပေါင်ရေပူ ဘုရားထီးတင်ပွဲမှာ ကောင်းမှုဆိုတဲ့ လက်ဝှေ့သမားရဲ့နံကို ဖြိုလိုက်တာ ကောင်းမှုဟာ တစ်သက် အလုပ်ကြမ်း လုပ်မစားနိုင်အောင် ဖြစ်ရရှာတယ်။ ကျွဲဖြူက ခဲတောင့်ရွာသား။ စိန်ဒွေးကို တွေ့ချင်လို့ လိုက်ရှာနေတဲ့လူ၊ သူလည်း ရှိလှ အသက် ၂၀ ပဲ။ ကိုယ်လုံး ပြားတယ်၊ လှတယ်။ ထွန်းနေက ကျောက်တစ်လုံးသား။ သူ့အကျင့်က ပထမအချီဆိုရင် အထိုးခံတယ်၊ နောက်တော့ရှောင်ပြီး ဆက်ထိုးတဲ့အကျင့် ရှိတယ်။ စတိကောင်းလို့ မကွဲဘူးလို့ ဆိုတဲ့လူပဲ။ ပိလိကတော့ မုက္ကဒိရွာသား။ သူက လက်တွေ့သမားဆိုတော့ ပိလိက စတိကောင်းလို့ မကွဲဘူးဆိုတာ နည်းနည်းမှ ယုံတဲ့လူ မဟုတ်ဘူး။ ဒီပွဲမှာ ထွန်းနေကို တွေ့ချင်လို့ လိုက်လာတယ်လို့ ဆိုတယ်။ ဒေါင်းစကြာ ၂ ယောက်စလုံးပဲ ဝိုက်ထိုး အင်မတန်ကောင်းတယ်။ ကျွဲခတ်သလိုပဲလို့ ကျော်ကြားတဲ့လူတွေ ဖြစ်တယ်။ စိန်ချစ်ဆိုတာက ချုပ်ထိုးသမား၊ ချုပ်မိရင် မလှုပ်နိုင်အောင် ကိုင်ပြီး တော်တော်တန်တန်လူကို ဆိုင်းဝိုင်းထဲ ပေါက်သွင်းနိုင်တဲ့လူ။ မျက်နှာအရှောင် အလွန်ကောင်းတယ်။ စိန်ရိုးဆိုတာလည်း ဝိုက်လက်သီးကောင်း၊ ဒူးကောင်း။ သူက ဒူးနဲ့တိုက် လို့ ဒူးပြန်ကျတာနဲ့ တံတောင်ပါတစ်ခါထဲ ရှေ့ကလူရဲ့ပုခုံးပေါ် ထောင်းချတတ် တယ်။ အင်မတန်ကြောက်စရာကောင်းတဲ့လူ။ လူပုက ခြေဖျားခတ်ကောင်းတယ်။ သက်လုံကောင်းတယ်။ သူ့ကိုယ်ကို ရေခဏခဏဆွတ်လေ့ ရှိတယ်။ ရေဆွတ်တာက တစ်ဘက်သားကိုင်လို့ မမြဲအောင်၊ ချောနေအောင် ဆွတ်တာ။ မောလို့ ဆွတ်တာမျိုး မဟုတ်ဘူး။ ဇွဲနဲ့ အနာခံပြီး အနိုင်ယူတဲ့လူမျိုး။ တောင်သူဆိုတာက အရမ်းဆုံး လက်ဝှေ့သမားလို့ ကျော်နေတဲ့သူပဲ။ ဒိုင်လူကြီးက အချက်ပေးတာနဲ့ တစ်ဘက်သားကို သဲသဲမဲမဲ အတင်းလိုက်ထိုးတဲ့လူ။ တစ်ဘက်သား အနားမရအောင် ခဏလေးမှ မတ်တတ်ရပ်ခွင့်မရအောင် အတင်းဝင် အတင်းထိုးပဲ။ သူကလည်း မရှောင်ဘူး။ အရှောင်မပါဘဲ အထိုးချည့်သက်သက် သမား။ ဘယ့်ကလောက်တော်တဲ့ လက်ဝှေ့သမားဖြစ်စေ၊ အရပ်အနေမမှန်ရင် ခံရတာမျိုးဖြစ်တော့ တောင်သူရဲ့ဝင်ပုံကို ကြောက်ကြတယ်။ ခလောက်နို့သား တွေ့မရှောင်ဆိုတာကလည်း သူ့လက်တစ်ချက် ဆန့် လိုက်ရင် ၃ ဆင့်ဆက်ထိုးသွားတဲ့နည်းနဲ့ ပွဲတိုင်းကျော်နေတဲ့လူ။ ဒါပေမယ့် သူ လက်ဝှေ့ထိုးတဲ့အခါ တခြားလက်ဝှေ့သမားတွေလို ကိုယ်လုံးချွတ်နဲ့ မထိုးဘူး၊ စွပ်ကျယ်လက်စကကိုဝတ်ပြီး ထိုးလေ့ရှိတယ်။ လက်ဝှေ့ရေးပြလည်း ဒီအတိုင်းပဲ စွပ်ကျယ်နဲ့။ သူက ငြါတစ်သက်လုံး ဘယ်တော့မှ အကျင်္ီမပါ၊ ဗလာကိုယ်ချည်း မနေတတ်ဘူးြ လို့ ပြောတယ်။ သူ့ကိုလည်း အထင်မသေးရဲဘူး။ သူက အင်မတန် မြန်တဲ့လူ။ အသက်ကလည်း ၃၀ နီးနေလို့ လက်ဝှေ့သက်လည်း ရင့်နေပြီ။ ခုလို လူကျော်တွေချည့် စုနေတော့ လက်ဝှေ့ဒိုင်လုပ်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်မှာ ဒီလူ တွေကို တွဲပေးဖို့ အင်မတန် တာဝန်ကြီးပါတယ်။ သူ့မှာ လက်ဝှေ့သမားတိုင်းရဲ့ လက်ဝှေ့ပညာ အရည်အချင်းနဲ့ သတ်ပုံသတ်နည်းအပြင် ဘယ်သူနဲ့ ဘယ်သူဟာ တစ်နယ်ထဲသားလား၊ ဘယ်ကလောက်ရင်းနှီးကြသလဲ ဆိုတာကအစ သူတို့ရဲ့ အတွင်းရေးတွေကိုပါ သိထားရပါတယ်။ ဒါမှ လိမ်ဝိုင်းတွေ မဖြစ်အောင် တား နိုင်မယ်။ တစ်ဘက်သတ် ပွဲရပ်ပြီး အနိုင်ပေးရတဲ့ ကိစ္စမျိုးလည်း ကင်းရမယ်။ ထိုးသူရော ကြည့်သူကပါ မျှတတယ်ဆိုတဲ့ ဝေဖန်ချက်ကို ခံယူနိုင်ရမယ်။ လူတွေစုံလို့ စာရင်းလုပ်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ ဒိုင်က ပထမတန်းက ပထမပွဲ အဖြစ်နဲ့ တွေ့မရှောင်ကို စိန်ချစ်နဲ့ တွဲပေးလိုက်တယ်။ ခုလိုတွဲပေးပြီး နာမည်ကို ကြေညာလိုက်တာနဲ့ ပရိသတ်က သြဘာ ပေးကြတယ်။ စိန်ချစ်ဆိုတဲ့လူက တွေ့မရှောင်ထက် အသက်ငယ်တယ်။ ဗလချင်း တော့ မကွာဘူး။ စိန်ချစ်က ပူးသတ်သမား၊ ချုပ်ထိုးသမား။ တွေ့မရှောင်က ထိုးပုံရှင်းတယ်၊ ခြေတံ လက်တံ လှတယ်၊ မြန်တယ်၊ခွါထိုးသမား။ ဒီနှစ်ယောက်ကို တွဲပေးလိုက်တော့ သတ်လုံးသတ်ပေါက်ချင်း ဉာဏ်ရည်တူ နည်းတူ မဟုတ်တော့ ကြည့်ကောင်းမယ့်ပွဲ ဆိုပြီး ပရိသတ်က သဘောကျကြတာပါ။ ဆိုင်းဝိုင်းကြီးက လေးကင်းတီးပြီး ဒိုင်ကလွှတ်လိုက်တာနဲ့ တွေ့မရှောင် က စိန်ချစ်ပါးကို ညာခြေနဲ့ ဝိုက်ကန် ကန်လိုက်တယ်။ ဒါပေမယ့် စိန်ချစ်က တွေ့မရှောင်ရဲ့ ခြေကိုဖမ်းပြီး ထမ်းထားလိုက်ကာ လူချင်း ဝင်ပူးလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ လက်တစ်ဘက်က တွေ့မရှောင်ရဲ့ ကျောက စွပ်ကျယ်ကို ဖမ်းဆုပ် ထားလိုက်ပြီး လက်တစ်ဘက်က တွေ့မရှောင်ရဲ့ ခြေထောက်တစ်ဘက် ကို  မ ကာ စည်းဝိုင်းအပြင်ကို ထိုးထုတ်လိုက်တယ်။ တွေ့မရှောင်ဟာ စည်းဝိုင်းအပြင်ဘက် ပက်လက်ကျသွားတယ်။ သူဟာ ဖုတ်ဖက်ခါ ထလာပြီး ဒုတိယအချီသတ်ဖို့ ဝိုင်းထဲဝင်လိုက်တယ်။ ဒီမှာ သူ့ စွပ်ကျယ်အကျင်္ီဟာ ကျောတစ်ခြမ်းလုံး မရှိတော့ဘဲ ဓားနဲ့ လှီးထားသလို ပြတ်ထွက်နေတာကို သိရော။ ခုလို သိတာနဲ့ တပြိုင်နက် ဝိုင်းထဲကပြန်ထွက်ပြီး ငြါအရှုံးပေးပြီဟေြ့ လို့ ဒိုင်ကို အော်ပြောကာ တခါတည်း ရုံပြင်ကို ထွက်သွားတယ်။ ခုလိုပြောပြီး ကမန်းကတန်း ထွက်သွားတော့ သူ့နောက်က ကျောလုံး ပြည့်လုနီးရှိတဲ့ ပွေးကွက်ကြီးကို အများက တွေ့လိုက်ကြတာနဲ့ တစ်ရုံလုံး ဝိုင်းရယ်ကြပါသတဲ့။ အဲဒီလက်ဝှေ့ကျော်ကတော့ ဆုအင်မတန်ကောင်းတဲ့ ဒီပွဲမှာ ထိုးသတ် ရလို့ ရှုံးရတာမဟုတ်ဘဲ သူ့ပွေးကွက်ကြီးကို လူမြင်သွားလို့ ရှက်တာနဲ့ အရှုံ:ခံလိုက်ရတာပါ။ ဒိုင်ညံ့လို့ သူရှုံးရတယ်ဆိုတာက သူ့ကို ပူးသတ်တတ်တဲ့ လူနဲ့မှ တွဲပေးရသလားပေါ့။ ပူးသတ်တာခံရလို့ အကျင်္ီစုတ်ပြီး ပွေးကွက်ပေါ် တာလို့ ပြောတာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ​ ရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့နဲ့ ၉ မိုင်လောက်ဝေးတဲ့ ဇွဲကပင်တောင်ခြေက အောက်ရေတံခွန်ကျောင်းမှာ ၁၉၇၄ ခုနှစ် မေလထဲမှာ ရှေးဟောင်း  ကရင် စာပေ သင်တန်းဆင်းပွဲတစ်ရပ် ကျင်းပတယ်။ ရပ်ဝေးက စာပေဝါသနာပါတဲ့ လူငယ်တွေ အများအပြား လာကြတယ်။ တောင်ငူဘက်ကလည်း ပါတယ်။ သင်တန်းဆင်းပွဲ မကျင်းပခင် တစ်ညမှာ တောင်ငူသားရယ်၊ ကော့ကရိတ် သားရယ်၊ ခလောက်နို့သားရယ် ကျောင်းပေါ်မှာ ဆုံမိကြတော့ ခလောက်နို့နယ်က ပုံပြင်တွေအကြောင်း၊ ခလောက်နို့သားတွေ စကားကြွယ်ပုံအကြောင်း စပ်မိစပ်ရာ ပြောကြတော့ တောင်ငူသားက သတိရတာနဲ့ တောင်ငူမှာ သူ့ဦးလေးတစ်ယောက် ရေတွင်းတူးတာ ဘယ်ကလောက် နက်သွားလဲဆိုရင် အဝီစိငရဲကိုမရောက်တာ နည်းနည်းကလေး လိုတော့တယ်။ ငရဲပြည်က ကြက်တွန်သံတောင် ကြားရတယ်လို့ စကားစလိုက်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ ခလောက်နို့သားက မြင့်စကား နည်းနည်းတင် မကဘူး တော်တော်ကြီး လွန်နေပြီ၊ လျှော့ဦးြ လို့ ပြောတယ်။ ဒီတော့ တောင်ငူသားက ြလျှော့ရမယ်ဆိုရင် ငါက မင်းတို့လို ခလောက်နို့သားကို အရှုံးပေးရာကျမယ်၊ မလျှော့ဘူး။ ငါ့ဦးလေးရဲ့ ရေတွင်း အနက်က ငရဲပြည်ရောက်ဖို့ အလွန်ဆုံး လက်နှစ်လုံးပဲ လိုတော့မယ်။ ဒိထက် မလျှော့ဘူးြ လို့ ထပ်ပြောတယ်။ ဒီအခါ ကော့ကရိတ်သား လူငယ်က ပြုံးပြီး အြဲဒါဖြစ်နိုင်တယ်။ ငါက တောင်ငူသားကို ထောက်ခံတယ်။ သူ့ဦးလေး ရေတွင်းရဲ့အနက်ဟာ ငရဲပြည် ရောက်ဖို့ လက်နှစ်လုံးတည်း လိုတော့တယ်လို့ပြောတာ ယုတ္တိရှိတယ်။ ဘာဖြစ်လို့ လဲဆိုရင် တို့နယ်မှာ ဒေါနတောင်ဆိုတာ ရှိတယ်။ သိပ်မြင့်တယ်။ ဘယ်လောက် မြင့်သလဲဆိုရင် ဒေါနတောင်ထိပ်ဟာ နတ်ပြည်ကိုရောက်ဖို့ လက်နှစ်လုံးပဲ လိုတော့တဲ့အထိ မြင့်တယ်။ တောင်ထိပ်မှာ ထိုင်နေရင် သိကြားမင်း လေလည် သံတောင် အတိုင်းသား ကြားရတယ်လို့ နယ်ခြားမှောင်ခို အထမ်းသမားတွေက ပြောကြတယ်ြ လို့ ပြောပြန်တယ်။ ဒီလိုပြောလိုက်တော့ ခလောက်နို့သားက ြအေးပါကွာ ပထမတော့ တောင်ငူသား ကြွားလုံးကြီးတယ်လို့ထင်ပြီး သူ့ကို ငါအထင်လွဲမိတယ်။ ဒေါန တောင်ရဲ့အမြင့်ကို ကြားရတော့မှ ယုတ္တိရှိမှန်း ငါသဘောပေါက်တယ်။ ဖြစ်နိုင် ပါတယ်ကွာ၊ ငါယုံပါတယ်။ ငါ့မှာလည်း တစ်ခုပြောစရာ ရှိသေးတယ်။ တို့ ခလောက်နို့နယ်က ထူးဆန်းတဲ့အကြောင်းပေါ့ကွာ။ ဒါကိုတော့ မင်းတို့ ယုံကြည် ကြပါ။ ဒီအကြောင်းကို ပြောရမှာတောင် ခပ်ရှက်ရှက်ပဲကွ၊ စကားက နည်းနည်း ကြမ်းတယ်။ ဒါပေမယ့် မင်းတို့ပြောကြတာထက်တော့ ပိုပြီး ယုတ္တိ ရှိပါတယ်။ြ မြင်းတို့ပြောကြတဲ့ ငရဲတို့ နတ်ပြည်တို့ဆိုတာ မမြင်ဘူးတဲ့ဟာကို အကြားမျက်ရမ်း မှန်းဆပြီး ပြောကြတာပါ။ ဒါကို ငါမငြင်းချင်လို့ ယုံလိုက်ရ တယ်။ အခု ငါပြောမယ့်ဟာက တကယ်ရှိတယ်၊ တကယ်မြင်ရတယ်၊ မျက်တွေ့ လက်တွေ့ကို ပြောမှာ။ အကြောင်းကတော့ တော်တော်ကလေး ဆန်းတယ်လို့ မင်းတို့ ထင်ချင် ထင်မလားဘဲ။ တို့ခလောက်နို့နယ်က အမျိုးသမီးတွေအားလုံးပဲ စြအိုဝြ ကနေပြီး ကလေးမွေးကြတယ်ကွ။ ယုံကြရဲ့လားြ လို့ မေးလိုက်တယ်။ ဒီတော့ မိတ်ဆွေနှစ်ယောက်က ခြုလိုပြောရုံနဲ့ ဘယ်ရမှာလဲကွ၊ မင်းဟာ က သက်သက် လုပ်ကြံပြောတဲ့ စကားပဲ။ မင်းဥစ္စာက မဖြစ်နိုင်တာ အမှန်ပဲ။ ဓမ္မတာတရားအတိုင်းလည်း မဟုတ်ဘူး။ တို့ပြောတာတွေကို မယုံရင် မင်းကိုယ်တိုင် သွားပြီး ရေတွင်းထဲ ဆင်းကြည့်၊ ဒါမှမဟုတ် ဒေါနတောင်ပေါ် တက်ကြည့် ဖြစ်နိုင်စရာအကြောင်း ရှိသေးတယ်။ အခုတော့ မင်းဟာက မဖြစ်နိုင်ပါဘူးကွာ၊ မင်းစကားကို ပြင်ပြောစမ်းြ လို့ ဝိုင်းပြောကြတယ်။ ဒီတင် ခလောက်နို့သားက ဒြီလိုရှိတယ်လေကွာ၊ မင်းတို့က ပြောကြ တယ်၊ မင်းတို့ရဲ့ ရေတွင်းနဲ့ တောင်ထိပ်ဟာ ငရဲပြည်နဲ့ နတ်ပြည်ကိုရောက်ဖို့ လက်နှစ်လုံးသာ လိုတယ်ဆိုတော့ ငါက ယုံလိုက်တယ်။ ငါပြောတာကိုလည်း မင်းတို့ပြောကြသလိုပဲ ထပ်ပြောရရင် ငါပြောတာနဲ့ ကွာလှ လက်နှစ်လုံးပဲ နေမှာပေါ့ကွာ၊ မင်းတို့မယုံသေးဘူးလားြ လို့ ပြန်မေးလိုက်တယ်။ ဒီတော့မှ တောင်ငူသားနဲ့ ကော့ကရိတ်သားဟာ ဘာမှ ပြန်မငြင်းနိုင် ကြတော့ဘဲ ကောင်းကောင်းကြီး သဘောပေါက်ပြီး ရယ်နေလိုက်ကြရတော့တယ်။ ပြီးမှ ခလောက်နို့သားကို ကြံကြံဖန်ဖန် ပြောတတ်ပေတယ်လို့ ချီးမွမ်းပြီး အရှုံး ပေးလိုက်ကြတယ်။ ၉၆၈ ခုနှစ်က ဘားအံမြို့နားက ကမော့ကစင် ရွာသစ်ဘုန်းတော်ကြီး ကျောင်းမှာ ရှေးဟောင်းကရင်စာပေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ဖော်ထုတ်ရေး ဗဟို ကော်မတီ (ဘားအံ)  က စာပေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ နှစ်ပတ်လည်နှီးနှောဖလှယ်ပွဲကြီး ကျင်းပတယ်။ တစ်ပြည်လုံးက ကရင်အမျိုးသား တစ်သောင်းကျော် တက်တဲ့ပွဲပဲ။ အဲဒီ နှီးနှောဖလှယ်ပွဲမှာ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးက ရှေးကရင်အမျိုးသားများရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု စာတမ်းတစ်စောင် တင်ပါတယ်။ စာတမ်းအမည်က ဆြဒူးဆဟွီးြ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆြဒူးဆဟွီးြ ဆိုတဲ့ ပိုးကရင်ဘာသာစကားကို မြန်မာလို အြရှောင်ပေး ခြင်းြ လို့ အဓိပ္ပာယ် ပြန်ကြပါတယ်။ တကယ့် အဓိပ္ပာယ် အစစ်ကတော့ ြရှောင်ကြဉ်အပ်တဲ့အရာကို မရှောင်ဘဲ ကျူးလွန်မိရင် တောင်းပန်ရတယ်ြ လို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝေါဟာရ တစ်လုံချင်းကို ပြန်ယူရင် ဆြဒူးြ ဆိုတာ ြရှောင်ကြဉ် ခြင်းြ ဖြစ်ပြီး၊ ဆြဟွီးြ ကတော့ ကျူးလွန်မိတဲ့အတွက် ြတောင်းပန်ခြင်းြ ဖြစ်ပါတယ်။ စာတမ်းရှင်က ယဉ်ကျေးခြင်းဆိုတာ ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ လူမျိုးတိုင်း ကိုယ့်ဓလေ့နဲ့ကိုယ် ရှိနေကြသလို ကရင်အမျိုးသားများမှာလည်း အမျိုးသား ယဉ်ကျေးမှုတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီယဉ်ကျေးမှုတွေ ပျောက်ကွယ်မသွားအောင် ရှေးကရင် ကြီးများက အြရှောင်သဘေြာ ဆြဒူးဆဟွီးြ နဲ့ ထိန်းထားကြပါတယ်။ ရှေးကရင်တို့ သိထားတဲ့ ယဉ်ကျေးခြင်းဆိုတာ တစ်ဦးမကြိုက်တာကို တစ်ဦးကမလုပ်ဘဲ စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ နေတာကို ယဉ်ကျေးခြင်းလို့ သိထားကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် သူ့စည်းကိုယ့်စည်း ခွဲထားပြီး ရှေးကတည်းက အရှောင်သဘောနဲ့ ထိန်းသိမ်း လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီကနေ့ ကရင်အမျိုးသားတွေအတွက်လည်း အရှောင်သဘော ဆြဒူး ဆဟွီးြ ဟာ ရှိသင့်တဲ့ ကျင့်ဝတ်ပါ။ ကရင်အမျိုးသားများ လူမှုဆက်ဆံရေးမှာ အရေးကြီးလှတဲ့ အရှောင်သဘောဆိုတာ အချိန်ကာလနဲ့ အတွေးအခေါ် အတိမ် အနက် ရိုးရာဓလေ့ ယုံကြည်ချက်တွေအရ လိုက်နာ ကျင့်သုံးပုံတွေဟာ တစ်နေရာ နဲ့တစ်နေရာ တစ်ဒေသနဲ့တစ်ဒေသ အနည်းအကျဉ်းသာ ကွာခြားပါတယ်။ အရှောင်သဘောရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ဟာ ကျယ်ပြန့် မြင့်မားပါတယ်။  လူမှုရေး၊ စာရိတ္တမြင့်မားရေးကို အခြေခံပြီး တည်ဆောက်ထားတာကြောင့် သာမန်ကာ လျှံကာ အပေါ်ယံကလေးကြည့်ပြီး ပယ်လိုက်မယ်ဆိုရင် မသိ မိုက်မဲရာကျပါလိမ့် မယ်လို့ ရှေးလူကြီးများက နောင်လာနောက်သားတွေကို ပြောဆိုဆုံးမခဲ့ပါတယ်။ ဥရောပယဉ်ကျေးမှုမှာ တစ်စုံတစ်ခုသော အမူအရာ အပြုအမူနဲ့ တစ်ဘက် သားကို နှောင့်ယှက်မိရင် သာမန်အားဖြင့် နှုတ်နှင့် ြဆောရီးြ လို့ တောင်းပန် ကြရပါတယ်။ မြန်မာ့ရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုက ကြန်တော့ပါရဲ့ တောင်းပန် ပါတယ်ြ လို့ မိမိအား ခွင့်လွှတ်အောင် ပြောကြပါတယ်။ ကရင်အမျိုးသားများကလည်း ကြလော်ြ လို့ တောင်းပန်ကြပါတယ်။ တစ်ဘက်သားကို မတော်တဆကြောင့်ပဲဖြစ်စေ၊ တမင်ဖြစ်စေ နှောင့်ယှက် မိတဲ့အခါ ယဉ်ကျေးခြင်းသဘောအရ တောင်းပန်ရတာဟာ လူမျိုးတိုင်း တစ်သဘော တည်း ဖြစ်တယ်။ ခုလို တောင်းပန်ရတာကို ကရင်အမျိုးသားက နှုတ်ဖြင့် အရှောင်ပေးရတယ်လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ကြလော်ြ ဆိုတဲ့ စကားဟာ ဗမာလို ကြန်တော့ပါရဲြ့ နဲ့ အဓိပ္ပာယ် အတူတူဖြစ်ပါတယ်။ ကရင်တို့ရဲ့ အရှောင်သဘောမှာ ကိုယ်, နှုတ်, နှလုံး သုံးပါးစလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တယ်။ ကိုယ်ထိလက်ရောက်ဖြစ်စေ၊ နှုတ်နဲ့ဖြစ်စေ၊ စိတ်နဲ့ဖြစ်စေ မပြုသင့်မပြုထိုက်၊ မပြောသင့်မပြောထိုက်၊ မကြံသင့်မကြံထိုက်တာတွေကို ပြုမူ ပြောဆို လုပ်ကိုင်ကြံစည်မိရင် တောင်းပန် ကန်တော့ရတယ်။ ဒါဟာ ဆြဒူးဆဟွီးြ သဘောပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ပြစ်မှုတွေ ကျူးလွန်မိလို့ ဆြဒူးဆဟွီးြ တောင်းပန် အရှောင်ပေးရပုံ များမှာ ရိုးရာမတူလို့၊ အရပ်ဒေသခြားနားလို့၊ အတွေးအခေါ်ကွာခြားလို့ အရှောင် တောင်းပုံချင်းဟာလည်း မတူကြပါဘူး။ အကြမ်းအားဖြင့်တော့ မိမိတို့ ယုံကြည် လက်ခံထားကြတဲ့ ရိုးရာဓလေ့အရ တောင်းခံပုံတွေ မတူဘဲ ရှိနေတတ်ပါတယ်။ ရိုးရာဓလေ့ ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နည်းနည်းရှင်းဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။ ကရင်အမျိုးသားများဟာ ဘာသာရေးနဲ့ ရိုးရာဓလေ့ ယုံကြည်ချက်တွေကို ရောနှော ပြီး မထားကြပါ။ သီးခြား ယုံကြည်ချက်နဲ့ လိုက်နာ ကျင့်သုံးနေကြတာသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ ဆိုရင် ကျောင်းဒကာကြီးတစ်ယောက်ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာတရား တော်ကို ယုံကြည်ကိုးကွယ်မှုအဖြစ် အဓိကထားပေမယ့် ရိုးရာယုံကြည်မှုအားဖြင့် တစ်ချို့က ဒူဝေရိုးရာ၊ တချို့က ဝါးဖြန့်ရိုးရာ၊ တချို့က ဗားဖော့ရိုးရာ၊ တချို့က ဗာလာရိုးရာ၊ တချို့က ထမောက်ရိုးရာ စသဖြင့် ရှေးအစဉ်အဆက် ဘိုးဘေးများ လက်ထက်ကတည်းက လက်ခံ ယုံကြည်လာခဲ့ကြတဲ့ ရိုးရာအလိုက် ဘာသာတရား ကိုလည်း မပစ်ပယ်ဘဲ လက်ခံကျင့်သုံးခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ရိုးရာ အရှောင် တောင်းပုံမျိုးတွေဟာ သိုးကာသီကာ ကွဲပြားမှု အနည်းအကျဉ်း ရှိနေကြပါတယ်။ မကျူးလွန်သင့်တာတွေ ကျူးလွန်မိလို့ အရှောင်ပေးကြရပုံကို ကရင်အမျိုး သားများရဲ့ ရှေးယဉ်ကျေးမှုထဲမှာ ၄ မျိုး ၄ စား ခွဲထားပါတယ်။ ၁။ ပုဂ္ဂလိက တစ်ဦးချင်းနဲ့ ဆိုင်တဲ့အရေး။ ၂။ အိမ်ထောင်စု၊ အုပ်စုနဲ့ ဆိုင်တဲ့အရေး။ ၃။ ရပ်နဲ့ရွာနဲ့ ဆိုင်တဲ့အရေး။ ၄။ မျိုးရိုးနဲ့ ဆိုင်တဲ့အရေး ရယ်လို့ လေးမျိုးလေးစား ခွဲပါတယ်။ (၁) ပုဂ္ဂလိက တစ်ဦးချင်း တစ်ယောက်ချင်းနဲ့ ဆိုင်တဲ့ အရေးဆိုတာ ဘာသာရေးယုံကြည်မှုအရ ကိုယ်ပိုင်ကျင့်သုံးမှု မိမိ၏ ပင်ကိုအထုံဝါသနာကြောင့် သူတစ်ပါးနဲ့မတူ မိမိတစ်ဦးတည်းရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ ကျင့်သုံးမှုလို့ ရှိပါတယ်။ မိမိကိုယ်ပိုင် ရှောင်ကြဉ်ထားတာကို တစ်စုံတစ်ယောက်ကလည်း ဒီပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့ ရှောင်ကြဉ်ထားမှုကို လေးစားရမယ်။ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်အောင် မလုပ်ရဘူး။ ပုဂ္ဂလိက ရှောင်ကြဉ်မှုကို အနှောင့်အယှက် မပြုသင့်ဘဲ တစ်ဦးတစ် ယောက်က ဒီ ရှောင်ကြဉ်ရမယ့် အရှောင်သဘောကို ကျူးလွန်မိရင် တောင်းပန် ရတယ်။ အရှောင်ပေးရတယ်။ (၂) အိမ်ထောင်စုအရေးဆိုတာ အိမ်ထောင်စုရဲ့ ဓလေ့ထုံးစံကို ပြစ်မှား ခြင်း၊ ပမာမခန့် ပြုခြင်း စတဲ့ သဘောသက်ရောက်တဲ့ နှောင့်ယှက်မှုကို ပြုမိရင် ကန်တော့ပြီး အရှောင်ပေးရတယ်။ ဒါကို လျော်ကြေး အရှောင်ပေးရတယ်လို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။ (၃) ရပ်နဲ့ရွာနဲ့ ဆိုင်တဲ့အရေးဆိုတာက ရပ်ရွာက စောင့်ထိန်းထားတဲ့ လူမှုရေးနဲ့ စာရိတ္တကို ပျက်ပြားအောင် ပြုမိရင် ရွာကို အရှောင်ပေးရပါတယ်။ ပေးရတဲ့ အရှောင်ကတော့ အပြစ်ဒဏ်ခံရတဲ့ သဘောမျိုးအထိ သက်ရောက်နိုင်ပြီး ကျူးလွန်တဲ့သူကို ရွာက ကြဉ်ထားတဲ့အထိတောင် ကျူးလွန်မှုအတွက် ခံရတတ် ပါတယ်။ (၄) မျိုးရိုးအလိုက် ဆိုင်တဲ့အရေးဆိုတာက တစ်မျိုးသားလုံး လိုက်နာဖို့ ကောင်းတဲ့ မိမိတို့အမျိုး ပျက်စီးပျောက်ကွယ် မသွားစေအောင် ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ရတဲ့ ကိစ္စမျိုး။ လူမျိုးခြားနဲ့ အိမ်ထောင်ပြုတဲ့ ကိစ္စမျိုး။ ဒီကိစ္စတွေကို တိတိကျကျ သတ်မှတ်မထားပေမယ့် အများအားဖြင့် လူမျိုးခြားနဲ့ လက်ထပ်တဲ့ အမျိုးသမီးကို ရှေးကဆိုရင် ရွာမှာမထားဘဲ နှင်ပစ်လေ့ ရှိပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် လည်း အဆက်အဆံမလုပ်ဘဲ ကြဉ်ထားလေ့ ရှိပါတယ်။ ဒါဟာ အရှောင်ဒဏ် ခံရတဲ့ သဘောပဲ။ ဆဒူးဆဟွီး အရှောင်သဘောရဲ့ မူလရည်ရွယ်ချက်မှာ ကရင်အမျိုးသား တွေဟာ မိမိတို့ ဓလေ့ဘာသာအရ ယဉ်ကျေးခြင်းနဲ့ ပြည့်ဝအောင် ပန္နက်ချထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပန္နက်ပုံစံအတိုင်း လိုက်နာကြအောင်၊ မကျူးလွန်အောင် စောင့်ရှောက် ထိန်းသိမ်းခြင်း မရှိသူကို မှတ်လောက် သားလောက်အောင် လုပ်တဲ့သဘော ဖြစ်ပါတယ်။ အရှောင်တောင်းလို့ အရှောင်ပေးရတာကတော့ အများအားဖြင့် ပန်း သုံးပွင့် ဖယောင်းသုံးတိုင်လောက်နဲ့ ကြေအေးဖို့ တောင်းပန်ရတာသာ ဖြစ်ပါတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း ဖယောင်းသုံးတိုင် ပန်းသုံးပွင့်အပြင် တရော်ကင်ပွန်းရည်တို့ နနွင်းရည်တို့နဲ့ တောင်းပန်ရတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း ပိုက်ဆံ ၅ ပြားက ၅  ပဲ၊ အများဆုံး ၅ မတ်အထိ တောင်းခံကြပါတယ်။ အရှောင်ကို ဒါ့ထက်ပိုပြီး တောင်းလေ့  မရှိခြင်းမှာ သက်ဆိုင်ရာ လူမှုရေးအတွက် ရှောင်သင့်တာကို ကျူးလွန် မိရုံသာဖြစ်လို့ ကြီးလေးတဲ့ ရာဇဝတ်မှုမျိုး မဟုတ်လို့ဖြစ်တယ်။ တကယ်လို့ ကြီးလေးတဲ့ ရာဇဝတ်မှုကို ကျူးလွန်ပါက အပြစ်နဲ့ သင့်တော်တဲ့ တရားဥပဒေ အရ တရားစွဲ ခံရပါမယ်။ အရှောင် တိုးတောင်းတဲ့လူကရော ပေးတဲ့လူကပါ ရှေး မိဘ ဘိုးဘွား အစဉ်အဆက်က လိုက်နာရတဲ့ ဓလေ့ထုံးစံဖြစ်လို့ ဆိုတာက တစ်ကြောင်း၊ အိမ်ထောင်စုအလိုက်၊ ရပ်ရွာအလိုက် လိုက်နာကြရတဲ့ ထုံးစံတစ်ခုလည်းဖြစ်လို့ တစ်ကြောင်းကြောင့် လူမျိုးခြားပင် ဖြစ်စေကာမူ ကရင်အမျိုးသားများ၏ ရွာမှာ အရှောင်သဘော သက်ရောက်တဲ့ အမှုကို ပြုမိပါက ပြုလုပ်မိတဲ့လူဟာ တောင်းခံတဲ့ အရှောင်ကို ထုံးစံအတိုင်း ပေးကြရပါတယ်။ အရှောင်ပေးရတာဟာ အသေးအဖွဲလို ဟာကလေးကို ကျူးလွန်မိတဲ့အတွက် ပေးဆောင်ရခြင်း ဖြစ်ပေမယ့် ကရင်အမျိုး သားများကတော့ ဒါကို အလေးအနက်ထားပြီး မကျူးလွန်မိအောင် ဂရုတစိုက် ရှောင်ကြပါတယ်။ အရှောင်တောင်းတယ် ဆိုရာမှာ ရိုးရာယုံကြည်မှု ကွဲပြားသလို တောင်းပုံ မှာလည်း ခြားနားပါတယ်။ ဥပမာ ဒူဝေရိုးရာလက်ခံကျင့်သုံးတဲ့ အိမ်ပေါ်ကို ဒူဝေရိုးရာက ကြပ်တည်း စွာ ပညတ်ထားတဲ့ အရက်သေစာ မတင်ရ။ အိမ်ပေါ်မှာ ကြက်တို့ ဝက်တို့ မသတ်ရလို့ ရှိတာကို မရှောင်ကြဉ်ဘဲ အရက်ပုလင်း အိမ်ပေါ် ယူတင်တာတို့၊ အိမ်ပေါ်မှာ ကြက်သတ်မိတာတို့ လုပ်မိရင် အိမ်ရှင်က အရှောင်တောင်းပါတယ်။ တောင်းတဲ့ အရှောင်ဟာလည်း တစ်ဘက်သား နစ်နာအောင် များများစားစား မဟုတ်ပါဘူး။ ဖယောင်းတိုင်နဲ့ နနွင်းရည်နဲ့ မိမိမှားမိတဲ့အတွက် ဝန်ချတောင်းပန် ခိုင်းခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။ သက္ကရာဇ် ၁၁၀၀ ကျော်လောက်က ဇွဲကပင်တောင်ခြေက ကရင်တို့ ဒေသမှာ (ဒူဝေဂိုဏ်း) ဓူဝံသာသနာကို စတင်တည်ထောင်တဲ့ ကိုရင်ကြီး ရှင်ဓူဝံ ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုကြည့်ရင် ဒူဝေဂိုဏ်းဟာ သီးခြားကရင်ရိုးရာ ဓလေ့တစ်ခုလို့ မသတ်မှတ်နိုင်ပါဘူး။ ဓူဝံဆရာရဲ့ အဓိက ဦးတည်ချက်မှာ ဂိုဏ်းဝင်ဖြစ်လာဖို့ အတွက် ​ အဇΩတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊ အဇΩတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ ဓမ္မံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊ အဇΩတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သံဃံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ လို့ ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ ရွတ်ဆိုရပါတယ်။ ဒီလုပ်ရပ်ကို ကြည့်ရင် ဒူဝေရိုးရာရယ်လို့ သီးခြား ရိုးရာတစ်ခု ဖြစ်မနေ ဘဲ အသွေးအသားနဲ့ ယဇ်နတ်ပူဇော်တဲ့ အလေ့ပျောက်ပြီး လူတွေကို ဗုဒ္ဓ ဘာသာအဖြစ် သွတ်သွင်းတဲ့ လုပ်ရပ်လို့ သတ်မှတ်သင့်ပါတယ်။ ဓြူဝြံ ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရကို ကရင်အမျိုးသားများက မပီသလို့ ဒြူဝြေ ဖြစ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေက အကုသိုလပွါးစေတတ်တယ်လို့ ယူဆကြတဲ့ ကြက်၊ ဝက် မွေးမြူ သတ်ဖြတ်တာတွေ၊ အရက်သေစာ ချက်ရောင်းချတာတွေကို မလုပ်ရအောင် ရှင်ဓူဝံက သူ့လူတွေကို အထူးပညတ်ထားပါတယ်။ ငါးပါးသီလ မြဲကြဖို့လည်း ညွှန်းဆိုထားပါတယ်။ ဓူဝံဆရာရဲ့ သာသနာရေးဂိုဏ်းဟာ နှစ်တွေ ကြာလာတော့ ရိုးရာရယ်လို့ စွဲလာကြတယ်။ နောက်ပေါ် ဂိုဏ်းဆရာကြီးတွေက လည်း လာဘ်လာဘမျှော်ကိုးလာပြီး ဗေဒင်ဟောတာတို့ ယတြာချေတာတို့ပါ တွဲကာ စိတ်ကူးရရာ လျှောက်လုပ်နေကြတော့ အခုတွေ့မြင်နေကြရတဲ့အတိုင်း ဒူဝေဂိုဏ်းချုပ်နဲ့ ဒူဝေရိုးရာရယ်လို့ အခြေစိုက်လာတာပါ။ ဒူဝေ (ရိုးရာ) ဂိုဏ်းဝင်တွေဟာ အစဉ်အဆက်က ချမှတ်ထားတဲ့ စည်းကမ်းချက်အတိုင်း လိုက်နာနေကြတာကို တစ်စုံတစ်ဦးက ဒီပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့ စည်းကမ်းကို မသိလို့ဖြစ်စေ၊ သိပါလျက် သတိမေ့လို့ဖြစ်စေ၊ တမင်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကျူးလွန်မိရင် ကျူးလွန်တဲ့လူကို အရှောင်တောင်းကြပါတယ်။ တခြားသော ဝါးဖြန့်ရိုးရာ၊ ပါလာရိုးရာ၊ ထမောက်ရိုးရာ စတဲ့ တုတ်နဲ့ဆိုင်တဲ့ ရိုးရာသမားများ ကလည်း သူတို့ရဲ့ ရိုးရာအလိုက် အရှောင်တောင်းကြတာပဲ။ ဒီလို တောင်းကြတဲ့ အရှောင်သဘော ဆြဒူးဆဟွီးြ မှာ အတူတူလို ဖြစ်နေကြတာကတော့ ​ မိမိနေတဲ့အိမ်ကို လူတစ်ယောက်က လှည်းမောင်းလာရင်း လှည်းဝင်ရိုးနဲ့ အိမ်တိုင်ကို၊ ဒါမှမဟုတ် ခြံစည်းရိုးကို၊ ဒါမှမဟုတ် စပါးကျီကို၊ ဒါမှမဟုတ် နတ်စားဖို့ သီးခြားဆောက်ထားတဲ့ အိမ်ငယ်ကလေးကို ဝင်တိုက်မိရင် လှည်းမောင်း လာသူက အိမ်ရှင်ကို အရှောင်ပေးရပါတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က အမှတ်မဲ့ တုတ်နဲ့၊ ဒါမှမဟုတ် ခဲနဲ့ပစ်လိုက်လို့ အိမ်ရဲ့အကာအရံ၊ ဒါမှမဟုတ် အိမ်ထောင်စုရဲ့ အဆောက်အအုံ တစ်ခုခုကို ထိခိုက်ရင် ဒီလူက အိမ်ရှင်ကို အရှောင်ပေးရတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က အိမ်ပေါ်ကနေပြီး အိမ်ရှင် မကြိုက်တဲ့ အပေါ့စွန့် ချတာတို့၊ ကျင်ကြီးစွန့်ချတာတို့ လုပ်မိရင်လည်း အိမ်ရှင်ကို အရှောင်ပေးရတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က လှေကားရှိပါလျက် လှေကားက မဆင်းဘဲ အိမ်ပေါ် တစ်နေရာရာက ခုန်ဆင်းရင် အရှောင်ပေးရတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က အိမ်ရှင်ရှိပါရက်ကနဲ့ အိမ်ရှင်ကို မပန်ကြားဘဲ အိပ်ခန်းထဲကို ဝင်မိရင် အိမ်ရှင်ကို အရှောင်ပေးရလိမ့်မယ်။ အကြောင်းမှာ ဒီလူ ဟာ အိမ်ရှင်ကို ပမာမခန့်ပြုတာရယ်၊ စည်းကမ်းမဲ့တာရယ်၊ လူကောင်းသူရဲ့ အမူအရာမဟုတ်ဘဲ လူဆိုးသူခိုးတို့ရဲ့ အမူအရာဖြစ်တာကြောင့် ဒီလူ့ဆီက အရှောင်တောင်းရတာ ဖြစ်တယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က သူတစ်ပါးအိမ်ကို ရောက်တဲ့အခါ လက်အငြိမ်မနေ နိုင်တဲ့အတွက် အမှတ်တမဲ့ပဲဖြစ်စေ ပါလာတဲ့ဓားနဲ့ အိမ်တိုင်တို့၊ အိမ်ခါးပန်းတို့ကို ခုတ်ထစ်မိရင် အရှောင်ပေးရတယ်။ အခုလို အရှောင်တောင်းလို့ အရှောင်ပေးရတာကတော့ အများဆုံး အသပြာငွေ ၅ ပဲလောက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အိမ်ကို လှည်းနဲ့တိုက်မိလို့ ပေးရတဲ့အရှောင်ကတော့ အပျက်အစီးများရင် များသလောက် အရှောင်နဲ့လျော်ကြေး ပါ တန်ရာတန်ကြေး ပေါင်းပြီး ပေးရပါတယ်။ အရှောင်ပေးရတဲ့အခါမှာ ဒူဝေရိုးရာနဲ့ တခြားရိုးရာရှိတဲ့ လူတွေကို ပေးရတာက များများစားစား မဟုတ်ပေမယ့် ထမောက်ရိုးရာသမားများကိုတော့ ငွေ ၅ မတ်အထိ ပေးရတတ်ပါတယ်။ အပြန်အလှန် အရှောင်ပေးရတဲ့ သဘောများလည်း ရှိပါသေးတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က အိမ်တစ်အိမ်ကို သွားလည်တဲ့အခါ လှေကားအတက်မှာ လှေကားထစ် ကျိုးကျသွားပါက  (ဒီလူ့ကြောင့်ပဲ ကျိုးစေဦး)  အိမ်ရှင်က လှေကား ပျက်စီးသွားလို့ အရှောင်တောင်းရမယ့်အစား လှေကားကတက်လာတဲ့ ဧည့်သည် ကို ပြန်ပြီး အရှောင်ပေးရပါတယ်။ ပေးရတဲ့ အရှောင်ကတော့ ကွမ်းတစ်ယာနဲ့ ရေတစ်မှုတ်ပဲ။ သဘောကတော့ ကရင်အမျိုးသားများဟာ ကိုယ့်အိမ်ကို အလည်အပတ် ရောက်လာတဲ့ ဧည့်သည်များအား ဘယ်လိုမှ အနှောင့်အယှက် မဖြစ်စေရ။ ချစ်ခင် မြတ်နိုးရမယ်၊ ပြုစုရမယ်၊ သည်းခံရမယ်၊ လာရောက်တဲ့ဧည့်သည်ဟာ မဂင်္လာနဲ့ပြည့်စုံပြီး အကျိုးဆောင်မည့် ဧည့်ကောင်း စောင်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဒီလူ အိမ်ပေါ်အတက် လှေကားကျိုးကျသွားတယ်ဆိုရင် မဂင်္လာနဲ့ပြည့်စုံတဲ့ ဧည့်သည်ကို စော်ကားရာကျတယ်။ မိမိအိမ်ကို ဂရုတစိုက် မပြုပြင်လို့ မဖြစ်သင့် တာတွေ ဖြစ်ရတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အိမ်ရှင်က မိမိချွတ်ယွင်းချက်ကို ဝန်ခံတဲ့အနေနဲ့ နောင်အခါ ဧည့်သည်ကို အနှောင့်အယှက်မဖြစ်အောင် ပြုမူဆောင်ရွက်ပါမယ်၊ ဧည့်သည် ချမ်းချမ်းသာသာ တက်လာနိုင်အောင် အိမ်ရဲ့အစိတ်အပိုင်းဖြစ်တဲ့ လှေကားကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ပြင်ဆင်ပြီး ဂရုတစိုက် ထားပါ့မယ် ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ ဧည့်သည်ကို အရှောင်ပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဧည့်သည်က လှေကားအတက်မှာ မဟုတ်ဘဲ လှေကားအဆင်းမှာ လှေကား ကျိုးကျသွားပါက ဧည့်သည်က အိမ်ရှင်ကို အရှောင်ပေးရပါတယ်။ ဒါလည်း များများစားစား မဟုတ်ဘူး၊ ကွမ်းတစ်ယာ ရေတစ်မှုတ်ပဲ။ သဘောက ဧည့်သည်ဟာ အိမ်ရှင်ကို ကျောခိုင်း ဆင်းသွားပြီ ဖြစ်လို့ ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ အိမ်ရှင်ရဲ့ ဧည့်သည် မဟုတ်တော့ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် ဧည့်ဝတ်ပြုဖို့လည်း မလိုတော့ဘူး။ သူဟာ အိမ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုကို ပျက်စီးအောင်ပြုသကဲ့သို့ ဖြစ်ပေမယ့် မူလက ဧည့်သည်ဖြစ်ခဲ့တာကို ငဲ့ညှာတဲ့သဘောနဲ့ ဖယောင်းတိုင် အစရှိတဲ့ အရှောင်မျိုးကို မတောင်းတော့ဘဲ ကွမ်းတစ်ယာ ရေတစ်မှုတ် အရှောင် ကိုသာ တောင်းရတာ ဖြစ်တယ်။ ရွာအလိုက် အရှောင်ပေးရတာမျိုးက မိန်းကလေးတစ်ဦးဟာ တိတ်တဆိတ် အမှားအယွင်းဖြစ်ပြီး ကိုယ်လေးလက်ဝန်ရှိလို့ တခြားလူကို အသိမပေးဝံ့တဲ့အချိန် မှာ အိမ်တစ်အိမ်ကို တက်မိရင် နောင် သူဖုံးကွယ်ထားတဲ့ကိစ္စ ပေါ်လာတဲ့အခါ တက်မိတဲ့အိမ်ရှင်ကို အရှောင်ပေးရပါတယ်။ မိန်းကလေးဟာ လူသိသူသိမခံဝံ့တဲ့ ကိုယ်ဝန်နဲ့ အိမ်တစ်အိမ်ကို တက်မိ ပြီးနောက် ခိုးရာလိုက်ပြေးလို့ဖြစ်ဖြစ်၊ လက်ထပ်ပြီး တစ်ရပ်တစ်ကျေးကို ရောက်နေ တာပဲဖြစ်ဖြစ် လင်ကောင်ပေါ်လာတဲ့အခါ ပြန်လာပြီး ကိုယ်ဝန်ရှိစဉ်က တက်မိ တဲ့အိမ်ကို အရှောင်ပေးရပါတယ်။ မိဘဆွေမျိုးတွေမသိဘဲ အမှားအယွင်းဖြစ်လို့ ကိုယ်လေးလက်ဝန် ရှိလာ မယ်ဆိုရင် ရှေးက ဒီမိန်းကလေးကို အကျင့်ပျက်မ၊ လော်လည်ဖောက်ပြားသူလို့ ယူဆပြီး တက်မိတဲ့အိမ်ကို အရှောင်ပေးရတဲ့အပြင် ရွာနဲ့ဆိုင်တဲ့အရေး ဖြစ်တဲ့ အတွက် ဒီမိန်းကလေးကို ရွာ့ပြင်မှာ ရက်အပိုင်းအခြားနဲ့ နေစေဆိုတဲ့ ရွာရဲ့ အရှောင် တောင်းတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ မိန်းကလေးဟာ လူမသိစေလိုတဲ့ ကိုယ်ဝန်နဲ့ သူဘယ်အိမ်ကို တက်မိမှန်း မသိဘူးလို့ တက်တဲ့အိမ်ကို မမှတ်မိရင် ရွာမိ  ရွာဖဖြစ်တဲ့ လူကြီးတွေကို သွားရောက်ကန်တော့ပြီး ဝန်ချတောင်းပန်ရတဲ့ အရှောင်ပေးရတယ်။ ဒီနေရာမှာ မိန်းကလေးတစ်ဦးတည်းကိုသာ ကွက်ပြီး အရှောင်တောင်းခြင်း မဟုတ်ဘူး၊ လင်မယားဖြစ်လာတဲ့ နှစ်ယောက်စလုံးကို အရှောင်တောင်းတာဖြစ်တယ်။ လူမျိုးအလိုက် အရှောင်တောင်းတယ်ဆိုတာက ကရင်အမျိုးသမီးတို့ဟာ ဘာသာခြား လူမျိုးခြားနဲ့ အိမ်ထောင်မပြုကြဖို့ အစဉ်အဆက်က တားမြစ်ထား ပါတယ်။ လူမျိုးခြားနဲ့ အိမ်ထောင်ပြုပါက အဲဒီအိမ်ထောင်ကို ကရင်အုပ်စုဝင်လို့ အသိအမှတ် မပြုကြဘဲ ဝိုင်းပယ်တဲ့ အရှောင် ဒဏ်ခတ်ကြတယ်။ ဒီအမျိုးသမီးကို တစ်ရွာလုံးက အပေါင်းအသင်းမလုပ်ဘဲ ကြဉ်ထားမယ်၊ ပထားမယ်လို့ ဆိုလိုပါ တယ်။ အခုဖော်ပြတဲ့ အရှောင်သဘောတွေကို ခြုံကြည့်ရင် ယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့ကျင့်ဝတ်ကို ရိုးရိုးသားသား ကျင့်ကြအောင် လူမှုဆက်ဆံရေးမှာ သင့်တော် ကောင်းမွန်ပြီး စာရိတ္တကြံ့ခိုင်ရေးအတွက်လည်း လိုက်နာဖွယ်ရာ ဖြစ်နေတာ တွေကို မြင်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဆြဒူးဆဟွီးြ ကို လိုက်နာကြတဲ့အတွက် တစ်ဦးမနှစ်သက်တာကို တစ်ဦးက မလုပ်ဘဲနေခြင်းဖြစ်တဲ့ လူ့အပေါင်းအသင်း ဆက်ဆံရေး ကျင့်ဝတ်ဟာ အလိုလို အကျုံးဝင်သွားပါတယ်။ အရှောင်သဘောကို လေးစားပြီး ရှောင်ကြဉ်သင့်တာကို ရှောင်ကြဉ်ကြလို့ စာရိတ္တကအစ မိမိကိုယ်ကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ပြီး ယဉ်ကျေးဖွယ်ရာနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတွေ ပေါ်ထွန်းလာနိုင်တာကြောင့် ကရင်တို့ရဲ့ ရှေးရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှု အစစ်ကြီးဖြစ်တဲ့ ဆြဒူးဆဟွီးြ ရှောင်သဘောကို လက်ခံကျင့်သုံးပြီး အမျိုးသား ဂုဏ်ကို စောင့်ရှောက်ကြပြါ လို့ ဆွေးနွေးသွားတယ်။ ခုလို စာတမ်းဖတ်ပြီး ဆွေးနွေးလာတော့ အခမ်းအနားမှူးက အြရှောင် သဘောအကြောင်းကို ဆွေးနွေးဖို့ ပုဂ္ဂိုလ်များရှိရင် စင်ပေါ်ကို ကြွပြါ လို့ ဖိတ်ခေါ်လိုက်တယ်။ ဒီတင် ခလောက်နို့သား အဘိုးအို ဦးကြာဖော်ယာ ရင်ကိုကော့ပြီး စင်ပေါ်တက်သွားတယ်။ အသံချဲ့ခွက်ရှေ့မှာ ရပ်မိတော့ သူက အြရှောင်သဘော ဆဒူးဆဟွီး စာတမ်းဟာ မပြည့်စုံသေးပါဘူး။ စာတမ်းရှင်က သူတစ်ပါးအိမ်ကို ရောက်တဲ့အခါ လက်အငြိမ်မနေနိုင်ဘဲ ဓားနဲ့အိမ်ကိုဖြစ်ဖြစ်၊ အိမ်ခါးပန်းကိုဖြစ် ဖြစ် ဓားနဲ့ခုတ်ရင် အရှောင်ပေးရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ကျွန်တော်က အရှောင် တစ်ခု ထပ်ပြီး ထည့်စေချင်ပါသေးတယ်။ အိမ်ကိုလာလည်တဲ့ ဧည့်သည်ဟာ အိမ်ပေါ်မှာ တစ်ဒေါက်ဒေါက်နဲ့ ဆေးတံမခေါက်ရပါဘူး။ ဒီလို ဆေးတံခေါက်ပြီး ပြာတွေ ချွေထုတ်တာဟာ အိမ်ရှင်အဖို့ တံမြက်စည်းလှည်းရတဲ့ဒုက္ခ အင်မတန် ကြီးပါတယ်။ အရှောင်ပေးသင့်ပါတယ်။ အဲဒါတစ်ခု ထပ်ထည့်ပြါ လို့ ပြောပြီး ဆင်းသွားပါတယ်။ ပရိသတ်က ခြလောက်နို့သားကြွ လို့ ဝိုင်းအော်ပြီး သြဘာလက်ခုပ် ပေးလိုက်ကြပါတယ်။ ခလောက်နို့သားရဲ့ သတ္တိဟာ ခုလိုအရေးကြီးတဲ့လူတွေနဲ့ သောင်းကျော် ပရိသတ်ရှေ့မှာလည်း ကိုယ့်ထင်မြင်ချက်ကို စွတ်ပြီး ပြောရဲပါတယ်။ ​ ထုတ်ဝေသူရဲ့အမှာ ရှေ့ပိုင်းကရင် ခလောက်နို့ပုံပြင်များ ဒုတိယအုပ်ကို ပထမအုပ် ထွက်အပြီး ၂၆ နှစ်ကြာမှ ထုတ်ဝေနိုင်ပါတယ်။ ဒီစာအုပ်ဟာလည်း ဦးလှ  အသက် ရှိ စဉ်အခါတုန်းက စာအုပ်ဖြစ်ဖို့ အားလုံးအပြီးအစီး လုပ်ဆောင်ထားခဲ့တဲ့ စာအုပ်ပါပဲ။ ဒါဖြင့် ဘယ့်နှာကြောင့် ဒါလောက်ကြာမြင့်မှ ရိုက်နှိပ် ထုတ်ဝေရပါ သလဲလို့ မေးလာရင် ကျွန်မတို့ ကျန်ရစ်သူတွေမှာ ဦးလှ လမ်းစဉ်ကို ဆက်လျှောက်ဖို့ များပြားလှတဲ့ အခက်အခဲတွေကြောင့်ပါပဲလို့ ပြောရရင် ကျွန်မအပြစ် လွတ်စရာ ရှိပါတယ်။ နို့ပေမယ့် ကျွန်မအပြစ်တွေလည်း အများကြီး ပါဝင်ပါတယ်။ ၁၉၈၂ ခုနှစ်မှာ ဦးလှ သေဆုံးတယ်။ ၁၉၈၄ ခုနှစ်မှာ မီးကြီးလောင်တယ်။ ၁၉၈၇ ခုနှစ်မှာ အလုပ်ပြန်လည် စတင်လည်ပတ်တယ်။ အဲဒီနောက် ဦးလှ ယုံယုံ ကြည်ကြည်နဲ့လုပ်ခဲ့တဲ့ အလုပ်တွေကို ဆက်ပြီးလုပ်ကိုင်ဖို့ ကျွန်မမှာ အခက်အခဲ တွေ အများကြီး ရင်ဆိုင်ရပါတယ်။ ဦးလှက တိုင်းရင်းသားပုံပြင်တွေကို နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော် ရှာဖွေစုစည်း ရိုက်နှိပ်သွားခဲ့ရာမှာ သူ့မှာ ခိုင်မြဲတဲ့ ယုံကြည်ချက် ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့ တြိုင်းရင်းသားအချင်းချင်း သိနားလည်မှုရှိမှ ချစ်ကြည်မှု ခိုင်မြဲတယ်ြ ဆိုတာ ဦးလှရဲ့ ယုံကြည်ချက်ပါ။ အဲဒီ သိနားလည်မှု ရှိကြရေးအတွက် ကြလေးလူငယ် ဘဝကစပြီး တည်ဆောက်ပေးရမယ်ြ လို့လည်း ဦးလှက ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးတွေရော လူကြီးတွေပါဖတ်ကြဖို့ တိုင်းရင်းသား ပုံပြင်စာအုပ် တွေ ဖြစ်ပေါ်လာအောင် လုံးပန်းသွားတာပါ။ ကရင်အမျိုးသားတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဦးလှဟာ ကရင်ပုံပြင်များ ၇  အုပ် တိတိ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီးပါပြီ။ အခုထုတ်ဝေမယ့် အရှေ့ပိုင်းကရင် ခလောက်နို့ပုံပြင် ဒုတိယတွဲပါနဲ့ဆိုရင် ၈ အုပ် ရှိတော့မှာပါ။ ဒီကရင်ပုံပြင်တွေ ရှာဖွေစုဆောင်းတဲ့အခါ စာရေးဆရာ  မောင်မဲအမည်ခံ ဦးတင်ဟိန်းနဲ့အတူ အဘက်ဘက်က ကူညီခဲ့ရှာတဲ့ ဘားအံက ကမော့ကစင် ရွာသစ်ကျောင်းဆရာတော် ဦးစန္ဒန ကတော့ မနှစ်ကပဲ ပျံလွန်တော်မူရှာပါတယ်။ ကရင်ပြည်နယ်ရဲ့ သကေင်္တ ဇွဲကပင်တောင်ကြီး အလယ်မှာထားပြီး တောင်ကြီးရဲ့ အနောက်ဘက်မှာရှိတဲ့ ကရင်ရွာတွေကို ဒုံရင်းနယ်လို့ ခေါ်ကြပြီး ဇွဲကပင်ရဲ့ အရှေ့ဘက်မှာရှိကြတဲ့ ကရင် ၁၇ ရွာကိုတော့ ခလောက်နို့လို့ ခေါ်ကြ ပါတယ်။ ခလောက်နို့သား ကရင်တွေဟာ စကားတတ်တယ်၊ ဟာသရှိတယ်၊ စာပေနဲ့ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုကို လိုက်စားကြတယ် စသဖြင့် တခြားဒေသ ကရင်တွေ ထက် ထူးခြားတဲ့ အရည်အသွေးရှိပြီး ခလောက်နို့သားများရဲ့ ပြောစမှတ်တွေ ကလည်း ကရင်လူမျိုးတွေကြားမှာ အများကြီးရှိတာမို့ ခလောက်နို့ ပုံပြင်များဟာ တစ်အုပ်ထွက်လို့မပြီး နှစ်အုပ်ထွက်လို့မပြီး ရှိတာလို့ ပြောရင် ရပါတယ်။ အရှေ့ပိုင်းကရင် ခလောက်နို့သားတွေရဲ့ ပုံပြင် ဒုတိယတွဲကို ထုတ်ဝေ လိုက်ခြင်းအားဖြင့် ကရင်မြန်မာ သိနားလည်ရေး ချစ်ကြည်ရေး ခိုင်မြဲပြီး အဓွန့် ရှည်လို့ တည်တံ့ပါစေလို့ ဆန္ဒပြုပါတယ်။ ဦးလှ လျှောက်လှမ်းသွားတဲ့ စာပေ လမ်းကြောင်းမှာ ကျွန်မ ကျန်းမာစွာ ရှိသေးလို့လည်း ဦးလှရဲ့ စာပေကျေးဇူးတွေကို အမှတ်တရ  ကျေးဇူးတင်လျက် ဆက်လက် လျှောက်လှမ်းနိုင်တဲ့အတွက် အသက်ရှည် ကျန်းမာနေသေးတာကိုလည်း ဝမ်းမြောက်ရပါတယ်။ ကျန်ရှိသေးတဲ့ ဦးလှ စုဆောင်းသွားတဲ့ တိုင်းရင်းသားပုံပြင်တွေကိုလည်း ဆက်လက်ထုတ်ဝေဖို့ အားခဲလျက်ရှိပါတယ်။ အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်လျက် ​ လူထု ဒေါ်အမာ အမှာ ၁။ တူကိုင် ကျွမ်းကျင်သူ ၁ ၂။ ဆေးတံသောက်ဆေး ၅ ၃။ အကြံမဟုတ်တော့ အလုပ်သာအဖတ်တင် ၉ ၄။ လက်ဝှေ့ရေး ၁၃ ၅။ မြို့ပြန်လေသံ ၁၇ ၆။ အကြီးဆုံးလူ ၂၁ ၇။ အင်တာဗျူးပုံပြင် ၂၇ ၈။ ဒါတောင် လက်မောင်းရင်းခံနေလို့ ၃၁ ၉။ ဗီဇကိုက ၃၅ ၁၀။ တိတိကျကျဆိုလို့ ၃၉ ၁၁။ ဝမ်းဘဲကျောင်းသမား ဇော်ဂျီ ၄၃ ၁၂။ ရိုးတဲ့ ခလောက်နို့သား ၄၉ ၁၃။ မုန့်ဟင်းခါးစားရင် ပွဲလန့်တတ်တယ် ၅၃ ၁၄။ အယူသည်းမှုကို ပယ်ပုံ ၅၇ ၁၅။ ဝါထပ်ရင် ၆၁ ၁၆။ အမိန့်ဆိုတာ ၆၃ ၁၇။ ကြိတ်ဆုံပါဆရာ ၆၅ ၁၈။ ယားသောက် ၆၇ ၁၉။ ရဟန်းတာ ၆၉ ၂၀။ ငယ်ငယ်တုန်းက မျှစ်ပါ ၇၁ ၂၁။ ဦးပန်းမွှေးရဲ့ရေစက်ချ ၇၅ ၂၂။ နှစ်စက္ကန့်ကြာတဲ့ လက်ဝှေ့ပွဲ ၇၇ ၂၃။ တည့်တည့်သွားတတ်သူ ၈၁ ၂၄။ ငါ့နာမည်က ပန်းမွှေးပါ ၈၃ ၂၅။ သူပုန်လက်မြှောက်ရတဲ့ ခလောက်နို့သား ၈၅ ၂၆။ ဒီမိုကရေစီအတိုင်းလုပ်တော့ ၈၇ ၂၇။ သစ္စာဖောက်တဲ့မြွေ ၈၉ ၂၈။ မကျက်အောင်ကြော် ကျက်အောင်ကြော် ၉၃ ၂၉။ ကြောင်ကျကလေး ၉၅ ၃၀။ နှစ်ဘက်ချွန် ၉၉ ၃၁။ အစာဝနေတဲ့ ကျွဲဒုံး ၁၀၃ ၃၂။ စိတ်မချရသေးတဲ့သမီးပျို ၁၀၉ ၃၃။ ဖြည်းဖြည်းလုပ်ပါ ဆရာတို့ ၁၁၁ ၃၄။ တိုက်ကြက်ဥ ၁၁၃ ၃၅။ လူကြီးက အရင်စားရတဲ့ထုံးစံ ၁၁၇ ၃၆။ ပြိုင်ပွဲဝင်ဒုံးအဖွဲ့ ၁၁၉ ၃၇။ တရားလိုကိုလိုက်ရှာခဲ့ရရဲ့ ၁၂၁ ၃၈။ အဖေ့ပုံတူ ၁၂၃ ၃၉။ ဒိုင်ညံ့လို့ ၁၂၅ ၄၀။ လက်နှစ်လုံးအလို ၁၃၁ ၄၁။ ဆဒူးဆဟွီး ၁၃၃ ငါ့နာမည်က ပန်းမွှေးပါ သူပုန်လက်မြောက်ရတဲ့ ခလောက်နို့သား ဒီမိုကရေစီအတိုင်းလုပ်တော့ သစ္စာဖောက်တဲ့မြွေ မကျက်အောင်ကြော် ကျက်အောင်ကြော် ကြောင်ကျကလေး နှစ်ဘက်ချွန် အစာဝနေတဲ့ ကျွဲဒုံး စိတ်မချရသေးတဲ့ သမီးပျို ဖြည်းဖြည်းလုပ်ပါ ဆရာတို့ တိုက်ကြက်ဥ လူကြီးက အရင်စားတဲ့ထုံးစံ ပြိုင်ပွဲဝင် ဒုံးအဖွဲ့ တရားလိုကို လိုက်ရှာခဲ့ရရဲ့ အဖေ့ပုံတူ ဒိုင်ညံ့လို့ လက်နှစ်လုံးအလို ဆဒူးဆဟွီး စာမူခွင့်ပြုချက်အမှတ် ​ ၈၆၁ / ၉၅ ( ၁၂ ) မျက်နှာဖုံးခွင့်ပြုချက်အမှတ် ​ ၄၀၂ / ၉၆   ( ၈ ) ၁၉၉၆ ခု ၊ ဒီဇင်ဘာလ ပထမအကြိမ် အုပ်ရေ ​ ၁၀၀၀ တန်ဖိုး ​ ၇၅ ကျပ် မျက်နှာဖုံး နှင့်  အတွင်းပန်းချီ ​ ကာတွန်း  ဇော်မောင် ထုတ်ဝေသူ ​ ဦးအောင်ညွန့် ထွန်းရင်စာပေ  (မြဲ ၀၆၄၃) ၈၃ လမ်း ၊ မန ္တလေး ။ ပုံနှိပ်သူ ​ ဒေါ်တင်ဝင်း  ကြီပွါးရေးပုံနှိပ်တိုက်  (မြဲ ၀၃၁၉၆) ၂၂၁ ၊ ၈၄  လမ်း၊ မန ္တလေး။ သက် (၇၀) ရွယ် ခလောက်နို့က သူငယ်ချင်းအဘိုးအို လာလည်တော့ ဖားအံမြို့ပြောင်းနေတဲ့ တစ်ရွာတည်းသား အဘိုးအိုက ဧည့်ဝတ်ကျေအောင် ဧည့်ခံပြီး ၂ ဦးသား စကားလက်ဆုံ ကျနေသတဲ့။ သူတို့ နှစ်ဦး ဟိုရောက်ဒီရောက် စကားတွေပြောနေရင်း ခလောက်နို့က လာတဲ့ အဘိုးအိုက တစ်စုံတစ်ခု သတိရတာနဲ့ မြင်းကိုတော့ ငါက အံ့ပါရဲ့ကွာ၊ ငယ်ငယ်တုန်းကဆိုရင် မင်းက ဝံသာနုအဖွဲ့ထဲက လူပဲ။ နောက်တော့ မင်းဟာ သခင်အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာရော။ ဂျပန်တွေရဲ့ခေတ်မှာ မင်းက မဟာဗမာ ဖြစ်နေပြန် တယ်။ စစ်ကြီးပြီးတော့ ဖဆပလထဲ မင်းရောက်နေပြန်တယ်။ ဖဆပလမှာ အနီ အဝါကွဲတော့ မင်းက အနီထဲ ပါတယ်။ ခုဆိုရင် မင်းက မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ် ဖြစ်နေပြန်ပြီ၊ ရပ်ကွက်ကော်မတီတွေ ဘာတွေလုပ်လို့ အတော့်ကို အံ့သြစရာ ကောင်းတဲ့ အကောင်ပြဲ လို့ ဘားအံ့မြို့ပြောင်းနေတဲ့ သူငယ်ချင်းကို ချီးမွမ်းတယ်။ ဒီလိုချီးမွမ်းလိုက်တော့ အိမ်ရှင်သူငယ်ချင်းက မြင်းက တောမှာချည့်နေ လို့ ဘာမှမသိဘဲကိုးကွ။ တို့မြန်မာပြည်ဟာ ကျဉ်းကျဉ်းငယ်ငယ်ကလေးပါ၊ လူ ကလည်း နည်းနည်းကလေး ရှိတာပါ။ တိုင်းပြည်အပေါ် ဘယ်လိုမူဝါဒတွေချပြီး ဘာကြီးလုပ်လုပ် တခြားဘယ်သူတွေ လာလုပ်မှာလဲကွ၊ ရှိတဲ့ဒီလူ ဒီလူတွေပဲ လုပ်ရမှာပေါ။ မပြောကောင်း မဆိုကောင်း နောက်ထပ် မူတစ်မူ ဝါဒတစ်ခု လုပ်ကြဦးမယ်ဆိုရင် ဒီလူတွေပဲ ပါမှာပဲ၊ သိပ်အံ့သြနေစရာ မဟုတ်ပါဘူးြ လို့ ပြန်ရှင်းလိုက်တယ်။ ဆင်ခြေဆင်လက် အင်မတန်များတဲ့ ခလောက်နို့ကလာတဲ့ အဘိုးအိုဟာ သူ့မိတ်ဆွေရဲ့ ဒီအဖြေကိုတော့ ခေါင်းတစ်ငြိမ့်ငြိမ့်နဲ့ ကျေကျေနပ်နပ်ကြီး လက်ခံ သွားပါသတဲ့။ သန ္တာမြေ ကျောက်ဖြူမြို့ရဲ့ မဟာကဗျာ ကျွန်းတွင်ဇမ္ဗူ လူတွင် ရက္ခိုင် ပြိုင်စံထင်ရှား ရခိုင်သားဟု ဘိုးဘွားအမွေ ထားခဲ့လေ၏။ ဇမ္ဗူဒီပါ လက်ယာတောင်ကျွန်း နိမိတ်ထွန်းသည့် ကျွန်းဦးရမ္မာ မြေသန ္တာကား ‘အာကာနီဒါ၁’ နတ်တို့ရွာဟု နှိုင်းပြုစံဝင် ကမ္ပည်းတွင်၏။ ‘အောင်ကျော်အောင်လူ မြို့ကျောက်ဖြူ’ ‘ဧကအဌ ပဉ္စဒွ မှတ်ကြခရစ်၂ ကျောက်ဖြူဖြစ်’ ဖွင့်လှစ်နိဒါန်း မော်ကွန်းလကင်္ာ ‘ကျောက်ဖြူရွာ ကျောက်ဖြူတောင်’ တည်ထောင်မြို့ပြ အနွတ္တသညာ စဉ်လာမပျက် ဘူမိနက်သန် နေရာမှန်ရွေး ဘေးရန်ဝေးလျက် ပန္နက်စိုက်ထူ မြို့ကျောက်ဖြူဟု လွှင့်ထူတံခွန် ကျော်ဝှန်ထင်ရှား ထူးခြားလှစွာ ပေါ်ထွန်းလာ၏။ အုန်းတောဂုံးချွန် ရိပ်ငြိမ်သာမော ကံ့ကော်တော၌ ‘ကောတုန်ကရာဇ်တိုင်း၃’ သမိုင်းစဉ်လာ အောင်ဗျာဒိတ်ခံ နေရာမှန်၍ သုံးတန်နတ်ရွာ ဘုံကလာသည့် မြတ်စွာဘုရား ရုပပွါးနှစ်ဆူ ဉာဏ်တော်တူကာ သပ္ပာယ်စွာလျှင် ‘မဟာပေါ်တော်မူဘုရား’ (၂) ထူးခြားကျက်သရေ ဖြိုးတင့်ဝေလျှမ်း စံလွတ်ကျွန်း၌ ငြိမ်းချမ်းသာယာ စံပယ်ရာသည် ကျောက်ဖြူရွာသား ကောင်းမှုတည်း။ ပုလဲရွရွ သဲပွပွနှင့် ဖြူလွကမ်းခြေ မျှော်လေမဆုံး လှိုင်းလုံး က,ခုန် အသွေးစုံလင် ပင်လယ်ပြင်ကား ဆီးတားမရှိ မျက်စိတစ်ဆုံး မိုးလုံးပတ်လည် မြရိပ်ရည်ပြာ ရေလွှာ၏ပန်း လှိုင်းဖြူတန်းသို့ ရစ်သန်းဦးခိုက် စရိုက်ပီပြင် လှရိပ်ဆင်၏။ အပြာတစ်ကန့် စိမ်းတစ်ကန့်နှင့် လှိုင်းတွန့်နက်မှောင် တောင်အရိပ်လား မိုးရိပ်လားဟု ခွဲခြားမရ လှပဲလှလွန်း ကျောက်ဖြူကျွန်းလေ ရေလည်းတခြား မြေတခြားမို့ စိမ်းကားမည်များ ထင်မသွားနှင့် စိတ်ထားဖြူစင် ခင်မင်ရိုးသား ပွင့်လင်းသူများဖြစ်ပါသည်။ ‘မြို့လယ်မှာ နာရီစင် မြို့ပြင်မှာ ရှုခင်းသာ’ မဟာနဒီရဲ့ဂီတ လှပစီးဆင်း ညနေခင်းတေး ရေဆေးပန်းချီ တုမမီအား ချိုရယ်ပြုံးကာ မြို့သန ္တာသူ လှပျိုဖြူတို့ မျိုးမူမပျက် လှသထက်လှ ယဉ်ကျေးကြသည် နေရီချုပ်စ မြင်သမျှတွင် ရယ်ရွှင်ပြုံးတုံ့ မပြုံးတုံ့ ရွှေရင်ဖုံးတုံ့ မဖုံးတုံ့…æ…æ ။ (၃) သြော်…æ…æ တစ်ခါတစ်ခါ ထွေရာစိတ်ကူး ခြေဦးတည့်ရာ ရောက်မီပါသေး ‘ဒါ…æ…æ အိုင်စီကေ၄ နေရာ လွမ်းစရာပေါ…æ…æ ရင်မှာသိမ့်နွေး တုံ့ခနဲဖြစ် နေ့သစ်ကိုကြို ငှက်ပျိုများစွာ စာဝါဖတ်ရွတ် စိတ်ဓာတ်မြင့်မား ကျောက်ဖြူသားဟု နားမှာကြားရ အပြုံးစကို ခဏသိမ်းထုပ် ကျွနု်ပ်အိမ်ပြန် လေထန်မိုးထဲ စိုစိုရွှဲ…æ…æ။ ကျောက်ဖြူသားတို့…æ…æ လှိုင်း၏အားမာန် ရင့်သန်လုံ့လ ဝီရိယဖြင့် မြို့ပြပြည်ရွာ မျိုးသိက္ခာနှင့် သာသနာကျိုး ဆထက်တိုးအောင် သယ်ပိုးထမ်းရွက် ကမ်းလက်ဆက်ကာ ကျွန်းသန  ္တာသို့ လာခြင်းကောင်းသူ ဖြစ်ပါစေ…æ…æ။ သိန်းတင်သက် ဝေါဟာရရှင်းလင်းချက် ၁။ အာကာနီဒါ = ခေါမပုံပြင်လာ နတ်တို့ရွာဟု မောရစ် ကောလစ်က တင်စားခဲ့သည်။ ၂။ ခရစ်(၁၈၅၂)တွင် ကျောက်ဖြူမြို့ကို တည်ထောင်သည်။ ၃။ ဒဏ္ဍာရီလာ ပျောက်ဆုံးတိုင်းပြည်တစ်ခု (ကံ့ကော်တောဘုရားသမိုင်းမှ) ၄။ ကျောက်ဖြူကောလိပ် (အတိုကောက်) အမည်တစ်ခု။ မောရစ်ကောလစ် ဆည်းဆာ (အပိုင်း…æ…æ တစ်) * ငါ့သန်းခေါင်စာရင်းမှာ အိုင်ယာလန်…æ…æ့။ * ငါ့ရင်ခေါင်းထဲမှာ ချစ်စွာသောသူငယ်ချင်း ‘ယိတ်စ်’…æ…æ။ * ‘ယိတ်စ်’ လိုပဲ ငါလဲ ကဗျာဆရာဖြစ်ရမယ်…æ…æ။ * ကဗျာဆရာဆိုတာ ပညာတတ်မှ မဟုတ်ဘူး ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်မှ မဟုတ်ဘူး မြေပိုင်ရှင်မှ မဟုတ်ဘူး ကျေးပိုင်ရှင်မှ မဟုတ်ဘူး လူ့အတန်းအစားမရွေး အားလုံး အားလုံး ကဗျာရေးသားပိုင်ခွင့်ရှိတယ်…æ…æ။ * တရားမျှတမှု သေချာမှုနဲ့ ရဲရင့်မှု ပြတ်သားမှုနဲ့ စွန့်စားမှု လူ့အရေခွံလွှာကို ဘာကြေးမှ မပါဘဲ ဒုန်းတိုက် လဲရဲတာ နှောင်ကြိုးမဲ့ သူရဲကောင်းမျိုးဆိုတာ ကဗျာဆရာ…æ…æ။ * ကဗျာဟာ ဥက္ကာပျံတာ မဟုတ်ဘူး ကြယ်ကြွေတာ မဟုတ်ဘူး သမုဒ္ဒရာရေပူစီးကြောင်း မဟုတ်ဘူး ကန ္တာရမုန်တိုင်း မဟုတ်ဘူး တောမီးလောင်တာ မဟုတ်ဘူး လူ့အဇ္စျတ္တထဲကလာတဲ့ ဒဏ်ရာ အနာ ဘာသာဗေဒ အညွန့်အဖူး သြဇာ စူး စိတ်ကူး အဘိဓမ္မာ ကဗျာ…æ…æ။ * ကဗျာကိုချစ်တဲ့ စိတ်ဟာ အန ္တာတိတ်မှာ တစ်ယောက်တည်းနေရဲ ပေါက်ကွဲတော့မယ့်မီးတောင်စကို ဖင်ခုထိုင်ရဲ မွေးသက္ကရာဇ်ပိုင်တဲ့ မိဘတွေနဲ့အချင်းများ ရင်တွင်းစကားကိုသိတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ခပခွါခွာ ခပ်ရှင်းရှင်းပြောမယ်…æ…æ ဒီမှာ မေတ္တာဦး ရည်စူးအိမ်ထောင်ဖက်ကိုတောင် မငဲ့ကွက်နိုင်ဘဲ နိုင်ငံတကာရဲ့ ကဗျာတပ်ပေါင်းစုအတွက် ညာလက်ဖျံရိုးတစ်ချောင်းကို အပ်နှံ ‘နက်ဖြန် ငါ ကဗျာဆရာဖြစ်ရမယ်’…æ…æ ။ * နေ့များစွာ ကဗျာနဲ့ မျက်နှာသစ် ကဗျာနဲ့ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းသွား ကဗျာနဲ့ နံနက်စာ ညစာသုံးဆောင် ကဗျာနဲ့ ခေါင်းအုံး မျက်လုံးမှိတ်လို့ အိပ်တယ်များ ထင်သလား စိတ်ပြဒါးက မအိပ် အရိပ်ကို ဖမ်းသူ အရောင်ကို ဖမ်းသူ အနံကို ဖမ်းသူ ရူးနှမ်းသူ တစ်ယောက်ပမာ ဝီရိယ သွေးကြောပူထဲမှာ ဒလဟော စီးမျောလျက် ကဗျာ ကဗျာ ကဗျာ…æ…æ။ * ပဋိညာဉ်ခံ ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိလား ကဗျာဆရာလား ခြားနားတဲ့နှစ်ဘက်မြင် ဝန်းကျင်အထင်မှာ ငါဟာ ဗြူရိုကရက်အရာရှိ အတ္တအသိမှာ ကဗျာဝါသနာပါသူ တစ်ယောက် (၁၉၁၃) မြန်မာပြည်ရောက်တော့ ‘ပါမောက္ခလုစ်’ ကို ဂါရဝ သွားပြုခဲ့ ငါ့ကဗျာတွေကို ပေးဖတ်ခဲ့ လုစ်ရဲ့ ကဗျာတွေကိုလဲ ငါ ဖတ်ခဲ့ လုစ်ရဲ့ စကား ‘ခင်ဗျား စကားပြေ စမ်းရေးကြည့်ပါလား’တဲ…æ…æ ။ * ရှင်းရှင်း ပြောရရင် ‘မင်း ကဗျာမရေးတတ်သေးဘူး မင်းနဲ့ ကဗျာနဲ့ သိပ်ဝေးလွန်းတယ်’ ညွှန်းဆိုဝေဖန်မှုဟာ ကဗျာရေးဆဲ ညာလက်ဖျံရိုးကို ဖြောင်းခနဲကျိုးကြေသွားစေခဲ့ ဣနြ္ဒေမဲ့ မျက်လုံး ဆောက်တည်မှုမဲ့ နှုတ်ခမ်း ပရမ်းပတာ ရင်ထဲမှာ ဘေးဆိုးကြီးကျ နှလုံးသားထဲမှာတော့ ကဗျာ ဈာပန…æ…æ ။ * ငယ်ငယ်ကလေးနဲ့ ကဗျာဆေးပင်စင်ရခဲ့သူ ဆာဟာရထဲမှ လူသူမဲ့ ရွက်ဖျင်တဲလို မွဲခြောက်ခြောက် အထီးကျန် စိတ်ဒဏ်ကျ ဖြူရော်ရော် ဘဂင်္လားအော်ကို နေ့တိုင်း ကြည့်ကြည့်ပြီး ခံစားမှု အသိထဲမှာ (သစ္စာ ကိုလိုနီ မြန်မာ တစ်ပြည်လုံးအတွက် စာနာ လက်အောက်ခံမြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ လူမှုရေး အုပ်ချုပ်ရေး စီပွါးရေး ယဉ်ကျေးမှု အနုပညာ ဘာသာ သာသနာ ထည်ဝါ ခမ်းနား ကြီးကျယ်မှု ဥပေက္ခာပြုမရတဲ့ သမိုင်းရေးတွေ) ဗြိတိသျှမူတွေနဲ့ ဗြိတိသျှလူတွေနဲ့ လူမျိုးခြား စီပွါးရေးသမားတွေနဲ့ တိုင်းခြားအလိုတော်ရိတွေနဲ့ ဒါနဲ့ မတူ အဖြူ အမည်း ကွဲခဲ့ အမြင် လွဲခဲ့ အမြင် ခွဲခဲ့ သဘောထား ခြားနား စံတရားတွေအပေါ် ထာဝရ ဘုရားသခင် ကောင်းချီး ပေးသနားတော်မူပါအရှင်…æ…æ။ (အပိုင်း…æ…æ နှစ်) * ကျောက်ဖြူအရေးပိုင်…æ…æ တဲ့ အရေးပိုင်ဆိုတာ ဒေသန ္တရအာဏာပိုင်ပဲ ပဒေသရာဇ်နိုင်ငံမှာ အိမ်ရှေ့ဥပရာဇာပဲ လက်ညှိုးညွှန်ရာ ရေဖြစ် ကကြီးကို ခခွေးဖြစ်စေ ဖီလာဆန့်ကျင်မှုတွေကို တစ်မုဟုတ်ချင်းဖယ်ရှား အာဏာ ဓား အာဏာ စကား အာဏာ သဘောထား မော်ကြွား…æ…æ အဟောဝတပြည့်စုံသူ ကျောက်ဖြူအရေးပိုင်ဟာ ငါ ဆိုတဲ့ မောရစ်ကောလစ်ပဲကွယ်…æ…æ ။ * ကျောက်ဖြူအရေးပိုင်ဆိုတဲ့ ငါ့မှာ အရေးမပိုင်လိုက်တာက ကဗျာ ကဗျာရေးဖို့ သွေးကတောင်းဆို နှလုံးသားက တောင်းဆို ဝိညာဉ်က တောင်းဆို (ပါမောက္ခလုစ်ကိုလဲ ကြောက်နေဆဲ) လူ့အလို နတ် မလိုက်နိုင်သလို ဆန္ဒအလို အရေးပိုင်မင်း ဘယ်လို ဆန့်ကျင်ရပါ့မလဲ ဘယ်ပုဒ်မနဲ့မှ ညီစွ ပြဏ္ဌာန်းမထားတာက ခက်ပေစွ…æ…æ။ * ကဗျာဟာ ငါနဲ့အတူ ရုံးခန်းမှဂေါက်ကွင်း ဂေါက်ကွင်းမှ ဧည့်ခံပွဲ ဧည့်ခံပွဲမှ ရိပ်သာ ရိပ်သာမှ အိမ်အပြန် မချန်ရစ်ခဲ့ တွန်းထုတ်ပစ်လို့လည်း မရခဲ့ စိတ်ညစ်စရာ ဘာလုပ်ရမှာလဲ အိပ်ခန်းထဲမှာ ‘မာတနီ’ တစ်ခွက်ပြီးတစ်ခွက် ‘ဟားဗားနား’ ဆေးပြင်းလိပ်တိုတွေ ပွစာတက် အိပ်ရာပေါ် တက်လှဲအခိုက် (ယိတ်စ်…æ…æ ဟားတိုက် ရယ်သံတွေဟာ ကဗျာပန်းဆွဲပမာ မျက်နှာကျက်မှာ ချိတ်တွဲ အမြဲတမ်း နာရီပြန်တစ်ချက်ခွဲပြန်ပေါ့) အိပ်လဲမပျော် စကားပြောဖော် ဘယ်မှာ လသာဆောင်မှာ ရှိလေမလား အိမ်ရှေ့က ဘဂင်္လားအော် အဖော်ဖြစ်လေမလား သွားကြည့်အခိုက် ကျဉ်စက်နဲ့ ထိလိုက်သလို ငိုက်ခနဲဖြစ် ဖိနပ်ထဲ မြွေဆိုးဝင်နေသလို တစ်ကိုယ်လုံး တုန်ခါ ပင်လယ်ဟာ ကဗျာရေးဖို့ကိုပဲ တစ်ခဲနက် ကြွေးကြော်တောင်းဆို သြော် အရေးပိုင်မင်းမှာ အာဏာ အပြည့်ရှိတယ် ဆိုပေမယ့် အဲဒီ အာဏာပိုင်မှုတွေထဲမှာ ကဗျာ မပါဘူးဆိုတာ ပင်လယ်ပြာ တကယ်မသိရှာဘူး…æ…æ ။ * ‘မြင်းကို ရေဆိပ်အရောက်ခေါ်သွားလို့ ရကောင်းရတိုင်ပေမယ့် ရေသောက်နိုင်ဖို့တော့ ရချင်မှ ရမယ်’ ကဗျာကို အာဏာနဲ့ခိုင်းလို့ ရမတဲ့လား ဥပဒေပညာ အုပ်ချုပ်မှုပညာ ကြေညက်လာတဲ့ ငါ ငါနဲ့ ကဗျာ ကဗျာနဲ့ ငါ ပဋိပက္ခဖြစ် ဒီ ပဋိပက္ခဖြစ်တာကိုပဲ ဘိလိယက်ပွဲမှာ ညှိတယ် ဟောလိဝုပွဲမှာ ညှိတယ် စစ်တုရင်ပွဲမှာ ညှိတယ် သံတမန်လို ညှိတယ် ကြားခံပွဲစားထား ညှိတယ် (ချစ်သူငယ်ချင်း ‘ယိတ်စ်’ကလဲ ငါ့ဘက်က လုံးလုံးမပါ…æ…æ ။) * ၁၉၂၁…æ…æ ဟာ နေမဝင် အင်ပါယာနဲ့ နိုင်ငံတကာ စစ်ဖြစ်နေဆဲ…æ…æ ငါ့ ရင်ထဲမှာလဲ စစ်ပွဲ ခံစားမှု စစ်ပွဲ အနုပညာ စစ်ပွဲ တရားမျှတတဲ့ စစ်ပွဲ ကဗျာက ပစ်၊ ငါက ကာ ငါက ပစ်၊ ကဗျာက ကာ နောက်ဆုံးမှာတော့ ခိုင်မာတောင့်တင်းလှချည်ရဲ့ဆိုတဲ့ ငါ့ရဲ့ စကားပြေခံတပ်တချို့ ပြိုကွဲ ဒီလိုနဲ့ပဲ အဲဒီစစ်ပွဲမှာ (အကျအဆုံးများစွာနဲ့ ဗြိတိသျှအင်ပါယာရှုံးသလို) ငါ အရှုံးပေး စစ် လျောကြေးပေး ရေးဖွဲ့ကဗျာ…æ…æ ။ (အပိုင်း…æ…æ သုံး) * သွေးချင်းချင်းရဲလို့ပါလား ရမ်းကားမှု အုပ်စုဖွဲ့ဗိုလ်ကျမှုဒဏ် ခံလိုက်ရပြီထင်ပ ကျ…æ…æ နေ…æ…æ။ * ကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်က ခေတ္တ ‘ဧည့်’ လူတွေ ကလေကချေပီသစွာ စွန့်ပစ်ခဲ့ ညိုညစ်ညစ် သွေးစက်တွေ ကျည်ဘေးသင့် အရိုးစုတွေ ဗုံးထုခံ အုတ်ကျိုးအုတ်ပဲ့တွေ ရာစုနဲ့ချီပြီး စုပြုံ အနိဌာရုံအမှိုက်ပုံကြီးပမာ ဒါကို အပြီးသတ်ဆေးကြောဖို့ နှီးနှောဖလှယ်ပွဲ ပင်လယ်ညီလာခံ စိမ်း ပြာ ဝါ အလံခင်း ကျင်းပ လှိုင်းတချို့ ဒေါပွ ဒီတချို့ ရှုတ်ချ ညှိမရ တင်းမာဆဲ မဲခွဲ ပေါက်ကွဲတော့မယ့်အနေအထား ဘဂင်္လား…æ…æ ။ * ရွှေဒဂင်္ါးစံအိမ်ကြီးမှာ စိန်ပွင့်တွေနဲ့ ကြွေအံကစားတဲ့ ရှေး အဘိုးအိုကြီးတစ်ယောက် သူ့ခြေထောက်နားမှာ အပါးတော်မြဲ ယုန်တစ်ကောင်ခြံရံ အဘိုးကြီး လေလံဆွဲတော့မယ်ဆိုတဲ့ အာကာသရဲ့ ဘိုးဘွားပိုင်အမွေတွေထဲက တန်ဖိုးမနည်းတဲ့ ပန်းချီကားတစ်ချပ်ဟာ တိမ်ဆေးစပ်ဆည်းဆာ…æ…æ ။ * ဒါဟာ ရေရှည်စစ်ပဲ ထိုးစစ်ကို ဆုတ်လိုက် တက်လိုက် နေ့ဘက်တိုက် ညဘက်တိုက် ဒီက တိုက် လှိုင်းက ရိုက် ကျောက်ဖြူကို သိမ်းပိုက်တော့မလား ရာဇဝင် အတိမ်းအပါးတော့ ကျောက်ဖြူသားတို့ လုံးဝလက်မခံ ပြောက်ကျား အမာခံ ခံတပ်သဖွယ် တွန်းလှန် သန ္တာကျောက်တန်း သစ္စာတော်မာန်…æ…æ ။ * ခရီးရှည် ချီတက် ရေခဲရိက္ခာ ကျောပိုးအိတ် နှင်းခိုးတွေ မှုတ်ထုတ်လျက် ရခိုင်ရိုးအထက်ကို ကျော်လွှားလျက် ရုတ်တရက်ဆိုသလို ဒီဇင်ဘာအပျိုမတွေနဲ့ တွေ့ အပျော်မွေ့ဆဲ ခရစ္စမတ်မီးပုံပွဲမှာ အရက်နာ မြောက်ပြန်လေ…æ…æ။ * ကယ်တင်ရှင်တွေ တမန်တော်တွေ လူသားတွေကို ကယ်တင်ခြင်းအလိုငှါ တပည့်အချို့နဲ့ ဒေသစာရီ ကြွချီ ခရီးရှည် ခရီးတို လိုရာသုံး ဂငယ်ကုန်း ရောင်စုံသက်တန့်တံတား…æ…æ ။ * အဏ္ဏဝါလောကသားတို့အတွက် ရေကြောင်းသွားလာမှု အထောက်အကူပြုစေ ကမ်းခြေ သောင်အစပ်မှာ လက်ဝဲ လက်ယာ မယိမ်း အရှေ့ မတိမ်း အနောက် မညွှတ် ညီညွတ်မှုတွေနဲ့ ပေါင်းစည်းထားတဲ့ ကျောက်ဖြူမီးပြဖြစ်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ စိမ်းရင့်ရင့် ကဗွီးပင်တွေ…æ…æ။ * ရမ်းဗြဲနဲ့ မာန်အောင်ကျွန်း နံ့သာကျွန်း မီးစိမ်းကျွန်းတွေက တစ်ဆင့် ကပ္ပလီကျွန်း ကိုကိုးကျွန်း သမီးလှကျွန်းတွေက တစ်ဆင့် မျက်လုံးဖွင့် နားစွင့် တစ်ဆင့်ပြီး တစ်ဆင့် သက်လုံကောင်းပေစွ ငှက်တွေကလဲ အဆွေခင်ပွန်းကောင်းကိုရှာ…æ…æ။ * ‘ကိုယ်က အနာခံ အချစ်သမား သက်သက် တစ်ဖက်သတ် ချစ်စိတ်နဲ့ မွေ့လျော်လျက် ကျောခိုင်းထွက်ပြေးဖို့ကိုလဲ မကြိုးစားရက် နှလုံးသားက ရိုးသားစွာ အတွယ်အတာ နိုးကြားစွာ ဘယ်ကပ်ကမ္ဘာမှာမှ မမုန်းတန်ပါဘူး ခင်ရယ်…æ…æ ’ အုန်းပင် မုတ်ဆိတ်မွေး တလူလူ ရေသူမအတွက် သောကသွေး တပူပူ…æ…æ ။ (အပိုင်း…æ…æ လေး) * ပါမောက္ခ လုစ် ခင်ဗျား သနား ခွင့်လွှတ်တော်မူပါ ကဗျာတစ်ပုဒ် အကျွနု်ပ် ရေးဖွဲ့ခဲ့ နိဂုံးမဲ့ ‘မောရစ်ကောလစ်ရဲ့ ကျောက်ဖြူဆည်းဆာ…æ…æ ကျောက်ဖြူဆည်းဆာနဲ့ မောရစ်ကောလစ် ကဗျာ…æ…æ ။ မောင်သွေးသစ် (မှတ်ချက်…æ…æ ။ ၁၉၈၆​ခုနှစ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့သို့ရောက်ခိုက် စာရေးဆရာကြီး မောရစ်ကောလစ် နေထိုင်ခဲ့ဖူးသော အိမ်တွင်  ခေတ္တ နားနေခိုက် အမှတ်တရ…æ…æ ) ရင်ခုန်ပွင့်မဂ္ဂဇင်း။ အမှတ် ၈၃၊ (၁၉၉၃၊ စက်တင်ဘာ)၌ ဖော်ပြခဲ့ပြီး ဖြစ်ပါသည်။ အနောက်ရိုးမကို ဖတ်ရှုခြင်း စံစိုးသောအခါ၊ ရက္ခပူရ စည်မြို့ကြီး၊ တိုင်းလုံးထီးကို ပြီးစီးခန့်ရှည်၊ ရွှေနန်းတည်၍ အောင်စည်ညံညံ၊ ဘိသိက်ခံကာ ကျော်သံတလင်း၊ သောင်းလုံးချင်းမျှ…æ…æ ။ (ရခိုင်အောင်လံတော်လကင်္ာ၊ သီရိမာလ္လာမိပန်းရံ…æ…æ) (၁) အမျိုးသီလဆိုတဲ့ လုံခြုံမှုသွေးသား ခြားနားမှုမရှိ ၊ ပကတိဖြစ်တည်မှုနဲ့ လူ့ယဉ်ကျေးမှု ၊ အလင်းတန်းမျဉ်းမတ် ပွေ့ဖက်ဖြတ်သန်း၊ မအိုနွမ်းတဲ့ သက္ကရာဇ်များ…æ…æ (မှ …æ…æ သို့ တိုင်အောင်…æ…æ) (၂) ဓညဝတီ ၊ ဝေသာလီ စမ္မာဝဂ် ၊ ပုရိမ်၊ ခြိတ် မြောက်ဦးပုံရိပ် ၊ သိပ်သည်းတဲ့အလှ ကာလစီးမျှောမှုနဲ့ ၊ အတုအပကင်းရှင်း စေတီပုထိုးကျောက်စာ ပေစာရုပ်တုရုပ်ကြွ ထုဆစ်မှု ပဉ္စလက်အတတ် ထက်မြက်ခန့်ညား ၊ တော်ဝင်သဇင်ပန်းတစ်ပွင့်နဲ့ ဂန ္ထဝင်မြစ်တစ်စင်းရဲ့ ၊ တောက်ပခဲ့တဲ့နေ့ရက်များ အားလုံး နားလည်ခဲ့ကြပြီ။ (၃) ရွေ့လျားမှု ဂရပ်(ဖ်)မျဉ်းကွက် အနောက်ရိုးမဘက်သို့၊ ရောက်ရှိလာတဲ့ သန့်ရှင်းလတ်ဆတ်သော…æ…æ အို…æ…æ မုတ်သုန်လေ တစ်ခါတစ်ခါ…æ…æ ပြင်းထန်ခြင်းနဲ့ ရောဖက်ခဲ့ရ တစ်ခါတစ်ခါ…æ…æ ဖျော့တော့မှုနဲ့ စိတ်ပျက်ခဲ့ရ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လေထုညစ်ညမ်းမှုတော့ မဖြစ်ပါစေနဲ့ကွယ်…æ…æ ။ (၄) (ဒီလိုနဲ့ သေချာမှုနဲ့၊ မသေချာမှု သီအိုရီများ ခြစားသွားတဲ့အချိန်တွေနဲ့အတူ စကားလုံးတချို့ လေသလပ်သွားခဲ့ပြန်ပေါ…æ…æ ။ ကျော်စိုးလူ ထာဝရသခင် အသျှင်ဦးဥတ္တမ ​ လူ့သမိုင်း၏ အရိုင်းစနစ်၊ အမှောင်ခေတ်အား တွန်းလှစ်နိုးထ၊ ရုန်းထွက်ကြဖို့ လမ်းပြသူက သျှင်ဥတ္တမ။ ​ ပြည်သူထဲမှာ…æ…æ ထရဲ ချရဲ၊ သတ္တိခဲမို့ တိုက်ပွဲခေါ်သံ၊ မိုးခြိမ့်ညံအောင် မာန်ပေးသူက သျှင်ဥတ္တမ။ ​ နယ်ချဲ့သား၏ အသွားလက်လက်၊ ဓားထက်ထက်အောက် အသက်ပျောက်စေ မကြောက်တရား၊ မြွက်ဟကြားမည် ယောကျ်ားပီသ သျှင်ဥတ္တမ။ ​ သေနတ်နှင့်ခြောက် ကြောက်ခဲ့သလား အာဏာနှင့်ပင့်၊ မြင့်ခဲ့သလား အတ္တရှဲလို့ အောင်ပွဲသောင်းသောင်း၊ အများကောင်းအောင် ခေါင်းဆောင်ပီစွ သျှင်ဥတ္တမ။ ​ သျှင်ဥတ္တမ၊ မျိုးရက္ခတည့် ကြားရလူ့ဘုံ၊ ဖိမ့်ဖိမ့်တုန်လိမ့် ဂဠုန်သံကြား၊ လန့်နဂါးသို့ မျိုးခြားမျက်နှာဖြူ၊ နယ်ချဲ့သူတို့ ကြားမည်ခဏ၊  ကြက်သီးထသည် အာဂသတ္တိ ကဝိမော်…æ…æ။ (၂) ​ ပမာပြရှင့် လမင်းနှင့်နှိုင်း၊ ပုံမရိုင်းချေ နေမင်းနှင့်နှိုင်း၊ ပုံမရိုင်းချေ သမိုင်းလမ်းကြောင်း၊ အခန်းပြောင်း၍ နှစ်ပေါင်းထောင်ရာ၊ ကြာတောင့်ကြာပင့် မဟာဥတ္တမ၊ ကြယ် နေ လသို့ ထွန်းပထိန်ဝင်း၊ အစဉ်လင်းလိမ့် သတင်းတည်စွ၊ သျှင့်နာမကား ကမ္ဘာတည်သရွေ့ ရှိမည်တည်း…æ…æ။ သာတင်မြ(မင်းပြား) ရွှေပုစွန် လေချွန်သွေးတော့ ​ ဂီတသံစဉ်များနဲ့ အနားသပ်ထားတဲ့ ​ ပင်လယ်ကမ်းစပ်တစ်လျှောက်မှာ ရိုက်ပုတ်လာတဲ့ လှိုင်းတွေဟာ တို့မြေရဲ့ အင်အားတွေပဲပ။ ​ ရေမြှုပ်ရေဆီတွေနဲ့အတူ ကြွချီလာရောက်ကြတဲ့ သားပေါက်ပုစွန်ကောင်လေးတွေလဲ မျှော်တော်ယောင်တေးဆိုလို့ ဟိုး…æ…æ တိုင်းတစ်ပါးဆီသွားဖို့ ဗီဇာလိုချင်နေကြသတဲ…æ…æ ။ ​ သွေးတွေတရဲရဲနဲ့ အသက်ငင်ဆဲ နေမင်းကြီးဟာ ဆည်းဆာကို နှုတ်ဆက်စဉ်မှာ အပြေးအလွှားဝင်လာကြတဲ့ ‘ဂျင်မာ’ ‘ယာမာ’ ‘ကူဘိုတာ’ တွေက သံစဉ်တစ်ခုကို ကူညီအော်ဟစ်ရင်း သူများဒေါ်လာရဖို့ သူတို့လဲ ပျော်ရှာကြထင်ရဲ့…æ…æ ။ ​ ကမ်းစပ်တစ်နေရာမှာတော့ ရေဇလာကို မျှော်နေရှာတဲ့ ပိုက်နာဝါပိုင်ရှင်ဟာ အင်ဂျင်သံတဘုတ်ဘုတ်ကြားရင် အပြေးအလွှားမြစ်ထဲဆင်း သတင်းကောင်းကို နားစွင့် အခွင့်အရေးကို ကြိုတွက် ဒီနေ့ပိုက်ချက်ကတော့ ဘယ်နှစ်ပိဿာ ရိက္ခာဖိုး၊ ဒီဇယ်ဖိုး နုတ်ပြီးရင် ပိုင်ရှင်တစ်ဝက်၊ ပိုက်သမားတစ်ဝက် အမြတ်ငွေကို ရေတွက်ကြ…æ…æ ။ (၂) ​ ညှီနံ့တသင်းသင်းနဲ့ ပုစွန်ခြင်းတွေထဲမှာ ‘ယဲလိုး’နဲ့ ‘ပင့်’၊ ‘ဝှိုက်’နှင့် ‘တိုက်ဂါး’ ပုစွန်ကျားတွေဟာ ခေါင်းတခြားကိုယ်တခြား သေနေကြပေမယ့် သနားစရာ သတ္တဝါမဟုတ် စားစရာ ပုစွန်တုပ်ဟု ဆိုပါလျှင် ကျွနု်ပ် ချင်ခြင်းတပ်ရဲပါ့မလား…æ…æ ‘ဟက်(ဒ်)လက်(စ်)’ဆို ဘယ်ဈေး ‘ဟက်(ဒ်)အွန်’ဆို ဘယ်ဈေး အလိုလေး…æ…æ နှလုံးသွေးများ ရပ်တန့်ချေသေးရဲ့…æ…æ ။ ​ တစ်လကျော်ကျော်လေးအတွင်းမှာ ပုစွန်ဈေး တစ်ပိဿာဟာ ရှစ်ရာကနေ ထောင့်ရှစ်ရာ ခုန်တက်သွားလို့ ပိုက်သမားတွေရဲ့ဝမ်းကို ခွေးတွေတောင်နမ်းသတဲ…æ…æ ၊ ပိုက်သည် မယားလည်း ရွှေနားဆွဲ အသစ်ကလေးတွဲလွဲနဲ့ ပွဲဆက်ဗွီဒီယိုကြည့်သတဲ…æ…æ၊ ပိုက်သည်တိုင်းလိုလို ထွေးညိုကိုစွန့်ပြီး ဘီအီး ဝယ်သောက်ကြသတဲ…æ…æ ။ ​ ပုစွန်ဈေးကွက် ရေပွက်ရာ ငါးစာချသူတွေထဲ ရေဇလာမှာ ငွေအသပြာရှာရင်း ဝေဒနာပဲရခဲ့ဟန်တူသူတစ်ယောက်ဟာ သူရာရည်အသောက်ပြီး ပေါက်ကွဲသံစဉ်တွေနဲ့ ပင်လယ်ပြင်ကို ကြိမ်းမောင်း ဒေါသချောင်းချောင်းထွက်နေတာ ပိုက်လက်တွေ ပြတ်ကျန်ခဲ့လို့ဆိုပဲ…æ…æ ။ (၃) ​ ဟိုး မဝေးသေးတဲ့ ကာလများက ကျုပ်တို့ကလေ ‘လော့(ဘ်)စတား’ဆိုတဲ့ကျောက်ပုစွန်ကို ပြုတ် အသားတွေကို ထုတ် ငရုတ်ကောင်းမှုန့်လေးတွေကို ဖြူး ဆားနည်းနည်းလူပြီး သံပရာသီးလေး ဖျန်းလိုက်ရင် အရမ်းအရမ်းကို ကောင်းခဲ့ဖူးတာ ခုတော့လဲ အိပ်မက်ပမာ ပိဿာကျ တစ်ကောင်သုံးရာ ‘ကာလာ’ဆို ခြောက်ရာ မကြားဝံ့ မနာသာပေမယ့် ဒါဟာ တကယ့်ဖြစ်ရပ်ပါ။ ​ ကြံကြံဖန်ဖန်လေ ကျောက်ပုစွန်ကို မေ့ဆေးပေး ‘အဲယားဝေး’နဲ့ ရန်ကုန်တင်သတဲ့၊ ဒီလောက်နဲ့မနား ‘လော့(ဘ်)စတား’ ပုစွန်တုပ်ဟာ ဟိုး အယုဒ္ဓယထိရောက် ဆိုပဲ၊ အင်း တို့ရေပြင်ကပုစွန်တုပ် တကယ်အဟုတ် အရှင်လတ်လတ် နိုင်ငံရပ်ခြားရောက်နိုင်တာ ဂုဏ်ယူစရာပေလားတော့မသိ…æ…æ ။ ​ ခင်တွယ်စရာ ပင်လယ်ပြာရဲ့ ရင်သွေး ပင်လယ်မှာမွေးတဲ့ ‘ရခိုင့်သွေး ပုစွန်များဟာ တမလွန်ဘဝမှာ ဆုတောင်းကောင်းလှစွာနဲ့ ‘ဖရေဇာ’ထဲမှာ အနားယူရင်း ‘ဖောရင်း’ကို ရောက်ကြဦးမယ်…æ…æ ​ အမိမြေအတွက် စီပွါးတက်အောင် ရည်မျှော်လို့ ဒေါ်လာတွေ ပို့ပေးဦးမယ်…æ…æ ​ နေပူပူ မိုးရွာရွာ ဒေါ်လာတွေအတွက် ခက်ခဲစွာ ရှာဖွေသူ သူ…æ…æ ဘယ်သူလဲ…æ…æ ။ သူ…æ…æ ဘယ်သူလဲ…æ…æ ။ ​ ချစ်သော ပင်လယ်ပြင်မှာ နစ်မျောခံဘဝကို တွယ်ဖက် မဝတစ်လှည့် ဝတစ်လှည့် ချည့်နဲ့နဲ့ အတွေးအခေါ်ပိုင်ရှင်ဟာ ကိုတံငါဆိုတဲ့ ပိုက်သမားပေါ့။ ​ ရိုက်စားကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အစုံပလီတတ်တဲ့ လှေရှင်တွေကြားမှာ ငွေမရွှင်တဲ့ လူစားဟာ ကိုတံငါဆိုတဲ့ ပိုက်သမားပေါ့။ ​ ရေပြင်ပေါ်အကြံအိုက်ပြီး ရေမလျှံထိုက်တဲ့လူဟာ ကိုတံငါဆိုတဲ့ ပိုက်သမားပေါ့။ ​ တစ်ခါတလေများ ငွေသမားက အကြိက်ပေးပေမယ့် လေသမားက ဖြတ်ရိုက်တဲ့အခါ နားလှည့် ပါးရိုက်ခံရ မိအေးနှစ်ခါနာဘဝ ရောက်ရှာ ကိုတံငါဆိုတဲ့ ပိုက်သမားခင်မျာပေါ့။ ​ ဒီလိုနဲ့…æ…æ ဘဝညစ်ညစ် စိတ်ညစ်ညစ်နဲ့ ချစ်သူအတွက် စွန့်စား ပိုက်သမား ရေမုဆိုးဟာ ဒေါ်လာဆိုတဲ့ စက္ကူစုတ် ဘာလုပ်ရမှန်းမသိပေမယ့် ရှိနေတဲ့ ကျပ်ငွေတစ်ရွက်ကို တရှိုက်မက်မက် ဖက်တွယ်လို့ တစ်ရက်ပြီးတစ်ရက် ဆက်လှုပ်ရှား သားရှင်ပြုဖို့ စုထားလေရဲ့…æ…æ ။ ​ အဲဒီအချိန်မှာပေါ့ ‘ဘော့စ်’ဆိုတဲ့ လူတစ်ယောက်ဟာ ဒေါ်လာကို အိပ်မက်မက်နေရင်း ဝီစကီ တစ်ခွက်ပြီးတစ်ခွက် ္အကာကူလက်ကာ’နဲ့ ကစားနေ သူ့အပြုံးတွေ ကြောက်စရာ ရက်စက်ရာမှာ ဝန်မလေး ပုစွန်သွေးကို မျိုချ လှလိုက်တာလွန်ပါရော…æ…æ ။ ​ ပုစွန်ရာသီမှာ ထီအခါခါပေါက်သူတွေ မဒီကညာ ပျောက်သူတွေ အမြဲ အပေါ်စီးရသူတွေ လဲချော်ပြီး ကျသူတွေ ပြုံးပျော်လို့ဆိုရင်း ကသူတွေ အရှုံးပေါ်လို့ ငိုချင်းချသူတွေ…æ…æ ပျားပန်းခတ် လှုပ်ရှားနေကြ ပုစွန်ပုပ်နံ့ရတဲ့ကမ်းခြေမှာ အကြံထုတ်မရ ဖြစ်နေဆဲ…æ…æ ရေထဲ တစ်စစနစ်နေရှာတဲ့ ဘာဏုရာဇာက လက်တို့ ‘အိမ်ပြန်စို့’တဲ့၊ အင်း…æ…æ အိမ်အပြန်မှာတော့ မဒမ်ထက်ခိုင်အကြိုက် ပယ်ပုစွန်တစ်သိုက်တော့ ဝယ်သွားလိုက်ဦးမယ်လေ…æ…æ။ အောင်ထက်ခိုင်(စနဲ) ထမင်းစားနေကြသူများ ​ ငါတို့ရဲ့ကံ အကြွေးများနဲ့ ဝိုင်းရံထား ခံစားရတဲ့ ကာလ မာနတို့ အစိတ်စိတ်ပြို နဂိုနဲ့အရောင် ပူလောင်လေရော…æ…æ ။ ​ ထမင်းစားပြီး အငြင်ပွါးကြ အလင်းများရ လှပတဲ့ အသစ် ကမ္ဘာကြီးသာ ဖြစ်စမ်းပ…æ…æ ။ ​ ငါကတော့ အရှိနဲ့ကို ဆင်းရဲနေပေါ့။ ​ တရားအစုစု ရှု…æ…æ လူ လူ့ဘဝ တဒဂင်္လားလေ သေခြင်းနဲ့ လက်မထပ်ခင် သံယောဇဉ်သမိုင်းအတွက် အသက် အရှက်မဲ့ ရှင်သန်ခဲ့ပါတယ်။ ​ လူသားဝါဒလား မုသားနဲ့ခဝါချပေါ့ ဟာသကောက်ရထားတဲ့သူ ဒေါသကို ဖွဲ့ယူ မြှူဆွယ်နေတဲ့ ရင်ခုန်ခြင်း စိတ်ပြတင်း ခံတွင်းမတွေ့ မွေ့စမ်းတဲ့ကိယ် အလိုဆန္ဒရမ္မက် မနက်ဖြန်အတွက် အတ္တနဲ့ ဆက်ကြပါစို့ရဲ့။ ​ သြော်…æ…æ လူ လူလေ ငါလေ ကမ္ဘာမြေကို ရှာဖွေနေသည်ဆိုပါကလား…æ…æ ။ ကိုထွေး(ဇင်ချောင်း) သန ္တာမြေ​၂ ဖူးပွင့်ငုံ ြံမူ:ခွင့်ကြုံ သန ္တာငှက်ငယ်တို့ ပင်အထက် ဝဲပျံကာ ကျူးရင့်သံသာ စိတ်အနေ သန ္တာမြေဖော်နှော တေးကဗျာ ကြောင်းအရာ ဖွေရှာဖတ်ပါစို့ သိပညာ မှန်စွာတိုးအောင် လင်းပြောင်လို့ဖြိုး…æ…æ။ ဘိုးသုခ ရသစားသုံးသူများ ​ စာသမားချင်း သတင်းလွေ့လွေ့ ပေါင်းဆုံတွေ့သော်…æ…æ။ ​ ခံစားချက်ချင်း ဖလှယ်ရင်းနှင့် အငြင်းအခုန် သတင်းစုံနှင်…æ…æ ရင်ခုန်သံချင်း ပေါင်းကူးရင်းနှင့် ထမင်းဝနေတတ်သူများ…æ…æ။ စောသျှင်ကျော် (မြေပုံ) ပန်းလှေတစ်စင်း ပန်းတစ်ခင်း ​ ငါ့ခေါင်းထက်မှာ၊ အိုနာသေရေး ရှေ့ပြေးအရိပ်၊ နိမိတ်ပုံထင် ငွေမျှင်လွလွ၊ ဆံဖြူစတို့ ဟန်ပြရယ်သွေး၊ ကြော့ကြော့လေးနှင့် ကြွားဝင့်အောင်လံထူခဲ့ပြီ…æ…æ။ ​ အဟောတတ္တဗ္ဗ၊ သံဝေဂဉာဉ် နှိုင်းဆယှဉ်မိ၊ ငါ၏ခန္ဓာ ဝေဒနာစု၊ ရုပ်နာမ်ရှုသော် မြဲဖော်မရ၊ သခင်္ါရတရား အောက်မေပွါးခဲ…æ…æ။ ​ သြော်…æ…æ အရွယ်ပိုင်းဆစ်၊ မျှော်တမ်းစစ်က တစ်ထစ်လှေကား၊ သူကား အဆင်း ဇရာချဉ်းဝင်၊ နေဝင်ချိန်လု…æ…æ။ ​ သို့သော်လဲလေ…æ…æ အရွယ်သာအို၊ စာမအိုသေး ချိုတေးမြမြ၊ အတွေးလှဆဲ ငါ့သွေးလည်ပတ်၊ မရပ်တန့်ခင် ပျံ့ပျံ့သင်းသင်း၊ ပန်းတစ်ခင်းကား ငါ့ရင်တွင်းမှာ ဖြန့်ကြဲနေ…æ…æ။ (ဂီတဖခင်ဆရာကြီး ဦးလုံးသို့ ဂုဏ်ပြုပါသည်) အခြေမဲ့  နှင်းဆီ ​ ကျန်းခန့်သာလို့ မာပါလေစ၊ အိုဘယ့် မနှင်းဆီ…æ…æ။ ​ မနှင်းဆီ…æ…æ။ လေမှာဝင့်ချီ၊ ရဲရဲနီကာ ပွင့်လွှာပွင့်ချပ်၊ သပ်ရပ်တိကျ မင်းအလှကို၊ ယုယထွေးပိုက် မထားချင်။ ​ မနှင်းဆီ…æ…æ။ ရာသီသုံးလီ၊ လန်းဆန်းကြည်ကာ ညှာတံမှာပဲ၊ အခြေမြဲလှ မင်းဘဝကို၊ အားကျစုံမက် မနေချင်။ ​ ဆေးဆိုးဝတ်မှုံ၊ အလှထုံယစ် အချစ်မပါ၊ ကြွေမှာ မကြောက် သခင်မြှောက်စား၊ တော်ကောက်ထားတဲ့ မင်းရဲ့ဂုဏ်ထူး၊ ပွင့်ငုံဖူးကို ချီးကျူးမှတ်တမ်း မတင်ချင်…æ…æ။ ​ နိုင်ငံခြားဖြစ်၊ ပေါ်လစ်စားပွဲ ဧည့်ခန်းထဲက၊ ကြွရွနှင်းဆီ ပန်းချီပုံသွန်း၊ စက္ကူပန်းလေ နမ်းမွှေးမပျံ့၊ ရနံ့ဗလာ ဟန်ရေးပြရုံသက်သက်ပါ…æ…æ။ ကြူးသစ် အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ရ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်ဖြူမြို့၊ ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက် ပဓာန နာယကဆရာတော် ဘဒ္ဒန ္တပဏ္ဏဝ ၏ ထေရုပ္ပတ္တိ အကျဉ်းချုပ် ဖွားမြင်တော်မူခြင်း ဆရာတော် ဘဒ္ဒန ္တပဏ္ဏဝသည် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မြေပုံမြို့နယ်၊ ကမ်း ထောင်းကြီးရွာ ခမည်းတော် ဦးဖြူလှ အောင်​မယ်တော် ဒေါ်နီသာဦးတို့မှ ၁၂၈၂​ခုနှစ် ကဆုန်လဆန်း ၁၂ ရက် ကြာသပတေးနေ့ နံနက် ၉​ နာရီအချိန် တွင် ဖွားမြင်သော သားရတနာ ဖြစ်ပါ သည်။ ငယ်မည်မှာ မောင်ဌေး ဖြစ်ပါ သည်။ ရှင်သာမဏေအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူခြင်း ဆရာတော် လောင်းလျာသည် အသက် ၁၃ နှစ်အရွယ် ၁၂၉၅ ခုနှစ်၊ တပေါင်းလတွင် ခမည်းတော်၊ မယ် တော်တို့၏ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟကို ခံယူကာ ကမ်းထောင်းကြီးရွာ၊ မဟာရတနာဒီပ ကျောင်းဆရာတော် ဦးကောဏ္ဍညကို ဥပဇ္စျာယ်ပြု၍ ရှင်သာမဏေအဖြစ်သို့ ရောက်ခဲ့ပါသည်။ ဘွဲ့အမည်မှာ ရြှင် ပဏ္ဏဝြ ဖြစ်ပါသည်။ ရဟန်းအဖြစ်သို့ရောက်တော်မူခြင်း အသက် ၂၀​နှစ်အရွယ် ၁၃၀၂ ခုနှစ်၊ တပေါင်းလဆန်း ၁၅ ရက်၊ နံနက် ၉​ နာရီတွင် အမ်းမြို့နယ်၊ ကမ်းနားပြင်ရွာ သူကြီးဦးမောင်ရွှေပွင့်+ ဇနီး ဒေါ်သာချေ မိသားစုတို့၏ ပစ္စယာ နုဂ္ဂဟကို ခံယူကာ ကမ်းနားပြင်ကျောင်း ခဏ္ဍသိမ်၌ ကမ်းထောင်ကြီးရွာ မဟာ ရတနဒီပ ကျောင်းဆရာတော် ဦးပဒုမ ကို ဥပဇ္စျာယ်ပြု၍ ရဟန်းအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိပါသည်။ ဘွဲ့အမည်မှာ အြရှင် ပဏ္ဏဝြ ဖြစ်ပါသည်။ သိက္ခာထပ် မဂင်္လာဆောင်ရွက် တော်မူခြင်း ရန်ကုန်မြို့ လသာမြို့နယ်၊ ဗိုလ် ရွဲလမ်း(မောင်ခိုင်​အောက်လမ်း)နေ၊ ဘုံ ကျောင်းအဖွဲ့ ဥက္ကဏ္ဌ ဒေါ်မိ၊ မြေး​ ဦးအချုံ မိသားစုတို့၏ပစ္စယာနုဂ္ဂဟကို ခံယူကာ ၁၃၀၉​ခုနှစ်တွင် ဒုတိယ အကြိမ် သိက္ခာထပ်မဂင်္လာ ဆောင်ရွက် ခဲ့ပါသည်။ တစ်ဖန် ကျောက်ဖြူမြို့ ရုံးတက် လမ်းနေ ဦးထွန်းလွင်+ဒေါ်အောင်ကြည် (တနသင်္ာရီအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကုမ္ပဏီ) မိသားစုတို့၏ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟကို ခံယူကာ ၁၃၄၅​ခုနှစ်၊ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့် ကျော် ၁၃ ရက် (ဒေါ်အောင်ကြည် မွေးနေ့)တွင် တတိယအကြိမ်၊ ၁၃၅၅ ခုနှစ်၊ တပို့တွဲလဆန်း ၁ ရက်၊ (ဦး ထွန်းလွင် မွေးနေ့) တွင် စတုတ္တအကြိမ် သိက္ခာထပ်မဂင်္လာဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ စာပေပရိယတ္တိ သင်ကြားဆည်းပူးတော် မူခြင်း ဆရာတော်သည် ကျောက်ဖြူမြို့ မူလရုံကျောင်းတိုက်နှင့် ဘုရားကြီး ကျောင်းတိုက်တို့ကို စတင် တည် ထောင်တော်မူသော ဆရာတော်ကြီး ဦးကောဏ္ဍည(ငယ်ဆရာ)။ ဓနုဖြူမြို့ သဒ္ဓမ္မဇောတိကာရာမ ကျောင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးပညိန္ဒ(အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ) အကျော်ကျောင်းစာချဆရာတော်ဦးပဒုမ၊ မန ္တလေးမြို့ ခင်မကန်တိုက် အုတ် လှေကား ကျောင်းဆရာတော်။ စကု တိုက် အလယ်တိုက်ကြီးဆရာတော်။ ရန်ကုန်မြို့ မဂင်္လသုခပါဠိတက္ကသိုလ် ကျောင်းတိုက် ဆရာတော် ဦးကေသရ (ပါဠိတက္ကသိုလ် ဗဟိုအဖွဲ့ ဥက္ကဏ္ဌ)။ တေဇိန္ဒာရာမကျောင်းတိုက်နှင့် မဂင်္လာ ရာမ ပါဠိတက္ကသိုလ်ကျောင်းတိုက်တို့၏ ပဓာန နာယကဆရာတော် ဦးသုဇာတ လကင်္ာရ တို့ထွံင် ပထမပြန်နှင့် ဓမ္မာ စရိယကျမ်းစာများကိုသင်ကြားဆည်းပူး ခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် ဟိန္ဒီဘာသာ၊ သက္ကတ ဘာသာများကို ဆရာကြီးဦးညွန့်မောင် ထံတွင်လည်းကောင်း၊အဘိဓမ္မာဘာသာ ကို ဆူးလေစေတီတော် အဘိဓမ္မာ ပြန့ပွါးရေးအသင်း ဥက္ကဏ္ဌ ဆရာကြီး ဦးကျော်ထံတွင်လည်းကောင်း အထူးပြု ၍ လေ့လာဆည်းပူးခဲ့ပါသည်။ အောင်မြင်တော်မူခဲ့သော စာမေးပွဲနှင့် ဘွဲ့တံဆိပ်တော် ဆရာတော်သည် ဓနုဖြူမြို့ အမျိုး သား ပရိယတ္တိ သာသနာနုဂ္ဂဟစာမေးပွဲ နှင့် ညောင်တုန်းမြို့ သုဓမ္မာပရိယတ္တိ စာမေးပွဲတို့၌ အကြီးတန်းကို ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့သည့်အပြင် အစိုးရစာမေးပွဲ များ၌ ငယ်၊ လတ်၊ ကြီးနှင့် ဓမ္မာစရိယ ကျမ်းရင်း ၃ ကျမ်း၊ ဂုဏ်ထူး ၆ ကျမ်း ဖြစ်သော ဒီဃနိကာယ်၊ မဇ္စျိမနိကာယ်၊ သံယုတ္တနိကာယ်၊ အဂင်္ုတ္တနိကာယ်​ပါဠိ၊ အဌကထာ၊ ဋီကာများနှင့် ခုဒ္ဒက နိကာယ်မှ ဝိနည်း ၅ ကျမ်း၊ အဘိဓမ္မာ ၇ ကျမ်း​ပါဠိ၊ အဏ္ဌကထာ၊ ဋီကာများ ကို အောင်မြင်တော်မူသဖြင့် သာနဓဇ သီရိပဝရ ဓမ္မာစရိယဘွဲ့တံဆိပ်တော်ကို ရရှိတော်မူခဲ့ပါသည်။ စာပေကျမ်းဂန်သင်ပြပို့ချတော်မူခြင်း ဆရာတော်သည် ရန်ကုန်မြို့ မဂင်္လာရာမပါဠိတက္ကသိုလ်ကျောင်းတိုက် ၌စာချကထိကအဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပါဠိတက္ကသိုလ်ဗဟိုအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ် နှင့် ပါဠိတက္ကသိုလ် ပါဠိပညာရေးအဖွဲ့၌ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လည်းကောင်း ဆောင် ရွက်လျက် ပါဠိ ပထမပြန်နှင့် ဓမ္မာစရိယ ကျမ်းစာများကို ပို့ချတော်မူခဲ့ပါသည်။ ၁၃၂၀​ပြည့်နှစ်မှစ၍ ကျောက်ဖြူ မြို့ ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက်သို့ ပြောင်း ရွှေ့ကာ ပဓာန နာယကဆရာတော် အဖြစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက် စာသင် သံဃာ (၆၀) ကျော်တို့အား စာပေ ကျမ်းဂန်များ ပို့ချလာခဲ့သည်မှာ ယနေ့ တိုင်အောင် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ပြင် ဆရာတော်သည် တပည့် များ၏ အတွေးအခေါ်၊ အရေးအသား၊ အဟောအပြော တိုးတက်မြင့်မားရေးကို အစဉ်မျှော်တွေးလျက် အဘိဓမ္မာအသင်း ဖွဲ့စည်းပေးခြင်း၊ ဝါတွင်းဥပုသ်နေ့များ၌ အသင်းဝင်တစ်ဦးစီလျှင် လက်ရေးစာမူ တစ်မျက်နှာစီ အဘိဓမ္မာဆိုင်ရာများကို ရေးသားစေလျက် စာရွက်များစုပေါင်း ကာ အဘိဓမ္မာလက်ကမ်းစာစောင်များ ကို ထုတ်ဝေစေခြင်း၊ အဘိဓမ္မာဆိုင်ရာ ဟောပြောပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်း၊ ရှင် သာမဏေငယ်များ သံပြိုင်ပရိတ်ရွတ်နှင့် ရဟန်းငယ်များ၊ ကမ္မဝါစာ ရွတ်ဖတ် နည်းများကို အပတ်စဉ်လေ့ကျက်သင်ပြ ပေးခြင်း၊ လူပိန်းများ နားလည်လွယ် အောင် ပါဠိလွတ် အဘိဓမ္မာသင်ကြား နည်းစနစ် ဖော်ဆောင်စေခြင်း၊ ဆင်းရဲ နွမ်းပါး မိဘမဲ့ ကလေးသူငယ်များ စောင့်ရှောက်သူကင်းမဲ့ပြီး လူဆိုးသူခိုး သူပုန် ဓားပြများ မဖြစ်စေရန် ရည်သန် လျက် စားဝတ်နေရေးကို အတတ်နိုင် ဆုံး တာဝန်ယူကာ ပရဟိတကျောင်း တည်ထောင်ဖွင့်လှစ်စောင့်ရှောက်ပေးခြင်း တို့ကို ဆောင်ရွက်တော်မူပါသည်။ သာသနာရေး အားပေးဆောင်ရွက်တော်မူခြင်း ကျောက်ဖြူမြို့ စေတီတောင် ဘုရားကြီး ဂေါပကအဖွဲ့ သြဝါဒစရိယ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်လုံးဆိုင်ရာ ဗုဒ္ဓသာသန ဓမ္မရက္ခိတအဖွဲ့၏ ပညာရေး ဥက္ကဏ္ဌ အဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံတော် အစိုးရ၏ ဂိုဏ်းပေါင်းစုံ သံဃာ့အဖွဲ့ အစည်းများ မပေါ်ပေါက်မီက ဒေသ ဆိုင်ရာ သာသနာရေးမှုခင်းများကို ဖြေ ရှင်းရာ၌ ရခိုင်ပြည်နယ် ဂိုဏ်းပေါင်းစုံ သံဃာ့ညီညွတ်ရေးအဖွဲ့၏ အကျိုးတော် ဆောင်၊ ကျောက်ဖြူခရိုင် ဂိုဏ်းပေါင်းစုံ သံဃာ့ညီညွတ်ရေးအဖွဲ့၏ ဥက္ကဏ္ဌအဖြစ် ဖြင့်လည်းကောင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံ တော် အစိုးရ၏ ဂိုဏ်းပေါင်းစုံ သံဃာ့ ညီညွတ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ ပေါ်ပေါက် လာသောအခါ ပထမအကြိမ်မှ တတိယ အကြိမ်ထိ သံဃာ့သမ္မုတိရသံဃာ့ ကိုယ် စားလှယ်၊ နိုင်ငံတော်ဗဟိုသံဃာ့ဝန် ဆောင်၊ နိုင်ငံတော်ဝိနည်းဓိုရ်အဖြစ်ဖြင့် သာသနာတော် သန့်ရှင်းတည့်တံ့ပြန့ပွါး ရေးကို အားပေးဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါ သည်။ ကြည်ညိုဖွယ်ရာ ထူးခြားသော ဂုဏ်ရည်များ ဆရာတော်သည် ဆွေမျိုးသားချင်း ရပ်သားရွာသား မခွဲခြားဘဲ နှိပ်ကွပ် ထိုက်သူကို နှိပ်ကွပ်၍၊ ချီးမြှောက်ထိုက် သူကို ချီးမြှောက်ခြင်း၊ တပည့်များကို ဆုံးမရာ၌ မြာရာမှာ သံချောင်း၊ ပျော့ ရာမှာ ဖယောင်းအြလား တင်စားရလောက်အောင် ရံခါ သဘောထားကြမ်းတမ်း ခက်ထန်စွာဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရံခါ သဘောထား နူးညံ့ပျော့ပျောင်းစွာ ဖြင့် လည်းကောင်း ဆုံးမလေ့ရှိသဖြင့် တပည့်များ၏ ချစ်ကြောက်ရိုသေမှုကို ရရှိခြင်း၊ မိမိ၏ တပည်သာမဏေငယ် များကိုပင် ဟေ့ကောင်၊ မင်း စသည်ဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ပြောဆိုမှုမရှိဘဲ သာသနာနှင့် လျောသော ယဉ်ကျေးသော အခေါ် အဝေါ် အပြောအဆိုများဖြင့်သာ ခေါ်ဝေါ် ပြောဆိုလေ့ရှိခြင်း၊ တပည့်များနှင့် ဆင်းရဲချမ်းသာအတူ ရသမျှဖြင့် မျှတ ရောင့်ရဲတင်းတိမ်ခြင်း၊ နေမကောင်း သော တပည့်များကို မိဘရင်းပမာ မေတ္တာကရုဏာဖြင့် ပြုစုစောင့်ရှောက် လုပ်ကျွေးခြင်း၊ ဒကာ ဒကာမ အရေး အလေးမထားဘဲ ပရိယတ် ပဋိပတ် အလုပ်၌သာ မွေ့လျော်ခြင်း အစရှိသော ဂုဏ်များနှင့် ပြည့်စုံတော်မူပါသည်။ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတဘွဲ့တံဆိပ်တော်ကို အလှူခံ ရရှိတော်မူခြင်း ဤသို့ အများပြည်သူ ရဟန်းရှင် လူတို့၏ကြည်ညိုဖွယ်ရာ ဂုဏ်ပေါင်း များစွာနှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော ဆရာ တော် ဘဒ္ဒန ္တပဏ္ဏဝသည် ၁၃၅၅(၁၉၉၄) ခုနှစ်တွင် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံ တော်အစိုးရ၊ နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့က ဆက်ကပ် လှူဒါန်းအပ်သော အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ကို ရခိုင်ပြည်နယ်မှ တစ်ပါးတည်း ထိုက်ထိုက်တန်တန် အလှူခံရရှိတော်မူပါသည်။ ဂုဏ်ပြုပူဇော်မှုကို ခံယူတော်မူခြင်း နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည် ဆောက်ရေးအဖွဲ့က ဆရာတော်အား အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘွဲ့တံဆိပ်တော် ဆက်ကပ်ရန် အမိန့်ကြေငြာစာ အမှတ် ၁/၉၄ ကို ထုတ်ပြန်ပြီး နောက် မကြာ မီပင် ကျောက်ဖြူမြို့ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဏ္ဌ ( ) ဦးဆောင်သော ဌာနဆိုင်ရာ ဒကာ ဒကာမများက မြို့ထဲမှ ဘုရားကြီး ကျောင်းတိုက်သို့သွားရာဘုရားကြီးလမ်း ကို ကတ္တရာစေးခင်းခြင်းဖြင့် ဆရာတော် အား ဂုဏ်ပြုပူဇော်ခဲ့ကြသည်။ ၁၃၅၅​ခုနှစ်၊ တပေါင်းလပြည့်နေ့ ကမ္ဘာအေးမဟာပါသနလှိုဏ်ဂူတော်ကြီး ၌ နိုင်ငံတော်အစိုးရ ဘွဲ့တံဆိပ်တော် ဆက်ကပ်လှူဒါန်းပြီးနောက် တပေါင်း လပြည့်ကျော် ၁​ ရက်နေ့တွင် နာဂ လှိုဏ်ဂူအနီး ရာကျော်ကျောင်းတိုက်၌ ရာကျော်ဆရာတော် ဦးခေမာနန္ဒ၊ အလင်းရောင်ကျောင်း ဦးကုသလ၊ နိုင်ငံ တော် ပရိယတ္တိ သာသနာ့တက္ကသိုလ် ဦးသီလဝံသ အမှူးပြုသော အဝေးရောက် တပည့်ရဟန်း၊ သာမဏေ၊ ဒကာ ဒကာမများကလည်းကောင်း၊ တပေါင်း လပြည့်ကျော် ၂​ ရက်နေ့တွင် ရွှေတိဂုံ ဘုရားအနီး ရခိုင်ပြည်နယ် ဓမ္မာရုံ၌ ရခိုင်ပြည်နယ်ဓမ္မာရုံ ထိန်းသိမ်း စောင့် ရှောက်ရေး အဖွဲ့ဝင်များ အမှူးပြုသော ရခိုင်ဒကာဒကာမများကလည်းကောင်း၊ တန်ခူးလပြည့်ကျော် ၁​ရက်နေ့တွင် မြေပုံမြို့နယ် ကမ်းထောင်ကြီးရွာ မဟာ ရတနဒီပအုတ်ကျောင်း၌ ဆရာတော် ဦးစန္ဒောဘာသ၊ဦးဇောတိပါလဦးဆောင် သော ကမ်းထောင်ကြီးရွာ ဒကာဒကာမ များကလည်းကောင်း၊ တန်ခူးလပြည့် ကျော် ၂​ရက်နေ့တွင် မြေပုံမြို့နယ် တပ်ရာရွာပြင်ကျောင်း၌ ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍိတ၊ ဦးသုန္ဒရ ဦးဆောင်သော ဒကာ ဒကာမများကလည်းကောင်း ဆရာတော်အား စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ဂုဏ်ယူပူဇော်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ပြင် တန်ခူးလပြည့်ကျော် ၅​၆​၇ ရက်နေ့များတွင် ကျောက်ဖြူမြို့ ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက်၌ စာချဆရာ တော် ဦးပဏ္ဏဝ အမှူးပြုသော တပည့် ရဟန်းသာမဏေများ၊ ကျောင်းထိုင် ဆရာတော်များ၊ ကျောက်ဖြူခရိုင် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဏ္ဌ ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီးလှမောင်၊ အဖွဲ့ဝင် ဗိုလ်ကြီးအောင်ကျော်ညွန့်၊ ခလရ​၃၄ မှ တပ်ရင်းမှူး ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး သိန်းလှိုင်း ခမရ​၅၄၃ မှ တပ်ရင်းမှူး ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးတင်ဝင်း၊ ခမရ​၅၄၂ မှ တပ်ရင်းမှူး ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီးမြင့်ဝင်းတို့ အမှူးပြုသော တပ်မတော်အရာရှိများ၊ ကျောက်ဖြူမြို့ နယ် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေး အဖွဲ့ဝင်များ၊ ဘုရားကြီးကျောင်းတိုက် သာသနာနုဂ္ဂဟအဖွဲ့ဝင်များ၊ ဆရာတော် ၏ ရာသက်ပန်ရဟန်းဒကာဦးထွန်လွင် ရဟန်းဒါယကာမဒေါ်အောင်ကြည် အမှူး ပြုသော မြို့သူမြို့သား ဒကာဒကာမ များကလည်း နေ့ပွဲ ညပွဲ(ကျင်ပွဲ၊ ဇာတ် ပွဲ)များဖြင့် အထူး စည်ကားသိုက်မြိုက် စွာ ဂုဏ်ပြုပူဇော်ခဲ့ကြသည်။ ဤသို့ ဂုဏ်ပြုပူဇော်မှုများကို ခံယူ ရရှိတော်မူသော အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဆရာတော် ဘဒ္ဒန ္တပဏ္ဏဝသည် ယခု အခါ ကျောက်ဖြူမြို့ ဘုရားကြီးကျောင်း တိုက်၌ သီတင်းသုံးလျက် ကျောင်းတိုက် တာဝန်၊ သံဃာတာဝန်များကို ဆက် လက် ထမ်းဆောင်လျက်ရှိပါသည်။ အြဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘုရားကြီး ဆရာတော်၏ စာသင်တပည့်များအား မြွက်ကြားသော သြဝါဒြ * ငါ့ရှင်တို့ ငါ့ရှင်တို့အားလုံးဟာ နောင်တစ်ခေတ်မှာ ကြီးမြင့်ကြမယ့် ဆရာဖြစ်လာကြမယ့် သူတွေချည်းဖြစ် တယ်။ ဒါကြောင့် ငါ့ရှင်တို့အားလုံးဟာ စြာသင်နေတယ်လြို့ သာမညသဘော မထားကြပါနဲ့၊ငါတို့အားလုံးဟာဆြရာ ဖြစ်သင်တန်းတက်နေတယ်လြို့ စိတ်ကို စွဲစွဲမြဲမြဲထားကြပါ။ * ဤလောကမှာ ဘယ်အရာမဆို ဆရာနှင့်ကင်းလို့မဖြစ်ပါဘူး၊မျက်မှောက် တမလွန်နှစ်တန်ကောင်းစားရေးအတွက် ဆရာကောင်း ဆရာမွန်တွေ့ဖို့ အလွန် အရေးကြီးပါတယ်။ ဆရာကောင်း ဆရာမွန်နဲ့ တွေ့သူသာ လူတော် လူကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်၊ ဆရာဆိုး ဆရာမှားနှင့် တွေ့သူတွေကတော့ ဆိုး သူ မှားသူတွေ ဖြစ်သွားတတ်တယ်။ * ဥပတိဿ၊ ကောလိတ၊ အဂင်္ုလိ မာလတို့ကို ကြည့်ပါ။ ဆရာကောင်းနှင့် တွေ့လို့ ကျွတ်တမ်းဝင်ကြတယ်။ ဆိုးသူ ကောင်းသွားတယ်၊ မှားသူ မှန်သွား တယ်၊ အဇာတသတ်ကို ကြည့်ပါ၊ ဆရာဆိုးနှင့်တွေ့လို့ ကောင်းမယ့်သူ ဆိုး သွားတယ်၊ မှန်နေသူ မှားသွားတယ်၊ ဒါကြောင့် ဆရာကောင်းကို တွေ့ဖို့၊ ရဖို့ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ ဦးသီလဝံသာဘိဝံသ ပါမောက္ခ နိုင်ငံတော် ပရိယတ္တိသာသနာ့တက္ကသိုလ် ကမ္ဘာအေး​ရန်ကုန်။ ဘရိတိစဟ ွှကေ ၂၇ Fဗေရုာရယ ​ ၃ ာံရငဟ ၁၉၉၅ ျှာနဂုန ဖရစေနေတိနဂ မုဒရေန ဘရိတာိန တု ံယာနမာရ, ိနငလုဒိနဂ * အန ိန၏ုရမဒေ ာနဒ ုပ​တုဒါတေ ပိငတုရေ ု၏ တဟေ ုပပုရတုနိတိစေ ၏ုရ တရာဒေ ာနဒ ိနညစေတမနေတ ိန ံယာနမာရ * ံရိေ၏ိနဂစ ဗယ စနေိုရ ဘရိတိစဟ ဗုစိနစေစ ၏ိဂုရစေ * ဆမေိနာရစ ၏ုရ ဘရိတိစဟ ဗုစိနစေစ ရပေရစေနေတာတိညစေ, တဟေိရ ာဂနေတစ ာနဒပါရတနရေစ * Jာဇဇ ညေနေိနဂစ ဝိတဟ တဟေ ဘရိတိစဟ ိုံရေ ုံစိင ဓရုမ ှုရငဟစေတရာ * ွှုရကစဟုပစ, ေxဟိဗိတိုနစ, ဒိစပလာယစ, ၏ိလမစ, ဗုကစ ုန ဥခ/ံယာနမာ * င်္ာံဗာရတေ ညေနေိနဂစ ာတ တဟေ ရစေိဒနေငေ ာနဒ တဟေ ဆတရာနဒ ှုတလေ ဝိတဟ ာံရတိန ဖာလမရေ * င်္ိုံနငိဒိနဂ ဝိတဟ တဟေ ံယာနမာရ ထရာဒေ Fာိရ (၂၅တဟ Fဗေ ​ ၃ရဒ ာံရငဟ) * နု Fစေ​ မတေိနဂ စရေညိငေ ာနဒ ာငငုမမဒါတိုန ဗုကိနဂစ ာရရာနဂဒေ (ိ၏ ဗေ၏ုရေ ၁၅တဟ Jာနုာရယ ၁၉၉၅) ုံစတ ု၏ တဟေ ညေနေတစ ဝိလလ ဗေ ာတ တဟေ ဘရိတိစဟ အမဗာစစာဒုရစြု ရစေိဒနေငေ င်္ုံနတာငတ: ဘရိတိစဟ ဧမဗာစစယ ျှာနဂုန့ ထလေ: (၉၅) ၁ ၉၅၃၀၀း Fာx: (၉၅) ၁ ၈၉၅၆၆ သံဃာ့ပူဇာ ကင်းဆရာ၏ မြမြလျှံရောင်ချီ ရေလားလကင်္ာများ မောင်ဇင်ယော် (ရခိုင်ပြည်) မြမြလျှံရောင်၊ အစချီသည့် ရမ္မာ ဝတီမှ ဓညဝတီသွား ရေလားခရီးစဉ် လကင်္ာမှာ ကျောက်ဖြူမြို့နယ်၊ ကင်း မြောက်ကျေးရွာအုပ်စု သဲခံပြန်ကျေးရွာ ကျောင်း၌ ကျောင်းထိုင်ဘုန်းကြီးအဖြစ် သီတင်းသုံးတော်မူခဲ့သော ‘ဦးဝရ’ဘွဲ့ခံ ဆရာတော် စပ်ဆိုရေးသားခဲ့သည့် မော် ကွန်းဝင် ရေလားလကင်္ာများ ဖြစ်ပါ သည်။ ရမ္မာဝတီ၊ ရမ်းဗြဲကျွန်း၌ ရမ်းဗြဲ တောင်ကျောင်းဆရာတော် ဦးစန္ဒမာလ လကင်္ာရ ရမ်းဗြဲငယ်နယ်၊ ချောင်းဖျားရွာ ဝါးကျောင်းဆရာတော် ပဏ္ဍိတ်၊ ဆန်း ဆရာတော်ဦးဇာဂရ၊ ပြင်ချောင်းကြီး ဆရာဦးဖိုးချွန်းယေ၊ ရမ်းဗြဲဦးစံတင် စသည့် ရဟန်းပညာရှိ၊ လူပညာရှိ၊ ကဝိအကျော် စာဆိုတော်များ ပေါ်ထွန်း ခဲ့ပါသည်။ ယင်းတို့အနက် ကင်းဆရာ လည်း အပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ယခုဖော် ပြမည့် စစ်တွေမြို့သွား ခရီးစဉ်လကင်္ာကို အသက် (၃၅)နှစ်အရွယ်၌ လူအမည် ဦးပန်းဦးဘဝဖြင့် ရေးသားခဲ့ပါသည်။ လကင်္ာ၏သက်တမ်းမှာနှစ်ပေါင်း(၁၄၆) နှစ်တိုင် ကြာခဲ့ပြီဖြစ်ပါသည်။ စာဆိုရှင် ကိုယ်တိုင် ငါးလံနှစ်တောင် လှေကြီး ရခိုင်ဖြင့် ကင်းတိုက်နယ်ရမ်းပေါက်ဝ မြစ် (ကင်းမြစ်)မှ စတင်ထွကခွါလျှက် မာန်အောင်ရေလက်ကြား၊ကလိန်တောင် မြစ်တို့ကို ဖြတ်ကျော်ကာ ကျောက်နီ မော်တွင် ညအိပ်ရပ်နားကြောင်း ဖွဲ့ဆို ထားသည့် ရေလားလကင်္ာတွင်​ ရြမ္မာမေဃ၊ ယက်ဖြူထလို့ဆြို သည့်အတိုင်း လှိုင်းဖွေးဖွေးနှင့် တောင်နီ တောင်ကို နောက်ခံထားသည့် မေဃ ဝတီ မာန်အောင်ကျွန်း၊ မှိုင်းမှိုင်းညို့ညို့၊ ဇီးခါးတောင်ကို နောက်ခံထားသည့် ရမ္မာဝတီရမ်းဗြဲကျွန်း၊ မှုံပြာဝေလွင် ပင် လယ်ပြင်ထက်တွင် ပေါလောမျောနေ သည်ဟု ထင်ရသော စကု၊ မန်ကျည်း ကျွန်းတို့၏ သဘာဝအလှများနှင့် တောင်ကုတ်မြို့နယ် အရှေ့ရိုးမတောင် တန်း တောင်စွယ်တို့ကို နောက်ခံထား သည့် ကလိန်တောင်မြစ်၏ သဘာဝ အလှတို့ကို ပေါ်လွင်အောင် ဖွဲ့ဆိုထား ပါသည်။ ခရီးစဉ်တစ်လျှောက်၌ တွေ့ မြင်ရသည့် တောင်တန်းတောင်စွယ်၊ ကျွန်းအသွယ်သွယ်၊ ပင်လယ်ချောင်း မြောင်း၊ မြို့ပြကျေးရွာတို့၏ အမည် နာမများကိုလည်း အကွက်စေ့ထောင့် စေ့အောင် ကာရန်ညီညီနှင့် ဖွဲ့ဆိုသီကုံး ခဲ့ပါသည်။ ြ…æ…æ မြမြလျှံရောင်၊ လူတို့ဘောင် ၌၊ တစ်ထောင့်နှစ်ရာ၊ သချင်္ာ ဆယ်ခု၊ ရတုသာရ၊ တန်ဆောင် လတွင်၊ ရက္ခရွှေပြည်၊ မျိုးလေ ဆွေလေ၊ ဝင်မည်ငါတို့၊ စာပို့စာ ကူး၊ တိုင်ပင်ဦးမှ၊ ဆည်းပူးဆန် ရေ၊ ထွေထွေစုံစွာ၊ မျိုးရိက္ခာနှင့်၊ ရတနာသုံးပါး၊ ဦးထိပ်ထားလျက်၊ ညွှတ်တွားမိဘ၊ ကင်းကထ၍၊ ရမ်းပေါက်ဝမြစ်၊ ကူးလစ်လေး တောင်၊ သာဖောင်တစ်ခွင်၊ ကင်း ဆိပ်ပြင်က၊ လှေဦးစ၍၊ စပ်တင် ငါးလံ၊ အလျှံပြောင်ညီး၊ အပြည့်စီး လျက်၊ ရံဆီးပိုင်းခြား၊ ရေသွား ပရိတ်၊ မေတ္တာစိတ်ကို၊ ထိပ်ထိပ် လျှံရောင်၊ အလံထောင်၍၊ အောင် ဇေယျတု၊ အောင်ဆုရိုက်ကျော်၊ အောင်စေ့ဆော်မှ၊လှော်ခဲရွှေဖောင်၊ မြစ်မာန်အောင်ကို၊ တောင်ဘက် စူးစူး၊ ကွက်၍ကူးမှ၊ ဝမ်းနူးဝမ်း နည်း(နဲ)၊ လှိုင်းဖွေးဖွေးနှင့်၊ လက်ဝဲ လက်ယာ၊ ရမ္မာမေဃ၊ မြမြညို ရောင်၊ မာန်အောင်မအက်၊ တောင် ဆုံးထွက်က၊ နောက်ဘက်ဒိသာ၊ အရှေ့မှာကား၊ သီဒါကမ်းယောင်၊ ဝင်းဝင်းပြောင်၍၊ လေးတောင် ကျောက်ချောင်း၊ ပျော်ကောင်း ပျော်ဖွယ်၊ ပင်လယ်တံပိုး၊ ရိုက်တိုး ခတ်ပုတ်၊ ကျောက်အုတ်ကျောက် ထွေ၊ လှိုင်းလေသဲသဲ၊ ရမ်းဗြဲကြီး မော်၊ အုတ်သြော်ပဲ့တင်၊ အောင်လှ ပြင်ဦးဂ၊ ဆိပ်စပြည်ထောင်၊ ဆိပ် ခေါင်ပင်ဖျား၊ ဇီးခါးချုံညို၊ မြလို အထွတ်၊ ကျောက်လက်ခတ်ပါး၊ ကျောက်ဖလားနံယောင်၊ မျက် တောင်တစ်ခတ်၊ လှည့်ပတ်ကုန်း မောင်၊ ကျော်ခဲ့ငှက်သွင်၊ တံခါးဝင် မှ မမြင်စဖူး၊ မြင်ရထူး၍၊ စကု မကျဉ်း၊ ဝမ်းပန်းနည်းမျှ၊ မည်း မည်းမှိုင်းအုပ်၊ တောင်ကုတ်တောင် ခွင်၊ ပြဲပြဲစင်အောင်၊ ဖိုးခေါင်မြင် မတိန်၊ နှင်းအိမ်ရိပ်ဆိုင်၊ တောင်စိုင် ကမ်းက၊ ရွှမ်းရွှမ်းညိုရောင်၊ကလိန် တောင်မြစ်၊ ပတ်ရစ်ပျော်ဖွယ်၊ ရမ်းဗြဲငယ်က၊ ပင်လယ်လေပျက်၊ ဇီးကွက်ကျီးကန်း၊ ပျံသန်းကြော် ကြော်၊ ကျောက်နီမော်တွင်၊ ရောက် သော်တစ်ည၊ ထိုးဝါးချ၍…æ…æ ြ ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ ရမ်းဗြဲမြို့နယ် ဒေါရထပြွန်မှ တစ် ဆင့် သံစစ်မြစ်ကို ဖြတ်ကာ ကျောက် ဖြူမြို့နယ် စွန်ပန်းချိုင်ရွာအနီးရှိကြျွန်း ခလောက်ကြို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြောင်း အောက်ပါလကင်္ာဖြင့် သီကုံးပန်းသွင် အလှဆင်ခဲ့ပြန်ပါသည်။ မြိုးသောက်တစ်ဖြားတက်၊ နေ လည်းထွက်က၊ သုံးချက်သရဏဂုံ၊ ငါးစုံဆောက်တည်၊ ကိုးမည် နဝ ရတ်၊ ဂါထာရွတ်၍၊ မပြတ်သတိ၊ ဏ္ဍပီတိနှင့်၊ ညီးညီးဝါဝါ၊ စောင်ဖြူ ကာ၍၊ပါမဲ့အသာ၊ တောင်မျက်နှာ က၊ လှည့်ကာမြောက်သို့၊ မှိုင်း ညို့ညို့နှင့်၊ ကျော်ဖို့လည်းကောင်း၊ ဟုန်းချောင်းဟုန်းတောင်၊အထောင် အသောင်၊၊ မြစ်လွန်ချောင်းမှ၊ ဖြောင်းဖြောင်းညီညွတ်၊ တန်း၍ ခတ်လေ၊ မှိုင်းဝေဝေနှင့်၊ လမူးခြေ မြေပုံ၊ ရောက်တံတစ်ကြောင်း၊ တရောင်တန်းဝ၊ မြမြရိပ်မော်၊ ကျော်၍လှော်မှ၊ ပျော်ပျော်ပါးပါး၊ ဒေါသထပြွန်၊ လေညင်းခံ၍၊ ဧသံ ညဲညဲ၊ အံခဲခဲနှင့်၊ စိမ်းမြရောင်တိ၊ ညိုရောင်ဟိသား၊ ပိုက်ဆိပ်တောင် ဗွေ၊ ရောက်လေရေမိုး၊ သောက်ချိုး ခပ်တင်၊ နေလုံးဝင်မှ၊ မမြင်ချောင်း မြောင်း၊ မြစ်တစ်သောင်းက၊ မင်း ကြောင်းကို စစ်၊ ရမ်းသစ်နံယောင်၊ သန်းခေါင်နီးစပ်၊ချဉ်းကပ် ကုလား ပုန်း၊ လှိုင်းဟုန်းဟုန်းနှင့်၊ တောင် ကုန်းညိုဝင်၊ သံဇိတ်ပြင်က၊ ဘယ် တင် ညာစောင်း၊ ကြည့်တိုင်း ကောင်းမှ၊ မြို့ချောင်း သဗြုချိုင်၊ ကျွန်းစိုင်ကိုလျှောက်၊ မြရောင် တောက်၍၊ ကျောက်ဆောက်တစ် ကြောင်း၊ အလယ်ချောင်းနှင့်၊ကိုင်း ချောင်းနံယောင်၊ သံထောင်စနဲ့၊ ရစ်ကာနွဲ့၍၊ ဘူးတောင်းကွဲမြစ်၊ ရောက်တုံလစ်က၊ သနစ်သနာ၊ ဆင်ခြင်ပါမူ၊ လက်ယာဝါးတောင်၊ ကျောက်စက်မြောင်ကို ၊ တောင်ပူ တောင်ကွဲ၊ တို့လက်ဝဲက၊ မတဲချိ ကျွန်း၊ စွန်ဝန်းကျောက်ဖြူ၊ နှင်းအူ မှိုင်းကျ၊ ညောင်ပင်လှနှင့်၊ ဆိပ်စ ပတ်လည်၊ ရေသည်အေးမြ၊ သစ် ကတိုးဘယာ၊ ရှုစရာသို့၊ သာယာ ပေလှ၊ ကုလားမကျွန်း၊ သုံးလုံး ထွန်းလျက်၊ ချွမ်းချွန်းတောက် တောက်၊ ကျွန်းခလောက်ကို၊ နောက်ကလည်းတင်၊ ဘူးတောင်း ပြင်ကို၊ အလျင်သုတ်သုတ်၊ ကြိုး အားထုတ်၍…æ…æ ြ ဟု ဖွဲ့ဆိုသည့် အပြင် ကျောက်ဖြူ မြို့နယ် ကြက် တောပြွန်သဲချောင်းနှင့် ဇင်ကျွန်း၊ ငသန့်သာကျွန်းမှ နောင်တော် ကြီး၊ နောင်တော်ငယ် ပင်လယ်အော်ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြောင်းဖွဲ့ဆိုထားသည်မှာ​ ြ…æ…æ လုံးဖြုတ်တောင်ညို၊ မြ လိုရောင်လျှံ၊ လက်ယာခံ၍၊ ကြက် တောပြွန်ဘေးက၊ ဇင်ကျွန်းဝကို၊ အရကူးသန်း၊ အဖြောင့်တန်း၍၊ လေးကျွန်းမေတ္တာ၊ ဘာဝနာနှင့်၊ အာကာဆူဝေ၊ ဝက်ရေရေရိုး၊ လှိုင်းဗြောက်အိုးကို၊ ကြိုး၍ကူး ကာ၊ ထွန်းမြူးညိုရောင်၊ ရေတွင်း တောင်ထိပ်၊ လှေဦးဆိပ်၍၊ စက် ကိတ်တစ်ည၊ မိုးသောက်ထတွင်၊ ဝဝစားသောက်၊ လောလောက် ဖျင်ဖျင်၊ ရေထင်းတင်၍၊ ငါးဝင် ပြာပြာ၊ ငသန့်လာက၊ လက်ယာ ထုံးကျွန်း၊ ရံဝန်းပတ်ကုန်း၊ ငတုံး တောင်ညို၊ လူပျိုတောင်ရှည်၊ ထွေ ထွေရံဆီး၊ တောင်ဘက်တီး၍၊ နောင်တော်ကြီးမြစ်၊ ခြားလစ်တစ် သွယ်၊ နောင်တော်ငယ်က၊ ပင်လယ် ငပသုံ၊ အလုံးစုံကို၊ အာရုံဘုရား၊ နှလုံးထား၍…æ…æ ဟြု ခံစားခဲ့ သည်။ မြေပုံမြို့နယ် ကွမ်းချောင်းကျွန်း၊ ငွေတွင်းတူး၊ ကုတ်ကွေ၊ ငသာဦးချိုင် ကျေးရွာများမှတစ်ဆင့် ဗကျင်းတောက် ပြွန်ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့ကြောင်း၊ ဗကျင်း တောက်ပြွန်တွင် အမ်းသားလောင်းကို နှာမောင်းနှင့်ငင်၍ ဖျက်ဆီးနေသည့် ဆင်ဆိုးတစ်ကောင်၏ သောင်းကျန်းမှု ကို ရုတ်တရက်တွေ့ရရာ ကြောက်စိတ် ဝင်ကာ ဇာတိချက်ကြွေ မွေးရပ်မြေ၊ ရမ်းဗြဲကျွန်း ကင်းရွာသို့ သတိရကြောင်း ဖွှဲ့ဆိုထားသည်မှာ​ ြ…æ…æ ကြိုးကာခဲ့ချောင်း၊ လှိုင်း ဘောင်းဘောင်းနှင့်၊ ကွမ်းချောင်း မြစ်မင်း၊ သာဘိခြင်းတည်း၊ ငွေ တွင်းတူကုတ်ကွေ၊ ရစ်ခွေ လက် ယာ၊ လက်ဝဲမှာကား၊ အာကာ ဝေမှောင်၊ ကွမ်းချောင်းတောင်ကို ယောင်ကာတွဲလွဲ၊ မောင်းတံဆွဲဟု၊ သဲသဲဟူဟူ၊ လှိုင်းလေရှူသော်၊ ငသာဦးချိုင်၊ မြစ်စိုင်ကိုလျှောက်၊ ဗကျင်းတောက်ဆီ၊ ညရီမှိုင်းကျ၊ ချမ်းမြမြနှင့်၊ ဆောင်းလနတ်တော်၊ ကွဲသည့်ဖော်ကြောင်း၊ ရှုမျှော်ဗျာ ပါ၊ လွမ်းစဉ်သာလျှင်၊ တစ်ခါထပ် လောင်း၊ ဆင်မတောင်းနှင့်၊ ကွမ်း ချောင်းအကူး၊ ဗကျင်းရူးတွင်၊ ဆုံဖူးတွေ့ကြုံ၊ ကြောက်တုံပန်း ညောင်း၊ အမ်းသားလောင်းကို၊ နှာမောင်းနှင့်ငင်၊ ကမ်းသို့တင်၍ လှေတွင်လူရှင်း၊ ပုံဝင်လျှိုကပ်၊ စမ်းသပ်မတွေ့၊ တမေ့တနား၊ ဆင် ငနွားလည်း၊ တောင်နားရပ်ခံ၊ လူသံမကြား၊ တက်၍သွားက၊စိတ် ကအေးချမ်း၊ လွှမ်းလည်း လွမ်း လျက်၊ မျှော်တမ်းကရု၊ ပေါက်ကြူ ပတ်ကြူ၊လိပ်ပြာယူ၍၊ အမှုဘုရား၊ စိတ်ကထား၍၊ မသွားဝံ့ယောင်၊ တောင်ကိုပြန်လှည့်၊ မျှော်ကာ ကြည့်၍၊ ပတ်တည်သီတာ၊ ရမ္မာ ဝတီ၊ ကျွန်းအဆီတွင်း၊ ဂုဏ်ရောင် လင်း၍၊ ရွှေကင်းလောင်းကချွန်၊ ကရင်းချွန်ဟု၊ ထိန်ထိန်မြောက်ရွာ၊ ရွာကြီးရွာကို၊ ပြန်ပါချင်စ၊ လွမ်းရူး ထ၍…æ…æြ ဗကျင်းတောက်ပြွန်မှ တစ်ဆင့် မြေပုံမြို့နယ် ငမန်းရဲကျွန်း၊ ကံသာ၊ ကျောက်ငနွား၊ ရှောက်ချုံရွာတို့ကို ဖြတ် ကျော်ကာ ရမောင်မြစ်(လေးမြို့မြစ်) ဝှမ်းတွင် တည်ရှိသည့် ဇဝှါဓာတ် ကိန်း ဝပ်ရာ၊ ကျိန်းတောင်တန်းရှိရာ မင်းပြား မြို့တွင် တစ်ညရပ်နားခဲ့ကြောင်း ဖွဲ့ဆို ထားသည်မှာ​ ြဗြောင်းဗြောင်းအညီ၊ တက်ပြွန်စီ ၍၊ ရောင်နီလာမြောက်၊ ငနွား ကျောက်က၊မြောက်ကိုရှေ့ဆောင်၊ ရှောက်ချုံတောင်ကို၊ရောက်အောင် ကူးသန်း၊ အဖြောင့်တန်း၍၊ ကန် ကျွန်း ကန်သာ၊ ကြပ်စင်ရွာကို၊ လက်ယာတင်မြဲ၊ ငမန်းရဲကို၊ လက်ဝဲကပစ်၊ ရမောင်မြစ်ကို၊ ကျိတ်ကာပတ်ကာ၊ လိုက်၍လာ သော်၊ ညဝါမိုးချုပ်၊ တဖြားကုတ် ၍၊ ပုဗ္ဗဒီပေ၊ ထွန်းရောင်ဝေသား၊ မြုတေပြောင်ပြောင်၊ ၂ ကျိန်းရ မောင်ကို၊ ရှောင်ခဲ့နောက်ပိတ်၊ ငသတစ်(ဒိတ်)ကို၊ ကျိတ်၍ထွက် ပြီး၊ ရှေ့ကဆီး၍…æ…æ ြ ဟု ဖွဲ့ဆိုပြန်သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ငသတစ်ပေါက်ကို ဖြတ်ကျော်ကာ စွန်ရဲမြစ်ကို ကူးသန်း၍ ပေါက်တောမြို့နယ်မှ ဘဂင်္လားပင်လယ် အော်နှင့် ကစ္ဆပနဒီခေါ် ကုလားတန်မြစ် တို့ဆုံရာအရပ်တွင်တည်ရှိသည့် စစ်တွေ မြို့သို့ ရောက်ရှိလာကြောင်း၊ ကုလား တန်မြစ်၊ ဆတ်ရိုးကျချောင်းတို့၏ စည် ကားပုံနှင့် စေတီပုထိုး၊ ဘုရားကျောင်း ကန်၊ ဇရပ်တန်ဆောင်းတို့ဖြင့် စည်ပင် ဝပြောသည့် စစ်တွေမြို့၏အလှကို နတ် ရွာနှင့်ပင်မခြားတင်စားဖွဲ့နွဲ့ထားသည်မှာ​ ြ…æ…æ မြစ်ကြီးတမန်းဆည်၊ သာဘိ သည်တည်း၊ ဂူတွေကျောင်းကန်၊ ဘုံဗိမာန်နှင့်၊ တံခွန်ကုက္ကား၊ မလေပွါးနှင့် မြစ်နားကုန်းတန်း၊ တောင်ဘက်ကျွန်းက တမန်းဆည် ရွာ၊ ပန်းဝါဝါကို၊ လက်ယာတင် ပြီး၊ တို့ကဆီး၍၊ တစ်သီးစွန်းရဲ၊ တို့လက်ဝဲက၊ သဲသဲပျော်ရွှင်၊ တို့ နားပြင်က၊ လူရှင်အုတ်ကျက်၊ တိုင်းဒုတ်ဘက်က၊ ရက္ခမဏ္ဍိုင်၊ ရခိုင်ညိုရောင်၊ တောင်အတည် တည်၊ ပြည်အတိုင်းတိုင်း၊ ကျွန်း အကျွန်းကျွန်း၊ လှည့်ဝန်းဒိသာ၊ နှင်းဖြာဖြာနှင့်၊ လက်ယာလက်ဝဲ၊ ရှုကာနွှဲ၍၊ သရွဲလက်ယာ၊ တောင် ပြုံးရွာတွင်၊ ညစာထမင်း၊ ညစာ ဟင်းကို တင်းတင်းစားသောက်၊ ပြဲကြဲပေါက်က၊ ရောက်လုရောက် ချင်၊ စိတ်ကရွှင်နှင့်၊ ပင်လယ်အဝ၊ ဂစ္ဆပနှင့်၊ မှိုင်ကျရစ်ဆီး၊ စမ်းသီး စမ်းသပ်၊ နှိပ်ချခတ်က၊ ချဉ်းကပ် စစ်တွေ၊ ရောက်လေအောင်မြင်၊ မျက်လင်းစင်က၊ ဝန်းကျင်ရစ်ခွေ၊ ပင်လယ်တောင်က၊ ဆတ်ရိုးကျ မြောက်၊ အနောက် မယူ၊ ရှေ့မူ ဂစ္ဆပ၊ အင်းဗက်ဝနှင့်၊ မြမြညို့ညို့၊ စစ်တွေမြို့ဟု၊ နတ်တို့ပျော်ရာ၊ ဝတိ  ံသာသို့၊ မြစ်မှာကြည့်လေ၊ အပြည့်လှေနှင့်၊ ဝင်ထွက်မစဲ၊ သံတွဲ ရမ်းဗြဲ၊ သာခြင်းအဲနှင့်၊ သဲသဲသောင်းသောင်း၊ ပေါင်းနှင့် မြိုင်မြိုင်၊ ရခိုင်ကြိမ်ချုပ်၊ ဟိန်းဒုတ် ဘဂင်္လီ၊ ဘဲဘရီနှင့်၊ တစ်သီး ဘောက်တူကြီး၊ တစ်သီး စုပ် ကရား၊ ပန်းဝါ ဖလောင်းချိတ်၊ မလိတ်ဟာလဗင်း၊ မကြွင်းကုန် သည်၊ အထည်အလိပ်၊ ပုံနှိပ်ပဝါ၊ မဟာသရဘက်၊ ကရမက်ရောင် ဖြူ၊ ဆေးဝါဟူ၍၊ ရောင်းသူတစ် ကြောင်း၊ ကွမ်းသီးလောင်းနှင့်၊ စစ်တကောင်းကုလား၊ ဘဂင်္လား က၊ စပါးနှင့်ဆန်၊ သဘေင်္ာခံ၍ မညံမဆိတ်၊ သပိတ်ကရား၊ အိုး ခွက်များနှင့်၊ ကုလားမင်ဒရာဇီ၊ ကပ္ပလီလိုလို၊ အညိုအမောင်း၊ အသားကောင်းနှင့်၊ ဖလောင်း သဘေင်္ာ၊ ပလောပီနံ၊ မကျန်ပြတ် သိပ်၊ မလိတ်မပါ၊ နကဘာရီအုန်း ကျွန်း၊ ဆန်းဆန်းထူးထူး၊ ဗချူး ကုလား၊ သဘေင်္ာသားတို့၊ ထိုင်း ဇင်းမယ်၊ တရုတ်ပြည်က၊ အထည် အထုပ်၊ ဗျပ်အုပ်ခေါင်းလန်း၊ ဝယ် ခြမ်းမအား၊ အောက်သားတလိုင်း၊ လှေဆိုင်းဆိုင်းနှင့်၊ အတိုင်းမသိ၊ လှေကြီးလှေငယ်၊ ရက်တိုင်ရှေ့သို့၊ တင့်တယ်ပေါလော၊ သဘေင်္ာ သမ္မာန်၊ ကုလားတန်မြစ်လုံး၊ ပတ် ကျုံးပျော်ဖွယ်၊ ပင်လယ်ဂစ္ဆပ၊ ဆတ်ရိုးကျချောင်း၊ လှေပေါင်း ထောင်ရာ၊ ဆိပ်ကမ်းသာသို့၊ မြို့ မှာတစ်ကြောင်း၊ ကြည့်ပြန်ချောင်း သော်၊ ဂူကျောင်းဘုရား၊ တံတား စကြာ၊ တဖြာဖြာနှင့်၊ သာယာ တင့်အပ်၊ ဇရပ်ကနဖျန်၊ ရေတွင်း ရေကန်၊ ဘုံဗိမာန်နှင့်၊ တံခွန် ကုက္ကား၊ ပုလဲများနှင့်၊ လွှားလွှား လူလူ၊ စူဠာဆီမီး၊ ညီးညီးပြောင် ပြောင်၊ အိမ်တိုင်း၍…æ…æြ ရမ္မာဝတီ၏ တပို့တွဲလရာသီ၌ လူ့အလွှာအသီးသီးတို့ ပါဝင်ဆင်နွှဲနိုင် သည့် ရထားပွဲကို ကျင်းပလေ့ရှိသည်။ မညင်း၊ မှင်းခုံသီးတို့ပေါ်စ တပို့တွဲလ ရာသီတွင် ကျင်းပမြဲဖြစ်သော ရထားပွဲ နှင့် ခြိမ့်ခြိမ့်သဲအောင် ပျော်စရာကောင်း လှမည့် ကိုယ့်ရပ်ကိုယ့်ရွာကို လွမ်းတမိ ကြောင်း ဖွဲ့ဆိုပြန်ရာ​ ြ…æ…æ အကြောင်းအကျိုး၊ စုံပြည့် ဖြိုးအောင်၊ မိမျိုးဖဆွေ၊ အထွေ ထွေအား၊ စာပေပြသ၊ ထိုးသောက် ထတွင်၊ သရဏ ပဉ္စသီ၊ ဤသို့ ဆောက်တည်၊ ဤသို့ပြည်လျက်၊ လူ့ပြည်နတ်ရွာ၊ မကွာမကွဲ၊ ပန်း မွှေးမွှေးနှင့်၊ မိထွေးဘုန်းခေါင်၊ ပွင့်လင်း ပြောင်ဝါ၊ သားမောင် မိထွေး၊ တဝေးတစ်စု၊ ကွေယွင်း မှုကြောင့်၊ ဂရုဂဏန်း၊ ခေါင်းမှာ သန်းကို၊ မပန်စေချင်၊ အရီး ရှင် ဝရီး၊ သမီး နှမ၊ ယောက္ခမ ညီ ငယ်၊ နတ်မယ်လိုလို၊ ခယ်မညို အား၊ ဆုံးမကြား၍၊ ရှည်လျားမြင့် လှ၊ ကျွန်းရမ္မကို၊ တတရူရူ၊ နှင်း အူအူနှင့်၊ မှင်းခုံခုန်ညှင်း၊ ငုံကင်း တွဲလွဲ၊ တပို့တွဲတွင်၊ လွန်ပွဲမမီ၊ ရာသီသာမော၊ ကျေးငှက်တော ကြောင်၊ ဥသြသံညှင်း၊ အလွန်ပျင်း ၏…æ…æ ြ အပြန်ခရီး၌ ပေါက်တော၊ မင်း ပြား၊ မြေပုံမြို့နယ်များကို ဖြတ်ကျော် ကာ ကျောက်ဖြူတစ်ဖက်ကမ်း သံစစ် မြစ်ဝရှိ ပေါင်းနက်ကြီး၊ ပေါင်းနက်ငယ် ကို လက်ဝဲ၊ ဟိုင်ချုံနဂါး (စိုင်ချုံရွှံ့မီး တောင်)ကို လက်ယာထားကာ၊ မင်းရပ် ချောင်းမှ ဝင်ရောက်လာကြောင်း၊ ဇင်း ချောင်း၊ ကလန့်တဲ၊ မုရွင်းရွာများကို ဖြတ်သန်းကာ အထက်တောပြင်ကို လက်ဝဲ၊ နဂါးပြင်နဂါးတောင်(ကင်းရွှံ့ မီးတောင်)ကို လက်ယာထားကာ မွေး ဇာတိရွာသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း ဖွဲ့ဆိုထားသည်မှာ​ ြ…æ…æ တစ်သင်းတစ်ဆွေ၊ ကျံသေ ရစ်ကာ၊ ဆရာတစ်သီး၊ လှေကြုံ စီး၍၊ ပုတီးမြက်မြက်၊ စိပ်၍ ထွက်ကာ၊ ကျေးငှက်ဇင်ယော်၊ ကျော်ကျော်မြူးမြူး၊ စိတ်ဝမ်းနူးမျှ၊ တပျူးပျပျ၊ဂစ္ဆပကို၊ အရကူးသန်း၊ တောင်ရင်းကျွန်းက၊ တန်း၍ လက်ဝဲ၊ မြစ်သရွဲက၊ စွန်ရဲတမန် ဆေး(ဆည်)၊ မိုးနတ်မြေသို့၊ သာ ပေစိုင်းဒုတ်၊ လှိုင်းအုတ်အုတ်နှင့်၊ အုတ်အုတ်ကျက်ကျက်၊ လက်ယာ ဘက်က၊ လပ်လပ်ဝေဝေ၊ လက်ပံ ထွေအုံး၊ မြူတွေပြိတ်ပြိတ်၊ ငသ ဒိတ်ပေါက်၊ ရမောင်းရောက်မူ၊ မောက်မောက်မိုးမိုး၊ မြရောင်ဖြိုး၍၊ ကြက်ရိုးဗက်မ၊ လှိုင်းပျပျနှင့်၊ ညာ က ယိတုံ၊ မြစ်ရိုးစုံလျက်၊ မြေပုံ ပြောင်ပြောင်၊ ရှောက်ပုံကောင်က၊ သံထောင်သားကောင်းမှု၊ လှေဦး ပြု၍၊ မြထုတက်ကယ်၊ လက်လှုပ် ကယ်ကို၊ အံ့ဖွယ်ပျော်ပါး၊ လက် ယာထားလျက်၊ သျှစ်သျှစ်ရမ္မက်၊ မြကျောက်ခွက်က၊ ညာဘက်တူ ရူ၊ ကျွတ်ကျွတ်ဆူ၍၊ ယက်ဖြူ သောင်ကျွန်း၊ မြစ်သဲကြမ်းကို၊ စိတ်ဝမ်းရွှင်ရွှင်၊ ရွက်ဖြူတင်လျက်၊ ကွမ်းချောင်းထွက်သော်၊ ဗျက်ဗျက် ငပသုံ၊ တံငါစုံကို၊ ကျော်ဟုန်ခဲ့ ပြီး၊ ရှုမငြီးသား၊ တစ်သီးနောင် ငယ်၊ တစ်သွယ်နောင်ပြီး၊ နောက် က ထီး၍၊ ဏ္ဍတိပိဗုဒ္ဓါ၊ ဈံခရာ နှင့်၊ သီဒါသာဂရ၊ ကျုံးလေကြ သော်၊ မြစ်မဝက်ရေ၊ ရစ်ခွေဇင် ကျွန်း၊ လက်ဝဲတန်းလျက်၊ ကူး သန်းတောင်ညို၊ လုံးဖြုတ်ကိုကား၊ ငှက်လိုပျံပြီး၊ မြလျှံစီးလျက်၊ ပေါင်းနက်ကြီးပေါင်းနက်ငယ်၊ မြစ်ပင်လယ်ထက်၊ အံ့ဖွယ်ပြည့်စုံ၊ စိတ်အာရုံကို၊ စိုင်ချုံနဂါး၊ လက် ယာထားလျက်၊ လေးပါးဒိသာ၊ ကျွန်းရမ္မာကို၊ ပတ်ကာမျှော်ရှု၊ ကူးသန်းပြုသော်၊ ဝမ်းနူးဝမ်းနည်း (နဲ)၊ အသည်းကပင်၊ ဆွတ်ဆွတ် ကြင်မျှ၊ များဖြင့်ကံကျွန်း၊ ရံဝန်းဖိုး ခေါင်၊ တောင်လည်ပတ်ကုန်း၊ ပင်လယ်ကုန်းနှင့်၊ နှလုံးပျော်ရာ၊ ဝတိံသာသို့၊ ရမ္မာဝတီ၊ သိဂင်္ီ မောင်းမောင်း၊ မင်းရပ်ချောင်းကို၊ ပြောင်းပြောင်းဝင်ခတ်၊ တပြက် ချပ်တွင်၊ ချဉ်းကပ်ဆိပ်မှာ၊ ဘေးကွာရန်ကင်း၊ အောင်မြေနင်း လျက်၊ အောင်ခြင်းရှစ်ပါး၊ အောင် သံလွှားလျက်၊ ကြမ်းသွားပရိတ်၊ မေတ္တာစိတ်ကို တိတ်တိတ်ကေဆို၊ တက်လက်သော်လည်း၊ သူတော် သူကောင်း၊ နေကျိန်အောင်း၍၊ ဇင်ချောင်းသာခွင်၊ မူရွင်းသာမွှေး၊ ကလန့်တဲကို၊ လက်ဝဲကတင်၊ ထက်တောခွင်ဝယ်၊ နဂါးပြင်နဂါး တောင်၊ လက်ယာမှောင်၍၊ ဂဲ ချောင်းကလန်၊ လယ်ဒါခံ၍၊တံခွန် ကုက္ကား၊ မလေပွါးနှင့်၊ ဘုရား ဗုဒ္ဓေါ၊သောသောပြက်ပြက်၊ ပြင်ပ ထွက်၍၊ သရက်အုန်းတော၊ သော သောလျှံထိန်၊ ကရင်းချိန်ဟု၊ ဝတိံ နတ်ရွာ၊ အိမ်ရောက်လာသည်၊ ကင်းရွာဘုန်းကြီးလူထွက်သော်…æ…æြ အထက်ပါ လကင်္ာအရ စာဆိုရှင် သည် သူ၏ အတွေ့အကြုံ၊ အတွေး အမြင်၊ ခံစားချက်များကို ရှုထောင့် အထွေထွေ စာပေဂုဏ်မြောက်စွာ ပီပီ ပြင်ပြင် ဖွဲ့နွဲ့တင်ပြခဲ့လေသည်။ ကင်း ဆရာကား သန ္တာမြေမှ ပေါ်ထွန်းခဲ့သော ဂုဏ်ပြု စံတင်လောက်သည့် စာဆိုရှင် ဖြစ်၏။ ရေလားလကင်္ာများအပြင် ဇာတ် နိပါတ်တော်လာ လကင်္ာများနှင့်အခြား စာပေလကင်္ာများကိုလည်း ရေးဖွဲ့ခဲ့ပါ သေးသည်။ ငယ်စဉ်ဘဝက အင်းဝတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့ကြောင်း ကျေးစေ လကင်္ာ အထောက်အထားအရ သိရှိ ရသည်။ ကင်းဆရာကို မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၁၇၅) ခုနှစ်တွင်၊ ကျောက်ဖြူမြို့နယ် ကင်းတိုက်နယ်၊ ကင်းမြောက်ကျေးရွာ အုပ်စု၊ ကရင်ချွန်ကျေးရွာ (ယခု  ကင်း ပင်လယ်နားရွာ)တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ရြမ္မာဝတီ၊ ကျွန်းအဆီတွင်း၊ ဂုဏ် ရောင်လင်း၍၊ ရွှေကင်းလောင်းချွန်၊ ကရင်းချွန်ဟု၊ ထိန်ထိန်မြောက်ရွာ၊ ရွာ ကြီးရွာကိုဟြု လကင်္ာတွင် ပီပြင်စွာ ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ အဖအမည်ကို အတိ အကျ မသိရပါ။ မြန်မာမင်းလက်ထက် အမ်းနယ်တွင် စစ်ဗိုလ်အဖြစ် အမှုထမ်း ရင်း ကွယ်လွန်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ယခု ကင်းမြောက်အုပ်စု၊ ကင်းကူတို့ ဆိပ်တွင် တည်ထားသောရြန်ကင်းစင်ြ စေတီမှာ ကင်းဆရာ၏ မယ်တော်မှ ခင်ပွန်းသည်အား ရည်စူး၍ ထည်ထားခဲ့ သည့် လွမ်းစေတီမှ ရရှိသည့် ဓာတ်တော် ကို ဌာပနာပြု၍ အသစ်တစ်ဖန် တည် ထားသော စေတီဟု ကင်းဒေသခံတို့က အဆိုပြုကြပါသည်။ အမိမှာ ကင်းရွာသူ ဒေါ်အောင်တင်မေ ဖြစ်ပါသည်။ ကင်း ဆရာ၏ လူအမည်မှာ ဦးပန်းဦးဖြစ်ပြီး ဇနီးသည်မှာ ဒေါ်စံဖြူ ဖြစ်ပါသည်။ မွေးချင်းပေါက်ဖော်များ အဖြစ် ညီ ဦးပန်းဖြူ၊ ညီမ ဒေါ်ဘုဖြူတို့ရှိခဲ့သည်။ မျိုးဆက်အဖြစ် သား ဦးမဥΩူနှင့် သမီး မိဖြူတို့ကို မွေးဖွားခဲ့သည်။ ကျောက်ဖြူ မြို့ ဒုတိယယပ်လှဲဆရာတော် ဦးအာ သဘ မထေရ်မြတ်မှာ ကင်းဆရာ၏ မြေးတော်စပ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကင်းဆရာ ဆောက်လုပ်ကိုးကွယ် ခဲ့သော ကံ့ကော်တောသိမ်နှင့် ၎င်း၏ အရိုးအုတ်ဂူမှာ သဲခံပြိန်ရွာမြောက်ဘက်၊ ကျောက်ဖြူ​ကင်းကားလမ်းနံဘေးတွင် ယနေ့တိုင် အထင်အရှား တည်နေဆဲ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အတူ ဆရာ၏ စာပေ လကင်္ာများမှာလည်း ၎င်း၏ မျိုးဆက် များနှင့် စာပေမြတ်နိုးသူများထံတွင် လက်ရေးမူအားဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပေမူ အားဖြင့်လည်းကောင်း ရှိနေကြပါသည်။ အလိမ္မာပေးမှု၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ဆက်ခံစေမှု နှင့် စာပေမြတ်နိုးစေမှုအတွက် ကင်း ဆရာ၏ စာပေလကင်္ာများကို ဆက် လက် ဖော်ထုတ်ကြရန် မွန်မြတ်သော စေတနာမှန်ဖြင့် တိုက်တွန်းနှိုးဆော်လိုက် ရပါသည်။ မောင်ဇင်ယော် (ရခိုင်ပြည်) ကျောက်ဖြူမြို့တည် မှတ်စုများ ြအောင်ကျော် အောင်လူ၊ မြို့ ကျောက်ဖြြူ ြဧက အဌ၊ ပဉ္စဒွ၊ မှတ်ကြခရစ် ကျောက်ဖြူဖြစ်ြ အထက်ပါ လကင်္ာ၏ အနက်ဖွင့် ဆိုချက်များကို ထောက်ဆလျှင် မြန်မာ သက္ကရာဇ် (၁၂၁၄)၊ ခရစ်သက္ကရာဇ် (၁၈၅၂) ခုနှစ်တွင် ကျောက်ဖြူမြို့ကို ပေါ်လွင်စွာ တည်ရှိလာခဲ့ကြောင်း လေ့ လာနိုင်ပေသည်။ ခရစ်သက္ကရာဇ် (၁၄၃၀)၊ မြန်မာ သက္ကရာဇ် (၇၉၂) တွင် ရခိုင်ဘုရင်မင်း စောမွန်က ပညာရှိအမတ်ကြီးများဖြစ် သည့် အနန ္တသူရိယအမတ်၊ မြင်စိုင်း စား အမတ်တို့ကို နောက်လိုက်ဗိုလ်ပါ လူ (၇၀၀)နှင့်အတူ မြို့သစ်ရွာသစ်များ တည်ထောင်ရန် စေလွှတ်ခဲ့၏။ ရမ္မာဝတီ ရမ်းဗြဲဦးဖြစ်သော (ယခု ကျောက်ဖြူဟောင်းတည်ရာဟု ခေါ်ရ မည့်နေရာ)၊ ယခု ကျောက်ဖြူတောင် ရှိရာအရပ်သို့ ရောက်လတ်သော်အခါ ဖွေးဖွေးဖြူသည့် ကျောက်ဖြူကြီး နှစ်လုံး ကို တွေ့ရှိမှတ်သားလျက် လူပေါင်း (၁၁) ယောက်နှင့် အခြေချကာ ကျောက် ဖြူရွာကို တည်ခဲ့လေသည်။ ရွာတည် ပြီးနောက် ြကျောက်ဖြူရွာ၊  ကျောက်ဖြူ တောင်၊ ကျောက်ဖြူချောင်းဟြူသော အမည်နာမများဖြင့် မှတ်သားပိုင်းခြား လျက် ထင်ရှားစွာ ခေါ်တွင်လာခဲ့ကြ သည်။ ယင်းကဲ့သို့ လူတစ်ကျိတ် တစ် ယောက်နှင့် အစတည်ခဲ့သော ကျောက် ဖြူရွာကား ကျောက်ဖြူ တောင်၏ အနောက်မြောက်ယွန်း၊ ကျောက်ဖြူ ချောင်းထိပ်တွင် ရှိခဲ့၏။ ချင်းပြန်ခေတ် ရောက်သည့်အခါ ယခု အုန်းတော၊ ဂုန်းချိန်ကျေးရွာများသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ လေသည်။ ယခု ကျောက်ဖြူမြို့တည်ရာနေရာ ကား ပင်လယ်ကမ်းစပ်ရှိ တံငါသည် များခိုနားသည့် နေရာမျှသာ ဖြစ်၏။ ရခိုင်ပြည်ကို အဂင်္လိပ်တို့ သိမ်းပိုက်သည့် ခရစ်(၁၈၂၆)တွင်၎င်းရွာငယ်၌ အဂင်္လိပ် စစ်တပ်တစ်ခု ချထားခဲ့သည်။ (၁၈၂၉) တွင် ရခိုင်တိုင်း၏ တောင်ပိုင်းစစ်ဌာန ချုပ်ကို အဂင်္လိပ်က အဆိုပါရွာငယ်၌ပင် တပ်မြို့သဖွယ် ချထားခဲ့ပြန်သည်။ ခရစ် (၁၈၃၇)၌ အမ်းခရိုင်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့ ၏။ ခရစ် (၁၈၄၅) တွင်ရမ်းဗြဲခရိုင်ကို ဖျက်သိမ်းပြီး အကျဉ်းထောင်ကိုလည်း ကျောက်ဖြူ မြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့လိုက် သည်။ ကျောက်ဖြူခရိုင်ဟူသော အမည် ကို ခရစ် (၁၈၂၅) ခုနှစ်တွင် သုံးစွဲခဲ့ ပြီး (၁၈၈၅) ခုနှစ်တွင် မြို့မြူနီစီပါယ် အဖွဲ့ဖြင့် မြို့ပြခရိုင် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ မောင်ဝိတက် (ကျောက်ဖြူ) ကုန်းလှိုင်းမူးခြင်း အနောက်တောင် မုတ်သုံလေက ခပ်ကြမ်းကြမ်း တိုက်ခတ်ထားသည်။ ကောင်းကင်တစ်ခုလုံး ညိုမည်း မှောင်နက်နေသည်။ မိုးက နှစ်ရက်၊ သုံးရက်ခန့် ဆက်တိုက်ရွာထားသည်။ သည်နေ့ကျမှ အငြိုးကြီးစွာ သည်းထန် နေသည်။ မသွားမဖြစ်သော ဌာနဆိုင်ရာ ကိစ္စဖြစ်၍သာ သွားရသည်။ မဟုတ်လျှင် တော့ မသွားချင်။ ကျွန်တော်တို့ ကမ်းရိုး တန်း ဒေသသည် မိုးတွင်းရာသီ၌ သွားရ လာရ အလွန်ခက်ခဲပါသည်။ သဘေင်္ာကလည်း ရေသေပတ် (လဆန်းဖြစ်စေ၊ လဆုတ်ဖြစ်စေ ၉​ ရက်၊ ၁၀​ရက်နေ့များကို ဆိုလိုပါသည်) ဖြစ်သောကြောင့် နှစ်နာရီခန့်မှစ၍ ထွက် ဖြစ်သည်။ မာန်အောင်မြို့သို့ သဘေင်္ာ ဝင်ထွက်သွားလာသောချောင်း(အုန်းချောင်း) မှာ ပင်လယ်ဝချောင်းဖြစ်သောကြောင့် အဝတွင် ရေတိမ်သည်။ ဒီရေအတက် အကျပေါ် မူတည်၍သာ အဝင်အထွက် လုပ်ရသည်။ ရမ်းဗြဲဆိပ်၊ ကျောက်ဖြူ ဆိပ်၊ စစ်တွေဆိပ်ကမ်းတို့လိုအချိန်အတိ အကျ သတ်မှတ်ထား၍ မရချေ။ ‘အဆွေတော်သဘေင်္ာ’ မာန်အောင် ဆိပ်ကမ်းမှ စ၍ခွါပြီး၊ သဘေင်္ာဆိပ် ကမ်းမှခွါကတည်းက မိုးသဲသဲမဲမဲ၊ ခရီးသည်များအားလုံး သဘေင်္ာပေါ်မှာပင် ထီးဆောင်းသူဆောင်း၊ ခမောက်ဆောင်း သူဆောင်း ဆောင်းထားရသည်။ လူက လည်း ခြေချစရာမရှိလောက်အောင်ပင် များပြားလှသည်။သဘေင်္ာကင်မရာပေါက် ထဲမှာလည်း ကုန်အပြည့်။ ကုန်းပတ်ပေါ် မှာလည်း ပဲဆီဒရမ်များ၊ ငါးသလောက် များ၊ အခြားတောက်တိုမည်ရပစ္စည်းများ တင်းပြည့်၊ သဘေင်္ာက တစ်ပတ်လျှင် တစ်ကြိမ်သာရှိသောကြောင့် ဖြစ်သလို နည်းဖြင့် လိုက်ပါရသည်။ သဘေင်္ာ၌ ထိုင်ခုံဝယ်၍ ရလိုက်သူကတော့ သက် သောင့်သက်သာ ရှိဦးမည်။ သို့မဟုတ် လျှင် မလွယ်။ အများအားဖြင့် သာမန် ခရီးသည်များမှာ ဖြစ်သလိုနည်းဖြင့် ထိုင်၍တစ်မျိုး၊ မတ်မတ်ရပ်၍တစ်မျိုးဖြင့် ငါးပိသိပ် ငါးချဉ်သိပ် လိုက်ကြရသည်။ မာန်အောင်ချောင်း အဝကို လွန်က တည်းက လှိုင်းကလှုပ်စပြုပြီ။ လေက လည်း ကြမ်းချင်လာသည်။ မိုရောလေပါ တိုက်လာတော့ ခရီးသည်အားလုံးမှာ မိုးရေထဲတွင် ကစားနေကြသည့်အလား ရွှဲရွှဲစိုနေကြသည်။ ပင်လယ်ပြင်တစ်ခုလုံး တွင် လှိုင်းခေါင်းဖြူများ ထကြွလျက်ရှိ သည်။ လှိုင်းလုံးများ တစ်ချက်တစ်ချက် စီ ဝင်ဆောင့်လိုက်သောကြောင့် သဘေင်္ာ တစ်စီးလုံးတုန်ခါသွားရသည်။ ဝုန်းကနဲ ဝေါကနဲဖြင့် ကြောက်ခမန်းလိလိပင်။ တစ်ခါတစ်ရံ ဘေးမှဝင်ရောက်လာသော လှိုင်းလုံးကြီးကြောင့် သဘေင်္ာပင် တိမ်း မှောက်လုမတတ် ဖြစ်သွားရသည်။ ပုခက်လွှဲထားသည်ထက် အဆရာထောင် ကြမ်းလာသည်။ မာန်အောင်တံခါး(မာန်အောင်ရေ လက်ကြား)ဆိုသည်ကလည်း ရခိုင်ကမ်း ရိုးတန်းတွင် နာမည်ကြီး။ ရေစီးကြောင်း များ ပေါင်းဆုံနေသည်။ နွေရာသီပင် ဖြစ်လင့်ကစား လှိုင်းကပျောက်သည်ဟု မရှိ။ မာန်အောင်နှင့် စစ်တွေခရီးစဉ်၌ မာန်အောင်တံခါးနှင့် နောင်တော်မြစ်မှာ လည်း ခရီးသည်များအတွက် ဒုက္ခအခံ ရဆုံး နေရာများဖြစ်သည်။ လှိုင်းလေ ငြိမ်သက်သောရာသီတွင် (သုံး)နာရီခန့် သာ (ကျောက်နီမော်သို့) ခုတ်မောင်းရ သော်လည်း ယခုမူ သုံးနာရီခွဲခန့်အချိန် ကုန်သွားပေပြီ။ တံခါးကို မကျော်နိုင် သေး။ လှိုင်းကြီးလေထန်သော်လည်း သဘေင်္ာဝန်ထမ်းများနှင့် သဘေင်္ာဆလင် က သတိဝီရိယာနှင့် ကြိုးစားပမ်းစား ခုတ်မောင်းနေကြသည်။ ခရီးသည်များ အားလုံး၏ အသက်မှာ သဘေင်္ာဆလင် ၏ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာမှုအပေါ်တွင် တည် နေသည်။ လှိုင်းတစ်လုံး ဝင်ဆောင့်လိုက်တိုင်း ဘုရားတသူတ၊ သမ္ဗုဒ္ဓေရွတ်သူရွတ်၊ အမိ တသူတ ဖြစ်နေကြသည်။ ယောကျ်ား များက မိန်းမများကိုမကြောက်ရန် အား ပေးထားကြသည်။ တချို့ကလည်း ဘာ ကိုမျှ ဂရုမစိုက်နိုင်အားတော့ဘဲ အော့ အန်လျက် ခေါင်းပင်မထောင်နိုင်တော့။ လှိုင်းမမူးသူဟူ၍ မရှိ။ မိမိက မအော့ အန်သော်လည်း လှိုင်းမူးပြီး ထိုင်ခုံပေါ်မှ ထပင် မထနိုင်တော့။ ကံစီမံရာအတိုင်းဟု စိတ်ကို လျှော့ထားလိုက်သည်။ ညနေ ခြောက်နာရီခွဲခန့်မှာတော့ တံခါးကို ကျော်ဖြတ်မိပေပြီ။ လှိုင်းက လည်း ငြိမ်စပြုလာပြီ။ မကြာခင် ကျောက် နီမော် ဟုမ်းဝဆိပ်ကမ်းသို့ ရောက်ပေ တော့မည်။ ခရီးသည်တချို့ စကားပြော နိုင်ကြပြီ။ တချို့ကတော့ လှိုင်းမူး၍ မထနိုင်သေး။ ကျောက်နီမော်ချောင်း အဝင် သဘေင်္ာဥသြသံပေးလိုက်မှ ခရီး သည်များအားလုံး ကိုယ့်ပစ္စည်း ကိုယ် သိမ်းဆည်းသူ သိမ်းဆည်း၊ သန့်ရှင်းရေး လုပ်သူလုပ်ဖြင့် အလုပ်များနေကြတော့ သည်။ ယခုမှ တစ်ယောက်တစ်ပေါက် ရယ်နိုင်၊ ပြောနိုင်၊ နှုတ်ဆက်နိုင်ကြတော့ သည်။ ဆိပ်ကမ်းအကပ်တွင် မိုးငြိမ်သွား သည်။ သဘေင်္ာ မီးဆလိုက် အောက်၌ ကျောက်နီမော်ဆိပ်ကမ်းသည် ခရီးသည် များ ပြည့်လျှံလျက် ပျော်ဖို့ပင်ကောင်း တော့သည်။ တက်သူ တက်၊ ဆင်းသူ ဆင်း၊ ထမင်းထုပ် ဝယ်သူဝယ်၊ ကောက် ညင်းထုပ် ဝယ်သူဝယ်နှင့် စည်ကားသိုက် မြိုက်နေသည်။ သဘေင်္ာဆိပ်မှ ဦးအောင် သိန်း ဒေါ်မြင့်မြင့်ဌေးတို့ အိမ်ဆိုင်တွင် ခရီးသွားတွေ ပြည့်လျှံသွားသည်။ တချို့ စားနေကြသည်။ တချို့ သောက်နေကြ သည်။ ရေလှိုင်းမူးခြင်းသည် ကုန်းပေါ် ရောက်သော်လည်း ပျောက်မသွားဘဲ ခေါင်းမူးနောက်လျက် မြေကြီးတရွေ့ရွေ့ လည်နေသလားထင်ရသည်။ ဤသို့ ခံစားရသည့် ဝေဒနာတစ်မျိုးကို အခေါ်အရ ကုန်းလှိုင်းမူးသည်ဟုပြောကြသည်။ ဆိုင်နံရံနှင့်ကပ်လျက် ချောင်ကျကျ နေရာတွင် မိမိနှင့် သဘေင်္ာဆလင် ဦးဘရီတို့သည် အမူးပြေ၊ အချမ်းပြေ နည်းနည်းပါးပါး ဝိုင်းလိုက်ကြသည်။ မိမိတို့နေရာနှင့် ကပ်လျက်ဝိုင်းတွင် အစိုးရအမှုထမ်း အသိမိတ်ဆွေ လေးငါး ယောက် တစ်ဝိုင်း၊ နောက်စားပွဲတစ်လုံး တွင် အရပ်သားလေးယောက်က တစ် ဝိုင်း၊ ရယ်ရယ်မောမောဖြင့် ပြောဆိုကာ ဝိုင်းနေကြသည်။ မိမိတို့နှစ်ယောက်က တော့ များများစားစား မသုံးဘဲ စခန်း ရပ်ကာ အညောင်းပြေလဲလျောင်းလျက် နေကြသည်။ ဘေးနားတွင်ထိုင်နေကြ သော ဝိုင်းများမှ ပြောသံဆိုသံများကို ကြားနေရသည်က တစ်ကြောင်း၊ ပျော် စရာ ဖြစ်သည်ကတစ်ကြောင်းကြောင့် နားထောင်ဖြစ်မိပါသည်။ တစ်ယောက်အကြောင်းကို တစ် ယောက် မေးမြန်းကြသည်။ ကိုယ့် အကြောင်း ကိုယ်ပြောကြသည်။ ပျော် စရာလည်းပါသည်။ ဗဟုသုတဖြစ်စရာ တွေလည်း ပါသည်။ ကျောက်ဖြူ စိုက်ပျိုးရေးဘဏ်တွင် စာရေးလုပ်သော မောင်ဖြူလုံးက စသည်။ ကြျွန်တော်တော့ ဒီလမ်းခရီးကို ငြီးငွေ့ပါတယ်။ ဒီသဘေင်္ာနဲ့ မာန်အောင် ကိုသွားပြီး ဒီသဘေင်္ာနဲ့ ကျောက်ဖြူပြန် လာရတာ သိပ်ပင်ပန်းတယ်။ လှိုင်းက လည်း မူး၊ စိတ်ကလည်း မချမ်းသာခဲ့ ရ၊ အထူးသဖြင့် အမေ့ကို သနားတယ်ြ တစ်ယောက်က ဖောက်၍ မေးသံ ကြားရသည်။ ဘြာဖြစ်လို့လဲကြွ ဘြာဖြစ်ရမှာလဲ၊ စာပေးစာယူဖြေဖို့ ငွေလိုတာကြောင့် အမေ့ဆီမှာ သွား တောင်းရတာ။ ဟိုမှာလဲ စားရေးသောက်ရေး ခက်တာပေါ့။ လစာကလည်း ထမင်းလပေးစရိတ်နှင့် ကုန်တော့ ဒီလိုပဲ သံသရာရှည်ရတော့မှာလားဆိုပြီး စိတ် ညစ်ရတယ်ြ မောင်းတောမြို့တွင် အလယ်တန်း ပြ ဆရာဖြင့် တာဝန်ကျနေသော ဆရာ ဦးအောင်ကျော်ငြိမ်း အသံကို ကြားရ ပြန်သည်။ ကြျွန်တော်တို့ မောင်းတောမြို့မှာ တော့ ထမင်းလစာ တစ်ထောင့်ရှစ်ရာ ပေးရတယ်။ ကျွန်တော်တို့လစာ တစ် ထောင်ကျော်ရတယ်။ အိမ်ရှင်မက ဈေး ကလေး ဘာလေးရောင်းလို့ပဲ တော်ကာ ကျတယ်။ မဟုတ်ရင်တော့ တွေးတောင် မတွေးဝံ့ဘူး။ တစ်နှစ်ကုန်လို့ အိမ်ရှင်မ ဖို့ အပေါစားဝမ်းဆက်ကလေးတောင် ဝယ်မပေးနိုင်ဘူးြ ကျောက်ဖြူမြို့ လူဝင်မှုကြီးကြပ် ရေးရုံးတွင် လက်ထောက်ကြီးကြပ်ရေးမှူး လုပ်သော မောင်တင်ရီက ပြောပြန်သည်။ အြစ်ကိုတို့က စာမေးပွဲဖြေဖို့၊ မိန်းမထဘီဝတ်ဖို့ကိုတောင် ပြောနိုင်သေး တော့ ကျွန်တော့်လောက် မဆိုးသေးဘူး။ ကျွန်တော်ဘွဲ့ရမှာကို စဉ်းတောင် မစဉ်း စားဝံ့ဘူး။ ဘွဲ့ယူတာ သမပစ္စည်းလို ဦးရာလူစနစ် မဟုတ်ရင်ဘဲ တော်ပါပြီ။ မိန်းမယူမှာကတော့ ဒီကမ္ဘာမှာ မွေးမှ မွေးပါဦးမလား မသိတော့ဘူးြ မာန်အောင်မြို့နယ် မြေစာရင်းဦးစီး ဌာနတွင် မြေတိုင်းစာရေးလုပ်နေသော ဦးပုတင်က ဝင်လာပြန်၏။ မြင်းတို့လူငယ်တွေ အဆင်မပြေတာ အသာခေါက်ထားပါကွာ၊ အခု အစ်ကို လုပ်သက်ဆယ်နှစ်ရှိပြီ။ ရာထူးက ဒီအတိုင်း၊ များလာတာက သားသမီးတွေ သာ များလာတယ်။ အခု မြေစာရင်း ကိစ္စနဲ့ ပြည်နယ်ရုံးကို သွားတယ်။ ခရီးစရိတ်ရပေမယ့် ကုန်ငွေက ပိုများ တယ်။ ဒီလရမယ့် လစာကတော့ ကျန် နိုင်တော့မှာ မဟုတ်ဘူး။ စစ်တွေမေယု ဈေးကိုသွားပြီး အဆိုးထည်ကလေး ဘာ ကလေးတောင် ရွေးနိုင်မှာမဟုတ်ဘူးြ ကျောက်ဖြူမြို့ စည်ပင်ရုံးတွင်လုပ် သော အခွန်စာရေး မောင်သန်းလှိုင်နှင့် ငါးလုပ်ငန်းဦးစီးဌာနတွင် လုပ်သော မောင်ထွန်းရှင်တို့ကတော့ ဘာမျှထွေထွေ ထူးထူး မပြောဘဲ ပြုံးလျက်နားထောင် နေကြသည်။ မောင်သန်းလှိုင်ကို သူတို့ ဝိုင်းအတွက် ဒါနမြောက်ခိုင်းသံကြားရ တော့မှ ကျွန်တော် မိမိကိုယ်မိမိ ပြုံးမိ ပါသည်။ တစ်ဖန် ဘေးဝိုင်းမှ စားသောက်နေ ကြသောသူများထံမှ အသံတွေကြားနေရ ပြန်သည်။ တစ်ဦးမှာ အမှုတစ်ခုတွင် သက်သေပါနေ၍ သက်သေထွက်ဆိုရန် ကျောက်ဖြူမြို့သို့ သွားရသူဖြစ်ဟန်တူ သည်။ အြလကားနေရင်း ဆွမ်းခံရင်း ငှက်သင့်ဆိုသလို လူတွေကြားမှာ ဝင်ပါ နေရတယ်။ သက်သေစရိတ်က ရာကျော် ပဲ ရမှာ။ ကုန်မှာက ငါးရာ၊ ခြောက်ရာ ကုန်မှာပဲ။ အိမ်မှာက သားသမီးလေး ယောက်။ လုပ်ကိုင်စားရတာကလည်း တောင်သူလယ်သမား။ ဒီနှစ်က စပါးက လည်း သိပ်မကောင်းတော့ဝမ်းစာတောင် မလုံချင်။ လယ်ထွန်တာကိုလည်း ငှါး တစ်ယောက်နဲ့ ထားခဲ့ရတော့ ဒီတစ်မိုး တော့ ဒီတစ်မိုးပဲလို့တောင် စိတ်ကတွေး မိတယ်ြ နောက် အသားညိုညိုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦး၏ အသံကို ကြားရပြန်သည်။ ကြျွန်တော်တော့ မနှစ်ကလိုသာ ငါးပုစွန် မရရင်တော့ ထွက်လို့တောင် ပြေးရမလား မသိဘူး။ သုံးထပ်ပိုက်တွေ အားလုံးကလည်း စားရေးသောက်ရေး မပြေလည်လို့ အပေါင်ဆိုင်မှာ အပ်ထား တာ ပြန်မရွေးနိုင်တော့ဘူး။ အဝယ်ဒိုင် က ယူထားတဲ့ ပုစွန်ကြွေးကိုလည်း မဆပ်နိုင်တော့ ဒိုင်ကလည်း ပိုက်ထုတ် မပေးတော့ဘူး။ ဇင်းချောင်းဘက်မှာ အကူအညီကလေးများ ရမှာလားလို့ ထွက်လာတာ။ မော်တော်ကလေး တစ်စီး ရှိပေမယ့် ရောင်းလို့လည်း မစွံဘူး၊ ဒီ အတိုင်း ကြိုးချည်ထားလို့လည်း မဖြစ် ဘူး။ သားသမီးတွေကလည်း ငယ်သေး တော့ ဘာမှ ကူဖော်လောင်ဖက်မရသေး ဘူး၊ ကုန်ကုန်ပြောရရင် ကျွန်တော်ထွက် လာပြီး အိမ်မှာ စားစရာတောင် ဆန် မကျန်ခဲ့ဘူးြ အသားဖြူဖြူနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ကတော့ ငါးသလောက်ဆားထိုးရောင်းရန်လာသော ကုန်သည်ဖြစ်ဟန်တူသည်။ အြစ်ကိုတို့မှာက လုပ်ကိုင် စား သောက်စရာ ပိုက်တွေ၊ ကွန်တွေ၊ လယ် ချောင်း ကာရီတွေရှိသေးတယ်။ ကျွန် တော့်မှာက ရှိတဲ့ အရင်းအနှီးကလေးကိုပဲ အားကိုးပြီး ပင်ပင်ပမ်းပမ်းနဲ့ ရှာကြံပြီး စားနေရတာ။ ဟိုအရင်တစ်ခေါက်ကဆို ရှုံးလိုက်တာမှာ ပြောမနေနဲ့တော့၊ အရင်း တောင်ပြုတ်တယ်။ ဒါပေမယ့် မလုပ်ဘဲ ထိုင်နေလို့ကလည်း မဖြစ်။ ဒါကြောင့် ခုတစ်ခေါက် ခေါက်ပြန်ပေးစနစ်နဲ့ အကြွေးဝယ်လာခဲ့တယ်။ စရိတ်ကလည်း ကြီးပါဘိသနဲ့။ ချေငှါးရတဲ့ ငွေတိုးက လည်းများတော့ ရှုံးများ ရှုံးရင်တော့ မောင်ကြီးမပြန်နိုင်ဆိုတဲ့ ကိန်းတောင် ရောက်ချင်ရောက်သွားမလား မသိဘူးြ ကိုယ်ခန္ဓာ ထောင်ထောင်မောင်း မောင်း ရုပ်ကြမ်းကြမ်းနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး ၏ ပြောသံကြားရပြန်သည်။ အြစ်ကိုတို့ကတော့ လုပ်စရာ ကိုင်စရာ အသီးသီးနဲ့ ကိုယ့်ငွေကိုယ့်ကြေး နဲ့ လုပ်ကိုင်စားသောက်နေကြရသူတွေ၊ ကျွန်တော်ကတော့ ပခုံးထမ်း အလုပ် သမား၊ လင်မယားနှစ်ယောက်စလုံး ဆိပ်ကမ်းမှာ ကူလီထမ်းတယ်၊ သားသမီး လေးယောက်ရှိတယ်။အကြီးဆုံးအကောင် က စစ်ထဲဝင်သွားတယ်။ ကျောက်ဖြူ ခလရ (၃၄)မှာ တာဝန်ကျတယ်။ အခု သားကြီးဆီကို အကူအညီလေးများရ မလားလို့သွားတာ။ တစ်နေ့ရှာ တစ်နေ့ စား ဘဝဆိုတော့ တစ်ရက်တလေမှာ ကစီကျိုသောက်တဲ့နေ့ သောက်လိုက်တာ ပဲ။ ငါးတွေဘာတွေ မပါရင်လဲ စားပစ် လိုက်တာပဲ။ ကလေးတွေကို ကျောင်း ထားပေးနိုင်ဖို့ ဆိုတာကတော့ ဝေလာ ဝေးပဲ။ ဘယ် အခုတောင် ဆန်ဈေးက မာန်အောင်တစ်တောင်ကို တစ်ရာကျနေ ပြီ။ ဒီနှစ်တော့ အိမ်မှာမီးခိုးထွက်နိုင်ရင် တောင်မှ လောကကြီးကိုကျေးဇူးတင်ရ မှာပြဲ ကြားနေရသော စကားများသည် လှိုင်းမူးသည်ထက် ဆိုးရွားစွာ ကြားနေ ရသော စကားများဖြစ်ကြောင်း မိမိစိတ် ထဲ၌ နားလည်မိသည်။ ထိုစဉ် မောင်ဖြူလုံးတို့ အမှုထမ်း ဝိုင်းမှသူများက ဆိုင်ထဲဝင်လာသော လူလတ်ပိုင်းအရွယ်ပြစ်ပြီး သန့်သန့်ရှင်း ရှင်း ဝတ်ဆင်ထားသော ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး ကို ဖက်လှဲတကင်း နှုတ်ဆက်သံကြား ရ၍ နားစွင့်နေမိပြန်သည်။ သူတို့နှင့် ပြောသံဆိုသံစကားအရ ( )မြို့နယ်မှ မြို့နယ်တရားသူကြီးတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ တစ်ဖက်မှ အရပ်သားဝိုင်းက လည်း ပုစွန်အဝယ်ဒိုင်မှ မန်နေဂျာလုပ်သူ (ကျွန်တော် အမည်ကို အတိအကျမသိ သော်လည်း ဖက်ဆပ်ကုမ္ပဏီက ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်ကြောင်းတော့သိသည်)ဝင်လာသည် ကို ဝမ်းပမ်းတသာ ဆီးကြိုဧည့်ခံကြ သည်။ တရားသူကြီးက မောင်ဖြူလုံးတို့ ဝိုင်းက လူတွေကို ပြုံးလျက်မေးသည်။ မြင်းတို့ လှိုင်းမမူးကြဘူးလားြ မောင်ပုတင်က ဖြေသံ ကြားရ သည်။ ဟြာ မူးသလားမမေးနဲ့၊ ပင်လယ် ထဲမှာ မူးတာထက်တောင် ကုန်းလှိုင်း မူးတာ ပိုဆိုးသေးတယ်။ အိမ်တွေလမ်း တွေတောင် ပတ်ချာလည်နေသလိုပြဲ ကျန်လူများကလည်း ဟြုတ်တယ် ကျွန်တော်တို့ ကုန်းလှိုင်းမူနေတာကြောင့် ပျောက်အောင်ဆိုပြီး ဝိုင်းနေကြတြာ ဤသို့ဖြင့် မိမိစိတ်တွင် အတွေးစ များ အစီအရီဝင်လာမိပါသည်။ မိမိဘဝ သည်ကား အဘယ်နည်း။ မာန်အောင် မြို့နယ် မိုက္ကရိုဝေ့ဗ်စခန်းသို့ တာဝန်ဖြင့် ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ရသည်။ ယခု စစ်တွေ မြို့သို့ ဆီထုတ်ရန် သွားရသည်။ မိမိ၏ ဇာတိရပ်ဌာနေမှ ဇနီးမယား သမီးသား ကိုပင် မိမိပြောင်းရွှေ့ရာသို့ မခေါ်ယူနိုင် သေး။ ကျန်ရစ်သူ ဇနီးမယားခမျာ ကလေးများကျောင်းစရိတ်နှင့် နေ့စဉ် စားရေးသောက်ရေးက လွယ်မည်မထင်။ မိမိကလည်း ပို့မပေးနိုင်။ မိမိ၏ မိသားစု ဘဝ စားဝတ်နေရေးနှင့် မိမိဝင်ငွေကိုပင် မတိုင်းဝံ့။ အာဂန ္တုဘဝနှင့် တာဝန် ထမ်းဆောင်နေရာသည်ကို ဇနီးနှင့် သားသမီးများ နားလည်နိုင်ပါစေဟုသာ အခါခါ ဆုတောင်းမိပါသည်။ ပြောရင်းဆိုရင် အတော်ပင် ညဥ့် နက်သွားပေပြီ။ သဘေင်္ာဆလင် ဦးဘရီကတော့ သည်ခရီး၊ သည်အရပ်၊ သည်အလုပ်နှင့် ကျင်လည်နေရသူဖြစ်သောကြောင့် လူ တိုင်းနှင့် သိကျွမ်းနေသည်။ ဦးဘရီ အညောင်းပြေလဲလျောင်းနေရာမှသဘေင်္ာ အခန်းသို့ ပြန်ဆင်းခါနီးတွင် မနက်ဖြန် သဘေင်္ာထွက်မည့်အချိန်ကို မေးရင်း ရယ် မောစရာ စကားများ ပြောကြသည်။ ဦးဘရီက​ ပြင်လယ်ထဲမှာ ဒီလောက်လှိုင်း ကြမ်းနေတာ မမူးကြဘူးလားဟြု စား သောက်နေကြသူများကို မေးရင်း မိမိကို လည်း ပြုံး၍နှုတ်ဆက်သည်။ ခင်မင်သူ ခရီးသည်များက ပြင် လယ်ထဲမှာ မူးတာက တစ်မျိုး၊ အခု ကုန်းပေါ်ရောက်တော့လည်း ကုန်းလှိုင်း မူးတာက တစ်မျိုး ပိုလို့တောင်ဆိုးနေ သေးတယ်။ ဒီဆိုင်တစ်ဆိုင်လုံးတောင် ရဟတ်လည်နေတယ်ထင်ရတာပဲ၊ တစ် ခွက် တစ်ဖလား လုပ်လိုက်မှပဲ နည်း နည်းပါးပါး ငြိမ်လာတယ်ဟြု ရယ်ကာ မောကာဖြင့် ကောက်ချက်ချသံကို ကြား ရမိပါသည်။ မြေစာရင်းရုံးမှ မောင်ပုတင် နှင့် ဦးဘရီက တော်တော်ရင်းနှီးပုံရပေ သည်။ ဦးဘရီကို မောင်ပုတင်က ပြော လိုက်သည်။ ြဦးဘရီတို့ကတော့ ဘယ်လှိုင်းမူး မလဲ၊ ရေမှာလဲမူးဘူး၊ ကုန်းမှာလဲ မမူးဘူးြ အြစ်ကိုတို့၊ ကျွန်တော်တို့က ရေ ထဲမှာသာမက ကုန်းပေါ်မှာတောင် ကုန်း လှိုင်းမူးနေကြတယ်ြ ဒြါပေမယ့် မမူးတဲ့လူရှိတယ်ဆို တာ အခုလက်တွေ့ပဲ၊ ဦးဘရီ မမူးဘူး မဟုတ်လားြ မောင်ပုတင်က ကျွန်တော့်ကို ပြုံး ပြရင်း ဦးဘရီကို မေးခွန်းထုတ်လိုက် သည်။ ဘြယ်မူးမလဲကွ၊ ဒီအလုပ်ကို လုပ် စားနေပြီးမှ လှိုင်းမူးရတယ်ဆိုရင် လူ ကြားလို့ကောင်းဦးမလား၊ ဒီသဘေင်္ာကို ကော ဘယ်လိုထိန်းတော့မှာလဲ၊ မူးတယ် ဆိုတာ ငါတို့ သဘေင်္ာသားတွေနဲ့ မဆိုင်ပါဘူးကြွာ မိမိဦးနှောက်ထဲသို့ အသိ အလင်း တန်းတစ်ခု လက်ကနဲဝင်ရောက်လာပါ သည်။ ဟုတ်သည်၊ မှန်သည်။ ဦးဘရီ ပြောသည်မှာ မှန်သည်။ ရေခရီးနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းသူတစ်ဦ:က ရေ လှိုင်းရေ ကုန်းလှိုင်းရော ဘယ်မှာမူးတော့ မည်နည်း။ ကျွမ်းကျင်သူပေကိုး။ ရေလှိုင်း ကုန်းလှိုင်း မူးတယ်ဆိုသည်မှာ မိမိတို့လို ခရီးသည်များအတွက် မကျွမ်းကျင်သူ များအတွက်သာ ပြစ်နိုင်လိမ့်မည်။ ယခင် ကုန်းလှိုင်းမူးခြင်းကို သေသေချာချာ သဘောမပေါက်သော်လည်း ဖြည်းဖြည်း သဘောပေါက်လာမိပေသည်။ လောကကြီးတွင် ဘယ်သူတွေပဲ ရေလှိုင်း၊ ကုန်းလှိုင်းမူကြစေကာမူမမူး နိုင်သောသူများ ရှိသည်။ ဘယ်သော အခါမျှ လှိုင်းမူးမှာ မဟုတ်သောသူများ လည်း အမှန်တကယ်ရှိနေကြောင်း သိ လိုက်ရပေသည်။ မိမိတို့ ခရီးသည်များ မှာသာ ယခု မာန်အောင်တံခါးတွင်မှ သည်လောက် လှိုင်းမူးနေကြရလျှင် နောင်တော်မြစ်ကို သဘေင်္ာ ဖြတ်သောအခါ မည်သို့ရှိလိမ့်မည်ကို တွေးပင် မတွေးဝံ့တော့ပေ။ မည်သို့ဖြစ်စေ နောင်တော် ကြီးနှင့် နောင်တော်ငယ်မြစ်ကို ဆက်၍ ဖြတ်ကျော်ရပေဦးမည်။ မူးချင်သလောက် မူးပလေ့စေတော့။ ကိုလွမ်းပြေ ဝင်မနားတံခါး (ကျီတော်တံခါး)။ ဝင်မနား ကျီတော်သည် မြောက်ဦးမြို့တော်ရှိ ကျီတော်များအနက် အကြီးဆုံးကျီတော် တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းကျီတော်မှာ ဝန်းတီးနက်တောင်၏ အရှေ့ဘက်၊ နိဗ္ဗူ ဇာ စေတီတည်ရှိရာ တောင်တန်း၏ အနောက်ဘက်၌ရှိသည်။ ကျီတော်တံခါး ကို တောင်ဘက်မြို့ရိုး၌ တပ်ဆင် ထားသည်။ ဆင်ဖြူတော်တံခါး။ မြောက်ဦးခေတ် ဆင်ဖြူရတနာများ ဝင်ထွက်သွားလာ သော တံခါးဖြစ်သည်။ တံခါးမှာ အဆင့် (၃)ဆင့်ရှိသည်။ ပုဏ္ဏားတောင်မြို့ရိုး၌ ရှိပြီး ကွမ်းစေတံခါးနှင့် နတ်ပေါက်တံခါး နှစ်ခု ကြား၌ ဖောက်လုပ်ထားသည်။ ကျောက်ဖြင့်တည်ဆောက်ထားပြီးအမြင့် (၁၅)ပေ၊ အကျယ်(၁၀)ပေ၊ အရှည် (၄၆)ပေခန့်ရှိသည်။ (ယခုအခါ ရှေး ဟောင်း သုတေသနဌာနမှ ပြုပြင်လျက် ရှိ၏) (ဃ) တောင်ဘက်တစ်ခွင်ရှိတံခါးပေါက် များ။ ။တောင်ဘက်တစ်ခွင်ရှိ တံခါး ပေါက်များမှာ (၁)ကြခတ် (၂) ပေါက် ပင် (၃) လက်ဆည်ကန် (၄) ကျက်ပိတ် (၅) မောလိပ် (၆) စံကားတောင် (သံ တမန်) (၇) မင်းထွက်ဆည်(ရေတံခါး) (၈) ဗားဘူးတောင်(ရေတံခါး) စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ထင်ရှားသော တံခါးအချို့ တို့ ဖော်ပြရလျှင် ကြခတ်တံခါး။ အနူမကန်၏ မြောက် ဘက်တွင် အနူမမြို့ရိုးရှိသည်။ ယင်း မြို့ရိုး၏ အရှေ့ဘက်၊ မင်းခမောင်းပုထိုး ၏ တောင်ဘက်တွင် ကပ်လျက်ကြခတ် တံခါးရှိသည်။ ကျောက်ဖြင့်တည်ဆောက် ထားပြီး အကျယ် (၉) ပေ၊ အမြင့် (၁၃)ပေ၊ အရှည် (၂၈)ပေ ရှိသည်။ ကြခတ်စားအမတ် (အမ်းနှင့်တောင်ကုတ် အကြားရှိ နယ်တစ်နယ်မှ နယ်စား)က တာဝန်ယူ၍ မြို့တည်စဉ်က တည် ဆောက်ခဲ့သဖြင့် ကြခတ်တံခါးဟုတွင် သည်။ လက်ဆည်ကန်တံခါး။ လက်ဆည်ကန် ၏ မြောက်ဘက်မြို့ရိုးတံတိုင်းတွင် တံခါးနှစ်ပေါက်ရှိသည်။ အနောက်ဘက် ကျသော တံခါးသည် လက်ဆည်ကန် တံခါးဖြစ်သည်။ ကျောက်ဖြင့်ဆောက် ထားပြီး အမြင့် (၁၇)ပေ၊ အကျယ်(၈) ပေ၊ အရှည် (၂၄)ပေရှိသည်။ နန်းတော် တောင်ဘက်မှ ချဉ်းကပ်လာသော ရန်သူ တို့ကို လက်ဆည်ကန်မှရေဖြင့် ဤတံခါး မှ တစ်ဆင့် မြောက်ဘက်မြေနိမ့်ကျုံး (ခဝါသည်ကျုံး)ကို ရေဖြည့်ပြီး တိုက်ခိုက် ရန် စီမံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ စံကားတောင်(သံတမန်)တံခါး။ ။မင်း ထွက်စည် ရေတံခါး၏ တောင်ဘက်း မောလိပ်ကန်၏ အရှေ့ဘက်တွင် စံကား တောင်ရှိသည်။ ဤစံကားတောင်ပေါ်၌ စံကားတောင်တံခါးရှိသည်။ ဤတံခါးကို သံတမန်များသာ အသုံးပြုရသဖြင့် သံ တမန်တံခါးဟု ခေါ်သည်။ (င) အနောက်ဘက်တစ်ခွင်ရှိ တံခါး ပေါက်များ။   ။ နန်းတော်၏ အနောက် ဘက်တစ်ခွင်ရှိ တံခါးများမှာ (၁) စိုးကြီး (ဝေစိုး​ရေတံခါး) (၂)   ငနက်ကေ (၃)  မောက်တော် (၄) တောင်ရွှီ (၅) ကဇီပတ်(ကမ်းစီးပတ်)(၆) ငွေတောင် (ရေတံခါး) (၇) ဆင်ဝင် (၈) သဇင်တန် (၉) မိုးလင်းဝ (တောင်ဖြူ) စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ယင်းတို့မှ ထင်ရှားသော တံခါးအချို့မှာ​ မောက်တော်တံခါး။ ။ မြို့တော်မြို့ရိုး ဖြစ်သော ငနက်မြို့ရိုးနှင့် ရသေ့တောင် မြို့ရိုးတို့ဆုံရာ၌ ရှိသည်။ ရွှေကြာသိမ် ဘုရား၏ အရှေ့ဘက်ကိုက် ၅၀ ခန့် အကွာ၌ ရှိသည်။ ဘစောဖြူမင်း၏ သမီးတော် မောက်တော်မင်းသမီးကို အစွဲ ပြု၍ ခေါ်တွင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ကျောက် ဖြင့် တည်ဆောက်ထားသည်။ အမြင့် (၁၃)ပေ၊ အကျယ် (၉)ပေ၊ အရှည် (၁၄)ပေခန့် ရှိသည်။ ကဇီပတ်(ကမ်းစီးပတ်)တံခါး။ ကျောက် ရစ်မြို့ရိုး၌ ရှိသည်။ ကမ်းစီးပတ်ချောင်း များ အနီးတွင်ရှိ၍ ကမ်းစီးပတ်တံခါးဟု တွင်သည်။ ငွေတောင်ခံတပ်၏ တောင် ဘက်တွင်ရှိသည်။ လှောင်ထားသောရေ တို့ကို ဤတံခါးမှတစ်ဆင့် ထုတ်လွှင့် ပြီး တပင်ရွှေထီး၏ တပ်မတော်အား ရေအားဖြင့် တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်ဟု သိရပါ သည်။ မိုးလင်းဝ(တောင်ဖြူ)တံခါး။ မြို့တော်၏ နယ်နိမိတ်မြို့ရိုးတစ်ခုဖြစ်သောတောင်ဖြူ မြို့ရိုး၌ တပ်ဆင်ထားသည်။ မင်းဗာကြီး သည် ဝေသာလီမြို့တော်ဟောင်းမှ အနန္ဒ စနြ္ဒား ကျောက်စာတိုင်ကို စီးတော်ဆင် ဇီဝစိုးဖြင့် ဆွဲယူလာစဉ် တောင်ဖြူတံခါး အရောက်၌ မိုးလင်းသွား၍ ထိုအချိန်မှ စပြီး မိုးလင်းဝဟု ခေါ်တွင်လာခဲ့ပါ သည်။ ဤ တံခါးပေါက်များအနက် နန်း တော်၏ ဝင်းတော်တံတိုင်း၌ရှိကြသော မဂင်္လာ၊ အပယ်၊ နန်းသားကန်၊ အရှေ့၊ တောင်နန်း၊ ပန်းခုံတော်၊ စည်တော်၊ အနောက်တံခါး စသည်တို့မှာ နန်းသူ နန်းသားများသာ ဝင်ထွက်သွားလာရ သော တံခါးများဖြစ်ကြပါသည်။ တစ်ပင်တိုင်၊ မင်းသမီး၊ မောက် တော်၊ သဇင်ကန် စသော တံခါးတို့မှာ မင်းသမီးတို့နှင့်သာ သက်ဆိုင်သော မင်း သမီးတို့ကို အစွဲပြု၍ ခေါ်ဆိုသော တံခါး ပေါက်များ ဖြစ်ကြပါသည်။ ထို့ပြင် မြို့ရိုးတံတိုင်းတို့ကို အစွဲ ပြု၍ ခေါ်တွင်သော တံခါးပေါက်များ လည်း ရှိကြပြန်သည်။ ယင်းတို့မှာ မဂင်္ လာ၊ ခြင်ကိုက်၊ မကျား၊ လက်ဆည်ကန်၊ ဗာဘူတောင်၊ ငနက်၊ တောင်ဖြူ၊ ဘီလူးမ စသည်တို့ ဖြစ်ကြ၏။ ရွှံ့ပျော့၊ မီးသမ၊ မင်းထွက်ဆည်၊ တောင်ရွှီ၊ ကမ်းစီပတ်၊ မောလိပ်စသည် တို့ကဲ့သို့ ဆည်၊ မြောင်း၊ ချောင်း၊ ကန် တို့ကို အစွဲပြု၍ခေါ်ဆိုသော တံခါးပေါက် များလည်း ရှိကြလေ၏။ မြောက်ဦးမြို့တော်တွင် နက်ဒုံ၊ ငမန်းဒုံ၊ ဘုန်းကြီးဒုံ၊ ကြောင်လည်ဒုံ၊ နရင်းဒုံ၊ ဂါရာဒုံ၊ ဒုံပေါက်၊ စပါးဒုံ၊ ဒုံဘွေစသည်ဖြင့် ‘ဒုံ’များကို အစွဲပြု၍ ခေါ်ကြသော ဆည်၊ မြောင်း၊ ချောင်း၊ ကန် များ ရှိကြ၏။ ရေနက်သောချိုင့်ဝှမ်းဒေသ ကို ရခိုင်ဝေါဟာရဖြင့် ္အ‘ဒုံ’ဟု ခေါ်ပါသည်။ နတ်ဒုံ၊ ငမန်းဒုံ၊ ဘုန်းကြီးဒုံ၊ ကြောင်လည်ဒုံ၊ စသော တံခါးများမှာ ဒုံကို အစွဲပြု၍ ခေါ်ဆိုကြသောတံခါးများ ဖြစ်ကြသည်။ ရဲလှ၊ ရန်တောင်၊ ငွေတောင် စသည်တို့ကဲ့သို့ပင် ခံတပ်၊ မြို့ရံများကို အစွဲပြု၍ခေါ်ဆိုကြသော တံခါးပေါက် များကိုလည်း တွေ့ရှိရပါသည်။ သီးခြားဖြစ်သော အကြောင်းအရာ အဖြစ်အပျက်တစ်ခုခုကို အစွဲပြု၍ ခေါ်ဆို သည့် တံခါးများလည်းရှိသေး၏။ ယင်း တို့မှာ မိုးလင်းဝ၊ ကြခတ်၊ ဆင်ဖြူတော်၊ တေဇရာမ၊ ဝေခင်း၊ ဝင်မနား၊ ကျက် ပိတ်၊ သံတမန်၊ ဆင်ဝင်၊ စသောတံခါး ပေါက်များ ဖြစ်ကြပါသည်။ ဤတံခါးပေါက်များကို ရခိုင်တို့က ‘ပေါင်းဝ’ဟူ၍လည်းခေါ်ကြ၏။‘ပေါင်းဝ’ အားလုံးလိုလိုမှာ ကျောက်ဖြင့်တည် ဆောက်ထားပြီး သပ်စီပေါင်းခုံးစနစ်ကို အသုံးပြုထားသည်။ တံခါးဘေးနံရံ တစ် ဘက်တစ်ချက်စီတွင် ၁ ပေပတ်လည်ခန့် ရှိ အပေါက်နှစ်ပေါက်ခန့်စီ ရှိကြသည်။ ယင်းတို့မှာ တံခါးပိတ်ရာ၌ လက်ကန့် (မင်းတုပ်)ထိုးရန်အတွက် ဖြစ်သည်။ ကျောက်တုံးကျောက်ခဲတို့ကို လိုအပ် သလို ထုဆစ်လျက် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု တစ်စပ်တည်းဖြစ်အောင် အဂင်္တေဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော ‘ပေါင်းဝ’ခေါ် တံခါး ပေါက်တို့တွင် မြောက်ဦးခေတ် ဗိသုကာ လက်ရာစွမ်းပကားများကို အထင်အရှား မြင်တွေ့နိုင်ပါသည်။ ဤတံခါးတို့၏ ခိုင်ခံ့မှု၊ ဗိသုကာလက်ရာမြောက်မှုများ မှာ ရခိုင်လူမျိုးတို့၏ ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွား စရာ အမွေအနှစ်များပင် ဖြစ်ပေသည်။ ဤ ရှေးအမွေအနှစ်တစ်ရပ်ဖြစ် သော တံခါးများမှာ မသမာသူတို့၏ လက်ချက်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ သမိုင်း တန်ဖိုးမသိနားမလည်သူတို့၏ ပယောဂ ကြောင့် လည်းကောင်း၊ သဘာဝဘေး ဒဏ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ပျက်ပြိုလဲလျောင်းကာ နေရာအနှံ့ ခြေဆန့်လျက် ရှိကြသည်။ မင်းသမီး တံခါး၊ ဆင်ဖြူတော် တံခါး၊ ကြခတ်တံခါး၊ လက်ဆည်ကန် တံခါး၊ မောက်တော်တံခါး၊ အရှေ့တံခါး (နန်းသားကန်ကျောင်း၏ အရှေ့ဘက် ဒုတိယဝင်းတော်တံတိုင်း၌ရှိသည်)များ လောက်သာ သက်သေပြစရာအဖြစ် ကျန် ရှိပါတော့ပြီ။ ဤတံခါးများမှာလည်း ပြုပြင်မှုမရှိပါက ပြိုပျက်စရာအကြောင်း ရှိ၍ သက်ဆိုင်ရာတို့မှ အချိန်မီပြုပြင် ထိန်းသိမ်းထားသင့်ပေသည်။ ယဉ်ကျေးမှုဆိုသည်မှာ လူမျိုးတစ် မျိုး၏ ပင်မရေသောက်မြစ်ဖြစ်ရာ ယဉ် ကျေးမှုကို အပျောက်မခံနိုင်ပေ။ ယဉ် ကျေးမှု ကွယ်ပျောက်ပါက လူမျိုးပါ ပျောက်ကွယ်တန်သည် ဆိုသော စကား ကို အလေးဂရုမူကာ ရခိုင်တို့၏ ရှေး အမွေအနှစ်များကို အမြတ်တနိုး ထိန်း သိမ်း ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရန် လိုအပ် ပါကြောင်း မေတ္တာမွန်ဖြင့် တင်ပြလိုက်ရ ပါသည်။ စောမင်းနွယ်(မြောက်ဦး) ကျောက်ဖြူလေယာဉ် အပိုင်စီးခံရခြင်း (သို့မဟုတ်) ကမ္ဘာမှာ ပထမဆုံးဟိုက်ဂျက် ၁၉၅၄ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၅ ရက်နေ့ တွင် ရန်ကန်မြို့မှ ကျောက်ဖြူနှင့် စစ်တွေ မြို့များသို့ ထွကခွါလာသည့် (နိုင်ငံတော် လေကြောင်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအဖွဲ့ (ယူဘီအေ) ဝိုင်အိပ်(ချ်)ပိုင်၊ အေစီတီ။ ဒါကိုတာလေယာဉ်ကို ဝေဟင်ထဲ၌ လေ ကြောင်းခရီး ဓားပြတိုက်မှု(ဟိုက်ဂျက်) (ှိ၍ာငက) တစ်ရပ်ဖြစပွါးခဲ့သည်။ လေကြောင်းခရီး ဓားပြတိုက်မှု (ဟိုက်ဂျက်) ဖြစ်ရပ်သည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၌ပင် မဖြစပွါးခဲ့ဘဲ ကျောက်ဖြူခရီးစဉ်၌ စတင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ ရာဇဝတ်မှုကို ကျူးလွန်ခဲ့သူများမှာကား ကေအင်ဒီအို ကရင် သောင်းကျန်းသူများ ဖြစ်သည်။ ဖြစ်ရပ်မှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်လေသည်။ ကျောက်ဖြူခရိုင် ထောက်ပံ့ရေးအရာရှိ ဦ:ဦ:ကျော်ထွန်းသည် ကျောက်ဖြူ ငွေတိုက်အတွက် ရန်ကုန်မြို့ ပြည်ထောင်စုဘဏ်မှ အစိုးရဘဏ္ဍာတော် ငွေကျပ်ခုနစ်သိန်းနှစ်သောင်းလေးထောင်ကို ထုတ်ယူခဲ့သည်။ ၎င်းငွေများကို သေတ္တာ ၄ လုံး၌ ထည့်လျက် လေယာဉ် ဖြင့်တင်ကာ ကျောက်ဖြူမြို့သို့လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ လေယာဉ်သည် နံနက် ၆ နာရီ ၁၀ မိနစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့ မဂင်္လာဒုံ လေယာဉ်ကွင်းမှ စတင်ထွကခွါခဲ့ပါ သည်။ ယူဘီအေပိုင် အိပ်(ချ်)ဝိုင်၊ အေစီတီ၊ ဒါကိုတာလေယာဉ်ကို ဦးစီ: မောင်းနှင်သည့် လေယာဉ်မှူးမှာ ကပ္ပတိန် မစ္စတာ အေအီးယဲဖြစ်ပြီး လေယာဉ် ပထမအရာရှိမှာ ဦးမောင်ကိုကို ဝါယာ လက် အရာရှိမှာ မစ္စတာ ရတ်(ချ်)နှင့် လေကြောင်းလက်ထောက်အရာရှိ ဦ:ကို ကိုကြီးတို့ဖြစ်ကြသည်။ လေယာဉ်နှင့် အတူလိုက်ပါလာကြသော ခရီးသည်များ မှာ စစ်တွေမြို့သို့လိုက်ပါလာသည့် စစ် ရုံးမှ ကပ္ပတိန်ကျော်သာ၊ ကိုလှကျော်၊ ကိုမောင်မောင်၊ အစိန်တို့ဖြစ်ကြသည်။ ရန်ကုန်မြို့မှ ကျောက်ဖြူမြို့သို့ လိုက်ပါ လာကြသည့် ခရီးသည်များမှာ ဦ:ဦ: ကျော်ထွန်း (ကျောက်ဖြူခရိုင် ထောက်ပံ့ ရေးအရာရှိ)၊ ဦးကျော်၊ မစ္စတာချာတာ ရာဘာကီ (ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်)၊ နိုင်ငံ တော် ဗုဒ္ဓသာသနာ…æ…æအဖွဲ့ဝင်ဆရာတော် ဦ:ဓမ္မပါလ၊ ဦ:လှတင်၊ ဦ:အောင်သန်း ထွန်း၊ ဦ:သန်းဆွေ၊ ဦ:မောင်မောင်ကြင် (ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်)၊ မောင်မဲ၊ မအညို (အိမ်အမှတ် ၂၇၊ ဗိုလ်ချုပ်လမ်း၊ ကျောက် ဖြူ) တို့ဖြစ်ကြသည်။ ဒါကိုတာ လေယာဉ်ကြီးသည် မဂင်္လာဒုံ လေယာဉ်ကွင်းမှ ကျောက်ဖြူ မြို့သို့ ဦးတည်ပျံသန်းလာခဲ့သည်။ နံနက် (၆)နာရီ၊ (၂၅)မိနစ်အချိန်တွင် လေယာဉ် စီးခရီးသည်များမှာ ရုတ်တရက် ရုတ်ရုတ် သဲသဲဖြစ်ကာ မင်တက်မိလျက် ဘာဖြစ် မှန်းမသိ အလန့်တကြားဖြစ်သွားကြ သည်။ လေယာဉ်၌ ခရီးသည်အဖြစ် လိုက်ပါလာသူ ၃ ဦးသည် လေယာဉ်မှူး ရှိရာအခန်းသို့ ရုတ်တရက်ပြေးဝင် သွားကြပြီး လေယာဉ်မှူးနှင့် ဝိုင်ယာလက် ဆက်သွယ်ရေးအရာရှိတို့ကို ခြောက်လုံး ပြူး သေနတ်များဖြင့်ချိန်ရွယ်ထား လိုက် ကြသည်။ လူဆိုး ၁ ဦးကမူ လက်ပစ်ဗုံး ကိုကိုင်လျက် ဗုံးစနက်တန်ကို ချက်ချင်း ဖြုတ်ကာ လေယာဉ်တစ်ခုလုံး ဖောက်ခွဲ ပစ်လိုက်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိပြန် သည်။ ၎င်းလူဆိုး ၃ ဦးအနက် ခေါင်းဆောင်လုပ်သူသည် သူ၏ လွယ် အိတ်ထဲတွင် အသင့်ပါလာသော မြေပုံ ကားချပ်ကိုထုတ်ယူပြီး လေယာဉ်မှူးအား မိမိတို့သွားလိုသည့် နေရာကိုလက်ဖြင့် ထောက်ပြလိုက်သည်။ မြေပုံညွှန်းနေရာ တွင် အမှတ်အသားပြုထားပြီးဖြစ်လေ သည်။ လူဆိုးများညွှန်ပြသောမြေပုံညွှန်း မှာ လတ္တီတွဒ် ၉၄ ဒဿမ ၃၀ အရှေ့ ဖြစ်ပြီး ဆင်မငရုတ်ကောင်းဒေသ ဝန်းကျင်ဖြစ်သည်။ ထိုနေရာသည် ပုသိမ် မြို့၏ အနောက်ဘက်မိုင် ၂၀ ခန့်အကွာ ပင်လယ်ကမ်းခြေ သဲသောင်ပြင်နေရာ တစ်ခုဖြစ်နေလေသည်။ လေယာဉ်မှူး မစ္စတာ အေအီးယဲမှာ မည်သို့မျှ မကြံ တတ်တော့။ လေယာဉ်ကို ပြန်ပေးဆွဲ ထားပြီဖြစ်ကြောင်း ကောင်းစွာသိရတော့ သည်။ လူဆိုးများမှာ ကြိုတင်လေ့ကျင့် ထားဟန်တူသည်။ ဝိုင်ယာလက်စက်ဖြင့် ဆက်သွယ်ခွင့်ကိုလည်း မပြုဘဲ ဝိုင်ယာ လက် အရာရှိ မစ္စတာရတ်(ချ်)၏ ဆက် သွယ်ရေးနားကြပ်ကိုဖြုတ်ယူပြီး ၎င်းတို့ ကိုယ်တိုင် တပ်ဆင်ထားလိုက်သည်။ လူဆိုးများသည် မြေပုံအညွှန်းကိုလည်း ကောင်းစွာညွှန်ပြနိုင်သည်။ လေယာဉ်မှူး မှာ အဖက်ဖက်ကို ထောက်ထားပြီး လေယာဉ်ပြန်ပေးဆွဲ လူဆိုးများစေခိုင်း သည့်အတိုင်းသာ လိုက်နာရန်ဆုံးဖြတ် လိုက်တော့သည်။ စင်စစ် ခရီးသည်ဟန်ဆောင်ပြီး လေယာဉ် ပေါ်တွင် လိုက်ပါလာကြသည့် လူဆိုး၊ ၃ ဦးမှာ ကိုလှကျော်၊ ကိုမောင် မောင်၊ အစိန်အမည်ခံသူ ၃ ဦး ဖြစ်သည်။ ၎င်း ၃ ဦးသည် ကျောက်ဖြူမြို့သို့ လက်မှတ်ဝယ်ထားခြင်းမဟုတ်ဘဲ လေ ယာဉ် ခရီးစဉ်အဆုံးဖြစ်သည့် စစ်တွေ မြို့အထိလက်မှတ်ဝယ်ယူကာ လိုက်ပါ လာကြသူများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့နှင့်အတူ ခြောက်လုံးပြူး (၃)လက်၊ လက်ပစ်ဗုံး (၂)လုံး၊ မြေပုံညွှန်းတို့ကိုလည်း လျှို့ဝှက် စွာ ယူဆောင်လာခဲ့ကြသည်။ လေယာဉ် မှူး မစ္စတာ အေအီ:ဟဲသည် လူဆိုး ၃ ဦးက ညွှန်ပြသောမြေပုံညွှန်းကို လိုက်လံ ရှာဖွေရတော့သည်။ ပုံမှန်ခရီးစဉ်အတိုင်း မဟုတ်တော့ဘဲ ပုသိမ်မြို့ဘက်သို့ လေ ယာဉ်ကို ဦးတည်လိုက်သည်။ လေယာဉ် ပျံသည် ဝေဟင်ထဲ၌ ၃နာရီ သာသာမျှ လှည် လှည့်လည်ပျံသန်းရှာဖွေပြီးနောက် နံနက် ၉နာရီအချိန်တွင် လေယာဉ်ဓားပြ များ ညွှန်ပြရာနေရာကို တွေ့ရှိလေသည်။ လေယာဉ်ကြီးသည် ပင်လယ် ကမ်းခြေအနီးရှိ ကျယ်ပြန့်သော သဲ သောင်ပြင်ထက်၌ အကြိမ်ကြိမ် ကွေ့ ဝိုက် ဝဲပါတ်ပျံသန်းပြီးပြေးလမ်းကို ခက်ခက်ခဲခဲရှာ ဖွေရသည်။ လူဆိုးများ ညွှန်ပြသည့်သဲသောင်ပြင်မှာ ပြန့်ပြူး ညီညာလျက် ရှိသည်။ အနီးကပ်၍ဝဲပတ် ပျံသန်းလိုက်သောအခါ၌ သဲဖုန်မှုန့်များ မထသဖြင့် မြေမသားမာကြောကျစ်လစ် မည်ဟု လေယာဉ်မှူးကတွက်ဆလိုက် သည်။ ထို့ကြောင့် အကောင်းဆုံး ပြေး လမ်းကို ရွေးချယ်ပြီးဆင်းသက်လိုက်၏။ မစ္စတာ အေအီးဟဲ၏ တွက်ချက်မှုများမှာ ကွက်တိမှန်ကန်နေလေသည်။ လေယာဉ် ပြေးလမ်းသည် မာကြောနေပြီး ညီညာ ဖြောင့်တန်းလျက်ရှိနေသည်။ သဘာဝ လေယာဉ်ကွင်းတစ်ခုကဲ့သို့ဖြစ် နေသည်။ ရာသီဥတိုကလည်းပွင့်လင်းသာယာလျက် ်ရှိနေပြန်သည်။ သို့ဖြစ်၍ လေယာဉ်ပျံ ဆင်းသက်ရာတွင် အခက်အခဲမရှိဘဲ ကောင်းစွာ ဆင်းသက်နိုင်ခဲ့သည်။ အေ အီးဟဲ၏ ဘဝတွင် သဘာဝလေယာဉ် ကွင်း၌ ပထမဆုံးဆင်းသက်ဖူးခြင်း ဖြစ်လေသည်။ သူသည် မိမိကိုယ်ကို ကျေနပ်အားရမိ၏။ လေယာဉ်မှူးကောင်း တစ်ဦ:အဖြစ် တာဝန်ကျေခဲ့ပြီဟု ခံစားရ သည်။ ဒါကိုတာလေယာဉ်ကြီး သောင်ပြင် မှာ ဆင်းသက်လိုက်သောအခါ အနီး အနားရှိ ကျေးရွာများမှ ကလေးသူငယ် သက်ကြားရွယ်အိုများပါမကျန် အပြေး အလွှား ရောက်လာကြတော့သည်။ လေယာဉ်ဓားပြ ၃ ဦးသည် ခရီးသည် များကို လေယာဉ်ပေါ်မှာ မဆင်းခိုင်းဘဲ ဝိုင်းအုံရောက်ရှိလာသော ရွာသားများထဲ မှ အားကောင်းမောင်းသန် အချို့ကို လေယာဉ်ပေါ်သို့တက်စေပြီး ငွေသေတ္တာ များကို သောင်ပြင်ပေါ်သို့ချခိုင်းသည်။ ခရီးသည်အချို့မှာ ငွေသေတ္တာများချရာ တွင် ကူပံ့ပေးကြရသည်။ ငွေသေတ္တာ အားလုံးကို ချယူပြီးနောက် လူဆိုး (၃) ဦးမှာ သေနတ်များဖြင့်တဝင့်ဝင့်တကား ကား လုပ်လျက် ရွာသားအချို့ကို အပြန် ခိုင်းသည်။ ထိုအချိန်မှာ နံနက် (၁၀) နာရီခွဲ ရှိနေလေသည်။ လေယာဉ်ဓားပြ လူဆိုးများသည် ငွေသေတ္တာများကိုသာ ဓားပြတိုက် ယူခဲ့ ပြီး ခရီးသည်များနှင့် လေယာဉ်အမှူထမ်း များကိုမူ ရန်ပြုခြင်းမရှိပေ။ ခရီးသည် များ၌ ပါလာသော ပစ္စည်းများအနက် ပလူဒရင့် ငှက်ဖျားဆေး သေတ္တာတစ်လုံး နှင့် ပန်းသီးသေတ္တာတစ်လုံးတို့ကို ယူ ထားလိုက်သည်။ ထို့ပြင် မိမိတို့မှာ ဓားပြများမဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံတော်အစိုးရကို ဆန့်ကျင် ပုန်ကန်နေသော သူပုန်အဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့မှဖြစ်သည်ဟု ပြောလိုက်သေး သည်။ အမှန်မှာ ၎င်းလူဆိုး (၃)ဦးသည် ကေအင်ဒီအိုအဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်ကြလေ သည်။ စီစဉ်ညွှန်ကြားသူမှာ ကေအင်ဒီအို (ကရင်သောင်းကျန်းသူ) ဗိုလ်အော် စဘွန်းဖြစ်သည်။ လေယာဉ်ကိုစီးနင်းရာ ၌ ပါဝင်သူ ၃ ဦ:မှာ ဦ:စီးတိုက်ခိုက်သူ ဗိုလ်ကျော်အေး၊ ပါဝင်တိုက်ခိုက်သူ ၂ ဦးမှာ သိန်းကျော်နှင့် စောအငြိမ်းဆိုသူတို့ ဖြစ်ကြသည်။ ၎င်းတို့ကို ကရင်ဝန်ကြီး ဟောင်း စောစံဘိုးသင်က လေ့ကျင့် သင်ကြားပေးခဲ့သည်။ စောစံဘိုးသင် သည် အဆိုပါလေယာဉ်ဓားပြ အဖွဲ့ကို စီစဉ်ညွှန်ကြားပြီး လေယာဉ်ကို စီးနင်းပုံ စီးနင်းနည်း၊ မြေပုံဖတ်နည်း၊ ဓားပြတိုက် နည်း၊ ရေဒီယိုအဆက်အသွယ် ဖြတ် တောက်ခြင်း၊ လမ်းကြောင်းရွေးချယ် ခြင်းစသည်တို့ကို စနစ်တကျ သင်ကြား ပေးပြီး နောက်မှ ဤကဲ့သို့ ကေအင်ဒီအို များက ကျောက်ဖြူလေယာဉ်ကို အပိုင်စီး ကာ ဓားပြတိုက် ပြန်ပေးဆွဲခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ဦ:စီ:တိုက်ခိုက်သူ ဗိုလ်ကျော်အေးသည် လေယာဉ် အပိုင် မစီးမီကပင် အကြိမ်ကြိမ် လေ့ကျင့်မှု များပြုလုပ်လျက် စနစ်တကျ စီမံချက် ရေးဆွဲကာ အသေးစိတ်လေ့လာလေ့ကျင့် ခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် လေယာဉ်ပျံပေး ဆွဲမှုဖြစ်ရပ်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် မြန်မာ နိုင်ငံ လေကြောင်းခရီး၌ ပထမဆုံး အကြိမ်ဖြစပွါးခဲ့ခြင်း ဖြစ်လေသည်။ လေယာဉ်မှူး မစ္စတာ အေအီးဟဲကို လူဆိုးများကပြန်လွှတ်လိုက်ပြီးနောက် ဒါကိုတာလေယာဉ်ကြီးသည် ခရီးသည် ၁၁ ဦး၊ လေယာဉ်အမှူထမ်း ၄ ဦ:တို့နှင့် အတူ ဆင်မငရုတ်ကောင်းသဲသောင်ပြင်မှ တစ်ဟုန်ထိုးထွကခွါလာခဲ့သည်။ရန်ကုန် မှ လိုက်ပါလာသူလေယာဉ်ဓားပြ ၃   ဦ: မှာမူ ထိုနေရာ၌ ငွေသေတ္တာများနှင့်အတူ ကျန်နေရစ်ခဲ့သည်။ သူတို့၏ အလိုဆန္ဒ များပြီးပြည့်အောင်မြင်ခဲ့ပြီ မဟုတ်လား။ လေယာဉ်မှူးသည် သံတွဲမြို့ မဇင် လေယာဉ်ကွင်းရှိရာသို့ ရှေးရှုပျံသန်းခဲ့ပြီး ဝိုင်ယာလက် (ကြိုးမဲ့ ကြေးနန်းစက်)ဖြင့် နိုင်ငံတော်လေကြောင်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး အဖွဲ့ အာဏာပိုင်များထံသို့ အဖြစ်အပျက် အစုံအလင်ကို ကိုယ်တိုင် သတင်းပို့ အစီရင်ခံလိုက်သည်။ နိုင်ငံတော် လေ ကြောင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး အနေနှင့် လည်း မစ္စတာ အေအီးဟဲ၏ ရေဒီယို သတင်း ဝင်ရောက်လာသည့်အခါ မှသာ မျက်ကလူးဆန်ပြာဖြစ်ပြီးအထိတ်လလန့် ဖြစ်ကုန်ကြသည်။ အသေးစိတ်ထပ်မံ သိရှိရန်မှာ လေယာဉ်ကြီးဆင်းသက်ပေး လိုက်ရသော နေရာသည် ပုသိမ်မြို့မှ မိုင်နှစ်ဆယ်ကျော်ဝေးသော မန်ကျည်းစင် ရွာအနီးရှိ မှော်သိုးသောင်မြေပေါ်၌ဖြစ် ကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိရသည်။ လေယာဉ်ပျံကြီး ဆင်းသက်လာ သည်ကို မန်ကျည်းစင်မှ ရွာသူရွာသား များက လေယာဉ်ပျက်၍ ဆင်းလာသည် ဟု ထင်ပြီး သွားရောက်ဝိုင်းအုံကြည့် ကြရာ လေယာဉ်မှာ ပျက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ အကောင်းပကတိဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ် သည်ကို အနားရောက်မှ တွေ့မြင်ကြရ သည်။ ရွာသားအချို့မှာ လေယာဉ်ပေါ် ပါလာသော ငွေသေတ္တာများကို အောက် သို့ သယ်ယူပေးကြရသည်။ လေယာဉ်ပျံ ကြီးသည် မှော်သိုးသောင်ပြင်မှ ပြန်လည် တက်သွားသောအခါ လူဆိုး ၃ ဦ:က ငွေသေတ္တာသယ်ယူပေးသော ရွာသား တစ်ဦ:လျှင် ငွေ ၂၀ ကျပ်စီ ပေးပြီး ထိုသေတ္တာများကို ကရင်စစ်မင်းကြီး စောစံဘိုးသင် ခိုအောင်းနေထိုင်လျက် ရှိသော ကျောက်ဆပ်ကျွန်းမှ သဲကုန်းကြီး ကျွန်းချောင်းရွာသို့ လိုက်လံပို့ပေးစေခဲ့ သည်။ လေယာဉ်ဓားပြတိုက်၍ ရရှိထား သော ငွေသေတ္တာများကို ကျွန်းချောင်း ရွာသို့ လှေငယ်ဖြင့်သယ်ယူကြရသည်။ လှေပေါ်သို့ ငွေသေတ္တာများကို သယ်ယူ သည့်လမ်းတွင်ထိုသေတ္တာများမှာ ငွေများ ဖြစ်ကြောင်း ရွာသားအချို့က သိသွား သဖြင့် အချောင်သုတ်ယူထားလိုက်ကြ ပြန်ရာ ဓားပြ ၃ ဦ:က လက်နက်ဖြင့် အတင်းခြိမ်းခြောက် ရိုက်နှက်ပြီး ပြန် တောင်းမှ ငွေအကြွေသေတ္တာ ၂ လုံးကို ပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ရန်မီးက မအေးပြန်သေးချေ။ ဒါကိုတာလေယာဉ်ကြီးကို ဓားပြ တိုက်၍ မှော်သိုးသောင်ပြင်၌ ဆင်းခိုင်း ပြီး ငွေသေတ္တာများကို သယ်ယူသွား ကြောင်း သတင်းကို ရဲဘော်ဖြူ ကျော် အုန်းတို့အဖွဲ့မှ သတင်းရသွားလေသည်။ ရဲဘော်ဖြူကျော်အုန်းတို့အဖွဲ့မှာအနောက် ဘက် ပင်လယ်ကမ်းခြေတစ်လျှောက်၌ စိုးမိုး ဗိုလ်ကျနေသော လက်နက်ကိုင် အုပ်စုဖြစ်ပြီး ကေအင်ဒီအို အဖွဲ့နှင့် ရန်သူများဖြစ်နေကြသည်။ ထို့ကြောင့် ကျော်အုန်းအဖွဲ့သည် လက်နက်ဗိုလ်ပါ အပြည့်အစုံဖြင့် မန်ကျင်းစင်ရွာသို့လိုက် လာသည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့အဖွဲ့ မန်ကျင်းစင်ရွာသို့ရောက်လာသည့်အခါ ငွေသေတ္တာများကို မတွေ့ရတော့ပေ။ ကေအင်ဒီအို ၃ ဦ:နှင့်ငွေသေတ္တာများမှာ လှေဖြင့်ထွက်သွားကြပြီဟု သိရရ၍ သဲကုန်းကြီး၊ ကျွန်းချောင်းရွာသို့ ကျော် အုန်း အဖွဲ့က ဆက်ပြီးလိုက်ကြသည်။ သို့တစေ ဗိုလ်ကျော်အေးတို့အဖွဲ့မှာ ကံ ကောင်း ထောက်မပြန်သည်။ မိုးက ရုတ်တရက် ပြင်းထန်စွာရွာချလိုက်၍ လှိုင်းလေထန်ပြီး ကျော်အုန်းတို့အဖွဲ့ ခရီးမဆက်နိုင်ဘဲ ဖြစ်နေကြသည်။ သို့ သော် ကေအင်ဒီအို ဗိုလ်ကျော်အေးအဖွဲ့ မှာလည်း ကျွန်းချောင်းသို့ ခရီးမဆက် နိုင်ဘဲ လမ်းခုလတ်၌ သောင်တင်နေပြန် သည်။ ထိုအခါ မြွေမြွေချင်း ခြေမြင် ဖြစ်သွားပြီး ရဲဘော်ဖြူအဖွဲ့က အဝေးမှ နေ၍ ဘရမ်းဂမ်းနှင့် လှမ်းပြီးပစ်ခတ် လိုက်တော့သည်။ ကေအင်ဒီအို ဓားပြ ၃ ဦ:မှာ မျောက်သစ်ကိုင်းလွတ်ဖြစ်သွား သည်သာမက ရဲဘော်ဖြူ များက ဝိုင်းရံ ပိတ်ဆို့ထားပြီ ဖြစ်သည်ကို သိလိုက်ရ တော့သည်။ ရဲဘော်ဖြူ ကျော်အုန်းအဖွဲ့မှ ဒရစပ်ပစ်ခတ်နေသည့် ဘရင်းဂမ်းကျည် များ၏ ဒဏ်ကို မခံနိုင်တော့သဖြင့် လေယာဉ်ဓားပြ ၂ ယောက်မှာ လက် လွတ် ထွက်ပြေးသွားလေသည်။ ရဲဘော် ဖြူ ဗိုလ်ကျော်အုန်းအဖွဲ့သည် ကျန် ဓားပြ ၁ ယောက်ကို ငွေသေတ္တာများနှင့် အတူ အလွယ်တကူ ဖမ်းဆီ:လိုက်ကြ တော့သည်။ ထို့နောက် ကေအင်ဒီအိုများ က ခက်ခက်ခဲခဲအသက်လုပြီး အပိုင်စီး ရရှိလာသော ငွေသေတ္တာများကို ရဲဘော် ဖြူ ဗိုလ်ကျော်အုန်း အဖွဲ့က အလွယ် တကူ သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီး ငွေသေတ္တာများ ကို ဂွချောင်းရွာဘက်သို့ သယ်ယူသွားကြ တော့သည်။ အဆိုပါ လေယာဉ် ဓားပြတိုက် လုယက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတော် အစိုးရ ဘဏ္ဍာတော်ငွေမှဆုံးရှုံးသွားခဲ့ ရသည့် ကျပ်ငွေ (၇၂၄၀၀၀)ကို ကေအင် ဒီအိုများကသာ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟု ခုံရုံးတွင်တိုင်ကြားပြန်လေသည်။ ခုံရုံး ဆိုသည်မှာ အခြားမဟုတ်။ ၃ ပါတီ ခုံရုံးဖြစ်သည်။ ကေအင်ဒီအို၊ ရဲဘော်ဖြူ နှင့် ကွန်မြူနစ်များအဖွဲ့ ၃ ဖွဲ့ပါဝင်သော တောတွင်းခုံရုံးပင်ဖြစ်သည်။ ရဲဘော်ဖြူ ကျော်အုန်းအဖွဲ့မှ ငွေသေတ္တာများကို မောင်ပိုင်စီးသွားကြောင်း ပုသိမ်အနောက် ပိုင်းရှိ ကေအင်ဒီအိုနှင့် ကွန်မြူနစ်များ သတင်းရသောအခါ ရိုးမတောင်ခြေ သလပခွါရွာ အနီး၌ စခန်းချနေသော ကေအင်ဒီအို စစ်မင်းကြီး စောစိန်မှုံက သာပေါင်းနယ်ရှိ ဗိုလ်စောဂျက်ထံမှ လက်နက်ကိုင်အင်အား ၁၀၀၊ ကွန်မြူနစ် အဖွဲ့မှ အင်အား ၅၀ တို့ ပူးပေါင်းပြီး ရဲဘော်ဖြူများရှိရာသို့ လိုက်ပါသွားခဲ့ သည်။ ကရင်များအဖွဲ့က ဓားပြတိုက်၍ရ ထားသော ငွေသေတ္တာများကို ရဲဘော်ဖြူ များကမတရားလုယူပါသည်ဟု သုံးပါတီ ခုံရုံးတွင် တိုင်ကြားခဲ့သည်။ တရားလိုမှာ ကေအင်ဒီအိုများဖြစ်ပြီး တရားခံမှာ ရဲဘော်ဖြူများဖြစ်ကာ အမှုကို ၃ ပါတီ ခုံရုံးက စီရင်ချက်ချမည်ဖြစ်လေသည်။ သို့သော် ယင်းနောက်ပိုင်း၌ ကေ အင်ဒီအို၊ ရဲဘော်ဖြူ၊ ကွန်မြူနစ်တို့ အချင်းချင်း ပစ်ကြ၊ ခတ်ကြ ဖြစ်ကြပြန် သည်။ ငွေများမှာ ရဲဘော်ဖြူတို့ လက်ဝယ်၌သာ ရှိနေခဲ့ပြီး ကေအင်ဒီအို များ ပြန်လည်ရရှိသည်ဟု သတင်းထွက် ပေါ်မလာတော့ပေ။ ဗကပတို့က ဆရာ ကြီးလုပ်ပြီး ရဲဘော်ဖြူနှင့် နှစ်ပေါက်တစ် ပေါက် ရိုက်စားလုပ်လိုက်ကြသည်ဟူ၍ သာ သတင်းရခဲ့သည်။ သုံးပါတီခုံရုံးမှ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်သည့် အဆင့်သို့ထိ မရောက်ခဲ့တော့ပေ။ ဇာတ်လမ်းကို ချုပ်လိုက်သည့်အခါ ကျောက်ဖြူလေယာဉ်ကို ကေအင် ဒီအို လူဆိုး ၃ ဦ:က အပိုင်စီးနင်းလျက် လေကြောင်း ဓားပြတိုက်မှု (ှိ၍ာငက) ဖြစ်သွား၍နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာငွေ(၇၄၂၀၀၀) ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်။ ဝေဟင်တွင်လေယာဉ်ကို အပိုင်စီးနင်းသွားသည့် ဖြစ်ရပ်သည် ကမ္ဘာ့လေကြောင်းသမိုင်း၌ ပထမဆုံး အကြိမ်ဖြစ်ပေါ်သွားခဲ့သည်။‘ကျောက်ဖြူ လေယာဉ် အပိုင်စီးမှုကြီးဟူ၍ စာလုံးမဲ ကြီးဖြင့် ကျော်ကြားသွားခဲ့သည်။ ထိုအခါ က ရွှေတစ်ကျပ်သား၏ ဈေးနှုန်းမှာ ငွေကျပ်တစ်ရာကျော်ခန့်သာ ဖြစ်၍ နိုင်ငံတော်မှ ဆုံးရှုံလိုက်ရသောတန်ဖိုးကို ခန့်မှန်းတွက်ချက်နိုင်ကြပေမည်။ လေ ယာဉ်မှူး အေအီးဟဲမှာ မိမိအဖြစ်ကို ပြေမကုန်နိုင်ဖြစ်ပြီး အဂင်္လန်နိုင်ငံသို့ အမြန်ဆုံးပြန်သွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထိုစဉ်က ခရီးသည်တစ်ဦးအဖြစ်လိုက်ပါ လာခဲ့သူ ဆရာဦးမောင်မောင်ကြင် (နောင်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ် တရားရေး ဦးစီးမှူး)က ဓားပြတွေက သိပ်လျင် တယ်။ လေယာဉ်မှူးကလည်း သိပ်တော် တယ်။ ကျုပ်တို့ကိုလည်း ဘုရားကယ် တာပဲ’ဟု တုန်ယင်စွာဖြင့် စာရေးသူကို ပြောပြပါသည်။ ကျောက်ဖြူ (သန ္တာမြေ)၌လည်း မမေ့နိုင်တဲ့ ဖြစ်ရပ်ဆန်းတစ်ခုအဖြစ် ပြောစမှတ်တွင်၍ ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတော့ သည်။ ဦ:သိန်းတင် လေ့လာတင်ပြသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာလူငယ်မှန်လျှင် ဘုန်းကြီးကျောင်းသား အဖြစ်၊ကိုရင်ကလေးအဖြစ်ဖြင့် ဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် နေဖူးကြသည်။ ဆရာတော်ကြီးများ ဘုန်းတော်ကြီးများနှင့် ဦ:ပဉ္စင်းများသည် တပည့်ကိုရင် ကျောင်းသားလေးများအား ရှေးစကားပုံပြင်များ ပြောပြလေ့ ရှိကြသည်။ ဆရာတော်ကြီးများအား ညဦ:ပိုင်းအချိန် တတောင်ဖြင့် ကြိတ်ကာ ဝတ်ပြုပေးရချိန်တွင် ကိုရင်ကလေး ကျောင်းသားကလေးများ သည် ရှေးစကား ပုံပြင်များစွာကို ကြားကြရသည် ၊၊ ထိုရှေးစကားများမှာ ဇာတ်နိပါတ်များထဲက နည်း၍ ဆရာတော်ကြီးများ ငယ်စဉ်က မှတ်သား ထားသည်များနှင့် အချို ့မှာ ဆရာတော်ကြီးများ ကိုယ်တိုင်တီထွင် ပြောကြ သည်များ ဖြစ်ဟန်တူပေသည်။ များသောအားဖြင့် ဟာသပုံပြင်များ ဖြစ်သောကြောင့် ကလေးများသာ ဖြစ်ကြသည့်ကိုရင်ကလေး ကျောင်းသား ကလေးများက အလွန်ကြိုက်ကြသည်။ ကျွန်တော်တို့လိုလူများသည် ဆရာတော်ကြီးများထံမှ ငယ်စဉ်က ကြားရမှတ်ရဖူးသော ရှေးစကားများကို မိမိတို့အပေါင်းအသင်းများအား မကြာမကြာ ပြောပြမိကြသည်မှာ ကြီ:သည့်အသက်အရွယ်တိုင် ဖြစ်သည်။ သို့နှင့် ထိုပုံပြင်ကလေးများကို သက်ဆုံးတိုင် မမေ့ကြတော့ပေ။ မြန်မာအမျိုးသားများမှာ ဟာသပေါသူများဖြစ်သည်။ယဉ်ယဉ်က လေးနှင့် သရော်ပုံများမှာလည်း အလွန်ထိသည်။ မြန်မာများသာ မဟုတ် ပြည်ထောင်စုသားအားလုံးတွင် ဤရွှင်သော လျင်သော ဟာသဉာဏ်များရှိ ကြသည်ကို ထုတ်ဝေခဲ့ပြီးသော ပြည်ထောင်စုသား ပုံပြင်စာအုပ်များက သက်သေခံပြီး ဖြစ်ကြသည်။ အပြောများသော မြန်မာပုံပြင်တိုကလေး တစ်ပုဒ်မှာ ့ ့ ့ ့ ဖြိုးသူတော်တစ်ယောက်သည် ဆန်ခံသွားရင်း ပြောင်းခင်း တစ်ခင်းထဲတွင် ပြောင်းဖူးဝင်ချိုးသည်။ ပြောင်းဖူးက အစေ့မရှိပေ။နောက် တစ်ဖူးချိုးလိုက်သောအခါတွင်လည်း နှစ်စေ့ သုံးစေ့သာ ပါသည်။ထိုအခါ ဖိုးသူတော်က ပြောင်းပင်ကိုဆဲသည်။ ထိုအခါ ပြောင်းပင်က ့ ့ ့ ့ ြဦ:သူတော် ကျွန်တော့်ကိုဆဲရင် ကျွန်တော်ခံရမှာပေါ့ တကယ် ဆိုတော့ ကျွန်တော်ဘာတတ်နိုင်မှာလဲ၊ မြေကြီးကိုလည်းကြည့်ပါအုံးဟြု ္စဆို၏ ။ မြေကြီးကိုကြည့်လိုက်သောအခါ ပတ်ကြားများ အက်နေခြောက် နေသည်။ ထိုအခါ ဖိုးသူတော်က မြေကြီ:ကို မအေကော်တုတ်သည်။ မြေကြီ:က ြဦ:သူတော် ကျွန်တော့်ဆဲလို့အလကားပေါ့ ၊ မိုး ခေါင်နေတာလည်း ကြည့်ပါအုံးဟြု ဆိုကာကောင်းကင်ကို လက်ညှိုးထိုးပြရာ နေမင်းသည် ခြစ်ခြစ်တောက်ပူနေ၏။ ဖိုးသူတော်သည် နေကို ကလော်တုတ်ပြန်၏။ နေကမြိုးမှမရွာဘဲကျုပ်ဘာတတ်နိုင်မလဲ၊ခင်ဗျားဆဲချင်ဆဲပေါြ့ ဟုပြန်ပြော၏။ ဖိုးသူတော်က ဒေါသဖြစ်ဲဖြစ်နှင့် မိုးကို ကလော်ဆဲပြန်သည်။ ထိုအခါမိုးက ့ ့ ့ ဖြိုးသူတော် သူတော်သူမြတ်ဆိုပြီ: သူများ ပြောင်းဖူးခင်းထဲ ဝင်ချိုးနေတယ် မဟုတ်လား၊ ကျုပ်ဘယ်လိုလုပ် ရွာမလဲဟြုပြန်ပြောလိုက် လေသည်။ ့ ့ ့ ့ ြ့ ဤပုံပြင်ကလေးသည် သူ့နေရာနှင့်သူ အလွန်ထိထိမိမိရှိလှသော ကြောင့် ကျွန်တော်၏ လက်သုံးပုံပြင်ကလေး တစ်ပုဒ်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ ဆင်တူရိုးမှား မွန်ပုံပြင်တစ်ပုဒ်ရှိသေးသည်။ တောကြီ:ထဲတွင် တစ်ပါးတည်း သီတင်းသုံးနေသော ရသေ့ကြီး တစ်ပါးသည် တစ်နေ့သော နံနက်စောစောတွင် ကျောင်းသခင်္မ်းအနီ:၌ ကလေးငိုသံကြား၍ သွားကြည့်ရာ မွေးကင်းစ ကလေးငယ်ကလေးဖြစ်နေ သည် ။ ယောကျ်ားကလေးဖြစ်၍ ရသေ့ကြီးသည် ဝမ်းသာမိသည်။ မိမိ မွေးထိုက်ပါက လက်ညှှိုးက နို့ရည်ထွက်စေသားဟု ဓိဏ္ဌာန်ရာနို့ရည်များ ပန်းထွက်သည်။ ရသေ့ကြီ:သည်ကလေးကိုအသက်နှစ်ဆယ်ရွယ်အထိ ကောင်း စွာ ပြုစုကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ထားသည်။ လောကီနည်းဖြင့် ကြည့်သောအခါ ဘုရင်ဖြစ်မည်ဆိုသည်ကိုမုချ သိသောကြောင့် မင်းမရှိသည့် တိုင်းပြည်သို့သွားရန်ညွှန်ကြားလိုက်သည်။ လူငယ်သည် လမ်း၌ပင် ဖုဿရထားနှင့်တိုးမိပြီး ထိုမင်းမဲ့တိုင်း ပြည်မှာပင် ဘုရင်ဖြစ်သွားလေသည်။ နှစ် လ အတန်ကြာသော်ရသေ့ကြီ:သည် ဆန်ခံရာမှအပြန် သီးနှံ များအခြေအနေသိနိုင်ရန်အတွက် ပြောင်းခင်းတစ်ခင်း အတွင်းသို့ ဝင်ပြီ: ပြောင်းဖူးများကိုဖြဲကြည့်သည်။တစ်ပင်တည်းမှာပင် အချို့အဖူးများကအစေ့ များများရှိပြီ: တော်တော်များများက အစေ့ကျိုးတိုးကျဲတဲသာရှိသည်ကိုတွေ့ ရသည်။ ထိုအခါရသေ့ကြီးက ဘြယ်လိုဖြစ်တာလဲ၊မြေသြဇာဟာအပင် တစ်ပင်တည်းမှာပင် ပြန့်နှံ့အောင်မသွားတော့ဘူးလားဟြုနှုတ်မှရေရွတ် ပြောဆိုလိုက်သည်။ ထိုအခါ မြေစောင့်နတ်ပေါ်လာပြီး ့ ့ ့ အြရှင်ရသေ့ကြီးမြေသြဇာတစ်ပင်လုံးသို့မျှတစွာမလျှောက် ခြင်းမှာ လေမိုးမမှန်၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြားတဲ့အတွက်ဲ ဖြစ်ပါတယ် တပည့်တော်ရဲ့အပြစ်မဟုတ်ပြါ ဟုလျှောက်ထားလိုက်သည်။ ထိုအခါ ရသေ့ကြီ:က တောင်သူလယ်သမား ဆင်းရဲသားများ နစ်နာလှသည်၊မိုးနတ်သားကို ငါကိုယ်တိုင် သွားပြောဦ:မှဖြစ်မယ်ဟုဆိုပြီး မိုးနတ်သားထံ ဈာန်ဖြင့်ကြွသွားပြီ: မေတ္တာရပ်ခံရာ မိုးနတ်သားက ့ ့ ့ ကြျွန်တော်မျိုးအနေနှင့် တာဝန်ကျေကျေ၊မိုးမှန်လေမှန် ရာသီ ဥတုမှန်ဖြစ်စေလိုပါသော်လဲ လူ့ပြည်ရှိ ဘုရင်ကတရားနှင့်အညီ မကျင့် မကြံရင် မတတ်နိုင်ပါဘုရားြ ဟုပြန်လည်လျှောက်လိုက်လေ၏။ မိုးနတ်သား၏စကားသည် မှန်နိုင်ရာသည်ဟု တွေးတောပြီး ရသေ့ကြီးသည် သားတပည့်ဖြစ်သူဘုရင့်ထံသို့ အမြန်ကြွသွားလေသည်။ ဘုရင်လည်း ဖခင်ဆရာရသေ့ကြီ: ကြွလာသောကြောင့် ရာဇပလ္လင်ပေါ်တွင် နေရာပေးပြီး ရိုသေစွာရှိခိုးသည်။ ထိုအခါရသေ့ကြီ:က ့ ့ ့ ငြါ့တပည့် မင်းဘုရင်ဖြစ်တာ ငါးနှစ်ကျော် ခြောက်နှစ်ရှိပြီ၊ ဤကာလအတွင်း တစ်ရက်မှမင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးနှင့်အညီ နေထိုင် သည်ဟူ၍ မရှိဘူးလို့ငါကြားရတယ်၊မှန်သလောဟြုမေးလိုက်သည် ။ ထိုအခါဘုရင်ကမြှန်ပါတယ်ဘုရား၊တပည့်တော်မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါးဆိုတာ ဘာဟူ၍ပင်မသိပါဘုရားဟြုပြန်လည်လျှောက်ထားလေ သည်။ ထိုအခါမှ ရသေ့ကြီ:သည် မြင်းဖြစ်မည့်သူကို မင်းကျင့်တရား ဆယ်ပါး သင်မပေးလိုက်မိသည်မှာ ဆရာဖြစ်သူငါ့တွင် လုံးလုံးတာဝန်ရှိ တော့တယ်ဟြုသဘောပေါက်၊နောင်တရလေတော့သည်။ ကျောင်းကန်အနီးမှ ပုံပြင်ကလေးနှစ်ပုဒ်သည် ကျွန်တော်အပါအ ဝင် စာရေးဆရာ၊သတင်းစာဆရာအဖြစ် တိုင်းပြည်တာဝန်ကို ထမ်းဆောင် လျှက်ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်များအား သူတော်သူမြတ် အဝတ်ဝတ်ပြီး အကျင့်မပျက် ရန်၊တိုင်းပြည်၏ အနာဂတ် တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရမည့် လူငယ်များအား ပေးကြရမည့် ပညာရပ်များ မမေ့မလျော့ မပေါ့မတန်ပေးမိကြရန်သတိပေး နေသည်ဟု ကျွန်တော် ယူဆသည်။အစိုးရဘက်မှ ပုဂ္ဂိုလ်များ၊အထူးအားဖြင့် ပညာရေး၊ နိုင်ငံရေးဘက်မှ ပုဂ္ဂိုလ်များအားလည်း သတိပေး နှိုးဆော်နေ ကြသည်ဟုယူဆသည်။ ကျောင်းကန်အနီးမှ မြန်မာပုံပြင်များစြာအုပ်တွင် အလားတူ သင်ခန်းစာများပါ၍ဟာသကြွယ်သော ပုံပြင်တော်တော်များများပါရှိပါသည်။ ရဟန်း သံဃာတော်များ၊လူပုဂ္ဂိုလ်မိတ်ဆွေများ၏ အကူအညီဖြင့် စုဆောင်း ရရှိသော ပုံပြင်များအနက် အဂါရဝ ဖြစ်နိုင်သည်များကို ဖယ်ရှားထားခဲ့ပါ သည်။ အရသာမျိုးစုံပါသော ဤကျောင်းကန်ပုံပြင်များသည် စာဖတ်သူမိတ် ဆွေများအား သင်ခန်းစာကောင်းများနှင့် ပျော်ရွှင်မှု သုခအပေါင်း ပေးနိုင်ပါ စေသတည်း။ ၁၀​၁၀​၆၅ ကျေးဇူးတင်ခြင်း ဤြကျောင်းကန်အနီ:မှမြန်မာပုံပြင်များစြာအုပ်ဖြစ်ပေါ်လာ အောင် ကူညီကြသော ရွှေကူ ကိုလေးမောင် ၊ ရွှေဘို ဖုန်းစည် ၊ မန ္တလေး မြို ့ ဗန်းမော်ကျောင်း ကိုရင်သောင်း ၊ မန ္တလေးမြို ့ မောင်မြင့်ခိုင် မန ္တလေးမြို ့ သစ်ဆိမ့်တိုက် ရှင်ကုသလ ၊ ပလက စာရေး ကိုကျော်မောင် မန ္တလေးမြို ့ ဦးကြည် ၊ မန ္တလေးမြို ့ ကိုစန်းမောင် ၊ မန ္တလေးမြို ့ မစိုးရိမ်တိုက် အရှင် ဒွန္ဒစယရံသီ ၊ ဆားတောင် အရှင်ကောသလ္လ လားရှိုး သုစရိတကျောင်းတိုက်ဦးတိလောကဉာဏ၊ မန ္တလေးမြို့ မောင်ထွန်းအောင် စစ်ကိုင်းတောင် ဓမ္မာစရိယ ပါဠိတက္ကသိုလ် အရှင် သီလာစာရ မိတ္ထီလာမြို ့ ့ကျောင်းဆရာကြီး ဦ:ချစ်တီး ၊ မြစ်ငယ်မြို ့ ကိုထွန်းဝင်း ၊ မန ္တလေးမြို ့ စကုတိုက် အရှင်ဉာဏဗလ ၊စစ်ကိုင်းတောင်ရိုး ဓမ္မာစရိယပါဠိတက္ကသိုလ် အရှင်ဉာဏဗလ ၊ စစ်ကိုင်းမြို ့ အရှင်ပညာသီရိ ကနီမြို ့နယ် မဲတင်းရွာ ဦ:သောဘိတ ၊ စစ်ကိုင်းမြို ့ ဦးဝင်း ၊ ချောက်မြို ့မဂင်္လာသာစည်တိုက် အရှင်ပဏ္ဍိစ္စသာရ ၊မန  ္တလေးမြို ့သစ်ဆိမ့်တိုက် ရှင်ဝါယမ ၊တံတားဦ:မြို ့ ကျောင်းဆရာ ဦ:စံထွန်း ၊ ကြာညှပ်ရွာ ဆရာကြီး ဦ:အေး ၊ ပြင်စည် မြတ်သိန်း ၊ မန ္တလေးမြို ့ မောင်ပေါ်ဦ: ၊ ရွှေဘိုမြို ့ချီပါစုရပ် ကိုဘိုကြီး မန ္တလေးမြို ့ အသောကာ ရာမတိုက် အရှင်သောပါက ၊ အရှင်ဓမ္မသေန၊ အင်းဝမြို့ မောင်မြမောင် ၊ မန ္တလေးမြို့ ၂၉လမ်း ဦ:အောင်မြင့် ၊ ကျောက်မဲမြို ့ စိတ္တသုခကဖေး မောင်ထွန်းရီ စသောပုဂ္ဂိုလ်များအား များစွာ ကျေးဇူးတင်ရှိကြောင်း ဖေါ်ပြ အပ်ပါသည် ။ ဖိုးသူတော်စာ ဖိုးသူëတော်ဖတ်တတ် ရှေးအခါက တောရွာ ဘုန်းကြီ:ကျောင်း တစ်ကျောင်းတွင် ဖိုးသူတော်ကြီ:တစ်ပါးပျံလွန်တော်မူသဖြင့်၄င်း၏ အိပ်ရာနေရာများကို ရှင်းလင်းကြသောအခါ ၄င်းဖိုးသူတော်ကြီး၏ ခေါင်းအုံးနှစ်လုံးကြားတွင် သူမကျန်းမာစဉ်က ရေးထားခဲ့သော စာကလေးတစ်စောင်ကို တွေ့ရှိကြလေ သည် ။ ထိုစာမှာ ့ ့ ့ ထြရာဇာသော သုဉ်ဒသကို မုနိသုဒ္ဒါ ဒဒေယျာသြိ ဟူ၍ဖြစ်သည် ။ ထိုစာကို ဘုန်းတော်ကြီ:နှင့်တကွ ရပ်ရွာ ထဲမှ အတော်အတန် စာပေဗဟုသုတ ရှိသူတို့ အခေါက်ခေါက်အခါခါ ဖတ်ကြပါသော်လည်း အဓိပ္ပာယ် မှန်အောင် မပြန်ဆိုနိုင်ကြပေ ။ တစ်နေ့သ၌ ၄င်းကျောင်းသို့ ဧည့်သည် ဖိုးသူတော်ကြီး တစ်ပါး ရောက်လာလေသည် ။ သို့နှင့်ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ဖိုးသူတော်တို့ စကားစမြည်ပြောဆိုကြယင်း ပျံလွန်သွားသော ဖိုးသူတော်ကြီ:အကြောင်း စပ်မိသွားကြသဖြင့် ဘုန်းတော်ကြီးက စာကို ဖတ်ပြမေးမြန်းသောအခါ ဧည့်သည်ဖိုးသူတော်ကြီးသည် စာကို စူးစိုက်စွာဖတ်လျက် အတန်ကြာ စဉ်းစားနေပြီး ့ ့ ့ ့ ဖိုးသူတော် ။ ။ ထြ ကတော့ ထ ပဲဆရာတော် ၊ ရာဇာ က မင်း ၊ သော ဆိုတာကတော့ ခြောက် ဆိုတော့ထနဲ့မင်းနဲ့ ခြောက်နဲ့ပေါင်းရင် ထမင်းခြောက် ဖြစ်ရမယ်။ သုဉ်ဒသ ဆိုတာကတော့ ကိုးကြောင်းအခေါ် ငွေတစ်ဆယ် ကိုခေါ်တယ် ၊ မုနိ က မိနု ၊ သုဒ္ဓါ က သာဓုတ် ဖြစ်ရမယ် ။ ဒဒေယျာသိ ဆိုတာက ပေးလိုက်ပါ လို့အဓိပ္ပာယ် ထွက်တယ် ၊ ဖိုးသူတော်ကြီးမှာ မိနုဆိုတဲ့နှမ မရှိဘူးလားဆရာတော်ြ။ ဘုန်းတော်ကြီ: ။ ။ အြဲ ရှိတယ်ဦ:သူတော်ရေ့ ၊ဆွေမျိုးဆို လို့ သူ့မှာ ဒီနှမတစ်ယောက်ပဲရှိရှာတယ် ြ။ ဖိုးသူတော် ။ ။ ဖြိုးသူတော်ကြီးဟာ ထမင်းခြောက်ကော မလှန်းဘူးလား ဆရာတော် ြ။ ဘုန်းတော်ကြီ: ။ ။ မြလှန်းလားဦ:သူတော်ရဲ့ ၊ ဘုန်းကြီ:တို့ ကျောင်းက ထမင်းဟင်းများပေါလွန်းလို့ ကိုရင်ကျောင်းသားအပြင် ခွေး၊ ငှက် တိရစ္ဆ ာန်တွေတောင် စားမကုန်တာနဲ့ ဦ:သူတော်ကြီ: ကွမ်းဖိုး ဆေးဖိုးရအောင်ဆိုပြီ: ဘုန်းကြီ:ကပဲ ထမင်းခြောက်လှန်းဖို့ အကြံပေးရ တယ် ြ။ ဖိုးသူတော် ။ ။ ရြွာထဲမှာ သာဓုတ် ဆိုတဲ့ ဒကာကော ရှိသလား ဆရာတော် ြ။ ဘုန်းတော်ကြီး ။ ။ အြင်း သာဓုတ်လဲရှိတယ်၊ ဦ:သူတော် ကြီ: ထမင်းခြောက်တွေ တစ်ဆင့်ရောင်းပေးတဲ့ လူပေါ့ ြ။ ဖိုးသူတော် ။ ။ ဒြီလိုဆိုရင် သာဓုတ်ကို ထမင်းခြောက် ရောင်းခိုင်းထားလို့ သူငွေတစ်ဆယ် ရစရာရှိလိမ့်မယ် ၊ အဲဒီငွေတစ်ဆယ်ကို သာဓုတ်က မိနုကိုပေးလိုက်ပါလို့ ရေးထားခဲ့တာဖြစ်ရမယ် ဆရာတော်ြ။ ထိုအခါမှ ဘုန်းတော်ကြီ:မှာ ကောင်းစွာသဘောပေါက်ပြီး သာဓုတ်ကို ခေါ်မေးရာ ဧည့်သည် ဖိုးသူတော်ကြီး ပြောသည့်အတိုင်း မှန်ကန် နေသဖြင့် သာဓုတ်ထံမှ ငွေတစ်ဆယ် တောင်းယူပြီ: ဖိုးသူတော်ကြီ:၏နှမ မိနုကို ပေးလိုက်ရလေသည် ။ ထိုအခါမှစ၍ ဖြိုးသူတော်စာ ဖိုးသူတော် ဖတ်တတ်ြ ဟူသောစကားပုံ ပေါ်ခဲ့သည်ဟု လူကြီ:သူမတို့ ပြောစမှတ် ပြုခဲ့ကြသည် ။ ဟိုဒင်း နှင့် အဝှါ ဖိုးသူတော်နှစ်ဦး ရှေးရှေးတုန်းက ရသေ့ တောကျောင်း တစ်ကျောင်းတွင် ရသေ့ တစ်ပါး နှင့် ဖိုးသူတော် နှစ်ဦ:ရှိလေသည် ။ ရသေ့ကြီး၏ မေတ္တာတရား ကြီးမားမှုကြောင့် ကျောင်းအောက် တွင် တောကြက်များစွာလည်း လာရောက် မှီခိုနေကြသည် ။ တောကြက်ဥ များ ၊ ကြက်ငယ်ကလေးများသည် ကျောင်းအောက်တွင် ပြန့်ကျဲလျက်ရှိ သည် ။ ဖိုးသူတော်တစ်ဦ:ကသူနှင့်အတူနေသော အခြားဖိုးသူတော်တစ်ဦး အား ြကျောင်းအောက်ကကြက်ဥတွေ တစ်လုံးစ နှစ်လုံးစ ရသေ့ကြီ: မသိအောင် ပြုတ်စားရရင် မကောင်းပေဘူးလားဟြု တိုးတိုးတိတ်တိတ် တိုင်ပင်ကြည့်ရာ အတိုင်ပင်ခံရသောဖိုးသူတော်က ဖြိုးသူတော်အဝတ်ကြီး နဲ့ပုတီးစိပ်နေပြီ: ဒီအကြံအစည်မျိုး မပြုသင့်ပြါ ဟု ဟောပြောပြသ တရားချလိုက်လေသည် ။ ကြက်ဥပြုတ်စားလိုသော ဖိုးသူတော်သည် သူ၏ဆန္စကိုမလျှော့ မည်သူမျှမသိစေဘဲ ကြက်ဥများကို ပြုတ်ပြီး သတိပဏ္ဌာန်စာအုပ်အောက်တွင် ဝှက်ထားခဲ့ကာ ချောင်းငယ်တစ်ခုသို့ ရေချိုးဆင်းသွားလေသည် ။ ကျောင်းတွင် ကျန်ရစ်သော ဖိုးသူတော်သည် စာကျက်ရန် သတိပဏ္ဌာန်စာအုပ်ကိုယူလိုက်ရာ စာအုပ်အောက်တွင်ဖုံးကွယ်ဝှက်ထားသော ကြက်ဥပြုတ်များကို တွေ့ရလေရာ မနေနိုင်တော့သဖြင့် အားလုံးစားပြီ: ခြေရာ လက်ရာ မပျက်စေဘဲ စာအုပ်ကို မူလအတိုင်း ပြန်ထားလိုက်လေ သည် ။ ချောင်းငယ်မှ ရေချိုးပြန်လာသော ဖိုးသူတော်သည် အလစ်တွင် သူတစ်ဦ:တည်းကြက်ဥပြုတ်များကိုတွယ်လိုက်မည်ဟုအားခဲကာကြက်ဥများထားရာ မူလနေရာသို့သွားသည်၊၊ ကြက်ဥများကိုကား မတွေ့ရတော့ပေ။ ထိုအခါ ကျောင်းတွင်ကျန်ရစ်သော ဖိုးသူတော်စားလိုက်ပြီဟု သေချာပေါက် တွေးမိသော်လည်း ရသေ့ကြီ:သိနေလျှင် မကောင်းတတ် သောကြောင့် သြူများကဟိုဒင်း ပြုရအောင်ပါလို့ ပြောတုန်းကတော့ အဝတ်ကြီးနှင့်လေး ပုတီ:နှင့်လေးနဲ့တရားတွေကြီးကြီးကျယ်ကျယ်ဟောပြီး ခုသူများ ဟိုဒင်းပြုထားမှ သင်းတစ်ယောက်ထဲ ဟိုဒင်းပြုတယ်ြ ဟု မြည်တွန် တောက်တီးနေလေရာ ကြက်ဥခိုးစားထားသော ဖိုးသူတော်က စိတ်မလုံ သဖြင့် ြဦ:သူတော် ကျုပ်တော့ အဝှါမပြုဘူးနော်၊ ဦ:သူတော် မကျေနပ်ရင် ကျောင်းအောက်မှာ အများကြီ:ပဲဟာ ၊ ညတော့မှ ရသေ့ကြီ: မသိအောင် ဦ:သူတော်အတွက်ရော ကျုပ်အတွက်ပါ အဝှါပြုပေးပါ့မယ် အဝှါက ဒီတိုင်း မကောင်းဘူးဗျ ၊ ဆီကလေး ဆားကလေးနဲ့မှ ကောင်းတြာ ဟုပြောပြလိုက်လေသည် ။ အကြံကြီ:သော ကိုရင် တောရွာဘုန်းတော်ကြီ:ကျောင်းတစ်ကျောင်း၌ ကိုရင်ကြီးတစ်ပါး နှင့် ကျောင်းသားတစ်ယောက်ရှိသည် ။ကိုရင်ကြီ:သည် ကျက်သရေခန်းတွင် ဆွဲထားသော တင်လဲရည်အိုးကို မျက်စိကျနေသည် ။ စားချင်လှ၍ သွားရည်တကျကျ ဖြစ်နေသည် ။ သို့သော် ဘုန်းတော်ကြီ:ကိုကြောက်၍ ခိုးလည်းမစားရဲပေ ။ ခိုးစားပါလျက် မခိုးပါဟုပြောပါကလြိင်ကျမည်ဟြု သိထားဖူးသဖြင့် မြင်ရုံသာမြင်ရ မကြင်ရ တင်လဲရည်ဖြစ်နေသည် ။ တစ်နေ့တွင် ကိုရင်ကြီ: အကြံတစ်ခုရလာသည် ။ကောင်းသော အကြံဖြစ်သဖြင့်တင်လဲရည် စားရတော့မည်သေချာသည်။ ကိုရင်ကြီး သည် ချက်ချင်း ကျောင်းသားထံပြေးပြီ: ခေါင်းချင်းရိုက် တိုင်ပင်၍ နှစ်ဦ: သဘောတူလိုက်ကြသည် ။ ဘုန်းတော်ကြီး တခြားသို့ ကြွသွားသောအခါ အကြံရှင်နှစ်ဦ: သည် တင်လဲရည်အိုးမနီးမဝေး၌ ကိုရင်ကြီ:၏ ကုပ်ပေါ် ကျောင်းသားက ခွတက်ပြီးတင်လဲရည်အိုးဆီသွားကြသည် ။ကိုရင်ကြီးကမော့မကြည့်မိအောင် ထိန်း၍ ကျောင်းသားကလည်း ကြမ်းပြင် ခြေမထိအောင် ကြိုးစားကာ တင်လဲရည်များခပ်ယူကြသည်။ရလျှင်တစ်နေရာသွား၍ အားရပါးရစားတော် ခေါ်လိုက်ကြသည် ။ နောက်တစ်နေ့တွင်ဘုန်းတော်ကြီးသည် တင်လဲရည်ဘုဉ်းပေးရန် ကြည့်သောအခါ တင်လဲရည်များ တော်တော်လျော့နေသည်ကိုတွေ့ရ သဖြင့် စောရဦ:စီး ကိုရင်ကြီ:နှင့် ကျောင်းသားတို့ကိုခေါ်ယူစစ်ဆေးတော့သည်။ ထိုအခါ ကိုရင်ကြီးက ဒေါနှင့်မောနှင့် တြပည့်တော်တော့ အရှင်ဘုရား တင်လဲအိုးကို မော့တောင် မကြည့်မိပြါ ဟုဖြေ၏။ မောင်ကျောင်းသားကလည်း တြပည့်တော်တော့အရှင်ဘုရားတင်လဲရည်အိုးနား ခြေတောင် မချပါဘုရားဟြုဖြေလိုက်သဖြင့် ဘုန်းတော်ကြီ:မှာ လက်လျှော့ လိုက်ရတော့သည် ။ တပည့်တော် မလိမ်အားသေးပါ ဘုရား တစ်ချိန်ကပုခန်းသားများသည်စကားအလွန်ကပ်သူများဖြစ်သည်။အလိမ်အညာ အရာ၌လည်း ပိရိအောင် လိမ်နိုင်စွမ်း ရှိသူများဖြစ်သည်ဟု ကျော်ကြားခဲ့ကြပေသည် ။ ထိုသတင်းကို အညာဒေသမှဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးက ကြား၏။ ထိုဘုန်းတော်ကြီ:သည် မိမိကိုယ်ကို ပါးနပ်သူဟု ထင်ပြီး ငြါ့ တော့ ဘာရမလြဲ စသည်ဲဖြင့်ပြောလေ့ရှိ၏ ။ တစ်နေ့သော် ဒကာတစ်ဦ: ရောက်လာပြီ: ပြုခန်းသားများ တော့သွားမစမ်းပါလေနှင့်ဘုရား ၊ အလိမ်အညာမှာ ပိရိကြလှပါတယ်ြ ဟုလျှောက်ထားသည် ။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီ:ကလြူနလို့ အလိမ်ခံရတာပါ၊ ငါလို လူကို လိမ်လို့ဘာရမလြဲ ဟု မာနသံပါပါနှင့်ဆို၏ ။ အြရှင်ဘုရား မယုံလျှင် ပုခန်းကို ရောက်ဖူးတယ်ရှိအောင် သွားကြည့်ပါဘုရား ၊ အလိမ်ခံရမှာသေချာပါတယ်ြ ဟုဒကာကပြန်လည် လျှေက်ထားလိုက်၏ ။ ဘုန်းတော်ကြီ:သည် မခံချင်သောစိတ်နှင့်ပုခန်းသို့ကြွသွားတော် မူသည် ။ ပုခန်း ရွာဦ:ကျောင်းသို့ ဝင်ရောက်ပြီး တည်းခိုသောအခါ ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်သည် အခြားတပါးသို့ကြွသွားနေခိုက်ဖြစ်သည် ။ ကျောင်း၌ရှိနေရစ်သောကိုရင်တစ်ပါးအား ့ ့ ့ ့ ကြိုရင်တို့ရွာသားများဟာ အလိမ်အညာ အရာမှာ တတ်ကျွမ်း လှတယ် ကြားရတယ် ၊ မနက်ဖြန်မိုးသောက်ရင် အလိမ်အညာတော်တဲ့ လူတစ်ယောက် ကျောင်းကို ခေါ်ခဲ့စမ်းပြါ ဟုမိန့်တော်မူလိုက်သည် ။ တြပည့်တော်တို့ရွာမှာ လိမ်တတ်သူမရှိပါဘုရားဟြုကိုရင်က ပြန်လျှောက်သည် ။ နောက်တစ်နေ့နံနက်၈နာရီခန့်တွင် ဒကာတစ်ဦး ဘုန်းတော်ကြီး ထံပါးသို့ ရောက်လာကာ ရိုသေစွာရှိခိုးကန်တော့သည်။ ဒြကာကြီးက ဒီရွာကလား ၊ အလိမ်အညာတတ်ရင် ကျုပ်ကို ယုံကြည်လောက်အောင်လိမ်ပြစမ်းပါဟြုဘုန်းတော်ကြီးကမိန့်တော်မူသည် ထိုအခါ ကျောင်းပေါ်ရောက်နေသော ပုခန်းသားက ့ ့ ့ ့ တြပည့်တော် မလိမ်တတ်ပါဘုရား ၊ လိမ်လည်း မလိမ်အား သေးပါဘုရား ရွာလည်သူကြီ:အိမ်က ဆွမ်းတရားနာအတွက် ဆရာတော် အား ပင့်ချေဆိုလို့သာ ကျောင်းကိုရောက်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ် ၊ ကျောင်းထိုင် ဆရာတော်လည်း မရှိတဲ့အတွက် အရှင်ဘုရားသာ ကြွတော်မူပါတော့ ဘုရားဟြုလျှောက်ထားကာ ရြပ်ရွာတွင်းရှိ လူကြီးများကိုပါ ဖိတ်ကြားဖို့ ရှိနေသေးတာမို့ ခွင့်ပြုတော်မူပါဘုရားဟြုလျှောက်ထားပြီ:လျှင် ဒကာ ကြီးသည် ရိုသေစွာ ဦ:ချ၍ ရွာဆီသို ့ပြန်သွား၏ ။ ဘုန်းတော်ကြီ:သည်တကယ်ပင်ဆွမ်းတရားနာ ရှိသည်အထင် နှင့် သကင်္န်းကိုရုံ၍ ယပ်ကိုထမ်းကာ ရွာတွင်းသို ့ကြွခဲ့သည် ။ ရွာလုံးနှံ့မျှ လိုက်လံရှာဖွေပါသော်လည်း သူကြီ:အိမ်ကိုလည်း ရှာမတွေ့ ၊ ဆွမ်းကျွေးလည်း ဘယ်မှာမှမရှိ ဖြစ်နေ၍ ကျောင်းသို့ပြန်ကြွ လာခဲ့ရလေသတည်း ။ မျှစ်ဟင်းကြိုက်သော ကိုယ်တော် ရှေးအခါကရွာတစ်ရွာတွင် ရွာဦးကျောင်း၌ လက်ရှိဘုန်းတော်ကြီး ပျံလွန်တော် မူသဖြင့် ရွာထဲက ဒကာ ဒကာမတို့သည် မိမိတို့ ကိုးကွယ်စရာ ကျောင်းတွင် ဘုန်းကြီးမရှိသဖြင့် နောက်ထပ် ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် တစ်ပါးအလိုရှိ၍ လိုက်ရှာကြလေသည်။ ထိုအခါအရပ် တစ်ရပ်၌ဆရာတော် တစ်ပါးတွေ့၍ထိုဆရာတော်အား မိမိတို့ရွာဦးကျောင်းတွင် ကျောင်းထိုင်ရန် လျှောက်ထားလေသည်။ ဆရာတော်ကလည်းဒါဖြင့် လြာတာပါြ့ ဟုဆိုကာဒကာကြီးများနှင့်ရွာဦးကျောင်းသို့အတူလိုက်သွား၏။ တစ်နေ့တွင် ထိုဆရာတော်ဘုရား ကျောင်းသို့ရွာထဲမှ ဒကာမတစ်ယောက် ဆွမ်းပို့လာ လေသည်။ ဆရာတော်ကလည်းထိုဒကာမအား ဘြာပို့လာသလြဲ ဟုမေး ရာ အြရှင်ဘုရားဘုဉ်းပေးဖို့ဆွမ်းလာပို့တာပါဘုရားဟြုလျှောက်ထားလေ သည်။သို့ဖြင့်ဆရာတော်ကဘြာဟင်းနဲ့များလာပို့သလဲဟြုမေးရာဒကာမကမြျှစ်ဟင်းနဲ့ပါဘုရား၊ အရှင်ဘုရားမျှစ်ဟင်း ဘုဉ်းပေးပါသလားဘုရားြ ဟု လျှောက်ထားရာ ဆရာတော်က မျှစ်ဟင်းကို ဘုဉ်းပေးကြောင်း၊ကြိုက် ကြောင်းပြောပြလေသည်။ ထို့နောက် ဒကာမသည် ဆရာတော်အား ဆွမ်း ကပ်ပြီး မိမိအိမ်သို့ ပြန်လာလေသည်။ အိမ်သို့ရောက်သောအခါ ရွာထဲမှ လူများအား ဘုန်းကြီးက မျှစ်ဟင်းကြိုက်ကြောင်း၊ ဘုဉ်းပေးကြောင်းပြောပြ လေသည်။ ရွာထဲကလူများကလည်း ဆရာတော်မျှစ်ဟင်းကြိုက်ကြောင်းသိရ သဖြင့် ဆွမ်းသွားသွားပို့တိုင်း မျှစ်ဟင်း၊မျှစ်ချက်၊မျှစ်ကြော်များနှင့်သာပို့လေ သည်။ အတန်ကြာသော်ဆရာတော်လည်းနေ့စဉ်နှင့်အမျှ မျှစ်ဟင်းမျှစ်ကြော် မျှစ်ချက်များနှင့်သာ ဘုဉ်းပေးနေရသဖြင့် မျှစ်ဟင်း မျှစ်ချက် မျှစ်ကြော်များ မပို့တော့အောင် ဒကာဒကာမများကို ဘယ်လိုလုပ်ရပါမည်နည်းဟု ကြံစည် စိတ်ကူးလေသည်။ ထိုသို့ကြံစည် စိတ်ကူးပြီး တစ်နေ့သော ဥပုသ်နေ့၌ ဒကာမတို့သည်ဆရာတော်၏ တရားကို နာလိုသဖြင့် ကျောင်းသို့လှူ ဖွယ် ပစ္စည်းများကို ယူကာ လာကြလေသည်။ ကျောင်းသို့ရောက်သောအခါ ဆရာတော်အားတရားချီးမြှင့်ရန်လျှောက်ထားကြလေသည်။ ဆရာတော်လည်း မျှစ်ဟင်း မျှစ်ချက် မျှစ်ကြော်သာ ပို့သော ဒကာ ဒကာမတို့ သိရောပေါ့ ဟုဆိုကာ မြျှစ်ဟင်းချည်းပို့နေကြတာ သား ငါး ပို့တော့ ကျားလာမှာ တဲ့လားြ ဟု တရားထဲထည့်ဟောလိုက်လေသတည်း။ ဆလိမ် အလှူခံသော ဖိုးသူတော် ရှေးအခါက ဖိုးသူတော်တစ်ယောက်သည် ကျေးရွာတစ်ရွာသို့ အလှူခံရန် ရောက်ရှိလာပြီး ရွာဦ:ဇရပ်တွင် ခေတ္တတည်းခို နားနေလေ၏ ။ ဖိုးသူတော်သည် အခြားကျေးရွာများမှ အလှူခံ၍ ရရှိလာသော စားစရာများကို မွန်းမတိမ်းမီစားသောက်ပြီ: နားနေရင်း ကျေးရွာများမှ အလှူခံ၍ ရရှိလာသောပစ္စည်းများကို တွက်စစ်နေလေသည် ။ငြါသည် ပစ္စည်းတော်တော်များများ စုဆောင်းမိပြီ ၊ ဒီကျေးရွာမှ အလှူခံရရှိမည့် ပစ္စည်းများ ထုခွဲရောင်းချသောငွေများနဲ့ ကျောင်းမှာ ဆရာတော်မသိအောင် ဝှက်သိမ်းထားတဲ့အုန်းမှုတ်ခွက်အတွင်းမှ ငွေများပါဆိုရင် လူ့ဘောင်မှာနေက မယားတစ်ယောက်တော့ချောင်ချောင်ချိချိကလေး ကျွေးမွေးနိုင်လောက်ပြြီ ဟု ကြံစည်စိတ်ကူးကာ လူထွက်ပြီ: မယားယူရန် ဆုံးဖြတ်မိလေသည်။ ဖိုးသူတော်သည် ထိုသို့စဉ်းစားနေရာမှထ၍ ထိုနေ့ရလာသော ပစ္စည်းများကို ထုပ်ပိုးပြီး အနီ:ရှိရွာတွင်းသို့ ဝင်ရောက်အလှူခံပြန်သည်။ တချို့ အိမ်ကလှူ၍ တချို ့အိမ်များက မအားလပ်သောကြောင့် မလှူကြ။ တချို့ အိမ်များကမူလူမရှိကြပေ ။ သို့နှင့် တစ်အိမ်ဝင်တစ်အိမ်ထွက် အလှူခံ၍ လာခဲ့လေသည်။ အိမ်တစ်အိမ်သို့ ရောက်သောအခါ ဖိုးသူတော် သည် အလှူခံနည်းတစ်မျိုးဖြင့်ဆြလိမ်အလှူခံပါသဗျို့ ၊ဆလိမ်ဆလိမ်ြ ဟုပြောဆိုအလှူခံရာ အိမ်ရှင်ယောက်ျားသည်အံ့အားသင့်လျက် အိမ်ရှင်မနှင့် သမီးကိုပါ ကြည့်မိရာမှ ဘြာဆလိမ်အလှူခံတာလဲ ဦ:သူတော်ရဲြ့ ဟုမေးလိုက်ရာ ဖိုးသူတော်က ဆြလိမ်ဆိုတာ ဆန်ဗျို့ ဆန်ဆန်ဟြု ပြောရာအိမ်ရှင်က ဆြန်မရှိလို့ပါ ဦ:သူတော်ဟြုပြော၏။ ဆြန်မရှိရင် ဆီဆီဟြုဆိုသည် ။ အိမ်ရှင်မက ဆြီလဲမရှိဘူးဟြုဆိုရာ ဆြီမရှိရင် ဆားဆားြ ၊ ဆြားလဲမရှိဘူးြ ။ ဆြားမရှိရင် ဆေးလှူဗျို့ ဆေးဆေး ဆေးရွက်ဟြုဆိုလိုက်သည် ။ ထိုအခါ အိမ်ရှင်သည် သူ့ဇနီ: ဘက်သို့လှည့်၍ ရြှင်မရေ ဆေးရွက်တော့မြန်မြန်လှူလိုက်မှ ၊တော်တော်ကြာ သမီးမိဆုံအလှူခံနေလို့ ခက်နေမယ်ြ ဟုတိုးတိုးပြော၍ အိမ်ရှင်မသည် ကပျာကရာထကာ ဆေးရွက်များယူပြီ: လှူလိုက်ရလေသည် ။ သူတော်သည်သူ၏အလှူခံ နည်းကလေးကို သဘောကျစွာဖြင့် ၄င်းအိမ်မှ ထွကခွါသွားတော့သည် ။ ရရှိလာသောဆန်ဆီဆားဆေးများနှင့်အခြားသောပစ္စည်းများကို ရွာတစ်ရွာက ဈေးသည်အိမ် တစ်အိမ်တွင် ဝင်ရောက်ရောင်းချလိုက်ပြီး ငွေများယူ၍ ကျောင်းရှိရာသို့ ပြန်လာခဲ့လေသည် ။ ကျောင်းပြန်ရောက်၍ ဆရာ ဘုန်းတော်ကြီ:ကို ကြည့်သော်လည်း မမြင်၍ မိမိအုန်းမှုတ်ခွက် ဝှက်မြှုပ် ထားသော ပိန္န္နဲပင်ခြေရင်းသို့ လျှောက်လာပြီ:ကြည့်ရာ မြေများ အခြေပျက် နေသဖြင့် စိတ်တထင့်ထင့်နှင့် လက်ဖြင့်ယက်ရာ မြေကြီ:များသည် အလွယ် တကူပင် ယက်လိုက်သမျှပါလာသော်လည်း အုန်းမှုတ်ခွက် ရှာမတွေ့သဖြင့် ဇောချွေးများကျလာလေသည်။ သို့နှင့် လက်ဖြင့်မျက်နှာကို ပွတ်လိုက်သဖြင့် လက်မှ ဖုံမှုန့်များက မျက်နှာကချွေးများနှင့် ရောကပ်ပြီ: မျက်နှာတွင် ရွှံ့တွေ ပေနေလေတော့သည် ။ သူတော်သည် ခရီ:ကလည်းပင်ပန်းလာ၊ မြှုပ်ထားသောအုန်းမှုတ် ခွက်ကလည်းမတွေ့သဖြင့် စိတ်ထဲ၌ မချိမဆံ့ ဖြစ်ပြီး ငါသည်ကျေးရွာများမှ မရမက အလှူခံလာသော ပစ္စည်းများအားကိုးပြီး မယားပင် ယူမည်ဟု စိတ်ကူးမိသည်မှာမှားပြီ။ မယားလည်းမယူတော့ဘူး ကျေးရွာများသို့လည်း အလှူခံမသွားတော့ဘူး ဆရာတော်အနီးမှာ ဝတ်များပြုပြီး ဆရာတော်၏ အကြွင်းအကျန်စားကာ အေးအေးနေတော့မည်၊အလှူခံမသွားတော့ဘူးဟု တွတ်တွတ်တွတ်တွတ် ပြောဆိုရင်း ပင်ပန်း နေသော သူတော်သည် စိတ်ဓါတ်ကျ အားပျက်ပြီ: မြေပြင်မှာပင် အိပ်ပျော် သွားလေတော့သည် ။ ခဏကြာသော်ဘုန်းတော်ကြီ:သည် ရွာထဲမှ ပြန်ကြွလာသည် ။ ဤတွင် ပိန္န္နဲပင်ခြေရင်း၌ အိပ်ပျော်နေသော သူတော်ဆီသို့ လျှောက်လာပြီး ကြည့်ရာ မျက်နှာတွင် ရွှံ့များပေကျံနေသော သူတော်အား ဟြဲ့သူတော် ဘယ်နှယ့်ဖြစ်လာတာလဲ ၊ ထထ ထစမ်းဟြုနှိုးလိုက်သည်။သူတော်သည် ကမန်းကတန်း ထပြီ: အြလှူလဲမခံတော့ပါဘူး ၊ မိန်းမလဲ မယူချင် တော့ပါဘူးဟြု ကယောင်ကတမ်း ပြောဆိုလေတော့သတည်း ။ ပြဿဒါး နှင့် ရက်ရာဇာ တစ်ခေတ်တစ်ခါက ရွာတစ်ရွာတွင်ဘုန်းကြီးကျောင်းတစ်ကျောင်း ရှိ၏ ။ ထိုကျောင်းတွင် ပြဿဒါးနှင့် ရက်ရာဇာ ရက်ဆိုးရက်ကောင်း စသည်များကို အလွန်ယုံကြည်သည့် ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးရှိလေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ငယ်သူငယ်ချင်းဖြစ်သောလယ်သမားတစ်ဦးကမူပြဿဒါး နှင့် ရက်ရာဇာကို လုံးဝအယုံအကြည်မရှိပေ။ တစ်နေ့သော်လယ်သမားကြီး သည် စပါးသိမ်းရန် ဘုန်းကြီးကျောင်းရှေ့မှဖြတ်ပြီးလယ်တောသို့သွား၏။ ဘုန်းတော်ကြီး မြင်လေသော် ဘြယ်လဲဒကာကြီးြ ဟုမေး၏။ လယ်သမားက လြယ်တောပါဘုရားြ ါဟုပြန်ဖြေ၏။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီက ကြနေ့ ပြဿဒါးနေ့ ဒကာကြီးြ ဟုလှမ်းပြော၏။ နောက်နေ့တွင်ထိုကျောင်းရှေ့မှသွားပြန်သော်ဘုန်းကြီးကဒြကာကြီး ဘယ်သွားမလို့လဲဟြုမေးပြန်သည်။လယ်သမားကလြယ်တောပါဘုရားြ ဟုပြန်ဖြေ၏။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီးက ကြနေ့ဝါရမိတ္တု ဒကာကြီးြ ဟုပြောပြန်၏။ လယ်သမားသည် ပြဿဒါးနှင့်ရက်ရာဇာများကို ယုံကြည်မှု မရှိသော်လည်း ပြန်လည်မလျှောက်ထားဘဲ ပြုံးပြုံးပြီး သွားလေ့ရှိ၏။ ရက်များမကြာခင် လယ်သမားသည် စပါးများကို လှည်းဖြင့် တိုက်လာပြီး ကျောင်းရှေ့မှဖြတ်လာ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးကိုမြင်သော် ကြိုယ်တော်ဘုရား ဝါရမိတ္တု ၊ ရက်ပေါင်းတွေစု ၊ လှည်းကိုးခုနဲ့ တိုက်မကုန်ဘူးဘုရားြ ဟုဆို၏။ ထိုအခါဘုန်းတော်ကြီးသည်အခံရခက်ကာဒေါသထွက်သော်လည်း ‘ တစ်နေ့တွေ့မယ် ’ဟုစိတ်ထဲကအောက်မေ့ပြီး အောင့်အီးနေလိုက်လေ၏။ မကြာမီ ထိုရွာကို မီးလောင်၍ လယ်သမားကြီး၏ စပါးပုံကိုပါလောင်ကျွမ်း သောအခါ ဘုန်းတော်ကြီးသည် သကင်္န်းကို မနိုင်တနိုင်ရုံလျက် ပြေးလာ ပြီးလျှင် သူငယ်ချင်းလယ်သမားအား ဟြဲ့ ဒကာ ဝါရမိတ္တုံ ၊ ရက်ပေါင်း တွေစုံ ၊ နင့်အိမ်ပြာပုံ ဖြစ်ပေါ့ မဟုတ်လားဟြုပြောဆို ရေရွတ်လေသော ဟူသတည်း။ ( ဤပုံပြင်အရဆိုလျှင် အယူသည်းသော ဘုန်းတော်ကြီးက မှန်သကဲ့သို့ဖြစ်နေပေသည်၊၊အတူမီးလောင်ခံကြရသော ရွာထဲမှအခြားသူများ သည် ရက်ကောင်းရက်ဆိုး မရွေးသူချည်းမဟုတ်၊၊ ရွေးသူများပါပေမည်။ ရယ်ရွှင်ဖွယ်အဖြစ် ဤပုံပြင်ကို စတင်ပြောကြားသူမှာ ပြဿဒါး၊ ရက်ရာဇာ စသည်များကို ကိုယ်တိုင်အလွန် ရွေးချယ်သူ၊ ဝါဒဖြန့်သူဖြစ်နိုင်ပေသည်။ ) ကြောင်း နှင့် ကျောင်း တစ်ခါက ကြီးမှရဟန်းပြုသော ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးရှိ၏။ တောထွက်ဲဖြစ်သောကြောင့် စာပေကို ငယ်စဉ်ကကောင်းစွာ မသင်ခဲ့ရ၍ ဖြစ်ဖြစ်မြောက်မြောက် မတတ်ပေ။ ကျောင်းအဝင်ဝတွင်‘ ဦးသောဘိတကျောင်း ’ဆိုသည့်ဆိုင်းဘုတ် ငယ်ကို ချိတ်ဆွဲထား၏။ သို့နှင့် တစ်နေ့သ၌ ထိုဘုန်းကြီးကျောင်းရှေ့သို့ စာပေသမားနှစ်ယောက်ရောက်လာကြပြီး ‘ ကျောင်း ’ နှင့် ‘ ကြောင်း ’ ဆိုသည့် အရစ်နှင့်အပင့် အဓိပ္ပာယ်ကွဲပြားပုံကို ငြင်းခုံကြ၏။ ထိုအသံကို ဘုန်းတော်ကြီးသည် ကျောင်းပေါ်ကနေပြီး ကြားနေ၏။ လူတစ်ယောက်က ယပင့်နှင့်ကျောင်းမှာ နွားကျောင်းသည်ဟု ဆိုသံကိုသာ ဘုန်းတော်ကြီးက ကွဲကွဲပြားပြား ကြားလိုက်ရသည်။ တိုက်ဆိုင်ခြင်းမှာ ဘုန်းတော်ကြီး မှာလည်း ငယ်စဉ် လူဘဝမှာတုန်းက နွားကျောင်းခဲ့ဖူးသဖြင့် ထိုအသံကြား ရသည်နှင့် ရှက်သလိုဖြစ်ကာ နောက်တစ်နေ့တွင် ယပင့်နှင့် ‘ ကျောင်း ’ နေရာမှာ ရရစ်နှင့်ပြောင်းရေးပြီး ‘ ဦးသောဘိတကြောင်း ’ဟူသော ဆိုင်းဘုတ်ကို ကျောင်းဝမှာ ပြန်ချိတ်ထားလေသည်။ မကြာမီမှာ ကျောင်းတစ်ကျောင်းက ကျောင်းသားကလေး နှစ်ယောက် ထိုဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းရှေ့ကို ရောက်လာကြ ပြန်သည်။ ကျောင်းသားကလေးနှစ်ယောက်ကလည်း ရရစ်နှင့်ကြောင်း၊ယပင့်နှင့်ကျောင်း အကြောင်း ငြင်းခုံကြပြန်သည်ကို ဘုန်းတော်ကြီးက ကျောင်းပေါ်မှ ကြားနေပြန်သည်။ကျောင်းသားကလေးတစ်ယောက်ကရြရစ်နဲ့ ‘ကြောင်း’ တာက အကြောင်းအရာ၊ ယပင့်နဲ့ ‘ကျောင်း’ တာမှ နေတဲ့ကျောင်းဟြု ငြင်းခုံသံကြားရသောအခါ တောထွက်ဘုန်းတော်ကြီးသည်ဒေါသဖြစ်ဖြစ်နှင့် ကျောင်းပေါ် ပြူတင်းပေါက်မှ ထွက်ပြီး ြဟေ့ ဒီမယ် ရရစ်နဲ့ ကြောင်းကြောင်း ယပင့်နဲ့ကျောင်းကျောင်း ဘယ်ခွေးမသားကမှ ‘ အိမ် ’ လို့ မဖတ်ဘူးကြွ ဟုလှမ်းအော်ပြောလိုက်လေသတည်း။ သရက်သီးနှင့် လျက်ဆား ရှေးအခါက ရွာတစ်ရွာမှ ဘုန်းကြီးကျောင်းတစ်ကျောင်းတွင် ကပ္ပိယအဖြစ် ဘုန်းကြီးအနီး၌ နေထိုင်သော ဖိုးသူတော်တစ်ယောက်ရှိ၏။ ဆရာဘုန်းတော်ကြီးကကျက်သရေခန်းကိုအပ်ထားသောကြောင့် ဖိုးသူတော် မှာ နေ့နေ့ညညဘယ်အခါမှ အစားကောင်းအသောက်ကောင်းရှားပါးသည် ဟူ၍မရှိ။ ကျက်သရေခန်းထဲမှ စားသောက်စရာများကို သူမှန်မှန်ခိုးစား လေ့ ရှိလေသည်။ ဖိုးသူတော်၌ ဤအကျင့်ရှိသည်ကို တစ်နေ့သော်ဘုန်းကြီးသိလာ သည်။ပါးနပ်သော ဖိုးသူတော်ကလည်း မိမိခိုးစားနေသည်ကို ဘုန်းတော် ကြီး ရိပ်မိမှန်းသိသည်။ ထို့ကြောင့် နေ့အခါတွင် ခိုးမစားတော့ဘဲ ညအချိန် ဘုန်းကြီးကျိန်းလောက်သောအခါမှ ခိုးခိုးစားလေသည်။ ညပိုင်းတွင်ဖိုးသူတော်ကျက်သရေခန်း ဖွင့်ဖွင့်နေသည်ကို သိရပြီး နောက်မကြာမီပင် ဘုန်းကြီးက သူခိုးဖမ်းဖို့ အကြံတစ်ခုရလေသည်။ တစ်နေ့သော် သရက်သီး ပျော်ပျော် ကောင်းကောင်းများနှင့် လျက်ဆားများကို ကျက်သရေခန်းထဲတွင် ထားလိုက်သည်။ သူတော်လည်း ညအချိန်တွင် သူ့ထုံးစံအတိုင်း ကျက်သရေခန်းထဲ၌ စားစရာများရှာရာ သရက်သီးများကို တွေ့သောကြောင့် ၆လုံး ၇လုံး ခန့် ထုတ်ယူလာပြီး ခွဲစားလိုက်သည်။ လျက်ဆားများကိုကား ရေဖျော်ပြီးသောက်သည်။ နံနက်လင်းသော် ဘုန်းကြီးက သြူတော်ရေဟြု ခေါ်၏။ သူတော်သည်အလွန်နားပါးသူဖြစ်၏။ဘုန်းကြီးက ခေါ်လျှင် ၂ခါ ခေါ်ရခဲ၏ ထို့ပြင် နံနက်ပိုင်း၌ ပြုလုပ်စရာ ဝေယျာဝစ္စများကိုလည်း ဤအချိန်တွင် တတောက်တောက် လုပ်နေလေ့ရှိ၏။ ယနေ့သော် ၂ခါလည်းမကြား၊၃ကြိမ် ခေါ်လည်းမကြား၊ ကျယ်ကျယ်ကြီးခေါ်လည်း ပေါ်မလာ သောကြောင့် ဘုန်းကြီးကိုယ်တိုင် ထ ရှာရာ အောက်ခြေယိုင်တိုင်တိုင်နှင့် ကုဋီမှထွက်လာ သည်ကိုတွေ့ရ၏။ ထိုအခါဘုန်းကြီးသည် သူတော်၏ အနီးသို့သွားပြီး သြူတော် ကျက်သရေခန်းထဲက သရက်သီးနဲ့လျက်ဆား မင်းစားတယ် ဟုတ်လားြ ဟု မေးလိုက်ရာ ဖိုးသူတော်လည်းမငြင်းဝံ့၊ မငြင်းနိုင်တော့သဖြင့် ခိုးစားမိ ကြောင်း လျှောက်ထား တောင်ပန်ပြီးလျှင် ထိုနေ့ကစ၍ ထိုအကျင့်ကို ဖျောက်လိုက်လေတော့သည်။ မရှိဘူးဆို အုန်းမှုတ်ပဲ့မှ မရှိဘူး အတိတ်ကာလတုန်းက ရွာတစ်ရွာအနီးရှိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း တစ်ကျောင်းတွင် ကပ္ပိယကြီးတစ်ဦးရှိ၏။ ၄င်းကပ္ပိယကြီးသည်ကျောင်းထိုင် ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ဦးပဉ္စင်း၊ ကိုရင်များ ချမ်းသာစွာ သီတင်းသုံးနေနိုင်ရန် ကပ္ပိယပီပီ တာဝန်သိသိ သစ္စာရှိရှိ ကျောင်းကိစ္စများကိုဆောင်ရွက်နေရုံမျှမက ကျောင်းသားများကိုလည်း သနားငဲ့ညှာစွာ ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်လေ့ ရှိသူ ဖြစ်လေသည်။ ထို့ကြောင့် ကပ္ပိယကြီးအား ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ဦးပဉ္စင်း၊ ကိုရင်များကအရာရာမှာယုံကြည်စိတ်ချရုံသာမက ကျောင်းသားများကလည်း အလွန်ခင်မင်ရင်းနှီးကြသည်။ ကျောင်းသားများသည် စားစရာသောက်စရာမှစ၍မိမိတို့မှာရှိလျှင် ကပ္ပိယကြီးအား ဦးဦးဖျားဖျား ပေးကမ်းကြသကဲ့သို့၊ ကပ္ပိယကြီးမှာ ရှိလျှင်လည်း စားစရာသောက်စရာမှစ၍ပိုက်ဆံပါမကျန်စားသောက်ဖြုန်းတီး ပစ်ကြ၏။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းမှာ စားသောက်စရာများပေါများသည့်အခါ မကုန်မခမ်းပေါများသလောက် ရှားပါးသည့်အခါလည်းဘာမျှမရှိဖြစ်လေ၏။ ဤအကြောင်းကို ကောင်းစွာသိရှိသော ကပ္ပိယကြီးသည် ကျောင်းသို့ ဧည့်သည်အာဂန ္တုများလာရောက်လျှင် လွယ်လင့်တကူ ဧည့်ဝတ် ပြုနိုင်ရန်ရည်ရွယ်ကာ ငွေတစ်ကျပ်ကိုအုန်းမှုတ်ပဲ့ထဲထည့်ပြီးကျောင်းသားများ မမြင်နိုင်၊ မယူနိုင်အောင် လူကြီးနှစ်ရပ်ခန့် မြင့်သောနေရာမှာ တင်ထား၏။ အုန်းမှုတ်ပဲ့ဖြစ်၍ကျောင်းသားများကငွေရှိသည်မထင်အောင် ဂရုမစိုက်အောင် ထည့်ဝှက်ထားခြင်းဖြစ်၏။ တစ်နေ့သော် ကျောင်းသို့ဆရာတော်ကြီးတစ်ပါး နှင့် ဦးပဉ္စင်း အချို့ အာဂန ္တုအဖြစ် ကြွရောက်လာကြ၏။ ကပ္ပိယကြီးသည်အဖျော်ယမကာ ပြုလုပ်ကာ ကပ်လှူရန် ထန်းလျက်၊ ကြံသကာ၊ သကြား စသည်များကို ကြည့်ရှုရာ ဘာမျှမရှိ၊ မိမိမှာလည်း ပိုက်ဆံတစ်ပြားမှမရှိဖြစ်နေ၏။ အုန်းမှုတ်ပဲ့ဖြင့်ထည့်ကာ ဝှက်ထားသောငွေတစ်ကျပ်ကို သတိရ၍ သွားယူပြန်ရာတွင် ကျောင်းသားများကတွေ့နှင့်သောကြောင့်အုန်းမှုတ်ပဲ့ကိုပါ မတွေ့ရတော့ပေ။ ထိုအခါ ကပ္ပိယကြီးသည် မျက်နှာမကြည်မသာဖြင့် အြင်း ့ ့ ့မရှိဘူးဆို အုန်းမှုတ်ပဲ့မှ မရှိဘူးြ ဟု ညည်းညူ ရှာလေသတည်း။ စာကြံကောင်းတဲ့ကိုရင်ကြီး တစ်ခါကဘုန်းကြီးတစ်ပါးသည် မိမိကျောင်းရှိ ကိုရင်ကြီးတစ်ပါး အား သဒ္ဒါ၊သဂြင်္ိုဟ် စာဝါများ ပို့ချပေးစဉ် နည်းပေးလမ်းပြ အနေဖြင့် စြာဆိုတာ ကြံရတယ်ကွ၊ ကြံမှသာစာပေရဲ့နက်နဲမှုအဓိပ္ပာယ်ဟာ ပေါ်လွင် ထင်မြင်လာပြီး မေ့ပျောက်မသွားနိုင်တာဟြုဆုံးမစကားပြောကြားလိုက်၏။ ထို့ကြောင့် ကိုရင်ကြီးသည် ညအချိန်လသာသာ ထိုင်ခုံပေါ် တွင်ထိုင်လျက် ကြယ်တွေကို ကြည့်ရှုပြီးနေ၏။ ဘုန်းကြီးသည် ကိုရင်ကြီး၏အနီးသို့ ကပ်လျက် ဟြဲ့ ကိုရင်ကြီး ဘာများစိတ်ကူးနေသလြဲ ဟု မေး လိုက်ရာ၊ ကိုရင်ကြီးက စြာကြံနေတာပါဘုရားြ ဟု ပြန်လည်လျှောက် ထားလေ၏ ။ ဂြင်္ိုဟ် ဂြင်္ုံဟ် ဘြာစာများကြံနေသလဲဟြုထပ်မံမေးမြန်းလိုက်ရာ ကိုရင်ကြီး သည် မိုးပေါ်ကြည့်လျက် အြထက်မိုးပေါ်ကကြယ်တွေဟာဘယ်များချေး ယိုချပါလိမ့်လို့ကြံနေပါတယ်ဘုရားြ ဟုလျှောက်လိုက်ရာဆရာဘုန်းတော် ကြီးသည် ဒေါသဖြစ်မှုထက် ရယ်ပြုံးလိုမှုပိုကာ တြယ် စာကြံကောင်းတဲ့ ကိုရင် ကြီးဘဲဟြု ပြောဆို ညည်းညူလိုက်မိလေတော့သည်။ ရေမရှိလို့ ရေစက်မချ တစ်ရံရောအခါ မြန်မာပြည်တွင် တစ်ခုသောမြို့မှ တစ်ခုသော ရွာငယ်၏ ရွာဦးကျောင်းဝယ် ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးရှိ၏။ ထိုဘုန်းကြီး၌ တပည့်တပန်းပေါ၏။ ထိုရွာမှ ရဟန်းဖြစ်သော ရဟန်းငယ်များပင်အတော်များ၏။ သို့သော် ထိုဘုန်းတော်ကြီး ပျံလွန်တော် မူသောအခါ တပည့်တို့သည် တခြားသို့ ပြောင်းရွှေ့ကုန်ကြတော့သည်။ များသောအားဖြင့် တောရွာ၌နေရသည်ကား အရာရာအောက်ကျနောက်ကျ နိုင်လှသည်ဟု သဘောထားကာ မြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့နေကြသည်က များလေသည်။ သို့ဖြင့်ထိုရွာငယ်ကလေး၌နောက်ဆုံးတွင်တောထွက်ဦးပဉ္စင်းကြီး တစ်ပါးနှင့် ဖိုးသူတော် တစ်ယောက်သာ ကျောင်းထိုင်ကျောင်းစောင့်မည့်သူ ရှိလေတော့သည်။ ( တောထွက်ဆိုသည်မှာလူ့ဘဝကအိမ်ထောင်ကျကလေး များရ၍ သားမယားတို့ကိုစွန့်ကာ သို့မဟုတ် မယားသေဆုံး၍အသက်ကြီး မှ သာသနာ့ဘောင် ဝင်နေသူကို ခေါ်ခြင်းဖြစ်၏။ ) တစ်နေ့တွင်ရွာထဲမှာလူတစ်ယောက်ကွယ်လွန်သဖြင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာလူမျိုးတို့၏ ဓလေ့ထုံးစံအတိုင်း ဘုန်းကြီးကိုပင့်၍ ကွယ်လွန်သူကို ရည်မှန်းကာ သရဏဂုံဆောက်တည်ခြင်း၊ သီလဆောက်တည်ခြင်း၊ရေစက်ချ အမျှဝေခြင်းများ ပြုလုပ်လေ့ရှိကြသည့်အတိုင်း တောထွက်ဦ:ပဉ္စင်းကြီ:အား အသုဘနှင့်ပတ်သက်၍ အဆိုပါထုံးတမ်းစဉ်လာအရ ဆောင်ရွက်စရာ ရှိသည်များကို ဆောင်ရွက်ရန် သုသာန်သို့ ပင့်ဆောင်ကြလေသည် ။ ဦးပဉ္စင်းကြီ:လည်းအပါးတော်မြဲဖိုးသူတော်ကြီးကို တပည့်ကပ္ပိယ အဖြစ်ခေါ်လာခဲ့လေသည် ။ သုသာန်ဇရပ်ကား ကျောင်းနှင့် ရွာနှင့် သုံးမိုင်ခန့်ဝေးကွာ၏ ။ သုသာန်သို့ရောက်ခါနီ:မှ ထိုတောထွက်ဦ:ပဉ္စင်းကြီးက ရေဆာသည့် အကြောင်းပြောလျက် ဒကာများထံရေတောင်းလေ၏ ။ ဒကာများတွင်လည်း ရေစက်ချရန်ရေမှတစ်ပါး အခြားမပါသော ကြောင့် ရေမရှိကြောင်း အထပ်ထပ် လျှောက်သော်လည်း မရသဖြင့် ရေစက်ချရန်ရေ ယူလာသူဒကာက ကြိုင်းလေ ့ ့ ဒီရေ မကုန်နိုင်ပါဘူး ရေဆာလွန်းပေမယ့် ကြည့်သောက်တန် ကောင်းပါရဲြ့ ဟု အောက်မေ့ကာ ရေကပ် လိုက်လေသည်။ တောထွက် ဦ:ပဉ္စင်းကြီ:ကား သူတို့ ထင်တိုင်းမဟုတ်ဘဲ ရေကို တစ်စက်မကျန် အကုန် သောက်ပစ်လိုက်လေသည် ။ သို့ဖြင့် အထင်နှင့်အမြင်လွဲကာ သုသာန်သို့ အရောက်တွင် ရေစက်ချရန် ရေမရှိ ဖြစ်နေလေ၏ ။ဒကာတို့ကမူ ရေမရှိသော်လည်း ပါးစပ်နှင့်ပင် ရေစက်ချလိမ့်မည်ဟု အောက်မေ့ကြလေသည်။ ထို့ကြောင့် ရေစက်ချချိန်ရောက်သောအခါ ရေစက်ချရန် ရေမရှိ မရှိကြောင်းလျှောက်ထားရာ ြဟေ့ ရေစက်ချဖို့ ရေမရှိလို့ဘယ်ဖြစ်မလဲကွ အေးလေ ့ ့ ့ ရေမရှိလဲရေစက်မချပါနဲ့တော့ကွာဟြုပြောလေ၏။ ဒကာ များကလည်း ြရေမပါလဲပါးစပ်နဲ့ပဲချလိုက်တာပေါ့ဘုရားဟြုလျှောက် ထားကြ၏။ တောထွက်ဦးပဉ္စင်းကြီးက ရေမပါလျှင်ရေစက်ချမဖြစ်၊အမှန်မှာ ရေစက်ချခြင်းသည် ဒကာတွေမရသဖြင့် ဘုန်းကြီးကဆိုပေးရခြင်းသာဖြစ် ကြောင်း စသည်ဖြင့် ဇွတ်ပေ၍ပြောလေသည်။ ထိုတွင်တောထွက်ဦးပဉ္စင်းကြီးနောက်မှ ကပ္ပိယအဖြစ်ပါလာသော ဖိုးသူတော်ကြီးက တောထွက်ဦးပဉ္စင်းကြီးနှင့် ပြောရဲဆိုရဲ စရဲနောက်ရဲ ရှိသူပီပီ ြဦးပဉ္စင်းကြီး ကျောင်းကတည်းက ရေစက်ချကျက်မရလို့ လမ်းမှာ တမင်ကြံပြီး ရေတွေ အကုန်သောက်ပစ်လိုက်တာ မဟုတ်လားြ ဟု ရယ်ရယ်ပြုံးပြုံးလျှောက်လိုက်လေသည်။ ဒကာတို့သည် တောထွက်ဦးပဉ္စင်းကြီး ဘာများပြန်ဖြေဦးမလဲဟု နားစွင့်နေကြရြာမောင်သူတော်ကလဲကွယ် သိရင်လဲအသာနေလိုက် ရောပ ဘာလို့ဝင်စွက်ချင်ရတာတုံးဟြု ပြန်ပြောသဖြင့် ကွယ်လွန်သူအတွက် စိတ်မကောင်းဖြစ်သူဖြစ်၊ ငိုကြွေး ပူဆွေးသူဆွေးနေကြသော ဒကာ ဒကာမ တို့သည် မိမိတို့ဦးပဉ္စင်းကြီးအဖြစ်ကို ဝိုင်း၍ရယ်ကြကာ ငိုအားထက် ရယ်အားသန် ဖြစ်ကုန်ကြတော့သည်။ ဟုတ်တော့ဖုံးမရဘူး တစ်ခါကကျောင်းတစ်ကျောင်းတွင် ဖိုးသူတော်တစ်ဦးနှင့် ကပ္ပိယ တစ်ဦးရှိသည်။ သူတို့နေထိုင်သောရွာမှသူကြီးတွင်အရွယ်ရောက်ပြီဖြစ်သော သမီးချောတစ်ယောက်ရှိ၏။ ဖိုးသူတော်သည်သူကြီးသမီးကို တစ်ဖက်သတ် ကြိုက်နေကာ အများကပင် သူတို့အကြောင်းပြောနေကြသည်ဟုအထင်ခံချင် နေ၏။ ထို့ကြောင့် ဖိုးသူတော်သည် ကပ္ပိယ ရွာထဲမှပြန်လာတိုင်း သြူကြီးသမီးနဲ့ဘယ်သူနဲ့ဖြစ်တယ်လို့ ပြောသံကြားခဲ့သလဲဟေြ့ ဟုဆီး၍ မေးလေ့ရှိ၏။ ကပ္ပိယသည် ရိုးရိုးတန်းတန်း မေးသည်ဟုထင်မှတ်၍ ဘြယ်သူနှင့်မှ ပြောသံမကြားပါဘူးဟြုရိုးရိုးပင်ဖြေကြားပြောဆိုလေသည်။ ဖိုးသူတော်က ခဏခဏမေးသောအခါ ကပ္ပိယသည် ဖိုးသူတော် အပေါ် သကင်္ာမကင်းဖြစ်လာ၍ အကဲစမ်းလိုစိတ် ပေါ်လာသည်။ထို့ကြောင့် တစ်နေ့၌ ကပ္ပိယ ရွာထဲမှပြန်အလာတွင် ဖိုးသူတော်က ခါတိုင်းကဲ့သို့ပင် ြဟေ့ ကပ္ပိယ သူကြီးသမီးနဲ့ ဘယ်သူနဲ့လို့ ပြောသံကြားခဲ့သလဲဟေ့ဟြု ဆီး၍မေးသည်။ ဖိုးသူတော်အားအကဲခပ်လိုသောကပ္ပိယက ြဦ:သူတော်နဲ့ ကြိုက်နေကြတယ်လို့ရွာထဲမှာပြောနေသံကြားခဲ့တာဘဲဟြု ပြောလိုက်ရာ ဖိုးသူတော်မှာ ပီတိဖုံးသွားပြီး ဟြီးဟီး ဟုတ်တော့ ဖုံးလို့မရဘူးြ ဟုပြန်ပြောလိုက်လေသတည်း။ ငါဟောတာ မင်းတို့ အတွက် ဖိုးသူတော်တစ်ဦ:သည် ရွာထဲသို့ ဆွမ်းခံ လှည့်တိုင်း လှည့်တိုင်း တရားဟောလေ့ရှိ၏။ ဆွမ်းဆန်လောင်းသော ဒကာ ဒကာမ တို့အား သူတစ်ပါးအသက်ကိုသတ်က ပါဏာတိပါတကံ ထိုက်ကြောင်း၊ သူတစ်ပါးမပေးသောဥစ္စာကိုယူပါကအဒိန္နာဒါနကံ ထိုက်ကြောင်းစသည်ဖြင့် ငါးပါးသီလနှင့်တကွ ရေအကျိုးဆယ်ပါး၊ ပုညကြိယာဆယ်ပါး၊ ဒုစရိုက် ဆယ်ပါးတို့ကို မမောတမ်း ပြောဟောဆုံးမလေ့ ရှိလေသည်။ ထို့ကြောင့် ရပ်ထဲရွာထဲကလူတို့သည် ဖိုးသူတော်ကို သူတော်စင် အဖြစ်ဖြင့် ယုံမှတ်ရိုကျိုးမြတ်နိုးကြမြဲ ဖြစ်သည်။ သို့သော် တစ်ခါတွင် ရွာသားတို့သည် အခြားတစ်ရွာသို့ ကူးအသွား ရွာနှစ်ရွာကြား ရေအိုင်ငယ် တစ်ခုတွင် ဖိုးသူတော်ငါးဖမ်းနေသည်ကို မြင်ကြရသည်။ ဖိုးသူတော်သည် ခါးတောင်းမြှောက်အောင်ကျိုက်လျက် ကျပ်တောင်း (ပျစ်တောင်း)တစ်လုံး နှင့် ထမ်းပိုးကို ကုန်းပေါ်ထားပြီး အခြား ကျပ်တစ်လုံးဖြင့် ငါးသယ့် နေသည်မှာ တစ်ကိုယ်လုံးရွံ့ညွန်များဖြင့် ပေကျံနေလေသည်။ အနီးရောက် မှပင် ဖိုးသူတော်မှန်းသိနိုင်တော့သည်။ ဗြျို့ ဦးသူတော် ရွာသားများကိုတော့သူ့အသက်မသတ်ကောင်း ဘူးလေး ဘာလေးနဲ့၊ ဦ:သူတော်ကိုယ်တိုင်တော့ ဘာပြုလို့ ငါးဖမ်း နေရတာလဲဟြု ရွာသားတို့ကလက်ညှိုးထိုးမေးကြသည်။ဦ:သူတော်လည်း မျက်နှာပျက်ပျက်နှင့် ငြါဟောတာက မင်းတို့အတွက်သာ ဟောတာ၊ ငါ့အတွက်ဟောတာမဟုတ်ဘူးဟဲ့ဟြုပြန်ပြောလိုက်လေသတည်း။ သေခြင်းတရား အပြကောင်းသူ ရှေးအခါက ရွှေဘိုနယ်တွင် ပစ္စည်းဥစ္စာကြွယ်ဝသည့် မြေပိုင်ရှင် ကျောင်းအစ်မကြီး တစ်ဦ:ရှိလေသည်။ တစ်နေ့သော် ကျောင်းအစ်မကြီး၏ တစ်ဦ:တည်းသော အချစ်ဆုံးသမီးပျိုသည်ရောဂါဖြင့် ရုတ်တရက် ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်သွားခဲ့လေသည်။ ဤတွင်မြေပိုင်ရှင်ကျောင်းအစ်မကြီးမှာသူ့ပစ္စည်းပစ္စယအားလုံးကို အမွေဆက်ခံမည့် တစ်ဦ:တည်းသောသမီး ပျိုပျို ရွယ်ရွယ် သန်သန်မာမာ သည် ဤသို့ ကွယ်လွန် ရလေခြင်းဟု ဘယ်လိုမှ ဖြေမဆည်နိုင်ဘဲ ရှိလေသည်။ ထိုအခါ ကျောင်းအစ်မကြီး၏ ကျောင်းတွင် သီတင်းသုံးသည့် ကျောင်းအစ်မကြီးကိုးကွယ်သော ဆရာတော်က သူ့ဒကာမကြီးကို အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံ တရားချသည်။ လူဆိုသည်ကား သေမျိုးချည်းဖြစ်သောကြောင့် သေခြင်းတရားနှင့်ပတ်သက်၍ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်ကသူတတ်သလောက် မှတ်သလောက် တရားပြ၍ တရာချသည်။ သို့သော်ကျောင်းအစ်မကြီးကား ဘယ်လိုတရားချ၍မှနားမဝင်။ သေမင်းသည် ခေါ်ခြင်းခေါ်လျှင် သူ့လို အိုကြီးအိုမ တစ်ယောက်ကိုသာ ခေါ်သင့်သည်။ လူ့လောကတွင် တင့်တောင့် တင့်တယ်နေရဦ:မည့် နေနိုင်သည့် ပျိုပျိုရွယ်ရွယ် သန်သန်စွမ်းစွမ်း သူ့သမီးကို ခေါ်ရာသလောဟု နေ့စဉ်ပင် တငိုငိုနှင့် ရှိလေသည်။ ဆရာတော်မှာလည်းသူ့ကျောင်းအစ်မ၏ ပရိဒေဝ သောကမီးကို ငြိမ်းအောင်မငြှိမ်းနိုင်လျှင် သူပါညံ့ရာဖျင်းရာ ကျနေပြီဖြစ်၍ကျမ်းဂန်စာပေကို အမျိုးမျိုးမွှေနှောက်၍ ဖတ်ရှုပြီး သူ့ကျောင်းအစ်မကြီးကို ဟောပြောပြသ တရားချသည်။ ကျောင်းအစ်မကြီးမှာ ဘယ်လိုမှ တရားချ၍မရ၊ ဖြေမဆည် နိုင်အောင် ရှိမြဲရှိသည်။ ထို့ကြောင့်ဘုန်းတော်ကြီးမှာသူလည်းဂုဏ်ပျက်၊သူ့ဒကာမကြီး၏ ပရိဒေဝမီးကိုလည်း မကြည့်ရက်သောကြောင့် ဘုန်းကြီးနှင့် သိကျွမ်းခင်မင် သော ဘုန်းတော်ကြီးများကို လာရောက်ကူညီ တရားချပေးကြပါရန် မေတ္တာရပ်ရသည်။ ဆရာတော် လက်သိပ်ထိုးမေတ္တာရပ်သဖြင့် တရားအဟောအမိန့် ကောင်းသည့် ဆရာတော် သံဃာတော်များ၊ ဓမ္မကထိက အကျော်အမော် များက ဇာတ်ဝတ္ထု ၊ နိပါတ် ၊ ပုံပြင်အမျိုးမျိုးဖြင့် တရားချကြသည်။ ကျောင်းအစ်မကြီ:ကား ဘယ်သူတရားပြ၍မှ တရားမကျ၊ ငိုမြဲငို၊ ပရိဒေဝမီး တောက်မြဲတောက်၍သာ နေလေသည်။ ဤတွင်မြေပိုင်ရှင် ကျောင်းအစ်မကြီး၏သမီးသေသော အပူမီးကို ဘယ်ဘုန်းကြီးမှတရားမချနိုင်ဆိုသောသတင်းစကားသည် ထိုနယ်တစ်ရိုးတွင် တော်တော်ကြီး ပျံ့နှံ့၍နေတော့သည်။ သို့နှင့်တစ်နေ့တွင် ထိုရွာကျောင်း ဘုန်းကြီး၏ငယ်သူငယ်ချင်းစာလိုက်ဖက်တစ်ဦ:ကဤသတင်းကိုကြားသည်။ ကြားသည့်အခါ မြေလတ်တွင် သီတင်းသုံးနေရာမှ ရွှေဘိုသို့ ကြွလာ၍ ဤကျောင်းဘုန်းကြီးထံ၌ အာဂန ္တုအဖြစ် တည်းခိုပြီး ကျောင်းအစ်မကို သူတရားပြမည်ဟု ဆိုလေသည်။ ကျောင်းအစ်မကြီးက သူ့ကျောင်းတွင် အာဂန ္တု ရှိသည်ကြား၍ ဆွမ်းပင့်ကျွေးသည့်အခါ ထိုအာဂန ္တုဘုန်းကြီးက ဆွမ်းစားအပြီး၌ဆွမ်းတရား လည်းဟောသည်၊ သေခြင်းတရားကိုလည်းဟောသည်။ ဟော၍အပြီး တရားအဆုံးသတ်တွင်ကား ဂါထာဆန်းတစ်ခုကို ရွတ်လိုက်သည်။ အာဂန ္တု ဆရာတော်၏ တရားနိဂုံး ဂါထာကလေးမှာ ​ အြလောင်းဘုရားရဲ့ကျွန် ဗိုလ်တွန်၊ တလပန်းတို့သော်မှ သေရသေး၏ရှင့်၊ ဒကာမကြီးသမီးရဲ့ပေါင် ကြောင်တစ်ကောင်မှမရှိပါဘဲ မသေဘဲနေမလား ဒကာမကြီး ငါ့လခွီ:ြ ဟူ၏တည်း။ ကျောင်းအစ်မကြီးမှာ ဤတွင်မှ သူ့သမီး သေသင့်သေထိုက် ပေသည်ဟု ဘဝင်ကျ၍ တရားရတော့သည်။ လွဲလိုက်လေ မောင်ပဉ္စင်း တစ်ခါတုန်းက အောက်ပြည်အောက်ရွာတွင် အထက်အညာသား များကို အထင်အမြင်သေး၍ ဘာမျှမသိနားမလည်သူများဟုယူဆထားသော ဆရာတော်တစ်ပါးရှိလေ၏။ ထိုသတင်းကို အထက်အညာမှဦ:ပဉ္စင်းတစ်ပါး ကြားသိရလျှင် မခံချင်လှ၍ ထိုဆရာတော်အား ပြန်လှန်ချေပပြောဆိုရန် အကြံထုတ်ပြီး သွားရောက်တွေ့ဆုံလေသည်။ တွေ့လေလျှင် ဆရာတော်က ဦ:ပဉ္စင်းအား နေရပ်ဇာတိများကို မေးလေ၏။ ထိုအခါ ဦ:ပဉ္စင်းက အထက်အညာကဖြစ်ကြောင်းလျှောက်ထား လေ၏။ ဆရာတော်မှာထုံးစံအတိုင်း အထင်သေးသည့်အမူအရာပြလျက် မိမိ သိလိုသော အထက်အညာဒေသအကြောင်းများကို ဆက်လက်၍ မေးမြန်း လေတော့သည်။ ဦ:ပဉ္စင်းမှာဆရာတော်၏အကြောင်းကိုသိရှိထားပြီးသူဖြစ်သည့် အတိုင်း မသိနားမလည်ဟန်ဆောင်၍ တောင်မေး မြောက်ဖြေပြုလုပ်နေ လေသည်။ ဆရာတော်ကမူ အဟုတ်ထင်မှတ်၍ အထက်အညာသားတို့၏ အ ပုံကို သဘောကျပြီး တဟဲဟဲနှင့်ရယ်မောယင်း ဆက်လက်မေးမြန်း နေလေသည်။ ြမောင်ပဉ္စင်းတို့ အညာဒေသမှာ သီတင်းကျွတ်လဆိုယင် ဘာပွဲတွေများ လုပ်တတ်ပါသလဲကွဲ့ ြ မြှန်လှပါ ရေလောင်းပွဲများပြုလုပ်ပြီး တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ရေနဲ့လောင်းကြပက်ကြပါတယ်ဘုရား ြ ဟြင် ့ ့ ့ တယ်လွဲပါလား၊ ဒါလဲတို့ဆီနဲ့မတူဘူးဟ ြ ကြိုင်း ့ ့ ့ ဒီလိုဆို တန်ခူးလရောက်တော့ ဘာပွဲတွေများ ပြုလုပ်ကြသေးသလဲကွဲ့ ြ မြှန်လှပါ ဆီမီးထွန်းပွဲတော်များ ပြုလုပ်ကြပါတယ်ဘုရား ြ ဟြင် ့ ့ ့ ဒါလဲမတူဘူးဟ၊ တယ်လွဲပါလား ြ ထိုအခိုက် ကျောင်းပေါ်သို့ သီလရှင်တစ်ပါး တက်လာသည်ကို ဦ:ပဉ္စင်းက မသိဟန်ဆောင်၍ မြှန်လှပါ ဒီဒကာမက ဆရာတော်ဘုရား မိန်းမပါလား ဘုရာ့ဟြု ရွဲ့မေးလိုက်လေသည်။ ဤတွင်ဆရာတော်သည် တကယ်မသိရှာ၍ ဦ:ပဉ္စင်းက မေးသည် ထင်မှတ်ပြီး ဖြေလိုက်ပုံမှာ ့ ့ ့ လြွဲလိုက်လေ မောင်ပဉ္စင်းြ ဟူသတည်း။ စကားနည်းသော ဦ:ပဉ္စင်း ရှေးအခါကရွာတစ်ရွာတွင်အသက်၆၀ကျော်ရှိအဖိုးအို လင်မယား ရှိ၏။ ၄င်းတို့မှာ သားသမီး ၁၀ယောက်ရှိရာ အငယ်ဆုံးသည် သားယောကျ်ားထွေးဖြစ်ပြီး ကျန် ၉ယောက်က သမီးများသာဖြစ်လေသည်။ ထိုသားထွေးသည် ကိုရင်ဝတ်ဖြင့် မိမိတို့ရွာကျောင်းတွင် သီတင်းသုံးနေရာ တစ်ခါတစ်ခါ အိမ်သို့ကြွလာလျှင် အစ်မများကစကား များသလောက် မောင်ဖြစ်သူကိုရင်က စကားနည်းသည်။ အစ်မများက စပ်မိစပ်ရာ စီကာပတ်ကုံး စကားပြောကြလျှင် မောင်ဖြစ်သူကိုရင်က ပြုံးရုံသာပြုံးပြီး စကားတစ်လုံးမျှ မပြောဘဲ ကျောင်းသို့ပြန်ကြွသွားသည်။ သို့နှင့် ကိုရင်သည် ရဟန်းဖြစ်ပြီ:နောက် မြို ့ကြီး တစ်မြို ့တွင် ကြွရောက်နေထိုင်ကာ စာသင်နေ၏။ ဦ:ပဉ္စင်းသည် ၃ နှစ်ခန့် နေရပ် သို့လည်းမပြန်၊စာလည်းမရေးသဖြင့် မိဘနှင့်အစ်မများက စာရေးကြသည်။ အစ်မများက ြဦ:ပဉ္စင်းက သိပ်စကားနဲတာဘဲ၊ ဒီတော့ စာ ရှည်ရှည်ရေးရင် ဦ:ပဉ္စင်းက စာပြန်မှာ မဟုတ်ဘူး၊ ဦ:ပဉ္စင်းအကြိုက် ဖြစ်အောင် စာကိုတိုတိုပဲ ရေးကြရအောင်ဟြု တိုင်ပင်ပြောဆိုကြပြီး ြဦးပဉ္စင်း ကျန်းမာရဲ့လားဘုရားြ ဟု တိုတိုတစ်ကြောင်းထဲရေးကာ စာပေးလိုက်ကြသည်။ ဤတွင်မောင်ဖြစ်သူဦ:ပဉ္စင်းကလည်းထွေထွေရာရာ အကြောင်းအရာများကို ဖွဲ့ကာနွဲ့ကာမရေးဘဲ ကျန်းမာပါသည်၊ နေကောင်း ပါသည် ဆိုသည့်သဘောနှင့် အြင်းဟြု တစ်လုံးတည်း တိုတိုရေးကာ စာပြန်လိုက်လေသည်။ အတိတ်ကောက်လွဲသူ ရှေးအခါက ရွာတစ်ရွာတွင် ဥစ္စာအသင့်အတင့်ရှိသော မုဆိုးမ ဒေါ်ဘုမဆိုသူရှိသည်။ ယောကျ်ား ကွယ်လွန်သည့် နောက်ပိုင်းတွင် ဒေါ်ဘုမသည် ခင်ပွန်းသည်ရှိစဉ်က လုပ်ကိုင်ခဲ့သော ဖိနပ်လုပ်ငန်းမှ ရရှိ လာသော စည်းစိမ်ဥစ္စာများကို အရင်းပြု၍ စီပွါးရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်နေသည်။ ဒေါ်ဘုမသည် ဘာကိုပဲလုပ်လုပ် လူယုံတော်ကြီး ဦ:ပုကို တိုင်ပင်လေ့ရှိ၏။ တစ်နေ့တွင် ဒေါ်ဘုမသည် လူယုံကြီးဦ:ပုကို ခေါ်၍ ြဦ:ပု ဦ:ပု ကျွန်မ တိုင်ပင်ချင်တာတစ်ခုရှိလို့ပါ၊ အဲဒါ တခြားမဟုတ်ပါဘူး၊ ကျွန်မယောကျ်ားရှိစဉ်တုန်းက လုပ်ခဲ့တဲ့ ဖိနပ်လုပ်ငန်းကို ပြန်လုပ်ချင်တယ်၊ အဲဒါကိုဦ:စီးဖို့ ယောကျာ်းတစ်ယောက်လိုတယ်၊ ဒါ့ကြောင့်ဟိုလမ်းထိပ်က မောင်လတ်ဆိုတဲ့ သူငယ်ကလေးနဲ့ ကျွန်မအိမ်ထောင်ပြုချင်လို့ပါ၊ ဦ:ပု ဘယ်လိုသဘောရသလဲဟြုမေးသည်။ဦ:ပုသည်ဒေါ်ဘုမနောက်အိမ်ထောင် ပြုလို၍ သူ့ယောကျ်ားအလုပ်ကိုအကြောင်းပြခြင်းဟု ကောင်းစွာသဘော ပေါက်သည်။ မယူပါနှင့်ပြောရမည်လည်း အခက်ဖြစ်နေသည်။ ထို့ကြောင့် မြဘုသဘောပဲလေဟြုပင် ဖြေလိုက်သည်။ ဒြါပေမယ့် သူနဲ့အိမ်ထောင်ပြုလိုက်ယင် ကျွန်မပစ္စည်းတွေကို သူကလက်ဝါးကြီးအုပ်မှာလဲစိုးရသေးတယ်ဦ:ပုရဲ့၊ နောက်ပြီး နေရာတကာ သူကချည်း အနိုင်ယူပြီး ချယ်လှယ်ချင်တိုင်းခြယ်လှယ်နေမှာလဲစိုးရတယ်ြ ဟု ဒေါ်ဘုမက ပြောသောအခါ ဦ:ပုသည် အချက်ဝင်လာပြီဟုတွေး၍ ဒြီလိုဆို အိမ်ထောင်မပြုဘဲနေပါလားြ ဟုဝမ်းသာအားရ ပြောလိုက်သည်။ ထိုအခါ ဒေါ်ဘုမသည် သူပြောသည်ကို မကြားဟန်ပြု၍ အိမ်ထောင် ပြုရေးသာ အထပ်ထပ် ပြောနေသည်။ ဦ:ပု မည်သို့ဆက်ပြောရမည်ကို မသိဘဲ တွေးနေစဉ် အနီးရှိ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှ ကပ္ပိယများဘုရားဝတ်ပြုပြီ:၍ ကြေးစည်ထုသော အသံကိုကြားရသည်။ ဤတွင် ဦ:ပုသည် ကြံမိကြံရာအကြံရပြီး ဒြီလို လုပ်ပါလား ငါ့တူမ၊ အခုကြားနေရတဲ့ ကြေးစည်သံကို ဟိုလမ်းထိပ်က လူရွယ်နဲ့ ဆက်စပ်ပြီး ငါ့တူမစိတ်ထဲက ထင်တဲ့အတိတ်ယူလိုက်ပေါ့ဟြု ပြောလိုက်သည်။ ဟြာ ဟုတ်တယ် ဟုတ်တယ်ြ ဟုပြော၍ ဒေါ်ဘုမလည်း ဝမ်းသာသွားသည်။ ဒေါ်ဘုမစိတ်ထဲတွင် ကြေးစည်သံ ဒူဝေ ဒူဝေ ဟု မြည်သည်ကို ယြူလေ ယူလေဟြု ကြံကြံဖန်ဖန် လောဘစိတ်မွှန်ပြီး အတိတ်ကောက်ကာလမ်းထိပ်ကမောင်လတ်နဲ့အိမ်ထောင်ပြုလိုက်လေသည်။ လက်ထပ်ကြပြီး တစ်လခန့်ကြာသောအခါ ဒေါ်ဘုမ၏ နောက်ယောကျ်ား မောင်လတ်သည် ထိုကဲ့သို့ ဗြုန်းခနဲပြောင်းလဲလာသော သူ့ဘဝကိုမထိန်းနိုင်ဘဲ နေရာတကာတွင် မျက်စိစပါးမွေး စူးလောက်အောင် ဖြစ်လာသည်။ ဒေါ်ဘုမအပေါ်၌လည်း အနိုင်ကျင့်ကာ ဆဲဆိုကြိမ်းမောင်း သည်။ အချိန်ရှိသ၍ အရက်သောက်၊ ဖဲရိုက်နှင့်ပျက်စီးချင်တိုင်းပျက်စီး နေတော့သည်။ တစ်နေ့တွင် လင် ယောကျ်ားမရှိခိုက် ဒေါ်ဘုမသည် ဦ:ပုအား ခေါ်၍ ြဦ:လေး အကြံပေးချက်ကြောင့် ကျွန်မတော့ဒုက္ခရောက်နေရပါပြီ ဦ:လေးရဲ့ ၊ အခု သူ့ကိုပြန်မပြောဝံ့မဆိုဝံ့အောင်လဲ ကြောက်ရွံ့နေရပါပြီ ကျွန်မတော့ ငါးပါးမှောက်တာဘဲဟြုပြောရာဦ:ပုကငြါ့တူမက ကြေးစည်သံကိုဘယ်လိုအတိတ်ယူလို့လဲဟြုပြန်မေးလိုက်သည်။အြို ့ ့ ့့ကျွန်မက ကြေးစည်သံ ဒူဝေ ဒူဝေကို ယူလေ ယူလေလို့မှတ်ပြီး ယူလိုက် တာပေါ့ဟြုဒေါ်ဘုမက ပြောသောအခါ၊ ဦ:ပုသည် သူ့နဖူးကိုသူ လက်ဖြင့်ထုပြီး အြမလေး ငါ့တူမရယ်၊ ဦ:လေးက ဒူဝေ ဒူဝေကို လူပေ လူတေလို့ အတိတ်ယူခိုင်းတာကွဲြ့ ဟုပြောလိုက်ရာ ဒေါ်ဘုမမှာ မည်သို့မျှ ပြန်မပြောနိုင်တော့ဘဲ ငိုင်သွားလေတော့သတည်း။ အဏ္ဌသာလိနီ အဏ္ဌကထာပါဌ် ဆိုတဲ့ ဆရာကြီး ထိုင်ပါဗျို့ ရှေးအခါက ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှ ပွဲကြည့်ချင်လှသော ကိုရင်ကြီ:တစ်ပါးသည် ပွဲကြည့်ရန်အတွက် ဉာဏ်နီ ဉာဏ်နက်ထုတ်လျက် ကျောင်းမှရရာလူအဝတ်အစားများကို ဝတ်ဆင်အသွင်ပြောင်း၍ ပွဲကြည့် ထွက်ခဲ့လေသည်။ ခေါင်းပေါင်းကိုမူ ပေစာထုပ်သော ပဝါစကို အမှတ်တမဲ့ ယူပေါင်းခဲ့သဖြင့် ခေါင်းတွင် စာတန်းကြီးပေါ်နေသည်ကို မသိတော့ဘဲ ပွဲကြည့်ပရိသတ်အလယ်တွင် အခန့်သားရပ်၍ကြည့်နေလေ၏။ ပေစာ ထုပ်သော ပဝါများတွင် အတွင်းမှထုပ်ထားသော ပေစာ၏ ကျမ်းအမည်ကို သိနိုင်ရန် စာတမ်းများ ရေးထိုးထားတတ်ကြသည်။ ထိုအခါနောက်မှထိုင်၍ ကြည့်ကြသူများက မမြင်ကြရသဖြင့် ရှေ့ကရပ်ကြည့်နေသူကို လှမ်း၍အထိုင်ခိုင်းရန် အမည်နာမကိုလည်း မသိ ရသဖြင့် လူပုံပန်းသဋ္ဌာန်ကို ကြည့်ပြီး ထူးခြားသည့် လက္ခဏာကို အမည် တပ်လျက် ခေါင်းမှစာတမ်း ဖတ်၍ အထိုင်ခိုင်းလိုက်ပုံကတော့ ့ ့ ့ ဗြျို့ ရှေ့ကရပ်ကြည့်နေတဲ့ အဏ္ဌသာလိနီအဏ္ဌကထာပါဌ်ဆိုတဲ့ ဆရာကြီးထိုင်ပါဗျို့ဟြူသတည်း။ ကိုရင်ကလေး နှင့် ဦ:အောင်ညို မဝေးလှသော အခါကာလက မြို ့တစ်မြို ့တွင်သာသနာတော်ကို အတိုင်းထက်အလွန် ကြည်ညိုသော ဦ:အောင်ညိုဟူသော ဒကာ တစ်ယောက်ရှိလေသည်။ သူ၏ဇနီးမဂွမ်းပုံကမူ သာသနာတော်ကို တော်ရုံ တန်ရုံသာ ကြည်ညိုသည်။ သူတို့ဇနီးမောင်နှံအိမ်တွင် အမြဲဆွမ်းခံကြွသော ကိုရင်သုမဂင်္လကို ဒကာဦ:အောင်ညိုက လွန်စွာကြည်ညိုသည့်အတိုင်း ပစ္စည်းလေးပါး ဒကာအဖြစ် ခံယူထားသည်။ ကိုရင်သုမဂင်္လကလည်း လိင်ဆယ်ပါး၊ ဒဏ်ဆယ်ပါး သေခိယ ပုတီးစိပ် အစရှိသော ကိုရင့်ကျင့်ဝတ်များနှင့်အညီ ကောင်းမွန်စွာ သီတင်း သုံးတော်မူသည်။ တစ်နေ့တွင် ဇနီးမဂွမ်းပုံသည် နံနက်တွင် ဆွမ်းဟင်းများ ကျက်သောအခါ ကျည်ပွေ့နှင့်ငရုတ်သီ:ထောင်းရာမှ ငရုတ်သီးအစေ့များ မျက်စိထဲဝင်၍ လက်နှင့် ကပျာကရာ ပွတ်မိသဖြင့် ပို၍ဆိုးသွားသည်။ မျက်စိမှ မျက်ရည်များလည်း တစိမ့်စိမ့်ကျဆင်းနေလေသည်။ ထိုအချိန်တွင် ကိုရင်ကလေးသည် သပိတ်ကို ပွေ့ပိုက်လျက် ဒကာတော်ဦ:အောင်ညိုအိမ်သို့လေးတောင်မျှသောသြက္ခိတ္တက္ခု ဖြင့် ရှေ့သို့ရှု၍ ဆွမ်းခံကြွလာပြီး အိမ်ရှေ့၌ အဆင်သင့်ခင်းထားသော နေရာ ထိုင်ပေါ်တွင် ဣနြ္ဒေတည်ငြိမ်စွာနှင့်ထိုင်လေသည်။ သို့သော် အိမ်ရှင် ဒကာမ မဂွမ်းပုံကမူကိုရင်ကြွလာသည်ကို မသိပေ။ ကိုရင်က ချောင်းဟန့် လိုက်သည်။ သို့သော်ထူးသံကားမကြားရ။ တဖန် ချောင်းဟန့်သော်လည်း အသံမပေါ်လာသဖြင့် ဆွမ်းဟင်းချက်ရာ မီးဖိုချောင်သို့ အကဲခပ်လှမ်းကြည့် လိုက်ရာ မျက်ရည်စက်လက် နှင့် ငိုနေသောဒကာမကြီးမဂွမ်းပုံကို တွေ့ရ သဖြင့် အကျိုးအကြောင်းသိရန် အနီးသို့သွားပြီး ဘြာဖြစ်လို့ ငိုရတာလဲ ဒကာမကြီး၊ တတ်နိုင်လို့ရှိယင် ကိုရင်ဆောင်ရွက် ကူညီပေးပါ့မယ်၊ အကျိုး အကြောင်းကိုပြောပြပြါ ဟုကရုဏာနှင့်ပြောလေသည်။ ဤတွင်ဒကာမကြီးမဂွမ်းပုံကဝမ်းနည်းပန်းနည်းရှိုက်ကြီးတငင်ဖြင့် မြပြောချင်ပါဘူး ကိုရင်လေးရယ်၊ ကိုရင့်ဒကာကြီးက ကိုရင်ကို ဟောဒီ ငရုတ်ကျည်ပွေ့နဲ့ ထုရမှ ကျေနပ်မယ်ဆိုလို့ တပည့်တော်မက အတင်းဆွဲ ထားပြီး ငရုပ်ကျည်ပွေ့ကို လုထားရတယ်၊ သူက ငရုတ်ကျည်ပွေ့ မပေးရ မလားဆိုပြီး အပြင်ကိုထွက်သွားတယ်၊ တပည့်တော် ကိုရင့်ကို သနားလို့ ဒီလိုငိုနေရတာပါဟြုခပ်တည်တည် ဟန်ပါပါနှင့်ပြောလိုက်သည်။ ကိုရင်လေးမှာဤစကားကြောင့်မနေသာတော့ဘဲသပိတ်ပွေ့လျက်ကျောင်းသို့ အမြန်ပြန်ကြွလေတော့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ဒကာကြီးဦ:အေင်ညိုသည် အလုပ်ခွင်မှ အိမ်သို့ ပြန်လာရာ ဒေါသကြီးစွာနှင့် ငရုတ်ကျည်ပွေ့ကိုင်နေသောမဂွမ်းပုံကို မြင်လျှင် ခရီးရောက်မဆိုက် အကျိုးအကြောင်းကိုမေးလိုက်သည်။ ဤတွင် မဂွမ်းပုံက ဘြာဖြစ်ရမလဲ၊ တော့ကိုရင်ကကိုရင်နဲ့မဆိုင်တဲ့ငရုတ်ကျည်ပွေ့ အလှူခံနေတာ ကျုပ်ကမလှူလို့ စိတ်ဆိုးပြီးကျောင်းပြန်သွားတယ်ဟြု ပြောလိုက်သည်။ မြဂွမ်းပုံကလဲငရုတ်ကျည်ပွေ့ တစ်ချောင်း ဘာအဖိုးတန် လို့လဲ၊ လှူလိုက်ရင်ပြီးတာဘဲ၊ သူ့မှာဆေးထောင်းဘို့ရာ အသုံးဝင်လို့ ဖြစ်မှာပေါ့၊ ပေးစမ်းငရုတ်ကျည်ပွေ့ဟြု မဂွမ်းပုံလက်ထဲမှ လုယူပြီး ကိုရင်အား ကျည်ပွေ့လှူရန် လိုက်လေသည်။ မဂွမ်းပုံကမူ သူထောင် ထားသည့် ထောင်ချောက်ထဲ ဆရာဒကာ ၂ ဦ:ရောက်သွားပြီဆိုကာ ပီတိ ဖြစ်နေသည်။ ကိုရင်ကလေးသည် တော်တော်သွားမိသောအခါသူ့ဒကာကြီးများ နောက်မှလိုက်လာဦ:မည်လားဟု စိုးရိမ်ပြီးနောက်သို့လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။ ထိုအခါ ရေးကြီးသုတ်ပြာနှင့်ငရုတ်ကျည်ပွေ့ကိုကိုင်ပြီးလာသောဒကာကြိးကို မြင်သဖြင့် ကျောင်းဆီသို့ ခပ်သွက်သွက်လှမ်းလေတော့သည်။ ဒကာကြီး ကလည်း ကိုရင်ကလေးကို နောက်မှလှမ်းမြင်သဖြင့် မှီအောင်အတင်း လိုက်လေသည်၊၊ ဤသို့ဖြင့် ကိုရင်ကလေးက ရှေ့မှခပ်သွက်သွက်လှမ်းသည်။ သူ့ဒကာကြီးက နောက်မှအတင်းလိုက်သည်။ တစ်နေရာအရောက်တွင် ခြေလှမ်း ကျဲကျဲကြီးများဖြင့် အတင်း လိုက်သော သူ့ဒကာကြီးက ကိုရင်ကလေးကို မှီလေရာ တစ်ဦ:နှင့်တစ်ဦး အကျိုးအကြောင်းများ မေးကြဖြေကြလေသည်။ ဤတွင်မှ ဒကာကြီး ဦ:အောင်ညိုသည် အိမ်က သူ့ဇနီးမဂွမ်းပုံ လက်ချက်ပဲဟုသိ၍ ချက်ခြင်းပြန်သွားပြီး မဂွမ်းပုံကို ငရုတ်ကျည်ပွေ့နှင့် တအုံးအုံး ဗုံးဗုံး နှက်လေတော့သတည်း။ သည်တစ်ခါမှခက်တော့တာဘဲ အခါတစ်ပါးကရတနာပုံနေပြည်တော်နှင့်မနီးမဝေးသော တောကျေးလက် ရွာတစ်ရွာတွင် ဆရာတော်တစ်ပါး ကျောင်းထိုင်လျက် ရှိ၏။ ထိုဆရာတော်ထံတွင် အသက်အရွယ်ကြီးရင့်မှ သာသနာ့ဘောင် ဝင်ရောက်သော ဦ:ပဉ္စင်းကြီးရှိလေသည်။ဆရာဘုန်းတော်ကြီးက သီလပေး၊ ရေစက်ချ ဆုတောင်းတို့ကို ရေးပေးပြီးကျက်မှတ်စေသည်။ထိုရဟန်းကြီးမှာ ဆရာတော်ရေးပေးသောစာများကိုကျက်မှတ်သော်လည်းအသက်ကလည်း ကြီး၊ မောဟကလည်းဖုံးလွှမ်းနေသောကြောင့် ကျက်မှတ်ယင်း အိပ်ပျော် သွားသည်ကသာ များလေသည်။ သို့ရာတွင်ဤဆရာတော်၏ကျောင်း၌ ရဟန်းကြီးထက် ပိုတတ်ကြသော ရဟန်းငယ်များ လေးငါးပါး ရှိနေကြ သောကြောင့် ရဟန်းကြီးအနေနှင့် နေသာပေသည်။ တစ်နေ့သော် ထိုကိုယ်တော်ကလေးများ ခရီးလွန်နေ၍ကျောင်း၌ ဆရာတော်နှင့် ရဟန်းကြီးနှစ်ပါးတည်းရှိနေခိုက် ညအချိန်တွင်ဒကာတစ်စုက အသုဘရှုပင့် ရောက်လာကြရာ ဆရာတော်ကရဟန်းကြီးအားလိုက်သွားရန် အမိန့်ရှိလိုက်သည်။ ထိုရဟန်းကြီးလည်း ဒြီတစ်ခါမှခက်တော့တာဘဲ၊ ငါကလဲ သီလတောင်ကောင်းကောင်းမပေးတတ်၊ ရေစက်ချဆိုဝေးသေးရဲ့၊ ဒါပေမဲ့ ဆရာတော်ရဲ့အမိန့်ကိုမပယ်ဝံ့ဟြုတွေးကာပင့်လာသူဒကာများနှင့် လိုက်ပါကြွသွားရလေသည်။ ရဟန်းကြီးသည် ကြွသွားယင်း သွားယင်းဖြင့် ထြုံးစံအတိုင်း ဆိုရင်ငါတော့ အရှက်ကွဲတော့မှာဘဲ၊ ပရိယာယ်လုပ်မှ တော်တော့မယ်ဟြု အကြံရကာနှာစီး ( နှာစေး ) ယောင်ဆောင်ကာ တရှုတ်ရှုတ်လုပ်လာပြီး လိုက်ခဲ့လေသည်။ သုသာန်သို့ ရောက်သောအခါ ဒကာတစ်ယောက်အား ပြရုပ်ဆီ ဘူးများ ဘယ်သူ့မှာပါသလဲ၊ငါမခံမရပ်နိုင်အောင်အလွန်ခေါင်းကိုက်နေတယ် ဒကာတို့၊ ငါးပါးသီလကိုမင်းတို့ဘာသာ ဘုရားရှေ့မှာယူသလိုယူပြီး သင့်သလိုရေစက်ချကြ၊ ငါ့ဝေဒနာတော့အလွန်ဆိုးနေတယ်၊ ငါ့ကိုလှည်းနဲ့ ကျောင်းလိုက်ပို့ကြဟြုအမိန့်ရှိလေသည်။ ဒကာတို့လည်းရဟန်းကြီးအား အလျင်အမြန် ကျောင်းသို့ပို့ပေး ကြရသည်။ ရဟန်းကြီးလည်း ကျောင်းရောက်လျှင်မိမိနေရာတွင် သကင်္န်း ခေါင်းခြုံကာ ကျိန်းစက်လေတော့သည်။ဒကာတို့မှာလည်း အြရေးထဲကျမှ ရဟန်းကြီးက သာဆိုးနေတယ်ဟြုဆိုကာ ဘာမျှမတွေးတောတော့ဘဲ ကြင်နာစွာဆက်၍ ဂရုစိုက်ကြလေသတည်း။ အကြံပိုင်သော ဦ:သူëတော် ရှေးအခါက ကျောင်းတစ်ကျောင်းတွင်အလွန်အဂ္ဂိရတ် ဝါသနာ ပါသော ဆရာတော်တစ်ပါးသည်ဖိုးသူတော်တစ်ယောက်နှင့်အတူသတင်းသုံး နေထိုင်လေ၏။ ၄င်းဆရာတော်သည် ကြောင်နက်ကြီးတစ်ကောင်ကိုလည်း မွေးထားပြီး ဆွမ်းဘုဉ်းပေးပြီးကျန်သော သား၊ ငါး၊ အမဲ ကောင်းနိုးရာရာ ဟင်းများကိုသာ ဒီကြောင်ကြီးကို နေ့စဉ် ကျွေးမွေးလေ့ရှိ၏။ ဖိုးသူတော် မှာမူ ဆရာတော်နှင့်ကြောင်နက် ဘုဉ်းပေးစားသောက်၍ပြီးမှကြွင်းကျန်သော ဟင်းရေချို ၊ ပဲဟင်း စသည်တို့ဖြင့်သာ တင်းတိမ်နေရ၏။ သို့နှင့် ဖိုးသူတော်သည် တစ်ခါတစ်ရံ ဟင်းကောင်းစားလိုလှသဖြင့်ဆွမ်းမကပ်မီက ဟင်းကောင်းတစ်ခွက်ကိုချန်၍ဆရာတော်အား ကပ်လှူသော်လည်း ထိုကြောင်နက်က ခိုး၍စားတတ်သေးသဖြင့် ထိုကြောင်နက်ကို အလွန်မုန်း နေလေ၏။ ထိုကြောင်ကိုသတ်ရန် နည်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ကြံဆခဲ့သော်လည်း မရခဲ့ပေ။ တစ်ခုသောညတွင် ဦ:သူတော်အကြံရ၍ ဆရာတော်၏ အဂ္ဂိရတ် ထိုးသော ဖိုထဲတွင် ဆရာတော်မသိအောင် အောက်ပါစာတမ်းများရေး၍ တိတ်တဆိတ်ကပ်ထားလေ၏။ ၁။ အြင်ကြင်းမီးကျီးခဲ ရေထဲချ ရှဲကနဲမြည်၏။ ၂။ စကောနှစ်ချပ် အတောင်တပ် ပျံလို့ရ၏။ ၃။ ကြောင်နက်ရေ ခေါင်းမှာဆောင်း ကိုယ်ရောင်ပျောက်၏ြ ဟူသော စာတမ်းများပင်တည်း။ ဆရာတော်သည် နောက်တစ်နေ့ ဆွမ်းဘုဉ်းပေးခြင်းကိစ္စပြီး၍ မိမိအဂ္ဂိရတ်ကျောင်းသို့ အဂ္ဂိရတ်ထိုးရန်သွားရောက်စဉ်အထက်ပါစာတမ်းကို တွေ့လေသည်။ဤတွင်အလွန်ပင် အံ့အားသင့်ကာမစူးစမ်းမဆင်ခြင်တော့ဘဲ ြဧကန ္တ ပညာရှိ တစ်ယောက်ယောက်က ငါ့အား ထွက်မြောက်ရာ လမ်းကြောင်းအတွက် ရေးထားသောစာဖြစ်မည်ဟြု ယူဆပြီး စာပါ တစ် အချက်ကို စမ်းသပ်ရန် အကြံရသဖြင့် ထိုနေ့ အဂ္ဂိရတ် မထိုးသေးဘဲ ဦ:သူတော်အားခေါ်၍ အင်ကြင်းသားကိုရှာစေသည်။ ရလျှင်မီးမွှေးပြီး နီရဲ လာသောအခါ ထိုမီးခဲကို ရေထဲသို့ စမ်းချကြည့်ရာ ရှဲကနဲပင် မြည်သွား သဖြင့် ပီတိအလွန်ဖြစ်၍နေလေသည်။ သို့နှင့်ပင် စာပါ ၂ အချက်ကို ဆက်လက်၍ စမ်းသပ်လိုသဖြင့် ဖိုးသူတော် ကိုခေါ်၍ ရွာထဲတွင် စကောခေါ် ဗြန်းြ အကြီးဆုံးနှပ်ချပ်ကို ငှါးရမ်း စေလေတော့၏။ ဖိုးသူတော်လည်း ဆရာတော် အမိန့်အတိုင်း အကြီးဆုံး စကောနှစ်ချပ်ကိုငှါးရမ်း၍ ဆရာတော်အား ဆက်ကပ်လေ၏။ ဆရာတော်သည် ထိုစကောနှစ်ချပ်ကို မိမိ၏ ခါးတွင် မြဲမြံစွာ ချည်နှောင်၍ ငှက်ကဲ့သို့ ပျံသန်းနိုင်ရန်ကျောင်းအထပ်ထပ်မှအောက်သို့ခုန်ချရာကံကောင်း ထောက်မသဖြင့် ပျံလွန်တော်မမူဘဲ ရှိလေ၏။ ဤသည်ကိုပင် အောင်မြင်သည် ဟုယူဆပြီး စာတမ်းပါ သုံး အချက်ကိုဆက်လက်စမ်းသပ်လိုသဖြင့် ဖိုးသူတော်အားခေါ်ပြီးကြောင်နက်၏ အရေကို ရှာဖွေပေးရန် အမိန့်ပေးလိုက်ပြန်၏။ ဖိုးသူတော်သည် အနှစ်နှစ် အလလက မိမိမုန်းနေခဲ့သည့် ဆရာတော် အလွန် ချစ်မြတ်နိုးလှသော ကြောင်နက်ကြီးကို ဆရာတော်မသိအောင် ရိုက်သတ်၍ အရေကိုဆုတ်ခွါပြီး ခြောက်သွေ့အောင်နေလှန်းကာ ဆရာတော်အားတဖန် ဆက်ကပ်ပြန်သည်။ ဆရာတော်သည် ကြောင်နက်၏အရေကိုရလျှင်ဘာဘာညာညာ စဉ်းစား ဆင်ခြင်ခြင်းမပြုတော့ဘဲကိုယ်ရောင်ပျောက်မပျောက် စမ်းသပ်လိုသဖြင့် မိမိ အခန်းတွင်းသို့ဝင်၍ အပေါ်ကိုယ်ရုံချွတ်ပြီး ကြောင်နက်၏အရေခေါင်းမှာ ဆောင်းလျက် အခန်းပြင်ဘက်သို့ ထွက်ကာသူတော်ကိုခေါ်လေ သည်။ ဤတွင် အကြံပိုင်သော ဦ:သူတော်က အြရှင်ဘုရား ဘယ်က နေပြီး ခါ်နေပါသလဲ ဘုရား၊ ဘုရားတပည့်တော် မမြင်ရပါလားဘုရားြ ဟု မြင်သော်လည်းမမြင်ဟန်ဆောင်ကာဆရာတော်အားလျှောက်လိုက်သည်။ ဆရာတော်သည်တကယ်ပင် ကိုယ်ရောင်ပျောက်ပြီဟု ထင်မှတ်ကာ မိမိအား ကိုးကွယ်နေသည့် ဒကာ ဒကာမများ ပို၍ ကြည်ညိုစေရန် ဥပုသ်နေ့တွင် ကိုယ်ရောင်ဖျောက်၍ တရားဟောမည်ဟု ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။ ထို့နောက် အခန်းတွင်းသို့ဝင်၍ အပေါ်ရုံ ဧကသီကို ပြန်လည်ဝတ်ရုံပြီး ကြောင်နက် ရေကို သိမ်းဆည်းထားခဲ့ကာ ဦ:သူတော်အား ယခင်ခေါ်စဉ်က မိမိမှာ ကိုယ်ရောင်ဖျောက်ထား၍ ပျောက်နေကြောင်း၊ ဥပုသ်နေ့တွင် ကိုယ်ရောင် ဖျောက်ပြီး ဒကာ​ဒကာမများအား တရားဟောလျှင် ဒကာ​ဒကမ များက ပိုမိုကြည်ညိုစရာရှိကြောင်းဖြင့် ပြောလေတော့သည်။ ဦ:သူတော်သည် အရှက်တကွဲ အကျိုးနဲဖြစ်တော့မည်ကိုသိသဖြင့် ထိုသို့တရားမဟောရန် ဆရာတော်အား အတန်တန်တောင်းပန်တားမြစ်၏။ သို့သော်မရ။ ထို့ကြောင့်မိမိအမှု မိမိကိုပတ်တော့မည်ဟုသိသောဦးသူတော် သည် ရွာထဲရှိဒကာ​ဒကာမများအားဆရာတော်ကိုယ်ရောင်တကယ်မပျောက် သော်လည်း ပျောက်သည်ဟု ပြောကြပါမည့်အကြောင်း အိမ်စေ့ လိုက်ပြော ထားလေ၏။ သို့နှင့် ဥပုသ်နေ့ရောက်သောအခါ ဆရာတော်သည်မိမိအလိုဆန္ဒ ရှိသည့်အတိုင်း ကြောင်နက်ရေ ခေါင်းမှာ ဆောင်းကာ တရားဟောရာဓမ္မပလ္လင်သို့ ကြွရောက်ပြီး တရားများဟောကြားလေသည်။ ဒကာ​ဒကာမများသည် ဦးသူတော်အကြံပေးသည့်အတိုင်း ကြာရှည်စွာ အောင့်အီး မျိုသိပ်ထားခြင်ငှါ မစွမ်းနိုင်ကြသဖြင့် အချို့က ရယ်ကြတော့သည်။ ဆရာတော်နှင့် ဆွေမျိုး စပ်သူအချို့ကမူ ဆရာတော်တော့ ခက်ပြီဆိုကာ ငိုကြသည်။ ဤသို့ ဒကာ​ဒကာမများ ရယ်သူက ရယ်၍ ငိုသူက ငိုကြသည်ကို ဆရာတော် မြင်သိလေရာ ကိုယ့်လိပ်ပျာ ကိုယ်မလုံတော့ဘဲ ‘ငါတကယ် ကိုယ်ရောင်ပျောက်ဟန်မတူ၊ ဖိုးသူတော်၏ လုပ်ဇာတ်သာ ဖြစ်မည်၊ ငါ၏ ကြောင်ကို သတ်လို၍ ပရိယာယ် ဆင်ခြင်းသာ ဖြစ်မည်၊ ဖိုးသူတော်ကို ဆုံးမမှ ဖြစ်မည် ’ဟု အသိဝင်လာပြီး ဘာမပြောညာမပြော တရားဟောနေရာမှ ဆင်းလာတော့သည်။ ထို့နောက် တပည့်ဖိုးသူတော်ကို မှတ်လောက်အောင် ရိုက်နှက်ဆုံးမ၍ ကျောင်းမှ နှင်ထုတ်လိုက်ပြီး မိမိ၏ အဂ္ဂိရတ် ထိုးခြင်းကိုသာ တစ်ပါးတည်း စူးစူးစိုက်စိုက် လုပ်ကိုင်နေလေတော့သတည်း။ ဝါတဲ့ဗျာ ဝါတဲ့ တစ်ခါက တောရွာ တစ်ရွာ၏ အလှူ တစ်လှူတွင် ဖြစ်သည်။ တောရွာများ၏ ထုံးစံမှာ ရွာတစ်ရွာတွင်သာမှုနာမှုရှိက မိမိရွာနှင့် ဂေါစရဂါမ် ဖြစ်သော အနီးအနားမှ ရွာကျောင်းဘုန်းကြီးများကိုလည်း ပင့်ရရိုးထုံးစံရှိရာ ထိုရွာကလေး၏ အလှူတွင်လည်း ထုံးတမ်းစဉ်လာ အတိုင်း ရွာနီးနားမှ ဘုန်းတော်ကြီးများအား ပင့်ထားပြီးဖြစ်လေသည်။ အလှူရေစက်ချမည့် နေ့ခင်းအချိန်တွင် ရွာတွင်းရှိယောကျ်ားကြီး မိန်းမကြီးများသည် ပရိတ်တရားနာရန် မဏ္ဍပ်တွင်းသို့ ရောက်ရှိနေကြ လေသည်။သံဃာစင်ပေါ်တွင်လည်း ဘုန်းကြီးများသီတင်းသုံးရန်အဆင်သင့် ခင်းထားကြသည်။ ထိုအထဲတွင် သက်ရွယ်ကြီးမားသောဆရာတော်ကြီးများ ပါဝင်ပါက ချမ်းသာစွာ သီတင်းသုံးနိုင်ရန်ပက်လက်ကုလားထိုင်ကြီးတစ်လုံး ကိုလည်း အဆင်သင့်ထားရှိလေသည် ။ မကြာမီပင် ဝါတော် ၄၀ ခန့် ရှိမည်ထင်ရသော ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ပါးသည် မဏ္ဍပ်တွင်းသို့ကြွရောက်လာပေသည်။ပရိသတ်တွင်းမှ ဒကာ တစ်ယောက်သည် ထိုဘုန်းကြီးအား ခရီးဦးကြိုဆို၍ သံဃာစင်ရှိရာသို့ ပင့် သွားပြီး စောစောကတည်းက မထေရ်ကြီးသီတင်းသုံးရန် စီစဉ်ထားသော ကုလားထိုင်ကြီးပေါ်တွင် သီတင်းသုံးရန် လျှောက်သည်။ ဘုန်းကြီးလည်း ဒကာလျှောက်ထားသောနေရာတွင် ဣနြ္ဒေကို တည်ငြိမ်စွာ ကြည်ညိုဖွယ် ဆောင်လျက် နေထိုင်လေသည်။ ဒကာ​ဒကာမများလည်း ဆရာတော်ကြီး ဟု အောက်မေ့လျက် ကန်တော့ကြလေသည်။ ထိုဘုန်းကြီးရောက်ပြီး၍ မကြာမီပင် ဘုန်းကြီးတစ်ပါးကြွရောက် လာပြန်ပါသည်။ ဘုန်းကြီးလည်း သံဃာစင်ရှိရာဆီသို့ တန်းကြွသွားလေ သည်။ ကုလားထိုင်ကြီးအနီးသို့ ရောက်သည့်အခါ အရင် ထိုင်နှင့်နေသော ဘုန်းကြီးသည် ကုလားထိုင်ပေါ်မှ ဆင်းကာ အောက်တွင် ခင်းထားသော နေရာ၌ထိုင်လေသည်။ သို့နှင့်ပင့်ထားသော သံဃာတော်များ စုံစုံလင်လင် ဖြစ်သွားချိန်တွင် ဒကာ​ဒကာမများက စောစောက မထေရ်ကြီးဟု အောက်မေ့သော ဘုန်းကြီးသည် သံဃာစင်ပေါ်တွင် နောက်ဆုံးမှ ဖြစ်နေ နေသည်။ ဒကာ​ဒကာမများလည်း ထိုမြင်ကွင်းကို ကြည့်ပြီး အတွေးမျိုးစုံ နှင့်သာ ပရိတ်တရားကို နာကြသည်။ ပရိတ်ရွတ် အလှူရေစက်ချပြီး၍ သံဃာတော်များပြန်ကြွသည့်အခါ စောစောက ခရီးဦးကြိုပြီး ပင့်ထားသော ဒကာသည်သူ့ဘုန်းကြီးအဖြစ်ကို သိလိုလှသဖြင့် ဘုန်းကြီးထိုင်နေရာဆီသို့ ထ သွားပြီး မေးမြန်းလျှောက်ထားလေသည်။ အြရှင်ဘုရား စောစောကကုလားထိုင်ကြီးပေါ်မှာထိုင်နေတာကို မြင်ရပါတယ်ဘုရား၊ အဲဒီနေရာနဲ့ အရှင်ဘုရားနဲ့ လဲလိုက်ပါတယ်ဘုရား၊ အခုဘယ်လိုကြောင့် ဒီနေရာကို ရောက်ရပါသလဲ ဘုရား။ြ ဘုန်းကြီးမှာ ရှက်၍ စိတ်တိုလာသဖြင့် ဝြါတဲ့ဗျာ၊ ဝါတဲ့၊ အသက်ကတော့ သူတို့သားအဖပေါင်းဦးတော့ ငါ့မမှီပါဘူးဟြု ပြန်ပြော သည်၊၊ ထိုအခါ ဒကာကဝြါတော်က ဘယ်လောက်ရှိပါပြီလဲဘရားြ ဘုန်းကြီး။ ။ တြစ်လခွဲဒကာ။ြ သြက်တော်ကကော ဘုရား။ြ ြ၆၀ ဒကာ။ြ ဒြါဖြင့် စာကကောဘုရား။ြ ကြကြီးလုံးတင် တသတ်ကိတ်။ြ အကြောင်းစုံ သိရသောအခါ ဝါသနာရင်းစွဲပြစ်သော ဒကာသည် ထိုအနားမှာပင် လက်တန်းကဗျာ စပ်လိုက်သည်မှာ သြက်တော်ကခြောက် ဆယ်၊ ဝါတော်ကလ ခွဲ။ တို့ဘုန်းမော်စာတော်ကိတ်ရယ်မှန်းစိတ်နှင့်လြွဲ ဟူ၍ဖြစ်သတည်း။ ဘာကောင်းတဲ့ မင်းသားလဲ ရှေးရှေးအခါက အညာကျေးလက်ဒေသ ရွာတစ်ရွာတွင် ကိုဆောင်းအမည်ရှိသော လူပြန်တော်တစ်ယောက်ရှိသည်။ ကိုဆောင်းသည် ဘုန်းတော်ကြီးဘဝတွင် အနေအထိုင်အသွားအလာများကိုအလွန်ဂရုစိုက်ကာ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း နေလေ့ရှိခဲ့ရာ ရုပ်သေးပွဲ၊ အငြိမ့်ပွဲ၊ ဇာတ်ပွဲများကိုပင် တစ်ခါမျှမကြည့်ဘူးပေ။ သို့သော် ကိုဆောင်းအသက် ၄၅ နှစ် ရဟန်းဝါနှစ်ဆယ်လောက် ရောက်သောအခါ မသန်းကျင်ဆိုသော အမျိုးသမီး တစ်ယောက်အား တပ်မက်သောစိတ် ဖြစ်မိရာမှအစ တစ်နေ့တွင် ထိုမိန်းမနှင့် ကိုဆောင်း ကြောင်းဆက်၍ ပေါင်းဖက်မိကြလေသည်။ ကြင်စဦး ဇနီးမောင်နှံတို့၏ ထုံးစံအတိုင်းပင် ကိုဆောင်းတို့စုံတွဲ သည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး မခွဲခွါဘဲ အမြဲတမ်း လမ်းသလားချင်ကြသည်။ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲများ သို့လည်း စုံတွဲခုတ်လိုကြပေသည်။ တစ်ကြိမ်တွင် နာမည်ကျော် မင်းသားတစ်ယောက်၏ ဇာတ်ဖွဲ့ ကိုဆောင်းတို့ရွာသို့ လာရောက်ပြီး ပွဲကလေသည်။ မင်းသား၏ ကောင်းသတင်းမှာ ကိုဆောင်းတို့ရွာရှိ လူတိုင်း ပါးစပ်ဖျားတွင် မရပ်မနား ပြောနေကြလေသည်။သို့ကြောင့် ကိုဆောင်းနှင့် မသန်းကျင်တို့နှစ်ဦးသည် ဇာတ်သဘင်ကြည့်ရှုရန် ပွဲခင်းထဲသို့ ရောက်ခဲ့ကြလေသည်။ ပွဲထွက်၍ အပျိုတော်မှအစ တစ်စ တစ်စ ကပြလာခဲ့ရာမင်းသမီးမင်းသား နှစ်ပါးသွား ပြီးသွားပြီး အပူခန်းသို့ပင် ရောက်ခဲ့လေပြီ ။ ကပြသော ဇာတ်ထုပ်မှာ သူခိုးမောင်ထိလက်က မယားဖြစ်သူ မပိုးဥအား ရှိန်းဆာယာပိုမောက်၍ ကိုယ်ပျောက်စေရန်အတွက်သန္ဓေသားကို ဓားဖြင့်ခွဲထုတ်ကာရှားမီးခဲရဲရဲတွင်ကင်၍ စားသောဇာတ်ထုပ်ဖြစ်လေသည်။ မင်းသား ကိုထိလတ်က မင်းသမီး မပိုးဥ၏ သန္ဓေသားကိုခွဲရန် ဓားကြိမ်းကြိမ်းသည်။ မင်းသမီးကလေးက ဤမျှမရက်စက်ပါရန် အကြောင်းအကျိုးနှင့် အမျိုမျိုးသနားစဖွယ် တောင်းပန်ပြီးငိုလေတော့သည်။ မင်းသား ကိုထိလတ်က သရဲမင်းရဲစီးသကဲ့သို့ ကြမ်းသည်ထက် ကြမ်းလာကာ ရမ်းသထက် ရမ်းလာသည်။ အရက်ကိုတစ်ခွက်မော့လိုက်ရင်း ဓားကိုတစ်ချက်စောင့်လိုက်ရင်းဖြင့် လူကြမ်းဂုဏ်မြောက်အောင် အနုပညာ ဖြင့် သရုပ်ဆောင်နေလေတော့သည်။ ထိုအခိုက်တွင် ကိုဆောင်းသည် ဇနီးမသန်းကျင်ကိုပင်နှုတ်မဆက် တော့ဘဲဘာမပြောညာမပြောနှင့် မျက်နှာထားအိုကာ ပွဲခင်းထဲမှ အိမ်သို့ တစ်ယောက်တည်း သုတ်ခြေတင်ခဲ့လေတော့သည်။ မသန်းကျင်ခမျာမှာ ကိုဆောင်းဘာများဖြစ်သွားပါလိမ့်ဟု စိုးရိမ် တကြီးဖြင့် ကိုဆောင်းနောက်သို့ အပြေး အလွှား လိုက်ခဲ့ရလေသည်။ အိမ်သို့ရောက်သော် မသန်းကျင်ကကြိုဆောင်းရယ် ဘာမပြော ညာမပြောနဲ့ ကျုပ်ကိုမှ တော်ကနှုတ်မဆက်ဘဲမျက်နှာအိုပြီး ဘာလို့ပြန်ခဲ့ ရတာလဲ သန်းကျင်အပေါ် မကျေနပ်တဲ့ အချက်ရှိရင် ဘွင်းဘွင်းဘဲပြောပါ ဒီလိုဆိုတော့ သန်းကျင်မနေတတ်ပါဘူးြ ဟုငိုမဲ့မဲ့ကလေးပြောလေသည်။ ကိုဆောင်းကမတုန်မလှုပ် ။ ြပြောပါကိုဆောင်းရဲ့၊ ဟိုပွဲမှာ မင်းသားမင်းသမီး ဆိုကောင်း၊ ငိုကောင်းတုန်းရှိသေး ရှင်ဘာလို့ပြန်သွားရတာလဲ ဟင်ြ ထိုအခါ ကိုဆောင်းက သက်ပြင်းချ၍ ပြောလိုက်သည်မှာ ့ ့ ့ မြသန်းကျင် မင်းတို့မင်းသား ကောင်းတယ်ကောင်းတယ်နဲ့ ဘာကောင်းတာလဲကွ၊ မပိုးဥကလေးက အကြိမ်ကြိမ်ငိုပြီး သနားစဖွယ် တောင်းပန်နေတာတောင်မှဘဲအရက်တွေမူး၊ သူ့သားကလေးကို သန္ဓေက ထုတ်ပြီး ရဟားမီးခဲမှာ ကင်စားတယ်။ဒါမင်းတို့မင်းသားလူကောင်းလားဟ၊ ဒီမင်းသားလောက် ယုတ်မာဆိုးဝါးတဲ့ကောင် လောကမှာမရှိတော့ဘူး၊ ဒီကရှေ့ငါ့ကို ဘယ်တော့မှ ပွဲကြည့်ဘို့ မခေါ်နဲ့တော့ မသန်းကျင်ရေြ့ ဟု ဒေါသကြီးစွာ အော်ဟစ်ပြောလိုက်လေတော့သည်။ သိမ်မဝင် တစ်ရံရောအခါကမြို့ကြီးတစ်မြို့တွင် သကင်္န်းဝတ်တစ်ဦး အရက် မူးပြီး မိန်းမတစ်ယောက်နှင့်အတူ လက်တွဲသွားလာနေလေသည်။ ထို အခြင်းအရာကိုအမြင်မတော်၍ ဒကာတစ်ဦးသည် ဝိနည်းဓိုရ်ဆရာတော်ကြီး တစ်ပါးထံသွား၍ လျှောက်ထားလေသည်။ ဟြ ဒကာ ဘယ်ကလာပြီး ဘုန်းကြီးက ဒီလိုမတော်တရော် လုပ်ပမလဲဟ။ြ တြပည့်တော်ကိုယ်တိုင် မျက်မြင်တွေ့ခဲ့တာပါဘုရား။ြ ဘြုန်းကြီးက ဒီလိုမတော်တရော် မလုပ်ဘူးကွ။ြ ဘြုန်းကြီးမှဘုန်းကြီးအစစ်ပါဘုရား၊ သကင်္န်းဝတ်ကတုံးပြောင် ကြီးနဲ့ သေသေချာချာ တွေ့ခဲ့တာပါဘုရာ့။ြ ြဟေ့ ဒကာ မင်းတွေ့ခဲ့တဲ့ဘုန်းကြီးက သိမ်ဝင်ခဲ့တာ မဟုတ်ဘူးကွ။ြ ထိုအခါမှဒကာသည် ဆရာတော်၏စကားကိုသဘောပေါက်သွား ကာသြိမ်မဝင်ဘဲ သာသနာတော်ကြီး ပျက်စီးအောင်ဆိုပြီး ဖျက်စီးရန် အကြံနဲ့ သကင်္န်းဝတ်နေတဲ့ လူချို့လဲ ရှိသေးတာကိုးဟြုတွေးတော ပူပန်မိလေတော့သတည်း။ လိုတရပုတီး ရှေးရှေးတုန်းက အညာကျေးလက် တောရွာကလေးတစ်ရွာ ထိပ်တွင်ဣနြ္ဒောသက္ခာနှင့် ပြည့်စုံပြီး တပည့်ကျောင်းသားကလေးများအား ပညာသင်ပေးနေသည့် ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ပါးရှိ၏။ ထိုဆရာတော်သည် တပည့်ကျောင်းသားကလေများအား စိတ်ရှည်လက်ရှည်ဖြင့် ပညာများ သင်ပေးသည်၊ တပည့်ကျောင်းသားကလေးများကလည်း ဆရာတော်အား ပြုစုရန်ရှိသော ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ်များကို ပြုစုပြီး ပညာသင်ယူနေကြသည်။ ကျောင်းသားအများထဲတွင် ‘ မောင်ကံကောင်း ’ ဆိုသော ကျောင်းသားကလေးသည် အခြားကျောင်းသားများထက် ပညာသင်ရာတွင် လည်း ကြိုးစားသင်ယူသည်၊ ဆရာတော်အားပြုစုရန်ရှိသည့် ဝတ်ကြီး ဝတ်ငယ်များကိုလည်း အခြားကျောင်းသားများထက် ပို၍ ကျေကျေပြွန်ပြွန် ပြုစုသည်။ ရပ်ရွာမှ ဒကာဒကာမများ ဆရာတော်ထံလာလျှင်လည်း ဆောင်ရွက်ရန်ရှိသည့် ဝတ္တရားများကို မလစ်လပ်ရအောင် ဆောင်ရွက်လေ့ ရှိသည်။ သို့ ပညာသင်ယူနေကြ၍ူ ပညာများပြည့်စုံလာကြသည့်အခါ အချို့အချို့သော ကျောင်းသားများသည် ဆရာတော်ထံခွင့်တောင်းကာ ကျောင်းမှထွက်သွားကြသည်။ သို့ တစတစဖြင့် ပညာပြည့်စုံသူတိုင်း ဆရာတော်ကျောင်းမှ ထွက်ထွက်သွားကြရာ ကျောင်းသားများ မကျန် သလောက်ရှိလေသည်။ တစ်နေ့သော် ဆရာ့ဝတ္တရားများကျွေပြွန်လှသောမောင်ကံကောင်း လည်း တော်တော်တန်တန် ပညာပြည့်စုံပြီဖြစ်၍ ကျောင်းမှထွက်လိုပြီ ဖြစ်ကြောင်း ဆရာတော်အား ခွင့်တောင်းလျှောက်ထားလေသည်။ ဤတွင် ဆရာဘုန်းကြီးက ြကောင်းပြီ ငါ့တပည့်၊ တပည့်များ ထဲတွင် သင် တပည့်မှာ အလွန်လိမ်မာ၍ ဆရာ့ဝတ္တရားကိုလည်း နားလည်သည်၊ ယခုအခါ ငါ့တပည့်၏ အကျိုးပေးချိန် အခါအခွင့်လည်း သင့်နေသည်၊ သို့ဖြစ်၍ ဤပုတီးတစ်ကုံးကို ပေးလိုက်မည်၊ ခိုက်ရန်ဒေါသ ဖြစ်လျှင် စိတ်မဆိုးပဲ ပုတီးကိုကိုင်ပြီး လိုတာ တ , လိုက်ရမည်၊ ဘေး အန ္တရယ်ကင်းရှင်းပြီး ကောင်းမွန်စွာသွားနိုင်စြေ ဟုဆို၍ ပုတီးပေးပြီး သွားခွင့်ပြုလိုက်သည်။ မောင်ကံကောင်းလည်း ဆရာဘုန်းတော်ကြီးကို ဦးသုံးကြိမ်ချ၍ ပုတီးကိုယူပြီး အိမ်ပြန်လာခဲ့သည်။ အိမ်ပြန်ရောက်၍ မိဘများအား အကျိုးအကြောင်းပြောပြရာ မိဘများလည်း ဝမ်းသာမဆုံး ဖြစ်နေကြသည်။ မောင်ကံကောင်း အိမ်ပြန်ရောက်၍ ရက်အနည်းငယ်ကြာလတ် သော် တောမြိုင်တစ်ခုသို့ ထင်းသွားခုတ်ရန် မိဘများအား ခွင့်ပန်လေသည် မိဘများကလည်း အရာရာစိတ်ချရသည့် သားဖြစ်သည်ကို သိကြသည့် အတိုင်း စိတ်ချပြီးသွားစေလေသည်။ တားမြစ်မထားပေ။ သို့နှင့် မောင်ကံကောင်းသည် ပုတီးနှင့်ဓားကိုယူကာ တောမြိုင်စပ်သို့ ထင်းခုတ်ရန် ထွက်ခဲ့သည်။ တော်မြိုင်စပ်သို့ရောက်သော် ထင်း ရှာရင်း ရှာရင်း သွားလေရာ မောင်ကံကောင်းသည် တဖြေးဖြေးနှင့် တောနက်လျှိုမြောင်ကြီးတဲသို့ ရောက်မှန်းမသိ ရောက်သွားသည်။ သို့ရောက်သွားသည်ဆိုလျှင် ကြောက် မတ်ဖွယ်ရာ အစွယ်ငေါငေါနှင့်ဘီလူးကြီးတစ်ကောင် တဟုန်ထိုးပြေးလာပြီး မောင်ကံကောင်းအနီးသို့ ရောက်သောအခါ ဟြယ်အသင်လူသား၊ ပြေးမယ်မကြံလေနှင့်တော့၊ သင်ငါ့အစာဖြစ်ပြီ၊ ငါ့ပိုင်နက်သို့ရောက်နေပေ ပြီ၊ တစ်ခါတည်း ကျွတ်ကျွတ် ဝါးစားလိုက်တော့မယ်ြ ဟုဆိုလိုက်သည်။ ဤတွင် မောင်ကံကောင်းလည်း မရွံ့မကြောက် ရှေ့သို့ ဆက်လက်တိုးသွားပြီး အြသင်ဘီလူး ငါသင့်ကိုမကြောက်လို့ ဒီတော တောင်လျှိုမြောင်ကိုလာခဲ့တယ်။ငါ့အစွမ်းသတ္တိငါ့အစွမ်းအစကို သိလိုရင်သင် နှင့်ငါ တန်ခိုးပြိုင်မယ်ဟြုဆိုလိုက်သည်။ ဘီလူးသည် မောင်ကံကောင်း ပြောသည်ကို ကြားလေလျှင် ‘ ဟဲဟဲ ​ ဟဲဟဲ ’ဟုရယ်ကာ သူ၏သွားများကိုဖြဲပြပြီး အြသင်လူသား က ငါနှင့် တန်ခိုးပြိုင်ချင်တယ်ဆိုယင်ဲ ဘယ်သူက အငယ်ဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတာကိုပြိုင်ကြမယ်၊ သင်က ငါ့ထက်ကြီးနေရင် သင့်ကိုငါ စားမယ်၊ သင်ကငါ့ထက်ငယ်အောင်လုပ်နိုင်ရင် ငါတို့ ဘီလူးများကိုနိုင်တဲ့ ဂါထာကို သင့်အားပေးမယ်၊ အသို့နည်း၊ အသင်လူသား သဘောတူပါ သလားြ ဟုဆိုလေသည်။ဤတွင် မောင်ကံကောင်းလည်း သဘောတူ သည်နှင့် ရှည်ရှည်ဝေးဝေးပြောမနေဘဲ ြကောင်းပြြီ ဟုကတိပေးလိုက် သည်။ ဤတွင် ဘီလူးသည် သူကစပြီး သူ့ကိုယ်သူ အတတ်နိုင်ဆုံး ငယ်အောင် ရုပ်ပြောင်းသည်။ အငယ်ဆုံးဆားပွင့်လောက်ဖြစ်သွားသည်။ ဤမျှထက် သူငယ်အောင် မလုပ်နိုင်တော့ချေ။ သို့နှင့် ဘီလူးက မောင်ကံကောင်းအား အြသင်လူသား ငါ့ထက် သင်ငယ်အောင်လုပ်ပေ တောြ့ ဟုပြောလိုက်သည်။ သို့ပြောသည်နှင့် တပြိုင်နက် မောင်ကံကောင်းသည် သူ့အား ဆရာတော်ဘုန်းကြီးကပေးလိုက်သော လိုတရ ပုတီးဖြင့် ဘီလူးထက် ငယ်သွားအောင်လုပ်လိုက်သည်။ အငယ်ဆုံးမြူမှုန်သေးသေးကလေးလောက် ဖြစ်သွားငယ်သွားသည်။ ထိုအခါ မောင်ကံကောင်းကဘီလူးအား အြသင် ဘီးလူး အသင်ပြောထားသည့်ကတိ မပျက်စေနှင့်တော့၊ သင်မြင်ပြီမဟုတ် လား၊ သင်ကငါ့ထက်ကြီးနေတယ်၊ ငါက သင့်ထက်ငယ်နေပြီ၊ ဒါကြောင့် သင့်ကတိကို မဖျက်ဘဲ သင်ဘီလူးမင်းရဲ့ ဘီလူးနိုင်ဂါထာကို ငါ့အား ပေး ပေတော့ဟြုပြောလေသည်။ ကြုံးဝါးခဲ့သော ဘီလူးလည်း မည်သို့မျှမတတ်နိုင်တော့သည်နှင့် အရှုံးပေးကာ ဘီလူးနိုင်ဂါထာကို မောင်ကံကောင်းအား ပေးလိုက်ရလေ သည်။ မောင်ကံကောင်းလည်း ဂါထာကိုယူ၊ ထင်းများခုတ်ပြီး အိမ်သို့ပြန် လာခဲ့သည်။ အခါတပါးတွင် ထိုတိုင်းပြည်ရှိ ကျေးရွာများတွင် ဘီလူးများ နှိပ်စက်ခြင်းကိုခံနေကြရသည်။ ထိုရွာများမှ လူများ ဟိုပြေး သည်လွှားဖြင့် ဒုက္ခများနေကြရသည်။ ဤသတင်းသည် မကြာမီပင် တိုင်းပြည်၏ ဘုရင် နား ပေါက်ကြားသွားလေတော့သည်။ ထိုအခါ ဘုရင်ကြီးသည် ထိုလူများ ဘီလူးဘေးရန် အန္တရာယ်မှ လွတ်မြောက်အောင် ဆောင်ရွက်မှဖြစ်တော့မည်ဟု ဆိုကာ မှူးမတ်များအား တြိုင်းပြည်အတွင်း သောင်းကျန်းနှိပ်စက်နေသော ဘီလူးများကို နှိမ်နင်း ပေးနိုင်သူဖြစ်က အိမ်ရှေ့အရာ ပေးသနားတော်မူမယ်၊ သမီးတော်နဲ့လဲ လက်ထပ် ထိမ်းမြားပေးမယ်ဟြု မောင်းလည်းခတ်စေလေသည်။ မှူးမတ်များလည်း ဘုရင့်အမိန့် အတိုင်း ရွာစဉ်လျောက်ပြီး မောင်းခတ်ကြရာ မောင်ကံကောင်းတို့ရွာသို့ရောက်သွားလေသည်။ ဤတွင် မောင်ကံကောင်းသည် ထိုသောင်းကျန်း နှိပ်စက်နေသော ဘီလူးများကို သူနှိမ်နင်းနိုင်ကြောင်း၊ ဘုရင်မင်းကြီး၏ ခွင့်ပြုချက်ရမည်ဆိုက သူနှိမ်နင်း မည်ဖြစ်ကြောင်း မှူးမတ်များအား ပြောကြားလေသည်။ သို့နှင့်မှူးမတ်များ လည်း မောင်ကံကောင်းကို ဘုရင့်ရှေ့တော်မှောက် ခေါ်ဆောင်သွားရကြပြီး အကျိုးအကြောင်းကို သံတော်ဦးတင်ကြလေသည်။ ဘုရင်လည်း မောင်ကံကောင်း၏ ရုပ်လက္ခဏာကိုကြည့်ပြီး မောင်းခတ် ကြေညာသည့်အတိုင်းပင် ကတိတည်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မောင်ကံကောင်း လိုသည်များရှိက တောင်းစေလိုကြောင်း မိန့်ဆိုပြောကြား လေသည်။ ဤတွင် မောင်ကံကောင်းသည် သက်သေအဖြစ် ရရှိစေရန် ဘုရင့်ထံမှ လူကိုးယောက်တောင်းသည်။ ဘုရင်လည်း တောင်းသည့် အတိုင်း လူကိုးယောက်ပေးလိုက်သည်။ သို့နှင့် မောင၊ကံကောင်းသည် လူကိုးယောက်ကို ခေါ်ကာ ဘီလူးများ သောင်းကျန်းနှိပ်စက်နေသည့် အရပ် သို့သွားကြလေသည်။ မောင်ကံကောင်းတို့ ရောက်ကြသည်ဆိုလျှင် ဘီလူး များသည် မောင်ကံကောင်းတို့ကိုစားရန် လာကြလေသည်။ ဤတွင် မောင်ကံကောင်းသည် သူရရှိထားသော ဘီလူးနိုင် ဂါထာကိုရွတ်လိုက် လေသည်။ ဘီလူးများလည်း သို့ရွတ်လိုက်သည်နှင့် တပြိုင်နက် မနေနိုင် ကြတော့ဘဲပြေးကြလေတော့သည်။ နောက်ကပါလာသည့် လူကိုးယောက် တို့လည်း ဘီလူးများပြေးကြသည်ကို သူတို့အသိအမြင်ဖြစ်ကြ၍ များစွာ အံ့သြပြီး ဝမ်းမြောက်ကြသည်။ မောင်ကံကောင်းကိုလည်း ဝိုင်းဝန်း ချီးကျူးကြသည်။ ထို့နောက် ဘီလူးများအရိပ်အရောင်မျှ မရှိတော့သည်ကိုသိသဖြင့် ဘုရင်မင်းမြတ်ထံသို့ ပြန်ပြီး မြှန်လှပါ အရှင်မင်းကြီး ဘီလူးများကို သုတ်သင်ရှင်းလင်း နှိမ်နင်းခဲ့ပြီးပါပြီ၊ အခုအခါ ရွာအများမှ လူများ ဘီလူး ဘေးရန်မှ ကင်းဝေးချမ်းသာသွားကြပါပြီ၊ နောက်ကလိုက်ပါလာကြတဲ့ လူကိုးယောက်ကို မေးမြန်းစူးစမ်းတော်မူပါဟြု လျှောက်တင်လေသည်။ ဘုရင်ကြီးသည် စိတ်ချလက်ချ မယုံကြည်သေးသည်နှင့် ထည့် လိုက်သော လူကိုးယောက်အား ဘီလူးများဘေးရန်မှ လူအများ လွတ်ကင်း ကြသည်ဆိုသည်မှာ အကယ်ဟုတ်မဟုတ် မေးလေသည်။ထိုလူကိုးယောက် ကလည်း အကယ်ပင် မျက်မြင်ဒိဏ္ဌဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုထိုရွာအများမှ လူများ ဘီလူးများဘေးအန ္တရာယ်မှ မောင်ကံကောင်း၏အစွမ်းကြောင့် ကင်းဝေး လွတ်မြောက်ကြပြီဖြစ်ကြောင်း သံတော်ဦး တင်ကြလေသည်။ သို့ရာတွင် ဤမျှလွယ်လွယ်ကူကူဖြင့် ဘီလူးများ နှိမ်နင်း သုတ်သင်နိုင်သည်ဆိုသည်ကို ဘုရင်ကြီးမယုံကြည်ပေ။ လိမ်လည်လှည့်စား လျှောက်တင် ရမည်လားဟုဆိုကာ ဒေါသထွက်ပြီး နောက်ထပ်မည်သို့မျှ စူးစမ်းမေးမြန်းခြင်း မပြုတော့ဘဲမောင်ကံကောင်းနှင့်အတူ ထည့်လိုက်သည့် လူကိုးယောက်ကို ထောင်သွင်း အကျဉ်းထားစေ ၊ မောင်ကံကောင်းကိုမူ သတ်စေဟု အမိန့်ချမှတ်လိုက်လေသည်။ မောင်ကံကောင်းသည် ဤသို့ အမိန်မချမှတ်ရန် ဘုရင်မင်းကြီး အား ပြန်လည်အသနားခံသည်။ ဘုရင်ကြီးသည် သို့အသနားခံသော်လည်း ချမှတ်ပြီးသော အမိန့်ကို မရုပ်သိမ်းပေ။ သို့နှင့်မောင်ကံကောင်းသည် ဘုရင်ကြီးအား လိုတရပုတီးဖြင့် ရိုက်လိုက်လေသည်။ ဘုရင်ကြီးလည်း ထိုနေရာပင် ကျောက်ရုပ်ဖြစ်သွားလေတော့သည်။ ထိုအခါ မင်းသမီးနှင့် မှူးမတ်များသည် ပျာပျာသလဲဖြစ်ကုန်ကြ ပြီး ဘုရင်ကြီးကို အသက်ပြန်ရှင်အောင် လုပ်ပေးဖို့ မောင်ကံကောင်းအား ဝိုင်း၍တောင်းပန်ကြသည်။ မောင်ကံကောင်းသည် မင်းသမီးနှင့်မှူးမတ်များ တောင်းပန်သည်ကို လက်မခံ။ အကြိမ်ကြိမ်တောင်းပန်သောအခါမှ ဘုရင် ကြီ၏လည်ပင်းကို လိုတရပုတီးဖြင့် ရစ်လိုက်လေသည်။ ဤတွင် ဘုရင် ကြီးလည်း အသက်ဝင်လာပြီး ပကတိအတိုင်း ပြန်ဖြစ်လာလေသည်။ ထို့နောက် မြှန်လှပါ ဘုရင်မင်းမြတ်၊ အရှင်မင်းမြတ် မယုံပါ လျှင် မှူးမတ်များပါ ခေါ်ပြီး ဘုရင်မင်းမြတ်ကိုယ်တိုင် ထိုဘီလူးများ သောင်းကျန်းခဲ့သည့် ရွာများသို့ သွားရောက်လှည့်လည်ကြည့်ရှုတော်မူပါ ထိုအခါအဖြစ်မှန်သိရှိတော်မူပါလိမ့်မည်ဟြုအဆက်တည်းမောင်ကံကောင်း က လျှောက်တင်လိုက်သည်။ ဘုရင်ကြီးသည် ဤတွင်မှ မှူးမတ်များနှင့်အတူ ထိုဘီလူးများ နှိပ်စက်နေသည့် အရပ်ဒေသများသို့ သွားရောက် လှည့်လည်စူးစမ်း ကြည့်ရှုလေသည်။ ဘီလူးများအရိပ်အရောင်မျှ မတွေ့ရတော့ဘဲအကယ်ပင် ဘီလူးများဘေးရန်မှ လွတ်မြောက်ကင်းရှင်းနေသည်ကို တွေ့ရပြီး ထိုရပ်ရွာ ဒေသများမှ လူအများက ခရီးဦးကြိုကြကာ ဤဘီလူးများဘေးရန်မှ လွတ် မြောက်ကင်းရှင်းကြပြီဖြစ်ကြောင်း ၊ယခုအခါ အေးချမ်းသာယာစွာပင် နေထိုင်ကြရပြီဖြစ်ကြောင်း လျှောက်တင်သောအခါမှ ယုံကြည်ပြီး နန်တော် သို့ပြန်လာလေသည်။ နန်တော်သို့ရောက်လျှင် မဂင်္လာသဘင် ကြီးကျယ်ခမ်းနားစွာ ဆင်ယင်ကျင်းပ၍ မောင်ကံကောင်းအား သမီးတော်နှင့် လက်ထပ်ထိမ်း မြားပေးလိုက်ပြီး တိုင်းပြည်ပါ အပ်နှင်းလိုက်လေသည်။ ဘုရင်ကြီးကိုယ် တိုင်ကမူပြည်တော်နှင့်ဝေးဝေး တောထွက်ကာ ဥပုသ် ဆောက်တည် နေတော့သည်။ မောင်ကံကောင်းသည် ဘုရင်ကြီး ထောင်သွင်းအကျဉ်း ချထားခဲ့သော လူကိုးယောက်ကို အကျဉ်းမှ လွှတ်ကာ တိုင်းပြည်ကို တရားနှင့်အညီ အုပ်ချုပ်မင်းလုပ်နေတော့သည်။ ကပ္ပယနှင့် သီလရင် ရှေးအခါကမြို့ကြီးတစ်မြို့ရှိဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း တစ်ကျောင်း တွင် ကပ္ပိယတစ်ဦးရှိလေ၏ ဤကပ္ပိယသည် ရဟန်းသံဃာတော်များကို ကြည်ညိုလေးစားပြီး ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ် ကိစ္စအဝဝကို ဆောင်ရွက်လေ့ ရှိသလောက် သီကရင်ဆိုလျှင် ရန်ဖြစ်ချင်သော ကပ္ပိယဖြစ်သည် ။ အဖိတ် နေ့တစ်နေ့တွင် ကပ္ပိယသည် ကျောင်းတိုက်ထဲ၌ တံမျက်စည်းလှည်းပြီး ကျောင်းတိုက်အပေါက်အပြင်ဘက် ရေအိုးစဉ်နားတွင် တံမျက်လှည်း နေလေ၏။ သီလရှင် ခပ်ကြီးကြီးတစ်ဦးနှင့် ခပ်ငယ်ငယ်သုံဦးသည် မြို့ထဲမှ ဆန်များအလှူခံပြီးသော် မိမိတို့ ချောင်သို့ပြန်လာကြစဉ် ကျောင်းတိုက် အပေါက်ဝအပြင်ဘက် ရေအိုးစဉ်နား ရောက်လာကြရာ မောမောနှင့် ရေဝင် သောက်ကြသည်။ ရေအိုးစဉ်တွင် ရေအိုးနှစ်လုံး ယှဉ်တွဲတည်ထားလေရာ ရေအိုး တစ်လုံးဘက်တွင် လြူများသြာ ဟု စာရေးထားပြီး ရေအိုးတစ်လုံး ဘက်တွင် ရဟန်းတော်များသာ သောက်ရန်ဆိုသည့် သဘောနှင့် ဘြိက္ခု များသြာ ဟု စာရေးထားသည်။ သီလရင်ကြီးသည် ဘြိက္ခုများသြာ ဟု စာရေးထားသော ရေအိုးကိုသောက်မည်ကြံပြီး ဖွင့်နေစဉ် သီလရင်ကလေးများက ဆြရာ ကြီး ဒီဘက်ရေအိုးသောက်ပါလား၊ အဲဒီရေအိုးက ဘိက္ခုများသောက်တြာ ဟုသတိပေးပြောကြသည်။ သီလရင်ကြီးက ဟြင်း နင်တို့က ကို်ယ့် ကိုယ်ကို ဘိက္ခုနီမ ထင်နေသလား၊ အခုအခါ ဘိက္ကုနီသာသနာ မရှိတော့ဘူး၊ နင်တို့ နီချင်တိုင်း နီလို့ ရတာမဟုတ်ဘူး၊ အချိန်တန်မှ နီ တာ ကိုယ့်ဘဝလည်း ကိုယ်သိကြပြါ ဟု ပြောလိုက်လေတော့သတည်း။ လူပျိုကြီး နှင့်သီလရင် ပြီးခဲ့သော အခါတစ်ပါးက ရွာတစ်ရွာအနီးတွင် ဘုန်းတော်ကြီ ကျောင်း တစ်ကျောင်းတွင် အသက် ၅၀ ကျော်ခန့်ရှိ သီလရင်ကြီး တစ်ဦး နှင့် အသက် ၂၀ နီးပါးရှိ သီလရင်ခပ်ငယ်ငယ် တစ်ဦးရှိ၏။ သူတို့သည် အဖိတ်နေ့တိုင်း ဟိုရွာ သည်ရွာများသို့ လှည့်လည်ကာ ဆန်အလှူခံ ထွက်လေ့ရှိကြသည်။ တစ်နေ့သော အဖိတ်နေ့တွင် ရွာတစ်ရွာသို့ရောက်၍ ဆန်အလှူ ခံကြရာ လူပျိုကြီး တစ်ဦးရှိသော အိမ်တစ်အိမ်ရှေ့သို့ ရောက်လာကြပြီး ဒြါနဆန် မေတ္တာရပ်ပါတယ်ရှင်ြ ဟု သံပြိုင်ဆို၍ ဆန်အလှူခံ ကြသည်။ လူပျိုကြီးသည်လည်း သီလရင်ကြီးငယ် နှစ်ဦးစလုံးအား ဆန်လှူ ရန် လက်ဖက်ရည်ပုဂံ နှစ်လုံးဖြင့် ဆန်အပြည့် ထည့်ယူပြီး အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းလာသည်။ အနားရောက်သော် သီလရင် နှစ်ဦးစလုံးက သြာဓု သာဓု သာဓု၊ အသက်ရှည်ခြင်း၊ အဆင်းလှခြင်း၊ ခွန်အားကြီးခြင်း၊ ညဏ်ပညာ ကြီးခြင်း၊ ဘုန်းတန်ခိုးအာနုဘော်ကြီးခြင်းြ စသည်ဖြင့် ကောင်းသော ဆုများကို သံပြိုင်ညီတူဆို၍ ပေးကြ၏။ လူပျိုကြီးသည် မိမိအားဆန်လှူရခြင်းကြောင့် ဆုပေးနေကြသော သီလရင်ကြီးနှင့် သီလရင်ငယ်ကို သေသေချာချာကြည့်ပြီးလျှင် သီလရင် ကြီး၏ ဗျပ်ထဲသို့ ဆန်ကို မထည့်လှူဘဲ သီလရင်ငယ်၏ ဗျပ်ထဲသို့ ဆန် ပုဂံနှစ်လုံးစလုံးကို လောင်းလိုက်လေသည်။ ထိုအခါ သီလရင်ငယ်၏ မျက်နှာမှာ ရွှင်လန်းသွားသော်လည်း သီလရင်ကြီး၏ မျက်နှာမှာမူ အကြီးအကျယ် ရွာချတော့မည့် အနောက် တောင်ထောင့်က တက်လာသည့်မိုးကဲ့သို့ မဲညိုလျက် မဲ့ကာရွဲ့ကာဖြင့် ြသေနာကောင်က ငါ့ဗန်းထဲတော့ မထဲ့ဘူးဟြု ဆိုလိုက်လေတော့သ တည်း။ စကားမနိုင်ပန်းကိုင်ကိုင်ပေါက် ရှေးအခါက ရွာတစ်ရွာတွင် အသက်၆၀ နီးပါးရှိ ဦးဖိုးမြနှင့် အသက် ၃၀ ခန့်ရှိ မောင်မောင်ခဟူသော ဆရာတပည့် နှစ်ဦးရှိ၏။ ထိုဆရာတပည့်သည် ရပ်ရွာမှာ ပေါ်ပေါက်သမျှ ကိစ္စကြီးငယ်များနှင့် ကြီပွါးတိုးတက်ရေးကိစ္စတို့၌ ဦးဆောင်နိုင်ကြ၍ ရပ်သူရွာသားများအပေါ် အလွန်သြဇာညောင်းကြလေသည်။ ဦးဖိုးမြသည် ငယ်စဉ်ကစ၍ ထိုရွာရှိဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် ကျောင်းသားဘဝ၊ ကိုရင်ဘဝ၊ ရဟန်းဘဝ များဖြင့်နေလာ၍ ကျောင်းထိုင် ဘုန်းကြီး ဖြစ်ခဲ့ရာမှ လူဝတ်လဲကာ ၄င်းဇာတိရွာမှာပင် နေသူဖြစ်သည်။ တစ်ရွာသားလုံးမှာလည်းတပည့်များသာဖြစ်သည့်အတိုင်း ရိုသေလေးစားကာ သူ့စကားကို မြေဝယ်မကျ နားထောင်ကြလေသည်။ မောင်မောင်ခသည် ဦးဖိုးမြ ကျောင်းထိုင်ဘုန်းကြီး ဖြစ်စဉ်က သူ့ထံတွင် ကျောင်းသားဘဝဖြင့် ပညာသင်ပြီးနောက် ကိုရင်၊ ရဟန်းဝတ် များဖြင့် ရန်ကုန်၊ မန ္တလေး စသည့် အထက် အောက် မြို့ကြီးများမှာ ပညာသင်ခဲ့ပြီး လူဝတ်လဲကာ ဇာတိရပ်ရွာမှာ ပြန်နေခဲ့သူပင်ဖြစ်သည်။ သူသည် လောကီလောကုတ္တရာ ဗဟုသုတအဖြာဖြာတွင် တော်ရုံသာမက ပကတိ ကြည်လင်သော စိတ်ထားဖြင့် ရပ်ရေးရွာရေးတို့၌ ဝေဖန်ပြောကြား ဆောင်ရွက်တတ်၍ တစ်ရွာလုံးက ခင်မင်ယုံကြည်ခြင်းခံရသူဖြစ်လေသည်။ ဦးဖိုးမြနှင့် မောင်မောင်ခတို့၏ ဦးဆောင်မှုကြောင့်လည်း ရပ်သူရွာသားများမှာ စည်းလုံးညီညွတ်၍ ချမ်းသာပျော်ရွှင်စွာနေကြရသည်။ တစ်နေ့သော ဥပုသ်နေ့တွင် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းသို့ တစ်ရွာလုံး လာရောက်သီလယူကြပြီး ဘုန်းတော်ကြီးဟောသော တရားကိုနာကြသည်။ ပြီးသော် ကျောင်းအောက်ထပ်တွင် ကိုယ့်အစုနှင့်ကိုယ် လက်ဖက် ရည်ဝိုင်းဖြင့် ပျော်ရွှင်စွာစကားပြောနေကြရာ ဦးဖိုးမြ၊ မောင်မောင်ခနှင့် လူကြီးလူငယ်အချို့ကလည်း ခေါင်းရင်းဘက်တွင် စပ်မိစပ်ရာများ ဆွေးနွေး ပြောကြားနေကြသည်။ဦးဖိုးမြမှာကမ္မဏ္ဌာန်းဆရာတစ်ဦး ဖြစ်သည့်အလျောက် ဒြါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ သုံးပါ:ထဲက ဒါနလုပ်သူတွေဟာ သံသရာ ရှည်တာဘဲ၊ ဒါနကိုလုပ်ကြတော့ ဒြါနတောဘောဂဝြါ ဆိုတဲ့ဘုရား ဟောအတိုင်း ပစ္စည်းဥစ္စာတွေ ပေါများလာတော့ ဒီပစ္စည်းဥစ္စာတွေကို တပ်မက်လာတတ်တယ်၊ ဒါ့ကြောင် ဒါနကို များများမလုပ်သင့်ဘူး၊ ဘာဝနာကိုသာ ကြိုးစားအားထုတ်သင့်တယ်၊ သမထဝိပဿနာဆိုတဲ့ ဘာဝနာကမှ နိဗ္ဗာန်ကိုရောက်စေနိုင်တယ်ြ ဟု သူ့အမြင်အတိုင်း ဝေဖန် ပြောပြ၏။ ခေတ်လူ မောင်မောင်ခက ဒြါနမလုပ်ရဘူးလို့ ဆရာကြီး ပြောတာဟာ မှားတယ်ထင်တယ်ဗျာ၊ ဒါနဆိုတာ သံဃာတော်တွေကို ပစ္စည်းလေးပါးလှူဒါန်းတာ၊မိဘနှင့်သားသမီး ဇနီးမောင်နှံ ဆွေမျိုးသားချင်း သူငယ်ချင်းမိတ်သဂင်္ဟ ဘယ်ပုဂ္ဂိုလ် ဘယ်သတ္တဝါမဆို အချင်းချင်း ပေးကမ်းကြတာ ဒါနကြီးဘဲ။ နောက်ဆုံးဆရာကြီးက ကျွန်တော်တို့ တစ်ရွာလုံးအပေါ်မှာ လိမ်မာ ယဉ်ကျေးအောင် ဆုံးမ သြဝါဒ ပေးတာ ဟာလဲ သြဗ္ဗဒါန့ ဓမ္မဒါနံ ဇိနာတိဆြိုတဲ့ ဘုရားဟောအတိုင်း ဒါနသာ ဖြစ်ပါတယ် ။ ဒါ့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့တစ်ရွာသားလုံးသာမက ဒီကမ္ဘာ လောကကြီး ကောင်းကောင်းမွန်မွန် တည်နေရတာဟာ ဒါနပေးကမ်းမှု အစွမ်းကြောင့်သာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပစ္စည်းရှိတာနဲ့ တပ်မက်မှုအားကြီးတယ် ဆိုတာလည်း တစ်ဖက်သတ်အယူအဆသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပစ္စည်းရှိရှိ မရှိရှိ တပ်မက်ချင်တဲ့သူဟာ တပ်မက်တာပါပဲ။ ဒါနဆိုတာလည်း ကုသိုလ်သာ ဖြစ်လို့ နိဗ္ဗာန်ရောက်နိုင်တဲ့ အကျိုးကိုပေးသောအကြောင်းဖြစ်တော့ မပယ် သင့်ပါဘူး ပယ်ရမယ်လို့လဲဘယ်ဘုရားရှင်ကမှ မဟောပါဘူးြ ဟု ခပ်ရှင်းရှင်းပင် ဝေဖန်ပြောပြ၏။ ဦးဖိုးမြက မြင်းဘာနားလည်လို့လဲ၊ မင်းဟာရန်ကုန်၊ မန ္တလေး မှာနေလာရလို့ မျက်စိအမြင် နားအကြားများပြီး လေလွင့်နေတဲ့အကောင်ပါ ငါ့နောက်မှထမင်းစားပြီး ငါသင်ပေးလို့ ပညာကလေး မတောက်တခေါက် တတ်လာတာမဟုတ်လား ၊ ဘာပြောချင်သေးသလဲဟြုခပ်ငေါက်ငေါက် ပြောရာ ကျောင်းအောက်ထပ်ရှိ ယောက်ျား ၊ မိန်းမကြီးငယ်အားလုံးသည် ဦးဖိုးမြတို့ လက်ဖက်ရည်ဝိုင်းဘက်သို့ မျက်စိရောက်လာကြတော့သည်။ မောင်မောင်ခကလည်း ကိုယ့်အမြင်အရတင်ပြရန် ပါးစပ်ပြင် လိုက်ပြီး ကြိုယ့်အပေါ်မှာ ကျေးဇူးရှိလို့ ဟုတ်ဟုတ်မဟုတ်ဟုတ် နာခံ ရမယ်ဆိုတာ မှားယွင်းတဲ့အယူအဆသာဖြစ်ပါတယ်၊ တောတောင်ကြားမှာ သာမက၊ ရန်ကုန်၊ မန္တ လေးမှာနေရလို့ အကြားအမြင်များပြီး လေလွင့် တယ်ဆိုတာလည်း တဘက်သတ်စကားသာဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာဖြစ်တဲ့အတိုင်း ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင် ကိုယ်တော်တိုင် လည်း ပါရမီဆယ်ပါးတွင် ဒါနပါရမီကို စဖြည့်ခဲ့တာပဲမဟုတ်လား၊ ဆုံးမ သြဝါဒဆိုတာလိုက်နာသင့်မှလိုက်နာရပတယ်။ မလိုက်နာသင့်လို့ မလိုက်နာ တဲ့အတွက်အထိတ်အထိပ်ရောက်ခဲ့ရတဲ့ သာဓကတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ စိတ်မရိုပါနဲ့ဆရာကြီးခင်ဗျာ၊ပြောနိုင်ခွင့် ရှိတော့ပြောသင့်တယ်လို့ယူဆမိလို့ ဆရာကြီးကို ပြန်ပြောမိတာပါ ’’ ဟု ခပ်ပြုံးပြုံးပင်ပြန်ပြောလေ၏ ။ မောင်မောင်ခသည် နောက်မဆုတ်ဘဲ ကိုယ့်အမြင်အရတင်ပြ သကဲ့သို့စကားကိုနိုင်အောင် မပြောနိုင်တော့သောဦးဖိုးမြကလည်း နောက် မဆုတ်ဘဲကိုယ့်ဝါသနာအရဒေါသထွက်လာပြီးမျက်နှာကြီး နီရဲကြာတောက် ငါဥပုတ်ကြီးနဲ့ ဖြစ်နေလို့ရသာဟေ့ ၊ ငါမွေးတဲ့မျောက်က ငါ့ပြန်ချောက် ဆိုတာ မင်းလိုအကောင်ဘြဲ ဟု ကြိမ်းဝါးလျက် လက်ဖက်ရည်ပန်းကန် များကို တခွမ်းခွမ်းနှင့်ကိုင်ပေါက်လေတော့သတည်း ။ မေ့တတ်သော ဖိုးသူတော် ရှေးရှေးသောအခါက အလွန်သတိမေ့တတ်သော ဖိုးသူတော်ကြီး တစ်ယောက်ရှိ၏။ သူသည်တစ်ခါတရံ မိမိနာမည်ပင် မမှတ်မိပဲရှိအောင် သတိမေ့တတ်လေသည်။ ထစ်ခါက ထိုဖိုးသူတော်ကြီး အိမ်သာတက်သည်။ အေး တေး တေးနှင့် နေလှပါလား၊ဘာကြောင့်များပါလိမ့်ဟု ဖိုးသူတော်ကြီးလည်း အိမ်သာတက်နေယင်း စဉ်းစားကြည့်သည်။ အကြောင်းရင်းကိုသတိမရပေ။ အိမ်သာမှဆင်းလာမှပင် အိမ်သာတံခါးမပိတ်မိသဖြင့် လေတိုက်နေကြောင်း သူသတိရလေတော့သည်။ တစ်နေ့တွင် အတူနေကပ္ပိယကြီးကဖိုးသူတော်ကြီးအားရြန်သူ မျိုးငါးပါးဆိုတာဘာတွေများလည်း၊ ရေတွက်ပြစမ်းပြါ ဟုမေးလေသည်။ ထိုအခါ ဖိုးသူတော်ကြီးက ရြန်သူမျိုးငါးပါးမှာ ရေ၊မီး၊မင်း၊ခိုးသူ အင်း နေစမ်းပါအုံး တခုကိုမေ့တေ့တေ့ဖြစ်နေတယ်၊ ပြန်ပြီးရေတွက်စမ်းပါ ၊ရေ မီး၊မင်း၊ခိုးသူ၊ပြီးတော့့ ့ ့ ့ ြ့ ဖိုးသူတော်ကြီးသည် ရေ၊မီး၊မင်း၊ခိုးသူကိုပင် ထပ်ကာထပ်ကာ ရေတွက်ရွက်ဆိုနေလေသည်။ နောက်ဆုံးတမျိုးကို သတိမရပဲဖြစ်နေသည်ဲ။ မသိတော့ကြောင်းကိုလည်း ဝန်ခံရမှာရှက်နေသည်။ ထို့ကြောင့် ဖိုးသူတော်ကြီးက ရန်သူမျိုးငါးပါးပြည့်စေရန် ့ ့ ့ ့ ကြပ္ပိယကြီးရဲ့ခွေးရူးလဲတော်တော်ဆိုးသနော်၊ သူကိုက်ရင်သေ တာများတာပဲ၊ ဒါကြောင့် ရန်သူမျိုးငါးပါးထဲမှာ ခွေးရူးလဲပါသကွဲ့ဟြု အဖြေပေးလိုက်လေသည်။ ကပ္ပိယကြီးနှင့်ဖိုးသူတော်ကြီးနေသောထိုကျောင်းသို့အညာမှ ဧည့်သည်တစ်ယောက်ရောက်လာပြီး တစ်ရက်နှစ်ရက်ခန့် တည်းခိုရပါရန် မေတ္တာရပ်ခံသည်။ ထိုဧည့်သည်တွင်အညာမှယူလာသောသခွတ်ပွင့်ခြောက် အထုပ်ကြီးတစ်ထုပ် ပါလာသည်။ ဧည့်သည်က ထိုသခွတ်ပွင့်ခြောက်များ ကို ဖိုးသူတာ်၏ ကျောင်းတွင်ရှိသော ပုဇွန်ခြောက်၊ငါးပိ၊ဆီ၊ဆားများနှင့် ္ပ္ပဖွယ်ဖွယ်ရာရာချက်ကာ ကပ္ပိယနှင့်ဖိုးသူတော်အား ကျွေးလေသည်။ ဖိုးသူတော်ကြီးကြဟေ့ ့့ ့ ့ အညာက မောင်ဧည့်ရဲ့ မင့်ဟင်းက ကောင်းလှပါလား၊ ဘာအပွင့်ခြောက်တွေများလဲကွဟြု ဟင်းဖတ်ကလေးများကို သေချာစွာကြည့်ပြီး မေးလိုက်လေသည်။ ဒြီအပွင့်မျိးတော့ ဦးသူတော်ကျောင်းနားမှာ ပေါလွန်လွန်းလို့ ကပ္ပိယကြီးကိုအခူးခိုင်းပြီး ဒီလိုကောင်းအောင်ချက်စားကြတာပေါ့ဘုရားြ ဟုပြေကာ ဧည့်သည်သည် ခရီးဆက်ထွကခွါ သွားလေတော့သည်၊၊ ဖိုးသူတော်ကြီးက ကပ္ပိယကြီးအား သခွတ်ပွင့်ရှာရန် ကျောင်းအနီး ပတ်ဝန်းကျင်သို့ စေခိုင်းလိုက်လေသည်။ ကပ္ပိယကြီးမှာ ကျောင်းအနီးရှိ ပဒိုင်းပွင့်များကို သခွတ်ပွင့် ထင်မှတ်ကာ ခူးယူခဲ့ပြီး ဟင်းချက်စားကြရာ ဖိုးသူတော်ရော ကပ္ပိယပါ အစတွင် မူးဝေမူးဝေဖြစ်လာပြီးနောက် တဖြည်းဖြည်းနှင့် ဟားတိုက်ကာ ရယ်လာကြလေသည်။ ကပ္ပိယကြီးက အပျော်လွန်လာကာ ့ ့ ့ အြပွင့်ရဲ့ဖြူ၊ နာမည်မူသခွတ်ပန်းရယ်လို့ ခေါ်ရက်လေငြား။ သီးအရွက်လိုပ၊ ဟင်းချက်ယင်တကယ်စိမ့်တယ် ့ ့ ့ ( ဦးသူတော်ရယ် ) မူးလိုက်လေဗျားြ ဟုဆိုလိုက် ငိုလိုက် ကလိုက် ခုန်လိုက် ဖြစ်နေ သလောက် ဖိုးသူတော်ကြီးကလည်း ပါးစပ်ဆိုင်းဖြင့် လက်ခုပ်လက်ဝါး တီးပေးနေလေသည်။ ထိုသို့ဖြစ်ပျက်သည်ကို ရွာသားများက ကြားသိကြသဖြင့် ကန်စွန်းရွက်ကိုကျိုပြီး အဆိပ်ပြေဆေးများနှင့် တိုက်ကျွေး ကုသကြသော ကြောင့် သတိကောင်းစွာရကြလေတော့သည်၊၊ သတိပြန်လည်ရလာသောအခါ ဖိုးသူတော်ကြီးက ဒြီအညာ ကကောင်တော့ကွာ၊ နောက်များ တွေ့သာတွေ့ပါစေ သေအောင်ရိုက်သတ် မယ်ြ ဟုအထပ်ထပ်အခါခါ ကြိမ်းဝါးနေလေတော့သည်။ တစ်လခန့်ကြာသော် ထိုဧည့်သည်က ကပ္ပိယနှင့် ဖိုးသူတော်ထံ ပြန်ရောက်လာပြန်သည်။ သခွတ်ပွင့်ခြောက် ဟင်းအကြောင်းကို စကား စပ်ပြီး မေးမြန်းပြန်ရာ ဖိုးသူတော်က ြအေး မင်းပြေထားခဲ့တဲ့ သခွတ်ပွင့် ခြောက်ကို တို့ချက်စားပါတယ်ကွာ၊ တို့ချက်စားတဲ့ဟင်းက မင့်ဟင်းထက် ဆိမ့်တဲ့အပြင် ကရ ခုန်ရ တာကပိုပါသေးတယ်ြ ဟုအကျေနပ်ကြီး ကျေနပ်ကာ ပြုံးပြုံးကြီး ပြေနေလေတော့သည်။ ဖိုးသူတော်သည် ဧည့်သည်ကိုရိုက်ရန်သတိမရတော့။မေ့နေချေပြီ။ ထိုအခါ ကပ္ပိယကြီးက ြဦးသူတော် ဒီမှာ ကြိမ်လုံးလေ ကြိမ်လုံးြ ဟုပြောကာ ဖိုးသူတော်အား ကြိမ်လုံးကြီးကိုပေးပြီး ဧည့်သည် ကိုရိုက်ရန် မျက်စပစ်ပြသည်တွင် အကင်းပါးလှသော ဧည့်သည်မှာ သုတ်ခြေတင်ပါလေတော့သတည်း။ ဒုက္ခမသိသော မျောက်ကြီး တစ်ခါက တောအုပ်ကြီး တစ်အုပ်အတွင်းတွင် မျောက်အုပ်ကြီး တစ်အုပ်ရှိ၏။ ထိုမျောက်အုပ်ကြီးထဲတွင် အလွန်ကြီးသော မျောက်ကြီး တစ်ကောင်ရှိလေသည်၊၊ ထိုမျောက်သည် မျောက်အုပ်ထဲ၌ အကြီးဆုံး မျောက်ကြီးဖြစ်၍ သူဖြစ်ချင်တာဖြစ်၊ သူလိုချင်တာရနှင့် စိတ်တိုင်းကျ စည်းစိမ်ချမ်းသာကို ခံစားနေလေသည်။ တစ်နေ့တွင် လင်ယောကျ်ားသေဆုံးသဖြင့် ငိုယိုနေသော မျောက်မတစ်ကောင်ကိုတွေ့ရာ၊ မျောက်ကြီးက ဘြာလို့ငိုနေတာလြဲ ဟု မေးသည်။ ကြျွန်မ ဒုက္ခတွေ့နေလို့ပြါ ဟုမျောက်မလေးကပြန်ဖြေလိုက် သည်။ မျောက်ကြီးသည် ဒုက္ခဆိုသော စကားကို ကြားသာကြားလိုက် ရသည်၊ ဘာဆိုသည်ကိုကား နားမလည်။ ဤစကားကို ဤအကြိမ် ပထမဆုံး ကြာလိုက်ရခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ သို့နှင့် ဒုက္ခ၏ အဓိပ္ပါယ်ကို အမျိုးမျိုးစဉ်းစားကြည့်သည်။ သို့သော်ပေါ်မလာ ‘ ဒုက္ခဆိုတာ ခြေလေး ချောင်းနဲ့လား၊ နှစ်ချောင်းနဲ့လား၊ ဒါမှမဟုတ် မြွေများလိုခြေမရှိတဲ့ သတ္တဝါမျိုးဘဲလား၊ ဒါမှမဟုတ် သက်မဲ့ပစ္စည်းများလား ’ စသည်ဖြင့် အမျိုးမျိုး တွေးကြည့်သည်။ သို့သော်လည်း မသိသဖြင့် မျောက်မလေး အား ့ ့ ့ ဒြုက္ခဆိုတာဘာလဲ ငါ့ကိုပြောစမ်းပြါ ဟုမေးကြည့်သည်။ ကြျွန်မယောကျ်ားသေဆုံးသည့်အတွက် ကျွန်မ၏ဝမ်းထဲမှာ ပူပင်သောကရောက်နေတာကို ဒုက္ခလို့ ခေါ်ပါတယ်ြ နြင်ပြောတာ ငါနားမလည်ဘူး၊ ငါ့ကို မျက်စိနဲ့မြင်ရအောင် ပြစမ်းပါ၊ ဒါမှမဟုတ် ပေးနိုင်ရင်လဲ နဲနဲပေးစမ်းပြါ ကြျွန်မတော့ ဒါထက်ရှင်းအောင် ပြောမပြတတ်တော့ဘူး၊ ဒုက္ခကို ထုတ်လဲမပြတတ်ပါဘူး၊ ပေးလည်းမပေးတတ်ပါဘူးြ မျောက်ကြီးမှာ သူသိလိုသော ဒုက္ခ၏အဓိပ္ပါယ်ကို မသိရသဖြင့် ပိုမိုသိလိုစိတ်များ ပေါ်လာပြီးလျင် ဟိုဟိုဒီဒီ တွေ့သူတိုင်းအား ဒုက္ခ၏ အဓိပ္ပါယ်ကိုမေးလေ၏။ အဖြေပေါင်းမြောက်များစွာ ကြားရသော်လည်း မျောက်ကြီးမှာ သူသိလိုသော အဓိပ္ပါယ်ကို မရသေးပေ။ တစ်နေ့တွင် ရသေ့ကြီးတစ်ပါးနှင့် တွေ့သဖြင့် မျောက်ကြီးက ဒုက္ခ၏အဓိပ္ပါယ်ကို မေးမြန်းကြည့်ရာ ရသေ့ကြီးက အြိုရတာလဲဒုက္ခ၊ နာရတာလဲဒုက္ခ၊ သေရ တာလဲဒုက္ခ ဟြု ပြန်လည်ဖြေကြားပြောပြသည်။ မျောက်ကြီးမှာ ဒုက္ခ၏အဓိပ္ပါယ်ကို မပေါ်သေးဘဲရှိပြီး ဒြုက္ခကိုပြစမ်းပါ ပေးစမ်းပြါ ဟုသာ အခါခါပြေဆိုသဖြင့် ရသေ့ကြီးက ဒြါဖြင့် ငါ့ကျောင်းလိုက်ခဲြ့ ဟု ဆိုပြီး ကျောင်းသို့ ခေါ်ခဲ့လေ၏။ ကျောင်းရောက်သောအခါ ရသေ့ကြီးက အလွန်ကိုက်တတ်သည့် ခွေးမကြီး တစ်ကောင်ကို အဝတ်ဖြင့် ထုပ်ပြီးလျင် မျောက်ကြီးအား ဒြုက္ခဆိုတာ ဒါပါဘဲ အဲဒီဒုက္ခကို မင်းယူသွားပေတော့ ဒီတောထဲမှာတော့ ဖြေမကြည့်နဲ့ တောလွန်လို့ ကွင်းလယ်ရောက်မှဖြေကြည့် အဲဒီမှဒုက္ခကို တွေ့ရလိမ့်မယ်ြ ဟုပြောပြပြီး အထုပ်ကြီးကို ပေးလိုက်လေ၏။ မျောက်ကြီးလည်း ‘ ငါတော့ဒုက္ခရပြီ ဒုက္ခကိုတွေ့ရတော့မယ် ’ ဟု ဝမ်းသာအားရ အထုပ်ကြီးကိုထမ်းယူခဲ့လေ၏။ ထိုသို့ထမ်းလာရာ လမ်း၌ အထုပ်အတွင့်မှခွေးမကြီးကလှုပ်သဖြင့် မျောက်ကြီးက ‘ အင်းဒုက္ခ ဆိုတာ တလှုပ်လှုပ်နဲ့နော် ’ ဟုမှတ်ထားလိုက်သည်။ အတန်သွားမိပြန်လျင် ခွေးမကြီးကဟောင်သဖြင့် မျောက်ကြီးက ‘ ဒုက္ခဆိုတာ ဝုတ်ဝုတ်လို့ မြည်တတ်တယ်နော် ’ ဟု မှတ်ထားလိုက်ပြန်သည်။ သို့နှင့် လယ်ကွင်းထဲ ရောက်သောအခါ မျောက်ကြီးက အထုပ်ကြီးကို ဝမ်းသာအားရ ဖွင့်ကြည့်လိုက်ရာ အထဲမှာ ခွေးမက အတင်းခုန်ထွက်ပြီး စိတ်ဆိုးဆိုးနှင့် မျောက်ကြီးကို အတင်းလိုက်လေ၏။ မျောက်ကြီးလည်း အကိုက်ခံရတော့မှ အတင်းရုန်းထွက်ပြေးပြီး သစ်ပင်တစ်ပင်ပေါ် တက်နေရသည်။ ခွေးမကြီးမှာမူ မကျေမချမ်းနှင့် အပေါ်မော့ပြီးလှမ်းဟောင်နေလေ၏။ မျောက်ကြီးမှာ ခွေးကိုက်သဖြင့် အသားအရေတွေ စုတ်နေသည့်အပြင် ပြေးလွှားခဲ့ရဖြင့် မောပန်းလှ၍ သစ်ပင်ဂွကြားမှာ ထိုင်ပြီး အောက်မှဟောင်နေသော ခွေးမကိုကြည့်ကာ ြအော် ဒုက္ခဆိုတာ မျက်လုံးပြူးပြူး၊ လျှာတွဲလဲနဲ့ ဝုတ်ဝုတ်လို့ အော်တတ်တဲ့ ဟာမျိုးပါလားြ ဟုစဉ်းစားမိလေ၏။ တရားမဟော လိုသောဘုန်းတော်ကြီး ရှေးအခါက ရွာတစ်ရွာမှရွာဦးကျောင်းတွင် ၂၅ ဝါမျှရှိပြီဖြစ်သော ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါး သီတင်းသုံးနေလေ၏။ ထိုဘုန်းတော်ကြီးသည် ပညာအခြေခံရှိသော်လည်း မိမိ၏ရွာရှိ တပည့် ဒကာ ဒကာမအပေါင်းအား တရားဟောရန် အတော်ဝန်လေး နေလေသည်။ ကျောင်းထိုင်နှစ် ၁၀ နှစ်ပြည့်သော်လည်း တရားတစ်ခါမျှ မဟောပေ။ သီလကိုပင် မလွဲသာမှပေးသည်။ ဦးပဉ္စင်းကိုရင်များရှိချိန်ဖြစ်က ဦးပဉ္စင်းကိုရင်များကိုသာ သီလပေးခိုင်းသည်ကသာ များလေသည်။ သို့နှင့် တစ်ခုသောနှစ်သစ်ကူးသည့် သကြင်္န်တွင်းအချိန်အခါ သကြင်္န်အကျနေ့တွင် ရပ်ရွာမှ ဒကာဒကာမအပေါင်းတို့သည် ဥပုသ်သီတင်း ဆောက်တည်ရန် ကျောင်းသို့လာကြလေသည်။ ဥပုသ်ယူအပြီးတွင် ဥပုသ်သည်များက ဘုန်းတော်ကြီးအား တရားဟောရန် တောင်းပန်ကြလေ သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် တရားမဟော လိုသောကြောင့် တရား ဟောရန် လျှောက်ထားသော ဥပုသ်သည်တို့အား ဒြကာကြီး ဒကာမကြီး တို့ တရားဆိုတာ သိကြရဲ့လားြ ဟုမေးလေသည်။ ၁၀ နှစ်တိတိ တရားကိုတစ်ခါမျှ မနာယူဘူးသောူ ဥပုသ်သည်တို့ကလည်း မြသိပါဘုရားြ ဟု လျှောက်ထားကြလေသည်။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီးက တြရားများကို မသိတဲ့လူတွေကို တရားဟောနေလို့ အပိုပါဘဲဗျြာ ဟုပြောဆိုကာသီလပေးပြီး လှူရန်များ သိမ်းရန် စောင့်နေသောကျောင်းသားများဘက်သို့လှည့်၍ ြကျောင်းသား တွေသိမ်းလိုက်ကြြ ဟုပြောပြောဆိုဆို ကြွသွားပြီး ကျိန်းစက်သော အခန်းထဲသို့ ဝင်သွားလေသည်။ ဥပုသ်သည်တို့လည်း ဘာမျှမလျှောက်နိုင်ဘဲပြန်သွားကြရလေ၏။ နောက်တစ်နေ့သကြင်္န်အကြတ်နေ့တွင်လည်း ဥပုသ်သည်များက သီလယူအပြီးတွင် အရင်နေ့ကနည်းတူ တရားဟောရန် ရလျှာက်ထားကြ ပြန်၏။ဘုန်းတော်ကြီးကလည်း ဒြကာကြီးတို့တရားဆိုတာသိကြရဲ့လားြ ဟုပင်မေးပြန်သည်။ ဥပုသ်သည်တို့ကလည်း ‘ အရင်နေ့ကတို့ဆရာ ဘုန်းတော်ကြီး သည် တို့ကတရားကို မသိပါဘုရားဟု လျှောက်ထားသပြင့် တရားမဟော ဘဲနေသည်၊ ဒီနေ့တော့ တစ်မျိုးလျှောက်မှဘဲ ’ ဟု စဉ်းစားကြကာ သြိပါတယ်ဘုရားြ ဟုလျှောက်ထားကြလေသည်။ ထိုအခါ ဘုန်းတော် ကြီးက တြရားကိုသိနေ ကြရင်လဲ၊ ဟောဘို့ မလိုတော့ပါဘူး၊ ကျောင်းသားတွေ သိမ်းကြဟဲြ့ ဟိဆိုကာ ဝင်ကြွသွားလေသည်။ ဥပုသ်သည်တို့လည်း ဘာမျှပြန်လျှောက်နိုင်ခွင့် မရတော့သဖြင့် ပြန်သွားကြ ရလေ၏။ နောက်တစ်နေ့ သကြင်္န်အတက်နေ့တွင်လည်း ဥပုသ်သည် များသည် သီလယူအပြီးတွင် အရင်နေ့ကနည်းတူ တရားဟောရန် လျှောက်ထားကြပြန်၏။ ဘုန်းတော်ကြီးကလည်း အရင်နေ့ကနည်းတူ ဒြကာကြီးတို့ တရားဆိုတာသိကြရဲ့လားြ ဟုပင် မေးမြန်းပြန်သည်။ ဥပုသ်သည်တို့လည်း ထိုသကြင်္န်အတက်နေ့တွင် မိမိတို့ဆရာ ဘုန်းတော်ကြီး တရားမဟောဘဲ မြှန်ပါ မြောက်ဖက်ပိုင်းက ဒကာတွေက တရားကို သိပါတယ်ဘုရား၊ တောင်ဘက်ပိုင်းက ဒကာတွေက မသိပါ ဘုရားြ တမျိုးတမည် စီစဉ်ကာလျှောက်ထားလိုက်ကြသည်။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီးက ဒြီလိုဆို တရားသိတဲ့ မြောက်ဘက်ပိုင်း ဒကာတွေက တရားမသိတဲ့ တောင်ဘက်ပိုင်းက ဒကာတွေကို ဟောလိုက်ကြပေါ့ဗျာ၊ သိမ်းကြဟဲ့ ကျောင်းသာတြွေ ဟု ဆိုကာ ကျောင်းပေါ်သို့ ကြွသွားလေသည်။ ဥပုသ်သည်တို့လည်း ဘာမျှ မလျှောက်နိုင်သဖြင့် ပြန်သွားကြရလေသည်။ ထိုရွာရှိ ဒကာဒကာမအပေါင်းသည် သကြင်္န်တွင်းရက်များအပြင် နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့၌လည်း ဥပုသ်သီတင်း ဆောက်တည်တတ်ကြရာ ၃ ရက်တိတိ တရားမဟောဘဲ ငြင်းဆန်ခဲ့သော ဘုန်းတော်ကြီးသည် ‘ နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့တော့ တရားဟောဦးမှဖြစ်မည် နေ့တိုင်းနေ့တိုင်း ငြင်းဆန်နေလို့မတော်ဘူး ’ ဟု စဉ်းစားမိကာ တရားဟောဖို့ အကြံယူ လေသည်။ ‘ တရားစာအုပ်ထဲကတရားစာတွေကိုကျက်ပြီး ဟောရမယ်ဆိုရင် ရှည်လွန်း၍ ကျက်နိုင်မှာမဟုတ် မကြေ့တကြေ ရထားတဲ့တရား ဆိုတာကလည်း မဆုံးနိုင်ဘဲလည်နေလိမ့်မယ် ဒီတော့ ကိုယ့်ဖာသာကိုယ် စိတ်ကူးပြီးရေးမှပဲ ’ ဟု အောက်မေ့ကာ နေဝင်ချိန်မှစ၍ မီးထွန်းကာ အသားသင်ပုန်းတစ်ချပ် ကန့်ကူဆံတစ်ချောင်းဖြင့် တရားစာရေးရန် ပြင်ဆင်လေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် တရားစာရေးရန် ဟန်ပြင်ရုံသာရှိသည် တရားစာကို တစ်လုံးမှမရေးနိုင်ချေ။ အလေ့အကျင့်မရှိသောကြောင့် မည်သည့်အကြောင်းကစ၍ ရေးရမည်ဟု အကြံမထွက်နိုင်အောင် ဖြစ်နေချေသည်။ နောက်မှ ‘ တရားဆိုတာ လောကကြီးရဲ့ ဖြစ်ပျက် နေတာတွေ အမှန်အတိုင်း ရှုမြင် သုံးသပ်မိအောင် တင်ပြဟောကြား ရတာမျိုးဘဲး ဒီတော့ဒီနေ့ ညကြားသမျှ တွေ့သမျှ တွေကို ရေးမှဘဲဖြစ် မယ် ’ ဟု စိတ်ကူးနေစဉ် ကျောင်းအနီးအနား၌ သမင်များ တချက်ချက်နှင့် ဟိုသွား ဒီသွား လုပ်နေသည်ကို ကြားရသဖြင့် သြမင်ချက်ချက်ြ ဟု စ၍ ရေးသားလိုက်သည်။ ထို့နောက် ဘားများတအက်အက် မြည်နေသော အသံကို ကြား၍ သမင်တချက်ချက်ဆိုသော အပိုဒ်နောက်မှ ဆက်လက်၍ ဘြားအက်အက်နှင်ြ့ ဟု ရေးလေ၏။ ထို့နောက် ကျောင်းပတ်ဝန်းကျင်မှ တောကြက်များ၏မြည်သံကို ညဥ့်ဦးယံမှစ၍ မိုးသောက်ယံတိုင်အောင် ကြားနေသဖြင့် ြတောကြက်မြည်သံ၊ တရံမလပ်၊ မောင်တို့ကြားသားဟြု ဆက်၍ရေး လေ၏။ ( နေဝင်ပြီးနောက်မကြာမီ ကြက်တွန်သံကို ‘ သူငယ်အိပ်ဆိတ် ’ ဟုလည်းကောင်း၊ ၈ နာရီခွဲ ၉ နာရီတွန်သံကို ‘ သက်ကြီးခေါင်းချ ’ ဟု လည်းကောင်း ၁၀ နာရီခွဲ ၁၁ နာရီ အချိန် တွန်သံကို ‘ နလင်ပြန် ’ သို့မဟုတ် ‘ လူပျိုပြန် ’ဟု လည်းကောင်း၊ ၁၂ နာရီ ၁၂ နာရီခွဲ အချိန်တွန်သံကို ‘ သကောင်ကြက် ’ (သန်းခေါင်ကြက်) ဟုလည်းကောင်း ၃ နာရီမှ ၄ နာရီအတွင်းတွန်သံကို ‘ ကြက်ဦးတွန်ချိန် ’ဟုလည်းကောင်း မနက်လင်းတွင် တွန်သံကို ‘လင်းကြက်တွန်ချိန် ’ဟု လည်းကောင်း ပဟိုရ်သံမကြား နာရီမထားနိုင်သော ရှေးက တောလက်ကျေးရွာက လူများသည် ထိုသို့ ကြက်တွန်သံကို ‘ ပဟိုရ် ’ ပမာထားရ၏။ မည်သည့်အချိန် တွန်သည့်ကြက်သည် မည်သည့်အသံမျိုးဖြစ်ကြောင်း ကိုလည်း ခွဲခြား၍ သိကြသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် ကြက်တွန်သံများ ကြားပြီးနောက် နံနက် ဝေလီဝေလင်း အရုဏ်တက်ချိန်တွင် တချို့သောလူများ တောသို့ ပဲရိတ်ရန် အတွက်သော်လည်းကောင်း၊ မုရင်းစပါး ရိတ်ရန်အတွက်သော်လည်းကောင်း တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် ဘယ်သူလဲဟေ့ ဘယ်ဝါဟေ့နှင့် ခေါ်ကြ ထူးကြ ‘ ဝူးထိုး ’ ကြပုံ၊ နောက်ပြီး နင့်မအေ နင့်နှမစသည်ဖြင့် မကြားဝံ့ မနာသာ ဆဲကြဆိုကြပုံများကို အကြောင်းပြုပြီး ဘြယ်သူလဲဟေ့ ဘယ်ဝါဟေ့နှင့် နင့်အမေနှင့် နင့်နှမ ဆုတောင်းကြကုန်ြ ဟု တရားအဆုံးသတ် ရေးချလိုက်လေ၏။ ( အထက်အညာ ကျေးလက်ဒေသ တွင် တော်သလင်းလ၊ နောက်ကျလျှင် သီတင်းကျွတ်လ၌ ကောက်ကြီး စပါးစိုက်၍ နတ်တော်လတွင် ရိတ်သိမ်းကြ၏။ ထိုအချိန်ကို ကောက်ကြီး တက်ချိန်ဟု ခေါ်၏။ ပြသို၊ တပို့တွဲလများတွင် ‘ မုရင်း ’ ခေါ် စပါး တစ်မျိုးကို စိုက်၍ တန်ခူး၊ ကဆုန် လများတွင် ရိတ်သိမ်းကြ၏။ ထိုအချိန် ကို မုရင်းတက်ချိန်ဟု ခေါ်ကြ၏။ ) ဥပုသ်သည်များက တရားဟောရန် မလျှောက်ခင်မှာပင် ဒြီနေ့ တော့ ကျုပ်ဒကာဒကာမတွေကို တရားဟောရဦးမယ်ဟြု စလိုက်ရာ မြှန်ပါ ဝမ်းသာလှပါတယ်ဘုရားြ ဟု အားလုံးက လျှောက်ထားလိုက် ကြသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးက ဆက်လက်၍ တြရားဆိုတာကလည်း လောကကြီးရဲ့ ဖြစ်ပျက်နေမှုတွေဟာ တရားချဉ်းဘဲ၊ ဒီနေ့ဖြစ်နေမှုတွေကို ရှုမြင် သုံးသပ်ရတာဟာ တရားတို့ရဲ့ သဘောဘဲ။ ကဲကဲ သေသေချာချာ စူးစူးစိုက်စိုက် နားထောင်ကြ၊ ကျုပ်ညက တစ်ညလုံး ဖြစ်ပျက်မှုသခင်္ါရ သဘောတရားတွေကို မှတ်တမ်းတင် ထားတာကို အတိုချုပ်ကလေး ဟောကြားမယ်ြ ဟု ဆိုကာ အသံနေအသံထားဖြင့် ့ ့ ့ သြမင်ချက်ချက်၊ ဘားအက်အက်နှင့် တောကြက်မြည်သံ၊ တရံမလပ်၊ မောင်တို့ကြားသား၊ ဘယ်သူလဲဟေ့၊ ဘယ်ဝါဟေ့နှင့် နင့်အမေ နင့်နှမ ဆုတောင်းကြကုန်ြ ဟု ဟောချလိုက်လေသတည်း။ ဒန်ပူစားသော ကျောင်းသားနှစ်ယောက် တစ်ခါသော် ရွာတစ်ရွာမှ ဘုန်းကြီးကျောင်းတစ်ကျောင်းတွင် ဆရာဘုန်းတော်ကြီး ပြုလုပ်သည်များကို ဘာမဆိုလိုက်၍ အတုလုပ်လေ့ ရှိသော ကျောင်းသားနှစ်ယောက်ရှိလေ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် ဆွမ်းဘုဉ်း ပေးပြီးသည့်အခါတိုင်း ပြူတင်းပေါက် တစ်ခု၌ထိုင်၍ ရေတစ်ခွက် ဒန်ပူ ( တံပူ ) တစ်ချောင်းနှင့် သွားတိုက် ပါးစပ်ဆေးလေ့ရှိလေသည်။ ဤသို့ ပါးစပ်ဆေးသည်ကို ဒန်ပူစားသည်ဟု ခေါ်ဝေါ်လေ၏။ အတုလိုက်၍ ပြုလုပ်လေ့ရှိသော ကျောင်းသားနှစ်ယောက်သည်လည်း မိမိတို့ဆရာ ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ဟယ် ဒန်ပူစားသည်ဟု ထင်မှတ်လျက် တို့နှစ်ယောက်လည်း ဘုန်းကြီးအခြားတစ်ရွာသို့ ကြွသွားသည့်အခါ ဒန်ပူ စားကြည့်ရအောင်ဟု တိုင်ပင်ထားကြလေသည်။ များမကြာမီ ဘုန်းတော်ကြီးလည်း ကိစ္စတစ်ခုနှင့် ရွာတစ်ရွာသို့ ကြွသွားလေလျှင် သဘောတူတိုင်ပင်ထားသော ကျောင်းသားနှစ်ယောက် သည် ဒန်ပူစားကြလေတော့သည်။ ပြူတင်းပေါက်တစ်ခုလျှင် တစ်ယောက် စီထိုင်၍ ဒန်ပူတစ်ချောင်း ရေတစ်ခွက်စီဖြင့် ဆရာဘုန်းတော်ကြီး၏ ဟန်ပန် အမူအရာအတိုင်း ဂူး ဂွမ် နှင့် ချွဲသလိပ်များကိုဟပ်ကြ၍ ဒန်ပူများကို ဝါးစားပြီး ရေနှင့် ရောမျိုချကြလေသည်။ စားပြီးကြသောအခါ နှစ်ယောက်သာ်ဆုံ၍ တစ်ယောက်က တြယ်တော့မကောင်းလှပါဘူးကွာ ဘတ်သတ်သတ်နဲြ့ ဟု ပြောလေ လျှင် ကျန်တစ်ယောက်ကလည်း ြဧ ဧ ဘုန်းကြီးများ ကောင်းတယ်ရယ် လို့ မဟုတ်ပါဘူး ရေတစ်ခွက်နဲ့ ဂူး ဂွပ်လုပ်ပြီး စားကြတာပါဘြဲ ဟု မှတ်ချက်ချ ထောက်ခံလိုက်လေ၏။ ထိုသူငယ်နှစ်ယောက် ကျောင်းမှထွက်ပြီး ကွဲကွာသွားကြရာမှ နောင်ကြီးပြင်း၍ ဆုံမိကြသောအခါ တြို့နှစ်ယောက် ကျောင်းတုန်းက ဒန်ပူစားကြတာ မှန်းမိသေးရဲ့လားြ ဟု တစ်ဦးကမေးလိုက်လျှင် ကျန်တစ်ယောက်က ့ ့ ့ မြှန်းမိတာပေါ့သူငယ်ချင်း တို့နှစ်ယောက်ရွာတည်လိုက်ရရင် တို့ကမွေးလာတဲ့ ကလေးတွေကတော့ ငအ ငအူ ကလေးတွေချည်း ဖြစ်နေလိမ့်မယ် ထင်တယ်ြ ဟု ပြေဆို ရယ်မောကြလေသတည်း။ မစဉ်းစားသော မြောက်ကျောင်းဘုန်းကြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းနှစ်ကျောင်းရှိသော မိတ်ဆက် ခယာုနဂ ကာန ၂ ဗဂေိနစ မစဉ်းစားသော မြောက်ကျောင်းဘုန်းကြီး ဘုန်းကြီးကျောင်း နှစ်ကျောင်းရှိသော ရွာတစ်ရွာတွင်တစ်နေ့သ၌ ထိုရွာမှ ဒကာတစ်ယောက်သည် မိမိမိန်းမနှင့် ရန်ဖြစ်စိတ်ဆိုး၍ သကင်္န်း ဝတ်ပေးရန် တောင်ကျောင်းဘုန်းကြီးထံ သွားရောက်လျှောက်ထား လေသည်။ ဘုန်းကြီးက မိန်းမနှင့် စိတ်ဆိုးလာမှန်းသိ၍ ခုချက်ခြင်း ဝတ်မပေးဘဲ ဖြည်းဖြည်းအေးအေး စဉ်းစားပြီးမှ သကင်္န်းဝတ်ရန် တရားချ လေသည်။ ဒကာကအကြိမ်ကြိမ် လျှောက်ထား တောင်းပန်သော်လည်း ဝတ်မပေးဘဲ ငြင်းပယ်နေသဖြင့် ဝတ်လိုလှသော ဒကာက မကြေနပ်နိုင် တော့ဘဲ ြ ဆရာတော်ဘုရား ခုချက်ခြင်း ဝတ်မပေးနိုင်ပါရင် တပည့်တော် တော့ မြောက်ကျောင်းဘုန်းကြီးထံ သွားဝတ်ရပါလိမ့်မည်ဘုရား ြ ဟု လျှောက်ထားလေသည်။ ဤတွင် တောင်ကျောင်းဘုန်းကြီးက ြ အိမ်း ​ ကောင်းသားပဲ၊ ငါကတော့ ခုချက်ခြင်းဝတ်မပေးနိုင်ဘူး မင်းသဘောပေါ့ ြ ဟု ပြောလိုက်လေသည်။ ထိုအခါ မြောက်ကျောင်းဗုန်းကြီးထံသွား၍ လျှောက်ထားလေ၏ မြောက်ကျောင်းဘုန်းကြီးမှာ စဉ်းစားမနေတော့ဘဲ ဒကာလျှောက်ထားသည့်အတိုင်း ချက်ခြင်းဝတ်ပေး လိုက်လေသည်။ ဝတ်ပေးပြီးလျှင် ကိုရင်နှင့် ပတ်သက်သော ရှင်ကျင့်ဝတ် သိက္ခာပုဒ်များကို ပို့ချပေးလိုက်ပြီး ကျောင်းအနီး ဇရပ်တစ်ခုပေါ်သို့ သွားရောက် ကျက်မှတ်နေရန် စေခိုင်းထားလိုက်သည်။ ကိုရင်ကြီးလည်း ဇရပ်ပေါ်သို့ သွားရောက်ကျက်မှတ် နေလေ၏။ ထိုအချိန်တွင် အိမ်တွင်ကျန်ရစ်သော မိန်းမသည် စိတ်ဆိုပြေ ပျောက်၍ ကျောင်းသို့လိုက်လာလေတော့၏။ ကျောင်သို့ရောက်လျှင် သကင်္န်းဝတ်နေနှင့်ပြီဖြစ်သော မိမိယောက်ျား ကိုရင်ကြီးအား ဇရပ်တစ်ခု ပေါ်တွင် တွေ့ရသောကြောင့် စိတ်မကောင်းစွာဖြင့် ြ ဘယ့်နှယ်တော်ရယ် ဒီလောက်ကလေး ဖြစ်ရတာနဲ့များ ပြုမှပြုရက်ပါပေတယ် ြ စသည်ပြင့် ငိုယိုတောင်းပန်ပြေဆိုလေတော့သည်။ ထိုအခါ ကိုရင်ကြီးလည်း စိတ်ဆိုးပြေ၍ သတိယပြီး မိမိ အလျင်စလို သကင်္န်းဝတ်ခြင်း၏ အမှားကို နောင်တရလျက် မျက်ရည်များ တွေတွေစီးကျလာသည်ကို သကင်္န်းစဖြင့်သုတ်ရင်း ့ ့ ့ ြ ဟုတ်ပါ့ဟာ တောင်ကျောင်းဘုန်းကြီးက စဉ်းစားသေးတယ်၊ မြောက်ကျောင်းဘုန်းကြီး လုံးလုံး မစဉ်းစားဘူး ြ ဟု ငိုသံပါကြီးနှင့် ပြေ၍ လူဝတ်လဲပြီး သူ့မိန်းမ နှင့်အတူအိမ်သို့ပြန်သွားလေသတည်း။ သသက်သလား လွန်ခဲ့သော ရှေးတစ်ခေတ်က အသက်လွန်၍ ကြီးပြင်းမှ သာသနာ့ဘောင်သို့ ဝင်ရောက်ထမ်းဆောင်နေသည့် ရဟန်းကြီးတစ်ပါးရှိ၏ ထိုရဟန်းကြီးသည် စာပေကို အလွန်ဝါသနာပါသောကြောင့် သဒ္ဒါကြီးကို နေ့ညဥ့်မပြတ် လေ့လာသင်ကြားနေလေသည်။ တစ်နေ့တွင် သဒ္ဒါစာပေနည်းလမ်းအရ ပါဠိပြယုဂ် ပုံစံတစ်ခု တွေ့ရှိ၍ ပုဒ်ဖြတ်ပြီး ပုဒ်ဆက်ရန် ရုပ်တွက်စီရင်ကြည့်သောအခါ သဒ္ဒါ သုတ်စဉ်များကို ရှာကြံမတွေ့၍ ရုပ်မတွက်တတ်သောကြောင့် သဒ္ဒါကြီး နိသျှ စာအုပ်ကိုကြည့်သည်။ ထိုစာအုပ်တွင် ြ သ သက်၊ သ လာ ြ ဟု လိုရင်းအတိုနည်းဖြင့် ရုပ်စီရင်ပုံ၊ ရုပ်တွက်ပုံရေးသားထားသည်ကို ထိုရဟန်း ကြီးသည် ြ သသက်သလား ဟြု အဆုံးကအလုံးကို သစ္စနှစ်လုံးပေါက် ထည့်၍ ဖတ်လိုက်မိရာ ြ ငါကမသိလို့ ကြည့်ပါတယ်ဗျာ၊ သူကပြန်ပြီး ‘ သသတ်သလား ’ ဟု ငါ,ပြန်မေးနေပြနပကော ြ ဟု ပြောဆို ညည်း တွားလိုက်လေသတည်း။ စာဆိုတော်ဖြစ်ချင်သူ အမရပူရခေတ်က ပခုက္ကူမြို့မှ ဦးပဉ္စင်းတစ်ပါးသည် အမရပူရမြို့ တော်သို့တက်၍ လောကုတ္တရာစာပေများ လေ့လာသင်ကြားနေသည်။ ထိုအချိန်အခါက အမရပူရမြို့တွင် စာဆိုအကျော်အမော်များ ထွန်းကား နေပေသည်။ ပခုက္ကူသားဦးဉ္စင်းသည်လည်း စာဆိုတော်ကြီးများကိုအားကျကာ စာဆိုတော်ဖြစ်လိုစိတ်များ ပေါ်ပေါက်လာလေ၏။ ဦးပဉ္စင်း၏စိတ်တွင် ‘ ငါရဟန်းဘဝနဲ့ လောကုတ္တရာစာပေချည့် လိုက်စားနေလို့တော့ စာဆိုတော်ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူး လူထွက်ပြီး လောကီစာပေလိုက်စားမှဖြစ်မှာ ’ ဟု တွေးတောကာ ရဟန်းဘဝကိုစွန့်လွှတ်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။ နောက်တစ်နေ့တွင် ရဟန်းဘဝမှလူထွက်ပြီး ဇာတိရပ်ရွာဖြစ်သော ပခုက္ကူမြို့သို့ ပြန်သွားကာ စာဆိုတော်ကြီးများ ရေးသားထားသော စာပေများကို ဖတ်ရှုလေ့လာတော့သည်။ တစ်နေ့သ၌ လူပြန်တော်သည် စာစပ်လိုသောစိတ် ပေါ်ပေါက် လာသဖြင့် လူသူကင်းသော နေရာတစ်နေရာရှာ၍ စာစပ်ရန် ပြင်ဆင် လေတော့၏။ သူသည် မြို့တောင်ဘက် မန်ကျည်းပင်ကြီးအောက်တွင် ပုရပိုက်နှင့် ကန့်ကူဆံတို့ကိုကိုင်၍ ထိုင်နေလေ၏။ လူပြန်တော်သည် ပုရပိုက်ကို စာစပ်ရန် စဉ်းစားရာ အချိန်သာ ကုန်သွား၍ ကာရံရှာမရဘဲဖြစ်နေလေသည်။ ထိုင်ရာမှ ပက်လက်၊ ပက်လက်မှ မှောက်ရက် အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံ စဉ်းစားသော်လည်း အကြောင်း အရာမတွေ့ ကာရံမရဖြစ်နေသည်။ သို့နှင့် မွန်းသာတိမ်းသွား၍ စာတစ်လုံးမှမရေးရသေးဘဲရှိနေလေသည်။ ညနေပိုင်းတွင် သူအရိပ်ခိုနေသော မန်ကျည်းပင်ကိုင်းတစ်ကိုင်း ပေါ်သို့ တောကျီးကန်းနှစ်ကောင်လာနားပြီး တစ်ကောင်နှင့်တစ်ကောင် ထိုးဆိတ်ကြရာ တစ်ကောင်မှာမန်ကျည်းပင်ကိုင်းတွင် တွဲလောင်းကျနေလေ သည်။ ထိုအခြင်းအရာကိုမြင်သောအခါ လူပြန်တော်သည် ကဗျာစပ်ရန် အစရပြီဟု ဝမ်းသာသွားလေ၏။ ပုရပိုက်ပေါ်သို့ ကန့်ကူဆံဖြင့် သူရေးချ လိုက်သည်မှာ ြ ကာကွဏ္ဏကျီးမြတ်ရာဇာ၊တစ်ကောင်ကို တစ်ကောင်ဆိတ် တယ်၊ ဒင်းတွဲလွဲနေ ြ ဟု ဖြစ်လေ၏။ ပထမအပိုဒ် စပ်ပြီးသောအခါ ဒုတိယအပိုဒ် စပ်စရာမရှိဘဲ ဖြစ်နေပြန်လေ၏။ ဒုတိယအပိုဒ်ဆက်ရန် စဉ်းစားယင်း အချိန်အတန်ကြာ သွားသောအခါ သူခိုနေသောမန်ကျည်းပင်ပေါ်သို့ ဘုတ်တစ်ကောင်လာ နားကာ ဘုတ်တို့သဘာဝအတိုင်းပူနေ၏။ ဗုတ်ပူသံကို ကြားသောအခါ စာဆိုတော်ဖြစ်လိုသူ လူပြန်တော်သည် ဝမ်းသာအားရဖြင့် ဒုတိယအပိုဒ် ရေးချလိုက်လေ၏။ သို့သော် ြ ရွှေဘုတ်ကဲ့ပူ ြ ဟုသာရေးချလိုက်ပြီး မဆက်နိုတော့ပဲထစ်နေပြန်လေ၏။ ဒုတိယအပိုဒ်မှ ရှေ့မဆက်နိုင်ပဲစောင့် နေဆဲမှာပင် သူနေသော ပခုက္ကူမြို့ကြီးမီးလောင်လေသည်။ မီးလောင်သည် ကိုမြင်တော့မှ သူ့ကဗျာကို ဆက်ရေးစရာရသွားလေတော့သည်။ သို့နှင့် ပုရပိုတ်ပေါ်သို့ ြ ပခုက္ကူ မီးကလောင်ဆဲ ြ ဟု ရေးချလိုက်သည်။ မြို့ မီးလောင်နေသော်လည်း လူပြန်တော်သည် သူ့ကဗျာမပြီးမချင်း နေရာမှ မထဟု သန္န္နိဏ္ဌာန်ချပြီး ကဗျာဆက်စပ်ရန် စဉ်းစားနေလေသည်။ ပခုက္က္ပူမြို့ကြီးမှာလည်း တစ်ဝတ်နီးပါး မီးထဲပါသွားပြီဖြစ်သည်။ အချိန်မှာလည်း နေဝင်၍မှောင်စပျိုးလာပြီ ဖြစ်သော်လည်းလူပြန်တော် သည် နောက်ထပ်ရေးစရာအကြောင်း ရှာမရဘဲရိုနေလေသည်။ ရေးစရာ မရို၍ တောင်စဉ်းစား မြောက်စဉ်းစားနှင့်နေရာမှ အမရပူရမြို့တွင် သူရဟန်း ဝတ်နှင့်နေစဉ်က ဆွမ်းခံကြွယင်း ဖြတ်ကျော်လေ့ရှိသော ဦးပိန်တံတားကို သတိရပြီး စတုတ္ထအပိုဒ်ကို အချပိုဒ်အဖြစ် ြ တိုင်ပေါင်းထောင်ကျော်နှင့် အလယ်မှာပျဉ်တွေခင်းတယ် ဦးပိန်တံတား ြ ဟူ၍ရေးစပ်လိုက်၏။ သူရေး ထားသော ကဗျာကိုအစအဆုံး ပြန်ဖတ်လိုက်သောအခါ ့ ့ ့ ့ ြ ကာကွဏ္ဏ ကျီးမြတ်ရာဇာ၊ တစ်ကောင်ကိုတစ်ကောင်ဆိတ် ်တယ်၊ ဒင်းတွဲလွဲနေ။ ရွှေဘုတ်ကယ်ပူ၊ ပခုက္ကူ မီးကလောင်ဆဲ။ တိုင်ပေါင်းထောင်ကျော်နှင့် အလယ်မှာပျဉ်တွေခင်းတယ် ဦးပိန်တံတား ဟြူ ၍ဖြစ်လေသည်။ ကဗျာတစ်ပုဒ်စပ်ဆိုပြီးသွားသဖြင့် လူပြန်တော်သည် ဝမ်းသာ အားရနှင့် ပုရပိုတ်ကိုရင်မှာပိုက်ကာ မြို့ထဲပြန်လာရာ သူ့အိမ်မီးထဲပါသွား သည်ကို တွေ့ရလေတော့၏။ စာဆိုတော် ဖြစ်လိုသော လူပြန်တော်ခမျာ စာဆိုတော် ဖြစ်မလာဘဲ အိမ်မီးထဲပါသွားသောကြောင့် ရှိသမျှကုန်ရ လေသတည်း။ မသိသူကျော်သွား သိသူဖော်စား ရှေးအခါက ဘုရင့်နေပြည်တော်အနီး သာယာအေးချမ်းပြီး ရှုချင် စဖွယ် မွေ့လျော်ဖွယ်ကောင်းသော တောရွာကြီးတစ်ရွာ၌ ရတနာ ရွှေ ငွေ ဥစ္စာပေါများသည့် သူဌေးကြီးတစ်ဦး ရှိလေသည်။ သူဌေးကြီးတွင် သားထောက် သမီးခံ ဟူ၍တစ်ယောက်မျှ မထွန်းကားခဲ့သဖြင့် သူ၏ ပေါများလှသော အမွေပစ္စည်းများကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းမည့်သူ မရှိ ဖြစ်နေသည်။ တစ်နေ့သော်သူဌေးကြီးသည် ‘ ငါ့မှာရှိတဲ့ ပစ္စည်းတွေကလည်း များလှတယ်၊သား သမီးဆိုလို့ တစ်ယောက်မှမထွန်းကား ဇနီးဖြစ်တဲ့ သူဌေးကတော်ကြီးကလည်း ပစ္စည်းတွေကို ဘာတစ်ခုမှ မယူနိုင်ဘဲ အနိစ္စရောက်သွားပြီ၊ ငါ့အသက် ငါ့ဘဝကလည်း တစ်နေ့နဲ့တစ်နေ့မတူဘဲ အိုမင်းကုန်းကွပြီး ဆံဖြူသွားကျိုးတဲ့အရွယ်ကို ရောက်လာပြီ။ တကယ်လို့ ငါကွယ်လွန်သွားခဲ့ရင် ငါရှာဖွေစုဆောင်းထားတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ဒီအတိုင်း ကျန်နေရစ်ပေတော့မယ်။ ဒီလိုလည်း မထားလို့၊ လောကကြီးမှာ ပညာရှိတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်၊ မရှိတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုပြီး နှစ်မျိုးရှိကြတာမှာ တကယ်ပင်တတ်သိ လိမ္မာတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ငါ့ပစ္စည်းတွေကိုရယင် နှစ်သက်တယ် ’ ဟုပုတီးစိတ်ယင်း ကြံစည်နေသည်။ မကြာမှီသောကာလတွင် သူဌေးကြီးသည် သူ၏အိမ် အတွင်း၌ လိ်ပ်ရုပ်ကြီးတစ်ခုကို အဂင်္တေများဖြင့် ပြုလုပ်ပြီး ရွှေ ငွေ ကျောက် သံ ပတ္တမြားများကို ထိုလိပ်ရုပ်ကြီးအတွင်းသို့ထည့်ကာ အဂင်္တေ များဖြင်ပင် လုံခြုံစွာပိတ်လိုက်သည်။ ထိုနောက် သူဌေးကြီးသည် ထိုလိပ် ရုပ်ကြီး၏ ကျောက်ကုန်း၌ စ အက္ခရာတစ်လုံးကို ထင်ရှားစွာရေး၍ ညသန်းခေါင်အချိန် ဘယ်သူမျှမသိစေဘဲ တစ်ယောက်ထည်းယူသွားပြီး လူသွားလူလာများသော လမ်ဆုံ လမ်းခွ၌ ချထားခဲ့လေသည်။ သို့စီမံဖန်တီးပြီး၍ တစ်လလောက်ကြာသောအခါ ထိုသူဌေးကြီး ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်သွားလေသည်။ လိပ်ရုပ်ကြီးသည်သူဌေးကြီးကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်၍ နှစ်ပရိစ္ဆေဒ အတော်ကြာသော်လည်း အနေအထားမပျက်၊ပင်ကိုအတိုင်းသာရှိနေသည်။ လမ်းသွားလမ်းလာ လူအများသည် ထိုလိပ်ရုပ်ကြီးကိုသာမည လိပ်သည်ဟု အမှတ်ထားကာ ဂရုမစိုက်ဘဲ ကျော်၍ ကျော်၍သာ သွားနေကြသည်။ အချို့သော လမ်းသွားလမ်းလာများကမူထိုလိပ်ရုပ်ကြီးကို ထူးဆန်းသော အနေဖြင့်ကား ကြည့်ရှုသွားကြသည်။ ဤမျှထက်ကားမပိုပေ။ အချို့သော သူများကမူ လိပ်ရုပ်ကြီးကျောက်ကုန်းမှ စ အက္ခရာကို မြင်မိတွ္အေမိကြသည် သို့ရာတွင် လက်ဆော့သူများ ရေးခြစ်သွားခြင်းဖြစ်မည်ဟု အမှတ်မဲ့သဘော ထားကာ စိတ်မဝင်စားကြ၊ မစူးစမ်း မဆင်ခြင်ကြပေ။ ဤသို့ဖြင့် လိပ်ရုပ် ကြီး နေရာမပျက် ရှိနေသည်မှာ နှစ်ကာလ အတော်ကြာဖြစ်လေသည်။ တစ်နေ့တွင် ရွာဦးကျောင်းမှ ဆွမ်းခံလာသော ကိုရင်ကလေးတစ်ပါးသည် အနည်းငယ် ပင်ပန်းသည်နှင့် လိပ်ရုပ်ကြီးပေါ်ထိုင်၍ နားနေမိစဉ် လိပ်ရုပ်ကြီး၏ ကျောက်ကုန်းမှ စ အက္ခရာကို အမှတ်မထင် မြင်တွေ့လိုက် လေသည်။ ဤတွင် ကိုရင်ကလေးသည် ‘ ဒီ စ အက္ခရာကို အကြောင်းမဲ့ ရေးထားတာတော့ မဟုတ်နိုင် မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုခုနဲ့ ရေးထားတာဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဆွမ်းခံဝင်ချိန်ကလည်း နည်းနည်းရတာ့ စောပါ သေးတယ်၊ စာပေဗဟုသုတကို ထောက်ဆလို့ စ အက္ခရာကို ကြံဆရင် အကြောင်းမဲ့ရေးထားခဲ့တာမဟုတ်ရင် ရည်ရွယ်ရင်းကို တွေ့ရမယ် ’ ဟု အသိဝင်လာလေသည်။ သို့နှင့် ကိုရင်ကလေးသည် အစပထမ၌ စ အက္ခရာကို သူ့အရှိ အတိုင်းထားသည်။နောက်တစ်ကြိမ်၌ ‘စ’ အက္ခရာကို နောက်(လကျ်ာဘက်) သို့လှည့်ရာ ‘ဧ’ အက္ခရာဖြစ်လာသည်။ တဖန် ‘စ’အက္ခရာကို အောက်သို့ လှည့်ပြန်သော် ‘ဓ’ အက္ခရာဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက်တစ်ဖန် ‘စ’အက္ခရာကို အထက်သို့လှည့်ပြန်သော် ‘ဗ’ အက္ခရာဖြစ်လာသည်။ စိတ်ထဲအသိဝင်လာသည့်အတိုင်း ဤသို့ကြံစည်ပြီးသောအခါ ရှေ့နောက် အနက်အဓိပ္ပါယ် ကိုက်အောင် ြ ဧစဓဗ ြ ဟုစဉ်လိုက်သည်။ ပြီးမှ ကိုရင် ကလေးသည် စာပေဗဟုသုတ ကြွယ်ဝသူဖြစ်သည့်အတိုင်း ‘ဧ’အက္ခရာကို ဧကော၊ ‘စ’ အက္ခရာကို စူဏ္ဌော၊ ‘ဓ’ အက္ခရာကို ဓနံ၊ ‘ဗ’ အက္ခရာကို ဗဟု၊ ဟုရေးလိုက်ပြီး ြ ဧကော​တစ်ကောင်သော၊ စူဏ္ဌော​လိပ်သည်၊ ဓနံ​စည်းစိမ်ဥစ္စာရတနာ၊ ဗဟု​များစွာရို၏ ြ ဟုအနက်ပေးလိုက်သည်။ အဓိပ္ပါယ်အားဖြင့်လည်း ြ လိပ်၏အတွင်း ရတနာငွေများစွာရှိ၏ ြ ဟု ပြန်လိုက်လေသည်။ ဤသို့အားလုံးကြံစည်ပြုလုပ်ပြီးဆုံးသောအခါကိုရင်ကလေးသည် ရွာထဲရှိ မိမိ၏မိဘများကိုခေါ်၍ အကျိုးအကြောင်းပြောပြီး လိပ်ရုပ်ကြီးကို ခွဲကြည့်ခိုင်းသည်။ ဤတွင် မိဘများလည်း ခွဲကြည့်ကြလေရာ ကိုရင်ကလေး ကြံစည်စဉ်းစားပြောဆိုသည့်အတိုင်း လိပ်ရုပ်ကြီးအတွင်းမှ ရတနာ ရွှေ ငွေ များ အပြည့် တွေ့ ရလေသည်။ ထိုအခါမှအစ ကိုရင်ကလေး၏ မိဘ ( ခမည်းတော်၊မယ်တော် )များ ချမ်းသာသွားကြလေတော့သည်။ ကိုရင် ကလေး၏ ပညာဉာဏ် ဂုဏ်သတင်းလည်း ပျံ့နှံ့ ကျော်စောသွား လေတော့သည်။ မောင်လိမ်မာ ရှေးအခါက ရွာကလေးတစ်ရွာတွင် အလွန်ရိုးသော ဆင်းရဲသား ဇနီးမောင်နှံ၌သားကလေးတစ်ယောက်ရှိ၏။ မိဘနှစ်ပါးသည် သူတို့၏သား ကလေးကို ရွာဦးရှိ ဘုန်တော်ကြီးကျောင်းတွင် ပညာသင်ရန် အပ်နှံထားကြ လေသည်။ ထိုဘုန်းကြီး ကျောင်းသားကလေးသည် ဆရာမိဘများ ဆုံးမ သွန်သင်သည့်အတိုင်း ဘုရားတရားသံဃာရတနာသုံးပါးကို ရိုသေကြည်ညို ပြီး လိမ်မာယဉ်ကျေးစွာ နေတတ်သူဖြစ်သည်။ အချိန်အားလပ်တိုင်း အခြား ကျောင်းသားများကဲ့သို့ ကစားနေခြင်း၊ ဆော့နေခြင်းမရှိဘဲဘုရားတော်သို့ သွား၍ တံမျက်စည်းလှဲခြင်း၊ ဘုရားအားရေလှူခြင်း၊ ပန်းလှူခြင်းများနှင့် သီလခံယူပြီး ပုတီးစိတ်ခြင်းဟူသော အလုပ်များကိုသာ နေ့စဉ်လုပ်နေလေ သည်။ ဝကျာင်းမှ ပြန်ရောက်သောအခါ၌လည်း မိဘနှစ်ပါးကိုရှိခိုးပြီး မိဘများ၏အလုပ်များ ကူညီလုပ်ကိုပေးဝလ့ရှိသည်။ သို့ဖြင့် အရပ်ထဲမှ လူများက သူ့ကို ‘ မောင်လိမ္မာ ’ ဟုပင်ခေါ်ကြသည်။ တစ်နေ့သော် မောင်လိမ္မာကလေးသည် ဘုရားရေများ၊ ပန်းများ လှူအပြီးတွင် ဘုရားကိုကြည်ညိုနေသောနတ်က မောင်လိမ္မာအား သူသည် အကယ်ပင် နိဗ္ဗာန်ကိုလိုချင်၍လော သို့မဟုတ် ပစ္စည်းဥစ္စာကိုလိုချင်၍လော ဆိုသည်ကို စူးစမ်းလိုသဖြင့် အလွန်ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော ရုပ်ဆင်း သဋ္ဌာန်ကြီးဖြင့် ကိုယ်ထင်ပြလိုက်သည်။ ဤတွင် မောင်လိမ္မာကလေးသည် သူမြင်ရသောအရာကြီးကို ဘီလူးကြီးဟုပင်ထင်မှတ်ပြီး ြ အသင်ဘီလူးမင်း ကျွနိုပ်ကိုစားလိုပါသလား ကျွနိုပ်အသက်ကို အသင့်အားလှူရမလား ြ ဟုပြောလိုသည်။ ြ အသင် လူသား ကျွနိုပ်တို့ဘီလူးဟာ လူသားကိုစားတဲ့ဘီလူးမျိုးမဟုတ်၊ နတ်ဘီလူး မျိုး ဖြစ်လို့ နွယ်နီနတ်ပန်းကိုသာ စားတဲ့ဘီလူးမျိုးဖြစ်တယ်၊ သင့်အသက် လှူတာကို သည်းခံစေလိုတယ် ြ ဟုပြန်ပြောပြီး နတ်သားကွယ်ပျောက် သွားလေသည်။ ထို့နောက် ကြောက်မက်ဖွယ်ရုပ်ဆင်းသဋ္ဌာန်မှ နတ်အသွင် ပြန်ယူကာ မောင်လိမ္မာကလေး လိမ္မာပုံကို ချီးကျူးနေလေသည်။ မောင်လိမ္မာကလေးလည်း ဘုရားအာရုံပြုရာမှ အိမ်ပြန်လာပြီး အကျိုးအကြောင်းများကို မိဘများအားပြောပြလေသည်။ မိဘများကမူ သူတို့သား ကျောင်းသားကလေးအား ြ နောက်သွားယင် ဒီထက် ကြောက်စရာကြီး တွေ့ချင်တွေ့မယ်၊ ဆင်ဆင်ခြင်ခြင်သွားမှဖြစ်မယ် ြ ဟု ပြောကြလေသည်။ ြ ကောင်းပါပြီအဖေနဲ့အမေ ကျွန်တော်သတိနဲ့သွားပါမယ်၊စိတ် ချ,ချသာနေကြပါ ြ ဟုပြောကာ မိဘနှစ်ပါးကို ရှစ်ခိုးပြီး ကျောင်းသို့ပြန် သွားလေသည်။ ကျောင်းရောက်သောအခါ ဘုရားကို ရေများ၊ပန်းများမလှူ ရလျှင် မနေနိုင်သဖြင့် ဘုရားသို့သွားပြီး ဘုရားဖူးမြော်ကန်တော့သည်။ ပန်းများ၊ ရေများ ကပ်လှူပူဇော်သည်။ ထိုအခိုက် မောင်လိမ္မာကလေးအနီး လိပ်ကြီးတစ်ကောင် ရုတ်တရက်ရောက်လာပြီး ြ အသင်လူသားကလေး အသင့်အား ရွှေ ငွေများပေးလို၍ ကျွနိုပ်လာခဲ့သည် ြ ဟုပြောလေသည်။ ဤတွင် အြသင့်မှာ ဘယ်ရွှေငွေများပါလို့လဲ ြ ဟု မောင်လိမ္မာကလေးက လိပ်ကြီးအား ပြန်မေးလိုက်သည်။ ြ ကျွနု်ပ်ဦးခေါင်းထဲမှာပါ ပါတယ် ယူပါ ြ ဟု လိပ်ကြီးကဆိုလေသည်။ ြ အသင့်ဦးခေါင်းကိုခွဲပြီး ရွှေ ငွေ တွေကိုယူလိုက်ရင် အသင် သေသွားမှာပဲ။ ကျွနု်ပ်မှာ ပါဏာတိပါတကံထိုက်ပြီး အပါယ်ငရဲကို လားရ ပါလိမ့်မယ်၊ မယူပါရစေနဲ့၊ အသင့်ရွှေ ငွေ တွေလည်းမလိုချင်လဲမလိုချင် ပါ ြ ဟု မောင်လိမ်မာကလေးက ပြောလေသည်။ ြ အသင်မပူပါနဲ့၊ ပါဏာတိပါတကံ မထိုက်ပါ၊ ကျွန်ုပ် ဦးခေါင်းကို အသင့်လက်နဲ့ ပွတ်သပ်လိုက်ရုံမျှနှင့် ကျွနု်ပ် ဦးခေါင်းအခွံ ကွာသွားပါလိမ့်မယ်၊ အဲဒီအခါ လကျ်ာဘက်ကို နှိုက်ရင် ရွှေတွေ့ရပြီး လက်ဝဲဘက်ကိုနှိုက်ရင် ငွေတွေ့ပါလိမ့်မယ် ြ ဟိ လိပ်ကြီးက မောင်လိမ္မာ ကလေးအား ပြောလေသည်။ သို့နှင့် မောင်လိမ်မာကလေးလည်း ပြောသည့်အတိုင်းလိပ်ကြီး၏ ဦးခေါင်းကို လက်ဖြင့်အသာကလေး ပွတ်သပ်လိုက်သည်။ ထိုအခိုက် လိပ်ကြီး၏ ဦးခေါင်းခွံမှာ ကွာသွားပြီး အတွင့်မှ ဝင်းထိန်ကာ အရောင် တလက်လက်ထွက်နေသည့် အရာများကို မြင်လိုက်သည်နှင့် လက်ဖြင့် နှိုက်ယူလိုက်ရာ ရွှေစကလေးတစ်စကိုတွေ့ရသဖြင့် ယူလိုက်သည်။ ပြီးလျှင် ပါလာသော ပုဝါကလေးဖြင့် ထိုရွှေကိုထုပ်လိုက်ရာ ရွှေသည် တစ်ဆ တိုးလာပြန်သည်။ တိုးလာသော တစ်ဆကို ဘုရားအားလှူလိုက်သည်။ ကျန်ရွှေက နှစ်ဆတိုးလာပြန်သည်။ ဤတွင် မောင်လိမ်မာကလေးသည် ဤမျှထက်တိုးလာလျှင် ငါသယ်ယူနိုင်မှာမဟုတ်ဟုဆိုကာ တိုးလာသော ရွှေများကို ပုဝါကလေးနှင့် တင်းကျပ်စွာထုပ် လိပ်ဦးခေါင်းမှ ကွာကျလာသော အခွံကိုပြန်တပ် ဘုရားကို ရှိခိုးကန်တော့ပြီး အိမ်သို့ ပြန်လာလေသည်။ လိပ်ကြီးလည်းသူ၏ဦးခေါင်းမှ ကွာကျသောအခွံကို မောင်လိမ်မာ က ပြန်တပ်ပေးလိုက်သည်နှင့် မိမွေးတိုင်း ဖမွေးတိုင်း ပြန်ဖြစ်သွားသည်။ နေရာပင် မထင်ပေ။ အမှန်မှာ လိပ်ကြီးသည် တကဲ့လိပ်သတ္တဝါကြီး မဟုတ် ဘုရားကိုကြည်ညိုနေသော နတ်ကဖန်ဆင်းထားသော လိပ်ကြီး သာဖြစ်သည်။ မောင်လိမ်မာကလေး အိမ်ပြန်ရောက်သွားသည်ဆိုလျှင် သူ၏ မိဘများက ဘာကြောင့် နေ့တိုင်းထက် အချိန်စောစော ပြန်လာသည် ဆိုသည်ကိုသိ၍ မေးကြသည်။မောင်လိမ်မာကလေးသည် အကျိုးအကြောင်း များကို မိဘများအား ပြောယင်း သူ့လက်ထဲပါသော ရွှေထုပ်ကလေးကို ဖြေပြလေရာ ထိုအခိုက်မှာပင် ရွှေကတစ်ဆတိုးလာပြန်သည်။ မိဘနှစ်ပါး လည်း အားရဝမ်းသာနှင့် ထိုရွှေထုပ်ကလေးကိုယူပြီး တောင်းထဲပစ်ချလိုက် ရာ ရွှေများ တောင်းနှင့်အပြည့် ဖြစ်လာလေတော့သည်။ သို့နှင့် ထိုအချိန် မှအစ သူတို့မိသားစုအားလုံး သူဌေးဖြစ်လာကြလေတော့သည်။ ထိုရွာနှင့်မနီးမဝေးရွာတစ်ရွာတွင် သူဌေးတစ်ဦးရှိလေသည်။ ထိုသူဌေးသည် မောင်လိမ်မာကလေးတို့ သူဌေးဖြစ်လာပုံကိုကြားသောအခါ များစွာမနာလို ဝန်တိုစိတ်ဖြစ်လာသည်။ သို့နှင့်သူလိပ်တစ်ကောင်တည်းဖြင့် ဤမျှလောက်ဌေးလာလျှင်ငါလိပ်တွေအများကြီးမွေးပြီး ရွှေရှာရက သူ့ထက် အများကြီး ရနိုင်သည်ဟုဆိုပြီး လိပ်များစွာကို အဖိုးများစွာပေးဝယ်၍ အုတ်ရေကန်ကြီးတစ်ကန်ဖြင့်ထည့်လှောင်ထားကာ တစ်နေ့လျှင်တစ်ကောင် ကျ လိပ်ဦးခေါင်းများကို ခွဲ၍ခွဲ၍ ရွှေရှာလေသည်။ သို့သော် သူမွေးထား သည့် လိပ်များသာ ကုန်လုနီးပါးဖြစ်လာသည်။ သူမျှော်လင့်သည့်အတိုင်း ရွှေကားမရပေ။ တစ်နေ့သော် ထိုသူဌေးအိမ်သို့ရွှေလိမ်ဆရာတပည့်နှစ်ယောက် ရောက်လာပြီး ရွှေများကို တစ်ဆကနှစ်တိုးလာအောင် လုပ်တတ်သူများဖြစ် ကြောင်း သူဌေးအားပြောကြလေသည်။ အစကတည်းကမှ မောင်လိမ်မာ အပေါ် မနာလိုဝန်တိုပြီး မောင်လိမ်မာထက်သာချင်နေသော သူဌေးသည် ထိုရွှေလိုဆရာတပည့်နှစ်ယောက်ကို ဘယ်မှမသွားစေဘဲ သူ့အိမ်မှာသာနေ စေပြီး ရွှေများကိုတိုပွါးအောင် လိုပေးဖို့ပြောလေသည်။ ထိုအချိန် သူဌေးမွေးထားသော လိပ်များ၏အုတ်ရေကန်ကြီးအနီး ဖွတ်တစ်ကောင်ရောက်လာလေသည်။ လိပ်များက ထိုဖွတ်အား သူတို့ကို အကူအညီပေးပါ၊သူဌေးကသူတို့ကိုတစ်နေ့တစ်ကောင်သတ်သတ်ပြီး ရွှေရှာ နေပါတယ်။ သင်တက်က တက်သောအိမ် မွဲသည်ဟုကြားဖူး၍ ထိုသူဌေး သွား၍တက်စေလိုပါတယ် ဟုတောင်းပန်ပြောဆိုကြသည်။ ဖွတ်လည်းကောင်းပြီဟုဝန်ခံပြီးသူဌေးအိမ်ကိုတက်ရန် သွားသည် သူဌေးအိမ်အနီးသို့ရောက်သောအခါ သူဌေးအိမ်ကို မော့ကြည့်လိုက်သည်။ ဤတွင် ရွှေလိမ်ဆရာတပည့်နှစ်ယောက် သူဌေးအိမ်ပေါ်တွင် ရောက်နေ သည်ကိုမြင်သည်နှင့်မတက်တော့ဘဲလိပ်များထံပြန်လာပြီး ြ အဆွေလိပ်များ အဆွေတို့ ဘာမျှပူစရာမရှိတော့ပါ၊ သူဌေးမွဲပါတော့မယ်၊ ကျွနိုပ်တက်နေ စရာ မလိုတော့ပါ၊ သူ့အိမ်ပေါ်မှာ ရွှေလိမ်ဆရာတပည့်ရောက်နေပါပြီ ြ ဟု ပြောပြီး ဖွတ်ကြီးတခြားထွက်သွားလေသည်။ သူဌေးလည်း ထိုဆရာတပည့်ကိုယုံ၍ ရွှေများထုတ်ပေးပြီး တိုးအောင်အလုပ်ခိုင်းလေသည်။ ဆရာတပည့်လည်း မန်းဟန် မှုတ်ဟန် ဆောင် မီးများထွန်းပြီး သူတို့တွင်ပါလာသော ရွှေအတုများဖြင့် မသိအောင် အစားထိုးပြီး သူဌေးရွှေကို တိုးအောင်လုပ်ပြလိုက်သည်။ သူဌေးသည် ပိုမိုယုံကြည်လာသဖြင့် ရွှေရှိသမျှ အားလုံးထုတ်ပေးပြီး တိုပွါးအောင် လုပ်ခိုင်းတော့သည်။ ရွှေလိမ်ဆရာတပည့်လည်း လိမ်မြဲအတိုင်း တစ်ညလုံး လိုလို ဆေးဖယောင်းတိုင်များထွန်း၊ မန်းဟန် မှုတ်ဟန်ဆောင်နေပြီး သူဌေး အိပ်သောအခါ ရွှေအစစ်များကိုယူ၊ ရွှေအတုများကိုထားခဲ့ပြီး ထွက်သွားကြ လေတော့သည်။ နံနက်လင်း၍ ဆရာတပည့်နှစ်ယောက်ကို သူဌေးရှာသောအခါ မတွေ့ရယော့သည့်အပြင် ရွှေအာစစ်များလည်း ပျောက်ဆုံးနေပြီးန ရွှေအတု များကိုသာ တွေ့ရလေတော့သည်။ သူဌေးသည်မောင်လိမ်မာထက် ပိုဌေး မလာဘဲမွဲသွားရလေတော့သည်။ ဟ သူတော် နဖင်ခြူး ရှေးအခါက တောရွာတစ်ရွာနှင့် မနီးမဝေးတွင် တောကျောင်း တစ်ကျောင်း၌ တောထွက်ဘုန်းကြီးတစ်ပါးနှင့် ဖိုးသူတော်တစ်ယောက် နေထိုင်ကြ၏။ ဖိုးသူတော်သည် ဘုန်းကြီးအားဆွမ်းခံ၍ ဝတ်ပြုနေသူဖြစ်ရာ တစ်နေ့တွင်အိမ်တစ်အိမ်မှ ဖွတ်သားဟင်းချက်၍ ဖိုးသူတော်ကြီးအား လောင်းလှူလိုက်၏။ ကျောင်းသို့ရောက်သော် ဖိုးသူတော်ကြီးသည် နေ့တိုင်းကဲ့သို့ ဆွမ်းပွဲပြင်ပြီး ဘုန်းကြီးပင့်ကာ ဤဟင်းက ဝက်သားဟင်း ပါဘုရား၊ ဤဟင်းကကြက်သားဟင်းပါဘုရား စသည်ဖြင့် လျှောက်ထား ပြီး ထိုနေ့တွင် ဟင်းထူးရခဲ့သေးကြောင်း လျှောက်ထားသည်။ ဘုန်းကြီး သည် လက်ဆေးရင်း ြ ဘာဟင်းများလဲဟဲ့ သူတော် ြ ဟုမေးလိုက်၏ ဖိုးသူတော်က ြ ဖွတ်သားဟင်းပါဘုရား ြ ဟုလျှောက်ထား၏။ ြ အေး ငါဒီအသက်အရွယ်ထိ ဒီအသားကိုမစားဖူးသေးဘူး၊ ဘယ်လိုများအရသာ ထူးရှိသလဲဆိုတာ မြည်းကြည့်ရတာပေါ့ကွာ ြ ဟုဆိုပြီး ဘုဉ်းပေးကြည့် ရာ အရသာတွေ့၍ ထိုဖွတ်သားဟင်းပန်းကန်ကိုပင် ဆွမ်းဖြင့်လူးကာ ဘုဉ်းပေးလိုက်လေသည်။ ဖိုးသူတော်ကြီးကလည်း ‘ ငါလဲဒီအသားဟင်းကို ဒီအရွယ်ထိ မစားဘူးသေးဘူး၊ ဘုန်းကြီးပြီး ငါ ဘဲ ’ဟု စိတ်ထဲကကြိမ်းမောင်းထား သည်။ ဘုန်းကြီးဆွမ်းစားပြီး၍ ဖိုးသူတော်အလှည့်သို့ရောက်သောအခါ သူစားလိုသောဟင်းကုန်နေသည်ကို တွေ့ရသဖြင့် ြ ဘုန်းကြီးဆိုတာ ငါက ကပ်မှသာ စားရတာပါ၊နောက်တခါကျရင် ငါ့အလှည့်ပေါ့ကွာ ဟြု ဖိုးသူတော်သည် မကြေမနပ်နှင့် နှုတ်မှ ရေရွတ်ပြောဆိုနေလေသည်။ တစ်နေ့တွင် ဘုန်းကြီးသည် ကျောင်း၏အရံအတားအကာဖြစ် သော ဆူးရိုး ( ခရိုး )ကို လုံခြုံမှုရှိမရှိ လျှောက်၍ကြည့်ရှုနေစဉ် ဖွတ်ကြီး တစ်ကောင် ကျောင်းဝင်းဘက်ရှိ မန်ကျည်းပင်ပေါ်သို့ ပြေးတက်သွား သည်ကိုမြင်လိုက်၍ ြ ဟဲ့ သူတော် ဟြု ထိတ်ထိတ်လန့်လန့်ခေါ်လိုက် သည်။ ဦးသူတော်လည်း လျှင်မြင်စွာအနီးသို့ရောက်လာခဲ့၏။ ဤတွင် ဘုန်းကြီ:သည် မိမိ၏ ဣနြ္ဒေကို မပျက်စေရန် အထူးသတိထားပြီး ြ ဒီ မန်ကျည်းပင်ကိုင်း ဘယ်နှစ်ကိုင်းရှိသလဲရေစမ်း ြ ဟုပြောလိိုသည်။ ဦးသူတော်သည် ဘာရည်ရွယ်ချက်နှင့် ခိုင်းသည်ကို မရိပ်မိချေ။ ြ တစ်ကိုင်း၊ နှစ်ကိုင်း၊ သုံးကိုင်း၊ လေးကိုင်း၊ ငါးကိုင်း ရှိပါသည် ဘုရား ြ ဟုလျှောက်ထား၏။ ြ ဟ သူတော် ထပ်ရေစမ်းပါအုံး ြ ဟု သုံးကြိမ်အထိခိုင်း၏ နောက်ဆုံးအကြိမ်တွင်မှ ဦးသူတော်သည် ဖွတ်ကြီး ပိုးနေသော အကိုင်းကိုမြင်သည်နှင့် ြ တစ်ကိုင်း၊ နှစ်ကိုင်း၊ သုံးကိုင်း၊ လေးကိုင်း၊ ဖွတ်ကိုင်း ြ ဟုေ လျှောက်လိုက်သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် ြ ဝိနည်းတတ် ကြက်သတ် ြ ဆိုသကဲ့သို့ ြ ဟဲ့ သူတော် အဲဒီ ဖွတ်ကြီးကိုသတ်လားပြုလား လုပ်မနေနဲ့နော် ြ ဟု ပြောဆိုပြီး ကျောင်းတွင်းသို့ ဝင်သွားတော့သည်။ ဦးသူတော်ကြီးသည် ဘုန်းကြီး၏ ဆိုလိုမှုအဓိပ္ပါယ် အမူအရာကို ရိပ်မိ၍ ဖွတ်ကြီးကိုသတ်လိုက်လေသည်။ ထိုရသောဖွတ်ကြီးကို ယူပြီး ဘုန်းတော်ကြီးအားပြရာတွင် ဘုန်းကြီးက ြ မိုက်ပါဘိ သူတော်ရယ် သွား သွား ဒီအသားတွေ ချက်လားပြုတ်လား လုပ်မနေနဲ့ ြ ဟု ပြောဆို လိုက်ပြန်သည်။ ဦးသူတော်သည် တစ်ဆင့်တက်၍ ကောင်းမွန်စွာ ချက်ပြုတ်ပြီး ဘုန်းကြီးအား တဖန်ပြပြန်၏။ ဘုန်းကြီးသည် အချိန် လွန်နေပြီဖြစ်သဖြင့် ြ နက်ဖြန်ကျတော့ ဒီဟင်း ငါ့ကိုကပ်လားပြုလား လုပ်မနေနဲ့နော် ြ ဟု အမိန့်ရှိလိုက်သည်။ ဦးသူတော်ကမူ ‘ အရင်တခါ ဆွမ်းဟင်းခွက်တုန်းက ဒီဘုန်းကြီးဟာ ငါစားဖို့မချန်ဘူး ဒီတခါလည်း ငါစားရမယ်မထင်ဘူး အဲဒီတော့ ဒီဟင်းတွေကို ငါအကုန်စားပြီး ခြင်ကောင် ယင်ကောင်တွေ အိုးထဲဖမ်းထည့်ထားရင် ငါ့အကြံ အောင်နိုင်တယ် ’ ဟု ကြံစည်၍ ခြင်ကောင် ယင်ကောင်များကို ထိုအိုးထဲ ပြည့်အောင် ဖမ်းထည့်ထားလိုက်လေသည်။ နောက်တစ်နေ့ ဘုန်းကြီး ဆွမ်းပွဲအရောက်တွင် ဖိုးသူတော်သည် ဖွတ်သားဟင်းအိုးကြီးကို မချီလာကာ ဘုန်းကြီးအနီးတွင် ချလ္နျှက် ဟင်းကို ခပ်မည်ပြုဟန်ဖြင့် ဖွင့်လိုက်ရာ ခြင်များ ယင်များ တဝီဝီမြည်လျှက် အထက် သို့ ပျံတက်သွားသည်ကို အံ့သြစွာ မြင်ရ၍ ြ ဟ သူတော် မင်းဟင်းတွေ ဘယ်ရောက်ကုန်သလဲ မရှိတော့ပါလား ြ ဟု ဘုန်းကြီးကမေးလိုက်သည်၊၊ ြ ဒီခြင်ကောင် ယင်ကောင်တွေ စားလို့ကုန်ပါပြီဘုရား ဟြု ဖိုးသူတော်က လျှောက်လိုက်သည်။ ဖိုးသူတော်က လှည့်ဖြားလျှောက်ထားသည်ကို ဘုန်းကြီး မသိရှာ ။ ထို့ကြောင့် ခြင်နှင့်ယင်များကို အလွန်ဒေါသ ဖြစ်သဖြင့် မြင်လျှင်တွေ့လျှင် ဘယ်နေရာမဆို ရိုက်ရမည်ဟု ပြောလိုက်သည်။ ထို့နောက် မကြာမီပင် ဘုန်းကြီးနဖူးတွင် ခြင်တစ်ကောင် လာနားသည်ကိုသိ၍ ြ ဟ သူတော် နဖင်ခြူး ြ ဟု ဘုန်းကြီးက ပြောလိုက်သည် ဤတွင် ဦးသူတော်သည် ဘုန်းကြီး၏ နဖူးတွင် နားနေ သော ခြင်ကောင်ကို အနီးရှိ ကြေးစည်ထုဖြင့် တအားထုရိုက်လေရာ ဘုန်းတော်ကြီးမှာ ဒဏ်ရာအနာတရ မရသော်လည်း အတော်ကြာမူးမေ့သွား ပြီးမှ သတိပြန်ရလာလေတော့သည်။ မှတ်ချက်။ ။ ‘ ဆူးရိုး ’ ဟူသော အသုံးအနှုံးကို ပုဂံနယ်တွင် ‘ ခရိုး ’ ဟု သုံးစွဲပါသည်။ ငအေး ဘုန်းကြီးပင့်နည်း လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၆၀ ကျော်လောက်က ( အင်းဝ ) တံတားဦးရွာတွင် ကြက်ဆူပင်ရပ်၌ လွှထောင်ဦးဘိုးသိန်းဆိုသူတစ်ယောက် ရှိ၏။ တစ်နေ့သောအခါ လွှထောင်ဆရာသည် နောက်တစ်နေ့နံနက် မိမိအိမ်တွင် သံဃာတော်များကို နံနက်ဆွမ်းကပ်ရန် အိမ်မှ တပည့်တပန်း များအား ဘုန်းကြီးပင့်ခိုင်းထား၏။ သူနှင့် ဆရာဒကာအလွန်ရင်းနှီး၍ ကိုးကွယ်သော ကျောက်စာတိုင်ကျောက်းတိုက် ဆရာတော်ကိုမူ သူ၏ တပည့် လွှသမားငအေးကို အပင့်လွှတ်လိုက်လေသည်။ ငအေးသည် ဆရာစေခိုင်းသည့် အတိုင်း ကျောက်စာတိုင် ကျောင်းတိုက် ဆရာတော်ထံသို့ သွားရောက်သည်။ ဆရာတော်နှင့် တွေ့သောအခါ ဝတ်ချကန်တော့ပြီး ြ အရှင်ဘုရား နက်ဖြန်မနက်မှာ အားပါသလား ဘုရား ြ ဟု ဆရာတော်အား လျှောက်ထားသည်။ ဆရာတော်က ြ ငါတို့ ဘုန်းကြီးမှာ မအားတယ်လို့ မရှိပါဘူး အားပါတယ် ြ ဟု အမိန့်ရှိလိုက်သည်။ ဤတွင် ငအေးက ဒြါဖြင့် ဘုရား လွှထောင်ကြီး ဦးဘိုးသိန်း ဆွမ်းကျွေးနှင့် အတော်ပဲဘုရား ဟြု လျှောက်ထား၍ ကန်တော်ဝတ်ချပြီး ကျောင်းမှပြန်လာခဲ့သည်။ နောက်တစ်နေ့ နံနက်ရောက် သောအခါ လွှထောင်ကြီး ဦးဘိုးသိန်းအိမ်၌ သံဃာတော်များ အစုံအညီ ကြွရောက်လာကြပြီးသည် ဖြစ်သည်။ မိမိကိုးကွယ်သော ကျောက်စာတိုင် ဆရာတော်ကား မရောက် သေးပေ။ သို့နှင့် ြ ဟဲ့ ငအေး ဆရာတော်ကို ပင့်ခဲ့ရဲ့လား ြ ဟု မေးမြန်းရလေသည်၊၊ ငအေးကလည်း ပင့်ခဲ့ပါသည်ဟုပြောသည်။ သို့သော် အတန်ကြာသည်တိုင်အောင် ဆရာတော် ကြွမလာသဖြင့် ဦးဘိုးသိန်း ကိုယ်တိုင် ကျောင်းသို့ ခပ်သုတ်သုတ်သွားရောက်သောအခါ ဆရာတော်ကို အခန့်သင့်ပင်တွေ့သည်နှင့် ြ အရှင်ဘုရား မေ့နေပါသလားဘုရား၊ ငအေးကို တပည့်တော်အိမ် ယနေ့နံနက် ဆွမ်းဘုဉ်းပေးကြွရန် အပင့်ခိုင်း လိုက်ပါတယ်၊ ငအေးမနေ့က မလာဘူးလား ဘုရား ြ ဟု လျှောက်မေးလိုက်သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ငအေးတော့ လာပါရဲ့၊ ငါ့ကိုတော့ မပင့်ပါ၊ သူကငါ့ကို အရှင်ဘုရား နက်ဖြန်နံနက်မှာ မအားဘူး လားလို့ လျှောက်တယ် ဒီတော့ငါက ဘုန်းကြီးဆိုတာ မအားတယ်လို့ မရှိပါဘူး အားပါတယ်လို့ပြောတော့၊ ငအေးက ဒါဖြင့်ရင် လွှထောင်ကြီး ဦးဘိုးသိန်း ဆွမ်းကျွေးနှင့် အတော်ပဲဘုရားလို့သာ လျှောက်သွားတယ်၊ ငါ့ကို ကနေ့မနက် ဒကာမောင်ဘိုးသိန်းအိမ် ဆွမ်းစားရကြွပါလို့တော့ လျှောက်မသွားဘူး၊ အဲဒီတော့ ငါလာရမှာလား မောင်ဘိုးသိန်းရ ဟြု ပြောလေသည်၊ ထိုအခါမှမောင်ဘိုးသိန်းသည် ြ အခုဘဲဘုရားတပည့်တော် နေအိမ်ကို ဆွမ်းဘုဉ်းပေးကြွဖို့ ပင့်လျှောက်ပါတယ်ဘုရား ြ ဟု ထပ်မံပြီး ပင့်ခဲ့ရလေသတည်း။ နောက်ဘုန်းကြီး နှစ်ချက်ခေါက် တရံရောအခါ ရွာတစ်ရွာတွင်ရှိသော ဘုန်းကြီးကျောင်း တစ်ကျောင်း၌ ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ပါ:နှင့် မျောက်တစ်ကောင်ရှိလေသည်။ မျောက်သည် လျှပ်ပေါ်လော်လီ၏ ငှက်ပျောသီးများကိုခိုးစားပြီး အခွံများကို ကျောင်းပေါ် ပစ်ထားတတ်သည်။ ပုဂံခွက်ယောက် စသည်တို့ ကိုလည်း တစ်နေရာမှတစ်နေရာသို့ ဖြန့်ကြဲ၍သော်လည်းကောင်း၊ ဝှက်၍ သော်လည်းကောင်း ထားတတ်ရုံမျှမက သောက်ရေအိုးထဲသို့လည်း ကျင်ငယ်များ စွန့်ထည့်တတ်သည်။ ထို့ကြောင့် စည်းကမ်းကြီးသော ဘုန်းတော်ကြီးသည် သူ့ကို နေ့စဉ် တုတ်ငယ်ဖြင့် အကြိမ်များစွာ ရိုက်နှက်၍ ဆုံးမနေတော့သည်။ အထူးသပြင့် ဆွမ်းခံမှအပြန် ခြေဆေးအင်တုံတွင် ရေမှုတ်ဖြင့် ခတ်၍ ခြေကိုဆေးပြီးသော အခါတိုင်း မာလှသော ရေမှုတ်ရိုးဖြင့် မျောက် ဦးခေါင်းကို ြ မင်းမနေ့ကောင်းကောင်းနေ ြ ဟု ဆိုကာ နာကျင်အောင် ခေါက်၍ ဆုံးမလေ့ရှိသည်။ မျောက်လည်း နေ့စဉ်ထုတ်ငယ်ဖြင့် အကြိမ် များစွာ အရိုက်ခံ အနှက်ခံရသည့်အပြင် အချိန်မှန်မှန် နေ့စဉ် တစ်ချက်ကျ မာလှသော ရေမှုတ်ရိုးဖြင့် နာကျင်စွာ အခေါက်ခံနေရသဖြင့် ထိုဘုန်းကြီး နှင့်ဝေးရန် အမြဲဆုတောင်းနေလေတော့သည်။ မကြာမီ ဘန်းတော်ကြီးလည်းကံအကြောင်းမသင့်၍ မကျန်းမမာ ဖြစ်ပြီး ပျံလွန်တော်မူလေ၏။ ရပ်ရွာမှ လူအပေါင်းတို့လည်း မကြာမီ ဘုန်းကြီးအစား တစ်ပါးပင့်၍ ကျောင်းအပ်ကြပြန်သည်။ မျောက်လည်း ယခင်အကျင့်အတိုင်း ကျင့်နေ၏။ ထို့ကြောင့် ဘုန်းကြီးကလည်း ဆွမ်းခံ မှပြန်တိုင်း ယခင် ဘုန်းတော်ကြီးထက် တစ်ချက်ပို၍ ခေါက်ကာ ဆုံးမလေ၏။ မျောက်လည်း ‘ ငါ့ကို အယင်ဘုန်းကြီးက ရေမှုတ်ရိုးနဲ့ တစ်ချက်သာခေါက်တယ်၊ ဒီဘုန်းကြီးကတော့ နှစ်ချက်တောင်ခေါက်တယ်။ ဒီဘုန်းကြီး ပျံလွန်လို့ နောက်ဘုန်းကြီး တက်လာခဲ့ယင် လေးချက်အထိ ခေါက်ပေလိမ့်မယ် ’ဟု အောက်မေ့ကာ သတိသံဝေဂရလျက် ကောင်းမွန် စွာနေထိုင်ပြီး ထိုဘုန်းကြီး၏ အမှုကြီးငယ်များကို ကူညီလုပ်ဆောင် လေတော့သတည်း။ ( ဤပုံပြင်ကိုထောက်၍ အချို့သောဒကာတို့သည်ယခင်ဘုန်းကြီး ကို မကြိုက်၍ နောက်ဘုန်းကြီးတစ်ပါးကို ရှာပြီးကျောင်းတင်လိုသောအခါ ‘ နောက်ဘုန်းကြီး နှစ်ချက်ခေါက် ’ နှင့်တွေ့လိမ့်မည်ဟု ပြောတတ်ကြပြီး ရပ်ရွာဒကာ ဒကာမများ အချိုးမကျသည်ကို တွေ့သောအခါ ဘုန်းကြီးများ ကလည်း ‘ နောက်ဘုန်းကြီး နှစ်ချက်ခေါက် ’ နှင့်တွေ့မှ အေးမှာဘဲဟု အပြစ်တင်တတ်ကြလေသည်။ ဒေါသကြီးသော ကပ္ပိယ တရံရောအခါက အိမ်ခြေတစ်ရာခန့်ရှိသော ရွာတစ်ရွာတွင် အသက် ၄၀ ကျော်ရှိသော လူပျိုကြီးကိုကျောက်ခဲဆိုသူ တစ်ဦးရှိ၏။ ကိုကျောက်ခဲသည် အလွန်ဒေါသကြီး၍ ရွာထဲရှိ မည်သူနှင့်မျှ မတဲ့ရုံမက အမအရင်းဖြစ်သူ ဒေါ်ရွှေစာနှင့်ပင် တကျက်ကျက် ရန်ဖြစ်လေ့ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ရွာဦးကျောင်းရှိ ဘုန်းတော်ကြီးက လူပျိုကြီး ကိုကျောက်ခဲအားမိမိ၏တပည့်ဖြစ်၍ သနားကြင်နာသည့်အလျောက် ရွာထဲ၌ မနေစေဘဲမိမိကျောင်းသို့ ခေါ်ပြီး ကပ္ပိယ လုပ်နေစေသည်။ ကပ္ပိယ ကိုကျောက်ခဲသည် အများနှင့် ဆက်ဆံရာတွင် ဒေါသကြီးသော်လည်း ဆွမ်းချက် ဟင်းချက် လက်ဖက်ရည်အိုးတည် စသော ဝေယျာဝစ္စအလုပ်များကို တစ်ယောက်ထဲလုပ်နေရလျှင် သီချင်း ကလေး တအေးအေးနှင့် စိတ်ရှည်လက်ရှည် သေသေချာချာ လုပ်လေ့ရှိသူဖြစ်သည်။ တစ်နေ့သော် ကပ္ပိယ ကိုကျောက်ခဲသည် မီးဖိုထဲတွင် ဆွမ်းများ၊ ဟင်းများ ချက်ပြီး၍ လက်ဖက်ရည်အိုး တည်နေသည်။ ဒေါ်ရွှေစာသည် လည်း ကျောင်းသို့ ဆွမ်းပို့လာလေရာ ကျောင်းထိုင် ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဟဲ့ ရွှေစာ ဒီနှစ် သကြင်္န်တွင်းမှာ ဟိုရွာကလှူ ဒီရွာကလှူနဲ့ ကျောင်းမှာ ရေအိုးတွေ တစ်ရာကျော်လောက်ရှိတယ်၊ အဲဒါ ကျောင်းမှာလည်း သုံးလို့ မကုန်တော့ တစ်ရွာလုံး တစ်အိမ်တစ်လုံးစီ ယူသုံးကြပေါ့၊ ဟိုမီးဖိုထဲမှာ ရေအိုးတွေထားတယ်၊ ကပ္ပိယ ကျောက်ခဲကို ပြောပြီးရေအိုးတစ်လုံးယူသွား၊ ရွာထဲက လူတွေကိုလည်း တစ်အိမ်တစ်လုံးစီ ယူသုံးကြဘို့ ပြောလိုက် ြ ဟု အမိန့်ရှိလေသည်။ ဒေါ်ရွှေစာကလည်း ြ တင်ပါ့ဘုရား ဟြု လျှောက်ထား၍ မီးဖိုထဲသွားပြီး မောင်ဖြစ်သူကပ္ပိယအား ပြောပြီး ရေအိုးတစ်လုံး ယူလေ သည်၊၊ ဤတွင် ကိုကျောက်ခဲက ြ ဟေ့ အမ မယူရဘူး၊ မယူရဘူး၊ ဘယ်သူမှ မယူရဘူး ပြန်ထားခဲ့ ြ ဟု ခပ်တည်တည်နှင့် ပြောလေသည်။ ဒေါ်ရွှေစာက ြ ဟင် ဒါကြောင့် လူပျိုကြီး ကပ္ပိယ ဖြစ်နေတာ ဘုန်းကြီးက ယူခိုင်းလိုူ့ယူတာဘဲ၊ ယူတော့ ဘာလုပ်ချင်သေးသလဲ ြ ဟု ခပ်ငေါက်ငေါက် ပြောပြီး မောင်ဖြစ်သူအား လှောင်ပြုံးပြုံးကြည့်ကာ ယူသွားလေသည်။ ကပ္ပိယ ကိုကျောက်ခဲသည် ဆရာဘုန်းတော်ကြီး၏ အမိန့်အရ မိမိနှင့်မတည့်သော အမဒေါ်ရွှေစာက ရေအိုးတစ်လုံး ယူသွားသည်ကို မြင်ရ၍ ဒေါသဖြစ်နေရုံမက မိမိနှင့် မတည့်ကြသော တစ်ရွာလုံးကလည်း ဤသို့ ကိုယ်စီကိုယ်စီ ရေအိုးများကို လာယူကြဦးမည်ကို မြော်တွေးမိကာ ပို၍ပို၍ စိတ်ဆိုးလာသည်၊၊ သို့နှင့် သူ့ရှေ့က အိုးခွက်များကိုပင် မမြင် တော့ဘဲ မီးရဲရဲနှင့် မီးစကြီးကို ဆွဲကိုင်ပြီး မီးဖိုထဲရှိ အိုးခွက်များကို နင်းကာ ြ ယူဦးဟ ယူဦးဟူ ြ အော်ယင်း ရေအိုးတစ်ရာကျော်ကို တခွမ်းခွမ်းနှင့် ရိုက်ခွဲပစ်လေသတည်း။ ကားယားလေးချက် အဖေါ်ခက် အရင်တုန်းက တောကျေးလက် ရွာတစ်ရွာ၌ စာပေကျမ်းဂန် ဗဟုသုတများကို အလွန်လေ့လာလိုက်စား မှတ်သားသည့် ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ပါး သီတင်းသုံး နေထိုင်လျက်ရှိ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် တပည့်ရဟန်း၊ ကိုရင်၊ ကျောင်းသားများလည်း အများအပြား ပညာသင်ယူ လျက်ရှိကြလေသည်၊၊ တစ်နေ့သော် ကိုရင်ကလေးတစ်ပါးသည်ကျောင်းဝင်းအတွင်းရှိ စရစ်ခါးပန်းတွင် ြ ကားယားလေးချက် အဖေါ်ခက် ြ ဟူသောစာတမ်းကို မြေဖြူဖြင့် ရေးထားလိုက်သည်။ ကိုရင်ကလေး စာတမ်းရေးသည်ကို မည်သည့်ကိုရင်၊ ကျောင်းသားမျှလည်း မသိမမြင်လိုက်ကြပေ။ ဆရာဘုန်းတော်ကြီးသည် မကြာမီပင် ဤစာတမ်းကို မြင်လေရာ တစ်နေရာရာနှင့် သက်ဆိုင်သည့် စာတမ်းပင်ဖြစ်မည်၊ စာပေကျမ်းဂန် တစ်နေရာရာတွင် ပါရမည်ဆိုကာ မှတ်သားထားလိုက်ပြီး စဉ်းစားနေလေ သည်၊၊ ထိုစာတမ်းနှင့် ပတ်သက်၍ စဉ်းစားကြံဆ၍ မရသောအခါ ဘုန်းတော်ကြီးသည် စာတိုက်ဘီရိုသို့သွားပြီး ပေစာထုပ်များကို လှန်လှော ရှာသည်။ ဟိုစာထုပ် သည်စာထုပ်များသာ ကုန်သွားသည်၊ မည်သည့် အထုပ်တွင်မျှ မတွေ့ပေ။ သို့ရတွင် ဘုန်းတော်ကြီးသည် မလျှော့ဘဲ ထပ်ကာထပ်ကာရှာသည်။ ချွေးများဒီးဒီးကျ၍ ဖတ်ဖတ်သာမောတော့သည်။ ထိုစာတမ်းနှင့်တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ ဆီဆိုင်ရုံမျှသော်လည်းကောင်း မတွေ့ရပေ။ သို့နှင့် ဘုန်းတော်ကြီးသည် စာထုပ်ပေထုပ်များကို သိမ်းထား လိုက်ပြီး သူ့တပည့် ကျောင်းသား၊ ကိုရင်များကို တုံးခေါက်၍ ခေါ်လိုက်သည်။ တပည့်များသည် ဆရာဘုန်းတော်ကြီး တုံးခေါက်သံ ရပ်သွား သည်နှင့် တပြိုင်နက် ဆရာဘုန်းတော်ကြီးအနီးသို့ စုရုံးရောက်ရှိလာကြ ပြီး ကိုရင်များက ကိုရင်များနေရာ၊ ကျောင်းသားများကလည်း ကျောင်းသားများ နေရာတွင် အရိုအသေပေးလျှက် ထိုင်ကြလေသည်၊၊ အခက်တွေ့ကြရလေပြီ စာတမ်းရေးမိသော ကိုရင်ကလေးက လည်း ငါရေးတာ ဘုန်းတော်ကြီး သိသွားပြီထင်သည် ဤမျှ ခြေဆော့ လက်ဆော့ နိုင်ရပါမို့လားဆိုပြီး ဘုန်းတော်ကြီးက ရိုက်တော့မည်ဆိုကာ ဒူးတုန်နေသည်။ အခြားကျောင်းသား ကိုရင်များကလည်း ငါတို့လည်း မရေးရ မည်သူရေးသည်ဆိုသည်ကိုလည်း ငါတို့မသိ မလျှေက်နိုင်လည်း နင်တို့ အလွန်း၊ နလွန်းသည်ဆိုကာ သေသေချာချာ အရိုက်ခံရတော့မည်ဟု ကျောချမ်းနေကြသည်။ မည်သည့်ကျောင်းသား ကိုရင်ထံကမှ အဖြေ ဟူ၍ကား ထွက်မလာပေ။ အတန်ကြာသွားသောအခါ သူ့တပည့်များ ကြောက်နေကြပြီး မည်သူကမျှ မလျှောက်ဝံ့ကြဟု အကဲခတ်မိသော ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဘယ်သူရေးတယ်ဆိုတာကို လျှောက်ပါ၊ သိမြင်ကြလို့ရှိရင်လည်း သိမြင်ကြတဲ့အတိုင်း လျှေက်ပါ၊ မရိုက်ပါ၊ အဓိပ္ပါယ် သိဖို့နဲ့ ဘယ်က ပါတဲ့စာဆိုတာ သိရအောင်မေးတာပါ ြ ဟု ဆိုလိုက်လေသည်။ ဤတွင်မှ အခြားကိုရင် ကျောင်းသားများလည်း အကြောက်ပြေ သွားကြပြီး စာတမ်းရေးသည့် ကိုရင်ကလေးလည်း အရိုက်မခံရတော့ ဆိုသည်ကို သိသဖြင့် ထိုင်ရာမှထ၍ရှေ့အနည်းငယ်တိုးပြီး လက်အုပ်ချီကာ ြ မှန်လှပါဆရာတော် အဲဒီစာတမ်းကို အခြားသူများ ရေးတာမဟုတ်ပါ၊ တပည့်တော်ရေးတာပါဘုရား ြ ဟုလျှောက်ထားလိုက်သည်။ ြ ကောင်းပြီ ဒီလိုဆိုရင် မင်းရေးတဲ့စာရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို မင်းသိသလား၊ သိရင်ငါ့ကိုလျှောက်စမ်း ြ ဟု ဆရာဘုန်းတော်ကြီးက ဆိုလိုက်ပြန်သည်။ ြ မှန်လှပါ ဆရာတော် တပည့်တော်ရေးတဲ့စာရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို တပည့်တော် သိပါတယ်၊ ကားယားလေးချက် အဖေါ်ခက် ဆိုတာဟာ ‘ ကင်း ’ ( ကင်းကောင် ) ဖြစ်ပါတယ်၊ ကင်းများဟာ အိပ်ကားယား၊ စားကားယား၊ သွားကားယား၊ သေကားယား ဖြစ်ပါတယ်၊ ဘယ်တော့မှ ပြောင်းလဲတယ်လို့ မရှိပါဘုရား ြ ဟု စာတမ်းရေးသည့် ကိုရင်ကလေးက လျှောက်ထားလိုက်သည်။ ဤတွင်မှ ဘုန်းတော်ကြီးလည်း တပည့်ကိုရင်ကလေး ရှင်းလင်း လျှောက်ထားသည်ကို သဘောကျပြီး ြ အေးအေး ြ ဟု ဆိုလိုက်ပြီး တပည့် ကျောင်းသား ကိုရင်များအားလုံး သွားခွင့်ပြုလိုက်လေသတည်း။ တူသော အကျိုးပေးလိမ့်မယ် ရှေးရှေးအခါက တောရွာကြီးတစ်ရွာရှိ ဘုန်းကြီးကျောင်း၌ အလွန်တရာရိုးသားပြီး စိတ်ကောင်းနှလုံးကောင်းရှိသည့် ဖိုးသူတော်တစ်ဦး ရှိလေ၏။ ထိုဘုန်းကြီးကျောင်းဝင်းတွင် သရက်၊ ပိန္န္နဲ၊ မာလကာ၊ သြဇာ၊ သလဲ၊ ရဲယို၊ ကြောင်လျှာ၊ နာနတ်၊ ငှက်ပျောမှစ၍ စားသုံး သီးပင်များက လည်း ဝေဝေဆာဆာနှင့် ဥယျာဉ်ကြီးတမျှ စည်စည်ကားကားရှိလှသည်။ သစ်ပင်ပန်းမာလ် ပေါများသလောက် သစ်ရွက်ခြောက် အမှိုက်များကလည်း ပေါများလှပေသည်၊၊ ဖိုးသူတော်သည် နံနက်ဝေလီဝေလင်း အချိန်တွင် အိပ်ယာမှထ၍ ဘုန်းတော်ကြီးအတွက် ဝတ်ဖြည့်ကပ်လှူရန် လက်ဖက်ရည်အိုးတည်ခြင်း အာရုဏ်ဆွမ်းအတွက် ပြင်ဆင်စရာများ ပြင်ဆင်ခြင်းများ ပြီးစီးသည်နှင့် တပြိုင်နက် ကျောင်းဝင်းအတွင်းတွင် တံမြက်စည်းတစ်ချောင်းဖြင့် အမှိုက် လှဲလေတော့သည်။ ဤကဲ့သို့ အမှိုက်လှဲသည့် အလုပ်မှာ ဖိုးသူတော်၏ နေ့စဉ်လုပ်ငန်းပင် ဖြစ်လေသည်။ ဖိုးသူတော်သည် တံမြက်စည်းလှဲရာတွင် ၄င်း၏ပါးစပ်ကလည်း ြ တူသော အကျိုးပေးလိမ့်မယ်၊ စိတ်ကောင်းမှ နတ်ကောင်းစောင်မမယ် ြ ဟူ၍ ထပ်ခါတလဲလဲရွတ်ဆိုပြီး တံမျက်စည်း လှဲလေ့ရှိသည်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းအနီးရှိ အိမ်တစ်အိမ်မှ မိန်းမကြီးတစ်ယောက် သည်လည်း နေ့စဉ်ပင်နံနက်စောစော ဝေလီဝေလင်းအချိန်မှာပင် ‘ မုန့်ပျား သလက် ’ ရောင်းလေ့ရှိသည်၊၊ ထိုမိန်းမကြီးသည် ဖိုးသူတော်တံမြက်စည်း လှဲစဉ်ဆိုသော ြ တူသောအကျိုးပေးလိမ့်မယ်၊ စိတ်ကောင်းမှနတ်ကောင်း စောင်မမယ် ြ ဆိုသော ရွတ်ဆိုသံကို နေ့စဉ်ပင် ကြားနေရသည့်အတွက် အလိုလိုနေရင်း မနာလိုစိတ် ရှိလာပြီး ဖိုးသူတော်သည် မိမိအား စောင်းမြောင်း၍ ရွတ်ဆိုသည်ဟုပင် ထင်လာတော့သည်။ မုံ့ပျားသလက် နေ့စဉ်လုပ်ကိုင် ရောင်းချနေသူ ထိမိန်းမကြီး တွင် ကျောင်းသားအရွယ် တစ်ဦးတည်းသော သားကလေးတစ်ယောက်ရှိ သည် သားကလေးကိုလည်း ဖိုးသူတော်ကြီးနေသော ဘုန်းကြီးကျောင်း ၌ပင်ထားသည်။ မိန်းမကြီးသည် ဖိုးသူတော်အား အလွန်တမင် မနာလို ဝန်တိုစိတ်မျာပွါးပြီး အမြင်ကတ်နေသည်ဖြစ်၍ ဖိုးသူတော်အား သေကြောင်း ကြံရန် မိမိစိတ်ကို ဆုံးဖြတ်လိုက်လေသည်။ တစ်နေ့သော် ထိုမိန်းမကြီးသည် အခါတိုင်း မုံ့ပျားသလက် ထက်ကြီးသော မုံ့တစ်ချပ်တွင် အဆိပ်ထည့်လုပ်ပြီး စေတနာ သဒ္ဓါတရား ရှိဟန်ဖြင့် ဖိုးသူတော်ကြီးအား မိမိကိုယ်တိုင် သွားရောက်လှူဒါန်း လိုက်လေသည်။ ဖိုးသူတော်သည် စိတ်ကောင်းနှလုံးကောင်းရှိသူဖြစ်၍ လှူဒါန်း လာသော မုံ့ပျားသလက်ကြီးကို အလှူခံ၍ သာဓုအနုမောဒနာခေါ်ပြီး လှူဒါန်းသူရော မိမိပါကုသိုလ်ရအောင် ရည်ရွယ်လျက် မိမိကိုယ်တိုင် မသုံးဆောင်တော့ပဲ ဘုရားသို့ ဦးဦးဖျားဖျား ဆွမ်းတော်အဖြစ် ကပ်လှူ လိုက်လေတော့သည်။ ထိုအချိန်တွင် မိန်းမကြီး၏သားအပါအဝင် ကျောင်းသားများအား ဘုန်းတော်ကြီးက စာသင်ပေးနေချိန်ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် မကြာမီပင် ကျောင်းသားများ ဆွမ်းတော်ကောက်ရန်နှင့်အခြားဝေယျာဝစ္စများလုပ်ကိုင်ရန် ကျောင်းဆင်းလိုက်လေသည်။ ဖိုးသူတော်သည်လည်း ဘုရားအား ကပ်လှူထားသည့် မုံ့ပျားသလက်နှင့် အခြားဆွမ်းခဲဘွယ်ဘောဇဉ်တို့ကို ကျောင်းအနီး သင်ပုတ်ခွက်၌ စွန့်လေရာ မိန်းမကြီး၏သား ကျောင်းသားကလေသည် အလျင်ဦးအောင် မုံ့ပျားသလက်ကြီးကို ကောက်ယူ၍ စားလိုက်လေသည်။ မုံ့ပျားသလက်မှာ ရိုးရိုးမုံ့မဟုတ်ဘဲ အဆိပ်ခတ်ထားသော မုံ့ဖြစ်သော ကြောင့် စားပြီး မကြာမီမှာပင် ထိုမိန်းမကြီး၏ သားကလေး သေဆုံး ဿွားလေတော့သည်။ မုံ့ပျားသလက်သည် မိန်းမကြီးမှာ နောင်တကြီးစွာ ရလျက် ြ တူသောအကျိုး ပေးလိမ့်မယ်၊ စိတ်ကောင်းမှ နတ်ကောင်း စောင် မမယ် ြ ဟူသော ဖိုးသူတော်၏ ရွတ်ဆိုသံကို နားထဲ၌ ကြားနေရပြီး သေဆုံးသွားသော သားကလေး အတွက် ယူကျုံးမရ ပူဆွေးငိုကြွေးလျက် ရှိနေတော့သည်၊၊ ခါးနာတာထက် နားပူတာမခံနိုင် ရှေးအခါက ရွာတစ်ရွာတွင် ဘုန်းကြီးကျောင်းဝင်းကြီး တစ်ဝင်း ရှိ၏။ ၄င်းကျောင်းဝင်းကြီးသည် တပြခန့် ကျယ်ပြန့်သော်လည်း ကျောင်းဆောင် တစ်ဆောင်သာရှိ၏။ ကျောင်းထိုင် ဘုန်းကြီးတစ်ပါးနှင့် ကိုရင်ကျောင်းသားလည်း နည်းနည်းသာရှိလေသည်။ ထိုကျောင်းဝင်းကြီးထဲတွင် မြက်များပေါများသည့် အလျှောက် အဘိုးြ္ကီ:တစ်ယောက်သည် နှစ်တိုင်းနှစ်တိုင်း နွားစာ၊ မြင်းစာများ အချိန်မှန် လာရိတ်ယူလေ့ရှိသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည်လည်း အဘိုးကြီးကိုအမြင် များသဖြင့် မျက်မှန်းတန်းမိနေ၏။ နေပူပူကြီးတွင်နံပိုင်းကလေးသာဝတ် ထားပြီး ခါးတကုန်းနှင့်မြက်ရိတ်၍ အသက်မွေးရသော အဘိုးကြီးကို ဘုန်းတော်ကြီးက သနားလာလေသည်။ ထို့ကြောင့်တစ်နေ့တွင် ဘုန်းတော်ကြီ:သည် တကုန်းကုန်းနှင့် မြက်ရိတ်နေသော အဘိုးကြီး၏အနားသို့ ကြွသွားပြီး ြ အခုလို သုံးနာရီ ခန့် နေပူထဲမှာမြက်ရိတ်ရတာ ငွေဘယ်လောက်ရသလဲ ြ ဟုမေး၏။ ဤတွင်အဘိုးကြီးက တမူးရကြောင်း ပြန်လျှောက်၏။ ြ နေပူထဲသုံးနာရီ အတွင်းမှာ မြက်မရိတ်ဘဲကျောင်းဝင်းထဲဝင်ပြီး တရားနာပါ၊ တရားနာတဲ့အတွက် ဘုန်းကြီးက ၄င်းငွေတမူးပေးပါ့မယ် ြ ဟုပြောကာ အဘိုးကြီးကို တရားခေါ်သွားလေ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် အဘိုးကြီးအား နေပူချိန် ၃ နာရီအတွင်း တရားဟော၏။ ဤကမ္ဘာလောကကြီး ဆိုတဲ့စိတ်စေတသိတ် ရုပ် သဘောတရားတို့သည် ဘယ်သဘောတရားမှနမြဲကြောင်း၊ ပျက်ချိန်တန် ပျက်ကြ၍ အနိစ္စသဘာဖြစ်ကြောင်း၊ ဤကမ္ဘာဝလာကကြီးထဲရှိ ပုဂ္ဂိုလ် သတ္တဝါအချို့သည် မဟုတ်တာကို အဟုတ်ထင်၍ အဝိဇΩာဖုံးအုပ်ပြီး ဒုက္ခ ခံနေရကြောင်း စသည့်သဘောများကို အကျယ်တဝင့်ရှင်းလင်းပြောပြလေ၏ ပြီးသော်တရားနာခ ပိုက်ဆံတမူးပေးလိုက်လေသည်။ နောက်တစ်နေ့ ၁၂ နာရီ နေခြစ်ခြစ်တောက်ပူနေသောအချိန်တွင် ထိုအဘိုးကြီးသည် မြက်များကိုလာရိတ်နေပြန်၏။ ဘုန်းတော်ကြီးကလည်း သနားသဖြင့် ြ အို အဘိုးကြီးမနေ့ကလို တရားလာနာပါ၊ ပိုက်ဆံတစ်မူး ပေးပါ့မယ်၊ လာပါ ြ ဟုတရားနာခေါ်လေ၏။ နေပူထဲမှအဘိုးကြီ:က မဲနေသောခါးကို ကုန်းပြပြီး ဖြူနေသောသွားကို ပေါ်အောင်ပြုံးကာ တရားနာရတာနားပူသည်၊ နေသာအပူခံပြီး မြက်ကိုသာရိတ်တော့မည် ဆိုသည့်သဘောဖြင့် ြ တော်ပြီ တော်ပြီ ခါးပူတာထက် နားပူတာမခံ နိုင်ပါဘုရား ြ ဟု ပြန်လျှောက်လေသည်။ မကောင်း ကျောင်းပို့ ရှေးအခါက ရှေ့နေကြီးတစ်ယောက်သည် ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ပါးအား ကျောင်းဆောက်၍ကိုးကွယ်လေသည်။ ရှေ့နေကြီးက ဘုန်ကြီးအား ကောင်းသာမက အလိုရိလျှင် သကင်္န်း၊ ဆွမ်း၊ ဆေး ဟူသော ပစ္စည်းများကို တပည့်တော်ထံအလှူခံ တော်မူပါဟုလျှောက်လေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးလည်း ရှေ့နေကြီး၏ စေတနာကို ြ ကောင်း၏ ကောင်း၏ ဟြုဆို၍ လက်ခံတော်မူလေသည်။ ရှေ့နေကြီးတွင် တရုတ်အမှုသည်တစ်ဦးက လက်ဆောင်ပေး ထားသော အလွန်လှပ၍ အဖိုးတန်သည့် လက်ဖက်ရည်အိုးနှင့်တကွ ပန်းကန်စုံတစ်ခု ရှိလေသည်။ သူသည် ထိုလက်ဖက်ရည်အိုးနှင့် ပန်းကန်ကလေးကို လွန်စွာနှစ်သက်သဘောကျသဖြင့် တရိုတသေထားပြီး ထူးမြတ်သောပုဂ္ဂိုလ်များ အိမ်သို့လာမှသာလျှင် အဆိုပါပစ္စည်းများကိုထုတ် ၍အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ ရှေ့နေကြီးသည် သူ၏မွေးနေ့တွင် သူကိုးကွယ်သော ဘုန်းတော်ကြီ:အား အိမ်သို့ပင့်လျက် ဆွမ်းကပ်ပြီးသော်တရိုတသေမွန်မွန် မြတ်မြတ်ထားသော၊သူအလွန်နှစ်သက်သဘောကျလှသည့် တရုတ်လက်ဖက် ရည်ကရားပန်းကန်အစုံဖြင့် လက်ဖက်ရည်ဆက်ကပ်ပြီး သူ၏လက်ဖက်ရည် ကရားအကြောင်းကို ချီးကျူးခန်းဖွင့်၍ ဘုန်းတော်ကြီးအား လျှောက်ထား လေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးကလည်း လက်ဖက်ရည်ကရားကိုမြင်ရကတည်းက သဘောကျလှပြီး အလှူခံရန်စိတ်ကူးထားပြီးဖြစ်သည်။ ရှေ့နေကြီး၏စကားအဆုံးသတ်သောအခါဘုန်းကြီးက ြ ကိုယ် အလွန်နှစ်သက်တဲ့ ပစ္စည်းကို လှူရတာဟာအလွန်တရာမှ မြတ်တဲ့ဒါန ဖြစ်တယ်၊ ဒါကြောင့်မို့ ဒကာကြီး အလွန်နှစ်သက်တဲ့ ဒီလက်ဖက်ရည် ကရားနဲ့ပန်းကန်ပြားကို ဘုန်းကြီးကိုလှူပါ၊ ဘုန်းကြီးအလှူခံပါတယ် ြ ဟု အမိန့်ရှိလေသည်။ ထိုအခါ ရှေ့နေကြီးက ြ မြန်မာစကားမှာ မကောင်းကျောင်းပို့ ဆိုတဲ့စကားပုံတစ်ခုရှိပါတယ်၊ အခုတော့ဒီလက်ဖက်ရည်ကရားနဲ့ ပန်းကန် တွေဟာ ကောင်းနေပါသေးတယ်၊ လက်ဖက်ရည်ကရားဟာ ပွန်းပဲ့ပြီး ပန်းကန်ကလေးတွေ ကိုင်းကျိုးသွားတဲ့အခါမှ အရှင်ဘုရားကျောင်းကို ပို့ လိုက်ပါမယ် ြ ဟုရိုသေစွာလျှောက်ထားလိုက်လေသည်။ မြောက်ကျောင်းကဘုန်းကြီး ကကြီးကသတ်ကက် ရှိသေး ရှေးအခါက ကျေးရွာတစ်ရွာ၏ တောင်ကျောင်းတွင်ဘုန်းကြီး တစ်ပါးရိုသည်။ ထိုဘုန်းကြီးသည် ရွာအနီးအနားပတ်ဝန်းကျင်တွင် သြဇာ တိက္ကမ အတော်အတန်ရှိလေသည်။ သို့သော် ဤဘုန်းကြီ:မှာ စာပေ ကျမ်းဂန်တတ်မြောက်သည်မဟုတ်ဘဲ ဘုရားရှင်၏အဆုံးအမများကိုလိုက်နာ လျှင် သာသနာကြည်ညိုရာရောက်သည်ဟု ယုံကြည်၍ ရဟန်းပြုနေခြင်း ဖြစ်သည်။ မြန်မာတောရွာများတွင် အလှူအတန်းပြုလျှင် အနီးအနား ပတ်ဝန်းကျင်ရွာများမှ ဘုန်းတော်ကြီးများပင့်ဆောင်လေ့ရှိသည်။ တစ်ကြိမ် တွင် ထိုရွာ၌အလှူတစ်လှူရှိရာ အလှူတွင် ရွာနီးချုပ်စပ်မှ ဘုန်းတော်ကြီး များ ကြွလာဆုံမိကြလေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးများ ဆုံတွေ့ကြသည်နှင့် တရားစကား၊ စာစကား၊ ပေစကားများ ဆွေးနွေးနှီးနှောကြသည်။ အခြား သော ဘုန်းတော်ကြီးများ တရားအကြောင်း ဓမ္မအကြောင်း ဆွေးနွေး ကြသည်ကို တောင်ကျောင်းဘုန်းကြီးမှာ မည်သို့မျှပင်မပြောနိုင်ဘဲ ပါးစပ်အဟာင်းသား ငေးမော နားထောင်နေရသည်။ သို့သော် ရွာမြောက်ကျောင်းကိုယ်တော်မှာလည်းစာမတတ်၍ နားထောင်နေရသည်ကို တွေ့ရသဖြင့် တောင်ကျောင်းကြီးဘုန်းကြီးစိတ်ထဲတွင် တော်ပေသေး၏ ဟု ဖြေနိုင်လေသည်။ သို့ရာတွင် အများနည်းတူမဖြစ်သေး၍ စာတော့သင်အုံး မှဘဲဟုစိတ်ကူးကာ ကျောင်းသို့ကြွလာခဲ့၏။ ကျောင်းသို့ပြန်ရောက်သောအခါ တောင်ကျောင်းဘုန်းကြီ:သည် စာကြိုးစား ကျက်လေတော့သည်။ တစ်နေ့တွင် ကျောင်းသို့ ခရီးသွား ကုန်သည်တစ်စုရောက်လာသဖြင့် ဘုန်းတော်ကြီးက ငှက်ပျောသီး၊ မုံ့ စသည်တို့ဖြင့် ဧည့်ခံကျွေးမွေးလေသည်။ ထိုနေ့ နေ့ပိုင်းဘုန်းတော်ကြီး စာမကျက်တော့ပေ။ ညမှ ကျက်တော့မည်ဟု အောက်မေ့ထားလိုက် လေသည်။ ညရောက်သောအခါ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဟေ့ ဒကာတို့ အိပ် ပလား ြ ဟုမေးသည်။ ကုန်သည်များက ြ မအိပ်သေးပါဘုရား ြ ဟု ပြန်ဖြေသည်။ နောက်တစ်ကြိမ်မေးပြန်သောအခါ၌လည်းမအိပ်သေးကြောင်း ပြန်လျှောက်ထားကြသည်။ ထို့နောက် ဘုန်းတော်ကြီးက ခဏခဏဆက် မေးသဖြင့် ကုန်သည်များသည် သံသယဝင်လာသည်။ သို့နှင့် နောက် တစ်ကြိမ် ဘုန်းတော်ကြီးက ထပ်မေးပြန်သောအခါ ပြန်မလျှောက်ဘဲ နေလိုက်ကြလေသည်။ ထိုအခါဘုန်းတော်ကြီးက ကုန်သည်များအိပ်ပြီဟုယူဆပြီး စာစ ကျက်တော့သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးကလည်း ြ ကကြီးလုံးတင်ကသတ်ကိတ် ကကြီးလုံးတင်နသတ်ကိန် ြ စသည်ဖြင့်ကျက်လေတော့သည်။ ထိုအခါ ကုန်သည်များက ြ ဟာ ကျောင်းထိုင်ဘုန်းကြီးလုပ်နေပြီး ခုမှ ကကြီးလုံး တင်တသတ်ကိတ် ရှိသေး ြ ဟုပြောကြသည်။ ဤတွင်ဘုန်းတော်ကြီးက ြ အံမာ ငါကတော်သေး၊ မြောက်ကျောင်းကဘုန်းကြီး ခုမှ ကကြီး ကသတ်ကက် ရှိသေး ြ ဟုပြန်၍ မိန့်ကြားလိုက်သောဟူ၏။ မူးတင်းပဲတင်းနှင့် ရှောက်တင်း ပိန်းတင်း တစ်ခါကရွာတစ်ရွာတွင် ကပ်စေးနှဲသောသူဌေးကြီးတစ်ယောက် ရှိ၏။ ၄င်းရွာရှိ ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှ ဘုန်းတော်ကြီးက တစ်နေ့တွင် သူဌေးကြီးထံ ကျောင်းပြင်ရန်လာရောက်အလှူခံလေသည်။ သူဌေးကြီးလည်း မလှူချင်သဖြင့် ငွေကြေးမလွယ်၍မလှူနိုင် သေးကြောင်းပြန်၍လျှောက်လိုက်သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးကလည်းသူဌေးကြီး လိမ်ပြောမှန်းသိ၍ ြ ဒကာကြီ:က တစ်မျိုးဘဲဘုန်းကြီးဟာကျတော့ ပေးလားကမ်းလား လုပ်ရတယ်၊ဒကာ့ဟာကျတော့မူးတင်းပဲတင်းပါလား ြ ဟုဆိုလိုက်သည်။ ထိုအခါမှသူဌေးကြီးလည်း ငွေအနည်းငယ် လှူလိုက်သည်။ ဤသို့ လှူရခြင်းမှာလည်း သူဌေးကြီးသည်အကုန်အကျသက်သာအောင် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှ ဆွမ်းဟင်းပိုများကို နေ့စဉ် အိမ်သို့ ယူစားရနေသူ ဖြစ်သောကြာင့် မကောင်းတတ်၍ လှူခြင်း ဖြစ်လေသည်။ ထိုငွေလှူပြီးသည့် နောက်တွင် ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် သူဌေးကြီး သည် အဆက်အသွယ်မပြုကြတော့ချေ။ တစ်နေတွင် သူဌေးကြီးသည် အခက်တစ်ခုကြုံလာသည်။ သူ၏ရောဂါအတွက် ဆေးဖေါ်ရန် ရှောက်ရွက်နှင့်ပိန္န္နဲရွက် လိုလာခြင်းဖြစ် သည်။ တစ်ရွာလုံးလိုက်ရှာသော်လည်း မရသဖြင့်နောက်ဆုံးတွင် ကျောင်း သို့သွားရတော့သည်။ သူဌေးကြီးက ဘုန်းတော်ကြီးအား ရှောက်ရွက်နှင့် ပိန္န္နဲရွက် အနည်းငယ်ပေးသနားရန် လျှောက်သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးက မပေးချင် သဖြင့်မကြားဟန်ဆောင်နေလိုက်သည်။ သည်အခါတွင်သူဌေးက ြ အရှင်ဘုရားက ဘယ်လိုပါလဲ၊ ဒကာ့ဟာတော့ လှူလား ကပ်လား၊ ဘုန်းကြီးဟာကျတော့ ရှောက်တင်း၊ ပိန်းတင်းပါလားဘုရား ြ ( ‘ပိန်း’ ဆိုသည်မှာပိန္န္နဲပင်ကို ဆိုလိုသည်။ ) ဤတွင်မှ ဘုန်းတော်ကြီးလည်း ြ ဟေ့ ပိန္န္နဲပင်တော့ဆွဲမထည့်နဲ့ မင်းခူးချင်တာတွေခူးသွားဟေ့ဟြူ၍အော်ဟစ်ပြောဆိုလိုက်လေတော့သည်။ ထို့နောက် ‘ မူးတင်း ပဲတင်း ’ သည့် ကပ်စေးနှဲသူဌေးကြီးနှင့် ‘ ရှောက်တင်း ပိန်းတင်း ’ သည့် ဘုန်းတော်ကြီးတို့ ဆရာဒကာပြန်ဖြစ် သွားကြလေသည်။ အလှူ့ဒကာ ရှေးအခါကရွာတစ်ရွာတွင် အလှူ့ဒကာမအလွန်အခေါ်ခံချင်သော လူကြွားကြီးတစ်ဦး ရှိသည်။ သူ့တွင်သားသမီးမရှိ၊ ဥစ္စာပစ္စည်းကား စားနိုင်သောက်နိုင် ရှိသည်။ ထိုလူကြွားသည် သူတစ်ပါးအလှူအတန်း ပြုသောအခါ ြ အလှူ့ဒကာ အလှူ့ဒကာ နြှင့် လူလယ်ခေါင်တွင်မျက်နှာ ပွင့်လန်းလျက် ခေါင်းပေါင်စကြီးတရမ်းရမ်းလုပ်နေကြသောအလှူ့ဒကာများ ကို မြင်ရတိုင်း အလွန်အားကျနေလေသည်။ သို့နှင့် အလှူ့ဒကာအခေါ်ခံချင်လွန်းသောကြောင့် သူတစ်ပါး ကလေးများကိုတောင်း၍ သူတစ်ပါးထံမှကြွေးများချေးပြီး အလှူကြီးပေးရန် စီစဉ်လေသည်။ သူ့တွက်ကိန်းမှာ အလှူ့ဒကာလည်း အခေါ်ခံရမည် ကူငွေများများရသဖြင့် ကြွေးပြန်ဆပ်နိုင်သည့်အပြင် အမြတ်အစွန်းလည်း ရဦးမည်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ သို့သော် အလှူနေ့ရောက်သောအခါ ကူငွေမှာ ထင်သလောက် အခြေအနေမကောင်းဘဲ တင်နေသောကြွေး၏ ထက်ဝက်မျှသာရသဖြင့် အလွန်ပင် စိတ်မချမ်းမသာဖြစ်နေတော့သည်။ သို့နှင့် တရားနာချိန် ရောက်သောအခါ တရားသာနာနေရသော်လည်း သူတစ်ပါးထံမှ ချေငှါး ထားသော ကြွေးများကို မည်သို့မည်ပုံ ဆပ်ရမည်မသိသဖြင့် ‘ အကျိုးနဲဘီ ငါတော့ အလှူ့ဒကာအခေါ်ခံချင်တာနဲ့ ဒီတစ်ခါတော့ အကျိုးနဲပေါ့ ’ဟု စိတ်ထဲမှ ရေရွတ်လျက် စိတ်မချမ်းမသာဖြစ်နေလေသည်။ တရားဟော ဘုန်းကြီးက သီလပေးပြီး ရေစက်ချသည်။ ဘုန်းကြီးက ရေစက်ချနေသော်လည်း အလှူ့ဒကာအခေါ်ခံချင်လှသော ကိုလူကြွားကြီးမှာကား ဘာတွေရေစက်ချနေသည်ကိုမသိ အတန်ကြာ၍ ရေစက်ချပြီးသဖြင့် ဘေးလူများက ြ အလှူ့ဒကာ အမျှဝေပါ ြ ဟု ဆိုသောအခါမှ အလန့်တကြားထ၍ ြ သောက်ကျိုးနဲကုန်ပါပြီဗျို့ ြ ဟု ပါးစပ်မှ ထွက်သွားမိလေတော့သတည်း။ သုတ်ဖိုးသူတော်နှင့် ဝိနည်းဖိုးသူတော် ရှေးအခါကရွာတစ်ရွာတွင် သုတ်ဖိုးသူတော်နှင့် ဝိနည်းဖိုးသူတော် ဟူ၍ ဖိုးသူတော်နှစ်ဦးရှိသည်။ ဝိနည်းဖိုးသူတော်မှာ ဝိနည်းတော်အရ မိမိ အား ဆွမ်းဆန်လောင်းသူများအား ဆုတောင်းရှည်ရှည်ကြီး ပေးလေ့ရှိသည် သုတ်ဖိုးသူတော်ကား ဝိနည်းဖိုးသူတော်ကဲ့သို့ဆုတောင်းရှည်ရှည်တောင်း ပေးလေ့မရှိပေ။ တစ်နေ့တွင် သုတ်ဖိုးသူတော်သည် တစ်ဦးတည်းရွာတွင်း သို့ဝင်ကာ ဆွမ်းဆန်အလှူခံလေသည်။ အိမ်တစ်အိမ်သို့ အရောက်တွင် မိန်းမကြီးတစ်ယောက် ထွက်လာပြီး ဆန်လောင်းလိုက်စဉ် ဖိုးသူတော်က ြ ဘလုတ် ြ ဟုတစ်ခွန်းတည်းရွတ်ဆိုလိုက်သည်။ ထိုအခါမိန်းမကြီးက ြ ဘယ့်နှယ် ဖိုးသူတော်ကြီး ဆုတေင်းရှည်ရှည်ပေးပါဆိုမှ ဆုတောင်း မရွတ်ဘဲ ဘယ့်နှယ်ဟာရွတ်ပါရလဲ ြ ဟုမေးလိုက်သည်။ ဖိုးသူတော်က ြ ဘလုတ် ြ ဆိုသည်မှာ ရှေးကပစ္စည်းဥစ္စာချမ်းသာသော ဘလုတ်သူဌေး ကိုရည်စူး၍ ဘလုတ်သူဌေးကဲ့သို့ ချမ်းသာအောင် ဆုတောင်းပေးခြင်း ဖြစ်ကြောင်းနှင့် နောက်တစ်ခါဆုတောင်းရှည်ရှည်ကျက်ခဲ့မည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုပြီး လှည့်ပြန်သွားလေသည်။ ရက်တစ်ပတ်ခန့်ကြာသော် သုတ်ဖိုးသူတော်ကြီး ဆွမ်းဆန်ခံရန် ရောက်လာပြန်သည်။ မိန်းမကြီးကလည်း ဆွမ်းဆန်လောင်းလိုက်သည်။ ဤတစ်ခေါက်တွင်လည်း ဖိုးသူတော်က ြ ဘလုတ် ြ ဟုပင်ရွတ် လိုက်ပြန်သည်။ ြ ဘယ့်နှယ် ဖိုးသူတော်ကြီး အရင်တစ်ခေါက်ပြန်သွား တုန်းက ဆုတောင်းရှည်ရှည် ကျက်ခဲ့မယ်ဆိုပြီး ဘယ့်နှယ်အခုတစ်ခေါက် လည်း ဘလုတ်ကိုရွတ်ပြန်တာလြဲ ဟုမိန်းမကြီးကမေးရာ၊ ဖိုးသူတော်ကြီး က ြ ဘုလုတ်မကြိုက် စက်ဆန်းဗျား၊ စက်ဆန်းဗျား ြ ဟုဆုတောင်း၍ ထွက်သွားလေတော့သည်။ စက်ဆန်းဆိုသည်မှာ ဓနရွှေငွေချမ်းသာသော စက်ဆန်းသူဌေး ဟူ၍ရှိခဲ့ရာ ထိုသူဌေးကဲ့သို့ ဆွမ်းဆန်လောင်းသောမိန်းမကြီး ချမ်းသာ စေရန် သုတ်ဖိုးသူတော်က ဆုတောင်းပေးခြင်းဖြစ်လေသည်။ မြောက်ခြမ်းသား ရှေးအခါက တစ်ရွာမှတစ်ရွာ လှည့်လည်၍ရာသီကုန်ကူးကြသော ကုန်သည်နှစ်ဦးရှိ၏။ တစ်နေ့သော် ထိုကုန်သည်နှစ်ယောက်သည် တောရွာ တစ်ရွာအယောက်တွင် ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ်ခြင်းဖြင့် အချိန်ကုန်လွန်သွားရာ အခြား တစ်ရွာသို့ဆက်ပြီး မကူးနိုင်တော့သဖြင့် ၄င်းရွာမှ ရွာဦး ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် ခွင့်ပန်၍တည်းခိုကြလေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီး ၏ကျောင်းသည် ရာသီအလိုက်သီးနှံပင်များကို စိုက်ပျိုးပြုစုထားသော ကြောင့် စိုပြေဝပြောသာယာနေပေသည်။ အထူးသဖြင့် ကျောင်း၏မြောက် ဘက်ပိုင်းတွင် ဗူးပင်အများအပြားစိုက်ပျိုးထားသောကြောင့် အသီးအပွင့်များ ဖြင့် မြိုင်ဆိုင်လှပေသည်။ ကုန်သည်နှစ်ဦးလည်း ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း အောက်ထပ်တွင် တည်းခိုခွင့်ရသဖြင့် ယင်းကျောင်းအောက်တွင်ပင် လေး၊ငါးရက်မျှ တည်းခို နေကြလေသည်။ ဤသို့နေကြသည့်ရက်များအတွင်း ကျောင်းပေါ်မှ ဘုန်းတော်ကြရးအား အပူမကပ်ဘဲအသင့်ပါလာသောဆီ၊ ဆန်၊ ဆားများကို ချက်ပြုတ် စားသောက်ကာသာ နေကြလေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဒကာတို့ ကနေ့ဘာဟင်းနဲ့များ စားကြသလဲ ြ ဟု မေးရာ၊ကုန်သည် တို့က ြ ကနေ့ တပည့်တော်တို့ မြောက်ခြမ်းသားဟင်းနဲ့စားကြပါတယ် ဘုရား ဟြု လျှောက်ထားလိုက်သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည်နောက်တစ်နေ့တွင်လည်း အထက်ပါအတိုင်း ြ ဒကာတို့ဘာဟင်းနဲ့များစားကြသလဲ ဟြုမေးပြန်သည်။ ကုန်သည်များ က မြောက်ခြမ်းသားဟင်းဖြင့်ပင် စားရပါကြောင်းဖြင့် လျှောက်ထားပြန် သည်။ ထိုနေ့တွင် ဘုန်းတော်ကြီးသည် မြောက်ခြမ်းသားဆိုသည်မှာ မည်ကဲ့သို့သော အစားအစာဖြစ်လေသနည်းဟု တစ်ပါးတည်းတွေးနေမိ သည်။ သို့သော်ကုန်သည်တို့အား ထိုစားဘွယ်အကြောင်း မမေးမြန်းလို၍ မမေးဘဲနေလိုက်သည်။ ငါးရက်မြောက်သောနေ့တွင် ကုန်သည်တို့သည် ဘုန်းတော်ကြီးအား အသိမပေးဘဲ အခြားရွာသို့ ထွက်သွားကြသည်။ ကျောင်းထိုင်ဘုန်းတော်ကြီးသည် ကုန်သည်များ ငါ့ကိုအသိမပေး ဘဲ ထွက်သွားကြသည်။ သူတို့စားသော မြောက်ခြမ်းသားဟင်းသည် မည်သို့သောအစားအစာ ဖြစ်လေမည်နည်းဟူ၍ တွေးတောရင်းကျောင်းဝင်း အတွင်း လှည့်လည်လျှောက်ကြည့်လေသည်။ ကျောင်းမြောက်ဘက်သို့ ရောက်အသွားတွင် စိုက်ပျိုးထားသော ဗူးပင်မှ ဗူးသီးများ တောင်ဘက် အခြမ်းသာရှိ၍ မြောက်ဘက်အခြမ်းများ မရှိတော့သည်ကို တွေ့လေရာ ထိုအခါမှ ကုန်သည်တို့ချက်စားသော မြောက်ခြမ်းသားကား ဗူးသီး၏ မြောက်ဘက်က အခြမ်းများပါတကား ဟု အဖြေပေါ်လေသတည်း။ ပရန္နဝါဆိုတာ မင်းလားဟေ့ ရှေးရှေအခါက အညာကျေးလက် ရွာတစ်ရွာတွင် သားအဖ နှစ်ယောက်ရှိလေသည်။ ဖခင်ဖြစ်သူအသက်မှာ ရှစ်ဆယ်ကျော်ပြီဖြစ်ပြီးသားဖြစ်သူအသက် မှာ လေးဆယ်ကျော်ခန့်ဖြစ်သည်။ သား၏နာမည်ကား ကိုထူး ဖြစ်၏။ ကိုထူးသည် အသက်လေးဆယ်ကျော်အရွယ်တွင်မှ သကင်္န်းကို ရှောင်ကာ လူ့ဘောင်သို့ကူးခဲ့သော လူပြန်တော်ဖြစ်သည်။ အသက်ရှစ်ကျော်အရွယ်အိုမင်းမစွမ်းဖြစ်နေသူဖခင်ကြီးက သား၏ ရှေ့ရေးကို မျှော်တွေးကာ သားအိမ်ထောင်ပြုစေလိုသည်။ ထို့ကြောင့် သား၏ အကဲကိုစမ်းလိုသဖြင့် ​ ြ ငါ့သား မောင်ထူး၊ အဖေ့မှာငွေတစ်ထောင်တိတိရှိတယ်၊ ဒီငွေ တစ်ထောင်နဲ့ မြင်းကောင်းကောင်းတစ်ကောင်ငါ့သား ဝယ်စီးမလား၊ ဒါမှ မဟုတ်မိန်းမတစ်ယောက်ကို ငွေတစ်ထောင်တင်ပြီးယူမလား ြ ဟုမေး လေသည်။ ထိုအခါ သားဖြစ်သူ ကိုထူးက ြ ဒီလိုလုပ်ကြစို့အဖေရယ်၊ အဖေ့ငွေတစ်ထောင်ကို တစ်ဝက်ခွဲပြီး ငွေငါးရာနဲ့ မြင်းတစ်ကောင်ဝယ်၊ ကျန်တဲ့ငွေငါးရာကိုတော့ မိန်းမ တင်ပြီး တောင်းယူရရင် မကောင်းဘူးလား ြ ဟု ဆိုသဖြင့် သားကို ချစ်လှသည့်ဖခင်ကြီးသည် မောင်ထူးအား မြင်း တစ်ကောင်နှင့် မိန်းမတစ်ျှောက်ရရှိစေပြီး သူ့သားပညာရှိကို စိတ်ထဲမှ ပီတိဖြစ်နေလေတော့သည်။ ကိုထူးအိမ်ထောင်ကျ၍ တစ်နှစ်မျှကြာသောအခါ သူတို့ဇနီး မောင်နှံတွင် သားဦးကလေးတစ်ယောက် ထွန်းကားရရှိလေတော့သည်။ ကိုထူး၏ဇနီးက ကလေးမျက်နှာမြင်ချိန်တွင် ဟင်းခါးချက်၍ သောက်ရန်အတွက် ကိုထူးအား ‘ ပရန ္န္နဝါရွက် ’ အရှာခိုင်းလေသည်။ ဤတွင် ကိုထူးက ြ ရှင်မရယ်ကိစ္စများမြောင် လူတို့ဘောင်မှာ ‘ပရန္န္နဝါ’ ဆိုတာ မောင့်တစ်သက်နဲ့တစ်ကိုယ် ကြားလည်းမကြားဘူးဘူး၊ မြင်လည်း မမြင်ဖူးဘူး၊ ဒါ့ကြောင့်အရွက်ရဲ့ ပုံသဋ္ဌာန်နဲ့ အရောင်အဆင်းကလေးကို ပြောပြလိုက်ပါ၊ မောင်ရအောင်ရှာပေးပါ့မယ် ြ ဟု ဆိုလေသည်။ ကိုထူးသည် ဇနီးသည်လမ်းညွှန်သည့်အတိုင်းပင် ရွာစည်းရိုးသို့ ထွက်လာရာ ပုတ်သင်ညိုတစ်ကောင်ကို တွေ့လေသည်။ ကိုထူးက ငေးစိုက်၍ အကဲခပ်ကြည့်ပြီး ြ အရောင်ကစိမ်စိမ်း၊ အရွယ်ပုံသဏ္ဍာန်က မတိုမရှည် ပရန္န္နဝါဆိုတာ မင်းလားဟေ့ ြ ဟု ကိုထူးက မေးလိုက်ရာ ပုတ်သင်ညိုက ခေါင်းညိတ်လေသည်။ ကိုထူးသည် ပုတ်သင်ညိုကလေးကို အားရဝမ်းသာစွာ တုတ်ဖြင့် လိုက်ရိုက်ပြီး အိမ်သို့ယူဆောင်ခဲ့ကာ ချစ်ဇနီးအတွက် ဟင်းခါးချက် လေတော့သည်။ သူ၏ချစ်ဇနီးက ကိုထူးအား ဟင်းခါးသောက်ရန် ယူခဲ့ပါဟုဆို လေသော် ကိုထူးသည် ပုတ်သင်ညိုပဉ္စငါးပါး ရေလုံပြုတ်ကို ပန်းကန်တွင် ထည့်၍ ဇနီးအား ပေးပါလေတော့သည်။ ပရန္န္နဝါရွက်ကို မမြင်ရဘဲ ပုတ်သင်ညိုဟင်းခါးကို တွေ့ရသော ဇနီးသည် သည် ကိုထူး အ ပုံ န ပုံကို ဒေါသဖြစ်လွန်းလှ၍ ြ ကိုထူး ခဏဒီနားကိုလာစမ်းပါ ြ ဟု ခေါ်ကာ ငုံ့ပြီး ကိုက်လိုက်လေသည်။ ြ ခွေးသားအုပ်မမှ ကိုက်တယ်ကြားဖူးပါတယ်၊ ခုတော့ လူသား အုပ်မကလည်း ကိုက်သကိုး ြ ဟု ကိုထူးက ဆိုလိုက်ချေသေးသည်။ တဖန် ချစ်ဇနီးက ရေနွေးတောင်းပြန်သောအခါတွင် ြ မင့်အနား မလာဝံ့ဘူးကွ၊ ကိုက်မှာကြောက်ရတယ် ြ ဟု ဆိုပြန်လေသော်၊ ၄င်း၏ ဇနီးမှာ သွားကလေးများပေါ်အောင်ပင်မချိပြုံး ပြုံးရရှာလေသည်။ ထိုအပြုံး ကိုပင် ကိုထူးက ြ ကြည့်ပါလား၊ခုတောင်မှကိုက်မလို့သွားဖြဲပြနေပြန်ပြီ ြ ဟုဆိုပြန်လေသည်။ တစ်နေ့တွင် ဇနီးက ကိုထူးအား မုန့်စိမ်းပေါင်းလုပ်ရန် ပေါင်း ချောင်အဝယ်ခိုင်းလိုက်သည်။ ကိုထူးသည် ဈေးသို့ရောက်ခဲ့သော်လည်း ပေါင်းချောင်မဝယ်ခဲ့ဘဲ ပြန်လာလေသည်။ ဇနီးသည်က အကျိုးအကြောင်း ဆီးမေးသောအခါ ြ အို ဘာရမလဲရှင်မရယ် သူတို့ကငါ့ကိုလူပြန်တော် ဆိုပြီး အိုးဖင်ပေါက်တွေကို ပေါင်းချောင်လို့ပြောပြီး ညာရောင်းကြတယ် အိုးဖင်ပေါက်တွေမို့ မဝယ်ခဲ့ပါဘူး ြ ဟု ရှင်းလင်းပြောပြသည်။ ဤတွင် ကိုထူး၏ဇနီးမှာ ဒါလောက် န ရ၊ အ ရပါမို့လား ဟုဆိုကာ ဒေါသထွက်လှသဖြင့် ကိုထူးအား အမျိုးမျိုးကျိန်ဆဲလေတော့သည်။ မိန်းမက ကျိန်ဆဲလွန်းလှသဖြင့် ကိုထူးသည် စိတ်ညစ်ပြီး နေအိမ်မှထွကခွါလာခဲ့ရာ တစ်ခုသောမြစ်ဆိပ်သို့ ရောက်သွားလေသည်။ ထိုအခါ လှေသူကြီးတစ်ဦးနှင့်တွေ့၍ လှေထိုးသားအဖြစ်ဖြင့် လိုက်လို ပါကြောင်း ကိုထူးကပြောကြားအသနားခံလေသည်။ လှေသူကြီးလည်း ကိုထူးအား မြင်မြင်ချင်းဆိုသလိုသနားသဖြင့် မိမိလှေအတွက် လှေထို:သား အဖြစ် ခေါ်သွားလေသည်။ တစ်ခုသော လှေဆိပ်တွင် ဝင်နားကြသောအခါ လှေသူကြီးနှင့် လှေထိုးသားအချို့သည် ကုန်းပေါ်သို့တက်ကြမည်ဖြစ်၍ လှေကို ရေနံစေ့စေ့စပ်စပ်သုတ်ထားနှင့်ရန် မှာကြားထားခဲ့လေသည်။ မောင်ထူးသည် လှေတစ်စင်းလုံးကိုသာ ရေနံသုတ်ရုံမျှမက လှေပေါ်ရှိ ပန်းကန်ခွက်ယောက်နှင့်စောင်များ ခေါင်းအုံးများကိုပါ ရေနံသုတ်ထားလေသည်။ လှေသူကြီးနှင့်အဖွဲ့ လှေသို့ပြန်ရောက်လာကြသော် မောင်ထူး ဝီရိယပိုပိုဖြင့် လုပ်ထားသောအလုပ်များကိုကြည့်ပြီး စိတ်အပျက်ကြီးပျက်ကြ လေသည်။ ထို့ကြောင့် မောင်ထူးအား ထိုလှေဆိပ်မှာပင်ထားခဲ့ကာ လှေကို မောင်ထူးမသိအောင် တိတ်တဆိတ်ထွကခွါသွားကြလေတော့သည်။ ကျန်ရစ်သောမောင်ထူးသည် မြစ်ကမ်းနဖူး၌ တစ်ယောက်တည်း ထိုင်ကာ လူ့ဘုံခန်းဝါ လူ့ဓမ္မတာများကို တစ်ရေးရေးတွေးကြည့်နေသည်။ တွေးရင်းတွေးရင်း လောကဇာတ်ခုံ ဤလူ့ဘုံကို စိတ်ပျက်ငြီးငွေ့လာသော ကြောင့်တစ်ဖန်သကင်္န်းပြန်ဝတ်လေတော့သတည်း။ ဧနဒ ု၏ ခယာုနဂခါန ၂ ဘဂေ ု၏ ခယာုနဂခါန ၃ = ၂? ဟန်ဆောင်သူ ၂ ဦး တစ်ရံရောအခါတစ်ခုသောမြို့တစ်ခုသောရွာငယ်၌ မောင်ဓားမနှင့် မောင်ပုဆိန်ဆိုသော လူနှစ်ယောက်ရှိ၏။ သူတို့သည် စားဝတ်နေရေးအတွက် လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်သော အလုပ်များကိုမလုပ်လိုဘဲ အချောင်လမ်းသာ လိုက်နေကြသူများဖြစ်သည်။ မောင်ဓားမ နှင့်မောင်ပုဆိန်တို့သည် လူ့ဘဝလူဝတ်နှင့် အချောင် ရှာစား၍ မရတော့သောအခါ နေရင်းရွာငယ်မှ အခြားအရပ်သို့ပြောင်း၍ မည်သည့် ဆရာတော်ဘုန်းကြီးများနှင့် မည်သည့်ရပ်ရွာလူကြီးများကိုမျှ အသိမပေးဘဲ ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှ သကင်္န်းများကိုခိုးယူကာ သကင်္န်း ဆီး၍ ဦးဓားမ၊ ဦးပုဆိန် ဟူသောဘွဲ့အမည်များကို ခံယူပြီး ရဟန်း ဟန်ဆောင် နေကြလေသည်။ သူတို့သည် မိမိတို့နာမည်ကြီးရန်အတွက် မလျော်သောအလုပ် များကို လုပ်နေကြ၏။ တစ်နေ့တွင် ဦးပုဆိန်ဆိုသောကိုယ်တော်က နွားတစ်ကောင်ကိုခိုးကာ ဦးဓားမကို မိမိမည်သို့သော နွားတစ်ကောင်ကို ခိုးထားကြောင်း၊ ဘယ်မှာထားကြောင်းပြော၍ နွားရှင်အား ြ ကျုပ်တို့ ကျောင်းက ဘုန်းတော်ကြီး ဦးဓားမဟာ ဗေဒင်အလွန်တော်တယ်၊ ဓာတ် ရိုက် ဓာတ်ဆင်၊ အခါပေးကလဲ ကောင်းတယ်၊ ကျွဲပျောက်၊ နွားပျောက်၊ ဥစ္စာပျောက်တွေကို ဓာတ်ရိုက်ဓာတ်ဆင်ပြီး ချက်ချင်းရအောင် လုပ်ပေး နေတယ် ြ စသည်ဖြင့် ယုံလောက်အောင်သွား၍ ပြောလေသည်။ နွားရှင်လည်း ပြောသည့်အတိုင်းမေး၍ ဦးဓားမကလည်း ပြော သည့်အတိုင်း ဟောသောကြောင့် နွားပြန်ရကာ နာမည်ကြီးလာလေသည်။ သူတို့သည်ထို့သို့ပင် မတရားသောနည်းတို့ကိုသုံးကာ နာမည်ကြီးရုံမျှ လုပ်ကြသော်လည်း တဖက်မှ မိမိတို့အားအများက ရဟန်းကောင်းဟု ထင်မိစေရန် သံဃာများနှင့်ရောပြွန်းလျက် သံဃာကိစ္စများကိုလည်းလိုက်၍ ဆောင်ရွက်နေလေသည်။ သို့သော် သူတို့သည် ဆွမ်းမခံဘဲတစ်ခြားနည်းဖြင့် ရှာကြံ၍ စားကြသောကြောင့် သကင်္န်းကိုမူ ရမ်းရုံသာရမ်းတတ်သည်။ မရုံတတ် ကြပေ။ သို့ဖြင့် သီတင်းကျွတ်လပြည့်နေ့တွင် သံဃာလဝါရဏာ ပြုရန် အတွက် ဦးဓားမ နှင့်ဦးပုဆိန်တို့လည်း အယောင်ဆောင်လျှက်လိုက်ပါကာ ပဝါရဏာပြုကြသည်။ သံဃာပေါင်းများစွာ ပဝါရဏာပြုရာ၌ ဝါတူနှစ်ပါးတစ်တွဲ သုံးပါးတစ်တွဲစသည်ဖြင့် ဦးဆောင်သူက စီစဉ်ပေးသည့်အတိုင်း ပြုရသော ကြောင့် သံဃာပေါင်းများစွာတွင် မိမိအလှည့်ရောက်သော်လည်း ပဝါရဏာ မပြုဘဲနေက အနီးအနားဂရုထားသော ပုဂ္ဂိုလ်မှတစ်ပါး သံဃာတိုင်း မသိတတ်ကြချေ။ ထို့ကြောင့် သူတို့သည်ငုတ်တုပ်ထိုင်ရုံသာ လိုက်၍ ပဝါရဏာပြုကြသည်။ ပဝါရဏာမပြုမီ ဒေသနာကြားရခြင်းကိုလည်း မကြားဘဲနေကြသည်။ ပဝါရဏာပြုအပြီးတွင် ဒကာတစ်ဦးအိမ်သို့ ဆွမ်းစားသွားရာ များစွာသော သံဃာတို့သည် ဝိနည်းတော်နှင့်ညီစွာ သကင်္န်းကိုရုံပြီး သွားကြသည်။ ဦးဓားမ နှင့်ဦးပုဆိန်တို့မှာမူ သကင်္န်းမရုံတတ်၍ ဘေးသို့ ရှောင်နေကာ ကျန်ရစ်ခဲ့ကြသည်။ ဆွမ်းဒကာကလည်း ပဝါရဏာပြုသံဃာ အားလုံးကို ဆွမ်းကပ်လိုသဖြင့် လိုက်ရန်အကြောင်းလျှောက်ထားသောအခါ အစကပင်လိုက်ချင်နေသော ဦးဓားမ နှင့်ဦးပုဆိန်တို့သည် သကင်္န်းများကို မရုံတတ်ရုံတတ်နှင့်ရုံလျက် လိုက်ကြတော့သည်။ နောက်မှလိုက်လာသော သူတို့အား ရှေ့ကရောက်နှင့်၍ထိုင်နေကြသော သံဃာတို့က အံ့သြစူးစိုက် စွာ ဖြင့်ဝိုင်း၍ကြည့်နေကြသည်။ ကြည့်နေယင်း တီးတိုးတီးတိုးလည်း ပြောကြသည်။ ထိုအခြင်းအရာကို ဦးဓားမ၊ ဦးပုဆိန်တို့မြင်သောအခါ မိမိတို့ကို သံဃာတွေက တော်တော်အရေးစိုက်သားဘဲဟုအောက်မေ့လျက် သံဃာများ ထံသို့ချဉ်းကပ်ကြလေသည်။ ထိုတွင်သံဃာများလည်း အခိုးခံရ၊ ပဝါရဏာပြုစဉ်ကလည်း အလှည့်ကျတွင် ပဝါရဏာမပြုဘဲ ငုတ်တုပ်ထိုင်နေသည်ကို အမှတ်ထား သော ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးက အသံကျယ်စွာဖြင့် ြ ကြည့်စမ်းပါ ဒီကိုယ်နှစ်ပါးကို သကင်္န်းတွေရုံလာတာက ပြောင်းပြန်တွေ၊ သကင်္န်းရုံတယ် ဆိုတာ ဘယ်ဘက်လက်ပေါ် လိပ်တင်ရတာ၊ သူတို့က ညာဘက်လက်ပေါ် လိပ်တင်ထားတယ်၊ သူတို့မရုံတတ်ဘူး၊ သံဃာတွေ ပဝါရဏာပြုတုံး ကလည်း သုတို့အလှည့်မှာမပြုကြဘူး။ တပည့်တော်များ ကျောင်းက ပျောက်သွားတဲ့သကင်္န်းတွေနဲ့ သူတို့ဝတ်လာတဲ့သကင်္န်းတွေဟာ အင်မတန် ူတူတယ်၊ တပည့်တော်မှတ်မိတယ်၊ဒီကိုယ်တော်တွေ ရဟန်းတုရဟန်းယောင် တွေဘဲ ြ ဟုပြောရာ ဦးဓားမ နှင့်ဦးပုဆိန်တို့လည်း ‘ ဟယ် ’ ဟု ပါးစပ်မှ ထွက်သွားပြီး ဆွမ်းမစားကြတော့ဘဲ ထွက်ပြေးကြ လေတော့သတည်း။ ကျားဆိုတာ ကွမ်းသီးလုံးလောက်ပါဘုရား ဟိုရှေးရှေးတုန်းက အထက်အညာမှ ရွာတစ်ရွာတွင် နေထိုင်ကြ သော ရွာသူရွာသားအပေါင်းတို့သည် အလွန်အကြားအမြင် နည်းပါးသူများ ဖြစ်ကြသည်။ ကုသိုလ်တရားပွါးများကြ၊ ဥပုသ်သီတင်း ကျင့်သုံး ဆောက်တည်ကြခြင်းဖြင့်သာ နေထိုင်ကြသူများဖြစ်၏။ သီတင်းနေ့တစ်နေ့တွင် ထိုရွာသားများသည် သီလယူကြရန် တောရကျောင်း ဥပုသ်စရပ်တွင်စုဝေးကြသည်။ များမကြာမီ ဘုန်းတော်ကြီး လည်းကြွရောက်လာပြီး သီလပေးတရားဟောကာ ကျေင်းပေါ်သို့ပြန်ကြွ သွားလေသည်။ ရွာသူရွာသားများသည် ညနေ နေကုန်သော် မိမိတို့နေအိမ်သို့ ပြန်ကြသည်။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီးသည် ကျောင်းအောက်သို့ ဆင်း၍ အညောင်းပြေစကြင်္ံလျှောက်နေလေသည်။ထိုအချိန်တွင်ကျားတစ်ကောင်သည် အောင်ဟစ် ဟိန်းဟောက်၍ ကျောင်းဝင်းထဲမှ ဖြတ်သန်းသွားလေသည်။ ထိုအခြင်းအရာကို ဘုန်းတော်ကြီးမြင်လေလျှင် ဒကာဒကာမများ အတွက် စိုးရိမ်ပူပန်မိလေ၏။ ဤသို့ဖြင့် နောက်သီတင်းတစ်ပတ် ရောက်လာပြန်သော် ဥပုသ် သီလပေး တရားဓမ္မဟောကြားပြီးနောက် ဘုန်းတော်ကြီးက ဒကာဒကာမ များအား မိမိ၏ကျောင်းအနီးတွင် ကျားတစ်ကောင်ရှိကြောင်း၊ ယခင် သီတင်းက ဒကာများပြန်သွားပြီးနောက် ကျောင်းဝင်းထဲသို့ကျားတစ်ကောင် ရောက်လာကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ကျောင်းအနီးတွင် သတိဝိရိယဖြင့် သွားလာနေထိုင်ကြဘို့ သတိပေစကား ပြောကြားလေသည်။ ထိုအခါ အကြားအမြင် ဗဟုသုတနည်းပါး၍ ကျားဆိုလျှင် ကစားသောကျားကိုသာမြင်ဘူးကြသည့် ရွာသူရွာသားအပေါင်းတို့သည် ဘုန်းတော်ကြီးအမိန့်ရှိသော စကားကိုကြားလေလျှင် အလွန်အံ့အားသင့် သွားကြသည်။ ြ ဘုန်းကြီးဘုရား ကျားဆိုတာကို ဘာလို့ကြောက်ရမှာလဲ ဘုရား၊ ကျားဆိုတဲ့အကာင်ကငယ်ငယ်ကလေးပါ၊ ကွမ်းသီးလုံးလောက်သာ ရှိပါတယ်၊ ဒါလောက်ငယ်တဲ့ကျားက ဗယ်ကလာပြီး လူကို ရန်မူနိုင်မှာလဲ ဘုရား ြ ဟုပြန်လျှောက်ထားကြလေသည်။ ဤသို့ပြင့် ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ရွာသူရွာသားများ ကျားအကြောင်း ကြီးသည် ငယ်သည် သူမှန်ငါမှန် ပြေကြဆိုကြရာ အများနှင့်တစ်ယောက် ဆိုသကဲ့သို့ဖြစ်နေ၍ ဘုန်းတော်ကြီးက အလျှော့ပေးလိုက်ရလေတော့သည်။ ထို့နောက် ရက်အတော်ကလေးကြသော် ဧည့်သည်အာဂန ္တု ဦးပဉ္စင်းတစ်ပါး ကျောင်းသို့ရောက်ရှိလာလေသည်။ ထိုအခါဘုန်းတော်ကြီး နှင့် ဦးပဉ္စင်းတို့ စပ်မိစပ်ရာ စကားပြောကြားရာမှ ကျားအကြောင်း ရောက်သွားကြသည်။ ထိုအခါဘုန်းတော်ကြီးကလက်ကာ၍ ြ မောင်ပဉ္စင်း ကျားအကြောင်းတော့ မပြောစမ်းပါနဲ့ ြ ဟုပြေလိုက်သည်။ ဤတွင် ဦးပဉ္စင်းက သိချင်ပြီး ဘာ့ကြောင့် ကျားအကြောင်းကို မပြေရဆိုသည်ကို မေးလေသည်။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဟေ့ မောင်ပဉ္စင်းရဲ့ ဘုန်းကြီး မြင်ဖူးတဲ့ကျားကို ပြောရမှာလား၊ ဒါမှမဟုတ် ရွာသူရွာ သားတွေပြောတဲ့ ကျားကို ပြောရမှာလား ြ ဟု မေးလေသည်။ ဦးပဉ္စင်းကလေက မြှန်လှပါ နှစ်မျိုးစလုံးကိုဘဲအမိန့်ရှိပါဘုရားြ ဟုလျှောက်ထားလိုက်သည်။ ြ အေး ဒီလိုဆိုရင် ပြောတာပ ဆြိုပြီး ငြါ မြင်ဘူးတဲ့ ကျားကတော့ ရှစ်တော် ကိုးတောင်ရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့ ဒကာ ဒကာမတွေကတော့ ကျားဆိုတာ ကွမ်းသီးလုံးလောက်ကလေးဘဲ ရှိတယ် လို့လျှောက်ထားကြလို့ ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးတည်း ရွာသူရွာသားတွေက အများနဲ့မို့အရှုံးပေးလိုက်ရတယ်။ အဲဒါဘယ်သူကမှန်သလဲမောင်ပဉ္စင်းရဲ့ ြ ဟု အမိန့်ရှိလေသည်။ ထိုအကါ ဦးပဉ္စင်းက ြ မှန်လှပါ ဘုန်းကြီးမြင်ဘူးတဲ့ ကျားက ကျားအစစ်အမှန် ဖြစ်ကြောင်းပါဘုရား၊ ရွသူရွာသားများပြောတဲ့ ကျားဟာ ကျားစစ်ကျားမှန် မဟုတ်ဘဲ ကလေးတွေကစားတဲ့ ကျားအရုပ်ငယ်ကလေး သာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်ဘုရား၊ ရွာသူရွာသားတွေဟာ ကျားအစစ်ကို မမြင်ဘူး ကြလို့သာ အခုလို လျှောက်ထားကြတာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်ဘုရား ြ ဟု လျှောက်ထားရလေသည်။ ဒုက္ခမကြောက်သော ကပ္ပယကြီး ရှေးအခါက တောရွာတစ်ရွာရှိ ဘုန်းတော်ကြီး ကျောင်း တစ်ကျောင်းတွင် ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးနှင့် ကပ္ပိယကြီးတစ်ဦးရှိ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ကပ္ပိယကြီးတို့သည် ညီအစ်ကိုဝမ်းကွဲ တော်စပ်ရုံမက ငယ်စဉ်ကလေးဘဝမှစ၍ အတူနေလာကြသည့် အလျောက် အလွန်ခင်မင် ရင်းနှီးကြလေသည်။ တစ်နေ့သော် အရပ်ထဲမှလူကြီးတစ်ယောက်သည်ဘုန်းတော်ကြီး အား ြ နက်ဖြန်နံနက် ဆွမ်းဘုဉ်းပေး ကြွပါ ဟြု လာ၍ လျှောက်လေ သည်။ ဆွမ်းစားလျှောက်ပြီးသော် ဘုန်းတော်ကြီး၊ အရပ်လူကြီးနှင့် ကပ္ပိယ ကြီးတို့သည် ရပ်ရေး၊ ရွာရေး၊ စီပွါရေး၊ ပညာရေးစသောထွေရာလေးပါး စပ်မိစပ်ရာအရေးများကို စိတ်ဝင်စားစွာပြောနေကြသောကြောင့် စကားဝိုင်း ကောင်းနေကြလေသည်။ သို့နှင့် အရပ်လူကြီးက ြ စကားပြောလို့တော့ ကောင်းပါရဲ့၊ တပည့်တော်အိမ်မှာ နက်ဖြန်ဆွမ်းကျွေးအတွက် လုပ်စရာ ကိုင်စရာတွေ အများကြီးရှိနေပါတယ်၊ တပည့်တော်ကို ပြန်ခွင့်ပြုပါအုံးဘုရား ြ ဟု ဘုန်းတော်ကြီးအား လျှောက်ထားပြီး အိမ်ပြန်လာခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ကပ္ပိယကြီးတို့သည် မည်သည့် စကားကိုမျှမပြောကြဘဲ ဆိတ်ဆိတ်နေကြသည်။ မကြာမီပင်ဘုန်းတော်ကြီး က ကပ္ပိယကြီးနှင့် တရားစကား ဆွေးနွေးပြောကြားလို၍ ြ ကပ္ပိယကြီး နက်ဖြန်ဆွမ်းစား သွားရအုံးမှာဘဲ၊ သတ္တဝါတွေဟာ သမုဒ္ဒရာဝမ်းတစ်ထွာ အတွက် နေ့စဉ်ဘဲအလုပ်လုပ်နေကြရတယ်၊ ဒါကြောင့် ဒီစားရေး၊ သောက်ရေးကိစ္စဟာ သတ္တဝါတွေကို ညှဉ်းဆဲနှိပ်စက်တာသာဖြစ်လို့ ဒုက္ခ အစစ်သာဖြစ်တယ် ကပ္ပိယကြီး ြ ဟု တရားစကားအချက်ပြ၍ စ လိုက်လေသည်။ ထိုအခါ ကပ္ပိယကြီး၏ မျက်နှာသည် ကျောက်ချောကို ရေနှင့် ပက်လိုက်သကဲ့သို့ ပြောင်လက်လက်ဖြစ်လာပြီး ြ တင်ပါ့ဘုရား ဘုန်းတော်ကြီးအမိန့်ရှိတဲ့ စားရေး၊ သောက်ရေး ကိစ္စဟာ ဒုက္ခအစစ်ဆိုတာ မှန်ပါတယ်ဘုရား၊ ဒါပေမဲ့ တပည့်တော်ကတော့ အလုပ်လုပ်ရမဲ့ ဒုက္ခကိုသာ ကြောက်တာပါ၊ အစားဒုက္ခကိုတော့ လုံးဝမကြောက်ပါဘုရား၊ အိမ်တစ်အိမ် ကို မဆိုထားနဲ့ တစ်ရွာလုံးသာမက တစ်ကမ္ဘာလုံးကဘဲ ထမင်းစား လာဖိတ်ပါစေ၊ ကြက်သားဟင်းမွှေးမွှေးလေးနဲ့ဘဲ လွေးရလွေးရ၊ အမဲဆီ ပြန်နဲ့ဘဲ နှံရနှံရ၊ ဝက်သားဟင်း သုံးထပ်သားနဲ့ဘဲ စားရစားရ၊ ငါးကြော် ချက်နဲ့ဘဲ နှက်ရနှက်ရ၊ အကြော်နဲ့ဘဲ ဆော်ရဆော်ရ၊ ပဲပြုတ်နဲ့ဘဲ တုတ်ရတုတ်ရ၊ ဘယ်လိုစားစရာဘဲ လာခဲ့လာခဲ့၊ စားရေးသောက်ရေး ကိစ္စဟာ ဒုက္ခအစစ်ဖြစ်ပေမဲ့ တပည့်တော် ဒီလိုအစား ဒုက္ခနဲ့တော့ အချိန် မရွေးတွေ့စမ်းချင်ပါတယ်ဘုရား ြ ဟု ကရားထဲမှ ရေလွှတ်သလို တတွတ်တွတ်နဲ့ ဘုန်းတော်ကြီးအား ပြန်လည်လျှောက်ထားလေသတည်း။ သူ့အကျိုးဆောင်က ကိုယ့်အကျိုးအောင်ရ ရှေးအခါကတောရွာတစ်ရွာတွင် သူတစ်ပါးအကျိုးကိုမဆောင်ရွက် ရလျှင် မနေနှိုင်သောအကျင့်ရှိသူ ဆင်းရဲသားတစ်ဦး ရှိလေသည်။ သူတစ်ပါးအကျိုးကို ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် အလွန်ကောင်းမြတ်သည်ဟု သူကယုံကြည်သော်လည်း သူ၏မိဘဆွေမျိုး စသူတို့က ရိုးလွန်း၍အသည် ဟု မြင်ကြသည်။ ထို့ကြောင့် သူ့အားမောင်ရွှေအ ဟုခေါ်ကြသည်။ တစ်နေ့သော် မောင်ရွှေအသည်တောမှဝါးများကို ခုတ်ယူလာပြီး အိမ်ရောက်၍ ပခုံးပေါ်မှ ဝုန်းကနဲချလိုက်သော် အိမ်နီးချင်းသူငယ်ချင်း များက တစ်ယောက်တစ်လုံးစီ အကုန်လုံးယူသွားကြသည်။ မောင်ရွှေအသည်ကား ဝမ်းသာသော မျက်နှာဖြင့်ပြုံးရွှင်စွာ ကြည့်နေ လေသည်။ ထို့ကြောင့် သူ၏မိဘများက ကရုဏာဒေါသဖြင့်၍ ြ နင်ဟာ အလွန်အတယ် မအအောင် ဘယ်လိုလုပ်ရမယ်ဆိုတာကို တောထဲမှာ သီတင်းသုံးနေထိုင်တဲ့ ရသေ့ပညာရိုကြီးဆီသွားပြီး မေးလျှောက်ချေ ြ ဟု ဆိုပြီး လွှတ်လိုက်လေသည်။ မောင်ရွှေအသည် ခရီးအတော်ဝေးလာသော် မောပန်းလှ၍ ညောင်ပင်ကြီး၏ အေးရိပ်တွင် ဝင်ရောက်နားနေခိုက် ကျေးငှက် တစ်ကောင်က ြ အဆွေလူသား ဘာကိစ္စနဲ့ဘယ်အရပ်ကို သွားမလို့လဲ ြ ဟုမေးရာ မောင်ရွှေအက မိမိ၏အကြောင်းစုံကိုပြောပြသည်။ ကျေးငှက်က ြ အဆွေ လူသား ကျွနု်ပ်ဟာဒီညောင်ပင်က ဘယ်အရပ်ကိုမှမသွားနိုင်၊ ဒီညောင်ပင်နဲ့ မခွဲနိုင်အောင်ဖြစ်နေတာကို ဘယ်လိုလုပ်ရမယ်ဆိုတာ ရသေ့ပညာရှိကြီးကို မေးလျှောက်ခဲ့စမ်းပါ ြ ဟုမှာကြားရာ ြ ကောင်းပါပြီ ြ ဟုဝန်ခံပြီး ခရီးဆက်ခဲ့လေသည်။ ခရီးအတန်ဝေးသော် လမ်းဘေးရှိ ဇရပ်ကြီးတစ်ခုကို တွေ့၍ ဝင်ရောက်နားနေရာ ထိုဇရပ်ရှိ သူကြွယ်ကြီးက ြ အဆွေဘာကိစ္စနဲ့ ဘယ်အရပ်ကိုသွားမလို့လြဲ ဟုမေးသည်။ မောင်ရွှေကမိမိ၏ အကြောင်းစုံ ကို ပြောပြသည်။ သူကြွယ်ကြီးက ြ ကျွနု်ပ်မှာလဲ နာတာရှည်ရောဂါ စွဲကပ်နေတာကြာပါပြီ၊ ဘယ်လိုပျောက်ကင်းအောင် လုပ်ရမယ်ဆိုတာ ရသေ့ပညာရှိကြီးကို မေးလျှောက်ခဲ့စမ်းပါ ြ ဟုမှာကြားရာ ြ ကောင်းပါ ပြီ ြ ဟုဝန်ခံပြီး ခရီးဆက်ခဲ့လေသည်။ ထို့နောက် တောင်ပေါ်မရောက်ခင် မြစ်ကမ်းဘေးတွင်ထိုင်ပြီး ရေအလျင်ကိုကြည့်နေစဉ် မိကျောင်းကြီးတစ်ကောင်က ြ အဆွေလူသား ဘာကိစ္စနဲ့ဘယ်အရပ်ကို သွားမလို့လဲ ြ ဟုမေးရာ မောင်ရွှေအက မိမိ၏ အကြောင်းစုံကို ပြောသည်။ မိကျောင်းကြီးကလည်း ြ ကျွနု်ပ်မှာ ခေါင်းကိုက်ဝေဒေနာ စွဲကပ်နေလို့ ဘယ်လိုကုစားရမယ်ဆိုတာ ရသေ့ ပညာရှိကို မေးလျှောက်ခဲ့စမ်းပါ ြ ဟုမှာကြားရာ ြ ကောင်းပါပြီ ြ ဟု ဝန်ခံပြီး တောင်ပေါ်ရှိ ရသေ့ပညာရှိကြီးထံ ဆက်သွားလေသည်။ ရသေ့ပညာရှိထံ ရောက်သော် ရသေ့ကြီးက ြ ဘာကိစ္စနဲ့လာ သလဲ ြ ဟုမေးရာ မောင်ရွှေအက ြ ကျေးငှက်တစ်ကောင်ဟာ ညောင်ပင်ကြီးတစ်ပင်က ဘယ်အရပ်ကိုမှပျံမသွားနိုင်၊ မခွခွါနိုင်ဖြစ်နေတာကို ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲဆိုတာ ရသေ့ကြီးကို လျှောက်မေးဖို့မှာလိုက်ပါတယ် ဘုရား ြ ဟု လျှောက်ထား၏။ ြ တပည့်လူသား အဲဒီကျေးငှက်ဟာ အရင်ဘဝဟောင်းက သူပိုင်ရွှေအိုးတစ်လုံးနဲ့ ငွေအိုးတစ်လုံးကို ညောင်ပင်ခြေရင်းမှာ မြှုပ်ထားခဲ့ ဖူးတယ်၊ အဲဒီအိုးနှစ်လုံးကို တူးဖေါ်ပြီး သူတစ်ပါးကိုပေးကမ်းခဲ့ရင် တခြား လိုရာအရပ်ကို ပျံသန်းနိုင်လိမ့်မယ် ြ ဟူ၍ ဖြေလိုက်လေသည်။ ြ ရသေ့ပညာရှိကြီးဘုရားပစ္စည်းဥစ္စာပေါများလှတဲ့ သူကြွယ်ကြီး တစ်ဦးကလဲ နာတာရှည်ရောဂါစွဲကပ်နေလို့ ဘယ်လိုကုသရမယ်ဆိုတာကို မေးခဲ့ဖို့မှာ လိုက်ပါတယ်ဘုရား ြ ဟုလျှောက်ထားရာ ြ တပည့်လူသား အဲဒီ သူကြွယ်ကြီးဟာ သူ့ပစ္စည်းဥစ္စာတွေကို စွဲလန်းမှုစိတ်ကအားကြီးလှ လို့ နာတာရှည်ရောဂါ စွဲကပ်နေတာဖြစ်တယ်၊ဒါကြောင့် သူ့ပစ္စည်းဥစ္စာ တစ်ဝက်လောက် သူတစ်ပါးကို ရက်ရက်ရောရောစွန့်ရင် သူကြွယ် ရောဂါ ပျောက်ကင်းသွားလိမ့်မယ် ြ ဟုဖြေဆိုလေသည်။ ြ ရသေ့ပညာရှိကြီးဘုရား မိကျောင်းကြီးတစ်ကောင်ကလဲ ခေါင်းကိုက်ဝေဒနာ စွဲကပ်နေလို့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲလို့မှာကိုက်ပါတယ် ဘုရား ြ ဟုလျှောက်ထားရာ ြ တပည့်လူသား အဲဒီမိကျောင်းကြီး ဦးခေါင်းထဲမှာ ပတ္တမြားတစ်လုံးရှိတယ်၊ အဲဒီပတ္တမြားလုံးကို ထုတ်ယူပြီး သူတစ်ပါးကို ရက်ရက်ရောရောပေးစွန့်ရင် ခေါင်းကိုက်ရောဂါပျောက်ကင်း လိမ့်မယ် ြ ဟုဖြေဆိုလေသည်။ မောင်ရွှေအသည် ကျေးငှက်၊ သူကြွယ်၊ မိကျောင်း သုံးဦးတို့၏ အကျိုးကိုဆောင်ရ၍ အလွန်ဝမ်းမြောက်နေသည်။ ထို့ကြောင့် မိမိလူရိုး လူအ ဖြစ်ရခြင်းအကြောင်းကို မေးလျှောက်ရန်မေ့နေပြီး ြ ဝမ်းသာလှပါပြီ ဘုရား ြ ဟုလျှောက်ကာ ပြန်လာခဲ့လေသည်။ မိကျောင်းထံသို့ ရောက်သော် အကြောင်းမှန်ကို ပြောပြ၍ မိကျောင်းကြီးက ဝမ်းသာစွာဖြင့် ပတ္တမြားလုံးကို မောင်ရွှေအအား ရက်ရောစွာပေးသည်။ ထိုအခါမှစ၍ နာတာရှည်ရောဂါ ပျောက်ကင်း လေသည်။ ကျေးငှက်ထံ ပြန်ရောက်၍ အကြောင်းမှန်ကို ပြောသော် ကျေးငှက်ကလည်း ရွှေအိုးနှင့်ငွေအိုးကိုဖော်ယူရန် ဝမ်းသာစွာပင်သဘောတူ ၏။ ထိုအခါမှစ၍ ကျေးငှက်သည် မိမိလိုရာအရပ်သို့ ပျံသန်းသွားနိုင် လေသည်။ မောင်ရွှေအသည် သူတစ်ပါး အကျိုးကိုလည်းဆောင်ရ မိမိ အကျိုးလည်း အောင်သောကြောင့် မိမိတောရွာသို့ ဝမ်းသာစွာပြန်လာပြီး သူတစ်ပါးအကျိုးကို သက်ဆုံးတိုင် ဆောင်ရွက်၍ ပျော်ရွှင်စွာ နေလေတော့ သတည်း။ ဖိုးသူတော်အကြံတတ်၍ ပုဂံသံညှပ် ကွယ်ရသည် ရှေးသရောအခါပုဂံပြည်တွင် အလွန်တရားစောင့်သောဓမ္မာအမည် ရှိုသည့် မင်းသည်မင်းပြုနေလေသည်။ ထိုမင်းသည် တိုင်းသူပြည်သား တို့အား တရားနှင့်အညီစိုးမိုးအုပ်ချုပ်သောကြောင့် သူ၏တန်ခိုးအာနုဘော် သည် သိကြားမင်း၏ဘုံဗိမာန်ကို တုန်လှုပ်စေလေသည်။ ထိုအခါ သိကြာမင်းက ငါ၏ဘုံဗိမာန်ကို တုန်လှုပ်စေသောသူကား အဘယ်သူနည်း ဟု စုံစမ်းဆင်ခြင်သည်ရှိုသော် ပုဂံပြည်၌ ဓမ္မာ အမည်ရှိမင်းကိုမြင်၍ သီကြားမင်းကကြံစည်သည်မှာ ဤမင်းသည် တိုင်းသူပြည်သားတို့အား တရားနှင့်အညီအုပ်ချုပ်သောကြောင့် ပစ်ထားရန်မသင့်ဟု မြင်ပြီးလျှင် တရားစီရင်ရာ၌ အလွန်တရာတိကျမှန်ကန်စေခြင်ငှါ တရားမှန်ကိုပြသော သံညှပ်တစ်ခု ဆက်သလေသည်။ ထိုသံညှပ်သည် လိမ်လည်လှည့်ဖြား မတရားသောသူများကိုသာ ညှပ်၍ တရားသောသူများကို ဘယ်အခါမှမညှပ် ဟုဆို၏။ ထိုအချိန်အခါတွင် တစ်သောအရပ် ဇရပ်ပျက်တစ်ခုပေါ်၌ အဂ္ဂိရပ် အလုပ်ကို ကြိုးစားအားထုတ်နေသော ဖိုးသူတော်တစ်ယောက်၌ ဆွမ်းကွမ်း အတွက်အားထားရသော ဒကာမတစ်ယောက်ရှိလေသည်။ တစ်နေ့သ၌ ထိုဒကာမကြီးသည် ဖိုးသူတော်ကို အလွန်လေးစားယုံကြည်သောကြောင့် မိမိစုဆောင်းထားသောရွှေတစ်ပိဿာကို ဖိုးသူတော်ထံအပ်နှံထားလေသည်။ နေ့ရက်ကြာမြင့်သောအခါ ထိုဒကာမကြီးတို့၏ သားသမီးတို့က ဒကာမကြီးထံအမွေတောင်းကြ၏။ ထိုအခါ ဒကာမကြီးက ဖိုးသူတော် ထံသို့သွားပြီးလျှင် ြ ဦးသူတော် ကျွန်မအပ်ထားတဲ့ ရွှေတစ်ပိဿာကို ပေးပါ၊ သား သမီးတွေကိ အမွေခွဲဝေပေးလိုပါတယ် ြ ဟုတောင်းလေ၏။ ထိုအခါ ဖိုးသူတော်က ြ သင် ငါ့ထံမအပ်ပါဘူး၊ သင့်ရွှေတစ်ပိဿာကို ငါမယူပါဘူး ြ ဟုငြင်းဆိုလေရာ ဒကာမကြီးကမကျေနပ်၍တရားရုံးတော် ၌ တရားစွဲဆိုလေသည်။ ထိုအခါ ရုံးမင်းက စစ်ဆေးရန်ရက်ကိုချိန်းဆို လေ၏။ ချိန်းဆိုသည့်နေ့သို့ ရောက်သောအခါ ဖိုးသူတော်သည် မိမိ ယူထားသော ရွှေတစ်ပိဿာကို အတောင့်ပြုလုပ်လျက် အမြဲကိုင်စွဲသွားလာ နေသော တောင်ဝှေးအတွင်းတွင် လုံခြုံစွာထည့်ပြီး တရားရုံးတော်သို့ သွားလေ၏။ တရားရုံးတော်သို့ရောက်၍ စစ်ဆေးရန်အချိန်သို့ ရောက်သော အခါ ရယံးမင်းကတရားမှန်မမှန်ကို စစ်းဆေးလို၍ ရှေဦးစွာဒကာမကြီးကို သံညှပ်ထဲသို့ ဝင်စေလေ၏။ ဒကာမကြီးသည် တရားသူဖြစ်၍ သံညှပ်က လုံးဝမညှပ်ပေ။ ဖိုးသူတော် အလှည့်သို့ရောက်အခါရုံးမင်းက ြ ဖိုးသူတော် ဝင်ပါ ြ ဟုဆိုရာ ဖိုးသူတော်ကဉာဏ်များပြီး ဒကာမကြီးထံသို့သွားကာ ြ ခက်တာဘဲ သီလသမာဓိနဲ့ ဖိုးသူတော်လုပ်နေတာခုမှဘဲ တရားစွဲလို့ ပရိသိတ်အလယ်မှာ ငါအရှက်ကွဲရတယ်၊ ဒီလိုလုပ်တာ မကောင်းပါဘူး ဒကာမကြီးရယ် ြ ဟုပြောဆို၍ ြ ရော့ တောင်ဝှေးယူထား၊ ငါဝင်လိုက် မယ် ြ ဆိုပြီးရွှေပါသောတောင်ဝှေးကိုပေးခဲ့ပြီး သံညှပ်ထဲသို့ဝင်သွားရာ သံညှပ်ကလည်းပိုင်ရှင်အား ရွှေကိုပေးခဲ့ပြီးဖြစ်၍ မညှပ်နိုင်တော့ပေ။ ဖိုးသူတော်လည်း သံညှပ်ထဲမှထွက်လာပြီး ြ ဘယ်မှာလည်း ငါယူတာသံညှပ်တောင် မညှပ်နိုင်တာ မမြင်ဘူးလား၊ ငါ့တောင်ဝှေး ကိုပေး ြ ဟုဆိုကာရွှေပါသည့်တောင်ဝှေးကို ယူပြီးထွက်သွားလေသည်။ ဤအကြောင်းကို သိကြာမင်းကသိသောအခါ ဤအတိုင်းသာ ငါ့သံညှပ်ကိုဆက်လက်ထားခဲ့ပါလျှင် ငါသိကြားမင်း နာမည်ပျက်ရချည့်ရဲ့ ဟုဆိုပြီး သံညှပ်ကိုကွယ်ပစ်လိုက်လေသည်။ ထိုအခါမှစ၍ ြ ဖိုးသူတော်အကြံတတ်လို့ ပုဂံသံညှပ်ကွယ် ရတယ် ြ ဟူသောစကားပုံ ဖြစ်လာလေသတည်း။ မောင်ရွှေရိုး မယ်ရွှေရိုး ဟိုးရှေးရှေးတုံးက မြို့နှင့်အလွန်ဝေးသော ကျေးရွာတစ်ရွာ တစ်ရွာတွင် လယ်ယာကိုင်းကျွန်းအလုပ်ဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းနေထိုင် ကြသော တောင်သူကြီးလင်မယားနှစ်ယောက် ရှိကြ၏။ ယင်းလင်မယား သည် ဈေးရောင်းဈေးဝယ်နှင့်လူစည်ကားသောမြို့အရပ်ကို တခါတခေါက်မျှ မရောက်ဘူးကြချေ။ မိမိတို့လယ်တောမှထွက်သော အသီးအနှံများကိုသာ သုံးဆောင်စားသောက်ဝတ်ဆင်ကာ ရိုးသားစွာနေကြသဖြင့် လင်ဖြစ်သူကို မောင်ရွှေရိုး၊ မယားဖြစ်သူကို မယ်ရွှေရိုး ဟု အများကခေါ်ကြလေသည်။ လင် မောင်ရွှေရိုး မယား မယ်ရွှေရိုးတို့နေထိုင်ကြသော ရွာတွင် ရွာသူရွာသားအများ ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်အားထားရာဖြစ်သော ဆရာတော် ဘုရားသည် လောကုတ္တရာကျမ်းစာအစောင်စောင်တို့ကို များစွာနှံစပ်ပါသော် လည်း လောကီဗဟုသုတဆိုလျှင် ဘာတစ်ခုမျှ လေ့လာလိုက်စားခြင်းမရှိ ဝဋ်ဆင်းရဲမှ ထွက်မြောက်ရာထွက်မြောက်ကြောင်းဖြစ်သော ကမ္မဏ္ဌာန်းတရား ကိုသာ ကြိုးစားအားထုတ်၍ ရိုးရိုးသားသားနေထိုင်သဖြင့် ထူးဆန်းသော အရာဝတ္ထုနှင့် ခေတ်ပေါ်ပစ္စည်းများကို ဘာတစ်ခုမျှ မြင်ဖူးခြင်း၊ တွေ့ဖူခြင်း ကြားဖူးခြင်း မရှိ။ ထိုကြောင့် ဆရာတော်ကြီးကိုလည်း ဘုန်းကြီးရွှေရိုး ဟု အများကခေါ်ကြလေသည်။ တစ်နေ့သ၌ လင်ဖြစ်သူမောင်ရွှေရိုးလယ်တောတွင်အလုပ်ကိစ္စများ ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ပြီး အိမ်သို့ပြန်ရောက်သောအခါ အိပ်ယာထဲဝင်၍အိပ်လိုက် လေသည်။ မယားဖြစ်သူမယ်ရွှေရိုးသည် လင်မောင်ရွှေရိုးအိပ်နေသည်ကိုမြင် လျှင် ြ ကိုရွှေရိုးကလည်းတော် အိမ်ရောက်ရင်ရောက်ခြင်း အိပ်တော့တာဘဲ ရေကလေးဘာကလေးများ ဝိုင်းခပ်ပါအုံးတော့ ြ ဟုပြောသောကြောင့် ရေအိုးကိုထမ်းကာ ရေခပ်သွားရာတွင် ရေခပ်သွားရာလမ်းမှ လူ၏အရိပ် ထင်ရန် ပြဒါးသုတ်ထားသောမှန်ဝိုင်းလေးတစ်ချပ်ကို ကောက်ရလေ၏။ မောင်ရွှေရိုးသည် မှန်ကိုမှန်မှန်းမသိချေ။ ဝင်းဝင်းပြောင်ပြောင်ကလေးကို အသေအချာ ကြည့်သောအခါ ယောင်ပေစူးနှင့် မိမိအရိပ်ထင်နေသည်ကိုလည်း မိမိအရိပ်မှန်းမသိချေ။ လြွန်ခဲ့တဲ့ ငါးနှစ်လောက်က သေဆုံးသွားတဲ့ယောင်ပေစူးနဲ့ ငါ့ဘကြီးရဲ့ ရုပ်ပုံပါလား၊ ဘကြီးကိုလွမ်းတဲ့အခါ ကြည့်ရအောင် အိမ်ယူ သွားမှဘဲ ြ ဟုစိတ်ကူးရ၍ မှိန်ဝိုင်းကလေးကို အိတ်ထဲထည့်ကာ ရေခပ်ပြီး နောက် အိမ်သို့ပြန်လေ၏။ အိမ်ရောက်လျှင် ကောက်ရခဲ့သောမှန်ကလေးကို အိမ်ဦးခန်းမှာ ထားသည့် သေတ္တာထဲတွင်ထည့်ကာ ရိုသေစွာသိမ်းဆည်းထားလေ၏။ မောင်ရွှေရိုးသည် ဤအရာမှာမှန်ဆိုသည်ကို သူမသိ၊ အရိပ်ထင် တတ်သော သဘာဝကိုလည်းသူမသိချေ။ ကောက်ရခဲ့သောမှန်ဝိုင်းကလေး သည် လွန်ခဲ့သော ငါးနှစ်လောက်က သေဆုံးသွားသည့်သူဘကြီးရုပ်ပုံဟု အစွဲအလန်းကြီးဖြင့် လယ်တောကပြန်လာတိုင်း ပြန်လာတိုင်း သေတ္တာထဲမှ မှန်ဝိုင်းကလေးကိုယူ၍ မိမိအရိပ်ကိုဘကြီး၏ပုံ ဟု ထင်ကာကြည့်လေ့ ရှိလေ၏။ ခေါင်းရင်းကသေတ္တာကို နေ့တိုင်းနေ့တိုင်းဖွင့်ကြည့်နေသည်ကို မယ်ရွှေရိုးမြင်လေလျှင် ြ ကိုရွှေရိုးဟာ သေတ္တာကို ခဏခဏဖွင့်ကြည့် နေတယ် ငါမသိအောင် ဘာတွေများထည့်ထားလို့ပါလိမ့်မလဲ၊ သူမရှိမှ အသေအချာဖွင့်ကြည့်အုံးမယ် ဟြု မယ်ရွှေရိုးကအကြံရလေသည်။ လင်မောင်ရွှေရိုး လယ်တောသို့သွားသောအခါ မယားမယ်ရွှေရိုး သည် ကြံစည်ထားသည့်အတိုင်း သေတ္တာကိုဖွင့်၍ရှာဖွေကြည့်လေလျှင် တစ်ခါမှမမြင်ဘူး မတွေ့ဘူးသော မှန်ဝိုင်းကလေးကိုတွေ့၍ အသေအချာ ကြည့်သောအခါ မိမိအရိပ်ကို မြင်လေလျှင် ြ လက်စသတ်တော့ မောင်မင်းကြီးသားမောင်ရွှေရိုးက သူ့မယားငယ်ရုပ်ပုံရှိလို့ ဒီသေတ္တာကို ခဏခဏ ဖွင့်ကြည့်နေတာကိုး၊ မယားငယ်ယူချင်တဲ့လူတော့ ဒီတစ်ခါ အကြောင်းသိစေမယ် ဟြု ကြုံးဝါးနေလေ၏။ မောင်ရွှေရိုး လယ်တောမှပြန်လာသောအခါ မယ်ရွှေရိုးသည် ကပျာကရာ မောင်ရွှေရိုး၏လက်ကိုဆွဲကာ အိမ်ထဲသို့ခေါ်၍ ခေါင်းရင်း သေတ္တာထဲမှ မှန်ဝိုင်းကလေးကိုယူလာပြီးလျှင် ြ ဟောဒီဟာ ရှင့်မယားငယ် မဟုတ်လား ဟြု ဒေါသဖြင့်မေးပြီး မိမိအရိပ်ကိုလက်ညှိးထိုး၍ ပြလေ၏။ မေင်ရွှေရိုးသည် အံ့အားသင့်လျက် မှန်ကလေးကိုကပျာကရာ လုကာ မိမိအရိပ်ကိုအသေအချာကြည့်ပြီးလျှင် ြ ဟောဒီဟာ ငါ့ဘကြီးပုံဟ နှုတ်ခမ်းမွှေးကလေးရေးရေးနဲ့ ဟြု ပြောလေ၏။ မယ်ရွှေရိုးကလည်း မှန်းကလေးကိုလုပြီး အသေအချာကြည့်ကာ မိမိအရိပ်ကိုလက်ညှိးထိုးပြီး ြ အသေအချာကြည့်ဟဲ့ရွှေရိုးရဲ့၊ ဘီးကြော့ပတ် ဆံထုံးကြီးနဲ့ဟဲ့၊ ဘယ်က နင့်ဘကြီးပုံဟုတ်ရမှာလဲ ဟြု ပြန်ပြောသဖြင့် ့ ့ ြ ငါ့ဘကြီးပုံဟ ြ ၊ ြ မယားငယ်ပုံဟ ြ နှင့်အငြင်ပွါးကာ လင်မယားရန်ဖြစ်ကြ၍မောသောအခါ ့ ့ ့ ့ မယ်ရွှေရိုးသည် ရုတ်တရက်အကြံရကာ ြ ကဲ ကိုရွှေရိုး ငြင်းမနေနဲ့၊ သမာဓိရှိတဲ့ ရွာဦးကျောင်းဘုန်းတော်ကြီးကို သွားမေးရအောင် ဆရာတော်က ရှင့်ဘကြီးဆိုလဲ ရှင်ကအနိုင်ယူဟြု ပြောလေ၏။ ထိုအခါမောင်ရွှေရိုးက ြ ကောင်းပြီ၊ ဆရာတော်ကြီးဆုံးဖြတ် တာကို နာခံမယ် ဟြု နှစ်ဦးသဘောတူမှန်မမြင်ဘူး၊ မကြည့်ဘူးသော ဆရာတော်ဘုန်းကြီးရွှေရိုး၏ ကျောင်းသို့သွားကြလေ၏။ ဆရာတော်ဘုန်းကြီးရွှေရိုးသည် စိတ်ပုတီးကိုလည်ပင်းမှာချိပ်ကာ တံမြက်စည်းလှဲနေရာမှ ြ ဟဲ့ ဒကာရွှေရိုးတို့ ဘယ်ကလာကြတာလဲ ြ ဟု မေးလေလျှင် ဒကာမောင်ရွှေရိုးတို့သည် ဘုန်းတော်ကြီးကို ရိုသေစွာ ရှိခိုးလျက် ြ မှန်လှပါဘုရား တပည့်တော် လမ်းကကောက်ရတဲ့ ဘကြီးရဲ့ ရုပ်ပုံကို မယ်ရွှေရိုးက တပည့်တော်ရဲ့နောက်အိမ်ထောင်ပုံလို့ စွပ်စွဲနေလို့ ဘကြီးရုပ်ပုံ ဟုတ်မဟုတ် ဆုံးဖြတ်ပေးတော်မူပါ ဟြု လျှောက်လိုက် လေ၏။ ထိုအခါ တစ်ခါမျှမှန်မကြည့်ဘူးသောဘုန်းတော်ကြီးကြ ရွှေရိုးရဲ့ ဘကြီးငါသိတာပေါ့ဟဲ့၊ ပြစမ်းအဲဒိပုံ ြ ဟု ဆိုကာ မှန်ဝိုင်းကလေးကို တောင်း၍ မှန်အတွင်းထင်လာသော အရိပ်ကို အသေအချာကြည့်လျက် ြ ဒီရုပ်ပုံဟာ ရွှေရိုးရဲ့ မယားငယ်ပုံလည်း မဟုတ်ဘူး၊ ရွှေရိုးရဲ့ဘကြီး ပုံလည်းမဟုတ်ဘူးဟဲ့ ပျံလွန်တော်မူသွားတဲ့ ငါတို့ဆရာဘုန်းတော်ကြီးရဲ့ ပုံပဲဟဲ့ ြ ဟု အမိန့်ရှိလိုက်လေသည်။ လင် မောင်ရွှေရိုး ဇနီး မယ်ရွှေရိုးတို့သည် ဆရာတော် ဆုံးဖြတ် သည်ကို ခံယူကြပြီးလျှင် နဂိုအတိုင်း လင်မယားသင့်မြတ်ပြီး အိမ်သို့ ပြန် ကြလေသည်။ ( တရုတ်ပုံပြင်များတွင်၄င်း၊ အနောက်တိုင်းပုံပြင်များတွင်၄င်း ဤသို့မှန်ကိုအကြောင်းပြုပြီး ပြောသော ဆင်တူရိုးမှား ပုံပြင်များရှိကြသည် ပြောဟန်နှင့် အချက်အလက်များကားကွဲကြသည်။ ) ဆရာဘုန်းကြီး၏ မှတ်စုစာအုပ် ဘဂေ ု၏ ခယာုနဂခါန ၂ နဝေ ၏ရုမ တဟေ ာဗုညေပါစစာဂေ ဆရာဘုန်းကြီး၏ မှတ်စုစာအုပ် ရှေးသရောအခါ အထက်အညာ ရွာတစ်ရွာတွင် ပညာဗဟု သုတမျိုးစုံကို လိုက်စားသော ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါး ရှိလေသည်။ ထို ဘုန်းတော်ကြီးသည် မိမိကျောင်းသို့ ရောက်ရှိလာသော ရဟန်းရှင်လူ အပေါင်းတို့အား မေးမြန်း၍ သတင်းထူးသတင်းဆန်းရှိပါက မိမိမှတ်စု စာအုပ်ကြီးတွင် ရေးမှတ်ထားလေသည်။ တစ်နေ့သ၌ ထိုဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းသို့ ဒကာတစ်ဦး ရောက်ရှိလာရာ အလာပသလ္လာပပြောဆိုပြီးနောက် ဗဟုသုတဝါသနာ ကြီးလှသော ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဒကာက ဘယ်အရပ်ကပါလဲ၊ ဒကာ့ နာမည်ဘယ်လိုခေါ်ပါသလဲ၊ အလုပ်အကိုင်ကကော   ဘာများ လုပ်ကိုင်ပါ သလဲ ြ   ဟု တသီတတန်းကြီး မေးလိုက်ရာ ဒကာက ြ တပည့်တော် က ပြည်စိုးကြီးကပါဘုရား၊ တပည့်တော်နာမည်ကတော့ ငလူထွား ပါတဲ့၊ အလုပ်အကိုင်ကတော့ သားရိုးသမင်ချိုပါဘုရား ြ ဟု လျှောက် ထားရာ ဗဟုသုတဝါသနာကြီးလှသော ဘုန်းတော်ကြီးက မှတ်စုစာအုပ် တွင် ြ ပြည်စိုးကြီးသား ငလူထွား သားရိုးသမင်ချို ြ ဟု ရေးမှတ် ထားလေသည်။ နောက်တစ်နေ့   ရွာထဲ၌အလှူရှိ၍သီလပေးလေရာ  ဒကာများက ြ ဆရာတော်မှာမေ့တတ်လွန်းလို့ ဒုတိယမ္ပိ တတိယမ္ပိ မပါပါဘုရား မှတ်စုစာအုပ်ထဲမှာ ရေးမှတ်ထားရင် ကောင်းပါမယ်ဘုရား ြ    ဟု လျှောက်ထားပြန်ရာ သားရိုးသမင်ချို စာပိုဒ်နှင့်ဆက်၍ ြ ဒုတိယမ္ပိ တတိယမ္ပိ ဆက်ပြီးဆို ြ ဟု ရေးမှတ်ထားပြန်လေ၏။ နောက်တစ်နေ့ ဒကာနှစ်ယောက် လာပြန်ရာ ရှေးအတိုင်း ြ ဒကာတို့ ဘယ်ကပါလဲ၊ ဒကာတို့အရပ်မှာ ဘာသတင်းထူးများ ရှိပါ သလဲ ြ   ဟု မေးပြန်ရာ  ပထမဒကာက ြ တပည့်တော် ရေစကြိုကပါ ဘုရား၊ တပည့်တော်တို့အရပ်မှာ သတင်းထူးတာကတော့ မိသာအေး ဆိုတဲ့ ဒကာမတစ်ယောက်ဟာ ကလေးသုံးယောက်တောင်မှ မွေးပါ သတဲ့ဘုရား ြ   ဟု လျှောက်ထားလေ၏။ ဒုတိယဒကာက  လျှောက်ပြန်သည်မှာ    ြ  တပည့်တော်ကလေးဝ ကပါဘုရား၊ တပည့်တော်တို့အရပ်မှာ သတင်းထူးတာကတော့ မိသီဒါ ဆိုတဲ့   ဒကာမတစ်ယောက်ဟာ ဆံပင်သုံးတောင်ထွာရှည်ပါသတဲ့ဘုရား  ြ ဟု လျှောက်ထားပြန်ရာ ဘုန်းတော်ကြီးက မှတ်စုစာအုပ်တွင် ဒုတိယမ္ပိ တတိယမ္ပိ ဆက်ပြီးဆိုနှင့်ဆက်လျက် ြ ရေစကြိုကမိသာအေး ကလေး သုံးယောက်မွေး ကလေးဝက မိသီဒါ ဆံပင်သုံးတောင်ထွာ ြ    ဟု ရေးမှတ်ထားလေသည်။ နှစ် ၊ လ အတန်ကြာ၍ ဘုန်းတော်ကြီးပျံလွန်တော်မူရာ ဘုန်းတော်ကြီး       ဗဟုသုတ လိုက်စားမှန်းသိကြသော တပည့်  ၊   ဒကာ၊ ရဟန်း သာမဏေတို့က ဗဟုသုတရေးမှတ်ထားသော စာအုပ်ကြီး ထဲတွင် ကောင်းနိုးရာရာကို ရေးမှတ်ကူးယူကြလေသည်။ ထိုအထဲတွင် ဦးပဉ္စင်းကြီးတစ်ပါးကဘုရားရှိခိုးထင်မှတ်၍ ဆရာတော်၏ မှတ်စုစာအုပ် ထဲမှ ကူးယူကျက်မှတ်ပြီးလျှင် ည၊ နံနက် ဝတ်တက်ဝတ်ကပ်အချိန်တွင် ြ ပြည်စိုးကြီးသား ငလူထွား သားရိုးသမင်ချို ၊ ဒုတိယမ္ပိ တတိယမ္ပိ ဆက်ပြီးဆို၊ ရေစကြိုက မိသာအေးကလေးသုံးယောက်မွေး၊ ကလေးဝ က မိသီဒါ ဆံပင်သုံးတောင်ထွာ သြကာသ ​ သြကာသ ြ  ဟု ရွတ်ဖတ် သရဇ္ဈာယ်နေလေတော့သည်။   သဘောချင်း နှောကြသည့်                      ဖိုးသူတော် နှစ်ဦး ရှေးအခါက   ဖိုးသူတော်တစ်ယောက်ရှိ၏။    ထိုဖိုးသူတော်သည် တစ်နေ့သော် ခရီးထွက်သွားလေသည်။ လမ်းခရီး၌ ညဥ့်ချမ်းချိန် ရောက်လာသဖြင့် နီးစပ်ရာဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင် ဝင်ရောက် တည်းခိုလေသည်။ ထိုတည်းခိုသော ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းတွင်လည်း ဖိုးသူတော်တစ်ယောက်ရှိသည်။ ဖိုးသူတော် နှစ်ယောက်လုံးပင် ပညာ လုံးဝမတတ်ကြချေ။ ရှေးအခါက ဖိုးသူတော်အချင်းချင်း လူအချင်းချင်း တွေ့ဆုံကြသည့်အခါ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ပညာမေးလေ့ ဉာဏ်စမ်းလေ့ ရှိကြသည်။ ဧည့်သည်ဖြစ်သော ဖိုးသူတော်ကလည်း ပညာမတတ်၍ ကျောင်းခံဖိုးသူတော်က ပညာဆွေးနွေးမည်ကို စိုးရွံ့နေလေသည်။ ထိုနည်းတူ   ကျောင်းခံဖိုးသူတော်ကလည်း ဧည့်သည်ဖိုးသူတော်က ပညာ ဆွေးနွေးမည်ကို စိုးရွံ့နေတော့သည်။ ကျောင်းခံဖိုးသူတော်သည် ပညာဉာဏ်ဆွေးနွေးမှုကို အချိန်ရွှေ့ လိုသောကြောင့် ြ ဦးသူတော်လာရတာ ခရီးပန်းလှတယ်၊ အမောဖြေ အိပ်ပါဦး နောက်နေ့မှဆွေးနွေးကြတာပေါ့ ြ ဟု ဧည့်သည်ဦးသူတော် အားပြောဆိုကာ အိပ်ရာထိုင်ခင်း ခင်းကျင်းဧည့်ဝတ်ပြုလေသည်။ ဧည့်သည်ဖိုးသူတော်လည်း    ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာဖြင့်  ဆွေးနွေးမှု ရွေ့ဆိုင်း ခြင်းကို လက်ခံသဘောတူလိုက်လေသည်။ နောက်နေ့နံနက် အိပ်ရာမှ ထကြသောအခါတွင်လည်း ဖိုးသူတော်နှစ်ဦးလုံး ပညာဆွေးနွေးရမည်ကို ကြောက်ရွံ့စိုးရိမ်နေကြ လေသည်။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းခံဖိုးသူတော်က ြ ဦးသူတော် ဒီနေ့ မနက် ဆွမ်းလောင်းရှိတယ်၊ ဆွမ်းခံသွားလိုက်ဦးမယ်၊ အပြန်မှ ပညာ ဆွေးနွေးကြတာပေါ့ ြ ဟု ပြောဆိုကာ အချိန်ရွှေ့လိုက်ပြန်သည်။ ဧည့်သည်ဖိုးသူတော်ကလည်း သဘောကျဖြစ်သွားကာ ဝမ်းမြောက် ဝမ်းသာဖြစ်နေလေသည်။ ကျောင်းခံဖိုးသူတော် ဆွမ်းခံရာမှ ပြန်ရောက်သောအခါ ြ      ဦးသူတော် ဆွမ်းခံကရလာတဲ့မုန့်တွေစားပါဦး   စားပြီးမှ  ပညာဆွေးနွေး ကြတာပေါ့     ြ  ဟု  ဆိုကာ   မုန့်ဆီကြော်၊ မုန့်လေပွေ ပေါက်ပေါက်ဆုပ် များကို တည်ခင်းကျွေးမွေးလေသည်။    စားသောက်ပြီးသောအခါတွင် လည်းြ ဖြည်းဖြည်းတော့ ဆွေးနွေးကြတာပေါ့ ြ  ဟု နှစ်ဦးသဘောတူ ဆုံးဖြတ်ကြပြီး တရေးတမော နားနေ အိပ်စက်လိုက်ကြတော့သည်။ အိပ်ရာမှနိုးကြသောအခါ ဧည့်သည်ဦးသူတော်က ြ ကျုပ် ခရီးဆက်စရာရှိသေးတယ် ဦးသူတော်ရေ့ သွားဦးမှ ြ   ဟု ဆိုကာ ခရီး ဆက်ရန်ပြင်တော့သည်။ ကျောင်းခံဖိုးသူတော်လည်း ပညာဆွေးနွေးမှု မပြုဖြစ်တော့မှာမို့ ကျိတ်၍ဝမ်းသာနေ၏။ ဧည့်သည် ဖိုးသူတော်ကို လည်း ကျောင်းပေါက်အထိလိုက်ပို့လိုက်၏။ နှစ်ဦးစလုံးကအသီးသီး နှုတ်ဆက်ကြပြီး ဆွေးနွေးခြင်းမပြုလျှင် မကောင်းသေးပါဘူးဟု နှစ်ဦးစလုံး ယူဆကြသည့်အလျောက် ကျောင်းခံဖိုးသူတော်က ြ ဦးသူ တော်ရေ ကျုပ်တို့ခွဲကာနီး ဆွေးနွေးကြစို့ရဲ့ ြ ဟု စကားစပြီး မြေကြီးပေါ်တွင် တုတ်တစ်ချောင်းဖြင့် စက်ဝိုင်းရေးဆွဲကာ ြ ကိုင်း ဒါဘာလဲ ဦးသူတော်ဖြေပေတော့ ြ ဟု ဆက်၍ မေးမြန်းလိုက်သည်။ ဧည့်သည်ဦးသူတော်လည်း အကြံရကျပ်ကာ မည်ကဲ့သို့ ဖြေရမည်ကို စဉ်းစားကြံဆနေ၏။ ထိုသို့ စဉ်းစားရင်း နံနက်က စားခဲ့ သော   မုန့်ဆီကြော် ဝိုင်းဝိုင်းကြီးကို     သွား၍သတိရသဖြင့် ြ ဆွမ်း လောင်းကရလာတဲ့   မုန့်ဆီကြော်အဝိုင်းကြီးပေါ့ဗျာ ြ ဟု ပြန်ဖြေလိုက် လေသည်။ မေးလိုက်သော ကျောင်းခံဦးသူတော်ကလည်း မေးစရာမရှိ၍ သာကြံဖန်မေးလိုက်ရသည်။ ဘာမှအဓိပ္ပာယ်လေးနက်မှုမထား။ သို့နှင့် ဧည့်သည့်ဦးသူတော်၏ အဖြေကိုကြားရသောအခါ မှန်ကန်သောအဖြေ ကို ထောက်ခံလေဟန်ဖြင့် ြ သဘောခြင်းနှောလိုက်လေ ဦးသူတော် ရယ် ြ ဟု ပြောဆိုရယ်မောလိုက်သဖြင့် နှစ်ယောက်သား တဟဲဟဲ ဆက်ရယ်ကြပြီး နှုတ်ဆက်ခွခွါလိုက်ကြလေတော့သည်။ တုတ် တုတ် ဂျိမ်း တစ်ခါကရွာတစ်ရွာတွင် သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက်ရှိ၏။ တစ်ဦး နှင့်တစ်ဦး များစွာခင်မင်ကြ၏။ အလုပ်လုပ်ကြသောအခါတွင်လည်း အတူတူလုပ်ကြသည်ကများ၏။ ထိုသူနှစ်ယောက်တွင် တစ်ယောက် သောသူသည် အရှက်အကြောက်ကြီးသည်။ ဘာလေးဖြစ်ဖြစ် ရှက်နေ တတ်သည်။ တစ်နေ့တွင် သူတို့နှစ်ယောက်သည် အလုပ်ကိစ္စတစ်ခုနှင့် တောသို့ သွားကြ၏။ သူတို့သွားရာလမ်းခရီး၌ အရိပ်အာဝါသကောင်း လှသော သစ်ပင်တစ်ပင်၏အပင်ခြေတွင် ဒေါက်ချာကိုဆောင်း၊ ညိုလွင် သောအဝတ်ကို ဆင်မြန်း၍ ငြိမ်သက်တည်ကြည်သောဣနြ္ဒေသိက္ခာဖြင့် တင်ပလ္လင်ခွေ ထိုင်နေသော ရသေ့တစ်ပါးကိုတွေ့မြင်ကြလေသည်။ ထိုတွင်အရှက်ကြီးသူက ြ ဒီနေ့ဟာ မဂင်္လာရှိတဲ့ နေ့ထူး နေ့မြတ်ပဲဟေ့၊ သူတော်သူမြတ်နဲ့တွေ့ရပေတယ်၊ လာကွာ ကံကြီး လွန်းလို့တွေ့တာ ဖူးခွင့်ရတုန်း ဖူးကြရအောင် ြ ဟု ခေါ်၍ နှစ်ယောက်သားသည် ရသေ့ကြီးသီတင်းသုံးရာ သစ်ပင်သို့ကပ်၍ ရသေ့ကြီးအား ပြားပြားဝပ်မျှ ရှိခိုးပူဇော်မှုပြုကြ၏။ ရသေ့ကြီးသည် ထိုသူနှစ်ယောက် ရှိခိုးဝတ်ပြုလာသည်ကို စောင်း၍မျှ မကြည့်ဘဲ ငြိမ်သက်လှစွာပင် သီတင်းသုံးနေ၏။ ခဏမျှကြာသော် ရသေ့ကြီး၏ ဘယ်လက်သည် လှုပ်ရှားလာပြီး ဆန့်ထားသောလက်ညှိုးကလေးကို ကွေးလိုက်ကာ ြ တုတ် ြ ဟု နှုတ်ကလည်း အသံထွက်အောင် ဆိုလေသည်။ ဤတွင် သူငယ်ချင်းနှစ်ယောက်က မိမိတို့အား ပုဆစ်ဒူးတုပ်၍ ရိုသေစွာ နေကြရန် ခိုင်းသည်ထင်ပြီး နေပုံထိုင်ပုံပြင်၍ ပုဆစ်တုပ်ကာ အလွန်သေချာစွာ လက်အုပ်ချီ၍နေကြ၏။ ရသေ့ကြီးသည် ြ တုတ် ြ ဟု ပထမအကြိမ်ဆိုပြီး လက်ညှိုး ကလေးကွေးလျက်သားဖြင့် အတန်ငယ်ငြိမ်သက်နေရာမှ ြ တုတ် တုတ် ဂျိမ်း၊ တုတ် တုတ် ဂျိမ်း ြ ဟု ဆက်ကာဆက်ကာ ဆို၍ ကွေးနေအောင် ထ ကလေတော့သည်။ ဤတွင်မှ အရူးကို အထင်ကြီး စွာဖြင့် သူတော်သူမြတ်မှတ်၍ ရှိခိုးပူဇော်နေသော မိမိတို့အဖြစ်ကို သတိရကာ တစ်ယောက်မှာ အူတက်မတတ် လက်ခုပ်လက်ဝါး တီး၍ တဟားဟားနှင့် ရယ်မောနေသော်လည်း အရှက်ကြီးသူမှာ ရှက်လွန်းလှ သဖြင့်မျက်နှာနီပြီး ြ မိမိတို့အဖြစ်ကို တစ်စုံတစ်ယောက်များမြင်သွား လေမလား ြ  ဟု ကျီးကန်းတောင်းမှောက် ဘေးတဝိုက်ကိုလိုက်ကြည့်ရှု နေလေသည်။ လူရိပ်လူခြေမတွေ့ရမှ အတန်ငယ်သက်သာရာရပြီး အဖော် ဖြစ်သူအား ြ ကိုယ့်လူရာ ဒီအကြောင်းတွေကို ဘယ်သူ့ကိုမှ မပြော ပါနဲ့၊ အိမ်ပြန်ရောက်ရင် ငွေငါးကျပ်ပေးပါ့မယ်ကွာ၊ ရှက်လွန်းလို့ပါ ဟုတ်လား ြ ဟု တောင်းတောင်းပန်ပန် ပြောဆိုလေသည်။ အဖော် ဖြစ်သူကလည်း အရယ်ကိုရပ်၍ ြ အေးပါကွာ မပြောပါဘူး၊ မင်း ငွေငါးကျပ် တကယ်ပေးရမှာနော် ြ ဟု ဆို၏။ ြ စိတ်ချပါ ငါ့လူရာ ပေးပါ့မယ်၊ မင်းသာ နှုတ်လုံပါစေ ြ  ဟု  ဆို၏။ ဤသို့ တစ်ယောက် နှင့်တစ်ယောက် အပြန်အလှန် ကတိထားကြကာ တောသို့ဆက်သွားပြီး ပြုလုပ်စရာကိစ္စများကို ပြုလုပ်နေကြလေသည်။ ညနေစောင်း၍ ပြန်ချိန် ကျသဖြင့် ပြန်လာကြသောအခါ အရှက်ကြီးသူမှာ နံနက်ကအဖြစ် အပျက်ကို တွေးမိတိုင်း ရှက်လှသဖြင့် ရွာသို့ရောက်သောအခါ မည်သူ့ ကိုမျှမပြောဖို့ အတန်တန်မှာလျက် လိုက်လာခဲ့၏။ စကားတပြောပြော နှင့် ပြန်လာ၍ ခပ်လှမ်းလှမ်းမှ ရွာကိုမြင်သောအခါ အဖော်ဖြစ်သူမှာ နံနက်ကအဖြစ်အပျက်များကို ရွာသို့ပြေး၍ ပြောချင်စိတ်သည် ချိုးနှိမ် မရအောင်ပေါ်လာတော့၏။ ပြောချင်သည်မှာ ဝမ်းထဲတွင် ရွရွ တက်နေ၏။ ပြောချင်စိတ် မျိုသိပ်၍မရတော့သည့်အဆုံးတွင် ြ ကဲ သူငယ်ချင်း မင်းငွေငါးကျပ်လည်း မပေးချင်နေတော့ ငါလည်းမပြောဘဲ မနေနိုင်တော့ဘူ: ပြောချင်လိုက်တာ ငါ့ဝမ်းထဲရွရွတက်နေတာပဲ ြ   ဟု အရှက်ကြီးသူအား ပြောလေလျှင် အရှက်ကြီးသူမှာ ထိတ်လန့်တကြား ပျာပျာသလဲဖြင့် ြ ရှစ်ကြီးခိုးပါရဲ့ သူငယ်ချင်းရာ ငါရှက်လွန်းလို့ပါ ငါ့ကိုသနားရင် မပြောပါနဲ့ကွာ၊ အိမ်ရောက်ရင် ငါ့ကတိအတိုင်း ငွေ ငါးကျပ်ပေးပါ့မယ် ြ ဟု ခခယယ တောင်းပန်လေသည်။ ြ မဖြစ်ဘူး မဖြစ်ဘူး၊ မပြောဘဲမနေနိုင်ဘူး၊ မင်းငွေလည်း မလိုချင်တော့ဘူး ြ ဟု ပြောပြီး ရွာသို့သုတ်ခြေတင်လေတော့သည်။ အရှက်ကြီးသောသူမှာ ရွာအဝင်ပေါက်မှ ဆီး၍နောက်ပြောင်မည့်သူကို ရှက်ကြောက် စိုးရိမ်သောမျက်နှာဖြင့် လှမ်းကြည့်ရင်း လေးလံသော ခြေလှမ်းများဖြင့် နောက်ကလိုက်သွားလေတော့သည်။           ဘာတရားဟောမှန်းမသိဘူး ရှေးအခါက ရွာတစ်ရွာတွင် မယားကို ကြောက်ရသော ယောကျ်ားတစ်ဦးရှိ၏။ တနေ့သ၌ ထိုရွာတွင် အလှူတရားပွဲရှိရာ မယားဖြစ်သူက လင်ယောကျ်ားအား တရားသွားနာရန်၊ နာပြီးက သူ့ကိုပြန်ပြီး ပြောပြရန် ခိုင်းစေထားလေသည်။ သို့သော် ထို ယောကျ်ားမှာ သူမွေးထားသည့် နွားကလေးတစ်ကောင်ကို အစာကျွေး ရန် နွားစာစဉ်းနေရသဖြင့် သူ့မယားခိုင်းထားသည်ကို မေ့နေလေသည်။ မယားဖြစ်သူက သူ့စကား နားမထောင်ရကောင်းပါမို့လားဟု ငေါက်ငမ်းဆူပွက်သောအခါမှ စဉ်းဆဲနွားစာကို ပစ်ထားခဲ့ရပြီး တရားပွဲသို့ ကပျာကယာထလာခဲ့ရာ တရားဟောဘုန်းကြီးမှာ အာပေါင် အာရင်းသန်သန်ဖြင့် တရားဟောနေနှင့်ပြီကို တွေ့ရလေသည်။ သူသည် ပရိသတ်အစွန်အနား၌ ခပ်ကုပ်ကုပ်သွားထိုင်လျက် တရားနာနေလိုက်၏။ သို့သော်လည်း သူ့နွားကလေး မြက်မကျွေးခဲ့ရသည်ကို စိတ်မကောင်း ဖြစ်နေသဖြင့် ဘုန်းကြီးက ဘာတရားဟောနေသည်ကို စိတ်မဝင်စား နိုင်ပေ။ တရားပြီး၍ သာဓုခေါ်သော အသံကိုကြားရသောအခါ ထို ယောကျ်ားမှာ မျက်လုံးပြူးရတော့သည်။ ဘုန်းကြီးဟောသော တရား ကို သူ့မယားအား ပြန်မပြောနိုင်က အဆူအဆဲအငေါက်အငမ်း ခံရတော့မည် ဖြစ်သောကြောင့်တည်း။ ဤသို့ဖြစ်နေသောကြောင့် ထိုသူသည် အလှူ့ဒကာသူငယ်ချင်းထံသို့ အပြေးအလွှားသွား၍ တရား မေးလေတော့သည်။ အလှူ့ဒကာသူငယ်ချင်းကလည်း ပြောမပြနိုင်ပေ။ ထိုအလှူ့ သည် ကူငွေကိုမျှော်၍ ကြွေးယူလှူထားရာ ကူငွေထင်သလောက်မရ၍ ယူထားသည့်ကြွေးတွေ      ဘယ်လိုဆပ်ရပါမည်နည်းဟု  တွေးတော သောကရောက်ရင်း တရားနာနေရသဖြင့် ဘုန်းတော်ကြီးက ဘာတရား ဟောသွားမှှန်း မသိသောကြောင့် ဖြစ်လေသည်။ ထိုအခါ တရားမသိလျှင်မဖြစ်သော ထိုယောကျ်ားသည် နောက်ဆုံး ကြံရာမရသည်နှင့် တရားဟောသောဘုန်းကြီးထံသို့ ပြေး၍ မေးမြန်း လျှောက်ထားပြန်လေသည်။ ပထမသော် ဘုန်းကြီးက တရားပွဲလာလျက် သူဟောသောတရားကို မသိရကောင်းလားဟု အပြစ် တင်လေသည်။ သို့သော် တရားနာသူက အကြောင်းစုံ လျှောက်ထား သောအခါ ဘုန်းကြီးကလည်း ့ ့ ့ ြ ငါဟောတာတော့ မှန်တယ် ဒကာရဲ့ ဒါပေမယ့် ငါ့ကို လှူဖို့ ငါ့ရှေ့ချထားတဲ့ ငှက်ပျောသီးက စိမ်းနေတော့ ဒီငှက်ပျောသီးကို ကျောင်းသားတွေ မြန်မြန်စားရအောင် မီးပေါ်ဆွဲအုပ်ရကောင်းမလား၊ အဝတ်နဲ့ပတ်ထားရ မှည့်လွယ်မလား၊ ငရုတ်သီး ညှပ်ပြီး အုပ်ရကောင်းမလားနဲ့ ငှက်ပျောသီးအုပ်ဖို့ အမျိုးမျိုး စဉ်းစားနေရတာနဲ့ ငါ့ဟာငါ ဘာတရား ဟောမိမှန်းတောင် မသိလိုက်ပါဘူးကွာ ြ ဟု အဖြစ်မှန်ကို ရိုးသားစွာ မိန့်တော်မူလိုက်လေသတည်း။ နင်ပြီးနင်ဆင်း ဥပုသ်သည်မလေး ရှေးအခါက ရွာငယ်တစ်ခုတွင် ရိုးသားတည်ကြည်သော မိန်းမပျိုကလေးတစ်ဦးရှိလေသည်။ သူသည် ရိုးရိုးသားသား အေးအေး ဆေးဆေး နေတတ်သည်ကြောင့် မိခင်ကြီးကအစ တစ်ရွာလုံးကပင် ္အ‘မယ်ရိုး’ ဟု ခေါ်ကြလေသည်။ မယ်ရိုးတွင် မွေးချင်းပေါက်ဖော်ဆို၍ အစ်မတစ်ဦးသာရှိသည်။ ထိုအစ်မကြီးမှာမယ်ရိုးငယ်စဉ်ကပင်   အိမ်ထောင် ပြုသွား၍ မယ်ရိုးကလေးကသာ မိခင်အိုကြီးအား လုပ်ကျွေးပြုစုရလေ သည်။ မယ်ရိုးတို့သားအမိမှာ ပစ္စည်းကလည်းမွဲ အလုပ်လုပ်သူက လည်း မယ်ရိုးတစ်ယောက်တည်းမို့ ကျောင်းနေ၍ စာမသင်နိုင်ရှာဘဲ နေ့စဉ် ရေခပ်၊ မောင်းထောင်း၊ ဆန်ပြာ စသည့်လုပ်ငန်းများကိုသာ အချိန်ရှိသရွေ့ ငှါးလိုက် လုပ်ကိုင်နေရလေသည်။ ထိုအလုပ်များမှရသည့် ပိုက်ဆံကလေးများဖြင့် မယ်ရိုးတို့ သားအမိမှာ စားသောက်နေထိုင်ရရှာသည်။ ထိုအခါက မယ်ရိုးတို့ရွာတွင် ဝါဝင်ပြီဆိုလျှင် ဆွမ်းအုပ် ကွမ်းအုပ် ကိုယ်စီရွက်ပြီး ရွာဦးကျောင်းသို့ ဥပုသ်စောင့် သွားလေ့ ရှိကြသည်။   လူကြီး၊လူငယ်၊ရွယ်ရွယ်လတ်လတ်တို့   ဝတ်ကောင်းစားလှများ ဝတ်ဆင်ပြီး ဟင်းကောင်းထမင်းကောင်း တောင်းအပြည့် ထည့်၍ အဖော်အပေါင်းများနှင့် သွားကြစားကြသည်မှာ ရွာ၏ဓလေ့တစ်ခုပင် ဖြစ်လေသည်။ ပျော်ရွှင်ဖွယ်ရာလည်း ကောင်းလှသည်။ တစ်ရွာလုံး အုတ်အုတ်ကျက်ကျက် သွားကြလာကြ  ပျော်ပါး ကြသော်လည်း ဆင်းရဲသူမလေးမယ်ရိုးမှာ အများနည်းတူ လိုက်နိုင်ရန် ဝေး မော်လို့ပင်မကြည့်အားရှာဘဲ အချိန်ရှိသရွေ့ အလုပ်နှင့်လက် မပြတ်အောင် လုပ်ကိုင်ရှာဖွေနေရရှာသည်။ သို့နှင့် ဝါလည်းကုန်ခါနီးလာလေသည်။ ရပ်ထဲရွာထဲက လည်း အများနည်းတူ မပြုနိုင်ရှာသော မယ်ရိုးအား မေးငေါ့စပြုလာ ကြလေသည်။ ြ မွဲမှာပေါ့ ဒါနသီလမှမရှိဘဲကိုး ြ စသည်ဖြင့် စကားတင်းဆိုလာကြတော့သည်။ မယ်ရိုး၏အစ်မသည် မယ်ရိုး မောင်းထောင်းနေသော တဲကုပ်အတွင်းသို့လာ၍ ဥပုသ်စောင့်လိုက်ရန် ပြောသည်။ ြ ဟဲ့ မယ်ရိုး နင်တော့ အလုပ်လုပ်ရင်းသေမှာပဲ သူများ တကာများ ရှစ်ရက်၊ လပြည့်၊ လကွယ်၊ သီတင်းတိုင်း ဘုရားသွား ကျောင်းတက်လို့ ပျော်ပျော်ပါးပါးစားကြ၊ သောက်ကြ၊ လှူကြ၊ ဝတ်ကြ တစ်ရွာလုံးပြုနေကြတာ နင်တစ်ယောက်တည်းပဲ မလိုက်နိုင် မပါနိုင်တာ ငါတော့ရှက်တောင်ရှက်လာပြီအေ၊ ဒီတော့ လာမယ့် သီတင်းဆိုရင် ဝါကျွတ်တော့မယ့်နောက်ဆုံးသီတင်းကျွတ် လပြည့်နေ့ ပဲ၊ ဒီတစ်ခါတော့ ညည်းလိုက်နိုင်အောင် လိုက်ပါအေ ြ ဟု ပြောဆို လေရာ မယ်ရိုးကလည်း ဥပုသ်စောင့်လိုက်ရန် အာမခံလိုက်လေသည်။ ထိုနေ့မှစ၍ မယ်ရိုးမှာ လာမည့်သီတင်းနေ့တွင် ဥပုသ်စောင့် လိုက်နိုင်ရန် လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို နေ့မှာသာမကဘဲညအချိန်များပါ လုပ်ရရှာသည်။ ဥပုသ်နေ့အတွက် အစားထိုးပြီး လုပ်ဆောင်ရမည့် ငှါးလုပ်ငန်းများကို နေ့ရောညပါ မနားမနေလုပ်ကိုင် ကြိုးစားသည်။ သို့နှင့် သီတင်းကျွတ်လပြည့်နေ့သို့ရောက်လာလေသည်။  မယ်ရိုးသည် မိုးမလင်းခင်ထ၍ မုရင်းဆန်ကလေးကိုချက်၊ စန္ဒကူးနီကိုပြုတ်၊ ဆွမ်းတော်ကပ်၊ မိခင်အိုကြီးအား ခူးခပ်ကျွေးမွေးပြီး၊ သူ့အဖို့လည်း ဖြူစင်သောပဝါကလေးဖြင့် ထမင်းထုပ်ကလေးထုပ်သည်။ ထို့နောက် ရေချိုးကိုယ်လက်သန့်စင်စေပြီး သီလယူရန် ရွာဦးကျောင်းသို့ ထွက်ခဲ့ လေသည်။ ရွာသူရွာသားအပေါင်းတို့သည် ယွန်းချယ်ထားသောဆွမ်းအုပ် ကြီးငယ်ကို သူ့ထက်ငါ ထမင်းကောင်း ဟင်းကောင်းထည့်၍ လှလှပပ ကြော့ကြော့မော့မော့ ထမ်းရွက်ပြီး သွားကြလေသည်။ မယ်ရိုးမှာ ခေါ်မည့်သူလည်းမရှိ   အများလိုဆွမ်းအုပ်ကြီးနှင့်လည်း ဟန်မထုတ်နိုင်၍ အသိပင်မလုပ်ကြ တစ်ယောက်တည်းပင် အများနောက်မှ မထင်မရှား လိုက်ပါခဲ့ရလေသည်။ ကျောင်းသို့ရောက်သောအခါ မယ်ရိုးက သူ့အစ်မကိုတွေ့ အောင်ရှာပြီး ြ အစ်မရေ ့ ့ ့ ကျုပ်က သီလလည်းမယူတတ်ဘူး၊ ပုတီးလည်း မစိပ်တတ်ဘူးတော့် အဲဒါသင်ပေးပါဦး ြ ဟု ပြောလေ သည်။ အစ်မလုပ်သူက စိတ်တိုပြီး ြ ညည်း ဒီလောက်ဖျင်းတဲ့ ကောင်မ၊ သီလယူတာကတော့ ရှေ့ကဘုန်းကြီး ချသွားတာကို နောက်ကလိုက်ဆို ပုတီးစိပ်တာက နင်ပြီး နင်ဆင်း၊ နင်ပြီး နင်ဆင်း ဆိုပြီးစိပ်၊ အဲဒါပဲ ြ ဟု ပြောဆိုထွက်သွားလေသည်။ အစ်မက အရွဲ့ အမဲ့ ပြောသွားသော်လည်း မယ်ရိုးကမူ ြ တစ်သက်တွင် အစ်မသင် ပေး၍ ဥပုသ်စောင့် ပုတီးစိပ်တတ်ပြီ ြ ဟု ဝမ်းသာနေလေသည်။ ၇ နာရီ ထိုးသောအခါ ရွာဦးကျောင်းမှ ခေါင်းလောင်းထိုး လိုက်သည်။ ဥပုသ်စောင့်မည့် ရွာသူရွာသားများလည်း အားလုံး သွားရောက်ကြ၍ သီလခံယူကြသည်။ ပြီးလျှင် ကိုယ့်အုပ်စုနှင့်ကိုယ် ဝိုင်းဖွဲ့၍ ရှုခင်းသာနေရာများတွင် စကားပြောကြ၊ စားကြ၊ သောက်ကြ နှင့် တရုံးရုံးရှိလေသည်။ မယ်ရိုးခမျာမှာ အသိလုပ်မည့်သူလည်းမရှိ၊ သူတို့တတွေ ပြောဆိုနေကြသည်များကိုလည်း မကြားလို၍ လူအများနှင့်ဝေးသော သစ်ပင်ရိပ်အောက်တွင် တစ်ကိုယ်တည်းထိုင်လျက် ‘နင်ပြီး နင်ဆင်း’ ကိုသာ တွင်တွင်ရွတ်၍ ပုတီးစိပ်နေရှာသည်။ နေ့ ၁၁ နာရီ နံနက်စာ စားချိန်တွင်လည်း ထမင်းကို မိမိအရင်မစားသေးဘဲ သစ်ပင်အနီးမှ တကျည်ကျည်တောင်းနေကြသည့် စာကလေးများ၊ ဆက်ရက်ကလေး များကို အရင်ကျွေးရှာသည်။ ပြေးတမ်းလိုက်တမ်း ကစားနေကြ သော ရှဥ့်ကလေးများ၊ ယုန်ကလေးများကိုလည်း ကျွေးပြန်သည်။ ပြီးမှ    အနည်းငယ်သော ထမင်းကို စားလေသည်။ သောက်ရန်ယူခဲ့သော ရေကိုလည်း မိမိအနည်းငယ်သာသောက်ပြီး တောငှက်တိရစ္ဆာန် လေးများကိုသာ တိုက်ကျွေးလေသည်။ မယ်ရိုး၏ရှေ့တွင် ရှဥ့် ကလေးများ၊ ယုန်ကလေးများနှင့် ငှက်ကလေးများက ပြေးလွှားပြီး   စားလိုက်သောက်လိုက်နှင့် မယ်ရိုးကို မျက်လုံးကလေး   ပေကလပ်၊ ပေကလပ်နှင့် ကြည့်ကြရင်း ဆော့ကစားနေကြသည်ကို မြင်သော မယ်ရိုးမှာ ပီတိဖြာလျက် ဝမ်းသာနေလေသည်။ နှုတ်မှလည်း အစ်မ သင်ပေးလိုက်သော ‘     နင်ပြီး နင်ဆင်း       ’    ကို မပြတ်ရေရွတ်ရင်း လက်ကလည်း ပုတီးလုံးကလေးများကို တစ်လုံးပြီးတစ်လုံး ချနေလေ သည်။ ဤသို့နှင့်အချိန်ကုန်လာရာ ညနေဘက်သို့ပင် ရောက်လာ လေသည်။ ထိုအချိန်တွင် ဝတ်ဖြူစင်ကြယ်ဝတ်ဆင်ထားသော အဘိုးအို တစ်ယောက် ရောက်လာပြီး ြ ငါ့သမီး အဘိုးအိုဟာ ခရီးသည်တစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။ ခရီးဝေးကလာရသူမို့   မောပန်းလှလို့ ဒီ   ကတွတ်မုန့်အိုးကို အဘိုးဆက်ပြီး   ထမ်းမသွားနိုင်တော့ပါ၊  ဒါကြောင့်ငါ့သမီးထံမှာ ဒီအိုးကို ထားခဲ့ပါရစေ၊ တကယ်လို့ သမီးမပြန်ခင် အဘိုးရောက်လာရင်လည်း ပြန်ယူပါ့မယ်၊ တကယ်လို့ သမီးပြန်ချိန်တန်လို့မှ အဘိုးပြန်မလာရင် လည်း သမီးဒီအိုးကိုအပိုင်ယူသုံးစွဲပေတော့၊ သမီးကိုပေးပြီး သားပဲ     ြ ဟု ပြောဆိုအပ်နှံပြီး ထွက်သွားလေသည်။ နေသည် တဖြည်းဖြည်းကျဆင်းသွားရာမှ နွားရိုင်းသွင်းချိန် သို့ပင်တိုင်ခဲ့ပြီ၊ အဘိုးအိုကား ပေါ်မလာချေ။ ထိုအချိန်တွင် ရွာသူ ရွာသားအပေါင်းတို့သည် ရွာသို့ပြန်ကြလေပြီ။ မယ်ရိုး၏အစ်မသည် ပြန်ကြသူများအတွင်းတွင် သတိထားရှာဖွေရာ မယ်ရိုးကို မတွေ့သော ကြောင့် စိတ်ဆိုးပြီး လမ်းခုလတ်မှ ပြန်လာကာ ရှာဖွေရလေသည်။ မယ်ရိုးမှာ ထိုအချိန်အထိ သစ်ပင်အောက်တွင် ြ နင်ပြီးနင်ဆင်း ြ လုပ်၍ကောင်းတုန်းပင် ဖြစ်သည်။   အစ်မက  မယ်ရိုးကိုမြင်လေလျှင် ဒေါသ စိတ်ဖြင့် ြ ဟဲ့ မိရိုး နင်ကဒီအချိန်အထိ သူများတွေပြန်တာတောင်မပြန် နိုင်သေးတာ နင့်လင်ကိုများစောင့်နေတာလား ဟင် ြ ဟု ကြိမ်းမောင်း ပြောဆိုလိုက်လေသည်။ မယ်ရိုးက ြ အစ်မရယ် မဟုတ်ရပါဘူး၊ ခရီးသည်အဘိုးအို တစ်ဦးက ဒီအိုးတစ်လုံးအပ်ထားခဲ့လို့ စောင့်နေရတာပါ၊ သို့ပေမယ့် သူကတော့   ပြန်ချိန်ကျလို့မှ ငါမရောက်လာရင် မင်းပဲဒီအိုးကိုယူတော့လို့ မှာသွားတယ် ြ ဟု ရိုသေစွာပြောပြလေသည်။ အစ်မက ြ နင့်အိုးက သေတတ်တဲ့အဆိပ်အိုး ဖြစ်နေရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ၊ သယ် ့ ့ ့ အ ဆိုလေ အ လေပဲ၊ ကဲ ့ ့ ့ ဖွင့်စမ်း ြ ဟု ငေါက်ငမ်း၍ ခိုင်းလေသည်။ ဤတွင်မယ်ရိုးက အိုးအဖုံးကို ဖွင့်လိုက်ရာ ဝင်းဝါနေသော ရွှေတောင့်များကို တွေ့ရလေ သည်။ မယ်ရိုးမှာ ဘယ်လိုမှထူးခြားမှုမရှိသော်လည်း အစ်မဖြစ်သူမှာ လောဘစိတ်ခေါင်ခိုက်သွားပြီး ဝမ်းမြူးတုန်ရီစွာဖြင့် ြ ဟဲ့ ဟဲ့ ့ ့ မယ်ရိုး ပိတ်ထားပိတ်ထား၊ သူများတွေ မြင်ကုန်ဦးမယ်၊ ကဲ ့ ့ ့ ညီမရှေ့ကသွား ငါအိုးရွက်ပြီး လိုက်ခဲ့မယ်        ညီမရွက်ရရင်ပင်ပန်း နေ မယ် ြ ဟု လေသံချက်ခြင်းပြောင်း၍ လာတော့သည်။ မယ်ရိုးမှာရိုးသား၍ သူ့အစ်မခိုင်းစေသည့်အတိုင်း ရှေ့မှ စိုက်စိုက်သွားလေသည်။ အစ်မကရွှေအိုးကိုရွက်လျက် နောက်မှ နှေးကွေးဖင့်နွဲ့စွာလိုက်ခဲ့သည်။ ရွာအနီးသို့ရောက်သောအခါ မယ်ရိုးနှင့် အတန်ငယ်ဝေးကွာ ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ ထိုအချိန်တွင် အစ်မသည် ချုံတစ်ခုအနီးတွင် အိုးကိုချ၍ ရွှေများကိုယူရန် အိုးကိုဖွင့်လိုက်သည်။ အိုးပွင့်လာသောအခါ အိုးထဲတွင် ရွှေများအစား ပါးပျဉ်းထနေသော မြွေဟောက်များကို တွေ့ရတော့သည်။ ဤတွင်အစ်မဖြစ်သူမှာ ကြောက်လန့်တကြား အော်ဟစ်ပြီး ြ ဟဲ့ မိရိုး အယုတ်မ၊ နင့်အိုးကိုလာယူလှည့် ၊ ငါ့ကိုသေအောင် ကြံတာ ြ ဟု ပြောဆိုလေသည်။ မယ်ရိုးက ြ မဟုတ်ရပါဘူး အစ်မ ရယ်၊ ဒီလိုဆို ကျုပ် ရွက်ခဲ့ပါ့မယ် ြ ဟု ပြောပြောဆိုဆို အိုးကို မယ်ရိုးကရွက်ပြီး ရွာထဲသို့ ဝင်ခဲ့ကြလေသည်။ အိမ်သို့ရောက်သောအခါ အမေကြီးအား ကန်တော့ပြီး တွေ့ကြုံရပုံ အလုံးစုံကို ပြောပြလေသည်။ ပြီးလျှင် သားအမိ နှစ်ယောက် အိုးကိုဖွင့်ကြည့်ရာ ဝင်းလက်တောက်ပြောင်သော   ရွှေချောင်း များကို တွေ့ကြရသည်။ ထိုရွှေတောင့်များကို ထုခွဲရောင်းချ၍ မယ်ရိုးတို့ သားအမိ သည် ဆင်းဆင်းရဲရဲ မလုပ်ရသော အလုပ်အကိုင်များကိုသာလုပ်ပြီး ချမ်းသာစွာနေရလေသည်။ ထိုပစ္စည်းများဖြင့် ဆင်းရဲသူများအား ပေးကမ်းထောက်ပံ့ခြင်း၊ ဒါန၊ သီလစသော ကောင်းမှုကုသိုလ်ပြုခြင်း တို့ဖြင့် အသက်ထက်ဆုံး ချမ်းသာစွာ နေထိုင်ကြလေရာ အဖက်မလုပ် သည့် ဆင်းရဲသူမကလေး မယ်ရိုးအဖြစ်မှ လူ့လောကထုံးစံအတိုင်း ကြွယ်ဝချမ်းသာသော သူတော်ကောင်းမလေးမယ်ရိုး ဟူ၍ ပြောင်းလဲ ခေါ်ဆိုကြလေသည်။ သို့သော် အမေအိုကြီးကမူ ချစ်စွာသောစိတ်ဖြင့် မိမိသမီး အား ြ နင်ပြီးနင်ဆင်း ဥပုသ်သည်မလေးမယ်ရိုး ြ ဟု ခေါ်လေ့ရှိ လေသည်။ သည်းခံသင့်မှ သည်းခံမယ် တစ်ရံရောအခါက တောရွာတစ်ရွာမှ ကျောင်းတစ်ကျောင်း၌ အကျင့်သိက္ခာနှင့် ပြည့်စုံသော ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါး သီတင်းသုံး နေထိုင်လျက်ရှိ၏။ ၎င်းကျောင်းတွင် ဖိုးသူတော်ကြီး တစ်ယောက် လည်း နေထိုင်လျက်ရှိသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ဖိုးသူတော်သည် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အမျကပွါးစေ၊ ဒေါသဖြစ်စေနိုင်သည့် စကားများကို၊ ဘယ်အခါမျှ မပြောဆိုကြပေ။ သို့သော် တစ်နေ့သောအခါတွင် ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ဖိုးသူတော်တို့စာစကား၊ ပေစကား၊ တရားစကား ဆွေးနွေးပြောဆို ကြရာမှ ခန ္တီတရားနှင့် ပတ်သက်၍ ခန ္တီ ( ဝါဒီ ) ဇာတ်သို့ ရောက်သွားကြသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ခန ္တီဟာ တော်တော် မြတ်တယ် ဘုန်းကြီးသင်ကြားဖူးတဲ့ ခန ္တီ( ဝါဒီ ) ဇာတ်ဟာ တကယ် ကို သနားကရုဏာဖြစ်စရာ ကောင်းတယ်၊ ဘုရား အလောင်းတော်ဟာ ဘယ်လိုပဲ အမျိုးမျိုးနှိပ်စက်ပေမယ့် တုန်လှုပ်ခြင်းမရှိဘူး။ အင်း ဦးသူတော်ကြီးဖြင့် ဒီလိုကျင့်နိုင်ဖို့ဝေးသေးတယ်။ စိတ်တောင်ကူးဝံ့မယ် မဟုတ်ဘူး။ ကြမ်းပိုးကိုက်တာတောင် သည်းမခံနိုင်တာမြင်သားပဲ  ြ ဟု လှောင်ပြောင်သရော် ပြောဆိုလိုက်သည်။ ရှေးယခင်က  ဒေါသအမျက်မဖြစ်ခဲ့ဖူးသော်လည်း ဤတစ်ကြိမ် တွင် ဒေါသဖြစ်လာသည်နှင့် ဖိုးသူတော်ကြီးက ခပ်ဆတ်ဆတ်ကလေး ြ ဘုန်းတော်ကြီးက တပည့်တော်ကို တယ်အထင်သေးတာကိုးဘုရား သည်းခံတယ်ဆိုတာမခက်ပါဘူး၊ လွယ်ပါတယ် ြ ဟု ပြန်လျှောက် ထားလိုက်သည်။ ြ တယ်ခက်တာကိုး ဦးသူတော် လူတွေဟာတစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် ခိုက်ရန်ဒေါသဖြစ်ကြ၊ အငြင်ပွါးကြတယ်ဆိုတာ သည်း မခံနိုင်ကြ၊ ဒေါသမထိန်းသိမ်းနိုင်ကြလို့မဟုတ်လား၊ ပေါ့ပေါ့ကလေး မပြောပါနဲ့ဦးသူတော်၊ တကယ်ကျတော့ ဘယ်အရာမဆို သည်းခံနိုင် ပါ့မလား၊ ဘုန်းကြီးကဖြင့် ဦးသူတော် သည်းခံနိုင်မယ်ဆိုတာ မယုံ ပေါင် ြ ဟု ဘုန်းတော်ကြီးက ပြောလိုက်ပြန်သည်။ ြ ဘုန်းတော်ကြီးဘုရား တပည့်တော် ရှည်ရှည်ဝေးဝေး လျှောက်မနေပါဘူး၊ တပည့်တော်ရဲ့စိတ်ဓာတ်ကိုဘယ်လိုဆိုတာ နက်ဖြန် ကစ သိရပါမယ် ြ ဟု ဖိုးသူတော်ကြီးကပြန်လျှောက်ထားပြီးတစ်ဦး တည်းနေလေတော့သည်။ နောက်တစ်နေ့တွင် ဖိုးသူတော်ကြီးသည် အလျားနှစ်ပေ လောက်ရှိသော သွပ်ပြားတစ်ချပ်ကိုယူပြီး မြေဖြူဖြင့် စာတိုကလေး တစ်ကြောင်းရေးနေသည်။ ထိုအခိုက် ဘုန်းတော်ကြီးရောက်လာပြီး ဖိုးသူတော်ကြီးအား  ြ ဦးသူတော် ဘာစာတွေရေးနေပါသလဲ၊ ဘုန်းကြီး ကိုပြစမ်းပါဦး ြ ဟု ပြောလေသည်။ သူ၏စိတ်ဓာတ်နှင့် အလုပ်ကို လက်တွေ့မပြသသေးမီ ထုတ်ဖော်မပြောလို မလျှောက်လိုသေးသော ဦးသူတော်က ြ နောင်ခါ တော့ သိပါလိမ့်မယ်၊ အခု လျှောက်ထားဖို့မလိုသေးပါဘုရား ဟြု ဆိုကာ သူရေးနေသောစာတန်းကို ဘုန်းတော်ကြီးရှေ့မှာပင်     သူရေးမြဲ ရေးနေသည်။ ရေးနေသောစာတန်းမှာ ြ သည်းခံပါသည် ြ ဆိုသော စာလုံးကြီးကြီးဖြင့် ရေးနေသည့်စာတန်းပင်ဖြစ်လေသည်။ နောက်တစ်နေ့တွင် ဖိုးသူတော်ကြီးသည် သူ၏အစီအစဉ်များ အရ စာတန်းကိုရေးထားသော သွပ်ပြားကို အပေါ်ပိုင်းတွင်အပေါက် ဖောက်၍ ကြိုးတပ်ပြီး လည်ပင်း၌ဆွဲကာ ကျောင်းနှင့်မနီးမဝေးရှိ ဇရပ် ပေါ်တွင်ထိုင်ပြီး ပုတီးဣနြ္ဒေရရစိပ်နေလေသည်။ ကျောင်းသားများ၊ ကလေးသူငယ်များသည် ဦးသူတော်ကြီး လည်ပင်း၌ ချိတ်ဆွဲထားသော စာတန်းကို ဖတ်ကြသည်။ ဘယ်လို လုပ်လုပ် သည်းခံမှာဟု သဘောပေါက်ကြသောအခါ တချို့ကျောင်း သားများက တုတ်ဖြင့် ဦးသူတော်ကြီးကို ရိုက်ကြသည်။ တချို့ကျောင်း သားများက ခဲကလေးများဖြင့် ဖိုးသူတော်ကြီး ကျောကိုပေါက်ကြ သည်။ လမ်းသွားလမ်းလာ လူတချို့ကမူ ဖိုးသူတော်ကြီးလည်ပင်းမှ စာကိုဖတ်ပြီး မကြားတကြား တိုးတိုးလှောင်ကြ ပြောင်ကြသည်။ သို့သော် ဖိုးသူတော်ကြီးကမူ သူ၏ ြ သည်းခံပါသည် ြ ဆိုသော စာတန်းအတိုင်း မည်သူ့ကိုမျှ ဒေါသထွက်ခြင်း၊ ပြန်လည်ပြောဆိုခြင်း မပြုပေ။ ပုတီးစိပ်မြဲ စိပ်နေလေသည်။ နောက်တစ်နေ့တွင်လည်း ထိုကဲ့သို့ ပြောင်လှောင်သရော်ကြသော်လည်း သည်းခံမြဲသည်းခံသည်။ သို့ နှစ်ရက်ခန့်ကြာသွားသောအခါ ဖိုးသူတော်ကြီး သတင်း သည် တစ်ရွာလုံးသို့ ပျံ့နှံ့သွားတော့သည်။ သို့နှင့်နောက်တစ်ရက်တွင် ဖိုးသူတော်ကြီးအား ပြောင်ကြ၊ လှောင်ကြ၊ ရိုက်ကြ၊ နှက်ကြသဖြင့် သွေးထွက်သံယို    ဒဏ်ရာများရကုန်တော့သည်။  တချို့ သနားကရုဏာရှိသူများကမူ ဆေးထည့်ပေးကြ၊ ပတ်တီးစည်းပေးကြသည်။ ညနေကျောင်းသို့ရောက်လေလျှင် ဘုန်းတော်ကြီးက ဆီးပြီး ြ ဦးသူတော်နောက် ၁၀ ရက်လောက်သာ ဒီလိုဆက်ပြီးသည်းခံနေရင် ခန ္တီတရားနဲ့ပြည့်စုံမှာသေချာတယ်၊ သည်းခံခြင်းခန ္တီတရားဟာ မြတ်ပါ တယ် ြ ဟု ခနဲ့လိုက်သည်။ ထိုတွင် ဖိုးသူတော်ကြီးက ြ အရှင်ဘုရား မခံချင်အောင် ပြောလို့ တပည့်တော်ဒီလိုဖြစ်ရတာပါ ြ ဟု တရှုံ့ရှုံ့ငိုရင်းလျှောက် ရာ   ဘုန်းတော်ကြီးက သနားလာသဖြင့် ြ ဦးသူတော်နက်ဖြန်ကစပြီး ခဲပေါက်၊ တုတ်ရိုက် မခံရအောင် ဘုန်းကြီးအကြံပေးပါ့မယ် စိတ်ပူ မနေပါနဲ့ ြ ဟု နှစ်သိမ့် ပြောကြားလိုက်သည် ဘုန်းတော်ကြီးသည် ဘိုးသူတော်ကြီး၏ သွပ်ပြားကိုယူ၍ ြ    သည်းခံပါသည် ြ ဆိုသောစာတန်းအောက်နားကဆက်ပြီး ြ သို့ သော် သည်းခံသင့်မှ သည်းခံမည် ဟြု မြေဖြူဖြင့်ဆက်၍ ဖြည့်စွက် ရေးထားလေသည်။ ဖိုးသူတော်လည်း နောက်တစ်နေ့ရောက်လျှင် ခါတိုင်းကဲ့သို့ ဇရပ်သို့သွားပြီး သွပ်ပြားကို လည်ပင်း၌ဆွဲကာ ပုတီးစိပ်နေသည်။ ယခင်နေ့များကကဲ့သို့ ဖိုးသူတော်ကြီးကို စလိုသော ကျောင်းသားများ၊ လူများသည် ထိုနေ့တွင်လည်း ဖိုးသူတော်ကြီးကို စ   ရန်လာကြသည်။ သို့ရာတွင် ြ သည်းခံပါသည်၊ သို့သော်သည်းခံ သင့်မှ သည်းခံမည် ြ ဆိုသော စာတန်းကို တွေ့မြင်ဖတ်ရှုလာရ သော ကြောင့်  မစဝံ့ကြတော့ပေ။     ဖိုးသူတော်ကြီးလည်း      ထိုနေ့မှစ၍   ခဲပေါက်  ခံရခြင်း၊တုတ်ရိုက်ခံရခြင်းများမှ လွတ်ကင်းသွားလေတော့သည်။ အလှူ့ဒကာနှင့် ဇာတ်ဆရာ တစ်ရံရောအခါကရွာတစ်ရွာ၌ အလွန်ချစ်ခင်သော သူငယ်ချင်း နှစ်ဦးရှိ၏။ တစ်ဦးမှာ တောင်သူလယ်သမား ဖြစ်ပြီး တစ်ဦးမှာကား သဘင်သည်ဇာတ်ဆရာဖြစ်သည်။ တစ်နှစ်သော် မိုးလေဝသမှန်ကန်မှုကြောင့် သီးနှံများ အထူး ကောင်မွန်ဖြစ်ထွန်းသည့်အတွက်တောင်သူကြီးသည် သူ၏သားသမီးများ ကို ရှင်ပြုနားသသည့် အလှူကြီးပေးရန် စီစဉ်စိုင်းပြင်းလေတော့သည်။ သူ၏သူငယ်ချင်းဖြစ်သူ ဇာတ်ဆရာကိုလည်း သူ၏အလှူ၌ ဇာတ်က ပေးရန်ပြောလေသည်။ တောင်သူကြီးသည် နေ့ကောင်းရက်သာရွေးချယ်ပြီးနောက် သူ၏အိမ်ရှေ့၌ မဏ္ဍပ်ထိုး၍ သင့်မည်ထင်သောနေရာ၌ ဇာတ်စင် ဆောက်လုပ်လေသည်။ ထို့နောက်သူသည် သူငယ်ချင်းဖြစ်သူ ဇာတ်ဆရာထံသို့ တဖန်သွားပြီး ြ သူငယ်ချင်း မဏ္ဍပ်ရော ဇာတ်ခုံပါ အားလုံးပြည့်စုံပြီ၊ ငါ့အလှူမှာ ဘယ်ဇာတ်ကိုခင်းပြီး ကပြဖို့ကြံရွယ်ထားပါသလဲ ြ ဟု မေး၏။ ြ မယ်ဥကျားချီခန်းကို ကပြဖို့ ဇာတ်သားတွေနဲ့ ပြည့်ပြည့် စုံစုံ တီးလုံးတိုက်ပြီးပါပြီ ဟြု ဇာတ်ဆရာကဖြေသည်။ ြ သူငယ်ချင်းရယ် မယ်ဥကျားချီခန်းဇာတ်ထုပ် ကပြရင် အလှူနဲ့ တော်မယ်မထင်ပါဘူးကွယ် ဟြု တောင်သူကြီးကပြော၏။ ြ ဒီလိုဆိုရင် အလှူနဲ့ကိုက်ညီအောင် ဝေဿန ္တရာဇာတ်ကို ခင်းကျင်း ကပြပေးပါ့မယ် ဟြု ဇာတ်ဆရာက ကတိပေးလိုက်၏။ အလှူပွဲနေ့ညသို့ ရောက်လာသောအခါ ဇာတ်ဆရာသည် ရောက်လာသမျှသော သဘင်သည်အပေါင်းတို့အား စုရုံးကြစေပြီး ြ ကနေ့ညကပြမယ့်ပွဲမှာ အရင်ကစီစဉ်ထားတဲ့ မယ်ဥကျားချီခန်းကို မပြတော့ဘဲ အလှူ့ရှင်အလိုကျ ဝေဿန ္တရာဇာတ်ကိုပြောင်းလဲ ကပြ ကြရမယ် ဟြု သတိပေးပြောကြားလေသည်။ ထိုသို့စုရုံးကြစဉ် မယ်ဥကျားချီခန်းဇာတ်ထုပ်တွင် ကျား လုပ်ရမည့်သူကားမရှိပေ။ ထိုကြောင့် ဇာတ်ထုပ်ပြောင်းလဲကပြမည့် အစီ အစဉ်ကို ထိုသူမသိပေ။ ကျားလုပ်ရမည့်သူသည် သန်းခေါင်ကျော်မှသာ သူ၏အခန်း ကျရောက်မည်ဟု သိရှိထားပြီး ဖြစ်သောကြောင့် စောစောပိုင်း၌ ရွာရှိ မိတ်သဂင်္ဟအပေါင်းနှင့်ရွာတွင်းလည်ပြီး ထန်းရည်သောက်နေလေသည်။ ဇာတ်ခုံသို့ပြန်၍ ရောက်သောအခါ၌လည်း အချိန်အတန်ငယ် စောနေသေးသောကြောင့် အိပ်ရာသို့ဝင်ပြီး တစ်ရေးအိပ်နေလိုက်၏။ ဇာတ်ဆရာလုပ်သူက မယ်ဥကျားချီခန်း၌ ကျားလုပ်ရမည့် သူအား ဝေဿန ္တရာဇာတ်၌ ဇူဇကာပုဏ္ဏားအဖြစ် ကပြရန်ကိုလည်း ကြိုတင်၍ ပြောမထားမိပေ။ ဝေဿန ္တရာဇာတ်ထုပ်ကလျှင် သူသည် အမြဲပင် ဇူဇကာလုပ်ရသူဖြစ်သည်။ ကပြနေသော ဇာတ်အစဉ်၌ သားတော်နှင့် သမီးတော်တို့ကို ပုဏ္ဏားလက်သို့ လှူဒါန်းမည်လုပ်နေသော ဝေဿန ္တရာမင်းကြီးအား မိဖုရားက ငိုကြွေးမြည်တမ်းကာ တောင်းပန်နေသောအခန်းသို့ ရောက် လာသောအခါ ပုဏ္ဏားပါမလာသည်ကို သိရသောဇာတ်ဆရာက ထန်းရည်မူး၍ အိပ်မောကျနေသော ပုဏ္ဏားလုပ်ရမည့်သူထံသို့ အပြေး အလွှားသွားကာ ့ ့ ြ ဟေ့ ထ ထ၊ မင်းအခန်းရောက်နေပြီ ဟြု နှိုးလေသည်။ ပုဏ္ဏားလုပ်ရမည့်သူသည် ကျားရေကိုခြုံ၍ ကျားခေါင်းကို စွပ်ပြီးလျှင်အိပ်ချင်မူးတူးနှင့်ထွက်လာသည်။ ထိုနောက် ကျားရေးအတန် ငယ်ပြပြီးလျှင် ငိုယိုကာ တောင်းပန်နေသော မင်းသမီးကို ကိုက်ချီ လေဟန်နှင့်ပွေ့ပိုက်ကာ ကားလိပ်၏အတွင်းသို့ ဝင်သွားလေတော့၏။ ပွဲကြည့်ပရိသတ်များ ရုတ်ရုတ်သဲသဲ ဖြစ်လာသောအခါ မည်သို့ မျှ ပတ်တုတ်၍ မရတော့ဘဲ ပွဲသိမ်းလိုက်ရလေတော့သတည်း။ ဖိုးသူတော်ဖြစ်မှန်းမသိဖြစ် ရှေးအခါက ရွာကြီးတစ်ရွာတွင် တစ်ရွာလုံးက ကိုးကွယ်ကြ သော ကျောင်းတစ်ကျောင်းရှိလေ၏။ ကျောင်းထိုင် ဆရာတော်သည် လောကီရေး လောကုတ္တရာရေး နှံ့စပ်သဖြင့် ရွာမှာသာမကဘဲ မြို့ပေါ်မှာပင် ကိုးကွယ်ကြသဖြင့် အလှူအတန်း ပစ္စည်းပစ္စယ ပြည့်ပြည့်စုံစုံရှိလေ၏။ ဆရာတော်ထံတွင် ကျောင်းနေသံဃာ လေးငါး ဆယ်နှင့်ကျောင်းသားကပ္ပိယ စသူတို့ဖြင့် သီတင်းသုံးနေထိုင်တော်မူ၏။ ကျောင်းတွင် အသက် ၆၀ ကျော်အရွယ် ဘိုးသာကြွယ်ဆိုသူ အဘိုးကြီးတစ်ဦးနေ၏။ ဘိုးသာကြွယ်သည် အိမ်ထောင်မရှိ၊ လူပျိုကြီး တစ်ဦးဖြစ်သည့်အပြင် ဆင်းဆင်းရဲရဲနှင့် ကျောင်းကိုကပ်၍ နေရသူ တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ဦးသာကြွယ်သည် အသက်  ၄၀ ခန့်မှစ၍ကျောင်းတွင် လာရောက်နေထိုင်သည် ဖြစ်သော်လည်း မည်သည့်အလုပ်အကိုင်ကိုမျှ မယ်မယ်ရရမလုပ်လိုဘဲ ဘုန်းကြီးခိုင်းသည်ကိုသာလုပ်ပြီး ကျောင်းတွင် ကပ်ရပ်စားသောက်နေလေ၏။ ဦးသာကြွယ်သည် ကျောင်းတွင် အနှစ် ၂၀ ကျော်နေထိုင် သော်လည်း ရှစ်ပါးသီလ၊ဆယ်ပါးသီလစသည့် ဥပုသ်သီတင်းများ မစောင့်ထိန်းဘဲ ဘုန်းကြီးက   တစ်ခါတရံတိုက်တွန်းပြောဆိုမှသာ ငါးပါး သီလယူလေသည်။ တစ်နေ့တွင် ဘုန်းကြီးက ဦးသာကြွယ်ကို ခေါ်ပြီး လျှင် ့ ့ ့ ြ ဒကာကြီး ဦးသာကြွယ် ဒကာကြီးဟာအသက်လည်း ၆၀ ကျော်ပြီ၊ သားသမီးသံယောဇဉ်လည်း ရှိသူမဟုတ် ‘ ဝတ်ကြောင်ပုဆိုး ကောင်းကျိုးမပေး ’ ဆိုသလို ဝတ်ကြောင်နဲ့နေရတာ တယ်ဒုက္ခများ တာပဲ၊ ဒီတော့ ဒကာကြီး ကတုံးရိတ်၊ ကိုရင်ကြီးဝတ်ပြီး တရား အား မထုတ်ချင်ဘူးလား ြ ဟု မေးရာ ဘိုးသာကြွယ်က ့ ့ ့ ြ ကိုရင်ဝတ်တယ်ဆိုတာ တယ်လွယ်တာမဟုတ်ဘူး ဘုရား၊ တပည့်တော် စဉ်းစားပါရစေဦး၊ ရက်သတ္တတစ်ပတ်လောက် စဉ်းစား ခွင့်ပြုပါဘုရား ြ   ဟု ပြန်လျှောက်ထားလိုက်လေ၏။ ဘိုးသာကြွယ်လည်း ဘုန်းကြီးတိုက်တွန်း ပြောဆိုသည်မှစ၍ ၇ ရက်တိုင်တိုင် စဉ်းစားသော်လည်း ကိုရင်ဝတ်ရန် စိတ်ကူးလို့ပင် မရဘဲရှိလေ၏။ သို့နှင့် ၇ ရက်စေ့သောနေ့တွင် ဆရာတော်ထံ သွား ရောက်ဝတ်ချရာ ဆရာတော်က ့ ့ ့ ြ ဘယ်နှယ့်လဲ ဒကာကြီး ကိုရင်ကြီးဝတ်ဖို့ သေချာ ပြီလား၊ ၇ ရက်စေ့ပြီလေ ြ ြ ကိုရင်ကြီးဝတ်ရင် ဆယ်ပါးသီလစောင့်ထိန်းရပါလိမ့်မယ်၊ ဆယ်ပါးသီလထဲပါတဲ့ သိက္ခာပုဒ်မျိုး တပည့်တော်အသက်နဲ့ စောင့်နိုင် မယ်မထင်ပါဘူးဘုရား၊ ဒါကြောင့် ကိုရင်ကြီးတော့ မဝတ်ပါရစေနဲ့ ြ ဟု ပြန်လည်လျှောက်ထားလေ၏်။ ြ ဒါဖြင့် ဒကာကြီး ဆယ်ပါးသီလစောင့်တဲ့ ကိုရင်ကြီးထက် သက်သာတဲ့ ဖိုးသူတော်ဝတ်ပြီး ရှစ်ပါးသီလမစောင့်ချင်ဘူးလား ြ ြ ဒီလိုဆိုရင် တပည့်တော် ရက်သတ္တတစ်ပတ်လောက် စဉ်းစားပါရစေဦး ဘုရား ြ ြ စဉ်စားပါဦးလေ ဒကာကြီး ြ ဟု ဘုန်းကြီးက စဉ်းစား ခိုင်းလိုက်ပြန်သည်။ ရက်စေ့ပြန်သောအခါ ဘိုးသာကြွယ်က ဘုန်းကြီးထံ သွား ပြီး ဖိုးသူတော် မဝတ်နိုင်ကြောင်း လျှောက်ထားပြန်သည်။ ဤတွင် ဆရာတော်က အကြံတစ်ခုရပြီး ဖိုးသူတော်များအသုံးပြုသည့် ကျပ်ကြီး တစ်လုံး ပြုလုပ်စေပြီး ကျက်သရေခန်းတွင် ထားလိုက်၏။ ဆရာတော် က ရပ်ထဲရွာထဲ အလှူအတန်းရှိတိုင်း ဘိုးသာကြွယ်အား လှူဘွယ် ပစ္စည်းများထည့်ထားသောတောင်းများကို ထမ်းစေပြီး ခေါ်သွားလေ့ ရှိခဲ့၏။ သို့သော် ကျပ်ကြီးရသော နေ့မှစ၍ ြ ဒီတောင်းတွေက ရှုပ်ပါတယ် ဒကာကြီးရာ ရှေ့ကတစ်လုံး နောက်ကတစ်လုံးနဲ့၊ ပေါ့ပေါ့ ပါးပါး ဒီဟာသာယူခဲ့ ြ ဟု ခိုင်းလေ၏။ သို့နှင့် ကျပ်ကြီးထမ်း၍ ဘုန်းကြီးနှင့် လေးငါးဆယ်ခေါက် လိုက်မိသောအခါ ဘိုးသာကြွယ်အား ဘုန်းကြီးကခေါ်၍ ြ ဒကာကြီး ခေါင်းကဆံပင်တွေက ကြည့်မကောင်းတော့ပါဘူး၊ အနက်တစ်ပင် အဖြူတစ်ပင်နဲ့ သန်းတွေကလည်းတရွရွနဲ့   ကတုံးရိတ်လိုက်ရင်မကောင်း ဘူးလား ြ ဟု အမိန့်ရှိလိုက်၏။ ထိုအခါ ဘိုးသာကြွယ်က ြ တပည့်တော်လည်း စိတ်ကူးနေ တာပဲဘုရား ြ ဟု ပြန်လည်လျှောက်သောကြောင့် ဘုန်းကြီးက မဆိုင်းဘဲ ဦးပဉ္စင်းတစ်ပါး အမြန်ခေါ်ခိုင်းပြီး ဘိုးသာကြွယ်ကြီးကို ကတုံးရိတ်စေလေ၏။ ကတုံးရိတ်ပြီးသောအခါဘုန်းကြီးကြ   ဘယ့်နှယ့်လဲ  ဒကာကြီး ပေါ့ပေါ့ပါးပါးရှိမသွားဘူးလား ြ    ဟု မေးရာ ဘိုးသာကြွယ်က ြ မှန်ပါ့ဘုရား နေလို့ထိုင်လို့ကောင်းသွားပါတယ် ဘုရား ြ    ဟု ပြန်လည်လျှောက်ထားလေတော့၏။ ရှေးနည်းအတိုင်း ဘိုးသာကြွယ်သည် ဆရာတော်နှင့်အတူ အရပ်ထဲလိုက်ပြန်လေ၏။ ထိုသို့ ကတုံးကြီးနှင့် ကျပ်လွယ်ကာ ရက်အတန်ကြာ လိုက်မိသောအခါ ဘုန်းကြီးက ြ ဒကာကြီးဝတ်နေတဲ့ အကျင်္ီကလည်း ဖျင်အကျင်္ီကြီး၊ အဖာအထေးကလည်း များကများသနဲ့ နောက်ပြီး ခါးပေါ်ကလုံချည်ကလည်း လက်နှီးစုတ်လောက်မှ အရောင် အဆင်းမရှိဘူး၊ အဲဒီအကျင်္ီ၊ လုံချည်တွေအစား ဒီဖြူဖြူစင်စင်ကလေး တွေဝတ်ပါလား ြ ဟု ပြောရာ ဘိုးသာကြွယ်က ြ တပည့်တော် မဝတ်ချင်ဘဲ နေပါ့မလားဘုရား၊ ဒီအကျင်္ီလုံချည်စုတ်တွေစွန့်ချင်နေတာ ကြာပါပကော၊ တပည့်တော် မလျှောက်ဝံ့လို့ နေရတာပါဘုရား ြ ဟု ပြန်လျှောက်လေ၏။ ဆရာတော်က ဘိုးသာကြွယ်ကို လုံချည်အကျင်္ီဟောင်းများ ချွတ်ခိုင်းပြီးလျှင် အသင့်ရှိသော ပိတ်ဖြူလုံကွင်းနှင့် ပိတ်ဖြူတစ်စ ပေးလေ၏။ ဘိုးသာကြွယ်သည်လည်း ဆရာတော်ပေးသော ပိတ်ဖြူ များကိုဝတ်ပြီး ပီတိဖြစ်နေလေ၏။ ပိတ်ဖြူဝတ်ပြီး ရက်အတန်ကြာတွင် အရပ်ထဲအလှူရှိသဖြင့် ဘိုးသာကြွယ်အား ခါတိုင်းကဲ့သို့ ကျပ်ကြီး အလွယ်ခိုင်းပြီး အလှူခေါ်သွားရာ အရပ်စာသင်ကျောင်းမှ ကျောင်းသား ကလေးများက လမ်းကနေပြီး ြ တို့ရွာကျောင်းက ဘိုးသာကြွယ်၊ ကျပ်ကြီးလွယ်လို့ကွယ်၊ သူ့ခါးမှာလည်း ပိတ်ပုဆိုး၊ ဖိုးသူတော်ကြီး ဖြစ်ပြီဗျိုး ြ ဟု သံချပ်တိုင်ကြလေ၏။ ကလေးများ၏သံချပ်သံ ကြားသောအခါမှ ဘိုးသာကြွယ် လည်း အဝတ်ဖြူ   ကတုံးနှင့် ကျပ်လွယ်ထားရသော မိမိအဖြစ်ကို ပြန်သတိရပြီး ြ ငါလည်းအခုမှ ဖိုးသူတော်ဖြစ်မှန်းမသိဖြစ်နေပြီ ြ ဟု ညည်းမိလေ၏။ ဆရာတော်ကမူ ကျောင်းသားကလေးများ သံချပ် အကြားမှ ပြုံးပြုံး ပြုံးပြုံးနှင့် ကြွသွားလေ၏။ ထိုအချိန်မှစ၍ ြ ဖိုးသူတော် ဖြစ်မှန်းမသိဖြစ် ြ ဆိုသော စကားပေါ်လာလေ၏။ အနိစ္စတန်ခိုး ရှေးရှေးတုန်းက မြို့နှင့်မနီးမဝေးရွာတစ်ရွာတွင် စည်းစိမ် ချမ်းသာနှင့်ပြည့်စုံသော    သူကြွယ်ကြီးလင်မယားရှိလေသည်။  သူတို့တွင် နွားအကောင်ရေငါးရာခန့်ရှိ၍ ထိုနွားများကိုကျောင်းသောကျွန်မကလေး တစ်ယောက်ရှိ၏။ ထိုကျွန်မကလေးကား အလွန်ရိုးသားလိမ်မာလှ၏။ သူသည် ‘ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ’ ဟူသော ရတနာသုံးပါးကို အလွန် ယုံကြည်သူလည်းဖြစ်၏။ တစ်နေ့သောအဖိတ်နေ့တွင် သီလစောင့်တည်လိုသောစိတ်က ပြင်းပြလှသဖြင့် သူကြွယ်မကြီးဆီသွားပြီးလျှင် ြ အဒေါ်ရယ် ကျွန်မ နက်ဖြန်ခါ သီလဆောက်တည်လိုပါတယ်၊ ခွင့်ပြုပါ ြ ဟု ခွင့်တောင်း လေ၏။ သူကြွယ်မကြီးကလည်း ြ ကောင်းပြီ ညည်း ဒီနေ့နွားစာ လုံလောက်အောင်ရှာပြီး နက်ဖြန်ခါကျတော့သွားပြီးဥပုသ်စောင့်တာပေါြ့ ဟု ပြောလိုက်၏။ ကျွန်မလေးလည်း ဝမ်းသာအားရဖြင့် နွားစာမြက် များကိုရှာလေသည်။ နောက်တစ်နေ့နံနက်သို့ ရောက်သောအခါ ရွာထဲကလူများ သည် ဥပုသ်စောင့်သွားကြသည်။ သူလည်း နောက်မှလိုက်သွားပြီးလျှင် ကျောင်းရောက်သောအခါ လူအပေါင်းတို့နှင့် သီလကိုဆောက်တည်လေ သည်။ သူသည် ဥပုသ်ကိုတစ်ခါမှ မဆောက်တည်ဘူးသောကြောင့် သီလပေးသည်ကိုလိုက်၍ မဆိုတတ်သဖြင့် သီလမရချေ။ နောက်ဆုံး လူအများပြီးမှသာ ဘုန်းတော်ကြီးထံသို့သွား၍ ြ တပည့်တော်မ သီလ ဆောက်တည်လိုပါတယ် ဘုရား ြ ဟု လျှောက်ထားသောအခါ ဘုန်းတော်ကြီးကလည်း    ြ   ဟဲ့ဘယ်နှစ်ပါးသီလဆောက်တည်မတုန်း ြ ဟု မေး၏။ ကျွန်မကလေးလည်း အရင်လူတွေလည်း ငါးပါးသီလ ဆောက်တည်သည်မှတ်ပြီး ြ ငါးပါးသီလဆောက်တည်မှာပါ ဘုရား   ြ ဟု လျှောက်လိုက်သည်။ သို့နှင့် ဘုန်းကြီးက ငါးပါးသီလ လိုက်ဆို စေသည်။ ပြီးသောအခါ အရင် လူအများကြားထဲ သွားနေလေသည်။ လူအများက ြ ဟဲ့ ဘယ်နှစ်ပါးသီလ ဆောက်တည်သလဲ ြ ဟု မေးသောအခါ ရိုးသားစွာနှင့် ြ ကျွန်မငါးပါးသီလ ဆောက်တည်ပါ တယ် ြ ဟု ပြောလျှင် ြ ဟဲ့ နင် ငါတို့နဲ့ မနေနဲ့သွား၊ ငါတို့က ရှစ်ပါးသီလ၊ နင်ကငါးပါးသီလ၊ သွား ငါတို့နားလာမနေနဲ့ ြ ဟု နှင်လွှတ်လိုက်ကြ၏။ နောက်တစ်စုထံသွားသောအခါ၌လည်း ဤသို့ပင် ဆို၍ နှင်လွှတ်လိုက်ကြ၏။ သို့နှင့် စိတ်ပျက်ပျက်နှင့် အိမ်ပြန်လာပြီး သူကြွယ်မကြီးအား အကြောင်းစုံ ပြောသောအခါ သူကြွယ်မကြီးက ြ ဟဲ့ ဒီလိုဆိုရင် ညည်းကျောင်းအရှေ့ဘက်က ညောင်ပင်ကြီး အောက်သွားပြီး စိပ်ပုတီးစိပ်ပေါ့အေ ြ ဟု ပြော၏။ ကျွန်မကလေးက ြ ကျွန်မစိပ်ပုတီး မစိပ်တတ်ဘူး ြ ဟု ပြောရာ သူကြွယ်မကြီးက ြ ညည်းနှယ့်အေ စိပ်ပုတီးစိပ်တာများ အဆန်းလုပ်လို့၊ အနိစ္စ၊ အနိစ္စလို့ဆို စိပ်တာပေါ့ ြ ဟု ပြောပြီး ြ ကဲကဲ ထမင်းထုပ်ပြီး သွားပေတော့၊ ကျောင်းက နာရီမောင်းထိုး တော့ ထမင်းထုပ်ဖြေပြီး ဘုရားဆွမ်းတော်တင်ပြီးစားပေါ့ ြ      ဟု မှာ၏။ သို့နှင့် ကျွန်မကလေးသည် ထမင်းထုပ်ကို ကပျာကယာ ထုပ်ပြီး ညောင်ပင်ဆီသို့ထွက်ခဲ့၏။ ညောင်ပင်ကြီးအောက် ရောက် သောအခါ သူကြွယ်မကြီးမှာသည့်အတိုင်း ြ အနိစ္စ၊ အနိစ္စ ြ နှင့် စိပ်ပုတီးစိပ်နေလေသည်။ မွန်းတည့်ခါနီးသောအခါ ကျောင်းက နာရီမောင်းထိုးသဖြင့် ကျွန်မကလေးသည် ထမင်းထုပ်ကိုဖြေ၍ ဘုရား ဆွမ်းတော်တင်ပြီးစား၏။ ထိုအခါ ညောင်ပင်စောင့်နတ်လည်း မနေသာ တော့ဘဲ ကျွန်မကလေးရှိရာသို့ သူအိုယောင်ဆောင်၍ ဒယီးဒယိုင် နှင့်လာလေသည်။ ထိုသို့ဒယီးဒယိုင်နှင့်လာသော သူအိုကြီးကိုမြင်သော အခါ စိတ်ထားကောင်းသော ကျွန်မကလေးက ြ ဘကြီး ဘကြီး ြ ဟု ခေါ်ကာ ထမင်းများကိုကျွေးသည်။ ထိုသူအိုကြီး မကုန်မှသာ မိမိစား၏။ သို့နှင့် သူအိုကြီးသည် အင်အားပြည့်လာပြီး ထွက်သွားရာ ကျွန်မကလေးနှင့် မနီးမဝေးသို့ ရောက်သောအခါ ပျောက်ကွယ်သွားလေသည်။ ကျွန်မကလေးလည်း ထမင်းကိုစားပြီး စိပ်ပုတီးစိပ်နေစဉ် ဘီလူးတစ်ကောင်ရောက်လာပြီး လူနံ့ရသဖြင့် ညောင်ပင်စောင့်နတ်အား ြ အသင်နတ်မင်း အသင့် သစ်ပင်အောက်က လူနံ့ရတယ်၊ ရှာခွင့်ပြုပါ ြ   ဟု ပြော၏။ ညောင်ပင် စောင့်နတ်က ြ ဟယ် ့ ့ ့ ငါ့ညောင်ပင်အောက်   ဘယ်ကလူရှိမှာလဲ ြ ဟု ပြောသောအခါ ဘီလူးလည်း ညောင်ပင်နှင့် သုံးလံအကွာက ကြည့်လေ၏။ ကျွန်မကလေးကိုမြင်လျှင်    ငါ့အစာဟုဆိုကာ ကျွန်မ ကလေး ရှိရာသို့ပြေးအလာ ကျွန်မကလေး၏ အနိစ္စတန်ခိုးကြောင့် ဘီလူးရင်ဘတ်တွင် မီးကဲ့သို့ပူပြင်းလာသဖြင့် ဘီလူးလည်း ထွက်ပြေး လေသည်။ ထိုအခြင်းအရာကိုမြင်သော် ညောင်ပင်စောင့်နတ်လည်းအားရ နှစ်ခြိုက်စွာနှင့် ညနေမိုးအချုပ် နေဝင်ရီသရောတွင် ကိုယ်ထင် ပြကာ ကျွန်မကလေးအား ရွှေအို:နှင့် ငွေအိုးနှစ်လုံးပေးပြီး ပျောက်ကွယ် သွား၏။ ကျွန်မကလေးလည်း အိမ်သို့ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာပြန်ခဲ့ပြီး အကျိုးအကြောင်းကို  သူကြွယ်မကြီးအားပြောပြသောအခါ သူကြွယ်မကြီး လည်း ကျွန်မကလေးကို သမီးအဖြစ်ဖြင့် မိမိနှင့်အတူနေစေ၏။ ထိုသတင်းကိုကြားသော ရွာသူရွာသားတို့သည် ြ ဒီကောင် မကလေးက ငါးပါးသီလနဲ့ ဒီလောက်ရရင် တို့ရှစ်ပါးသီလဆို ဒိထက် ပိုရမှာပေါ့ ြ ဟု အချင်းအချင်း ပြောကြ၏။ သို့နှင့် ရက်အတန်ကြာသော် အဖိတ်နေ့သို့ ရောက်လာ သဖြင့် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးပြောကြ၏။ ြ နက်ဖြန်ခါကျတော့ ညည်းအိမ် က ကြက်သားဟင်းချက်ပေါ့၊ ငါ့အိမ်ကဝက်သားဟင်းချက်တာပေါ့ ဟြု ပြော၏။ သို့နှင့် နောက်တစ်နေ့သို့ရောက်လာတော့၏။ ရွာသူရွာသား များလည်း တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ညောင်ပင်ဆီသို့ အရင်ရောက်ရန် ကျောင်းသို့နံနက်စောစောသွား၍ ဥပုသ်စောင့်ကြ၏။ ဥပုသ်ယူပြီး ဘုန်းတော်ကြီးပင် ကောင်းစွာဦးမချနိုင်ကြဘဲ ညောင်ပင်ကြီးအောက်သို့ သွားကြလေသည်။ ထိုသို့ရောက်သောအခါ ထမင်းထုပ်များကိုဖြေ၍ ဘုရားကို ဆွမ်းတော်မတင်ဘဲ ညောင်ပင်စောင့်နတ်ကို တင်ကြ၏။ ြ အရှင် နတ်မင်း အရှင်ကြိုက်တတ်တဲ့ ကြက်သား၊ ဝက်သား၊ ငှက်သား အသားမျိုးစုံဖြင့် တင်ပါ၏၊ စားတော်မူပါ ြ ဟု ဆိုကာတင်ကြ၏။ တင်ပြီးလျှင် စိပ်ပုတီးမစိပ်ဘဲ ဘယ်သူ့သမီးနှင့် ဘယ်သူ့သား ဘယ် တုန်းကဘယ်လို၊ ဘယ်သူကဘယ်လိုနှင့် အတင်းများပြောကြ၏။ ထိုအခါ ညောင်ပင်စောင့်နတ်မင်းက ြ ဟယ် ငါ့သစ်ပင် အောက် ဘယ်လိုဟာတွေ ရောက်နေပါလိမ့် ြ ဟု ညည်းညူလေသည်။ ထိုအချိန်တွင် ဘီလူးရောက်လာ၍ ြ အသင်နတ်မင်း အသင့်အပင် အောက်က လူနံ့ရတယ် ရှာခွင့်ပြုပါ ြ ဟု တောင်းပန်လေ၏။ နတ် မင်းလည်း ဆိတ်ဆိတ်နေလေ၏။ ထိုအခါ ဘီလူးလည်း ညောင်ပင်နှင့် သုံးလံကွာကနေ၍ ကြည့်ပြန်ရာ လူအုပ်ကြီးကိုမြင်၏။ ထိုအခါ ဘီလူးက သူတော်စင် ဟုတ်မဟုတ်သိရအောင် ကြောင်ယောင်ဆောင်၍ လူအုပ်ထဲသို့ ဝင် သွားသော် လူတစ်ယောက်က ြ ဟ ကြောင်ကလေးပါလားဟေ့၊ ငါတို့အိမ်မှာ ကြွက်တွေပေါတာနဲ့ အတော်ပဲ ြ ဟု ပြော၏။ နောက် တစ်ယောက်က ြ ငါတို့အိမ်မှာ အလွန်ကြွက်ပေါတယ်၊ ညဆို အိပ်ကို မအိပ်ရဘူး ြ စသည်ဖြင့် ပြောနေကြတော့၏။ ကြောင်ကလေးလည်း အတင်းခုန်ထွက်ပြေးကာ ကြောင် အသွင်က ဘီလူးအသွင်ပြောင်းပြီး ဘီလူးပြည်ပြန်ကာ ဘီလူးများကို ခေါ်ခဲ့ပြီး ညောင်ပင်အောက်ရှိ လောဘသားဥပုသ်သည်များကို စားလေ တော့သတည်း။ ကိုဖိုးခက်နှင့် မလှရှက် ရှေးအခါက တောရွာကြီးတစ်ရွာတွင် အသက်အရွယ်ကြီးပြီ ဖြစ်သော ဇနီးမောင်နှံနှစ်ဦးရှိ၏။ ၎င်းတို့တွင် ချောမောလှပသော်လည်း အရှက်ကြီးလှသဖြင့် ‘ မလှရှက် ’  ဟု ခေါ်သော သမီးကြီးတစ်ဦးရှိ၏။ မလှရှက်သည် အသက် ၃၀ ကျော်အထိ မည်သည့်ယောကျ်ားနှင့်မျှ အပေါင်းအသင်း မလုပ်ရုံမက မိမိဖခင်မှတပါး မည်သည့်ယောကျ်ားကိုမျှ စေ့စေ့စပ်စပ်မကြည့်ပေ။ မိမိကိုယ်ကိုလည်း အကြည့်မခံပေ။ အရှက်ကြီးသော သမီးပျိုသည် မိဘနှစ်ပါးကွယ်လွန်သွား၍ ခိုကိုးရာမရှိဖြစ်နေစဉ် ပတ်ဝန်းကျင်၏ကောင်းမှုကြောင့် အလွန်ရိုးလှ သောလူပျိုကြီး ‘ ကိုဖိုးခက် ’ ဆိုသူနှင့် ဝါမဝင်မီသဘောတူရတော့ သည်။ ကိုဖိုးခက်သည် မိမိ၏ဇနီး အရှက်ကြီးမှုကြောင့် အနေအထိုင် အပြောအဆို မမှားရအောင် သတိထားရှောင်ကြဉ်ရသည်မှာ အလုပ်ကြီး တစ်ခုဖြစ်နေသကဲ့သို့ မလှရှက်အဖို့လည်း မိမိ၏လင်ယောကျ်ား ရိုးသားလှသည့်အလျှောက် အထင်မမှားရအောင် အစဉ်သတိထားနေရ လေသည်။ ဝါဆိုလပြည့်နေ့ ရောက်သောအခါ သူတို့ဇနီးမောင်နှံသည် လည်း ရပ်ရွာထုံးစံဓလေ့အတိုင်း ရွာဦးရှိ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းသို့ ရပ်သူရွာသားများနှင့်အတူ သီလယူလိုက်ခဲ့ကြပြီး တစ်နေ့လုံး ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှာပင် ဥပုသ်သီတင်းဆောက်တည် နေကြလေ သည်။ ကိုဖိုးခက်သည် တရားသံဝေဂရလိုလှ၍ ဇာတ်နိပါတ်တော် မြန်မာပြန်စာအုပ်များကို ကြည့်ရှုနေရာ အထူးသဖြင့် မာတုကာမနှင့် ပတ်သက်သော စာပေများကို ဦးစားပေး ကြည့်ရှုနေ၍ မာတုကာမ မကောင်းကြောင်း၊ ဖောက်ပြားတတ်ကြောင်း အများဆုံးတွေ့ရလေ သည်။ မလှရှက်သည်လည်း တရားဗဟုသုတရရှိစေရန် ဥပုသ်ဇရပ်ရှိ မိန်းမချင်းများ၏ စပ်မိစပ်ရာ တရားစကားများကို နားထောင်နေရာ အသက်ငါးဆယ်ကျော်အဒေါ်ကြီးက ြ တို့များကတော့အေ ကိုယ့်လင် ယောကျ်ားကို ညအိပ်ရာဝင်တိုင်း ရှိခိုးကန်တော့ပြီးမှ အိပ်တယ်၊ မြတ်စွာဘုရားကလည်း ဒီကမ္ဘာလောကကြီးမှာ မယားခုနစ်ယောက်ရှိတဲ့ အနက် တစ်ယောက်ကလင်ငယ်ထားပြီး လင်ကြီးကို သတ်မယ်ကြံလို့ သူသတ်သမားနဲ့တူတဲ့မယား၊ လင့်ပစ္စည်းကို အချည်းနှီးဖြုန်းတီးလို့ ခိုးသူမနဲ့တူတဲ့မယား၊ ဟိတ်ဟန် မာန်အမျက်ကြီးပြီး စိုးမိုးလှလို့ အရှင်သခင်နဲ့ တူတဲ့မယား၊ ဒီမယား သုံးယောက်ဟာ ငရဲကျရောက် တတ်တယ်။    လင်အကျိုးကိုအလိုရှိပြီး တာဝန်သိလို့ အမိနဲ့တူတဲ့မယား၊ လင်ကိုရိုသေလေးစားလို့ အစ်မ၊ နှမနဲ့တူတဲ့မယား၊ အမျက်မထွက် ချစ်ခင်တတ်လို့ အဆွေခင်ပွန်းမနဲ့တူတဲ့မယား၊ ဒီမယား လေးယောက် ဟာ နတ်ရွာနတ်ပြည် သုဂတိဘုံမှာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဟောတော်မူတယ် မဟုတ်လား၊ ဒါကြောင့် ညည်းတို့လည်း နတ်သမီးလှလှလေးတွေ ဖြစ်ချင်ရင် ညအိပ်ရာဝင်တိုင်း လင်ယောကျ်ားကို ရိုရိုသေသေ ရှိခိုး ကန်တော့ပြီးမှ အိပ်ကြပါ ြ ဟု ပြောသည်ကို မလှရှက်က အလွန် သဘောကျလေသည်။ သို့နှင့် ကျောင်းမှအိမ်သို့ ပြန်ရောက်ကြပြီးနောက်ကိုဖိုးခက် သည် ညအိပ်ချိန်ရောက်သော်လည်း မအိပ်သေးဘဲ မိန်းမမကောင်း ကြောင်း၊ ဖောက်ပြားတတ်ကြောင်းများကို အတွေးနယ်ချဲ့နေလေသည်။ နတ်သမီးလှလှလေးဖြစ်လိုသော မလှရှက်ကလည်း မိမိလင်ယောကျ်ား ကို ကန်တော့ရမှာရှက်နေ၍ သူအိပ်ပျော်မှ ငါရှိခိုးကန်တော့မည်ဟု ကြံစည်ပြီး ြ ညဥ့်နက်လှပြီ၊ ရှင်မအိပ်သေးဘူးလား ြ ဟု မေးလိုက် ရာ ကိုဖိုးခက်က ြ မအိပ်သေးဘူး ြ ဟု ခပ်တိုတိုပင်ပြန်ပြော၏။ မလှရှက်က ဤသို့ သုံးလေးကြိမ်မေးသောအခါ ကိုဖို:ခက် သည် ြ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အိပ်ချင်အိပ်ရုံပဲ၊ အခုလို မအိပ်သေး ဘူးလား၊ မအိပ်သေးဘူးလားနဲ့ တမေးတည်းမေးနေတာ ငါအိပ်ပျော် ရင် သူတစ်ခုခု လုပ်ချင်လို့ပဲ အဲဒီတော့ ငါအိပ်ပျော်ချင်ယောင်ဆောင် နေမှပဲ ြ ဟု ကြံစည်ပြီးလျှင် ဘုရားခန်းရှေ့တွင် စောင်ခေါင်းမြီး ခြုံကာ ြ ခေါ  ခေါ ြ နှင့် ဟောက်ပြီး အိပ်ပျော်ဟန်ဆောင်နေလိုက် တော့သည်။ နတ်သမီးကလေးဖြစ်ချင်သော မလှရှက်ကလည်း ဝါးလုံး တန်းပေါ်က        တဘက်ကလေးကို   ကပျာကရာယူကာ            ပခုံးပေါ်တင်၍ ကိုဖို:ခက်၏ခြေရင်း၌ ရိုရိုသေသေ ထိုင်ပြီးလျှင် ြ သြကာသ၊ သြကာသ၊ သြကာသ၊ ကာယကံ၊ ဝစီကံ၊ မနောကံ တည်းဟူသော သုံးပါးသောကံတို့ဖြင့် ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ တစ်ကြိမ် နှစ်ကြိမ်၊ သုံးကြိမ်မြောက်အောင်  လင်ယောကျ်ားအား ရိုသေမြတ်နိုးလက်စုံမိုး၍ ြ စသည်ဖြင့် ရှိခိုးကန်တော့နေလေသည်။ အကြံဖြင့် အိပ်ပျော်ချင်ယောင်ဆောင်နေသော ကိုဖိုးခက်သည် လည်း ြ သြော် မလှရှက်၊ ငါအိပ်ပျော်သွားရင် ဘာများလုပ်ချင်ပါ လိမ့်လို့ ဖြစ်မှဖြစ်ရလေ မလှရှက်ရယ် ြ ဟု အတွေးပေါက်ကာ ချုပ်တည်းအောင့်အည်းမရတော့၍ ဟားတိုက်ကာရယ်ချလိုက်ရာ အရှက် ကြီးသော မလှရှက်လည်း အရှက်လွန်သွားပြီး အော်ငိုရင်း ပခုံးပေါ်မှ တဘက်ဖြင့် တဖတ်ဖတ်နှင့် မရပ်မနားရိုက်နေလေတော့သည်။ ဆရာဘုန်းတော်ကြီး၏ အဆုံးအမ ရှေးအခါက ကျေးလက်တောရွာတစ်ရွာတွင် ဘုန်းတော်ကြီး တစ်ပါး ကျောင်းထိုင်လျက်ရှိ၏။ ထိုကျောင်းတွင် ကလေးသူငယ်အများ စာပေသင်ကြားလျက်ရှိကြရာ ထိုကလေးသူငယ်များအနက် မောင်သုတ ဆိုသော သူငယ်ကလေးနှင့် မောင်ဗာလဆိုသော သူငယ်ကလေး နှစ်ယောက်လည်းပါ၏။ မောင်သုတသည် ဆရာဘုန်းကြီး သင်ကြားပို့ချသည့်စာများ ကို ဂရုတစိုက်သင်ယူပြီး အားသောအချိန်များတွင်လည်း ကျောင်းဝိုင်း အတွင်း တံမြက်စည်းလှည်းခြင်း၊ မြက်နုတ်ခြင်း၊ ရေခပ်ခြင်း အစ ရှိသည့် ကျောင်း၏ ဝေယျာဝစ္စများကိုလုပ်ပြီး ဆရာဘုန်းတော်ကြီးကို ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ် အသွယ်သွယ်တို့ဖြင့် အမြဲမပြတ် ပြုစုလေ့ရှိ၏။ မောင်ဗာလမှာ စာသင်ချိန်တွင် အိပ်ငိုက်နေပြီး စာဖြေချိန် တွင်လည်း သူတစ်ပါးထံမှခိုးချသည်။ ကျောင်းဝေယျာဝစ္စလုပ်စရာရှိလျှင် လည်း သစ်ပင်အောက်မှာသော်လည်းကောင်း၊ ကျောင်းကြို ကျောင်း ကြား၊ သိမ်ကြို သိမ်ကြားများမှာသော်လည်းကောင်း အိပ်နေလေ့ရှိပြီး ဆရာဘုန်းတော်ကြီး၏ ဝတ်ကြီးဝတ်ငယ်များကိုလည်း ဘာမျှမသိတတ် မပြုစုပေ။ တစ်နေ့တွင် မောင်သုတနှင့် မောင်ဗာလတို့နှစ်ယောက် တွေ့ကြသော် မောင်ဗာလက ြ ဟေ့ မောင်သုတ ၁ နဲ့ ၂ ပေါင်းယင် ဘယ်လောက်လဲ ြ ဟု မေးလိုက်သည်။ မောင်သုတက ြ ၁ နဲ့ ၂ ပေါင်းယင် ၃ ဖြစ်တာပေါ့ကွ ြ ဟု အမှန်အတိုင်းပဲ ဖြေလိုက်သည်။ မောင်ဗာလက မကျေနပ်ဘဲ ြ ဟေ့ မောင်သုတ မင်းဟာ ဆရာဘုန်းတော်ကြီးနားမှာ နေပေမယ့် အလကားပါကွာ၊ မင်း ဘာမှ မတတ်ပါဘူး။ ဒီမှာ တစ်သက်လုံးမှတ်ထား ၁ နဲ့ ၂ ပေါင်းရင် ၂ ပဲရတယ်ကွ ြ ဟု ပြောလေ၏။ ဤတွင် မောင်သုတကလည်း သူအမှန်အတိုင်းဖြေပါလျက်နှင့် ဤကဲ့သို့ ပြောရပါမို့လား ဟု ငြင်းခုံပြောဆိုလေ၏။ သို့နှင့် ဆရာ ဘုန်းတော်ကြီးထံ ရောက်လာကြရာ ဆရာတော်က ြ ကဲ ပြောကြစမ်း မင်းတို့နှစ်ယောက် ဘာဖြစ် လာကြသလဲ ြ ဟု မေး၏။ မောင်သုတက ြ မှန်လှပါ တပည့်တော်ကို မောင်ဗာလက ၁ နဲ့ ၂ ပေါင်းရင် ဘယ်လောက်ရသလဲလို့မေးပါတယ်၊ ဒီတော့ တပည့်တော်က ၁ နဲ့ ၂ ပေါင်းရင် ၃ ရတာပေါ့လို့ဖြေပါတယ်ဘုရား။ ဒါကို မောင်ဗာလက မဟုတ်ဘူး။ ၁ နဲ့ ၂ ပေါင်းရင် ၂ ပဲရတယ်လို့ ပြောပါတယ် ဘုရား၊     အဲဒါကို သူမှန်တယ် ကိုယ်မှန်တယ်နဲ့ ငြင်းခုံနေ ကြပါတယ်ဘုရား ြ ဟု လျှောက်လေ၏။ ဆရာတော်က မောင်ဗာလကို ြ မောင်သုတ လျှောက်တဲ့ အတိုင်းမှန်သလား         ြ ဟု မေးရာ မောင်ဗာလကလည်း ဟုတ်မှန် ကြောင်း ပြန်လျှောက်ထားလေသည်။ ဤတွင် ဆရာဘုန်းတော်ကြီးက မောင်သုတအား    ဆုံးမသောအားဖြင့် ထန်းပလပ်ဖြင့်သုံးချက်ရိုက်လေ၏။ မောင်သုတက ြ ဆရာတော် ဘုရားတပည့်တော် ပြောတာမှန်ပါရက်နဲ့ ဘာဖြစ်လို့ တပည့်တော်ကို ရိုက်ရပါသလဲ ဘုရား ြ ဟု လျှေက်ထား ပြန်လေ၏။ ဆရာတော်က ြ မောင်သုတ လောကမှာ လူတစ်ယောက် ဟာ မိုက်မဲတယ်၊ ဉာဏ်ပညာမရှိ၊ အမှားကိုပြုရက်တယ်၊      ဒါပေမယ့် အဲဒီလူနဲ့ဘက်ပြိုင်ငြင်းခုံတဲ့သူထက် မိုက်သူမရှိ၊ အခုမင်းကမှန်တယ်၊ မောင်ဗာလက မှားတယ်၊ မှားမှန်းသိရက်နဲ့ မင်းက ဘက်ပြိုင်ပြီးငြင်း တော့ မင်းသာမိုက်ရာကျပေတယ် ြ ဟု အမိန့်ရှိလိုက်လေသည်။        ဘုန်းကြီးရှေ့က ကြွပစေဟေ့ တစ်ခါက ရွာတစ်ရွာတွင် သြဇာအလွန်ပေးလေ့ပေးထ ရှိသော ‘ငထွား’ဆိုသူတစ်ဦးရှိလေသည်။ ငထွားကို အလွန်လျှာရှည်သူ၊ သြဇာပေးတတ်သူဟု ရွာသူရွာသားများက သိကြသဖြင့် ‘ သြဇာပေး သမား ငထွား ’ ဟူသော ဘွဲ့ကို ပေးထားကြလေသည်။ တစ်နေ့တွင် အိမ်တစ်အိမ်၌ အသုဘရှိသဖြင့် ဘုန်းကြီးများ ကို ဆွမ်းကျွေးသည်။ အသုဘ ဝိုင်းကူသူများက ဆွမ်းကျွေးရာမှ ပိုနေသော ထမင်းဟင်းများကို သွန်ပစ်သောအခါ ငထွားရောက်ရှိလာပြီး ြ အေး မကောင်းတာတွေဆို သွန်ပစ်မှပေါ့ကွ ြ ဟု ဝင်ရောက် ပြောဆိုလေ၏။ သွန်နေသောလူများကလည်း ငထွား   ဝင်ရောက်ပြောဆို သည်ကို အမြင်ကပ်သည်နှင့် ဘက်တိုက်၍ သွန်ပြီးသာများကို ပြန် ကောက်ထည့်ကြလေ၏။ သို့တိုင်အောင် ငထွားသည် မလျှော့သေးဘဲ ြ အေးဟေ့ ကောင်းတာလေးတွေလည်း ရွေးပြီး ပြန်ကောက်ထည့် ဦးမှပေါ့ ြ ဟု ပြောပြန်လေ၏။ ဤတွင် လုပ်ရသူများမှာ ဒေါသ ထွက်လာကြပြီး အကုန်လုံး သွန်ပစ်လိုက်ကြလေ၏။ သို့သော် ငထွားကမူ မလျှော့ဘဲ ြ အေးကွာ မကောင်းလည်း အကုန်ဘဲသွန်ပစ် လိုက်ပါတော့ ြ ဟု ဝင်ရောက်သြဇာပေး ပြောဆိုပြန်လေ၏။ သို့နှင့် အသုဘချချိန်ရောက်သောအခါ အိပ်ပျော်နေသော ငထွားကိုမနှိုးကြဘဲ အသုဘချသွားကြ၏။ ငထွား အိပ်ရာမှနိုးသော အခါ အသုဘချသူများမှာ ရွာတစ်ဝက်ခန့်ရောက်နေပေပြီ။ ငထွားလည်း အသုဘချသွားပြီဟုသိရ၍ အသုဘချသူများနောက်သို့ အမြန်ပြေးလိုက် ပြီးလျှင် ့ ့ ြ ဟေ့ ့ ့ ့ ဘုန်းကြီးရှေ့ကကြွပစေဟေ့ ဟြု လှမ်း၍ အော်ပြောလိုက်ပေသေးသည်။  အလှူ့ဒကာ ကိုရိုး ရှေးအခါက     ရွာတစ်ရွာတွင်ကိုရိုးဆိုသော  လူတစ်ယောက်ရှိ၏။ ကိုရိုးသည် မတိုးနှင့် အိမ်ထောင်ကျခဲ့သည်မှာ ကြာခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း သားယောကျ်ားကလေးတစ်ယောက်သာ ထွန်းကားခဲ့လေသည်။ သားယောကျ်ားကလေး အချိန်တန်အရွယ်ရောက်လျှင် ရှင်ပြု နိုင်ရန် အလုပ်များကို ကြိုးစားလုပ်ကိုင်လာခဲ့ရာ ကိုရိုးနှင့် မတိုးတို့တွင် ငွေ ၃၀ဝိ နှင့် နွားကလေးတစ်ကောင် ပို၍လာလေသည်။ ဤနှစ်တွင် မောင်ရိုးနှင့် မတိုးတို့ အလှူပေးမည်ဟု ကြား သောကြောင့် ပွဲစားကြီးတစ်ဦးက ကုန်များကိုအလှူအတွက် လိုသ လောက်ယူသုံးပါ၊ ကုန်ဖိုးငွေများကိုအလှူပြီးမှပေးပါဟု ပြောလေသည်။ ကာလသားခေါင်း ကိုတုတ်ပေါကလည်း ြ အငြိမ့်တစ်ခုငှါးပါ အလှူမဂင်္လာမှာ အငြိမ့်ပါမှ စည်ကားပါတယ်၊ ငွေရေးကြေးရေး အတွက်မပူပါနဲ့ ြ ဟု လာ၍ပြောပြန်လေသည်။ ယောက္ခမဖြစ်သူ ဦးကျော်ဇံကလည်း အလှူတွင် အငြိမ့်ပွဲပါ လျှင် သူများအလှူထက် အောက်တန်းမကျစေရန် ဝက်သားကျွေးဖို့ သမက်ဖြစ်သူ အလှူ့ဒကာကိုရိုးအား အကြံဉာဏ်ပေးပြန်လေသည်။ နွေဦးပေါက်သော် အလှူ့ဒကာ ကိုရိုးနှင့် အလှူ့အမ မတိုး တို့မှာ ပွဲစားကြီးထံမှ ကုန်များကိုလိုသလောက်ယူပြီး ကာလသားခေါင်း ကိုတုတ်ပေါငှါးရမ်းပေးသော အငြိမ့်နှင့် ယောက္ခမကြီး၏ဆန္ဒအတိုင်း ဝက်သားကျွေး၍ သားရှင်ပြု အလှူမဂင်္လာ ပြုလုပ်လေတော့၏။ အလှူပွဲကြီးကား ကြိတ်ကြိတ်တိုး စည်ကားလေသည်။ အလှူ့အမ မတိုးက ပြုံးပြုံး ပြုံးပြုံးနှင့် မျက်နှာပေးချိုသကဲ့သို့ အလှူ့ဒကာ ကိုရိုးမှာလည်း ခေါင်းပေါင်းစထောင်နေလေသည်။ အလှူကြီးပေးပြီး၍ မိုးဦးကျအချိန်သို့ရောက်သော် ပွဲစားကြီး က ကိုရိုးနှင့် မတိုးတို့ထံ ငွေလာတောင်းရာ ငွေမရှိသဖြင့် မျိုးစပါးများ ကို ကြွေးသွင်းလိုက်ရလေသည်။ ကာလသားခေါင်း   မောင်တုတ်ပေါကလည်း ကိုရိုး     မတိုးတို့ ပိုင်သည့် လှည်းတစ်စီးနှင့်နွားကလေးကို အငြိမ့်ကြွေးနှင့်ခုနှိမ်၍ ယူသွား ပြန်လေသည်။ လယ်ကွင်းများတွင် ထွန်ရေးငင်ကြ၍ ပျိုးပင်များကြီးလာ သောအချိန်တွင် ယခင်နှစ်ကကဲ့သို့ ကိုရိုးနှင့် မတိုးတို့မှာ လယ်လုပ်စရာ ဘာမှမရှိတော့သည့်အတွက် စိတ်ပျက်လက်ပျက်နှင့် အမျက်ထွက်၍ ပုဆိုးရှည်ကြီးကိုဝတ်ကာ ကိုရိုးက  အော်၍ပြောလိုက်သည်မှာ ့ ့ ့ ြ        ပွဲစားတွေ ကာလသားခေါင်းတွေ ငရိုးကိုလာပြီး မြှောက်ကြဦးဟေ့ ဟောဒီမှာ အလှူပေးတုန်းက ဝတ်တဲ့ပိုးပုဆိုး တောင်ရှည်တစ်ထည် ကျန်နေသေးတယ် ြ ဟု ဆိုကာ ပုဆိုးခါးပုံစကို လက်နှင့်မ   လိုက်သည် ဟူသတည်း။                   တူမအရင်းကြီးဗျ တောရွာတစ်ရွာတွင် ကျောင်းထိုင်ဘုန်းတော်ကြီတစ်ပါးသည် ရပ်ရွာနယ်ပယ်ရှိ ဒကာ၊ ဒကာမများ၏ သာရေး နာရေးကိစ္စများ၌ စိတ်ကျေနပ်မှုရအောင် ကျမ်းဂန်လာဒေသနာတော်များဖြင့် အာဂမယုတ္တိ၊ သဘာဝယုတ္တိဝတ္ထုပုံ သက်သေများပြ၍ သာရေးကိစ္စအတွက် ဒကာ ဒကာမများ၏ စိတ်ဓာတ်ကိုကြည်လင်ရွှင်ပြ အားတက်မှုရှိအောင် နာရေးကိစ္စအတွက် သောကကင်းငြိမ်း၍ စိတ်အေးချမ်းအောင် အဟော အပြော အလွန်ကောင်းလေသည်။ တစ်နေ့သောအခါ ထိုဘုန်းတော်ကြီးကို ကိုးကွယ်နေသော ဒကာမကြီးတစ်ယောက်မှာသမီးသေဆုံးသဖြင့် ပရိဒေဝမီးတောက်လောင် လျက်ကြီးစွာသော သောကဖြစ်နေလေရာ ဆရာဘုန်းတော်ကြီး ကြွ ရောက်၍ ဒကာမကြီးအား ့ ့ ့ ြ သခင်္ါရသဘောတရား မှန်သမျှ ဘယ်သူမှ မလွန်ဆန်နိုင်၊ အနိစ္စချည်းဖြစ်လို့ ဧကန ္တတစ်နေ့နေ့မှာ အားလုံးပျက်စီး သေဆုံးကြ ရမယ့်သူချည်းဖြစ်တယ်၊ အရင်သေတာနှင့် နောက်သေတာသာ ကွာ ခြားတယ်၊ နောက်ဆုံး အတုမရှိတဲ့မြတ်စွာဘုရားတောင် ပရိနိဗ္ဗာန် စံတော်မူရသေးတာပဲ၊ စိတ်ကိုအေးအေးထားပါ၊ ပြီးတော့လည်း ‘ ငိုတဲ့စိတ်၊ အဟိတ်ခေါ်ဆို၊ အကုသိုလ် ’ ဆိုတဲ့အတိုင်း အခုလို တငိုငိုတရယ်ရယ်ဖြစ်နေတဲ့ ဒကာမကြီးရဲ့ စိတ်ဟာလည်း ကောင်းတဲ့စိတ် မဟုတ်ဘူး၊ အကုသိုလ်စိတ် ဖြစ်တယ်ဆိုတာ မြတ်စွာဘုရားက အတိ အလင်း မိန့်တော်မူထားသားပဲ၊ ဒကာမကြီး ငိုလို့ သမီးပြန်လာမယ် ဆိုရင် ဘုန်းကြီးပါ ကူညီပြီးငိုမယ်ပေါ့၊ လနဲ့နေကို လိုချင်လို့ မရတဲ့အတွက် ငိုနေသူကမှ မရတာခြင်းအတူတူ မြင်နေလို့ တော်သေး တယ်၊ ပြန်မလာတဲ့လူအတွက် ကိုယ်ကတဘက်သတ် ငိုနေတာဟာ ကိုယ်ဆင်းရဲမှု၊ စိတ်ဆင်းရဲမှုမှတစ်ပါး၊ ဘာအကျိုးထူးမှ မရနိုင်ဘူး ဒကာမကြီး ြ ဟု ဘုန်းတော်ကြီးကဟောပြောဆုံးမလေရာ    ဒကာမကြီး သည် တရားတော်ကိုသဘောပေါက်၍ သောကများအေးငြိမ်းလျက် သမီး၏အလောင်းကို ဖုံးလွှမ်းသဂြင်္ု  ိဟ်ခြင်းကိစ္စ ပြုလုပ်လေသည်။ မကြာမီပင် ထိုဘုန်းတော်ကြီး၏ တူမတစ်ယောက်သေဆုံး လေရာ ဘုန်းတော်ကြီးမှာ ခြေမကိုင်မိလက်မကိုင်မိနှင့် မနေနိုင်မထိုင်နိုင် ဖြစ်ကာ တူမအိမ်နှင့်ကျောင်းကို လူးလာဆန်ခတ် ကူးချည်သန်းချည် ဖြစ်၍ ဣနြ္ဒေမထိန်းနိုင်ဘဲ ငိုချည်တစ်ခါ ရှိုက်ချည်တစ်လှည့်နှင့် အပူမီပွါးကာ သောကကြီးစွာ ဖြစ်နေလေ၏။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီး ၏တရားကိုနာရသဖြင့် လောကဓံကို ခံနိုင်ရည်ရှိနေသော ထိုဒကာမကြီး က ဘုန်းတော်ကြီး၏ အနားသို့လာ၍ ့ ့ ့ ြ အရှင်ဘုရား သောကကိုထိန်းတော်မူပါ၊ အခုလိုဖြစ်နေတာ မကောင်းပါဘူးဘုရာ့၊ တပည့်တော်မရဲ့သမီး သေဆုံးတုန်းက အရှင် ဘုရား ဟောပြောပြသဆုံးမလို့ တပည့်တော်မမှာ သောကများ အေးငြိမ်းပြီး စိတ်ချမ်းသာမှုရခဲ့ပါတယ်၊ လောကဓံရဲ့ဒဏ်များကိုလည်း ခံနိုင်ခဲ့ပါတယ်ဘုရား ြ ဟု    ဒကာမကြီးက လျှောက်ထားရာ ဘုန်းတော် ကြီးက ့ ့ ့ ြ ဒကာမကြီး ဒီလိုမပြောနဲ့၊ ဒကာမကြီးရဲ့ သောက ငြိမ်းတယ်ဆိုတာ အဲဒီသေတဲ့သူနဲ့၊ ဒကာမကြီးဟာ သမီးတော်စပ်ရုံ လေးမို့ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်၊ ဘုန်းကြီးမှာတော့ တူမအရင်းကြီးဗျ၊ တူမ အရင်းကြီး ြ ဟု ပြောရင်း တရှုပ်ရှုပ်ငိုလေတော့သတည်း။ သံစောင်းထက် ရေစောင်းထက် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းအတော်ကြာကာလက စစ်ကိုင်းမြို့နယ် တောရွာတစ်ရွာမှ   ကျောင်းထိုင်ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးနှင့် ပစ္စည်းလေးပါး ဒကာတစ်ဦး မြို့တစ်မြို့သို့ ခရီးထွက်ရန် ခရီးသွားလှေများဖြင့် ဆိပ်ကမ်းတစ်ခုသို့ ရောက်လာကြလေ၏။ ထိုအခါတွင် ချီပါရွာမှရွာသားတစ်ဦးသည်လည်း ထိုဆိပ်ကမ်း သို့ပင်ရောက်ရှိလာလေသည်။ ၎င်းချီပါရွာသားသည် ဘုန်းတော်ကြီးနှင့် ၎င်း၏ဒကာကို တွေ့သောအခါ ြ ဘယ်အရပ်ကို ခရီးထွက်ကြပါ မလဲ အကြည်တော်         ြ   ဟု    ဘုန်းတော်ကြီး၏      ဒကာအားမေးလေ၏။ ဘုန်းတော်ကြီး၏ ဒကာကလည်း ြ လှေနဲ့ ခရီးသွားကြမယ့် ခရီး သည်တွေဖြစ် ပါတယ် ြ  ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ ချီပါသားကလည်း မိမိလည်းလှေဖြင့်ခရီးသွားမည့်သူဖြစ်သဖြင့် အတူတကွသွားလိုကြောင်း ပြောဆိုလေ၏။ ထိုသို့ အသိမိတ်ဆွေဖြစ်ကြပြီး ဒကာသည် ဘုန်းတော်ကြီး အား မိမိတို့လှေနှင့် ခရီးကြုံ၍ ဒကာတစ်ဦး အတူလိုက်လိုကြောင်း လျှောက်ထားလေ၏။ ထိုအခါ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ အဲဒီ ဒကာက ဘယ်ရွာကတုံး ဒကာကြီးရဲ့ ြ ဟု မေးလေ၏။ ြ မှန်လှပါ ချီပါရွာ ကပါ ဘုရား ြ     ဟု လျှောက်လေသော် ြ ချီပါရွာကဆိုရင် စကား အရာမှာ အလွန်ကပ်တတ်တယ်လို့ ကြားဖူးတယ်၊ အတူခရီးသွားလို့ ဖြစ်ပါ့မလား ဒကာကြီး ြ ဟု မေး၏။ ြ မှန်လှပါ အဲဒီဒကာဟာ ချီပါရွာကလို့ ဆိုပေမယ့် အလွန် ရိုးသားပြီး၊ စကားလည်းအလွန်မှနည်းပြီး အေးအေးဆေးဆေးနေတတ် သူနဲ့တူပါတယ်၊ ဒါကြောင့် အတူလိုက်ခွင့်ပြုသင့်တယ် ထင်ပါတယ် ဘုရား ြ ဟု ဘုန်းတော်ကြီး၏ ဒကာကလှည့့််ပတ်လျှောက်ထားသဖြင့် ဘုန်းတော်ကြီးက လိုက်ခွင့်ပြုလိုက်လေသည်။ ဘုန်းကြီးနှင့် ဒကာနှစ်ဦးတို့သည် ခရီးအတူထွက်လာကြ ပြီးနောက် ခရီးအတော်ဝေးဝေးသို့ရောက်ကြသောအခါ ချောင်းကမ်းပါး များရေစားထားသည်ကိုတွေ့မြင်ကြ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးက အမှတ်မထင် ြ အင်း သံစောင်းထက် ရေစောင်းထက်ဆိုတာ တယ်မှန်ပါကလား ြ ဟု ညည်းမိလေ၏။ အချိန်ကလည်း ဆွမ်းစားချိန်နှင့် အလွန်နီးကပ်လာသဖြင့် မကြာမီပင် ဆိပ်ကမ်းတစ်နေရာတွင် ဆိုက်ကပ်ရပ်နားကြပြီး ဆွမ်း အချိန်မီချက်ပြုတ်ရန်အတွက် ဘုန်းတော်ကြီးက ချီပါရွာသားအား ထင်း အရှာခိုင်းလေရာ ချီပါရွာသားသည် ရေဆိပ်တွင်ရှိ ထင်းတုံးတစ်တုံးကို ဘုန်းတော်ကြီး မြင်လောက်သည့်နေရာသို့ မ ရွှေ့ပြီး ရေဖြင့် ထင်းတုံး ကိုပက်လေ၏။ ဘုန်းတော်ကြီးက ြ ဟဲ့ ဒကာကြီးရဲ့ မီးမွှေးရအောင် ထင်းခြောက်ရှာပါဆို ထင်းတုံးကို ရေနဲ့ပက်တော့ ဘယ်ကလာ မီးမွှေး လို့ ရဦးမှာလဲ ြ ဟု ဆိုလေ၏။ ထိုအခါ ချီပါသားက ြ မှန်လှပါ အရှင်ဘုရား သံစောင်း ထက် ရေစောင်းထက် ဆိုလို့ပါ ဘုရား ြ ဟု ပြန်လည်လျှောက်လေ တော့သည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် မိမိ၏ဒကာကြီးကိုခေါ်ကာ ြ ကဲ ့ ့ ့ ဒကာကြီး အစကမပြောလား၊ ချီပါသားကပ်ပါတယ်လို့ ပြောရက်နဲ့ ြ ဟု ဆိုမြည်အော်ငေါက်နေသည်။ ဘုန်းကြီး၏ ဒကာမှာလည်း ချီပါရွာသားထံသွားကာ ဤ ကဲ့သို့သော စကားကပ်များ မပြောရန်ပြောပြီး ကူညီချက်ပြုတ်ကာ ဘုန်းတော်ကြီးအား ဆွမ်းကပ်လေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးလည်း ဆွမ်းဘုဉ်းပေးပြီးလျှင် သရက်သီးမှည့် တစ်စိပ်ကိုစားရင်း ြ အသီးများဟာမှည့်ရင် တယ်ချိုတာပဲ ဟြု ပြော လေသည်။ ထိုစကားကို လှေဝမ်းအတွင်း မီးဖိုအနီးထိုင်နေသော ချီပါသားကြားလေလျှင် နီရဲမှည့်နေသောငရုပ်သီး တစ်တောင့်ကိုယူကာ ဘုန်းတော်ကြီး မြင်လောက်သော နေရာသို့သွားပြီး ငရုတ်သီးကို ထောင်၍ပြလေသည်။ ဘုန်းတော်ကြီးသည် ချီပါသား၏   ကတ်တပ်တပ် အပြုအမူကိုမြင်လေလျှင် စိတ်ထွက်လာသဖြင့် ချီပါသားကို ခြေဖြင့် ထကန်လိုက်လေသည်။ ကျေး ဇူး တင် ခြင်း ဤ ြ ကျောင်းကန်အနီးမှမြန်မာပုံပြင်များ ြ စာအုပ် ဖြစ်ပေါ်လာအောင် ကူညီကြသော ရွှေကူ ကိုလေးမောင်၊ ရွှေဘို ဖုန်းစည်၊ မန ္တလေးမြို့ ဗန်းမော်ကျောင်း ကိုရင်သောင်း၊ မန ္တလေးမြို့ မောင်မြင့်ခိုင်၊ မန ္တလေးမြို့ သစ်ဆိမ့်တိုက် ရှင်ကုသလ၊ ပလကစာရေး ကိုကျော်မောင်၊ မန ္တလေးမြို့ ဦးကြည်၊ မန ္တလေးမြို့ ကိုစန်းမောင်၊ မန ္တလေးမြို့ မစိုးရိမ်တိုက် အရှင်ဒွန္ဒစယရံသီ၊ ဆားတောင် အရှင် ကောသလ္လ၊ လားရှိုး သုစရိတကျောင်းတိုက် ဦးတိလောကဉာဏ၊ မန ္တလေးမြို့ မောင်ထွန်းအောင်၊ စစ်ကိုင်းတောင် ဓမ္မာစရိယ ပါဠိ တက္ကသိုလ် အရှင်သီလာစာရ၊ မိတ္ထီလာမြို့ ကျောင်းဆရာကြီး ဦးချစ်တီး၊ မြစ်ငယ်မြို့ ကိုထွန်းဝင်း၊ မန ္တလေးမြို့ စကုတိုက် အရှင် ဉာဏဗလ၊ စစ်ကိုင်းတောင်ရိုးဓမ္မာစရိယပါဠိတက္ကသိုလ် အရှင်ဉာဏဗလ၊ စစ်ကိုင်းမြို့ အရှင်ပညာသီရိ၊ ကနီမြို့နယ် မဲတင်းရွာ ဦးသောဘိတ၊ စစ်ကိုင်းမြို့ ဦးဝင်း၊ ချောက်မြို့ မဂင်္လာ သာစည်တိုက် အရှင် ပဏ္ဍိစ္စသာရ၊ မန ္တလေးမြို့ သစ်ဆိမ့်တိုက် ရှင်ဝါယမ၊ တံတားဦးမြို့ ကျောင်းဆရာ ဦးစံထွန်း၊ ကြာညှပ်ရွာ ဆရာကြီး ဦးအေး၊ ပြင်စည် မြတ်သိန်း၊ မန ္တလေးမြို့ မောင်ပေါ်ဦး၊ ရွှေဘိုမြို့ ချီပါစုရပ် ကိုဘိုကြီး၊ မန ္တလေးမြို့ အသောကရာမတိုက် အရှင်သောပါက၊ အရှင်ဓမ္မသေန၊ အင်းဝမြို့ မောင်မြမောင်၊ မန ္တလေးမြို့ ၂၉ လမ်း ဦးအောင်မြင့်၊ ကျောက်မဲမြို့ စိတ္တသုခကဖေး မောင်ထွန်းရီ ့ ့ ့ ့ ့ စစ်ကိုင်းတောင် ရွှေဥမင် ရဟန်းသာမဏေများ၊ စစ်ကိုင်း တောင် ဓမ္မာစရိယချောင်က အရှင်သီလစာရနဲ့ ဦးအာစိဏ္ဏ၊ အမြို့မြို့မှ သံဃာတော်များ၊ စစ်ကိုင်းစောမောင်၊ ရန်ကုန်ကကိုအောင်မြင့်၊ မန ္တလေး မောင်သိန်းနိုင်၊ ဘားအံမြို့က သတင်းထောက် ဦးမောင်မောင်စိုး၊ မန ္တလေးမြို့ စီဗီလိုင်းက တင်တင်နွယ်၊ ရွှေဘိုမြို့နယ် မင်းကျောင်းရွာ က ကျောင်းဆရာ ကိုအောင်မြင့်၊    မန ္တလေးမြို့ဆိုင်းတန်း ပြည်သူ့ ဆေးဆိုင်က မောင်ဘမောင်၊ လူထု သတင်းစာတိုက် စာအုပ်ချုပ် လုပ်သား မောင်ရီ စတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်များအား ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ဖော်ပြအပ် ပါတယ်။ ၁၉ ၊ ၁၂ ၊ ၆၆ ။ မိတ် ဆက် ကျွန်တော်တို့ ပြည်ထောင်စုသားများ ဟာသပေါများတာကို တိုင်းတစ်ပါးသားတွေက အများကြီးအသိအမှတ်ပြုကြပါတယ်။ ဟုတ် လည်းဟုတ်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်သားတိုင်းမှှာ ဟာသကြွယ်ပါတယ်။ ဆင်းရဲတယ်၊ ချမ်းသာတယ်ရယ်လို့ မဟုတ်ပါဘူး။ မြန်မာတွေဟာ ဟာသကိုကြိုက်တယ်၊ ဟာသပါတဲ့စကားမျိုးကို ပြောလေ့ရှိတယ်။ အလုပ်လုပ်ရာမှာလည်းပြောတယ်။ အားနေရင်လည်းပြောတယ်။ မြို့က လူတွေထက် ကျေးလက်မှာနေကြသူတွေက သာပြီးပြောကြသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ ငယ်ငယ်တုန်းက ကျွန်တော်တို့ရွာမှာ ရှေး စကားအပြောကောင်းတဲ့ ကျွန်တော့်ဖခင်ရဲ့ မိတ်ဆွေ နှစ်ယောက် သုံး ယောက်ရှိတယ်။ ညပိုင်းအလုပ်အားတဲ့အချိန်မှာ ငါးယောက် ခြောက် ယောက်စုပြီး ဝိုင်းဖွဲ့စကားပြောလေ့ရှိကြတယ်။ ရပ်ရွာအကြောင်း အလုပ် အကိုင်အကြောင်းကစပြီး ရှေးဟောင်းနှောင်းဖြစ်တွေလည်းပါ တယ်။ ရှေ:စကားတွေလည်းပါတယ်။ ခရီးသွားရင်း တွေ့ကြုံတဲ့ အကြောင်းတွေလည်းပါတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ လူကြီးတွေဝိုင်းဖွဲ့ စကားပြောနေတဲ့ အနားမှာထိုင်ပြီး နားထောင်နေပါတယ်။ အဲဒီလို နားထောင်ရတာကိုကျွန်တော်အလွန် သဘောကျတယ်။ ဒီလက်ဖက်ရည် ကြမ်းဝိုင်းဟာ ညစဉ်မဟုတ်ရင်တောင် တစ်ရက်ခြားလောက်တော့ ရှိပါ တယ်။ တောရွာတွေမှာ ပျော်စရာဆိုလို့ ဘာမှမရှိဘူး။ ဒီလိုပဲ ဝိုင်းဖွဲ့ စကားပြောကြတာပဲ။ ကာလသားတွေကတော့ တာရိုးပေါ်မှာ ပါးစပ် ဆိုင်းနဲ့ လှည့်တတ်ကြတယ်။ တချို့အဖွဲ့ကလည်း ပလွေကလေး ဘာလေးပါတယ်။ လူကြီးများဝိုင်းမှာ နားထောင်ရင်း အဖေ့နားမှာပဲ အိပ်ပျော်တဲ့ အခါ ပျော်သွားပါတယ်။ လူကြီးတွေပြောတဲ့ ရှေးစကားတွေကိုလည်း အလွန်သဘောကျတယ်။ မှတ်မိသလောက်တစ်ဆင့်ပြန်ပြန် ပြောပြရတာ လည်း အရသာအလွန်တွေ့ပါတယ်။ အထူးအားဖြင့် ဟာသပါတဲ့ စကားတွေကို ပိုပြီးမှတ်မိတယ်။ သူငယ်ချင်း အပေါင်းအသင်းတွေကို တစ်ဆင့်ပြောပြချင်တယ်။ စုမိကြလို့ ပြောပြလိုက်ရင် မကြိုက်သူမရှိ၊ အားလုံးကြိုက်ကြတယ်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ   ကိုရင်ဝတ်တုန်း ဆရာတော်များ၊ ဦးပဉ္စင်း များက ပြောပြတဲ့ ရှေးစကားတွေကို ကျွန်တော်တို့ အလွန်သဘောကျ ကြပါတယ်။ ကိုရင်မထွက်ခင်လည်း ပြောကြတယ်။ ကိုရင်လူထွက် တော့လည်း ပြောကြတယ်။ ပြည်ထောင်စုသားများရဲ့ ဟာသတော်တော်များများကို ထုတ် ဝေပြီးဖြစ်တဲ့ ပုံပြင်များမှာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ကျောင်းကန်အနီးမှပုံပြင် များမှာ အထူးဟာသပိုတယ်လို့ ဆိုကြရပါလိမ့်မယ်။ ဖိုးသူတော်တွေ ရသေ့တွေဟာ ကျောင်းကန်ပုံပြင်တွေမှာ ဇာတ်လိုက်တွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပုံပြင်တွေကို ဆရာတော်များ၊ ဦးပဉ္စင်းများနဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ် မိတ်ဆွေများဆီက ရပါတယ်။ အပျင်းလည်းပြေ၊ သင်ခန်းစာလည်းရ ဆိုတဲ့ ရှေးလူကြီးသူမများရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့အညီ အကျိုးရှိကြပါစေ။ လူထုဦးလှ ၁၉ ၊ ၁၂ ၊ ၆၆ ။ လော  က  သာ  ရ  ပျို့ ပထမပိုင်း အမျိုးလေးပါးဆုံးမခန်း ၁။ ။ ကြားပိမ့်သူမြတ်၊ အများမှတ်စိမ့်။ ဟိတတ္ထိက၊ သြဝါဒဖြင့် ဆုံးမပေးထွေ၊ နားဝင်စေလော့။ နေသို့ ထင်ရှား၊ ဘုရား တရား သံဃာ ရတနာထွတ်ထား၊ မြတ်သုံးပါးကို ဦးဖျားထိပ်ထက်၊ အမြဲရွက်၍ စုံမက် သဒ္ဓါ ကြည်စေမင်း။ ။ ၁။ ။ လူအများတို့ မှတ်သားစိမ့ငှါ ငါသူမြတ် ပြောကြားပေအံ့။ အကျိုးရှိသော သြဝါဒဖြင့် အဆုံးအမပေးသည်ကို နားဝင်ကြလော့။ နေကဲ့သို့ ထင်ရှားလျက် အထွတ်အမြတ်အဖြစ် ထားအပ်သည့် ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသုံးပါးကို ဦးထိပ်ဖျားတွင် အမြဲတစေဆင်ရွက်၍ စုံစုံမက်မက် ယုံကြည်ကြ လော့။ ၂။ ။ အသက်ရှည်စွာ၊ အနာမဲ့ကြောင်း ကောင်းလှစေချင် ပဲ့ပြင်နိစ္စ၊ ကွပ် ဆုံးမ သား မိဘဆရာ၊ စကားနာ၍ ကျမ်းစာသိမြင်၊ တတ်အောင် သင်လော့။ ပေါ်လွင်မပြု၊ ကောင်းရာတုလျက် ကောင်းမှုမြတ်နိုး၊ ကောင်းအောင်ကြိုး၍ ကောင်းကျိုး ကိုယ်၌ တည်စေမင်း။ ။ ၂။ ။ အသင်တို့ကို အသက်ရှည်စေချင်၊ အနာမဲ့စေချင်၊ အလွန်ကောင်းစေချင်သဖြင့် အမြဲတစေ ပဲ့ပြင်ဆုံးမ ကွပ်ညှပ် ကြသော အမိအဖ ဆရာသမားတို့၏စကားကို နားထောင်ကြ လော့။ ထို့ပြင် ကျမ်းစာပညာကို သိမြင်တတ်ကျွမ်းအောင် သင်ယူကြလော့။ ပေါ့ပေါ့ဆဆ မနေကြနှင့်။ ကောင်းမြတ်သော ကိစ္စတို့ကို အတုခိုးကြလော့။ ကောင်းမြတ်သော အမှုတို့ကို မြတ်နိုးကြလော့။ ကောင်းမြတ်သော အဖြစ်ကို ရအောင် ကြိုး စားကြလော့။ ကောင်းကျိုးချမ်းသာကို မိမိတို့ ကိုယ်၌တည်စေ ကြလော့။ ၃။ ။ သူကြီးမိဘ၊ ဆရာစသား စိုးရသခင်၊ ကျေးဇူးရှင်တို့ ပြစ်တင် မောင်းမဲ၊ ရိုက်ပုတ်ဆဲ လည်း ဝမ်းထဲယုံယုံ၊ ယုန်လျှင် ကျုံ သို့ ဆိုတုံ့ မဝံ့၊ စောင်မာန်ညှံ့ ၍ ကြောက်ရွံ့ရိုသေ၊ သည်းခံထွေဖြင့် ကောင်းတေ နှလုံးရှည်စေမင်း။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကောင်းတေနှလုံး ယဉ်စေမင်း ၃။ ။ အမိအဖ ဆရာသမား စသော လူကြီး၊ သူကြီးများ နှင့် မိမိတို့ကို ကြီးမှူးစိုးရသည့် အရှင်သခင်ကျေးဇူးရှင် (အထက်လူ ကြီး)တို့က အပြစ်တင်ခြင်း၊ မောင်းမဲခြင်း၊ ရိုက်ပုတ်ခြင်း၊ ဆဲဆိုခြင်း၊ ပြုကြငြားသော်လည်း ပြန်တုံ့ချေပပြောဆိုခြင်းကို မပြုဝံ့ကြနှင့်။ မာန်မာနကို နှိမ့်ချကြလော့။ စိတ်ဝမ်းထဲတွင် ခံ့ညားသည်ဖြစ်၍ ယုန်သတ္တဝါ ဝပ်သကဲ့သို့ တုပ်ဝပ်ရိုသေ ကြောက်ရွံ့ကြပြီးလျှင် သည်းခံခြင်းဖြင့် မိမိတို့၏ စိတ်နှလုံးကို ကောင်းစွာ ရှည်စေကြလော့။ ၄။ ။ ဆန္ဒဒေါသာ၊ ဘယာမောဟ အပါယ် ကျသား၊ ဓမ္မလေးမည် ဂတိ တည်၍၊ လူ့ပြည်နတ်ရွာ ချမ်းသာကောင်းမွန်၊ စံစုန်ဆန်လျက် နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း ကျင့်ကောင်း သီလ၊ လှူ ဒါန နှင့် ပုညလယ်မြေ၊ စိုက်ကြဲထွေဖြင့် ပျိုးခြေအပင် စည်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဆန္ဒာ ဒေါသာ။ ၂​မျို:ခြေအပင် စည်စေမင်း။ ၄။ ။ လိုလားမှုလမ်းမှား၊ မုန်တီးမှု လမ်းမှား၊ ကြောက်ရွံ့ မှု လမ်းမှား၊ မသိမှုလမ်းမှားတည်းဟူသော အပါယ်သို့ ကျစေတတ် သည့် အဂတိတရား လေးပါးတို့ကို မလိုက်စားဘဲ တည်ကြည်ကြ လော့။ လူ့ပြည်၊ နတ်ပြည်တို့တွင် စုန်ကာ ဆန်ကာဖြစ်၍ လူ့ ချမ်းသာ နတ်ချမ်းသာတို့ကို ကောင်းမွန်စွာ စံစားရကြောင်း အတွက်လည်းကောင်း၊ နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်းအတွက်လည်း ကောင်း၊ သီလမျိုးစေ့၊ ဒါနမျိုးစေ့တို့ကို ပုညလယ်မြေတွင် ကြဲကာစိုက်ကာ သီလပျိုးပင် ဒါနပျိုးပင်တို့ကို အများအပြား စည်ကားကြစေလော့။ ၅။ ။ ကိုယ်နှုတ်နှလုံး၊ စောင့်သုံးမြဲစွာ သတ္တဝါ ကို၊ မေတ္တာသက်ပေ လှူဖို့ ဝေ၍၊ စိတ်စေ ကြည်သန် သဘောမှန်သား ပစ္စုပ္ပန်သံသရာ၊ ချမ်းသာစီပွါး နှစ်ပါးမြင်တတ်၊ သူတော်မြတ်ကို မပြတ်ချစ်ခင်၊ မိတ်ကျွမ်းဝင်၍ မြဲပင် စင်းလျင်း ပေါင်းယှဉ်မင်း။ ။ ၅။ ။ ကိုယ်နှုတ်နှလုံးတို့ကို မြဲစွာစောင့်ထိန်း သုံးစွဲကြလော့။ သတ္တဝါများအပေါ် မေတ္တာသက်ကြလော့။ အလှူ၏ အဖို့ကို ဝေငှကြလော့။ စိတ်စေတနာတို့ကို ကြည်လင်ထက်သန်စေကြ လော့။ သဘောဖြောင့်မှန်သည့် ယခုဘဝ ချမ်းသာစီပွါး နောင် ဘဝ ချမ်းသာစပွါးတည်းဟူသော ချမ်းသာစီပွါး နှစ်မျိုးတို့ကို သိမြင်တတ်သည့် သူတော်သူမြတ်ကို အမြဲချင်ခင်၍ မိတ်ကျွမ်း တဝင် ပေါင်းသင်းကြလော့။ ၆။ ။ ပညာမျက်စိ၊ မြင်မရှိ၍ မသိတရား၊ အယူမှားလျက် စီပွါးမမြော်၊ ကျိုးမပေါ်သား သူတော်မဟုတ် ယုတ်သည် စရိုက်၊ လူသူမိုက်ကို မကြိုက်မချစ်၊ ရန်သူစစ်သို့ မနှစ်သက်ပဲ၊ ဝေးစွာရှဲ၍ အမြခွါရှင်း ဖဲကြဉ်မင်း၁။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ရှောင်လွှဲဖဲကြဉ် နိုင်စေမင်း။ ၆။ ။ ပညာဟူသော မျက်စိမရှိ၍ မမြင်တတ်သောကြောင့် တရားမှန်ကို မသိဖြစ်ပြီးလျှင် အယူဝါဒမှားယွင်းလျက် အကျိုး စီပွါးဖြစ်ပေါ်ကြောင်းကို မသိမမြင်တတ်သော သူတော်ကောင်း မဟုတ်သည့် အမူအကျင့် ယုတ်မာသော လူမိုက်ကို မချင်ခင် ကြနှင့်။ ထိုသူမျိုးကို ရန်သူအစစ်ကဲ့သို့ မှတ်ယူ၍ မနှစ်သက်ပဲ အလွန်ဝေးစွာ ရှောင်ရှားပြီးလျှင် အမြဲတစေ လွတ်လွတ်ကြီးခွါ၍ နေကြလော့။ ၇။ ။ ပါဏာတိပါတ်၊ မသတ်သူ့သက် ခိုးဝှက်မမူ၊ မယူ သေစာ အိမ်ရာ မမှား၊ မုသားမဆို ကိုယ်ကိုနှိမ့်ချ၊ စောင့်သီလနှင့် ဒါနလှူဝတ်၊ ရက်မချွတ်လျှင် မပြတ်ဆောက်တည်၊ ဆုကြီးရည်၍ မကြည်ခိုက်ရန်၊ သူကျူးလွန်လည်း မျက်မာန်မပြင်း သိမ်းလေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​စောင်မာန်မပြင်း သိမ်းစေမင်း။ ။ မျက်မာန်မပြင်း ကောင်းစေမင်း။ ။ စောင်းမာန်မပြင်း ကောင်းစေမင်း ။ စောင်းမာန်မပြင်း နုစေမင်း။ ၇။ ။ သူတစ်ပါး၏အသက်ကို မသတ်ကြပါနှင့်။ သူတစ်ပါး ၏ပစ္စည်းကို မခိုးဝှက်ကြပါနှင့်။ သေရည်သေရက်ကို မသောက် ကြပါနှင့်။ သူတစ်ပါး၏အိမ်ရာကို မမှားမယွင်းကြပါနှင့်၊ မဟုတ်မမှန်သော စကားကို မပြောကြပါနှင့်။ ကိုယ်ကို နှိမ့်ချ ကြပါ။ သီလကို စောင့်ကြပါ။ အလှူအတန်းကို တစ်ရက်မျှ မပျက်မကွက်စေဘဲ အမြဲမပြတ် ဆောက်တည်ပြုလုပ်ကြပါ။ ဘုရားဆုကြီးကို ရည်ရွယ်တောင်းဆိုကြပါ။ သူတစ်ပါးက မကြည် မသာ ကျူးလွန် ရန်ပြုငြားသော်လည်း မျက်မာန်ဒေါသကို မပြင်းစေဘဲ သိမ်းဆည်းကြပါလော့။ ။ ၈။ ။ မိခင် ဖခင်၊ ကျေးဇူးရှင်ကို ချစ်ခင်မြတ်နိုး ဂူပုထိုးသို့၊ ရှိခိုးဦးတင် ကြည်လင်မြတ်လေး၊ သိမ်းမြန်း မွေး၍ လုပ်ကျွေးခယ၊ ရိုတုပ်ကွလျက် ကြီးထသက်အို၊ မျိုးဆွေကိုလည်း ကြည်ညိုညွတ်တိမ်း၊ ပိုက်ထုပ်သိမ်း၍ မယိမ်းစင်းလျင်း ငြိမ်းစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ခပ်သိမ်းမယွင်း ငြိမ်စေမင်း။ ။ ချုပ်ငြိမ်းသာယာ လှစေမင်း။ ၈။ ။ ကျေးဇူးရှင်များ ဖြစ်ကြပေသော မိခင် ဖခင်တို့ကို ချစ်ခင်ကြလော့။ မြတ်နိုးကြလော့။ ဂူပုထိုးတို့ကိုကဲ့သို့ ရှိခိုးကြ လော့။ ဦးတင်ကြလော့။ ကြည်လင်မြတ်လေးစွာ ထိန်းသိမ်း၊ လုပ်ကျွေး၊ မွေးမြူ ခယကြလော့။ ပုဆစ်ထူးတုပ်၍ ရိုသေကြလော့။ အသက်ကြီးရင် အိုမင်းကြသောအမျိုးအဆွေတို့ကိုလည်း ကြည်ညို တိမ်းညွတ်ကြလော့။ ထိန်းသိမ်းပိုက်ထုပ်ကြလော့။ ငြိမ်းချမ်း သာယာရှိကြလေအောင် မယိမ်းမစောင်း မပြတ်မလပ် ပြုစု ကြပါလော့။ ၉။ ။ စတုဒိသာ၊ လေးမျက်နှာမှ ရောက်လှာအများ၊ ပုဏ္ဏားရဟန်း ဆွမ်းပန်း ချို့တဲ့၊ ရိက္ခာမဲ့ကို ဆည်းခဲ့ဥစ္စာ၊ အိမ်လှောင်ခါ၌ လွယ်ကာထားယူ၊ ထိုသသူကို ကိုယ်တူမှတ်သား သနားမြတ်လေး၊ ဝတ်စားပေး၍ ကျွေးမွေးထံရင်း ငြိမ်းစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​လိုတူမှတ်သား။ ။ ၂​အိမ်လှောင်ခါ၌၊ လွတ်ရာ ထားယူ၊ သိမ်းလင့်မူသို့၊ ထိုတူမှတ်သား၊ သနားမြတ်လေး။ ၃​မြဲစေမင်း။ ၉။ ။ အရပ်လေးမျက်နှာမှ ရောက်လှာကြ၍ ဆွမ်းပန်း ရိက္ခာမရှိ ချို့တဲ့နေသော ရဟန်းများ ပုဏ္ဏားများကို မိမိတို့ကိုယ် နှင့်အတူ မှတ်ယူကာ (ကိုယ်ချင်းစာကာ) အိမ်တွင် ရှာမှီးသိမ်း ဆည်းသိုလှောင်ထားသော ဥစ္စာတို့မှ (သင့်လျော်သလောက်ကို) အလွယ်တကူ ယူပြီးလျှင် ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့အား သနားမြတ်လေးသဖြင့် အဝတ်အစား ဝယ်ပေးကြလော့။ မိမိတို့ထံရင်းတွင် ကျွေးမွေး ပြုစု၍ ငြိမ်းချမ်းသာယာရှိစေကြလော့။ ၁၀။ ။ အနိစ္စ နှင့် ဒုက္ခအနတ္တား၊ သုံးပါးလက္ခဏာ မချာအောက်မေ့၊ တစေ့စေ့လျှင် အလေ့အလ၊ ကွပ်ဆုံးမ၍ ပဉ္စခန္ဓာ၊ ငါးဖြာနာမ်ရုပ် ဖြစ်ချုပ်ကြိမ်ဖန်၊ စက်အဟန်သို့ ဖန်တလဲလဲ၊ ဝဋ်ဆင်းရဲကို ငမ်းထဲသံဝေ၊ ထိတ်လန့်ထွေဖြင့် ရိုးရေသည်းတွင်း ကြိမ်းစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​တထေ့ထေ့လျှင်။ ၂​ကျိန်စေမင်း။ ၁၀။ ။ အနိစ္စ၊ ဒုက္ခ၊ အနတ္တဆိုသော လက္ခဏာရေးသုံးပါးတို့ ကို အမြဲမပြတ် အောက်မေ့ကြလော့။ စေ့စေ့စပ်စပ် အလေ့အလာ ပြုကြလော့။ ထိုနောက် စိတ်ကို ကွပ်ညှပ်ဆုံးမကြလော့။ ရုပ်တရား၊ နာမ်တရားတည်းဟူသော ခန္ဓာငါးပါးတို့သည် အကြိမ် ကြိမ်အဖန်ဖန် ဖြစ်လိုက်ပျက်လိုက်နေကာ စကြာကဲ့သို့ အဖန် တလဲလဲ တဝဲလည်လည်ဖြစ်နေသော ဝဋ်ဆင်းရဲကို ဝမ်းထဲ၌ ထိတ်လန့်သည်ဖြစ်၍ အရိုးအရေ အသည်းနှလုံးအတွင်းခိုက်အောင် ကြောက်လန့်ကြလော့။ (တစ်နည်းကား) ဝဋ်ဆင်းရဲကို ဝမ်းထဲ၌ ထိတ်လန့်သည်ဖြစ်၍ သံဝေဂတရားကို အရိုးအရေ အသည်းနှလုံး တွင်း၌ တည်နေကျိန်းအောင်းစေကြလော့။ ၁၁။ ။ လောဘ ဒေါသ မောဟ သူပျက်၊ နေ့တိုင်းဖျက်၍ အမျက်သည်းလွန်၊ တဖျင်သန်လျက် ပြေးလွန်ဖင်ဖင်၊ အာရုံမြင်က ခင်ခင်မွတ်မွတ်၊ လိုက်လံတတ်သား ထူးပွတ်မဆိုင်း၊ စိတ်ဆင်ရိုင်းကို ထုံးပိုင်းမချာ၊ ယဉ်စိမ့ငှါလျှင် ပညာထိန်း၍ မိန်းစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ပြေးဝှန်ဖျင်ဖျင်။ ၁၁။ ။ လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟတည်းဟူသော လူဆိုးသူပျက် တို့က နေ့တိုင်းဖျက်ဆီးကြသောကြောင့် အမျက်ဒေါသ အလွန် သည်းထန် များပြားအားကြီးစွာ ထွက်တတ်သော ​ နှစ်သက်ဖွယ်အာရုံကိုမြင်လျှင် မက်မက်မောမော ခင်ခင် မွတ်မွတ် အလွန်ပြေးသွားလိုက်လံတတ်သော ​ ထူးပွတ်ဝတ်၍ ကြိုးတို့ဖြင့် ဆိုင်းတွထားခြင်းမရှိသော ဆင်ရိုင်းတည်းဟူသော စိတ်ကို အနည်းငယ်မျှ လစ်လပ်ခြင်း မရှိစေပဲ အလုံးစုံ ယဉ်ကျေးစိမ့်သေငှါ ပညာဖြင့် ထိန်းစောင့်၍ ဆုံးမကြလော့။ ၁၂။ ။ လယ်လုပ်ကုန်သွယ်၊ ကြွေးဆယ်မြီချ တွက်ဆစိပ်ပြား၊ အပါးပါးလျှင် ပွါးအရင်း၊ လတွင်းတက်တိုး ထမ်းပိုးနှစ်လည်၊ ချသည်မပြတ် အိမ်ထောင်ဝတ်ဖြင့်၊ အမှတ်မြဲမြံ လုပ်ကြံကြိုးစား၊ ကျွဲ နွား ဆိတ် ဝက် ဝမ်းဘဲငှက်နှင့်၊ ကြက်ကမကြွင်း သိမ်းမွေးပြင်းလျက်၊ များခြင်းစုံစီ ဖန်တီဝယ်ရောင်း၊ ထပ်ကာလောင်းလျက် ပဲပြောင်းစပါး၊ ကျီပြည့်ထား၍ ခွက်ပြားရွှေငွေ၊ ဆည်းပူးထွေဖြင့် မျိုးဆွေမှီတင်း ကြွယ်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ရောင်းဝယ်မြီချ။ ၂​ထမ်းပိုးနှစ်လီ။ ၃​တန္ဒီပယ်ရှင်း ၁၂။ ။ လယ်ယာကိုင်းကျွန်းလုပ်ကိုင်ခြင်း၊ ဈေးနာရောင်း ဝယ်ခြင်း၊ ချေးငွေကို တောင်းခံခြင်း၊ ငွေတိုးချခြင်းဆိုသော လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးတို့ကို ချင့်ချိန်ကြံစည် လုပ်ကိုင်ကြလော့။ တစ်လတွင်း၊ နှစ်လတွင်း စသည်တို့၌ အရင်းငွေအပေါ် တွင် အတိုးပွါး အမြတ်အစွန်းထွက်အောင်လည်းကောင်း၊ တစ်နှစ်လည်သောအခါ၌ အရင်းငွေအပေါ်တွင် တစ်ဆ၊ နှစ်ဆ စသည့်ဖြင့် အမြတ်ထွက်အောင်လည်းကောင်း၊ ငွေတိုးကို အမြဲမပြတ် ချကြလော့။ အိမ်ထောင်သည်တို့၏ တာဝန်ဝတ္တရားနှင့်အညီ လုပ် ဖွယ်ကိစ္စတို့ကို မမေ့မလျော့ဘဲ မြဲမြဲမြံမြံ မှတ်သားကြိုးစား ကြံစည်လုပ်ကိုင်ကြလော့။ ကျွဲ၊ နွား၊ ဆိတ်၊ ဝက်၊ ကြက်၊ ဝမ်းဘဲတို့တွင် တစ်စုံ တစ်ခုကို မျှ မကြွင်းမကျန်စေပဲ စုံစုံလင်လင် များများပြားပြား ပြင်းစွာ အားထုတ်ထိန်းသိမ်း ကျွေးမွေးကြလော့။ အထက်ပါ လုပ်ငန်းအသီးသီးတို့ကို ထပ်ကာထပ်ကာ ကြံစည်လုပ်ကိုင်ရောင်းဝယ်လျက်(ဝါ) ပျင်းရိခြင်းကို ပယ်ရှား၍ ထပ်ကာထပ်ကာ ကြိုးစားလျက် ပဲ၊ ပြောင်း၊ စပါးကောက်ပဲ သီးနှံများကို ကျီတွင်အပြည့်တွင် သိုမှီးကြလော့။ ရွှေခွက်၊ ငွေခွက်၊ ရွှေဒဂင်္ါး၊ ငွေဒဂင်္ါးတို့ကို စုဆောင်း သိမ်းဆည်းကြလော့။ အမျိုးအဆွေတို့ မှီခိုအားထားနိုင်လောက်အောင် ကြွယ်ဝ ချမ်းသာသည်အထိ လုပ်ကိုင်ရှာဖွေ ဆည်းပူးကြလော့။ ၁၃။ ။ ထုံးတီးနည်းနာ၊ အဖြာဖြာ ပညာရှာမှီး၊ မကြီးသက်ရွယ် အငယ်သော်က၊ ကြိုးလုံ့လလျက် တုပ်ကွပုဆစ်၊ ဆရာစစ်၌ ကြောက်ချစ်ရိုသေ၊ လုပ်ကျွေးထွေဖြင့် စာပေတတ်ကြောင်း၊ တချောင်းချောင်းလျှင် ခြိမ်းမောင်းသည်းခံ၊ ဆရာထံ၌ သင်အံကျက်လေ့၊ တစ်နေ့တစ်ပါး မှတ်သားလေလေ၊ ဝမ်းထဲခွေ၍ အထွေအထူး၊ ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ဆည်းပူးသန့်ရှင်း ကြွယ်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​နှိမ့်ချပုဆစ်။ ၂​ဆဲမောင်းလည်းခံ၊ ၃​ဆည်းပူးသိမြင် ကြွယ်စေမင်း။ ။ ၁၃။ ။ ရှေးထုံး ရှေးနည်းအမျိုးမျိုး၌ ပညာကို ရှာမှီးကြလော့။ အသက်အရွယ် မကြီးသေးခင် ငယ်စဉ်အခါ၌ ကြိုးစားအားထုတ် လုံလပြုကြလော့။ ဆရာစစ် ဆရာကောင်းထံတွင် ပုဆစ်တုပ် ကာ ကြောက်ချစ် ရိုသေစွာ လုပ်ကျွေးပြုစုလျက် စာပေတတ်ရာ တတ်ကြောင်းအတွက် အခွင့်ကောင်းကို ချောင်းမြောင်းစောင့်စား ကြလော့။ ဆရာက ခြိမ်းမောင်းလျှင် သည်းခံကြလော့။ (ဝါ) ဆဲဆိုကြိမ်မောင်းသော်လည်း သည်းခံကြလော့။ ပညာများကို ဆရာ့ထံပါးတွင် တစ်နေ့တစ်ပါးသင်အံ့လေ့ချက်ကာ မှတ်သား လျက် ဝမ်းထဲ၌ သိမ်းထားကြလော့။ အတတ်ပညာတို့၏ ထူး ထွေသော ဂုဏ်ကျေးဇူးတို့ကို သန့်ရှင်းစွာ ဆည်းပူး၍ ပညာဖြင့် ကြွယ်ဝစေကြလော့။ ။ ၁၄။ ။ ဘေးဘိုးစဉ်ဆက်၊ မပျက်သုံးစွဲ ကျင့်မြဲလေ့လ၊ စာရိတ္တဖြင့် မိဘအလိုက်၊ စရိုက်ကျင့်ရိုး အမျိုးနွယ်လျဉ်၊ စောင့်စည်းကြဉ်၍ အယှဉ်အပေါင်း၊ ခင်ပွန်းကောင်းနှင့် သူဟောင်းသက်ကြီး၊ ထုံးနည်းတီးကို မငြီးမငွေ့၊ မှတ်ကျက်လေ့လျက် ချောသွေ့စကား၊ စပ်ကြားသူပျက် ကုန်းတိုက်ဖျက်လည်း ရက်ရက်မယုံလွယ်နှင့်မင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ရက်ရက်မယုံလွယ်စေမင်း။ ၁၄။ ။ အမိအဖ အဘိုးအဘေးတို့သည် အမျိုးအနွယ်အလိုက် မပျက်မကွက် အမြဲတစေ အစဉ်တစိုက် သုံးစွဲလေ့ကျင့်ရိုးဖြစ်သော စာရိတ္တဖြင့် ကောင်းမြတ်သော စရိုက်ကို စောင့်စည်းကြပါ။ ဆိုးသွမ်းသော စရိုက်ကို ရှောင်ကြဉ်ကြပါ။ ကောင်းသောမိတ်ဆွေ ခင်ပွန်းနှင့် ပေါင်းသင်းယှဉ်တွဲကြပါ။ သက်ကြီးဝါကြီး ရှေးသူ ဟောင်းတို့၏ ထုံးစံနည်းနာတို့ကို မငြီးမငွေ့ လေ့လာမှတ်ကျက် ကြပါ။ အကျင့်ပျက်သော သူယုတ်မာတို့က အချစ်အခင် အယုံ အကြည်ပျက်အောင် စပ်ကြားကနေ၍ ချောသွေ့ကုန်းတိုက် ဖျက်ဆီးလျှင် အလျင်တဆော အလွယ်တကူ မယုံကြပါနှင့်။ ။ ၁၅။ ။ သူတော်တကာ၊ တတ်စရာသား အဏ္ဌာရသ၊ သိပ္ပအပြား အတတ်များကို ၊ မှတ်သားသတိ ပညာရှိတို့၊ တတ်သိအပ်စွ။ ထိုသိပ္ပကို နှံ့မျှလုံးခြုံ၊ မတတ်တုံလည်း တစ်စုံတစ်ခု၊ တတ်အောင်ပြု၍ လူမှုအိမ်ထောင် ၁၊ စီပွါးဆောင်လော့။ ညဥ့်မှောင်မသိ၂၊ ကြက်မျက်စိသို့ မိမိကိုယ်ဖို့၊ အတတ်ချို့သော် သူတို့ပြစ်တင်၊ ဆင်းရဲဖျင်အံ့၃။ ထင်ထင်မျက်မြော်၊ မကော်ရော်သည် အိုသော် သူမရယ်စေနှင့်မင်း၄။ မူကွဲ။ ။ ၁​လူ မှုကုန်အောင်။ ၂​ညဥ့်မှောက်ရောက်ဘိ။ ၃​ ကဲ့ရဲ့ဖြင်အံ့။ ၄​အိုသော် လူမရယ်စေမင်း။ ။ ၁၅။ ။ သူတော်ကောင်းအပေါင်းတို့ သင်ယူတတ်မြောက်စရာ ဖြစ်သော တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါး အပြားရှိသော အတတ်များကို ပညာရှိတို့သည် သတိဖြင့် မှတ်သား၍ တတ်မြောက်အောင် သင်ယူသင့်ကြသည်။ အတတ်တစ်ဆယ့်ရှစ်ပါးကို အားလုံးခြုံ၍ အနှံ့အစပ်တတ်အောင် မသင်ယူနိုင်သော်လည်း တစ်ခုသော အတတ်ကို တတ်အောင်သင်ယူလျက် အိမ်ထောင်ရေးစသော လူ မှုကိစ္စတို့ တွင် စီပွါးဖြစ်ထွန်းအောင် ဆောင်ရွက်ကြလော့။ မိမိဖို့ အတတ်ချို့တဲ့သဖြင့် ညဥ့်မှောင်ထဲတွင် မသိမမြင်သော ကြက် မျက်စိကဲ့သို့ ဖြစ်သော် သူတစ်ပါးတို့က အပြစ်တင် ကြလိမ့်မည်။ ဆင်းရဲဒုက္ခများလိမ့်မည်။ (ကဲ့ရဲ့မှုများလိမ့်မည်) မိမိကို သူ တစ်ပါးတို့က မျက်မှောက်တွင်ပင် အထင်အရှား မရိုသေမလေးစားဘဲ ပြုကြလိမ့်မည်။ အိုမင်းမစွမ်းရှိသော အခါလည်း သူတစ်ပါးတို့က ရယ်ကြလိမ့်မည်။ ထို့သို့ သူတစ်ပါး ရယ်ရအောင် မဖြစ်ကြပါစေနှင့်။ ။ ၁၆။ ။ ဃရာဝါသ၊ သမ္ဗာဓဟု ကိစ္စမြားမြောင်၊ လူတို့ဘောင်၌ အိမ်ထောင်သက်မွေး၊ ခြနှယ်မြှေးသား လူရေးကျယ်စွာ၊ အဖြာဖြာကို လိမ္မာအတတ်၊ ချားရဟတ်သို့ လှည့်ပတ်ပြီးမှ၁၊ ကြံတွက်ဆလျက်၂ လုံ့လပင်စည်၊ အရင်းတည်က၃ ခက်ရှာပညာ၊ ချမ်းသာအသီး ကြီး စရွေ့ရွေ့၊ အဓလေ့ဖြင့် မမေ့မကျန်၊ လူမှုပွန်လျက် စောင်မာန်မဲ့ဆုံး၊ တော်ဖြောင့်သုံး၍ နှလုံးသန့်စင် ကြယ်စေမင်း၄။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​လည်ပတ်ပြီးမှ။ လှည့်ပတ်လည်လှ။ ၂​ကြံတွက် ဆ၍။ ။ ၃​အရင်းတည်လျက်။ ၄​ကြည်စေမင်း။ ၁၆။ ။ သမ္ဗာဓေါ ဃရာဝါသော (အိမ်ထောင်သက်မွေးမှုသည် ကျဉ်းမြောင်း၏)ဟူ၍ ကျမ်းဂန်လာသည့်အတိုင်း လုပ်ဖွယ်ကိစ္စများ ပြားသော လူ ့ဘောင်၌ အိမ်ထောင်သက်မွေးမှုသည် ခြသတ္တဝါ ၏ ဘဝကဲ့သို့ အလုပ်ရှုပ်ထွေးများပြားလှသည်။ အလွန်ကျယ်ဝန်း သော လူ မှုရေးရာ အမျိုးမျိုးကို ချားရဟတ်ကဲ့သို့ လည်ပတ်စွာ တတ်မြောက်လိမ္မာပြီးမှ တွက်ဆကြံစည်ပြီးလျှင် လုံ့လဝီရိယကို ပင်စည်ပင်မဖြစ်ဖြင့် အရင်းတည်ပါမူ ပညာတည်းဟူသော အခက်ရှည်တို့ ပေါ်တွက်ကြလိမ့်မည်။ ချမ်းသာတည်းဟူသော အသီးတို့ သီးကြလိမ့်မည်။ ထိုပညာအခက် ချမ်းသာအသီးတို့ သည် ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်အတိုင်း တဖြည်းဖြည်း ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးကြလိမ့် မည်။ ဤအချက်တို့ကို မမေ့မကျန်ကြဘဲ လူမှုရေးရာတို့တွင် တတ်မြောက်ကြလျက် မာန်မာနကို ကင်းစေပြီးလျှင် ရိုးဖြောင့် သော သဘောကို သုံးကြကာ စိတ်နှလုံးကို သန့်ရှင်းစင်ကြယ် ကြစေလော့။ ၁၇။ဋ္ဋ ။ လေးကျွန်းထိပ်ခေါင်၊ မြင်းမိုရ်တောင်နှင့် ချိန်ဆောင်နှိုင်းလည်း၊ အတိုင်းမသိ ကျေးဇူးရှိသည်၊ အမိကားတိုက် သိုက်ကားမယား၊ သားကားနွယ်ဆက် ခက်လက်မျိုးဆွေ၊ ကျွန်ခြွေရွေနှင့် အုပ်တွေမကွဲ၊ လူခပဲအား ဆင်းရဲဖျောက်ပယ်၊ ချမ်းသာကယ်၍ လူဝယ်လူကောင်း၊ ဖြစ်တော်ရှောင်းဟု လူပေါင်းပြောပ၊ ချီမွမ်းရလျက် ကြောင့်ကြဘေးဘျမ်း၊ ဖျောက်နိုင်စွမ်းသား စိတ်ဝမ်းဖြောင့်တန်း၊ ဆွေခင်ပွန်းကို ချစ်ပန်းနံ့မပြယ်စေနှင့်မင်း၁။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​မပြယ်စေမင်း။ ၁၇။ ။ ကျွန်ကြီးလေးကျွန်းတို့၏ အဦးအထိပ်၌ တည်ရှိသော မြင်းမိုရ်တောင်နှင့် ချိန်ဆောင် ခိုင်းနှိုင်းသော်လည်း မတူနိုင်အောင် အတိုင်းမသိသော ကျေးဇူးရှိသည့် မိခင်သည် တိုက်ဖြစ်ပေသည်။ မယားသည် အသိုက်ဖြစ်ပေသည်။ သားသမီးသည် အဆက်အနွယ် ဖြစ်ပေသည်။ အမျိုးအဆွေ ကျေးကျွန် အခြွေအရွေတို့သည် အခက်အလက် ဖြစ်ကြပေသည်။ ထိုမကွဲမကွာ တစ်စုတရုံးဖြစ် သော လူခပ်သိမ်းအား ကျရောက်သည့် ဆင်းရဲကို ပယ်ဖျောက်ကြ လော့။ ထိုသူ့တို့ ချမ်းသာအောင် ကယ်ဆယ်ကူညီကြလော့။ လူတွင် လူကောင်းဖြစ်ပါပေသည်ဟု လူအများ၏ချီးမွမ်းခြင်း ကိုလည်း ခံရ၍ ကြောင့်ကြဖွယ် ကြောက်ဖွယ်ဖြစ်သော ဘေးဥပဒ် တို့ကို ဖျောက်ပယ်နိုင်စွမ်းသည်လည်းဖြစ်လျက် စိတ်သဘောဖြောင့် တန်းသည်လည်းဖြစ်သော အဆွေခင်ပွန်း၏အပေါ်တွင် ထားအပ် သည့် ချစ်ခင်ခြင်းတည်းဟူသော ချစ်ပန်းရနံ့ကို မပြယ်ကြပါ စေနှင့်။ ၁၈။ ။ စေ့မြေ့သိပ်သည်း၊ ရွေ့ရွေ့ဆည်းသော် စရည်းအိုးခွွက်၊ ကြီးစွာလျက်လျှင် တံစက်ကျများ၊ ပြည့်သောလားသို့ ပျား၏နည်းထုံး၊ မှတ်ကျင့်သုံး၍ ခြခုံး၁တောင်ပို့၊ ဖို့သည့်ခြင်းရာ လူလိမ္မာတို့၊ ဥစ္စာဆည်းထွေ တတ်လှစေလော့။ ကြွက်သေတစ်ခု၊ အရင်းပြု၍ ကြွယ်မှုတတ်ဆုံး၊ သူဏ္ဌေးထုံးကို ဋ္ဋ နှလုံးမူလျက်၊ ကြံစည်နက်၍ သူ့ထက်လွန်ကဲ ကြွယ်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ခြပုန်းဟုရှိကြသည်။ ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီကျမ်း ၇၄၇ လာမူအတိုင်း ခြခုံးဟု ပြင်လိုက်သည်။ ၁၈။ ။ စေ့မြေ့သေချာစွာ၊ သိပ်သည်းပိပြားစွာ၊ တရွေ့ရွေ့ တဖြည်းဖြည်း ဆည်းပူးစုဆောင်းလျှင် (ပစ္စည်းအစုအပုံကို ရ နိုင်သည်။ ဥပမာသော်ကား) တံစက်ရေ ကျဖန်များသော် စရည်း အိုကြီးပင်ဖြစ်လင့်ကစား ပြည်လျံရသည်။ ပျားကောင်ငယ်သည် ပန်းဝတ်ရန်ကို တဖြည်းဖြည်း စုဆောင်းသောအခါ ပျားအုံတွင် ပျားရည်ပြည့်လျှံရသည်။ ခြခုံးသည် မြေမှုန့်ကို တရွေ့ရွေ့သယ်ယူ ကာ တည်ဆောက်သောအခါ ခြပို့တောင်ကြီးဖြစ်လာရသည်။ လူလိမ္မာတို့သည် ထိုအချင်းအရာကို အတုယူကျင့်သုံး၍ ဥစ္စာရှာဖွေ စုဆောင်းရာတွင် တတ်ကျွမ်းကြစေလော့။ ကြွက်သေကောင် တစ်ခုကို အရင်းအနှီးပြု၍ အလွန်ကြွယ်ဝလွန်းသွားသော စူဠသေဏ္ဌိ သူဏ္ဌေး၏လုပ်နည်းကိုင်နည်းကို နှလုံ:မူ လျက် နက်နဲစွာ ကြံစည်ပြီး လျှင် သူတစ်ပါးထက် ကြွယ်ဝချမ်းသာအောင် လုပ်ကိုင်ကြလော့။ ၁၉။ဋ္ဋ ။ လုံ့လပညာ၊ လိမ္မာတက်ကုံ၊ ဆင်စွယ်စုံသို့၊ ကိုယ်ယုံမြဲမြံ ကောင်းအောင်သံသား၁၊ လုပ်ကြံသေသတ် ယောက်ျားမြတ်တို့၊ မှတ်သည့်အတိုင်း ပြည့်လှိုင်းချမ်းသာ၊ စီပွါးရှာလော့၂။ ပညာချို့တဲ့၊ လုံလမဲ့ဟု၊ ကဲ့ရဲ သဂြင်္ ိုဟ်၊ သူများဆိုလည်း ကိုယ်ကိုမချစ်၊ အကျင့်ညစ်သား၊ အပြစ်ဖွဲ့ဖို့၊ သူသွမ်း တို့ကား    မည်သို့မသိ၊ ပျင်းရိရိလျှင်၊ ရှိုသည်ကိုယ်ဖို့၊ ကုသိုလ်ပို့က၅ ငါတို့နေရာ၊ စီပွါးလာအံ့၆။ ကြမ္မာကိုချည်း၊ မှတ်ထင်ရည်း ရှင့်၇။ ကျင့်နည်းညံ့ဆုံး၊ သူပျက်ထုံးကို၈ နှလုံးမငြိတွယ်စေနှင့်မင်း၉။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​စိတ်ကောင်းသန်လျက်။ ။ အဲခိုးသံလျက်။ ၂​စီပွါးလာ၏။ ၃​လူများဆို၏။ ၄​ကျင့်မူညစ်နှင့်။ ၅​ရှိသည် ကောင်းဘို့ ကြမ္မာပို့က။ ၆​စီပွါးလာဟု။ ၇​မှတ်ထင်ရည်း၍။ ၈​ကျင့်နည်းသွမ်းဆုံး၊ သူပျင်းထုံးကို။ ၉​နှလုံးမငြိတွယ်စေမင်း။ ၁၉။ ။ အစွယ်နှစ်ချောင်းအစုံရှိသော ဆင်နှင့်တူစွာ ကြိုးစားမှု လုံ့လနှင့်အတတ်အလိမ္မာ ပညာနှစ်ပါးပြည့်စုံသော၊ မိမိကိုယ်ကို မြဲမြံစွာ ယုံကြည်အားကိုးသော၊ ကောင်းစားအောင် ရည်မှန်း၍ သေသေ သတ်သတ်ကြံစည်လုပ်ကိုင်တတ်သော ယောက်ျားမြတ် တို့သည် ရည်မှတ်လုပ်ကိုင်သည့်အတိုင်း ဆင်တို့သည်လည်း ချမ်းသာစီပွါး ပြည့်ဝကုံထံအောင် ရည်မှတ်လုပ်ကိုင်ရှာဖွေကြ လော့။ မိမိကိုယ်ကိုမျှ ချစ်ရမှန်းမသိသော၊ အမူအကျင့် ညစ်ညမ်း သော၊ သူတစ်ပါးအပေါ်တွင် အပြစ်ဖို့တတ်သော သူသွမ်းသူပျက် တို့သည်ကား ပညာမရှိသူဟူ၍လည်းကောင်း၊ လုံ့လ မရှိသူဟူ၍ လည်းကောင်း၊ သူတစ်ပါး၏ ကဲ့ရဲ့သဂြင်္ ိုဟ်အပြစ်ဆိုခြင်းကို ခံရသော်ငြားလည်း မရှက်တတ်၊ မကြောက်တတ် မည်သို့မျှ မသိတတ်ကြဘဲ ပျင်းရိမြဲ ပျင်းရိနေတတ်ကြသည်။ မိမိကိုယ်ဖို့ စီပွါးရှိနေလျှင် မိမိထံသို့ ကုသိုလ်က(ကြမ္မာက)ပို့ဆောင်ပေး၍ ရောက်လာလိမ့်မည်ဟု ကံကြမ္မာကိုချည်း ရည်မှတ်၍ အားကိုးနေ တတ်ကြ၏ရှင့်။ဤကဲ့သို့ အညံ့ဆုံးသော အမူအကျင့်ရှိသည့် သူ့ပျက်တို့နည်းနာကို စိတ်နှလုံး၌ အငြိအတွယ် မဖြစ်ကြပါ စေနှင့်။ ၂၀။ ။ ကြောင်းပါးခရီး၊ လမ်းအနီး၌ ပင်ထီးပညောင်၂၊ မြစ်တစ်ထောင်နှင့်  မြားမြောင်ခက်လက်၊ ရွက်လည်းစိပ်စိပ်၊စေ့စေ့သိပ်လျက် ရိပ်လည်းမြိုင်မြိုင်၊ လေမနိုင်လျှင် ပြွတ်ခိုင်သီးမှည့်၃၊ အပြည့်ကျေးငှက် စားလျက် သောင်းသဲ၊ မှီဝဲလူဗိုလ် ရိပ်ခိုအများ၊ ခရီးသွားတို့၊ နေနားပျော်ရွှင်၊ ထိုသစ်ပင်ကား ဝင်လာသသူ၊ ခပ်သိမ်းလူကို ဆာပူ ငြိမ်းအောင်၊ စီပွါးဆောင်သို့ လူ ့ဘောင်ကောင်းကြွယ်၄၊ လူကုံကယ်လည်း၅ ထိုနှယ်လည်းကောင်း၊ ဖြစ်တုံရှောင်း၍၆ မျိုးပေါင်းဆွေဝါး၊ လူအများကို   သနားကြင်နာ၊ စီပွါးရှာ၍၇၊ မေတ္တာမကင်း၊ မစခြင်းဖြင့်၊ ထံရင်းမှီကိုးကွယ်စေမင်း။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကြောင်းပေါ်ခရီး၊ လမ်းအနီး၌။ ကျောင်းတော် ခရီး၊ လမ်းမကြီး၌။ ၂​ပင်ကြီးပညောင်။ ၃​ပွင့်ခိုင်သီးမှည့်။ ၄​လူ ့ဘောင်တင့်တယ်။ လူ့ဘောင်သူကြွယ်။ ၅​လူကုန် သွယ်လည်း။ ၆​ အချို့မှုတွင်ဤအပိုဒ်မပါ။ ၇​စီပွါးချမ်းသာ၊ နေ့တိုင်းရှာလျက်။ ။ ၂၀။ ။ ခရီးလမ်းကြောင်း အနီးအပါး၌ ပညောင်တပင်သည် အထီးတည်းပေါက်လျက်ရှိသည်။ ထိုပညောင်ပင်တွင် အမြစ် ပေါင်းများစွာ တွဲလျားကျလျက်ရှိသည်။ အခက်အလက်တို့ လည်း များစွာရှိသည်။ အရွက်တို့သည်လည်း စေ့စေ့စိပ်စိပ် သိပ်သိပ်သည်းသည်း ရှိသည်။ အရိပ်အာဝါသလည်း မြိုင်မြိုင် ဆိုင်ဆိုင်ရှိသည်။ ထိုပညောင်ပင်ကို လေတိုက်သော်လည်း မလဲပြိုနိုင်ပါ။ အသီးတို့သည် အခိုင်အပြွတ် မှည့်လျက်ရှိကြ သည်။ ကျေးငှက်တို့သည် သစ်ပင်အပြည့် အသီးတို့ကို ဆူညံ စွာအော်ဟစ်စားသုံးနေကြသည်။ ခရီးသွားသူ လူအများသည် ထိုပညောင်ပင်၏အရိပ်တွင် ဝင်ရောက်ခိုအောင်းကာမှီဝဲ နားနေ ပျော်ရွှင်ကြသည်။ ထိုပညောင်ပင်သည် ဝင်ရောက်ခိုဝင်လာသူ အားလုံး၏ ပူအိုက်ခြင်းကို ငြိမ်းအေးစေလျက်၊ စီပွါးကို ဆောင်သကဲ့သို့ လူ့လောကတွင် ကြွယ်ဝချမ်းသာသော သူသည် လည်း ထိုနည်းတူစွာ ဆွေမျိုးသားချင်းမှစ၍ လူအများကို သနားကြင်နာသဖြင့် ထိုသူတို့၏ အစီးပွါးကို ရှာပါလော့။ ထိုသူတို့အပေါ်တွင် မေတ္တာထား၍ ကူညီမစသဖြင့် မိမိထံတွင် မှီခိုအားကိုးကြပါစေလော့။ ၂၁။ ။ ပျူပျငှါငှာ၊ လူတကာကို သာသာချိုချို၊ ချစ်ဖွယ်ဆို၍ စိုစိုပြည်ပြည်၊ ချစ်မူနည်နှင့်၁ လည်လည်ပတ်ပတ်၊ လောကဝတ်၌ ပြတ်ပြတ်သားသား၊ အပြားပြားလျှင် မှုများခပ်သိမ်း၊ ဆောင်တိုင်းငြိမ်းလျက် သူစိမ်းသူကျက်၊ ပေါင်းဖက်သရွေ့ မိဘတွေ့သို့၊ မွေ့မွေ့လျော်လျော် ပျော်ပျော်ပါးပါး၊ နှုတ်ချိုပျားနှင့် ဝတ်စားပေးပံ့၊ ဖြည်းဖြူးနှံ့လျက် အလွှံ့ကျွန်ကျေး၊ ဆွေသားမြေးကို ကျွေးမွေးမညှိးငယ်စေမင်း၃။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကျင့်မူနည်ဖြင့်။ ၂​ဝေါဟာရတ္တပကာသနီကျမ်း ၅၅၂ လာ မူအတိုင်းဖြစ်သည်။ မူကွဲတို့မှာကား​ဝတ်စားပေး ပန့်၊ ဖြည့်ဖြူးဖြန့်လျက်၊ အဝှန့်ကျွန်ကျွေး။ ဝတ်စားထောက်ပံ့၊ ဖြည့်ဖြူးဖြန့်လျက်၊ အနှံ့ကျွန်ကျေး။ ဝတ်စားထောက်ပင့်၊ ဖြန့်ဖြူးဆင့်လျက်၊ အတင့်ကျွန်ကျေးတို့ဖြစ်ကြသည်။ ၃​ငယ်စေနှင့်မင်း။ ၂၁။ ။ လူတိုင်း လူတိုင်း ချစ်ဖွယ်သော စကားဖြင့် ပျူပျငှါငှါ၊ သာသာချိုချို ပြောဆိုကြလော့။ လောကဝတ်တရားအမျိုး မျိုးနှင့် အမှုကိစ္စခပ်သိမ်းတို့ကို လည်လည်ပတ်ပတ် ပြတ်ပြတ် သားသားဖြင့် ဆောင်ရွက်သည့်အခါတိုင်း ပြီးငြိမ်းစေကြလော့။ မိမိတို့နှင့် ပေါင်းဖက်မိသရွေ့ သူစိမ်းသူကျက်တို့ကို အမိအဖနှင့် တွေ့ရသောအခါ၌ကဲ့သို့ မွေ့မွေ့လျော်လျော် ပျော်ပျော်ပါးပါး ပျားကဲ့သို့ ချိုသော နှုတ်ထွက်စကားဖြင့် ခေါ်ပြောကြလော့။ အဝတ်အစားပေး၍လည်း ထောက်ပံ့ကြလော့။ တစ်ယောက် မကျန် နှံ့နှံ့စပ်စပ် အလိုဖြည့်ကြလော။ သားမြေးဆွေမျိုး ကျေးကျွန်အားလုံးတို့ကို မညှိုးမငယ်ရအောင် ကျွေးမွေးပြုစုကြ လော့။ ၂၂။ ။ လောကသာရ၊ ကျမ်းအစ၌ ဆုံးမစကား၊ မျိုးလေးပါးတို့ မှတ်သားစိမ့ငှါ၊ ပျိုလကင်္ာဖြင့် နည်းနာထွေပြား၊ လုံးပေါင်းကြားသည်၁ တခြား ပထမပိုင်းတည်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ထုံးပေါင်းကြားသည်။ ထုံးပုံကြားသည်။ ၂၂။ ။ လောကသာရကျမ်း၏ အစအဦး၌ အမျိုးလေးပါးတို့ မှတ်သားစေခြင်ငှါ ဆုံးစကားတို့ကို နည်းနာ အမျိုးမျိုးသုံး လျက် ပျို့လကင်္ာအသွားဖြင့် စုပေါင်းကာ (ငါသူမြတ်) ပြောကြားခဲ့သည်မှာ တသီးတခြား ပထမပိုင်းဖြစ်ပေသည်။ လော  က  သာ  ရ  ပျို့ ဒုတိယပိုင်း မင်းဆုံးမခန်း ၂၃။ ။ ပြည်သူ ့ထွတ်ဦး၊ ဘုန်းရောင်မြူးသည် ရန်ငူး လူ့ဘောင်၊ ထွတ်ခေါင်ရာဇာ၁ ဆုံးမနာလော့၂။ မဟာသမ္မတ၊ ခတ္တိယတို့ နေကျကျင့်ရိုး၊ ကောင်းကျိုးအလှူ စွန့်ကြမူလျက်၊ စိတ်ဖြူဖြောင့်စင်း နူးညံ့ခြင်းနှင့်၊ သီတင်းစောင့်စည်း မျက်နည်းသည်းခံ၊ ခြိုးခြံသမှု မပြုညှဉ်းဆဲ၊ ဆင်းရဲမရှာ မေတ္တပွါးဖြန့်၃၊ လူအဝှန့်အား မဆန့်ကျင်စေ၊ ဤသို့ရေသား ဆယ်ထွေ စောင့်ကြပ်၊ တရားကွပ်၍ လက်ယပ်ခေါ်ပြု၊ သဂြင်္ိုဟ်မှုလည်း လေးခုအစေ့၊ ပြကတေ့ဖြင့် ကျင့်လေ့မကြွင်း ကျန်စေမင်း။ မူကွဲ။ ။ ၁​ပြည်သူ့ ချစ်ဘ၊ လောကပတိ၊ မြေကြီး၁ သေဌ်နင်း၊ မင်းတို့ကျင့်ရာ။ ၂​အချို့မူတွင်​ကမ္ဘာအစ​ဟု အပိုဒ်ပါသည်။ ၃​မေတ္တပွါးပြန့်။ မေတ္တာသက်ဖြန့်။ ၂၃။ ။ ပြည်သူတို့၏ အထွတ်အဦးဖြစ်သော ဘုန်းရောင် မြူးသော ရန်ညွှန့်ကို ခူးသော လူတို့တွင် အထွတ်အခေါင် ဖြစ်သော မင်းတို့ကို (ကျွနု်ပ်သူမြတ်) ဆုံးမအံ့။ နားထောင် ကြလော့။ မဟာသမ္မတစသော မင်းမျိုးတို့  ကျင့်နေကျ၊ ကျင့်ရိုး တရားဆယ်ပါးရှိသည်။ (၁) ကောင်းကျိုးကို ဖြစ်စေနိုင်သည့် အလှူပေးခြင်းဒါန၊ (၂) စွန့်ကြဲခြင်း ပရိစ္စာဂ၊ (၃) စိတ်သဘော ဖြူစင်ဖြောင့်စင်းခြင်း အဇΩဝ၊ (၄)နူးညံ့ခြင်း မဒ္ဒဝ၊(၅) သီတင်း စောင့်စည်းခြင်းသီလ၊ (၆) အမျက်နည်း ခြင်းအက္ကေါဓ၊ (၇) သည်းခံခြင်း ခန ္တီ ၊ (၈) ခြိုးခြံသမှုပြုခြင်း တပ၊ (၉) မညှဉ်း ဆဲခြင်း ဆင်းရဲမရှာခြင်း မေတ္တပွါးဖြန့်ခြင်း အဝိဟိံသ၊ (၁၀) လူအများနှင့်မဆန့်ကျင်ခြင်း အဝိရောဓန…æ၊ ဟူ၍ ဤသို့ ရေတွက်အပ်သော တရားဆယ်ပါးကို စောင့်ကြပ်ကာ တိုင်းပြည်ကို အုပ်ကွပ်ပါ။ မိမိနိုင်ငံတွင် နေထိုင်ချင်အောင် လူအများအား လက်ယပ်ခေါ်တတ်သော သဂင်္ဟတရား လေးပါး တို့ကိုလည်း ရှိရင်းအတိုင်း စေ့စုံစွာလေ့ကျင့်ကြရာတွင် မကြွင်း မကျန်ပါစေနှင့်။ ၂၄။ ။ ပြည်ကြီးသနင်း၊ မင်းဟူသည်ကား ကြံစည်သူ့ထက်၊ ဆယ်ဆတက်၍ အိပ်စက်နည်းပါး၊ လူအများကို စီပွါးချမ်းသာ၊ နေ့တိုင်းရှာလျက်၁ အခါခပ်သိမ်း၊ မုဒိမ်းခိုးသူ မပြူစေရ၂၊ ဆုံးမကွပ်ညှပ် ပညပ်မလွန်၊ ရှေးမင်းမွန်တို့ ညွှန်ခဲ့သောတိုင်း၊ ကျင့်သမိုင်းဖြင့် နှုန်းနှိုင်းမယွင်း၊ တမျဉ်းခင်းသို့ ကျင့်ခြင်းမချွတ်၊ တည့်မတ်မတ်လျှင်၃ လူနတ်ချစ်ဖွယ်၊ ကျေးဇူးကြွယ်လျက် ကျင့်နွယ်လမ်းရိုးမှန်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​နေ့တိုင်းရှာလော့။ ၂​မပူစေရ။ ၃​တည့်တည့် မတ်လျက်။ တည့်တည့်မတ်၍။ ၂၄။ ။ တိုင်းကြီးပြည်ကြီးရှင်ဖြစ်သော မင်းတို့မည်သည်ကား သူတစ်ပါးထက် ဆယ်ဆတိုးတက်၍ ကြံစည်ကြရာ၏။ အိပ်စက်ရာတွင်လည်း အနည်းငယ်သာ အိပ်စက်ကြရာ၏။ တိုင်းသူပြည်သား လူအများ၏စီပွါးချမ်းသာကိုလည်း နေ့တိုင်း ရှာကြရာ၏။ သူခိုးဝှက်တို့ မပြူမထွက်ရအောင်လည်း အခါခပ် သိမ်း ဆုံးမကွပ်ညှပ် နှိမ်နင်းကြရာ၏။ ရှေးမင်းကောင်းမြတ်တို့ ပညပ်ခဲ့သော စည်းကမ်းဥပဒေတို့ကိုလည်း လွန်ကျူး၍ မလုပ် ကြရာ။ ရှေးမင်းကောင်းမင်းမြတ်တို့ ညွှန်ကြားခဲ့သော ကျင့်ရိုး ကျင့်စဉ် သမိုင်းနှင့်အညီ မျဉ်းဖြောင့်ဆွဲသည်နှင့်အတူ မယွင်းမှား စေဘဲကျင့်ကြရာ၏။အကျင့်ကို မချွတ်တိမ်းတည့်မတ် စေပြီးလျှင် လူရောနတ်ပါချစ်ခင်လေးစားဖွယ်ဖြစ်သော ဂုဏ်ကျေးဇူး တို့နှင့် ပြည့်စုံသည်ဖြစ်၍ ကျင့်ရိုးကျင့်စဉ် လမ်းမှန်ကြပါစေလော့။ ။ ၂၅။ ။ မမေ့မလျော့၊ မပေါ့လုပ်ကြံ ကျွန်ကိုယ်ရံလည်း၊ မြဲမြံစောင့်ရှောက် ထက်အောက်တွင်းပြင်၊ မွမ်းဖျင်အပြည့် အိပ်ဖန်ထည့်လျက်၊ အကြည့်အရှု အမှုမသင့်၊ အကျင့်မကောင်း အဟောင်းအသစ်၊ ထွက်ဝင်စစ်၍ ကျွန်ချစ်ကျွန်ယုံ၊ ထမ်းကုံမှုများ ရေးခြားမြော်မြင်၊ တိုင်ပင်ကြံသီး အမတ်ကြီးကို၊ အနီးထံပါး လက်စောင်ထား၍၁ ယုံမှားမဲ့လျှင်း၊ နှလုံးသွင်းလျက် ချစ်ခြင်းသူ့ထက် လွန်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​သက်စောင့်ထား၍ ၂၅။ ။ မင်းသည် လုပ်ဖွယ်ကြံဖွယ်တို့၌ မေ့လျော့ပေါ့တန် ခြင်း မရှိစေရ။ ကျွန်တို့ကို မိမိအား ဝန်းရံစေ၍ အမြဲအစွဲစောင့် ရှောက်စေရာ၏။ အိပ်စက်သောအခါ၌ အိမ်တော်နန်းတော်တို့ ၏ အတွင်းအပြင် အထက်အောက်တို့တွင် အိပ်ဖန်စောင်သူတို့ ကိုအပြည့်အများထားရာ၏။ ကျေးကျွန်အမှုထမ်းတို့၏ လုပ်ပုံ ကိုင်ပုံသင့်မသင့်၊ အကျင့်ကောင်း မကောင်းကိုကြည့်ရှု လေ့လာ ရာ၏။ အမှုထမ်းဟောင်းများ ထွက်သည်ကိုလည်းကောင်း၊ အမှုထမ်းသစ်များ ဝင်သည်ကိုလည်းကောင်း စစ်ဆေးမှတ်သား ရာ၏။ မိမိကိုချစ်၍ မိမိက ယုံကြည်စိတ်ချရသော အမှုကိစ္စကို ပြည့်စုံအောင် ထမ်းရွက်တတ်သော လိမ္မာရေးခြားရှိ၍ အမြော် အမြင်နှင့်ပြည့်စုံသော တိုင်ပင်ထိုက်လောက်အောင် အကြံအစည် ထူ းခြားသော အမတ်ကြီးကို မိမိအနီးထံပါး၌ အသင့်ထားရာ၏။ ထို့ပြင် ထိုအမတ်ကြီးကို ယုံမှားခြင်း ကင်းစွာ နှလုံးသွင်းလျက် သူတစ်ပါးကိုထက် ပိုချစ်ခင်ရာ၏။ ၂၆။ ။ ပြည်ထဲအရေး၊ ပေါက်နှင့်ကျေးသို့ ကြံတွေးလှည့်ကာ၊ မသိသာတည့်၁။ ရေးရာထင်မြင်၂၊ မဖြစ်ခင်က တိုင်ပင်မပြတ်၊ ကျွန်မှူးမတ်နှင့် ကျမ်းတတ်ဟူးရား၊ တတ်မြောက်မြားသား၃ ပုဏ္ဏားရဟန်း၊ ရှေ့တွင်ဝန်း၍ ကိန်းခန်းတသာ၊ အခါမေးမြူ ကောင်း၏ဟူလည်း၊ ကျင့်မူမမေ့ အဓလေ့ဖြင့်၊ အရှေ့အနောက် တောင်မြောက်ရေကြည်း၊ စီစစ်သည်းလျက်၄ စောင့်စည်းရံတား၊ ကင်းသေ ထား၍၅ မြေခြားသူ မလွန်စေနှင့်မင်း၆။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​မသိသာလည်း။ ၂​အရာမြင်မြင်။ ရေးရာမြင်မြင်။ ၃​ပညာများသာ။ ၄​စီစဉ်သည်းလျက်။ စီစစ်သည်းလျက်မှာ ဝေါဟာရတ္ထပကာ သနီမူ။ ၅​ကင်းထောက်ထား၍။ ။ ၆​ မြေခြားသူ မလွန်စေမင်း။ ၂၆။ ။ ပေါက်ပင်တွင် ကြက်တူးရွေး နားနေသည်ကို တွေးကြံ သိသာရန် ခက်သကဲ့သို့ ပြည်ထဲအရေးကိုလည်း တွေးကြံသိသာ ရန် ခက်လေသည်။ တိုင်းရေးပြည်ရာများ ထင်သာမြင်သာစွာ မဖြစ်ပေါ်ခင်က ကြိုတင်၍ သိရအောင် မင်းတို့သည် မှူးမတ် ကျွေးကျွန်တို့ကို မပြတ်မလပ်တိုင်ပင် စုံစမ်းရာ၏။ ထို့ပြင် ဟူးရားကျမ်း စသော မြောက်မြားစွာသော ကျမ်းစာတို့ကိုတတ် သည့် ပုဏ္ဏားပညာရှိ၊ ရဟန်းပညာရှိ တို့ကိုလည်း ရှေ့တော် တွင် ဝန်းရံစေ၍ ကိန်း၊ ခန်း၊ ဒသာ၊ အခါကောင်း၊ အချိန် ကောင်းတို့ကို မေးမြန်းရာ၏။ အချိန်အခါကောင်းပါ၏ ဟူ၍ ဟောကြငြားသော်လည်း ဓလေ့ထုံးစံရှိသည့်အတိုင်း ကျင့်မြဲမူမြဲ အမှုတို့ကို မမေ့ကြရာ။ တိုင်းပြည်နိုင်ငံ၏ အရှေ့မျက်နှာ၊ အနောက်မျက်နှာ၊ တောင်မျက်နှာ၊ မြောက်မျက်နှာတို့၌ ကုန်းဘက်၊ ရေဘက် နှစ်ရပ်လုံးကို အပြင်းအထန် စီစစ်ရာ၏။ ထိုအရပ်မျက်နှာ တို့တွင် ကင်းသေချထား၍ မြေခြားနယ်နိမိတ်ကို သူတစ်ပါးတို့ မလွန်မကျူးစေရအောင် စောင့်စည်းရံတားစေရာ၏။ ၂၇။ ။ သူ့ပြည် သူ့ရွာ၊ သူ့ရပ်မှာ၌ ခြင်းရာသိကြောင်း၊ တချောင်းချောင်းလျှင်၁ ညံ့ပျောင်းရောဝင်၂၊ တိုင်ပင်ကြံထွေ သူလျှိုစေ၍၊ မနေစုံစမ်း ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်၊ အားအန်ထောင်လျက် နောက်နောင်မြေးသား၊ စီပွါးစဉ်ရှည် တည်စိမ့်သောကြောင်း နှုတ်ကောင်းခွန်းသာ၊ လက်ဆောင်စာနှင့်၃ စေပါစင်းလျင်း၊ ထိုထိုမင်းကို ချစ်တင်းမေးမြန်း၊ ဆွေခင်ပွန်းဟု မိတ်မှန်းကိုယ်ကို၄၊ တံတစ်ဆို၍ ချစ်လိုစကား မှန်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​တချောင်းချောင်းလျှင်​ တချို့မူတွင်မပါ။ ၂​ဉာဏ်ကောင်းရည်ဝင်။ ၃​သဝဏ်စာနှင့်။ ၄​မိတ်မှန်းကျိန်ဆို။ ၂၇။ ။ သူတစ်ပါး၏ တိုင်းပြည်ရပ်ရွာတွင် ဖြစ်ပျက်နေသော အခြင်းအရာတို့ကို သိရအောင် သူလျှို့တို့နှင့် ညံ့ပျောင်းစွာ အရောတဝင် ကြံစည်တိုင်ပင်၍ ထိုသူလျှိုတို့ကို စေလွှတ်ကာ ချောင်းမြောင်းပြီးလျှင် မနားမနေ စုံစမ်းကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင် အားထုတ်ရာ၏။ နောင်ကာလတွင် သားစဉ်မြေးဆက် အရှည် သဖြင့် စီပွါးတည်တံ့စိမ့်သေငှါ ထိုထိုသော မင်းတို့ထံသို့ လက်ဆောင်ပစ္စည်းနှင့်တကွ ချိုသာကောင်းမွန်သော စကားတို့ ပါသည့်စာကို အမြဲသံတမန်စေလွှတ်ပေးပို့ရာ၏။ ထိုထို မင်းတို့ အကြောင်း ချစ်ဖွယ်သော သတင်းစကားတို့ကို မေးမြန်းရာ၏။ မိမိကို မိတ်ဆွေခင်ပွန်းအဖြစ် မှန်းထားယုံမှတ်ပါဟု အခိုင်အမြဲ ဆို၍ ချစ်ခင်ပါသည်ဟူသော စကားကို တည်မြဲမှန်ကန်ပါစေ။ ၂၈။ ။ ကိုယ့်ပြည် ကိုယ့်ရွာ ကိုယ့်ရပ်မှာ၌၁ ဇာတာအလို၊ ဂြိုဟ်လည်းမကောင်း ထပ်လောင်းတိတ်ထုံ၊ ပြတုံကျေးငှက် နှုတ်ထွက်စနည်း၊ နှောင့်ယှက်သည်းမှု စောင့်စည်းရံတား၊ မန ္တရားနှင့် သမားကွယ်ကာ၊ လွတ်စိမ့ငှါလျင် ဂြိုဟ်စာလည်းပေး၊ သနေ ္တးပူဇော် သကြင်္န်ခေါ်၍၊ သုံးဖော်မြတ်စွာ ရတနာကို၊ မကွာကပ်ဆည်း ကောင်းမှုချည်းလျှင်၊ ဖျင်ပည်းပြောထူ စွန့်ကြဲလှူ၍ ကြည်ဖြူစိတ်ထက် သန်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ထိုပြည်ထိုရွာ၊ ထိုရပ်သာ၌။ ၂​ဇာတာမလို။ ၃​ ပျံတုံကျေးငှက်။ ၄​ဂြိုဟ်စာပို့ပေး။ ၂၈။ ။ ကိုယ့်တိုင်းပြည်၊ ကိုယ့်ရပ်ရွာ၌ မင်း၏ဇာတာအရ ဂြိုဟ်တို့ ပြသော အတိတ်နိမိတ်လည်း ဆိုးရွား၏။ တိတ်ထုံအရ အိပ်မက်မြင်သော အတိတ်နိမိတ်တို့ကလည်း ဆိုးရွား၏။ ကျေးငှက်တို့ ပြသော အတိတ်နိမိတ်တို့ကလည်း ဆိုးရွား၏။ လူတို့၏ နှုတ်ထွက်မှထွက်သော စနည်းတို့ကလည်း ဆိုးရွား၏။ ဤသို့ တိတ်နိမိတ်ဆိုးရွားချက်တို့ များလွန်းသော် ဘေးဥပဒ်မှ ကင်းလွတ်စေခြင်ငှါ မင်းသည် သမားတို့အား မန ္တရားများကို ရွတ်ဖတ်စေ၍ ရံတားကာကွယ်စောင့်စည်းစေရာ၏။ ဂြိုဟ်တို့ ကိုလည်း ကျွေးမွေးစေရာ၏။ သနေ ္တးပူဇော်မှုတို့ကိုလည်း ပြုစေရာ၏။ ဦးခေါင်းဆေးလျှော် သကြင်္န်ခေါ်ရာ၏။ မြတ်စွာ သော ရတနာသုံးပါးကိုလည်း အမြဲဆည်းကပ်ရာ၏။ အလှူဒါန ကိုလည်း များစွာစွန့်ကြဲ ပေးကမ်းရာ၏။ ဤသို့ အမျိုးမျိုးပြု ရာတွင် စိတ်ထားကြည်ဖြူထက်သန်ပါစေလော့။ ၂၉။ ။ ခပ်သိမ်းပြည်သူ၊ လူရဟန်းကို ဋ္ဋ သိမ်းမြန်းပိုက်ထုပ်၊ ကြက်သားအုပ်သို့ ဋ္ဋ မလှုပ်စေကြောင်း၊ ဖြည့်ဖြားယောင်းလျက် ကျင့်ဟောင်းမလွန်၊ တုတ်ခွန်မပြင်း သနားခြင်းဖြင့်၊ နှိပ်နင်းကလူ မပူစေရ၊ ကွပ်ဆုံးမလော့၁။ ထွန်းပပြောင်ပြောင်၊ ထက်မိုးခေါင်၂၌ အရောင်ချမ်းလွန်၊ လဗိမာန်လျှင် ပူပန်မရှိ၊ ငြိမ်းစေဘိ၍ ကြယ်တိရံကာ၊ တင့်တယ်စွာသို့ ပမာပုံသင့်၊ လနှယ်ကျင့်၍ လင်းပွင့်တိုင်းကား၊ စည်ပငပွါးလျက် လူ များကောင်းချီး တွန်စေမင်း၃။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကွပ်ဆုံးမလျက်။ ၂​မိုးထိပ်ခေါင်၌။ ၃​မွမ်းစေမင်း။ ၂၉။ ။ ကြက်မသည် သားငယ်တို့ကို အတောင်ဖြင့် အုပ်၍ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သကဲ့သို့ လူရော ရဟန်းပါ အားလုံးသော ပြည်သူပြည်သားတို့ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်လော့။ တိုင်း သူပြည်သားတို့ ဆူပူလှုပ်ရှားခြင်း မရှိရအောင် ဖြည့်ဖြူး ဖြားယောင်းလော့။ အခွန်အကောက်တို့ကို ကောက်ခံရာတွင် ရှေးက ကောက်ခံရိုးထက် ပိုလွန်ပြင်းထန်စေ၍ မကောက်ခံနှင့်။ တိုင်းသူပြည်သားတို့ကို သနားသောအားဖြင့် နှိပ်နင်းညှင်းဆဲ ခြင်းမပြု မပူမပင်စေဘဲ ဆုံးမလော့။ အထက်မိုးပေါ် အခေါင် အဖျား၌ အလွန်ချမ်းအေးသော ရောင်ခြည်ရှိသည့် လဗိမာန် သည် သတ္တဝါတို့အား ပူပန်ခြင်းမဖြစ်စေဘဲ ငြိမ်းအေးစေဘိ၍ ကြယ်အများရံဝန်းကာ တင့်တယ်စွာ တည်သောဥပမာနှင့် လျော်စွာ လမင်းကဲ့သို့ ကျင့်လော့။ ထိုသို့ကျင့်၍ တိုင်းကား ပြည်ရွာကို ပွင့်လင်းစည်ကား တိုပွါးစေလျက် လူအပေါင်း အား ကောင်းချီးစကားကို ပြောကြစေလော့။ ။ ၃၀။ ။ လူတို့အထိပ်၊ စိုးမိုးနှိပ်သား တံဆိပ်မှန်ကင်း၊ မင်းတို့သည်ကား ဖွေနှည်စီစစ်၊ ရန်အမြစ်ကို တူးပစ်နိုင်စေ၊ ရန်မြစ်သေမှ ရွာနေပြည်သူ၊ ခပ်သိမ်းလူတို့၁ မပူမဆာ၊ ငြိမ်းချမ်းသာအံ့။ မလာနှစ်ဆစ်၊ မိုးကြိုးပစ်သို့၂ ရန်စစ်တို့ကို၊ ဖျောက်လွှင့်ဖြိုလော့။ ရန်လိုမရှည့်၊ ရဲစွမ်းပြည့်သား မလှည့်ငဲ့စောင်း၊ သူရဲကောင်းကို များကြောင်းဆည်းပူး၊ ပေးကမ်းကြူးလျက် ကျေးဇူးအလိုက်၊ သိမ်းမြန်းပိုက်၍ ချစ်ကြိုက်သနား၊ ရင်၌သားသို့၄ ဖြည့်ဖြားမင်းရေး ပွန်စေမင်း၅။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ရဟန်းလူတို့။ ၂​မိုးကြိုးထစ်သို့။ ၃​ပေးကမ်း ဖြူးလျက်။ ၄​သားအလားသို့။ ၅​မှန်စေမင်း။ ၃၀။ ။ စိုးမိုးနှိပ်ကွပ်၍ လူတို့၏အတွတ်အထိပ်ဖြစ်သော တံဆိပ်မှန်ကင်းသဖွယ်လည်းဖြစ်သော မင်းတို့သည်ကား ရန်သူ တည်းဟူသော သစ်မြစ်တို့ကို ရှာဖွေစီစစ်ကာ တူးပစ်နိုင်စေ ရမည်။ ရန်မြစ်များသေပါမှ ရွာနေမြို့နေ လူအပါင်းတို့သည် ပူဆာခြင်းမရှိပဲ ငြိမ်းချမ်းသာယာကြပေလိမ့်မည်။ ရန်စစ်တို့ကို မိုးကြိုပစ်သကဲ့သို့ နောက်တစ်ဖန်ပေါ်မလာနိုင်အောင် ဖျောက် ဖျက်လွှင့်ဖြိုကြလော့။ စစ်တိုက်မှုကို လိုလားရာတွင် ပြိုင်ဘက် ကင်း၍ ရဲစွမ်းသတ္တိနှင့် ပြည့်စုံပြီးလျှင် နောက်ဆုတ် ပြန်လှည့် ခြင်းမရှိသည့် သူရဲကောင်းမျိုးကို များများရအောင် ဆည်းပူး စုဆောင်းကြလော့။ ထိုသူရဲကောင်းတို့ကို အလွန်အမင်း ပေးကမ်း ကြလော့။ ထိုသူ၏ စွမ်းရည်သတ္တိဂုဏ်ကျေးဇူးကို လိုက်ကာ စောင့်ရှောက်ချီးမြှင့်ကြလော့။ ထိုသူတို့ကို ရင်၌ဖြစ်သော သားကို ကဲ့သို့ ချစ်ခင်သနားသည်ဖြစ်၍ ဖြည့်ဖြူးဖြား ယောင်းခြင်းဖြင့် မင်းရေးကိစ္စအရာတွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာကြလော့။ ၃၁။ ။ ကာမဒေဝ၊ စသည်အပြား၊ နတ်လေးပါးတွင်၊ တပါးမည် မှတ်၊ လောကနတ်ဟု၊ လူ့ထွတ်ဦးစွန်း၊ ဘုန်းတော်ထွန်းသား၁၊ လျှံဝန်းစိုးပိုက်၊ မင်းသို့လိုက်၍၊ ပြည်၌ပြည်သူ၊ မင်းအတူလျှင်၊ ကျင့်မူမလွဲ၊ သုံးစွဲလေ့လာ၊ ကျင့်ကုန်ရာရှင့်။ ရာဇာပြဓာန်း၊ ကြငှန်း မှန်ကင်း၊ အကြောင်းရင်းတည်း၂၊ မင်းလျှင်တစ်ယောက်၊ လှံမစောက်ဖြင့်၊ မကောက်မယွန်း၊ တော်ဖြောင့်တန်းက၊ ထက်ဝန်းဗိုလ်ပါ၊ လူတကာလည်း၊ ညီညာတော်မှန်၊ မင်းအဟန် သို့၊ ကောင်းမွန်ကျင့်မှု၊ နှလုံးပြုအံ့။ ပြည်သုမျက်ပွင့်၊ ကောင်း အောင်ကျင့်လော့။ ပုံသင့်ကျမ်းလာ၊ ဥပမာကား၊ အရာအထောင်၊ နွားကုန်အောင်တွင်၊ ရှေ့ဆောင်နွားလား၊ ဖြောင့်ဖြောင့်သွား သော်၊ နွားများစဉ်စိုက်၊ ဖြောင့်ဖြောင့်လိုက်သို့၊ စရိုက်ကျင့်မူ၊ ခပ်သိမ်းလူတို့၊ ထိုတူလည်းကောင်း၊ ဖြစ်ရာရှောင်းသည်။ မင်းကောင်း တော်ဖြောင့်မှန်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဘုန်းရောင်ထွန်းသား။ ၂​အကြောင်းရင်းကား ၃၁။ ။ ကာမဒေဝ စသည်ဖြင့် လေးမျိုးလေးပါး အပြားရှိသော နတ်တို့တွင် လောကနတ်ဟူသော အမည်ဖြင့် မှတ်အပ်သည့် နတ်တစ်ပါးဖြစ်၍ လူတို့၏ အထွတ်အဦးသဖွယ်ဖြစ်လျက် ဘုန်းတော်ရောင်ထွန်းပပြီးလျှင် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပြည့်လျှံ နေသော တိုင်းသူပြည်သားတို့ကို သိမ်းပိုက်စိုးအုပ်သည့် မင်းကို လိုက်၍ တိုင်းသူပြည်သားတို့သည် ထိုမင်းနှင့်အတူ မလွဲမမှား သုံးစွဲလေ့လာကျင့်ကြံကြကုန်ရာ၏။ ရာဇာပဓာနဆိုသည့်အ တိုင်း လူတို့၏ ကြငှန်းမှန်ကင်းသဖွယ်ဖြစ်သော မင်းသည် သာလျှင် အရေးအကြီးဆုံး အကြောင်းရင်း ဖြစ်လေသည်။ မင်းသည် မကောက်မကွေ့ဘဲ လှံမစောက်ဖြင့် တော်ဖြောင့်မှန် ကန်ပါလျှင် ထက်ဝန်းကျင်တွင်ရှိသည့် အများဗိုလ်ပါ လူတကာ သည်လည်း ထိုမင်းနှင့်အတူ ညီညီညာညာ တော်မှန်ကောင်း မွန်စွာ ကျင့်ကြံ နှလုံးမူကြပေလိမ့်မည်။ ထို့ကြောင့် တိုင်းသူ ပြည်သားတို့၏ မျက်ပွင့်သဖွယ်ဖြစ်သော မင်းတို့သည် ကောင်းမွန်စွာ ကျင့်ကြံ ကြပါလော့။ ကျမ်းဂန်တွင်လာသည့် သင့်လျော်သော ပုံဥပမာကို ဆောင်၍ ပြပါဦးအံ့။ အရာထောင်များလှစွာသော နွားတို့တွင် ရှေ့ဆောင်နွာလားကြီးသည် ဖြောင့်ဖြောင့်သွားသော် အခြားနွား တို့သည်လည်း အစဉ်တစိုက်ဖြောင့်ဖြောင့် လိုက်ကြပါသည်။ ထိုနည်းတူစွာ ခပ်သိမ်းသော လူတို့သည် ခေါင်းဆောင်သူကို တု၍ ကျင့်ကြံတတ်ကြရကား အသင်မင်းကောင်းမင်းမြတ်တို့သည် တောင်ဖြောင့်မှန်ကန်စွာ ကျင့်ကြံကြပါလော့။ ။ ၃၂။ ။ မာသုကုဇ္ဈိမဟာရာဇ၊ မာသုကုဇ္ဈိ ရထေသဘ၊သမ္ဗုဒ္ဓ လျှင် ဆုံးမဟောထား၊ ဤတရားကို၊ မှတ်သားလည်းပြု၊ သည်းခံမှုဖြင့်၊ ပြည်သူ့ခမည်း၊ မျက်တော်နည်းလော့၊ ချုပ်တည်း အမျက်၊ ထွက်လည်းမပြင်း၊ လူခပင်းကား၊ မင်းကိုဟူက၁၊ လောင်ပူရဲရဲ၊ ရှားမီးခဲသို့၊ ဝမ်းထဲချဲ့ချဲ့၊ အမျက်မဲ့လည်း၊ တုန်လဲ့သည်းချာ၊ ကြောက်လန့်ရှာ၏၂။ ပြင်းစွာအမျက်၊ ထွက်တပြီးကား၊ ကြက်သီးထဝှန်၊ ဦးဖျားမွှန်မျှ၃၊ အလွန်အကျူး၊ ကြောက်မ်ိန်းမူးလိမ့်။ ဆူးဆူးရားရား၊ အမျက်အားကို၊ တရားချုပ် ကိုင်၊ မဆည်နိုင်လည်း၄၊ စိတ်ခိုင်တည်တံ့၊ ဆင်ခြင်ငံ့၍၊ မဝံ့ နှစ်ဆစ်၊ ကြိမ်ဖန်စစ်လျက်၊ အပြစ်အလျောက်၊ သုံးကြိမ်မြောက် မှ၊ သေလောက်လျော်ဘေး၊ မင်းဒဏ်ပေးသည်။ ။ ကွပ်ရေး မများစေနှင့်မင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​မင်းကိုကြောက်ရှောင်။ ၂​တုန်လဲရွံရှာ၊ ကြောက် ကုန်ရာရှင့်။ ၃​အူချာမွန်မျှ။ ၄​တရားဆွဲကိုင်၊ မချုပ်နိုင်လည်း။ ၃၂။ ။ မင်းမြတ်၊ စိတ်မဆိုးပါလင့်။ ရထားစီးချင်း မင်း တကာတို့၏အရှင်၊ အမျက်မထွက်ပါလင့်ဟူ၍ မြတ်စွာဘုရား ဟောထား ဆုံးမသည့်တရားကို မှတ်သားကာ ပြည်သူတို့၏ ဖခင်ဖြစ်သော မင်းသည် ညည်းခံမှုဖြင့် အမျက်ထွက်ခြင်းကို နည်းပါးပါစေလော့။ အမျက်ကိုချုပ်တည်းပါလော့။ ချုပ်တည်း၍ မရနိုင်သဖြင့် ထွက်ရသော်ငြားလည်း အမျက်ကို မပြင်းပါ စေနှင့်။ မင်းဟုဆိုလျှင် အမျက်မရှိသည်ပင်ဖြစ်စေကာမူ လူအများသည် ရဲရဲပူလောင်နေသော ရှားမီ:ခဲကိုကဲ့သို့ ဝမ်းထဲအသည်းရင်းတွင် ပြင်းထန်စွာ တုန်လှုပ်လျက် ကြောက်လန့်ကြရှာ၏။ ပြင်းစွာ အမျက်ထွက်နေသည်ဖြစ်လျှင်မူကား ဦးထိပ်ဖျားကို လွှမ်းမိုးဝှန်တက်၍ ကြက်သီးထပြီးလျှင် အလွန်အကျူး ကြောက်သဖြင့် မိန်းမူသွားကြပါလိမ့်မည်။ ရှုးရှုးရှားရှား ထွက်လာသော အမျက်ဒေါသကို တရားဖြင့်ချုပ်ကိုင်၍ မဆည်တားနိုင်ပါ လျှင်လည်း စိတ်ကို တည်တံ့ခိုင်မြဲစေ၍ ဆင်ခြင်ဆိုင်းငံ့ပါ ဦးလော့။ အပြစ်ရှိသူကို အကြိမ်ကြိမ်အဖန်ဖန် စစ်ဆေးလျက် သုံးကြိမ်မြောက် အပြစ်ကျူးလွန်သောအခါကျမှ နောက်တစ်ဖန် အပြစ်မလုပ်ဝံ့အောင် အပြစ်အလျောက် သေဒဏ်ထိုက်လျှင် လျော်ဒဏ်ကိုသာ ပေးပါလော့။ မင်းဒဏ်ပေး၍ ကွပ်ဆုံးမခြင်းကို များပါစေနှင့်။ ။ ၃၃။ ။ ခပ်သိမ်းပြည်သူ၊ လူတို့ထိပ်မိုး၊ ရေမြေစိုးသည်၊ ပြည့် ဖြိုးချမ်းသာ၊ မင်းတကာတို့၊ ကျင့်ရာအပြား၊ ခုနစ်ပါး လျှင်၊ စီပွါးစင်စစ်၊ များစွာဖြစ်၍၁၊ ရှင်ချစ်ဘုရား၊ မင်းတို့အားကို၊၊ ဟောထားခဲ့သည်။ ခုနစ်မည်ကား၊ (၁) လူ့ပြည်စောင့်တတ်၊ နတ်ကိုမြတ်နိုး။ (၂) အမျိုးဆွေနီး၊ သက်ကြီးရိုသေ။ (၃)ပြည် နေရွာသူ၊ နိုင်ထက်မှုဖြင့်၊ မယူသားမြေး။ (၄) မှုရေးတိုင်ပင်၊ (၅) ညီညွတ်အင်နှင့် (၆)လာကျင်ထက်ဝန်း၃၊ ရဟန်းပုဏ္ဏား၊ သိမ်းပကား၍၊ တရားမယွင်း၊ ဖြည့်တင်းမွေးကျွေး၄၊ မလာသေး သော်၊ နီးဝေးရပ်သား၊ သူတို ့အားကို၊ မသွားစေအောင်၊ ကျေးဇူးဆောင်လျက်၊ (၇) ပြည်ထောင်စိုးကွပ်၊ ပညပ်မလွန်၊ လမ်းမှန်စိုက်စိုက်၊ ရာထပ်လိုက်လျက်၊ တိမ်တိုက်လှစ်တွန်း၊ လအဝန်းသို့၅၊ လေးကျွန်းရိပ်မှောင်၆၊ ဘုန်းအရောင်ဖြင့်၊ ပြောင် ပြောင်ဝင်းဝါ၊ ငြိမ်းချမ်းသာ၍။ ပြည်ရွာတိုင်းကားပွါးစေမင်း။ မူကွဲ။ ။ ၁​များသည်ဖြစ်၍။ ၂​ပြည်၌စောင့်မှတ်။ ၃​လာချင်ထက်ဝန်း။ ၄​ဖြည့်ဖြာ ကျွေးမွေး။ ၅​လမင်း ထွန်းသို့။ ၆​ပျောက်ခန်းရန်မှောင်။ ၃၃။ ။ တိုင်းသူပြည်းသား လူအများတို့၏အထက်က အုပ်မိုး၍ ရေမြေကို အစိုးရပြီးလျှင် ချမ်းသာခြင်းနှင့် ပြည်ဝ ဖြိုးဝေသော မင်းအများတို့ ကျင့်ဆောင်အပ်သော် တရားခုနစ်ပါးရှိသည်။ ထိုတရားတို့သည် စင်စစ်စီပွါးကို များစွာဖြစ်စေတတ်သော ကြောင့် မင်းတို့အကျိုငှါ ရှင်ချစ်ဘုရားဟော ထားတော်မူခဲ့ ပေသည်။ ထိုခုနှစ်ပါးကား အောက်ပါတို့ပေတည်း။ (၁) မင်းတို့သည် တိုင်းစောင့်နတ် ပြည်စောင့်နတ်စသော နတ်တို့ကို မြတ်နိုးရမည်။ (၂) ဆွေနီးမျိုးစပ်ဖြစ်သည့် သက်ကြီးသူတို့ကို ရိုသေရမည်။ (၃) တိုင်းသူပြည်သားတို့အပေါ်တွင် အနိုင့်အထက်ပြု၍ သားမြေးတို့ကို မယူရ။ (၄) ပြည်မှုပြည်ရေးနှင့်စပ်၍ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းပြုရမည်။ (၅) အုပ်ချုပ်သူအချင်းချင်းလည်းကောင်း၊ အုပ်ချုပ်သူနှင့် အုပ်ချုပ်ခံရသူတို့ လည်းကောင်း၊ စည်းလုံးညီညွတ် ရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရမည်။ (၆) အရပ်ထက်ဝန်းကျင်မှ ပြောင်းရွှေ့ရောက်လာသော ရဟန်းပုဏ္ဏား ပညာရှိ သူတော်ကောင်းများကို သိမ်းပိုက်၍ တရားနှင့်အညီ ကျွေးမွေးပြုစုရမည်။ မရောက်လာသေးသူတို့ကို ရောက်လာအောင်၊ ရောက်လာပြီး သူတို့ကို ပြန်မသွားချင်အောင် ကျေးဇူး ပြုရမည်။ (၇) တိုင်းပြည်ကို အုပ်ချုပ်စိုးကွပ်ရာတွင် အသုံးပြုရသည့် ပညပ်တည်းဟူသော ဥပဒေစည်းမျဉ်းရာဇသတ် ဓမ္မသတ် တို့ကို ရှေးရိုးလမ်းစဉ်အရ မလွန်မကျူး ဖြောင့်ဖြောင့် မတ်မတ် ခြေရာထပ်လိုက်ရမည်။ တိမ်တိုက်ကို တွန်းဖွင့် ထွက်ပေါ်လာသော လပြည့်ဝန်း သည် ကျွန်းကြီးလေးကျွန်း၏ အမိုက်မှောင်ကို ပယ်ဖျောက်သကဲ့ သို့ အသင်မင်းတို့သည်လည်း ဤတရားခုနစ်ပါးကို လိုက်နာကာ ဘေးရန်တို့ကို ဘုန်းရောင်ဖြင့် ပယ်ဖျောက်၍ ပြည်ရွာတိုင်းကား ငြိမ်းချမ်းသာယာ စီပွါးဖြစ်ထွန်းအောင် ဆောင်ရွက်ကြလော့။ ၃၄။ ။ သမ္ဘာရင့်ဖြိုး၊ ရှေးကောင်းကျိုးကြောင့်၊ တန်ခိုးထွန်းလျှံ၊ လူထိပ်စံသား၊ ဘုန်းချွန်ရန်နှည်၊ မင်းတို့သည်ကား၊ အရှည် ရေးရာ၊ မြင်နိုင်စွာသား၊ လိမ္မာတတ်သိ၊ ပညာရှိကို၊ ပီတိချစ် ပြင်း၊ နှလုံးသွင်း၍။ ဆိုခြင်းထွက်သံ၁၊ နားပါးခံလျက်၊ ထုံးစံ နည်းနာ၊ တိုင်ပင်ရာ၏။ ဉာဏ်ဝါထွန်းမြူး၂၊ ဂုဏ်ဖြင့်ထူးသား၊ ကျေးဇူးရောင်ညိ၊ ပညာရှိနှင့်၊ ပြည်ကြီ့းသနင်း၊ ပြည့်ရှင်မင်း တို့၊ မကင်းစေရာ၊ ဥပမာကား၊ ရတနာမြတ်ဂူ၃၊ နန္ဒမူ၌၊ မဥΩူ ပန်းလား၊ ကျော်ထင်ရှားလျက်၊ နှစ်ပါးပေါင်းဖက်း အကျိုးနက် အံ့၄။ ထမ်းရွက်ဆောင်ပြု၅၊ ပြည်တဲမှုကြောင့်၊ စေ့ငုမြင်ပြီး၊ ပညာကြီးကို နည်းတီး ထုံးရှေး၆၊ ပုံစံမေး၍။ ကျင့်ရေးလွန်စိပ်ပြား စေမင်း၇။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဆိုတွင်းထွက်သံ။ ၂​ဉာဏ်ဝါကွန့်မြူး။ ၃​ရတနာကျောက်ဂူ။ ရတနာမြဂူ။ ၄​အကျိုးတက်အံ့။ ၅​ထမ်းရွက်ပြုစု။ ၆​နည်းတီးစုံရေး။ နည်းတီးထုံးရေး။ ၇ကျင့် ရေးလွန်ထူးခြားစေမင်း။ ကျင့်ရေးလွန်စိတ်ဖြာစေမင်း။ ၃၄။ ။ ပြည့်ဖြိုး ရင့်မာသော ဘုန်းသမ္ဘာ ရှေးကောင်းကျိုး တို့ကြောင့် တန်ခိုးအလျှံထွန်းတောက်၍ လူတို့၏ အထွတ်အထိပ် တွင်စံစားကာ ရန်သူတို့ကို ဘုန်းဖြင့် နှိမ်နင်းသော မင်းတို့သည် ကား နောင်အရှည်အရေးကိစ္စများကို မြင်နိုင်လောက်အောင် လိမ္မာတတ်သိသောပညာရှိတို့ကို အလွန်နှစ် သက်ချစ်ခင်ရာ၏။ ထိုသို့ နှစ်သက်ချစ်ခင်သော နှလုံးသွင်းဖြင့် ပညာရှိတို့ပြောဆိုသော စကားသံကို နားထောင်ပြီးလျှင် ထုံးစံ နည်းနာများကို တိုင်ပင် ဆွေးနွေးရာ၏။ ဉာဏ်အရောင်အဝါ ထွန်းမြူးသောဂုဏ်ဖြင့် ထူးခြား၍ ကျေးဇူးရောင် တောက်ပသည့် ပညာရှိတို့နှင့် ပြည်ကြီးသနင်း ပြည့်ရှင်မင်းတို့သည် မကင်းကွာကောင်းပေ။ ဥပမာအားဖြင့် ဆိုရသော် နန္ဒမူလတောင်ဝှမ်းပတ္တမြား ရတနာဂူမြတ်အဝတွင် ပေါက်သော မဥΩူသကပန်းပင်သည် (ရေပန်း၊ ကုန်ပန်း နှစ်မျိုးပေါင်းဖက်ခြင်းဖြင့်) ကျော်စောသကဲ့ သို့ ပညာရှိနှင့်ပေါင်းဖက်သော မင်းတို့သည်လည်း ကျော်စော၍ အကျိုးကျေးဇူး နက်ပေအံ့။ ပြည်ထဲအမှုကို ထမ်းရွက်လုပ်ဆောင် ခြင်းကြောင့် (အရာရာကို) စေ့ငုသေချာစွာမြင်ပြီးဖြစ်သော ပညာရှိတို့အား ရှေးထုံး၊ ရှေးနည်း၊ ရှေးပုံစံတို့ကို မေးမြန်း၍ ကျင့်ကြံအုပ်ချုပ်ရေးတွင် အလွန်ဆင်ခြင်စဉ်း စားနိုင်ကြစေလော့။ ၃၅။ ။ ဆင် မြင်းရထား၊ ခြေသည်အားနှင့်၊ လေးပါးစစ်အင်၊ စတုရင်လည်း၁၊ မွမ်းဖျင်ဖြီးထွေ၊ များလှစေလော့။ အနေမကျ၊ ရန်စစ်ထသော်၊ ဖြဖြလိုက်လံ၊ စစ်ဦးနွံမှ၊ ရွံ့လေရွံ့ရွံ့၊ နောက် မဝံ့တည့်။ ဖိုရွှံ့ညည်းတည်း၂၊ ကြောက်လန့်သည်း၍၊ သရည်း လေဘွယ်၊ ရန်စစ်ပြယ်လိမ့်။၊ မပြယ်လေသီး၊ စစ်မက်ကြီးမူ၊ ပွန်တီးမှုဆောင်၊ သူရဲခေါင်ကို၊ ဆင်ပြောင်မုန်ဖပ်၊ မင်းစီးအပ်၍၊ နောက်တပ်အများ၃၊ ဆင်မြင်းပြားလျက်၊ ရှေ့ဖျားလည်းတင်၊ စစ်စီရင်လော့။ စစ်ဆင်သုံးပါး၊ အများဖြီးထပ်၄၊ ပွင့်ချပ်ကြာ သွင်၊ ဆင်လည်းချွန်းတည်း၊ မြင်းလည်းဇက်ချုပ်၊ ခြေသည် အုပ်လျက်၊ စက်ရုပ်အဝန်း၊ ကော့ယွန်းထွက်ဟန်၅၊ လှည်း သဋ္ဌာန်သို့၊ တတ်ပွန်နားဝင်၊ စစ်ရေးဆင်၍ အောင်မြင်စိမ့်ထွေ၊ ဥပဒေဖြင့်၊ စစ်မြေအရပ်၊ စစ်မှူးကွပ်လျက်၊ ရွပ်ရွပ်ထိုးခုတ်၊ ကြက်ရဲစုတ်သို့၆၊။ အားထုတ်လွန် ကြိုးစားလေမင်း၇။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ စစ်တုရင်လည်း။ ၂​ဖို့ရွံ့ငြင်တည်း။ ၃​ နောက်ထပ်အများ။ ။ ၄​အပြားဖြီးထပ်။ အဖျားဖြီးထပ်။ ၅​ ကောက်ယွန်းထွက်ဟန်။ ။ ၆​ကြက်ရဲဆုတ်သို့။ ၇​ကြိုးစားစေမင်း။ ။ ၃၅။ ။ (မင်းတို့တွင်) ဆင်တပ်၊ မြင်းတပ်၊ ရထားတပ်၊ ခြေသည်တပ်ဟူသော စစ်အဂင်္ါလေးပါး များစွာရှိစေရမည်။ အခြေအနေ မငြိမ်မသက်ဘဲရန်သူတို့က ထကြွစစ်ပြုလာသော် ညီညွတ်စည်လုံးစွာ လိုက်လံတိုက်ခိုက်ရမည်။ ရန်သူတို့ဘက်က စစ်ဦးရှုံးနိမ့်မှသာလျှင် ကြောက်ရွံ့သွားကြ၍ နောင်အခါ ရန်မစ ဝံ့ရှိမည်။ အလွန်အမင်းကြောက်ရွံ့သဖြင့် ရှောငခွါသွားလျှင် ရန်စစ်ပြီး ငြိမ်းသွားလိမ့်မည်။ အကယ်၍ ရန်စစ်မပြီးမငြိမ်းဘဲ စစ်ကြီးမက်ကြီးဖြစ်ပေါ်ပါမူ စစ်မှုရေးရာတွင်လိမ္မာသော သူရဲခေါင် အား မုန်ရည်စွတ်စိုနေသည့် မင်းစီးဆင်ပြောင်ကြီးကို ပေးအပ်၍ ဆင်ကူ မြင်းကူ အများအပြားနှင့် ရှေ့ဖျားတွင်တင်ကာ နောက် လိုက်တပ် အများကိုလည်း စီရင်ပါလေ။ ဆင်ကိုချွန်းဖြင့် ထိန်းလျက်၊ မြင်းကိုဇက်ကြိုးဖြင့်ချုပ်လျက်၊ ခြေသည်ကို အုပ်ကွပ် လျက်၊ ပွင့်ချပ်များစွာပါသော ကြာပွင့်အသွင် စစ်ဆင်နည်း၊ စက်ဝန်းအသွင်စစ်ဆင်နည်း၊ ကော့ယွန်းသည့် လှည်းအသွင် စစ်ဆင်နည်းဟူသော စစ်ဆင်နည်းသုံးပါးကို တတ်ကျွမ်းလိမ္မာစွာ စီရင်ပြင်ဆင်ပါလေ။ စစ်အောင်ရစေခြင်ငှါ ဤစစ်ဆင်နည်း ဥပဒေဖြင့် စစ်မြေပြင်အရပ်တွင် အကြီးအမှူးအဖြစ် အုပ်ကွပ်ကာ တစ်ဖက်ရန်သူတို့ အစိတ်စိတ် ပြိုကွဲအောင် ထိုးခုတ်လျက် ရဲရင့်သော ကြက်ကဲ့သို့ ရန်သူပုံ အတွင်းသို့ တိုးဝင်အားထုတ် တိုက်ခိုက်ပါလေ။ ။ ၃၆။ ။ သာမျမစ္စ၊ စသည်အဂင်္ါ၊ ခုနစ်ဖြာကို၊ ပြည်ရွာပြကတေ့၊ စုံစေ့လျှင်းအောင်၊ ပြည်တဲဆောင်သည်၊ ပြည်ထောင်ဟူ က ပြည့်ကိစ္စကို ၊လုံ့လဖြီးထူ၊ နှလုံးမူလော့။ ရန်သူကြောက်ဖွယ် နက်ဝှမ်းကျယ်သား၊ ပင်လယ်ကျုံးမြောင်း၊ ရေနေကောင်းလျက် ရဲလောင်းရင်တား၊ တံခါးတုရိုင်၊ ကြံ့ခိုင်မြို့ကို၊ တစ်သိန်းဖြို လည်း၊ မပြိုနိုင်မှု၊ ကြီးကျယ်ထုနှင့်၊ မျက်ရှုလှတင့်၊ တန်ဆောင်း ဆင့်၍ သွယ်မြင့် ပြဆောင်၊ မြားမြောင်လက်နက်၊ မြို့ထက် ပတ်လျှောက်၊ စစ်တဲဆောက်၍၊ ရင်လျှောက်ပတ်ကုံး၊ သူရဲဖုံး က၊ စသည်မကျန်၊ တမ်းခွန်လောက်လွှဲ၊ စူးရဲကစ၊ အနေကျလျှင် သဗ္ဗကိရိယာ၊ မြို့တန်းဆာလည်း၊ များစွာပြည့်နှက်၊ ကုံစေလျက် လျှင်၁၊ကြမ်းခက်ရဲမာန်၊ ခြသေင့်္ဟန်သို့၊ ရန်ကို ကဲမိုး၊ မိုးနှယ် ကြိုး၍။ ။ တန်ခိုးကျော်ထင်ရှားစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကြံစည်နက်၍ ၃၆။ ။ တိုင်ရေးပြည်ရေးကို ဆောင်ရွက်သော ပြည်ထောင်မည် သည်ကား ပြည့်ရှင်မင်း၊ အမတ်စသော ပြည့်အဂင်္ါပြကတော့ ခုနစ်ပါးနှင့် ပြည့်စုံခြင်းဖြစ်သည့် ပြည့်ကိစ္စကို လုံ့လကြီးစွာဖြင့် သတိပြုရာသည်။ ရန်သူတို့ ကြောက်ဖွယ်ဖြစ်အောင် ကျုံးကို ပင်လယ်ကဲ့သို့ ကျယ်စေရာသည်။ နက်စေရာသည်။ ရေဖြင့် လည်း ပြည့်စေရာသည်။ ရဲလောင်း၊ ရင်တား၊ တံခါး၊ တုရိုင် တိုင်တို့ကိုလည်း လုပ်ရာသည်။ ဗိုလ်ခြေတစ်သိန်းဖြို၍ပင် မပြိုနိုင်အောင် ထုထည်ကြီးမားကြံ့ခိုင်သော မြို့ရိုးကို တည် ဆောက်ရာသည်။ သွယ်မြင့်သော ပြဆောင်တို့တွင် ကြည့်၍ လှသော တန်ဆောင်းတို့ကိုဆင့်၍ လုပ်ရာသည်။ များစွာသော လက်နက်တို့ကိုလည်း ထားရာသည်။ မြို့ရိုးထက်တွင် လျှောက် ၍ စစ်တဲများကို ဆောက်ရာသည်။ ရင်လျှောက်တို့၏ ဘေးပတ် ဝန်းကျင်တွင် သူရဲခိုစသည်တို့ကို မကျန်ရအောင်လုပ်ရာသည်။ မြို့၏တန်းဆာဖြစ်သော တမ်းခွန်အောင်လံများ၊ လောက်လွှဲများ၊ စူးရဲများစသည့် အားလုံးသော ပစ္စည်းတို့ကိုလည်း အနေတကျ ပြည့်စုံစေရာသည်။ ဤသို့ဖြင့် ရဲရင့်ကြမ်းခက်သော ခြသေင့်္ကဲ့ သို့ ရန်သူပေါ်တွင် လွှမ်းမိုးကာ မိုးကြိုးသံကဲ့သို့ ကြိမ်းဝါး၍ တန်ခိုးကြီးမားကျော်စောအောင် လုပ်ရာသည်။ ၃၇။ ။ အမျိုးလေးပါး၊ ပုဏ္ဏား ပုဏ္ဏေး၊ သူဏ္ဌေးသူကြွယ်၊ ကုန်သွယ်စည်ပင်၊ သူထင်သူရှား၊ ပြည်နေများလျက်၊ စပါး, ရေ,ဆန်၊ ပြည့်လွန်ဖျင်ပြဲ၁၊ ပြောင်းပဲ လူးဆပ်၊ အထပ်ထပ် လျှင်၊ အလပ်မြေနည်း၊ လုပ်ကြံဆည်းမှ၊ ပစ္စည်းဖျင်းဖြီး၊ ပြည်ကြီး လက္ခဏာ၊ ရေစာလောက်ငံ့၊ စေ့နှံ့သိုထား၊ ဆေးသမား နှင့်၊ ဟူးရားမကွာ၊ တတ်လိမ္မာသား၊ ရေးရာပွန်းတီး၊ မတ်ကြီး ကြံထက်၊ တုံးသက်တိုင်ပင်၃၊ မြော်မြင်ကျိုးကြောင်း၊ ခင်ပွန်း ကောင်းလည်း၊ တိမ်းစောင်းယိမ်းမပ်၊ စောင်မကွပ်လျက်၄၊ ထူထပ်တိုင်းကား၊ များလေအောင်လျှင်၅၊ ပြည်ထောင်နေမျိုး၊ လုပ်ဆောင်ကြိုးလော့။ မြင်းရိုးဆင်သည်၊ စစ်ကျင်လည်သား၊ ခိုင်ကျည်သူရဲ၊ ရန်မဖဲကို၊ ဆကဲမြတ်လေး၊ ကျေးမက် ပေး၍၊ သိမ်းမွေးဖြည့်တင်း၊ ဖြန့်ဖြူးခြင်းဖြင့်။ ။ လွန်မင်း၆ ချစ်သနား စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​အလွန်ဖျင်ပြဲ။ ၂​ပြည့်နှံ့သိုထား။ ၃​တုံသက်တိုင် ပင်။ ၄​မစကြပ်လျက်။ ၅​များအောင်အောင်လျှင်။ ၆​လွန် ပြင်း။ ။ ၃၇။ ။ တိုင်းပြည်တည်ထောင်နေသော နေမျိုးနေနွယ် ဖြစ်သည့် မင်းတို့သည် (မိမိတို့၏တိုင်းပြည်တွင်) ပုဏ္ဏား ပုဏ္ဏေးများ၊ သူဏ္ဌေး၊ သူကြွယ်များ၊ စည်ပင်ဝပြောသော ကုန်သည် များ စသည်ဖြင့် ထင်ရှားသော အမျိုးလေးပါးတို့ ပေါများအောင် ကြိုးစားရမည်။ စပါးဆန်ရေပြည့်စုံပေါများအောင်လုပ်ရမည်။ မစိုက်မပျိုးသော မြေလပ်ကို နည်းပါးစေ၍ ပြောင်းပဲ၊ လူးဆပ်တို့ကို အထပ်ထပ်စိုက်ပျိုးကာ လုပ်ကြံဆည်းပူးရမည်။ တိုင်းကြီးပြည်ကြီး တို့၏လက္ခဏာဖြစ်သော ပစ္စည်းဥစ္စာပေါများအောင် ဆောင်ရွက် ရမည်။ အစာရေစာ လောက်ငံ့အောင် နေရာအနှံ့အပြားတွင် သိုမှီးထားရမည်။ ဆေးဆရာ၊ ဗေဒင်ဆရာတို့နှင့်လည်း မကွာ စေရ။ အရေးကိစ္စတွင် ကျွမ်းကျင်တတ်သိသော ပညာရှိအမတ် ကြီးတို့နှင့် တိုးတိုးတိတ်တိတ် တိုင်ပင်ရမည်။ အကျိုးအကြောင်းကို မြော်မြင်၍ ခင်ပွန်းကောင်းတို့ တိမ်းစောင်းမှားယွင်းလျှင် စောင်မ ကွပ်ထိန်းရမည်။ မြို့ရွာတိုင်းကား ထူထပ်များပြားလာအောင် လုပ်ဆောင်ကြိုးစားရမည်။ ရိုးရာက ဆင်းသက်၍ စစ်မှုတွင် ကျင်လည်ပြီးလျှည် စိတ်ခိုင်ခံ့တည်ကြည်လျက် ရန်သူကို မရှောင် သော မြင်းစီးသူရဲ၊ ဆင်စီးသူရဲတို့ကို သူများကိုထက် ပိုမိုဆကဲ၍ မြတ်လေးရမည်။ ထိုသူတို့ကို ကျေးစား၊ ရွာစားပေး၍ ဖြည့်တင်း သိမ်းမွေး ပေးကမ်းဖြန့်ဖြူးခြင်းဖြင့် အလွန်အမင်း ချစ်ခင်သနား ကြရမည်။ ၃၈။ ။ အခေါင်ကြငှန်း၊ လူ့ထိပ်ထွန်းသား၊ ဦးစွန်းအချာ၊ မင်းတကာတို့၊ ပမာပုံခင်း၊ ခြသေင့်္မင်းနှင့်၊ ကျင့်ခြင်းတပြေ၊ တူကြစေလော့။ လေထွေးအရိုး၊ ခြသေင့်္မျိုးတွင်၊ တန်ခိုးကြီး ခေါင်၊ တောသုံးထောင်ကို၊ စိုးဆောင်နှိပ်နင်း၊ စွမ်းအားပြင်း သည်၊ သားမင်းမြတ်စွာ၊ ကေသရာလျှင်၊ အခါနိစ္စ၊ သဘာဝ ဖြင့်၊ သူရသတ္တိ၁၊ ရဲခြင်းရှိ၍၊ မိမိအစာ၊ ရှာလိုခါ၌၊ နေရာကျောက် ဂူ၊ ထွက်လတ်ပြူသော်၊ တူရူရှုကြည့်၊ မလှည့်ငဲ့စောင်း၂၊ ခြိမ်းမောင်းသုံးခွန်း၊ မွန်းမွန်းဟောက်သံ၊ မြူးတူးစံမှ၊ ချွံချွံ စိုက်စိုက်၊ သားကိုလိုက်၍ သတ်ကိုက်စီးနွှံ၊ သွေးသံသောက် တုတ်၃၊ အားအန်ထုတ်၍၊ ကိုက်ဆုတ်နှိပ်နှယ်၊ ကြီးငယ်မဟူ၊ ဖမ်းကာယူသို့၄၊ လူတို့ထိပ်လယ်၊ စိုးစံပယ်သည်၊ဖုန်းကြွယ်ရာဇာ၊ ကျင့်အပ်စွာ၏။ ရေးရာမျှော်ရှု၊ ခပ်သိမ်းမှု၌၊ ဗဟုကိစ္စ၊ ဟူသမျှကို၊ လုံ့လပြင်းထူ၊ အားကြိုးမူဖြင့်၅၊ ရန်သူခပဲ၊ ဝေးစွာရှဲ၍။ ပြည်တဲပွင့်လင်းသာစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​သူရဇာတိ။ ၂​တူရှုငဲ့ကြည့်၊ လည်လှည့်မျက် စောင်း။ ရန်သူရှုကြည့်၊ ငဲ့လှည့်မျက်စောင်း။ ၃​သွေးသံ သောက်စုတ်။ ၄​ ဖမ်းသောတူသို့။ ၅​အားထုတ်မှုဖြင့် ၃၈။ ။ လူတို့၏ဦးထိပ်အချာတွင် ဦးစွန်းသဖွယ်(ဘုန်းရောင် ဖြင့်) ထွန်းတောက်သော အခေါင်ကြငှန်းဖြစ်သည့် မင်းအပေါင်း တို့သည် ဥပမာအားဖြင့်ဆိုသော် ခြသေ့င်္မင်းနှင့်တပြေးညီစွာ ကျင့်ကြရာသည်။ ခြသေင့်္လေးမျိုးရှိပါသည်။ ထိုလေးမျိုးတွင် ယူ ဇနာသုံးထောင်ကျယ်သော ဟိမဝန္တတောကို နှိမ်နင်းအုပ်စိုး ၍ တန်ခိုးကြီးလျက် စွမ်းအားပြင်းထန်သော သားတို့၏ ဘုရင် ကေသရာဇာခြသေ့င်္မင်းမြတ်သည်ကား သဘောအားဖြင့် အမြဲ တစေ ရဲရင့်ပေသည်။ မိမိအစာကိုရှာလို၍ နေထိုင်ရာ ကျောက်ဂူ မှ ထွက်ပြူသောအခါ ရှေ့တူရှုအရပ်သို့ ကြည့်သည်။ ဘေးဘက်သို့ ငဲ့စောင်း၍မကြည့်။ ထို့နောက် မြည်ဟိန်းသောအသံဖြင့် ကြောက် ဖွယ်ကောင်းအောင် သုံးခွန်းဟောက်သည်။ ထို့နောက် (ခုန်ပေါက် ပြေးလွှား၍) မြူးတူးပျော်ပါးသည်။ ထို့နောက် သားကောင်ကို စိုက်စိုက်လိုက်ကာ အုပ်စီးနှိမ်နင်း ကိုက်သတ်ပြီးလျှင် အသွေးကို သောက်လေသည်။ ထို့သို့ သားကောင်ကို ဖမ်းရာတွင်ကြီးသည် ငယ်သည်ဟူ၍ မခွဲခြား။ တစ်မျိုးတည်းအားအန်ထုတ်၍ ဖမ်း လေသည်။ ထိုနည်းတူစွာ လူတို့၏ဦးထိပ်အလယ်တွင် စိုးမိုး စံပယ်သော ဖုန်းကြွယ်သည့် မင်းတို့သည်လည်း (ရန်သူကို ကြီးသည်၊ ငယ်သည်ဟု မခွဲခြားဘဲ တစ်မျိုးတည်း အားအန်ထုတ်၍ နှိမ်နင်း) ကျင့်အပ်စွာ၏။ ခပသိမ်းသော အမှုကိစ္စတို့၌ ရေးရာကို မျှော်ရှုပြီးလျှင် ကြီးစွာလုံ့လပြုလျက် ရန်သူအပေါင်းတို့ ရှောင်သွား အောင်လုပ်ကြလော့။ ထိုသို့ဖြင့် ပြည်ထဲရေး ပွင့်လင်းသာယာ အောင် ဆောင်ရွက်ကြလော့။ ။ ၃၉။ ။ နရာဓိပတိ၊ သိဒ္ဓိထွန်းတင်၊ မြတ်ဆုံးတင်သည်၊ ပြည့်ရှင်ဖုန်းလှိုင်း၊ ပုံနည်းခိုင်း၍၁၊ ဥဗျိုင်းငှက်တူ၊ ကျင့်တော် မူလော့။ ဖြူသည်အဆင်း၊ မွေးရောင်၂ဝင်းသား၊ လည်ပင်းခပ် ရှည်၃၊ ထိုငှက်သည်ကား၊ ဖွေနှည်အစာ၊ လှည့်ပတ်ရှာသော်၊ မြစ်သာမြစ်လောင်းချောင်းမြောင်းကမ်းနား၊ သွားလားမွေ့ညက်၊ ငြိမ်သက်ဣနြ္ဒေ၊ ကြည့်ထွေ ရှုစိန်း၊ မိန်းမိန်းနေလျက်၊ ရေမှ ပွက်ကျင်၊ ငါးကိုမြင်သော် ခုံမင်လျပ်လျပ်၊ မိအောင်ခွပ်သို့၄၊ ပြည်ကွပ်လူမှူး၊ စောရန် ငူးလည်း၊ စူးစူးကျင့်မူ၅၊ ဗျိုးအတူလျှင် ဟူဟူသရွေ့၊ အဓလေ့ဖြင့်၊ မမေစောင့်ရှောက်၊ သာလျောက် ဖြည်းဖြည်း၊ ကျင့် သိပ်သည်းလျက်၊ တိုင်းတည်းသမှု၅၊ မျှော် ကြည့်ရှုမှ၊ အန်တုအန်ပ၊ ရန်ထိုမျှကို၊ အစထော်လော်၊ ပေါ် သည့်အကြိုက်၊ ကွပ်ညှပ်လိုက်၍။ နောက်၌ ရန်မလာစေနှင့် မင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကျင့်နည်းခိုင်း၍။ ၂​ငွေရောင်။ ၃​လည်ကျဉ်း ခြေရှည်။ လည်းပင်းခြေရှည်။ ၄​ဟပ်သို့။ ဆွပ်သို့။ ဤတွင် ဝေါဟာရတ္ထ ပကာသနီ ၉၄၃ နှင့် တွင်းသင်းသတ်ညွှန်းတို့ နှင့်အညီခွပ်ဟုထားသည်။ ၅​ဆန်းထူးကျင့်မှု။ ၆​တိုင်တည်း သိမှု။ ၃၉။ ။ ပြီးစီးအောင်မြင်ခြင်းဖြင့် ထွန်းပေါ်ထင်ရှား၍ အမြတ်ဆုံးအဖြစ် တင်ထားအပ်သော ဖုန်းတန်ခိုးကြီးမားသည့် လူတို့၏အရှင်ပြည့်ရှင်မင်းတို့သည် ဥဗျိုင်းငှက်ကို စံနမူနာထား ၍ ကျင့်ကြရာသည်။ ဖြူသော အမွေးရောင်ဖြင့် ဝင်းပြောင်၍ လည်းပင်းခပ်ရှည်ရှည်ရှိသော ထိုဥဗျိုင်းငှက်သည်ကား အစာ ရှာဖွေသောအခါ ချောင်းမြောင်းမြစ်ငယ်တို့၏ သာယာသော ကမ်းပါးတွင် မွေ့ညက်ငြိမ်သက်စွာ ဣနြ္ဒေရရနှင့် လှည့်ပတ် သွားလာသည်။ မလှုပ်မရှက်ဘဲ စူးစူးစိုက်စိုက်ကြည့်၍ ရေမှ ပွက်သော ငါးကို မြင်သောခဏ၌ ခုံမင်လျင်မြန်စွာမိအောင် ထိုးဆိတ်ဖမ်းယူသည်။ တိုင်းပြည်ကို အုပ်ကွပ်၍ လူတို့ကို ကြီးမှူးသော စောရန်ငူးတို့သည်လည်း ဥဗျိုင်းနှင့် အတူသာလျှင် စူးစူး စိုက်စိုက် ကျင့်ကြံပြုမူကြရာသည်။ အရေးကိစ္စဟူဟူသရွေ့ ကို ထုံးစံဓလေ့နှင့်အညီ မမေ့မလျော့ စောင့်ရှောက်ကြရာသည်။ သာယာလျောက်ပတ်ဖြည်းညင်းသိပ်သည်းစွာ ကျင့်လျက် ကြံဆ မျှော်ရှုပြီးမှ အားအန်တုပြိုင်ရန် ရန်သူတို့ အစထော်လော် ပေါ်ပေါက်လာသောအခါ ကွပ်ညှပ်လိုက်ကြရာသည်။ နောင်အခါ ရန်သူမပေါ်လာနိုင်အောင် ဆောင်ရွက်ကြရာသည်။ ၄၀။ ။ ဗာဟုဗလ၊ စသည်တွက်ရေ၊ အားငါးထွေကား ရေမြေသနင်း၃၊ မင်းတို့၌သာ၊ ပြည့်နိုင်ရာဟု၊ မြတ်စွာဘုရား၊ သုံးလူ့ဖျားလျှင်၊ ဟောကြားမိန့်မြွက်၊ ရွှေနှုတ်ထွက်ဖြင့်၊ မယွက် စေအောင်၊ ကျေးဇူးဆောင်လော့။ လူ့ဘောင်လူ့ထွတ်၊ လူမင်း မြတ်တို့၊ ဆင်မှတ်တန်းဆာ၊ ရတနာသို့၊ မကွာမြဲတည်၊ အား ငါးမည်တွင်၊ အထွတ်တင်သား၊ မျက်ရှင်အလား၊ ပညာအား လျှင်၊ စီပွါးမြင်နိုင်၊ အခေါင်တိုင်၏။ ပြည့်လှိုင်ကျေးဇူး၊ အထူးထူးတွင်၊ အမှူးစင်စစ်၊ ရှေ့သွားဖြစ်လျက်၊ အပြစခွါရှောင်၊ အကျိုးဆောင်သား၊ တတ်ခေါင်ပညာ၊ မလိမ္မာကို၊ စေပါသုံးစွဲ၊ ကိုယ်၌မြဲက၊ ငရဲမလား၊ ရှေးရှုသွားလျက်၊ မြတ်ဖျားနိဗ္ဗာန် ခရီးညွှန်ရှင့်။ သမန္တစက်၊ အမြင်နက်သား၊ပွါးတက်ပညာ၃၊ မတ်လိမ္မာကို၊ ဆရာတစ်ဆူ၊ တိုင်ပင်မူလျက်၄၊ ဆုံးမခက်သား၊ သူပျက် သု ံးယောက်၅၊ ပါယ် မကြောက်ကို နှင်ချောက်ခြိမ်း မောင်း၊ စီးတစောင်းလျှင်၊ ထောင်းထောင်းညက်ညက်၊ မျက် နှာဖျက်၍။ ရန်ဘက်မညှာတာစေမင်း၇။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​တိုင်းခြေသနင်း။ ၂​ရွှေနှုတ်နက်ဖြင့်၊ မပျက်စေ အောင်။ ၃​ဖွားဘက်ပညာ။ ၄​ခိုင်းပဲ့မူလျက်။ ၅​သူပျက် သူနောက်။ ၆​စကားတောင်းလျက်၊ ပျောင်းစေညက်ညက်။ ၇​တာစေနှင့်မင်း။ ။ ၄၀။ ။ ဗာဟုဗလ (လက်ရုံးအား) စသည့်ဖြင့်အရေအတွက် ငါးပါးရှိသော အားတို့သည်ကား ရေမြေ့ရှင်မင်းတို့၌သာ ပြည့်စုံ နိုင်ရာ၏ဟု လူသုံးပါးတို့ အထွတ်အဖျားဖြစ်သော မြတ်စွာ ဘုရားက ဟောကြားမိန့်မြွက်တော်မူသည်။ ထိုသို့ ဟောကြား မိန့်မြွက်အပ်သော နှုတ်ထွက်စကားနှင့် မချွတ်ယွင်းရလေအောင် (မင်းတို့သည် အား ငါးပါးတည်းဟူသော) ကျေးဇူးကို ဆောင်ကြ လော့။ လူလောကတွင် လူတို့ အထွတ်ဖြစ်သော လူမင်းမြတ် တို့သည် ရတနာအဆင်တန်ဆာသဖွယ် အမြဲမကွာ ဆင်ဝတ်အပ် သော ထိုအား ငါးပါးတို့တွင် မျက်ရှင်ကျောက်နှင့်တူ၍ အထွတ် တင်အပ်သော (ပညာဗလ)ပညာအား သည် အကျိုးစီပွါးကို ဖြစ်စေနိုင်၍ အမြတ်ဆုံးသောအားဖြစ်ပေသည်။ မင်းတို့တွင်ရှိသော ဂုဏ်ကျေးဇူးအမျိုးမျိုးတို့တွင် ထိုပညာသည် စင်စစ်အားဖြင့် ရှေ့သွားအကြီးအမှူးဖြစ်လေသည်။ အပြစ်ကို ဖယခွါ၍ ကောင်း ကျိုးကိုဆောင်တတ်သည်။ အမတ်လိမ္မာသဖွယ်ဖြစ်သော အခေါင် အဖျားဖြစ်သည့် ထိုအတတ်ပညာကို စေပါသုံးစွဲ၍ ကိုယ်၌ မြဲစွဲခစားစေပါက ငရဲသို့ မရောက်နိုင်။ ထို့ပြင် ထိုပညာက မြင့်မြတ်သော နိဗ္ဗာန်သို့ ရှေ:ရှုလမ်းညွှန်ခေါ်ဆောင်ပေလိမ့်မည်။ အရာခပ်သိမ်းကို နက်နဲစွာ မြင်တတ်သည့် အမတ်လိမ္မာသဖွယ် ဖြစ်သော ပညာကို ဆရာတစ်ဆူအဖြစ်ဖြင့် နှီးနှောတိုင်ပင်ကာ ဆုံးမရခက်၍ အပါယ်မကြောက်သည့် လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ တည်းဟူသော လူဆိုး သုံးဦးကို ခြိမ်းမောင်းနှင်ချောက်လော့။ တိမ်း ယိမ်းကျေညက်ပျက်စီးအောင်လုပ်လော့။ အရှက်ရအောင် လုပ်လော့။ ရန်ဘက်ဖြစ်သော ထိုလူဆိုးတို့ကို မညှာလေနှင့်မင်း။ ၄၁။ ။ အပ္ပမေယျ၊အနန ္တလျှင်၊ ဆုံးစမထင်၊ ကမ်းမမြင်သား၊ ရေပြင်ဝန်းကျယ်၊ ပင်လယ်မြစ်မ၊ သမုဒ္ဒ၌၊ ငါးရာ့ငါးစင်း၊ မြစ်ခပင်းတို့၊ စင်းလျင်းမချာ၊ စီးဝင်လာသို့၊ ချမ်းသာခေါင် ရောက်၊ မင်းဖြစ်မြောက်က၊ ထပ်လှောက် ရတနာ၊ များလှစွာ သား၊ ဥစ္စာရွှေ ငွေ၊ အထွေအပြား အပါးပါးလျှင်၊ ဝတ်စား တန်းဆာ လိုရာရာတိ၁၊ မကြာမတင်၊ ရောက်လာလျှင်လည်း လိုချင်သမှု၊ မပြုလေကျင်၊ ပြည်ကြီးရှင်တို့၊ ဆင်ခြင် ကောင်းစွ၊ စိတ်လောဘကား၊ တရာ့တစ်စင်း၊ ထီးဆောင်းမင်းကို လက်ရင်း ကြပ်သို၊ ကျွန်ပြုလိုရှင့်။ သို့ကိုသော်လည်း နည်းသည် နှင်နှင်၊ လိုအင်ပြည့်ခဲ၊ မရောင့်ရဲတည့်။ ပြည်တဲသနင်း၊ မင်း တို့ဖုန်းအား၊ စည်ပငပွါး၍ ပြည်သားပြည်သူ၊ ပြောထူ ပစ္စည်း၊ ဖျင်ပည်းခိုင်ဖြီး၊ ကြွယ်မြောက်ပြီးမှ၊ သစ်သီးခိုင်ပြွတ်၊ မှည့်မှဆွတ်သော်၊ ကောင်းမြတ်ရသာ၊ ချိုမြိန်စွာသို့၊ ပမာထို့ဟန်၊ မှည့်ခါတန်မှ တုတ်ခွန်ခိုင်ပြွတ်၊ ပြည်သီး၂ဆွတ်လော့။ ထိမ်း မှတ်၃မင်းစား၊ တစ်ချို့ထား၍ အများကျွေးမွေး ဝေငှှပေးသည်။ ကျင့်ရေး တတ်လိမ္မာစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ရတနာတိ။ ၂​ပြည်ဆီ။ ၃​အထွတ် ၄၁။ ။ အတိုင်းမသိ အဆုံးမရှိ တစ်ဖက်ကမ်းကို မမြင်နိုင် အောင် ကျယ်ဝန်းသည့် ရေပြင်ရှိသော ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာတွင်းသို့ မြစ်ကြီးငါးသွယ် မြစ်ငယ်ငါးရာအားလုံးမှ ရေတို့သည် အမြဲမပြတ်စီးဝင်လာသကဲ့သို့ ချမ်းသာခြင်းအခေါင်အဖျားတည်း ဟူသော မင်းအဖြစ်သို့ရောက်သည့် သူထံသို့ ရွှေ၊ ငွေဥစ္စာ အဝတ်တန်ဆာ လိုအပ်ဖွယ်ရာ ရတနာအမျိုးမျိုးတို့သည် မကြာ မတင် ရောက်လာကြလေတော့သည်။ ထိုသို့ ရောက်လာကြသော်ငြားလည်း ပြည်ကြီးရှင် မင်းတို့သည် လိုချင်တပ်မက်ခြင်း မရှိ သင့်ကြ။ ဆင်ခြင်သင့်ကြပေသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် တပ်မက်ခြင်း လောဘတရားသည်ကား  တရာ့တစ်ပါးသော ထီးဆောင်းမင်းအပေါင်းတို့ လက်ရင်းတွင်ထား၍ ကျွန်ပြုချင် လောက်အောင် ကြီးမားလှပေသည်။ တရာ့တစ်ပါးသော မင်းတို့ကို ကျွန်ပြုနိုင်သော်လည်း စင်စစ်နည်းသေးသည်ဟုထင်ကာ လိုအင် ဆန္ဒ မပြည့်နိုင်ဘဲ ရောင့်ရဲနိုင်ခဲတော့သည်။ ပြည်တဲသနင်း ပြည်ရှင်မင်းတို့သည် ဖုန်းတန်ခိုးအင်အားပွါးများစည်ပင်၍ ပြည်သားပြည်သူတို့ ကြွယ်ဝချမ်းသာ ပစ္စည်းဥစ္စာ ပေါများပြီး မှသာလျှင် အခွန်အတုတ်တို့ကို ကောက်ခံကြရာသည်။  ဥပမာ သော်ကား ရင့်မှည့်၍ ကောင်းမြတ် ချိုမြိန်သော အရသာနှင့် ပြည့်စုံသည့်အခါတန်မှ အခိုင်အပြွတ်သီးနေ သော သစ်သီးတို့ကို ဆွတ်ခူးသုံးဆောင်ရသကဲ့သို့၊ ပြည်သား ပြည်သူတို့တွင် စီပွါး ဖြစ်၍ အရသာတည်းဟူသော ပစ္စည်း ဥစ္စာနှင့် ပြည့်စုံသည့်အခါ တန်မှ ပြည်သီးဟူသောအခွန်အတုတ်တို့ကို ဆွတ်ခူး သုံးဆောင်ကြ ရာသည်။ ထိုအခွန်တို့မှ အချို့အဝက်ကို ပြည့်ရှင်မင်းစာသုံးရန် ရည်မှန်း၍ ဖယ်ထားပြီးလျှင် ကျန်သည်ကို ပြည်သူပြည်သား လူအများတို့အား ပေးကမ်းဝေငှကျွေးမွေးခြင်းဖြင့် လိမ္မာစွာ ကျင့်ဆောင်တတ်ကြရာသည်။ ၄၂။ ။ ဝသုန္ဓရာ၊ မြေမျက်နှာထက်၊ သမ္ဘာရင့်ဖုန်း၁၊ ကုသိုလ်မှုန်း၍၊ ချိန်ဆုန်းခါသင့်၂၊ ပန်းနှယ်ပွင့်သား၃၊ ရင့်သည့် တေဇ၊ တန်ခိုးပသည်၊ လူမျာ့းမျက်စိ၊ နရာဓိတို့၊ ဂတိလေပါး၊ မမှားစေအောင်၊ ကျေးဇူးဆောင်လျက်၄၊ တည်ထောင်ကမ္ဘာ၊ အစစွာက၊ ဆရာမနု၊ ရသေ့ပြုသား၊ လူမှုဆုံးဖြတ်၊ ဓမ္မသတ်နှင့် ညီညွတ်မယွင်းစောင့်စည်းခြင်းဖြင့် ၊ မပင်းမျက်နှာ၊ မနာ အားပါး၊ နှစ်ဖက်သား၏၊ အကြားတည့်မှန်၊ ချိန်ခွင်ဟန်သို့၊ ဧကန်ကျကျ၊ မေးမြန်းမှလျှင်၊ ဆဆတွေးတွေး၅၊ ရှုံးနိုင်ပေးလော့။ အရေးအေလျာက်၊ မဖောက်မပြန်၊ ကျမ်း၌ညွှန်သား၊ ရှေးလွန် နည်းမှီး၊ ထုံးတီးမှတ်သား၊ ပိုင်ခြားအဟုတ်၊ စက်သွားခုတ် သို့၊ စုတ်စုတ်တွင်းတွင်း၊ ကြံထိုးထွင်း၍၊ စင်းစင်းမတ်မတ်၊ တရားဖြတ်သည်။ လူနတ်ကောင်းချီးငြာစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကြမ္မာရှေးဘုန်း။ ၂​ကြမ္မာရှေးညွှန်း၊ ကုသိုလ်မွန်၍၊ ခါတန်ချိန်သင့်။ ၃​ကြာနှယ်ပွင့်သား။ ၄​ပြည်မှုဆောင်လျက်။ ၅​မိဘမရွေး။ ၄၂။ ။ ဝသုန္ဓရာခေါ်သော မြေမျက်နှာထက်၌ ရင့်မာသော ဘုန်းကံကုသိုလ်အစုက တိုက်တွန်းသဖြင့် ကံစီမံသောအခါ ကာလသို့ရောက်၍ တန်ခိုးတေဇာသည် ပန်းကဲ့သို့ ပွင့်လန်း ထွန်းပလာသော လူတို့၏မျက်စိသဖွယ်ဖြစ်သည့် မင်းတို့သည် ကား အဂတိတရားလေးပါးကို မလိုက်စားမိရအောင် စောင့် ရှောက်၍ လူတို့၏ကောင်းကျိုးကျေးဇူးကို ဆောင်ကြရာသည်။ ကမ္ဘာတည်ဦးစအခါက ဆရာကြီးမနုရသေ့ပြုသည့် လူမှုကိစ္စ တို့ကို ဆုံးဖြတ် ရာမနုဓမ္မသတ်နှင့်အညီ မယွင်းမချွတ်အောင် စောင့်စည်းလျက် မျက်နှာမလိုက်ကြရာ။ အားမနာကြရာ။ (တရား လို တရားခံ) နှစ်ဖက်သားတို့၏အကြားတွင် ချိန်ခွင်ကဲ့သို့ တည့်မတ်စွာ အလွန်ကျကျနန စစ်ဆေးမေးမြန်းပြီးမှ တွေးတော ချိန်ဆလျက် အရှုံးအနိုင်ပေးကြရာသည်။ အရေးကိစ္စတို့၏ သဘောလျောက် မဖောက်မပြန်သောသမာဓိဖြင့် ကျမ်းဂန်တွင် ညွှန်ပြသည့် ရှေ:ထုံးရှေ:နည်းတို့ကို မှတ်သား ခိုမှီးပြီးလျှင် အဟုတ်စင်စစ် ပိုင်းခြားဝေဖန်ကာ စက်သွားခုတ်သကဲ့သို့ ထို:ထွင်းကြံစည်လျက် စူ းစူးစိုက်စိုက် ဖြောင့်ဖြောင့်မတ်မတ် တရားအမှုအခင်းတို့ ဆုံးဖြတ်ရာကြသည်။ ဤသို့ပင် လူနတ်တို့၏ ကောင်းချီးကြော်ငြာခြင်းကို ခံနိုင်ကြစေလော့။ ၄၃။ ။ မဟီပတိ၊ ယသဿိဟု၊ မြေကြီးသခင်၊ စည်းစိမ်ဖျင် သား၊ ကျော်ထင်လူ့ပြည်၊ မင်းကြီးသည်လျှင်၁၊ အရှည်မမျှော်၊ မတော်မလျား၊ မေ့လျော့ငြား၍၊ တရားမစောင့်၊ မဖြောင့်မစင်း၊ အကျင့်ယွွင်းမူ၊ ထိုမင်းလက်ထက်၊ မြေကြီးလျက်သည်း၊ သက်ခဲ့သြဇာ၊ အောက်မှာရွေ့လေ၊ ထဲနက်ဗွေ၌၊ နေဘိရကား၊ အများပည်းဖျင်၊ ရောက်လှည့်ကျင့်သား၊ သစ်ပင်သစ်သီး၂၊ မကြီးလုံးဖန်၊ အမွန်ရသာ၃၊ သြဇာမရှိ ပျက်သိသိတည့်။ ထိုပြီးအပ၊ ဆေးဝါးစသည်၄၊ တေဇမထက်၊ ပျက်ခဲ့ရသာ။ စားလေပါလည်း၊ အနာလွတ်ခဲ။ ရွေ့ရွေ့ကဲလျက်၊ ကောင်းမြဲ မကောင်း၊ မိုးလည်းအောင်း၍၅၊ သောင်းခဲ့ကောက်ပင်၊ မျိုးမရှင် တည့်။ ပြည်ရှင့်မင်းကြီး၊ တရားမှီးမူ၊ မြေကြီးရသာ၊ သြဇာ တိုးတက်၊ ချိုမြက်သစ်သီး၊ အကြီးလုံးလှ၊ ဆေးဝါးစသည်၊ တေဇထက်မြတ်၊ ရောဂါလွတ်၍၊ ရွာလတ်မအောင်း၆၊ ကောက် မသောင်းတည့်၊ မင်းကောင်းထို့ကြောင့်၊ တရားစောင့်လော့။ ရှစ်ထောင့်မြေပြင်၇၊ ရန်ကိုသင်လျက်၊ ပြည်တွင်ပြည်သူ၊ ခပ်သိမ်း လူလည်း၊ ဆုယူများစွာ၊ ချစ်ကြင်နာ၍၊ မေတ္တာမိုးကို။ ဖြိုးဖြိုး နေ့တိုင်းရွာစေမင်း၈။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​မင်းတို့သည်လျှင်။ ၂​သစ်ပင်မသီး။ ၃​မမွန် ရသာ။ ၄​ဆေးဝါးမှလည်း။ ၅​မိုးလေနှောင်း၍။ ၆​ရွာမှတ် မိုးကောင်း။ ၇​တသောင်းမြေပြင်။ ၈​ချစ်ကြင်နာ၍။ မေတ္တာ မိုးကြီးရွာစေမင်း။ ။ ၄၃။ ။ စည်းစိမ်ကြီးသော မြေကြီးသခင်ဟူ၍ လူ့ပြည်တွင် ကျော်စောထင်ရှားသည့် မင်းကြီးသည် အရှည်ကျေးဇူးကို မျှော်ရှု ခြင်းမပြုဘဲ မတော်မတရားသောသဘောဖြင့် မေ့လျော့ကာ  တရား မစောင့်ခြင်း၊ မဖြောင့်ခြင်းစသော ယွင်းမှားသည့် အမှုတို့ကိုပြုလုပ် ပါလျှင် ထိုမင်းကြီး၏လက်ထက်၌ မြေဆီ သြဇာသည်အတွင်းသို့ ရွှေ့ဆင်းသက်လျှောသွားကာ မဟာပထဝီမြေကြီး၏ အလယ်၌ (တိမ်းရှောင်)တည်နေသောကြောင့် များစွာသော သစ်ပင်တို့တွင် သီးသည့် သစ်သီးတို့သည် အလုံးအဖန်ငယ်ကြလိမ့်မည်။ ကောင်း မွန်သောအရသာ အဆီသြဇာတို့မှ ကင်းကြလိမ့်မည်။ ပျက်သိသိ ဖြစ်ကြလိမ့်မည်။ ထို့ပြင် ဆေးဝါး စသည်တို့သည်လည်း တန်ခိုး ထက်မြက်ခြင်းမရှိ၊ အရသာပျက်ကြလိမ့်မည်။ ထိုဆေးဝါးတို့ကို စားသော်ငြားလည်း အနာရောဂါမှ လွတ်ကင်းဖို့ရန် ခဲယဉ်းလိမ့် မည်။ ဤသို့ဖြင့် ညံဖျင်းမှုတို့သည် တရွေ့ရွေ့ ပိုကဲလာကြလိမ့် မည်။ မိုးသည်လည်း ခါတိုင်းကဲ့သို့ ကောင်းမြဲမကောင်းဘဲ အောင်းလေ ခေါင်လေသောကြောင့် ကောက်ပင်များ ညံ့ဖျင်းကြ လိမ့်မည်။ ပျိုးပင်မျိုးပင်များသေကြလိမ့်မည်။ အကယ်၍ ပြည့်ရှင် မင်းကြီးသည် တရားစောင့်ပါမူကား မြေကြီး၏အနှစ်သည် အရသာအဆီသြဇာတို့ တိုးတက်ကြလိမ့်မည်။ သစ်သီးတို့အရွယ် ကြီး၍ အရသာချိုမြက်ကြလိမ့်မည်။ ဆေးဝါး စသည်တို့သည် လည်း တန်ခိုးထက်မြက်၍ အနာရောဂါတို့ကို ကင်းလွတ်စေနိုင်ကြ လိမ့်မည်။ မိုးသည်လည်းမအောင်းမခေါင်ဘဲ၊ရွာသဖြင့် ကောက်ပင် တို့ အောင်မြင်ကောင်းမွန်ကြလိမ့်မည်။ ထို့ကြောင့် အသင်မင်း ကောင်းသည်တရားကိုစောင့်ပါလော့။အရပ်ရှစ်မျက်နှာတွင်ရှိသော ရန်သူတို့ကို သုတ်သင်ပါလော့။ တိုင်းသူပြည်သား အပေါင်းတို့က အသင်မင်းကြီးအား ချစ်ခင်ကြင်နာ၍ အသင် မင်းကြီးအတွက် များစွာ ဆုတောင်းကြပြီးလျှင် မေတ္တာမိုးကို နေ့တိုင်း တဖြိုးဖြိုး ရွာသွန်းကြပါစေလော့။ ၄၄။ ။ လကင်္ာဒီပ၊ သီဟဠဟု၊ နာမပြဓာန်း၊ သိန်းဃိုကျွန်း ၌၊ ထွန်းသည့်နေသွင်၊ တန်ခိုးထင်သား၊ သခင်္ဗောဓိ၊ အမည်ရှိ သည်၊ မင်းကြီးကျင့်တူ၊ နှလုံးမူလော့။ နတ်လူချစ်ပြင်း၊ ထို သည့်မင်းကား၊ စောင့်ခြင်းတရား၊ မယွင်းမှားတည့်။ ခိုးသား ပူလောင်၊ ခေါင်သည့်မိုးနှင့်၊ နတ်ဆိုးဘီးလူး၊ စားကြူးလူသား၁၊ ဘေးသုံးပါးကို၊ သိကြားနတ်တိုင်၊ ဓိဏ္ဌာန်ခိုင်လျက်၂၊ အသက် စွန့်စား၊ ပြည်သူများကြောင့်၊ ဖိတားဖျောက်ပေ၊ မိုးကောင်း စေ၏။ ကျင့်ထွေထို့လား၊ မတတ်ငြားလည်း၊ ရှိုးရှားဆိုတောင်း၃၊ ကျိုးတစ်ကြောင်းမျှ၊ မင်းကောင်းရန်ကဲ၄၊ ကျင့်မူရဲလော့။ ဖောက်လဲတတ်စွာ၊ သက်ခန္ဓာကား၊ အခါမြင့်ရှည်၊ မတည်နိုင် ဘူး။ ကျေးဇူးသော်မူ၊ လူ့ဘော်မြင့်ကြာ၅၊ ချီးမွမ်ရာလျှင်၆၊ ကမ္ဘာပတ်လုံး၊ ပြောမဆုံးတည့်။ ရှေးထုံးနည်းခိုင်း၊ ကောင်း ကျင့်လှိုင်း၍၊ လူတိုင်းအံ့အဲ။ ချီမွမ်းကဲလျက်၇၊ မြင့်မြဲကျေးဇူးဖြာ စေမင်း၈။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဘမ်းစားကြူးသား။ ၂​သိကြားနတ်ပိုင်၊ ဓိဏ္ဌာန် တိုင်လျက်။ ၃​ယိုးယားဆိုတောင်း။ ၄​မင်းကောင်းမှန်ခဲ။ ၅​သူတော်လူတို့၊ ပြောမူမြင့်ကြာ။ ၆​ချီးမွမ်းရာလိမ့်။ ၇​လူတိုင်းကျော်သဲ၊ ချီးအံ့အဲသည်။ ၈​များစေမင်း။ ၄၄။ ။ လကင်္ာဒီပဟူ၍လည်းကောင်း၊ သီဟဠဒိပဟူ၍လည်း ကောင်း၊ အမည်ထင်ရှားသော သိန်းဃိုကျွန်း၌ ထွန်းတောက် သည့်နေပမာ တန်ခိုးထင်ရှားသော သခင်္ဗောဓိ အမည်ရှိသည့် မင်းကြီး၏အကျင့်နှင့်တူအောင် ကျင့်ဖို့ရန် နှလုံးပြုပါလော့။ လူနတ်တို့ အလွန်ချစ်ခင်သော ထိုသခင်္ဗောဓိမင်းသည်ကား တရားကို စောင့်လေသည်။ အကျင့်မယွင်းမှားချေ။ သူခိုးပူခြင်း၊ မိုးခေါင်ခြင်း၊ လူသားစား နတ်ဆိုး ဘီလူးထခြင်းဆိုသော ဘေးသုံးပါးနှင့်စပ်၍ ခိုင်မြဲသောအဓိဏ္ဌာန်ကို ပြုပြီးလျှင် သိကြား မင်းကို တိုင်တန်းလေသည်။ တိုင်းသူပြည်သားများ အကျိုငှါ အသက်ကိုစွန့်၍ (သူခိုးပူခြင်း၊ နတ်ဆိုးဘီးလူးထခြင်း)တို့ကို ဖိနှိပ်တားမြစ် ဖျောက်ဖျက်လေသည်။ မိုးကိုလည်း ကောင်းစွာ ရွာစေသည်။ ထိုသခင်္ဗောဓိမင်းကြီး ကျင့်သည့်အတိုင်း မကျင့် နိုင်ငြားသော်လည်း အနည်းငယ် ပြောဆိုစရာရအောင် အကြောင်း အကျိုးတစ်ခုခုအတွက် အသင်မင်းကောင်းရန်ကဲသည် ကျင့်တော် မူရဲပါလော့။ (တစ်နည်းကား။ ထိုသခင်္ဗောဓိ မင်းကြီးကျင့်သည့် အတိုင်း မကျင့်နိုင်ငြားသော်လည်း ဆင်တူယိုးမှား ဆိုရအောင် အကြောင်းအကျိုးတစ်ခုခုအတွက် အသင် မင်းကောင်း ရန်ကဲသည် ကျင့်တော်မူရဲပါလော့။) ဤအသက် ဤခန္ဓာကား ဖောက်လဲ တတ်၏။ ကြာရှည်မခံပါ။ သို့သော်လည်း (မိမိတို့ပြုဖူးသော) ဂုဏ်ကျေးဇူးမှာမူ လူ့လောကတွင် ကြာမြင့်စွာ ချီးမွမ်းခံရ ပေလိမ့်မည်။ ရှေးထုံးရှေးနည်းတို့ကို ခိုင်းနှိုင်းရယူ၍ ကောင်းသော အကျင့်တို့ကို များစွာပြုပြီးလျှင် လူတိုင်းအံ့အဲ ချီးမွမ်းခြင်းကို ခံယူလျက် မိမိ၏ဂုဏ်ကျေးဇူးသည် မြင့်မြဲစွာ ဖြာပါစေလော့။ ၄၅။ ။ သဟဿနေတ္တ၊ ဝါသဝဟု၊ သက္ကသူရိန်၊ ဒေဝိန်နတ်ဖျား၁၊ မိုးသိကြားလျှင်၊ တရားစောင့်သူ၊ ကျင့်ကောင်း လူကို၊ ရေးယူစိမ့ငှါ၊ လေးမျက်နှာ၌၊ ကွယ်ကာရန်ထောက်၊ နတ်လေးယောက်ကို၊ စောင့်ရှောက်ပိုင်းခြား၊ အမြဲထားသို့၊ တိုင်းကားအုပ်စိုး၊ ပြည့်ထိပ်မိုးသား၊ တန်ခိုးထွန်းလင်း၊ လူတို့ မင်းလည်း၊ ကျင့်ခြင်းထို့တူ၊ ဆင်းရဲသူအား၊ ကလူညှင်းဆဲ၊ ရှောင်ဖဲစိမ့ငှါ၂၊ ရပ်မျက်နှာကို၊ ကွယ်ကာစိမ့်ကြောင်း၊ ကျင့်ကောင်း မွန်ရည်၊ သဘောတည်လျက်၊ ကြံစည်နက်နဲ၊ မှုထမ်း ရဲသား၊ ခက်ခဲရေးရာ၊ လိမ္မာတတ်မြောက်၊ မတ်လေးယောက်အား လက်အောက်မှာထား၊ လေးဘို့ခြား၍၊ လေးပါးဒိသာ၊ ရပ်ခန်းဝါ၌၊ ပြည်ရွာကိစ္စ၊ ဟူသမျှကို ဆုံးမကန်မြစ်၊ အပြစ်ပေးကောင်း၊ မပေးကောင်းဟု၊ အကြောင်းစုံစမ်း၊ ရှေးကျင့်တမ်းဖြင့်၊ မှုထမ်း အနေ၊ ကွပ်ညှပ်စေ၍၊ လူ့မြေထွတ်ထား၊ လူမင်းဖျားလည်း၊ ပေးပါးနတ်တူ၃၊ ပမာမူလျက်၊ ပြည်သူစောင့်ရှောက်၊ မတ်လေး ယောက်နှင့်၊ အံ့လောက်လူ့ဘောင်၊ ပြည်တဲဆောင်၍။ ပြည်ထောင် ကြောက် ရွံ့ရှာစေမင်း၄။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဒေဝိန်ထွဋ်ထား။ ၂​မခဲစိမ့ငှါ။ ၃​လေးပါးအတူ။ ၄​ကြောက်ရွံ့ရှားစေမင်း။ ၄၅။ ။ ပါဠိတွင် သဟဿနေတ္တ၊ ဝါသဝ၊ သက္က၊ သုရိန္ဒိ၊ ဒေဝိန္ဒ စသည့်ဖြင့်ခေါ်သော နတ်တို့၏အဖျား မိုးသိကြားသည် တရားစောင့်၍ အကျင့်ကောင်းသူတို့ကို ကာကွယ်အရေးယူစိမ့် သေငှါ လောကပါလ နတ်ကြီးလေးပါးကို အရပ်လေးမျက်နှာ၌ နယ်ပယ်သတ်မှတ်ပိုင်းခြား၍ အမြဲထားလေသည်။ ထိုနည်းတူစွာ နိုင်ငံကို အုပ်စိုး၍ ပြည့်ထိပ်ကိုမိုးသော တန်ခိုးထွန်းလင်းသည့် လူမင်းသည်လည်း ဆင်းရဲသူဆင်းရဲသားလူထုအား ညှင်းဆဲကလူ  ပြုခြင်းမှ ရှောင်ဖဲကြစိမ့်သေငှါ အရပ်မျက်နှာကို ကာကွယ်ရန် အတွက် အကျင့်ကောင်းမွန်သောသဘောတည်ကြည်သော၊ နက်နဲ စွာကြံစည်တတ်သော၊ ရဲရင့်စွာအမှုထမ်းသော၊ ခက်ခဲသောအရေး အရာတို့တွင် လိမ္မာတတ်မြောက်သော အမတ်ကြီး လေးယောက် တို့အား မိမိလက်အောက်တွင် ခန့်ထားရာသည်။ ထိုအမတ်ကြီး တို့အား အရပ်လေးမျက်နှာကို အဖို့လေးဘို့ ဝေခွဲကာအပ်ထား၍ ထိုအရပ်လေးမျက်နှာ၌ ပေါ်ပေါက်သော ပြည်ရွာကိစ္စတို့ကို အကြောင်းစုံစမ်းလျက် ရှေးကျင့်ထုံးဥပေဒနှင့်အညီ အပြစ်ပေးသင့် သူကိုပေး၍၊ လွှတ်သင့်သူကို လွှတ်ခြင်းဖြင့် ကွပ်ညှပ်ဆုံးမ အမှုထမ်းကြစေရာသည်။ လူတို့၏အထွတ်အဖျားဖြစ်သော မင်းကြီးသည် လောကပါလနတ်မင်းကြီးလေးပါးကဲ့သို့ ပြည်သူ လူထုကိုစောင့်ရှောက်သည့် အမတ်ကြီးလေးပါးနှင့်အတူ လူ့ဘောင် လောက၌ အံ့သြဖွယ် ဖြစ်လောက်အောင် ပြည်တဲဆောင်ခြင်းဖြင့် အခြားသော ပြည်ထောင်ဘက်ချင်း မင်းအများတို့ ကြောက်ရွံ့ အောင် ဆောင်ရွက်ပါလော့။ ၄၆။ ။ အခါတစ်ပါး၊ မြင်မိုရ်းဖျားဝယ်၊ သိကြားနေရာ၊ စစ်ထိုးလာသား၊ ပြင်းစွာမျက်ရှိန်၊ အသူရိန်ကို၊ ဒေဝိန်သက္က၊ စီးချင်းချ၍၁၊ဒေဝသဘာ၊ သုဓမ္မာဟု၊ သာသည်စရပ်၊ အမိုးယပ်တွင် နှောင်ကြပ်အမြဲ၊ တုပ်၍ဆွဲသော်၊ ဆဲဆဲရေးရေး၊ ဟစ်ကြွေးရေရွတ်၊ တတွတ်တွတ်လျှင်၊ အပတ်တကုတ်၊ ကြမ်းကြုတ်စကား၊ နတ်မင်း ဖျားကို၊ နွားနှင့်အတူ၊ ငရဲသူဟု၊ ကလူကစာ၊ ဆဲရေးရှာလျက်၊ မျက်မထွက်တည့်။ ဆိုဘက်မထိုက်၊ သင်းသူမိုက်ဟု၊ မှတ်ပိုင် သော့ထွေ၊ သည်းခံပေ၏။ ရွှေမြေရပ်စည်၊ ရွှေနန်းတည်သား၊ နတ်ပြည်သနင်း၊ သိကြားမင်းလျှင်၂၊ ခံခြင်းသည်းသည်း၊ အမျက် နည်းသို့၊ ရေကြည်း တောတောင်၊ အာဏာဆောင်သား၊ ဖုန်းခေါင် ထွန်းလင်း၊ လူတို့မင်းလည်း၊ ပုံခင်းကျမ်းလာ၊ ထိုကိုစာ၍၊ ပြင်းစွာအမျက် မထွက်တို့ရာ၊ ချုပ် မြစ်ထာလော့။ ပညာတိုင်းတည်၊ မျက်မာန်နည်းမူ၊ လူလည်း ပြောဟော၊ နတ်ချစ်မောသည်။ ကျော်စောကောင်းချီးငြာစေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​စီးချင်းရ၍။ ၂​တရားမင်းလျှင်။ ။ ၄၆။ ။ အခါတစ်ပါး၌ ပြင်းစွာ အမျက်ထွက်သော အသူရိန် နတ်သည် သိကြားမင်းနေရာ မြင်းမိုရ်တောင်ထိပ်သို့ လာ၍ စစ်တိုက်သည်။ ထိုအခါ နတ်တို့၏ဘုရင် သိကြားမင်းက စီးချင်းပြန်တိုက်၍ နိုင်သဖြင့် အသူရိန်ကို နတ်တို့စည်းဝေးရာ သာယာသော သုဓမ္မာစရပ်၏ အမိုးတွင် မြဲမြံစွာကြိုးဖြင့် တုပ်၍ ဆွဲထားသည်။ ထိုအခါ အသူရိန်နတ်သည် သိကြားမင်း ကို နွားနှင့် ခိုင်းနှိုင်း၍လည်ကောင်း၊ ငရဲသားနှင့် ခိုင်းနှိုင်း၍ လည်းကောင်း ကြမ်းကြုတ်သောစကားတို့ဖြင့် ကြိုးစားနှိပ် စက်ကာ တတွတ်တွတ်နှင့် ရေရွတ်ဟစ်ကြွေးဆဲရေးပါလျက် သိကြားမင်းသည် စိတ်မဆိုးချေ။ အသူရိန်သည် သူမိုက်ဖြစ် သည်။ အသူရိန်နှင့်ဖက်၍ ရန်မဖြစ်ထိုက်ဟု နှလုံးတွင်မှတ်ပိုက် ကာ သည်းခံပေ၏။ စည်ကားသော ရွှေမြေအရပ်ဆိုသည့် မြင်းမိုရ်တောင်ထက်တွင် နန်းတော်တည်ဆောက်သော နတ် တို့၏ သနင်းသိကြားမင်းသည် အမျက်နည်း၍ သည်းခံခြင်း နှင့် ပြည့်စုံသည့်နည်းတူ ရေမြေတောတောင်တို့ကို အာဏာ ဆောင်၍ ဘုန်းရောင်ထွန်းလင်းစွာ အုပ်စိုးသော လူတို့မင်း သည်လည်း ကျမ်းဂန်လာသည့် ထိုဥပမာကို စာနာထောက် ထား အမျက်ပြင်းစွာ မထွက်ရာ။ အမျက်ကို ချုပ်တည်းပါလော့။ ပညာဖြင့်ဆင်ခြင်၍ အမျက်ဒေါသမာန်မာနနည်းလျှင် လူချီး မွမ်းသည်ကို ခံရမည်။ နတ်ချစ်သည်ကို ခံရမည်။ ဤသို့ ကျော်စော၍ ကောင်းချီးပေးခြင်းခံရအောင် ဆောင်ရွက်ပါလော့။ ၄၇။ ။ လောကသာရ၊ကျမ်းဂန္ထ၌၁၊ ဓမ္မရသာ၊ အလကင်္ာဖြင့်၊ တန်းဆာလည်းဆင်၊ ဖွဲ့စီရင်လျက်၊ ကျမ်းမြင်ထွေပြား၊ အပါးပါး နှင့်၊ များသည့်ထုံးနည်း၊ မှတ်ဖွယ်ချည်းတည့်။ ပမည်းပမာ၊ နည်းနာနာယ၊ သွန်းပုံချသို့၊ ခတ္တိယရာဇာ၊ ဇနာဓိပ၊ ဘူပါလ ဟု လောကထွတ်ဖျား၊ မင်းတို့အားကို၊ စီပွါးချမ်းသာ၊ ဖြစ် စိမ့ငှါလျှင်၊ ပညာသေတ္တု၊ ရုံးစည်းပြု၍၊ ကျင့်မှုတရား မှတ်စိမ့်ကြားသည်၂။ တခြား ဒုတိယပိုင်းတည်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကျမ်းအစ၌။ ၂​မှတ်စိမ့်ထားသည်။ ၃​ကျင့်မှု ဆန်းပြား၊ ဆုံးမကြားသော်၊ ကောင်းဖျားမွန်ရည်၊ ကျော်စော သည်ကား။ ။ အမည်ရာဇသာရတည်း။ ၄၇။ ။ လောကသာရကျမ်း၌ များစွာသော ကျမ်းဂန်တို့မှ လာသည့် တရားအရသာ ထုံးတီးနည်းနာ အဖြာဖြာတို့ကို တန်းဆာဆင်၍ စီကုံ:ဖွဲ့ဆိုထားရာ မှတ်သားဖွယ်ချည်း ဖြစ်ပေ တော့သည်။ ခတ္တိယမင်းမျိုးဖြစ်၍ လူတို့အရှင် ရေမြေ့သခင် ဖြစ်သော လောကထွတ်ဖျားမင်းတို့အား ချမ်းသာစီပွါး ဖြစ် စိမ့ငှါ ပညာအဆီအနှစ်တို့ကို ဥပမာ ဥပမေယျနည်းနာ နယတို့ ဖြင့် ပုံသွင်းထားသကဲ့သို့ ရုံးစုပေါင်းစည်းကာ ကျင့်မှုတရား မှတ်သားကြဖို့ရန် (ငါသူမြတ်)ပြောကြားသည်မှာ တသီတခြား ဒုတိယပိုင်းဖြစ်ပေသည်။ လော  က  သာ  ရ  ပျို့ တတိယပိုင်း ပုဏ္ဏားဆုံးမခန်း ၄၈။ ။ မှတ်ကုန်ကြလော့၊ ဗြဟ္မာ့နွယ်ရိုး၊ ပုဏ္ဏားမျိုးကို၊ ကောင်းကျိုးစကား၊ ငါလျှင်ကြားပိမ့်။ ရှေးဖျားကမ္ဘာ၊ အစစွာ က၊ ဗြဟ္မာပိုင်းခြား၊ ဆေးသမားနှင့်၊ ဟူးရားကျမ်းမြင်၁၊ ကောင်းကင်နက်သတ်၊ တတ်သည်တသီး၊ ယဇ်မီးပူဇော်၂၊ ဖြော်ဖြော်မန်းရွတ်၊ ဂြိုဟ်နတ်သနေ ္တး၊ ဦးဆေးတခြား၊ ခေါင်းဖျား ဗေဒင်၊ သိမြင်နှံ့စပ်၊ တိဝိကပ်နှင့်၃၊ ကလာပ်ဗျဦΩ၊ ဒဏ္ဍီဝိဒဂ်၊ ကျမ်းခက်ဗျာကရိုဏ်း၊ တတ်နှိုင်းတခြား၊ လေးပါးဤသို့၊ ပုဏ္ဏားတို့တွင်၊ မချို့ကျေးဇူး၊ အထူးသမိုက်၊ မျိုးလိုက်မှတ် သား၊ ဆေးသမားလည်း၊ ဆေးဝါးတတ်ကျွမ်း၄၊ ပိဏ္ဍောပြွမ်း၍၊ ဆေးကျမ်းထိုသို၊ ရသာကိုလည်း၅၊ဖွင့်ဆိုတတ်ကျယ်၊ ဓိပ္ပါယ် အနက်၊ လွန်လေ့ကျက်၍၊ ဓာတ်ပျက်သည်းခြေ၊ သွေးလေ ချောက်ချား၊ သလိပ်ဖျားက၆၊ စသည့်ရောဂါ၊ အနာအမျိုး၊ ကိုးဆယ့်ခြောက်ပါး၊ အပြားပြားကို၊ မမှားလွတ်အောင်၊ ကုသ ဆောင်၍၇။ အခေါင်သမားမြောက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဟူးရားကြယ်မြင်။ ၂​တတ်သည့်တချို့၊ ယဇ်သို့ ပူဇော်။ ၃​ပိဋိကတ်နှင့်။ မေဃကပ်။ ၄​ဆေးဝါးအဖြစ်၊ ဆေးမြစ်လေ့ကျွမ်း။ ၅​သာရကိုလည်း။ သာရသဂြင်္ ိုဟ်။ ၆​သလိပ်များက။ ၇​မှတ်သားလွယ်အောင်၊ ကုသပ်ဆောင်၍။ ၄၈။ ။ ဗြဟ္မာမင်း၏အမျိုးဖြစ်သော ပုဏ္ဏားတို့အကျိုငှါ ကောင်းသော စကားကို ငါပြောကြားအံ့။ မှတ်သားကြလော့။ ကမ္ဘာဦးအခါက ဗြဟ္မာမင်းကြီးသည် (ပုဏ္ဏားတို့ကို) (၁)ဆေးကု သောပုဏ္ဏား (၂) ကောင်းကင်ဂြင်္ ိုဟ်နက္ခတ်တို့့ အကြောင်းဖြစ် သည့် ဟူးရားကျမ်းတတ်သောပုဏ္ဏား၊ (၃)ယဇ်မီးပူဇော်ခြင်း၊ မန ္တန်ရွတ်မန်းခြင်း၊ ဂြင်္ ိုဟ်စာကျွေးခြင်း၊ ဦးဆေးမဂင်္လာပြု ခြင်းတို့ကို နားလည်သောပုဏ္ဏား၊ (၄) ဗေဒင်သုံးပုံ၊ ဗေဒင် ခြောက်ကျမ်း၊ ကလာပ်ဗျဦΩကျမ်း၊ ဒဏ္ဍီကျမ်း၊ ဝိဒဂ်ကျမ်း၊ ခက်ခဲသော ဗျာကရိုဏ်းကျမ်းတို့ကို နှံ့နှံ့စပ်စပ် သိမြင်နားလည် သောပုဏ္ဏားဟူ၍ လေးပိုင်းခြားခဲ့သည်။ ဤလေးမျိုးတွင် ဂုဏ်ကျေးဇူးနှင့် ပြည့်ဝသည့် အထူးသမိုက်ထားသော သမား ရိုးရာက ဆင်းသက်လာသော ဆေးဆရာပုဏ္ဏားတို့သည် ဆေးဝါးကို ကောင်းစွာနားလည်တတ်ကျွမ်းရာသည်။ ပိဏ္ဍော အစရှိသော ထိုထိုသော ဆေးကျမ်းတို့တွင် ပါသည့်ဆေး၏ အရသာ၊ အစာ၏အရသာတို့ကို အကျယ်တဝင့် ဖွင့်ပြတတ် ရာသည်။ ဆေးကျမ်းတို့၏ ဆိုလိုချက် အဓိပ္ပာယ်အနက်ကို ကောင်းစွာလေ့ကျက်ရာသည်။ ဓာတ်ပျက်သောရောဂါ၊ သွေး သည်းခြေ၊ လေ၊ သလိပ်တို့ ချောက်ချား၍ ဖျားနာသော ရောဂါစသည့် ၆၉ပါးသောရောဂါတို့ကို မယွင်းမှားစေပဲ ပျောက် ကင်းအောင် ကုတတ်ကြရာသည်။ သို့ဖြင့် အကျော်အမော်ကြီး ဖြစ်အောင် ကြိုးစားကြရာသည်။ ၄၉။ ။ ဟောရဂန ္ထ၊ ဂဏနဟု၊ သိပ္ပဟူးရား၊ တတ်မြောက် မြားသား၊ ပုဏ္ဏားနွယ်ရိုး၊ သူကောင်းမျိုးတို့၁၊ ကြိုးကြိုးကုတ် ကုတ်၊ အားအန်ထုတ်၍ အဟုတ်နေ့လ၊ နာရီစသည်၂၊ ကြား ကသိတတ်၊ဗြို့ဟတ်ရာဇာမတ္တဏ်၊ ကိန်းဆန်ဓူးဝန်း၃၊ ဂြိုဟ်သွန်း မန်းကပ်၊ ထပ်ကြပ်အညီ၊ အသီတိစုတ်၄၊ ဖော်ထုတ်ဓာတ်ကျမ်း၊ ခွဲခြမး်စိတ်ဖြာ၊ တတ်လေ့လာ၍၊ သတ္တာဗီသ၊ လှည့်ထနက်သတ်၊ မြင်းမိုပတ်သား၊ ဒွါဒသ်ရာသီ၊ ယာယီစက်ကွင်း၊ ဂြိုဟ်နင်း ဂြိုဟ်ပြောင်း၊ ကောင်း, မကောင်းသား၊ ကျိုးကြောင်းဆုံးဖြတ်၊ လ, နေကြတ်နှင့်၊ ဥပ္ပါတ်၅အာယု၊ စဉ်းမှုတတ်ပွန်၊ စက်အဟန် သို့၊ ထုံးမွန်ကားကား၆၊ အသားအရိုး၊   စုံပြည့်ဖြိုးလျက်၊ ဟိုးဟိုး ထင်သိ၊ ပညာရှိဟု၊ ကိတ္တိထင်ရှား၊ ဗြဟ္မာ့သားတို့။ ဟူးရား တတ်ခေါင်မြောက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဂဏန်းမျိုးလည်း။ ၂​အဟုတ်လေ့လာ၊ ပရိစ္စဖြင့်။ ၃​ကိန်းခန်းဓူဝံး။ ကိန်းစံဓူဝံ။ ကိန်းဆန်းဓူဝန်းကားတွင်းသင်း သတ်ညွှန်းလာမူဖြစ်သည်။ ၄​ဂြိုဟ်သွမ်းခွဲခြမ်း၊ ထုတ်နိုင်စွမ်း သား၊ စုံစမ်းစေ့ရေ၊ များထွေမန်းကပ်၊ ထက်ကြပ်ယောဂ၊ ကာလစက္ကိ၊ အမြိတစုတ်။ ၅​ဥပဒ်။ ၆​မှန်မှန်ကားကား။ ၄၉။ ။ ဟောရဂန ္ထကျမ်း၊ ဂဏန်းကျမ်းဟူသော ဟူးရား အတတ်တို့ကို မြောက်မြားစွာတတ်သော ပုဏ္ဏားမျိုးဖြစ်သည့် သူကောင်းတို့သည် အဟုတ်တကယ် ကြိုးကုတ်အားထုတ်၍ နေ့လနာရီ စသည့်တို့ကို ကြားလျှင် သိနားလည်ကြရာသည်။ ဗြို့ဟတ်ကျမ်း၊ ရာဇမတ္တဏ်ကျမ်း၊ ကိန်းဆန်တွက်နည်း၊ ဓူးဝန်းတွက်နည်း၊ ဂြိုဟ်သွန်းတွက်နည်း၊ မန်းဇယားတွက် နည်း၊ ဓာတ်ကျမ်းက ဖော်ထုတ်သည်နှင့် ထပ်ကြပ်ညီညွတ်သော အသီတိဓာတ်သက်တွက်နည်းတို့ကို ခွဲခြားစိပ်ဖြာ၍ လေ့လာ တတ်သိကြရသည်။ မြင်းမိုရ်တောင်ကို လှည့်ပတ်သည့် နက္ခတ် ၂၇ လုံး၊ နက္ခတ်တာရာတို့ လှည့်လည်သော ၁၂ ရာသီစက်ဝန်း၊ ဂြိုဟ်နင်းဂြိုဟ်ပြောင်းတို့နှင့်စပ်၍ ကောင်းသည်ဆိုးသည်ကို အကျိုးအကြောင်း ဆုံးဖြတ်တတ်ကြရသည်။ နေလကြတ်ခြင်း၊ ဥပ္ပါတ်ပေါ်ခြင်း၊ အာယုစန်းဖြစ်ရှိနေခြင်းတို့ကို နားလည်တတ် သိကြရာသည်။ အဆိုပါအတတ်တို့ကို စက်ကဲ့သို့ လည်ပတ်စွာ ကောင်းမွန်သော ထုံးနည်းတို့ကို ကိုးကား၍ (နားလည်လျက်) အသားအရိုးတို့နှင် ပြည့်စုံသည့်ဗြဟ္မာ၏သားပုဏ္ဏား ပညာရှိ တို့ဟူ၍ ဟိုးဟိုးကျော်ကာ ထင်ရှားရအောင် ဟူရားကျမ်းတို့ ကို အဆုံးအထိ တတ်မြောက်ကြပါစေလော့။ ၅၀။ ။ သာမယဇု၊ ဣရုဗေဒင်၊ သုံးပုံမြင်၍၊ သန့်စင်သီလ၊ အာစာရနှင့်၊ မိဘမျိုးစစ်၊ အဖြစ်မြတ်လှ၊ ဗြဟ္မဏာဟု၊ တွင် ထမည်သာ၊ အဂင်္ါသုံးမည်၊ ကျေးဇူးတည်လျက်၊ ရွာပြည်တိုင်း ကား၊ လှည့်ပတ်သွား၍၊ ထုံးသားမှန်ကူ၊ ခရုဖြူနှင့်၊ ပစ္စူဝတ် လဲ၊ လက်ဝဲပတ်ခြုံ၊ ပစယ်ရုံလျက်၊ တင်တုံစလွယ်၊ လက်ဝယ် မကင်း၁၊ ခရုသင်းနှင့်၊ သလင်းရထည်း၊ ပတ်စည်းကျစ်လစ်၊ဦး ရစ်ဗောင်းထုပ်၊ နောက်ထုံးအုပ်လျက်၂၊ တုန်လှုပ်မဲ့လျှင်း၊ ပွဲလယ်ကျင်း၍၊ စိုးမင်းတို့ရှေ့၊ မရွေ့မတ်မတ်၊ ဘောင်ဘောင် ရွတ်လျက်၊ စိမ်းလတ်မြသွင်၊ နေဇာပင်နှင့်၊ ရေစင်ကမ်းမှတ်၊ ကျင့်မြဲဝတ်ဖြင့်၊ သူမြတ်တို့ထံ၊ အလှူခံလော့။ ခြိုးခြံသိပ်သည်း၊ ဥစ္စာဆည်းလျက်၊ ပစ္စည်းပေါယယ်၊ ဗြဟ္မာ၃ကြွယ်ဟု။ လူဝယ် သတင်းပေါက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​လည်ဝယ်မကင်း။ ၂​နောက်ဖုံးအုပ်နှင့်။ ၃​ပုဏ္ဏား။ ။ ၅၀။ ။ (ပုဏ္ဏားတို့သည်) သာမ၊ ယဇု၊ ဣရုဆိုသော ဗေဒင် သုံးပုံကိုသိမြင်ခြင်း၊ အကျင့်သီလ သန့်ရှင်းစင်ကြယ်ခြင်း၊ အမိအဖ အမျိုးအရိုးအားဖြင့် ဗြဟ္မဏအစစ်ဖြစ်ခြင်းဆိုသော အဂင်္ါသုံးပါး ဂုဏ်ကျေးဇူး သုံးမျိုးတို့နှင့် ပြည့်စုံကြရာသည်။ တိုင်းကားနိုင်ငံ အတွင်း၌ လှည့်ပတ်သွားကြရာသည်။ နဖူးတွင် ထုံးဖြင့်ရေးသား ၍ မှန်ကူခြင်း၊ ခရုကဲ့သို့ဖြူသော ပုဝါကို လက်ဝဲပခုံးတွင် ခြုံ၍စပယ်ရုံခြင်း၊ စလွယ်တင်ခြင်း၊ လက်တွင်ခရုသင်းကို ကိုင် ဆောင်ခြင်း၊ သလင်းကျောက်ကဲ့သို့ ဖြူစင်သော အဝတ်ကို ကျစ်လစ်စွာ ဦးခေါင်းတွင် ပတ်ရစ် ပေါင်းထုပ်ခြင်း၊ ဆံပင်ကို နောက်ဘက်တွင် ထုံးကာ အုပ်ဖုံးခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ရာသည်။ ပရိသတ်အလယ် မင်းစိုးရာဇာတို့အရှေ့တွင် ဤကဲ့သို့ ဝတ်ဆင် ခင်းကျင်း၍ မတုန်မလှုပ် တည်ကြည်ငြိမ်သက်စွာ မတ်မတ်ရပ် လျက် မန ္တန်မန ္တရားတို့ကို တဘောင်ဘောင် ရွတ်ဆိုကာ စိမ်းလန်း လတ်ဆတ်သော နေဇာပင်နှင့် ရေစင်ကို ပေးကမ်းခြင်းဆိုသည့် ပုဏ္ဏားတို့၏ လုပ်မြဲအလုပ် ဝတ္တရားကို လုပ်ဆောင်ရာသည်။ ဤသို့ဖြင့် သူတော်သူမြတ်တို့ထံတွင် အလှူခံရာသည်။ အလှူခံ၍ ရသည့် ဥစ္စာကိုခြိုးခြံသိပ်သည်းစွာ သုံးစွဲ၍ ဆည်းပူးခြင်းဖြင့် ပစ္စည်းပေါများလာကာ ပုဏ္ဏားကြွယ်ဟူ၍ လူ့လောကတွင် သတင်းကြီးအောင်လုပ်ကြပါလော့။ [မှတ်ချက်။ ။ ဤပုဏ္ဏားဘွဲ့ကို ရှင်ရဏ္ဌသာရ၏ ကိုးခန့်ပျို့လာ ပုရောဟိတ်ပုဏ္ဏားဘွဲ့၊ တန်ထားဦးတည် မော်ကွန်းလာပုဏ္ဏား ရုပ်ဘွဲ့တို့နှင့် နှိုင်းရှည့်ရာသည်။] ၅၁။ ။ ဥဒည်းမဇ္ဈင်၁၊ နေဝင်အခါ၊ ဆည်းဆာ သုံးပါး၊ ပိုင်းခြားဂါထာ၊ ရွတ်မြဲရာသား၊ ကာယာသိဒ္ဓိ၊ တရိသညာ၂၊ တတ်လေ့လာလျက်၊ ကြောင်းခြာခွဲစီ၊ ပရမီသွာ၊ မဟာဗိန္နဲ၊ ဘေးလွှဲရန်ဖီ၊ နတ်စန္ဒီကို၊ ပန်းနီ ပန်းဖြူ၊ ပူဇော်မူလျက်၊ ဆု ယူဆုတောင်း၊ ကျင့်လမ်းဟောင်းဖြင့်၊ ဦးခေါင်းသနေ ္တး၊ နေ့ တိုင်းဆေး၍၊ လုပ်ကျွေးမှုဆောင်၊ ထဲချောင်တိုက်တွင်း၊ ထမင်း ချက်ပြုတ်၊ ငရုတ် ချင်း ဆား ဆီ ပျား သကာ ဃနာ ထောပတ်၊ ဆုံချွတ်နှမ်းပဲ၃၊ စားစမြဲဖြင့်၊ အမဲအဆား၄၊ သားငါး ရှောင်ကြဉ်၊ မယှဉ်သက်သတ်၊ ကျင့်မှတ်လေ့လ၊ စာရိတ္တဖြင့်၊ မိဘစုတေ့၊ ခုနစ်နေ့လျှင်၊ စေ့လတ်သောအခါ၊ ကောင်းစွာ ဆောက်တည်၅၊ ကိုယ်စားရည်၍၊ စိတ်ကြည်မြတ်လေး၆၊ အလှူ ပေးလော့။ ရှေးကလွန်လေ၊ ရှေးရိုးပေသား၊ မျိုးဆွေကျင့်မြဲ၊ မှတ်သုံးစွဲလျက်၊ ငရဲမသက်၊ ခန္ဓာပျက်လည်း။ အထက်နတ် ပြည်ရောက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ညတည်းမတင်။ ဥဒည်းမမျင်။ ၂​တစိသညာ။ တရိဂါထာ။ ၃​နှမ်းချွတ်မုံ့ပဲ။ ၄​အမဲအသား။ ၅​မကွာ ဆောက်တည်။ ၆​ကြည်ညိုမြတ်လေး။ ။ ၅၁။ ။ နံနက်ဆည်းဆာ၊ မွန်းတည့်ဆည်းဆာ၊ ညနေဆည်း ဆာတည်းဟူသော အခါသုံးပါးတွင် ကာယသိဒ္ဓိပြီးမြောက်ရေး အတွက် ပိုင်းခြားရွတ်စမြဲဖြစ်သော ဂါထာတို့ကို သုံးမျိုးသုံး စား အကြောင်းအခြာအလိုက် ခွဲခြားစီကုံးလျက် လေ့လာမှတ် သားရာသည်။ ဘေးကင်းကွာအောင် ပရမီသွာနတ်၊ မဟာဗိန္နဲ နတ်၊ စန္ဒီနတ်သမီးတို့ကို ပန်းနီ၊ ပန်းဖြူတို့ဖြင့် ပူဇော်လျက် ဆုတောင်းဆုယူပြုရာသည်။ ထို့ပြင် ကျင့်မြဲနည်း လမ်းဟောင်း အတိုင်း ဦးခေါင်းကို မဂင်္လာရှိအောင် နေ့တိုင်း ဆေးလျှော်၍ (သားမယားတို့ကို) လုပ်ကျွေးသမှု ပြုစုရာသည်။ ထမင်းကို အိမ်တွင်း၌ ချက်ပြုတ်ရာသည်။ ငရုတ်၊ ဂျင်း၊ ဆား၊ ဆီ၊ ပျား၊ သကာ၊ ဃနာ၊ ထောပတ်၊ ဆုံတွင်ချွတ်သည့် နှမ်းပဲတည်း ဟူသော စားမြဲအစာတို့ကို စားရာသည်။ အမဲဟင်းလျာ သား ငါးတို့ကို ရှောင်ကြဉ်ရာသည်။   အသက်သတ်ဟင်းမျိုးနှင့် မယှဉ် ရာ။ ဤသို့မှတ်သားပြုကျင့်၍ မိဘသေသောအခါ သေပြီးနောက် ခုနစ်ရက်စေ့လျှင် (သီလ)ကောင်းစွာ ဆောက်တည်လျက်  မိဘ တို့ကိုယ်စား ရည်မှန်းကာ ကြည်လင်မြတ်လေးသောစိတ်ဖြင့် အလှူပေးပါလော့။ လွန်လေပြီးသော ရှေးအခါက အမျိုးအဆွေ တို့ ပြုကျင့်မြဲထုံးစံတို့ကို မှတ်သားပြုကျင့်ပါမူ ခန္ဓာပျက်  ကျေ သေလွန်သောအခါ ငရဲသို့မရောက်ဘဲ အထက် နတ်ပြည်သို့ ရောက်လိမ့်မည်။ ထိုသို့ရောက်အောင် ဆောင်ရွက်ပါလော့။ ၅၂။ ။ ဂြဟသန ္တိ၁၊ ကျမ်းနှင့်ညှိ၍၊ ဗလိပူဇော်၊ ဂြိုဟ်ခေါ် ဂြိုဟ်နှင်၊ ဗေဒင်ရွတ်မန်း၊ မန ္တန်တန်းလျက်၊ ကျယ်ဝန်းစက္က၊ မဏ္ဍလဟု၊ တစ်ရာ့ရှစ်ကွင်း၊ အင်းလည်းစီရင်၊ ဆင်သား ဗိတာန်၊ တမ်းခွန်တစ်လျှောက်၊ ဖြူနီဆောက်၍၊ ပယ်ဖျောက် ရန်ဘေး၊ ဆေးပေဦးခေါင်း၊ ဘိသိက်လောင်း၍၊ သူကောင်း သူမြတ်၊ လွတ်စေအနာ၊ ဥပဒခွါလော့။ ပြည်ရွာတိုင်းကား၊ ကြီပွါးစိမ့ငှါ၊ လေးမျက်နှာမှ၊ မလာရန်စစ်၊ မဖြစ်စေမှု၊ တိုင်တည်ပြု၍၂၊ စုသည်ရဲရဲ၊ မီးကျီးခဲ၌၊ မြှောက်ကြဲဖြောက် ဖြောက်၃၊ ပေါက်ပေါက်စသည်၊ ပန်းငါးမည်ဖြင့်၊ ဆောက်တည် မပျက်၊ ခုနစ်ရက်လျှင်၊ ခန့်တွက်ပိုင်းခြား၊ မန ္တရားတိ၊  ဖန်များ စုရွတ်၄၊ ပျား ထောပတ်နှင့် မီးနတ်ကော်ရော်၊ ယဇ်ပူဇော်၍။ လူ့ဘော်ရန်စစ် ပျောက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဂြဟသန္ဓိ၊ ၂​တည်ထွင်ပြု၍။ ၃​ပြည်ရွာစီပွါး၊ များစိမ့်သမှု၊ ဟုတ်တိုင်းပြု၍၊ စုဘိကြီးခဲ၊ ရဲရဲမီးတွင်း၊  လောင်း ခြင်းဖြောက်ဖြောက်။ ၄ ​ ဖန်များမန်းရွတ်။ ဖန်များ စည် ရွတ်။ ။ ၅၂။ ။ (ပုဏ္ဏားတို့သည်) ဂြိုဟ်ပူဇော်ပုံကို ပြသော ဂြဟသန ္တိ ကျမ်းနှင့် ညှိနှိုင်း၍ ဂြိုဟ်နတ်ပင့်ခြင်း၊ ဂြိုဟ်နတ်ပူဇော်ခြင်း၊ ဂြိုဟ်နတ်နှင်ခြင်းတို့ကို ပြုရာသည်။ ထို့နောက် ဗေဒင်ကျမ်း တို့တွင် ပါသည့် မန ္တန်တို့ကို ရွတ်ဆိုမန်းမှုတ်ကာ ဂြိုဟ်နတ် တို့အား တိုင်တန်း၍ တစ်ရာ့ရှစ်ကွက်ပါသည့် ကျယ်ဝန်းသော မဏ္ဍလစက်အင်းကြီးကို စီရင်ထားရာ ဗိတာန်ကို အထက်တွင် ဆင်ရသည်။ ဝန်းကျင်တစ်လျှောက်၌ တမ်:ခွန်အဖြူ၊ အနီတို့ကို စိုက်ဆောက်ရာသည်။ (ထို့သိုပြုလုပ်ပြီးမှ ဗိတာန်အောက်တွင်) သူကောင်းသူမြတ်တို့အား နေစေ၍ ဘေးရန်ဥပဒ်တို့ ကင်းကွာ ပျောက်လွင့်သွားအောင် ဦးခေါင်းဆေး ဘိသိက်သွန်းလောင်း ခြင်း ပြုကြရာသည်။ ထိုမှ တစ်ပါးလည်း တိုင်းကားပြည်ရွာ သာယာဝပြောစေရန်လည်းကောင်း၊ အရပ်လေးမျက်နှာမှ ရန်သူ များ မလာစေရန်လည်းကောင်း၊ မီးနတ်ကို ပူဇော်ကြရသည်။ (မီးနတ်ပူဇော်ပုံကား) နတ်များကို တိုင်တည်ပြီးလျှင် ရဲရဲတောက် နေသော မီးကျီးတို့ကို စုပါ။ ပေါက်ပေါက်အစရှိသော ပန်းငါးပါး တို့ကို တဖြောက်ဖြောက် မြှောက်ကြဲလျက် ခုနစ်ရက်တိတိ မပျက်မကွက် သီလဆောက်တည်ပါ။ မန ္တန်မန ္တရားတို့ကို အဖန်ဖန် စုဝေးရွတ်မန်းကြပါ။ ထို့နောက်မှ စုထားသောမီးကျီးတွင် ပျားရည်၊ ထောပတ်တို့ကို သွန်းလောင်းခြင်းဖြင့် မီးနတ်အား ရိုသေစွာ ယဇ်ပူဇော်လျက် ရန်စစ်ပျောက်ကင်းအောင် ပြုလုပ်ကြ ရာသည်။ ၅၃။ ။ ကျေးဇူးပညာ၊ များစွာဂုဏ်အင်၊ ဗေဒင်တတ်သိ၊ ပညာရှိဟု၊ ကဝိပုဏ္ဏား၊ အများသမိုက်၊ သသင်္ကရိုက်ကို၊ မြိုက်မြိုက်လျှာဖျား၊ စက်လားရဟတ်၊ ပတ်ပတ်သွင်သွင်၊ နှုတ်သံလွင်နှင့်၊ ပီပြင်မှုတ်မန်း၊ ဖြိုးဖြိုးဖြန်းလျက်၊ ကျယ်ဝန်း ထွေပြား၁၊ အပါးပါးတည့်၊ မှတ်သားကိန်းခန်း၂၊ ဆန်းအလကင်္ာ၊ နားဝင်စွာ၍၊ ဂါထာဖွဲ့စွမ်း၊ ချီးမွမ်းစလောက်၊ မင်းပွဲမှောက်တွင်၊ တစ်ယောက်ပဏ္ဍိတ်၊ ပုရောဟိတ်ဟု၊ ဘိသိက်ဆရာ၊ မြောက် ထိုက်စွာသား၊ ဒိသာပါမုက်၊ မည်ထုတ်ကျော်အောင်၊ ကြိုးပမ်း ဆောင်လျက်၊ တတ်ခေါင်လိမ္မာ၊ ရှေးအခါ၌၊ ဆရာေဲမာက်လှ၊ ဇာနက္ကသို့၊ လုံ့လကြိုးစား၊ မင်းတို့အားကို၊ စီပွါးရွက်ဆောင်၊ ကျေးဇူးရောင်ဖြင့်။ လူ့ဘောင်ထွန်းလင်းတောက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ကျင့်ခန်းထွေပြား။ ၂​မှတ်သားကျယ်ဝန်း။ ။ ၅၃။ ။ ပညာဂုဏ်ကျေးဇူးအင်အားများစွာရှိပြီးလျှင် ဗေဒင် တတ်သိသောကြောင့် ပညာရှိ,ကဝိတဆူဟူ၍ လူအများက သမုတ်အပ်သော ပုဏ္ဏားတို့သည် သသင်္ရိုက်ဘာသာကို လျှာဖျား တွင် စက်ရဟတ်ပမာ သွက်လက်လည်ပတ်စွာ ပေါ်လွင်ပီပြင် ဝေဆာသော နှုတ်သံဖြင့် မန်းမှုတ်ရွတ်ဖတ်နိုင်ကြရာသည်။ ကျယ်လည်းကျယ်ဝန်း၊ ထွေလည်းထွေပြားသော ကိန်း,ခန်း အမျိုး မျိုးတို့ကိုလည်း မှတ်သားထားနိုင်ကြရာသည်။ ဆန်းပညာ အလကင်္ာပညာတို့ဖြင့် နားဝင်ချိုသာသော ဂါထာတို့ကို ဖွဲ့စီနိုင် စွမ်းကြရာသည်။ မင်းပွဲသဘင်တွင် ချီးမွမ်းလောက်သော ဘိသက် ဆရာဖြစ်ထိုက်သည့် ပဏ္ဍိတ်တစ်ဆူ၊ ပုရောဟိတ်တစ်ပါး၊ ဒိသာပါမောက်တစ်ဦးဟူ၍ အမည်ထင်ရှားကျော်စောလာအောင် ကြိုးပမ်းကြရာသည်။ ရှေးသရောအခါက အခေါင်ရောက်အောင် တတ်ကျွမ်းလိမ္မာသည့် ဇနက္ကပုဏ္ဏား ဆရာကြီးကဲ့သို့ ကြိုးစား၍ ဘုရင်မင်းမြတ်တို့ အစီးပွါးကို ဆောင်ရွက်ကြရာသည်။  ဤ သို့သော ဂုဏ်ကျေးဇူးရောင်တို့ဖြင့် လူ့လောကတွင် ထွန်းလင်း တောက်ပကြစေရာသည်။ ၅၄။ ။ လက္ခဏာကြန်၊ တတ်ပွန်လေ့လာ၊ မင်းဖြစ်ရာသား၊ လက်ျာဖဝါး၊ အခြားပြက်ပြက်၊ ခြေလယ်တက်၍၊ လက်လည်း ထို့သွင်၊ အရေးမြင်မူ၊ မင်းလျှင်စင်စစ်၊ ဖြစ်အံ့အမြဲ၊ မချွတ် လွဲဟု၊ ဝမ်းထဲမရွံ၁၊ လည်ဖြတ်ခံလော့။ ထုံးစံမှတ်သား၊ နည်း နာများကို၊ ပုဏ္ဏားမျိုးကောင်း၂၊ ရှစ်ယောက်ပေါင်းတွင်၊ ကဲ ဆောင်းတတ်လွန်၊ ကောဏ္ဍည်းဟန်သို့၊ ဟောညွှန်လက္ခဏာ၊ တတ်လှစွာ၍၊ ပညာကဝေ၊ မြောက်သောထွေဖြင့်၊ အသေအချာ၊ နာနာသိပ္ပ၃၊ ကိစ္စတတ်ပွန်၊ မန ္တန်ပြီးစီး ၊ နတ်ကြီး သူရဿတီ၊ ပင့်ချီခေါ်ချ၊ စကားရလျက်၊ ပေါက်ပြကျော်ထိတ်၊ ပုရောဟိတ် ဟု။ ဘိသိက်ဆရာမြောက်စေမင်း။ ။ မူကွဲ။ ။ ၁​ဝံ့ရဲမရွံ့။ ၂​ပုဏ္ဏားများခေါင်း။ ၃​နည်းနာသိပ္ပ ၅၄။ ။ လက္ခဏာကြန်ကို လေ့လာတတ်ကျွမ်းသော သူသည် အလယ်သို့ တက်သည့်မင်းဖြစ်ရာသော ဗွေအရေးအသားကို လက်ျာခြေဖဝါး၌လည်းကောင်း၊ လက်ျာလတ်ဖဝါး၌ လည်း ကောင်း၊ မြင်ပါမူ(ထိုခြေလက်တို့၏ အရှင်သည်) ဧကန်မလွဲ မင်းဖြစ်လိမ့်မည်။ မင်းမဖြစ်လျှင် လည်ဖြတ်ခံမည်ဟု စိတ်တွင် မကြောက်မရွံ့ဘဲ ဟောရာသည်။ နည်းနာထုံးစံတို့ကို မှတ်သား တတ်မြောက်သော အမျိုးကောင်းသား ပုဏ္ဏားရှစ်ယောက်တို့တွင် ပညာအတတ်ဆုံ:ဖြစ်သော ကောဏ္ဍညပုဏ္ဏားကဲ့သို့ လက္ခဏာ ဖတ်ပညာကို အလွန်တတ်၍ ပညာရှိကဝိအဖြစ်သို့ရောက်ကာ အတူးထူးသော အတတ်ကိစ္စတို့တွင် ကျွမ်းကျင်လျက် ဂါထာ မန ္တန်အောင်မြင် ပြီးစီးခြင်အကျိုငှါ သူရဿတီနတ်သမီးကို ပင့်ခေါ်ပူဇော်ရာသည်။ ထိုနတ်သမီးထံမှ စကားပြောပညာကို ရလျက် ကျော်စောထင်ရှားသော ပုရောဟိတ်ပုဏ္ဏား ဘိသိက် သွန်းဆရာကြီးအဖြစ်သို့ ရောက်အောင် ကြိုးစားရသည်။ ၅၅။ ။ ကျယ်ဝန်းစကြဝဠာ၊ ကမ္ဘာအစ၊ ပေါ်ဦးကလျှင်၊ ဗြဟ္မာ့နွယ်ရိုး၊ ကျော်ဟိုးဟိုးလျှင်၊ ကောင်းကျိုးစင်ကြယ်၁၊ လေးသွယ်ဗေဒင်၊ တတ်သိမြင်သား၂၊ လူတွင်ထင်ရှား၊ ပုဏ္ဏား တို့ကို၊ ကျင့်စေလို၍၊ သံချိုလကင်္ာ၊ ထုံးပမာဖြင့်၊ နည်းနာ ထွေပြား၊ မှတ်စိမ့်ကြားသည်။ ။ တခြားတတိယပိုင်းတည်း။ မူကွဲ။ ။ ၁​မြတ်မျိုးစင်ကြယ်။ ၂​တတ်ပြီးစင်သား။ ။ ၅၅။ ။ ကျယ်ဝန်းသော စကြဝဠာကမ္ဘာကြီး ဖြစ်ပေါ်ချိန် ကစ၍ ဗြဟ္မာမင်း၏ အမျိုးဟု တဟိုးဟိုး ကျော်စောပြီးလျှင် စင်ကြယ်သော ကောင်းကျိုးရှိ၍ ဗေဒင်လေးပုံကို တတ်သိသော လူတွင် ထင်ရှားသည့်ပုဏ္ဏားတို့ကို ကျင့်ကြံလိုက်နာ စေလိုသော ကြောင့် ချိုသာသောလကင်္ာဖြင့် ထုံးစံဥပမာနည်းနာ အမျိုးမျိုးတို့ကို မှတ်ဖွယ်ကောင်းအောင် (ငါသူမြတ်) ပြောကြားသည်မှာ တသီး တခြား တတိယပိုင်းဖြစ်ပေသည်။ ။ ပြီးပြီ။ အမှာစကား (ပါ)ကိုပါဠိ၊ (ပေါ)ကို ပေါရာဏ၊ (သ)ကို သက္ကတဟူ၍ မှတ်ယူကြပါ။ အဘိဓာန်ပုဒ်နောက်ကဂဏန်းမှာ လောကသာရပျို့ အပိုဒ်ဖြစ်သည်။ လောကသာရပျို့ ခက်ဆစ်အဘိဓာန် အြနက်မသန်၊ အဘိဓာန်၊ မကျန်ရအောင်ရှာ။ြ စိန ္တကျော်သူ က ကလာပ်ဗျဦΩ ၄၈ (သ) ကလာပပဉိΩကာ။ ကုမာရနတ်သားဟော သည်ဆိုသော သက္ကတဗျာကရုဏ်းကျမ်းကို ဖွင့်သည့်ဋီကာ။ သက္ကရာဇ် ၈၀၄ ခုထိုး ပုဂံမြို့၊ တက်နွဲဝကျောင်း ကျောက်စာတွင် ကလပ်ပည္စီ၊ ကလပ်ပည္စီဋီဂါဟု တွေ့ရသည်။ ကလူ ၂၉ နှိပ်စက်သည်။ ကလူကစာ ၄၆ နှိပ်စက်၍။ နှိပ်နှိပ်စက်စက်။ ကဝိ ၅၃ (ပါ) ကဗျာဆရာ။ ပညာရှိ။ ကဝေ ၅၄ (ပါ) ကဝိ။ ကဗျာဆရာ။ ပညာရှိ။ ကာမဒေဝ ၃၁ (ပါ) ကာမဘုံ၌ ဖြစ်သောနတ်။ ကာမာဝစရနတ်။ ကာယာသိဒ္ဓိ ၅၁ (ပါ) ကာယ၊ကိုယ်+သိဒ္ဓိ၊ ပြီးစီးခြင်း။ ကိုယ်ကို ဘေးမထိနိုင်ခြင်း။ ကေသရာ ၃၈ (ပါ) ကေသရသီဟ။ လည်ဆံမွေးရှိသော ခြသေင့်္မျိုး။ ကော်ရော် ၁၅ (ပေါ) အရိုအသေပေးသည်။ ။ပုံ​သုံး လုချာ ဝယ်၊ သဒ္ဓါရိုးရိုး၊ လွန်မြတ်နိုးသား၊ ရှိခိုးကော်ရော်၊ ပူဇော်ကြည်စွာ၊ စေတနာဖြင့်။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီး *၂၄၆။ ကိုးဆဲ့ခြောက်ပါး ၄၈ (ပါ) ဆန္နဝုတိ အာဗာဓာ။ အနာမျိုး ကိုးဆဲ့ခြောက်ပါး။ ၁။ မျက်စိ၌ ဖြစ်သောအနာ။ ၂။ နား၌ဖြစ်သော အနာ။ ၃။ နှာခေါင်း၌ဖြစ်သောအနာ။ ၄။ လျှာ၌ဖြစ်သော အနာ။ ၅။ ကိုယ်၌ဖြစ်သော အနာ။ ၆။ ဦးခေါင်း၌ဖြစ်သော အနာ။ ၇။ နားရွက်၌ဖြစ်သော အနာ။ ၈။ ခံတွင်း၌ဖြစ်သောအနာ။ ၉။ သွား၌ဖြစ်သောအနာ။ ၁၀။ ချောင်းဆိုးနာ။ ၁၁။ ပန်းနာ။ ၁၂။ ဖွတ်သိုနာ။ ၁၃။ ကိုယ်တွင်းပူလောင်သောအနာ။ ၁၄။ဖျားသောအနာ။ ၁၅။ ဝမ်း၌ဖြစ်သောအနာ။ ၁၆။ မူးဝေသော အနာ။ ၁၇။ ဝမ်းသွေးကျသောအနာ။ ၁၈။ ထိုးကျင့် ကိုက်ခဲသော အနာ။ ၁၉။သည်းစွာဝမ်းလားသောအနာ။ ၂၀။ နူနာ။ ၂၁။ထွတ်မြင်းနာ။ ၂၂။ ခရုသင်းနာ။ ၂၃။ သွေးသားခန်း ခြောက်နာ။ ၂၄။ ဝဲနာ။ ၂၅။ ယားနာ။ ၂၆။ ပွေးနာ။ ၂၇။ လက်ဖဝါး ခြေဖဝါးကွဲနာ။ ၂၈။ ပိတ်ကိုက်နာ။ ၂၉။ ဒူလာသ ရောနာ။ ၃၀။ အရိယိုနာ။ ၃၁။ ကိုယ်ရောင်နာ။ ၃၂။ အသား တိုးနာ။ သည်းခြေကြောင့်ဖြစ်သော ၃၂မျိုး၊ သလိပ်ကြောင့် ဖြစ်သော ၃၂မျိုး၊ လေကြောင့်ဖြစ်သော ၃၂မျိုး တို့ကို ပေါင်းသော် အနာမျိုး ၉၆ပါးဖြစ်သည်။ ကင်းသေ ၂၆ အမြဲစခန်းချထားသော အစောင့်တပ်။ ကောင်းကြွယ် ၂၀ ကြွယ်ဝချမ်းသာသည်။ ။ ပုံ​ထင်ရှားမျက်မြင်၊ ကောင်းကြွယ် ချင်လည်း။ ဘုံခန်း*၁၀၆။ ကောင်းတေ ၃ (ပေါ) ကောင်းစွာ။ ။ပုံ​လူဗိုလ်ခြေအား၊ ကောင်းတေ စုံမက်၊ လွန်နှစ်သက်၏။ ပါရမီခန်း*၃၂။ ကိစ္စ ၁၆ (ပါ) လုပ်ဖွယ် ကိုင်ဖွယ်။ အလုပ်။ အမှု။ ကိတ္တိ ၄၉ (ပါ) ကျော်စော ထင်ရှားခြင်း။ ကန်မြစ် ၄၅ (ပေါ) ဆုံးမသည်။ ကိန်း ၂၆ (သ) ကေနြ္ဒ။ ဗေဒင်ကြောင်းအရ တွက်ချက်ရှာဖွေ၍ ရသော အချိန်ကောင်း။ ကိန်းဆန် ၄၉ ဗေဒင်တွက်နည်း တမျိုး။ မန ္တလေးမြို့၊ ဓားတန်း ဂုဏဝတီပုံနှိပ်တိုက်က ၁၂၈၄ ခုနှစ် ထုတ်ဝေသော ဗေဒင်ခရိုင်ဋီကာသစ်မျက်နှာ ၁၀၉။ ၁၂၂ တို့တွင်အကျယ် ကို တွေ့နိုင်သည်။ ကုန်သွယ် ၃၇ ကုန်ရောင်း ကုန်ဝယ်ပြုသူ။ ကုန်သည်။ ကုံ ၁၉ (ပေါ)ပြည့်စုံသည်။ လုံလောက်သည်။ ကုံလုံသည်။ ကုံငသည်။ ကုံထံသည်။ ကုံကယ် ၂၀ (ပေါ) ပြည့်စုံသည်။ ကြွယ်ဝသည်။ ကျေးငှက် ၂၈ လင်းတနားခြင်း၊ ငှက်ဆိုးထိုးခြင်း စသော ငှက်တို့ပြသော နိမိတ်၊ တနည်းကား ပဉ္စကာလ၊ အဏ္ဌ ကာလ စသည်ကို ငှက်ဟုခေါ်ကြောင်း နေမိတ္တက ဝိဇΩာ ကျမ်းတွင် ဆိုသည်။ အ၊ဣ၊ဥ၊ဧ၊သြ၊ သရငါးလုံးကို ငှက်ငါးမျိုးနှင့် ယှဉ်ဖက်၍ နိမိတ်ကောက်ယူရသော ပဉ္စပက္ခိခေါ် အဟောကျမ်းတစ်စောင်လည်း ရှိလေသည်။ သက္ကတဘာသာတွင် သကုဏ သဒ္ဒါသည် နိမိတ်ကိုလည်း ဟောလေသည်။ ကျေးမက် ၃၇ ဘုရင်က အပိုင်စားပေးသော နယ်ပယ်။ ကျော်ထိတ် ၅၄ ကျော်စောသည်။ ကျင့်တမ်း ၄၅ ရှေးအစဉ်အဆက်က ပြုလုပ်ရိုးထုံးတမ်း။ ကျင့်ရိုး ၁၄ လုပ်လေ့ရှိသော အမူအကျင့်။ ကျင် ၃၉ အနက်မရှိသော စကားလုံး။ ကျိန်း ၁၀ ကိန်း သည်။ အောင်းသည်။ တည်နေသည်။ ။ ပုံ​ မဆိုခပ်မိန်း၊ တိတ်တိတ်ကျိန်းလျက်၊ စောင့်ထိန်း ဣနြ္ဒေ။ ပြာဋိဟာခန်း* ၅၅။ ကျုံ့ ၃ ခြေလက် ဦးခေါင်းတို့ကို သိမ်းဆည်း၍ တည်ရှိသည်။ ဝပ်သည်။ ပုသည်။ ။ပုံ​ပုဆစ်တုပ်ကျုံ့၊ ဦးလည် ငုံ့လျက်၊ ကြည်ယုံ့ပန်ထွာ။ သစ္စာခန်း*၁၅၃။ ကြငှန်း ၃၁ (ပေါ) အထွတ်အမြတ်။ မြင့်မြတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်။ မင်း။ ကြား ၁ သိစေသည်။ ပြောသည်။ ကြယ်တိ ၂၉ ကြယ်အများ။ ကြက်သားအုပ် ၂၉ ကြက်မသည် သားငယ်များကို အတောင်ဖြင့် ဖုံးအုပ်ကာကွယ်သည်။ ကြောင်း ၂၀ လမ်း။ ခရီး။ ။ပုံ​မြတ်စွာဘုရား၊ ရွာဝင်သွားစဉ်၊ ကြောင်းပါး ပွဲလယ်၊ ခရီးဝယ်သော်။ ပါရမီခန်း*၆။ ။လမ်း အနီး၌ပေါက်သော သစ်ပင်အကြောင်းကို သျှင်ရဠသာရ သည်လည်း ကိုးခန်းပျို့*၄၀၌​ခရီး ဆုံဝယ်၊ ပြည့်စုံခိုင်ဖြီး၊ သစ်ပင်ကြီးကို၊ …æဘေးမဲ့ လှုံသည်။ ။သီးမြုံ တရုသာခီ တည်း။​ဟုစပ်ဆိုထားသည်။ ကြောင်းခြာခွဲစီ ၅၁ အကြောင်းကိစ္စကို လိုက်၍ ခွဲခြမ်းစီကုံးပါ။ နံနက်ဆိုလျှင် နံနက်နှင့်ဆိုင်ရာ ဂါထာကို စီကုံးရွတ်ဆိုပါ။ နေ့လယ်၊ ညနေတို့တွင်လည်း ထိုနည်း၎င်းပင်။ ကြန် ၅၄ ကိုယ်အဂင်္ါတို့၏ လက္ခဏာ။ ကြပ် ၄၆ ခိုင်မြဲသည်။ ကြပ်သို ၄၁ အနီးအပါးတွင် ထားသည်။ ကြံထက် ၃၇ (ပေါ) ပညာရှိ။ ကြံသီး ၂၅ အထူးကြံစည်သည်။ ကြိမ်း ၁၀ ကြောက်လန့်သည်။ ။ ပုံ​ကြောက်မက်လန့် ကြိမ်း၊   သိကြားခြိမ်းလည်း၊ မတိမ်းမပြို။ ဘူရိဒတ်ဇာတ်ပေါင်း*၃၆။ ကောဏ္ဍည်း ၅၄ (ပါ)အလောင်းတော်သည် တောထွက်၍ ဘုရား ဧကန်ဖြစ်မည်ဟု တစ်ခွန်းတည်းဟောသော ကောဏ္ဍည ပုဏ္ဏားငယ်။ ကွပ် ၂။၃၂ ဆုံးမသည်။ လိမ္မာအောင် လုပ်သည်။ အပြစ်ပေးသည်။ ကွပ်ညှပ် ၂၄ ဆုံးမသည်။ နှိမ်နင်းသည်။ ။ပုံ​စောင်စောင်ပျပ်ပျပ်၊ ကွပ်ညှပ်ဆုံးမ၊ သင်ပြသသည်။ ကိုးခန်း*၄၅။ ကြွေးဆယ် ၁၂ ထုတ်ချေးထားသော ငွေကို ပြန်လည်တောင်းခံ သည်။ ကြွက်သေတခု…æသူဌေး ၁၈ ဗာရာဏသီပြည်တွင် ဆင်းရဲသား တစ်ယောက်သည် ကောက်ရသောကြွက်သေကို ကြောင် စာအဖြစ်ရောင်း၍ အစပြု ပစ္စည်းရှာရာ လေးလအတွင်း၌ ငွေနှစ်သိန်းရကာ သူဌေးဖြစ်လေသည်။ ။ပုံ​ကြွက်သေ နှင့်သာ၊ ရင်းစကာလျက်၊မကြာ တင်းလင်း၊ လေးလ တွင်းဝယ်၊ နှစ်သိန်းကြွယ်သို့။ ကိုးခန်း*၂၇။ ခ ခပဲ ၁၇ (ပေါ)အပေါင်း။ ခပ်သိမ်း။ ခပင်း ၃၂ (ပေါ) အများ။ ခမည်း ၃၂ (ပေါ) ချစ်ခင်သောသူ။ ခုနစ်ပါး ၃၃ တိုင်းပြည်ကို အေးချမ်းသာယာစေသော တရား ခုနစ်ပါး။ ပါဠိတွင် အပရိဟာနိယတရားဟုခေါ်သည်။ အတိုချုပ်မှာ (၁) စည်းဝေးတိုင်ပင်လေ့ရှိခြင်း (၂)စည်းလုံး ညီညွတ်ခြင်း (၃) အစဉ်အလာကို လေးစားခြင်း (၄) ပညာရှိစကားကို နာယူခြင်း (၅) အမျိုးသမီးကို အနိုင် မကျင့်ခြင်း (၆) နတ်ပွဲပေးခြင်း (၇) သူတော်သူမြတ်ကို စောင့်ရှောက်ခြင်း။ ခင်မွတ် ၁၁ မက်မောသည်။ နှစ်သက်သည်။ ခိုင်ကျည် ၃၇ (ပေါ) ခိုင်ခံ့တည်ကြည်သည်။ ခိုင်ဖြီး ၄၁ (ပေါ) များသည်။ ခတ္တိယ ၂၃ (ပါ) အမျိုးလေးပါးတွင် အမြတ်ဆုံးဖြစ်သော မင်း မျိုး။ ခတ္တိယော သေဏ္ဌော ဇနေတသိံ္မ​ဟု ကျမ်းဂန်တို့တွင် လာသည်။ ခတ္တိယရာဇာ ၄၇ (ပါ) ခတ္တိယအမျိုးဖြစ်သောမင်း။ ခန်းဝါ ၄၅ (ပေါ) အရပ်။ နေရာ။ ခပ်ရှည် ၃၉ အတော်ရှည်သည်။ ခုံမင် ၃၉ တပ်မက်သည်။ ချား ၁၆ ချာချာလည်သောအရာ။ ခြည်မျှင်ရစ်ရန် သုံးရသော စက်ဘီးကရိယာ။ ရဟတ်။ ချဲ့ချဲ့ ၃၂ ပြင်းထန်စွာ။ ။ပုံ​ရမ္မက်ဒေါသ၊ အာဃာတနှင့်၊ မောဟဟူးဟူး၊ ချဲ့ချဲ့မူးသည်။ ဆုတောင်းခန်း*၄၄။ အငြိုးလည်းဖွဲ့၊ ရန်သူကဲ့သို့၊ ချဲ့ချဲ့အမျက်၊ ထွက်တုံ ဟူးဟူး။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီး*၈၈။ ချောသွေ့ ၁၄ (ပေါ) ကုန်းတိုက်သည်။ ချစ်တင်း ၂၇ ချစ်ခင်သော သတင်းစကား။ ချိန်ဆုန်းခါ ၄၂ ခန့်တွက်တိုင်းတာထားသောအခါကာလ။ မည်သည့်အခါတွင် မည်သို့ဖြစ်မည်ဟု ကုသိုလ်ကံက ခန့်တွက်ထားသောအခါ။ ကံစီမံထားသောအခါကာလ။ အလေးဖြင့် ချိန်သည်။ အကျင်္ီချုပ်ရန် အဝတ်ကို ဆုန်းသည် ဆိုသော အသုံးအနှုန်းတို့ကို သတိပြုရာသည်။ ခြခုံး ၁၈ ခြသတ္တဝါ။ ။ပုံ​ပုရွက် ခြခုံး၊ ငယ်ဆုံးစိုးစဉ်း၊ ကမျဉ်းမလွတ်။ ငရဲခန်း*၇၅ ခြိုးခြံ ၂၃ ဆင်းရဲခံ၍ ကျင့်ကြံသည်။ ရှစ်ပါးသီလစသည်ကို ဆောက်တည်သည်။ ခွက် ၁၂ အခွက်သဋ္ဌာန် ပုံသွန်းထားသော ငွေ။ ငွေခွက်။ ခွပ် ၃၉ ထိုးဆိတ်သည်။ ။ ပုံ​ယိုးယိုး စွပ်စွပ်၊ ကြက်နှယ် ခွပ်လျက်။ မဂ္ဃစိုးခန်း*၁၃၁။ ပူလောင်ထိုးဆွပ်၊ ကျီးငှက် ခွပ်၍၊ ဖပ်ဖပ်သွေးစို။ မနော်ဟရီ*၆၈။ ချွန်းတည်း ၃၅ ဆင်ကိုချွန်းဖြင့် ထိန်းသည်။ ချွံ ၃၄ ကျွံနစ်စေသည်။ နှိမ်နင်းသည်။ နှိပ်သည်။ နင်းသည်။ ပုံ​ကုဥΩရလျှင်၊ လှည်းချနင်းချွံ၊ ကျူထရံသို့။ ဘူရိဒတ်ဇာတ်ပေါင်း*၉၈။ ချွံချွံ ၃၈ စူးစူးစိုက်စိုက်။ ဖြောင့်တန်းစွာ။ ။ပုံ​ဆံမျှမရွံ၊ မုဆိုး ထံသို့၊ ချွံချွံစူးစား၊ ရှေးရှုသွား၍။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၃၂။ ဂ ဂဏန ၄၉(ပါ) ဂဏန်းတွက်ခြင်း။ ဂြိုဟ်နက္ခတ်တို့၏ အသွား အလာကိုတွက်ခြင်း။ ဂတိ ၄ (ပါ) အဂတိ။ လမ်းမှား။ (၁) ဆန္ဒာဂတိ(၂)ဒေါသာဂတိ (၃)ဘယာဂတိ (၄) မောဟာဂတိဟူ၍ အဂတိတရား ၄ ပါးရှိသည်။ အ ဂတိတွင် အ ကို ချေ၍ ဂတိဖြစ်နေသည်။ ဂါထာ ၅၃ (ပါ) ပါဠိစကားဖြင့် ဖွဲ့စီထားသော ကဗျာ။ ဂူ ဂ(ပါ)ဂုဟာ။ ပုဂံအာနန္ဒာကဲ့သို့ အတွင်း၌ ဘုရားရှိသောလိုဏ်။ ဂန ္ထ ၄၇ (ပါ)စီကုံးအပ်သောအရာ။ အစီအကုံး။ အထုံးအဖွဲ့။ကျမ်း။ ဂုဏ် ၅၃ (ပါ) ဂုဏ။ ကျေးဇူး။ အရည်အစွမ်း။ ဂြဟသန ္တိ ၅၂(ပါ) ဂြိုဟ်တို့ကို ယဇ်ဖြင့်ပူဇော်ခြင်း။ ဂြိုဟ်စာကျွေး ခြင်း။ ပြည်စုန်မော်ကွန်း အပိုဒ် ၆၂တွင်​ဂြဟာ သနေ ္တး၊ ဂြိုဟ်စာပေးမှ၊ဦးဆေးကင်ပွန်းဟုဆိုသည်။ မင်းရဲကျော်စွာ စုန်ဧချမ်း အပိုဒ် ၇၃ တွင်​ဂြိုဟ်သနေ ္တးလျက်၊ ဦးဆေး မဂင်္လာ၊ ကောင်းအခါဝယ်​ဟုဆိုသည်။ ဂြိုလ် ၂၈ (သ)ဂြဟ။ ဗေဒင်ကြောင်းအရ လူနှင့် တိုင်းပြည် တို့၏ ကံကြမ္မာကို စီရင်ခန့်ခွဲနေသောကြယ်။ တနဂင်္နွေ၊ တနင်းလာ၊အဂင်္ါ၊ဗုဒ္ဓဟူး၊ကြာသပတေး၊သောကြာ၊ စနေ၊ ရာဟု၊ကိတ်ဟူ၍ ဂြိုဟ်ကိုးလုံးရှိသည်။ ဂြိုဟ်ခေါ်ဂြိုဟ်နှင် ၅၂ ဂြိုဟ်နတ်တို့ကို ပင့်ခေါ်သည်၊ ပြန်သွားစေ သည်။ ဂြိုဟ်စာ ၂၈ ဂြိုဟ်နတ်တို့ကို ပေးကျွေးရသော အစာ။ ဂြိုဟ်နင်းဂြိုဟ်ပြောင်း ၄၉ တရာသီမှ တရာသီသို့ ဂြိုဟ်တို့ စီးနင်းရောက်လာပုံနှင့် ပြောင်းရွှေ့သွားပုံ။ ဂြိုဟ်နတ်သနေ ္တး ၄၈ တနဂင်္နွေဂြိုဟ်၊ တနင်းလာဂြိုဟ် စသော ဂြိုဟ်တို့ကို စောင့်သော နတ်တို့အား ပူဇော်ပသခြင်း။ ဂြိုဟ်သွန်း ၄၉ ဂြိုဟ်တို့ရောက်နေရာ လောင်ဂျီတွဒ်ကို အကြမ်း အားဖြင့်တွက်နည်း။ ဂြိုဟ်သွန်းကိုမသတ်နှင့် အချို့ရေးသည်ကို တွင်းသင်းသတ်ညွှန်းသစ်က အကြောင်းပြ၍ ပယ်သည်။ ဂြိုဟ်စင် မဖြစ်သေး၊ ဂြိုဟ်စင်ဖြစ်အောင် သွန်းကာမျှသာဖြစ်၍ ဂြိုဟ်သွန်းဟု နသတ်သင့်ကြောင်း ဆိုသည်။ ဗေဒင်ခရိုင်ဋီကာသစ်၊ မျက်နှာ ၄၉၊ ၅၅ တို့တွင် အကျယ်တွေ့နိုင်သည်။ ဃ ဃနာ ၅၁ နို့ထမင်း။ ဃရာဝါသ ၁၆ (ပါ) ဃရ၊ အိမ်+အာဝါသ၊ နေခြင်း။ ရသေ့ ရဟန်းတို့ကဲ့သို့ ကျောင်း၌နေခြင်းမှ ဆန့်ကျင်သော အိမ်၌နေခြင်း။ အိမ်ထောင်သားမွေး၍နေခြင်း။ သမ္ဗာဓော ဃာရာဝါသော​ဆိုသည်ကို သုတ်သီလက္ခန်ပါဠိတော်၊ သာမညဖလသုတ်တွင် တွေ့နိုင်သည်။ င ငါးရာ့ငါးစင်း ၄၁ မြစ်ကြီးငါးသွယ် မြစ်ငယ်ငါးရာ။ မြစ်ကြီး ငါးသွယ်တို့ကား (၁)ဂဂင်္ါ(၂)ယမုနာ(၃)အစိရဝတီ(၄)မဟီ (၅)သရဘူ။ စ စကြာဝဠာ ၅၅ (သ) လေးကျွန်းနှင့် တမြင်းမိုရ်ပါဝင်သော နယ်ကြီး။ စတုဒိသာ ၉ (ပါ) အရှေ့၊ အနောက်၊တောင်၊မြောက်တည်းဟူ သော အရပ်လေးမျက်နှာ။ စတုရင် ၃၅ (ပါ) စတု+ရ+အဂင်္။ စတုရဂင်္။ ဆင်၊မြင်း၊ရထား၊ ခြေသည် ဟူသော စစ်အဂင်္ါ ၄ ပါး။ စနည်း ၂၈ နတ်တို့ကို တိုင်တန်း၍ တိတ်တဆိတ်လိုက်လံ နား ထောင်ရာတွင် နတ်တို့ ပဲ့ပြင်သဖြင့် ကြားရသော နိမိတ်ပြစကား။ စပယ်ရုံ ၅၀ ပဝါကို လကျ်ာချိုင်းအောက်တွင် လျှိုပတ်၍ လက်ဝဲပခုံးတွင် တင်သည်။ စရိုက် ၆၊ ၁၄ (ပါ) စရိတ။ အမူအကျင့်။ စရည်း ၁၈ (ပေါ)အိုးကြီး။ စရွေ့ရွေ့ ၁၆ တဖြည်းဖြည်း။ ။ပုံ​ရေကန်အလယ်၊ တင့်တယ် ချပ်ရံ၊ ဝတ်ဆံရွှေခဲ၊ ကြာငုံထဲတွင်၊ ယူစွဲသန္ဓေ၊ နေလတုံပြီး၊ ရွေ့ရွေ့ကြီး၏။ ပြာဋိဟာခန်း*၄၀။ စလွယ် ၅၀ ပုဏ္ဏားတို့ထုံးစံအရ ကိုယ်တွင် သိုင်းထားရသော ခြည်မျှင်စု။ (၁) ဗြာဟ္မဏပုဏ္ဏား ။ ကိုးသွယ်။ (၂) ခတ္တိယ ။ ခြောက်သွယ်။ (၃) ဗိသျှ ။ သုံးသွယ်။ (၄) သုဒ္ဓ ။ မရှိ။ စာရိတ္တ ၁၄ (ပါ) အမူ။ အကျင့်။ အလေ့အထ။ စီစစ် ၂၆ စစ်ဆေးသည်။ စီးချင်းချ ၄၆ သိကြားမင်းသည် သုမိတ္တ ဆင်ကိုစီး၍ တစ်ဦး ချင်းအသူရိန်နှင့် စစ်တိုက်သည်ဟု ဆိုလိုပုံရသည်။ စီးတစောင်း ၄၀ တိမ်းယိမ်းအောင်။ ပျက်စီးအောင်။ (တစိ တစောင်းနှင့်တခြားစီ) စူးစူး ၃၉ ဖြောင့်ဖြောင့်။ စိုက်စိုက်။ စူးရဲ ၃၆ မြို့ရိုးအပြင်ဘက် ခြေရင်းတွင် စိုက်ထားသော ဆူးငြှောင့်ခလုတ်များ။ စေ့ငု ၃၄ စေ့စပ်သေချာစွာ စဉ်းစားဆင်ခြင်သည်။ ။ ပုံ​ မြန်မာ့အမှု၊ မှတ်တခုဖြင့်၊ စေ့ငု ရှာဖွေ၊ ရတတ်စေလော့။ သံဝရ*၁၆၅။ စေ့မြေ့ ၁၈ စေ့စေ့စပ်စပ်။ သေသေချာချာ။ စေ ၁ (၁) ကျွန်တော့်ကို မင်းကြီး စေ ၍သွားပါသည် ဟူရာ ၌ ပို့လွှတ်ခြင်း ကိုပြသသည်။ (၂) ကျွန်တော့်ကို စားစေ၍ စားရပါသည်ဟူရာ၌ ခိုင်းခြင်းကိုပြသည်။ (၃) စောင်မာန်မပြင်း၊ သိမ်းစေမင်းဟူရာ၌ တိုက်တွန်းခြင်းကိုပြသည်။ (၄) စာမေးပွဲ အောင်ပါစေ ဟူရာ၌ တောင့်တခြင်း ကိုပြသည်။ စိုစိုပြည်ပြည် ၂၁ ပျောင်းပျောင်းညံ့ညံ့။ သာသာယာယာ။ (ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီ၏ အလိုအတိုင်းဖြစ်သည်။ စိုးပိုက် ၃၁ သိမ်းပိုက်အုပ်ချုပ်သည်။ စက် ၁၀ (ပါ)စက္က။ ရဟတ်။စကြာ။ စက္က ၅၂ (ပါ) အဝန်းအဝိုင်းသဋ္ဌာန်။ စက်သွားခုတ်သို့ ၄၂ ပစ်လွှတ်အပ်သော စက်သွားကဲ့သို့ (နောက်သို့ပြန်လှည့်ခြင်းမရှိ။ ရှေ့သို့သာ စိုက်စိုက်မတ်မတ် တိုးသွားသည်။) တနည်း။ စက်သွားလက်နက် ခုတ်သကဲ့သို့ (တိတိပြတ်အောင် ခုတ်သည်။) စိုက်စိုက် ၃၃ ဖြောင့်မတ်စွာ။ စင်းစင်းမတ်မတ် ၄၂ ဖြောင့်စင်းတည့်မတ်စွာ။ စင်းလျင်း ၅၊ ၂၇(ပေါ)အမြဲ။ မပြတ်။ တစေ။ ။ပုံ​သဒ္ဓါခြင်းဖြင့်၊ စင်းလျင်းနိစ္စ၊ သခင်္မ်းဝ၌။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီး*၁၆။ စောင်မာန် ၃ စိတ်ထောင်လွှားခြင်း။ (ပါ)မာန။ မာန်စောင်။ စစ်ဆင်သုံးပါး ၃၅ စစ်ပွဲပြင်ဆင်နည်း သုံးမျိုး(၁)ကြာပွင့်ပုံ ပဒုမဗျူဟာ။ (၂) စက်ဝန်းပုံ စက္ကဗျူဟာ။ (၃) လှည်းဦးပုံသကဋ ဗျူဟာ။ စစ်ဦး ၃၅ ရှေးဦးစွာတိုက်သော စစ်ပွဲ။ စစ်အင် ၃၅ စစ်အဂင်္ါ။ စစ်အစိတ်အပိုင်း။ စဉ်ရှည် ၂၇ အရှည်သဖြင့်။ ကြာရှည်စွာ။ စိတ်စေ ၅ (ပါ) စိတ္တ၊ နှလုံး။ (ပါ) စေတနာ၊ စိတ်ကို စေ့ဆော် သောတရား။ စုတ် ၄၉ (သ) ယုဂ။ ဇုဂ။ ဇုဂ်။ စုဂ်။ စုက်။ စုတ်။ ဂြိုလ်နက္ခတ်တို့ဆိုင်ရာ ကာလအပိုင်းအခြား။ ဂြိုလ်သက်။ စုတ် ၃၅ (ရန်သူရှိရာသို့) စိုက်စိုက် တိုးဝင်သည်။ ။ ပုံ​မငဲ့ မဆုတ်၊ စုတ်စုတ် တိုးသွား၊ ခြေဖဝါးမှ။ ကိုးခန်း*၈၄။ စုတ်စုတ်တွင်းတွင်း ၄၂ စိုက်စိုက်မတ်မတ်။ စန္ဒီ ၅၁ (သ) စဏ္ဍီ။ ပရမီသွာနတ်မင်း၏ မိဖုရား။ မဟာဗိန္နဲ ၏မိခင်။ စိပ်ပြား ၁၂(ပေါ) ဆင်ခြင်သည်။ စဉ်းစားသည်။ ကြံစည်သည်။ ပုံ​ကြွက်သေနှင့်သာ၊ ရင်းစကာလျက်၊ မကြာတင်းလင်း၊ လေးလတွင်းဝယ်၊ နှစ်သိန်းကြွယ်သို့၊ နည်းသွယ်ပိုက်ထား၊ ကြံစိပ်ပြားသော်၊ စီပွါးချမ်းသာ၊ ကြီးကျယ်ရာသည်။ ။အိုခါမစိုးမရိမ်တည်း။ ။ ကိုးခန်း*၂၇။ စံပယ် ၃၈ တင့်တယ်စွာနေသည်။ စိမ့် ၁ စေအံ့။ ခိုင်ခြင်းကိုပြသော စေတည်း။ ဆ ဆာပူ ၂၀ ပူအိုက်ခြင်း။ ပူလောင်ခြင်း။ နေပူဆာလှုံသည် ဆိုသော အသုံးကို ထောက်ပါ။ ဆုကြီး ၇ ဘုရားဆု။ ။ပုံ​ဆည်းပူး ပဏ္ဌနာ၊ ဆုကြီးရှာသည်၊ သစ္စာပွင့်ထိုက်၊ ငါ့သား၌လည်း၊ အမြိုက်နိဗ္ဗာန်၊ မဂ်ဖိုလ်ရန်စွ။ ဓမ္မပါလပျို*၄၆။ ဆူးဆူးရားရား ၃၁ ရှူးရှူးရှားရှား။ အလျင်စလို။ အပူတပြင်း။ ပုံ​ဆူးဆူးရားရား၊ ရန်တွေ့ငြားလည်း၊ မုန်းထားသောကြောင့်၊ မဖြောင့်မတန်း၊ ကောက်ယွန်းမကြံ။ ကိုးခန်း*၁၆၆။ ဆယ်ထွေ ၂၃ ရာဇဓမ္မဆယ်ပါး။ မင်းကျင့်တရားဆယ်ပါး။ (၁)ဒါန၊ ရဟန်းစသည်ကို ပေးလှူပူဇော်ခြင်း(၂)သီလ၊ ငါးပါးဆယ်ပါးသီလများကို ဆောက်တည်ခြင်း(၃) ပရိစ္စာဂ၊ ပေးကမ်း စွန့်ကြဲခြင်း (၄) အဇΩဝ၊ ဖြောင့်မတ်မှန်ကန်ခြင်း (၅) မဒ္ဒဝ၊ သိမ့်မွေ့နူးညံ့ခြင်း (၆) တပ၊ ရှစ်ပါးသီလစသည်ကို ဆောက်တည်ခြင်း (၇) အက္ကောဓ၊ အမျက်မထွက်ခြင်း (၈) အဝိဟိံသ၊ မညှဉ်းဆဲခြင်း (၉) ခန ္တီ၊ သည်းခံခြင်း (၁၀) အဝိ ရောဓန၊ တိုင်းသူပြည်သားတို့၏ အလိုနှင့် မဆန့်ကျင်ခြင်း။ ဆိုတုံ့ ၃ ပြန်ပြောသည်။ တုံ့ပြန်၍ဆိုသည်။ ဆင်ခြင် ၄၁ သတိထားသည်။ ကောင်းမကောင်း စဉ်းစားသည်။ ဆိုင်း ၁၁ တွဲချည်ထားသည်။ ဆည်း ၉၊ ၁၈ စုဆောင်းသိမ်းထားသည်။ ဆည်းပူးသည်။ ဆည်းဆာ ၅၁(ပါ) သဉ ္ဈာ။ စပ်ကူးမကူးအချိန်။ (၁)ညနှင့်နေ့ အစပ် နံနက်ဆည်းဆာ (၂) နေ့နှင့်ည အစပ် ညနေဆည်းဆာ (၃) နေတက်နှင့် နေသက်အစပ်မွန်းတည့်ဆည်းဆာ။ ဤဆည်းဆာသုံးပါးတွင် ပုဏ္ဏားတို့သည် ဂါထာမန ္တန်များကို ရွတ်ကြသည်။ ဆန္ဒ ၄ (ပါ) အလို။ လိုလားမှု။ ဆန္ဒာဂတိ ၄ (ပါ) ဆန္ဒ+အဂတိ။ လိုလားမှုလမ်းမှား။ ဆန်း ၅၃ (ပါ)ဆန္ဒ။ ဂါထာစီကုံးနည်းပညာ။ ဆုန်း ၄၂ တိုင်းတာသည်။ ခန့်တွက်သည်။ ချိန်ဆသည်။ ။ပုံ​လွှနှင့်သာဆုန်း၊ စာသင်ပုန်း၊ သင်ဓုန်းနှင့်မခွဲ။ ကဝိလက္ခဏာ *၉၁၉။ မြူးရွှင်စံတုန်း၊ချိန်းဆုန်းခန့်ကွက်၊ အသက်နှစ်ဆယ်။ ကိုးခန်း*၂၉၃။ ဆပ် ၃၇ ကောက်စပါးတစ်မျိုး။ ဆုံချွတ်နှမ်းပဲ၅၁ လက်ဆုံတွင် ထောင်း၍ အခွံချွတ်ထားသော နှမ်းနှင့်ပဲ။ ဆွပ် ၃၉ ထိုးဆိတ်သည်။ ။ပုံ​ရေဆုတ်သားကပ်၊ ကြက် နှယ်ဆွပ်၏။ ငရဲခန်း*၃၃။ ဆွမ်းပန်း ၉ ဘုရား,သံဃာ,နတ်တို့သို့ ဆက်ကပ်သော ထမင်း။ ပန်း၌ အနက်အထူး အထွေရှိပုံမရ။ ကွမ်းပန်း၊ လမ်းပန်း၊ ဝမ်းပန်းတို့တွင်ကဲ့သို့ အနက်ကို လေးနက်စေသည်သာထင်သည်။ ဇ ဇနာဓိပ ၄၇ (ပါ)ဇန၊လူ+အဓိပ၊အသျှင်။ လူတို့၏အသျှင်။ မင်း။ ဇာတာ ၂၈ (သ)ဇာတက။ မွေးဖွားချိန်တွင် ဂြိုလ်တို့ တည် နေပုံကိုမှတ်ထားချက်။ ဇာနက္က ၅၃ (ပါ)စန္ဒဂုတ်အား မင်းအဖြစ်ကိုပေးသော ပုဏ္ဏား ဆရာကြီး။ သက္ကစာပေတွင် စာဏကျဟု တွင်သည်။ ည ညိ ၃၄ အရောင်တောက်လင်းသည်။ ညည်းတည်း ၃၅ (ပေါ)ကြောက်သည်။ သခင်ထွေး ဧချင်းအပိုဒ် ၁၃လာ​ယွင်းယွင်း ကြောက်ညည်း၊ တံခွန်လှည်းလျက်၊ ကမ္ပည်းပြောက်ကွက်​တွင်ပါသည့် ညည်းနှင့်အတူတူ။ ညဥ့်မှောင်မသိ၊ ကြက်မျက်စိ ၁၅ ညဥ့်၏မှောင်ထဲတွင် မသိမမြင် သော ကြက်၏ မျက်စိ။ ။ပုံ​ဥပမာကား၊ ညဥ့်အခါမမြင်၊ နေ့တွင်ဝိုးဝါး၊ ယုံမှားလှစ်ဖွင့်၊ ကြက်မျက်သင့်သို့၊ မြင်ခွင့်မသာ။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၇၈။ ညှံ့ ၃ နူးညံ့စေသည်။ နှိမ့်ချသည်။ ။ပုံ​မနေဆင်းဝံ့၊ အားမညှံ့တည့်၊ ညံ့သော်ဝါဂွမ်း။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၂၇။ တ တစေ့စေ့ ၁၀ စေ့စေ့စပ်စပ်။သေသေချာချာ။ တထေ့ထေ့ ၁၀ မပြတ်မလပ်။ တပြေ ၃၈ တပြေးညီစွာ။ တဖျင် ၁၁ (ပေါ)များစွာ။ ဖျင်ကားများသည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ပုံ​မိုးတဖျင်ဖျင်၊ ပုဆိုးဖျင်နှင့်၊ များဖျင်တုံလစ်၊ အဆစ်ကိုဖျင်၊ မိုးတဖျင်သုန်၊ ကင်းကုန်သိမ်ဖျင်း၊ ဓားနှင့်ဖျင်း၏။ မုံရွေးဆရာ တော်၏ ကဝိမဏ္ဍနီသတ်ပုံ။ တမျဉ်းခင်း ၂၄ မျဉ်းသားသည်။ မျဉ်းဖြောင့်ဆွဲသည်။ တရာ့ရှစ်ကွင်း ၅၂ အင်းတွင် ပါသော အကွက်ပေါင်း တရာ့ ရှစ်ကွက်။ တရိသညာ ၅၁ (ပါ)ရတိ၊သုံး+သညာ၊အမှတ်အသား။ ဆည်းဆာ သုံးပါးတွင် ဂါထာရွတ်နည်းကို ကျွမ်းကျင်သည့် အမှတ် အသားသုံးမျိုး။ တသာ ၂၆ (ပါ) ဒသာ။ (သ) ဒဂါ။ ဇာတာခွင်တွင် ဂြိုလ် တို့၏ အနေအထား။ ဂြိုလ်တို့၏ အနေအထားကိုမှီ၍ ဖြစ်သော သတ္တဝါတို့၏ ကံကြမ္မာ။ တိဝိကပ် ၄၈ (ပါ)တိ၊သုံး+ဝိကပ္ပ၊ အထူးအကြံစည်အပ်သော ကျမ်း။ သာမ၊ယဇု၊ဣရုဆိုသော် ဗေဒင်သုံးပုံ။ တီး ၁၃ အတီး။(ပါ)အတီတ။ ရှေးအခါ။ လွန်လေပြီးသောအခါ။ ပုံ​ငယ်ငယ်ကြီးကြီး၊ အတီးနိမိတ်၊ အကြောင်းဟိတ်ကို၊ ထိုး ထိတ်အုတ်အာ၊ ထင်ကုန်ရာသား။ ပါရမီခန်း*၂၈။ တုရိုင် ၃၆(ပါ) တောရဏ။ မြို့တံခါး၏ အပြင်ဝဲဘက်၌၎င်း၊ ယာဘက်၌၎င်း၊ နှစ်လုံးစီ ခိုင်ခံ့စွာ စိုက်ထားသော ကျောက်တိုင်၊ သို့မဟုတ် အနှစ်ပြည့်သော သစ်သားတိုင်။ မြို့တံခါးကို ကာ ကွယ်ရန်စိုက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ တေဇ ၄၂ (ပါ)တန်ခိုး။ တောသုံးထောင် ၃၈ ယူဇနာသုံးထောင် ကျယ်ဝန်းသော ဟိမဝန ္တာတော။ တိုက် ၁၇ မှီခိုနေထိုင်ရာအိမ်။ ။မာတရံ ကုဋိကံ ဗြူမိ။ မာတရံ၊ အမိကို။ ကုဋိကံ၊ တိုက်အိမ်ဟူ၍။ ဗြူမိ၊ ငါဘုရားဟောတော်မူ၏​ ဟု သဂါထာ ဝဂ္ဂသံယုတ် ပါဠိတော်၊ ဒေဝသံယုတ်၊ နန္ဒနဝဂ်၌လာသည်ကို ရည်ညွှန်းစပ်ဆိုထားသည်။ တိုင်းကား ၂၉ အရပ်ဒေသ။ တိုင်းတည်း ၃၉ ကြံဆဆင်ခြင်သည်။ ။ပုံ​ငါ့အား တီမှာ၊ သံသရာဝယ်၊ ယုတ်မာအံ့နည်း၊ ကြံတိုင်းတည်း၍၊ အရည်းရှင်မူ၊ နှလုံးဖြူ၏။ ဘူရိဒတ်ဇာတ်ပေါင်း*၆။ တိတ်ထုံ ၂၈ အိပ်မက်အကြောင်း နိမိတ်ဖတ်သောကျမ်း။ တုတ် ၃၈(ပေါ) သောက်သည်။ ။ပုံ​သေရက်သောက်တုတ်၊ မမှန်နှုတ်နှင့်၊ မဟုတ်မရား။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီး*၄၃၃။ တုတ်ခွန် ၂၉၊၄၁ အတုတ်အခွန်။ အစိုးရက ကောက်ခံ တောင်း ယူသောငွေ။ တန်ဆောင်း ၃၆ ဘုံအဆင့်ဆင့်ရှိသော ပြာဿဒ်။ တန္ဒီ ၁၂ (ပါ) ပျင်းရိခြင်း။ တုန်လဲ့ ၃၂ ပြင်းစွာတုန်လှုပ်သည်။ တုပ်ကွ ၈ ပုဆစ်တုပ်ကွသည်။ အရိုအသေပြုသည်။ တံစက် ၁၈ ခေါင်မိုးမှ ကျသောမိုးရေ။ တံဆိပ် ၃၀ မင်းတို့၏ အမိန့်စာချွန်တော် သဝဏ်လွှာတို့တွင် ခတ်နှိပ်ရသော အမှတ်လက္ခဏ။ အထွတ်အမြတ်။ တံတစ် ၂၇ (ပေါ) အခိုင်အမြဲ။ တုံးသက် ၃၇ တိုးတိုးတုံးတုံး သက်သက်သာသာ။ တိုးတိုး တိတ်တိတ်။ ။ပုံ​တိုင်ပင်စကား၊ တုံးသက် ကြား၍။ ဘူရိဒတ် လကင်္ာကြီး*၄၇။ သိတင်းမွန်ရည်၊မြဲဆောက်တည်လျက်၊ မျဉ်းကိန်းစက်၍၊ တုံးသက် စည်းဖြန်း၊ ကမ္မဏ္ဌာန်းဖြင့်။ ဘူရိဒတ် လကင်္ာကြီ*၂၂၈။ တုံ့သက်ဟု အမြစ်နှင့်လည်းရှိသည်။ သို့သော် ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီ ၇၅၅ တွင် ဝိသဇΩနီနှင့်ပြထားသည်။ တွက်ဆ ၁၂ ချင့်ချိန်သည်။ တွန် ၂၉ သာယာစွာဆိုမြည်သည်။ ထ ထူးပွတ် ၁၁ ထူးကား ဆင်ခြေထောက်တွင် ဝတ်ထားရ သောသံခွေ။ ပွတ်ကား အတွဲ, အစုံ, အပြွတ်ကို ဆိုလိုသည်။ နှလုံးသည်းပွတ်ဆိုသည်ကို သတိပြု။ ။ပုံ​လှင်ကန် ထိတ်ကျည်း၊ ကြိုးစည်းသံကွင်း၊ ခြေကျင်း ထူးပွတ်၊ ထည့်ခတ်ကြိမ်းကြိမ်း။ ပါရမီခန်း*၆၆။ ထဲချောင်တိုက်တွင်း ၅၁ အိမ်အတွင်း၌။ ထဲနက်ဗွေ ၄၃ မြေကြီးအထဲနက်သော အလယ်ခေါင်၌။ ထော်လော် ၃၉ အငေါ်အငူထွက်လာသည်။ ထကြွသည်။ ထပ်လှောက် ၄၁ ပိုမိုတိုပွါးလာသည်။ ထိပ်ခေါင် ၁၇ အဦးအထိပ်။ ထမ်းကုံ ၂၅ အမှုတော်ကို ပြည့်စုံစွာ ထမ်းရွက်သည်။ ထမ်းပိုး ၁၂ အဆတိုးခြင်း။ ။ပုံ​နှစ်ခြိုက် အင်ဖြိုး၊ ကျင့်မည် ကြိုးလျက်၊ ထမ်းပိုး လှင်ကန်၊ သဒ္ဓါလွန်သည်။ ။အကျွန် နှလုံးကောင်းသတည်း။ သံဝရ*၁၅၂။ ထိမ်းမှတ် ၄၁ ရည်ရွယ်မှန်းထားသည်။ ထုံးတီး ၁၃ ရှေးထုံးဟောင်း။ ။ပုံ​ရွှေမှောက်စောထီး၊ ဆွေလင်မှီးကို၊ ထုံးတီးနည်းနာ၊ ပုံပမာနှင့် ဂါထာတရား၊ ဟောကြားခဲ့ပြီး။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၉၉။ ထုံးပိုင်း ၁၁ (ပေါ)အထုံးအပိုင်း။ အစအန။ အနည်းငယ်။ ။ ပုံ​မိမိတို့လျှင်၊ မြင်ခဲ့သောတိုင်း၊ ထုံးပိုင်မချာ၊ တကာတို့အား၊ ကိုယ်စီကြားက။ ဝိဓူရပျို့*၅။ ထုံးပုံ ၂၂ လိုက်နာအပ်သော နည်းဥပဒေ။ ထုံးမွန်ကားကား ၄၉ ကောင်းမွန်သော ထုံးနည်းကို ကိုးကား၍၊ ထုံးသားမှန်ကူ၅၀ နဖူးတွင် ထုံးဖြင့် မှန်ကူကွက် ရေးသားခြင်း။ တန်ထားဦးတည်မော်ကွန်းတွင်​ဆွဆွဖွေးဖွေး၊ နဖူးရေးလျက်​ဟုဖွဲ့သည်။ ထွေ ၁ အနက်မရှိသော စကားလုံး။ ဒ ဒါန ၄ (ပါ) လှူခြင်း။ အလှူ။ ဒိသာ ၄၅ (ပါ) အရပ်မျက်နှာ။ ဒိသာပါမုက် ၅၃ (ပါ) ဒိသာပါမောက္ခ။ ကမ္ဘာကျော် ဆရာကြီး။ ဒေဝသဘာ ၄၆ (ပါ) ဒေဝ၊နတ်+သဘာ၊ စည်းဝေးရာခန်းမ။ နတ်သဘင်။ ဒေဝိန် ၄၅ (ပါ) ဒေဝ၊နတ်+ဣန္ဒ၊ မင်း။ နတ်မင်း။ သိကြားမင်း။ ဒေါသ ၁၁ (ပါ) စိတ်ဆိုးခြင်း။ အမျက်ထွက်ခြင်း။ အမျက်။ ဒေါသာ ၄ (ပါ) ဒေါသာ ဂတိ။ ဒေါသ+အဂတိ။ မုန်းတီးမှု လမ်းမှား။ ဒုက္ခ ၁၀ (ပါ) ဆင်းရဲခြင်း။ ဒဏ္ဍီ ၄၈ (သ)တဏ္ဍီ။ ဆန်းကျမ်းတစ်ခု၏ အမည်။ ပုဂံမြို့၊ တက်နွဲကျောင်းကျောက်စာတွင် တဏ္ဍီ၊ တဏ္ဍီဒီဂါ ဟူ၍၎င်း၊ ဒဏ္ဍီ ဋီဂါဖြောင့်, ဒဏ္ဍီဋီဂါကျယ်, ဒဏ္ဍီဋီဂါလတ်ဟူ၍၎င်း တွေ့ရသည်။ ဒွါဒသ်ရာသီ ၄၉ (ပါ)ဒွါဒသ၊ ၁၂+ရာသိ၊ ရာသီ။ တဆဲ့နှစ်ရာသီ။ (၁) မိဿ၊ဆိတ်ရုပ်ရာသီ (၂) ဗြိဿ၊နွားရုပ်ရာသီ (၃) မေထုန်၊ မိန်းမယောကျ်ားရုပ်ရာသီ (၄) ကရကဋ်၊ ပုစွန်ရုပ်ရာသီ (၅)သိဟ်၊ ခြသေင့်္ရုပ်ရာသီ (၆) ကန်၊ သတို့သမီး ငယ်ရုပ်ရာသီ (၇) တူ၊ချိန်ခွင်ရုပ်ရာသီ (၈) ဗြိစ္ဆာ၊ ကင်းမီးကောက်ရုပ်ရာသီ (၉) ဓနု၊ လေးစွဲယောကျ်ားရုပ်ရာသီ (၁၀) မကာရ၊ မကန်းရုပ် ရာသီ (၁၁) ကုံ၊အိုးထမ်းယောကျ်ားရုပ်ရာသီ (၁၂) မိန်၊ ငါး နှစ်ကောင် ရုပ်ရာသီ။ ဓ ဓူးဝန်း ၄၉ ဗေဒင်တွက်နည်း တမျိုး။ ဗေဒင်ခရိုင် ဋီကာသစ်မျက် နှာ ၁၁၄ တွင် အကျယ်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ဓာတ် ၄၈ (ပါ) ဓာတု။ ပထဝီ၊အာပေါ၊ တေဇော၊ ဝါယော ဆိုသည့် အခြေခံ သဘောတရားလေးပါး။ မဟာဘုတ်လေးပါးဟု လည်း ခေါ်သည်။ ဓာတ်ကျမ်း ၄၉ ပါပ၊ သူရဇΩ၊ အမြိတ္တ၊ ကောလီဆိုသော ဓာတ်တို့အကြောင်းကို ရေးထားသည့်ကျမ်း။ ဓိဏ္ဌာန် ၄၄ (ပါ) အဓိဏ္ဌာန။ အဓိဏ္ဌာန်။ စိတ်ကို ဆုံးဖြတ်ခြင်း။ ဓိပ္ပာယ် ၄၈ အဓိပ္ပာယ်။ (ပါ) အဓိပ္ပါယ။ ဆိုလိုချက်။ ဓမ္မ ၄ (ပါ) တရား။ ဓမ္မရသာ ၄၇ (ပါ) တရားအရသာ။ ဓမ္မသတ် ၄၂ (ပါ)ဓမ္မ၊ တရားဥပဒေ+သတ္ထ၊ကျမ်း။ လူတို့၏ အမှုအခင်းများကို ဆုံးဖြတ်ရန်ကျမ်း။ ဥပဒေစာအုပ်။ န နယ ၄၇ (ပါ) နည်း။ ထုံးတမ်း။ နရာဓိ ၄၂ (ပါ) လူတို့၏ အသျှင်။ မင်း။ နရာဓိပတိ ၃၉ (ပါ) နရ၊လူ+အဓိ ပတိ၊ အသျှင်။ လူတို့၏ အသျှင်။ မင်း။ နာနာသိပ္ပ ၅၄ (ပါ) အထူးထူးသော အတတ်မျိုး။ နားပါးခံ ၃၄ နားထောင်သည်။ နေဇာပင် ၅၀ မကောင်းသောနိမိတ်တို့ကိုတားမြစ်တတ်သောမြက်။ နက်သတ် ၄၈ (သ) နက္ပတြ။ နက္ခတ်။ ကြယ်။ နောက် ၃၅ နောင်အခါ။ နောက်ထုံးအုပ် ၅၀ ဆံပင်ကို အနောက်ဘက်တွင် ထုံး၍ ဗေါင်း ထုပ်ဖြင့် အုပ်ထားသည်။ တန်ထားဦးတည် မော်ကွန်း၌​ဆံပင် ကျစ်လုံး၊ ပတ်ထုံးနောက်ကျ​ဟု ပုဏ္ဏားကို ဖွဲ့ထားသည်။ နည်းတီး ၃၄ ရှေးထုံးရှေးနည်း။ ထုံးတီး။ တီးဆိုသည်မှာ ပါဠိအတီတဖြစ်သည်။ ရှေးလွန်လေပြီးသော အခါဟု ဆိုလိုသည်။ နတ်လေးပါး ၃၁ (၁) ကာမာဝစရနတ်။ နတ်ပြည် ၆ ထပ် တွင်ရှိသော နတ်များနှင့် လူ့ပြည်ရှိ သမ္မုတိနတ်ခေါ်သော ရှင်ဘုရင်(၂) ရူပါဝစရနတ်။ ရူပဗြဟိာံများ (၃) အရူပါဝစရနတ်။ အရူပဗြဟ္မာများ (၄) ဝိသုဒ္ဓိနတ်။ ဘုရားရဟန ္တာများ။ နတ်လေးယောက် ၄၅ လောကကို စောင့်သော လောကပါလနတ် မင်းကြီး ၄ ပါး။ (၁) အရှေ့မျက်နှာ၊ ဓတရဏ္ဌနတ် (၂) အနောက်၊ ဝိရူပက္ခ (၃) တောင်၊ ဝိရူဠက (၄) မြောက်၊ ကုဝေရ လည်းခေါ် ဝေဿဝဏ္ဏ။ နိစ္စ ၂ (ပါ) အမြဲ။ တစေ။ စင်းလျင်း။ နန္ဒမူ၃၄ (ပါ) နန္ဒမူလ။ ဟိမဝန္တာတော၊ ဂန္ဓမာဒနတောင်တွင် နန္ဒမူလခေါ်သော တောင်ဝှမ်းရှိသည်။ ထိုတောင်ဝှမ်းတွင် ရွေဂူ၊ ပတ္တမြားဂူ၊ ငွေဂူဟူ၍ ဂူသုံးလုံးရှိသည်။ ပတ္တမြားဂူဝတွင် မဥΩူသကပန်းပင်ပေါက်သည်။ နာမ် ၁၀ (ပါ) နာမ။ အာရုံသို့ ညွတ်တတ်သော သဘော။ နွားလား ၃၁ နွားထီးကြီး။ ။ပုံ​ရှေ့ဆောင်နွားလား၊ အကောက် သွားက၊ နောက်နွားတသိုက်၊ အကောက်လိုက်၏။ မဃဒေဝလကင်္ာသစ်*၂၇၈။ နွယ်ဆက် ၁၇ မိဘမှ ပေါကပွါးသူ။ ပုတ္တေ သန ္တာနကာဗြူမိ။ ပုတ္တေ၊ သားသမီးတို့ကို။ သန ္တာနကာ၊ အနွယ်အဆက်ဟူ၍။ ဗြူမိ၊ ငါဘူရား ဟောတော်မူ၏​ဟူ၍ သဂါထာဝဂ္ဂသံယုတ် ပါဠိတော်၊ ဒေဝတာသံယုတ်၊ နန္ဒနဝဂ်တွင်ပါရှိုသည်။ နွံ ၃၅ နိမ့်သည်။ အရေးနိမ့်သည်။ ရှုံးသည်။ နှလုံးမူ ၃၆ သတိပြုသည်။ နှယ် ၂၉ ကဲ့သို့။ နည်းတူ။ နှင်နှင် ၄၁ စင်စစ်။ နှစ်ဆစ် ၃၀၊ ၃၂ အသစ်တဖန်။ နောက်တစ်ကြိမ်။ ။ပုံ နှစ်ဆစ် မလာ၊ ကိလေသာအား၊ လေးသမားသည်၊ စဉ်းသွား ထက်ခေါင်၊ တောမျောက် လှောင်ကို၊ ကျော်ခေါင်လေးတတ်၊ မြားဖြင့်သတ်သို့၊ ပယ်ဖြတ်ဘိငြား၊ ထိုတရားလျှင် ထင်ရှားစင်စစ်၊ မဂ္ဂင်သစ်တည့်။ ဓမ္မပါလပျို့*၉၁။ နှုထ်ကောင်းခွန်းသာ ၂၇ သာယာကောင်းမွန်သော နှုတ်ထွက် စကားခွန်း။ နှုတ်ချိုပျား ၂၁ ပျားရည်ကဲ့သို့ ချိုသော နှုတ်ထွက်စကား။ နှုန်းနှိုင်း ၂၄ တူသောအဖြစ်ကို ပြသည်။ နှိုင်းရှည့်သည်။ နွှံ ၃၈ နွံစေသည်။ နိမ့်စေသည်။ အရေးနိမ့်စေသည်။ ရှုံးစေသည်။ ပ ပညပ် ၂၄၊၃၃ (ပါ) ပညာပန။ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ခြင်း။ ဝိနည်းဥပဒေတို့ဖြင့် တားမြစ်ခြင်း။ ပမာ ၂၉၊ ၃၈၊ ၄၇ (ပါ) ဥပမာ။ တူညီခြင်း။ တူညီချက်။ အလားတူအရာ။ နှိုင်းရှည့်ခြင်း။ ပမည်း ၄၇ (ပါ) ဥပမေယျ။ နှိုင်းရှည့်အပ်သောအရာ။ ပရမီသွာ ၅၁ (သ) ပရမေဂွရ (ပရမေရွှရ ဟုဖတ်ပါ။) သီဝနတ်၏ အမည်တစ်မျိုး။ နာနာဆန္ဒပျို့အပိုဒ် ၁၀၆ တွင်​မြှောက်ချီဓဇ၊ လှံမသုံးမြွှာ၊ ကိုင်ကာနေထ၊ ဥသဘယာဉ်နေ၊ ပရမေသွာရ​ဟု ပရမီသွာနတ်ဘွဲ့ပါသည်။ ပါဏာတိပါတ် ၇ (ပါ) ပါဏာတိပါတ။ အသက်သတ်ခြင်း။ ပီတိ ၃၄ (ပါ) နှစ်သက်ခြင်း။ ပုည ၄ (ပါ) ကောင်းမှု။ ပုထိုး ၈ အမရပူရ ပုထိုးတော်ကြီးကဲ့သို့သော စေတီမျိုး။ ပုရောဟိတ် ၅၃ (ပါ) ပုရောဟိတ။ ရှင်ဘုရင်သုံးသော ပုဏ္ဏား ကြီး။ မင်းဆရာပုဏ္ဏား။ ပဲ့ပြင် ၂ လှေကို လမ်းဖြောင့်အောင်ပဲ့ သကဲ့သို့၊ ပျက်သည်ကို ကောင်းအောင် ပြင် သကဲ့သို့၊ ဖြောင့်မှန်ကောင်းမွန်အောင် လုပ်သည်။ သွန်သင်ဆုံးမသည်။ ပါယ် ၄၀ အပါယ်။ (ပါ) အပါယ။ ငရဲ၊ တိရစ္ဆာန်၊ ပြိတ္တာ၊ အသူရကာယ်တို့၏ အဖြစ်။ ပေါ်လွင် ၂ ပေါ့ဆသည်။ ဘာကိုမျှဂရုမစိုက်။ ။ပုံ​ကလိန်း ကလက်၊ ချစ်ရမ္မက်ကြောင့်၊ သွပ်ပျက် ပေါ်လွင်၊ သူရူးသွင်သို့။ ကိုးခန်း*၂၂၀။ ပေါက်နှင့်ကျေး ၂၆ အရွက်စိမ်းစိမ်း အပွင့်နီနီရှိသော ပေါက်ပင်တွင် အမွေးစိမ်းစိမ်း နှုတ်သီးနီနီရှိသော ကြက်တူရွေး နားနေလျှင် ခွဲခြားရခက်သည်။ ပေါက်ပြ ၅၄ (ပေါ) ကျော်စောသည်။ ပိုက်ထုပ် ၈ ထိန်းသိမ်းသည်။ ။ပုံ​တလိုင်း ပြည်လုံး၊ ယူကျုံး ပိုက်ထုပ်၊ ထီးအုပ်သာငြိမ်။ ကိုးခန်းပျို့းနိဂုံး*၃။ ပင်ထီး ၂၀ အထီးတည်းသောအပင်။ တပင်တည်း။ ပင်း ၄၂ လိုက်ပါသည်၊ မျက်နှာပင်းသည် ဆိုသည်မှာ မျက်နှာ လိုက်သည် ဆိုလိုသည်။ ပစ္စူဝတ်လဲ ၅၀ (ပေါ) တဘက်ပဝါ။ ပစ္စုပ္ပန် ၅ (ပါ) ပစ္စုပ္ပန္န။ ယခုဘဝ။ ပဥΩခန္ဓာ ၁၀ (ပါ) ခန္ဓာငါးပါး။ (၁) ရူပက္ခန္ဓာ၊ ဖောက်ပြန်တတ် သော ရုပ်တရားအစု (၂) ဝေဒနက္ခန္ဓာ၊ ခံစားတတ်သော နာမ် တရားအစု (၃) သညာက္ခန္ဓာ၊ မှတ်တတ်သော နာမ်တရားအစု (၄) သခင်္ါရက္ခန္ဓာ၊ ပြုပြင်စီရင်တတ်သော နာမ်တရားအစု (၅) ဝိညာဏက္ခန္ဓာ၊ သိတတ်သော နာမ်တရားအစု။ ပဏ္ဍိတ် ၅၃ (ပါ) ပဏ္ဍိတ။ ပညာရှိ။ သုခမိန်။ ပန်းငါးမည် ၅၂ ပေါက်ပေါက်၊ ဆန်ပန်း၊ သပြေ၊ နေဇာ၊ မြတ်လေး။ ပိဏ္ဍော ၄၈ ဆေးကျမ်းတစ်မျိုး။ ပုဂံတက်နွဲကျောင်း ကျောက်စာတွင် ပြိဏ္ဍောဋီကာ၊ ဖိဏ္ဍောနိဿရေည်းဟု တွေ့ ရသည်။ ပုဏ္ဏေး ၃၇ ပုဏ္ဏားမ။ ပိမ့် ၁ ပေအံ့။ ပုံခင်း ၃၈ ထူသော အချက်ကို ယူပြသည်။ ပုံခိုင်းသည်။ ပုံနည်းခိုင်း ၃၉ ပုံခင်းသည်။ ဥပမာပြုသည်။ ပျူပျငှါငှာ ၂၁ ချစ်ချစ်ခင်ခင် ရောရောနှောနှော။ ပျို့ ၂၂ နှစ်သက်စဖွယ် လေးလုံးတပိုဒ်ဖွဲ့ထားသောကဗျာ။ ပျက်သိသိ ၄၃ အရသာမရှိ။ ပေါ့ပျက်ပျက်။ ပြကတေ့ ၂၃ မူလအတိုင်း။ ရှိရင်းအတိုင်း။ ပြတတေ့ ၃၆ (သ) ပြကတိ။ နိုင်ငံ၏ အဂင်္ါအစိတ်အပိုင်း။ ရဇΩဂင်္။ (၁) သာမိ၊ ပြည့်ရှင်မင်း။ (၂) အမစ္စ၊ အမတ်။ (၃) ရဏ္ဌ၊ တိုင်းနိုင်ငံ။ (၄) ဒိဂ္ဂံ၊ ခဲယဉ်းသောမြို့။ (၅) ကောသ၊ ကျီကြ။ (၆) ဗလ၊ စစ်သည်ဗိုလ်ပါ။ (၇) သခါ၊ မိတ်ဆွေမင်းဟူ၍ နိုင်ငံ့အဂင်္ါ၊ တနည်း​ပြကတေ့၊ တနည်း​ရဇΩင်ခုနစ်ပါးရှိသည်။ ပြဆောင် ၃၆ မြို့ရိုးပတ်လည် တံခါးတို့၏ အကြားအကြား၌ ဘုံနှစ်ဆင့် ဘုံသုံးဆင့် စသည့်တို့ဖြင့် ပြုအပ်သော မျှော်စင်။ ပြား ၁၂ အပြားသဋ္ဌာန် ပုံသွန်းထားသောငွေ။ ငွေဒဂင်္ါ။ ပြောထူ ၂၈ (ပေါ)များသည်။ ပြောပ ၁၇ ထင်ရှားစွာပြောဆိုသည်။ ချီးမွမ်းသည်။ ။ပုံ​လုပ်တိုင်း စပါး၊ ကောင်းသောအားဖြင့်၊ သောက်စားမတ၊ ပြည်တဲဝဟု၊ ပြောပလူဗိုလ်၊ခေါ်ဝေါ်ဆိုလျက်။ သံဝရ*၁၇၀။ ပြောင်း ၃၇ နှံစားပြောင်း။ ပြည်တဲ ၂၆ တိုင်းပြည်အခြေအနေ။ ။ပုံ​ပွင့်လင်းတိုင်းကား၊ စီပွါးတိုးကဲ၊ ပြည်တဲသာယာ၊ ပြန့်စွာနိုင်ငံ၊ ပျော်စံရွှင်လန်း၊ ပီတိရွှန်းမျှ၊ စည်ပင်ဝလျက်။ မဟာဥပရာဇာ ဧချင်း*၇၄။ (ထဆင်ထူးမလို။ ပုဂံကျောက်စာမှစ၍ ပြည်တဲဟု တဝမ်းပူနှင့်ရှိ သည်။ ဝေါဟာရတ္ထသကာသနီတွင်လည်း တဝမ်းပူနှင့်ပြသည်။) ပြည်တဲဆောင်သည် ၃၆ တိုင်းပြည်နိုင်ငံရေးကို ဆောင်ရွက်သည်။ ပြည်ထောင်နေမျိုး ၃၇ တိုင်းပြည် တည်ထောင်အုပ်စိုးသော နေမျိုးနေနွယ်ဖြစ်သည့်မင်း။ ပြည်နေ ၃၇ တိုင်းပြည်တွင် နေထိုင်သူ။ ပြည်သားပြည်သူ။ ပြည်သူ့ထွတ်ဦး ၂၃ မင်း။ တိုင်းသူပြည်သားတို့၏ အထွတ်အဦး ဖြစ်သူ။ ပွန် ၁၆ (ပေါ) နားလည်သည်။ တတ်မြောက်သည်။ ။ပုံ​ကစ္ဆပတိရစ္ဆာန်၊ လူမှုပွန်ကို၊ အမှန်ထင်ပြဲ့၊ ယူတုံခဲ့ပြီး။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီး*၉၉။ ပွန်းတီး ၃၅ ကျွမ်းကျင်သည်။ လိမ္မာသည်။ ဖ ဖဲကြဉ် ၆ ရှောင်တိမ်းသည်။ ဖိုရွံ့ ၃၅ ရင်ထဲတွင် ဖို၍ကြောက်သည်။ ဖင်ဖင် ၁၁ (ပေါ) မက်မက်မောမော။ စုံစုံမက်မက်။ ခင်ခင် မွတ်မွတ်။ ပုံ​သီရိသယန၊ ရောက်လကလျှင်၊ ထတည့်ဆောလျင်၊ ဖင်ဖင်ခုံမြူး၊ သွား၍ဖူးသည်။ ။ချစ်ကျူး…æလွန်စွာကြင်၏တည်း။ သူဇာပျို့*၂၆၃။ ဖန်တီ ၁၂ ကြံစည်လုပ်ကိုင်သည်။ ။ပုံ​ကျွဲနွားဆိတ်မြင်း၊ များခြင်းစုံစီ၊ ဖန်တီ ဝယ်ရောင်း၊ ပဲပြောင်းစပါး။ ဥတိန္နပျို့*၁၃၆။ ဖပ် ၃၅ စိုသည်။ စွတ်သည်။ ။ပုံ​ဆီးနှင်းဖွဲတိ၊ မစဲထက်ကြပ်၊ စွတ်ဖပ်ဖပ်လျှင်၊ ဖြူလှပ်စင်ငေါ်။ ဆုတောင်းခန်း*၁၄၉။ ဖျင် ၁၅ (ပေါ)များသည်။ တဖျင်ကိုကြည့်ပါ။ ဖျင်ပည်း ၂၈ (ပေါ) များသည်။ ဖျင်ပြဲ ၃၇ (ပေါ) များသည်။ ဖြဖြ ၃၅ (ပေါ) ညီညာစွာ။ စည်လုံး ညီညွတ်စွာ။ (ဝဏ္ဏဗောဓနသတ်အင်းတွင် ယပင့်ပြသည်။) ဖြီးထူ ၃၆ (ပေါ)များသည်။ ဖြောဖြော ၄၈ အများအပြား။ ဖြိုးဖြိုး ၅၃ ဝေဝေဆာဆာ။ များစွာ။ ဖြည့်တင်း ၃၃ ပြည့်စုံအောင်လုပ်သည်။ ဖြည့်ဖြား ၃၀ ဖြည့်ဖြူးဖြားယောင်းသည်။ ဖြည့်ဖြားောင်း ၂၉ ဖြည့်ဖြူးဖြားယောင်းသည်။ ဖြည့်ဖြူး ၂၁ အလိုဆန္ဒကို သာယာစွာ ပြည့်ဝစေသည်။ ဖြန်း ၅၃ အသံဖြစ်စေသည်။ ရွတ်ဆိုသည်။ ။ပုံ​ပီအောင် ဖြန်းဖြန်း၊ မန ္တန်မန်း၍ အပန်းကြီးစွာ။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာ*၄၂၆။ ဖွေနှည် ၃၀၊ ၃၉ (ပေါ) ရှာသည်။ ဗ ဗလိ ၅၂ (ပါ) နတ်ကို ပသပူဇော်ခြင်း။ ဗလိနတ်စာကျွေးခြင်း။ ဗဟုကိစ္စ ၃၇ (ပါ) များသောအမှု။ ဗာဟုဗလ ၄၀ (ပါ) လက်ရုံးအား။ ဗိတာန် ၅၂ (ပါ) ဝိတာန။ အဝတ်မျက်နှာကြက်။ ဗိမာန် ၂၉ (ပါ)ဝိမာန။ ဘုံဆောင်။ ဗေဒင် ၄၈ (ပါ) ဝေဒဂင်္။ ပုဏ္ဏားတို့၏ ဗေဒကျမ်းတွင် ပါဝင်သော အစိတ်အပိုင်း။ ဗေဒင်ခြောက်ကျမ်းရှိသည်။ (၁) ယဇ်ပူဇော်ခြင်း အခမ်းအနား စည်းကမ်းများကို ပြသော ကပ္ပကျမ်း (၂) ဘာသာစကား၏ သဒ္ဒါအခြေအနေကိုပြသော ဗျာကရိုဏ်း ကျမ်း(၃)ဂြိုလ်နက္ခတ်တို့ အကြောင်းကိုပြသော ဇောတိသတ္ထကျမ်း (၄) အသံထွက်ရွတ်ဆိုနည်းကိုပြသော သိက္ခာကျမ်း(၅) စကား လုံးတို့၏ ဇစ်မြစ်ကိုပြသော နိရုတ္တိကျမ်း (၆) ဂါထာဖွဲ့ပုံတို့ကို ပြသော ဆန်းကျမ်း။ ဗျာကရိုဏ်း ၄၈ (သ) ဗျကရဏ။ သဒ္ဒါကျမ်း။ ဗြာဟ္မဏ ၅၀ (ပါ)ပုဏ္ဏား။ ဗြို့ဟတ် ၄၉ (သ) ဝ၆ဟဇΩာတက။ ဝရာဟမိဟိရ ဆရာ၏ ဇာတာတွက်ပုံကျမ်း အကျယ်။ ဗြဟ္မနွယ်ရိုး ၄၈ ဗြဟ္မာ၏ အမျိုးအနွယ်ဖြစ်သော ပုဏ္ဏား။ ပါဠိ တွင် ပုဏ္ဏားကို ဗြဟ္မဗန္ဓုဟုလည်းခေါ်သည်။ ဗြဟ္မာ၏ ဆွေမျိုးဟု ဆိုလိုသည်။ ဘ ဘယာ ၄(ပါ) ဘယာ ဂတိ။ ဘယ+အဂတိ။ ကြောက်ရွံ့ မှုလမ်းမှား။ ဘိသိက် ၅၂ (ပါ) အဘိသေက။ ရေသွန်းလောင်းခြင်း။ ဘူပါလ ၄၇ (ပါ)ဘူ၊ မြေကြီး+ပါလ၊ စောင့်ရှောက်သူ။ မင်း။ ဘောင် ၁၆ (ပါ)​ ဘဝန။ နေရာ။ အရပ်။ နယ်ပယ်။ ဘောင်ဘောင်ရွတ် ၅၀ ပြတ်သားပီသစွာရွတ်ဆိုသည်။ ဘျမ်း ၁၇ (ပါ)ဘယံ။ ကြောက်ဖွယ်။ ။ပုံ​ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း၊ ဗိမာန်ဝှမ်း၌၊ ဘေးဘျမ်းတရစ်၊ မဖြစ်စိမ့ငှါ။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာ *၂၈၅။ မ မချာ ၁၁ မလစ်မဟင်း။ ကွက်လပ်မရှိ။ ။ပုံ​မိမိတို့လျှင်၊ မြင်ခဲ့သောတိုင်း၊ ထုံးပိုင်း မချာ၊ တကာတို့အား၊ ကိုယ်စီကြားက။ ဝိဓူရပျို့*၅။ မတော်မလျား ၄၃ မသင့်မလျော်။ မနု ၄၂ (သ) ကမ္ဘာဦးအခါက လူတို့အဖို့ ဓမ္မသတ်ကျမ်းကို ပြုသည်ဆိုသော ရသေ့ကြီး။ မနုပြုသော ဓမ္မသတ်ကို မနုဓမ္မသတ် ဟုခေါ်သည်။ မနေ ၂၇ မနားမနေ။ မပြယ်လေသီး ၃၅ ဤတွင် သီးကို ကြိယာလေးပင်ရုံ သုံးထား ဟန်ရှိသည်။ မဟာဗိန္နဲ ၅၁ (ပါ) မဟာဝိနာယက။ ဆင်မျက်နှာရှိသော ဂဏေဂနတ်။ မဟာဗိန္နဲကား ပရမီသွာ နတ်မင်းနှင့် စဏ္ဍီမိဖုရား တို့၏သားတည်း။ ချွန်းမကိုင်ခြင်း၊ ခက်ရင်းကိုင်လျက်၊ ရွှေစက် ကိုင်အုပ်၊ နှာမောင်းဆုပ်လျက်၊ လက်သေးဘက်တည့်၊ ယာဉ်ကြွက် စီးကာ၊ မဟာပိန္နဲဟူ၍ နာနာဆန္ဒပျို့ ၁၀၆ တွင် ဖွဲ့ထားသည်။ မဟာရာဇ ၃၂ (ပါ)မင်းမြတ်။ မင်းကြီး။ မဟာသမ္မတ ၂၃ (ပါ) မဟာ(ဇန)၊ လူထု+သမ္မတ၊ ရွေးကောက် တင်မြှောက်သည်။ ကမ္ဘာဦးအခါက လူထုက ရွေးကောက် တင်မြှောက်သောမည်း။ မဟီပတိ ၄၃ (ပါ) မဟီ၊ မြေကြီး+ပတိ၊ သခင်။ မြေကြီးသခင်။ မင်း။ မာသုကုဇ္ဈိ ၃၂ (ပါ) စိတ်မဆိုးပါလင့်။ အမျက်မထွက်ပါလင့်။ မုဒိမ်း ၂၄ (ပေါ) သူခိုးသူဝှက်။ ။ပုံ​ခိုးသားမုဒိမ်း၊ စစ်မက်ငြိမ်းလျက်၊ ခပ်သိမ်းကြေညာ၊ ပွင့်လင်းသာ၍။ ကိုးခန်း*၄။ မုသား ၇ (ပါ) မုသာဝါဒ။ မဟုတ်မမှန်သောစကား။ မူနည် ၂၁ (ပေါ)ဟန်ပန်အမူအရာ။ ။ပုံ​ပြိုးပြိုးပြည်ပြည်၊ ချစ်မူနည် နှင့် ရက်ရှည်သို့စင်။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာ*၁၁၈။ မောဟ ၁၁(ပါ) မသိခြင်း။ မိုက်မဲခြင်း။ မောဟ ၄ (ပါ) မောဟ+အဂတိ။ မောဟာဂတိ။ မသိမှုလမ်းမှား။ မိုးကြိုးပစ်သို့ ၃၀ (အစတုံး အမြစ်ပြတ်အောင်) မိုးကြိုးလက်နက်က ချိုးဖျက်သကဲ့သို့။ ။ပုံ​မပြန် နှစ်ဆစ်၊ မိုးကြိုးပစ်သို့၊ ရန်မြစ် စတေ၊ သုန်ဖျင်းကျေဟု၊ ကျော်လေသတင်း။ ပြည်စုန် မော် ကွန်း*၅။ မိုးနှယ်ကြိုး ၃၆ မိုးကြိုးသံကဲ့သို့ မြည်ဟည်းသည်။ မိုးလည်းအောင်း၍ ၄၃ မိုးသည် မရွာဘဲအောင်းနေသည်။ မိုးခေါင်သည်။ မင်း ၁ လော့။ လေ။ ပါ။ တိုက်တွန်းခြင်းကိုပြသော စကား တည်း။ မင်းဟူသည်ကား နာမည့်သူမှတ်မည့်သူတို့ကို တိုက် တွန်းနှိုးဆော်ခေါ်ဝေါ်တိုင်ကြားသောစကားဖြစ်သည်။ မင်းဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်ခြင်းသည် လေးမြတ်သော ခေါ်ဝေါ်ခြင်းတည်းဟု ကန်တော်မင်းကျောင်း မေတ္တာစာအဖြေတွင် ဆိုသည်။ ပင်လယ် မြစ်ဟန်၊ နှိုင်းကြတန်သည်။ ။ရေကန်တူးတို့ပါလေမင်း ဟူ၍ ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီးတွင် သျှင်ရဌသာရ စပ်ဆိုသည်။ မင်းစီး ၃၅ ရှင်ဘုရင် စီးသောဆင်။ မင်းရေး ၃၁ မင်းတို့ ဆောင်ရွက်ရသော အရေးကိစ္စ။ မဇ္ဈင် ၅၁ (ပါ) အလယ်။ နေ့လယ်။ မွန်းတည့်ဆည်းဆာ။ မေတ္တာ ၅(ပါ) စင်ကြယ်သော အချစ်။ မဥΩူ ၃၄ (ပါ) မဥΩူ သက။ နန္ဒမူတောင်ဝှမ်း၊ ပတ္တမြားဂူဝတွင် ပေါက်သော မဥΩူသကပန်းပင်။ ဤပန်းပင်တွင် ရေပန်း ကုန်းပန်း အားလုံးပွင့်သည်ဟု ကျော်စောသည်။ မန်းကပ် ၄၉ အဂင်္ါ၊ ဗုဒ္ဓဟူး၊ ကြာသပတေး၊ သောကြာ၊ စနေ ဟူသော ဂြိုလ်ငါးလုံးတို့ အဖြောင့်သွားမည့်ကာလ၊ နိယထုံ နေမည့်ကာလတို့ကို သိနိုင်ရန်တွက် ရသော တွက်နည်းတွင် ပါသည့် ဇယားတစ်မျိုး။ မန ္တရား ၂၈၊ ၅၂ (သ) မြ န ္တ ဘေးကင်းရန်ကွာအောင် မန်းမှုတ် ရသော စကားစု။ တန်ခိုးဣဒ္ဓိ ရှိသော ဂါထာ။ မန ္တန် ၅၂ (ပါ) မန ္တ။ အဝန်းအဝိုင်းသဋ္ဌာန်။ မိန်း ၁၁(ပေါ) ယဉ်သည်။ မိန်းစေသည် ကား ယဉ်စေသည်၊ ယဉ်အောင်ဆုံးမသည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ။ပုံ​သတိဉာဏ်ထိန်း၊ ဝါသို့ ကိန်းသည်။ ။ ယဉ်မိန်း သူတော့်နှလုံးတည်း။ သံဝရပျို့*၂။ မိန်းမူး ၃၂ မေ့မျောသည်။ မိန်းမိန်းနေ ၃၉ မလှုပ်မယှက်နေသည်။ ငြိမ်နေသည်။ မုန် ၃၅ ဆင်၏ နားသယ်တွင်ရှိသော တွင်းငယ်မှ ယိုဆင်း သည့်အရည်။ မပ် ၃၇ (ပေါ) တိမ်းစောင်းသည်။ တ,သတ်မတ်နှင့် တခြား စီဖြစ်သည်။ ။ပုံ​စုလည်း တပ်တပ်၊ ရွှေပုံစွပ်သို့၊ မမပ်ရှေ့နောက်၊ ထိပ်လယ်တောံလျက်။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာ*၃၈၇။ မျိုးလေးပါး ၂၂ (၁) ခတ္တိယာ၊ မင်းမျိုး(၂) ဗြာဟ္မဏာ၊ ပုဏ္ဏား မျိုး (၃)ဝေဿာ၊ ကုန်သည်မျိုး (၄)သုဒ္ဒါ၊ သူဆင်းရဲမျိုး။ မျက်နှာဖျက် ၄၀ အရှက်ရစေသည်။ မျက်ပွင့် ၃၁ စိန်၊မြ၊ပတ္တမြားတို့ကဲ့သို့သော ကျောက်မျက်ရတနာ။ မျက်မြော် ၁၅ မျက်မြင်ဒိဏ္ဌ။ ။ရရစ်မြော် မှာ မြင်သည်။ ယပင့် ဟထိုးမျှော်မှာ ကြည့်သည်။ ။ပုံ​ရိပ်မြုံသာပျော်၊ သူ့ကိုမျှော်လည်း၊ မမြော်စဘူး။ မဂ္ဃစိုးခန်းပျို့*၉၈။ တည့်တည့် တော်တော်၊ ငါမမျှော်လည်း၊ သိမြော်နိုင်လေ။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၂၉။ မြီချ ၁၂ ငွေကို ထုတ်ချေးသည်။ မြီဆိုသည်မှာ ချေးငွေကိုဆိုလို သည်။ မြီရှင်၊ မြီစားဆိုသော စကားတို့ကို သတိပြု။ မြေကြီးလျက်လည်း ၄၃ မြေကြီးပင်လျှင်လည်း။ မြေခြား ၂၆ တိုင်းပြည်၏ နယ်နိမိတ်။ မြော် ၆ မြင်သည်။ မျှော်နှင့်မမှားစေနှင့်။ မျှော်ကား ကြည့် သည်ဆိုလိုသည်။ ။ပုံ​ရိပ်မြုံသာပျော်၊ သူ့ကိုမျှော်လည်း၊ မမြော်စဘူးဟူ၍ မဂ္ဃစိုးခန်းပျို့*၉၈ တွင် ခွဲထားစပ်ဆိုချက်ရှိသည်။ မြို့ ၃၆ မြို့ရိုး။ ခံတပ်။ မြိုက်မြိုက် ၅၃ သွက်လက်စွာ။ မြင်းမို ၄၆ ကျွန်းကြီး ၄ကျွန်း၏အလယ်တွင် တည်ရှိ၍ နတ်တို့နေရာဖြစ်သောတောင်။ မြင်းမိုတောင်၏ မြောက်ဖက် နံပါးသည် ရွှေဖြင့်ပြီးသည်။ မြင်းရိုးဆင်သည် ၃၇ ရိုးရာက ဆင်းသက်သော မြင်းသည်သူရဲ၊ ဆင်သည်သူရဲ။ မြစ်ထာ ၄၆ (ပေါ)ချုပ်တည်းသည်။ မြစ်သာမြစ်လောင်း ၃၉ သာယာသော မြစ်ကလေး။ မွန် ၂၄ ကောင်းမြတ်သည်။ မွန်းမွန်းဟောက်သံ ၃၈ နစ်မွန်းသွားလောက်အောင် လွှမ်းမိုးသော ဟောက်သံ။ မြည်ဟိန်းသော ဟောက်သံ။ မွမ်းဖျင် ၂၅ (ပေါ) များစွာ။ မွမ်းဖျင်ဖြီးထွေ ၃၅ (ပေါ)များသည်။ မှီတင်း ၁၂ အားကိုးမှီခိုသည်။ မှန်ကူ ၅၀ နဖူးတွင် မှန်ကူးသီးပုံ နံ့သာအပြောက်ရေးသည်။ မှန်ကူနံ့သာပြုလုပ်နည်း တစ်မျိုးမှာ နံ့သာဖြူနှစ်၊ ဥသျှစ်မြစ်လွှာ၊ ဂေါရာဇဉ်းယူ၊ အောက်မည်းဖြူမြစ်၊ ဆေးစစ်မြတ်ကျော်၊ ဤ လေးဘော်ကို၊ ရှင်တော်ပရိတ်၊ ရေနှင့် ကြိတ်ပြီး၊ ပိတ်ချင်းသီး တု၊ အတောင့်ပြု၍၊ ရိပ်တွင်သွေ့သော်​ဟူ၍ဖြစ်သည်။ မှန်ကင်း ၃၀ ပြာဿဒ်ဒုရင် အထွတ်တွင် တပ်ဆင်ရသော တန်ဆာတစ်မျိုး။ အထွတ်အမြတ်။ မှုန်း ၄၂ တိုက်သည်။ တွန်းသည်။ တိုက်တွန်းသည်။ ဝေါဟာ ရတ္ထပကာသနီ ၇၆၂ နှင့်အညီ အနက်ပေးလိုက်သည်။ ။ ပုံ​သံချေးဖျက်ဖြုန်း၊ သံတွေပြုန်းသို့၊ နတ်မှုန်းကြံမှား၊ တောင်ငူ စားလျှင်။ ပုံတောင်နိုင်မော်ကွန်း*၃၀။ မြှေး ၁၆ ရစ်ပတ်ထွေးရှက်သည်။ ။ပုံ​မောဟညစ်ကြေး၊ ပင့်ကူမြှေး၍၊ မြစ်ထွေးနွယ်ဖြာ၊ ကိလေသာကြောင့်။ သူဌေးခန်း *၁၃။ မွှန် ၃၂ လွှမ်းမိုးသည်။ ယ ယသဿီ ၄၃ (ပါ) ကျော်စောသော။ အခြံအရံများသော။ ယာယီစက်ကွင်း ၄၉ (ပါ)ယာယီ၊ သွားသော+စက္က၊ အဝန်းအဝိုင်း။ ကြယ်များလှည့်ပတ် သွားရာလမ်းကြောင်း။ ယိုးယား ၄၄ ဆင်တူယိုးမှားဖြစ်သည်။ အသွင်တူသည်။ သဘောချင်းဆင်သည်။ ။ပုံ​ရှိသျှောင်ယိုးယား၊ မြတ်ရာထားသည်၊ ငါ့သားမဟာ၊ သာရိပုတ္တရာ။ ပါရမီခန်း*၁၃၀။ ပေါက်ကျေး ယိုးယား၊ ဝိုးတဝါးသို့။ တရုပ်သံရောက်မော်ကွန်း*၆။ ယဇ် ၄၈ (ပါ) ယဇန။ ပသတင်မြှောက်ခြင်း။ ယဇ်မီး ၄၈ မီးနတ်အား ပသတင်မြှောက်ရသော မီး။ ယပ် ၄၆ အမြင့်တွင်ရှိသောနေရာ။ ။ပုံ​မိုးဖျားလျှပ်လျှပ်၊ တိမ် ယပ် လေသာ၊ ရတနာတံခွန်။ ပြည်စုန်မော်ကွန်း*၃၁။ ယုံ့ ၃ ကြောက်ရွံ့ခန့်ညားသည်။ ပုံ​ချစ်သော်ချစ်နှုန်း၊ မုန်းသော် မုန်းတုံ့၊ ယုံ့သော် ယုံ့ချင်း။ ကိုးခန်း*၂၇၃။ ကြောက်စိုး ယုံ့ယုံ့၊ ကောင်းကင်အုံ့သို့၊ ရှုံ့ရှုံ့ခြေလက်၊ လိပ်တူဝှက်၍။ ဆုတောင်း ခန်း*၃၆။ ယွက် ၄၀ ယွင်းမှားသည်။ ချွတ်ချော်သည်။ ယွန်း ၃၁ တိမ်းစောင်းသည်။ ချွတ်ချော်သည်။ ရ ရထေသဘ ၃၂ (ပါ) ရထ၊ ရထား+ဧသဘ၊ မြင့်မြတ်သူ။ ရထားစီးချင်း မင်းထက်မင်း။ ရဟတ် ၁၆၊၅၃ (ပါရှင်စကား) ချား။ စကြာ။ လည်ပတ်နေ သောအရာ။ ရာဇမတ္တဏ် ၄၉ (သ) ရာဇမာတ၆ဏ္ဍ။ ဗေဒင်ကျမ်းတမျိုး။ ရာဇာ ၂၃ (ပါ)မင်း။ ရာဇာပြဓာန်း ၃၁ (သ) ရာဇ+ပြဓာန။ မင်းသည် အရေးအကြီး ဆုံး။ ပြဏ္ဌာန်းဟုလည်း ရေးကြသည်။ ။ပုံ​လောကဓမ္မာ၊ လူတို့ ရွာဝယ်၊ မင်းသာပြဏ္ဌာန်း၊ မင်းဘုန်းတန်းဖြင့်၊ တိုင်းခန်းပြည်လုံး၊ သိမ်းကျုံးဗိုလ်ထု၊ ဆိုးကောင်းမှုကို၊ မင်းပြုမင်းပြင်၊ မင်းသာရင်၏။ မဃဒေဝလကင်္ာသစ်*၂၇၈။ ရဲလောင်း ၃၆ ဘေးနှစ်ဖက်ညှပ်၍ ပိတ်ဆို့ကာရံထားသော လမ်းမြောင်။ ။ပုံ​ရစ်ချောင်ကွေ့လည်၊ ရဲလောင်းတည်သို့၊ ထွက်မည်တံခါး၊ ပိတ်ဆို့ထားလျက်၊ ဝန်းလျားကြီးကျယ်၊ မြို့သဖွယ်လျှင်။ ငရဲခန်း*၁၀၃။ ရက်မချွတ် ၇ တစ်ရက်မျှ မပျက်ကွက်။အမြဲ။ ရက်ရက် ၁၄ (ပေါ) အလျင်အမြန်။ အလောတကြီး။ ။ပုံ​ခပ်လွယ်စေမှု၊ တည့်တည့်ရှုလျက်၊ လျင်ခုရက်ရက်၊ မြစ်တဖက် သို့၊ ခန့်တွက်တူရူ၊ ကူးသောသူသည်။ ပါရမီခန်း*၂၁။ ရင်တား ၃၆ မြို့တံခါးပြင်ဘက်တွင် ခိုင်ခံ့စွာစိုက်၍ သစ်သားတန်း ၃ ဆင့်လျှိုထားသော တိုင်တန်း အတားအဆီး။ မြို့တံခါးကို ဆင်နှင့်တိုက်၍ သော်၎င်း၊ တုံးနှင့်တိုက်၍သော်၎င်း၊ မချိုးမဖျက်နိုင် အောင် တားဆီးထားခြင်းဖြစ်သည်။ ရင်လျှောက် ၃၆ ပြတို့၏ ပခုံးထက်တွင် လူလျှောက်နိုင်အောင် လုပ်ထားသော အဆင့်။ ရည်း ၁၉ (ပေါ) ရည်မှတ်သည်။ ရည်မှန်းသည်။ ရိက္ခာ ၉ ခရီးဆောင်စားစရာ။ ရန်ကဲ၄၄ မင်း။ ရှင်ဘူရင်။ ရန်ကိုသင် ၄၃ ရန်သူကို သုတ်သင်သည်။ ရန်ငူး ၂၃ (ပေါ) မင်း။ ရှင်ဘုရင်။ ရန်ညွန့်ရန်စကို ချွေချခူးဆွတ်သူဖြစ်၍ ရန်ခူး မည်ရာမှ ရန်ငူးဟု ပြောင်းလာသည် မှတ်ယူဖွယ်ရှိကြောင်း ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီတွင် ဆိုသည်။ ရန်စစ် ၃၀ သူပုန်သူကန်ထကြွခြင်း။ စစ်မက်ဖြစပွါးခြင်း။ ရန်နှည် ၃၄ ရန်သူကို နှိမ်နင်းသည်။ ။ပုံ​ကျေးမက်ရွာပြည်၊ တိုက်နှည်ပြန့ပွါး၊ သိမ်းလတ်ကြားက။ ယိုးဒယား မိဖုရား ဧချင်း*၄၅။ ရန်မဖဲ၃၇ ရန်ဘက်ကို မရှောင်သူ။ ရန်လို ၃၀ စစ်တိုက်ရန်လိုလားသည်။ စစ်တိုက် ဝါသနာပါသည်။ ပုံ​ကြမ်းကြုတ်ရန်လို၊ပေါက်ပျိုစွယ်ရှည်၊ မုန်ရည်စက်စက်၊ ဝှေ့ချင် လျက်တည့်။ သစ္စာခန်း*၉၀။ လူပုစိတ်တို။ ခွေးပုရန်လို။ စကားပုံ။ ခြေသည်သူရဲ၊ ရန်လိုကျွဲ၊ တပ်မြဲဘွဲ့ရွှေပြား။ ကဝိ လက္ခဏာ*၅၀။ ရုပ် ၁၀ (ပါ) ရူပ။ ဖောက်ပြန်တတ်သော သဘော။ ရွေ့ရွေ့ ၁၆၊ ၁၈ တဖြည်းဖြည်း။ ။ပုံ​ရေကန်အလယ်၊ တင့် တယ်ချပ်ရံ၊ ဝတ်ဆံရွှေခဲ၊ ကြာငုံထဲတွင်၊ ယူစွဲသန္ဓေ၊နေလ တုံပြီး ရွေ့ရွေ့ကြီး၏။ ပြာဋိဟာခန်း*၄၀။ ရွပ်ရွပ် ၃၅ အစိတ်စိတ်အမွှာမွှာဖြစ်အောင်။ ။ပုံ​စစ်မြေရပ်၌၊ ရွပ်ရွပ် ထိုးခုတ်၊ ကြက်နှယ် စုတ်လျက်၊ မဆုတ်မရှောင်၊ မှုထမ်းဆောင်သား၊ ရဲခေါင်ရဲဖျား။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၉၁။ ငါမ ပညပ်၊ မတင့်အပ်ဟု၊ ရွပ်ရွပ်ပုတ်ခွဲ၊ ကွဲစေပြီးမှ။ ပြာဋိဟာ ခန်း*၁၅။ ရွံ ၃၅ (ပေါ) ကြောက်သည်။ ရွံရှာ ၄၅ (ပေါ)ကြောက်သည်။ ။ပုံ​ချို့တဲ့ပညာ၊ ညှိုးမျက်နှာနှင့်၊ ရွံရှာလန့်ထိတ်၊ အသံဆိတ်၏။ ကိုးခန်း*၂၆။ ရှားမီးခဲ ၃၃ ရှားသားမီးကျီးခဲ။ အခြားသော မီးကျီးတို့ထက် အပူပြင်းသည်။ ရှုစိန်း ၃၉ စိန်းစိန်းကြည့်သည်။ စူးစိုက်၍ ကြည့်သည်။ မျက် တောင်မခတ်ဘဲ ကြည့်သည်။ ရှဲ ၆ ရှောင်တိမ်းသည်။ ဖယ်သွားသည်။ ရှိုးရှား ၄၄ ရှားပါးသည်။ မပေါမများ။ အနည်းငယ်။ ။ပုံ​ဟိုးဟိုးထင်ပေါ်၊ ထိန့်ထိန့်ကျော်၍၊ မမြော်ယိုးယား၊ သူလေးပါးနှင့် ရှိုးရှားမဆို၊ ကုံသားကိုယ်ဖြင့် သူလိုမရှား။ ဆုတောင်းခန်း*၂၃။ ဆင်းရဲ ရှိုးရှား၊ သူတောင်းစားတို့။ ဝေဿန ္တရာပျို့*၅၂။ ရှင့် ၁၉ ကဲ့ရဲ့သံပါသော ဝါကျအဆုံးသတ် စကားလုံး။ ရှောင်း ၁၇ ကြိယာကို ထောက်ပံ့ကူညီသော စကားလုံး။ အဓိပ္ပာယ်အထူးအထွေမရှိပြီ။ ကာယနုတ္ထ၊ စသည်မေးရှောင်း၊ သို့အကြောင်းဟု၊ ထေရ်ပေါင်း ပရိသတ်၊ ပြန်လျှောက် လတ်သော်။ ကိုးခန်း*၂။ ရှစ်ထောင့် ၄၃ အရှေ့၊ အနောက်၊တောင်၊မြောက်၊ ထောင့် ၄ထောင့် တည်းဟူသော အရပ်ရှစ်မျက်နှာ။ ရှစ်ယောက် ၅၄ အလောင်းတော် သိဒ္ဓတ်မင်းသားအား လက္ခ ဏာဖတ်ကြသော ရာမ၊ ဓဇ၊ လက္ခဏ၊ ဇောတိမန္တီ၊ ယည၊ သုဘောဇ၊ သုယာမ၊ ကောဏ္ဍညဆိုသည့်ပုဏ္ဏား ရှစ်ယောက်။ ရှည့် ၃၀ နှိုင်းသည်။ တူညီချက်ကို ပြသည်။ ရွှေမြေ ၄၆ မြောက်ဘက် နံပါးသည် ရွှေဖြင့်ပြီးသော မြင်းမိုတောင်၊ လ လနေကြတ် ၄၉ လကြတ်ခြင်း၊ နေကြတ်ခြင်း။ လူဗိုလ် ၂၀ လူအများ။ ဗိုလ်မှာ ပါဠိ ဗလဝတာ၊ ဗလဝါတို့မှ ရွေ့လာပုံရသည်။ လူများမျက်စိ ၄၂ လူတို့က မျက်စိသဖွယ် ချစ်အပ်သောမင်း။ လူတို့၏ ဘေးရန်များကို စောင့်မျှော်ကြည့်ရှုနေသော မျက်စိသဖွယ် ဖြစ်သည့်မင်း။ လူး ၃၇ ကောက်စပါးတစ်မျိုး။ လေးကျွန်း ၁၇ မြင်းမိုတောင်၏ အရပ် ၄ မျက်နှာတွင် တည်ရှိသော အရှေ့ကျွန်း၊ အနောက်ကျွန်း၊ တောင်ကျွန်း၊ မြောက်ကျွန်း။ လေးထွေအရိုး၊ ခြသေင့်္မျိုး ၃၈ (၁) တိဏသီဟ၊ မြက်ကို စား၍ အဆင်းညိုသော ခြသေင့်္ (၂) ကာဠသီဟ၊ မြက်ကိုစား၍ အဆင်းနက်သောခြသေင့်္ (၃) ပဏ္ဍုသီဟ၊ အသားစား၍ အဆင်းဖျော့သောခြသေင့်္ (၄) ကေသရသီဟ၊ အသားစား၍ လည်ဆံမွေးရှိသောခြသေင့်္။ လေးဘို့ခြား ၄၅ အဖို့လေးဘို့၊ အပိုင်းလေးပိုင်းခွဲခြားသည်။ လေးသွယ်ဗေဒင် ၅၅ (၁) သာမ (၂) ယဇု (၃) ဣရု (၄) အာထဗ္ဗဏ။ လောကနတ် ၃၁ ကာမာဝစရနတ်တွင် ပါဝင်သော လောက သမ္မုတိနတ်မင်း။ ရှင်ဘုရင်။ ။ပုံ​အာဏာကိတ္တိ၊ တန်ခိုးရှိသည်၊ ပြည်ကြီးတမွတ်၊ လောကနတ်။ ။ဘူရိဒတ် လကင်္ာ*၃၅၉။ လောကပတိ ၂၃ (ပါ) လောက၊ လူ+ပတိ၊အသျှင်။ မင်း။ လောကဝတ် ၂၁ (ပါ) လောက+ဝတ္ထ။ လူတို့အချင်းချင်း ပြုအပ်သောကိစ္စ။ လောကသာရ ၂၂ (ပါ) လောက၊ လူ+သာရ၊ အနှစ်။ လူတို့မှတ်သား လိုက်နာ သုံးဆောင်အပ်သော စကားအဆီအနှစ်။ လောဘ ၁၁ (ပါ) တပ်ငြိခြင်း။ အလိုကြီးခြင်း။ လက္ခဏာ ၁၀၊ ၃၇၊ ၅၄ (ပါ) အဂင်္ါ။ ရှိအပ်သောအရာ။ အမှတ် အသား။ မှတ်ကြောင်း။ လက်စောင်ထား ၂၅ အသင့်ဆောင်ထားသည်။ လက်ဆောင်စာ ၂၇ လက်ဆောင်နှင့်တကွသော မေတ္တာစာ။ လောက်လွှဲ ၃၆ လောက်စာလုံးကို လွှဲ၍ ပစ်ရန်ကြိုး။ လကင်္ာ ၂၂ (ပါ) အလကင်္ာရ။ သာယာသော စကားလုံး။၊ လေးပင်သော အနက်တို့ဖြင့် တန်ဆာဆင်ကာ ကာရန် အခံအအုပ် တို့ဖြင့် ဖွဲ့ထားသောစာ။ လကင်္ာဒီပ ၄၄ (ပါ) လကင်္ာကျွန်း။ သီဟိုဠ်ကျွန်း၏ အမည် တစ်မျိုး။ လည်း ၃ သော်လည်း။ သော်ငြားလည်း။ ရှေ့စကားနှင့် နောက်စကားတို့ ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်ကို ပြသောစကား။ ။ပုံ​ကျီးကန်းကမဲလည်း ဗျိုင်းကဖြူသည်။ လုံးဖန် ၄၃ အလုံးအဖန်။ အရွယ်ပမာဏ။ လျဉ် ၁၄ အလျဉ်။ အစဉ်။ အဆက်။ ။ပုံ​မိဘမျိုးစဉ်။ ခုနစ်လျဉ်မှ၊ ကြဉ်ဘွယ်မဲ့လျှင်း။ ဆုတောင်းခန်း*၂၂။ လျပ်လျပ် ၃၉ မဆိုင်းမတွ။ အလျင်အမြန်။ ။ပုံ​ကိစ္စလျပ်လျပ်၊ ပြီးစေအပ်၏။ ။အားလပ်မှသာ မဟူရာတည်း။ ကိုးခန်း *၁၀၅။ လှံမစောက် ၃၁ (ပေါ) ဖြောင့်မတ်ခြင်း။ ပုဂံ၊ အင်းဝကျောက်စာ တို့တွင်ကား သေးတင်မပါ။ လှမစောက်ဟု တွေ့ရသည်။ လှူဘို့ ၅ အလှူ၏ အဖို့ဝေစုဝေပုံ။ လှိုင်း ၁၉ ပေါများသည်။ ဝ ဝသုန္ဓရာ ၄၃ (ပါ) ဝသု၊ ရတနာ+ဓရာ၊ ဆောင်သည်။ စိန်ရွှေစသော ရတနာတို့ကို ဆောင်ထားသောအရာ။ မြေကြီး။ ဝါသဝ ၄၅ (ပါ) သိကြားမင်း။ ဝဋ် ၁၀ (ပါ) ဝ¡။ တဝဲလည်လည်ဖြစ်ခြင်း။ ဝိဒဂ် ၄၈ (သ) ဝိဒဂ္ဓမုခဏ္ဍန။ ဓမ္မဒါသ ဆရာရေးသော ကဗျာကျမ်း။ တက်နွဲကျောင်း ကျောက်စာတွင် ဋီကာနှင့် တကွတွေ့ရသည်။ ဝှန် ၃၂ လွှမ်းမိုးသည်။ ။ပုံ​ကြောက်စွ အကျွန်၊ ကြက်သီးဝှန်၏။ သံဝရ*၁၄၄။ သ သနင်း ၂၄ (ပေါ)မင်း။ သေဌ်နင်း၊ သစ်နင်းဟူ၍လည်းရေး ကြသည်။ သဘာဝ ၃၈ (ပါ) သဘော။ မူလအဖြစ်။ သဘော ၅ (ပါ) သဘာဝ။ မူလအဖြစ်။ အခြေအနေ။ သမား ၂၈ ဗေဒင်ယာယီစသည်ကို နားလည်သူ။ သမိုက် ၄၈၊ ၅၃ (ပါ) သမ္မုတိ။ သမ္မတ။အများသဘောတူ ခေါ်ဝေါ်သည်။ သမုတ်သည်။ အများသဘောတူသတ်မှတ်သည်။ သမိုင်း ၂၄ အစဉ်အလာစကား။ သမန ္တစက် ၄၀ (ပါ) သမန ္တ+စက္ခု။ ထက်ဝန်းကျင်ကို မြင်နိုင်သောမျက်စိ။ သရည်း ၃၅ (ပေါခွါရှောင်သည်။ ။ပုံ​သရည်ခွါရှဲ၊ မြို့ရွာပွဲနှင့် ရှောင်လွှဲမကပ၊ လူမစပ်တည့်။ မဃဒေဝလကင်္ာသစ်*၄၂၄။ သလင်းရထည်း ၅၀ ကျောက်သလင်းကဲ့သို့ ဖြူစင်သောအဝတ်။ ပုံ​ခဝါဖွပ်ကျည်း၊ ပိတ်ရထည်းနှင့်၊ ဖျင်ပည်းရွှေငွေ၊ ကပ်လှာစေ၏။ သခင်ထွေးဧချင်း*၄၆။ သဝဏ်စာ ၂၇ (ပါ) သုဝဏ္ဏ၊ရွှေ+လိပိ၊ အရေးအသား။ ရွှေပေ။ ဆောင်းပါးမှာစာ။ သဟဿနေတ္တ ၄၅ သဟဿ၊ အထောင်+နေတ္တ၊ မျက်စိ။ မျက်စိအထောင် အလင်းဆောင်သော သိကြားမင်း။ သာမ,ယဇု,ဣရု ၅၀ (ပါ) ပုဏ္ဏားတို့၏ ဗေဒသုံးကျမ်း။ ဗေဒင် သုံးပုံ။ သာမျမစ္စ ၃၆ (ပါ) သာမိ+အမစ္စ။ ပြည့်ရှင်မင်း+အမတ်။ သာလျောက်ဖြည်းဖြည်း ၃၉ လျောက်ပတ်သာယာဖြည်းညင်းစွာ။ သား ၂သော။ သည့်။ နာမဝိသေသန ပစ္စည်းစကား။ သားမင်း ၃၈ သားကောင်တို့၏ဘုရင်။ခြသေင့်္။ သီလ ၄ (ပါ) ကောင်းသောအကျင့်။ သီဟဠ ၄၄ (ပါ) သီဟဠဒီပ။ ဝိဇယမင်းမှ ဆင်းသက်သည့် သီဟိုဠ်လူမျိုးတို့နေရာကျွန်း။ သီဟိုဠ်ကျွန်း။ သုဓမ္မာ ၄၆ (ပါ) သိကြားမင်း၏ မိဖုရားတစ်ဦးဖြစ်သူသုဓမ္မာကို အကြောင်းပြု၍ အမည်မှည့်အပ်သော နတ်သဘင်။ သူ ၂၆ တိုင်းတပါးသားများ။ နိုင်ငံခြားသားများ။ သူကျက် ၂၁ အသိ။ မိတ်ဆွေ။ သူကြွယ် ၃၇ ကြွယ်ဝသောသူ။ သူဌေး ၃၇ ပစ္စည်းချမ်းသာသူကို ရှင်ဘုရင်ကပေးသောဘွဲ့။ သူထင်သူရှား ၃၇ ထင်ရှားကျော်စောသူ။ သူပျက်သုံးယောက် ၄၀ လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ ဟူသော လူဆိုး ၃ ယောက်။ သူမြတ် ၁ (၁) သူတော်ကောင်း (၂) ဘုန်းကြီး။ ရဟန်း။ ခင်ကြီး။ရာဇဝင်တွင် တက်သေးသူမြတ်၊ စကြို သူမြတ်စသည်ဖြင့် ထင်ရှားသော ရဟန်းတော်များရှိခဲ့ဘူးသည်။ လောကသာရပျို့ရေး သူရဟန်းတော်ကိုလည်း ဦးကုလားရာဇဝင်တွင် သူမြတ်ဟူ၍ ရေးသားခေါ်ဝေါ်ထားသည်။ သူရသတ္တိ ၃၈ (ပါ) ရဲရင့်သောအစွမ်း။ သူရဲခေါင် ၃၅ အတော်ဆုံးသော စစ်သူရဲ။ သူရဲဖုံး ၃၆ မြို့ရိုးထက်တွင် စစ်သူရဲများ အကာအကွယ်ယူရန် လုပ်ထားသော ထရံငယ်။ သူရဿတီ ၅၄ (သ) သရသွတီ။ စကားနှင့် အတတ်ပညာကို အစိုးရသော နတ်သမီး။ ဖြူဆွဟသင်္ာ၊ စီးနင်းကာနှင့် ပဒုမာဖြူ၊ လက်လှမ်းယူသည်။ သူရဿတီ ဟူ၍ နာနာဆန္ဒပျို့* ၁၆၀ တွင်ဖွဲ့ထားသည်။ သူရိန် ၄၅ (ပါ) သုရ၊ နတ်+ဣန္ဒ၊ မင်း။ နတ်မင်း။ သိကြား မင်း။ သူလျှို ၂၇ သူတစ်ပါး၏အကြောင်းကို သိရအောင် လျှိုဝှက်စွာ စုံစမ်းသူ။ သူသွမ်း ၁၉ ဆိုးသွမ်းသောသူ၊ သူပျက်။ သေစာ ၇ သေရည်သေရက်။ ။ပုံ​သံညင်း သံအိုင်၊ သံပြိုင် တီးမှုတ်၊ သောက်တုတ် သေစာ၊ မဂင်္လာခမ်းနား၊ ပြုသည်များ၏။ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့*၇။ သက္က ၄၅ (ပါ) သိကြားမင်း။ သိုက် ၁၇ ကြက်ငှက်တို့၏ အသိုက်။ ။ ဘရိယံ ဗြူမိ ကုလာ ဝကံ။ ။ ဘရိယံ၊ မယားကို၊ ကုလာဝကံ၊ အသိုက်ဟူ၍၊ ဗြူမိ၊ ငါဘုရား ဟောတော်မူ၏ ဟူ၍ သဂါထာဝဂ္ဂသံယုတ်ပါဠိတော်၊ ဒေဝတာသံယုတ်၊ နန္ဒနဝဂ်တွင် တွေ့ရသည်။ သကြင်္န်ခေါ် ၂၈ ဂြိုဟ်တို့တစ်ရာသီမှ တစ်ရာသီသို့ ကူးပြောင်း သောအခါတွင် ဘေးဥပဒ်ကင်းပျောက်အောင် ဦးခေါင်းဆေးလျှော် သည်။ သခင်္ဗောဓိ ၄၄(ပါ) ခရစ်သုံးစုခေတ်က သီဟိုဠ်ကျွန်းကို အုပ်စိုး သောမင်း။ မဟာဝင်တွင် သဃင်္ဗောဓိဟု တွေ့ရသည်။ သဂြင်္ိုဟ် ၁၉(ပါ) သဂင်္ဟ။ သိမ်းကျုံးထည့်သွင်းခြင်း။ သဂြင်္ိုဟ် ၂၃ (ပါ) သဂင်္ဟ။ အစိုးရက လူထုကို ထောက်ပံ့ ကူညီခြင်း။ သဂင်္ဟတရား ၄ ပါးရှိသည်။ (၁) အုပ်ချုပ်မှုတွင် သုံးစွဲရန် တောင်သူလယ်သမားတို့ထံမှ လယ်ထွက်ပစ္စည်း ဆယ်ပုံ တစ်ပုံကို အခွန်ကောက်ခြင်း၊ သဿမေဓ (၂) မှုထမ်းရာထမ်းတို့ အား လစာရိက္ခာမှန်မှန်ပေးခြင်း၊ ပုရိသမေဓ (၃) ပြည်သူ ဆင်းရဲသားတို့အား သုံးနှစ်တိတိ အတိုးမရှိ အမတော်ကြေး ထုတ်ချေးခြင်း သမ္မာပါသ (၄)ချစ်ဖွယ်သောစကားဖြင့်ယဉ်ကျေးစွာ ဆက်ဆံခြင်း၊ ဝါစာပေယျ။ သသင်္ကရိုက် ၄၃ (သ) သံသ္က၆တ။ သဒ္ဒါ စည်းကမ်းများနှင့် အညီကောင်းစွာ ဖွဲ့စီအပ်သော ဘာသာစကား။ သက္ကတစကား။ သောင်း ၅၃ ညံ့ဖျင်းသည်။ သောင်းသဲ ၂၀ (ပေါ)ဆူဆူညံညံ။ သေတ္တု ၄၇ အဆီအနှစ်။ သေဌ်နင်း ၂၃ (ပေါ)မင်း။ သနင်း၊ သစ်နင်းဟုလည်း ရေးကြသည်။ သည်းချာ ၃၂ အသည်း၏ အလယ်။ သတ္တဝါ ၅ (ပါ) သတ္တ။ (သ)သတွ။ သက်ရှိပုဂ္ဂိုလ်။ သတ္တာဗီသ ၄၉ (ပါ) နက္ခတ်နှစ်ဆဲ့ ခုနစ်လုံး။ (၁) အသဝနီ (၂) ဘရဏီ (၃) ကြတ္တိကာ (၄)ရောဟိဏိ (၅)မိဂသီ (၆) အဒြ (၇)ပုန္နဖုသျှု (၈)ဖုသျှ (၉) အသလိဿ (၁၀)မာဃ (၁၁)ပြုဗ္ဗဖလဂုနီ (၁၂)ဥတ္တရဖလဂုနီ (၁၃)ဟသတ (၁၄)စိတြ (၁၅)သွာတိ (၁၆)ဝိသာခါ (၁၇)အနုရာဓ (၁၈)ဇေဠ (၁၉)မူလ (၂၀)ပြုဗ္ဗသဠ် (၂၁)ဥတ္တရာသဠ် (၂၂)သရဝဏ် (၂၃)ဓနသိဠ (၂၄)သတဘိသျှ (၂၅)ပြုဗ္ဗဘဒြပိုဒ် (၂၆)ဥတ္တရဘဒြပိုဒ် (၂၇)ရေဝတီ။ သဒ္ဓါ ၁ (ပါ) ယုံကြည်ခြင်း။ သိဒ္ဓိ ၃၉ (ပါ) ပြီးစီးခြင်း။ အောင်မြင်ခြင်း။ ကောင်းစားခြင်း။ သန် ၁၁ အားကြီးသည်။ ။တဖျင်သန် ကားများစွာ အားကြီး သည်ဆိုလိုသည်။ သနေ ္တး ၂၈ (သ) ဂါန ္တိ။ ဘေးဥပဒ်တို့ ပပျောက်အောင် ဂြိုဟ် တို့ကို ပူဇော်ခြင်း။ တစ်နည်းကား ဦးခေါင်း ဆေးလျှော်ခြင်း။ ပုံ ဂြဟာသနေ ္တး၊ ဂြိုဟ်စာပေးမှ ဦးဆေးကင်ပွန်း။ ပြည်စုန်မော် ကွန်း*၆၂။ ဦးခေါင်းသနေ ္တး၊ သကြင်္န်ဆေး၍။ သူဌေးခန်းပျို့ * ၃၂။ သိန်းဃိုကျွန်း ၄၄ သီဟိုဠ်ကျွန်းကို မြန်မာတို့ခေအသော အမည်။ ပုဂံခေတ် ကျောက်စာတွင် သိန်းခိုဝ်ဟု ရေးသည်။ သဗ္ဗကိရိယာ ၃၆ (ပါ) အားလုံးသော တန်ဆာပစ္စည်းများ။ သိပ္ပ ၁၅(ပါ) အတတ်။ သိပ္ပဟူးရား ၄၉ ဟူးရားကျမ်းအတတ်။ သိပ်သည်း ၁၈၊ ၃၉ ပိပြားသေဝပ်သည်။ အစထော်လော်မရှိ။ သံ ၁၉ (ပေါ) ရည်မှတ်သည်။ ရည်မှန်းသည်။ ။ ပုံ​ နှစ်ပါး မောင်နှံ၊ ဖြစ်အောင် သံလျက်၊ လုပ်ကြံရှေ:နှောင်း။ ဘူရိဒတ်လကင်္ာ ကြီး*၁၅၆။ (ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီ၏ အလိုအတိုင်းတည်း။) သမ္ဗာဓ ၁၆ (ပါ) ကျဉ်းမြောင်းသည်။ အနှောင့်အရှက်များသည်။ ပုံ​ဃရာဝါသ၊ သမ္ဘာဓတု၊ ဒုက္ခ့ဖွဲနှောင်၊ လူတို့ဘောင်ဝယ်။ ကိုးခန်း*၂၁။ သမ္ဗုဒ္ဓ ၃၂ (ပါ)ဘုရားသခင်။ သမ္ဘာ ၃၄၊ ၄၂ (ပါ) သမ္ဘာရ။ ကုသိုလ်အစု။ ပါရမီအစု။ သံဝေ ၁၀ (ပါ) သံဝေဂ။ ထိတ်လန့်ခြင်း။ သံသရာ ၅ သံသာရ။ နောင်ဘဝများ။ သိမ်းပကား ၃၃ သိမ်းပိုက်သည်။ သိမ်းမြန်း ၈ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သည်။ မြန်း၌ အနက်အထူး အထွေရှိပုံမရ။ မေးမြန်း၊ လွမ်းမြန်း၊ နီမြန်းတို့တွင်ကဲ့သို့ အနက်ကို လေးနက်စေသည်သာ ထင်သည်။ သိမ်းမွေး ၁ ထိန်းသိမ်းကျွေးမွေးသည်။ ပုံ​ကြီးရင့်အိုမင်း၊ မစွမ်းပြင်းသား၊ ဆင် မြင်းတို့အား၊ သိုထားမြဲနေ၊ သိမ်းမွေးစေ၍ စစ်မြေမဆောင်၊ ရွှေဟသင်္ာမင်းပျို့ ၉၁။ သုံးလူ့ဖျား ၄၀ လူနတ်ဗြဟ္မာတို့၏ အထွတ်အဖျား။ ဘုရား။ ဟ ဟိတတ္ထိက ၁ (ပါ) အကျိုးရှိသော ဟူဟူသရွေ့ ၃၉ အမှုခပ်သိမ်း။ အရာအားလုံး။ ပုံ​မွမ်းဖျင် ဗိုလ်လူ၊ ခပ်သိမ်းသူ၏၊ ဟူဟူသရွေ့၊ အောက်မေ့ကောင်းကြံ၊ မကောင်းကြံကို။ ပြာဋိဟာခန်း ၁၀၂။ ဟူးရား ၂၆၊ ၃၇ (သ) ဟောရာ။ ဗေဒင်ကျမ်းတစ်မျိုး။ ဗေဒင်ဆရာ။ ဟူးရာကျမ်း ၄၈ (သ) ဟောရာမကရန္ဒခေါ်သော နက္ခတ်ကျမ်း။ ဟောရဂန ္ထ ၄၉ (သ) ဟောရာ + (ပါ) ဂန ္ထ။ ဟူးရားကျမ်း။ နက္ခတ်ကျမ်း။ အ အကြိုက် ၃၉ အခိုက်။ အခါ အချာ ၃၈ အလယ်။ ဗဟို။ အထွတ်။ အထိပ်။ အခြား ၅၄ အပိုင်းအခြား။ အရေးအသား။ ဗွေလက္ခဏာ။ အဂတိ ၄ ပါး ဂတိကြည့်။ အဓလေ့ ၁၆ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်။ ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်။ ပုံ​ဖြစ်မြဲသရွေ့၊ အဓလေ့ထက်၊ လွေ့လွေ့များများ၊ လွန်ပျော်ပါးလျက်။ ပါရမီ ခန်း* ၂၄ အနေမကျ ၃၅ အခြေအနေ အတည်တကျမရှိ။ လှုပ်ရှားသည်။ မငြိမ်မသက်ဖြစ်သည်။ အနတ္တား ၁၀ (ပါ) အနတ္တ။ ကိုယ်မဟုတ်ခြင်း။ သုံ:ပါးတွင်ပါ သော အားကာရန်ကိုငဲ့သဖြင့် အနတ္တကို အနတ္တားဟု ရေးသည်။ အနိစ္စ ၁၀ (ပါ) မမြဲခြင်း။ အနန ္တ ၄၁ (ပါ) အ+န+အန ္တ။ အဆုံးမရှိသော။ အပါယ် ၄ (ပါ) အပါယ။ (၁) ငရဲ (၂) တိရစ္ဆာန် (၃) ပြိတ္တာ (၄) အသူရကာယ်။ အပါယ်လေးပါး။ အပတ်တကုတ် ၄၆ (ပေါ) ကြိုးစားလျက်။ အားထုတ်လျက်။ အပြား ၁၅ အမျိုးအစား။ ပွါး ၁၂ အမြတ်အစွန်း။ အမဲအဆား ၅၁ အမဲဟင်းလျာ။ အသားဟင်းလျာ။ အရေး ၅၄ အရေးအသား။ ဗွေလက္ခဏာ။ အလေ့အလ ၁၀ အလေ့အလာ။ စွဲစွဲမြဲမြဲ။ အလကင်္ာ ၄၇၊ ၅၃ (ပါ) အလကင်္ာရ။ သဒ္ဒါအားဖြင့်၎င်း၊ အနက်အားဖြင့် ၎င်း၊ စကားကို တန်ဆာဆင်ခြင်း ပညာ။ အလပ်မြေ ၃၇ မစိုက်မပျိုးသောကြောင့် လပ်နေသောမြေ။ အလွှံ့ ၂၁ လွှမ်းခြုံ၍။ အားလုံး။ အဝှန့် ၂၃ အများအပြား။ အသားအရိုး ၄၉ အရေးကြီးသော အချက်၊ အရေးမကြီးသော အချက်။ အနှစ်အကာ။ အသီတိ ၄၉ (ပါ) ရှစ်ဆယ်။ ပါပဓာတ်သက် ၂၂၊ သူရဇΩ ၁၂၊ အမြိတ္တ ၁၆၊ ကောလီ ၃၀။ ပေါင်းဓာတ်သက် ၈၀။ အသူရိန် ၄၆ (ပါ) အသုရ +ဣန္ဒ။ အသုရာနတ်တို့၏ အသျှင်။ ဝေပစိတ္တိအမည်ရှိသော နတ်မင်း။ ။ အသုရာနတ်တို့ကား  မြင်းမိုရ် တောင် ခြေခုံလောက်သုံးလုံးအကြားတွင် အသုရာဘုံတည်၍ နေကြသည်။ ဝေပစိတ္တိနတ်မင်း စစ်ရှုံးခြင်း၊ သုဓမ္မာတွင် အတုပ် အနှောင်ခံရခြင်း၊ သိကြားမင်းကို ဆဲရေးခြင်း၊ သိကြားမင်းက သည်းခံခြင်းတို့အကြောင်းကို  သဂါ ထာဝဂ္ဂသံယုတ် ပါဠိတော်၊ သက္ကသံယုတ်တွင် တွေ့ရသည်။ အာစာရ ၅၀ (ပါ) အကျင့်။ သီလ။ အာယုစဉ်း (ပါ) အာယုစန္ဒ။ အာယုစန်းတွက်နည်း။ အာရုံ ၁၁ (ပါ) အာရမ္မဏ။ နှစ်သက်ဖွယ်။ အားငါးထွေ ၄၀ မင်းတို့၌ ရှိအပ်သော အားငါးပါး။ ဗလငါးပါး။ (၁) ဗါဟုဗလ၊ လက်ရုံးအား။ (၂) ဘောဂဗလ၊ ပစ္စည်းအား။ (၃) အမစ္စဗလ၊ အမတ်အား။ (၄) အဘိဇစ္စဗလ၊ အမျိုးမြတ် ခြင်းအား။ (၅) ပညာဗလ၊ ပညာအား။ အားအန်ထောင် ၂၇ ကြိုးစားသည်။ ဥဒည်း ၅၁ (ပါ) ဥဒယ။ နေထွက်ချိန်။ နံနက်ဆည်းဆာ။ ဥဗျိုင်း ၃၉ ဗျိုင်းငှက်။ ဥချိုး၊ ဥဒေါင်း၊ ဥပုတ်ဟူရာတွင် ကဲ့သို့ ဥကို ရှေ့တင်၍ ဗျိုင်းကိုပင် ဥဗျိုင်းဟု ခေါ်သည်။ ဦးခေါင်းသနေ ္တး ၄၁ မဂင်္လာရှိအောင် ခေါင်းလျှော်ခြင်း။ ဦးစွန်း ၃၀ ဦးခေါင်း၏ အစွန်းဖြစ်သော ဆံပင် အစု။ ဆံထုံး။ မြတ်သော အရာ။ ဦးဖျား ၃၂ ဦးခေါင်း၏ ထိပ်။ ဦးရစ်ဗောင်းထုပ် ၅၀ ဦးခေါင်းတွင် ပဝါကို ရစ်ပတ်ထုပ် ပေါင်းသည်။ ဧကန် ၄၂ (ပါ) ဧကန ္တ။ အလွန်။ အထူး။ အဲခိုး ၁၉ (ပေါ) လျှို့ဝှက်စွာ။ ကျိတ်၍။ တိတ်တိတ်။ (ဝေါ ဟာရတ္တ ပကာသနီ၏ အလိုအတိုင်းတည်း။) သြဇာ ၄၃ (ပါ) မြေဆီမြေနှစ်။ အဆီအနှစ်။ သြဝါဒ ၁ (ပါ) ဆုံးမခြင်း။ အဆုံးအမ။ အိုသော်သူမရယ်စေမင်း ၁၅ သျှင်ရဏ္ဌသာရကလည်း ကိုးခန်း ပျို့ * ၂၇ တွင် အိုခါမစိုးမရိမ်တည်း ဟု စပ်ဆိုထားသည်။ အောက်မေ့ ၁၀ သတိရသည်။ ဆင်ခြင်သည်။ အဂင်္ါ ၃၆ (ပါ) အစိတ်အပိုင်း။ ပြကတေ့။ အဂင်္ါသုံးမည် ၅၀ (၁) ပညာတတ်ခြင်း (၂) အကျင့်ကောင်းခြင်း (၃) အမျိုးမြတ်ခြင်း။ အဏ္ဌာရသ ၁၅ (ပါ) တဆဲ့ရှစ်။ ၁၈။ အတတ်တဆဲ့ရှစ်ပါး။ (၁) သုတိ၊ ဗေဒကျမ်းအတတ်။ (၂) သမုတိ၊ ဓမ္မသတ်ကျမ်း   အတတ်။ (၃) သခင်္ျာ၊ သတ္တဝါ အကြောင်းကို စုံစမ်းသော အတတ်။ (၄) ယောဂ၊ ကမ္မဏ္ဌာန်း စီးဖြန်းသော အတတ်။ (၅) နီတိ၊ လောက ဝတ်အတတ်။ (၆) ဝိသေသိကာ၊ သတ္တလောကသည် အဏု မြူတို့အပေါင်းဖြစ်သည်ကို ပြသော အတတ်။ (၇) ဂန္ဓဗ္ဗာ၊ ကခြင်း သီခြင်း တီးမှုတ်ခြင်း အတတ်။ (၈) ဂဏိကာ၊ အတွက်အချက် အတတ်။ (၉) ဓနုဗေဒ၊ လေးအတတ်။ (၁၀) ပုရာဏာ၊ ရှေ: စကား ဟောင်းကျမ်း အတတ်။ (၁၁) တိကိစ္ဆာ၊ ဆေးချမ်းအတတ်။ (၁၂) ဣတိဟာသာ၊ မဟာသာရတ စသော ရှေးကဗျာကြီးများ အတတ်။ (၁၃) ဇောတိ၊ နက္ခတ်ကျမ်း အတတ်။ (၁၄) မာယာ၊ လှည့်ပတ်မှုအတတ်။ (၁၅) ဆန္ဒ၊ ဆန်းကျမ်းအတတ်။ (၁၆) ကေတုဘ၊ အလကင်္ာကျမ်းအတတ်။ (၁၇) မန ္တာ၊ ဂါထာမန ္တန် အတတ်။ (၁၈) သဒ္ဒါ၊ သဒ္ဒါကျမ်းအတတ်။ အန်တုအန်ပ ၃၉ အားပြိုင်သည်။ ရန်ပြုသည်။ အပ္ပမေယျ ၄၁ (ပါ) အ+ ပ မေယျ။ မနှိုင်းရှည့်အပ်သော။ အတိုင်းမသိသော။ အိပ်ဖန်ထည့် ၂၅ အိပ်စက်သည်ကို စောင့်ရှောက်စေသည်။ အုပ်တွေ ၁၇ တစ်စုတစ်ရုံး။ ။ အုပ်တွေ များစွာ၊ သားတရာကို။ သံဝရ * ၈။ ဆိတ်ဆိတ် မလှုပ်၊ တအုပ်တတွေ၊ စည်းဝေ နေသည်။ ဂါထာခြောက်ဆယ်ပျို့ * ၄၇။ ဥပ္ပါတ် ၄၉ (ပါ) ဥပ္ပါတ။ နေလကြတ်ခြင်း၊ ကြယ်ပျံခြင်း၊ မြေလှုပ်ခြင်းစသော အတိတ်နိမိတ်။ အိမ်ရာ ၇ သူ့သားမယား၊ ။ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ၁၀၀ ၁၀၁ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ၁၀၂ ၁၀၃ ၁၀၄ ၁၀၅ ၁၀၆ ၁၀၇ ၁၀၈ ၁၀၉ ၁၁၀ ၁၁၃ ၁၁၂ ၁၁၁ ၁၁၄ ၁၁၆ ၁၁၅ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ လောကသာရပျို့နှင့် ပျို့ဆရာ ရခိုင်သူမြတ်တို့၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ သက္ကရာဇ် ၆၈၈ ခုနှစ်တွင် မင်းလျင်စောသည် သရက် မြို့၌ တည်၍နေသည်။ သက်လူမျိုးများကို အုပ်စိုးသောကြောင့် သက်မင်းဟု ကျော်စောသည်။ သက်မင်းလျင်စောတွင် စောစုံ၊ စောဖြူ၊ စောတူဟု သားတော် သုံးပါးရှိသည်။ သက်တို့သည် ရခိုင်ရိုးမတောင်စဉ်တောင်တန်းရှိ ကျေး ရွာများကို သွားရောက်တိုက်ခိုက် ဖျက်ဆီးကြသည်။ ထိုအခါ ရခိုင်ဘုရင်မင်းထီးသည် အမတ်ကြီး ရာဇစည်သူသကြင်္ ံကို စေလွှတ် ၍ သရက်ကို အတိုက်ခိုင်းသည်။ သက္ကရာဇ် ၆၉၅ ခုတွင် အမတ်ကြီးသည် စစ်သည်ဗိုလ်ပါ အများနှင့် ရိုးမတောင်ကို ဖြတ်ကျော်ချီတက်ကာ သက်မင်းလျင် စောအား သားတော်၊ သမီးတော်၊ မိဖုရားမောင်းမတို့နှင့်အတူ ပရိယာယ်ဖြင့် အလွယ်တကူ ရခိုင်သို့ ဆောင်ယူလေသည်။ မင်းလျင်စောလည်း ရခိုင်သို့ရောက်လျှင် သားတော်သုံ:ပါး တို့ကို ပိဋိကတ်ဗေဒင်တတ်သော သူမြတ် ဝယ် အပ်လေ၏။ မင်းသားသုံးပါးလည်း ပိဋိကတ်ဗေဒင်သင်၍ တတ်လေလျှင် ဆရာသူမြတ် အိပ်မက်မြင်တော်မူ၏။ နောင်တော်ကြီး စောစုံသည် စမုန်မြစ်ရေကို သောက်၍ ကုန်သည်ဟု မက်၏။ ညီတော်အလတ် စောဖြူ သည် ဖိုးဦးမော်ရေကို သောက်၍ ကုန်သည်ဟုမက်၏။ ညီတော် အငယ်စောတူသည် အဝမြစ်ငယ်ရေကို သောက်၍ ကုန်သည် ဟု မက်၏။ ဆရာသူမြတ်လည်း မင်းသုံးပါးကိုခေါ်၍ အမောင်တို့လည်း စစ်ကိုင်း၊ ပင်းယသို့သွား၍နေကြလေ။ မင်း ချည်းဖြစ်လိမ့်မည်။ မင်းဖြစ်လျှင် ငါ့ကိုမမေ့ပါနှင့် ဟု မိန့်တော် မူ၏။ မင်းညီနောင် သုံးပါးတို့လည်း ခမည်းတော်၊ မယ်တော်တို့ကို လျှောက်၍ သက္ကရာဇ် ၇၀၅ ခုနှစ်တွင် အရှေ့ပြည်သို့ သွားကြ လေသည်။ စစ်ကိုင်း၊ ပင်းယသို့ရောက်လျှင် စောစုံသည် မြင်စိုင်းမြို့ကို စားရသည်။ စောဖြူသည် ပြည်မြို့ကို စားရသည်။ စောတူသည် အမြင့်မြို့ကို တရဖျားစောကဲ အမည်နှင့်စားရသည်။ နောင်သောအခါ အမြင့်တရဖျားစောကဲသည် အဝမြို့တွင် မင်းကြီးစွာစောကဲ အမည်နှင့်မင်း ဖြစ်လေသည်။ မင်းကြီးစွာ စောကဲသည် ပညာရှိကို ချစ်တော်မူတတ်သည်။ ပညာရှိစကား ကို နားထောင်တော်မူတတ်သည်။ မင်းကြီးလက်ထက်တွင် စဉ်းတပစ်အမတ်နှင့် ဝန်စင်းမင်းရာဇာတို့သည် မင်းတိုင်ပင် ပညာရှိများ ဖြစ်ကြသည်။ မင်းဖြစ်၍ တစ်ဆယ့်ခြောက်နှစ်ရှိ သောအခါ မင်းကြီးသည် မိမိ၏ငယ်ဆရာ ရခိုင်သူမြတ်ကို သတိရ၍ နေပြည်တော်သို့ ပင်ခေါ်ကာ မဟာသဃင်္ရာဇာဟူသော တံဆိပ်နာမံကပ်လှူပြီးလျှင် ကိုးကွယ်တော်မူလေသည်။ ထိုမဟာသဃင်္ရာဇာ တံဆိပ်နာမံကို ခံယူတော်မူသည့် ရခိုင်သူမြတ်သည် မင်းသားသုံးပါးကို စာပေချစဉ်အခါက လောက သာရပျို့ကို စီးကုံးကာ မင်းသားတို့အား သင်ကြားပေးလေသည်။ ဤကား ဦးကုလားရာဇဝင်၊ ဓညဝတီ အရေးတော်ပုံ၊ သာသနာလကင်္ာရ  စာတန်းတို့နှင့်အညီဖြစ်သောလောကသာရပျို့နှင့် ပျို့ဆရာတို့၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိပေတည်း။ ။ သ သ သ လောကသာရပျို့၏ထူးခြားချက် ၃ ရပ် လောကသာရပျို့သည် (၁) အဟောင်းဆုံးပျို့ဖြစ်သည်။ (၂) လူသိအများဆုံးပျို့ဖြစ်သည်။ (၃) ကာရန်သတ်ပုံမှန်ကန် သောပျို့ဖြစ်သည်။ (၁) ရာဇဝင်ကြောင်းအရဆိုလျှင် လောကသာရပျို့ကို ရခိုင်သူမြတ်သည် သက္ကရာဇ် ၆၉၅ ခုနှစ်နှင့် ၇၀၅ ခုနှစ်အကြား တွင် စီကုံးသည်ဟု ယူမှတ်ရပေမည်။ သို့ဖြစ်ပါက နှစ်ပေါင်း ခြောက်ရာကျော်လေပြီ။ (၂) မြန်မာမင်းများ လက်ထက်က လောကသာရပျို့ကို မည်မျှ အသုံးပြုခဲ့ကြသည်ဟု မသိနိုင်သော်လည်း အဂင်္လိပ်မင်း များလက်ထက်တွင်ကား နှစ်ပေါင်းများစွာ အသုံးပြုခဲ့ကြလေပြီ။ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံခေတ်တွင်လည်း ဤပျို့ကို တစ်ဖန် အသုံးပြုလျက် ရှိပြန်လေပြီ။ နှစ်ပေါင်းခြောက်ရာကျော်မျှ မြန်မာ တို့၏အကျိုးကို ဆောင်ခဲ့သည့် ဤပျို့၏ ကျေးဇူးကား ကြီးလှပေ စွတကား။ (၃) ယခုလက်ရှိ လောကသာရပျို့မူအချို့တွင် ကာရန် တိမ်းယိမ်းချက်အနည်းငယ်ကိုတွေ့နေရသော်ငြားလည်း  ဝေါဟာရ တ္တပကာသနီပြုကျမ်းပြုသူ ဒုတိယကျော်အောင်စံထား ဆရာတော် နှင့် သတ်ညွှန်းသစ်ကျမ်းပြုသူ တွင်းသင်းတိုက်ဝန် မဟာစည်သူ တို့သည် သတ်ပုံအလိုငှါ ဤပျို့ကိုများစွာထုတ်ဆောင် ကိုးကား ခဲ့ကြလေပြီ။ ။ လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကတွင် လူတို့သည် ကြီးသည်ဖြစ်စေ၊ ငယ်သည် ဖြစ်စေ၊ လုပ်ထိုက်သည်ကို လုပ်ရမည်။ ရထိုက်သည်ကို ရရမည်။ ဥပမာ ဆရာသည် တပည့်အား ပညာ သင်ပေးထိုက်သည်။ တပည့်သည် ဆရာထံမှ ပညာသင်ယူထိုက်သည်။ ဆရာသည် တပည့်ထံမှ ရိုသေလေးစားမှုကို ရထိုက်သည်။ တပည့်သည် ဆရာထံမှ ချစ်ခင်သနားမှုကို ရထိုက်သည်။ လုပ်ထိုက်သည်ကို တာဝန်ဝတ္တရားဟုခေါ်၍ ရထိုက်သည် ကို အခွင့်အရေးဟု ခေါ်သည်။ လူတို့သည် တာဝန်ဝတ္တရားကို မဆောင်ရွက်။ အခွင့်အရေးကိုကား ရယူ၏ဆိုလျှင် လောကသည် မငြိမ်ဝပ်နိုင်ရာ။ တစ်ဖန် အခွင့်အရေးကို မရယူနိုင်။ တာဝန် ဝတ္တရားကိုကား ဆောင်ရွက်ရ၏ဆိုလျှင်လည်း လောကသည် မငြိမ်ဝပ်နိုင်ရာ။ ဥပမာအားဖြင့်ဆိုသော် သူငယ်တို့ လေထဲတွင် လွှတ်သော စွန်သည် တစ်ဖက်သိမ်းနေလျှင် မငြိမ်ဝပ်နိုင်သကဲ့သို့ ဖြစ်ပေသည်။ စွန်သည် တစ်ဖက်ဖက်က အလေးသာနေလျှင် ထိုဘက်သို့ သိမ်းနေသဖြင့် ထိန်းမရကာ နောက်ဆုံး၌ မြေသို့ကျ၍ ပျက်စီး ရလေသည်။ ထိုနည်းတူစွာ တိုင်းပြည်တစ်ခု၌ လူတို့သည် အခွင့်အရေးကိုသာ ခံစားလျက် တာဝန်ဝတ္တရားကို မဆောင်ရွက် ကြပါမူ ထိုတိုင်းပြည်သည် ထိန်းမရနိုင်ဘဲ မကြာမီ ပျက်စီးရ ချေသည်။ ထိုဘေးကြီးကိုမြင်သော ရခိုင်သူမြတ်သည် အမျိုးလေးပါး တို့အား တာဝန်ဝတ္တရားကို သင်ပြလိုသောကြောင့် ဤလောက သာရပျို့ကို စီကုံးလေသည်။ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖိုးသုညတွေ ပျောက်အောင် ဗလငါးတန်ဘက်ကို အစိုးရရော လူထုပါ ကြိုးစားဆောင်ရွက် လျက်ရှိကြသည်။ ထိုဗလငါးတန်တို့သည်ကား…æ (၁) ကာယဗလ၊ ကိုယ်ကျန်းမာ သန်စွမ်းခြင်း။ (၂) ဉာဏဗလ၊ ပညာတတ်မြောက်ခြင်း။ (၃) ဘောဂဗလ၊ ပစ္စည်းနှင့်ပြည့်စုံခြင်း။ (၄) မိတ္တဗလ၊ မိတ်ဆွေကောင်းရှိခြင်း။ (၅) စာရိတ္တဗလ၊ အမူအကျင့်မွန်မြတ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ကြ ပေသည်။ ထိုဗလငါးတန်နှင့် ပြည့်စုံလိုသူသည် ဤလောကသာ ရပျို့ကို လေ့လာမှတ်သားလိုက်နာရပေမည်။ မြန်မာတို့၏ ဘေးဘိုးဘီဘင်တို့သည် ဤပျို့ကို လေ့လာမှတ်သားလိုက်နာ၍ ဗလငါးတန်နှင့် ပြည့်စုံကာ နိုင်ငံကြီး အေးချမ်းသာယာဝပြော စည်ပင်ခဲ့ဘူးလေပြီ။ ကာယဗလ ရှေးက မြန်မာတို့သည် လယ်ထွန်ကြသည်။ ယာလုပ် ကြသည်။ မောင်းထောင်းကြသည်။ ဆန်ဖွပ်ကြသည်။ သူတို့ သည် ယောက်ျားလည်း ယောက်ျားအလျောက်၊ မိန်းမလည်း မိန်းမအလျောက် ခွန်အားဗလနှင့် ပြည့်စုံကြရသည်။ ရိုးသားစွာ စားသောက်နေထိုင်ကြသဖြင့် ရောဂါဘယလည်း ဆန်ပြားထွေ လီစွာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပုံ မရချေ။ ထို့ကြောင့် ယခုကာလကဲ့သို့ အလေးမခြင်း၊ ပြေးခုန်ခြင်း၊ လှေခတ်ခြင်း၊ ဘောကန်ခြင်းတို့ ကို အထူးတလည် အရေးယူဖို့ လိုခဲ့ပုံ မရချေ။ သို့သော်လည်း ကိုးဆယ့်ခြောက်ပါးသော ရောဂါတို့ ပေါ်ပေါက်လာလျှင်ကား ပျောက်ကင်းအောင် ကုစားဖို့ရန် ဆေးဆရာများသည် ဆေးကျမ်း များကို လေ့လာရလေသည်။ ဆေးမြစ်များကို လေ့လာရလေ သည်။ ဆေးကျမ်းတို့တွင် ပါသောအနက်အဓိပ္ပာယ်တို့ကို အကျယ် တဝင့် နားလည်ရသည်။ ဆေးမြစ်တို့၏ အရသာတန်ခိုးသတ္တိ တို့ကို လေးနက်စွာ နားလည်ရသည်။ သလိပ်၊ သည်းခြေ၊ လေတို့ ကြောင့်ဖြစ်သော ၉၆ ပါးသော ရောဂါတို့ကို နားလည်ရ သည်။ ဤအချက်ကို ညွှန်ပြလိုသဖြင့် ရခိုင်သူမြတ်သည် ဤ သို့ရေး ခဲ့လေသည်။ ဆေးသမားလည်း၊ ဆေးဝါးအဖြစ် ဆေးမြစ်လေ့ကျွမ်း၊ ပိဏ္ဍေပြွမ်း၍ ဆေးကျမ်းထိုသို၊ ရသာကိုလည်း ဖွင့်ဆိုတတ်ကျယ်၊ ဓိပ္ပါယ်အနက် လွန်လေ့ကျက်၍၊ ဓာတ်ပျက်သည်းခြေ သွေးလေချောက်ချား၊ သလိပ်ဖျားက စသည့်ရောဂါ၊ အနာအမျိုး ကိုးဆယ့်ခြောက်ပါး၊ အပြားပြားကို မမှားလွတ်အောင်၊ ကုသဆောင်၍ အခေါင်သမား မြောက်စေမင်း။ ဉာဏဗလ ဗလငါးတန်တို့သည် ဆိုင်ရာဆိုင်ရာတွင် အရေးကြီးကြ သည်။ အသုံးဝင်ကြသည်။ သို့သော်လည်း ဉာဏဗလခေါ် ပညာတတ်ခြင်းသည်ကား အရေးအကြီးဆုံး အသုံးအဝင်ဆုံး ဖြစ်ပေသည်။ အားလုံးသော ဗလတို့၏ခေါင်းဆောင်လည်း ဖြစ်သည်။ ဉာဏဗလသည် နိဗ္ဗာန်သွားရာလမ်းသို့ပင် ရှေးရှုူ ခေါ်ဆောင်သွားနိုင်သည်။ ဤအချက်တို့ကို ထင်ရှားစေလိုသော ရခိုင်သူမြတ်သည် ဤသို့ရေးခဲ့သည်။ အင်ငါးမည်တွင်၊ အထွတ်တင်သား မျက်ရှင်အလား ပညာအားလျှင် စီပွါးမြင်နိုင်၊ အခေါင်တိုင်၏။ ပြည့်လှိုင်ကျေးဇူး၊ အထူးထူးတွင် အမှူးစင်စစ်၊ ရှေ့သွားဖြစ်လျက် အပြစခွါရှောင်၊ အကျိုးဆောင်သား တတ်ခေါင်ပညာ၊ မတ်လိမ္မာကို စေပါသုံးစွဲ၊ ကိုယ်၌မြဲက ငရဲမလား၊ ရှေးရှူသွားလျက် မြတ်ဖျားနိဗ္ဗာန်၊ ခရီးညွှန်ရှင့်။ ထိုသို့ ကျေးဇူးပြုတတ်သော ပညာကို သင်ကြားလေ့ လာရသည်။ သင်ကြားလေ့လာရာတွင်လည်း အမိအဖဆရာသမား တို့၏ မေတ္တာ၊ ကရုဏာ ရှေ့ထား၍ ဆုံးမသော စကားတို့ကို လိုက်နာကာ လေ့လာရာသည်။ ထို့ကြောင့် ရခိုင်သူမြတ်က ဤသို့ တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ မိဘဆရာ၊ စကားနာ၍ ကျမ်းစာသိမြင်၊ တတ်အောင်သင်လော့။ ပညာကို ဘယ်အရွယ်တွင် သင်ရမည်နည်း။ ငယ်ရွယ်စဉ် သင်ရမည်။ ဘယ်သူ့ထံတွင် သင်ရမည်နည်း။ ဆရာစစ် ဆရာ ကောင်းထံတွင် သင်ရမည်။ ဘယ်သို့ သင်ရမည်နည်း။ ဆရာ့ ထံတွင် ပုဆစ်ထူးတုပ်၍ သင်ရမည်။ ရိုသေလေးစားစွာ သင်ရ မည်။ ကြိုးစားအားထုတ်၍ သင်ရမည်။ အခွင့်ကောင်းကို  ချောင်း မြောင်းစောင့်စား၍ သင်ရမည်။ ဆရာက ခြိမ်းမောင်းဆူပူသော် လည်း သည်းခံ၍ သင်ရမည်၊ ဤသို့ ဆုံးမညွှန်ကြားလိုသော ရခိုင်သူမြတ်သည် အောက်ပါတို့ကို ရေးသားလေသည်။ မကြီးသက်ရွယ်၊ အငယ်သော်က ကြိုးလုံ့လလျက်၊ တုပ်ကွပုဆစ် ဆရာစစ်၌၊ ကြောက်ချစ်ရိုသေ လုပ်ကျွေးထွေဖြင့်၊ စာပေတတ်ကြောင်း တချောင်းချောင်းလျှင်၊ ခြိမ်းမောင်း (သောခါ)၊ သည်းခံ (ပါလော့)။ အတတ်ပညာ ဘယ်နှစ်မျိုးရှိပါသနည်း။ အဏ္ဌာရသတဆဲ့ ရှစ်မျိုးရှိသည်။ အားလုံးကို  သင်ရမည်လား။ သင်နိုင်လျှင် ကောင်း သည်။ မသင်နိုင်ပါက တစ်ခုခုကို ကောင်းစွာတတ်အောင်  သင် ပါ။ သို့မှသာ ချမ်းသာစွာ အသက်မွေးနိုင်မည်။ ပညာမတတ် လျှင် သူတပါး၏ ကဲ့ရဲ့ခြင်းကို ခံရမည်။ ဒုက္ခလည်း များစွာ ရောက်မည်။ ပညာမရှိသူကို လူတို့ မရိုသေကြ။ အိုသောအခါ လှောင်ပြောင် သရော်ခြင်းကိုပင် ပြုတတ်ကြသည်။ ဤသို့သော အပြစ်တို့ကို ထင်ရှားပြလိုသော ရခိုင်သူမြတ်သည် အောက်ပါ အတိုင်း ဖွဲ့စီပြန်သည်။ ထိုသိပ္ပကို နှံ့မျှလုံးခြုံ၊ မတတ်တုံလည်း တစ်စုံတစ်ခု၊ တတ်အောင်ပြု၍ လူမှုအိမ်ထောင်၊ စီပွါးဆောင်လော့။ ညဥ့်မှောင်မသိ၊ ကြက်မျက်စိသို့ မိမိကိုယ်ဘို့၊ အတတ်ချို့သော် သူတို့ပြစ်တင်၊ ဆင်းရဲဖျင်အံ့။ ထင်ထင်မျက်မြော်၊ မကော်ရော်သည် အိုသော် သူမရယ်စေနှင့်မင်း။ ဘောဂဗလ လူတို့သည် မတောင့်မတ မကြောင့်မကြရဘဲ နေလိုကြ လျှင် အလုပ်လုပ်ကြရမည်။ ပစ္စည်းရှာကြရမည်။ မည်သို့သော အလုပ်များကိုလုပ်၍ ပစ္စည်းရှာကြရပါမည်နည်း။ လယ်လုပ်ခြင်း၊ ကုန်သွယ်ခြင်းဖြင့် ပစ္စည်းရှာရမည်။ ထိုမျှမကသေး လူတို့၏ အသုံးအဆောင်များဖြစ်သော ကျွဲ၊ နွား၊ ဆိတ်၊ ဝက်၊ ကြက်၊ ဝမ်းဘဲတို့ကို မွေးမြူရောင်းဝယ်ခြင်းဖြင့်လည်း ပစ္စည်းရှာရမည်။ ထိုအချက်ကို ရခိုင်သူမြတ်သည် ဤသို့ ရေးသားခဲ့သည်။ လုပ်ကြံကြိုးစား၊ ကျွဲ, နွား, ဆိတ်, ဝက် ဝမ်းဘဲငှက်နှင့်၊ ကြက်ကမကြွင်း သိမ်းမွေးပြင်းလျလ်၊ များခြင်းစုံစီ ဖန်တီဝယ်ရောင်း၊ ထပ်ကာလောင်းလျက် ပဲ ပြောင်း စပါး၊ ကျီပြည့်ထား၍ ခွက် ပြား ရွှေ၊ ငွေ၊ ဆည်းပူးထွေဖြင့် မျိုးဆွေမှီတင်း ကြွယ်စေမင်း။ ပညာရှာရာတွင် သည်းသည်းခံဖို့ရန် ရခိုင်သူမြတ်သည် ဆုံးမခဲ့ပြီ။ ပစ္စည်းရှာရာတွင်လည်း သည်းသည်းခံ၍ ရှာရမည်ဟု ဆုံးမပြန်သည်။ တံစက်ကြောင်းက ကျသောရေသည် အနည်း ငယ်မျှသာ ဖြစ်လင့်ကစား ကျဖန်များသောအခါ စရည်းအိုးကြီး ပြည့်ရသည်။ ထိုနည်းတူစွာ တပဲတမူးသော ဥစ္စာသည် အနည်း ငယ်မျှသာ ဖြစ်လင့်ကစားစုဖန်များလတ်သော် စုသူသည် သူဏ္ဌေး ဖြစ်လာနိုင်သည်။ ပျားသည် အနည်းငယ် အနည်းငယ် စုခြင်းဖြင့် ပျားအုံတွင်းတွင် ပျားရည်ကို ပြည့်ဝစေသည်။ ခြခုံးသည်  အနည်း ငယ် အနည်းငယ် သယ်ဖို့ခြင်းဖြင့် တောင်ပို့ ကြီးကို ဖြစ်စေသည်။ ထိုနည်းတူစွာ အနည်းငယ် အနည်းငယ် စုခြင်းဖြင့် သူဏ္ဌေးဖြစ် အောင် ကြိုးစားစေလိုသောကြောင့် ရခိုင်သူမြတ်က ဤသို့ တိုက်တွန်းလေသည်။ စရည်းအိုးခွက်၊ ကြီးစွာလျက်လျှင် တံစက်ကျများ၊ ပြည့်သောလားသို့ ပျား၏နည်းထုံး၊ မှတ်ကျင့်သုံး၍ ခြခုံးတောင်ပို့၊ ဖို့သည့်ခြင်းရာ လူလိမ္မာတို့၊ ဥစ္စာဆည်းထွေ တတ်လှစေလော့။ မိတ္တဗလ ကျန်းမာပါ၏။ စာတတ်ပါ၏။ ကြွယ်ဝပါ၏ဆိုသော်ငြားလည်း မိတ်ကောင်းဆွေကောင်း မရှိပါက မသင့်လျော်ချေ။ မိတ်ကောင်းဆွေကောင်းနှင့် ပေါင်းသင်းရမည်။ မည်သို့သော သူကို မိတ်ကောင်းဆွေကောင်းဟု ယူမှတ်ရပါမည်နည်း။ ယခုဘဝ တွင် ချမ်းသာအောင် နောင်သံသရာတွင်လည်း ကောင်းစားအောင် အကြံဉာဏ် ပေးတတ်သော လူလိမ္မာ သူတော်ကောင်းမျိုးကို မိတ်ကောင်းဆွေကောင်းဟု မှတ်ယူရမည်။ ထိုလူမျိုးနှင့် အမြဲပေါင်း သင်းရမည်။ ထိုကြောင့် ရခိုင်သူမြတ် ဤသို့ဆိုသည်။ ပစ္စုပ္ပန်သံသရာ၊ ချမ်းသာစီပွါး နှစ်ပါးမြင်တတ်၊ သူတော်မြတ်ကို မပြတ်ချစ်ခင်၊ မိတ်ကျွမ်းဝင်၍ မြဲပင်စင်းလျင်း ပေါင်းယှဉ်မင်း။ ဤသို့ ပေါင်းသင်းရာတွင်လည်း ပျူပျငှါငှာ ချစ်ချစ် ခင်ခင်နှင့် ပေါင်းသင်းရာသည်။ အဝတ်အစားတို့ကို ပေးကမ်း ခြင်းဖြင့်လည်း ပြုစုရာသည်။ ဤအချက်ကို ရခိုင်သူမြတ် ဤ သို့ ရေးသားညွှန်ကြား၏။ သူစိမ်းသူကျက်၊ ပေါင်းဖက်သရွေ့ မိဘတွေ့သို့၊ မွေ့မွေ့လျော်လျော် ပျော်ပျော်ပါးပါး၊ နှုတ်ချိုပျားနှင့် ဝတ်စားပေးပံ့၊ ဖြည့်ဖြူးနှံ့(လော့) မိတ္တဗလ အပေါင်းအသင်းနှင့် ပြည့်စုံသောအခါ ဘေးတစ် ခုကို သတိထားရမည်။ ထိုဘေးကား အခြားမဟုတ်။ မနာလိုသော သူတို့က မိတ်ဆွေချင်း ကွဲပြဲမုန်းတီးအောင် မဟုတ်မတရား ပြော၍ ကုန်းတိုက်သော ဘေးဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ကုန်းတိုက် လာသော် ကြီးစွာ သတိထားရမည်ဟု ဆုံးမလိုသော ရခိုင်သူမြတ် သည် ဤသို့ဆိုလေသည်။ ချောသွေ့စကား၊ စပ်ကြားသူပျက် ကုန်းတိုက်ဖျက်လည်း ရက်ရက်မယုံလွယ်နှင့်မင်း။ စာရိတ္တဗလ ကာယဗလ၊ ဉာဏဗလ၊ ဘောဂဗလ၊ မိတ္တဗလတို့နှင့် ပြည်စုံလင့်ကစား စာရိတ္တဗလနှင့် မပြည့်စုံသော် လက်မ ကျိုး သော လက်နှင့် တူပေရာသည်။ စာရိတ္တဗလနှင့် ပြည်စုံလိုလျှင် မကောင်းသောအမူအကျင့်တို့ကို ရှောင်ကြဉ်ရာသည်။ မကောင်း သော အမူအကျင့်တို့ကား အဘယ်တို့နည်း။ ငါးပါးသော မကောင်း မှုတို့ဖြစ်ပါသည်။ ထိုမကောင်းမှု ငါးပါးရှောင်ခြင်းကို ငါးပါး သီလစောင့်သည်ဟု ခေါ်သည်။ ဤအချက်ကို ရခိုင်သူမြတ် အောက်ပါအတိုင်းဖွဲ့ဆို၏။ ပါဏတိပါတ်၊ မသတ်သူ့သက် ခိုးဝှက်မမူ ၊ မယူသေစာ အိမ်ရာမမှား၊ မုသားမဆို ကိုယ်ကိုနှိမ့်ချ၊ စောင့်သီလနှင့် ဒါနလှူဝတ်၊ ရက်မချွတ်လျှင် မပြတ်ဆောက်တည်၊ ဆုကြီးရည်(လော့)။ ထို့ပြင် လူတို့သည် လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟဆိုသော တရားတို့ကြောင့် လိမ်လည်းလိမ်ကြသည်။ လုလည်းလုကြသည်။ ခိုးလည်းခိုးကြသည်။ တိုက်လည်းတိုက်ကြသည်။ သတ်လည်း သတ်၊ ဖြတ်လည်းဖြတ်ကြသည်။ ထိုတရားသုံးပါးကို ပညာဖြင့် ဆုံးမပါမှ လောကကြီး ငြိမ်းချမ်းမည်ဟု ရခိုင်သူမြတ် ပြောလို သဖြင့် ဤသို့ ဖွဲ့စီသည်။ လောဘ၊ ဒေါသ မောဟသူပျက်၊ နေ့တိုင်းဖျက်၍ အမျက်သည်းလွန်၊ တဖျင်သန်လျက် ပြေးလွန်ဖင်ဖင်၊ အာရုံမြင်က ခင်ခင်မွတ်မွတ်း လိုက်လံတတ်သား ထူးပွတ်မဆိုင်း၊ စိတ်ဆင်ရိုင်းကို ထုံးပိုင်းမချာ၊ ယဉ်စိမ့ငှါလျှင် ပညာ ထိန်း၍ မိန်းစေမင်း။ အချုပ်အားဖြင့် လူတို့သည် ဗလငါးတန်နှင့် ပြည့်စုံ လိုပါမူ ပထမဦးစွာ လုံ့လဝိရိယရှိရမည်။ လုံ့လဝိရိယရှိလျှင် အတတ်ပညာကို ရလိမ့်မည်။ အတတ်ပညာ ရလာသောအခါ မာန်မာန တက်လာတတ်သည်။ မာန်မာနကို ချို:နှိမ့်လော့။ ကောက်ကျစ်စဉ်းလဲလာတတ်သည်။ ကောက်ကျစ်စဉ်းလဲမှုကို လက်မခံနှင့်။ စိတ်နှလုံးကို စင်ကြယ်အောင်ထား၍ တော်ဖြောင့် မှန်ကန်ပါလေဟု ဆုံးမလိုသော ရခိုင်သူမြတ်သည် ဤကဲ့သို့ သြဝါဒ ပေးလေတော့သည်။ လုံ့လပင်စည်၊ အရင်းတည်က ခက်ရှည်ပညာ၊ ချမ်းသာအသီး ကြီးစရွေ့ရွေ့၊ အဓလေ့ဖြင့် မမေ့မကျန်၊ လူမှုပွန်လျက် စောင်မာန်မဲ့ဆုံး၊ တော်ဖြောင့်သုံး၍ နှလုံးသန့်စင် ကြယ်စေမင်း။ ။ သ သ သ ရခိုင်သူမြတ်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ ရခိုင်သူမြတ်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ လောကသာရပျို့၏ ထူးခြားချက်  လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် လောကသာရပျို့နှင့်ဗလငါးတန် မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ၁၁၇ ၁၁၈ ၁၁၉ ၁၂၂ ၁၂၁ ၁၂၀ ၁၂၃ ၁၂၄ ၁၂၅ ၁၂၆ ၁၂၇ ၁၂၈ ၁၂၉ ၁၃၀ ၁၃၁ ၁၃၂ ၁၃၃ ၁၃၄ ၁၃၅ ၁၃၆ ၁၃၇ ၁၃၈ ၁၃၉ ၁၄၀ ၁၄၁ ၁၄၂ ၁၄၃ ၁၄၄ ၁၄၅ ၁၄၆ ၁၄၇ ၁၄၈ ၁၄၉ ၁၅၀ ၁၅၁ ၁၅၂ ၁၅၃ ၁၅၅ ၁၅၄ ၁၅၆ ၁၅၇ ၁၅၈ ၁၅၉ ၁၆၁ ၁၆၀ ၁၆၂ ၁၆၄ ၁၆၃ ၁၆၅ ၁၆၇ ၁၆၆ ၁၆၈ ၁၆၉ ၁၇၀ ၁၇၂ ၁၇၁ ၁၇၃ ၁၇၅ ၁၇၄ ၁၇၆ စာမူခွင့်ပြုအမှတ် ၇၇၆/၉၆ (၁၀) မျက်နှာဖုံးခွင့်ပြုအမှတ် ၆၅၆/၉၆ (၁၂) မျက်နှာဖုံးပန်းချီ ယဉ်မင်းပိုက်၊ သန်းမြင့်အောင် ပုံနှိပ်ခြင်း ဒုတိယအကြိမ် အုပ်ရေ ၅၀၀ တန်ဖိုး ၉၀ ကျပ် ထုတ်ဝေသည့်လ ဒီဇင်ဘာလ၊ ၁၉၉၆ မျက်နှာဖုံးနှင့်အတွင်းပုံနှိပ်သူ ဦးမောင်လှိုင် (မြဲ​၀၃၈၅၄) လှိုင်အော့ဖ်ဆက်၊ အမှတ် ၈၈၊ အထက်ပုဇွန်တောင်လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့။ ထုတ်ဝေသူ ဦးရဲမြင့် (တက်လမ်းစာပေ)၊ ၉၆၇၊ ပဒေသာရပ်ကွက်၊ စော်ဘွားကြီးကုန်း။ ကွန်ပျူတာစာစီ ဝိဇာဒ်၊ အမှတ် ၁၉၈၊ ၃၃  လမ်း(အပေါ်)၊ ရန်ကုန်မြို့။ ဖုန်း ​ ၂၇၂၀၁၇ ပြည်သူ့သဘောထား လ ပြည်ပအားကိုးပုဆိန်ရိုး အဆိုးမြင်ဝါဒီများအားဆန့်ကျင်ကြ။ လ နိုင်ငံတော် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် နိုင်ငံတော်တိုးတက် ရေးကို နှောင့်ယှက်ဖျက်ဆီးသူများအား ဆန့်ကျင်ကြ။ လ နိုင်ငံတော်၏ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက် နှောင့်ယှက်သော ပြည်ပနိုင်ငံများအား ဆန့်ကျင်ကြ။ လ ပြည်တွင်းပြည်ပ အဖျက်သမားများအား ဘုံရန်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ချေမှုန်းကြ။ ဒို့တာဝန်အရေးသုံးပါး ပြည်ထောင်စုမပြိုကွဲရေး ဒို့အရေး တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်မှုမပြိုကွဲရေး ဒို့အရေး အချုပ်အခြာအာဏာတည်တံ့ခိုင်မြဲရေး ဒို့အရေး နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပေါ်ပေါက်ရေးသည် ပြည်ထောင်စုသားအားလုံး၏ ပဓာနကျသောတာဝန်ဖြစ်သည်။ စာပေ ၁၈၇ (ခ)၊ ပထမထပ်၊ ၃၄ လမ်း(အပေါ်)၊ ရန်ကုန်။ ဖုန်း ​ ၂၄၃၈၁၉ ပညာနှင့် အကျင့်၊ သိက္ခာမြှင့်အံ့။ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ မာတိကာ ဦးရေ အကြောင်းအရာ စာမျက်နှာ က။ ရခိုင်သူမြတ်၏အတ္ထုပ္ပတ္တိ က ခ။ လောကသာရပျို့၏ အထူးခြားချက်  ၃  ရပ် ဃ ဂ။ လောကသာရပျို့နှင့်  ဗလငါးတန် င လောကသာရပျို့ ပထမပိုင်း အမျိုးလေးပါးဆုံးမခန်း ၁။ ကြားပိမ့်သူမြတ် ချီ ၂ ၂။ အသက်ရှည်စွာ ချီ ၄ ၃။ သူကြီးမိဘ ချီ ၆ ၄။ ဆန္ဒဒေါသာ ချီ ၈ ၅။ ကိုယ်နှုတ်နှလုံး ချီ ၁၀ ၆။ ပညာမျက်စိ ချီ ၁၂ ၇။ ပါဏာတိပါတ် ချီ ၁၄ ၈။ မိခင်ဖခင် ချီ ၁၆ ၉။ စတုဒိသာ ချီ ၁၈ ၁၀။ အနိစ္စနှင့် ချီ ၂၀ ၁၁။ လောဘဒေါသ ချီ ၂၂ ၁၂။ လယ်လုပ်ကုန်သွယ် ချီ ၂၄ ၁၃။ ထုံးတီးနည်းနာ ချီ ၂၆ ၁၄။ ဘေးဘိုးစဉ်ဆက် ချီ ၂၈ ၁၅။ သူတော်တကာ ချီ ၃၀ ၁၆။ ဃရာဝါသ ချီ ၃၂ ၁၇။ လေးကျွန်းထိပ်ခေါင် ချီ ၃၄ ၁၈။ စေ့မြေ့သိပ်သည်း ချီ ၃၆ ၁၉။ လုံ့လပညာ ချီ ၃၈ ၂၀။ ကြောင်းပါးခရီး ချီ ၄၀ ၂၁။ ပျူပျငှါငှာ ချီ ၄၂ ၂၂။ လောကသာရ ချီ ၄၄ ၂၃။ ပြည်သူချစ်ဘ ချီ ၄၆ ဒုတိယပိုင်း မင်းဆုံးမခန်း ၂၄။ ပြည်ကြီးသနင်း ချီ ၅၀ ၂၅။ မမေ့မလျော့ ချီ ၅၂ ၂၆။ ပြည်ထဲအရေး ချီ ၅၄ ၂၇။ သူ့ပြည်သူ့ရွာ ချီ ၅၆ ၂၈။ ကိုယ့်ပြည်ကိုယ့်ရွာ ချီ ၅၈ ၂၉။ ခပ်သိမ်းပြည်သူ ချီ ၆၀ ၃၀။ လူတို့အထိပ် ချီ ၆၂ ၃၁။ ကာမဒေဝ ချီ ၆၄ ၃၂။ မာသုကုဇ္ဈိ ချီ ၆၆ ၃၃။ ခပ်သိမ်းပြည်သူ ချီ ၆၈ ၃၄။ သမ္ဘာရင့်ဖြိုး ချီ ၇၀ ၃၅။ ဆင်မြင်းရထား ချီ ၇၂ ၃၆။ သာမျမစ္စ ချီ ၇၄ ၃၇။ အမျိုး ၄ ပါး ချီ ၇၆ ၃၈။ အခေါင်ကြငှန်း ချီ ၇၈ ၃၉။ နရာဓိပတိ ချီ ၈၀ ၄၀။ ဗာဟုဗလ ချီ ၈၂ ၄၁။ အပ္ပမေယျ ချီ ၈၄ ၄၂။ ဝသုန္ဓရာ ချီ ၈၆ ၄၃။ မဟီပတိ ချီ ၈၈ ၄၄။ လကင်္ာဒီပ ချီ ၉၀ ၄၅။ သဟဿနေတ္တ ချီ ၉၂ ၄၆။ အခါတပါး ချီ ၉၄ ၄၇။ လောကသာရ ချီ ၉၆ တတိယပိုင်း ပုဏ္ဏားဆုံးမခန်း ၄၈။ မှတ်ကုန်ကြလော့ ချီ ၁၀၀ ၄၉။ ဟောရဂန ္တ ချီ ၁၀၂ ၅၀။ သာမယဇု ချီ ၁၀၄ ၅၁။ ခုဒည်းမဇ္ဈင် ချီ ၁၀၆ ၅၂။ ဂြဟသနိ ္တ ချီ ၁၀၈ ၅၃။ ကျေးဇူးပညာ ချီ ၁၁၀ ၅၄။ လက္ခဏာကြန် ချီ ၁၁၂ ၅၅။ ကျယ်ဝန်းစကြဝဠာ ချီ ၁၁၄ ဃ။ လောကသာရပျို့ ခက်ဆစ်အဘိဓာန် ၁၁၇ ဤစာအုပ်သည် စီမံခန့်ခွဲမှုပညာ၏ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဤစာအုပ်သည် စီမံခန့်ခွဲမှုပညာအကြောင်း သီးခြား ရှုထောင့်တစ်ခုမှ လေ့လာလိုသူတိုင်း လက်ကိုင်ပြုသင့်ပါသည်။ လုပ်ငန်းတစ်ခုတွင် မန်နေဂျာတစ်ယောက်၏ တာဝန်ကို မနိုင်မနင်းထမ်းဆောင်နေသူမျာ့း့့၊ ကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းကြီးတစ်ခုကို ချောမွေ့စွာလည်ပတ် စေရန် ကြီးလေးသောတာဝန်ကို ဦးဆောင်နေရသူမျာ့း့့၊ မုဆိုးစိုင်သင် စီပွါးရေးလုပ်ငန်းရှင်မျာ့း့့၊ အတွင်းရေးမှူးကောင်းတစ်ယောက်ဖြစ်ရန် ကြိုးစား နေရသူမျာ့း့့၊ အတွင်းရေးမှူးကောင်းတစ်ယောက်ခန့်ထားရန် ရည်ရွယ် နေသူမျာ့း့့ အားလုံးအတွက်အရေးပါသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ဤစာအုပ်သည် စီပွါးရေးနိဒါန်းသစ်၏ မျက်နှာစာ ဖြစ်သည်။ ရွှေညွန့်ရွှေ အတွင်းရေးမှူးကောင်းတစ်ယောက် ွှုရကိနဂ ဝိတဟ ာံနာဂမေနေတ အ ဆငေရတောရယ၊စ ဃိုဒေ ဧ ဠိဇာဗလေတ င်္ုံက န ဤစာအုပ်သည် ဆရာမြသန်းတင့်၏ ပင်ကိုယ်ရေး ရသစာတမ်းများနှင့် ဆရာထက်အောင်၏ ဘာသာပြန် ရသစာတမ်းများကို နှိုင်းယှဉ်ချိန်ထိုးခံစားနိုင်သော စာဖတ်သူတို့၏ အခွင့်အလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ န ဤစာအုပ်တွင် ပါဝင်သော ရသစာတမ်းများသည် သမိုင်းနှင့်အတူဖြတ်သန်းခဲ့ရသောခရီးစဉ်များ အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် ဆိုသည့် အချိန်ကာလကိုလည်းကောင်း သမိုင်းခြေရာထင်ကျန်ရသော ကမ္ဘာ့ဒေသအသီးသီးကို ထိုးမွှေဖွေနှောက် ခြေရာကောက်၍လည်းကောင်း အစဉ်တစိုက်လေ့လာမှတ်သားခဲ့သော အသိပညာဖြင့် ချိန်ဆပိုင်းဖြတ်၍ ကမ္ဘာ့စာရေးဆရာများစွာ၏ ပဋိဘဏ်ဉာဏ်ဖြင့် ဖန်တီးပြီး ပွင့်ထွက်အံကျခဲ့သောစာများ ဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာ့ရေးရာအဖြာဖြာကို အဆင့်အတန်းရှိသော စာဖတ်ပရိသတ်သို့ တရင်းတနှီး လှမ်း၍ ဆွေးနွေးရ၏။ အသိအမြင် အတွေးအခေါ်တို့ကို ချစ်မြတ်နိုးသော စာဖတ်ပရိသတ်အတွက်ဖြစ်ပါ၏။ သမိုင်းစကားပန်းစကား လင်းဦးတာရာမှ ထုတ်ဝေပြီးစာအုပ်များ (၁) ကြည်အေး တမ်းတတတ်သည် (၂) ဒဂုန်တာရာ စန္ဒရားဆရာ(သို့) မဟာအချစ် (၃) သန်းမြင့်အောင် အထူအပါးဝတ္ထုတိုများ (၄) မြသန်းတင့် ဧကရာဇ်တို့၏ ဘဏ္ဍာတိုက်များ ယခု (၅) မင်းသုဝဏ် လောကသာရပျို့ ဆက်လက်ထုတ်ဝေမည့်စာအုပ်များ (၆) ဗမိုး သင့်လုပ်ငန်းအတွက် (၇) မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ) စာပေတွင်ထင်ဟပ်ခဲ့သော မေတ္တာနှလုံးသားများ (၈) မြသန်းတင့်၊ထက်အောင် သမိုင်းစကားပန်းစကားနှင့် အခြားရသစာတမ်းများ (၉) လင်းဝေမြိုင် အလွမ်းတစ်ခြင်းနှင့် ပန်းနှင်းဆီ (၁၀) ရွှေညွန့်ရွှေ အတွင်းရေးမှူးကောင်း တစ်ယောက် မြသန်းတင့်၊ ထက်အောင် မြသန်းတင့် ဧကရာဇ်တို့၏ဘဏ္ဍာတိုက်များ လင်းဦးတာရာ စာအုပ်အမှတ် ၅ အယ်ဒီတာ့အမှာ လင်းဦးတာရာစာပေကို ကျွန်တော်တို့သည် ပညာကျင့်သုံး နိုင်သော၊ ပညာမဏ္ဍိုင်လူ့အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ရန် အထောက်အကူ ပြုမည် ဟု ယူဆသည့်စာအုပ်များကို ထုတ်ဝေမည်ဟု ရည်ရွယ်၍ တည်ထောင် ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုစိတ်စေတနာဖြင့်ပင် ဆရာမင်းသုဝဏ် ဖွင့်ဆိုရှင်းလင်းသော လောကသာရပျို့ကို ထုတ်ဝေဖို့ကြိုးစားခဲ့ပါသည်။ ဤအတွက်   ကျွန်တော်တို့ ခိုင်မာစွာယုံကြည်ခဲ့သည်မှာ…æ   လောကသာရပျို့သည် ထက်အောက်အလွှာအသီးသီးရှိ မြန်မာ လူထုအား ရာစုနှစ်များစွာကို ဖြတ်သန်း၍ နှစ်အဆက်ဆက် လမ်းညွှန် ဆုံးမခဲ့သောစာဖြစ်၏။ ခေတ်အဆက်ဆက်တွင်လည်း…æ ကျောင်းသုံး၊ စာသင်သုံး၊ တက္ကသိုလ်သုံး အမျိုးမျိုးအလေးထားပြဏ္ဌာန်း၍ လေ့လာခဲ့ကြရ၏။ လောကသာရ၏ မွန်မြတ်သော အဆုံးအမ၊ သြဝါဒတို့သည် ရဟန်းရှင်လူ၊ မြန်မာပြည်သူတို့၏ ရင်ထဲတွင် နက်ရှိုင်းစွာ စိမ့်ဝင်နေ ခဲ့ပြီဖြစ်ပါ၏။ ထိုသို့…æ ထူးခြားပေါ်လွင်သော လောကသာရပျို့ ကို မြန်မာ စာပေပညာရှင်အဖြစ်၊ ကဗျာဆရာအဖြစ် နေလို,  လလို ထင်ရှားသော ဆရာကြီးမင်းသုဝဏ်…æ က စကားပြေဖြင့်ဖွင့်ဆို၍ အနက်ကို ရှင်းလင်း ပြသောအခါ…æ၊ စာပေပညာလိုက်စားကြသူများနှင့် ဘဝပညာ ဆည်းပူးလိုကြသော အများစုစာဖတ်ပရိသတ်အတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်း မည်ကို ကျွန်တော်တို့ယုံကြည်၍ ထပ်မံထုတ်ဝေ လိုက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ လင်းဦးတာရာစာပေ ရခိုင်သူမြတ် လောကသာရပျို့ မင်းသုဝဏ် ဖွင့်ဆိုရှင်းလင်းသည်။ လင်းဦးတာရာ စာအုပ်အမှတ် (၅) အလင်းယိုင်တဲ့ည သွန်းနှင်းအိမ် အဝေးကချစ်သူကောင်းလေးရေ ဟောဒါဟာ နင်ပေးတဲ့ ဆောင်းတစ်ညပေါ့ကွယ်။ ပိတ်ပိတ်ဆီးဆီးမှိုင်းဝေနေတဲ့ မြူခိုးမြူငွေ့ဖြူဖြူပြာပြာတွေနဲ့ သိပ်သိပ်သည်းသည်း ကျဆင်းနေတဲ့ နှင်းစက်တွေက ကိုယ်နင့်ကို လွမ်းစေဖို့ သွေးဆောင်ဖျားယောင်း နေကြတော့တယ်။ ကောင်းကင်ထောင့်စွန်းတစ်ဖက်မှာ ခိုတွယ်နေတဲ့ တစ်ခြမ်းပဲ့လကွေးကလေးကတောင် ချမ်းလွန်းလို့ တုန်ရီနေရှာပြီထင်ပါရဲ့။ ဆောင်းညရဲ့လေးကြမ်းကျီစယ်ပုံများ။ အိမ်ရှေ့ခြံဝင်းအဝင်ပေါက်နားက ပလင်ကဗွီးပင်ဆီကို ခပ်စိုက်စိုက်ငေးရီကြည့်ရင်း ကိုယ်ကတော့ နင်ပြောဖူးတဲ့ ဆိုက်ပရပ်စ်ပင် အကြောင်းမဆီမဆိုင် သတိရနေမိပြန်သေးတယ်။ ကောင်လေးရေ နင် ဆိုက်ပရပ်စ်တစ်ပင် စိုက်ပြီးပြီလား။ ဒါဟာ အပြီးတိုင် ဝေးလွင့်ကြခြင်းလို့ ယုံကြည့်ခဲ့တယ်ဆိုရင်ပေါ့ကွယ်။ ဒါပေမယ့် လောကရဲ့ ပဉ္စလက်တွေကိုလည်း နင်မေ့မထားနဲ့။ ကိုယ်တို့အတွက် ကံကြမ္မာရဲ့ ကောင်းချီးပေးခြင်းနဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေက ဘယ်ချောင်သွားအိပ်ပျော်နေလဲလို့လည်း တ,ယူကြည့်လိုက်ဦး။ နင့်ရင်ထဲမှာ မျှော်လင့်ခြင်း ပန်းသီးတစ်လုံးချိုမြနေပါသေးရဲ့လား။ သံသယဆိုတာကတော့ ကိုယ် ရင်ကို မွှန်နေတဲ့ ဓားတစ်စင်းပါပဲကွယ်။ * * * သံဆန်ကာကွက်ကျဲကျဲ တွေကို ဖြတ်ဝင်လာတဲ့ လေ အေးအေးတွေက ကိုယ့်မျက်နှာ ကို ကိုယ့်ကိုယ်ခန္ဓာကို ရေခဲမှုန် တွေနဲ့ ကျဲပက်ခံလိုက်ရသလို။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ရင်ထဲက ချစ် ခြင်းတွေကိုတော့ အေးခဲမသွား စေနိုင်ခဲ့ဘူး။ နင့်ကို ကိုယ်မေ့ သွားစေဖို့ သူတို့ မစွမ်းဆောင် နိုင်တော့ချိန်မှာ ဟိုးခပ်ဝေးဝေး ဆီက ဂီတသံတစ်စကို အပြောင်း အလဲအဖြစ် သူတို့ သယ်လာ ကြပြန်တယ်။ ညရဲ့တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက် မှု၊ အေးစက်ထိုင်းမှိုင်းမှုမှာ ဟုလလုဝ ဃိုတာရ တစ်လုံးရဲ့ သဝတ္တု ကြိုးမျှင်တွေ တုန်ခါလှိုင်းထသံ ပေါ့။ နောက် ဆွေးဆွေးရီရီနဲ့ ခင်ဝမ်းရဲ့ အိပ်မရတဲ့ည။ အဲဒါ ဟာ ကိုယ့်ညရဲ့အဖော်တွေ ပါပဲ။ ဟင်းအင့်း ဘဝချင်းထပ်တူညီ ကြသူတွေလည်း ဖြစ်ချင်ဖြစ် မှာနော်။ ဟိုတုန်းကတော့ အဲဒီ သီချင်းကို နင်က ဂစ်တာတီးပြီး ဆို ရင် ကိုယ်က နင့်ရင်ခွင်ထဲဝင် ပြီး မျက်ရည်ကျချင်သေးတာ။ တြစ်ခါတစ်ခါ လော ကကို ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ရင်ဆိုင် မလဲတြဲ့။ အဲဒီလို ကိုယ်ရဲ့ နေ့နဲ့ညတွေ ဝိရောဓိဖြစ်ရခြင်း ပေါ့ ကောင်လေးရယ်။ အဲဒီဂစ်တာအဖွဲ့ကလေး ကတော့ အိပ်ခန်းကျဉ်းကျဉ်း ကလေးတစ်ခုတဲမှာ အိပ်မရခြင်း တွေနဲ့ ထီးတည်းမှေးစက်လို့ ငုတ်တုတ်ထထိုင်ရင်း အဝေး ရောက်ချစ်သူကို မရေမရာ အလွမ်းတွေနဲ့ လွမ်းနေတတ်တဲ့ မိန်းကလေးတစ်ယောက်ရှိနေ ကြောင်း သတိပြုမိကြမှာ မဟုတ် ပါဘူးပေါ့ကွယ်။ သူတို့ မလဲ သူတို့အနာတရတွေနဲ့ သူတို့ ရှိကြလိမ့်မယ်။ လောကမှာ ကိုယ်တို့လို နှလုံးသားဒဏ်ရာ ဒဏ်ချက်နဲ့ ကံကြမ္မာရဲ့မျက် ကွယ်ရောက်နရတဲ့ အဆင်မပြေ မှုတွေရဲ့ ဂုတ်ခွစီးခံထားရတဲ့ လူငယ်တွေ ဘယ်လောက်များ နေပါလိမ့်။ သူတို့အဖွဲ့ကတော့ သီချင်း တွေနဲ့ ဖောက်ခွဲကြတယ်။ပေါက် ကွဲကြတယ်။ ဟော့့ နှင်းဆီဖြူရဲ့အဝေး က လူတဲ့။ ပြီးတာ့ မြားဘုရင် နောက် ဆယ်လ်မွန်ငါးတို့အပြန်။ တို့တွေ သိပ်သဘောကျနှစ်ခြိုက် ခဲ့ တဲ့ ခင်ဝမ်းရဲ့ သီချင်းကလေး တွေပေါ့။ ဒါပေမယ့် ခုတော့ နင်ကအဝေးမှာ နောက်ပြီး ခုလို အကြောင်းတွေ တိုက်ဆိုင်နေတဲ့ အခါ။ ကောင်လေးရယ် ကိုယ် မငိုပါပဲ မျက်ရည်တွေကျလာ တော့တယ်။ ရိုးသားခြင်းနဲ့ ပစ်လွှတ်ခဲ့ တဲ့ ကိုယ်တို့ရဲ့မြားတွေ ဘာ ကြောင့်များ လမ်းခုလတ်တွင် ပြုတ်ကျ ရပ်တန့်ကုန်ရသလဲ၊ နင်စဉ်းစား မရဖြစ်နေဆဲလား။ ချစ်ခြင်း တရားနှင်းဆီရဲ့အဝေး မှာရောက် နေတဲ့ နင်မပျော်သလို ကိုယ်လည်း ဘယ်ပျော်ပါ့မလဲ ဟယ်။ အပြန်လမ်းပျောက်နေတဲ့ ဆယ်လ်မွန်ငါးကလေးရေ လွမ်း တယ်။ * * * ‘ငါတစ်နေ့ ပြန်လာမယ်’ တဲ့။ စာကျက်ပျင်းတဲ့ကောင်လေး၊ ဂစ်တာတီးတဲ့ကောင်လေး။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ချစ်တဲ့။ ကောင်လေး။ ဖော်မြူလာတွေ မုန်းတဲ့ ကောင်လေး။ ခုတော့။ ပုံစံခွက်အသစ် တစ်ခုထဲ နင့်ယုံကြည်ချက်တွေ ကို ဝကွက်အပ်လိုက်ရပြီ မဟုတ် လား။ စိန်စီတဲ့မြနန်းကို ရောက်ဖို့ အိပ်မက်တွေ မက်ခဲ့ပေမယ့် တကယ်တမ်း လက်ဆုပ်လက် ကိုင်မဲ့ နေတဲ့ ဘဝက ရုန်းထွက်ဖို့ အဲဒီတစ်နည်းပဲရှိတော့တဲ့အခါ နင် ပျော်မွေ့ရာ နင့်ချစ်မက်ရာ အရာတွေအားလုံးကို (ခေတ္တ ခဏပါ ဆိုတဲ့ဖြေသိမ့် တွေးလေး နဲ့) ချန်ထားခဲ့ရလို့ ဝေးရာဆီကို နင်ထွက်သွားခဲ့ရတာ။ ဘဝဆိုတာကို ရိုးစင်းစွာပဲ မျှော်လင့်ဖူးကြတဲ့ အဖြူထည် နှလုံးသားနဲ့လေ။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်တို့ လက်ခံလိုက်ရတာ အ ရောင်ဆိုးခံလိုက်ရခြင်းတွေပါပဲ။ ဒါပေမယ့် တို့တွေအတွက် လက် ကျန်ဖြူစင်ခြင်းကလေးကိုတော့ နင့်အတွက် သီးသန့် ကိုယ်ချန် ထားတယ်။ ဂစ်တာတီးတာ ကလွဲလို့ ဘာတစ်ခုမှ ကြမ်း ကြမ်းတမ်းတမ်း မလုပ်ကိုင်ဖူး တဲ့ နင့်လက်တွေ ခုလောက်ရှိ ဘယ်လောက်များ မာကြော ကြမ်းရှကုန်ကြပြီလဲ။ လက်ဖက် ရည်ဆိုင်ကို တမက်တမော တနှစ်တခြိုက် ထိုင်တတ်တဲ့ ကောင်လေ့း့၊ နင့်မှာ နင်ကြိုက် တဲ့ ထူးအိမ်သင်ရဲ့ အမေ့ရဲ့ဒုက္ခ အိုးလေးကိုမှ နား ထောင်နိုင်ရဲ့ လား။ ဒါမှမဟုတ် အဲဒါတွေ အားလုံးကို မေ့လျော့ပစ်နိုင်လို့ နင့်ဘဝအစိတ်အပိုင်း တော် တော်များများနဲ့ ဖဲ့ယူလဲလှယ် ရင်းနှီးခဲ့ရတဲ့ ဒေါ်လာ ငွေစက္ကူ ချပ်တွေကိုင်ရင်း သက်ပြင်းတွေ နဲ့  မာန်တင်းနေဆဲလား။ ဘဝမှာ ကိုယ်က ပေးနေရတဲ့ အကြိမ်တွေကချည်း များနေတာပါဟာ’လို့ ကိုယ့်ဆီတမ်း တတိုင်တည်နေမလား။ တ ကယ်တော့ ဘဝဆိုတာ မျက်နှာ စာ ခြောက်ဖက်ပါတဲ့ အံစာတစ် တုံးလိုပါပဲ။ ကိုယ့်အတွက် အခွင့် အရေးက သိပ်နည်းပါးပါတယ်။ ရိုသားတဲ့ သန့်စင်မှုတွေကို တရားသေဖက်တွယ်ထားမယ် ဆိုရင်ပေါ့လေ။ ကောင်လေးရေ့ နင်ရဲ့ စိတ်တွေမွန်းကျပ်လွန်းပြီး နင့် လက်ရှိဘဝကို မနိုင်ရင်ကာဖြစ် လာခဲ့ပြီဆိုရင် ဟောဒီမှာ နင့် အတွက် ဘယ်တော့မှ အရောင် မစွန်းထင်မယ့် အဖြူရောင် ရင်ခွင်တစ်ခု ဆီ နင်ပြန်ခဲ့တော့။ တကယ်တော့ ဘဝကို ရိုးသား ခြင်းနဲ့  ခင်တွယ်လိုသူအတွက် အသက် ရှုစရာလေထုကတောင် ကျဉ်း မြောင်းလွန်းလှပါတယ် ကွယ်။ * * * ချစ်သူကောင်လေးရေ နင် ချန်ထားခဲ့ရတဲ့ နင့်အဝေးက နှင်းဆီဖြူ အခုအချိန်မှာ ဘာ လုပ်နေမယ် နင်ထင်သလဲ။ ဟိုး အရင်တုန်းကလို ကျောင်းစာ အုပ်တွေနဲ့ ကဗျာစာအုပ်ဝတ္ထုစာ အုပ်တွေကြာ:ထဲ ခေါင်းထိုးစိုက် လို့ လောကမှာ နင်ပျော်သလို ပျော်မွေ့နေဆဲထင်သလား။ ဟင့် အင်း ကိုယ်တို့တွေအတွက် စိတ် ကူးယဉ်ခွင့်နဲ့ လွတ်လပ်မြူးပျံ ရချိန်တွေ ဘယ်လောက်တို တောင်းပါးရှားခဲ့သလဲဆိုတာ နင်သိသားနဲ့။ ဟိုးအရင်တုန်းကတော့ စာ ရေးဆရာမ သိပ်ဖြစ်ချင်တဲ့ ကိုယ် နဲ့အဆိုတော်ဂစ်တာသမား တစ် ယောက် သိပ်ဖြစ်ချင်တဲ့ နင်၊ ကိုယ်လွတ်လပ်ခွင့်ရရာ စိတ်ကူး တွေနဲ့ကိုယ်၊ စိတ်ကူးအိပ် မက်ခဲ့ ကြတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်တို့ လျှောက်ရမယ့်ခရီးက လမ်းမရှိ ခဲ့ဘူးလေ။ အဲဒီတော့ ကျောင်းက သင်တဲ့ Fုရမုလာ တွေကို သိပ် မုန်းတဲ့ နင်က သခင်္ျာတော်တဲ့ ကိုယ့်ကိုမေးတယ်။ ကျောင်းပြီး ရင် ဘာလုပ်မလဲတဲ့။ အဲဒီ ပြ ဿနာကို စရှာတာ နင်ပေါ့။ တကယ်ဆို ကိုယ်တို့မှာ အဲဒီ အတွက် အဖြေတစ်ခု ရေရေ ရာရာ မရှိတာ နင်သိသားနဲ့ ကောင်လေးရယ်။ နင့် အမေးကို ရေရေရာရာ ပြန်မဖြေနိုင်ခဲ့တဲ့ ကိုယ်က နင်မေးခွန်းနဲ့ပဲ နင့်ကို ပြန်မေးတော့ နင်တစ်ချက်တွေ သွားတယ်။ ပြီးမှ ခပ်မဲ့မဲ့အပြုံးနဲ့ ‘ကျောင်းပြီးရင် ရေစက်ချမယ် လေဟာ’တဲ့။ နင့်နှုတ်ခမ်းတွေ ရယ်မောလိုက်ကြပေမယ့် နင့် မျက်ဝန်းတွေ နာကျင်နေတာ၊ နင့်ရယ်သံတွေ အသက်မပါ တာ။ ကိုယ်အသိခဲ့ဆုံးပေါ့ ကောင်လေး။ နင့်ဟာသမှာ ကိုယ်မပျော်ဝင်နိုင်ခဲ့တာ နင်နား လည်ခွင့်လွှတ်နိုင်ခဲ့မှာပါ။ အခုတော့ ကိုယ် ဘွဲ့လက် မှတ်တစ်ခုကိုကိုင်ရင်း၊ လေဘာ လက်မှတ်တွေ အခါခါ လဲလှယ် တတ်နေပြီ။ ပြီးတော့ ခုကိုယ် စကားပြောသင်တန်းတွေ တက် နေတယ်။ ဗွီဒီယိုတွေ ရုပ်ရှင်တွေ ကြည့်ရင်တောင် ကိုယ်နားခံလို့ သိပ်မရတဲ့၊ အာမထိလျှာမထိ သံလို့ ရှုံချဖူးတဲ့ ဘာသာစကား တစ်မျိုးလည်းပါတယ်ဆိုရင် နင် မအံ့သြနဲ့တော့ ကောင်လေး။ နောက် စာသိပ်ရေးချင်တဲ့ ကိုယ့်လက်တွေက ကလောင်ကို ခဏပစ်ချလို့ ကွန်ပျူတာ ခလုတ်တွေ နှိပ်နေဆိုတာ နင် သိရင်ကော။ ဒီလိုပဲပေါ့ကောင် လေးရယ်။ ဘဝဆိုတာ မျှော်လင့် ထားတာထက် ခဲယဉ်းပါတယ်။ လွှဲချော်မှုတွေကို လက်ခံနိုင်ဖို့ ကိုယ်တို့မွေးမြူရမယ့် ခံနိုင်ရည် တွေကို ဘာနဲ့ဖြည်းဆည်းရ မလဲ။ အခုတော့ စာသင်ခန်းထဲမှာ ဆရာသင်လိုက်တဲ့ စာတွေထက်၊ ဘဝက သင်တဲ့သင်ခန်းစာတွေ က ပိုပြီး အဓိပ္ပာယ်ပေါက် ရင် ထဲမှာ စွဲမြဲတယ်လို့ (နင်ပြောတဲ့ စာရေးဆရာမပီပီ) ကိုယ်ကပြော ခဲ့ရင်လည်း၊ နင်ကတော့ ဟိုး တုန်းကလို တမင်လုပ်ရယ်တဲ့ ညစ်ကျယ်ကျယ်အပြုံးမျိုးနဲ့ ‘အဘိဓမ္မာတွေဖွင့်ဆိုနေပြန်ပြီ’ ဆိုပြီး မထိတထိကလိလို့ ကိုယ့် ကို လှောင်မှာ မဟုတ်တော့ဘူး ဆိုတာ ကိုယ်သိနေပါတယ်ကွယ်။ * * * ကောင်လေးရေ၊ ဟောဒီ ကျယ်ပြောလှတဲ့ ဒွန္နာယာကြီး ထဲမှာ ခိုအိမ်ကလေးတစ်လုံးလို တိုက်ခန်းကျဉ်ကျဉ်းကလေး တစ် ခန်းပိုင်ဆိုင်ရဖို့ တစ်ခု တည်းနဲ့တော့ နင့်နှလုံးသားတွေ ပင်ပန်းမွန်းကျပ် မခံနိုင်ပါနဲ့တော့ ကွယ်။ ဒါပေမယ့် နင်ယုံကြည် ရာ၊ နင်လုပ်ကိုင်ပုံဖော်ချင်ရာ နင့်ရဲ့စိတ်ကူးတွေအတွက် ပံ့ပိုး နိုင်စရာ စိတ်ဓာတ်အင်အားလေး တစ်ခုတောင်မှ အနိုင်နိုင်ဖြစ် နေတဲ့ ကိုယ့်လို မိန်းကလေးတစ် ယောက်အဖို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို လည်း မချင်မရဲ ဖြစ်မိပါရဲ့။ ရိုးသားဖြူစင်ခြင်းကို ခင်တွယ် ချင်တဲ့ ကိုယ့်လွတ်လပ်ပေါ့ ပါးခြင်းကို ခုံမင်တတ်တဲ့ ကိုယ် တို့တတွေ ဘာကြောင့်များ ဘဝကို ချစ်ခဲ့ကြသလဲ။ ကိုယ် ချစ်မြတ်နိုး ယုံကြည်ရာ ဝတ္ထု တိုကလေးတွေ၊ ကဗျာကလေး တွေကလည်း နင်တို့ကိုယ်တို့ ပေါင်းစပ်ရမယ့်ဘဝခရီးအတွက် ကိုယ်တို့ အစာအိမ်တွေအတွက် ဘာအာမခံချက်မှ မပေးနိုင်မှန်း ကိုယ်နားလည်နေတဲ့အခါ ရင် နာနာနဲ့ပဲ လွမ်းနေရတော့တယ်။ နင် သတိတရရှိနေစမ်းပါ ကွယ်။ယုံကြည်ရာ အနာဂတ် ဘဝတစ်ခုကို လက်တွေ့ အမှန် တကယ် ပုံဖော်နိုင်ဖို့အတွက် အဝေးကို ရွက်လွှင့်တော့မယ် ချစ်သူ တစ်ယောက်ကို မျက်ရည် ကျပြီး ကြေကွဲရုံကလွဲလို့ ဘာ စကားတစ်ခွန်းနဲ့မှ မတားမြစ် နိုင်ခဲ့ရတဲ့ မိန်းကလေးတစ် ယောက်ရဲ့အဖြစ်ကို နင်နား လည်ပေးနေစမ်းပါ။ ‘တစ်နေ့ ငါပြန်လာမှာ နော်’တဲ့။ ပြန်လာခဲ့စမ်းပါ။ အရင်လို မပြောင်းမလဲရှိနေသေးတဲ့ ချစ် ခြင်းတရားအပြည့် ရင်ခွင်တစ် ခုနဲ့ ကိုယ်ရှိနေမယ်။ နောက်ပြီး ချစ်သူကိုယ်စား ကိုယ်သိမ်း ဆည်းထားတဲ့ နင်ရဲ့အညိုရောင် ဂစ်တာကလေးလည်းရှိတယ်။ အခုချိန်မှာတော့ ကိုယ်က ကြိုး တွေ လျော့နေတဲ့ နင်ဂစ်တာက လေးလို နင့်ရဲ့ရည်မှန်းချက်၊ ယုံကြည်ချက်တွေ လျော့ပါးနေ တဲ့ နင့်ဂစ်တာကလေးလို နင့် ရဲ့ ချစ်ခြင်းတွေ ပါးလျားမသွား စေဖို့ အဲဒါပဲဆုတောင်းနေတော့ တယ်။ နင်ရောက်ရှိရာ ကမ္ဘာမြေရဲ့ အခြားတစ်ဖက်ခြမ်းမှာ သမုဒ္ဒရာ နှစ်ခုခြားထားတဲ့ အကွာအဝေး မှာ နင်နဲ့ကိုယ်ရဲ့ နေ့နဲ့ညတွေ လည်း တူနိုင်မယ်မဟုတ်ဘူး။ ဒါပေမယ့် နင့်ယုံကြည်ချက်တွေကတော့ ပြောင်းပြန်လန်မသွားပါစေနဲ့ကောင်လေးရယ်။ တချို့ လူတွေက အသင့် ခင်းပြီးသား စိန်စီလမ်းတွေ လျှောက်လှမ်းပျော်မွေ့နေကြချိန် မှာ ကိုယ်ကတော့ ကိုယ်ကိုယ် တိုင်ရဲ့ ချွေးစက်တွေ၊ နှလုံးသား စတွေ မျက်ရည်စတွေနဲ့ ဖောက် လုပ်တဲ့လမ်းကို ကိုယ်တိုင်ထွင် ပြီး ခရီးနှင်ရင်း လောကကို ရဲဝံ့ကြရအောင်။ အိပ်မက်ထဲမှာ သာ လှပခဲ့တဲ့ ရွှေရောင်ကမ္ဘာ သစ်တစ်ခုကို တည်ဆောက်ပုံ ဖော်ကြရအောင်။ ခုတော့ကွယ့့် ပြက္ခဒိန် ရက်စွဲတွေထဲ တို့တွေ ချော်လဲခဲ့ ရတဲ့အကြိမ် ပေါင်းလည်းများ ပြီး။ ဒီလိုနဲ့ အသက်တွေလည်း တဖြည်း ဖြည်းကြီးပြင်းရင့်ရော်၊ နေ့ရက်တွေ အိုမင်းတိုက်စား။ ရင်ထဲမှာ ခုထိအမြစ်တွယ်နေ တာကတော့ စွဲစွဲမြဲမြဲအချစ်တွေ ပဲကျန်တော့ရဲ့။ လှိုင်းပုတ်ခံ ရဖန်များတဲ့ ကျောက်ဆောင်တွေ လှိုက်စား ခွက်ဝင် ကုန်ရသလို နင်နဲ့ကိုယ် ရဲ့ ကြားကမေတ္တာအထုအထည် တွေ ဟောဒီလောကဓံ အရိုက် အပုတ် အတိုက်အစားမှာ ပွန်းပဲ့ မသွားစေဖို့ပဲ ကိုယ်ဆုတောင်း နေမိတော့တယ်။ * * * ကောင်လေးရေ၊ နင်နေ ပျော်ရဲ့လား။ နင်ပျော်ရာဌာနေ ရဲ့ အဝေးမှာလေ။ အဖြေကို သိရက်နဲ့မေးတယ်လို့တော့ ကိုယ့် ကို အပြစ်မတင်ပါနဲ့ဦး။ သော ကတွေတနင့်တပိုးနဲ့ ကိုယ်နာ ကျင်ရင်း တမ်းတလွမ်းဆွတ် နေတဲ့ ဟောဒီလို ညမျိုးတွေပေါ့။ ချစ်ခင်သူတွေရဲ့ အဝေးမှာ ရောက်နေရသူအဖို့ ဘယ်မှာများ နှလုံးသားရဲ့ ရွှင်လန်းခြင်းကို ရှာဖွေရမလဲဆိုတာ ကိုယ်ချင်း စာနာနားလည်နေ နှင့်ပါတယ် ကွယ်။ တစ်ခြမ်းပဲ့လမင်းကတော့ ကိုယ်မမြင်ရတော့လောက်အောင် ပဲအိမ်ခေါင်မိုးရဲ့ အမြင့်အခြား တစ်ဖက်ကို ရောက်ရှိသွားခဲ့ပြီ။ အုန်းလက်တွေက ဆောင်းည လေကြမ်းကြမ်းရဲ့ ရိုက်ပုတ်မှုမှာ တရှဲရှဲအော်မြည်ညီးတွားရင်းပေါ့။ ညကတော့ ပိုပိုပြီး အေးစက် သိပ်သည်းလာတာပါပဲ။ ခုနက ဂစ်တာအဖွဲ့ကလေးဆီကလည်း အသံ မကြားရတော့ဘူး။ အင်း သူတို့ တတွေလည်း သူတို့ရဲ့ ရင်ဖွင့်ဖြေသိမ့်ပွဲကလေးကို ရပ် နားလို့ နောက်တစ်နေ့ တိုက်ပွဲ အတွက် ပြင်ဆင်ကြရဦးမယ် လေ။ ဒီလိုပါပဲကောင်လေးရယ်။ လောကနဲ့အဆင်မပြေသူတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အားလုံး ကတော့ ကိုယ့်နည်းကိုယ့်ဟန် နဲ့ ကိုယ်ယုံကြည်ရာကလေးတွေကို ဖက်တွယ်ရင်း၊ ကိုယ်ဘဝရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကို ဖြည့်ဆည်းနေကြရ တာပဲပေါ့။ လက်မြောက်အရှုံး မပေးဖို့က တို့တွေ့ရဲ့ တာဝန် လေ။ ဘာတစ်ခုမှ အချိုးပြေပြေ မရှိတဲ့ လောကမှာ ကိုယ်တို့ ပေးဆပ်ခဲ့ရတဲ့အရင်းအနှီးတွေရဲ့ တစ်ဝက်လောက်ပြန်ရရင်ပဲ ကိုယ်တို့ဝမ်းသာကြရလိမ့်မယ်။ များများစားစားရင်းနှီးခဲ့ ရပေမယ့် မျှော်လင့်ချက်တွေ တော့ သိပ်အမြင့်ကြီး မထားနဲ့ ကောင်လေး။ ဘဝဆိုတာ မျှော် လင့်ချက်နဲ့ ထူမတ်ယူရတာ မျိုး ရှိပေမယ့် တစ်ခါတစ်ခါ အဲဒီ မျှော်လင့်ချက်တွေကပဲ ဘဝကို သတ်တတ်တယ်။ ဘာတစ်ခုမှ တရားသေတွက်ယူ လို့ မရတဲ့ အခြေအနေတွေမှာ တန်ပြန်ညီ မျှတဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုဆို တာကတော့ နင့်စိတ်ကူးတွေမှာ ပဲသိမ်းထားဦး။ နင်ရဲ့မျှော်လင့် ခြင်း ပန်းသီးလေး အဆိပ်မသင့် စေဖို့ ကိုယ်ကူ ညီဆုတောင်းပေး ပါဦးမယ်။ ကောင်လေးရယ် ဘဝဟာ ဘယ်လောက်များ ကောက်ကျစ် ကြမ်းတမ်းခက်ထန်ပါလိမ့်။ တစ် ကိုယ်ရည်စာနေပျော်ခြင်း ကလေးကိုမှ ကိုယ်တို့ရှာမတွေ့ မီ။ တို့တွေရဲ့ ဘဝဟာ အချစ် အတွက်ချည်းသီးသန့်ဖြစ်တည် မနေနိုင်ခဲ့ပေမယ့် ဟောဒီတစ်ည ကတော့ နင့်ကို လွမ်းဖို့သက် သက်ပါကွယ်။ သွန်းနှင်းအိမ် ည့ဖ့ဠ ျှာနဂုန့ ဓာတေ သင့်ငွေ ကျပ် ပြား စာဖြင့် ့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့ ၁။ အမှာစာအရ ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ၂။ မဝေငှနိုင်၍ ပြန်ပို့ပါက ကျသင့်ငွေစာပို့ခ ၂​ဆ ဒဏ်ကြေးပေးဆောင်ပါမည်။ မှ လင်ဦးတာရာစာပေ အမှတ် ၁၈၇(ခ)၊ ၃၄ လမ်း၊ အပေါ်ဘလောက်၊ ရန်ကုန်မြို့ သို့ စာအုပ်အမျိုးအမည်နှင့်နှုန်း အမှာစာအမှတ် အရအုပ်ရေ တင်ပို့သည်။ ည့ဖ့ဠ ျှာနဂုန့ ဓာတေ သင့်ငွေ ကျပ် ပြား စာဖြင့် ့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့ ၁။ အမှာစာအရ ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ၂။ မဝေငှနိုင်၍ ပြန်ပို့ပါက ကျသင့်ငွေစာပို့ခ ၂​ဆ ဒဏ်ကြေးပေးဆောင်ပါမည်။ မှ လင်ဦးတာရာစာပေ အမှတ် ၁၈၇(ခ)၊ ၃၄ လမ်း၊ အပေါ်ဘလောက်၊ ရန်ကုန်မြို့ သို့ စာအုပ်အမျိုးအမည်နှင့်နှုန်း အမှာစာအမှတ် အရအုပ်ရေ တင်ပို့သည်။ ည့ဖ့ဠ ျှာနဂုန့ ဓာတေ သင့်ငွေ ကျပ် ပြား စာဖြင့် ့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့ ၁။ အမှာစာအရ ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ၂။ မဝေငှနိုင်၍ ပြန်ပို့ပါက ကျသင့်ငွေစာပို့ခ ၂​ဆ ဒဏ်ကြေးပေးဆောင်ပါမည်။ မှ လင်ဦးတာရာစာပေ အမှတ် ၁၈၇(ခ)၊ ၃၄ လမ်း၊ အပေါ်ဘလောက်၊ ရန်ကုန်မြို့ သို့ စာအုပ်အမျိုးအမည်နှင့်နှုန်း အမှာစာအမှတ် အရအုပ်ရေ တင်ပို့သည်။ ဘဝမှာ ကိုယ်ကပေးနေရတဲ့ အကြိမ်တွေကချည်းများနေ တာပါဟာ’လို့ ကိုယ့်ဆီ တမ်းတတိုင်တည်နေမလား။ တကယ်တော့ ဘဝဆိုတာ မျက်နှာစာခြောက်ဖက်ပါတဲ့ အံစာတစ်တုံးလိုပါပဲ။ ကိုယ့်အတွက် အခွင့်အရေးက သိပ်နည်းပါးပါတယ်။ ရိုသားတဲ့ သန့်စင်မှုတွေကို တရားသေဖက်တွယ်ထားမယ်ဆိုရင်ပေါ့လေ။ ရိုးသားဖြူစင်ခြင်းခင်တွယ် ချင်တဲ့ကို ကိုယ့်လွတ် လပ်ပေါ့ ပါးခြင်းကို ခုံမင်တတ်တဲ့ ကိုယ်တို့တတွေ ဘာကြောင့်များ ဘဝကို ချစ်ခဲ့ကြသလဲ။ ကိုယ်ချစ်မြတ်နိုးယုံကြည်ရာ ဝတ္ထုတိုကလေးတွေ၊ ကဗျာကလေးတွေကလည်း နင်တို့ကိုယ်တို့ ပေါင်းစပ်ရမယ့်ဘဝခရီး အတွက် ကိုယ်တို့အစာအိမ်တွေအတွက် ဘာအာမခံချက်မှ မပေးနိုင်မှန်း ကိုယ်နားလည်နေတဲ့ အခါ ရင်နာနာနဲ့ပဲ လွမ်းနေရတော့တယ်။ ရှာရွန်စတုံးရဲ့ နှလုံးသားသံစဉ်လှိုင်း သူတို့အနုပညာ နန်းအိအိဇာ ရုပ်ရှင်လောကထဲမှာ နှစ်ပေါင်း ၁၂ နှစ်ကြာတဲ့အထိ ကျင်လည်နေခဲ့ပေမယ့် အောင်မြင်မှုနဲ့ ဝေးခဲ့ပြီး ဘတ်စကားတစ်ကားထဲက အခန်းတစ်ခန်းရဲ့ သရုပ်ဆောင်ချက်ကြောင့် ကမ္ဘာကျော်အောင် ထင်ရှားအောင်မြင်နိုင်ခဲ့တယ် ဆိုရင် အံ့ကြကြမလားပဲ။ အဲသည်လို ဇွဲလုံလမလျော့မစတမ်း ကြိုးစားမှုကြောင့် ရလာဒ်အဖြစ် အောင်မြင်မှုသရဖူကို ဆောင်းနိုင်ခဲ့သူကတော့ မင်းသီး ‘ရှရွန်စတုံး’ဆလာရုန ဆတုရေ ပါပဲ။ ‘ရှာရွန်’လို့ ပြောလိုက်တာနဲ့ သူမကို ကမ္ဘကျော် စေခဲ့တဲ့ ဘာစိင ဣနစတိရငတ ဇာတ်ကားရယ် ပြီးတော့ အဲဒီကားထဲက သူမရဲ့ သရုပ်ဆောင်ချက်ဖြစ်တဲ့ စီးကရက်ကို ခဲ၊ ကိုးဟို့ကားယားထိုင်ပြီး မထီမဲ့မြင်ပုံစံနဲ့ ရဲစုံထောက်တွေရဲ့ စစ်ဆေးမေးမြန်းချက်တွေကို ဖြေကြားနေတဲ့ ရှရွန်ရဲ့ အမူအယာကို ပြန်လည်မြင်ယောင်မိကြမယ်ထင်ပါတယ်။ အဲဒီကားထဲမှာ သူမနဲ့သာအတူ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်တဲ့မင်းသား မိုက်ကယ်ဒေါက်ကလပ်စ်တောင်မှ စိတ်ပညာရှင်နဲ့သွားပြီး တွေ့ဆုံအကုသခံခဲ့ရတဲ့အထိ စိတ်တွေ ကယောင်ကယက် ဖြစ်သွားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပြီးတော့ အမေရိကားမှာ လိင်ဆွဲဆောင်မှုအရှိဆုံးလို့ဆိုတဲ့ မင်းသမီး ‘မယ်ရီလင်မွန်ရိုး’ ာံရိလယရ ုံရရုေ ကွယ်လွန်ပြီးတဲ့နောက်ပိုင်းနှစ်ပေါင်း ၃၀ ကြာတဲ့အထိ မွန်ရိုးနေရာဆက်ခံမယ့်သူမတွေ့သေးတာ အခုတော့ ရှာရွန်ဟာ မွန်ရိုးတွေနေရာကို ဆက်ခံနိုင်ပြီလို့လည်း အမွှန်းတင်ကြပြန်ပါတယ်။ ဒီလိုဆိုနိုင်တာဟာလည်း ရှာရွန်ရဲ့ ဖြစ်ချင်ရင်ဖြစ်အောင် လုပ်တတ်တဲ့ ခေါင်းမာတတ်တဲ့ အကျင့်စရိုက်ကြောင့်လို့ ဆိုရင် မမှားပါဘူး။ ၁၂ နှစ် လုံးလုံး မထင်မရှားနဲ့ ပေဖြစ်တဲ့ ဘဝမှာ အောင့်အီးသည်းခံလာခဲ့သမျှ အခုတော့ တူတစ်လက်လို သန်မာခိုင်ခံ့လာခဲ့ပြီပေါ့။ ာံရဟာတတာရ ဃဟုစတ ဆတုရယ ဇာတ်ကားမှာ ပါဝင်သရုပ်ဆောင် ပေးဖို့ ဒေါ်လာ ၅ သန်း ရရှိတဲ့အတွက် ရှာရွန်ဟာ ဂျူလီယာရော ဘတ်စ်နဲ့ တူပီဂိုးလ်ဘတ်စ်တို့လို သရုပ်ဆောင်ကြေးအမြင့်ဆုံး မင်းသမီးစာရင်းဝင်ခဲ့ပါတယ်။ တကယ်ဆိုရင် ရှာရွန်ဟာ ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ွှုဒယ အလလရေ ရဲ့ ဆတာရဒုစတ ံမေုရိစေ ဇာတ်ကားကစပြီး သရုပ်ဆောင်လောကထဲကို ဝင်လာခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် အသက် ၃၄ နှစ်အရွယ်ရောက်မှ ရိုက်ရတဲ့ ဘာစိင ဣနစတရိရတ ဇာတ်ကားကျမှသာ အောင်မြင်မှုကို ရခဲ့ပါတယ်။ ဒီကြားထဲ မှာ ဘုလရေု ခိရဂ ဆုလုမုရစြု ိံနစေ, အလလာရ ္ယုာတရေမာိရ ာနဒ တဟေ လုစတ င်္ိံတယ ု၏ ဃုလဒ, ဖုလိငေ ငါဒမေယ ၄, အငတိုန Jာငကစုန စတဲ့ ဇာတ်ကားတွေမှာ မထင်မရှား ပါဝင်သရုပ်ဆောင် ခဲ့ပါသေးတယ်။ ရှာရွန်ရဲ့ ဘဝဇာတ်ကြောင်းကို ပြန်လှန်သုံးသပ်မယ်ဆိုရင် ရှာရွန်ဟာ ဖခင် Jုေ နဲ့ မိခင် ဓုရုတဟယ ဆတုရေ တို့ရဲ့ ရင်သွေး လေးဦးရှိတဲ့အထဲမှာ ဒုတိယမြောက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဖခင်ဟာ တစ် နှစ်လုံးနေမှ ဒေါ်လာ ၁၅၀၀၀ သာရတဲ့ စက်ရုံတစ်ရုံမှာ လုပ်ပြီး မိသားစုကို ရှာကျွေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ရှာရွန် ၁၈ နှစ်အရွယ်ရောက် တော့ နဝေ ျှုရက ကို ပြောင်းရွှေ့နေကြရာက ရှာရွန်ဟာ တစ် ရက်ကို ဒေါ်လာ ၅၀၀ ရတဲ့ မော်ဒယ်လ်အလုပ်ကို စတင်လုပ် ကိုင်ခဲ့တာပါပဲ။ အခုတော့ ဘာစိင ဣနစတိရငတ မှာ ဒေါ်လာ ၃ သိန်းခန့်ရခဲ့တဲ့ ရှာရွန်ဟာ ဆလိညရေ ဇာတ်ကား ဒေါ်လာ ၂့၅ သန်း တောင်းခံနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ငယ်စဉ်ဘဝမှာ ချို့ချို့ငဲ့ငဲ့နေခဲ့ရပြီး သရုပ်ဆောင်လောကထဲဝင်တော့လည်း ၁၂ နှစ်လုံးလုံး အောင်မြင်မှု မရှိတဲ့ ဒဏ်ကို ခါးစည်းခံခဲ့ရတာတွေဟာ အခုတော့ စောင့်စားရကျိုးနပ်ပြီးလို့ ရှာရွန်က ဆိုပါတယ်။ အင်တာဗျူး လာလုပ်တဲ့သူ တွေကိုလည်း လြူတွေ အောင်မြင်မှုရလာတဲ့အခါမှာ လိုအပ်ချက် တွေ ပြည့်ဝပြီလို့ ထင်မြင်ယူဆလေ့ရှိကြပါတယ်။ တကယ်တမ်းတော့ အောင်မြင်မြင်မှုကို ရပေမယ့် ဘဝဟာအပြောင်းအလဲမရှိခဲ့ဘူးဆို ရင် ယူဆချက်မှားတယ်လို့ဆိုရပါလိမ့်မယ်၊ ကျွန်မရဲ့အပြောင်းအလဲ ကတော့ ဒဏ္ဍာရီဆန်ဆန်လို ဖြစ်နေတာမို့ အောင်မြင်မှုဟာ ကျွန် မရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို အကောင်းဆုံးဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ခဲ့ပါပြြီ လို့ တမဟုတ်ချင်း ကြယ်တစ်ပွင့်အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားတဲ့ ရှာရွန်က ကြည်နူးမှုအပြည့် ပြောပြခဲ့ပါတယ်။ ရှာရွန်ရဲ့အချစ်ရေးကလည်း ခပ်ဆန်းဆန်းပါပဲ။ ဆလိညရေ ဇာတ်ကားရိုက်ကွင်းမှာ မိတ်ဆွေ Jုေ ဧစဇတရေဟာစ က ဟောလိဝုဒ် မှာ ကြေးအမြင့်ဆုံးရတဲ့ ဇာတ်ညွှန်းရေးဆရာလည်းဖြစ် တွဲဘက် ထုတ်လုပ်သူဖြစ်တဲ့ ဘိလ ာံငဒုရလဒ နဲ့ ရှာရွန်ရဲ့ကို မိတ်ဆက် ပေးလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ ရှာရွန်ဟာ ဘိလလ ကို မြင်မြင်ချင်း သဘောကျသွားခဲ့တယ်လေ။ သူယုံကြည်ဆည်းကပ်တဲ့ နတ်ဝင် သည်ကလည်း သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ ရှေးအစကတည်းက ချစ်သူတွေ ဖြစ်လို့ ဒီဘဝမှာ လက်ထပ်ဖြစ်အောင် လက်ထပ်ပါလို့ ဆိုပါတယ်။ ဒီတော့ ဘသားချော ဘိလလ ကလည်း အိမ်ပြန်ပြီး ၁၀ နှစ်လုံးလုံး တွဲခဲ့ပြီး၊ လက်ထပ်ပြီး ၅ လသာရှိသေးတဲ့ဇနီး နာုနိမ ကို ရှာရွန် နဲ့ အတူသွားနေတော့မယ်လို့ ပြောပြီး ရှာရွန်ရဲ့ ကွန်ယက်ထဲကို သက်ဆင်းသွားပါတော့တယ်။ နာုနိမ က ရှာရွန်ကို အသည်းနှလုံးကင်းမဲ့တဲ့ မိန်းမ လို့ စွပ်စွဲပြီး သူမရဲ့အရင်းအနှီးဆုံးမိတ်ဆွေ Jုေ ဧစဇတရေဟာစ (ရှာရွန်နဲ့လည်းခင်တယ်)။ ဇနီး ဃေိန နဲ့ ဆယ်ကျော်သက်အရွုယ် ကလေးနှစ်ယောက်တို့ဆီကို အဝင်အထွက်များပြီး အသည်းကွဲ ဝေဒနာကို ကုစားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီမှာ နာုနိမ ရဲ့အသည်းကွဲ ဝေဒနာကတော့ ပျောက်ကင်းသွားပြီး Jုေ ရဲ့ဇနီး ဃရေိ ဆီကို ရောဂါအကူးစက်ခံလိုက်ရပါတော့တယ်။ ဘာဖြစ်လိုလဲဆိုတော့ အသည်းကွဲနေတဲ့ နာုနိမ ကို Jုေ က အသနားပိုသွား ၂၄ နှစ် ပေါင်းသင်းခဲ့တဲ့ ဇနီး ဃရေိ ကို စွန့ခွါကာ နာုနိမ ရဲ့ ရင်ခွင် ထဲပြေးဝင်သွားခဲ့လို့ပါပဲ။ ဒီတစ်ခါတော့ အသည်းနှလုံးကင်းမဲ့ မိန်းမလို့ နာုနိမ သူကိုယ့်သူပြန်စွဲချက်တင်မှ တင်ပါမလားပဲ။ Jုေ ရဲ့အဆိုအရတော့ လောကကြီးဟာ ဆန်းကြယ်ပါသတဲ့။ ဘာစိင ဣနစတိရတ ထဲမှာ လိင်ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့ အခန်းကို ရိုက် ခဲ့ပြီး နာမည်ကြီးလာခဲ့တဲ့ ရှာရွန်ဟာ အခုတော့ သူ့ကို လိင်ဆွဲ ဆောင်မှုရှိတဲ့ မင်းသမီးလို့ ပြောရင် မနှစ်သက်တော့ဘူး။ ဘာစိင ဣနစတိရငတ ပြီးခဲ့ပါပြီ၊ အဲဒီဇာတ်ကောင်စရိုက်ဟာ အဲဒီဇာတ်ကားတွေအတွက်ပါပဲ၊ အဲဒါကျွန်မ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါ ကြောင့် ဆလိညရေ ကိုတောင် အစကငြင်းခဲ့ပါသေးတယ်။ ဘာစိင ထဲက ဇာတ်ကောင်နဲ့ ခပ်ဆင်ဆင်တူနေလို့ပါ၊ နောက်တော့မှ Jုေ က ကျွန်မအတွက်ဇာတ်ညွှန်းကို ပြင်ရေးပေးလို့ လက်ခံခဲ့ တာ။ ဣနတရေစငေတိုန ဇာတ်ကားမှာလည်း ပထမတုန်းက လင်လုတဲ့ ဇာတ်ကောင်နေရာမှာထားလို့ ငြင်းခဲ့ပါသေးတယ်။ အဲဒီနေရာ ဟာ သရုပ်ဆောင်လို့ကောင်းပေမယ့် အခုအသက် ၄၀ အရွယ်ရှိ နေတဲ့ ကျွန်မဟာ အဲဒီလို အခန်းမျိုးကို သရုပ်မဆောင်ချင်တော့ ပါဘူး။ ဒါနဲ့ မယားကြီးနေရာကို ပြောင်းယူခဲ့တာပါလြို့ ရှာရွန် ကဆိုပါတယ်။ သူ့ကို သရုပ်ဆောင်လုပ်ရတာ ပျော်သလားလို့ မေးတဲ့အခါ မှာတော့ ကြျွန်မထင်ပါတယ်၊ အနုပညာသမားတွေဟာ ဘယ်တော့ မှာ ပျော်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘာပြစ်လို့လဲဆိုတော့ အနုပညာသမား တွေဟာ သာမန်လူသားတွေလို ကိုယ့်စိတ်နဲ့ကိုယ့်ကိုယ် ရပ်တည် လို့ မရဘူး။ စိတ်လွတ်ကိုယ်လွတ် ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနေလို့မှ မရတာ လေ၊ တက်လမ်းထဲမှာပါတဲ့ ဇာတ်ကောင်စရိုက်အတိုင်း ကောင်း သည်ဖြစ်စေ၊ ဆိုးသည်ဖြစ်စေ ဈာန်ဝင်စားပြီး သရုပ်ဆောင်နေ ကြရတာ မဟုတ်လားလြို့ ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ ရှာရွန်ကို လူတွေက မွန်ရိုးနေရာအဆက်ခံသူလို့ ဆိုသူဆို၊ ဘရစ်ဂျစ်ကားဒေါ့လို ဘယ်ရှုဒေါင့်က ကြည့်ကြည့် လိင်ဆွဲဆောင်မှု ရှိသူလို့ နှိုင်းသူတွေက နှိုင်းကြပေမယ် သူကတော့ ဘာစိင ဣနစတိရငတ ထဲကလို ကို့ရို့ကားရာထိုင်ပြီး ကမ္ဘာကျော်စေခဲ့တဲ့ ခြေ ထောက်နှစ်ချောင်းကို အချိန်အမီ ပြန်လည်ဆွဲစေ့ထားလိုက်ပါပြီ။ ရှာရွန်ပြောတဲ့စကားရှိပါသေးတယ်၊ လူသားတွေထဲက လူတချို့သာ သူတို့ရဲ့စိတ်ဆန္ဒနဲ့ တထပ်တည်းကျတဲ့ ဘဝကို ဖန် တီးခွင့်ရကြတာ၊ များသောအားဖြင့်ကတော့ တပါးရဲ့ အခွံထဲမှာ ဝင်နေပြီး အသက်ရှင်ခွင့်ရနေကြရတာပါတဲ့။ ဒါဆိုရင် ရဟာရွန်းကရော ဘယ်လိုမျိုးဖြစ်နိုင်မလဲ၊ သူ့ကို လိင်မင်းသမီးလို့ အထင်ခံရမှာစိုးတဲ့ ဘဝကလွတ်ပါ့မလား။ တ ကယ်တော့ သူကိုယ်တိုင်လည်း သူတစ်ပါးရဲ့ အခွံထဲမှာ ဝင်ပြီး အသက်ရှင်နေရတာပဲ မဟုတ်ပါလား။ ညွှန်း။ ။ ဃ ္ယ အုဂစေတ ၁၉၉၃, ှောရတ ု၏ ဆတုရေ ဖူးပွင့်ချယ်ရီဝတ္ထု ခေတ်ပေါ်ရင်ခုန်သံတွေနဲ့ ဂျူးဂျူး နာမည်ရင်းက ဆူးဆူးကျော်ပါ။ ခင်မင်တဲ့ သူငယ်ချင်းတွေက ဆူးလို့အခေါ် များတော့ ္အဆူး’ဆိုတဲ့ နာမည် တွင်ခဲ့တယ်။ အဆိုရှင်နာမည်ကတော့ ဂျူးဂျူးပေါ့။ ဗန်းမော်လေ၊ ကချင်ပြည်နယ်ထဲ ကပေါ့။ အဲဒီကနေ ရန်ကုန်ကို လာလိုက၊ ပြန်လိုက်နဲ့ လင်းစတူဒီယိုမှာ တေးစုတစ်ခွေ စီစဉ်ခဲ့တယ်။ ခု ‘မတားဆီးနိုင်ပါ’လို့ ထိတလေ ပေးထားတဲ့ တေးစုပေါ့။ ကူ းလိုက် သန်းလိုက်ဆိုတော့ အချိန် လည်းကုန်၊ လူလည်းပန်း၊ ပင်ပန်းသီချင်းသံ လေးတွေ ကြားလိုက်ရရင် အဲဒါ့့ အမောပြေ ဆေးပါပဲ။ ထားတော့။ တေးစုအကြောင်း ဆက် ပြောဦးမယ်။ အငဲရယ်၊ ကောင်းဆက်ရယ်၊ ရီမို၊ ဇော်မိုးသွင်၊ အောစိုးလ်တို့က စာသား လေးတွေ ရေးဖွဲ့ပေးခဲ့တယ်။ မူရင်းသီချင်း တွေကို ကေအေတီက ရွေးပေးခဲ့တာ။ အဲ့့ ကေအေတီ ရေးပေးတဲ့ သီချင်း တွေလည်း ပါတယ်။ ဒါပေမယ့ သူများဆို သွားတာတွေနဲ့ တိုက်ကုန်တော့ ဖြုတ်ပစ် လိုက်ရတယ်။ နှမြောတော့ နှာမြောသား။ ကိုချစ်စမ်းမောင်တို့ ဣရုန င်္ံရုစစ အဖွဲ့သားတွေကို တကယ်ကျေးဇူးတင်ပါ တယ်။ ဆူးအပေါ် စိတ်ရှည်လက်ရှည် တီးခတ်ပေးတာကို တွေ့ရတော့ လူသစ် တန်းတစ်ယောက်အနေနဲ့ အားတက်မိတယ် လေ။ အဲဒီလို လင်းမှာဆိုနေရင်းတစ်ရက် မှာ လင်းကအန်တီဘုတ်က ဆဥးအကွေကို ထုတ်ဝေသူဖြစ်လာမယ့် ဦးကျော်စိုးအောင် နဲ့ ဆုံပေးတယ်လေ။ ဟဲဗီးလ်ဆန်တဲ့ ဆူးသီချင်းတွေကို ယုံစားစွာနဲ့ ဦးကျော်စိုးအောင်က လက်ခံခဲ့ တယ်။ ဆူး နှစ်ဆပိုကြိုးစားရတာပေါ့။ အနုပညာတစ်ခုတည်းကိုပဲ အာရုံစိုက်ခွင့်ရ တော့ အလုပ်လုပ်ရတာလည်း ပိုကောင်းသွား ပြီလေ။ အခုဆို့့ သိပ်မကြာခင်မှာ ဆူးရဲ့တေးစုလေး ထွက်တော့မယ်။ ကဗျာဆန်ဆန်ပြောရရင် ကြာမြင့်စွာ ငုံခဲ့ရတဲ့ အဖူးလေး ပွင့်တော့မယ်။ အရောင်လေးက ဘယ်လို၊ ရနံ့လေးက ဘယ်သို့ဆိုတာကတော့ ပရိသတ်က ဆုံး ဖြတ်ပေးမှာပေါ့နော်။ ဆူးကတော့ ပျော်တယ်။ အရင်တုန်းက စိတ်ပေါ်တက်ရင် သူများ သီချင်းတွေ ဆိုခဲ့ရတာ၊ဇော်ဝင်းထွဋ်၊ ကော်နီ၊ နောက် မက်ဒေါနား။ ပျဉ်းမနားတို့ မြင်းခြံတို့ နှစ်ကျိပ်ရှစ်ဆူပွဲတွေ။ မန ္တလေးမှာ တန်ဆောင်တိုင်၊ သကြင်္န်ပွဲတွေ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရန်ကုန်သကြင်္န်မှာ မန ္တလေးဘီယာမဏ္ဏာပ် မီးရထားမဏ္ဏပ်။ အဲဒါ ဆူးရဲ့ အတွေ့အကြုံ ကကြီး မကွေးပါပဲ။ အ, အထိရောက်ချင်၊ လျှောက်ချင် တယ်။ ဆူးကလည်း ကြိုးစားမယ်၊ ပရိသတ် ကလည်း ဆူးကို့့။ မမေ့နဲ့နော်။ ။ မမေ့ပါနဲ့။ ။ ဆူး (ဂျူးဂျူး) စာပေထဲက မေတ္တာ ချစ်လျက်နှင့်သာ မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ) လုလင်ပျိုတစ်ဦးနှင့် လုမပျိုတစ်ဦးတို့၏ ဆွတ်ပျံ့ကြည်းနူးဖွယ်ဇာတ်လမ်းကလေးတစ်ခုသည် သက္ကရာဇာ် ၈၀၀ ကျော် အင်းစခေတ်ဆီက ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပါသည်။ လုလင်ပျိုနှင့်လုံမပျိုတို့ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးအသည်းနင့်အောင် ချစ်ကြသည်။ မြတ်နိုးတွယ်တာကြသည်။ တစ်ဦးနှင့် တစ်ဦး ခွခွါစရာအကြောင်းဟူ၍ မရှိ။ သို့သော် လုလင်ပျို နှလုံးသားတွင် အချစ်ရေးထက် ပို၍ အလေးထားရမည်အရေးတစ်ခုက လေးနက်စွာ စွဲထင် လာသည်။ ဘယ်အရေးကို ဦးစားပေးရမည်နည်း။ လုလင်ပျို၏နှလုံးသားတွင် လွန်ဆွဲအားပြိုင်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ နောက်ဆုံးတွင် အချစ်ရေးထက် ပို၍ အလေးထားရမည့်အရေးကြောင့် လုလင်ပျိုခမျာ ချစ်ရသူ လုံမပျိုကို အသည်းနာနာနှင့် ခွခွါလိုက်ရတော့သည်။ လုလင်ပျိုက အချစ်ရေးထက် ပို၍ အလေးထ အရေးကား ‘သာသနာရေးပင် ဖြစ်ပါသည်။ အချစ် ရေးထက်သာ သာသနာရေးကို ဦးစားပေးလိုက် ဇာနာနည်လုလင်ပျိုကား နောက်တစ်ချိန်တွင် ရှင်မာဟရဏ္ဌသာရဟူ၍ ထင် ရှားကျော်ကြားလာမည့် ‘မောင်မောက်’ဖြစ်၍ မောင်မောက်၏ချစ်သူ လုံမပျိုကား မောင်မောက်ကိုယ်တိုင်က စာဖွဲ့ရသော ‘ဝဏ္ဏပကလှကလျာကလေး’ပင်ဖြစ်ပါသည်။ မောင်မောက်ကား နှယ်နှယ်ရရ မဟုတ်။ ဖခင်က ဟံသာဝတီဘုရင်ရာဇဓိရာဇ်၏အ္မယိုးအနွယ်ဖြစ်၍ မိခင်က သတိုးမင်းဖျား၏ အမျိုးအနွယ်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မောင်မောက်သည် အဖေမျိုး အမိမျိုးနှစ်ဖက်စလုံး၌ ရာဇသွေးပါသော မျိုးကောင်းရိုးကောင်းတစ်ဦးဖြစ်သည်။ မောင်မောက်၏ဖခင် ဓမ္မပါလအမတ်ကြီးက သားဖြစ်သူကို ငယ်စဉ်ကပင် ပြုစုပျိုးထောင်ပေး ခဲ့သည်။ နောင်တော်ဖြစ်သော ဝရစက္ကပါလမထေရ်က မောင်မောက်ကို အခြေခံခိုင်မာအောင် ပညာသင်ကြားပေးခဲ့သည်။ အင်းဝဘုရင် ဒုတိယမင်းခေါင်လည်း မောင်မောက်ကို ငယ်စဉ်ကပ သားရင်းပမာ ပြုစုစောင့်ရှောက်ခဲ့သည်။ နောင်တော်ထံ မှ ပညာအခြေခံရသောအခါ စာပေကျမ်းဂန် တတ်ကျွမ်းလှသော သိန်းဃိုဏ္ဌ်ရောက်ဆရာတော်ကြီးထံတွင် ဆက်လက်ပညာဆည်း ပူးရာ ပညာရှင်တစ်ဦးအဖြစ်သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ ဤဇာတ်လမ်းစချိန်တွင် မောင်မောက်မှာ အသက် ၁၄ နှစ် ၁၅ နှစ် အရွယ်မျှရှိသေးသည်။ တန်ဆောင်မုန်းလ တစ်လ ၏ တစ်နေ့သော ညနေဆည်းဆာအချိန်တွင် မောင်မောက်သည် ဝဏ္ဏပဟာလှကလျာကလေးကို တွေ့မြငလိုက်သည်။ ထိုစဉ် က ဝဏ္ဏပဟာကလေးမှာ ၁၀ ကျော်သက်အရွယ်မျှသာ ရှိသေးသည်။ စစုလည်းဆံထုံးကလေးကို ကပိုကယိုထုံးထားသည်။ မျက်တော်ကလေးလညလ ပန်းချီဆရာက စုတ်ဖြင့် ရေးခြယ်ထားသကဲ့သို့ တော့ညွတ်နေသည်။ ရွှေထဘီရွှေအကင်္ျီ ဝတ်ဆင် ထားသည်။ မြန်းတောင်းကို ပန်ဆင်၍ ပုလဲ ချယ်ကလေးကို လည်မှာ ဆွဲထားသည်။ ဝဏ္ဏပဟာကလေး၏ ‘ရယ်ရွှင်ပြုံးရေး မပြုံးရေး’ အမူအရာကလေးမှာ မောင်မောက်၏ရင်ထဲတွင် စွဲထင်၍ ကျန်ခဲ့လေတော့သည်။ မကြာမီမှာပင် မောင်မောက်သည် ဝဏ္ဏပဟာ၏မေတ္တပန်းကို ဆွတ်လှမ်းနိုင်ခဲ့သည်။ မောက်မောက်က ရှေးဘဝကံကြောင့် မေတ္တာချင်းဆုံရသည့်ချစ်သူကို ‘အိမ်ရှင်အစစ်ငယ်ကျွမ်းချစ်’ဟူ၍ တမြတ်တနိုးစာဖွဲ့သည်။ ဆပ်သမားမိဘတို့၏ ဆုံးမစကား ကို မနာယူနိုင်ဘဲ ချစ်သူရှိရာသို့ သန်းခေါင်သန်းလွဲ မရှောင်သွားခဲ့သည်။ ‘ချုံကြီးတောစုံ၊ ဝါးရုံငါးစေး၊ သစ်ကျားဘေးကို၊ တစ်ဆံခြည်လောက်ပင် မကြောက်မရွံနိုင်တော့ဘဲ အန ္တရာယ်များလှသော ထိုခရီးကို စွန့်စွန့်စားစား ဖြတ်ကျော်ကာ ချစ်သူနှင့် သွားရောက် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ရတနာပူရအင်းဝနေပြည်တော်၏ အလှမယ်တွင်ရှိသော ခယ်မတစ်ထောင်ဟြိသည်။ ပညောင်ပင်ကြီးသို့ သွားရောက်ပြီး ညောင်ပင်စောင့်ရုက္ခစိုးအား နှစ်ဦးအတူ သစ္စာတိုင်ကြသည်။ မခွဲခွါပေါင်းရစေကြောင်း ဆုတောင်းခဲ့သည်။ မောင်မောက်သည် ၁၆နှစ်အရွယ်တွင် ရှင်သာမဏေအဖြစသို့ ရောက်၍ ‘ရှင်ရဏ္ဌသာရ’ဖြစ်လာသည်။ သာသနာ့ဘောင် တွင် ရှင်သာမဏေဘဝဖြင့် စာပေသင်ကြားရသည်ကို မွေ့လျော်လာသည်။ ထိုအချိန်တွင် မောင်မောက်သည် စာဆိုကျော်အမောင် တစ်ဦးဖြစ်လာဖို့ လမ်းစပေါ်နေပြီဖြစ်သည်။ ၁၂ နှှစ်သားရွယ်က ‘တံတားဦးတည်မော်ကျွန်း’ကို ရေးဖွဲ့ပြီးပေပြီ။ ထို့နောက် ဘူရိဒတ်လကင်္ာကြီးကို ရေးဖွဲ့ရာ ၁၆ နှစ်သားအရွယ်တွင် အဆုံးသတ်နိုင်ပေပြီ။ ထိုအချိန်တွင် ချစ်သူလုံပျိုက မိမိကို ကြင်နာထောက်ထားရန် တောင်းပန်မှာကြားသည့်စာကို ရေးပြီး ထိုင်ရန်ယက် လုပ်ထားသည်။ ခင်နှီး(အခင်း) ထဲတွင် စာကို ခွေလိပ်ထည့်သွင်းကာ လှူဒါန်းလာသည်။ မောင်မောက်ခင်မျာ အခက်ကြုံရချေပြီ။ ချစ်သူမှာကြားသည့်စာကို ငဲ့ကွက်ကာ ချစ်သူထံ သွားရောက်တွေ့ဆုံရမည်လော။ သို့မဟုတ် ချစ်သူကို အာရုံဖြတ်ကာ သာ့သနာဘောင်မှာ မွေ့ပျော်ရချေပဲလော။ ချစ်သူကိုလည်း သနားလှသည်။ အချစ်လည်း မပြယ်နိုင်။ သာသနာ့ဘောင်ကိုလည်း တွယ်တာနေပြီ။ ငယ်ရွယ်နုနယ်သော မောင်မောက်၏နှလုံးသားတွင် အားပြိုင်မှု ပေါ်ပေါက်လာသည်။ အလွယ်တကူ မဆုံဖြတ်နိုင်။ ထို့ကြောင့် စိတ်သက်သာလို သက်သာငြား ရခိုင်ပြည်ဘက်သို့ ကြွလှမ်းခဲ့သည်။ ‘လူလည်းတစ်တွေရေးလည်း တစ်ခြား’ဖြစ်နေသော ထိုဒေသတွင် မောက်မောင်ခမျာ စိတ်ကိုငြိမ်အောင် မထိန်းနိုင်ရှာပါ။ မိုးအဆက်မပြတ်ရွာနေပြီး မှိုင်းမှိုင်းညို့ညို့တောတောင်များ ပတ်လည်ဝိုင်းနေသော ရခိုင်ဒေသကား မောင်မောက်ကို ပို၍ လွမ်းအောင် လှုံဆောင်ပေးနေသကဲ့သို့ ရှိသည်။ မောင်မောက်လွမ်းစိတ်တွေပွါးလာသည်။ ‘ပခုံးပါးဝယ် ထိလှ၏’ဟု စာဖွဲ့သည့်အတိုင်း ပခုးနှင်ပါးကို ထိကာ မျက်ရည်သုတ်ရင်း ဣနြ္ဒေဆည်ရရှာသည်။ သာသနာ့ဘောင်ကိုလည်း မစွန့်နိုင်။ ချစ်သူကိုလည်း မစွန့်ရက်ဖြစ်နေရှာ မောင်မောက်မှာ ရခိုင်မှ ပြန်လာပြီးသည့် နောက်တွင် စိတ်ကို တည်ငြိမ်အောင် မထိန်းနိုင်ရှာပါ။ ထို့ကြောင့် ဘထွေးနှင့်ဦးရီးကို အဖော်ပြုကာ ရွှေစက်တော်ဘုရားသွား ဖူးပြန်သည်။ ‘တစ်ကုန်းဆင်းသက် တစ်ကုန်းတက်၍’ ‘တစ်တောထွက်ခင် တစ်တောမြင်’ကာ ‘တစ်ပင်ရိပ်နား တပင်သွားပြီး’ ခရီးနှင်ခဲ့ကြသည်။ တစ်နေရာတွင် ချိုးငှက်ဖိုမအစုံ ပြန်လည်တွေ့ဆုံနေသည့်ကို မြင်ရပြန်သည်။ မောင်မောက်ခမျာ မိမိအရွက် နမိတ်ကောင်းတစ်ခုဟု မှတ်ယူ ကာ ပျော်ရွှင်ကြည်းနူးသွားရှာသည်။ ချိုးငှက်မောင်နှံ အဖော်ကွဲရာမှ ပြန်လည်ဆုံတွေ့ရပေတော့မည်။ မိမိ ရှင်သာမဏေအဖြစ်မှ လူဝတ်ကြောင်အဖြစ်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိကာ ချစ်သူနှင့်ဆုံတွေ့ ပြီး စည်းစိမ်ဥစ္စာ ပြည့်စုံချမ်းသာရပေတော့မည်ဟု မှတ်ယူမိရှာသည်။ ရွေစက်တော်ဘုရားကိုလည်း ကြည်ကြည်လင်လင် ဖူးမြင်နိုင်ခဲ့သည်။ ရွှေစက်တော်သွား တောလား ကဗျာကိုလည်း စီကုံးခဲ့သည်။ မကြာမီ ရှင်ရဏ္ဌသာရသည် ပဥΩင်းဘသသို့ ရောက်လေပြီ။ သာသနာရေးကို ဦးစားပေးရပေတော့မည်။ အချစ်ရေးကို ဦးစားမပေးနိုင်တော့။ ချစ်သူကို ချစ်လျက်နှင့် ခွဲရပေတော့မည်။ ထို့ကြောင့် ချစ်သူကလေးအား နှမလက်လျှော့နေလေတော့’ ဟူ၍ အသည်းနာနာနှင့်မိန်းမမှာ လိုက်ရပေတာ့သည်။ မိမိသည် ဝိနည်းသိက္ခာကို အပ်တစ်ဖျား ဆံတစ်ဖျားလောက်ပင်။ မတိမ်းစောင်းရအောင် ထိမ်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရမည့် ရဟန်းဘဝသို့ ရောက်နေပါပြီ။ ကြေးနှင့်ရွှေဂဟေမစပ်သကဲ့သို့ သာသနာရေးနှင့်အချစ်ရေးသည်လည်း မအပ်စပ်တော့ပါ။ ထို့ကြောင့် နှမကိုလည်း လက်လျှော့လိုက်ပါတော့ဟု မိန့်မှာရင်း သံယောဇဉ်ကြိုးကို မျက်စိမှိတ်၍ ဖြတ်တောက်လိုက်ရရှာတော့သည်။ ချစ်ရေးကတစ်ဖြာ သာသနာရေးကတစ်ဘက် အလုအယက်ဆွဲကြသည့် လွန်ပွဲတွင် သာသနာရေးဘက်သို့ အားခဲ၍ အခိုင်ပေးခဲ့သော မောင်မောက်ခေါ် ရှင်မဟာရဏ္ဌသာရစိတ်ဓာတ်ကား ချီးကျူးလေးစားဖွယ်ကောင်းလှသည်နှင့်အမျှ မောင်မောက်နှင့် ဝဏ္ဏပဟာတို့၏ ကြေကွဲဖွယ်ဇာတ်လမ်းကလေးကလည်း အစဉ်မပြတ် တသသ ဖြစ်ဖွယ်ကောင်းလှပါတော့သည်။ မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ) စာကိုး ၁။ ရှင်မဟာရဏ္ဌသာရ။ ‘ပုရေနိသင်’ချီရတု။ ၂။ ရှင်မဟာရဏ္ဌသာရ။ ‘သဏ္ဏပဘာ’ချီရတု။ ၃။ ရှင်မဟာရဏ္ဌသာရ။ ‘နှစ်ကူးလည်၍ ’ချီရတု။ ၄။ ရှင်မဟာရဏ္ဌသာရ။ ‘ရွေစက်တော်များ တောလား။ ၅။ ဒေါ်သန်းဆွေ။ ဘူရိဒတ်ဇာတ်ပေါင်းလျှို့စကားညွှန်း။ ၆။ ပါမောက္ခဦးကြီးမောင်။ ကဗျာ့ပန်းကုံး။ သို့ ဆရာဖျာပုံနီလုံဦး ခင်ဗျား လေးစားချစ်ကြည်စွာ အစီရင်ခံပါရစေ။ ကျွန်တော်ဟာ ဆရာ (စိန်ခြယ်)မှာ ကိုင်နေကတည်းက ဆရာ့ကို လိပ်မူတပ်ပြီး ကဗျာတွေ အဆက်မပြတ် ပို့နေတဲ့ အောင်ရဲ(၁) ပါ။ အခုလည်း ဆရာ ချယ်ရီကို ကိုင်တဲ့အခါမှာ ဆရာရဲ့ အယ်ဒီတာ အာဘော်ကို လေးလေးစားစားအကြွင်းမဲ့ အားထားယုံကြည်မှုနဲ့ ကဗျာတွေ ကြိုးစားရေးပို့သွားပါမည်။ ယခုလက်ရှိအတိုင်း ချယ်ရီကို အားကျမိပါသည်။ ဆရာသက်လုံ၏ သြားငယ်ရွယ်လူး သိစေဦးကြို အရမ်းသဘောကျကြောင်း ကြုံရင် ပြောပေးပါဦးလို့ ဆရာတို့ ချယ်ရီမိသားစု၊ ဝိုင်းတော်သားများ ထာဝရ ရွှန်လန်းချမ်းမြေ့ပါစေ။ အောင်ရဲ(၁) နတ်မောက်မြို့။ ချယ်ရီချစ်သူများနှင့် ကလောင်သစ်များသို့ မဂ္ဂဇင်းတွေမှာ ကိုယ့်စာမူပါဖို့ဆိုတာ အယ်ဒီတာနဲ့(သို့) ထုတ်ဝေသူနဲ့ အကြောင်းအပေါင်းသင့်မှ ဘာဖြစ်မှ ညာဖြစ်မှ စ သည်ဖြင့် တချို့ ထင်မြင်တတ်ကြပါတယ်။ ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်း အယ်ဒီတာအဖွဲ့ အပါအဝင် မည်သည့်မဂ္ဂဇင်း တိုက် မည်သည့်ထုတ်ဝေသူ (အခြား အခြားသော မည့်သည် အယ်ဒီတာများနှင့်မျှ) ရင်းနှီးမှုလည်းမရှိ၊ အကျွမ်းတဝင်လည်း မရှိ (ယနေ့အထိ) ရောက်ဖူးခြင်းလည်း မရှိပါ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော့်ကဗျာတွေ ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်း အပါအဝင် အခြားသော မဂ္ဂဇင်းတွေမှာ မကြာခဏ ရွေးချယ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအတွက် မဂ္ဂဇင်းအယ်ဒီတာတွေ အားလုံးကို နယ်မှ စာရေးသူတွေ ရဲ့ကိုယ်စား လေးစား၊ ကျေးဇူးတင်မဆုံး ဖြစ်ရပါကြောင်း မှတ်တမ်း တင်ဖြစ်ရပါကြောင်း စကားဆိုပါရစေ။ ဖြူးပွင့်ချယ်ရီ ကဗျာကဏ္ဍနှင့် ရသအလကင်္ာကဗျာအတွက် များပြားစွာ ရောက်ရှိလာသော ကဗျာများကို (၂) လအတွင်း ရွေး စာရင်း ဖော်ပြရင်းမပြုပါက မည်သည့်နေရာမဆို ပြောင်းလဲပေးပို့ နိုင်ပါသည်ြ အဲဒီအစီအစဉ်ကို သဘောကျမိပါရဲ့။ တခြားသော ကဗျာ အသုံးပြုသော မဂ္ဂဇင်းတွေအားလုံး ဤကဲ့သို့ ပြုလုပ်ပေးနိုင်မည် ဆိုပါက ကျွန်တော်တို့လို ကလောင်သစ်များ နေရာရွေး၍ နားနိုင် လိမ့်မည်ဟု ထင်မိပါတယ်။ ရွေးချယ်စာရင်း ဖော်ပြပြီးကာမှ အြခြေအနေအရ အပြောင်း အလဲရှိပါသည်ဆြိုတာမျိုးကိုတော့ တစ်မျိုးကြီး ခံစားရပါတယ်။ ဖြစ်နိုင်ချေရှိပါက ကဗျာပုဒ်ရေ တိုးသင့်သလောက် တိုးပြီး ဖော်ပြစေချင်ပါတယ်။ ချယ်ရီပန်းများ ထာဝရလတ်ဆတ်မွှေးကြိုင်ပါစေ။ လေးစားခင်မင်လျက် ကိုရဲကိုကို(ဆကာကြီး) ချယ်ရီဆရာတို့ရှင့် ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်းကို ကျွန်မတို့ လစဉ်အမြဲဖတ်ပါတယ်။ တစ်လ ထက် တစ်လ ဖတ်စရာတွေ တစ်မျိုးပြီးတစ်မျိုး စုံလင်လာတာ တွေ့ရတဲ့အတွက် စောင့်ဖတ်ရကျိုးနပ်ပါတယ်။ ရသဝတ္ထုတို များကိုလည်း ကလောင်သစ်များထဲမှ ရွေးချယ်ဖော်ပြပေးစေချင် ပါတယ်။ ဖူးပွင့်ချယ်ရီဝတ္ထုတိုကလောင်သစ်အခန်းကိုလည်း ကြိုက် နှစ်သက်ပါတယ်။ အမျိုးသမီး ဆေးပညာပေးဆောင်ပါးအခန်းက လည်း ကျွန်မတို့ အမျိုးသမီးစာဖတ်ပရိသတ်အတွက် အကျိုးရှိတဲ့ အတွက် နှစ်သက်မိပါတယ်။ ဆရာကြီးဦးတက်တိုးရဲ့ အချစ်နှင့်စိတ်ပညာစာအုပ်မှ ဆောင်း ပါးများဟာ ယနေ့ ကျွန်မတို့လူငယ်တွေအတွက် ပညာပေး နည်း လမ်းညွှန်တမျှ တန်ဖိုးရှိလှပါတယ်။ ပြန်လည်ဖော်ပြပေးတဲ့ ချယ်ရီ မဂ္ဂဇင်းအယ်ဒီတာအဖွဲ့ကို ကျေးဇူးတင်ရှိပါကြောင်းနဲ့ ဒီထက် စာစုံ၊ ရသစုံ များများ ဖော်ပြနိုင်ပါစေလို့ ဆုတောင်းလိုက်ပါတယ်။ ချယ်ရီချစ်တဲ့ နန်းကြာမုံနှင့်အပေါင်းအသင်းများ တောင်ကြီးမြို့ ဆရာနီလုံဦးခင်ဗျား ကဗျာဆရာကိုယ်တိုင် အယ်ဒီတာချုပ်လုပ်ပြီး စီစဉ်ဆောင် ရွက်နေတဲ့ ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်းနဲ့ကဗျာများ၊ ကဗျာသရုပ်ဖော်ပုံ အလှအပ များနှင့် ဖတ်ချင်စဖွယ် မွမ်းမံစီစဉ်ထားတာကို တစ်လနဲ့တစ်လ၊ တစ်မျိုးပြီး တစ်မျိုး မရိုးအောင် တွေ့မြင်ဖတ်ရှုနေတာကိုက ကျွန်တော်တို့ ကဗျာရေးသူများအတွက် အားရှိလှပါတယ်။ ဆရာ တို့ကို အကြံပေးချင်တာက ရှေ့တန်းကဗျာများမှာ ကလောင်သစ် ကဗျာများကိုလည်း ကလောင်ကြီး၊ ကလောင်လတ်များနှင့်တွဲ၍ ရွေး ချယ်ဖော်ပြပေးစေချင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နယ်ကဗျာရေးသူ များရဲ့ ဘဝကို ဆရာလည်း ကဗျာဆရာတစ်ယောက်ပီပီ ခံစားနား လည် လိမ့်မယ်ထင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် နယ်ကဗျာရှင်အသစ်များကို လည်း မြေထောင်မြောက်ပေးပါဦးလို့ အကြံပေးပါရစေ။ ကဗျာချစ်သူများ မုံရွာမြို့။ မိတ်ဆွေကြီးကိုနီလုံဦး ချယ်ရီပေးစာအခန်းအတွက် စာရေးလိုက်ပါတယ်။ ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်းကို ကျွန်တော်တို့ တစ်အိမ်သားလုံး ဖတ် ကြပါတယ်။ နယ်မှာဆိုတော့ ငှါးဆိုင်ပဲ အားကိုးဖတ်နေရတာမို့ စာအုပ်ဆိုင်ရောက်ပြီး ၁၅ ရက် ၂၀ ရက်ကြာမှ ဖတ်ရပါတယ်။ တစ်ခါတစ်ခါ ငှါးဆိုင်ကို ကြိုပြောထားရင်တော့ ၅ ရက်၊ ၆ ရက် အတွင်းဖတ်ရပါတယ်။ ချယ်ရီကို အားပေးသူ တိုးတက်လာပါ တယ်။ ကျွန်တော်က စာရေးသူမဟုတ်ပေမယ့် စာဖတ်သူ တစ် ယောက်အနေနဲ့ စာစုံဖတ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နယ်က ကဗျာရေး သူ၊ စာပေသမားတွေနဲ့ ဝိုင်းဖွဲ့ထိုင်ကြတိုင်း၊ ပြောင်းလဲလာတဲ့ ခင်ဗျားရဲ့ ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်းအကြောင်းကို ဝေဖန် သုံးသပ်ကြပါတယ်။ မဂ္ဂဇင်းတစ်အုပ်ရဲ့ အရည်အသွေးဟာ စာဖတ်သူအတွက် သော်လည်းကောင်း၊ တိုင်းပြည်နဲ့လူမျိုးအတွက်သော်လည်းကောင်း၊ အကျိုးရှိစေမယ့် စာပေမျိုးပါရမယ်လို့ ကျွန်တော်တို့နားလည်ထား ပါတယ်။ ချယ်ရီကိုဖတ်ပြီးရင် မိန်းကလေးတွေအတွက် ကျန်းမာရေး၊ ပညာပေးတွေ၊ လူငယ်တွေအတွက် ဆရာသက်လုံရဲ့ စာပေမျိုးတွေ ရာဇဝင်ထဲက ချစ်ခြင်းမေတ္တာအကြောင်းရေးထားတဲ့ အတုယူစရာ မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ)ရဲ့စာတွေ၊ ပြည်ပဗဟုသုတနှင့် ပြည်တွင်းသုတ ရစေမယ့် ဆရာပါရဂူနဲ့ ဆရာအောင်ပွင့်တို့ရဲ့ ခရီးသွားဆောင်းပါး၊ အချစ်နဲ့ အိမ်ထောင်ရေးပညာပေး ဆရာကြီးတက်တိုး ရဲ့ဆောင်းပါး တွေအပြင်၊ တခြားရသဝတ္ထုတိုများကလည်း ဘက်စုံအောင် ဖတ် ချင်စဖွယ် ဖြစ်ရပါတယ်။ ကဗျာကဏ္ဍမှာလည်း မြန်မာကဗျာ ပီပီသသများ တွေ့ရပါ တယ်။ တစ်ခု အကြံပေးချင်တာကတော့ အများအတွက် အတင်း အဖျင်းစာများကိုတော့ ရှောင်စေချင်ပါတယ်။ တချို့မဂ္ဂဇင်းတွေ စောင်ရေများပြီး အောင်မြင်နေပေမယ့် တစ်အုပ်လုံးဖတ်ပြီးရင် ဘာမှမကျန်ခဲ့ဘူး၊ အပျော်ဖတ်စာနဲ့ အတင်းအဖျင်းစာတွေက များ နေတာ တွေ့ရတယ်။ ဒါကြောင့် အယ်ဒီတာ သိက္ခာကို ထိန်းပြီး အကျိုးမရှိတဲ့ အတင်းအဖျင်းစာညံ့များ၊ အောက်တန်းကျ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ပုတ်ခတ်တဲ့ စာများကို ရှောင်ပြီး သိက္ခာရှိရှိ၊ တန်ဖိုးရှိတဲ့ စာများ ကိုသာ အသုံးပြုဖို့ အကြံပေးလိုက်ပါရစေခင်ဗျား။ ဦးလှအောင်(မြစ်ကြီးနား) ဂျူဂျူး မတားဆီးနိုင်ပါ ပေးစာနှင့်ပတ်သက်၍ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်မှ ချယ်ရီ မဂ္ဂဇင်းအပေါ် သဘောထားပေးပို့လာကြတာကို များစွာ ကျေးဇူးတင်နှစ်ထောင်အားရ ဖြစ်မိပါတယ်။ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ မဟုတ်ဘဲ ချယ်ရီမဂ္ဂဇင်းရဲ့ ပါဝင်သောစာမူများရဲ့ အခန်းကဏ္ဍပေါ်တွင် မိမိတို့ရဲ့ ထင်မြင်ချက်များကို ဆက်လက်ရေးသားပေးပို့ကြပါရန် မေတ္တာရပ်ခံအပ်ပါသည်။ အယ်ဒီတာချုပ် ကိုတင်ထွန်းအောင်  နှင့် မယဉ်အေးအေး တို့အတွက် မဂင်္လာလက်ဆောင် န ကိုအောင် တစ်နေ့ လေထန်ကုန်းမှာ ထိုင်နေခိုက် မိတ်ဆွေတေးထုတ် လုပ်သူ တစ်ယောက်ဖြတ်လာတာတွေ့တာနဲ့ လှမ်းခေါ်လိုက်ပါ တယ်။ ခေါ်တုံးကတော ခင်မင်တဲ့မိတ်ဆွေလည်းဖြစ်ပြန် မတွေ့ရ တာကလည်းကြာနေတာကြောင့် မာကြောင်းသာကြောင်းနဲ့ အခြား ကိစ္စကလေးတွေ ပြောကြဖို့ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် မိတ်ဆွေက ထိုင်ခုံမှာ မထိုင်ပါဘူး။ အနားလာပြီး မတ်တပ်ရပ်ရင်းကပဲ ​ မြထိုင်တော့ဘူးဗျာ ကိစ္စလေးရှိနေလို့ သွားဦးမယ် နောက် မှပဲ အေးအေးဆေးဆေးလို့  တွေ့ကြတာပေါ့ ကျွန်တော်တို့ အခြေ အနေ မကောင်းဘူးဗျလြို့ ပြောပြောသွားသွားပါ။ ထွက်သွားတဲ့ သူ့ရဲ့ကျောပြင်ကို ကြည့်ပြီး ​ ကြျွန်တော်တို့ အခြေအနေမကောင်းဘူးဗျာဆြိုတဲ့ စကားကို ကျွန်တော် တွေးကြည့်နေမိပါတယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ မိတ်ဆွေတေး ထုတ်လုပ်သူတင်မဟုတ်ဘူး ကျွန်တော်နဲ့ခင်မင်တဲ့ တီးဝိုင်းသမား တွေ တေးရေးတွေ အဆိုတော်တွေ အားလုံးကလည်း အခြေအနေ မကောင်းကြဘူးလို့ ပြောနေညည်းနေကြတာပဲ။ ဘယ်လိုအခြေအနေ မကောင်းတာလဲဆိုတာကို ဂီတလောကထဲက မဟုတ်တဲ့ ကျွန်တော် အဖို့ သေသေချာချာ မသိတာ အမှန်ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဟုတ်ပါတယ်။ အဲဒီအခြေအနေမကောင်းတဲ့ ဂီတလောကကို ရဲရဲရင့်ရင့်နဲ့ ထိုးဖောက် ပျံသန်းဖို့ အားယူပြင်ဆင်နေတဲ့ အဆိုရှင်အသစ်ကလေးတွေကိုတော့ ကျွန်တော် တွေ့နေမြင်နေ ဖတ်နေရပါတယ်။ တစ်လောကတင် ပဲ စီရီးအသစ်တစ်ခွေ စီစဉ်နေပါတယ်ဆိုတဲ့ အဆိုရှင်သစ်မလေး သုန္ဒရီဆိုတာကို ဖူးပွင့်ဝေဝေ ဂီတမဂ္ဂဇင်းအယ်ဒီတာ ဆရာအောင် သျှံဝိုင်း မိတ်ဆက်ပေးလို့ သိခဲ့ရပြီး စကားပြောကြည့်ဖြစ်ခဲ့ပါသေး တယ်။ အနုပညာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အတွေ့အကြုံကလေးတွေ အကြောင်း ကျွန်တော်က မေးကြည့်တော့ ​ သြမီးက အပျိုမမဂ္ဂဇင်းမှာ မော်ဒယ်(လ်)အဖြစ် စတင်ပါဝင် ခဲ့ပါတယ်ဦး။ မဂ္ဂဇင်းမျက်နှာဖုံးရှင်အဖြစ်နဲ့ပါဝင်ခဲ့ပြီး တီဗွီကြော် ငြာသရုပ်ဆောင်လည်း လုပ်ဖူးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဦးရယ် သမီးက ဂီတကို ပိုပြီးနှစ်သက်တော့ သီချင်းကလေးတွေနဲ့သာ ပျော်မြူးဖြစ်တာများပါတယ်။ သကြင်္န်ပွဲ၊ နယ်၊ စတိတ်ချ်ရှိုးတွေမှာ သမီးပရိသတ်နဲ့ တော်တော်ရင်းနှီးခဲ့ဖူးပါတယ်။ စီးရီးတစ်ခွေလောက် လုပ်ချင်တာကတော့ ကြာပါပြီဦး ဒါပေမယ့် ကောင်းကောင်းလေး ဖြစ်ချင်လို့ အဆိုပိုင်းတွေမှာ လေ့ကျင့်ပညာယူနေခဲ့ရတာပါ။  အခု ခေတ် အဆိုရှင်ကလေးတွေကို ကျွန်တော်တို့ အထင်သေးလို့ မရ တော့ပါဘူး။ သူတို့ဟာ သူများယောင်လို  ယောင်အမောင်တောင် မှန်း မြောက်မှန်းမသိတွေ ပိုက်ဆံရှိလို့ စီးရီးထလုပ်ကြသူတွေမဟုတ် တော့ဘူးဆိုတာ သေချာလာနေပါတယ်။ ဝါသနာအရ ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ကြိုးစားလေ့ကျင့်ယူထားတာတွေကလည်း ထွက်လာတဲ့ စီးရီးတွေက သက်သေပါ။ ဒီတော့သုန္ဒရီကို ကျွန်တော် သိပ်မမေး ဖြစ်တော့ပါဘူးပေါ့။ ဒါ့ကြောင့် စီရီးနဲ့ပတ်သက်တာလေးတွေကိုပဲ တီးခေါက်ကြည့်တဲ့အခါ ​ သြမီးရဲ့ စီရီးနာမည်က ကြပ်နေတဲ့ကော်ပြါ ဒီ သီချင်း ကို မင်းချစ်သူက ရေးတာပါဦး တေးရေးတွေကတော့ မောင်သစ်မင်း၊ မင်းချစ်သူ၊ စောခူဆဲ၊ လူမောင်(ဆေး​၁)တို့ပါ ဣရှုန င်္ံရှုဆဆ နဲ့ လင်းမှာအသံသွင်းတာပါ။ စောခူဆဲနဲ့ လူမောင်(ဆေး​၁)တို့က သမီးကို အနီးကပ် ကြီးကြပ်သင်ပြပေးကြပါတယ်။ သမီးရဲ့စီးရီးကို ဇန်နဝါရီလထဲမှာ ဖြန့်ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ထင်ပါတယ်ဦး သမီးက လူငယ်ဆိုတော့ လူငယ်စရိုက်၊ အချစ်သီချင်းကလေးတွေကို သဘော ကျပါတယ်ြ စီးရီးပတ်သက်တာကလေးတွေသိရပြီး လမ်းခွဲ ကာနီးမှာ သုန္ဒရီက ကျွန်တော့်ကို ​ သြမီးတို့ဘက်ကို ရောက်ရင်လည်း ဝင်ခဲ့ပါနော်ဦး၊ သမီး မိဘတွေက ဦးသိန်းဝင်းနဲ့ ဒေါ်လှလှဝင်းပါ သမီးတို့က အမှတ် (၄၁)၊ နှင်းဆီလမ်း၊ (၈) ရပ်ကွက်၊ ပါရမီ၊ ရန်ကင်းမြို့နယ်မှာ နေပါတယ်ြ အဲဒီနောက်ပိုင်း သုန္ဒရီနဲ့ကျွန်တော် ထပ်မတွေ့ပါဘူး။ သူ့ စီးရီးကိစ္စနဲ့ မအားလပ်ရှာဘူး ထင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စောစောက မိတ်ဆွေတေးထုတ်လုပ်သူပြောသလို အခြေအနေ မကောင်းဘူးဗျ ဆိုတဲ့ ဒီကနေ့မှာ အဆိုရှင်သစ်ကလေးတွေရဲ့ ကြိုးစားအားထုတ်မှု တွေအားလုံး အြခြေအနေ ကောင်းပါစေလြို့သာ ကျိတ်ပြီး ဆုတောင်းနေမိရတော့တာပါပဲ။ ကြဲ့ ညီမလေး သုန္ဒရီ မင့်း အိုကေပါစြေ စောသောသီဦး အိုကေပါစေ သုန္ဒရီရေ စောသောသီဦး နစ်နိုတီလ်၏မူလပထမ ပြည့်လတ် သူပါသည့်ဇာတ်ကားများကို ရုပ်ရှင်အနေဖြင့် ကြည့်ခဲ့ပြီးပါပြီ။ ွှှှုဠြုဠ ဆထှုဖ ထှဧ ရအဣန, ထှဧ ဓဧဧဖ စသည့်ဇာတ် ကားများသည် မြန်မာပြည်တွင် ရုံတင်ပြသခဲ့ပြီးပြီ။ သူပါဝင်ခဲ့သော နောက်ဆုံးပေါ်ကား ဣ ဠှုညဧ ထရှုဥဘဠဧ ကိုလည်း ဗီဒီယိုတွင် တွေ့ခဲ့ရပြီးပြီ။ ဣ ဠှုညဧ ထရှုဥဘဠဧ သည် သူ၏ ရှားရှားပါးပါး အချစ်ကားဖြစ်ပြီး ဂျူလီယာရောဘတ်နှင့်တွဲ၍ သတင်းထောက် နှစ်ဦး၏ ချစ်ခြင်းမေတ္တာကို ဖော်ကျူးထားသော ဒါရိုက်တာ ချားလ်စ်ရှိုင်ရာဝယ် လက်ရာဖြစ်သည်။ အောက်ပါတို့သည်ကား နယူးစ်ဝိခ်မဂ္ဂဇင်းမှ နစနိတီနှင့်ပတ်သက်၍ ရေးသားထားချက်ကို အသေးစိတ်ပြန်ဆိုထားခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ နစ်နိုတီလ်သည် ဘဝတွင်အဘယ် အသန်အပြင်းအထန် ကြိုးစားရင်း တိုးတက်လာသူဖြစ်သည်။ သူသည် ရုပ်မြင်သံကြား မီနီစီးရီး ရဣင်္ှံ ံအန ဖှှုရ ံအန ဖြင့် ပြည်သူ့အသည်းကျော် ဖြစ်လာပြီး နှစ်ပေါင်း ဒါဇင်ခန့်အကြာတွင် ရုပ်ရှင်မင်းသားအဖြစ် အောင်မြင်ခဲ့သူလည်းဖြစ်သည်။ သူသည် ပေါလ်နယူမင်းကဲ့သို့ မျက်လုံးပြာရှိသူဖြစ်ပြီး ရောဘတ်ရက်ဒ်ဖို့ဒ်ကဲ့သို့ ရွှေအိုရောင်ဆံပင်ပိုင်ရှင်ဖြစ်သည်။ မုတ်ဆိတ်မွေးများလည်း တစ်ခါတစ်ရံထား တတ်သည်။ ၁၉၇၉ ခုနှစ်က ရုံတင်ခဲ့သော နုရတဟ ဓာလလာစ Fုရတယ တွင် ဘတ်စ်ကက်ဘောသမားအဖြစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ်က ရုံတင်ခဲ့သော ၄၈ ှှှုရဆ (မြန်မာပြည်တွင်ပြသပြီး) တွင် အယ်ဒီမာဖီနှင့်ဆန်ကျင့်ဖက်နေရာမှ ပါဝင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ သူသည် ထိုကားများဖြင့် စူပါဖြစ်လာရုံမက အော်စကာတစ်ကြိုစာ ရင်းပင် ဝင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ယခု အသက် ၄၈ နှစ်အရွယ်တွင် အရှိန်ဝါပါရှိနေသေး ကြောင်း ပြသနိုင်သလို သရုပ်ဆောင်မှုများ မကျဆင်းသွားသေး ကြောင်း ပေါ်လွင်စေခဲ့သည်။ မာတင်ရှော့နှင့် တွဲဘက်ပါဝင်ခဲ့သော ဘဏ်ဓားပြတိုက်သူများအကြောင်း ထဟရေ Fုဂိတိညစေ ဖြင့် အောင်ပွဲခံနေဆဲဖြစ်သလို ဆိုဟိုပန်းချီဆရာအဖြစ် မုတ်ဆိတ်မွေး ဗလပြစ်နှင့်သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော နဝေ ျှုရက ဆတုရိစေ ဖြင့်လည်း ကောင်း လူကြိုက်များနေဆဲဖြစ်သည်။ ဘော်နီရိုကျွန်းသို့ရောက် ရှိသော ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ပွဲရဲဘော်အဖြစ် ‘Fာရဝေလေလ တု တဟေ ခိနဂ’ တွင်လည်း သူ့ကို လူကြိုက်များခဲ့သည်။ နဝေ ျှုရက ဆတုနိစေ ရိုက်စဉ်က နစ်နိလ်တီသည် အက်ရှင် မင်းသားဘဝမှ ဒရမ္မာမင်းသားဘဝသို့ အောင်မြင်စွာ ကူးပြောင်းနိုင် ရန် လုံ့လဝိရိယ စိုက်ထုတ်ခဲ့သည်။ ဝူဒီအယ်လင်၊ မာတင်စကော့ဗီး၊ ဖရစ္စကော်ပိုလာတို့နှယ် စိုက်ထုတ်ခဲ့သည။ ဝူဒီအယလင်၊ မာတင်စ ကော့ဗီး၊ ဖရစ္စကော်ပိုလာတို့၏ဇာတ်ကားအပိုင်းတိုများကို ကြည့်ရှု ပြီး၊ နယူ းရောက် အနုပညာသည်ဘဝကို ဈန်ဝင်စားအောင် စိတ် သွင်းခဲ့သည်။ ကိုယ်အလေးချိန်ကိုလည်း ပေါင် ၄၀ အထိ ကျဆင်းသွားအောင် ပြုလုပ်ခဲ့လေသည်။ ထိုဇာတ်ကား ရိုက်ကူးသည် မှာ သုံးလတိတိ ကြာခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဧညရေယ ဗုဒယ ဝိနစ ကို ဒါရိုက်တာကာလ်အိုင် ဖြင့် ရိုက်ကူးခဲ့ပြန်ရာ ဇာတ်ကားမှာ အာသာမေလာ၏ မူရင်းဇာတ် ညွှန်းဖြစ်ပြီး၊ သူဘယ်တွမ်အိုတူးလ်ဆိုသူ အဂင်္လန်မြို့မှ ခပ်ဆန်း ဆန်း ကြိုက်ခန်းများသည် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ကြျွန်မကတော့ လူသစ်တစ်ယောကကို အမြဲရနေတာပဲ။ နစ်က ဇာတ်ကား တစ်ကားရိုက်တိုင်း၊ အဲဒီ့ဇာတ်ကောင်အတိုင်း ဈာန်ဝင်စားလေရှိလို့ လူသစ်တစ်ယောက် အမြဲရနေတာပြဲ ဟု သူ၏ဇနီးတို့ဘက်က ဆိုပါသည်။ သူကတော့ ရုပ်ရှင် သရုပ်ဆောင်လုပ်ဖို့ ဘယ်တော့မှ ဘာမှ ရည်ရွယ်ခဲ့ နစ်နိုတိလ်က ဆိုပါသည်။ နစ်သည် ပြည်နယ်ဘတ်စ်ကက် ဘောသမားတစ်ဦး ၏ သားဖြစ်ပြီး။ ၅၀ ခုနှစ်များ၏ ဆိုးသွမ်းလူငယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။ လောလိပ်တစ်ခုမှ တစ်ခုသို့ ပြောင်းခဲ့ကာ မိဘများရှိရာ အဒီရီနာမှ ဖိုးနစ်သို့ စိတ်ကျ ရောဂါဖြစ်ပြီး ပြန်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ကောလိပ်တွင် နေစဉ်စာအုပ်ပုံကြား ခေါင်းမြုပ်နေခဲ့ပြီး ဘောလုံးလည်း အသန် ကန်ခဲ့သည်။ သို့ဖြင့် သူသည် သရုပ်ဆောင်ခြင်း အလုပ်ကို စိတ်ဝင်စားခဲ့ပြီး ပြဇာတ်လောကတွင် ၁၄ နှစ်တာတိတိ ကျင်လည်ခဲ့ သည်မှာ ၇၀ ခုနှစ်များ အလယ်တွင် ဟောလိဝုဒ်အေးဂျင့်တစ်ဦး က လာရောက်စာချုပ်ချုပ်ဆိုသည့် အချိန်အထိ ဖြစ်သည်။ စာချုပ်ချုပ် ချိန်တွင် ွှဣဠဠဣအံ ဣနဃဧ ပြဇာတ်ကို ကနေချိန်ဖြစ်သည်။ ဂျက္ကလင်းဘစ်ဇက်နှင့် တွဲခဲ့ရသော သူ၏ ပထမဆုံးရုပ် ရှင် ထဟေ ဓပေ (၁၉၇၇) (ရန်ကုန်တွင်ပြသပြီး) သည် လူကြိုက် များခဲ့သလို၊ ဗီယက်နာမ် တိုက်ပွဲပြန်တစ်ဦးအကြောင်း ရိုက်ထား သော ွှှှုဠြုဠ ဆထှုဖ ထှဧ ဣန (ရန်ကုန်တွင် ဂုဏ်ရုံခဲ့ပြပြီး၊ င်္ံင်္ံရ သီချင်းလည်းပါသည်)လည်း အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထိုကား တွင် သူနှင့်တွဲခဲ့သော ဗီယက်နမ်စစ်ပြန်ဘီလ်ကရော့စ်နှင့်နောက် ဇာတ်ကားများတွင် ဆက်လက်တွဲခဲ့သည်။ ဓုဝ ာနဒ ှုတ ိန ဘေုရလယ (၁၉၈၆) တွင် စားစရာမရှိ၍ ခွေးစာများကို စားခဲ့ပုံကို ပြသရာ လူကြိုက်များခဲ့သည်။ သူသည် နဝေ ျှုရက ဖာိနတရေစ ရိုက်ရန်အတွက် ပန်းချီဆွဲလေ့ကျင့်ခဲ့သေးသည်။ ရုပ်ရှင်ထဲတွင် အသုံးပြုသော ပန်းချီကားများ ရေးဆွဲပေးသည့် ချာချ်ကိုလိုနီနှင့် ပေါင်းမိကာ ညလုံးပေါက်ပန်းချီများ ဆွဲနေခဲ့သည်။ Fာရဝေလေလ ထု ခိနဂ ဇာတ်ကားရိုက်စဉ်အချိန်တွင်တော့ နစ်သည် သုံးမိလျံဒေါ်လာ ကြီးများတောင် သရုပ်ဆောင်ခရနေပြီဖြစ်သည်။ (ထို့နောက် ဆူဇန်ဆာရာဒါန်နှင့်တွဲ၍ ဠုရနေဂုစြု ှိုလ ကို ရိုက်ခဲ့ရာ၊ ထိုဇာတ်ကားသည် ဇတ်ညွှန်းဆုနှင့်မင်းသမီးဆုရမည် ဟု အော်စကာတစ်ကြိုစာရင်းဝင်ခဲ့သည်။ ထဟေ ဖရိနေ ု၏ တဟေ ထိဒေ ကို ဘာဘရာဆကြိုက်ဆင်နှင့် တွဲရိုက်ခဲ့သလို ထရေစီအူလမင်းနှင့် ဣလြုလ ဓု အနယ တိနဂ ကို ရိုက်ခဲ့သေးသည်။ ဂျူလီယာရော်ဘတ်စ် နှင့်တွဲ၍ သတင်းထောက်ဘဝသရုပ်ဖော် ဣ ဠှုညဧ ထရှုဥဘဠF ကိုလည်းရိုက်ခဲ့သည်။ နစ်နိုတီလ်က သရုပ်ဆောင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ သူ ့အယူအဆ ကို အောက်ပါအတိုင်းပြောပြသည်။ ငြယ်ငယ်တုန်းကတော့ ဘယ်လိုသရုပ်ဆောင်လိုက်တာပဲ၊ ဘယ်ပုံသရုပ်ဆောင်လိုက်တာပဲလို့ သိပ်ပြောလို့ကောင်းတာပဲ။ အတွေ့အကြုံတွေ ရင့်ကျက်လာတော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် ဘယ်လိုသရုပ် ဆောင်လိုက်မှန်းတောင် မသိပါဘူးဗျြာ ပြည့်လတ် ပုံစာများ ၁ ။ ပြင်ပက နစ်ရဲ့ပုံသဋ္ဌာန်နဲ့ ထဟရေ Fုဂိတိညစေ မှာ သရုပ် ဆောင်စဉ် ၂။ သူပါဝင်ခဲ့သောဇာတ်ကားများ ၃။ ဠှုရဧနဈြှု ှုဣဠ မှ ဇာတ်ဝင်ခန်း ၄။ ထူဆန်ဆာရာဒန်နှင့်တွဲခဲ့သော ဠှုရဧနဈှုဆြု ှုဣဠ မှ ၅။ အပြိုင်အဆိုင် သရုပ်ဆောင်နေတဲ့ နစ်နဲ့စူဆန် ၆။ ဘာဘရာစကြိုက်ဆင်နဲ့တွဲခဲ့သော ထဟေ ဖရိနငေ ု၏ တဟေ ထိဒလေ ၇။ ဣဠြုဠ ဒု အနယတဟိနဂ မှတစ်ကွက် ၈။ သတင်းထောက်အဖြစ် ဣ ဠှုညဧ ထရှုညဘဠဧ တွင် အရွယ်လတ်တို့၏စိန်ခေါ်သံ နှင်းဆီခင် အရွယ်တော်တစ်စိတ်မက ယိုင်ခဲ့ပြီမို့ လေးဆယ်ဝန်းကျင်ကို သီလာတော့ အများသတ်မှတ်ချက် အရွယ်လတ်တွေပေါ့။ ဘဝအတွေ့အကြုံတွေလို အတော်အတန် ခံစားနားလည်ခဲ့ပြီးသလို လောကဓံရဲ့ အလှည့်အပြောင်းလေးတွေကြားမှာ လူးကာလှိမ့်ကာ နစ်မြောခဲ့ဖူးကြပြီပဲ။ အိုအိုမင်းမင်း မသန်စွမ်းတော့တာလည်း မဟုတ်၊ ငယ်ငယ်တုန်းကလောက်လည်း သန်မြန်ဖျတ်လတ်မှု အားသန်တာမျိုးလည်း မဟုတ်တော့ဘဲ အရွယ်လတ်တို့ရဲ့ ဘဝဟာ ဘာရဲ့ ရသကို ပီပီပြင်ပြင် ခံစားလို့ကောင်းတုန်း အရွယ်မျိုးပါလို့ သတ်မှတ်ရင်လည်း ရပါတယ်။ အရွယ်လတ်တွေအတွက် အရေးကြီးတဲ့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်နေတဲ့အရာက ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်အားကိုးစိတ်။ အဲဒီစိတ်ဓာတ်ဟာ နှုတ်ကဖွင့်ပြောဖို့ မလိုတဲ့ အလိုလိုသိသာတဲ့ အရာမျိုး။ ဆိုပါစို့ အမေတို့ အဘွားတို့ ခေတ်က အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဆိုတာ ရှိခဲ့ဖူးပါတယ်။ စာတန်းလည်းထိုးမထားရင် ဇာတ်လမ်းသဘောနှင့် ဇာတ်ကောင်တွေရဲ့စရိုက်။ ပြောစကားစတာတွေကို ဘယ်လို ခံစားနားလည်နိုင်ပါ့မလဲ။ ရှင်းပါတယ်၊ သရုပ်ဆောငတွေရဲ့ မျက်နှာပေးနှင့် ဟန်အမူအရာတွေက ပြောမယ့်စကားတွေ အားလုံးအတွက် ပြီးပြည့်စုံပြီးသားမို့ပါပဲ။ စကားတွေကို ကရားရောလွှတ်တတွတ်တွတ်ပြောနေမှ မဟုတ်တာ၊ အကြည့်လေးတစ်ကြည့်၊ အပြုံးကလေးတစ်ခုဟာ စကားရာထောင်ကို ပြောနေသလိုပါပဲဆိုတာ နားလည်ထားကြပြီး သားပါ။ (အထူးသဖြင့် သိပ်ချစ်ကြတဲ့ချစ်သူတွေဆိုရင် ပိုပြီး နားလည်ခံစားနိုင်ပါလိမ့်မယ်။) လူတစ်ယောက်ရဲ့ ‘ဟန်’ကို သာမန်အကဲခထ်ရုံနှင့်စိတ်ဓာတ် ကို ခန့်မှန်းကြည့်နိုင်တာမျိုး မဟုတ်လား။ ဆိုပါစို့ အင်တာဗျူး ဖြေမယ့် သူတစ်ဦးဟာ သူတွေ့ရမယ် ပုဂ္ဂိုလ်တွေရှိရာလို ခပ်ရိုးရိုး ကလေး (ရှက်သလိုလို၊ ကြောက်သလိုလို) ခေါင်းငိုက်စိုက်ချပြီး ဝင်လာကတည်းက သိလိုက်ပြီလေ၊ အဲဒီသူဟာ ကိုယ့်ကို ယုံကြည် မှု အပြည့်မရှိဘူးဆိုပြီးပေါ့။ ခေါင်းကို မတ်မတ်ထားပြီး ပုံမှန် လျှောက်ဝင်လာသူကတော့ ကိုယ့်ကိုယ် ယုံကြည်စိတ်အပြည်နှင့်ဦးဆောင်တတ်တဲ့ စိတ်ဓာတ် မျိုး ရှိနိုင်တယ်လို့ သာမာန်အားဖြင့် အကဲခတ်ကြတယ်။ စိတ်ဓာတ် ကြောင့် လူ ့ဟန်ပန်က ရဲရင့်သလိုဖြစ်နေသလား၊ ဒါမှမဟုတ် ရဲရင့်သူရဲ့ ဟန်ပန် တက်ကြွလန်းဆန်းနေသလားဆိုရင် အပြန် အလှန်သကေ်ရာက်မှု ရှိနေတာလို့ ပြောရမှာပဲ။ အရွယ်လတ်တွေအဖို့ ကိုယ့်ကိုမှီနေတဲ့ ဇနီး၊ ခင်ပွန်းပြီးတော့ သားတွေ သမီးတွေ။ ဒီတော့ သူတို့အတွက် ကိုယ်ဟာ စိတ်ဓာတ် ခိုင်မာရမယ်၊ ကိုယ့်ကို ယုံလြည်စိတ်အပြည့်ထားဖို့လိုမယ်။ ပင်ကိုယ်က ပျော့ညံ့သူဖြစ်ပြီး အားတင်းဟန်ဆောင်လို့ ရဲရင့်တဲ့ အသွင်ထောင်ထားပေမယ့်လည်း ရေရှည်မှာ မရပါဘူး။ စိတ်ခံစား မှုတွေဟာ ရုပ်အပေါ် တစ်နည်းနည်း လွ္မ်းထားတာ မဟုတ်လား။ လူတစ်ယောက်ဟာ အရွယ်လတ်ဘဝရောက်သည့်တိုင် ကိုယ့် ကိုယ်ကို မယုံကြည်တတ်သူပြီးတော့ သူများဆီက အကူအညီကို အမြဲမျှော်လင့်နေသူမျိုးဟာ ဦးခေါင်းကို ငိုက်စိုက်ချပြီး သွားလာ တတ်သလို ကိုယ်နေဟန်ထားက အမြဲကျုံ့ကျုံ့ကလေး ဖြစ်နေတတ် တယ်။ အဲဒီလို လူစားမျိုးဟာ အရွယ်လတ်ဘဝမှာ ရှိနေသည့်တိုင် ကလေး စိတ်မကုန်သလိုလို၊ ကလေးဆန်သလိုလိုနှင့် ပေါင်းရသင်း ရ သိက်ခက်တဲ့လူစားမျိုး။ သူတို့ဟာ အမိန့်ပေးရတာထက် လိုက်နာရတာကို ပိုပြီး လိုလားကြတယ်။ အရွယ်လတ်တွအတွက် သတိပြုဖို့ တစ်ယောက်ရှိသေးတယ်။ အဲဒါကတော့ အိပ်ပျော်အောင်အိပ်ဖို့။ ‘အိပ်မှပဲအိပ်မပျော်ရှိပါ့မလား’ လို့ စောဒကတက်ချင်ရင်တာ့ တက်နိုင်ပေါ့လေ။ အမှန်က အိပ်တယ် ဆိုရာမှာ ကိုယ်ရော စိတ်ပါလုံးဝ အနားယူတာမျိုးဖြစ်ရမယ့် အိပ်ရာဝင်ခါနီးမှာ မပြေလည်တဲ့ စီပွါးရေး၊ လူမှုရေး၊ သားရေး၊ သမီးရေတွေက ဦးနှောက်ရဲ့အနက်ရှိုင်းဆုံးနေရာမှာ နေရာယူထား ရင် ကိုယ်ခန္ဓာကသာ မျက်ခွံလေးပြီး အိပ်ပျော်ချင် အိပပျော်ပေမယ့် စိတ်ကတော့ မတည်မငြိမ် လှုပ်ရှားနေတုန်း။ ကယောင်ချောက်ခြား အိပ်မက်တွေ မက်လိုမက်နှင့် မိုးလင်းအိပ်ရာက ထလာတော့လည်း ရင်ဆိုင်ရတာမျိုး။ ကြာလာတော့ ကျန်းမာရေးကလည်း မနေဘူး။ လူနှင့်လိုက်ပြီး တစ်စစ ချိုယွင်းလာပြီပေါ့။ အရွယ်လတ်တွေရဲ့စိတ်ဓာတ် ခိုင်မာပြီး ကြည်လင်ဖို့ဆို တာ ကိုယ်ခန္ဓာကို အနားယူတဲ့ ပုံစံကလည်း လိုသေးတယ်။ အ ထူးသဖြင့် ကြွက်သားတွေကို ပြေလျှော့ပြီး လုံဝ ဒုံးဒုံးချ အနား ယူ တတ်ခြင်းဟာ ရှေ့ဆက်ရမယ့်နှစ်တွေအတွက် အဓိပ္ပါယ်ရှိရှိ အသက်ရှင်သွားနိုင်ခြင်းပါပဲ။ အရွယ်လတ်တွေအတွက် အဓိက အရေးပါနေတာ တစ်ခုက ကြွက်သားတွေ တင်းမာပြီး စိတ်ကျဉ်းကျဉ်းနေခြင်းမျိုးပါပဲ။ တစ် နည်းပြောရရင် စိတ်ဖိစီးမှုဝေဒနာကို အလူးအလဲ ခံစားရတတ် ပါတယ်။ လူ မှုရေး၊ စီပွါးရေးစတာတွေဟာ အိပ်မပျော်ခင် ခေါင်းထဲကို အပြေးအလွှားဝင်ဝင်လာတတ်မျိုးကလား။ ဒီတော့ တောင်တွေးမြောက်တွေးနှင့် တော်တော်နှင့်ကိုကို အိပ်မပျော်ပြန် ဘူး။ နောက်နေ့နောက်နေ့တွေ စိတ်ချမ်းချမ်းသာသာ အိပ်ပျော်ဖို့ ဆိုတာ ဝေလားဝေးပေါ့။ ဒီတော့စိတ်နှင့်အတူရုပ်ကပါလိုက်ပြီး ချို့ယွင်းစပြုလာပြန် တာမို့ တဝဲဝဲ လည်နေတော့တာပါပဲ။ ဒါကြောင့်မို့ ကိုယ့်ကို အဓိ က ဒုက္ခပေးတဲ့ (စိတ်ဖိစီးမှုကို ဖြစ်စေတဲ့) အတွေးတွေကို ဦးဆုံး နှိမ့နင်းဖို့ လိုပြီလေ။ အရွယ်လတ်တွေအဖို့ သူများတွေလို ကြီပွါး ချမ်းသာချင်တယ်၊ ချမ်းသာပြီးသားသူတွေကလည်း ပိုပိုပြီး ချမ်းသာ ချင်တယ်၊ လောဘ၊ ဒေါသနှင့်မောဟစိတ်ရဲ့ မွန်းတည်ချိန်လို့ ပြောရမလားပဲ။ အချိန်မီ မကန့်သတ်နိုင်လို့ကတော့ ဒီစိတ်တွေကပဲ အရွယ်လတ်တွေရဲ့ ကြည်းနူးစရာ ဘဝလေးကို ဝါးမြိုဖျက်ဆီးပစ် လိုက်ပါလိမ့်မယ်။ တချို့အရွယ်လတ်တွေကျပြန်တော့တစ်မျိုး။ စီပွါးရေးက အောင်မြင်လာတော့ အပေါင်းအသင်းကလည်း များလာတယ်။ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးနယ်ပယ်ကလည်း ကျယ်ပြန့်သည်ထက် ကျယ်ပြန့်လာတာမို့ ကောင်းပေ့ဆိုတာတွေကို အဆီးအတား မရှိ စားသောက်လာပြန်ရော။ ‘အစား’ထက် ‘အသောက်’ကနည်းနည်း ပိုလာချင်တာမို့ ကျန်းမာရေးကလည်း မနေဘူး။ အလဲထိုးဖို့ အလစ်ချောင်းနေပြီပေါ့။ စိတ်တင်းကျပ်ဖိစီးတဲ့ဒဏ်ကို လျှော့ချဖို့ တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းက စနစ်တကျ ကိုယ်ရော စိတ်ပါ အနားယူခြင်းဆိုတာ ကိုတော့ မြဲမြဲမှတ်ထားဖို့လိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တချို့အရွယ်လတ် တွေ မှားယွင်းပြီး လက်ခံထားတာတစ်ခုရှိတယ်၊ ဲဒါကတော့ ‘အနားယူခြင်း’ဆိုတာကို ‘ဘာမှမလုပ်ဘဲ၊ တွေဝေနေခြင်း’လို လက်ခံထားကြတယ်။ ကိုယ်ရောစိတ်ပါ အနားယူချင်လို့ဆိုပြီး ခပ်မတ်မတ် ပက် လက်ကုလားထိုင်မှာ ထိုင်နေတာဟာ တကယ်တော့ အနားယူတယ် လို့ မဆိုနိုင်ပါဘူး။ ကြည့်လေ ကိုယ်ခန္ဓာဟာ ပုံမှန်သက်တောင့် သက်သာ အနေအထားမျိုးမှာ မဟုတ်တာ။ အနားယူချင်လို့ လမ်းလျှောက်တယ်ဆိုပါစို့၊ လေးမိုင်လာက်ခရီးကို လျှောက်ရင်း အဆမတန် ပင်ပန်းသလိုဖြစ်ပြီး မောပန်းနေမယ်ဆိုရင် ကိုယ်ခန္ဓာ ဟာ လိုတာထက်ပိုပြီး အားစိုက်နေရတဲ့သဘော။ တကယ်ဆိုရင်သက်တောင့်သက်သာ အနေအထားမျိုး ရှိ နေရမှာ ဒါကြောင့်မို့ အနားယူ တယ်ဆိုရာမှာလည်း စနစ်တကျ မှန်ကန်ဖို့ အရေးကြီးပြန်သေးတယ်။ အရွယ်လတ်ဆိုတဲ့ အချိန်သမယာဘဝတစ်ခုရဲ့ ပြည့်စုံပြီး အားမာန်အပြည့်ရှိနေတဲ့ အချိန်မျိုးပါ။ နောင်လာမယ့်နှစ်ပေါင်းနှစ် ဆယ် သုံးဆယ်အတွက်ဆက်လျှောက်ဖို့ အတော်အတန်လေး ခွန် အားပြည့်စုံမှုတွေကို လက်တွေ့ခံစားနေရပြီမို့ ကျေနပ်စရာကောင်း တဲ့ ဘဝမျိုးကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်နေပါပြီ။ လက်ထဲရောက်နေတဲ့ အခွင့်အရေးပေါင်းပြီး အကောင်းဆိုး အသုံးချနိုင်ရမယ်လေ။ ဉုံဖွဂါထာမန်းလို့ ပကတိကျန်းမာမှုကို ရှေးရှုသလိုကတော့ ဉာဏ်နှင့်ယှဉ်ပြီး စားသောက်ဖို့နှင့် သင့်တော်တဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ် ရှားမှုဖြစ်တဲ့ လမ်းလျှောက်ဖို့ပါပဲ။ အချစ်တွေပြည်လျှံနေပြီသား နှလုံးသားကို မဆင်မခြင်စားသုံးမှုကြောင့် ရလာမယ့်အဆီပိုတွေ နှင့် မဖုံးအုပ်မိဖို့တော့ အရွယ်လတ်တိုင်း ဆင်ခြင်မိမှာပါနော်။ လို အပ်တဲ့ အာဟာရကို စားသုံးခြင်းက ဘေးကင်းပေးမယ့် ပါးစပ်စည်း မရှိတဲ့ စားကောင်းတိုင်းစားလို့ကတော့ အရွယ်လွန်ဘဝကို မရောက်ခင် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု နည်းနည်းပါးပါး လုပ်ကြည့်တဲ့ အခါ ဘဝရဲ့ပျော်ရွှင်မှုလေးတွေကို ကြည်ကြည်နူးနူးလေး ခံစား ရလာပါမယ်။ ပျိုရွယ်မှုနှင့် ဆုံးပါးသွားပြီလို့ထင်ထားတဲ့ အပျော် လေးတွေဟာ ရင်ထဲကို စီးဝင်လာတာမျိုး ခံစားရမှာပါ။ လေးလေးမှန်မှန် အသက်ရှုပေးခြင်းက စိတ်ဖိစီးဒဏ်ကို ခံရလို့ တောင့်တင်းနေတဲ့ အကြောကြွက်သားတွေကို ပြေလျော့ သွားစေနိုင်ပါတယ်။ သဘာဝရဲ့အကောင်းဆုံး ထုံးတစ်မျိုးလို့ဆို နိုင်ပါတယ်။ စိတ်ကိုတည်ငြိမ်စေမယ်ဆိုတာကတော့ သိပ်သေချာ ပါတယ်။ ရုပ်ရယ်၊ စိတ်ရယ် မျှတလို့ ဟန်ချက်ညီလာတာနှင့်အမျှ အရွယ်လတ်ပိုင်းဟာ နေချင်စရာကောင်းတဲ့ဘဝကလေးတစ်ခုလို့ လက်ခံအယူအဆလာနိုင်ပါပြီ။ လောကဓံရဲ့ အလှည့်အပြောင်း အတိုက်အခိုက်တွေကိုချည်း ခါးဆီးခံနေတာထက် ဘဝကို လိုအပ် သလို ကြံ့ကြံ့ခိုင်ပြီး ပဲ့ထိန်းသွားနိုင်ပါပြီ။ လက်ရှိဘဝရဲ့ပိုင်ရှိင် မှုတွေအပေါ် ရောင့်ရဲ တယ်ပြီး ကိုယ့်ဘဝကို တိုးတက်ရာ တိုးတက် ကြောင်း ကြိုးစားနေသူအဖို့ ဘဝရဲ့ အချိုမြန်ဆုံးအရသာကို ခံစားကြရမှာပါ။ အဲဒီအကါမှာ သိလာရမှာက ကိုယ်စိုးရိမ်တကြီး ဖြစ်ခဲ့ရတာတွေဟာ တကယ်တော့ ဘာမှ မဟုတ်ပါလား၊ ကိုယ့်ကြိုး စားမှုအောက်မှာ အားလုံးသော သောကစိတ်တွေ ပျောက်ကွယ် ကုန်ရပါလားဆိုတာ လက်တွေ့ကျကျ သိလာပါလိမ့်မယ်။ လာမယ့် မနက်ဖြန်တွေအတွက် ဖြစ်နိုင်တာကို တွေ:တာ နည်းလမ်းကျပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မဖြစ်နိုင်တာတွေကို သာသာ ထိုးထိုးလေးဖက်ပြီး သောကပွေနေတာကတော့ မလိုအပ်ဘူးလေ။ အိုမင်းလာမယ့်ဇရာကိုတော့ တားဆီးလို့ ရစကောင်းတာမှ မဟုတ် တာ၊ ‘ဒီတော့ အိုရမယ့်အရေးကို တွေးတွေးပြီး ယူမယ့်အစား အခုလက်ရှိကြုံတွေ့ ခံစားရတဲ့ ဘဝလေးရဲ့ စက္ကန့်တိုင်း မိနစ်တိုင်း ကို ပျော်ရွှင်ကြည်နူးအောင် အသွင်ပြောင်းပြီ ခံစားကြည့်ကြရ အောင်ပါ။ နှင်းဆီခင် ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ ဝတ္ထုရှည် ဖြရဣဓဧ အနဓ ဖရဧJဥဓဣင်္ံဧကြို ဗြိတိသျှ အသံလွှင့်ကော်ပိုရေးရှင်းက မှီးပြီး စီးရီးခွေ ထုတ်လွှင့်ခဲ့တာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ကပဲဖြစ်တယ်။ အဲဒီစီးရီးခွေကို (၁၈) နိုင်ငံထိ ရောင်းချခဲ့ရာမှာ စင်ကာပူနဲ့ဟောင်ကောင်တို့လည်း ဝယ်ယူခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်မှာတော့ ဒါရိုက်တာ ‘အနဃ ဠဧဧ’က ္အဆဧနဆဧ အနဓ ဆဧနဆဣဘဣဠဣထျှ’ ကို ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားရိုက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက် တာကြောင့် အဲဒီဝတ္ထုရှည်ဟာ အရောင်းသွက်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာရှိတဲ့ ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ မိတ်ဆွေတွေက အထူးဆွေး နွေးပွဲအုပ်စုအနေနဲ့ အင်တာနက်ကတစ်ဆင့်စကား ပြောကြားခဲ့ ကြပါတယ်။ စာဖတ်ပရိသတ်နဲ့ ရုပ်ရှင်ကြည့်ပရိသတ်တွေက အုတ်အော် သောင်းတင်းစကားခင်းကျင်း တုံ့ပြန်မှုကို ဂျိန်းသြစတင်သာ ကြားသိ ရမယ်ဆိုရင် အတိုင်းမသိအံ့သြသွားပါလိမ့်မယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆို ရင် သူမဟာ နိုင်ငံရပ်ခြားကို ဘယ်တော့မှ ခရီးထွကခွါ မသွားခဲ့ လို့ ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါတင်မက သူမဟာ ဇာတိရပ်ရွာဖြစ်တဲ့ အဂင်္လန်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းကိုတောင်မှ ခွခွါပြီး ခရီးသွားတာ နည်းပါး ခဲ့ပါတယ်။ ၁၈၁၇ ခုနှစ်မှာ အပျိုကြီးဘဝနဲ့ ဂျိန်းသြစတင် ကွယ်လွန် တဲ့အခါ သူမရေးသားခဲ့တဲ့ ဝတ္ထုရှည် (၆) ပုဒ်အနက် (၄) ပုဒ် ကိုသာ ထုတ်ဝေခဲ့ရပါသေးတယ်။ အဲဒီ (၄) အုပ်ကိုလည်း အမည် မသိသူတွေက ထုတ်ဝေခဲ့တာမို့ စုစုပေါင်း အဂင်္လိပ်ငွေ ပေါင် ၆၈၄ ့ ၆၅ သာ ရရှိခဲ့ပါတယ်။ လြူတွေဟာ စာအုပ်ကို ဝယ်ဖတ်ဖို့ထက်ငှါးဖတ်ပြီး ချီးကျူးဖို့ပဲ ပိုပြီးအသင့်ရှိနေကြတယ်ြ ဂျိန်းသြစတင်က ကြေကွဲတဲ့လေသံနဲ့မှတ်ချက်ချခဲ့ပါတယ်။ ဗြိတိသျှရုပ်သံက ထုတ်လုပ်တဲ့ ‘ဖဧရဆဥအဆဣှုန’၊ ‘ဖရဣဓဧ အနဓ ဖရဧJဥဓဣင်္ံဧ’နဲ့ ‘အော်စကာဆု’ချီးမြှင့်ခံရတဲ့‘ဆဧနဆဧ အနဓ ဆဧနဆဣဘဣဠဣထျှ’ အာရုံနဲ့ အာရုံခံစားမှုရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားနောက် မှာ ‘ဧံအ’ရဲ့ ဇာတ်ကား (၂) ကား ဒီနှစ် ထွက်ပါ်လာပါတယ်။ တစ်ကားက အမေရိကန်ရုပ်ရှင်ကားဖြစ်ပြီး ကျန်တစ်ကားက ဗြိတိသျှရုပ်သံဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အမေရိကန်မဂ္ဂဇင်းတစ်စောင် ဖြစ်တဲ့ ‘ညအနဣထျှ Fအဣရ’က ဂျိန်းသြစတင်ကို ‘ထှဧ ှှုထထဧဆထ ဖရှုဖဧရထျှ ဣန ထှွှုန’မြို့ထဲမှာတော့ လူကြိုက်အများ ဆုံးပစ္စည်းလို့ ခေါ်ဆိုလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ အံ့သြလောက်အောင် ဒီလိုအောင်မြင်ရတာ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုရင် မူရင်းဝတ္ထုတွေကိုယ်တိုင်က စာရေးဆရာမ ကျွမ်းဝင်ပြီးဖြစ်တဲ့ နယ်မြေနဲ့ဇာတ်ကောင်စရိုက်တွေကို သရုပ်ဖော်ရေးသားခဲ့လို့ပဲဖြစ်ပါ တယ်။ ‘ကျေးလက်ဒေသတစ်ခုမှာ ရှိတဲ့ မိသားစုသုံးစု ဒါမှမဟုတ် လေးစုဟာ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ် ဖန်တီးသရုပ်ဖော်ဖို့အတွက် ရုပ်ဝတ္ထုတွေ ဖြစ်ပါတယ်’ ဂျိန်းသြစတင် တစ်ခါက အဲဒီလို မှတ်ချက်ချပြောဆိုခဲ့ဖူးပါ တယ်။ သူမရဲ့ ဝတ္ထုတွေကို ရေးဖွဲ့ရာမှာ ဇာတ်ကောင်တွေဟာ စတိုင်ကျကျနဲ့ ပြောင်မြောက်တဲ့ ဝေါဟာရတွေ သုံးပြီး ပြောဆိုလေ့ ရှိပါတယ်။ ဒါ့အပြင်ဇာတ်လမ်း ဖန်တီးရာမှာလည်း အချစ်နဲ့စွန့်စား ခန်းတွေကို ကျောရိုးပြုပြီး သရုပ်ဖော်ထားတဲ့အတွက် သူမရဲ့ဝတ္ထု တွေကို လူကြိုက်များတာဖြစ်ပါတယ်။ သြူမရဲ့ ဝတ္ထုတွေဟာ အချစ်ဝတ္ထုတွေဖြစ်ပြီး လက်ထပ် မဂင်္လာပွဲနဲ့နိဂုံးချုပ်လေ့ရှိပါတယ်။ နောက်ပြီး လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်လှုပ် ရှားခံစားချက်တွေကို အံ့သြလောက်အောင် ရေးဖွဲ့နိုင်တာ တွေ့ရပါ တယ်ြ ထြှဧ ွှှုရဠဓ ှုF Jအနဧ အဥဆထဧနြ ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ ကမ္ဘာအမည်ရှိတဲ့စာအုပ်ကို ရေးသားခဲ့တဲ့ စာရေးဆရာ နြဣဃဧဠ နဣင်္ှုံဠဆှုနကြ ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။ လူငယ်တွေရဲ့စိတ်လှုပ်ရှားခံစားချက်ကို ဂျိန်းသြစတင် နား လည်သိရှိခဲ့တာဟာ သူမရဲ့ကိုယ်တွေ့ အချို့အဝက်နဲ့ သူ မ, ကြီး ပြင်းခဲ့ရတဲ့ မိသားစုကြီးတွေကို လေ့လာသိရှိခဲ့ရတဲ့အကြောင်း အချက်တွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ သူမဟာ ၁၇၇၅ ခုနှစ်မှာ မွေးဖွားခဲ့ပြီး ဘုန်းတော်ကြီး ‘ဃဧှုရဃဧ အဥဆထဧန’ ရဲ့သားသမီး (၈) ယောက်အနက် သတ္တမမြောက်ဖြစ်ပါတယ်။ သူမ အသက် (၂၅) နှစ်အရွယ်ထိ ဟမ့်ရှိုင်းယားတောင်ကုန်း ဒေသ ဆြထဧညဧနထှုနစြတီဗင်တန်ကျေးရွာမှာ နေထိုင်ခဲ့ရပါ တယ်။ သူမရဲ့ဖခင်ဟာ ငွေကြေးကြွယ်ဝသူမဟုတ်တဲ့ အပြင် ယာဉ်ရထားနဲ့ ခရီးသွားဖို့ ခက်ခဲတဲ့အတွက် အနီးဆုံးမြို့ဖြစ်တဲ့ ဘြအဆဣနဃဆထှုခဧြ ကို သွားရောက်လည်ပတ်ပြီး ကပွဲတွေ ဝင် ကဖို့ မဖြစ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် သူတို့မိသားစုဟာ ကိုယ့်အိမ် မှာပဲ ကိုယ့်မိသားစုတွေ မိတ်ဆွေတွေနဲ့ ဆွေမျိုးတွေကို ဧည့်ခံကျွေးမွေး လေ့ရှိပါတယ်။ ဂျိန်းသြစတင်ဟာ အသက် (၁၂) နှစ်အရွယ်ကပဲဃြှုထှဣင်္ံ နှုညဧဠဆလြို့ခေါ်တဲ့ ဃြှုထြှ လူမျိုးစုဝတ္ထုတွေကို အတုခိုး နည်းယူပြီး မိသားစုပျော်ရွင်မြူးတူ းဖို့ ဇာတ်လမ်းကလေးတွေ ရေးစပြုနေပါပြီ။ အဲဒီခေတ်က ဂိုသစ်ဝတ္ထုတွေ ရေပန်းစားနေတာ ကြောင့် ဂျိန်းသြစတင်က အဲဒီဝတ္ထုတွေကို အတုယူပြီး ရေးသားနေခဲ့ တာဖြစ်ပါတယ်။ ဂိုသစ်ဝတ္ထု တွေမှာ ပင့်ကူအိမ်တွေ တွယ်နေတဲ့ ကြောက်စရာရဲတိုက်ထဲက သတိမေ့မျောနေတဲ့ မင်းသမီးကလေးကို သူရဲကောင်းက ဝင်ရောက်ကယ်ဆယ်တဲ့အကြောင်း ဇာတ်လမ်းဆင် ထားပါတယ်။ သူမအနှစ်သက်ဆုံး အချိန်ကုန်ဆုံးစေတဲ့လုပ်ငန်းက ‘က’တာ ပဲ ဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် နောင်အခါ သူမရေးသားတဲ့ ဖြရဣဓဧ အနဓ ဖရဧJဥဓဣင်္ံဧဝြတ္ထုမှာ အြကမှာ ဝါသနာပါ နှစ်သက်တာ ဟာ ချစ်ကြိုက်ဖို့အတွက် ခြေလှမ်းတစ်လှမ်းဖြစ်တယ်လြို့ ရေးသား ခဲ့ပါတယ်။ သူမရဲ့ အပြုအမူတွေကြောင့် သူမတို့အိမ်နီးချင်းတစ် ယောက်က ဂြျိန်းသြစတင်ဟာ အလှဆုံး အမိုက်မဲဆုံး၊ ဟန် ဆောင်မှုအကောင်းဆုံးနဲ့ ကြင်ဖော်ရှာပုံတော်ဖွင့်နေတဲ့ လိပ်ပြာမယ် လေးလြို့ ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ သြူမရဲ့ ဝတ္ထုတွေအားလုံးမှာ အခြေခံဇာတ်အိမ်ဖွဲ့စည်းမှု ပါဝင်ပါတယ်။ အဲ ဒါက အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဟာ သင့်တော် တဲ့ချစ်သူတစ်ဦးကို ရှာဖွေရင်း သူမအလိုရှိသူနဲ့ တွေ့ဆုံကြရတယ်။ြ ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့စာပေတွေကို အထူးဂရုစိုက်လေ့လာနေခဲ့ တဲ့ စာရေးဆရာဖ့ဓ့Jအံဧဆ ကဝေဖန်လိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ဂျိန်းသြစတင် အသက် (၂၀) အရွယ်မှာ ချောမောလှပတဲ့ အိုင်းရစ် ဥပဒေကျောင်းသား ထြှုံဠဧFရျှှုတြွမ်လီဖရွှိုင် နဲ့  ၁၇၉၅ ခုနှစ်အကုန်က တွေ့ဆုံခဲ့ရတယ်။ ‘တွမ်’နဲ့ သူ မတို့ရဲ့ မေတ္တာဖွဲ့ဇာတ်လမ်းကို အံ့မခန်းအောင် တန်ဆာဆင်ပြီး ပြောပြလေ့ ရှိတယ်။ ကျွန်မတို့နှစ်ယောက်အတူထိုင်ပြီး စကားပြောကြ၊ ကပွဲမှာ ကခုန်ကြနဲ့ ဘယ်လောက်ပျော်ရွှင်မယ်ဆိုတာ အစ်မကြီး စဉ်းစား သာကြည့်ပါတော့၊ ဆိုပြီး သူ့အစ်မ ငြ်္ံအဆဆအနဓရအကြက်စန္ဒ ရာထံ စာရေးလေ့ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ၁၇၉၆ ခုနှစ်မှာ ္အ‘တွမ်’ဟာ အိုင်ယာလန်ကို ပြန်သွားဖို့အကြောင်း ကိစ္စဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တယ်။ အဲဒါကြောင့် ဂျိန်းသြစတင်က တွမ်နဲ့ခွခွါဖို့ နောက်ဆုံးနေ့ရက်ရောက်လာပြီလို့ သူ့အမကြီးဆီ စာရေးသားလိုက်တယ်။ အချစ်ရေးနဲ့အိမ်ထောင်ရေးကို ချိန်ခွင်ညှာညီအောင်ဆောင်ရွက်ဖို့ ငွေရေးကြေးရေး လုံခြုံမှုရှိဖို့ လိုအပ်တဲ့အကြောင်း ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ ဝတ္ထုတွေထဲမှာ အလေးပေးပြီး ဖော်ပြလေ့ရှိတာဟာ သူမရဲ့ကိုယ်တွေ့ဖြစ်ရပ်ကို အခြေခံပြီး ရသ မြောက်အောင် ရေးဖွဲ့လိုက်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ရုပ်ရှင်မင်းသမီးြဧံအ ထှှုံဖဆှုနအြမ်မာသွမ်ဆင် က ဆြဧနဆဧ အနဓ ဆဧနဆဣဘဣဠဣထျှအြာရုံနဲ့အာရုံခံစားခြင်း ဝတ္ထုကိုမှီငြမ်းပြုပြီး ဇာတ်ကားထုတ်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားရာမှာ ငွေရေး ကြေးရေးနဲ့ အိမ်ထောင်ရေး တကယ့်ဖြစ်ရပ်တွေကို သရုပ်ဖော် တင်ပြမယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။ အိမ်ထောင်ရေးအတွက် အရေးကြီးတဲ့အချက်ထဲမှာ စိတ်ဆင်း ရဲစရာလည်း ပါရှိတာကို ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ အခြားဖြစ်ရပ် (၂)ခုက အထောက်အကူပြုပေးခဲ့ပါတယ်။ ၁၈၀၁ ခုနှစ်က ဓြဧညှုနဒြီဗွန် မြို့မှာ အားလပ်ရက် အနားယူနေခဲ့တဲ့ သူမဟာ သာသနာပြုဆရာ ဆြအံဥဧဠ ဘဠအင်္ံခအဠဠဆြမ်မြူရယ်ဘလက်အောက်ဆိုတဲ့ လူရွယ်တစ်ဦးနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တယ်။ တချို့က သူမဟာ ဆြမ်မြူရယ်ြ နဲ့ မေတ္တာမျှခဲ့တယ်လို့ အဆိုပြုကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ဆမ်မြူရယ်ဟာ မကြာခင်မှာပဲ ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဂျိန်းသြစတင် ရေးသားခဲ့သမျှ ဝတ္ထုတွေအနက် ပထမဆုံး ထုတ်ဝေခဲ့တာကတော့ ဆြဧနဆဧ အနဓ ဆဧနဆဣဘဣဠဣထျြှဖြစ်ပါ တယ်။ အဲဒီဝတ္ထုမှာ ညီအစ်မနှစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ြဧဠဣနှုရြ အယ်လီနာနဲြံ့အရဣအနနဧ ဓအဆှွှှှုဓြ မာရီယန်ဒက်(ရှ်)ဝုဒ် တို့ဟာ အချစ်ရေးနဲ့အိမ်ထောင်ရေး အခက်အခဲကျော်လွှားခဲ့ရပုံ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါရိုက်တာ အြနဃ ဠဧဧကြ အဲဒီ ဝတ္ထုကို ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားအဖြစ် ရိုက်ကူးရာမှာ အဓိကဇာတ်လမ်းကျောရိုးဟာ စိတ်ထဲခံစားချက် ြဧှုံထဣှုနနြဲ့ ကြောင်းကျိုးဆင်ခြင်မှု ‘ရဧအဆှုန’တို့ရဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်သဘောတရားကို တင်ပြထားခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ အသိအမှတ်ပြုလိုက်ပါတယ်။ အသည်းနှလုံးက ခံစားချက်နဲ့ ကြောင်းကျိုးဆင်ခြင်မှုတို့ရဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်သဘော တရားကို ဒါရိုက်တာ အနဃ ဠဧဧ က ွှဧဆထ င်္ှုံဥနထရျှ နောက်ခံထားပြီး ညီအစ်မနှစ်ယောက်အကြောင်း သရုပ်ဖော် ရိုက်ကူး လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထြှဧ အဥဆထဧန ဧFFဧင်္ံထလြို့ ခေါ်တဲ့ သြစတင်ဂယက် ရိုက်ခတ်မှုကို သူမရဲ့ဝတ္ထုတွေနဲ့ ရုပ်သံရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းအဖြစ် ကြည့်ရှုရတဲ့ ပရိသတ်တွေထံက တုံ့ပြန်မှုတွေ့ရပါတယ်။ အသက် (၁၀)နှစ်၊ (၁၁) နှစ် အရွယ် လူငယ်လေးတွေဟာ ဖြရဣဓဧ အနဓ ဖရဧJဥဓဣင်္ံဧကြို ရေးသားခဲ့တဲ့ ချော်တန်မြို့မှာ အဲဒီဇာတ်လမ်း ထဲက သရုပ်ဆောင်တွေ အချေအတင် ပြောကြတဲ့စကားတွေကို လူငယ်အချင်းချင်း ပြောဆိုနေသံကြားရပါတယ်လို့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ထြှုံ င်္ံအရဖဧနထဧရကြ ထုတ်ဖော်ကြေညာလိုက်ပါတယ်။ ဂျိန်းသြစတင်နာမည်ကျော်ကြားလာတာကို သဘောမကျတဲ့ သူကတော့ ဗြိတိန်ဂျိန်းသြစတင်အသင်းက ဂုဏ်ထူးဆောင် အတွင်း ရေးမှူး ဆြဥဆအန ံင်္ံ င်္ံအရထအနဆြူဇန်မက်ကာတန် ဖြစ်ပါတယ်။ မြကြာခင်က မှီငြမ်းပြု ရိုက်ကူးခဲ့တဲ့ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတွေမှာ အချစ်နဲ့စွန့်စားခန်းတွေကို အလေးပေးတာ များလွန်းပြီး ခေတ်အခြေ အနေကို သရော်လှောင်ပြောင်တာ အားနည်းလွန်းပါတယ်။ အဲဒီဝတ္ထု ဇာတ်လမ်းတွေဟာ ဈေးကွက်မှာ အရောင်းသွက်အောင် ရည်ရွယ် ရေးသားခဲ့တာမို့ သတ်မှုတ်ထားတဲ့ ဘောင်ကို အကြိမ်ကြိမ်ကျော် ဖြတ်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ တိကျမှန်ကန်မှုကိုသာ နှစ်သက်သူတစ် ယောက်အနေနဲ့ လက်မခံနိုင်ပါဘူ းြ ဆူဇန်က အဲဒီလို ထင်မြင်ချက်ပေးခဲ့ပေမယ့် ဗြိတိန်ဂျိန်း သြစတင်အသင်းရဲ့ အသင်းဝင်တွေ ရာနဲ့ချီပြီး တိုးတက်လာတာကို သူမက ဝန်ခံပါတယ်။ ခုဆိုရင် အသင်းဝင် (၂၀၀၀) ကျော်ရှိနေ ပါပြီ။ ဒါပေမယ့်မြောက်အမေရိကတိုက်မှာရှိတဲ့ ဂျိန်းသြစတင်အသင်း က အသင်းဝင်ဦးရေနဲ့÷နှိုင်းယှဉ်ရင် သေးငယ်နေပါသေးတယ်။ မြောက်အမေရိကတိုက် ဂျိန်းသြစတင်အသင်းမှာ အသင်းဝင်ပေါင်း (၅၀၀၀)ကျော် ရှိနေရုံသာမက အဖွဲ့ဝင်ဦးရေလည်း အလျင်အမြန် တိုးတက်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ဥက္ကဏ္ဌဃြအရနဧထ ဘအဆဆြ ဂါနက်ဘတ်(စ်) က ကျွန်မဟာ မြောက်ကာရိုလိုင်းနားပြည်နယ်က ကျေးလက် ဒေသမှာ မွေးဖွားကြီးပြင်းခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဒေသမှာ ဂျိန်းသြစတင် ရဲ့ဝတ္ထုထဲက ဇာတ်ကောင်တွေအတိုင်း ပြောဆိုပြုမူ နေထိုင်ကြ သူတွေကို တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်လြို့ ပြောကြားခဲ့တယ်။ ၁၈၁၆ ခုနှစ်မှာ ဂျိန်းသြစတင်ဟာ အြဓဓဣဆှုန၊ဆ ဓဣဆဧအဆဧြ အယ်ဒီဆင်ရောဂါလို့ခေါ်တဲ့ ကျောက်ကပ်ရောဂါခံစား လာရခဲ့တယ်။ ၁၈၁၇ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၁၈) ရက်နေ့မှာ သူမဟာ ြွှဣနင်္ှံဧဆထဧရဝြင်ချက်စတာမြို့က အစ်မကက်စန္ဒာရာရဲ့ လက်နဲ့ပွေ့ပိုက်ထားရင်း ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါတယ်။ သူမရဲ့အသက် (၄၁) နှစ်မှာ ကွယ်လွန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဘဝရဲ့ အဆင်မပြေတဲ့ဖြစ်ရပ်တွေကြားမှာ အချစ်ရဲ့ခွန်အားကြောင့် ပြုံပန်းကလေး ပွင့်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဂျိန်းသြစတင်ရဲ့ယုံကြည် ချက်ကို ထောက်ခံတဲ့အနေနဲ့ သူမရဲ့သခင်္ျိုင်းဂူရှိရာ ဝင်ချက်စတာ ဘုရားကျောင်းကို ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက ဧည့်သည်တွေ အများအပြား လာရောက် ဂါရဝပြုခဲ့ကြတယ်။ မကြာခင်က ရောက်လာတဲ့ ဧည့်သည်ကတော့ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး ြဧံအ ထှှုံဖှုဆှုနြ အမ်မာသွမ်ဆင် ဖြစ်ပါတယ်။ ြလော့(စ်)အိန်ဂျယ်လိ(စ်)မြို့ အော်စကာရုပ်ရှင်ဆုပေးပွဲမှာ ဂျိန်းသြစတင်ပြောကြာ:ခဲ့တဲ့ဟာသ ပြက်လုံးစကားကို ကျွန်မ သတိရနေမိပါသေးတယ်ရှင်လြို့ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး ‘အမ်မာ’က ချီးကျူးဂုဏ်ပြုလိုက်ပါတယ်။ ဂျိန်းသြစတင်ဟာ အချစ်ခွန်အားနဲ့ အပြုံးပန်းပွင့်စေသူမဟုတ်ပါလား။ တက္ကသိုလ်ဇော်မင်း ရဧF: Jအနဧ အဥဆထဧန:ှှုထထဧဆထ ွှရဣထဧရဣန ှှုဠဠျှွှှှုဓ ရ့ဓ့ နှုည: ၁၉၉၆့ ပုံစာ (၁) ဧံအ ဇာတ်ကားမှ အဓိက သရုပ်ဆောင် ထှဖအဠထရှွှု (၂) ဧံအ ဇာတ်ကားမှ အဠအန င်္ံဥံဣနဃ,Jဥဠဣဧထ ဆထဧညဧနဆှုန, ဖှုဠဠျှ ွှအဠခဧရ  နှင့် ဧနအန ံင်္ံ ဃရဧဃှုရ တို့အား ဇာတ်ဝင်ခန်းတစ်ခုတွင် တွေ့မြင်ရစဉ်။ (၃) ဆဧနဆဧ အနဓ ဆဧနဆဣဘဣဠဣထျှ ဇာတ်ကားတွင် ဧဠဣနှုရ ဓအဆှွှှှုဓ အဖြစ်သရုပ်ဆောင်သော ဧံအ ထှှုံဖဆှုန (၄) ဆဧနဆဧ အနဓ ဆဧနဆဣဘဣဠဣထျှ မှ ဇာတ်ဝင်ခန်းတစ်ခုတွင် တွေ့မြင်ရသော ဧံအ ထှှုံဖဆှုန နှင့် ှဥဃှ ဃရအနထ အာဟာရချို့တဲ့သောကလေးများနှင့် အစာလမ်းကြောင်းမကောင်းမှု ဒေါက်တာမောင်မောင် တစ်လောက ကလေးရောဂါ အထူးကုဆရာဝန်မကြီးတစ်ဦးနှင့် တွေ့ရာ သူမက ကျွန်တော့်အာကး ကြိုညိုရယ် ကျွန်မတို့ဆေးရုံမှာ ကလေးတွေအများစု အချစ်ခွန်အားဖြင့် အပြုံးပန်းပွင့်စေသူ ဟောလိဝုဒ်၍ လူကြိုက်အများဆုံးစားရေးဆရာမ ဂြျန်းသြစတင်ြ ဂျိန်းသြစတင်ဟာ အလှဆုံး၊ အမိုက်မဲဆုံး ဟန်ဆောင်မှု အကောင်းဆုံးနဲ့ ကြင်ဖော်ရှာပုံတော်ဖွင့်နေတဲ့ လိပ်ပြာမယ်လေးြ သြူမရဲ့ ဝတ္ထုတွေအားလုံးမှာ တူညီတဲ့အခြေခံဇာတ်အိမ်ဖွဲ့စည်းမှု ပါဝင်ပါတယ်ြ ထွက်ပေါက်ပျောက်နေတဲ့ ပိုးဟပ်နဲ့ ဆရာညို ကျွန်တော်ဆိုတဲ့အကောင်ကတိရစ္ဆန်ဆရာဝန်သာဖြစ်လာရော ကျောင်းသားဘဝတုန်းက ဘိုင်အိုဆိုရင် လွှတ်လန့်မိကြောက်မိတာဗျ။ ဘယ်လိုလန့်နည်းမျိုးနဲ့ လန့်မိမှန်း၊ ကြောက်မိမှန်းကိုမသိဘူး။ ရေလည်အောင် အစကပြောရရင် ကျွန်တော့်မှာ အစ်မ တစ်ယောက်ရှိတယ် ထုံးစံအတိုင်းပေါ့၊ သူကဆရာဝန်သိပ်ဖြစ်ချင်တာ။ ဘယ်လောက်အထိ ဖြစ်ချင်သလဲဆိုရင် ငယ်ငယ်ကတည်းက ကျန်တဲ့ ညီမတွေ မောင်တွေကဘာဖြစ်ဖြစ် ဈေးသည်လုပ်ရင် ဈေးသည်လူနာ ဂတ်ဗိုလ်ကြီးလုပ်ရင် ဂတ်ဗိုလ်လူနာပဲ။ သူ့ရည်မှန်းချက်က ဆရာဝန် ဖြစ်ချင်တာ၊ ဒါကြောင့် စားလည်းဆရာဝန် ကစားလည်းဆရာဝန်ပဲ ကုန်ကုန်ပြောမယ်ဗျာ။ ဆရာဝန်စာရေးဆရာရေးတဲ့စာဆိုရင် အကုန် ကောင်းထဲကပဲ။ ဆရာဝန်ရေးတဲ့စာ အကုန်ဖတ်တဲ့ ကျွန်တော့်အမ။ သူ့ကိုဆရာဝန်ရူး ရူးသွားမှာတောင် စိုးရိမ်မိတယ် အဲဒီ ကျွန်တော့်အမ ၁၀ တန်းဖြေတဲ့ ၁၉၆၉ ခုနှစ်က ခင်ဗျားတော့ကြားလိုက်မှာပေါ့။ အောင်စာရင်းထွက်တဲ့ရက်မှာ ‘ ဖုန်း ဝုန်း ဟုန်း ’ ဆိုတဲ့အသံကြီး အဲဒါ ဆရာဝန်ဖြစ်ချင်တဲ့ အမ ဘိုင်အိုကျတဲ့ပြီး ဒလိမ့်ကောက်ကွေး သွားတဲ့အသံပေါ့။ နို့ပေမဲ့ သူကဇွဲမလျှော့ဘူး။ ဆရာဝန်က တစ်ပြားသားမှ မလျှော့ဘူး။ ၁၀ တန်း ဒုတိယနှစ်ဖြေဖို့ ဘိုင်အိုကို ချည်း ဖိကျက်တာ မြို့တော်က ကောင်းပေ့ဆိုတဲ့ ဘိုင်အိုမှတ်စုတွေ ဝယ်ကျက်၊ ခန့်မှန်းစာအုပ်တွေလည်းပါတာပေါ့ တော်တော့်ကိုကြိုးစား လိုက်တာ။ ကြိုးစားရကျိုးမနပ်တနပ်ဖြစ်သွားတယ်၊ အဲဒီနှစ်က သူ ၁၀ တန်းအောင်တယ်။ ရိုးရိုးအောင်တာမဟုတ်ဘူး။ ဂုဏ်ထူးနဲ့။ ဂုဏ်ထူးကလည်း သူသိပ်မမျှော်လင့်တဲ့ သခင်္ျာဘာသာက ဂုဏ်ထူး ထွက်တာ။ ထင်တိုင်းမပေါက်တဲ့ ၁၀ တန်း စာမေးပွဲအကြောင်းလည်း ခင်ဗျားသိပြီးသားပါ။ အညာ တက္ကသိုလ်ဆက်တက် နားကျပ်ကိုင်ဖိုး ဝေးသွားတယ်။ ဓာတုဗေဒ အဓိကကြီးနဲ့ ညားသွားပါရောလား။ သွားရော၊ သွားရော အညာတက္ကသိုလ်ကို။ နောက်နှစ်ကျတော့ ကျွန်တော့အမလို မှတ်ဉာဏ်ကောင်း ကျက်အားကောင်းတဲ့သူတွေ မနည်း ကြိုးစားရတဲ့ ဘိုင်အိုနဲ့ ကျွန်တော် တွေ့ကြပြီပေါ့ ။ ပလပ်စမာဂျဲလ်တဲ့၊ ဆီလရီ ကြွက်သားရစ်တဲ့။ ဧသြတတဲ့၊ အင်ဒေါ့စပမ်းတဲ့၊ ဟီမိုဂလိုဗင်ရောင်ချယ်ဆဲလ်တဲ့၊ အဲဒီလို ဘိုစကား လုံးတွေနဲ့ကျွန်တော်နဲ့တော့နပန်းသတ်ရတော့မယ် ြ ဘိုင်အိုထိုင်ငို ြ ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားကလည်း ရှိသေးတယ်မို့လား ကျွန်တော်က ငိုတော့မငိုပါဘူး။ နို့ပေမဲ့ နည်းနည်းတေ့လန့်တယ်။ ကျွန်တော့်ကံလို့ဆိုရမှာပဲ။ အမကတက္ကသိုလ် တက်တဲ့နှစ်၊ ကျွန်တော် ၉ တန်းရောက်တဲ့နှစ်မှာ ဘိုင်အိုဆရာအသစ် တစ်ယောက် ကျွန်တော်တို့ အ ထ က (၁) ကို ရောက်လာတယ်။ ဘယ်သူရမှာတုန်း။ ဆရာဦးအောင်ညို၊ ဘိုင်အိုဦးအောင်ညိုပေါ့။ အရပ်ရှည်ရှည် အသားလတ်လတ်ဆရာ ပုဆိုးတိုတိုနဲ့ မျက်မှန် ထူထူကြီး တပ်ထားတဲ့ဆရာဗျာ။ ၉ တန်းနဲ့ ၁၀ တန်း ဆရာတပည့် နှစ်နှစ် ဖြစ်ဖူးပါတယ်။ ဆရာလည်း တိုက်ပုံကလေး နှစ်ထည်ဝတ်တာ တွေ့ဖူးရဲ့။ ဒီတော့ ဆရာဘယ်တိုက်ပုံ ဝတ်မယ်ဆိုတာ လောင်းကြရင် လွဲခဲတယ်ဲ။ ငါးဆယ်ရာနှုန်းက မှန်ဖို့ရှိတယ်မဟုတ်လား။ မျက်နှာ ပေါက်ကတော့ တောနည်းနည်းကျတယ်။ ဒါလည်း ပြဿနာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့မြို့ကိုက တောရွာကြီးတစ်ရွာ အဆင့်ပဲ မဟုတ်လား။ ဆရာလို ဥပဓိရုပ်နဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ မြင်နေတွေ့နေ ရတာပါပဲ။ ဆန်းတာက ဒီလိုလူကြီးစီက ထွက်တဲ့အဂင်္လိပ် အသံ ထွက်ပဲ။ အသံထွက် သိပ်ကောင်းတာ။ ဆရာပြေတာဆိုတာ ကြားရ မြင်ရတာနဲ့ အတုခိုးမိ၊ အားကျမိရဲ့။ တချို့စကားလုံးတွေများ အခုထိ နားထဲကြားနေတုန်း။ အခုကျွန်တော်က တိရိစ္ဆန် ဆရာဝန်နော်။ ဟီမိုကရိုဗင်န် ဆိုတဲ့စာလုံးဗျာ။ အခုကျွန်တော်အသံထွက်ပြီး ရွတ်ပြတာတောင် ဆရာ့မမှီပါဘူး။ ဒီလောက်ဆိုရင် ဆရာညို့ လျှာနဲ့ဌာန် သိလောက်ပြီ ဆရာက အဲဒီဇီဝဗေဒလို့ခေါ်တဲ့ ဘိုင်အိုကို သင်သွားလိုက်တာများ ဆေးတက္ကသိုလ်က ဆရာတစ်ယောက်လားလို့ ထင်ရတယ်။ ပုံဆွဲကလည်း ကောင်းလိုက်ပ၊၊ နောက်တော့ စာသင်ရင်း ကျောင်းသူ ကျောင်းသားတွေကို ဆရာ့အကြောင်း အငြီးပြေပြောမှ သိရတယ် ဆရာက စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ ဘွဲ့ရတာတဲ့။ ကျွန်တော်အမလိုပဲ သူ့ရည်မှန်းချက်က ဆရာဝန်ဖြစ်ချင်တာတဲ့။ ကိုယ့်ဆရာမို့ အမွန်းတင် ပြောတာမဟုတ်ပါဘူး ဒီပြင်ဆရာတွေကိုလည်း မိဘနှင့် တစ်ကိုင်းထဲလို့ အောက်မေ့ပါတယ်။ ဆရာဦးအောင်ညိုလောက် အသင်အပြကောင်းတဲ့ဆရာ အထက်တန်းမှာရော၊ တက္ကသိုလ်မှာရော မတွေ့ခဲ့ဖူးဘူး။ မကွယ်မဝှက်ပြောရရင် ကျွန်တော် ၉ တန်း ပထမအစမ်းမှာ ဘိုင်အိုကျတယ်ဗျာ။ လူကိုထူပူသွားတာပဲ ဆရာကအသင်အပြကောင်းပါရဲ့။ ကျွန်တော်က ဘိုင်အိုဆိုရင် အရှိန်နဲ့ကြောက်နေလို့ ဒေါင်းတာ။ အဲဒီနှစ်က ကျွန်တော်လို ဘိုင်အိုကျတဲ့လူ ‘ အေ ’ တန်း ရော ‘ ဘီ ’ တန်းပါ အားလုံး ၁၉ ယောက်၊ အယောက် ( ၂၀ ) လောက်ရှိမယ်။ ဒီကျောင်းသူကျောင်းသားတွေကို ဆရာက ဂရုစိုက်ပြီး အပင်ပန်းခံ သင်တော့တာပါပဲ။ ဆရာက စေတနာနဲ့ ဖိဖိစီးစီး သင်ပြတာနဲ့ ကျွန်တော်တို့ လည်း နင်လားငါလား ကျက်ရတော့တာပေါ့။ ဘိုင်အိုဝေါဟာရတွေ တတွတ်တွတ်နဲ့ ရွတ်ရတာများ နွားများ စမြုပ်ပျံနေသလိုပါပဲ။ ဒီလို ကြိုးစားကြတော့ ဘိုင်အိုကို မကြောက်ကြတော့တဲ့ပြင် ရင်းနှီးလာ လိုက်ကြတာ လှိုင်ဝေတို့ အောင်ခန့်တို့ဆိုရင် ဆရာဝန်ဖြစ်သွားကြ တယ် ကျွန်တော်လို ခွေးဆရာဝန် မဟုတ်ပါဘူး။ လူဆရာဝန်ပါ အဲဒီ ခွေးဆရာဝန်ဆိုတဲ့ဘွဲ့ ရလာတာကလည်း ဆန်းတော့မဆန်းပါဘူး။ ကျွန်တော် စာမေးပွဲအောင်တော့ ကျွန်တော်တို့မြို့မှာ ကျွန်တော်လို ဆရာဝန်က သိပ်မရှိသေးဘူး။ ကျွန်တော်တို့မြို့သား ဒီပြင် တိရစ္ဆန် ဆရာဝန်တွေကလည်း ဆံတုံးနောက်ပါတဲ့ သူကပါ။ ဒီပြင်မြို့မှာ အမှုထမ်းတဲ့လူက အမှုထမ်းနဲ့။ ကျွန်တော်သာ အလုပ် လျှောက်တာ မကျသေးလို့ ရောင်ပေပေဖြစ်နေတာ။ အဖေကလည်း သားကိုတကယ် အားကိုးလောက်တဲ့ ဆရာဝန်လို့ထင်တာ။ အမေက ပိုဆိုးတာပေါ့ တောကအမျိုးတွေဆိုရင် လူဆရာဝန်လိုလို ဘာလိုလိုနဲ့ ရောကျိပ်ရောကြွားလိုက်တာပဲ။ တောကအမျိုးတွေကလည်း ကျွန်တော် ဆရာဝန် ဖြစ်မှပဲသူတို့ ူဘာရောဂါမှ မဖြစ်ဘဲ နေထိုင်ကောင်းနေလို့ မချင့်မရဲ ဖြစ်နေကြတယ်တဲ့။ ။ ငါ့နှယ်ကွာ ့ ့ ့ ။ ဆိုတဲ့အသံ ကြားယောင်မိတယ်။ ကျွန်တော်တို့မြို့က လူချမ်းသာတစ်ချို့က အိမ်မွေးခွေး၊ ခြံစောင့်ခွေးတွေ မွေးထားကြတော့ တစ်မြို့တည်းသားရဲ့ အရည် အချင်းကို စမ်းချင်ကြတယ်။ အရင်က သူတို့ ကြားဖူးနားဝ ကုထုံးနဲ့ ကျွန်တော်သိတာနဲ့ စပ်ဟပ်ရဲ့လားလို့ လာဆွေးနွေးတဲ့သူလည်းရှိရဲ့။ ဈေးဦးပေါက်အနေနဲ့ ခွေးချည်းပဲသုံးကောင်ကုပေးလိုက်ရတယ်။ တစ်နေ့ထဲသုံးကောင်ကုရတာ မဟုတ်ဘူးနော် ရက်ခြားပါ။ နောက်မှ နွား၊ ကြက်နှင့် ကျွဲတွေ ကုရပါရဲ့။ ခွေးနဲ့ဈေးဦးပေါက်တာမို့ သူငယ်ချင်းတွေက ခွေးဆရာဝန်လို့ ချစ်စနိုးခေါ်ကြတာပေါ့။ ဒါလည်း အမေ့ကွယ်ရာမှာ ခေါ်ကြတာပါ။ ဆရာဦးအောင်ညို မွေးထုတ်လိုက်တဲ့ ဆရာဝန်တွေ၊ သွား ဆရာဝန်တွေ ကျွန်တော်တို့လို ဆရာဝန်တွေ မနည်းပါဘူးဗျာ။ အဲဒီ ဆရာဝန်တွေလည်း ဆရာ့ကို ကျွန်တော်သတိရသလို သတိရနေကြ မှာပါ။ ဆရာအသင်အပြကောင်းတယ် မကောင်းတယ် အဲဒီတုန်းက ဘိုင်အိုစာတွေ အခုထက်ထိ ကျွန်တော်မှန်းမိနေတုန်း။ ပိုးဟပ် အကြောင်း၊ ဖားအကြောင်းတွေ ပြန်စဉ်းစားရင် ဒေါက် ့ ့ ဒေါက် ့ ့ ့ ဒေါက် ့ ့ ဒေါက် ့ ့ ဒေါက် နဲ့ ချရေးနိုင်ပါသေးတယ်။ လူတို့ကိုအကျိုးပြုသော အင်းဆက်ပိုးများ လူတို့ကို အကျိုးမဲ့စေသော အင်းဆက်ပိုးများအကြောင်းဆိုရင် ကျောင်းသားတိုင်း စိတ်ဝင်စားကြ တာပေါ့။ ဆရာကလည်း ထောင်းလမောင်း ကြေနေအောင်သင်၊ စာမေးပွဲလည်း နှစ်တိုင်း မေးနေကြမေးခွန်းပဲ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မိတ်ဆွေအင်းဆက်နှင့် ရန်သူအင်းဆက်ဆိုရင်လည်း မမှားဘူး။ ဝတ်မှုံကူးခြင်း၊ အသီးနှင့် အစေ့ပျံ့လွင့်ခြင်း၊ သင်ခန်းစာတွေကိုများ တပည့်တွေမှတ်ရလွယ်အောင် လကင်္ာလေးတွေ၊ ကဗျာလေးတွေလို စပ်လို့၊ တစ်ခါတစ်လေများသင်ခန်းစာကို သံချပ်ထိုးရတာပျော်စရာကြီး ကျောင်းသူတွေကတိုင်၊ ကျောင်းသားတွေကဖောက်၊ ကျောင်းသား တွေကတိုင်၊ ကျောင်းသူတွေကဖောက်၊ ဒီအကြောင်းတွေ အခုလို ပြေရတာကို ပျော်မိတယ်။ ဓ ဓ ဓ ဓ ဒီအရပ်မှာ တာဝန်ကျကတည်းက ကျွန်တော်တို့ ဇာတိကို ပြန်မရောက်တာ တော်တော်ကြာနေပြီ။ အိမ်နဲတော့အဆက်အသွယ် မပြတ်ဘူး။ အဖေနဲ့ အမေဆီ စာရေးပါတယ် စာရေးတိုင်းလိုလိုပါပဲ ဆရာဦးအောင်ညိုကို သတိရတဲ့အကြောင်း အမြဲထည့်ရေးနေကျ။ အဖေကလည်း ဒီစာတွေ ဆရာဝမ်းသာရအောင် သွားပြလေ့ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် အခုဆို မြို့ကိုခဏပြန်လာမယ့်အကြောင်း ဆရာက ကြိုသိ နေပါတယ်။ အိ်မ်မှာပစ္စည်းတွေချပြီး ဆရာ့ကို ကန်တော့ရအောင် လက်ဆောင်ကလေးတွေယူပြီး ထွက်လာတော့ ဆရာအိမ်ဟာ အရင် ကထက်ပိုဟောင်းနေတာ တွေ့ရတယ်။ အရင်ကလို တပည့်တပန်းတွေ ဝင်ထွက်နေတာလည်း မတွေ့ရတော့ဘူး။ ပင်စင်စားကျောင်းဆရာရဲ့ အိမ်မှန်း မမေးဘဲနဲ့ အဝေးကသိနိုင်တယ်။ တံစက်မြိတ်ကအောက်ရောက်ခါရှိသေးတယ် ‘ ဟိုဆရာဝန် မဟုတ်လားဟေ့ ’ လို့ ရင်းနှီးတဲ့အသံကြီး ပေါ်လာတာပေါ့။ ဆရာ့ အသံဟာ အရင်အတိုင်းပါပဲလား။ ဆရာ့အသံကြောင့် ကျွန်တော်ဟာ ဆရာဝန်မဟုတ်တော့ပဲ ကျောင်းသားကလေး တစ်ယောက်ပြန်ဖြစ် သွားပြီပေါ့။ ဆရာနေကောင်းရဲ့လာလို့ သိချင်စိတ်အပြည့်နဲ့ ပြန်မေး မိတော့၊ အေးကွာ ကောင်းပါတယ်။ သက်တော်ရှည် စံကင်း ဆရာတော်ဘုရားကြီး အမိန့်ရှိသလိုပေါ့။ လူကြီး ကောင်းကောင်း နေရတာပေါ့တဲ့။ ဆရာပြောပေမဲ့ ဆရာ့ကျန်းမာရေးကို ကျွန်တော် ခန့်မှန်းလိုက်မိပါပြီ။ ပင်စင်စားတွေ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့အတိုင်း ဆရာ့ ရုပ်ကတော့ နည်းနည်းကျသွားတယ်။ ရေနံဆီပုလင်း ဖင်ကို သွေးထားတယ်လို့ထင်ရလောက်အောင် ထူထဲတဲ့ မျက်မှန်ဘီလူးကြီးရဲ့ နောက်ကမျက်လုံးအစုံဟာလည်း သိပ်အရည်မရွှန်းတေ့ပါဘူး။ မြေဖြူ မှုန့်တွေနှိပ်စက်ထားလို့ ကျောင်းတုန်းကတည်းက ခပ်အက်အက် အသံဟာ ခုထိအက်နေတုန်းပါပဲ။ မျက်မှန်ကိုင်းကလည်း အဆင်း အခြစ်တွေများတဲ့ ဟိုတုန်းက ကိုင်းအနက်ကြီးပါ။ ညာဘက်ကိုင်းမှာ ကြိုးအမဲကလေးနှင့် ပိုးပြီးတုပ်နှောင်ထားတာပဲ ထူးခြားလာတယ်။ ဆရာ့ကိုကြည့်ရင်း ခါးချိနေတဲ့ ဓားသွေးကျောက်ပါးကလေးကို မြင်ယောင်နေတယ်။ ဝတ်နေကျ တိုက်ပုံနက်ပြာကလေးကလည်း အရောင်လွင့်လှပြီလေ။ ဆရာထိုင် ပြီးစာဖတ်နေတဲ့ သင်ဖြူး အဟောင်းပေါ်မှာ ထိုင်ကြပြီး စကားစမြည်ပြောကြတော့ ဆရာဟာ သူ့တပည့်တွေကို မှန်းမိ သံယျောဇဉ်တွယ်နေသေးတာကို သိလိုက်ရတယ်၊ တင့်ဝေ ဘာလုပ်နေသလဲ ချစ်အောင် ဘယ်ရောက်နေသလဲဆိုတာမျိုးကအစ ဇင်မော် အိမ်ထောင်ကျပြီလား၊ စိုးမြင့်မောင်နဲ့ အောင်စိန် လာကန်တော့သွားသေးတယ်နဲ့ စုံလို့ပါပဲ။ ကျွန်တော့ကိုယ်ရေးကိုယ်တာတွေလည်း ဆရာ တပည့် ပုံစံမျိုး မဟုတ်ဘဲ မိသားစုအရင်းလို ရင်းရင်းနှီးနှီး မေးမြန်းပြောဆို နေပြန်တော့ ပိုလေးစားမိတာပေါ့ လစာဘယ်လောက်ရသလဲ၊ လောက်ငှရဲ့လား၊ ရပ်ရွာနဲ့ အဆင်ပြေရဲ့လား စတာတွေ မေးမြန်း နေလိုက်တာ ဆရာမိဘဆိုတဲ့စကားအတိုင်း မိဘတစ်ယောက်လိုပါပဲ။ အရာနဲ့တပည့် ဒီလောက်သံယျောဇဉ်ကြီးတဲ့ဆရာ လောကမှာ ရှိမှန်း အခုမှသိရပြီး ကျွန်တော့်လစာထဲက ဆရာ့ကိုကန်တော့ဖို့ ဝယ်လာတဲ့ လက်ဆောင်ကလေးတွေဟာ ဆရာ့စေတနာ၊ ဆရာ့သံယျောဇဉ်၊ ဆရာ့ နွေးထွေးမှုနဲ့ နှိုင်းစာရင် သိမ်ငယ်သွားတာပေါ့။စက်ရုံထွက် မျက်နှာ သုတ်ပုဝါ တစ်ထည်နဲ့ နံကထိုင် မုန့်တစ်ထုပ်ဟာ ဆရာညိုရှေ့မှာ ရှက်ရှက်နဲ့ ငုတ်တုတ်ကလေး ထိုင်နေကြရှာတယ်။ စကားတွေပြောကြရင်း ဆရာ့အိမ်ကို အကဲခတ်ကြည့်တော့ ခေါင်ကကပ်တွေဟာ ကျဲတဲ့နေရာက ကျဲနေတာမို့ ကြက်မကောက် နိုင်တဲ့ နတ်သမီး တံတွေးပြောက်ကလေးတွေဟာ တစ်အိမ်လုံးနှံ့နေ ပြီပေါ့။ ဆရာ့အိပ်ရာလည်း ဘုရားစဉ်အောက်က နေမိုးလွတ်၊ နေလွတ်မယ့် ရာဟုထောင့်ကို ရွှေ့ထားရတယ်။ ခေါင်းအုံးမှာ ခေါင်းအုံးစွပ်ဗလာ။ ဆရာ့ကိုကြည့်ပြီး သနားလိုက်တာ စိတ်မကောင်း ဖြစ်လိုက်တာ။ ရွာရိုးကိုးပေါက်လှည့်ပြီး ဒီပြင် သူငယ်ချင်းတွေ နှုတ်ဆက် ရဦးမှာမို့ ဖွယ်ဖွယ်ရာရာ မဟုတ်တဲ့ လက်ဆောင်စတိကို ရှေ့ချပြီး ထိချင်းငါးဖြာနဲ့ထိပြီး ကန်တော့ခဲ့တယ်၊ ဆရာကဆုတွေအများကြီး မပေးပါဘူး။ ဘုန်းကြီးပါစေ၊ သက်ရှည်ပါစေလို့လည်း မပါဘူး။ မြေကြီးကိုင် ရွှေဖြစ်ပါစေ၊ စိတ်သွားတိုင်းကိုယ်ပါလို့ လိုရာဆန္ဒ ပြည့်ပါစေလည်း မပါဘူး၊ ရိုးရိုးပါပဲအများအကျိုး ဆထက်ထမ်းပိုး တိုးလို့ရွက်ဆောင်နိုင်တဲ့လူ ဖြစ်ပါစေတဲ့။ နောက်ထပ်ဘာများ ဆုပေးအုံးမလဲလို့ ကျွန်တော်နားစွန့်နေပေမဲ့ ဘာဆုမှ မပေးပါဘူး ဆရာပေးတဲ့ဆုကို သေသေချာချာစဉ်းစားကြည့်ပြီး ကျွန်တော့် ခန္ဓာကိုယ် ဘယ်ဘက်တစ်ခြမ်း ‘ ဖျန်း ’ ခနဲကြက်သီးထသွားတယ်။ ဆရာဟာ ဆရာပါပဲ အခုထိ ကျွန်တော့အပေါ်မှာ လွှမ်းမိုးတုန်းပါလား။ ပြန်ခါနီးတော့ တစ်ခေါက်လာခဲ့ပါအုံးမယ်လို့ နှုတ်ဆက်တော့ ပြန်ခါနီးမှ မဟုတ်ပါဘူး။ အားတဲ့အခါ၊ ပျင်းတဲ့အခါ ကြုံတဲ့အခါတိုင်းဝင်ခဲ့ဖို့ ပြောပြန်တယ်။ အရင်တုန်းကတည်းက တပည့်တွေအတွက် အမြဲထားတဲ့ အရာ့တံခါးဟာ အခုထက်ထိ ဖွင့်ထားတုန်းပဲ။ ဆရာ့နဘေး မဂ္ဂဇင်းပုံကြီးဟာလည်း ပိုမိုမြင့်မားလာ တာကိုသတိရပြီး နောက်တစ်ခေါက်လာကန်တော့ရင် ဆရာ့အတွက် ဆရာကြိုက်တတ်တဲ့ နိုင်ငံခြင်း မဂ္ဂဇင်းစာစောင်တွေ ယူလာဖို့မှတ် ထားမိတယ်။ ဒီကြားထဲလည်း ဆရာဖိတ်ထားပေမယ့် မရောက်ဖြစ်ဘူး။ မနက်ဖြန်လိုပြန်တော့မယ်ဆိုမှ ဒီနေ့လိုညနေမှာဆရာ့ကိုသွားနှုတ်ဆက် လိုက်တယ် ဆရာက သင်ဖြူးဟောင်းကလေးပေါ် ထိုင်ရင်း နိုင်ငံခြား ဆေးဆောင်းပါးတစ်ဆောင်ကို ဖတ်နေပါတယ်။ ကျွန်တော် ကန်တော့တဲ့ နန်ကထိုင် မုန့်ထုပ်ထဲကို လက်တစ်ဘက်က နှိုက်လို့ စာဖတ်မပျက်ဘူး။ ဒီမြင်ကွင်းမြင်ရတော့ ကျွန်တော်ကြည်နူးမိတာပေါ့။ ကျွန်တော် ကန်တော့တဲ့ နန်ကထိုင်ကိုလည်း ဆရာကြိုက်ပုံရတယ်။ ပလပ်စတစ်အိပ်ထဲမှာ နန်ကထိုင်တစ်ခုနဲ့ အကြေကလေးတွေပဲ ကျန်တော့တယ်။ ကြည့်ပါအုံး၊ ကျွန်တော်ကန်တော့တဲ့ မျက်နှာသုတ် ပုဝါက ခေါင်းအုံးဖုံးကလေး ဖြစ်နေရှာတယ်။ ဆေးပညာဆောင်းပါး တွေကို လေ့လာရင်း အချိန်ကို အဓိပ္ပါယ်ရှိရှိ အသုံးချတတ်တဲ့ ဆရာ့ကို ပိုလေးစား ချစ်ကြည်ညိုမိတာပေါ့၊ နောက်တစ်ခါ ခွင့်ရရင်လည်း ကိုယ့်မြို့ကို လာဖို့ကောင်းတဲ့အကြောင်း မိဘတွေကို တတ်နိုင်သမျှ အနီးကပ် ပြုစုသင့်တဲ့အကြောင်း ပြောနေပါသေးတယ်။ ကျွန်တော်သိပ်လာချင်ပေမဲ့ အလုပ်ကမအားလို့ မလာနိုင်သေးတဲ့ အကြောင်း ပြောပြမိတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုတစ်ခေါက်က မြို့ကလေးကို ပြန်ရတဲ့အရသာ ကို ကောင်းကောင်းသိသွားပြီ မဟုတ်လား။ လာနိုင် အောင် ကြိုးစားပါ့မယ်လို့ ဆရာ့ကို ကတိပေးမိတယ်လေ။ ဆရာစားနေတဲ့ နန်ကထိုင်အိပ်ထဲမှာ လက်တစ်ဆစ်လောက် ရှိတဲ့ ပိုးဟပ်ကလေးနှစ်ကောင်ကို ကျွန်တော်လှမ်းမြင်လိုက်မိတယ် ဒီကောင်တွေ ဘယ်အချိန်ကတည်းက ဆရာ့မုန့်တွေ ဝင်စားနေ ကြတယ်မသိ။ သုတို့အရင် ဘယ်နှစ်ကောင် စားပြီးသွားပြီလည်း မသိနိုင်ဘူး။ ဆရာက လက်ကျန်နန်ကထိုင်အကြေလေးတွေကို ယူမလို့ လှမ်းတော့ ဒီနှစ်ကောင် လန့်ပြီး ပလပ်စတစ် တစ်အိပ်လုံး နှံ့နေအောင် လျှောက်ပြေးကြတာပေါ့။ ဒါကိုကြည့်ပြီး စိတ်မကောင်း လိုက်တာ ဒီကောင်တွေ ဒီလိုဝင်စားနေတာကို ဆရာက မသိရှာလို့ စားနေတာနေမှာလို့ထင်ပြီး နန်ကထိုင်အိတ်ကို လွှင့်ပစ်ချင်စိတ် ပေါက်ပေမယ့် ဆရာကလည်း မက်မက်စက်စက် စားနေတာမို့ မုန့်ထုတ်ကို မပြစ်ရက်ဘူး။ အဲဒီအချိန်မှာ ကျွန်တော်ဖြင့် ဘာလုပ်လို့ ဘာကိုင်ရမှန်းကိုမသိတော့ဘူး။ သွားတွေကိုပဲ ကြိတ်ထားမိတယ်။ ဆရာက နောက်လူကြုံကောင်းရင် နန်ကထိုင်ကလေးတွေ ဝယ်ပို့ပေး စမ်းပါအုန်း ဆရာကြိုက်လွန်းလို့တဲ့။ ရင်ထဲကိုကျင်ခနဲဖြစ်သွားတယ်။ ဆရာဒီမုန့်ကို ဒီလောက်ကြိုက်မှန်းမသိလို့ နို့မို့ရင် လေးငါးဆယ် ထုပ် ဝယ်ကန်တော့ပါရဲ့။ ကျွန်တော်တို့ မြို့လို့ပြောနေတဲ့ ဟောဒီ တောရွာကြီးမှာကလဲ ဒီမုန့်မျိုးက ဝယ်မရဘူးမဟုတ်လား။ အခုမှ ဆရာဒီပိုးဟပ်နှစ်ကောင်ကို မြင်သွားပုံရတယ်။ နန်ကထိုင်အိတ်ကို ယူပြီး မျက်မှန်ထူးကြီးနားကပ်ကြည့်လိုက်တယ်။ ပီးတော့ ပိုးဟပ်မှန်းသိတော့ သူတို့မြန်မြန်ထွက်သွားအောင် ပလပ်စတစ်အိတ်အပြင်ကနေ ခြောက်ထုတ်သေးတယ်။ ပိုးဟပ်တွေက ပိုလန့်ပြီး လျှောက်ပြေးကြပြန်တာပေါ့။ မုန့်အိတ်အပေါက်ကလည်း လေသလပ်မှာစိုးလို့ လက်နှစ်ချောင်း ဝင်သာရုံကလေးဆိုတော့ ဒီနှစ်ကောင် မထွက်နိုင်ကြဘူး။ မကောင်းဆိုးဝါးနှစ်ကောင်က ထွက်ပေါက်တွေ့လိုတွေ့ငြားလျှောက်ပြေးနေကြတာလေ၊ကျွန်တော်က စိတ်ပင်ပန်းဆင်းရဲလေပါပဲ။ ပိုးဟပ်ကလေးတွေမထွက်နိုင်မှန်းသိတော့ ဆရာကအိပ် အပေါက်ကို အလွယ်ဆုံးဖွင့်ပေးပေမဲ့လဲ ဒီနှစ်ကောင်ကြောက်အား လွန်ပြီး မထွက်တတ်တော့ဘူး။ နောက်တော့ဆရာပဲသူ့လက်ညှိးနဲ့ လက်မနဲ့ လိုက်ဖမ်းတာတစ်ကောင်ကို ပလတ်စတစ်အိပ်ထောင့်က နန်ကထိုင်အကြေတွေအပေါ်မှာ သွားမိတယ်။ နောက်တစ်ကောင် ကတော့ ပြေးရလွန်းလို့မောနေတာလား၊ လှည့်ပတ်ပြေးပြီး မူးနောက် နေတာလား မသိနိုင်ဘူး။ အသာကလေးနဲ့ဖမ်းမိလိုက်တယ်။ ဆရာပဲ ပိုးဟပ်ဆိုတာ သိပ်ညစ်ပတ်တဲ့အရေကြာင်း၊ အနံ့အသက်ဆိုးဝါးတဲ့ အကြောင်း၊ မတော်တရော်အညစ်အကြေးတွေကို စားကြတဲ့အကြောင်း အသည်းရောဂါ ဖြစ်စေတတ်တဲ့အကြောင်း သင်ခဲ့သေးတယ်လေ။ ဆရာဦးအောင်ညိုက ဒီပိုးဟတ်နှစ်ကောင်ကိစ္စဟာ ဘာမှ မဟုတ်သလိုပါဘဲ ကျန်တဲ့နန်ကထိုင်တစ်ခုကိုယူစားပြီး အိမ်ကိုမင်းငွေ ထောက်နိုင်ရဲ့လားတဲ့။ ကျွန်တော်အံ့သြဝမ်းနည်းနေပေမဲ့ဆရာကတော့ စကားပြောမပျက်ဘူး။ ကျွန်တော်လည်း ဆရာ့မေးခွန်းကိုပြန်ပြီး မနည်းစဉ်းစားရတဲ့အထိ သတိလက်လွတ်ဖြစ်သွားတယ်။ မှန်မှန်တော့ မထောက်နိုင်တဲ့အကြောင်း ထစ်ထစ်ငေါ့ငေါ့ ပြန်ဖြေမိတယ်။ ကျွန်တော်သွားအမှုထမ်းရတဲ့အရပ်က ရာသီဥတုကြမ်းသလို နေထိုင်စားသောက်စရိတ်လှိုင်းကလည်း အလွန်ကြမ်းတဲ့အကြောင်း ပြောပြမိတယ်။ ဒီလှိုင်းကြမ်းတွေကြားမှာ ကိုယ့်ကို ကိုယ်မနည်းရပ်နေရတာကိုတော့ မပြောလိုက်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဆရာဟာဆရာပါဘဲ။ ကျွန်တော့်ထက်ပိုသိတာပေါ့။ အေးကွာ လူကြုံတွေဘာတွေရှာမနေပါနဲ့တော့ နန်ကထိုင်လည်း ဒီကာလဈေးသေးမှာ မဟုတ်ပါဘူး၊ တွေဘာတွေ ဖြစ်လာတာပေါ့။ ကျွန်တော့်ရင်ထဲက ဆစ်ကနဲဖြစ်သွားတယ် ထင်တာဘဲ။ ဆရာကပြောပြောဆိုဆိုနဲ့ပလတ်စတစ်အိယ်ထဲကလက်ကျန် နန်ကထိုင်အမှုန့်ကလေးတွေကို အိတ်စောင်းအတိုင်း ကောက်မော့ ပစ်လိုက်တယ်။ နန်ကထိုင်အကြေကလေးတွေလည်း ဒလဟောခုန် ပေါက် ပြေးဆင်းလာကြတာပေါ့။ ပြီးတော့ အိတ်မှာမုန့်မှုန့် အကပ် အသတ်မကျန်အောင် လက်နဲ့အသာခါလိုက်တယ်။ ဒီတစ်ခါတော့ ကျွန်တော့်ရင်ထဲက တကယ်ပဲ ဆစ်ခနဲ မြည်သွားပါတော့တယ်။ ဆရာ့ကို မကြည့်ရက်လို့ တစ်ဘက်လှည့်နေလိုက်တယ်။ ဆရာ့ဘက်မျက်နှာပြန်မူလိုက်တော့ ခုနက ပိုးဟပ်တွေကိုဖမ်းတဲ့လက် နှစ်ချောင်းက နန်ကထိုင်အမှုန့်ကလေးတွေကို ဆရာကအသာလျက်လို့ လ မိုး ဝေ မ ဂ္ဂ ဇင်း ၊ ၁၉၈၈ ၊ မေ ။ ကလေးလူကြီး ကြိုက်ပြီး ချစ်ကြပါတဲ့ ဘကြီးဆောင် ဒီနေ့တစ်နေကုန် လျှောက်ခဲ့တဲ့ခရီးက မနည်းဘူး။ ရပ်ကွက်ကြို ရပ်ကွက်ကြား၊ ဝင်းကြိုဝင်းကြား၊ လမ်းကြို လမ်းကြား နှံ့လို့ပါပဲ။ ပင်ပန်းသလောက် နေ့တွက်မကိုက်ခဲ့ဘူး။ ဒါကြောင့် ညစာကို လက်ဖက်ရည်တစ်ခွက်နဲ့ ပြီးလိုက်ရတယ်။ ဒီလို ပင်ပန်းတဲ့ရက်တွေကျတော့ဘကြီးဆောင်ရင်လဲနည်းနည်းကြပ်သလိုပဲ။ အာသီသရှိတာကတော့ ဆီချက်ခေါက်ဆွဲ တစ်လုံးလောက် စားပစ် လိုက်ချင်တယ်။ ခေါက်ဆွဲမစားရတာလည်း ကြာပြီမဟုတ်လား။ ဝက်ဆီနဲ့သူ့ရင်ကြပ်တာနဲ့ကလည်းမတည့်ဘူး။ နေ့တွက်မကိုက်တာနဲ့ ရင်ကြပ်တာနဲ့ ဝက်ဆီနဲ့ မတည့်တာန္အဲ အံကျဖြစ်သွားတယ်။ မှောင်စကတည်းက သူအိပ်နေကျ ဇရပ်ပေါ်မှာ အသာလှဲ နေလိုက်တယ်။ ဒီမြို့ဒီဘက်ပိုင်းရောက်ရင်တော့ ဘကြီးဆောင် ဒီဇရပ် ပေါ်မှာ တည်းနေကျ အိပ်နေကျ။ မြို့ရဲ့အနောက်ပိုင်းမှာ ဗေဒါပင်တွေ တမြော်တခေါ်ကြီးနဲ့ ပြည့်နေတဲ့သဂင်္ဇာ ချောင်းကြီးဆိုတာရှိတယ်။ ဒီချောင်းကြီးကိုအရှေ့အနောက်ဖြတ်ဆောက်ထားတဲ့ ချမ်းသာရတံတား ဆိုတဲ့ သစ်သားတံတားရှည်ကြီး တစ်ခုလည်းရှိသေးတယ်။ ချမ်းသာရ ဘုရားနဲ့ ကမ်းနားလမ်းတို့ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ တံတားပေါ့။ ဒီတံတားရဲ့ အနောက်ထိပ်နဲ့ အလယ်မှာ သစ်သားဇရပ်နှစ်ဆောင် ရှိတယ်။ ဇရပ်တွေက ဟောင်းလှပြီး၊ ယိုင်နေပါပြီ။ အမိုးတွေက သွပ်မိုးတွေ။ လန်နေတဲ့သွပ်ကလန်၊ လူဖြုတ်ခံရတဲ့သွပ်က အဖြုတ် ခံရနဲ့ပေါ့။ လေတိုက်ယင် သွပ်မိုးတွေ တဂျမ်းဂျမ်းမြည်ကြတဲ့ဇရပ် နှစ်ခုထဲက အနောက်ဘက်ဇရပ်မှာ သူအိပ်လေ့ရှိတယ်။ ကျောခင်းလိုက်ရာကနေ ဘယ်အချိန်မှာ မှေးခနဲအိပ်ပျော် သွားတယ်တောင်မသိလိုက်ဘူး။ သူတစ်ရေးနိုးတော့ တစ်လောကလုံး အိပ်မောကျနေကြပြီ။ ပရစ်အော်သံကလေးတော့ တစ်ခါတစ်ခါ ကြား ရတယ်။ ဒါလဲပရစ်ကလေးတွေအိပ်နေရင်း ယောင်အော်တဲ့ အသံပဲ ဖြစ်မှာပါ။ ခြင်တွေပဲမအိပ်ကြတာထင်ပါရဲ့။ ဘကြီးဆောင် အာခေါင်တွေခြောက်ပြီး ရေဆာနေတယ်။ ခြင်တွေကလည်း ဘကြီးဆောင်ကိုကို်က်ထားလိုက်ကြတာ၊လက်ဖျံတွေ လက်ကောက်ဝတ်တွေဆိုတာ ပူနေတာပဲ။ ခြင်ဖုတွေကို စမ်းကြည့် လိုက်ယင် ဖားပြုတ်ကျောကုန်းလို ပြုပ်ထနေပြီ။ အင်ပြင်ထနေတဲ့ လူလိုပဲ။ ဇရပ်တောင်ဘက် အဆောင်ထဲက ရေအိုးစင်ဆီကို ဘကြီးဆောင် စမ်းတဝါးဝါးနဲ့ ဖြည်းဖြည်းချင်း ထသွားတယ်။ ကြမ်းပေါက်ကျွံမှာလည်း စိုးရသေးတယ်။ သောက်ရေအိုးနှစ်လုံး ယှဉ်ထားတာ၊ အနောက်ဘက်အိုးထဲမှာ ရေကနည်းနေတယ်။ အိုးရဲ့ဖင်ကပ်ပဲရှိတယ်။ အရှေ့ဘက်အိုးကတော့ ရေလက်သုံးသစ် လောက်ရှိတယ်။ ရေအိုးအဖုံးပေါ်တင်ထားတဲ့ ဒန်ခွက်အပိန့်ကလေးနဲ့ သုံးခွက် ဆင့်သောက်လိုက်တယ်။ သုံးခွက်ဆိုပေမယ့်လဲတစ်ခွက်ခပ်မှ ရေက နည်းနည်းပါတာပါ။ တစ်ရေးနိုးခံတွင်းချဉ်လဲပြေ၊ ခြင်လဲပြေး စေတော့ဆိုပြီး ဆေးပေါ့လိပ်ကိုမီးညှိပြီးဖွါနေလိုက်တယ်။ဆေးလိပ်နဲ့သူ့ရင်ကျပ်ရောဂါ နဲ့က မတည့်ဘူး။ ဆေးလိပ်လျော့သောက်ယင်လည်း သောက်ပါ၊ ဒါမှမဟုတ် ယတိပြတ်ဖြတ်နိုင်ယင်လည်း အကောင်းဆုံးပဲလို့ ဲဆရာထွန်းက ပြောပါရဲ့။ ဘကြီးဆောင်အဖို့ အပျင်းဖြေစရာနဲ့ စည်းစိမ်ရှိတာဆိုလို့ ဆေးလိပ်သောက်တာတစ်ခုပဲရှိတယ်မဟုတ်လား။ ရင်ကြပ်ခါမှကြပ်ရော့၊ ရင်ကြပ်တော့ ဆောင့်ခြောင့်ထိုင်ပြီး တဂူးဂူးနဲ့ ပါးစပ်ဟပြီး အသက်ရှုမယ်။ ဆေးလိပ်ကိုတော့ဖြင့် သူမသောက်ပဲမနေနိုင်ဘူး။ ရှစ်ဖွါ ကိုးဖွါလောက် အားရပါးရ ရှိုက်လိုက်ဖွါလိုက်တော့ ဘကြီးဆောင် နည်းနည်းနေသာထိုင်သာ ရှိလာတယ်။ ခြင်ကိုက်တာလဲ နည်းဲနည်းသက်သာလာတယ်။ တစ်နေကုန် လျှောက်ထားရတာမို့ ညောင်းညောင်းနဲ့ ကိုယ့်ပေါင်ကို အသာဖိကြိပ်ပြီး အပူထုတ်နေမိတယ်၊ ဆေးလိပ်မီးခိုးတွေလည်း ပြယ်သွားရော ကြင်တွေက ညာသံပေးပြီး ဘကြီးဆောင်အနား ပြန်ရောက်လာကြပြန်ရော သဂင်္ဇာချောင်းကျယ်ကြီး တစ်ခုလုံးမှာ ရှိတဲ့ ခြင်တွေအားလုံး ဒီဇရပ်မှာ လာစုနေကြသလိုပဲ။ ဘကြီးဆောင်လည်း တဘက်လက်ယက်ထည်ကလေးနဲ့ ယမ်းလိုက်ခါလိုက်နဲ့ ခြင်တွေကို မောင်းထုတ်နေမိတယ်၊ ခြင်ခြောက်ယင်း အိပ်ပျော်သွားတော့ တဘက် လက်ယက်ထည်ကလေးရဲ့ အမြိတ်တွေက ကြမ်းနဲ့ထိလုထိခင် တွဲလွဲကျနေတယ်။ တွဲလွဲကျနေတဲ့အမိတ်မှာ သွေးဝပြီး ဝေးဝေး မပျံနိုင်တဲ့ ခြင်တွေက သီးနေကြတယ်။ ယုန်လှေးပင်က ယုန်လှေးပင် လိုပဲ။ ၍ ၍ ၍ ၍ တစ်ယောက်ယောက်က ဘကြီးဆောင်ကို နှိုးနေသလိုလို ခေါင်းရင်းက တံတားပေါ်မှာ လူတစ်ယောက်ယောက် စက်ဘီးပဲ ဖြတ်စီးသွားသလိုလို၊ ဇရပ်က သိမ့်ခနဲသိမ့်ခနဲ လှုပ်သွားသလိုလို ဘကြီးဆောင်ရဲ့စိတ်ထဲမှာ ဇဝေဇဝါနဲ့။ မျက်လုံးဖွင့်ကြည့်လိုက်တော့ ဝေလီဝေလင်းအချိန်ပဲရှိသေးတယ်။ အနားမှာလဲဘယ်သူမှမရှိဘူး။ဒါနဲ့ အိပ်နေရင်းပဲ တကိုယ်လုံး အညောင်းဆန့်လိုက်တယ်။ မနေ့က တစ်နေကုန် ပင်ပန်းထားတာမို့ အခုလို အညောင်းဆန့်ရတာ သိပ်အရသာရှိတယ်၊ အိပ်နေတဲ့ ထိုင်ခုံအရှည်ကြီးနဲ့ ကြောမီ အသားပြားကို အားပြုပြီး ဘကြီးဆောင် ထလိုက်ပြီး မျက်နှာတစ်ခုလုံး လက်ဝါး နှစ်ဘက်နဲ့ပွတ်ပစ်စ်ိုက်တယ်။ မျက်လုံးနှစ်လုံးကိုတော့ လက်ဖမိုးနဲ့ ပွတ်နေမိတယ်။ သူ့လက်ဖမိုးမှာ စိမ်းဖန့်ဖန့် မျက်ဝတ်တွေကပ်ပါလာ တယ်။ နေပူထဲချည်းလျှောက်ရတဲ့အတွက် ဘကြီးဆောင် ဒီလိုပဲ မျက်ဝတ်တွေ မနက်တိုင်းထွက်နေကျ။ အိပ်ချင်စိတ်ကမကုန်သေးဘူး။ မေးကို ဘယ်ညာဆတ်ပြီး ဇက်နှစ်ချက်ချိုးလိုက်တယ်၊ အားရပါးရ ဝါးကနဲသမ်းမလို့ ပါးစပ်ဟရင်း သူ့မျက်လုံးက အနားမှာရှိတဲ့ဓာတ်ပုံး ဆီရောက်သွားတော့၊ ဘကြီးဆောင်ရင်ထဲမှာ ထိတ်ခနဲဖြစ်သွားတယ်။ အောင်မယ်လေး ​ ကုန်ပြီ ကုန်ပြီ၊ ရှိစုမဲ့စုတော့ ကုန်ပါပြီ ဘကြီးဆောင် သူခိုးအထောင်းခံရပြီ၊ အိပ်ချင်တဲ့စိတ်လဲပျောက်၊ သမ်းမလို့ဟထားတဲ့ ပါးစပပ်လဲမသမ်းလိုက်ရဘူး။ ဘကြီးဆောင် တစ်ခါမှ မကြုံဘူးတဲ့အဖြစ်ဆိုးနဲ့ ကြုံလိုက်ရပြီ။ ဒီလိုခိုးမှာစိုးလို့ ထင်းရှုးသေတ္တာကလေးကို အောက်ကထားလို့ ဓာတ်ပုံးကိုအပေါ်က ထားပြီး ဆိုင်းကြိုးနဲ့ ကျကျနနတုပ်ထားတာ၊ သူခိုးက ကြိုးကိုဖြေပြီး မရရအောင်ခိုးသွားတယ်။ အာဂကောင်ပဲ။ ထင်းရှုးသေတ္တာကလေးရဲ့ အဖုံးကို လှပ်ကြည့်လိုက်တော့ အဝတ်အစားတွေရော၊ အောက်ကထား တဲ့ ဒန်အိုးဒန်ခွက်တွေရော၊ ဘာမှမရှိတော့ဘူး။ အကုန်ပြောင်နေပြီ။ ဘာမှသုံးမရတော့တဲ့ ယောင်းမ မည်းမည်းသေးသေးကလေးတစ်ခုပဲ ကျန်ရစ်တယ်။ ဘကြီးဆောင် တော်တော်ဝမ်းနည်းမိတယ်။ အဝတ်အစား တွေကအကောင်းစာတွေတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ခပ်လတ်လတ် တက်ထရွန် လေဘေးရှပ်လက်ရှည် ကတစ်ထည်၊ ပုဆိုးမန်ကျည်းစေ့ ကွက်အညိုလေးက တစ်ကွင်း၊ ပီးတော့ မယ်ရဟင်ကိုယ်တိုင်ယဟ်ပေး ထားတဲ့ ဖျင်လက်ရှည်ကလေးက တစ်ထည်ရယ်၊ ချည်လုံချည်တပတ် နွမ်းလေး တစ်ထည်ပါသွားတယ်။ အဲဒီထဲမှာ အမယ်ကြီး မယ်ရှင်ကို အလွမ်းဖြေဘို့ သိမ်းထားတဲ့ ဖျင်လက်ရှည်လေးကို အနှမြောဆုံးပဲ။ အဲဒီဖျင်အကျင်္ီလက်ရှည်လေးရဲ့ အတွင်းအိတ်ထဲမှာ မူးစု ပဲစု စုထားတဲ့ ကျပ်တန်လေး ခုနစ်ရွက်နဲ့ ငါးကျပ်တန် တစ်ရွက်ပါသွားလေရဲ့။ သူခိုးများ ဝေးဝေးလံလံမရောက်သေးဘဲ အနီးအနားမှာပဲ ရှိလေအုံးမလားလို့ ဇရပ်ရဲ့အရှေ့ဘက် ချမ်းသာရတံတားတစ်လျှောက် လမ်းမြော်ကြည့်မိတယ်။ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ မျက်စိတဆုံးတော့ တံတား ပေါ်မှာ လူရိပ်လူယောင် တစ်ယောက်မှ မတွေ့ရဘူး။ တစ်ခါကမ်းနားလမ်းပေါ်တက်ပြီး တောင်ဆီကိုတစ်ချက်၊ မြောက်ဘက်တစ်ခါ သူလှမ်းမြော်ကြည့်မိတယ်။ မြောက်ဘက် သစ်စက်ဘက်၊ ဘီအိုစီကွက်သစ်ဘက်ဆီလည်း လူတစ်ယောက်မှ မတွေ့ရဘူး။ တောင်ဘက်ထင်းဝင်းဘက်ဓာတ်တိုင်နှစ်တိုင်ကျော်ကျော် လောက်ဆီမတော့ လူတစ်ယောက်လှမ်းမြင်နေရတယ်။ အဲဒီလူက ယောကျ်ားလား၊ မိန်းမလား၊ သူ့ရဲ့ ဟိုဘက်ကိုသွားနေတာလား၊ ဒီဘက်ကိုလာနေတာလားဆိုတာ ၇၀ ကျော်နေတဲ့ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ မျက်စိက မသဲကွဲဘူး။ ဖျင်အကျင်္ီလေးနဲ့ မူးစုပဲစု ငွေလေး ၁၂ ကျပ် သံယောဇဉ်နဲ့သာ လှမ်းမျှော်ကြည့်နေရတာ၊ တကယ်တော့ သူ့ပစ္စည်း တွေပြန်ရဖို့ကလမ်းမရှိတော့ပါဘူး။ဘကြီးဆောင်စိတ်ပျက်လက်ပျက်နဲ့ ပုံ့နေအောင် ထိုင်ချလိုက်တယ်။ ရုပ်သေးရုပ်ကလေး ကပြီးလို့ နားတော့ ထိုင်ချလိုက်သလိုမျိုး။ လူက ပစ္စည်းကိုခွါရငခွါ၊ ခွါရင် ပစ္စည်းကလူကိခွါနဲ့ ဘယ်ဟာမှ မမြဲပါလားဆိုတဲ့ သိသမျှမှတ်သမျှတရားနဲ့ ကိုယ့်စိတ်ကို ဖြေကြည့်မိပါရဲ့၊ ဒါပေမဲ့ ဝမ်းနည်းတာဟာ ဝမ်းနည်းတာပဲ။ စိတ်မကောင်းဖြစ်ရတာ စိတ်မကောင်းဖြစ်ရတာပဲ။ ဘယ်တရားမှ သူအစားထိုးဖြေသိမ့်လို့မရဘူး။ ဒီပြင် ဘာပစ္စည်းတွေများ ပါသွားသေးသတုန်းလို့ ဘကြီး ဆောင် သူ့ပစ္စည်းတွေကို တစ်ခုစီ ပြန်စီစစ်ကြည့်နေမိတယ်။ ဓာတ်ပုံးကလည်း ခြေရာလက်ရာ မပျက်ဘူး။ လင်းကွင်းကလေးက လည်း သူထားတဲ့နေရာမှာပဲ။ နေမြဲ။ ဓာတ်ပုံးနဲ့ ထင်းရှုးသေတ္တာကို ဆိုင်းကြိုးနဲ့ထမ်းတဲ့ ထမ်းပိုးကလေးကလည်း ဇရပ်ထရံမှာ မှီလျှက်သား။ ဒီအတိုင်းပဲနေရာမရွေ့ဘူ:။ တံဆိပ်နှစ်မျိုး အရွယ်နှစ်မျိုး သဲကြိုးဟောင်းက အနီတစ်ဖက်အနက်တစ်ဖက်ဖြစ်နေတဲ့ ဖိနပ်တစ်ရံ ကလည်း နေရာမရွေ့ဘူး။ ဒီအတိုင်း။ ြ အံမယ် ယူခြင်းယူဖဲထီးကလေးယူသွားပါတော့ သူခိုးရာ သူ့ရောင်းစားတာမှ ကြိုက်တဲ့လူနဲ့တွေ့ရင် ၁၀ ၊ ၁၅ ကျပ် ရလိမ့်အုံးမယ်။ ဟောင်းပေမယ့် အမျိုးကောင်းကလေးပါမောင်၊ ကြက်ဆင်တံဆိပ် လက်ဟောင်းကလေးပါ။ ငါ့အကျင်္ီတွေကိုဖြင့် ၆ကျပ်၊ ၇ကျပ် ပေးမယ့်လူရှိမယ်မထင်ပါဘူး။ ြ ဘကြီးအောင်က သူ့ဓာတ်ပုံးမှာကပ်ပြီး ချည်ထားတဲ့ ဖဲထီးကလေးကိုကြည့်ပြီး တစ်ယောက်ထဲပြောနေမိတယ်။ ဒီလိုပြော မယ့်သာပြောနေတာပါ တကယ်တော့လည်း ဖဲထီးဟောင်းကလေးလည်း ဘယ်ပျောက်လို့ဖြစ်မလဲ၊ သူ့ရဲ့အဖော်ပဲ။ နေထဲမိုးထဲကျ အပေါက်ဗလပွနဲ့ ထီးဟောင်းကလေးပဲ အားကိုးနေရတာ မဟုတ်လား။ သူခိုးလက်ထဲပါသွားတဲ့ ပစ္စည်းလေးတွေကို နှမြောမြောနဲ့သာ ကြံဖန်ပြီးအပြစ်တင်နေမိတာလေ။ ပစ္စည်းတွေကို တစ်ခုစီကြည့်ရင်း ကြည့်ရင်းနဲ့ ြ မယ်ရှင်ရေ ့ ့ ့ ငါ့ရဲ့ ရှိစုမဲ့စုပစ္စည်းလေးတွေတော့ ကုန်ပြီ မယ်ရှင်ရဲ့ ြ လို့အားရပါးရ အော်ဟစ်ငိုပစ်လိုက်ချင်တယ်။ ဘကြီးအောင် ကြံရာမရဘဲအခက်ကြုံနေပကော။ ြ မောင်မင်းကြီးသားရယ်၊ ငါ့အကျင်္ီကလေးများ ရောင်းမရ လို့လွှင့်ပစ်မယ်ဆိုရင် ဟောဒီဇရပ်တဝိုက် ဒါမှမဟုတ် ရေလယ်ဇရပ် တဝိုက်ဖြစ်ဖြစ်သာ လာပစ်လှည့်ပါမောင်၊ အထဲမှာပါတဲ့ ငွေစကလေးတော့ မင်းပဲ ယူလိုက်ပါတော့။ ြ ပါးစပ်ကနေ တိုးတိုးတိုးတိုးနဲ့ တတွတ်တွတ် ပြောနေမိတယ်။ သက်ပြင်းချလိုက် ခေါင်းတရမ်းရမ်း လုပ်နေလိုက်နဲ့ တစ်ခါတလေ ဖြူဖွေးနေတဲ့ ညှပ်ချိန်တန်နေတဲ့ဆံပင်ကို ဗျိ ဗျိ မြည်အောင်ကုပ်လိုက်တဲ့ ဘကြီးဆောင်ဘာလုပ်လို့ဘာကိုင်ရမှန်း မသိအောင်ဘဲ ဖြစ်နေတယ်။ ဒီလိုသာကြာကြာနေရရင် သူ့ကိုယ်သူ ရူးသွားလိမ့်မယ်လို့ ဘကြီးဆောင်ထင်မိတယ်။ ြ အေး ကောင်းတယ် ကောင်းတယ် ရူးမယ့်ရူးလဲထမင်း မေ့သာဟင်းမေ့သာ ရူးလိုက်ချင်တာပါပဲ မယ်ရှင်ရယ်၊ ထမင်းတစ်လုပ် ရှာစားရတာ မလွယ်ဘူးဟ ြ လို့သွားလေသူကိုတမ်းတရင်း မျက်လုံး အိမ်ထဲမှာ မျက်ရည်တွေပြည့်လာတော့တယ်။ ည ည ည ြ အင်း ဟောဒီဓာတ်ပုံးရှိနေသရွေ့၊ ငါနေကောင်းနေသရွေ့ တော့ ငွေမရှားပါဘူးလို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ်အားပေးနေမိတယ်။ မျက်လုံး ကလဲထမင်းရှာကျွေးနေတဲ့ ဓာတ်ပုံ:တွေကို တွေတွေကြီးစိုက်ကြည့် နေမိတယ်။ ဘကြီးဆောင် ကြည့်လို့သာ ကြည့်နေတာ မျက်လုံးအိမ်ထဲ မျက်ရည်တွေနဲ့မို့ ဓာတ်ပုံးကို မှုန်ဝါးဝါးပဲ မြင်ရရှာတယ်။ အခြေအနေ ကလည်း အခုလို ကိုယ့်ကိုကိုယ် ပြန်အားပေးရုံကလွဲလို့ ဘာမှ မတတ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေကိုး။ မနေ့ညက လက်ဖက်ရည်တစ်ခွက်ပဲ ဗိုက်ထဲထည့်ထား တာမို့ ဗိုက်ကဆာလာပြန်တယ်။ ဇရပ်တောင်ဘက်အဆောင်မှာ မုန့်ပျားသလက်လာလုပ်တဲ့ ဒေါ်ခြုံကလဲ တော်တော်နဲ့လာအုံးမယ့်ပုံ မပေါ်ဘူး။ ဒေါ်ခြုံလာအုံးတော့ ဘကြီးဆောင်ကအကြွေးစားမယ့်သူ ဆိုတော့ စောစောစီးစီး ဈေးဦးမပေါက်ခင်စားဖို့ကလဲ မသင့်တော် တော် ပြန်ဘူးလေ။ ဒေါ်ခြုံအရင်ရက်တွေတုန်းကတော့ ပြောဘူးတယ် ကာလကြီးက ဘယ်လိုဖြစ်နေတယ်မသိဘူး။ သူ့မုန့်ပျားသလက်ဖိုက ဖိုခနောက်လုပ်တဲ့ အုတ်ခဲတောင်ချမ်းသာမပေးကြဘူး။ ခိုးကြသတဲ့။ အခုလို ဘကြီးဆောင် စောင့်အိပ်ပေးလို့ အုတ်ခဲလေးတွေမပျောက်မရှ တာတဲ့၊ အခုတော့ ့ ့ ့ ။ အဲဒီကိစ္စ မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်နဲ့ မေ့တာပဲ ကောင်းပါတယ် သူ့အာရုံထဲ ဒီအဖြစ်ဆိုးကို ထုတ်ပစ်လိုက်ချင်တယ်။ ဒါပေမယ့် မေ့ချင်လို့လည်း မေ့လို့မရပါဘူး။ ဖြစ်ထားတာဘာကြာသေးတာ လိုက်လို့၊ အခုလေးတင်ဖြစ်ထားတာဆိုတော့ ဘကြီးအောင်စိတ်ထဲမှာ တအုံနွေးနွေးနဲ့ပေါ့။ ဧကန္တတော့ ဒီအကောင်အိပ်မက် မက်ကောင်းနေတုံး လာခိုး သွားတာဘဲ ဖြစ်ရမယ်လို့ ဘကြီးအောင်တွေးနေမိတယ်။ အိပ်မက်ကလဲ မနက်ခင်း နိုးခါနီးလေးတင်မက်တဲ့ အိပ်မက်။ မက်နေတုံးတော့ ပျော်စရာ ကောင်းလိုက်တဲ့အိပ်မက်၊ ကြည်နူးစရာ ကောင်းလိုက်တဲ့ အိမ်မက်။ ဖြစ်နိုင်ရင်တော့ ဒီလိုအိမ်မက်မျိုး ညတိုင်းမက်ချင်တယ်။ အိမ်မက်ထဲမှာ မယ်ရှင်က ဘကြီးဆောင် ကြိုက်တတ်တဲ့ မန်ကျည်းရွက်ကို ဆီရွှဲရွှဲ ပဲဟင်းပြစ်ပြစ် ကြက်သွန်တွေအများကြီးနဲ့ သုတ်ထားတယ်တဲ့။ ပဲဟင်းချိုကလည်း အငွေ့တထောင်းထောင်းနဲ့ပဲ အနံ့ကလေးကိုသင်းလို့။ ငရံ့ခြောက်ကိုမီ:ဖုတ်ထားပြီး ဆီထဲနှစ်ထား တာက ထမင်းစားသံပန်းကန်ပြားနဲ့ အပြည့်နီးနီးတဲ့။ ငရုတ်သီး ခရမ်းချဉ်သီးနဲ့ ခရမ်းသီးကိုမီးအုံးပြီး ထောင်းထားတဲ့ ဟင်းရံကလည်း ဆီစွက်စွက်နဲ့။ ဗကြီးဆောင်ရော အမေကြီးမယ်ရှင်ပါ ကြိုက်ကြ တဲ့ဟင်းစပ်နဲ့ထမင်းပွဲကြီးပြင်ပြီး မိသားစုထမင်းလက်စုံစားကြရသတဲ့။ မြို့တောင်စေတီပွဲက ဓာတ်ပုံးပြပြီး အပြန်ဝယ်လာတဲ့ သရက်ထည် လုံချည် ညိုဝါအပွင့်လေးတွေပါတဲ့ထမီကို မယ်ရှင်ကဝတ်ထားပြီး ပေါ်ပလင် အကျင်္ီအဖြူလက်ရှည်နဲ့ သနပ်ခါး ခြေဆုံးခေါင်းဆုံး လိမ်းလို့၊ သမီးနဲ့သမက်ကလည်း အဝတ်သစ် အစားသစ်တွေနဲ့။ ထမင်းဝိုင်းက လူစုံတက်စုံ၊ မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင် ပျော်စရာကြီး။ သူနဲ့ မယ်ရှင်နဲ့ ပဲဟင်းချိုပန်းကန်မှာ တပ်ထားတဲ့ဇွန်းကို လက်စုံနေတုန်း ဖျပ်ခနဲ လန့်နိုးလာတာလေ။ ပုံ့နေအောင်ထိုင်ရင်းအိမ်မက်အကြောင်း၊သူခိုးအကြောင်းတွေ ပြန်စဉ်းစာရင်း ဘကြီးဆောင်ခေါင်းရမ်းမိတယ်။ မြရှိကြတော့ဘူး မရှိကြတော့ဘူး၊ မရှိဘူးဆိုမှ တစ်ယောက်မှ မရှိကြတော့ပါလားနော်ြ လို့တစ်မျိုးပြောင်းပြီး ရေရွတ်နေပြန်တယ်။ မွေးထားတာကလည်း သမီးလေးတစ်ယောက်တည်း။ ရတဲ့ သမက်လေးကလည်း မဆိုးရှာပါဘူး။ ရှာရှာဖွေဖွေ ချက်ချက်ချာချာ ကလေးပါပဲ။ ယောက္ခမကို ကိုယ့်မိဘလို အောင်းမေ့တတ်တဲ့ သူကလေး။ သူတို့နှစ်ယောက် လက်ပံလှနယ်မှာ ရွှေအရှာသွားကြတာ တွင်းပြိုလို့ အလောင်းတောင် ပြန်မရဘူး။ ဒီသတင်းဆိုးကြီးကို အမေကြီးမယ်ရှင်က ချက်ချင်းသိရရှာတာ မဟုတ်ဘူး။ ဆုံးပြီးလို့ ရက်နှစ်ပတ်ကျော်မှသိရတာ။ ဒါလဲသွားတဲ့အဖော်ထဲကတစ်ယောက်က ရွာအပြန်ကြုံလို့ သိရတာ။ သတင်းဆိုး အမေရှင်ဆီရောက်လာတဲ့ အချိန်မှာ ဘကြီးဆောင်က ရွာမှာမရှိဘူး။ ဓာတ်ပုံးအပြသွားနေတယ်။ ြ ဖားလင်ပိုး ြ ဘုရားပွဲမှာပေါ့။ အမေကြီးမယ်ရှင် တစ်ယောက်ထဲ လူးလိမ့်နေအောင် ခံစား ရတာပေါ့ ဘကြီးဆောင်ကလည်း ပြန်လာမယ်ပြောသွားတဲ့ရက်ထက် နှစ်ရက်နောက်ကျပြီးမှ ပြန်လာတော့ သမီးစိတ်၊ သားစိတ်၊ ဘကြီး ဆောင်စိတ်နဲ့ မယ်ရှင်အိပ်ယာထဲလဲရှာတယ်။ ဘကြီးဆောင် ပြန်လာမှ တော်တော်ကုယူရတယ်လေ။ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ လက်စွဲဆရာထွန်းနဲ့ အရင်ကုတာသိပ်မထူးခြားလှတာနဲ့ သမ္မတောက သည်းခြေဆရာကို ပြောင်းပင့်ရတယ်။ အဲဒီဆရာနဲ့ နည်းနည်းတော့ သက်သာပါရဲ့။ ဒါပေမဲ့ အစားမဝင်တာက ဆိုးတယ်။ ဒီလိုနဲ့ မယ်ရှင်ဟာ တရှောင်ရှောင်နဲ့နေရင်း ဆောင်းဦးတစ်မနက် ဗြုန်းခနဲ ကောက်ကာ ငင်ကာ အေးလိုက်တဲ့တစ်မနက်မှာ မယ်ရှင်လည်း သမီးနဲ့သမက် နောက်လိုက်သွားတာပါပဲ။ သမီးတို့နဲ့ မယ်ရှင်ဆုံးတာ ဘာကွာ လို့တုန်း။ ရှစ်လကျော်ကျော် ကိုးလထားပါတော့၊ ဘကြီးဆောင် ငွေတိုငွေစ အကုန်ကုန်တဲ့အပြင် ထုခွဲလို့ရနိုင်တာကလေးတွေပါ ဓာတ်စာနဲ့ ဆေးဖိုးထဲပါသွားလေရဲ့။ အခုတော့ ဘကြီးဆောင် မယ်ရှင့်ကိစ္စပြီးကတည်းက ရွာက ထွက်လာခဲ့တာ ခုနစ်လကျော် ရှစ်လနီးနေပြီ၊ တစ်နေ့မှ မမေ့ပါဘူး။ ဓာတ်ပုံးပြရင်းဆိုတဲ့ နှစ်ပါးသွားသီချင်းကအစ၊ ရွာတကာရောက် ဘုရားပွဲတကာ၊ ဘုန်းကြီးပွဲတကာရောက်နေပြန်တော့၊ ပွဲခင်းထဲမှာ လည်း မယ်ရှင်အရွယ် မိန်းမတွေကိုမြင်နေရပြန်တော့ သတိရပြီးရင်း ရရင်း၊ မဆိုချင်ဘဲနဲ့ဆိုရနဲ့ ငိုတာတော့ညလူချိန်တိတ်မှ ရောက်လေရာ ဇရပ်တကာမှာ တိ်တ်တိတ်ကလေး ကြိတ်ငိုရရှာတယ်။ ဟ ဟ ဟ ထန်းမြင့်ဘက်ကိုသွားတဲ့ ပဲပြုတ်တ်သည်က ဘကြီးဆောင် ထိုင်နေတဲ့အနားကနေ ပဲပြုတ်တောင်းကိုခေါင်းပေါ်ရွက်လို့၊ ခြေလှမ်း သွက်သွက်နဲ့ ဖြတ်သွားတယ်။ ပဲပြုတ်တောင်းထဲက သိပ်မွှေတဲ့ပဲပြုတ် နံ့ကိုသူရလိုက်တယ်။ အခုလို ပဲပြုတ်နံ့သင်းသင်းကလေးကလဲ သွား လေသူမယ်ရှင်ကိုသတိရစေတာပါပဲ။ ဘကြီးဆောင် စိတ်ပျက်အားငယ် ဝမ်းဟာနေပါတယ်ဆိုမှ ပဲပြုတ်နံ့က ဝါးကူလို့ထိုးနေပြန်ပါပြီ။ တံတွေးမျိုရုံ၊ နောက်ထပ်ရေထသောက်ရုံကလွဲလို့ ဘကြီးဆောင် ဘာမှမတတ်နိုင်ဘူး။ မျက်စိကိုပဲပြုတ်သည်နောက်ပါမသွားအောင် သဂင်္ဇာချောင်း ထဲက သဂင်္ဇာချောင်းထဲက ဗေဒါပင်တွေကို စိုက်ကြည့်နေလိုက်တယ်။ စိတ်ကိုလည်း အစားအသောက်ကိစ္စမစဉ်းစားဘဲ ဘာစဉ်းစားရကောင်း မလဲ၊ အိုမဟုတ်သေးပါဘူး။ တစ်ခါလာလည်း ဆယ့်နှစ်ကျပ်၊ ဖျင် အကျင်္ီနဲ့ သူခိုးအကြောင်း၊ ပဲပြုတ်အကြောင်းကနေ အာရုံလွှဲပြန်တော့ ဒီအကြောင်းပဲပြန်ရောက်တာပဲ။ ပဲပြုတ်သည်ကတော့ တော်တော် လှမ်းလှမ်းကို ရောက်သွားပါပြီ။ ပဲပြုတ်နံ့သင်းသင်းကလေးလည်း လေနဲ့အတူပါသွား၊ လွင့်သွားလောက်ပြီ။ ဒါပေမဲ့ သူ့နှာခေါင်းထဲ မှာတော့ ပဲပြုတ်နံ့မွှေးနေတုန်းပဲ။ ဗိုက်ဆာလွန်းလို့ စိတ်ကစွဲနေရော့ သလားမသိ။ အခုနေ ဓာတ်ပုံးကြည့်မယ့်ကလေးသုံးလေးယောက်လောက် ရောက်လာရင် ကောင်းမှာပဲလို့ သူတွေးနေမိတယ်။ တစ်ယောက် တစ်မတ်နဲ့ လေးယောက် တစ်ကျပ် သုံးယောက် သုံးမတ်၊ စိတ်ကူးထဲမှာတင် ဓာတ်ပုံးကြည့်မယ့်လူ အလျှော့အတင်းလုပ်ရင်း ဈေးအလျှော့အတင်းတွက်နေမိတယ်။ ဘကြီးဆောင် စိတ်ကူးမယ့်သာ ကူးနေတာပါ။ အချိန်က အာရုံတက်ပြီးခါစရှိသေလတယ်။ ဘဂေိနနိနဂ ု၏ စပလိတ ၏ိလစေ နယိ ဖု ဠာယ ၂ ဆွမ်းခံကြွကြမဲ့ ကိုရင်တွေ ဦးပဉ္စင်းတွေတောင် သကင်္န်းရုံကြတုန်း လက်ကတော့ထိုးကြတုန်းပဲ ရှိအုံးမယ့်အချိန်လေ။ ဒီနေ့မှ နေကလည်း မြင့်ခဲလိုက်တာလို့ ဘကြီး ဆောင် အရှေ့ဘက်ဆီကိုကြည့်ပြီး အားမလိုအားမရဖြစ်နေမိတယ်။ ဒီနေ့ ဘယ်အရပ် သွားပြီး ဓာတ်ပုံးပြရရင် ကောင်းမလဲ။ ချမ်းသာကြီးဘက် သစ်စက်ဝင်းထဲ ပလိုင်းရပ်ထဲလည်း ပြခဲ့တာမကြာသေးဘူး။ အလယ် ဘောင်ထဲလည်း မနေ့က နှံ့နေအောင်ရောက်ခဲ့ပြီ။ ထန်းမြင့်တို့၊ လှည်းတန်းတို့၊ ထုံးကုန်းတို့၊ လက်ရွေးတို့တော့ ကျန်သေးရဲ့။ ရွေ့ နိပ်ဟ၊ ဒီနေ့ စနေနေ့၊ ကျောင်းပိတ်ရက်ပဲ ဘကြီးဆောင် စနေနေ့ကိုအားကိုးမိတယ်။ ပီးတော့ သူအားကိုးစရာ မြင်းခြံမှာ တွေ့ခဲ့တဲ့ ဘဘကလည်းရှိသေးတယ်မဟုတ်လား။ မြင်းခြံဈေးရဲ့ အနောက်ဘက်နားမှာ သူဘဘနဲ့စတွေ့တယ်။ သူထိုင်ပြီးနားနေတုန်း၊ဘဘရောက်လာတာ၊အရင်ကလည်း တစ်ယောက် နဲ့တစ်ယောက်မတွေ့ဖူးကြဘူး။ဘကြီးဆောင်ကို သေသေချာချာကြည့်ပြီး ြ ငါ့မြေး ကို ဘဘကစောင့်ရှောက်ရမယ် ြ တဲ့၊ ဆိုင်းမဆင့် ဗုံမဆင့် ဟောဟော ဒိုင်းဒိုင်းကြီး ပြောချလိုက်တယ်။ အဝတ်ဖြူဝတ်တားတဲ့ ဘဘကို သူကြည့်ပြီး အံ့သြလေးစားသွားမိတယ်။ ြ ကိုင်း ​ ကိုင်း ငါ့မြေး လိုရာဆန္ဒပြည့်ဝပါစေ၊ သွားလေရာခရီး ဖြောင့်ဖြူးပါစေ၊ ရွှေငွေပြည့်စုံ လို့ လိုရာဆန္ဒ မကြောင့်မကျ ပြည့်စုံတဲ့ဘဝရောက်ပါစေ ြ တဲ့။ ဘဘ က ပြောပြောဆိုဆိုနဲ့ ဓာတ်ပုံးပေါ်မှာ စ မ ကြီး လေးလုံး ရေးသားချီးမြှင့်လိုက်တယ်။ လေးစားကြည်ညိုရင်း အားကိုးလေးစားတဲ့ အဖြစ်ကို ချက်ချင်းပြောင်းသွားတာပေါ့။ မြေဖြူနဲ့ရေးထားတဲ့ လက်ရေးကိုကြည့်ပါအုံး၊ အဘိုးကြီး အသက်ကြီးတဲ့ လူရဲ့လက်ရေး မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ ဝိုင်းစက်နေတာပဲ၊ ရေးချလိုက်တာ လက်တစ်ခူက်မယုန်ဘူး၊ ဟုတ၊်ပါတယ် ပုဂ္ဂိုလ်ထူး၊ ပုဂ္ဂိုလ်မြတ်ပဲ။ အားကို:အားထားရလောက်မဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုတာ ဘကြီးဆောင် သိလိုက်တယ်။ ပါးစပ်ကလည်း ဘဘလို့ခေါ်ရမလား၊ ဆရာကြီးလို့ပဲ ခေါ်ရမလားလို့ မဝေခွဲတတ်အောင် ဖြစ်နေရင်း၊ လွှတ်ခနဲ၊ ြ ဘဘ ့ ့ ဘဘကကျွန် ့ ့ ကျွန်တော် တစ်ခုခုပြုစုပါရစေ ့ ့ ့ ြ ဆိုတဲ့စကား လုံးတွေထွက်သွားမိတယ်။ ပြောပီးမှ လက်အုပ်ချီဖို့ သတိရမိတယ်။ နေပစေ၊ ငါကအမြဲပြည့်စုံတယ်တဲ့။ ြ ဘဘကဘယ်မှာ သီတင်းသုံးတာလြဲ လို့တော့မေးတော့၊ မိုးအောက်မှာတဲ့၊ ဘကြီးဆောင် အံ့သြပြီးရင်း အံ့သြလေးစားလို့ မဆုံးဘူး။ ြ ကဲ ကဲ ငါ့မြေးက ကံငါးပါးကို ခါးဝတ်ပုဆိုးလိုးမြဲပါစေ၊ ဒီဆမကြီး လေးလုံးကို မပျက်စေနဲ့ ပျက်ခါနီးရင် ရတနာသုံးပါး အာရုံပြုပြီး ဒီဆမရဲ့အပေါ်က ထပ်ရေးကြားလား ့ ့ ြ တဲ့ ။ဘဘကပြောပြောဆိုဆို ထွက်သွား တာမို့ ဘကြီးဆောင် ပါးစပ်အဟောင်းသားနဲ့ ကျန်နေခဲ့တယ်လေ။ ခုလည်းသူဘဘကိုသတိရနေမိတယ်။ အားလဲအားကိုးမိတယ်ဲ။ သောက်ရေအိုးရှိရာကို ထသွားပြီးတော့ ရေတစ်ခွက်နဲ့ ပါးလုပ်ကျင်း လိုက်တယ်။ နောက်နှစ်ခွက် ဆင့်သောက်ချလိုက်တယ်။ တဘက် လက်ယက်ထည်ကလေးရဲ့ အစွန်းကိုလည်း ရေနည်းနည်းဆွတ်ပြီး မျက်နှာကို ပွတ်လိုက်တယ်။ ထ ထ ထ သူ့ဓာတ်ပုံးနဲ့ ထင်းရှုးသေထ္တာကြိုးနဲ့ သေသေချာချာဆိုင်းပြီး ထမ်းပိုးနဲ့လျှိုလိုက်တယ်။ ဇရပ်ကနေ ပထမဆုံး လှမ်းထွက်လိုက်တဲ့ ခြေလှမ်းကတည်းက ဘကြီးဆောင်ရဲ့ စိတ်ထဲမှာ ေုာင်ချာချာနဲ့၊ ခါတိုင်းအလေးချိန်စီးတဲ့ ထင်းရှုးသေတတာကလေးဟာ အခုတော့ဖြင့် ပေါ့နေတယ်လေ။ ထုံးကုန်းရပ်၊ လက်ရေးရပ်ဘက်ကို ဦးတည်ပြီး ချမ်းသာရ တံတာကို ဖြတ်လျှောက်လာခဲ့တယ်။ စနေနေ့မို့ထင်ရဲ့ တံတားပေါ်မှာ ဖြတ်သွားဖြတ်လာ သိပ်မတွေ့ရဘူး။နည်းနည်းစောနေတာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ရဲ့၊ ထွက်လာတဲ့အချိန်စောသလား၊ မစောဘူးလား မပြောနိုင် ပေမယ့် ဘကြီးဆောင်စိတ်စောနေတာတော့ သေကျာတယ်။ ထုံးကုန်းရပ်ထဲက အရိပ်သိပ်ကောင်းတဲ့ ကုက္ကိုပင်အောက်မှာဒါတ်ပုံးကို ချပြီးနားလိုက်တယ်။ အရပ်ထဲက လူတွေက ဓာတ်ပုံး တစ်ဘက်၊ ထင်းရှုးသေတ္တာ တစ်ဘက်နဲ့ အထမ်းကြီးနဲ့ ဝင်လာတဲ့ ဘကြီးဆောင်ကို သတိထားမိကြတယ်။ဒါတ်ပုံးဆိုတာ ငယ်ရာက ကြီးလာကြတဲ့ လူတိုင်းလို ကြည့်ဖူးကြတယ်မဟုတ်လား။ ြ ကုမ္မာရီ ပျိုတစ်သင်းတို့၊ ရေခပ်ဆင်းချိန်ပေါ့ခင်ဗျာ ့ ့ ့ ချွင်ခပ်၊ ချွင်ချပ် ဟောဒါက ့ ့ ့ မြတ်ဘုရားလေး လေ့ကယ်တဲ့ ရွှေတိဂုံ ချွင်ချပ်၊ ချွင်ချပ် ့ ့ ့ အော် ရွှေတိဂုံ၊ ရွှေတိဂုံဘုရားမှာလ ချွင်ချပ်၊ ချွင်ချပ် ကျားတက်တာ၊ ကျားတက်တာ၊ ငါးရက်ကြာ ချွင်ချပ် ဆိုတဲ့ စည်းသံ ( လကွင်းသံ ) မပြတ်ကြားနေရတဲ့ ဓာတ်ပုံးပဲ။ ကလေး လူကြီး အကုန်ကြိုက်ကြတဲ့ဓာတ်ပုံးပေါ့။ မနက်စာဘာမှမစားရသေးပဲဓာတ်ပုံးထမ်းပြီး ဝင်းကြိုဝင်းကြား၊ လမ်းကြိုလမ်းကြားလျှောက်ရတာမို့ ဒူးကသိပ်မခိုင်ချင်ဘူး။ နည်းနည်း ယိုင်ချင်တုန်ချင်သလိုလိုပဲ။ အရင်တုန်းက ဒိထက်မက လေးခဲ့တဲ့ ထမ်းပိုးက အခုတော့ ပေါ့ရမယ့်အစား ပိုလေးနေသလိုလို ထမ်းပိုးကလည်း လေးလိုက်တာလို့ မဦးမချွတ်မပြောဝံ့ဘူး။ ဘယ်တုန်းကမှလည်း ဒီလို မပြောဖူးဘူး။ ဘကြီးအောင်ဟောဟဲလိုက်အောင်သာ မမောတာ အသက်တော့ ပြင်းပြင်းရှုမိပြီး ရင်ထဲက တဒိတ်ဒိတ်နဲ့ရင်ခုန်မြန်နေတယ် လူမော စိတ်မောနဲ့လေ။ ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက်တို့ထုံးစံအတိုင်း အိမ်တွေကကြပ်ညပ်နေပြီး ရပ်ကွက်ထဲမှာ လူတွေကလည်း အများကြီး၊ အိမ်ပေါက်စေ့ ဘကြီးဆောင် လှမ်းအကဲခပ်ကြည့်နေမိတယ်။ လူတွေ လူတွေ ကလေးတွေ ကလေးတွေ မနည်းပါလား တစ်ချို့က ငါ့ကို လှမ်းကြည့် နေကြပါလား။ သူတို့ကြည့်နေတဲ့ လူတွကို ပရိသတ်တွေလို့ပြောင်းပြီး ဘကြီးဆောင်မျှော်လင့်မိတယ်။ခေါင်းမှာပေါင်းထားတဲ့တဘက်လက်ယက် ထည်ကလေးနဲ့ ဓာတ်ပုံကူကြည့်မှန်ပေါက်တွေ၊ ကြည့်ပေါက်အဖုံးက ဒန်အစွပ်ကလေးတွေကို ဖုန်သုတ်နေမိတယ်။ ပြီးတော့ ဓာတ်ပုံးပေါ်က လင်းကွင်းကလေးကို ချွင်ချပ် ချွင်ခပ်နဲ့ အသံပေးလိုက်တယ်။ ဒီစည်းသံကို တော်တော်ဝေးဝေးက ကြားနိုင်မယ်။ သူရောက်ပြီးလို့ ဆယ့်ငါးမိနစ်လောက်နေမှ ကလေး နှစ်ယောက် ရောက်လာတယ်။ ဒီလောက်စောင့်ရတာကို ဘကြီးဆောင် အဖို့ နာရီတော်တော်များများ ကြာတယ်လို့ထင်မိတယ်။ လာတဲ့ကလေး နှစ်ယောက်မှာ အကြီးလေးက ကိုးနှစ်သား ဆယ်နှစ်သားလောက်ရှိမယ်။ နောက်တစ်ယောက်က သူ့ထက်ငယ်တယ်။ အလွန်ရှိလှ သုံးလေးနှစ်ပဲ၊ ကလေးတွေက မည်းမည်းသည်းသည်းပေပေရေရေလေးတွေမို့ အသက် ခန့်မှန်းရတာ ခပ်ခက်ခက်ပဲ။ အငယ်ကောင်က အောက်ပိုင်းဘာမှဝတ် မထားဘူး။ ရွှေပန်းငေါက်တောက်၊ ချေးရှစ်သစ်အရစ်ရစ်နဲ့၊ သူ့လက်သီး ကလေး နှစ်ဘက်စလုံးဆုပ်ထားပုံထောက်တော့ ပက်ဆံအကြွေတွေကို လက်ထဲမှာ ဆုပ်ထားတဲ့ပုံပဲ။ နှစ်ယောက်စလုံး ဆီဝေးဆံပင်နီကြန်ကြန်ကိုယ်စီနဲ့။ အကြီး ကောင်းလေးရဲ့ နှုတ်ခမ်းထောင့်နှစ်ဖက်စလုံးမှာ ပသက်နာကြောင့် ဖြူပြာ ပြာအရောင်စွဲနေပြီး ဘယ်ဘက်ပါးမှာ စပါးညှင်းထင်ပါရဲ့။ ညှင်းကွက် နှစ်ကွက်သုံးကွက် ရှိနေတယ်။ သူ့ရဲ့ရှပ်အကျင်္ီအိတ်ထောင် လေးတွဲ့တွဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ဆီ ဘကြီးဆောင်မျက်စိက ဖျပ်ကနဲရောက်သွားလိုက်သေးတယ် လျှော်ဖို့အချိန်တန်တဲ့ ကျောင်းစိမ်းခါးရှုံ့ဘောင်းဘီလေးကို အပေါ်မတင် လိုက်တာလည်း တွေ့လိုက်တယ်။ ဘကြီးဆောင် ဓာတ်ပုံးမှာကြည့်စရာ အပေါက်သုံးခုပါတယ်။ တစ်ခါကြည့်ရင် သုံးယောက်ကြည့်လို့ရတယ်။ ကလေးတစ်ယောက် တမတ် လူကြီးတစ်ယောက်လည်း တမတ်ပဲ။ တစ်ပွဲသုံးယောက်ဆိုရင် သုံးမတ်တော့ ရတဲ့အလုပ်။ အရင်ကတော့ ကြည့်မယ့်သူ သုံးယောက် ပြည်အောင်စောင့်ပြီးမှပြနေကျ။ အခုတော့ အခြေအနေက သိပ်ပြီး လူစောင့်မနေချင်ဘူး။ ဈေးဦးပေါက်လည်းဖြစ်ပြန် ရှိတဲ့ပရိသတ် နှစ်ယောက်က နောက်တစ်ယောက်ကိုစောင့်ရမှာပျင်းလို့ စိတ်ပြောင်းပြီး မုန့်တစ်ခုခုဝယ်စားပစ်မှာလည်း စိုးရသေးတယ်။ဈေးဦးပေါက် ပရိသတ် နှစ်ယောက်ကို အလွတ်မခံတော့ပဲကလေးနှစ်ယောက်နဲ့ပဲ ပိုက်ဆံအရင် တောင်းထားနှင့်တာ ဘကြီးဆောင်မူပဲ။ ပွဲဈေးဆိုရင် ဓာတ်ပုံးကြည့် ပရိသတ်ကအများကြီး၊ တချို့ကလေးတွေကလည်း ပိုက်ဆံအရင် တောင်းမထားမိရင် စိတ်ပြောင်းပြီး ထွက်သွားတတ်ကြတယ်။ ပြီးတော့ ပက်ဆံကိုယ့်အိတ်ထဲရောက်ပြီဆိုရင် ဘကြီးဆောင်အဖို့ အာဝဇΩန်းရွှင် လာတတ်တယ်။ လမိုင်းလည်းကပ်လာတတ်တယ်မဟုတ်လား။ ချေးရှစ်သစ်အရစ်ရစ်နဲ့ ကလေးဆီက ပိုက်ဆံအရင်ရတယ်။ သူ့ညာဘက်လက်ထဲက လက်ဆီတွေနဲ့ စိုနေတဲ့ဆယ်ပြားစေ့နှစ်စေ့ ဘယ်ဘက်လက်သီးဆုပ်ထဲက ဆယ်ပြားစေ့မဲမဲကလေး တစ်စေ့၊ ဆယ်ပြားစေ့သသံးစေ့စလုံးက အပေါ့စေ့လေးတွေ။ ကျောင်းစိမ်း ခါးရှုံ့ဘောင်းဘနဲ့ ကလေးဆီက မတ်စေ့တစ်စေ့ရတယ်။ ဘကြီးဆောင် အားတက်သွားမိတယ်။ ပျော်သွားတယ်။ မတ်စေ့က မတ်မတ်ရပ်ရပ် ရှိစေတယ်မဟုတ်လား။ မတ်စေ့ကလေးကအလေးစေ့လေး။ ဈေးဦး ပေါက်မှာမတ်စေ့ရလိုက်တာ ဘကြီးဆောင် သိပ်အားရှိသွားတာပေါ့။ ဓာတ်ပုံးစအဖွင့်မှာ ရွှေစက်တော်ကားနဲ့ဖွင့်တယ်။ ရွှေစက်တော် ဘုရားသမိုင်းစာအုပ်အဖုံး ကားချပ်ကလေး။ စာအုပ်အဖုံးကို လက်ထိုး ပုံနှိပ်စက်နဲ့ ဝါနီပြာ သုံးရောင်ရိုက်ထားတယ်။ ဂျစ်ကားတွေ၊ဒေါ့ဂျစ်တွေ ပေါ်မှာ ဘုရားဖူးလာတဲ့သူတွေ တက်နေဆင်းနေတဲ့ ပုံလည်းပါရဲ့။ စောင်းတန်းရှည်ကြီးတွေရဲ့ နဘေးကသစ်ပင်တွေက စိမ်းလို့ညိုလို့။ ရွှေစက်တော်ဘုရားကားရဲ့အောက်ကမှ နေကြာစေ့ထုပ်၊ အချဉ်ပေါင်းထုပ်၊ သီးစုံယိုထုပ်တွေထဲမှာပါတဲ့ အောဖ်စက်နဲ့ရိုက်ထားတဲ့ အရှေဖျားက ပိုစတာ အလှမယ်လေးတွေရဲ့ပုံတွေ တန်းစီပြီး ကပ်ထားတယ်။ ပုံနှိပ်စက်ခေတ်နှစ်ခေတ်ရဲ့အရုပ်တွေ ဓာတ်ပုံးထဲမှာ ပဋိပက္ခဖြစ်နေလေရဲ့။ ြ ရွှေစက်တော်အပါးဟား ့ ့ ့ဆီကချွင်ချပ် လူမျိုးစုံသဒ္ဓပွါး ပါလို့ဗျာ ့ ့ ့ ချွင်ချပ် ချွင်ချပ်။ ဘာရားဖူးရယ်တဲ့ စုံလှတာ ချွင်ချပ် ချွင်ချပ် ြ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ သီချင်းသံက အောင်အောင်မြင်မြင်နဲ့ ဟိန်းထွက်လာတယ်။ ဈေးဦးပေါက်လည်း ဈေးဦးပေါက်မို့ ကျယ်ပြီးတက်ကြွနေတယ်။ မနက်စာဘာမှမစားရသေးတာကို ဘကြီး ဆောင်မေ့နေတယ်။ ဒီလိုကျယ်ကျယ်ဆိုမှလဲဒိပြင်ကလေးတွေ ကြားကြ မယ်မဟုတ်လား။ စည်းကလည်း ဝါးလတ်စည်း၊ တချွင်ချွင်နဲ့အသံ လွင်လှတယ်။ ြ အေး မန်းစက်တော်ဘုရားဖူးသူတွေမှာဖြင့်နော် စပယ်ပွင့်တဲ့ အရွယ်တင်ကလေးတွေ၊ ချွင်ချပ်ချွင်ချပ်၊ စပယ်ပန်းလို၊ အရွယ်ဖျန်း ကလေးတွေကလည်း ချွင်ချပ် ချွင်ချပ် ြ ကလေးနှစ်ယောက်ကမဖူးဘူး၊ မရောက်ဘူးတဲ့ ရွှေစက်တော် ဘုရားကိုပဲ ကြည်ညိုသဒ္ဓပွါးနေကြသလား စောင်းတန်းရှည်ကြီး တွေကိုပဲတအံ့တသြကြည့်နေသြလား။ ဒါမှမဟုတ် ပိုစတာအလှမယ် လေးတွေဆီလည်းမျက်လုံးက ရောက်နေကြသလားမသိဘူး။ သူတို့ရဲ့ မျက်နှာတွေဓာတ်ပုံးကြည့်ပေါက်ထဲမှာ အပ်ထားရရင်။ ဘကြီးဆောင် ပါးစပ်က သီချင်းဆိုရင်း လက်ကစည်းလိုက်ရင်း မျက်လုံးကတော့ အမေ့ဆီ လက်ဝါးဖြန့်နေတဲ့ ကလေးတွေကို လိုက်ရှာနေမိတယ်။ လောလောဆယ်တော့ ဘယ်အမေမှ ချွေးခံအကျင်္ီအိတ်ထဲ လက်ထိုး နှိုက်နေတာ မတွေ့မိပါဘူး။ ဓာတ်ပုံးရဲ့ဘယ်ဘက်မှာရှိတဲ့ ကြိုးတွေထဲက အရှည်ဆုံးကြိုးကို အောက်ဆွဲချပြီး ဓာတ်ပုံးကိုယ်ထည်ရဲ့အလယ်မှာ တန်းစီရိုက်ထားတဲ့ ငါးမူးအရွယ် သံချောင်းလေးတွေထဲက အရှည်ဆုံးကသံချောင်းမှာ ကြိုးကို ချိတ်လိုက်တယ်။ ြ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းကြီးကိုလဲ ရဲဘော်ရဲမေမျာနဲ့အတူ မြင်ရမကွယ့် ြ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း မြင်းစီးနေတဲ့အရုပ်ပေါ်လာတယ်။ တပ်မတော်နေ့ အထူးထုတ်သတင်းစာတစ်စောင်ကနေ ဖြတ်ပြီးဂျပ်ပြား ပေါ်ကပ်ထားတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ပုံကားချပ် နဘေးနားမှာတော့ ခုနစ်ဆယ် ခုနှစ်ဆီက ခေတ်စားခဲ့တဲ့ ပို့စကတ်တစ်ခု၊ စစ်သားတစ်ယောက်၊ သေနတ်ကိုင်ပြီး ခြေခွဲရပ်နေတဲ့ပုံ၊ အမျိုးသမီးကလေးနှစ်ယောက်က ငွေဖလားကိုယ်စီနဲ့ ပြုံးနေကြတဲ့ပုံ၊ ပို့စကတ် တစ်ခုလုံးကို ပိတောက်ပန်းတွေနဲ့ ဘောင်ခတ်ထားတဲ့ ပို့စကတ် ကလေးတွေကတော့ ခါးကလေးတွေကုန်းပြီး ကြည့်နေကြတာပေါ့။ ြ ထီးနန်းစံခဲ့၊ တို့မြန်မာတိုင်းပြည်၊ ချွင်ချပ်၊ ယခုအခါ ခေတ်ဆန်တာ၊ မျိုးနဲ့ဘာသာသာသနာ၊ ကျုံးပြအိုး မြို့ရိုးထဲကစည် ့ ့ ့ ချွင်ချပ်၊ ချွင်ချပ် ့ ့ ့ ြ ဘကြီးဆောင် နောက်ကြိုးတစ်ကြိုးကို ဆွဲချပြီး ချိတ်လိုက် ပြန်တယ်။ ဘုရားအလောင်း သိဒတ္ထမင်းသား ဆံပယ်တော်မူနေတဲ့ပုံပါတဲ့ ငွေရောင်ဖောင်းအလှုဖိတ်စာလေး၊ ဒီဖိတ်စာလေးရဲ့ ပတ်ပတ်လည်မှာ ပရိအက္ခရာ ရှစ်ပါးပုံရော၊ အိုးစည်ဝိုင်း၊ ဒိုးပတ်ဝိုင်းတွေ၊ အလှုလှည့်နေ ကြတဲ့ပုံရော မောင်ရင်လောင်းကမြင်းစီးလို့ ရွှေထီးမိုးလို့ အလှုလှည့်လာ တဲ့ပုံရောပါတဲ့၊ အလှုဖိတ်စာမျိုးစုံကပ်ထားတဲ့ ကားချပ်လေး။ ြ တစ်ဆယ်နဲ့ခြောက်နှစ်အရွယ်ချိန်ခါ၊ ချွင်ချပ် ့ ့ ့ ရသော်တရာ ဒေဝီအလောက်ကို ပေါင်းသင်းခါမှ ့ ့ ့ ချွင်ချပ်၊ ရာဟုလာကေါ် သားတော်လေးကို ့ ့ ့ ြ တောထွက်တော်မူခန်း သီချင်းကို ဘကြီးဆောင် ချွဲချွဲပြစ်ပြစ် ဆိုနေမိတယ်။ ခုနကကွက်ပြစ်ပေါ်ထိုင်ပြီး မျှော်ကြည့်နေတဲ့ ကလေး လည်း မရှိတော့ဘူး။ လူကြီးတွေဆီ ဓာတ်ပုံးကြည့်ရအောင် ပိုက်ဆံ သွားတောင်းနေပြီထင်ရဲ့လို့ အကောင်းဘက်က လှည့်တွေးမိတယ်။ သီချင်းဆိုရင်း စည်းလိုက်ရင်းနဲ့ မျက်လုံးက ပတ်ဝန်းကျင်ကို တစ်ချက် ဝှေ့ ကြည့်လိုက်မိတယ်။ ဘယ်လိုဖြစ်တယ်မသိ၊ စည်းလိုက်နေတဲ့ လက်က နည်းညန်းနှေးသွားတယ်။ ရှိနေတဲ့ကလေးတွေကလည်း ဓာတ်ပုံးကိုစိတ်ဝင်စားပုံမပေါ်ကြဘူး။ နောက်ပွဲကြည့်မယ့် ပရိသတ်က အရိပ်အရောင်တောင် မမြင်ရဘူး။ ကစားတဲ့ကလေးတွေလည်း အကစား မပျက်ကြနဲ့ ။ ကားချပ်တွေ အပြောင်းအလွဲလုပ်တဲ့ ကြိုးတွေကို တစ်ပင်ပြီး တစ်ပင် အမြန်ဆွဲချချင်တဲ့စိတ်တွေ ဘကြီးဆောင်မှာ ပေါ်လာမိတယ်။ ကလေးနှစ်ယောက်ထဲ ကြည့်နေတဲ့ပွဲဦးထွက်ဒီပွဲကို အမြန်ပြီးပစ်လိုက်ချင် တယ်။ ဆန်သုံးတင်း အိတ်တစ်အိတ်ကို ( သုံးတင်းမကပါဘူးလေ၊ သုံးတင်းကို နှစ်ပြည်လောက်ပိုပါသေးတယ် ) အဲဒီသုံးတင်းအိတ် တစ်အိတ်ကို ခုနစ်ကျပ်ပေးရတဲ့ ခေတ်ကတည်ကဘကြီးဆောင် ဓာတ်ပုံး ပြလာတာ ဒီလိုမြန်မြန်ကြီး ပြီးပြစ်လိုက်ချင်တဲ့စိတ်မျိုး တစ်ခါမှ မပေါ်ဖူးဘူး။ ဒီနေ့မှ ဘယ်လိုဖြစ်တယ်မသိဘူး။ ကိုယ့်ကိုကိုယ်တောင် အံ့သြမိတယ်။ အရုပ်ကားချပ်တွေနဲ့ သီချင်းတွေကလည်း အံဝင်ခွင်ကျ စီစဉ်ထားတာ၊ ကားချပ်တွေလည်း ကျော်လွှားပြီးမပြတတ်၊ ပြလည်း မပြဖူးဘူး။ ဘကြီးဆောင် သီချင်းတွေသာ ဆိုနေရပေမဲ့ စိတ်ထဲမှာတော့ တော်တော်ဝမ်းနည်းနေမိတယ်။ သီချင်းဆိုနေတာရော၊ စည်းလိုက် နေတာပါရပ်ပြီး ြ ကလေးတို့ရေ ့ ့ ့ မင်းတို့ဘယ်ရောက်နေကြတာ လဲကွယ်၊ ဓာတ်ပုံးတစ်ခါကြည့်မှ တမတ်ထဲပါကွာ၊ တမတ်ဆိုတာခုအချိန် ဘယ်လောက်များများလို့လဲကွယ် ့ ့ ြ့ လို့အော်ပြောလိုက်ချင်စိတ် ပေါက်လာမိတယ်။ စိတ်က ကလေးတွေဆီရောက်နေပေမယ့်စည်းလိုက် နေတဲ့ လက်နဲ့ပါးစပ်ကတော့ သမပတ်လျော့နေတဲ့ သံပတ်ရုပ်တစ်ရုပ်လို လှုပ်ရှားနေရရှာတယ်။ ြ အို ့ ့ ့ နာ၊ သေ ့ ့ ့ ရေး အေး ့ ့ ့ ၊ ရေ အေး ့ ့ ့ ပူမဆွေးဘဲ မြင်ပြန်ပါသည် ချွင်ချပ်၊ ဆင်ခြင်ကာ အတည် ့ ့ ့ ချွင်ချပ် ြ ရင်ထဲကလှိုက်တက်လာတဲ့ တုန်တုန်ယင်ယင်အသံမှာ ငိုသံ မသိမသာပါနေတာကို ဓာတ်ပုံးကြည့်နေတဲ့ ကလေးတွေကတော့ မသိရှာဘူး။ ဘုရားလောင်း ဆံပယ်ခန်းပြီးတော့ သိန်းသန်းဝင်း ဇာတ်အဖွဲ့ သားတွေ ဇာတ်ဝင် ဇာတ်စားတွေ၊ ပန်းကုံးကိုယ်စီနဲ့ စုံစုံညီညီကနေ ကြတဲ့ပုံ ဓာတ်ပုံးထဲမှာပေါ်လာတယ်။ သိန်းသန်းဝင်းဇာတ်အဖွဲ့ရဲ့ လက်ကမ်းကြော်ငြာကလေးတွေကို ကားချပ်ပေါ်မှာ ကျကျနနကပ်ထားတဲ့ ပုံပေါ့။ ကလေးနှစ်ယောက်ကတော့ မမြင်ဘူးတာတွေမြင်နေရလို့ဘဲလား ဒါမှမဟုတ် ငွေတစ်မတ်ကိုဘဲ တန်အောင်လို့ ဇွတ်မှိတ်ကြည့်နေကြ သလားတော့မသိဘူး။ ဓာတ်ပုံးမှာ အပ်ထားတဲ့မျက်နှာတွေ တစ်ချက်ခွါ ကြဘူးလေ။ ြ အေး ဇာတ်ဆရာသိန်းသန်းဝင်းတို့က အဆိုအကမလိုကြရ ဘူးလကွယ့်၊ ချွင်ချပ်၊ မိတ်ဖွဲ့လို့သာ သိန်းသန်းဝင်းရဲ့ ဇာတ်သဘင် မဟာ၊ ချွင်ချပ် ့ ့ ့ ကန်တော့ပန်း ဆင်ပြန်တာ ့ ့ ့၊ သိန်းသန်းဝင်းတို့ရဲ့ စေတနာ၊ ချွင် ချပ်၊ ဝေဝေဆာဆာ ့ ့ ့ ြ သိန်းသန်းဝင်း ဇာတ်အဖွဲ့ပြီးတော့ ပြည်သူ့မုန်တိုင်း ဇာတ်အကြောင်း ပီးတော့ ကျောင်ဟိန်းရဲ့ဓာတ်ပုံနဲ့ သိန်းဇော်ရဲ့ဓာတ်ပုံကို နှစ်ဘက်ယှဉ်ပြီးကပ်ထားတယ်။ မင်းသားနှစ်ယောက်ရဲ့ကြားမှာ ရှုမဝ စမ်းစမ်းအေးရဲ့ပုံက ပါလိုက်သေးတယ်။ အဲဒီကားချပ်တွေပြီးတဲ့နောက် ဘုရားဈေးမှာရောင်းတဲ့ သစ်သာမြင်းရုပ်၊ ရုပ်သေးရုပ်ကလေး ပေါ်လာ တယ်။ ဓာတ်ပုံးရဲ့အပေါ်ကနေ ဘကြီးအောင်မြင်းကို ကြိုးဆွဲရတယ်။ တောင်ပြုံးပွဲ၊ ရတနာ့ဂူပွဲတွေမှာရောင်းတဲ့ ပလပ်စတ်ရွှေဆွဲပြားလေး ၄၊ ၅ ၆ ကိုမြင်းရဲ့လည်ပင်းမှာဆွဲပေးလို့ ြ မြန်ပြေနယ်ဇမ္ဗူဘောင် ့ ့ ့ လျှံဝေ ခြယ်ခြူအရောင်၊ သွန်းသွန်းဝင်း၊ ရွှန်းရွှန်းဝင်း၊ နတ်မင်းတိမ်ဗွေယံပျော် ချွင်ချပ်ချွင်ချပ် ့ ့ ့ ြ မောနေပေမဲ့ နောက်ဆုံးအခန်းမို့ ဘကြီးဆောင်အသံကိုမြှင့် လိုက်တယ်။ မောတာကတော့ နေပြင်းတဲ့အချိန်ခရီးသည်တွေအပြည့်တင် ပြီး ဘုရားစုံပို့ပေးရတဲ့မြင်းလှည်းမြင်းလို မောနေပါပြီ။ ြ ချွင်ချပ်ချွင်ချပ် ့ ့ ့ ၊ စာမရီသို့ထူးမခြား၊ နတ်မြင်းပျံမို့မြူး ကြွားကြွား၊ တွေးမှား၊ တွေးမှား တွေးအေးမှား ့ ့ ့ ပင်၊ ချွင်ချပ် ့ ့ ြ့ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ သီချင်းစာသားတွေသာ ပြောင်းသွားပေမဲ့ မြင်းဖြူရုပ်ကလေးရဲ့ ဟန်တွေကမပြောင်းဘူး။ သီချင်းအစကနေ အဆုံး အထိ မြင်းဖြူလေးကခေါင်းကလေးဘယ်ညာငဲ့လိုက်၊ ရှေခွါတစ်စုံ နောကခွါတစ်စုံ တစ်စုံစီမြောက်လိုက်၊ ယိမ်းကလှုပ်ရှားနေလိုက်နဲ့ဘဲ သီချင်းလည်းဆုံးရော ဘကြီးအောင်လည်း တော်တော်မောသွားတယ်။ လက်ထက် ယက်တဘက်ကလေးနဲ့ ချွေးတွေကိုသုတ်လိုက်တယ်။ ကလေးနှစ်ယောက်လည်း ဓာတ်ပုံးကနေ မျက်နှာကလေးတွခွါလိုက်ကြ တယ်။ အငယ်ကောင်လေးကဆို နဖူးမှာဓာတ်ပုံးကကြည့်ပေါက်အရာကြီး ထင်လို့၊ ဇွတ်ဖိကပ်ပြီးကြည့်ခဲ့တယ် ထင်ရဲ့။ ဘကြီးဆောင်မေးနေကြမဟုတ်တဲ့ ြ နောက်တစ်ပွဲကြည့်ကြ အုံးမလား ြ ဆိုတဲ့ မေးခွန်းကလေးကမေးမိရက်သား။ ကလေး အကြီး ကောင်လေးက ခေါင်းယမ်းပြတယ်။ အငယ်ကောင်လေးက ဘာမှပြန် မပြောဘူး။ သူ့ရဲ့ပြူးကြောင်ကြောင် မျက်လုံးကလေးနဲ့ လှန်ပြီး ဘကြီးဆောင်ကိုကြည့်နေတယ်။ အကြီးလေးကလက်ဆွဲခေါ်မှ ငါးပြား အအမ်းမရသေးဘူးတဲ့။ ဘကြီးဆောင်ဆီမှာလဲအမ်းစရာဆိုလို့ ပြားစေ့ တစ်စေ့မှရှိတာမဟုတ်။ အကြီးကောင်လေးဆီမှာကလဲ ငါးပြားစေ့က မပါနဲ့။ နောက်ဆုံးတော့ ကလေးကိုဆယ်ပြားစေ့တစ်စေ့ပြန်ပေး လိုက်ရတယ်။ ဒါနဲ့ဒီမနက် ဘကြီးဆောင် ဈေးဦးပေါက်လေးဆယ့် ငါးပြား ရလိုက်တယ်လေ။ အရင်တုံးကတော့ ဓာတ်ပုံးတစ်ပွဲပြပြီးရင် နောက်တစ်ပွဲကြည့် ကြမယ့်ကလေးတွေက အသင့်စောင့်နေကြတာမို့ ဓာတ်ပုံးကြည့်ဖော် အဖုံးကို ပြန်စွပ်ထားဖို့မလိုဘူး။ အခုတော့ နောက်တစ်ပွဲအတွက် ပရိသတ်ရဲ့အရိပ်အယောင် မမြင်သေးတာနဲ့ အဖုံးကိုအသာပြန်ပိတ်လိုက် ထားလိုက်ပြီး ဆောင့်ကြောင့်ကလေးထိုင်နေလိုက်တယ်။ သောက်လက်စ ဆေးလိပ်ကို နှစ်ဖွာသုံးဖွာဖွာကြည့်လိုက်တော့ မီးသေနေပါပြီ။ ဒါနဲ့ပြာ တွေကို လက်ညှိုးနဲ့ဖိသိပ်လိုက်တယ်။ ပြီးမှခါးပိုက်ထဲက ဓာတ်မီးခြစ်ကို ထုတ်ပြီးခြစ်လိုက်တယ်။မီးကမတောက်ဘူး လေတိုက်လို့မီးမတောက်တာ ထင်ပြီး လေကာရင်း တစ်ခါခြစ်တယ်။ မီးခြစ်ကျောက်ကတော့ပွင့်ပါရဲ့။ မီးစာမှာမီးမစွဲဘူး။ ဓာတ်ဆီကြောင့်ထင်ပြီး မီးခြစ်ကိုနှစ်ခါ သုံးခါ ခါ လက်နဲ့လေကာပြီးထပ်ခြစ်တယ်။ ဒါလည်းမီးမစွဲဘူး။ ဓာတ်မီးခြစ်ဖင်ကို ဖွင့် ကျောက်ရဲ့ဝက်အူကို နှစ်ရစလောက်တင်းပြီး ဖင်ကနေလေမှုတ်သွင်း လိုက်တယ်။ ဘကြီးဆောင် နားတွေအူသွားတာပေါ့။ ပြီးတော့ ဓာတ်မီးခြစ်ဖင်ကို ချက်ချင်းပြန်ပိတ်လိုက်တယ်။ မီးစာကြိုးလည်း နည်းနည်းဆွဲထုတ်လိုက်သေးတယ်။ မီးခြစ်ကြည့်တော့မီးတောက်ကလေး ပေါ်လာတယ်။ ဆေးလိပ်လည်းမီးစွဲရော မီးခြစ်ကိုအသာပိ်တ်ပြီး ဆေးလိပ်ကိုအားပါးတရ ဖွာနေမိတယ်။ တချို့ကလေးတွေကသူတို့ထက်ငယ်တဲ့ကလေးကို ခါးထစ်ခွင် ချီပြီးတောင်လာကြည့်ကြတဲ့ ဓာတ်ပုံး၊ ကလေးလူကြီးကြိုက်ပြီးချစ်ကြပါ ရှေးသမားစဉ်လာ ဓာတ်ပုံးပဲ။ အခုတော့ ဘာလို့လာမကြည့်ကြတာပါ လိမ့် လို့ ဘကြီးအောင်တွေးနေမိတယ်။ ြ ကဲ မထူးပါဘူး၊ တစ်ရွာမပြောင်းသူကောင်းမဖြစ် ဆိုတဲ့ စကားရှိသားပဲလို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ်အားပေးရင်း ထမ်းပိုးကလေးကို ကောက်လျှိုလိုက်တယ်။ ဈေးဦးပေါက်ရတဲ့ပိုက်ဆံ လေးဆယ့်ငါးပြားက ဘကြီးအောင်ရဲ့ဆေးလိပ်မီးပေါက်ဗလပွနဲ့ ရှပ်အကျင်္ီအိပ်ထောင်ထဲမှာ အဖေါ်နည်းနည်းနဲ့လိုက်လာကြတယ်။ လက်ရွေးတောင်ပိုင်းအရပ်ကို ဝင်လာကတဲက ဘကြီးဆောင် စိတ်ဓာတ်ိ်တက်ကြွလာပြန်တယ်။ ကြည့်ကြစမ်းပါအုံး၊နည်းတဲ့လူတွေလား ကလေးတွေရော၊ လူကြီးတွေရော ။ အို အရွယ်စုံ၊ ဘုစုခရု စုံလို့ပါဘဲ။ ပရိသတ်တွေ၊ ကျေးဇူးရှင်တွေ၊ လူတွေလူတွေကိုကြည့်ပြီး ဘကြီးဆောင် ရင်ထဲမှာလှိုက်တက်လာတယ်။ ကြည်နူးလာတယ်။ အားတက်လာတယ်။ ကလေးတွေဟိုနားတစ်စုလေးငါးခြောက်ယောက်၊ ဟိုကုက္ကိုပင် အောက်မှာသုံးလေးယောက် ကစားနေလိုက်ကြတာ၊ ကျည်းသားရိုက် နေကြတာက တစ်ဘက်သုံးယောက်စီ။ ဟိုစုစုကအံမယ် စောစောစီးစီး ကလေးတွေ ရေခဲခြစ်စားနေကြပါလား။ သိပ်တော့မစောတော့ပါဘူးလေ။ ဟိုကလေးတစ်အုပ်က ကာတွန်းစာအုပ်ဖတ်နေကြတာထင်ရဲ့ ခေါင်းက လေးတွေဆိုင်လို့ ကလေးတွေတပြုံကြီး မြင်တာနဲ့ ဘကြီးဆောင် ဗိုက်ထဲဘာမှမရှိတာ၊ ညောင်းတာတွေမေ့ကုန်တယ်။ ကျည်းသားရိုက်တဲ့ ကလေးတွေကလည်း ဘကြီးဆောင် ဓတ်ပုံးကြီးထမ်းလာတာတွေ့တော့ ဆန်တာတော့တာခဏရပ်ပြီး ဘကြီးဆောင်သွားသာအောင် လမ်းဖယ် ပေးလိုက်ကြသေးတယ်။ အဲဒီကလေးတွေကို ဘကြီးဆောင် ပြုံးပြလိုက် တယ်လေ။ ဒီအပြုံးရဲ့နောက်ကွယ်မှာ အဓိပ္ပါယ်တွေအများကြီးပါတာပေါ့ စိတ်ထဲတင်ပဲ စကားတွေလည်းအများကြီး ပြောနေမိတယ်။ နောက်ဆုံး စကားတွေကတော့ တစ်ခါကြည့်မှ တမတ်ထဲပါကွာတဲ့။ ရေခဲခြစ်စားနေ ကြတဲ့ကလေးတွေကလည်း အချိုရည်အဆစ်တောင်းပြီး ဆမ်းခိုင်းကြ တယ်ထင်ရဲ့၊ ရေခဲခြစ်သည်က အချိုရည်ဆမ်းပြီးလို့ပြန်ပေးတာကို မယူ သေးဘဲ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ ဓာတ်ပုံးကိုကြည့်နေလေရဲ့။ လှမ်းယူပြန်တော့လည်း လက်ကတခြား ရေခဲခြစ်ကတခြား။ လမ်းနဘေးအရိပ်ကောင်းတဲ့ ထနောင်းပင်အောက်မှာ ဘကြီးအေင်နားလိုက်တယ်။ ဒီအရိပ်ကြောင့်ပဲ ထင်ပါရဲ့ နွားနှစ်ကောင်လည်း လာချီကြသေးတယ်။ မြစ်ဆိပ်မှာ ကုန်တိုက်ရတဲ့ နွားတွေနဲ့တူပါရဲ့ နှစ်ကောင်စလုံး ခပ်ပိန်ပိန်ပါပဲ။ ကလေးတွေဒီလောက်များရင်တော့ ဓာတ်ပုံးတစ်ပွဲနဲ့ တစ်ပွဲဆို တဲ့ သီချင်းတွေမထပ်ရအောင် ဘကြီးဆောင် သီချင်းအမျိုးမျိုးကို ပြန်တွေးနေမိတယ်။ ြ အချိုစာတဲ့အချိန်အချိုကျွေးမှ၊ အချဉ်စာတဲ့အချိန်အချဉ်ကျွေးမှ အချိုစာတဲ့အချိန် အချဉ်ကျွေးပလားဆိုမှဖြင့် ရင်လေးတတ်တယ်တဲ့နော် ြ ြ ဘာတဲ့ ့ ့ ့ မူယာကကြွယ်၊ သူဇာတမျှပုံနှယ်၊ မိုးကျမယ် အလားသို့ကွယ် ့ ့ ့ ၊ ထင်မိရင်လည်း၊ အမြဲပဲ ဟဲဟဲ ့ ့ ့ မြှောက် တယ် ပင့်တယ်၊ ဘယ်လိုပင်ပြောသော်လည်း၊ နောက်နောင်ခါ ကြားရင်တော့၊ သက်ထားအတွက်ပင်ဖြင့် ့ ့ ့ ြ သူနဲ့မယ်ရှင်နဲ့ ငယ်ငယ်ကအတူကြည့်ခဲ့ကြတဲ့ နှစ်ပါးသွား သီချင်းပဲဆိုရရင် ကောင်းမယ်ထင်ရဲ့။ ဒီနှစ်ပါးခွင်အကြောင်းတွေးမိရင် မယ်ရှင်၊ ဖျင်အကျင်္ီလက်ရှည်ကလေးနဲ့ ငွေ ၁၂ ကျပ်အကြောင်း အာရုံထဲ ပြန်ရောက်လာပြန်တယ်။ဒီအကြောင်းကိုဘကြီးဆောင်ပြန်မတွေးချင်ဘူး။ ဆက်တွေးမိပြန်၊ တွေးမိရင်၊ ဝမ်းနည်းစိတ်ဝင်လာလိမ့်အုံးမယ်လေ။ ကလေးတွေရဲ့ အခြေအနေကို မသိမသာလှမ်းအကဲခတ် လိုက်တော့ ကျည်းသားဝိုင်းက လေးထောင်မြေမြုပ် ကိုးရာဖော်ဆိုတဲ့ အသံကြားလိုက်ရတယ်။ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ လက်သုံးတော်လင်ကွင်း (စည်း) ကလည်း ကြေးနဲ့လုပ်ထားတာ၊ ရေခဲခြစ်သည်ရဲ့ဂလိုင်ကလည်း ကြေးထည်ပဲ၊ ကြေးပစ္စည်းကမြည်တဲ့ အသံချင်းအတူတူ၊ ဘကြီးဆောင် အဖို့ ရေခဲခြစ်သည်ရဲ့ ဂလိုင်သံက နားကလောလှတယ်။ ဟောဟိုမှာ ကလေးတစ်သိုက်ပါလား။ တည့်တည့်လျှေက်လာ နေကြပြီ၊လေးငါးခြောက်ယောက်တောင်မှ၊ အမယ်သူတို့နောက်မှာလည်း ကလေးတွေသုံးယောက်တတွဲ။ ပခုံးဖက်လို့ကနှစ်ယောက်၊ ဘကြီးဆောင် ဆီလာတာဖြစ်နိုင်သလို၊ ရေခဲခြစ်သည်ဆီလာတာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်။ ကာတွန်းဖတ်နေတဲ့ကလေးတွေကတော့ ကာတွန်းကို သဲသဲမဲမဲဖတ်နေ ကြတုန်းပဲ။ လျှောက်လာနေတဲ့ ကလေးတစ်သိုက်ကလည်း တကယ့် အရွယ်ကောင်း ဓာတ်ပုံးကြည့်နေကြအရွယ်တွေ၊ ရေခဲခြစ်သည်ကို သူတို့ လေးတွေကျော်လာကတည်းက ဘကြီးဆောင်ပျော်သွားတယ်။ ပြီးတော့ ရင်ထဲမှာဖိုတိုတိုကြီး တထိတ်ထိတ်နဲ့ နောက်ကအသုတ်ကလည်း ရေခဲခြစ်သည်ကို ကျော်လာပြီ။ ဘကြီးဆောင် စောင့်ခြောင့်ထိုင်နေရာက ဓာတ်ပုံးကိုလက်တစ်ဖက်နဲ့ အားယူပြီးထလိုက်တယ်။ အမယ်လေး မျက်စိတွေပြာပြီး မိုက်ကခနဲဖြစ်သွားလိုက်တာ အားတင်းပြီးရပ်ရင်း လက်ကိုတော့ ဓာယ်ပုံးပေါ်ကစည်းကလေးဆီ လှမ်းလိုက်တယ်။ ခြောက်နေတဲ့ နုတ်ခမ်းကို လျှာနဲ့တစ်ချက်သတ်ပြီး တံတွေးတွေအများ ကြီးစုပြီမှ မျိုချလိုက်တာမို့ ဂုံညှင်းဒိုးလောက်ရှိတဲ့ ဘကြီးဆောင်ရဲ့ ဇလုပ်ဟာ တစ်ချက်တက်ဆင်းသွားတာပေါ့။ သူ့ဆီကို ဦးတည်လာ နေကြတဲ့ ကလေးတွေကို ဘကြီးဆောင် ခပ်လှမ်းလှမ်းကတည်းက ပြုံးပြရင်း မျက်နှာချိုလှမ်းသွေးနေမိတယ်။ သူ့ရဲ့မျက်လုံးတွေဆိုတာ အရောင်လက်နေတာပေါ့။ လျှောက်လာနေတဲ့ ကလေးတွေမကြားအောင် ကြိတ်ပြီးလည်ချောင်းကိုလည်း တစ်ချက်ရှင်းလိုက်မိသေးတယ်။ ြ အဟုတ်မကြွားဘူးတကယ်၊ ကျုပ်ဘုရားစူးကြိမ်မယ်၊ ချစ်မှာ လားလို့မေးချင်တယ် ချွင်ချပ် ့ ့ ့၊ ခင်နဲ့မောင်၊ ချွင်ချပ်၊ တစ်သက်လုံး ပေါင်းပါ့မယ် ့ ့ ့ ြ နှစ်ပါးသွား သီချင်းတွေထဲက ပျော်စရာကောင်းတဲ့အပိုဒ်တွေကို ဘကြီးဆောင်နားထဲမှာ ပြန်ကြားနေမိတယ်။ ကလေးတစ်သိုက်ထဲက ကလေးတော်တော်များများက ဘကြီးဆောင်ရဲ့ဓာတ်ပုံးကြီးကိုကြည့်နေတဲ့ မျက်လုံးတွေကို ဘကြီးဆောင်တွေ့လိုက်တယ်။ ြ မှတ်ထားကြကွယ့် ဇာတ်တဲ့ ဓာတ်တဲ့နှစ်မျိုးရှိသကွဲ့၊ ဇာတ်ကောင်းမြန်တော့ ဇာတ်ဆရာ မင်းသားကြီးကောင်းလို့၊ မင်းသမီးကောင်းလို့၊ မင်းသားလေးတွေ ကောင်းကြလို့တဲ့နော်ဗျာ။ ဟော ဓာတ်ဆရာအဆိုအပြော ကောင်းပြန် တော့၊ ဓာတ်ပုံးကောင်းဖြစ်ရပြန်ရော ့ ့ ့ ြ တဲ့ နောက်ကလိုက်လာတဲ့ ကလေးတွေကလည်း ရှေ့ကကလေးတစ်သိုက်နောက်ကို ဆိုက်လိုက်သွား ကြတယ်။ အလို သူတို့ဘကြီးဆောင်ကိုကျော်ပြီး တရုပ်သိုင်းကား ဗီဒီယို ပြနေတဲ့အိမ်ဘက်ကို ကွေ့သွားနေကြတာပါကလား။ ကလေးတွေ သူ့မြင်ကွင်းကပျောက်သွားမှ ဘကြီးဆောင် ဓာတ်ပုံးကို လှမ်းကြည့်မိတယ်။ ဓာတ်ပုံးပေါ်က စမကြီးလေးလုံးက တမြန်နေ့ကမှ ထပ်ရေးထားတာမို့ အကောင်းအတိုင်းပဲ ရှိနေပါ သေးတယ်လေ။ ဘကြီးဆောင် အဲဒီညက ချမ်းသာရတံတားရဲ့ အနောက် ဇရပ်ပေါ် လူခြေအတိတ်မှာ တိတ်တိတ်ကလေးကြိတ်ပြီး ့ ့ ့ ။ အိပ်မက်ဖူးမဂ္ဂဇင်း မတ်လ ၁၉၈၉ ။ ငါးရက်ဆယ့်တစ်နာရီ သူလာနေတာခပ်လှမ်းလှမ်းကတွေ့ကတည်းက၊ ကားအော်ဒါငှါးဖိုးလာတာပဲဆိုတာ ဖိုးညိုတွက်ပြီးသား။ ကိုဆန်းထွန်းဦးက ဖိုးညိုရဲ့ ဖောက်သည်၊ ဖိုးညိုရဲ့ ဟိုက်လက်ကားကိငှါးစီးနေကျ။ ထင်တဲ့အတိုင်းပဲ ကားအော်ဒါကိစ္စလာတာ၊ သဘက်ခါမနက် စောစော တောင်ကြီးတက်ချင်သတဲ့။ နှစ်ရက်ပဲကြာမယ်၊ ဈေးနှုန်းက ဖိုးညိုနဲ့သူ၊ ထူးပြောစရာမလိုတဲ့လူ။ သူ့လုပ်ငန်းအဆင်ပြေရင်ပြေသလို သာသာထိုးထိုးပေးတတ်တယ်လေ။ ကြက်တန်က ကိုဆန်းထွန်းဦးရဲ့ ကားပ္စ္စည်းဆိုင်ကလည်းတော်တော်ကိုအရှိန်ရနေပြီ။တိုယိုတာ၊ ဒတ်ဆန်းနဲ့ ဒိုင်နာပစ္စည်းချည်း ရောင်းတဲ့ဆိုင်ကလေး တောင်ကြီးကို ဘာသွား လုပ်မှာလဲမေးရင် လေကုန်မယ်၊ အောက်မေညောင်းမယ်၊ ဖိုးညို သဘောပေါက်ပြီးသား။ အမှန်တော့ ဒီရက်ပိုင်းက ကားအော်ဒါပါးတဲ့ရက်မို့ ဖိုးညိုက တောင်ကြီးမှ မဟုတ်ဘူး သင့်တင့်တဲ့ဈေးရရင် ကမ္ဘာလည်းပတ်မှာပဲ။ ဒိုင်ခွက်ထဲက ကီလိုမီတာနှုန်းပြတဲ့ မီတာညွှန်တံက အညောင်းမိနေတာ ကြာပြီမဟုတ်လား။ ကိုဆန်းထွန်းဦးချိန်းတဲ့မနက်မှာ ဖိုးညိုက မှာထားတဲ့ အချိန်ထက် ငါးမိနစ်စောပြီး ရောက်သွားတယ်။ ကိုဆန်းထွန်းဦးက လည်းအသင့်ပဲ။ ကားပေါ်ကိုပစ္စည်းတွေတင်ကြတော့ လက်ဆွဲအိတ် ပေါ့ပေါ့ပါးပါးတွေကို ကားခေါင်မိုးပေါ်က ခြံကလေးပေါ်တင်ပြီး မိုးကာနဲ့အုပ်လိုက်တယ်။ နည်းနည်းလေးတဲ့ လက်ဆွဲအိတ်တွေကိုတော့ ကိုဆန်းထွန်းဦးက အောက်မှာပဲထားလိုက်ပါတဲ့။ ဖိုးညိုရိတ်မိတယ်။ အဲဒီအိတ်တွေက ပက်ဆံတွေထည့်လာတဲ့အိတ်ပဲဖြစ်ရမယ်။ လေးတဲ့ခရီး ဆောင်လက်ဆွဲအိတ်က အားလုံးလေးလုံးတိတိ။ တောင်ကြီးလို်က်မယ့်ခရီးသည်က ကိုဆန်းထွန်းဦးနဲ့ သူ့ဇနီး မလေး။ မလေးကကိုယ်လေးလက်ဝန်ကြီးနဲ့။ ပြီးတော့ ကိုဆန်းထွန်းရဲ့ အဒေါ် ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်နဲ့ သားမောင်သကြင်္န်။ မောင်သကြင်္န်က ဝေါ့ကင်းရှုး လည်ရှည်နဲ့ ဂျင်းဘောင်းဘီ ကျပ်ကျပ်ကိုဝတ်ထားတယ်။ အသက် နှစ်ဆယ်ကျော်ရုံရှိမယ်။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်နဲ့အတူ ပွဲဈေးတွေလိုက်နေတဲ့လူငယ် ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်ကလည်း ဖိုးညိုနဲ့မစိမ်းပါဘူး။တောင်ကြီးအရင်အခေါက်တွေ တက်တုန်းက လိုက်ပြီးဈေးဝယ်နေကျ။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်က ဘုရားပွဲတွေမှာ စောင်တွေ၊ ခြင်ထောင်တွေ၊ အနွေးထည်တွေ၊ မျက်နှာသုတ်ပုဝါတွေ၊ စပုတ်ရှပ်တွေ၊ ဘလောက်တွေရောင်းတဲ့ ဘုရားပွဲလိုက်အထည်ကုန်သည်ပဲ ဈေးချိုထဲမှာ သမီးတွေက ဆိုင်ခန်းတစ်ခန်းနဲ့ ပြည်တွင်းဖြစ်ရော နိုင်ငံခြားဖြစ်ပါရောင်းကြတာလေ။ အခုလည်း မကွေးပွဲပြီးလို့ညောင်ဦးပွဲ ကူးလာတာ။ အထည်တွေ ထပ်ဖြည့်စရာလိုလို့။ ဒါပြီးရင် ရေနံချေင်းပွဲ ဆိုလားကူးရမယ်တဲ့။ ကူမဲကအထွက်မှာ ကားဘီးပေါကလို့ စပါယ်ရာဘီးလည်းတပ ရတာရယ်၊ မိတ္ထီလာမဟာ ဘီးဖာလို့အချိန်နည်းနည်းဖင့်သွားတာရယ် တောင်မှ တောင်ကြီးကိုအစောကြီးရောက်တယ်။ ကိုဆန်းထွန်းဦးက သူလုပ်စရာရှိတာတွေ မြန်မြန်ထက်ထက် သိမ်းကျုံးလုပ်တတ်တယ်။ သူ့အဖို့ တစ်ရက်ဆိုရင်တစ်ရက် အရောင်းအဝယ်က အရေးကြီးတယ် မဟုတ်လား မန ္တလေးဆိုင်ကလည်း မလွှဲသာလို့ ပိတ်ပြစ်ခဲ့ရတာ။ ကိုဆန်းထွန်းဦးက စပ်စံထွန်းလမ်းဟော်ကုန်းထဲကကားပစ္စည်း ဆိုင်တစ်ဆိုင်မှာ ခဏဆင်းပြီးစကားပြောတယ်။ ဆိုင်ထဲကပြန်ထွက်လာ တော့ ဆိုင်ရှင်နဲ့သူနဲ့ ချစ်စကြင်စဇနီးမောင်နှံလို တစ်ယောက်လက်ကို တစ်ယောက်လက်ဆုပ်လို့ထွက်လာခဲ့တယ်။ ပြီးတော့ ဟိုလူကဆူပါကပ် ဆိုင်ကယ်နဲ့ ရှေ့သွားနှင့်တယ်။ ဖိုးညိုက ဆိုင်ကယ်နောက်ကိုကားမောင်း ပြီး ကိုက်ရတယ်။ ကံရှေ့ရပ်ထဲကို ဦးတည်သွားရတယ်။ ခြံဝင်းတံခါး ပိတ်ထားတဲ့ တစ်ထပ်တိုက်ကလေးတစ်လုံးရှေ့မှာ ရပ်ပေးရတယ်။ ဆိုင်ကယ်ဟွန်းသံကြားတော့ ဘောင်းဘီရှည်ဝတ်ထားတဲ့ လူငယ် တစ်ယောက် ကပြေးပြီးခြံဝင်းတံခါးကိုဖွင့်ပေးတယ်။ အဲဒီတိုက်ကလေး မှာ ချေခဲ့တဲ့ငွေကို တစ်သိန်းခွဲလောက်ရှိုမယ်။ တစ်သိန်းတော့ ကောင်းကောင်းကျော်မယ်။ ဆယ်တန်အစည်းတွေ။ ဟိုလူတွေက ငွေစက္ကူတွေရဲ့အခေါက်တွေ အစည်းတွေလောက်ဘဲ ရေကြည့်ပြီး ဂုန်လျှော်တုအိပ်ကြီးထဲ ထည့်လိုကကြတယ်။ အိမ်ရှင်တွေက နိုင်ငံခြား ကော်ဖီမှုန့်နဲ့ဖျော်တဲ့ကော်ဖီနဲ့ ကိုဆန်းထွန်းဦးတို့ကို ဧည့်ခံတယ်။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်ကတော့ ကားမူးနေတာ ကော်ဖီပူပူလေးသောက်လိုက်မှ သက်သာသွားသတဲ့။ ဖိုးညိုတို့တောင်ကြီးကို တက်သွားကြတဲ့နေ့က ၃၀ရက် အောက်တိုဘာ သောကြာနေ့။ နောက်တစ်နေ့တော့ကိုဆန်းထွန်းဦးက သစ်တောရပ်ကွက်ကို အမောင်းခိုင်းတယ်။ အဲဒီကိုမမောင်းခင်ဈေးဝင်ပြီး ကောက်ညှင်းထုပ်တွေ ဝယ်သေးတယ်။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန် ဆင်းဝယ်တာဝယ်တာတစ်ပွေ့တစ်ပိုက်ကြီး ပြီးတော့ ကိုးမြို့ရှင်နတ်နန်းကိုမောင်းခိုင်းတယ်။ ကောက်ညှင်းထုပ် တွေက အဲဒီနန်းမှ ကိုးကြဖို့ဆိုတာ ဖိုးညိုမတွေးမိဘူး။ ကိုးမြို့ရှင်နန်း ထဲက တူဝရီးနှစ်ယောက် သပြေပန်းကိုယ်စီလက်ကကိုင်ထွက်လာပြီး ကိုဆန်းထွန်းဦးက ဖိုးညိုထိုင်တဲ့ဘက်က နေရောင်ကာတဲ့အပြားကလေး ကြားမှာ သပြေပန်းတွေညှပ်တယ်။ ပြီးတော့လက်အုပ်ချီပြီး ဆုတောင်း တယ်။ ပြီးတော့မှ သစ်တောရပ်ကွက်ထဲက ကုန်းမြင့်ကလေးမှာ ဆောက်ထားတဲ့ နှစ်ထပ်တိုက်ကလေးဆီကို အမောင်းခိုင်းတယ်။ ကုန်းကတော်တော်မတ်တာမို့ ကားနဲ့တောက်ရှောက် မတက်နိုင်ပေဘူး။ ဒါကြောင့် ကိုဆန်းထွန်းဦးက ငွေတွေထည့်ထားတဲ့အိတ်ကြီးကို ပခုံးမှာ ချိတ်ပြီးဆင်းသွားတယ်။ ပြန်လာတော့ အိတ်ခွံချည်းဘဲပြန်ပါလာတယ်။ ပြုံးလို့။ ဦးကြီးခမ်းရပ်ကွက်ဘက် မောင်းခိုင်းတော့ ဒါနောက်ဆုံး ကျန်တဲ့ လက်ဆွဲအိတ်အပြာကြီး ကိစ္စနေမှာဘဲလို့ ဖိုးညိုတွေးမိတယ်။ ဦးကြီးခမ်းရပ်ကွက်ကအိမ်က အဲဒီနေ့နေ့လည်စာကို သူတို့တာဝန်ယူပါရ စေတဲ့ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်က ဒုက္ခမရှာနဲ့။ ငါတို့ဈေးဝယ်ရဦးမှာ။ ဈေးဝယ်ရင် အချိန်ကအကန့်အသတ်ရှိတာမဟုတ်ဘူး။ နေပစေလို့ ကားပေါ်ကနေ လှမ်းပြောတယ်။ အိမ်ရှင်တွေကလည်း ကြာချင်သလောက်ကြာပါစေ သူတို့စောင့်နေပါ့မယ်တဲ့။ ကိုဆန်းထွန်းဦးကတော့ အဲဒီနှစ်ထပ်တိုက် ကလေးမှာနေခဲ့တယ်။ မလေးကတော့ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်နဲ့အတူ အောက်ဈေးမှာ ဈေးဝယ်ရအောင်လိုက်လာခဲ့တယ်။ မှတ်မှတ်ရရအဲဒီနေ့ကအောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်၊တန်ဆောင်မုန်း လဆန်း ၁၀ ရက် စနေနေ့၊ နောက်လေးငါးရက်ဆိုယင် မြို့လုံးကျွတ် နွှဲကြမယ့် တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင်ပွဲက စတော့မယ်။ ဒီပွဲအတွက် စတေ့ချ်စင်တောင် ဆောက်နေပြီ။ မသိုးသကင်္န်းရက်ဖို့ ရက္ကန်းစင်တွေလဲ ရောက်နေကြပြီ။ တချို့အရပ်တွေက ရှမ်းအိုးစည်သံတဗိန်းဗိန်းနဲ့ အသံ ပေးနေကြပြီ။ မီးပုံးပျံတွေချိုးတဲ့လူတွေက ချိုးနေကြပြီ။ တချို့ကမီးပုံးပျံ အသေးလေးတွေစမ်းလွှတ်နေကြပြီ။ တောင်ကြီးတန်ဆောင်တိုင်ဆိုတာ သိပ်စည်တဲ့ပွဲ။ မန ္တလေးသကြင်္န်လိုပဲ။ မရောက်ဘူးသေးတဲ့ လူတွေက ကြိုးစားပြီးရောက်အောင်လာကြတယ်။    တစ်ခေါက်ရောက်ပြီးယင် နောက် တစ်ခေါက်မလာဘဲမနေနိုင်ဘူး။ အဝေးရောက်နေတဲ့ တောင်ကြီးသူ တောင်ကြီးသားတွေလည်း ဒီရက်တော့ မရောက်ရောက်အောင် ပြန်နေကျ။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်တို့ဈေးထဲရောက်တော့ ဈေးကစည်ရမယ့်အချိန်၊ စည်ရမယ့်ရက်၊ လခချရက်၊ ကျောင်းပိတ်ရက်၊ ရုံးပိတ်ရက်၊ ဈေးဝယ်က နည်းနေတယ်။ ဆိုင်ရှင်တွေက ကားထိုးဆိုက်ကတည်းက ဖိတ်ခေါ်တဲ့ အကြည့်နဲ့ မျှော်ကြည့်နေတာ။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်တို့က သူ့ဖောက်သည်ဆိုင် တွေဆီတန်းတန်းမတ်မတ် သွားကြတယ်။ ဖိုးညိုလည်း ပစ္စည်းစု၊ အထုပ်ထမ်းရအောင် လိုက်သွားလိုက်တယ်။ ဈေးထိပ်မှာလည်း မောင်းသံတနောင်နောင် အိုးစည်သံတဗိန်းဗိန်းနဲ့။ ဈေးဆိုင်တန်း တွေကလဲ သူ့အတန်းနဲ့သူ ပဒေသာပင်သီးတဲ့လူတွေကသီးကြတုန်း၊ တချို့ကလည်း ပဒေသာပင်သီးပြီးလို့ ခင်းကျင်းထားပြီ။ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်က ပထမဆုံး သူ့ဖောက်သည်ခြင်ထောင်သည်ကို ကျောက်ခဲတို့ဆိုင်ကိုသွားတယ်။ ကိုကျောက်ခဲကလည်း ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်ကို မြင်တော့ဝမ်းသာသွားလိုက်ပုံးက ပျောက်နေတဲ့အဖိုးတန်ပစ္စည်း ပြန်တွေ့ သလိုမျိုး။ ကိုကျောက်ခဲရဲ့ဆိုင်ကလည်း ထိုင်းဘက်ကလာတဲ့ ခြင်ထောင် တွေ ဆိုင်ခန်းနဲ့အပြည့်ရှိတဲ့အပြင်၊ ပိုနေလို့ ခြင်ထောင်ဘေထုပ် ၃ ထုပ် ဆိုင်အပြင်ချထားရသေးတယ်။ ဘုန်းကြီးတံဆိပ်၊ တိုက်တံဆိပ်၊ နေကြာပန်းတံဆိပ်၊ မြင်းတံဆိပ်၊ တံဆိပ်ကိုစုံလို့ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန် ဝယ်လိုက် တာ။ အဝါရောင်၊ ပန်းရောင်၊ အဖြူရောင်၊ စစ်စိမ်း၊ အပြာနု၊ အရောင်တွေလည်းအစုံ၊ ခြင်ထောင်အလုံး သုံးဆယ်လောက်ဝယ်တယ်။ ပြီးတော့ ပါလာတဲ့ဆာလာအိပ်တွေထဲထည့်ခိုင်းခဲ့တယ်။ ထီးတော့ ဒေါ်ဒေါ်ရှိန့်ဖောက်သည်ဆိုင်က အမျိုးစုံအောင် မရှိလို့ ချာလီဆယ်လက်ပဲဝယ်ပြီး ကလေးဆောင်း အော်တိုမက်တစ်နဲ့ နောက်ဆုံးပေါ်ဆိုတဲ့ အကြားကြားက အလက်နှစ်ဆယ်။ တစ်ပွင့်ထဲစံက ငါးလက်ဝယ်ခဲ့တယ်။ ထီးတွေကို ထီးထည့်တဲ့ ဂျပ်သေတ္တာလေးထဲမှာ စုထည့်ပြီး ကိုကျောက်ခဲတို့ဆိုင်မှာသွားစုထားရတယ်။ စီလွန်ချည်ထုပ် တွေလည်း တလေဟကြီးဒေါ်ဒေါ်ရှိန်ကဝယ်တယ်။ခွါးရောင်၊ ကြံရည် ရောင်၊ ပိတုန်းရောင်၊ သကင်္န်းရောင် အရောင်စုံပဲ။ တစ်ပေါင်ကို ၂၅၀ ကျပ်နဲ့ရောင်းတဲ့ ဆိုင်လည်းပါရဲ့၊ တချို့ဆိုင်က ၂၀၀ကျပ် ဖောက်သည် ဈေးပဲတဲ့။ဒေါ်ဒေါ်ရှိန်ကိုတော့ အများကြီးပိုမဆိုကြပါဘူး။ မောင်သကြင်္န် လွယ်ထားတဲ့အိပ်ထဲက ဆယ်တန်အထုပ်တွေဆိုတာ ခုန်ခုန်ထွက်သွား လိုက်ကြတာ။ အလကားဝေပစ်နေသလားလို့ထင်ရတယ်။ ကိုစီတို့ ဘီဘဲလ်တို့ အထည်နှစ်ဆယ်စီလောက်ဝယ်လိုက် သေးတယ်။ နယ်မှာပြန်ရောင်းကောင်းမယ့်အရောင်၊ အသေအတေခံမယ့် အရောင်၊ အသားညိုတဲ့သူတွေ ကြိုက်မယ့်၊ လိုက်မယ့်အရောင်တွေရွေးပြီး စည်းခိုင်းလိုက်တယ်။ အဲဒီအထုပ်တွေလည်း ဖိုးညိုပဲ ကိုကျောက်ခဲတို့ ဆိုင်သွားပို့ထားရတယ်။ မောင်သကြင်္န်ကလည်း ကူညီသယ်ပေးပါတယ်။ အားနာလို့ထင်တယ် ကိုဖိုးညိုကို၊ ကိုကျောက်ခဲတို့ဆိုင်မှာပဲ ပစ္စည်းစောင့် နေရစ်ပါတော့တဲ့။ ကိုကျောက်ခဲတို့ဆိုင်ထောင့်မှာတော့ ကထိန်အတွက် ပဒေသာ ပင်သီးနေတုန်း။ ပဒေသပင် ၃ ခုကိုဖိုခနောက်ဆိုင်ထားပြီး အဲဒီအပေါ်က လှူဖွယ်ဖြစ်တဲ့ မုံရွာစောင်တွေန္အဲဖုံးထားတယ်။ ပလပ်စတစ်ဆပ်ပြာခွက် ရောင်စုံကို ကြိုးနဲ့သီပြီတွဲလောင်းချထားတယ်။ ၈၈ ခု ပြက္ခဒိန်ကလည်း ၄ ၊ ၅ ၊ ၆ ခု ကျပ်တန်အသစ်ကလေးတွေကတော့ ကြိုးနဲ့သီတားတာ လေထဲမှာတဖျပ်ဖျပ်နဲ့။ ပဒေသာပင်ရဲ့အလယ်မှာမှ ဆောင်းဘောက် တစ်လုံးထည့်ပြီး ကက်ဆက်ဖွင့်ပြီး ဧည့်ခံဖျော်ဖြေထားတယ်။ တချို့ဆိုင်တွေကလည်း အခုမှာအလှူငွေလာထည့်ကြတုန်း။ ကိုကျောက်ခဲ ဇဇနီးကလည်း သုံးထပ်ပြာ၊ပေါ်မှာ ကုသိုလ်ရှင်နာမည်ကိုရေးပြီး အလှူငွေစာရင်းပါ ကာယကံရှင်ရှေ့တင်ချက်ခြင်း ရေးလိုက်တယ်။ ဆောင်းဘာက်ထဲကထွက်နေတဲ့ လူတကာချစ်ကြတဲ့။ အဆိုတော် ကောင်မလေး အသံလေးကမြှုးကြွကြွနဲ့ ကိုကျောက်ခဲဆိုင်နဲ့ မျက်နှာချင်း ဆိုင်က ဂျင်းဘောင်းဘီတို့၊ ဂျင်းဂျက်ကက်တို့ ရောင်းတဲ့လူက ဒီအဆိုတော် ကောင်မလေးတို့၊ မေဆွိတို့ ပရိသတ်ထင်ပါရဲ့။ ဒိပြင် အဆိုတော်တွေရဲ့ အခွေ သူ့မှာရှိပုံမရဘူး။ သူကကက်ဆက်ကို မတိုး မကျယ်ကလေးဖွင့်ထားတယ်။ ကိုကျောက်ခဲကတော့ ထမင်းစာနှင့်တယ်။ သူ့ဇနီးက နောက်မှစားမယ့်ပုံ ဖိုးညိုကိုတောင် ထမင်းဝင်စားဖို့ ခေါ်သေးတယ်။ ရုတ်တရက် အဲဒီအဆိုတော်ကလေးရြဲ မင်းကြောင့် ြ ဆိုတဲ့ သီချင်းက ရပ်သွားတယ်။ ဖိုးညိုက မျက်နှာချင်းဆိုင်က ကက်ဆက်ကိုင်တဲ့လူကို လှမ်းကြည့်လိုက်မိတယ်။ ဆောင်းဘောက်ထဲက စံတော်ချိန် တီးလုံးသံ ချက်ချင်း ထွက်ချလာတယ်။ ၁၁ နာရီတောင်ထိုးပါကောလား။ မြန်မာ့အသံက သတင်း လာတော့မယ်။ ကိုရကျာက်ခဲက စာလက်စထမင်းပုဂံကို ချထားလိုက်တယ်။ ဈေးရောင်းဈေးဝယ်သူတွေ အားလုံးလည်း ဗွီဒီယိုစက်ကခဏရပ်တဲ့ (ပေါ့စ်) ခလုတ်ကိုနှိပ်လိုက်တဲ့ခါ အရုပ်တွေရပ်သွားသလိုမျိုး ရပ်သွားတယ်။ ဆောင်းပေါက်ထဲကထွက်လာမယ့် စနေနေ့လည်ဘက် သတင်းကို နားစွင့်နေလိုက်ကြတာ ဆပ်ကပ်ထဲကခြသေင့်္တွေ ကြာပွတ်သံ နားစွင့်နေကြတဲ့ ပုံစံနဲ့။ သတင်းညြောသူက နေ့လည်ဘက်သတင်းတွေရဲ့ ခေါင်းစဉ် တွေကို ဖတ်နေတယ်။ ပြည်တွင်းသတင်းခေါင်းစဉ်ပြီးလို့ နိုင်ငံခြား သတင်းခေါင်းစဉ်လည်းရောက်ရော လေဒီယိုသံ တိတ်သွားပြီး ဟေမာနေဝင်းရဲ့ စွဲမက်စရာကောင်းတဲ့ သီချင်းသံကလေး ဆောင်းပေါက် ထဲကခုန်ထွက်လာတယ်။ ကိုကျောက်ခဲက ထမင်းပုဂံပြားကို ပြန်ပြီးကောက်ကိုင် လိုက်တယ်။ ဗွီဒီယိုစက်ကခဏရပ်တဲ့ ပေါ့စ်ခလုတ်ကို ပြန်နှိပ် လိုက်သလိုမျိုး လူတွေပြန်လှုပ်ရှားလာကြတယ်။ ဟိုးဈေးထိပ်က ရှမ်းအိုးစည်သံလည်း တဗိန်းဗိန်းနဲ့ ့ ့ ့ ့ ့ ညီပုလေး သာရမဂ္ဂဇင်း ၁၉၈၈ မတ်။ တူလိမ့်မယ်မထင်ကြနဲ့ စာရေးတဲ့ ြ မြို့သာမရာထို ြ ရဲ့ ဝတ္ထုတိုတစ်ပုဒ်မှာ ဖတ်လိုက်ရဖူးတယ်။ ဒီဝတ္ထုတိုရဲ့ နာမည်တော့မေ့သွားပြီ။ နာမည်က ခပ်ရှည်ရှည်ပဲ ။ မြို့သာမရာထိုက ့ ့ ့ ြ ကျီးကန်း ဆယ်ကောင်သေရင်   ကားသမား   တစ်ယောက် ဖြစ်သတဲ့  လက်ပြပုလိပ်  ဆယ်ယောက်သေရင်    ကားသမား တစ်ယောက်ဖြစ်သတဲ့      ကားသမား              ဆယ်ယောက်သေရင် ဈေးသည်တစ်ယောက်ဖြစ်သတဲ့ ြ ဈေးသည်တစ်ယောက် မျက်စိဘယ်လောက် လျင်တယ်ဆိုတာ ကို သူကပြောချင်တာပါ။ ကျွန်တော်ကတော့ လက်ပြပုလိပ် နှစ်ဆယ် သေမှ ကျွန်တော်တို့လို ကားသမားတစ်ယောက်ဖြစ်မယ်ထင်တာပဲ။ ခေတ်ပြောင်းသွားပြီ။ ချက်ဗလက်ခေါင်းတိုခေတ် မဟုတ်တော့ဘူး။ ဒိုင်နာခေတ်လေ။ ဓာတ်ဆီခေတ်မဟုတ်တော့ဘူး။ မက်သနောခေတ် ရောက်နေပြီ။ ကျွန်တော်တို့လည်း အရင်ခေတ်က ကားသမားတွေထက် မျက်စိလျင်၊ နားလျင်၊ ပါးစပ်လျင်၊ ခြေထောက်လျင်၊ လက်လျင်။ လျင်လို့ရသမျှအကုန်လျင်ထားရတယ်။ ရှာဖွေစားသောက်ရတာ ဒီလို လျင်မှ တော်ကာကျတယ်လေ။ လိုင်စင်ကိုသာကြည့်ကြပါတော့။ လိုင်စင်ဓာတ်ပုံထဲကရုပ်နဲ့ အခုရုပ်နဲ့ တစ်ခြားစီ။ ဘာမှမဆိုင်တော့ဘူး။ ကားသမားဆိုတာ လေစား၊ နေစားနဲ့။ ကွမ်းပါဝါးတော့ပိုဆိုးတော့တာပေါ့။ လိုင်စင်စစ်တဲ့ အခါ ကျွန်တော့်လိုင်စင်ပါလို့ မနည်းကိုပြောယူရတယ်။ လိုင်စင်အနီ ကိုင်ရတာ လိုင်စင်အနက်တွေထက် ပိုပင်ပန်းပါတယ်။ ဒီရှေ့ကဟာ လိုင်စင်နံပါတ်။ နံပါတ်နောက်ကမျဉ်းစောင်း။ မျဉ်းစောင်းနောက်ကဟာ ကျွန်တော်လိုင်စင်ရတဲ့ သက္ကရာဇ်ပဲ။ တွက်ကြည့်ရင် ၂၂ နှစ်ရှိပြီ။ တကယ့်ကားမောင်းသက်ကတော့ ဒီလောက်မကတော့ဘူး။ နောက်ထပ်နှစ်နှစ်ထပ်ပေါင်းရမယ်။ လိုင်စင် မရခင် နှစ်နှစ်ကတည်းကကားမောင်းနေတာလေ။ ကျောင်းစာတော့ ၉ တန်းထိသင်ဖူးတယ်။ မောင်းဖူးတဲ့ ကားတွေကတော့ ကိုးမျိုးမကဘူး။ များမှများ။ မောင်းစားတဲ့ကားတွေ ပြောတာနော်။ ခဏတဖြုတ်မောင်းဖူးတဲ့ကားတွေမပါသေးဘူး။ စစခြင်း မင်းသားစုရပ်ထဲက အောင်စတင်အေဖေါ်တီးလေး မောင်းရတယ်။ ကားမောင်း သင်တာတတ်တာကတော့ ဂျစ်ကားနဲ့ တတ်တာပါ။ ပြီးတော့ ရှမ်းပွဲမှာ လင့်ရိုဘာ။ ဆရာကလင့်ရိုဘာကနေ ဂျစ် တစ်ခါ ပြောင်းစီးတယ်။ နောက်ပြီးတော့ မောရစ်မိုင်နာကလေးတစ်စင်း အကြွေး နဲ့နှိမ်ယူလိုက်တယ်။ ကွမ်းခြံရပ်က ဆရဝန်အိမ်မှာစကိုဒါ၊ ဒါးတန်းမှာ မော့စ်ဗစ်ချ်။ ပြီးတော့ ဖီးယက်၊ ဘောက်စ်ဝက်ဂွန်း၊ စီဗီလိုင်းက ကေသီပန်ဆိုတဲ့ခြံထဲမှာ ဖင်မလီယာတူးဒိုး၊ ပြီးတော့ ဝန်ကြီးမော်ဒယ် ရက်စ်တို၊ ဒတ်ဆန်း။ ကားအမျိုးစုံသလို ဆရာအုံနာအမျိုးစုံနဲ့လည်း ကြုံခဲ့ဖူးတယ်။ ကားအကြောင်းနားလည်တဲ့အုံနာ၊ အင်ဂျင်ဝိုင်နဲ့ဂီယာဝိုင်တောင် မခွဲခြားတတ်တဲ့ဆရာ၊ ကားကိုဂရုစိုက်တဲ့ဆရာ၊ မိုးရွာလို့မှ ကားမှန် မတင်တဲ့အုံနာ၊ တူလိုသားလိုဆက်ဆံတဲ့ဆရာ၊ ကျေးလိုကျွန်လိုဆက်ဆံတဲ့ ဆရာ၊ အိမ်တံခါးသော့ပါအပ်တဲ့အုံနာ၊ သူခိုးလို့အမြဲထင်နေတဲ့အုံနာ။ အုံနာကတော်တွေလည်းပါတာပေါ့။ ကျွန်တော်မောင်းဖူးတဲ့ ကားတွေ အကြောင်း ပြန်စဉ်စားယင် ဘယ်နှစ်ကဘယ်လိုကားတွေခေတ်စားတယ်။ ဗယ်လိုကားတွေ တင်သွင်းကြတယ်ဆိုတာကို ကောက်ချက်ဆွဲလို့ရမယ် ထင်တယ်။ အခုတော့ မန ္တလေးနဲ့မြစ်သားပြေးနေတဲ့ ြ ဂဋုန်မင်း ြ ဆိုတဲ့ကားလိုင်းထဲမှာ မောင်းနေတယ်။ အက်စီးကားမောင်းရတာ လူသက်သာတာတော့ အမှန်ပဲ။ ဒါပေမယ့် မစားလောက်ဘူးလေ။ ဒါကြောင့် လိုင်းကားဘက်ကူးလိုက်ရတာ။ အိတ်တီးမော်ဒယ် တိုယိုတာဟိုင်းလက်ကလေး မောင်းနေ တယ်လေ။ ထဆင်ထူးခြောက်ထောင်ကျော်။ အများကခေါ်နေတဲ့ သဘေင်္ာသားကားဆိုပါတော့။ ကျွန်တော်မောင်းနေတဲ့ကားကို သွင်းလာ တော့ သဘေင်္ာသားမဟုတ်ဘူး။ ကပ္ပိတိန်လည်းမဟုတ်ဘူး။ စစ်ကိုင်း ဂျုံစက်က စက်ရုံမှူးကြီးသွင်းလာတာ။ မှူးကြီးက နော်ဝေနဲ့ဒိန်းမတ်က ပြန်လာတော့ပါလာတာတဲ့။ မှူးကြီးနဲ့ကျွန်တော်တို့အုံနာနဲ့ တော်တော် ခင်ကြတယ်။ ကျွန်တော်အုံနာက ဒီကားကို သဘေင်္ာသားကားလို့ခေါ်ရင် မကြိုက်ဘူး။ ဟိုနိုင်ငံမှာတော့ ဘာတွေဘယ်လောက် ခိုင်းတယ်လို့ မသိရဘူး၊ ကျွန်တော့်လက်ထဲတော့ သန္ဓေကောင်းရှာတဲ့ကားလေးပဲ။ နည်းနည်းပါးပါး နှာစေးချောင်းဆိုးတော့ သူလည်းရှိတာပေါ့။ ကျွန်တော်တို့က ကားကိုကားလိုခိုင်းကြတာမှ မဟုတ်ပဲ။ ကျွဲခိုင်း နွားခိုင်း ခိုင်းကြတာကလား။ အင်ဂျင်ပိုင်းတော့ ပြောစရာမရှိ သြဇာတိပဲ ဘော်ဒီကတော့ သံချေးနည်းနည်းပါလာတယ်။ ဒါလည်း စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်မှတွေ့တာပါ။ မြစ်သားနဲ့မန ္တလေးက ၄၇ မိုင်ဝေးတယ်။ လက်ညှိုးထိုးအထိ ၄၃ မိုင်။ လက်ညှိုးထိုးကနေ မြင်းခြံလမ်းအတိုင်း ၄ မိုင်လောက် ထပ်ဝင်ရသေးတယ်။ လက်ညှိုးထိုးကနေ တောင်ဘက်ဆက်သွားရင် မိထ္တီလာရောက်ရော။ ပြောချင်တာက ဒီလမ်းပေါ်မှာ ကားသမားတွေ ပြေးလွှားရှာဖွေစားသောက်ရတဲ့ အကြောင်းပါ။ မန ္တလေးကနေ ၁၂ မိုင်ဝေးတဲ့ ‘ ပလိပ် ’ ကိုပြေးတဲ့ ပလိပ် မန်းဆိုတဲ့ ကားကြီးအသင်းတစ်သင်းရှိတယ်။ ချက်ပလက်ခေါင်းတိုတွေ။ မန ္တလေးကနေ မိုင် ၂၀ ဝေးတဲ့ စဥ့်ကိုင်မြို့ကျတော့ ကားသင်းက နှစ်သင်းတောင် ရှိပြန်ရော။ ဇော်ပျံနဲ့ကျားမင်းတဲ့ ။ ဒိုင်နာ ကားတွေရော။ ကေအမ်ဟီးနိုးတွေရော။ မောင်းသလားမမေးနဲ့။ တကယ့်ဇော်နဲ့တကယ့်ကျားတွေ။ ကျောက်ဆည်ကိုကျတော့လည်း ဆင်ခေါင်းနဲ့ရွှေဆည်မန်း ဆိုတဲ့ ဟိုင်းလပ်ကားနှစ်သင်းရယ်၊ မန်းကျောက်ဆည်ဆိုတဲ့ ချက်ပလက် ကားကြီးတွေရယ်ရှိတယ်။ ချက်ပလက်ကားကြီးတွေက ဟိုတုန်းကတော့ ကားကနည်းသေးတယ်မဟုတ်လား။ တစ်လမ်းလုံး မောင့်သဘောပဲ။ ဒီကားတွေစီးရင်     ကြာလွန်းလို့      ခရီးသည်တွေက        ​ ြ မန်းတစ်ည လမ်းတစ်ည လြို့ စာချိုးခံရတဲ့ ကားကြီးတွေ။ ခုတော့ ကေအမ်ဟီးနိုးတွေလည်းရှိနေတာမို့သူတို့လည်းနှေးနေလို့မဖြစ်တော့ဘူး မိုင်ကုန်လီဘာကုန်တွယ်ကြပြီ။ နောက်ကျရင် နောက်ချေးနဲ့သလဲပဲရမှာ မဟုတ်လား။ ယုဇနမန်း ဆိုတဲ့ ကားသင်းကလည်း ကူမဲကို ဟိုင်းလပ်တွေ ဒိုင်နာတွေနဲ့ပြေးနေတယ်။ သဲတော ဝမ်းတွင်းကို ရွှေလမင်းဆိုတဲ့ ကေအမ်ဟီးနိုးတွေက ပြေးပြန်တယ်။ မိတ္ထီလာကျတော့ တိုင်းသမက ဘီအမ်ဘတ်စ်တွေ ထွက်တယ်။ ဟိုင်းလတ်ကားလေးတွေပြေးတဲ့ ထီလာမန်းတို့ နဂါးနီတို့ ဆိုတဲ့ ကားသင်းတွေကလည်းရှိနေပြန်တယ်။ မြင်းခြံကိုကျတော့ ဝင်းတဲ့ သမစိတ္တတဲ့ ပြည်တော်အေးတဲ့။ ကားသင်းတွေက ဘာများသလဲမမေးနဲ့။ ဒီကြားထဲ နံပါတ်အနက်ပရိုက်ဗိတ်ပစ်ကပ်ကားတွေ၊ဘုရားဖူး ကားတွေက ဆွမ်းကြီးဝင်လောင်းတတ်ကြသေးတယ်။ ကြားကစ်ကြတာ လမ်းကြုံနေတော့ ခရီးသွားဟန်လွဲတင် တင်သွားကြတာ။ သူတို့အဖို့ တော့ လက်ဖက်ရည်ဖိုး ကွမ်းဖိုးပေါ့။ မြစ်သားနဲ့ မန ္တလေးကို အခု တစ်ယောက်ဆယ့်သုံးကျပ် ယူတယ်။ ရှေ့ခန်းက ဆယ့်ငါးကျပ်။ ဓာတ်ဆီက တစ်ခြမ်းကိုနှစ်ဂါလံခွဲ တစ်ခေါက်ဆိုရင်တစ်ပုံး။ မျိုးမျိုးမြက်မြက် မရဘူးတာတော့ မဟုတ်ဘူး။ သုံးရာငါးဆယ်၊လေးရာတော့ကျန်ဖူးပါတယ်။ တစ်ခေါက်ပြောတာနော်။ တစ်ခြမ်းမဟုတ်ဘူး။ တစ်ခြမ်းသာ အဲဒီလောက်ကျန်တယ်ဆိုရင်၊ ကျွန်တော်တို့လည်း ကွမ်းယာတွေကို ဖာလာတွေထည့်ပြီး ဘယ်ဘက် ပါးစောင်တစ်ယာ ညာဘက်ပါးစောင်တစ်ယာထည့်၊နှုတ်ခမ်းမှာ မာလ်ဘို ရို ခဲပြီး မောင်းကြတော့မှာပေါ့။ ဒီလိုကျန်အောင်လည်း တင်လိုက်ကြရတာ။ ခရီးသည်တို့ ကုန်တို့ ရလို့ကတော့ တင်သလားမမေးနဲ့။ လူလေးဆယ်လောက်အထိ တင်ပစ်တာ၊ ကက်အိမ်နဲ့ဘောနက်ပေါ်ကလွဲလို့ ခေါင်မိုးပေါ်ရော၊ဘေး တန်းရော တက်ခိုင်း တွယ်ခိုင်းရတာပဲ။ ခြံပေါ်မှာလည်း တင်လို့ရတာ အကုန်တင်တာပဲ။ နှမ်းအိတ်ရော ငရုတ်အိတ်ရော ကြက်သွန်အိတ်ရော ဆန်အိတ်ရော အကုန်တင်။ ကြက်ခြင်းတွေလည်းတင် နို့ဆီပုံးလည်း လာခဲ့။ စက်ဘီးတောင်မချန်ဘူး။ ဒီလိုတင်နိုင်အောင်လည်း ဖရိမ်ကို ပိုးထားဆက်ထားရတယ်။ နှစ်လက်မ သုံးပဲသံပြားနဲ့ အထက်ပိုး အောက်ပိုး ညှပ်ပိုးထားရတာ။ လေးလည်း တစ်ဖက်လေးချောင်းစီ ထပ်ပိုးထည့်ထားတယ်။ ရှော့အိတ် ဇောဘားလည်း နှစ်လုံးစီတပ်ထားရတယ်။ ပစောက်ပုံရှိရမယ့်လေးတွေက အပေါ်ကဝိတ်ကြောင့် မျဉ်းတစ်ဖြောင့်တည်းဖြစ်နေတာ တစ်ခါတလေ ဂငယ်ပုံဖြစ်နေပါလေရော။ မတတ်နိုင်ဘူး။ လေးကျိုးရင် အုံနာပြင် လိမ့်မယ်။ မိုးရွာတုန်း ရေခံထားရမှာ။ နောင်ခါလာ နောင်ခါဈေးပဲ။ မတင်တယ် တင်တယ် ကားကလေးကို ‘ ဗြစ် ဗြစ် ဗြစ် ဗြစ် ’ မြည် နေရှာတယ်။ မတ္တရာ၊ လက်ပံလှ၊ စဥ့်ကူးဘက်ပြေးကြတဲ့ ဒိုင်နာတွေ ပိုဆိုး သေးတယ်။ ရွှေတောကလည်းရှိတယ်မဟုတ်လား။ ခရီးသည် ခုနစ်ဆယ် လောက်အထိ တင်ကြရတာကွတဲ့။ ကျွန်တော်တို့ပြင်နေကြ ဝပ်ရှော့ကို လာလာထိုးတဲ့ဒိုင်နာမောင်းတဲ့ကားဆရာက ပြောဖူးတယ်။ မောင်းနေရင်း ဘီးပေါက်လို့စပယ်ယာဘီးလဲရအောင် ကားပေါ်ကခဏဆင်းပေးကြပါ ဦးလို့ ဆိုလို့ရှိရင်၊ ကားပေါ်ကဆင်းပြီး လမ်းနံဘေးကသစ်ပင်ရိပ် ချုံရိပ်မှာ ထိုင်နေလိုက်ကြတာများ ကိုယ့်ကားပေါ်ကခရီးသည်ချည်း ဟုတ်ရဲ့လား၊ ချုံကြိုချုံကြားထဲပုန်းနေကြတဲ့လူတွေ ထွက်လာပြီး ဝင်ရော ထိုင်နေသလားထင်ရတယ်။ ကိုယ်တင်လာတဲ့ခရီးသည် ဒီလောက်များမှန်း မသိဘူး။ အနီးအနားမှာ ကျတ်တွင်းများရှိသလားလို့ အောက်မေ့ရတယ်။ ကားပေါ်မှာခရီးသည်တွေ တင်ထားလိုက်တာ ကားရဲ့အရောင် က ဘာအရောင်ဆိုတာ မခွဲခြားနိုင်တော့ဘူး။ ပျားအုံကြီးဘီးတပ်လွှတ် လိုက်သလိုပဲတဲ့။ မတ္တရာသမဝါယမရုံးကို အလုပ်သွားသွားလုပ်ရတဲ့ ကျွန်တော့် မိတ်ဆွေကတော့ ကာဗွန်လေးရွက်ထပ်စာရင်းတွေကို ဘောပင်နဲ့ဖိဖိ ရေးတဲ့အခါ ဘယ်နှစ်ရွက်ပဲရေးရရေးရလက်မညောင်းဘူးတဲ့ ဘာလို့လဲ ဆိုတော့ ကားကိုတွဲလောင်းခိုစီးပြီးလိုက်ရလွန်းလို့ သူ့လက်တွေက တစ်နေ့တစ်ခြားသန်သန်လာပြီတဲ့။ ဟုတ်လောက်တယ်။ သူ့လက်ဖဝါး တွေက စာရေးတစ်ယောက် ကော်လာဖြူတစ်ယောက်ရဲ့ လက်ဖဝါးမှ မဟုတ်တော့ဘဲ။ ပန်းပဲသမားတစ်ယောက်ရဲ့လက်လို၊ လှည်းမီးချတဲ့သူရဲ့ လက်ဖဝါးလိုပဲ။ ကြမ်းထော်နေတယ်။ ကျွန်တော်တို့အခေါ်တော့ ကြွက်လို့ခေါ်တယ်။ ပီကယ်လို့ လည်းခေါ်တယ်။ သူတို့က မန ္တလေးမြို့မှကြိုဆိုပါ၏ ဆိုတဲ့မြို့အဝင် ဘီးခွန်အကောက်စခန်းမှာရယ်၊ ပလိပ်မှာရယ်၊ စဥ့်ကိုင်တစ်နေရာရယ်၊ ကျောက်ဆည်မှာရယ်ရှိုတတ်တယ်။ တစ်ခါတလေ လက်ညှိုးထိုးမှာ လည်း ရှိုတတ်တယ်။ အောင်မြင်ရာအောင်မြင်ကြောင်းတော့ ထုံ:စံရှိတဲ့ အတိုင်း ဆောင်ရွက်ရတာပေါ့။ ပေးကမ်းခြင်းဖြင့်အောင်ရာ၏ဆိုတဲ့ ထုံး နှလုံးမူထားရတယ်။ မများလှပါဘူး။ ဖိုက်ကေ တင်းကေ ပါပဲ။ ဒီလောက်တောင် အတင်းရောအဓမ္မရော မတရားတင်ထားလို့ ကားက ရှေ့ဘီးလွတ်ပြီး ပတတ်ရပ်တော့မတတ် ်တင်ထားပေမယ့် ဖြည်းဖြည်းလေး လှိမ့်မောင်းတယ်လို့တော့မထင်လိုက်နဲ့ ။ လမ်းဆင်းတဲ့ ခရီးသည်တွေရဲ့နေရာ ဖြည့်ရအောင် အရှိန်နဲ့ မောင်းရင်း ပါစင်ဂျာ ရှာရတာပဲ။ ကိုယ်က မတင်ရင် သူများကတင်သွားမှာကိုး။ တစ်ခါတလေလည်း ကားကားချင်း၊ ကားအသင်းချင်း မခံချင်လို့ အမြန်နှိပ်ကြရတာလည်း ရှိတာပေါ့။ နောက်ကားက ချောင်နေရင် ရှေ့ကားကို ကျော်ပြီး ပါစင်ဂျယ် လုကြရတာကိုး။ မခံချင်အောင်လည်း အချင်းအချင်းရိကြ သေးတယ်။ ြ မင်းကားက ဒါအစွမ်းကုန်ပဲလား၊ ဒီထက်မပြေးတော့ဘူး လား၊ ငါ့ကားက ဂီယာတစ်ချက်နဲ့ လီဘာတစ်ဝက်ကျန်သေးတယ် တြဲ့။ စီးနေကြခရီးသည်တွေကတော့ ဘယ်လောက်မြန်မြန်၊ ပြိုင် ချင်သလိုပြိုင်။ ဈေးအတွက်မပျက်ဘူး။ အတင်းပြောမပျက်ဘူး။ အငိုက် မပျက်ဘူး။ ရိုးနေထုံနေပြီ။ တချို့ဈေးသည်အမျိုးသမီးတွေက ကားနှေး ရင်ကိုပဲ ပျင်းစရာကောင်းသတဲ့၊ ကားဆရာ ရေစည်လှည်းကျော်မယ်တဲ့။ မြန်ချင်သလောက်မြန် သူတို့ဆင်းမဲ့ရွာနားရောက်ရင် တို့ပတ်ပုဝါအပုတ် မပျက်ဘူး။ တစ်ခေါက်မှ သုံးလေးကျပ် ကျန်တဲ့အခါလည်း ရှိတယ်။ အဆင်မပြေ အိပ်ထဲကစိုက်ရသေးတယ်။ အုံနာစိုက်ရတာပါ။ လုပ်သားပြည်သူတွေ စားဝတ်နေမှုချောင်ချိမှ ကျွန်တော်တို့ လည်း လီဘာနင်း ဂီယာထိုးရတာမဟုတ်လား ။ သူတို့လယ်ထဲယာထဲ ဆင်းကြတဲ့အချိန်ကျတော့ ခရီးသည်ပါးပြန်ရော။ နတ်ပွဲလ ဝါခေါင်လို လမျိုးကျတော့ မဆိုးပါဘူး။ အသွားအလာများလာပြန်ရော။ ဂျက်လေယာဉ်တွေလိုတအားနှိပ်ကြ၊ ဆယ်တန်ကားတွေလို မတရားတင်ကြနဲ့ အခန့်မသင့်တဲ့အခါလည်း တိမ်းတာ၊ စောင်းတာ၊ တိုက်တာ၊ ဆောင့်တာ၊ ပွတ်တာချိပ်တာတော့ရှိတာပေါ့။ ဆန်းထွန်း တို့ကား ဇော်ဂျီချောင်းတံတားအဆင်း လယ်ကွင်းထဲရေဆင်းသောက်တာ ဘာကြာသေးလို့လဲ။ အမှုကအခုထိမပြတ်သေးဘူး၊ တန်းလန်း။ သူတို့ အုံနာကလိုက်တော့လိုက်နေတာပဲ။ ဆန်းထွန်းကျွေးနေရတဲ့ ပါးစပ်ပေါက် ကလည်းမနည်းဘူး။ အခုလိုလူစီးနည်းပါတယ်ဆိုမှ မက်သနောကလည်းတစ်မှောက် ကျောက်ဆည်ကားတွေတော့ မက်သနောနဲ့ပြေးနေကြပြီ။ တထိုင်းထိုင်း နဲ့။ ကျွန်တော်တို့လည်း ဘယ်တော့မက်သနောထည့်ပြီး ပြေးကြရမယ် မသိဘူး။ ဆီဆိုင်က မက်သနောရောင်းပေးတော့ မက်သနောကားက ကားခဈေးသက်သာသွားတာပေါ့။ အပြင်ဈေးကလည်း ငါးဂါလံတစ်ပုံး မှ ၁၉၀၊ ၂၀၀ တဲ့။ မက်သနောနဲ့ပြေးတဲ့ကားမှာ အမှတ်အသားပါတယ်။ ကားရဲ့ ရှေ့မှန်ပေါ်မှာရေးထားတယ်။ အဖြူခံပေါ်မှာ အဝါရောင်အဝိုင်းကလေး။ ဒီအဝိုင်းကလေးကို အပြာနုရောင်မီးတောက်လိုဟာလေးက ခြုံထားငုံထား တယ်။ အောက်ကလည်း မက်သနောလို့ရေးထားတယ်။ လူတွေက မက်သနောတံဆိပ်ကို လွယ်လွယ်ပဲ ြ ကြက်သွန်ဥ ြ လို့ခေါ်ကြတယ်။ တံဆိပ်က ကြက်သွန်ဥနဲ့တူလို့။ သူတို့္အအချင်းချင်းလည်း ကားကိုတား ကြတော့မယ်ဆိုရင် ‘ သေသေချာချာကြည့် ကြက်သွန်ဥမှတားနော် ’ တဲ့။ အဲဒီကားတွေက ကားခသက်သာတယ်ပေါ့။ ကျွန်တော်တို့မှာ မက်သနောနဲ့ ပြိုင်ရတာကတစ်ဘက်ပေါ့။ နောက်ထပ်ပြိုင်ရတာ တစ်ခုရှိသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့အုံနာက ဟိုင်းလပ်ချည်းပဲသုံးစီးပိုင်တာ။ ဒီသုံးစီး ကလည်း ဂဠုန်မင်းမှာချည်းပဲ။ တစ်စီးကတော့ သူ့တူမောင်းတာ။ ကျန်တဲ့နှစ်စီးကတော့ ကျွန်တော်တို့လို ဒရိုင်ဘာတင်ထားတာ။ ညကျလို့ ပိုက်ဆံအပ်ပြီဆိုတော့ ကားပြိုင်မောင်းရသလိုပါပဲ။ ဘယ်သူကတော့ ဘယ်လောက်အပ်တယ်၊ ဘယ်သူကတော့ ဘယ်လောက်အပ်တယ်ပေါ့။ ဆရာကတော်က စာရင်းစာအုပ်နဲ့။ တိတိကျကျပဲ။ ဒီနေ့တော့ ဘာလို့ နည်းတာတုန်း။ အင်ဂျင်ဝိုင်က ဈေးတက်ပြန်ပြီလား။ ဘာလား ညာလား မေးတတ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ကလည်း ဟုတ်တိုင်းမှန်ရာရဲ့ ငါးပုံ လေးပုံလောက်တော့ ပြောတာပေါ့။ မနေ့က ပိုက်ဆံသွားအပ်တော့ ဆရာတို့က တီဗီကြည့်နေကြ တာ၊ အဝေးကဧည့်သည်တွေလည်း ရှိနေတယ်။ ဂြိုလ်တုသတင်းကြည့် နေကြတာ။ အဲဒီထဲမှာ ကားပြိုင်ပွဲအကြောင်းပါလာတယ်။ ဘယ်နိုင်ငံမှာ လုပ်တဲ့ကားပြိုင်ပွဲဆိုလားပဲ။ လက်ရှိချန်ပီယံဘယ်သူက ဒေါ်လာဘယ်နှစ် သောင်းရသွးတယ်ပေါ့။ ကားကလေးတွေက မြေကြီးနဲ့ကပ်လို့။ နိမ့်နိမ့်တလေးတွေ။ တာယာတွေက မမှောက်အောင်မပြုအောင် အကြီးကြီးတွေတပ်ထားတယ် ကားလေးတွေက အရောင်ကိုစုံလို့။စာလုံးတွေ နံပါတ်တွေနဲ့ဝေဆာလို့။ လှမှလှဗျို့။ အင်ဂျင်ပါဝါတွေကတော့ ကြီးသလားမမေးနဲ့။ အာဖရိကမှာ ရှိတဲ့ ခြသေင့်္တွေ အကုန်လုံးစုပြီး ထွက်ဟိန်းနေကြသလား ထင်ရတယ်။ နားပွင့်လုမတတ်ပဲ။ တာလည်းလွှတ်လိုက်ရော ကားကလေးတွေ မောင်းထွက် သွားလိုက်ကြတာ လောက်စာအိမ်က လောက်စာလွှတ်လိုက်သလိုမျိုး။ ဝီးခနဲပဲ။ မြန်မှမြန်။ တာထွက်တုန်းက တစ်စီးနဲ့တစ်စီး ဘာမှမကွာ ပေမယ့် နောက်တော့ တဖြည်းဖြည်းဝေးသွာ၊ကြတယ်။ အကွေ့မှာတော့ ပညာပါတယ်။ ဆရာကတော်နဲ့ ဧည့်သည်တွေကတော့ တီဗီကြည့်ရင်း ကားကလေးတွေကွေ့ရင် လန့်အော်ကြတာ။ ဘုရားတတဲ့ လူကတတယ် စုတ်တစ်သပ်သပ်နဲ့။ ရင်ဖိုစရာ၊ ရင်မောစရာ ကောင်းလွန်းလို့တဲ့။ သူတို့ကြောင့် ကျွန်တော်ပါ ရောယောင်ပြီးရင်ဖိုမိတယ်။ ခဏနေတော့ အဲဒီအံ့သြနေတဲ့လူတွေကြည့်ပြီး အံ့သြရတယ်။ တကယ်ကျတော့ သူတို့စွန့်စားတယ်ဆိုတာ ဘာဟုတ်သေးလဲ သူတို့ကားကလေးတွေက အန ္တရာယ်နည်းအောင်သေသေချာချာစနစ်တကျ လုပ်ထားတဲ့ကားတွေပဲဥစ္စာ။ ကျွန်တော်တို့တတွေမှာသာ ကားတစ်စင်းတည်းနဲ့ လူလေးငါး ခြောက်ဆယ် တစ်ပြိုင်နက်စွန့်စားကြရတာ။ သူတို့စွန်းစားတယ်ဆိုတာလောက်တော့ ကျွန်တော်တို့က မအံ့သြတဲ့အပြင် ရယ်တောင်မှရယ်လိုက်ချင်သေးတယ်။ စံ ပယ် ဖြူ မ ဂ္ဂ ဇင်း ၁၉၈၈ မေ မိုက်သလား ရိုက်သလားမမေးနဲ့ အနောက်ကျုံးလမ်းက မှောင်နေတယ်။ လမ်းဓာတ်မီးတွေက ကျွမ်းတဲ့နေရာကခပ်များများ။ လင်းတဲ့နေရာကလည်း မီးအားမပြည့်လို့ ခပ်မှုန်မှုန်ပဲ။ ဒီကြားထဲနှင့်တွေမြူတွေကလည်း ဆို့နေလိုက်သေးတယ်။ မြောက်ဘက်ကိုဦးတည်ပြီး စက်ဘီးနင်းလာတာမို့ ဆရာ တင်မောင်အေး ပိုပြီးချမ်းနေရှာတယ်။ ဘုရားကိုးဆူကပ်တဲ့အိမ်မှာ ကြာဇံဟင်းသောက်ကြ၊ စကားတွေပြောနေကြတုန်းက အိမ်ထဲမှာမို့ ထင်ရဲ့။ ဒီလောက်မချမ်းဘူး။ အခုတော့ မျှော်လင့်တာထက်ပိုအေး နေတယ်။ အိမ်တစ်အိမ်ကထွန်းထားတဲ့ဓာတ်မီးရောင်က လမ်းပေါ်ကျနေတယ်။ အီဒီနေရာမှာ ဆရာတင်မောင်အေးက စက်ဘီးကိုခဏ ရပ်တယ်။ စက်ဘီးလက်ကိုင်မှာ ချိတ်ထားတဲ့လွယ်အိပ်ထဲက ဆွယ်တာ ချိုင်းပြတ်လေးထုတ်။ တိုက်ပုံအကျင်္ီအောက်ကခံပြီး ဝတ်လိုက်တယ်။ လွယ်အိတ်ကို လက်ကိုင်မှာပြန်ချိတ်တော့ လွယ်အိတ်ထဲမှာ စက္ကူဓာတ်ပုံ ကုန်သွယ်ရေးကထုတ်တဲ့ နေ့စဉ်မှတ်တမ်းလေးတစ်အုပ်ပဲကျန်တော့တယ်။ နေ့စဉ်မှတ်တမ်းစာအုပ်ကြားထဲမှာ နောက်ထပ်တစ်ခါ ထပ်ထုတ်ပေး ထားတဲ့ ကျောင်းဆရာလစာလေးပါလာတယ်။ လစာအပြည့်တော့ ဘယ်ဟုတ်တော့မလည်း၊ ကျန်ကောင်းကျန်ရာလစာလေး။ အနောက်မြောက်ကျုံးထောင့်ရောက်တော့ လမ်းပေါ်ကဂျိုင့်တွေ ကို နည်းနည်းမြင်သာထင်သာရှိလို့ စက်ဘီးကလေးမနာရအောင် ဂရုတစိုက် ရှောင်ပြီးနင်းလာခဲ့တယ်။ အဲဒီနားက လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ကွမ်းယာဆိုင်တွေထဲက ဆိုင်တော်တော်များများက သိမ်းနေကြပြီ။ တစ်ဆိုင်မှာတော့ ဇွဲကောင်းတဲ့ဖောက်သည်တွေထင်ရဲ့။ လူသုံးယောက် ရေနွေးကြမ်းကရားအလယ်ချလို့။ ဆရာတင်မောင်အေးကို အံ့သြတဲ့ အကြည့်၊ ထူးဆန်းတဲ့အကြည့်နဲ့ကြည့်နေကြတယ်။ ဘယ်နှစ်နာရီ လောက်များ ရှိသွားပါလိမ့်။ လက်ပတ်နာရီကို လှမ်းကြည့်တော့ အလင်းရောင်က နည်းတာမို့ ဆရာမမြင်ရဘူး။ ကိုးနာရီခွဲပြီးလို့ ဆယ် နာရီထိုးကာနီးလောက်နေမှာပါလို့ ထင်မိတယ်။ မတ္တရာတို့၊ တောင်ပြုန်းတို့သွားတဲ့ ရထားသံလက်းနား မရောက်ခင်ကတည်းက ဆရာသတိဝိရိယရှိရှိနဲ့ စက်ဘီးကိုနင်းလာခဲ့တယ် မျက်စိရှင်ရှင်နဲ့။ နားလည်းစွင့်ထားလိုက်တယ်။ အခန့်မသင့်ရင် ဒီညောင်ပင်နားကြမ်းတတ်တယ်မဟုတ်လား။ တစ်ညကတင် ရိုက်လိုက် ပါပကော။ စက်ဘီးရယ်၊ နာရီရယ်၊ လွယ်အိတ်ရယ်၊ ထမင်းချိုင့်ရယ်၊ ပက်ဆံတွေရယ် ပါသွားတယ်။ အမှတ်(၂) ရဲစခန်းနားက တိတ်ခွေငှါး ဆိုင်ကလူတဲ့။ ခံလိုက်ရတာ ပါသမျှလေးကုန်ရောဆိုပါတော့။ အချိန် မရလို့ အဝတ်အစားပါ မချွတ်တာလို့ အရပ်ထဲမှာပြောနေကြတယ်။ ရတားသံလမ်းအတိုင်း တောင်ဘက်ထွက်ပြေးသွားကြသတဲ့။ ဒီသတင်း က သတင်းစာထဲပါတဲ့ သတင်းမဟုတ်ပေမဲ့ ဆရာတင်မောင်အေးတို့လို မြောက်ပြင်မှာနေတဲ့ လူတွေအချင်းချင်း သတိထားရအေင် လူချင်းဆောင် ခဲ့ကြတယ်။ ခါတိုင်းတော့ညပိုင်းဆိုရင် အခုလိုအပြင်ထွက်လေ့သိပ်မရှိဘူး။ အပြင်ထွက်ဖြစ်ရင်လည်း စောစောပြန်နေကျ။ ဒီအချိန်ကြီးအထိမနေဘူး။ အခုတော့ ကျောင်းသားဟောင်းရဲ့ မိဘတွေလည်းဖြစ်၊ လူကြုံနဲ့လည်း လှမ်းဖိတ်၊အိမ်တိုင်ရာရောက်လည်းလာဖိတ်ူကြလို့ မသွားရင်မကောင်းဘူး အရင်ကစာအတူသင်ခဲ့ဖူးတဲ့ မြို့လယ်ကဆရာ ဆရာမတွေပါ ဖိတ်ထား တယ်ဆိုတာကြောင့်လည်းတစ်ကြောင်းပေါ့။ ပြန်ရတာကဝေးတော့ စောစောထပြန်မလို့ စကာကောင်းရင်း၊ အခုလို မိုးချုပ်သွားတာ။ ဆရာ တင်မောင်အေး နေတာကဝေးတယ်။ မန ္တလေးတောင်ရဲ့ အရှေ့ထဲမှာ။ ဘုန်းတော်တို:အထိပြန်ရမှာ။ ဘုန်းတော်တိုးမှာ ဆရာ ပြောင်းနေတာ၊ ဒီကျောင်းပြောင်းရကတည်းဆိုတော့ လေးနှစ်ကျော်လို့ ငါးနှစ်ထဲရောက်နေပြီလေ။ ဘုန်းတော်တိုးကိုသူ့နောက်မှ ပြေင်းလာတဲ့ ဆရာအေးချို ကတော့ ဘုန်းတော်တိုးရဲ့ ရာဇဝင်အူပေါက်ကို ကဏခဏပြော တတ်တယ်။ မင်းတုန်းမင်းတရားကြီးလက်ထက် ဒီအရပ်က အခုလို မဟုတ်သေးဘူးတဲ့။ သစ်ပင်တွေထူထပ်တဲ့အရပ်၊ ချုံနွယ်ပိတ်ပေါင်းတွေ ပြည့်နေတဲ့အရပ်တဲ့။ မင်းတရားကြီး လူဆိုးဓားပြ သူခိုးသူဝှက်တွေကို ဒီအရပ်မှာပို့ထားတယ်တဲ့။ နန်းမြို့တော်နဲ့ဝေးတဲ့အရပ်၊ လူနဲ့သူနဲ့ဝေးတဲ့ အရပ်ပေါ့။ ညီလာခံမှာမင်းတုန်းမင်းတရားကြီးက တိုင်းပြည်အခြေအနေ မြို့တော်အခြေအနေတွေကို သက်ဆိုင်တဲ့ဝန်တွေ၊ အကြပ်တွေကိုမေးလေ့ ရှိသတဲ့။ ဒီအရပ်ကို ကြီးကြပ်ရတဲ့ဝန်မင်းကို အခြေအနေမေးတော့ ြ မှန်လှပါဘုန်းတော်ကြောင့် ဓားပြကသုံးယောက်၊ သူခိုးက လေးယောက် တိုးလာကြောင်းပါ ြ လို့ အခြေအနေအမှန်အတိုင်း တင်လျှောက်သတဲ့။ ညီလာခံလို့ မေးလိုက်တိုင်း မှန်လှပါ ဘုန်းတော်ကြောင့် အစချီပြီး လူဆိုး၊ လူမိုက် ဘယ်နှစ်ယောက် တိုး တိုး လာတဲ့အကြောင်းကို တင်လျှောက်သံတော်ဦးတင်လို့ ဒီအရပ်ကို ဘုန်းတော်တိုးလို့ခေါ်တာတဲ့။ ဒီလိုမဟုတ်မဟပ် ရာဇဝင်အူပေါက်တွေ ဆရာအေးချိုရဲ့ဗိုက်ထဲမှာ အပြည့်ရှိနေတယ်။ ဆရာတင်မောင်အေးက မတ္တရာရထားသံလမ်းကို နဘယံ ဘေးမရှိ ခလုတ်မထိဆူးမငြိ ကျော်ဖြတ်နိုင်ခဲ့တယ်။မြောက်ပြင ်  အရက်ဖြူ ဆိုင်ရှေ့ရောက်တော့ မန ္တလေးထောင်ထဲက မောင်းအသံ၊ သံချောင်း ခေါက်သံ ကြားလိုက်ရတယ်။ ဒီတော့မှ အဲဒီထောင်ကြီးထဲမှာ လူဆိုး လူမိုက်တွေ အများကြီးရှိမှာပဲလို့ ဆရာတွေးမိလိုက်တယ်။ တစ်ညက ရိုက်လုတဲ့လူလည်း အခုချိန်ဆိုင် အဲဒီအထဲရောက်လောက်ပြီထင်ပါရဲ့။ လမ်းနဘေးက အိမ်ရှင်တွေကမီးမှိတ်ပြီး အိပ်ကြတဲ့အိမ်ကအိပ်ကုန်ကြပြီ။ တချို့အိမ်တွေလည်း မီးတော့ထွန်းထားပါရဲ့ တမခါးတွေပိတ်ထား ကြတယ်။ နဂါး၊ ဒေသန ္တရဆေးပေးခန်းဝန်းကျင်က မန်ကျဉ်းပည်၊ ကုက္ကိုပင်ကြီးတွေကြောင့် ပိန်းလို့မှောင်လို့။ နေ့လယ်နေ့ခင်းတောင်မှ နေပြောက်မထိုးဘဲစိမ်းညို့နေတဲ့အရပ်။ အခုလိုအချိန်ဆိုတော့ သစ်ပင်ကြီး တွေကြောင့် ပိုမှောင်သွားလိုက်တာ။ ကြက်သီးထဖို့တောင် ကောင်းသေးတယ်။ ဆရာတင်မောင်အေးက တစ္ဆေတွေဘာတွေ ကြောက်တဲ့လူမျိုး မဟုတ်ဘူး၊ သူကြောက်တာ နှစ်မျိုးပဲရှိတယ်။ ကြောက်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ရွံတာပါ။ ခြောင်းရိုက်တတ်တဲ့ လူတွေနဲ့ မြွေဆိုးတွေကိုတော့ ဆရာရွံတယ်။ လူလူချင်း၊ တုတ်တုတ်ချင်းဆိုယင် ယှဉ်ဝံ့တဲ့ဆရာပဲ။ အခုဟာက မိန်းမလိုမိန်းမရ ခြောင်းမြောင်း လုပ်ကြတာမျိုးတော့ သူဝါးတယ်။ ရွံတယ်။ ငယ်ငယ်က တိမ်တောင်တိမ်လိပ်တွေကိုကြည့်ပြီး အရုပ်ဖော် ကြည့်သလို လမ်းနံဘေးက သစ်ပင်မြင့်ကြီးတွေ၊ သစ်ပင်ငယ်လေး တွေကို အရုပ်ဖော်ကြည့်မိတယ်။ သစ်ပင်မည်းမည်းကြီးတွေက တိမ်တွေ လိုအရုပ်ဖော်လို့ မကောင်းဘူး။ ပေါ်လာတဲ့အရုပ်တွေကလည်း ချစ်စရာမကောင်ဘူး။ ကြောက်စရာကောင်းနေတယ်။ နတ်သမီးရုပ်၊ ယုန်ရုပ်၊ ဇင်ယော်ပုံလေးတွေ မပေါ်ဘဲ ဧရာမဆင်ဟိုင်းကြီးနဲ့ တူသလိုလို၊ ဆိပ်ကြီးနဲ့မျောက်ဝံကြီးနှစ်ကောင် သတ်ပုတ်နေကြသလိုလို၊ ဘီလူးကြီးတွေ တစ်ကောင့်အပေါ်တစ်ကောင်တက်ထိုင်တဲ့ပုံနဲ့ တူတဲ့ အပင်ကတူနဲ့။ ဆရာတင်မောင်အေးစက်ဘီးနင်းလာတုန်းမှာ မျက်နှာချင်းဆိုင် ကလည်း စက်ဘီးတစ်စီးမှ မလာသလို၊ သူ့ကိုကျော်တက်သွားတဲ့ ယာဉ်တွေ၊ သူကကျော်လာခဲ့တဲ့ စက်ဘီး၊ ဆိုက်ကား၊ ယာဉ်ရထား တွေလည်း တစ်စင်းမှမတွေ့မိဘူး။ တစ်လမ်းလုံးတိတ်လို့မှောင်လို့။ အခုလိုတိတ်ဆိတ်နေတုန်းမှာ ခွေးအူသံကြီးတစ်ချက် ဖြုန်းခနဲ ကြားလိုက်ရတယ်။ လူငယ်သင်တန်းကျောင်းရဲ့ မြောက်ဘက်ဆီက။ ခွေးကြီးက ဆွဲဆွဲငင်ငင်နဲ့လည်ချေင်းထဲကနေ ညှစ်ပြီးအူလိုက်တဲ့အသံမျိုး မကြောက်တတ်ပါဘူးဆိုတဲ့ ဆရာတင်မောင်အေးတောင်မှ ကျောထဲက စိမ့်ခနဲဖြစ်သွားလိုက်သေးတယ်။ ခွေးကတစ်ခါပဲအူပြီး ရပ်သွားတယ်။ ဒိပြင်ခွေးတွေလည်းလိုက်မအူတော့ ခွေးအူသံမှဟုတ်ရဲ့လားလို့တောင် ထင်ရတယ်။ မတ္တရာလမ်းခွဲ၊ လမ်းဆုံလမ်းခွကို ဆရာအရောက်မှာ အချိန်ကိုက် ထအူလိုက်သလိုပဲလေ။ ခွေးအူတာလည်း ရပ်သွားရော၊ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံး ပြန်တိတ်ဆိတ်သွားလိုက်တာ။ အယင်ကထက် ပိုတိတ်ဆိတ် သွားသလိုပဲ။ ချေက်ချားစရာ ပိုကောင်းနေတယ်။ ရာပြည့်ကွင်းထဲမှာလည်း လူမရှိသူမရှိ။ တစ်ဘက်ကမြို့ရိုးကြီး ကလည်း ပြအိုးမရှိ။ ငုတ်စိစိနဲ့။ ဒီလောက်တောင်တိတ်ဆိတ်လွန်း ပြန်တော့လည်း လူတစ်ယောက်အဖို့ မကောင်းပြန်ဘူး။ ဆရာကစက်ဘီး ကိုမှန်မှန်ပဲဆက်နင်းလာခဲ့တယ်။ တိတ်ဆိတ်လွန်းတာကို မကြိုက်လို့ သီချင်းတစ်ပုဒ်လောက်များ လေချွန်လိုက်ရရင်ကောင်းမလား။ဒီလိုလေချွန် လိုက်တော့မှ မသမာတဲ့လူတွေကို အချက်ပေးရာရောက်သွားမလား။ ခပ်လှမ်းလှမ်းက သုဓမ္မာဇရပ်တန်းကလည်း မှောင်နဲ့မည်းမည်း။ အဝေး ကနေကြည့်ရတာ သားကောင်ကိုချောင်းနေတဲ့ကျားကြီးတွေ ဝပ်နေ ကြတာနဲ့တူနေတယ်။ ဒီနယ်မှာတော့ ဗမှန်ကနာမည်ကြီးပဲ။ တချိုးကသူ့ကို ဂျိတ်ကြီးလို့ သူ့ကွယ်ရာမှာခေါ်ကြတယ်။ တချို့ကလည်း ဂေါက်ဒုတ်တဲ့ မန ္တလေး၊ မြင်းခြံ၊ မုံရွာ ရွှေဘိုထောင်တွေမှာတော့ သူက လက်ကောက်ပဲ။ ရဲဘက်စခန်းဆိုတာလည်း သူ့အဖို့အိမ်ဦးနဲ့ကြမ်းပြင်ပဲ။ ဗမှန် ခိုး၊ ဆိုး၊ လုယက်၊ ရိုက်နှက်ခဲ့တဲ့ အကြိမ်နဲ့ ထောင်ထဲအချုပ်ထဲ ရောက်ဖူးတဲ့အကြိမ်ကို ချိန်ခွင်နှစ်ဖက်မှာတင်ချိန်ရင် ထောင်ကျခဲ့ဖူးတဲ့ အကြိမ်ဘက်က ချိန်ခွင်ခွက်က လေထဲမှာ တရမ်းရမ်းနဲ့ လှုပ်နေ လိမ့်မယ်။ တစ်ဘက်က ချိန်ခွင်ခွက်နဲ့ ကြမ်းနဲ့ဆောင့်တဲ့အသံကြီးလည်း ‘ ဒိုင်း ’နဲ့ အကျယ်ကြီးမြည်လိမ့်မယ်။ လူမိုက်လောကမှာဆရာဗမှန်လို့ ဆရာတပ်အခေါ်ခံရတဲ့လူမိုက် ဘာဖြစ်လို့ဂျိတ်ကြီးလို့ခေါ်တယ်၊    ဂေါက်ဒုတ်ဆိုတဲ့ဘွဲ့က ဘယ်ထောင်က ရတယ်ဆိုတာ ဘယ်သူမှမသိကြဘူး။ ဘယ်သူကမှလည်း စပ်ဟပ် မမေးရဲကြဘူး။ အရက်ကိုဝယ်သောက်တဲ့ လူမျိုးမှမဟုတ်ဘဲ။ မိုက်ကြေးခွဲ ဗိုလ်ကျပြီးလုသောက်တဲ့ လူမိုက်မျိုး။ တစ်ခါတလေတော့ အပျင်းပြေ ကိုယ်တိုင်ချက်သောက်သတဲ့။ ဗမှန်က လက်ဆသိပ်ကောင်းတယ်လို့လည်း နာမည်ကြီးတယ် ဦးဆက်ဖြင့် ဦးဆက်၊ နာက်စေ့ဆိုလည်း နောက်စေ့၊ ချိုစောင်းဖြင့်ယင်လည်း ချိုစောင်း၊ နဖူးဆိုရင်လည်း တည့်တည့် ကြိုက်သလား၊ ဘယ်ဖက်နဖူးလား။ ညာဘက်နားခပ်ကျကျလား။ အော်ဒါပေးတဲ့အတိုင်း စိတ်တိုင်းကျ ဆောင်ရွက်စီမံတတ်တယ်။ ဘယ်နှစ် လက်မအပြဲ ကြိုက်သလဲ။ မြင်းမြီးနဲ့ ငါးချက်ချုပ်လား၊ ခြောက်ချက် ချုပ်လား။ မှတ်ရုံသားရုံ၊ အချိုးပြောင်းရုံလောက်လား၊ အတွင်းလူနာလား၊ အပြင်ဆေးခန်းတင်လား။လူမိုက်အချင်းချင်း သူ့လက်ကိုရွှေချထားမတတ် လေးစားစိတ်ချကြတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ဘတ်သီးတို့၊ ဒေါင်ရှည်တို့၊ မိုးမှောင်တို့က ဆရာချင်း မိုးမွှန်အောင်ခေါ်ပြီး။ ဆရာတစ်ဆူလို အားကိုးကြ၊ အားထားကြ၊ အားကျကြတယ်။ ဟော်ဒီနှမ်းပတ်ချဉ်မျိုးဆိုယင် ဆရာ ဗမှန်က သိတ်ကြိုက်တာကွ။ အရက်နဲ့ မြည်းလို့ ကောင်းတယ်လေတဲ့။ အမြည်းတောင်မှ သူတို့ဆရာမြည်းတဲ့အမြည်းမျိုးနဲ သောက်ကြသတဲ့။ ဒီရက်မှာ ဗမှန်ငွေအသုံးသိပ်လိုနေတယ်။အကြွေးတွေကလည်း ပတ်ချာဝိုင်းနေပြီ။ မယားတွေကလည်း တဆူဆူ တပူပူနဲ့။ သုံးစရာကို တစ်ပြားတစ်စေ့မှ မရှိတော့ဘူး။ တပည့်လက်သားတွေဆီကလည်း ယူသုံး၊ ဆွဲသုံး၊ နှိုက်သုံး၊ ဖြတ်သုံးထားတာလည်း များလှပြီ။ သူတို့ လေးတွေလည်း တကယ်ပြတ်လပ် ကျပ်နေကြတဲ့အချိန်။ မတတ်နိုင်ဘူး။ နည်းတစ်နည်းပဲရှိတယ်။ ဗမှန် သုဓမ္မာဇရပ်ကထွက်ချလာခဲ့တယ်။ ဒီညအလုပ်လုပ်မယ်။ အလုပ်က ကေသရာဇာက အနောက်ဘက်ကလာမလား၊ အရှေ့ဘက်က လာမလား။ မသိနိုင်ဘူး။ ပြီးမှ အခြေအနေအရ မီးစင်ကြည့်ကရမှာပဲ။ အခုတော့ မှောင်ရိပ်မှာ ဇရပ်ကတိုင်တစ်လုံးလို ငြိမ်ငြိမ်လေးထိုင်နေ လိုက်တယ်။ အရေးထဲမှ ကွမ်းစားချင်သလိုလို၊ ဆေးလိပ်သောက်ချင် သလိုလို။ ခံတွင်းချဉ်လာတယ်။ ကွမ်းစားစရာလည်းမရှိ၊ ဆေးငုံစရာ လည်းမပါ။ ဆောင်းလေကလည်း ညနက်လေပိုအေးလေနဲ့၊ ကြာလာ တော့တင်ပါးတွေလည်းကျိန်း၊ လက်ဖျားတွေလည်း အေးစက်လာတယ်။ ခြင်တွေကလည်းတမှောင့်။တဝီဝီနဲ့။ ဗမှန်ဒေါသကို ဒေါထအောင်ဆွနေ ကြတယ်။ ဒီညမှ အမဲကလည်းလာခဲလိုက်တာလို့ ထင်မိတယ်။ သားကောင်ကို သူစောင့်နေတာ နှစ်နာရီနီးပါးရှိနေပြီ။ အရင်တုန်းက လည်း ဒီအလုပ်ကို လုပ်ခဲ့ဖူးပါရဲ့။ တစ်ခါမှဒီလောက်ကြာအောင် မစောင့် ရဖူးဘူး။လာပြန်တော,လည်း အဖော်အပေါင်းနဲ့ချဉ်းပဲ။ ကွမ်းမဝါး ဆေးမငုံရလို့ဖြစ်တဲ့ဒေါသ၊ အေးလွန်းချမ်းလွန်းလို့ ဖြစ်ရတဲ့ဒေါသ၊ အကြာကြီးစောင့်ရလို့ဖြစ်ရတဲ့ ဒေါသဒီဂရီက ဗမှန်ရဲ့ ငယ်ထိပ်ကို ရောက်နေပြီ။ ဗမှန်အံတကြိတ်ကြိယ်လုပ်နေမိတယ်။ နဂိုကမှ ဝက်ခြံပုန်း တွေနဲ့ အရုပ်ဆိုးလှတဲ့ သူ့ရုပ်ကြီးက အခုလိုမှုန်ကုပ်နေတော့ ပိုအရုပ် ဆိုးတော့တာပေါ့။ ခပ်လှမ်းလှမ်းဆီက ခွေးအူသံကြီးတစ်ချက်ကြားလိုက်ရတယ်။ ဒီအူသံကြီးကို ဗမှန်ကြားလိုက်ရတော့ စိတ်ထဲမှာ အနှောင့်အယှက် ဖြစ်မိတယ်။ ကြက်သီးမထစဘူးကြက်သီးထမိတယ်။ ခွေးအူသံကြောင့် မဟုတ်ပါဘူး။ ဆောင်းလေအေးတစ်ချက် စောင့်တိုက်လို့ထတဲ့ကြက်သီး နေမှာပါလို့ သူတွေးနေမိတယ်။ ူ ဟိုး ရှေ့ကရိပ်ရိပ် ရိပ်ရပ်နဲ့။ လူပဲထင်ပါရဲ့။ ညက မှောင်လွန်းတော့ သဲသဲကွဲကွဲမမြင်ရဘူး။ ရွေ့နေတဲ့နှုန်းကို မှန်းကြည့်ရ တာတောဲ့ စက်ဘီးစီးလာတဲ့ လူတစ်ယောက်ပဲဖြစ်ရမယ်လို့ တွေးလိုက် တယ်။ ဒီလောက်တောင် တိတ်ဆိပ်နေတာကို ဘာသံမှမကြာရတော့ စက်ဘီးလေက အမျိုးကောင်းလေးရင်လည်း ဖြစ်ရမယ်။ ဒါမှမဟုတ် ရိုရိုသေသေစီးနေတဲ့ စက်ဘီးလေးတစ်စင်းလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ တွေးရင်း။ ဒီစက်ဘီးကို ဘယ်မှာဖျောရင်ကောင်းမလဲဆိုတာကိုပါ တဆက်တည်းတွေးပစ်လိုက်တယ်။စက်ဘီးနင်းလာတဲ့လူကတဖြည်းဖြည်း နီးလာနေပြီ။ ခပ်လှမ်းလှမ်းမှာ အသာချထားတဲ့ လက်စွဲတော် ဝါးရင်းတုတ်ကို ထယူလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ပုဆိုးတိုတို ပြင်ဝတ်လိုက် သေးတယ်။ ဝါးရင်းတုတ်ကို ညာလက်နဲ့တစ်ချက်ဆကြည့်လိုက်တယ်။ အော်ဒီကောင်နှယ်လာနိုင်ခဲလိုက်တာနော်။ ျှ ျှ ျှ ျှ နေ့လည်ထမင်းစားကျောင်းဆင်းတော့ ဆရာ ဆရာမတွေ အခုလိုပဲ စုပေါင်းပြီး ထမင်းဝိုင်းဖွဲ့စားနေကျ။ တစ်ယောက်ဟင်း တစ်ယောက်နှိုက်စားကြတာမိသားစု ထမင်းဝိုင်းအတိုင်းပါပဲ။ မနက်ဖြန် ကျတော့ ဆရာတို့ ဆရာမတို့ဘာဟင်းချက်ခဲ့ရအောင်လို့ တိုင်ပင်ပြီး ချက်ခဲ့ကြသလို ဟင်းချင်းတူနေကြလို့ ရယ်ကြရတာလည်းခဏခဏ။ အထူးသဖြင့် လလည်ရက်နဲ့ လကုန်ရက်တွေမှာပေါ့။ ကျောင်းသားတွေ အကြောင်း၊ ကုန်ဈေးနှုန်းအကြောင်း၊ အမျိုးတော် အဆွေတော်တွေ အကြောင်း ထမင်းစားရင်း ပြောနေကျပေါ့။ ဒီနေ့တော့ ဆရာဆရာမတွေ ထမင်းမေ့ဟင်းမေ့နဲ့ စကားလုံး တိုင်းကို ရင်တထိတ်ထိတ်နဲ့ နားထောင်နေကြရတယ်။ ြ ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒီလိုအချိန် စက်ဘီး စီးရင် လမ်းအလယ်ခေါင်က စီးတာပဲ။ ဘာနဲ့မှ တိုက်စရာ မရှိပဲကိုး။ ဘယ်သူ့မှလည်း ရှောင်စရာမလိုဘူးလေ။ ရိုက်လုမယ့်လူဆိုတာမျိုးကလည်း လမ်းလယ်ခေါင်တက်ပြီးစောင့်တတ်တာမျိုး မဟုတ်ဘူး ဆရာတို့ရဲ့။ ဒီကောင်တွေကမှောင်ထဲမှာအသာနေပြီး နံဘေးကထွက်ရိုက်တတ်တာမျိုး။ ကျွန်တော်ကရိတ်ခနဲတော့ မြင်လိုက်တယ်။ လူဆိုးလူကောင်း ခွဲခြားလို့ရတဲ့ အချိန်မဟုတ်ဘူးလေ။ မတတ်နိုင်ဘူး။ ဟန်ကိုယ့်ဖို့ပဲ။ စက်ဘီးကိုအားကုန်နင်းပြီး နောက်ကျောဘက်လှည့်တဲ့ပြီး တအားအော် လိုက်တယ်။ မင်းတို့နင်းအားဒါအကုန်ပဲလား။ မီအောင်နင်းနိုင်ခဲ့ရင် တစ်ဖွဲ့လုံး လက်ဖက်ရည်တိုက်မယ်ကွလို့ အော်အော်နင်းနင်းလုပ်ခဲ့ရတာ။ ဟိုလူကလည်း ရုတ်တရက်တော့ ဘာလုပ်ရမှန်းမသိဖြစ်သွား တယ်ထင်ပါရဲ့။ ကျွန်တော်လွန်သွားလို့ ခပ်လှမ်းလှမ်းရောက်မှ တောက်ခေါက်သံကြီး တစ်ချက်ကြားလိုက်ရတယ် ဆရာတို့ရေ။ အောင်မလေး ပြင်းလိုက်တဲ့ တောက်ခေါက်သံများ။ ဒီတောက်ခေါက်သံ ကြားရတာနဲ့ကိုသူဘယ်လောက်ဒေါပွကျန်ရစ်တယ်ဆိုတာသိနိုင်ရဲ့။ ဒီတော့မှအင်း ဒီလူငါ့ရိုက်လုမယ့်လူဖြစ်မှာပဲလို့သိလိုက်တယ်။ ဆရာတင်မောင်အေးကမနေ့ညကအဖြစ်အပျက်ကို စေတနာနဲ့ ပြောပြနေတယ်။ ဆရာအေးချိုတို့၊ ဆရာလှမောင်တို့က ဒါမျိုးကျတော့ ဆရာမတွေထက် ပိုစိတ်ဝင်စားကြတယ်လေ။ ဆရာ ဆရာမတွေရဲ့ မျက်နှာမှာ စာနာစိတ်အပြည့်ရှိကြောင်း သိသာလှတယ်။ ဆရာ တင်မောင်အေးရဲ့စကားဆုံးမှ ဆရာဆရာမတွေလည်း ဟင်းချနိုင် တော့တယ်။ အစကတည်းက အေးစက်မာတောင့်နေတဲ့ထမင်းတွေကို ဆက်ပြီးစားကြရင်း ့ ့ ့ ဆရာရယ် နောင်များတော့ အဲဒီလိုအချိန်ကြီး ြ အဲဒီဘက် မသွားကြနဲ့ ြ ဆရာရယ် မသေကောင်း မပျောက်ကောင်း၊ ကံကြီးလို့ပါလား     ဆရာတင်မောင်အေးရယ်တဲ့။ အဲဒါသမ္ဗုဒ္ဓေဘုရားတန်ခိုးပဲဆရာဆိုတဲ့ဆရာမက ပါလိုက်သေးတယ်။ သူတို့ကျောင်းက အမှတ် ( ၇ ) အခြေခံပညာမူလတန်း ကျောင်းလို့ဆိုင်းဘုတ်တပ်ထားပေမယ့် ဘုန်းတော်တိုး ရပ်ကွက်ကရော၊ ဥပုသ်တော်ရပ်ကွက်ကပါ သမ္ဗုဒ္ဓေကျောင်းလို့ပဲခေါ်ကြတယ်။ သူတို့ စာသင်ကြရတာလည်း မန ္တလေးတောင်ခြေက သမ္ဗုဒ္ဓေဘုရား တန်ဆောင်းမှာပဲဟုတ်လား။ လွတ်လပ်ရေး          အောင်ပွဲကလည်း       ပြီးခါစ။        ပြည်ထောင်စ ပွဲကလည်း ဆက်စရာရှိတာမို့ ယာယီပြခန်း ဆိုင်ခန်းတွေကလည်း၊ မဖျက်ရသေးဘူး။ ဒီပြခန်းတွေကြောင့် ရာပြည့်ကွင်းထဲမှာ ဓာတ်မီး ပွင့်ကလေးတွေ ဟိုနားစုစု၊ ဒီနားစုစုနဲ့ ဆရာတင်မောင်အေးအခြောင်း ခံရတဲညကလောက်၊ ရာပြည့်ကွင်းကြီးက မမှောင်ဘူး။         ဒါကြောင့် ဆရာအေးချိုအားရှိပြီး ကြောက်စတ်နည်းသွား တယ်။ အရှေ့မြောက်ကျုံးထောင့်ဆီကကားတစ်စင်းကွေ့လာနေတယ်။ ကားရဲ့ရှေ့မီးရောင်ကြောင့် လမ်းတစ်လျှောက်လုံး လင်းလို့ထိန်လို့။ ကားမီးရောင်ရှိတုန်း စက်ဘီးနင်းလာတဲ့အရှိန်ကို မြှင့်လိုက်တယ်။ ဆရာအေးချိုက ဒီကားမီးရောင်ကို အားကိုးသလို သုဓမ္မာဇရပ်တန်းနဲ့ မျက်နှာချင်းဆိုင် ထနောင်းပင်တစ်ပင်ရဲ့အကွယ်က စောင့်နေတဲ့ ဘတ်သီး ကလည်း သူ့သားကောင်ကို ကားမီးရောင်အောက်မှာ မြင်နေရလို့ သဘောကျနေတယ်လေ။ ဘတ်သီးကလည်း ဒုတိယဘမှန်လေးပဲ။ ဒီလောက ဒီနယ် မှာတော့ ဗမှန်ရဲ့အရိုက်အရာကို ဆက်ခံဖို့ လက်စလက်နရှိတဲ့ နောက်တက်ကလေး။ ဘတ်သီးကလည်းခေသူမဟုတ်။ စာရင်းပေါက် အင်းပေါက်ထဲကပဲ။ သူလည်းပြစ်မှုကြွေးကို ချွေးနဲ့ဆပ်ခဲ့တဲ့အကြိမ် မနည်းတော့ဘူး။ ဗမှန်ကိုယ်တိုင် သဘောကျ မျက်စိကျနေတဲ့လူပဲ။ ဘတ်သီးက လုပ်ပုံကိုင်ပုံပိရိသပ်ရပ်တယ်။ အရပ်ကလည်း ငါးပေ ကိုးလက်မ ကျော်လိုက်သေးတယ်။ ရင်အုပ်တို့၊ လက်မောင်းတို့၊ ပခုံးတို့ဆိုတာ စနစ်တကျလေ့ကျင့်ထားတဲ့ လူတစ်ယောက်လိုပဲ။ အဟန့် ကောင်းတယ်။ ဒီဗလကြောင့် လက်လွန်ခြေလွန် ဖြစ်မှာစိုးလို့ သူ့ဆရာ ဗမှန်က ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းလုပ်ဖို့အမြဲမှာနေရတဲ့ တက်လူမိုက်လေး။ ရာပြည့်ကွင်းက သိပ်မမှောင်ပေမယ့် သုဓမ္မာဇရပ်ဘက်ကတော့ ထုံးစံအတိုင်းပဲ၊ မန ္တလေးတောင် စောင်တန်းတလျှောက်မှာတော့ ပိုးစုန်းကြူတွေ တန်းစီထားသလိုပဲ။ ကားအမြန်မောင်းချသွားတာကို ဆရာအေးချိုကမကြိုက်ပေမယ့် ဘတ်သီးကသဘောကျနေတယ်။ ဆရာ့ကိုကားကလွန်သွားတော့ ကား မီးရောင်ကြောင့် ဆရာဘာမှ မမြင်ရတော့ဘူး။ မျက်လုံးတွေပြာမိုက် သွားတယ်။ မျက်လုံးကျင့်သာရတော့မှ စက်ဘီးကိုလမ်းအလယ်ခေါင် ပြန်တက်လိုက်ရတယ်။ သုဓမ္မာဇရပ်ဘက် ဂရုစိုက်ကြည့်မိတယ်။ ဘာအရိပ်အရောင်မှ မတွေ့ရဘူး။ လမ်းညာဘက်က ထနောင်းပင် အကွယ်မှာ လူတစ်ယောက်ထင်ရဲ့။ စိတ်ထဲမှာ တစ်ချက်ထင့်ကနဲ ဖြစ်သွားတယ်။ ဆရာတင်မောင်အေး ပြောဖူးတာများကို သတိရလိုက မိတယ်။ စက်ဘီးနင်းအားမြှင့်ဖို့ ဖင်ထိုင်ခုံပေါ်ကကြွပြီး လက်ကိုင်ကို နာနာဆုပ်ကိုင်လိုက်တယ်။ ခြေထောက်တွေကလည်း စက်တပ်ထားသလို ဆရာ့နားနှစ်ဖက်မှာလေတိုးသံတွေ တဝှီးဝှီးနဲ့။ နောက်လှည့်ပြီးအသံကုန် အော်ပြစ်လိုက်ရတယ်။ ြ ဟေ့ ကောင်တွေ မီအောင်နင်းခဲ့ဟေ့ ငါ့ကိုမီရင် တစ်ဖွဲ့လုံးကို လက်ဖက်ရည်တိုက်မယ်ကွ ြ တဲ့အော်သံက ကျယ်သလား မမေးနဲ့။ နန်းမြို့ရိုးကို ပဲ့တင်ထပ်သွားအောင်ကို အော်ပစ်လိုက်တာ။ ဘတ်သီးကတော့ခုနကားမီးရောင်အောက်မှာ ဒီလူတစ်ယောက် ထဲပါ။ သူ့နောက်မှာဘယ်သူမှမပါပါဘူးလို့တွေးရင်း။ ဆရာအေးချိုရဲ့ အော်သံကြောင့်ဖြစ်တဲ့၊ ပဲ့တင်သံတွေကိုနားထောင်ရင်း ဘတ်သီး လက်တွန့်သွားတယ်။ ဆရာအေးချို တော်တော်လှမ်းတော့မှ ယုတ်ယုတ်မာမာ ဆဲသံကြီး ကြားလိုက်ရပြီး တစ်ဆက်တည်းပဲဝါးရင်းတုတ်တစ်ချေင်း ကတ္တရာလမ်းပေါ်မှာ ခုန်ပေါက်ပြီး ဆရာ့ဘီးနောက်က လိုက်ချလာတယ် ဆရာအေးချိုက တစ်မိုးလုံးဟိန်းသွားအောင် အော်ရယ်ပစ်ခဲ့တာပေါ့။ ဘတ်သီးက အခုလို နှပ်ပစ်ခံလိုက်ရတဲ့အကြောင်းကို သူ့ဆရာ ဗမှန်သိသွားမှာကိုလည်း ကြောက်တယ်၊ မိုးမှောင်တို့ ဒေါင်ရှည်တို့ပါ သိသွားကြရင် ့ ့ ့ ့ ့ ညီပုလေး မဟေသီ မဂ္ဂဇင်း ၁၉၈၈ ဧပြီ ကိုးဆယ်ဆသာသလေလေ့ နာမည်ရင်းတွေပျောက်ပြီး ‘ ဇေြာ်ကီး ’ တို့ ‘ စိုင်း ’ တို့ ‘ ဖိုးတော ’ တို့လို ဘော်လုံးပွဲကြည့် ပရိသတ်က သူတို့ကို ချစ်စနိုး ခေါ်ကြတယ်။သူတို့ကလည်းသူတို့ခေတ်တုန်းက တာဝန်ကျေခဲ့ကြတယ် မဟုတ်လား။ အခတော့ စီပွါးရေးကို ဇောက်ချလုပ်နေကြပြီ။ စီပွါးရေးဘက်ကလည်း တကယ်လုပ်တော့ တကယ်အောင်မြင်တဲ့ လူတွေ။ ဇော်ကြီးကချဉ်စက်ရှိတယ်။ တစ်နေ့ တစ်နေ့ ဇော်ကြီးသုံးတာ ကိုကမနည်းဘူး။ ရာဂဏန်း။ ဒါတစ်နေ့ဝင်ငွေရဲ့ အစွန်းထွက်။ တောကြီးက မိဘလက်ငုတ်ရွှေဆိုင်ထွက်တယ်။ ရွှေဈေးကစားလေ တောကြီးကြိုက်လေပါပဲ။ ဂျီကြူဆိုတာ တောကြီးတို့က အိမ်တင် ဝတ်တာ။ စိုင်းက ကျောက်မဲနဲ့္အမန ္တလေး ပစ္စည်းမျိုးစုံသယ်တယ်။ ရောင်းတတ်ဝယ်တတ် သယ်တတ်တယ်။ နောက်ဆုံးအခေါက်မှာ သူ့အမျိုးသမီးနန်းစန်းနွဲ့က ပို့ပေးတဲ့ တရုတ်လုံချည်တွေကို မန ္တလေးမှာ ဈေးမရဘူးဆိုပြီး ကျောက်မဲပြန်ပို့ ပစ်လိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ဘာသံမကြားညာသမမကြားနဲ့။ ဗြုန်းဆို ရန်ကုန်ဆင်းချသွားကြတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့လေးငါးရက်က။ ရထားလက်မှတ် ဒီလောက်ခက်တဲ့ရက်မှာကို မရရအောင်ဝယ်ပြီး ဆင်းချသွားလိုက်ကြတာ။ အပိုပေးဝယ်တယ်ပြောတာပဲ။ အိမ်အလုပ်တွေ၊ မိသားစုတွေ၊ စီပွါးရေးတွေ ပစ်ပြီးသွားကြတာ။ သိုက်နန်းအရှင်က ပြန်ခေါ်လိုက်တဲ့ အတိုင်းပဲ။ ဥ ဥ ဥ အခန်းချင်းကပ်ရက်က ကလေးရဲ့နာမည်က ြ မျက်ချယ် ြ တဲ့ သားဦးလည်းသားဦး။ တစ်ယောက်တည်းလည်းဖြစ်၊ အလိုကလည်း လိုက်သလားမမေးနဲ့။ ဆိုးလိုက်တဲ့အကောင်၊ ဂျီတိုက်လိုက်တဲ့ကလေး။ သုံးနှစ်တောင်မပြည့်သေးဘူး။ ညတိုင်သူအိပ်ချင်ပြီဆိုရင် မျက်ချယ်ကြီး ဂျီတိုက်ပြီ။ သူ့အမေ တီဗီဖြောင့်ဖြောင့်ကြည့်ရတယ်လို့မှမရှိဘဲ။ မအိပ်မချင်း ချိုထိုးနေတာပဲ။ မနက်အိပ်ယာထရင်လည်း ငိုပြီး ထတဲ့အကောင်။ မနေ့ညကတော့ သူ့အမေကတိုးတိုး တိုးတိုးနဲ့ မျက်ချယ်ကို ဗာတွေပြောတယ်လို့မသိဘူး။ မနက်ဖြန်ညနေကျရင် ့ ့ ့ ဆိုတာလည်း ပါရ္အဲ၊ မျက်ချယ်ကလည်း အဲဒီညကတစ်ချက်ဂျီမတိုက်ဘူး။ သူ့အမေ စကားနားထောင်တယ်။ အိပ်ယာကို ရှောရှောရှုရှုဝင်တယ်။ မနက်ကျတော့လည်း သူ့အမေကတိုးတိုး တိုးတိုး နဲ့ ပြောပြန်တယ်။ အိပ်ယာထကတည်းက မငိုတော့ဘူး။ ခုတင်အောက် ရောက်နေတဲ့ သူ့ရာဘာဘော်လုံးလေးထုတ်ပြီးကန်နေတယ်။ မျက်နှာ တော်မသစ်ဘူး။ စကားမပီတော့ ြ ဂိုး ြ ကို ြ ရိုး လြို့ ဒီကောင် အော်တယ်။ ရိုး ရိုး ရိုး နဲ့ သုံးခါအော်တယ်။ ပြီးတော့ မျက်နှာ သွားသစ်တယ်။ ဦးဘသာဆိုယင် ဘုရားတရားလုပ်နေတဲ့လူကြီးတစ်ယောက် ဆိုတာ တစ်ရပ်လုံးကသိတယ်။ ဘုန်းကြီးလူထွက်ကြီး။ ဥပုသ်နေ့တိုင်း ဝတ်ဖြူစင်ကြယ်ဝတ်၊ သတ်သတ်လွတ်စားပြီး၊ ကျောက်တော်ကြီးဘုရား မှာ ဉပုသ်စောင့်နေကျ။ ဆံပင်ကလည်း တစ်ခေါင်းလုံးဖြူနေပြီ။ ဝတ်ဖြူစင်ကြယ်နဲ့ဆိုတော့ သိပ်ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့လူကြီး။ ဗေဒင် ကလေးဘာလေးလည်း ဝါသနာပါတယ်။ ဦးဘသာ သိသိသာသာကြီးစကားနည်းလာတာ နှစ်ရက်ရှိပြီ။ ထိုင်နေယင် သူ့မျက်လုံးတွေက တစ်ခုခုတွေးနေတယ်ဆိုတာ သိသာ တယ်။ သူစဉ်းစားပြီးအကြံထုတ်ပြီဆိုယင် မေးစေ့ကိုလက်နဲ့ပွတ်နေကျ။ ဒီမနက်တော့ အိမ်ကအစောကြီးထွက်ချသွားတယ်။ စက်ဘီး တစ်စီးနဲ့။ သူ့အိမ်ကမိသားစုက စက်ဘီးမစီးပါနဲ့တော့လို့ တောင်းပန် ထားတာ ကြာလှပြီ သူကလည်းမစီးရှာပါဘူ:။ ဒီမနက်မှ။ တော်တော်နဲ့ပြန်မလာလို့ မိသားစုက စိတ်ပူနေကြတာ။ ပြန်ရောက်တော့ တစ်အိမ်လုံးက ဝိုင်းမေးကြတာပေါ့။ ဦးဘသာကတော့ ပြုံးပြုံးရွှင်ရွှင် ရီရီမောမောနဲ့ ြ ငါဘုရားကြီးစောင်းတန်းထဲဒါလေးတွေ သွားဝယ်တာ၊ ကရေကရာက တာရဲတန်းအထိ သွားဝယ်ရတယ်ကွ ြ တဲ့။ သူ့လက်ထဲမှာ ကြက်ရုပ်ကလေးတစ်ရုပ်နဲ့ ကရေကရာတစ်ထုပ်ရော ပါတယ်။ဒိပြင် သြဇာညွန့်တွေရော၊အုန်းညွန့်တွေရော၊ သီးညွန့်တွေရော ပါသေးတယ်။ ဣ ဣ ဣ ဂလင် ဂလင် ဂလင် ဟလို အမိန့်ရှိပါခင်ဗျာ အီးပီစီကလားဗျာ ဟုတ်ပါတယ် ဒီကနေ့ညနေ ကျွန်တော်တို့ မဟာအောင်မြေရပ်ကွက်ဖက် မီးဖြတ်အုံးမှာလားခင်ဗျာ။ မီးဖြတ်ဖို့အစီအစဉ် မရှိပါဘူးခင်ဗျာ။ သြော် ့ ့ ့ ဟုတ် ဟုတ်ကဲ့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ဂလင် ဂလင် ဂလင် ပြောပါခင်ဗျာ ဓာတ်စက်ရုံကလားရှင် ဟုတ်ပါတယ် ကျွန်မတို့အောင်နန်းရိပ်သာဘက် ဝင်းလိုက်ရုပ်ရှင်ရုံဘက် ဒီညနေ မီးဖြတ်အုံးမှာလားရှင် မဖြတ်ပါဘူးခင်ဗျာ ကျေးဇူးပါပဲရှင် ဂလင် ဟဲလို ဒီညနေ ကျွန်တော်တို့မီးဖြတ်ဖို့အစီအစဉ်မရှိပါဘူးခင်ဗျာ ဂလောက် ဟူး ့ ့ ့ ဒီနေ့တစ်နေကုန် ဒါပဲထိုင်ဖြေနေရပါလား။ ှု ှု ှု မန ္တလေးတက္ကသိုလ် ဘူမိဗေဒပါမောက္ခ ဒေါက်တာဦးသိန်း ဆိုတာ မော်လမြိုင်ကျွန်းသာ။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကနေ ဘွဲ့ရတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံကနေ ဘွဲ့ယူလာတာ။ ဒေါက်တာဦးသိန်းက မန ္တလေးမှာ ဆရာလုပ်သက် တစ်နှစ်နဲ့ ပါမောက္ခလုပ်သက်ရှစ်နှစ်ဆိုတော့ စုစုပေါင်း ၁၆ နှစ်ရှိပြီ။ ဒေါက်တာဦးသိန်းက သိပ်စည်းကမ်းကြီးတယ်လို့ နာမည် ကြီးတယ် ဆရာဆရာမတွေနဲ့ ဌာနက ဝန်ထမ်းတွေ မနက် ၈ နာရီ ရောက်အောင်လာရတယ်။ ဆရာကိုယ်တိုင်လည်း ရောက်အောင် လာတယ်။ ညနေကိုလည်း ၄ နာရီခွဲမှ ပြန်ရတယ်။ ဆရာဒေါက်တာ ဦးသိန်းကိုယ်တိုင်လည်း အဲဒီအချိန်ကျမှ ပြန်တယ်။ ဒီနေ့တော့ ဆရာဆရာမတွေ မစုလိုက်မိနဲ့ စုမိလိုက်ရင် ဒီကနေ့ညနေတော့ ့ ့ ့ ဒီညနေတော့နဲ့ စကားစပြောနေကြတယ်။ ဒေါက်တာဦးသိန်းကလည်း ဆရာဆရာမတွေ ငဲ့ပြီး ဒီနေ့ ညနေ ကျောင်းက စောစောပြန်ချင်တဲ့လူ ပြန်ချင်ရင် ပြန်ခွင့် ပေးလိုက်တယ်။ ဆရာဆရာမတွေ မတိုင်ပင်ထားကြဘဲနဲ့ စောစော ပြန်ချလာကြတယ်။ စက်ဘီးကိုလည်း ခပ်သုယ်သုယ်နင်းကြတာပေါ့။ အ အ အ ဒီရက် ဒီအချိန်မှ မဂင်္လာရက်၊ မဂင်္လာအချိန် ရွေးမိတာနဲ့ ကြုံနေရတယ်။ သတို့သားဘက်ကလည်း ဈေးချိုမိတ် ၊ ပွဲရုံမိတ်နဲ့။ မန ္တလေးမြို့ တစ်ဝက်ကတော့ သူတိ္အုမသိတဲ့လူ ကင်းတဲ့လူမရှိဘူ:။ သတို့သမီးဘက်ကလည်း မြို့မျက်နှာဖုံးတွေ။ အဖေးက နိုင်ငံ ဂုဏ်ရည် ပထမဆင့် လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင် ပထမဆင့်။ အမေကလည်း မြို့နယ်ပညာရေးမှူးဟောင်း။ သမီးကလည်း ဆရာဝန် ဖြစ်ပြန် သူ့အကိုကလည်း မြို့ရဲ့ကာလသားရောဂါ တိုက်ဖျက်ရေး ဆရာဝန်လုပ်သွားတာ နည်းတဲ့နှစ်တွေလား။ မိတ်များလိုက်ပုံတော့၊ အမှန်က ဒီမဂင်္လာပွဲဒီရက်၊ ဒီအချိန်အခါ မလုပ်နဲ့ လမ်းမှာ ကာ၊ရပ်စရာ နေရာတော်ရှိမှာမဟုတ်ဘူး။ ဝက်ဝက်ကွဲစည်မယ့် မဂင်္လာဆောင် ။ ဖိတ်စာနှစ်ထောင့်ငါးရာရိုက်ဝေတဲ့မဂင်္လာပွဲလက်ရွေးစင် ရွေးဖိတ်မှာတဲ့။ သတို့သားကတော့ ယောကျ်ားလေရှင်၊ ပြီးတော့ တတ်နိုင်တဲ့ လူတွေလည်းဖြစ်တော့ ဣနြ္ဒေကလေးနဲ့။ သတို့သမီးက လူငယ်ပီပီ ဟန်မလုပ်နိုင်ဘူး။ မျက်စိမျက်နှာပျက်ချင်တယ်။ မဂင်္လာဧည့်ခံပွဲလုပ်နေတဲ့ ညနေ ၄ နာရီ ၅ နာရီဆိုတဲ့အချိန်တွေက ကျောင်းဆင်းချိန် ရုံးဆင်းချိန် ဈေးပိတ်ချိန် လွှတ်စည်ရမယ့်အချိန်ပေါ့။ အကိုလုပ်တဲ့ဆရာဝန်ဆိုသူကလည်း ဣနြ္ဒေမရဖူး ဖင်တကြွကြွ နဲ့၊ဧည့်ခံဖျော်ဖြေနေတဲ့တီးဝိုင်းကလည်း မန  ္တလေးမြို့ရဲ့ကျက်သရေဆောင် ထိပ်သီးတီးဝိုင်း၊ သံမဏိရှည်လှတဲ့ တီးဝိုင်း။ ဒီညနေတော့ သူတို့လည်း မမြူးဘူး။ လမိုင်းမကပ်ဘူး။ မဂင်္လာဆောင်မှာ စက်ဘီးအအပ်ခံတဲ့ဆိုင်က လူကတောင် စက်ဘီးတွေ ဆက်မစောင့်ချင်တော့ဘူး။ ထားပစ်ခဲ့ချင်သတဲ့။ ဆ ဆ ဆ အရပ်ထဲက တမတ်ရေချိုးကန်တွေမှာလည်း ဒီညနေ လူနည်း တယ်။ ဂျိန်းစဘွန်းတို့၊ ချတ်နောရစ်စ်တို့ ကြမ်းခဲ့ ရမ်းခဲ့ကြတဲ့၊ မလေးရှား စုန်းတို့၊ ယိုးဒယားတစ္ဆေတို့ ပျော်မြူးတဲ့ ဗီဒီယိုရုံတွေကည်း ဗီဒီယိုအခွေတွေ မပြကြတဲ့ညနေ။ အတန်းတင် စာမေးပွဲတွေ ဒီလောက်နီးနေတာ တောင်မှ ကျူရှင်တွေလည်း ပိတ်လိုက်ကြရတယ်။ မန ္တလေးမြို့မှာ စည်ကစးရဥပ်ထွေးလှတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်လမ်းတို့ အာဇာနည်လမ်းတို့ တရုပ်တန်းလမ်းတွေလည်း တန်ဆောင်မုန်းလပြည့် မတိုင်ခင် အဖိတ်နေ့ညနေလို အသွားအလာ နည်းနေတယ်။ ပြည်ထောင်စု အလံက မန်းရာပြည့်ကွင်းမှ တစ်ညတာ ညအိပ်မှာမို့ အတိတ်နမိတ် ကောက်တဲ့လူတွေက ကောက်ကြတယ်။ ဓ ဓ ဓ လှလှချော်ချော အမျိုးသမီးလေးတွေ။ ငါးယောက် လမ်းလျှောက်လာရင်း ြ သုံးဘီး သုံးဘီး ြ လို့တစ်ယောက်က လှမ်းထားလိုက်တယ်။ ဖနောင့်နေးတွေ နီတာရယ်၊ ပါးကလေးတွေ နီတာရယ်၊ ဝတ်ပုံစားပုံ မြင်လိုက်ကတည်းက ဒီမြို့ကမဟုတ်မှန်း သိသာတယ်။ သုံးဘီးဆရာက လက်ခါပြသွားတယ်။ ခဏနေတော့ သုံးဘီးတစ်စင်းလာပြန်ရော။ ဒီတစ်ခါတော့ ကလေးမလေးတွေ၊ တစ်ယောက်တစ်ခွန်းဝိုင်းအောင် ခေါ်ကြတယ်။ သုံးဘီးတောင်းတဲ့ ချာတိတ်ကလည်းရပ်ပေးတယ်။ မဟာမုနိဘုရားကြီး သွားချင်လို့တဲ့ ဒါးတန်းကနေ ဘုရားကြီး ဆိုရင် အနည်းဆုံး ၂၅ ကျပ်ယူနေကျ။ အခုလို နယ်ကလာကြတဲ့ ခရီးသည်တွေဆိုရင် ၃၅ ကျပ်လောက် စတောင်းရင်လည်း တောင်းတတ တယ်။ သုံးဘီးဆရာက လက်မှာပယ်ထားတဲ့ နာရီကိုကြည့်တယ်။ ပြီးတော့ ပိုသေချာအောင် နာရီစင်ကြီးကို လှမ်းကြည့်လိုက်တယ်။ ပြီးမှ ြ မအားပါဘူးခင်ဗျာ အချိန်မရှိတော့လို့ပါ ြ ဆိုပြီးယဉ်ယဉ်ကျေးကျေး တောင်းပန်တယ်။ သုံးဘီးကားမောင်းထွက်သွားတဲ့ ဘက်ကလည်း ဧည့်သည်ကလေးမလေးတွေ သွားချင်တဲ့တောင်ဘက်အရပ်ပါပဲ။ F F F မန ္တလေးတစ်မြို့လုံးမှာရှိတဲ့ တီဗ ီအလုံး တစ်သိန်းကျော် ဖွင့်လိုက်ပြီ။ ဗီဒီယိုဒက် စက်အလုံး ကိုးထောင်ကျော်လည်း မှတ်တမ်းတင် မလို့အသင့် ဃ ဃ ဃ ဦးလေးကျားဘငြိမ်းဆိုတာ မြန်မာပြည်ရဲ့ လက်ဝှေ့ချန်ပီယံ တစ်ယောက်ဖြစ်တယ်။ စာရေးတဲ့နေရာမှာလည်းကောင်းတယ်။ စကား အရာမှာလည်း ချန်ပီယံပဲ။ မန ္တလေးမြို့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဂုဏ်ယူ တတ်လွန်းသူတစ်ယောက်ပဲ။ မန ္တလေးရုပ်ရှင်က ရိုက်တဲ့ ဘဝသံသရာဇာတ်ကား အကယ်ဒမီ ဆုတွေရတုန်းက ဦးလေးကျားဘငြိမ်းက ရန်ကုန်မြို့တော်မှာ ရှိနေသတဲ့။ ဂလုပ်ရုံရှေ့မှာ လက်နှစ်ဖက်ကနံကို ထောက်ထားသတဲ့။ ခါးထောက် တာထက်နည်းနည်းမြှင့်ပြီး ထောက်ထားတဲ့ဟန်ပေါ့။ ရန်ကုန်က သူ့မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ယောက်ကို တွေ့ရင် ဘဝသံသရာက အကယ်ဒမီ ရမှာပေါ့ဗျ။ ကောင်းတာကိုးလို့ ပြောတတ်တယ်။ တစ်ဆက်တည်းပဲ ကောင်းမှာပေါ့ဗျ မန   ္တလေးရုပ်ရှင်က ရိုက်တာကိုးလို့ ကြွားပြောလေးပြောတတ်သတဲ့။ ြ သကြင်္န်မိုး ြ ရုပ်ရှင် အကယ်ဒမီတွေရတုန်းကလည်း ဦးလေးကျားဘငြိမ်းကို သတိယမိတယ်။ တီဗီက ရုပ်မြင်သံကြား အဆီအစဉ်ပြီးလို့ ကြေညာစာတမ်းထိုးတော့ ပရိသတ်ဆိုတာ ပီတိတွေ လျှမ်းလို့၊ ပြုံးလို့။ ဒေါ်ဝင်းဝင်းဆိုတဲ့ မိန်းမကြီးက ကိုလေးလက်ဝန်၊ နေ့စေ့လစေ့ကြီး။ ကိုယ်ဝန်ကြီးနဲ့မို့ တီဗီကို ကောင်းကောင်းကြည့်ရတာ မဟုတ်ဘူး။ ထိုင်ကြည့်လိုက်၊ ထသွားလိုက်၊ ဆီးသွားလိုက်၊ မတ်တပ်ရပ်ကြည့်လိုက်၊ နောက်ဖေးသွားလိုက်နဲ့ လုပ်ရရှာတာ။ သူက သူ့ဗိုက်ကို ပွတ်နေပြီး မွေးမယ့်မွေးရင် ဒီနေ့ပဲ မွေးလိုက်ချင်သတဲ့။ သူ့မျက်နှာလည်း ပြုံးလို့၊ ရွှင်လို့ J J J ဦးလေးကျားဘငြိမ်းကို သတိယမိပြန်သည်၊ ၃၆ ကြိမ်မြောက် ပြည်နယ်နဲ့တိုင်းပွဲမှာ မန ္တလေးတိုင်းက ပြည်ထောင်စုဒိုင်းအပြင် အသန့် ရှင်းဆုံးဆုပါရလိုက်သေးတယ်။ ထိုက်ထိုက်တန်တန် နိုင်တာကွလို့ လူတိုင်းက ပြောကြတယ်။ ဦးလေးကျားဘငြိမ်းများ ရှိနေရင် ချိုင်းကိုလက်ထောက်ပြီး လမ်းသလားနေမလား မသိဘူး။ ညီပုလေး ရုပ်ရှင်အမြုတေ ၁၉၈၈ မတ် လူကောင်းလူချွန် သူ့နာမည်က တဖြည်းဖြည်းနဲ့လူသိများလာတယ်။ သူက ပန်းချီကားတွေအများကြီး ဒလစပ်ရေးနေတဲ့ပန်းချီဆရာတော့ မဟုတ်ဘူး ဒါပေမယ့် သူရေးလိုက်ပြီဆိုရင်ရေးသလောက် ပြောစမှတ်ပြုကြရတယ်။ ပန်းချီလောကသား အချင်းချင်းတောင်မှ သူ့လက်ရာကို အသိအမှတ်မပြု ကြလို့မရဘူး။ လောကနတ်နဲ့ ယုဒသန်ရိပ်သာမှာလုပ်တဲ့ပန်းချီပြပွဲတွေမှာ ကိုချစ်ညိုရဲ့ ပန်းချီကားတွေ တစ်ခါတစ်ခါပါလာတတ်တယ်။ ပြပွဲမှာ ဈေးဦးပေါက်ရောင်းရတာ ကိုချစ်ညိုရဲ့ ပန်းချီကားက အများစုပဲ။ ကိုချစ်ညိုကြိုးစားအားထုတ်ပုံကလည်း ကြောက်ခမန်းလိလိပဲ။ လူအများချီးကျူးနေကြတဲ့ သူပန်းချီကားတွေကို သူအားမရသေးဘူးတဲ့။ ဒိထက်လက်ရာမြောက်အောင် တွေးခေါ်အားကောင်းလာအောင် သူလုံ့လ ထုတ်တယ်။ သူအခု လူပုံတူတွေ ဇောက်ချရေးနေတယ်။ သင်ဆရာတွေ ဆီမှာချဉ်းကပ်လို့။ မြင်ဆရာတွေကတော့ သူ့အဖို့ အပုံအပင်ပဲ။လေ့လာ လို့ကို သူ့မှာမကုန်နိုင်ဘူး။ ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘရင်လေးနဲ့ ဆရာ ပေါ်ဦးသက်တို့က သူ့ရဲ့ဆရာအရင်းတွေပေါ့။ ကိုချစ်ညို ပုံတူရေးမှာ သူ့ဆရာတွေနဲ့မတူတာက စုတ်ချက် ကြမ်းကြမ်း ဆေးထူထူနဲ့ရေးတတ်တယ်။ အရောင်စပ်ဟပ်ရေးခဲတယ်။ ကျွပ်ဘူးထဲမှာ ပါတဲ့အတိုင်းပဲ ရေးတတ်တယ်။ မလိုမုန်းတဲ့လူတွေက အလကားပါကွာ ရေးချက်ရေးဟန်တွေက ဒီလောက်မဟုတ်ပါဘူး။ ဆေး တွေထူပိန်းနေအောင် လုပ်ထားတာပါလို့ ပြောကြမယ်ဆိုရင်လည်း ပြော ကြဖို့ပဲ။ဒါပေမယ့်အခုထိတော့ကိုချစ်ညိုရဲ့ပန်းချီကားကို ဒီလိုပြောမယ့်လူ မပေါ်သေးဘူး။ သူက ပန်းချီကားမှာလက်မှတ်ထိုးရင် စာလုံးသေးသေး ဝိုင်း ဝိုင်းလေးနဲ့ မြန်မာလိုပဲလက်မှတ်ထိုးလေ့ရှိတယ်။ပြီးတော့ ပန်းချီကား ရေးတဲ့သက္ကရာဇ်လည်း ကောဇာသက္ကရာဇ်ပဲထည့်တတ်တယ်။ သံတမန် တွေ နိုင်ငံခြားကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တွေက ဒိပြင်မြန်မာစာသာ မဖတ်တတ် ရင်ရှိရမယ်၊၊ ချစ်ညိုဆိုတဲ့ စာလုံးကိုတော့ သူတို့ ဖတ်တတ်နေကြပြီလေ။ လူတစ်ယောက်ရဲ့ပုံတူရေးတဲ့နေရာမှာ သူကအဲဒီလူရဲ့ စိတ်ထားကိုပါရေး နိုင်ဖို့ကြိုးစားနေတယ်။ သူ့ပန်းချီကားကိုကြည့်ပြီး ဒီပုဂါဖြင့် ဘုရားလူကြီး ဖြစ်လောက်တယ်။ ဒီလူဟာဖြင့် တကယ့်ကို သမ္မာသမတ်ရှိတဲ့ တရားသူကြီးရဲ့ ဥပဓိပဲ စသဖြင့် မှန်းကိုက်ရင် လွဲခဲတဲ့ လက်ရာမျိုးရအောင် သူကျင့်နေတယ်။ ကိုချစ်ညိုအခုလိုမအောင်မြင်ခင်တုံးက သူ့ရဲ့မော်ဒယ်တွေ ကလည်း သမ္ဗာန်ခပ်တဲ့လူ၊ ကဗျာရေးတဲ့လူ၊ အငြိမ့်ထမ်းဆင့်၊ ပူပေါင်း ရောင်းတဲ့လူ၊ ပုံနှိပ်စက်အလုပ်သမားတွေပဲ။ သူပတ်ဝန်းကျင်ကလူတွေပေါ့ သူတို့နဲ့နီးနီးကပ်ပေါင်း၊ သူတို့အိမ်လိုက်လည်၊ သူတို့နဲ့အတူစား အတတ်နိုင်ဆုံး သူတို့လိုနေထိုင်ရင်း ရေးတဲ့ပန်းချီကားတွေမို့ လက်ရာ ပိုမြောက်တယ်။ အခုလည်း ဆရာတော်ကြီးတွေ၊ သီလရင်ဆရာကြီးတွေ၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်ဟောင်းတွေ၊ သံအမတ်ကြီးတွေရဲ့ပုံတူကို ခဏခဏ ရေးပေးရတတ်တယ်။ အပ်ထည်တွေပေါ့။ ဒီပုံတွေက သူကိုယ်တိုင် ရေးပေးချင်လို့ တကူးတကသွားရေးပေးတဲ့ပုံတွေနဲ့တော့ ဘယ်တူမလဲ ပန်းပုဆရာကြီး ဦးဟန်တင်ရဲ့ပုံနဲ့ သံအမတ်ကြီးတစ်ယောက်ရဲ့ပုံနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရင် အသိသာချည်း။ ဆရာဦးဟန်တင်ကလည်း သူရေး ပေးတဲ့ပန်းချီကားကို တမြတ်တနိုးရှိလှတယ်။ ဟောဒါဂီတပညာရှင်တစ်ဦးပါဗျာ။ကျွန်တော်သိပ်မြင်ဖူးတာပေါ့ မြင်ဖူးလို့ပြောတာမဟုတ်ဘူးနော်။ ခင်ဗျားရေးထားတာ သူ့နှုတ်ခမ်းမွေး တွေကိုက ဂီတသံတွေထွက်နေပြီဗျ။ နေဦး နာမည်ဖေါ်လို့မပေါ်ဘူး။ ပန်းချီဆရာ အသာပဲပြုံးနေလိုက်တယ်။ နောက်လေးငါးရက်ကြာတော့ သူ့မိတ်ဆွေဆီကရောက်လာတဲ့ ချီးကျူးတဲ့စာထဲမှာ တယောကိုတင်ရီရဲ့ နာမည်ကို ချက်ချင်းသူမပြောနိုင်တဲ့အတွက် ခွင့်လွှတ်ဖို့လည်းထည့်ရေး ထားတယ်လေ။ ကိုချစ်ညိုက သူ့စိတ်ထဲမှာ ပန်းချီရေးချင်စိတ် လှိုက်လှိုက် လှိုက်လှိုက်နဲ့ပေါ်လာပြီဆိုရင် ရှပ်အကျင်္ီဖြူဖြူသန့်သန့်လေး ဝတ်ပြီးရေး တတ်တယ်။ ပလေကပ်ပုဆိုး အရောင်နုလေးလည်း ဆင်တတ်တယ်။ ပန်းချီစုတ်တံတွေ၊ဓားတွေ၊ဆီပုလင်း၊တာပင်တိုင်၊ရေနံခွက်တွေက သူ့ညာ ဘက်မှာ အလယ်ကဆေးစပ်တဲ့ဘုတ်ပြား၊ဘယ်ဘက်က ဆီဆေးကျွပ်တွေ သပ်သပ်ယပ်ယပ်စီထားပြီး ရေးလေ့ရှိတယ်။ ကျွပ်တောင့်တွေကလည်း သူ့အရောင်အုပ်စုနဲ့သူ။ အနုကလေးတွေကတစ်စု၊ရင့်တဲ့အရောင်တွေက တစ်စုပေါ့။ တစ်ခါတလေ လေလေးတချွန်ချွန်နဲ့ရေးချင်ရေးရဲ့။ တစ်ခါ တရံလည်း သီချင်းလေးတညည်းညည်းနဲ့ပေါ့။ ဥရောပက သံစုံတီးဝိုင်း ဓာတ်ပြားဖွင့်တဲ့အခါဖွင့်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် ဆရာမြို့မငြိမ်း၊နန်းတော်ရှေ့ ဆရာတင်၊အေဝမ်းဆရာညှာနဲ့ဂီတနက်သန်ကိုစောညိန်း တို့ရဲ့သီချင်းတွေ ကိုနားထောင်ရင်းလည်း သူပန်းချီရေးတတ်တယ်။ တစ်ခါတလေတော့ လည်း စန္ဒရားချစ်ဆွေရဲ့ စန္ဒရားလက်သံတွေနားထောင်ရင်းပေါ့။ သဥဥစိတ်မပါဘူးဆိုရင်လည်း ဆံပင်စုတ်ဖွားနဲ့၊မုတ်ဆိတ်မွေး၊ နှုတ်ခမ်းမွေးထိုးထိုးထောင်ထောင်နဲ့၊ စွပ်ကျယ်လက်ပြတ်လေးဝတ်တဲ့အခါ ဝတ် တစ်ခါတလေ အကျင်္ီချွတ်နဲ့ရေးပစ်တတ်တယ်။ ဒီလိုကျတော့ ချွေးတွေသံတွေထွက်လို့။ တစ်နေ့ဆီက ပန်းချီကားအပ်ချင်လို့တဲ့ လူတစ်ယောက်လာ စုံစမ်းတယ်။အရင်ဆုံ:လက်ခဘယ်လောက်ပေးရမှာလဲဆရာတဲ့။ပန်းချီဆရာ သိလိုက်တယ် ချီကတဲကယဉ်သကို ဆိုတာဒါမျိုးပေါ့။ ပြီးတော့ အခုရေးတဲ့ ပန်းချီကားကိုအတတ်နိုင်ဆုံး လူတွေမမြင်တွေမမြင်ချင်ဘူးတဲ့ ကိုချစ်ညိုက ပန်းချီရေးရင်သူ့မိတ်ဆွေပန်းချီဆရာတွေ ဝါသနာရှင်တွေ ခေါ်ပြပြီး သူတို့ဝေဖေန်ချက်ကို အရင်နားထောင်တတ်သူမဟုတ်လား။ ခွကျကုန်တာပေါ့။ ကိုချစ်ညိုက ပန်းချီရေးရင်သူ့မိတ်ဆွေပန်းချီဆရာတွေ ဝါသနာရှင်တွေခေါ်ပြပြီးသူတို့ဝေဖေန်ချက်ကို အရင်နားထောင်တတ်သူ မဟုတ်လား။ ခွကျကုန်တာပေါ့။ ဘယ်သူပုံရေးရမှာလဲ ခင်ဗျားရဲ့ပုံလားဆိုတော့ ဟိုလူက ထိတ်ထိတ်ပြာပြာ လက်ဝါးတစ်ကာကာနဲ့ သူ့ပုံမဟုတ်ပါဘူး တဲ့။ ဘယ်သူ့ပုံဆိုတာ မပြောလို့ဖြစ်ရင်မပြောပါရစေနဲ့တဲ့။ ကိုချစ်ညို ဒီလိုလူ ကို တစ်ခါမှမမြင်ဘူးပေယ့် အသာငြမ်နေလိုက်တယ်။ အိမ်ကိုလိုက်ရေးရမှာလား၊ ဒီကိုလာအရေးခံမလား ဆိုတော့ လည်း အိမ်ကိုလည်းလိုက်မရေးရဘူး၊ ဒီကိုလည်းလာအရေးမခံနိုင်ဘူးတဲ့ သူကဓာတ်ပုံကိုပဲကြည့်ပြီး ရေးစေချင်တာတဲ့၊ ပန်းချီဆရာတော်တော်စိတ် ပျက်သွားပုံရတယ်။ ခေါင်းကို တဗြစ်ဗြစ်ကုတ်ရင်း သူလိုချင်တဲ့အဖြူ အမည်းဓာတ်ပုံတွေအကြောင်း ပြောနေမိတယ်။ ဟိုလူကအဲဒီကိစ္စလည်း သိတ်တော့မဖြစ်နိုင်ပြန်ဘူးတဲ့။ သူစကားအတိုင်း ပြန်ဖေါက်သည် ချရရင် ြ အဲကိစ္စက အန်ကယ်ကြီးမသိအောင်လုပ်ရမှာ ဆရာ၊ ဆရာလိုချင်တဲ့ဓာတ်ပုံကို အတတ်နိုင်ဆုံးကြိုးစား ကြည့်မယ်လေ၊ မရရင် တော့ ဓာတ်ပုံတွေကြည့်ပြီးရေးရမှာပဲဆရာ တြဲ့။ ပန်းချီကားလာအပ်တဲ့ လူကစကားပြောရင်း ကိုချစ်ညိုဧည့်ခန်း ကို လှည့်ပတ်ကြည့်နေမိတယ်။ ကိုချစ်ညိုရဲ့ပန်းချီကားတစ်ချပ်မှမတွေ့မိ ဘူး။ ဆီဆေးကားဆိုလို့ ဆရာဦးနန်းဝေရဲ့ပန်းချီကားတစ်ချပ်နဲ့ ဆရာ ဦးခင်မောင်ရင်ရဲ့ ပန်းချီကားတစ်ချပ်ပဲ တွေ့သွားတယ်။ ကျန်တာက ကိုချစ်ညိုရဲ့သမီးကြီး ပန်းချီကားတွေပဲချိပ်ထားတယ်။ ပထမတန်း ကျောင်းသူကြီးရဲ့ တောင်တန်းရယ်၊ အိမ်ရယ်၊ ဗျိုင်းတွေရယ် ရေးထားတဲ့ ရှုခင်းပုံရယ်။ နေလုံးကြီးနဲ့ပန်းခင်းတစ်ခင်းရယ်က အနောက်ဘက်ထရံမှာ ရှိတယ်။ တောင်ဘက်ထရံမှာတော့ ကြက်ဖကြီးတစ်ကောင်ရေးထားတယ် အဲဒီပုံရဲ့အောက်က သစ်တောရယ်၊ စမ်းချောင်းကွေ့ကောက်ကောက် ကလေးနဲ့ လိပ်ပြာနှစ်ကောင်ပုံရေးထားတဲ့ ပုံလေးချိတ်ထားတယ်။ သူ့အမေပုံတူက အရှ္အေဘက်ထရံမှာ။ ပန်းချီကားအပ်တဲ့လူက လေသံနှိမ့်ပြီး အန်ကယ်ကြီးက အငြိမ်းစားယူတော့မှာမို့ နှုတ်ဆက်ပွဲမှာ ဒီပုံတူပန်းချီကားနဲ့ သူတို့ဂါဝရ နှုတ်ဆက်မယ့်အကြောင်း ရှင်းပြတယ်။ ဒီပြင်လူတွေကလည်း သူတို့ အစီအစဉ်နဲ့သူတို့ ရှိကြတာမို့ လက်ဆောင်တကာမှာ ဒီလက်ဆောင်က အကောင်းဆုံးဖြစ်မယ် ထင်တဲ့အကြောင်း ကြည်ကြည်နူးနူးပြောပြနေ ရှာတယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်သူမှမပြပါနဲ့လို့ ပြောတာပါတဲ့။ နောက်တစ်ခါ ပိုနိမ့်တဲ့လေသံနဲ့ ပြောတဲ့စကားတွေကို ပန်းချီ ဆရာ မနည်းနားစိုက်ထောင်ရတယ်။ ပန်းချီကားဖိုးစရံငွေ တစ်ထောင် သူအခုချေသွားပါမယ် တဲ့။ စာရွက်ထဲမှာတော့ တန်ဖို:နှစ်ထောင့်သုံးရာ လို့ ရေးပေးစေချင်တယ် သတဲ့။ ကိုချစ်ညိုပြုံးလို့ပဲနေလိုက်တယ်။ ဆရာ လိုချင်တဲ့ဓာတ်ပုံတွေလည်း သဘက်ခါလာပို့နိုင်ဖို့ကြိုးစားပါ့မယ် တဲ့။ မရရင်လည်း ရတဲ့ဓာတ်ပုံတွေနဲ့ အကောင်းဆုံးရေးပေးဖို့ အတန်တန် မှာသွားတယ်။ နှတ်ဆက်ပွဲလုပ်ဖို့ကတော့ရက်နှစ်ပတ်လောက်လိုသေးပေမဲ့ သူတို့ပန်းချီကားကို ဆယ်ရက်လောက်နဲ့ အပြီးလိုချင်ပြန်သတဲ့။ ငွေတစ်ထောင်ကို ပန်းချီဆရာလက်ထဲလက်နှစ်ဖက်နဲ့ ရိုရိုသေသေ ပေးသွားတယ်။ ပြီးတော့ ဆလံပေးနှုတ်ဆက်ပြန်သွားတယ်။ ကားပေါ်ရောက်မှ ပန်းချီကားဘယ်အရွယ်ရေးပေးမှာလဲလို့ တစ်ခါပြန်လာမေးတယ်။ ကျွန်းသားပေါင်ကလေး ကနုတ်ပန်းလေးတွေ လည်း ပါချင်တာမို့ဘယ်နေရာမှာ အော်ဒါပေးရမလဲလို့မေးပြန်တယ်။ ပန်းချီဆရာက သူလိုချင်တဲ့ပေါင် ရနိုင်မယ့်နေရာကို မြေပုံဆွဲပြီး ညွှန်လိုက်ရတယ်။ဒီတစ်ခါလည်း ဆလုပေးပြီး နှုတ်ဆက်သွား ပြန်တယ်လေ။ အဲဒီလူကသူပြောတဲ့ သဘက်ခါမှာပေါ်မလာပဲ ဖိန်းနွဲခါနောက် တစ်ရက်မှ ပေါ်လာတော့တယ်။ အန်ကယ်ကြီးရဲ့ ဓာတ်ပုံတွေလာ ပေးတာပါ။ ပန်းချီဆရာမှာလိုက်တဲ့ အဖြူအမည်းဓာတ်ပုံတွေမဟုတ်ဘဲ အိမ်မှာရှိနှင့်တဲ့ ရောင်စုံဓာတ်ပုံတွေတစ်ထပ်ကြီး သယ်ချလာတယ်။ ချိန်း ထားတဲ့နေ့က အန်ကယ်ကြီးရဲ့သမီး ရုံးမတက်လို့ သူလည်းဘာမှမတတ် နိုင်တဲ့အကြောင်း တောင်းပန်စကားပြောရှာတယ်။ အဲဒီလူပြန်သွားတော့ ပန်းချီဆရာလည်း ဓာတ်ပုံတွေ တထပ်ကြီးနဲ့ကျန်ရစ်ခဲ့တာပေါ့။ ခ ခ ခ ပဂ္ဂိုလ်ရဲ့ ပုံတူကိုအပ်ရမယ့်ရက်က တဖြည်းဖြည်းနီးလာပြီ။ ပန်းချီဆရာလည်း တော်တော်ကို စိတ်ပင်ပန်းနေရှာတယ်။ ဓာတ်ပံတွေ ကြည့်လိုက်၊ ပစ်ထားလိုက်၊ လုပ်နေမိတဲ့ရက်တွေလည်း မနည်းတော့ဘူး ဒီနေ့တော့ မရေးရင်မဖြစ်တော့ဘူး။ ကားကျက်ပြီး သားကင်ဘတ် တစ်ချပ်ကို ဒေါက်ပေါ်တင်လိုက်တယ်။ ဆေးတွေ စုတ်တွေလည်း အသင့်ပြင်ထားလိုက်တယ်။ ခေါင်းတကုပ်ကုပ်နဲ့ အိမ်ထဲတင် အခေါက် ခေါက် အခါခါ လမ်းလျှောက်မိတာလည်း ဘယ်နှစ်မိုင်ပေါက်နေပြီလည်း မသိတော့ဘူး။ ကိုချစ်ညိုရဲ့ အိပ်မပျော်တဲ့ညတွေလည်း မနည်းတော့ဘူး။ ဘာအရောင်တွေ သုံးရပါလိမ့်။ နောက်ခံကရော ဘာအရောင် သုံးရမလဲ။ မျက်နှာကိုတည့်တည့်ထားရမလား။ ညာဘက်လှည့်ထား ယင်ကော။ ဘယ်ဘက်မျက်နှာမူပြီး မျက်လုံးကို ညာဘက်ကြည့်ခိုင်းထား ယင်ကော။ ကွန်ပိုဇေးရှင်း အမျိုးမျိုးကိုစဉ်းစားရင်း၊ ဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို တိုက်ပုံ ဝတ်ပေးရမလား၊ စပို့ရှပ်ကလေးနဲ့ဆိုယင်ကော။ ပုံမှန်ပကတိအခြေအနေ အတိုင်းရေးပေးလိုက်ရမလား။ အသက်များ နည်းနည်းငယ်ပေးလိုက်ရ မလား။ ပန်းချီဆရာအတွေး ကြပ်အထွေးကြပ်နေရှာတယ်။ တော်တော် ကြာကြာစဉ်းစားပြီးမှ မျက်နှာသစ်ဖို့သူသတိရတယ်။သူမျက်နှာသစ်ပြီးတဲ့ အချိန်မှာ သူ့ရဲ့ဇနီးနဲ့သမီးက ရုံးနဲ့ကျောင်းသွားကြဖို့အဆင်သင့် ဖြစ်နေ ကြပြီပေါ့။ ကိုချစ်ညိုပန်းချီရေးရင် သမီးကြီး ကျောင်းသွားနေတုန်းမှာ တွင်အောင်၊ ပြီးအောင်ရေးလေ့ရှိတယ်။ သမီးရှိနေရင်  အမေးအမြန်းထူပြီး အနားမှာ လာလာရှုပ်တတ်တယ်လေ။ မနက်စာ လက်ဖက်ရည်သောက်ပြီးတော့ သူဘယ်နှစ်ကြိမ် ကြည့်ပြီးမှန်းမသိတော့တဲ့ ဓာတ်ပုံအိတ်ကြီးကိုထုတ်ပြီးကြည့်ရပြန်တယ်။ မဂင်္လာဧည့်ခံပွဲတစ်ခုမှာ ရိုက်ထားတဲ့ ပွဲနေပွဲထိုင်အဝတ်အစားနဲ့ အဲဒီပုဂ္ဂိုလ်တို့လင်မယားနှစ်ယောက်ပုံကို ပန်းချီဆရာအရင်ဆုံး ရွေးလိုက် တယ်။ နောက်တစ်ပုံက မိသားတစ်စုလုံး ခေတ်မီပုံစံတိုက်တစ်လုံးရှေ့မှာ ရိုက်ထားတဲ့ပုံ၊ သူတို့မိသားစုထဲမှာ သဘေင်္ာအရာရှိရော၊ ဆရာဝန်ရော ပါကြပုံရတယ်။ သားတွေလား သမက်တွေလား ပန်းချီဆရာ အကဲမခတ် တတ်ဖူး။ ယောက္ခမလို့ထင်ရတဲ့အမျိုးသမီးကြီးက ဝလှပါလား။ ပန်းချီရေးပေးရမယ့်ပုဂ္ဂိုလ်က နိုင်ငံခြားတွေလည်းရောက်ဖူးပုံပဲ။ ဟောဒါမြဘုရားဖူးနေတဲ့ပုံ။ လူတွေသိပ်စည်ပြီး နီယွန်မီးတွေ ဒီလောက် ထိန်နေမှတော့ ဒီဓာတ်ပကုံ ဂင်ဇာလမ်းမပေါ်မှာ ရိုက်ထားတာဖြစ်ရမယ်။ ဟောဒီလစ်ဘာတီရုပ်ထုကြီး နောက်ခံထားပြီး ရိုက်ထားတဲ့ဓာတ်ပုံ ကျတော့လည်း အနောက်တိုင်းဝတ်စုံနဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကခန့်တော့ခန့်ပါရဲ့။ သူ့ ဇနီ်ဝတ်ထားတဲ့ သားမွှေးအကျင်္ီကနည်းနည်းကြီးနေတော့ ကြည့်ရတာ တစ်မျိုးပဲ။ သူတို့ဒစ္စနေလင်းလည်း ရောက်ခဲ့ကြတယ်ထင်ရဲ့။ ဟော်ဒီပုံ ကတော့ မဟာတံတိုင်းကြီးပေါ်မှာရိုက်တာ မလွဲနိုင်ဘူး။ နဘေးက စကားပြန်ထင်တယ်။ သူ့ဇနီးမဟုတ်တာတော့သေချာတယ်။ ဗုဒ္ဓဂါယာမှာ ရိုက်တဲ့ပုံတွေထဲမှာ ယောက္ခမလို့ ပန်းချီဆရာထင်တဲ့အမျိုးသမီးကြီးလည်း ပါတယ်။ သူခုနကရွေးလိုက်တဲ့ပုံတွေထဲက အင်ဒါဆင်ရဲ့ ရေသူမလေး ရုပ်ထုကို နောက်ခံထားပြီး ရိုက်ထားတဲ့ဓာတ်ပုံလေးကို ပန်းချီဆရာ သဘောအကျဆုံးပဲ။ နိုင်ငံခြားမှာ ဆေးတဲ့ ကူးတဲ့ဓာတ်ပုံတွေနဲ့ ဒီမှာတင် ရိုက်တဲ့ဓာတ်ပုံတွေမှာ အရောင်တွေမတူတာကို ပန်းချီဆရာ သတိထား မိတယ်။ သူကရော ပန်းချီရေးယင် ဒီပုဂ္ဂိုလ်အတွက် ဘာအရောင်တွေ သုံးသင့်သလဲ။ သူအထပ်ထပ်အခါခါ စဉ်းစားနေရတယ်။ ဂေါက်သီးရိုက်ဖော်တွေနဲ့ ရိုက်ထားတဲ့ပုံတွေကျတော့ စပို့ရှပ် လေးတွေနဲ့မို့ ပုဂ္ဂိုလ်က ပီဘိလူငယ်လေးတစ်ယောက်ပဲ။ အစည်းအဝေး မှတ်တမ်းပုံထဲကသူစိတ်ကြိုက်နှစ်ပုံရွေးတယ်။စကားပြောခွက်ရှေ့ကတစ်ပုံ ကျိုက္ခမီရေလယ်ဘုရား နောက်ခံနဲ့ပုံ၊ ဦးပိန်တံတားပေါ်မှာ ရိုက်တဲ့ပုံ၊ ရွှေပေါ်ကျွန်းဆရာတော်ကို လက်အုပ်ချီနေတဲ့ပုံတွေအပြင် စက်စဲ ကမ်းခြေနဲ့ ငပလီရွှေဝါချိုင့်မှာ ရိုက်တဲ့ဓာတ်ပုံတွေကိုလည်း ပန်းချီဆရာ ကြိုက်မိတယ်။ စက်စဲကိုတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ ရှစ်နှစ် ကိုးနှစ်လောက်က ရောက်ခဲ့တယ်ထင်ပါရ္အဲ။ ဒီဇိုင်းနဲ့  အကျင်္ီဝတ်ထားတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်က အဲဒီတုန်းက နဖူးကဆံပင်ဒီလောက်မပါးဘူး။ ငပလီမှာရိုက်ထားတဲ့ဓာတ်ပုံတွေကတော့ ရိုက်ထားတာ ကြာသေးပုံမရဘူး။ နောက်ကြောမှာ နေ့စွဲရေးထားသားပဲ ဧပရယ်အိတ်တီအိတ်တဲ့။ ဟောဒါကျတော့ မတ်အိတ်တီဆစ်တဲ့။   ဒီဇင်ဘာ အိတ်တီသရီးတဲ့။ ကိုချစ်ညိုက ငပလီနဲ့စက်စဲကဓာတ်ပုံတွေကို ယှဉ်ကြည့်နေမိ တယ်။ အကျင်္ီဒီဇိုင်းတွေက မတူကြဘူး။ ဘောင်းဘီပုံကလည်း မတူဘူး။ ဖန်ခွက်ထဲကအရောင်လည်း မတူဘူး။ ရွှေဝါချိုင့်မှာ ရိုက်တဲ့ပုံက နဖူးက ဆံပင်တွေပိုပြီးပါးလာတယ်။ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ဘိုက်တူ၊ ဂိုက်တူ၊ ဆိုက် တူတွေ ရခိုင်လုံချည်ဆင်တူတွေနဲ့ပုံကိုလည်း သူရွေးလိုက်တယ်။ ဒိပြင် ကလေးမြို့လေယဉ်ကွင်းမှာရိုက်တဲ့ပုံ၊ ကလောဟိုတယ်နဲ့ပင်းဒယဟိုတယ် ရှေ့ကပုံတွေလည်း ပန်းချီဆရာက နောက်ခံအဖြစ်သုံးလို့ ရလိုရငြား ဖယ်ထားလိုက်တယ်။ လုံးဝစိတ်တိုင်းမကျတဲ့ ပုံတွေကိုတော့ ဓာတ်ပုံ အိတ်ကြီးထဲ ပြန်ထည့်ထားလိုက်တယ်။ ကင်းဘတ်ပေါ်မှာ မီးသွေးချောင်းနဲ့ခြစ်လိုက် မကြိုက်လိုက်၊ နောက်တစ်မျိုးပြင်လိုက်နဲ့။ ပြင်ရတာကလည်း ခဏခဏ။ ကြာတော့ ဖြူဖွေးနေတဲ့ ကင်းဘတ်ကြီးလည်း မီးသွေးထည့်တဲ့ ဂွန်နီအိတ်နဲ့ တူလာပြီပေါ့။ သူအနှစ်သက်ဆုံး အနေအထားရတော့ ဆေးရောင်သွင်းဖို့ စဉ်းစားရပြန်ပြီလေ။ ပန်းချီဆရာသူ့ခေါင်းကို တစ်ဖွထဲဖွနေမိတယ်။ တကယ်တော့ အစခက်နေတာပါ။ တကယ်တမ်း ချရေးလိုက်တော့ သူ့အလိုလို အဆင်ပြေသွားရှာတယ်။ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးရဲ့ပုံရေးရင်း ကိုအံ့ကြီး ဆိုထားတဲ့ သီချင်းခွေကို ကက်ဆက်ထဲထည့်လိုက်သေးတယ်။ သူက လူချွန်လူကောင်းသီချင်းကို ခဏခဏ ကျော့ဖွင့်ရင်း ပန်းချီဆက်ရေး နေတယ်။ း း း ညနေ သုံးနာရီခွဲကာနီးတော့ ဖေဖေရေဆိုတဲ့အသံ ကြားလိုက် ရတယ်။ သမီးက ကျောင်းက ဆင်းလာတာမို့ အားရဝမ်းသာ ပြေးလာ နေတယ်။  ကိုချစ်ညိုက ဓာတ်ပုံတွေကို မြန်မြန်ကောက်သိမ်းလိုက်ရတယ်။ ဒီဓာတ်ပုံတွေ သမီးကြီးလက်ထဲရောက်သွားရင် ကြေမွတွန့်ခေါက်ကုန် လိမ့်မယ်လေ။ ပေရေကုန်လိမ့်မယ်။ တစ်မနက်လုံးရော၊ တစ်နေ့လည် လုံးပါ ရေးထားတာမို့ ပန်းချီကားကလည်း ပြီးသလောက်နီးနီး ရှိနေပါပြီ။ သမီးက လွယ်အိတ်ကို ကုလားထိုင်နောက်မှီတစ်ခုမှာ ချိတ်ပစ် ခဲ့ပြီး ဒေါက်ပေါ်က ပန်းချီကားဆီ လျှောက်လာနေတယ်။ ပန်းချီကား ကြည့်နေရင်းက ​ ြ ဘာပုံကြီးလည်း ဖေဖေရတဲ့ ြ တဲ့ နှုတ်ခမ်းတဝိုက်က စို့နေတဲ့ ချွေးစလေးတွေကို ဂါဝန် လက်မောင်းနဲ့ ပွတ်ရင်းမေးလိုက်တယ်။ ြ သမီ:ဖာသာကြည့်လေ သမီးကလဲ ြ သမီးကသေသေချာချာကြည့်ပြီး ခဏနေတော့ ြ ဒါကြက်တောကြီးပုံ မဟုတ်လား ြ ပန်းချီဆရာဘာမှမပြောဘူး ပြုံးပဲပြုံးနေလိုက်တယ်။ အိမ်မှာ ရေစည်လောင်းနေကျ ကြက်တောနဲ့မှားနေပုံရတယ်။ အဖေကမှားသလား သမီးကမှားသလားပဲ။ရေစည်သမားကြက်တောရဲ့ခေါင်းကဆံပင်ကလည်း ခပ်ကျဲကျဲရယ်။ ပန်းချီဆရာက သူ့သမီးကို ထင်မြင်ချက် လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပေးခိုင်းတဲ့အကျင့် လေ့ကျင့်ပေးထားတယ်။ ဒါကြောင့် သမီးကြီး ကလည်း သူမြင်တာမြင်တဲ့အတိုင်း ထင်တာထင်တဲ့အတိုင်း ပွင့်ပွင့် လင်းလင်း ပြောနေကျ။ သမီးကြီးပန်းချီရေးရင်လည်း ဘာစည်းကမ်း ကလနားမှ သတ်ပေးမထားဘူး။ လွတ်လွတ်လပလပ် တွေးစေ ရေးစေတယ်။ ဒါကြောင့် သမီးရဲ့ပန်းချီကားတွေထဲက တောအုပ် သစ်ပင်အုပ်ကလေးတွေက ပြာလိုက် ဝါလိုက်၊ နောက်တစ်ကားကျတော့ နီလိုက် ညိုလိုက်နဲ့ပေါ့။ ြ သေသေချာချာ ကြည့်ပါဦး သမီးရဲ့ ြ လို့ ပန်းချီဆရာ နည်းနည်းကျောင်းပေးလိုက်တယ်။ သမီးကနေရာရွှေ့တယ်ဆိုရုံကလေး ရွှေ့ထဲ့ပြီး သူ့ထင်မြင်ချက်တစ်ခုပေးပြန်တယ်။ ြ အိုင်အိုကြီးပါလား ့ ့ ့ ပလုံရေသံကြား ြ ဆိုတဲ့ ဆရာကြီး ဗသျှိုးရဲ့ ဟိုက္ကူတစ်ပုဒ်ကို သွားသတိရမိရင်း ကြောထဲက စိမ့်ခနဲဖြစ်သွားမိတယ်။ ပန်းချီဆရာ ဘာမှမပြောမိဘူး။ သမီးကနောက်ကို ခြေနှစ်လှမ်းလောက် ဆုတ်လိုက်သေးတယ် ခေါင်းကိုငဲ့တယ်။ မျက်လုံးလေးကို မှေးစင်းလိုက်တယ်။ သူ့အဖေရဲ့ မိတ်ဆွေပန်းချီဆရာတွေရဲ့ ဟန်ပန်မျိုး။ ြ ဖေဖေပုံက ဒါမဟုတ်လား တြဲ့ သူ့ဘယ်ဘက်လက်ဖမိုး ပေါ်ကိုညာဘက်လက်ဖဝါးထပ်ပြတယ်။     ဘယ်လက်သန်းနဲ့ညာလက်ညှိုးကထပ်လျက်။ ပီးတော့မှ လက်မကလေးတွေချည်းဘဲလှုပ်ပြီး၊ သူထပ် ထားတဲ့ လက်ကလေးနှစ်ခုကို တဖြည်းဖြည်း ရှေ့တိုးပြတယ်။ အပေါ်တက်အောက်ဆင်း လုပ်ပြတယ်။ ပန်းချီဆရာရဲ့မျက်လုံး နည်းနည်းကျယ်သွားတယ်။ သမီးက တစ်ဘက်ကိုရွှေ့ရင်း ြ ဟုတ်သေးပါဘူး ဖေဖေ့ပန်းချီကားကြီး ဘာပုံ ကြီးမှန်း မသိဘူး ြ တဲ့ ြ ဟောဒီနားကကြည့်တော့ ့ ့ ့ ြ သမီးက သူ့ထင်မြင်ချက် တစ်ခုပြောပြန်ရော။ကိုချစ်ညို သူ့နားကိုသူ မယုံချင် တော့ဘူး။ ပီးတော့ စိတ်ကူးထဲမှာလည်း စမ်းချောင်းလေးရဲ့ ​ အောက် ဘက်မှာကြောက်ရွံ့ပြီး ရပ်နေရှာတဲ့ သိုးကလေအကြောင်း ပုံပြင်ပေါ်လာ တယ်လေ။ သမီးကတော့ တကယ့်ဝါရင့် ပန်းချီဝေဖန်ရေးသမား တစ်ယောက်ဟန်ပန်နဲ့ နောက်ထပ်ဝေဖန်ချက်တစ်ခုပေးမလို့။ ြ နောက်ပီးတော့ ဖေဖေ့ပန်းချီကားက ့ ့ ြ့ လို့ဆိုကာ ရှိသေးပန်းချီဆရာမ   သမီးကြီးရဲ့ပါးစပ်ကိုကပျာကယာလှမ်းပိတ်လိုက်တယ် သမီးကလန့်ပြီး မျက်လုံးပြူးသွားရှာတယ်။ မျက်လုံးကြီးလှန်ပြီး သူ့အဖေကို မော်ကြည့်နေရှာတယ်။ ကားတံခါးပိတ်သံ ပြင်းပြင်းနှစ်ချက် ဆင့်ကြားရပြီးတဲ့နောက် လူလေးယောက် သူတို့အိမ်ပေါ် တက်လာကြတယ်။ ပန်းချီကား အပ်သွားတဲ့လူနဲ့ သူ့အဖော်တွေပဲ။ သူတို့လည်း ပန်းချီကားကို ကြည့်ပြီး အံ့သြနေကြတယ်။ သိပ်တူတာပဲဆရာ အန်ကယ်ကြီးနဲ့တစ်ထေရာတည်းဗျာ ချွတ်စွတ်ပဲဆရာရေတဲ့။ အန်ကယ်ကြီးမြင်ယင် သိပ်သဘောကျမှာပဲဗျာတဲ့။ ပန်းချီဆရာက သမီးလေးရဲ့ သနပ်ခါး မရှိတော့တဲ့ ပါးပြင် ကလေးကို    အားရပါးရ ကြူခနဲနမ်းပစ် မွှေးပစ်လိုက်တယ်။ သမီးလေးက မျက်လုံးလေးပြူးလို့။ ညီပုလေး ရွှေအမြုတေ ၁၉၈၉ ဘိုဝင်ဘာ စပါးကြီးမြွေ အမြဲလိုလိုပတ်ထားတဲ့ အိမ်ရှေ့ဝင်းတမခါးက ပွင့်နေတယ်။ အိမ်ရှေ့ခန်းမှာထိုည်ရင်း ဦးတော်တော်က လမ်းဘက်ကို အဓိပ္ပါယ်မဲ့ ငေးနေမိတယ်။ သူထိုင်နေတဲ့ ပက်လက်ကုလားထိုင်လေးက သူ့အဖေထိုင်သွားတဲ့ ပက်လက်ကုလားထိုင်လေး။ အခင်းက ဖျင်စအခင်း မဟုတ်ဘူး။ နိုင်လွန်ခင်းလည်း မဟုတ်ဘူး။ အဖေက နှစ်ရှည်လများ ထိုင်ရအောင် သာရေခင်းကလေး လုပ်ထားခဲ့တယ်။ သားရေခင်းလေးက အသစ်ဘဝတုန်းက ခပ်မာမာလေး။ ပီးတော့ သာရေစိမ်းနံ့နည်းနည်း ရှိခဲ့တယ်။ အဖေက ဒီပက်လက်ကုလားထိုင်လေးပေါ်မှာ ထိုင်ရင်း ကုလားပဲအကြောင်း၊ စွန်တာနီအကြောင်း၊ ပဲစင်းငုံအကြောင်း ပဲအမျိုးမျိုး တွေအကြောင်း မိတ်ဆွေပွဲစားတွေနဲ့ စကားပြောရင်း ဦးတော်တော်ကို လူလားမြောက်စေခဲ့တယ်။ ဒီပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်မှာ ထိုင်ရင်း လူထု၊ ဗဟိုစည် မန်းခေတ်သတင်းစာတွေကို ဖတ်သွားဖူးတယ်။ စံလင်းတို့ မောင်ကောင်းတို့နာမည်ပါတဲ့ စက္ကူအချပ်ကြီးတွေကို လက်ညှိုး၊ လက်ခလယ်တို့နဲ့ တစ်ရွက်ချင်း ဖိကျော်ရေတွက်သွားခဲ့တာ လည်း ဒီပက်လက်ကုလားထိုင်လေးပေါ်မှာပဲပေါ့။ မောင်တော်တော်လို့ ခေါ်နေရတုန်းက ရေနံချေးဝနေတဲ့ အိမ်မြင့်ကြီးနဲ့နေရတာ၊ ကိုတော်တော် ဖြစ်လာတော့ သူ့မိဘတွေက အိမ်မြင့်ကြီးကို ဖျက်ပြီး နှစ်ထပ်နံကပ်တိုက်ကို ဆောက်ကြတယ်။ အဲဒီတုန်းက သူလည်း ကုလားပဲအကြောင်း ပဲစင်းငုံအကြောင်း တော်တော်နားလည်နေပြီလေ။ ပက်လက်ကုလားထိုင်ရဲ့ သားရေခင်းလေးက အခုတော့ ကတ္တီပါ အခင်းတစ်ခုလို ပျော့ပြောင်းနေပါပြီ။ သားရေခင်းက အရောင် မတင်ဘဲနဲ့ အရောင်ထွက်နေတယ်။ ပေါလစ်မတိုက်ဘဲနဲ့ ချောမွေ့ နေတယ်လေ။ ချုပ်ရိုးတော်တော်များများက သားရေချုပ်ထဲမှာ မြုပ်နေရှာ တယ်။ တချို့ချုပ်ရိုး ပုဆိုးနဲ့ပွတ်တိုက်ဖန်များလို့ ပွန်းဖွာနေကြတယ်။ ခေါင်းမီတဲ့ မီအုံးလေးကတော့ ညိုညစ်ညစ်နဲ့ ဆီချေးဝနေတယ်။ ခေါင်းမီအုံးပေါ်မှာ ဖော်ထားတဲ့ ကနုတ်ပန်းလေးကလည်း ဦးတော်တော် ရဲ့အဖေ့ လက်ရာပဲ။ သားရေခင်းပေါ်က စက်နဲ့ချုပ်ထားသလို ညီနေတဲ့ ချုပ်ရိုးတွေကလည်း အဖေ့စူးချက်တွေပဲပေါ့။ သူငယ်ငယ်တုန်းက နာရီကြည့်တတ်အောင် သင်ရာမှာ သင်ထောက်ကူ ပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ တိုင်ကပ်နာရီကြီးက သူ့အဖေထား ရစ်ခဲ့တဲ့အတိုင်း အရှေ့ဘက်န့ရံမှာချိတ်လျက်။ တပတ်တစ်ခါ နာရီသော့ပေးဖို့ အက်စ်ယူအင်န်ဆိုတဲ့ အက္ခရာသုံးလုံးကို ခဲနီပြာတံထဲက ခဲနီရောင် စက္ကူလေးပေါ်မှာရေးထားတယ်။ ခဲပြာရောင်နဲ့ လေးထောင့် ဘောင်လေးကွတ်လို့။ နာရီရဲ့ အောက်ခြေမှာ ကပ်ထားတယ်။ အဲဒီ လက်ရေးကလည်း အဖေ့လက်ရေးပဲ။ နာရီဇယားကွက်တွေက အဝါရောင် သမ်းစပြုနေပေမယ့် ရောမအက္ခရာတွေက မဲပြောင်နေတုန်း။ တစ်စက္ကန့်ပြီး တစ်စက္ကန့် တောက် ့ ့ ့ တောက် ့ ့ ့ တောက် ့ ့ ့ နဲ့အကျိန်မှန် သွားနေတုန်း။ နာရီလက်တံနှစ်ချောင်းက အချိန်မှန်ပြနေကြ သလို နေ့စွဲပြတဲ့လက်တံကလည်း မှန်မှန်ရွှေ့နေတယ်။ ဒီနေ့တော့ ငါးရက်နေ့ကို ညွှန်းနေတယ်။ ဦးတော်တော်ရဲ့မိဘက ပစ္စည်းတွေအများကြီး ချန်ခဲ့ကြတာ ကလား။ ဟောဒီနံရံကပ်တိုက်၊ ဟောဒီမြေ၊ အတွင်းပစ္စည်း အိမ်တွင်း အသုံးအဆောင်တွေ အိုးအင် ပန်းကန် ခွက်ယောက် လက်ဖက်ရည် ကရား၊ ဓာတ်ဘူး၊ ကွမ်းအစ် ့ ့ ့ လက်ညှိုးထိုးလို့ မလွဲဘူး။ ဦးတော်တော် သူ့ပတ်ဝန်းကျင်က ပစ္စည်းတွေကို ငေးနေမိပြန်တယ်။ စိတ်ကတော့ ကိုယ်နဲခွါပြီး ညီတဝမ်းကွဲနဲ့ တူတော်မောင်ဆီရောက်နေ လေရဲ့။ ဦးအောင်တိုးနဲ့ မောင်သန့်ဇင်တို့ဆီပေါ့။ ဦးတော်တော်တို့ရဲ့ စီပွါးရေးက အကျဘက်ကိုယိမ်းနေတာ အတော်ကြာပြီ။ အသောက်အစားအကစားကင်းပါလျက်နဲ့။ အပျော်အပါး ကင်းပါလျက်နဲ့။ အခုအထုပ်ဖြေစားနေကြရတယ်။ အထုပ်ဖြေရာကနေ တစ်ဖက်က ရှာတော့ရှာတာပဲ။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ပရုပ်လုံးလို လုံးပါးပါး လိုက်လာလိုက်တာ။ အခုသူများကိုဆပ်စရာရှိတော့ ကြိုးစာပြီး ရှာကြ ဖွေကြရပြန်ရော။ အရောင်းအဝယ်ကမကောင်းဘူး။ ကိုယ်ကဝယ်တော့ ဈေးကြီးနဲ့မိ။ လှောင်ထားတဲ့ပဲတွေကလည်း ဈေးတက်ရမဲ့အချိန်မတက်။ ကမောက်ကမနဲ့။ ရောင်းတဲ့အချိန်ကျတော့ ဈေးကအဖတ်ဆယ်လို့မရ တော့ဘူး။ ဒလဟောပဲ။ တစ်နှစ်မထောင်းတာ နှစ်နှစ်သာခံပေမဲ့ သုံးလေးနှစ်ဆက်တိုလ်ထိတော့ မသက်သာဘူး။ အထုပ်ဖြေကြရ တော့တယ်။ ငွေမျောငွေနဲ့လိုက်တာပဲ။ အကျိုးမပေးချင်တော့ ဘယ်လိုမှ လုပ်မရကြတော့ဘူး။ ရှေ့ဆက်ရမဲ့ခရီးအတွက် လင်မယားနှစ်ယောက် တိုင်ပင်ကြတာလည်း ခဏခဏ။ ပထမဆုံးအကြံလာပေးတာကတော့ ကိုညီအောင်ပဲ။ ဆွေမျိုးထဲကပါပဲ။ မြေတို့အိမ်တို့ ပွဲစားလုပ်နေတဲ့လူ။ ဦးလေးတော်တို့နေရာဆိုရင် ရှစ်သိန်းတော့ အသာလေးရမယ်တဲ့။ ဒီစကားလဲဟရော ဦးတော်တောတို့ဆိုတာ စိတ်ဆိုးလွန်းလို့ ငါန္အဲကိုင် မတုတ်ရုံတမယ်ပဲ။ သွားကွာ သွား မင်းသောက်ခွက်မကြည့်ချင်ဘူးတဲ့။ တောက်တခေါက်ခေါက်နဲ့ မျက်နှာကြီးကို နီမြန်းလို့ လူကြီးနဲ့ လူငယ် မဟုတ်လား။ ကိုညီအောင် စိတ်မဆိုးပါဘူး တောင်းပန်ရှာတယ်။ ဦးလေ တို့ဒီပစ္စည်းတွေကို ဒီလောက်သံယောဇဉ်ရှိမှန်း မသိလို့ပါတဲ့။ တော်တော်ကြာတော့ ခါတိုင်းလို ဝင်မြဲတွက်မြဲပဲ။ အခါကြီးရက်ကြီးဆို အကန်တော့မပျက်ဘူး။ ဦးတော်တော်ရဲ့အဖေကဦးခင်တဲ့။တိုင်တားမင်းကြီးဦးဘိုးသားနဲ့ မြို့တော်ဝန် ဦးပေစေ့ရဲ့ သမီး ခင်သီတာရဲ့ အဆက်အနွယ်တွေပဲ။ ပီးတော့မှ ဒီမြေနေရာကို ဦးခင်က ဆက်ခံရတာ။ အိမ်ကြီးကို ဖျက်ပြီး နံကပ်နှစ်ထပ်တိုက်ဆောက်တာကိုတော့ ဦးတော်တော် ကောင်းကောင်း မှတ်မိနေတယ်။ သူအရွယ်ကောင်းမှ ဆောကတာလေ။ အုတ်မြစ်ချဖို့ မြေတွေတူးတော့ ငွေအိုးနှစ်အိုးဖော်လို့ရတာကိုလည်း သူမှတ်မိနေတယ်။ အိမ်ရှေ့လမ်းမပေါ်မှာ စက်ဘီးတွေဥဒဟို သွားနေကြတယ်၊ မလှမ်းမကမ်းမှာ မြို့ထဲပြေးနေတဲ့ဘတ်(စ်) ကား တွေကို သီးသန့် ရောင်းတဲ့ ဓာတ်ဆီဆိုင်ရှိနေတော့ ဦးတော်တော်ရဲ့တိုက်ရှေ့က ဘတ်(စ်) ကားတွေနံပတ်အစုံဖြတ်ဖြတ်သွားရကြတယ်။ပြီးတော့ ကုန်သည်ပွဲစားတွေ နေတဲ့ရပ်ကွက်ပီပီ ပွဲရုံတွေ၊ ပဲခွဲစက်၊ ဆီစက်၊ ဂျုံစက်၊ ကားရေဆေး ဆီလိုက်ခုံတွေ၊ ဗီဒီယိုရုံတွေလည်း ရှိတယ်။ ရွှေတချေင်းနဲ့လည်း သိပ်မဝေးဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်လမ်းမကြီးနဲ့လည်း တပြမရှိတရှိလောက်ပဲ ဝေးတာ။ နောက်ဆုံးလောင်ခဲ့တဲ့ မီးကြီးမှာလည်း သူတို့ရပ်ကွက်က မီးလွတ်ခဲ့တယ်။ လမ်းဘက်ငေးနေရင်းကချမ်းသလိုလိုရှိလို့တိုက်ပုံအကျင်္ီလေးကို ကောက်ဝတ်လိုက်တယ်။ မျက်နှာချင်းဆိုင် ပဲခွဲစက်မှာတော့ အလုပ်သမား တွေက ပဲတွေလှမ်းဖို့ တာရဖတ်စကို စခင်းနေကြပြီ၊ ဦးတော်တော်နဲ့ မျက်စောင်းထိုး တိုက်ကေါင်ပေါ်မှာတော့ မီးခိုးရောင်၊ မီးခိုးဖြူ၊ ဖြူပြာ၊ ပြာနီ၊ ဖြူနက်ကျား၊ ခိုလေတွေ တန်းစီနေကြတယ်။ သူတို့လည်းူ ဦးတော်တော်နည်းတူ ကုလားပဲလှန်းမယ့် ကွက်လပ်ဘက်ကို ငေးနေကြတယ်။ ဇနီးသည် ပြန်လာတာကို နှစ်တလက်မဝင်းထရံကြားက လှမ်းမြင်တော့ ဦးတော်တော်က အရှေ့ဘက်နံရံကို ကြည့်မိတယ်။ ခါတိုင်းဈေးပြန်ချိန်ထက် မိနစ်နှစ်ဆယ်လောက် စောပြန်လာတာကို သူ သတိထားမိတယ်။ဒေါ်ဒေါ်သွင်ကလည်းအဝေးကတည်းက ခင်ပွန်းသည် ရဲ့အရိပ်အကဲကို လှမ်းအကဲခတ်နေမိတယ်။ သူ့မျက်နှာမသာမယာ ဖြစ်နေတာ ရက်အတော်ကြာနေပြီ။ လွန်ခဲ့နှစ်ရက် သုံးရက်ကစပြီး ပိုသိသာလာတယ်။ ဒေါ်ဒေါ်သွင်က ခြင်းတောင်းကိုတစ်ဖက်ကဆွဲပြီး နောက်ဖေး ကို တန်းဝင်သွားတယ်။ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ဘာတစ်ခွန်းမှ မပြောဖြစ်ရကဘူး။ ဦးတော်တော်လည်း ပက်လက်ကုလားထိုင်လေးပေါ် ထိုင်ရင်း လမ်းဘက် ငေးမြဲငေးနေတယ်။ ခါတိုင်း ဒေါ်ဒေါ်သွင်ဈေးကပြန်လာရင် သူက ဝင်းတံခါး ထဖွင့်ပေးနေကျ။ တစ်ခါတလေလည်း ဈေးခြင်းတောင်ကို ကူညီဆွဲ တတ်တယ်။ ဒီနေ့ဘာဟင်းချက်မယ် စိတ်ကူးသလဲ မသွင်လို့မေးမယ်။ ဒေါ်သွင်ကလည်း ငါးကြင်းဆီပြန်နဲ့ ချဉ်ပေါင်ချဉ်ရည်လေး ချက်မလား လို့ ့ ့ ့ ့ လို့ ပြောချင်ပြောမယ်။ ဝက်သားဝယ်လာတဲ့နေ့ဆိုရင်လည်း တော်ကြိုက်တဲ့ ဝက်သနီချက်လေးချက်မလို့ရှင့်လို့ ပြောတတ်တယ်။ ဒေါ်ဒေါ်သွင် ဘာဟင်းစပ်ပဲပြောပြော ဦးတော်တော်က အေးကောင်း သကွလို့ ပြောနေကျ။ ဒီနေ့တော့ အကြီးအကျယ်ရန်ဖြစ်ကြပြီး ပြတ်စဲကြတော့မယ့်လင်မယားလိုပဲ စကားမပြောဖြစ်ကြဘူး။ နှစ်ယောက် စလုံး မျက်စိမျက်နှာ ပျက်နေကြတယ်။ အငေးကြီး ငေးနေရာက အစ်ကိုကြီးတော် နေကောင်း ရဲ့လားလို့ အသံပေးပြီး ပြုံး ပြုံး ပြုံး ပြုံး နဲ့ သူ့ညီ ဦးအောင်တို: ပေါက်ချလာတယ်။အေး ့ ့ ့ ကောင်းတယ်ကွ။ ဒါထက် မောင်သန့်ဇင် ရောလို့ ဖြေမေး မေးပြန်တယ်။ ဒီကောင်နောက်ကလာနေပြီ၊ ကွမ်းယာ ဝင်ဝယ်နေတယ်။ ဦးအောင်တိုးက တစ်အိမ်လုံးကို လှည့်ပတ်အကဲခတ် မိတယ်။ ခါတိုင်းမြင်နေကျမြင်ကွင်း၊ တွေ့နေကျမြင်ကွင်းအတိုင်းပါပဲ။ ဘာမှမပြောင်းပါဘူး။ ကွမ်းများဒီမှာရှိသားနဲ့ဆိုပြီး ဦးတော်တော်က စားပွဲပေါ်က ကြေးအစ်လေးကို မေးငေါ့ပြတယ်။ ပြီးတော့ သူ့မျက်လုံး ငေးငေးတွေက လမ်းမဆီပြန်ရောက်သွားတယ်။ ကားဟွန်းသံ နှစ်ချက်ဆင့်ကြားလိုက်တော့ ရင်ထဲမှာ ဖိုကနဲ ဖြစ်ပြီး ခေါင်းငဲ့ကြည့်မိသေးတယ်။ ကားလေးက သူတို့ရှေ့မရပ်ဘဲ ဖြတ်မောင်းသွားတယ်။ ကားဟွန်းသံကြားရင် ရင်တုန်လိုက်၊ ငဲ့ကြည့် လိုက်၊ နာရီကြည့်လိုက် လုပ်နေရတာလည်း ဘယ်နှစ်ကြိမ်မှန်း မသိ တော့ဘူး။ ပါးစုန့်ကြီး တစ်ဖက်က ဖောင်းကားနေအောင်ကွမ်းငုံရင်း သန့်ဇင် ရောက်ချလာတော့ လေးတော် ့ ့ ့ ဒေါ်ဒေါ်သွင်က ဒီနေ့ ဘာဟင်းချက်သတဲ့လဲတဲ့။ ကွမ်းတွေပလုံးပထွေးနဲ့ လှမ်းမေးတယ်။ ဒီကောင် စကားပြောရင် ဒီလိချည်းပဲ မြန်ကမြန်လိုက်သေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကို ဒီနေ့ ထမင်းကျွေးရမှာနော် ့ ့ ့ ဟင်းကောင်းကောင်း နဲ့လို့ ဆက်ပြီး ပြောနေလိုက်သေးတယ်။ ဦးတော်တော်က ကြိုးစားပြီး ပြုံးရင်း ကျွေးမှာပေါ့ကွာတဲ့။ ဦးအောင်တို:က ရောက်ကတည်းက အစ်ကိုကြီးရဲ့မျက်နှာကို အကဲခတ်နေတာမဟုတ်လား။သူပြုံးဖို့အားယူတာ ကြိုးစားပြီးပြုံးတာ၊ မျက်လုံးတွေက မပြုံးဘဲကျန်ရစ်တာ ပြီးတော့ တဖြည်းဖြည်း ပြုံးရာကတည်သွားတာ၊ ခပ်တည်တည်ကနေ ငိုင်မြဲငိုင် သွားတာကို အစအဆုံး မြင်လိုက်မိတယ်။ ဦးတော်တော်ကို ကြည့်ပြီး ဦးအောင်တိုးရင်ထဲမှာလည်း တင်းတင်းဆို့ဆို့ ဖြစ်လာမိတယ်။ စကားစက ပြတ်သွားလိုက်တာ ဘာစကားမှ မပြောဖြစ်ပြန် ဘူး။ လူသုံးယောက်ရှိတဲ့အခန်းထဲမှာ လူကြီးနှစ်ယောက်က ငေးငေးငူငူ ကြီးမို့ သန့်ဇင်လည်း အသာငြိမ်ပြီး တစ်အိမ်လုံးကို အကဲခတ် နေမိတယ်။ ဓာတ်ပုံတွေကလည်း နံရံမှာချိတ်ထားမြဲ။ ခုတင်တွေ၊ ပရိဘောဂတွေကလည်း နေသားတကျပဲ။ တစ်ခန်းလုံး တိတ်သွားလိုက် တာများ လူတစ်ယောက်မှမရှိတဲ့ အခန်းတစ်ခုနဲ့ တူနေတယ်။ ရေခဲတိုက် လို တိတ်ဆိတ်နေတယ်။ နောက်ဆုံးမှရောက်လာတဲ့ သန့်ဇင်ဆီကိုလည်း လူကြီးတွေ တွေးနေမိတဲ့ စိတ်မကောင်းစရာကိစ္စကြီးက ကူးစက် သွားတယ်လေ။ ဆိတ်ဝါးသလိုဝါးနေတဲ့ ကွမ်းကိုလည်း ဆက်မဝါး ဖြစ်တော့ဘူး။ ပါးစပ်မှာ ငုံလို့ပဲထားလိုက်တယ်၊ ကွမ်းသွေးတောင် ထ မထွေးတော့ဘူး။ နောက်ဆုံးပေါ်ကားလေးတစ်စင်း အိမ်ရှေ့ထိုးဆိုက်လာတယ်။ အရောင်က ရဲရဲလွင်လွင်လေး။ ကားလေးက စက်နှိုးထားမှန်းတောင် မသိသာဘူး။ ဦးတော်တော်က ပါးစပ်က ဟော ့ ့ ့ လာကြပြီ ထင်တယ်ဆိုတဲ့ အသံကြားတော့ ဟိုသားအဖလည်း ခေါင်းထောင်ကြည့် မိတယ်။ ကားမောင်းလာတဲ့သူက ဦးတော်တော်တို့ဖက် လှမ်းကြည့်နေ တယ်။ သူ့ခေါင်းရဲ့နံဘေးက မျက်နှာတစ်ခြမ်း ပေါ်လာတယ်။ ကိုညီအောင်ရဲ့ မျက်နှာမို့ သူတို့ပဲဆိုတာ သေချာသွားပြီလေ။ သန့်ဇင် ကတော့ တိုယိုတာဆီလီကာလေး အဖေတဲ့။ ကားကလေး ထိုးရပ်လိုက်ကတည်းက ဦးတော်တော်ရင်ထဲမှာ ဟာတာတာနဲ့ ခံစားနေရတာ သူတို့မှန်းသေချာသွားတော့ ကိုယ်ခံစား နေရတဲ့ရောဂါဟာ ကင်ဆာပဲလို့ သိသွားတဲ့ လူမမာတစ်ယောက်လို အားကိုးရာ မဲ့သွားရှာတယ်။ ကိုညီအောင်ရဲ့ နှုတ်ခမ်းအစွန်းတွေက အထက်ကိုတက်လို့။ ဦးတော်တော်တို:ဆီ သူအရင်ဆုံးဆင်းလာတယ်။ ဟိုလူကတော့ ကားမှန်တွေတင်ပြီးမှ ကားတမခါးကို အသာအယာ ပိတ်လိုက်တယ်။ ကိုညီအောင် ပိတ်တုန်းကလောက် ကားတမခါး ပိတ်သံက မမြည်ဘူးပေါ့။ ကားတံခါးသော့ခတ်တာကို သေချာအောင် အပြင်ကနေ တစ်ချက်ဆွဲကြည့်သေးတယ်။ ကိုညီအောင် ထိုင်ခဲ့တဲ့ ဘက်ရော။ ပြီးမှ ကားနောက်ဖုံးသော့ပေါက်ထဲကို သေားထိုးထည့်ပြီး ဖွင့်လိုက်တယ်။ ဦးလေးတော်ရေ ့ ့ ့  ကျွန်တော်တို့    နည်းနည်းနောက်ကျသွား တယ်ဗျာတဲ့။ ဦးတော်တော် ဘာမှပြန်မပြောဘူး။ ပြုံးပဲပြုံးပြနေမိတယ်။ ဒီလိုပြုံးပြနိုင်ဖို့ ဘယ်လာက်ကြိုးစားပြီး ပြုံးရတယ်ဆိုတာ သူကိုယ်တိုင် ကလွဲလို့ ဘယ်သူမှမသိနိုင်ပါဘူး။ကိုမျိုးခင်က ချိန်းထားတဲ့အချိန်အတ်ိုင်း ရောက်တယ်။ ကျွန်တော်က ချမ်းအေးသာဇံထဲက အိမ်လေးတစ်လုံး ကိစ္စ မပြတ်သေးတာနဲ့ စကားပြောနေရလို့။ ကျွန်တော့ကြောင့် နောက်ကျသွားတာ။ အခန်းတစ်ခန်းလုံး တိတ်ဆိတ်နေရာကနေ အခုတော့ ကိုညီအောင် အသံလှိုင်နေတယ်။ သူ့ရဲ့ အသံသြကြီးက ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ နည်းနည်းမှ သဟဇာတ မဖြစ်ဘူးပေါ့။ ကိုညီအောင်ကလည်း ချက်ချင်းအကဲခတ်မိတယ်။ဦးလေးတော် ရော ဟောဒီလူတွေပါ ဟန်ဆောင်နေကြတာ။ သူတို့စိတ်ထဲမှာ သိပ်ကြည်လည်ပုံမရဘူးဆိုတာ ကိုညီအောင်သိလိုက်တယ်။ ဒေါ်ဒေါ်သွင် လည်း မီးဖိုထဲကထွက်လာပြီး မောင်ညီအောင်စားပြီးခဲ့ပလားဟေ့တဲ့။ ဒေါ်ဒေါ်သွင် စကားမရှိ စကားရှာပြောတာမှန်း ထိုင်နေတဲ့ လူတွေ အားလုံးက ရိပ်မိတယ်။ ကိုညီအောင်ကလည်း ဟုတ် ​ ဟုတ်ကဲ့ အခုပဲ ပြီးပါတယ် ဒေါ်ဒေါ်တဲ့။ ပြောပြီးမှ သူ့လိပ်ပြာသူမယုံဘူး။ ဒီလို အလွဲလွဲ အချော်ချော်တွေ ဖြစ်နေကြမှန်း အရှေ့ဘက်နံရံက တိုင်ကပ်နာရီ ကြီးက ပိုသိသေးတယ်။ သန့်ဇင်ကသူ့ကွမ်းယာထုပ်ကို ကိုညီအောင်ဆီ လှမ်းကမ်းလိုက်တယ်။ ဟိုလူက အိတ်တစ်အိတ်ကို မချလာနေတယ်။ သူ ့ ့ ့ မလာတဲ့အိတ်မျိုးကို တကျို့ကလည်း မြွေရေခွံအိတ်တဲ့။ တချို့ ကတော့ ပီနန်အိတ်လို့ခေါ်ကြတယ်။ ကိုညီအောင်ကလွဲလို့ ကျန်တဲ့လူ တွေရဲ့ မျက်လုံးက သူတို့ဆီလျှေက်လာနေတဲ့ ဟိုလူဆီ ရောက်နေ ကြတာပေါ့။ လူစိမ်းကိုကြည့်ပြီး ဦးတော်တော်ရင်ထဲမှာ ကျပ်တင်းနေတဲ့ ဒဏ်ကို တိုးပြီး ခံစားနေတယ် ။ သူ့တစ်သက်မှာ တစ်ခါမှ ဒီလိုမခံစာ: ဖူးဘူး။ သူရှူနေတဲ့လေတွေ မရှိကြတော့ဘူးလား။ အသက်ရှူရတာ လည်း မဝဘူး။ ဟိုလူတဖြည်းဖြည်းနီးလာတော့ သူကလည်း တဖြေးဖြေးချင်း ကြိုးစားပြီး ပြုံးနေမိတယ်။ ရင်ထဲမှာ အောင့်တုန်းပဲ။ မြွေရေခွံအိတ်ကို ခုန်တန်းရှည်ပေါ်မှာ တင်ပြီးတဲ့အခါ ဦးလေး နဲ့ ဒေါ်ဒေါ် ဒါကိုမျိုးခင်ပါတဲ့။ နောက်ထပ်စကားစပ်စရာ စကားလုံး သူစဉ်းစားနေတုန်း ့ ့ ့ ကိုမျိုးခင်ဆိုတဲ့လူက ဦးတော်တော်ဆီ လက်ကမ်းလိုက်တယ်။ သူကဒါမျိုးတွေ မျှော်လင့်မထားတာမို့ ပက်လက်ကုလားထိုင်လေးပေါ်က အမြန်ထပြီး ကိုမျိုးခင်ကမ်းတဲ့လက်ကို ဆွဲနှုတ်ဆက်လိုက်ရတယ်။ ကိုမျိုးခင်ရဲ့လက်က အနွေးဓာတ်ရမှ ဦးတော်တော် သူ့ကိုယ်သူသတိထားမိတယ်။ သူ့လက်ဖဝါးတွေက ချွေးစေးတွေနဲ့ အေးစက်နေပါပေါ့လား။ အပျိုလေးတစ်ယောက်ရဲ့ လက်လို နူးညံ့တဲ့လက်ကို ဆုပ်ကိုင်ရင်းဘာစကားပြောရရင် ကောင်းမလဲ လို့ အမြန်တွေးနေမိတယ်။ တစ်ခုခုတော့ ငါ့ပါးစပ်က ထွက်သင့်တယ်။ တစ်ခွန်း။ စကားတစ်ခွန်းထဲ။ ထိုင်ပါဦးခင်ဗျာ ဒီဘက်ကုလားထိုင်မှာ ထိုင်ပါတဲ့ ဦးအောင်တိုးက ဝင်ပြောတယ်။ ဒီတော့မှ ဟုတ်တယ်၊ ဒီမှာ ထိုင်ပါ ကိုမျိုးခင်တဲ့။ ဒါ ဦးတော်တော် တော်တော့်ကို ကြိုးစားအား ယူပြီး ပြောလိုက်တဲ့ ပဋိသန္ဓာရ စကားပဲ။ အခန်းထဲမှာရှိနေတဲ့လူတွေအားလုံး စကားအဆက်ပြတ်သွား ကြပြန်တယ်။ ဘာမှမပြောကြပဲ တစ်ခန်းလုံး ပြန်တိတ်သွားတယ်။ တစ်ယောက်မျာက်နှာတစ်ယောက် ကြည့်လိုက်ကြ၊ ပြုံးစရာမဟုတ်ဘဲ ဟန်ပြုံး ပြုံးလိုက်ကြနဲ့။ ဒီလိုတိတ်နေတာ မကောင်းမှန်းသိလို့ ဦတော်တော်ကပဲ ကိုမျိုးခင်က မန  ္တလေးမြို့ပေါ်ကပဲလား၊ မန ္တလေးဇာတိ လားလို့ လွှတ်ခနဲမေးလိုက်တယ်။ ဒီလိုမေးပြီးပြီးချင်း မှားသွားပြီ။ သူများကိစ္စစပ်စုမိပြီလို့ တွေးမိပြီး အားနာသွားမိတယ်။ ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေနဲ့ သူမေးလိုက်တဲ့ မေးခွန်းကလည်း မလိုက်ဖက်လှဘူး။ သူ ့ ့ ့ ဒီမြို့ကိုရောက်လာတာ သိပ်မကြာသေးဘူး ဦးလေးရဲ့တဲ့ ကိုညီအောင်က ဝင်ဖြေပါတယ်။ ခဏနေတော့ ဒေါ်ဒေါ်သွင်က မီးဖိုဘက် ပြန်ထွက်သွားတယ်။ ဟို လူကတော့ ပြုံးလို့ပဲနေတယ်။ ကိုမျိုးခင်ကိုတော့ ရောက်ကတည်းက အားလုံးက အကဲခတ် ကြည့်နေကြတာ။ လူကအသက်ငယ်ငယ်ပဲ။ အရွယ်ကောင်း။ အသက် သုံးဆယ့်ငါးနဲ့ လေဆယ်အတွင်းလို့ သူမှန်းတယ်။ ညာဘက်လက်က ရွှေရောင်နာရီနဲ့ ဝါဝင်းတဲ့ သူ့အသားနဲ့ ကြည့်ကောင်းလှတယ်။ ဘယ်လက် လက်သကြွယ်မှာ စိမ်းရွှင်နေတဲ့လက်စွပ်တစ်ကွင်း စွပ်ထား တယ်။ ဝတ်ထားဆင်ထားပုံက သပ်သပ်ရပ်ရပ်ပဲ။ အဖို:တိုက်တဲ့ အဝတ်အစားသစ်တွေလို့ပဲ ဦးတော်တော် အကဲခတ်တတ်တယ်။ တန်ဘိုးတော့ မသင့်တတ်ဘူး။ ခုံတန်းရှည်ပေါ်က မြွေရေခွံအိတ်ကို ကိုမျိုးခင်က အလယ် စားပွဲကို မ လာတယ်။ မြွေရေခွံအိတ်မှာ ပါလာတဲ့ ငွေစက္ကူတွေကို အပြင်ကနေ ဖောက်မြင်နေရတယ်။ ဒီငွေတွေကို သူယူပြီးရင် ဒီမြေနဲ့ ဒီအဆောက်အဦးက သူတို့မပိုင်တော့ဘူး။ ကိုမျိုးခင်တို့ တက်နေကြ တော့မယ်။ သူတို့လင်မယား ဒီတိုက်က ဖယ်ပေးရတော့မယ်။ သူတို့မှာ ရှိနေတဲ့ အခြေအနေနဲ့ သင့်တော်မယ့် ရေကြည်ရာအရပ်ကို ပြောင်းပေးရ တော့မယ်။ ရပ်ကွက်အသစ်မှာ နောက်မှရောက်တဲ့ လူသစ်တွေ ဖြစ်ရတော့မယ်။ ကိုမျိုးခင်က မြေရေခွံအိတ်ကို စုချည်ထားတဲ့ နိုင်လွန်ကြိုးကို ဖြေနေတယ်။ ငွေချေပြီးပေမယ့် ရက်နှစ်ပတ်လောက် ဆက်နေချင် သေးတဲ့ကိစ္စ ကိုညီအောင့်ကို အပြောခိုင်းထားတာ သူပြောမှပြောဖြစ်ရဲ့ လား။ ဒီအကြောင်းကို ဘယ်တော့ အစပြန်ဖော်ရရင်ကောင်းမလဲ။ နိုင်လွန်ကြိုးကလည်း ခေါက်တွန့်ချည်ထားတာမို့ တစ်ချက်ဆွဲ လိုက်ရုံနဲ့ အထုံးကပြေသွားတယ်။ ဦးတော်တော်ရဲ့ နှလုံးခုန်သံက မြန်နေသလိုပဲ။ သူ့နှလုံးခုန်သံကို သူပြန်ကြားနေသယောင်ယောင်။ ငွေကိုတော့ အပြေမချေဘဲ သူတို့ပြောင်းသွားမှ အပြေချေလိုက်မယ် ဆိုတာ တွက်ထားပြီးသား။ ဘယ်လောက်ချန်မှာပါလိမ့်။ တိုက်ပုံထဲက လက်ကိုင်းပုဝါလေးကိုထုတ်ပြီး နဖူးမှာစို့နေတဲ့ ချွေးကို အသာတို့နေ မိတယ်။ သူ့အဖေက စားပွဲတွေကိုပဲ နမူနာတွေတင်တင်ပြနေကျ စားပွဲ အရှည်ကြီးပေါ်ကို မြွေရေခွံအိတ်ထဲက ပိုက်ဆံတွေ သွန်လိုက်တယ်။ အိတ်ရဲ့ ဖင်မြီးထောင့်စွန်းနှစ်ခုကို ဆွဲမပြီး ဆန်ကွဲတွေ၊ ဖွဲတွေ သွန်သလို သွန်ချလိုက်တာ စားပွဲပေါ်မှာ ငွေစက္ကူတွေ တစ်ထပ်ကြီး လိမ့်ဆင်း လာတယ်။ ပိုက်ဆံသုံးလေးစည်းကတော့ စားပွဲစွန်ကို ကျော်ကျသွားတယ်။ အစိမ်းရောင် ၊စိမ်းပြာရောင်၊ ကြက်သွေးရောင်၊ စိမ်းညို ရောင်စက္ကူတွေ။ ငွေစက္ကူပုံကြီးထဲမှာ ကြက်သွေးရောင်က လွှမ်းနေတယ် အမှန်အတိုင်း ဝန်ခံရရင် ဦးတော်တော် တစ်သက်မှာ ဒီလောက်များတဲ့ ငွေတွေမကိုင်ဘူးတာ အမှန်ပဲ။ မျက်စိရှေ့တည့်တည့်ကဟာတွေကြည့်ပြီး ကြက်သေ သေနေမိတယ်။ ဝမ်းနည်းစိတ်၊ နှမြောစိတ်၊ အံ့သြစိတ်၊ မယုံကြည်နိုင်တဲ့ စိတ်တွေကြားမှာ ကျေးဇူးရှင် မိခင် ဖခင်ကြီးတွေကို သတိရတဲ့စိတ် ဝင်လာပြန်ပြီး ငိုင်နေမိတယ်။ ကိုမျိုးခင်ရဲ့ စကားသံကို ကြားလိုက်တော့ သတိပြန်ဝင်လာ တယ်။ ဘာလဲ ဘာလဲ။ ဒီလူဘာပြောလိုက်တာလဲ။ ဦးတော်တော် အိမ်မက်ဆိုးမက်ရာကလန့်နိုးတဲ့ လူတစ်ယောက်လိုပဲဟိုကြည့် ဒီကြည့်နဲ့။ ကိုညီအောင်က ဦးတော်တော် နားမလည်မှန်းသိတယ်။ ဒါကြောင့် ပြန်ပြောပြတယ်။ ကိုမျိုးခင်က သူ့ငွေကို သေသေချာချာ ရေပြီးယူလာတာ မဟုတ်ပါဘူးတဲ့။ အစည်းလိုက် ကောက်ထည့်လာတာ ပါတဲ့။ အဲဒါ ဟောဒီကလေးအောင်တိုးတို့ ငါ့ညီမောင်သန့်ဇင်တို့က သေသေချာချာ စစ်ပြီးရေတွက်ယူကြ။ လိုရင် ဘယ်လောက်လိုတယ်ဆို တာပြော။ ကိုမျိုးခင်က ဖြည့်ပေးလိုက်မယ်။ဖြည့်ပေးစရာ သပ်သပ်ယူ လာခဲ့တယ်တဲ့။ ဒါတော့ ဟုတ်တာပေါ့။ သေသေချာချာရေရမှာပေါ့လို့ ဦးအောင်တိုးရော သန့်ဇင်ပါ တွေးလိုက်ကြတယ်။ ဦးအောင်တိုးက လက်ဖက်ရည် အကြမ်းပန်းကန်လေးထဲကို ရေနည်းနည်းထည့်ပြီး သူ့အနားယူလိုက်တယ်။ ပိုက်ဆံတွေ ရေရင်း လက်မနဲ့လက်ညှိုးရေဆွတ်ရအောင်လို့။ သန့်ဇင်က ပါးစပ်ထဲက ကွမ်းတွေကို ထွေးခံထဲထွေးချလိုက်တယ်။ ငွေစက္ကူတွေကို စပြီး ရေတွက်တော့ ကိုညီအောင်က သူများမမြင်အောင်လို့ တိုက်ရဲ့တံခါးက ကြီးကို ထပြီးစေ့မလို့။ ကိုမျိုးခင်က နေပစေ မပိတ်ပါနဲ့ဆိုတဲ့သဘောနဲ့ လက်ကာပြတယ်။ ဦးတော်တော်ရဲ့ ရင်ထဲမှာ ခံစားလှုပ်ရှားနေသလောက် ကိုမျိုးခင်ကတော့ ဘာခံစားချက်မှမရှိသလိုဘဲ။   သစ်သားဆက်တီခုံပေါ်မှာ အေးအေးဆေးဆေး ထိုင်နေတယ်။ ကိုမျိုးခင်က တိုက်လေးရဲ့နောက်ဖေး ကို ဝင်ကြည့်ဖို့ဆိုတာဝေးလို့ တစ်ပတ်တောင်လှည့်ပတ်မကြည့်ဘူး။ ဒါ ပထမဆုံးအကြိမ် ဒီတိုက်လေးရဲ့အရိပ်ကို သူနင်းဖူးတာပါ။ တိုက်ဝယ်တဲ့ လူက ငွေလာချေတာနဲ့မတူဘူး။ ကိုယ့်အိမ်ကိုယ့်ယာပြန်လာတဲ့ လူလိုပဲ။ ဦးအောင်တိုးတို့ သာအဖက ဖြည်းဖြည်းနဲ့မှန်မှန် ရေတွက် နေကြတယ်။ ရေပြီးသား ပိုက်ဆံအစည်းတွေကို သပ်သပ်ဖယ်ထား ကြတယ်။ ကိုမျိုးခင်က ငွေစက္ကူတွေကို တစ်သောင်းစီ စည်းလာခဲ့တယ်။ သန့်ဇင်ကတော့ ကိုးဆယ်တန် အစည်းတစ်စည်းကို ဖြေပြီး ရေပြန် တယ်။ ဦးတော်တော်က ငေါင်စင်းစင်း ငုပ်စိစိနဲ့ ထိုင်ရင်းနှမြောစိတ် အားငယ်စိတ်၊ ဝမ်းနည်းစိတ်တွေ တလှည့်စီခံစားနေရတယ်။ ထိုင်ရင်းနှမြောစိတ် အားငယ်စိတ်၊ ဝမ်းနည်းစိတ်တွေ တလှည့်စီခံစားနေ ရတယ်။ အလကား သက်သက်မဲ့ထိုင်နေရာက စိတ်မွန်းကျပ်လွန်းတာနဲ့ ငွေစက္ကူတွေ ဟိုသားအဖနည်းတူ ရေရကောင်းမလားလို့စဉ်းစားမိတယ်။ သူစိတ်လှုပ်ရှားနေတာတော့အမှန်ပဲ။ ဒီလိုစိတ်လှုပ်ရှားရင်း ငွေစက္ကူ ရေတွက်တဲ့နေရာမှာ အမှားပါသွားနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဝမ်းနည်းစိတ်ကို ငွေစက္ကူတွေရေတွက်ရင်း သူချေဖျက်ပစ်ချင်နေတယ်။ စက္ကူရေတဲ့ အလုပ်ကို လုပ်သင့် မလုပ်သင့် သူစဉ်းစားနေမိတယ်။ နောက်ဆုံးတော့ သမံတလင်းကိုကြည့်နေတဲ့ ခေါင်းကို မော့လိုက်တယ်။ သူဆုံးဖြတ်ချက် ချလိုက်တယ်။ ရေမယ်။ ငွေစက္ကူတွေကို ရေမယ်။ ဒါမှ ကိစ္စမြန်မြန် ပြတ်မယ်။ ကိစ္စပြီးပြတ်ရင် ကိုမျိုးခင်တို့ ကိုညီအောင်တို့ပြန်သွားကြလိမ့် မယ်။ သူတို့မရှိရင် သူ့ခံစားနေရတာတွေ တော်တော်သက်သာသွားလိမ့် မယ်လို့ သူတွေးမိတယ်။ ဘဏ်ထုတ်တွေကို သူကအရင်ရှာကြည့်တယ်။ တစ်ထုပ်မှပါမလာဘူး။ ဦးတော်တော် ငွေစက္ကူတစ်စည်းကို လှမ်းယူလိုက်တယ်။ ပွဲစားကိုညီအောင်ကအံ့သြတဲ့အကြည့်နဲ့ ဦးလေးတော်ကို ချက်ချင်းလှမ်း ကြည့်နေတယ်။ အံ့သြတဲ့အကြည့်ထဲမှာ ဦးလေးနှယ်မနေတတ် မထိုင်တတ် ရှိလိုက်တာဗျာ ဆိုတဲ့အပြစ်တင် အကြည့်ပါစွက်လို့ပေါ့။ ဦးတော်တော်က ကိုညီအောင်ရဲ့အကြည့်ကို ခံနိုင်စွမ်းမရှိဘူး။ မသိဟန် မမြင်ဟန်ဆောင်လိုက်တယ်။ ကိုညီအောင်ရဲ့အကြည့်က ဦးတော်တော်ရဲ့ နှလုံးသားထဲ စွဲနေနှင့်ပြီ။ တစ်သောင်းထုပ်တစ်ထုပ်ကို ဖြေနေမိတယ်။ လက်သည်းက သိပ်မတိုပါပဲနဲ့ ဘန်ချည်ကြိုးကို ဖြေလို့မရဘူး။ သူလက်တွေကသူစိတ် လှုပ်ရှားနေကြောင်း သက်သေခံနေရှာတယ်။ တော်တော့်ကိုကြိုးစားပြီး ဖြေယူရတယ်။ ဆယ်တန်တစ်အုပ်ကို တဖြည်းဖြည်းခြင်းရေတွက်လိုက် တယ်။ ညာဘက်လက်ညှိုးနဲ့လက်မက ငွေစက္ကူရဲ့အစွန်းကိုတစ်ရွက်ချင်း ပွတ်သပ်လှန်ပေးနေတယ်။ ဗယ်ဘက် လက်ညှိုးနဲ့လက်ခလယ်က ငွေစက္ကူတွေကို လှေကားထစ် တစ်ထစ်ချင်းတက်သလို ဖိနင်းကျော်ဖြတ် ရေတွက်နေတယ်။ ညာဘက်လက်ဖနောင့်က ငွေစက္ကူရဲ့ထောင့်စွန်းတစ်ခု စွဲစွဲမြဲမြဲ ဖိထားတယ်။ တစ် ့ ့ ့ နှစ် ့ ့ ့ သုံး ့ ့ ့ လေး ့ ့ ့ ငါး ့ ့ ့ ခြောက် ့ ့ ့ ခုနှစ် ့ ့ ့ ရှစ် ့ ့ ့ ကိုး ့ ့ ့ တစ်ဆယ်။ တစ်ဆယ်ပြီးတော့ ဆယ့်တစ်လို့မရဘူး။ တစ်ကနေတယ်။ တောက်လျှောက်ဆက်ရေ သွားလိုက်တာ နောက်တစ်ခါကို:ပြီး နှစ်ဆယ်လို့ရေတယ်။ ဒီလိုနည်းနဲ့ ရေတာ လက်ထားပုံသိုပုံအားလုံးက ဦးတော်တော်ဖခင်ကြီး သင်ပေးသွား တဲ့နည်းတွေပေါ့။ ဖြည်းဖြည်းမှန်မှန်ရေသွားလိုက်တာ တစ်ထောင်ထုပ် တစ်ထုပ်ပြီးသွားရော တစ်ရွက်မှ မလျော့ဘူး။ တစ်ရွက်မှ လည်းမပိုဘူး။ ကွက်တိပဲ။ သန့်ဇင်က သူရေပြီးသားပိုက်ဆံတွေကို သီးသန့်ပုံထားတယ်။ ဦးအောင်တိုးလည်း သူရေတဲ့ငွေကို သပ်သပ်တစ်ပုံ ပုံထားတယ်။ ဦးတော်တော်က နောက်ထပ်တစ်ထောင်ထုပ်တစ်ထုပ်ကို ကောက်ကိုင် လိုက်တယ်။ ခုနကလိုပဲတစ်ရွက်ချင်းစရေတယ်။ ဒီလိုရေနေရင်းနဲ့ ကိုညီအောင်သူ့ကို စိုက်ကြည့်နေတုန်းပဲလို့ ခံစားနေရတယ်။ကိုမျိုးခင်က ထိုင်ရာက အသာထပြီး သူ့ကားဆီကိုထွက်သွားတယ်။ ငွေစက္ကူရေ နေတဲ့ကိစ္စ သူနဲ့ဘာမှမဆိုင်သလိုဘဲ။ လျော့ချင်လဲလျော့ပစေ။ မသမာမှု လုပ်ကြမယ့်လူတွေမဟုတ်မှန်းသိလို့ ထသွားတဲ့ပုံစံ။ ငွေတွေရေနေတဲ့ လူရော မရေဘဲကျန်ခဲ့တဲ့ ကိုညီအောင်ရော မသမာမှုလုပ်ဦးတော့ ဂရုမထားတဲ့ပုံစံပဲ။ နောက်ကိုတစ်ချက်လှည့်မကြည့်ဘူး။ ဟေ့ကောင်တွေ စေ့စေ့စပ်စပ်ရေကြနော်လို့ ဦးတော်တော်က သူ့ညီနဲ့တူကို လှမ်းပြော ချင်တယ်။ ပြောရရင်ကောင်းမလား။ ပြောသင့်တယ်။ ပြောရမယ့်စကားပဲ ဒါပေမယ့် ကိုမျိုးခင်ကွယ်ရာ အခုလိုအချိန်မှာ ဘာစကားမှမပြောတာ အကောင်းဆုံးပဲမဟုတ်လား။ တစ်မျိုးတစ်မည်အထင်မခံနိုင်ဘူး။ ခြောက် ့ ့ ့ ခွန် ့ ့ ့ ရှစ် ့ ့ ့ ကိုး ့ ့ ့ ရှစ်ဆယ် ့ ့ ့ ။ တစ် ့ ့ ့ နှစ် ့ ့ ့ သုံး ့ ့ ့ လေး ့ ့ ့ ။ ဟိုလူက ကားထဲကျန်ခဲ့တဲ့ ရွှေရောင်စီးကရက်ဘူးကိုယူပြီး အိမ်ဘက်ပြန်လျှောက်လာနေတယ်။ ဒီတော့မှ ဦးတော်တော် ဆေးလိပ် မတည်မိတာကို သတိရမိ အားနာမိပြန်တယ်။ ဆေးပေါ့လိပ်တည်လည်း သောက်မဲ့ လူစားတော့မဟုတ်ပါဘူး။ သူရေနေတဲ့အထုပ်က ရွက်တစ်ရာ မပြည့်ဘဲ ကိုးဆယ်ရှစ်ရွက်ပဲရှိနေတယ်။ ခေါင်းကိုတစ်ချက်ကုတ်လိုက်ပြီး အစကနေ ကျကျနနပြန်ရေတယ်။ ဒီလိုရေရင်းနဲ့ ရင်ထဲကလည်း တထိတ်ထိတ်နဲ့။ မလျော့စေချင်ဘူး။ တကယ်လို့ငွေစက္ကူကလျော့နေရင် ကော၊ လျော့တယ်လို့ ပြောလို့ကောင်းမှကောင်းပါ့မလား။ ဦးအောင်တိုး တို့ သားအဖရေနေကြတာ တော်တောကြာနေပြီ။ တစ်ယောက်ကမှ တစ်ရွက်လျော့တယ်လို့ ပြောသံမကြားမိဘူး။ ငါး ့ ့ ့ ခြောက် ့ ့ ့ ခွန် ့ ့ ့ ရှစ် ကြံကြံဖန်ဖန် သူရေတဲ့အထုပ်ကမှ လာလျှော့ရတယ်လို့။ ဦးတော်တော် ခါတိုင်းဆိုရင် ဦးအောင်တိုးထည့်ထားတဲ့ အကြမ်းပန်းကန် ထဲက လက်ဖက်ရည်ကြမ်းကို လှမ်းဆွတ်နေကျ။ ဒီအထုပ်တော့ ပါးစပ်ကနေ တံတွေးဆွပ်ပြီး ဆက်ရေနေမိတယ်။ ခွန် ့ ့ ့ ရှစ် ့ ့ ့ ကိုး ့ ့ ့ ။ ကိုးတွင် ရပ်တားလိုက်တယ်။ လေပူတွေမှုတ်ထုတ်လိုက်တယ်။ အောက်ဆုံးမှာတစ်ရွက်ကျန်တာကို ထည့်ရေမနေတော့ဘူး။ တော်သေးရဲ့ ဦးတော်တော် လက်ကိုင်ပုဝါလေကိုနှိုက်ထားလိုက်ပြီး တိုက်ပုံအကျင်္ီကို ချွတ်ပစ်လိုက်တယ်။ကိုညီအောင်ကတော့ ဦးလေးဘာသာလုပ်ချင်တာလုပ် သူတော့ဘာမှ မပြောချင်ဘူးဆိုတဲ့ အချိုးနဲ့ တစ်ဖက်လှည့်နေတယ်လေ။ လက်ထဲမဟာတော့ ကိုမျိုးခင်တည်တဲ့ စီးကရက်တစ်လိပ် မီးညှိလို့။ စက္ကန့်အမျှ ရေတွက်နေလိုက်ရကြတာ အတော်ကြာသွားပြီ။ ကိုမျို:ကင် ယူလာတာရဲ့ လေးပုံတစ်ပုံလောက်ရှိသွားပြီလေ။ ဘယ်သူ့ဆီ ကမှ တစ်ရွက်လျော့တယ်လို့ ပြောသံမကြားရဘူး။ ဦးတော်တော် လေးဆယ့်ငါးကျပ်တန် အစည်းတစ်စည်းကို ကောက်ကိုင်လိုက်တယ်။ ကိုမျိုးခင်ကတော့ လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ် သတင်းစာကို ကောက်ဖတ်နေတယ်။ ကိုညီအောင်ကလည်း စီးကရက်ကို အားပါးတရဖွာရင်း၊ ဘာတွေအကြံထုတ်နေတယ်မသိ။ အရှေ့ဘက် ပြူတင်းပေါက်ကနေ အပြင်ကို လှမ်းမျှော်ကြည့်နေတယ်။ ဒူးကလည်း တဇတ်ဇတ်နဲ့ နန့်လို။ ဦးတော်တော် သေသေချာချာရေတာပါပဲ။ လေးဆယ့်ငါး ကျပ်တန်အုပ်က တစ်ရွက်လျော့နေတယ်။ ဒီတစ်ခါလည်း သေချာအောင် နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်ရေတယ်။ကိုးဆယ့်ကိုးရွက်ပဲရှိတယ်။ဆယ့်တစ်သိန်း ထဲကလေးဆယ့်ငါးကျပ်တန် တစ်ရွက်လျော့တယ်။တစ်ရွက်လျော့တယ်လို့ ပြောရမှာသူ ဝန်လေး အားနာနေမိတယ်။ ဒီအထုပ်ကိုကိုင်ပြီး ဘာလုပ်ရင်ကောင်းမလဲလို့ စဉ်းစားနေမိတယ်။ သူရေတဲ့အထုပ်မှ လာလျော့ရတယ်လို့။ သန့်ဇင်ကိုလှမ်းကြည့်တော့ ဂရုတစိုက်ရေနေတာ သူတွေ့နေရတယ်။သန့်ဇင်ရဲ့ ရေလက်စအထုပ်ကိုပြီးအောင်စောင့်ပြီးတော့ သူ့လက်ထဲက လေးဆယ့်ငါးကျပ်တန်အုပ်ကို သန့်ဇင်ဆီ ကမ်းလိုက် တယ် အသံအုပ်အုပ်နဲ့ တစ်ရွက်လျော့နေတယ်လို့ ပြောရင် လက်ညှိုး တစ်ချောင်း ထောင်ပြလိုက်တယ်။ လက်ညှိုးလေးက မသိမသာတုန်ယင် ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ ဆတုရိစေ ၏ရုမ ဠုဒု ဖရစေစ Fုရ Jှု ၏ရုမ ဓာဝ အမာ/ ာံ ထိန ွှိန ဆပေတ ၁၉၉၇ ့့ က ဖွှထ ၃ င်္ုံလ​ အဝါရောင်ပန်းတို့၏ ဖြစ်တည်မှု နွဲ့ခေါင်ရယ်(ပုလဲ) နံနက်ခင်း၏ သွက်လက်သော လန်း ဆန်းမှု တစ်ခုဖြစ်သည်။ နေသည် အရှေ့ဆီမှ ချို့တဲ့စွာ ထွက်ပေါ်လာချိန်တွင် မိမိတို့အား လုံး မီးဖိုမှာ လူစုံနေကြလေပြီ။ လင်ကြက် တွန်သံသည် တောတဲအချို့မှ မြည်ဟည်း ထွက် ပေါ်လာသည်။ သားငယ်၏ မပီမသ ငိုညည်း သံသည် ပတ်ဝန်းကျင်ကို ခေတ္တမေ့သွားစေ သည်။ မကြာမီ အနောက်ဆီမှာ သစ်ကားများ ဆင်းလာကြသည်။ နှင်းမှုန်တို့ကြားမှာ ဝေဝါး စွာ မြင်နေရသော ကားမီးတန်းများမှာ ကြည့်လို့ ကောင်းလှသည်။ ဟော တစ်စီး၊ နှစ်စီ့း့ အားလုံး (၇)စီးတိတိ။ မီးလှုံနေကြသော မိမိ တို့ကို မြင်မိကောင်း မြင်ပေလိမ့်မည်။ အိမ်ရှင်မသည် မိမိထက် စောစွာနိုးနေ သည်။ မနေ့က မိမိတောင်ရိုးဆီမှ ခုတ်လာ သော ထင်းဝါးနှင့် ကောက်ညှင်းကျည်တောက် ဖုတ်နေလေပြီ။ အကြီးကောင်နှစ်ယောက်မှာ သူ့အမေနားတွင် ရစ်သီရစ်သီနှင့်။ သမီးကြီး ကမူ သားတွေလောက် ကောက်ညှင်းကျည် တောက်ကို အာရုံရဟန်မတူ။ တောထွက်ဖို့ တပြင်ပြင် ဖြစ်နေသည်။ တောရိုင်းကို ခုတ် ထွင်ရှင်းလင်းဖို့ ဓားရှာနေသည်မှာ တွေ့ဟန် မတူသေး။ ဇွဲကောင်းလှသည်။ မကြာမီ မီး ဖိုနား ရောက်လာတော့ သမီးကြီးမှာ တော သွားဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေလေပြီ။ သမီးကြီး၏ လက်ထဲတွင် ဆားနှင့်ဆီရောထားသည့် ပန်း ကန်လုံးတစ်ခုကို တွေ့ရသည်။ မကြာပါချေ။ အိမ်ရှင်မ၏ နွှေးပြီးသွားသော ကောက်ညှင်း ကျည်တောက်ကို ပန်းကန်ပြားထဲတွင် ပိုင်းကာ ထည့်လိုက်သည်။ ပန်းကန်ပြားကို မိမိဘက် သို့ ထိုးပေးသည်။ အိမ်ရှင်မ၏ မျက်နှာပြင် တွင် ဆောင်းတွင်းပင် ဖြစ်လင့်ကစား ချွေး သီးများ သီးလျက်။ သူမအလုပ် ပြီးသွားလေ ပြီ။ အြဖေကြီးရေ စားလို့ရပြီဟြု အိမ်ရှင်မ ၏ ပြောသံကို ကြားလိုက်ရမှ မိမိလည်း သောက်လက်စ ရေနွေးခွက်ကို ချကာ ကောက် ညှင်းကျည်တောက်တစ်ခုကို ကောက်ယူစားမိ သည်။ ဆောင်းလေတစ်ချက် ဝေ့လိုက်သည်။ ကောက်ညှင်းနံ့မွှေးမွှေးသည် မိမိနှာခေါင်းဝ တွင် သင်းပျံ့စွာ ဝင်ရောက်လာသည်။ တစ် ယောက်တစ်ခု ကောက်ကိုင်လိုက်သည်။ မကြာ ပါချေ။ ကောက်ညှင်းကျည်တောက်သည် ပန်း ကန်ပြားထဲတွင် တစ်ခုမျှ မရှိတော့။ ကုန်သွား လေပြီ။ နေမင်းသည် အိပ်ရေးဝဟန်မတူသေး။ နေမင်းထွက်မှ အလုပ်လုပ်ရမည်ဆိုလျှင် မိမိ တို့ ငတ်သေတာ ကြာလေပြီ။ မပြီးဆုံးသေး သော ဘဝ ဝမ်းစာကို တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ မိမိလည်း အသင့်ပြင်ရလေပြီ။ ကုန်းထိပ်မှာမို့လားမသိ။ မီးဖိုးနားတွင် နေတုန်းကတော့ နွေးနေသေး သည်။ မီးဖိုမှခွါလိုက်တော့ အအေးဓာတ်က တိုက်ခိုက်လာသေးသည်။ သူတို့ကို မမှုနိုင်အား။ တောခုတ်ဓားရှည်၊ တူရွင်းတစ်ချောင်း ကောက် ကိုင်လိုက်သည်။ ကြဲ့့ သွားကြအောင်ဟြု ဆိုကာ ကုန်းထိပ်မှ ဆင်းလာကြသည်။ လမ်းနည်းနည်းလျှောက်လာတော့ မိမိ တို့ ခန္ဓာကိုယ်သည် နွေးထွေးလာပြန်သည်။ ကုန်းခြေမှ တစ်ဖက်ပိတ်လှောင်ထားသည့် ရေကန်ငယ်မှ ရေငွေ့များသည် နှင်းငွေ့တို့နှင့် လုံးလုံးထွေးထွေး ဖြစ်နေကြသည်။ ညက တောဝက်များ လာဟန်တူသည်။ အုပ်စုလိုက် တော့ ဟုတ်မည်မထင်။ ခြေရာအနည်းငယ် သာ တွေ့ရသည်။ တောဝက်ကလည်း ကြောက် စရာတော့ အကောင်းသား။ မိမိတို့၏ အား ထားရာ တောင်ယာ စပါးခင်းသည် သူတို့၏ စားကျက်တစ်ခုလို ဖြစ်နေသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ တောဝက်အုပ်စုများပြီဆိုလျှင် တောင်ယာ စပါးခင်းမှာ အပျက်အစီး များလှသည်။ ထို အခါ မိမိတို့သည် မအိပ်နိုင်တော့။ တဲပေါ်မှ နေ၍ တောခြောက်ကိရိယာကို သုံးကာ သူတို့ ကို ခြောက်လှန့် တိုက်ထုတ်ရသည်။ တော ခြောက်ကိရိယာမှာ အခြားမဟုတ်ပေ။ ဝါးနှီး များကို အရှည်ကြီး ဝါးလုံးတိုင်အရှင်များတွင် ထိုးပတ်ပြီး ဝါးတစ်ခုနှင့်တစ်ခု ရိုက်ခတ်စေ ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ သိပ်တော့ အအောင်မြင် ကြီးမဟုတ်။ ခုတ်ထွင် ရှင်းလင်းမည့် တောင်ယာခင်း သို့ ရောက်လာကြလေပြီ။ သမီးကြီးနှင့် သား ငယ်နှစ်ယောက်သည် တောင်ယာအရိုင်းကို ခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းဖို့ နေရာယူပြီး သွားကြလေ ပြီ။ ခြေထောက်တွင် နှင်းရည်များနှင့် ရွှံ့စိုတို့ သည် စေးကပ်နေကြသည်။ သားငယ်တို့သည် မိမိတို့၏ အားအကိုးရဆုံး စစ်သူကြီးများလို သူတို့ လုပ်ကိုင်နေကြပုံမှာ အားမာန်အပြည့် နှင့်ဖြစ်သည်။ ချုံတွေကို တစ်ခုနှင့်တစ်ခု၊ အပုံကြီးဖြစ်အောင် ထပ်ထားသည်။ မိမိက လည်း တစ်ပုံ။ သားငယ်တို့ကလည်း တစ်ပုံ။ ခဲလုံးများကို တောင်ယာအခင်းစပ်တွင် သွားပုံ ကြသည်။ ခဲကြီးများကို တွေ့လျှင်မူ တူးဖော် စရာရှိလျှင် တူးပစ်လိုက်ကြပြီး ချောက်ထဲသို့ ပစ်ချလိုက်ကြသည်။ ခဲကြီးကြီး ဆိုလျှင်မူ အားလုံး ညီညီ တူးဖော်ပြီး တုံးအရှည်နှင့် ကလန့်ကာ ဖော်ရသေးသည်။ သမီးကြီးမှာ မိန်းမသားပင် ဖြစ်လင့်ကစား သိပ်ပျော့ပျောင်း ပုံမရ။ သားငယ်များနည်းတူ အားပါလှသည်။ တကယ့် တောင်သူကြီးတစ်ယောက် အလုပ် လုပ်နေပုံမျိုး။ မမောနိုင် မပန်းနိုင်။ သမီးကြီးမှာ ပညာရေးအားဖြင့် လေးတန်းပင် အောင်ရှာ သည်။ လေးတန်းအောင်တော့ အောက်ပိုင်းက သူအဘွားများက ကျောင်းဆက်ထားဖို့ လာ ခေါ်ကြသေးသည်။ သမီးကြီးသည် ပညာရေး ကို သိပ်စိတ်ဝင်စားပုံမရ။ ထိုတစ်နေ့ကို မိမိမှတ်မိသည်။ မိုးတွင်း ကာလတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ပျိုးရေများရပြီဖြစ် သည့်အတွက် မိမိမှာ အားသွန်ခွန်စိုက် ထွန် ယက်နေရသည်။ တောမှ မောမောအပြန်တွင် တဲ၌ သမီးကြီး၏အဘိုးနှင့်အဘွားများကို အံ့သြစွာ တွေ့ရသည်။ သမီးကြီးနှင့် အိမ်ရှင် မမှာ မီးဖိုချောင်တွင် တကုပ်ကုပ်နှင့် စားရေး၊ ချက်ရေးအတွက် အလုပ်ရှုပ်နေကြသည်။ သား ငယ်နှစ်ယောက်က သူ့အဘွား ပါလာသည့် မုန့်တွေနှင့် ဟန်ကျနေကြသည်။ ခြေထောက် ဆေးပြီး တဲပေါ်တက်လာခဲ့သည်။ ညနေထမင်း စာဝိုင်းသည် စိုစိုပြည်ပြည်။  တစ်ခါမျှ ချက်မစား ဖူးသည့် ကြက်သားဟင်းဆီပြန်၊ ရွှေအ,သီး ထောင်း၊ ဖရုံရွက်ဟင်းချိုနှင့်…æ ဖွယ်ဖွယ်ရာရာ လေး။ ထမင်းစားပြီးတော့ အဖေနှင့်အမေက သမီးကြီးကို ကျောင်းဆက်ထားဖို့ ခေါ်သွား မည်ဟု ပြောသည်။ နံနက်လင်းတော့ ကား လမ်းအထိ သမီးကြီးကို လိုက်ပို့ရသည်။ သမီးကြီးမရှိတော့ အိမ်ရှင်မမှာ သူ့သမီးကို လွမ်းဟန်တူသည်။ တစ်ပတ်လောက် ကြာ သည်အထိ မအိပ်နိုင်၊ မစားနိုင်။ သြမီးကြီးကို လွမ်းလိုက်တာတော့ဟြု ခဏခဏ ပြောပြီး မျက်ရည်ကျသေးသည်။ မျက်ရည်သည် အိမ်ရှင်မ၏ ယာယီတော့ ခဏအဖော်ပင်။ မကြာပါချေ။ အံ့သြစရာတစ်ခုကို ကြည် နူးစွာ တွေ့ရသည်။ အကြောင်းမှာ သမီးကြီး သည် မိမိတို့ရှိရာ လယ်တောကို အပြီးအပိုင် ပြန်လာခြင်းပင်။ သမီးကြီးသည် အိမ်ပြန် ရောက်တော့ သူ့အမေသည် ဝမ်းသာသွား သည်။ သမီးကြီးသည် တောကိုသာ ပျော်မွေ့ ဟန်တူသည်။ ပညာရေးကို သိပ်စိတ်ဝင်တစား ဟန်မပြ။ အြဖေတို့၊ အမေတို့နဲ့ ဟောဒီတောင် ယာလေးကနေ ဘယ်တော့မှ ခွဲမသွားတော့ဘူးြ ဟု စိတ်ပိုင်းဖြတ် ပြောဆိုနေပုံကို ပြန်လည် မြင်ယောင်နေမိသည်။ အြဖေရေ ဟောဒီမှာ ယုန်တစ်ကောင် ရပြီဗျဟြု သားငယ်၏ အော်သံကြားမှာ မိမိ ၏ အတွေးရေယဉ်ကြော ပြတ်သွားသည်။ သားငယ်၏ လက်ထဲတွင် ယုန်တစ်ကောင်ကို ခြေမှကိုင်ကာ မြှောက်ပြနေသည်။ စောစောက ခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းနေသော တောင်ယာခင်းကို ဝေ့ဝိုက်ကြည့်မိသည်။ ချုံပုတ်တွေလည်း အ များကြီး။ တောင်ပုံ ယာပုံ အပုံကြီးတွေပုံလျက် ထပ်ထားကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ ခဲတွေက လည်း အစီအရီ။ သပ်သပ်ယပ်ယပ်။ ဒီအမှိုက် တွေကို မီးရှို့လို့ မဖြစ်သေး။ နွေရောက်သည့် အခါကျမှ ရှို့ရမည်။ နေမင်းသည် လောကကို အလင်းပေးနေ လေပြီ။ ထိုအခါကျမှ မိမိခေါင်းတွင် ပေါင်း ထားသော ပုဆိုးကိုဖြုတ်ကာ ချွေးသုတ်နေမိ သည်။ လုပ်ငန်းတစ်ခု ပြီးဆုံးသွားခဲ့လေပြီ။ ထိုအခါကျမှ မိမိလည်း လက်စွဲတော် ဝါး ဆေးရိုးတံနှင့် ဆေးသောက်နေမိသည်။ သား ငယ်နှစ်ယောက်က ယုန်တစ်ကောင်နှင့် အလုပ် ရှုပ်နေဟန်တူသည်။ သမီးကြီးသည် တောစပ် တွင် ပေါက်နေသည့် ရွှေအ,ငရုတ်သီးတောင့် များ ခူးနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ နောက်နှစ် ဆိုလျှင် ဤတောရိုင်းကလေးသည် မိမိတို့ အတွက် အားထားလာရမည့် တောင်ယာစပါး ခင်းတစ်ခု ဖြစ်လာပေလိမ့်မည်။ စားစရာ အတွက် ပူရာမလိုတော့။ ဘူးလည်း စိုက်မည်။ ခွါးလည်းစိုက်မည်။ ဖရုံကအစပင်။ ပြောင်း လည်း ကြဲလိုက်ချင်သေးသည်။ လူးနှင့်ဆပ်ကို လည်း တောင်ယာစပါးနှင့်ရောကာ စိုက်လိုက် ရလိမ့်ဦးမည်။ စားစရာအတွက် ဘယ်မှာ ပူ စရာ ရှိအံ့တော့နည်း။ ကြဲ့့ ပြန်ကြရအောင်ဟေ့၊ သမီးကြီး ရော ဒီလောက်ဆို တော်လောက်ပါပြီကွယ်ြ အားလုံး မိမိတို့တဲရှိရာ ပြန်လာကြသည်။ သမီးကြီးသည် သားငယ်ရသည့် ယုန်ကလေး ကို ကိုင်ကာ ကြည်နူးစွာ ကြည့်နေသည်။ သူ ခူးလာသည့် စပ်သီးတောင့်နှင့် သားကြီးပါးစပ် ကို တို့လိုက်သည်။ သားကြီးက ပါးစပ်မှ တရှူးရှူး၊ တရှဲရှဲနှင့် ဖြစ်နေသည်။ ပါးစပ်က လည်း တတွီတွီ၊ တဟန်ဟန်နှင့်။ တဲသို့ ရောက်ကြလေပြီ။ အိမ်ရှင်မသည် သားထွေးကို နို့တိုက်နေသည်။ သားထွေးသည် သူ့အမေရင်ခွင်တွင် နို့စို့နေသည်။ သမီးကြီး ၏လက်ထဲမှ ယုန်ကိုမြင်တော့ သူပျော်သွား ဟန်တူသည်။ နို့မစို့တော့။ ယုန်ကလေးကို နားရွက်ဆွဲလိုက်၊ ခြေထောက်ဆွဲလိုက် ဆော့ နေသည်။ နြင်တို့ကတော့ဟယ် ကြံကြံဖန်ဖန် ရတတ်တယ်ဟြု အိမ်ရှင်မက ညည်းကာ မီး ဖိုထဲ ထမင်းဝိုင်းပြင်ဖို့ ဝင်သွားသည်။ ထမင်းဝိုင်းသည် အားလုံး စိုစိုပြည်ပြည်။ စပ်သီးထောင်း၊ ကျောက်ဖရုံသီးချက်။ စားလို့ ကောင်းလှသည်။ ငါးပိရည်နှင့် တို့စရာအဖြစ် ရေကန်ဇွန်းရွက်။ မောမောနှင့် တပျော်တပါး ကြီး စားကြသည်။ ရြှင်မရေ၊ နောက်နှစ် ငါ တို့တော့ စားစရာစပါး မပူရတော့ဘူးဟြု မိမိက ဂုဏ်ယူစွာ ပြောလိုက်မိသည်။ အိမ်ရှင် မသည် ငရုတ်သီးစပ်သွားဟန် တူသည်။ ရေ တစ်ခွက် ထသောက်ပြီး မိမိအတွက် ရေခပ် ပေးသည်။ သမီးကြီးက မိမိတို့နှစ်ယောက်၏ အဖြစ်ကိုကြည့်ကာ ရယ်ချင်ပုံမရ။ သားထွေး သည် မစားတတ်၊ စားတတ်နှင့် စားထားသော ထမင်းလုံးများသည် ကြမ်းပြင်ပေါ်တွင် အဖွေး သား ပြန့်ကြဲလျက်။ သားငယ်နှစ်ယောက်ကမူ ထမင်းဝသွားပြီး ထမင်းဝိုင်းမှ ထကြသည်။ မကြာခင်မှာပင် အမှတ်မထင် မိုးဖွဲလေး များ ရုတ်တရက် ကျလာသည်။ ထမင်းစား ပြီးလျှင် တရေးတော့ အိပ်လိုက်ရဦးမည်ဟု မိမိအားခဲလိုက်သည်။ အပြင်ဘက်တွင် မိုးနှင့် နှင်းစက်တို့က အပြိုင်။ ချိုးငှက်၏ တွန်သံသည် တောစပ်မှ လွမ်းဆွေးစွာ ထွက်ပေါ်လာသည်။ သူတစ် ကောက်တည်း ပျင်းနေရှာပေလိမ့်မည်။ မိမိတို့ နဲ့ လဲလိုက်ချင်စမ်းပါဘိ့့ ။ နွဲ့ခေါင်ရယ်(ပုလဲ) မိုချယ် အေးစုသီ မနက်လင်းပြီဆိုလျှင် ‘ဒီနေ့ ဘယ်သူ့ ဆီက စာလာမှာပါလိမ့်’ဟု တမျှော်တည်းမျှော် နေတတ်သောအကျင့်က ကျွန်မတွင် စွဲမြဲနေ ပြီ။ ကျွန်မတစ်သက်နှင့်တစ်ကိုယ် ဒီအချိန် တွေလောက် အထီးကျန်ဖြစ်ရသောအချိန်တွေ မရှိခဲ့ဖူးပေ။ ယခုလောက် စိတ်ဓာတ်ကျဆင်း ကာ သိမ်ငယ်စိတ် ဝင်ခဲ့ရတာမျိုးလည်း မရှိ ခဲ့ပေ။ လောကကြီးအလယ်တွင် ဘာလုပ်ရမှန်း မသိအောင် ယောင်ချာချာနှင့် လမ်းပျောက် သွားခဲ့ပြီ။ နည်းနည်းတော့ မတရားရာ ကျ လိမ့်မည်။ ကျွန်မ၏ ညစ်ကျူနေသော ခံစား ချက်ကို တစ်ခဏတာ မေ့ပျောက်လို့ရရန်၊ သို့မဟုတ်လျှင်လည်း ယခင်တုန်းက ပျော်ရွှင် ခဲ့ရသော ဘဝကလေးကို ပြန်လည် အောက်မေ့ တသရန် ချစ်သူခင်သူတစ်ယောက်ယောက်ထံ မှ အမှတ်တရ ပေးပို့မည့် စာကလေးတစ် စောင်ကို မျှော်လင့်နေမိပါသည်။ ကျွန်မကို အောက်မေ့ဖော်ရသော သူ့အတွက်လည်း ထိုက် ထိုက်တန်တန် ပြန်စာတစ်စောင်ရေး ပို့လိုက်ဖို့ စိတ်ကူးထားပါသေးသည်။ ယခုအချိန်မှာ ကျွန် မ အဖို့ စာရေးဖို့ ဘယ်လောက် ခက်ခဲနေစေ ဦးတော့ ကြိုးစားပြီးရေးပါမည်။ စိတ်အလို မပြည့်ခြင်း၊ အထီးကျန်ခြင်း၊ ဝမ်းနည်းသိမ် ငယ်ခြင်းတို့ဖြင့် ပြည့်နေသော ကျွန်မ၏ နှလုံးအိမ်ထဲမှ ထွက်ကျလာရမည့် စကားလုံး တို့သည် ဆတ်တောက်တောက်၊ မာကျော ကျော၊ ရှေ့နောက်မညီ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သော် လည်း ကျွန်မ၏ ယခုလောလောဆယ် ခံစား ချက်ကိုတော့ဖြင့် အရင်းအတိုင်း မြင်သာထင် သာ ရှိလိမ့်မည်ဟု ထင်ပါသည်။ ကျွန်မ၏ လက်ရှိအခြေအနေကို နားလည်သွားကြပြီ ဆို လျှင် သူ့စာကလေး ဘယ်မျှ တန်ဖိုးကြီးမား ပုံအကြောင်း ပြောပြရမည်။ သူ၏ စာကလေး တစ်စောင်သည် ကိုယ့်ဘဝ အသက်ဆက်လက် ရှင်သန်စေသော သိကြားရေစင်တစ်စက်ပမာ တန်ဖိုးကြီးမားကြောင်း ပြောပြရပါလိမ့်မည်။ ဒီနေ့တော့ ကံကောင်းထောက်မစွာ မျှော် လင့်မိသည့်အတိုင်း စာတစ်စောင်ရောက်ရှိလာ ခဲ့ပါသည်။ စာအိတ်ပေါ်မှ စာလုံးသေးသေးလေးတွေ က ပဲပင်ပေါက်တွေလို ကိုးရိုးကားရားနှင့်။ ဒီစာလုံးတွေကို မြင်လိုက်ကတည်းက ဘယ် သူ့ဆီကဆိုတာ အတပ်သိလိုက်ပြီးနောက် ကျောင်းတုန်းက ကျောင်းတက်မှန်သော သူ့ ထံမှ စာအုပငှါးတိုင်း ပြောလေ့ရှိသော စကား လေးကို ပြေး၍ အမှတ်ရလိုက်သည်။ ပြီးတော့ ရယ်မောလိုက်မိသေး၏။ နြင့်အကြမ်းစာအုပ် (အကြမ်းရေးထား သောစာအုပ်) ခငှါးစမ်းြ အဲဒီလို ပြောပြီးတောင်းလို့ကတော့ သူမ ကလည်း နှုတ်ခမ်းစူပြီး ငှါးဘဲ နေတတ် သည်။ ကျွန်မကို ပြန်ပြီး စ,စရာတစ်ခုခုရမှ အားရအောင်စပြီငှါးသည်။ ‘ရိုးရှိ’ပေါ် ရေး ထိုးလိုက်သော ကျွန်မ၏ လက်မှတ်က သူ့ အတွက် စ,စရာရသွားပြီ။ နြင့်လက်မှတ်ကမှ ကိုးရိုးကားရား ‘ဆိုက်ကား’တဲ့ဟားဟာ့း့ ။ ဆိုက်ကား ဆိုက် ကား။ နောက်ကို အဲဒီအတိုင်းပဲ ခေါ်တော့မယ် ဟားဟာ့း့ ြ ကဲ ဘယ်လောက်တန်ဖိုးကြီးလိုက်တဲ့ စာကလေးတစ်စောင်လဲ။ လက်ရှိဘဝကို မေ့ ပျောက်သွားကာ လန်းဆန်းလာခဲ့ရပြီ။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်မိုချယ်။ ဆြိုက်ကားရေ့့ မိုချယ် စာရေးလိုက်ပါတယ်။ ဆိုက်ကား ဘာတွေလုပ်နေလဲ။ ငါတော့ ကျောင်းဆရာမ အလုပ်ကို လုံးဝ စိတ်ကုန်နေပြီ။ ငါ့ဘဝ ရှေ့ ရေးအတွက် မတောင့်မတနေရအောင် ဝင်ငွေ ကောင်းတဲ့အလုပ်တစ်ခုခု လုပ်ချင်တယ်။ အခု ငါရဲ့ အစာအိမ်၊ ကျောက်ကပ်၊ နှလုံးရောဂါ တွေအားလုံး သက်သာနေတယ်။ ဘယ်အချိန် ပြန်ဖောက်ဦးမယ်တော့ မသိဘူးပေါ့။ လက် ဆစ်ခြေဆစ်တွေ ကိုက်တာပဲ ရှိတော့တယ်။ ငါ့ရောဂါတွေကို ကုနိုင်အောင် ငါဆရာဝန်ဖြစ် ခဲ့ရင် ကောင်းမှာပဲနော်ြ သူစာရေးတိုင်း သူ၏ မကုန်ဆုံးနိုင်သော ခန္ဓာကိုယ်တွင်းမှ ရောဂါဘယတွေ၊ ခံစားရ သမျှ တန်းစီရေးပြ၊ ညည်းပြ၏။ ဝါသနာမပါ ဘဲ လုပ်လိုက်ရသော ကျောင်းဆရာမဘဝ အတွေ့အကြုံတွေ တန်းစီ ရေးပြတတ်သေးသည်။ ဒုက္ခတွေဟု စိတ်ညစ်သွားရမည့်အစား၊ သူ့စာအရေးအသားကြောင့် ရယ်မောခဲ့ရပုံများကို ပြန်လည် သတိရမိသည်။ မိုချယ့်တွင် ဟာသဉာဏ်ရှိသည်။ နြင်လည်း ဆရာဝန်တွေလို ခုနစ်နှစ် လုံးလုံး ပညာသင်ခဲ့သားပဲ။ ဆရာဝန်ဘွဲ့ မပေးတာကိုတော့ ဘယ်တတ်နိုင်မလဲဟာ နော်ြ တစ်တန်း နှစ်နှစ်နှုန်းနှင့် ဖြည်းဖြည်းမှ ဘွဲ့ရရှိခဲ့သော သူမထံ ပြန်စာရေးရန် စာ ကြောင်းတွေက အလိုလို ခေါင်းထဲရောက်လာ သည်။ ကျောင်းတုန်းကတော့ ကိုယ်သဘော မကျ မနှစ်သက်သူဆိုလျှင် မပေါင်းဘဲ နေလိုက် ရုံပဲ။ လုပ်ငန်းခွင်ထဲရောက်တော့ မကြည့်ချင် မြင်လျက်သား၊ လိုက်လျောညီထွေ ဆက်ဆံရ တာတွေရှိသည်။ ဒီလို ဆက်ဆံနေရင်းမှ အစာ မကျေ ဖြစ်ရတာတွေ ရေးတတ်၏။ မိုချယ် တို့၏ ကျောင်းအုပ်ကြီးမှာ အရည်အချင်းမရှိ၊ ပွေချင် ရှုပ်ချင်တာက ပိုသေးသတဲ့။ ထိုကျောင်း မှာပင် ခေတ်တစ်ခေတ်တွင် ရာထူးတစ်ခုကို မတန်မရာ ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ပြီး နောက် မိခင်ဌာနသို့ ပြန်ပို့ခံရသော ထောင့်မကျိုးသည့် ဆရာတစ် ယောက်က ရှိနေပြန်သည်။ ဒီခေတ်ကြီးထဲ ဖွင့်ပြောပြရမှာပင် နှုတ်မရဲစရာ။ သူ့ပညာ အရည်အချင်းနှင့် ပညာရေးမှူးတွေ၊ ကျောင်း အုပ်ကြီးတွေအပေါ် အာဏာပြနိုင်သောအခြေ ရောက်သွားခြင်းကလည်း ထိုခေတ်၏ မှား ယွင်းမှုတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မည်။ ထိုဆရာသည် သူမကျွမ်းသော အလုပ်တွေအပေါ် နှောင့်ယှက် ခြင်း၊ သူနားမလည်သော ဘာသာရပ်အပေါ် စွက်ဖက်ခြင်းတွင် နာမည်ကြီးခဲ့သတဲ့။ ထို မြို့နယ်၏ ပညာရေးဌာနတစ်ခုလုံး ကမောက် ကမတွေ ဖြစ်နေတာကိုပင် အမှန်အတိုင်း မမြင်နိုင်ဘဲ လက်ညှိုးတတောင်တောင်နှင့် သြဇာအာဏာ ပေးနေပုံကြောင့် လူရယ်စရာ ဖြစ်ခဲ့ရသည်ဆိုပဲ။ ခေတ်ပြောင်းသွားသောအခါ မိုချယ်တို့ ၏ အလယ်တန်းကျောင်းကလေးသို့ ထိုဆရာ က သူ၏ လူမှန်နေရာမှန် မူလတန်းပြဆရာ အဖြစ် ပြန်လည် ရောက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လက်ကျန်အကျင့်တွေ မဖျောက်နိုင်သေး သော ထိုဆရာက အရည်အချင်းမရှိသော ကျောင်းအုပ်ကို လွှမ်းမိုးနိုင်တာ အံ့သြစရာတော့ မရှိပါ။ မလိုသူတွေကို ခွဲထုတ်၊ လိုသူတွေ စည်းရုံးနှင့် ဆရာ၊ ဆရာမတွေ အချင်းချင်း စည်းလုံးမှုတွေ ပျက်ခဲ့ကြရသည်။ ထိုကျောင်း တွင် အာစရိယ ပူဇော်ပွဲ၊ အားကစားကြေး၊ ဘာကြေး ညာကြေးတွေ ကောက်ပြီး စား ပေါက်ဖန် ခွဲဝေယူကြသည့် စုတ်ပဲ့ ယုတ်မာ မှုမျိုးကို အလိုတူ အလိုပါသော လူနည်းစုက လည်း ရှိနေသည်။ မိုချယ်ကတော့ ဒီလို ရေးပြရတာတောင် နှလုံးနာသတဲ့။ ထိုအဖြစ်အပျက်သည် ကျွန်မ တို့ မြို့မှ ကျောင်းတစ်ကျောင်းက အဖြစ်နှင့် တူလွန်းနေလို့ အံ့သြမိသေး၏။ မိုချယ်၏စာကို ဆက်ဖတ်တော့ နံစော် နေသော ကလေးတို့၏ အနံ့ပေါင်းစုံကြားတွင် တိုင်ရင်းကလေးတို့ကို လက်ထပ်သင်ပေးနေ သည့် ဆရာမ ဒေါ်မိုချယ်ကို မြင်ယောင်လာ သည်။ ကလေးတစ်ကောင်၏လက်ကို ပယ် ပယ်နယ်နယ် ဆုပ်ကိုင်ရင်း စိတ်ပါလက်ပါ စာရေးသင်ပေးပြီးမှ ကလေး၏လက်မှ ပြည် တစိုစိုနှင့် ယားနာတွေကို မြင်လိုက်ရသော အခါမှာတော့ အခန်းအပြင်ဘက် ထွက်ပြေး ကာ ထိုးအန်လိုက်ရသတဲ့။ ကျောင်းတုန်းက မကြာမကြာ လက်ဆေးတတ်သော၊ ရေခဏ ခဏ ချိုးတတ်သော ‘သန့်ရှင်းလွန်ခြင်း စိတ္တဇ’ ရှိသူမို့ သူ့ကို အပြစ်မတင်ရက်တော့ပါ။ မိဘပိုင် ကုန်စုံဆိုင်နှင့် ပွဲရုံအလုပ်တွေကို ပစ် ကာ ဆရာမဝင်လုပ်သော စိတ်ကူးကလည်း ထင်ရာမြင်ရာ တစ်စွတ်ထိုး လုပ်တတ်သော သူ၏ စရိုက်နှင့် ကိုက်ညီနေသည်။ သူ့အဆိုက တော့ ‘မိမိခြေထောက်ပေါ် မိမိရပ်တည်ခြင်း’ ပါတဲ့။ ဆြိုက်ကားစာကို ဖတ်ရတော့ ကျောင်း တုန်းက အကြောင်းကလေးတွေ ပြန်မြင်ယောင် လာပြီး ပျော်လာတယ်။ တဂေပျော်လာတယ်ြ ထိုစာကြောင်းဖတ်ပြီးနောက်တော့ ကျွန် မလည်း ဟက်ဟက်ပက်ပက် ရယ်မောချလိုက် မိပါသည်။ မိုချယ်မှာ ‘အင်းသူ’စစ်စစ် ဖြစ် သဖြင့် သူ၏ အသံထွက်က ကျွန်မတို့နှင့် မတူ။ ‘တကယ်ပျော်တယ်’ဆိုလျှင် ‘တဂေပျော် တယ်ြ ‘အိပ်ငိုက်တယ်’ကို ‘အိပ်ငိပ်တယ်’ ‘ထမင်းကို ထမီး’ ‘တိုင်ကို တိမ်’ ‘ခဲတံကို ခဲတိန်’ စသည်ဖြင့် အသံထွက်၏။ သူနှင့် နှစ်နှစ်လုံးလုံး တွဲခဲ့သော်လည်း သူ့အသံထွက်ကို တစ်ခါတစ်ရံ နားမလည်ဘဲ အခက်တွေ့နေရတာမျိုး ရှိသေးသည်။ ငြါ့အခိန်းထဲမှာ မှီကြီးတွေ့တာဟယ်၊ ငါကြောက်လိတ်တာ မပြောနဲ့တော။ ငါ ကြောက်လို့ အော်ပြီးထွက်ပြေးတယ်။ ခဏနေ အခိန်း ပြန်ဝင်သွားတော့ အပိန်းအပိန်း ဖြစ် နေပြြီ သူပြောတာ နားထောင်ရင်း ကျွန်မက လည်း နားဝေးနေသည်။ တော်တော်နှင့် အဓိပ္ပာယ်မပေါ်။ ဘြာလဲ အပိန်းအပိန်း၊ အပိန့်ကြီးတွေ ဖြစ်တာလားြ ြသြော်​ နင်ကလည်း နားဝီးလိုက်တာ အပိန်းအပိန်းပါဆိုမှ ဓားနဲ့ ဒီလိုဒီလုြိ လက်ဝါးတစ်ဖက်ကို တစ်ဖက်က ခုတ် ထစ်ပြသည့်ပုံ လုပ်ပြမှ သြော် သူ့သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်ယောက်က ဓားနဲ့ ခုတ်ပိုင်းပစ် လိုက်တာကိုးဟု နားလည်လာ၏။ ကျွန်မတို့အဆောင်သို့ မိုချယ် ရောက် လာပြီဆိုလျှင် သူ့စကားဝဲတာကိုပဲ လိုက်စ, ကာ ရယ်မောကြရသည်။ ြတော်ပြီ။ နင်တို့အဆောင် ငါမလာချင် တော့ဘူး၊ ပြိန်မယ်ြ ြပြိန် ပြိန် ဟာ့း့ ဟာ့း့ ဟာ့း့ ြ ရယ်လို့အားရမှ သူ့စာကို ဆက်ဖတ် နိုင်၏။ * * * စာဖတ်ဝါသနာပါခြင်းက ကျွန်မတို့နှစ် ယောက်ကို ခင်မင်ရင်းနှီးသော သူငယ်ချင်း များအဖြစ်သို့ ရောက်စေခဲ့သည်။ ကျောင်း သက်ရှည်နေသောကြောင့် သူငယ်ချင်း အ ပေါင်းအသင်းများနှင့် ကွဲကွာသွားကာ ယောင် ချာချာဖြစ်နေသော ကျွန်မတို့နှစ်ယောက် ဗောဓိ ကုန်းအဝင်က စာအုပ်ဆိုင်ကလေးတွင် တွေ့ ဆုံရာမှ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် ပေါင်း စည်းမိသွားကြခြင်းဖြစ်သည်။ သူစွဲလမ်းသော စာအုပ်တွေမှာ များသော အားဖြင့် မိန်းမလူစွမ်းကောင်းတွေဖြစ်ပြီး ကျွန် မကိုလည်း ဖတ်ကြည့်ဖို့ တိုက်တွန်းတတ်၏။ မိုချယ်မှာ အသားဖြူဖျော့ဖျော့ ပိန်လှပ်လှပ် သူ့ခန္ဓာကိုယ်ကလေးနှင့် မလိုက်ဖက်အောင် စိတ်ဓာတ်ခိုင်မာပုံရသည်။ တကယ်တော့ ကျွန် မနှင့် မိုချယ်က မေဂျာတူ တစ်ခန်းတည်း စာ သင်ကြရသူတွေဖြစ်သည်။ ရူပဗေဒလက်တွေ့ ခန်းထဲတွင် ပျာယာခတ်နေသော သူ့အမူအရာ မျက်စိရှေ့မှာပင် ရှိနေရင်း ဖျတ်ခနဲ ပျောက်သွား တတ်သော သူ့စရိုက်ကို သတိထားမိခဲ့ပါ၏။ သူကလည်း ကျွန်မကို သိနေပုံရပါသည်။ ခင်မင်လာတော့ ကျောင်းသွားတိုင်း ကျွန် မတို့ အဆောင်နားမှ ဖြတ်သွားကာ ဝင်ခေါ် တတ်သည်။ ကြာလာတော့ ကျွန်မ၏ အခန်း ဖော် ၉ ယောက်နှင့်ပါ ရင်းနှီးလာကာ ကျောင်း အပြန် အခန်းထဲဝင်ထိုင်၊ တမေ့တမော စကား ပြောပြီးမှ ပြန်သွားတတ်၏။ မိုချယ်တို့မိသားစုက တစ်နှစ်တစ်ခါ ခရီး ထွက်ဘုရားတွေ လှည့်ဖူးတတ်ပြီး တစ်နိုင်ငံ လုံး သူမရောက်ဖူးသော နေရာမရှိသလောက် ဟု ဆိုသည်။ ကျွန်မတို့ဆယ်ယောက်ကလည်း နွေကျောင်းပိတ် အိမ်မပြန်ဘဲ တစ်နေရာရာ ခရီးထွက်ချင်၏။ ခရီးထွက်ရမည်ဆို မိုချယ် ကလည်း အဆင်သင့်။ ပုဂံ ညောင်ဦး ပုပ္ပါး ရွှေစက်တော်ဘက် ခရီးထွက်ကြမည် တိုင်ပင် ထားကြရာ သွားဖို့အချိန် နီးကပ်လာတော့ ဥမ္မာနှင့် တင်တင်ဝင်းက ပုဂံညောင်ဦးခရီးကို စိတ်မဝင်စားတော့ဘဲ တခြားအဖွဲ့နှင့် ပါသွား သည်။ မေသူက အိမ်ပြန်သွား၏။ နှင်းနှင်း ကို သူ့ဖေဖေ နေမကောင်းဟု အိမ်က လှမ်း မှာသည်။ မစန်းကလည်း ကျောင်းပိတ်ရက် ကလေးပဲ သူ့ဆိုင်ဖွင့်ရတာဟု ငွေမကုန်ဘဲ အသားတင် ငွေဝင်မည့်နည်းကို ရွေးချယ်သွား ၏။ နောက်ဆုံးတော့ မလေး၊ မချို၊ ထွန်းထွန်း၊ မာမာဝင်း၊ ကျွန်မနှင့် မိုချယ်ပါမှ ၆ ယောက် သာ ဘုရားဖူးပြီး ကုသိုလ်ယူခွင့် ရခဲ့ပါသည်။ တို့အဖွဲ့က ၆ ယောက်ဆိုတော့ ခြောက် ခြောက်သွေ့သွေ့ နေလိမ့်မည်ဟု အဖွဲ့ခေါင်း ဆောင် မမိုချယ်က မောင်ကျောက်ခဲကို ခေါ် လာသည်။ သူ့စလင်းဘက်ထဲမှ ကျောက်ခဲ လေးကို ပြန်ရောက်မှ လွင့်ပစ်တော့သည်။ မကွေးတွင် မြင်းလှည်းနှင့် မြစ်ဆိပ်သို့ ဆင်းတော့ ကျွန်မတို့အဖွဲ့ကို လူတွေက ရယ် မောနေကြသလိုပဲ။ မြင်းလှည်း တစ်ကွေ့တစ် ပတ်မောင်းပြီး ကားဂိတ်ကို လှမ်းမြင်နေရသော နေရာသည် မြစ်ဆိပ်ဖြစ်နေရာ မိုချယ်က ရယ်ကျဲကျဲနှင့်​ ဒြါတွေတော့ ငါ ဘယ်ကျွမ်းမလဲ။ ငါ က အိမ်ကကားနဲ့ သွားတာကိြု ရွှေစက်တော်သွားသည့် တောလမ်း အကြော်ဆိုင်တွင် ချေသားကြော်တွေကို အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်က စားခွင့်မပြု။ ခရီးလမ်းတစ် လျှောက် အချင်းချင်း ဂျီကျတတ်သည်တဲ့။ ထို့ကြောင့် သူမသိအောင် တိတ်တဆိတ် ခိုး ဝယ်စားကြရသည်။ ဘုရားဖူးခရီးတစ်လျှောက် ချောမောစွာ ပြန်လာကြရသောအခါ​ ြတွေ့လား၊ ငါ့စကားနားထောင်လို့ နင် တို့အားလုံး ပျော်ကြရတြာ ဝြုတ်တယ်၊ ဝုတ်တယ်၊ ဟားဟားဟားြ * * * တြို့မြို့မှာ ကောင်လေးတစ်ယောက် ဆယ်သိန်းထီလည်းပေါက်ရော သူ့ကောင်မ လေးကို အပြစ်မရှိဘဲ ဖြတ်ပစ်လိုက်သတဲ့။ အဲဒီသတင်းကြားရတော့ နင့်ကို သတိရလိုက် တာဟယ်။ သားရှင်ပြု မလုပ်ရတော့လို့ အား မငယ်ပါနဲ့ဟယ်။ ဘုရားအမ ကျောင်းအမ ဖြစ်ရရင်လည်း ကုသိုလ်ရတာပါပြဲ ယောကျ်ားမုန်းဝါဒသမားပီပီ ကျွန်မ၏ ကမောက်ကမ နိုင်လှသော အချစ်ရေးကို လှောင်ပြောင် ရယ်သွမ်းသွေး၏။ အချစ်ဆိုသောအရာနှင့် အလှမ်းကွာ ဝေးသူပီပီ ကျွန်မ၏ အပျော်နေ့များကိုတော့ မိုချယ်က မျက်စိနောက်စရာ နေ့ရက်များဟု မြင်နေ၏။ အြခုအချိန် ယောကျ်ားတစ်ယောက်က ဖြားယောင်း  သွေးဆောင်နေတုန်းတော့ သာယာ လိုက်ဦးပေါ့။ နောက်ဆုံးတစ်နေ့ကျမှ ဒူးနဲ့မျက် ရည် သုတ်နေရမှာ မြင်ယောင်သေးတော့ ယောကျ်ားယူတယ်ဆိုတာ ကိုယ့်ဒုက္ခ ကိုယ် ရှာတာပြဲ သြားသမီးတွေ တစ်လှေကြီးနဲ့ စိတ် ချမ်းသာ ပျော်ရွှင်နေတဲ့ ငါ့တို့မိသားစုကြီးကို မြင်ရမှ နင် အားကျပြီး နောင်တရနေမယ် နော်။ အခုကတည်းက ငါ့လို စိတ်တိုင်းကျ ရွေးချယ်ထားြ မိုချယ်က ကဲ့ရဲ့တိုင်း ကျွန်မက အနိုင် မခံ အရှုံးမပေး ပြန်တွယ်ခဲ့သော စကားလုံး များ ပြန်သတိရလာသည်။ ဒီလိုသောကမျိုး ကိုတော့ သူက မျှဝေခံစားပေးလိမ့်မည် မဟုတ် ပေ။ လြုပ်မနေနဲ့ဟေ့၊ တို့တစ်တွေ အပြန်ခရီး မှာ ကျောက်ပန်းတောင်းရောက်တုန်းက ကြုံ ရတာ မှတ်မိတယ် မဟုတ်လား။ အဲဒီလူကြီး ကို ခါးခါးသီးသီး မုန်းတီးခဲ့ကြသလိုသာ ယောကျ်ားတွေကို မုန်းပစ်လိုက်။ အဲဒါဆို နင့်ဘဝတစ်လျှောက်လုံး ကောင်းမွန်ချမ်းသာစွာ နေရပြီလို့မှတ်ြ ရှပ်အကျင်္ီအဖြူရောင် သန့်သန့်ပြန့်ပြန့် ဝတ်ဆင်ထားသော လူတစ်ယောက်၏ ပုံရိပ် ကို ပြန်လည် မြင်ယောင်လာသည်။ သူဝတ် ထားသော အဖြူရောင်နှင့် မလိုက်ဖက်စွာ သူ့စိတ်ထားက ညစ်ထေးလှ၏။ အာ​ ဘာဆိုင်လို့လဲ၊ မိုချယ် အစုတ် ပလုတ်။ နင့်မှာ နှလုံးသားမရှိတိုင်း ဒီလိုကြီး တော့ မပြောပါနဲ့။ ငါ့ချစ်သူကို ဒီလိုလူမျိုးနဲ့ နှိုင်းတာတော့ မခံနိုင်ဘူး။ မိုချယ်က ချစ်သူထားတာ၊ အိမ်ထောင် ပြုတာကို အကုသိုလ်အလုပ်တွေဟု ပြစ်တင် ရှုတ်ချသည်။ ဒီကိစ္စကို ကျွန်မနှင့် မိုချယ် ငြင်းခုံခဲ့ပေါင်းများပြီ။ ဘယ်တုန်းကမှ တူညီ သောအဖြေ မရခဲ့ပါ။ အိမ်ထောင်မပြုတိုင်း အကုသိုလ်ကင်းအောင် နေထိုင်လိမ့်မည်ဟု မယုံကြည်သောကြောင့် ငြင်းခုံခြင်းဖြစ်သည်။ ပုဂံညောင်ဦး ပုပ္ပါး ရွှေစက်တော်မှ ပြန်လာပြီးနောက် မိုချယ့်ဆန္ဒအရ ကျောက် ပန်းတောင်းမှ သူ့အဒေါ်အိမ် ဝင်အိပ်ကြသည်။ ကျောက်ပန်းတောင်းရောက်တော့ မှောင်စပြု နေပြီ။ ဗိုက်ကလည်း ဆာနေပြီ။ တည်းအိမ်ကို အားနာသောကြောင့် ထမင်းစားရန် အပြင် ထွက်ခဲ့ကြ၏။ ဆိုင်တွေအားလုံး ပိတ်ထားရာ ဇွဲမလျှော့ဘဲ ဆက်လက်ရှာဖွေခဲ့ကြသည်။ မီး ရောင်ပျပျလေး လင်းနေသော ဆိုင်တစ်ဆိုင် ကို တွေ့တော့ အားတက်သရော ဝင်ကြရာ ထမင်းကြော်၊ ခေါက်ဆွဲကြော် ရသည်တဲ့။ တော်ပါသေးရဲ့။ ထမင်းကြော်နေတာကို ဟင်း ချိုသောက်ရင်း စောင့်ကြရ၏။ ထမင်းတစ် ပန်းကန် ကြော်တာကလည်း တစ်ကမ္ဘာ လောက် ကြာသည်ထင်ရ၏။ တော်တော်နှင့် ရောက်မလာ။ ဆိုင်ထဲမှာ လူတွေ တဖြည်းဖြည်း ပိုများလာသည်။ မီးရောင်မှိန်မှိန်အောက်တွင် အရက်ခွက်ကိုယ်စီနှင့် ထိုင်သူထိုင်၊ ရပ်သူရပ်၊ ဘုရားရေ ဒါ အရက်ဆိုင်ကြီးပါလား။ မဲညစ်ပေရေနေသော ပန်းကန်ပြား၊ ဆီ ချေးအရစ်ရစ် ဇွန်းခရင်းတွေနှင့် သဲတကျိကျိ ထမင်းကြော်ကို အမြန်လွေးကာ အမြန်ထွက်ခဲ့ ကြသည်။ ထိုအချိန်မှာပဲ ကျွန်မတို့အတွက် တစ်သက်တာလုံး မမေ့နိုင်စရာ အော့ကြောလန် သူရဲကောင်းကြီးကို စတင် တွေ့ရှိခဲ့ရတာပါပဲ။ လမ်းပေါ်တွင် မိန်းကလေးဆိုလို့ ကျွန်မတို့ အဖွဲ့ပဲ ရှိသည်။ လူတွေ၏ မျက်လုံးတွေက ကျွန်မတို့ထံ ရောက်နေသည်။ လြိုက်မလား တစ်ယောက်ငါးကျပ်၊ ငါး ကျပ်ြ ဒီလို အောက်တန်းကျသော စကားလုံး တွေကိုတော့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူတွေဖြစ် သော ကျွန်မတို့အဖွဲ့အတွက် အရေထူပြီးသား။ ဒါပေမယ့် မိုးချုပ်နေပြီမို့ အကြောက်ပိုကာ တုန်ရင်အေးစက်နေသော လက်တွေ အချင်း ချင်း တွဲကိုင်ရင်း ဆက်လျှောက်ကြသည်။ ြမြင်းလှည်ငှါး ပြန်ကြပါလားြ ဘေးဘီကို လှည့်မကြည့်ဘဲ ခေါင်းငုံ့ ကာ ခပ်သုတ်သုတ် လျှောက်လာကြရာမှ ပြိုင်တူ လှည့်ကြည့်လိုက်ကြသည်။ ဘုရား သိကြားမလိုက်သလိုပါပဲ။ ညဆိုပေမယ့် လူ ယုတ်မာတွေ၊ လူဆိုးတွေချည်း လမ်းပေါ်မှာ ရှိနေကြတာ မဟုတ်ပါပဲလား။ ဒီလို လူကြီး လူကောင်း သူတော်ကောင်းတွေလည်း ရှိနေ နိုင်တာ အစက ဘာကြောင့် မတွေးမိကြတာ ပါလိမ့်။ အကြောက်လည်း ပြေသွားပြီ။ ဖြူ ဖွေး သန့်ပြန့်နေသော ထိုသူတော်ကောင်းကြီး ကို အားကိုးအထင်ကြီးစိတ်တွေနှင့် သူလှမ်း ခေါ်ငှါးရမ်းပေးလိုက်သော မြင်းလှည်းပေါ် တက်ရင်း ြကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်ြ တွေဘာတွေနှင့် ယဉ်ကျေးစွာ နှုတ်ဆက်လိုက် ကြသေး၏။ မြင်းလှည်းဘီး လှိမ့်စပြုစဉ်မှာပဲ ထိုလူထံမှ စကားသံနှင့်အတူ သူ့ဘေးမှ လူ တွေ၏ ရယ်မောသံတွေ လျှံကျလာတော့၏။ မြင်းလှည်းရှေ့ပိုင်းတွင် ထိုင်နေသော မိုချယ်က ရုတ်တရက် ထရပ်ပြီး ထိုလူ့ထံ လက်ညှိုးငေါက်ငေါက်ထိုးကာ ဆဲ၏။ သူ့ အသားတွေက ဆတ်ဆတ်တုန်နေသည်။ သူ့ အသံတွေ ပြာနစ်ဝင်သွားသည်အထိ အော်ဟစ် ၏။ ခြင်ဗျားကြီး လူမှဟုတ်ရဲ့လား။ ဒါ သက်သက်မဲ့ အနိုင်ယူတာ။ ကျွန်တော်တို့ သိက္ခာကို စော်ကားတာ။ လူကြီးလူကောင်း မှတ်လို့ ခင်ဗျားကြီးရဲ့ အကူအညီယူတယ် ဆိုတာ နားလည်လိုက်ပြါ ဘာတွေလည်းမသိ။ ကျွန်မတို့လည်း ရုတ်တရက် ကြောင်သွားသည်။ နားမလည်။ ထိုလူကြီး၏ မျက်နှာ ရဲခနဲ၊ မည်းခနဲ ဖြစ်သွား တာ မြင်ရတော့ မိုချယ့်ကို ထိန်းကာ မြင်း လှည်းသမားကို အမြန်မောင်းခိုင်းရ၏။ မိုချယ် မှာ တစ်ကိုယ်လုံး တုန်နေသည်။ အဒေါ့်အိမ် ရောက်သည်အထိ ဒေါသက မပြေသေး။ အိမ်ရှင်တွေ သိမှာစိုးသဖြင့် ကျွန်မတို့အားလုံး က ဖျောင်းဖျထားရသည်။ နြတ္တလင်းသုံးဆယ်ဆိုတာ မကြားဖူး ဘူးလား။ အဲဒါ ငါတို့အားလုံးကို သုံးဆယ် တန် မိန်းမတွေလို့ ပြောလိုက်တြာ ဟြင် ‘နတ္တလင်းသူတွေပါကွာ’ဆိုတော့ ငါတို့ကို လူမှားပြီး ကူညီတာပဲလို့ ထင်လိုက် တြာ နြင် ဘာလို့ စောစောက မပြောလဲ။ ဒီလိုမှန်းသိရင် ဒီကောင်ကြီး အကူအညီ မယူ ဘူး။ ခြေကျင်ဆင်းလျှောက်တယ်ြ သြူ ပြုံးလိုက်တာကြီးကို မကြိုက်ဆုံး ဘြဲ ရြှက်စရာကြီးနော်၊ ဘေးကလူတွေကပါ တို့ကို ဘယ်လိုထင်နေကြမလြဲ လြူကြီးလူကောင်းမှန်ရင် တို့အခြေအနေ မှန်ကို နားလည်မှာပဲ။ ဒီလိုပြောလိုက်တဲ့ အတွက် ပြောတဲ့သူသာ ရှက်စရာကောင်းတာ ပါဟြာ ဟြုတ်တယ်။ အဲဒီစကားကို ငါတို့ မယူခဲ့ဘူး။ ငါတို့နဲ့လည်း ဘာမှမဆိုင်ဘူးဆို တော့ ဒီစကားလုံးက သူ့အကျင်္ီအိတ်ကပ်ထဲ ပြန်ပါသွားမှာပဲ။ ဒါ ဘုရားဟောတရားပြဲ ဟြုတ်တယ်၊ ဟုတ်တယ်မိုချယ်။ နင် ဘာမှ ဒေါသထွက်နေစရာ မလိုဘူး။ အဲဒီ စကားလုံးက သူ့အိတ်ကပ်ထဲ ပြန်ပါသွားပြီ။ သူ့အိမ်ရောက်သွားပြြီ ကျွန်မတို့တစ်ဖွဲ့လုံး ဝိုင်းဝန်း အဖြေ ထုတ်ပြီးသည့်နောက်တွင်တော့ စောစောက ပူလောင်ခဲ့ရသမျှ အေးမြသွားကာ မိုချယ်လည်း ပြုံးပျော် ရယ်မောနိုင်လာသည်။ သူငယ်ချင်းတို့ကို မကြာခဏ သတိရ မိ၏။ တစ်ခါတစ်ခါ တစ်ယောက်တည်း ဖြေရှင်းလို့မရလောက်အောင် ရှုပ်ထွေးသော ဘဝပြဿနာများနှင့် ကြုံတွေ့ရတိုင်း သူငယ် ချင်းအားလုံးကို လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ တမ်းတမိ သည်။ ငြါကတော့လေ ဂုဏ်သိက္ခာမှာ အစွန်း အထင်းမရှိ ဆွတ်ဆွတ်ဖြူလှနေတဲ့ ဘဝကို ပိုင်ဆိုင်ချင်တယ်။ ကြိုးစားနေထိုင်ရင်းက ကိုယ် မနှစ်သက်တဲ့ ဆေးရောင်တွေနဲ့ ပက်တာခံရရင် ရင်ထဲမှာ ဆတ်ဆတ်ခါအောင် နာကျင်ရတယ်။ နင်ရော အဲဒီလိုကြုံရတဲ့အခါတွေမှာ ဘယ်လို များ ဖြေရှင်းခဲ့သလြဲ မိုချယ်၏ နောက်ဆုံးမေးခွန်းကိုတော့ ဆရာကြီးလေသံနှင့် ဖြေမှဖြစ်မည်။ ကျွန်မ စာကို ဖတ်ရသောအခါ မိုချယ်၏ ‘ခွေးကောင်’ ဟူသော ဆဲရေးသံကိုလည်း ကြားယောင်ပြီး ဖြစ်၏။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်မ၏စိတ် အပြောင်း အလဲ ဖြစ်သွားအောင် စာရေးဖော်ရသော မိုချယ်ကို ကျေးဇူးတင်ပါသည်။ အြဝေဖန်ခံရတော့ ပိုပြီး ကောင်းမွန် အောင် နေထိုင်မိတာပေါ့။ ကိုယ်ကကောင်း အောင် နေထိုင်ပြီးပြီဆိုရင်တော့ သူတစ်ပါးရဲ့ မဟုတ်တမ်းတရား ပုတ်ခတ်စကားလုံးတွေကို ဂရုစိုက်နေစရာ မလိုတော့ပါဘူး ကလေးမ ရယ်ြ အေးစုသီ ဦးဖိုးဆိတ်နှင့် လူခြောက်ကလေး မောင်ရွှေတိုး တစ်နေ့တွင် ကျွန်ုပ်ထံသို့ လူတစ်ဦး ရောက်လာပြီး ဗေဒင်မေးလေ၏။ ထိုသူမှာ ကျွန်ုပ်ဟောချိန်ပြီးခါနီးမှ ရောက်လာသူဖြစ်၍ ထိုသူအား ဟောပြီးသောအခါ လူရှင်းသွား လေ၏။ ထိုသူသည် မပြန်သေးဘဲကျွနု်ပ်အား ခင်မင်ရင်းနှီးသွားကာ စကားစမြည်ပြောဆို နေ၏။ ထိုသူမှာ ဟသင်္ာတမြို့မှ ဖြစ်ကြောင်း ပြောမိရာ ကျွန်ုပ်သည်လည်း ဟသင်္ာတသားဖြစ် နေ၍ ရပ်ဆွေရပ်မျိုး တော်သွားကြလေ၏။ ဤသည်မှအစပြု၍ ထိုသူနှင့် ကျွန်ုပ် မကြာခဏတွေ့ဆုံဖြစ်ပြီး ရင်းနှီးသွားခဲ့လေ ၏။ ထိုသူသည် ရန်ကုန်ရောက်တိုင်း ကျွန်ုပ် အိမ်သို့ လာရောက်လည်ပတ်၏။ ထိုသူ၏ အမည်သည် ကိုဝေလွင်ဖြစ်၍ သူ၏ဖခင်မှာ ပစ္စည်းပျောက်ဟောရာတွင် မြေကြီးလက်ခတ် မလွဲ မှန်သည့် ဗေဒင်ဆရာကြီး ဦးဖိုးဆိတ် ဖြစ်ကြောင်း သိရလေတော့၏။ ကျွန်ုပ်တို့ ငယ်စဉ်က ဆရာဦးဖိုးဆိတ်ထံတွင် မိခင်ဖြစ် သူသည်ဗေဒင်သွားမေးဖူး၏။ ရွှေကြယ်သီးငါး လုံးကို ချိတ်ဖြင့် တွဲပြီး မည်သည့်နေရာတွင် ထားမိမှန်းမသိဘဲ ရှာမတွေ့သောကြောင့် မေး ခြင်းဖြစ်၏။ ထိုခေတ်ထိုအခါကပင် ဆရာဦး ဖိုးဆိတ်သည် ငွေတစ်ဆယ်တိတိ ယူလေ၏။ ကျွန်ုပ်၏ မိခင်က ဦးဖိုးဆိတ်၏အိမ်သို့ သွား၍ အမည်စာရင်းပေးကာ မိမိအလှည့် ရောက်အောင် စောင့်ရ၏။ အလှည့်သို့ရောက် သောအခါ ဘုရားစင်ရှေ့ ဟောပြောသောနေရာ ၌ ဆရာဦးဖိုးဆိတ်၏ ရှေ့တွင် ထိုင်လိုက် သည်နှင့်​ ြသြော်…æရွှေကြယ်သီးပျောက်လို့ လာ မေးတာကိုး၊ ဘယ်သူမှ ယူမသွားပါဘူး။ စိတ်လောပြီး ကြယ်သီးကို ရေချိုးခန်းထဲ ယူ သွားတော့ ရေနဲ့မျှောပြီး မြောင်းထဲကျနေတယ်။ အဲဒီတော့ ရေချိုးခန်းရဲ ့ ရေထွက်ပေါက်အောက် က မြောင်းထဲမှာ ကြည့်ပေတော့။ ခဲကျိုးကလေး တစ်လုံးပေါ် တင်နေတယ်…æဟြူ၍ တန်းပြော လိုက်လေတော့၏။ မိခင်သည် အိမ်သို့ပြန်လာပြီး အိမ်၌ရှိ သော သူများကို ထိုမြောင်းထဲ၌ ရှာခိုင်းရာ ချက်ချင်းပင် ရွှေကြယ်သီးငါးလုံးကို အတွဲ မပျက် ပြန်တွေ့ရလေတော့၏။ ဦးဖိုးဆိတ် ပြောသည့်အတိုင်း အုတ်ခဲတစ်လုံးပေါ်၌ တင် နေ၏။ ထိုကဲ့သို့ပင် ကျွန်ုပ်၏ ဦးလေးဖြစ်သူ ပွဲစားကြီးဦးအောင်သန်းသည် မိမိအိမ်၌ ဓားပြ များလာ၍ ဇနီးဖြစ်သူကို ဓားပြတိုက်သွားသော ကြောင့် ဦးဖိုးဆိတ်ထံ၌ ဗေဒင်သွားမေး၏။ ထို ဓားပြတိုက်စဉ်က ဦးအောင်သန်းသည် ပုသိမ်မြို့သို့ သွားနေ၍ အိမ်၌မရှိပေ။ ဦးဖိုး ဆိတ်အိမ်သို့ရောက်၍ ဗေဒင်ဟောသောခုံရှေ့ တွင် ထိုင်မိသည်နှင့်​ ြသြော်…æပွဲစားကြီးနဲ့ ပွဲကတော်ကြီးကိုး၊ အိမ်ဓားပြတိုက်လို့ ပါသွားတဲ့ပစ္စည်းတွေ ပြန် လိုချင်တာကိုး…æဓားပြတိုက်တဲ့လူတွေထဲမှာ အတွင်းလူတစ်ယောက်ပါနေတယ်။ သူ့နာမည် က ဘအောင်တဲ့။ သူနဲ့အတူ လူ လေး ယောက် ပါနေတယ်။ သူတို့အခု သုံးပင်ကွင်းက …æ…æရ ဲ့ အိမ်မှာ ပုန်းနေကြတယ်။ အခုနေလိုက်ရင် တော့ ပစ္စည်းအားလုံး ပြန်ရလိမ့်မယ်။ စိန် လက်စွပ်တစ်ကွင်းက စိန်တစ်လုံးတော့ ထွက် ကျပြီး ပျောက်သွားပြီ။ ကဲ…æကဲ…æ အချိန်ရှိ တုန်း သုံးပင်ကွင်းကို လိုက်ကြပေတော့။ နောက်ကျရင် သူတို့ ထိန်တောမိုးညိုဘက်ကို ထွက်ပြီး တခြားကို ပြေးလိမ့်မယ်။ အခုချက် ချင်း သွားပေတော့…æဟြူ၍ တန်းပြီးဟောလေ ၏။ ဦးအောင်သန်းမှာ ထိုမြို့၏ အချမ်းသာ ဆုံး စာရင်းဝင်ဖြစ်၏။ ဓားပြတိုက်ခံရသော အကြောင်းသည်လည်း ဟသင်္ာတတစ်မြို့လုံးသိ ၏။ ဆရာဦးဖိုးဆိတ်သည် ဓားပြတိုက်ခံရ ကြောင်းကို ဟောသည်မှာ ဘာမျှ မထူးဆန်း ပေ။ ထူးဆန်းသည်မှာ ဦးအောင်သန်းတို့သည် သက်ဆိုင်ရာ အာဏာရှိသူများနှင့်တိုင်ပင်၍ သုံးပင်ကွင်းသို့ ချက်ချင်းလိုက်ပြီး ဦးဖိုးဆိတ် ပြောသည့် အိမ်ကို သွားရောက်ရှာဖွေကာ ဓားပြတိုက်သူ လေးယောက်၊ မိမိ၏ လူယုံတော် သာအောင်နှင့် ပစ္စည်းအားလုံးကို ပြန်၍ရ၏။ ဟောထားသည့်အတိုင်း စိန်လက်စွပ်တစ်ကွင်း မှ စိန်တစ်လုံးသည် ပြုတ်ထွက်နေကြောင်း တွေ့ရ၏။ ဤကား ကျွန်ုပ်၏ ဆွေမျိုးရင်းချာ များ ဦးဖိုးဆိတ်ထံ၌ ပစ္စည်းပျောက် မေးသော အကြောင်းဖြစ်၏။ အခြားသူများက မေးသော အကြောင်းများလည်း မြောက်မြားစွာ ရှိလေ ၏။ ဤမျှအထိ မှန်အောင်ဟောနိုင်သော ဦး ဖိုးဆိတ်ကဲ့သို့ ပစ္စည်းပျောက်ဟောသည့်ဆရာ မျိုးကို ယခုအသက်အရွယ်အထိ ကျွန်ုပ်မတွေ့ ဖူးသေးပါ။ကျွန်ုပ်ကိုယ်တိုင်ပင်ဗေဒင်လက္ခဏာ ဆရာအဖြစ် ဟောပြောနေသော်လည်း ပစ္စည်း ပျောက် ဟောရာ၌ ထိုမျှ မမှန်နိုင်ပါ။ ကျွန်ုပ်သည် ဦးဖိုးဆိတ်၏ ပစ္စည်းပျောက် ဗေဒင်မှန်ကြောင်းကိုသိထားသူဖြစ်သောကြောင့် ဦးဖိုးဆိတ်ထံမှ ဤမျှမှန်အောင် မည်သို့သော ပညာရပ်ဖြင့် ဟောပြောသည်ကို လေ့လာသင် ကြားတတ်မြောက်ချင်လေ၏။ သို့သော် ကျွန်ုပ် ဗေဒင်ဆရာဖြစ်သောအချိန်၌ ဦးဖိုးဆိတ်သည် လူ့လောကကြီး၌ မရှိတော့ပေ။ တိုက်တိုက် ဆိုင်ဆိုင် သူ၏ သားဖြစ်သူက ကျွန်ုပ်ထံသို့ ဗေဒင်လာမေးရင်း ရင်းနှီးခဲ့သောကြောင့် ဦး ဖိုးဆိတ်အကြောင်းကို သားဖြစ်သူအား မေးမြန်း ရလေ၏။ ခြင်ဗျားတို့အဖေ ဆရာဦးဖိုးဆိတ်ဆီက ပစ္စည်းပျောက် ဟောကိန်း ဗေဒင်ပညာကို ခင်ဗျားမသင်လိုက်ဘူးလားဗျာ။ သင်ဖူးရင် ကျွန်တော့်ကို ပြောပြစမ်းပါဟြု မေးသောအခါ ကိုဝေလွင်က ကြျွန်တော်က ဗေဒင်တွေဘာတွေသင် ဖို့ ဝါသနာမပါဘူးဗျာ။ မေးဖို့ပဲ ဝါသနာပါတာ ဗျ။ ကျွန်တော့်အဖေက ဗေဒင်သင်ပေးဖို့  လာ ပြောရင် ဘယ်သူ့ကိုမှ လက်မခံဘူးဗျ။ သူ့ အကြောင်း သိချင်ရင် ကျွန်တော့်အမေဆီမှာ အဖေရေးခဲ့တဲ့ စာအုပ်တွေရှိတယ်ဗျ။ အမေက အဲဒီစာအုပ်တွေ ဘယ်သူ့မှ မပေးဘူး။ ကျွန် တော်လည်း ယူလာလို့ မရဘူး။ ဆရာ ဟသင်္ာတ ကို လိုက်ခဲ့ဗျာ။ အမေနဲ့တွေ့ပြီး ခွင့်တောင်းပြီး ဖတ်ကြည့်ပေတော့ဟြူ၍ ပြောရာ ကျွန်ုပ်သည် တစ်ချိန်ချိန်တွင် ဟသင်္ာတသို့ လာခဲ့မည့် အကြောင်း ပြော၍ လိပ်စာယူထားလေ၏။ ဤသို့နှင့် တစ်နေ့တွင် ကျွန်ုပ်သည် ဟသင်္ာတသို့ သွားရန် ကိစ္စပေါ်လာ၏။ အဘယ် ကြောင့်ဆိုသော် ရန်ကုန်ရောက် ဟသင်္ာတသူ ဟသင်္ာတများက ပထမဆုံးအကြိမ်စုပေါင်း၍ သံဃာ့ဒါနဆွမ်းလောင်းပွဲကြီး သွားရောက်ပြု လုပ်မည်ဆိုသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ နာမည် ကျော်ကြားသော ရုပ်ရှင်မင်းသား၊ မင်းသမီး များ၊ ရေဒီယိုအဆိုတော်များ၊ စစ်ဘက်၊ နယ် ဘက်၊ ကုန်သည်ပွဲစား၊ အနုပညာသမားများ အားလုံးတို့သည် ကြည့်မြင်တိုင်ဘူတာ၌ ည သန်းခေါင်ကျော်သည့်အချိန်မှစ၍ စုရုံးရောက်ရှိ လာကြကာ သာရဝေါ ရထားစီး၍ ထွက်ခဲ့ကြ လေ၏။ ကျွန်ုပ်ပါသောတွဲ၌ အကော်ဒီယံအုန်း ကျော်၊ ကောလိပ်ဂျင်နေဝင်း၊ ဟသင်္ာတထွန်း ရင်၊ ဖိုးပါကြီးအစရှိသော အနုပညာသမား ပေါင်းများစွာ ပါရှိလေ၏။ ကျွန်ုပ်တို့က ဗိုလ်ချုပ်လမ်း၌ ရှိသော ပွဲစားကြီး ဦးဘတင့် အိမ်၌ တည်း၏။ အကော်ဒီယံ အုန်းကျော်က သူ၏ အစ်ကိုအရင်း စစ်ကဲလမ်းမှ ဦးကျော် စိုးအိမ်တွင် တည်းခို၏။ တချို့ကလည်း စု ပေါင်း၍ တည်းခိုကြ၏။ ကျွန်ုပ်သည် ရောက် ရောက်ချင်း ဖင်ပူအောင် မထိုင်နိုင်ဘဲ ရေချိုး၊ အဝတ်အစားလဲ၍ ကိုဝေလွင်တို့အိမ်ရှိရာ တာ ကလေးရပ်သို့ ဆိုက်ကားနှင့်ထွက်ခဲ့လေ၏။ ဟြာ…æဆရာပါလား၊ လာ…æလာ…æ လာ…æဆရာရေ၊ အမေရေ၊ ဟောဒီမှာ ရန်ကုန် က ကျွန်တော်ပြောတဲ့ဆရာ ရောက်လာပြီဗျြ ဟု အားရဝမ်းသာကြိုဆိုလေ၏။ ကျွန်ုပ်သည် လည်း အိမ်ပေါ်တက်၍ ထိုင်လိုက်ပြီး သာကြောင်းမာကြောင်း နှုတ်ဆက်ရလေ၏။ သူတို့က ချက်ချင်းပင် စားစရာများ စီစဉ်၍ ကျွေးမွေးသည်။ ကျွန်ုပ်မှာ ဆရာဦးဖိုးဆိတ် ၏ ဗေဒင်နည်းကိုသာ သိချင်သောကြောင့် ကိုဝေလွင့်အမေအား ခွင့်တောင်း၍ ဦ:ဖိုးဆိတ် ၏ လက်ရေးမူစာအုပ်များကို ဖတ်ခွင့်တောင်း ရလေ၏။ သူ၏မိခင်ကလည်း ချက်ချင်းထုတ် ပေးလေ၏။ ကျောင်းသုံးဗလာစာအုပ် သုံးအုပ် ဖြင့် ရှေးလူကြီး၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းသား လက် ရေးအတိုင်း ဝိုင်းစက်ညီညာကာ ရေးသားထား သော ဦးဖိုးဆိတ်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကြီးကို ဖတ်ရှု ရလေတော့၏။ ထိုညက ဦးကိုကိုလေးကုန်း(ဂုံး)တွင် ပြုလုပ်သော အနုပညာသမားများ၏ ဟသင်္ာတ မြို့သားများ ဖျော်ဖြေပွဲကြီးသို့ ကျွန်ုပ် မသွား ရောက်နိုင်တော့ပါ။ မသွားမိသည်မှာ ကံ ကောင်းသည်ဟုဆိုရပေမည်။ ထိုညက ဖိုးပါ ကြီး၊ အကော်ဒီယံအုန်းကျော်၊ ဟသင်္ာတထွန်း ရင်တို့ ဖျော်ဖြေနေစဉ် မကြုံစဖူး ပွဲလမ်းကြီး ဖြစ်သောကြောင့် လူပေါင်းမြောက်မြားစွာသည် ဝမ်းသာအားရ လာရောက်အားပေးစဉ် ကလေ ကချေတစ်ယောက်၏ ပစ်လိုက်သော ခဲကြောင့် ဟသင်္ာတထွန်းရင် မျက်ခုံးအထက်၌ ထိမှန် ပြီး ရုတ်ရုတ်သဲသဲဖြစ်ကာ ပွဲပျက်သွားကြောင်း သိရလေ၏။ နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် နှစ်စဉ် ဆွမ်းလောင်းအသင်း စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ သွားရောက်၍ အလှူဒါနပြုကြသော်လည်း ပထမအကြိမ်လောက် လူစုံတက်စုံ ပျော်ရွှင်ဖွယ် မရှိတော့ပေ။ ကျွန်ုပ်မှာမူ ကိုဝေလွင်တို့အိမ်၌ ပင် ဦးဖိုးဆိတ်၏ စာအုပ်ကို တစ်ညလုံးထိုင် ၍ ကူးနေရလေ၏။ နံနက်လင်းသောအခါတွင် ဆွမ်းလောင်းရာသို့သွား၍ လာခဲ့သော ခရီးစဉ် အတိုင်း ချက်ချင်းပြန်ခဲ့ရလေ၏။ ယခုတွင် အကြောင်းတိုက်ဆိုင်လာသော ကြောင့် ဦးဖိုးဆိတ်အကြောင်းကို သူရေးထား သည့်အတိုင်း ကျွန်ုပ်က ပြန်လည်၍ ြဦးဖိုး ဆိတ်နှင့် လူခြောက်ကလေး မောင်ရွှေတိုးဟြု ခေါင်းစဉ်ပေးကာ ဤဝတ္ထုကို တင်ပြလိုက်ရ တော့မည်။ * * * ပစ္စည်းပျောက်ဆရာ ဦးဖိုးဆိတ်၏အကြောင်း ကျွန်ုပ်ဖိုးဆိတ်သည် ဘုန်းကြီးကျောင်း မှ ထွက်သည်နှင့် တံငါလုပ်ငန်းဖြင့် အသက်မွေး မြူခဲ့၏။ သဒ္ဒါ၊ သဂြင်္ ိုဟ်ပရိတ်ကြီးများကို သင်ခဲ့ရသော်လည်း မိဘမျိုးရိုးတံငါသည်များ ဖြစ်သောကြောင့် ပိုက်ကွန်ကိုဆွဲ၍ ငါးဖမ်းခြင်း နှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပြုခဲ့၏။ တံငါ သည်ပီပီ အရက်သောက်တတ်၏။ ကြက်တိုက် တတ်၏။ ရေထဲ၌ရှာ၍ ကုန်းပေါ်၌ ဖြုန်းသော သူမှာ ကျွနု်ပ်ဖြစ်၏။ ဤသို့ တံငါလုပ်ရင်းနှင့် ပင် တစ်ရွာတည်းနေသော မယ်ခနှင့် အိမ် ထောင်ပြုခဲ့၏။ ကျွန်ုပ်က ငါးဖမ်း၏။ မယ်ခ က ငါးရောင်း၏။ စကားပုံထဲ၌ မယ်တစ်ထမ်း၊ မောင်တစ်ရွက်ဟူ၍ ရှိ၏။ ကျွနု်ပ်တို့ နှစ် ယောက်က မောင်တစ်ဖမ်းမယ်တစ်ရောင်းဖြစ် ၏။ ကျွန်ုပ်ဖမ်းခဲ့သမျှ သူကရောင်း၍ ကုန်၏။ ကျွနု်ပ်ကိုယ်တိုင်ပင် ငါးဖမ်းရ၍ လာဘ်ကောင်း သည်ဟု ဆိုရပေတော့မည်။ သို့သော် ငွေကြေး ဥစ္စာပစ္စည်း စုဆောင်းမိခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ကွင်း ထဲ၌ တဲတစ်လုံး၊ ဖျာတစ်ချပ်၊ အိုးတစ်အိုးနှင့် ခါးဝတ်ခါးစားသာ ရှိလေ၏။ ကျွန်ုပ်က ငါး ဖမ်း၏။ အရက်သောက်၏။ ကြက်တိုက်၏။ မယ်ခက ငါးရောင်း၏။ ကြုံသလို လှူ၏။ အလကားတောင်းလျှင် ပေး၏။ ထို့ကြောင့် ပင် ကျွန်ုပ်တို့၌ ငွေကြေး၊ ဥစ္စာ၊ ပစ္စည်းမရှိ ခြင်းဖြစ်၏။ ထိုဘဝမျိုး၌ပင် ကျွန်ုပ်တို့လင် မယားနှစ်ယောက် ဆယ်နှစ်ကျော် ကြာခဲ့သော် လည်း သားသမီးမရခဲ့ပေ။ တစ်နေ့တွင် ကျွန်ုပ်သည် ကြက်ဝိုင်း ရှုံး သောကြောင့် စိတ်ညစ်ညစ်နှင့် အရက်သောက် ကာ အိမ်ရှေ့ မန်ကျည်းပင်အောက်၌ ဖျာစုတ် ခင်း၍ အိပ်လိုက်သည်။ မယ်ခသည် ငါးရောင်း ထွက်နေ၏။ ကျွန်ုပ်အိပ်ပျော်သလိုဖြစ်သွား စဉ် အညိုရောင်ဝတ်ထားသော လူတစ်ယောက် က ကျွန်ုပ်အားလာနှိုးလေ၏။ ထိုသူက အြဖေရယ်၊ ကျွန်တော်အဖေတို့နဲ့ လာ နေချင်တယ်။ ဟိုးဘဝတွေတုန်းကလည်း ကျွန် တော်က အဖေ့ရ ဲ့သားဖြစ်ခဲ့တယ်လေ။ အခု လည်း လာနေချင်တယ်ဟြု ပြောရာ ကျွန်ုပ် က မြင်းနေချင်နေ၊ မနေချင်နေ၊ ငါတို့မှာ တော့ ဘာမှမရှိဘူး။ တို့စားသလို စားပေါ့ကွာ၊ သားလိုပဲနေနေ ဧည့်သည်လိုပဲနေနေ ကြိုက် သလိုနေဟြု ပြောလိုက်မိ၏။ ထိုသို့ပြောပြီး နောက် လန့်နိုးသွားသောကြောင့် ကျွန်ုပ်  အိပ် မက်နေကြောင်း သိရ၏။ နှစ်လခန့် ကြာသောအခါ မယ်ခ၌ ကိုယ်ဝန်ရှိသလိုဖြစ်လာ၏။ ထိုကိုယ်ဝန်ရှိသည့် အချိန်မှစ၍ ကျွန်ုပ်သည် ငါးရှာ၍မရတော့ပေ။ ဆင်းဆင်းရဲရဲ ချို့ချို့ငဲ့ငဲ့ ဖြစ်ရ၏။ အစက ဆင်းရဲသော်လည်း မချို့ငဲ့ခဲ့ပေ။ မယ်ခ၏ ကိုယ်ဝန်မှာ အရပ်လက်သည်က သားသမီးရှိ ကြောင်း သေချာပြီဟု ပြော၏။ သို့သော် ငါး လခန့်ကြာသောအခါ ပူနေသော ဗိုက်မှာ  ပြန် ပိန်သွား၏။ သားသမီးရှိသော လက္ခဏာများ လည်း အားလုံးပျောက်သွား၏။ အရပ်လက် သည်ကလည်း ကလေးမရှိတော့ဘူးဟု ပြန် ပြော၏။ မယ်ခသည် ဗိုက်ပိန်လိုက်၊ ဖောင်း လိုက်ဖြင့် ကလေးရှိလိုက် မရှိလိုက် ဖြစ်နေ ၏။ တစ်ရွာလုံးကလည်း ြဟော…æဒေါ်မယ်ခ ဗိုက်ကြီးပူလာပြန်ပြြီ ြဟော…æဒေါ်မယ်ခ ဗိုက်ကြီး ပိန်သွားပြန်ပြီဟြု အထူးအဆန်းဖြစ် နေတော့၏။ဆယ်လခန့်ကြာသောအခါတစ်ည ၌ မယ်ခသည် အိပ်နေစဉ် ကလေးမီးဖွားသော ဝေဒနာမျိုးကို ခဏလေး ခံစားလိုက်ရပြီ။ သြားရောက်လာပြီအမေဟြု ပြောသံ ကြားလိုက်ရသောကြောင့် မျက်စိဖွင့်ကြည့် လိုက်ရာ မိမိ၏ ခြေရင်း၌ ခေါင်းခါး၊ ခြေလက်၊ မျက်လုံး၊ နှာခေါင်း၊ ပါးစပ်အပြည့်အစုံနှင့် လူပုံသဋ္ဌာန်အတိုင်း ရှိနေသော တစ်မိုက် သာသာ အရုပ်မည်းလေးတစ်ခုကို တွေ့ရလေ တော့၏။ ကျွန်ုပ်တို့နှစ်ယောက်သည် ထိုအရုပ် ကို သေချာမီးထွန်း၍ ကြည့်ကြရာ လူ့အချိုး အစားအတိုင်း ရှိ၍ လူ၏အသားအတိုင်း  နွေး နေသော လူခြောက်ကလေးကို ရရှိခဲ့လေ၏။ (လူခြောက်ဟု သိရခြင်းမှာ နောင်တွင် နား လည်သူများက ပြောပြသောကြောင့်ဖြစ်၏။) မယ်ခ၏ ဗိုက်လည်း မပူတော့ပေ။ ကျွန်ုပ်သည် ထိုလူခြောက်အား အိမ်၌ထားက လာဘ်ပိတ် သည်ဟု မြင်လာပြီး စွန့်ပစ်ချင်စိတ်ပေါက်လာ သောကြောင့် မယ်ခမသိအောင် ယူပြီး အိမ် နောက်ဘက် ဝါးရုံပင်ကြား၌ သွား၍ ပစ်ထား လိုက်လေ၏။ ထိုညတွင် သူက ကျွနု်ပ်အား လာ၍ ပြောပြန်၏။ သူ့ကိုအိမ်ကိုပြန်ခေါ်ဖို့ အကြောင်း ပြော၏။ မခေါ်လျှင် ဒုက္ခရောက် အောင် လုပ်မည်ဟုဆို၏။ ကျွန်ုပ်က မခေါ်ဘဲ ထားလိုက်၏။ ထိုနေ့ည လွန်ပြီး မိုးလင်းသော အခါ မသကင်္ာမှုတစ်ခုကြောင့် ကျွန်ုပ်အဖမ်းခံ ရ၏။ ထိုသို့ ဖြစ်သောကြောင့် မယ်ခအား လူခြောက်ကို သွားပြန်ခေါ်ရန် စွန့်ပစ်သော နေရာကို ပြောပြလိုက်ရ၏။ မယ်ခက သွား ရှာပြီး အိမ်၌ပြန်ထားသောအခါ ကျွန်ုပ်သည် လည်း အမှုနှင့် မည်သို့မျှ မသက်ဆိုင်သော ကြောင့် အမှုမှ လွတ်ခဲ့၏။ အိမ်သို့ပြန်ရောက် ပြီး ညဘက် အိပ်သောအခါ သူရောက်လာပြန် ၏။ အြဖေကဗျာ…æသားသမီး မွေးထားပြီး တယ်ရက်စက်တာပဲ။ ကျွန်တော့်မှာဖြင့် ဝါးရုံ ပင်ကြားထဲမှာ ခါချည်တွေ၊ ပုရွက်ဆိတ်တွေ ဝိုင်းကိုက်လို့ နာလိုက်တာဗျာ။ ဒီကြားထဲ ခွေးစားမှာစိုးလို့ ဆုတောင်းလိုက်ရတာ အမော ပဲ။ ဘာဖြစ်လို့ ဒီလောက်ရက်စက်ရတာလဲဗျြာ ဟု ပြောရာ ကျွန်ုပ်က​ ငြါက ရက်စက်ချင်လို့ ရက်စက်တာ မဟုတ်ဘူး။ မင်းရောက်လာကတည်းက ငါးရှာ လို့ မရဘူး။ ငွေမဝင်ဘူး။ ဆင်းရဲတွင်းနစ် သထက် နစ်နေတယ်။ မင်းကလူသာဆိုတယ်။ ဘာမှလည်း ငါတို့ကို အကျိုးမပေးဘူး။ သား သမီးရယ်လို့ လူကြားထဲလည်း ချပြလို့မရဘူး။ ငါ့ဘက်ကလည်း မင်းစဉ်းစားဦးလေဟြု ပြန်၍ ပြောရာ အြဖေက ကျွန်တော့်ကို သားသမီး လို့ သတ်မှတ်ရင် ကျွန်တော်ကလည်း အဖေ တို့ကို ပြန်ပြီး ကူညီမှာပေါ့ဗျ။ အခုထက်ထိ ကျွန်တော့်ကို နာမည်မပေးသေးဘူး။ နာမည် ပေးချိန်တန်ပေး၊ ရှင်ပြုချိန်တန်ရင် ရှင်ပြု ဒီလိုလုပ်ပေးမှ ကျွန်တော်က ပြန်ကူညီနိုင်မှာ ပေါ့ဟြု ကျွန်ုပ်က…æ ြအေး…æကောင်းပြီ။ မင်းကို မနက်မိုး လင်းရင် ဆရာတော်ဆီသွားပြီး နာမည်ပေး မဂင်္လာလုပ်ပေးမယ်ဟြု ပြောလိုက်ရာ ဝမ်း သာသောအမူအရာဖြင့် ကျွန်ုပ်အားကြည့်ပြီး ပျောက်သွား၏။ ကျွန်ုပ်လည်း အိပ်နေရာမှ နိုး၍ ထရာ မိုးစင်စင်လင်းနေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရ၏။ မယ်ခကို ခေါ်၍ ရွာဦးကျောင်းဆရာ တော်ဆီသို့ သွားပြီး ဗုဒ္ဓဟူးသား တစ်ယောက် အတွက် နာမည်ပေးပါဘုရားဟု လျှောက်ရာ ဆရာတော်က မဟာဘုတ်ချ၍ ဗုဒ္ဓဟူးအထွန်း ဂြိုလ်ဖြစ်သော ယခုနှစ်သည် စနေဂြိုလ်သည် သိုက်ထဲ၌ ရှိသောကြောင့် နိမိတ်ကောင်းကို ဆောင်ကာ စီပွါးဥစ္စာတိုးတက်ရန်အတွက် ‘ရွှေတိုး’ဟူ၍ အမည်မှည့်ခေါ်ပေးလိုက်လေ တော့၏။ ထိုသို့ ရွှေတိုးဟု မှည့်ခေါ်ပြီးသော်လည်း တစ်လခန့် ကြာသည့်တိုင်အောင် ကျွန်ုပ်သည် မည်သို့မျှ မထူးခြားဘဲ လာဘ်ပိတ်မြဲပိတ်နေ သောကြောင့် ငါးရှာ၍ မရသောနေ့တစ်နေ့ တွင် ရွာထိပ်၍ ကြက်တိုက်ပွဲသို့ ထွက်လာခဲ့မိ လေ၏။ ရွာထိပ်၌ ကြက်ပွဲသည် အလွန်စည် ကားနေ၏။ သို့သော် ကျွန်ုပ်၏လက်ထ ဲတွင် ကြက်ပွဲ၌ ကစားရန် ငွေတစ်ပြားမှမရှိပေ။ ကြံရာမရသည့်အဆုံး အိမ်သို့ အမြန်ပြန်ပြေး ကာ ထန်းခေါက်ဖာထဲတွင် ထည့်ထားသော ရွှေတိုးအား ယူ၍ သူငယ်ချင်းဖြစ်သူ အရက် ရောင်းသော အေးကိုထံ၌ ငွေ ၃၀ကျပ်  နှင့် အပေါင်ထားလိုက်လေ၏။ စိတ်ညစ်ညစ်နှင့် လောင်းလိုက်မိသောကြောင့် အရှုံးကြီးရှုံးကာ ရွှေတိုးအားပြန်မရွေးနိုင်တော့ပေ။ အေးကို၏ အရက်ဆိုင်သို့ပြန်လာပြီး အရက်တစ်လုံး အကြွေးယူကာ ပုလင်းကို ပါးစပ်တေ့၍ ‘နွား ငယ်ရေတွင်းထဲကျသကဲ့သို့’ သောက်လိုက်၏။ အရက်၏ တန်ခိုးနှင့် ညစ်နေသော စိတ် တို့သည် ပျောက်သွားကာ အိမ်သို့ အရက်သမား ခြေလှမ်းဖြင့် ပြန်လာခဲ့သည်။ အိမ်၌ မယ်ခ သည် ဆီး၍ ကျွန်ုပ်အား​ ကြျုပ်သား ရွှေတိုးဘယ်ရောက်သွားပြီ လဲ။ ရှင် စိတ်ညစ်ညစ်နှင့်ထင်ရာတွေ လျှောက် လုပ်လာပြီလားဟြု မေးရာ ကျွန်ုပ်သည် မသိ ချင်ယောင်ဆောင်၍ မိမိမူးနေသောအရှိန်ထက် ပို၍မူးပြကာ မပီမသအသံဖြင့် ဝူးဝါးဝူးဝါး ပြောဆိုပြီး ဖျာစုတ်ပေါ်၌ ဝမ်းလျားမှောက်၍ မျက်နှာနှင့် ကြမ်းကိုအပ်ကာ အိပ်လိုက်လေ တော့သည်။ ထိုခဏ၌ပင် ရွှေတိုးကျွန်ုပ်ထံ ရောက်လာ၏။ သူသည် ကျွန်ုပ်အား စိတ် မကောင်းဟန်ဖြင့်ကြည့်ပြီး​ အြဖေရာ လုပ်ရက်လိုက်လေခြင်းဗျာ၊ သားသမီးကို ပေါင်ပြီးကြက်တိုက်တဲ့အဖေရယ် လို့ တစ်ခါမှ မကြားဖူးပါဘူးဗျာ။ ခုတော့ ကျုပ်မှာ မကြားဖူးတာတွေ ကြုံနေရတယ်။ မိဘမိုက်လည်း သားသမီးက ခံရတယ်။ အဖေ ဟာ အဖေ ငါးရှာမရတာနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့ ဘာ ဆိုင်လို့တုံး။ ကျုပ်ကိုအရက်တွေရှိတဲ့ အိမ်မှာ မထားပါနဲ့၊ ကျုပ်အနံ့တွေ မခံနိုင်ဘူးဗျ။  ကျုပ် က သက်သတ်လွတ်စားတဲ့သူ…æကံကို စောင့် ထိန်းတဲ့လူဗျ၊ အဖေတို့အိမ်ပဲ အခုချက်ချင်း ကျုပ်ကို ပြန်ခေါ်ပါဗျာ…æဟြု တောင်းပန်သော လေသံဖြင့် ပြောရာ ကျွန်ုပ်က​ ဒြီမှာရွှေတိုး၊ မင်းက ငါတို့ကို ကူညီမယ် ဆိုပြီး ဘာမှလည်း ထူးမလာဘူး။ မင်းက ဂြိုဟ်ကောင်ပဲ၊ ပါပဂြိုဟ်ကွ၊ အရင်ကထက် ပိုပြီး ငတ်သွားတာပဲရှိတယ်။ ဒီတော့ ငါလည်း ဘာမှမတတ်နိုင်ဘူး။ ရွေးစရာလည်း ပိုက်ဆံ မရှိဘူးဟြု ပြန်၍ပြောရာ ရွှေတိုးက​ အြဖေနဲ့ ကျွန်တော်ကတော့ ခက်နေပါ ပြီဗျာ။ ဒီလိုလုပ်ဗျာ၊ ကျုပ်ကို ပြန်ရွေးဖို့ အဖေ တစ်ခုခု ဖန်တီးဗျာ။ နောက်ပြီးအိမ်ကိုကျုပ် ပြန်ရောက်လာရင် နာမည်ပေး ကင်ပွန်းတပ် မဂင်္လာလုပ်ပေးဗျာ။ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် မဟုတ်ပါဘူး။ ဘုန်းကြီးကို ဆွမ်းဟင်းလေး တစ်ခွက်လောက်ကပ်ပြီး ကျုပ်ကိုဘုန်းကြီးရှေ့ မှာထား အမည်သညာခေါ်စရာကား မောင်ရွှေ တိုး၊ လာဘ်မိုးစွေကာ အသက် ၁၂၀ ကျော် ရှည်စေသော်လို့ ဘာညာလုပ်ပေးပေါ့ဗျာ။ အဲဒီ နေ့ကစပြီး အဖေ့ကို ကျွန်တော်အကူအညီပေး နိုင်ပြီဗျ။ လူလိုမှနတ်လို။ နတ်လိုမှ ဂြိုဟ်မ ဆိုတဲ့အတိုင်း ကျုပ်က ဂြိုဟ်ကောင်ဆိုတော့ အဖေတို့က လိုလိုလားလားရှိမှ ကျုပ်ကို  စောင့် တဲ့ နတ်တွေက လိုလားပြီး ဂြိုဟ်ကောင်ဖြစ် တဲ့ ကျုပ်က အဖေတို့ကို မမယ်ဗျာ…æရွေးဖြစ် အောင် မနက်ကျရင်ဆက်ဆက်ရွေးပါဗျာ…æ ကဲ…æကျုပ်အရက်ဆိုင်ကို ပြန်လိုက်ဦးမယ်ဗျိုြ့ ဟု ပြောပြီး လက်ပြ၍ ထွက်သွားလေ၏။ ကျွန်ုပ်လည်း အိပ်ရာမှ လန့်နိုးသွားလေ၏။ အမူးလည်း ပြေသွား၏။ ဘေးနားတွင် အိပ် မောကျနေသော မယ်ခအား နှိုး၍ အိပ်မက် အကြောင်း ပြောပြရလေ၏။ တစိမ့်စိမ့်တွေး ကြည့်သောအခါ ရွှေတိုးပြောသွားသည်များ မှန်ကြောင်း သိလိုက်ရ၏။ နံနက်မိုးလင်းလျှင် လင်းချင်း လင်မယားနှစ်ယောက် ကွင်းထဲမှ တဲအိမ်ကလေးနှင့် မြေကွက်ကို ရွာထဲရှိ လိုချင် သူအား လိုက်၍စပ်ကာရောင်းလိုက်လေ၏။ ရောင်း၍ ရသောငွေဖြင့် အေးကိုထံသို့သွားကာ ရွှေတိုးအား ပြန်၍ ရွေးလိုက်၏။ ကျန်သော ငွေလေးဖြင့် ဟင်းရံစားသောက်ဖွယ်များဝယ် ကာ မိမိပိုင် အိုးတစ်လုံး၊ ဖျာတစ်ချပ်ဖြင့် ရွာ ဦးဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ သားအမိသားအဖ သုံး ယောက်လာခဲ့ကြ၏။ ဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ရောက်သောအခါ ဆရာတော်အား အကျိုးအကြောင်းအစုံအလင် ရှင်းပြ၍ ကျောင်းဝင်းထဲရှိ ဇရပ်၌ ခေတ္တနေခွင့် တောင်းပြီးနေရ၏။ ဟင်းရံများကို ချက်ပြုတ် ပြီး ဆွမ်းကပ်ကာ ဗုဒ္ဓဟူးသား မောင်ရွှေတိုး အတွက် နာမည်ပေး ကင်ပွန်းတပ်မဂင်္လာပြု လုပ်ပြီး ရေစက်ချကာ အသံကုန်ဖြင့် ကြားကြား သမျှ အမျှဝေလေတော့၏။ ထိုခဏ၌ ကျွန်ုပ် ရော မယ်ခပါ အိုးမရှိ အိမ်မရှိသည့်အဖြစ်ကို မေ့သွားပြီး ကြက်သီးမွေးညင်းထမတတ် ကြည် နူးလိုက်မိ၏။ စိတ်ထဲ၌လည်း မကောင်းမှုများ မလုပ်ရန် ပေါ်လာပြီး ဆရာတော်အား ဦးနှိမ် ချကာ…æ တြပည့်တော် ဤနေ့မှစ၍ အရက်သေ စာ သောက်စားမူးယစ်ခြင်း၊ ငါးဖမ်းသောတံငါ အလုပ်လုပ်ခြင်း၊ ကြက်တိုက်ခြင်းများကို ပါဏု ပေတံ အသက်နှင့်ကိုယ်မြဲသမျှ ရှောင်ကြဉ်ပါ မည်ဘုရားဟြု သစ္စာကတိပြုလိုက်မိလေတော့ ၏။ ထိုနေ့ည ဇရပ်၌ အိပ်စဉ် မောင်ရွှေတိုး သည် ပြုံးရွှင်ပျော်မြူးသော မျက်နှာထားနှင့် ဝတ်ကောင်းစားလှများကို ဝတ်ကာ ရောက် လာပြီး ကျွန်ုပ်အား​ အြဖေရာ အရမ်းကျေးဇူးတင်တယ်။ လိုတာထက်တောင် ပိုပြီး ပြည့်စုံသွားတယ်။ အခုကစပြီး အဖေ ဗေဒင်ဆရာလုပ်ပေတော့။ စီပွါးရေး၊ ကြီပွါးရေးတွေလည်း မဟောပါ နှင့်၊ ပစ္စည်းပျောက် ဥစ္စာပျောက်သာ ဟောပါ တော့။ အဖေ့ဆီကို လာမေးမယ့်သူတွေကို ကျွန်တော် ကြိုပြီး ပြောပြထားမယ်။ သူတို့ ပစ္စည်းဘယ်ရောက်နေတယ်။ ဘယ်သူယူတယ် ဆိုတာ အဖေကြိုပြီး သိရမယ်။ မနက်မိုးလင်း ရင် ဟိုဘက်ရွာက ဦးဖိုးတုတ်ဆိုတဲ့ လူကြီး အဖေ့ဆီရောက်လာပြီး သူ့နွားပျောက်လို့ လာ မေးလိမ့်မယ်။ သူ့နွားက ညာဘက် ချိုတစ်ဖက် ကျိုးနေတယ်အဖေရေ၊ အဲဒါ ဆန်တစ်ပြည်၊ ငွေတစ်မတ်ကို ဉာဏ်ပူဇော်ခ တင်ခိုင်းပြီး ဟောလိုက်ပေတော့ဟြု ပြောပြီး ၎င်းနွားရှိမည့် နေရာကို ပြောပြကာ ပျောက်သွားလေ၏။ နံနက်မိုးလင်းသောအခါ မည်သည့် အလုပ်မျှ မရှိသော ကျွန်ုပ်သည် ဆရာတော့် ကျောင်းပေါ်၌ ဝေယျာဝစ္စသွားရောက်လုပ်ကိုင် ပေးလေ၏။ ထိုအချိန်၌ အသက်အတန်ငယ် ကြီးသော လူတစ်ယောက်သည် ကျောင်းပေါ် သို့ တက်လာ၏။ ဆရာတော်အား တွေ့လို ကြောင်း ပြောသောကြောင့် ဆရာတော့်အခန်း သို့ သွားရောက်လျှောက်ထားပြီး တွေ့ပေးလိုက် ၏။ ထိုသူက ဆရာတော်အား မနေ့က သူ့ နွားပျောက်သွားကြောင်း ဗေဒင်တွက်သည်ကို ကြားလိုက်ရ၏။ ဆရာတော်က ဝိနည်းနှင့် မညီသောကြောင့် ဤသို့ အတိအကျကြီး မတွက်ချင်ကြောင်း ပြောရာ ကျွန်ုပ်က…æ ဆြရာတော်ခွင့်ပြုပါလျှင် တပည့်တော် တွက်ပေးချင်ပါသည်ဘုရားြ ဟု လျှောက်ထားရာ ခွင့်ပြုသောကြောင့် ဆရာတော့်ထံမှ ကျောက်သင်ပုန်းနှင့် ကျောက် တံတောင်းပြီး တောင်ခြစ်မြောက်ခြစ် ခြစ်ပြီး မရဲတရဲဖြင့် စွန့်စားကာ​ ခြင်ဗျားနာမည် ကိုဖိုးတုတ်မဟုတ်လား၊ ခင်ဗျားနွားက ညာဘက်ချိုတစ်ချောင်း ကျိုး နေတယ်လေဟြု ဟောလိုက်ရာ ထိုသူသည် ပါးစပ်အဟောင်းသားဖြစ်သွားပြီး​ ဟြုတ်ပါတယ်ဆရာရယ်…æဟုတ်ပါတယ်၊ ကျွန်တော့်နာမည်လည်း ဖိုးတုတ်ပါ။ နွားက လည်း ညာချိုတစ်ချောင်း တကယ်ကို ကျိုး နေပါတယ်။ ပြန်ရမလား…æဘယ်နေရာမှာ ရှိ သလဲပြောပါဆရာရယ်ဟြု အငမ်းမရ မေး ရာ ကျွန်ုပ်က ဆန်တစ်ပြည်နှင့် ငွေတစ်မတ် တင်လျှင် ဟောမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသော ကြောင့် ချက်ချင်းပင် အပြေးအလွှား ရွာထဲ၌ ဆန်တစ်ပြည် သွားဝယ်ကာ ငွေတစ်မတ်နှင့် ပူဇော်လေတော့၏။ ကျွန်ုပ်ကလည်း ရွှေတိုး ပြောသည့်အတိုင်း ဟောလိုက်လေတော့၏။ ထိုနေရာ၌ သွားရှာကာ နွားကို ပြန်တွေ့သော ကြောင့် ကျွန်ုပ်အား ပုဆိုးတစ်ထည်လာ၍ ကန်တော့၏။ ဆရာတော်အားလည်း လှူဖွယ် ပစ္စည်းများ ကန်တော့လေတော့၏။ ထိုသူ ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ဆရာတော်ကြောင့် လည်းကောင်း၊ကျောင်း၌ရှိကုန်သော သာမဏေ၊ ကျောင်းသားတို့ကြောင့်လည်းကောင်း ထို သတင်းသည် ရွာထဲမှတစ်ဆင့် ရွာနီး ချုပ်စပ်သို့ ချက်ချင်းပင် ပျံ့နှံ့သွားကာ ပစ္စည်း ပျောက်၊ လူပျောက်သည့်ကိစ္စများအားလုံး ကျွန်ုပ်ထံသို့ လာရောက်မေးမြန်းသည်မှစ၍ ပစ္စည်းပျောက်ဟောသော ဗေဒင်ဆရာကြီး ဦး ဖိုးဆိတ် ဖြစ်လာလေတော့၏။ ကျွနု်ပ်၏သား ဖြစ်သူ ရွှေတိုးကလည်း ညစဉ်ပင် နောက်နေ့ တွင် မည်သူလာမည်၊ ဘာအကြောင်းမေးမည်၊ ဘယ်မှာရှိမည်ကို လာ၍ ပြောသောကြောင့် ကျွန်ုပ်က စာအုပ်တစ်အုပ်နှင့် ရေးမှတ်ထားပြီး နောက်နေ့ လာမေးသူများအား စာအုပ်ကို ဖွင့် ကာ ဗေဒင်တွက်ချင်ယောင်ဆောင်၍ ရွှေတိုး ပြောထားသည်ကို ပြန်၍ ဟောလေ၏။ ဤသို့နှင့် နာမည်ကျော်ကြားကာ ငွေ ကြေးဥစ္စာပစ္စည်းများ ရရှိလာ၍ ရွာထဲ၌ အိမ် တစ်လုံးပင် ဆောက်နိုင်သော အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိသွား၏။ ဇနီးဖြစ်သူ မယ်ခမှာလည်း ရွှေစလေးများဖြစ်လာ၏။ တစ်ညတွင် ရွှေတိုး သည် ကျွန်ုပ်တို့လင်မယားအား ဟသင်္ာတမြို့ သို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ရန် တိုက်တွန်းလေ၏။ ကျွန်ုပ်က ဟသင်္ာတရောက်လျှင် ဘာလုပ်စားမှာ လဲ ဟု မေးသောအခါ သူက ယခုကဲ့သို့ ပစ္စည်း ပျောက်ဟောသော ဗေဒင်ဆရာအဖြစ်လုပ်ကိုင် စားသောက်ရန်သာ တိုက်တွန်းလေ၏။ ထို့ ကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် ဟသင်္ာတသို့ ပြောင်း ရွှေ့ကာ ရွှေပြောင်ပြောင်ဘုရားအနီး၌ အောက် ပါအတိုင်း ဆိုင်းဘုတ်ချိတ်လိုက်လေတော့၏။ ဆရာကြီး ဦးဖိုးဆိတ် ပစ္စည်းပျောက် အတတ်ဟောသည်။ ရွှေတိုးကလည်း ညစဉ်လာ၍ပြော၏။ ကျွန်ုပ်ကလည်း အိပ်ရာနိုးသည်နှင့် ရွှေတိုး ပြောသည်များ မမေ့ရန် ရေးမှတ်၏။ နံနက် မိုးလင်း၍ လာမေးသောအခါ ဟောပြောလိုက် ၏။ တစ်ခါမျှ မှားသည်မရှိခဲ့ပေ။ တစ်နေ့တွင် ကျွန်ုပ်ဒုက္ခရောက်လေတော့၏။ ညက ရွှေတိုး ပြောသွားသည့်အထဲတွင် မပါသော ထောင်ပိုင် ကြီးကတော် ဒေါ်ထားမြင့်သည် စိန်လက်စွပ် ကြီး ပျောက်သောကြောင့် လာ၍ မေးလေ၏။ ရွှေတိုးပြောမထားသောကြာင့် ကျွန်ုပ်မှာ အခက် တွေ့ပြီး ယခုအချိန်အခါသည် နက္ခတ်အချိန် အခါကောင်းကို ကျော်လွန်သွားပြီဖြစ်သော ကြောင့် နက်ဖြန်နံနက်မှ တစ်ခေါက်ပြန်လာပါ ရန် ချိန်း၍ ပြန်လွှတ်လိုက်ရလေ၏။ ထိုညတွင် ရွှေတိုးအား ကျွန်ုပ်က ပြော ပြရာ သူက ရယ်မော၍ အြဖေနဲ့ ကျွန်တော် က အိပ်မှ အိပ်မက်ပေးလို့ရတာဗျာ။ ဒီနေ့ ဖြစ်တဲ့အဖြစ်အပျက်တွေ၊ ပြီးခဲ့တဲ့အဖြစ်အပျက် တွေကိုသာ ကျွန်တော်က ပြောလို့ရတာ၊ သူ့ စိန်လက်စွပ်က ဒီနေ့ မနက်ဈေးသွားရင်း ဈေးထဲက ငါးရောင်းတဲ့ ဒေါ်မိဆီမှာ ကျွတ် ပြီး ကျန်ရစ်ခဲ့တာ ငါးကျည်း၊ ငါးခူထည့်တဲ့ ငါးစည်ထဲမှာ ကျွတ်ခဲ့တာ၊ မနက်ဖြန်လာမေး ရင် အဲဒီအတိုင်း ပြောလိုက်ပေါ့အဖေရာ၊ သူ က ချက်ချင်းကြီး လာမေးတော့ ကျွန်တော်က ဘယ်လိုလုပ် ပြောမလဲ၊ အဖေအိပ်တဲ့ အချိန် မှမဟုတ်တာ၊ နောက်ဆိုရင် လာမေးချင်တဲ့သူ တွေ တစ်ရက်ကြိုတင်စာရင်း ယူထားပါ။ အဲဒါဆို အခက်အခဲမတွေ့တော့ဘူးပေါ့ဟြု ပြောလေ၏။ ကျွန်ုပ်တို့သည်လည်း စီပွါး တိုးသထက်ထိုးကာ ဆရာကြီးဦးဖိုးဆိတ်ဟု နာမည်ကြီးသည်ထက် ကြီးလာလေ၏။ ထူး ထူးဆန်းဆန်းပင် ဇနီးဖြစ်သူ မယ်ခ၌ ကိုယ် ဝန်ရှိလာပြန်၏။ ထိုကလေးသည် တိုက်တိုက် ဆိုင်ဆိုင် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် မီးဖွားခဲ့၏။ သူ့အား မောင်ဝေလွင်ဟု အမည်မှည့်ခေါ်လိုက်၏။ (ထို မောင်ဝေလွင်မှာ ကျွန်ုပ်ထံသို့ ဗေဒင်လာမေး ရင်း ရင်းနှီးသွားသူ ဖြစ်၏။) မောင်ရွှေတိုးနှင့် ဝေလွင်တို့သည် အသက်၁၈ နှစ်တိတိ ကွာ လေ၏။ တစ်ညတွင် မောင်ရွှေတိုးက သူ့အား ရှင်ပြု၊ ရဟန်းခံ၊ လုပ်ပေးပါရန် ပြောကြား လာ၏။ ထိုပြောသောအချိန်၌ သားငယ် မောင်ဝေလွင်သည် အသက်(၈)နှစ်ရှိပြီဖြစ်၏။ မောင်ရွှေတိုးက ၂၆ နှစ်ပင် ရှိခဲ့လေ၏။ ကျွန်ုပ် တို့သည်လည်း ရွှေပြောင်ပြောင်မှ တာလေးရပ် သို့ ပြောင်းရွှေ့ကာ အိမ်ကြီးရခိုင်နှင့် သူဌေး စာရင်းဝင်နေသောအချိန်ဖြစ်၏။ မောင်ရွှေတိုး အိပ်မက်ထဲ၌ လာပြောသည့်အတိုင်း ရှင်ပြု ရဟန်းခံလုပ်ရန် ပရိက္ခရာ ရှစ်ပါးနှင့် တကွ လှူဖွယ်ဝတ္ထုတို့ကို ဝယ်ယူစုဆောင်းပြီး ရန်ကုန်မြို့မှ စိန်ကုလားဆိုင်းနှင့် ဟသင်္ာတ မှ စိန်တင်သန်းဆိုင်းတို့ကိုငှါးကာ နာမည် ကြီးဆိုင်းနှစ်ဆိုင်း အပြိုင်ဖြင့် ဘုန်းကြီးကျောင်း ၌ မဏ္ဍပ်ကြီးထိုးပြီး ထမင်းရည်ချောင်းစီး အလှူကြီးကို ပြုလုပ်လေတော့၏။ မောင်ဝေလွင်သည် ရှင်သာမဏေအဖြစ် သကင်္န်းဆီး၏။ မောင်ရွှေတိုးမှာ သကင်္န်းသေး သေးလေးကို သူ၏ကိုယ်၌ စတိပတ်ပြီး ရှင် သာမဏေပြု၍ သိမ်ထဲသို့သွင်းကာ ဆရာတော် တို့က ကမ္မဝါစာ ဖတ်ကြားလေ၏။ လူအဖြစ် နှင့် မရှိသောကြောင့် ရဟန်းသာမဏေအဖြစ် အကယ်စင်စစ် ပြုလုပ်ခွင့်မရှိပေ။ သို့သော် ဤလူခြောက် မောင်ရွှေတိုးတစ်ယောက် ကုသိုလ်ကံ အထုံပါစေရန်အတွက် ဆရာတော် သံဃာတော်တို့က မေတ္တာရှေ့ထားကာ ကံ ဆက်ပေးခြင်း ဖြစ်လေ၏။ ထိုအလှူပြုလုပ် ပြီး ည၌ ကျွန်ုပ်တို့လင်မယားနှစ်ယောက်စလုံး မောမောနှင့် ပီတိဖြစ်ကာ အိပ်ပျော်ခဲ့လေ၏။ ထိုအခါ မောင်ရွှေတိုး ရောက်လာ၍ အြဖေနှင့် အမေကို သားကန်တော့ပါ ၏။ ဒီဘဝမှာ အဖေအမေတော်ရပေမယ့် လူ့ လောက အဖေတို့နားမှာ မောင်ဝေလွင်လို နေခွင့်မရတာ သားစိတ်မကောင်းပါဘူး။ ဒီ အလှူကြီး ပြုလုပ်ပေးလိုက်လို့ သားအတွက် အရမ်းကောင်းသွားပါပြီ။ သားသွားရတော့ မယ်အဖေနဲ့အမေရယ်။ အမှန်က အသက်၂၀ ကျော်ကတည်းက သားသွားရမှာ။ အဖေ အမေ တို့ကို သံယောဇဉ် အရမ်းကြီးပြီး ဒီနေ့ဒီရက် ထိ သားနေခဲ့တယ်။ အဖေ အမေ ညီလေးတို့ လည်း ဒီဘဝမှာ ပြည့်ပြည့်စုံစုံနဲ့ ရှိနေပါပြီ။ သားတတ်နိုင်သလောက် မိဘကျေးဇူးကို ဆပ် ခဲ့ပါတယ်။ ရေစက်မကုန်သေးရင် ပကတိသား သမီးအဖြစ်နဲ့ သားပြန်လာခဲ့ပါဦးမယ်၊ သား ဘက်က ဝတ္တရား မကျေပွန်တာ ရှိခဲ့ရင်  ပြော မှား၊ ဆိုမှား၊ ကာယကံ၊ ဝစီကံ၊ မနောကံနှင့် ပြစ်မှားမိခဲ့ရင် ခွင့်လွှတ်ပါ။ အဖေနဲ့အမေရယ်၊ မနက်ဖြန် နံနက်မိုးသောက်ရင် လူခြောက် ကလေး မောင်ရွှေတိုးတစ်ယောက် သေဆုံးသွား ပြီလို့ မှတ်လိုက်ပါတော့။ နောက်နောင် အဖေ အမေတို့နှင့် သား တွေ့ခွင့် မရှိတော့ပါ။ ကဲ…æ သားကို သွားခွင့်ပြုပါတော့ဟြု ပြောပြီး  လက် အုပ်ချီ၍ ရိုရိုကျိုးကျိုး ပြားပြားဝပ် ကန်တော့ ကာ ကျွန်ုပ်၏ ခြေထောက်အား သူ့ဦးခေါင်း ဖြင့် ပွတ်တိုက်ပြီး တဖြည်းဖြည်း ဝေး၍ဝေး၍ သွားကာ ပျောက်သွားလေတော့၏။ ဖြတ်ခနဲ လန့်နိုးသွားသောကြောင့် ဘေးနားမှ မယ်ခ အားကြည့်လိုက်ရာသူသည်လည်းနိုးနေကြောင်း တွေ့ရ၏။ မယ်ခသည် မျက်ရည်များ စီးကျ ပြီး ရှိုက်ကြီးတငင်ငင်ဖြစ်ကာ သားဖြစ်သူ မောင်ရွှေတိုးက သူ့အား  လာရောက်နှုတ်ဆက် ပြီး ခြေဖမိုးအား ဦးခေါင်းနှင့်ပွတ်တိုက်ကာ ကန်တော့၍ ပျောက်ကွယ်သွားကြောင်း၊ သူ ၏ အိပ်မက်ကို ပြောပြလေ၏။ သူ၏အိပ်မက် သည် ကျွန်ုပ်မက်သောအကြောင်းအရာများနှင့် အားလုံး တူညီနေ၏။ နံနက်မိုးလင်းသောအခါ သကင်္န်းပတ် ထားသော မောင်ရွှေတိုးထားသည့် ငွေသေတ္တာ ကလေးအား ဖွင့်ကြည့်လိုက်ရာ တစ်ကိုယ်လုံး မည်းနက်၍ တောင့်တင်းအေးစက်နေသော မောင်ရွှေတိုးအား တွေ့ရ၏။ လူ့ထုံးစံအတိုင်း သုံးရက်တွင် မြေခ၍ ခုနစ်ရက်ပြည့်သောအခါ ရက်လည်ပြုလုပ်ပြီး အလှူဒါနပြု အမျှအတန်း ပေးဝေလိုက်တော့၏။ နောက်တစ်နေ့မှစ၍ ကျွန်ုပ် ပစ္စည်း ပျောက်အတတ်ဟော ဦးဖိုးဆိတ်သည် လူ့ လောကကြီး၌ မမြဲသော သခင်္ါရ အနိစ္စတို့ကို ထင်မြင်လာသောကြောင့် ဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ သွားကာ ရဟန်းသာမဏေတို့၏ ဝိနည်းသိက္ခာ တို့နှင့် အညီ ဓူတင်ဆောက်တည်၍ အသက် ထက်ဆုံး သာသနာ့ဘောင်၌ မွေ့လျော်နေထိုင် ခဲ့လေတော့သတည်း။ * * * ကျွန်ုပ်သည် ဦးဖိုးဆိတ်၏စာအုပ်အောက် ဆုံး၌ ရေးထားသော စာကြောင်းလေးကို ဖတ်ကြည့်လိုက်ပြီး မိမိသိချင်တတ်ချင်သင်ချင် နေသည့် ပစ္စည်းပျောက်ဗေဒင်ပညာမှာ အစ ပျောက်၍ လေထဲလွင့်စဉ်သွားလေတော့၏။ ဦးဖိုးဆိတ်၏ စာအုပ်အောက်ဆုံး၌ အောက်ပါ အတိုင်း ရေးထားလေ၏။ ဖိုးဆိတ်၏ ဝန်ခံချက် နောင်လာနောက်သားတို့သည် ကျွန်ုပ် ၏ ဟောကြားချက်အား သိချင်သောကြောင့် ဗေဒင်ပညာရပ်ကို လွဲမှားစွာ လိုက်စားမိနိုင် ၏။ ကျွန်ုပ်၏ ဟောချက်အားလုံးသည် သား ဖြစ်သူ မောင်ရွှေတိုး ပြောပြသော အရာများ သာဖြစ်၏။ ကျွန်ုပ်ကိုယ်တိုင် မည်သည့်ဗေဒင် မျှ မတတ်ပေ။ မဟာဘုတ်ပညာကိုပင် ယနေ့ အထိ တစ်ခါတစ်ရံ ခုနစ်ဖြင့်စား၍ တစ်ခါ တစ်ရံ ရှစ်ဖြင့် စားမိသောကြောင့် မဟာဘုတ် ပင် ကောင်းမွန် ကျေညက်ခဲ့ခြင်း မရှိပါ။ ချမ်းသာခြင်းသုခနှင့် ပြည့်စုံပါစေ။ သုခဇော် ဝက်ဝံမျက်နှာ ကျွန်တော်အနည်းငယ်ဖျားနေသည်။ ခြေထောက်တွေ မသယ်ချင်လောက် အောင် လေးလံနေသော်လည်း နားနေချိန် မရ။ ဗိုလ်တဲက မထွက်ခဲ့မိရင် အကောင်းသား ဟု နောင်တရမိသည်။ ခုတော့ ခရီးဆုံးအောင် သွားရတော့မည်။ မျက်စိက တစ်ချက်တစ် ချက် ပြာဝေလို့သွားသည်။ ဒီခရီးကို ငါ ရောက်အောင်မှ သွားနိုင်ပါ့မလား။ အဖော် မခေါ်ခဲ့မိတာမှားတာပဲလေ။ ဒီ ခရီးကို တစ်ယောက်တည်း သွားခဲ့ သည်။ အကြိမ်က မနည်းတော့။ ဆာသည့် နေရာတွင် လက်ကျန် ထမင်းကို စားသည်။ အချိုမှုန့်၊ ဆား၊ ငရုပ်သီးပါလျှင် ထမင်းစား ဖြစ်သည်။ ရောက်စကမူ အထမ်းသမားနှင့် အဖွဲ့ အစည်းနှင့် တပျော်တပါးကြီး ဖြစ်သည်။ အရက်ကလည်း ပလပ်စတစ်ပုံးနှင့် အပြည့်။ ရိက္ခာအပြည့်။ ဗိုလ်တဲရောက်။ ရေမိုးချိုး၊ ထမင်းချက်သည့်သူက ချက်။ ထင်းခွဲသည့် သူက ခွဲ။ ပြီး မီးဖိုမှာ ဝိုင်းထိုင်ပြီး ကချင် အရက်ကလေးနှင့် ဆရက်မင်းစည်းစိမ်ရစ် ရ သည်မှာ ဘယ်အရသာနှင့်မျှ မလဲနိုင်။ အင်းခုတော့လည်း ပြောင်းတဲ့သူက ပြောင်း။ ရာထူးတက်တဲ့သူက တက်နှင့် အော် ဘဝ၊ ဘဝ မတည်ငြိမ်တဲ့ ငါ့ဘဝပါလား လို့ စဉ်းစားနေမိသည်။ ပခုံးထက်မှ ပလိုင်းကလည်း တစ်စ တစ်စလေးလာသည်။ တစ်နေရာမှာ ခြေပစ် လက်ပစ် နားလိုက်ချင်သည်။ နားလို့ကလည်း မဖြစ်။ ဝါးရွက်ကြွေတောမို့ ကျွတ်နှင့် မိုးပျံ ဒက်တွေက ပိုများသည်။ ဝါးပင်တွေက လူ သွားလမ်းကို နက်ရှိုင်းစွာ အုပ်မိုးထားသည်။ မိုးသည် သည်းရာမှ စဲလာသည်မို့ မှက် တွေကလည်း ပေါလိုက်သည့် ဖြစ်ခြင်း။ မှက် ကိုက်လိုက်လျှင် ပရွက်ဆိတ်ခဲလိုက်သည့် အလား လူ့ကိုတွန့်ခနဲဖြစ်သွားသည်။ ရိုက် လိုက်လျှင်လည်း ကားခနဲကျသွားသည်။ ဖြုတ် ကောင်လေးတွေကလည်း စိတ်ရှုပ်စရာ ကောင်းအောင် မျက်စိရှေ့မှာ ဝဲပြီး လိုက်နေ သည်။ ရွက်ကြွေပေါ်မှာ ကျွတ်တို့ကလည်း လန်း လန်း လန်းလန်းနှင့် နားကို စွင့်ထားသည်။ သစ်ပင်ပေါ်မှ မိုးပျံဒဏ်တို့ကလည်း သွေးစုတ် ဖို့ရာအတွက် သိုင်းသမားများနှယ် အသင့် အနေအထားမှာ ပြင်ထားသည်။ သြော်…æ ဒီတော၊ ဒီတောင်ထဲမှာ တခြားအန ္တရာယ် မပြောနှင့် ကျွတ် သွေးစုတ်တာနှင့်ပင် အသက် ဆုံးနိုင်လောက်သည်။ ငါလုံထန်ဗိုလ်တဲကတည်းက ကျွတ်ဒဏ် ခံနိုင်အောင် အသင့်ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ဆေးရွက် ကြီးမှုန့်၊ ဆား၊ ငရုပ်သီးကို သမအောင် နယ် ပြီး ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ လိမ်းထားရသည်။ ခြေ အိတ်ထဲထည့်ထားရသည်။ ပြီး  အဝတ်စမှာ ထည့်ပြီး တုတ်ချောင်းထိပ်မှာ စုစည်းထားရ သည်။ ဖိနပ်ပေါ်တက်လာသော ကျွတ်တို့ကို တုတ်နှင့် အလွယ်တကူပုတ်ချလို့ရသည်။ လက် နှင့်ကာခွါ၍ မလွယ်။ ဒီအစကခွါ၊ ဟိုအစ က တွယ်နှင့် မုန့်လုံးစက္ကူကပ်သလိုဖြစ်နေ သည်။ ဘယ်လောက်ပခွါခွာ ဘယ်လောက်ပဲ ပုတ်ချ၊ ပုတ်ချ၊ ခြေထောက်မှာတော့ သွေး ချင်းချင်းနီလျက်ရှိသည်။ တချို့သွေးဝပြီး အလုံး ကြီးဖြစ်ကာ ပြုတ်ကျကျန်ရစ်သည်၊ ငါ့လုံနှင့် ဇီဝပ်ထန် ခရီးသည် မြေညီနှင့် တောင်တက်တစ်ဝက်စီမို့ တော်သေးသည်။ တောင်တက်ရသော အမောကို မြေညီလျှောက် ရသော သက်သာမှုနှင့် အနားယူရသည်။ လမ်းကို မှန်မှန်ပဲ လျှောက်နေဖြစ်သည်။ ဝါးတောကို ကျော်ဖြတ်ပြီး အမြဲစိမ်း သစ် တောကို ရောက်ပြီ။ ရှေ့မှာက ပေ သောင်းကျော်မြင့်သော ဆန်းနှုတ်ချက်တောင်က တိမ်ပဝါပါးက ခေါင်း ပေါင်းပြီး ကျွန်တော့်ကို အသင့်ကြိုဆိုနေသည်၊ တောင်ခြေတွင် ဇီဝပ်ထန်ဗိုလ်တဲရှိသည့် တောင် ကျချောင်းက မြူခိုးတွေကို မှုတ်ထုတ်ပြီး ရယ်သွမ်းသွေးလျက် ရှိသည်။ ယောက်ဖခွေး ခေါ်ကလည်း လမ်းတစ်လျှောက်လုံး ကျွန် တော့်ကိုပူဆာလျက်ရှိသည်။ တစ်ချက်တစ် ချက်မှ မျောက်အူသံသဲ့သဲ့ကို ကြားရသည်။ တောအလှနှင့် တောသဘာဝကား ပရမ်းပတာ နိုင်မှုဖြင့် စနစ်ကျစွာဖွဲ့စည်းထားသည်။ သြော်…æ ငါ့စိတ်တွေကလည်း ပရမ်း ပတာဖြစ်နေပါပေါ့လား။ ဒီတောင်တန်းတွေအပေါ် စရောက်သော အချိန်ကာလကို သတိရနေမိသည်။ လွန်ခဲ့ သော ဆယ်နှစ်က ဖြစ်သည်။ ဦးဆုံးဖားကန့် ကိုရောက်လာသည်။ ငှက်ဖျားမိသည်။ ပြီး မြစ်ကြီးနားကို ရောက်လာသည်။ ကန့်ဘလူ က ကျွန်တော့်ဆရာ ဦးခင်မောင်မြင့်နှင့် တွေ့ ပြီး ဆောက်လုပ်ရေးဌာနမှာ အလုပ်ရသည်။ မြစ်ကြီးနား၊ ပူတာအို၊ နောင်မွန်၊ ခေါ်ဘူဒဲ။ ဘာလိုလိုနှင့် ဒီအလုပ်ထဲနစ်မြုပ်လာခဲ့သည် မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုပင် စွန်းလာပါပကော လား။ ခေါ်ဘူဒဲမှ ပူတာအိုထိ သုံးလတစ်ကြိမ် ပုံမှန်ဆင်းရသည်။ ဗိုလ်တဲစောင့်တွေကို လစာ ရှင်းပေးရသည်။ အိုးခွက်ပန်းကန်လဲပေးရ သည်။ သူတို့လိုအပ်တာကို ဖြေရှင်းပေးရ သည်။ ခေါ်ဘူဒဲနှင့် နောင်မွန်ကြားတွင် ရီဒန်၊ နူဝမ်ခေါင်၊ ဇီဝပ်ထန်၊ ငါ့လုံထန်၊ ဒဟတ်၊ ဆမ်းဝမ်၊ မဂွေဇ၊ ရပ်ဗော့စသည့် ဗိုလ်တဲများ ရှိသည်။ နောင်မွန်နှင့် ပူတာအိုကြားတွင်မူ ဂုံလျှံ၊ အထက်နန်တီး၊ အောက်နန်တီး၊ နန်း ခမ်း စသည့် ဗိုလ်တဲများရှိသည်။ တံတားပျက်လျှင် တံတား၊ တောင်လို လျှင် တောင်။ ကျွန်တော်ပဲဦးဆောင်ကာ အချိန်ယူပြင်ဆင်ပေးရသည်။ မိုးကုန်လျှင်မူ လမ်းပြင်ရသည့် အလုပ်ကား ကျွန်တော် ဝါသနာ အပါဆုံးအလုပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ တစ် ခါတစ်ရံရွာတွေကို လုပ်အားပေးခေါ်ပြီး ည အိပ်ညနေအလုပ်လုပ်ရသည်။ ထိုအခါ ပွဲ တော်ကြီးတမျှ စည်ကားလှပေသည်၊ ပျော် စရာလည်းကောင်းသည်။ သစ်ပင်တွေ ခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းရသည်။ ရေလမ်းဖောက်ရသည်။ လူသွားလမ်း တိုးချဲ့ ရသည်။ ကျွန်တော်စိတ်တွင်မူ တောင်တွေကို ပတ်၊ တောင်တွေကို ဖောက်ပြီး ခြောက်လမ်း ပြေးကားလမ်းမကြီးတွေကို ဖောက်ချင်သည်။ တောင်ဆင်းတောင်တက်လွယ်ကူအောင် ကြိုး ရထားတွေ တပ်ဆင်ချင်သည်။ အပျော်တမ်း စကိတ်စီးစခန်းတွင် ဖွင့်ချင်သည်။ ပေ သောင်း ကျော်မြင့်သော ဘာဘူလုံတောင်ထိပ်တွေပေါ် မှာ အပန်းဖြေရိပ်သာကြီးတွေ ဆောက်ချင် သည်။ ခမ်းနားသပ်ရပ်သော စားသောက်ဆိုင် ကြီးတွေ ဖွင့်ချင်သည်။ တကယ်တော့ ဒီဒေသတွင် ဥရောပကဲ့ သို့ ဆီးနှင်းကျသော ရာသီဥတုမျိုးရှိသည်။ အလေ့ကျ ပေါက်နေသော သစ်ခွပန်းတွေကို စနစ်တကျ ပျိုးထောင်ချင်သည်။ ခမ်းတောက် မြစ်၊ မဂျစ်ဥ၊ ဂျင်ဆင်စသည်တို့ကို စီပွါးဖြစ် စိုက်ပျိုးလိုက်လျှင် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေတွေအများ ကြီး ဝင်လာမည်။ အင်း …æခုတော့ လမ်း ဆက်လျှောက်တာပဲကောင်းပါတယ်လေ။ အလင်းရောင်ရသော ကုန်းမြင့်တစ်ခု ပေါ်သို့ ကျွန်တော်ရောက်လာသည်။ နားနေကျ နေရာမို့ သန့်ရှင်းသပ်ရပ်နေသည်။ ပလိုင်းကို အောက်သို့ ချလိုက်သည်။ မိုးက ပြိုမယောင်နှင့် ညို့နေသည်။ (နေ) သည် နေ့အခါဖြစ်ပေမယ့် (လ) ကဲ့သို့ သာနေသည်။ ဆေးဗူးကို အိတ်ထဲမှ ထုတ်လိုက် သည်။ ဗူးထဲမှာတော့ ရေသူမဆေးမှုန့်နှင့် အသင့်ဖြတ်ထားပြီး သတင်းစာဖြတ်ပိုင်းများ။ ဖြတ်ပိုင်းထဲကို ဆေးမှုန့်ထည့်ပြီး ပွတ်ချွန်း ဆေးလိပ်အဖြစ် ကျွမ်းကျင်စွာ လိပ်လိုက်သည်။ ပြီး မီးညှိပြီး အဆုတ်ထဲထိ ရောက်အောင် တစ်ချက်ရှိုက်ဖွာလိုက်သည်။ ဟူး…æ အမောကို ပြေသွားတာပဲ။ ဗိုလ်တဲကား အတန်ငယ် လိုသေးသည်။ တောင်ဆင်ခြေလျှောတစ်ခုမှ မီးခိုးအူထွက် နေသော တောင်ယာတဲတစ်ခုကို လှမ်းမြင် နေရသည်။ ဖြစ်နိုင်ရင် ခရီးမဆက်ချင်တော့။ နီးရာ တဲတစ်ခုမှာ တည်းလိုက်ချင်သည်။ အဖော်တွေ့ရင်လည်း ခရီးဆက်မည်။ အဖော်မလာရင်လည်း နီးရာတောင်ယာတဲ မှာ တည်းမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ချက် ချလိုက်သည်။ နေသာစောင်းသွားသည်။ အဖော်ကား ပေါ်မလာပေ။ ထို့ကြောင့် ပလိုင်းကို ပခုန်း ထက်မှာ လွယ်ပြီး တောင်ယာတဲရှိရာသို့ ခြေ ဦးတည်လိုက်သည်။ မြူခိုးတွေ ဝေ့တက်နေသည့် ကြားမှ တောင်ယာတဲကို တွေ့ရသည်။ တဲကို ကြီး မားသည့် တောင်ကမ်းပါးရံတစ်ခုက အုပ်မိုး ထားသည်။ စမ်းချောင်းတစ်ခုကို ဖြတ်ထား သော တံတားကို ကျော်လိုက်သည်။ ရေသည် ကြည်လင်စိမ်းမြနေသည်။ ကျောက်စရစ်ခဲ လေးများကို အတိုင်းသား မြင်နေရသည်။ ပွဲလုပ်သည့်အခါတိုင်း သားကောင်များ ၏ ဂျိုများကို အိမ်ဦးတိုင်တွင် တန်းစီချိတ် ထားရာ အိမ်အထက်သို့ပင်ရောက်နေသည်။ ကျွန်တော့်မှာ တာဝတိံသာလား၊ ငရဲပြည် လားဆိုတာ ထင်မှတ်မှားလောက်အောင် ဖြစ် နေသည်။ ကြည်နူးရမလို ခြောက်ခြားရမလို ဖြစ်နေသည်။ တောထဲတောင်ထဲ လူမရှိ သူမရှိ တစ္ဆေ ခြောက်သည့်အိမ်ကြီးများလား။ လူရိုင်း ဇာတ် ကားတွေထဲကလို ခေါင်းဖြတ်အသားစားသော လူနီလူရိုင်းတွေ၏ နေရာကိုများ ရောက်နေ တာလေလားလို့ စိတ်ထဲမှာ မသိုးမသန့် ဖြစ် လာသည်။ အရေးထဲညှီစို့စို့ အနံ့က ရလာပြန် သည်။ တောင်ယာတဲသည် တိတ်ဆိတ်လွန်း အားကြီးနေသည်။ ကျွန်တော် အသံပြုကြည့် သည်။ ပြန်ထူးသံ မကြားရ။ ခြါဖာအေ စအိုအြေ ဘာလုပ်နေကြ တာလဲခင်ဗျ။ အတန်ကြာ ငိုင်နေမိသည်။ လှုပ်ရှားသံ မကြားရ။ တံခါးက စေ့ရုံသာ စေ့ထားသည်။ ကျွန်တော် တံခါးကို အသာတွန်းဖွင့် လိုက်သည်။ အတွင်းမှာ မှောင်နေသည်။ ဘာကိုမှ မမြင်ရ။ အြိမ်ရှင်တို့၊ အိမ်ရှင်တို့ ရှိလားခင်ဗျြ ထပ်မံ အသံပြုကြည့်သည်။ တိတ်ဆိတ်မြဲ တိတ်ဆိတ်နေသည်။ လှည့်ပြန်ရကောင်းမလားလို့ စဉ်းစား ကြည့်သည်။ လှည့်ပြန်ရရင်လည်း အချိန်က လင့်နေ ပြီ။ အရဲစွန့်ပြီး တံခါးကို အဆုံးထိ ဖွင့်လိုက် သည်။ မှုန်ပြပြ အလင်းရောင်ကို အားပြုပြီး အခန်းကို သတိကြီးစွာကြည့်သည်။ စဝင်သည့် အခန်းက ဧည့်ခန်း။ လေးပေ ပတ်လည် မီးဖို နှင့် ကြပ်ခိုးစင်ကို တွေ့ရသည်။ ကြပ်ခိုးစင် ပေါ်မှာတော့ သားကောင်အရေခွံများ။ ပြီး ဝက်ဝံအရေခွံနှင့် ပြုလုပ်ထားသော မျှားဗူး။ ကြမ်းပြင်ပေါ် နှင်းလိုက်သည့် ကျွန် တော့် ခြေသံက ကျွန်တော်ကို ပြန်ခြောက်နေ သည်။ ဒုတိယ အခန်းကို ဝင်လိုက်သည်။ တစ်ခန်းလုံးနီးပါး ပြည့်နေသော ဦးခေါင်းခွံ တွေကို ရုတ်တရက် တွေ့လိုက်ရတော့ လန့် အော်မိတော့မလို ဖြစ်သွားသည်။ ဖျားနေသည့် ကြားက ဇောချွေးတွေ ထွက်လာသည်။ ငါ တော့ မှားပြီ။ ဒီတစ်ခါတော့ သွားပြီ။ မင်တက် မိသည့်စိတ်နှင့်လူမှာ ကတုံကရင်ဖြစ်နေစဉ် မီးဖိုဘေးမှ အသံတစ်ခုထွက်လာသည်။ ခြါရမ်းငယ် တီရေးမား၊ ထိကော့ ညှယ် လက်ြ ဘယ်သွားမှာလဲ၊ ဒီမှာထိုင်ပါဟု လူတစ် ယောက်၏ စကားပြောသံကို ပီပီသသကြီး ကြားလိုက်ရသည်။ အစက ဦးခေါင်းခွံ တစ် ခုက စကားပြောလိုက်သည်ဟု ထင်ရသည်၊ အမှန်က မီးဖိုဘေးမှ လူက စကားပြောခြင်း ဖြစ်သည်။ စကားပြောသူက လူမမာ တစ် ယောက်လို အိပ်ရာထက်မှာ ခွေနေသည်။ ကျွန်တော်လည်း မီးဖိုဘေးမှာ အသာထိုင် လိုက်သည်။ မီးဖိုဘေးက မှုန်ပြပြ အလင်းရောင်ကို အားပြုပြီး သူ့ကိုကြည့်ရာ မျက်ခွက်ကို မမြင် ရဘဲ ဖြူဖွေးနေသော သွားတွေကိုပဲ မြင်နေ ရသည်။ ဟုတ်ပြီ။ ငါတော့ တစ္ဆေဆိုတာကို ကိုယ်တိုင်တွေ့နေရပြီ။ ငါဘာဆက်လုပ်ရင် ကောင်းမလဲ။ ငြါ့ကို ကြောက်နေသလား၊ မကြောက် ပါနဲ့။ ဝက်ဝံကုပ်ခံရလို့ ငါ့မျက်ခွက် ပျက်စီး နေတာ ဟုတ်တယ်ြ သူရှင်းပြမှ ကျွန်တော့်မှာ ပိုပြီး မကြည့် ရဲလောက်အောင် ဖြစ်နေသည်။ ခုလို ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက်ဖြစ်နေသူတစ် ဦးနှင့်အတူ အိပ်ရမည့်အရေးမှာ မတွေးရဲ လောက်အောင် ဖြစ်နေသည်။ တစ်ခါ သူက ထ,ထိုင်ပြီး ပြောင်းဖူး ပေါက်ပေါက်တွေ ဖောက်ပြီး ကျွေးနေပြန် သည်။ မစားပြန်ရင်လည်း ဒုက္ခ။ သူလှမ်း ပေးသော လက်ကြီးမှာလည်း ဝက်ဝံလက် ကြီးပါဟု ပြောယူရမလောက်ဖြစ်သည်။ ထ, လည်း မပြန်ရဲ။ အတူလည်း မနေရဲနှင့် ကျွန် တော့် ဒုက္ခမှာ ကြီးလေစွဟု ထင်မိသည်။ ထိုအချိန်တွင် အပြင်မှ လူတစ်ယောက် ဝင်လာသံကြားရသည်။ တံခါးဖွင့်သံ၊ ကြမ်း ပြင်ပေါ် လမ်းလျှောက်သံ၊ ပစ္စည်းတစ်ခု ဘုံး ခနဲ ပစ်ချသံ။ ဟြူးချယ်တီ ပြန်လာပြီထင်တယ်ြ မျက်ခွက်မပါသည့် လူက စကား ပြော သည်။ နောက်အခန်းထဲဝင်လာသော ဟူချယ် တီဆိုသူက ကျွန်တော့်ကို တအံ့တသြကြည့် သည်။ ြသြော်…æ ဆရာပါလားြ သူက ပြော ပြောဆိုဆို မီးဖိုမှာ ဝင်ထိုင်လိုက်သည်။ ကိုယ်နဲ့သိသူတစ်ဦးတော့ဖြစ်မှာပဲ ဆို ပြီး ကျွန်တော့်မှာ ဝမ်းသာအားတက်ဖြစ်သွား သည်။ သေချာကြည့်သော်လည်း သူ့ကို ကျွန် တော်မမှတ်မိ။ ဒီဒေသမှာတော့ ကိုယ်က မသိပေမယ့်လည်း သူတို့က သိနေတတ်ကြ သည်။ သူ့ပခုံးမှာသွေးတွေ ရဲနေသည်။ ဒဏ် ရာများရခဲ့လို့လား။ ပုဆိုးစုတ်နှင့် သွေးတွေ ကို သုတ်နေသည်။ ခြေထောက်နှင့် ကိုယ်တွင် ကပ်ပါလားသော ကျွတ်တွေကို ဓားနှင့်ခွါ ချသည်။ ပြီး ပြာထဲကို ထည့်လိုက်သည်။ ပြာ အပူကြောင့် တချို့ ဖောက်ခနဲပေါက်ကွဲ၏။ ဒီနေ့ ဝက်ဝံ တစ်ကောင် ရခဲ့သည့် အကြောင်း ကို သူက အေးအေးဆေးဆေး ပြော၏။ * * * ညပိုင်းတွင် သူက ခေါင်ရည်နှင့် ဝက်ဝံ ခြောက်သားဧည့်ခံသည်။ ရွရွလေးကင်ထား သော ဝက်ဝံခြောက်သားမှာ အဆီတစ်ထပ် အခေါက်တစ်ထပ်နှင့် ချိုဆိမ့်နေသည်။ ခေါင် ရည်နှင့်ကား အလွန်ပင် လိုက်ဖက်လှပေသည်။ သူက သူ့ဘဝအကြောင်းကို စ,ပြော သည်။ သူ့စကားတွေက ကျွန်တော့်အဖို့ အံ့ သြစရာ ကောင်းနေသည်။ မြားဖာ​ ငါက မုဆိုးဆိုပေမယ့် သား ကောင်တိုင်းပစ်တဲ့ မုဆိုးမဟုတ်ပါဘူး။ ဝက်ဝံ ကိုမှ ရွေးပြီး ပစ်တဲ့ မုဆိုးပါ။ ဝက်ဝံတွေကို ဂလဲ့စားကျေနေတာပါ။ ဝက်ဝံဟာ ငါ့ရန်သူ ပဲ။ ငါ့ဘဝရဲ့ တစ်ခုတည်းသော တာဝန်က ဝက်ဝံတွေကို လိုက်သတ်ဖို့ပြဲ ပြောရင်းနဲ့ သူ့မျက်လုံးတွေဟာ မီး ဝင်းဝင်းတောက်လာသည်။ စကားသံတွေက လည်း မာကျောပြတ်သားလာသည်။ ဟြိုမှာ ကြည့်စမ်းြ ရုတ်တရက် အော် လိုက်တော့ ကျွန်တော် လန့်သွားတယ်။ သူညွှန်ပြရာကို ကြည့်လိုက်တော့ စတွေ့ သူရဲ့ မျက်ခွက်။ မျက်ခွက်က ပိုပြီး ခြောက် ခြားစရာ ကောင်းနေသည်။ မျက်နှာ၏အလယ်တွင် ဘာမျှမရှိတော့။ အထက်အာခေါင်၊ နှာခေါင်းနှင့် မျက်လုံး တစ်ဖက်မှာ ဝက်ဝံလက်ထဲ ပါသွားဟန် တူ သည်။ ကျန်ရှိသည့် မျက်လုံးတစ်ဖက်က ပြူးပြီးရွံ့နေသည်။ အောက်မေးရိုးက ရှေ့သို့ ငေါထွက်နေကာ သွားတွေက အဖွေးသား ပေါ်လွင်နေသည်။ ငြါ့အဖေ၊ ငါဆယ့်ခြောက်နှစ်သားက ဝက်ဝံကုပ်ခံရတာ ဟုတ်တယ်၊ ဒီကတည်းက ဝက်ဝံဆို တအားမုန်းတယ်။ ဝက်ဝံကို အခမဲ့ လိုက်သတ်ပေးတယ်ြ သူက သူ့ကိုသူ သဘောကျသလို ရယ် မောနေလိုက်သေးသည်။ ခုမှ စိတ္တဇ ဝက်ဝံသတ်သမားနှင့် လာ တိုးနေသည်။ လက်စသတ်တော့ ဒီခေါင်းခွံ တွေက ဝက်ဝံခေါင်းခွံတွေကိုး။ သူ့ကိုနားလည်အောင် ရှင်းပြချင်သည်။ လူနှင့် တိရစ္ဆာန် ကွာခြားသည့်အကြောင်းကို။ ကျွန်တော် ဘယ်လို ရှင်းပြရမှန်းလည်း မသိ။ အင်း…æ ဒီလိုသာဆိုရင်တော့…æ။ မားဖာဝင်းဟန် ၈ ​ ၁၁ ​ ၉၅ ဖာမရာအေး မားဖာဝင်းဟန် ညနေဆို အလုပ်အားပြီ။ အလုပ်အားတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် ကျွန်တော့် ခြေထောက် တွေကလည်း လြုံမုန်ဒမ်းြ ဘက်ကို ဦးတည်နေပြီ။ လုံမုန်ဒမ်းဆိုတာ ဆောက်လုပ်ရေး ဗိုလ်တဲကျောဘက်က မြေကွက်လပ်လေးကို ခေါ်တာ၊ တစ်ဖက်မှာက ရာသီအလိုက် ပုံ သဋ္ဌာန်အမျိုးမျိုးပြောင်းနေတဲ့ ကဆန်ခချောင်း။ ချောင်းတစ်ဖက်မှာက မြဆန်း ရိန်ြ တောင်တန်းကြီး။ ဒီနေရာလေးကို စာရေးကြီး ဦးအုန်းရွှေက လြုံမုန်ဒမ်းြ လို့ အမည်ပေးထားတာ။ ဘယ်အဓိပ္ပာယ်နဲ့ ဘာကို ရည်ရွယ်ပြီး ပေးထားမှန်း ဘယ်သူမှ မသိကြဘူး။ ကျွန်တော် တို့ကလည်း ဒါကို သိပ်သိချင်ကြတယ်။ လြုပ်စမ်းပါဦး၊ စာရေးကြီရ၊ ဒီနေရာလေးကို ဘာကြောင့် ဒီနာမည် ပေးထားရသလဲ ဆိုတြာ ဒီလိုတော့ စာရေးကြီးက သူ့ရဲ့ အရက် ခိုးဝေနေတဲ့ မျက်လုံးကြီးကို ပြူးရင်း။ ခြင်ဗျားတို့ အော့ဆပ်ဗေးရှင်း သိပ်ညံ့တာပဲ၊ ဒီနာမည်က နဂိုကတည်းက ရှိပြီးသားဗျ၊ ကွယ်ပျောက်နေတာကို ပြန်လည်ဖော်ထုတ်တြာ စာရေးကြီးကတော့ လုပ်ချလိုက်ပြန်ပြီ။ တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် ကြည့်ပြီး ပြုံးမိကြတယ်။ အရေးထဲ ပွတ်ချွန်းဆေးလိပ်ကို လိပ်သောက်နေပြန်တယ်။ လြွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ရှစ်ဆယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံကို နယ်ချဲ့ အဂင်္လိပ်တွေ အုပ်ချုပ်စဉ် အခါကလို့ ဆိုရမှာပေါ့၊ ဒီနောင်မွန်ဒေသမှာ လုံးမုန်လို့ခေါ်တဲ့ လူမျိုးတွေ နေထိုင်ခဲ့ကြဆိုပဲ၊ ဒီလုံးမုန်လူမျိုးတွေကို အစွဲပြုပြီး လုံးမုန် များနေသည့် ပြန့်မြေ၊ လုံးမုန်ဒေသ၊ လုံးမုန်ဒမ်း လို့ အမည်တွင်ခဲ့ကြတာကလား။ ဒါကို အဂင်္လိပ်တွေက လြုံးမုန်ဒမ်း ြ လို့ ပီအောင် မခေါ်တတ်တာနဲ့ နောင်မွန်ဖြစ်လာတြာ ဒီလိုဆိုတော့လည်း ဟုတ်သားပဲ။ စြာရေးကြီးက သိလှချည်လားဗျြ သြိဆို၊ ကျုပ်က သိဂင်္ါနဒီဖတ်ထားတာကိုးြ တဲ့။ ကျွန်တော်တို့အားလုံး ရယ်မိကြတယ်။ ဒီနေ့လည်း ဒီနေရာလေးမှာ ကျွန်တော်တို့ အဖို့ ဆုံစည်းဖြစ်ကြတယ်။ ဒေါက်တာကျော်ရင်ရဲ့ နှုတ်ဆက်ပွဲ အထိမ်းအမှတ်။ သူနှုတ် ဆက်နေတာလည်း ပြီးကို မပြီးနိုင်တော့ဘူး။ ပြောင်းခွင့်ရပြီဆိုတဲ့ သတင်းရတုန်းက တစ်ခါ။ အော်ဒါထွက်လာတော့ တစ်ခါ။ ခုလည်း လူ စားတက်လာပြီဆိုတဲ့ သတင်းရလို့တဲ့။ မီးဖိုချောင်ထဲမှာတော့ အဖွဲ့ကတောင် ဆိတ်တစ်ကောင်လုံး မီးကင်ဖို့ အသင့်ပြုပြင် နေကြပြီ။ စာရင်းစစ်က ဦးမြအေး၊ ကျော်လင်း အောင်၊ ဗိုလ်ကြီးကျော်ကျော်၊ ရုံးအဖွဲ့မှူး အောင်မြင့်ထွန်းတို့က မီးကျီးအားကောင်း အောင် မီးဖိုနေကြပြီ။ လူကြီးများ ဖြစ်တဲ့ မြို့နယ်မှူး ဦးတင်မြ၊ တရားရေးမှ ကိုဦး၊ တိရစ္ဆာန်ဆေးကု ကိုသန်းမြင့်၊ လက်ထောက် ပညာရေးမှူး ဦးမျိုးမြင့်၊ ဆရာကြီး ဦးစော သန်းမြင့် သူတို့က ခုန်တွေနေရာတကျ ပြင်ဆင် နေကြပြီ။ လူတွေက တက်ကြွသလား မမေ့နှင့် ညမှာ လုပ်မည့် မီးပုံပွဲကို မနက်လင်းကတည်း က ရောက်နှင့်နေကြပြီ။ စားပွဲပေါ်မှာတော့ အရက်ပုလင်းက မျိုး စုံ။ မျိုးစုံဆိုလို့ နိုင်ငံခြားအရက်တွေ မထင်နဲ့။ အားလုံးဒေသခံအရက်တွေချည်း။ မြွေစိမ်းမြီးခြောက်အရက်၊ ကင်းခြေများ အရက်၊ မျောက်မြီး သွေးအရက်၊ ခေါင်ရည်၊ စဖာ၊ စပြည်။ ကြိုက်ရာ သုံးဆောင်နိုင်သည်။ စာရေးကြီး ကိုအုန်းရှေ့ကတော့ အရက် ကို စွက်ခနဲသောက်လိုက်၊ အူလှိုင်ပိုးကျော် လိုက်၊ ကျောက်ကြမ်းပိုးထုလိုက်နှင့် အလုပ် ကို ရှုပ်လို့။ စြာရေးကြီး၊ ကျန်းမာရေးလည်း ဂရု စိုက်ဦးနော်၊ အရက်စွဲသွားရင် မကောင်းဘူးြ ဒေါက်တာ ကျော်ရင်က သတိပေးတဲ့အခါ တိုင်း။ ြနေ့စဉ်သောက်တာ တစ်ခုက လွဲလို့ ကျွန်တော် အရက်မစွဲပါဘူး ဆရြာ တဲ့။ * * * မနက်မှာတော့ ဒေါ်မေရမ် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှာ ဆုံဖြစ်ကြတယ်။ နောင်မွန်မြို့ရဲ့ တစ်ခုတည်းသော လက်ဖက်ရည်ဆိုင်။ (ထို ဆိုင်မှာ ဝန်ထမ်းတွေရသော နို့ဆီကို စုပေး ပြီး ဖွင့်ခိုင်းရသော ဆိုင်ဖြစ်သည်။) ကျွန်တော်တို့ ကျောင်းဆရာအဖွဲ့က ဦး ဆုံး ရောက်သည်။ မကြာခင် အဖွဲ့က စုံလာ သည်။ ကျွန်တော်က စပြီး။ ကြျွန်တော် တစ်ခု စဉ်းစားမိတယ် ဆရြာ အားလုံးရဲ့ မျက်လုံးတွေက ကျွန်တော့် ဆီ တန်းခနဲရောက်လာသည်။ ဓြမ္မာရုံ အဟောင်းလေးကို အသစ်မွမ်း မံ ရရင် ကောင်းမလား လို့၊ ပြီးတော့ သန့်ရှင်း ရေးလည်း လုပ်ချင်တယ်ြ ဒြါ သိပ်ကောင်းတဲ့ အကြံဉာဏ်ပေါြ့ ထောက်ခံသူက စာရေးကြီး ဦးအုန်း ရွှေ။ တစ်ခါ ဒေါက်တာကျော်ရင်က​ လြူမစုံသေးတာနဲ့ မတင်ပြဖြစ်တာပါ။ ကျွန်တော့်ဆီမှာ စာအုပ်တွေလည်း ရှိတယ်။ လုပ်ချင်တာတော့အများကြီး္ပဲ၊ ခု ကိုဝင်းဟန် က တင်ပြလာတော့။ ဒါကျွန်တော့် ရည်ရွယ် ချက်ပေါ့လေ။ လပြည့် လကွယ်တွေမှာ ဝတ် ရွတ်ရရင် မကောင်းဘူးလားြ ဒြါလည်း ကောင်းတာပြဲ စာရေးကြီးက ထပ်မံထောက်ခံပြန်တယ်၊ မြို့နယ်မှူး ဦးတင်မြက ဆက်ပြီး။ ကြျွန်တော်တို့ဖြစ်မြောက်ရေး ကော်မ တီဖွဲ့မယ်။ ကိုယ်နဲ့ နီးစပ်ရာပေါ့လေ။ ဗုဒ္ဓ ဘာသာဝင်တွေဆီက အလှူငွေကောက်ခံမယ်။ ကိုယ့်အဖွဲ့ကတော့ အမာခံပေါြ့ ထိုနေ့က ဒေါ်မေရမ် လက်ဖက်ရည် ဆိုင်လေးမှာ အကြံဉာဏ်ပေးရင်း၊ တိုင်ပင် ရင်းနဲ့ ဓမ္မာရုံဖြစ်မြောက်ရေး ကော်မတီနဲ့ ဓမ္မစကြာအဖွဲ့လေး တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သွားတယ်လို့ ဆို ရမှာပဲ။ ဒီအဖွဲ့မှာတော့ ကျွန်တော်က အတွင်း ရေးမှူးပေါ့။ ဥက္ကဏ္ဌက ဒေါက်တာကျော်ရင်။ သာယာလှပတဲ့ နေ့လေးတစ်နေ့မှာ ဓမ္မာ ရုံလေးကို အသစ်မွမ်းမံဖြစ်တယ်။ အမိုးပြန် မိုးသူက မိုး၊ သံရိုက်သည့်သူက ရိုက်၊ မြက် ရှင်းသူက ရှင်း၊ ထုံးသုတ်သူက သုတ်နှင့် ဓမ္မာရုံလေးဟာ အတော်အတန် သပ်သပ်ရပ် ရပ် ဖြစ်သွားတယ်။ ဝါဆို လပြည့်နေ့။ အရုဏ်မတက်ခင်ကတည်းက တောင် ကုန်းပေါ်မှာ ပြန့်လွင့်လာတဲ့ ကြေးစည်သံ သဲ့သဲ့ကို ကြားနေရတယ်။ မြို့နယ်မှူး ဦးတင် မြရဲ့ ဘုရားဝတ်တက်သံ အသံဝါဝါကြီးကို လည်း ကြားနေရတယ်။ ဒီနေ့ ဓမ္မာရုံမှာ သီလယူကြမည်။ တရား ဆွေးနွေးသူက ဆွေးနွေး၊ ပုတီးစိပ်သူက စိပ်၊ နေ့လယ်စာကို ဆိတ်သားနှင့်ကုလားပဲချက် ပြီး ကျွေးမည်။ ဝန်ထမ်းအားလုံး တိုက်ပုံအကျင်္ီကိုယ်စီ နှင့် ဝတ်ကောင်းစားလှတွေနှင့်။ ဦးဆုံး သီလ ယူ ကြမည်။ သီလပေးမည့်သူက ဘုန်းကြီး မရှိသဖြင့် ဘုရားဆီကပဲ သီလယူလိုက်ရ သည်။ နောက်ဓမ္မစကြာကို အလှည့်ကျ ရွတ် သည်။ ပရိတ်ကြီးရွတ်သည်။ နေ့ ဆယ့်တစ်နာရီထိုးမှ မနက်စာကို ဆိတ်သား ကုလားပဲနှင့် စားလိုက်ရသည်မှာ တရားပင် မဆွေးနွေးနိုင်လောက်အောင် စား ပိုးနင့်သွားသည်။ လပြည့်၊ လကွယ်နေ့တိုင်း ဓမ္မာရုံမှာ သီလ ယူသည်။ ဝတ်ရွတ်သည်။ ထမင်းချက် စားကြသည်။ တခြားနေ့များတွင်မူအလှည့်ကျသော နေ အိမ်များသို့ ဘုရားပင့်ပြီး ဝတ်ရွတ်ရသည်။ အနည်းဆုံး ကော်ဖီတော့ တိုက်ရသည်။ ဝတ်ရွတ်စဉ်တရားစာအုပ်မှာ နည်းနေ သဖြင့် ဖယောင်းစက္ကူနှင့်ကူးပြီး စာအုပ်ပွါးရသည်။ ကျွန်တော် တို့ အဖွဲ့ကို ခေါ်ဘူဒဲ မှ အဖွဲ့တွေက အားကျပြီး အလှူငွေများပင် ထည့်သွားကြသေးသည်။ ပျော်စရာလည်းကောင်း၊ အချိန်လည်း ကုန်မှန်းမသိကုန်၊ ကုသိုလ်လည်းရ၊ ဝမ်း လည်းဝ။ ကျွန်တော့်တပည့်ဒေသခံတိုင်းရင်းသား လေးတွေကတော့ ကျွန်တော်တို့ ဝတ်ရွတ်တာ ကို ‘ဆရာတို့ ဓမ္မတေးက နားထောင်လို့ ကောင်းတယ်နော် ’တဲ့။ * * * ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေလို ဗုဒ္ဓဘာသာ ရဲ့ ယဉ်ကျေးသိမ်မွေ့မှုကို ပြမည်။ သကင်္န်း အရောင်မြင်ဖူးအောင်လုပ်မည်။ ဘုန်းကြီးက သပိတ်နှင့်ဆွမ်းခံထွက်သည်ကို တအံ့တသြ ဖြစ်စေရမည်။ ဒါကြောင့် တို့အဖွဲ့ထဲက တစ် ယောက်ယောက် ပူတာအိုကို ဆင်းပြီး သကင်္န်း ဝတ်ရမည်။ အလုပ်အားသူလည်း ဖြစ်ရမယ်။ ဘုရား တရားကိုင်းရှိုင်းသူလည်းဖြစ်ရမယ်။ ပူတာအို ကို တစ်လတန်သည် နှစ်လတန်သည် ဆင်း ပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ ရဟန်းကျင့်ဝတ် နားလည်အောင် ကြိုးစားရမည်။ ခုမှ စဝတ် တာမျိုးမဟုတ်ဘဲ သကင်္န်းနှင့် တစ်ထပ်တည်း ကျစေရမည်။ ဣနြ္ဒေ၊ သိက္ခာ၊ ကျင့်ဝတ်၊ မှင်မောင်း။ လူမြင်လျှင် ကြည်ညိုလေးစား လာအောင် အားထုတ်ထားရမည်။ သီတင်းကျွတ်အမီ နောင်မွန်ကို အရောက် ပြန်လာခဲ့ရမည်။ ဓမ္မာရုံမှာ ကျောင်းထိုင်ပြီး ဆွမ်း၊ ကွမ်းကိစ္စအဝဝကို ဝန်ထမ်းတွေက တာဝန်ယူမည်။ ပြီး ကပ္ပိယတစ်ယောက်လည်း ထားပေးဦးမည်။ နောက်ဆုံး ဗုဒ္ဓဘာသာထဲက မတော် တဆ ဆုံးပါးသွားရင်တောင် အနည်းဆုံး သရဏဂုံ တော့ တင်လို့ရပြီပေါ့။ ရွေးချယ်လိုက်တဲ့အခါ အသောက်အစား လည်း ကင်းတဲ့ ရဲဝန်ထမ်း ဦးခင်မောင် ကို ရွေးလိုက်ကြတယ်။ ဦးခင်မောင်ကလည်း အတော်လေးကို တက်ကြွနေတယ်။ ခုတည်းက ဓမ္မာရုံမှာနေ တော့မည်တဲ့၊ ညစာလည်း မစားတော့ဘူးတဲ့၊ တရားပဲအားထုတ်နေတော့မယ်တဲ့။ အဖွဲ့က မနည်းတားယူရတယ်။ သိပ်မကြာခင်မှာပဲ ဦးခင်မောင်တို့အဖွဲ့ ပူတာအိုကို ဆင်းကြတော့မည်။ * * * ဦးခင်မောင်နဲ့အတူ ဒေသခံ ရဲ ခင်ဗေး ပါမည်။ ရွှေဘိုက ကိုရဲဆွေပါမည်။ သူတို့က ထူးထူးဆန်းဆန်း ရေကြောင်း က ခရီးနှင်မည်တဲ့။ ကြားလည်း မကြားဖူး။ မည်သူမှလည်း ရေကြောင်းက သွားဖို့ စိတ် ကူးမရခဲ့ဖူးကြ။ ခုမှ သူတို့က ထူးထူးဆန်း ဆန်း ထ,လုပ်တော့ အားလုံးက အံ့သြနေတာ ပေါ့။ လမ်းသစ်ထွင်တာတဲ့။ မိုးကလည်း ကုန်ပြီဆိုတော့ ကဆန်ခ ချောင်းရေက ပကတိ တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက် လို့နေတယ်။ ချောင်းရေကလည်း အတော်လေး ကို ကျသွားတဲ့အနေအထားမှာ ရှိတယ်။ ကူး မယ်ဆိုရင်လည်း ကူးလို့ရတဲ့အခြေအနေပေါ့။ တစ်လလောက်က ကြိုပြီး ဒေသခံတွေနဲ့ အတူသစ်လုံးတွေ ခုတ်၊ ဝါးတွေ ခုတ်၊ ဖောင် က အသင့်ဖွဲ့ပြီးသား။ အံမယ် ဖောင်လယ် မှာ တဲလေး တစ်ခုတောင်ပါသေး။ ကဆန်ခချောင်းရေလမ်းကြောင်းကလည်း မဓစခန်း၊ ရပ်ဘော့ရွာ၊ ပဘော့ရွာကနေ မချမ်း ဘောအထိ တိုက်ရိုက်ရောက်မည်။ မချမ်းဘော ကနေ ပူတာအိုထိ ကားစီးသွားရုံပဲ။ သက် လည်းသက်သာမည်။ အချိန်တိုတိုအတွင်းမှာ ရောက်သွားမည်။ နေ့မှာခရီးနှင်မည်။ ညမှာ နားမည်။ သူတို့မှာ သေနတ်ပါသည်။ ဓားပါသည်။ ဒီ လိုမှ ကိုယ်ကစပြီး လမ်းစမရှာရင် နောင် လည်း အချိန်ကုန် လူပမ်းဖြစ်နေတော့မည်။ ကိုယ့်ရှေ့မှာ ကိုလံဘတ်လို လူမျိုးကလည်း ရှိပြီးသားဆိုတော့ ဘာမှ အားငယ်စရာ မရှိ ဘူးတဲ့။ ဒီအကြံကို စာရေးကြီး ကိုအုန်းရွှေနဲ့ အတူ ကြိတ်ကြံကြ ဆိုပဲ။ ဒီလိုနဲ့ ရာသီဥတုကြည်လင် ဝင်းပတဲ့ နေ့ တစ်နေ့။ လှပတဲ့ နံနက်ခင်းမှာ သူတို့ ခရီးစထွက်ဖြစ်တယ် ဆိုရမှာပေါ့။ ကိုခင်မောင်ဂိုက်ကလည်း သကင်္န်းဝတ် သွားမယ့်သူနဲ့ မတူဘဲ ကောင်းဘွိုင်မင်းသား စတိုင်လ်နဲ့ သေနတ်ကို လက်မှာကိုင်ရင်း သူ့တပည့်တွေကို အမိန့်ပေးနေတယ်။ စစ် နယ်မြေကို စ,ထွက်မယ့် စစ်သူကြီးတွေလို ပါပဲ။ ရဲဆွေကလည်း တဲလေးထဲဝင်သွားလိုက် ပြန်ထွက်လာလိုက်နဲ့ အတော့်ကို အလုပ်ရှုပ် နေပုံပါပဲ။ ခင်ဗေးကတော့ အချိန်မီဖောင်ကို ကမ်းကခွါဖို့ ပြင်ဆင်နေပါပြီ။ စာရေးကြီးကိုအုန်းရွှေကတော့ လက်ကြီး ကို ပိုက်ပြီး ဆေးလိပ်က မီးခိုးတထောင်း ထောင်း ထွက်အောင် ဖိပြီးသောက်နေတယ်။ ပြီးတော့။ ြအောင်မြင်ပါစေကြွာ တဲ့ လက်တစ် ဖက်ကိုလည်း အပေါ်မြှောက်ပြ လိုက်သေး တယ်။ ကြဲ…æ အားလုံးအသင့် ဖြစ်ရင် ထွက် မယ်၊ အချိန်နှင့် ဒီရေသည် လူကို မစောင်ြ့ တဲ့ ကိုခင်မောင်ရဲ့ အမိန့်ပေးသံကတောင် နံရံတွေ ကို ပဲ့တင်ထပ်သွားတယ်။ ကမ်းပေါ်က လူတွေကတော့ ဆုတောင်း မေတ္တာပို့ကြတယ်။ ဖောင်ပေါ်ကလူတွေက တော့ ဖြာမရာအေးြ လို့ အော်ပြီး ဒေသသုံး တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားနဲ့ အားရပါး ရ နှုတ်ဆက်ကြတယ်။ မကြာခင်ဘဲ ဖောင်လေးဟာ မြင်ကွင်း ရှေ့မှ တစ်စတစ်စ ပျောက်ကွယ်သွားတယ်။ * * * ခုချိန်ထိ နောင်မွန်မြို့မှာ သူတို့ သုံး ယောက်အကြောင်းကို ပြောစမှတ် တစ်ခုအဖြစ် ကျန်နေရစ်တယ်။ ဖြာမရာအေးြ လို့ နှုတ်ဆက်တဲ့ အခါ တိုင်း ကိုခင်မောင် ဖာမရာအေး လို့တော့ မဟုတ်ကြနဲ့ကွာတဲ့။ မားဖာဝင်းဟန် သက္ကရာဇ်ခရီးနှင့် လမ်းလျှောက်ခြင်း နေထွတ် သက်ရှိပုဂ္ဂိုလ်သုံးဦးသည် ခုံရှည်တစ်ခု ပေါ်တွင် ထိုင်နေကြ၏။ ၎င်းတို့အနက် ပထမ ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်မှာ အသက်အလွန်ရင့်ရော်နေသ ကဲ့သို့ရှိသည်။ အသားအရေမွဲခြောက်ခြောက်၊ ဆံပင် ဖို့ရို့ဖားလျား။ စိတ်ကျဝေဒနာသည် တစ်ဦးနှင့် အလွန်တူလှသည်။ အလယ်ခေါင်မှ ဒုတိယ ပုဂ္ဂိုလ်မှာ တက်တက်ကြွကြွ  ရှိ၏။ ဂဏှာမငြိမ်လှဘဲ အလွန်လှုပ်လှုပ်ရှားရှား နိုင် လှသည်။ အရွယ်ကလည်း သက်လတ်ပိုင်း ဖြစ်၍ အသားအရေ အလွန်စိုပြည်သည်။ သို့ သော် သာမန်ကျန်းမာရေးများ မကြာခဏ ချို့တဲ့တတ်၏။ တတိယ ပုဂ္ဂိုလ်မှာ အငယ် ဆုံးနှင့် စကားပြောအသန်ဆုံး၊ အကြွားဝါဆုံး လူတစ်ယောက်ပင်။ အတွေ့အကြုံအလွန် နည်း ပါးဟန်ရှိ၍ လောက၏ ကန့်သတ်ချက်များ ကို အလွန်စိန်ခေါ်တတ်လေ့ရှိ၏။ လြူတွေဟာ သိပ်ကြည်ညိုဖို့ ကောင်း တယ်ဗျြာ တတိယပုဂ္ဂိုလ်က ကျန်နှစ်ယောက်ကို မကြည့်ဘဲ စကားစပြော၏။ ကျန်ပုဂ္ဂိုလ် နှစ် ယောက်မှာ ထိုပုဂ္ဂိုလ်၏ စကားကို မကြား သလိုပင် နေ၏။ သူတို့လည်း ဤသို့ပင် ငယ်ရာမှ ကြီးလာရသူများဖြစ်သည်။ ြနောင်ကြီးအနေနဲ့ လူတွေကို ဘယ်လို မြင်သလြဲ ဤမေးခွန်းကို အမေးခံရသူမှာ ဒုတိယ ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်၏။ သူသည် ဤမေးခွန်းအတွက် အလွန်စိတ်ကုန်နေသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ သို့ သော် သူ့အဖို့ ဤမေးခွန်းကို မပြေဘဲလည်း မနေနိုင်။ အဖြေကလည်း သူ့ထံတွင် အစဉ် အမြဲရှိနေတတ်သည်ချည်းပင်ဖြစ်၏။ လြူတွေဟာ သစ္စာတရားအလွန်နည်း တဲ့ သတ္တဝါမျိုးပဲလို့ ကျွန်တော်မြင်တယ်ြ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်၏ လွယ်လွယ်ကူကူ ဆုံး ဖြတ်ချက်ပေး၍ ကောက်ချက်ချကို တတိယ ပုဂ္ဂိုလ်အနေဖြင့် လက်မခံချင်ပေ။ ထို့ကြောင့် တစ်ဖက်အစွန်မှ ပထမပုဂ္ဂိုလ်အား ထပ်ကူ တောင်းရန်ပြင်လိုက်၏။ ပထမပုဂ္ဂိုလ်သည် အလွန်ကြေကွဲစွာ စဉ်းစားလိုက်ပြီးမှ။ ကြျုပ်အမြင်မေးမယ်ဆိုပါတော့။ ကျုပ် အတွေ့အကြုံအရတော့လူတွေဟာ အမှတ် သည်းခြေ အလွန်နည်းပြီး ရူးသွပ်နေကြတဲ့ သတ္တဝါတွေလို့ပဲ မြင်တယ်ြ ဟူ၍ ခပ်တိတိ ပြောလိုက်သည်။ ပထမပုဂ္ဂိုလ်၏ စကားကို ကြားလိုက်ရသောအချိန်တွင် တတိယပုဂ္ဂိုလ် ရော၊ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်ပါ အလွန်အံ့အားသင့် သွားကြ၏။ တတိယပုဂ္ဂိုလ်ကား ထိုပထမပုဂ္ဂိုလ်အား မလိုတမာပင်ကြည့်ရင်း ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်အား ပြောလိုက်သည်။ လြူတွေက ကျွန်တော့်ကို တော်တော် အလေးထားကြသဗျ၊ လူတစ်ယောက်ရဲ့ဘဝ မှာ ဘယ်ဟာက အရေးကြီးဆုံးလို့ ထင်လဲ။ ကျွန်တော်ကတော့ စိတ်ကူးနဲ့ ကြိုတင်ကြံဆ တာ (ဓာယ ဓရောမ) ပဲ။ လူတစ်ယောက်မှာ တီထွင်ကြံဆတတ်တဲ့ စွမ်းအား (င်္ံရောတိညိတယ) ဆိုတာရှိတယ်။ နိစ္စဓူဝအလုပ်တွေထဲမှာ ချည်း ကျင်လည်ရင်း အချိန်ကုန်ဆုံးခဲ့တဲ့ လူ တွေဟာ သေသာသွားတယ်၊ သူတို့ရဲ့ စွမ်း အားကို အသုံးမချလိုက်ရဘူး။ တီထွင်ကြံဆံ တတ်တဲ့ စွမ်းအားကိုသာ လူတွေ မှန်မှန်ကန် ကန် အသုံးချနိုင်ရင် လောကကြီးဟာ ပျော် ရွှင်စရာအတိပြီးတဲ့ ဘုံဗိမာန်တစ်ခုဖြစ်လာ လိမ့်မယ်။ ကျွန်တော့်မှာ အဲဒီကိစ္စတွေ ဖြစ် ပေါ်လာဖို့ ဖြစ်နိုင်ချေတွေ အများကြီး ပိုင်ဆိုင် ထားတယ်ြ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်က လက်ပတ်နာရီကို ကြည့်ရင်း စကားထောက်လိုက်သည်။ ြနေပါဦး၊ ဒါနဲ့ လူတွေကို ဘာလို့ ခင် ဗျားက လေးစားမိတာလြဲ အြိုဗျာ၊ ခင်ဗျားပဲစဉ်းစားကြည့်ပါ၊ လူ တွေရဲ့ စွမ်းအားဟာ မယုံကြည်နိုင် လောက် အောင် ထက်မြက်ကြတယ်၊ ထူးချွန်ကြတယ်၊ သူတို့ဟာ သဘာဝတရားကြီးကို သူတို့ရဲ့ စွမ်းရည်တွေနဲ့ ခုခံကာကွယ်နိုင်ကြတယ်။ လက်တွေ့ကျတဲ့ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေကို လုပ် ဆောင်နိုင်ကြတယ်။ လူတွေဟာ သြကာသ လောကရဲ့ နတ်ဘုရားတွေပဲ မဟုတ်လား။ အနာဂတ်အတွက် သူတို့ရဲ့ ရာထားချက်တွေ၊ စီမံကိန်းတွေနဲ့ ကမ္ဘာမြေကြီး လှသထက် လှ အောင် စိတ်ကူးကြံစည်ထားကြတယ်လေ။ ဒါနဲ့ ခင်ဗျားမို့ လူတွေကို ပစ္စလက္ခတ် ဝေ ဖန်ရက်တယ်ဗျြာ တတိယပုဂ္ဂိုလ်၏ စကားအဆုံးတွင် ဒု တိယပုဂ္ဂိုလ်သည် သူ့အယူအဆနှင့် သူ့ဘဝ ၏ ပစ္စက္ခ ပြဿနာများကို ပြောပြရန် ဟန် ပြင်လိုက်၏။ ဤသည်ကို ပထမပုဂ္ဂိုလ်က ကြိုတင်သိရှိလိုဟန်ဖြင့် မချိုမချဉ်ပြုံးကာ အဝေးသို့သာ ငေးရီနေလေသည်။ ကြျွန်တော့်အပေါ်မှာ လူတွေ အသိ အမှတ်ပြု လွဲနေတာတွေပေါ့ဗျာ။ ကျွန်တော် ပိုင်ဆိုင်ထားတဲ့ အရည်အချင်းတွေထဲက သာ မန် အရည်အချင်းတချို့သာ သူတို့ လုပ်ကိုင် နေကြတယ်။ ကျွန်တော့်အပေါ်မှာ ကြိုတင် ထားခဲ့တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်၊ ရည်ညွှန်းချက်တွေ ဟာ သူတို့ရဲ့ မသေသပ်လှတဲ့အကြောင်းပြ ချက်တွေရဲ့ ဆွဲဖျက်ခြင်းကို ခံနေကြရတယ်။ ကျွန်တော်ဟာ တကယ်တော့ သိပ်စိတ်ကူး ယဉ်ခဲ့ဖူးတာပေါ့။ (ဤတွင် တတိယ ပုဂ္ဂိုလ် မှာ အနည်းငယ် အောင့်သက်သက်ဖြစ်သွား ရသည်။) ဒါပေမယ့်ဗျာ၊ ကျွန်တော်က အပြု ခံ သက်သက်ကိုး။ လူတွေက ကျွန်တော့် အပေါ် အလေးထား ဂရုမူမှ ကျွန်တော့်ရဲ့ အမြင့်မားဆုံးအရည်အသွေးတွေ ပေါ်လာမှာ မဟုတ်လား။ ကျွန်တော်ရဲ့ ဘဝမှာ လူတွေ အကျိုးအတွက် ဆန်းသစ်ခြင်း၊ တိုးတက်ခြင်း တွေနဲ့ အဓိပ္ပာယ်တွေ အပြည့်ရှိတာပေါ့။ ဒါ တွေကို အသိအမှတ်ပြုတဲ့သူတွေကတော့ ဒီ ကမ္ဘာဂြိုဟ်ရဲ့ သက်ရှိလူသား ငါးပုံတစ်ပုံ လောက်တော့ ရှိပါရဲ့။ ဒါပေမယ့်ဗျာ၊ ဒီလူ တွေကရော ဘာသားနဲ့ ထုထားလို့လဲ။ သူ တို့ရဲ့ စားဝတ်နေရေးတို့၊ လူနေမှုမနိမ့်ကျရေး တို့နဲ့ အကြောင်းပြပြီး ကျန်တဲ့လေးပုံထဲကို ပြန်ဝင်သွားကြတယ်။ ဘဝဆိုတာ ပြဿနာ ဖြေရှင်းခြင်းပဲဗျ။ ခင်ဗျား စဉ်းစားကြည့်စမ်း ပါဗျာ၊ လူရယ်လို့ ဖြစ်လာရင် ဘယ်သူမဆို ပြဿနာတွေကပဲဖြေရှင်းနေကြရတာပဲ။ လူ တွေအဖို့တော့ စားတာဟာလည်း ပြဿနာပဲ။ နေဖို့ထိုင်ဖို့ကလည်း ပြဿနာပဲ။ အိမ်ထောင် မှုတည်ဆောက်တာဟာလည်း ပြဿနာပဲ။ နေ့စဉ် အသေးအဖွဲတွေအားလုံးဟာ လည်း ပြဿနာပဲ။ လူတွေဟာ ဒီပြဿနာတွေကို ပုံသဋ္ဌာန်အမျိုးမျိုးနဲ့ ဖြေရှင်းနေကြတယ်။ ဒါပေမယ့်ဗျာ၊ ဒီပြဿနာဖြေရှင်းခြင်းတွေဆို တာ ဟိုးလူ့သမိုင်းမတင်ခင်ကတည်းက ရှိ နေခဲ့တဲ့ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုပါ။ ပြဿနာပုံစံနဲ့ ပြဿနာ ဖြေရှင်းပုံနည်းလမ်းသာ ပြောင်းလဲ တိုးတက်ခဲ့မယ်။ ကျောရိုးကတော့ အတူတူပဲ။ ဒါနဲ့များဗျာ၊ ဒီကိစ္စလေးတွေကိုပဲ အကြောင်း ကြီးလုပ်ပြပြီး သူတို့ပေးထားတဲ့ ကတိစကား တွေ၊ အကောင်းဆုံးလို့ ယုံကြည်ခဲ့တဲ့ စိတ် ကူးနဲ့ ဖော်ထုတ်လုပ်ကိုင်မယ်ဆိုတဲ့ ရည်မှန်း ချက်တွေကို ဖျက်ပစ်ရော။ တကယ်တမ်း တော့ ခင်ဗျားပြောသလို စိတ်ကူးနဲ့ ကြိုတင် ကြံဆတာဟာ သဘာဝတရားကြီးက လူဆို တဲ့ သတ္တဝါတစ်မျိုးထဲကိုပဲ မျက်နှာလိုက် တပ်ဆင်ပေးထားတဲ့ အမြင့်မြတ် အကောင်း မွန်ဆုံး ဆုထူးကြီးပါ။ (ဤတွင် တတိယ ပုဂ္ဂိုလ်ရော၊ ပထမပုဂ္ဂိုလ်ပါ မတိုင်ပင်ရဘဲ စိတ်ထဲမှ ကျိတ်၍ သဘောတူလိုက်ကြ၏။) ဒါပေမယ့် ကိုယ့်အိပ်မက်ကို ဘယ်သူများ ကျားကုပ်ကျားခဲအကောင်အထည်ဖော်ရဲသလဲ။ ဖော်ခဲ့သလဲ။ အိပ်မက်တွေ ရှိခဲ့ပြီး တကယ် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့ကြသူတွေကို စာရင်း ဆွဲကြည့်မယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်ပြောရဲတယ်။ ဆယ်ပုံတစ်ပုံ မပြည့်တပြည့်ပဲ ရှိမယ်ထင် တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ လူတွေဟာ သစ္စာတရား အလွန်နည်းတဲ့ သတ္တဝါပဲလို့ ကျွန်တော် ပြော လိုက်တာပြါ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်သည် ပြောချင်နေသည် ကို ပြောလိုက်ရသဖြင့် စိတ်လက်ပေါ့ပါးသွား ဟန် ရှိသော်လည်း သူ့ရင်ထဲတွင်တော့ သိပ် မကောင်းလှပေ။ သူ့ကိုယ်သူလည်း အလွန် ယူကြုံးမရဖြစ်နေတော့သည်။ ဤတွင် တတိယပုဂ္ဂိုလ်က ပထမပုဂ္ဂိုလ် ဘက်သို့ တစ်ချက်လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်ကလည်း ခေါင်းငုံ့လျက်မှ မော် ကြည့်၏။ ပထမပုဂ္ဂိုလ်မှာ ပို၍ ရင့်ရော်သွား သည်ဟုပင် ထင်ရလေသည်။ သူ့မျက်နှာ သည် ညို့နေ၏။ မျက်လုံးများမှာ မှိုင်းရီနေ သည်။ အသားအရေ မွဲခြောက်ခြောက်နှင့် ဆံပင် ဖို့ရို့ဖားလျားနိုင်လွန်း၍လည်း သိပ် အကျည်းတန်နေ၏။ ခြင်ဗျားတို့ မမေးဘဲနဲ့ ကျုပ်ဖြေပါရ စေ။ လူတွေဟာ ခင်ဗျားတို့ပြောသလို မှန် သင့်သလောက် မှန်ပါတယ်။ (ဤတွင် ကျန် နှစ်ယောက်သည် ပညာရှိဆရာကြီးဆန်လှ သည့် စကားအတွက် နှာခေါင်းရှုံ့သွားကြရ ပြီး ပြုံးစစဖြစ်သွားကြ၏။) ဒါပေမယ့် လူ တွေဟာ သူတို့ဘဝမှာရတဲ့ အချိန်ကာလ အတိုလေးကို နိဝရဏတရားတွေနဲ့ အချိန် ပြည့် သုတ်လိမ်းနေကြသည်။ လူအချင်းချင်း ပဲဗျာ၊ ရတဲ့ အချိန်လေးမှာ သာယာအောင် စိုပြေ ငြိမ်းချမ်းအောင် လူ့ဘောင်လောက တိုးတက်အောင် သင့်တင့်အောင် နေကြရမှာ ပေါ့။ ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်းတွေဟာ ဒီလူတွေရဲ့ ဖန်တီးမှုတွေပဲ မဟုတ်လား။ ဒါပေမယ့် လူ တွေဟာ သူတို့မွေးထားတဲ့ ထမင်းလုံး တစ္ဆေက သူတို့ ပြန်ချောက်တာကို ခံနေကြရတယ်။ ဒီ လို ခံနေကြရတာကိုပဲ သူတို့ကျေနပ်နေလိုက် ကြသေးတယ်။ လောကမှာ လူထက် တန်ဖိုး ရှိတာ လူဆန်တဲ့ဘဝထက် တန်ဖိုးရှိတာ ရှိ သေးလားဗျာ၊ အသးအရေ ကွဲပြားတာ၊ လူမှု စရိုက်ကွာတာ၊ ဒါပြဿနာအစစ်မှ မဟုတ် ဘဲကလား။ တကယ်တော့ ဒီကမ္ဘာမြေကြီးကို ဒီကမ္ဘာသားတွေအားလုံးကပဲ ပိုင်ဆိုင်ထားကြ တာပါ။ ဘယ်အဟိတ်တိရစ္ဆာန်ကမှ ဘယ် ပြင်ပဂြိုဟ်သားတွေကမှ မလွှမ်းမိုး၊ မချုပ် ကိုင်၊ မပိုင်ဆိုင်ပါဘူး။ ဒါကိုများ ဘာလို့ အကြောင်းမရှိ အကြောင်းရှာ မာန်မာနတွေ ထားကြသလဲ၊ လောဘတရားတွေ၊ မစ္ဆရိယ စိတ်တွေ မွေးကြသလဲ။ လူဆိုတာ ကမ္ဘာမြေ ကြီးရဲ့ စောင့်ရှောက်မှုနဲ့ ကြီးပြင်းလာခဲ့တယ်။ ပြီးတော့ သူ့ခန္ဓာကိုယ်ကို ကမ္ဘာမြေကြီးရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ပေးဆပ်ထားခဲ့ရ မယ်။ ဘယ်လိုရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်းတွေများ အပို ယူသွားချင်လဲဗျာ၊ ဘယ်သူတွေအတွက် ဒီရုပ် ပစ္စည်းတွေကိုပဲ သက်သက်အမွေစစ် အမွေမှန် အဖြစ်ပေးခဲ့ချင်သေးလဲ။ ဒါတွေ မသိလို့လား ဆိုပြန်တော့ မဟုတ်ပြန်ဘူး။ သူတို့သိကြပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်မခံစားနိုင်ကြတာ။ မခံစားရဲကြတာ။ မခံစားချင်ကြတာ။ သူတို့ ရာစုနှစ်မှာတင်လား ဆိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ အရင်လူတွေလည်း ဒီလိုပဲဖြစ်သွားကြရတာ ပဲ။ ဒါပေမယ့် သူတို့မှာ အမှတ်သည်းခြေ မရှိဘူး။ ဒါကို သိတဲ့ လူ၊ ဒါကို အမှတ် သည်းခြေထားတဲ့လူဆိုတာတော့ စောစောက ဒီလူ( အလယ်တွင် ထိုင်နေသော ဒုတိယလူ ကို ကြည့်သည်။) ပြောတာထက် အဆ ရာ ထောင်မက နည်းပါတယ်။ လူတွေဟာ ဒီ နိဝရဏစိတ်တွေရဲ့ ဖိစီးမှုကို သူတို့ရဲ့ ဝမ်း တွင်းပါ အဂင်္ါတစ်ရပ်လို့ပဲ ခံယူထားကြ တယ်။ ဒီနေရာမဟာ တိရစ္ဆာန်တွေကမှ တော်သေး တယ်။ သူတို့ကမှ ရိုးသားတယ်၊ အသိတရား မရှိလို့ မိုက်မဲတယ်လို့ မဆိုသာဘူး။ သူတို့ရဲ့ ဘဝက သူတို့ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ခေတ်ကလည်း ကအတိုင်း မပြောင်းလဲဘူး။ ဒါဟာ စိတ်ကူး ယဉ် တွေးတောမှုဆိုတဲ့ ဆုလာဘ်ကို သဘာဝ တရားက ကန့်သတ်ထားကဲ့လို့ပဲ။ လူတွေ ကတော့ဗျာ အသိတရားရှိလျက်နဲ့ မိုက်မဲ တယ်၊ ရက်စက်တယ်၊ ရူးသွပ်ကြတယ်၊ ပြဿနာမဟုတ်တာတွေကို ပြဿနာထပ်လုပ် တယ်။ ရှိပြီးသားပြဿနာတွေကို မတော် မလျော်တဲ့ ဖြေရှင်းနည်းတွေနဲ့ ကစားကြည့် ကြတယ်။ လူတွေရဲ့ ရုပ်ပစ္စည်းဖန်တည်းမှု တွေသာ အဆင့်အတန်းမြင့်လာခဲ့တယ်။ စာရိတ္တပိုင်းကတော့ တော်တော်ချွတ်ယွင်းခြုံ ကျသွားကြတယ်။ သိသိကြီးနဲ့ ကြောင်နေကြ တယ်။ တချို့လည်း ရောတိရောရာ ရူးသွပ် ကြတယ်။ အရင်ကလည်း ရူးသွပ်ခဲ့ကြတယ်၊ အခုလည်းရူးသွပ်နေကြတယ်၊ နောင်လည်း ဒီလိုပဲရူးသွပ်နေကြဦးမှာပဲ။ ကျုပ်စကားကို ခင်ဗျားတို့ ကြိုက်ချင် ကြိုက်၊ မကြိုက်ချင် နေပါ။ ဒါပေမယ့် မမေ့ကြစေချင်ဘူးြ ပထမပုဂ္ဂိုလ်သည် စကားစကိုဖြတ်၍ သက်မရှည်ကြီးတစ်ခုကိုချသည်။ အနောက် ဘက်တွင် နေလုံးကွယ်လုပြီဖြစ်၍ လောက ဓာတ်သည် မှောင်ရီစ ပြုနေပြီ။ ထိုပထမပုဂ္ဂိုလ်သည် ထိုင်ရာမှ ထ,လိုက် ၏။ ထို့နောက် ဒဏ်ရာအပြည့်နှင့် လူတစ် ယောက်လို ယိုင်နဲ့စွာ အမှောင်ထုထဲသို့ ဦး တည်လမ်းလျှောက်သွားလေသည်။ အမှောင်ပျိုးလာသည်နှင့်အတူ ဒုတိယ ပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်း ပထမပုဂ္ဂိုလ်၏ နေရာသို့ အလိုလျောက် တရွေ့ရွေ့ တိုးရွှေ့နေရပြီ ဖြစ်သည်။ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်သည် ပထမပုဂ္ဂိုလ်အား စိတ်မကောင်းစွာ ငေးစိုက်ကြည့်နေမိ၏။ ထို စဉ် ပထမပုဂ္ဂိုလ်၏ ကျောပြင်တွင် ပြယ်လွင့် စ စာတန်းတစ်ခု ရှိနေသည်ကို မမျှော်လင့် ဘဲ တွေ့လိုက်ရသည်။ ၎င်းစာမှာ ယြမန် နေြ့ ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်သည် စာတန်းကြောင့် ရုတ်တရက် ဇဝေဇဝါ ခံစား သွားရပြီး သူ၏ ရင်ဘတ်ကို ငုံ့ကြည့်မိ၏။ သူ့ရင်ဘတ်ရှိ ယြနေြ့ ဟူသော စာ တန်းမှာ အရောင်ပင် ပြယ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ဝမ်းနည်းစွာ တွေ့လိုက်ရလေသည်။ နေထွတ် ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ခု မောင်ညိုပြာ ဆုံးဖြတ်ခြင်းဆိုသော အဓိပ္ပာယ်ကို ကျွန် တော်စဉ်းစားတွေးတောစိတ်ဖြာနေမိသည်မှာ ကြာပြီ။ သေသေသပ်သပ် မပြီးဆုံးခဲ့။ ခမ်း ခမ်းနားနား အဖြေမထွက်ခဲ့။ ထူးချွန်ပြောင် မြောက်သော ဖွင့်ဆိုမှုများမရခဲ့သေး။ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုကို မချနိုင်သေးမီမှာ စိတ်လှုပ်ရှားရသလောက် ခေါင်းထဲ မူးနောက် ရီဝေရသလောက်၊ မှားမှား မှန်မှန် ဆုံးဖြတ် လိုက်နိုင်ပြီဆိုလျှင်တော့ ခေတ္တ စိတ်အေးသွား ရတတ်သည်။ ခေတ္တခေါင်းထဲကြည်လင်သွား တတ်သည်။ တစ်ခါတစ်ရံ ခေတ္တမှ ထာဝရ အဖြစ်သို့လည်း ရရှိနိုင်သေးသည်။ ဘာပဲဖြစ် ဖြစ် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုကို အောင်မြင်စွာ ချ လိုက်နိုင်ပြီဆိုလျှင်တော့ ပထမဆုံးကြုံတွေ့ရ မည်မှာ ရင်ထဲအေးချမ်း သွားရခြင်းဖြစ်သည်။ အမှားအမှန်၏ ဆိုးကျိုး ကောင်းကျိုးကိုတော့ ဒုတိယကြုံတွေ့ရမည်ဖြစ်ကာ အကယ်၍ မှား နေသည်ကို အချိန်မီသိရှိပြီဆိုလျှင်တော့ တစ် နည်းအားဖြင့် မှားမှန်းလည်းသိ၊ နောင်တ လည်းရပြီဆိုလျှင် နောက်ထပ်ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ခုကို ထပ်မံချရလိမ့်ဦးမည်။ ဆုံးဖြတ်ချက်ကြီးများသည် လူ တစ် ယောက်အတွက် ဘဝ၏ ဧရာမအလှည့် အ ပြောင်းများဖြစ်သည်။ ဥပမာ အိမ်ထောင်ပြု ခြင်း၊ စီပွါးရေးလုပ်ခြင်း၊ အလုပ်လုပ်ခြင်း၊ အလုပ်ထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်း၊ နိုင်ငံ ရေးလုပ်ခြင်း၊ ရောင်းဝယ်ခြင်း။ အများအကျိုးသယ်ပိုးမည်လား။ မိမိတစ်ဦးတည်းကောင်းစားရေးကို လုပ် မည်လား။ ဆုံးဖြတ်ရန် လိုလာသောအခါ ဒုတိယ မေးခွန်းကိုသာ ရွေးချယ်တတ်ကြသည်။ အများ စုဖြစ်သည်။ သာမန်လူများဖြစ်သည်။ ကျွန် တော်သည် သာမန်လူများနှင့် ပတ်သက်သော ‘ဆုံးဖြတ်ချက်’ အဓိပ္ပာယ်ကိုသာ ရှာဖွေရန် ဆုံးဖြတ်သည်။ မိမိနှင့် မပတ်သက်သော သူတစ်ပါး အတွက် ဆုံးဖြတ်ချက်ချသည်။ ‘ဆုံးဖြတ် ချက်’ တွေကိုတော့ နာမဝိသေသနတွေ ထည့် လာကြသည်။ ‘တရားသဖြင့် ဆုံးဖြတ်ချက်’ နှင့် ‘မတရားသဖြင့် ဆုံးဖြတ်ချက်’ များ ဖြစ် သည်။ ထို့ကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက်များနှင့် အမြော် အမြင်ကြီးမားမှု၊ အတွေ့အကြုံရင့်ကျက်မှု၊ သမာဓိကောင်းမှု၊ ကြင်နာမှုတို့နှင့် ဆက်စပ် ထားခြင်းသည် အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်သည်။ ဆုံးဖြတ်ချက်အားလုံးအတွက် အ ကြောင်းပြချက်များ ရှိသည်။ ထိုဟာသည် မူ ဖြစ်ပြီး ခပ်လွယ်လွယ်ဆုံးဖြတ်သည် ဖြစ်စေ၊ အလေးအနက် ဆုံးဖြတ်သည်ဖြစ်စေ၊ ကြား တွင် အကြောင်းပြချက်များက အလျင်ဖြတ် သွားသေးသည်။ ထိုဟာသည် မပီပြင်သော မူများ၊ ပီပြင်ဖောင်းကြွသောမူများပင် ဖြစ် သည်။ အလွန်အရေးကြီးသော ကိစ္စများ၊ လူ တစ်မျိုးလုံးနှင့်ဆိုင်သော ကိစ္စများအတွက် အဖွဲ့အစည်းနှင့်ဖွဲ့ကာ လူပေါင်းသုံးလေးရာက ဆုံးဖြတ်ကြသည်။ လူသန်းပေါင်းများစွာနှင့် ပတ်သက်သော ကုလသမဂ္ဂလို ကမ္ဘာ့အဖွဲ့ အစည်းများတွင် မူဝါဒများကို ညှိနှိုင်းရှာဖွေ ပြီးဆုံးဖြတ်ချက်များကို တစ်ခုပြီး တစ်ခု ချမှတ်ကာ ကမ္ဘာကြီးအသက်ထွက်မသွား အောင် လုံးပမ်းသည် ဟု ယုံကြည်သူတွေ ရှိ နေသလို ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးသည် ဆန့် ကျင်ဘက်မူနှစ်မျိုးကို တစ်ချိန်တည်းတွင် ကျင့် သုံးနေသည်ဟု နိုင်ငံတချို့က စွပ်စွဲနေကြောင်း သတင်းစာများတွင် ဖတ်ရသည်လည်း ရှိ သည်။ တချို့အကြောင်းပြချက်များသည် မူတစ် ခုအဖြစ်သာ ပီပီပြင်ပြင် နုပျိုမလာဘဲ သေ ဆုံးသွားတတ်သောကြောင့်လည်း မူကောင်း ကောင်း ရရှိနိုင်ရန် အကြံပေး ပုဂ္ဂိုလ်တွေကို ခန့်ထားကြရ၏။ ပဒေသရာဇ်ခေတ်က သက် တော်ရှည် အမတ်အိုများသည် အကြံပေး အရာရှိများဖြစ်သည်။ ယေဘုယျ လုပ်ငန်း တွေမှာတော့ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်များသည် မန် နေဂျာအဖြစ် အသွင်းပြောင်းကာ သူဌေးကြီး အား မူဝါဒများကို တင်ပြကြရသည်။ တစ်နေ့တစ်နေ့ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကုဋေ ပေါင်းများစွာသော ဆုံးဖြတ်ချက်များကြောင့် လူသားတို့၏ ကြေကွဲစရာ ဝတ္ထုများ၊ ပျော် ရွှင်စရာ ကာတွန်းများ၊ ကြည်နူးစရာ ကဗျာ များ၊ လေးနက်သော ဒဿနများ ဖြစ်ပေါ်လာ ရသည်။ သဘာဝ ဘေးဒဏ်များကြောင့်ချည်း မဟုတ်ဘဲ၊ လူသားတို့၏ ညံ့ဖျင်းသော ဆုံး ဖြတ်ချက်ကြောင့်လည်း တစ်နေ့တစ်နေ့ ကမ္ဘာ ပေါ်တွင် ငိုသံများ၊ သွေးထွက်သံယိုဖြစ်မှုများ ကို မြင်တွေ့ကြားသိနေရခြင်းဖြစ်သည်။ ခပ်ညံ့ညံ့ဆုံးဖြတ်တတ်သော အိမ်ထောင် ဦးစီးကြောင့် ဇနီးနှင့်သားသမီးတွေ ဒုက္ခရောက် သည်ကို ကျွန်တော်တို့ ကြုံတွေ့ဖူးသည်။ ထက်မြက်သော အိမ်ထောင်ဦးစီး၏ ဆုံးဖြတ် ချက်ကြောင့် ဇနီးနှင့် သားသမီးတွေ ကောင်း စားသည်ကို တွေ့ဖူးလိမ့်မည်။ သည်လိုပါပဲ၊ မှားယွင်းသော သားသမီးတို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက် များကြောင့် ဒုက္ခရောက်နေသော မိဘတွေ လည်း ဒုနဲ့ဒေး။ ထို့ကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက် များသည် ဘဝများဖြစ်သဖြင့် အလေးအနက် ထားဖို့ကောင်းသည်။ မိမိဉာဏ်မမီလျှင် စိတ်ချ ရသူများထံတွင် အကြံဉာဏ်ကောင်း တောင်း ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချသင့်သည်။ ဆုံးဖြတ်ချက် သည် အမြော်အမြင်ကြီးမားမှုဖြင့် ပူးကပ်ထား သင့်သည်။ နောင်တရမှုများနှင့် ခပ်လွယ်လွယ် နီးနီးကပ်ကပ်နေရာချမထားသင့်ဟု ထင်ပါ သည်။ ကြျွန်တော် ယနေ့ကဗျာတစ်ပုဒ်ပြီး အောင်ရေးမည်။ ပြီးလျှင် ကဗျာဆရာ မောင် ခင်သာနှင့် သွားတွေ့မည်ြ ထိုဟာများသည် ဆုံးဖြတ်ချက်အသေးစားလေးများဖြစ်သော် လည်း ဘဝ၏ အလှည့်အပြောင်းတွေတော့ မဟုတ်။ အကယ်၍ ကျွန်တော်ရေးလိုက်သည့် ကဗျာတစ်ပုဒ်သည် ဆုငွေ ငါးသိန်းရသည် ဆိုလျှင် ထိုနေ့ ကဗျာရေးနေသည့်နေ့က အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုကို သန္ဓေတည်နေစေ ခဲ့သောနေ့ဟု ပြောနိုင်မည်။ သြူဟာ ငါ့ကို စော်ကားနေတာကြာပြီ၊ ဒီည သူအိမ်အပြန်မှာ တစ်နေရာက စောင့်ပြီး ငါ ဓားနဲ့ခုတ်သတ်မယ်ြ ကြီးမားသော အလှည့်အပြောင်းကြီး ပါဝင်သော မိုက်မဲ့သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခု ပါလား။ ငြါ့ဘဝမှာ လုပ်တာကိုင်တာ ဘာမှ အဆင်မပြေဘူး၊ ငါ့ချစ်သူက ငါ့ကို ပစ်သွား ပြီ။ တစ်မြို့လုံးက ငါ့ကို အပြစ်ပြောနေပြီ။ ငါ့ဘဝမှာ ရွေးစရာလမ်းမရှိတော့ပြီ။ ငါရေ ထဲ ခုန်ချသတ်သေလိုက်တာ အကောင်းဆုံး ပဲ။ ဒီတော့ ငါအခုပဲခုန်ချသတ်သေလိုက် တော့မယ်။ ကဲ…æ ြ ပြင်းထန်လှသော ဧရာမ အလွန်အင်မ တန် အကြီးမားဆုံးအပြောင်းအလဲတစ်ခုပါပဲ။ သွားပြီ။ ကျွန်တော် ဆရာတော် စာရေးဆရာ တစ် ဦး၏ အော်တိုစာအုပ်ထဲတွင် ယခုလို ရေးချ လိုက်ပါသည်။ ဆြရာတော်ရဲ့ တောင်လေးလုံးကျောင်း တိုက်ကို ရောက်ခဲ့ရတာအပါအဝင် ဆရာတော် နဲ့ တွေ့ဆုံသိကျွမ်းရတာကို အလှည့်အပြောင်း တစ်ခုလို မှတ်တမ်းတင်ပါတယ်။ အလှည့် အပြောင်းဆိုတဲ့အရာဟာ ကံကောင်းတဲ့ အလှည့်အပြောင်းနဲ့ ကံဆိုးတဲ့အလှည့်အပြောင်း ဆိုပြီး ရှိပြန်သေးတယ်။ ခုဟာက ကံကောင်း တဲ့အလှည့်အပြောင်းပါ၊ မဂင်္လာရှိတဲ့အလှည့် အပြောင်းပြါ ကျွန်တော်သည် ဆုံးဖြတ်ချက်များ၊ အလှည့်အပြောင်းများအကြောင်း တစ်သီတစ် တန်း လျှောက်စဉ်းစားမိသည်မှာ တခြား ကြောင့်မဟုတ်။ စဉ်းစားတွေးတောမိခြင်းကို ဝါသနာကြောင့်လည်းပါသည်။ ထို့နောက် ကျွန်တော်အလုပ်ထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်း အပေါ် ကျွန်တော် စိတ်လှုပ်ရှားနေဆဲလည်း ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်အလုပ်ထွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ထား သည့်အကြောင်းကို ဆရာဝန်ကြီး ဦးဦးဖျား ဖျားသိသွားသည်။ တစ်နေ့တွင် ဆရာဝန်ကြီး ၏ ရုံးလုလင်သည် မျက်နှာပေး ပြူးပြူး ပြဲပြဲနှင့် ကျွန်တော့်ကို လာခေါ်သည်။ ဆြရာဝန်ကြီး ခင်ဗျားကို ခေါ်နေတယ်ြ ဆရာဝန်ကြီးခေါ်သည်ဆိုတော့ စိတ်ထဲ ထင့်သွားသည်။ မနေ့ကနဲ့ ဒီနေ့မနက် ငါ မှားတာ ဘာလုပ်မိပါလိမ့် ဟု တွေးမိပြီး ဆရာ ဝန်ကြီးနှင့် သွားတွေ့သည်။ သူက ဖုန်းဆက် နေပြီး ကျွန်တော့်ကို ထိုင်ပါမပြောပေ။ နောက် ပြီး ထိုင်စရာခုံလည်း မရှိတော့။ အားလုံး ဧည့်သည်တွေနှင့်ပြည့်နေသည်။ သူကလည်း ဖုန်းဆက်မပြီးသေး၊ ကြာလည်း ကြာသွားပြီ။ စိတ်ထဲတစ်မျိုးကြီးဖြစ်လာသည်။ ကျွန်တော် သူ့နားကပ်သွားသည်။ ြခေါ်တယ်ဆို…æြ အြလုပ်ထွက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီဆို၊ သူများ တွေက ပြောလိုြ့ ဟြုတ်တယ်၊ ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီ။ နေ့ပေါင်း များစွာနဲ့ ညပေါင်းများစွာ စဉ်းစားပြီးမှ ခုလို ဆုံးဖြတ်လိုက်တာပါ။ ပြီးတော့ ဒါကျွန်တော့် အခွင့်အရေးပဲ၊ ဒါဟာ သူများတွေနဲ့ ဘာမှ မဆိုင်သလို ဘယ်သူနဲ့မှလည်းမဆိုင်ဘူး၊ တော် ပြီ၊ နှစ်တွေ မနည်းတော့ဘူးြ သူခေါ်သည့် ပုံစံက အလာပသလ္လာပ ပြောသည့်ပုံစံမျိုးမဟုတ်ဘဲ၊ ထုခြေလွှာ တောင်း သည့် ပုံစံပေါက်နေသောကြောင့် ကျွန်တော် စိတ်တိုတိုနှင့် ပြောလိုက်မိ၏။ ကျွန်တော် မှတ်မိသေးသည်။ ကျွန်တော် သည် ဌာနသို့ရောက်လာခါစက ယခု အသက် ၅၀ နီးပါးရှိနေကြပြီဖြစ်သည့် အမှုထမ်းများ မှာ ငယ်ငယ်ကလေးတွေ ရှိသေး၏။ ပျိုမြစ် မှု လက်ကျန်သည် ပမာဏ အတော်များနေ သေး၏။ ကြားတွင် နှစ်ပေါင်း အစိတ်ကျော် ကျော် အတူတကွမရှှိဘဲ၊ ပထမတွေ့ကြပြီး ယခုမှ ပြန်တွေ့ကြရလျှင် မယုံနိုင်အောင် အိုမင်းရင့်ရော်သွားကြသည်ကို ငေးတိငေးမော အံ့သြမိကြပေလိမ့်မည်။ ယခုအခါ သူတို့ တစ်တွေ စာကြည့်မျက်မှန်တွေ ကိုယ်စီနှင့်။ ဆံပင်ကတော့ နောက် ရောက်လာသည့် အမှု ထမ်းတွေထက်ပင် နက်မှောင်သေးသည်။ ဆံပင်ဆိုးဆေးတွေ ဆိုးထားသောကြောင့် ဖြစ် ၏။ လွန်ခဲ့သော အနှစ်နှစ်ဆယ်ကျော်က ခေတ်ဟောင်းသီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ခေတ်ပေါ်ဂီတ တူရိယာများဖြင့် ပြန်ဆိုထားသော ပုံစံမျိုးပေါက် နေသည်။ ဒါဟာခေတ်ဟောင်းတေးတစ်ပုဒ် ကို ပြန်ဆိုထားကြောင်း သိရသကဲ့သို့ သူတို့ ဆေးဆိုးထားသေ ဆံပင်များမှာ တွန့်နေသော ပါးရေနှင့် အသားအရေများကို လုံခြုံအောင် အကာအကွယ်မပေးနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်၏။ အခန်းသည် အရင်ကရှိနေနှင့်သော ကျွန် တော်တို့လို အသက် ၅၀ တန်းဝန်းကျင်အရွယ် များ၊ နောက်ရောက်လာသော အသက် ၄၀ ကျော်အရွယ်များ၊ နောက်ထပ်ရောက်လာ သော အသက် ၃၀ ကျော်အရွယ်များဖြင့် အရွယ်စုံ ဆိုက်စုံရှိနေသည်။ ကျွန်တော်အလုပ်မှ အနားယူတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာလိုက်စဉ် သူတို့မျက်နှာ လေး တွေ ငယ်သွားကြသည်။ တီအက်စ်ဝိုင် လို့ ကျွန်တော်တို့ အတိုကောက် ခေါ်သည့် သင်းဆွေယဉ်က လြွမ်းစရာတွေတော့ ဖြစ် ကုန်ပြြီ လို့ အော်နေသည်။ ခင်ကြင်ကြင်ရီ က စြိတ်ဆင်းရဲလိုက်တြာ လို့ ပြောသည်။ တီကေ လို့ ကျွန်တော်တို့အတိုကောက်ခေါ် သည့် ထွန်းခင်က မြင်းတကယ်သွားတော့ မှာလားဟင်ြ လို့ မေးနေသည်။ သူ့အသံက စကားထဲက အဓိပ္ပာယ်မပေါက်တော့။ ငြါတို့ ကို ထားခဲ့တော့မှာလားကြွာ အဓိပ္ပာယ်မျိုး။ ကျွန်တော်တို့ထဲမှာ အသက်အကြီးဆုံး ခင် မောင်ကြိုင်က ငြါမင်းအရင်သွားမြှာ လို့ မခံ ချင်အောင်ပြောနေသည်။ ခင်လဲ့ထွန်းက အဓိပ္ပာယ် တစ်ခုခုကောက်လို့ မရနိုင်အောင် ငြိမ်သက်ငေးကြည့်နေသည်။ သူတို့တစ်တွေ ယခုလို ကျွန်တော့်အပေါ် ခင်မင်နေမှန်း၊ တန်ဖိုးထားကြမှန်း ကျွန်တော် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း သိရချိန်တွင် ကျွန်တော် အလုပ်ထွက်ရမှာ တက်တက်ကြွကြွမရှိတော့။ သူတို့သည် အရန်ဆေးဘက်ပညာသည်များ ဖြစ်သည်။ ဓာတ်ခွဲမှူးများဖြစ်သည်။ သူတို့ အခန်းထဲမှ ကျွန်တော်လို ဝတ္ထုရေးဆရာတစ် ယောက် ဆက်လက်ရှိမြဲရှိနေစေချင်သော အမူ အရာမျိုး သူတို့မျက်နှာပေါ်၌ တွေ့ရ၏။ ကျွန်တော်တို့ လုပ်သက်ပြည့် ပင်စင် ယူကြမည်။ နောက်ထပ် ဆယ်နှစ်ခန့် ကျွန်တော် ဆက်လုပ်မည်ဆိုက လုပ်နိုင်၏။ ကျွန်တော်တို့လို လုပ်သက်ပြည့် ပင်စင် ယူကြမည့် ဓာတ်ခွဲမှူးတွေ သုံးလေးယောက် လည်း ရှိသေး၏။ သူတို့သည် အနှစ်သုံးဆယ် မျှ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားလာခဲ့ပြီ။ နောက် ဘက် ထရီတွေ အားကုန်နေသကဲ့သို့၊ အလုပ်ချိန် မှန်မှန်မရောက်ကြတော့။ ဆရာဝန်ကြီးက လည်း ဘာမှမပြောတော့ပေ။ ဆရာဝန်ကြီးက ထိုပုဂ္ဂိုလ်တွေအပေါ် အရေးမယူသည့်ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဓာတ်ခွဲမှူးကောင်မလေး တစ် ယောက်က ကျွန်တော့်ကို မေးဖူးသည်။ ြထောင်ကလွတ်ခါနီး ရဲဘက်တွေလို ပဲပေါ့၊ ရက်ပိုင်း အနည်းငယ်ပဲကျန်တော့ တာမို့ သူတို့ကို လက်ထိတ်မခတ်တော့ဘူးလေ၊ ပြီးတော့ အဲဒီလူတွေဟာ စိတ်လည်း လျှော့ ထားကြပြီမို့ အလုပ်ချိန် မမှန်တော့တာ ထင် ပါတယ်ြ ကျွန်တော်ကတော့ မပျက်မကွက်သွား သည်။ သည်လိုသွားနေမိသည်မှာ ကျွန်တော်က ဆေးရုံကြီးကို ချစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့ ဌာန ကိုလည်း စိတ်မကုန်သေးပါ။ ဟိုမှာလုပ် ဖော်ကိုင်ဘက်ဘဝတူတွေ ကျွန်တော့်ကို စောင့် နေလိမ့်မည် ဆိုသော အသိစိတ်ဝင်နေသည်။ လြူ့သက်တမ်းဟာ ၂၀၀ လောက်ဆို ရင် ကျွန်တော်ဆက်လုပ်မှာပါ။ အခု သက် တမ်းအရဆိုရင် သိပ်မကျန်တော့ဘူး။ ဒါက လည်း ရုတ်တရက် တစ်ခုခုမဖြစ်မှ။ ပြီးတော့ ကျွန်တော်စာပေကို ဖိဖိစီးစီးလေ့လာချင်တယ်။ ရေးသားချင်တယ်၊ ဒီလိုလုပ်ချင်တာ နာမည် တစ်လုံးတင်ကျန်ခံချင်လို့မဟုတ်ဘူး။ ကြီး ကြီးကျယ်ကျယ် ပြောရရင်၊ ကျွန်တော် အသက် ရှင်နေထိုင်ခဲ့တဲ့အခိုက်အတန့်မှာ ကျွန်တော် လေ့လာသိရှိခဲ့တဲ့ အမှန်တရားတွေ၊ ဒဿန တွေ၊ အနုပညာတွေ၊ရသစာပေတွေကို စနစ် တကျနဲ့အမှားနည်းနိုင်သမျှ နည်းအောင် တင် ပြချင်လို့ပါ။ ကျွန်တော့်စကားက အမှားနည်း နိုင်သမျှ နည်းအောင်ဆိုတော့ အစက အမှား တွေ အရမ်းများနေတဲ့သဘောသက်ရောက် နေတယ်။ ကျွန်တော်ပြောချင်တာကတော့ ကျွန်တော် စာတွေအများကြီး ဖတ်ချင်တယ်၊ ခရီးလည်းထွက်ချင်တယ်၊ လူတွေအများကြီး နဲ့ တွေ့ဆုံစကားပြောချင်တယ်။ အဲဒီက ရ လာတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေကို ထိုင်တွေးမယ်၊ နိမိတ်ပုံအသစ်ရှာမယ်။ အလကင်္ာအသစ် ရှာ မယ်။ ကျွန်တော့်စကားပြေကိုလည်း ကျွန်တော် တွေးဖို့ ၊ ရေးဖို့၊ သွေးဖို့ နာရီပေါင်းများစွာ လိုလာတယ်။ စာရေးဆရာတစ်ယောက်မဟုတ် ဘူးဆိုရင် ကျွန်တော် အလုပ်ဆက်လုပ်မှာ ပါ။ ခွင့်ပြုပါ။ ကျွန်တော့်ဘဝတူများက ဘာမှ မပြော ဘဲ ငြိမ်အေးအေးလေး ငေးကြည့်နေကြသည်။ သည်အမူအရာမျိုးမှာ သူတို့ရင်ထဲခံစားချက် လှိုင်းတွေ စတင်ရိုက်ခတ်နေပြီဆိုသည်ကို မြင် ကွင်းအဟောင်းများအရ ကျွန်တော် သိပါ သည်။ သူတို့အားလုံး၏ မျက်နှာများကို ကျွန်တော် အောက်မေ့တမ်းတစွာ လိုက်လံ ကြည့်ရှုနေမိ၏။ ထို့နောက် ကျွန်တော်သည် ရင်နင့်လှိုက်ဖိုသော အသံဖြင့် စကားတစ်ခွန်း ပြောလိုက်မိ၏။ ကြျွန်တော့်ဘဝ ဘယ်ပဲရောက်ရောက် ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ခင်ဗျားတို့ကို သတိရနေမှာပြါ  မောင်ညိုပြာ ၁၅ ​ ၄ ​ ၉၆ ပိတောက်တွေပွင့်ပြန်ပြီမောင်ရယ် မောင်သန်းလင်း(နန်းဇလိန်) ဖက်စပ်ရေနံရှာဖွေရေး အလုပ်စခန်း တစ်ခု။ အလုပ်သမားတချို့ ဟိုတစ်စု၊ သည် တစ်စုသာ ကျန်တော့သည်။ အလုပ်ခွင်တွင် သောက်ရန် ရေမရသေးသူနှင့် အခြေစိုက်စခန်း မှ ပါလာမည့်စာကို မျှော်နေသူတချို့ကတော့ ချော်ပါသံနားစွင့်နေကြသည်။ ဇင်ရိုင်းက စာမျှော်ဦးမယ်ဆိုကာ တွဲဖက် မင်းနောင်ကိုပါ တားထားသည်။ ဇင်ရိုင်းက ပေါက်တူးဖြင့် မြေပြင်လျှောက်ပေါက်ရင်းက သကြင်္န်နီးလာပြီဆိုသည့်အကြောင်း ပြောသည်။ သည်နေ့ နှစ် ကွင်းဘက် ပြန်ရမည်။ မနေ့က လိုင်းကြမ်းသဖြင့် ကယ်လီပက် တစ် ကွင်းပင် မပြီးခဲ့ပါ။ ကွင်းငယ်ခြောက်ကွင်းလျှင် ဟယ်လီပက်တစ်ကွင်း ထားသည်။ ကွင်းငယ် (ဒုပပိနဂ ဈုနေ) မှာ ချော်ပါ (ဟယ်လီ ကော်ပတာကိုခေါ်သည်) မြေပြင်သို့တိုင် ဆင်း မရချေ။ ဟယ်လီပက်ကတော့ ချော်ပါဆင်း တက်၍ရပြီး အလုပ်သမားများ၏ ညအိပ် စခန်း(ကင်း)အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။ အလုပ်သမားများက အလုပ်လုပ်ရင်း လိုင်း(အရှေ့မှအနောက်၊ တောင်မှမြောက် စသည်ဖြင့် အစဖြောင့် ဆွဲဖောက်ထားသော နှစ်ပေခွဲ၊ သုံးပေခွဲခန့်ရှိလမ်း) အတိုင်း သွား၊ ထမင်းချက်သူတချို့နှင့် ကင့်ထုပ် (အိပ်ရာလိပ် များကို ထုပ်ထားသည့်ပိုက်ထုပ်)တို့က ချော်ပါ က ရှေ့မှာ ကြိုပြောင်းပေးထားသည်။ ြချော်ပါလာပြြီ မကြာလိုက် ချော်ပါဆင်းလာပြီ။ သောက် ရေပုံးနှင့် စခန်းမှ ပါးလိုက်သော ပါဆယ်တို့ကို ချပေးပြီး ပျံတက်သွားသည်။ ရေမရသေးသူတချို့က ရေကို အလုအ ယက် ဘူးထဲထည့်သူထည့်၊ သောက်သူသောက် နှင့်။ ခုလိုနွေရာသီမှာ ရေငတ်ဒုက္ခက မသေး ပေ။ တစ်ခါ၊ တစ်ခါ ရေမလောက်သဖြင့် ထမင်း ပန်းကန်ပင် မဆေးရ။ လက်မဆေးဘဲ စားရသည်။ ထမင်းစားပြီး ရေမသောက်ရသည် လည်းရှိသည်။ လူပေါင်းရှစ်ဆယ်မှ တစ်နေ့သုံး ရေ ပေပါနှစ်လုံးပဲရသည်။ အလုပ်ကပန်း၊ နွေရာသီလည်း ဖြစ်ဆိုတော့ ရေက အရမ်းကုန် သည်။ တစ်ခါတစ်ခါ ပေပါထဲမှရေမှာ ဒီဇယ် နံ့၊ သံချေးမှုန့်တို့က ပါသေးသည်။ ရေဆာ တော့လည်း မျက်စိမှိတ် သောက်လိုက်ရသည်။ တစ်ခါ၊ တစ်ခါ သတင်းစာထဲမှာ ဖတ် ရသည့် ရေငတ်ဒုက္ခသည်လေးတွေနှင့် ဘာမှ မထူး။ ဇြင်ရိုင်းြ လီဒါ(ခေါင်းဆောင်)က စာနှင့်ပါဆယ် ထုပ်ကို မြှောက်ပြီးခေါ်တော့ ဇင်ရိုင်း ပျော် သွားသည်။ ဘြာတွေလဲကြွ အနားရောက်လာသော မင်းနောင်ကမေး သည်။ မင်းနောင်ကို ပါဆယ်ထုပ်ပေးထားပြီး ‘ကြိုက်တာယူစား’ဟု ပြောကာ စာကို ဖောက် ဖတ်နေလိုက်သည်။ စာလည်းဖတ်ပြီးတော့ မင်းနောင်ဆီမှ စားစရာပါဆယ်ထုပ်မှာ မြေပဲဆားလှော် အ နည်းငယ်သာ ကျန်တော့သည်။ ဟိုကဆွဲ ဒီ ကယူနှင့်ကုန်လုနေပြီ။ အချစ်ဆုံးက စားစေချင်လို့ ပေးလိုက်တာ ဆိုပေမယ့် စိတ်ဆိုးလို့မဖြစ်။ ဒီအဖွဲ့က ဒီလိုပဲ မှုတ်လား။ ဘယ်သူ့စားစရာမှ ဝှက်စားလို့မရ။ ဝိုင်းယူစားကြသည်။ ပျော်စရာတစ်ခုပေပဲဟု သဘောထားရတော့သည်။ ြသြော်…æသည်နေ့လည်း ကြိုးခင်းရင်း၊ တောင်တက်ရင်း ဆင်းရင်းနဲ့ သတိရနေဦး တော့မှာပဲ အချစ်ရယ်ြ * * * သြည်နေ့တော့ လိုင်းအရမ်းကြမ်းတယ် ကြွာ သည်အတိုင်း ဆင်းမရသဖြင့် ကေဘယ် (ဝါယာကြိုး)ကို အပင်မှာချည်ထားပြီး တစ် ယောက်ချင်း ကြိုးကိုင်ဆင်းရသဖြင့် အပေါ် တွင် ထိုင်စောင့်ရင်း ဇင်ရိုင်းကပြောသည်။ ဟြုတ်တယ်၊ ခုနစ်နာရီးပဲ ထိုးပြီ။ သုံး ကွက်ပဲ ပြီးသေးတယ်ြ ငြါတော့ လွတ်လပ်ရေးမရခင်က ငါတို့ မြန်မာတွေ သူ့ကျွန်ဘဝ ရောက်ခဲ့ရတာ မြင် ယောင်ပြီး ခုလည်း မထူးပါလားလို့ ထင်မိ တယ်။ တိုင်းတစ်ပါးသားတွေရဲ့ လက်အောက် မှာ တို့အဖွဲ့ကြီးဟာ ခိုင်းသလို အသက်စွန့် ပြီး လုပ်နေကြရတယ်ဟြု အဖွဲ့သားတစ် ယောက်က ပြောသည်။ ြမြန်မာအချင်းချင်း နှိပ်တာကွ၊ အပေါ် ဖားအောက်ဖိလုပ်လွန်းလို့ တို့တစ်တွေ ပန်း တာ၊ အောက်ကလူတွေ ဘယ်လောက်ပြားလို့ပဲ နေ နေ၊ အပေါ်ကလူကို ‘ဟဲ…æဟဲ’နဲ့ ဖား၊ ငါ ခေါင်းဆောင်ပြီး လုပ်တာပေါ့ကွာ။ ဒီတော့ သူတို့မှာ ဒေါ်လာဘောက်ဆူးတွေပိုရ၊ လစာ တွေတိုး၊ တကယ်တမ်း အသက်စွန့်လုပ်ရတဲ့ ရိုးရိုးလေဘာတွေကျတော့ ဒုံရင်းဒုံရင်းနဲြ့ အြဲဒါပေါ့ကွ။ သူကြီးဘုရား ရွာသား ကောင်းမှုဆိုတြာ ကြဲ…æ ဆင်းကြလေ။ ကင့်က တစ်ကွင်း ကျော် မု (မုညေ​ရွေ့ပြောင်းသည်။)ထားတာ။ တယ်ဒီ (ထာဒဒယ) က ကင့်အရောက် ခင်းရ မယ်တဲ့ မြန်မြန် လုပ်ကြမှပေါြ့ နတ်ဆိုးသံဟု တစ်ဖွဲ့လုံးက အထင်ခံရ သော ခေါင်းဆောင်၏အသံက နောက်က ထွက်ပေါ်လာ၏။ အြဟား…æအဲ့လို အလုပ်လုပ်တဲ့လူတွေ ချည်းပဲဆိုရင် အစိုးရလစာပေးထားတဲ့ ဝန်ထမ်း တစ်ယောက်ဟာ အဲ့လိုပဲ အားကျိုးမာန်တက် လုပ်မယ်ဆိုရင် မြန်မာပြည်ကြီး သိပ်တိုးတက် မှာပဲနောြ့ အဖွဲ့သားထဲက ခပ်ထောင်ထောင် တစ် ယောက်က မှန်ရာကို ပြောတော့ ရက်ရက်စက် စက် ဆဲဆိုခြင်းကို ခံရသည်။ ကြိုယ့်နှမကိုယ်…æ၊ ကိုယ့်အမေကိုယ် …æတြဲ့။ မြန်မာပြည်မှာမွေးတဲ့ မြန်မာသားဟု ပြောရလျှင် မြန်မာပြည်ဆိုသော စကားလုံး သည် ရှက်ဖွယ်လိလိ မျက်နှာငယ်ရပေရော့ မည်။ ဇင်ရိုင်းတို့က ကြိုးခင်းပေးရသော ဖရင့် ခရူအဖွဲ့ (Fရုနတ င်္ံရဝေ) ဖြစ်သည်။ ဒေါပီးဇုံ (ဓရုပပိနဂ ဈုနေ) တစ်ကွင်းနှင့်တစ်ကွင်း ပက်တိုင်နှစ်ဆယ်ရှိသည်။ ပက်တိုင်တစ်တိုင်နှင့် တစ်တိုင် မီတာအစိတ် ကွာဝေးသည်။ ပက်တိုင် တစ်တိုင်ကို လူနှစ်ယောက်(သို့) သုံးယောက် တာဝန်ယူရသည်။ မိမိပက်တိုင်နားရောက်ပြီမို့ ဇင်ရိုင်းက ဘောက်စ် (ဗုx​ကြားခံသတ္တုအိုး)ကို ချပြီး စိုက်ရန် ပေါက်တူးဖြင့် တူးနေသည်။ တစ် ဖက် သုံးပေလောက်အကွာတွင် ချောက်ကြီး ဖို့ ဂျီအိုဖုန်းကို စုစိုက်လိုက်သည်။ မြေညီပြင် (သို့) လေးဆယ့်ငါးဒီဂရီခန့် စောင်းသည်။ တောင်စောင်းမျိုးဆိုရင် ဂျီအိုဖုန်းကို ဖြန့်စိုက် ရသည်။ ဇင်ရိုင်းတို့နောက်က ဘာငက င်္ံရဝေ (ကြိုး သိမ်းအဖွဲ့)က သပ်သပ်ရပ်ရပ်ရုပ်လျှင် အ ကြောင်းမဟုတ်။ ထမင်ညစ်ပြီး ရှုပ်ထွေးနေ အောင် ရုပ်လျှင် ရှင်းရတာ မလွယ်တော့။ ဆြာဗေး (လမ်းရှင်းအဖွဲ့)က ရှေ့တစ် ပတ်ဆိုရင် အကုန်သိမ်းတော့မယ်တဲ့။ ဒါဆို ဒွေလီ (ကျင်းတူးအဖွဲ့)လည်း မကြာတော့ဘူး ကြွ ဟြုတ်လား၊ ဒါပေမယ့် ဒါတို့ ရီကောလ် လီးခရူ (ငေါလလိနဂ င်္ံရဝေ) တစ်ခုတော့ သကြင်္န်ပြီးမှ သိမ်းဖြစ်မယ်ထင်တယ်ြ လုံဒီ (မိုင်းထည့်အဖွဲ့)၊ ရှုတာ (မိုင်းခွဲ အဖွဲ့)၊ Fရုနတ င်္ံရဝေ (ကြိုးခင်းအဖွဲ့)၊ လာဘို (မိုင်းခွဲလျှင် ကွန်ပျူတာဖြင့် ဖမ်းယူရာစခန်း)၊ ဘာငက င်္ံရဝေ (ကြိုးသိမ်းအဖွဲ့)တို့ကို ငေါလလိနဂ င်္ံရဝေ ဟု ခေါ်သည်။ နောက်တစ်ကွင်း ဆက်ခင်းတော့ အလွန် နက်ရှိုင်းသည့် ချောက်ကြီးက ရှေ့က ကာဆီး နေသည်။ ဘယ်လိုမှလည်း အောက်ထဲကို မဆင်းနိုင်။ ကျောက်ကမ်းပါးကြီးအထဲမှာ မည်း မှောင်နေသည်။ တချို့က ဆင်းရမည့်နေရာ ရှာကြသည်။ ချောက်တစ်ဖက်ကမ်းသို့ ခပ်ကိုင်းကိုင်း ပေါက်နေသော သစ်ပင်တစ်ပင်ကို တွေ့သည်။ အဖွဲ့သားများ ထိုသစ်ပင်မှ တက်ပြီး တစ်ဖက်ကမ်းမှ ပေါက်နေသော သစ်ပင်တစ် ပင်၏ကိုင်းသို့ ခဲရာခဲဆစ် ကူးဆင်းကြရသည်။ ကေဘယ်ကြိုး၊ ဂျီအိုဖုန်း၊ ဘောက်စ်၊ ပေါက် တူး တို့ကို တစ်ဖက်ကမ်းသို့ ပစ်လွင့်ရသည်။ ထြာဒဒယ က ဘောက်စ်တွေကို လွတ်မချ ရဘူးတဲ့နော်။ သူ့ခေါင်းရိုက်ချင်ရိုက်တဲ့။ ဘောက်စ်ကိုတော့ လွတ်မချနဲ့တဲ့ဆြိုသော လီဒါစကားကိုလည်း ဖယ်ထားလိုက်ရသည်။ လီဒါက တစ်ကွင်းပြီးတစ်ကွင်း ဆက် မောင်းသည်။ ချော်ပါကလည်း အဆက်မပြတ် နက်ထုပ် (ကေဘယ်၊ ဂျီအိုဖုန်း၊ ဘောက်စ်၊ ဘက်ထရီ စသည်တို့ကို ထည့်ထားသော ပိုက်ထုပ်)များကို သယ်ချပေးနေသည်။ ဟယ်လီပက်ရောက်လာသည်။ တစ် ကွင်းကျော် ပြောင်းပေးထားသည်မို့ စခန်း ရောက်ဖို့ ဒေါပီးဇုံ ခြောက်ကွင်းလိုသေးသည်။ ငါးနာရီခွဲနေပြီ။ အလုပ်ချိန်က လေးနာရီ သတ်မှတ်ထား ပြီး တစ်နာရီအိုဗာတိုင်(အချိန်ပို) ဆင်းပေးရ သဖြင့် ငါးနာရီထိ လုပ်ပေးရသည်။ ခုခွဲတောင် ခွဲနေပြီ။ လီဒါက ဆက်လုပ်ခိုင်းသည်။ ဘယ်သူမှ မလုပ်နိုင်ကြတော့။ တချို့က ပြန်ကြသည်။ ပြန်ပင်ပြန်ဦး။ မီတာငါးရာ (အဖြောင့်)သွားရမည်။ ဟိုကွေ့၊ ဒီကောက် သွားရသည်မို့ မီတာငါးရာခရီးက ခြောက်မိုင်၊ ခုနစ်မိုင် ရှိသွားနိုင်သည်။ ထိုနေ့က တချို့က စခန်းပြန်၍၊ တချို့ က ဟယ်လီပက်တွင် အိပ်ကြသည်။ မီးမွှေး သူက မွှေးနှင့် တစ်နေကုန် ပင်ပန်းရသည်မို့ ဗိုက်ကဆာလာကြသည်။ မနေနိုင်တော့။ ရှေ့ အဖွဲ့တွေက ပစ်ထားခဲ့သော ထမင်းချိုးခြောက်၊ အာလူးပုပ်တို့ကို ရှာကာ မီးဖုတ်စားကြရတော့ သည်။ ကင့်ကို နောက်ပြန်ရွှေ့ပေးဖို့ လီဒါကို ပြောတော့ အင်းမလုပ်၊ အဲမလုပ်နှင့် မပြော ရဲပြီထင့်။ ဖားဖို့ပဲ တတ်လေရော့သလား။ ဟယ်လီပက်မှာပင် ခြင်ကိုက်ခံပြီး အိပ်ရသလို၊ ပြန်သူတချို့မှာလည်း စခန်းမရောက်ဘဲ အ မှောင်ထဲမှာ မျက်စိလည်လမ်းပျောက်သွား သဖြင့် ရောက်ရာနေရာတွင် ဝင်အိပ်လိုက်ကြ ရတော့သည်။ * * * နောက်နေ့မနက်ရောက်တော့ လီဒါတွေ က ဆက်ခိုင်းသည်။ သူတို့မှာ ကြင်နာမှုမှ ရှိ ပါလေစ။ တစ်ဖွဲ့လုံး ဘယ်သူမှမလုပ်ဘဲ စခန်းအရောက်ပြန်ပြီး တစ်နေ့လုံး အလုပ် မလုပ်ဘဲ ဆန္ဒပြနေခဲ့ကြသည်။ မျက်စိလည် သဖြင့် နေလယ်လောက်မှ လူစုံသည်။ တော ကြီးထဲမှာ ဘယ်ရွာနှင့်မှမနီး။ * * * ဒြီနေ့ ရွာတွေ့မယ်တဲ့ကွ၊ စခန်းနဲ့ကပ် လျက်ပဲတဲ့ဆြိုသဖြင့် အဖွဲ့သားတွေ ပျော်နေ ကြသည်။ ရွာတွေ့လျှင် ရေတွေ့မည်။ သည်နှစ်ခု သည် သူတို့ဘဝကို ပျော်စေနိုင်သည်။ တစ်ပတ် လောက် ရေမတွေ့၍ မချိုးသော ခန္ဓာကိုယ်မှာ ချွေးစော်နံစော်နေပြီမို့ ပထမဦးစားပေး ရေချိုး၊ အဝတ်လျှော်၊ ဒုတိယဦးစားပေး ရွာထဲဝင် လည်မည်။ ဆော်ရှိသည့်အိမ်မှာ ကောင်းကောင်း အာပလာရိုက်ရမည်။ ငြါ…æနုငယ်ကို အရမ်းသတိရတယ် ကွာဟြု ဆွေးဆွေးမြည့်မြည့် ပြောလာသော ဇင်ရိုင်းကို အြလုပ်သိမ်းရင် ဒေါ်လာရောင်း ပြီး မင်းချစ်တဲ့နုငယ်နဲ့အတူ နေနိုင်ပါပြီကြွ ဟု အားပေးသော မင်းနောင်ကို ကျေနပ်စွာ ပြုံးပြမိ၏။ ဟြာ…æ ဟိုမှာ ပိတောက်ပွင့်တွေ ဝါနေ တာပဲနော်ြ ညက မိုးရွာသည်။ မိုးထားသည့် တာ လပတ်က ဆွေးမြည့်နေပြီမို့ မိုးကမလုံ။ ခင်း ထားသည့် တာလပတ်မှာလည်း စီးကျလာ သော မိုးရေတို့ကြောင့် စိုရွဲခဲ့၏။ ပါသည့် ပလတ်စတစ်များဖြင့် အဝတ်အိတ်များကို လုံး ထွေးထားရသည်။ ဟြာ…æဟုတ်တယ်နော်။ လှလိုက်တာ ကွာ။ ငါနုငယ်အတွက် ခူးဦးမယ်ကွာ၊ ခဏ စောင်ြ့ သည်နေ့နံပါတ်(၁)က ဒုတိယတိုင်မို့ ဇင်ရိုင်းတို့ သက်သာသည်။ အဖွဲ့လေးဖွဲ့ခွဲ၍ တစ်ဖွဲ့ကို ပက်တိုင်ငါးတိုင်။ ဒီနေ့ (၁)အဖွဲ့ ပထမတိုင်ကျသူက နောက်နေ့(၂)အဖွဲ့ ဒုတိယ တိုင်။ နောက်တစ်နေ့ (၃)အဖွဲ့ တတိယတိုင် တစ်လှည့်စီ။ အဖွဲ့(၁)က ပထမတိုင်ကျသူက ဒေါပီးဇုံတစ်ကွင်းစာ ဘက်ထရီအိုးတွဲလ်ဗို့ပါ ထမ်းရသည်။ ပိတောက်ပန်းတွေ တစ်ပွေ့ကြီးနှင့် တောင်ထိပ်ရောက်လာသည်။ ပိတောက်ပန်းနံ့ က သင်းနေ၏။ ြဟော…æဟိုမှာရွာပဲ။ ရွာဘေးမှာ ကင့် တွေ မြင်ရပြြီ ဆယ့်ငါးယောက်တစ်ဖွဲ့၊ ဆယ်ယောက် တစ်ဖွဲ့မို့ ကင့်ခြောက်ကင့်ရှိသည်။ ြရှေ့မှာ ကျောက်ကမ်းပါးကြီးမို့ ချော် ပါနဲ့ ဆင်းရမယ်တဲ့။ ပေငါးထောင်ကြီးတောင် မြင့်တယ်တဲြ့ ရောက်နှင့်နေသူတစ်ယောက်က လှမ်း ပြောသည်။ ဒါဆို ဒီကွင်းမှာ ချော်ပါစောင့်ရုံပဲ ဟု တွေးပြီး သစ်ပင်ရိပ်ရှာပြီး ထိုင်လိုက်သည်။ ခါးပတ်မှ ရေဘူးကိုဖြုတ်ပြီး ရေအဝ သောက် လိုက်သည်။ ရှေ့မှာ ရွာရှိသည်ဆိုတော့ ရေပူ စရာမလို။ တစ်ခါ၊ တစ်ခါ ရေကပြတ်၊ နေကပူ၊ ဒီကြားထဲ တောမီးတွေကလောင်နဲ့ အပူတွေ ကြားထဲမှာ အလုပ်လုပ်ရန်မဆိုနှင့် ခြေလှမ်းပင် မလှမ်းချင်အောင် နွမ်းနယ်ခဲ့ဖူးသည်။ ချော်ပါ က ရေလာချပေးမှ အလုအယက် သောက် ကြ၊ ထည့်ကြရသည်။ ဘောင်းဘီအိတ်ထဲက ပဝါဖြင့် ချွေးသုတ် လိုက်သည်။ ဘေးတွင်ချထားသော ပိတောက် ပန်းကလေးများကို ကြည့်ပြီး ပြုံးမိသည်။ နြုငယ် သိပ်ပျော်မှာပဲ။ အဲဒီ့မျက်နှာလေးကို မြင်ချင်လိုက်တြာ ဟြင်း…æအလုပ်မရသေးတဲ့သူတွေ၊ မ လုပ်ဖူးသေးသူတွေကတော့ တစ်လစာ အပြတ် ကြွေးပြီး ဝင်လိုဝင်၊ တချို့ ဂဏန်းကြီးပေး ထားပြီး မရဘဲ အလိမ်ခံရ၊ ရှိတာလေးတွေ ရောင်းနဲ့ ရပြီးတဲ့သူတွေမှာတော့ လုပ်လိုက်ရ တာ အသက်မထွက်ရုံ၊ ငွေလိုချင်လို့သာ သတင်းစာထဲတွေ့ဖတ်ရသား၊ ဒေသခံပြည်သူ တွေ အလုပ်လက်မဲ့ ပြဿနာ မဖြစ်စေဖို့တဲ့။ ဆန်းစစ်ကြည့်ရင် စခန်းကြီးတစ်ခုလုံးမှာ တရာ ပင် ဒေသခံပါရဲ့လား။ ပိုင်ရာ၊ ဆိုင်ရာတွေ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူတွေက ကြီးစိုးနေတဲ့ ခေတ် ကြီး ဖြစ်မှန်းမသိ ဖြစ်နေပြီလားြ တွေးနေရင်း ပိတောက်ရနံ့ သင်းပျံ့ပျံ့ လေးက နှာခေါင်းထဲ တိုးဝင်လာသည်။ သကြင်္န် နီးပါပြီလားဟု တွေးပြီး အရင်နှစ် သကြင်္န်တွေ မှာ ချစ်သူနဲ့ ပျော်ခဲ့ရတာတွေကို သတိရလာ သည်။ သြကြင်္န်နီးလို့ နုငယ်ကို သတိရနေပြီ လားြ ပြောပြီး အနားမှာထိုင်လိုက်သော မင်း နောင်ကို ခေါင်းညိတ်ပြမိသည်။ ငြါ အရမ်း သတိရတယ်ကွာဟြုလည်း ပြောဖြစ်သေး သည်။ ဇင်ရိုင်း၊ မင်းနောင်နှင့် နုငယ်တို့မှာ ရေနံရှာဖွေရေး အခြေစိုက်စခန်းဖွင့်ထားသည့် ‘…æ’မြို့က သူငယ်ချင်းများ ဖြစ်သည်။ ကံ ကောင်းချင်တော့ ဇင်ရိုင်းနှင့် မင်းနောင်မှာ တစ်ဖွဲ့တည်းမှာ အတူတူ။ မြနက်ဖြန်ဆိုရင် နုငယ်ဆီ ပိတောက် ပန်း ပို့မယ်ပေါြ့ ခြု ညနေ ချော်ပါမီသေးရင် ညနေပဲ ပို့လိုက်မှာဟြု ပြောပြီး အတွေးနှင့် ကြည်နူး နေမိ၏။ တွေးနေစဉ် ချော်ပါသံ ကြားရ၏။ ချော်ပါလာနေပြီဟူသော အသိဖြင့် ပထမဆုံး အခေါက်လိုက်ရန် ကွင်းဆီ လျှောက်လာခဲ့၏။ မိမိလိုပင် ပထမခေါက်လိုက်ရန် စောင့်နေသူ တွေ တန်းစီနေသည်။ ရှစ်ယောက်၊ ကိုးယောက် မရတော့။ နောက်တစ်ခေါက်မှလိုက်ရန် မနီး မဝးမှာ ရပ်နေလိုက်သည်။ * * * ြချော်ပါနဲ့ဆိုတော့ ရွာတွေက အထင် ကြီးကြတယ်နော်။ ခုမှသိတယ်။ ခုမှ မြင်ဖူး ပေမယ့် ဇာတ်လမ်းက စချင်ကြတာပဲ။ အလုပ် က ခုပြုတ်မလား၊ မနက်ဖြန်လားဆိုတာ အိမ်ထောင်ရှိလာ၊ မရှိလား မတွေးကြဘူး ထင်တယ်ြ ဒြါတော့ မင်းလဲ ယောကျ်ားလေးပဲ ဇင်ရိုင်း၊ တောထဲမှာ ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်နေ ရတာ ရွာဆိုတာ တွေ့ခဲတယ်မို့လား။ ဒီတော့ …æမင်းလဲ နားလည်မယ်ထင်ပါတယ်ကြွာ လျှောချသွားသော မင်းနောင်စကားကို နားလည်သလို ရှိမိသည်။ ခါးပတ်မှ ရေဘူး ကို ဖြုတ်ပြီး အနည်းငယ် သောက်လိုက်သည်။ ရွှဲနေသော ချွေးတို့က သုတ်မနိုင်တော့။ ထွက် ပလေစေတော့ဟု ထားလိုက်သည်။ ရေချိုး ထားသည့်လား ထင်ရ၏။ ငြါးနာရီထိုးတော့မယ်။ ဒီတစ်ကွင်းဆို ပြန်ရုံပြဲ ဒြါပေမယ့် လေးကွင်းတောင် လျှောက် ရမှာ။ မနက်ဖြန်ဆို တက်ပြန်ရမှာ မသက် သာဘူးြ လြာကွာ…æဒီကြောက ဆင်းမယ်။ တို့ ပက်တိုင် ရောက်လောက်ပြီ။ ကြော(တောင် ကြော)တွေက မဆက်တော့ ပင်ပန်းတယ်ကွာ၊ တက်လိုက်ဆင်းလိုက်နဲြ့ မြင်းနောင်…æငါ လက်ထရိန်(အိမ်သာ) သွားလိုက်ဦးမယ် မင်းသွားနှင်ြ့ ြအေး…æမြန်မြန်လာခဲ့နော်။ နောက်မှာ တော့ လူတွေ ကျန်ပါသေးတယ်။ ဒီနေ့ည မိုးရွာမယ်ထင်တယ် မိုက်နေတာပဲကြွ ြအေးကွဟြု ပြောပြီး တစ်ရပ်လောက် နက်မည်ထင်သည့် ချောက်ကလေးထဲ ဆင်း လိုက်သည်။ စောစောက မှိုင်းနေသော ကောင်းကင် သည် ပိုမှိုင်းလာ၏။ အအေးဓာတ်က ငွေ့လာ သည်။ ကောင်းကောင် မော့ကြည့်ပြီး ‘မိုးရွာ မယ်ထင်တယ်’ဟု တွေးမိသည်။ မကြာလိုက် မိုးပေါက်ကလေးတွေ ကျ လာသည်။ ချောက်ထဲမှ ပြန်တက်လိုက်သည်။ မိုးက ပိုသည်းလာ၏။ လေကပါ ထပ် ဆောင်းလာသည်။ မိုးဒဏ်၊ လေဒဏ်နှင့်အတူ အမှောင်ထု က တစ်စတစ်စ ကြီးစိုးလာ၏။ ဇင်ရိုင်းတစ် ယောက်တည်း ကြက်သီးထလာ၏။ နောက် လှည့်ကြည့်တော့လည်း ဘာမှမမြင်ရ။ ရှေ့လှမ်း တော့လည်း လမ်းသာ ပျောက်သွားတော့သည်။ ဘယ်သူ့ကိုမှ မတွေ့။ တွေးရင်းက စိတ်အားငယ်လာသည်။ ရပ်လည်းမနေရဲနှင့် ဆက်လျှောက်နေမိသည်။ လိုင်းကိုရှာသော်လည်း မတွေ့၊ ဘယ်ဘက်မှာ လား၊ ညာဘက်မှာလားပင် မသိတောြ့ မြင်းနောင်များ ငါ့စောင့်နေမလားဆြို ပြီး အော်ခေါ်၏။ ဘယ်အောက်ပဲ အော်ပေ မယ့် သူ့အသံတို့က မိုးသံ၊ လေသံကို မထိုး ဖောက်နိုင်ခဲ့။ ငြါတစ်ယောက်တည်း ချန်နေရစ်တာ မှားပြီဟြု သိရချိန်မှာ ‘ဝုန်း…æ’ဆိုသောအသံ နှင့်အတူ ဇင်ရိုင်းတစ်ယောက် လောကကြီးနှင့် အဆက်ပြတ်သွားတော့သည်။ * * * တစ်ဖွဲ့လုံးလို မီးများနှင့် ထွက်ရှာကြ သည်။ ဘြုရား…æဘုရား၊ ဇင်ရိုင်းတစ်ယောက် ကံကောင်းထောက်မလို့ လုံခြုံရာမှာ ရှိနေပါ စေဟြု မင်းနောင် ဆုတောင်းနေမိသည်။ မိုးစဲသွားအောင် စောင့်နေရသော်လည်း မင်းနောင်မှာ ဖင်တကြွကြွ ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ မိုး စဲလို့ ထွက်ခဲ့ကြတော့ ရှေ့ဆုံးက မင်းနောင်။ မိုးခိုရင်း စောင့်သေးသည်။ မင်းနောင် တစ်ယောက်တည်းတော့ မဟုတ်။ အဖွဲ့သား တစ်ယောက်နှင့် နှစ်နာရီကြာလောက်ထိ စောင့် သော်လည်း ပေါ်မလာ။ မိမိတို့ကလည်း လမ်းမှားပြီး လိုင်းညာ ဘက်ကို အတော်ဝေးသည်အထိ လမ်းမှားခဲ့ သည်မို့ လမ်းမှန်သွားရင် လွဲမှာသေချာတယ်။ ကင့်ရောက်နေပြီ ထင်တယ် ဆိုပြီး မိုးထဲ၊ လေထဲ၊ မှောင်မိုက်ထဲမှ စမ်းတဝါးဝါးနှင့် လျှောက်ခဲ့ကြရခြင်း ဖြစ်သည်။ ခုတော့ ဇင်ရိုင်းတစ်ယောက် ဘယ် ရောက်နေပါလိမ့်။ ကျန်နေခဲ့သည့်နေရာ သွား ကြည့်သည်။ မရှိ။ တစ်ညလုံး ရှာကြသည်။ မနက် နှစ်နာရီခွဲခါနီးမှ လဲနေသော သစ်ပင်ဘေးတွင် သွေးအိုင်ထဲ၌ မမြင်ရက်စွာ တွေ့ရတော့သည်။ မင်းနောင် ယူကျုံးမရ ငို မိသည်။ အြသက်တော့ ရှိသေးတယ်။ ပုဆိုးချွတ် ကွာ။ တစ်ယောက်က ထမ်းပိုးလုပ်အောင်ရြှာ နှင့် ပျာယာခတ်နေကြသည်။ ပုဆိုးကွင်းနှစ်ကွင်း ဆက်လျှိုပြီး ထမ်း လာရသည်။ မြင်းသိပ်ချစ်တဲ့နုငယ်ဆီကို မင်း ဒီပုံ ကြီးနဲ့ သွားတော့မှာလား သူငယ်ချင်းရာ၊ သူငယ်ချင်း ကံကောင်းပါစြေ ဆုသာတောင်းရသည်။ ဘယ်ချိန်က စလဲ နေသည်မသိ။ သွေးများပင် ခဲနေပြီ။ သစ်ပင် ကိုင်းဖျားက ကျိုးပြီး လာမှန်ဟန်တူသည်။ အပင်နှင့်ဆိုပါက သည်ထက်ပိုဆိုးနိုင်သည်။ ကျောပြင်ဘက်မှာ ညိုမဲနေပြီး သွေးတို့က ခြောက်နေသည်။ ညာဘက်ပေါင်လည်း ယောင် ကိုင်းနေ၏။ အသက်မီရန်သာ စိတ်စောနေကြသည်မို့ ခြေလှမ်းတို့က သွက်နေကြသည်။ စခန်းရောက်တော့ တစ်ဖွဲ့လုံး ဝိုင်းအုံ လာကြသည်။ ဘယ်သူမှ မကြည့်ရက်ကြ။ တချို့က လီဒါကို ပြစ်တင် ဆဲဆိုကြသည်။ စခန်းကို အာတီဖြင့် အကြောင်းကြားရသည်။ စခန်းရောက်တော့ ငါးနာရီပင်ထိုးပြီ။ မကြာလိုက် ချောပါရောက်လာသည်။ မြန်မာအရာရှိ တစ်ယောက် ပါလာသည်။ ဇင်ရိုင်းကို ပွေ့တင်လိုက်ကြသည်။ မင်းနောင် လီဒါကို အကျိုးအကြောင်းပြော ခွင့်ယူကာ လိုက်ရန်ပြောတော့…æ မြဖြစ်ဘူး၊ ချော်ပါက မန ္တလေးထိ တောက်လျှောက်ပို့မှာတြဲ့။ လူမှုရေးမရှိတဲ့ လုပ်ငန်းကြီးပါလားဟု စိတ်မကောင်းစွာ တွေး ရင် ပျံတက်သွားသော ချော်ပါကို မော့ကြည့်နေ မိသည်။ ပူနွေးသောအသိကြောင့် ပါးပြင်ပေါ်မှ မျက်ရည်စတို့ကို သုတ်လိုက်သည်။ ြသြော်…æကံဆိုးလှချည်လား သူငယ် ချင်းရယ်ြ * * * အိမ်ရှေ့ ပိတောက်ပင်မှ ဝါထိန်နေသော ပိတောက်ပန်းများကို ငေးကြည့်ရင်း မျက်ရည် တို့က ကျလာ၏။ ပိတောက်ပန်းခြောက် ကလေးကို ရင်မှာ အပ်ထားမိ၏။ ြသြော်…æမောင်ရယ်၊ နုငယ်အဖြစ်ကိုလဲ မြင်လာလှည့်ပါဦးလား။ ခုလို သကြင်္န်ရောက် တိုင်း ဒီပိတောက်ပင်ကြီးက မောင်ခူးပေးတဲ့ ပိတောက်ပန်းတွေကို နုငယ်ပန်တာမြင်မှ ကျေနပ်တဲ့မောင်…æဂူထဲကထွက်ပြီး နုငယ်ကို ခူးလာပေးပါလားမောင်ရယ်ြ သကြင်္န်ကားတို့က ‘ဝေး…æဝါး…æဟေး …æဝါး’နှင့် တစ်စီးပြီးတစ်စီး ‘အချစ်မျှော်နေတာ ကြာပြီလား၊ ပြန်လာခေါ်မယ်နော်’ ‘အချစ် ရေ…æ’နှင့် နုငယ်ကို စသွားကြသည်။ မောင်းဆုံးတာ သုံးနှစ်တောင် ရှိပြီပဲဟု တွေးမိစဉ် ရင်ထဲ လှိုက်ဆို့လာ၏။ သကြင်္န်သီချင်းတို့က ဟိုမှဒီမှ ဆူညံ လျက်။ ြသြော်…æပိတောက်တွေ ပွင့်ပြန်ပြီမောင် ရယ်ြ ပျော်ရွှင်စွာဖြင့် အိမ်ရှေ့မှ ဖြတ်သွားကြ သော ရေပက်ခံကားများနှင့် ပိတောက်ပင် ကြီးကို ဆက်မကြည့်ချင်တော့။ ြမောင်သာရှိလျှင်…æြ မောင်သန်းလင်း(နန်းဇလိန်) (ကနီရေနံရှာဖွေရေးအခြေစိုက်စခန်းသို့ အမှတ်တရ) ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကျပျောက်တဲ့ည ကိုငြိမ်း(မန ္တလေး) (တစ်) ထိုညက ကဗျာဆရာသည် သူ့ကိုယ်သူ ရှာမတွေ့တော့ချေ။ ဟုတ်သည်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ရှာဖွေရတာ လောက် ခက်ခဲပင်ပန်း ဆင်းရဲသော အလုပ် မရှိကြောင်း အခုမှ ခပ်ရေးရေးသာ သဘော ပေါက်တော့၏။ ကဗျာဆရာသည် သူ့မျက်နှာ ကို မှန်ထဲသွင်း၍ အကြိမ်ကြိမ် ကြည့်ဖူးသည်။ ကြည့်တိုင်းလည်း မျက်နှာတစ်ခုကိုသာ တွေ့ တွေ့နေရ၏။ ကဗျာဆရာစစ်စစ် မျက်နှာကို တော့ မတွေ့။ စာပေအခမ်းအနားတစ်ခုတွင် ရီဝေဖွဲ့စည်းစွာ ကဗျာရွတ်နေသော သူ့ဓာတ် ပုံကို ပြန်ကြည့်သောအခါ၌လည်း မတ်တပ်ရပ် ပါးစပ်ဖြဲ၍ လက်တစ်ဖက်မြှောက်ထားသော ရုပ်အကောင်တစ်ခုကိုသာ တွေ့ရ၏။ ကဗျာ ရွတ်နေသော ကဗျာဆရာကိုကား မတွေ့။ သူ့ပုံတူပန်းချီကားနှင့် ပလာစတာရုပ်တုကြီးကို ကြည့်သောအခါတွင်လည်း ထိုနည်းတူစွာပင်။ မှန်ထဲမှ သူ့မျက်နှာက မှန်အပက သူ့ကို ငြါဟာ မင်းမဟုတ်ဘူး…æဟြု ပြော လိုက်သောအခါ ထို‘မှန်မျက်နှာ’၏စကားကို သူ့ဓာတ်ပုံနှင့် ပုံတူ ပန်းချီ ပန်းပုတို့ကလည်း ဒြါ သေချာတာပေါ့၊ တို့ဟာ မင်းမဟုတ်ဘူးြ ဟု ပြောဆိုကြတော့ ထောက်ခံကြတော့၏။ ကဗျာဆရာမှာ လူမှုဆက်ဆံရေးညံ့ပြီး အပေါင်းအသင်းနည်းသူ ဖြစ်ရကား ထို ငြင်းဆန်မှုများအပေါ် များစွာပင် တုန်လှုပ်မိ၏။ လြူဟာ တစ်ယောက်တည်း နေထိုင်ရ တာထက် အစုအဝေးနဲ့ နေထိုင်ရတာ ပိုပြီး လုံခြုံကောင်းမွန်တယ်လြို့ ဘယ်သူကစပြီး တွေးမိခဲ့တာလဲ။ အဲဒီလို စတွေ့မိသူကိုတော့ ကဗျာဆရာက အပြစ်တင်ချင်နေပြီ။ ကဗျာဆရာသည် ရှက်လည်းရှက်၏။ ဒေါသလည်းထွက်၏။ အခုကို ကြည့်ပါလား။ သူ့ကို မှီပြီးမှ ဖြစ်ပေါ်လာသော အရာများကပင် သူ့ကို ငြင်းဆန်ကြသောအခါ ကဗျာဆရာ မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်တော့၏။ ပေါက်ကွဲတော့၏။ စားပွဲခုံကို လက်သီးနဲ့ထုကာ အသံကုန် အော် ပစ်လိုက်တော့၏။ မြင်းတို့ကတောင် ငါမဟုတ်တော့ဘူး ဆိုရင် ငါ ဘယ်သူတုံး၊ ငါဘယ်သူတုံးြ မဖြေ။ ဘယ်သူမှ မဖြေကြ။ ကဗျာဆရာ သည် အလွန်အမင်း စိတ်တိုစွာဖြင့် ပြတင်း တံခါးကို ဆောင့်ဖွင့်လိုက်တော့၏။ တိတ်ဆိတ် သောညမှာ မျက်နှာပျက်သွား၏။ ကဗျာဆရာ့ မျက်နှာက ပြတင်းအပြင်သို့ ဆန့်ထွက်လာက ဆန်းစလ,ကွေးလေးကို ထုတ်ကြည့်လိုက် သည်။ ြဟေ့ လ၊ ငါဘယ်သူတုံးြ မဖြေ။ လ မဖြေ။ အြလကားကောင်၊ မျက်နှာတောင် အ ပြည့်မဟုတ်။ လ အစုတ်အပြတ်ြ လူဆိုသော သတ္တဗေဒကောင်သည် မိမိ ကိုယ်ကို စိတ်ဝင်စားသော အဆင့်မှာပင် ရပ် တန့်နေတတ်ပြီး မိမိကိုယ်ကို သိအောင်ထိတော့ ထိုသတ္တဗေဒကောင်သည် စိတ်မဝင်စားကြဟု ပညာရှိဆိုသူများက လူတွေကို အပြစ်ပြောကြ ၏။ အခုလို ကိုယ့်ကိုယ်ကို သိအောင် အား ထုတ်တဲ့အခါကျပြန်တော့လည်း ဘယ်သူကမှ ကဗျာဆရာကို အကူအညီ မပေးနိုင်ကြ။ အကူအညီပေးရကောင်းမှန်းလည်း မသိကြ။ အပေါင်းအသင်း နည်းလွန်းနေသော ကဗျာဆရာအတွက်ကတော့ ပင်လယ်ဓားပြ တစ်ယောက် တောင်တန်းကြီးတစ်ခုပေါ် ရောက်နေသလို ဖြစ်နေသည်။ လုပ်စရာရော ကိုင်စရာပါ မဲ့လှ၏။ ထိုညက ကဗျာဆရာသည် မအိပ်တော့ ဘဲ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ရှာဖွေရန် ‘စာတစ်ပုဒ်’ ရေး၏။ (နှစ်) ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပျောက်ဆုံးနေသော ကဗျာ ဆရာသည် ပထမဆုံး ဝါကျတစ်ကြောင်းကို ချရေးလိုက်၏။ သစ်ရွက် ဝါကျင်တာကို ပါတီပွဲသွားဖို့ အလှပြင်နေတာလို့ထင်တဲ့ ကိုယ်လုံးတီးသစ်ပင်က…æ သူ့နောက်ဆုံးသစ်ရွက်ကို ပြောလိုက် တယ်…æ ကဗျာဆရာသည် ဝါကျတစ်ကြောင်းကို ပင် ဆုံးအောင်မရေးနိုင်သေးဘဲ တစ်ဝက်တစ် ပျက် ဝါကျအပိုင်းအစကလေးကို သေသေ ချာချာ ပြန်ဖတ်နေသေး၏။ ဖတ်ပြီးသောအခါ ညည်းညူလိုက်သေး၏။ ဒါတောင် ဝါကျ၏ ကိုယ်ထည်အချို့က ကျန်သေးသည်။ ြသြော်…æမသိတတ်လိုက်ပုံက အဲဒါသာကြည့်တော့…æြ ကဗျာဆရာသည် ထိုဝါကျတစ်ဝက်ထဲမှ ကိုယ်လုံးတီးသစ်ပင်မှာ သူဖြစ်နေသလားဟု အထိတ်အလန့်ကြည့်ရင်း အြင်း…æ ပေါင်မုန့် ဝယ်မစားနိုင်ရင် ကိတ်မုန့်ဝယ်စားပါလား…æြ ကမှ ခံသာသေးတယ်…æဟြုဖြေရင်း မပြီးသေး သော ဝါကျကို ဆက်ရေးလိုက်၏။ ငြါလည်း…æလဲနေကျ အရေခွံကို မြွေတွေလို မလဲနိုင်တော့ပါဘူး မင်းကတော့ မိတ်ကပ်ဝါဝါတွေ လိမ်း လို့…æြ ကဗျာဆရာ၏ဝါကျဆုံးသွားပါပြီ။ ကဗျာ ဆရာသည် ရေးပြီးသား သူ့ဝါကျကို အသံ ထုတ်၍ ဖတ်ကြည့်မိနေပြန်၏။ ဖတ်ကြည့်ရင်း ကပင် ကဗျာဆရာသည် သူ့ကိုယ်သူ ရွာဖွေမှု ကိုရော…æရေးပြီးသား ဝါကျအပေါ်ကိုပါ သံသယ ရှိလာပြန်၏။ ဘယ်လိုဟာတွေလဲ။ ရှုပ်ရှုပ်ယှက်ယှက်နဲ့ပါလား။ အခုလည်း ကြည့်ဦးလေ သေတော့မလို့ ဝါကျင်နေတာကိုပဲ မိတ်ကပ်ဝါဝါတွေလိမ်းလို့တဲ့လေ…æ။ ပြီးတော့ အလှပြင်နေတာတဲ့။ ရုပ်အဘိဓမ္မာကို လက်ခံ တဲ့ စိတ်ပညာရှင်တွေကတော့ ‘အလှပြင်ဆင် ခြင်း’ဟာ သိုင်းရွိုက်အကျိတ်တွေက ထုတ်လုပ် ပေးတဲ့ ‘ပကတိစိတ်’တဲ့။ ဖြစ်နေပုံကတော့ ကိုယ်လုံးတီး သစ်ပင်ခြောက်ကြီးကပဲ သူ့ နောက်ဆုံးသစ်ရွက်ကို သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းဆေး တွေ ထိုးပေးထားသလိုလို…æ။ ကဗျာဆရာသည် သူ့စာသူမကြိုက် တော့။ သူ့စာနှင့်ပတ်သက်၍လည်း သူမဟုတ် ပါဘူးဟု ငြင်းခဲ့သော မှန်ထဲက မျက်နှာသည် သူ့ကို ပြုံးကြည့်၏။ ကဗျာရွတ်နေသော ဓာတ်ပုံထဲက အရုပ်ကလည်း လက်ထဲကိုင်ထား သော ကဗျာစာရွက်ကို ခါယမ်းပြ၏။ ပုံတူ ပန်းချီက မျက်လုံးတစ်ဖက်မှိတ်၍ ပလာစတာ ရုပ်တုက နှာခေါင်းရှုံ့ပြကြ၏။ ဆက်၍ ဝိုင်း ဝန်းငြင်းဆန်ကြသော အသံမဲ့အသံများဖြစ် ကြောင်း သူသိ၏။ ထို့ကြောင့် ကဗျာဆရာသည် ထိုစာကို ထိုနေရာမှာပင် ရပ်တန့်လိုက်ရတော့၏။ တစ်စုံ တစ်ရာကို ကြောက်လန့်၍ ရပ်လိုက်ခြင်းသက် သက်တော့ မဟုတ်။ ရပ်ရခြင်းမှာ ထိုစာစုထဲ၌ သူ့ကိုယ်သူ ရှာဖွေမတွေ့ရှိခြင်းသည် အဓိက အခန်းမှပါကြောင်း ကဗျာဆရာကိုယ်တိုင် သိ သည်ပင်။ ယင်းသို့ ရပ်ပြီးမှ နောက်ထပ် အားထုတ် ချင်သော ဆန္ဒက ဝင်လာပြန်သေး၏။ ထိုအခါ လက်သည် စာရွက်ပေါ်ပြန်၍ ရောက်သွား ပြန်တော့သည်။ မျက်ရည်ကျတဲ့ ပန်းကလေးကို အချေးငှါး သိပ်ထူတာပဲလို့ ထင်တဲ့ မာန်တက်နေတဲ့ ကောင်းကင်ကြီးက မိုးစကငှါးတဲ့ ပန်းကလေးကို ပြောတယ် ‘သြော်…æမိုးစကငှါးသတဲ့လားကွယ်’။ ကဗျာဆရာသည် ပန်းပွင့်ကလေးကို သနား သွား၏။ အဓမ္မအမူအရာများ ဆန်သွားပလား ဟု သူ စိုးရိမ်သွားသည်။ ပန်းကလေးဟာ သဘာဝအရ မိုးစက်တွေကို ငြင်းဆန်ခွင့်မဲ့ ခံ ယူရစမြဲ မဟုတ်လား။ ဒါကိုပဲ ကောင်းကင် ကြီးက စွပ်စွဲနေလိုက်တာ။ သူ့မိုးစက်တွေကို ပန်းပွင့်တွေက မျက်ရည်လုပ်ဖို့ငှါးတာတဲ့။ ပြီးတော့လည်း သိပ်ပြီး အချေးငှါး ထူတာ ပဲလို့ အပြစ်ပြောလိုက်သေးတယ်။ ထားပါ။ ကဗျာဆရာသည် ‘ထားပါ…æ’ဟု သူ့ကိုယ်သူ ဖြေရင်း ဝါကျကို ဆက်ပြန်သည်။ မြေပေါ်မှာ လွမ်းပြဖို့ဆိုရင်…æ ကောင်းကင်ကြီးဆီက မျက်ရည်ငှါး သင့်ပါဘူး…æ ဒုတိယအားထုတ်မှုပြီးသွားပြန်ပြီ။ ဒါပေမယ့် ကဗျာဆရာမှာ အရသာရှိမသွား။ တစ်စုံ တစ်ရာ အနှောင့်အယှက် ဝင်ပြီနဲ့တူတယ်။ သဘာဝက ချပေးမှုဆိုတာ ဘယ်သူဖြစ်ဖြစ် လက်ခံရမှာပဲ မဟုတ်လား။ ဒါသည်ပင်လျှင် သဘာဝကျတာ ဖြစ်နေပြီလား။ သဘာဝမကျ တာကပဲ သဘာဝကျနေတာလား။ ကဗျာဆရာသည် ပန်းပွင့်များနှင့် ကောင်း ကင်အကြား ကူးချည်သန်းချည်လုပ်၍ သူ့ ကိုယ်သူ လိုက်ရှာနေသေး၍ မတွေ့။ ထိုစဉ် အပြင်မှာ မိုးကရွာလာ၏။ မိုးက လေနဲ့ချိတ်ဆက်လို့။ လေမှုတ်တိုင်း ကိုင်းဖျား လှုပ်နေသော ပြည်ပန်းညိုသစ်ကိုင်းဖျားက ကဗျာဆရာ ထိုင်နေသော ပြတင်းပေါက်ဘောင် ကို တဖြန်းဖြန်း လာ၍ရိုက်နေ၏။ ယင်းသို့ ရိုက်ရင်း ပြည်ပန်းညို ပွင့်ဝါဝါကလေးတစ်ပွင့် သူ့အခန်းတွင်းသို့ ပြုတ်ကျ ကျန်ရစ်ခဲ့တော့ ၏။ ကဗျာဆရာသည် ပန်းပွင့်ဝါဝါကလေးကို ကောက်ယူကြည့်လိုက်သည်။ ကောင်းကင်ကြီး ပြောသလိုဆိုရင် ကောင်းကင်ကြီးဆီကငှါးလာ တဲ့ မျက်ရည်တွေနဲ့ပေါ့။ ကဗျာဆရာသည် သူရေးနေသော စာ အတွက် ပန်းငိုကလေးကို အားနာသွား၏။ ဆက်ရေးချင်စိတ်လည်း မရှိတော့။ သူ့စားပွဲ ပေါ်မှာတော့ ပြည်ပန်းညိုပွင့်ကလေးရဲ့ သွေး ဆုတ် ဝါဖျော့နေသော ရုပ်ကလာပ်အလောင်း။ မိုးနဲ့လေဆိုတာ ကမ္ဘာပေါ်စကတည်းက မိတ် ဖက် စာချုပ်နိုင်ငံတွေ မဟုတ်လား။ ဒီလို သဘာဝစာချုပ်နိုင်ငံကြီးတွေက သတ်ပစ်လို့ ပန်းတွေ ဘယ်နှလောင်းလောက် သေကုန် ဖူးပြီလဲ။ ဒင်းဘာသာ မအောင့်နိုင်လို့ ရွာချလိုက် တာကိုပဲ ပန်းကလေးတွေက မျက်ရညငှါးလို့ တဲ့။ ခက်ခက်ရချည်သေးရဲ့။ အခုလို ဒင်းနဲ့ မိတ်ဖက်စာချုပ်နိုင်ငံတွေက ပန်းကလေးကို ရိုက်ချိုးတာကိုရော ဘာပြောမလဲ။ အခွင့်အရေး ပေးတာလို့ပဲ ပြောဦးမှာလား။ ဒါကိုပဲ အသိ ခေါက်ကွေ့ အဝင်ရွေ့ပြီး အခွင့်အရေး ပေးတာ လို့ ယူဆနေရင် ကဗျာဆရာ မခံနိုင်ပါဘူး။ ဘာလဲ…æ‘နှစ်ဖက်သွားဓား’နဲ့လူက ဘြယ်ဘက်က အခုတ်ခံချင်သလဲ…æဆြိုတဲ့ အခွင့်အရေးပေးနည်းမျိုးလား။ လှောင်ချိုင့်ထဲ က ငှက်ကို တကယ့်သစ်ပင်စစ်စစ်တွေထဲ နေတယ် ထင်ရအောင် မြင်းရဲ့ လှောင်ချိုင့်ထဲ ဘယ်သစ်ကိုင်းအမျိုးစားကလေး ချိတ်ပေး စေချင်သလဲ…æဆြိုတဲ့ အခွင့်အရေး ပေးနည်း မျိုးလား။ သူ မေးချင်နေပြီ။ ဒီသဘောထားကို ပြောင်းလဲမပေးဘူးဆို ရင် ကဗျာဆရာက သူနဲ့သဘာဝကြီးရဲ့ ဆက် ဆံရေးကို ပြန်စဉ်းစားရလိမ့်မယ်။ အပြတ်။ ကဗျာဆရာသည် ပြတင်းပေါက်မှ တံခါး ရွက်များကို ဆွဲ၍ ဝုန်းခနဲ မြည်သွားအောင် ဆွဲပိတ်ပစ်လိုက်၏။ ထိုအခါ တံခါးရွက်၌ တပ်ထားသော မှန်ချပ်ပေါ်သို့ ကောင်းကင် ကြီးသည် ကဗျာဆရာထံမှ မည်သည့်အပေါင် ပစ္စည်းကိုမှ မယူဘဲ မျက်ရည်များ ချေငှါးပေး နေတော့၏။ ကဗျာဆရာကတော့ ကျေးဇူး မတင်ပါဘူး။ ‘အရက်မိုး’တွေ ရွာချဖို့ကျတော့ ဘယ်သိကြားမင်းကမှ သတိမရကြဘူး…æဟု ပင် ကဗျာဆရာက အပြစ်တင်လိုက်သေး၏။ အပြင်မှ ဝင်လာချင်နေသည့် ဓာတ်မီး တိုင် အလင်းတွေကတော့ ကောင်းကင် လာ ငိုထားသော မှန်ပြတင်းကြောင့် အလိုလို သိမ် ငယ်နေတော့၏။ ကဗျာဆရာကတော့ မုန့်ဖိုး ပဲဖိုးနည်းနည်းပါးပါး လိုချင်၍ လာပြီး မျက်နှာ ငယ်ပြနေတာပဲဟု ထင်နေသည်။ ထိုအချိန်မှာပင် ကဗျာဆရာသည် သူ၏ နောက်ဆုံး ကြိုးပမ်းမှုကို ဆက်၍ အားထုတ် တော့၏။ မြောက်ပြန်လေ သဇင်နံ့ခူးတာကို ‘ရူးသွပ်မှု’ထင်တဲ့ မြောက်ဘက်တောင်ကုန်းက အရောင်းအဝယ်ရှုံးတဲ့ လေညင်းကို ပြော တယ်…æ ခိုင်မာမှုတွေနဲ့ တောင်ကုန်း။ ပြောလို့မရ တဲ့ လေညင်း။ ထိုနှစ်ခုအကြား၌ ကဗျာဆရာ သည် သူ့အရိပ်ကို ဖျတ်ခနဲ တွေ့ပြီး ပျောက် သွား၏။ ကဗျာဆရာသည် မှန်မကြည့်ဘဲ မှန်ထဲ မှ သူမဟုတ်ပါဘူးဟု ပြောခဲ့သော မျက်နှာ၌ ဘြယ်လိုလဲ သွားပြီမဟုတ်လား…æဟြူသော အမူအရာဖြင့် မျက်လုံးတစ်ဖက် ပင့်ပြနေမည် မှန်း သူသိ၏။ နောက်တော့ ဓာတ်ပုံ ပန်းချီ ပန်းပုရုပ်များကလည်း မျက်ခုံးမြှင့် နှာခေါင် ရှုံ့ နှုတ်ခမ်းရွဲ့ စတာတွေ လုပ်ချင်လုပ်ပြနေ ကြမည်။ သူ အရေးမစိုက်ချင်တော့။ သူ့ကိုယ် သူ တွေ့မှ ဖြစ်တော့မည်။ ထို့ကြောင့် ကဗျာ ဆရာသည် သူဝါကျကို ဆက်ပြန်၏။ ငါ့ကိုတော့ ခိုးခိုးနမ်းပြီး သဇင်ပန်းရနံ့တွေကျတော့ တခြား လိုက်ဝေနေတာ…æ ကဗျာဆရာ ထိတ်လန့်သွား၏။ မြောက် ဘက် တောင်ကုန်းကလည်း လေညင်းကို အပြစ်ပြောနေကြပြန်ပါရောလား။ ကျောက် နံရံကြီးကို လေညင်းနမ်းတာလေးနဲ့များ ဘာ ဖြစ်သွားမှာ ကျနေတာပဲ။ သဘာဝရဲ့ တွန့်တို ပုံ ပြောပါတယ်။ ဟောဒီညကတော့ ကဗျာဆရာအတွက် ဘာမှ အဆင်ပြေအောင် လုပ်ပေးတဲ့ည မဟုတ် ဘူးဟု ကဗျာဆရာထင်မိ၏။ သဘာဝတရား ဆိုတာကြီးကိုက ကဗျာဆရာ့အတွက် မလုံ လောက်တော့တဲ့ တရား ဖြစ်နေပြီလား။ ဒါမှမဟုတ် ကဗျာဆရာ ကိုယ်တိုင် ခုတ်မောင်းခဲ့တဲ့ အတွေးရထားကပဲ လောက သံလမ်းတစ်နေရာမှာ ဘီးချော်တိမ်းမှောက်ခဲ့ ပြီလား။ ကဗျာဆရာပြန် စဉ်းစား၏။ ကဗျာဆရာသည် သူပထမဆုံး ရေးချခဲ့ သော ဝါကျကို ပြန်ကြည့်မိ၏။ သည်တစ်ခါ တော့ အံ့သြရသူက ကဗျာဆရာဖြစ်ပြီ။ ထို ဝါကျထဲမှ စကားလုံးနှစ်လုံးသည် အချင်းချင်း စကားပြောနေကြ၏။ ပြေပြေလည်လည်ကြီး တော့ ဟုတ်ပုံမရ။ သစ်ရွက်ဝါက သူ့ရဲ့သစ်ပင် ခြောက်ကြီးကို ပြောနေတယ်…æ ငြါလည်း…æသင့်လိုပါပဲ…æတြဲ့။ ဒုတိယဝါကျမှာလည်း ပန်းကလေးက ကောင်းကင်ကို မျက်ရည်ခံထိုးနေတယ်။ ငြါလည်း…æသင့်လိုပါပဲ…æတြဲ့။ သူ့အရိပ်တွေ ပျောက်ခဲ့တဲ့ တတိယဝါကျ မှာတော့ လေသံက​ ငြါလည်း…æသင့်လိုပဲထင်ပါရဲ့…æတြဲ့။ ကဗျာဆရာမှာ ခေါင်းကလည်းကိုက်၊ စိတ်ကလည်း ရှုပ်၊ မူးဝေကလည်း မူးဝေ၊ ဘာမှလည်း နားမလည်။ ဘာမှလည်း မသိ တော့။ (သုံး) ထိုညအစွန်မှာ အိပ်မက်တစ်ခု ကဗျာ ဆရာထံသို့ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက် ရောက်လာ ၏။ ဟန်ဆောင်မှုနည်းလွန်း၍ အဖော်မဲ့ကာ ပြုံးပင် မပြုံးတတ်တော့သော သူ့ထံသို့ အိပ် မက်သည် အလိုက်သိစွာပင် အပေါင်းအဖော် သစ်များကိုပါ ခေါ်လာခဲ့၏။ အိပ်မက်က  သူ့ ထံသို့ ခေါ်ကာ ဧည့်သည်သုံးဦးမှာ…æ တစ်ဦးက ရွက်ဝါကလေးတစ်ရွက်။ တစ် ဦးက မိုးစိုပန်းကလေးတစ်ပွင့်။ ကျန်တစ်ဦးက လေညင်း။ ကဗျာဆရာနှင့် သူ့မိတ်ဆွေသစ်သုံးဦး သည် အိပ်မက်ကို သက်သေထား၍ အမေး အဖြေလုပ်ကြ၏။ သစ်ရွက်။ ။ ကြဗျာဆရာဆိုတာ အသက် ငင်နေတဲ့ သစ်ရွက်တစ်ရွက်ကို ပြောတာ လား…æြ ကဗျာဆရာ။ ။ သြင်ဟာ ငါမဟုတ်ဘူးြ ပန်းပွင့်။ ။ ဒြီလိုဆို မျက်ရည်အတုနဲ့ ပန်း ပွင့်လား…æြ ကဗျာဆရာ။ ။ သြင်ဟာ ငါမဟုတ်ဘူးြ လေညင်း။ ။ ဒြါဖြင့်ရင် ရုက္ခဗေဒရဲ့ ရုပ် ဒြပ်ကို ဖော်ပြဖို့ ပျက်ကွက်တဲ့ ရနံ့သက်သက် ကုန်သည်လား…æြ ကဗျာဆရာ။ ။ သြင်ဟာလည်း ငါမဟုတ် ဘူးြ ဒီလိုနဲ့ ကဗျာဆရာသည် ထိုညက မိုး လင်းသည့်တိုင် သူ့ကိုယ်သူ ရှာဖွေ၍မတွေ့ တော့။ မိုးကဖြင့် ပီပီလင်းလင်း ဖြစ်လာပြီ။ ပန်းသီးကြွေရင် မြေပေါ်ကျတယ် ဆိုတာ လောက် သိကြသောရုပ်သက်သက် ပစ္စည်းစု လို့ ထင်ရတဲ့ လူတွေနဲ့ ကဗျာဆရာ တွေ့ရဦး တော့မည်။ ဒါကြောင့်ပဲထင်ပါရဲ့။ ကဗျာဆရာသည် သူ့ကိုယ်သူ ရှာဖွေ၍ မတွေ့တော့တဲ့အဆုံးမှာ ဒီနေ့နေ့သစ်ကနေစပြီး သူနဲ့တွေ့တဲ့လူတိုင်း ကို ဒြီည(၉)နာရီမှာ သေဆုံးသွားတော့မယ့် လူတွေအြဖြစ်နဲ့ပဲ ဖော့ပြီး ခပ်ဖွဖွ ဆက်ဆံသွား ဖို့ ကဗျာဆရာ ဆုံးဖြတ်ချင်နေပြီ…æ။ ကိုငြိမ်း(မန ္တလေး) မိုးမိုး (အင်းလျား) မိုးမိုး (အင်းလျား) ငပလီဇာတ်လမ်း ငပလီဇာတ်လမ်း ၁ မဆန်းပါဘူး။ ဘာမျှမဆန်းလှပါဘူး။ အေးငြိမ်းတို့အတွက်တော့ ငပလီဆိုတာ အဆန်းတကျယ် မရှိလှပါဘူး။ ပင်လယ်ကမ်းခြေက ရွာကလေးတစ်ရွာပါပဲ။ ပင်လယ်ပြင်ကြီးနဲ့ ရေချင်းမြေချင်း ဆက်စပ် နေတာ၊ ပင်လယ်ပြင်ရဲ့ ဟိုးတစ်ဘက်က မြန်မာပြည်ကြီးနဲ့ ရိုးမ တောင်တန်းကြီး ခြားနေတာ၊ ဒါလောက်ပါပဲ။ မြန်မာပြည်မှာရှိတဲ့ အခြား မြို့ငယ်ရွာငယ်လေးတွေလို နေမှာပါပဲ။ ဒါနဲ့များ ဘာဖြစ်လို့ ငပလီ ငပလီနဲ့ နာမည်ကြီးနေရတာပါလိမ့်။ ပင်လယ်ပြင်ကြီးကို အကြောင်းပြုပြီး နာမည်ကြီးနေတာ ထင်ပါရဲ့။ မြန်မာပြည်သားတွေ ဟာ ရေပြင်ကျယ်ကြီးတွေ၊ တောင်တန်းကြီးတွေကို မမြင်ဖူးဘူး ထင်ပါရဲ့။ သနားစရာ။ ဒီနေရာကို ရောက်လာရင်ပဲ သူတို့တစ်တွေဟာ ဒုံးပျံတွေ၊ ဂြိုဟ်တုတွေစီးပြီး သီးခြားကမ္ဘာတစ်ခုကို ရောက်လာသလိုပဲ။ တအံ့ တသြ ဖြစ်နေလိုက်ကြတာ၊ အထူးအဆန်းဖြစ်နေလိုက်ကြတာ၊ ပျော်လို့ ရွှင်လို့၊ အားရဝမ်းသာဖြစ်လို့။ ငွေကုန်ကြေးကျခံပြီး လေယာဉ်ပျံ ကြီးတွေတောင် စီးလာရသတဲ့။ တောင်တန်းကြီးတွေကို ကျော်ပြီး၊ တိမ်တွေကို ဖြတ်ပြီး လေထဲမှာ ပျံသန်းလာကြတော့တာပဲ။ ဒီနေရာ ရောက်လာတာကိုပဲ မလုပ်မဖြစ်တဲ့ အလုပ်ကြီးတစ်ခု လုပ်လိုက်ရ သလို ကျေနပ်နှစ်သိမ့်နေကြလေရဲ့။ ပြီးတော့လည်း ဒီနေရာကို လွတ်လွတ်လပ်လပ် နေလို့ရတဲ့ ကမ္ဘာတစ်ခုလို့များ ထင်နေကြသလား မသိဘူး။ အကျင်္ီတွေ၊ လုံချည်တွေ၊ အရေခွံတွေကိုခွါချလိုက်ပြီး ဘောင်းဘီတိုကလေးတွေနဲ့ ရေကူးဝတ်စုံတွေနဲ့ ရေထဲကိုပြေးလွှား ဆင်းသွားကြတော့တာပဲ။ အမှန်တော့ ဒီနေရာက လူတွေဟာ ရိုးရိုး ဝတ်စား နေထိုင်ကြတာပါပဲ။ ခုလို လွတ်လွတ်လပ်လပ်နေလို့ရတဲ့နေရာ ဖြစ်အောင် သူတို့ဟာ သူတို့ လုပ်ယူလိုက်ကြတာပါ။ ပြီးတော့ ပြောသေးတယ်၊ သူတို့က ဒီနေရာလာပြီး အပန်းဖြေကြတာ တဲ့။ ဘာတွေများ ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြရလို့ အပန်းဖြေချင်ကြရ တာပါလိမ့်။ သူတို့ကြည့်ရတာ ပင်ပင်ပန်းပန်း အလုပ်လုပ်ရတဲ့ ပုံမျိုးလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ဆင်းဆင်းရဲရဲတွေလည်း ဟုတ်ဟန်မတူပါ ဘူး။ ဒါနဲ့များ တစ်နှစ်တစ်ခါလာပြီး အပန်းဖြေကြရသတဲ့။ အံ့ရော။ + + + ပင်လယ်လှိုင်းများ တဝုန်းဝုန်း ရိုက်ခတ်သံကို နားထောင်ရင်း အေးငြိမ်းသည် အိပ်ပျော်ရန် ကြိုးစားနေရလေသည်။ ပင်လယ်လှိုင်းသံ ကို အိပ်ရာဝင်ခါနီး ချော့မြှူနေသည့် သားချော့တေးလို သဘော ထားလိုက်မိသည်။ တဝေါဝေါနှင့် လှိုင်းလုံးကြီး ရွေ့လျားလာသံ၊ ကမ်းခြေကို အုန်းခနဲ ရိုက်လိုက်သည့်အသံ၊ တရှဲရှဲမြည်ကာ ပြန်ဆုတ် သွားသည့် အသံတို့မှာ အချက်ညီညီနှင့် စည်းဝါးကျ၍ နေလေသည်။ ‘မလေး မအိပ်သေးဘူးလား၊ မနက်ကို စောစောထဖို့’ အိပ်ရာထဲတွင် လူးလွန့်လှုပ်ရှားနေသံကို ကြားသွားသော ဘကြီးမောင်က လှမ်း၍ အော်လိုက်လေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ကိုယ်ခန္ဓာကို မလှုပ်ရှားမိအောင် ကြိုးစား၍ သတိထားနေလိုက်သည်။ သို့တိုင် အတွေးစိတ်ကူးများကိုကား ထိန်းချုပ်၍ မရ။ လွင့်ချင်ရာ လွင့်၍ ပျံ့လိုရာ ပျံ့နေကြသည်။ အိပ်ရာဝင်ပြီး အိပ်မပျော်မီ တစ်စုံ တစ်ခုကို တွေးတော စိတ်ကူးနေရသည့် အလေ့ကိုလည်း အေးငြိမ်း အလွန် မြတ်နိုးလေသည်။ ငပလီကမ်းခြေသို့ ဧည့်သည်များ တဖွဲဖွဲရောက်လာစ ပြုပြီ။ အေးငြိမ်းတို့အိမ်သို့မူ တစ်ဦးမျှ မရောက်သေး။ နက်ဖြန်မှ ရောက်လာမည့် ဧည့်သည်များအကြောင်းကို ကြိုတင် မှန်းဆ တွေးတော ကြည့်ရသည်ကပင် စိတ်ဝင်စားစရာ ဖြစ်နေ လေသည်။ အေးငြိမ်းအတွက် ငပလီသည် သာမန်ပင်လယ်ကမ်းခြေ ရွာလေးတစ်ရွာသာ ဖြစ်သည်။ အေးငြိမ်းနေထိုင်ခဲ့၊ ကြီးပြင်းခဲ့ရာ ကျိန ္တလီမြို့လေးသည် ငပလီနှင့် အတန်ငယ် အလှမ်းကွာခဲ့သော် လည်း ငပလီသည် အေးငြိမ်းအတွက် စိမ်းမနေခဲ့။ ငပလီကမ်းတွင် ယခုလို အခြေချနေထိုင်ခြင်း မရှိခဲ့သည့်တိုင် ငပလီကို မကြာခဏ ရောက်ခဲ့ဖူးသည်။ သဲဖြူဖြူနှင့် ပင်လယ်စိမ်းစိမ်းကိုလည်း နှစ်သက် ခင်မင်ခဲ့ဖူးသည်။ သို့သော် ငယ်စဉ်က အေးငြိမ်း မြတ်နိုးခဲ့သော ငပလီသည် အသွင်ခြား၍ နေလေပြီ။ ဆိတ်ငြိမ်အေးချမ်းသော ငပလီ၏ နွေရက်များသည် ရင်နွေးဖွယ်ရာ အဆင်းတန်ဆာတို့ဖြင့် ပြည့်နှက်လျက် ရှိနေလေပြီ။ မြန်မာတစ်ပြည်လုံး၏ အပန်းဖြေစခန်းတစ်ခုအဖြစ် ဟိုးလေး တကျော် ဖြစ်ခဲ့သည်မှစ၍ အေးငြိမ်း ငပလီကို သိပ်မရောက်ခဲ့။ ငပလီရွာတွင် အိမ်တစ်လုံးဖြင့် အခြေချ နေထိုင်နေသော ဘကြီးမောင် ကိုယ်တိုင်ကလည်း အေးငြိမ်းတို့ မိသားစုကို လျစ်လျူရှုထားခဲ့ဟန် တူသည်။ ယခုတော့ အမေအားကိုးရာ အဖေသည်လည်း မရှိတော့ပြီ။ အေးငြိမ်း ၈ တန်းဖြေရမည့် ဆဲဆဲမှာပင် အဖေဆုံးခဲ့သည်။ ရိုးလွန်း အလွန်းသော အမေသည် ဈေးရောင်း ဈေးဝယ်မျှကိုပင် လုပ်မစား တတ်။ သို့သော် သမီးကို ချစ်ရမှန်းတော့ သိသည်။ သမီး၏ ပညာရေး ထိခိုက်ပျက်စီးသွားမည်ကို စိုးသည်။ သို့ဖြင့် ဘကြီးမောင်၏ သြဇာအောက်သို့ ပြန်လည်ခိုဝင်ကာ ဘကြီးမောင် စီမံသမျှ နာခံလုပ်ကိုင်ရန် ငပလီရွာသို့ ပြန်လာခဲ့လေသည်။ ဘကြီးမောင်၏ ခြေတံရှည်အိမ်ကြီးသည် ငပလီကမ်းခြေကို မျက်နှာမူ၍ နေ၏။ သည်အိမ်ကြီးကို ဧည့်ရိပ်သာအဖြစ် ဖန်တီးခဲ့ သည်မှာ များစွာ မကြာလှသေး။ လွန်ခဲ့သော သုံးလေးနှစ်ကမှ စတင်ငှါးရမ်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အေးအေးဆေးဆေး နေတတ်သော ဘကြီးမောင်သည် သူ့အိမ်ပေါ်တွင် ဘယ်အရပ်ဘယ်ဒေသကမှန်း  မသိ သော လူတွေ ရှုပ်ရှုပ်ထွေးထွေး နေကြ စားကြမှာကို မလိုလား။ သူ့ ခြံထွက် အုန်းသီးများ၊ ဒန့်သလွန်သီးများ၊ ငှက်ပျောခိုင်များမှ  ရရှိသော ဝင်ငွေဖြင့်သာ ရောင့်ရဲနေခဲ့လေသည်။ ယခုတော့ အသက်ကလည်း ကြီးလာပြီမို့ တစ်နှစ်တွင်မှ တစ်နွေလောက်ငှါးရသော လုပ်ငန်းကို စိတ်လျှော့၍ လက်ခံလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ သည်ကမ်းခြေတွင် နေပြီး ဧည့်ရိပ်သာအဖြစ်ငှါးမစားသည့်အိမ်ဟူ၍ မရှိသလောက်ပင်။ ခုလို နွေရာသီတွင် ကမ်းခြေနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်နေသော သည်လိုအိမ် မျိုးကို မဆိုထားဘိ၊ ကားလမ်းမကြီး၏ အခြားတစ်ဘက်မှ အိမ်များ တွင်ပင် ဧည့်သည်များကို လက်ခံနေကြရသေးသည်။ ဘကြီးမောင်ကငှါးမစားဘဲ ဇွတ်တင်း၍ နေခဲ့သည်မှာ ‘သက်သက်မာနကြီးနေတဲ့ အဘိုးကြီး’ဟု ပြောစရာ ဖြစ်နေခဲ့လေသည်။ ယခုတော့ ဘကြီးမောင် သည် အေးငြိမ်းတို့သားအမိ ရောက်လာသည်မှစ၍ သူ့အိမ်ကြီးကို ‘ငြိမ်းရိပ်သာ’ဟုပင် အမည်တပ်၍ ပေးခဲ့လေပြီ။ ငြိမ်းရိပ်သာ၏ရှေ့တွင် ပင်လယ်ပြင်ကို ကျောပေးလျက် တဲငယ်လေးတစ်လုံကိုထိုးကာ အေးငြိမ်းတို့သားအမိကို နေစေသည်။ အိမ်ကြီးပေါ်တွင် ဘကြီးမောင်တစ်ယောက်သာ ဒရဝမ်အဘိုးကြီး သဖွယ် တစ်ခါတစ်ရံ တက်၍ အိပ်တတ်သည်။ ဧည့်သည်များရှိလျှင် လည်း ဧည့်သည်များ၏ လုံခြုံရေးနှင့် ပစ္စည်းပစ္စယများကို စိတ်ချလက်ချ ထားခဲ့နိုင်ရေးအတွက် ဘကြီးမောင်က စောင့်၍ နေပေးတတ် ခဲ့သည်။ သည်နှစ်တွင်တော့ ‘ငြိမ်းရိပ်သာ’၏ ဧည့်သည်များကို အေးငြိမ်းတို့သားအမိက တာဝန်ယူစောင့်ရှောက်ရမည်ဟု ဘကြီးမောင် က လွှဲအပ်လိုက်လေသည်။ အေးငြိမ်းသည် မမြင်ရသေးသော ဧည့်သည်များကို စိတ်ကူး ဖြင့် မှန်း၍ ကြိုဆိုနေမိလေသည်။ ငပလီနှင့် အပန်းဖြေသူများ၏ သဘာဝကို ယခုမှပင် ထိတွေ့ဆက်ဆံရပေတော့မည်။ ငပလီကို မည်သူတွေ လာကြမည်လဲ။ မည်သို့သော သူမျိုးတွေက ငပလီ၏ အလှကို လာရောက် ခံစားကြသည်လဲ။ အေးငြိမ်း၏ ရင်သည် စူးစမ်းသိမြင်လိုစိတ်ဖြင့် လှုပ်ရှား၍နေလေ၏။ ‘ဟဲ့ မလေး၊ အိပ်တော့လို့ ဆိုနေ၊ မနက်ကို ဧည့်သည်တွေ မရောက်ခင် တစ်အိမ်လုံး လှည်းဖို့ကျင်းဖို့’ အတွေးလွန်နေရာမှ သတိလစ်၍ ကိုယ်ကို စောင်းလှည့်လိုက် သဖြင့် ကြမ်းပြင်သည် အသံမြည်၍သွားလေသည်။ ဘကြီးမောင်၏ အော်သံကြောင့် အေးငြိမ်းသည် အိပ်ပျော်အောင် အိပ်တော့မည်ဟူသော ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် စောင်ကို ခေါင်းအထိ ဆွဲ၍ခြုံလိုက်ကာ မျက်စိကို မှိတ်လိုက်သည်။ ပင်လယ်လှိုင်းများ ရိုက်ခတ်သံသည် စည်းဝါးမှန်မှန် ရိုက်ခတ် မြည်ဟီး၍ လာပြန်လေသည်။ + + + ပြတင်းတံခါးကို ဖွင့်လိုက်လျှင်ပင် လတ်ဆတ်သော လေနုအေးက တိုးဝှေ့ဝင်ရောက်လာလေသည်။ မဖွင့်သည်မှာ ကြာ၍ တံခါးများက ကျပ်ပြီး အသံတကျွိကျွိ မြည်နေသည်။ ပင့်ကူအိမ် တစ်ဝက်တစ်ပျက်က တံခါးရွက်တွင် ကပ်၍ပါသွား၏။ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားသော ပင့်ကူ လေးက အလန့်တကြားဖြင့် အေးငြိမ်းပခုံးပေါ်သို့ ခုန်တက်လိုက်ရာ အေးငြိမ်းက လက်ဖြင့် ခါချလိုက်ရသည်။ ပင်လယ်ပြင်သည် အပြာရင့်ရောင်မှ အစိမ်းနုရောင်ဘက်သို့ တဖြည်းဖြည်း ကူးနေလေသည်။ ထွက်ပြူစနေရောင်ခြည်သည် ပင်လယ်ပြင်ပေါ်သို့ ဖြာ၍ကျစပြုနေပြီ။ ပင်လယ်လှိုင်းများက နေရောင် အောက်တွင် တလက်လက်တောက်ပနေကြသည်။ တကယ်တော့ ငပလီကမ်းခြေသည် နွေနှင့် ပနံအရဆုံး ဖြစ်လေသည်။ ထို့ကြောင့် လည်း ငပလီကို နွေ၏အလှအပ တစ်ရပ်အဖြစ် စွဲမှတ်ယုံကြည်ကာ နွေရောက်လျှင် ငပလီကို တတမ်းတတနှင့် ပြေးလွှားရောက်ရှိလာဟန် တူလေ၏။ အေးငြိမ်းတို့ဆီမှ လူများက ရိုးမခြားနေသော ဟိုမှာဘက်ကို မြန်မာပြည်ဟု နှုတ်စွဲနေကြသည်။ အေးငြိမ်း၏ အတွေးတွင်ကား အေးငြိမ်းတို့သည် တစ်ပြည်တစ်ရွာခြားနေသူများဟု မထင်မိ။ ဘာ ကြောင့်များ အရှေ့သား၊ အနောက်သား၊ အထက်သား၊ အောက်သား ဟူ၍ ခွဲခြားနေရသည်ကို အေးငြိမ်း နားမလည်။ အေးငြိမ်း၏ ကျောင်းစာအုပ်များကြားတွင် ဂျာနယ်မဂ္ဂဇင်းမျိုးစုံ စုပုံရောထွေး၍ နေတတ်လေသည်။ အေးငြိမ်း၏ အမြင်သည် အတွေးအခေါ်ဟောင်း များထဲမှ ခွဲထွက်၍ နေလေပြီ။ သို့သော် အေးငြိမ်းသည် သာမန် တံငါလုပ်သားတစ်ဦး၏ သမီးငယ်အဖြစ် ကြီးပြင်းလာခဲ့ရသည်။ အေးငြိမ်းတို့ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ဘုရားထူးသော လူအချို့ကို မြင်တွေ့နေရဆဲ ဖြစ်လေသည်။ အေးငြိမ်း စိတ်တွင်မူ အနောက်တိုင်း၏ အငွေ့အသက်များ ထိခတ်နေသည် ဆိုသော အရှေ့မြန်မာပြည်သည် စိတ်ဝင်စားစရာ ဖြစ်၍နေသည်။ ငပလီသည် ရိုးမ၏ အရှေ့ဘက်ခြမ်းမှ လူအချို့ကို အနောက် ဘက်သို့ ဆွဲဆောင် ညှို့ယူနေဟန် ရှိလေသည်။ ‘မလေး တံမြက်စည်းမလှည်းသေးဘူးလား၊ မြန်မြန်လှည်းဖို့ လုပ်’ ပင်လယ်ကိုငေးကာ အတွေးလွန်နေသော အေးငြိမ်းကို အမေက သတိပေးလိုက်သည်။ ‘ဧည့်သည်တွေက ဘယ်အချိန် ရောက်ဖို့လဲ’ အေးငြိမ်းက သူ့အမေကို လှည့်မေးလိုက်သည်။ ‘ငါမသိ၊ ညနေရောက်ဖို့ ထင်တယ်’ အေးငြိမ်းက ပင့်ကူအိမ်များကို တံမြက်စည်းဖြင့် ဖျက်ချလိုက် သည်။ သူ့အမေက တံမြက်စည်းတစ်ချောင်းယူကာ အိမ်ရှေ့ခန်းကို စလှည်းသည်။ ဧည့်သည်များက သံတွဲမြို့ပေါ်မှ လူများနှင့် လှမ်း၍ ဆက်သွယ်ထားပြီး ဖြစ်လေသည်။ မြို့ခံလူများက တစ်နေ့ကပင် ဘကြီးမောင်ကို လာပြောပြီး စရန်ပေးသွားကြသည်။ သည်ကမ်းခြေတွင်တော့ ငြိမ်းရိပ်သာသည် ဈေးအချိုဆုံးပင် ဖြစ်လိမ့်မည် ထင်သည်။ တစ်အိမ်လုံးကိုမှ တစ်နေ့ လေးဆယ်ပဲ ယူသည်။ အိမ်က နှစ်ခန်းတွဲဖြစ်ပြီး အလယ်မှ ကာရံထားခြင်း မရှိ။ လှေကားကသာ အခန်းနှစ်ခန်းကို ပိုင်းခြားထားသလို ဖြစ်နေသည်။ တစ်အိမ်လုံငှါးလိုကငှါးနိုင်၏။ လူနည်း၍ အိမ်တစ်ဝက် တစ်ခန်း ကိုသာငှါးလိုလျှင်လည်း ရသည်။ တစ်နေ့ နှစ်ဆယ် ပေးရုံသာ။ ယနေ့ရောက်လာမည့် ဧည့်သည်များက လူနည်းဟန်တူလေ သည်။ တစ်ခန်းတည်းအတွက်သာ စရန်ပေးသွားကြသည်။ မည်သို့သော လူများ ဖြစ်နိုင်သည်ကို အေးငြိမ်းက မှန်းဆ တွေးတောနေမိ၏။ လင်မယားနှစ်ယောက်တည်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ညားခါစသော် လည်းကောင်း၊ အဘိုးကြီး အဘွားကြီးများသော်လည်းကောင်း ဖြစ် မည်။ လူရွယ်စုံတွဲဖြစ်က ကလေးတစ်ယောက်နှစ်ယောက် ပါလာ နိုင်၏။ သို့မဟုတ်က ယောကျ်ားလေးတွေချည်း လေးငါးယောက် တစ်သိုက် ဖြစ်ချင်ဖြစ်မည်။ ယောကျ်ားလေးတွေချည်းဖြစ်လျှင် အေးငြိမ်း အိမ်ပေါ်တက်ခွင့်ရှိမည်မဟုတ်။ သောက်ကြစားကြမည်။ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပျော်ပျော်ပါးပါး နေကြမည်။ အလွန်အကျွံ ဖြစ်လာလျှင်ကား ဘကြီးမောင်က ခွင့်ပြုလိမ့်မည် မဟုတ်။ ထို့ကြောင့် လည်း လက်မခံမီကပင် မည်သို့သောသူများ ဖြစ်မည်ကို မေးမြန် တတ်၏။ သို့သော်လည်း ပြောတုန်းကတစ်မျိုး၊ ရောက်တော့ ပုံစံ တစ်မျိုး ဖြစ်နေတတ်သည်ကများသည်ဟု ဆိုလေသည်။ ‘ဒီနေ့လာဖို့ဟာ ဘယ်နှစ်ယောက်လဲ အမေ’ ‘ငါမသိ’ အမေ့ မေးလိုက်မှဖြင့် ဘယ်တော့မှ သိတယ် မရှိဘူးဟု အေးငြိမ်းက တွေးမိ၏။ အမေသည် စကားအလွန်နည်းသည်။ သူ့ မို့လို့ စကားပြောလိုက်လျှင်လည်း လူစိမ်းသူစိမ်းများက နားမလည်။ နားမလည်၍ ထပ်မေးလိုက်လျှင် ပိုဆိုးသွားတတ်၏။ ဘာပြောလိုက် မှန်းပင် မသိတော့။ အမေ အိမ်ထောင်ကျစက အဖေနှင့် ကျောက်ဖြူသို့ လိုက်သွား ကာ သုံးနှစ်ခန့် နေခဲ့ဖူးသည်။ အဖေသည် ကျောက်ဖြူသားဖြစ်၏။ အမေ သံတွဲပြန်လာပြီးမှ အေးငြိမ်းကို မွေးသည်။ ပြီးမှ ကျိန ္တလီရွာ သို့ ပြောင်းရွှေ့သည်။ အမေသည် အဖေ့နည်းတူ စကားပြောလျှင် ရခိုင်သံဝဲ၍ နေတော့သည်။ သံတွဲမြို့ပေါ်တွင် မွေးသော အေးငြိမ်း တို့ကမူ စကားသိပ်မဝဲတော့။ မြန်မာသံဖြင့်ပင် ပြောကြ ဆိုကြ လေသည်။ ‘အမေ့ကို ထမင်းချက်ဖို့ ပြောထားသေးလား’ အေးငြိမ်းက အမှိုက်များအား ကြမ်းပေါက်မှ ပျဉ်ချပ်ငယ်ကိုခွါ၍ လှည်းချရင်း မေးလိုက်သည်။ အိမ်က ခြေတံရှည်၍ အမှိုက်များက ဝဲပျံကာ အောက်သို့ လွင့်စဉ်ကျသွားကြသည်။ လှဲချပြီးမှ ဘကြီးမောင် များ အိမ်အောက်တွင် ရှိနေမလားဟု အေးငြိမ်းက ငုံ့ကြည့်မိသည်။ အောက်ထပ်တွင် အိမ်ဘေးတစ်ခြမ်းကို ကာရံကာ ကွပ်ပျစ်များ ခင်းထားလေသည်။ တည်းခိုစရာ မရသည့်အဆုံး၌ အိမ်အောက်တွင် ဇွတ်လာရောက်နေထိုင်တတ်သော ဧည့်သည်များလည်း ရှိသေးသည် ဟု သိရသည်။ ‘အမေ့ကို ထမင်းချက်ပေးဖို့ ပြောထားသေးလားလို့’ အေးငြိမ်းက အဝတ်စတစ်ခုဖြင့် စားပွဲခုံကို ပွတ်တိုက်နေသော အမေ့ကို ထပ်၍ မေးလိုက်သည်။ ‘ဘာမှမပြော’ အမေက ထိုမျှသာပြောသည်။ အေးငြိမ်းက တစ်စုံတစ်ရာကို မေးဦးမည်ပြုပြီးမှ ဘာမျှမမေးတော့ဘဲ စားပွဲပေါ်တွင် ရေချိုင့်နှင့် ဖန်ခွက်များကို နေရာတကျ တင်ပေးလိုက်သည်။ တစ်အိမ်လုံး လှည်းကျင်းပြီးစီးချိန်တွင်တော့ အေးငြိမ်းက ရေချိုးသန့်စင်လိုက်သည်။ ပြီးလျှင် ဝါနုသော သူ့ပါးပြင်ပေါ်သို့ သနပ်ခါး ပါးကွက်ကျားတင်လေသည်။ ပြီးမှ ဒီနေ့ ဧည့်သည်တွေ လာမှာပဲဟု သတိရကာ ပါးကွက်ကို သွားပွတ်တံဖြင့် လိုက်ဖျက် သည်။ ဘကြီးမောင်၏ သွားတိုက်သည့် သွားပွတ်တံဟောင်းကြီးကို သုံးနေရသဖြင့် ကြမ်းတမ်းလွန်း၍ အသားပင်နာလာသည်။ အကုန် အစင်မပျက်မီ ရပ်လိုက်ရ၏။ ယိုးဒယားပေါင်ဒါမှုန့်ထုပ်လေးကို ဖြေကာ တို့ပတ်ဖြင့် အနည်းငယ်တို့ယူပြီး ပါးကို ပွတ်လိုက်လေသည်။ ‘ဟဲ့ မလေး မပြီးသေးဘူးလား၊ ထမင်းစားဖို့’ ‘ပြီးပါပြီ’ အေးငြိမ်းက ဆံပင်ကို အထက်မြင့်မြင့်တင်၍ စည်းမည်ဟန်ပြင် နေရာမှ သားရေကွင်းဖြင့် အရင်းနားတွင် အလွယ်တကူ ရစ်ပတ် လိုက်ကာ မှန်ရှေ့မှ ထလာခဲ့ရသည်။ အေးငြိမ်းက ထမင်းစားနေရင်းမှ ဘယ်လို ဧည့်သည်တွေ ရောက်လာမှာပါလိမ့်ဟု တွေးနေမိသည်။ တွေးနေရင်းမှ သည်နေ့ မြနုနှင့် မတွေ့ရသေးသည်ကို သတိရကာ ထမင်းကို ကမန်းကတန်း စားလိုက်သည်။ ပြီးတော့ မြနုတို့အိမ်ဘက်သို့ ကူးလာခဲ့လေသည်။ မြနုတို့အိမ်ကလေးက အေးငြိမ်းတို့၏ အိမ်နှစ်လုံးရှေ့မှာ ရှိ သည်။ ပလက ဘန်ဂလိုကြီးဘေးမှ အိမ်မြင့်မြင့်ကြီးကို ခပ်မှီမှီထိုး ထားသော တဲငယ်လေးသာ ဖြစ်၏။ အိမ်ရှေ့တွင် ခရုပုတီးများကို အစဉ်လို ချိတ်ဆွဲထားတတ်ရာ မြနုတို့အိမ်ကို ခရုကန့်လန့်ကာကြီးနှင့် ကာထားသည်ပင် တူနေပေသည်။ သည်အနားတစ်ဝိုက်တွင်တော့ မြနုသည်သာ အေးငြိမ်း၏ အရင်းနှီး အခင်မင်ဆုံး သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်ဖြစ်၍လာသည်။ မြနုနှင့်စကားပြောရသည်မှာ သနားစရာ လည်းကောင်း၊ ရယ်စရာလည်း ကောင်း၏။ မြနုသည် အေးငြိမ်းလို ကျောင်းမနေခဲ့ရ။ အေးငြိမ်းလို သက်သက်သာသာနေထိုင်ခွင့် မရ။ ယခုလို ဧည့်ပေါသည့် နွေရာသီတွင် ခရုပုတီးတွင်တွင်ရောင်းရရေး အတွက် မြနုတစ်ယောက် အလုပ်ရှုပ်နေသည်။ မနေ့ကပင် ခရု အရနည်းသည်ဆိုကာ လုံးသာဘက်သို့ သူကိုယ်တိုင် လိုက်သွား သည်။ အခါတိုင်းဆိုလျှင်တော့ သူကတစ်ဆင့် ဖောက်သည်ယူရောင်း တတ်သည်။ ‘မအေးငြိမ်းတို့အိမ် ဧည့်သည်တွေရောက်နေပြီလား’ မြနုက ခရုကန့်လန့်ကာကြားမှနေ၍ အေးငြိမ်းကို နှုတ်ဆက် လိုက်သည်။ အေးငြိမ်းက မြနုကို မမြင်ရသေး။ အေးငြိမ်း လှမ်းတက် လိုက်တော့ မြနုတို့တဲလေးက အနည်းငယ်လှုပ်သွားသည်။ ‘ဘယ်ဈေးဝယ်ခဲ့ရလဲဟေ့’ ‘တစ်ပြည်လေးကျပ်’ မြနုရှေ့မှတောင်းထဲတွင် ခရုမျိုးစုံရောထွေးနေသည်။ မြနုက အမျိုးအစားတူသော ခရုလေးများကို သပ်သပ်စီရွေး၍ ပုံနေ၏။ အေးငြိမ်းကလည်း ကူ၍ရွေးပေးလေသည်။ ‘ဟောဒါလေးတွေတော့ ဝါဝါဝင်းရွှေဖို့ချန်ထားရမယ်’ မြနုစကားပြောလျှင် ဤသို့ပင် ကြီးကြီ:ကျယ်ကျယ်ပြောတတ် ၏။ အေးငြိမ်းက မြနုမျက်နှာကို လှမ်းကြည့်လိုက်သည်။ မြနုသည် အေးငြိမ်းလို မလှချေ။ အသားညိုသည်။ ပုသည်။ အေးငြိမ်းထက် တစ်နှစ်သာငယ်သော်လည်း မြနုက သေးကွေးလွန်း၍ အေးငြိမ်း ကလည်း ဖွံ့ထွား၍ သုံးလေးနှစ်ငယ်ဟန် ထင်ရသည်။ ပြီးတော့ မြနုသည် အမြဲတမ်း ကပိုကရိုနေတတ်သည်။ သနပ်ခါးကိုတော့ ထူထူလိမ်းတတ်၏။ မြနုကို အစဉ်သဖြင့် သနပ်ခါး…æဘဲကျားနှင့် တွေ့ရတတ်လေသည်။ ‘ဝါဝါဝင်းရွှေက နင့်ဆီမှာ မှာထားလို့လား’ ‘ဟင့်အင်း၊ မှာတော့ မမှာဘူး၊ မနေ့က ကျွန်မဆီက ဖောက်သည်ယူပြီး သွားရောင်းတဲ့ ကောင်မလေးတွေဆီက ဝယ်လိုက် တယ်တဲ့၊ ဒီနေ့တော့ ကျွန်မကိုယ်တိုင် သွားရောင်းဖို့’ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး ဝါဝါဝင်းရွှေ ငပလီရောက်လာသည် ဆိုကတည်းက မြနုသည် ဝါဝါဝင်းရွှေအကြောင်းကို မေးရမြန်းရသည် မှာ မောနေ၏။ သူကိုယ်တိုင်လည်း တွေ့လို မြင်လိုလှသဖြင့် ခရု ပုတီးလှလှကို စုဆောင်းနေခဲ့သည်။ ယနေ့တော့ သူ့အလိုဆန္ဒ   ပြည့်ပေ တော့မည်။ ‘မအေးငြိမ်းကော လိုက်မလား ဟင်’ ‘လိုက်ချင်ပါဘူး ဟယ်’ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး မြင်ဖူးရတာပေါ့လို့’ ‘မမြင်ဖူးတော့ကော ဘာဖြစ်လဲ၊ သူလဲ တို့လိုလူပါပဲဟ’ ‘သူက လှတာပဲဟာကို’ အေးငြိမ်းက မြနုနှင့်ပြိုင်၍ မငြင်းတော့ပေ။ ခရုရှည်ရှည် ချွန်ချွန်လေးများကို ရွေးကာ ကြီးစဉ်ငယ်လိုက် ဘယက်သဖွယ် သီပေးနေလိုက်သည်။ ‘မအေးငြိမ်သီတဲ့ပုတီးက လှတယ်၊ အဲဒါ ဝါဝါဝင်းရွှေဖို့ ယူသွားရမယ်’ မြနုကမူ ခရုညိုညိုလုံးလုံးလေးများကို ပလတ်စတစ်ကြိုးအား ဖြတ်ထားသော ပိုက်လုံးလေးများခံကာ သီနေလေသည်။ ‘နင်လဲ ဒေါ်အေးမယ်ကြီးလို ဖြစ်နေဦးမယ်’ ‘ဒေါ်အေးမယ်ကြီး ဘာဖြစ်လို့’ ‘ဝါဝါဝင်းရွှေ အိမ်ရှေ့မှာ ရေကြက်တွေ သွားရောင်းတယ် လေ၊ တစ်နေသာကုန်ရော မင်းသမီးက သူ့ရေကြက်တွေ လာမကြည့် လို့ ပြန်လာခဲ့ရတယ်တဲ့’ ‘ကျွန်မ ပုတီးကိုတော့ လာဝယ်မှာပါ’ မြနု မလျှော့သေး။ ‘ဟော လေယာဉ်ပျံဆင်းသံ ကြားတယ်၊ ဧည့်သည်တွေ ပါ လာမယ်ထင်တယ်၊ ငါဲပြန်ဦးမှ’ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ ဒီကို ရောက်လာဖို့က အဝေးကြီး လိုပါ သေးတယ်’ ‘ဘကြီးက လှေကားထစ်တွေ တံမြက်စည်းလှည်းခိုင်းထားတာ မေ့နေလို့ဟေ့၊ ပြန်လှည်းလိုက်ဦးမယ်၊ နင်လဲ ဝါဝါဝင်းရွှေဆီ သွားချည်ဦး’ အေးငြိမ်းက အိမ်ဘက်သို့ အပြေးအလွှား ပြန်လာခဲ့သည်။ အိမ်ရှေ့တွင် သူ့အမေက လှေကားထစ်များကို တံမြက်စည်းတစ်ချောင်း ဖြင့် လှည်းချနေလေသည်။ + + + ၂ ယူဘီအေ ခေါင်းတိုကားကြီးက အိမ်ရှေ့တွင် ရပ်လိုက်သည်။ ကား ပေါ်မှ အမျိုးသမီး အမျိုးသား ၁၅ ယောက်ခန့် ဆင်းလာကြလေ သည်။ အမျိုးသားများ၏ ဆံပင်များက ကုပ်တွင်ရှိကာ အမျိုးသမီး တို့၏ ဆံပင်များက ကျောလယ်တွင် အဆုံးသတ်ကြသည်။ အဝတ် အစားများကိုမူ ဣနြ္ဒေရရ ခေတ်မီမီ ဝတ်ဆင်ထားကြ၏။ လူကြီး တစ်ယောက်နှင့် မိန်းမကြီးနှစ်ယောက်ပါသည်။ ကျန်လူများက လူရွယ် များသာ ဖြစ်၏။ ပစ္စည်းပစ္စယများကလည်း စုံလှသည်။ ဂစ်တာ၊ ပန်ကာ၊ ရေခဲဘူး၊ ကက်ဆက်၊ ထမင်းအိုး၊ ရေနံဆီမီးဖို စသည် စုံတကာစေ့နေသည်။ ပစ္စည်းများအားလုံး ကုန်အောင်ချနေရ သည်ကပင် အတော်ကြာလေသည်။ ဘကြီးမောင်က ထိုလူစုကို ကြည့်ကာ မျက်နှာပျက်နေသည်။ အေးငြိမ်းရင်ထဲကမူ ဘုရားတနေမိ၏။ ဒီလူအားလုံး ဒီအိမ်မှာတည်း မှာလား။ မဟုတ်ပါစေနဲ့။ ထိုစဉ် မိန်းမကြီးတစ်ယောက်က လူရွယ် တစ်ယောက်ကို တစ်စုံတစ်ရာပြောလိုက်၍ လူရွယ်က အေးငြိမ်းတို့ အိမ်ဘက်သို့ အမှတ်တမဲ့ ကြည့်လိုက်သည်။ တစ်ဘက်သို့ လှည့်သွား ပြီးမှ အေးငြိမ်းကိုမြင်သွားဟန်ဖြင့် သူ့ခေါင်းကို ဆတ်ကနဲ ပြန်လှည့် လိုက်လေသည်။ အေးငြိမ်းရင်ထဲ နွေးကနဲဖြစ်သွား၏။ လူရွယ်က အေးငြိမ်းတို့ရှိရာသို့ လျှောက်လာလေသည်။ လူရွယ်သည် ဣနြ္ဒေရစွာဖြင့် ဘကြီးမောင်ကို ကြည့်ကာ တရိုတသေမေးလိုက်သည်။ ‘ဦးလှမြိုင်အိမ် ဘယ်အိမ်ပါလဲ ခင်ဗျာ’ ‘ဟိုဘက်အိမ်ကွယ့် မောင်ရင်ရဲ့’ ‘သြော် ဟုတ်ကဲ့၊ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ လူရွယ်က အေးငြိမ်းဘက်ကို လုံးဝမကြည့်ဘဲ ဣနြ္ဒေရရ ပြန်သွားသည်။ သေးကွေးသော ခန္ဓာကိုယ်လေးပေါ်တွင် ရှပ်အကျင်္ီ အပွင့်လေးက ကျပ်တည်းစွာ စည်းနှောင်ထားလေသည်။ လမ်း လျှောက်သည့်အခါ တင်ပါးလေးက လိမ်ကျစ်လိမ်ကျစ် ဖြစ်သွားသည်။ ‘အင်း အပြောအဆိုကတော့ ယဉ်ကျေးပါပေရဲ့၊ လူပုံက တော့ကွာ’ အေးငြိမ်း စိတ်ထဲကမူ ငပလီကိုရောက်လာသော မြန်မာပြည် သားများသည် ရှေးကထက် ပို၍ပို၍ ပိန်ကာ ဆံပင်များကလည်း ပို၍ ရှည်လျားလာသည်လားဟု ထင်မိလေသည်။ ဆံရှည်အုပ်စုက ပစ္စည်းများကို တစ်ယောက်တစ်လက်သယ်ရင်း ဘေးအိမ်သို့ တက် သွားကြသည်။ ဦးလှမြိုင်သည် အခြားတစ်အိမ်တွင် သူ့ဘာသာ သပ်သပ်နေထိုင်သူဖြစ်၍ မျက်စိရှုပ်မှာ မပူရပေ။ ဧည့်သည်များလည်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် နေ၍ ရပေသည်။ ဘကြီးမောင်ကမူ သူ့အိမ်ပေါ် တက်လာမည့် ဧည့်သည်များကို တမျှော်မျှော် ဖြစ်၍နေလေသည်။ ခဏအကြာတွင် ဂျစ်ကားတစ်စီး ဆိုက်၍လာလေသည်။ ဘောင်းဘီရှည်ကို သပ်သပ်ရပ်ရပ် ဝတ်ဆင်ထားသော အမျိုးသား တစ်ဦးက ဦးစွာဆင်းလာသည်။ ရှေ့ခန်းတွင် ထိုင်နေသော အမျိုးသမီး က နောက်မှ ဖြည်းညင်းစွာ ဆင်းလိုက်သည်။ ကားပေါ်မှ ခြေထောက်ကို ကျော်၍ ဆင်းလိုက်စဉ် သလုံးသားဝါဝါလေးက ဝင်းလက်သွားလေသည်။ နေကာမျက်မှန်အဝိုင်းကြီး အောက်တွင် သူမ၏ မျက်နှာအလှက ပျောက်ကွယ်၍ နေ၏။ ကိုယ်လုံး ကိုယ် ထည်ကမူ အတော်ပင် ကြည့်၍အဆင်ပြေလှသည်။ သူလည်း   ရုပ်ရှင် မင်းသမီးလောက်တော့ လှတာပါပဲဟု အေးငြိမ်းက တွေးနေမိသည်။ ဘောင်းဘီရှည် အမျိုးသားသည် ပစ္စည်းများကို တစ်ယောက် တည်း သယ်ချနေလေသည်။ အမျိုးသမီးကမူလက်ကိုင်အိတ်တွင်းမှ တို့ပတ်ငယ်ကိုထုတ်ကာ နှာခေါင်းနှင့် နဖူးတစ်ဝိုက်ဆီသို့ တို့၍ တို့၍ နေ၏။ ပြီးမှ ပစ္စည်းတွေ စုံမစုံ ရေတွက်နေဟန် မြင်ရသည်။ သူတို့နှစ်ယောက်တွင် ပစ္စည်းသိပ်မများလှ။ သားရေသေတ္တာများ၊ အိတ်များအတွင်း သိုသိုသိပ်သိပ် ထည့်လာပုံရသည်။ အမျိုးသားက ကားမောင်းလူကို ငွေထုတ်ပေးနေသည်။ ဂျစ်ကားသည် သံတွဲမှကားပင် ဖြစ်၏။ အေးငြိမ်းက မှတ်မိနေသည်။ ကားမောင်း သူက အေးငြိမ်းတို့အိမ်ကို လက်ညှိုးထိုးပြနေသည်။ သူတို့နှစ်ယောက် ကို ထားကာ ကားက ပြန်ထွက်သွားလေသည်။ ္အပစ္စည်းတွေ ကူသယ်ချေပါ မလေးရဲ့’ ဘကြီးမောင်က ပြောလိုက်သဖြင့် အေးငြိမ်းက သူတို့ရှိရာသို့ ပြေးသွားသည်။ ကြိုတင်ရည်ရွယ်ထားသည့်အတိုင်း ပစ္စည်းများကို မယူမီ အမျိုးသမီး၏မျက်နှာကို အသေအချာ ကြည့်လိုက်လေသည်။ အမျိုးသမီးက နှုတ်ခမ်းပါးလေးကို ကွေး၍ ပြလိုက်သည်။ ‘နေပစေ ညီမရယ်’ အသံလေးကလည်း သာယာလှလေသည်။ ‘နေပစေ ညီမလေး၊ အစ်ကို သယ်ပါ့မယ်’ သို့သော် အေးငြိမ်းက သားရေသေတ္တာတစ်လုံးကို အလျင် အမြန် မ  ယူလိုက်ကာ ရှေ့မှ လျှောက်လာခဲ့၏။ သေတ္တာက ထင် ထားသည်ထက် လေးသဖြင့် အိမ်ရှေ့ တံတားလေးနားမရောက်မီ ခေတ္တနားလိုက်ရသည်။ ‘အဲဒီသေတ္တာက လေးတယ် ညီမရဲ့၊ ဥမ္မာ့ပစ္စည်းတွေလေ’ သားရေအိတ်နှစ်လုံးကို ဆွဲလာသော အမျိုးသားက ပြောလိုက် သည်။ အမျိုးသမီးက ကျန်နေသော ပစ္စည်းများအပါးတွင်ရပ်ရင်း အေးငြိမ်းကို လှမ်းကြည့်နေလေသည်။ အေးငြိမ်းက လှည့်ကြည့်လိုက် စဉ် သေတ္တာကို ချထားခဲ့ရန် လက်ဟန်ပြသည်။ သို့သော် အေးငြိမ်း အမေက ထွက်လာပြီး သေတ္တာကို မ သွားသည်။ နောက်တစ်ခေါက် အမျိုးသားက ပစ္စည်းများသွားသယ်ချိန်တွင် အမျိုးသမီးသည် လက်ဆွဲ အိတ်တစ်လုံးကို လွယ်ရင်း ခပ်နွဲ့နွဲ့လေး လိုက်ပါလာသည်။ အေးငြိမ်းက တံတားနားတွင် ရပ်စောင့်နေမိသည်။ ‘မမ ကျွန်မကို ပေးလေ’ အေးငြိမ်းက သားရေအိတ်ကို လှမ်းတောင်းသည်။ ‘ရပါတယ်ကွယ် နေပစေ’ အမျိုးသမီးက တံတားငယ်ပေါ် ဖြတ်လျှောက်သွားရာ ဒေါက်ဖိနပ်ခွါချွန်ချွန်လေးက ကျိုးတိုးကျဲတဲ ပျဉ်ချပ်များကြားသို့ ညပ်၍ညပ်၍ ဝင်သွားလေသည်။ အမျိုးသားက ကိုယ်ကို လှမ်း၍ ထိန်းပေးရသည်။ ‘ဖိနပ်အပိုပါရဲ့လား ဥမ္မာ’ အမျိုးသမီးက ခေါင်းညိတ်ပြ၏။ သည်တံတားလေးကို ပြင်ဖို့ ဘကြီးကို ပြောဦးမှ ဟု အေးငြိမ်းက တွေးလိုက်သည်။ လှေကား အတက်တွင် အမျိုးသားက ဘေးဖယ်ကာ ဥမ္မာကို အလျင်တက်စေ သည်။ မိန်းမကို တော်တော်ဂရုစိုက်တဲ့ ယောကျ်ားပဲဟု အေးငြိမ်းက မှတ်ချက်ချမိ၏။ ‘ပစ္စည်းတွေ အခန်းထဲမှာ ထားချင်ထားပါ မမ၊ အပြင်မှာ ထားလဲ ရပါတယ်၊ မပျောက်ပါဘူး’ ‘ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ကွယ်’ အမျိုးသမီးက နေကာမျက်မှန်ကြီးကို ချွတ်ရင်း ပြောလိုက် သည်။ မျက်မှန်ချွတ်လိုက်မှ သူ့အလှက ပို၍ ပေါ်လွင်သွားသည်။ သပ်သပ်ရပ်ရပ်ဆွဲထားသော မျက်ခုံးနှင့် မျက်ရစ်လေးများက မျက်နှာ နှင့် လိုက်ဖက်လှ၏။ ရန်ကုန်သူတို့၏ ပြင်ဆင်ခြယ်သပုံများကို အေးငြိမ်း မြင်ဖူးလှပြီ။ သည်မမလောက် အဆင်ပြေတာ မရှိသေးဟု တွေးမိသည်။ ‘လိုတာရှိရင် ပြောပါနော်၊ ကျွန်မ သွားလိုက်ဦးမယ်’ ‘အို နေပါဦးကွယ်၊ ညီမလေးနာမည် ဘယ်လိုခေါ်လဲဟင်’ အမျိုးသမီးက စားပွဲရှေ့မှ ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ထိုင်ကာ မေးလိုက်သည်။ အမျိုးသားက ဝရန်တာသို့ထွက်ကာ ပင်လယ်လေကို တဝရှူသွင်းနေလေသည်။ ‘ကျွန်မနာမည် အေးငြိမ်းပါ၊ အိမ်ကတော့ မလေးလို့ပဲ ခေါ်ပါတယ်၊ မမနာမည်ကတော့ ဥမ္မာပဲလား ဟင်’ ‘ဆိုပါတော့ကွယ်၊ ညီမလေးနာမည်လေးက လှလိုက်တာ၊ လူကလဲ လှတာပဲ၊ ဒီမှာပဲ နေလားဟင်’ အေးငြိမ်းက ဥမ္မာ့အလှကို မချီးမွမ်းမီ သူ့အလှကို ချီးမွမ်းခံ လိုက်ရ၍ အနည်းငယ်ရှက်သွားလေသည်။ ‘မမကမှ တကယ့်ကို လှတာ၊ မမကိုရတဲ့ အစ်ကိုတော့ သိပ် ကံကောင်းတာပဲ၊ ကျွန်မတို့က ဟိုအောက်ကအိမ်လေးမှာနေပါတယ်၊ ဒီအိမ်ပေါ်မှာ မမတို့ချည်း လွတ်လွတ်လပ်လပ် နေလို့ရပါတယ်’ အေးငြိမ်းက သူ ဘယ်လိုမှ အနှောင့်အယှက်မပေးပါဟူသည့် သဘောဖြင့် ပြောလိုက်သည်။ ဥမ္မာက လှလှပပလေး ပြုံးလိုက် လေသည်။ ‘ညီမလေးလာနေလဲ ရပါတယ်ကွယ်၊ လွတ်လပ်တယ် ဆိုတာလဲ မမအတွက် အလကားပါပဲ၊ မမကိုရတဲ့လူကတော့ ကံ ကောင်းချင် ကောင်းမယ်၊ မမကတော့ အင်း မမကတော့’ ‘ဘာတွေ ပြောနေတာလဲ ဥမ္မာ’ စောစောက ကြင်နာယုယသလောက် အမျိုးသား၏ အသံက တင်းမာ၍နေလေသည်။ အေးငြိမ်းက ထိတ်ထိတ်ပျာပျာဖြင့် ထိုသူ့ မျက်နှာကို မော့်ကြည့်မိသည်။ သူ့မျက်နှာက ပြတ်သား မာကျောနေ သည်။ ဥမ္မာ့ထက်အသက်ကြီးပုံရပြီး မြင့်မားတုတ်ခိုင်သော ခန္ဓာကိုယ် ရှိလေသည်။ ‘ညီမလေး သွားချင်သွားတော့နော်၊ နောက်တော့ မမ ခေါ် လိုက်ပါ့မယ်’ အေးငြိမ်းက သူတို့အပါးမှခွါခဲ့သည်။ သူတို့နှစ်ယောက် ရန်မဖြစ်ပါစေနှင့်ဟု အေးငြိမ်းက ဆုတောင်းမိသည်။ သည်လို နေရာမျိုးတွင် အမျိုးသမီးနှင့် အမျိုးသား နှစ်ယောက်တည်းလာပြီး ကတောက်ကဆ ဖြစ်သွားကြရသည်ဟူ၍ အေးငြိမ်း မကြားဖူးသေး။ ယခုမှ အထူးအဆန်း မြင်တွေ့နေရသည်။ ဥမ္မာ့မျက်နှာပေါ်မှ မကျေနပ်ဟန်၊ နားကျည်းဟန်လေးများကို မြင်ယောင်ရင်း လှလှပပ ချမ်းချမ်းသာသာ နေရပြီး အလိုမပြည့်တဲ့သူတွေလည်း ရှိနေပါသေး လားဟု အေးငြိမ်း တွေးနေမိ၏။ ခဏအကြာတွင် ခေါင်းရင်းအိမ်မှ ဆူဆူညံညံ အသံများ ထွက်လာတော့သည်။ ကက်ဆက်ကို အသံကုန်ဖွင့်၍ လက်ခုပ်များ လည်း တီးနေကြသေးသည်။ ယောကျ်ားလေး သုံးလေးယောက်က အကျင်္ီ ချွတ်ပြီး ဘောင်းဘီတိုလေးများနှင့် ကမ်းစပ်ဆီသို့ ပြေးဆင်းသွားကြ လေသည်။ သူ တို့၏ ရင်အုပ် ပြားချပ်ချပ်လေးများနှင့် နံရိုးပြိုင်းပြိုင်း တို့ကို ကြည့်ရသည်မှာ ယောကျ်ားမပီသလိုက်လေဟု အေးငြိမ်းက တွေးမိ၏။ ‘ငြိမ်းရိပ်သာ’တွင်မူ တိတ်ဆိတ်၍ နေလေသည်။ အိမ်အောက်မှ ကွပ်ပျစ်ပေါ်တွင် ဖျာကြမ်းကိုခင်းကာ ဘကြီးမောင်က ရေနွေးကြမ်း သောက်နေသည်။ အေးအေးဆေးဆေးနေတတ်သော ဧည့်သည်များ ရောက်လာသည့်အတွက် ဘကြီးမောင်က ကျေနပ်၍ နေ၏။အေးငြိမ်း စိတ်ကမူ သူတို့နှစ်ယောက် အဆင်မှပြေပါ့မလားဟု မဆီမဆိုင် တွေးပူနေမိလေသည်။ သူတို့ကိုကြည့်ရသည်မှာ ညားခါစ ဇနီးမောင်နှံ ပင် ဖြစ်ဟန်တူသည်။ ငွေကြေးလည်းချမ်းသာပုံရသည်။ စိတ်ချမ်းသာ မချမ်းသာကိုမူ အေးငြိမ်း မသိရ။ မမဥမ္မာသည် တစ်စုံတစ်ရာကို မကျေမနပ် ဖြစ်နေသည်မှာတော့ ထင်ရှားလေသည်။ ထိုစဉ် ဥမ္မာက လှေကားမှ ဆင်းလာသည်။ အကျင်္ီလည်ဟိုက် ပွင့်ရိုက်လေးကို ဝတ်ကာ ခါးထိ ရှည်လျားသော ဆံပင်ကို ဖြန့်၍ ချထားသည်။ ကပိုကရိုနှင့် တစ်မျိုးချစ်စရာကောင်း၍ နေလေသည်။ သူက အေးငြိမ်းတို့နားသို့ ခပ်နွဲ့နွဲ့လေး လျှောက်လာသည်။ ္အဆန် ဘယ်မှာဝယ်လို့ရမလဲ ဘကြီး’ ‘ဆန်လိုချင်လို့လား မမ၊ ကျွန်မ ဝယ်ပေးပါ့မယ်’ ‘အေးကွယ်၊ နောက်ဖေးမှာ ချက်စားလို့ ရပါတယ်နော်’ ္အရပါတယ် ကလေးမ၊ အိုးတွေ ခွက်တွေလဲ ရှိတယ်၊ ကြိုက် သလို ချက်စားပါ၊ ရေတို့ ထင်းတို့ လိုချင်ရင်လဲ ဝယ်ပေးမယ်’ ‘မမကိုယ်တိုင် ချက်စားဖို့လား’ သူ့လက်ချောင်း နုနုလေးများကို ကြည့်ကာ အေးငြိမ်းက နှမြောနေမိသည်။ သေးသွယ် ပျော့ပျောင်းသော လက်ချောင်းလေး များမှ ရှည်လျားသော လက်သည်းလေးများကို ရွှေမင်ရောင် လက်သည်းဆိုးဆေးလေး ခြယ်ထားလေသည်။ ‘မမကိုယ်တိုင်ပဲ ချက်ရမှာပေါ့၊ ချက်ပေးမယ့်လူ ရှိရင်တော့ လိုချင်သားကွယ်’ ‘ကျွန်မတို့အမေက တခြားအိမ်တွေမှာတော့ မချက်ပါဘူး၊ ကိုယ့်အိမ်မှာ တည်းတဲ့သူ ဆိုရင်တော့ ကူညီတဲ့အနေနဲ့ ချက်ပေးပါ့မယ်’ ‘အို ဟုတ်လား၊ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ကွယ်၊ ဒီလိုဆို မမ ကိုအောင့်ကို သွားပြောလိုက်ဦးမယ်’ ဥမ္မာက ဝမ်းသာသွားဟန်ဖြင့် အပေါ်သို့ အပြေးအလွှား ပြန်တက်သွားလေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ဥမ္မာ့အပေါ် ချစ်ခင်နေမိ သည်။ ဥမ္မာ့အလှကိုလည်း အားကျ၍နေသည်။ ဥမ္မာ၏ ပြုမူလှုပ်ရှားမှု အားလုံးသည် အေးငြိမ်းအတွက် စိတ်ဝင်စားစရာ၊ ငေးမောစရာ ဖြစ်၍ နေလေသည်။ ဥမ္မာနှင့် ကိုအောင် ဆိုသူတို့ ပြုံးရွှင်စွာ ဆင်းလာကြသည်။ ‘ညီမရေ ဒီညနေတော့ ဈေးလဲ ဝယ်မီမှာ မဟုတ်တော့ဘူး နော်၊ မမတို့မှာ အသားဘူးတွေ ပါတယ်၊ ကြည့်သာ ချက်လိုက်ပါ ကွယ်၊ မနက်ဈေးဝယ်ဖို့လဲ ပိုက်ဆံယူထားနော်’ ဥမ္မာက အေးငြိမ်းလက်ထဲသို့ နှစ်ဆယ်တန်နှစ်ရွက်ကို လှမ်းပေး လေသည်။ ‘မမတို့ ရေသွားကူးဖို့လား’ ‘ဟင့်အင်း၊ ကိုအောင်ကတော့ ကူးချင်ကူးလိမ့်မယ်’ ‘ဘာမှမဟုတ်ဘူးဟေ့၊ ပင်လယ်ရေချိုးရင် အသားမည်းမှာစိုးလို့ တဲ့၊ အစ်ကိုကတော့ ဘယ်ရမလဲ၊ ရေထဲအတင်းဆွဲချမှာ’ ‘ငပလီရောက်လို့မှ ရေထဲမဆင်းရင် ဘယ်လာရကျိုးနပ်မလဲ ကလေးမရဲ့’ ဘကြီးမောင်ကပါ ဝင်ပြောသည်ကို ဥမ္မာက ပြုံးပြုံးလေး နားထောင်နေသည်။ ‘ဥမ္မာကတော့ ပင်လယ်ပြင်ကြီးကို ငေးနေရရင် ကျေနပ်ပါပြီ’ ကိုအောင့်မျက်နှာက အနည်းငယ် တည်သွားလေသည်။ ္အကဲ သွားကြစို့ ဥမ္မာ’ ‘ညီမလေးကော လမ်းလျှောက်လိုက်ခဲ့ပါလားကွယ်’ ‘နေပါစေ မမဥမ္မာ၊ ကျွန်မ အမေ့ကို ကူလုပ်ပေးလိုက်ဦးမယ်’ ‘ဘာမှ ထွေထွေထူးထူး မလုပ်နဲ့နော်၊ မမတို့ ဖြစ်သလို စားနိုင်တယ် ညီမ’ အေးငြိမ်းသည် သူ့နဂိုဟန်အတိုင်း ခပ်နွဲ့နွဲ့လေး လျှောက် သွားသော ဥမ္မာကို မျက်စိတစ်ဆုံး ငေး၍ ကြည့်နေမိလေသည်။ + + + ‘အမယ်လေး မအေးငြိမ်းရေ ပြောရဦးမယ်’ ‘ဘာများလဲ မြနုရယ် အလန့်တကြား’ ‘ဝါဝါဝင်းရွှေလေ ဝါဝါဝင်းရွှေ’ ‘ဝါဝါဝင်းရွှွှေ တွေ့ခဲ့ရပြီလား၊ တော်တော်လှလား’ ‘အမယ်လေး လှတော့ လှပါရဲ့ မအေးငြိမ်းရယ်၊ သူ့မှာ ယောကျ်ားကြီးနဲ့တဲ့’ ရိုးသားပွင့်လင်းသော မြနုအပြောကို အေးငြိမ်းက သဘော ကျစွာ ရယ်မောမိသည်။ ‘ယောကျ်ားကြီးနဲ့ကော ဘာဖြစ်လဲ မြနုရဲ့’ ္အမသိပါဘူး၊ ရုပ်ရှင်မင်းသမီးဆို အပျိုချည်းပဲလားလို့’ သူ့ဘာသာပြောပြီး မြနုကလည်း ရယ်မောသည်။ ‘မအေးငြိမ်းတို့အိမ်ပေါ် ဧည့်သည်တွေ ရောက်နေပြီဆို’ ‘အေး ရောက်နေပြီ၊ တို့အစ်မကလဲ ဝါဝါဝင်းရွှေလောက်တော့ လှတာပဲ၊ တော်တော်ချစ်စရာကောင်းတယ်’ အေးငြိမ်းက ဥမ္မာ့ကို တကယ်ပင် ချစ်မြတ်နိုးစိတ်ဖြင့်  ကြွား၍ ပြောလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းနှင့် မြနုသည် ငယ်ရွယ်သူ မိန်းကလေး များပီပီ၊ မိန်းမလှများအကြောင်းကို စိတ်ဝင်စားကြသည်။ အေးငြိမ်း အပြောကြောင့် ငြိမ်းရိပ်သာပေါ်မှ မိန်းမလှ တစ်ယောက်အကြောင်းကို မြနုလည်း စိတ်ဝင်စားသွားသည်။ ‘ဟုတ်လား၊ ဧည့်သည်တွေက ဘယ်နှစ်ယောက်လဲ’ ္အနှစ်ယောက်တည်း’ ‘ဟန်းနီးမွန်း ထွက်လာကြတာပေါ့နော်’ ခေတ်မီသော မြနုစကားကို အေးငြိမ်းက ပြုံးလိုက်သည်။ ‘ဟုတ်မှာပေါ့၊ ဒါပေမယ့်ဟယ်’ ‘ဒါပေမယ့် ဘာဖြစ်လဲ မအေးငြိမ်းရဲ့’ ‘ဒါပေမယ့် အစ်မကြည့်ရတာ ပျော်ပုံမရပါဘူး’ အေးငြိမ်းသည် ဥမ္မာ့အလှ၊ ဥမ္မာ့ အမူအရာ၊ လှုပ်ရှားသွားလာပုံ နှင့် စကားပြောပုံလေးများကိုပါ ပြန်လည်ဖောက်သည်ချနေလေသည်။ ‘ဒီလိုဆိုတော့ မအေးငြိမ်းရယ်၊ အဲဒီအစ်မက ဟိုလူကြီးကို မချစ်ဘဲနဲ့ ယူထားရတာများလား မသိဘူးနော်’ အေးငြိမ်းသည် သူ့ထက် တွေးတွေးဆဆ ပြောနေသော မြနု စကားကို ငေးမော နားထောင်နေမိသည်။ အေးငြိမ်းသည် အချစ် နှင့် အိမ်ထောင်ရေးအကြောင်းကို တစ်ခါမျှ မတွေးခဲ့မိဖူးပေ။ အိမ်ထောင်ပြုကြသည်မှာ ချစ်လို့ အိမ်ထောင်ပြုကြခြင်းသာဟု မှတ်ယူခဲ့ မိသည်။ မချစ်ဘဲနှင့်လည်း အိမ်ထောင်ပြုရတတ်ပါကလားဟု ယခုမှ ပင် တွေးမိလေသည်။ အေးငြိမ်းက ပုစွန်ခြောက်နှင့် မျှင်ငါးပိ ရော၍တည်ထားသော ဟင်းချိုအိုးထဲသို့ မြနု ဆေးပေးသော ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်များကို ခတ်လိုက်သည်။ ဥမ္မာတို့အတွက် ငါးသေတ္တာဘူးကို ဖောက်၍ ကြော်ကာ ခြံထွက်ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်ကို ဟင်းချိုချက်ပေးထားသည်။ အမေကမူ အဖေကြိုက်တတ်သော ငါးပိသုပ်ကို ပယ်ပယ်နယ်နယ် သုပ်လျက်ရှိသည်။ အဖေရှိစဉ်ကပင် အမေ့လက်ရာ ငါးပိသုပ် စား ကောင်းကြောင်း ပြောခဲ့ဖူးသဖြင့် ထမင်းစားတိုင်း ငါးပိသုပ် ကျွေးရ သည်မှာ အမော။ မြနုက အေးငြိမ်းကို ကူညီ၍ လုပ်ကိုင်ပေးလျက်ရှိသည်။ အေးငြိမ်းနှင့်မြနုတို့ စကားတွတ်ထိုးနေကြသည်ကို အမေက ဘာမျှ ဝင်မပြော။ ကောင်းစွာလည်း ကြားဟန်မတူ။ အမေသည် တစ်စုံ တစ်ခုလုပ်နေလျှင် ဘေးလူက ဘာပြော၍ပြောမှန်း သိသူ မဟုတ်ပေ။ အေးငြိမ်းတို့ ချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်ပြီးချိန်လောက်တွင်မှ ဥမ္မာတို့ ပြန်ရောက်လာကြသည်။ ကိုအောင့်ကိုယ်ပေါ်တွင် ဘောင်းဘီတိုလေး တစ်ထည်သာ မြင်ရသည်။ ရေးကူးလာဟန် တူပေသည်။ ဥမ္မာ့ကို လည်း သူ ပြောခဲ့သည့်အတိုင်း ရေထဲ အတင်း ဆွဲချခဲ့ပုံ ရသည်။ အဝတ်အစား အပြည့်အစုံဖြင့်ပင်၊ ဥမ္မာ့ တစ်ကိုယ်လုံး ရွှဲရွှဲစိုနေလေ သည်။ ရေစိုအဝတ်နှင့် ဥမ္မာ့ကိုယ်လုံးက ပို၍ ထင်ရှားပေါ်လွင်နေ၏။ မြနုက ဥမ္မာ့ကို မျက်တောင်မခတ်ဘဲ စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်နေလေသည်။ ‘ကိုအောင် သိပ်ဆိုးတာပဲကွယ်၊ မမကို ရေထဲ အတင်းဆွဲခေါ် တာ ရေတွေ ပါးစပ်ထဲတောင် ဝင်တယ်၊ ဖွီး ငန်လိုက်တာ လွန်ပါ ရော၊ သဲတွေကလဲ တစ်အားပဲ’ ဥမ္မာသည် ရေစဥ့်အိုးရှိရာသို့ သွားပြီး အကျင်္ီများကိုချွတ်ကာ ထဘီကို ရင်လျားလိုက်သည်။ စဥ့်အိုးထဲတွင် ရေအပြည့်မရှိ၍ အေး ငြိမ်းက ထခပ်ပေးရကောင်းနိုး စဉ်းစားနေမိသည်။ ထိုအချိန်တွင် ကိုအောင်က ဆပ်ပြာခွက်နှင့် ရေခွက်၊ မျက်နှာသုတ်ပဝါတို့ကိုယူကာ အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းလာလေသည်။ ဆပ်ပြာခွက်နှင့် မျက်နှာသုတ်ပဝါကို ဥမ္မာ့အား လှမ်းပေးကာ သူက ရေပုံးတစ်ပုံး ယူ၍ ရေတွင်းမှ ရေကို ခပ်သည်။ ဥမ္မာချိုးမည့်စဥ့်အိုးထဲသို့ ရေကိုဖြည့်ထည့်ပေးသည်။ မီးဖိုဆောင်က အိမ်မကြီးထက် တစ်ဆင့်နိမ့်၍ ဥမ္မာတို့ နှစ်ယောက်ကို အေးငြိမ်းတို့က အတိုင်းသား မြင်နေရလေသည်။ ‘ကောင်းကောင်းလှတာပဲနော်၊ အသားကလဲ ဖြူမှ ဖြူပဲ၊ ကျွန်မသာ ယောကျ်ားလေးဆိုရင်လဲ သူ့ကိုယူမှာ’ မြနုက ဥမ္မာ့ကို ငေးကြည့်ရင်း ပြောလိုက်သည်။ စဥ့်အိုးထဲမှ ရေကိုခပ်ကာ ကိုယ်ပေါ်သို့ လောင်းချလိုက်တိုင်း လျှောကျလုလု ဖြစ်နေသော ထဘီအထက်ဆင်နားမှ အသားစိုင်ဝင်းဝင်းလေးက လှုပ်ရှားသွားတတ်လေသည်။ ‘မြနုရေ မြနု၊ ပြန်လာခဲ့ပါဦးဝေး၊ ဒီမှာ ကလေး မနေလို့’ မြနုတို့အမေ၏ လှမ်းခေါ်သံကြောင့် မြနုမှာ အပြေးအလွှား ဆင်းသွားရသည်။ မြနုအောက်တွင် ဆယ်နှစ်ရွယ် မိန်းကလေးတစ် ယောက်နှင့် နို့စို့ရွယ် ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက် ရှိသည်။ မြနု၏ အဖေသည်လည်း တစ်ခါတစ်ရံ တံငါလှေနှင့် ငါးဖမ်းလိုက်တတ် ပြီး ကျန်အချိန်များတွင် သူတို့ဆွေမျိုးများပိုင်ဆိုင်သော အုန်းခြံများ တွင် အလုပ်သွားလုပ်နေတတ်သည်။ မြနုတို့အမေသည် ကလေး အငယ်နှစ်ယောက်နှင့် အိမ်အလုပ်ကိုပင် အနိုင်နိုင်ဖြစ်၍ နေလေသည်။ ဥမ္မာသည် အိမ်ပေါ်တက်ကာ သနပ်ခါးရေကျဲလေးလိမ်း၍ ပြန်ဆင်းလာသည်။ စွပ်ကျယ်လို ဆွယ်တာလက်ပြတ်လေးကို ဝတ် ထား၍ ရင်သားများက တင်းတင်းရစ်ရစ်ဖြစ်၍ နေကြသည်။ ဆံပင် ကို ဖြန့်၍ပင် ချထားလေသည်။ ‘မမ ထမင်းဆာပြီလား၊ အပေါ်မှာစားဖို့လား အောက်မှာစားဖို့ လားဟင်’ ‘အောက်မှာပဲ စားပါ့မယ်ကွယ်’ ကိုအောင်သည် ပုလင်းတစ်လုံးနှင့် ဖန်ခွက်ကိုကိုင်ကာ အိမ် ပေါ်မှ ဆင်းလာလေသည်။ ‘ဟင် ကိုအောင် ဒါတွေလုပ်ဦးမလို့လား’ ‘ထမင်းစားကောင်းအောင်ပါကွာ’ အေးငြိမ်းတို့ ပြင်ဆင်ပေးသော ထမင်းဝိုင်းတွင် သူတို့ နှစ်ယောက်ထိုင်ကာ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် ထမင်းစားကြသည်။ ဘကြီးမောင်က သူ့ထုံးစံအတိုင်း ဧည့်သည်များအတွက် လိုအပ်သည် များကို မေးမြန်းဖြည့်စွမ်းရန် လာရောက်ကြည့်ရှုသည်။ ‘လာ လာ အဘ၊ တစ်ခွက်လောက် လုပ်ပါဦး’ ကိုအောင်က ဖန်ခွက်ကို ဘကြီးမောင်ဆီ လှမ်းပေးသည်။ ‘နေပါစေမောင် နေပါစေ၊ ရေခဲလေး ဘာလေး လိုချင်ရင် အိမ်ရှေ့က သူငယ်တစ်ယောက်ကို ဝယ်ခိုင်းရင် ရတယ်ကွယ့်’ ‘ဟုတ်ကဲ့ခင်ဗျာ၊ ခုတော့ မလိုတော့ပါဘူး’ ဥမ္မာသည် ထမင်းကို ဖြည်းဖြည်းဆေးဆေး စားလျက်ရှိလေ သည်။ ကိုအောင်က ထမင်း မစားသေးဘဲ ဖန်ခွက်ထဲမှ ဝါဝါအရည် ကို တစိမ့်စိမ့်သောက်နေလိုက်သည်။ သူတို့ ထမင်းစားပြီးချိန်တွင် မှောင်စပျိုးလျက်ရှိပြီ။ ပင်လယ် ပြင်သည် အစိမ်းရောင်မှ အပြာရင့်ရောင်သို့ ကူးလျက် ရှိလေပြီ။ +  + + ‘မင်းဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ညှဉ်းဆဲနေတာပဲ ဥမ္မာ၊ စိတ်ညစ်စရာဆိုတာ မင်းအတွက် ဇိမ်ခံပစ္စည်းတစ်မျိုး ဖြစ်နေပြီ၊ စိတ်ညစ်စရာကို မင်း ကြံဖန် မွေးယူနေတာပဲ’ နေရောင်ခြည်နုနုသည် ဥမ္မာ့မျက်နှာပေါ်သို့ ဖြာ၍ကျနေလေ သည်။ ဝရန်တာကို တင်ပါးလွှဲထိုင်ကာ ပင်လယ်ပြင်ဘက်သို့  ငေးနေ သည်။ ဖြန့်ချထားသော ဆံပင်များက မျက်နှာတစ်ခြမ်းကို အုပ်၍ နေ၏။ ကိုအောင်က ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင်ထိုင်ကာ ခြေ ထောက်အစုံကို ရှေ့မှ ခွေးခြေပေါ်သို့ ပစ်တင်ထားသည်။ သူ့ဘေးမှ စားပွဲငယ်ပေါ်တွင် စီးကရက်ဘူးနှင့် မီးခြစ်ကို ချထားပြီး သူကိုယ်တိုင် ကလည်း စီးကရက်တစ်လိပ်ကို ဖွာလျက်ရှိ၏။ ‘မမ အုန်းသီး ဘယ်နှစ်လုံးယူဖို့လဲတဲ့ ဘကြီးက မေးခိုင်းလို့’ အေးငြိမ်းက မရဲတရဲ လှမ်းပြောလိုက်သည်။ ဥမ္မာ့မျက်နှာ အလှည့်လိုက်တွင် ဆံပင်တချို့က နောက်သို့ ဝဲကျသွားသည်။ ‘ကိုအောင် အုန်းသီး ဘယ်နှစ်လုံး ယူမှာလဲ’ ကိုအောင့်ကို မကြည့်ဘဲ မေးလိုက်သည်။ ‘လေးလုံးလောက်ပဲ တော်ပြီပေါ့’ ကိုအောင်က လှည့်ပြော၏။ အေးငြိမ်းက ခြေကို ဖွဖွနင်းကာ ပြန်ဆင်းလာခဲ့သည်။ ္အစိတ်ညစ်စရာဆိုတာ ဇိမ်ခံပစ္စည်းတဲ့’ အေးငြိမ်းသည် သူကြားခဲ့ရသော စကားဆန်းတစ်ခွန်းကို  တီး တိုး ရေရွတ်နေမိလေသည်။ အေးငြိမ်းသည် သံတွဲတွင် မွေးသော်လည်း စကားမဝဲ။ မြန်မာစကားနှင့် မြန်မာစာကို ကောင်းကောင်း နားလည် သည်။ ကောင်းကောင်းခံစားတတ်သည်။ သို့ပါလျက် ကိုအောင် ဆိုသူပြောလိုက်သော စကားတစ်ခွန်းကို အေးငြိမ်းနားမလည်။ မမဥမ္မာ သည် စိတ်ညစ်စရာကို ဇိမ်ခံပစ္စည်းအဖြစ် မွေးယူနေသည်ဆိုပါလား။ တစ်ဘက်အိမ်မှ လူရွယ်တစ်စုသည် ကမ်းခြေသို့ ပြေးဆင်း သွားကြသည်။ ကျားကျားလျားလျား ရေကူးတတ်မည့်သူဟူ၍လည်း တစ်ယောက်မျှ မမြင်ရ၊ ရေကူးဘောင်းဘီများကိုမူ ဟန်ပါပါ ဝတ် ထားကြ၏။ ဘော့ကွင်းများကိုလည်း လည်ပင်းတွင် စွပ်သွားကြ လေသည်။ ကိုအောင်နှင့် ဥမ္မာတို့ အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းလာကြသည်။ ‘ညီမရေ မမနဲ့ ဘိချ်ကို လိုက်ခဲ့ပါလားကွယ်’ ကမ်းခြေသို့လိုက်ခဲ့ရန်ခေါ်မှန်း အေးငြိမ်း နားလည်၏။ ‘လိုက်ခဲ့စမ်းပါကွာ မင့်အစ်မက ရေလဲမကူးတတ်ဘူး ကြောက် လဲ ကြောက်တတ်တယ်၊ အစ်ကို ရေကူးရင် သူပျင်းနေမှာစိုးလို့’ ကိုအောင်ကပါ အေးငြိမ်းဘက်လှည့်၍ အကူအညီ တောင်း သလို ပြောသည်။ ‘သွားနှင့်ပါမမ၊ ကျွန်မ လိုက်ခဲ့ပါ့မယ်’ ‘တကယ်လိုက်ခဲ့နော် ညီမလေး’ ဥမ္မာက အေးငြိမ်းကို သေချာအောင် ထပ်ပြောရင်း ကိုအောင့် နောက်မှ လိုက်သွားလေသည်။ အေးငြိမ်းက သက်ပြင်းတစ်ချက်ကို မသိမသာချမိရင်း လုံချည်လဲရန် အိမ်ငယ်လေးပေါ်သို့ တက်ခဲ့သည်။ ကျောင်းပိတ်၍ ခေါက်သိမ်းထားသော လုံချည်များထဲမှ တစ်ထည်ကို ဆွဲယူကာ လဲလှယ်လိုက်သည်။ မမဥမ္မာနဲ့ ယှဉ်သွားရင်တော့ ငါက သိပ်ရုပ်ဆိုးနေမှာပဲဟု တွေးလိုက်မိသေးသည်။ နေခြည်နုကြောင့် သဲပြင်သည် နွေး၍ နေ၏။ ပင်လယ်ရေ နှင့် နီးသွားလေ သဲပြင်က အေး၍ ပြန့်ပြူးသွားလေလေ ဖြစ်သည်။ ပင်လယ်လှိုင်းများ တက်လာချိန်တွင် သဲပွင့်လေးများသည် လှိုင်းနှင့် ရောထွေးကာ ကခုန်မြူးတူးနေဟန်ရှိ၏။ လှိုင်းက တဖြည်းဖြည် ပြန်ဆုတ်သွားသော် သဲပွင့်လေးများသည် သိပ်သည်းငြိမ်ဝပ်စွာ နေရစ်ခဲ့ကြ၏။ လှိုင်းပြန်အပုတ်တွင် သူတို့တစ်ဖန် ကခုန်ကြပြန်၏။ ရေလှိုင်းနှင့် ထိတွေ့နေရသော သဲပွင့်လေးများသည် နေခြည်အောက် က သဲပွင့်လေးများလို နွေးနွေးထွေးထွေး မရှိ။ သူတို့ဘဝက ပို၍ ကြမ်းတမ်းလေသည်။ စိတ်ညစ်စရာကို ဇိမ်ခံပစ္စည်းလို မွေးမြူတတ်သော ဥမ္မာသည် နေခြည်နုနုအောက်တွင် ရပ်ကာ ပင်လယ်လေကို တစ်ဝကြီး ရှူသွင်း နေလေသည်။ ဖော့ကရစ်လုံချည် ပျော့ပျော့သည် လေအဝှေ့တွင် လွင့်လိုဟန်ရှိသည်။ ဥမ္မာက ဒူးဆစ်နားကို လက်တစ်ဘက်ဖြင့် ဖိထားသည်။ နေကာမျက်မှန်ကြီးကို တပ်၍ထားသဖြင့် ဥမ္မာ့မျက်လုံး များကို မမြင်ရ။ အဝေးသို့ ငေးနေဟန်ရှိလေသည်။ ‘ဟော ညီမလေး လိုက်လာပြီ၊ ကိုအောင့်ကို ကြည့်ပါဦး ကွယ်၊ အဝေးကြီးပဲ ကူးသွားလိုက်တာ၊ ဟိုကျွန်းကလေးကို ရောက် တော့မယ်၊ မတော်တဆ နစ်သွားရင် ဒုက္ခနော်’ ဥမ္မာက ကိုအောင် ကူးခတ်သွားရာသို့ လက်ညှိုးညွှန်ပြရင်း ခပ်ညည်းညည်းလေး ပြောလိုက်သည်။ ‘မမက စိုးရိမ်လို့လားဟင်’ အေးငြိမ်းက ဥမ္မာ့မျက်နှာလေးကို ကြည့်ကာ ရယ်ကျဲကျဲ အမူအရာလေးဖြင့် မေးလိုက်သည်။ ဥမ္မာက အေးငြိမ်းကို ပြုံး၍ ကြည့်သည်။ အေးငြိမ်းက အရပ်မြင့်၍ ဥမ္မာနှင့် တန်းတူလောက် ရှိနေသည်။ ‘စိုးရိမ်ရမှာပေါ့ ညီမရယ်၊ ဟုတ်ဘူးလား’ ဥမ္မာ့စကားက တွေးစရာပါနေမှန်း သိသော်လည်း ဘယ်လို တွေးယူရမည်ကို အေးငြိမ်း မသိ။ ‘စိုးရိမ်တာပေါ့’ဟု ရိုးရိုးပြောလိုက် လျှင် အေးငြိမ်း ကောင်းစွာနားလည်နိုင်သည်။ မမက အစ်ကို့ကို မချစ်ဘူးလားဟု အေးငြိမ်းစိတ်ထဲက မေးလိုက်ချင်နေသည်။ ‘ညီမလေးက ကျောင်းနေသလား’ အေးငြိမ်းက ခေါင်းညိတ်ပြသည်။ ‘ဘယ်နှစ်တန်းရောက်ပြီလဲ ဟင်’ ‘ရှစ်တန်းဖြေထားပါတယ် မမ’ ဥမ္မာက အေးငြိမ်းလက်ကလေးကို ခင်မင်ရင်းနှီးစွာ ဆုပ်ကိုင် လိုက်သည်။ လက်ကလေးများက နုနယ်လိုက်တာဟု အေးငြိမ်း တွေးမိပြန်သည်။ အေးငြိမ်းကို ချစ်ချစ်ခင်ခင် ဆက်ဆံပုံလေးများ ကိုလည်း တအံ့တသြ ဖြစ်နေမိသည်။ ‘မမကို တစ်ခုလောက် ကူညီစမ်းပါ ညီမရယ်’ ‘ပြောပါမမ ကျွန်မ ဘာလုပ်ပေးရမလဲ’ ဥမ္မာက အေးငြိမ်းမျက်နှာလေးကို အားကိုးတကြီးကြည့်ကာ ပြောလိုက်သည်။ ‘မမကို စာတစ်စောင် ထည့်ပေးစမ်းပါနော်’ ဒီလောက်ကလေးကို အရေးတကြီးဟန်ဖြင့် ပြောနေသော ဥမ္မာ့ကို အေးငြိမ်း နားမလည်ပေ။ ဥမ္မာ့မျက်လုံးများသည် တစ်စုံ တစ်ရာကို မရိုးမသား ကျူးလွန်ရသည့်ပုံသဋ္ဌာန် ပေါ်နေလေသည်။ ‘ထည့်ပေးပါ့မယ် မမ၊ စာတိုက်က ဒီကမ်းခြေအတိုင်း လျှောက်သွားရင် ရောက်ပါတယ်၊ အခု သွားထည့်ပေးရမလား’ ‘ဒီလိုဆို မမနဲ့ ခုပဲ လျှောက်သွားလိုက်ရအောင်’ နေခြည်နုနုအောက်မှ သဲပြင်နွေးနွေးပေါ်တွင် ဥမ္မာသည် အပြေးကလေး လျှောက်သွားနေလေသည်။ သည်လိုတော့လည်း ဥမ္မာလမ်းလျှောက်တာ မြန်လိုက်တာဟု တွေးရင်း အေးငြိမ်းက အမှီလိုက်နေရသည်။ ပေါင်ဖြူဖြူမိန်းကလေးနှစ်ဦး ကမ်းစပ်သို့ ပြေးဆင်းလာလေ သည်။ သဲဖြူဖြူပေါ်တွင် အပေါ်အကျင်္ီကို ချွတ်ပုံလိုက်သည်။ ဗိုက်သား ဝင်းဝင်းလေးများ ပြူထွက်လာကြ၏။ တော်ရုံမလှဘဲနှင့် တော့ အတွင်းသားများကို လှစ်ပြဝံ့ဖို့မလွယ်။ ချက်စူစူလေးကအစ၊ ပေါင်ရင်းအိအိလေးကအစ လှနေမှ။ ဆံပင်ဖားဖားလေးများကို လေတွင် တစ်ချက်ဝှေ့လိုက်ရင်း ပင်လယ်ထဲ ပြေးဆင်းသွားကြ လေသည်။ နေကာမျက်မှန်တပ်ထားသော လူရွယ်တစ်ယောက်က တူရူမှ လျှောက်လာလေသည်။ သူ့အကျင်္ီနှင့် ဘောင်းဘီပေါ်တွင် အိတ်ကပ် တွေ အပြည့်ရှိနေသည်။ ပြာမွဲမွဲ ဝတ်စုံပေါ်တွင် ချုပ်ရိုးဖြူဖြူတွေက ထင်းနေသည်။ သူ့ဟန်ပန်ကတော့ တစ်လောကလုံးမှာ တင့်တယ် လှပဆုံးသော အဆောင်အယောင်ကို ဆင်ယင်လာသည့်ပုံမျိုး။ ‘ရောက်ခါနီးပြီလား ညီမရေ’ ‘ရောက်တော့မှာပါ မမရဲ့၊ မမ မောရင် နေခဲ့လေ၊ ကျွန်မ သွားထည့်လိုက်ပါ့မယ်’ ‘မမောပါဘူးကွယ်၊ လမ်းလျှောက်လို့ ကောင်းပါတယ်၊ ကိုအောင်များ စောင့်နေမလားလို့’ ‘ဒီလိုဆို မမ ဖြည်းဖြည်းပြန်လျှောက်နှင့်၊ ကျွန်မ ပြေးထည့်ပြီး ပြေးလိုက်ခဲ့မယ်’ ဥမ္မာက သူ့ ဘလောက်စ် အကျင်္ီအိတ်ကပ်ကလေးထဲမှ စာ တစ်စောင်ကို ထုတ်ယူလိုက်သည်။ ‘သေသေချာချာထည့်နော် ညီမ’ ‘စိတ်ချပါ မမရဲ့’ အေးငြိမ်းက စာအိတ်လေးကို ကိုင်ရင်း စာတိုက်ဘက်သို့ အပြေးကလေး လျှောက်သွားသည်။ တုတ်တုတ်ခိုင်ခိုင် ကျစ်ကျစ် လျစ်လျစ်ရှိသော အေးငြိမ်းခန္ဓာကိုယ်လေးသည်လည်း ငပလီအလှနှင့် ပနံရနေလေသည်။ အေးငြိမ်းက စာကို စာတိုက်ပုံးထဲ မထည့်မီ စာအိတ်ပေါ်က လိပ်စာကို အမှတ်တမဲ့ ဖတ်ကြည့်လိုက်သည်။ ကိုပြည့်မောင် အေးငြိမ်း အနည်းငယ် မျက်မှောင် ကြုတ်သွားမိ၏။ ကိုပြည့်မောင် တစ်ဆင့်/ ရွှေဇင်ဦး စာအုပ်တိုက် ၃၂ လမ်း၊ ရန်ကုန်မြို့ စာတိုက်ပုံး အပေါက်မှ အတားအဆီးလေးကို တွန်းကာ စာကို ထည့်လိုက်ပြီး အေးငြိမ်း ပြန်လာခဲ့သည်။ ဥမ္မာသည် ရေစပ် မှ ကျောက်ဆောင်လေးတစ်ခုပေါ်တွင် ထိုင်ကာ အေးငြိမ်းကို စောင့် နေလေသည်။ အေးငြိမ်းစိတ်ထဲကမူ ကိုပြည့်မောင်၊ ကိုပြည့်မောင် ဟူသည့် နာမည်ကို ရေရွတ်လာခဲ့မိသည်။ ထူးခြားသယောင်ရှိသော သည်နာမည်ကို အေးငြိမ်း မှတ်မိသွားလေသည်။ နေခြည်ထွေးထွေးတွင် အပန်းဖြေသူတွေ ပို၍ များလာ၏။ ပလင်ပင်များကြားမှ ဘောင်းဘီတိုလေးတစ်သိုက် ပြေးထွက်လာကြ သည်။ အပေါ်ပိုင်းတွင် ဘရာစီရာလေးများကို သိုင်းထားကြသည်။ ဘောင်းဘီတိုနှင့် ဘရာစီယာကြားတွင် ချက်ကလေးများ ပြူထွက်နေ ကြ၏။ ဖြူဖြူ ဝါဝါ ညိုညို မည်းမည်း အရောင်စုံ၏။ မိန်းကလေး များက လွတ်လပ်ခြင်း၏ အရသာကို ခံစားရ၍ ကျေနပ်နေပုံရသည်။ ယောကျ်ားလေးများကလည်း လွတ်လပ်ခြင်းမှ ရသောဆုကို ကျေနပ် စွာ လက်ခံကြ၏။ လူကြီးများက ဣနြ္ဒေရရ လမ်းလျှောက်နေကြသည်။ ပင်လယ်လေသည် အားလုံးကို လန်းလန်းဆန်းဆန်း ဖြစ်စေသည် မှာတော့ အမှန် ဖြစ်လေသည်။ ‘ဟော ကိုအောင်တောင် ရေကူးပြီးသွားပြီ’ ကိုအောင်က ဘောင်းဘီရေစိုလေးဖြင့် ရေထဲမှ တက်လာသည်။ ရင်ဘတ်တွင် အမွေးရှည်ကြီးများရှိနေသည်ကို အေးငြိမ်းက မရဲတရဲ တစ်ချက် လှမ်းကြည့်မိသည်။ ္အဥမ္မာတို့ သွားလိုက်တာ အကြာကြီးပဲ၊ ဘယ်သွားတာလဲ’ ကိုအောင်က သဲပေါ်တွင် တုတ်စိုက် မှတ်သားထားသော နေရာမှ ပုဆိုးကိုယူကာ ခေါင်းမှစွပ်ချလိုက်ရင်း မေးသည်။ ‘ဟိုလေ ညီမနဲ့ လမ်းလျှောက်ရင်း အဲ စကားပြောရင်း လျှောက်သွားလိုက်ကြတာ ကိုအောင်ရဲ့၊ ဟိုဘက်ကလဲ သိပ်စည် တာပဲ၊ လူတွေအများကြီး၊ ကျောက်ဆောင်တွေလဲ ရှိတယ်၊ သိပ်သာယာ တာပဲ၊ ညနေကျရင် တစ်ခေါက်လျှောက်ကြရအောင် နော်’ ဥမ္မာက ရယ်ကာပြုံးကာဖြင့် ရွှန်းရွှန်းဝေအောင် ပြောနေ ပြန်သည်။ အေးငြိမ်းက ဥမ္မာကို နားမလည်စွာ ကြည့်နေမိသည်။ လှပ၍ ချစ်စရာကောင်းသော မမဥမ္မာသည် ပရိယာယ်စကားကို လည်း သုံးတတ်ပေ၏။ တစ်စုံတစ်ရာကို ဖုံးကွယ်ရန်လည်း ကြိုးစား နေသည်။ မမဥမ္မာ အပြစ်တစ်ခုခုကို ကျူးလွန်လေသည်လားဟု အေးငြိမ်းတွေးနေမိလေသည်။ + + + ယူဘီအေကားကြီး ဆိုက်လာပြန်ချေပြီ။ ကားပေါ်မှ ပိန်ပိန် အရပ်မြင့်မြင့် လူငယ်တစ်ယောက် ခုန်၍ ဆင်းလိုက်သည်။ ပြီးမှ ပစ္စည်းအချို့ကို သယ်ချသည်။ သားရေ သေတ္တာနှစ်လုံး၊ လက်ဆွဲအိတ်တစ်လုံး၊ ကက်ဆက်၊ အိပ်ရာလိပ်၊ စားပွဲတင်ပန်ကာမှစ၍ ပစ္စည်းသေးသေးဖွဲဖွဲများပါ စုံစုံစေ့စေ့ ပါလာ ကြလေသည်။ ပစ္စည်းများ ချ၍ ပြီးစီးမှ အမျိုးသမီး ဝဝကြီးတစ်ယောက် ဆင်းလာသည်။ သူ့ခန္ဓာကိုယ်ကြီးကို မနည်း သယ်ချနေရ၍ သူ့သား ဖြစ်ဟန်တူသူ လူရွယ်က ဖေးမပေးရသည်။ ဝဖိုင့်သော ကိုယ်ခန္ဓာ ကြီးနှင့် လိုက်ဖက်စွာ လုံချည်အနက်ခံပေါ်တွင် အပွင့်ကားကားကြီးကို ဝတ်ဆင်ထားသည်။ မြေကြီးနှင့်ခြေထောက် ထိခါနီးတွင် အနည်းငယ် ခုန်ချလိုက်ရသဖြင့် လက်ထဲမှ သားရေအိတ်ကြီးမှာ လှုပ်ခါ၍  သွားလေ သည်။ အမျိုးသမီးကြီးနောက်မှ ပိန်ပိန်ရှည်ရှည် လူကြီးတစ်ယောက် ဆင်းလာသည်။ ပိန်လွန်း၍ လူကို မမြင်ခင်၊ မျက်မှန်ဝင်းဝင်းကို  အရင် မြင်လိုက်ရသည်။ ထိုနောက်မှ မိန်းကလေးတစ်ဦး။ သေးသွယ်သော ခန္ဓာကိုယ်ရှိ၍ အသားညို၏။ သားရေအိတ်ရှည်ရှည်လေးတစ်လုံးကို လွယ်ထားသည်။ ကားထွက်သွားမှ လူကုန်ပြီဟု အေးငြိမ်းက  မှတ်ယူ လိုက်၏။ ကားပေါ်တွင် ပစ္စည်းများနှင့် လူအချို့ ကျန်သေးသည်။ ကားက အခြားဧည့်ရိပ်သာ များဆီသို့ ထွကခွါသွားသည်။ မိသားစုလေးယောက်က အေးငြိမ်းတို့အိမ်ဆီသို့ လျှောက်လာ နေကြသည်။ ဘကြီးမောင်က စောင့်ကြည့်နေ၏။ အမျိုးသမီးကြီးက အိပက်အိပက်ဖြင့် လျှောက်လာကာ ဘကြီးမောင်ကို ကြည့်၍ ပြုံးပြ လေသည်။ ပြီးမှ ‘နေဦး နေဦး’ဟု ဆိုကာ သားရေအိတ်ကြီးကို ဖွင့်၏။ သားရေအိတ်ကြီးထဲမှ အိတ်ငယ်ငယ်လေးတစ်လုံးကို ယူ သည်။ အိတ်ငယ်လေးကို ဖွင့်ပြန်၏။ ပြီးမှ ‘ဘယ်ရောက်ပါလိမ့်’ ဟု ရေရွတ်ကာ အိတ်ငယ်ကို ပြန်ထည့်လိုက်ပြီး အိတ်ကြီး၏ဘေးမှ ဇစ်ကလေးကို ဆွဲဖွင့်ပြန်သည်။ ‘မာမီကလဲ ကြာလိုက်တာ၊ ဘာမှန်းလဲ မသိဘူး’ မိန်းကလေးက ကွပ်ပျစ်ပေါ်တွင် ထိုင်၍ ကြည့်နေသော အေးငြိမ်းကို ဖျတ်ခနဲလှမ်းကြည့်ကာ ပြောလိုက်သည်။ ‘နေပါဦးဟဲ့ နင့်ကိုကို ဆန်နီ ရေးပေးလိုက်တဲ့စာ၊ ဟော ဟောဒီမှာ တွေ့ပြီ၊ ဒီမှာ ဒီမှာ’ အမျိုးသမီးကြီးက စာရွက်တစ်ရွက်ကို ဘကြီးမောင်လက်ထဲသို့ လှမ်းပေးလိုက်သည်။ သူ့ခင်ပွန်းဖြစ်ဟန်တူသူ လူကြီးကမူ သူနှင့် ဘာမျှ မဆိုင်သလို ဘေးဘီမှ ရှုခင်းများကို လျှောက်ကြည့်နေလေသည်။ ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ကျွန်တော့်ဆီလဲ စာရေးထားပါတယ်၊ ကဲ အိမ်ပေါ် တက်ကြပါဦး၊ မလေးရေ ဒီဘက်ခန်းမှာ နေရာချပေးလိုက်ပါ’ ဘကြီးမောင်က စာကိုဖတ်ပြီး အေးငြိမ်းဘက်သို့လှည့်ကာ ပြောလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းက ဘာကြောင့်မှန်းမသိ၊ သူတို့ပစ္စည်း များကို တစ်ခုမျှ ကူသယ်မေပးမိဘဲ အိမ်ပေါ်သို့ ရှေ့ဆုံးမှ တက်လာ ခဲ့သည်။ အေးငြိမ်းနောက်မှ ဧည့်သည်များက ပစ္စည်းများကို တစ်ယောက်တစ်လက်ဆွဲရင်း တက်လာကြသည်။ အမျိုးသမီးကြီးက လှေကားလက်ရမ်းကိုကိုင်၍ တစ်လှမ်းတက်လိုက်တိုင်း ‘အမယ်လေး ဟဲ့ အမယ်လေးဟဲ့’ဟု ရေရွတ်ရင်း တက်လာလေသည်။ အိမ်ရှေ့ ဘက်တွင် အတားအဆီးမရှိသဖြင့် တစ်ဘက်ခန်းမှ ဥမ္မာတို့ ဇနီး မောင်နှံ ထိုင်နေသည်ကို မြင်နေရသည်။ အမျိုးသမီးကြီးက အပေါ် ရောက်ရောက်ချင်း သူ့အခန်းဘက်ကို မလာသေးဘဲ ဥမ္မာတို့ရှိရာသို့ လှမ်းကြည့်လိုက်သည်။ ဥမ္မာတို့ နှစ်ယောက်က ပက်လက်ကုလားထိုင် ပေါ် ထိုင်ရင်း ပင်လယ်ဘက်ငေးကာ စကားပြောနေကြသည်။ သူတို့ ကို တစ်ယောက်မျှ လှမ်းမကြည့်ကြ။ ‘မာမီကလဲ သွားလေ ရှေ့ကနေပြီးတော့’ သမီးဖြစ်သူက နောက်မှ တွန်းလိုက်သည်။ ‘အေးပါ အမယ်လေးဟဲ့’ အမျိုးသမီးကြီးက အခန်းကို လှည့်ပတ်အကဲခတ်ရင်း သားရေ အိတ်ကြီးကို စားပွဲပေါ်ပစ်တင်လိုက်၏။ ပြီးလျှင် ပက်လက်ကုလားထိုင် ရှိရာသို့ သွားကာ ထိုင်ချလိုက်သည်။ ကုလားထိုင်သည် ကျွိခနဲ မြည်ကာ အနည်းငယ် ယိုင်သွားလေသည်။ ‘အမယ်လေးဟဲ့ ဗုဒ္ဓေါ’ ထုံးစံအတိုင်း အမယ်လေးတပြီး လက်ကိုင်ပဝါဖြင့် မျက်နှာ နှင့် လည်ပင်းတစ်ဝိုက်ကို သုတ်၍နေ၏။ ကျန်လူများက ပစ္စည်း များကို နေရာချ၍ နေလေသည်။ အေးငြိမ်းကတော့ သူတို့အပါးမှ ထွကခွါရန် ဟန်ပြင်လိုက်သည်။ ‘သြော် ဒီမယ် ဒီမယ် သူငယ်မ’ အေးငြိမ်းက လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။ ္အထမင်းချက်လေးဘာလေးများငှါးလို့ရမလားကွယ့်’ မိန်းမကြီးက သူ့ကို စေ့စေ့စပ်စပ်ကြည့်ရင်း မေးလိုက်သည်။ ‘ဘကြီးကို မေးကြည့်ပါ’ အေးငြိမ်းက ထိုမျှသာပြောပြီး လှည့်ထွက်ခဲ့၏။ သူ့သား ဖြစ်သူ လူရွယ်က အေးငြိမ်း၏ နောက်ကျောပြင်ကို လိုက်၍  ငေးမော ကြည့်ရှုနေလေသည်။ + + + ‘သားကြီးကတော့ သမဝါယမဌာနမှာ လုပ်တယ်လေ၊ သမီးက ဆရာဝန်၊ အခုအမေရိကားသွားရတယ်၊ ဒါကြောင့် လိုက်မလာနိုင်တာ၊ သမီးက ငယ်ငယ်ကတည်းက စာကလဲသိပ်တော်တာ၊ သားကမှ နည်းနည်းပေချင်တေချင်သေး၊ ဘီအေလေးအောင်အောင် မနည်းဖြေခိုင်း ရတာ၊ ဘွဲ့လဲရရော ဟော မိန်းမလဲ ယူသွားပါလေရော၊ ဒါတောင် အလုပ်ကလေးမှ ရှိပါစေတော့ ဆိုပြီး သူ့အဖေက လိုက်နိုင်ပြောနိုင်လို့၊ သမီးကတော့ တော်ပါတယ်လေ၊ ခုဆို အမေရိကားတောင်သွား’ ဘယ်အချိန်က အသိအကျွမ်းဖွဲ့ပြီးသွားသည်မသိ သည်ဘက် ခန်းမှ မိန်းမကြီးသည် ဥမ္မာ့ရှေ့တွင် လက်ဖက်ခွက်ချကာ စကား ဖောင်ဖွဲ့နေပြီ ဖြစ်သည်။ ဥမ္မာသည် သူပြောသမျှကို စိတ်ဝင်စားဟန် မတူ၊ ခေါင်းလေးတညိတ်ညိတ် လုပ်ကာ အလိုက်သင့် နားထောင်နေပုံ ရသည်။ ကိုအောင်သည် နံနက်စောစောကပင် ဘောင်းဘီတိုလေး ဝတ်ကာ ကမ်းခြေသို့ ဆင်းသွားသည်ကို မြင်လိုက်ရ၏။ အေးငြိမ်းက ဥမ္မာပျင်းနေမည်စိုး၍ အပေါ်သို့ တက်လာခဲ့သည်။ သို့သော် သူ့အလျင်ဦးနှင့်သူက ရှိနေလေပြီ။ ‘လာ ညီမ၊ မမတို့နဲ့ လက်ဖက်စားရအောင်’ စကားပြောလက်စ အရှိန်ပျက်သွားသော မိန်းမကြီးက အေး ငြိမ်းကို တစ်ချက်လှမ်းကြည့်ကာ သူ့စကားကို ဆက်ပြောရန် ဟန် ပြင်၏။ ္အသမီးက အမေရိကားသွားတော့’ ‘မာမီ မာမီ’ သမီးဖြစ်သူမိန်းကလေးက တစ်ဘက်ခန်းသို့ ကူးလာသည်။ သေးသောကိုယ်လုံးလေးပေါ်တွင် နိုင်လွန်ဘလောက်စ်အကျင်္ီ ကျပ်ကျပ် လေးကို ဝတ်ထားသဖြင့် ရင်သားသေးသေးလေးက အလုံးအဝန်း အတိုင်း ပေါ်လွင်နေသည်။ အေးငြိမ်းက ချက်ချင်း မျက်နှာလွှဲလိုက် မိသည်။ ‘ဘာတုံးဟဲ့ အလန့်တကြား’ ‘ဟိုဘက်က ပုန်းညက်ရိပ်သာမှာ သမီးသူငယ်ချင်းတွေရောက် နေပြီလေ၊ အဲဒါ သမီး သူတို့နဲ့ ရေသွားကူးမလို့’ ‘နေပါဦးဟဲ့ စောပါသေးတယ်၊ တော်ကြာ မာမီတို့လဲ  ဆင်းဦး မှာပဲ’ ‘အို သမီး မာမီတို့နဲ့မသွားချင်ပါဘူး’ ‘တယ် ဒီကောင်မလေး၊ နင့်အစ်ကို အောင်ကျော်စိုးကော’ ‘အခုပဲ ဆင်းသွားပြီ’ မိန်းမကြီးက နေရာမှ ထမည်ပြု၏။ လေးလံသော သူ့ခန္ဓာကိုယ် ကြီးကို ကြမ်းပေါ်မှကြွလာရန် အားယူလိုက်သည်။ ‘မာမီလိုက်မပို့ပါနဲ့ သမီးဘာသာ သွားပါ့မယ်၊ တော်ကြာ မာမီ ခေါင်းမူးနေမှ’ မိန်းကလေးက ပြောပြောဆိုဆို လှည့်ထွက်သွား၏။ အခန်းထဲ သို့ ဝင်သွားကာ လက်ဆွဲအိတ်လေးတစ်လုံးကိုယူပြီး အိမ်အောက် သို့ ပြေးဆင်းသွားလေသည်။ အဘိုးကြီးသည် အိမ်ရှေ့ ဝရန်တာတွင် ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်ထိုင်ကာ ဆေးတံတစ်ချောင်းကို ဖွာလျက် ရှိ၏။ ကုလားထိုင်ဘေးတွင် ခွေးခြေတစ်လုံးချထားပြီး ခွေးခြေပေါ် တွင် ဖန်ခွက်တစ်ခွက်၊ ဆေးတံဆေးဘူးတစ်ဘူးနှင့် ဒိုင်ယာရီစာအုပ် သေးသေးလေးတစ်အုပ်ကို တင်ထားလေသည်။ သမီးဖြစ်သူဆင်းသွား သည်ကို တစ်ချက်မျှ လှည့်ကြည့်ပြီး ပင်လယ်ဘက်သို့ ပြန်လှည့် သွားသည်။ ‘ကြည့်၊ ဒီဖအေကြီးဟာ သားသမီးကို တစ်ချက်ကလေးမှ ဟန့်တားဖော်မရဘူး၊ ကလေးတွေက ငပလီသွားချင်တယ်ဒက်ဒီရဲ့ဆို ချက်ချင်း လိုက်ပို့ဖို့ စီစဉ်တာပဲ၊ အန်တီကလဲ နေရာတကာ မလိုက် နိုင်တော့ဘူးလေ၊ နေကလဲ ကောင်းတာမဟုတ်တော့၊ ခုတောင်မှ နားနားနေနေ နေလို့လဲရ ကျန်းမာရေးအတွက်လဲ ကောင်းတယ်ဆိုလို့သာ လိုက်လာရတာ၊ သူတို့လဲ ရောက်ဖူးပါစေတော့လို့၊ ဒါတောင် သမီးကြီးက အမေရိကားသွားနေတော့ သူပါမလာလို့ စိတ်မကောင်း ဖြစ်ရသေး’ ဥမ္မာသည် မသိမသာလေး သမ်းဝေလိုက်၏။ ‘ခွဲရခါစဆိုတော့လဲ အလွမ်းသား၊ သမီးက ဓာတ်ပုံတွေ  ရိုက်ပို့ လိုက်လို့ အဲဒါလေးတွေနဲ့ပဲ အလွမ်းဖြေနေရတယ်၊ သြော် ကိုကိုရေ ကိုကို’ မိန်းမကြီးက တင်ပါးကြီးကို အနည်းငယ်ကြွကာ တစ်ဘက် ခန်းသို့ လှမ်း၍ အော်ခေါ်လိုက်၏။ လူကြီးက လှည့်ကြည့်သည်။ ‘သမီးဓာတ်ပုံလေးတွေ ပါလာရဲ့လား၊ ပေးစမ်းပါဦး ဒီမှာ ဥမ္မာတို့ကို ပြမလို့’ အဘိုးကြီးက ခွေးခြေပေါ်မှ စာအုပ်လေးကို လှမ်းယူလိုက် သည်။ စာအုပ်ကြားထဲမှ ဓာတ်ပုံအချို့ကို ထုတ်ယူလိုက်သည်။ လူကိုယ်တိုင်ကမူ ထမလာ။ မိန်းမကြီးက အေးငြိမ်းကို လှမ်းကြည့် နေ၍ အေးငြိမ်းက မနေသာဘဲ ထသွားရသည်။ အေးငြိမ်းလက်ထဲ တွင် ဓာတ်ပုံငါးပုံခန့် ပါလာလေသည်။ ‘အဲ အဲဒါ သမီးကြီးလေ၊ ရောက်ရောက်ချင်း ရိုက်ပြီးပို့လိုက် တာ’ ‘သြော်၊ ပင်စီ့ကို သိသားပဲ’ ဥမ္မာက ရောင်စုံဓာတ်ပုံလေးများကိုကြည့်၍ လွှတ်ခနဲ ရေရွတ် လိုက်သည်။ ‘ဟုတ်လား၊ သိသလား၊ ဒါကြောင့် အန်တီလဲ ဥမ္မာ့ကို  မြင်ဖူး သလိုလိုအောက်မေ့တာ၊ ဥမ္မာ့ကျောင်းနာမည်က ဘာလဲ၊ မက်သဒစ်က ပဲလား’ ‘ဥမ္မာ့နာမည်ကတော့ ဥမ္မာကျော်ပါပဲ၊ ပင်စီနဲ့ တစ်ကျောင်း တည်းပါ’ ‘အဲ ဟုတ်ပြီ ဟုတ်ပြီ၊ ဥမ္မာကျော်၊ ဥမ္မာကျော်၊ ဥမ္မာကျော်ဟာ ဦးခင်ကျော်သမီး မဟုတ်လား၊ ဦးခင်ကျော် ဒေါ်မမလေး’ စကားရှည်ရှည်ပြောရန် အကွက်ရသွားဟန်တူသော အဒေါ် ကြီးကြောင့် ဥမ္မာသည် သက်ပြင်းလေးကို မသိမသာချလိုက်လေသည်။ ‘ဦ:ခင်ကျော်ဟာ တခြားလူဟုတ်ရိုးလား၊ အန်တီတို့နဲ့ ပြည်မြို့ မှာ တစ်ရပ်တည်းနေ လာခဲ့သူတွေပေါ့၊ တစ်လောကပဲ သူ့သမီး အဲ ဥမ္မာပဲ ထင်ပါရဲ့၊ ဟုတ်ပြီ ဟုတ်ပြီ၊ သမီးကို လက်ထပ်ပေးဖို့ ဆိုပြီး စိန်နားကပ်တစ်ရံ လာဝယ်သွားတာ အန်တီ့ဆီကပဲ၊ ဟော ဟောဒီ နားကပ်ပဲ ထင်ပါ့၊ ဟုတ်တယ် ဟုတ်တယ် ကောင်းလိုက်တဲ့ စိန် ခဲသားရောင်ကိုထလို့’ မိန်းမကြီးက ဥမ္မာ့နားမှ နားကပ်လေးကိုကိုင်၍ မျက်တောင် နှစ်ခုကို ရှုံ့၍ ကြည့်ပြီး ပြောလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းကလည်း လိုက် ကြည့်မိ၏။ အေးငြိမ်းကတော့ စိန်ဆိုတာ ဒါပါပဲလားဟု ယခုမှပင် အသေအချာ အနီးကပ် မြင်ဖူးလေသည်။ ‘အဲ ဥမ္မာ့ယောကျ်ားက ဟို အတွင်းဝန်ရုံးမှာ လုပ်တယ်ထင် ပါရဲ့၊ ခု ခွင့်နဲ့လာတာပေါ့ ဟုတ်လား၊ ဒါနဲ့ ဥမ္မာက အဲ ဥမ္မာက’ တစ်စုံတစ်ခုကို ပြောမည်ပြုပြီးမှ အဒေါ်ကြီးက ရှေ့ဆက် မပြောဘဲ ရပ်လိုက်လေသည်။ ဥမ္မာသည် အခွင့်ရခိုက် နေရာမှထရန် ဟန်ပြင်လိုက်သည်။ ‘အန်တီ လမ်းမလျှောက်ဘူးသေးလား’ ‘အေး လျှောက်မယ်ကွယ်၊ ဥမ္မာက မောင်အောင်ထွန်းနဲ့ ဘာလို့ လိုက်မသွားတာလဲ’ ‘ကိုအောင်က ရေကူးနေမှာ၊ ဥမ္မာက ရေကြောက်လို့၊ ညီမရေ လာ လမ်းလျှောက်ကြရအောင်’ ဥမ္မာသည် အေးငြိမ်းဘက်လှည့်၍ခေါ်ပြီး ကမန်းကတန်းပင် ရှေ့မှ ဆင်းသွားလေသည်။ သူ့နောက်မှ သည်မိန်းမကြီး တကောက် ကောက် လိုက်လာမည်ကို စိုးရိမ်ဟန်တူ၏။ မိန်းမကြီးသည်  ဥမ္မာက အေးငြိမ်းကို အရောတဝင်ဆက်ဆံသည်ကို နားမလည်သလို ကြည့်နေ လေသည်။ ပြီးလျှင် သူ့ခန္ဓာကိုယ်ကြီးကို ခင်ပွန်းသည် ရှိရာသို့ တရွေ့ရွေ့သယ်ဆောင်သွားလေသည်။ + + + ကမ်းခြေတွင် လူအတော်စုံ၍ နေပေပြီ။ ယနေ့မှ ဧည့်သည်များလည်း ထပ်ရောက်လာဟန်တူသည်။ အသွေးအရောင်များ ပို၍ စုံလာလေ၏။ ငပလီကမ်းခြေပေါ်တွင် ခြေရာတွေပို၍ ရှုပ်လာသည်။ ပင်လယ်လှိုင်းများသည်ပင် ကမ်းပါးသို့ ဖြောင့်ဖြောင့်တန်းတန်း ရောက်မလာကြတော့။ ခရီးတစ်ဝက်မှာပင် ကူ:ခတ် ဆော့ကစားသူများနှင့်အတူ ရောထွေးကွယ်ပျောက်၍ သွားကြ လေသည်။ ္အအဲဒီအန်တီကြီးကို မမသိတာပေါ့ကွယ့်၊ ဖေဖေတို့နဲ့ သိပ်ခင် တာ၊ မမအကြောင်းလဲ သူသိတာပဲ၊ ဒါကြောင့် ရှောင်နေတာ၊ သူက အတင်း လာစကားပြောတာပဲကွာ စိတ်ရှုပ်ပါတယ်၊ ညီမတို့အိမ်ကို လှေကားနှစ်ခုတပ်ပြီး ပုံစံတစ်မျိုး ပြင်ဆောက်လိုက်ရင် ကောင်းမယ်’ ဥမ္မာသည် သူမ၏ လွတ်လပ်ခြင်းကို ထိပါးခံရ၍ မကျေမနပ် ဖြစ်နေပုံရလေသည်။ ‘အဲဒီအန်တီနာမည်က ဘယ်သူတဲ့လဲ မမရဲ့’ ‘ဒေါ်ထားကြည်တဲ့၊ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးကို ခါးစောင်းတင်နေတဲ့ မိန်းမကြီး၊ ဈေးထဲမှာ သူ့ဆိုင်ရှိတယ်’ ‘စိန်တွေရောင်းတာလား’ ‘တကယ့်တကယ်တော့ စိန်တို့ ကျောက်တို့ ရောင်းတာပေါ့ ကွယ်၊ သူ့ဆိုင်ပေါ်မှာတော့ ခေါင်းစည်းပုဝါတို့ သားရေအိတ်တို့ တင်ထားတာပေါ့’ အေးငြိမ်းအဖို့တော့ ဥမ္မာနှင့် စကားပြောရသည်မှာ အသိ ပညာတိုးရသည်ဟုပင် အောက်မေ့မိလေသည်။ အေးငြိမ်းမသိသေး သည့် လူတွေအကြောင်း၊ အရှေ့သူ မတွေအကြောင်းကို ပို၍ စုံစုံ စေ့စေ့ သိလာရသည်။ ‘ကျွန်မ ရန်ကုန်ကို တစ်ခေါက်မှ မရောက်ဖူးဘူး’ ‘ဟုတ်လား၊ ရန်ကုန်လာရင် မမဆီလာခဲ့၊ မမလိုက်ပို့မယ်၊ ဟော ညီမရေ ဟိုအန်တီကြီးလာပြီ၊ လာလာ ရှေ့နားကို လျှောက်ကြ ရအောင်’ ဥမ္မာသည် အေးငြိမ်းလက်ကိုဆွဲကာ ခပ်သွက်သွက်လေး လျှောက်လာခဲ့လေသည်။ အန်တီကြီးသည် ခင်ပွန်းဖြစ်သူကို လက် တွဲကာ ကမ်းခြေသို့ လျှောက်၍လာနေ၏။ သူတို့နှစ်ယောက်ကို ကြည့်ရသည်မှာ ဖိုးဝရုပ်ကြီးက တောင်ဝှေးတစ်ချောင်းကို ဆွဲကိုင် လာသည်နှင့် တူလေသည်။ ‘မမဥမ္မာအကြောင်းများမေးရင် အဲဒီ မိန်းမကြီးကို ဘာမှ သွားမပြောနဲ့နော်’ ဥမ္မာက အေးငြိမ်းကို နှုတ်ပိတ်နေသည်။ အေးငြိမ်းတို့သည် ရေကူးနေသူ မိန်းကလေးတစ်သိုက်အနီးသို့ ရောက်လာ၏။ အန်တီ ကြီး၏ သမီးဖြစ်သူ အသားညိုညို မိန်းကလေးသည် အဖော်တစ်သိုက် နှင့် ရေထဲတွင် မြူးတူးနေလေသည်။ ရေကူးဝတ်စုံ အနက်ကြောင့် အသားက အနည်းငယ် ပို၍ ဖြူလာသယောင်ထင်ရ၏။ ခါးသေး သဖြင့် တစ်မျိုးကြည့်၍ ကောင်းနေသည်။ သူတို့အုပ်စုနှင့် မလှမ်းမကမ်း တွင် ယောကျ်ားလေးတစ်သိုက် ရေကစားနေကြသည်။ သူတို့ဆီသို့ ရေများကို လက်ဖြင့်ပက်၍ ကျီစယ်နေကြသည်။ မိန်းကလေးများ သည် မသိကျိုးကျွန်ပြုဟန်ဖြင့် တစ်ဘက်သို့လှည့်နေပြီး တစ်ချက် တစ်ချက်တွင်မှ မသိမသာ ခိုး၍ခိုး၍ ကြည့်ကြ၏။ လှိုင်းအပုတ်တွင် လဲပြိုသွားသော မိန်းကလေးတို့၏ တင်ပါးလုံးလုံးလေးများကို ကြည့် ကာ အမျိုးသားများက ပြုံးရယ်နေကြလေသည်။ ‘ညီမ ရေမကူးတတ်ဘူးလား’ ‘ကူးတတ်ပါတယ်’ ‘ဘာလို့မကူးလဲ ကူးပါလား’ ‘လူတွေများလာလို့ မကူးချင်ပါဘူး’ အေးငြိမ်းတို့က ရှေ့ကို ဆက်၍လျှောက်လာ၏။ အန်တီကြီး၏ သားဖြစ်သူ အောင်ကျော်စိုးသည် အသားဖြူဖြူ မိန်းကလေးတစ်ဦး နှင့်ရပ်၍ စကားပြောနေလေသည်။ မိန်းကလေး၏ ဆံပင်များက ရှည်လျားလှ၏။ ရှည်လျားသော ဆံပင်ကိုပင် ဖြန့်၍ချထားလေသည်။ ‘တစ်ပတ်လောက်တော့ နေဦးမယ်၊ ယူတို့ကော ဘယ်တော့ ပြန်မှာလဲ’ မိန်းကလေးက ပြုံးရယ်ကာ စကားပြောနေသည်။ အောင်ကျော် စိုးက အေးငြိမ်းတို့ လျှောက်လာနေသည်ကို လှမ်းကြည့်ပြီး ပြုံးပြ သည်။ မိန်းကလေးက လှည့်ကြည့်၏။ ‘ဒက်ဒီတို့ပြန်တဲ့အချိန် ပြန်ရမှာပဲ၊ လေးငါးရက်တော့ နေဦးမယ် ထင်တယ်’ ‘ဟုတ်လား’ မိန်းကလေးက ခေါင်းပြန်မလှည့်သေးဘဲ ပြောလိုက်သည်။ ‘မမဥမ္မာတို့ လမ်းလျှောက်ထွက်မလို့လား’ အောင်ကျော်စိုးက အေးငြိမ်းကို စူးစိုက်ကြည့်ရင်း ဥမ္မာ့ကို နှုတ်ဆက်လိုက်သည်။ သူ့ဘေးမှ မိန်းကလေးက သဲပြင်ပေါ်မှ အုန်းလက်ဦးထုပ်ကိုကောက်ကာ ပလင်ပင်များကြားမှ ဘန်ဂလိုတစ်ခု ဆီသို့ ပြေးတက်သွားရန် ဟန်ပြင်လိုက်လေသည်။ ‘နေပါဦး ခဏလေး’ အောင်ကျော်စိုးသည် သူ့ကောင်မလေး လွတ်ထွက်သွားမည် စိုး၍ မျက်နှာကို ကမန်းကတန်း ပြန်လှည့်သွားရသည်။ မိန်းကလေး က နှုတ်ခမ်းကို အနည်းငယ် စူထားသည်။ ဥမ္မာတို့က သူတို့ကို ကျော်၍ ဆက်လျှောက်လာလေသည်။ ‘သူတို့က မနေ့ကမှရောက်တယ်၊ မမဥမ္မာကိုတောင် သိနေ ပြီနော်’ ‘ဒီလောက်တော့ လျင်မှာပေါ့ကွယ်၊ ရန်ကုန်သားတွေပဲ၊  မမကို နှုတ်ဆက်ချင်လို့ မဟုတ်ပါဘူး၊ ငါ့ညီမကို ကြည့်ချင်လို့ပါ၊ မတွေ့ဘူး လား မျက်လုံးက ညီမဆီမှာချည်းပဲ’ အေးငြိမ်းမျက်နှာလေးတွင် ရှက်သွေးဖြန်း၍ သွားလေသည်။ ဥမ္မာက ချစ်စဖွယ် ရယ်မောလိုက်သည်။ သူ တို့နှစ်ယောက်သည် စာတိုက်ကို လွန်၍လာလေသည်။ ‘မမ အဝေးကြီးကို လျှောက်ဖို့လား’ အေးငြိမ်းက သတိပေးလိုက်သည်။ ‘ရှေ့ဆက်လျှောက်သွားရင် ဘယ်များရောက်မလဲလို့’ ‘လေယာဉ်ပျံကွင်း ရောက်မှာပေါ့’ ‘ဟုတ်လား၊ နောက်မှလျှောက်ပါတော့မယ်လေ၊ လာ ပြန် လှည့်ကြစို့’ အေးငြိမ်းသည် ခင်ပွန်းဖြစ်သူနှင့် နှစ်ယောက်တွဲ လာပြီး တစ်ယောက်တည်း လမ်းလျှောက်ထွက်နေသော ဥမ္မာ့ကို နားမလည် သလို ငေးကြည့်နေမိလေသည်။ အောင်ကျော်စိုးနှင့် စောစောက ကောင်မလေးသည် ရေထဲသို့ ရောက်နေပြီဖြစ်၏။ အောင်ကျော်စိုး၏ အပေါ်အကျင်္ီနှင့် ဘောင်းဘီရှည်သည် ကောင်မလေး၏ ဘလောက်စ် အကျင်္ီနှင့်အတူ နေပူစာလှုံ၍ နေလေ၏။ အေးငြိမ်းတို့ အိမ်ရှေ့ဘက်သို့ ပြန်ရောက်၍လာသည်။ စော စောက မိန်းကလေးတစ်သိုက်နှင့် ယောကျ်ားလေးတစ်သိုက်သည် အုပ်စုတစ်စုတည်း ဖြစ်၍ သွားကြလေပြီ။ အန်တီကြီးနှင့် သူ့အဘိုးကြီး စုံတွဲက သဲပေါ်တွင်ထိုင်ကာ နေရောင်ဘက်သို့လှည့်၍ သဘာဝအရသာ ကို ခံစားနေကြပုံရ၏။ ဥမ္မာသည် ပုန်းညက်ပင်ကြီးအောက်သို့ ခပ်ဖြည်းဖြည်း လျှောက်သွားသည်။ ကိုအောင်သည် သစ်ရွက်ခြောက် များပေါ်တွင် ပက်လက်လဲလျောင်းကာ လက်နှစ်ဘက်ကို ဇက်ပိုး အောက်တွင် ယှက်၍ထား၏။ ဘောင်းဘီတိုသည် လျော့ရဲရဲဖြစ်၍ နေသည်။ ရင်ဘတ်ပေါ်မှ အမွေးရှည်ကြီးများသည် ရေစိုဖြင့်လိပ်၍ နေကြလေသည်။ ဥမ္မာသည် ကိုအောင့်ဘေးတွင် ဒူးလေးကို အနည်း ငယ်ကွေးကာ ထိုင်ချလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းသည် သူ တို့ကို ထားရစ် ကာ အိမ်ဘက်သို့ ပြန်၍ ပြေးလာလေသည်။ + + + ‘မအေးငြိမ်းတို့များ ဟိုမမဥမ္မာနားကကိုခွါတယ်မရှိဘူး၊ ကျွန်မဆီ လာပါဦး မအေးငြိမ်းရဲ့’ မြနုသည် သူ့မောင်ငယ်လေးကို ထမင်းခွံ့ကျွေးနေရာမှ အေးငြိမ်းကို မြင်၍ လှမ်းပြောလိုက်သည်။ ‘လာနေတာပါပဲ မြနုရယ်၊ ဒီနေ့ ပုတီး မသီတော့ဘူးလား’ မြနုသည် သူ့မောင်လေး လေးဘက်ထောက်သွားနေရာနောက် သို့ တကောက်ကောက် လိုက်ကာ ထမင်းခွံ့နေရလေသည်။ ‘ပလတ်စတစ်ပိုက်တွေ ကုန်နေလို့ မအေးငြိမ်းရယ်၊ ပန်းခိုင်တွေ လဲ လုပ်ဖို့ရှိသေးတယ်၊ ကျွန်မတော့ ဒီအိမ်ပေါ် ထိုင်ရောင်းမနေချင် ဘူး၊ ဗန်းနဲ့ရွက်ပြီး လျှောက်ရောင်းချင်တယ်’ ‘ရောင်းပါလား၊ ငါလဲ ရောင်းချင်တာပဲ၊ ဘကြီးက မလွှတ်လို့’ ‘မအေးငြိမ်းကိုတော့ ဘယ်ဈေးရောင်းစေချင်မလဲ၊ မအေးငြိမ်း က စာတွေ အများကြီးသင်ထားတာ၊ ပြီးတော့ မအေးငြိမ်းက လှလဲ လှတယ် မဟုတ်လား’ အေးငြိမ်းက သဘောကျစွာ ပြုံးလိုက်သည်။ မြနုသည် အေးငြိမ်းကို တကယ်အားကျစိတ်ဖြင့် ပြောနေခြင်းဖြစ်၏။ ရိုးသား သော မြနု၏ မျက်နှာပေါ်တွင် သနပ်ခါးကို လက်ငါးချောင်းရာ ထင်အောင် လိမ်းထားသည်။ သနပ်ခါးစင်းကြောင်းများကြားမှ အသား ညိုညိုမည်းမည်းလေးများကို မြင်နေရလေသည်။ ‘ပန်းခိုင်လုပ်ပြီးသားတွေရှိရင် ပေးလိုက်လေ၊ မမဥမ္မာကို ငါ ရောင်းပေးမယ်’ ‘နှစ်ခိုင်ရှိတယ် ယူသွွားပေးပါ၊ ဒီဘက်ခန်းမှာလဲ ဧည့်သည် တွေ ရောက်နေတယ် မဟုတ်လား’ ‘သူတို့တော့ မရောင်းချင်ပါဘူးဟယ်၊ တစ်မျိုးပဲ၊ မမဥမ္မာလို သဘောမကောင်းဘူး၊ အဆင့်အတန်း ခွဲသလိုပဲ’ တကယ်တော့ ငပလီကို လာရောက်လည်ပတ်သွားသူများသည် ငပလီကမ်းခြေ၏ အရသာကိုသာ တဝ ခံစားသွားကြပြီး ငပလီ ရွာသူရွာသားများကို စိတ်ဝင်စားသူဟူ၍ မရှိသလောက်ပင်။ မြနုသည် အေးငြိမ်း၏ ဆိုလိုချက်ကို ချက်ချင်းပင် သဘောပေါက်၏။ ‘ငါသွားတော့မယ် ဝေး၊ နက်ဖြန်မှ ငါ နင့်ကို ပန်းတွေ လာကူလုပ်ပေးမယ်၊ မမဥမ္မာက ငါ့ကို အဖော်ခေါ်ထားလို့ ဒါကြောင့် ငါ မလာနိုင်တာ’ ‘သူ့ယောကျာ်းကြီး ရှိသားနဲ့’ မြနုက စကားကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောတတ်လေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ရုတ်တရက် တွေဝေသွား၏။ ‘အေးဟယ် ဘယ်လိုမှန်းလဲ မသိဘူး’ အေးငြိမ်းက အိမ်ဘက်သို့ ဆက်လျှောက်လာခဲ့သည်။ ကမ်းခြေဘက်ကို မျှော်ကြည့်လိုက်သည့်အခါ ကိုအောင်နှင့် ဥမ္မာ တို့သည် သဲသောင်ပြင်ပေါ်တွင် အေးဆေးငြိမ်သက်စွာ ထိုင်နေကြ သည်ကို တွေ့ရလေသည်။ အေးငြိမ်းတို့အမေသည် မီးဖိုဆောင်တွင် အလုပ်များ၍နေလေ သည်။ တည်းခိုသူနှစ်ဦးအတွက် နှစ်အိုးစာကို ချက်ပြုတ်၍ နေရသည်။ အမေသည် ငွေကို လည်လည်ဝယ်ဝယ် ထွက်မရှာတတ်၍ ယခုလို လုပ်ရကိုင်ရသည့်အခါ ကျေနပ်၍ နေဟန်တူသည်။ ရှိသမျှအလုပ်ကို သူတစ်ယောက်တည်း ကြုံး၍လုပ်နေတတ်၏။ အေးငြိမ်းက ဝင်ပြီး ပန်းကန်များကို ထိုင်ဆေးပေးသည်။ အမေက အေးငြိမ်းကို တစ်ခုခု ပြောလိုဟန်ဖြင့် ကွက်ကြည့်ကွက်ကြည့် လုပ်၍နေ၏။ ‘ဘာလုပ်စရာရှိသေးလဲ’ အေငြိမ်းက အမေ့ကို စကားစ ပေးရသည်။ ‘မရှိ၊ ဥမ္မာတို့ပြန်လာပြီလား’ ‘မလာသေးဘူး၊ ကမ်းခြေမှာ ထိုင်နေကြတယ်’ အမေက တစ်စုံတစ်ရာ စိတ်မချဟန်ဖြင့် အိမ်ပေါ်သို့ ကဲကြည့် လိုက်သည်။ ပြီးမှ အေးငြိမ်းကို တိုးတိုးပြောသည်။ ‘ဥမ္မာက အပျိုမဟုတ်ဘူးတဲ့’ အမေ့စကားကြောင့် အေးငြိမ်းပါ ဟက်ဟက်ပက်ပက် ရယ် လိုက်မိသည်။ ‘ဘယ်လိုလုပ်ပြီး အပျိုဟုတ်ရမှာလဲ အမေရဲ့၊ သူ့ယောကျ်ားနဲ့ လာတဲ့ဟာကို အမေကလဲ’ အေးငြိမ်းအမေသည် အပေါ်သို့လှမ်း၍ ဟိုဟိုဒီဒီ ကြည့်လိုက် ပြန်သည်။ ‘ဒီယောကျ်ားနဲ့ မယူခင်က အရင် ယောကျ်ားတစ်ယောက် ရှိသေးတယ်တဲ့’ အေးငြိမ်း မျက်လုံးပြူးသွားလေသည်။ ‘အမေ့ကို ဘယ်သူကပြောလဲ’ ‘ဟို အန်တီကြီးက’ ‘အို အဲဒီမိန်းမကြီးက ပေါက်တတ်ကရ’ အေးငြိမ်းက ပန်းကန်များကို ဆေးပြီး စင်ပေါ်သို့တင်လိုက် သည်။ သူ့အမေက ဟင်းအိုးကို ယောက်မတစ်ချောင်းဖြင့် မွှေနေရာမှ နောက်သို့လှည့်ကြည့်ပြီး ဆက်ပြောသည်။ ‘သူပြောတာဟုတ်ဖို့၊ နင် ကြည့်ပါလား၊ ကလေးမက ဒီလူ ကြီးကိုမှ မကြိုက်တာ၊ အဲဟိုယောကျ်ားနဲ့ လိုက်သွားတာ ဆယ်ရက် လောက်ကြာဖို့တဲ့’ အေးငြိမ်းသည် ငိုင်၍ သွားလေသည်။ ‘သူ့အမေက ပြန်ခေါ်ပြီး ဒီယောကျ်ားကြီးနဲ့ အတင်းပေးစား လိုက်ရော’ အမေသည် စကားပြတ်၍ သွားလေသည်။ မီးဖိုခန်းအတွင်းသို့ အောင်ကျော်စိုး ဝင်လာ၍ ဖြစ်သည်။ ‘ထမင်းကျက်ပြီလားအန်တီ၊ ဆာလှပြီ’ အောင်ကျော်စိုးက အေးငြိမ်းကိုကြည့်ရင်း အမေ့ကို မေး လိုက်သည်။ ‘စားရဖို့ပဲ စားရဖို့ပဲ’ အမေက ခေါင်းကို ညိတ်ရင်း ပြောလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းက မီးဖိုဆောင်အတွင်းမှ ထွက်လာလေသည်။ သူ့ညီမဖြစ်သူသည် မီးဖိုဆောင်သို့ ဆင်းရမည့်လှေကားထစ်တွင် မတ်တတ်ရပ်ရင်း အောင်ကျော်စိုးကို လှမ်း၍ မျက်စောင်းထိုးနေ၏။ အေးငြိမ်းသည် ဥမ္မာတို့အတွက် နံနက်စာကို ပြင်ဆင်ပေးရန် အိမ်ပေါ်သို့ တက်လာ ခဲ့သည်။ အန်တီကြီးတို့ရောက်လာသည့်နေ့မှစ၍ ဥမ္မာတို့နှစ်ယောက် က ထမင်းကို အပေါ်သို့ ယူစားသည်။ ဥမ္မာကပင် ထိုသို့စီစဉ်လိုက် ခြင်းဖြစ်၏။ သို့တိုင် အန်တီကြီးသည် မီးဖိုဆောင်သို့ဝင်ကာ ဥမ္မာ တို့အတွက် မည်သည့်ဟင်းများ စီမံချက်ပြုတ်ထားသည်ကို မေးမြန်း ကြည့်ရှုတတ်လေသည်။ ထိုသို့ ဝင်ထွက်ရင်းမှပင် စကားနည်းလှ သော အမေ့ကို အတင်းအဖျင်း ပြောဖြစ်အောင် ပြောသွားခြင်း ဖြစ် ပေမည်။ အန်တီကြီးနှင့် ယောကျ်ားဖြစ်သူသည် အိမ်ရှေ့ လှေကားမှ နေ၍ တဖြည်းဖြည်း တက်လာ၏။ အန်တီကြီးသည် နားထင်ကို လက်နှစ်ဘက်ဖြင့် နှိပ်ကာ ‘အမယ်လေး အမယ်လေး မူးလိုက်တာ’ ဟု အော်ရင်း တက်လာသည်။ အေးငြိမ်းက ဝင်ရောက် တွဲခေါ်ရ ပြန်သည်။ ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ဖြည်းညင်းစွာ ထိုင်ချလိုက် ပြီး မျက်စိနှစ်ဘက်ကို မှိတ်၍ထားလေသည်။ ‘ဟဲ့ ခင်သီတာ လာစမ်း လာစမ်း၊ ဒီမှာ နင့်အမေ မူးလို့’ အဘိုးကြီးက အတွင်းဘက်သို့ကြည့်ကာ အော်ခေါ်လိုက်သည်။ သမီးဖြစ်သူသည် ရေစိုနေသော ဆံပင်များကို မျက်နှာသုတ်ပဝါဖြင့် သုတ်ရင်း အေးအေးဆေးဆေး လျှောက်လာသည်။ ‘ဟဲ့ ဒီမှာ နင့်အမေမူးလို့ပါဆို၊ ဟိုကောင် အောင်ကျော်စိုး ကော’ ‘ဟိုမှာ မီးဖိုထဲဝင်ပြီး ငမ်းနေတယ်လေ၊ မာမီက ခေါင်းမူးမှာ ပေါ့၊ နေပူထဲမှာ အကြာကြီး လမ်းလျှောက်နေတာကိုး’ ‘တယ် လျှာရှည်လိုက်တာ၊ ယပ်တောင်လေးဘာလေး ယူပြီး ခတ်ပေးပါလား’ ခင်သီတာဆိုသူ မိန်းကလေးသည် စူစူအောင့်အောင့်ဖြင့် အနီးမှ သတင်းစာခေါက်တစ်ခုကို ယူကာ သူ့အမေကို ယပ်ခတ် ပေး၏။ ‘အမယ်လေး အမယ်လေး ကျွတ်ကျွတ်၊ ဟဲ့ သမီး မာမီ့သားရေ အိတ်ထဲမှာ နင့်အစ်မ အမေရိကားက ဝယ်ပို့လိုက်တဲ့ ဟိုရေမွှေးပုလင်း ရှိတယ်လေ၊ ပေးစမ်းပါ၊ နံ့သာဖြူယပ်တောင် ဘယ်ထဲရောက်နေလဲ’ ခင်သီတာသည် သူ့အမေကိုကြည့်ကာ နှာခေါင်းရှုံ့လိုက်၏။ အောင်ကျော်စိုးသည် မီးဖိုခန်းမှ တစ်ခုခုကို နှိုက်စားလာဟန်ဖြင့် ပါးစပ်လှုပ်ကာ အိမ်ပေါ်သို့ တက်လာလေသည်။ ‘မာမီ ခေါင်းမူးပြန်ပလား’ အန်တီကြီးသည် ဤသို့ပင် ခေါင်းမူးနေကျဖြစ်ဟန်တူလေ သည်။ အဘိုးကြီးသည် ရေမွှေးပုလင်းကို ထုတ်ကာ လက်ကိုင်ပဝါ တွင် ဆွတ်ပြီး အန်တီကြီး၏ နှာဝတွင် တေ့ပေးလေသည်။ ခဏ အကြာတွင် အန်တီကြီးက အမူးပြေသွားဟန်ဖြင့် မျက်လုံးများကို ဖွင့်ကြည့်သည်။ အေးငြိမ်းက တစ်ဘက်ခန်းသို့ ပြန်ကူးလာခဲ့သည်။ ကြိုးတန်းပေါ်တွင် ရှုပ်ထွေးနေသော အဝတ်များကို သိမ်းကာ သပ်သပ်ရပ်ရပ် ခေါက်ပေးနေမိလေသည်။ + + + အေးငြိမ်းနှင့်မြနုသည် ဈေးခြင်းတောင်းတစ်ခုစီကိုင်ကာ တံတားလေး ပေါ်မှ ဆင်းလာကြသည်။ ငပလီဈေးနှင့် ပင်လယ်ကမ်းခြေကို သစ်သားတံတားလေးက ဆက်စပ်ထားလေသည်။ အေးငြိမ်းသည် အမေပေးလိုက်သော ဈေးဖိုးနှင့် သူဝယ်လာသော ပစ္စည်းများကို ကိုက်မကိုက် စိတ်ထဲမှ တွက်ချက်နေမိသည်။ သဲပြင်ပေါ်သို့ခြေအချတွင် ဖိနပ်က သဲကြားတွင် မြုပ်၍မြုပ်၍ သွားလေသည်။ ခြေတစ်လှမ်းကို လှမ်းတိုင်း လှမ်းတိုင်း ကိုယ်ကို ရှေ့သို့ကိုင်း၍ ရုန်းရသည်။ ရှေ့မှသွားသော မြနု၏ ရာဘာဖိနပ်က သဲများကို ကျုံးယူကာ ပက်ထုတ်လိုက်သည်။ အေးငြိမ်းသည် သူ့ကို လာစဉ်သော သဲများကို ပုတ်ချရင်း မြနုရှေ့ရောက်အောင် ပြေး၍ လျှောက်သည်။ မြနုကလည်း အကြောမပေး။ ဈေးခြင်းတောင်းနှစ်ခု ထဲမှ ဟင်းရွက်အချို့ သဲပေါ်သို့ လွင့်စဉ်၍ ကျသွားလေသည်။ မိန်းကလေးနှစ်ဦး၏ ရယ်မောသံက ပျံ့လွင့်၍သွားသည်။ ‘ဒီမှာ ဒီမှာ’ အေးငြိမ်းတို့နှစ်ဦး အသံလာရာသို့ ပြိုင်တူလှည့်ကြည့်မိကြ သည်။ မဥမ္မာ၏ ယောကျ်ား ကိုအောင်က အေးငြိမ်းတို့နောက်မှ လိုက်လာနေသည်။ သူက အေးငြိမ်းကို လက်ညှိုးထိုး၍မေး၏။ ‘ဥမ္မာကော’ ‘ရှင်’ အေးငြိမ်းက နားမလည်သလို ကြည့်နေမိသည်။ ‘မဥမ္မာ အစောကြီးက ထွက်သွားတာလေ၊ ကျွန်မ မြင်လိုက် တယ်’ မြနုက မစစ်ဆေးရဘဲ ဝင်ပြောလေသည်။ ‘မင်းနဲ့သွားတာ မဟုတ်ဘူးလား’ ကိုအောင့်မျက်နှာသည် အနည်းငယ်တည်၍နေ၏။ အေးငြိမ်း သည် ယောင်ယမ်း၍ ခေါင်းကို ခါလိုက်မိသည်။ သို့သော် တစ်ခုခုကို စိုးရိမ်သလို ဖြစ်သွားလေသည်။ ‘ဘယ်ဘက်ကို သွားတာလဲ’ မြနုက လေယာဉ်ကွင်းဘက်သို့ လက်ညှိုးးထိုးပြလိုက်သည်။ ‘လိုက်သွားလိုက်ဦးမယ်’ ကိုအောင်က မြနု လက်ညှိုးညွှန်ရာသို့ လှည့်ထွက်သွား၏။ အေးငြိမ်းသည် စိတ်မသက်မသာဟန်ဖြင့် မြနုကို ကြည့်လိုက်သည်။ ‘နင်ကလဲ ဘာလို့ပြောလိုက်ရတာလဲ’ ‘သူက မေးတာကိုး’ ‘မမဥမ္မာကလဲ တစ်ယောက်တည်း ဘာလုပ်ဖို့ သွားရတာပါ လိမ့်’ အေးငြိမ်းက ညည်းလိုက်သည်။ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ သူ့ဟာသူသွားသွားပေါ့’ အေးငြိမ်းသည် မဆီမဆိုင် စိတ်ပူနေမိသော သူ့ကိုယ်သူ အပြစ် တင်နေမိလေသည်။ အေးငြိမ်းက ဈေးခြင်းတောင်းကို အမေ့လက်သို့ အပ်ပြီး မြနုတို့အိမ်လေးသို့ ပြန်ပြေးလာခဲ့သည်။ မြနုကို ပုတီးသီပေး ရင်း ကမ်းခြေသို့ မျှော်၍ မျှော်၍ ကြည့်မိ၏။ ထမင်းစားချိန်ထိ ကိုအောင်နှင့်မဥမ္မာတို့နှစ်ယောက် ပြန်လာသည်ကို မတွေ့ရချေ။ အေးငြိမ်းတို့အိမ်ကြီးဆီသို့ပြန်လာချိန်တွင် အမေသည် အန်တီ ကြီးတို့မိသားစုအတွက် နံနက်စာကို ပြင်ဆင်၍နေပေပြီ။ ‘ဟိုမောင်နှမတော့ ဘယ်အချိန်မှ တက်လာကြမလဲ မသိဘူး၊ ကျွန်မတို့ စားနှင့်တော့မယ် မမြမေရေ၊ ငါးပိသုပ်လေး လုပ်ပါဦး’ အန်တီကြီးသည် ထမင်းဝိုင်းတွင် အကျအနထိုင်ရင်း အိမ်ပေါ် သို့ ကဲ၍ ကြည့်လိုက်သည်။ ‘ဥမ္မာတို့ လင်မယားလဲ ပြန်မရောက်ကြသေးပါလား၊ သူတို့ အတွက်ကော ဘာဟင်းတွေ ချက်ခိုင်းထားခဲ့လဲ’ ‘ကြက်သားနဲ့ဘူးသီး’ အမေသည် အန်တီကြီးနှင့် အတော်ပင် လေပေးဖြောင့်ဟန် ရှိလေသည်။ အမေသည် စကားနည်းသူဖြစ်သော်လည်း သူ့ကို အရေးတစိုက် စကားပြောလာသူရှိ၍ ဝမ်းသာကျေနပ်နေပုံရသည်။ အန်တီကြီးကလည်း ယောကျ်ားက အေးဆေးလွန်းပြီး သားသမီးများ ကလည်း ဂရုမစိုက်သဖြင့် အတင်းပြောရမည့်သူကို ရှာရဟန်တူ၏။ အေးငြိမ်းကမူ သူ့ စိတ်နေသဘောထားကို မနှစ်မြို့မိ၍ ဝေးဝေးကပင် ရှောင်လေသည်။ ‘ညားခါစသာဆိုတယ် ယောကျ်ားကိုလဲ ဂရုစိုက်ဖော်မရပါ ဘူး၊ အင်း သမီးပင်စီနဲ့ဆို တစ်ကျောင်းတည်းထွက်ပေါ့၊ ဒါပေမယ့် သမီးကသာ ဆေးတက္ကသိုလ်ဆက်တက်ခဲ့တာ၊ သူ က ဆယ်တန်းမှ အောင်ရဲ့လားပဲ၊ ဒါကြောင့်လဲ ရှုပ်ရှုပ်ယှက်ယှက် ဖြစ်တာပေါ့လေ၊ သူ့အဖေကဆို အင်မတန်ချမ်းသာတာ၊ ဒါပေမယ့် သားသမီးက မလိမ္မာတော့လဲ အလကားပေါ့လေ’ အန်တီကြီးသည် ထမင်းကို တမြုံ့မြုံ့ဝါးရင်း စကားကိုလည်း အမျှင်မပြတ် ပြောလျက်ရှိ၏။ ‘မမဥမ္မာက သဘောကောင်းပါတယ်’ အေးငြိမ်းက ထမင်းလိုက်ပွဲကို ချပေးနေရင်း မနေနိုင်၍ ဝင်ပြောမိသည်။ ‘သဘောကောင်းတိုင်းလဲ အကျင့်စာရိတ္တက ကောင်းချင်မှ ကောင်းတာလေ၊ ခုဆို ကြည့်ပါလား၊ ယောကျ်ားက သူ့ဟာသူနေ သူက သွားချင်ရာသွား၊ တကယ်ဆို ခုလို လက်ထပ်ပြီးစ ခရီးထွက် လာတာပဲ ကိုယ့်ယောကျ်ားနဲ့ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နေပါမှပေါ့’ အိမ်ရှေ့ဘက်မှ အပေါ်သို့တက်လာသည့် ခြေသံများကို ကြားရ လေသည်။ ကိုအောင်နှင့်ဥမ္မာတို့ နှစ်ယောက်လုံး၏ မျက်နှာများက သုန်မှုန်၍နေကြလေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ကိုယ်ရှိန်သတ်ကာ ရပ်လိုက် မိသည်။ ‘မမဥမ္မာ ထမင်းစားတော့မလား’ ဥမ္မာက ခေါင်းကို အသာရမ်းပြသည်။ ‘မမတို့ပြန်ကြတော့မယ်တဲ့’ ဥမ္မာမျက်နှာသည် ညှိုးငယ်၍ နေလေသည်။ အေးငြိမ်းက ကိုအောင့်ကို မရဲတရဲကြည့်မိ၏။ လူကြီးသည် ပစ္စည်းများကို   စိတ်မြန် လက်မြန် သိမ်းဆည်းလျက်ရှိသည်။ ဘကြီးမောင်က အိမ်ပေါ်သို့တက်လာသည်။ ‘မောင်အောင်ထွန်း၊ ခုနပြောသွားတာ ဒီနေ့ပြန်မယ်ဆို ဟုတ် လား၊ ဘကြီးက နက်ဖြန်မှလားလို့’ ကိုအောင်က ဘကြီးကိုတော့ လှည့်ကြည့်သည်။ ‘ဒီည သံတွဲမှာအိပ်မယ် ဘကြီး’ အန်တီကြီးသည် နောက်ဖေးလှေကားမှ သွက်သွက်လက်လက် တက်၍ လာလေသည်။ သိလိုမှု စိတ်ထက်သန်မှုတို့ကြောင့် သူ့ ခြေလှမ်းများက သွက်၍နေသည်။ ‘ဟဲ့ ပြန်ကြတော့မလို့ ဟုတ်လား၊ နို့ မောင်အောင်ထွန်းပြော တော့ တစ်လလောက် အေးအေးဆေးဆေး နေဦးမှာဆို၊ ချက်ချင်းပြန် တော့ လေယာဉ်လက်မှတ်က ဝယ်လို့ရလို့လား’ ဥမ္မာက အရေးလုပ်၍ ဘာမျှ ပြန်ပြောဖော်မရပေ။ သူ့ပစ္စည်း များကိုသာ အေးအေးဆေးဆေး သိမ်းနေသည်။ ‘သံတွဲမှာ တစ်ညအိမ်ပြီး ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ကို ဝယ်ခိုင်းရဦးမှာပါ’ ‘အို မင့်မှာအသိရှိရင် အန်တီတို့အတွက်လဲ လုပ်ပေးပါလား ကွယ်၊ အဲ စနေနေ့လောက် ပြန်ချင်တယ်၊ အသွားအပြန်လက်မှတ် တော့ ယူခဲ့ပါရဲ့၊ ကိုယ်ပြန်ချင်တဲ့ရက် ရချင်မှ ရမှာမို့လို့’ ‘ကျွန်တော့်အတွက်တောင် မနည်းပြောရဦးမှာ’ သည်တစ်ခါတော့ ကိုအောင်က စိတ်ရှည်ပုံမရတော့။ ‘သြော် အေးအေး၊ မင်းတို့နှယ်ကွယ် ပြန်တော့လဲ အရေးတကြီး’ မည်သူ ကမျှ ဂရုတစိုက် စကားပြန်ပြောဖော်မရ၍ အန်တီ ကြီးသည် သူ့အခန်းဘက်သို့ ကူး…æသွားလေသည်။ ကိုအောင်သည် ဘကြီးမောင်လက်သို့ ကျသင့်သော အခန်းခနှင့် အမေ့အတွက် ထမင်းချက်ခများကို ရှင်း၍ပေးလိုက်သည်။ ‘ကျွန်တော် ကားသွားရှာဦးမယ်’ ကိုအောင်က လှေကားထစ်များကို ထစ်ကျော်နင်း၍ အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းချသွားသည်။ ‘အတော် စိတ်မြန်လက်မြန်ရှိတဲ့ သူငယ်ပဲ’ ဘကြီးမောင်က ဥမ္မာ့ကိုကြည့်၍ ပြောလိုက်သည်။ ပြီးတော့ အခြေအနေကိုကြည့်ကာ အောက်သို့ပြန်ဆင်းသွားလေသည်။ ‘ထမင်းစားလိုက်ပါဦးလား မမဥမ္မာ’ ဥမ္မာသည် အေးငြိမ်းကို လှမ်း၍ကြည့်နေသည်။ သူ့မျက်လုံး တွင် မျက်ရည်စလေးများဝိုင်း၍ နေကြသည်။ ‘မနက်က ညီမကိုရှာသေးတယ်၊ ဈေးသွားတယ်ဆိုလို့ မမ တစ်ယောက်တည်း ထွက်သွားတာ’ ‘အဲဒါကို အစ်ကိုက စိတ်ဆိုးသွားတာလား’ ‘မဟုတ်ပါဘူး’ ဥမ္မာသည် ဘာမျှပြောလိုဟန်မရှိဘဲ စိတ်ပျက်လက်ပျက်ထိုင်၍ နေလေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ပစ္စည်းဥစ္စာပြည့်စုံပြီး သာယာပျော်ရွှင် မှုမရှိသော သူတို့ ဇနီးမောင်နှံကိုကြည့်ကာ စိတ်ထဲတွင် ညစ်ညူး၍ လာသည်။ ‘ဟော ကားလာပြီမမ’ ဥမ္မာက ဖြည်းလေးစွာ ထလိုက်သည်။ ‘သွားမယ် ညီမရေ၊ ညီမလေးတို့အိမ်မှာနေရတာ ကောင်းပါ တယ်ကွယ်၊ ငါ့ညီမကိုလဲ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်’ ကိုအောင်သည် ပစ္စည်းများကို တစ်ယောက်တည်း သယ်ချသွား လေသည်။ ဥမ္မာက အေးငြိမ်း၏ လက်ကလေးကို ဆုပ်ညှစ်၍ နှုတ်ဆက်လိုက်ပြီး နောက်မှ ဆင်းလိုက်သွားသည်။ အန်တီကြီးသည် သူ့ကိုများ နှုတ်ဆက်မလားဟု ခေါင်းထောင်၍ ကြည့်နေရာမှ တစ်ယောက်ကမျှ လှည့်ကြည့်မသွား၍ မကျေမနပ်ဖြစ်ကာ ကျန်ရစ် လေသည်။ + + + ၃ ယခုတော့ အေးငြိမ်း၏ အတွေးကြေးမုံပြင်တွင် ငပလီကို ရောက် လာသူများ၏ ပုံပန်းသဋ္ဌာန်ကို ဝိုးတဝါး သိမြင်စပြုလာပေပြီ။ သူတို့တတွေ၏ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ပြဿနာများကို ဆေးကြောလို မှု၊ အပန်းဖြေလိုမှု၊ ပျော်ရွှင်မှု၊ လွတ်လပ်မှုတို့အတွက် အချိန်နှင့် ငွေကိုသုံးကာ ရောက်လာကြဟန် တူပေသည်။ အေးချမ်းသာယာ သော ငပလီကမ်းခြေသို့ သူတို့၏ မူမမှန်သော အကျင့်စရိုက်များ ကိုလည်း သယ်ဆောင်လာကြပေသည်။ ဥမ္မာသည် ယောကျ်ားတစ်ယောက်နှင့် ကမ်းခြေတစ်နေရာ တွင် စကားပြောနေသည်ကို သမီးဖြစ်သူက မြင်ခဲ့ရကြောင်း၊ ထိုသူ  မှာလည်း ဥမ္မာနှင့် ခိုးရာလိုက်ပြေးဖူးသော ကိုပြည့်မောင်ဆိုသူဖြစ် ကြောင်း အန်တီကြီးက အမေ့ကို ဖောက်သည်ချ၍ ပြီးလေပြီ။ တစ်ဘက်ခြံမှ အသံများ ဆူညံစွာပေါ်ထွက်လာကြသည်။ ဂစ်တာတီး၍ ကခုန်နေကြဟန်တူသည်။ ပါးစပ်မှလည်း အီးကနဲ အားကနဲ လည်ကိုညှစ်၍ အော်နေကြသေးသည်။ တစ်လောကလုံးတွင် သူတို့ချည်းရှိနေကြသည်ဟုပင် ယူဆထားပုံရကြလေသည်။ ယခုတစ်ခါလည်း အေးငြိမ်းသည် အိပ်မပျော်ပြန်ချေ။ ခေတ္တခဏ လာရောက်တည်းခိုသွားသော မဥမ္မာကို မျက်စိထဲတွင် မြင်ယောင်ကာ လွမ်း၍ နေလေသည်။ သို့သော် မဥမ္မာသည် သူ့ကို သတိရပါမည်လား။ ဥမ္မာသည် တကယ်ပင် အကျင့်စာရိတ္တ မကောင်း သော မိန်းမပေပဲလား။ ယခုဆိုလျှင် မည်သို့သော ပြဿနာများကို ရင်ဆိုင်နေရပေလိမ့်မလဲ။ ငပလီ၏ ဧည့်သည်တိုင်းကိုသာ လွမ်း၍ ငိုရမည်ဆိုလျှင် ငပလီ၏ လှိုင်းတံပိုးတို့သည် သည့်ထက်ကြီးမား ပြည့်လျှံလာကြပေ တော့မည်။ အေးငြိမ်းက ကြိုးစား၍ မျက်လုံးများကို မှိတ်ပစ်သည်။ ငပလီရောက်ကတည်းက တစ်ခါမျှ ပြန်မကိုင်ခဲ့သော ကျောင်းစာအုပ် အပုံသည် အေးငြိမ်းခေါင်းရင်းမှနေ၍ အနည်းငယ်စိုက်ကျလာလေ သည်။ သည်နှစ်တော့ သံတွဲမှာ ကျောင်းသွားတက်ရပေမည်။ တစ်နှစ် တစ်တန်းသာ မှန်မှန်အောင်သွားပါက တက္ကသိုလ်ရောက်ရ မည့်နှစ်မှာ သိပ်မဝေးတော့။ အေးငြိမ်းအဖို့တော့ စစ်တွေကောလိပ်ကို မသွားချင်။ ဖြစ်နိုင်လျှင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကိုသာ တစ်ခါတည်း သွားလိုက်ချင်၏။ ထိုအခါတွင် အေးငြိမ်း သိလိုမြင်လိုသော မြန်မာပြည်သားတွေ ၏ စရိုက်ကို သည့်ထက်သိမြင်ရလိမ့်မည် ထင်၏။ သူတို့တစ်တွေ၏ ဝတ်ပုံစားပုံ နေပုံထိုင်ပုံကို သေသေချာချာ ကြည့်မြင်သုံးသပ်လို၏။ ငပလီကမ်းခြေတွင် လာရောက်စုဝေးသော အရှေ့ဘက်သားတို့၏ အရေခွံများကို လှစ်၍ သူတို့၏ အတွင်းသဋ္ဌာန်ကို စစ်ဆေးကြည့်ရှုချင် စိတ်များပေါ်လာသည်။ သူတို့ ဘာတွေလုပ် နေကြသနည်း။ သူတို့တွင် တွယ်ကပ်ငြိပါလာသော ယဉ်ကျေးမှုကို သူတို့ ဘယ်မှာ သင်ယူကြ ပါသနည်း။ လကွယ်နေ့ဖြစ်၍ ဒီရေလှိုင်းများ၏ ကမ်းခြေသို့ ကြမ်းတမ်း စွာ ရိုက်ခတ်လာသံသည် ပို၍ ကျယ်လောင်စွာ မြည်ဟည်းနေသည်။ အတွေးတစ်ဝက်ဖြင့်ပင် အေးငြိမ်း အိပ်ပျော်၍သွားလေသည်။ + + + ‘သူများတကာတွေလဲ ပျော်ကြပါးကြတာပါပဲ၊ အမေ့သမီးက ကဲကို ကဲတယ်’ ‘အောင်မာ နင်ကကော ဘာထူးလို့လဲ ဟင်း၊ ငါမပြောချင်လို့၊ ကောင်မလေးတွေနောက် တကောက်ကောက်လိုက်နေတာ ခွေးဝင်စား ကြီး ကျနေတာပဲ သွားရည်တများများနဲ့’ ‘ငါ့ဟာ ငါလိုက်တာ ဘာဖြစ်လဲ၊ ငါက ယောကျ်ားလေး’ ‘တော်ကြစမ်း တော်ကြစမ်း၊ ငါ့မှာ နေမကောင်းလို့ အေးအေး ဆေးဆေး အနားယူရမလားလို့ လာပါတယ်၊ သူတို့ကို ထိန်းရ ကျောင်းရနဲ့ပဲ အေးအေးမနေရဘူး၊ ပြန်မယ် ပြန်မယ် နောက်ကို နင်တို့နဲ့ ဘယ်တော့မှ ခရီးမသွားတော့ဘူး’ ‘အမေ့သမီးကို မခေါ်နဲ့ ဆတ်ဆလူးမ’ ‘ဟင်းနော် ငါ့ကို ဒီလိုမပြောနဲ့’ တစ်ဘက်ခန်းမှ အန်တီကြီးတို့မိသားစု၏ အသံများက ဆူညံ နေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ဥမ္မာတို့နေသွားသော အခန်းကို လှည်းကျင်း ရှင်းလင်း၍နေသည်။ ညနေဘက်တွင် ဧည့်သည်တစ်ဦး လာမည်ဟု ဘကြီးမောင်က ပြောထားသည်။ နွေဘက်ကူးလာသည်နှင့်အမျှ ဧည့်သည်များ များ၍လာလေသည်။ ဥမ္မာ့ကို ရောင်းပေးရန် မြနုထံမှ ယူလာခဲ့သော ခရုပန်းခိုင်လေးနှစ်ခိုင်သည် စားပွဲပေါ်တွင် ငြိမ်သက်စွာ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရလေသည်။ လေယာဉ်ပျံတစ်စင်း ဝဲပျံလာသံကို ကြားလိုက်ရလေသည်။ သည်လေယာဉ်နှင့် ဧည့်သည်များ ပါကောင်းပါလာနိုင်သည်။ မည်သို့ သောလူတွေ ရောက်လာဦးမည်ကို အေးငြိမ်းက မှန်းဆတွေးတော နေမိသည်။ သူတို့နှင့်အတူ မည်သို့သော ပြဿနာများ ပါလာကြ မည် မသိ။ ဝရန်တာမှရပ်၍ လေယာဉ်ထိုးဆင်းသွားရာသို့ လိုက်ကြည့် နေမိသည်။ ‘ကြည်တယ်ဟေ့ ပိစ် ပိစ်’ တစ်ဘက်ခြံမှ အော်သံကြောင့် အိမ်ထဲသို့ ပြန်ဝင်လာခဲ့ရသည်။ တစ်ဘက်ခန်းတွင်မူ အန်တီကြီးတို့မိသားစုသည် အော်ဟစ်ငြင်းခုံ နေကြဆဲပင် ရှိသည်။ သို့သော် ကြာကြာမငြင်းလိုက်ရ။ အန်တီကြီး ခေါင်းမူးသဖြင့် သားအဖသုံးယောက် ဝိုင်းဝန်းပြုစုကြရပြန်သည်။ ညစာစားချိန်အထိ အန်တီကြီး နေမကောင်းသေးသဖြင့် ထမင်းစား မဆင်းကြရ။ ခင်သီတာသည် သု့အစ်ကိုက ရေသွားမကူးရဘူးဟု တားထားသဖြင့် မကျေမနပ်ဖြစ်၍နေသည်။ ညစာအတွက် အဆင်သင့်ဖြစ်သည်နှင့် အေးငြိမ်းက မြနုဆီ သို့ ကူးလာခဲ့သည်။ မြနုသည် ခရုပန်းခိုင် အသစ်များကို လုပ်လျက် ရှိပေပြီ။ ‘ဟော မအေးငြိမ်း၊ ကျွန်မဆီ ခုမှပဲ လာတော့တယ်၊ ပလတ်စတစ် ပိုက်တွေရပြီ မအေးငြိမ်းရဲ့’ အေးငြိမ်းက ခရုခြမ်းလေးများကို အရောင်တူရာ ရွေးလိုက် သည်။ ‘နင့်ပန်းခိုင်တွေတော့ ငါမရောင်းရသေးဘူး၊ အန်တီကြီးဆီမှာ ပုတီးတွေအများကြီးတွေ့တယ်၊ နင့်ဆီက ဝယ်သွားတာလား’ ‘မဟုတ်ပါဘူး၊ တဝဈေးဆစ်တာနဲ့ မရောင်းလိုက်ဘူး၊ အဲဒီ မိန်းမကြီးကြည့်ရတာ ကောင်းကောင်းကပ်စေးနှဲဖို့ပုံပဲ’ အေးငြိမ်းသည် စိတ်ကူးကောင်းကောင်းဖြင့် ခရုများကို ပန်းခိုင် ဘဝသို့ ကူးပြောင်းပေးလိုက်သည်။ ‘မနက်ခါကျရင် ဒီပန်းခိုင်တွေ ကျွန်မလျှောက်ရောင်းဖို့၊ မအေးငြိမ်းကော လိုက်ဖို့လား’ ‘နေဦး၊ ငါ အခြေအနေကြည့်ပြီး တိတ်တိတ်လေး လိုက်မယ်၊ နင်စောင့်နေ သိလား’ အေးငြိမ်းသည် မြနုနှင့်တွေ့လျှင် ကလေးစိတ်ပြန်ဝင်၍လာ တတ်သည်။ ယခုဆိုလျှင် အေးငြိမ်းအသက်သည် ၁၆ နှစ်ကို ကျော်၍လာပြီ။ မြနုက သေးကွေးသလောက် အေးငြိမ်းက ဖွံ့ထွား သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ဘကြီးမောင်သည် အေးငြိမ်းကို အပြင်ထွက်၍ ဈေးရောင်းမခိုင်း။ အေးငြိမ်းအမေကလည်း ပါးစပ်မှ ဖွင့်မပြောသည့် တိုင် သမီးဖြစ်သူကို အလွန်ချစ်သည်။ အလုပ်များနေသည့်တိုင် အေးငြိမ်းကို ဘာမျှ မခိုင်း။ အေးငြိမ်းက သွက်သွက်လက်လက် ပြောတတ်ဆိုတတ်သမျှကို သဘောကျ၍သာ နေတတ်လေသည်။ အေးငြိမ်းတို့နှစ်ယောက် ပန်းခိုင်လုပ်၍ ကောင်းနေဆဲမှာပင် ဂျစ်ကားတစ်စီး ထိုးဆိုက်လာလေသည်။ ကားပေါ်တွင် ယောကျ်ား လေးများချည်းသာပါပြီး တောက်တိုမည်ရပစ္စည်းများ မပါဘဲ သားရေ လွယ်အိတ်ကိုယ်စီသာ ပါလာကြသည်။ အားလုံး ငါးယောက်ခန့် ကားပေါ်မှ ဆင်းလာကြသည်။ ‘ဟော မအေးငြိမ်းတို့အိမ်ကို ဧည့်သည်တွေလာပြီ’ မြနုက မေးထိုး၍ ပြောလိုက်သည်။ ယောကျ်ားလေးတွေချည်း ဖြစ်၍ အေးငြိမ်းက သွားရောက်ကြိုဆိုရန် စိတ်မကူးတော့။ သို့သော် သူတို့ထဲမှ တစ်ယောက်က မြနုတို့တဲလေးရှိရာသို့ တန်းတန်းမတ်မတ် လျှောက်လာလေသည်။ ‘ဟေ့ အေးငြိမ်း ငါပါဟ’ သည်တော့မှ သံတွဲမြို့မှ ကိုမြင့်သိန်းမှန်း သိလိုက်သည်။ ကို မြင့်သိန်းသည် အေးငြိမ်းတို့အဖေနှင့် ဆွေမျိုးနီးစပ်တော်၏။ ‘ငါ ဧည့်သည်တွေ လာပို့တာ၊ သူ ရို့က အစ်ကိုသန်းအောင် သူငယ်ချင်းတွေ၊ ဘကြီးကော’ ‘အိမ်လေးထဲမှာ ရှိတယ် လာ လာ’ အေးငြိမ်းက သူတို့အုပ်စုကို အိမ်ပေါ်သို့ ခေါ်တင်ခဲ့ရတော့ သည်။ အန်တီကြီးသည် အိမ်ရှေ့တွင် ထိုင်၍ လက်ဖက်စားနေရာမှ ခေါင်းထောင်၍ ကြည့်လိုက်သည်။ ယောကျ်ားလေးတွေချည်းတက် လာသည်ကို မြင်ရသောအခါ အနီးတွင်မှောက်၍ စာဖတ်နေသော သမီးဖြစ်သူကို လက်တို့လိုက်သည်။ ခင်သီတာသည် ဒူးနှစ်ချောင်း ထောင်၍ စာဖတ်နေရာမှ နောက်ပြန် လှည့်ကြည့်နေ၏။ အန်တီကြီး က သမီး၏ ထဘီစကိုဆွဲကာ အုပ်ပေးနေရလေသည်။ ‘ကျွန်တော့်ဘကြီးအိမ်ပဲ၊ ဒီမှာ အေးအေးဆေးဆေး နေလို့ရပါ တယ်၊ ထမင်းအတွက်လဲ မပူနဲ့၊ အေးငြိမ်းရှိတယ်၊ အေးငြိမ်းရေ ဒါ အစ်ကိုသန်းအောင် သူငယ်ချင်းတွေပဲ ဂရုစိုက်လိုက်ပါ၊ သူက ကိုမြင့်မောင်၊ တို့ အစ်ကိုသန်းအောင်လိုပဲ အင်ဂျင်နီယာကျောင်းသား၊ သူ က အစ်ကိုသိန်းဆွေတဲ့၊ ဘီအက်စီအောင်ပြီးသား၊ အဲ ဟောဒါက’ ‘ကျွန်တော် မြတ်သူပါ၊ ဘီအေ အလုပ်လက်မဲ့ပါ၊ အဲ ကိုသန်းအောင်က သူ့ညီမအတွက် စာအုပ်တွေပေးလိုက်ပါတယ်’ ‘အို ဟုတ်လား၊ ဟန်ကျတာပဲ၊ ဒီရောက်ကတည်းက စာမဖတ် ရတာ ကြာပြီ’ သူတို့က အေးငြိမ်းကို သူငယ်ချင်းဖြစ်သူ၏ နှမငယ်အဖြစ် လေးလေးစားစား ဆက်ဆံကြသည်။ အေးငြိမ်းက သူတို့ကိုကြည့်ကာ ခင်ခင်မင်မင် ဖြစ်သွားလေသည်။ အစ်ကိုသန်းအောင်သည် ဘကြီး၏ တူမဝမ်းကွဲ တစ်ယောက်မှ မွေးသော အစ်ကိုဝမ်းကွဲ တစ်ယောက် ဖြစ်သည်။ ကျိန ္တလီတွင် အတူနေခဲ့ပြီး ၁၀ တန်းအောင်၍ ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် ရောက်သွားသည်မှာ ငါးနှစ်ခန့်ရှိလေပြီ။ တစ်နှစ်တစ်ခါ ပြန်လာတတ်ပြီး ပြန်လာတိုင်းလည်း ဧည့်သည်များ၊ စာအုပ်များကို သယ်ဆောင်လာတတ်သည်။ ယခုလည်း သူမပါဘဲ ဧည့်သည်များကို လွှတ်လိုက်သည်။ သူလွှတ်လိုက်သော ဧည့်သည်များကို အိမ်က စိုက်ထုတ် ကျွေးမွေးလိုက်ရတတ်သည်သာ များလေ၏။ ယခုလည်း သည်အုပ်စု ကြည့်ရသည်မှာ ဘိုင်ကောင်တွေမှန်း သိသာလှသည်။ သူတို့က သားရေအိတ်များကို စားပွဲပေါ်ပစ်တင်လိုက်ပြီး လွတ်လွတ်လပ်လပ် နေလိုဟန်ဖြင့် အပေါ်အကျင်္ီများကို ချွတ်လိုက် ကြသည်။ သူတို့ထဲတွင် ကိုမြတ်သူသည် သွက်လက်၍ ပျော်တတ်ပုံ ရ၏။ သူကပင် အေးငြိမ်းအတွက် စာအုပ်များကို ထုတ်ပေးသည်။ စာအုပ်များကို ထုတ်လိုက်သောအခါ သူ့သားရေအိတ်ကြီးမှ ပိန်ကျသွားလေသည်။ အဝတ်အစားပင် သိပ်ပါဟန်မတူ။ ‘ကျွန်တော်တို့ကိုလဲ ကိုသန်းအောင်လို သဘောထားပြီး ပြုစုစောင့်ရှောက်ပါ ခင်ဗျာ ဟဲ ဟဲ၊ ကိုသန်းအောင်က သူ့ ညီမ အကြောင်း ကျွန်တော်တို့ကို ခဏခဏ ပြောပါတယ်၊ ဟဲ ဟဲ သိပ် သဘောကောင်းတယ်တဲ့ အဟင်း’ ကိုမြတ်သူက မျက်နှာချိုသွေး၍ ကောင်းဆဲ၊ ကျန်လူ နှစ်ယောက်က တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် လက်တို့ပြီး တစ်ဘက်ခန်း သို့ လည်ပင်းကို ဆန့်၍ ဆန့်၍ ကြည့်နေကြသည်။ အန်တီကြီးသည် မျက်စောင်းခဲကာ တစ်ဘက်သို့ လှည့်သွားလေသည်။ သမီးဖြစ်သူ ကမူ တုတ်တုတ်မျှမလှုပ်။ ‘ညစာကော စားပြီးကြပလား’ ‘သံတွဲက ကျွေးလိုက်ပါတယ် ခင်ဗျ’ ကိုမြင့်သိန်းက အေးငြိမ်းကို လက်တို့၍ နောက်ဖေးသို့ခေါ် လာခဲ့သည်။ ‘နင့်အစ်ကိုလုပ်လိုက်ရင် ဒီလိုချည်းပဲ၊ ဒီလူတွေက အိပ်ရာလိပ် လေးတောင် ပါတာ မဟုတ်ဘူး၊ နင်တို့အိမ်ကပဲ ထုတ်ပေးလိုက်ဦး၊ သိပ်တော့ မကြာပါဘူး၊ သုံးလေးရက်လောက်ပဲ နေမယ် ပြောတာပဲ’ ‘ထမင်းကော အလကား ကျွေးရဖို့လား’ ‘မပြောတတ်ဘူး’ ‘အေး ဘကြီးကို သွားပြောချည်ဦး၊ နင်ကော ဒီမှာ အတူ နေဖို့လား’ ‘ဟင့်အင်း၊ ငါ မနက်အစောကြီးပြန်မယ်၊ ခုတော့ ကားလဲ မရှိတော့ဘူး၊ ဟော ဘကြီးလာပြီ’ ကိုမြင့်သိန်းသည် သူ့ ဝါသနာအတိုင်း ခြေဟန်လက်ဟန်ဖြင့် ဘကြီးကို ပြောပြနေလေသည်။ + + + ‘ဒီ ပန်းခိုင်လေးက တစ်ခိုင် ဘယ်လောက်လဲ’ ‘လေးကျပ်ပါ’ ‘အိုး ဈေးကြီးလိုက်တာ’ ပန်းခိုင်ဆီသို့ လက်လှမ်းလာသော မိန်းမကြီး၏လက်သည် နောက်သို့ ဆတ်ခနဲ တုံ့သွားလေသည်။ ‘သုံးကျပ်ခွဲနဲ့ပဲ ယူပါ’ ‘နှစ်ကျပ်ပဲ ထားပေါ့အေ၊ ညည်တို့ဟာ ဘာရှိတာ မှတ်လို့၊ ခရုလေးက နည်းနည်း၊ ပလတ်စတစ်တွေက များနေတာ’ ‘မရပါဘူး၊ သုံးကျပ်ခွဲပဲ ရမယ်’ မြနုနှင့် ပန်းခိုင်လာဝယ်သူ မိန်းမကြီး နှစ်ယောက် အချီအချ ပြောနေသည်ကို အေးငြိမ်းက နားထောင်နေမိသည်။ ဘာမျှ ဝင် မပြောမိ။ မိန်းမကြီးနှယ် မတရားဈေးဆစ်နေလိုက်တာဟု စိတ်ထဲ မှသာ မကျေမနပ် ရေရွတ်နေမိသည်။ ‘ဒီ ပုတီးလေးတွေကကော’ ‘ဒါက တစ်ကျပ်၊ ဒါက တစ်ကျပ်ဖိုး နှစ်ကုံး၊ ဒါက သုံးကုံး တစ်ကျပ်’ ‘နေပစေတော့၊ နေပစေတော့’ မိန်းမကြီးက လှည့်ထွက်သွားသည်။ အေးငြိမ်းက သက်ပြင်းချလိုက်၏။ မြနုသည် ပန်းခိုင်နှင့် ပုတီးများကို ဗန်းထဲတွင် သေသေ ချာချာ ပြန်ခင်းလိုက်သည်။ ‘ဈေးဦးလဲ မပေါက်သေးဘူး’ အေးငြိမ်းက ညည်းလိုက်သည်။ မြနုနှင့် အေးငြိမ်းသည် ခရုပန်းခိုင်ရောင်းရန် နံနက်စောစော ကပင် ထွက်ခဲ့ကြသည်။ လူစည်ကားသော ယူဘီအေ ရိပ်သာရှေ့ နားတွင် ခရုဗန်းကိုချကာ ထိုင်ရောင်းနေကြခြင်း ဖြစ်၏။ တစ်ယောက် ပြီးတစ်ယောက် လာမေးကြသည်။ ကိုင်ကြည့်ကြသည်။ ဈေးမေးသည်၊ ဆစ်သည်၊ ပြီးတော့ ချထားခဲ့ကာ ပြန်သွားကြလေသည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက် ဘန်ဂလိုတစ်ခုထဲမှ ထွက်လာကြ သည်။ အသားညို၍ မြန်မာအမျိုးသမီးများပင် ဖြစ်မည်ဟု ခန့်မှန်း ရ၏။ သို့သော်လည်း သူတို့ကိုယ်ပေါ်တွင် မြန်မာအဝတ်အစားကို တစ်ခုမျှ မမြင်ရ။ ဘောင်းဘီရှည် အောက်ကားကြီးများနှင့် ပါတိတ် အကျင်္ီကျားကျားကြီးများကို ဝတ်ထားကြသည်။ မျက်ခွံပေါ်တွင် အပြာရောင်ဆေးများ ခြယ်ထားသဖြင့် အကျည်းတန်၍ နေလေသည်။ သူတို့နှစ်ယောက်က အေးငြိမ်းတို့၏ ခရုပုတီးများကို သေသေ ချာချာ ကိုင်ကြည့်ကြသည်။ စိတ်ကြိုက် ပုတီးသုံးကုံးစီကို ရွေးယူ လိုက်၏။ ္အဘယ်လောက်လဲ’ မြနုက သူတို့လက်ထဲမှ ပုတီးများ၏ တန်ဖိုးကို လိုက်၍တွက် ပြလိုက်သည်။ ‘အားလုံး ငါးကျပ်ခွဲကျတယ်’ တစ်ယောက်က ဘောင်းဘီအိတ်ထဲမှနှိုက်ကာ ထုတ်ပေးလိုက် ၏။ ပြီးတော့ လည်ပင်းတွင်စွပ်၍ ထွကခွါသွားကြသည်။ ‘ဟန်ကျတယ်ဟေ့၊ ဒီတစ်ခါ ဈေးမဆစ်ဘဲဝယ်သွားတယ်’ အေးငြိမ်းက ဝမ်းသာအားရ ပြောလိုက်သည်။ ‘သူရို့လိုဟာမျိုးတွေ များများလာရင် ကောင်းမယ်’ နေရောင်က အေးငြိမ်းကိုယ်ပေါ်သို့ ဖြာကျလာ၍ အရိပ်ရှိရာ သို့ ရွှေ့လိုက်ကြသည်။ သူတို့နှင့် မလှမ်းမကမ်းမှ ပလင်ပင်အောက် တွင် စုံတွဲတစ်တွဲ ထိုင်နေကြလေသည်။ မိန်းကလေးသည် ရေကူး ဝတ်စုံကိုသာ ဝတ်ထား၏။ အသားကဖြူသည်။ မျက်နှာက တရုတ် ဆန်သည်။ ယောကျ်ားလေးက အသားမည်းမည်း၊ ဘောင်းဘီရှည် ကျပ်ကျပ်ကိုဝတ်ကာ အပေါ်မှ အကျင်္ီကွက်ကျားကို ဝတ်ထားသည်။ သူတို့သည် တီတိုးစကား ပြောနေကြလေသည်။ တစ်ကြိမ်တွင် ယောကျ်ားလေးက မိန်းကလေး၏ပေါင်ကို မသိမသာ ပုတ်လိုက် သည်။ ကောင်မလေးက ရယ်၏။ ပြီးတော့ သူ့ကို တွန်းလိုက်သည်။ သည်တစ်ခါတော့ ကောင်လေးက ကောင်မလေး၏ပခုံးကို ဆုပ်ကိုင် လိုက်သည်။ ‘ငါ ဒီနားမှာ မနေရဲတော့ဘူးဟယ် ရှက်တယ်’ ‘မအေးငြိမ်းက ဘာပြုလို့ရှက်တာလဲ၊ သူတို့ကသာ ရှက်ရဖို့’ ‘ငါ မြင်နေရတာကို၊ ငါလဲ ရှက်တာပဲ’ ‘ဒီလိုဆို အိမ်တွေကို လျှောက်ရောင်းဖို့၊ လိုက်ဖို့လား’ ‘သွားလေ’ မြနုက ငပလီကမ်းခြေတွင် ကြီးပြင်းရသူပီပီ သူ့အဖို့ မြင်ကွင်း အားလုံးသည် ရိုး၍ နေပေပြီ။ လူမျိုးမျိုးနှင့်လည်း မြင်တွေ့ဆက်ဆံခဲ့ ဖူးပြီ။ ဈေးရောင်းဈေးဝယ်အလုပ်ကိုလည်း မရှက်မကြောက် လုပ်၍ စားတတ်ပြီ။ ထို့ကြောင့် မြနုသည် သွက်လက်ရဲရင့်၍ နေလေသည်။ အေးငြိမ်းကမူ ငပလီကမ်းတွင် လူတွေများလာလေလေ၊ သူ့ အတွက် စိတ်ဝင်စားစရာ၊ စိတ်ပျက်စရာ၊ အံ့သြစရာတွေ များလာ လေလေ ဖြစ်နေလေသည်။ သူမငယ်စဉ်ကမြတ်နိုးခဲ့ရသော ငပလီသည် ယခုအခါတွင် မပြောပြတတ်သော အညစ်အကြေးတို့ဖြင့် တစ်စတစ်စ စွန်းထင်းနေပြီဟု အလိုလို သိနေလေ၏။ ‘အစ်မရေ ပန်းခိုင်လေးတွေကြည့်ဦးဖို့လား’ မြနုက ခြံရှေ့တွင် ဆဧအ ဘရဧဧဈဧ ဟုအမည်တပ်ထားသော အိမ်တစ်အိမ်ရှေ့သို့ဝင်ကာ လှမ်း၍အော်လိုက်သည်။ အိမ်ရှေ့ ဝရန်တာ တွင် အသက်ငါးဆယ်ခန့် လူကြီးတစ်ယောက်က ပက်လက်ကုလား ထိုင်ပေါ်တွင် ထိုင်လျက်ရှိသည်။ သူ့ဘေးတွင် အသက် ၂၀ ကျော် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက  ကြုံ့ကြုံ့ထိုင်၍ ခြေသည်ညှပ်ပေးလျက်ရှိလေ သည်။ အမျိုးသမီးက ခေါင်းမမော့်မီ လူကြီးက ဦးစွာ လှည့်ကြည့် လိုက်သည်။ အေးငြိမ်းက ရှိုးတိုးရှန့်တန့်ဖြစ်ကာ အိမ်ရှေ့ အုန်းပင် ရင်းတွင် ရပ်နေရစ်၏။ မြနုက သွက်သွက်လက်လက်ပင် အိမ်ရှေ့ လှေကားရင်းတွင် ထိုင်ချလိုက်သည်။ ‘အစ်မက ပန်းခိုင်လေးတွေလဲ လိုချင်တယ်ဆိုလို့ ကျွန်မ လာပို့တာ’ မြနု၏ ဖောက်သည်ဟောင်းဖြစ်ဟန်တူသည်။ အမျိုးသမီးက နေရာမှထလာက သူ့လက်ထဲမှ ခြေသည်းခွံ များကို သံဆန်ခါ အပြင်ဘက်သို ့ ပုတ်ထုတ်လိုက်ပြီး ပန်းခိုင်များကို ထိုင်ရွေးသည်။ လူကြီးသည် ကုလားထိုင်ရှေ့မှ ခုံငယ်လေးပေါ်တွင် ခြေထောက်တစ်ဘက်ကို တင်လျက်သားရှိနေရာမှ ကုန်းထလိုက်သည်။ ပြီးမှ အနီးရှိ စားပွဲပေါ်တွင် တင်ထားသော ဖန်ခွက်တစ်ခွက်ကို ကောက်ကာ မော့ချလိုက်၏။ ဖန်ခွက်ကို ပြန်ချပြီး နှုတ်ခမ်းနှင့်လျှာကို ထိကာ သူတို့ကို ကြည့်နေသည်။ သူ့မျက်လုံးကြီးများက နီ၍နေကြ လေသည်။ ‘အစ်ကိုကြီး၊ နှစ်ခိုင်လုံးယူလိုက်မယ်နော်၊ ဒီနှစ်ခိုင်လေ လှတယ် မို့လား’ အမျိုးသမီးက ပန်းနှစ်ခိုင်ကို ကိုင်ကာ နောက်သို့လှည့်မေး လိုက်သည်။ လူကြီးက ခေါင်းညိတ်ပြပြီး သူ့ အိတ်ကပ်ထဲမှ သားရေအိတ်လေးကို ယူကာ ဆယ်တန်တစ်ရွက်ကို နှိုက်ပေးသည်။ မြနု လှေကားမှ ပြန်ဆင်းလာသည်အထိ အေးငြိမ်းက သူတို့ကို မျက်တောင်မခတ် စိုက်ကြည့်နေမိလေသည်။ အမျိုးသမီး၏ခန္ဓာကိုယ် သည် ပါးပါးလျားလျားရှိပြီး ရိုးရိုးယဉ်ယဉ် ဝတ်စားထားသည်။ မျက်ခုံးနှစ်ဘက်ကိုမူ ခပ်ထူထူဆွဲကာ လမ်းသွားပုံက နွဲ့နှောင်း လေသည်။ ‘နင်ကလဲ မကြောက်မရွံ့ အိမ်တကာကို ဒီလိုပဲ လျှောက်ဝင်နေ သလား၊ ဟိုလူကြီးကြည့်ရတာ ကြောက်စရာ’ မြနုက ရယ်လိုက်သည်။ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ ဘာပြုလို့ ကြောက်ဖို့လဲ၊ အဲဒီအိမ်မှာ သူတို့ နှစ်ယောက်တည်း၊ အဲဒီမိန်းမက ဒီလူကြီးရဲ့မယားငယ် သိလား’ မြနုက သဲလမ်းပေါ်တွင် ခပ်သွက်သွက်လျှောက်ရင်း အတင်း ပြောလာသည်။ ‘သူရို့ရောက်နေတာ တစ်ပတ်လောက်ရှိပြီ၊ ဘယ်မှလဲ မသွား ဘူး၊ အိမ်ထဲမှာပဲ နေတာပဲ၊ ကျွန်မ ဟိုတစ်နေ့က အဖေခိုင်းလို့ အုန်းသီးသွားပို့ရတယ်၊ ကျွန်မဆီမှာ ခရုပုတီးတွေ ပန်းခိုင်တွေ ရှိတယ်လို့ ပြောခဲ့တာပေါ့’ ‘မယားငယ်မှန်း နင်က ဘယ်လိုလုပ်သိလဲ’ ‘အိုး ကြည့်ရင် အသိသာကြီး၊ ဒါမျိုးတွေ ခဏခဏ တွေ့ဖူး တယ်၊ အရင်တစ်ခါလဲလေ လူကြီးတစ်ယောက်က မိန်းမတစ်ယောက် ခေါ်လာတယ်၊ ကြာပါပြီ၊ ငပလီမှာ လာ ချိန်းတွေ့တာတဲ့၊ တစ်ည အိပ်ဆိုပြီး လာလိုက်တာ၊ လေယာဉ်ပျံလက်မှတ်ဝယ်မရလို့ ဆယ့်ငါး ရက်လောက် ကြာသွားတယ်၊ အဲဒီမိန်းမ နေ့တိုင်းငိုနေတာပဲ’ မြနုသည် လူပုံကိုကြည့်ရုံဖြင့် နောက်ခံဇာတ်ကြောင်းကို မှန်းဆတတ်နေပုံ ရလေသည်။ ‘ဒီကိုလာတဲ့ လူတွေက ဒါမျိုးတွေချည်းပဲလား’ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ အပန်းဖြေဖို့ အပျော်သက်သက်လာတာ တွေ အများကြီးရှိတာပဲ၊ စုံနေတာပေါ့၊ မအေးငြိမ်းတို့ အိမ်ကိုလာတဲ့ လူတွေကို ကြည့်ပါဦး၊ နွေမကုန်မချင်း အများကြီး လာကြဖို့’ ‘အေး နင်ပြောမှ သတိရတယ်၊ ငါ့အစ်ကို့ ဧည့်သည်တွေ ရောက်နေတာ ထမင်းစောင့်ကျွေးဦးမှ၊ ငါပြန်ဖို့ပဲဝေး၊ ကြာနေရင် အမေက ဆူဖို့’ အေးငြိမ်းက အိမ်ဘက်သို့ ခပ်သွက်သွက် လှမ်းလာခဲ့သည်။ မြနုကလည်း နောက်မှလိုက်လာသည်။ လမ်းတွင် ကောင်လေး တစ်ယောက်နှင့် တိုက်မိမလို ဖြစ်သေး၏။ ကောင်လေးက အေးငြိမ်း မျက်နှာကိုကြည့်ကာ ္အပုတီးတွေရောင်းဖို့လား’ဟု မေးသည်။ အေးငြိမ်း က မြနုကိုထားရစ်ကာ ပြန်လာခဲ့၏။ ကောင်လေးသည် မြနုဆီမှ ပုတီးကုံးများကို ဝယ်ရင်း ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ + + + ကိုသိန်းဆွေဆိုသူက ရေနွေးကြမ်းပန်းကန်ကို ကြမ်းပေါ်သို့ ဂွပ်ခနဲ မြည်အောင် ချလိုက်သည်။ ကိုမြတ်သူက နောက်ထပ်ရေနွေးဖြည့်ပေး ရင်း ငါးနီတူငါးခြောက်ကြော်ကို အနည်းငယ်ယူ၍ ဝါးလိုက်လေသည်။ ‘လူတွေဟာ ဆင်းရဲပင်ပန်းမှုတွေကြောင့် စိတ်ပျက်အားငယ် နေတယ်၊ ဒီတော့ သူတို့က ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ဖြစ် အောင် ဖြေဖျော်မှုကို လိုချင်ကြတယ်၊ ဒါကို အကွက်ကောင်းယူပြီး အနုပညာသမားအချို့က သိုက်တူးတာ၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ဒါဟာ ကိုယ်ကျိုးအတွက် လူများစုကို မှိုင်းတိုက်တာပဲ’ ကိုသိန်းဆွေထံမှ တံတွေးအနည်းငယ်စဉ်သွားသဖြင့် တစ်ဘက် ခန်းသို့ မျက်လုံးရောက်နေသော ကိုမြင့်မောင်က ပါးကို လက်ဝါးဖြင့် ပွတ်ချလိုက်ရသည်။ ခင်သီတာသည် သူ့အစ်ကိုနှင့် ရန်ဖြစ်ပြီးသည်မှစ၍ ရေဆင်း မကူးတော့။ ယခုတော့ အန်တီကြီးသည် သူ့သမီးကို အိမ်မှာလည်း နေစေချင်ဟန်မတူ။ သည်ဘက်ခန်းကို စိတ်မချစွာ လှမ်းလှမ်းကြည့် နေရ၍ သူ့မှာ လက်ဖက်ပင် ဖြောင့်ဖြောင့်မစားရ။ သူ့ယောကျ်ားမှာ ရောက်စကပုံစံအတိုင်း ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်ထိုင်ကာ ဆေးတံ မှိန်းလျက်ရှိသည်။ သူတို့မိသားစုတွင် အနားအယူရဆုံးမှာ သူပင် ဖြစ်၏။ ခင်သီတာကမူ အကျင်္ီအမျိုးမျိုးလဲကာ အိမ်ရှေ့တွင် ဝမ်းလျား မှောက်ပြီး စာတစ်အုပ်ပြီး တစ်အုပ် ဖတ်နေလေသည်။ အန်တီကြီး လစ်တိုင်း သည်ဘက်ခန်းကို လှမ်း၍လှမ်း၍ ကြည့်သည်။ ‘ဓနရှင်လူတန်းစားဆိုတာ ခေတ်အဆက်ဆက်မှာ ရှိတာပဲ၊ သူတို့ကို အမြစ်ပြုတ်အောင်တိုက်ထုတ်ဖို့ဆိုတာ အနုမြူအက်တမ် တစ်ခုကို ခြေဖျက်ရသလိုပဲ၊ မလွယ်ဘူး၊ သူတို့က အသွင်အမျိုးမျိုး ပြောင်းပြီး ကျင်လည်နေကြတာ၊ ဒါကို မျက်ခြည်မပြတ်ဖို့ လိုတယ်’ ရေနွေးကြမ်းပန်းကန်သည် ဂွပ်ကနဲ အသံမြည်၍သွားပြန်လေ သည်။ အမေသည် အေးငြိမ်းဘေးတွင်ထိုင်ကာ ငိုက်မြည်းနေရာမှ လန့်ပြီး လှမ်းကြည့်လိုက်သည်။ ပန်းကန်များကွဲသွွားပြီလားဟု  စိုးရိမ် သွားပုံရ၏။ အမေနှင့်အေးငြိမ်းသည် အိပ်ခန်းဘေးမှ နံရံတွင် ကပ်ထိုင်ကာ အိမ်ရှေ့ခန်းမှသူတို့ဝိုင်းအတွက် လိုအပ်သည်များကို ဖြည့်ပေးနေ၏။ အစ်ကိုသန်းအောင်ကို အမေက ချစ်၍ သူ့  သူငယ်ချင်း များကိုလည်း ဂရုစိုက်သည်။ ‘ဒီကနေ့ ခင်ဗျားတို့ ကျွန်တော်တို့ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်နေရ တယ်၊ ဒါပေမယ့် ငွေရှိတဲ့သူ အရင်းအနှီးရှိတဲ့ သူတွေမှာတော့ လုပ်စရာအလုပ်တွေ ပြည့်နေတယ်၊ ဒီလိုနဲ့ပဲ အခွင့်အရေး၊ ငွေကြး မှန်သမျှဟာ သူတို့ဆီမှာ စုပုံနေတယ်၊ ဒါကို ကျွန်တော်တို့က ခေါင်းငုံ့ခံနေကြရတယ်’ ကိုမြတ်သူက တစ်ချက်မျှ သမ်းဝေလိုက်သည်။ ‘ငါ အိပ်လိုက်ဦးမကွာ၊ နေနည်းနည်းအေးရင် ငါ့ကို နှိုး၊ ရေသွားကူးဦးမယ်’ ‘ဟေ့ကောင် မအိပ်နဲ့၊ ဒီနေရာမှာ မင်းက သူများတကာလို ဇိမ်ခံဖို့လာတာလား၊ အေးအေးဆေးဆေး ပြောကြဆိုကြရတဲ့အခါ ဝိုင်းဝန်း ဆွေးနွေးမှပေါ့ကွ’ ‘ငါ့ချီး၊ မင်းတရားဟောတာ နားထောင်ဖို့လာတာ မဟုတ်ဘူး ကွ၊ ရောက်ဖူးအောင် လိုက်လာတာ’ ‘မင်းလဲ ဖောက်ပြန်တဲ့လူတစ်ယောက်ပဲ’ ‘တော်ကွာ၊ ငါ့ဟာငါ ဘာဖြစ်ဖြစ်’ ကိုမြင့်မောင်က မနေသာဘဲ ကြားဝင်လိုက်ရသည်။ ‘ကဲကွာ သူအိပ်ချင်တာ အိပ်ပါစေ၊ ညနေကျရင်တော့ လမ်းလေးဘာလေး လျှောက်ကြတာပေါ့၊ အညောင်းပြေ၊ အနားပြေ၊ မင်းပြောတဲ့ ဖောက်ပြန်တဲ့လူတွေဆိုတာလဲ လေ့လာကြရအောင်’ ကိုမြင့်မောင်က စေ့စပ်ပေးလိုက်သည်။ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း အနည်းငယ်ငိုက်ချင်နေပုံရသည်။ နွေ၏အပူရှိန်သည် ထိုင်းမှိုင်းစေ လျက်ရှိပြီ။ အမေကြော်ပေးထားသော ငါးနီတူကြော်သည်လည်း  ကုန်လု နီးနေပြီ။ သို့သော် ကိုသိန်းဆွေက မရပ်သေး။ ရေနွေးကြမ်းအိုးထဲမှ နောက်ဆုံး လက်ဖက်ခြောက်ဖတ်များ ကျလာသည်အထိ ပန်းကန် ထဲသို့ ငှဲ့ချလိုက်လေသည်။ ‘ရေနွေးယူဦးဖို့လား အစ်ကို’ ‘နေပါစေ ညီမရေ နေပစေ၊ တော်ပါပြီ၊ တော်ပြီ တော်ပြီ’ ကိုမြင့်မောင်က ကမန်းကတန်း ပြန်ပြောရင်း ကိုသိန်းဆွေ ကိုဋ္ဋဋ္ဋဋ္ဋဋ္ဋလှမ်းကြည့်သည်။ ရေနွေးကိုပဲ တော်ခိုင်းသည်လား၊ စကားဝိုင်း ကိုပဲ ရပ်ခိုင်းသည်လား မသိ။ ကိုသိန်းဆွေ၏ တရားဝိုင်းကတော့ ပျက်သွားသည်။ ကိုသိန်းဆွေ စကားသံ ရပ်သွားသည်နှင့် ကိုမြင့်မောင်က နောက်ဖေးဘက်သို့ဋ္ဋဋ္ဋထသွားလေသည်။ ကိုသိန်းဆွေသည် နောက်ဆုံး လက်ဖက်ရည်ကြမ်းပန်းကန်ကို မော့ချလိုက်၏။ ခါးလွန်း၍ထင့်၊ ကိုသိန်းဆွေ၏ မျက်နှာကြီးက ရှုံ့မဲ့သွားလေသည်။ + + + ‘လက်မှတ်ဝယ်လို့ ဒီလောက်ခက်မယ်မှန်းသိရင် မလာပါဘူး၊ နောက် ပိုင်းမှာလဲ အလုပ်ပျက်အကိုင်ပျက်၊ ကဲ ဘယ်လိုလဲ၊ ရှင်က တစ်သက်လုံး မပြန်တော့ဘူးလို့များ စိတ်ကူးနေသလား၊ သွားစမ်း ပါဦး လေယာဉ်ပျံလက်မှတ်ရအောင် လိုက်စမ်းပါဦး’ အန်တီကြီးသည် သူပြန်လိုသည့်ရက်ကို လေယာဉ်လက်မှတ် ဝယ်မရ၍ ပူညံ ပူညံ ဖြစ်နေလေသည်။ ‘အောင်ကျော်စိုး သွားနေတယ် မဟုတ်လားကွ၊ လာချင်တော့လဲ မင်းတို့ပဲ နန့်နန့်တက်’ အဘိုးကြီးက သူ့မိန်းမကို ပြန်မပြောစဖူး ပြောလိုက်သည်။ ‘အမယ် ရှင့်သမီးတွေ ရှင့်သားတွေ နန့်နန့်တက်တာ၊ ကျုပ်က အလုပ်တစ်ဘက်ရှိသေးတာ၊ ရှင်တို့လို အလကားအားနေတာ မဟုတ်ဘူး၊ ရှင်တို့ လာချင်တယ်ဆိုလို့ လာရတာ’ ‘အေးလေ အခုလဲ ဘယ်သူက မပြန်ဘဲနေမှာမို့တုံး၊ လက်မှတ် ဝယ်လို့မှ မရတဲ့ဟာကို’ ‘ဒီလိုပဲ လိုက်ဦးမှပေါ့တော့၊ အသိနဲ့အကျွမ်းနဲ့’ အဘိုးကြီးက ငြိမ်၍သွားသည်။ သူ့အနေနှင့်မူ  ဖြစ်နိုင်လျှင် ဆက်၍ အေးအေးဆေးဆေး နေချင်သေးပုံရ၏။ ထိုစဉ် သူ့သား အောင်ကျော်စိုး ပြန်ရောက်လာသည်။ ‘ဘယ်လိုလဲသား ရခဲ့ရဲ့လား’ ‘နက်ဖြန် နေ့လယ် ဆယ့်နှစ်နာရီတဲ့’ ‘ဟင် ဒီနေ့ မရဘူးလား’ ‘မင်းဟာက ရပြန်တော့လဲတစ်မျိုး၊ ခုချက်ချင်းတော့ ဘယ်လို လုပ် ရမလဲကွ’ ‘ကျုပ် သိပါတယ်’ သူတို့သည် အခြားအကြောင်းများဖြင့် ဆက်၍ ဆူညံဆူညံ ဖြစ်နေကြပြန်သည်။ သည်ဘက်ခန်းတွင်မူ ကိုသိန်းဆွေသည် သူ၏ သဘောတရား များကို ဆက်လက်ပို့ချနေဆဲ ဖြစ်သည်။ မနေ့က ညနေဘက်တွင် ပင်လယ်ဘက်သို့ ခေတ္တထွက်ကြပြီး ညကျတော့လည်း စကားဝိုင်း ဆက်ကြသေးသည်။ ညဝိုင်းကမူ ပို၍ စိုပြည်မည်ထင်ရသည်။ အေးငြိမ်း အိမ်ပေါ်မတက်ခဲ့၍ သူတို့ ဘာသောက်သည်ကို မသိရ သော်လည်း၊ မနက်ပိုင်းတွင် ပုလင်:ခွံ လေးငါးလုံးကို မြင်ရ၏။ သို့ကြောင့်ပင် ထင်၏။ အန်တီကြီးသည် သည်ဘက်ခန်းကို မျက်စောင်း တခဲခဲ ဖြစ်၍နေသည်။ အိမ်ကိုလည်း ယခင်ကထက် ပို၍ မြန်မြန် ပြန်လိုစိတ်ပေါက်လာဟန် တူလေသည်။ အေးငြိမ်းကမူ ကိုသိန်းဆွေတို့၏ စကားဝိုင်းကို စိတ်ဝင်စား၏။ စကားလုံးများက ရုတ်တရက်နားမလည်သော်လည်း ဘာကို ဆိုလို မှန်းတော့ တွေးယူ၍ ရ၏။ ယခုတစ်ပတ် အစ်ကိုသန်းအောင် ပေး လိုက်သော စာအုပ်များကလည်းထူးခြားသည်။ ခါတိုင်းလို အေးငြိမ်း ဖတ်နေကျ အချစ်ဝတ္ထုတွေ၊ စုံထောက်ဝတ္ထုတွေ သိပ်ပါမလာ။ နာမည်ကြီးသော်လည်း အေးငြိမ်း မဖတ်ဖူးသေးသည့် စာရေးဆရာ များနှင့် ဘာသာပြန်ဝတ္ထုများသည် အနည်းငယ် ပျင်းစရာ ကောင်းလိမ့် မည်ဟု  ထင်ရသည်။ ညကမူစာရေးဆရာ မြသန်းတင့်၏ ‘ဓားတောင် ကို ကျော်၍ မီးပင်လယ်ကိုဖြတ်မည်’ကို အပြီးတိုင် ဖတ်လိုက် လေသည်။ ကိုသိန်းဆွေတို့ စကားဝိုင်းအတွက် အုန်းသီးရည်နှင့် ကောက် ညှင်းထုပ်ကိုချပေးထားပြီး အေးငြိမ်းက ဘေးတွင်ထိုင်နေသည်။ ယနေ့ တော့ ကိုမြတ်သူက ခေါင်းအုံးတစ်လုံးယူကာ စောစောကပင် လှဲ နေနှင့်သည်။ သူက အိပ်လျက်နှင့် နားထောင်သည်။ ကိုမြင့်မောင်က တစ်ဘက်ခန်းကို တိုက်ရိုက်မြင်ရသော မျက်နှာချင်းဆိုင်နေရာတွင် ထိုင်သည်။ ကိုသိန်းဆွေက ရေနွေးကြမ်းမပါသဖြင့် ဆေးလိပ်ကိုဖွာ ကာ စကားပြောသည်။ ‘ငါပြောမယ်၊ ဒီနေ့ ပစ္စည်းမဲ့လူတန်းစားကိုအကျိုးပြုတဲ့ စာ ဆိုတာ ဘယ်လောက်များရှိလို့လဲ၊ တစ်ခါလာလဲ အချစ်နဲ့လျှို့ဝှက် သည်းဖို၊ တစ်ခါလာလဲ နိုင်ငံခြားက လျှို့ဝှက်သည်းဖိုဘာသာပြန်၊ ဒီသံသရာက မထွက်နိုင်ဘူး၊ ဘဝသရုပ်ဖော်လို့ ကြွေးကြော်ပြီး  ထွက် လာတာတွေကျတော့လဲ အတွေးအခေါ်က မူမမှန်ဘူး၊ မပြတ်သား ဘူး၊ ပြဿနာရင်းမြစ်ကို မဖော်ထုတ်နိုင်ဘူး၊ တွေဝေနေကြတယ်၊ ယိမ်းယိုင်နေတယ်’ ‘ဟဲ့ အမယ်လေး ဘာတွေမှန်းလဲ မသိဘူး နားငြီးလိုက်တာ၊ ခင်သီတာ ရေဒီယိုပိတ်လိုက်စမ်း’ အန်တီကြီးက သမီးဖြစ်သူကို လှမ်းအော်လိုက်သည်။ ခင်သီတာ သည် ရေဒီယိုမှ အဂင်္လိပ်ပိုင်း အစီအစဉ်ကို ခပ်ကျယ်ကျယ်လေး ဖွင့်ထားရာမှ ပိတ်လိုက်ရသည်။ ‘ဒီနေ့ လူငယ်စာရေးဆရာတွေဟာ တိုးတက်တဲ့ အမြင်နဲ့ ပစ္စည်းမဲ့ လူတန်းစားတွေဘက်က ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ရပ်တည်သင့်တယ်’ အေးငြိမ်းက နားထောင်၍ ကောင်းနေဆဲမှာပင် ခြံဝင်းထဲသို့ မိန်းကလေး ခပ်ရွယ်ရွယ်နှစ်ယောက် ဝင်လာသည်ကို တွေ့ရ၏။ အေးငြိမ်းကြည့်ရာသို့ လိုက်ကြည့်ရင်း ကိုမြင့်မောင်ကလည်း မိန်းက လေး နှစ်ယောက်ကို မြင်သွားသည်။ အေးငြိမ်းက လှေကားထစ်မှ ဆင်းလာခဲ့သည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်သည် ပင်ကိုရုပ်ရည်ထက် ပြုပြင် ခြယ်သမှုက အလေးသာနေကြောင်း အနီးကပ်မြင်ရမှ အေးငြိမ်းက သတိထားမိသည်။ တစ်ယောက်က အရပ်မြင့်၍ တစ်ယောက်က ပုပု လုံးလုံးကျစ်ကျစ်လေး ဖြစ်သည်။ နှစ်ယောက်လုံးမှာ အကျင်္ီ လက်ပြတ် အရောင်ရင့်များကို ဝတ်ဆင်ထားပြီး ပါးလျားပျော့အိ သော လုံချည် အရောင်နုများဖြင့် တွဲဖက်ထားသည်။ ချိုင်းကြားမှ ချွေးများ စို့ထွက်နေသဖြင့် ခပ်ဝေးဝေးမှ လမ်းလျှောက်လာကြသည် ဟု ထင်ရသည်။ နှစ်ယောက်လုံးမှာ အသားဖြူ၏။ တစ်ယောက်က မျက်နှာပေါက်လုံးပြီး၊ တစ်ယောက်က မျက်နှာအနည်းငယ် ပြား၏။ အဝေးကကြည့်လျှင် အတော်လှမည့်ပုံများ ဖြစ်လေသည်။ ‘မမတို့ ဘယ်သူ့တွေ့ချင်လို့လဲ’ မိန်းမတို့၏ လျင်မြန်စူးရှသောမျက်စိဖြင့် လျှပ်တစ်ပြက် အကဲခတ်လိုက်ပြီး အေးငြိမ်းကို မေးလိုက်သည်။ ‘ဒီက ဘကြီးတစ်ယောက်ဆီကို ကျွန်မတို့ အဲ ကျွန်မတို့ ဆရာက ပြောထားတယ်၊ နှစ်ရက်လောက်ရှိပြီ ဒီမှာတည်းခိုမလို့’ ‘နေဦး ကျွန်မ မေးကြည့်လိုက်ဦးမယ်၊ ဒီမှာ ခနထိုင်ကြပါဦး’ အိမ်အောက် ကွပ်ပျစ်သို့ လက်ညှိုးညွှန်ပြခဲ့ပြီး အေးငြိမ်းက ဘကြီးဆီ သွားမေးရသည်။ ဘကြီးက တဲလေးထဲတွင် အေးအေး ဆေးဆေး ထိုင်ကာ ခြံထွက်ဒန့်သလွန်သီးများကို အစည်းစည်းလျက် ရှိသည်။ ‘ဘကြီး ကောင်မလေးနှစ်ယောက်လာတယ်၊ ဒီမှာ တည်းဖို့ စာပေးထားတယ်တဲ့’ ‘ဟေ ဟုတ်လား၊ ငါ ခုလာခဲ့မယ်’ အေးငြိမ်းနောက်မှ ဘကြီးကလိုက်လာသည်။ ‘တစ်မြန်နေ့က လာဖို့ဆိုလို့ စောင့်နေသား၊ ကလေးမရို့ မလာတာနဲ့ ဒိပြင်လူတွေ တင်လိုက်တယ်’ ‘ဒုက္ခပါပဲ၊ တခြားမှာလဲ ပြည့်နေပြီ၊ ကျွန်မတို့လဲ အဆင် မပြေလို့ အဲဒီနေ့က မလာနိုင်တာ’ ‘အန်တီကြီးတို့က နက်ဖြန်ပြန်မှာ’ အေးငြိမ်းက ဝင်ပြောလိုက်သည်။ ‘ဒီလိုဆိုလဲ ဒီတစ်တစ်ညတော့ တခြားမှာရှာကြည့်မယ်လေ’ အရပ်မြင့်မြင့် မိန်းကလေးက ပြောလိုက်သည်။ သူကတော့ သိပ် စိတ်ပျက်သွားပုံမရ။ အေးအေးဆေးဆေးပင် ဖြစ်လေသည်။ ‘မိန်းကလေးတို့က ဘယ်နှစ်ယောက်လဲ’ ‘ကျွန်မတို့ နှစ်ယောက်တည်း’ ‘သြော်’ ဘကြီးမောင်၏ အံ့သြသံက ခပ်လေးလေးသာ ထွက်လာခဲ့ သည်။ အေးငြိမ်းအဖို့တော့ သည်မျှဝေးလံသည့်နေရာသို့ မိန်းမပျိုလေး နှစ်ဦးတည်း အဖော်မပါဘဲ လာရောက်ကြသည်ဆိုသည်မှာ အလွန် တရာ အံ့သြစဖွယ်ဖြစ်၍နေလေသည်။ ‘ဒီတစ်ညတော့ ဖြစ်သလိုပေါ့ကွာ’ ပုပု မိန်းကလေးက ခပ်ညည်းညည်းလေး ပြောလိုက်သည်။ သူတို့ ကြည့်ရသည်မှာ အခက်အခဲတစ်ခုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည့်ပုံလည်း ပေါ်သည်။ သိပ်ခက်ခက်ခဲခဲကြီး ဖြစ်နေဟန်လည်း မရှိ။ ‘ဒီလိုဆိုလဲ ကျွန်မတို့ နက်ဖြန်ညနေမှပဲ လာပါတော့မယ်၊ ဒီတစ်ညတော့ မမရီတာတို့နဲ့ သွားအိပ်လိုက်ကြတာပေါ့၊ သွားမယ် တူးတူး’ အရပ်မြင့်မြင့် မိန်းကလေးက ဘကြီးမောင်ကို ပြောရင်း သူ့ အဖော်ကိုသာ လှည့်ခေါ်လိုက်သည်။ ဘကြီးမောင်က ခေါင်းတညိတ် ညိတ်ဖြင့် ကျန်ရစ်သည်။ ပါးစပ်မှကမူဘာမျှ ဝင်မပြော။ တည်းခိုရန် လာသည် ဆိုသည့်တိုင် သူတို့တွင် ဘာပစ္စည်းမျှ ပါသည်ကိုမတွေ့ရ။ မိန်းကလေး နှစ်ယောက်သည် သားရေလွယ်အိတ်လေး ကိုယ်စီဖြင့် ထွက်သွားကြသည်။ ငပလီ၏ သဲပွင့်လေးများသည် နင်းလာသမျှခြေရာကို အသင့် ခံယူရန် စောင့်နေကြလေ၏ တကား။ + + + ‘ငါတို့ ပြန်မယ့်ရက်ကိုတောင် ရွှေ့လိုက်ချင်ပြီကွာ၊ ဒီကောင်မလေး နှစ်ကောင်ဟာ ဟိုတက္ကသိုလ်က ကျောင်းသူလေးနှစ်ယောက် မဟုတ် လားကွ၊ ငါတို့ လက်မှတ်တန်းစီတဲ့နေ့က သူတို့နှစ်ယောက်ကို တွေ့လိုက်ပါတယ်၊ ဟိုကောင်တွေ ဖန်နေတာလေ’ ‘ဒီကောင်တွေက လက်မှတ်ဝယ်ပေးပြီး ငွေယူမယ့်ကောင်တွေ မဟုတ်ဘူးကွ’ ‘ဒါကြောင့် အဘိုးကြီးကို ခေါက်လွှတ်လိုက်ပြီး တမင်ဆွဲ ထားတာ ဖြစ်မှာပေါ့၊ တို့ရောက်တဲ့နေ့က သူတို့ပါလာဖို့ဟာပဲ’ ကိုမြတ်သူနှင့် ကိုမြင့်မောင်သည် ကောင်မလေးနှစ်ယောက် အကြောင်းကို အလုအယက် ဆွေးနွေးနေကြလေသည်။ သူတို့ ပြောသမျှကို ကောင်းစွာ နားမလည်သည့်တိုင် ကောင်းသောအရိပ်  နိမိတ် များ မဟုတ်မှန်းတော့ အေးငြိမ်းကသိသည်။ သူတို့သည် ထမင်း စားရင်းနှင့် ကောင်မလေးနှစ်ယောက်အကြောင်းကို မြိန်ရေ ရှက်ရေ ပြောနေကြလေသည်။ ‘အဘိုးကြီးက ကြီးလှပါပြီကွာ၊ ဒါပေမယ့် ဒီလိုဘက်မှာတော့ အတော်စွံတယ်လို့ ကြားတာပဲ’ ‘သူ့မိန်းမက နိုင်ငံခြားသွားနေတယ် မဟုတ်လား’ ‘မင်းတို့ ဘယ်သူ့ကို ပြောနေတာလဲ’ ကိုသိန်းဆွေက ဝင်မေးသည်။ ‘ဟိုတက္က္ကသိုလ်ကဆရာကြီးပေါ့ကွ’ သူတို့စကားကို မီးဖိုအကွယ်မှကြားနေရ၍ အေးငြိမ်း၏ရင်မှာ တင်းကျပ်လာလေသည်။ ငယ်ရွယ်လှပသော မိန်းကလေးနှစ်ယောက် မှာ သူတို့ဆိုစကားအရဆိုလျှင် ရစရာပင်မရှိတော့။ သည်မိန်းကလေး နှစ်ဦ:က အိမ်ပေါ်တွင် လာရောက်တည်းခိုကြမည်။ ဘကြီးမောင်က လည်း ဘာကြောင့်လက်ခံလိုက်သည်မသိ။ ဘကြီးမောင်နှင့် ဟိုဆရာ ကြီးက ရင်းနှီးကြဟန်တူသည်။ ကိုသိန်းဆွေတို့ ပြောစကားအရ သူတို့လည်း နက်ဖြန်ပြန်ကြ မည် ထင်ရသည်။ သို့သော် လေယာဉ်လက်မှတ်စကား ပြောသံ ဆိုသံ မကြားရ။ သံတွဲမှ ကိုမြင့်သိန်းကပင် တာဝန်ယူဝယ်ပေးထား လေမည်လား မသိ။ နွေရက်ရောက်လာလေလေ ဧည့်သည်က များ လာလေလေ ဖြစ်သည်။ တစ်နေ့လျှင် လေယာဉ်ပျံ ငါးခေါက်ခန့် ဆင်းသံကြားရသည့်တိုင် လေယာဉ်လက်မှတ် အခက်အခဲက ပို၍ ကြီးလာသည်ကိုသာ ကြားနေရလေသည်။ ‘တစ်ကွဲစီ တည်းပုံထောက်တော့ လာတာလဲ တမင် တစ်ကွဲစီ လာတာဖြစ်ရမယ်၊ ပြဿနာပေါ်တော့လဲ တခြားစီလို့ ပြောနိုင်အောင် ပေါ့’ ကိုသိန်းဆွေက ပထမဆုံးအကြိမ် မှတ်ချက်ဝင်ပေးသည်။ ‘သူတို့က ဟိုဘက်ခန်းမှာ နေမှာပဲကွ၊ တို့ ဆက်နေကြရင် ကောင်းမယ်’ နောက်သလိုလိုနှင့် အတည်ပြောနေသော ကိုမြင့်မောင်ကို ကိုမြတ်သူက လှမ်းထုလိုက်သည်။ ‘မင်းလိုကောင်မျိုးလား ကပ်လို့ရမှာ၊ သူတို့က စပယ်ယာပတ်စ် ကို တစ်ခါတည်း ဆောင်လာတတ်တာကွ မှတ်ထား’ ‘ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဒါ တို့အပူမဟုတ်ပါဘူး’ ကိုသိန်းဆွေက ဟင်းချိုကို တရှူးရှူးသောက်ရင်း ပြောလိုက် သည်။ ‘ဒါဟာ ဖောက်ပြန်တဲ့လူတန်းစားလို့ မင်းမစွပ်စွဲတော့ဘူးလား’ ‘ဒါက လူဖောက်ပြန်တာ မဟုတ်ဘူးကွ’ ထို့နောက်တွင်တော့ သူတို့သည် စကားလမ်းကြောင်းပြောင်း ကာ အကြောင်းအရာတစ်ခုကို အကြိတ်အနယ် ဆွေးနွေးကြပြန်သည်။ စကားပြောရင်း ထမင်းစားကြသည်မှာ စကားဝိုင်း ပြီးဆုံးချိန်တွင် လေးလုံးချက်ထမင်းအိုးပင် ပြောင်လုနီးလေပြီ။ အန်တီကြီးသည် သူတို့ ထမင်းစားပြီးအောင် အဆာခံစောင့် နေရ၍ မျက်စောင်းတခဲခဲ ဖြစ်နေပြန်လေသည်။ ထိုနေ့ညတွင်တော့ အေးငြိမ်းက ဘကြီးမောင်ကို အကြံဉာဏ် တစ်ခု ပေးရသည်။ ‘ဒီအိမ်ကို ဟိုဘက်ခန်း ဒီဘက်ခန်း မမြင်ရအောင် ကာလိုက်ရင် ကောင်းမယ် ဘကြီးရဲ့၊ ဧည့်သည်တွေအတွက် တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် အနှောင့်အယှက် ဖြစ်နေတာ’ ‘အိပ်ခန်းတစ်ခန်းစီ ရှိသားပဲ မလေးရဲ့’ ‘ဒါပေမယ့် အိမ်ရှေ့ခန်းကျတော့ လှမ်းကြည့်ရင် မြင်နေရ တယ်၊ စကားကျယ်ကျယ်ပြောရင်လဲ ကြားနေရတယ်’ ‘နောင်နှစ်ခါတော့ လုပ်တာပေါ့ကွယ်၊ လှေကားကလဲ နှစ်ခု ပြင်တပ်ရမှာ’ ထိုညက အေးငြိမ်းအိပ်မပျော်ပြန်ချေ။ ညနေက တွေ့ရသော မိန်းကလေး နှစ်ယောက်အကြောင်းကိုသာ တွေးနေမိသည်။ အလွန်ဆုံး ရှိလှမှ အသက်နှစ်ဆယ်ဝန်းကျင်လောက်တွင်သာ ရှိလိမ့်မည် ထင် သည်။ ပြီးတော့လည်း တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူ ပညာတတ်ကလေးတွေ။ သူတို့တစ်တွေတွင် မိဘအုပ်ထိန်းသူ မရှိလေရော့သလား။ အဘယ် သို့သော လူကြီးသူမများက သူတို့ကို ပဲ့ပြင်ကွပ်ကဲနေပါလိမ့်။ သူတို့တစ်တွေ၏ ပညာသင်ကြားမှုနှင့် နေမှုထိုင်မှုကို တာဝန်ယူသူတော့ ရှိရမည်မှာ သေချာသည်။ သူတို့တစ်တွေ၏ တာဝန်နှင့် လုံခြုံမှုကို မည်သူက အာမခံထားပါလိမ့်။ အေးငြိမ်း၏ အိပ်မက်ထဲတွင် မိန်းကလေးနှစ်ယောက်သည် ပင်လယ်လှိုင်းလုံးကြီးများကြား၌ ကူးခတ် ဆော့ကစားနေကြလေ သည်။ + + + အန်တီကြီးတို့ အထုပ်အပိုးပြင်နေစဉ် ကိုသိန်းဆွေတို့ အုပ်စုကလည်း သိမ်းဆည်း ထုတ်ပိုးလျက်ရှိ၏။ အမျိုးသားများက လေကလေး တချွန်ချွန် ဖြစ်နေသမျှ အန်တီကြီးက မျက်စောင်းတခဲခဲ ဖြစ်နေ သည်။ သူတို့နှင့်အတူ လေယာဉ်စီးကာ လိုက်ပါလာမည်ဟု ထင်နေပုံရ သည်။ အေးငြိမ်းကမူ ကိုသိန်းဆွေတို့သည် ည သံတွဲတွင် အိပ်ကာ နောက်နေ့တွင် ရိုးလမ်းမှ ကားဖြင့်ပြန်မည်ကို သိပြီးဖြစ်နေသည်။ ကိုသိန်းဆွေတို့က မထိတထိ နောက်ပြောင်နေမှန်းသိ၍ ရယ်ချင်စိတ် ကို မျိုသိပ်ထားရလေသည်။ ‘ဟဲ့ အောင်ကျော်စိုး၊ ယူဘီအေကားက ဘယ်အချိန် လာ မှာလဲ’ ‘ဆယ်နာရီလောက်လို့  ပြောတာပဲ’ အန်တီကြီးသည် လက်ပတ်နာရီကို ငုံ့ကြည့်လိုက် လမ်းမဆီ သို့ မျှော်ကြည့်လိုက် ဖြစ်နေသည်။ ခင်သီတာသည် ဝရန်တာကိုမှီ၍ ခပ်နွဲ့နွဲ့လေး ရပ်နေသည်။ တစ်ချက်တစ်ချက်တွင် သည်ဘက်ခန်းသို့ ဝေ့ကြည့်ကာ ပြုံးယောင်ယောင် ပြုံး၍နေသည်။ ‘ဟေ့ကောင်တွေ မြန်မြန်လုပ်၊ ကား လာခါနီးပြီ’ ကိုမြတ်သူက မထိတထိ ပြောပြန်သည်။ အန်တီကြီးသည် သူတို့နှင့် ကားတစ်စီးတည်းစီးရမည်ထင်၍ ရှူးရှူးရှားရှား ဖြစ်သွား ပြန်သည်။ ‘ဒါကြောင့်မို့ပြောတယ်၊ မနေ့ကတည်းက ဂျစ်ကားတစ်စီးငှါးလိုက်ပါလို့’ ‘မင်းမလဲ ဘာမှ အလိုကျတယ်လို့ မရှိဘဲကိုး’ အန်တီကြီးသည် သူ့ယောကျ်ားကို ကြည့်ကာ ပို၍ ဒေါပွသွားပုံ ရလေသည်။ ‘ရှင်ဟာလေ ဘာမှ အမှန်းအကန်း မသိဘူး’ ‘မာမီတို့ ရန်ဖြစ်မနေကြနဲ့၊ ဟိုမှာ ကားလာနေပြီ’ ခင်သီတာသည် ကိုမြတ်သူတို့ဘက်သို့ လှမ်း၍ကြည့်ရင်း ပြောလိုက်လေသည်။ ကိုမြင့်မောင်က သားရေအိတ်တစ်လုံးကို ဟန်ပါ ပါ ကောက်လွယ်လိုက်သည်။ အန်တီကြီးက နီးစပ်ရာ ပစ္စည်းများကို မ ပြီး ရှေ့မှဆင်းမည်ပြုသည်။ ပြီးမှ သမီးဖြစ်သူဘက်သို့ လှည့်ကာ သူ့ရှေ့မှ ဆင်းရန် အမူအရာဖြင့်ပြသည်။ ခင်သီတာက အုန်းလက် ဦးထုပ်ကို ဆောင်းကာ နေကာမျက်မှန်ကို တပ်လိုက်သည်။ ခရုပုတီး သုံးကုံးခန့်ကိုလည်း ဆွဲ၍ထားလေသည်။ ‘အမယ်လေးတော် ဒီဦးထုပ်ကြီးက’ ခင်သီတာ့ ဦးထုပ်မှ အချွန်အတက်များက အန်တီကြီး၏ မျက်နှာကို လာရောက်ထိခတ်၍ သွား၏။ အဘိုးကြီးက နောက်ဆုံးမှ ဆင်းလိုက်ရင်း ကိုမြတ်သူတို့ကို နှုတ်ဆက်သည်။ ‘သွားမယ် မောင်ရင်တို့၊ မင်းတို့ကော ဒီကားနဲ့ လိုက်မှာ မဟုတ်ဘူးလား’ ‘မဟုတ်ပါဘူး ခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော်တို့က သံတွဲမှာ အိပ်ဦး မှာပါ’ အန်တီကြီးသည် လေးလံသော သူ့ကိုယ်လုံးကြီးကို သယ်ချနေရ၍ သူတို့ပြောသော စကားများကို ကြားဟန်မတူ။ ကားပေါ် တက်ခါနီးမှ နောက်သို့ လှည့်ကြည့်သည်။ တစ်ကောင်တစ်မြီးမျှ ပါမလာသည်ကိုတွေ့ရမှ စိတ်အေးသွားဟန်ဖြင့် ကားပေါ်သို့ တွယ်၍ တက်လိုက်သည်။ ခင်သီတာသည် အိမ်ဘက်သို့ လှည့်ကြည့် လှည့်ကြည့်လုပ်ကာ ပါသွားလေသည်။ ‘ကောင်မလေး ဒီလောက်ငြိနေပုံထောက်တော့ မင်းတစ်ခုခု သွားစထားပြီ ထင်တယ်’ ကားထွက်သွားသည်ဆိုလျှင်ပင် ကိုသိန်းဆွေက ကိုမြတ်သူကို စွဲချက်တင်လေတော့၏။ ‘လိပ်စာလေး မေးရုံတင်ပါကွာ’ ‘ဘယ်အချိန်ကများ မေးလိုက်သလဲကွာ၊ ဒီ ငါးကျည်းခြောက်မ လေးကို’ ‘အောက်ကကွပ်ပျစ်မှာ သူတစ်ယောက်တည်း ထိုင်နေတုန်း သွားမေးတာပေါ့၊ အဲဒါကို အဘွားကြီးက အပေါ်ကနေ ကြမ်းပေါက်က ငုံ့အကြည့်မှာ မြင်သွားတယ်ကွ’ ‘မင်းဟာက စမယ်မှ မကြံသေးဘူး’ ‘ဆက်ရန် ရှိသေးသည်ပေါ့ကွာ’ ကိုသိန်းဆွေတို့သည် သွားခါနီး နံနက်စာကို တစ်ပျော်တစ်ပါး အဝအပြဲ စားကြသောက်ကြသေးသည်။ အမေ့ကိုလည်း ဇွတ်တားသည့် ကြားမှ သူတို့တတ်နိုင်သမျှ ကန်တော့ကြသည်။ သူတို့ ပြန်ခါနီးတွင်တော့ အေးငြိမ်းက သူသိလိုသောအရာကို ကပ်၍ မေးလိုက်သည်။ ‘အစ်ကိုသိန်းဆွေက စာရေးဆရာလားဟင်၊ ဘာစာတွေရေးလဲ၊ ကျွန်မ ဖတ်ကြည့်ချင်လို့’ ကိုမြတ်သူက ရယ်၍ ခေါင်းခါပြသည်။ ‘ဒါဖြင့် သူက ဘာလဲဟင်’ ‘စာပေဝေဖန်ရေးသမားလေ’ + + + လူ့လောကထဲမှ  ့့့ အချို့မှာ့့ လူတော်တွေ ဖြစ်သော်လည်း လူကောင်းတော့ မဟုတ်ဘူး သ အများအမြင်၌ လူတော်ကိုသာ ချီးကျူးမည် ဖြစ်သော်လည်း ရေရှည်မှာ လူကောင်းက တန်ဖိုးရှိတယ်။ သ လိုရင်းကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ပညာဉာဏ် ပြည့်စုံပါရဲ့လား၊ သို့မဟုတ် အရည်အချင်း ဉာဏ်ပညာ တိုးတက်အောင် ကြိုးစားပါရဲ့လား။ သ လုပ်ကိုင်စားသောက်မှု၌ အချိန်နှင့် ငွေကြးများကို သုံးစွဲရာ၌ အတိုင်းအထွာ မျှတသော အလေ့ရှိသလား။ သ သင့်၌ ပစ္စည်းဥစ္စာပစ္စည်း ရာထူးရာခံ အရည်အချင်းကောင်း များ အတွက်၊ မာန်မာန တက်ကြွသလား။ ဝိပရိနာမ ခေါ် ဖောက်ပြန်တတ်သော သခင်္ါရတရားကို မြင်တတ်ရဲ့လား။ သ အရက်သောက်စားသောအကျင့်၊ လောင်းတန်း ကစားခြင်း၊ အပျော်အပါး လိုက်စားခြင်း၊ အကျင့်ဆိုးများ ရှိသလား။ ရှိလျှင် ပြုပြင်ပါသလား။ သ သင်၏ မှားယွင်းချက်ကို စစ်ဆေးရှာဖွေလေ့ရှိသလား။ အမှား တွေ့လျှင် တွေ့တိုင်း ပြုပြင် ပြောင်းလဲသော စိတ်ဓာတ် ရှိရဲ့လား။ သ အဲဒါတွေကြောင့် လူမှန်၊ လူမြတ်၊ လူတော်၊ လူကောင်းတွေ ရှာကြရမှာဖြစ်တယ့့်။ ၄ အခိုက်အတန့်အားဖြင့်တော့ ငြိမ်းရိပ်သာသည် ခြောက်ကပ်၍ သွား လေသည်။ တစ်ဘက်ခြံမှ ဧည့်သည်များလည်း ပြန်သွားကြပြီ ထင် သည်။ တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်၍နေ၏။ ယနေ့ လေယာဉ်ပျံ တစ်စင်းမျှ မဆိုက်သေး။ ဘကြီးမောင်ထံတွင် တည်းခိုရန် စာဖြင့် အကြောင်း ကြားထားသူများ၊ လူကြုံဖြင့် စရန်ပေးသူများ ပိုမိုများပြား၍ လာ၏။ နွေရက်၏ အပူရှိန်သည် ပြည်မမှ လူတန်းစားအချို့ကို ငပလီသို့ သယ်ယူပို့ဆောင်ပေးလျက် ရှိလေသည်။ အိမ်ပေါ်ထပ်နှစ်ခန်းလုံးကို အေးငြိမ်းက ရှင်းလင်းနေသည်။ ခေါင်းရင်းခန်းမှ ပုလင်းခွံများကို သိမ်းဆည်းရ၏။ စောင်နှင့် ခေါင်းအုံးများကို နေလှန်းရသည်။ ခြေရင်းခန်းတွင်တော့ ဘာပစ္စည်းမျှ မကျန်ခဲ့။ အိပ်ခန်းထဲတွင်မူ မိန်းမတို့၏ အသုံးအဆောင်တစ်ခုသည် အခန်းထောင့်တွင် စက္ကူတစ်ခုဖြင့် လုံးထွေးနေလေသည်။ တစ်အိမ်လုံး ရှင်းလင်းပြီးစီးချိန်တွင် အေးငြိမ်းတစ်ယောက် တည်း ဝရန်တာမှ ပက်လက်ကုလားထိုင်တွင် ထိုင်ကာ ငေးမော၍ နေမိသည်။ ကားလမ်းမ၏ ဟိုမှာဘက်ရှိ ပုန်းညက်ပင်ကြီးမှ အရွက် များ တဖြုတ်ဖြုတ် ကြွေနေကြလေသည်။ ပင်လယ်ပြင်သည် နေရောင် အောက်တွင် ဖြူတစ်လှည့် ဝါတစ်လှည့် ဖြစ်၍နေသည်။ နေပူလွန်း၍ ရေဆင်းချိုးသူ တစ်ဦးတလေမျှ မရှိ။ ယခုအချိန်ဆိုလျှင် မိမိတို့ တည်းခိုရာ အိမ်လေးများအတွင်းတွင်ပင် ပျော်စရာရွှင်စရာ တစ်ခုခုကို ဖန်တီး၍နေကြပေမည်။ အုန်းရည်ချိုကိုစုပ်ကာ စကားစမြည် ပြော၍ နေကြမည်။ ဖဲတစ်ထုပ်နှင့် ဝိုင်းဖွဲ့၍ ကစားနေကြမည်။ ကက်ဆက်တစ်လုံးနှင့် ကခုန်မြူးတူး၍ နေကြမည်။ သူတို့သည် အချိန်ကို မကုန် ကုန်အောင် သုံးပစ်ရန် နည်းအမျိုးမျိုး ကြံဆနေကြ ပေလိမ့်မည်။ အေးငြိမ်းကိုသာ ရခိုင်ပြည်မှာ မမွေးဖွားဘဲ ရိုးမ၏ တစ်ဘက် ခြမ်းတွင် မွေးဖွားခဲ့ပါလျှင် ဤသို့သော ပင်လယ်ကမ်းခြေကို အပန်းဖြေ ရောက်လာနိုင်ပါမည်လား။ အေးငြိမ်း အတွေးနက်စ ပြုလာ၏။ ယခုကဲ့သို့ပင် အေးငြိမ်း၏အဖေက အရွယ်ကောင်းချိန်မှာ ကတိမ်းကပါး ဖြစ်ခဲ့ပြီး ရိုးအသော မိခင်တစ်ယောက်နှင့် လုပ်ကိုင် စားသောက်နေရပါလျှင် အေးငြိမ်းတို့၏ တစ်ဝမ်းတစ်ခါးသည် ငွေကို အတိုင်းအဆမရှိ သုံးနေသော ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ပြည့်ဝဖူလုံမှု ရှိပါမည်လား။ ယခုလို နွေရာသီတွင် သဘာဝ၏ လတ်ဆတ် အေးချမ်းသော အရသာကို ခံစားရယူနိုင်ရန် ငွေအချို့ကို ဖြုန်းတီး အသုံးချကာ လာရောက်နိုင်ပါမည်လား။ ရိုးမ၏ ဟိုမှာဘက်တွင် အေးငြိမ်းတို့လို သာမန်လူတန်းစား မည်မျှသည် အပန်းဖြေရေးထက် ဝမ်းပြည့်ရေးအတွက် မည်မျှ လှုပ်ရှားနေကြရမည်လဲ။ တကယ် ဘဝကို ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်ကိုင်စားသောက် နေရသူတွေသည် ဤသို့သော အပန်းဖြေခရီးကို လာနိုင်ကြပါမည်လား။ ပင်လယ်ဘက်မှ တစ်ချက်တစ်ချက် ဝှေ့ယမ်းလာသော လေပြည်နုသည် အေးငြိမ်း၏ ဆံယဉ်စများကို ရွေ့လျား ပျံ့လွင့် သွားစေလေသည်။ ဝါနုသော ပါးပြင်ပေါ်တွင် သနပ်ခါးစက်များ ဟိုတစ်ကွက် သည်တစ်ကွက် ထင်၍ နေကြသည်။ လေယာဉ်ပျံသံ ကို နားစွင့်နေသော အေးငြိမ်းသည် အိပ်မောကျ၍ နေလေပြီ။ မဇင် လေဆိပ်တွင် စပါယ်ရှယ်ဖလိုက်ဟု လူပြောသူပြောများသော အထူး လေယာဉ်တစ်စင်း ဆိုက်ရောက်၍နေလေပြီ။ သူတို့အတွက် မထူးခြား သော အပန်းဖြေခရီးကို အထူးအခွင့်အရေးဖြင့် ရောက်လာသူတစ်စု သည် ငြိမ်းရိပ်သာဆီသို့ ဦးတည်၍ လာနေကြပေပြီ။ အေးငြိမ်းသည် အိပ်မက်ထဲတွင် လေယာဉ်ပျံစီးကာ ရိုးမကို ကျော်လျက်ရှိလေသည်။ + + + ‘ဟဲ့ ထစမ်း ထစမ်း၊ ဒီမှာ ဧည့်သည်တွေရောက်နေပြီ’ ‘ဒေါင် ဒေါင်’ တစ်ဘက်မှ အမေ့အသံနှင့်အတူ အခြားတစ်ဘက်မှ ဂစ်တာ ကြိုးကို ဆင့်၍ ဆင့်၍ တီးခတ်လိုက်သံကြောင့် အေးငြိမ်း လန့်နိုး သွားလေသည်။ ပထမဦးစွာ ဂစ်တာတစ်လက်ကို ဇာတ်လိုက်မင်းသား ဟန်ဖြင့် ကိုင်ကာရပ်နေသော ဆံရှည်ကိုယ်တော်လေးကို မြင်လိုက်ရ သည်။ သူက ခပ်ပြုံးပြုံးလုပ်ကာ အေးငြိမ်းကို ကြည့်နေလေသည်။ ‘ထထ ဧည့်သည်တွေ ရောက်ပြီလေ’ အမေ့စကားအတိုင်း ဂစ်တာကို တီးခေါက်လိုက်သည့်အသံက ထွက်လာပြန်သည်။ အေးငြိမ်းသည် စိတ်တိုသွားသည့်ကြားမှ ပြုံး လိုက်မိတော့၏။ ‘ဟဲ့ ကျော်ကျော် ဘယ့်နှယ်ဟာလဲ သူများအိပ်နေတာကို’ ္အဒီက အန်တီက နှိုးလို့ ကျွန်တော် ဝိုင်းနှိုးပေးနေတာပါ မေမေရဲ့’ အေးငြိမ်းက ကုလားထိုင်ပေါ်မှ လူးလဲထရင်း ပတ်ဝန်းကျင်ကို ကြည့်လိုက်သည်။ အသက်လေးဆယ်ကျော် ရုပ်ရည်သန့်ပြန့်သော အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပစ္စည်းများကို နေရာချနေသည်။ အမျိုးသမီး ခပ်ရွယ်ရွယ်တစ်ဦးက ခေါင်းတုံးသာသာ ဆံပင်ထောင်ထောင်နှင့် ဆယ့်နှစ်နှစ်ရွယ် မိန်းကလေးတစ်ဦးကို လက်ညှိုးတငေါက်ငေါက်ဖြင့် ခိုင်းလျက်ရှိ၏။ ဝဝဖိုင့်ဖိုင့် လူကြီးတစ်ယောက်နှင့် ပိန်ရှည်ရှည် လူရွယ်တစ်ယောက်က အပေါ်အကျင်္ီများကို ချွတ်ကာ ချိတ်စရာနေရာ ရှာလျက်ရှိသည်။ အေးငြိမ်းက နေရာမှ ကမန်းကတန်းထကာ တစ်ဘက်ခန်းသို့ ကူးလာခဲ့သည်။ ‘ဒီနောက်ဖေးမှာ ထမင်းချက်စားလို့ ရတယ်နော်’ ‘ဟုတ် ဟုတ်’ အမျိုးသမီးကြီး၏ အမေးကို အမေက ခေါင်းညိတ်၍ အဖြေ ပေးလိုက်သည်။ အမေ့စကားသံကိုလိုက်၍ ကျော်ကျော်ဆိုသူ  လူရွယ် လေးက ဂစ်တာကို ဒုံဒုံဟု ခေါက်လိုက်ပြန်သည်။ သည်တစ်ခါတော့ အမေကပါ မနေနိုင်ဘဲ ရယ်လိုက်သည်။ ‘သြော် ဒီကောင်လေးဟာလေ’ မိခင်ဖြစ်ဟန်တူသူ အမျိုးသမီးကြီးက ကျော်ကျော့်ကို ချစ်စနိုး ဟန်ဖြင့် လှမ်း၍ ပြောလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းသည် သူနှင့် ရွယ်တူလောက်ရှိမည့် ကျော်ကျော့်ကို ခင်မင်၍သွားလေသည်။ ‘ကျော်ကျော် နင့်ဂစ်တာကြီး ခဏချထားစမ်းပါဦး၊ ဒီမှာ သားရေအိတ် ဖွင့်မရလို့ လာလုပ်ပေးစမ်း၊ ဟောဒီကောင်မလေး ဟာလေ စက္ကူလိပ်ကို အလွယ်တကူ ခြင်းထဲထည့်ခဲ့ပါဆိုတာ ဘယ်နေရာသွားထိုးထည့်လိုက်သလဲ မသိဘူး၊ ပါကောပါလာရဲ့လား၊ နင့်လက်ထဲကို ငါထည့်ပေးလိုက်တာလေ’ မျက်ခုံးမွေးနှစ်ဘက်ကို သေးသေးမျှင်မျှင်ဆွဲလျက် နှုတ်ခမ်း အနည်းငယ်ချွန်သော အမျိုးသမီးက မျက်လုံးအပြူးသားနှင့် ယောင်နန ဖြစ်နေသော ခေါင်းတုံးမကလေးကို ငေါက်လိုက်ပြန်သည်။ ‘ထည့်လိုက်ပါတယ် မမလေး အဲဒီထဲမှာ’ ‘မမတို့နဲ့ ခရီးသွားရတာ သိပ်ရှုပ်တာပဲ၊ အေးအေးကို မနေ ရဘူး’ ကျော်ကျော်က အလိုမကျစွာပြောရင်း သားရေအိတ်ကို ကူဖွင့် ပေးသည်။ ‘ကဲ ကဲ ပြီးရင် ချက်ဖို့ပြုတ်ဖို့လုပ်ကြဟေ့ အချိန်မရှိဘူး၊ ငါတို့တော့ ကမ်းစပ်ကို ခဏဆင်းလိုက်ဦးမယ်’ ဝဝဖိုင့်ဖိုင့်လူကြီးက လှမ်းပြောလိုက်သည်။ ‘အမယ် နေပါဦး မြတို့လဲ လိုက်မှာပေါ့’ ‘မောင်နော် လိုက်မသွားနဲ့ဦး၊ အေးတို့ကို ကူလုပ်ပေးဦး’ အမျိုးသမီးနှစ်ယောက်က ယောကျ်ားနှစ်ယောက်ကို ပြိုင်တူ လိုလို ပြောလိုက်သည်။ ‘မင်းတို့မိန်းမတွေပါတာ သိပ်ရှုပ်တာပဲ’ ယောကျ်ားနှစ်ယောက်က ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ကိုယ်စီထိုင်လိုက်ကြသည်။ ကျော်ကျော်သည် ဂစ်တာကို ခပ်ကြမ်းကြမ်း လေး အဆက်မပြတ် တီ:ခတ်လိုက်သည်။ ခေါင်းတုံးမလေးသည် သူ့အစ်မလေးထုတ်ပေးသော ပစ္စည်းများကိုယူကာ မီးဖိုဆောင်ဘက်သို့ ဆင်းသွားလေသည်။ + + + ‘ငါတော့ ပျော်တယ် တူးတူး၊ ဆရာက ငါတို့ကို စေတနာနဲ့ ခေါ်လာတာပဲ၊ မမရီတာတို့က သက်သက်သဝန်ကြောင်တာပါ၊ သူတို့လဲ ဘာထူးလဲ၊ ဟိုလူကြီးက သူတို့ဌာနက အရာရှိကြီးပဲ၊ မိန်းမကြီးနဲ့ ကလေးတွေနဲ့ပါ၊ မိန်းမနဲ့ကွဲနေတယ်ဆိုတာ အလကား ပြောတာ၊ သူ နဲ့ လက်ထပ်ပြီးပြီဆိုတာလဲ ငါ မယုံပါဘူး’ တူးတူးဆိုသူ မိန်းကလေးသည် ဆေးဆိုးထားသော မျက်ခွံ မို့မို့လေးကိုစင်းကာ နားထောင်နေလေသည်။ ကုပ်တွင် ဝဲနေသော ဆံပင်နက်နက်လေးများထဲသို့ လက်ငါးချောင်းထည့်ကာ တစ်ချက် နှစ်ချက် ကုတ်လိုက်သည်။ ဖြူဖြူလက်လက် အရောင်ပြေးနေသော လက်သည်းရှည်လေးများကြားမှ ချေးအနည်းငယ်ကို လက်သည်းချင်း ခြစ်၍ ထုတ်ပစ်လိုက်သည်။ ‘အိမ်ကသိသွားမှာပဲစိုးတာပါ’ ‘သိတော့လဲ သူငယ်ချင်းတွေ စုသွားကြတယ်လို့ပြောလိုက်ပေါ့’ ‘အိပ်တော့မယ် နက်ဖြန်ကျရင် ရွှေဝါချိုင်ကို လိုက်ပို့မယ်လို့ ဆရာကပြောတယ်’ ‘အိပ်ချင် အိပ်လေ၊ ငါ ဒီအကျင်္ီကို ကြယ်သီးပြီးအောင် တပ်လိုက်ဦးမယ်’ အေးငြိမ်းသည် အိပ်ရာလိပ်မပါသော မိန်းကလေးနှစ်ယောက် အတွက် စောင်နှင့် ခေါင်းအုံးများကို ယူပေးရပြန်သည်။ မိန်းကလေး များသည် အခန်းတွင်းမှ မီးရောင်မှိန်မှိန်အောက်တွင် စကားတိုးတိုး ပြောကာ သက်သက်သာသာ လဲလျောင်းနေသည်။ တူ းတူးဆိုသူ အငယ်မလေးက မောပန်းနွမ်းနယ်ဟန်ဖြင့် ဖျာပေါ်တွင် လှဲနေသည်။ နောက်တစ်ယောက်က နံရံကိုမှီကာ အကျင်္ီတစ်ထည်ကို ဂရုတစိုက် ပြုပြင်ချုပ်လုပ်လျက်ရှိနေလေသည်။ အပြင်ဘက်တွင်မူ တစ်ဘက်ခန်းမှ ကျော်ကျော်သည် ဝရန်တာပေါ်တွင်ကျောပေးထိုင်ကာ ဂစ်တာတီးလျက် ရှိသည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်ကမူ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဂရုစိုက်ပုံမရ။ သူတို့သည် သူတို့ကိစ္စကိုသာ အရေးထားပြီး ဦးနှောက်ထဲ သွင်းထား ကြပုံရလေသည်။ ‘ဒီအိမ်မှာ ခြင်မကိုက်ပါဘူးနော်’ တူးတူးက အေးငြိမ်းကို မေးလိုက်သည်။ ‘မကိုက်ပါဘူး’ ‘ညဘက်အပြင်ထွက်ရင် မီးရှိရဲ့လားဟင်’ ‘လှေကားဘက်ကမီးကို တစ်ညလုံးဖွင့်ထားမှာပါ’ ဝါကျင်ကျင် မီးရောင်အောက်တွင် ဖရိုဖရဲ မသေမသပ်ဖြစ် နေသော သူတို့အလှကို အေးငြိမ်းက မဝံ့မရဲ အကဲခတ်ကြည့်လိုက် သည်။ ဖားလျားချထားသော ဆံပင်နက်နက်လေးများသည် လည်ဟိုက် အကျင်္ီအောက်မှ ပြူထွက်နေသော ရင်သားဝင်းဝင်းလေးများပေါ်သို့ ကပိုကရို ကျနေကြလေသည်။ ‘လိုတာရှိရင် ပြောပါ၊ မအိပ်ရဲရင် ကျွန်မအမေ နောက်ဘက် ခန်းမှာ စောင့်အိပ်ပေးပါလိမ့်မယ်’ ‘အိုး နိုး ကိစ္စမရှိပါဘူးကွယ်၊ သင့်ကယူနော်၊ ကျေးဇူးတင် ပါတယ်’ အကြီးမလေးက ခပ်သွက်သွက် ပြောလိုက်သည်။ ‘သောက်ရေချိုင့်ကို အခန်းထဲယူထားပါလား အောလစ်ဗ်’ တူးတူးကပြောလိုက်၍ အေးငြိမ်းက အလိုက်သိစွာ ရေချိုင့်ကို အခန်းထဲ ယူပေးခဲ့သည်။ တစ်ဘက်ခန်းတွင် ခေါင်းတုံးမလေးသည် သူ့မမလေးကို နင်းပေးလျက်ရှိသည်။ ကတော်ရုပ်ပေါက်နေသော မိန်းမကြီးသည် ယောကျ်ားနှင့် သမက်ကို အဖော်ဆွယ်ကာ ဖဲဝိုင်းဖွဲ့၍ နေလေသည်။ ‘အစ်ကိုကြီးသာ စစ်တပ်က မထွက်သေးရင် မြတို့ အဏ္ဏဝါ ရိပ်သာမှာ တည်းရမှာနော်’ မိန်းမကြီးသည် စီးကရက်ကိုလက်တစ်ဘက်မှ ဟန်ပါပါကိုင် ကာ ဖွာရှိုက်ရင်း ပြောလိုက်သည်။ အခြား လက်တစ်ဘက်က ဖဲချပ် များကို သေသပ်စွာကိုင်၍ထားသည်။ ယောကျ်ားနှစ်ယောက်က သူ့အလိုလိုက်၍ ကစားနေရသော်လည်း ကောင်းစွာ စိတ်ဝင်စားပုံမရ။ သူတို့ ရှုံးသည့်အခါတိုင်း ပိုက်ဆံအကြွေများကို ခပ်သွက်သွက်  တွန်း၍ ပေးလိုက်ကြသည်။ ‘ဒီမှာလဲ အေးအေးဆေးဆေးရှိသားပဲ မြရဲ့’ ္အဟိုမှာလောက်တော့ မကောင်းဘူးပေါ့’ ‘ခေတ္တခဏ အနားယူ အပန်းဖြေတာပဲကွာ တစ်သက်လုံး နေမှာမှ မဟုတ်တာ’ အမျိုးသမီးက ဖဲချပ်များကို ဖြန့်၍ချလိုက်သဖြင့် ကျန်လူများက သူတို့ဖဲချပ်များကိုချရင်း အလျော်အစား လုပ်ကြသည်။ ပြီးနောက် ‘မြ’ ဆိုသော အမျိုးသမီးကပင် စီးကရက်ကို ဟန်မပျက် ခဲရင်း ဖဲများကို ကလဖန်ထိုးသည်။ သမက်ဖြစ်သူက မသိမသာ သမ်းဝေ လိုက်လေသည်။ ‘အစ်ကိုကြီး နက်ဖြန်ကျရင် ဦးတင်အောင်ကျော်ကို သွားနှုတ် ဆက်လိုက်ဦးနော်’ မြက ဖဲချပ်များကို သွက်သွက်လက်လက် ဝေရင်း လှမ်းပြော လိုက်သည်။ ‘သွားတာတော့ ဟုတ်ပါရဲ့၊ ငါက သိပ်စကားပြောတတ်တာ မဟုတ်ဘူးကွ၊ တော်ကြာ သူက တောင်မေးမြောက်မေးလုပ်နေရင်လဲ အခက်’ လူကြီးက ဖဲချပ်များကို တစ်ရွက်စီယူပြီး စီလိုက်သည်။ ‘ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်ဌာန အကြီးအကဲဆိုတာ ရိုသေသမှုနဲ့ သွားတွေ့ရမှာပေါ့၊ အစ်ကိုကြီးဆီမှာ ပါတဲ့ ပုလင်းတစ်လုံးကိုလဲ ပေးရင်း အလုပ်ကိစ္စကိုလဲ ပြောပေါ့ အစ်ကိုကြီးရဲ့၊ ဒီလို အေးအေး ဆေးဆေး တွေ့ဖို့ဆိုတာ လွယ်တာမှ မဟုတ်တာ၊ အစ်ကိုကြီးက ဒီဌာနက မပြောင်းချင်ဘူးဆို’ ‘အေးပါ’ လူကြီးက ဖဲများကို မျက်ခုံးနှစ်ဘက်ရှုံ့အောင် ကြည့်နေရလေ သည်။ ခေါင်းတုံးမလေးသည် သူ့မမလေးကို နင်းပေးနေရာမှ အိပ် ငိုက်၍နေသည်။ တစ်ချီတွင် ဒူးဆစ်ကို ဖနောင့်နှင့်ကြိတ်မိ၍ နဖူးကို ဒေါက်ကနဲမြည်အောင် အခေါက်ခံလိုက်ရ၏။ ‘သွား သွား အိပ်ရာလိပ်တွေဖြေပြီး ခင်းတော့’ ခေါင်းတုံးမလေးသည် မျက်စိနှစ်ဘက်ကို လက်ဖမိုးနှင့် နာနာပွတ်ရင်း အခန်းထဲသို့ ဝင်သွားရှာသည်။ အေးငြိမ်းသည် လွတ်နေသော သည်ဘက်ခန်းမှ ဝရန်တာတွင်ရပ်ကာ သူတို့တစ်တွေကို ငေးမောကြည့်နေမိလေသည်။ အိမ်ခေါင်မိုးနှင့် ထိနေသော သရက်ပင် မှ အကိုင်းများသည် လေတိုး၍ သွပ်မိုးကို တဂျစ်ဂျစ်နှင့် ကုတ်ခြစ် နေကြသည်။ ကျော်ကျော်သည် မောသွားဟန်ဖြင့် ဂစ်တာတီးခတ်မှုကို ရပ်ပစ်လိုက်သည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်၏ အခန်းတွင်းမှ မီးမှိတ်သွားလေပြီ။ အေးငြိမ်းက လှေကားမှ ဆင်းလာခဲ့သည်။ ဘကြီးမောင်သည် ကွပ်ပျစ်တွင်ထိုင်ကာ ကွမ်းဝါးလျက်ရှိသေး၏။ အေးငြိမ်းတို့ တဲလေး အတွင်းတွင်တော့ အမေသည် သူ ထမင်းချက်ခ ရခဲ့သော ငွေများကို ရေတွက်လျက်ရှိနေလေသည်။ + + + ‘ကျွန်မဖြင့် ဒီတစ်ခါတော့ သိပ်အံ့သြတာပဲ မအေးငြိမ်းရယ်၊ ဒီလူ ကြီးမှာ မိန်းမ ဒီလောက်ပေါတာ အံ့သြလို့မဆုံးဘူး၊ တစ်နှစ်ကို တစ်ယောက် တစ်နှစ်ကို တစ်ယောက်၊ သူ မို့လို့ ယူပဲယူနိုင်တယ်’ ‘ဒီတစ်ခါတော့ နင် အ သွားပြီး မြနု၊ အဲဒါ သူ ရို့မိန်းမတွေ ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်မှာပေါ့ဟဲ့’ ္အမိန်းမ မဟုတ်ဘဲ ဘာပြုလို့ ခေါ်လာဖို့လဲ၊ သူရို့အတူတူပဲ အိပ်တဲ့ဥစ္စာ’ ‘မိန်းမ မဟုတ်လဲ ခေါ်လာလို့ရတာတွေ ရှိတယ်’ အေးငြိမ်းက ငပလီအတွေ့အကြုံ နုသေးသော်လည်း သည်အချီ တွင်တော့ မြနုထက်သာသွားပေပြီ။ မြနု၏ မျက်စိ မှေးမှေးလေးသည် ပြူးကျယ် ဝိုင်းစက်သွား၏။ ‘မိန်းမ မဟုတ်ဘဲ မိန်းမတွေကို ခေါ်လာလို့ ရတယ်လား’ ‘ရတဲ့ဟာတွေ ရှိလို့ပေါ့’ ‘ချောမှချောတဲ့ မိန်းမတွေ မအေးငြိမ်းရဲ့’ မြနုက ကျေနပ်သေးဟန်မတူ။ သည်မျှချောသည့် လှသည့် မိန်းမတွေကို အလိုရှိတိုင်း အလွယ်တကူ ခေါ်လာ၍ ရသည်ကို အံ့သြမဆုံး ဖြစ်နေဟန်ရှိသည်။ ဒီနေ့ သူရောက်ခဲ့သော အိမ်တစ်အိမ်မှ လူတစ်ယောက်အကြောင်းကို မြနုက ပြောပြနေခြင်းဖြစ်၏။ ထိုလူက ငပလီကို နှစ်တိုင်းလာသည်။ သူလာတိုင်း အမျိုးသမီးတစ်ယောက် အမြဲပါလာတတ်သည်။ သို့သော် တစ်နှစ်နှင့်တစ်နှစ် အတွဲချင်းမတူ။ တစ်နှစ်တစ်ယောက် တစ်နှစ်တစ်ယောက်။ ပြီးတော့ မိန်းမချော မိန်းမလှတွေချည်း။ ထို့ကြောင့် မြနု အံ့သြရ၏။ ‘တို့အိမ်မှာလဲ ကောင်မလေးချောချောနှစ်ယောက် ရှိတယ်’ ‘နှစ်ယောက်တည်းလား’ ‘အေး နှစ်ယောက်တည်း၊ သူရို့နှစ်ယောက်တည်း၊ ဘယ်သူမှ မပါဘူး’ ခေတ္တခဏမျှတော့ မြနု ငေးငိုင်သွား၏။ ‘သူရို့တွေများကျတော့ နေရထိုင်ရတာ ကောင်းကောင်း လွတ်လပ်တယ် ထင်ပါရဲ့နော်၊ ကျွန်မတော့ ဘယ်မှ မရောက်ဖူးဘူး၊ ရန်ကုန်လဲ တစ်ခေါက်မှ မရောက်စဖူးဘူး’ ‘ငါလဲ မရောက်ဖူးပါဘူးဟယ်’ ္အဒါပေမယ့် ကျွန်မ လေယာဉ်ပျံစီးဖို့တော့ ကြောက်တယ် မအေးငြိမ်းရဲ့’ မြနုသည် ကျောက်ပန်းခက်ဖြူဖြူလေးများကို ဆေးကြောရင်း အေးငြိမ်းကို စကားလှည့်၍ ပြောနေရသည်။ လူက သေးကွေးသည့် တိုင် မြနု၏ လက်ကလေးများက ပြည့်တင်း ကြမ်းတမ်း၍ နေကြ လေသည်။ ‘ဘာကြောက်စရာရှိလဲဟယ်၊ ခဏလေး ရောက်သွားတဲ့ဟာကို၊ ငါတော့ စီးဖူးချင်တယ်’ ‘ခဏလေးလဲ ပျက်ကျတော့ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ မအေးငြိမ်းရဲ့၊ ဟိုတစ်ခါ လေယာဉ်ပျံပျက်ကျတုန်းက မအေးငြိမ်း မရှိလို့နော်၊ ကျွန်မရို့တစ်ရွာလုံး ခုနစ်ရက်လောက်တိတ်ဆိတ်သွားတာပဲ၊ စိတ် မကောင်းလွန်းလို့’ ‘ဒါက တစ်ခါတလေပါဟယ်’ ‘အဲဒီတစ်ခါထဲ ကိုယ်ပါသွားတော့ ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲ မအေး ငြိမ်းရဲ့၊ အဲဒီတုန်းကလေ လူတွေ သနားစရာကောင်းလိုက်တာ၊ ရေ ထဲမှာ အကြာကြီးမျောနေတာ သိလား၊ ကယ်တဲ့လူတွေက လှိုင်း ကြီးလို့ ဆိုပြီး မဆင်းရဲကြဘူး၊ ရွာကလူတွေက ဆယ်ဖို့ဆိုတော့လဲ မဆယ် ရဘူးတဲ့’ ‘သံတွဲက ဒေါ်အေးစိန်ကြီးတော့ သူ့ယောကျ်ား ပါသွားလို့ ငိုလိုက်တာ တက်မတတ်ဘဲ၊ ခုတော့ လျော်ကြေးရသွားလို့ ပျော်နေ ပါရော’ ‘ကျွန်မတော့ ကြောက်ပါတယ် မအေးငြိမ်းရယ်’ အေးငြိမ်းတို့ စကားကောင်းနေစဉ်မှာပင် ငြိမ်းရိပ်သာပေါ်မှ ကောင်မလေးနှစ်ယောက် ဆင်းလာကြသည်။ အသားဖြူဖြူတွင် အနက်ရောင်အကျင်္ီလေးများကြောင့် ထူးခြားပေါ်လွင်၍ နေလေသည်။ သားရေလွယ်အိတ်လေး ကိုယ်စီဖြင့် ထွက်သွားသော သူတို့ကို ကြည့်ရသည်မှာ လွတ်လပ်ပျော်ရွှင်ခြင်းနှင့် လေလွင့်ပျက်စီးခြင်းတို့ ရောထွေးနေသည်ဟု အေးငြိမ်းခံစားရလေသည်။ မြနုကမူ တောက် ပြောင် ထူးခြားသော အရောင်အသွေးများ တွဲဖက်ဝတ်ဆင်ထားပုံကို ကြည့်၍ အံ့သြနေလေသည်။ ဝါထိန်သော လုံချည်ရောင်လေးများက နေရောင်အောက်တွင် စူးရှပေါ်လွင်၍နေသည်။ ‘သူရို့နှစ်ယောက်တည်း ရေသွားကူးဖို့လား မအေးငြိမ်းရဲ့’ ္အမဟုတ်ဘူး၊ သူရို့မှာ အဖော်တွေရှိသေးတယ်’ ္အဘာပြုလို့ အတူတူမနေကြလဲ မသိဘူးနော်’ ‘အတူတူလာမှန်း မသိစေချင်လို့တဲ့’ ‘သူရို့က ဘယ်သူနဲ့လာတာလဲ’ ‘သူရို့ကောလိပ်ကျောင်းက ဆရာကြီးနဲ့တဲ့’ မြနုသည် ဒုတိယအကြိမ် ငေးငိုင်၍ သွားပြန်လေသည်။ ငပလီတွင် ကြီးပြင်းလာသော မြနုသည်ပင် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးတက်လာသော ငပလီ၏ဇာတ်လမ်းများကို လိုက်မီတော့ဟန် မတူ။ ကျောက်ပန်းခက်ဖြူဖြူများကို စားပွဲပေါ်တွင် စီ၍တင်လိုက်ရင်း မိန်းကလေးနှစ်ဦး၏ကျောပြင်ကို မျက်စိတဆုံးလိုက်ကြည့်နေမိသည်။ အနက်ရောင်နှင့်အဝါရင့်ကို မျက်စိပသာဒဖြစ်အောင် တွဲဖက်ထားသော အလှအပလေးနှစ်ဦးသည် နေရောင်လဲ့အောက်မှ ပင်လယ်လှိုင်းများ ဆီသို့ ရွေ့လျား၍ သွားနေကြလေသည်။ ‘မြနု၊ နင့်အလုပ်တွေပြီးရင် တို့လဲ ရေသွားကူးရအောင်’ ‘မအေးငြိမ်းကော ဧည့်သည်တွေ ထမင်းကျွေးဖို့ ရှိသေးတယ် မဟုတ်လား’ ‘ဧည့်သည်တွေက သူရို့ဘာသာ ချက်စားကြတယ်၊ ဟိုကောင် မလေး နှစ်ယောက်ကတော့ ဒီမှာ အိပ်ရုံတင်ပါ၊ မိုးချုပ်မှ ပြန်လာတာ’ ‘မအေးငြိမ်းမှာ ရေကူးဝတ်စုံ ရှိလို့လား’ ‘ဟယ် ကြံကြံဖန်ဖန်၊ လုံချည်နဲ့ပဲ ကူးဖို့ပေါ့ဝေး’ အေးငြိမ်းသည် မြနုကို လက်ဆွဲကာ ပင်လယ်ကမ်းစပ်သို့ပြေးခဲ့ လေသည်။ မြနု၏ အမေသည် ကလေးကို နို့တိုက်ရင်း ခရုပုတီး များကို မြနုကိုယ်စားရောင်းပေးရန် ကျန်ရစ်နေ၏။ မြနုသည်သဲပြင် ပေါ်တွင်ပင် အကျင်္ီများကို တစ်ထည်ပြီးတစ်ထည် ချွတ်၍ ပုံလိုက်သည်။ ‘ငါတော့ ထဘီရင်လျားနဲ့ကူးရင် ပြုတ်ကျဖို့ သေချာတယ်၊ ဒီတိုင်းပဲ ကူးတော့မယ်’ အေးငြိမ်းတို့သည် အိမ်နှင့်နီးပြီး လူရှင်းသောနေရာတွင် ရွေး၍ ကူးကြသည်။ မြနုသည် ရေကူးကျွမ်းကျင်သူပီပီ ရေပေါ်တွင် ပက်လက်လှန်၍ ခပ်သွက်သွက် ကူးခတ်နေသည်။ အေးငြိမ်းကမူ ရေထဲတွင် ကိုယ်ကိုဖော့ကာ တစ်ချက် တစ်ချက်သာ ခတ်၍ ရသည်။ ‘မအေးငြိမ်းသာ ရေကူးဝတ်စုံတတ်ရင် အရှေ့သူတွေထက် ပိုလို (ုေံ​ဂါပာလိ)​၂ [] (ုေံ ဂါပာလိ)​၂ [] မိုးမိုး (အင်းလျား) မိုးမိုး (အင်းလျား) ငပလီဇာတ်လမ်း ငပလီဇာတ်လမ်း ၁၀၁ ၁၀၂ ၁၀၃ ၁၀၄ ၁၀၅ ၁၀၆ ၁၀၇ ၁၀၈ ၁၀၉ ၁၁၀ ၁၁၁ ၁၁၂ ၁၁၃ ၁၁၄ ၁၁၅ ၁၁၆ ၁၁၇ ၁၁၈ ၁၁၉ ၁၂၀ ၁၂၁ ၁၂၂ ၁၂၃ ၁၂၄ ၁၂၅ ၁၂၆ ၁၂၇ ၁၂၈ ၁၂၉ ၁၃၀ ၁၃၁ ၁၃၂ ၁၃၃ ၁၃၄ ၁၃၅ ၁၃၆ ၁၃၇ ၁၃၈ ၁၃၉ ၁၄၀ ၁၄၁ ၁၄၂ ၁၄၃ ၁၄၄ ၁၄၅ ၁၄၆ ၁၄၇ ၁၄၈ ၁၄၉ ၁၅၀ ၁၅၁ ၁၅၂ ၁၅၃ ၁၅၄ ၁၅၅ ၁၅၆ ၁၅၇ ၁၅၈ ၁၅၉ ၁၀၀ ‘ငါတော့ ထဘီရင်လျားနဲ့ကူးရင် ပြုတ်ကျဖို့ သေချာတယ်၊ ဒီတိုင်းပဲ ကူးတော့မယ်’ အေးငြိမ်းတို့သည် အိမ်နှင့်နီးပြီး လူရှင်းသောနေရာတွင် ရွေး၍ ကူးကြသည်။ မြနုသည် ရေကူးကျွမ်းကျင်သူပီပီ ရေပေါ်တွင် ပက်လက်လှန်၍ ခပ်သွက်သွက် ကူးခတ်နေသည်။ အေးငြိမ်းကမူ ရေထဲတွင် ကိုယ်ကိုဖော့ကာ တစ်ချက် တစ်ချက်သာ ခတ်၍ ရသည်။ ‘မအေးငြိမ်းသာ ရေကူးဝတ်စုံဝတ်ရင် အရှေ့သူတွေထက် ပိုလှဖို့’ ရေစိုနေသော အေးငြိမ်း၏ ကိုယ်လုံးလေးကိုကြည့်ကာ မြနုက ပြောလိုက်သည်။ အေးငြိမ်းက လှိုင်းလုံးတစ်လုံးကို ခုန်၍ စီးလိုက်ရင်း မြနုမျက်နှာလေးကို ရေဖြင့်လှမ်းပက်သည်။ မြနုက ရေထဲတွင်ငုပ်ကာ အေးငြိမ်း၏ခါးကို တို့ထိ ကစားလိုက်လေသည်။ သူတို့နှစ်ဦး၏ ရယ်သံသည် ပင်လယ်လှိုင်းလုံးများကြားမှ လွတ်လပ်စွာ ပျံ့လွင့်၍ လာသည်။ ‘ဟေး ကောင်မလေးနှစ်ယောက်၊ ကောင်မလေး နှစ်ယောက်’ ဂစ်တာသံတဒေါင်ဒေါင်ကြောင့် အေးငြိမ်းတို့နှစ်ယောက် ကမ်းပေါ်သို့ လှမ်းကြည့်လိုက်သည်။ ကျော်ကျော်သည် ပုန်းညက်ပင် ရင်းမှ အုတ်ခုံလက်ရမ်းပေါ်တွင် ထိုင်ကာ အေးငြိမ်းတို့နှစ်ယောက်ကို ကြည့်ရင်း ဂစ်တာတီးလျက်ရှိလေ၏။ ‘ကျွန်မအကျင်္ီတွေ မရှိတော့ဘူး မအေးငြိမ်း’ မြနုက ကမ်းပါးပေါ်သို့ လှမ်းကြည့်လိုက်ရင်း ရေရွတ်လိုက် သည်။ မြနု ချွတ်ပုံခဲ့သော အကျင်္ီလေးများသည် သဲပြင်ပေါ်တွင် မရှိတော့။ ကျော်ကျော်သည် သူတို့ကို မျက်နှာပိုးသေသေနှင့် ကြည့်၍ နေလေသည်။ အေးငြိမ်းက လှိုင်းလုံးများကို ရှောင်ရှားရင်း ရေထဲမှ တက် လာခဲ့သည်။ အေးငြိမ်း၏ လုံချည်အနားတွင် သဲပွင့်များ ကပ်၍ နေကြသည်။ သဲပြင်ပေါ်မှ ရုန်းထွက်လာသော အေးငြိမ်း၏ ခြေထောက်များကို လှိုင်းလုံးများက အဖျာ:ခတ်၍ လာထိကြသည်။ ရေမြှုပ်ဖွေးဖွေးများသည် သဲထဲတွင် ဝင်ရောက်ပျောက်ကွယ်၍ သွားကြ လေသည်။ ‘ဒီနားကအကျင်္ီတွေ တွေ့မိသလားဟင်’ ကျော်ကျော်သည် ရေစိုနေသော အေးငြိမ်း၏ ကိုယ်လေးကို ကြည့်ကာ ခေါင်းကိုခါ၍ ပြလိုက်သည်။ တကယ်တော့ အေးငြိမ်း၏ အကျင်္ီလေးများထင်၍ သူဝှက်ထားမိခြင်း ဖြစ်သည်။ ရေစိုနေသော အေးငြိမ်း၏ ရင်စေ့အကျင်္ီလေးကို ကြည့်ကာ ဝန်မခံဝံ့ဘဲ ရှိနေလေသည်။ မြနုသည် လုံချည်ရင်လျားကို လက်ကမတင်ရင်း ကမ်းပေါ်သို့ တက်လာသည်။ ကျော်ကျော်၏ အရွယ်နှင့်မလိုက်အောင် စူးရှလှ သော မျက်လုံးများကိုကြည့်ကာ မြနု မျက်နှာပျက်၍ သွားလေသည်။ ‘ကျွန်မ ကျွန်မ အကျင်္ီတွေ’ မြနု၏ အသံသည် ထစ်ငေါ့၍ သွားလေ၏။ ကားလမ်းမကို ဖြတ်၍ ဆင်းလာသော ကျော်ကျော်တို့မိသားစုကို တွေ့လိုက်ရ၍ ဖြစ်လေသည်။ ‘ဟော ဟိုမှာ ကျော်ကျော်ရို့ မမတွေ လာနေပြီ၊ မြနုအကျင်္ီ ကို ဝှက်ထားရင် ပေးပါ ကျော်ကျော်’ အေးငြိမ်းသည် ကျော်ကျော့်ကို ရင်းရင်းနှီးနှီးပင် တောင်းပန် လိုက်လေသည်။ ကျော်ကျော်၏ အစ်မဖြစ်သူသည် အဝေးကပင် သူ တို့မြင်ကွင်းကို တွေ့မြင်လာဟန် ရှိသည်။ ပုန်းညက်ပင်ရင်းသို့ ခပ်သွက်သွက်လေး လှမ်းကာ လျှောက်၍ လာသည်။ သူ့နောက်မှ ခေါင်းတုံးမလေးသည် ရေခဲဘူးကြီးနှင့် ချိုင့်ကြီးတစ်ချိုင့်ကို မနိုင့်တနိုင် သယ်၍ လာလေ၏။ ‘ဆောရီးနော်၊ ယူ့အကျင်္ီတွေအောက်မေ့လို့ ဝှက်ထားမိတာ၊ ယူက သိပ်ချစ်စရာကောင်းတာပဲ၊ စိတ်မဆိုးနဲ့နော်၊ ပိစ် ပိစ်’ ကျော်ကျော်သည် သစ်ကိုင်းတစ်ဘက်တွင် ချိတ်ဆွဲထားသော အကျင်္ီများကို ယူ၍ ပေးလိုက်သည်။ မြနုသည် အကျင်္ီများကို လှမ်းယူကာ တွယ်ကပ်ပါလာသော ခါချဉ်များကို ခါထုတ်နေရလေ သည်။ ကျော်ကျော့်အစ်မက အနားသို့ ရောက်လာခဲ့သည်။ ‘ဘာဖြစ်နေတာလဲ ကျော်ကျော်’ ‘မမအေးပဲ အရိပ်ကောင်းတဲ့နေရာက စောင့်နေဆိုလို့ ကျွန်တော် စောင့်နေတာ’ မမအေးဆိုသူက ကျော်ကျော်နှင့် တကွ အေးငြိမ်းတို့ နှစ် ယောက်လုံးကိုပါ သိမ်းကျုံး၍ မျက်စောင်းခဲလိုက်သည်။ မြနုသည် အကျင်္ီများကို မဝတ်တော့ဘဲ လုံချည်ရင်လျားဖြင့်ပင် လမ်းတစ်ဘက် သို့ ပြေး၍ကူးသွားသည်။ အေးငြိမ်းက လုံချည်ရေစိုကိုမကာ နောက်မှ ဖြည်းဖြည်း လိုက်သွားရသည်။ အေးငြိမ်း၏ စိတ်ထဲမှ မကျေမနပ် ဖြစ်လိုက်မိသော မမအေး၏ နှုတ်ဖျားမှ စကားတစ်ခွန်းကိုလည်း ကြားဖြစ်အောင် ကြားလိုက်ရလေ၏။ ‘ကျော်ကျော်နော် ရှုပ်ရှုပ်ယှက်ယှက် မလုပ်နဲ့၊ ရောက်တဲ့နေ့ ကတည်းက နင့်အကဲကို ကြည့်နေတာ၊ ဒါမျိုးတွေ မကြိုက်ပါဘူး ဟင်း’ အေးငြိမ်းနှင့် ခေါင်းတုံးမလေးသည် လမ်းမပေါ်တွင် ဆုံမိ ကြသည်။ ခေါင်းတုံးမလေးက အေးငြိမ်းကို ပြုံး၍ နှုတ်ဆက်လိုက် သည်။ ‘ဟဲ့ ဟိုကောင်မလေး မြန်မြန်လာတာ မဟုတ်ဘူး’ မမအေး၏ အသံက စူးစူးရှရှ ထွက်လာပြန်သည်။ အေးငြိမ်း၏ စိတ်တွင် အားနာမှုကင်း၍ ရိုင်းပြသော စကားများကို ပထမဆုံး အကြိမ် ခါးခါးသီးသီး ခံပြင်း၍ သွားမိလေသည်။ + + + ‘အတူတူလာတာ အတူတူပြန်မှပေါ့ အောလစ်ဗ်ရယ်၊ ငါတစ်ယောက် တည်း ပြန်သွားရင် ရီတာတို့က တစ်မျိုး ပြောကြဦးမယ်’ ‘လက်မှတ်မှ ဝယ်လို့မရသေးဘဲ’ ‘ဒါ တင်မောင်ကြည်တို့က သက်သက်ညစ်တာပါ၊ သူတို့ လုပ်ပေးရင် ဖြစ်တာပဲ၊ သူတို့က အောလစ်ဗ်ကို တမင် ဆွဲထားချင် လို့လားမှ မသိတာ’ ‘ငါ မပြန်ချင်သေးလို့ မပြန်သေးတာပဲ တူးတူး၊ ပြီးတော့ ငါ အပြန်လေယာဉ်ခလဲ အကုန်မခံနိုင်ဘူး’ ‘ငါ့မှာ ပိုက်ဆံရှိပါသေးတယ်’ ‘နင် ရီတာတို့နဲ့ အေးအေးဆေးဆေး ပြန်လိုက်သွားစမ်းပါ တူးတူးရယ်၊ အန်တီစိန်တို့ လာမေးရင်သာ ငါ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ မော်လမြိုင်ကို လိုက်သွားတယ်လို့ ပြောလိုက်’ တူးတူးသည် စိတ်ပျက်လက်ပျက်ဖြင့် သက်ပြင်းချလိုက်လေ သည်။ တူးတူးအတွက် ရောက်စကတည်းကပင် သည်ခရီးကို စိတ်ပျက်သွားဟန် ရှိသည်။ မရွံ့မရဲလည်း ဖြစ်နေပုံရသည်။ အောလစ်ဗ်ကမူ အရာရာကို ခပ်ပေါ့ပေါ့ပင် သဘောထားနေပုံရ လေသည်။ သူတို့နှစ်ယောက်သည် ရေကူးဝတ်စုံပေါ်မှ အနွေးထည် ဖားဖားလေးများကို ထပ်ဝတ်ကာ ကမ်းခြေမှ အိမ်အထိ လမ်းလျှောက် ပြန်လာခဲ့ကြသည်။ အကျင်္ီက တင်ပါးဖုံးရုံသာ ရှည်လျား၍ ဒူးဆစ် ညိုညိုလေးများနှင့် သလုံးသား ဝါဝါလေးများကို အဝေးမှပင် မြင်နေရလေသည်။ ငြိမ်းရိပ်သာပေါ်မှ အရာရှိကြီးနှင့် သမက်ဖြစ်သူ က အိမ်ပေါ်တွင် အုန်းရည်သောက်နေရာမှ မျက်စိကျွတ်ထွက်မတတ် လှမ်း၍ကြည့်ကြသည်။ သို့သော် မိန်းကလေးနှစ်ယောက်က သူတို့ကို လုံးဝဂရုမထား။ စကားပြောမျှပင်မပျက်ဘဲ ရယ်ကာ မောကာဖြင့် အိမ်ပေါ်သို့ တက်လာခဲ့ကြသည်။ မမအေးသည် သဝန်တို ရှုတ်ချသော အကြည့်ဖြင့်ကြည့်ကာ မကျေနပ်မှုကို ထိန်းချုပ်၍ မရသည့်အလား အနားမှ ငေးမောနေသောခေါင်းတုံးမလေး၏ ထိပ်ကို ခပ်နာနာလေး လှမ်း၍ ခေါက်ပစ်လိုက်လေ၏။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်သည် နောက်ဖေးသို့ ဆင်းကာ ခေါင်း လျှော် ရေချိုးကြသည်။ အဝတ်များကိုလျှော်ကြဖွပ်ကြသည်။ သူတို့၏ ရှေ့ခရီးစဉ်ကိုလည်း ဆွေးနွေး၍နေကြသည်။ အေးငြိမ်းသည် ကင်ပွန်းချဉ်ရွက်များကို ဈေးတွင်ရောင်းရန် ကတ်ကြေးဖြင့် ညှပ်ချနေရာမှ သူတို့ပြောသမျှကို ကြားနေရလေသည်။ ‘အဲဒီ တင်မောင်ကြည်က တကယ့် လူရှုပ်တွေပါ အောလစ်ဗ် ရယ်၊ တော်ကြာ သူတို့ပြန်လာရင်တောင် နင့်ကို ထားချင်ထားခဲ့ဦးမှာ’ သည်တစ်ခါတော့ အောလစ်ဗ်သည် အနည်းငယ် စိတ်ဆိုး သွားပုံ ရလေသည်။ ‘ငါ့ဇာတ်ကို ငါနိုင်ပါတယ် တူးတူး၊ သူ တို့ ငါ့ကို ဒီလိုလုပ်လို့ ဘယ်ရမလဲ၊ ငါ ခုပြန်ချင်ရင် ငါ့ကို လက်မှတ် ဝယ်ပေးမယ့်လူ ရှိသားပဲ’ ‘အေးလေ ဒါဖြင့်လဲ နင့်သဘောပါပဲ’ သူတို့ပြောစကားအရဆိုလျှင် တူးတူးသည် ရန်ကုန်သို့ အလျင် ပြန်နှင့်မည်ဖြစ်ပြီး အောလစ်ဗ်က နေခဲ့ဦးမည်။ သို့သော် ငြိမ်းရိပ်သာ တွင်တော့ နေမည့်ပုံမပေါ်။ အောလစ်ဗ်သည် ငပလီကခွါချင်သေးပုံ မရ၊ တူးတူးကိုသာ တွင်တွင်ပြန်ခိုင်းနေသည်။ အောလစ်ဗ်သည် ငလီ၏ နွေရက်များကို အရင်းတည်၍ တစ်စုံတစ်ရာ အမြတ်ထုတ်ရန် ကြံစည်နေလေသည်။ မီးဖိုဆောင်တွင်မူ ခေါင်းတုံးမလေးသည် ထမင်းအိုးကို မနိုင့် တနိုင် ငှဲ့နေ၏။ မမအေးသည် ငါးသေတ္တာဘူးကို ဖောက်ရင်း ငပလီတွင် အစားအသောက်ရှားသည်ကို သိပါလျက် အမဲသားဘူးကို ပိုပိုမိုမို ထည့်မလာကောင်းလားဟု တစ်ယောက်တည်း မြည်တွန်တောက်တီး၍ နေလေသည်။ အိမ်ရှေ့တွင်မူ ထုံးစံအတိုင်း သုံးယောက်သား ဝိုင်းဖြစ်၍နေ၏။ သူတို့မိသားစုကို ကြည့်ရသည်မှာ ငပလီကိုလည်း အထူး တလည် စိတ်ဝင်စားပုံမရ။ ငပလီအလှသည် သူတို့အတွက် ရိုးနေဟန် ရှိသည်။ နှစ်စဉ် ဝတ္တရားမပျက် လာနေကျနေရာတစ်ခုကို ရောက်လာ ရသည်သို့သာ ရှိချေ၏။ နေပူသော နေ့လယ်ခင်းတွင် အရိပ်ကောင်း သည့် သဲပြင်တစ်နေရာ၌ အစားအသောက်မှန်သမျှကို သယ်ဆောင် ကာ အေးဆေးသက်သာစွာ လဲလျောင်းနေတတ်ကြသည်။ သည့်ထက် ပို၍ ငပလီသည် သူတို့အတွက် မည်သည့်ဆွဲဆောင်မှုကိုမျှ မပေးချေ။ သူတို့အတွက်တော့ ငပလီသည် ရုံးအားရက် ပျော်ပွဲစားထွက် ရာ တစ်နေရာထက် ပို၍ ထူးခြားဟန်မရှိ။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်သည် လျှော်ဖွပ်ပြီးစီးသော အကျင်္ီများ၊ ဘော်လီများ၊ ဘရာစီရာများပါ မကျန်အောင် ကြိုးတန်းပေါ်တွင် လွှားတင်၍ လှန်းလိုက်ကြသည်။ ထဘီလှန်းသည့် ကြိုးတန်းပေါ်တွင် နိုင်လွန်ဘောင်းဘီတိုလေးကို ရောင်စုံစီတန်း၍ မြင်ရ၏။ ယနေ့မှ စုပုံလျှော်ဖွပ်ရေးအတွက် သူတို့ စောစောပြန်လာကြဟန်တူသည်။ မမအေးသည် မီးဖိုဆောင် ပြတင်းပေါက်မှ သူတို့ အဝတ်အစားများကို လှမ်းကြည့်ကာ နှာခေါင်းရှုံ့၍ နေလေသည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်ကမူ မည်သူ့ကိုမျှဂရုထားပုံမရ။ ရေ စက်လက်ဖြင့် အိမ်ပေါ်သို့ပြေးတက်ကာ အိမ်ခန်းထဲဝင်သွားကြသည်။ အိမ်ရှေ့ ဖဲဝိုင်းမှ သမက်ဖြစ်သူ၏ မျက်လုံးများသည် နောက်ဖေးဘက် သို့ အမှတ်မထင်ရောက်သွားရင်း၊ သူ့အလှည့် ရောက်နေသည်ကို မသိဘဲဖြစ်သွားလေ၏။ မြဆိုသူ အမျိုးသမီးကြီးက သူ့ပေါင်ကို လှမ်း၍ပုတ်ကာ သတိပေးလိုက်ရင်း သူကျောပေးထားရာ နောက်ဖေး ဘက်သို့ လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။ သို့သော် မည်သူ့ကိုမျှ မတွေ့ရတော့။ ရေနွေးကရားကိုင်ကာ တက်လာသော ခေါင်းတုံးမလေးကိုသာ မြင် လိုက်ရလေသည်။ ထိုနေ့ညက တပေါင်းလပြည့်ညဖြစ်၍ ပင်လယ်ပြင်၏ လှိုင်း တံပိုးများသည် ပိုမိုပြင်းထန်၍ နေလေသည်။ လရောင်အောက်မှ ရေလှိုင်းများသည် ခဲသားရောင်ထ၍ တလက်လက်တောက်ပနေမည် ကို အေးငြိမ်းမျက်စိထဲမှ မြင်ယောင်လာသည်။ ပင်လယ်ပြင်၏ ည အလှကို ခံစားကြည့်လိုသည့်တိုင် ညဘက် အပြင်ထွက်ခွင့်မပြု၍ အေးငြိမ်း ကြည့်ခွင့်မရ။ အိမ်အောက်မှ ကွပ်ပျစ်ပေါ်တွင် ဘကြီးမောင်၊ အမေတို့နှင့်ထိုင်ရင်း ပင်လယ်လှိုင်းသံနှင့်ရောထွေးလာသော ဂစ်တာသံ၊ ကက်ဆက်သံများကို နားထောင်နေရလေသည်။ တူးတူးနှင့် အောလစ်ဗ်တို့ နှစ်ယောက်သည် ယနေ့မှ အိမ်တွင် အနားယူရဟန်ဖြင့် အိမ်ရှေ့ ဝရန်တာတွင် ထွက်၍ထိုင်နေကြသည်။ သည်ဘက်ခန်းမှ မမအေး၏ ခေါင်းတုံးမလေးကို ဆူသံ ငေါက်သံ သည် ပို၍ ကျယ်လောင်စွာ ထွက်ပေါ်နေလေ၏။ ကျော်ကျော်၏ ဂစ်တာသံသည်ပင် တိတ်ဆိတ်၍နေရာ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်၏ ရယ်မောသံလေးများသာ တစ်ခါတစ်ရံ ပျံ့လွင့်၍ လာသည်။ ယောကျ်ား နှစ်ယောက်၏ ဖန်ခွက်ချင်းထိသံ၊ အရည်တစ်ခုခုကို ငှဲ့နေသည့်   အသံ တို့ကို ကြားရပြန်သည်။ ဟိုဘက်ခြံတွင်မူ ယောကျ်ားလေးဆယ်ယောက်ခန့် စုပေါင်း တည်းခိုနေကြသည်။ သို့သော် ဆူဆူညံညံ အသံမကြားရ။ သူတို့ အုပ်သည် ညဘက်တွင်မှ ကမ်းခြေသို့ဆင်း၍ဆင်း၍ သွားတတ်ကြ သည်။ အမှောင်ရိပ်၏ သဲပြင်ပေါ်ဝယ် ပင်လယ်လှိုင်းသံကို နာခံရင်း မူးယစ်ဝေသီစေသောဆေးများရှူရှိုက်ကာ သဘာဝအလှကို အခိုးအငွေ့ အသွင်သို့ ပြောင်းလဲပစ်နေကြပုံရလေသည်။ ‘ဟဲ့ ကောင်မလေး အိပ်ချင်အိပ်တော့ ဒီမှာ လှဲမနေနဲ့’ အမေက အေးငြိမ်း၏ခေါင်းကို သူ့ပေါင်ပေါ်မှ တွန်းထုတ်လိုက် သည်။ ငိုက်မြည်းစပြုနေသော အေးငြိမ်းက မျက်စိနှစ်ဘက်ကို လက်ဖြင့်ပွတ်ကာ နေရာမှ ထလာခဲ့သည်။ ငြိမ်းရိပ်သာအိမ်ကြီး၏ ရှေ့မှ တဲကလေးသည် အမှောင်ထဲတွင် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်၍ နေသည်။ တဲ၏ ခြေရင်းတွင် အားလုံးအတွက် အိမ်သာတစ်လုံးကို ဘကြီးမောင်က သပ်သပ်ရပ်ရပ် ဆောက်ပေးထားသည်။ အေးငြိမ်း၏ ခြေလှမ်းများသည် တဲရှေ့အရောက်တွင် ရပ်တန့်၍ သွားလေ၏။ အိပ်ချင်မူးဝေနေသော မျက်လုံးများလည်း ပြူးကျယ်၍ သွားကြသည်။ အိမ်သာမှ ထွက်လာဟန်တူသော ကျော်ကျော်သည် တံစက်မြိတ်အောက်တွင်ရပ်ကာ သူ့ကို ပြုံးကြည့်၍နေလေသည်။ ‘မအေးငြိမ်းတို့အိမ်ကို ကျွန်တော် လာလည်ရမလား’ အေးငြိမ်းက ခေါင်းကို သွက်သွက်ခါပြလိုက်သည်။ အိမ်ကြီးဆီ သို့လည်း မရဲတရဲ လှမ်းကြည့်လိုက်သည်။ ‘ကျွန်တော်က မအေးငြိမ်းကို ခင်လို့ မိတ်ဆွေဖွဲ့ချင်လို့ပါ’ ဖျတ်လတ်ရဲတင်းသော ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက်၏ ရှေ့ တွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အကြာဆုံး ရပ်နေမိသော သူ့အဖြစ်ကို အေးငြိမ်းက သတိရလာသည်။ ‘ကျွန်တော့်နာမည်က ကျော်ကျော်ထူး၊ ကျွန်တော် ဒီနှစ် ကိုးတန်းဖြေထားတယ်၊ မအေးငြိမ်းက ရှစ်တန်းဖြေထားတယ်ဆို၊ ဟို မအေးငြိမ်းတို့ အမေကို ကျွန်တော် မေးကြည့်ပြီးပါပြီ’ အေးငြိမ်းသည် ဘာမျှ ပြန်မပြောဘဲ ဘောင်းဘီ အနားပွ အောက်မှ ကျော်ကျော်၏ ကွင်းထိုးဖိနပ် ညိုညိုလေးကိုသာ မဲ၍ ကြည့်နေမိသည်။ အေးငြိမ်းစိတ်တွင် ရိုးရိုးမိတ်ဆွေဖွဲ့လာသူတစ်ဦး ကို သွက်သွက်လက်လက် ပြန်ပြောလိုက်ချင်သော်လည်း ဘာပြောရ မည်မသိ။ ပြီးတော့ ဘာ့ကြောင့်မှန်းမသိ အေးငြိမ်း ရင်က ခုန်နေသည်။ ‘နက်ဖြန်ကျရင် ကျွန်တော် လာလည်မယ်နော်၊ ဟိုမှာ မအေးငြိမ်းတို့အမေ လာနေပြီ၊ ကျွန်တော် သွားတော့မယ်’ ကျော်ကျော်သည် အပြုံးမပျက်ပြောရင်း အေးငြိမ်း၏ အမေကို လည်း ပြုံး၍နှုတ်ဆက်ကာ ဣနြ္ဒေမပျက် ထွကခွါသွားသည်။ သို့ တိုင်အောင် အေးငြိမ်းသည် တဲပေါ်သို့ အလျင်အမြန် လှမ်းတက်လိုက် ပြီး ရေအိုးစင်သို့ပြေး၍ ရေတစ်ခွက်ကို သောက်ချလိုက်ကာ အမေ့ကို မလုံမလဲ လှမ်းကြည့်လိုက်မိလေသည်။ အမေသည် ဘုရားစင်သို့သွားကာ ဖရောင်းတိုင်မီးကို ထွန်း ညှိလိုက်သည်။ လပြည့်ည၏ ဒီရေလှိုင်းများသည် အေးငြိမ်း၏ အိပ်မက်ထဲသို့ တဝုန်းဝုန်းနှင့် လာရောက်ရိုက်ခတ်နေလေသည်။ + + + ‘သူရို့ကတော့ မိတ်ဆက်တယ်ဆိုတာ ဘာဆန်းလို့လဲ မအေးငြိမ်းရဲ့ ကိုယ့်ကို မိတ်ဆွေလာဖွဲ့ရင် တွေ့ရတာ ဝမ်းသာပါတယ်လို့ ပြန်ပြော ရတာ မဟုတ်လား’ ‘ငါသိပါတယ်ဟယ် နင်ကလဲ၊ ဝတ္ထုထဲမှာ ဖတ်ဖူးပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ပါးစပ်ကပြောရတာကျတော့ ရှက်စရာကြီး’ မြနုက သဘောကျစွာ ရယ်လိုက်သည်။ သူတို့သည် ငယ်ရွယ်သူ အရွယ်ရောက်စ မိန်းကလေးများပီပီ ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက် အကြောင်းကို အရေးတကြီး ကိစ္စတစ်ရပ်အနေဖြင့် တိုးတိုးကျိတ်ကျိတ် ပြောဆိုနေမိကြသည်။ မိမိအပေါ် စိတ်ဝင်စားသူ ကောင်လေးတစ် ယောက်အကြောင်းကို ပြောပြနေရ၍ အေးငြိမ်း မျက်နှာလေးက ဝင်းဝင်းပပ ဖြစ်နေသည်။ မျက်လုံးများကလည်း မတည်မငြိမ် ဖြစ်ေ နကြလေသည်။ ‘ပြီးတော့ သူက မအေးငြိမ်းကို ဘာပြောသေးလဲ’ ‘ဘာမှ မပြောပါဘူးဟယ်၊ ရှစ်တန်း ဖြေထားတယ်ဆို တဲ့၊ သူကတော့ ကိုးတန်း ဖြေထားတယ်  တဲ့’ မြနုက အေးငြိမ်းကို အားကျစွာကြည့်နေလိုက်သည်။ ‘မအေးငြိမ်းက လှတော့ လာတဲ့ လူတွေက မအေးငြိမ်းကို သဘောကျတာပေါ့’ အေးငြိမ်း၏ မျက်နှာလေးတွင် သွေးရောင်လေး ယှက်သန်း သွားသည်။ ‘သဘောကျတာတော့ ဟုတ်ပါရဲ့ဟယ်၊ ဒါပေမယ့် သူရို့ ကြည့်ရတာ ဟန်ဆောင်နေသလိုပဲ၊ စကား ပြောတာ ဆိုတာတွေဟာ ငါရို့တွေလို ရိုးရိုးသားသားမရှိဘူးလို့ ငါ ထင်တယ်’ ‘မြို့သားတွေက ဒီအတိုင်းပဲ မအေးငြိမ်းရဲ့’ အေးငြိမ်းနှင့် မြနုသည် မြို့သူမြို့သားများ၏ အပေါ်ယံအပြုံး နောက်မှ ကောက်ကျစ်စဉ်းလဲမှုများကို တစ်စိတ်တစ်ဒေသ နားလည် ရိပ်စားမိကြလေသည်။ သူတို့၏ နှုတ်မှ ပြောမပြတတ်သည့်တိုင် ရင်ထဲမှမူ ရုပ်လုံးပေါ်အောင် ဖော်ကြည့်နေမိသည်။ ‘ဟော မအေးငြိမ်းရေ ပြောရင်းဆိုရင်း လာပြီ’ အေးငြိမ်းက နောက်သို့ အထိတ်တလန့်လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။ ကျော်ကျော်သည် ဂစ်တာကြီး တကားကားနှင့် သူတို့တဲလေးရှိရာသို့ ရောက်လာလေသည်။ ‘လာတာက အရေးမကြီးဘူး၊ သူ့အစ်မကြီးက အပေါက်က ဆိုးပါဘိနဲ့၊ ငါတော့ နည်းနည်းမှမကြိုက်ဘူး’ ကျော်ကျော်သည် သူတို့အနားသို့ ရောက်လာသည်။ ဘောင်းဘီ ရှည်နှင့် ပါတိတ်ဆင်အကျင်္ီကို ဝတ်ထား၏။ ယောကျ်ားလေးဆိုသော် လည်း နုနယ်ငယ်ရွယ်၍ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် နေတတ်သူဖြစ်သဖြင့် သူ့အသွင်က နှစ်လိုခင်မင်ဖွယ် ဖြစ်နေသည်။ အေးငြိမ်းက သူ့ကို လှည့်မကြည့်။ ‘မအေးငြိမ်းက ကျွန်တော်လာတာ မကြိုက်ဘူးလား’ ကျော်ကျော်က သူ့ဂစ်တာကြီးကို တဲပေါ်လှမ်းတင်လိုက်ကာ ဘောင်းဘီကို ဒူးဆစ်မှ အနည်းငယ်မရင်း ထိုင်ချလိုက်သည်။ ‘ကျွန်မရို့က ခင်တတ်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ကိုကျော်ကျော့် အစ်မကြီးက စကားပြောတာ ကျွန်မတို့ကို အထင်သေးသလိုပဲ’ ‘ဟာဗျာ မမအကြောင်းတော့ မပြောနဲ့၊ အလကားနေရင်း ဝန်တိုမစ္ဆေရစိတ်တွေပွါးများနေတာ’ ‘ကိုကျော်ကျော်ကလဲ ကိုယ့်အစ်မကြီးကို ဒီလိုပဲပြောရသလား’ မြနုက ရယ်ရင်း ဝင်မေးလေသည်။ မြနု၏ အမေသည် ထမင်းအိုးတည်နေရာမှ ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက်နှင့် စကားပြော နေသော မိန်းကလေးနှစ်ဦးကို ကဲ၍ ကြည့်လိုက်သည်။ တစ်စုံတစ်ခုကို လှမ်းပြောမည်ပြုပြီးမှ မပြောဘဲ နေလိုက်လေသည်။ ‘အစ်မကြီးဆိုပေမယ့် အယူအဆချင်း မတူပါဘူးဗျာ၊ သူတို့က ဗြူရိုကရက်စိတ် ဝင်နေတာ၊ လူတန်းစားအသိစိတ် ရှိတာမဟုတ်ဘူး’ သည်တစ်ခါတော့ ကျော်ကျော့်စကားကို ရယ်ရမည်လား မရယ်ဘဲ နေရမည်လား မြနု မသိတော့။ အေးငြိမ်းက ခပ်ပြုံးပြုံး လုပ်နေသည်ကိုသာကြည့်ပြီး အနည်းငယ် ရယ်ချင်ချင် ဖြစ်သွားသည်။ ‘ကိုကျော်ကျော်ရို့ အဖေက အရာရှိကြီးလား’ ‘ဆိုပါတော့ဗျာ’ ‘ကိုကျော်ကျော်လဲ အရာရှိသားသမီးပဲ၊ သူရို့လိုပဲ နေမှာပေါ့’ ‘မဟုတ်ပါဘူးဗျာ၊ ကျွန်တော်တို့က ဘယ်သူ့မဆို ခင်တတ် ပါတယ်၊ အထူးသဖြင့် မိန်းကလေးတွေပေါ့’ သည်တစ်ခါတော့ မြနုက ခစ်ကနဲ ရယ်လိုက်သည်။ မြနုအမေ က လှမ်း၍ မျက်စောင်းခဲသည်ကိုမူ မသိလိုက်။ ‘ကိုကျော်ကျော်က ရယ်စရာလဲ ပြောတတ်တယ်နော်၊ ကျွန်မရို့ ကတော့ ယောကျ်ားလေးတွေနဲ့ မခင်တတ်ပါဘူး၊ မိန်းကလေးချင်းပဲ ခင်တယ်၊ ရန်ကုန်မှာတော့ ယောကျ်ားလေးတွေနဲ့ မိန်းကလေးတွေ ခင်တာ မဆန်းဘူး ထင်ပါရဲ့’ ‘ဟာဗျာ ခင်ရုံတင် ဘယ်ကမလဲ အတူတူတောင် လျှောက်သွား နေကြတာ၊ ရုပ်ရှင်အတူတူကြည့်တယ်၊ မုန့်အတူတူစားတယ်၊ တိရစ္ဆာန်ရုံ အတူတူ သွားတယ်’ ‘အိမ်က လူကြီးတွေက မဆူဘူးလား’ မြနုအမေးကို ကျော်ကျော်က ရယ်၍ဖြေသည်။ ‘ဘယ်ဆူမလဲ သိမှ မသိတာ’ ‘ဟင် အကြာကြီးလျှောက်သွားနေတာ မသိဘူးလား’ ‘မသိပါဘူး၊ ရန်ကုန်မြို့က အကျယ်ကြီးပဲ ဘယ်လိုက်ကြည့် နိုင်မလဲ’ ‘အင်းလေ ငပလီကိုတောင် အိမ်ကမသိဘဲလာလို့ ရသေးတာပဲ’ အေးငြိမ်းက တွေးတွေးဆဆ ပြောလိုက်သည်။ ကျော်ကျော် သည် စကားပြောရင်း လက်ကလည်း အနားမပေးတတ်သလို  ဂစ်တာ ကြိုးကို တစ်ချက်တစ်ချက် လှမ်း၍ခေါက်နေသည်။ မြနု၏ အမေက မီးဖိုဆောင်မှထွက်၍လာပြီး ကျော်ကျော့်ကို ခပ်စိမ်းစိမ်း ကြည့် လေသည်။ ‘ထမင်းစားပြီးပလား ဒေါ်ဒေါ်’ ‘သြော် အေး မစားရသေးပါဘူး၊ မင်းတို့ အေးငြိမ်းတို့အိမ်မှာ တည်းနေတာလား’ ကျော်ကျော်၏ စည်းရုံးရေးကောင်းမှုကို အေးငြိမ်းနှင့် မြနုက ကျိတ်၍ ပြုံးလိုက်ကြလေသည်။ ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ကျွန်တော်က မအေးငြိမ်းတို့အိမ်မှာ တည်းပါတယ်၊ ကျွန်တော် ပျင်းလို့လာလည်တာပါ၊ အဒေါ်တို့အိမ်လေးက သစ်ပင်ရိပ် လေးနဲ့ အေးတယ်နော်’ ‘အေးကွယ့်၊ ကလေးတို့က ရန်ကုန်ကလား’ ‘ဟုတ်ကဲ့၊ကျွန်တော်တို့က ဦးဝိစာရလမ်းမှာနေတယ်၊ အဒေါ်တို့ ရန်ကုန်ရောက်ရင် လာလည်ပါလား၊ ကျွန်တော် လိပ်စာ ရေးပေးခဲ့မယ်’ ‘အမယ် နေပါစေကွယ်၊ အဒေါ်ရို့ ရန်ကုန်လဲ မလာနိုင်ပါဘူး၊ လေယာဉ်ပျံစီးရမှာ ကြောက်လွန်းလို့၊ မော်တော်ကားလဲ အကြာကြီး မစီးနိုင်ဘူး’ ကျော်ကျော်က ဂစ်တာကို ကောက်ကိုင်လိုက်သည်။ ‘ကျွန်တော် ပြန်တော့မယ်၊ ကျွန်တော်တို့က ငါးရက်လောက် နေဦးမှာ၊ လာလည်မယ်နော်’ ‘အေးအေး’ အေးငြိမ်းနှင့် မြနုသည် ကျော်ကျော့်ကို သူငယ်ချင်းစာရင်း ထဲ သွင်းလိုက်ကြလေသည်။ ကျော်ကျော်က သွားခါနီး မြနုကို လှမ်း၍ ပြောလိုက်သေးသည်။ ‘ဧည့်သည်လာတာ ဘာမှလဲ မကျွေးဘူး’ ‘ဟုတ်ပါ့ ဟုတ်ပါ့’ မြနုအမေက ရယ်နေသည်။ ကျော်ကျော်သည် တဲလေးကို ကျောခိုင်း၍ ထွကခွါသွားသည်။ ငပလီ၏ သဲပွင့်လေးများသည် နေရောင်အောက်တွင် နွေး ထွေး၍နေသည်။ မနေ့က ခြေရာကလေးများသည် ပျောက်ကွယ်၍ သွားကြပြီ ဖြစ်သည်။ သည်နေ့ ထင်ကျန်ရစ်သော ခြေရာလေးများ သည် နက်ဖြန်ဆိုလျှင် ပျောက်ဆုံးကုန်မည်သာ။ အေးငြိမ်းက သက်ပြင်းလေးကို မသိမသာ ချလိုက်မိလေသည်။ + + + ‘နင်ပြန်မလိုက်တာကို ငါ နည်းနည်းမှ စိတ်မကောင်းဘူး အောလစ်ဗ် ရယ်၊ ဒီလိုမှန်းသိ ငါ လိုက်မလာပါဘူး’ ‘နင်ကလဲ ဘာကြောင်တာလဲ၊ နင့်တစ်ယောက်တည်း ပြန်ရမှာမှ မဟုတ်တာ၊ အဖော်တွေပါသားပဲ’ ္အငါက နင့်အတွက် ပြောတာပါ’ ‘စိတ်ချလက်ချ ပြန်စမ်းပါ တူးတူးရယ်၊ ငါ တစ်ပတ်လောက်ပဲ ကြာမှာပါ’ တူးတူးသည် သားရေအိတ်လေးနှစ်လုံးကို ရှေ့တွင်ချကာ လက်နှစ်ဘက်ကို မေးတွင်ထောက်ရင်း စိတ်ပျက်စွာ ညည်းညူနေ လေသည်။ ္အနင် ဘယ်မှာသွားနေမလဲ၊ တစ်ယောက်တည်း’ စိတ်ချပါ ဆိုသည့်တိုင်အောင် တူးတူးက စိတ်ချသေးဟန် မတူ။ အောလစ်ဗ်တစ်ယောက် ဘယ်လိုပုံစံနှင့် နေခဲ့မည်ကို သိနေ၍ တူးတူးက ပို၍ပင် စိတ်မချဖြစ်နေဟန်ရှိသည်။ ‘လေယာဉ်ပျံက တစ်နာရီမှာထွက်မှာ တူးတူး၊ နင့်ကို ငါ လေဆိပ်ထိ လိုက်ပို့မယ် လာ’ အောလစ်ဗ်က ဘာမျှ ဆက်မမေးစေချင်ဟန်ဖြင့် သွားရန် ဟန်ပြင်လိုက်သည်။ တူးတူး၏ ဆေးခြယ်ထားသော မျက်ခွံလေးများ အောက်မှ မျက်လုံးလေးများက စိုစွတ်လာကြသည်။ ‘နင် ဘာမှတော့ စိတ်လိုက်မာန်ပါ မလုပ်နဲ့နော်’ ‘အေးပါ’ တူးတူးက လေးကန်စွာ ထလိုက်သည်။ သူတို့နှစ်ယောက် သည် လှေကားမှ ဣနြ္ဒေမပျက် ဆင်းသွားကြသည်။ တစ်ဘက်ခန်းမှ အရာရှိကြီး၏သမက်သည် ဝရန်တာလက်ရမ်းကိုမှီ၍ရပ်ရင်း  သူတို့ အကဲကို ကြည့်နေသည်။ အရာရှိကြီးတို့လင်မယားမှာ စောစောကပင် လမ်းလျှောက်ထွက်၍ သွားကြပြီ။ မမအေးက ခေါင်းတုံးမလေးနှင့် ထုံးစံအတိုင်း မီးဖိုဆောင် ဝင်နေသည်။ အေးငြိမ်းက သော့ပိတ် မသွားသော အောလစ်ဗ်တို့အခန်းကိုစေ့ကာ ပတ်တာကို ချိတ်ထား လိုက်သည်။ အောလစ်ဗ်သည် သူပြန်လာမည် မလာမည်ကို တစ်စုံ တစ်ရာ မမှာကြားခဲ့။ ခဏအကြာတွင် အရာရှိကြီး၏ သမက်သည် အိမ်ပေါ်မှ သုတ်သုတ် ဆင်းသွားလေသည်။ ‘တော်ပြီ တော်ပြီ ငါချည်း လုပ်နေရတယ်၊ သူတို့ကတော့ အလျှိုလျှို ဆင်းသွားကြပြီ၊ နောက်နေ့ဆို ဒေါ်မြမေပဲ ချက်ခိုင်းတော့ မယ်’ မမအေးသည် လက်သုတ်ပဝါဖြင့် လက်ကိုသုတ်ရင်း အိမ်ပေါ် သို့ တက်လာကာ မကျေမနပ်ပြောဆိုနေသည်။ အိမ်ပေါ်တွင် သူနှင့် ခေါင်းတုံးမလေးသာ ကျန်ရစ်ပြီး မည်သူမျှ မရှိကြတော့။ ‘တစ်ယောက်မှ မရှိကြတော့ဘူး၊ စားချိန်သောက်ချိန်ရောက်ရင် တော့ တက်လာကြပါပြီ၊ လုပ်ရတော့ ငါတစ်ယောက်တည်း’ မမအေးသည် သူတစ်ယောက်တည်း ပြောသလိုလိုနှင့် တစ်ဘက်ခန်းတွင် တံမြက်စည်းလှည်းနေသော အေးငြိမ်းကိုကြည့်ကာ ဆက်၍ ပြောနေသည်။ ‘သူများတွေသွားတာ ထားပါတော့၊ ကိုရွှေသိန်းတစ်ယောက် ကပါ ဘယ်ရောက်သွားတယ် မသိပါဘူး၊ လာပေ့စေဦး၊ သိမယ်’ အေးငြိမ်းသည် သူ့ကိုကြည့်ကာ ရယ်ချင်လာလေသည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက် နောက်သို့ လိုက်သွားသည်ဟု ထင်ရကြောင်း သာ ပြောလိုက်လျှင် မမအေးတစ်ယောက် ဆွေ့ဆွေ့ခုန်သွားမည်လား မပြောတတ်။ ‘ဟဲ့ ရွှေဝါ လာစမ်း၊ ဒီမှာ ဖန်ခွက်တွေ ပန်းကန်တွေ သိမ်း စမ်း၊ နင်ဟာလေ နေရာတကာ နှေးတုံ့နှေးတုံ့နဲ့၊ ငါ အိမ်ပေါ်ရောက် နေတာ ကြာလှပြီ၊ နောက်ဖေးမှာ ဘာလုပ်နေတာလဲ’ မမအေး၏ နောက်ဆုံးမဲစရာတရားခံမှာ ခေါင်းတုံးမလေးသာ ဖြစ်ချေတော့၏။ သည်ကြားထဲမှာပင် ခေါင်းတုံးမလေးက အေးငြိမ်းကို လှမ်း၍ ပြုံးပြလိုက်သေးသည်။ ထိုအခိုက် ကျော်ကျော်က အိမ်ပေါ်သို့ တက်၍လာသည်။ အေးငြိမ်းသည် မမအေး၏ ငြူစူစောင်းမြောင်းမှုကို မခံလို၍ လှည့်မကြည့်ဘဲ နေသည်။ ‘ကျော်ကျော်၊ ကိုသိန်းတစ်ယောက်ကော’ ္အဟောဟိုးဘက်ထွက်သွားတာတွေ့တာပဲ’ ကျော်ကျော်က လှေကားမှ ဆင်းသွားသော အေးငြိမ်းကို  လှမ်း ကြည့်ရင်း ဖြေသည်။ ထိုနေ့က ညနေစောင်းအထိ မမအေးယောကျ်ား ပြန်ရောက် မလာသဖြင့် အိမ်ပေါ်တွင် မမအေး၏ အသံ ပွက်ပွက်ညံလေတော့ သည်။ သူ့ယောကျ်ား ကိုသိန်း ပြန်လာသည့်အခါ မျှော်လင့်ထားသည့် အတိုင်း ရန်ပွဲဖြစ်တော့သည်။ ‘ဟင်း အချိုးကိုက ရန်ကုန်မှာလဲ ဒီအတိုင်းပဲ၊ ခရီးထွက်တဲ့ အခိုက်လေးတောင် မဆင်ခြင်ဘူး၊ ရှင် ဘယ်သွားပြီး ဘာလုပ်သလဲ၊ မှန်မှန်ပြော’ ‘ဟေ့ အရမ်းလျှောက်စွပ်စွဲမနေနဲ့ကွ၊ ယောကျ်ား၊ နွားမဟုတ် ဘူး’ ‘နွားမဟုတ်လို့ ခက်နေတာပေါ့၊ နွားဆိုရင်မှ မြက်ကျွေးထားရင် ငြိမ်ဦးမယ်’ ‘ဟေ့ တော်ကြစမ်း၊ အေးအေးဆေးဆေး နေချင်လို့ လာတာ၊ နင်တို့လင်မယားပြဿနာ နောက်မှရှင်း’ အဘိုးကြီးက အော်လိုက်သဖြင့် သူတို့နှစ်ယောက် ငြိမ်သွား ကြသည်။ မမအေးသည် ငပလီတွင်လာပြီး အလွမ်းဇာတ် ခင်းရရှာ သည်။ ထိုညက မမအေး ငိုရသည် ထင်၏။ ထမင်းပင် စားသည်ကို မတွေ့ရ။ ကျော်ကျော့် ဂစ်တာသံလည်း မကြားရတော့။ ဖဲဝိုင်းလည်း မဖြစ်ကြ။ အောလစ်ဗ်တစ်ယောက်လည်း ပြန်လာသည်ကို မတွေ့ရပေ။ ငြိမ်းရိပ်သာသည် ဖောက်ပြန်မှု သဝန်တိုမှုတို့မှ ပေါက်ကွဲလာသော ရန်ပွဲကြောင့် မငြိမ်းချမ်းနိုင် ဖြစ်သွားရတော့သည်။ နောက်တစ်နေ့နံနက်တွင် အောလစ်ဗ်သည် သူ့ပစ္စည်းများကို လာယူကာ အခန်းခကို ရှင်းသွားလေသည်။ အောလစ်ဗ်သည် တစ်ဘက်ခန်းမှ ပြဿနာကို မသိသေး။ ထို့ကြောင့်လည်း မမအေး ယောကျ်ား ကိုသိန်းကို ပြုံး၍ နှုတ်ဆက်သွား၏။ ထိုအပြုံးကို မမအေးက မြင်ဖြစ်အောင် မြင်သည်။ ‘ဟင်း ဘယ်လို ကလေကချေတွေနဲ့ ဘယ်အချိန်က အသိ အကျွမ်း ဖြစ်သွားသလဲ မသိဘူး၊ ကိုရွှေသိန်း၊ ရှင့် အမူအကျင့်တွေ ဟာ ယုတ်မာလွန်းအားကြီးတယ်၊ ရှင် ဘယ်လိုခြေလှမ်းရင် ဘယ် လမ်းသွားတယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိတယ် သိရဲ့လား’ တကယ်ပင် မမအေးသည် သူ့ယောကျ်ား၏အကြောကို အစင်းသိ ဖြစ်နေဟန်တူလေသည်။ သည်အချက်ကိုတော့ အေးငြိမ်းက မမအေးကို ချီးကျူးမိ၏။ ‘ကဲ နင်တို့ပြဿနာ နောက်မှရှင်းလို့ ပြောတယ်မဟုတ်လား၊ နင်ကလဲ သည်းကိုသည်းတယ်၊ ယောကျ်ားပဲ နည်းနည်းပါးပါးတော့ လွတ်လွတ်လပ်လပ် နေမှာပေါ့’ ‘အမယ် ရှင်က အားပေးမှာပေါ့၊ ရှင်လဲ ဒီလိုအချိုးမျိုး ချိုးခဲ့ တာကိုး၊ ဟင်း ရှင်တို့ယောကျ်ားတွေများ မသိရင် ခက်မယ်’ အရာရှိကတော်ကြီးက ဝင်ပြောလိုက်သဖြင့် အဘိုးကြီး ငြိမ် သွားသည်။ ‘ရှင်လဲ ဟိုအဘိုးကြီးဆီ သွားတွေ့ဖို့ပြောတာ ခုထိ မသွား သေးဘူး၊ တော်ကြာ အရေးရှိမှ မျက်နှာသွားပြတော့ ဘယ်ကောင်း တော့မလဲ၊ လူဆိုတာ အခွင့်ကြုံတိုင်း ပေါင်းထားသင်းထားရတယ်’ သူ့ဘက်ပါလှည့်လာသဖြင့် အရာရှိကြီးသည် တစ်ဘက်သို့ လှည့်သွားတော့သည်။ မမအေးကမူ သူ့ယောကျ်ားကို အခန်းထဲ ဆွဲသွင်းကာ တတွတ်တွတ် ပြောဆို ငိုရှိုက်လျက်ရှိသည်။ အေးငြိမ်း သည် သူတို့တစ်တွေ၏ သောကဗျာပါဒများကို ကြည့်ကာ သူတို့ အိမ်တွင် နေထိုင်ဆက်ဆံမည့်ပုံများကို စိတ်ကူးဖြင့် မှန်းဆရင်း ပင့်သက်ချမိလေသည်။ + + + နွေရက်သည် ငပလီ၏ အအေးဓာတ်ကို လာရောက်တိုက်ခိုက်လျက်ရှိ လေသည်။ ပင်လယ်ပြင်သည် နေပူရှိန်၏ဒဏ်ကို စင်းစင်းကြီး  ခံနေရ ရှာသည်။ ရေလှိုင်းများသည် နေရောင်အောက်တွင် လူးလွန့် လှုပ်ရှား နေရသည်သို့ ရှိလေ၏။ ဆားငန်ရေသည် နွေးထွေးလျက် ရှိသည်။ ပူလွနေသော သဲပြင်ပေါ်တွင် ဖိနပ်မပါဘဲ ပြေးလာခဲ့သော အေးငြိမ်း၏ ခြေထောက်လေးများသည် ရေစပ်မှ သဲပြင်ပေါ်အရောက် တွင် ရုတ်တရက် အေးကနဲ ဖြစ်သွားလေသည်။ သူ့နောက်မှ မြနုက ပြေးလိုက်လာသည်။ သူ့လက်ထဲတွင် အုန်းသီးနှစ်လုံးလို မနိုင့်တနိုင် သယ်လာသည်။ ပုန်းညက်ပင်အောက်တွင် အုန်းသီးများကိုချကာ နေရာထိုင်ခင်းအတွက် ရွက်ခြောက်များကို ရှင်းလျက်ရှိသည်။ အေးငြိမ်းသည် ထဘီကို ဒူးဆစ်အထိ မရင်း ရေလှိုင်းများကို   ကန့်လန့် ဖြတ်၍ လမ်းလျှောက်နေလေသည်။ မြနုသည် အိမ်ဘက်သို့ တစ်ခေါက် ပြန်ပြေးသွားပြန်၏။ နေရောင်အောက်တွင် အေးငြိမ်းသည် လက်နှစ်ဘက်ကို ဆန့်ကာ မတ်မတ်ရပ်၍နေသည်။ ရေလှိုင်း၏ အစွန်အဖျားတွင် ရပ်နေရသဖြင့် လှိုင်းပုတ်လိုက်တိုင်း အေးငြိမ်း၏ ကိုယ်လေးက ယိုင်သွားသည်။ အေးငြိမ်းက ရေလှိုင်းနှင့်ပြိုင်၍ ကိုယ်ကို မယိုင်အောင် ထိန်းကာ မတ်မတ်ရပ်နိုင်ရန် ကြိုးစားသည်။ နေရောင်အောက်တွင် အေးငြိမ်း၏ အသားဝါနုလေးများက ညိုဝါရောင် သန်းလာသည်။ ငပလီ ဆားငန်ရေက အေးငြိမ်း၏အသားဝါဝါလေးများကို တဖြည်း ဖြည်း ဖျက်စီးစ ပြုနေခဲ့ပြီ။ ‘ဟေး သိပ်လှတယ်၊ တို့မှာ ကင်မရာပါရင် ဓာတ်ပုံရိုက်ယူ သွားမှာပဲ’ ကျော်ကျော်နှင့် မြနုသည် အုန်းသီးတစ်လုံးစီကိုင်ကာ ဆင်းလာ ကြသည်။ ကနေ့အဖို့ သူတို့သုံးယောက်သည် မိတ်ဆုံပျော်ပွဲစားထွက် ရန် ချိန်းထားခဲ့ကြခြင်းပင် ဖြစ်လေ၏။ မမအေး၏ အစီအစဉ်ဖြင့် အရာရှိကြီးတို့ မိသားစုက ငပလီပတ်ဝန်းကျင်သို့ ဂျစ်ကားဖြင့် လည်ပတ်ရန် နံနက်စောစောကပင် ထွက်သွားခဲ့ကြသည်။ ကျော်ကျော် က အေးရိပ်သာမှ သူငယ်ချင်းတစ်ဦးနှင့် စုပေါင်း ပျော်ပွဲစားရန် ချိန်းထားသည်ဆိုကာ နေရစ်သည်။ ယောကျ်ားကို အပါခေါ်ထုတ် သွာ:ချင်ဇောကြောင့် မမအေးက ကျော်ကျော့်ကို အခွင့်ပေးကာ ထားရစ်ခဲ့သည်။ ကျော်ကျော်က မြနုကို ပြေး၍ အကြောင်းကြားထား ခဲ့လေသည်။ သစ်ရွက်ခြောက်များပေါ်တွင် ဖျာကြမ်းတစ်ချပ်ကို ခင်းလိုက် ကြသည်။ အုန်းသီးသုံးလုံး၊ ကောက်ညှင်းထုပ် ခုနစ်ထုပ်၊ ကိတ် ခြောက်၊ ထောပတ်နှင့် ငါးပိကြော်တို့ကို စုပေါင်းလိုက်သောအခါ မဆီလျော်လှသော်လည်း စုံလင်သည့် ပွဲတစ်ပွဲတော့ ဖြစ်၍သွားသည်။ မြနုသည် ဓားမတစ်ချောင်းဖြင့် အုန်းသီးထိပ်ပိုင်းကို ဖျတ်ဖျတ်လတ်လတ် ခုတ်လျက်ရှိသည်။ ‘ပေး ပေး တို့ခုတ်မယ်’ ကျော်ကျော်က ဓားကို လှမ်းယူသည်။ သို့သော် ကျော်ကျော့် ဓားချက်သည် အုန်းသီးခွံပေါ်တွင် အရာမျှပင် မထင်ချေ။ မြနုက ဟက်ဟက်ပက်ပက် ရယ်လိုက်သည်။ ‘ရန်ကုန်သားတွေကလဲ နုလိုက်တာနော် မိန်းကလေးတွေကျနေ တာပဲ ဟီးဟီး’ ကျော်ကျော်သည် ရှက်ရယ် ရယ်လိုက်ကာ ဓားကို မြနုလက်ထဲ ပြန်ထည့်လိုက်ရသည်။ အေးငြိမ်းက ကောက်ညှင်းထုပ်များကို ဖြေ လိုက်လေသည်။ ‘ကိုကျော်ကျော်တို့ ပြန်ကြဖို့ပဲဆို’ ‘ဟုတ်တယ် မမအေးက ပြန်ချင်ပြီတဲ့၊ သူ့ယောကျ်ားကို   မနိုင် လို့တဲ့’ ‘သူ့ယောကျ်ားက ဘာဖြစ်လို့လဲ ဟင်’ မြနုက ထိပ်ဖွင့်ပြီးသော အုန်းသီးတစ်လုံးကို လှမ်းပေးရင်း မေးသည်။ ကျော်ကျော်က မော့်သောက်မည်ပြုပြီးမှ အေးငြိမ်းလက်ထဲ လှမ်းပေးသည်။ အေးငြိမ်းက ခေါင်းခါပြလိုက်သဖြင့် သူတစ်ချက် မော့်လိုက်သည်။ အုန်းရည်များက ကျော်ကျော့် နှုတ်ခမ်းဘေးမှ စီးကျလာကြလေသည်။ မြနုက ရယ်ပြန်သည်။ ‘ငါက စထရောနဲ့မှ သောက်တတ်တာ’ ‘ကိုကျော်ကျော်တို့ မြို့သားတွေက ပိုကို ပိုတယ်၊ ဒါနဲ့ပြောပါ ဦး၊ မမအေးက သူ့ယောကျ်ားကို ဘာပြုလို့ စိတ်မချတာလဲ’ ‘သူ့ယောကျ်ားက ကောင်မလေးတွေနောက်ကို လိုက်နေလို့ပေါ့ ဟ’ ္အရန်ကုန်မှနေတော့ကော မလိုက်ဘူးလား’ ‘သူ့ကွယ်ရာမှတော့ လိုက်မှာပေါ့’ ကျော်ကျော်သည် ဂစ်တာကို မကာ ဟန်ပါပါ မတ်တတ်ရပ် လိုက်သည်။ ‘ငါတို့ကျောင်းမှာ ပျော်ပွဲစားထွက်ရင် ငါက အမြဲ ဂစ်တာ တီးပြရတယ်’ ‘ခုလဲ တီးဖို့ပဲမဟုတ်လား’ မြနုက ကျော်ကျော့်ကို သေသေချာချာကြည့်ကာ ပြောလိုက် သည်။ ကျော်ကျော့် အပြုအမူမှန်သမျှသည် မြနုအတွက် ရယ်စရာ ဖြစ်၍နေလေသည်။ ငပလီရောက် ဧည့်သည်များကို မြင်တွေ့နေရ သည့်တိုင် ယခုလို ရင်းရင်းနှီးနှီး မဆက်ဆံခဲ့ဖူး၍ မြနုက သဘော အကျကြီးကျ၍နေသည်။ ‘လမ်းသရဲသီချင်းဆိုပါ ကိုကျော်ကျော်’ ‘ဟယ် နင်ကလဲ လမ်းသရဲသီချင်း မဟုတ်ပါဘူး၊ လူကောင်း တွေ ဆိုတာပါဟ’ ‘သိဘူးလေ’ အေးငြိမ်းသည် ကျော်ကျော်နှင့် မြနုတို့ ပြောသမျှကို နားထောင် ကာ ရယ်၍ နေရလေသည်။ ကျော်ကျော်က ကလေးဆန်ကာ မြနုက ပွင့်လင်းသည်။ သူတို့နှစ်ယောက်ကို ကြည့်ရသည်မှာ မြန်မာပြည်၏ အရှေ့နှင့် အနောက်ကို ယှဉ်ကြည့်ရသလိုပဲဟုလည်း လူကြီးဆန်ဆန် တွေးမိသည်။ ကျော်ကျော်က မြနုအခေါ် လမ်းသရဲသီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ကိုယ်ကို တမင်တွန့်လိမ်ကာ ဆိုပြသည်။ အေးငြိမ်းမျက်နှာနားသို့ ကပ်၍လည်း အမူအရာ အမျိုးမျိုး လုပ်ပြသည်။ မြနုသည် အငြိမ့်ထဲမှ လူရွှင်တော် မျောက်က ကပြသည်ကို ကြည့်ရသည့်အလား အူ ကို နှိပ်၍ ရယ် လေသည်။ ‘ကောင်းတယ် ကောင်းတယ်၊ သိပ်ကောင်းတာပဲ၊ နောက် တစ်ပုဒ် ဆိုပြပါဦး၊ အမယ်လေး ရယ်လိုက်ရတာ တစ်အားပဲ’ ‘တော်စမ်းပါ၊ နင်က ရယ်ချည်းနေတာပဲ’ ကျော်ကျော်က ဂစ်တာကိုချလိုက်ကာ သူတို့ တပျော်တပါး စားသောက်ကြသည်။ နေပူလွန်း၍ ကမ်းခြေတွင် လူရှင်းလျက်ရှိလေ သည်။ တစ်ခါတစ်ရံ ဓာတ်ပုံထွက်ရိုက်သူ အချို့သာ ရှိနေသည် မလှမ်းမကမ်းတွင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးသည် ဓာတ်ပုံအရိုက်ခံ၍ နေလေ သည်။ ရေကူးဝတ်စုံနှင့် ကိုယ်ဟန်အမျိုးမျိုး ပြနေရ၍ ကျေနပ်နေဟန် ရှိသည်။ ဓာတ်ပုံဆရာသည် သူလိုသလို ကိုယ်အနေအထား ရစေရန် ခြေထောက်ကလေးများ လက်ကလေးများကို ကိုင်တွယ်ပြုပြင်ပေး လျက် ရှိလေ၏။ ္အကိုကျော်ကျော်ရို့ နောက်နှစ်ကော ငပလီကို လာဖို့လားဟင်’ ‘လာမှာပေါ့ဟ’ ‘နှစ်တိုင်းလာတော့ ပိုက်ဆံတွေ အများကြီး ကုန်ဖို့နော်၊ ကိုကျော်ကျော်ရို့က သူဌေးလား’ ‘မဟုတ်ပါဘူးဟာ ၊ နင်ကလဲ သူဌေးမဟုတ်လဲ လာနိုင်ပါ တယ်’ ‘ကျွန်မရို့သာ မြန်မာပြည်မှာနေရင် ငပလီကို ရောက်ဖူးမှာ မဟုတ်ဘူး’ ‘နင်ကလဲ ဒါကကော မြန်မာပြည်ပဲ မဟုတ်ဘူးလား’ ‘ဟုတ်တော့ ဟုတ်တာပေါ့၊ ဒါပေမယ့် ဒီကနဲ့ဆိုရင် မြန်မာ ပြည်ကို အဝေးကြီး သွားရသေးတာဆို’ ‘လာပြန်ပြီ မြန်မာပြည်’ အေးငြိမ်းသည် သစ်ရွက်ခြောက်ကလေးများကို တုတ် တစ် ချောင်းဖြင့်လိုက်စုရင်း မြနုနှင့်ကျော်ကျော်တို့ စကားပြောနေသည်ကို ငေးကာ နားထောင်နေသည်။ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ ဘာတွေ စဉ်းစားနေတာလဲ’ ကျော်ကျော်က အေးငြိမ်းကို စိုက်ကြည့်ကာ မေးသည်။  အေး ငြိမ်းသည် ကျော်ကျော်၏ အကျင်္ီဆင်ကြားမှ ယိုးဒယားပန်းနွယ်လေး များကို စူးစိုက်ကြည့်ရင်း ပြုံးလိုက်သည်။ ‘ကိုကျော်ကျော်ရို့က ငပလီကို အပန်းဖြေလာတယ်လို့ ပြောကြ တယ်နော်၊ ဒါပေမယ့် ကိုကျော်ကျော်ရို့ ကြည့်ရတာ ပင်ပင်ပန်းပန်း လုပ်စားကြရဖို့လဲ မဟုတ်ဘဲနဲ့’ ကျော်ကျော်က ရယ်သည်။ ‘ပင်ပန်းတာပေါ့၊ ဖေဖေကလဲ ရုံးကို နေ့တိုင်းသွားရတယ်၊ အိမ်ကကားကြီးကိုတောင် စီးသွားရတာ၊ ရုံးရောက်တော့လဲ ပန်ကာကြီး အောက်မှာ ထိုင်ပြီး စာရွက်တွေ တစ်ထပ်ကြီးကို လက်မှတ်တွေ ထိုးထိုးပေးရတာ၊ ပြီးတော့ အစည်းအဝေးတွေ တက်ရတာလဲ ဘယ်လောက်ပင်ပန်းသလဲ၊ စကားတွေ ပြောရ၊ နားထောင်ရ၊  အစား တွေ စားရ’ ကျော်ကျော်က အစမှအဆုံး လက်ဟန်ခြေဟန်ဖြင့် ဟန်ပါပါ လုပ်ပြသဖြင့် မြနုက တခစ်ခစ်ရယ်သည်။ အေးငြိမ်းပါ ပြုံး၍ နေရ သည်။ ‘မေမေက ဆိုရင်လဲ ဖေဖေရုံးသွားရင် အိမ်မှာ အရာရှိကတော် တွေ စုပြီး ဖဲရိုက်ရတာ ဘယ်လောက်ညောင်းသလဲ’ ‘ကျော်ကျော်ကကော’ ‘ဟာ မပြောပါနဲ့၊ ကျွန်တော်က တကယ့်ကို ပင်ပန်းတာ၊ ကျောင်းသွားရ၊ ကျူရှင်ပြေးရ၊ ရုပ်ရှင်ကြည့်ရ၊ ရေကူးရ၊ ဂစ်တာ တီးရ’ ‘ဒီလိုဆို ဘာများပင်ပန်းတာရှိလို့လဲ’ မြနုက ရယ်ရင်း တကယ်မသိဟန်ဖြင့် မေးလိုက်သည်။ သည်တစ်ခါ အေးငြိမ်းက ရယ်မိလေသည်။ ‘မြနုကလဲ သူက တမင်ရယ်ရအောင် ပြောတာကို’ မမအေးတို့ ပြန်လာချိန်နီးသဖြင့် အေးငြိမ်းက သူတို့ပျော်ပွဲစား ဝိုင်းကို သိမ်းကြရသည်။ ထိုပွဲလေးသည် သူတို့ နှုတ်ဆက်ပွဲလေး လည်း ဖြစ်သွားခဲ့ရသည်။ ထိုနေ့က မမအေးတို့သည် အပြန်လေယာဉ် လက်မှတ်ကိုပါ တစ်ပါတည်း စီစဉ်ခဲ့ကြသောကြောင့် ဖြစ်လေသည်။ နောက်နေ့များတွင် ကျော်ကျော်သည် အေးငြိမ်းတို့နှင့် စကားပြောခွင့် မရတော့ပေ။ သို့သော် မမအေးယောကျ်ားသည် အောလစ်ဗ်နှင့် ကမ်းခြေတစ်နေရာတွင် စကားပြောနေသည်ကို တွေ့ခဲ့ရကြောင်း မြနုက သတင်းပေးသည်။ သူတို့ ရန်ကုန်မှာ တွေ့နိုင်ရန် ချိန်းဆို နေကြပုံရသည်ဟုလည်း ဆို၏။ သူတို့သည် ရိုးမတစ်ဘက်မှ သည်မှာဘက်တွင် လာရောက် ဆုံစည်းကြပြီး ပြဿနာတစ်ရပ်ကို ရိုးမကိုကျော်၍ ပြန်သယ်သွားကြ ပေဦးမည်။ သူတို့တွင် အခြားပြဿနာတွေ မရှိကြလေရော့သလား။ ကျော်ကျော်တို့ ပြန်သွားသောအခါ အေးငြိမ်းတို့ လွမ်း၍ ကျန်ရစ်လေသည်။ ကျော်ကျော်သည် အေးငြိမ်းနှင့် မြနုတို့နှစ်ယောက် ဝယ်ပေးလိုက်သော ကောက်ညှင်းထုပ်များကို ဆွဲကာ လက်တပြပြဖြင့် ပြန်သွားရရှာသည်။ ခင်ပွန်းဖြစ်သူ၏ အချစ်ကို ရလျက် မယူသော မမဥမ္မာနှင့် ယူလိုပါလျက် မရသော မမအေးတို့ကို နှိုင်းယှဉ် တွေးတောကာ တစ်အိမ်တည်း နေသွားကြသူတွေ၏ အဖြစ်ကို အေးငြိမ်း စိတ်ထဲမှ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်သဖွယ် သီကုံး၍ ကြည့်နေမိလေသည်။ + + + ၅ ‘လူလေးဆယ် ဆိုရင်တော့ ဒီအိမ်ကြီး ပြိုကျဖို့ ရှိတော့တာပဲ’ ဘကြီးမောင်နှင့် မိန်းမတစ်ယောက် စကားပြောနေသည်ကို နားထောင်ကာ အေးငြိမ်း မျက်လုံးပြူးသွားသည်။ လူလေးဆယ်တောင် တည်းခိုမှာ ဆိုပါ့လား။ ‘ကျွန်မတို့လဲ ဘယ်မှာမှ ရှာမရတာနဲ့ ခု အားလုံး မဇင်မှာပဲ ထားခဲ့ရတယ်၊ ငပလီရောက်တဲ့နောက်တော့ ဘိချ်မှာပဲ နေချင်လို့ပါ ဦးကြီးရယ်’ ‘ဟုတ်တော့ ဟုတ်ပါရဲ့ ကလေးမရယ်၊ ဘကြီးအိမ်ကလဲ သိပ်ကောင်းတာ မဟုတ်ဘူး၊ ကလေးမ မြင်တဲ့အတိုင်းပဲ၊ တစ်ဘက် ခြံကို မေးကြည့်ပါဦးလား’ ‘သူတို့လူတွေက ငါးရက်လောက် နေဦးမှာတဲ့’ ‘ဒီမှာတော့ မဖြစ်လို့ပါ တူမရယ်’ မတတ်သာသည့်အဆုံး ဘကြီးမောင်က အပြတ်ပြောလိုက်ရ သည်။ အမျိုးသမီးက စိတ်ပျက်စွာ ပြန်သွားရှာသည်။ ‘ဟူး တစ်ဆွေလုံးတစ်မျိုးလုံး လာကြထင်ပါ့’ ဘကြီးက ညည်းလိုက်လေသည်။ ‘လေယာဉ်ပျံနဲ့ လာတာလား၊ ကားနဲ့လာတာလား ဘကြီးရဲ့’ ‘လေယာဉ်ပျံ စင်းလုံငှါးလာသလားတော့ သိပါဘူး’ ‘ဟင်၊ လေယာဉ်ပျံစင်းလုံငှါးလို့ ရတယ် ဟုတ်သလား’ ‘ပိုက်ဆံရှိရင် ရဖို့ပေါ့ဝေး’ စိတ်ကူးယဉ်တတ်သော အေးငြိမ်း၏ စိတ်ထဲတွင် ချက်ချင်းပင် လေယာဉ်ပျံကို စင်းလုံငှါးပစ်လိုက်သည်။ အို ကောင်းကောင်းပျော်ဖို့ ကောင်းတာပဲ၊ ထိုအခိုက် မြနုက သူ့ဆီသို့ ပြေးလာသည်။ ‘မအေးငြိမ်း မအေးငြိမ်း ဒီတစ်ခါ လိုက်ကြည့်စမ်းပါ၊  ရုပ်ရှင် မင်းသမီး မေဝင်းမောင်ရယ် သိပ်လှတာပဲ’ သူသည် အမောတကောပြောကာ အေးငြိမ်းကို လက်ဆွဲ၍ ခေါ်နေသည်။ ‘ဟင့်အင်း ငါ အဲဒီလို လိုက်ကြည့်ရမှာ ရှက်တယ်’ အေးငြိမ်းက လက်ကိုဖယ်၍ ရုန်းသည်။ မြနုသည် မေဝင်း မောင်ကို သူပါ လွတ်သွားမည်စိုးသဖြင့် ပြန်ပြေးသွားလေသည်။ ထိုနေ့က မြနုသည် မေဝင်းမောင်တို့ အုပ်စုနောက်သို့ တကောက် ကောက် လိုက်ကြည့်နေသဖြင့် အပြန်တွင် သူ့အမေက တံမြက်စည်းရိုး ဖြင့် နှစ်ချက်မျှ ရိုက်သည်ကို ခံလိုက်ရလေ၏။ အေးငြိမ်းသည် တစ်နေ့တာမျှ အားလပ်သွားသော အိမ်ကြီးကို သူ့တာဝန်အရ ရှင်းလင်းရပြန်သည်။ သူ့နားထဲတွင် ကျော်ကျော်၏ ဂစ်တာသံတဒေါင်ဒေါင်ကို ကြားယောင်၍ နေလေသည်။ ‘မအေးငြိမ်းဆီကို ကျွန်တော် စာရေးမယ် သိလား၊ ကျွန်တော့် လိပ်စာလဲ ယူထား’ ပြန်မည့်နေ့မနက်က ကျော်ကျော်က သူ့ကို ကမန်းကတန်း လာနှုတ်ဆက်သွားသည်။ မြနု၏ အစီအစဉ်အရ ကောက်ညှင်းထုပ်များ ကို လက်ဆောင်အဖြစ် သွားပေးစဉ် ကျော်ကျော်သည် ဝမ်းသာအားရ ဖြစ်သွားလေသည်။ သည်တစ်ခါတော့ မမအေးနှင့် အရာရှိကတော်ကြီး က ပြုံး၍ နေကြသည်။ မြို့ကြီးသူ မြို့ကြီးသား တို့၏ အဆင့်အတန်း ခွဲတတ်မှုနှင့် အခွင့်အရေး ရယူမှုကို အေးငြိမ်းက အမှတ်ထင်ထင် သတိထားမိ လိုက်သည်။ ‘မလေး နင့်အစ်ကိုသန်းအောင်ဆီက စာလာတယ်’ ဘကြီးမောင်၏အော်ပြောသံကြောင့် အေးငြိမ်းသည် တံမြက် စည်းကို ပစ်ချကာ အောက်ထပ်သို့ ပြေးဆင်းခဲ့၏။ စာထဲတွင် အစ်ကိုသန်းအောင်နှင့် သူငယ်ချင်းတစ်စု သကြင်္န်ရက်တွင် ငပလီသို့ လာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အိမ်ကို မည်သူ့ကိုမျှငှါးဘဲ ချန်ထားဖို့ အကြောင်းနှင့် အေးငြိမ်းအတွက် စာအုပ်များ ယူလာမည့် အကြောင်း များ ရေးထားလေသည်။ ‘ဘာလိုလိုနဲ့ သကြင်္န်တောင် ရောက်တော့မှာပါလား’ အေးငြိမ်းစိတ်ထဲမှ တွေးလိုက်မိသည်။ ငပလီ၏ သကြင်္န်ရက် သည် တစ်မျိုးတစ်ဖုံ လှပလာဦးမည်ထင်သည်။ သကြင်္န်ရက်တွင် အပန်း ဖြေသူများ၊ အပျော်ခရီး ထွက်သူများ ငပလီကို လှိမ့်၍ ရောက်လာ တတ်သည်။ သည်တစ်ခါတော့ ငပလီ၏ သကြင်္န်ကို နွှဲရတော့မည်။ အေးငြိမ်း တွေးတော၍နေဆဲမှာပင် အိမ်ရှေ့သို့ အမျိုးသား တစ်ယောက်နှင့် အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ခပ်သုတ်သုတ်ဝင်၍ လာ ကြသည်။ သူတို့သည် အိမ်အောက်တွင် ထိုင်နေသည့် ဘကြီးမောင် ဆီသို့ တန်းတန်းမတ်မတ် ဝင်သွားကြသည်။ အေးငြိမ်းက ကြမ်းပြင်မှ အမှိုက်လှည်းချသည့် အပေါက်ကို ပျဉ်ချပခွါကာ ငုံ့၍ကြည့်သည်။ ‘ချစ်လှကြည်ပါလား’ ချစ်လှကြည်နှင့် အမျိုးသားတစ်ယောက်ကို မြင်လိုက်ရသည်။ ချစ်လှကြည်သည် အေးငြိမ်း၏ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ သို့သော် အေးငြိမ်းထက် အတန်းကြီးသည်။ အသက်လည်းကြီးသည်။ ကျိန ္တလီတွင် တစ်လမ်းတည်း တစ်ကျောင်းတည်း နေခဲ့ကြရသည်။ အေးငြိမ်းက အောက်သို့ ဆင်းလာခဲ့သည်။ ‘အေးငြိမ်း’ ချစ်လှကြည်၏ မျက်နှာက မကောင်းလှပေ။ အေးငြိမ်းကို ခေါ်လိုက်သော အသံသည် အနည်းငယ် တုန်တုန်ယင်ယင် ဖြစ်၍ နေလေသည်။ သူနှင့်ပါလေသော အမျိုးသားသည် ဘကြီးမောင်ကို တစ်စုံတစ်ရာ ပြောပြနေသည်။ သေသေချာချာ ကြည့်လိုက်မှ မြပြင်ရွာမှ ကိုစိန်အေး ဖြစ်နေသည်။ အေးငြိမ်းက အခြေအနေကို အနည်းငယ် ရိပ်စားမိသွား၏။ ‘ချစ်လှကြည် ဘာဖြစ်လာတာလဲ’ ချစ်လှကြည်က အေးငြိမ်း၏ လက်မောင်းတစ်ဘက်ကိုဆွဲကာ အိမ်နောက်ဘက်သို့ ခေါ်ခဲ့သည်။ ငါကောင်းကောင်း စိတ်ညစ်တယ် အေးငြိမ်းရယ်၊ အိမ်က ငါ့ကို ယောကျ်းပေးစားဖို့ လုပ်နေကြတယ်၊ ကိုစိန်အေးနဲ့ သဘောမတူ လို့တဲ့’ ‘ခု နင်ရို့ ထွက်ပြေးလာကြတာလား’ ‘အေး’ ချစ်လှကြည်က တိုတိုတောင်းတောင်းပင် ပြောလိုက်သည်။ ချစ်လှကြည်သည် စစ်တွေသူလေးဖြစ်သည်။ ချစ်လှကြည်၏ ဖခင် ကလည်း စစ်တွေသား။ ကျိန ္တလီကို ပြောင်းလာသည်မှာ များစွာ မကြာသေး။ ဖခင်မှာ စက်လှေပိုင်ရှင်တစ်ဦးနှင့် သဘောတူထားသည်။ ချစ်လှကြည်သည် အသားဖြူ၏။ မဂိုဆင်ချော၍ မျက်နှာထား လှ၏။ ကိုယ်လုံးကလေးက ကျစ်ကျစ်လျစ်လျစ် ပြားပြားချပ်ချပ် ရှိသည်။ သူ့နေရာနှင့်သူ အဆင်ပြေပြေ အချိုးကျကျ လှသူလေး ဖြစ်သည်။ ယခုလို သကြင်္န်ရက်တစ်ရက်တွင် ကိုစိန်အေးနှင့် ရေကစား ရာတွင် ဆုံမိကြပြီး ချစ်ခဲ့ကြသည်။ ကိုစိန်အေးသည်လည်း အသား ဖြူဖြူ လူချောတစ်ဦးပင် ဖြစ်၏။ သူတိုနှစ်ဦးသည် လိုက်ဖက်သော စုံတွဲလေးပင်ဖြစ်ကြောင်း အေးငြိမ်းပင် သတိထားမိခဲ့သည်။ သို့သော် ကိုစိန်အေးသည် သာမန် တံငါသမားတစ်ဦး၏ သားသာဖြစ်လေ သည်။ ယခုတော့ ချစ်လှကြည်၏ အိမ်ကလည်း ရိပ်မိ၍ သွားခဲ့ပြီ။ ချစ်လှကြည်တို့ နှစ်ဦ:လည်း စွန့်စား၍ လာခဲ့ကြပြီ။ ကိုစိန်အေးသည် သူ့ကို တူသားလိုချစ်သော ဘကြီးမောင်ဆီသို့ ပြေး၍လာခဲ့ဟန် တူလေသည်။ ‘နင်ဘာမှမကြောက်နဲ့ ချစ်လှကြည်၊ နင်ရို့ အဖေက ဘကြီး မောင် ကိုတော့ ကြောက်ဖို့၊ ဒီအဘိုးကြီးက နေတာအေးသလောက် စိတ်မထင်ရင် မထင်သလို လုပ်တတ်တယ်လို့ သူတစ်ခါက ပြောဖူး သားပဲ၊ ဒီကိုတော့ လိုက်လာရဲမှာ မဟုတ်ဘူး’ ဘကြီးမောင်က သူတို့ကို လှမ်းခေါ်သည်။ ‘နင်ရို့ ဟိုတဲလေးထဲမှပဲနေကြ၊ ညကျမှ အိမ်ပေါ်တက် အိပ်ချင်အိပ်၊ ငါ မင့်အဖေကို သွားပြောထားလိုက်မယ်’ ဘကြီးမောင်က ကိုစိန်အေးဘက်သို့ လှည့်ပြောသည်။ ချစ်လှ ကြည်က အေးငြိမ်း၏ လက်ကလေးကို ရှက်ရွံ့စွာ ဆုပ်ကိုင်ထားသည်။ ‘အဖေများ ကျွန်တော့်ကို ဆိုနေမလား မသိဘူး’ ‘ဘာ အခုမှ ဆိုနေမလားလဲ၊ မင်းရို့ဘာသာ ထင်ရာလုပ်လာ ပြီးတော့၊ တကယ်ဆို ငါ့ကို အရင်လာပြောပါလား၊ ဒီကောင်မလေး အသက်ဘယ်လောက်ရှိပြီလဲ’ ကိုစိန်အေးက ချစ်လှကြည်ကို လှမ်းကြည့်သည်။ ချစ်လှ ကြည်က ခေါင်းကိုငုံ့ပြီးဖြေသည်။ ‘ဆယ့်ကိုးနှစ် ပြည့်ပြီးပါပြီ’ ‘အေး အေး၊ ငါ မင်းရို့ အဖေဆီ သွားအကြောင်းကြားလိုက် ဦးမယ်’ ဘကြီးမောင်က စိတ်မြန်လက်မြန်ထသွားသည်။ ကိုစိန်အေး သည် ဘကြီးမောင်ကို တားလိုသော်လည်း မတားရဲ။ သူတို့ နှစ် ယောက်သည် အားငယ်စွာ ကျန်ရစ်ကြလေသည်။ ‘နင်ရို့ ကံကောင်းတယ်၊ အိမ်မှာလဲ ဧည့်သည်တစ်ယောက်မှ မရှိဘူး၊ အိမ်ပေါ်တက်နေကြပေါ့ဟ၊ ဘယ်သူမှ မသိပါဘူး၊ လူလာရင် ဧည့်သည်တွေရှိတယ်လို့ ငါ ပြောလိုက်မယ်’ ‘ဘကြီးလာတဲ့အထိတော့ ငါရို့ စောင့်နေဦးမယ်၊ ဒီနေရာမှာ မနေရဲဘူးဟာ၊ နင်ရို့အိမ်ထဲကိုသွားမယ်’ အမေသည် ချစ်လှကြည်တို့နှစ်ယောက်ကို တအံ့တသြ ကြည့် နေလေသည်။ အတန်ကြာမှ အမေ့ထံမှ စကားထွက်လာသည်။ ‘ချစ်လှကြည်၊ နင် ယောကျာ်း  အစောကြီးယူရင် ကောင်းကောင်း ဒုက္ခရောက်ဖို့’ အမေက သူ့ဘဝနှင့်ယှဉ်ကာ ပြောလိုက်လေသည်။ ချစ်လှ ကြည်သည် မျက်ရည်လဲ့လဲ့ဖြင့် တွေဝေနေတော့သည်။ ချစ်သူနှင့် ခွဲရမည်ကို စိုးရိမ်သည်က တစ်ဘက်၊ မချစ်မနှစ်သက်သူနှင့်ပေါင်းဖက် ရမည်ကို ကြောက်ရွံ့သည်က တစ်ဘက်၊ အသက်ငယ်ငယ်နှင့် လူ့ ဘဝခရီးကို ရင်ဆိုင်ရမှာ စိုးရွံ့သည်က တစ်ဘက် ဖြစ်နေဟန် ရှိလေသည်။ ‘လာပါဟယ်၊ နင် စိတ်မညစ်နေနဲ့၊ တို့နှစ်ယောက် လမ်း လျှောက်မလား’ ‘ငါ့ကို သူများတွေမြင်သွားမှာကြောက်တယ်၊ အဖေကတွေ့ရင် ငါ့ကို သတ်ဖို့’ ‘သူရို့ ဒီကိုတော့ လာဖို့ မရှိပါဘူး၊ လာ သွားကြရအောင်၊ တို့ ရေထဲမှာ ပုန်းနေမယ်’ ကိုစိန်အေးသည် ချစ်လှကြည်လောက် စိုးရိမ်ကြောင့်ကြဟန် မရှိ။ ချစ်သူရှေ့တွင် ရဲရဲဝံ့ဝံ့ရပ်တည်နေဖို့ကလည်း ရှိသေးသည် မဟုတ်လား။ သူတို့အပြောအရ မနေ့ကပင် ချစ်လှကြည် အိမ်မှ ထွက်လာခဲ့သည်။ ညက ကျိန ္တလီတစ်ဘက်ကမ်းမှ ရေကျော်ရွာတွင် အိပ်ကြသည်။ အိမ်မှ လူကြီးများက မြပြင်နှင့် ဂျိတ်တောတွင် ရှာဖွေ၍ကောင်းဆဲ ငပလီသို့ပြေးလာကြခြင်း ဖြစ်လေသည်။ ‘အေးငြိမ်းရယ် နင်ပါလိုက်ခဲ့’ ‘လိုက်ချင်ပါဘူး၊ နင်တို့ဘာသာသွား’ ကိုစိန်အေးက မရမက ဆွဲခေါ်သွား၍ ချစ်လှကြည် ပင်လယ် ဘက်သို့ ပါသွားသည်။ သူတို့ထွက်သွားပြီးမှ အေးငြိမ်းစိတ်ထဲက စိတ်မချဖြစ်ကာ မြနုကိုခေါ်၍ သူတို့နောက်မှလိုက်ခဲ့သည်။ ချစ်လှကြည်သည် သောကထွေထွေကို မေ့ကာ ရေထဲတွင် ငါးကြင်းမလေးသဖွယ် မြူး၍နေလေပြီ။ ငယ်ရွယ်သူဆိုတော့လည်း ချစ်သူနှင့်ပျော်ရရွှင်ရသည်မှာ ကမ္ဘာလောကကြီးကိုပင် မေ့လောက် ပေမည်။ အေးငြိမ်းနှင့်မြနုက သူတို့ထိုင်နေကျ ပုန်းညက်ပင်အောက်တွင် ထိုင်ကာ ချစ်လှကြည်တို့ကိုငေးကြည့်ရင်း စကားပြောနေကြသည်။ ‘ကိုကျော်ကျော်တော့ ကျွန်မရို့ကို မေ့သွားပြီထင်ပါရဲ့နော်’ မြနုက သတိတရပြောရှာသည်။ ‘မေ့ဖို့ပေါ့ဝေး၊ သူရို့မှာ ပျော်စရာတွေ လုပ်စရာတွေက အများကြီးရှိတာ၊ ဒီကိုလာတာ အပျင်းပြေလာတာပဲ၊ တို့နဲ့ခင်မင် အောင် နေသွားတာလဲ အပျင်းပြေအောင်နေသွားတာပဲ’ ‘ကျွန်မတို့ကို အပျင်းပြေခင်မင်တာ ဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်တယ်၊ သူရို့တွေက အားလုံးကို အပျင်းပြေလုပ်နေကြ တာပဲ’ အေးငြိမ်း၏ အဘိဓမ္မာကို မြနု နားမလည်ပေ။ သို့သော် ကျော်ကျော်တို့လို လူမျိုးသည် သူတို့ကို ထာဝစဉ်သတိရနေမည်မဟုတ် ဟူ၍တော့ ခံစားမိသည်။ ချစ်လှကြည်နှင့် ကိုစိန်အေးတို့ ရေထဲမှ တက်လာကြသည်။ ကမ်းခြေနှင့် ပင်လယ်လှိုင်းတို့ နောက်ဆုံး ထိတွေ့ရာ ရေလှိုင်းစပ်မှာ ခြေဆင်း၍ သူတို့ ထိုင်ကြသည်။ ရေလှိုင်းသည် သူတို့နှစ်ဦးကို အငြိမ့်မင်းသမီး ထဘီနားခတ်သလို ခတ်၍ သွားတတ်လေသည်။ ‘သူရို့ ခိုးပြေးလာကြတာလား’ ‘ဟုတ်တယ်’ ရေစိုနေသော ချစ်လှကြည်၏ ဆံပင်များသည် ပခုံးပေါ် အိကျနေလေသည်။ ကိုစိန်အေးသည် ခေါင်းကိုငုံ့ကာ စကားတတွတ် တွတ် ပြောလျက်ရှိသည်။ ချစ်လှကြည်က အဝေးသို့ ငေးနေသည်။ ပင်လယ်ပြင်ကို ကျောပေးထားသော သူတို့နှစ်ဦး၏ မျက်နှာတွင် ကြည်နူးမှုထက် သောက က အရိပ်ထင်နေသည်။ ‘လာဟယ် တို့လဲ ဒီဘက်မှာ ရေကူးကြမယ်’ မြနုက ပင်လယ်ထဲဆင်းရန် ဟန်ပြင်သည်။ ‘ငါ မကူးချင်သေးဘူး၊ နင် ကူးချင် ကူးလေ’ မြနုသည် အကျင်္ီကိုချွတ်ကာ ဘထီရင်လျားဖြင့် ဆင်းသွားလေ သည်။ အေးငြိမ်းတို့ နေရာလေးသည် ကမ်းခြေအစွန်ဘက်ကျ၍ အစဉ်လို လူရှင်းလျက်ရှိတတ်လေသည်။ အေးငြိမ်းသည် သစ်ရွက် ခြောက်များပေါ်တွင် အုန်းလက်တစ်ခုကို ခင်းကာ ကောင်းကင်ကို မျက်နှာမူ၍ လဲလျောင်းနေလိုက်သည်။ နေရောင်က မျက်စိထဲသို့ ကျရောက်လာသဖြင့် မျက်ခွံများကို ပိတ်ထားလိုက်လေသည်။ သူ မျက်လုံးများ ဖွင့်မိသည့်အချိန်တွင် ငပလီသောင်ယံမှ အချစ်ဇာတ်လမ်းလေးတစ်ခုသည် ကြေကွဲဖွယ်ဇာတ်သိမ်းကို ခင်း ကျင်းလျက် ရှိလေပြီ။ ‘မအေးငြိမ်း မအေးငြိမ်း ထစမ်းပါ၊ အရေးထဲ အိပ်ပျော်နေတာ ကို၊ ဟိုမှာ ဟိုအစ်မ ပါသွားပြီ’ သူ့မျက်လုံးများကို လက်ဖဝါးအစုံနှင့် ပွတ်ကြည့်မိသည်။ ရုပ်ရှင်ပြကွက်တစ်ခုအလား ဝင်ရောက်လာသော မြင်ကွင်းကို သူ မယုံကြည်နိုင်တော့။ ချစ်လှကြည်သည် သူ့အဖေ လက်တွင်းမှ ရုန်းထွက်လျက်ရှိ သည်။ ကိုစိန်အေးသည် သဲပြင်ပေါ်တွင် ခပ်ယိုင်ယိုင်ရပ်ကာ ချစ်သူ ကို မျက်စိတစ်ဆုံး ကြည့်နေရှာသည်။ ပင်လယ်ရေများ မခြောက်တတ် သေးသော အဝတ်စိုစိုလေးများဖြင့် ချစ်လှကြည် ကားပေါ်ပါသွား လေသည်။ ‘ကျွန်မ ရေထဲကကြည့်နေတာ ဟိုလူကြီးက ချစ်လှကြည် ကိုလဲ ရိုက်တယ်၊ ကိုစိန်အေးကိုလဲ လက်သီးနဲ့ထိုးတယ်၊ ကားပေါ်က လူတွေကလဲ ရိုက်မယ်တကဲကဲ လုပ်နေကြတယ်’ ကိုစိန်အေးသည် ပင်လယ်စပ်တွင် ခြေပစ်လက်ပစ် ထိုင်ချ၍ ကျန်ရစ်သည်။ အေးငြိမ်း အိမ်ဘက်သို့ ပြေးလာခဲ့သည်။ ဘကြီးမောင် ပြန် မရောက်သေး။ အမေက သူ့ကို စိတ်ပျက်လက်ပျက် ခေါင်းခါပြသည်။ ဘကြီးမောင်နှင့်အတူ ပါလာသော ကိုစိန်အေး၏ အမေသည် သား ဖြစ်သူကို ပင်လယ်ကမ်းစပ်မှ ဆွဲခေါ်ခဲ့ရသည်။ အေးငြိမ်း၏ မျက်စိ ထဲတွင် ရုပ်ရှင်ဆန်လှသော မြင်ကွင်းသည် မျက်စိထဲက ထွက်မသွား။ ဝတ္တရားမပျက် တဝုန်းဝုန်း ရိုက်ခတ်နေသော ပင်လယ်လှိုင်း များသည် အယူသည်းမှု၊ အဆင့်အတန်း ခွဲခြားမှုတို့က ဖျက်ဆီးပစ် လိုက်သော ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၏ သကေင်္တလေးများကို အဆုံးတိုင် ဝါးမျိုဖျောက်ဖျက်ပစ်လိုက်တော့သည်။ + + + ၆ အေးငြိမ်းအတွက်တော့ ကိုယ်ပိုင် ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကို ငပလီတွင် မှတ်တမ်းတင်ရလိမ့်မည်ဟု မည်သည့်အခါမျှ မထင်ခဲ့။ နွေရက်တွေ ညောင်းလာသည်နှင့်အမျှ ငပလီကမ်းတွင် လာရောက်စုစည်းကြသော လူအမျိုးမျိုး ပြဿနာအထွေထွေကို တစ်စတစ်စ သိမြင်နားလည် လာခဲ့ရသည်။ အဖြစ်အပျက်အားလုံးသည် နောက်ဆုံး ဘာမျှ အရာ မထင်ခဲ့။ ငပလီသည်လည်း လူတန်းစားအချို့၏ ဇိမ်ခံပစ္စည်း တစ်ရပ် အဖြစ်မှလွဲ၍ ဘာမျှ အဓိပ္ပာယ်မရှိ။ သူအထင်ကြီးခဲ့သော ငပလီကို အေးငြိမ်း စိတ်ပျက်စပြုပြီ။ သို့သော် အေးငြိမ်းအတွက် ငပလီ၏ ဇာတ်လမ်းများသည် ရှည်လျားသော နွေရက်များနှင့်အတူ ပြေးဝင်ရောက်လာဆဲပင် ဖြစ် လေသည်။ တကယ်တော့ ယခုအချိန်တွင်မှ အေးငြိမ်း၏ ဇာတ်လမ်းကို စလိုက်မိခြင်း ဖြစ်သည်။ ငြိမ်းရိပ်သာ၌ တည်းခိုလာသမျှ ဧည့်သည်များတွင် အစ်ကို သန်းအောင် ခေါ်လာခဲ့သော အုပ်စုသည် လူအများဆုံးနှင့် ပျော်စရာ အကောင်းဆုံးဟု ဆိုရပေမည်။ အစ်ကိုနှင့်တကွ အားလုံးပေါင်း လူကြီးရှစ်ယောက် ကလေးတစ်ယောက် ပါလာသည်။ ဘကြီးမောင်က တစ်အိမ်လုံး ယူခိုင်းသည့်တိုင် မယူ။ တစ်ခန်းတည်းသာယူပြီး စုစုရုံးရုံး ပျော်ပျော်ပါးပါး နေကြသည်။ အမျိုးသမီးနှစ်ယောက်ပါ ပါလာ၍ အေးငြိမ်းကိုပါ သူတို့နှင့်အတူ လာနေခိုင်းသည်။ အေးငြိမ်း သည် ဧည့်သည်များနှင့် အတူရော၍ ငပလီ၏ ဧည့်သည် တစ်ဦး အနေဖြင့် လွတ်လပ်ပျော်ရွှင်စွာ နေကြည့်လိုက်မိလေသည်။ ယခုမှ တစ်ရပ်တစ်ကျေးက ရောက်လာသော သူစိမ်းပြင်ပြင်တစ်ဦးလို သဘောထားကာ ငပလီ၏အလှကို အသစ်အဆန်းတစ်ရပ် အနေဖြင့် အံ့သြခံစားကြည့်သည်။ ထိုအခါ ငပလီကိုနောက်ခံထား၍ တစ်စုံ တစ်ယောက်သည် အေးငြိမ်း၏ ဆယ်ကျော်သက် နှလုံးသားကို လာရောက် တို့ထိကျီစယ်သွားလေ၏။ ‘ငါတို့ အုပ်ကတော့ ပျော်ပျော်ပဲ မိအေးငြိမ်း၊ နင်လဲ တို့နဲ့ လာနေလှည့်၊ ဟောဒီအစ်မတွေနဲ့ အဖော်ရအောင်’ အစ်ကိုသန်းအောင်က သူ့ညီမကို ဆွဲထုတ်ကာ အားလုံးနှင့် မိတ်ဆက်ပေးသည်။ အစ်ကို့ သူငယ်ချင်း အင်ဂျင်နီယာ အလုပ်လက်မဲ့ တစ်ဦး။ နောက်ဆုံးနှစ် ဆေးကျောင်းသားတစ်ဦး။ ဆရာဝန်ပေါက်စ တစ်ယောက်နှင့်သူ့ဇနီးလောင်း။ စာအုပ်ထုတ်ဝေသူတစ်ဦးနှင့်ဇနီး။ ကလေးတစ်ယောက်။ သံတွဲသားဆေးကျောင်းသား ဦးလေး မောင် ကျော်ထူး။ သူတို့နှင့်အတူသံတွဲမှ ကိုချစ်ဦ:မောင်နှင့် ကိုမြင့်သိန်း တို့ပါ အဆစ်ပါလာကြသည်။ သူတို့အုပ်စုသည်ကား တကယ့်   အပျော် သက်သက်။ သူတို့အပြောအရမူ   ရှုပ်ထွေးပွေလီသော၊ လောဘ မောဟ တို့ဖြင့် လုယက်တိုးဝှေ့နေရသော၊ အပြေးအလွှား ရှာဖွေစားသောက် နေရသော လူ့လောက အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှ လွတ်လပ်အေးချမ်းသော နေရာတစ်နေရာသို့ ခေတ္တလာရောက် ခိုလှုံခြင်းသာ ဖြစ်သည်တဲ့။ သဘာဝ၏ လန်းဆတ်၍ အပြစ်ကင်းသော လူ့ဘဝအရသာကို လာရောက် ခံစားခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟုလည်း ဆိုလေသည်။ ထို အဘိဓမ္မာများနှင့်အတူ အေးငြိမ်း၏ နှလုံးသားကို ခေတ္တ လာရောက် ခိုဝင်သွားသူသည်ကား ကိုဇော်။ သူတို့ ရောက်လာသည့်နေ့မှာ သကြင်္န်အကြိုနေ့ပင်ဖြစ်ချေ၏။ မြန်မာပြည်အရှေ့ဘက်မှ အပန်းဖြေနားနေလိုသူတို့ကို လေယာဉ်ပျံ ကြီးများက တစ်နေ့ လေးခေါက်မျှ သယ်ယူ ချပေး နေရသည်။ ငပလီကမ်းတွင် ခြေရာတွေ ပို၍များလာခဲ့သည်။ အေးငြိမ်းသည် ဧည့်သည်များနှင့် ရော၍ ငပလီသဲပြင်ပေါ်တွင် ခြေရာတစ်ကွက် ချကြည့်မိလေသည်။ ‘ဒါကြောင့် ကိုသန်းအောင်က သူ့ညီမ လှတဲ့အကြောင်း ခဏခဏ ကြွားနေတာကိုး’ ပျော်ပျော်ပါးပါး နေတတ်သော သူတို့အုပ်စုတွင် ကိုဇော်သည် အပြောကောင်းသူ ဖြစ်၏။ ပြီးတော့ ဘာမှန်းမသိ၊ အစ်ကိုသန်းအောင် သည် နှမဖြစ်သူကိုပင် လူရှေ့သူရှေ့တွင် သူတစ်ပါးနှင့် ပေးစားချင် ပေးစားပစ်တတ်သည်။ သူက ကိုဇော့်ကို ‘ငါ့နှမကို ကြိုက်ရင်ပိုးလေ’ဟု ပြောခဲ့သေးသည်။ ‘အဲဒီ အစ်ကိုသန်းအောင်တစ်ယောက်ဟာလေ ဘာတွေ လျှောက်ပြောမှန်း မသိဘူး’ အေးငြိမ်းက ရှက်စနိုးဆိုမိသည်။ သူငယ်ချင်းတစ်သိုက်သည် ရေထဲတွင် ခုန်ပျံပျော်မြူးလျက် ရှိကြသည်။ တစ်ခါမျှ မရောက်ဖူး၍ သူတို့အတွက် ငပလီသည် အသစ်အဆန်း ဖြစ်၍နေသည်။ အံ့သြ ကြည်နူးစရာဖြစ်၍ နေသည်။ ပြီးတော့ သကြင်္န်ရက်၏ ကြောင်ကြောင် ကျားကျား၊ ကိုးရိုးကားရားနိုင်လှသော ငပလီဧည့်သည်များတွင် သူတို့အုပ်စုသည် တကယ့် တောဘဲအုပ်စု။ အစ်ကိုသန်းအောင်၏ သူငယ်ချင်းများသည် သူတကာလို ရေကူးဘောင်းဘီ လှလှလေး တစ်ထည်မျှပင် ပါမလာကြ။ သားရေမျှော့ကြိုး ဘောင်းဘီများကို ဝတ်ကာ ခပ်တည်တည် ရေထဲဆင်းကြသည်။ အမျိုးသမီး နှစ်ဦးတွင် ပင် ရေကူးဝတ်စုံ မရှိ။ လုံချည်ရင်လျားတဖားဖားဖြင့် ရေထဲတွင် ဖရိုဖရဲ ဖြစ်နေကြလေသည်။ သို့သော် သူတို့ကို အေးငြိမ်း ခင်မင် သည်။ ‘အစ်ကိုသန်းအောင်က အစ်ကိုတို့ကို သိပ်ခင်တာ၊ ဒါကြောင့် ပြောပြတာပေါ့၊ သူ့ညီမ စာတော်တဲ့ အကြောင်း၊ စာဖတ်တာလဲ ဝါသနာပါတဲ့အကြောင်း၊ စာအုပ်တွေ ဝယ်ပို့ရင်လဲ အစ်ကိုတို့ပဲ လိုက်ရွေးပေးရတာ’ ‘အစ်ကိုက ကဗျာရေးတယ်ဆို ဟုတ်လား’ ‘နည်းနည်းပါးပါး ရေးတာပေါ့၊ မလေးကော ကဗျာရေး ပါလား’ အေးငြိမ်းက အံ့သြစွာ မော့်ကြည့်မိသည်။ ‘ကျွန်မကို ဘာဖြစ်လို့ မလေးလို့ခေါ်တာလဲ’ ‘အိမ်က လူကြီးတွေခေါ်တာ ကြားလို့ပေါ့၊ အဲဒီနာမည်လေးက လှတယ်လေ’ မြို့သားတွေသည် လူလည်တွေချည်းပါပဲလားဟု အေးငြိမ်း စိတ်မှ တွေးလိုက်မိသည်။ ကျော်ကျော့်ကိုလည်း သတိရမိ၏။ သူတို့သည် ခင်မင်ရင်းနှီးမှုကို အလွယ်တကူ ရယူပိုင်ဆိုင်အောင် ဖန်တီးနိုင်စွမ်းရှိကြသည်။ ္အမင်းက ရေမကူးဘဲ ဒီမှာ ဘာလာလုပ်နေတာလဲ’ အစ်ကို့ သူငယ်ချင်း အင်ဂျင်နီဟာ အလုပ်လက်မဲ့ အမည်ခံ ထားသူ ကိုမြဇင်က အေးငြိမ်းတို့အနားသို့ ရောက်လာသည်။ အေးငြိမ်းက သူတို့တစ်တွေ၏ ပစ္စည်းများကို စောင့်ရင်း ကမ်းပေါ် တွင် နေရစ်ခဲ့သည်။ ကျန်လူများက ရေထဲဆင်းသွားကြသော်လည်း ကိုဇော် တစ်ယောက်က အေးငြိမ်းနား ရောက်နေသည်။ ကိုမြဇင်က ကိုဇော့်ကိုကြည့်ကာ မထိတထိ ပြောလိုက်သည်။ သူ့ကိုယ်တွင်မူ ပင်လယ်ရေဖြင့် ပြာနှမ်းလျက်ရှိ၏။ ‘နေပူသေးလို့ မကူးတာပေါ့ကွ’ ‘မင်းအကြောင်း မသိရင်ခက်မယ်’ ကိုမြဇင်သည် ဝဖိုင့်သောသူ့ခန္ဓာကိုယ်ကို သဲပေါ်တွင် ပစ်လှဲ လိုက်သည်။ ကျန်လူများပါ ရေထဲမှ တက်လာကြသည်။ ပင်လယ်ရေကို ပထမဆုံး ထိတွေ့ဖူးသူများဖြစ်၍ သူတို့အတွက် အထူးအဆန်း ဖြစ်နေကြလေသည်။ ‘ရေတွေ ပါးစပ်ထဲဝင်တာ ငန်လိုက်တာ’ အမျိုးသမီးနှစ်ဦး၏ လုံချည်နားတွင် သဲပွင့်တွေ ဖွေး၍နေသည်။ ‘ရေလှိုင်းနဲ့ လွတ်တဲ့နေရာမှာနေမှ မမရဲ့၊ လှိုင်းပုတ်တော့ သဲတွေ ပါလာတာပေါ့၊ အတွင်းဘက်မှာဆိုရင် လှိုင်းလဲစီးလို့ကောင်းတယ်၊ မျက်နှာကိုလဲ ရေမစဉ်တော့ဘူး’ ‘ရေနက်နက်ထဲ မသွားဝံ့ပါဘူးကွယ်၊ ကြောက်စရာကြီး’ မမစိမ်းသည် အသားညို၍ ခပ်ဝဝဖြစ်၏။ သူက ကဗျာဆရာမ။ ကျန် အမျိုးသမီး တစ်ယောက်က သွယ်သွယ်လျလျနှင့် တစ်မျိုး ကြည့်ကောင်းသည်။ သူကအဆိုတော် နှင်းနှင်းလတ်။ သဲပြင်ပေါ်တွင် ခြေဆင်း၍ထိုင်ကာ အားလုံး အနားယူကြ သည်။ ဆရာဝန်ကိုအောင်စိုးသည် ဘီယာပုလင်းများကို ဖွင့်လျက် ရှိလေသည်။ ‘ငပလီဟာ တကယ့် အနားယူဖို့ကောင်းတဲ့ နေရာပဲ၊ စိတ်ကို ပေါ့ပါးသွားတာပဲကွာ၊ ရန်ကုန်မှာများတော့ တစ်နေ့တစ်နေ့  ပြေးရ လွှားရနဲ့ ရှာဖွေစားသောက်ရတာ မသက်သာဘူး’ ထုတ်ဝေသူ ကိုမျိုးတင့်က ပင်လယ်ကို မျက်စိတစ်ဆုံးကြည့်ရင်း ကျေနပ်အားရဟန်ဖြင့် ပြောလိုက်သည်။ ဦးလေးမောင်ကျော်ထူးနှင့် ကိုချစ်ဦးမောင်တို့ နှစ်ယောက်သည် မတွေ့ရသည်မှာ ကြာပြီဖြစ်၍ စကားလက်ဆုံကျ၍ နေကြလေသည်။ ကိုမြင့်သိန်းက သူတို့တွင် ပါလာသော ကက်ဆက်ကို တိတ်ခွေပြောင်း၍ ဖွင့်နေသည်။ ‘ငပလီကို လာတဲ့လူတွေထဲမှာတော့ တို့က အတုံးဆုံးပဲကွ၊ ကြည့်စမ်း တစ်ယောက်မှ တို့လိုပုံမျိုးမရှိဘူး၊ နိုင်ငံခြား ရောက်နေ သလား အောက်မေ့ရတယ်’ ကိုဇော်က ခပ်လှမ်းလှမ်းတွင် ရေကူးနေကြသော လူတစ်စုကို ကြည့်ကာ ပြောလိုက်သည်။ အမျိုးသမီးတို့သည် ဘီကီနီဝတ်စုံကို ဝတ်ကာ ရေထဲတွင် ပျံမြူးနေသည်။ အချို့က သဲပြင်ပေါ်တွင် ခြေဆင်း၍ ထိုင်နေကြသည်။ နေကာမျက်မှန်ကြီးများက မျက်နှာ တစ်ဝက်ခန့် ဖုံးကွယ်နေသည်။ ဆံပင်ဖြောင့်စင်းစင်းလေးများက ပခုံးပေါ် ဝဲကျနေသည်။ ပခုံးကိုလှုပ်၍ ရယ်မောတတ်ပုံကိုက အနောက်တိုင်းဆံနေသည်။ ‘ငပလီကိုလာပြီး ရေမကူးတတ်တာ အနာဆုံးပဲ’ ကိုအောင်စိုးက စီးကရက်ဘူးကိုဖွင့်ပြီး တစ်ယောက်တစ်လိပ်စီ ဝေလိုက်သည်။ သူ့အသားက ဖြူသည်။ ဆရာဝန်နှင့် မလိုက်အောင် နုသည်၊ နွဲ့သည်။ ကိုဇော်သည်လည်း ဆရာဝန်လောင်းတစ်ဦးမျှသာ။ သို့သော် သူတို့သည် ထူးဆန်းစွာ စာရေးဆရာ ကဗျာဆရာများ ဖြစ်နေကြသည်။ အေးငြိမ်းက ကိုသိန်းဆွေတို့ အုပ်စုကို သတိရနေ သည်။ ‘အရင်တစ်ခါ အစ်ကိုသန်းအောင် စာရေးပြီး လွှတ်လိုက်တာ လေ၊ စာပေတော်လှန်ရေးသမား ဆိုလား’ အေးငြိမ်းက သတိရ၍ ပြောလိုက်မိသည်။ ကျန်လူများက အေးငြိမ်းကိုကြည့်၍ ရယ်ကြသည်။ ‘ကိုသိန်းဆွေကို ပြောတာလား၊ စာပေဝေဖန်ရေးသမားပါဟ’ ‘အစ်ကိုရို့ကတော့ စာရေးဆရာတွေပေါ့နော်’ သူတို့ ရယ်ကြပြန်သည်။ ‘အေး၊ တို့ကမှ စာပေတော်လှန်ရေးသမားကွ၊ ဘာမှကို မရေး ဘူး၊ ဘာတွေ ရေးသင့်တယ်ဆိုတာကိုပဲ ဆွေးနွေးတယ်’ ကိုဇော်သည် မမစိမ်း၏ သားလေးနှင့် ဘောလုံးပစ်တမ်း ကစား၍နေသည်။ ကိုမြဇင်သည် သဲများကို ယက်၍ တွင်းတူးကာ သူ့တစ်ကိုယ်လုံး သဲများဖြင့် ပြန်ဖုံးလိုက်သည်။ ကျန်လူများက သဲများကို တစ်ကိုယ်လုံးမြုပ်အောင် ဝိုင်း၍ ဖုံးပေးကြပြီး မျက်နှာလေး တစ်ကွက်သာ ဖော်ထားကြသည်။ ဘီယာပုလင်းများသည် လျော့၍ လာပြီ။ ကက်ဆက်မှ သီချင်းသံအေးအေးက ပျံ့လွင့်နေသည်။ အမျိုးသမီး နှစ်ယောက်က ပင်လယ်ပြင်ကို ငေးရင်း စကားတီးတိုး ပြောနေကြသည်။ ငပလီ၏အလှကို သူတို့က နှစ်သက်ခုံမင်စွာ ခံစားကြသည်။ ‘ကျွန်မ အမေ့ကို ထမင်းကူချက်ပေးရဦးဖို့’ အေးငြိမ်းက သူတို့ကို ထားရစ်ကာ အိမ်သို့ ပြန်လာခဲ့သည်။ အိမ်ပေါ်ရောက်သောအခါ တစ်ဘက်ခန်းတွင် ဧည့်သည်သစ်များ ရောက်၍နေကြသည်ကို တွေ့ရလေသည်။ တော်သေးသည်ဟု ဆိုရ မည်။ အေးအေးဆေးဆေး နေကြမည့်ပုံပေါ်သည့် ဇနီးမောင်နှံ နှစ် ယောက်။ ဟိုဘက်ခန်းတွင် လူများလျှင် သည်ဘက်အုပ်စုနှင့်ပေါင်းကာ တစ်အိမ်လုံး ဆူညံနေကြမည်။ ဇနီးမောင်နှံနှစ်ယောက်ကမူ အေးအေး လူလူ စကားပြောလျက်ရှိသည်။ ကုလားကြီးတစ်ယောက်နှင့် မိန်းမ ငယ်ငယ်လေးတစ်ယောက်။ ဘာမျှ ပြဿနာ မဖြစ်နိုင်။ အမေသည် ဧည့်သည်များအတွက် စားဖိုမှူးတာဝန်ကို ယူကာ ချက်ပြုတ်လျက်ရှိနေပေပြီ။ ပထမဆုံး အမေ့လက်ရာသည် ထုံးစံအတိုင်း ငါးပိသုပ်သာ ဖြစ်သည်။ ထိုညက အစ်ကိုသန်းအောင်တို့ အုပ်စု ပျော်ကြညံကြသည်မှာ ပြောဖွယ်ရာမရှိ။ မနက်မိုးလင်းသော် ဘီယာပုလင်းခွံ ဆယ်လုံးခန့်ကို ဖရိုဖရဲ တွေ့ရလေ၏။ + + + ‘ဟိုးဝေးဝေးကမြင်ရတာ ထီးတောင်လို့ခေါ်တယ် အစ်ကိုရဲ့’ ‘ဟုတ်လား နေဦး၊ အစ်ကို မှတ်ထားဦးမယ်’ ကိုဇော်က မှတ်စုစာအုပ်ငယ်ကို ဖွင့်ကာ ရေးမှတ်သည်။ ကိုဇော်သည် သူတို့အုပ်စုမှ ခွဲထွက်ကာ အေးငြိမ်းကို အပါခေါ်ခဲ့ သည်။ သူက ငပလီကိုနောက်ခံထားပြီး စာအုပ်တစ်အုပ် ရေးမည်ဟု ဆိုသည်။ ငပလီ၏ သကေင်္တများကို မှတ်သားရန် အေးငြိမ်းကို မေးရမြန်းရမည်။ ထို့ကြောင့် အေးငြိမ်းကို သူနှင့်အတူ လမ်းလျှောက်ရန် ခေါ်လာခဲ့သည်။ ‘အစ်ကို စာအုပ် ဘယ်နှစ်အုပ် ရေးပြီးပြီလဲ’ ‘တစ်အုပ်ပဲ ရေးဖူးပါသေးတယ် မလေးရယ်၊ မလေး ဖတ်ပြီး ပြီလား၊ အရင်တစ်ပတ်က ပို့လိုက်တဲ့ထဲမှာ ပါတယ်လေ’ ‘သြော် သိပြီ၊ ကလောင်နာမည် ဇော်အောင်လေ၊ ကဗျာ စာအုပ်’ ‘ဟုတ်တယ်၊ ဒီတစ်ခါတော့ ဝတ္ထုရေးမှာ၊ မလေးကို ဇာတ်လိုက် ထားပြီး ရေးရမယ်’ ‘ဘယ်လို ဇာတ်လမ်းမျိုးလဲဟင်’ ‘ရခိုင်သူလေးနဲ့ ဗမာလေးတစ်ယောက်’ အေးငြိမ်းမျက်နှာတွင် ရှက်သွေးဖြန်းသွားသည်။ ‘အစ်ကိုရို့ စာရေးဆရာတွေက ရေးလိုက်ရင် ဒါမျိုးချည်းပဲ၊ ဇာတ်သိမ်းကျတော့ ရခိုင်သူလေးက လွမ်းပြီးကျန်ခဲ့တာပဲ ဖြစ်ဖို့’ ‘မလွမ်းချင်ရင် လိုက်ခဲ့ပေါ့’ ‘ရှင်’ ကိုဇော်သည် အမှတ်မဲ့ ထွက်သွားသော စကား အတွက် အေးငြိမ်းကို တောင်းပန်သလို ကြည့်လိုက်သည်။ အေးငြိမ်း၏ မျက်နှာ ဝင်းဝင်းလေးသည် နေရောင်အောက်တွင် အပြစ်ကင်းစွာ လှ၍နေသည်။ ္အကိုသန်းအောင်က ပြောတယ်၊ သံတွဲတစ်ဝိုက်က မြို့တွေ ရွာတွေအကြောင်း၊ ဒေသခံလူတွေအကြောင်း မလေးကို အကုန် မေးကြည့်တဲ့၊ မလေးက ကျိန ္တလီကပဲဆို’ အေးငြိမ်းက ခေါင်းညိတ်ပြသည်။ အစ်ကိုသန်းအောင်တို့တစ်တွေက အေးငြိမ်းတို့နောက်မှ လျှောက်၍လိုက်လာနေသည်။ ကိုမြဇင်ကြီးက ဘောင်းဘီတိုလေးကို ဝတ်ကာ ဘော့ကွင်းကြီးတစ်ခုကို လည်ပင်းတွင် စွပ်၍ လာသည်။ ကျန်လူများသည်လည်း ဘောင်းဘီတိုများနှင့်ပင် ဖြစ်သည်။ အမျိုးသမီး နှစ်ယောက်က ဘလောက်စ်အကျင်္ီလက်တိုလေးများ ဝတ်ထားကြသည်။ အေးငြိမ်းတို့နှစ်ယောက်က သူတို့ကို ရပ်စောင့်နေသည်။ ‘အစ်ကို ရေမကူးဘူးလား’ ‘ဒီနေ့တော့ ကူးဖို့’ ‘ဟော အစ်ကိုတောင် စကားပြောတာ ရခိုင်သံပေါက်နေပြီ’ ‘မလေးစကားပြောတာ သိပ်နားထောင်ကောင်းတာပဲ’ ‘အစ်ကိုရို့ ရန်ကုန်သားတွေကလဲ စကားတတ်တယ်နော်’ အနားနီး၍လာမှပင် အစ်ကိုသန်းအောင်တို့လက်ထဲမှ ဘီယာ ပုလင်းများကို လှမ်း၍ မြင်ရသည်။ အေးငြိမ်းတို့နားရောက်ခါနီးတွင် သူတို့ခြေလှမ်းများ ရပ်တန့်သွားကြသည်။ သူတို့မျက်လုံးများဆီသို့ အေးငြိမ်းက လိုက်ကြည့်မိသည်။ ရေကူးဝတ်စုံနှင့် မိန်းကလေး နှစ်ယောက်။ ‘တို့တော့ ဒီနားမှာပဲ နေရာယူမယ်ဟေ့’ ဘီယာပုလင်းများကို သဲထဲတွင် မြှုပ်လိုက်ကြလေ၏။ အစ်ကို သန်းအောင်နှင့် ကိုမြဇင်တို့ ရေထဲသို့ ပြေးဆင်းသွားကြသည်။ ရေကူးနေသော မိန်းကလေးနှစ်ဦးက သူတို့ကို ထိတ်လန့်တကြား မော့်ကြည့်သည်။ ဦးလေးမောင်ကျော်ထူးနှင့် ကိုမြင့်သိန်းတို့ ဆင်း လိုက်သွားကြပြန်သည်။ ကိုအောင်စိုးနှင့် ကိုမျိုးတင့်တို့ နှစ်ယောက်မှာမူ သူတို့ အမျိုးသမီးများ ပါလာ၍ လိုက်မသွားဝံ့ဘဲ ကိုယ်ရှိန်သတ်ကာ ရပ်နေကြရသည်။ ‘အစ်ကို ရေကူးဖို့ဆို၊ လိုက်သွားလေ’ ကိုဇော်က မလုံမလဲ ရယ်ပြသည်။ ပြီးတော့ သူပါ အကျင်္ီနှင့် လုံချည်များကို ချွတ်၍ အေးငြိမ်းကို လှမ်းပေးသည်။ ခဏလေးနော် ဟု ပြောပြီး ကိုသန်းအောင်တို့နောက်သို့ လိုက်၍သွားသည်။ မမစိမ်း တို့က အခြားတစ်ဘက်တွင်သွားကူးရန် ပြင်ဆင်နေသည်။ အေးငြိမ်းက မမစိမ်း၏သားလေးဖိုးချိုနှင့် အဖော်လုပ်၍ နေရစ်၏။ ရေကူးဝတ်စုံနှင့် ကောင်မလေးနှစ်ယောက်တွင် ယောကျ်ားလေး အဖော်နှစ်ယောက်က ရှိနှင့်၍ နေသည်။ သို့သော် အစ်ကိုသန်းအောင် တို့ အုပ်စုကလည်း အကြံပိုင်သည်။ ဖိုးချိုထံမှ ဘောလုံးကို လှမ်း၍ တောင်းသည်။ ပြီးတော့ ရေထဲမှာ ဘောလုံးပစ်ကာ ဝါတာပိုလို ကစားကြသည်။ မကြာပါချေ။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်နှင့် အဖော် ယောကျ်ားလေးနှစ်ယောက်ပါ သူတို့နှင့် ပူးပေါင်းဖြစ်သွားကြသည်။ သူတို့ ကစားပွဲကို သိမ်းချိန်သည် နေပင် အတော်မြင့်၍နေပြီ။ မတတ်သာ၍ လူစုခွဲလိုက်ရဟန်ဖြင့် အပြန်အလှန် နှုတ်ဆက်ချိန်းဆို ကာ ကမ်းပေါ်သို့ တက်လာကြသည်။ အေးငြိမ်းနှင့် ဖိုးချိုသည် သဲပြင်ပေါ်တွင် ခြေဆင်းကာ လက်ယက်တွင်းလေးများ တူးလျက် ရှိသည်။ ‘ထမင်းစာလိုက်တာ မလေးရေ ပြန်ကြစို့’ ကိုဇော်က အေးငြိမ်းကို ပိုင်စိုးပိုင်နင်း ခေါ်လိုက်၍ ကျန်လူ များက ပြုံးကြသည်။ သို့သော် အေးငြိမ်းမျက်နှာက မပြုံး။ အေးငြိမ်း မျက်နှာ ညိုနေသည်။ အပြန်လမ်းတွင် ကိုမြဇင်နှင့် ဦးလေးမောင် ကျော်ထူးတို့က ဘီယာပုလင်း ကိုယ်စီကိုင်ကာ မိန်းကလေးနှစ်ယောက် အကြောင်းကို အားပါးတရ ပြောလာကြသည်။ ကျန်လူများက ဝိုင်းဝန်းထောက်ခံကာ ငပလီကမ်းတစ်လျှောက် သူတို့အသံဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ကိုဇော်က စောင့်ခေါ်သည့်တိုင် နောက်ချန်၍ နေရစ်ကာ မမစိမ်းတို့နားကပ်၍ လိုက်လာသည်။ ‘အစ်ကို့ကို ဘန်ဂလိုနာမည်တွေ ပြောပြပါဦး’ ကိုဇော်က ပလင်ပင်များအောက်မှ ဘန်ဂလိုများဆီ လက်ညှိုး ထိုးကာ အေးငြိမ်းကို မေးသည်။ အေးငြိမ်းက တုတ်တုတ်မျှမလှုပ်။ အမေသည် ထမင်းဟင်းအစုံ ချက်ပြုတ်ပြီးစီးနေပြီ။ သူတို့ တစ်တွေ ရေချိုးသည်ကို စောင့်ရင်း အေးငြိမ်းက ထမင်းပြင်ပေးသည်။ သို့သော် ထမင်းစားချိန်တွင် အေးငြိမ်း မရှိတော့။ ကိုသန်းအောင်က သူ့နှမ စိတ်ကောက်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ကိုဇော့်ကို မျက်ရိပ်ပြသည်။ အေးငြိမ်းသည် သူ့သူငယ်ချင်း မြနုနားတွင် ထိုင်ကာ ငေး၍ တွေး၍ နေလေသည်။ ‘မအေးငြိမ်း ဘာဖြစ်လာလဲဟင်၊ စကားလဲ မပြောဘူး၊ မနက်က ဟိုအစ်မတွေနဲ့ လိုက်သွားလို့ အရီးက ဆူလွှတ်လိုက်ပြီ လား’ ‘အမေက ငါ့ကို ဘယ်တော့မှ မဆူဘူး’ ‘ဒါဖြင့်ရင် အစ်ကိုကြီးသန်းအောင်က ဆူလို့လား’ ‘ဟုတ်ပါဘူးဟယ်’ ‘ဒါဖြင့် ဘာဖြစ်နေတာလဲ မအေးငြိမ်းရဲ့၊ ကိုကျော်ကျော့်ကို လွမ်းလို့လား’ ‘ဘယ်တော့မှ မလွမ်းဘူး၊ အလကားပါဟယ်၊ ငပလီကို လာတဲ့လူတွေဟာ အပျော်သက်သက် လာကြတာပဲ၊ တို့ကိုလဲ အပျော်သက်သက် အပျင်းပြေ မိတ်ဆွေဖွဲ့ကြတာပါ၊ တကယ်ခင်တာ မဟုတ်ပါဘူး’ မြနုသည် ပလတ်စတစ် ကြိုးလေးများကို ဖြတ်နေရာမှ အေး ငြိမ်းကို မော့ကြည့်သည်။ အေးငြိမ်း စိတ်ထဲမှ တစ်စုံတစ်ရာကို မကျေမနပ် ဖြစ်နေပုံရလေသည်။ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ သူရို့ တကယ်မခင်တော့ကော ဘာဖြစ်လဲ၊ ကိုယ်ကလဲ မခင်နဲ့ပေါ့၊ နောက်နှစ်ကျတော့ နောက်ဧည့်သည်တွေ လာဖို့၊ လာတိုင်းသာကျွန်မရို့ခင်ရရင် ကောင်းကောင်းစိတ်ညစ်ရဖို့’ အေးငြိမ်းသည် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောတတ်သော မြနုကို ငေး၍ ကြည့်နေသည်။ အေးငြိမ်းရင်မှာ တစ်စုံတစ်ဦးကို ခင်တွယ် နေပြီဖြစ်ကြောင်း မြနု ရိပ်စားမိသည်။ ကျော်ကျော်ပဲလား၊ အခြား တစ်ယောက်ပဲလား။ မြနု မသိ။ ‘ဟေ့ အေးငြိမ်း၊ နင် ဒီမှာ ဘာလာလုပ်နေတာလဲ၊ ဟိုအစ်မ တွေက နင့်ကို မတွေ့လို့ မေးနေတယ်၊ အုန်းသီးရည်သောက်ကြဖို့ လာခဲ့ပါတဲ့’ ကိုမြင့်သိန်းက အေးငြိမ်းကို လာခေါ်သည်။ အေးငြိမ်းက စိတ်မပါဟန်ဖြင့် လေးလေးကန်ကန် ထလိုက်သွားသည်။ သူတို့ အားလုံး အနားယူ၍ နေကြသည်။ ဖျာများပေါ်တွင် တုံးလုံးပက်လက် ဖြစ်၍နေသည်။ ကိုဇော်သည် ကက်ဆက်ကို ဖွင့်နေရာမှ အေးငြိမ်း ကို လှည့်ကြည့်သည်။ ‘မလေး ဘယ်ပျောက်သွားတာလဲ ဟင်’ အေးငြိမ်းက ဘာမျှမပြော။ ‘ကျွန်တော့်ညီမက ဒီလိုပဲဗျ၊ သိပ်စိတ်ကောက်တတ်တယ်၊ ကျွန်တော့်ညီမကို အလိုလိုက်ပါဗျာ’ အေးငြိမ်းက ကိုသန်းအောင်ကို မျက်စောင်းထိုးပစ်သည်။ မမစိမ်းတို့က အေးငြိမ်းကိုကြည့်ကာ ရယ်ကြသည်။ ‘လာ ညီမရေ မမတို့နဲ့ ပျော်ပျော်နေပါ၊ အုန်းရည်သောက်ကြ ရအောင်’ ‘အုန်းရည်သောက်ပြီးရင် အစ်ကို့ကို ရခိုင်သီချင်းတွေ ရေးပေး ဦးနော်၊ မလေးက ရခိုင်သီချင်းတွေ အများကြီးရတယ်ဆို’ အေးငြိမ်းသည် ထမင်း မစားရသေးသည်ကိုပင်မေ့ကာ ကိုဇော် ရေးမည်ဆိုသော ဝတ္ထုအတွက်၊ ကိုဇော်လိုချင်သော ရခိုင် သီချင်းများကို ရေး၍ပေးလိုက်သည်။ ကျန်လူများက ဖဲထုပ်ကို ယူကာ ဝိုင်းဖွဲ့ ကောင်းဆဲ ကိုဇော်က အေးငြိမ်း ဆိုပြသော သီချင်းများကို နားထောင်၍ နေသည်။ ထိုနေ့က သကြင်္န်အကျနေ့။ ငပလီကမ်းတွင်မူ ရေကစားသူ များများစားစားမရှိ။ သို့သော် ညနေဘက်တွင် ကိုဇော်က အေးငြိမ်းကို ပင်လယ်ရေထဲ ဆွဲနှစ်ခဲ့သည်။ ကိုဇော်တစ်ယောက် ဝါတာပိုလို ကစားရာနောက်သို့ လိုက်မသွားတော့။ အေးငြိမ်းသည် လူတစ်ယောက်အပေါ်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် အဖြစ် သဝန်တိုမိသည့်အဖြစ်ကို တွေးကာ ရှက်၍ နေမိလေသည်။ ကိုဇော့် ဆံပင်ရှည်ရှည်လေးများ နားရွက်နောက်တွင် ခွေ၍ ကျနေသည်ကို ကြည့်ကာ အေးငြိမ်းက သူ့အဖြစ်ကို သူတွေး၍ နေသည်။ ကိုဇော်သည် ငပလီ၏ ဧည့်သည်တစ်ယောက်သာပါပဲ။ ကိုဇော်က အေးငြိမ်းကိုညီမလေးတစ်ယောက်လိုခင်တွယ်စွာ မိတ်ဖွဲ့ သည်ကို ဘာကြောင့်များ စိတ်လှုပ်ရှားနေမိပါလိမ့်။ ပင်လယ်လှိုင်းများသည် မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေသော အေးငြိမ်း၏ ရင်ကို ပိုမိုလှိုင်းထစေသည်။ အေးငြိမ်းကရှက်ရှက်ဖြင့်ရေထဲ ငုပ်ဝင် သွားသည်။ ကိုဇော်သည် ရေမကူးတတ်သဖြင့် အေးငြိမ်း နောက်သို့ လိုက်မကူးဝံ့။ အေးငြိမ်း မျက်နှာလေးပေါ်လာမည့် နေရာကို လိုက်၍ ရှာသည်။ ရေထဲမှ ဘွားခနဲ ပေါ်လာသော အေးငြိမ်းကို တွေ့မှ ရင်ဝကို ဖိ၍ ပြသည်။ မမစိမ်းတို့လေးယောက်သည် အေးငြိမ်းတို့နှင့် မလှမ်းမကမ်း တွင် ရေကစား၍ နေလေသည်။ ကိုအောင်စိုးသည် သူ့အမျိုးသမီး ကို ရေထဲ ဆွဲနှစ်၍ နေ၏။ ကျန်လူများက ရယ်မော၍နေဆဲ လှိုင်း ခပ်ကြီးကြီးတစ်လုံးက ပုတ်လိုက်၍ မမစိမ်းတစ်ယောက် ရေထဲ နစ် သွားသည်။ ဝိုင်းဝန်း ဆွဲထူကြပြီးမှ သောသောညံအောင် ရယ်ကြ သည်။ ထိုညနေက အေးငြိမ်း ပျော်၍နေ၏။ ထို့ထက် ပျော်ရသည်က အေးငြိမ်း အလွန်တမ်းတခဲ့ရသော ဆန္ဒ ပြည့်ဝရ၍ဖြစ်သည်။ ညဘက်တွင် ပင်လယ်ကမ်းသို့ထွက်ကာ သဲပြင်ပေါ် လဲလျောင်းခွင့်ကို ရလေသည်။ ပင်လယ်၏ ညရှုခင်းကို အနီးကပ် ထိတွေ့ခံစားရလေသည်။ လဆန်းလေးရက်ဖြစ်၍ လရောင်ပျပျသည် ပင်လယ်ပြင်ပေါ်သို့ လွှမ်းခြုံခြင်ငှါ မစွမ်းနိုင်။ ပင်လယ်ပြင်ကြီးသည် အမှောင်ထုထဲတွင် ကျယ်လောင်စွာ မြည်ဟည်း၍နေသည်။ ကမ်းခြေကို  ရိုက်ခတ်လာသော လှိုင်းလုံးကြီးများသည် အဖြူရောင်တန်းကြီးအဖြစ် ဖွေးကနဲ ဖွေးကနဲ ပေါ်၍လာသည်။ ကမ်းပါးနှင့် ရိုက်ခတ်လိုက်စဉ်တွင် ဝုန်းကနဲ မြည်ကာတရှဲရှဲ ပြန်ဆုတ်သွားသည်။ နောက်ထပ် လှိုင်းတန်းဖွေးဖွေးကြီး ပေါ်လာပြန်သည်။ ပင်လယ်ပြင်နှင့် လှိုင်းတန်းကြီးကို ကြည့်ရ သည်မှာ ခြောက်ခြားဖွယ် ကြေကွဲဖွယ်ဖြစ်၍ လာလေသည်။ သဲပြင်သည် စိမ့်၍ အေးနေသည်။ အုန်းလက်များပေါ် လဲလျောင်း၍ ကောင်းကင်ကို မျက်နှာမူ လိုက်သောအခါ ကြယ်ပွင့်ကလေးများကို ကျိုးတိုးကျဲတဲ မြင်ရလေ သည်။ သစ်ရွက်ခြောက်များ ထင်းခြောက်များကို ရတတ်သမျှ စုစည်း၍ မီးပုံတစ်ပုံဖြစ်အောင် ဖန်တီးလိုက်ကြသည်။ မီးပုံကို ဝိုင်း၍ ထိုင်သူကထိုင်၊ လဲလျောင်းသူက လဲလျောင်းနေကြသည်။ ကက်ဆက်မှ အေးဆေး ငြိမ့်ညောင်းသော သီချင်းလေးကို တိုးတိုးညင် ညင် ဖွင့်ထားသည်။ စီးကရက်နှင့် အရက်အနည်းငယ်စီ ဝေမျှသောက် ကြသည်။ ငပလီသည် အပန်းဖြေသူတစ်စုအတွက် ပြီးပြည့်စုံ၍ သွားလေ၏။ ပင်လယ်ငွေ့နှင့် အရက်တန်ခိုးကို ပေါင်းစပ်ကာ သူတို့၏ ပျော်ရွှင်မှု အရှိန်သည် မြင့်မား၍ လာလေသည်။ အကြောင်းအရာ တစ်ခုပြီးတစ်ခု အကြိတ်အနယ် ပြောဆို ငြင်းခုံကြသည်။ နောက်ဆုံး စကားဝိုင်းကို ရပ်တန့်စေကာ ဝိုင်းဝန်း သီချင်းဆိုရန် သဘောတူ လိုက်ကြသည်။ ကိုမြဇင်သည် အားလုံး၏ အချက်ညီညီတီးပေးသော လက်ခုပ် သံဖြင့် ယိမ်းထိုးကခုန်လျက်ရှိလေပြီ။ သူ့ကိုယ်သည် ကောင်းစွာ မဟန်နိုင်။ မျက်စိများကိုလည်း ကောင်းစွာ မဖွင့်နိုင်တော့။ သူ့ ဖန်ခွက်ထဲမှ အရည်သည် အလျင်ဆုံး ကုန်သွားတတ်သည်သာ ဖြစ် သည်။ နောက်ဆုံး မဟန်နိုင်သောအခါ ထိုင်လျက်ကပင် မျက်စိနှစ်လုံး စုံမှိတ်ကာ လက်နှစ်ဘက်ကို မြှောက်၍ ကလေသည်။ ဦးလေးမောင်ကျော်ထူးသည် လက်ခုပ်ကို အားပါးတရ တီးကာ ကိုမြဇင်ကို အဆက်မပြတ် ကခိုင်းနေသည်။ ကိုချစ်ဦးမောင်သည် ငိုက်မြည်းလျက်ရှိရာမှ လက်ခုပ်နှစ်ဘက်ကို ကြိုးစားပမ်းစား အသံ မြည်အောင် တီးနေရရှာသည်။ စုံတွဲနှစ်တွဲသည် သဲပြင်ပေါ် လဲလျောင်း ကာ ကြယ်များကို ရေတွက်နေကြလေသည်။ အေးငြိမ်းသည် ကိုသန်းအောင်နှင့် ကိုဇော်တို့၏ ကဗျာ ဆွေးနွေးပွဲလေးကို ငြိမ်သက်စွာ နားထောင်နေသည်။ နှာတံပေါ်ပေါ် မျက်ခုံးကောင်းကောင်း၊ စကားပြောချိုသော ကိုဇော့်ကိုလည်း ငေး၍ ကြည့်နေမိသည်။ ကျော်ကျော်လို ကောင်လေးမျိုးက ခင်မင်စရာ ကောင်းသည်၊ သူငယ်ချင်းလို ရင်းရင်းနှီးနှီး ပေါင်း၍ ပျော်စရာ ကောင်းသည်။ ကိုဇော်တို့လို လူမျိုးက မြတ်နိုး အားကိုးထိုက်သည့် လူမျိုး။ အစ်ကိုလို တွယ်တာရမည့်လူမျိုး။ အေးငြိမ်းသည် သူ့စိတ် လှုပ်ရှားမှုကို ဖုံးကွယ်ရန် သဲပြင်ပေါ် မျက်နှာအပ်ထားလိုက်သည်။ ‘မိအေးငြိမ်း မအိပ်နဲ့ ညဥ့်နက်ပြီ ပြန်ကြဖို့’ ကိုမြဇင်တစ်ယောက်လည်း ကိုယ်ခန္ဓာလှုပ်ရုံမျှပင် မကနိုင် တော့။ သူတို့ မီးပုံပွဲလေးကို သိမ်းလိုက်ကြသည်။ ပစ္စည်းများကို တစ်ယောက်တစ်လက် သယ်ကြသည်။ ဦးလေးမောင်ကျော်ထူးနှင့် ကိုချစ်ဦးမောင်တို့က အိပ်ပျော်နေသော ကိုမြဇင်၏ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးကို ဆွဲထူ တွဲခေါ်ရသည်။ ‘မလေး နေဦး အစ်ကို့ကို စောင့်ဦး’ ကိုဇော့် လက်ထဲတွင် ပစ္စည်းတွေ မနိုင်မနင်း ဖြစ်နေသည်။ အေးငြိမ်းက ခွဲဝေမျှယူကာ သူတို့နှစ်ယောက် နောက်ဆုံးမှ လျှောက် လာကြသည်။ ပင်လယ်ပြင်သည် တဝေါဝေါနှင့် မြည်ဟည်းး၍ ကျန်ရစ်သည်။ ပလက ဘန်ဂလိုကြီးမှ မီးများပင် ပိတ်ကုန်ပြီ။ ငြိမ်းရိပ်သာ တွင်သာ ဝါကြင်ကြင် မီးရောင်လေးကို မြင်ရသည်။ တစ်ဘက်ခန်းမှ ကုလားကြီးလင်မယားလည်း အိပ်မောကျ၍ နေကြပြီ။ ဘကြီးမောင် သည် အိမ်အောက်မှ ကွပ်ပျစ်တွင် ထိုင်ကာ သူတို့ကို စောင့်လျက် ရှိလေသည်။ အေးငြိမ်း၏ အိပ်မပျော်မီ အတွေးစိတ်ကူးလေးများတွင် ကိုဇော်တစ်ယောက် ဝင်ရောက်၍ လာလေသည်။ ဆယ်ကျော်သက် နှလုံးသားသည် လှိုင်းပုတ်သော သဲပွင့်လေးများနှယ် ခုန်ပျံ လှုပ်ရှား၍ နေကြလေ၏။ + + + ‘ဒီဘက်မှာတော့ ရိုးရာရခိုင်သကြင်္န် ကစားကြတာ သိပ်မရှိတော့ဘူး အစ်ကိုရဲ့၊ စစ်တွေရို့ ကျောက်ဖြူရို့ဘက်မှာဆိုရင် အစ်ကိုသိချင်တဲ့ ရခိုင် ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေ ပိုသိရမှာ၊ သံတွဲကတော့ မြန်မာဆန်တယ်’ ထိုနေ့က သကြင်္န်အကြတ်နေ့။ အေးငြိမ်းတို့ တစ်ဖွဲ့သားလုံး လော်ရီတစ်စီငှါး၍ သကြင်္န် ရေပက်ခံထွက်ကြသည်။ ငပလီမှ လုံးသာအထိ ရောက်သည်။ ရွှေဝါချိုင်စခန်းကို ဝင်သည်။ စထရင်းဟိုတယ်နားတွင် ဓာတ်ပုံ ရိုက်ကြသည်။ ကိုဇော်သည် သူတို့တွင် ပါလာသော ကင်မရာအစုတ် လေးကို ကိုင်ကာ အေးငြိမ်းကို ဓာတ်ပုံရိုက်ပေးသည်။ အေးငြိမ်းအတွက် ကိုဇော်က သူ့ကိုဂရုစိုက်သမျှ ကျေနပ်၍နေလေသည်။ လုံးသာအရောက် မီးပြတိုက်မျှော်စင်ပေါ်တို့ တက်ရာ ခရီး တစ်လျှောက်တွင် ကိုဇော်က အေးငြိမ်းကို ဖေးမ တွဲကူပေးသည် ကိုလည်း အေးငြိမ်း မမေ့။ သဘေင်္ာဆိပ်ဟောင်းတွင် ရေထဲဆင်းကာ ခရုလေးများ ကောက်ရသည်ကိုလည်း အေးငြိမ်း ကြည်နူးသည်။ အေးငြိမ်းစိတ်ထဲတွင် ကိုဇော်နှင့် အတူတူ တစ်ရပ်တစ်ကျေးမှ အလည်လာရသည်ကဲ့သို့ စိတ်ကူးယဉ်နေလိုက်မိသည်။ ယခုတော့ လည်း အေးငြိမ်း သီကုံးကြည့်မိသော ငပလီဇာတ်လမ်းတွင် တစ်ခန်း တစ်ကဏ္ဍ တိုးရချေသည်။ ထိုနေ့က အိမ်အပြန်တွင် သကြင်္န်ရေအအေးမိ၍ အေးငြိမ်း ဖျားလေသည်။ ‘ဖျားဖို့ပေါ့၊ သူရို့တတွေ ရောက်ကတည်းက အိမ်မှမကပ်ဘဲ ဝေး၊ သူရို့နောက် တကောက်ကောက် လိုက်နေတာ ဖျားမှကောင်း တယ်’ အမေသည် အေးငြိမ်းကို မြည်တွန်တောက်တီးလျက် ရှိပေပြီ။ အစ်ကိုသန်းအောင်တို့ ဦးလေးမောင်ကျော်ထူးတို့ ပါသဖြင့်သာ အေးငြိမ်းကို လွှတ်ထားခဲ့မိသည်။ အေးငြိမ်း အမူအရာပျက်နေသည် ကို အမေက ရိပ်မိသည်။ သည်အရွယ်က စိတ်ကစားတတ်သည့် အရွယ်။ အမေသည် ဘကြီးမောင် ရိပ်မိမည်စိုး၍ ဖွင့်မပြောသော် လည်း အေးငြိမ်းအနေအထိုင်ကို မကြိုက်တော့။ ကိုဇော်က အေးငြိမ်း နားတွင် တပူးတွဲတွဲ ကပ်နေသလို အေးငြိမ်းကလည်း ကိုဇော်ကို အရိပ်တကြည့်ကြည့် ဖြစ်နေသည်ကို အမေသိ၏။ တစ်ရပ်တစ်ကျေးမှ ခေတ္တ လာရောက်လည်ပတ်သူ သူစိမ်းတစ်ဦး အပေါ် သည်မျှ အရောမဝင်သင့်ဟု အမေ ထင်သည်။ ထိုညက အေးငြိမ်း နေမကောင်းသဖြင့် ပင်လယ်ကမ်းသို့ လိုက်မသွားနိုင်။ ပင်လယ်ပြင်မှ လှိုင်းရိုက်သံများသည် အေးငြိမ်းကို ခေါ်ငင်လျက်ရှိ၏။ လှိုင်းသံကိုနာခံ၍ အိပ်ပျော်တတ်ခဲ့သော အေးငြိမ်း သည် ထိုညက အိပ်မပျော်။ ကိုဇော်တို့တစ်သိုက်ပြန်လာသည်အထိ အေးငြိမ်း၏မျက်လုံးများ ပြူးကျယ်နေဆဲ။ ကိုအောင်စိုးနှင့် မမစိမ်းတို့ ဆေးလာပေးသည်ကိုလည်း သိသည်။ သို့သော် အမေသည် ဆေး နှစ်ပြားကို တော်ရာတွင်ထားလိုက်ကာ သူ့ဆေးနှင့်သူ အေးငြိမ်းကို ကုခဲ့၏။ အေးငြိမ်း၏ အိပ်မက်ထဲတွင် လေယာဉ်ပျံစီး၍ မြန်မာပြည်ကို ရှေ့ရှုထွကခွါသွားပြီးမှ ခရီးတစ်ဝက်တွင် ပြန်လှည့်ကာ ငပလီ ကမ်းခြေကို ပြန်ရောက်၍ လာလေသည်။ + + + ‘ငါ့ညီမကို ရေလောင်းမလို့ ကြံတားတာ ကွာ၊ ဖျားနေတယ်ဆိုတော့ မလောင်းရတော့ဘူး’ ယနေ့တော့ ငြိမ်းရိပ်သာပေါ်တွင်ပင် စည်စည်ကားကား ဝိုင်းဖွဲ့၍နေကြသည်။ တစ်ဘက်ခန်းမှ ကုလားကြီးသည်ပင် ဖန်ခွက် တစ်လုံးကိုင်ကာ သည်ဘက်ခန်းသို့ ကူးလာသည်။ ဖဲဝိုင်းနှင့် အရက် ဝိုင်းကို တစ်ပြိုင်တည်း ကျင်းပနေကြလေသည်။ အစားမက်သော ကိုဇော်သည် ငါးနီတူ ငါးခြောက်သုပ်ကို ခံတွင်းတွေ့၍ နေလေ၏။ လက်သန်းခန့်ရှိသော ငါးနီတူခြောက် လေးများကို မန်ကျည်းရည်၊ ငရုတ်သီး၊ ကြက်သွန်နီ တို့ဖြင့် အစိမ်း သုပ်ထားသည်။ အမေက မျက်စောင်းထိုးထား၍ အေးငြိမ်း ကိုဇော့် နား မကပ်ဝံ့တော့။ တစ်ဘက်ခြံတွင် လူလေးဆယ်အုပ် ရောက်၍ နေလေပြီ။ မိန်းမရွယ်လေးများ အများအပြားပါလာ၍ ကိုမြဇင်နှင့် ကိုမြင့်သိန်း တို့သည် ဝရန်တာသို့ထွက်ကာ တစ်ဘက်ခြံသို့ တမျှော်မျှော်ဖြစ်နေ ကြသည်။ ‘မလေး ဖျားနေတယ်ဆို၊ သွားအိပ်ချည်လေ၊ ဒီမှာပဲ လှဲချင်လဲ လှဲနေပါလား’ ကိုဇော်က အေးငြိမ်ကို ညီမလေးတစ်ယောက်သဖွယ် ဂရုတစိုက် ပြောလိုက်သည်။ ကိုသန်းအောင်က အေးငြိမ်း၏ ခေါင်းကို မနာအောင် ပုတ်လိုက်သည်။ ္အနင် စာမေးပွဲအောင်ရင် ရန်ကုန်မှာ ကျောင်းလာနေပါလား’ အေးငြိမ်း၏မျက်နှာလေးတွင် ဝမ်းသာရိပ် လွှမ်းသွားသည်။ ‘ကျွန်မ ဘယ်သူ့အိမ်မှာ နေရဖို့လဲ’ ‘နင့်ဦးလေးအိမ်မှာ နေပေါ့၊ ငါ့မှာတော့ အိမ်မရှိသေးဘူး’ ‘ဦးလေး မောင်ကျော်ထူးက ခေါ်မှမခေါ်ဘဲ’ ကိုဇော်က ဦးလေးခေါ်ပြီးမှ မောင်ကျော်ထူးဟု ခေါ်သည်ကို သဘောကျကာ တစ်ချက် ရယ်လိုက်မိသည်။ အေးငြိမ်း၏ အတွေးတွင် ရန်ကုန်မှာများ ကျောင်းသွားနေရရင် ဟူသော အတွေးက ဝင်လာပြန်သည်။ ရန်ကုန်ရောက်ဖူးချင်စိတ်များ ပေါ်လာပြန်လေသည်။ ‘ကျွန်တော်လဲ ရန်ကုန် လာဦးမယ်၊ ဒီတစ်ခါ ပိုက်ဆံစုမိရင် ရိုးလမ်းကနေ ဆင်းခဲ့ဖို့’ ကိုမြင့်သိန်းကလည်း ဝင်ပြောလိုက်သည်။ ကိုမြင့်သိန်းက လေယာဉ်ပျံမစီးဘဲ တောင်ကုတ်လမ်းလမ်းမှ ကားဖြင့်ဆင်းရန် ကြံရွယ်ထားပုံကို ပြောပြနေသည်။ အေးငြိမ်းစိတ်က ကားစီး၍ ရန်ကုန်ကို စုန်ဆင်းမိပြန်သည်။ ထိုနေ့တစ်နေ့လုံး အေးငြိမ်းစိတ်က ရန်ကုန် သွာ:ချင်သည့် ဆန္ဒများ လွှမ်းမိုးနေခဲ့သည်။ မြနုဆီအရောက်တွင် သူ့ဆန္ဒများကို ဖွင့်အန်မိလေသည်။ ္အမြနုရယ် ငါလေ ရန်ကုန် လိုက်သွားချင်လိုက်တာ’ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ ငပလီကို ရောက်စကနဲ့တောင် မတူတော့ ဘူး၊ ရန်ကုန်ကလူတွေမြင်တာနဲ့ ရန်ကုန်ကို အထင်ကြီးနေပြီလား’ မြနု စကားပြောလိုက်လျှင် သည်သို့ပင် ချက်ကောင်းကို ထိ တတ်လေသည်။ ရုတ်တရက်တော့ အေးငြိမ်း ငိုင်သွားသည်။ ‘အထင်ကြီးလို့ ဟုတ်ပါဘူးဟယ်၊ ရောက်ဖူးချင်တာပါ’ ‘သူရို့တွေတောင် ရန်ကုန်မှာ မပျော်လို့ ငပလီမှာ လာပျော် ကြတာ ကြည့်ပါလား၊ ရန်ကုန်က စိတ်ပျက်စရာကြီးလို့ ကိုကျော် ကျော် ပြောတာကော’ ‘နင်ကလဲ ကျော်ကျော့်ကိုပဲ သတိရနေ’ ‘ဒါပေမယ့် ကိုကျော်ကျော်ကတော့ မအေးငြိမ်းကို သတိရ မှာပါ၊ မအေးငြိမ်းက လှတာပဲ၊ ရန်ကုန်သားတွေက အလှကြိုက်တာ’ အေးငြိမ်းသည် သက်ပြင်းကို မသိမသာ ချမိလေသည်။ မြနုသည် သူ့ထက်အသက်ငယ်သော်လည်း၊ သူ့လောက် ပညာမတတ် သော်လည်း သူ့ထက် တွေးခေါ်မြော်မြင်တတ်ပါကလား။ ညနေဘက်တွင် ကိုဇော်တို့တစ်တွေ ရေထဲဆင်းကြပြန်သည်။ သူတို့နှင့်အတူ လိုက်မသွားတော့ဘဲ အေးငြိမ်းက မီးဖိုဆောင်တွင် အမေ့ကို ကူလုပ်ရင်း နေရစ်သည်။ ထိုနေ့က အေးငြိမ်းကိုယ်တိုင် ကိုဇော်တို့အတွက် ကဒတ်ရိုး သုပ်ကျွေးသည်။ ကဒတ်ရိုးနှင့် သခွပ် ပွင့်ကို ရေနွေးဖျောကာ နှမ်း၊ မန်ကျည်းနှစ်၊ ငါးပိ၊ ကြာဆံ၊ ဆီချက် တို့ကို ရောကာ သုပ်သည်။ ကိုဇော်တို့သည် အေးငြိမ်းလက်ရာ ကဒတ်ရိုးသုပ်ကို ချီးကျူး၍မဆုံးကြ။ သူတို့ ထမင်းစားနေသည်ကို အေးငြိမ်းက တွေတွေငေးငေးလေး ကြည့်နေမိသည်။ သူတို့သည် ထမင်းကိုအားပါးတရစားနေရင်းမှ ရန်ကုန်ပြန်ဖို့ရက်နှင့် လက်မှတ် ဝယ်ယူရေးကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်နေကြလေသည်။ အချိန်တန်၍ အိမ်ပြန်ကြတော့မှာပါလား။ သူတို့အားလုံးသည်လည်းကောင်း၊ ကိုဇော်သည်လည်းကောင်း ရန်ကုန်ပြန်မည့်ကိစ္စကို မျက်နှာမပျက်၊ ပျော်ရွှင်အားရစွာ ပြောဆို နေကြပေသည်။ အေးငြိမ်း စိတ်က လူတွေအားလုံးကို မုန်းချင်ချင် ဖြစ်၍ လာလေ၏။ သွားကြစမ်း၊ ပြန်ကြစမ်း၊ နင်ရို့အားလုံး အတူတူချည်းပဲ။ ငပလီဟာ နင်ရို့တွေအတွက် အပျင်းဖြေစရာ၊ ဇိမ်ခံစရာနေရာ သက်သက်ပဲ။ နင်ရို့တွေအားလုံးဟာ စိတ်ထားမမှန်တဲ့သူတွေ၊ ကိုယ်ချင်းစာတရား ခေါင်းပါးသူတွေ။ ထိုနေ့ညက စောစီးစွာပင် အေးငြိမ်း အိပ်ရာသို့ ဝင်ခဲ့သည်။ ငြိမ်းရိပ်သာပေါ်တွင်မူ ပျော်ရွှင် ဆူညံစွာ ဝိုင်းဖွဲ့နေကြဆဲ။ တစ်ဘက် ခြံမှ လူလေးဆယ်အုပ်စုသည်လည်း ကခုန် ပျော်မြူး နေကြသည်။ ဟိုဘက်က ကောင်မလေးတွေက သည်ကိုကြည့်ကာ၊ သည်ဘက်က ယောကျ်ားလေးများက ညာသံပေး၍ အော်ကြသည်။ ကြည့်စမ်းပါဦး၊ သူရို့အားလုံး ပျော်နေကြလို့ပဲ။ အေးငြိမ်းက နားနှစ်ဘက်ကို ပိတ်ပစ်လိုက်သည်။ အမေ့ ဘုရားရှိခိုးသံက ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာလေသည်။ + + + ‘မအေးငြိမ်းတို့အိမ်ကလူတွေ ပြန်သွားပြီလား’ ‘မပြန်သေးဘူး၊ သံတွဲကို သွားကြတယ်‘ ္အလေယာဉ်လက်မှတ် သွားတယ်တာလား’ ‘ဟုတ်ဖို့’ အေးငြိမ်းသည် ခရုပန်းခိုင်နှင့် ပုတီးလေးများကြားတွင် ကျင်လည် နစ်မြုပ်နေသော မြနုကိုကြည့်ကာ မြနုဘဝကို အားကျသွားလေသည်။ ‘ငါ့ကိုလဲ အမေရို့က ကျောင်းမထားဘဲ ခရုကောက်ခိုင်းရင် ကောင်းမှာ သိလား’ အေးငြိမ်းက သူ့အတွေးနှင့်သူ့ ပြောလိုက်သည်။ ‘မအေးငြိမ်းကလဲ စာသင်ရတာ ကောင်းတာပေါ့၊ အစ်ကိုကြီး မောင်သန်းအောင်တို့လို စာတွေအများကြီးတတ်ရင် ရန်ကုန်မှာတောင် သွားနေရဖို့’ ‘ဒါပေမယ့် သူ့မှာလဲ အလုပ်မရှိပါဘူးဟယ်၊ အင်ဂျင်နီယာ ကျောင်းထွက်ပြီး ကဗျာရေးနေတယ်တဲ့၊ ဟိုဆေးတက္ကသိုလ်က ကိုဇော်ဆိုတာလဲ ကဗျာရေးတယ်တဲ့၊ ဘာတွေမှန်းလဲသိဘူး’ ္အဘာပဲဖြစ်ဖြစ် စာသင်ရတာ ကံကောင်းပါတယ် မအေးငြိမ်း ရယ်’ အေးငြိမ်းသည် ကိုဇော်တို့ အပြန်တွင် လက်ဆောင်ပေးရန် ခရုလှလှလေးများကို ရွေးယူလိုက်သည်။ မမစိမ်းတို့အတွက် ပုတီး တစ်ကုံးစီ။ ကိုဇော့်အတွက် ကျောက်ခက်ဆေးလိပ်ခွက်လေးတစ်ခု။ ‘မြနုရယ် တို့နှစ်ယောက် ရေသွားကူးရအောင်’ ‘မအေးငြိမ်း နေမကောင်းဘူးဆို၊ ပြီးတော့ ဒီနေ့ အမေလဲ မရှိဘူး၊ ကလေးပါခေါ်ပြီး မှော်ရုံဘက်ကို သွားကြတယ်၊ အဖေလဲ ပါသွားတယ်’ ‘ဒီလိုဆို နင်ကျန်ရစ်တော့၊ ငါတစ်ယောက်တည်းပဲ သွားဖို့’ အေးငြိမ်းက စိတ်မြန်ကိုယ်မြန်ဖြင့် ပင်လယ်ဘက်သို့ ထွက်ခဲ့ သည်။ တစ်ယောက်တည်း စိတ်ရှိလက်ရှိ ရေကူးပစ်ချင်သည်။ ပုန်းညက်ပင်အောက်တွင် ကောင်မလေးတစ်ယောက်နှင့် ကောင်လေး တစ်ယောက် ပူးပူးကပ်ကပ် ထိုင်နေကြသည်။ အုန်းလက်ဦးထုပ်နှင့် နေကာမျက်မှန်လေးများကို ဘေးတွင်ချကာ စကားပြောလျက်ရှိလေ သည်။ အခြားဘက်တွင် လူတစ်ယောက်မျှမရှိ။ အေးငြိမ်းတို့ဘက်က အစဉ်လို လူရှင်းနေတတ်သည်။ အေးငြိမ်းတစ်ယောက်တည်း စိတ်ရှိလက်ရှိ ရေကူးပစ်လိုက် သည်။ ခေတ္တခဏတော့ ပေါ့ပါး၍သွားသည်။ ‘ဟေ့ ကောင်မလေး၊ နေမကောင်းဘဲနဲ့ ရေကူးတယ်လား၊ လာခဲ့ လာခဲ့’ ကိုသန်းအောင်နှင့် ကိုဇော်သည် ကမ်းစပ်တွင် ရပ်လျက်ရှိ လေသည်။ အေးငြိမ်းက သူတို့ကိုမြင်ခါမှ ရေထဲသို့ ငုပ်ပစ်လိုက်သည်။ ကိုသန်းအောင်တစ်ယောက် ရေထဲဆင်း၍လာသည်။ အေးငြိမ်းကို ကမ်းပေါ်သို့ ဆွဲခေါ်သည်။ ထိုညက အေးငြိမ်း အဖျားပြန်၍တက်လေသည်။ ထိုနေ့က နှစ်ဆန်းတစ်ရက်နေ့။ + + + သကြင်္န်ရက်များသည် လျင်မြန်စွာ ကုန်ဆုံး၍ သွားလေသည်။ ငြိမ်းရိပ်သာပေါ်မှ ဧည့်သည်များသည် အထုပ်အပိုးပြင်၍ နေကြလေပြီ။ ကိုသန်းအောင်သည် သူတို့ သောက်သုံးခဲ့သော ဘီယာပုလင်းခွံများကို အမေ့အား အမွေပေးလျက် ရှိလေသည်။ အေးငြိမ်း စိတ်က ပုလင်းများကို စိတ်နာနာဖြင့် ရိုက်ခွဲပစ်ချင်စိတ် ပေါ်လာလေသည်။ ‘မင်းရို့အုပ်ကတော့ဟေ့ ရာဇဝင်တွင်လောက်တယ်၊ ဒီလောက် ပုလင်းခွံတွေများတာ တစ်ခါမှ မတွေ့စဖူးဘူး၊ ဒါပေမယ့် မင်းရို့ အေးအေးဆေးဆေး ပျော်ပျော်ပါးပါး နေကြတာကိုတော့ ချီးကျူးတယ်’ ဘကြီးမောင်က သူ့တူများကို ချီးမွမ်း၍ကောင်းဆဲ၊ အေးငြိမ်း စိတ်က ငိုချင်၍လာသည်။ အေးငြိမ်းက သူတို့ကို နှုတ်မဆက်ဘဲ အောက်သို့ ဆင်းလာခဲ့သည်။ သူ့နောက်က တစ်စုံတစ်ယောက် လိုက်၍လာလေသည်။ အေးငြိမ်းက ပုန်းညက်ပင်ကြီးအောက်သို့ ရောက်သည်အထိ လျှောက်လာခဲ့သည်။ ္အမိအေးငြိမ်း နင် ဘာလာလုပ်တာလဲ’ ကိုသန်းအောင်သည် နှမဖြစ်သူကို အံ့သြစွာ ကြည့်၍ နေလေ သည်။ အေးငြိမ်းမျက်နှာပေါ်တွင် မျက်ရည်စတွေ စီးကျနေ၏။ ‘နင်ကလဲ ငါ နောက်နှစ်ကျရင် ပြန်လာဦးမှာပေါ့၊ နင့်ဖို့ စာအုပ်တွေလဲ ငါပို့ပေးမယ်၊ မငိုနဲ့’ အေးငြိမ်းက တိုး၍ ရှိုက်လိုက်သည်။ ‘နင့်အဖေ သေသွားပေမယ့် အားမငယ်ပါနဲ့ဟာ၊ ငါတို့ရှိသား ပဲ၊ ဘကြီးမောင်ကလဲ ဂရုစိုက်တယ် မဟုတ်လား၊ ဘကြီးမောင်က အရင်လို မဟုတ်တော့ပါဘူး၊ ခု တော်တော် သဘောကောင်းနေတယ်’ အေးငြိမ်းက မျက်ရည်စများကို လက်ဖမိုးဖြင့် သုတ်ပစ် လိုက်သည်။ ‘ဟေ့ ဖိုးဇော်ရာ လာစမ်းပါဦး၊ ငါ့ညီမကို ချော့စမ်းပါဦး’ ကိုဇော်သည် ကိုသန်းအောင်နောက်မှ ခပ်ရို့ရို့ရပ်ကာ ငေးကြည့် နေလေသည်။ ‘တော်ကြာ ငါတို့ ပြန်ရတော့မှာ၊ စိတ်မကောင်းအောင် မငိုပါနဲ့ဟာ၊ ဟိုမှာ မမစိမ်းတို့ကိုလဲ လာနှုတ်ဆက်ပါဦး’ ‘ဟင့်အင်း ဘယ်သူ့ကိုမှ နှုတ်မဆက်ဘူး’ ‘ငါတို့ မနေ့က သံတွဲသွားတာ မခေါ်လို့ စိတ်ကောက်နေတာ လား၊ နင် နေမကောင်းဘူးဆိုလို့ မခေါ်တာပါ’ ‘မကောက်ပါဘူး၊ ကျွန်မနဲ့ ဘာဆိုင်လို့လဲ’ ကိုသန်းအောင်သည် ကိုဇော့်ကိုကြည့်ကာ မျက်ခုံးတစ်ချက် ပင့်ပြသည်။ ‘စိတ်မကောက်ရင်လဲ အစ်ကိုတို့ကို နှုတ်တော့ဆက်ပါဦး မလေးရာ၊ ဒီအတိုင်းပြန်သွားရရင် ဘယ် စိတ်ကောင်းနိုင်ပါ့မလဲ’ ကိုဇော်က အေးငြိမ်းကို ဝင်၍ ချော့လိုက်သည်။ အေးငြိမ်းက အိမ်ဘက်သို့ ခပ်လေးလေး ပြန်လျှောက်လာသည်။ ကိုသန်းအောင်က ရှေ့မှ သွားနှင့်လေသည်။ ‘အစ်ကိုတို့ကို ဘာများ မကျေနပ်တာရှိလို့လဲဟင်၊ အစ်ကိုက မလေးကို ညီမလေးအရင်းလိုပဲ၊ ကိုသန်းအောင်က ချစ်သလိုပဲ ချစ်ပါတယ် ခင်ပါတယ် ညီမရယ်၊ အစ်ကိုတို့က ပျော်တတ်လို့ နောက်ကြ ပြောင်ကြတာတွေလဲ ဘယ်လိုမှ မအောက်မေ့နဲ့နော် သိလား၊ မလေးကို အစ်ကိုတို့ အားလုံးက ချစ်ကြတယ်’ ကိုဇော်တို့ကတော့ မြို့ကြီးသားပီပီ စကားတတ်လှပါပေသည်။ အေးငြိမ်းသည် မလိမ်မိုးမလိမ္မာဖြင့် သူ့စိတ် လှုပ်ရှားမိသည့်အဖြစ်ကို တွေး၍ ရှက်လာမိသည်။ ခေတ္တခဏ လာရောက်လည်ပတ်သော ဧည့်သည်တစ်ဦးကို မြင်လျှင် မြင်ချင်း မေတ္တာသက်ဝင်သည်မှာ ဖြစ်နိုင်ပါမည်လား။ ငပလီသည် လှ၏။ အေးငြိမ်းသည်လည်း အခြား ရခိုင်သူလေးတွေထက် ပို၍လှ နေမည်။ ငပလီအလှကို လာရောက်ခံစားသူတို့သည် အေးငြိမ်း၏ အလှကို မြင်သည့်အခိုက်၊ အလှအပတစ်ခုကို နှစ်သက်ကြည့်ရှုသည် သို့ပင် ချစ်ခင် နှစ်သက်ကြခြင်း ဖြစ်ပေမည်။ ထို့ထက်တော့ မပိုနိုင်။ သူတို့သည် ငပလီကို အပန်းဖြေရုံသက်သက် လာရောက် ခိုနားကြသော ဧည့်သည်များပင် မဟုတ်ပါလား။ ယခုတော့ သူတို့တစ်တွေ၏ သဘောမှန်ကို အေးငြိမ်း ရိပ်စားနားလည်ခဲ့ပါပြီ။ ငပလီသည် အပန်းဖြေသူများ မရှိခဲ့လျှင်လည်း သူ့အလိုအလျောက် လှနေမည်သာ။ သူ့အလိုအလျောက် အေးအေး ချမ်းချမ်း ရှိနေမည်သာ။ ငပလီ၏ လှိုင်းတံပိုးတို့ကို တိုး၍ ထန်လာ အောင် ဖန်တီးသူတို့သည် အချိန်တန်သည့်အခါ ငပလီကို ကျော ခိုင်းကာ ထွကခွါသွားကြပေတော့မည်။ ကိုဇော့်နောက်မှ အေးငြိမ်းက တိတ်ဆိတ် ငြိမ်သက်စွာ လိုက်ပါလာသည်။ ငြိမ်းရိပ်သာရှေ့တွင် မမစိမ်းတို့တစ်တွေသည် အထုပ်အပိုး ပြင်ကာ ယူဘီအေကားအလာကို စောင့်၍နေကြပါပြီကော။ + + + ၁၆၀ ၁၆၁ ၁၆၂ ၁၆၃ ၁၆၄ ၁၆၅ ၁၆၆ ၁၆၇ ၁၆၈ ၁၆၉ ၇ ‘သွားကြစမ်းပါစေ၊ သွားကြစမ်းပါစေ၊ တစ်ယောက်မှ လာမတည်း ရင်လဲ အတော်ကြီးကို ကောင်းဖို့’ စိတ်နာနာရှိသည်နှင့် အေးငြိမ်းက တီးတိုးရေရွတ်ပစ်လိုက် သည်။ လာလိုက်သည့် ဧည့်သည်တွေ ကုန်ပဲ မကုန်နိုင်ကြ။ တစ် ယောက်လာလည်း အပန်းဖြေ၊ တစ်ခါလာလည်း အပန်းဖြေ။ ဖြေပဲ ဖြေနိုင်ကြလွန်း။ သူတို့ အားတိုင်း အလကားသက်သက် လာပြီး ဇိမ်ခံကြတာ။ မြို့ပေါ်မှာ ရုပ်ရှင်တွေ၊ ပွဲလမ်းသဘင်တွေ၊ စားသောက် ဆိုင်တွေ၊ လည်စရာပတ်စရာတွေကုန်တော့ မြို့နဲ့ဝေးတဲ့ သဘာဝ တောတောင်ရေမြေ အရသာကို လာခံစားကြပြန်ရော။ ဇိမ်ခံစရာ ပစ္စည်းကို ကြံဖန် ရှာဖွေနေသူတွေ။ တကယ်တော့ ငပလီသည် သူတို့အတွက် ဇိမ်ခံပစ္စည်းတစ်ခု။ သို့မဟုတ် ဇိမ်ခံစရာ နေရာတစ်ခု။ ယခုတော့ ငပလီ၏ ဧည့်သည်များကို အေးငြိမ်း မချစ်ချင် တော့၊ မခင်တွယ်ချင်တော့။ သူတို့တစ်တွေသည် သဘာဝ အလှ အပကို လည်းကောင်း၊ ရိုးသားဖြူစင်မှုကိုလည်းကောင်း၊ ချမ်းမြေ့ ဆိတ်ငြိမ်မှုကိုလည်းကောင်း ခေတ္တခဏသာ ခံစားတတ်ကြပြီး ထာဝရ စွဲလမ်းတွယ်တာသူများ မဟုတ်ကြ။ ပြီးပြီးပျောက်ပျောက် ရှိကြ သည်သာ။ အစဉ်လို ရှုပ်ထွေးပွေလီနေတတ်သော သူတို့၏ ပြဿနာ ပင့်ကူအိမ်များတွင်သာ ပျော်မွေ့ခုံမင်စွာ နေတတ်ကြသည်သာ။ သူတို့အားလုံးကို သူတို့လိုပင် ပြီးပြီးပျောက်ပျောက် မေ့ပစ် နိုင်ရန် ကြိုးစားရပေမည်။ ငြိမ်းရိပ်သာမှ ကျောခိုင်းသွားသော မိန်းကလေးသုံးယောက် ကို ကြည့်ကာ အေးငြိမ်းစိတ်တွင်းမှ ရေရွတ်နေမိခြင်း ဖြစ်သည်။ တည်းစရာ ခိုစရာ ရှားပါးနေချိန် ဖြစ်သည့်တိုင် မိန်းကလေးများက အိမ်ကို စေ့စေ့စပ်စပ်ကြည့်ပြီး မသိမသာ နှာခေါင်းရှုံ့ကြသည်။ ‘အိမ်ကြီးက သားလဲ မသားနားဘူး’ဟု တစ်ယောက်က တီးတိုး ပြောသည်။ ‘ဟိုဘက်ခန်းကလဲ လူတွေရှိသေးတယ်’ဟု တစ်ယောက် က ဆိုသည်။ သူတို့သည် ခမ်းနားလှပသော အိမ်မျိုးတွင်မှ တည်းခို လိုကြဟန် ရှိလေသည်။ သူတို့ ပြန်ထွက်သွားသည်ကို မည်သူမျှ မတားဘဲ ကြည့်နေ လိုက်ကြသည်။ သကြင်္န်လွန်သော်လည်း မိုးက မရွာသေး။ နွေကို ရှောင်ပြေး လိုသူတို့သည် ငပလီကမ်းတွင် စုပုံလာကြသည်။ တည်းခိုစရာ နေရာမရသူများသည် ကားလမ်းတစ်ဘက်မှ ရွာထဲတွင် သွားနေကြ ရသည်။ အချို့က ခြံကျယ်ကြီးများမှ မြေကွက်လပ်တွင် တဲထိုးကြ သည်။ သည်ကြားထဲမှာပင် ချေးများသူက ရှိနေသေးသည်။ အေးငြိမ်း အံ့သြ၏။ စထရင်းဟိုတယ်တွင် တစ်နေ့လျှင် တစ်ယောက်အတွက် တစ်ယောက်ခပေး၍ တည်းကြရသည်။ သို့သော် စထရင်းဟိုတယ် သည် ဆိတ်ငြိမ် အေးချမ်း၍ အထက်တန်းကျကျ နေလိုသူများ အတွက်သာ နေ၍ ကောင်း၏။ သည်မှာဘက်လို စည်စည်ကားကား ပျော်ပျော်ပါးပါး မရှိ။ ထိုနေရာက ပို၍ သန့်သည်။ အေးချမ်းသည်။ တိတ်ဆိတ်သည်။ ဘန်ဂလိုလေးများကို သီးသန့်ခွဲ၍ တစ်အိမ်စီ ဆောက်ထားသည်ကိုက အနောက်တိုင်းဆန်ဆန် သီးခြားနေထိုင်တတ် သူတို့အတွက် အဆင်ပြေ အချိုးကျ၏။ သည်မှာဘက်တွင်တော့ ရှည်လျားသော ကမ်းခြေတစ်လျှောက် တွင် လူးလာခေါက်တုံ့သွားနေသူတို့ဖြင့် အစဉ်လို စိတ်ဝင်စားစရာ တွေ ရှိနေတတ်၏။ သဲပြင် ပူပူနွေးနွေးပေါ်တွင် နေရောင်ခြည် ထွေးထွေးကို ခံယူကာ ပင်လယ်လေကိုရှူရင်း အေးဆေးသက်သာ လမ်းလျှောက်နေတတ်သူတွေလည်း ရှိသည်။ ငပလီ၏ အလှသည် အားလုံးကို ညှို့ငင်ဖမ်းစားနိုင်သည်မှာတော့ မှန်သည်။ သို့သော် သူတို့အားလုံးသည် ငပလီ၏ ဧည့်သည်များသာ ဖြစ်ချေသည်။ ဧည့်သည်ဟူသည် ခေတ္တခဏ ရောက်တုန်းရောက်ခိုက် စားစရာ ရှိသည်ကို စားပြီး ယူစရာရှိသည်ကို ယူကာ ပြန်သွားတတ်သူတွေ ချည်း။ ယခုတော့ ငပလီ၏ဧည့်သည်တွေကို အေးငြိမ်း မုန်းပြီ။ သို့သော် ငြိမ်းရိပ်သာတွင်တော့ ဧည့်သည် မစဲသေး။ နေ့မကူးမီ မှာပင် ဧည့်သည်သစ်များ ရောက်လာပြန်သည်။ သည်တစ်ခါ  ဧည့်သည် များက မိန်းမသားချည်း ငါးယောက်။ ဘကြီးမောင်က တကယ့် အာဇာနည်မတွေဟု နာမည်ပေးသည်။ ဝတ်ထားစားထားကြသည် မှာလည်း အပျံစား။ ကိုင်တွယ်သုံးစွဲသည့် ပစ္စည်းများကလည်း အကောင်းစားတွေချည်း။ သူတို့အဖွဲ့ကို ဦးဆောင်လာသူ အမျိုးသမီးက အသက် သုံးဆယ်ခန့်၊ ဖြူဖြူချောချော ဖြစ်သည်။ အရပ်မြင့်၍ ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည်က တောင့်တင်းသည်။ မျက်နှာက လုံးပြီး  နှာတံ ပေါ်သည်။ မျက်လုံးများက သူ့နားမှ စိန်နားကပ်နှင့်အတူ အရောင် တောက်ပ၍ နေကြလေသည်။ သူ့ကို အားလုံးက မမစိုးဟု ခေါ်သံ ကြားရ၏။ ကျန်အမျိုးသမီးများကလည်း မိန်းမလှတွေသာ ဖြစ်သည်။ သူတို့သည် အလုပ်တစ်ခုခုကို အတူတကွ စုပေါင်းလုပ်ကိုင်နေကြ သူများ ဖြစ်မည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ ဘာအလုပ် လုပ်သည်ကိုတော့ မသိ။ ပိုက်ဆံကမူ အတော်ရှိုကြပုံ ရလေသည်။ ္အငပလီဆိုပြီး နာမည်ကြီးလိုက်တာနော်၊ သိပ်လဲ မဟုတ်လှ ပါဘူး၊ မိက နိုင်ငံခြားရုပ်ရှင်တွေထဲကလို လူတွေနဲ့ပြည့်ပြီး ပျော်စရာ ကြီး အောက်မေ့တာ’ အသက်နှစ်ဆယ်ကျော်လောက်ရှိပြီး အသားညိုညို ကိုယ်လုံး သွယ်သွယ် အမျိုးသမီးက ဝရန်တာကို လက်နှစ်ဘက်ထောက်၍ မှီရင်း ခေါင်းကိုမော့်၍ ပင်လယ်လေကိုရှူကာ ပြောလိုက်သည်။ ‘အေးအေးဆေးဆေးနေရတော့ ပိုကောင်းတာပေါ့၊ ဘာလဲ မိက ဒီရောက်မှ အစွံထုတ်မယ်လို့ မှန်းထားတာ အထင်နဲ့အမြင် လွဲနေ လို့လား’ ္အမိက အရေးမကြီးပါဘူး မမစိုးရယ်၊ မမစိုးသာ အပျိုကြီး ဘဝက လွတ်အောင် တစ်ခါတည်း ရုန်းသွားပါ၊ လေယာဉ်ပျံပေါ်မှာ မမစိုးဘေးက ထိုင်တဲ့ လူကြီးကလေ မိတို့ ဆင်းလာတဲ့အထိ လိုက် ကြည့်နေတာ သိလား၊ မမစိုးတို့ ပြေလည်လာကြတယ်နဲ့ တူတယ်’ ‘အဲဒီလို ဟာကြီးမျိုးတွေတော့ မလိုချင်ပါဘူးကွယ်၊ ရုံးမှာ တစ်ပုံကြီး’ ‘ဘာလဲ မမစိုးက ငယ်ငယ်နုနုလေးမှလား’ သူတို့တစ်တွေသည် သဘောကျစွာ တခစ်ခစ် ရယ်လိုက်ကြ သည်။ အရွယ်ရောက်ပြီး မိန်းမကြီးများ ဖြစ်သည့်တိုင် ယောကျ်ားသား တို့အကြောင်းကို မြိန်ရေရှက်ရေ ပြောကာ မနောခွေ့နေကြသည်။ သူတို့ စကားဝိုင်းတွင် ယောကျ်ားတို့အကြောင်း မပါလျှင် မပြီးချေ။ ညနေဘက်တွင် သူတို့အုပ်စု ရေဆင်း၍ ကူးကြသည်။ ငပလီကမ်းမှ မျက်စိပေါင်းများစွာသည် သူတို့ဆီသို့ ဝိုင်းအုံစူးစိုက် လာကြမည်မှာ မလွဲ။ အပြန်တွင် သူတို့သည် ဘယ်ယောကျ်ားက ဘယ်သို့ဟူသည့် အကြောင်းများကို သောသောညံအောင် ပြောဆို ရယ်မောကြပြန်သည်။ အမေကပင် သူတို့ကို ထမင်းချက်ကျွေးရသည်။ သူတို့သည် ရုံးတစ်ရုံးတွင် အတူလုပ်နေသူများနှင့် ဆံပင်အလှပြုပြင်ဆိုင်တစ်ခု တွင် လုပ်ကိုင်နေသူများဖြစ်ကြောင်း အမေ့ထံမှ သိရလေသည်။ ‘သူရို့အားလုံး အပျိုတွေချည်းပဲလား အမေ’ ‘ကလေးအမေတစ်ယောက်၊ အပျိုက နှစ်ယောက်၊ ယောကျ်ား နဲ့က နှစ်ယောက်’ အမေက လက်ချိုးရေတွက်ပြသည်။ ‘သူရို့ယောကျ်ားတွေလဲ ပါမလာကြဘူးနော်’ အမေက ဘာမျှမပြော။ ငပလီရောက်ဧည့်သည်များကို အမေ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ယခုတိုင် နားလည်သဘောပေါက်ခြင်း မရှိသေး။ သူတို့ဘာအတွက် လာကြသနည်း၊ အပန်းဖြေသက်သက်လား၊ အပျော်ခရီးသက်သက်လား၊ လွတ်လပ်မှုအတွက်လား၊ တစ်စုံတစ်ရာ အတွက်လား၊ အမေလည်း မသိ။ တစ်ဘက်ခန်းမှ ကုလားကြီး လင်မယားပင် ပြန်သွားကြပြီ။ သူတို့ကတော့ အစမှအဆုံးတိုင် အေးအေးဆေးဆေးအနားယူ နေထိုင် သွားကြသည်။ သူတို့နေရာသို့ နောက်ထပ် ဇနီးမောင်နှံနှစ်ယောက် အစားဝင်လာသည်။ ယောကျ်ားကအသက်ကြီးကြီး၊ မိန်းမဖြစ်သူက ခပ်ငယ်ငယ်။ တပည့်တပန်းနှင့်တူသူ လူရွယ် တစ်ယောက်။ သည်ဘက်မှ မိန်းမ အာဇာနည်အဖွဲ့သည် အေးငြိမ်းကို မကြာခဏ လှမ်းလှမ်းခေါ်တတ်သည်။ ဟိုဟာ မရနိုင်ဘူးလား၊ သည်ဟာ မရှိဘူးလား မေးတတ်သည်။ အေးငြိမ်းက ခပ်ဖယ်ဖယ် နေတတ်၍ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်က အေးငြိမ်းကိုခေါ်ကာ မိတ်ကပ် ဘူးငယ်တစ်ခု လက်ဆောင်ပေးလေသည်။ ‘မမတို့နဲ့ အဖော်လာနေပါ ညီမရဲ့၊ မမတို့က ပျော်တတ် ပါတယ်၊ ဟောဒီအစ်မကလေ အလှပြုပြင်ရေးဆရာမ သိလား၊ ညီမ ဆံပင်တွေဘာတွေ ညှပ်ချင်ပြင်ချင်ရင် သူ့ကို ပြင်ခိုင်း’ မိန်းကလေး ဆိုတော့လည်း အလှအပ ကြိုက်သည်သာ။ အေးငြိမ်းကို သူတို့စည်းရုံး၍ရသွားသည်။ သူတို့သည် ညီမ ညီမ နှင့် နှုတ်ဖျားမှမချဘဲ အေးငြိမ်းကို လိုရာခိုင်းတတ်လေသည်။ ‘မမတို့ လက်ဖက်သုပ်စားချင်လို့ သဘေင်္ာရွက်နည်းနည်းခူးပေး ပါ ညီမရယ်၊ သြော် ငါ့ညီမ ဆံပင်ဖြတ်ချင်တယ်ဆို ညနေကျရင် ညှပ်ပေးမယ်နော်’ အလှပြင်ဆိုင်မှ မမရီ ဆိုသူသည် အခိုင်းတတ်ဆုံး။ သူတို့သည် ကျောင်းနေဖက်သူငယ်ချင်းများဖြစ်ကြသည်ဟု မမရီ ပြော၍ သိရ သည်။ သူငယ်ချင်းတစ်စု ချိန်းဆို၍ အပျော်ခရီးထွက်လာကြခြင်း ဖြစ်သည်တဲ့။ သူတို့များတော့လည်း လွယ်လိုက်တာ။ အထိန်းအချုပ် အကွပ်အကဲ မရှိတော့သည့်နှယ်။ သံယောဇဉ် မရှိကြသည့်နှယ်။ အေးငြိမ်းအတွက်တော့ မိန်းမဟူသမျှသည် အနှောင်အဖွဲ့အတွင်းမှာ လူလာဖြစ်ရသည်ဟုသာ ထင်ခဲ့မိသည်။ ‘ဟေ့ ဟိုဘက်က အမျိုးသမီးကို မြင်ဖူးတယ်မဟုတ်လား၊ ကိုယ်ထင်တာတော့ လှည်းတန်းက ဘော်ဒါဆောင်တစ်ခုမှာ နေဖူ:တယ် ထင်တာပဲ’ ‘ဟာ ဟုတ်ပြီ၊ ဒီလူကြီး ဗာစီတီကို ခဏခဏ လာနေတာ၊ သူ့ မှာ မိန်မကြီးနဲ့ပါ၊ ဒီကောင်မလေးက သူ့ဦးလေးလို့ ပြောထားတာ၊ ဗာစီတီမှာ တို့သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ရှိလို့ မြင်ဖူးနေတယ်’ မိန်းမတစ်သိုက်သည် တစ်ဘက်ခန်းမှ မိန်းမအကြောင်းကို မိန်းမချင်း အတင်းဆို၍ နေကြလေပြီ။ တစ်ဘက်ခန်းမှ မိန်းကလေး မှာလည်း အပျော်ခရီး ထွက်လာရသည့်တိုင် ရွှင်ရွှင်လန်းလန်းနေသည် ကို မတွေ့ရ။ တစ်စုံတစ်ရာကို ထိတ်လန့်ကြောက်ရွံ့နေပုံရလေသည်။ အမျိုးသမီးတစ်စုသည်ကား စားကာ သောက်ကာ ရယ်ကာ မောကာဖြင့် သူတို့အတွက် တစ်လောကလုံး ပျော်စရာအတိ ဖြစ်နေ သည်။ သူတို့တစ်တွေ ပင်လယ်ထဲဆင်းမည့်အချိန်ကို လာရောက် စောင့်ကြည့်သူများပင် ရှိနေတတ်ပေပြီ။ သို့သော် သူတို့က မည်သူ့ ကိုမျှ ဂရုမစိုက်။ ယောကျ်ားသားများ ဟူသည်မှာ ရယ်စရာ မောစရာ၊ လက်ဖက်သုပ်စားရင်း အရသာခံ၍ အတင်းအဖျင်းပြောစရာ သတ္တဝါများဟု မှတ်ထင်ထားကြပုံ ရလေသည်။ သူတို့အုပ်စုက အတွဲညီသလို အလှချင်းလည်း ညီကြသည်။ ဖြူသူဖြူ၍ ညိုသူညိုသော်လည်း လှသည်ချင်းတော့ အတူတူပင်။ ရေကူးဝတ်စုံနှင့် အကျင်္ီပုံဆန်း အမျိုးမျိုးကို လွန်ခဲ့သည့် တစ်လ လောက်ကပင် ကြိုတင်ပြင်ဆင် ချုပ်လုပ်ထားကြသည်ဟု သိရလေ၏။ ငပလီတွင် ရေကူးဝတ်စုံ အမျိုးမျိုးဖြင့် မိန်းမတို့၏ အလှအမျိုးမျိုးကို မြင်တွေ့ရသော်လည်း အချိုးကျ အဆင်ပြေသူက ရှားသည်။ အချို့က ဝတ်နေကျမဟုတ်သဖြင့် ရှိုးတိုးရှန့်တန့် ဖြစ်နေကြသည်။ အချို့ ကလည်း ရင်နှင့် တင်တို့က ပြည့်တင်းနေသည့်တိုင် ဗိုက်က စူထွက်နေတတ်သည်။ အချို့ကလည်းငှါးရမ်းလာကြရဟန်တူ၏။ အသားစိုင် အသားတစ်များ ထွက်နေအောင်ပင် ကျပ်တည်း၍  နေကြ လေသည်။ ရေကူးဝတ်စုံက ကိုယ်နှင့် မတန်အောင် ချောင်နေပြန် လျှင်လည်း တစ်မျိုးခက်ပြန်သည်။ ရေထဲရောက်သည်နှင့် အိတွဲ ကျကာ လူတခြား ဝတ်စုံတခြားဖြစ်၍ သွားတတ်လေသည်။ မမစိုးတို့ အုပ်စုကတော့ တကယ့် အပျံစား။ သူတို့အုပ်စု ရေထဲဆင်းသွားလျှင် ကောင်လေးတွေရော အဘိုးကြီးတွေပါ သမင် လည်ပြန် ဖြစ်ကုန်ကြလေသည်။ ‘မမအေးငြိမ်းရို့အိမ်ကမိန်းမတွေက မင်းသမီးတွေလား ဟင်’ ‘ဟုတ်ပါဘူးဟယ်၊ ရုံးစာရေးမတွေ ဆိုလား၊ ဟိုနှစ်ယောက် ကတော့ ဆံပင်အလှပြင်ဆိုင်ကတဲ့၊ သူငယ်ချင်းတွေ စုလာတာတဲ့’ ‘သူရို့ သူငယ်ချင်းတွေကလဲ ကြီးလှပြီနော်’ ‘နင်ကလဲ သူငယ်ချင်းပဲ ကြီ:ချင်ကြီးဖို့ပေါ့’ မြနုကမူ သည်အသက်အရွယ်အထိ သူငယ်ချင်းအဖြစ် ခင်မင် နေကြသူများကို အံ့သြနေပုံရလေသည်။ သူတို့နှစ်ယောက်သည် မမစိုးတို့၏ အဝတ်များကိုစောင့်ရင်း ရေကူးနေကြသူများကို ထိုင်ကြည့် နေကြသည်။ ပါတိတ်လုံချည်ကို အကျင်္ီချုပ်ဝတ်ထားသော လူရွယ် တစ်စုသည် ကမ်းစပ်တွင်ထိုင်ကာ မမစိုးတို့အုပ်ကို ကသိုင်းရှုနေ လေသည်။ အေးငြိမ်းတို့အိမ်ရှေ့မှဘန်ဂလိုကြီးတွင် လူပေါင်းနှစ်ဆယ်ခန့် ရောက်နေလေ၏။ ဌာနအကြီးအကဲတစ်ယောက် ရောက်နေသည်ဟု လည်း ပြောသံကြားရသည်။ သံတွဲမြို့ပေါ်မှ အစိုးရအမှုထမ်းအချို့ သည် လိုလေသေးမရှိ ပြုစုစောင့်ရှောက်ရန် နေ့ည အလှည့်ကျ လာရောက် ကြည့်ရှုနေကြရလေသည်။ ချက်ကြပြုတ်ကြသည်မှာလည်း အိုးကြီးအိုးငယ် အသွယ်သွယ်ဖြင့် အလှူပေးနေသလား အောက်မေ့ ရသည်။ ‘သူရို့များကျတော့လဲ ကံကောင်းလိုက်တာနော်၊ ဘာမှလဲ မလုပ်ရဘူး၊ အချိန်တန်ရင် စားဖို့ပဲ’ ကိုယ်ကျပ် ဘလောက်စ် အကျင်္ီလေးနှင့် ဘောင်းဘီတိုလေးကို ဝတ်ကာ လမ်းသလားနေသော ကောင်မလေးကိုကြည့်ကာ မြနုက ပြောလိုက်သည်။ ကောင်မလေးသည် ဌာနအကြီးအကဲ၏ သမီးလား မြေးလားမသိ။ သူတို့အုပ်စုမှပင် ဖြစ်သည်။ အကျင်္ီပုံစံ အမျိုးမျိုးကို ဝတ်ကာ ကမ်းခြေတစ်လျှောက် အလှပြ၍ လမ်းလျှောက်နေတတ် လေသည်။ ‘ဘာလုပ်ရဖို့လဲဟယ်၊ လုပ်ပေးနေတဲ့လူတွေ အားကြီးပဲ၊ သူရို့က ကုသိုလ်ကောင်းတာကိုး’ ‘အကျင်္ီတွေကလဲ ကောင်းကောင်းများတယ်နော်၊ ကျွန်မဖြင့် အကျင်္ီအသစ်တစ်လုံးချုပ်ဖို့ဟာ ကြာလှပြီ၊ မချုပ်နိုင်သေးဘူး’ မြနုက နွမ်းနယ်ကြေမွနေသော သူ့အကျင်္ီလေးကို ငုံ့ကြည့်ကာ ပြောလိုက်သည်။ မမစိုးတို့ အုပ်စုသည် ရေကူးဝတ်စုံများဖြင့်ပင် ရေထဲမှ တက်လာကြသည်။ အေးငြိမ်းတို့နားရောက်မှ မွေးပွတဘက်ကြီးများ ဖြင့် ရေများကို သုတ်လိုက်ကြပြီး ဓာတ်ဘူးထဲမှ ကော်ဖီပူပူကို ငှဲ့ သောက်သည်။ အနီးအနားမှ ယောကျ်ားသားတို့၏ မျက်လုံးများသည် ဝိုင်းအုံစုပြုံ၍ ကျရောက်လာကြလေသည်။ ငပလီကမ်းတွင် ဘီကီနီ ဝတ်စုံများဖြင့် မိန်းကလေးများ၏ မြင်ကွင်းသည် ရိုး၍ နေပြီ။ သို့သော် မမစိုးတို့အုပ်စုက လှလည်းလှ၊ လူကလည်း များသဖြင့် အများက အာရုံပြုခြင်း ခံနေရလေသည်။ ဋ္ဋဤသည်ကို အမျိုးသမီးများ ကလည်း ကျေကျေနပ်နပ်ကြီး ခံယူကြသည်။ ‘ဒီနေ့အဖို့တော့ ကျေနပ်လောက်ပါပြီကွာ၊ ပြန်ကြရအောင်’ မမစိုးက သူ့အဖွဲ့ကို ခေါင်းဆောင်၍ ပြန်ရန် ဟန်ပြင်သည်။ လုံချည်နှင့် ဘလောက်စ် အကျင်္ီပွများကို အပေါ်မှ ထပ်ဝတ်သည်။ စောစောက ပါတိတ်အကျင်္ီ အုပ်စုမှ ဆံပင်အရှည်ဆုံးကောင်လေး တစ်ယောက်က နေရာမှ ထလာလေသည်။ ‘အစ်မကြီးတို့ ပြန်တော့မလား၊ ကျွန်တော့်နာမည် နေမင်းဦး ပါ၊ အေးရိပ်သာမှာ တည်းပါတယ် ခင်ဗျာ၊ အစ်မကြီးတို့ အားရင် လာလည်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်’ လူရွယ်က မရှက်မရွံ့ မင်သေသေဖြင့် မိတ်ဖွဲ့လေသည်။ မမစိုးသည် ဟန်မပျက် သူ့ကို ဣနြ္ဒေရရ ပြန်ကြည့်သည်။ ‘ငါ့မောင်က ဘယ်ဆိုးလို့တုံး၊ လူကြီးကို ရိုသေရကောင်းမှန်း သိသားပဲ၊ ဒါပေမယ့် မမတို့က ပင်လယ်ရေကို ချိုးချင်လို့ လာတာ ပါကွယ်၊ အစားအသောက်တော့ သိပ်ဝါသနာမပါဘူးကွယ့်၊ ဒါကြောင့် မင်းဖိတ်တာကို ဝမ်းနည်းပါတယ်၊ ဟင်း ဟင်း’ ကျန်အမျိုးသမီးများက လူရွယ်ကို ဝိုင်းကြည့်ကာ ရယ်ကြ သည်။ လူရွယ်သည် ရှက်ကိုးရှက်ကန်းဖြစ်ကာ ကျန်ခဲ့လေသည်။ အေးငြိမ်းနှင့် မြနုက နောက်မှလိုက်ရင်း လူရွယ်ကို တစ်ချက် ပြန် လှည့်ကြည့်မိသည်။ လူရွယ်က အေးငြိမ်းတို့ကို မျက်စိတစ်ဘက် မှိတ်ပြလိုက်သဖြင့် မြနုက လက်သီးဆုပ်ကို ရွယ်ပြလိုက်လေသည်။ + + + ၁၇၀ ၁၇၁ ၁၇၂ ၁၇၃ ၈ ရယ်စရာကောင်းလိုက်ပါဘိ။ လာချင်တုန်းကလည်း သူတို့။ ဟော ပြန်ချင်တော့လဲ သူတို့။ အိမ်ပြန်ရေးအတွက် သူတို့ ဗျာများနေကြ ပေပြီ။ အခက်ပွေနေကြပေပြီ။ ငပလီတွင် လူပေါင်း လေးရာကျော် သောင်တင်နေပြီတဲ့။ ကဲ မှတ်ကရော။ လာချင်ကြဦး၊ လာကြဦးလေ။ အထူးလေယာဉ်ကြီးများဖြင့် သယ်ဆောင်လာသော ဧည့်သည် များကို အထူးလေယာဉ်ကြီးများဖြင့်ပင် ပြန်လည်သယ်ဆောင်ပေး နေသည်။ သို့သော် လူက မကုန်သေး။ လေယာဉ်ပျံစင်းရေက တဖြည်းဖြည်း နည်းသွားသည်။ လူတွေက စုပုံနေသည်။ ရိုးမကို မျှော်၍ ငိုသူက ငိုကုန်ပြီ။ အိမ်က လှမ်း၍ ပူသူက ပူကုန်ပြီ။ အေးငြိမ်းကတော့ သူတို့ကို လုံးဝ မသနား။ စိတ်က ခပ်နာနာမို့ သူတို့ သောကကိုကြည့်ပြီး ဝမ်းထဲမှ ကျိတ်ပြုံးမိသည်။ ကောင်းတယ်၊ ပိုက်ဆံပေါတိုင်း လာကြပြီး ခုတော့ ဒုက္ခတွေ့ပြီ မဟုတ်လား။ မမစိုးတို့ အုပ်စုတွင် ပါသမျှ လုံချည်များလည်း ပြောင် သလောက် ရှိပြီ။ ပစ္စည်းပစ္စယများလည်း ကုန်သလောက်ရှိပြီ။ သူတို့ ပြန်မည်ဟု သတ်မှတ်ထားသော ရက်ထက် ဆယ့်ငါးရက်ခန့် ကျော်လာပြီဆိုတော့ သူတို့မှာ သုံးစရာ ငွေမရှိတော့။ စားစရာလည်း မဝယ်နိုင်တော့။ ထို့ကြောင့် ပါသည့်ပစ္စည်းများကို ချ၍ ရောင်းကြ ရလေ၏။ မမစိုးတို့ အုပ်စုကို ညစ်သူရှိသည်ဟု မမစိုးတို့က စွပ်စွဲသည်။ ပထမ အပြန်လေယာဉ်လက်မှတ် ဝယ်၍ရပြီး ဖြစ်သည်။ အထုပ် အပိုးပြင်၍ လေယာဉ်ပျံစီးရန် လေယာဉ်ကွင်းသို့ပင် ရောက်ခဲ့ပြီးပြီ။ ဟိုရောက်မှ လေယာဉ်ခရီးစဉ် ဖျက်သိမ်းသည်နှင့်ကြုံ၍ ပြန်လာကြ ရသည်။ နောက်နေ့ လေယာဉ်များတွင် ထည့်ပေးရန် သွားပြော သည်။ သံတွဲသို့လည်း အခေါက်ခေါက်အခါခါ သွားသည်။ လေယာဉ်ပျံကွင်းသို့လည်း နေ့စဉ် စုံစမ်းသည်။ သို့သော် တစ်နေ့မှ သူတို့စာရင်းမပါ။ မမစိုး အကြီးအကျယ် ဒေါပွ၍ နေလေသည်။ ‘ဟင်း တို့ကိုဒါမျိုးလုပ်လို့ ဘယ်ရမလဲ၊ မပြန်ရလို့ တစ်သက်လုံး နေရနေရ၊ တို့ကိုများ ဘယ်လိုအစားမျိုးတွေ မှတ်သလဲ မသိဘူး’ တစ်စုံတစ်ဦးက မမစိုးတို့ကို ညစ်ထားပုံရလေသည်။ မမစိုး သည် မကျေနိုင် မချမ်းနိုင် ဖြစ်၍နေလေသည်။ ရန်ကုန်ကလည်း စာတစ်တန်၊ ကြေးနန်းတစ်တန် ရောက်၍ရောက်၍လာသည်။ ငိုသူ ကလည်း ငိုကြပြီ။ မမစိုးကမူ တင်းမာ၍ နေဆဲပင်။ တစ်ဘက်ခန်းတွင်လည်း ပြဿနာပေါ်နေပြီ ထင်၏။ မိန်းက လေး ဖြစ်သူက နေ့စဉ်ငိုလို့ချည်း နေသည်။ လူကြီးက ချော့သည်။ ချော့မရလျှင် အော်ပစ်သည်။ သူတို့နှင့် ပါလာသော လူရွယ်သည်လည်း လေယာဉ်ပျံရုံးသို့ ခြေတိုမတတ် သွားနေရလေသည်။ ‘ငါ့တူမကြီးရို့ ငွေမရှိတော့ရင်လဲ အခန်းခတွေ နောက်မှ ရှင်းပေတော့၊ ရန်ကုန်ရောက်မှ ပို့ပေါ့’ ဘကြီးမောင်က စာနာစိတ်ဖြင့် ပြောရှာသည်။ ‘ဘကြီးကျေးဇူး မမေ့ပါဘူးရှင်၊ ကျွန်မတို့လဲ မရတဲ့အဆုံး တောင်ကုတ်လမ်းကဖြစ်ဖြစ် ပြန်မယ် ဘကြီး’ မမစိုးကမူ တောင်ကုတ်လမ်းက ပြန်လျှင် အရှုံးပေးရာရောက် သည်။ လေယာဉ်ပျံဖြင့်ပင် ခုရက်အတွင်း ပြန်ရအောင်လုပ်မည်ဟု ဆိုသည်။ ဘကြီးမောင်ကမူ သူတို့အဖွဲ့ကို နာမည်ပေးလေသည်။ မိန်းမအာဇာနည်တွေ။ ငပလီမှ ဧည့်သည်များသည် ရောက်စကလို ရွှင်လန်းတက်ကြွမှု မရှိကြတော့ချေ။ အားလုံး ညှိုးနွမ်း မှေးမှိန်၍ လာလေသည်။ စရိတ် ပြတ်၍ ပါသမျှပစ္စည်းများကို ဈေးတွင်နေ့စဉ်သွားရောင်း နေကြရ လေသည်။ ယခုတော့ ငပလီ၏ ပင်လယ်လှိုင်းများက သူတို့ကို လှောင်ပြောင်၍ နေကြပေပြီ။ သူတို့သည် သဘာဝအလှကို မည်မျှပင် ကြည်နူးနှစ်သက် ပါသည် ဆိုသော်လည်း ကြာရှည်စွဲမြဲမနေနိုင်ကြ။ ကျပ်တည်း ကျဉ်းမြောင်းသော သူတို့၏မြို့ပြအရိပ်ကို ပြန်လည်တိုးဝင်ကြရဦး မည်သာ ဖြစ်လေသည်။ + + + ‘ရေသူမ ရုပ်ကိုတော့ ကျွန်မလဲ တစ်ခါမှ မမြင်စဖူးဘူး မအေးငြိမ်းရဲ့၊ ခုတော့ သွားလို့လဲ မရတော့ဘူးလေ၊ အဲဒီနေရာက အစိုးရအရာရှိ ကြီးတွေ လာမှ တည်းခိုရတာ’ ငပလီကမ်းတွင် လူရှင်းစပြုနေပေပြီ။ ရိုးမ အရှေ့ဘက်မှ လာရောက်စုစည်းသော အရောင်စုံ အသွေးစုံတို့လည်း မှေးမှိန်ပြိုကွဲစ ပြုပေပြီ။ ငပလီ၏ ပကတိ အေးချမ်းဆိတ်ငြိမ်မှုသည် ပြန်လည် တောက်ပ၍ လာလေပြီ။ အေးငြိမ်းနှင့် မြနုသည် လှိုင်းလုံးများကြားတွင် ကူးခတ်ဆော့ ကစားရင်း ငပလီ၏ အလှတစ်ပါးဖြစ်သော ရေသူမရုပ်တုရှိရာသို့ မျှော်၍ ကြည့်နေကြသည်။ စည်းခြားတားဆီးထားဟန်တူသော ဆိုင်းဘုတ်လေးကို ခပ်ဝေးဝေးတွင် လှမ်းမြင်ရသည်။ ကောင်းကင်မှ လေယာဉ်တစ်စင်း ဝဲ၍ ဆင်းလာသည်။ ရေပြင်ကိုကျော်၍ အစွန်းထွက်နေသော မြေပြင်ဆီသို့ ထိုးဆင်းသွား ပုံမှာ စင်ရော်တစ်ကောင် ကမ်းစပ်တွင် နားလိုက်သည့်နှယ် ပေါ့ပါး လျင်မြန်လှသည်။ ‘ဧည့်သည်တွေ မရှိရင် ငပလီဟာ တစ်မျိုးလှနေမှာပဲနော်၊ ဧည့်သည်တွေရှိတာ ပျော်စရာကောင်းတယ်လို့ အစကတော့ ထင်မိ တယ်၊ တကယ့်ကယ်တော့ ဘယ်သူမှမရှိတာက ပိုပြီး ပျော်စရာ ကောင်းတယ်’ အေးငြိမ်းက မျက်စိတစ်ဆုံး မြင်နေရသော ပင်လယ်ပြင်ကို ငေး၍ ပြောလိုက်သည်။ လှိုင်းလုံးကြီးများနှင့်အတူ အေးငြိမ်းရင်မှ ဝေဒနာလှိုင်းက ထန်လာသည်။ မြနုက အေးငြိမ်း၏ မျက်ဝန်းနက် နက်လေးများကို စူးစိုက်ကြည့်လိုက်သည်။ ‘မအေးငြိမ်းက ဒီနှစ်မှ ငပလီကိုရောက်လို့ ထူးဆန်းနေတာ ပါ၊ ကျွန်မအဖို့တော့ ဧည့်သည်တွေ လာလိုက် ပြန်သွားလိုက်နဲ့ ရိုးနေပြီ၊ သူရို့ကို ခင်လဲမခင်ဘူး လွမ်းလဲ မလွမ်းဘူး’ တစ်အောင့်ကြာမှ မြနုက တိုးတိုးပြောသည်။ ‘ကျွန်မ ကိုကျော်ကျော့်ကိုတော့ သတိရတယ်’ အေးငြိမ်းသည် ရေထဲတွင် သူ့မျက်နှာကို ခေတ္တ နှစ်လိုက်သည်။ သူ မြနုကို မကြည့်ဝံ့ပေ။ သူ့စိတ်သည် မြနုလို ရိုးသားပွင့်လင်းခြင်း မရှိချေ။ သူလည်း ကိုဇော့်ကို သတိရနေတယ်ဟု ထုတ်၍ မပြောဝံ့။ ခပ်လှမ်းလှမ်းတွင် နိုင်ငံခြားသား စုံတွဲတစ်တွဲ သဲပြင်ပေါ် လူးလှိမ့်နေကြသည်။ ‘အေးဟယ် နောက်ဆုံးတော့ တို့က တို့၊ သူရို့က သူရို့ပါပဲ၊ တို့နဲ့ သူရို့ဘဝက တခြားစီပါ၊ သူရို့က ရိုးမကိုကျော်ပြီး အလွယ် ကလေး လာနိုင်ပေမယ့် တို့က မသွားနိုင်ဘူး၊ သူရို့က ဒီမှာ အပန်း ဖြေစရာလာရှာပေမယ့် တို့က သူရို့ဆီသွားပြီး အပန်းမဖြေနိုင်ဘူး၊ အပန်းဖြေစရာလဲ ရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူးလေ၊ သူရို့ကြည့်ရတာ အမြဲ ပင်ပန်းနေကြရတဲ့ ပုံမျိုးတွေပါ၊ လူ မပင်ပန်းလဲ စိတ်ပင်ပန်းနေမယ့် ဟာတွေပါ’ သူတို့နှစ်ယောက် ရေထဲမှ တက်လာခဲ့ကြသည်။ မြနုက တစ်ခါက ကျော်ကျော် သူ့အကျင်္ီလေးတွေ ဝှက်ထားပုံကို ပြန်ပြောကာ ရယ်မောနေသည်။ အေးငြိမ်းက ကိုဇော် သူ့ကို လာခေါ်ဖူးသည်ကို အောက်မေ့ကာ ညှိုးငယ်နေသည်။ သူ တို့ အိမ်ဘက်သို့ ပြန်လာကြ သည်။ မိုးမချုပ်သေးသော်လည်း ကောင်းကင်က မှောင်၍နေ၏။ မိုးရွာတော့မည် ထင်ပါ့။ + + + ‘စိုးတို့ကို ဒီလိုစမ်းလို့ ဘယ်ရမလဲကွယ်၊ ကဲ ခုဘာတတ်နိုင်သေးလဲ၊ လေယာဉ်တစ်စင်းလုံး စိုးတို့ချည်းပဲ မဟုတ်လား၊ ပြန်ပေးဆွဲသွား လို့တောင် ရသေးတယ်’ မမစိုး၏ အသံသည် ငြိမ်းရိပ်သာတွင် ပဲ့တင်ထပ်၍နေလေပြီ။ မမစိုးက ဘကြီးမောင် ပြောသလိုပင် တကယ့် အာဇာနည်မ။ လေယာဉ်ပျံကွင်းကို အခေါက်ခေါက်အခါခါ သွားသည်။ ရန်ကုန်နှင့် အဆက်အသွယ်ယူသည်။ အရေးပါ အရာရောက်သူတွေကို လှမ်း၍ အကူအညီတောင်းသည်။ နောက်ဆုံး လေယာဉ်မှူးတွေနှင့် နားလည်မှု ယူသည်။ ယခုတော့ လေယာဉ်ပျံတစ်စင်းက မမစိုးတို့ အုပ်စုကို တစ်ခေါက်သပ်သပ် လာခေါ်ပေးရမည်တဲ့။ မမစိုး အောင်ပွဲဆင်လေပြီ။ တစ်ဘက်ခန်းမှ လူများကိုပင် သူက ခေါ်သွားလိုက်ဦးမည်။ သို့သော် ဟိုက မိန်းကလေးခမျာ မည်သို့မျှ မရွှင်လန်းနိုင်တော့။ ပြန်သွားလျှင် ပြဿနာတစ်ခုခုကို ရင်ဆိုင်ရတော့မည် ထင်သည်။ တစ်ချိန်လုံး ငိုလို့ချည်းနေသည်။ မမစိုးတို့ အထုပ်အပိုးပြင်၏။ သို့သော် များများစားစား မပြင်ရချေ။ ပါလာသမျှ ပစ္စည်းများမှာ ရောင်းစား၍ ကုန်သလောက် ရှိပေပြီ။ ဤရက်အတွင်း ပြန်သွားရသူတိုင်းလိုလို လက်ချည်း ပြန်၍ သွားကြရလေ၏။ သူတို့ ပါသမျှ စည်းစိမ်ကို ငပလီတွင် ထားခဲ့ကြရလေသည်။ နွေရာသီအပန်းဖြေခရီးထွက်လာကြသော ငပလီ၏ ဧည့်သည် များ နောက်ဆုံးအသုတ် ပြန်ကြချိန်တွင် မိုးရွာစပြုပေပြီ။ + + + ၁၇၄ ၁၇၅ ၁၇၆ ၁၇၇ ၁၇၈ ၁၇၉ ၁၈၀ ၁၈၁ ၉ ကောင်းကင်တစ်ခွင်သည် မည်း၍ ညို၍ နေ၏။ ပင်လယ်ပြင်သည် မိုးသားမိုးရိပ်အောက်တွင် ပြာမှိုင်း၍ နေလေသည်။ လူခြေတိတ်သွားသဖြင့် လှိုင်းများ ရိုက်ခတ်သံက ပိုမိုကျယ်လောင်စွာ မြည်ဟည်းနေသည်ဟု ထင်ရသည်။ ပင်လယ်ပြင်မှ တိုက်ခတ်လာသော လေပြည်သည်ပင် သာသာညင်းညင်း မရှိတော့။ အတွေ့အထိက ကြမ်းတမ်း၍ လာသည်။ ပင်လယ်ပြင်ကို မျှော်ငေးကာ အေးငြိမ်း ပြုံးလိုက်မိ၏။ ယခုမှပင် ငပလီ၏အရသာကို အပြည့်အဝခံစားရသည်ဟု အေးငြိမ်း ထင်မိလေသည်။ ငပလီကမ်းသည် ပကတိအတိုင်း လှ၍ နေလေပြီ။ ရှုပ်ထွေးပွေလီသော၊ ဟန်ဆောင် ညာဝါးတတ်သော၊ ရိုင်းပြစော်ကား သော၊ မလိုတမာရှိလှသော အကျင့်စရိုက်တို့သည် ငပလီကမ်းတွင် မရှိတော့ပြီ။ သူတို့အားလုံး သူတို့နေရာမှန်သို့ ပြန်သွားကြပေပြီ။ ယခုမှ တကယ့် ငပလီအလှ။ အလှစစ်စစ်။ ပင်လယ်ပြင်၏ လှိုင်းများသည် တကယ့် အလှတေးကို အေးအေးဆေးဆေး ညည်းတွား၍နေပြီ။ ဤသည်ကို ငပလီကို ချစ်လှပါသည် ဆိုသော သူတို့တစ်တွေ မကြားရမသိရလေခြင်း။ ယခုဆိုလျှင် သူတို့သည် ပြဿနာပေါင်း သောင်းခြောက်ထောင်၏ ပင်လယ်ကြောတွင် မျောနေကြပေရော့မည်။ သနားစရာ ကောင်းလိုက် ပါဘိ။ ငြိမ်းရိပ်သာ၏ ခြေတံရှည်ကြီးများသည် ယိမ်းယိုင်၍ လာကြ သည်။ လေပြင်းက ခပ်ကြမ်းကြမ်းလေး ဝှေ့ယမ်းပစ်လိုက်သည်။ တစ်နွေလုံးလုံး အထက်တွင် ကပ်နေရသော တံခါးရွက်ကြီးများကို ဒေါက်ဖြုတ်ကာ ဆွဲ၍ချလိုက်၏။ အိမ်သည် သိမ့်ကနဲ တုန်၍ သွားသည်။ အိမ်ထဲတွင် ဂစ်တာသံသဲ့သဲ့နှင့် ရယ်မောသံ၊ ပုလင်းသံ၊ ဖန်ခွက်သံ အချို့ကို နားထဲတွင် ကြားယောင်လာသည်။ သို့သော် ခဏအတွင်းမှာပင် ပျောက်ကွယ်၍ သွား၏။ ပင်လယ်ပြင်မှ လှိုင်း ရိုက်သံက အေးငြိမ်းကို သတိပြန်ဝင်စေသည်။ တဝေါဝေါ ရွေ့လျား လာသံ၊ ကမ်းခြေကို အုန်းကနဲ ရိုက်လိုက်သည့်အသံ၊ ပြီးတော့ တရှဲရှဲ ပြန်ဆုတ်သွားသံ။ အေးငြိမ်းက နောက်ဆုံး ပြတင်းတံခါးတစ်ချပ်ကို ပိတ်လိုက် လေသည်။ ၃၁၊ မတ်လ၊ ၁၉၇၆။ မိုးမိုး (အင်းလျား) မိုးမိုး (အင်းလျား) မဂ(င)ဇင်းဝတ္ထုရှည်များ ၂ မိုးမိုး (အင်းလျား) မဂ(င)ဇင်းဝတ္ထုရှည်များ ၂ လက်ေ(ရ)ခွပွင့် စည်းကမ်းအရ လုပ်ရသည်ဆိုတာကိုတော့ အေးမိစံ သိပါသည်။ သို့သော် နည်းနည်းတော့ညှာတာဖို့သင့်သည် ထင်၏။ အောင်နိုင်ဦး တို့၊ အေးမိစံတို့ ဆိုသည်မှာ တစ်ရပ်ကွက်တည်း အတူနေခဲ့ကြသော ငယ်သူငယ်ချင်းတွေပါပဲ။ ကြည့်(ရ)မင်တိုင် ဟံသာဝတီရပ်ကွက်မှာ အိမ်ချင်း ကပ်နေခဲ့ကြသည်။ အေးမိစံတို့အဖေသည် အရပ်လက်သမား တစ်ဦးသာ (ရ)ဖစ်သလို အောင်နိုင်ဦးတို့ အဖေကလည်း သွပ်(ရပါး အတိုအစတွေကို ဇွန်းလေးတွေ၊ ဓားလေးတွေလုပ်(ရ)ပီး ဈေးမှာ ဖောက်သည်ပေးသည့်အလုပ်ကို လုပ်ခဲ့သည်။ ဘဝကို ကျရာနေရာမှာ ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြသူတွေပင်။ အေးမိစံတို့အဖေဆုံး(ရ)ပီး အမေက မဂင်္လာဒုံမှ တပ်သား တစ်ယောက်နှင့် အိမ်ထောင်ကျရာတွင် အေးမိစံလည်း အမေနှင့် လိုက်နေရသည်။ သို့သော် မကြာမီမှာပင် အေးမိစံကို အဖေ၏ ညီမ ဝမ်းကွဲ(ရ)ဖစ်သူ ဒေါ်တင်တင်က သူ့တွင် အဖော်သဟဲမရှိဟူ၍ အကြောင်း(ရ)ပကာ လာခေါ်သ(ရ)ဖင့် ဒေါ်ဒေါ်တင်ရှိရာ စော်ဘွားကြီးကုန်းသို့ ပါသွား(ရ)ပန်လေသည်။ သည်ကတည်းက အောင်နိုင်ဦးတို့နှင့် အဆက်(ရ)ပတ်သွားလိုက်သည်မှာ ယခု ၃၈ လမ်းဈေးကျမှပင် ပက်ပင်း တိုးရ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်လေသည်။ ဒေါ်ဒေါ်တင်က အေးမိစံကို လာခေါ်(ရ)ခင်းမှာ အဖော်ရရန် သက်သက်သာ မဟုတ်၊ အလုပ် လုပ်ခိုင်းရန်လည်း (ရ)ဖစ်၏။ ဒေါ်ဒေါ်တင်၏ယောကျ်ား ဦးဘစိန်မှာ သမဝါယမဆိုင်မှာ ညစောင့် တစ်ယောက်သာ(ရ)ဖစ်(ရ)ပီး သူရသည့်ငွေမှာ သူသောက်တာနှင့်ပင် ကုန်လေသည်။ သောက်ရုံသာမက မူးလည်းမူးသေး၏။ မူးရုံသာမက ရမ်းလည်း ရမ်းသေးသည်။ ရမ်းရုံသာမက ရိုက်လည်း ရိုက်သေး၏။ အေးမိစံသည် မမဆီ(ရ)ပန်ေ(ရ)ပးရန် စိတ်ကူးသော်လည်း အစ်မ၏ အိမ် မှာလည်း အစ်မတစ်ယောက်တည်း မဟုတ်တော့။ အစ်မယောကျ်ား ဘက်မှ ဆွေမျိုးတွေရောက်လာ၍ အေးမိစံ မသွား(ရ)ဖစ်တော့ပေ။ အေးမိစံတို့ နေရသည့်ဘက်မှာ ဥယျာဉ်(ရ)ခေံ(ရ)မတွေပေါများ၍ ဟင်းသီးဟင်းရွက် ပေါ၏။ ထိုဟင်းသီးဟင်းရွက်များကို ခူးကာ ဈေးအသီးသီးသို့ သွားရောက်ရောင်းချသူ ဈေးသည်တွေလည်း ပေါပေသည်။ ဒေါ်ဒေါ်တင်တို့တွင် ကိုယ်ပိုင်(ရ)ခံ ကျယ်ကျယ်ဝန်းဝန်း ရှိလှသည် မဟုတ်ပေ။ ရှိသမျှေ(ရ)မလေးကိုလည်း တတိတတိ ဖဲ့ရောင်း ခဲ့သည်မှာ တဲလေးတစ်လုံးစာသာ ကျန်တော့သည်။ ဒေါ်ဒေါ်တင်သည် သူ့(ရ)ခံထဲမှာ အနည်းအကျဉ်းသာ ကျန်တော့သော ကင်ပွန်းပင်၊ ဒန့်သလွန်ပင်တို့မှရသမျှ အသီးအရွက်များကို (ရ)ဖတ်တောက်ကာ အင်းစိန်ဈေးမှာ သွားရောင်း၏။ ရောင်း၍ရသမျှ ပိုက်ဆံလေးကို ဟင်းချက်စရာကလေးများ (ရ)ပန်ဝယ်ခဲ့(ရ)ခင်း(ရ)ဖင့် မီးဖိုချောင်ကိစ္စကို ေ(ရ)ဖရှင်းလေသည်။ ကြာလာတော့ အေးမိစံလည်း မနေသာတော့။ ဒေါ်ဒေါ်တင် ကိုယ်စား ဈေးရောင်းဖို့ ၊ကိးစားရသည်။ တစ်နည်းအား(ရ)ဖင့်ဆိုသော် ဈေးသွားရောင်းနေရသည်က အေးမိစံအတွက် အန ္တရာယ် ကင်း၏။ အိမ်မှာ ဦးဘစိန်ရှိနေသည့်ရက်နှင့်၊ကံလျှင် သူ၏ မျက်ထောင့်နီ၍ အငွေ့(ရ)ပန်နေသော မျက်နှာကြီးနှင့် ရင်ဆိုင်ရသည်မှာ ကြောက်စရာ ကောင်းလေသည်။ ဈေးရောင်းဖန်များတော့ အေးမိစံ အတွေ့အ၊ကံတိုးလာ၏။ (ရ)ခံထွက်လေးတွေကို တစ်နေကုန်ထိုင်ရောင်းနေရုံနှင့် အဘယ်မှာ ထမင်းဝမည်နည်း။ (ရ)ပီးတော့ အင်းစိန်ဈေးလိုနေရာမျိုးတွင် ဟင်းသီး ဟင်းရွက်တွေ လှိုင်နေအောင် ပေါသ(ရ)ဖင့် မည်သူမျှ ဈေးကြီးပေး ဝယ်ကာ မစားကြ။ တစ်မတ်ဖိုးငါးမူးဖိုးကို ဆစ်လိုက်ကြသည်မှာလည်း အာပေါက်အောင် ေ(ရပါယူရသည်။ သူတို့လို ကောင်မလေးတွေ အများအ(ရပါးမှာ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကို ဖောက်သည်ယူကာ ဈေးကောင်းရသော ေ(ရ)မနီကုန်းဈေးတို့၊ ၂၆လမ်းဈေးတို့မှာ သွားရောင်း ကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ သူ့အကြံဉာဏ်ကို ေ(ရပါ(ရ)ပသောအခါ် ဒေါ်ဒေါ်တင်ကလည်း သဘောတူ၏။ အစပထမ ငွေအရင်းအနှီး ရစေရန် နေ့(ရ)ပန်တိုး(ရ)ဖင့် ချေးပေးလေသည်။ အေးမိစံဈေးရောင်းစမှာ ဂေါ်ဖီပွင့်ကြီးတွေ ပေါ်ခါစ အေးမိစံနှင့် သူ့အဖော် မရင်(ရ)မသည် ပန်းဂေါ်ဖီ တစ်တောင်းစီရွက်ကာ ၂၆ လမ်း ဈေးသို့ သွားရောင်းကြ၏။ အမှတ် ၉ ဘတ်စ်ကားပေါ်ကို စပယ်ယာ ၏ အအော်အငေါက်ခံကာ လုတက်ရ(ရ)ပီး ဈေးရောက်(ရ)ပန်တော့လည်း မူလဈေးသည်တွေ၏ မျက်စောင်းထိုး(ရ)ခင်း၊ (ရ)ငူစူဆဲဆို(ရ)ခင်းကို ခံကြရ (ရ)ပန်လေသည်။ အ(ရ)မတ်ငွေကတော့ မဆိုးလှ။ သည်အတိုင်းသာဆိုလျှင် အိမ်အတွက် ဟင်းလျာဖိုးသာမက တစ်လလောက်နေလျှင် ဝိုင်စ အကျင်္ီလေးတစ်ထည်ပင် ချုပ်ဝတ်နိုင်စရာအကြောင်းရှိ၏။ တစ်နေ့မှာ မရင်(ရ)မက အဖော်ညှိသည်။ ‘ဒီဈေးက ရောင်းလို့တော့ ကောင်းပါရဲ့၊ လမ်းကလည်းကျဉ်း၊ ဈေးသည်တွေကလည်း များလွန်းတယ်၊ ၃၈ လမ်းဈေးက မဆိုးဘူး ေ(ရပါတယ်၊ ဈေးရှေ့ပလက်ဖောင်းက ရှင်းနေတယ်၊ အဲဒီ သွားရောင်း ကြရအောင်’ မရင်(ရ)မ ေ(ရ)ပသည်မှာ မဆိုး။ ဈေးအလယ်လမ်းပေါ်မှာ ဈေးသည်တွေ ထိုင်ရောင်းခွင့်မ၊ပ သ(ရ)ဖင့် နေရာက ကျယ်ဝန်းသည်။ သူတို့လို ခဏတ၊ဖတ် ထိုင်ရောင်း(ရ)ပီး ဟိုေ(ရ)ပးသည်ေ(ရ)ပး လုပ်တတ်သူတွေအတွက် ဟန်ကျ၏။ နောက်ဆုံး လမ်းထဲမှာ ထိုင်ရောင်းခွင့်မရတော့မှ လမ်းမ ပလက်ဖောင်းပေါ်မှာ ရောင်း၍ရသည်။ ထိုနေရာက ေ(ရ)ပးရ(ရ)ပီဆိုလျှင်လည်း ယခင် တိုက်၊ပိ ကျ၍ ဖျက်ဆီးရှင်းလင်းထားသော ေ(ရ)မကွက်လပ်ကြီးပေါ် ေ(ရ)ပးတက်၍ ရသည်။ သို့သော် ခရီးကတော့ ထောက်၏။ (ရ)ပီး အထမ်းနှင့်ရောင်း သော ကောင်လေးတွေကလည်း ပေါလှပေရာ သူ့ထက်ငါ အ၊ပိင် အဆိုင် ဈေးလျှော့ရောင်းရသည်နှင့်ပင် ကိုယ့်ထဲက ပါသွားတတ် လေသည်။ ‘လာနော် လာနော်၊ မဂင်္လာဒုံ (ရ)ခံပန်းတွေ၊ တစ်ပွင့်မှ တစ်ကျပ်ထဲ’ တစ်နေ့ အေးမိစံက မျက်လုံးကို စုံမှိတ်ကာအော်၍ကောင်းဆဲ လာ(ရ)ပီ၊ လာ(ရ)ပီဟူသော အသံကိုကြားလိုက်ရ၍ ကျင့်သားရနေသော လက်က တောင်းကို ဆတ်ခနဲမကာ ေ(ရ)ခထောက်ကလည်း အလို အလျောက်ပင် ကုန်း(ရ)မင်ေ့(ရ)မကွက်လပ်ပေါ်သို့ ေ(ရ)ပးတက်ဖို့ (ရ)ပင်လေ သည်။ ထိုစဉ် အေးမိစံတောင်းကို လက်တစ်ဘက်က ဖမ်း၍ဆွဲလိုက် သည်ကို တွေ့ရလေ၏။ အေးမိစံသည် ငယ်ထိပ်ေ(ရ)မွပေါက်သလို ပူခနဲ(ရ)ဖစ်သွားကာ မျက်စိများပင် (ရပါသွားလေသည်။ သန်မာသောလက်များက အေးမိစံ၏တောင်းကို မလွှတ်တမ်း ဆွဲထားသည်။ အေးမိစံကလည်း အားကုန်(ရ)ပန်ဆွဲနေမိ၏။ အေးမိစံ၏ လက်တွေ အရှိန်လျော့လာကာ တစ်ဘက်လူကို အသနားခံသော မျက်လုံးများ(ရ)ဖင့် မော်ကြည့်လိုက်မိ၏။ ‘ဟင် အောင်နိုင်ဦး’ အေးမိစံ၏ နှုတ်မှ လွှတ်ခနဲ ထွက်သွားသည်နှင့် အတူ တောင်းပန်သော မျက်လုံးများမှသည် အားကိုးသော မျက်လုံးများ အသွင်သို့ ေ(ရပါင်းသွားလေသည်။ တစ်ဘက်လူ၏ လက်များကလည်း ေ(ရ)ပလျော့သွားသည်။ အေးမိစံသည် အခွင့်သာခိုက် သူ့တောင်းကို ဆွဲကာ ကုန်း(ရ)မင့်ပေါ်သို့ ေ(ရ)ပးတက်သွားလေသည်။ အပေါ်ရောက်မှ တောင်းကိုပစ်ချကာ အသက်ဝဝရှူ(ရ)ပီး အောင်နိုင်ဦးဆီ လှမ်းကြည့် ရသည်။ အောင်နိုင်ဦးသည် သူ့ကို မကြည့်အားသေး။ အ(ရခါးဈေးသည် များကို ရှင်းနေရသည်။ အောင်နိုင်ဦး၏ နှုတ်မှ တဖွဖွရွတ်ဆို (ရ)မည်တမ်းသံများ ကြားနေရ(ရ)ပီ။ ခဏကြာမှ အေးမိစံရှိရာသို့ မော် ကြည့်ဖော်ရလေသည်။ အေးမိစံသည် ကုန်းပေါ်တွင် သူ့တောင်းကို ခေတ္တထားခဲ့တာ အောင်နိုင်ဦးဆီ ဆင်းသွား၏။ အောင်နိုင်ဦးလက်ထဲမှ မေ၊မိ့ပန်းအပွင့်လှလှကြီးတစ်စည်းကို မ(ရ)မင်ယောင်၊ပကာ အောင်နိုင်ဦး ကို နှုတ်ဆက်ရသည်။ ‘နင် အခုဘယ်ရောက်နေလဲဟင် အေးမိစံ’ အောင်နိုင်ဦးကပင် စတင် မေး(ရ)မန်းဖော်ရ၏။ ‘ငါ စော်ဘွားကြီးကုန်းက အဒေါ့်ဆီမှာလေ၊ နင်ကကော’ အေးမိစံက အောင်နိုင်ဦး၏ လက်မောင်းရင်းမှ ‘ဈေးတာဝန်’ ဆိုသည့် လက်မောင်းပတ်ကို လှမ်းကြည့်လိုက်သည်။ အောင်နိုင်ဦးက ‘ငါလဲ လွစ္စလမ်းက ဦးလေးတစ်ယောက်အိမ်မှာ ရောက်နေတာ ကြာ(ရ)ပီ’ ‘ငါ့မတော့ အဒေါ့်အိမ်မှာ ဈေးရောင်းကျွေးနေရတာပါဟယ်၊ ဒီကြားထဲ နင်တို့က ဖမ်းဟယ်ဆီးဟယ်ဆိုတော့’ ‘ငါတို့လဲ လုပ်ချင်လို့လုပ်နေတာမှ မဟုတ်ဘဲဟ၊ တာဝန်အရပဲ။ နင်တို့ဈေးသည်တွေကလဲ နည်းနည်းလေးလွှတ်ပေးလိုက်ရင် ပေးမှန်း သိသိ စည်းကမ်းက အင်မတန်မဲ့တာ။ ဒီနေ့ဆိုကြည့်စမ်း လမ်းလျှောက် စရာ နေရာတောင် မရှိတော့ဘူး’ ‘အေးပါဟယ်၊ နင့်ဝတ္တရားအရ လုပ်ရတယ်ဆိုရင်တော့ လုပ်ပါ။ ဒါပေမယ့် ငါ့တော့ နည်းနည်းညှာနော်။ ရော့ နင့်အိမ် စားဖို့ ပန်းပွင့်ယူသွားဦး’ အေးမိစံက သူ့တောင်းထဲမှ ဂေါ်ဖီပန်းပွင့်နှစ်ပွင့်ကို ယူကာ အောင်နိုင်ဦးလက်သို့ ထိုးပေးလေသေည်။ အောင်နိုင်ဦးက ခေါင်းခါ၍ (ရ)ငင်း၏။ ‘မယူပါဘူးဟာ သွားမယ်၊ ငါဒါတွေ ရုံးခန်းသွားအပ်ရမှာ’ အောင်နိုင်ဦးက သူ့လက်ထဲမှ ပန်းစည်းများကိုထိုး(ရ)ပရင်း ေ(ရပါလိုက်၏။ အောင်နိုင်ဦးသည် အေးမိစံအပါးမှ ထွကခွါမည်၊ပ(ရ)ပီးမှ နောက်သို့ တစ်ဖန်လှည့်ကာ ေ(ရပါလိုက်သေးသည်။ ‘နင်လဲ ကြည့်လုပ်နော်၊ အများနဲ့ဆိုရင် ငါညှာလို့မ(ရ)ဖစ်ဘူး’ ‘အေးပါဟယ်’ အောင်နိုင်ဦးထွက်သွား(ရ)ပီး အတန်ကြာသော် ဈေးသည်များ သည် မူလကကအတိုင်း ပလက်ဖောင်းပေါ်သို့ ဆင်းကာ ရောင်းကြ(ရ)ပန် လေသည်။ အေးမိစံလည်းအောက်သို့ (ရ)ပန်ရောက်သွားလေ၏။ ‘လာနော် လာနော် မဂင်္လာဒုံ(ရ)ခံပန်းတွေ တစ်ပွင့်မှတစ်ကျပ်ထဲ’ + + + ဂေါ်ဖီတုံးစ၊ပ(ရ)ပီ။ ရသမျှတွေမှာလည်း အပွင့်က မလှတော့။ (ရ)ပီးတော့ သယ်ရယူရသည်မှာလည်း ဝန်ကျယ်သည်။ တစ်ခုခု ေ(ရပါင်းရောင်းဖို့ စဉ်းစားရ(ရ)ပန်သည်။ အေးမိစံ ဈေးသည်စိတ် ဝင်လာ(ရ)ပီဆိုတော့ ဈေးမရောင်းဘဲလည်း မနေနိုင်တော့။ ရသမျှပိုက်ဆံလေးများကို ဒေါ်ဒေါ်တင်ကို တချို့တဝက်ပေး(ရ)ပီး တချို့ကို မုန့်ဝယ်စားရတာ၊ အဝတ်စဝယ်ရတာနှင့်ပင် မလောက်နိုင်အောင်ရှိလေသည်။ သည်နှစ်ထဲ မှပင် အေးမိစံသည် အဝတ်ကောင်း၊ အစားကောင်းလေးများ ဝတ်ရ စားရ၍လားမသိ ပို၍ သန်မာဖွံ့ထွားလာသည်။ တကယ်တော့ အစားကောင်းဆိုသည်မှာလည်း ဈေးကွဲချိန်ကျမှ တဝတ(ရ)ပဲစားရသော မုန့်ပဲသရေစာများသာ (ရ)ဖစ်၏။ မုန့်ပဲသရေစာကိုပင် ထမင်းလို သဘောထားကာ အဝစားရသည်။ မရင်(ရ)မသည် ဂေါ်ဖီပန်းကိုမရောင်းတော့ဘဲ ဟင်းနုနယ်နှင့် ကန်စွန်းရွက်များကို ေ(ရပါင်း၍သယ်၏။ သို့သော် မကိုက်လှပေ။ ဝယ်သူတွေက အရွက်နုနုနှင့် အရိုးသေးသော ကန်စွန်းရွက်မျိုးကို မ၊ကိက်။ တရုတ်ကန်စွန်းဟုခေါ်သော အရိုးပွပွ အရွက်ကားကား တာမွေတရုတ်(ရ)ခံဘက်မှ ကန်စွန်းရွက်များကို တစ်စည်းကို တစ်မတ် ငါးမူးပေး(ရ)ပီး ဝယ်စားကြသည်။ သို့သော် ဟင်းနုနယ်ရွက်က သူတို့ ဘက်မှာ ပေါပေါလောလောရသ(ရ)ဖင့် အရင်းနည်း(ရ)ပီး တွက်သားကိုက် သည်။ သူကလည်း ၃၈ လမ်းဈေးလိုနေရာမျိုးရောက်တော့ ခေတာမှ မဟုတ်ဘဲ။ တစ်စည်းကို ငါးမူး (ရပါးေ(ရခါက်ဆယ်။ အေးမိစံကတော့ သူတို့နှင့်တစ်(ရ)ခံကျော်မှ အရာရှိကြီးတစ်ဦး ဝယ်ထားသည်ဆိုသော နှင်းဆီ(ရ)ခံကြီးထဲမှ နှင်းဆီပွင့် နီနီကြီးများကို မျက်စိကျနေလေသည်။ ထို(ရ)ခံကြီးထဲမှာ လူမနေ။ (ရ)ခံစောင့်အဘိုးကြီး တစ်ယောက်သာ ရှိ၏။ ပင်စင်ယူ(ရ)ပီးမှ အေးအေးဆေးဆေးနေမည်ဟု စိတ်ကူးရှိဟန်တူသော ပိုင်ရှင်များက (ရ)ခံစောင့်ကို နှင်းဆီပင်တွေ ပျိုးခိုင်းထား(ရ)ပီး ရောင်းရသမျှငွေကို ယူဖိုေ့(ရပါထားသည်။ တစ်ခါက ဒေါ်ဒေါ်တင်နှင့် ဦးလေး(ရ)ဖစ်သူတို့ ေ(ရပါသံကြားသ(ရ)ဖင့် သိထားရ၏။ ညနေစောင်းလျှင် (ရ)ခံစောင့်ကြီးက ပန်းတွေကို တောင်းနှင့်ထည့်ကာ သယ်သွားသည်ကိုလည်း တွေ့နေရသည်။ အေးမိစံသည် တစ်ညနေတွင် နှင်းဆီ(ရ)ခံဘက်ကို ချောင်းေ(ရ)မာင်း ကာ (ရ)ခံစောင့်အဘိုးကြီးနှင့် တွေ့ရအောင် သွားလေသည်။ ‘ဒီမှာတော့ ဘကြီး’ (ရ)ခံစောင့်ကြီးသည် ကတ်ကြေးတစ်ချောင်း(ရ)ဖင့် ပန်းများကို ညှပ်နေရာမှ သူ့ကိုလှည့်ကြည့်လေသည်။ သူ့ကို(ရ)မင်သော် ‘ဟေ့ ဘာလုပ်မလို့လဲ’ဟု တစ်ခွန်းသာေ(ရပါ(ရ)ပီး (ရ)ပန်လည့် ဝါးလေသည်။ တော်တော်ပေါင်းရသင်းရ ခက်မယ့်အဘိုးကြီးပဲဟု အေးမိစံစိတ်ထဲမှ အောက်မေ့လိုက်မိသည်။ ‘တံခါးခဏလောက် ဖွင့်ပေးပါဦး ဘကြီးရဲ့၊ ကျွန်မ ဟိုဘက် နားက(ရ)ခံကပါ’ ‘ဟေ’ အေးမိစံက (ရ)ခံတံခါးကို လက်နှစ်ဘက်(ရ)ဖင့်ကိုင်ရင်း စောင့်နေ ရသည်။ အဘိုးကြီးသည် သူ့ဆီသို့ မလှမ်းချင်လှမ်းချင်နှင့် လှမ်းလာ လေ၏။ အနားရောက်တော့ တံခါးကို ဖွင့်မပေးသေးဘဲ သူ့ကို စေ့စေ့ကြည့်နေသည်။ ‘ကျွန်မ ပန်းဝယ်ချင်လို့ ဘကြီးရဲ့’ ‘ဘယ်နှစ်ပွင့်လဲ’ ္အအများကြီးယူမှာပါ ဘကြီးရဲ့၊ နည်းနည်း မဟုတ်ပါဘူး။ (ရ)ပီးတော့ နေ့တိုင်းယူမှာ။ ဖောက်သည်လေ ဖောက်သည် ဖောက်သည်’ သည်တော့မှ အဘိုးကြီးသည် တံခါးကို မဖွင့်ချင်ဖွင့်ချင်နှင့် ဖွင့်ပေးလေသည်။ အေးမိစံသည် ခပ်ဟဟသာဖွင့်ထားသော တံခါးမှ ကိုယ်ကို တစ်(ရ)ခမ်းစောင်းကာ တိုးဝင်လိုက်သည်။ အဘိုးကြီးကိုလည်း တော်တော် ကပ်သီးကပ်သပ်နိုင်တဲ့ အဘိုးကြီးဟု အောက်မေ့လိုက် မိ၏။ အေးမိစံ (ရ)ခံထဲကိုရောက်တော့ ချုံနွယ်တို့(ရ)ဖင့် စည်းရိုးခတ် ထားသော (ရ)ခံအတွင်းဝယ် နှင်းဆီပင်တွေ ထင်တာထက်များ(ရပါးစွာ ပွင့်ဖူးနေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ ‘ဒါတွေအားလုံး ဘကြီး ဘယ်မှာသွားရောင်းသလဲဟင်’ ‘ဘုရားမှာ’ ‘ကျွန်မကိုရောင်းပါ ဘကြီးရယ်၊ ကျွန်မ ညနေတိုင်း လာယူ ပါ့မယ်၊ ဘကြီး ဘယ်ဈေးနဲ့ရောင်းလဲ ကျွန်မ ပေးပါ့မယ်’ ‘အိမ်း ယူလေ၊ ဘကြီးကတော့ (ရ)ခံစောင့်၊ ယူယင်(ရ)ပီးတာပဲ။ အပွင့်ကောင်းကောင်းတွေဆိုရင် နှစ်ဆယ်ဈေးလောက်ပဲယူတယ်’ အေးမိစံ ဝမ်းထဲမှကျိတ်၍ ဝမ်းသာသွားမိသည်။ သည်လို အသွေးကျကျ အဖူးကောင်းကောင်းကြီးတွေဆိုလျှင် ဈေးမှာ ငါးမူး အထိ တင်ရောင်း၍ရသည်။ နေ(ရ)မင့်လာလျှင် (ရပါးလေးဆယ်နှင့် လျှော့ရောင်း၊ နောက်ဆုံး (ရ)မန်(ရ)မန်ကုန်စေ့ချင်လျှင် တစ်ပွင့်(ရပါးသုံးဆယ် နှင့်ပဲရောင်း အလုအယက်ဝယ်ကြမည်မှာ သေချာ၏။ ‘ဒီလိုဆို ကျွန်မ ညနေတိုင်းလာယူမယ် ဘကြီးရယ်၊ ဘယ်ကိုမှ သွားပို့မနေပါနဲ့နော် ဘကြီး၊ ကျွန်မကိုပဲ ပေးပါနော်’ ‘အေး လာယူလေ’ အဘိုးကြီးကတော့ စကားကို ခပ်တိုတိုပဲ ေ(ရပါတတ်ဟန် ရှိလေသည်။ ‘ဒါ(ရ)ဖင့် အဘရယ် ကျွန်မကို ဒီညနေပဲ ရသလောက်ပေးလိုက် ပါလား’ အဘိုးကြီးက ခေတ္တစဉ်းစားဟန်၊ပ၏။ ‘တအောင့်နေတော့လာယူ အဘညှပ်ထားလိုက်မယ်’ ‘အဘကလဲ ခုညှပ်လဲရတာကို၊ ပေးပါ ကျွန်မ ကူညှပ်ပေးမယ်’ အေးမိစံက ဇိုးဇိုးဇတ်ဇတ်(ရ)ဖင့် ပန်းညှပ်သည့်ကတ်ကြေးကို ယူကာ ပန်းပွင့်တွေကို ဝိုင်းကူညှပ်ပေးဖို့ ဟန်(ရ)ပင်၏။ ‘နေ နေ သူငယ်မ၊ မင်းညှပ်တတ်မှာ မဟုတ်ဘူး’ အဘိုးကြီးက သူ့လက်မှ ကတ်ကြေးကို (ရ)ပန်ဆွဲယူ၏။ ‘အဘကလဲ ဘာခဲယဉ်းတာမှတ်လို့’ အေးမိစံက ပို၍ အတင့်ရဲလာကာ သွက်လက်စွာ ေ(ရပါနေမိ သည်။ အစီအရီ စနစ်တကျစိုက်ထားသော နှင်းဆီပင်တန်းတွေ ကြားမှာ လမ်းလျှောက်ရသည်ကိုပျော်လာကာ ပန်းခင်းထဲမှာ (ရ)မူးတူးစွာ ေ(ရ)ပးသွားမိ၏။ ‘ဝါး ဟား ဟား’ ရုတ်တရက် လူတစ်စု၏ ရယ်မောလိုက်သံကြောင့် အေးမိစံ လန့်သွားလေသည်။ နှင်းဆီခင်း၏အဆုံးတွင် သစ်ကောင်းဝါးကောင်း လေးများ(ရ)ဖင့် ဆောက်ထားသော တစ်ထပ်အိမ်(ရ)မင့်လေးတစ်လုံးရှိ၏။ သရက်ပင်ကြီးများ အုပ်မိုးနေသ(ရ)ဖင့် အ(ရ)ပင်မှကြည့်လျှင် ရုတ်တရက် မ(ရ)မင်ရပေ။ (ရ)ခံပိုင်ရှင်များက တစ်ခါတစ်ရံ ကြည့်ရှုစစ်ဆေးသည့် အနေ(ရ)ဖင့် လာရောက်ကာ အပန်းေ(ရ)ဖနားနေရန် ဆောက်ထားသည့် အိမ်လေး(ရ)ဖစ်လေသည်။ အိမ်ထဲမှ ဇွန်းသံ ပန်းကန်သံ ဖန်ခွက်သံများကိုပါ ကြားရ၏။ အေးမိစံသည် နောက်ကြောင်းကိုလှည့်(ရ)ပန်ရန် (ရ)ပင်ရလေသည်။ ‘ဟေ့ ဘယ်သူလဲ’ ရုတ်တရက် အော်သံကြောင့် အေးမိစေံ(ရ)ခလှမ်းများ တုံ့သွားကာ ရှက်စိတ်(ရ)ဖင့်လည်း မွှန်ထူသွားလေ၏။ အိမ်၏ အပေါ်ဆုံး လှေကား ထစ်မှ လူရွယ်တစ်ဦးက သူ့ကို ကြည့်နေလေသည်။ ‘ကျွန်မ ဟိုဘက်(ရ)ခံကပါ၊ ပန်းလာဝယ်တာ’ အေးမိစံသည် ကြောက်ကြောက်နှင့် တစ်ခွန်းသာေ(ရပါ(ရ)ပီး (ရ)ခံဝကို အေ(ရ)ပးကလေး လျှောက်လာခဲ့လေသည်။ အဘိုးကြီးသည် ပန်းများကို ညှပ်နေရာမှ အေးမိစံကို လှည့်ကြည့်၏။ ‘ကြည့် ဒီလိုအပွင့်နားမှာ အဖူးတစ်ခုက ကပ်နေရင် အရိုး ရှည်ရှည် (ရ)ဖတ်လို့မရတော့ဘူး၊ (ရ)ဖတ်လိုက်ရင် အဖူးပါ ပါသွားလို့ အပွင့်တစ်ပွင့် နစ်နာမယ်။ အဲဒါမျိုးကျတော့ အဖူးလွတ်အောင် တိုတိုပဲ (ရ)ဖတ်ရတယ်’ အေးမိစံက ခေါင်းကို တဆတ်ဆတ်ညိတ်(ရ)ပလိုက်၏။ နှင်းဆီ ပင်တန်းများကြားမှ လူရွယ်တစ်စုလျှောက်လာသည်ကို တွေ့ရလေ သည်။ ‘ပန်းတွေ အဘခူးထားလိုက်မယ်၊ (ရ)ပန်တော့’ အဘိုးကြီးက တိုးတိုးေ(ရပါ၏။ အေးမိစံသည် (ရ)ခံ(ရ)ပင်ဘက်သို့ သုတ်ခနဲ ေ(ရ)ပးထွက်လာလေသည်။ ဝါးခနဲ ရယ်မောလိုက်သံကို ကြားရလေသည်။ + + + ‘အစ်မရေ တစ်စည်းလုံးယူရင် သုံးကျပ်ခွဲပဲပေး၊ တစ်ပွင့်ချင်း ရွေးယူရင်တော့ (ရပါးလေးဆယ် မလျှော့ဘူး’ အေးမိစံ ခပ်တင်းတင်း ဈေးရောင်းနိုင်(ရ)ပီ။ (ရ)ခံစောင့်အဘိုးကြီး ကို သူေ(ရ)ပေ(ရ)ပလည်လည်ဆက်ဆံနိုင်၍ ပန်းကို ငွေလက်ငင်းမပေးဘဲ ယူလို့ရသည်။ ဈေးရောင်း(ရ)ပီး(ရ)ပန်လာမှ ကျသလောက်ရှင်းပေး။ နောက်နေ့အတွက် ထပ်ယူ။ ပန်းရောင်းရသည့် တစ်ပတ်အတွင်းမှာ အေးမိစံ ငွေနှစ်ဆယ်ခန့်စုမိ၍ လုံချည်တစ်ကွင်းပင် ဝယ်နိုင်လုနီး(ရ)ပီ။ မရင်(ရ)မပင် သူ့ကို အားကျ၍နေ၏။ ပန်းရောင်းရသည်မှာ ဝန်လည်း ကျဉ်းသည်မို့ ပလက်ဖောင်းပေါ်မှာ ေ(ရ)ပးရလွှားရလည်း လွယ်ကူ၏။ တစ်ခါတစ်ရံ ဈေးလမ်းထဲက ဈေးသည်တွေကို တောင်းပန်တိုးလျှိုး(ရ)ပီး တောင်းလေးတစ်နေရာစာရအောင် အတင်းဝင်ထိုင်၍လည်း ရသည်။ အောင်နိုင်ဦးတို့လို လူတွေလစ်လျှင်တော့ အသာလေးထကာ အလယ် လမ်းပေါ်မှာ လျှောက်ရောင်းရ၏။ မည်သို့ဆိုစေ၊ စောစောကုန်(ရ)ပီး တွက်ေ(ရ)ခကိုက်သည်ပင်။ ‘အေးမိစံ နင်က ပန်းသည်(ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပန်(ရ)ပီလား’ အောင်နိုင်ဦးက ဈေးအလယ်လမ်းမှာ ဟိုဟိုသည်သည် လမ်း သလားရင်း မေး၏။ ‘ဒီလိုပဲ ကျဘမ်းပေါ့ဟာ’ ‘အေး နင် လမ်းပေါ်တော့ တက်တက်မလာနဲ့နော်၊ အဖွဲ့နဲ့ ဆိုရင် တာဝန်အရဆိုတော့ ငါလဲ ညှာနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး’ ‘အေးပါဟယ်’ ေ(ရပါမည့်သာေ(ရပါရသည်။ သူများနေရာ ကပ်ရောင်းရသည် မှာလည်း မလွယ်။ သူ့နောက်က ခေါက်ဆွဲသည်မိန်းမကြီးက ကြည်လျှင်တစ်မျိုး၊ မကြည်လျှင်တစ်မျိုး။ ‘ဘယ်လိုလဲ ရှေ့ကနေ(ရ)ပီး နည်းနည်းပါးပါးလဲ အလိုက်သိဦး မှပေါ့။ ကိုယ်ရဖို့ပဲ ကိုသိတယ်။ ဒီမှာ ဝယ်ချင်တဲ့လူက လာချင်တောင် လမ်းကပိတ်နေတော့ ဘယ်လိုလုပ် လာမလဲ’ ‘ဘေးမှာ အလွတ်ကြီးပါတော်’ ‘ဟင်း သူတိုေ့(ရပါလိုက်ရင် ဒီအတိုင်းချည်းပဲ’ ကိုယ့်ပစ္စည်း (ရ)မန်(ရ)မန်ရောင်းကုန်ဖို့သာ အရေးကြီးသည်။ နှင်းဆီပန်းကို အ(ရ)မီးကကြည့်လိုက် ခေါင်းကကြည့်လိုက်နှင့် မွမွကျေ အောင် ရွေးချင်သော ပန်ဝယ်သူမမတွေကို တောင်းပန်ရသည်။ ‘အစ်မရေ ဒီဘက်နည်းနည်းတိုး(ရ)ပီး ရွေးပါနော်၊ နောက်က အော်မှာစိုးလို့’ ပန်းတွေ စောစောကုန်လျှင် အေးမိစံ စောစော(ရ)ပန်ရ၏။ တစ်ခါတစ်ရံ မရင်(ရ)မကိုစောင့်သည်။ အိမ်ရောက်လျှင် ဒေါ်ဒေါ်တင် လက်ကို ပိုက်ဆံတချို့အပ်(ရ)ပီး တရေးတမော အိပ်ပစ်လိုက်၏။ အိပ်ရာမှနိုး၍ ဦးလေးအလုပ်မှ (ရ)ပန်လာချိန်ရောက်လျှင် အေးမိစံသည် နှင်းဆီ(ရ)ခံသို့ အသာလေးကူးခဲ့လေသည်။ အဘနှင့်အတူ ပန်းများကို ကူညှပ်(ရ)ပီး အပွင့်အငုံတွေကို သင့်ရာသင့်ရာခွဲကာ နှီး၊ကိး(ရ)ဖင့် စည်း နှောင်ရသည်။ (ရ)ပီးတော့ အဝတ်ပါးပါးလေးကို ရေဆွတ်၍ ရွရွလေးအုပ်ထား ရသည်။ နံနက်လေးနာရီမထိုးမီ အိပ်ရာမှထရလေသည်။ နှင်း(ရ)မူမကွဲ သော လမ်းပေါ်မှာ ပန်းတောင်းကို ကိုင်ရင်း ထောက်ကြံ့ကားကို စောင့်ရ၏။ နွားနို့ကုလားကြီးများနှင့်အတူ တိုးဝှေ့ကာ ဘတ်စ်ကား ပေါ်မှာ ငိုက်မျဉ်းရင်း နောက်တစ်နေ့ခရီးကို ဆက်ရ(ရ)ပန်လေသည်။ ‘ရင်(ရ)မရယ် ငါတော့ နှင်းဆီပန်းတွေတုံးရင် ဘာ ရောင်းစား ရမယ်တောင် မသိဘူး’ ‘နှင်းဆီက တော်တော်နဲ့ မတုံးပါဘူးတော်၊ ကျုပ်တော့ နောက်တစ်ပတ်ကျရင် ကြက်ဥတွေ သယ်မလားလို့၊ ကို(ရ)မကြီးတို့ ကြက်(ရ)ခံက အခုမှအရမ်း(ရ)ဖစ်နေတာ၊ ဖောက်သည်ပေးနေတာ (ရ)မင်တာပဲ၊ နေ့(ရ)ပန်ပေးရရင်တော့ ဟန်တာပဲ’ အေးမိစံနှင့် မရင်(ရ)မသည် စိတ်ကူးကိုယ်စီ(ရ)ဖင့် ကားပေါ်မှာ ငိုက်မျဉ်း လိုက်ပါလာကြသည်။ (ရ)ပည်လမ်းမကြီးပေါ်သို့ ရောက်လာ သောအခါ လမ်းပေါ်မှာ ကောင်လေး၊ ကောင်မလေးတချို့ အားကစား ဘောင်းဘီလေးတွေ(ရ)ဖင့် အေ(ရ)ပးလေ့ကျင့်နေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ + + + ‘ဘယ့်နှယ်လဲ သူငယ်မ၊ ဒီနေ့ အစောကြီး (ရ)ပန်လာသလား’ ဘကြီးက သူ့(ရ)ခံဘက်သို့ စောစောစီးစီး ကူးလာသော အေးမိစံကိုကြည့်ကာ မေး၏။ ယခုတော့ အေးမိစံနှင့် ဘကြီးသည် ရင်းနှီး ခင်မင်၍နေလေ(ရ)ပီ။ ‘ဒီနေ့ တနဂင်္နွေနေ့လေ အဘရဲ့၊ ပန်းတွေစောစောကုန်တာ ပေါ့။ ဒါနဲ့ အဘပန်းပင်တွေ ပိုးသတ်ဆေးထည့်မလို့ဆို။ ကျွန်မ ထည့်ပေးမယ် ပေး’ ဘကြီးသည် ငွေကြေးကို မမျှော်ကိုးဘဲ အေးမိစံကို ကူညီခဲ့ သ(ရ)ဖင့် အေးမိစံကလည်း ဘကြီးကို (ရ)ပန်ကူရသည်။ ဘကြီးသည် ပန်းဖိုးငွေကို အေးမိစံကို ပေးသလောက်သာ ယူလေသည်။ ထို့ကြောင့် အေးမိစံကလည်း ဘကြီး၊ကိက်တတ်သည့် မုန့်ပဲသရေစာလေးများကို ဝယ်လာပေးသည်။ ဘကြီးသည် အေးမိစံ၏ ဖခင်သဖွယ်ပင်တည်း။ ‘နေပါစေ မိစံရေ၊ ဒီနေ့ ဟိုအိမ်သားတွေလဲ လာကြလိမ့်မယ်’ (ရ)ခံပိုင်ရှင်များသည် တစ်ပတ်(ရခါးဆိုသလို ရောက်လာတတ်၏။ သူတို့လာမည့်အကြောင်းလည်း ၊ကိတင် အကြောင်းကြားတတ်သည်။ သား(ရ)ဖစ်သူနှင့် အပေါင်းအသင်းတစ်စုကမူ တစ်ခါတစ်ရံ အကြောင်း ကြားဘဲ လာတတ်၏။ ယခုတော့ အေးမိစံနှင့် မျက်မှန်းတန်းမိနေ ကြ(ရ)ပီး အစက အေးမိစံကို(ရ)မင်လျှင် နောက်တတ်ေ(ရပါင်တတ်သော် လည်း ယခုတော့မနောက်တော့ပေ။ သို့သော် သူတို့ရှိလျှင် ဘကြီးက အေးမိစံကို မလာစေချင်။ ‘ဒါ(ရ)ဖင့် အဘ(ရ)ခံရှင်း(ရ)ပီး ပန်းတွေခူးထားရဦးမှာပေါ့’ ‘အေးကွယ့်’ သူတို့မိသားစုလာလျှင် (ရ)ခံထဲတွင် ညစာချက်စားတတ်ကြ သည်။ အိမ်အ(ရ)ပန်တွင် လှပေ့ဆိုသည့် နှင်းဆီပန်းတွေကိုသယ်သွား တတ်ရာ ထိုနေ့မျိုးတွင် အေးမိစံ ပန်းအရနည်းပေသည်။ ‘အေးမိစံ ရှင်းပေးပါမယ့် အဘရယ်၊ ပန်းတွေလဲ ခူးပေးမယ်’ ‘အေးကွယ်၊ အဘလဲ ကောင်းကောင်း နေမကောင်းတာနဲ့ အတော်ပဲ’ အေးမိစံသည် အုန်းတံ(ရ)မက်စည်းတစ်ချောင်းကို ယူကာ သစ် ရွက်ေ(ရခါက်များ၊ အမှိုက်များကို လှည်းကျင်း၏။ သူတို့လာလျှင် ထမင်းချက်သောနေရာကို ဖိုခနောက်များ အသင့်(ရ)ပင်ထားပေးသည်။ ‘ဒါနဲ့ အဘက သူတို့နဲ့ဘာတော်လို့လဲဟင်၊ အဘမှာ တ(ရခါး ဆွေမျိုးတွေ မရှိဘူးလား’ ‘အဘရဲ့ ဆရာရင်းသမားရင်း ကျေးဇူးရှင်တွေပေါ့ကွယ်၊ အဘမှာ သားကြီးသမီးကြီးတွေတော့ ရှိပါရဲ့၊ နို့ပေမယ့် အားမကိုး ပါဘူးကွဲ့’ ‘သူတို့က တော်တော်ချမ်းသာသလားဟင် အဘ၊ ဘယ်မှာ နေကြတာလဲ’ အေးမိစံသည် သူသိချင်သော (ရ)ခံပိုင်ရှင်တွေအကြောင်းကို စပ်စုမိ၏။ ‘ရှိလှတယ်လို့ မဟုတ်ပါဘူးကွယ်၊ ဒီ(ရ)ခံတွေကလဲ ဝယ်ခါစက တန်ဖိုးက ဘာရှိတာမှတ်လို့၊ သူတို့ အခု (ရ)ပည်လမ်းမှာနေနေကြ တာပဲ။ အားလုံး သဘောကောင်းကြပါတယ်။ ကလေးတွေကသာ နည်းနည်းဆိုးတာ၊ ကာလသားသမီးတွေကိုကွယ်’ အေးမိစံတို့ ေ(ရပါနေဆဲမှာပင် (ရ)ခံပိုင်ရှင်မိသားစု ရောက်လာ လေသည်။ လမ်းကဆိုးသ(ရ)ဖင့် ကားကို လမ်းထိပ်မှာရပ်ထားခဲ့လေ့ ရှိသည်။ လူကြီးတစ်ယောက်၊ မိန်းမကြီးတစ်ယောက်နှင့် ကောင်မလေး တစ်ယောက်၊ ကောင်လေး နှစ်ယောက်ခန့် ပါသည်။ ခါတိုင်း သူငယ်ချင်းများနှင့်လာနေကျ ကောင်လေးတော့ မပါပေ။ ‘ဒီနေ့လာတာ မိုးချုပ်သွားတယ် အဘရေ၊ ထမင်းတောင် ချက်မစားနိုင်တော့ဘူး။ ပန်းတွေခူး(ရ)ပီးရင် (ရ)ပန်မယ်။ အံမယ် တစ်(ရ)ခံလုံး လဲ ရှင်းလို့ပါလား’ ‘အေးကွယ့် ဒီသူငယ်မ ကူရှင်းပေးထားတာ’ မိန်းမကြီးက အေးမိစံကို စောင်းငဲ့ကြည့်၏။ ကလေးတွေက (ရ)ခံထဲမှာ ေ(ရ)ပးလွှားဆော့ကစားကြသည်။ ‘သြော် အဘဆီက ပန်းယူရောင်းတယ်ဆိုတဲ့ သူငယ်မလား၊ ဒါနဲ့ အဘ အောင်အောင်တစ်ယောက် (ရ)ခံထဲလာသေးလား’ အေးမိစံသည် ခေါင်းကိုငုံ့ကာ (ရ)ခံထဲမှထွက်ခဲ့၏။ သူတို့ စကားေ(ရပါသံကိုမူ (ရ)ခံဝအထိ ကြားနေရသည်။ ‘တစ်ခါတစ်ရံတော့ လာတယ်ကွယ့်’ ‘လာရင် သိပ်အလိုမလိုက်နဲ့အဘ၊ အောင်အောင် ခုတစ်လော သိပ်ဆိုးတယ်။ အိမ်ကိုမကပ်ဘူး။ အဘဆီလာရင်လဲ မိုးချုပ်အောင် မနေပါစေနဲ့’ အေးမိစံသည် သူတို့(ရ)ခံလေးထဲမှ တဲလေးအတွင်းသို့ဝင်ခဲ့၏။ ဦးလေး(ရ)ဖစ်သူ၏ အရက်ခိုး(ရ)ပန်သောမျက်လုံးများကို ရှောင်ကွင်းကာ အခန်းထဲသို့ ဝင်ခဲ့သည်။ ဒေါ်ဒေါ်တင်သည် အိမ်နောက်ဘက်မှ ကင်ပွန်းရွက်များကို ခူးနေ၏။ အေးမိစံသည် တစ်ရေးအိပ်ရန်၊ကိးစား သော်လည်း အိပ်မပျော်။ အောင်အောင်ဆိုသည့် အိမ်မကပ်သော ကောင်လေးအကြောင်းနှင့် မနက်(ရ)ဖန်တွင် သူသွားရောင်းရန် ပန်းတွေ အရနည်းဦးမည့် အကြောင်းကို တွေးကာ မျက်စိများ ကြောင်နေလေ သည်။ + + + ‘ကြည့် အေးမိစံ၊ နင် သိပ်အတင့်ရဲတယ်နော်၊ ဒီလောက် ေ(ရပါင်ကျ ကျကြီး ထိုင်ရောင်းနေတာ ဘယ်(ရ)ဖစ်မလဲ၊ နင့်တောင်းကို ငါ မ သွားမယ်နော်’ ‘ခဏလေးပါဟယ်၊ ငါဘေးကပ်ပေးပါ့မယ်၊ တကတည်း’ ပါးစပ်က ေ(ရပါသော်လည်း အေးမိစံက မဖယ်နိုင်သေး။ အရေး ထဲမှာ ဝယ်သူကဆစ်နေသ(ရ)ဖင့် (ရ)မန်(ရ)မန်ကိစ္စ(ရ)ပီးစေရန် ‘ယူယူ’ဟု ေ(ရပါလိုက်ရသည်။ (ရ)ပီးတော့ တောင်းကိုမကာ နီးရာမုန့်ဟင်းခါးသည် ကြီးဘေး ေ(ရ)ပးကပ်ရ၏။ ‘ပိုက်ဆံအမ်းဦးလေ၊ ပိုက်ဆံ’ ဝယ်သူက လှမ်းအော်နေသေး၏။ ‘ဒီကိုလာ အစ်မရေ’ ဝယ်သူကို လှမ်းခေါ်(ရ)ပီး ပိုက်ဆံအမ်းပေးရ၏။ ‘အမယ် ဟေ့ဟေ့ ဒီရှေ့တော့ လာမရပ်ပါနဲ့၊ ဖယ်ပါ ဖယ်ပါ’ မုန့်ဟင်းခါးသည်ကြီးက လှမ်းအော်သ(ရ)ဖင့် ထိုနေရာမှ လစ်ခဲ့ ရ(ရ)ပန်သည်။ အေးမိစံသည် သူ့ပန်း(ရ)ခင်းကိုမကာ မည်သူ့ကိုမျှ ဂရုမစိုက်နိုင်ဘဲ လမ်းဘေးဈေးသည်များကြားသို့ အတင်းတိုးဝင်ရ တော့၏။ ‘ဘယ့်နှယ် ဒီမှာ အောက်ကလူကိုလဲကြည့်ပါဦးဟဲ့၊ တက်နင်း မိလို့ သေတော့မယ်’ နောက်ဆက်တွဲအဖြစ် အော်လိုက်သံကိုပါ ကြားလိုက်ရ၏။ ‘မတော်လို့ဟာပဲ၊ အချင်းချင်း ကိုယ်ချင်းစာဖို့ကောင်းပါတယ် တော်’ အေးမိစံ မကျေမနပ်ရေရွတ်ရင်း အရိပ်အ(ရ)ခည်ကြည့်ကာ ဘေးလွတ်ရာသို့ လာရ(ရ)ပန်၏။ နောက်ဆုံးတော့ ကုန်း(ရ)မင်ေ့(ရ)မကွက်လပ် ပေါ်သို့သာ ေ(ရ)ပးတက်ရလေသည်။ အပေါ်ရောက်တော့ မရင်(ရ)မကို တောင်းကြီးရှေ့ချကာ ထိုင်လျက်သား တွေ့ရ၏။ ‘ဟယ် နင့်ဥစ္စတွေ ပါသွား(ရ)ပီ၊ ဟုတ်လား’ မရင်(ရ)မ ဘာမျှမေ(ရပါဘဲ ခေါင်းညိတ်(ရ)ပ၏။ အေးမိစံလည်း ရောယောင်၍ ေ(ရ)ခပစ်လက်ပစ် ထိုင်မိ၏။ သူ့တောင်းထဲတွင် မနက်က ထိုးထိုးထောင်ထောင်ရှိခဲ့သော နှင်းဆီပန်း တို့သည် နေမထိဘဲနှင့် နွမ်းလျခွေနွဲ့၍ ငိုက်ကျနေကြလေသည်။ + + + ‘နင်နာမည်က မိစံလား’ ‘အေးမိစံပါ’ ‘နာမည်ကတော့ အပျံစားပဲ’ ယနေ့ အေးမိစံ ဘကြီး၏(ရ)ခံဘက်ကိုကူးလာတော့ ဘကြီးကို မတွေ့ရပေ။ အောင်အောင်ဆိုသည့် ကောင်လေးတစ်ယောက်တည်း ကိုသာ တွေ့ရသည်။ ဘကြီး ၊မိ့ထဲခဏသွားသည်ဟု အောင်အောင်က ေ(ရပါလေသည်။ အေးမိစံကလည်း အိမ်တွင် ဦးလေးတစ်ယောက်တည်း ရှိသ(ရ)ဖင့် ရှောင်ထွက်လာ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ အောင်အောင်က အေးမိစံကို အရေးတယူ စကားေ(ရပါသ(ရ)ဖင့် အေးမိစံ ဆက်၍ထိုင်နေ(ရ)ဖစ်သည်။ အောင်အောင်သည် အေးမိစံတို့နှင့် သက်တူရွယ်တူ(ရ)ဖစ်သော်လည်း ပိန်လှီသေးကွေးလှပေသည်။ စီးကရက်တွေ တစ်ချိန်လုံး ထိုင်သောက် နေသည်မှာလည်း အရွယ်နှင့် မလိုက်ပေ။ ‘အဘ(ရ)ပန်မလာခင် (ရ)ခံထဲမှာ ရှင်းထားပေးလိုက်ဦးမယ်’ အေးမိစံက ဘကြီးကိုကူနေကျအတိုင်း ကူလုပ်ပေးရန် တံ(ရ)မက် စည်းတို့၊ ရေပုံးတို့ကို ရှာသည်။ အောင်အောင်က အေးမိစံ လှုပ်ရှား ပုံကို သေသေချာချာ ကြည့်နေ၏။ ‘ဟေ့ ထားလိုက်စမ်းပါဟာ၊ ငါတစ်ယောက်တည်းပျင်းလို့’ အောင်အောင်က လှမ်းအော်သည်။ ‘ဒီနေ့ အဖော်တွေ မပါဘူးလား’ ‘သူငယ်ချင်းတွေ အားလုံးထားခဲ့(ရ)ပီး အိမ်ကအဘိုးကြီးနဲ့ မတည့်လို့ ထွက်လာတာ’ ‘အရင်တစ်ပတ်က အဘကို ေ(ရပါနေသံကြားတယ်၊ သူ့ကို ဒီမှာ မိုးချုပ်အောင် မနေပါစေနဲ့တဲ့’ ‘ဘယ်သူကေ(ရပါတာလဲ’ ‘သူတို့အမေကလေ’ ‘ငါ့နာမည်ရှိပါတယ်ဟာ၊ စိုးမိုးအောင်လေ’ ‘နာမည်ကတော့ ကျားကျားလျားလျားပဲ’ ‘လူကတော့ အလကားလိုေ့(ရပါတာပေါ့၊ ဟုတ်လား’ အေးမိစံသည် အောင်အောင်နှင့် စကားေ(ရပါရသည်ကို ပျော် လာသ(ရ)ဖင့် ခစ်ခနဲသဘောကျစွာ ရယ်လိုက်မိသည်။ အေးမိစံသည် တံ(ရ)မက်လှည်း(ရ)ပီး ရေပုံးကိုယူကာ အကာအရံမရှိ သောရေတွင်းထဲမှ ရေကို ကျင်လည်စွာ ငင်ယူလေသည်။ အောင်အောင် သည် ခေတ္တမျှငေးမောကြည့်နေ၏။ (ရ)ပီးတော့ ရေပန်းကရားကိုယူကာ ရေများကို သယ်ပေးသည်။ သို့သော် ရေပုံးကကြီးသ(ရ)ဖင့် အောင်အောင် မမနိုင်ပေ။ အေးမိစံသည် ရယ်ချင်သလိုမျက်နှာထားနှင့်ကြည့်ကာ အောင်အောင့်လက်ထဲမှ ရေပုံးကိုယူ(ရ)ပီး ပေါ့ပါးစွာ သယ်သွားလေသည်။ အောင်အောင်က ခေါင်းကိုခါယမ်း၍ ကျန်ရစ်၏။ ‘ဟူး တကယ်ကြမ်းတာပဲ’ ‘အမယ် လူကိုဘာေ(ရပါတာလဲ’ ‘သြော် တကယ်အလုပ်လုပ်နိုင်တယ်လို့ ေ(ရပါတာပါ’ ‘အေးပေါ့ဟဲ့၊ တို့က အလုပ်လုပ်မှ ထမင်းစားရတာ၊ သူတို့ လိုတော့ ဘာမှမလုပ်၊ မိဘကို စိတ်ကောက်(ရ)ပီး ဘယ်လျှောက်သွား နေနိုင်မလဲ’ ‘အမယ် လာကြွားမနေနဲ့’ ထိုစဉ် ဘကြီး(ရ)ပန်လာသည်ကို တွေ့ရလေသည်။ အောင်အောင် သည် ဘကြီးလက်ထဲမှ ပစ္စည်းအချို့ကို ဆီး၊ကိယူ၏။ ဘကြီးသည် အေးမိစံကို(ရ)မင်သော်လည်း ဘာမှ မေ(ရပါပေ။ ‘အဘ ပန်းတွေညှပ်လိုက်ရတော့မလား’ ‘နေပါစေ’ ဘကြီးသည် ကောင်းစွာပင် ေ(ရပါ၏။ ‘အဘ ကျွန်မ (ရ)ပန်တော့မယ်’ အေးမိစံက ရေပုံးများကို ချထားခဲ့ကာ ဘကြီးရှေ့မှ ကိုယ်ကို ညွှတ်၍ ထွက်ခဲ့သည်။ ဘကြီးက ဘာမျှ မေ(ရပါပေ။ အေးမိစံ အိမ်သို့ (ရ)ပန်လာခဲ့လေသည်။ ဘကြီးက သူနှင့်အောင်အောင် စကားေ(ရပါသည်ကို ၊ကိက်ပုံ မရဟု တွေးကာ အေးမိစံ စိတ်မကောင်း(ရ)ဖစ်မိလေသည်။ + + + ‘ဒီနေ့ ပန်းတွေ သိပ်လှတယ် အစ်မရေ၊ တစ်စည်းလောက်ယူသွား ပါဦး’ ္အုဟုတ်ပါရဲ့ လှလိုက်တာ၊ တစ်စည်းဘယ်လောက်လဲ’ ‘လေးကျပ်နဲ့ပဲယူ အစ်မရေ’ ‘ဝယ်နေကျဖောက်သည်ပဲဟာ၊ သုံးကျပ်ပဲထား’ ‘မေ့လို့ပါ အစ်မရယ်၊ အစ်မယူမယ်ဆို သုံးကျပ်ခွဲပေး’ ‘ကဲ တစ်စည်းပေး’ အေးမိစံ ပန်းတွေရောင်းနေရသော်လည်း စိတ်မပါလှပေ။ ယနေ့တော့လည်း အဆင်က ေ(ရ)ပနေ(ရ)ပန်သည်။ သရက်သီးသနပ် ရောင်းသည့် အဒေါ်ကြီးဆိုင်ရှေ့မှာ တောင်းတစ်နေရာစာ ချခွင့် တောင်းကာ ထိုအတွက် ငွေနှစ်ကျပ်ပေးပါမည်ဟု ကတိခံရသည်။ ‘ရောင်းချင်လဲ ရောင်းအေ၊ သနားလို့ခွင့်၊ပတာ၊ ဝယ်သူလာရင်တော့ တိမ်းပေး’ဟု အဒေါ်ကြီးက အလွယ်တကူ ခွင့်၊ပလေသည်။ ဈေးသည် အချင်းချင်း ခေါင်းပုံ(ရ)ဖတ်သည်လားဟု အေးမိစံ မတွေးအားပေ။ ေ(ရ)ပးရလွှားရ သက်သာရင် မနည်းဟုသာ အောက်မေ့လိုက်သည်။ သည်နေ့မှ ပန်းတွေကလည်း ရောင်းကောင်းလှသည်။ အပွင့် လှလှ ရိုးတံရှည်တွေ ကုန်သွား(ရ)ပီး အဖူးနာမှာစိုး၍ အရင်းနား ကပ်ေ(ရ)ခွထားရသော ရိုးတံတိုပွင့်ကလေး အနည်းငယ်သာ ကျန်တော့ သည်။ သည်လောက်ကျန်တာကတော့ ထိပ်ဘက်က ဘုရားပန်းမျိုးစုံ ရောင်းသောဆိုင်မှာ ရရာဈေးနှင့် ဖောက်သည်ပေးခဲ့လို့ (ရ)ဖစ်သည်။ အိပ်ရေးပျက်သည့်ရက်တွေက များ(ရ)ပီး အစားက မမှန်သ(ရ)ဖင့် ခေါင်းက ခပ်ရိပ်ရိပ် မူချင်သည်။ အေးမိစံသည် ပန်းတောင်းကို ခေတ္တချထားခဲ့ကာ မုန့်ဟင်းခါးဆိုင်သို့ ထွက်ခဲ့၏။ မုန့်ဟင်းခါးဆိုင် မရောက်ခင် မုန့်ဖတ်ရောင်းသောဆိုင်သို့ ဝင်ကာ မုန့်ဟင်းခါးဖတ် ငါးမူးဖိုး ဝယ်လေသည်။ မုန့်ဟင်းခါးတစ်ပွဲ အကြော်မထည့်နဲ့ဟု မှာလိုက်သည်။ မုန့်ပန်းကန်ရသောအခါ ပါလာသောမုန့်ထုပ်ကို(ရ)ဖည်ကာ မုန့်ဖတ် တွေကို ပန်းကန်ထဲ (ရ)ဖည်ထည့်လိုက်လေသည်။ ကိုယ့်မုန့်ကိုယ်(ရ)ဖည် စားသည်မို့ ဈေးသည်ကို ဂရုစိုက်မနေတော့ပေ။ သို့သော် ငံ(ရပါရည် နှင့် ငရုတ်သီးမှုန့်များကို များများစားစား ထည့်ယူလိုက်သည့်အတွက် မုန့်ဟင်းခါးသည်က မျက်စောင်းထိုးသည်ကို မသိဟန်ဆောင်နေလိုက် သည်။ မုန့်ကုန်ခါနီးမှ ဟင်းရည်နည်းနည်းတောင်းသည်။ ပေးနေကျ အတိုင်း ပေးသည်ကိုပင် ဈေးသည်က မကြည်(ရ)ဖူချင်၊ မည်သူမဆို မုန့်ကုန်သွားလျှင် ဟင်းရည်နည်းနည်းတော့ တောင်းသောက်စ(ရ)မဲ မဟုတ်လား။ ‘ငရုတ်သီးမှုန့်က သိပ်ဈေးကြီးတာ’ မုန့်ဟင်းခါးသည်က (ရ)မည်တွန်တောက်တီးသည်ကို မကြားဟန် ၊ပရင်း အေးမိစံ (ရ)ပန်ထွက်ခဲ့၏။ အေးမိစံ၏ စီမံကိန်းကတော့ ပိုက်ဆံတစ်ကျပ်ခွဲနှင့် မုန့်ဟင်းခါးအဝစားရဖို့ပင်။ မုန့်ဟင်းခါးတစ်ပွဲ တစ်ကျပ်၊ မုန့်ဖတ်အ(ရ)ဖူထည်က ငါးမူး၊ ပိုက်ဆံတစ်ကျပ်ခွဲနှင့် မနက်စာ စား(ရ)ပီးသွားသည်။ အေးမိစံသည် သူချွေတာစုဆောင်းထားသော ငွေလေး(ရ)ဖင့် သူ၏ရည်မှန်းချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အထည်စများရောင်း သောဆိုင်သို့ ရှေးရှုလာခဲ့လေသည်။ လွန်ခဲ့သော တစ်လလောက်က တည်းက သူတသသကိုင်ကြည့်နေရသော အကျင်္ီစလေးကို အ(ရ)ပီးသတ် ကိုင်ကြည့်(ရ)ပန်သည်။ အစလေးက နူးညံ့ပျောေ့(ရပါင်း(ရ)ပီး အိကျနေသည်။ ပန်းပွင့် ရေးရေးလေးတွေကလည်း ချစ်စဖွယ်။ သူများတွေ ဝတ်သလို လက်မောင်းရင်းမှ အတွန့်လေးတွေထည့်(ရ)ပီး ဝတ်ချင်နေသည်မှာ ကြာ(ရ)ပီ။ လုံချည်ရှားပါးလွန်းသ(ရ)ဖင့် ယခင်တစ်ပတ်က တက်ထရွန် လုံချည်တစ်ပတ်နွမ်းတစ်ထည် ဝယ်လိုက်ရပေရာ ယခုမှပင် သူအလွန် လိုချင်နေသော အကျင်္ီစကို ဝယ်ရပေတော့မည်။ ‘တစ်ကိုက်ဘယ်လောက်ရောင်းသလဲ အစ်မ’ ဆိုင်ရှေ့ရောက်တိုင်း အေးမိစံ ကိုင်ကိုင်ကြည့်တတ်သ(ရ)ဖင့် ဈေးသည်က မှတ်မိနေပေ(ရ)ပီ။ ယခုလည်း မဝယ်ဘဲနှင့် ၊ကံလို့မေးသည် ထင်ကာ မကြားယောင်၊ပနေလေသည်။ အေးမိစံက တကယ်ဝယ်မည့် ပုံနှင့် ဒုတိယအကြိမ်ထပ်မေးမှ မေ(ရ)ဖချင်ေ(ရ)ဖချင် ေ(ရ)ဖသည်။ ‘လေးဆယ့်ငါးကျပ် မလျှော့ဘူး’ ‘လေးဆယ်ထားပါ၊ ကျွန်မက တစ်တောင့်ထွာယူမယ်’ ဈေးသည်က သူ့ကိုတွေကြည့်၏။ နောက်မှ တကယ်ဝယ်မည် ဟု သေချာသွားသ(ရ)ဖင့် ‘ယူ ယူ’ဟု ေ(ရပါကာ အကျင်္ီစကို ချက်ချင်း ဆွဲချသည်။ (ရ)ပီးတော့ တစ်တောင့်ထွာ (ရ)ဖတ်ပေးသည်။ အေးမိစံသည် အကျင်္ီစအထုပ်ကို တယုတယကိုင်ကာ စက်ချုပ်ဆိုင်တန်းဘက်သို့ သွားကာ အပ်လေသည်။ အကျင်္ီအပ်(ရ)ပီးသောအခါ အေးမိစံသည် ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခု အထေ(ရ)မာက်သွားသူလို စိတ်လက်ပေါ့ပါးစွာ(ရ)ဖင့် သူ့နေရာသို့ (ရ)ပန်လာခဲ့လေသည်။ မရင်(ရ)မသည် ကြက်ဥတွေ မကုန်သေးသ(ရ)ဖင့် ‘လာနော် လာနော်၊ အင်းစိန် မွေး(ရ)မူရေး(ရ)ခံက ဗီတာမင်ကြက်ဥတွေ တစ်လုံးမှ (ရပါးေ(ရခါက်ဆယ်’ ဟု တတ်သမျှမှတ်သမျှ စွတ်အော်နေလေသည်။ ‘မွေး(ရ)မူရေးဥဆိုတော့ တောကြက်ဥလို ဘယ်အားရှိမလဲနော်’ ဝယ်သူက ကပ်သီးကပ်သပ် ေ(ရပါ၏။ ‘ဟာ ရှိသမှ သိပ်ရှိ အစ်မရေ၊ အထီးတွေရော အမတွေရော ဖောက်(ရ)ပီးမွေးထားတဲ့ဥတွေ၊ အခု အကောင်ဖောက်ရင်တောင်မှ ထွက်လာနိုင်သေးရဲ့၊ ဒါမျိုးကမှ တကယ့်ကို အားရှိတာ’ မရင်(ရ)မကလည်း ကြံကြံဖန်ဖန်(ရ)ပန်ေ(ရပါလေသည်။ အေးမိစံပင် ရယ်ချင်လာသ(ရ)ဖင့် ၊ပံးစိစိ(ရ)ဖစ်သွားသည်။ သူတို့နှစ်ယောက် ဈေးကွဲခါနီးမှ (ရ)ပန်လာခဲ့ကြသည်။ ကားပေါ်မှာ မရင်(ရ)မသည် သူ့အရင်းငွေ အ(ရ)မတ်ငွေများကို တွက်ရင်း လိုက်ပါလာ၏။ အေးမိစံကတော့ သူအပ်ထားခဲ့သည့် အကျင်္ီလေးကို အ(ရ)မန်ဆုံး(ရ)ပီးအောင် ချုပ်ပေးပါရန် မနက်(ရ)ဖန်တွင် စက်သမားထံသွား၍ ထပ်မံလောဆော်ဦးမည်ဟု တွေးတောလိုက်ပါ လာလေသည်။ + + + ‘ဒီလိုတော့လဲ ကြမ်းတောမက သားနားနေပါလား’ အောင်အောင်က အကျင်္ီအသစ်လေးနှင့် လှနေသော အေးမိစံ ကို ကြည့်ကာ ေ(ရပါလေသည်။ အေးမိစံ ရှက်သလို ကျေနပ်သလို (ရ)ဖစ်သွားသော်လည်း ဘာမှ (ရ)ပန်မေ(ရပါမိပေ။ အောင်အောင်ရှိသည့် အခိုက် သူရောက်လာသ(ရ)ဖင့် ဘကြီးက နှင်လွတ်မည်လားဟု တွေးတောစိုးရိမ်နေမိလေသည်။ ဘကြီးသည် တကုန်းကုန်း(ရ)ဖင့် သူ့ အလုပ်များကိုသာ သူလုပ်နေ၍ တော်ပါသေး၏။ အေးမိစံသည် ခူး(ရ)ပီးသား နှင်းဆီပန်းများကို အရောင်အသွေး အလိုက် အရိုးတံ အတိုအရှည်အလိုက်ခွဲကာ နှီး၊ကိး(ရ)ဖင့် ရွရွလေး စည်းနှောင်လေ၏။ အောင်အောင်သည် အေးမိစံကို ကူညီရန် ပန်းစည်းများကိုကိုင်လိုက်တိုင်း နှင်းဆီဆူးများက စူးသ(ရ)ဖင့် တရှူးရှူး (ရ)ဖင့်အော်နေလေသည်။ ယခုတလော (ရ)ခံထဲသို့ အောင်အောင် တစ် ယောက် ရောက်ရောက်လာတတ်သည်။ အောင်အောင်က ရောက်တတ် ရာရာများကို နောက်ေ(ရပါင်(ရ)ပီး ေ(ရပါဆိုတတ်သ(ရ)ဖင့် အေးမိစံက အောင်အောင်နှင့် စကားေ(ရပါရသည်ကို ပျော်လေသည်။ ‘သူ ဒီလိုလာလာနေတော့ ကျောင်းမတက်ဘူးလားဟင်’ ‘တက်တော့ တက်တာပေါ့ဟာ၊ အ(ရ)မဲတော့ ဘယ်တက်ချင် မလဲ၊ ပျင်းစရာကြီး။ ငါ ဒီကိုမလာလဲ ရုပ်ရှင်သွားကြည့်တာပဲ။ နင်ကော ကျောင်းမနေဘူးလား’ ‘လေးတန်းအထိတော့ နေဖူးတယ်’ အေးမိစံသည် ကျောင်းနေခဲ့ရသည့်ဘဝကိုပင် မေ့တေ့တေ့ (ရ)ဖစ်နေပေ(ရ)ပီ။ ငယ်စဉ်က အောင်နိုင်ဦးတို့နှင့်အတူတူ ကျောင်းတက် ခဲ့ဖူးသော်လည်း စာမေးပွဲတွေ ခဏခဏကျသ(ရ)ဖင့် ကျောင်းမှ ထွက်လိုက်ရသည်။ အောင်နိုင်ဦးကတော့ ကျောင်းဆက်တက်သေး သည်။ ယခုမှ အေးမိစံ ကျောင်း(ရ)ပန်နေချင်စိတ် ပေါ်လာသည်။ ဈေးသိမ်း(ရ)ပီး(ရ)ပန်လာတိုင်း ကမာရွတ်အဝိုင်းတို့၊ သမိုင်း ကျောင်းဆောင်တို့မှာ သူတို့အရွယ် ကျောင်းသူလေးတွေ တရုံးရုံးနှင့် ပျော်ရွှင်စွာ သွားလာနေကြသည်ကိုကြည့်ကာ အားကျမိသည်။ ငယ်ငယ်ကတော့ ၊ကိးစားရကောင်းမှန်းလည်း မသိခဲ့ပေ။ အဖေတို့ အမေတို့ကလည်း ၊ကိးစားရန် တစ်ယောက်မှ မတိုက်တွန်းခဲ့ပေ။ အမေဆုံးသည့်နှစ်မှာ ကျောင်းမှ ထွက်ရသည်။ အဖေကလည်း ကျောင်းဆက်နေရန် အားမပေး။ အေးမိစံတို့ အသိုင်းအဝိုင်းမှာ ကျောင်းနေဖို့ကိစ္စကို ရေးကြီးခွင်ကျယ်လုပ်(ရ)ပီး မေ(ရပါခဲ့ကြသည်မှာ အံ့သြဖို့ပင် ကောင်းသေးတော့။ ‘နင် ရုပ်ရှင်ကော ကြည့်ဖူးသလား’ ‘ကြည့်ဖူးတာပေါ့၊ မဂင်္လာဒုံက တို့အစ်မဆီမှာနေတုန်းက ခဏခဏကြည့်ရတယ်’ ‘ဈေးရောင်းရတာ ပျော်စရာကောင်းမှာပဲနော်၊ ငါတစ်ခါ လောက် ဈေးရောင်းကြည့်ချင်တယ်’ ‘ငါလဲ တစ်ခါလောက် ကျောင်း(ရ)ပန်တက်ကြည့်ချင်တယ်။ လေးတန်းမှာတော့ မဟုတ်ဘူးလေ၊ သူကော ဘယ်နှစ်တန်းရောက် (ရ)ပီလဲ’ ‘ဆယ်တန်းကျကျနေလို့ ခု ကျူရှင်တက်နေရတယ်’ ‘စာ၊ကိးစားဖို့ကောင်းတယ်နော်’ ‘အင်း ကောင်းတော့ ကောင်းသားပဲ၊ ဒါပေမယ့် ငါ အခုလိုပဲ လျှောက်သွားနေချင်တာ၊ ဒီကိုလာရတာလဲ ပျော်စရာ ကောင်းတယ်။ နင်နဲ့ စကားေ(ရပါရတာလဲ ပျော်စရာကောင်းတယ်။ တစ်မျိုးပေါ့ဟာ၊ တ(ရခါးကောင်မလေးတွေနဲ့ မတူဘူးလေ’ အေးမိစံက အောင်အောင် ဘာကိုဆိုလိုမှန်း မသိသော်လည်း သဘောကျစွာ ရယ်မော၏။ ‘အင်း ဟုတ်တယ်၊ တစ်မျိုးပဲ’ဟု သူ့ စိတ်ထဲမှ လိုက်ေ(ရပါမိသည်။ အေးမိစံသည် သူနှင့် အသက်အရွယ်ချင်းတူသော အောင်အောင် နှင့် အပေါင်းအသင်း(ရ)ဖစ်ရသည့်အတွက် ဝမ်းသာကြည်နူးမိသည် ကတော့ အမှန်ပင်(ရ)ဖစ်၏။ ဘကြီးသည် သူတို့နှစ်ယောက် စကားေ(ရပါနေသည်ကို အတန် ကြာ ငေးကြည့်နေသေး၏။ အေးမိစံသည် ဘကြီးက သူ့ကို အကြောင်း တစ်ခုခု(ရ)ပကာ နှင်တော့မည်ဟု အောက်မေ့ကာ နေရာမှ မထချင် ထချင် ထရသည်။ ဘကြီးက သူတို့အနားသို့ လျှောက်လာ(ရ)ပီးေ အေးအေးဆေးဆေးပင် ေ(ရပါ၏။ ‘အောင်အောင် (ရ)ပန်တော့လေ ကလေး၊ မင်းအဖေက ဒီမှာ မိုးချုပ်အောင် မနေရဘူးလို့ ေ(ရပါထားတယ် မဟုတ်လား၊ ခဏခဏလဲ မလာနဲ့’ ‘ဟုတ်ကဲ့ အဘ’ အောင်အောင် (ရ)ပန်သွားသည်အထိ ဘကြီးက အေးမိစံကို စကားတစ်ခွန်းမျှ မေ(ရပါပေ။ အေးမိစံသည် မနက်အတွက် ပန်းများကို ရေတွက်(ရ)ပီး တောင်းထဲထည့်ကာ အိမ်(ရ)ပန်ဖို့(ရ)ပင်သည်။ ‘မိစံ ခဏထိုင်ဦ:’ ဘကြီးက ခပ်လေးလေး ေ(ရပါ၏။ အေးမိစံသည် တောင်းကို ခေတ္တချကာ ဘကြီး၏ရှေ့မှောက် တွင် ခေါင်းငုံ့၍ ရပ်နေမိ၏။ ‘မိစံ အသက်ဘယ်လောက်ရှိ(ရ)ပီလဲ’ ‘ဆယ်ေ့(ရခါက်နှစ်ပါ အဘ’ ‘မိစံက ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ အလုပ်လုပ်နေရတာပဲ၊ အောင် အောင်တို့လို ကလေးမျိုးကတော့ ဘာတာဝန်မှရှိတာ မဟုတ်ဘူး ကွယ်၊ မိဘကချစ်မှန်းသိလို့ တမင်ဆိုးနေတာပါ။ သူတို့နဲ့ မိစံတို့က အေ(ရ)ခအနေချင်း တူတာ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်ဘဝကိုယ် နားလည်ရမယ် သမီး’ ‘ဟုတ်ကဲ့ အဘ’ အေးမိစံ၏ဘဝတွင် ဆုံးမပဲ့(ရ)ပင်မည့်သူသည် မရှိခဲ့သည်မှာ အမှန်(ရ)ဖစ်သည်။ ဒေါ်ဒေါ်တင်သည်ပင် မိစံ(ရ)ပန်ရောက်လာလျှင် ဈေးဖိုးကို ကုတ်ကပ်တောင်းဖို့လောက်သာ သိသည်။ အေးမိစံကို မည်သို့နေ၍ မည်သို့ထိုင်ရမည်ဟုပင် မေ(ရပါဖူးပေ။ ဦးလေးကဆိုလျှင် တော့ မေ(ရပါနှင့်တော့။ အေးမိစံကို ကြောင်တစ်ကောင်က ကြွက် ချောင်းသလို ချောင်းနေသူသာ (ရ)ဖစ်သည်။ စကားနည်းသော ဘကြီးက အေးမိစံကို စာနာစိတ်(ရ)ဖင့် ဆုံးမနေမှန်းသိသော်လည်း အေးမိစံ ဝမ်းတော့နည်းမိပေသည်။ ‘မိစံကို ဒီလိုေ(ရပါလို့ အဘကို အထင်မလွဲနဲ့၊ မိစံနဲ့ အောင် အောင်တို့ကို သက်တူရွယ်တူချင်းပေမယ့် အေ(ရ)ခအနေချင်းမတူဘူးလို့ ေ(ရပါတာက အ(ရခါးမဟုတ်ဘူး။ မိစံတို့က အသက်ငယ်ပေမယ့် ကိုယ့်ဘဝကို ကိုယ့်ဘာသာ ရုန်းကန်ရတယ်။ အောင်အောင်တို့လို ကလေးမျိုးက မိဘအရိပ်မှာနေ(ရ)ပီး သက်သာခိုနေကြတာ၊ အဲဒါကို ေ(ရပါတာ။ သူတို့ကို အားမကျနဲ့၊ အထင်လဲမကြီးနဲ့’ ‘ဟုတ်ကဲ့အဘ ကျွန်မ နားလည်ပါတယ်’ ‘အေး အေး သွားတော့’ အေးမိစံသည် ပန်းတောင်းလေးကို မကာ အိမ်ဘက်သို့ထွက် ခဲ့၏။ တောင်းထဲတွင် ဆူးနှင့်ယှဉ်သော နှင်းဆီပန်းလေးများသည် နောက်တစ်နေ့မနက် ဈေးမှာရောင်းပန်းလှရန်အတွက် အိပ်စက် အနားယူနေကြသည်သို့ ရှိလေသည်။ + + + ‘ကဲ ဖယ်ကြဗျာ ဖယ်ကြ၊ (ရ)မန်(ရ)မန်ဖယ်ကြ၊ ရောင်းသူရော ဝယ်သူ ရော စည်းကမ်းတကျ ဆင်(ရ)ခင်ဖို့ကောင်းတယ်။ ခင်ဗျားတို့ ရှေ့မှာ မဲ(ရ)ပီးဝယ်နေ၊ နောက်က ခါးပိုက်နှိုက်က ပိုက်ဆံအိတ်လေး အသာ နှိုက်သွားတော့ သိမှာမဟုတ်ဘူး။ တစ်နေ့ကပဲ တစ်ခါပါသွား(ရ)ပီး(ရ)ပီ။ ဒီလို လူတွေကျပ်နေလေလေ ခါးပိုက်နှိုက်က သဘောကျလေလေပေါ့။ (ရ)ဖစ်တော့မှ အမယ်လေး ဘာလေးနဲ့၊ အဲဒီကျတော့ ကျုပ်တို့တွေပဲ ခေါင်းခဲရတာ’ အောင်နိုင်ဦး၏ ဆူညံဆူညံအသံသည် ဈေးအလယ်လမ်း တစ်လျှောက် ခေါက်တုံ့ခေါက်(ရ)ပန်ကြားနေရ၏။ စည်းကမ်းမဲ့ ဈေး ရောင်းသူများကို ေ(ရပါေ(ရပါဆိုဆို လိုက်လံတား(ရ)မစ်နေလေသည်။ အောင်နိုင်ဦးတို့ တား(ရ)မစ်(ရ)ပီး ထွက်သွားကြသည်။ အတန် ကြာသော် ‘လာနော် လာနော်’ဟူသည့် ဈေးသည်တွေ၏ဈေးခေါ်သံ တွေ(ရ)ဖင့် (ရ)ပန်၍ ညံစီလာ(ရ)ပန်လေသည်။ အေးမိစံသည် ပန်းတောင်းကို ရှေ့ချကာ ခပ်ငိုင်ငိုင်ပင် ထိုင် နေမိ၏။ ဟိုမှသည်မှ ဥဒဟိုသွားနေကြသော ဈေးဝယ်သူ ပျိုပျိုအိုအို ကြီးကြီးငယ်ငယ်တွေကိုလည်း လူစေ့အောင် ငေးကြည့်နေမိသည်။ ဈေးလာဝယ်သည်ပင် ပွဲနေပွဲထိုင်လာသလို ဖီးလိမ်းဝတ်စားလာသူ တွေလည်း ရှိ၏။ နောက်က ဈေး၊(ရ)ခင်းကိုင်တာက တစ်ယောက်။ သည်လိုလူမျိုးလာလို့ အထင်မကြီးလေနှင့်။ တစ်မတ်ငါးမူးကိုပင်အစ အာပေါက်အောင် ဆစ်ကြမည်မှာ မလွဲ။ မရပါဘူး ေ(ရပါနေလျက် ကလည်း ဇွတ်အတင်း ဆွဲ(ရ)ခင်းထဲ ကောက်ထည့်သွားတတ်သည်မှာ လည်း သည်လိုလူမျိုးတွေပင် (ရ)ဖစ်၏။ တစ်ခါတစ်ရံ ဇွတ်(ရ)ပန်တောင်း လျှင်တော့ စိတ်ဆိုးမာန်ဆိုး(ရ)ဖင့် မတူမတန်သလို ဆောင့်အောင့်၍ ပစ်ချထားခဲ့တတ်လေသည်။ နှုတ်ကြမ်းလျှာကြမ်း ဈေးသည်မျိုးနှင့် တွေ့လျှင်တော့ အော်ဆဲပစ်တတ်သည်။ သူတို့ဟာသူတို့ ဂုဏ်တွေ ပညာတွေ ဘယ်လောက်ရှိရှိ ဈေးသည်နှင့်တော့ အဘယ်သို့လျှင် ၊ပိင်၍ ရန်(ရ)ဖစ်နိုင်ပါမည်နည်း။ ထိုအခါမျိုးတွင် ‘ဒါမျိုးတွေနဲ့၊ပိင်(ရ)ဖစ် နေလို့ အဘက်မတန်ပါဘူး’ဟု အနိုင်နှင့်ပိုင်းကာ ေ(ရပါသွားတတ် လေသည်။ ‘ပန်းတွေ ဘယ်လိုရောင်းလဲလို့ မေးနေတာ ကြာလှ(ရ)ပီကွဲ့ သူငယ်မရဲ့၊ ဈေးရောင်းရင်း ဘာတွေစဉ်းစားနေလဲ’ ‘သြော် အင်း အင်း ယူပါအန်တီ၊ တစ်စည်းမှ ငါးကျပ်ထဲ’ ‘ဟဲ့ အံမယ်လေး၊ ဈေးကလဲ များလိုက်တာ၊ ဟိုထိပ်မှာမှ တစ်ပွင့်တစ်မတ်ရယ်’ ‘ပန်းချင်းမတူပါဘူး အန်တီရယ်၊ ဒါက နိုင်ငံ(ရခါးနှင်းဆီ၊ နှင်းဆီနက်လို့ခေါ်တာ အန်တီရဲ့။ အရိုးကလဲမာ၊ ပန်းအိုးမှာ ထိုးထားရင် တစ်ပတ်လောက်ခံတာ’ ‘အံမယ်အေ ဘလက်ရို့စ်က ဒီမှာစိုက်လို့ မရပါဘူး၊ အတူတူ ပါပဲ၊ တစ်ပွင့်(ရပါးသုံးဆယ်ပဲထား’ ‘မရလို့ပါအန်တီရယ်၊ အန်တီ တစ်စည်းယူမှာလား၊ နှစ်စည်း ယူမှာလား’ ‘ထားအေ၊ (ရပါးသုံးဆယ်စီပဲထား’ ‘တစ်စည်းလေးကျပ်နဲ့ယူ အန်တီရယ်’ ‘အိုအေ သုံးကျပ်ခွဲထား၊ တစ်ပွင့်သုံးဆယ့်ငါး(ရပါး’ ‘ကဲ ယူတော့အန်တီရယ်’ ဈေးသယ်သူ မိန်းမကြီးသည် အပေါ်ယံမှ အစည်းများကို ဖယ်ရှားလျက် အောက်ဆုံးမှအစည်းကို ခဲရာခဲဆစ် ထုတ်ယူ၏။ (ရ)ပီးတော့ ပန်းစည်းကို (ရ)ဖည်ခိုင်းသ(ရ)ဖင့် (ရ)ဖည်ပေးရ(ရ)ပန်သည်။ (ရ)ပီးတော့မှ အလှဆုံးသုံးပွင့်ကို ရွေးယူသည်။ ‘ပေး သုံးပွင့်၊ တစ်ကျပ်ယူ’ ‘ဟင် သုံးပွင့်တဲယူမှာလား၊ မရဘူး အန်တီ၊ ကျွန်မက တစ်စည်းလုံးယူမယ် အောက်မေ့လို့ ပေးတာ’ ‘ပန်းတွေက အရိုးပျော့တွေချည်းပဲ တော်(ရ)ပီ သုံးပွင့်ပဲ’ ‘ဒီထက်ပဲ မာရဦးမလား အန်တီရယ်၊ တစ်ကျပ်တော့ မရဘူး။ သုံးပွင့်ဆိုတော့ တစ်ကျပ်နဲ့ငါး(ရပါးကျတယ်’ ‘ထားပါအေ ငါး(ရပါးထဲနဲ့’ အေးမိစံ အတော်စိတ်ပျက်သွားသည်။ သူတို့ကများ ေ(ရပါသေး သည်။ ငါး(ရပါးထဲနဲ့တဲ့။ အေးမိစံသည် စိတ်ပေါက်ပေါက်(ရ)ဖင့် ‘ကဲ ယူတော့အန်တီရေ’ဟု အော်လိုက်သည်။ အစည်းပျက်သွားသော ပန်းများကို ဆယ်ပွင့်စီ(ရ)ပန်၍ စည်းနှောင်ရသည်။ နှင်းဆီဆူးများက (ရ)မက်ခနဲ (ရ)မက်ခနဲနေအောင်စူးသော်လည်း အေးမိစံ မမှုတော့(ရ)ပီ။ ငါးကျည်းရောင်းသည့်သူ ငါးကျည်းစူးသည်ကို မကြောက်တော့သည့် နှယ်ပင် (ရ)ဖစ်၏။ ‘နှင်းဆီပန်းတွေ ဘယ်လိုရောင်းလဲ’ မေးလာသူက ယောကျ်ားကြီးတစ်ယောက်။ အေးမိစံ ဝမ်းသာ သွားသည်။ ယောကျ်ားများသည် မိန်းမများလို ကပ်ကပ်သပ်သပ် မဆစ်တတ်။ ‘တစ်စည်းလေးကျပ်နဲ့ပဲ ယူသွားတော့’ ပိုေ(ရပါ၍ မ(ရ)ဖစ်။ ဈေးများသည်ဆို(ရ)ပီး မဆစ်ဘဲနှင့်(ရ)ပန်လှည့် သွားမှာ စိုးရသည်။ ‘နှစ်ကျပ်ထား’ (ရ)မတ်စွာဘုရား၊ ယောကျ်ားတွေ ဈေးဆစ်တော့မှ မိန်းမထက် ပိုဆိုးပါလား။ ‘ကြံကြံဖန်ဖန်ရှင်၊ ဝယ်လို့တောင်မရဘူး’ ‘မရလဲနေဗျာ’ ‘ကြွကြွ မောင်မင်းကြီးသား ၊ကိက်တဲ့လမ်းကကြွ’ အေးမိစံ စိတ်မရှည်တော့။ သည်ကြားထဲ နောက်က သရက်သီးသနပ်သည်က တစ်မှောင့်။ သူပဲ ကောင်(ရ)ပီကောင်းရဲ့နဲ့။ တစ်နေ့နှစ်ကျပ်နဲ့ ထိုင်ခွင့်ပေး ထား(ရ)ပီး ယခုတော့ မကျေနပ်သလို စူပွ စူပွလုပ်နေ(ရ)ပန်သည်။ ‘ငါက သနားလို့ နေရာပေးထားတာအေ့၊ ညည်းတို့ဆီက တစ်ကျပ်တစ်(ရပါးရတာ အကြောင်းမဟုတ်ဘူး။ ညည်းတို့က တိုးချဲ့(ရ)ပီး ရောင်းနေတော့ တော်တော့်လူက ဒီရောက်အောင် ဘယ်ဝင်လာတော့ မလဲ။ ခုတစ်လော ဈေးရောင်းကလဲ ပါးပါဘိ’ ‘ဖယ်ပေးပါတယ်နော်၊ ဝယ်သူက သူ့ဟာသူ မလာတာပါ’ တကယ်တော့ သူ့သရက်သီးသနပ် ရောင်းမကောင်းသည်မှာ အေးမိစံအ(ရ)ပစ် မဟုတ်။ လူတွေက ဝါတွင်းမှာ သက်သတ်လွတ် စားကြ၍ သရက်သီးသနပ်တွေ ဖိဝယ်ကြသည်။ ယခု ဝါကျွတ်(ရ)ပီး(ရ)ပီ။ သားငါးတွေ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ ပေါနေ(ရ)ပီ။ သူ့သရက်သီးသနပ် ဘယ်သူဝယ်မလဲ၊ အေးမိစံစိတ်ထဲမှ မကျေမနပ် ရေရွတ်မိသည်။ ‘ကဲ ဒီမှာ သရက်သီးသနပ်၊ အဲလေ ဟုတ်ပေါင်၊ နှင်းဆီပွင့် လှလှကြီးတွေ ယူသွားကြဦး အစ်မရေ’ + + + ‘အလကားအားနေ ဟိုဘက်(ရ)ခံပဲ သွားသွား နေ၊ ခုတစ်လော ဒီကောင်မလေးကိုက အချိုးတစ်မျိုး (ရ)ဖစ်နေတယ်’ နည်းနည်းမူး(ရ)ပီဆိုလျှင် ဦးလေးက အ(ရ)ပစ်ရှာစ(ရ)မဲ။ ‘ဟိုဘက်(ရ)ခံ ပန်းသွားသွားယူတာပဲရှင့်၊ သွား ဘာ(ရ)ဖစ်လို့’ ‘အံမယ် ငါမသိဘူးမှတ်လို့လား၊ ဟိုဘက်(ရ)ခံမှာ ကောင်လေး တစ်ယောက်နဲ့ စကားေ(ရပါေ(ရပါနေတာ’ ‘ဟိုမှာ အဘိုးကြီးလဲ ရှိပါတယ်တော်’ အေးမိစံ သူ့ကိုအ(ရ)ပစ်ရှာသည်ကို ငုံ့ခံနိုင်သော်လည်း ဘကြီးကို ေ(ရပါတာကိုတော့ မခံချင်။ ‘အဘက ဒီလိုမဟုတ်ပါဘူး၊ ကျွန်မကို အ(ရ)မဲစောင့်ရှောက် ဆုံးမတာ၊ ကျွန်မ (ရ)ခံပိုင်ရှင်သားနဲ့ စကားေ(ရပါတာ ရိုးရိုးသားသားပဲ၊ ကျွန်မတို့ ရွယ်တူသူငယ်ချင်းတွေ’ ‘အံမယ် ဟား ဟား သူငယ်ချင်းတဲ့၊ နင့်တူမ နင် ကြည့်ထိန်း ဦး၊ တော်ကြာ သူဌေးသားကို သူငယ်ချင်းဆို(ရ)ပီး အရောဝင်လို့ ကျော်မကောင်း ကြားမကောင်း (ရ)ဖစ်နေဦးမယ်’ ‘ဦးလေး ကျုပ်ကို ဒီလိုမေ(ရပါနဲ့’ ‘အံမယ် လူဝါးဝလို့’ ဦးလေးက အနီးရှိ တံ(ရ)မက်စည်းနှင့် လှမ်းပေါက်သ(ရ)ဖင့် အေးမိစံ ရှောင်လိုက်ရသည်။ ‘ကဲ တော်ပါရှင်၊ ရှင့်မလဲ ဒီကလေးလုပ်စာ စားနေ(ရ)ပီ’ ‘ထွီ ငါဘယ်မှာစားလို့လဲ၊ ငါ့ပိုက်ဆံနဲ့ ငါစားတာ၊ ရှုပ်တယ် ဒီကောင်မ သူ့အစ်မဆီ (ရ)ပန်ပို့လိုက်’ တကယ်တော့ ဦးလေးသည် မစားရသည့်အမဲ သဲနှင့်ပက် နေမှန်း အေးမိစံ ရိပ်မိ၏။ သူ့အန ္တရာယ်ကို ရှောင်လေလေ သူ မကျေမချမ်း (ရ)ဖစ်လေလေ။ ထိုညနေက အေးမိစံ အိမ်မှ တိတ်တိတ်ကလေးထွက်ခဲ့သည်။ မဂင်္လာဒုံရှိ အစ်မ၏အိမ်သို့ သွား၏။ အစ်မသည် ကလေးမျက်နှာ(ရ)မင် (ရ)ပီးစပင် ရှိသေးသည်။ အစ်မတို့၏ အခန်းကျဉ်းလေးအတွင်းဝယ် ကလေးပိစိကွေးက နှစ်ယောက်၊ အစ်မ၏ယောက္ခမ၊ ယောက်မနှင့် ကလေးသုံးယောက်ပါ ပေါင်းစည်းနေကြရာ အေးမိစံ အိပ်စရာနေရာပင် မရှိချေ။ အေးမိစံသည် အနားမနေတတ်သ(ရ)ဖင့် အဝတ်လျှော်၊ မီးပူတိုက်၊ ထမင်းချက်နှင့် ဖတ်ဖတ်သီအောင် လုပ်ရလေရာ ဈေးရောင်းရတာ ထက်ပင် ပင်ပန်းနေလေသည်။ (ရ)ပီးတော့ ပိုက်ဆံလည်း တစ်(ရပါး တစ်ချပ်မှ မရ၊။ အေးမိစံ ဈေးရောင်း(ရ)ပီး စုထားသည့် ပိုက်ဆံလေး ပါလာသည်မှာပင် အစ်မ ဒုက္ခကို မကြည့်ရက်၍ ထုတ်ပေးလိုက်ရ သ(ရ)ဖင့် ေ(ရပါင်သလင်းခါသွားပေ(ရ)ပီ။ ကြာတော့ အေးမိစံ စိတ်ပျက် လာ၏။ သို့သော် ဘယ်ကိုသွားရမည်နည်း။ ဆယ်ရက်လောက်ကြာတော့ ဒေါ်ဒေါ်တင် လိုက်၍လာသည်။ ‘နင့်ဦးလေးက မူးတုန်း ခဏေ(ရပါတာပါ တူမရယ်၊ ခုတော့ မေးမေးနေတယ်၊ အဒေါ့်မှာလဲ ညည်းမရှိတော့ ဈေး(ရ)ပန်ထွက်နေရ တယ်၊ ငါ့တူမ ရတာ အဒေါ့်ကို အကုန်ပေးဖို့ မလိုပါဘူး။ တစ်နေ့ သုံးလေးကျပ်ရရင် တော်ပါ(ရ)ပီ။ (ရ)ပန်လာခဲ့ပါအေ၊ ဘကြီးခမျာလဲ ညည်းမရှိတော့ ပန်းတွေယူမယ့်လူ မရှိလို့ ဘုရားဈေး သွားသွားပို့နေ ရတယ်’ အေးမိစံ တောင့်ခံမနေနိုင်တော့။ ချက်ချင်း အထုပ်အပိုး(ရ)ပင်ကာ (ရ)ပန်လိုက်သွားလေသည်။ သူ့အဖို့ အဘ၏ ပန်းခင်းသည် သူ့ဘဝမှီခိုရာပင် မဟုတ် ပါလား။ + + + ‘နင် ဘယ်ပျောက်နေတာလဲဟင်’ ‘တို့အစ်မဆီ သွားနေတာ’ ‘ဘာလဲ နင့်ဦးလေးနဲ့ မတည့်လို့ဆို ဟုတ်လား၊ ထားစမ်းပါ ဟာ’ ‘သူကော ကျောင်း(ရ)ပန်မတက်သေးဘူးလား’ ္အတက်ပါတယ်၊ နင်မရှိတုန်း ငါ ဒီကို တစ်ခေါက်ပဲရောက် တယ်၊ သူငယ်ချင်းတွေ တစ်အုပ်ကြီးနဲ့’ ‘ပျော်စရာကြီးပေါ့’ ‘အေး’ ‘သူတို့ ဒီ(ရ)ခံကြီးကို ရောင်းလိုက်ရင် တို့တော့ ပန်းရောင်းစရာ ရှိတော့မှာ မဟုတ်ဘူး’ ‘ပူမနေစမ်းပါနဲ့ဟာ၊ ဖေဖေတို့ မေမေတို့က ဘယ်တော့မှ မရောင်းဘူး၊ သားတွေ သမီးတွေနဲ့ လာနေဖို့တဲ့’ ‘ဟုတ်လား၊ ဘယ်တော့လာနေကြမှာလဲ’ ‘တစ်နေ့နေ့ပေါ့ဟာ၊ ငါ မိန်းမရတဲ့နေ့ (ရ)ဖစ်ချင်(ရ)ဖစ်မှာ’ ‘အမယ် သူက မိန်းမ ယူတော့မလို့လား’ ‘မယူသေးပါဘူး၊ ကျောင်းတက်ဦးမယ်လေ၊ ရည်းစားတော့ ရှိတာပေါ့။ ခေါ်လာခဲ့ဦးမယ်။ ဒီနေရာကို သူ သိပ်သဘောကျမှာ’ အေးမိစံ ငိုင်သွား၏။ သူ့မှာ ရည်းစားတွေ ဘာတွေနဲ့ဆိုပါ လား။ အေးလေ သူတို့က ဘကြီးေ(ရပါသလို မိဘကို မှီခို(ရ)ပီးနေရ တာ၊ အားနေတာပဲ။ ဘာအပူအပင်ရှိတာမှတ်လို့၊ ရည်းစားတွေ ဘာတွေ ထားနိုင်မှာပေါ့။ ‘သူ့ရည်းစားကို ခေါ်လာခဲ့ပါလား၊ လှမှာပေါ့နော်’ ‘သိပ်သားနားတယ်’ ‘အင်း ဟုတ်မှာပေါ့၊ ဟုတ်မှာပေါ့’ ‘အမယ်လေး’ ‘ဘာ(ရ)ဖစ်တာလဲ’ ‘နှင်းဆီဆူး စူးသွားလို့ပါ’ အေးမိစံသည် ပန်းတွေကို (ရ)ပီးစလွယ်ချည်နှောင်ကာ ဆွဲ(ရ)ခင်း ထဲသို့ ထည့်လိုက်သည်။ ‘သူ မ(ရ)ပန်သေးဘူးလား၊ မိုးချုပ်အောင် မနေရဘူးလို့ သူတို့ အမေက မှားထားတယ်ဆို’ ‘(ရ)ပန်မှာပေါ့ နင်က ငါ့ကို နှင်နေ(ရ)ပန်(ရ)ပီ’ ‘သြော် မှားသွားလို့ပါ၊ ဒါ သူတို့(ရ)ခံပဲ၊ တို့က ဘယ်နှင်လို့ ရမလဲ၊ သွားတော့မယ်။ မနက်ကျရင် ဈေးကို အစောကြီးသွားရမှာ။ မရောင်းတာကြာလို့ ဖောက်သည်တွေ ပျက်ကုန်(ရ)ပီလား မသိဘူး’ အေးမိစံသည် ပန်း(ရ)ခင်းကို မ ကာ (ရ)ခံထဲမှ ထွက်ခဲ့၏။ ‘ကျွန်မ (ရ)ပန်တော့မယ်အဘ’ ‘အေး အေး ငါေ့(ရ)မးက လိမ္မာပါတယ်၊ ညည်းအဒေါ်က ညည်းမရှိတော့ အတော်ဒုက္ခရောက်နေတာ၊ ဘယ်မှ လျှောက်မသွားနဲ့။ ဒီမှာ အဘလဲ ရှိသားပဲ’ ‘ဟုတ်ကဲ့အဘ မသွားတော့ပါဘူး’ အေးမိစံဘဝက ဘယ်မှသွားလို့မရပါဘူးဟု စိတ်တွင်းမှ အောက်မေ့မိ(ရ)ပီး အိမ်ဘက်သို့ (ရ)ပန်လာခဲ့ရ၏။ အောင်အောင်သည် (ရ)ခံဝမှာ လေချွန်ကာ ကျန်ရစ်လေသည်။ ‘ဒီပန်းတွေကို မနက်(ရ)ဖန် ဈေးပေါပေါနဲ့ ရောင်းပစ်မယ်’ အေးမိစံ မကျေမနပ်နှင့် ရေရွတ်လိုက်၏။ ဘာကို မကျေနပ်မှန်းတော့ မသိပေ။ + + + ‘အေးမိစံ ဒီတစ်ခါနောက်ဆုံးပဲနော်၊ နောက်မှ ငါ့အဆိုးမဆိုနဲ့၊ နင့်ကို ငါညှာရင် တ(ရခါးဈေးသည်တွေက ကမ်းတက်မယ်’် ‘အေးပါဟယ်’ အေးမိစံ သည်နေ့ ဈေး(ရ)ပန်ထွက်တော့ နေရာ မရတော့။ သရက်သီးသနပ်သည်ရှေ့မှာ တ(ရခါးဈေးသည်တစ်ယောက် နေရာယူ ထား(ရ)ပီ။ သို့(ရ)ဖင့် ပန်း(ရ)ခင်းကို ကိုင်ကာ မတ်တတ်ပင်လျှောက်ရောင်း လိုက်၏။ သည်လိုလျှောက်ရောင်းလျှင် ပို၍ပင် ရောင်းကောင်းတတ် သေးသည်။ ဈေးဝယ်သူသည် မျက်စိရှေ့ရောက်လာသော ပစ္စည်းကို မဝယ်သော်မှ မေး(ရ)ဖစ်သည်။ အဆင်သင့်လျှင် ဝယ်သွားတတ်သည်။ များများမဝယ်သည့်တိုင် ပန်းလေးတွေ လှတာ(ရ)မင်တော့ ပန်ဖို့ တစ်ပွင့်နှစ်ပွင့်တော့ ယူသွား(ရ)ဖစ်၏။ အေးမိစံတို့လို လမ်းလျှောက်ရောင်းသော ဈေးသည်တွေကို ဆိုင်နေရာ အတည်တကျ ထိုင်ရောင်းသူတွေက နည်းနည်းလေးမျှ မျက်နှာကြောမတည့်။ ထို့ကြောင့်လည်း မညှာတာ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်၏။ သူတို့က ရှေ့မှ ကန့်လန့်(ရ)ဖတ်ရောင်းနေလေလေ ဝယ်သူတွေက အလွယ်တကူရတာ ဝယ်သွားသ(ရ)ဖင့် ထိုင်ရောင်းနေသူတွေမှာ နစ်နာ လေလေ။ သည်တော့လည်း ပိုက်ဆံ အ၊ပိင်အဆိုင် ရှာရသူချင်း မသင့်(ရ)မတ်သည်မှာ အဆန်းမဟုတ်။ ထို့ကြောင့်လည်း ညောင်းလို့များ ဆိုင်လေးတစ်ဆိုင်ပေါ် ခေတ္တသွားမချလိုက်လေနှင့် အအော်ခံရ(ရ)ပီသာ မှတ်ပေရော့။ ကြာလာတော့လည်း မတတ်နိုင်။ အေးမိစံသည် ငါးပိသည် ဆိုင် အစွန်လေးမှာ (ရ)ခင်းလေးကိုအသာတင်မိ၏။ အမလေးအော်လိုက် သည်မှာ လူကို လွင့်သွားမလား အောက်မေ့ရသည်။ ‘ဘယ်လိုလဲမဟဝါ၊ ဒီမှာ ရှင်တစ်ယောက်တင်း လုပ်စား နေတာမဟုတ်ဘူး’ ‘ဟင်း’ အေးမိစံသည် (ရ)ခင်းကိုမကာ လမ်းသလားရ(ရ)ပန်လေသည်။ လွယ်လွယ်ကူကူ သယ်မ၍ရသည့် ဆွဲ(ရ)ခင်းကြီးကို ယူလာခဲ့မိ၍ တော်သေးသည်။ (ရ)ခင်းကို မလိုက်၊ ဟိုယောင်ယောင် သည်ယောင် ယောင်လုပ်ကာ လမ်းသလားလိုက်၊ ဝယ်သူရှိလာလျှင် အသာလေး ထိုင်ရောင်းလိုက်နှင့် ပန်းတစ်ဝက်ခန့် ကုန်သွားလေသည်။ ‘အစ်မ မဝယ်တာကြာ(ရ)ပီနော်၊ ပန်းတွေလှတယ် ယူသွားပါဦး’ ‘ဟော လာ(ရ)ပီ လာ(ရ)ပီ၊ အမေရေ လုပ်ပါဦး၊ ဟဲ့ ေ(ရ)ပးေ(ရ)ပး (ရ)မန်(ရ)မန်ေ(ရ)ပး’ ဈေးထိပ်ဘက်က ဆူဆူညံညံအသံကြား၍ အေးမိစံသည် နောက်ကြောင်းကို(ရ)ပန်လှည့်ကာ ေ(ရ)ပးရလေသည်။ မေ(ရ)ပး၍ မ(ရ)ဖစ်။ မိမိတို့က တား(ရ)မစ်ထားသည့်ကြားက စည်းကမ်းဖောက်ရောင်းနေသည် မဟုတ်ပါလား။ သည်တော့ အရေးယူလျှင် မိမိတို့အ(ရ)ပစ်ပင်။ တောင်းပန်၍ရမည်မဟုတ်။ သည်တော့ ေ(ရ)ပးဖို့သာရှိသည်။ ဈေးရုံ တွေနှင့် တိုက်ခန်းတွေကြား လွတ်နေသော ေ(ရ)မကွက်လပ်အတွင်းသို့ ဈေးမိစံ ဝင်ေ(ရ)ပးလေသည်။ ထိုနေရာမှ ဈေးသည်တွေက အော်လွှတ် (ရ)ပန်သ(ရ)ဖင့် ဈေးအိမ်သာရှေ့ထိ အေးမိစံ ရောက်သွားသည်။ ‘ကောင်းတယ် ငါတို့များဆိုရင်တော့ နင်တို့က မလေးစားဘူး’ အရေးထဲမှာ အောင်နိုင်ဦးနှင့် တိုးနေသ(ရ)ဖင့် အေးမိစံက ရယ်ကျဲကျဲနှင့် မချိသွား(ရ)ဖဲ လုပ်(ရ)ပလိုက်ရသည်။ အေ(ရ)ခအနေ (ရ)ငိမ်သက်သွားမှ အေးမိစံ ခေါင်း(ရ)ပူ၍ ထွက်ခဲ့၏။ တော်(ရ)ပီ၊ သည်ကနေ့ဈေးရောင်းရတာ အဆင်မေ(ရ)ပ။ ဈေးထိပ် မှာလည်း ရှင်းလျက်။ ‘ကောင်းတယ် ဒီလိုလဲလုပ်ပေးဦးမှ၊ နို့မဟုတ်ရင် လမ်းထိပ် ကနေ ဈေးထဲရောက်အောင် တစ်နာရီလောက် တိုးယူရတယ်။ ဈေးသည်တွေကိုက အလိုက်မသိ စည်းမရှိ ကမ်းမရှိ လုပ်ချင်ကြတာ’ မေတ္တာပို့နိုင်ကြပါစေလေဟု အေးမိစံက အရွဲ့တိုက် တွေးမိ သည်။ (ရ)ခင်းထဲတွင်ကျန်သည့် ပန်းအချို့ကို အိမ်ရောက်မှ ဘုရားတင် ပစ်မည်ဟု စေတနာ သဒ္ဓါထက်သန်စွာ ရည်စူးလိုက်(ရ)ပီး မရင်(ရ)မကိုပင် မစောင့်တော့ဘဲ (ရ)ပန်ခဲ့လေသည်။ သည်လတော့ ပိုက်ဆံလည်း တစ်(ရပါးမှ စုမိတော့မည်မဟုတ်။ ရှိသမျှပိုက်ဆံလေး အစ်မကို ပေးခဲ့ရသ(ရ)ဖင့် ကုန်(ရ)ပီ။ သို့သော် အေးမိစံ စိတ်တော့မပျက်ပါ။ ကမ္ဘာပေါ်မှာ နှင်းဆီပန်းတွေ ရှိနေသေး သရွေ့ အေးမိစံဘဝမှာ မျှော်လင့်ချက်တွေ ရှိနေသေးသည်သာ။ + + + ‘ဟဲ့ကောင်မလေး ငါနေမကောင်းလို့ ရေနွေးကျိုပေးစမ်း’ အိမ်မှာ ဒေါ်ဒေါ်တင် မရှိ။ ကင်ပွန်းရွက်တွေညှပ်(ရ)ပီး ဈေးမှာ ဖောက်သည်သွားပေးဟန် တူသည်။ ဦးလေးတစ်ယောက်တည်းရှိ၍ အေးမိစံ အိမ်မှာ မနေချင်။ အေးမိစံက တစ်ဘက်(ရ)ခံသို့ ကူးမည်၊ပဆဲ မှာ လှမ်းခေါ်သ(ရ)ဖင့် ေ(ရ)ခလှမ်းတုံ့သွားရသည်။ ဘာမျှ (ရ)ပန်မေ(ရပါချင်၍ မီးဖိုထဲဝင်ကာ မီးမွှေ:(ရ)ပီး ရေနွေးအိုးတစ်လုံး တည်လိုက်သည်။ ထင်းစတွေက စိုနေသ(ရ)ဖင့် မီးက ကောင်းကောင်းမတောက်။ မျက်ရည် ထွက်မတတ် မီးကိုကုန်းမှုတ်နေဆဲမှာ ဦးလေးက မီးဖိုထဲဝင်လာသ(ရ)ဖင့် အေးမိစံ ချက်ချင်း နေရာမှ ထသည်။ ‘ဒါက ဘယ်လို(ရ)ဖစ်တာလဲ၊ နင့်ကို ငါက ကိုက်မစားပါဘူး’ ကိုက်စားစား မစားစား သည်လူကြီးကို အေးမိစံ ကြောက် သည်။ အလိုလိုနေရင်းပင် ကြောက်နေ၏။ ထို့ကြောင့် မီးဖိုထဲမှ ထွက်ဖို့(ရ)ပင်သည်။ ‘ဘယ်သွားမလို့လဲ’ ဦးလေးက ခပ်ထန်ထန်မေး၏။ အေးမိစံ ဂရုမစိုက်။ ဇွတ်တိုး၍ ထွက်လာခဲ့သည်။ ဦးလေးက ကာဆီး ကာဆီးလုပ်နေသ(ရ)ဖင့် အေးမိစံသည် ကိုယ်လုံး(ရ)ဖင့်တိုက်ချကာ အိမ်ရှေ့ကို ကသောကမျော ေ(ရ)ပးထွက်လာလေသည်။ အိမ်ရှေ့ရောက်တော့ ဒေါ်ဒေါ်တင်နှင့် ပက်ပင်းတိုး၏။ အေးမိစံ သည် ‘ဟို ဟို’ဟု အိမ်ထဲသို့ လက်ညှိုးထိုး(ရ)ပ(ရ)ပီး (ရ)ခံအ(ရ)ပင်ဘက်သို့ ထွက်လာခဲ့လေသည်။ ဒေါ်ဒေါ်တင်နှင့် ဦးလေးတို့၏ ဆူညံဆူညံအသံတွေကိုမကြား လို၍ ဘကြီး၏(ရ)ခံသို့ ကူးလာခဲ့သည်။ (ရ)ခံထဲတွင် လူသံသူသံတွေ ကြား လိုက်ရ၍ (ရ)ခံပိုင်ရှင်မိသားစုရောက်နေ(ရ)ပီဟု နားလည်လိုက်သည်။ သည် နေ့ တနဂင်္နွေနေ့ပေပဲ။ အောင်အောင်တော့ ပါလာလိမ့်မည်မထင်ပေ။ (ရ)ခံထဲရောက်တော့ အောင်အောင်တို့ အဖေ အမေ ညီမလေး တွေနှင့် အောင်အောင်ကိုပါတွေ့ရသ(ရ)ဖင့် အံ့သြသွားသည်။ သူတို့ မိသားစုက (ရ)ခံထဲတွင် ပျော်ပွဲစားရန် (ရ)ပင်ဆင်နေကြလေ၏။ ‘ဟော အဘရေ၊ မိစံလာ(ရ)ပီ’ အောင်အောင်က ခါတိုင်းလိုပင် အေးမိစံကို နှုတ်ဆက်ဖော် ရ၏။ အောင်အောင်တို့ အဖေနှင့် အမေတို့ကလည်း အေးမိစံကို အသိအမှတ်၊ပဟန်(ရ)ပကြသည်။ အောင်အောင့် ညီမလေးတွေနှင့် မိန်းကလေးအဖော်တစ်စုက နှင်းဆီပင်များတစ်လျှောက် ပျော်ရွှင်စွာ ေ(ရ)ပးဆော့ကာ (ရ)မူးတူးနေကြလေသည်။ ‘ပန်းတွေက လှလိုက်တာ’ မိန်းကလေးတို့၏ လှိုက်လှဲသော ကြည်နူးမှုလေးတွေ (ရ)မင်ရ တော့ အေးမိစံလည်း ပျော်သလိုလိုရှိသား။ သို့သော် အေးမိစံသည် ပန်းတွေ၏အလှကို နေ့စဉ်(ရ)မင်နေရ(ရ)ပီး တစ်ခါမှ သည်မျှ လှိုက်လှိုက် လှဲလှဲ နှစ်သက်အားရ(ရ)ခင်း မရှိခဲ့သည်ကို သတိရလေသည်။ မိန်းကလေး ဆိုတာ ပန်း၊ကိက်တတ်ပါကလား။ အေးမိစံလည်း ပန်းလေးတွေ၏ အလှကို ထုတ်ဖော်မိခဲ့သည်ပင်။ သို့သော် အေးမိစံ ထုတ်ဖော်ချီးကျူးသည်က သူများကို ရောင်းရဖို့၊ ကိုယ်တိုင်ခံစားဖို့ မဟုတ်။ ‘အေးဟယ် ကြည့်ပါဦး၊ သိပ်လှတာပဲ’ အေးမိစံသည် သူတို့အသံတွေကို လျစ်လျူရှုကာ ဘကြီးဆီ လာ(ရ)ပီး ဘကြီးကို ကူညီ၏။ ဘကြီးသည် ခါတိုင်းလိုပင် သူ့အလုပ်ကို သူ အေးဆေးစွာ လုပ်နေသည်။ ‘အဘက ဂရုစိုက်တော့ (ရ)ခံထဲမှာ သိပ်ကိုစိုေ(ရ)ပလာတာ၊ ပန်းပင်တွေလဲ ထပ်တိုးလာတယ်နော်’ အောင်အောင်တို့အမေက ေ(ရပါ၏။ ‘အဘ သိပ်မလုပ်နိုင်တော့ပါဘူးကွယ်၊ ဟောဒီက သမီးလေးက လာလာ(ရ)ပီး ကူနေလို့’ ‘ဟုတ်လား’ ‘အေးကွဲ့ သူက အလုပ်သိပ်လုပ်နိုင်တာ၊ ရောင်းရသမျှလဲ အဘကို (ရ)ပန်ပေးတာကများပါတယ်။ အဘကလဲ ရတာလေး (ရ)ခံထဲ (ရ)ပန်ထည့်တာပါပဲကွယ်၊ တစ်လောကပဲ ဒေစီပန်းမျိုးတွေ ဝယ်လိုက် သေးတယ်’ ‘ယုံပါတယ် အဘရယ်၊ ဒါကြောင့်လဲ အဘကို စိတ်ချလို့ထား တာပေါ့။ ကျွန်မတို့ ေ(ရပါင်းလာရင်တောင် အဘကိုပဲ အားကိုးနေရ မှာ၊ ဒီကသမီးကိုလဲ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ အ(ရ)ပန်ကျရင် ယူသွားဖို့ ပန်းလေးတွေ ခူးထားပေးပါဦးကွယ်’ ‘ဟုတ်ကဲ့ရှင့်’ အေးမိစံသည် ပန်းညှပ်သည့်ကတ်ကြေးကိုယူကာ ပန်းခင်းထဲ သို့ ထွက်ခဲ့သည်။ အောင်အောင်သည် ကောင်မလေးတစ်ယောက်ကို ခေါ်ကာ အေးမိစံနားသို့ လျှောက်လာ၏။ ‘မိစံ ပန်းတွေခူးတော့မလို့လား၊ ဒီမှာလေ ဒါ ငါ့သူငယ်ချင်း သန ္တာတဲ့၊ သူက အေးမိစံလေ’ အေးမိစံက အောင်အောင့်သူငယ်ချင်းဆိုသည့် ကောင်မလေးကို ကြည့်ကာ ၊ပံး(ရ)ပသင့်သည်ထင်၍ ၊ပံး(ရ)ပရ၏။ အောင်အောင့်လို (ရ)ဖူ(ရ)ဖူဖွေးဖွေး ပိန်ပိန်သေးသေး ဆံပင်ကုတ်ဝဲလေးနှင့် ချစ်စရာ။ အောင်အောင့် ရည်းစားလား မသိဘူးဟု တွေးလိုက်မိသည်။ ‘မမအေးမိစံ ပန်းတွေခူးရင် သန ္တာ့ဖို့လဲ ပန်းရောင်လှလှလေး တွေ ရွေးခူးပေးပါနော်’ အေးမိစံက ၊ပံး၍ ခေါင်းညိတ်(ရ)ပ၏။ အေးမိစံသည် ကောင်မလေးတွေ ဝိုင်းအုံ(ရ)ပီး လက်ညှိုးထိုး(ရ)ပသည့် ပန်းလေးတွေကို တစ်ပွင့်ချင်း လိုက်(ရ)ဖတ်ပေးနေရလေသည်။ ‘ဟဲ့ ဟဲ့ အားလုံး လျှောက်ခူးမနေနဲ့လေ၊ အငုံတွေ ချန်ထား ဦး။ နောက်နေ့ အေးမိစံတို့ရောင်းဖို့လဲ မကျန်ဘဲနေဦးမယ်’ အောင်အောင်တို့ အမေက လှမ်းအော်၏။ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူး အန်တီ’ အေးမိစံစိတ်ထဲမှာ ပန်းတွေရောင်းဖို့ မကျန်တော့သည်ကို သိသော်လည်း သူတို့က ဥစ္စာရှင်ဆိုတော့ မိမိက နှေ(ရ)မာနေဖို့မသင့်ဟု စဉ်းစားမိ(ရ)ပီး(ရ)ဖစ်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း ရိုးတံလှလှ အငုံအဖူးမှန်သမျှ ရွေး၍ ခူးပေးလိုက်လေသည်။ ‘သိပ်ကျေးဇူးတင်တာပဲ အေးမိစံရယ်’ မိန်းကလေးတွေက ယဉ်ကျေးသောစကားကို ဆိုကြ၏။ အေးမိစံက ဘာေ(ရပါရမည်မသိတိုင်း ၊ပံး၍သာနေ၏။ ‘နင်တို့က ကျေးဇူးတင်နေ၊ မိစံတော့ နက်(ရ)ဖန်ပန်းရောင်းစရာ မရှိလို့ မောကြောပဲ’ အောင်အောင်က ဝင်ေ(ရပါ၏။ ‘ဒီလိုဆို ပန်းဖိုးပေးခဲ့မယ်ဟာ’ ‘အို မပေးပါနဲ့’ အေးမိစံက သွက်လက်တုန်ယင်စွာ ေ(ရပါ၏။ သူတို့တစ်တွေ (ရ)ပန်သွားကြတော့ မှောင်စပျိုးနေ(ရ)ပီ။ အေးမိစံသည် (ရ)ခံထဲသို့လျှောက်ကာ ပန်းကြွင်းလေးများကို ရှာ၏။ အပူးနှင့်မလွတ်၍ ချန်ထားရသော အပွင့်ကားကားလေးတွေ သာ ကျန်တော့သည်။ အရိုးရှည်ရှည် အပွင့်အနည်းငယ်သာ ရသည်။ ‘မိစံရေ ညည်းတော့ နက်(ရ)ဖန် လက်ေ(ရ)ခွပွင့်တွေနဲ့ပဲ စခန်းသွား ပေတော့’ အဘက လှမ်းေ(ရပါသည်။ အေးမိစံသည် အငုံအဖူးလေးတွေ မထိခိုက်အောင် (ရ)ဖတ်ထား ရသည့် အပွင့်အာအာလေးတွေကို ငေးကြည့်နေမိလေသည်။ + + + အေးမိစံ (ရ)ခင်းထဲမှာ ပန်းကနည်းသည် ထို့ကြောင့် အသင့်ယူလာသောဗန်းထဲမှာ ပန်းပွင့်လေးတွေကို (ရ)ဖန့်ထည့်(ရ)ပီး ဈေးထိပ်မှာ လျှောက်ရောင်းနေလိုက်သည်။ ‘ဒီနေ့ ပန်းနည်းလှချည်လားဟင်၊ အပွင့်တွေချည်းပဲ၊ ခါတိုင်းလို အဖူးလှလှလေးတွေ မပါဘူးလား’ ‘ဒီနေ့ ပန်းအရနည်းတယ် အစ်မရေ၊ ရှေ့လျှောက် နှင်းဆီက တုံးတော့မှာ ယူထား’ အေးမိစံက သူ့အေ(ရ)ခအနေအရ (ရ)ဖီးလိုက်(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်သည်။ ပန်းနည်းတော့ စောစောကုန်မှာ သေချာသည်။ ဈေးကို လျှော့မရောင်းတော့ဘဲ အေးအေးဆေးဆေး ရောင်းမည်ဟု အေးမိစံ တွက်ထားသည်။ ဈေးကို နှစ်ပတ်မျှသာ လျှောက်ရသေးသည်။ ဘယ်အချိန်က နောက်မှာရောက်နေသည်မသိသော အောင်နိုင်ဦးကို ဘွားခနဲ တွေ့ရ သ(ရ)ဖင့် အေးမိစံ လန့်၍ပင် သွားသည်။ မိမိကလည်း မိမိပင်၊ နောက်တစ်ခါဆိုလျှင် မညှာတော့ဘူးဟု ေ(ရပါထားသည် မဟုတ်ပါ လား။ အေးမိစံ ေ(ရ)ပးဖို့(ရ)ပင်သည်။ သို့သော်ေ အာင်နိုင်ဦးလက်က သိပ်(ရ)မန်သည်။ အေးမိစံဗန်းထဲမှ ထိပ်သီးနှင်းဆီပွင့်ကြီးသုံးစည်း စွေ့ခနဲ ပါသွားလေသည်။ ‘အောင်နိုင်ဦးရယ် မလုပ်ပါနဲ့ဟာ၊ ဒီနေ့ ငါ ဒါလေးပဲ ရောင်းစရာရှိတာ’ အောင်နိုင်ဦးကို မတွေ့ရတော့။ လူအုပ်တွေကြားမှာ ပျောက် ကွယ်လို့သွား(ရ)ပီ။ အေးမိစံ၏ ဗန်းထဲမှာတော့ ဝတ်ဆံပေါ်နေသော အပွင့်အာအာလေးတွေသာ မျက်နှာငယ်စွာ ကျန်နေကြလေသည်။ ဘာမျှမတတ်နိုင်။ အေးမိစံသည် ဈေးထိပ်ကို လျှောက်လာခဲ့၏။ (ရ)ပီးတော့ အဖမ်းအဆီးလွတ်မည့်နေရာမှာ အကျအန ထိုင်သည်။ ထို့နောက် အော်(ရ)ပီးမှ ရောင်းတတ်သည့် အကျင့်အတိုင်း အားပါးတရ အော်လိုက်လေသည်။ ‘လာနော် လာနော်၊ လက်ေ(ရ)ခွပွင့်တွေ တစ်ပွင့်မှ တစ်မတ်ထဲ’ [(ရ)မဝတီမဂ(င)ဇင်း။ ဧ(ရ)ပီ၊ ၁၉၈၀] မင်းသီတာ သို့မဟုတ် ့့ ယခင်ကလို စကားကို အမှုမဲ့ အမှတ်မဲ့ မေ(ရပါမိအောင် မနည်းသတိ ထားနေရ၏။ အထူးသ(ရ)ဖင့် ကျော်သူ့ရှေ့မှာ ပို(ရ)ပီး သတိထားနေရသည်။ သို့မဟုတ်လျှင်လည်း ေ(ရပါနေကျ အမူအကျင့်အတိုင်း ေ(ရပါသည်ကိုပင် ဖောက်(ရ)ပန်သည်ဟု စွပ်စွဲခံရဦးမည်။ အလိုက်အထိုက်(ရ)ဖစ်အောင် သတိထားနေရသည်နှင့်ပင် အမှန်တရားသည် တစ်စတစ်စ ပျောက် ကွယ်လုနီးနီး (ရ)ဖစ်နေလေ(ရ)ပီ။ ကျော်သူ့ရှေ့မှာ အဆင်ေ(ရ)ပအောင် ၊ကိးစားရင်း(ရ)ဖင့် ဟန်ဆောင်တတ်မှန်းမသိ ဆောင်တတ်လာသည်ကို ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတိ၊ပမိလေသည်။ ဘာပဲေ(ရပါေ(ရပါ ယခုလည်း အဆင်ေ(ရ)ပအောင် ၊ပံး(ရ)ပနေရ(ရ)ပန် သည်။ တကယ်တော့ မနွေသည် ၊ပံးရယ်(ရ)ပီး စကားေ(ရပါတတ်သူ မဟုတ်ကြောင်း ကျော်သူ အသိဆုံးပင်။ ‘အေးလေ၊ နင်းတို့အဖို့တော့ အလုပ်တစ်ခုရဖို့ဆိုတာ ဘယ် ခဲယဉ်းမလဲ၊ နဂိုကတည်းက အစစ (ရ)ပည့်စုံ(ရ)ပီးသား။ ရေများရာ မိုးရွာသတဲ့’ ကျော်သူသည် ယခင်ကလိုပင် မျက်လုံးများကို ရီဝေမှုန်မှိုင်း စွာ ငေးကြည့်ရင်း စကားေ(ရပါလေသည်။ ယခု စီးကရက်ကို ရှိုက် ဖွာတတ်တာက ပိုလာသည်။ ဆံပင်များကလည်း ပခုံးကို ကျော်၍ နေသည်။ မနွေက ပူအိုက်လွန်း၍ အိမ်ရောက်ရောက်ချင်း ဆံပင်တွေကို စုသိမ်း(ရ)ပီး နောက်စေ့မှာ ဆံညှပ်(ရ)ဖင့် ညှပ်ထား(ရ)ပီး (ရ)ဖစ်သည်။ ဘလောက်စ်အကျင်္ီ လည်ပင်းကျယ်ကျယ်ကိုလည်း ေ(ရ)ပး၍လဲလိုက် သည်။ ‘အရင်အိမ်လို အဲရ်ကွန်ဒီးရှင်းမရှိတော့ သိပ်ပူတာပဲ’ဟု ေ(ရပါမည်၊ပသော်လည်း မေ(ရပါ(ရ)ဖစ်အောင် ထိန်းသိမ်းထားလိုက်သည်။ ကျော်သူက ရှည်ရှည်ဝေးဝေး အထက်တန်းလွှာတို့၊ လူလတ်တန်းစား တို့ စကားလုံး ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်တွေနှင့် ပစ်ပေါက်ဦးမှာ သေချာ သည်။ ဒါတွေကို နားထောင်ရမှာလည်း စိတ်မရှည်တော့ပေ။ မနွေက ကျော်သူ့ဆံပင်ကိုကြည့်(ရ)ပီး အိုက်နေသည်။ မနွေက (ရ)ဖစ်နိုင်လျှင် ခုခေတ် ကျောင်းသူတွေလို ဆံပင်ကို ကုပ်အထက် ခပ်တိုတိုညှပ်ထား ချင်သည်။ အလုပ်ခွင်ထဲ ဝင်ရောက်စ(ရ)ဖစ်၍ မသင့်တော်လို့သာပင်။ သည်လို ဆံပင်တိုတိုလေးနှင့် (ရ)မင်ရလျှင်လည်း သူ့ဆံပင်ရှည်ရှည်ကို အ(ရ)ပစ်မ(ရ)မင်သော ကျော်သူက အထက်တန်းလွှာမို့ ဖောက်(ရ)ပန်သည်ဟု စွပ်စွဲဦးမည်လား မသိပေ။ ‘အလုပ်က လွယ်လွယ် ရတာမဟုတ်ပါဘူး ကျော်သူရယ်၊ ဘွဲ့ရ(ရ)ပီး တစ်နှစ်လုံးလုံး ထိုင်နေခဲ့ရတာကို ေ(ရပါပါဦ:’ မနွေက ကျော်သူ့ရှေ့သို့ ဆေးလိပ်ခွက်ကို ထိုးပေးရင်း ေ(ရပါလိုက်သည်။ ကျော်သူ ကြမ်း(ရ)ပင်ပေါ်သို့ (ရပါနှစ်ချက် ေ(ရ)ခွချ(ရ)ပီး နေလေ(ရ)ပီ။ ငယ်တယ်တုန်းကလိုသာဆိုလျှင်(ရ)ဖင့် စည်းကမ်းမဲ့ရပါမည် လားဟု ပက်ခနဲေ(ရပါမိမည် (ရ)ဖစ်သည်။ ယခုတော့ တမင် မ(ရ)မင်ချင် ယောင် ဆောင်နေလိုက်သည်။ သို့သော် အကင်းပါးသော ကျော်သူက ဆေးလိပ်ခွက်ထဲ (ရပါတစ်ချက်ေ(ရ)ခွချရင်း ‘တို့ကတော့ အလိုက်သိတာ မဟုတ်ဘူးနော်’ဟု ေ(ရပါလိုက် သေးသည်။ (ရ)ပီးတော့မှ စောစောက စကားကို အ(ရ)ပတ်မခံဘဲ ‘တို့ ဘွဲ့ရတာ ငါးနှစ်တောင်ရှိ(ရ)ပီ’ဟု ေ(ရပါလေသည်။ မနွေက ဖေဖေပင်စင်ယူ(ရ)ပီး မေမေကလည်း မမာ၍ အိမ်မှာ ဟန်မပျက်အောင် မနည်းရုန်းကန်ခဲ့ရတာတွေ၊ အစိုးရပေးတဲ့အိမ်က ဆင်း(ရ)ပီး ကိုယ်ပိုင်အိမ်တစ်လုံး မဝယ်နိုင်လို့ အခန်းလေးတစ်ခန်း ရအောင် ဟိုဟိုသည်သည် ေ(ရ)ပးလွှားအောက်ကျို့ခဲ့ရပုံတွေကို ေ(ရပါမ(ရ)ပ ချင်တော့ပေ။ ကျော်သူတို့အမေ အေ(ရ)မာ်အ(ရ)မင်ကြီး၍ သစ်ဈေး မကောင်းမီ အိမ်တစ်လုံးဆောက်ထားခဲ့ရာ ကျော်သူတို့မှာ စားစရာ မရှိသော်လည်း အိမ်ထဲမှာ ဉေ(ရ)န္ဒရရ ဟန်မပျက်နေနိုင်ကြ၏။ မနွေ တို့သာ သူတကာမေးငေါ့တာကို ခံခဲ့ကြရသည်။ သို့သော် ဘဝ အလှည့်အေ(ရပါင်းကို ၊ကိတင်နားလည်ထားသော မနွေက ကိုယ့်ဘဝ ရပ်တည်ရေးကလွဲ(ရ)ပီး ဘာကိုမျှ ခေါင်းထဲမှာ မထားခဲ့။ ဖေဖေက ဘယ်သူ့ကိုမှ အောက်ကျခံ(ရ)ပီး မေ(ရပါချင်တော့ဘူးဆို၍ အလုပ်ရရေး ကိုလည်း ကိုယ့်ဘာသာ လုံးပန်းခဲ့ရသည်ပင်။ မောင်နှမနှစ်ယောက် သာရှိသော မနွေတို့မှာ အလုပ်ရရေးသည် သေရေးရှင်ရေး (ရ)ဖစ်ခဲ့ရ၏။ မောင်နှမလေးယောက်တွင် အကြီးဆုံး(ရ)ဖစ်သော ကျော်သူက ခုထိ အလုပ်မရှိသေးဘဲ နေနိုင်သည်ကို မနွေက အံ့သြ၏။ သို့သော် ကျော်သူတို့အမေက မနွေတို့ အမေထက် ထက်ထက်(ရ)မက်(ရ)မက် သွက်သွက်လက်လက်ရှိသည်။ ဒါကြောင့်ပင် (ရ)ဖစ်ရမည်။ ‘ခု ဘာမှမလုပ်ဘူးလား’ မနွေ၏အသံမှာ အံ့သြဟန်ပါသွားသည်။ အထင်သေးသည် မဟုတ်သော်လည်း အသက်နှစ်ဆယ်ကျော်အရွယ်မှာ တစ်ခုခုတော့ လုပ်နေသင့်သည်ဟု ထင်သောကြောင့် မေးလိုက်မိ(ရ)ခင်းပင်။ ‘ကဗျာရေးတာကို အလုပ်လို့ မသတ်မှတ်ဘူးဆိုရင်တော့ ကိုယ်ဟာ အလုပ်လက်မဲ့တစ်ယောက်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်’ အ(ရ)မဲတမ်း ကဗျာတွေချည်းပဲ ရေးနေတာပဲလားဟု ဆက်မေး မည်၊ပ(ရ)ပီးမှ မမေး(ရ)ဖစ်တော့ပေ။ ‘ခဏထိုင်ဦးနော်၊ တစ်ခုခုသောက်ရအောင် သွားယူလိုက်မယ်၊ သိပ်ပူတာပဲ’ မနွေက ေ(ရပါ(ရ)ပီး နောက်ဖေးသို့ ဝင်ခဲ့၏။ မီးဖိုခန်းထဲမှာ ကျပ်ကျပ်ညပ်ညပ်ထားရသော ရေခဲသေတ္တာထဲမှ ရေခဲတုံးလေးများကို ထုတ်ယူကာ သံပရာရည်ဖျော်ခဲ့သည်။ မေမေက ရေခဲသေတ္တာဆိုတာ မီးဖိုချောင်သုံးပစ္စည်းပဲ၊ ဒါလေးတော့ မရောင်းပါနဲ့လားဟု တားသ(ရ)ဖင့် ဖေဖေက မရောင်းဘဲ ချန်ထား(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ သို့သော် ဟင်းချက်စရာ သုံးလေးရက်စာက လွဲ၍ ဖျော်ရည်ပုလင်းတွေ၊ ထောပတ်ဒိန်ခဲတွေ မထည့်နိုင်ခဲ့တာ ကြာ(ရ)ပီ။ ငယ်သူငယ်ချင်းမို့ ကျော်သူ့ကို ဖျော်ရည် ချဉ်ချဉ်လေး တိုက်လိုက်ချင်တာ အမှန်ပင်။ သို့သော် ကျော်သူ့ စကားကိုကြားရတော့ စေတနာပျက်သွားသည်။ ‘ရေခဲသေတ္တာရှိမှန်း သိစေချင်ရင် ရေတစ်ပုလင်းလောက် ချပေးလဲ (ရ)ပီးတာပါပဲဟာ’ ‘ဒါတွေ ေ(ရပါရတာကို အရသာ တွေ့နေတုန်းပဲလားဟင်’ ကျော်သူ နည်းနည်းတော့ အရှိန်တန့်သွားသည်။ သံပရာရည် ခွက်ကိုလှုပ်ကာ သောက်သည်။ ‘အန်တီကော မ(ရ)မင်ပါလား’ ‘မေမေလား၊ သိမ်ကြီးဈေးသွားတယ်။ ပခုက္ကူရောက်နေတဲ့ သူ့သားက စောင်တွေပို့ပို့ပေးတယ်လေ၊ မေမေက ဖောက်သည် သွင်းတယ်’ ကျော်သူ့မျက်နှာမှာ အံ့သြရိပ် နည်းနည်းပေါ်လာသည်။ ‘အန်ကယ်ကော’ ‘ဖေဖေလား၊ ဖေဖေကတော့ အေးအေးပဲ၊ သူ့ဘဝတစ်ဝက် ကျော်ကျော်မှာ စိတ်ရောလူပါ အလုပ်လုပ်ခဲ့(ရ)ပီး(ရ)ပီ၊ ဒါကြောင့် (ရ)ပည့်(ရ)ပည့်ဝဝ အနားယူတော့မယ်တဲ့။ ညနေဆို သူ့သူငယ်ချင်း အဘိုးကြီးတွေနဲ့ တင်းနစ်သွားကစားတယ် ဟင်း ဟင်း’ ‘သြော် သြော် ဒါပေါ့လေ၊ တိုင်း(ရ)ပည်အတွက် တာဝန်ကျေ(ရ)ပီ ဆိုတော့’ ဖေဖေ့ကိုထိတော့ မနွေစိတ်ထဲမှာ ငယ်စဉ်ကလိုပင် မခံချင်စိတ် လေး ပေါ်လာသည်။ ကျော်သူသည် မနွေတို့မိသားစုကိုတိုက်ခိုက် လိုဆဲ ရှိသေးပါကလားဟု တွေး၍လည်း ဝမ်းနည်း ဒေါ(ရ)ဖစ်ရသည်။ ‘ဖေဖေ့ကို ဗျူရိုကရက်လို့ ေ(ရပါဦးမလို့မဟုတ်လား ကိုကျော်သူ၊ ဖေဖေ ဘုရားသွား ပုတီးစိပ်နေတယ်ဆိုရင်လဲ ကိုကျော်သူ တစ်မျိုး ဝေဖန်ဦးမှာပဲ။ ဖေဖေဟာ အစိုးရအရာရှိကြီးတစ်ယောက်(ရ)ဖစ်တာနဲ့ပဲ ကိုကျော်သူက မနွေကို အ(ရ)မဲရန်လုပ်နေတော့တာကိုး’ မနွေ၏ ငယ်သွေးကလေးက ဘွားခနဲ (ရ)ပန်ပေါ်သွားသည်။ ကျော်သူက မနွေကို တစ်ချက်ငေးကြည့်လိုက်၏။ ‘အင်းလေ မနွေက ဘာမှ မေ(ရပါင်းလဲသေးပါဘူး’ ‘ဟုတ်တယ်၊ မနွေဟာ မနွေပဲ၊ ဘယ်တော့မှမေ(ရပါင်းလဲဘူး။ ဒါပေမယ့် မနွေမှာ အသက်အရွယ်အရ ရင့်ကျက်လာတယ်လို့တော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ထင်တယ်။ ကိုကျော်သူကတော့ အသက်ကြီးလာ(ရ)ပီး ရင့်ကျက်လဲမလာဘူး’ ‘ဘာလဲ ကိုယ်က အလုပ်လက်မဲ့တစ်ယောက် (ရ)ဖစ်နေသေး တာကို ကြည့်(ရ)ပီးေ(ရပါတာလား’ သည်တစ်ခါတော့ မနွေက ရယ်သည်။ ‘အဲဒါကို ေ(ရပါတာပေါ့၊ မရင့်ကျက်သေးဘူးဆိုတာ။ အ၊ပအမူ တွေကော စကားလုံးတွေကော သူများကို ထေ့ဖို့ငေါ့ဖို့ အထင်လွဲဖို့၊ အဲဒါကိုပဲ အ(ရ)မဲစဉ်းစားနေတယ်။ အဲဒါ မရင့်ကျက်တာပေါ့’ ကျော်သူက ဒူးယားစီးကရက်ကို ဆေးလိပ်ခွက်ထဲ ထိုးေ(ရ)ခ ထည့်လိုက်၏။ ‘ကိုယ့်ဘဝက မင်းတိုေ့(ရပါစရာ (ရ)ဖစ်နေတာကိုး’ ‘မနွေ(ရပါတာနဲ့ ဘာမှမဆိုင်ဘူး ကိုကျော်သူ’ ‘ကိုယ်(ရ)ပန်တော့မယ်’ ‘ကောင်း(ရ)ပီလေ၊ မနွေတို့အိမ်ကို ငယ်ငယ်က သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်ရဲ့အိမ်လို့ သဘောထားရင်တော့ လာလည်ပါဦး’ ကျော်သူသည် ခေါင်းငိုက်စိုက်ချ၍ အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းသွားလေ သည်။ မနွေသည် သုံးထပ်တိုက်ခန်း၏ ဝရန်တာမှနေ၍ ကျော်သူ့ကို ထွက်ကြည့်မိလေသည်။ ဆံပင်ရှည်ရှည် ခေါင်းစုတ်ဖွားနှင့် စိတ်ပျက် လက်ပျက် လျှောက်သွားနေပုံမှာ ငယ်ငယ်က ကျော်သူအတိုင်းပင်။ ငယ်ငယ်ကတော့ မနွေနှင့် ကျော်သူသည် အလွန်ချစ်ခင်ရင်းနှီး ကြသော ကစားဖော် ကစားဘက်များ (ရ)ဖစ်ခဲ့ကြသည်။ သမိုင်းမှာ နေစဉ် မနွေတို့၏ တိုက်ခံအိမ်လေးနှင့် ကျော်သူတို့၏ သွပ်မိုး ပျဉ်ထောင်အိမ်လေးက ဝင်းထရံတစ်ခုသာ (ရခါးခဲ့သည်။ မနွေတို့ ဖေဖေက အရာရှိငယ်တစ်ဦး(ရ)ဖစ်(ရ)ပီး ကျော်သူတို့ အဖေက စက်ရုံမှူး တစ်ယောက်(ရ)ဖစ်ခဲ့၍ ရာထူးအဆင့်အတန်းချင်း ကွာသော်လည်း စီပွါးရေးအရ ကွာလှသည်ဟု မဆိုသာပေ။ မနွေတို့အမေက လခစား အိမ်ရှင်မပီပီ စနစ်တကျ သုံးတတ်စွဲတတ်သည်ကလွဲ၍ အ(ရခါးအပိုဝင်ငွေရအောင် ဘာမျှ မကြံတတ် မစည်တတ်ခဲ့။ ဖေဖေ ကလည်း ခွင့်မ၊ပ။ ကျော်သူတို့အမေကတော့ (ရ)ခံထဲမှာ အသီးအနှံ တွေစိုက်(ရ)ပီး ဈေးရောင်းဈေးဝယ်လည်း ကျွမ်းကျင်သည်။ မိသားစုနှစ်ခုက အရောတဝင် မဟုတ်လှသော်လည်း အိမ်နီး ချင်းကောင်း ပီသစွာ နေခဲ့ကြသည်သာ။ ဖေဖေကတော့ သူ့အကျင့် အတိုင်း စည်းကမ်းတင်းကျပ်သည်။ ကျော်သူတို့နှင့် လွတ်လပ်စွာ ကစားသည်ကို မကန့်ကွက်သော်လည်း စာကျက်ချိန်ရောက်လျှင် သြဇာသံအ(ရ)ပည့်ပါသော ခေါ်သံကပေါ်လာတတ်စ(ရ)မဲ။ မနွေကလည်း ဖေဖေ့စိတ်ကို သိသည်မို့ တစ်စက္ကန့်မဆိုင်းဘဲ အိမ်ဘက်သို့ လှည်ေ့(ရ)ပး ရ(ရ)မဲပင်။ ‘နင်တို့ဖေဖေက သိပ်အ(ရ)ဖစ်သဲတယ်ဟာ၊ ခုမှ ကျောင်းဖွင့်စ ရှိသေးတာ၊ စာလဲ ဒီလောကာ်များသေးတာ မဟုတ်ဘဲနဲ့’ ကစားရသည်ကို အားမရသော ကျော်သူက မကျေမနပ်ဆိုစ(ရ)မဲ။ ‘စာဆိုတာ တစ်နေ့စာတစ်နေ့ မှန်မှန်ကျက်ရမယ်တဲ့။ မှန်မှန် ကန်ကန် ၊ကိးစားမှ ထူးချွန်မှာတဲ့’ ‘နင့်အဖေက နင့်ကို သူ့လိုအရာရှိကြီး (ရ)ဖစ်စေချင်တယ်နဲ့ တူပါတယ်’ ‘ဒါတော့ ဘယ်သိမလဲဟာ၊ ဖေဖေက စာတော်စေချင်လို့ နေမှာပေါ့’ မနွေကတော့ အရိုးခံအတိုင်း ေ(ရပါခဲ့သည်။ ဘယ်မိဘမဆို ကိုယ့်သားသမီးကို စာတော်စေချင်တာပဲ ဆိုတာမျိုးကို မေ(ရပါတတ်ခဲ့။ ကျော်သူကတော့ မနွေနားမလည်သည့် စကားတွေကို ေ(ရပါသည်။ ‘နင်တို့အဖေက ငါတို့အိမ်နဲ့ အရောဝင်တာလဲ မ၊ကိက်ဘူး ထင်တယ်၊ တို့အဖေက အလုပ်သမားမဟုတ်လား၊ စက်ရုံမှာလဲ တို့အဖေက နင်တို့အဖေကို ကြောက်ရတယ်’ ‘ဖေဖေက ကြောက်စရာမကောင်းပါဘူး’ ‘နင်ကတော့ ဘယ်ကြောက်မလဲ၊ နင်က သူ့သမီးကိုး၊ အဖေ ကတော့ သူ့လက်အောက်ကဆိုတော့ ကြောက်ရတာပေါ့။ နင်တို့ အဖေက အိမ်နီ:ချင်းပေမယ့် အလုပ်နဲ့ပတ်သက်ရင် မျက်နှာသာမပေး ဘူးတဲ့၊ အဖေက အ(ရ)မဲေ(ရပါတယ်’ သည်လိုဆို(ရ)ပန်တော့ မနွေ စိတ်မကောင်း(ရ)ဖစ်ခဲ့ရလေသည်။ ကျော်သူတို့အဖေကို လိုက်လိုက်လျောလျောဆက်ဆံဖို့ ဖေဖေ့ကို ေ(ရပါချင်သော်လည်း ခပ်အေးအေး ခပ်တည်တည်နေတတ်သော ဖေဖေကြောင့် မေ(ရပါရဲခဲ့ပေ။ ဖေဖေက ကလေးပီပီမနေဘဲ လူကြီး စကားဝင်ေ(ရပါလျှင်လည်း ၊ကိက်သည်မဟုတ်ပေ။ သို့သော် ဖေဖေသည် အိမ်နီးချင်း(ရ)ဖစ်သော ကျော်သူတို့အဖေကို လက်အောက်ငယ်သား ဆို(ရ)ပီး ခေါ်ယူခိုင်းစေတာမျိုး၊ အနိုင်ကျင့်တာမျိုးတော့ တစ်ခါမျှ မတွေ့ဘူးပေ။ လူမှုရေး ရပ်ရေး ရွာရေးအနေ(ရ)ဖင့် တိုင်ပင်စရာရှိလျှင် လေးလေးစားစားပင် ေ(ရပါဆိုတိုင်ပင်သည်။ ‘နင့်ဖေဖေက အရာရှိဆိုတော့ ပါးတာပေါ့။ ရပ်ကွက်ထဲမှာ သင့်တင့်အောင် နေရမယ်လေ၊ ဒါမှ ချစ်ခင်ရိုသေ(ရ)ပီး သူ့ကို အားလုံးက လေးစားကြမှာ မဟုတ်လား’ ကျော်သူ၏ စွပ်စွဲချက်များကိုတော့ မည်သည့်အခါမျှ လွတ် အောင် မရှောင်နိုင်ခဲ့ပါချေ။ မည်သို့ဆိုစေ၊ မနွေက ကျော်သူနှင့် ခင်မင်စွာ ကစား(ရ)မဲ။ နှစ်ယောက်တည်းဆိုလျှင်တော့ ကျော်သူသည် မနွေကို ညှာလေသည်။ နှုတ်ကသာ အနိုင်ယူပေမယ့် လူကတော့ မနွေကို အ(ရ)မဲ ဦးစားပေး သည်။ ‘မနွေ ဒီမှာ ကြည့်စမ်း’ ကျော်သူသည် သူတို့(ရ)ခံထဲမှ အကောင်းဆုံး မာလကာသီးကြီး တစ်လုံးကို မနွေအတွက် ခူးလာသည်။ မနွေ၊ကိက်တတ်သော အ(ရ)ဖူရောင် နှင်းဆီပွင့်တွေကိုလည်း သူ့အမေ အိပ်ရာက မနိုးခင် ထခူးကာ ဖွက်ပေးထားတတ်သည်။ ‘ဟယ် မာလကာသီးကြီးက အကြီးကြီးပဲနော်၊ အဒေါ်က မဆူဘူးလား’ ‘အမေ မသိအောင် ခူးလာတာပေါ့ဟဲ့၊ ဦးဦးဖျားဖျားမို့ မစားဘဲ ဘုရားတင်ရမယ်လို့ အမေက ေ(ရပါထားတာ၊ ဒါပေမယ့် ကိစ္စမရှိပါဘူး၊ နင်၊ကိက်မှန်းသိလို့ ခူးထားတာ’ သူတို့နှစ်ယောက် ကျော်သူတို့ (ရ)ခံထောင့်က ရေတွင်းနံဘေးမှာ ထိုင်မိကြသည်။ ‘ငါလဲ နင့်ဖို့ ပေါင်မုန့်ထောပတ်သုတ် ယူလာတယ်၊ ရော့ စား’ ‘ဟင့်အင်း ငါ မစားဘူး’ လေသံ(ရ)ပတ်(ရ)ပတ်(ရ)ဖင့် ေ(ရပါတော့ မနွေက အံ့သြ(ရ)ပီး စိတ် မကောင်းလည်း (ရ)ဖစ်မိသည်။ ‘ဘာ(ရ)ဖစ်လို့လဲ စားပါဟ၊ ငါက နင့်အတွက် ယူလာတာကို’ ‘ငါတို့က ပေါင်မုန့် ထောပတ်သုတ်စားတဲ့ လူတန်းစား မဟုတ်ဘူး’ ‘ဟင် ဘာ(ရ)ဖစ်လို့လဲ၊ ငါတော့ သိပ်၊ကိက်တာပဲ၊ ကော်ဖီနဲ့ဆို သာတောင်ကောင်းသေး’ မနွေက တကယ်ပင် သူ့စိတ်ထဲရှိတာ ေ(ရပါမိ(ရ)ပန်သည်။ ကျော်သူ၏ တည်တည်တံ့တံ့ မျက်နှာထားကြီးကိုလည်း သူ နားမလည်။ ‘ငါတို့က အလုပ်သမားသားသမီး ဆင်းရဲသား မဟုတ်လား၊ ဒါမျိုးတွေစားရင် တော်ကြာ ပါးစပ်အကျင့်ပါသွားမှာစိုးလို့’ မနွေကတော့ သူ့မေမေက မာလကာသီးစားရင် ဗိုက်အောင့် တတ်တယ်၊ မစားနဲ့ဟု တားထားသည်ကို သတိရလျက် ကျော်သူ့ စေတနာကို အသိအမှတ်၊ပသောအား(ရ)ဖင့် စားမည်ဟု ဆုံး(ရ)ဖတ်(ရ)ပီးသား။ သို့သော် ကျော်သူလို စကားလှလှ မေ(ရပါတတ်လေတော့ စိတ်ထဲမှာ မကောင်းတာသာသိ(ရ)ပီး ‘နင်မစားရင် နင့်မာလကာသီးလဲ ငါမစားတော့ဘူး’ ‘စားပါဟယ်၊ နွေမကလဲ နင်စာစေချင်လို့ ငါခူးထားရတာ’ ‘အေး ငါလဲ နင်စားစေချင်လို့ ယူလာတာပေါ့’ သံယောင်လိုက်၍ ေ(ရပါလိုက်တော့မှ အဆင်ေ(ရ)ပသွားသည်။ ‘အေး ဒါ(ရ)ဖင့်လဲစားမယ် ပေး’ ထိုစဉ်က အိမ်(ရ)ပန်ရောက်တော့ ပေါင်မုန့်ထောပတ်သုတ်လေး တစ်ချပ်နှင့် ပတ်သက်(ရ)ပီး ကျော်သူေ(ရပါလိုက်သော စကားဆန်းဆန်း တွေကို တွေးကာ စိတ်ရှုပ်ရှုပ်နှင့် အိပ်ပျော်သွားခဲ့လေသည်။ + + + ရေတွင်းဘေးမှာ နှစ်ယောက်သား အေးအေးဆေးဆေး ထိုင်ရင်း ကစားကြ စားကြ သောက်ကြသည့်ကာလတွေက တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း ကုန်လွန်လာသည်။ မနွေထက် အသက်နှစ်နှစ်ပိုကြီးသော ကျော်သူက ကိုးတန်း၊ မနွေက ခုနစ်တန်း ရောက်လာသည်။ မနွေကတော့ ကျောင်းလွှတ်သည်ဆိုလျှင်ပင် လွယ်အိတ်ကိုပစ်ချကာ ကျော်သူ့ဆီ ရောက်လာတတ်(ရ)မဲပင်။ မနွေကို ဖေဖေက ၊မိ့ထဲမှာ နာမည်ကြီး ကျောင်းတွင် ထားသ(ရ)ဖင့် ကျော်သူနှင့် ကျောင်းချင်းလည်း မတူကြပေ။ သို့သော် သူတို့ အခင်အမင် မပျက်ကြ။ ကျော်သူ၏ စကားဆန်းဆန်း တွေကို နာေးထာင်ရသည်ကိုလည်း မနွေ သာယာနှစ်သက်၍လာသည်။ ကျော်သူက ကျောင်းစာမဟုတ်သော စာအုပ်တွေဖတ်သည်ကို တအံ့ တသြ(ရ)ဖစ်ရင်း စာအုပ်ထဲမှာ ေ(ရပါသော စကားလုံးများသည် ေ(ရပါနေကျ စကားလုံးများထက် ပိုမိုဆန်း(ရပါးနေသည်ကို သိရကာ ထိုစကားလုံး များကို ကျော်သူေ(ရပါနေတတ်မှန်းလည်း သတိ၊ပမိ၍လာသည်။ ငယ်ငယ်ကထက်ပို၍ ကျော်သူကို အထင်ကြီးလေးစားလာမိလေသည်။ သို့သော် ထိုသို့သော သာယာကြည်နူးမှုလေးများသည် တာရှည် မခိုင်(ရ)မဲခဲ့။ ‘သမီး လာဦး’ တစ်နေ့မှာ မေမေက မနွေကို အရေးတကြီးဟန်(ရ)ဖင့် အနားကို တိုးတိုးခေါ်သည်။ ‘သမီး ဟိုဘက်(ရ)ခံကို သွားသွားနေတာ ထွေးထွေးတို့ သူဇာ တို့နဲ့ အဖွဲ့ကျနေတယ်လို့ ထင်နေတာ’ မေမေ စကားစပုံက ဆန်းတော့ အဆန်းသာပင်။ ထွေးထွေးတို့ သူဇာတို့ဆိုသည်မှာ ကျော်သူ၏ ညီမလေးများ (ရ)ဖစ်လေသည်။ ထွေးထွေးက မနွေနှင့် ရွယ်တူလောက်ရှိမည်။ သူဇာ ကတော့ ခုမှကလေး။ ဆီးပင်တွေ မာလကာပင်တွေပေါ် တက်ဆဲ။ ထွေးထွေးကလည်း သူ့အမေကို ဈေးကူရောင်းနေရတာနှင့် အချိန် ကုန်သည်။ မနွေသွားလျှင် ကျော်သူနှင့်သာ တွေ့ရတတ်သည် မနွေ ကလည်း ကျော်သူ့ဆီကို သွား(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်၏။ ဤသည်ကို မေမေ မသိရော့လေသလား။ ‘မေမေကလဲ ထွေးထွေးနဲ့သမီးက မခင်လှပါဘူး၊ သမီးက ကိုကျော်သူနဲ့ခင်တာ’ မလိမ်တတ်သောမနွေက အမှန်အတိုင်း ေ(ရပါလိုက်မိသည်။ ‘(ရ)ဖစ်ရလေ သမီးရယ်၊ မိန်းကလေးတွေနဲ့တော့ မခင်ဘဲ ယောကျ်ားလေးနဲ့မှ ခင်ရတယ်လို့’ မေမေအံ့သြနေသည်ကို ကြည့်၍ မနွေကလည်း အံ့သြနေလေ သည်။ ‘ထွေးထွေးတို့က ခင်စရာမှမကောင်းတာ မေမေရဲ့၊ ကိုကျော်သူ က ခင်စရာကောင်းတယ်၊ သူက စကားေ(ရပါလဲကောင်းတယ် မေမေ’ စိတ်ထဲရှိသည့်အတိုင်း ေ(ရပါလိုက်မိ(ရ)ပန်လေသည်။ မေမေက သမီး၏ ရိုးသားပွင့်လင်းမှုကို သိသော်လည်း သူေ(ရပါစရာရှိတာ ကိုတော့ ေ(ရပါရတော့သည်။ ‘သမီးတို့က ငယ်တော့တာမှ မဟုတ်ဘဲကွယ်၊ ခင်ခင်မင်မင် နေတာတော့ နေလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နှစ်ယောက်တည်း ရေတွင်းနံဘေးမှာ အကြာကြီး ထိုင်ထိုင်နေတာတော့ ဘေးလူ(ရ)မင်လို့ ဘယ်ကောင်းမလဲ’ ‘ဟင် သမီးတို့ ထိုင်နေကျပဲဟာကို’ နှုတ်မှ လွှတ်ခနဲဆက်ေ(ရပါမိသော်လည်း မေမေဆိုလိုသည် ကိုတော့ သဘောပေါက်သားပင်။ ထို့ကြောင့်လည်း မေမေ့ကို ဆင်ဆင်(ရ)ခင်(ရ)ခင်နေမည့်အကြောင်း ကတိပေးလိုက်ရသည်။ အေ(ရ)ခအနေ ေ(ရပါင်းလဲသွားသည့်အတွက် မနွေစိတ်ထဲမှာ ပူဆွေး(ရ)ခင်း၊ လှုပ်ရှား(ရ)ခင်း၊ ကျော်သူနှင့် ရင်ဆိုင်တွေ့ရမှာ ရှက်ရွံ့ (ရ)ခင်းမျိုးလည်း မ(ရ)ဖစ်မိခဲ့။ သူအထင်ကြီးစ၊ပသော ကျော်သူ၏ စကားလုံးလှလှများကို အကြာကြီး နားမထောင်ရတော့သည့်အတွက် သာ စိတ်မကောင်း(ရ)ဖစ်ခဲ့မိသည်။ ကျော်သူကတော့ သူ့ထက် စိတ်လှုပ်ရှားတတ်ပုံ ရလေသည်။ နေ့တိုင်း မတွေ့ရတော့သော်လည်း လမ်းမှာတွေ့လျှင်တော့ မနွေက တရင်းတနှီး ရဲရဲတင်းတင်း နှုတ်ဆက်(ရ)မဲပင်။ ကျော်သူကတော့ မနွေကိုကြည့်(ရ)ပီး မျက်နှာတွေ ပျက်နေသည်။ ‘မနွေ တို့ဆီ ဘာလို့ မလာတော့တာလဲဟင်’ ကြေကွဲသံ(ရ)ဖင့် မေးလေသည်။ ‘သိပ်လာချင်တာပေါ့ဟာ၊ တို့တွေက ငယ်ငယ်လေးတွေ မဟုတ်တော့ဘူးတဲ့၊ နှစ်ယောက်တည်း ရေတွင်းဘေးမှာ အကြာကြီး ထိုင်နေတာ သူများအထင်လွဲစရာ(ရ)ဖစ်မယ်တဲ့’ ‘နင်တို့မေမေက ဒီလိုပဲေ(ရပါသလား’ ‘အေး၊ မနွေစဉ်းစားကြည့်တော့လဲ မေမေ(ရပါတာဟုတ်တယ်၊ တို့ကို သူများတွေက ရည်းစား(ရ)ဖစ်နေကြတယ်လို့ ထင်သွားမှာပေါ့၊ ဟုတ်ဘူးလား၊ ဒါပေမယ့် ကိစ္စ မရှိပါဘူး။ နေ့တိုင်းမလာပေမယ့် ကျောင်းပိတ်ရက် စနေနေ့ဆို လာခဲ့မယ်၊ အိမ်ထဲမှာ စကားေ(ရပါမှာပေါ့၊ ဟုတ်ဘူးလားနော်’ မနွေ၏ ရိုးသားသော အတွင်းစိတ်ကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း (ရ)မင်ရပါလျက် ကျော်သူက လိုရာဆွဲ(ရ)ပီး တွေးနေသေးသည်။ ‘မနွေတို့မေမေက တို့နဲ့မဆက်ဆံစေချင်လို့ပဲဟာ၊ မနွေလာလို့ ရပါတော့မလား’ ‘ဟင့်အင်း တို့တော့ ဒီလိုမထင်ဘူး၊ သမီးမိန်းကလေးမို့လို့ မေမေက လိမ္မာအောင် ဆုံးမတာလို့ပဲထင်တယ်’ ‘မနွေရယ် နင်ဘာမှနားမလည်ပါဘူး’ ကျော်သူက သက်(ရ)ပင်းချ၍ ေ(ရပါလေသည်။ သည်တုန်းကတော့ ကျော်သူ၏စကားကို မနွေနားမလည်မိသည်မှာ အမှန်။ တကယ်တော့ ကျော်သူက မနွေတို့မိသားစုအပေါ် လူတန်းစား ခွဲ(ရခါးသတ်မှတ်(ရ)ပီး စွဲချက်တွေ တင်စ၊ပနေ(ရ)ပီဆိုတာ မနွေ မသိပေ။ ကျော်သူ၏ စကား လုံးများ နားထောင်ကောင်းသော်လည်း ကျော်းစာကျက်ရ၊ မေ့မေ့ကို ကူလုပ်ရသည်နှင့် သူတို့အိမ်ဘက်ကိုလည်း သိပ်မရောက်တော့ပေ။ တွေ့(ရ)ပန်လျှင်လည်း ကျော်သူ၏ စကားနာထိုးမှုများကြောင့် စိတ် ရှုပ်ထွေးရလေသည်။ ‘နင်လဲ အတူတူပါပဲ မနွေရယ်၊ ငါတို့ အသိုင်းအဝိုင်းထဲကို ဆင်းမလာနိုင်ဘူး မဟုတ်လား’ တကယ်တော့ ကျော်သူ၏ညီမလေးများသည်လည်းကောင်း၊ ညီလေးသည် လည်းကောင်း၊ မနွေသည်လည်းကောင်း ကိုယ့်တာဝန် နှင့်ကိုယ် သွားလာလှုပ်ရှားနေကြရသည်မို့ အသိုင်းအဝိုင်းတွေ၊ ဆင့် အတန်းတွေ၊ အဆင်းတွေ အတက်တွေကိုလည်း စဉ်းစားအားသည် မဟုတ်ပေ။ သို့သော် သည်တုန်းက မနွေကလည်း စကားကို တိတိ ကျကျ မေ(ရပါတတ်သေးလေတော့ ဘာ(ရ)ပန်ေ(ရပါရမည်မှန်းမသိဘဲ သူေ(ရပါသမျှကိုသာ ဟုတ်လိမ့်နိုးနှင့် (ရ)ငိမ်သက်နားထောင်ခဲ့ရသည် ချည်း (ရ)ဖစ်လေသည်။ ရိုးသား(ရ)ဖူစင်သော သူငယ်ချင်းစိတ်(ရ)ဖင့် ခင်မင်နေဆဲ ကျော်သူ့ ဘက်က အထင်လွဲစရာတွေထပ်၍ ၊ကံရသည်။ ကျော်သူက စာရေးကာ တကူးတက ချိန်းသည်ဆိုတော့ မနွေကိုယ်၌က ပူတောင့်ပန်းပင်(ရ)ဖစ်ကာ ကံ့ကော်ရိပ်အောက်သို့ ရောက်လာရသည်။ တက္ကသိုလ်နယ်ေ(ရ)မသည် ကျော်သူတို့ အပေါင်း အသင်းတစ်တွေ စာပေဆွေးနွေးရာ၊ လက်ဖက်ရည်သောက်ရာ၊ ဘဝ ခံစားချက်တွေ စုပေါင်းရင်ဖွင့်ရာနေရာ (ရ)ဖစ်နေခဲ့(ရ)ပီ။ မနွေကတော့ အသစ်စက်စက် ဖရက်ရှာကျောင်းသူ။ ဖေဖေ၏ စည်းကမ်းနှင့် မေမေ၏ သွန်သင်မှုအောက်မှာ သေသေသပ်သပ် နေထိုင်တတ်သည့် မိန်းမလှလေးတစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ်လည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကျေနပ်ဆဲ။ ကျော်သူ့ကိုလည်း ငယ်ငယ်ကလိုပင် ခင်မင်ဆဲ။ သူငယ်ချင်းများနှင့် အတူသွားတုန်း ဆုံမိကြလျှင် ‘ဒါ တို့ရဲ့ အခင်မင်ဆုံး သူငယ်ချင်း ပေါ့၊ ခု ကဗျာတွေ ရေးနေတယ်’ ဟု ဂုဏ်ယူစွာ မိတ်ဆက်ပေး(ရ)မဲ။ (ရ)ပီးတော့ ကလောင်နာမည်က ဘယ်သူဟု ကျော်သူ့ဘက်သို့ လှည့် မေးတတ်လေသည်။ မနွေ၏ သူငယ်ချင်းများကတော့ ကျော်သူ၏ ကဗျာနာမည်ကို ကြားလိုက်ရလျှင် လေးစားခင်မင်သော အကြည့်(ရ)ဖင့် ကြည့်ကာ ရှက်စနိုး အမူအရာလေးတွေကို (ရ)ပတတ်လေသည်။ မနွေ မှာသာ ကျော်သူ့ကို သည်အထိ ပကတိ (ရ)ဖူ(ရ)ဖူစင်စင် ခင်မင်ခဲ့(ရ)ခင်းဟု ဆိုနိုင်လေသည်။ ခုံတန်းလျားမှာ ထိုင်စောင့်နေသော ကျော်သူ့ကို သေသေ ချာချာ ကြည့်မိမှ ဆံပင်များ ရှည်လျားလွန်းသည်ကို သတိထားမိ သည်။ ကဗျာဆရာ(ရ)ဖစ်ဖို့ အားယူနေတယ်ဆိုရင်ပဲ ဆံပင်ကို ရှည်ရှည် ထားရတော့မယ် ထင်ပါရဲ့ဟု မနွေက တွေးလိုက်မိသည်။ ‘အိမ်ကိုခေါ်လိုက်လဲ ရတာပဲဟာ၊ ဘာလို့ တကူးတက ဒီကို ချိန်းတာလဲ၊ ဒါ သမီးရည်းစားတွေ ထိုင်တဲ့နေရာဟ’ မနွေက ရယ်ဟဟနှင့် ေ(ရပါ(ရ)ပီး ကျော်သူ့ဘေးမှာ ဝင်ထိုင် သည်။ လက်ထဲမှာပါလာသော နေကြာစေ့လှော်ကိုလည်း ငယ်ငယ် ကလိုပင် ကျော်သူ့ကို လှမ်းကျွေးသည်။ ကျော်သူက ခေါင်းခါ(ရ)ပသည်။ ‘ဘာေ(ရပါစရာရှိလဲ ေ(ရပါလေ၊ တော်ကြာ အိမ်က ကားလာ ၊ကိမှာ’ ကျော်သူက မနွေကို စေ့စေ့ကြည့်သည်။ ‘ငါ ဒီလိုေ(ရပါတာတွေဟာ နင့်ကိုခေါ်(ရ)ပီး အသနားခံတာ လို့တော့ မထင်နဲ့နော်၊ အေ(ရ)ခအနေကို နင် နားလည်အောင် ေ(ရပါ(ရ)ပမှာ၊ နင်က ခုချိန်ထိ ဘာမှ တိုးတက်ေ(ရပါင်းလဲလာသေးတာ မဟုတ်ဘူး၊ နင့်အတွေးအခေါ်တွေကလဲ အရင်အတိုင်းပဲ’ စစချင်းမှာပင် မနွေ နားမလည်သော စကားတွေကို ကြားရ တော့သည်။ သို့သော် မနွေက သည်အ(ရ)ဖစ်မျိုးတွေ ရိုးနေ(ရ)ပီမို့ နေကြာစော့လှော် အဝါးမပျက်ဘဲ နားစွင့်နေလိုက်သည်။ ‘တို့အဖေ အလုပ်၊ပတ်တော့မယ်’ မနွေ၏လက်သည် နေကြာစေ့လှော်ထုပ်နားတွင် ရပ်တန့် သွား၏။ ‘ဘာ(ရ)ဖစ်လို့လဲဟင်’ မျက်လုံးအဝိုင်းသားနှင့် မေးမိလေသည်။ ကျော်သူက မနွေကို စိမ်းစိမ်းကြည့်သည်။ တကယ်ပင် မနွေသည် ဘာမျှတိုးတက်လာ(ရ)ခင်း မရှိသေးဟူသော သူ၏အဆိုကို အခိုင်အမာ သက်သေထူလျက်ရှိသည်။ မနွေကလည်း ချက်ချင်း နားလည်လိုက်သည်။ ‘ဘာ(ရ)ဖစ်လို့လဲဆိုတော့ အဖေက အလုပ်သမားတစ်ယောက် (ရ)ဖစ်လို့ပေါ့၊ (ရ)ပီးတော့ နင်တို့ဖေဖေက မကြာခင်ကပဲ ရာထူးတစ်ဆင့် တက်သွားတယ်လေ၊ ဒါတော့ နင်သိတယ်မဟုတ်လား’ မနွေက ခေါင်းကို ခပ်(ရ)မန်(ရ)မန် ညိတ်(ရ)ပမိသည်။ ‘သူ့အနေနဲ့ လက်ရှိရာထူး(ရ)မဲဖို့နဲ့ နောက်ထပ်ရာထူးတိုးဖို့ အ(ရ)မဲမ(ရ)ပတ် အားထုတ်နေမှာပေါ့၊ ဒီတော့ အမှိုက်သရိုက် ခလုတ် ကန်သင်းတွေကို ရှင်းထားဖို့လိုတယ်’ မနွေ နားလည်စ ၊ပလာသည်။ ‘ဦးလေးကို ဖေဖေက အလုပ်၊ဖတ်ပစ်မှာလား’ ‘ဒါ မလွဲမသွေဘဲ’ ‘မ(ရ)ဖစ်နိုင်ပါဘူး၊ ဖေဖေက ဒီလိုတော့ လုပ်မယ်မထင်ပါဘူး’ ‘ဒါကြောင့် မနွေ ဘာမှမသိဘူးလို့ ေ(ရပါတာပေါ့’ ‘မနွေကို ရှင်းရှင်းေ(ရပါစမ်းပါ၊ ဘာအကြောင်းနဲ့ ဦးလေးကို ဖေဖေက အလုပ်၊ဖတ်ပစ်မှာလဲ’ ‘အဖေတစ်ယောက်တည်း မဟုတ်ဘူး မနွေ၊ အများကြီးပဲ၊ အဖေက သူတို့မ၊ကိက်တဲ့ အလုပ်တစ်ခုကို လုပ်ထားတယ်လေ၊ ဒီထဲမှာ အဖေ့တစ်ယောက်တည်းကိုတော့ သံယောဇဉ်နဲ့ ချန်ထားမှာ မဟုတ်ဘူး၊ ဗျူရိုကရက်တစ်ယောက်မှာ သံယောဇဉ်ဆိုတာလဲ ဘယ် ရှိမလဲ’ မနွေက နေရာမှ ထရပ်လိုက်သည်။ ‘ဖေဖေ့ကို ဒီလိုမေ(ရပါပါနဲ့ ကိုကျော်သူ၊ မနွေ ဖေဖေ့ကို ေ(ရပါကြည့်မယ်’ ‘ကိုယ်အသနားခံဖို့ ေ(ရပါတာမဟုတ်ဘူးလို့ ေ(ရပါ(ရ)ပီး(ရ)ပီကော၊ အေ(ရ)ခအနေတွေကို မနွေနားလည်အောင် ေ(ရပါ(ရ)ပတာ’ ကံ့ကော်ရိပ်မှာ ကျော်သူ ကျန်ရစ်သည်။ + + + ဖေဖေကတော့ ဆေးတံကိုခဲရင်း (ရ)ငိမ်နေလေသည်။ မနွေကသာ အသံတွေတုန်(ရ)ပီး မျက်ရည်တွေလဲ ဝဲလာသည်။ ‘ကိုကျော်သူနဲ့ သမီးက သိပ်ခင်တဲ့သူငယ်ချင်းတွေပဲ ဖေဖေ၊ (ရ)ပီးတော့ သမီးတို့ရဲ့ အိမ်နီးချင်းပဲ၊ ရပ်ရေးရွာရေးမှာလဲ အားကိုး ရတယ် မဟုတ်လား’ ကျော်သူက အသနားမခံလိုသော်လည်း မနွေကတော့ ဖေဖေ့ ကို အသနားခံမိသည်။ (ရ)ပီးတော့ မနွေက ကျော်သူ့အပေါ် သူငယ်ချင်း ကောင်း ပီသကြောင်းလည်း (ရ)ပချင်သည်။ ‘သူ့ကို ပုဂ(င)ိုလ်ရေးအရ သဘောမကျစရာအကြောင်း မရှိပါဘူး၊ ခုဟာကတော့ အလုပ်နဲ့ဆိုင်တယ်သမီး၊ (ရ)ပီးတော့ ဒီလိုကိစ္စမျိုးက တစ်ယောက်တည်းဆုံး(ရ)ဖတ်လို့ရတာ မဟုတ်ဘူး၊ အဖွဲ့နဲ့ဆုံး(ရ)ဖတ်တာ၊ သူ့ကိုတင်ထားတဲ့ စွဲချက်တွေကလဲ တော်တော်များနေ(ရ)ပီ’ ‘ဒါပေမယ့် ဖေဖေက အဓိကပဲ၊ ဖေဖေ(ရ)ပရင် ရမှာပေါ့’ ဖေဖေက တည်(ရ)ငိမ်စွာ ခေါင်းယမ်း(ရ)ပသည်။ ‘ဒါတွေ သမီးနားမလည်ပါဘူးကွယ်’ ‘ကိုကျော်သူကလဲ သမီးကို ဘာမှ နားမလည်ဘူးလို့ ေ(ရပါတယ်၊ ဖေဖေ့ကိုလဲ ဗျူရိုကရက်တဲ့’ ဖေဖေက ၊ပံးသည်။ ‘မောင်ကျော်သူက မဆိုးပါဘူး၊ ထက်(ရ)မက်တဲ့ လူငယ်တစ် ယောက်ပဲ၊ တကယ်အလုပ်လုပ်ဖို့ပဲ လိုတယ်၊ အချို့လူငယ်တွေက အေ(ရပါသာရှိ(ရ)ပီး ဘာမှ မလုပ်ကြဘူး သမီးရဲ့’ ဖေဖေက သူ့ကို စွပ်စွဲချက်ကို မည်သို့မျှမချေပဘဲ ကျော်သူ့ကို ချီးကျူးနေသည့်အတွက် မနွေ အံ့သြရ(ရ)ပန်လေသည်။ ဖေဖေသည် မနွေကို လူကြီးအရာထား၍ ပထမဆုံးစကား လက်ခေံ(ရပါနေ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်ရာ ဖေဖေ၏ (ရ)ပတ်သားသော အမူအရာကို (ရ)မင်ရ(ရ)ပီးသည့်နောက် ဘာမျှထပ်ေ(ရပါ၍ ရတော့မည် မဟုတ်သည်ကို သိလိုက်လေသည်။ (ရ)ပီးတော့ သည်တစ်သက် ကျော်သူ၏ စွပ်စွဲချက်တွေကို မည်သို့မျှ (ရ)ပန်လည် ချေပနိုင်တော့မည် မဟုတ်သည်ကိုလည်း တွေးနေမိလေ သည်။ + + + ကျော်သူကလည်း လူတွေကို မကျေမနပ်(ရ)ဖစ်ရင်း၊ မနွေကလည်း လောကအကြောင်း ဘာမျှမသိ၊ သိအောင်လည်း မ၊ကိးစားဘဲ ကိုယ့်ဘဝထဲမှာကိုယ် ပျော်ပိုက်စွာ နေရင်း(ရ)ဖင့် အချိန်တွေ ကုန်လွန် ခဲ့ကြသည်။ သည်ကြားထဲမှာ မနွေက ကျော်သူကို တွေ့ရန် အကြိမ် ကြိမ် ၊ကိးစားခဲ့ပါသေးသည်။ ကျော်သူ့အဖေ အလုပ်၊ပတ်သွား(ရ)ပီး ကျော်သူတို့မောင်နှမ တစ်တွေ (ရ)ခံအလုပ်ကို ယခင်ကထက် ပိုလုပ်ကြရတာ မနွေသိသည်။ ကျော်သူက ကျောင်းကိုမှန်မှန်တက်သည် မရှိလှဘဲ လက်ဖက်ရည် ဆိုင်မှာ အထိုင်ကြာလာတာ၊ ကျော်သူ့ကဗျာတွေ ပိုမိုထက်(ရ)မက် လာ(ရ)ပီး မဂ(င)ဇင်းရှေ့မျက်နှာစာတွေမှာ နေရာအယူများလာတာ သတိ၊ပမိ လာသည်။ ကျော်သူ့ကလောင်နာမည် မင်းသီတာဆိုတာလည်း အလွတ်မကျက်ရတော့ဘဲ မှတ်မိနေလေ(ရ)ပီ။ မနွေ၏ ဂရုဏာနှင့် အထင်ကြီးမှုတွေ ပိုလာသည်ကို ဝန်ခံရပေမည်။ သို့သော် ကျော်သူ ကတော့ မနွေကို ယနေ့ထက်တိုင် နားလည်(ရ)ခင်း မရှိသေးပေ။ မနွေ ကိုယ်တိုင်က ဘာမျှ တိုးတက် ေ(ရပါင်းလဲလာ(ရ)ခင်း မရှိသေးသည်မှာမှန် သော်လည်း ကျော်သူ့အပေါ် လေးစားခင်မင်သော သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် ခွင့်လွှတ်နိုင်ဖို့ကောင်းသည်ဟု မနွေထင်လေသည်။ မနွေကို ကျော်သူက ဦးစွာ(ရ)မင်နှင့်လျှင် မနွေ မသိလိုက်မီမှာပင် အဝေးက ရှောင်ထွက်တတ်သည်ကို တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း သိလာရ(ရ)ပီး မျက်နှာချင်းဆိုင်မိအောင် မနွေကပင် ၊ကိးစားရတော့သည်။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ထိုင်ရသည့် အရသာမျိုးကို ခံလည်း မခံစားတတ်၊ ထိုင်ရမှာလည်း ရှက်တတ်သော မနွေက ကျော်သူ သွားတတ် လာတတ်သည့်ဆိုင်တွေကို ရှာရသည်။ ‘မနွေနွေဦး၊ ကိုကျော်သူ့ကို ရှာနေတာလား’ မနွေကို သိသော ကျော်သူ့ သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်က လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ရှေ့မှာ ယောင်ချာချာ(ရ)ဖစ်နေသော မနွေကို လာ မေးဖော်ရ၍ တော်ပါသေးသည်။ ‘သြော် ဟုတ်ကဲ့၊ ကိုကျော်သူ့ သူငယ်ချင်း ထင်ပါရဲ့နော်’ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ၊ ဒီနေ့ သူကျောင်းမလာဘူး၊ ဘာေ(ရပါ လိုက်ရမလဲ’ အိမ်ချင်းနီးပါလျက် ကျောင်းမှာ လာရှာရသည်ဆိုတော့ သူငယ်ချင်းက မည်သို့ထင်မည်မသိပေ။ ကျော်သူတို့အဖေကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ မနွေက သူတို့အိမ်ကို သွားရမှာ အားနာနေသည်။ ‘ကျွန်မ စာလေးတစ်စောင် ရေးပေးခဲ့လို့ရမလား’ ‘ရပါတယ်ခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော် နက်(ရ)ဖန် သူလာရင် ပေးလိုက် မယ်’ မနွေက စာအုပ်ကို ပေါင်ပေါ်တင်(ရ)ပီး စာလေးတစ်စောင် ကမန်းကတန်း ရေးရသည်။ (ရ)ပီးတော့ စာရွက်ကိုဆုတ်ကာ ပေးလိုက် သည်။ ‘ကိုကျော်သူက မနွေနွေဦးအကြောင်း ခဏခဏေ(ရပါပါတယ်’ မနွေက ၊ပံး(ရ)ပီး ထိုသူကို ကြည့်လိုက်မိသည်။ ကျော်သူက သူ့အကြောင်း ဘာတွေများေ(ရပါလဲဆိုတာ သိချင်လာသည်။ ‘ဟုတ်လား၊ သူက ဘာတွေ(ရပါလဲဟင်’ မနွေက သိပ်ပွင့်လင်းတယ်၊ ရိုးတယ်၊ သူ အခင်အမင်ဆုံး မိန်းကလေးသူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ပဲတဲ့’ မနွေကို အခင်မင်ဆုံး သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ာ(ရ)ဖစ် အသိ အမှတ်၊ပသည့်အတွက် မနွေ ဝမ်းသာသွားသည်။ ‘မနွေဟာ ဘာမှ တိုးတက်ေ(ရပါင်းလဲ(ရ)ခင်းမရှိတဲ့ အလကား ကောင်မလေးတစ်ယောက်လို့ကော မေ(ရပါဘူးလားရှင်’ ဟဲ ဟဲ မေ(ရပါပါဘူးဗျာ’ မနွေက ထုံးစံအတိုင်း ကျေးဇူးတင်စကားကို ၊ပံး၍ေ(ရပါသည်။ နှုတ်ကလည်း မနေနိုင်၍ ေ(ရပါလိုက်သေးသည်။ ‘မနက်(ရ)ဖန်မလာလဲ နောက်နေ့ဆက်ဆက်လာခဲ့ပါလို့ ေ(ရပါ လိုက်ပါနော်၊ ကျွန်မ နေ့တိုင်းစောင့်နေမယ်လို့’ စာထဲမှာ ယခင်တစ်ခါ တွေ့ကြသည့် ကံ့ကော်ပင်ရိပ်ကို လာတွေ့ဖို့ ရေးထားသည်။ ကျော်သူ့ သူငယ်ချင်းက ခေါင်းညိတ်(ရ)ပ(ရ)ပီး ‘ကျွန်တော့်နာမည် ထွန်းအေးပါ ခင်ဗျာ၊ ကျော်သူ့ကို ခင်သလိုပဲ ခင်နိုင်ပါတယ်’ တစ်ဘက်သားက မိတ်ဖွဲ့လာတော့ ယဉ်ကျေးသမှုနှင့် ၊ပံးကာ အသိအမှတ်၊ပရလေသည်။ မနွေ ထိုနေရာမှ ထွကခွါလာတော့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ထဲက ယောကျ်ားလေးတွေက စိတ်ဝင်တစားကြည့်၍ နေကြကြောင်း သတိ၊ပမိကာ ထူထူပူပူ(ရ)ဖင့် ေ(ရ)ခလှမ်းများပင် မှားခဲ့ရ လေသည်။ + + + ေ(ရပါခဲ့သည့်အတိုင်း ကျော်သူ့ကို နှစ်ရက်ဆက်၍ စောင့်ရလေသည်။ ‘ဒီနေရာမှာ ဘာလို့ချိန်းရတာလဲ၊ ဒါ သမီးရည်းစားတွေ ထိုင်တဲ့နေရာပဲ’ နေက်ကွယ်မှရပ်(ရ)ပီး နောက်လိုက်သံကြောင့် မနွေ အထိတ် တလန့် လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။ ကျော်သူ့ကို (ရ)မင်လိုက်ရသည့် အတွက် မနွေ ဝမ်းသာပူနွေးသွားသည်မှာ အမှန်။ ကျော်သူက သူ့ကို ခွင့်လွှတ်ခင်မင်ဆဲဟူသော အသိ(ရ)ဖင့်လည်း စိတ်အေး၍ သွားသည်။ သို့သော် ရုတ်တရက် ဘာေ(ရပါရမည် မသိသေးဘဲ ‘ထိုင်လေ’ ဟု ေ(ရပါလိုက်ရသည်။ ‘စားစရာလေးဘာလေး မပါဘူးလားဟ’ မနွေ ရင်ထဲမှာ ဝမ်းနည်းဝမ်းသာ (ရ)ဖစ်၍သွားသည်။ ရေတွင်း နံဘေးမှာ မုန့်အတူတူ စားခဲ့ကြသော ကလေးဘဝကို အောက်မေ့ သတိရမိ(ရ)ပန်သည်။ ‘ထမင်းပါတယ်၊ စားပါလားဟင်၊ ပေါင်မုန့်ထောပတ်သုတ် မဟုတ်ပါဘူး’ ကျော်သူက တစ်ချက်ရယ်သည်။ ‘ဟိုနေ့က ထွန်းအေးနဲ့ တွေ့တယ်ဆို’ မနွေက ထမင်းဘူးကို ဖွင့်ပေးတော့ ငါးဟင်းနဲ့ ထမင်းကို ကျော်သူက တစ်ဇွန်းနှိုက်စားရင်း မေးသည်။ ‘အင်း ဟုတ်တယ်၊ သူ့နာမည် ထွန်းအေးလို့ ေ(ရပါတာပဲ၊ ကြောင်လိုက်တာဟာ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ကို လာရတာ’ ‘လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ထိုင်တဲ့ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူတွေ တပုံ ကြီးပါဟာ၊ အေးလေ၊ နွေမက အိမ်ကကော်ဖီကို ဓအတ်ဘူးထဲ ထည့်ယူ သောက်တတ်တာပဲ၊ နောက်ကို မလာနဲ့၊ တွေ့ချင်ရင် အာရ်စီက ကိုကျော်နိုင်တို့ စာအုပ်ဆိုင်မှာ မှာထားခဲ့’ အဆင်ေ(ရ)ပနေသည်ဟု ထင်နေရာမှ အထစ်အငေါ့လေးတစ်ခု ကို တွေ့လိုက်ရသည်။ သို့သော် ကျော်သူက မနွေကို နွေမဟု ခေါ်(ရ)ပီဆိုလျှင် သူကြည်သာနေသည့်အခါမျိုး (ရ)ဖစ်တတ်သည်။ မနွေက တစ်စုံတစ်ရာေ(ရပါမည်ဟု အားယူနေဆဲ၊ သူကချည်း စကားတွေ အဆက်မ(ရ)ပတ် ေ(ရပါနေ(ရ)ပန်သည်။ ‘အဲဒီကောင်၊ ထွန်းအေးဆိုတဲ့ကောင်ကို သိပ်မရောနဲ့သိလား၊ ကောင်းတာ မဟုတ်ဘူး၊ မနှစ်ကတည်းက တို့ကို ယောက်ဖ ယောက်ဖနဲ့ ခေါ်(ရ)ပီး နွေမနဲ့ မိတ်ဆက်ပေးခိုင်းနေတာ’ အစ်ကိုတစ်ယောက်လို သဝန်တိုဟန်(ရ)ဖင်ေ့(ရပါတော့ မနွေ ကြည်နူးမိ(ရ)ပန်သည်။ ကျော်သူက ထမင်းဘူးကို (ရ)ပန်ပိတ်ပေးလိုက် သည်။ ဟန်ဆောင်ပန်ဆောင် စား(ရ)ပ(ရ)ခင်းသာ(ရ)ဖစ်ကြောင်း မနွေ နားလည်လိုက်သည်။ ‘တို့ကို သိပ်မရှာနဲ့၊ တို့က ကျောင်းမှာလဲ သိပ်ရှိတာမဟုတ် ဘူး၊ ရှာစရာအကြောင်းလဲ သိပ်မရှိဘူး မဟုတ်လားဟင်၊ နွေမ ကလပ်စ်တက်ရဦးမယ်မဟုတ်လား၊ တို့သွားတော့မယ်၊ သူငယ်ချင်း တွေနဲ့ ဦးချစ်ဆိုင်မှာ ချိန်းထားတယ်’ ေ(ရပါေ(ရပါဆိုဆို နေရာမှထလေတော့ မနွေ အံ့သြရ(ရ)ပန်လေ သည်။ မနွေကို ဘာကြောင့် မှာတာလဲဟုပင် မမေးတော့။ မနွေက ေ(ရပါဦးမည်ဟု အားယူဆဲ သူက လက်ကိုကာ(ရ)ပ(ရ)ပီး ‘ဘာမှမေ(ရပါနဲ့မနွေ၊ တို့နားလည်တယ်’ သူက ဒါပဲေ(ရပါ၏။ မနွေ သူ့ကို ငေးကြည့်နေမိသည်။ သူ အဓိပတိလမ်းကို (ရ)ဖတ်၍ လျှောက်သွားလေသည်။ + + + အေးချမ်းဆိတ်(ရ)ငိမ်သည့် နေရာလေးကို ခွခွါရမည်ဆိုတော့ မနွေ ရင်ထဲမှာ လွမ်းဆွတ်ကြေကွဲမိတာ အမှန်ပင်။ ငယ်စဉ် ကလေးဘဝက ပျော်ရွှင်ကြည်နူးစွာ နေခဲ့ရသည့်နေရာလေး။ မနွေဘဝမှာ တစ်ဦးတည်း သာရှိလျက် အခင်မင်ဆုံးလည်း (ရ)ဖစ်ခဲ့ရသော ယောကျ်ားလေး သူငယ်ချင်း ကျော်သူနှင့် ရင်းရင်းနှီးနှီး ဆော့ကစားခဲ့ရသည့် နေရာ လေး။ ယခုတော့ အရွယ်တွေ ကြီးရင့်လာသည်နှင့်အမျှ အေ(ရ)ခအနေ တွေလည်း ေ(ရပါင်းလဲခဲ့ရလေ(ရ)ပီ။ ကျော်သူသည် မနွေရင်ထဲမှာရှိသော် လည်း (ရ)ပင်ပ အနီးအနားဝန်းကျင်မှာ မရှိတော့။ ကျော်သူ့ကို မိအောင်ဖမ်းရသည်မှာလည်း လေကိုဖမ်းရသည်သို့ပင် ရှိတော့သည်။ တွေ့ကြ(ရ)ပန်တော့လည်း ကျော်သူက စကားကိုပင် အနိုင်ယူကာ ရှေ့က ကျော်(ရ)ဖတ်သွားတတ်သည်ချည်း။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ေ(ရပါတတ် သော မနွေ၏စကားများကို သူက ေ(ရ)ဖရှင်းချက်တွေဟု တွက်ဆကာ ဖွင့်ဟခွင့်လည်း မပေးတော့ချေ။ နောက်ဆုံးတော့ မနွေက လက်လျှော့ ခဲ့သည်။ မလွှဲမရှောင်သာတွေ့ကြမှ ‘နွေမ’ဟု ခေါ်ဝေါ် နှုတ်ဆက်လျှင် မနွေက သူ့ကို သတိရခင်မင်ဆဲဟု ယူဆကာ ဝမ်းေ(ရ)မာက်ဝမ်းသာ (ရ)ဖစ်ရသည်ပင်။ ကျော်သူ့ကို နှုတ်ဆက်ချင်၍ ရှာခဲ့သည်မှာ တစ်ပတ်ကျော်လာ (ရ)ပီ။ မတွေ့။ သူေ(ရပါထားသည့်နေရာ သွားရှာသော်လည်း မလာတာ ကြာ(ရ)ပီဟူသော အေ(ရ)ဖကိုသာ ရရှိခဲ့သည်။ မနွေ ပေးထားသော စာလေးသည်လည်း ကြားလူ၏လက်ထဲမှာ နွမ်းစ၊ပနေ(ရ)ပီ။ နောက်ဆုံးတော့ မနွေက ကျော်သူတို့(ရ)ခံဘက်ကို အရဲစွန့်၍ လာခဲ့သည်။ ကျော်သူမရှိလျှင် အကြောင်းမဲ့ မလာတတ်သော မနွေ။ မိန်းကလေး အချင်းချင်းထက် ယောကျ်ားလေးကိုမှ ရွေး(ရ)ပီး ခင်မင် တတ်တဲ့ မနွေ။ ကျော်သူတို့(ရ)ခံဘက်ကို မလာဝံ့သည့် အ(ရခါးအကြောင်း တစ်ခုကလည်း ရှိနေခဲ့သည် မဟုတ်လား။ တိတ်ဆိတ်အေးချမ်းစွာ ရှိနေ(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သော ကျော်သူတို့(ရ)ခံထဲမှာ ယခင်ကထက် ပို၍ သစ်ပင်ပန်းပင်တွေ ဝေဝေဆာဆာ ရှိနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ အသီးအပွင့်တိုင်းလိုလိုသည် ရောင်းချ စားသောက် နိုင်သည့် အဆင့်မီ အသီးအနှံများချည်းသာ (ရ)ဖစ်လေသည်။ မနွေတို့ (ရ)ခံထဲမှာ လုပ်မည့်သူလည်း မရှိ။ စိတ်လည်း မဝင်စားကြ၍ ထိုသို့ သော အပင်တွေ ဝေဝေဆာဆာမရှိပေ။ ကျော်သူတို့ (ရ)ခံကြီးကတော့ ပျော်စရာပင် ကောင်းနေလေသည်။ ကျော်သူ မရှိသော်လည်း သူ့ညီမလေးများက ဂရုတစိုက် ဆီး၊ကိနှုတ်ဆက်ကြသည်။ ‘မနွေတို့ အိမ်ေ(ရပါင်းရတော့မယ်၊ ဒါကြောင့် လာနှုတ်ဆက် တာပါ’ မနွေက အိမ်ရှေ့ကွပ်ပျစ်မှာထိုင်ကာ နှီးကြောများ (ရ)ဖာနေသော ကျော်သူတို့အဖေဘက်သို့ မဝံ့မရဲ လှမ်းကြည့်ရင်း ေ(ရပါလိုက်သည်။ ‘ဟင် မမနွေတို့ အိမ်ေ(ရပါင်းရတော့မယ် ဟုတ်လား၊ ထွေးတို့ တော့ လွမ်းနေတော့မှာပဲ’ အားလုံးက လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ရှိကြသ(ရ)ဖင့် မနွေ ရင်ထဲမှာ သက်သာရာရသွားသည်။ ‘အစ်ကိုကြီးက အိမ်တွေဘာတွေပါ ရမယ်ထင်ပါရဲ့’ ကျော်သူတို့အဖေက ပါးစောင်တွင် ခဲထားသော ဆေးပေါ့လိပ် ကို ထုတ်ကာ လှမ်းမေးလိုက်သည်။ သူ့အသံတွင် အာဃာတမစ္ဆရိယ အရိပ်အငွေ့ မရှိ။ ပကတိစေတနာ ပေါ်လွင်သည်။ ‘ဟုတ်ကဲ့ ဦးလေး၊ ဒါပေမယ့် ဖေဖေက ဒီနေရာလေးကို သိပ်ခင်တာ’ ‘အင်း ဟုတ်တယ်၊ တကယ်တော့ အစ်ကိုကြီးက အင်မတန် အေးအေးဆေးဆေး နေချင်တဲ့ လူတစ်ယောက်ပဲ’ တစ်နည်းအား(ရ)ဖင့်တော့ ဖေဖေ့အပေါ် ဝေဖန်သည့် အချက် လေး မသိမသာ စွက်နေသည်ကို အကင်းပါးစ၊ပ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သော မနွေက သိလိုက်သည်။ ဖေဖေသည် (ရ)ပဿနာကင်းအောင်နေရင်း သူ့ဘဝကိုသူ မှန်မှန်လေး တက်လှမ်းနေသူပေတကား။ ကျော်သူတို့အိမ်သားတွေက မနွေကို ဆွဲထားကာ လက်ဖက် သုပ် ကျွေးကြသည်။ ထွေးထွေးတို့ ညီအစ်မက ပန်းတွေညှပ်ရင်း မနွေနှင့် စကားေ(ရပါသည်။ သူတို့သည် အလုပ်နှင့်လက်ကို မ(ရ)ပတ် အောင် ကျင့်သားရနေကြဟန် တူပေသည်။ ‘ကိုကျော်သူလဲ အိမ်မှာကိုကပ်တယ် မရှိပါဘူး မမရယ်၊ ကျောင်းလဲမှန်မှန်မတက်ဘူး၊ မနှစ်ကလဲ စာမေးပွဲကျတယ်လေ’ မနွေက ခေါင်းကိုသာ ညိတ်(ရ)ပနေမိ၏။ ‘အဖေကတော့ အစ်ကို့ကို ဘွဲ့(ရ)မန်(ရ)မန်ရစေချင်တာ၊ အစ်ကို ကတော့ ဘွဲ့မရလဲ အရေးမကြီးဘူးတဲ့ မမရဲ့၊ ခုလို တက္ကသိုလ်က အ(ရ)ပီးအပိုင် ထွက်မသွားရအောင် နေနေတာကိုက အဖေတို့ အမေတို့ကို သနားလို့တဲ့’ ကျော်သူေ(ရပါမည့် စကားလုံးများကို မနွေက မှန်းဆ၍ပင် သိနေတတ်(ရ)ပီ။ ‘အဖေကတော့ သူ့သားကို သိပ်ဦးစားပေးတာ မမရဲ့၊ ခုဆို အဖေရော အမေပါ (ရ)ခံအလုပ်ကို ဖိလုပ်ကြတာပဲ၊ စားဖို့အတွက်တော့ မပူရပါဘူး မမရယ်’ အနေတော်ညှပ်(ရ)ပီးသော နှင်းဆီပန်းများကို အစည်းဖွဲ့ရန် ရွေးချယ်၊ပ(ရ)ပင်နေသော ထွေးထွေးကိုကြည့်ရင်း မနွေစိတ်ထဲမှာ လေးစားခင်မင်စိတ် ပေါ်လာသည်။ သည်မိန်းကလေးများသည် မနွေနှင့် ကျော်သူတို့ အတူတူ ဆော့ကစားနေခဲ့စဉ်ကတည်းကပင် (ရ)ခံထဲမှာ အမေကို ကူညီလုပ်ကိုင်နေခဲ့ကြသည်ကို (ရ)ပန်လည်သတိရ လာသည်။ မနွေကို ကျော်သူကိုသာ အထင်ကြီး ခင်မင်ခဲ့သည်။ သူတို့လေးတွေ စကားလှလှ မေ(ရပါတတ်သော်လည်း မည်မျှရင့်ကျက် နေ(ရ)ပီဆိုတာ မသိရှိခဲ့ပေ။ သူတို့က မိသားစု၏ စီပွါးရေး(ရ)ဖစ်သော ဥယျာဉ်(ရ)ခံကြီးထဲမှာ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားနေကြသည်။ ဒါကြောင့်လည်း ကျော်သူက အေးအေးဆေးဆေး ကဗျာစပ်နေနိုင်တာပဲဟု တွေးမိ လာ၏။ ထွေးထွေးထက်အငယ် သူဇာက သူ့အဖေဆီမှ (ရ)ဖာ(ရ)ပီးသား နှီးများကို သွားယူသည်။ ‘သူလေးကော ကျောင်းမနေဘူးလားဟင်’ မနွေက သူ့ဇာ့ကို မေးငေါ့(ရ)ပကာ ထွေးထွေးကို မေးကြည့် သည်။ ထွေးထွေးသည် ရှစ်တန်းစာမေးပွဲ တစ်ခါကျသည်နှင့် ကျောင်းဆက်မနေရတော့ဘဲ (ရ)ခံအလုပ်လုပ်ခဲ့ရသည်ကို မနွေ သိသည်။ ‘နေပါတယ် မမ၊ ဆယ်တန်းေ(ရ)ဖထားတယ်လေ၊ မအောင်ရင် မနေရတော့ဘူးတဲ့ အဖေကေ(ရပါတယ်၊ အောင်ရင်တော့ ဆရာ(ရ)ဖစ် သင်တန်း တက်ခိုင်းမယ်တဲ့၊ အငယ်ကောင်က ရှစ်တန်းလေ၊ အစ်ကို့လို မဟုတ်ဘူး၊ စာသိပ်၊ကိးစားတာပဲ၊ သူက (ရ)ခံအလုပ်လဲ ဝါသနာမပါဘူး၊ အင်ဂျင်နီယာ (ရ)ဖစ်ချင်တယ်တဲ့’ ‘ကိုကျော်သူလဲ (ရ)ခံအလုပ်မှ ဝါသနာမပါတာ’ဟု ေ(ရပါမည် ၊ပ(ရ)ပီးမှ မေ(ရပါ(ရ)ဖစ်တော့။ မနွေက ကျော်သူ၏ ညီမလေးများ၊ ညီလေးများကို အားရကျေနပ်မိသည်။ သူတို့ဘဝကို အရင်းအတိုင်း ေ(ရပါနေသော်လည်း အားငယ်သည့် လေသံမျိုး၊ သူတစ်ပါးကို မကျေနပ်သည့်အသွင်မျိုးလည်း မရှိပေ။ တကယ်တော့လည်း အား ငယ်စရာမရှိ။ ကျော်သူတို့အမေက စားစရာနောက်တစ်မျိုး လာချပေးသည်။ ္အမနွေတစ်ယောက်လဲ (ရ)ခံဘက်ကို မလာတာကြာ(ရ)ပီလို့ တစ်လော ကတောင် ေ(ရပါနေမိသေးတယ်၊ ဘာ(ရ)ဖစ်လဲ ကလေးရယ်၊ ကိုယ် ငယ်ငယ်ကတည်းက ခင်မင်လာတာ၊ ဝင်ထွက်နိုင်ပါတယ်။ ဘယ်သူ့ ဘယ်သူရယ်လို့ အမှတ်မထားပါဘူး၊ သူ့အဖေလဲ ခုဆို (ရ)ခံအလုပ်နဲ့ ဟန်ကျနေတာ’ ထွေးထွေးက မျက်စိ(ရ)ပူးကြည့်သော်လည်း သူ့အမေကတော့ စိတ်ထဲရှိတဲ့အတိုင်း လျှောက်ေ(ရပါနေသည်။ မနွေကလည်း သဘော ပေါက် နားလည်စွာ ခေါင်းညိတ်နေမိသည်။ ‘အမေကလဲ ခု မမနွေတို့က ေ(ရပါင်းရတော့မှာမို့ လာနှုတ် ဆက်တာ’ ‘အေးလေ အမေသိပါတယ်၊ နောက်လဲ ခင်ခင်မင်မင် လာလည်ပါလိုေ့(ရပါနေတာ၊ အမေက မနွေကို ငယ်ငယ်ကတည်းက သဘောကျတယ်၊ အေးလဲအေးတယ်မဟုတ်လား၊ မင်းတို့သူငယ်ချင်း ကတော့ကွယ် ကြီးလာမှ ဘယ်လိုဂျစ်ကန်ကန် ပေကပ်ကပ်ကြီးမှန်း မသိဘူး၊ ခုလဲ သူတွဲနေတဲ့ကောင်မလေးကို သဘောမကျပါဘူး၊ သမီးချင်းမစာလို့ ေ(ရပါတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဘာမှ မလုပ်တတ်မကိုင် တတ်၊ ပညာကလဲ မ(ရ)ပည့်စုံ၊ တကယ့်ကို ဘော်ကြော့ မိန်းကလေး။ အဲဒါ သူက ဘာကို သဘောကျနေတယ် မသိပါဘူး’ ‘အို အမေကလဲ ဘာတွေလျှောက်ေ(ရပါနေတာလဲ’ ထွေးထွေးက သူ့အမေကို ဟန့်သည်။ ‘ကွယ် သမီးတို့က ငယ်သူငယ်ချင်းတွေဆိုတော့ သူေ(ရပါရင် ရချင်ရာမှာမို့’ ‘သူနဲ့ကျွန်မ တွေ့ကိုမတွေ့ရပါဘူး အဒေါ်’ မနွေက သက်(ရ)ပင်းကို ခိုးရှိုက်ရင်း ေ(ရပါလိုက်မိသည်။ ကျော်သူ ဘာတွေ(ရ)ဖစ်နေသနည်း။ မနွေ မသိ။ ‘အဒေါ်တို့မလဲ ဒီ(ရ)ခံလေးရှိနေလို့ ထမင်းစားနေရတာ၊ သူ့ကိုလဲ အကြီးဆုံးဆို(ရ)ပီး ဖူးဖူးမှုတ်ထားခဲ့တာ၊ အလုပ်မရှိဘဲတော့ အိမ်ထောင် မ၊ပစေချင်သေးဘူး’ အဘွားကြီးကတော့ အရိုးခံအတိုင်း ရင်ဖွင့်နေသည်။ မနွေ မှာတော့ အမျိုးအမည်မသိသော ဝေဒနာ(ရ)ဖင့် နေရထိုင်ရခက်လာသည်။ ‘အစ်ကိုကလဲ မယူပါဘူး အမေရဲ့၊ ယောကျ်ားလေးနဲ့ မိန်းကလေးပဲ ဒီလိုပဲတွဲတာပေါ့’ ‘အိုအေ တွဲတာက ရိုးရိုးမှမဟုတ်တာ၊ မနွေတို့နဲ့စို ရိုးရိုး ခင်တာမင်တာ အမေသိသားပဲ’ ္အကျွန်မတော့ တစ်ခါမှ သူတွဲတာ မတွေ့မိဘူး’ မနွေနှုတ်က လွှတ်ခနဲ ထွက်သွားသည်။ ‘ဒီ သမိုင်းထဲကပဲ ကျောင်းသူလေးပဲ ရှိပါသေးတယ် မမရယ်၊ သူဇာတို့နဲ့မှ ရွယ်တူလောက်ပါ’ ထွေးထွေးက ဝင်ေ(ရပါသည်။ ‘အဲဒါကြောင့် ေ(ရပါနေတာပေါ့’ ‘ကဲပါ အမေရယ်၊ မမနွေက လာနှုတ်ဆက်တာကို ဘာတွေ ေ(ရပါနေမှန်း မသိဘူး’ သည်တော့မှ စကားကလည်း (ရ)ပတ်တော့သည်။ မနွေ(ရ)ခံထဲက ထွက်လာတော့ လက်ဆောင်အ(ရ)ဖစ် အတင်းပေး လိုက်သော ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ၊ ပန်းတွေကို သယ်လာခဲ့ရသည်။ မနွေတို့ငယ်စဉ်က အတူထိုင်ခဲ့သော ရေတွင်းလေးကို လှမ်းမျှော်ကြည့် မိ၏။ နှုတ်ဆက်ချင်သူ တစ်ယောက်ကို နှုတ်မဆက်ခဲ့ရပေ။ + + + မနွေအဖို့တော့ ဘဝအလှည့်အေ(ရပါင်းတွေက (ရ)မန်ဆန်၍လာခဲ့သည်။ ဖေဖေ၏ အ(ရ)မင့်ဆုံးသော ရာထူးအဆင့်တွင် တိုက်နှင့် ကား နှင့် အေ(ရ)ခွအရံနှင့် ဝင့်ဝင့်ထည်ထည် ရှိလှသည်။ မနွေကလည်း တစ်ဦးတည်းသော သမီးမို့ အိမ်မှာတော့ ဘာမျှ လိုလေသေးမရှိပေ။ ကျောင်းကို မှန်မှန်တက်ကာ စာမေးပွဲအောင်အောင်ေ(ရ)ဖဖို့သာ မနွေမှာ တာဝန်ရှိသည်။ မေမေကလည်း အေးဆေးလှသည်။ ဖေဖေကလည်း သူ့အလုပ်မှလွဲလျှင် အ(ရခါးဘာကိုမျှ ပူပူပင်ပင်ထားတတ်သူမဟုတ်ပေ။ သမိုင်း(ရ)ခံကို မေမေက မရောင်းစေချင်သော်လည်း ဖေဖေက နေမည့်သူ လည်းမရှိ၊ ထိန်းသိမ်းမည့်သူလည်းမရှိဟုဆိုကာ ရောင်းပစ်လိုက်သည်။ ဖေဖေမျှော်လင့်ထားသည့်ကာလထက်စောကာ ဖေဖေအလုပ်မှ အနားယူလိုက်ရသည်။ သည်တော့ မနွေတို့မိသားစု ဘာမျှ အဆင်သင့် မ(ရ)ဖစ်သေးဘဲ ယောင်ချာချာ (ရ)ဖစ်ရလေတော့သည်။ နေစရာမရှိသည့် အခါမှ လောကမှာ နေစရာဟာ အရေးကြီးပါလားဟု သဘောပေါက် ကာ အိမ်ခန်းလေးတစ်နေရာကို မရမက ရှာဖွေရလေသည်။ ရုတ်တရက် ေ(ရပါင်းလဲသွားသော အေ(ရ)ခအနေအတွက် မနွေ ကတော့ မည်သို့မျှ ထူးထူး(ရခါး(ရခါး မ(ရ)ဖစ်မိ။ လူ့ဘဝအကြောင်းကို သည်မျှလောက်တော့ မနွေလည်း သိသည်ပင်။ အိမ်နေရာ အတည် တကျရှိသည်နှင့် မနွေ အလုပ်ရှာသည်။ အစ်ကိုကြီးက အိမ်ထောင်ကျ ကာ အလုပ်အကိုင်လည်း ရှိ(ရ)ပီးသားမို့ မနွေဘဝသည် ကြမ်းတမ်း ခက်ထန်လှသည်ဟုလည်း ေ(ရပါစရာမလိုပေ။ မည်သူ့ကိုမျှလည်း မကျေမနပ် မ(ရ)ဖစ်မိ။ ဖေဖေ မေမေတို့၏ အရိပ်အောက်မှ မဟုတ် တော့ဘဲ ကိုယ်ပိုင်အလုပ်နှင့် အကိုင်နှင့် (ရ)ဖစ်လာသည်မို့ ပို၍ပင် ပျော်ရွှင်ဂုဏ်ယူမိသေးသည်။ သည်ကာလအတွင်းမှာ ကျော်သူနှင့်လည်း အသေအချာ မတွေ့ခဲ့ရ။ ဖေဖေ အေ(ရ)ခအနေ ကောင်းနေစဉ်က လမ်းမှာ တစ်ခါ တွေ့သည်။ မနွေက ဖေဖေ၏ ရာထူးကြောင့်စီးရသော ေ(ရပါင်ေ(ရပါင် လက်လက် ကားကြီးပေါ်မှာ အ(ရ)ငိမ့်သား လိုက်ပါလာဆဲ၊ ကျော်သူ့ကို အင်းစိန်လမ်းမကြီးတစ်လျှောက် ခေါင်းငိုက်စိုက်ချလျက် လမ်းလျှောက် နေသည်ကို လှမ်း(ရ)မင်သည်။ မနွေက ဝမ်းသာအားရ(ရ)ဖစ်ကာ ဒရိုင်ဘာ ကို ကားရပ်ခိုင်း(ရ)ပီး ‘ကိုကျော်သူ ဘယ်သွားမလို့လဲဟင်’ ဟန်ဆောင်မှုမပါဘဲ လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ နှုတ်ဆက်သည်။ ကျော်သူ မနွေကို ရုတ် တရက်မမှတ်မိဘဲ မှတ်မိလျှင် မှတ်မိ ချင်း ဝမ်းသာအားရ(ရ)ဖစ်သွားသည်ကို တွေ့ရသည်။ သို့သော် မျက်နှာကို ချက်ချင်း (ရ)ပန်တည်လိုက်(ရ)ပီး ‘၊မိ့ထဲဘက်ကိုပါပဲ’ ‘လမ်း၊ကံတယ်အတော်ပဲ၊ လိုက်ခဲ့ပါလားဟင်’ ဒရိုင်ဘာကလည်း အလိုက်သင့်ပင် ရှေ့ခန်းတံခါးကို ဖွင့်ပေး သည်။ ကျော်သူက နေရာမှာပင် မလှုပ်မေ(ရခါက် ရပ်နေသည်။ ‘ကိုယ်ဘယ်တော့မှ သူများကား၊ကံကို ကပ်မစီးဘူးမနွေ’ မနွေ မျက်နှာပျက်ရ၏။ သိပ်ရိုင်းတာပဲဟုလည်း စိတ်ထဲမှာ အောက်မေ့ကာ ပထမဆုံးအကြိမ် အမျက်ထွက်မိသည်။ ‘သူငယ်ချင်းချင်း ခင်လို့ခေါ်တာ၊ ဒီလောက်တော့ မကြောင် သင့်ပါဘူးဟာ၊ သွားမယ်’ ဒရိုင်ဘာက ကားတံခါးကို ညင်သာစွာ (ရ)ပန်ပိတ်လိုက်သည်။ ကျော်သူသည် သည်တစ်ခါတော့ အားနာသွားဟန်(ရ)ဖင့် မနွေကို (ရ)ပန် ကြည့်နေဆဲ ကားက တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း လှိမ့်ထွက်ခဲ့သည်။ နောက်တော့လည်း ကျော်သူ့အကြောင်းကို မေ့ထားလိုက်တော့ သည်။ ကျော်သူ ဘာလုပ်နေသလဲ မသိချင်တော့။ သူ့မိသားစုက ေ(ရ)မကြီးနှင့် ကျွမ်းဝင်စွာ အလုပ်လုပ်နေသမျှ ကျော်သူက အေးအေးေ ဆးဆေး ကာရန်တွေ ရှာနေနိုင်လိမ့်မည်ဟု စိတ်နာနာနှင့် တွေးမိ၏။ သူနှင့် တွဲနေသည်ဆိုသော ဆယ်ကျော်သက်ရွယ်ကောင်မလေးကော သူ့စကားလုံးတွေကြားမှာ မည်မျှ သာယာနေ(ရ)ပီးဲ။ သူတို့ တစ်အိုး တစ်အိမ် ထူထောင်သွား(ရ)ပီလားဆိုတာလည်း မတွေးချင်တော့။ နောက်တော့လည်း ရုတ်တရက်ေ(ရပါင်းလဲသွားသော မိသားစု အရေးကြောင့် ကျော်သူ့အကြောင်း မတွေးအား(ရ)ပန်ပေ။ မနေ့တစ်နေ့ကမှ ကျော်သူနှင့် ရုတ်တရက် ဘွားခနဲ (ရ)ပန်တွေ့ သည်။ မနွေက ရုံးဆင်းလာ(ရ)ပီး ပန်းဆိုးတန်းအတိုင်း လျှောက်လာ သည်။ ကျော်သူ့ကို စာအုပ်အဟောင်းဆိုင်ရှေ့မှာ ငုတ်တုတ်ထိုင် လျက်သား တွေ့ရသည်။ ‘ဟေ့ နွေမ’ သည်ခေါ်သံကတော့ သည်ကမ္ဘာမှာ ကျော်သူမှလွဲ၍ မည်သူ ကမျှ ခေါ်သည် မ(ရ)ဖစ်နိုင်ပေ။ ‘ဟယ် ကျော်သူ’ ဝမ်းသာသည်ကိုတော့ ဖုံးကွယ်၍မရပေ။ ကျော်သူက မနွေနား ကို လျှောက်လာသည်။ ‘အလုပ်တွေ ဘာတွေ လုပ်နေ(ရ)ပီလား’ မနွေ၏ ယူနီဖောင်းလုံချည်ကိုကြည့်ကာ မေးလေသည်။ သူ့ အမေးစကားကြားမှာ တ(ရခါးအဓိပ္ပာယ် ပါနေသည်ကို မနွေက အကင်းပါးစွာ သိသည်။ ‘မနွေက တစ်သက်လုံးအလုပ်လုပ်စားမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ခဲ့ လို့လား’ ကျော်သူ ရယ်သည်။ ‘ဘယ်ဆိုးလို့လဲ၊ ခု ဘယ်ကို(ရ)ပန်မှာလဲ’ မနွေတို့အကြောင်းကိုတော့ တစ်စွန်းတစ်စ ကြားသိ(ရ)ပီး(ရ)ဖစ်ဟန် တူသည်။ ‘ရန်ကင်းကို(ရ)ပန်ရမှာ၊ အိမ်ကို လာလည်ပါဦးလား၊ အေးအေး ဆေးဆေး စကားေ(ရပါရအောင်’ သည်လိုတော့လည်း ကျော်သူက ခင်မင်စရာ ကောင်းနေ(ရ)ပန် သည်။ မနွေ ရှေ့ကလျှောက်လာတော့ သူအေးအေးဆေးဆေးပင် လျှောက်လိုက်လာသည်။ မနွေက (ရ)ခင်းကိုဆွဲကာ ဘတ်စ်ကားပေါ် သွက်သွက်လက်လက်တက်သည်ကို အံ့သြစွာ ကြည့်နေသေးသည်။ (ရ)ပီးမှ ဘတ်စ်ကား ေ(ရ)ခနင်းခုံကို တွယ်တက်ရင်း လိုက်ပါလာသည်။ အိမ်အဝင် လမ်းတစ်လျှောက်လုံး စကားမဆိုမိကြ။ သုံးထပ်တိုက် လှေကားကို မနွေ အေ(ရ)ပးအလွှား တက်လာသော်လည်း နောက်မှ လိုက်လာသည့် ကျော်သူ မောနေသည်။ တကယ်တမ်း အေးအေးဆေးဆေး စကားေ(ရပါကြ(ရ)ပီဆိုတော့ လည်း သူတို့နှစ်ယောက်က အဆင်မေ(ရ)ပကြ(ရ)ပန်ပေ။ + + + မနွေတို့ နေ့လယ်ထမင်းစာချိန် ရုံးအောက်သို့ဆင်းလျှောက်လျှင် ကျော်သူ့ကို စာအုပ်အဟောင်းဆိုင်ရှေ့မှာ၊ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှာ မကြာမကြာ တွေ့သည်။ တစ်ခါတစ်ခါ မနွေကိုခေါ်(ရ)ပီး မုန့်ဝယ်ကျွေး ခိုင်းသည်။ မနွေ အပေါင်းအသင်းများ ပါလာလျှင်တော့ သူက ၊ပံး(ရ)ပရုံသာ နှုတ်ဆက်သည်။ သူ့ အပေါင်းအသင်းများရှိနေလျှင်တော့ မနွေကို မ(ရ)မင်ချင်ယောင် ဆောင်နေလေသည်။ ကျော်သူ၏ မရေမရာနိုင်လှပုံကို မနွေ စိတ်ထဲမှာ ဘဝင်မကျ သော်လည်း ငယ်ငယ်က ခင်ခဲ့ရသည့် သူငယ်ချင်းမို့ စိတ်ထဲမှာ နှစ်လို(ရ)မဲပင်။ ထို့ကြောင့်လည်း ကျော်သူရှိရာဘက်ကို မနွေ၏ ေ(ရ)ခလှမ်းများက ရောက်ရောက်သွားတတ်သည်။ ကျော်သူ့ကို ထိုင်နေကျ အုတ်ခုံကလေးပေါ်မှာ မတွေ့ရလျှင် မနွေ ရင်ထဲမှာ ဟာသွားသည်။ ယောကျ်ားလေးနှင့် မိန်းကလေး(ရ)ဖစ်(ရ)ပီး အရွယ်တွေ ကလည်း လွန်လာကြ(ရ)ပီမို့ ယခင်လို လက်ပွန်းတတီး မနေကြရ(ရ)ပီ။ သို့သော် မနွေရင်ထဲမှာတော့ ကျော်သူ့ကို ခင်မင်ရင်းနှီးစွာ(ရ)ဖင့် သံယောဇဉ်ရှိ(ရ)မဲ။ ကျော်သူသည် (ရ)မင်နေကျနေရာမှ တစ်လလောက်ပျောက်သွား လေသည်။ ရုံးပေါ်မှာ အလုပ်လုပ်နေရသော မနွေ၏ စိတ်များသည် မ(ရ)ငိမ်မသက် (ရ)ဖစ်နေတတ်လေသည်။ ဝတ္တရားမပျက် ပန်းဆိုးတန်းလမ်းဘက်သို့ ေ(ရ)ခညောင်း လက် ဆန့် လျှောက်လာသည့်တစ်နေ့ ပျောက်ဆုံးနေသော ကျော်သူ့ကို စာအုပ်ဆိုင်ဘေးက အုတ်ခုံလေးမှာ (ရ)မင်နေကျပုံစံအတိုင်း လှမ်း(ရ)မင် လိုက်ရသည်။ မနွေ ဝမ်းသာသွား၏။ ဘေးမှပါလာသော မိန်းကလေး ဖော်ကို ချန်လျက် (ရ)မန်(ရ)မန်လျှောက်လာမိသည်။ ကျော်သူလည်း ၊ပံး၊ပံးရွှင်ရွှင်(ရ)ဖင့် မတ်တတ်ရပ်ကာ ဆီး၊ကိနေသည်။ ‘တို့ နွေမကို တမင်စောင့်နေတာ’ မိန်းကလေးဖော်က သူတို့ကို ခွင့်ပန်ကာ သွားနှင့်သည်။ ‘ဘယ်ပျောက်နေတာလဲ ကိုကျော်သူရယ်၊ မနွေ ခဏခဏ လာကြည့်တယ်’ ‘စာကျက်ေ(ရပါင်းသွား(ရ)ပီလေ၊ မနွေ လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ထိုင်ရဲ (ရ)ပီလားဟင်’ ‘ရပါတယ်’ မနွေကိုခေါ်(ရ)ပီး သူက ရှေ့က လျှောက်နှင့်သည်။ သူ့ကို ကြည့်ရသည်မှာ တက်တက်ကြွကြွပင်။ မျက်နှာချင်းဆိုင် ထိုင်မိကြ တော့ လက်ဖက်ရည်နှစ်ခွက် မှာသည်။ ‘မနွေက ကော်ဖီကို ဓာတ်ဘူးနဲ့ ထည့်ယူလာ(ရ)ပီး သောက်တတ် တယ်လေ’ ကျော်သူ ရယ်သည်။ ‘တစ်ခုခုတော့ စားပါဟာ၊ တို့က သိပ်ကျွေးချင်နေလို့’ ‘ဒါဆိုရင်တော့ စားပါ့မယ်၊ ကဲ ဆိုစမ်းပါဦး၊ ဘယ်ပျောက်(ရ)ပီး ဘာတွေလုပ်နေတာလဲ’ ‘အဲဒါေ(ရပါမလို့ပဲ၊ တို့ သီချင်းရေးနေတာ’ ‘သီချင်းရေးနေတယ်’ ‘အေး ဟုတ်တယ်၊ မနွေတို့က တို့ကို ဘာမှ မလုပ်ဘူးေ(ရပါ တော့ ထမင်းစားဖို့လေးဘာလေး ဖန်ရတာပေါ့ဟာ၊ နားထောင်ကြည့် စမ်း မနွေ၊ တို့ရဲ့ ပထမဆုံး ၊ကိးပမ်းမှုပဲ’ ကက်ဆက် တိတ်ခွေလေးတစ်ခွေကို ထုတ်ပေးသည်။ တက်သစ်စ (ရ)မီးကောင်ပေါက် အဆိုတော်လေးတစ်ယောက်၏ သီချင်းသစ်များ။ တေးရေးသူ မင်းသီတာဟူသော စာလုံးများကို ထင်ထင်ရှားရှား (ရ)မင်ရသည်။ ‘အဲဒီလို တစ်ခုခုလုပ်တာ တို့ဝမ်းသာတယ်’ ‘အေးလေ၊ အောင်(ရ)မင်ပါစေလို့ ဆုတောင်းရတာပဲ’ ‘လူသိများတဲ့ ကဗျာဆရာတစ်ယောက်ပဲ အောင်(ရ)မင်မှာပေါ့’ သူ ရယ်နေသည်။ ‘ဒါနဲ့ နေပါဦး၊ အခုမှပဲ အေးအေးဆေးဆေးမို့ မေးရဦးမယ်၊ သူ မိန်းမရနေ(ရ)ပီလားဟင်’ ကျော်သူ အံ့အားသင့်သွားပုံရ၏။ (ရ)ပီးတော့ (ရ)ငိမ်သက်နေသည်။ ‘ဒါတွေ မနွေ မသိဘူးလား’ ‘သမိုင်းနဲ့ အဆက်အသွယ်(ရ)ပတ်နေတာ ကြာ(ရ)ပီလေ’ ‘အေး တို့မိန်းမရလိုက်သေးတယ်ဆိုပါတော့၊ ကောင်မလေး ကိုတော့ အမေ(ရပါ(ရ)ပလို့ မနွေ သိတယ်မဟုတ်လား၊ ဒါပေမယ့် ခုတော့ ကွဲသွား(ရ)ပီ’ ‘ဟင် ဘာ(ရ)ဖစ်လို့’ ‘တို့ကလဲ ဝင်ငွေမရှိတော့ အိမ်မှာပဲထားရတယ်လေ၊ အဆင် မေ(ရ)ပဘူး ဆိုပါတော့ဟာ၊ သူ့မိဘတွေကလဲ အတင်း(ရ)ပန်ခေါ်သွား ကြတယ်’ ‘ကိုကျော်သူ အလုပ်လုပ်တာ သိပ်နောက်ကျတယ်’ မနွေက တစ်ခွန်းတည်းသော ဝေဖန်စကားကို ဆိုသည်။ ‘အေးလေ ခုတော့ အသစ်(ရ)ပန်စရမှာပေါ့’ သူတို့ လမ်းခွဲခဲ့ကြသည်။ အိမ်ရောက်ရောက်ချင်း ကျော်သူပေးလိုက်သော သီချင်းခွေကို အရင်ဆုံး ဖွင့်နာေးထာင်ကြည့်၏။ သီချင်းတေးသွားများမှာ မနွေ အဖန်တစ်ရာ နားထောင်(ရ)ပီးသော အဂင်္လိပ်သီချင်းတေးသွားများ (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီး (ရ)မန်မာမှု၊ပထားသော စကားလုံးများကိုလည်း တစ်လုံးမျှ သဲသဲကွဲကွဲ မကြားရ၍ စိတ်ပျက်ပျက်(ရ)ဖင့် နောက်တစ်ဘက်ကို ဆက်နားမထောင်ဘဲ ထားလိုက်မိသည်။ + + + ကျော်သူ တကယ်ပင် စားကျက်ေ(ရပါင်းသွား(ရ)ပီ။ ပန်းဆိုးတန်း စာအုပ်အဟောင်းဆိုင်ကိုလည်း သူမလာတော့။ လမ်းပေါ်မှာလည်း မတွေ့ရတော့။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှာလည်း မရှိ။ သို့သော် ကျော်သူ အောင်(ရ)မင်စ၊ပ(ရ)ပီဆိုတာ မနွေ သိသည်။ လမ်းထိပ်က ကက်ဆက်ခွေငှါးဆိုင်မှာ ကျော်သူရေးသော သီချင်း ခွေတွေ ငှါးသွက်နေသည်။ မနွေကတော့ ယခင်က အဓိပ္ပာယ် ကောင်းစွာ နားမလည်ပဲ ဖတ်ခဲ့ရသော ကျော်သူ၏ ကဗျာများ လောက်ပင် သူ့သီချင်းများကို နှစ်၊ခိက်(ရ)ခင်းမရှိ(ရ)ပန်ပေ။ ကျော်သူ အောင်(ရ)မင်တာ သူရေးသားသော စာသားတွေ၏ ေ(ရပါင်ေ(ရ)မာက်မှု ကြောင့်မှ ဟုတ်ပါလေစဟုလည်း သံသယ (ရ)ဖစ်မိသည်။ သီချင်းတိုင်း မှာ စကားလုံးများသည် နစ်၊မပ်ပျောက်ကွယ်လျက်ရှိသည်။ အဆိုတော် ၏ ဆွဲဆောင်မှုရှိသော အသံလေးနှင့် နဂိုက ကောင်း(ရ)ပီးသား(ရ)ဖစ် သော အနောက်တိုင်း ဂီတသံကသာ လွှမ်းမိုးနေသည်။ ဘာမျှတိုးတက်ေ(ရပါင်းလဲ(ရ)ခင်းမရှိသေးသော မနွေက ကျော်သူ့ ကို တွေ့ချင်နေသည်။ သို့သော် ကျော်သူက လမ်းပေါ်ကကျော်သူ မဟုတ်တော့ပေ။ + + + မနွေက လမ်းကို(ရ)ဖတ်ကူးမည်အ၊ပ ကားလေးတစ်စီးက မနွေရှေ့မှ ရေအိုင်ကို ကျော်(ရ)ဖတ်သွားသည်။ လုံချည်အောက်နားကို လာရောက် ထိစဉ်သော ရေစက်များကြောင့် ကားထဲကို လှမ်းကြည့်မိ၏။ ကျော်သူ့ကို (ရ)မင်လိုက်ရသည်။ အပေါင်းအသင်းတွေနဲ့ပါလား၊ ဆံပင်ရှည်ရှည်ကို (ရ)ဖန့်ချထားသော ကောင်မလေးတစ်ယောက် ရှေ့ခန်း မှာ ရယ်မောလျက် ပါသွားသည်။ ကျော်သူ့ကို မထင်မှတ်ဘဲ တွေ့လိုက်ရ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်၏။ သည်နောက်တော့ ကျော်သူ့ကို တွေ့ချင် စိတ်တွေ တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း မှေးမှိန်သွားသည်။ သို့သော် ကျော်သူ့ကို ဒုတိယအကြိမ် ရုပ်ရှင်ရုံရှေ့မှာ တွေ့ရ (ရ)ပန်သည်။ ဘောင်းဘီရှည်နှင့် ရှပ်အကျင်္ီ အကွက်ကြောင်း ရုတ်တရက် ကျော်သူ့ကို မမှတ်မိ။ အသက်ကြီး၍ မျက်စိမှုန်စ၊ပ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သော ဖေဖေတို့ မေမေတို့ အတူပါလာသော်လည်း ‘ဟိုမှာ ကိုကျော်သူ ရယ်လေ’ဟုလည်း မ(ရ)ပမိ။ နောက် ရုံတင်မည့်ဇာတ်ကားထဲမှ မင်းသမီး၏ ညှို့ယူဖမ်းစားသော ပိုစတာပုံကို စိတ်ဝင်စားစွာ ရပ် ကြည့်နေသေည့် ကျော်သူ၏နောက်မှ အသံမပေးဘဲ (ရ)ဖတ်လျှောက် လာခဲ့သည်။ နောက်တစ်ကြိမ်ကတော့ ကျော်သူနှင့်တွေ့ရန် တမင်သွားခဲ့(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ သစ်ပင်များ အုံ့ဆိုင်းနေသော ကျော်သူတို့၏ (ရ)ခံထဲကိုဝင်ခဲ့စဉ် ထွေးထွေးနှင့် သူဇာတို့ ညီအစ်မကို သရက်သီးတောင်းတွေ မလျက် အိမ်ထဲမှထွက်မည့်ဆဲဆဲ (ရ)ဖစ်နေတာတွေ့ရသည်။ ထွေးထွေးက မမနွေကို (ရ)မင်သည်ဆိုလျှင် သရက်သီးတောင်းကို မ(ရ)ပီး အေ(ရ)ပးလာခဲ့ သည်။ ထွေးထွေးသည် ပိုမိုထွားကျိုင်းသန်မာလာသည်ကလွဲ၍ သူ့ အမူအရာနှင့် သူ့အလုပ်များသည် ဘာမျှ မေ(ရပါင်းလဲသေး။ ‘မမနွေရယ်၊ မမနွေကို တွေ့ချင်နေတာ အတော်ပဲ၊ ထွေးထွေး တို့ဆီ လာလည်တာလားဟင်’ ‘အင်း၊ ဆိုပါတော့၊ သူကော မရှိဘူးလား၊ သူနဲ့လဲ တွေ့ချင်လို့’ ထွေးထွေးက အံ့သြနေသေးသည်။ ‘ဟင် အစ်ကိုနဲ့ မမနွေ မတွေ့ကြရဘူးလား’ ‘မတွေ့တာကြာ(ရ)ပီလေ’ ‘အစ်ကို သီချင်းတွေရေးနေတာ မမနွေသိတယ်ဆို’ ‘အင်း သိပါတယ်၊ အဲဒီနောက်ပိုင်း မတွေ့တော့တာပဲ’ ထွေးထွေးက ဘာမျှ ေ(ရပါင်းလဲ(ရ)ခင်း မရှိသေးသော သူတို့၏ သွပ်မိုးပျဉ်ကာ အိမ်လေး၏ အဖီရှေ့မှာ သင်(ရ)ဖူးတစ်ချပ်ကို ခင်းပေး သည်။ ‘ဦးလေးတို့ အဒေါ်တို့ကော’ မနွေက မေးကြည့်မိသည်။ ‘အဖေက ဈေးမှာ ဂေါ်ဖီသွားသွင်းတယ်လေ၊ အမေကတော့ ကောင်းကောင်းနေမကောင်းဘူး မမနွေရဲ့၊ အိပ်ရာထဲမှာ’ သို့သော် မနွေတို့ အသံကိုကြားသ(ရ)ဖင့် ကျော်သူတို့အမေသည် မနွေလားဟေ့ဟု လှမ်း(ရ)ပီး အသံ၊ပသည်။ သူဇာက (ရ)ခံထွက်ငှက်ပျောသီး ကို အလုံးတွေ(ရ)ခွ(ရ)ပီး လာချပေး၏။ ‘ဟုတ်တယ် အမေရေ မမနွေလာလည်တာ၊ သူဇာ ဆယ်တန်း ကျတယ်လေ မမနွေ၊ ခုတော့ အိမ်မှာပဲ၊ ကိုငယ်တော့ အာရ်အိုင်တီ တက်ခွင့်ရသွား(ရ)ပီ’ ထွေးထွေးက သူ့အမေကို လှမ်းအော်ေ(ရပါရင်း မနွေဘက်သို့ပါ လှည်ေ့(ရပါလိုက်သည်။ သူတို့နှစ်ယောက်လုံး တစ်ယောက်သောသူ အကြောင်းကို စကားမစနိုင်ကြသေး။ သည်အိမ်မှာ မနွေသည် မည်သူနှင့် အပတ်သက်ဆုံးဆိုတာ ထွေးထွေးလည်း သိ(ရ)ပီးသားပင်။ ကျော်သူတို့အမေ အိပ်ရာထဲမှထကာ မနွေတို့ရှိရာသို့ လျှောက် လာသည်။ ထွေးထွေးကသွား၍ တွဲလိုက်၏။ ဇရာနှင့်အတူ စိတ်ရော လူ ပါ ကျဆင်း(ရ)ခင်း ရုပ်လက္ခဏာကို ထင်ထင်ရှားရှား တွေ့(ရ)မင်လိုက်ရ လေသည်။ မနွေက မိခင်နှစ်ယောက်ကို ယှဉ်၍ တွေးမိသည်။ မနွေတို့ အမေသည်လည်း ဖေဖေအလုပ်မှ အနားယူ(ရ)ပီးသည့်နောက်ပိုင်း အရွယ်များစွာ ကျသွားသည်။ ကျော်သူတို့ အမေကား ယခင်ကပင် ဘဝကို ရုန်းကန်ခဲ့သူ၊ ယခုတော့ ေ(ရ)ခကုန်လက်ပန်းကျနေသကဲ့သို့ ရှိ၏။ ရင့်ရော်တာချင်းအတူတူ မေမေ့ထက်ပင် အိုစာ၍နေ(ရ)ပီ။ ‘မနွေရေ မင်းသူငယ်ချင်းအကြောင်းတော့ မေ(ရပါချင်ပါဘူး ကွယ်၊ ခု သူလဲ ဝင်ငွေလေးဘာလေးကောင်းတော့ အဒေါ်တို့က ဝမ်းသာပါတယ်၊ ကိုယ့်သားသမီး ကောင်းစားတာ ဘယ်မိဘက ဝမ်းမသာပဲ ရှိပါ့မလဲ၊ ဒါပေသိ လိုချင်လို့ ေ(ရပါတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး ကွယ်၊ မသိတတ်လိုက်ပုံများ’ အဘွားကြီးမှာ ေ(ရပါရင်းနှင့် လှိုက်မောသံများ ပါလာသည်။ ‘အို အမေကလဲ မမနွေလာလည်တာ အေးအေးဆေးဆေး နေပါစေဦး’ ထွေးထွေးက အားနာဟန်(ရ)ဖင့် ေ(ရပါသည်။ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူးကွယ်၊ မနွေကလဲ မတွေ့ရတာကြာလို့ သူ့ အကြောင်း သိချင်နေတာ’ ‘မသိချင်ပါနဲ့ မမနွေရယ်၊ အစ်ကို့အကြောင်းတော့ မေ(ရပါချင် ဘူး၊ အရင် အလုပ်မရှိခင်ကလဲ မိန်းမခိုးလာလို့ ကျွန်မတို့မှာ စိတ်ညစ်ရတယ်၊ နောက်တော့ သူ့ကောင်မလေးကလဲ ဘယ်နေနိုင် မလဲ၊ ကျွန်မတို့လို (ရ)ခံအလုပ်လဲ လုပ်နိုင်တာ မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါ သူ့မိဘတွေကို လာခေါ်ပါတော့ဆို(ရ)ပီး (ရ)ပန်လိုက်သွားတာပဲ။ ဘယ် လောက် ရှက်စရာကောင်းသလဲ၊ ခုတော့လဲ ပိုက်ဆံလေးဘာလေး ရတယ်ထင်ပါရဲ့ မမရယ်၊ အိမ်ကို ကပ်တယ် မရှိပါဘူး၊ ခု အရင် ပုံစံလဲမဟုတ်တော့ဘူး မမနွေ’ မနွေ တိတ်ဆိတ်နေသည်။ ‘ကဲ အမေ အိပ်ရာထဲလှဲနေလေ’ ထွေးထွေးက သူ့အမေရှေ့မှာ စကားေ(ရပါရ ခက်နေပုံရသည်။ ‘အေးပါအေ၊ မနွေလာတယ်ဆိုလို့ပါ၊ အစ်ကိုကြီးတို့ မမတို့ ကော နေကောင်းရဲ့လား’ ‘ဟုတ်ကဲ့ ကောင်းပါတယ် အဒေါ်၊ အဒေါ် သက်သက်သာသာ အိပ်ရာထဲလှဲနေပါ၊ ကျွန်မ မ(ရ)ပန်သေးပါဘူး’ ထွေးထွေးက သူ့အမေကို အိပ်ရာထဲသို့ (ရ)ပန်ပို့သည်။ ‘အမေက စိတ္တဇ(ရ)ဖစ်နေတာမမရဲ့၊ သူ့သားကြီးကို သိပ်ချစ် တာ မဟုတ်လား၊ ခု နေမကောင်းတာတောင် အိမ်ကို (ရ)ပန်မလာဘူး ဆိုတော့’ ထွေးထွေး အသံကို နှိမ့်လိုက်သည်။ ‘ကျွန်မတော့ မိန်းမထပ်ရနေတယ်လို့ ထင်တာပဲ မမနွေ၊ အမေစိတ်မကောင်းမှာ စိုးလို့မေ(ရပါတာ၊ တကယ်တော့ အစ်ကိုက သိပ်တာဝန်မဲ့တာပဲ၊ ဒီနှစ်ထဲမှာ အမေကလဲ မမာ၊ အဖေကလဲ အရောင်းအဝယ် သိပ်လုပ်တတ်တာ မဟုတ်တော့ ကျွန်မတို့ ညီအစ်မ တစ်တွေ သိပ်ပင်ပန်းတာပဲ၊ အငယ်ကောင်က ကျောင်းထွက်မယ် တကဲကဲ လုပ်နေတာ၊ မနည်း တားထားရတယ်၊ ကျောင်းက(ရ)ပန်လာရင် တော့ ကူပါတယ်’ မနွေရင်မှာ ပိုမောသွားသည်။ ကျော်သူ့ကို ပေးရန်ယူလာသည့် ဖိတ်စာလှလှလေးကိုလည်း မပေး(ရ)ဖစ်တော့။ မနွေ(ရ)ခံထဲက (ရ)ပန်ထွက်လာတော့ ကျော်သူ့ညီမလေးနှစ်ယောက် သည် စောစောကချထားသော သရက်သီးတောင်းကြီးကို နှစ်ယောက် သား မနိုင့်တနိုင် မကာ လိုက်လာကြသည်။ ‘ဒါတွေကို ဈေးပို့ရမယ် မမနွေ၊ ပိုးကျလို့ စောစောခူးလိုက် ရတယ်’ မနွေရင်ထဲမှာ ကျော်သူ့အပေါ် ရန်တွေ့ချင်စိတ်တွေ ပေါ်လာ သည်။ + + + ဖေဖေ မေမေတို့ သဘောတူသောသူနှင့် မနွေ လက်ထပ်လိုက်သည်။ မနွေက အလွန်လွယ်ကူသော နည်းနှင့် မိဘကျေးဇူးစပ်လိုက်(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ သည်အတွက် မနွေမှာ အထူးတလည် ဝမ်းနည်း(ရ)ခင်းလည်း မ(ရ)ဖစ်မိ၊ ဝမ်းသာ(ရ)ခင်းလည်း မ(ရ)ဖစ်မိ။ မနွေတို့၏ ကျပ်တည်းစ၊ပသော စီပွါးရေးမှာတော့ အနည်းငယ် ေ(ရ)ပလည်လာသည်ပင်။ ဖေဖေလည်း အသောက်အစားမပျက်၊ မေမေလည်း ယခင်ကလို သိမ်ကြီးဈေးမှာ သွား(ရ)ပီး ပခုက္ကူစောင်တွေ မရောင်းရတော့။ မနွေလည်း ရုံးမှန်မှန် တက်ကာ လခလေးမှန်မှန်ထုတ်(ရ)ပီး အိမ်ရှင်မတာဝန်ကို ထမ်းဆောင် လျက် ရှိသည်။ သည်ကြားတဲမှာ ကျော်သူနှင့်တွေ့ရန် အကြိမ်ကြိမ်၊ကိးစားခဲ့ သော်လည်း မအောင်(ရ)မင်ခဲ့။ မနွေက သူရှိမည်ထင်သည့် တေးသံသွင်း ဆိုင်တွေမှာ ဖိတ်စာပေးခဲ့သော်လည်း ကျော်သူက မနွေ၏ မဂင်္လာပွဲ ကို ရောက်မလာခဲ့။ ကျော်သူ၏ အောင်(ရ)မင်မှုသတင်းတွေကိုသာ ကြားနေခဲ့ရသည်။ မနွေ ရင်ထဲမှာ ကျော်သူ့ကို ေ(ရပါစရာကားတွေ များစွာရှိနေ သည်။ ကျော်သူ၏ ေ(ရပါင်းလဲသွားသော အေ(ရ)ခအနေတွေကို ပက်ပက် စက်စက် ေ(ရပါပစ်ချင်သည်။ မနွေတို့ဘဝသည် ကျော်သူေ(ရပါခဲ့သလို ပင် ဘာမျှ တိုးတက်ေ(ရပါင်းလဲမှု မရှိသေး။ ဖေဖေသည် ကျော်သူ ေ(ရပါသလိုပင် ဗျူရိုကရက်တစ်ယောက် (ရ)ဖစ်ချင်(ရ)ဖစ်ခဲ့မည်။ မနွေ သည်လည်း လူလတ်တန်းစားမိသားစုမှာ ကြီး(ရ)ပင်းခဲ့ရ(ရ)ပီး အတွေး အခေါ် ရင့်သန်(ရ)ခင်း မရှိခဲ့သည်မှာလည်း အမှန်ပင်။ ပညာသင်ချိန်တန် ပညာသင်ခဲ့သည်။ အလုပ်လုပ်ချိန်တန် လုပ်ခဲ့သည်။ ဟော ယောကျ်ား ယူချိန်တန်တော့လည်း မိဘပေးစားသော ယောကျ်ားတစ်ယောက်ကို အေးအေးဆေးဆေး ယူလိုက်သည်သာ။ ဘာမျှ (ရ)ပဿနာမရှိ။ ေ(ရပါင်းလဲ(ရ)ခင်း မရှိ။ တိုးတက်(ရ)ခင်းမရှိ။ ဒါကို လူလတ်တန်းစား လက္ခဏာဟု ေ(ရပါလျှင် မနွေက (ရ)ငင်းဆန်လိမ့်မည်မဟုတ်။ မနွေသည် မနွေပဲ (ရ)ဖစ်၏။ ယခင်က မနွေ(ရ)ဖစ်၏။ မနွေ ယခင်က ကျော်သူကို ခင်မင်သည်။ ယခင်က ကျော်သူ့ ကို အထင်ကြီးသည်။ ယခင်က ကျော်သူကို လေးစားသည်။ ယခင်က ကျော်သူကို တွေ့ချင်သည်။ တွေ့ကြ(ရ)ပန်တော့လည်း အေ(ရ)ခအနေက မနွေထင်ထားတာ ထက် ဆိုးနေလေသည်။ ‘ဒီပွဲတော့ မလိုက်လို့ မ(ရ)ဖစ်ဘူးညီမလေး၊ အားလုံးက ညီမလေး ကိုလဲ (ရ)မင်ဖူးချင်နေကြတာ၊ ခုသွားမှာလဲ ကိုယ့်အရင်းအနှီးဆုံး သူငယ်ချင်း (ရ)ဖစ်နေတော့’ ဧည့်ခံပွဲတစ်ခုကို မနွေ၏ ခင်ပွန်းက အပါခေါ်သည်။ အထက် တန်းလွှာတို့၏ဟန်ဆောင်အ၊ပံးတွေကို (ရ)ငီးငွေ့စ၊ပနေ(ရ)ပီ (ရ)ဖစ်သော မနွေက မည်သည့် ပွဲကြီးလမ်းကြီးကိုမှ မသွားချင်တော့။ သို့သော် ဖေဖေ့ထက် အသက်ဆယ်နှစ်ခန့်သာငယ်သော အရာရှိကြီးတစ်ဦးကို ယူထားမိသည် ဆိုတော့လည်း သည်အသိုက်အဝန်းကို ရှောင်လွှဲ၍ မ(ရ)ဖစ်(ရ)ပီ။ တစ်ချိန်က မေမေ၊ပနေကျ အလေ့အတိုင်း တန်ဖိုးကြီး၍ ဣေ(ရ)န္ဒရသော အဝတ်အစားများကို ဝတ်ရမည်။ သိမ်သိမ်မွေ့မွေ့ ၊ပံးရမည်။ ယဉ်ကျေးသောစကားကို ဆိုရမည်။ မနွေသည် မေမေ့ သမီး (ရ)ဖစ်၏။ မနွေ၏ ဘဝသည် ဒါပဲ (ရ)ဖစ်သည်။ သို့(ရ)ဖင့် ခမ်းနား(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သော လူတန်းစားတစ်ရပ်၏ မဂင်္လာ ဧည့်ခံပွဲသို့ မနွေ ရောက်ခဲ့ရ(ရ)ပန်သည်။ အံ့သြစရာပဲလားတော့ မသိ။ ရောက်ဖူးသမျှသော ဧည့်ခံပွဲတိုင်းမှာ (ရ)မင်ဖူးသမျှသော လူတွေသည် အတူတူချည်း(ရ)ဖစ်၍နေလေသည်။ အင်းလျားလိတ်က မဂင်္လာဆောင် တိုင်းကို သည်လူတွေချည်းပဲ ရွေးဖိတ်သလားဟုပင် ထင်မှတ်စဖွယ်။ အ၊ပ:လှလှလေးနှင့် ဣေ(ရ)န္ဒရရလေး ထိုင်နေဆဲ၊ ပရိသတ်၏ ဘေးဘက်မှ ခမ်းနားတောက်ေ(ရပါင်သော အဝတ်အစားတွေနှင့် (ရ)မူးကြွသောတေးသံကို တီးခတ်ပေးလိုက်သည့် ဂီတဝိုင်းကြောင့် အာရုံသည် ေ(ရပါင်းသွားရ၏။ တစ်စုံတစ်ခုသော မျှော်လင့်ချက်(ရ)ဖင့် မနွေက ဂီတဝိုင်းဘက်သို့ စူးစမ်းရှာဖွေမိသည်။ တွေ့ပါ(ရ)ပီ။ ဝိုင်းထဲမှာတော့ မဟုတ်။ သီးသန့်ထားသော စားပွဲတွင် ကျော်သူ ထိုင်နေသည်။ ပွဲလမ်းသဘင်မို့ထင့်၊ တိုက်ပုံအကျင်္ီနှင့် လုံချည်ကို သပ်သပ်ရပ်ရပ် ဝတ်ထားသည်။ ဆံပင်များကတော့ ယခင်အတိုင်း ရှည်လျားလျက်ပင်။ ထုံးတမ်းစဉ်လာအတိုင်း အစီအစဉ်တကျ ၊ပလုပ်နေသော အခမ်းအနားကို စိတ်မရှည်စွာ စောင့်ဆိုင်းနေရသည်။ မဂင်္လာဘိသိက် (ရ)ပီး၍ သြဘာလက်ခုပ်သံများအဆုံးတွင် ဇွန်းသံ၊ ပန်းကန်သံတွေ ဆူညံစွာ ပေါ်ထွက်လာသည်။ မကြာမီ သတို့သား၊ သတို့သမီးကို နှုတ်ဆက်သူက ဆက်၊ ထ(ရ)ပန်သူက (ရ)ပန်နှင့် ရုတ်ရုတ်သဲသဲ (ရ)ဖစ်လာသည်။ သည်အချိန်သည် မနွေ စောင့်နေသောအချိန်ပင် (ရ)ဖစ်သည်။ ‘အစ်ကိုကြီး၊ မနွေ အသိတစ်ယောက် တွေ့နေလို့ သွားနှုတ် ဆက် လိုက်ဦးမယ်နော်’ မနွေ သူရှိရာသို့ လျှောက်လာခဲ့သည်။ ရင်ထဲမှာလည်း လှုပ်ရှားနေသည်။ ‘သီချင်းရေးဆရာကြီး၊ မတွေ့ရတာကြာလို့ လာနှုတ်ဆက်တာ ပါရှင်’ ကျော်သူက မနွေကို အံ့အားသင့်စွာ ကြည့်နေ၏။ ‘သြော် မနွေ’ တိုးတိုးခေါ်သည်။ နွေမလို့ ဘာကြောင့် မခေါ်တာလဲဟု မနွေ စိတ်ထဲက မေးမိသည်။ ‘ထိုင်နိုင်သလား ဟင်’ စင်(ရ)မင်ပေါ်မှာ ကိုယ်နေဟန်ထားလှလှနှင့် သီချင်းဆိုနေ သော ကောင်မလေးဆီသို့ တစ်ချက်လှမ်းကြည့်(ရ)ပီး သူ ခေါင်းညိတ်(ရ)ပ သည်။ ‘မနွေ ကိုကျော်သူ့ကို ရှာနေတာ ကြာ(ရ)ပီ၊ မနွေရဲ့ မိရိုးဖလာ လက်ထပ်ပွဲကြီးကို ဘာလို့ မလာတာလဲဟင်၊ ကိတ်မုန့်တွေ ကော်ဖီ တွေ စားရသောက်ရမှာ ပါးစပ်အကျင့်ပါမှာ စိုးလို့လား’ သူ မချိ၊ပံး ၊ပံးသည်။ ‘မနွေ ကိုယ့်ကို ဘာကြောင့်တွေ့ချင်နေတယ်ဆိုတာ သိပါ(ရ)ပီ’ ‘ဟုတ်လား၊ သိ(ရ)ပီဆိုပေမယ့် ေ(ရပါချင်သေးတယ်၊ မနွေဟာ အရင်ကလိုပဲ ဘာမှ တိုးတက်ေ(ရပါင်းလဲ(ရ)ခင်း မရှိသေးတဲ့ မနွေလေ၊ ကိုကျော်သူရော သူများ ကား၊ကံလိုက်စီးရမှာ ရှက်တတ်တုန်းပဲလား ဟင်’ ‘ကိုယ်တောင်းပန်ပါတယ် မနွေ’ ကျော်သူက ပေါလ်မောလ်စီးကရက်ကို (ရပါခွက်ထဲ ထိုးထည့် လိုက်သည်။ ဆီကိုကွာ့ဇ် နာရီဒိုင်ခွက်က လက်ခနဲ (ရ)ဖာသွားသည်။ ‘မနွေတို့ဖေဖေဟာ အရင်ကလဲ ကျန်းမာရေးအတွက်ဆို(ရ)ပီး တင်းနစ်မှန်မှန်ရိုက်တယ်၊ ခုလဲ ရိုက်တုန်းပဲ၊ ကိုကျော်သူ့အဖေကော အရင်ကလို ဆေးပေါ့လိပ်ကြီးခဲ(ရ)ပီး နှီးတွေ(ရ)ဖာနေတုန်းပဲလားဟင်၊ အဒေါ်ကတော့ ဈေးမရောင်းနိုင်တော့ဘူး မဟုတ်လား၊ အိပ်ရာထဲ လဲနေလို့လေ၊ သူငယ်ချင်းချင်းမို့ သတင်းမေးတာပါ ကိုကျော်သူရယ်’ စင်(ရ)မင့်ပေါ်က ကောင်မလေး ဆင်းလာခဲ့(ရ)ပီ။ ကျော်သူသည် ချောက်ချားစွာ(ရ)ဖင့် မနွေကို ကြည့်သည်။ ကောင်မလေး သူတို့ဆီ လျှောက်လာသည်။ မနွေက ပဝါလေးကိုမ(ရ)ပီး နေရာမှ ထသည်။ ကျော်သူ အသက်ရှူချောင်သွားဟန် တူသည်။ ‘ကိုယ့်သူငယ်ချင်းလေ အိုင်ဒါ’ သူက မိတ်ဆက်ပေး(ရ)ခင်း မမည်သော စကားလုံး(ရ)ဖင့် ရှင်း(ရ)ပလိုက်သည်။ မနွေကတော့ သည်မိန်းကလေးကို ဧည့်ခံပွဲတွေမှာ မကြာကြာ (ရ)မင်ဖူး၍ ငွေကြေးအား(ရ)ဖင့်လည်း တောင့်တင်းသော အဆိုတော်အသစ်လေးမှန်း သိသည်။ သူ့ကားပေါ်မှာ ကျော်သူ့ကို လှမ်း(ရ)မင်ခဲ့ရဖူးသည်ပဲ။ မနွေ သူတို့အပါးမှ ထွကခွါလာတော့ ကျော်သူ၏ တိတ်တခိုး သက်(ရ)ပင်းရှိုက်သံကို ကြားလိုက်မိသလိုလို ရှိ၏။ ကောင်မလေး၏ မတိုးမကျယ် စကားသံကတော့ မနွေအပါးမှာ ပျံ့လွင့်လာသည်။ ‘သူ ယူ့ကို ဘာတွေ လာေ(ရပါနေတာလဲဟင်’ ‘အလကားပါ အိုင်ဒါရယ်’ မနွေတို့ ကားလေးနှင့် မရှေးမနှောင်းမှာပင် ကျော်သူတို့ ကားက ထွက်လိုက်လာသည်။ ကောင်မလေးက ကားကိုမောင်းလျက်၊ ကျော်သူက ဘေးမှာ ရေဘင်မျက်မှန်တပ်ကာ လိုက်ပါလာသည်။ သူတို့ကားလေး မနွေတို့ဘေးမှ (ရ)ဖတ်တက်သွားသည်။ ‘အဲဒါ စောစောက ညီမလေး သွားနှုတ်ဆက်တဲ့သူ မဟုတ် လား’ မနွေခင်ပွန်းက မေးသ(ရ)ဖင့် ခေါင်းညိတ်(ရ)ပလိုက်သည်။ ‘သူ သီချင်းရေးဆရာ မင်းသီတာ မဟုတ်လား၊ မနွေနဲ့ ခင်လို့လား’ ‘အိမ်နီးချင်းတွေပဲ အစ်ကိုကြီး၊ ဒါပေမယ့် မခင်ပါဘူး၊ အလကားလူပါ’ မနွေ၏ ဒေါသသည် ထွက်ပေါက်ရသွားလေသည်။ တစ်ချိန်က အထင်ကြီးလေးစားကာ ချစ်ခင်ကျွမ်းဝင်ခဲ့ရသော သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ကို ယခုအချိန်မှစ၍ အ(ရ)ပီးအပိုင် စွန့်လွှတ် လိုက်(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်ကြောင်း မနွေက ကြေ(ရငါလိုက်လေ(ရ)ပီ။ [ မိုးဝေမဂ(င)ဇင်း၊ သြဂုတ်၊ ၁၉၈၁ ] ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ တစ်ဝက်တစ်ပျက် ဖွင့်ဟထားသာ (ရ)ပတင်းပေါက်မှတစ်ဆင့် လရောင် သည် (ရ)ဖာကျနေ၏။ တစ်အိမ်လုံးရှိ မီးများကို ပိတ်ထားသ(ရ)ဖင့် လရောင်လဲ့လဲ့သည်သာ လွှမ်း၊ခံလျက်ရှိသည်။ လရောင်ကို နှစ်သက် သည့် နေရာတွင်တော့ ထားတို့ ညီအစ်မနှစ်ယောက်သည် တူညီ ကြသည်။ သမီးလေးသဲသဲသည် အိပ်ပျော်နေ၏။ သဲသဲ၏ မျက်နှာပေါ် တွင် လရောင်တန်းလေး ယှက်(ရ)ဖာကျရောက်နေသည်။ မျက်နှာ တစ်(ရ)ခမ်းသည် အမှောင်ထဲမှာ ကျရောက်ကာ ကျန်တစ်(ရ)ခမ်းက လင်းလက်၍နေသည်။ နုနယ်ချောမွတ်သော အသားအရေသည် သူ့အမေ (ရ)မဝတ်ရည်လိုပင် ဝင်းဝါ၍နေ၏။ သဲသဲ၏အမေ (ရ)မဝတ်ရည် သည်လည်း အသားအရေ စို(ရ)ပည်ချောမွတ်သည့်နေရာတွင် ထင်ရှား လေသည်။ ထားက ဇာ(ရ)ခင်ထောင်ကို ညင်ညင်သာသာလေး ချပေးလိုက် သည်။ (ရ)ခင်ထောင် အနားများကို မွေ့ရာအောက်သို့ အသာအယာ ဖိသွင်းသည်။ (ရ)မဝတ်ရည် ရှိစဉ်ကလည်း သည်သို့ပင် (ရ)ခင်ထောင်ချပေး ရတတ်သည်ကို သတိရ(ရ)ပန်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် (ရ)ခင်ထောင်ကို ဘယ်တော့မျှ တစ်ခါတည်းချ(ရ)ပီး မအိပ်တတ်ပေ။ အိပ်ချင်မူးတူး(ရ)ဖင့် ေ(ရ)ခပစ်လက်ပစ် အိပ်ပစ်လိုက်တတ်သည်။ (ရ)ခင်တွေ ကိုက်လွန်းမက ကိုက်၍ အိပ်မရတော့မှ (ရ)ခင်ထောင်ကို ေ(ရ)ခမ(ရ)ဖင့် ညှပ်(ရ)ပီး ဆွဲချတတ် လေသည်။ အခန်းထဲမှ မီးရောင်ကို (ရ)မင်နေရ(ရ)ပီး အသံတိတ်ဆိတ် နေသည်ကို သတိထားမိ၍ သွားကြည့်သည့်အခါ (ရ)မဝတ်ရည် (ရ)ခင်ထောင်မချဘဲ အိပ်နေသည်ကို တွေ့ရတတ်လေသည်။ မီးလုံး(ရပါလဲ့လဲ့လေးကို ဖွင့်(ရ)ပီး (ရ)ပတင်းတံခါးနှစ်ချပ်လုံးကို ပိတ်လိုက်ရသည်။ သဲသဲ အအေးမိသွားမှာ စိုးသည်။ သဲသဲသည် ယနေ့ပင်ပန်း၍လည်း နေသည်။ သဲသဲတို့အလုပ် သည်မျှ ပင်ပန်း ကြောင်းကိုလည်း ထားကိုယ်တိုင် ယနေ့မှ သေသေချာချာ သိ(ရ)မင်ရ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်သည်။ သည်တော့မှလည်း ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်တစ်ယောက် မည်မျှ ပင်ပင်ပန်းပန်း လှုပ်ရှားနေခဲ့ရရှာသည်ကို စာနာမိတော့သည်။ ယခု (ရ)မဝတ်ရည်၏ သမီးလေး သဲသဲသည်လည်း သူ့အမေလိုပင် နွမ်းနယ်စွာ အိပ်ပျော်၍ နေရှာလေ(ရ)ပီ။ သဲသဲကို သည်သို့(ရ)ဖစ်စေရန် ထား မလိုလားပေ။ သို့သော် သဲသဲကို တားမရခဲ့။ သဲသဲသည် သူ့ အမေလိုပင် ခေါင်းမာ၏။ (ရ)မဝတ်ရည်တုန်းကလည်း မည်သူကမျှ သဘောမတူသည့်ကြားက ရုပ်ရှင်မင်းသမီးအလုပ်ကို လုပ်ခဲ့သည်။ သည်အတွက် ထားတို့မိသားစုကြားမှာ စိတ်လှုပ်ရှားစရာ (ရ)ပဿနာတွေ မွေးဖွားခဲ့ရသည်။ ယခုလည်း သဲသဲအတွက် ထားမှာ စိတ်လှုပ်ရှားစရာ (ရ)ပဿနာတွေနှင့် ရင်ဆိုင်ရ(ရ)ပန်(ရ)ပီ။ ‘အို သမီး ရုပ်ရှင်မရိုက်ရဘူး၊ မရိုက်ရဘူး’ ထားသည် စိတ်လှုပ်ရှားစွာ အော်ခဲ့၏။ သဲသဲသည် သူ၏ တစ်ဦးတည်းသော မှီခိုအားထားရာ လူသားတစ်ဦး(ရ)ဖစ်သည့် ထားကို မျက်လုံးလေး အကြောင်သားနှင့် ငေးကြည့် နေခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုမျက်လုံးများထဲတွင် စိတ်ပျက် လက်လျှော့သွားသည့် အဓိပ္ပာယ်ကို မ(ရ)မင်ရပေ။ (ရ)မဝတ်ရည်ကဲ့သို့ပင် တောက်ေ(ရပါင်စူးရှ၍ ညှို့ဓာတ်ပါသော မျက်လုံးများကို (ရ)ပန်ကြည့်လိုက်မိသည့်အခိုက်မှာပင် သည်တစ်ကြိမ် တွင်လည်း ထားတို့ အလျှော့ပေးရဦးမည်ကို အတပ် သိလိုက်လေသည်။ ‘သမီးက ငယ်ပါသေးတယ်ကွယ်၊ ကျောင်းနေရဦးမယ်၊ စာတွေ အများကြီး သင်ရဦးမယ်လေ’ ထားက သဲသဲ၏ ကိုယ်လုံးလေးကို ရင်ခွင်ထဲဆွဲသွင်းကာ ေ(ရပါခဲ့သည်။ သဲသဲသည် သူ၏ အညိုရောင်သမ်းသော ဆံပင်ကောက် ကောက်လေးများကို ထားရင်ခွင်ကြားမှာ ပွတ်သပ်နေစေကာ တိုးတိုးနွဲ့နွဲ့လေး (ရ)ပန်ေ(ရပါသည်။ ‘သမီး စာသင်မပျက်စေရပါဘူး မေမေထားရယ်၊ သမီး စာမေးပွဲကို အောင်အောင်၊ကိးစားပါ့မယ်၊ သမီးကို ခွင့်၊ပပါနော်’ ထားသည် သူ့ဘဝ တစ်ဝက်ကျော်ကျော်ကို အပ်နှံခဲ့ရသည့် သဲသဲ၏ အလိုဆန္ဒများကို ဆန့်ကျင်လို(ရ)ခင်း မရှိသည်မှာလည်း အမှန်ပင်။ ထိုအခါ သဲသဲကို စည်းရုံးဆွဲဆောင်ခဲ့သည့် ကိုအောင်ကိုး ကိုသာ ဒေါသ(ရ)ဖစ်မိရသည်။ သူသာ သဲသဲနှင့် မဆုံ(ရ)ဖစ်ခဲ့လျှင် သည်(ရ)ပဿနာတွေ ပေါ်ပေါက်လာစရာ အကြောင်းမရှိပေ။ (ရ)မဝတ်ရည်ထားခဲ့သော ကားလေး(ရ)ဖင့် သဲသဲကို ကျောင်းသို့ လာအပို့ ကိုအောင်ကိုးနှင့် (ရ)ပန်ဆုံခဲ့ရ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ ကျောင်းဘေး တံခါးပေါက်မှာ ကားကိုရပ်ကာ သဲသဲ ဆင်းသည်ကို စောင့်ကြည့် နေခဲ့သည်။ သဲသဲသည် သူ့ထုံးစံအတိုင်း ကားတံခါးကို ဒိုင်းခနဲ (ရ)မည်အောင် (ရ)ပန်ပိတ်လိုက်သည်။ ထားကိုလည်း ရယ်ကျဲကျဲ(ရ)ဖင့် လှည့်ကြည့်သည်။ ‘အို ဆောရီး မေမေထား၊ သဲသဲ ကားတံခါးပိတ်တာ ကြမ်းသွားတယ်နော်၊ သဲသဲသွားတော့မယ်၊ တာ့တာ’ သဲသဲက လက်(ရ)ပကာ စကြင်္ံလမ်းအတိုင်း လျှောက်သွားသည်။ ထားက သဲသဲကို မျက်စိတစ်ဆုံး ကြည့်(ရ)ပီးမှ (ရ)ပန်လည်ထွကခွါရန် (ရ)ပင်သည်။ ‘နေကောင်းရဲ့လား ထား’ ကားရှေ့ခန်း တံခါးနားကပ်ကာ ခေါင်းငုံ့(ရ)ပီး နှုတ်ဆက်လိုက် သူကြောင့် ကားစတီရာရင်ကို ကိုင်ထားသော ထား၏ လက်များ တန့်သွားသည်။ ‘သြော် ကိုအောင်ကိုးပါလား၊ ကောင်းပါတယ်ရှင်’ ချက်ချင်း မောင်းထွက်သွားချင်စိတ် ပေါ်လာသော်လည်း ရိုင်းရာကျမည်စိုး၍ ခဏရပ်နေလိုက်ရသည်။ တစ်ဘက်လူကလည်း သည်မျှနှင့် မ(ရ)ပီးသေး။ ကိုင်းထားသော ကိုယ်ကို (ရ)ပန်မမတ်သေးဘဲ ဆွေမျိုးရင်းချာတွေ ရုတ်တရက် (ရ)ပန်တွေ့သလို ဝမ်းသာအားရ အမူအရာတွေ (ရ)ပနေ(ရ)ပန်သည်။ ‘စောစောက ကလေးက’ ထား သည်းမခံချင်တော့။ လျှာရှည်လိုက်တာဟု စိတ်ထဲက ကက်ကက်လန် ရန်တွေ့နေမိသည်။ ‘သမီးလေ’ ခပ်တိုတိုပင် ေ(ရ)ဖလိုက်၏။ ‘ဒေါ်ထားထားရီ အိမ်ထောင်မကျသေးဘူးဆိုတာ ကျွန်တော် သိပါတယ်ဗျာ’ တစ်ဆိတ်တော့ လွန်လွန်း(ရ)ပီဟူသော အကြည့်(ရ)ဖင့် ထားက ကြည့်လိုက်မိသည်။ သူ့မျက်နှာကို သေသေချာချာ (ရ)မင်ရတော့လည်း အားနာသွားမိလေသည်။ သူသည် (ရ)မဝတ်ရည် လေးစားသော ဆရာ သမား တစ်ဦး(ရ)ဖစ်၏။ ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်နှာကို ထောက်ရပေမည်။ ‘(ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ သမီးလေးမဟုတ်လား ဟင်’ သူက မေး(ရ)ပန်သည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ သူ (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ သမီးပဲ’ နောက်မှ ကားတစ်စီးက ဟွန်းတီးလိုက်သည်ကို ထား ဝမ်းသာသွားသည်။ ‘သွားမယ်နော်’ ထားက ခပ်သွက်သွက် နှုတ်ဆက်လိုက်၏။ အလွန်လျှာရှည် သော လူတစ်ယောက် ပလက်ဖောင်းဘေးမှာ ကျန်ရစ်လေသည်။ ထိုနေ့က ရုံးမှာ အလုပ်လုပ်နေရသော်လည်း စိတ်ကမေ(ရ)ဖာင့်။ မတွေ့ချင်သည့် အသိုက်အဝန်းမှ လူတစ်ယောက်ကို တွေ့လိုက်ရသည့် အတွက် စိတ်ထဲမှာ ကြီးစွာ အနှောင့်အယှက် (ရ)ဖစ်နေမိသည်။ သူတို့ တွေနှင့် ကင်းကင်းကွာကွာ (ရ)ဖစ်ခဲ့သည်မှာ ကြာ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်၏။ (ရ)မဝတ်ရည် ရှိစဉ်ကတော့ သူတို့ကို ရှောင်လွှဲ၍ မရခဲ့။ သူတို့သည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ ဘဝတစ်ဝက်ကျော်ကျော်ကို အပိုင်ယူထားကြသည်။ ဒါကြောင့်လည်း (ရ)မဝတ်ရည်၏ ဘဝနှင့် အသက်ကွဲအက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ သူတို့ကို ထား မတွေ့ချင်ပေ။ သူတို့ကို (ရ)မင်ရလျှင် (ရ)မဝတ်ရည်ကို သတိရကာ ဝမ်းနည်းနာကျည်းသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း သူတို့ရှိမည် ထင်ရသော နေရာများကိုပင် ထားက ရှောင်ခဲ့သည်။ ယနေ့တော့ မလွှဲမရှောင်သာ၍ တွေ့ခဲ့ရ(ရ)ပီ။ တွေ့(ရ)ပန်တော့ လည်းမကသိကျိုးကျွန်၊ပ၍ မကောင်းသည့် လူတစ်ယောက် (ရ)ဖစ်နေ (ရ)ပန်သည်။ ကိုအောင်ကိုးသည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ဘဝကို ေ(ရပါင်းလဲစေခဲ့ သူဟုလည်း ဆိုနိုင်သည်။ ကိုအောင်ကိုးနှင့် စကားေ(ရပါတိုင်း (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်လုံး များသည် လေးစားခင်မင်မှု(ရ)ဖင့် ကြည်လင်နေကြစ(ရ)မဲပင်။ (ရ)မဝတ်ရည် သည် သူချစ်သော အစ်မ ထားကိုလည်း ကိုအောင်ကိုးနှင့် လိုလို လားလား ခင်မင်စေချင်ခဲ့သည်။ ‘မမထားသာ ရုပ်ရှင်ရိုက်မယ်ဆိုရင် (ရ)မထက်တောင် စွံ့မှာတဲ့၊ အစ်ကို အောင်ကိုးက ေ(ရပါနေတယ် မမထားရေ’ ထားကိုလည်း သူတို့ စကားဝိုင်းထဲသို့ မကြာခဏ ဆွဲသွင်း တတ်ခဲ့သည်။ ထိုအခါ ထားက စာအုပ်တစ်အုပ်ကို အဖတ်မပျက်ဘဲ ‘ထားက ကင်မရာရှေ့ရပ်ရမယ်ဆိုရင် ဓာတ်ပုံတောင် ရိုက်ချင် တာ မဟုတ်ဘူး’ ထိုအခါ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့ဆရာကို အားနာဟန်(ရ)ဖင့် မျက်နှာကလေး ပျက်သွားတတ်(ရ)ပီး ‘မမက အပျိုကြီးပီပီ ဘုကန့်လန့် ကြီး ဆရာရဲ့’ဟု ရယ်ရယ်မောမောနှင့် ေ(ရပါတတ်သည်။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည်၏ အပေါင်းအသင်း အားလုံးထဲတွင်တော့ ကိုအောင်ကိုး တစ်ယောက်သာ ထား၏ မျက်စိထဲမှာ တွေ့သည်ကို ဝန်ခံရပေမည်။ ကျန်လူတွေကိုတော့ ထား မုန်းလည်း မုန်းသည်။ သဝန်လည်း တိုသည်။ သူတို့သည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ အလှအပနှင့် အောင်(ရ)မင်ကျော်ကြားမှုကို(ရ)မင်၍ တဒဂင်္ လာရောက်ခိုနားနေကြသူများ ဟု ရင့်ရင့်သီးသီး တွေးမိသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်လည်း ဒါကို သိသင့် သလောက်တော့ သိခဲ့မည်သာ။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အလုပ် ဘက်မှ အ(ရ)မဲကာကွယ် ရပ်တည်ခဲ့သူသာ (ရ)ဖစ်ပေသည်။ ‘(ရ)မတို့ဘဝကို နားလည်စမ်းပါ မမရယ်’ (ရ)မဝတ်ရည် အ(ရ)မဲေ(ရပါခဲ့သော စကား (ရ)ဖစ်၏။ ထိုနည်းလည်း ကောင်း (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့ခင်ပွန်း ကိုစိုးနိုင်ကိုလည်း မကြာခဏ ေ(ရပါခဲ့ရပေလိမ့်မည်။ ‘(ရ)မတို့ဘဝကို နားလည်စမ်းပါ မောင်ရယ်’ သည်လိုနှင့်ပင် (ရ)မဝတ်ရည်သည် မည်သူ၏ နာလည်မှုကိုမျှ မခံရရှာဘဲ ဘဝဇာတ်သိမ်းခဲ့ရရှာလေသည်။ သည့်နောက်တော့ (ရ)မဝတ်ရည်နှင့်အတူ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသိုက် အဝန်းသည်လည်း ထားတို့မိသားစုနှင့် အဆက်အသွယ်(ရ)ပတ်ခဲ့သည်။ ယခု သုံးနှစ်ကျော်ကာလမှာ ၊ဗန်းခနဲ ဆုံဆည်းလိုက်ရသည့် ကိုအောင်ကိုးကြောင့် ထားရင်ထဲမှာ ဝေဒနာတွေ အသစ်(ရ)ပန်လည် မွေးဖွားလာရသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ဟာ ထားတို့ရဲ့ စံပယ်၊မိင်ဂေဟာမှာ ချစ်စရာအကောင်းဆုံး သမီးရတနာတစ်ပါး (ရ)ဖစ်ခဲ့ရသည် မဟုတ်လား။ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့် အတွက် မည်သူ့ကိုမျှ ခွင့်မလွှတ်ချင်။ + + + စံပယ်၊မိင်ဟူသော နာမည်ကို (ရ)မဝတ်ရည်ကပဲ ပေးခဲ့၏။ သည်တုန်း ကတော့ သမီးကြီး ထားထားရီက အေးဆေး ထုံအသလောက် သမီးငယ် (ရ)မ(ရ)မရီက ထက်(ရ)မက်ထူးချွန်သည် ဆိုကာ ဖေဖေရော မေမေကပါ ကျေနပ်ခဲ့ကြ၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် အလှအပလည်း ၊ကိက်သည်။ အနုပညာမျက်စိလည်း ရှိသည်။ (ရ)မက်ပင်တွေ တောထ နေသော (ရ)ခံကို (ရ)မဝတ်ရည်က ဦးဆောင် ရှင်းလင်း၏။ အစ်ကိုကြီး၊ ထားနှင့် (ရ)မဝတ်ရည်တို့ သားသမီး သုံးယောက်ရှိသည့်အနက် (ရ)မဝတ်ရည်သည် မိန်းကလေးလိုလည်း လှပ၏။ ယောကျ်ားလေး တစ်ယောက်လိုလည်း သွက်လက်၏။ ဖေဖေက အရာရှိကြီးတစ်ဦးမို့ ထည်ထည်ဝါဝါ နေသော်လည်း မေမေက အညာသူ ရိုးရိုး(ရ)ဖစ်၏။ အရှက်အကြောက်လည်းကြီးသည်။ ဖေဖေ့ကို သားသမီးတွေရှေ့မှာ မည်သို့မျှ အမည်တပ်မခေါ်ဘဲ စကားေ(ရပါသူ (ရ)ဖစ်၏။ အစ်ကိုကြီးကျော်လှိုင်က ဖေဖေ့လိုပင် ထွားထွားကျိုင်းကျိုင်း နှင့် ခန့်(ရငါးသူ(ရ)ဖစ်သည်။ အေးအေးဆေးဆေး နေတတ်သော်လည်း ဒေါသကြီးသည်။ စိတ်ကလည်း (ရ)ပတ်သည်။ ထားကတော့ မေမေ၏ ဆုံးမသွန်သင်မှုအောက်မှာ အေးဆေးစွာနေထိုင်ရင်း ထမင်းဟင်းချက်ဖို့၊ သမားရိုးကျ သွားလာနေထိုင်ဖို့ကလွဲလျှင် လောကအကြောင်း ဘာမျှ မသိခဲ့။ သိအောင်လည်း မ၊ကိးစားခဲ့။ ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်သာ မူခွဲသည်။ ညီအစ်မ နှစ်ယောက်လုံး မေမေ့လိုအသားမညိုဘဲ ဖေဖေ့ ဘက်လိုက်ကာ အသား(ရ)ဖူကြသည်။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည်က နု(ရ)ပီး ညက်နေ(ရ)ခင်းမှာ ပိုသည်။ မျက်လုံးများကလည်း ပိုမိုတောက်ပကြ သည်။ မျက်တောင်များက ရှည်လျား(ရ)ပီး စင်းကျနေသည်။ နောက် တော့လည်း ထိုမျက်တောင်များကို ကော့ညွှတ်သွားအောင် (ရ)မဝတ်ရည် လုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ကို တစ်အိမ်လုံးက ချစ်ကြ၏။ အငယ်ဆုံးမို့ အရေးပေးကြသည်။ အလှဆုံးမို့ ဂုဏ်ယူကြသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က လှရုံသာမက စကားလည်း တတ်၏။ စကားလုံးလှလှတွေကို သူ ေ(ရပါတတ်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် စာဖတ်လည်း ဝါသနာပါ၏။ စာအုပ်ထဲက မိန်းကလေးသည် သူ (ရ)ဖစ်နေတတ်သည်။ ထိုစဉ်ကတည်း က (ရ)မဝတ်ရည်မှာ အနုပညာဗီဇ ကိန်းအောင်းနေသည်ကို ထားတို့ ဖေဖေ မေမေတို့ မသိခဲ့။ ‘အိမ်ရှေ့မှာ စံပယ်ပင်တွေ စိုက်မယ်မေမေ၊ (ရ)မတို့အိမ်ကိုလဲ စံပယ်၊မိင်ဂေဟာလို့ နာမည်ပေးရမယ်’ ထားတို့အိမ်သည် ထည်ထည်ဝါဝါ ခမ်းခမ်းနားနား မဟုတ်။ ကျောက်ကုန်းရှိ (ရ)ခံဝန်းကျယ်ကျယ်ထဲမှာ အိမ်တစ်လုံးကို သပ်သပ် ရပ်ရပ် ဆောက်ထား(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အိမ်မှာ မာလီ လည်း မထား၊ ဒရိုင်ဘာလည်း မထားခဲ့။ ထမင်းချက် အဖော် အလှော်အ(ရ)ဖစ် မေမေ့တူမတစ်ယောက်ကို ခေါ်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် ထားတို့အိမ်သည် ဘေးက ‘သီရိဂေဟာ’တို့၊ ‘အေးရိပ်သာ’တို့လိုလည်း နာမည် သတ်သတ်မှတ်မှတ် မရှိ။ ဤသည်ကို (ရ)မဝတ်ရည်က ေ(ရပါင်းလဲပစ်ခဲ့သည်။ (ရ)မဝတ်ရည် အရွယ်ရောက်(ရ)ပီး များမကြာမီ ထားတို့အိမ်သည် စံပယ်၊မိင်အ(ရ)ဖစ် အမည်ရော အသွင်ပါ ေ(ရပါင်းခဲ့ သည်။ သည်လို အရည်အသွေး ရှိသည်ကိုပင် ဖေဖေက သဘော ကျကာ သမီးငယ်က ထက်(ရ)မက်သည်ဟု ဂုဏ်ယူ ဝင့်ကြွားခဲ့၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် စံပယ်၊မိင်၏ အရှင်သခင်မ (ရ)ဖစ်မှန်းမသိ (ရ)ဖစ်ခဲ့ လေသည်။ ထားအနေ(ရ)ဖင့် ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်အပေါ် မနာလို (ရ)ငူစူ(ရ)ခင်း မရှိခဲ့သည်မှာ အမှန်ပင်။ ထားနှင့် (ရ)မဝတ်ရည်သည် အသက်ငါးနှစ် ကျော် ကွာသည်မို့ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ထားကိုယ်တိုင် ချီပိုး ယုယခဲ့ဖူး၏။ မေမေသည် (ရ)မဝတ်ရည်ကို မွေး(ရ)ပီးနောက် ကျန်းမာရေးလည်း မကောင်းတော့။ အစ်ကိုကြီးသည် ကျောင်းမှထွက်(ရ)ပီး အလုပ်လည်းရ၊ မိန်းမ လည်း ရသည့်နှစ်မှာ ဖေဖေ ပင်စင်ယူရသည်။ ထားက တက္ကသိုလ်က ဘွဲ့လက်မှတ်ကို ကိုင်(ရ)ပီး ဟိုဟာ လုပ်ရနိုးနိုး၊ သည်ဟာ လုပ်ရနိုးနိုးနှင့် တွေဝေနေဆဲ ညီမေလေး (ရ)မဝတ်ရည်က ဖူးပွင့်စ စံပယ်ပန်းလို အရွယ်ရောက်သော ယောကျ်ားလေးတို့၏ အိပ်မက်များကို စိုးမိုးစ ၊ပနေလေ(ရ)ပီ။ တစ်နေ့မှာ (ရ)မဝတ်ရည်က စံပယ်၊မိင်အတွက် စိတ်လှုပ်ရှားစရာ အကြောင်းတစ်ခုကို ယူဆောင်လာသည်။ ‘ဒီမှာကြည့်စမ်း မမထား’ ကျောင်းမှ အ(ရ)ပန် အကျင်္ီပင် မလဲသေးဘဲ မဂ(င)ဇင်းတစ်အုပ်ကို ပစ်ချပေးတော့ ထားက ထူး(ရခါးသည် မထင်ဘဲ ကောက်ကြည့် လိုက်၏။ ‘ဟယ်’ ထား၏ အသံက နှစ်ယောက်တည်းသာရှိသော အိပ်ခန်းထဲမှာ အကျယ်ကြီး ထွက်သွားသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က အပေါ်အကျင်္ီကို ချွတ်ပစ်(ရ)ပီး အတွင်းခံအကျင်္ီလေး ဝတ်လျက်က ထား၏ လည်ပင်းကို လာဖက်သည်။ ‘မလှဘူးလား မမထား’ ထားကတော့ လှလည်းလှ ချစ်စရာလည်း ကောင်းသော မဂ(င)ဇင်းစာအုပ်၏ မျက်နှာဖုံးပုံလေးကိုသာ အံ့သြ(ရ)ခင်းကြီးစွာ(ရ)ဖင့် ကြည့်နေမိသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် သူကိုယ်တိုင်က ဖေဖေ မေမေတို့ကို မတိုင်ပင်ဘဲ ဘာတစ်ခုမျှ မလုပ်ခဲ့သည့် အစဉ်အလာကို ညီမလေးက ချိုးဖောက်လိုက်(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်ကြောင်း ထား နားလည်လိုက်သည်။ ညီမလေးသည် ဓာတ်ပုံထဲမှ ၊ပံး၊ပံးလေး(ရ)ဖင့် သူ့ကို(ရ)ပန်ကြည့် နေ၏။ အို ညီမလေး၏ မျက်တောင်များကလည်း ကော့ရွှန်းလို့ ပါလား။ ဒါတွေကို သူ ဘယ်လို လုပ်ခဲ့ပါလိမ့်။ ထားကတော့ သူ့အမေ အညာသူမကြီးလိုပင် ရိုးသားစွာ အံ့သြနေသည်။ မျက်နှာဖုံး ဓာတ်ပုံရှင် (ရ)မဝတ်ရည်၊ အလုပ်အကိုင် ကျောင်းသူ၊ မိဘ အ(ရ)ငိမ်းစားရေဟ့နေကြီး ဦးဘရီ၊ ဒေါ်ဒေါ်နွဲ့၊ ဝါသနာ စာပေ ရုပ်ရှင်တဲ့။ (ရ)မ(ရ)မရီကနေ(ရ)ပီး (ရ)မဝတ်ရည် (ရ)ဖစ်သွားခဲ့လေ(ရ)ပီ။ ဤသည်ကတော့ စံပယ်၊မိင်၏ ပဏာမစိတ်လှုပ်ရှားစရာလေး ပင် (ရ)ဖစ်လေသည်။ သည်အတွက် ဖေဖေက အ(ရ)ပစ်တင်စကား မဆို သော်လည်း သူ့သဘောနှင့်သူ လုပ်တတ်သော (ရ)မဝတ်ရည်၏ အ၊ပအမူကို ကွပ်ကဲစ၊ပလာသည်။ ‘သမီးလုပ်ချင်တာကို ခွင့်၊ပနေကျပဲ၊ ဖေဖေတို့ကို တိုင်ပင်သင့် တာပေါ့ကွယ်’ ‘ဟုတ်ကဲ့ ဖေဖေ၊ သမီး ကျောင်းမှာ ဓာတ်ပုံ အပျော်ရိုက်ရင်း နဲ့ ဓာတ်ပုံဆရာက သဘောကျလို့ မျက်နှာဖုံးပုံ သုံးလိုက်တာပါ၊ သမီးကလဲ တကယ်ပါမယ် မထင်လို့ ခွင့်၊ပလိုက်တယ်’ (ရ)မဝတ်ရည်စကားများမှာ မုသားတစ်ဝက်ပါနေသည်ကို ထားက သိသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ၏ နဂိုလှ(ရ)ပီးသား မျက်နှာလေးကို မိတ်ကပ်တင်၍ (ရ)ခယ်မှုန်းခဲ့သေးသည် မဟုတ်လား။ မေမေကတော့ ‘သမီးက ဒီလိုတော့လဲ မင်းသမီးလေးကျနေတာပဲ’ဟု မိခင်တို့၏ နှစ်သိမ့်(ရ)ခင်းမျိုး(ရ)ဖင့် ေ(ရပါခဲ့သည်။ ထိုနေ့က (ရ)မဝတ်ရည် ပျော်နေသည်ကို ထား မမေ့နိုင်။ ညအိပ်ရာဝင်တော့ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့စိတ်ကူးနှင့်သူ ချုပ် ခိုင်းထားသော ညဝတ်အကျင်္ီ လှလှလေးကိုဝတ်ကာ ထား၏ ခုတင် ဆီသို့ ကူးလာခဲ့သည်။ ‘တော်ပါသေးရဲ့ မမရယ်၊ ဖေဖေ ဆူများ ဆူမလားလို့ လန့်နေတာ၊ ဓာတ်ပုံရိုက်တဲ့နေ့ကလဲ တစ်နေကုန်ပဲ၊ ဓာတ်ပုံဆရာက စိတ်၊ကိက် ရိုက်ယူသွားတာ မမရဲ့၊ ဘယ့်နှယ်လဲ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး (ရ)ဖစ်နိုင်ပါ့မလား ဟင်’ တက်ကြွစွာ ေ(ရပါနေသော (ရ)မဝတ်ရည်ကိုကြည့်ကာ ထား မျက်လုံးများ ဝိုင်းသွားသည်။ (ရ)ခင်ထောင်ကို မ ကာ အိပ်ရာထက်မှ ထထိုင်လိုက်ရ၏။ ‘ညီမလေးက တကယ်ပဲ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး လုပ်ချင်လို့လား ဟင်’ ‘အို လုပ်ချင်တာပေါ့ မမရယ်’ သည်တုန်းကလည်း အခန်းထဲမှ မီးများကို ပိတ်ထားသ(ရ)ဖင့် လရောင်လဲ့လဲ့သည် ယှက်(ရ)ဖာကျရောက်နေခဲ့သည်။ အသားလှဆီ လိမ်းထားသ(ရ)ဖင့် (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်နှာသည် လရောင်အောက်မှာ ေ(ရပါင်လက်ချောမွေ့နေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အလှကို မွေး(ရ)မူနေခဲ့(ရ)ပီ။ ‘ဒါတော့ ဖေဖေ မေမေတို့က သဘောတူမှာ မဟုတ်ပါဘူး’ (ရ)မဝတ်ရည်က ယဲ့ယဲ့လေး ၊ပံး၏။ ‘သဘောမတူလဲ တူအောင်ေ(ရပါရမှာပေါ့ မမရယ်၊ ဖေဖေက ပညာမတတ်ပေမယ့် ရှေးဆန်တာ ညီမလေးသိပါတယ်၊ ဒီခေတ်ထဲမှာ မင်းသမီးလုပ်တာများ ဆန်းလားမမရာ၊ လော်လီဖောက်(ရပါးတဲ့ အလုပ်မှ မဟုတ်တာ နော’ ္အဒါပေမယ့် ညီမလေး’ ထားက သဘောတရားတွေ ခိုင်ခိုင်မာမာ ချ(ရ)ပနေသော (ရ)မဝတ်ရည်ကို ကြည့်(ရ)ပီး စိတ်ရှုပ်ထွေးလာသည်။ ‘ဘာလဲဟင်’ (ရ)မဝတ်ရည်က ခုတင်ပေါ်မှ ထရင်း မေး၏။ ‘မမကလဲ သဘောမတူဘူး’ ‘အိုး’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ပခုံးလေးကို တွန့်(ရ)ပကာ သူ့ခုတင်ဆီသို့ ကူးသွား၏။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ကိုယ်လုံးလေးသည် အနေတော်ရှိကာ ကြည့်ကောင်းနေသည်ကို သတိထားမိ(ရ)ပန်လေသည်။ ္အမမကလဲနော်၊ ဒါကြောင့်လဲ တက္ကသိုလ်မှာ လေးနှစ်နေလာ(ရ)ပီး မစွံခဲ့တာပဲ၊ (ရ)မသာ တက္ကသိုလ်ရောက်ရင်တော့ လမ်းစပွင့်သွား(ရ)ပီ၊ ရုပ်ရှင်နယ်ထဲ ရောက်နိုင်အောင် အဆက်အသွယ် ကောင်းကောင်း ရှာရမယ် ဟင်း ဟင်း’ ထားသည် ပို၍ ထိတ်လန့်သွားလေသည်။ ‘ဘာတွေ ေ(ရပါနေတာလဲ (ရ)မ(ရ)မ၊ မင်း အကြံအစည်ဟာ သိပ် အန ္တရာယ်များတယ်’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အိပ်ရာပေါ် ပစ်လှဲလိုက်၏။ ‘ဒါတော့ ကြည့်ရှောင်ရမှာပေါ့ မမရာ၊ အင်းပါလေ၊ ဒါတွေက တကယ်(ရ)ဖစ်ချင်မှ (ရ)ဖစ်လာမှာပါ၊ ကဲ စိတ်ကူးယဉ်(ရ)ပီး အိပ်လိုက်ဦး မယ်နော်’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ကလေးတစ်ယောက်လိုပင် ေ(ရပါကာ မျက်လုံး များကို မှိတ်ထားလိုက်သည်။ နောက်တော့လည်း သူ(ရ)ဖစ်ချင်သလို (ရ)ဖစ်လာတော့သည်ပင်။ (ရ)မ(ရ)မရီ ဘဝမှ (ရ)မဝတ်ရည်အ(ရ)ဖစ် သူ့ကိုယ်သူ ေ(ရပါင်းလဲခဲ့သလို တစ်တိုင်း(ရ)ပည်လုံးကလည်း ေ(ရပါင်းလဲ အသိအမှတ် ၊ပခဲ့ရသည်။ စိတ်ကူးယဉ်ရင်း နှစ်နှစ်၊ခိက်၊ခိက် အိပ်ပျော်သွားခဲ့သော (ရ)မဝတ်ရည်ကို ကြင်နာစွာ ကြည့်ရင်း ဇာ(ရ)ခင်ထောင်လေးကို အသာ အယာ ချပေးခဲ့ရလေသည်။ + + + တက္ကသိုလ်မှာ (ရ)မဝတ်ရည်ထင်ပေါ်သည်ကို မည်သူမျှ မ(ရ)ငင်းနိုင်။ ဆေးတက္ကသိုလ်တို့၊ စက်မှုတက္ကသိုလ်တို့က ကျောင်းသားတွေပင် ပထဝီဌာနမှ ဖရက်ရှာ ဘုရင်မ (ရ)မဝတ်ရည်ကို လာရောက်ကြည့်ရှုကြရ သည်ဟု သတင်းကြီးလေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို သိနေသော ထားက (ရ)မန်မာစာဌာနမှာ နည်း(ရ)ပဆရာမလုပ်ရင်း (ရ)မဝတ်ရည်၏ လှုပ်ရှားမှုများကို နားစွင့်နေရသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အလှကို မွေး(ရ)မူသည်ကလွဲ၍ ကလေးတစ်ယောက်လိုပင် အ(ရ)ပစ် ကင်းစင်စွာ နေခဲ့၏။ သို့သော် တက္ကသိုလ်နယ်ေ(ရ)မ၏ တစ်နှစ်တာ ကာလသည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ သတင်းကို ဆောင်ယူဖို့ များစွာလုံလောက် ခဲ့လေသည်။ တက္ကသိုလ် အနုပညာအသင်းမှာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အကနှင့် အလှဂုဏ်သည် ထင်ပေါ်ခဲ့(ရ)ပန်သည်။ သူ့နာမည်ကိုလည်း (ရ)မဝတ်ရည် ဟု အ(ရ)ပီးအပိုင် ေ(ရပါင်းခဲ့သည်ဆိုတော့ (ရ)မဝတ်ရည်ဟူသော အမည် လှလှလေးသည် ကျောင်းတော်သားတို့၏ နှုတ်ဖျားမှာ တမ်းတစရာ စွဲလမ်းစရာ အမည်လေး(ရ)ဖစ်၍ လာလေသည်။ သည်အချိန်မှာ (ရ)မဝတ်ရည်က သူ့ရည်ရွယ်ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်သည်။ စာစောင်တွေ၊ မဂ(င)ဇင်းတွေမှာ မျက်နှာဖုံးလှလှလေးအတွက် ဓာတ်ပုံ ဆရာ စိတ်၊ကိက်တွေ့အောင် နေတတ် ၊ပံးတတ်သူမို့ အနုပညာလောက က လူတွေ တစ်ဆင့်စကားနှင့် ေ(ရ)ခရာခံလာကြသည်။ ‘ကျောင်းနေတဲ့အချိန်မှာ ဒါတွေကို ဒီလောက် ဦးစားမပေး သင့်ဘူး (ရ)မဝတ်ရည်၊ မင်း ဆင်(ရ)ခင်ဦး’ အေ(ရ)ခအနေ ေ(ရပါင်းလဲလာပုံကို နားလည်သော ထားက ဆရာမကြီးလေသံ(ရ)ဖင့် သတိပေးသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ တုံ့(ရ)ပန်သော အ၊ပံးက ပိုမိုတက်ကြွ၍ပင် နေ(ရ)ပန်သည်။ ‘ဒါတွေကို ဦးစားပေးချင်လို့ (ရ)မ ကျောင်းနေတာလေ မမထား’ ‘မင်း သိပ်စွန့်စားလွန်းတယ်’ ‘စွန့်စားမှ ကိုယ်လိုချင်တာ ရမယ်မဟုတ်လား မမရယ်’ ‘ငယ်သေးတယ် မဟုတ်လား ညီမရယ်၊ လိုချင်တာ မရောက်ခင် နစ်မွန်းသွားမယ်လေ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် လှလှပပလေး ၊ပံး(ရ)ပ(ရ)ပန်၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် တစ်စထက်တစ်စ သူ့မျက်နှာပေါ်မှာ သရုပ်ဆောင်မှု အတတ်ပညာ တွေ သုံးတတ်လာသည်ကို သတိထားမိ(ရ)ပန်သည်။ သူ့အ၊ပံးသည်ပင် ကင်မရာရှေ့မှ အ၊ပံးနှင့် သဋ္ဌာန်တူလာသည်။ ‘အသက်ငယ်တဲ့ အချိန်မှာ အလုပ်လုပ်လို့ အကောင်းဆုံးပဲ မမရဲ့၊ အရွယ်ကောင်းတုန်းလေ၊ ၊ကိးစားဖို့ အချိန် များများ ရတာပေါ့’ ထားသည် (ရ)မဝတ်ရည်ကို စကားအနိုင် ေ(ရပါနိုင်အောင် ၊ကိးစားနေရ(ရ)ပန်သည်။ ‘၊ကိးစားရင်းနဲ့ တိုးတက်လာရင်တော့ ကောင်းတာပေါ့ (ရ)မဝတ်ရည်’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အ၊ပံးသည် အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုး ဆောင်သွား (ရ)ပန်သည်။ ‘အရင်တုန်းက ညီမလေးကို မမ ဘယ်လိုခေါ်သလဲ ဟင်’ ထားသည် ရုတ်တရက်တွေဝေသွား၏။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်နှာ လှလှလေးမှ လွှဲဖယ်ကာ ညဝတ်အကျင်္ီပါးပါးအောက်မှ ရင်ညွန့်လှလှ လေးကို ငေးကြည့်နေမိ၏။ (ရ)မဝတ်ရည်က သူသဘောကျသည့်အခါ ၊ပမူတတ်သည့် အလေ့အတိုင်း ထားဆီသို့ ထလာ(ရ)ပီး ပခုံးကို သိုင်းဖက်လိုက်သည်။ ‘အစကတော့ ညီမလေးရေ၊ ဒါမှမဟုတ် (ရ)မ(ရ)မလို့ ခေါ်တယ် မဟုတ်လား မမရယ်၊ စောစောကတော့ ညီမလေးကို (ရ)မဝတ်ရည်လို့ ခေါ်လိုက်တယ် မဟုတ်လား ဟင်’ ‘အို ဒါလောက်ကတော့’ ထားက ညီအစ်မချင်း(ရ)ဖစ်သော်လည်း အလုပ်ခွင်တွင် ဣေ(ရ)န္ဒနှင့် နေရဖန်များ၍ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ကနွဲ့ကလျလုပ်မှုကို ရှက်သလိုခံစား ရကာ (ရ)မဝတ်ရည် သိုင်းဖက်ထားသော လက်မောင်းများကို ေ(ရ)ဖချရန် ၊ကိးစားနေမိသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က တိုး၍ ဖက်လိုက်(ရ)ပီး ‘ခုဆို စံပယ်၊မိင်တစ်အိမ်သားလုံးက ညီမလေးကို (ရ)မဝတ်ရည်လို့ အသိအမှတ် ၊ပနေ(ရ)ပီ မဟုတ်လားဟင်’ (ရ)မဝတ်ရည်ဟု ေ(ရပါင်းလိုက်သော နာမည်ကို အမေ့တူမ မမလှကအစ သဘောကျ နှစ်၊ခိက်ကာ လိုက်ခေါ်ကြသ(ရ)ဖင့် တစ်အိမ် လုံးက (ရ)မဝတ်ရည်၊ (ရ)မဝတ်ရည်နှင့် ခေါ်ကောင်းတိုင်း ခေါ်နေကြ(ရ)ပီ။ ထားသည် သက်(ရ)ပင်းကို ခိုးရှိုက်လိုက်၏။ ‘ဒါကတော့ နာမည်လေးက လှတာကိုးကွယ်’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ထား၏ ပါး(ရ)ပင်ကို လှစ်ခနဲ တစ်ချက် ငုံ့မွှေးလိုက်(ရ)ပီး သူ့ခုတင်ဆီသို့ (ရ)ပန်ေ(ရ)ပးသွားသည်။ ‘နောက်တော့လဲ စံပယ်၊မိင် တစ်အိမ်လုံးသာမက တစ်တိုင်း (ရ)ပည်လုံးက (ရ)မဝတ်ရည်ဆိုတဲ့ နာမည်လှလှလေးကို ခေါ်ချင်လာအောင် လုပ်ရမှာပေါ့ မမရယ်’ ထားက (ရ)မဝတ်ရည်ကို စိတ်မောစွာ(ရ)ဖင့် ငေးကြည့်နေမိသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်တစ်ယောက်ကတော့ မကြာမီပင် လရောင်အောက် မှာ နှစ်နှစ်၊ခိက်၊ခိက် အိပ်ပျော်သွားလေတော့သည်။ + + + အလုပ်မှ (ရ)ပန်လာခါစအချိန် (ရ)ဖစ်၏။ ထားသည် ဆူဆူညံညံ အသံ များကြောင့် အထိတ်တလန့် (ရ)ဖစ်သွားလေသည်။ ဖေဖေနှင့် မေမေ သည် အရွယ်ရလာကတည်းက ခွန်းကြီးခွန်းငယ် ေ(ရပါဆို(ရ)ခင်း မရှိ တော့။ မမလှသည်လည်း တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် နေတတ်သူ(ရ)ဖစ်သည်။ စံပယ်၊မိင်တွင် ရန်ပွဲကို မည်သူ ဖန်တီးလေသနည်း။ စိတ်ထဲက ထင့်ခနဲ (ရ)ဖစ်သွားမိသည်။ ထင်သည့်အတိုင်း (ရ)မဝတ်ရည်သည် (ရ)ပဿနာကို ဆောင်ယူ ခဲ့လေ(ရ)ပီ။ ‘ဒါ ကလေကချေအလုပ် မဟုတ်ပါဘူး ဖေဖေ၊ အနုပညာ အလုပ်ပါ’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသံသည် မောက်မာ(ရ)ခင်း မရှိသော်လည်း စူရှ (ရ)ပတ်သားနေ၏။ ‘အေး အဲဒီ အနုပညာအလုပ်ကနေ(ရ)ပီး ကလေကချေတွေ (ရ)ဖစ်လာတာပေါ့’ သားအဖ နှစ်ယောက်သည် ထမင်းစားခန်းထဲမှာ အချီအချ ေ(ရပါနေကြ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်သည်။ ဆွေးနွေးရာမှ (ရ)ငင်းခုံသည့် အဆင့်ကို ရောက်နေ(ရ)ပီ။ ဖေဖေ့ရှေ့မှာ လက်ဖက်ရည်ပွဲ (ရ)ပင်ထားသော်လည်း အငွေ့သေနေ(ရ)ပီ။ မည်သည့်အချိန်က အစ၊ပသော စကားစစ်ထိုးပွဲ ပေလဲ မသိ။ ထားက အခန်းဝမှာ ရပ်ကြည့်နေမိသည်။ မေမေ့ကို မတွေ့ရ။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ဖေဖေ့ရှေ့တည့်တည့် ကုလားထိုင်မှာ ထိုင်နေ သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်လုံးများ စိုစွတ်၍ အရောင်တောက်နေကြ လေသည်။ ‘အနုပညာရှင်တိုင်း ကလေကချေ မဟုတ်ပါဘူး ဖေဖေရယ်၊ ဟိုးရှေးရှေးတုန်းက အစွဲကြီးနဲ့ ေ(ရပါမနေပါနဲ့’ (ရ)မဝတ်ရည်၏အသံ အနည်းငယ် မာလာသည်။ ဖေဖေ့ကို ဝေဖန်စွပ်စွဲသည့် သဘောသာမက အမူအရာကပါ (ရ)ပလာသည်။ ဖေဖေသည် အခန်းဝဘက်ကို ကျောခိုင်းထားသ(ရ)ဖင့် ထားရောက်နေ သည်ကို မသိပေ။ (ရ)မဝတ်ရည်ကတော့ (ရ)မင်ဟန်တူသော်လည်း မော့မကြည့်။ သူ့တိုက်ပွဲကသာ အရေးကြီးနေသည့် ပုံသဋ္ဌာန်မျိုး။ ‘နင့်ထက် ငါ အစစ အရာရာ နားလည်တယ် (ရ)မ(ရ)မ၊ ငါဟာ ဘာမှနားမလည်တဲ့ နလပိန်းတုံး အဘိုးကြီးတစ်ယောက် မဟုတ်ဘူး ဆိုတာ သိထားဦး၊ လောကအကြောင်းကို နင်ဘာမှ မသိသေးဘူး၊ အမှုပေါင်း သောင်းေ(ရခါက်ထောင်ကို ကိုင်တွယ်လာတဲ့ ငါက သိလို့ ေ(ရပါနေတာ’ ဖေဖေ့မှာလည်း အသက်ကြီးသော်လည်း မာနရှိသေးသည်ပင်။ (ရ)ပီးတော့ သူ့ကိုယ်သူ ယုံကြည်မှုနှင့် ရပ်တည်ခဲ့သူမို့ ပိုဆိုးသည်။ သည်အချက်တွင် သားအဖ နှစ်ယောက်က တူညီနေကြသည်။ ထို့ကြောင့်လည်း အေ(ရ)ခအနေက တင်းမာနေသည်။ ဖေဖေက သူ့ အချစ်ဆုံးသမီးကို ရင့်ရင့်သီးသီး သုံးစွဲခေါ်ဝေါ်နေသည်ကို ကြားရ (ရ)ခင်း(ရ)ဖင့် ဖေဖေ မည်မျှ စိတ်ဆိုးနေ(ရ)ပီကို သိသာသည်။ ဖေဖေ့မျက်နှာ သည် နီနေ(ရ)ပီ။ သူ့ကို အတွေးအခေါ်ဟောင်း သမားကြီးအ(ရ)ဖစ် အစွပ်စွဲခံရသည့်အတွက်လည်း ပို(ရ)ပီး စိတ်ဆိုးသွားပုံရသည်။ မှားသည် (ရ)ဖစ်စေ၊ မှန်သည်(ရ)ဖစ်စေ ပညာတတ် မာနကလည်း ရှိသေးသည် မဟုတ်လား။ ထားက အခန်းထဲဝင်ဖို့သည့်(ရ)ပီဟု တွေးနေဆဲမှာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသံက စူးရှစွာ ပေါ်လာသည်။ ‘ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် ဖေဖေ၊ ဖေဖေက ဘာမဆို တိုင်ပင်ရမယ် ဆိုလို့ တိုင်ပင်တာပဲ၊ သမီးဆုံး(ရ)ဖတ်ချက်ကိုတော့ မ(ရ)ပင်နိုင်တော့ဘူး၊ သမီး အနှစ်နှစ် အလလက မျှော်မှန်းခဲ့ရတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ပဲ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် နေရာမှထ၏။ ဖေဖေ့ကို ကျောခိုင်းကာ ထွကခွါဖို့ (ရ)ပင်သည်။ ‘အေး ကိုယ့်ဆုံး(ရ)ဖတ်ချက်နဲ့ကိုယ် မှန်တယ်ထင်လို့ လုပ်(ရ)ပီ ဆိုရင် (ရ)ဖစ်လာသမျှကို ကိုယ်တစ်ယောက်တည်းခံ၊ ဘယ်သူ့ကိုမှ အနှောင့်အယှက် မပေးနဲ့၊ နောက်ကိုလဲ ဘာမှ မကြားချင်ဘူး၊ သွား သွား၊ သွားစမ်း’ ဖေဖေ၏ ဒေါသတကြီး အော်ဟစ်သံနှင့်အတူ ပစ်ပေါက် လိုက်သော လက်ဖက်ရည်ပန်းကန်သည် အခန်းထဲမှ ထွကခွါစ ၊ပနေ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သော (ရ)မဝတ်ရည်၏ ေ(ရ)ခထောက်များကို လာရောက် ထိမှန်(ရ)ပီးမှ ကွဲကြေသွားသည်။ ‘အို ဖေဖေ’ ထားက အထိတ်တလန့် အော်လိုက်မိသော်လည်း (ရ)မဝတ်ရည် ကတော့ တုန်လှုပ်ရ(ရ)ခင်းမရှိဘဲ နှုတ်ခမ်းကို တင်းတင်းစေ့ကာ ထွက်လာလေသည်။ ‘ညီမလေး’ ထားက (ရ)မဝတ်ရည်၏ ပခုံးလေးကို ဆီး၍ကိုင်ကာ ခေါ်လိုက်မိ သော်လည်း (ရ)မဝတ်ရည်က ထား၏ လက်များကို ပုတ်ချ(ရ)ပီး အခန်း အ(ရ)ပင်သို့ ထွက်သွား၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် အားလုံးကို စိန်ခေါ်ခဲ့လေ(ရ)ပီတည်း။ + + + (ရ)မဝတ်ရည်သည် မည်သူ့ကိုမျှ အပူမကပ်ဘဲ သူ့လမ်းကို ရွေးချယ်ကာ လျှောက်ခဲ့၏။ ဇာတ်ကားလေးတစ်ကားနှစ်ကားမှာ (ရ)မဝတ်ရည်သည် မထင်မရှား ပါလာသည်။ မင်းသမီး၏ဘေးမှာ ငါးစက္ကန့်လောက်မျှ ပေါ်လာ(ရ)ပီး (ရ)မဝတ်ရည်သည် ပျောက်ပျက်သွား၏။ ပိတ်ကားပေါ်မှာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အလှသည်လည်းကောင်း၊ နာမည်သည်လည်းကောင်း မှေးမှိန်လှစွာ ဖျပ်ခနဲသာ ထင်ရုံရှိသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အနုပညာ ဆိုသည်ကတော့ ဝေးလေစွ။ အကယ်၍သာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ လှုပ်ရှားမှု လေးကို ငါးမိနစ်မျှ (ရ)ပသခွင့် ရရှိမည်ဆိုလျှင်ပင် (ရ)မဝတ်ရည်ကို ပရိသတ်က မှတ်မိသွားလိမ့်မည်ဟု ထား ထင်၏။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည်တွင် စိတ်ပျက်အားငယ်ဟန် မ(ရ)မင်ရ။ ‘မင်းသမီး (ရ)မင့်ဥမ္မာဟာ တကယ်တော်တာပဲ မမရယ်၊ (ရ)မတော့ သူသရုပ်ဆောင်တာကို တကယ်လားလို့တောင် အောက်မေ့(ရ)ပီး တစ်ခါတစ်ခါ ကြောင်ကြောင်ကြည့်နေမိတယ်၊ အဲဒီအခါ အသစ် (ရ)ပန်လုပ်ရလို့ ဒါရိုက်တာက (ရ)မကို ဒေါပွရော၊ ဟား ဟား’ ညီမလေးသည် အနုပညာကို တကယ် ခုံမင်သည်ဟု ထား ယုံကြည်သည်။ သူ့တွင် အနုပညာရှင်ကို နှစ်လိုကြည်ညိုတတ်သည့် စိတ်ရင်းရှိသည်။ မနာလိုဝန်တို(ရ)ခင်း ကင်း၏။ သို့သော် တစ်ခါတလေတော့ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ရင်ထဲမှ မကျေနပ်ချက်လေးများသည် ပွင့်ထွက်လာတတ်သည်။ ‘သူတို့က ငိုတတ်တာကို တော်တယ်လို့ထင်ကြတယ်၊ ပရိသတ် ကလဲ မျက်ရည်ထွက်အောင် ငို(ရ)ပမှ အလွမ်းပိုင်တယ်လို့ ထင်ကြ တယ်၊ တစ်ခါလောက်များ (ရ)မကို ကင်မရာရှေ့မှာ သေသေချာချာ နေခိုင်းကြည့်စမ်းပါ မမရယ်၊ မျက်ရည်တစ်ပေါက်မှ မကျဘဲ ရင်ထဲနင့်အောင် လွမ်း(ရ)ပလိုက်ချင်တယ်။ ထားသည် (ရ)မဝတ်ရည်ကို ငေးကြည့်မိ(ရ)ပီး ကိုယ့်ညီမကို အထင်ကြီးစိတ်တွေ ဝင်လာမိလေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူခင်း သော လမ်းကို သူ့ဘာသာ လျှောက်ခဲ့(ရ)ပီမို့ သူ့(ရ)ပဿနာတွေကိုလည်း သူ့ရင်ထဲမှာပင် သိမ်းဆည်းထားကြောင်းကိုပါ သိရှိလိုက်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်အစား ရင်မောမိ၏။ စံပယ်၊မိင်တွင် (ရ)မဝတ်ရည်ပါဝင်သော ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား အကြောင်းကို စိတ်ဝင်စားသူဟူ၍ ထားနှင့် မမလှသာ ရှိခဲ့သည်။ ဖေဖေကတော့ မေးလည်း မမေး၊ စကားထဲထည်ေ့(ရပါ(ရ)ခင်းလည်း မရှိပေ။ မေမေကမူ တစ်လောကလုံး သူနှင့်မဆိုင်သလို နေတတ်သူ (ရ)ဖစ်၍ ထည့်တွက်၍မရ။ ကျန်းမာရေးကလည်း မကောင်းတော့ အိမ်(ရ)ပင်လည်းထွက်သည်မရှိပေ။ (ရ)မဝတ်ရည် ဇာတ်ကားရိုက်သည့် နေ့တွင် အတင်းခေါ်၍ တစ်ခါ လိုက်သွားသည်။ ‘မေမေ၊ ညီမလေးနားက ခွါနဲ့နော်’ ထားက မှာသည်ကို အသေစွဲမှတ်ကာ တကောက်ကောက် လိုက်နေ၍ ရိုက်ကွင်းထဲပင် ဝင်တော့မည်သို့ ရှိသည်ဟု (ရ)မဝတ်ရည်က စိတ်ပျက်စွာ (ရ)ပန်ေ(ရပါ(ရ)ပ၏။ နောက်ပိုင်းတွင်တော့ ဖေဖေမသိအောင် မမလှကို ထည့်လိုက်ရသည်။ သို့သော် သိပ်(ရ)ပီး (ရ)ပဿနာမရှိလှပေ။ (ရ)မဝတ်ရည်က ခဏ ခဏ ရိုက်နေရတာမှ မဟုတ်ပေပဲ။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် တစ်နှစ်တော့ စာမေးပွဲအောင်အောင် ေ(ရ)ဖ လိုက်သေး၏။ နောက်နှစ်မှာတော့ (ရ)မဝတ်ရည်က ညည်းညူသည်။ ‘မင်းသမီးဆို(ရ)ပီး ကျောင်းသားတွေက နောက်ကြတယ်၊ ဒါပေမယ့် တကယ်လဲ မင်းသမီး မ(ရ)ဖစ်သေးတော့ ရှက်စရာကြီးပေါ့ မမရာ၊ (ရ)မ ကျောင်းနေချင်တော့ဘူး၊ ဟိုမရောက် ဒီမရောက် ဘဝမှာလဲ ကြာရှည်မနေချင်တော့ဘူး’ သူ့ကိုယ်သူ ယုံကြည်(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သော (ရ)မဝတ်ရည်သည် ပတ်ဝန်း ကျင်ဒဏ်ကို စတင် ခံစားရ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်ကြောင်း ထား နားလည်လိုက်သည်။ ထားကိုတောင် ကျောင်းသားအချို့က (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ အစ်မဆို(ရ)ပီး လက်တို့(ရ)ပကြသေးသည်ကို သိနေရသည်။ အလွယ်တကူ အထင်သေး တတ်(ရ)ပီး စည်းမဲ့ကမ်းမဲ့ ေ(ရပါတတ်သော စကားသံအချို့ကိုလည်း ထား မကြားချင်ဘဲ ကြားရသည်။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည် စိတ်မကောင်း (ရ)ဖစ်မည်စိုး၍ (ရ)ပန်ေ(ရပါမ(ရ)ပခဲ့။ ‘ဒါကြောင့် ေ(ရပါခဲ့တယ်မဟုတ်လား ညီမလေးရယ်၊ ကိုယ်နဲ့ မကျွမ်းဝင်တဲ့ လောကထဲကို သူစိမ်းသက်သက်အနေနဲ့ ဝင်ရောက်ဖို့ ဆိုတာ မလွယ်ပါဘူး၊ ညီမလေးက မရောက်ဖူးတဲ့ဒေသကို အဖော် မပါဘဲ သွားရသလို(ရ)ဖစ်နေတာ’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်လုံးများသည် စိုစွတ်လာသော်လည်း အရောင် မမှေးမှိန်သေး။ နာကျည်းမှုနှင့် မာနသည် သူ့နှုတ်ခမ်း များကိုလည်း တင်းတင်းစေ့နေစေ၏။ ‘ညီမလေး ကျောင်းထွက်လိုက်ရင်တော့ အရှုံးသာ အဖတ် တင်(ရ)ပီး ကျန်ရစ်မှာပေါ့ကွယ်၊ ဒီအလုပ်ကို စွန့်လွှတ်လိုက်ပါတော့၊ ကြာရင် လူတွေကလဲ မေ့သွားမှာပါ’ ထားက ထိုသို့ ထပ်ေ(ရပါတော့ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ချက်ချင်းပင် ကိုယ်ကို (ရ)ပန်မတ်(ရ)ပီး ထားကို စူးရဲစွာ ကြည့်သည်။ ‘မစွန့်နိုင်ဘူး မမ၊ ဘယ်တော့မှ မစွန့်ဘူး’ သည့်နောက်မှာတော့ (ရ)မဝတ်ရည်တစ်ယောက် အိပ်မပျော်သော ညတွေ များလာသည်ကို တစ်ခန်းတည်းနေသော ထားက သိသည်။ ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်သည် လရောင်အောက်မှာ စိုစွတ်သော မျက်လုံး တွေနှင့် မှေးစင်းနေတတ်(ရ)ပန်သည်။ + + + များမကြာမီ (ရ)မဝတ်ရည်သည် စံပယ်၊မိင်အတွက် စိတ်လှုပ်ရှားစရာ (ရ)ပဿနာကို ဆောင်ယူလာ(ရ)ပန်သည်။ ‘(ရ)မ လက်ထပ်တော့မယ် မမထား’ လောကဓမ္မတာအရ ဆန်း(ရပါးသော ကိစ္စရပ်မဟုတ်သော်လည်း မထင်မှတ်သောအချိန်မှာ ကြားလိုက်ရ၍ ထားမှာ ကြီးစွာ အံ့သြ ရ(ရ)ပန်သည်။ ‘တကယ် ေ(ရပါနေတာလား ညီမလေးရယ်၊ မမတော့ ဘယ်လိုမှ မျှော်လင့်မထားမိဘူး’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် နှုတ်ခမ်းလေးကို တင်းတင်း ကိုက်ထား(ရ)ပန် သည်။ ‘(ရ)မ အသက်နှစ်ဆယ်ကျော်(ရ)ပီလေ မမ၊ ဒီအရွယ်ဟာ လက်ထပ် ဖို့ အကောင်းဆုံးပေါ့၊ အသက်ကြီးမှ လင်ယူသားမွေးလုပ်ရင် ဒုက္ခ ရောက်တတ်တယ် မမရဲ့’ ထိုအခါတွင်တော့ ထား၏မျက်နှာသည် ရဲရဲနီကာ (ရ)မဝတ်ရည် အပေါ် ဒေါသလည်း (ရ)ဖစ်မိသည်။ ‘မင်းဟာ မင်းလုပ်ချင်တာဆိုရင် စကားတတ်တိုင်း အမျိုးမျိုး ေ(ရပါတော့တာပဲ (ရ)မဝတ်ရည်၊ မလိုအပ်သေးဘဲနဲ့ ဘာ(ရ)ဖစ်လို့ အိမ်ထောင်၊ပချင်ရတာလဲ၊ ကျောင်းဆက်တက်(ရ)ပီး အလုပ်တစ်ခုခု လုပ်လိုက်ရင် မင်း လေလွင့်နေတဲ့ စိတ်တွေ တည်(ရ)ငိမ်သွားလိမ့်မယ်’ ‘အိုး (ရ)မရဲ့စိတ်တွေ လေလွင့်နေတယ်လို့ မမ ထင်လို့လား’ ‘ထင်တာမဟုတ်ဘူး၊ အဲဒါ အမှန်ပဲ’ သည်တစ်ခါတော့ ထားကလည်း (ရ)ပတ်(ရ)ပတ်သားသား ေ(ရပါ သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ကို သည်အတိုင်း လွှတ်ထားလို့ မ(ရ)ဖစ်တော့။ ‘(ရ)မက မမတို့ရဲ့ သမားရိုးကျလမ်းစဉ်ကြီးကို မလိုက်တာနဲ့ပဲ လေလွင့်နေတယ်လို့ မစွပ်စွဲပါနဲ့ မမရာ၊ ပညာသင်(ရ)ပီး အလုပ်တစ်ခု ဝင်လုပ်တာလောက်တော့ ဘယ်မိန်းမမဆို လုပ်နိုင်တာပဲ’ ‘ပညာမသင်ဘဲ လင်ယူတာကျတော့ မင်းတစ်ယောက်တည်း လုပ်နိုင်တာလို့ ထင်လို့လား (ရ)မဝတ်ရည်’ ထားမှာ ဒေါသ(ရ)ဖစ်၍ မျက်ရည်တွေလည်း ဝဲလာခဲ့(ရ)ပီ။ (ရ)မဝတ်ရည်ကတော့ အေးအေးဆေးဆေးပင် ရှိနေ၏။ အစ်မ(ရ)ဖစ်သူကို ကရုဏာသက်စွာ ကြည့်နေသေးသည်။ ‘(ရ)မမှာ အဖော်မရှိဘူး မမ၊ (ရ)မလုပ်ချင်တာလုပ်နိုင်ဖို့ အဖော် လိုတယ်’ တည်(ရ)ငိမ်စွာေ(ရပါလိုက်သော (ရ)မဝတ်ရည်ကိုကြည့်ကာ ထား မှင်တက်မိနေ(ရ)ပန်သည်။ သည်တစ်ခါတော့ ထားက (ရ)မဝတ်ရည်၏ခုတင်ဆီသို့ ကူးလာ ခဲ့သည်။ ‘(ရ)မဝတ်ရည် ညီမလေးရယ်၊ဒီါိမ်မှာ ညီမလေးရဲ့ အလိုဆန္ဒကို (ရ)ဖည့်ဆည်းပေးမယ့် သူချည်းပါပဲ၊ ဖေဖေလဲ သူ သဘောမတူတာက လွဲလို့ ဘာမှ မေ(ရပါတော့ဘူး မဟုတ်လား၊ ကိုယ်လုပ်ချင်တာကို လွတ်လွတ်လပ်လပ်လုပ်ဖို့ တစ်ခုတည်းအတွက်နဲ့တော့ မမတို့ကို ခွဲသွားဖို့ မလိုပါဘူးကွယ်’ ထားက (ရ)မဝတ်ရည်၏ ပခုံးများကိုကိုင်ကာ ချော့မော့သည်။ ‘(ရ)မက မမတို့ကို ခွဲမသွားပါဘူး၊ ဘယ်တော့မှလဲ ခွဲမသွား ဘူး၊ ဒါပေမယ့် (ရ)မကို နားလည်(ရ)ပီး (ရ)မဘက်က ရပ်တည်ပေးမယ့် လူတစ်ယောက်တော့ လိုချင်တယ် မမ၊ မမတို့က (ရ)မကိုချစ်လို့ အလိုလိုက်တာကလွဲ(ရ)ပီး (ရ)မအတွက် ဘာမှ လုပ်မပေးနိုင်ကြပါဘူး’ ‘တကယ်ပဲ ဆုံး(ရ)ဖတ်(ရ)ပီး(ရ)ပီလား၊ ဖေဖေက ဘာေ(ရပါသလဲ’ ‘အဲဒီလူကို ဖေဖေသိပါတယ်၊ ဖေဖေ သဘောတူမယ့်လူကို ရွေးထားတာပဲ’ ‘ကိုစိုးနိုင်လား’ (ရ)မဝတ်ရည်က ခေါင်းညိတ်(ရ)ပသည်။ ကိုစိုးနိုင်သည် (ရ)မဝတ်ရည်ကို လိုလားနှစ်သက်သူယောကျ်ား အများအ(ရပါးထဲမှ တစ်ယောက်အပါအဝင်(ရ)ဖစ်၏။ ကိုစိုးနိုင်သည် ဖေဖေနှင့် ရင်းနှီးသော လူကြီးတစ်ဦး၏ သား(ရ)ဖစ်သည်။ သူလည်း အစိုးရအမှုထမ်း တစ်ယောက်ပင်။ ‘မင်းက သူ့ကို ချစ်လို့လား’ ထားက တိုးတိုးမေး၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့မျက်လုံးများကို အဝေးသို့ ပို့လွှတ်ထားသည်။ ္အမမမှာ ချစ်သူရှိလား ဟင်’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ (ရ)ပန်မေးသံကလည်း တိုးညှင်းလှသည်။ ‘မရှိပါဘူးကွယ်၊ တချို့ကလဲ မမလှုပ်ရှားပုံကို ကြည့်(ရ)ပီး မာနကြီးတယ် ထင်လို့ ဝေးဝေးက ရှောင်သွားကြတာပါပဲ၊ ဟင်းဟင်း’ ထားသည် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပင် ေ(ရပါကာ ရယ်သွမ်းသွေး လိုက်သည်။ ညီအစ်မနှစ်ယောက်သည် ရင်းရင်းနှီးနှီး ေ(ရ)ပေ(ရ)ပလည်လည် (ရ)ဖစ်သွားကြ(ရ)ပန်သည်။ ‘မမက လှတယ်၊ ဣေ(ရ)န္ဒလဲ ကြီးတယ်၊ ဒါကြောင့် လန့်ကြတာ (ရ)ဖစ်မှာပေါ့’ ‘မင်း မမမေးတာကို မေ(ရ)ဖရသေးဘူးလေ’ (ရ)မဝတ်ရည်က ခပ်အက်အက်လေး ရယ်လိုက်သည်။ ‘(ရ)မတော့ ယောကျ်ားတွေကို ကိုယ့်ကိုယ်ကိုလောက် စိတ် မဝင်စားပါဘူး မမရယ်’ ‘အဲဒါတော့ ယုံပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် လူတစ်ယောက်ကို မချစ်ဘဲနဲ့တော့ လက်ထပ်ရင်တော့ ဘယ်ကောင်းမလဲ’ ‘အားလုံးထဲမှာတော့ ကိုစိုးနိုင်ဟာ ချစ်ဖို့ အကောင်းဆုံး လူတစ်ယောက်ပါပဲ၊ သဘောထားလဲ (ရ)ပည့်တယ်၊ (ရ)မကိုလဲ နားလည် တယ်လေ’ ‘အင်း ဒါပေမယ့် မင်း အိမ်ထောင်၊ပတာ စောလွန်းတယ်’ ‘အချိန်မရှိတော့ဘူး မမရဲ့’ ထားသည် သက်(ရ)ပင်းချကာ သူ့နေရာသို့ ကူးခဲ့၏။ ထိုညက ထားသာလျှင် အိပ်မပျော်သူ (ရ)ဖစ်ခဲ့သည်။ ညကလည်း မှောင်မိုက်လှ၏။ လကွယ်ည။ + + + (ရ)မဝတ်ရည် မျှော်လင့်သလိုပင် အားလုံး ချောချောမောမော (ရ)ဖစ်ခဲ့ သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ လက်ထပ်ပွဲသည် ရိုးရိုးစင်းစငး (ရ)ဖစ်၏။ ကိုစိုးနိုင်တစ်ယောက် စံပယ်၊မိင်၏ အိမ်သားတစ်ဦး အ(ရ)ဖစ် တိုးလာသည်က လွဲ၍ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အေ(ရ)ခအနေသည် ဘာမျှ ေ(ရပါင်းလဲမသွားပေ။ တစ်ခုတော့ ရှိသည်။ ညီအစ်မနှစ်ယောက် အတူတူ အိပ်သော အိပ်ခန်းလေးကို (ရ)မဝတ်ရည်က စွန့ခွါသွားသ(ရ)ဖင့် ထားတစ်ယောက်တည်း အဖော်မဲ့၍ ကျန်ရစ်လေသည်။ နှစ်ယောက်သား စကားစစ်ထိုးခဲ့ရသော ကာလ များသည် ကုန်ဆုံးသွားရ(ရ)ပီ (ရ)ဖစ်၏။ လရောင်အောက်မှာ နှစ်နှစ်၊ခိက်၊ခိက် အိပ်တတ်သော (ရ)မဝတ်ရည်ကို နီးကပ်စွာ မတွေ့ရ တော့(ရ)ပီ။ (ရ)မဝတ်ရည်တို့ ဇနီးမောင်နှံနေသော မဂင်္လာ အခန်းသည် အ(ရ)ပင်ဘက်တွင် သစ်ပင်တွေ အုပ်ဆိုင်းနေသ(ရ)ဖင့် လရောင် မဝင်နိုင် ပေ။ ထားသည် လသာသောညများတွင် (ရ)ပတင်းဝမှာ တစ်ယောက် တည်း ငေးရင်း အထီးကျန် ညများတို့ ကုန်ဆုံးရသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ရင်သွေးတစ်ယောက်ကို စောစောစီးစီးပင် မွေးထုတ်လိုက်၏။ စံပယ်၊မိင် တစ်အိမ်လုံးက ချစ်စရာကလေးငယ်နှင့် (ရ)မူးထူးနေချိန်တွင် (ရ)မဝတ်ရည်သည် အေ(ရပါင်းအလဲ တစ်ခုကို ဖန်တီး(ရ)ပန်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည် ရုပ်ရှင်(ရ)ပန်ရိုက်သည်။ ဖေဖေကလည်း (ရ)မဝတ်ရည်ကို ဘာမှ မေ(ရပါသာတော့။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ဖခင်၏ အုပ်ထိန်းမှုအောက်မှ ကလေးတစ်ယောက် မဟုတ်တော့ပေ။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် အိမ်ထောင်သည် ကလေး တစ်ယောက်အမေ (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ဘဝကို ပိုင်ဆိုင်သူ ရှိနေ(ရ)ပီ။ သူသဘောတူလျှင် (ရ)မဝတ်ရည် လုပ်၍ တင့်တယ်(ရ)ပီ မဟုတ်လား။ ကိုစိုးနိုင်ကို (ရ)မဝတ်ရည် ရွေးချယ်သည်မှာ မှန်သည်ဟု ဆိုရ မည်။ ကိုစိုးနိုင်က (ရ)မဝတ်ရည်၏ ခင်ပွန်းကောင်းတစ်ယောက် (ရ)ဖစ်သလို အားကိုးရသည့် အဖော်ကောင်းတစ်ယောက်လည်း (ရ)ဖစ်ပေ၏။ (ရ)မဝတ်ရည် လျှောက်ချင်သော အနုပညာလမ်းကို တားဆီး ကန့်ကွက်(ရ)ခင်း မရှိ။ (ရ)မဝတ်သည် ထားနှင့် စကားေ(ရပါရန်အတွက် အပျိုဘဝက အိပ်ခဲ့သော အိပ်ခန်းလေးဆီသို့ လာလည်သည်။ ‘ဟောဒီအခန်းလေးက လေလဲရတယ်၊ လရောင်လဲ ဝင်တယ် မမ၊ မမ ယောကျ်ားယူရင် ဒီအခန်းမှာပဲ နေနော်’ ‘လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကလဲ ကလေးအဖေတွေတောင် (ရ)ဖစ် နေ(ရ)ပီဆိုတော့ ကျောင်းသားပဲ (ရ)ပန်၊ကိက်ရမလို (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ ညီမရေ’ ထားက ရယ်စရာေ(ရပါသည်ကို (ရ)မဝတ်ရည်က သဘောကျ နေသည်။ ‘မမက စိတ်မဝင်စားလို့ပါ၊ မမကို လိုချင်လို့ ဖေဖေ့ကို လာေ(ရပါနေတာတွေ အများကြီး’ (ရ)မဝတ်ရည်က ယခင် သူအိပ်သော ခုတင်လွတ်လေးမှာ ထိုင်ရင်း ေ(ရပါသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ခုတင်ကို အခန်းထဲမှ ထုတ် မသွားခဲ့။ မိန်းကလေး ဧည့်သည်လာလျှင် ထိုနေရာမှာ အိပ်စေသည်။ ‘အပျိုကြီး(ရ)ဖစ်ရမှာ ကြောက်တာနဲ့တော့ အချစ်မရှိတဲ့ အိမ်ထောင်ရေးကို မဖန်တီးချင်ပါဘူးကွယ်’ (ရ)မဝတ်ရည်က သူ့ခုတင်ပေါ်မှာ လှဲချရင်း ထားကို သေသေ ချာချာ စိုက်ကြည့်သည်။ ‘မမက အပျိုကြီးပေမယ့် အချစ်အကြောင်း တွေးတယ်နော်၊ (ရ)မတော့ မတွေးတတ်ဘူး၊ ကျဉ်းေ(ရ)မာင်းတဲ့ မိန်းမဘဝထဲကနေ ဘယ်လို ရုန်းထွက်ရမလဲဆိုတာပဲ တွေးနေတယ်’ ‘အလိုတော် ကလေးတစ်ယောက် ရနေမှ အချစ်အကြောင်း တွေးလို့ကော ရမလား’ ထားက ထိတ်လန့်စွာဆိုသည်။ ကိုစိုးနိုင်ကိုယူဖို့ (ရ)မဝတ်ရည် ဆုံး(ရ)ဖတ်ချက် ချပုံကို သတိရတိုင်း ထားက ကြားထဲက နေ(ရ)ပီး ကိုစိုးနိုင်ကို အားနာနေသည်။ သို့သော် သူတို့အိမ်ထောင်ရေးကတော့ သာသာယာယာပင်။ ‘မမ ဘာမှမသိပါဘူး မမတယ်၊ မမက ကျောင်းသားတွေကို ဘယ်လို သဘောပေါက် နားလည်အောင် စာသင်ရမလဲဆိုတာပဲ တွေးနေတာ၊ ဒါကြောင့်လဲ မမ လက်ထောက်ကထိက (ရ)မန်(ရ)မန်(ရ)ဖစ် တာပေါ့၊ ထားပါလေ (ရ)မက ေ(ရပါစရာရှိလို့ လာတာ’ ‘အင်း အခန်းထဲ မလာစဖူး လာကတည်းက ထူးတယ်လို့တော့ ထင်သား၊ ဘာလဲ ရုပ်ရှင်(ရ)ပန်ရိုက်မယ့် အကြောင်းမဟုတ်လား၊ သိ(ရ)ပီးပါ(ရ)ပီ၊ မမလှ ေ(ရပါတယ်လေ’ သည်တစ်ခါ (ရ)မဝတ်ရည်က ဇာတ်ကားထဲမှာ အခန်းတော်တော် များများ ပါရမည်ဆိုသည်ကိုပါ ထား သိထား(ရ)ပီး(ရ)ပီ။ (ရ)မဝတ်ရည် ကလည်း အစွမ်းကုန် ၊ကိးစားမည် ဆိုသည်ကိုလည်း နားလည် ထားသည်။ သည်အချိန်တွင်မှ (ရ)မဝတ်ရည် မပိုင်ဘူးဆိုလျှင် (ရ)မဝတ်ရည် သည် သူတစ်သက်လုံး ရည်မှန်းထားခဲ့သော လုပ်ရပ်ကို အ(ရ)ပီးအပိုင် စွန့်လွှတ်ရတော့မည်(ရ)ဖစ်၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ရရှိလာသော သူ့ အခွင့်အရေးကို မည်သည့်နည်းနှင့်မျှ ပေါ့ပေါ့တန်တန် လုပ်လိမ့်မည် မဟုတ်သည်ကို ထား ယုံကြည်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ထားဘက်သို့ ကိုယ်ကိုလှည့်ကာ စိုက်ကြည့် နေ(ရ)ပန်သည်။ ‘(ရ)မ ဒီအလုပ်ကို ဘယ်လောက်လုပ်ချင်တယ်ဆိုတာ မမသိပါ တယ်၊ (ရ)မ လိုချင်တာ နာမည်ကြီးဖို့ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဝါသနာပါလွန်း လို့၊ တကယ်တော်တဲ့ အနုပညာရှင်တစ်ယောက် (ရ)ဖစ်ချင်တယ်’ ‘အေးလေ၊ အဲဒါ တို့သိသားပဲ’ ထားက (ရ)မဝတ်ရည် ဘာကိုေ(ရပါချင်သည်ဆိုတာ တွေးတောစ ၊ပသည်။ (ရ)မဝတ်ရည် တစ်ခုခုေ(ရပါတိုင်း အေ(ရပါင်းအလဲတစ်ခု (ရ)ဖစ်တတ်သည်ကိုလည်း သတိရမိသည်။ ‘ဟုတ်ပါတယ်၊ (ရ)မေ(ရပါချင်တာက သဲသဲအတွက်ပါ’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ သမီးလေးကို တစ်အိမ်လုံးက ဝိုင်းချစ်ကြ(ရ)ပီး သဲသဲဟု ချစ်စနိုး ခေါ်ကြသည်။ ‘သဲသဲအတွက် ဟုတ်လား’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ကလေးကိုတော့ တော်တော်ဂရုစိုက်သည်။ သူ အိမ်မှာရှိနေလျှင် ကလေးကို မျက်စိအောက်က ဘယ်တော့မျှ အပျောက်မခံ။ ‘ဟုတ်တယ်၊ သဲသဲကို ထားခဲ့ရမှာ စိတ်မချဘူး’ ‘မင်းက ဘယ်သွားမှာမို့လဲ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သက်(ရ)ပင်းချသည်။ ‘ဘဝသစ္စာ တစ်ကားလုံးလိုလိုကို နယ်မှာ ထွက်ရိုက်ရမှာပဲ မမ၊ ဖေဖော်ဝါရီလကုန်ရင် စ တော့မှာ’ (ရ)မဝတ်ရည်တို့ ရိုက်ရမည့်ဇာတ်လမ်းက ချင်း(ရ)ပည်နယ်ကို အေ(ရ)ခခံထားသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က ဒေသခံ တိုင်းရင်းသူလေးအ(ရ)ဖစ် သရုပ်ဆောင်ရမည်ဆိုတော့ (ရ)မဝတ်ရည် နယ်မထွက်၍ မ(ရ)ဖစ်။ ‘ကလေးက ငယ်လွန်းတယ်’ သဲသဲသည် အခါလည် မ(ရ)ပည့်သေးပေ။ ‘မတတ်နိုင်ဘူး မမရယ်၊ မမလှကလဲ အိမ်အလုပ်တစ်ဘက်၊ မေမေကလဲ မကျန်းမာဘူးဆိုတော့ မမကိုပဲ အားကိုးရမှာပဲ၊ ကလေးထိန်းတစ်ယောက်ငှါးပေးခဲ့ရမလား ဟင်’ ထားတို့အိမ်မှာ စီပွါးရေးက တောင့်တင်းလှတော့သည် မဟုတ်ပေ။ ကိုစိုးနိုင်၏ လခနှင့် ထား၏ လခကိုပင် အိမ်စရိတ် အတွက် (ရ)ဖည့်တင်းနေရသည်။ ဖေဖေ့ ပင်စင်လစာကလည်း ဖေဖေ သုံးတာ စွဲတာနှင့် မေမေ့ ဆေးဖိုးဝါးခ အတွက်ပင် အနိုင်နိုင်၊ သပ်သပ်ရပ်ရပ် နေနိုင်သော်လည်း တောင့်တောင့်တင်းတင်း ရှိသည် မဟုတ်။ ‘ကလေးထိန်းက အနည်းဆုံး နှစ်ရာပေးရမယ်၊ငှါးမနေပါနဲ့၊ မမလဲ ကျောင်းပိတ်ရင် အားနေမှာ’ ‘သရုပ်ဆောင်ခကလဲ ကား(ရ)ပီးမှ ရမှာ မမရဲ့၊ ကိုယ်က နာမည်ရှိသေးတာမှ မဟုတ်တာ၊ ခုတောင် ကံကောင်းလို့ ဒီအခွင့် အရေးရတာ၊ ဆရာက အလွမ်းအိမ် ဇာတ်ကားမှာ ရိုက်ကွင်းကို တစ်ရက် လာကြည့်တုန်း (ရ)မဝတ်ရည်ကို သတိထားမိတယ်တဲ့၊ (ရ)မဝတ်ရည် နေရာမရတာကို သိတယ်တဲ့၊ ခု ဒီဇာတ်ကိုရတော့ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ချက်ချင်း သတိရတယ်တဲ့’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသံသည် တက်ကြွလာသည်။ ‘ဆရာဆိုတာ ဘယ်သူလဲ’ ‘ကိုအောင်ကိုးလေ၊ ဒီကားကိုရိုက်မယ့် ဒါရိုက်တာပေါ့၊ လူတော်ပါ၊ မောင်နဲ့လဲ သိတယ်’ ‘ဒါနဲ့ နေပါဦး၊ မင်း နယ်ထွက်ရမှာ ကိုစိုးနိုင်ကကော သဘောတူသလား ဟင်’ ‘အစကတည်းက (ရ)မက (ရ)မဘာလုပ်မယ် ေ(ရပါထားခဲ့တာပဲ၊ တစ်ခုတောေ့(ရပါတယ်၊ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ချစ်ရတဲ့ဒုက္ခတွေ စလာတော့မယ် ထင်ပါရဲ့တဲ့’ ‘သူ မင်းကို တကယ်ချစ်တာပဲ’ ထားက တိုးတိုးေ(ရပါလိုက်သည်။ ‘သူချစ်ကို ရှာရမယ်တဲ့ မမရဲ့’ ‘ဟုတ်ပါ(ရ)ပီ မယ်မင်းကြီးမ၊ ခုတော့ အမိ ရုပ်ရှင်မင်းသမီး (ရ)ဖစ်ဖို့အရေး ဒီက အပျိုကြီးပီပီ အေးအေးမနေရဘဲ နာနီလုပ်ရဦး မယ်ပေါ့’ (ရ)မဝတ်ရည်က သဘောကျစွာရယ်မော(ရ)ပီး သူ ၊ပနေကျအတိုင်း ထားဆီသို့ ေ(ရ)ပးလာကာ လည်ပင်းကို သိုင်:ဖက်လိုက်သည်။ ‘အဲဒါကြောင့် မမကို အားကိုးနေတာပေါ့၊ ကလေးတင် မကဘူး မမရေ၊ လူကြီးလဲ ဂရုစိုက်ပါနော်၊ တကယ်တော့ ဒီအိမ်မှာ လိုက်နေရပေမယ့် မောင့်မှာ (ရ)မတစ်ယောက်တည်း အဖော်ရှိတာ မမရဲ့’ ‘ဟင်း ဒီလိုတော့လဲ သိတတ်သား၊ ဒါနဲ့ မင်းတို့နောက်ကို ကိုစိုးနိုင်က လိုက်လို့မရဘူးလား’ ‘သူ့အလုပ်ကိုပစ်(ရ)ပီး တကောက်ကောက်လိုက်နေလို့ ဘယ် (ရ)ဖစ်မလဲ မမရယ်’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ထား၏ ပါး(ရ)ပင်လေးကို မွှေးကာ သူ့ခုတင် လေးဆီသို့ (ရ)ပန်ေ(ရ)ပးသွားသည်။ အိပ်ရာ(ရ)ပင်ဆင်ထား(ရ)ခင်း မရှိသော ခုတင်ပေါ်မှာလှဲ(ရ)ပီး သူ၏ အနာဂတ်ကို စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်တွေ မက်ကာ ၊ပံးနေလေသည်။ လရောင်သည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်နှာပေါ်ကို ထိုးကျစ ၊ပလာသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်တောင်များလည်း မှေးစင်းစ၊ပလာ သည်။ ‘ဟေ့ ထထ၊ တော်ကြာ အိပ်ပျော်သွားဦးမယ်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို လင်နဲ့သားနဲ့ဆိုတာလဲ သတိရပါဦး၊ ကိုယ့်အခန်း ကိုယ်(ရ)ပန်တော့’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ယခင်ကလို လရောင်အောက်မှာ အိပ်ပျော် လို့ မရတော့ပေ။ မျက်လုံးနှစ်ဘက်ကို လက်ဖမိုးအစုံ(ရ)ဖင့် ပွတ်သပ် ကာ အခန်းထဲမှ ထွကခွါသွားရသည်။ ထိုညကစ(ရ)ပီး (ရ)မဝတ်ရည်ဘဝ ေ(ရပါင်းလဲခဲ့သည်ဟု ဆိုရမည်။ + + + ကိုစိုးနိုင် ေ(ရပါခဲ့သလိုပင် (ရ)မဝတ်ရည်ကို ချစ်ရတဲ့ ဒုက္ခတွေ စတင် ခဲ့သည်။ ဘဝသစ္စာသည် မျှော်လင့်ထားသည်ထက် ပို(ရ)ပီး အောင်(ရ)မင် ခဲ့၏။ ဒုတိယနေရာက ပါရသော (ရ)မဝတ်ရည်ကို ပရိသတ်က ကောင်းကောင်း လက်ခံသွားသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် တစ်သက်လုံးက ဖုံးအုပ်ထားခဲ့ရသော သူ့အနုပညာကို အစွမ်းကုန် အသုံးချသွား၏။ အကယ်ဒမီ မရသော်လည်း (ရ)မဝတ်ရည်သည် အနုပညာနယ်ပယ်မှာ ေ(ရ)ခ(ရ)မဲ(ရ)မဲချနိုင်ခွင့် ရသွားသည်။ စံပယ်၊မိင်မှာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ဧည့်သည်တွေနှင့် စည်ကား လာသည်။ စိတ်က ပါသည်(ရ)ဖစ်စေ၊ မပါသည်(ရ)ဖစ်စေ (ရ)မဝတ်ရည်က အားလုံးကို အလုပ်ဟု သဘောထားကာ အဆင်ေ(ရ)ပအောင် ပေါင်းသင်း ဆက်ဆံသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သရုပ်ဆောင်ကောင်းသော မင်းသမီး တစ်လက် အ(ရ)ဖစ်သာမက အလုပ်ကို ရိုသေသော ပညာရှင်တစ်ယောက် အ(ရ)ဖစ်ပါ ထင်ရှားလာသည်။ ရုပ်ရှင်လောကမှာ (ရ)မဝတ်ရည်ဟူသော အမည် ကျော်ကြား လာလေလေ၊ (ရ)မဝတ်ရည်ကို အိမ်မှာ အတွေ့ရနည်းလာလေလေ (ရ)ဖစ်လာသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အနုပညာမှာ စိတ်ရောကိုယ်ပါ (ရ)မှုပ်နှံထားသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ခန္ဓာကိုယ်ကိုသာမက (ရ)မဝတ်ရည်၏ ဝိညာဉ်ကိုပင် ဖမ်းယူဖို့ မလွယ်ကူတော့။ အိမ်မှာ နေရသည့် ရက်များတွင်လည်း (ရ)မဝတ်ရည် အပါးမှာ ရုပ်ရှင်၊ ဂီတ၊ စာနယ်ဇင်း သမားတွေက နေရာလာယူ ကြ(ရ)ပန်သည်။ ထားကတော့ ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်ကို ကြည့်ကြည့်(ရ)ပီး ရင်မောနေသည်။ ထားသည်လည်းကောင်း၊ ကိုစိုးနိုင်သည်လည်း ကောင်း၊ သဲသဲသည် လည်းကောင်း (ရ)မဝတ်ရည်ကို မျက်နှာချင်း ဆိုင်နိုင်ဖို့ အတော့်ကို ၊ကိးစားနေရသည်။ သဲသဲကို ထား၏ အိပ်ခန်းထဲသို့ အ(ရ)ပီးအပိုင် ခေါ်သွင်းကာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ခုတင်ဟောင်း လေးမှာ နေရာချထားရသည်။ သဲသဲသည် အပျိုကြီး မေမေထား၏ ရင်ခွင်မှာ နှစ်၊ခိက်စွာ အိပ်ပျော်နေတတ်(ရ)ပီ။ ကိုစိုးနိုင်၏ မျက်နှာသည်လည်း တစ်စထက်တစ်စ တည်(ရ)ငိမ် လာကာ အ၊ပံးအရယ် နည်းသည်ထက်နည်းလာသည်ကို ထားက သတိထားမိ၏။ မမလှ (ရ)ပင်ပေးသော ထမင်းဝိုင်းမှနေ၍ ကိုစိုးနိုင် တစ်ယောက် တိတ်ဆိတ်စွာ ထသွားတတ်သည်က များလာသည်။ ရုံးမှ (ရ)ပန်ရောက်ချိန်သည် နောက်ကျသည်ထက် ကျလာသည်။ (ရ)မဝတ်ရည် အိမ်မှာမရှိသောရက်များတွင် ထားက ဝတ္တရားမပျက် ၊ကိဆို(ရ)မဲ။ သို့သော် ကိုစိုးနိုင်၏ ညှိုးနွမ်းသော မျက်လုံးများကို (ရ)မင်ရ သောအခါ အလိုလို အားနာ ရှက်ရွံ့ကာ ဝေးဝေးသို့ ရှောင်နေမိသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ ကိုစိုးနိုင်ဆီမှ အရက်နံ့တွေ လှိုင်လှိုင်ထွက်နေတတ်သ(ရ)ဖင့် ထမင်းစောင့်ကျွေးသော မမလှက ရှောင်(ရ)ပန်သည်။ သည်(ရ)ပဿနာတွေကို မသိသော (ရ)မဝတ်ရည်က ဇာတ်ကား ရိုက်ရာမှ (ရ)ပန်လာ(ရ)ပီး နွမ်းနယ်ဟန်(ရ)ဖင့် ငယ်စဉ်ကလိုပင် သူ့ဆန္ဒကိုသာ သူသိကာ ‘အမယ်လေး၊ ဆာလိုက်တာ မမလှရယ်၊ ထမင်းလေး(ရ)မန်(ရ)မန် (ရ)ပင်ပေးစမ်းပါ’ နောက်ဖေးသို့ လှမ်းအော်ကာ သူ့အိပ်ခန်းထဲ ဝင်သွားသည်။ မကြာခင်မှာ မိတ်ကပ်တွေဖျက်၊ ဆံပင်တွေ ေ(ရ)ဖချ(ရ)ပီး နောက်ဖေးသို့ ရောက်လာသည်။ သူ့မျက်လုံးများက တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ရှာဖွေ လျက်ရှိကြောင်း သိသာသည်။ ထားက သဲသဲကိုချီ(ရ)ပီး (ရ)မဝတ်ရည်ကို တမင် ထိုင်စောင့်နေခဲ့၏။ သဲသဲသည် (ရ)မဝတ်ရည်ကို (ရ)မင်(ရ)မင်ချင်း ထားလက်မှရုန်းကာ သူ့အမေဆီ ေ(ရ)ပးသွားသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က သဲသဲကို ဆီးယူပွေ့ကျီကာ ထမင်းစားပွဲတွင် ဝင်ထိုင်လေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က သဲသဲ၏ ပါး(ရ)ပင်နှစ်ဘက်နှင့် နဖူး မေးစေ့ မကျန် နေရာအနှံ့ မွှေးလိုက်၏။ ‘သမီးဖေဖေကော မ(ရ)မင်ပါလားကွယ်’ (ရ)မဝတ်ရည်က တိုးတိုးလေး မေးသည်။ တစ်ခုခု မှားယွင်း နေ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်ကြောင်း (ရ)မဝတ်ရည် သိပုံရသည်။ ‘စောစောကပဲ ဖုန်းဆက်တယ်၊ (ရ)ပန်ရောက်(ရ)ပီလားတဲ့၊ မရောက်သေးဘူး ဆိုတော့ ချက်ချင်းပဲ ဖုန်းကို (ရ)ပန်ချသွားတယ်’ မမလှက ဟင်းပန်းကန်များကို ချပေးရင်း ေ(ရပါသည်။ ‘ဒီနေ့ စောစော(ရ)ပန်ရောက်မယ်လို့ ေ(ရပါထားသားပဲ’ (ရ)မဝတ်ရည်က သဲသဲကို ဘေးမှကုလားထိုင်တွင် နေရာချပေး ရင်း ေ(ရပါ၏။ (ရ)မဝတ်ရည်၏အသံမှာ မကျေနပ်ဟန် မပါသော်လည်း ခိုင်လုံသော အကြောင်း(ရ)ပချက်လို အေးအေးေ(ရပါသည်။ ထားက (ရ)မဝတ်ရည်ရှိရာသို့ လျှောက်လာခဲ့သည်။ ္အနေ့တိုင်းပဲ သူမလာခင် ဖုန်းဆက်တယ် (ရ)မဝတ်ရည်၊ မင်း (ရ)ပန်ရောက်(ရ)ပီဆိုမှ သူ(ရ)ပန်လာတာပဲ၊ အိမ်မှာ ထမင်းမစားတာလဲ ကြာ(ရ)ပီ’ (ရ)မဝတ်ရည်က ထမင်းကို စိတ်မပါ့တပါနှင့် စ စား၏။ ဟင်းဖတ် အချို့ကို သဲသဲပါးစပ်ထဲသို့ ခွံ့ထည့်သည်။ ‘အိမ်မှာ မမထားတို့ မမလှတို့ ရှိနေသားပဲ၊ (ရ)မ အလုပ်များ တာ သူအသိပဲဟာ’ ‘ဒီအိမ်မှာ သူ့အတွက် မင်းတစ်ယောက်တည်းပဲ အဖော်ရှိတာ လို့ မင်းပဲ ေ(ရပါခဲ့တယ် မဟုတ်လား’ ‘ဒါပေမယ့် မမထား၊ (ရ)မတို့ အလုပ်ဟာ နေ့ရယ် ညရယ် အချိန်ကန့်သတ်လို့ မရဘူး၊ ဒါကို သူလဲ နားလည်(ရ)ပီးသားပဲ၊ (ရ)မနောက်ကိုလဲ ယောကျ်ားတန်မယ့် သိက္ခာအကျခံ(ရ)ပီး တကောက် ကောက် လိုက်မနေနိုင်ဘူးလို့ သူေ(ရပါဖူးတယ်၊ အဲဒီတော့ (ရ)မ ဘာလုပ်ရမလဲ’ ‘အေးလေ တို့က အိမ်ထောင်သည်မဟုတ်တော့ မင်းတို့ အိမ်ထောင်ရေးကိစ္စတွေကိုလဲ မင်းတို့လောက် မသိနိုင်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် ကိုစိုးနိုင်ကိုတော့ အားနာတယ်၊ သူကလဲ တို့ကို အားနာလို့ မင်း မရှိရင် အိမ်မှာ မနေတာပဲ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သဲသဲကို ပွေ့ချီကာ ထမင်းဝိုင်းမှ ထသွား ၏။ မကြာမီ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အခန်းထဲမှ တယ်လီဖုန်းသံ ကြားရ သည်။ ကိုစိုးနိုင်သည် သူ့မိဘများအိမ်တွင် ရောက်နေပေလိမ့်မည်။ ‘မေမကြီး (ရ)ပန်ရောက်နေ(ရ)ပီ၊ ဖေဖေ (ရ)ပန်လာတော့’ သဲသဲ၏ အသံကို ကြားရသည်။ ထို့နောက် (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသံတိုးတိုးကို ကြား၏သည်။ ‘(ရ)မတို့ဘဝကို နားလည်စမ်းပါ မောင်ရယ်’ + + + (ရ)မဝတ်ရည်၏ အနုပညာ၊ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အောင်(ရ)မင်မှုနှင့် ရင်းနှီး ရယူထားရသည့်အတွက် စံပယ်၊မိင်သည် ပိုမို တောက်ေ(ရပါင်လှပ လာသည်။ စံပယ်၊မိင်၏ အသုံးအဆောင်များသည်လည်း ပိုမို ခေတ်မီ ဆန်း(ရပါးလာသည်။ စံပယ်၊မိင်တွင် စံပယ်ပန်းတို့သာမက ရောင်စုံပန်းမျိုးစုံ(ရ)ဖင့် တင့်တယ်၍ နေ(ရ)ပီ။ သို့သော် တစ်ဘက်က ဆုံးရှုံးသွားရသည့် အရာများကိုတော့ (ရ)မင်နိုင်စွမ်း မရှိ။ စံပယ်၊မိင်သည် သူ့အရှင် သခင်မလေး၏ စွန့ခွါ(ရ)ခင်းကို ခံရမှုအတွက် တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း ေ(ရခါက်သွေ့လာသည်။ အိမ်သားတွေ သည်လည်း တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် လှုပ်ရှားသွားလာနေကြသည်။ ပျော်ရွှင်မှုတွေကို မည်သူ ခိုးယူလေသနည်း။ ဖေဖေသည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသိုက်အဝန်းနှင့် (ရ)မဝတ်ရည်၏ လှုပ်ရှားမှုတွေကို မျက်စိနောက်လှသည်ဆိုကာ နယ်မှ အစ်ကိုကြီးဆီ သွားနေလေသည်။ သည်အတောအတွင်းမှာ (ရ)မဝတ်ရည်အပေါ် ခွင့်မလွှတ်နိုင်စရာအ(ရ)ဖစ်တွေက ဆက်တိုက် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ အိမ်သားတွေ စုစုစည်းစည်း မရှိသည့်တစ်နေ့မှာမှ တရှောင် ရှောင် (ရ)ဖစ်နေခဲ့သော မေမေက ရောဂါဖောက်လာလေသည်။ မမလှ ဖုန်းဆက်သ(ရ)ဖင့် ထားက ကျောင်းမှ အေ(ရ)ပးအလွှား (ရ)ပန်လာခဲ့ရ သည်။ ကိုစိုးနိုင်၏ ရုံးကို ဖုန်းဆက်သည်။ မရှိ။ အိမ်ကို ဖုန်းဆက် ကြည့်သည်။ ရောက်မလာသေးဟု ဆိုသည်။ (ရ)မဝတ်ရည် ရှိမည် ထင်ရသည့် နေရာတွေ နှစ်နေရာ သုံးနေရာ လှမ်းမေးကြည့်သည်။ မတွေ့(ရ)ပီ။ ဘာမျှ မလုပ်တတ် မကိုင်တတ်နှင့် အနီးစပ်ဆုံး ဆရာဝန်တစ်ယောက်ကိုခေါ်ကာ ထားတို့ စောင့်ကြည့်နေရသည်။ ‘သမီးကော၊ (ရ)မဝတ်ရည် (ရ)ပန်မရောက်သေးဘူးလား’ သူ့ ဘဝတစ်သက်တာတွင် ခပ်အေးအေးနေခဲ့သော မေမေက ခင်ပွန်း(ရ)ဖစ်သူကို မမေးဘဲ သမီးလေး (ရ)မဝတ်ရည်ကိုသာ စောင့်သည်။ ‘လာပါလိမ့်မယ် မေမေ’ ဆေးရုံသွားလို့လည်း မထူးတော့သည့် အေ(ရ)ခအနေမှာ မေမေ့ကို စောင့်ကြည့်နေရသည်။ မေမေကတော့ (ရ)မဝတ်ရည်ကိုသာ စောင့်ဆဲ။ မေမေ မောနေသည်ကိုကြည့်ကာ ထား ရင်မှာ နာလာသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ(ရ)ပန်လာမည်ဟု ေ(ရပါထားသည့်အချိန်ကို လွန်ခဲ့(ရ)ပီ။ မကြာခင် ကိုစိုးနိုင် ရောက်လာ၏။ မေမေ အမောဖောက်နေ(ရ)ပီ၊ နာရီသည် ညဆယ်နာရီကို ညွှန်(ရ)ပသည်။ ‘သူ ဒီနေ့ စတူဒီယိုမှာပဲ ရှိနေရမှာ’ ကိုစိုးနိုင် (ရ)မဝတ်ရည်ကိုရှာရန် ထွက်သွားသည်။ သို့သော် စိတ်ပျက် ဒေါသထွက်စွာ(ရ)ဖင့် (ရ)ပန်ရောက်လာ၏။ အမောဖောက် နေသော မေမေသည် သမီး(ရ)ဖစ်သူကို စောင့်ရန် အင်အားမရှိတော့ဘဲ ကိုစိုးနိုင်၏ ရင်ခွင်မှာပင် အသက်ထွက်သွားလေသည်။ တစ်အိမ်လုံး မီးတွေ ထိန်ထိန်လင်းနေသော စံပယ်၊မိင်သို့ (ရ)မဝတ်ရည်သည် တိတ်ဆိတ်စွာ (ရ)ပန်ရောက်လာ၏။ (ရ)မဝတ်ရည် တစ်ယောက်တည်းသာ အသုံး၊ပသော ကားလေးသည် (ရ)ခံဝမှာ အတန်ကြာ ရပ်နေ(ရ)ပီးမှ အိမ်ထဲဝင်လာသည်ကို ထားက လှမ်း(ရ)မင်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် မေမေလဲလျောင်းနေရာ အခန်းထဲသို့ လေး တွဲ့စွာရောက်လာသည်။ အသက်မဲ့သော မေမေ့ကို (ရ)မင်ရတော့ (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်နှာသည် (ရ)ဖူလျော်သွားသည်။ ‘မင်းကို ငါ နေရာအနှံ့ လိုက်ရှာခဲ့တယ် (ရ)မဝတ်ရည်’ ကိုစိုးနိုင်၏ အသံသည် အချုပ်အတည်းမဲ့စွာ ဟိန်းထွက်လာ ၏။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ကိုစိုးနိုင်ကို ကြည့်သည်။ ထားကိုကြည့်သည်။ သမီးလေး သဲသဲသည် အိပ်ပျော်နေ၍ အခန်းထဲမှာ မရှိ။ အားလုံး၏ အေးစက်သော အကြည့်များ၏ ဒဏ်ကို (ရ)မဝတ်ရည် ခံနိုင်စွမ်း ရှိတော့ပုံမရ။ အခန်းထဲမှ ေ(ရ)ပးထွက်သွားသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ထား၏ အခန်းထဲမှာ သမီးလေး သဲသဲကို ဖက်ကာ (ရ)ပင်းထန်စွာ ငိုရှိုက်နေလေသည်။ + + + မှန်သည်(ရ)ဖစ်စေ၊ မမှန်သည်(ရ)ဖစ်စေ၊ မကောင်းသတင်း ကျော်စော တတ်(ရ)ခင်းမှာ ရုပ်ရှင်လောကအဖို့ ရိုးနေ(ရ)ပီ။ သို့သော် စံပယ်၊မိင် အတွက်တော့ တုန်လှုပ်ချောက်ချားဖွယ်ပင်။ ထားကိုယ်တိုင်မှာလည်း ညီမ(ရ)ဖစ်သူကို သံသယမျက်လုံးတွေ နှင့် ကြည့်တတ်လာလေသည်။ ‘မင်းတို့ အနုပညာလောကကိုတော့ မမ မဝေဖန်လိုဘူး (ရ)မ ဝတ်ရည်၊ ဒါပေမယ့် မင်းတစ်ယောက်တည်းကိုတော့ မမ သတိပေး ချင်တယ်၊ မင်း ဆင်(ရ)ခင်သင့်တယ်’ ဝင်ခဲလှသော (ရ)မဝတ်ရည်၏ အခန်းထဲကို ထားရောက်လာ ခဲ့သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အကောင်းစား အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ သည် အခန်းထဲမှာ ပွကြဲနေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် မှန်တင်ခုံမှာ ထိုင်ကာ ထားကို မှန်ထဲမှ စကားေ(ရပါသည်။ ‘(ရ)မ သူများကို ထိခိုက်အောင် ဘာများလုပ်လို့လဲ မမ’ ‘မင်းက မထိခိုက်ဘူးလို့ ထင်သလား၊ မင်း ကိုကိုထိုက်နဲ့ တွဲနေတာ ဘယ်သူ့ကိုမှ မထိခိုက်ဘူးလို့ ထင်နေတုန်းပဲလား’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ၏ ချောမွတ်(ရ)ပီးသား အသားအရေပေါ် မှာ ကရင်ပါးပါး ထပ်လိမ်းသည်။ ‘ကိုကိုထိုက်နဲ့ (ရ)မဝတ်ရည်ဟာ အလိုက်ဖက်ဆုံး အတွဲပဲလို့ ပရိသတ်က ေ(ရပါနေကြတယ် မမထား’ ‘မင်း ရုပ်ရှင်ထဲက စကားလုံးတွေ တို့ကို မေ(ရပါနဲ့၊ တို့ ဘာကို ဆိုလိုတယ်ဆိုတာ မင်းအသိဆုံးပဲ၊ ခုဆို မေမေလဲ မရှိတော့ဘူး၊ ဖေဖေကလဲ မေမေဆုံးတာတောင် အိမ်မှာ တစ်လ(ရ)ပည့်အောင် နေ မသွားဘူး မဟုတ်လား၊ မင်းကို တို့မေ(ရပါလို့ ဘယ်သူေ(ရပါမလဲ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ပါး(ရ)ပင်ပေါ်မှာ မိတ်ကပ်ကို တို့လိုက်သည်။ ‘(ရ)မေ(ရပါတာလဲ ရှင်းပါတယ် မမရယ်၊ (ရ)မ အလုပ်သဘောအရ သူ့ကို တွဲတာပဲ’ ‘ရုပ်ရှင်ထဲမှာ တွဲတာကို ေ(ရပါနေတာ မဟုတ်ဘူး (ရ)မဝတ်ရည်၊ မေမေဆုံးတဲ့နေ့က ကားထဲမှာ ဘယ်သူပါလာတယ်ဆိုတာ တို့ သိတယ်၊ (ရ)ပဿနာတွေ ရှုပ်ကုန်မှာစိုးလို့ မေ(ရပါတာ’ မိတ်ကပ်ကို ညှိနေသော (ရ)မဝတ်ရည်၏လက်များ တုံ့နှေး သွားသည်။ ‘အဲဒီနေ့က ဆရာက ညစာကျွေးလို့ နောက်ကျသွားတာလို့ ေ(ရပါ(ရ)ပီးပါကော မမ၊ သူ့ကို လမ်း၊ကံလို့ တင်ခေါ်လာတာ၊ ဒီကနေ ဘောက်ထော်ကို လမ်းလျှောက်သွားရင် အနီးကလေးပဲ’ ‘သူ့မှာ တ(ရခါးကား၊ကံ မရှိတော့ဘူးလား’ (ရ)မဝတ်ရည်က မှန်တင်ခုံကို ကျောခိုင်းကာ ထားကို ရင်ဆိုင် လိုက်သည်။ ‘ဒါတွေကို ေ(ရ)ဖရှင်းနေရအောင် (ရ)မက ကလေးလေး မဟုတ်တော့ဘူး မမ’ ‘အေး ဟုတ်တယ်၊ ကလေးလေး မဟုတ်တော့လို့ကို ေ(ရပါ နေတာပဲ’ ‘ခက်တာပဲ၊ တစ်လောကလုံးပဲ ဒီကိစ္စကို စိတ်ဝင်စားနေကြ သလား’ ‘မင်းတို့က စိတ်ဝင်စားစရာ (ရ)ဖစ်နေတာကိုး (ရ)မဝတ်ရည်၊ ကိုကိုထိုက်ကို ကြည့်တဲ့ မင်းရဲ့မျက်လုံးတွေဟာ ရုပ်ရှင်ထဲမှာတင် အသက်ပါတာ မဟုတ်ဘူး၊ အ(ရ)ပင်မှာလဲ အရောင်လက်နေတယ် ဆိုတာ မင်းကိုယ်မင်း သိရဲ့လား’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် ထားကို အံ့သြစွာ ငေးကြည့်နေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ မျက်နှာသည် ချက်ချင်း ညှိုးကျသွားသည်။ မှန်တင်ခုံ ဘက်ကိုလှည့်(ရ)ပီး သူ့မျက်နှာကို ပေါင်ဒါဖို့သည်။ ထားသည် ရင်ထဲရှိတာကို ေ(ရပါလိုက်ရသ(ရ)ဖင့် ပေါ့သွားသည်။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည်က တစ်စုံတစ်ရာ (ရ)ပန်လည် မချေပတော့သည့် အတွက် ရင်ထဲမှာ ပူပန်လာ(ရ)ပန်သည်။ ‘မင်းရဲ့ အနုပညာအတွက် ကျန်တဲ့ကိစ္စတွေ ပေါ့လျော့တာကို တို့အတတ်နိုင်ဆုံး ခွင့်လွှတ်ခဲ့ပါတယ် ညီမရယ်၊ တို့များ အသည်းနှလုံး ကြေကွဲရမှာမျိုးကိုတော့ ငဲ့ပါဦး၊ (ရ)ပီးတော့ သဲသဲကလည်း ရှိသေးတယ်’ ထားက တောင်းပန်သလို ေ(ရပါနေမိ(ရ)ပန်သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်က နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေး အရောင်ရွေးချယ်ရင်း (ရ)ပန် ေ(ရပါသည်။ ‘(ရ)ပဿနာမတက်ရုံ မဟုတ်ဘူးလေ၊ (ရ)ပဿနာကို မရှိသင့်ဘူး’ ‘ဆရာမပီပီ (ရ)မကို မဆုံးမပါနဲ့ မမရယ်၊ (ရ)မဟာ လူသား တစ်ယောက်ပဲ၊ ဘာမှ မ(ရ)ဖစ်စေရဘူးဆိုရင် လုံလောက်တယ် မဟုတ် လား’ ‘ဒီမယ် (ရ)မဝတ်ရည်၊ မင်း ကိုစိုးနိုင်ကို စာနာသင့်တယ်၊ မင်း သူ့ကို မချစ်ဘဲနဲ့ ယူတာကိုက လွန်လှ(ရ)ပီ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့မျက်နှာကို အ(ရ)ပီးသတ်(ရ)ခယ်မှုန်း(ရ)ပီး ဆံပင်များကို စုစည်းထားရာမှ ေ(ရ)ဖချလိုက်သည်။ ‘(ရ)မလေ ဒီဇာတ်ကား(ရ)ပီးရင် ကိုကိုထိုက်နဲ့ နောက်ထပ် ဘယ်ဇာတ်ကားမှလဲ တွဲမရိုက်တော့ဘူး၊ တွေ့လဲ မတွေ့တော့ဘူး၊ ကဲ ကျေနပ်(ရ)ပီလား (ရ)မဝတ်ရည်သည် အဝတ်အစားများကို ကမန်းကတန်း လဲနေ၏။ ‘မမတို့ ကျေနပ်ဖို့ မင်းကို ချုပ်ချယ်နေတာ မဟုတ်ဘူး (ရ)မဝတ်ရည်’ ‘(ရ)မကကော ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကျေနပ်နေတယ်လို့ မမကထင်လို့ လား၊ (ရ)မဝတ်ရည်ဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုတောင် မပိုင်တဲ့ဘဝပါ မမရယ်၊ (ရ)မတို့ဘဝကို နားလည်စမ်းပါ’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် လိုအပ်သည့် သူ့ပစ္စည်းများကို ကောက်ယူ သိမ်းဆည်း(ရ)ပီး အခန်းထဲမှ ထွကခွါသည်။ အခန်းဝရောက်မှ ထားဆီသို့ လှည့်ကာေ(ရပါသည်။ ‘ဒီနေ့ရိုက်ရမယ့်အခန်းက နောက်ဆုံးအခန်းပဲ မမ’ (ရ)မဝတ်ရည် ထွက်သွား၏။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ကားလေး(ရ)ခံထဲမှ ထွကခွါသွားသည်ကို ထား လိုက်ငေးကြည့်နေမိသည်။ + + + ထိုညက လမသာပေ။ ထားတစ်ယောက်ကတော့ အိပ်လို့ မပျော်နိုင်။ (ရ)မဝတ်ရည် ေ(ရပါသွားသောစကားတွေကလည်း နားထဲက မထွက်။ ကိုယ့်ကိုယ် ကို မပိုင်ထဲ့ဘဝတဲ့။ အနုပညာနယ်မှာ (ရ)မှုပ်နှံထားသော (ရ)မဝတ်ရည်ကို ဟန့်တားပိတ်ပင်နေရသည့်အ(ရ)ဖစ်မှာ တရားမှ တရားပါ့မလားဟု တွေးတောမိ(ရ)ပန်သည်။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် စောင့်စည်းအပ်သော လူ့သိက္ခာ နှင့် ကျင့်ဝတ်အတွက် ကာကွယ်ပိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟု အောက်မေ့မိ(ရ)ပန် သည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ကိုယ်တိုင်က ယိုင်နဲ့နေသော သူ့အတွင်းစိတ်ကို တစ်ဝက်တစ်ပျက် ဖွင့်ဟကာ သူ့ကိုယ်သူ ေ(ရ)ခလှမ်းဆုတ်ဖို့ ဆုံး(ရ)ဖတ် သွားခဲ့ရ(ရ)ပီ မဟုတ်လား။ (ရ)မဝတ်ရည် ေ(ရပါသွားသည့် နောက်ဆုံးအခန်းသည် ရှည်လျား လွန်းလှသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ထားသာမက သမီးလေး သဲသဲကကော သူ့အဖေ ကိုစိုးနိုင်ကပါ စောင့်နေကြသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်တို့ အခန်း ထဲမှ မီးရောင်ကို (ရ)မင်နေရသ(ရ)ဖင့် ကိုစိုးနိုင် မအိပ်သေးဘူးဟု ယူဆရသည်။ အခန်းထဲတွင် စီးကရက်တိုတွေ ပွစာကြဲနေသည်ကို (ရ)ပန်လည်(ရ)မင်ယောင်မိ(ရ)ပီး ထိုစီးကရက်တွေကို ကိုစိုးနိုင် သောက်ခဲ့ တာလား၊ (ရ)မဝတ်ရည်ပဲ သောက်ခဲ့လေသလားဟု တွေးနေမိ(ရ)ပန် လေသည်။ တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း ညဥ့်နက်၍လာသည်။ သမီးလေး သဲသဲလည်း အိပ်ပျော်၍ သွားလေ(ရ)ပီ။ (ရ)မဝတ်ရည် ကား (ရ)ပန်မလာသေး။ မေမေဆုံးသည့်ညကို သတိရကာ ရင်ထဲမှာ ပူပန်လာမိသည်။ (ရ)ပဿနာ တစ်စုံတစ်ရာ (ရ)ဖစ်တော့မည်လားဟု စိတ်ထဲက အလိုလို ထင့်နေမိလေသည်။ ဆယ့်တစ်နာရီအလွန်မှာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ကားလေး ဝင်လာ သည်ကို ကြားရသည်။ ေ(ရ)ပးထွက်ဆီး၊ကိဖို့ စိတ်ကူးမိသော်လည်း ကိုစိုးနိုင်ရှိနေ သည်ကို သတိရသ(ရ)ဖင့် အသာလေး နားစွင့်နေမိသည်။ တခါး ခေါင်းလောင်းနှိပ်သံ အဆက်မ(ရ)ပတ် ကြားရသော်လည်း တံခါးဖွင့်သံ မကြားရသ(ရ)ဖင့် ထွက်သွားမိ၏။ မမလှလည်း အိပ်ပျော်နေ(ရ)ပီထင့်။ ‘ဘယ်လိုလဲ ဟင်၊ (ရ)မဝတ်ရည်ကို တံခါး ဖွင့်မပေးကြတော့ ဘူးလား’ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ရေရွတ်သံလေးကို ကြားရသည်။ ‘ညီမလေးက နောက်ကျတာကိုး၊ အိပ်ပျော်နေကြ(ရ)ပီလေ’ ပျော့ပျော့ပျောင်းပျောင်း ေ(ရပါလိုက်သော်လည်း ထား၏ အသံထဲမှာ အ(ရ)ပစ်တင်သံလေး စွက်သွားသည်။ ‘သိပ်ပင်ပန်းတယ် မမရယ်၊ (ရ)ပီးတော့ ဒီနေ့က နောက်ဆုံး နေ့လေ’ (ရ)မဝတ်ရည်က ထားဖွင့်ပေးသော တံခါးမှ တိုးဝင်ရင်း ေ(ရပါသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်၏အသံသည် တကယ်ပင် နွမ်းနယ်နေဟန်နှင့် စိတ်ပျက်အားလျော့သံလည်း ပါနေသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ေ(ရပါသည့် နောက်ဆုံးနေ့ဆိုသည်မှာ ဇာတ်ကား၏ နောက်ဆုံးနေ့လို့ပဲ ဆိုလို(ရ)ခင်း လား၊ ကိုကိုထိုက်ကို တွေ့ရသည့် နောက်ဆုံးနေ့လိုပဲ ဆိုလို(ရ)ခင်းလား။ ‘သဲသဲ အိပ်(ရ)ပီလားမမ’ ‘စောစောကပဲ အိပ်သွားတယ်၊ ကိုစိုးနိုင်တော့ မအိပ်သေးဘူး ထင်ပါရဲ့’ ‘ဆာတယ် မမရယ်၊ ကော်ဖီတစ်ခွက်လောက် ဖျော်ပေးစမ်း ပါနော်’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အခန်းထဲသို့ ဝင်သွားလေသည်။ ထား မီးဖိုခန်းထဲသို့ ဝင်သွားချိန်ဝယ် မမလှ အိပ်ရာမှ နိုးလာကာ ကော်ဖီ ဖျော်ဖို့ အသင့်(ရ)ဖစ်နေသည်ကို တွေ့ရလေသည်။ သို့သော် (ရ)မဝတ်ရည်သည် ကော်ဖီသောက်ဖို့ တော်တော်နှင့် ရောက်မလာခဲ့။ (ရ)မဝတ်ရည်တို့အခန်းထဲမှ တီးတိုးေ(ရပါသံများသည် တ(ရ)ဖည်း (ရ)ဖည်း ကျယ်လောင်လာသည်။ ‘မင်း ငါ့ကို ယောကျ်ားတစ်ယောက်အနေနဲ့ အကာအကွယ် ယူ(ရ)ပီး လုပ်ချင်တာတွေ လုပ်ခဲ့တယ် မဟုတ်လား၊ ခု မင်း (ရ)ဖစ်ချင် တာတွေလဲ (ရ)ဖစ်ခဲ့ရ(ရ)ပီး(ရ)ပီဆိုတာ့ ငါဟာ အလကား လူပိုကြီး(ရ)ဖစ်နေ (ရ)ပီပေါ့၊ ငါဒီအိမ်မှာနေရတာ မင်းရဲ့ အမည်ခံယောကျ်ားတစ်ယောက် အနေနဲ့ နေနေရတာနဲ့ ဘာထူးသေးလဲ’ ကိုစိုးနိုင်၏ အသံက ကျယ်လောင်လာသော်လည်း (ရ)မဝတ်ရည် ၏ အသံကတော့ တိုးညင်းသည်။ ‘မင်း ဘယ်အေ(ရ)ခအနေထိ (ရ)ဖစ်နေတယ်ဆိုတာ ငါ အားလုံး သိတယ်၊ ကိုအောင်ကိုးက ငါ့သူငယ်ချင်းဆိုပေမယ့် မင်းတို့ အချင်းချင်း ရိုင်းပင်း(ရ)ပီး ငါ့ကို နွားလုပ်နေတာ ငါမသိဘူး မှတ်လို့လား’ ထိုအခါ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသံသည်လည်း ပေါက်ကွဲထွက်လာ သည်။ ‘(ရ)မကို ဒီလိုမစွပ်စွဲပါနဲ့၊ (ရ)မက မိန်းမပျက် မဟုတ်ဘူး’ ‘အေး မိန်းမပျက်တော့ မဟုတ်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် သစ္စာပျက်တဲ့ မိန်းမပဲ၊ အနုပညာကို ဗန်း(ရ)ပ(ရ)ပီး သာယာမှုကို ရှာနေတဲ့ မိန်းမပဲ’ ထားတို့နှစ်ယောက်က မည်သို့လုပ်ရမည် မသိဘဲ ရင်ထိတ်နေ ဆဲမှာ (ရ)မဝတ်ရည်က ကိုစိုးနိုင်ကို (ရ)ဖန်းခနဲ ပါးရိုက်လိုက်သံ ကြားရသည်။ ‘ကြည့်စမ်း၊ မင်းငါ့ကို ဒီအထိတောင် စော်ကားလာ(ရ)ပီ’ ထားသည် သူတို့အခန်းရှိရာသို့ ေ(ရ)ပးသွားမိသည်။ မျက်နှာကို လက်ဝါးနှင့်အုပ်ကာ အခန်းထဲမှ ေ(ရ)ပးထွက်လာသော (ရ)မဝတ်ရည်ကို တွေ့သည်။ ထားက မတားဆီးလိုက်နိုင်မီမှာပင် (ရ)မဝတ်ရည် အိမ်ရှေ့သို့ ေ(ရ)ပးထွက်သွားသည်။ ‘ညီမလေး ညီမလေး’ (ရ)မဝတ်ရည်သည် နောက်ကို လှည့်မကြည့်တော့။ ကားဆီသို့ ေ(ရ)ပးသွား(ရ)ပီး ချက်ချင်း ကားပေါ် တက်ကာ မောင်းထွက်သွားသည်။ ‘အို ကိုစိုးနိုင်ရယ်၊ ညီမလေးကို လိုက်ခေါ်ပါဦး’ ထားက တွယ်ရာမဲ့စွာ ေ(ရပါမိသည်။ ကိုစိုးနိုင်က အခန်းထဲမှာ ငူငူကြီးထိုင်(ရ)ပီး ကျန်ရစ်သည်။ ‘သူ့အနုပညာက သူ့ကိုဒုက္ခပေးနေတာပဲ မမထား’ ကိုစိုးနိုင်က ဒါပဲ ေ(ရပါသည်။ + + + ချောက်ချားစရာ အကောင်းဆုံး ညသည် ကုန်လွန်ခဲ့သည်။ နောက်နေ့တွင်လည်း (ရ)မဝတ်ရည် (ရ)ပန်မလာခဲ့။ (ရ)မဝတ်ရည် သည် ဘယ်တော့မှ (ရ)ပန်မလာတော့ချေ။ (ရ)မဝတ်ရည် အိမ်ကထွက်သွား(ရ)ပီး သုံးရက်အကြာတွင် ဆေးရုံ မှာ သွားတွေ့ရသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်သည် အိပ်ဆေးတွေ အလွန်အကျွံ သောက်ထားသည်။ ထိုညမှာပင် (ရ)မဝတ်ရည် ဆုံးသည်။ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ဆုံးရှုံးရသော အကြောင်းများသည် မလှပချေ။ ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နှင့် ဆုံးရှုံးသွားရသော မင်းသမီး(ရ)မဝတ်ရည်အတွက် အနုပညာ ချစ်(ရ)မတ်နိုးသူများက နှေ(ရ)မာတသကြသော်လည်း (ရ)မဝတ်ရည် နေထိုင်ခဲ့ရာ ထားတို့ အသိုက်အဝန်းနှင့် (ရ)မဝတ်ရည်၏ ခင်ပွန်း ကိုစိုးနိုင်တို့ အသိုက်အဝန်းတွင်မူ သို့လော သို့လော သံသယ(ရ)ဖစ်စရာ အကြောင်းတွေ(ရ)ဖင့် မျက်နှာမဖော်ဝံ့အောင် (ရ)ဖစ်ခဲ့ကြရသည်။ ဖေဖေက ဆိုလျှင် သမီး (ရ)မဝတ်ရည်ကို ချစ်ရသည်နှင့်အမျှ စိတ်လည်း ထိခိုက်လှသ(ရ)ဖင့် ရန်ကုန်ေ(ရ)မကို ေ(ရ)ခမချတော့ဘူးဟုပင် ဆုံး(ရ)ဖတ်သွား ခဲ့သည်။ ထားကတော့ (ရ)မဝတ်ရည် ကျင်လည်ခဲ့ရာ၊ (ရ)မဝတ်ရည်၏ဘဝ ကို ပိုင်စိုးခဲ့ရာ (ရ)မဝတ်ရည်၏ ဝန်းကျင်ဟောင်းကိုသာ အ(ရ)ငှိုးဖွဲ့မိသည်။ ကလေးဆန်သည်ဟုပဲ ဆိုချင်ဆို၊ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အကျင့်သိက္ခာကို ပျက်(ရပါးစေခဲ့သည့် ကိုကိုထိုက်ကိုလည်း မုန်းသည်။ ကိုကိုထိုက်၏ အပေါင်းအသင်းများကိုလည်း မုန်းသည်။ ကိုကိုထိုက်တစ်ယောက် ရုပ်ရှင်လောကမှာ အ၊ပံးမပျက်၊ အောင်(ရ)မင်မှုမပျက်၊ ထိပ်တန်း မင်းသမီးတွေနှင့်သာ သတင်းထွက်(ရ)မဲ ထွက်နေသည်ကို သိရတော့ ပို(ရ)ပီး ဒေါသ(ရ)ဖစ်သည်။ မိမိ၏ အောင်(ရ)မင်မှုအတွက် နာမည်ကြီး(ရ)ပီးသား လူတစ်ယောက်ကို ခုတုံးလုပ်တတ်သည့် သဘာဝကို ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည် သိမသွားရှာဘူးဟု တွေးမိသည်။ သည့်ထက်ဆိုးသည်က (ရ)မဝတ်ရည်သည် သည်လိုလူတစ်ယောက်အတွက် ဘဝကို အနစ်မွန်း ခံသွား(ရ)ခင်းပင်။ (ရ)မဝတ်ရည်ကတော့ သူ့ကိုယ်စား သဲသဲဆိုသည့် မိန်းကလေး တစ်ယောက်ကို ထားခဲ့သည် ဆို(ရ)ခင်းကို ထား မစဉ်းစားမိခဲ့သေးပေ။ + + + အားလုံး (ရ)ငိမ်သက်စ၊ပနေသည့် အခါကာလမှာ ကိုအောင်ကိုးနှင့် သဲသဲ ဆုံတွွေ့လိုက်မိ(ရ)ခင်းသည် အနည်ထိုင်(ရ)ပီးသား ရေကို (ရ)ပန်နှောက် လိုက်သလို (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ကိုအောင်ကိုးသည် မျက်စိလျင်တတ်သူပီပီ သဲသဲ၏နောက်ကို သဲသဲမဲမဲ လိုက်ခဲ့လေသည်။ ္အဟိုးတစ်နေ့က ကျောင်းမှာ မေမေထားနဲ့ နှုတ်ဆက်တဲ့ဦးဦးက မေမေ့ဆရာဆို၊ ဒါရိုက်တာတဲ့၊ ဟုတ်လား မေမေထား’ ‘အို သမီးကို ဘယ်သူေ(ရပါလဲ’ သဲသဲက သူ့အမေ (ရ)မဝတ်ရည်လိုပင် ထားကို ၊ပံး၊ပံးလေး နွဲ့သည်။ ‘သမီးသိတာပေါ့၊ အဲဒီ ဦးဦးက ကျောင်းကို နေ့တိုင်း လာ တယ်၊ သဲသဲတို့အရွယ် သူ့တူလေးတစ်ယောက် ကျောင်းမှာရှိ တယ်၊ သူက သမီးကိုလာ(ရ)ပီး မိတ်ဖွဲ့တယ်လေ’ ထား၏ ရင်မှာ ထိတ်ကနဲ (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ‘သူက ဘယ်အချိန်လာတာလဲ သမီး၊ မေမေထားနဲ့လဲ နောက်ထပ် မတွေ့ပါဘူး’ ‘နေ့လယ်မုန့်စားဆင်းချိန်လေ၊ သဲသဲကို မုန့်တွေလဲ ဝယ် ကျွေးတယ် မေမေထားရဲ့၊ (ရ)ပီးတော့လေ’ ထားက သဲသဲ၏စကားမဆုံးမီ သဲသဲကို မျက်နှာထားနှင့် ကြည့်လိုက်မိသည်။ ‘သူများဝယ်ကျွေးတဲ့ မုန့်ကို မစားရဘူးလို့ သမီးကို ေ(ရပါထား တယ် မဟုတ်လား’ ‘သူက သူများမှမဟုတ်ဘဲ မေမေထားရဲ့၊ မေမေ့ဆရာပဲဟာ၊ (ရ)ပီးတော့ ဖေဖေနဲ့လဲ ခင်တယ်တဲ့’ သဲသဲေ(ရပါပုံက (ရ)မဝတ်ရည်နှင့် တူလှသည်။ ‘အံမယ် သူက (ရ)ပီးတော့ ဘာေ(ရပါသေးလဲ’ ‘သမီးကို ရုပ်ရှင်ရိုက်မလားတဲ့၊ သမီးမျက်နှာလေးက ရုပ်ရှင် ထဲမှာဆို သိပ်လှမှာ၊ သမီးက မေမေ့လိုပဲ အမူအရာ လုပ်တတ်မှာ သေချာတယ်တဲ့’ ထား၏ မျက်နှာသည် ပိုမို တင်းမာသွားသည်။ ‘ဒီတော့ သမီးက ဘာေ(ရပါလိုက်လဲ’ ‘သမီးက သမီးက မေ့မေ့ရုပ်ရှင်ကားတွေကို သမီးကြည့်ဖူး ပါတယ်၊ မေမေ့လို သမီးလဲ လုပ်တတ်ပါတယ်လို့ ေ(ရပါလိုက် တာပေါ့’ သဲသဲ၏ ေ(ရပါဟန်လေးသည် ချစ်စဖွယ်(ရ)ဖစ်သော်လည်း ထား ရင်ကို ကြည်နူး(ရ)ခင်း မ(ရ)ဖစ်စေခဲ့။ ‘သမီး နောက်ကို အဲဒီလူလာရင် စကားမေ(ရပါနဲ့၊ မုန့်ဝယ် ကျွေးရင်လဲ မစားရဘူး၊ မေမေထားေ(ရပါတာ မှတ်ထားနော်၊ မေမေထား မ၊ကိက်တာကို မလုပ်ပါနဲ့ သမီးရယ်’ သဲသဲသည် ထားကို နားမလည်စွာ ကြည့်နေလေသည်။ ထားသည် သဲသဲ၏ သနားဖွယ်မျက်နှာလေးကို ကြည့်(ရ)ပီး စိတ် မကောင်း(ရ)ဖစ်သွားမိသည်။ သြော် သဲသဲသည် (ရ)မဝတ်ရည်၏ ကိုယပွါး (ရ)ဖစ်သလို ထား၏ အသည်းနှလုံးလည်း (ရ)ဖစ်ရသည် မဟုတ်ပါလား။ (ရ)မဝတ်ရည် မရှိတော့သည့်နောက်ပိုင်း သူ့အဖေ ကိုစိုးနိုင်ကလည်း စံပယ်၊မိင်ကခွါသွားရတော့သည်။ သမီးလေး သဲသဲအတွက် အစစ အရာရာ တာဝန်ယူထောက်ပံ့သော်လည်း သမီးမိန်းကလေးမို့ ထားလို စည်းကမ်းကြီးသော ကြီးဒေါ်၏ ရင်ခွင်မှာ စိတ်ချသည်ဆိုကာ ထားခဲ့(ရ)ခင်းလည်း (ရ)ဖစ်၏။ တစ်ဘက်မှ အဘိုးအဘွားများက ခေါ်ယူ ချင်သော်လည်း ထားကိုယ်တိုင်က သဲသဲကို မခွဲနိုင်သည်မို့ မပေးနိုင်ခဲ့။ (ရ)ပီးတော့ သဲသဲကို ထားနှင့် အတူ ရှိနေစေ(ရ)ခင်းသည်သာ အကောင်းဆုံး ဟု ထား ယူဆသည်။ သဲသဲသည် (ရ)မဝတ်ရည်နှင့် များစွာတူနေသည် မဟုတ်ပါလား။ (ရ)မဝတ်ရည်၏ အမူအကျင့်များကို ထားသာလျှင် နားအလည်ဆုံး (ရ)ဖစ်ပေသည်။ ယခုလည်း သဲသဲသည် သူ့အမေလိုပင် အရာရာကို လွယ်လွယ် နှင့် လက်မခံဘဲ သူ့အယူအဆကို ေ(ရပါ(ရ)ပတတ်နေ(ရ)ပီ။ ‘မုန့်ကျွေးတာ မစားရင်တော့ ရမှာပေါ့၊ စကားေ(ရပါတာကို (ရ)ပန်မေ(ရပါရင်တော့ သမီးက ရိုင်းနေမှာပေါ့ မေမေထားရယ်၊ မေမေ ထားဲ ေ(ရပါဖူးတယ်လေ၊ ကလေးဆိုတာ လူကြီးတွေက ချစ်လို့ ေ(ရပါတာကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် (ရ)ပန်ေ(ရပါရတယ်ဆို’ ထား သက်(ရ)ပင်းချရသည်။ ‘ကဲပါ သမီးရယ်၊ စကားတော့ (ရ)ပန်ေ(ရပါချင် ေ(ရပါပေါ့၊ ရုပ်ရှင်ရိုက်တဲ့အကြောင်းတွေ ဘာတွေတော့ မေ(ရပါနဲ့ ဟုတ်(ရ)ပီလား’ ‘အဲဒီဦးဦးက သမီးကိုတွေ့တိုင်း ရုပ်ရှင်ရိုက်တဲ့အကြောင်း တွေချည်း ေ(ရပါနေတာ မေမေထားရဲ့’ ထား သဲသဲနှင့် ဖက်၊ပိင်(ရ)ပီး မေ(ရပါတော့။ သို့သော် သည်ကိစ္စ ကို ပေါ့ပေါ့နေ၍ မ(ရ)ဖစ်ကြောင်း တွေးမိသည်။ တစ်ပတ်အကြာမှာ ကိုအေင်ကိုးရှိရာသို့ လိုက်သွားမိသည်။ ဆယ့်နှစ်ပေ အခန်းဟောင်း အခန်းကျဉ်းလေးဝယ် ကိုအောင်ကိုးက ထားကို အံ့သြဝမ်းသာစွာ ဆီး၊ကိသည်။ ထားအနေ(ရ)ဖင့် ရုပ်ရှင်လောကနှင့် ပတ်သက်သည့် နေရာကို ပထမဆုံး ရောက်ဖူး(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ ရုပ်ရှင်ကုမ္ပဏီဆို၍ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် (ရ)ဖစ်လိမ့်မည်ဟု ထင်ထားရာ ထင်သလောက် လည်း ခမ်းနား(ရ)ခင်းမရှိသည်ကို တွေ့ရတော့ အံ့သြနေမိသည်။ ကိုအောင်ကိုးသည် ရုပ်ရှင်ကို အနုပညာေ(ရပါင်ေ(ရ)မာက်စွာ ဖန်တီးတတ်သူတစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် နာမည်ကြီးလေးစား(ရ)ခင်း ခံရသူ တစ်ယောက်မှန်းတော့ ထား သိ၏။ သူ့အသွင်ကတော့ ရိုးရိုးပင်။ ‘သြော် ထား၊ အဲ ဒေါ်ထားထားရီ၊ ခုလို တွေ့ရတာ ဝမ်းသာ လိုက်တာဗျာ၊ ကျွန်တော်က ဒေါ်ထားထားရီဆီ လာမယ်လို့ ကြံစည် နေတုန်းမှာပဲ’ ‘ထားရောက်လာတော့ လာဖို့မလိုတော့ဘူးပေါ့ ကိုအောင်ကိုး ရယ်၊ ထားကလဲ ကိုအောင်ကိုးလာဖို့ မလိုတော့အောင်ကို လာခဲ့ရ တာပါ’ ကိုအောင်ကိုး ရုတ်တရက် မျက်နှာပျက်သွားသည်။ ‘သဲဝတ်ရည်နဲ့ ပတ်သက်နေ(ရ)ပီလား’ ‘ဒါပေါ့ရှင်၊ ကိုအောင်ကိုးကလဲ သဲသဲကို အကြောင်း၊ပ(ရ)ပီး လာချင်နေတာ မဟုတ်လား’ ကိုအောင်ကိုးသည် စီးကရက်တစ်လိပ်ကို မီးညှိ၏။ ထားဆီသို့ လည်း ကမ်းပေးသည်။ ထားက ခေါင်းခါ(ရ)ပလိုက်သည်။ ‘ဒီလိုရှိပါတယ် ဒေါ်ထားထားရီ’ ‘ထားလို့ ခေါ်နိုင်ပါတယ်’ ‘သဲသဲကို (ရ)မင်(ရ)မင်ချင်း (ရ)မဝတ်ရည်ကို ကျွန်တော် သတိရတယ်’ ‘ဒါကတော့ သူက (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ သမီးကိုးရှင့်’ ‘ကျွန်တော်ဆိုလိုတာ ထားသိမှာပါ၊ (ရ)မဝတ်ရည်ကို (ရ)မင်(ရ)မင်ချင်း ကျွန်တော် (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ ပင်ကိုဗီဇလေးကို (ရ)မင်လိုက်သလိုပဲ သဲသဲကို တေဝ့လိုက်ကတည်းက သဲသဲခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ကိန်းအောင်းနေတဲ့ ဗီဇလေးကို ကျွန်တော် (ရ)မင်လိုက်(ရ)ပီ’ ္အဒါတော့ ကိုအောင်ကိုးက ဒါရိုက်တာပီပီ ဒါရိုက်တာမျက်စိနဲ့ လိုက်ကြည့်နေတာကိုးရှင့်’ ကိုအောင်ကိုးက သဘောကျစွာ ရယ်သည်။ ‘လူတိုင်းမှာ အနုပညာ ဗီဇမရှိပါဘူး ထားရယ်၊ ဒီလိုဆို ကျွန်တော်က တွေ့တဲ့လူတိုင်းကို ရုပ်ရှင်မင်းသမီး တင်ရိုက်နေမှာပေါ့’ ‘သဲသဲက (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ သမီးလေ၊ ဒါကို အကြောင်း၊ပ(ရ)ပီး သဲသဲကို အသုံးချမှာ မဟုတ်လား’ ‘အင်း ကိုစိုးနိုင်ကတော့ ေ(ရပါသား၊ ထားဟာ (ရ)မဝတ်ရည်နဲ့ ပတ်သက်(ရ)ပီး (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ အသိုက်အဝန်းကို ဘယ်တော့မှ ခွင့်လွှတ် မှာ မဟုတ်ဘူးတဲ့’ ‘သြော် ရှင် ကိုစိုးနိုင်နဲ့လဲ တွေ့(ရ)ပီးပလား’ ‘ဟုတ်တယ် ကျွန်တော် တွေ့(ရ)ပီး(ရ)ပီ၊ သူသဘောပေါက်ပါတယ်၊ (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ အနုပညာသည် ဘဝကို သူစောစောက နားလည်ခွင့်လွှတ် နိုင်ခဲ့ရင် မလိုလားတဲ့ အ(ရ)ဖစ်မျိုးတွေ (ရ)ဖစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူးတဲ့’ ‘သြော် သူက ဒီလိုပဲ ေ(ရပါတော့မှာပေါ့၊ ခုတော့ သူလဲ နောက်အိမ်ထောင် ၊ပတော့မှာကိုးရှင့်’ ထားက ကလေးဆန်စွာ ေ(ရပါလိုက်မိ(ရ)ပီးမှ မှားမှန်းသိသွား သည်။ ကိုအောင်ကိုးကတော့ ရယ်နေသည်။ ‘ထား သဲသဲကို ဘယ်လောက်ချစ်တယ်ဆိုတာ ကိုစိုးနိုင်ရော၊ ကျွန်တော်ရော သိပါတယ်ဗျာ၊ ဒါပေမယ့် ထား၊ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ပင်ကိုအစွမ်းအစလေးကိုတော့ တားဆီးပိတ်ပင်ထားဖို့ မကောင်းပါဘူး ထားရယ်၊ လူဆိုတာ အခွင့် အလမ်း ၊ကံ၊ကိက်ဖို့ အတော့်ကို ခဲယဉ်း ပါတယ်’ ‘အခွင့်အလမ်းလဲ ၊ကံ၊ကိက်ရော၊ ဘဝလဲပျက်ရော၊ ဒါကိုလဲ ထည်ေ့(ရပါပါဦး၊ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ကျွန်မတို့ မိသားစုက ဆွဲထုတ်သွားသလို သဲသဲကို ဆွဲထုတ်မသွားပါနဲ့ ကိုအောင်ကိုးရယ်၊ တောင်းပန်ပါတယ်’ ‘အနုပညာရှင်တိုင်းဟာ ဘဝနဲ့ ရင်းရတာချည်းပဲထား၊ ဒါပေမယ့် သူတို့ဟာ အဲဒီလို ရင်းရတာကိုပဲ ကျေနပ်ကြတယ်’ ‘သဲသဲက ငယ်ငယ်လေးရှိသေးတယ်’ ‘ကဲပါထားရယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပဲ ဆွေးနွေး ရအောင်၊ သဲသဲဟာ ထားေ(ရပါသလိုပဲ ငယ်သေးတယ်၊ ဒါဟာ အခွင့်အရေးပဲ၊ ငယ်သေးလို့ သူ့မှာ ဘာဟန်ဆောင်မှုမှ မရှိဘူး၊ အ(ရ)ပစ်ကင်းစင်တယ်၊ သူ့ရဲ့ ပင်ကိုအရည်အသွေးကို ကျွန်တော်တို့ သန့်သန့်စင်စင် ထုတ်ယူနိုင်တယ်၊ သူဟာ တ(ရခါး ကလေးဇာတ်ဆောင် တွေလို မျက်ရည်ချောင်းစီးအောင် ငို(ရ)ပ(ရ)ပီး ပရိသတ်ကို မဆွဲဆောင် စေရဘူး၊ ပင်ကိုအရည်အချင်းနဲ့ ပရိသတ်အသည်းနှလုံးကို ဆွဲယူစေရ မယ်၊ (ရ)မဝတ်ရည်ကို တွေ့တုန်းကလဲ ကျွန်တော် ဒီလိုပဲ တွက်ခဲ့တယ်၊ ခုလဲ ကျွန်တော်တွက်တာ မမှားဘူးဆိုတာ တစ်ကားတည်းနဲ့ သက်သေ(ရ)ပပါမယ်၊ များများမဟုတ်ပါဘူး ထား၊ တစ်ကားတည်းပါ’ ‘ဒါတော့ ရှင်လွန်လွန်း(ရ)ပီ၊ သဲသဲဟာ ရုပ်ရှင်တစ်ခါမှ မရိုက်ဖူး သေးဘဲနဲ့ ရှင် ဘယ်လိုလုပ် ေ(ရပါနိုင်မလဲ’ ကိုအောင်ကိုးက အားနာစွာ ၊ပံးသည်။ (ရ)ပီးခဲ့တဲ့အပတ် တနဂင်္နွေက သဲသဲကို သူ့အဖေလာခေါ်တယ် မဟုတ်လား၊ အဲဒီတုန်းက ကျွန်တော်တို့ အစမ်းရိုက်ကြည့်’ ထားသည် နေရာမှ ဝုန်းကနဲ ထရပ်လိုက်၏။ ‘ဒါတော့ ရှင်တို့ သိပ်တရားလွန်(ရ)ပီ၊ သဲသဲဟာ ကျွန်မ အုပ်ထိန်းမှုအောက်က ကလေးတစ်ယောက်ပါ၊ ကျွန်မ မသိဘဲ ရှင်တို့ ဘာမှ မလုပ်ရဘူး၊ အိုရှင် သဲသဲ ရုပ်ရှင်မရိုက်ရဘူး ဒါပဲ’ ထားသည် ဒေါသ(ရ)ဖစ်စွာ(ရ)ဖင့် (ရ)ပန်လာခဲ့ရလေသည်။ အိမ်ရောက်တော့ သဲသဲကို ရှာသည်။ ထား၏ ရင်မှာ ကရုဏာ ဒေါသတွေ(ရ)ဖင့် ဆူဝေနေသည်။ ‘ဘယ်ရောက်သွားပလဲ ဟိုကောင်မလေး၊ ငါကတော့ ချစ်လွန်း လို့ အလိုလိုက် ကျွေးမွေးထားရတာ၊ သူက သူ့အမေလိုပဲ လုပ်ချင်ရာ လုပ်တယ်၊ သူက ငါ့ထက် သူ့အဖေကို အားကိုးတယ်’ သဲသဲသည် အေ(ရ)ခအနေကို နားလည်သည်ထင့်။ မမလှ၏ ရင်ခွင်ကြားမှာ ေ(ရ)ပးဝင်ပုန်းကွယ် နေလေသည်။ ‘လွှတ်လိုက်စမ်းပါ မမလှ၊ လွှတ်လိုက်စမ်းပါ၊ သူ့ကို ကောင်းကောင်း ဆုံးမရမယ်၊ သူမနာခံရင် သူ့အဖေဆီ၊ သူ့အဘိုး အဘွားတွေဆီ သွားနေပေစေ’ ‘ကလေးပဲ ထားရယ်၊ (ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်းေ(ရပါပါ’ မမလှက သဲသဲကို ဖက်တွယ်ကာ ဆီးကာေ(ရပါသည်။ ထားက သဲသဲ၏ ကိုယ်လုံးလေးကို ခပ်ကြမ်းကြမ်း ဆွဲယူလိုက်သည်။ လက်ကိုေ(ရ)မှာက်ကာ တင်ပါးကို (ရ)ဖန်းခနဲ ရိုက်လိုက်သည်။ ‘အို ထား’ မမလှက အော်သည်။ ‘ရိုက်ပါစေ ကြီးကြီးလှရယ်၊ ရိုက်ပါစေ၊ သမီးကို ရိုက်ပါ မေမေထား၊ သမီး ဘွားဘွားတို့ဆီတော့ သွားမနေပါရစေနဲ့၊ မေမေထား နဲ့ပဲ နေပါရစေ’ ‘သွား ငါ့ကို ရုပ်ရှင်ထဲက စကားတွေ လာေ(ရပါမနေနဲ့’ ထားက သဲသဲကို ဆောင့်တွန်းလိုက်သည်။ သဲသဲသည် ဝမ်းနည်းကြေကွဲသော်လည်း စူးရှသော မျက်လုံးတွေနှင့် ထားကို ကြည့်နေသည်။ သဲသဲ၏ မျက်လုံးများ စိုစွတ်နေသော်လည်း မျက်ရည်စကို မ(ရ)မင်ရ။ ထားမျက်စိထဲမှာ (ရ)မဝတ်ရည်ကို ချက်ချင်း (ရ)မင်ယောင်သည်။ ထားသည် မျက်နှာကို လက်ဝါး(ရ)ဖင့်အုပ်ကာ ရှိုက်ငိုလိုက်မိ၏။ ထိုညက သဲသဲသည် လရောင်အောက်မှာ စိုစွတ်သော မျက်လုံးတွေ(ရ)ဖင့် အိပ်ပျော်သွားလေသည်။ + + + ‘(ရ)မဝတ်ရည်အပေါ် တင်ရှိခဲ့တဲ့ အကြွေးကို (ရ)ပန်ဆပ်ရမယ် မမထား၊ (ရ)မဟာ သူ့အနုပညာကို ဘယ်လောက် ဦးစားပေးတယ်ဆိုတာ မမထား အသိပဲ၊ သမီးလေး သဲသဲဟာ (ရ)မရဲ့ ကိုယပွါး(ရ)ဖစ်လာရင် ကျွန်တော်တို့ ပိုဝမ်းသာရမှာပဲ’ ကိုစိုးနိုင်ကပင် ထားကို စိတ်ရှည်လက်ရှည် ရှင်း(ရ)ပနေ(ရ)ပန်သည်။ ‘ဒါပေမယ့် (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ အသက်ခန္ဓာ ဆုံးရှုံးရတာကျတော့ ကော’ ကိုစိုးနိုင်က သက်(ရ)ပင်းကို လေးတွဲ့စွာချသည်။ ‘တကယ်တော့ အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိခဲ့တာပါပဲ မမထား ရယ်၊ (ရ)မဟာ ယုံကြည်ချက် သိပ်(ရ)ပင်းလွန်းတယ်၊ အလုပ်လဲ သိပ်လုပ်တယ်၊ သူလုပ်သလောက် ကျွန်တော်တို့က သူ့နောက်က လိုက်(ရ)ပီး ဖေးမ မပေးခဲ့ဘူး၊ ဒါကြောင့် သူက တစ်ဘက်မှာ သာယာမိတာ နေမှာပဲ၊ ဒါပေမယ့် သူ အချိန်မီ၊ပ(ရ)ပင်ခဲ့တယ်ဆိုတာ နောက်မှ သိရတယ်၊ ဒီအတွက် ကျွန်တော့်ကိုယ် ကျွန်တော် ခွင့်မလွှတ်ပါဘူး၊ ကျွန်တော့်သမီးလေးကို ဒီလို မ(ရ)ဖစ်စေရအောင် ကျွန်တော် ထိန်းကျောင်းပါ့မယ်၊ မမထားကလဲ ပစ်ထားမှာ မဟုတ် ဘူးလို့ ကျွန်တော် ယုံကြည်တယ်’ ထားသည် တင်းထားသော စိတ်တွေကို လျှော့ချပစ်လိုက် တော့သည်။ ‘အင်းလေ၊ (ရ)မဝတ်ရည်အပေါ်မှာ ကိုစိုးနိုင်ေ(ရပါသလိုပဲ ထားတို့ ဝတ္တရားမကျေခဲ့တာတွေ ရှိပါတယ်၊ ထားဆို သူ့ရုပ်ရှင်ရိုက်ကွင်းကို တစ်ခါမှ လိုက်မကြည့်ခဲ့ဖူးဘူး၊ သဲသဲကိုတော့ ထားရဲ့ အသက်နဲ့အမျှ စောင့်ရှောက်သွားမယ်ဆိုတာ ယုံပါ၊ ခုလဲ ထား သဘောမတူပေမယ့် အဖေအရင်း(ရ)ဖစ်တဲ့ ကိုစိုးနိုင်က ခွင့်၊ပတယ်ဆိုတော့ ထားလဲ ခွင့်၊ပ ရမှာပေါ့’ သဲသဲကို ချော့မော့ဖျောင်းဖျ၍ မရသည့်အဆုံးမှာ ကိုစိုးနိုင်ကို ခေါ်ယူတိုင်ပင်ခဲ့ရသည်။ နောက်ဆုံးတော့ သဲသဲဘက်က မဲသာ သွားသည်။ အဖေကိုလည်း မည်မျှချွဲကာ ေ(ရပါထား(ရ)ပီမသိ။ သဲသဲ သည် သူ့အမေလိုပင် (ရ)ဖစ်ချင်တာကို (ရ)ဖစ်အောင်လုပ်တတ်သည့်ဉာဉ် ရှိသည်။ ယခုလည်း ထားရင်ခွင်ထဲမှ မထွက်ဘဲ ထားမလိုလားသည့် အလုပ်ကို လုပ်နိုင်အောင် စွမ်းဆောင်ခဲ့(ရ)ပီ။ သည်အကြောင်းတွေ ဖေဖေ့ဆီကို စာရေးတော့ အသက်အရွယ် ကြီးရင့်နေ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သော ဖေဖေက တရားနှင့်ယှဉ်သော စကားကိုသာ တုံ့(ရ)ပန်ကဲ့သည်။ လူဆိုတာ နောက်ဆုံးတော့ ကိုယ့်လမ်းကိုယ်လျှောက်ကြရ စ(ရ)မဲပဲ၊ သူလုပ်ချင်တာကို မတားပါနဲ့ သမီးတဲ့။ (ရ)ပီးတော့ သမီးလဲ ကိုယ့်ဘဝအတွက် ကိုယ်စဉ်းစားပါဦးတဲ့။ ထားက အားလုံးကို အလျှော့ပေးလိုက်ပါသည်။ သမီးလေး သဲသဲကိုလည်း သူ့ရင်ခွင်ထဲမှ ပထမဆုံး အဆင့်အနေ(ရ)ဖင့် ေ(ရ)ဖလွှတ် လိုက်သည်။ သို့သော် ထားရင်ထဲမှာ ကိန်းဝပ်ဆဲ(ရ)ဖစ်သော အာဃာတ ကြောင့် ရုပ်ရှင်လောကမှ လူတွေနှင့်တော့ မဆုံမိအောင် ရှောင်သည်။ သဲသဲကို သူ့အဖေကိုယ်တိုင် ရုပ်ရှင်ရိုက်ကွင်းသို့ လိုက်ပို့ပေး သည်။ ထားသည် သဲသဲ၏ ရုပ်ရှင်အကြောင်းကို မမေးပေ။ သဲသဲ စာသင်မပျေက်အောင်သာ ကြပ်မပေးသည်။ သဲသဲသည် ငယ်လည်း ငယ်သေးသည်ဆိုတော့ အ(ရခါးကိစ္စတွေအတွက်လည်း ပူပန်စရာ မလိုသေး။ သို့သော် သဲသဲသည် သူ့အမေလိုပင် စံပယ်၊မိင်ကို သူ့ အသိုက်အဝန်းမှလူတွေ ခေါ်ယူလာ(ရ)ပန်သည်။ ‘ဦးဦးပါလာတယ် မေမေထား၊ ဒီနေ့ ဖေဖေမအားလို့ သမီးကို လိုက်ပို့တာ၊ ထွက်(ရ)ပီး နှုတ်ဆက်ပါဦး မေမေထားရယ် နော်’ ကိုစိုးနိုင်ေ(ရပါသလို (ရ)မဝတ်ရည်အတွက်တင်ရှိနေသော အကြွေး ကိုဆပ်ရန် ထား လက်လျှော့ရ(ရ)ပန်သည်။ ‘ကျွန်တော့်ကို ခွင့်၊ပပါနော် ထား’ ထား၏ သဘောကိုသိသော ကိုအောင်ကိုးက ေ(ရပါသည်။ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူးရှင်၊ (ရ)မဝတ်ရည်ရဲ့ ဧည့်သည်တွေကို လက်ခံခဲ့ သလိုပဲ သဲသဲရဲ့ ဧည့်သည်ကိုလဲ လက်ခံရမှာပေါ့’ ‘ထားက တော်တော် အ(ရ)ငှိုးကြီးတာကိုးနော်၊ အင်းလေ (ရ)မဝတ်ရည် ဆုံးရှုံးရတာ ကျွန်တော်တို့မှာလဲ တာဝန်ရှိတာပဲ’ ‘ကိုစိုးနိုင်ကလဲ အဲဒီလိုပဲေ(ရပါတယ်၊ ထားကတော့ (ရ)မဝတ်ရည် ကျင်လည်တဲ့ အသိုက်အဝန်းမှာ ပို(ရ)ပီး တာဝန်ရှိတယ်လို့ ထင်တယ်’ ကိုအောင်ကိုးသည် အိမ်ရှင်က ဧည့်မခံသ(ရ)ဖင့် သူ့တွင်ပါလာ သော စီးကရက်ကို ထုတ်သောက်သည်။ ‘ထား ကျွန်တော့်ကို အ(ရ)ပစ်တင်နိုင်ပါတယ်၊ (ရ)မဝတ်ရည်ဟာ ကျွန်တော့်ရဲ့ အကျိုးနွံဆုံးသော တပည့်ပါ’ ‘ဒါနဲ့များရှင်’ ‘ကျွန်တော် လျစ်လျူမရှုခဲ့ပါဘူး ထားရယ်၊ ဒါပေမယ့် (ရ)မဝတ်ရည်ဟာ သူလိုချင်တာတစ်ခုကို အစွဲအလမ်း သိပ်ကြီးလွန်း တယ်၊ အဲဒီအတွက် သူ့ကိုယ်သူ ညှဉ်းဆဲနေတယ်၊ နောက်ဆုံး ကျွန်တော် သူ့ကို (ရ)ပတ်(ရ)ပတ်သားသား ေ(ရပါတယ်၊ ဒီတော့လဲ သူ နားထောင်ခဲ့တာပါပဲ၊ ဒါပေမယ့် အဲဒီအချိန်မှာပဲ မမျှော်လင့်တာတွေ (ရ)ဖစ်ခဲ့ရတယ်။ ္အထားပါတော့လေ၊ ခုလဲ ထားတို့ သဲသဲကို ကိုအောင်ကိုး လက်ထဲ အပ်လိုက်(ရ)ပီပဲ’ ထားက အားမတန် မာန်လျှော့သည့်စကားကို ဆိုသည်။ ‘သိပ်လဲ စိတ်မနာပါနဲ့ ထားရယ်၊ သဲသဲရဲ့ ထက်(ရ)မက်ပုံလေး တွေကို တစ်ခါလောက် လိုက်ကြည့်ပါဦး၊ ကျွန်တော် ဘာ့ကြောင့် သဲသဲကို အတင်းဆွဲခေါ်ရတယ်ဆိုတာ နားလည်မှာပေါ’ ‘ထား ၊ကိးစားပါ့မယ်’ ကိုအောင်ကိုးသည် စံပယ်၊မိင်မှ နှစ်သိမ့်စွာ (ရ)ပန်သွား၏။ သဲသဲသည် သူ့ဆရာကို (ရ)ခံဝနားအထိ လိုက်ပို့သည်။ (ရ)မဝတ်ရည် မရှိတော့ကတည်းက သွေ့(ရခါက်ပျင်းရိဖွယ်၊ တစ်ခါတစ်ရံ တုန်လှုပ်ချောက်ချားဖွယ်ပင် ကောင်းခဲ့ရသော စံပယ် ၊မိင်သည် မကြာမီ (ရ)ပန်လည်အသက်ဝင် လှုပ်ရှားလာတော့မည်လား ဟု ထားက တွေးနေမိသည်။ သဲသဲသည် ထားဆီသိုေ့(ရ)ပးလာကာ သူ့အမေလိုပင် ထား လည်ပင်းကို ဟီးလေးခိုလိုက်သည်။ ‘ဦးဦးက သိပ်သဘောကောင်းတာ မေမေထားရဲ့၊ သမီးကိုလဲ သိပ်ချစ်တာ၊ သဲသဲသာ သူ့သမီးလေး(ရ)ဖစ်ရင် သိပ်ကောင်းမှာပဲတဲ့၊ (ရ)ပီးတော့လေ ဦးဦးက ေ(ရပါတယ်၊ သမီးမေမေထားက လှတယ်နော် တဲ့’ ထားက သဲသဲ၏ လက်များကို ေ(ရ)ဖချလိုက်သည်။ ‘သွားစမ်း မိသဲ၊ ရုပ်ရှင်ထဲက စကားတွေ ငါ့ကို လာမေ(ရပါနဲ့’ + + + မီးရောင်အောက်မှာ ချွေးသီးချွေးပေါက်ကျအောင် လှုပ်ရှားနေသူ တွေကို ကြည့်(ရ)ပီး ထားရင်မှာ မောလာသည်။ အလွန်တတ်လွယ်သည် ဆိုသော သဲသဲ၏ အခန်းကိုပင် လေးငါးခါ (ရ)ပန်လုပ်နေရသည်ဆိုတော့ ထားက သူတို့အစား ရင်မောမိ၏။ သဲသဲ ပူဆာသ(ရ)ဖင့် ရုပ်ရှင်ရိုက်ကွင်းကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ခဲ့ရသည်။ ကိုအောင်ကိုးသည် ထားကို ဝမ်းသာအယ်လဲ ၊ကိဆိုခဲ့သော် လည်း နောက်ပိုင်းမှာ သူ့အလုပ်နှင့်သူ မောနေသည်။ ‘သဲသဲ သမီးအခန်း(ရ)ပီးရင် (ရ)ပန်ကြမယ်’ ရုပ်ရှင်ထမင်းကို ဝင်မစားသောထားက မည်သူနှင့်မျှလည်း အရောမဝင်။ ခပ်မှန်မှန်ပင် နေသည်။ သူတို့တွေကလည်း ထားကို စိတ်မဝင်စားနိုင်။ သူတို့ စိတ်ဝင်စားသည်က သူတို့အလုပ်ကို (ရ)မန်(ရ)မန် (ရ)ပီးေ(ရ)မာက်ရေးပဲ (ရ)ဖစ်သည်။ ‘ဒီတစ်ခန်းကို ကြည့်သွားပါဦး မေမေထားရယ်၊ မင်းသမီးက သိပ်တော်တာ’ သဲသဲသည် သူ့အမေလိုပင် တော်သော အနုပညာရှင်ကို လေးစားတတ်ပုံကို ထား သတိထားလိုက်မိသည်။ အားလုံး ချွေးဒီးဒီးကျအောင် ချိန်ဆ (ရ)ပင်ဆင်(ရ)ပီးကြသော အခါ မင်းသမီးသည် သတ်မှတ်ထားသောနေရာသို့ ရောက်လာသည်။ မင်းသားက တစ်ဘက်က ဝင်လာသည်။ ဒါရိုက်တာ၏ ညွှန်ကြား ချက်ာရ သူတို့ သရုပ်ဆောင်မှုများကို စတင်သည်။ စောစောက သူစိမ်းတရံဆံလို ဆန့်ကျင်ဘက်မှ လျှောက်လာသူ နှစ်ဦးသည် ချက်ချင်းပင် ချစ်သူများ အသွင်သို့ ေ(ရပါင်းသွားကြလေ(ရ)ပီ။ အို သူတို့ရဲ့မျက်လုံးအစုံကလည်း ရွှန်းလက်လို့ပါလား၊ ထား မကြည့်ဝံ့ပေ။ သို့သော် ဒါရိုက်တာ၊ ဓာတ်ပုံဆရာကအစ အားလုံးက စိတ်မောစွာ စောင့်ကြည့်နေကြသည်။ သရုပ်ဆောင်ချက် (ရ)ပီးဆုံးသွား သည်နှင့် သူတို့နှစ်ယောက် လူချင်ခွါလိုက်ကြသည်။ ဘေးလူများ၏ စိတ်အေးသွားဟန်(ရ)ဖင့် သက်(ရ)ပင်:ချသံ ကြားလိုက်ရသည်။ ‘(ရ)ပန်ကြစို့ သမီးရယ်’ ထား ရင်ထဲမှာလည်း မောနေသည်။ ကိုအောင်ကိုးသည် ထားတို့ရှိရာသို့ အေ(ရ)ပးအလွှား ရောက် လာသည်။ ‘ကျွန်တော် ဧည့်ဝတ် မကျေတာကို ခွင့်လွှတ်ပါ ထားရယ်၊ ကျွန်တော်တို့အလုပ်က တွေ့တဲ့အတိုင်းပဲ’ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူးရှင်၊ ထား နားလည်ပါတယ်’ ထားက သူ့နှုတ်ဖျားမှာ နားလည်ပါသည်ဆိုသည့်စကားကို ေ(ရပါလိုက်မိသည့်အတွက် သူ့ကိုယ်သူ အံ့သြသွားသည်။ ‘ခဏစောင့်ပါဦးနော် ထား၊ ကျွန်တော် လိုက်ပို့ပါရစေ’ ‘အို နေပါစေရှင်၊ ထားတို့မှာ ကားပါ ပါတယ်၊ လာ သမီး သွားကြစို့’ ထားက ထိုနေရာမှ လျင်(ရ)မန်စွာ ထွကခွါခဲ့သည်။ စောစောက ချစ်သူများအ(ရ)ဖစ် သရုပ်ဆောင်ခဲ့သော မင်းသား မင်းသမီး နှစ်ယောက်တို့သည်လည်း ကိုယ့်ကားနှင့်ကိုယ်၊ ကိုယ့် အဖော်နှင့်ကိုယ် အသီးသီး ထွကခွါသွားကြလေ(ရ)ပီ။ အို ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်ဟာ ခုလို မောမောပန်းပန်း သရုပ်ဆောင်(ရ)ပီးချိန်မှာ တစ် ယောက်တည်း (ရ)ပန်လာရမှာပါလားကွယ်။ သည်အချိန်မှာ (ရ)မဝတ်ရည် ဘေးမှာ တစ်စုံတစ်ယောက်ပါလာတာကို (ရ)မဝတ်ရည်က လိုလိုလား လား ရှိခဲ့မှာပါပဲ။ ထိုနေ့က သဲသဲသည် အပျော်ဆုံး(ရ)ဖစ်ကာ အိမ်မှာလည်း စကားတွေကို ရွှန်းရွှန်းဝေအောင် ေ(ရပါနေလေသည်။ ‘မေမေထား လိုက်လာတာ သမီးသိပ်ပျော်တယ်၊ ဖေဖေ့ဆီ လဲ ဖုန်းဆက်လိုက်တော့ ဖေဖေကေ(ရပါတယ်၊ နောက်ဆို သမီးနားမဟာ မေမေထားရှိနေရင် ဖေဖေလိုက်ပို့ဖို့ မလိုတော့ဘူးတဲ့’ ‘အမယ်တော် ကျုပ်က ညည်းနောက်ကို တကောက်ကောက် လိုက်မနေနိုင်ပါဘူး’ ‘ဖေဖေက ေ(ရပါသေးတယ်၊ သမီး မေမေထားလဲ သမီးကို ထိန်းရင်းနဲ့ အပျိုကြီး(ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ၊ အဖော်လေးဘာလေး ရှာပေးလိုက်ဦးတဲ့’ ‘ညည်း အဖေက သူမိန်မလိုချင်လို့ တာဝန်ပေါ့အောင် ေ(ရပါနေတာ’ ‘သမီးကတော့ ဖေဖေ နောက်မိန်းမယူလဲ မပူပါဘူး၊ မေမေထား ရှိသားပဲ၊ (ရ)ပီးတော့ ဦးဦးလဲ ရှိသားပဲ’ ‘ဘာဆိုင်လဲ’ ‘မေမေထားကလဲ သမီးကို ချစ်တယ်၊ ဦးဦးကလဲ သမီးကို ချစ်တယ်လေ’ မမလှက သားအမိနှစ်ယောက်ကို ကြည့်(ရ)ပီး သဘောကျနေ သည်။ ‘အဲဒီ ဦးဦးက လူပျိုကြီးလား’ ‘ဟုတ်တယ် ကြီးကြီးလှရဲ့’ ထားက မျက်နှာထားကို တည်ပစ်လိုက်သည်။ ‘ကဲ မင်းသမီး သဲဝတ်ရည်၊ ကျောင်းကစကား ကျောင်းမှာပဲ ထား၊ အိမ်ကစကား အိမ်မှာပဲထားလို့ ေ(ရပါခဲ့ဖူးတယ် မဟုတ်လား’ ထား ထွကခွါလာတော့ မမလှ၏ တိုးတိုးညည်းသံကို ကြား ရသည်။ ‘ထားလဲ အိမ်ထောင်၊ပဖို့ ကောင်း(ရ)ပီ’ + + + သမီးလေးသဲဝတ်ရည် လရောင်အောက်မှာ နှစ်၊ခိက်စွာ အိပ်ပျော်နေ သည်ကို ကြည့်(ရ)ပီး ထားမှာ ကြည်နူး ဝမ်းနည်း(ရ)ခင်းကို တစ်၊ပိင်တည်း ခံစားနေရသည်။ သဲသဲသည် (ရ)မဝတ်ရည် လျှောက်ခဲ့သော လမ်းကိုပင် လျှောက်ရန် အားယူနေလေ(ရ)ပီ။ သဲသဲသည် (ရ)မဝတ်ရည်လို ဒုက္ခတွေ နှင့် မ၊ကံရပါစေနှင့်။ သဲသဲသည် လရောင်အောက်မှာ နွမ်းနယ်စွာ အိပ်ပျော်၍ နေရှာ(ရ)ပီ။ သဲသဲတို့ အလုပ်မည်မျှပင်ပန်းကြောင်းကို ထားကိုယ်တိုင် ယနေ့မှ သေသေချာချာ သိ(ရ)မင်ရ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်သည်။ ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်တစ်ယောက် မင်မျှပင်ပင်ပန်းပန်း လှုပ်ရှားခဲ့ရသည်ကိုလည်း စာနာမိတော့သည်။ မျက်လုံးများကို စုံမှိတ်(ရ)ပီး အိပ်ပျော်ရန် ၊ကိးစားမိသည်။ (ရ)ပတင်းတံခါးကို ပိတ်လိုက်(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သ(ရ)ဖင့် လရောင်ကို မ(ရ)မင်ရ တော့ချေ။ + + + ‘ဒီနေ့ သမီးတို့ဇာတ်ကားရဲ့ နောက်ဆုံးအခန်းပဲ မေမေထားရယ်၊ လိုက်ကြည့်ပါဦး’ ‘ဘာ နောက်ဆုံးအခန်း ဟုတ်လား’ ထားက ချောက်ချားစွာ အော်လိုက်သည်။ ‘ဟုတ်တယ်လေ မေမေထားရဲ့၊ ဇာတ်သိမ်:ခန်းတော့ မဟုတ် ဘူး၊ နောက်ဆုံးရိုက်မယ့် အခန်းလေ၊ (ရ)ပီးရင် နားတော့တဲ့၊ ဦးဦးက ေ(ရပါတယ်၊ သမီးလဲ စာမေးပွဲနီး(ရ)ပီ မဟုတ်လား၊ သမီးက ငယ်သေး တော့ ချက်ချင်း ကားတွေ အများကြီး ရိုက်စရာ မလိုပါဘူးတဲ့၊ သမီးနဲ့လိုက်မယ့် ဇာတ်ကားကျမှ ခေါ်ရိုက်မယ်တဲ့’ ‘အေးလေ၊ ဒီလိုဆိုတော့လဲ သမီးရဲ့ နောက်ဆုံးအခန်းလို့ မဆိုနိုင်တော့ပါဘူး’ ထားရင်ထဲမှာ ေ(ရခါက်လှန့်နေသည့် အစွဲအလမ်းကို သဲသဲ မသိပေ။ ‘ဒါပေမယ့် တော်တော်နဲ့ (ရ)ပန်ရိုက်ရမှာမဟုတ်ပါဘူး မေမေ ထား၊ ဒီတစ်ရက်တော့ လိုက်ကြည့်ပါ၊ ဒီအခန်းက အရေးလဲကြီး တယ်၊ ဒါကြောင့် နောက်ဆုံးမှ ရိုက်တာ၊ သမီးလဲ အကောင်းဆုံး လုပ်ရမယ်တဲ့၊ အဲဒါ မေမေထားကို ကြည့်စေချင်လို့’ ‘အေးကွယ်၊ မေမေထား လိုက်ခဲ့ပါ့မယ်’ သဲသဲ၏ နောက်ကို တစ်ခေါက်သာလိုက်(ရ)ပီးနောက် ထပ်လည်း မလိုက်(ရ)ဖစ်ခဲ့။ ထားက သူ၏ ရှိ(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သော မာနကြောင့် သူ့ဘက်မှ လိုက်လျောလွန်းသည့်အ(ရ)ဖစ်မျိုး မရောက်စေခဲ့ပေ။ သည်နေ့တော့ သမီးလေး၏ အလိုဆန္ဒကို လိုက်ရပေမည်။ (ရ)မဝတ်ရည်အပေါ် တင်ရှိခဲ့သော အကြွေးကို ပေးဆပ်ရဦးမည်။ သဲသဲေ(ရပါခဲ့သလိုပင် သူတို့အားလုံးသည် နောက်ဆုံးရိုက်ကွင်း အတွက် အရေးတကြီး လှုပ်ရှားနေကြသည်။ ကိုအောင်ကိုး၏ မျက်နှာသည် တည်(ရ)ငိမ်ရင့်ကျက်ကာ သြဇာအ(ရ)ပည့်(ရ)ဖင့် ညွှန်ကြား (ရ)ပသနေသည်။ ကျန်သည့်အချိန်မှာ မင်းသမီးနှင့် ၊ပံး၊ပံးရွှင်ရွှင် ဖော်ဖော်ရွေရွေ ေ(ရပါတတ်သော ကိုအောင်ကိုးသည် ယခုတော့ အရေးတကြီး အမူအရာကိုဆောင်ကာ (ရ)ပတ်(ရ)ပတ်သားသား တိုတို တောင်းတောင်းကြီး (ရ)ဖစ်၍နေသည်။ ‘ကဲ၊ အားလုံး စောစောက အတိုင်းပဲနော်၊ ဒီတစ်ခါ မမှား စေနဲ့၊ မှားလို့ မ(ရ)ဖစ်တော့ဘူး၊ နေ့တစ်ဝက်ကျိုးနေ(ရ)ပီ၊ ဘာမှ ခရီး မရောက်သေးဘူး’ နံနက် ကိုးနာရီက စသည့်အလုပ်မှာ ယခုထိ အကောင်အထည် မပေါ်သေး။ ဟိုလူ့စောင့်ရ၊ သည်လူ့စောင့်ရ၊ ပစ္စည်းမ(ရ)ပည့်စုံသေး၍ ရှာရနှင့် တစ်အောင့်မှလည်း မနားရသေး။ ‘ကဲ၊ ရယ်ဒီ စတော့’ မင်းသမီးသည် သူ့မျက်နှာပေါ်မှ အလှအပတွေကို ဖျက်ဆီး ထားခဲ့(ရ)ပီ။ (ရ)ပည့်၊ဖိးသော မျက်နှာကို မိတ်ကပ်(ရ)ဖင့် အရေးအကြောင်း တွေထင်အောင် လုပ်ထားသည်။ ဆံပင်များသည် ဖွာဆန်ကြဲနေသည်။ မကျန်းမာ၍ မျက်တွင်းဟောက်ပက် (ရ)ဖစ်နေသည်မှာ အမှန်တကယ် ထင်မှတ်ဖွယ်။ မင်းသမီးသည် ခုတင်ပေါ်မှာ နွမ်းလျစွာ လဲလျောင်း နေ၏။ သဲသဲသည် ရိုးရိုး ကျောင်းဝတ်စုံလေး(ရ)ဖင့် (ရ)ဖစ်သည်။ သဲသဲ မျက်နှာပေါ်မှာ မိတ်ကပ် အထူးအထွေမရှိ။ ခပ်ပါးပါးလေး (ရ)ခယ်ပေး ထားသည်။ မျက်လုံးများက ခါတိုင်းလို အရောင်မတောက်ဘဲ ဖျော့တော့ အားငယ်နေသည့်ပုံ။ သဲသဲသည် ကျောင်းလွယ်အိတ်လေးကို ပစ်ချကာ မကျန်းမမာ (ရ)ဖစ်နေသော သူ့မိခင်နားသို့ ေ(ရ)ပးလာသည်။ ‘မေမေ နေကောင်းရဲ့လားဟင်’ မိခင်(ရ)ဖစ်သူက သဲသဲ၏ ဆံပင်လေးများကို လှမ်း(ရ)ပီး ပွတ်သပ် ပေးသည်။ ‘သိပ်မောတာပဲ သမီးရယ်’ သဲသဲက မိခင်နားမှ အသာလေးခွါသည်။ ‘မေမေ သိပ်နေမကောင်းရင် ကြီးကြီးတို့ကို သွားခေါ်လိုက် မယ်လေ’ စိုးရိမ်ပူပန်သော မျက်နှာလေးနှင့် သဲသဲ ရိုက်ကွင်းထဲမှ ထွက်လာသည်။ အားလုံး ခေတ္တရပ်လိုက်ကြသည်။ မင်းသမီးသည် လဲလျောင်း နေရာမှ ထကာ အိုက်လွန်း၍ သူ့ကိုယ်သူ ယပ်တဖျပ်ဖျပ် ခတ်နေ လေသည်။ (ရ)ပီးတော့ ခေါင်းအုံးအောက်မှာ ထိုးထည့်ထားသည့်မှန်ကို ယူကာ မျက်နှာပေါ်မှာ (ရ)ပင်ထားသော မိတ်ကပ်များ ကောင်းမကောင်း (ရ)ပန်ကြည့်နေသည်။ ‘ကဲကဲ ဆက်ရိုက်မယ်၊ အသင့်(ရ)ပင်’ မင်းသမီးက အိပ်ရာပေါ် (ရ)ပန်လှဲ(ရ)ပီး စောင်ကို ဆွဲ၊ခံလိုက် ရ၏။ ‘ဒီလိုသာ ကြာကြာနေရရင် ကျွန်မတော့ အိုက်တာနဲ့ တကယ် သေသွားလိမ့်မယ် ဆရာရေ့၊ ခုတောင် ကိုယ်တွေ ပူချင်သလိုလို (ရ)ဖစ်လာ(ရ)ပီ’ မင်းသမီးက ရယ်စရာေ(ရပါသော်လည်း ကိုအောင်ကိုးက မရယ်။ သူအချက်ပေးလိုက်သည်နှင့် အားလုံး လှုပ်ရှားလာကြ(ရ)ပန် သည်။ သဲသဲသည် မိန်းမကြီး နှစ်ယောက်သုံးယောက်ကို ခေါ်ကာ (ရ)ပန်လာသည်။ အားလုံးက စိုးရိမ်ကြီးစွာ ကြည့်ကြသည်။ ဆေးရုံ သွားဖို့ ေ(ရပါသည်။ လူမမာက ခေါင်းခါသည်။ သူ မနေရတော့ ပါဘူးဟူသည့် အမူအရာကို (ရ)ပသည်။ သမီး(ရ)ဖစ်သူကို အနားခေါ် သည်။ ရင်ခွင်မှာအပ်သည်။ သူမောနေသည်။ မကြာခင် လက်များ ေ(ရ)ပကျသွားသည်။ ဘေးလူများ မျက်နှာပျက်ကာ မျက်ရည်လည် ကြသည်။ သဲသဲတစ်ယောက်တည်းကို ခွဲထုတ်ကာ အနီးကပ်ရိုက်ဖို့ (ရ)ပင်ကြ ဆင်ကြ(ရ)ပန်လေသည်။ ကင်မရာများ မီးများကို (ရ)ပန်ရွှေ့(ရ)ပန်ချိန်ရ(ရ)ပန်သည်။ ထားသည် စိတ်မောစွာ စောင့်နေမိလေသည်။ သဲသဲ၏ မျက်နှာသည်လည်း စိတ်အားထက်သန်မှု(ရ)ဖင့် တက်ကြွနေသည်။ သို့သော် ရိုက်ကွင်းထဲ ဝင်သွားသည်နှင့် သဲသဲမျက်နှာ ချက်ချင်းညှိုးကျသွားသည်။ မိခင် (ရ)ဖစ်သူကို မယုံကြည်နိုင်သော မျက်ဝန်းများ(ရ)ဖင့် ငေးကြည့်နေ(ရ)ခင်းကို (ရ)ပသည်။ ဘေးလူများ၏ မျက်နှာများကို ကြည့်သည်။ တစ်ယောက်စီ ကြည့်သည်။ မိခင်ကို ကြည့်သည်။ မလှုပ်မယှက်(ရ)ဖစ်နေသော ခန္ဓာကိုယ်ကို ကြည့်ကာ တုန်လှုပ်ချောက်ချားသွားသည်။ မျက်နှာ (ရ)ဖူဖပ် (ရ)ဖူရော် (ရ)ဖစ်သွားသည်။ တွယ်ရာမဲ့(ရ)ဖစ်သွားသည်။ အားကိုးရာမဲ့ (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ယခုအချိန်ထိ မျက်ရည် တစ်စက်မှ မထွက်သေး။ တစ်ကတ်(ရ)ပီးသွားသည်။ ကိုအောင်ကိုး၏အသံ ပေါ်လာသည်။ ‘ကဲ ဒီဘက်ကနေ ရွှေ့ချိန်မယ်နော်၊ ဒီတစ်ခါ သမီးငိုရမယ်၊ အသံမထွက်ရဘူးနော်၊ သမီးက ဒီဇာတ်ကားထဲမှာ အ(ရ)ပင်မှာရှိတဲ့ သမီးအသက်ထက် ပိုငယ်တယ်၊ သေတယ်ဆိုတာ ဝမ်းနည်းစရာမှန်း တော့ သိတယ်၊ ဒါပေမယ့် သေသေချာ မသိဘူး၊ သမီးဝမ်းနည်း တယ်၊ ဒါပေမယ့် ဘာေ(ရပါရမှန်း မသိဘူး၊ ဘာလုပ်ရမှန်းလဲ မသိဘူး’ သဲသဲက ခေါင်းကို တဆတ်ဆတ် ညိတ်(ရ)ပသည်။ အားလုံး (ရ)ငိမ်သက်သွားကြ(ရ)ပန်သည်။ သဲသဲဆီသို့သာ အာရုံ စူးစိုက်ထားကြသည်။ သဲသဲ၏ မျက်နှာလေးသည် ချက်ချင်းပင် လှိုက်လှဲကြေကွဲ သောအသွင်သို့ ေ(ရပါင်းသွားသည်။ မယုံကြည်နိုင်သောအသွင်(ရ)ဖင့် မိခင်အလောင်းကို စူးစိုက်ကြည့်နေဟန်(ရ)ဖစ်သည်။ သူ့ရှေ့မှာ မည်သည့် အရာဝတ္ထုမျှ မရှိ။ သို့သော် တကယ်ပင် သူ့မျက်မှောက်မှာ မိခင်သည် အသက်ပျောက်နေဘိသကဲ့သို့ ဝမ်းနည်းထိတ်လန့်နေသော အသွင်ကို ဆောင်သည်။ အားငယ်(ရ)ခင်း၊ ကြောက်ရွံ့(ရ)ခင်း၊ တွယ်ရာမဲ့ (ရ)ခင်း၊ အသေအချာ မသိသောအရာတစ်ခုအတွက် ရော်ရမ်းမှန်းဆ၍ ပူဆွေးရ(ရ)ခင်း၊ ကလေးငယ်တစ်ယောက်၏ နားမလည်နိုင်သော အရာအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်ရ(ရ)ခင်းတို့ကို ဖော်(ရ)ပသည်။ သဲသဲ၏ မျက်လုံးများသည် တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း စိုစွတ်လာကြသည်။ တကယ်ပဲ သဲသဲ၏ မျက်လုံးများ စိုစွတ်လာကြလေ(ရ)ပီ။ ထား ရင်မှာ ပူလာ၏။ သဲသဲသည် မျက်ရည်မဆွတ်ဘဲ ဘာ့ကြောင့် မျက်ရည်တွေဝိုင်လာရသနည်း။ သဲသဲဆီသို့ ေ(ရ)ပးကာ အားပေးချင်စိတ်တွေ ပေါ်လာသည်။ ‘ကလေးရဲ့ အမေ ဆုံးသွား(ရ)ပီကွယ်’ သရုပ်ဆောင်သူတစ်ယောက်က စောစောက ညွှန်ကြားထား သည်ာ့တိုင်း ေ(ရပါသည်။ သဲသဲ ပခုံးလေးကို လာဖက်သည်။ သဲသဲက ထိုမိန်းမကြီးကို မော်ကြည့်သည်။ ္အမေမေဆုံးသွား(ရ)ပီ၊ ဟုတ်လား’ သဲသဲ၏ အသံလေးသည် ပကတိ မသိနားမလည်(ရ)ခင်း(ရ)ဖင့် လျှံထွက်လာသည်။ ချက်ချင်း သူ့မျက်နှာလေးသည် (ရ)ဖူရော်သွားသည်။ ထားသည် မေမေဆုံးသည့်ညက (ရ)မဝတ်ရည်၏ အသွင်ကို (ရ)မင်ယောင်လိုက်သည်။ ထား သည်းမခံနိုင်တော့။ ထိုအချိန်မှာပင် သဲသဲ၏ နောက်ဆုံး ဝမ်းနည်းအားငယ်မှုအတွက် အထွတ်အထိပ် ရောက်ပုံကို အမိအရ ရိုက်ယူလိုက်ကြသည်။ အားလုံး သက်(ရ)ပင်းချလိုက်သံများကို ကြားရ၏။ ထားသည် ဟန်မဆောင်နိုင်ဘဲ သဲသဲဆီသို့ ေ(ရ)ပးသွားမိလေသည်။ သဲသဲ၏ မျက်ဝန်းများသည် စိုစွတ်နေဆဲ။ ‘အို သမီးရယ်၊ သမီးအမေ မရှိတော့ပေမယ့် မေမေထား ရှိပါတယ်’ အားလုံးက သူတို့နှစ်ယောက်ကို ခပ်ကြောင်ကြောင် ငေးကြည့် နေကြသည်။ ‘ဒါ ရုပ်ရှင်ရိုက်နေတာလေ ထား’ နောက်မှ ကိုအောင်ကိုး၏ အသံ ပေါ်လာသည်။ ‘ကျွန်မ သိပါတယ်ရှင်၊ ရုတ်တရက် ဝမ်းနည်းလွန်းလို့ပါ’ ထားက သဲသဲလက်ကို ဆွဲကာ ခေါ်ခဲ့သည်။ ‘အဲဒါ အနုပညာပါပဲ ဒေါ်ထားထားရီရယ်’ ကိုအောင်ကိုးက တိုးတိုးေ(ရပါ၏။ + + + သည်တစ်ခါတော့ ကိုအောင်ကိုး စံပယ်၊မိင်သို့ လိုက်လာ(ရ)ခင်းကို ထားက ကြည်ကြည်(ရ)ဖူ(ရ)ဖူပင် ခွင့်၊ပလိုက်သည်။ သဲသဲသည် ပေါ့ပါးရွှင်လန်းစွာ(ရ)ဖင့် ထား၏ဘေးမှာ ပါလာသည်။ ကားလေးသည် စံပယ်၊မိင်၏(ရ)ခံထဲကို ဝင်ရောက်လာ အိမ်ရှေ့မှာ ရပ်သည်။ ‘ဇာတ်ကားလဲ (ရ)ပီးသွား(ရ)ပီဆိုတော့ ဦးဦးနဲ့ သမီးတော့ တွေ့ နိုင်မှာ မဟုတ်တော့ဘူး သဲသဲရေ’ ကိုအောင်ကိုးက ကားပေါ်မှဆင်းရင်း ေ(ရပါသည်။ ‘အေးအေးဆေးဆေး ထိုင်ပါဦးလား ကိုအောင်ကိုး၊ ဒီနေ့ သိပ်ပင်ပန်းကြတယ် မဟုတ်လား’ ကိုအောင်ကိုးက ထားကို ငေးကြည့်သည်။ ‘သဲသဲရဲ့ ဧည့်သည်အ(ရ)ဖစ် ခဏတော့ ဝင်ရဦးမယ်ဗျာ၊ ကျွန်တော့်ကားက ပျက်နေလို့ ငါးနာရီလောက်မှ လာ၊ကိမှာ’ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူး ကိုအောင်ကိုးရယ်၊ ထားက စံပယ်၊မိင်ရဲ့ ဧည့်သည်အ(ရ)ဖစ်နဲ့ပဲ ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်’ ‘ဝမ်းသာလိုက်တာ ထားရယ်’ သူတို့သုံးယောက်ကို မမလှက တံခါးလာဖွင့်ပေးသည်။ ‘ဒီလိုဆိုရင်တော့ ဟန်ကျတာပဲ၊ နောက်ကို ကားရိုက်စရာ မရှိလဲ ဦးဦးအိမ်ကို လာလည်လို့ရ(ရ)ပီ’ သဲသဲက ရွှင်(ရ)မူးစွာ ေ(ရပါ၏။ ္အသဲသဲရေ မင်းဒီနေ့ သရုပ်ဆောင်တာ ကောင်းလွန်းလို့ မေမေထားက တို့ကို ကြည်(ရ)ဖူသွားတာကွဲ့’ ‘သဲသဲသိပါတယ်၊ တစ်နေ့ကျရင် မေမေထားက သဲသဲတို့ကို ခွင့်လွှတ်မှာပဲဆိုတာ၊ (ရ)ပီးတော့ မေမေထားက သဲသဲကို သိပ်ချစ်တယ် မဟုတ်လား၊ ဦးဦးကလဲ ဖေဖေ့လိုပဲ သဲသဲကို သိပ်ချစ်တယ်ဆိုတော့’ ထား မျက်နှာများ နီ(ရ)မန်းစ၊ပလာသည်။ ‘သဲသဲ ဒါ ရုပ်ရှင်ရိုက်နေတာ မဟုတ်ဘူးနော်’ သဲသဲသည် လျှာလေးတစ်လစ်ထုတ်ကာ အိမ်ထဲသို့ ေ(ရ)ပးဝင် သွား၏။ ကိုအောင်ကိုးက ထားနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် နေရာတည့်တည့် မှာ ထိုင်သည်။ ‘ထားက ကျွန်တော်တို့ ေ(ရပါသမျှ စကားတွေကို ရုပ်ရှင်ထဲက စကားတွေလို့ပဲ ယူဆသလားဟင်’ ‘မယူဆပါဘူးရှင်’ ‘ဒီလိုဆိုရင်တော့ ကျွန်တော် စကားနည်းနည်း ေ(ရပါချင်တယ် ထားရယ်’ ထားက သူ့စိတ်ကို တည်(ရ)ငိမ်အောင် ၊ကိးစားကာ နေလိုက် သည်။ ငယ်တော့တဲ့ အရွယ်မှ မဟုတ်ပါပဲ။ ကိုအောင်ကိုးလို ရင့်ကျက်သော သူတစ်ယောက်နှင့် သဲသဲအတွက် အ(ရ)မဲရပ်တည်ပေး နေမည်ဆိုလျှင် ညီမလေး (ရ)မဝတ်ရည်သည် သူ့အတွက်ရော သူချစ် သော အနုပညာအတွက်ပါ ဝမ်းေ(ရ)မာက်ဝမ်းသာ ကျေးဇူးတင်ရှာ လိမ့်မည်ဟု ထား တွေးနေမိလေသည်။ [ငွေတာရီမဂ(င)ဇင်း၊ စက်တင်ဘာ၊ ၁၉၈၁] မိုးတိမ်လွင့်သော် မုန်တိုင်း(ရ)ငိမ်မည် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် လက်ေ(ရ)ခွပွင့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၀၀ ၁၀၁ ၁၀၂ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၀၃ ၁၀၄ ၁၀၅ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၀၆ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၀၇ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၀၈ ၁၀၉ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၁၀ ၁၁၁ ၁၁၂ ၁၁၃ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၁၄ ၁၁၅ ၁၁၆ ၁၁၇ ၁၁၈ ၁၁၉ ၁၂၀ ၁၂၁ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၂၂ ၁၂၃ ၁၂၄ ၁၂၅ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၂၆ ၁၂၇ ၁၂၈ ၁၂၉ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၃၀ ၁၃၁ ၁၃၂ ၁၃၃ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၃၄ ၁၃၅ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၃၆ ၁၃၇ ၁၃၈ ၁၃၉ ၁၄၀ ၁၄၁ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၄၂ ၁၄၃ ၁၄၄ ၁၄၅ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၄၆ ၁၄၇ ၁၄၈ ၁၄၉ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၅၈ ၁၅၉ ၁၅၄ ၁၅၅ ၁၅၆ ၁၅၇ ၁၅၀ ၁၅၁ ၁၅၂ ၁၅၃ (ုေံ ) ဠုနဂ ဆတုရယ​၂​၁ [] မိုးမိုး (အင်းလျား) မဂ(င)ဇင်းဝတ္ထုရှည်များ ၂ မိုးတိမ်လွင့်သော် မုန်တိုင်း(ရ)ငိမ်မည် တရားသစ္စာ မှန်သောအခါကား ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၆၀ ၂၆၁ ၂၆၂ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၆၃ ၂၆၄ ၂၆၅ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၆၆ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၆၇ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၆၈ ၂၆၉ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၇၀ ၂၇၁ ၂၇၂ ၂၇၃ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၇၄ ၂၇၅ ၂၇၆ ၂၇၇ ၂၇၈ ၂၇၉ ၂၈၀ ၂၈၁ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၈၂ ၂၈၃ ၂၈၄ ၂၈၅ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၈၆ ၂၈၇ ၂၈၈ ၂၈၉ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၉၀ ၂၉၁ ၂၉၂ ၂၉၃ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၉၄ ၂၉၅ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၂၉၆ ၂၉၇ ၂၉၈ ၂၉၉ ၃၀၀ ၃၀၁ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၃၀၂ ၃၀၃ ၃၀၄ ၃၀၅ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ၃၀၆ ၃၀၇ ၃၀၈ ၃၀၉ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ကြယ်ကလေးတွေချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ပွင့်သစ်တို့ ပင်လုံးဝေ ၁၅၈ ၁၅၉ ၃၁၄ ၃၁၅ ၁၅၆ ၁၅၇ ၃၁၀ ၃၁၁ ၃၁၂ ၃၁၃ မိုးတိမ်လွင့်သော် မုန်တိုင်း(ရ)ငိမ်မည် ဆယ်တန်းကျောင်းသူ တစ်ယောက်က ကျောင်းထွက်(ရ)ပီး အလုပ် လုပ်တယ်ဆိုတာ အဆန်းတကြယ် မဟုတ်တော့ပါ။ သို့သော် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကိုတော့ ဆန်းသည်ဟု တချို့က ထင်နေသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက သည်ကိစ္စအတွက် ခံစားချက် အထူးအထွေ မရှိ။ ဝမ်းနည်း(ရ)ခင်းလည်း မ(ရ)ဖစ်မိ။ ဝမ်းသာ(ရ)ခင်းလည်း မ(ရ)ဖစ်မိသည်မှာ အမှန်ပင်။ (ရ)ပတ်သားရဲရင့်သော ကရင် အမျိုးသမီးလေး တစ်ယောက် အနေ(ရ)ဖင့် တ(ရခါး ဘယ်နေရာမှာမှ အဆင်မေ(ရ)ပတော့သောအခါ အမိုးကြီးဆီကို ေ(ရ)ပးရတော့သည်။ အမိုးကြီးက ရောက်လာသမျှသော မိန်းကလေးတွေကို ပူနွေးသောလက်(ရ)ဖင့် ဆီး၊ကိ(ရ)မဲ။ (ရ)ပီးတော့ ဘုရားသခင်၏ အလိုတော်အတိုင်း သူနှင့် ထိုက်တန်ရာနေရာသို့ ပို့ဆောင်ပေးစ(ရ)မဲ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက စက်ရုံတကာ အလုပ်ရုံတကာ ရောက်ခဲ့ (ရ)ပီး(ရ)ပီ။ သားဖွားဆရာမ သင်တန်းတက်ခွင့်ရရန်လည်း ၊ကိးစားကြည့် ဖူးသည်။ အဆက်အသွယ်ကောင်းသည်ဆိုသော ကြားလူတစ်ယောက် က တစ်ထောင်ပေးလျှင်ရမည်ဟု ေ(ရပါသည်။ အလုပ်ရမှပေးရလျှင် တော့ အပါးက ရှာကြံပေးဖို့ အသင့်ပင်။ သို့သော် ရတာ မရတာ နောက်မှ။ လောလောဆယ် ပေးထားရမည်ဆိုတော့ မဝံ့ရဲတော့ပေ။ သို့(ရ)ဖင့် သားဖွားသင်တန်းတက်ဖို့ လက်လျှော့လိုက်ရ၏။ နောက်ဆုံး ပဲစက်ရုံမှာ အလုပ်ရသည်။ နေ့စားေ(ရခါက်ကျပ် တစ်နေကုန် ပဲရွေးရ လေ၏။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးအဖို့ ပဲရွေးရသည့် အလုပ်လောက်ကို ပင်ပန်း လှချည့်ဟု စာဖွဲ့ရမည့် ကိစ္စမဟုတ်တော့ပေ။ သို့သော် ခရီးက လှမ်းလွန်းသည်။ အိမ်က နှစ်နာရီ၊ကိထွက်တာတောင်မှ အလုပ်ခွင်ကို အချိန်မီ မရောက်ချင်။ ကားစီးရသည့် အချိန်တစ်နာရီကျော်ကို ထားဦး၊ တောင်သူကုန်း အစွန်ဆုံးမှ အင်းစိန်ကားဂိတ်ရောက်အောင် တစ်နာရီလောက် လမ်းလျှောက်ရသေးသည်။ ညညတွင် ကလေးနှစ်ယောက်က ကောင်းကောင်း မအိပ်သ(ရ)ဖင့် အိပ်ရေးကလည်း ပျက်သေး၏။ ကလေးနှစ်ယောက်အကြောင်းကို ေ(ရပါရလျှင်တော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့ မိသားစု အကြောင်းကို ေ(ရပါမှ (ရ)ဖစ်တော့မည်။ ထားတော့။ သည်ကလေးနှစ်ယောက်ကြောင့် အိပ်ရေး ပျက်ရသည့်ဒဏ်၊ မနက်အစောကြီး အိပ်ရာက ထရသ(ရ)ဖင့် အိပ်ပျက် မူးဝေသည့်ဒဏ်၊ နေ့စဉ် လမ်းလျှောက်ရဖန်များသ(ရ)ဖင့် ေ(ရ)ခသလုံး ကြွက်သားတွေ တင်းတောင့်သည့်ဒဏ်၊ ပဲရွေးရသ(ရ)ဖင့် ဇက်ကြောတွေ တောင့်၊ မျက်စိတွေအောင့်ရသည့်ဒဏ်တို့ကို တစ်ပေါင်းတစ်စည်းတည်း မခံနိုင်တော့သ(ရ)ဖင့် တ(ရခါးအလုပ်ကို ေ(ရပါင်းလုပ်ဖို့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး စိတ်ကူးရ၏။ ဘီပီအိုင်မှာ လျှောက်ထားသည့်အလုပ်က မရေရာသေး သည့်ကာလအတွင်း ဝင်ငွေမရှိဘဲလည်း နေလို့မ(ရ)ဖစ်သည့်အတွက် အမိုးကြီးဆီသို့ ေ(ရ)ပးခဲ့ရလေသည်။ + + + တော်သေးရဲ့ဟု အောက်မေ့မိသည်။ ထမင်းချက်အိမ်ဖော် အလုပ်သမားအ(ရ)ဖစ် လာခေါ်သော်လည်း ရောက်တော့ တစ်မျိုး(ရ)ဖစ်နေတတ်သည်ကို မိန်းကလေးများစွာ ၊ကံကြ ရ၏။ အထူးသ(ရ)ဖင့် ယနေ့ခေတ်စားနေသော အအေးဆိုင်တွေ၊ စား သောက်ဆိုင်တွေက အမျိုးသမီး စားပွဲထိုးအတွက် သူတို့ဆီ ရောက် ရောက်လာတတ်သည်။ ရိုးရိုး အိမ်ဖော်အလုပ်ထင်၍ လိုက်သွား(ရ)ပီးမှ စားပွဲထိုးအလုပ်မှန်း သိရ၏။ တချို့ကလည်း သဘောကျချင်ချင်မို့ စိတ်ပါလက်ပါ ဝင်လုပ်လိုက်၏။ အပိုဆောင်းငွေလေးတွေပါ ရတတ် လေတော့ ထိုအလုပ်မှာ (ရ)မှုပ်နှံလုပ်ကိုင်လိုက်သူတွေလည်း အများ အ(ရပါးပင်။ တချို့ကတော့လည်း ငွေရတာထက် သူတစ်ပါး ထိကပါး ရိကပါးလုပ်သည့်ဒဏ်ကို မခံနိုင်၍ (ရ)ပန်ေ(ရ)ပးလာကြလေ၏။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကတော့ စားပွဲထိုးမလုပ်ချင်ပါ။ အရက်နံ့ကို လည်း မခံချင်၊ အရက်သောက်သူတို့၏ မျက်လုံးများဒဏ်ကိုလည်း မခံချင်။ (ရ)ပီးတော့ ဟိုကကိုင် သည်ကတွယ်နှင့် ကြာလျှင် ဝနေသော လူပင် လုံးပါးပါး(ရ)ပီး ပိန်သွားမှာ စိုးရသည်။ သည်အကြောင်းကို သူ့ဝသီအတိုင်း ခပ်ပွင့်ပွင့် ေ(ရပါ(ရ)ပတော့ သူရောက်သွားသည့် အိမ်ရှင် အရာရှိမကြီးက သဘောကျလွန်း၍ ရယ်မောလေသည်။ ‘ဒါထက် ညည်းနာမည်က ဘယ်သူ’ သဘောကောင်းသော၊ ရက်ရောသော သို့မဟုတ် ရက်ရော သည်ဟုထင်အောင် နည်းနည်းပါးပါး ပေးတတ် ကမ်းတတ်သော သို့သော်လည်း ဇီဇာကြောင်သော၊ စည်းကမ်းကြီးသော အိမ်ရှင်မက ထုံးစံအတိုင်း မေး၏။ ‘(ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးပါ’ ‘အိုး တ(ရခါးနာမည် မရှိဘူးလား၊ အိမ်မှာခေါ်တဲ့ နာမည်လေ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးဆိုသည့်နာမည်က အိမ်ဖော်တစ်ယောက်အနေ (ရ)ဖင့် ခမ်းနားလွန်းနေသည်လား မသိ။ (ရ)ပီးတော့ အစ်ကို မနှစ်က သဘေင်္ာလိုက်ရာမှ (ရ)ပန်လာစဉ် အမှတ်တရပေးထားသော နိုင်လွန် ဘလောက်စ် အကျင်္ီကိုလည်း တကြည့်ကြည့် (ရ)ဖစ်နေသည်။ ‘များများ စားစားမရှိပါဘူး၊ ဒီတစ်ထည်တည်းပါ’ဟု အဲသည်တုန်းက ေ(ရပါချင် သော်လည်း မေ(ရပါ(ရ)ဖစ်ခဲ့သေး။ ‘ကရင်နာမည်ကတော့ နော်မဲလေဖောတဲ့’ ‘အဲဒါက သာတောင် ခေါ်ရခက်သေး’ ‘ကျွန်မအစ်မကတော့ ကျွန်မကို အထွေးလို့ ခေါ်တယ်’ ‘အေး အဲဒါကောင်းတယ်’ သည်တော့မှပင် နာမည်ကိစ္စ (ရ)ပီးသွားလေသည်။ အိမ်အလုပ်၊ ကလေးကြည့်ရသည့် အလုပ်များသည် (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးအတွက် ခဲယဉ်းသည့်အလုပ်များ မဟုတ်ပါ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးမှာ အိမ်ထောင်သည် မိန်းမတစ်ယောက်နှင့်မ(ရခါး လုပ်ခဲ့ကိုင်ခဲ့ရသည်။ အကြောင်းကတော့ အစ်မ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကြောင့်ပဲ ဆိုပါတော့။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး၊ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး။ သူ ဘယ်ရောက်နေ(ရ)ပီလဲ မသိ။ သည်အကြောင်းတွေ တွေးရလျှင် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး စိတ်မော ရသည်။ သူတစ်ပါးအိမ်မှာ ဇယ်စက်သလို အလုပ်လုပ်ရင်းကပင် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးအကြောင်းက ခေါင်းထဲ အရောက်ရောက်လာသည်။ တော်သေးရဲ့၊ ထမင်းက လျှပ်စစ်ထမင်းအိုးမို့ တူးမှာ ဝေကျမှာ မပူရ။ ငယ်ငယ်က (ဆယ့်ငါးနှစ်သမီးခန့်က) သူများအိမ်မှာ တစ်ခါ လုပ်ဖူးသည်။ ထမင်းအိုး ခဏခဏ ဝေကျ၍ အိမ်ရှင်အဘွားကြီးက ဆူပူမာန်မဲသည်။ သည်တုန်းက သူတစ်ပါးအေ(ရပါအဆိုခံရ၍လည်း ဝမ်းနည်းရကောင်းမှန်း မသိခဲ့လေတော့ ဆူသံပူသံကြားလျှင်လည်း ပန်းနှင့်ပေါက်သလောက်သာ သဘောထားနိုင်ခဲ့သည်။ ကြာတော့ ဆူရသည့်သူက လက်လျှော့သွားသည်။ ယခုအိမ်မှာ ထမင်းလည်းချက်ရသည်။ ဟင်းလည်း ချက်ရ သည်။ အိမ်ရှင်မက ရုံးမသွားမီ ဝယ်(ရ)ခမ်းပေးခဲ့သော ဟင်းချက်စရာ များကို သူ ညွှန်ကြားထားခဲ့သည့်အတိုင်း ချက်ရ ၊ပတ်ရ၏။ ကလေး အကြီး နှစ်ယောက်က နံနက်စောစော ကျောင်းသွားနှင့်ကြ(ရ)ပီ။ အငယ်ဆုံးလေးကိုမူ မူ၊ကိကျောင်းသို့ပို့ပေးရ၏။ အိမ်ရှင်ယောကျ်ား ကလည်း နယ်မှာ ရောက်နေသည်ဆိုတော့ တစ်နေ့တာ အိမ်မှုကိစ္စ တာဝန်သည် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ တာဝန်ပင် (ရ)ဖစ်၏။ တစ်နေကုန်အောင် စေတနာနှင့် လုပ်ပေးပါသော်လည်း အရာရှိမကြီး အိမ်(ရ)ပန်ရောက်လာလျှင် အလိုမကျသံ၊ ညည်းညူသံ ကိုတော့ ကြားရ(ရ)မဲ။ သို့သော်လည်း ‘လူကလဲ မရှိလို့ (ရ)ဖစ်တာ မဟုတ်ဘူး’ဟူသော လက်သုံးစကား(ရ)ဖင့် အလုပ်က ထွက်မသွားအောင် တားထား(ရ)မဲ။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးအဖို့ သည်မျှလောက် သော အဖုအထစ်လေးများကို အေးအေးဆေးဆေး ကျော်လွှားနိုင် နေ(ရ)ပီ။ ကိုယ့်အိမ်ကို ကိုယ်(ရ)ပန်ရောက်လျှင် သည့်ထက်မကသော အပူဇာတ်ကြီးကို က(ရ)ပနေရသောကြောင့်ပင် (ရ)ဖစ်လေ၏။ + + + ‘ဟို နှစ်ကောင်ကော’ ရောက်ရောက်ချင်း မောင်ငယ်နှစ်ယောက်ကို ဦးစွာ ရှာဖွေ ရ၏။ ချစ်လွန်း၍တော့ မဟုတ်။ အေ(ရ)ခအနေကို သိချင်သောကြောင့် (ရ)ဖစ်သည်။ တစ်ပတ်လုံးလုံး ကင်းကွာနေခဲ့ရ(ရ)ပီး စနေနေ့ညလေး အိမ်(ရ)ပန်အိပ်သည့် အခိုက်အတန့်မှာ အိမ်၏အေ(ရ)ခအနေကို စူးစမ်း ရသည်။ ‘ဆေးရုံမှာ’ အမိုးက အေးအေးပင် ေ(ရပါ၏။ သည်အကြောင်းကလည်း အထိတ်တလန့် ရှိရမည့်ကိစ္စ မဟုတ်တော့။ သည်နှစ်ယောက်က အိမ်မှာ ရှိလျှင် ရှိမည်။ လမ်းပေါ်မှာ ရှိလျှင်ရှိမည်။ သို့မဟုတ်က ဆေးရုံပေါ် ရောက်နေလိမ့်မည်။ ‘အပါးကော၊ ဆေးရုံမှာလား’ ‘အေး’ သည်အတိုင်းဆိုလျှင် ငွေတစ်ရာလောက်ကတော့ အရေးတကြီး လိုနေ(ရ)ပီကို သိလိုက်ရ(ရ)ပီ။ သည်အချိန်မှာ ကလေးငယ်နှစ်ယောက်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးနားကို ေ(ရ)ပးကပ်လာသည်။ သုံးနှစ်သားတစ်ယောက်၊ အခါလည်သမီးတစ်ယောက်။ အငယ်မလေးက (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးနှင့် ရုပ်ချင်းဆင်လှ(ရ)ပီး (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကိုပင် အမေဟု မှတ်နေသူလေး (ရ)ဖစ်သည်။ ရုပ်ချင်းတူတာလဲ မေ(ရပါနှင့်၊ သူတို့အမေ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး နှင့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အ(ရ)မွှာ ညီအစ်မပေကိုး။ ‘ရော့ ရော့’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက သူ့လွယ်အိတ်လေးထဲက ချိုချဉ်ထုပ်လေး များကို လှမ်းပေးလိုက်သည်။ သားလေးမျိုးဇော်နိုင်က ခုန်ပေါက်၍ ေ(ရ)ပးထွက်သွားသည်။ သမီးငယ် သက်သက်နိုင်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး နားကိုသာ တိုးကပ်(ရ)ပီး ချိုချဉ်ကို စက္ကူခွါဘဲ စုပ်နေသ(ရ)ဖင့် (ရ)မတ် (ရ)မတ်ထွေးက (ရ)ပန်ယူ(ရ)ပီး စက္ကူကို ဖယ်ရှားပေးလိုက်ရသည်။ ‘မမအေးအကြောင်းကော ဘာကြားသေးလဲ အမိုး’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ယခုမှ ထမင်းအိုးတည်ရန် (ရ)ပင်ဆင်နေသော အမိုးကို လှမ်းမေးလိုက်ရသည်။ မေးသာမေးရသော်လည်း အေ(ရ)ဖ ကိုတော့ ၊ကိတင်သိနေသလိုပင်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး သည်တစ်ခေါက် အိမ်က ထွက်သွားသည်မှာ ပိုကြာသည်။ သုံးလလောက်ရှိသွား(ရ)ပီ။ ဘာသတင်းမျှ မကြားရ။ ‘သူ့ယောကျ်ားနဲ့ လိုက်သွားတာတော့ မဟုတ်တာ သေချာ တယ်၊ မောင်ဝင်းနိုင် လာမေးတယ်လေ’ အမိုးက ကရင်လို (ရ)ပန်ေ(ရပါသည်။ နည်းနည်းထူး(ရခါးသည့် သတင်းပင် (ရ)ဖစ်၏။ ‘လာမေးဖော်တော့ ရတယ်လား၊ သူ့ကလေးတွေများ ခေါ် သွားဖို့ စိတ်မကူးဘူးလား’ ေ(ရပါမည့်သာ ေ(ရပါရသည်။ သမီးငယ် သက်သက်နိုင်က သူ့ ရင်ခွင်ထဲ ရောက်နေ(ရ)ပီ။ သည်ကလေးတွေသည် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက မွေးသော်လည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးရင်မှာသာ ကြီး(ရ)ပင်းကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးကိုသာ ခင်တွယ်ကြသည်။ သူတို့ သံယောဇဉ်ကို အတင်း (ရ)ဖတ်(ရ)ပီး အလုပ်ဝင်လုပ်ခဲ့ရသည်။ သို့တိုင်အောင် တစ်ပတ်တစ်ခါ အိမ်(ရ)ပန်ရမည့်ရက်ကို ကလေးတွေနည်းတူ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကလည်း မျှော်မိတတ်သည်ပင်။ ‘ဟဲ့ ဒါများ အထူးအဆန်းလုပ်လို့ ေ(ရပါနေရသေးတယ်၊ သူများကို သွား(ရ)ပီး အ(ရ)ပစ်တင်နေလို့လဲ အပိုပဲလေ၊ ကိုယ့်သားသမီးကမှ မဟုတ်တာကို၊ ဘဲတွေလိုပဲ ဥရုံတင်ဥ(ရ)ပီး ပစ်သွားတဲ့ဟာတွေ’ သည်အကြောင်းတွေကလည်း သူတို့အိမ်မှာ မရိုးနိုင်သော ညည်းညူသံတွေပင် (ရ)ဖစ်၏။ အမိုးသည် ထမင်းအိုးတည်(ရ)ပီး (ရ)ခံထဲသို့ ဆင်းသွားသည်။ ဗူးသီးသွားခူးသလား၊ ချဉ်ပေါင်ရွက်သွားေ(ရ)ခွသလား တော့ မသိ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ဘာမျှ လုပ်ချင်စိတ် မရှိသ(ရ)ဖင့် သည်အတိုင်းပဲ ကြည့်နေလိုက်သည်။ အမိုးကလည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို ဘာမျှ မခိုင်းတတ်ပေ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးသည် သူတစ်ပါးအိမ်မှာ အိမ်ရှင်မကြီးတစ်ယောက်လို ထောင့်စေ့အောင် အလုပ်လုပ်ခဲ့ရမည်ကို အမိုးနားလည်သည်။ တစ်ခုပဲ အမိုးက အရေးတကြီး စဉ်းစားနေရသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးမှာ ပိုက်ဆံလေး နည်းနည်းပါးပါးမျှ ပါလာရဲ့လား မသိ။ လခထုတ်ရက် မဟုတ်သေးသော်လည်း အိမ်ရှင့်ဆီက ၊ကိတင်တောင်း လာခဲ့ဖို့ သတိမှရပါ့မလား။ အမိုးက (ရ)ခံထဲမှ ချဉ်ပေါင်ရွက်အနည်းငယ်ခူး(ရ)ပီး အိမ်ပေါ်သို့ (ရ)ပန်တက်လာသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးသည် အငယ်မ သက်သက်နိုင် လေးကို လက်ကဆွဲ(ရ)ပီး အိမ်ထဲမှာ စုပုံနေသော အဝတ်ဟောင်းများကို လိုက်လံ သိမ်းဆည်းစုဆောင်းနေသည်။ ဆေးရုံကိစ္စက တစ်ဘက်၊ ကလေးနှစ်ယောက်က တစ်ဘက်နှင့်ဆိုတော့ အိမ်ကိုရှင်းလင်းဖို့ အမိုး မတတ်နိုင်တော့ပေ။ ထိုအရာတွေကို တွေးမိတိုင်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး ကို ဒေါသ(ရ)ဖစ်ရ(ရ)ပန်လေသည်။ + + + (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးနှင့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို ငါးမိနစ်သာ(ရခါး(ရ)ပီး မွေးခဲ့သည်။ အပါးက ကရင်ဆိုသော်လည်း (ရ)မန်မာသွေးက တစ်ဝက်ပါသည်မို့ ကလေးတွေက ကရင်နှင့် သိပ်မတူလှပေ။ မေးရိုးနည်းနည်းကားချင် သော်လည်း သိပ်(ရ)ပီး မသိသာလှ။ ညီအစ်မနှစ်ယောက်က ရုပ်ချင်း ခွဲမရအောင် တူသော်လည်း လှုပ်ရှားသွားလာပုံကတော့ သေသေချာချာ ကြည့်လေ (ရခါးနားလေ(ရ)ဖစ်၏။ ငယ်ငယ်ကတည်းကပင် (ရ)မတ်(ရ)မတ် အေးက နာမည်နှင့်လိုက်အောင် အေးသော်လည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ထဘီကွဲအောင် ဆော့သည်။ ကျောင်းမှာဆိုလျှင်လည်း ယောကျ်ားလေး တွေနှင့် တန်းတူရည်တူဆော့(ရ)ပီး ရန်(ရ)ဖစ်လျှင်လည်း နပန်းထလုံးဖို့ ဝန်မလေးတတ်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကတော့ အေ(ရပါအဆို ညင်သာသည်။ ထို့ကြောင့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကို လူကြီးတွေကကော၊ လူငယ်တွေကပါ သဘောကျကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးသည် သူ့ကိုယ်သူလည်း လှပအောင် နေတတ် ၏။ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း အလှအပကို နှစ်သက်၏။ ထို့ကြောင့် လည်း အ(ရ)မွှာညီအစ်မ ဆိုပေမယ့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကိုသာ လူသိများ ကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ (ရ)ဖစ်ကတတ်ဆန်း နေတတ်မှုကြောင့် အလှအပကလည်း မှေးမှိန်သည်။ ရုပ်ရည်ချင်း ခွဲမရအောင် တူပါ လျက် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက မိန်းမချောအ(ရ)ဖစ် အသိအမှတ်၊ပခံရ(ရ)ပီး (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက သာမန် ရွက်ကြမ်းရေကျို (ရ)ဖစ်နေရသည်မှာ ရယ်စရာတော့လည်း ကောင်းသားပင်။ အမိုးကမွေးသော သားသမီးများထဲတွင် သူတို့နှစ်ယောက်က အ(ရ)မွှာ(ရ)ဖစ်၍ ထင်ရှားသလို အငယ် ယောကျ်ားလေးနှစ်ယောက်က လည်း ထင်ရှားပါ၏။ မွေးကတည်းက ဆေးရုံနှင့်ခွါမရသူတွေ။ လက်လုပ်လက်စား မိသားစုတစ်စုတည်းမှာ ရောဂါသည် ကလေး နှစ်ယောက် ပါလာသည်ကတော့ ဆန်းသည်နှင့်အမျှ စိတ်ညစ်ဖွယ်ရာ လည်း ကောင်းလှသည်။ (ရ)ပီးတော့ ရောဂါကလည်း (ရ)ဖစ်တောင့်(ရ)ဖစ်ခဲ သွေးကင်ဆာတဲ့။ လူ့လောကရောက်ကတည်းက သေရမည့်အချိန်ကို တွက်နေရသည့်ရောဂါ။ ဆေးရုံက ဆရာဝန်တွေ ဆရာမတွေက သူတို့မိသားစုကို ကောင်းကောင်းသိသည်။ ထူး(ရခါးသည့် ရောဂါသည် မောင်လေးနှစ်ယောက်ကြောင့်ပင် (ရ)ဖစ်လေသည်။ အမှောင်ထဲမှာ ကလေးနှစ်ယောက်ရယ်၊ အမိးရယ် ထမင်းစား နေကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက စားချင်စိတ်မရှိတော့။ ဟိုအိမ်က စားလာခဲ့သည်ကတစ်ကြောင်း၊ သူတို့ မိသားစုအကြောင်းကို တွေး တွေး(ရ)ပီး ရင်မောရသည်ကလည်း တစ်ကြောင်းကြောင့်ပင် (ရ)ဖစ်၏။ ဝက်သားလက်ကျန်ကို ချဉ်ပေါင်နှင့် ရောမွှေထားသောဟင်းကို ကလေးတွေ (ရ)မိန်ရှက်စွာ စားရသည်။ အိမ်တိုင်းလိုလို ဝက်မွေး(ရ)ပီး အလှည့်ကျ ပေါ်ရောင်းနေကြသောကြောင့် (ရ)ဖစ်၏။ ကျန် ဟင်းချက် စရာကတော့ ပေါပေါများများရသော အသီးအရွက်များသာ (ရ)ဖစ်သည်။ ‘အပါးက ဒီည ဆေးရုံမှာ အိပ်မှာလား’ ‘မအိပ်ဘူး၊ (ရ)ပန်လာမယ်ေ(ရပါတာပဲ၊ မနက်(ရ)ဖန် အလုပ်သွားရဦး မှာတဲ့၊ သူလဲ နေ့တိုင်း အိပ်ပျက်မခံနိုင်တော့ဘူး၊ အသက်ကကြီး(ရ)ပီ မဟုတ်လား’ ရောဂါသည် မောင်နှစ်ယောက်အနက် တစ်ယောက်က အသက် ဆယ့်ခုနစ်နှစ် ရှိ(ရ)ပီဆိုတော့ နှစ်ယောက်လုံး ဆေးရုံတက်ရသည့်အခါ သူက ဦးဆောင်သည်။ အငယ်ကောင်က ဆယ့်နှစ်နှစ်။ သူက အားငယ်တတ်သည်။ သူ့ရောဂါအတွက် အ(ရ)မဲ ဝမ်းနည်းအားငယ် နေတတ်သည်။ အကြီးကောင်ကတော့ သူ့ကိုယ်သူ ထိန်းနိုင်နေ(ရ)ပီ။ ဘုရားသခင်ကပေးသော အသက်နှင့် ခန္ဓာကိုယ်ကို မည်သည့်အချိန်ထိ ကြာရှည်ခံမည်လဲဆိုတာ တွေးမနေတော့။ အဖေနှင့်အမေက ဒုက္ခ ဆင်းရဲခံကာ ကျွေးမွေးစောင့်ရှောက်ထားရ(ရ)ခင်းကို သူနားလည်သည်။ ထို့ကြောင့် ဆေးဖိုးဝါးခကို သူ့ဘာသာရှာမည်ဆိုကာ မုန့်ဖိုးပဲဖိုး လောက်ရသော အရောင်းအဝယ် အလုပ်ကလေးတွေကို ရှာကြံလုပ် သည်။ သူ အသက်ရှင်နေနိုင်ရေးအတွက် မိဘတွေက ကျွေး(ရ)ပီး ဆေးရုံက ဆေးကုပေးသည်။ သူ့အတွက် လူ့ဘဝအဓိပ္ပာယ်သည် ဒါပဲ (ရ)ဖစ်၏။ ကလေးဆေးရုံကြီးက အသက်ဆယ့်နှစ်နှစ်အထိသာ လက်ခံ သော်လည်း မောင်ငယ်နှစ်ယောက်ကို (ရ)ခွင်းချက်ထားကာ ရောဂါ ဖောက်လာလျှင် အချိန်မရွေး ေ(ရ)ပးလာဖို့မှာထား၏။ သူတို့ ရောဂါ တိုးတက်ပုံ၊ ဆုတ်ယုတ်ပုံကို သုတေသန မှတ်တမ်းများ ထားရှိသည်တဲ့။ ဆေးပညာဆိုင်ရာ သုတေသနလုပ်ဖို့ ကလေးနှစ်ယောက်ကို အ(ရ)ပီးအပိုင် တောင်းခဲ့သေးသည်။ သည်လိုတော့လည်း အမိုးတို့ အပါးတို့က မပေးရက်(ရ)ပန်ပေ။ ကဲ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ မိသားစုက ဆင်းရဲပေမယ့် ဆန်းကြယ် သည် မဟုတ်လား။ + + + ညက အပါးတစ်ယောက် ဆေးရုံမှ (ရ)ပန်မလာပေ။ ထို့ကြောင့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အိပ်ရာက စောစွာထ(ရ)ပီး ကလေးဆေးရုံကို လိုက်လာခဲ့ရသည်။ အငယ်မ သက်သက်နိုင်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးရင်ခွင်မှာ ဆိုးနွဲ့ဂျီကျနေခဲ့သ(ရ)ဖင့် အိပ်ရေးမဝ။ သို့သော် လည်း မျက်စိနှစ်လုံးကို အတင်းအားယူ(ရ)ပီး ထွက်ခဲ့ရ၏။ မိုးပင် စင်စင်မလင်းတတ်သေး။ ချိုင့်တွေ၊ တောင်ကုန်းတွေ၊ ကျောက်ခဲ အဖုအထစ်တွေကို ကျော်လွှား(ရ)ပီး လမ်းမကြီးပေါ်ရောက်အောင် တစ်နာရီခန့် လျှောက်ခဲ့ရ၏။ သူ တွေးထင်စိုးရိမ်ခဲ့သည့်အတိုင်း အေ(ရ)ခအနေက မကောင်းလှ။ အငယ်ကောင် အောင်မိုး၏ဘေးမှာ အပါးကို မျက်တွင်းဟောက်ပက် နှင့် တွေ့ရသည်။ (ရ)ဖူဖျော့သော လူမမာ၏ မျက်နှာကို စိတ်ပျက်စွာ ငုံ့ကြည့်မိ သည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးမှာ အသည်းနှလုံးလည်း မရှိတော့ဘူးထင်သည်။ လူမမယ်တစ်ယောက်၏ ဝေဒနာကို (ရ)မင်ရသော်လည်း ဝမ်းနည်းစိတ်၊ သနားစိတ်ထက် စိတ်မရှည်(ရ)ခင်း၊ ဦးနှောက်ေ(ရခါက်(ရ)ခင်းလက္ခဏာ ကိုသာ ပေါ်လွင်နေစေတော့သည်။ ‘အပါး(ရ)ပန်ချင်(ရ)ပန်တော့၊ ဒီနေ့ ခွင့်ယူ(ရ)ပီး နားလိုက်ပါလား’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ ပထမဆုံး နှုတ်ဆက်စကား(ရ)ဖစ်၏။ သူတို့ သားအဖတွေကြားမှာ အဓိကအချက်ကိုသာ အလေးထားေ(ရပါကြား တတ်သော အကျင့်က ရနေကြ(ရ)ပီ။ အပါးက အလွန်(ရ)မန်မာဆန်သော ကရင်က(ရပါးကြီးသာ (ရ)ဖစ်သည်။ အမိုးလို ခရစ်ယာန်လည်းမဟုတ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာပဲ ကိုးကွယ်သည်။ သားသမီးတွေကိုလည်း (ရ)မန်မာနာမည်ပဲ ပေး(ရ)ပီး (ရ)မန်မာစကားပဲ ေ(ရပါသည်။ အမိုးကတော့ ကရင်လိုေ(ရပါရမှ အားရသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့သည် အမိုးနှင့် ကရင်လိုေ(ရပါ(ရ)ပီး အပါးနှင့် (ရ)မန်မာလိုေ(ရပါကြသည်။ ္အ(ရ)ပန်လို့ မ(ရ)ဖစ်ဘူးထင်တယ်၊ ဒီတစ်ခါ အေ(ရ)ခအနေ ပိုဆိုး တယ်လို့ ဆရာမတွေက ေ(ရပါနေတယ်’ ‘အေ(ရ)ခအနေဆိုးတာကလဲ တစ်ခါမှမကတော့တာ၊ ဒီအ(ရ)ဖစ် ကလဲ ရိုးနေ(ရ)ပီမဟုတ်လား’ဟု ေ(ရပါချင်သော်လည်း မေ(ရပါ(ရ)ဖစ်တော့ပေ။ ‘အပါး (ရ)ပန်ပါ၊ ကျွန်မ နေလိုက်မယ်’ ္အသမီးက နားရက်မို့လို့လား’ ‘နားရက်တော့ မဟုတ်ဘူး အပါး၊ ဒါပေမယ့် နောက်နေ့မှပဲ ကြည်ေ့(ရပါရတော့မှာပဲ’ တကယ်တော့ အပါးကို နားစေချင်လွန်း၍ (ရ)ဖစ်၏။ အိမ်ရှင် အရာရှိမကြီးက အလုပ်ပျက်ကွက်သည်ကို ၊ကိက်မည် မထင်ပေ။ အလုပ်ဝင်တာကလည်း မကြာသေး။ ဟယ် တတ်နိုင်ပါဘူး။ လော လောဆယ်တော့ အိပ်ရေးပျက်၍ မျက်တွင်းဟောက်နေသော အပါးကို အိမ်(ရ)ပန်(ရ)ပီး အနားယူစေချင်သည့် ဆန္ဒကသာ လွှမ်းမိုးသွားသည်။ ‘အေးလေ၊ သမီးနေလို့ရရင်လဲ နေလိုက်၊ အပါးလဲ အလုပ်ကို မသွားလို့တော့ မ(ရ)ဖစ်ဘူး၊ အကျိုးအကြောင်းတော့ သွားေ(ရပါရဦးမယ်’ အပါးက ဆိပ်ကမ်းက ကုန်တင်ကုန်ချ စာရေးကြီး(ရ)ဖစ်သည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့ကို မမွေးမီကတည်းက အလုပ်လုပ်လာသည်မှာ ကြာ(ရ)ပီ။ သူ့ပညာ အရည်အချင်းအရ သည့်ထက် ပို(ရ)ပီးတော့လည်း ရာထူးတက်ဖို့မ(ရ)မင်။ တ(ရခါးအလုပ် ထွက်လုပ်မည်ကြံသော်လည်း အဆင်ကမေ(ရ)ပချင်၍ ရှိသည့်အလုပ်ကလေးကိုပဲ တွယ်ကပ်ထားရ လေ၏။ ‘အကြီးကောင်ကော အပါး’ သူတို့အဖို့တော့ ဆေးရုံသည် အိမ်လိုပင် (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ။ အကြီး ကောင် အောင်မျိုးက မွေးကတည်းက ရောဂါပါလာသူ။ ကလေး ဆေးရုံက သူ့အတွက် အသက်ဆက်ပေးနိုင်လွန်း၍သာ ကနေ့အထိ အသက်ရှင်နေရ၏။ သူ့အေ(ရ)ခအနေကို လေ့လာ၍ ဆေးကုသမှုကို မှတ်တမ်းတင်နေရသည်။ နိုင်ငံ(ရခါးမှာတော့ သွေးကင်ဆာကို ပို(ရ)ပီး ထိရောက်စွာ ကုနိုင်နေ(ရ)ပီတဲ့။ နေရမည့်သက်တမ်းထက် ပို(ရ)ပီး ကြာ ကြာနေရအောင် ကုသပေးနိုင်(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်၏။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးလည်း သွေးကင်ဆာ(ရ)ဖစ်နေသူတွေအကြောင်း ကို လေ့လာဖူးသည်။ စာထဲမှာသာ(ရ)ဖစ်၏။ မောင်ငယ်တွေနှင့် ဆက်စပ်နေတော့ သွေးကင်ဆာဝေဒနာသည်ဆိုလျှင် စိတ်ဝင်စားမိ သည်။ အဲ သည်ကြားထဲမှာ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်ကတော့ သွေးကင်ဆာ (ရ)ဖစ်နေသည့် ကောင်မလေးတစ်ယောက်ကို လွမ်းစဖွယ်ရေးထား၏။ သေရမည့်အ(ရ)ဖစ်ကို သိထားရတော့ သူ့ချစ်သူကောင်လေးနှင့် ကြေကွဲ ဝမ်းနည်းဖွယ်ရာ ခံစားရမှုလေးတွေကိုပါ ရင်နင့်အောင် ဖတ်ရသည်။ ဘာသာ(ရ)ပန် ဝတ္ထုလေး(ရ)ဖစ်၍ နိုင်ငံ(ရခါးမှာတောင် သွေးကင်ဆာနှင့် သေရပါလားဟု သိရ(ရ)ပီး မောင်ငယ်တွေအတွက် မျှော်လင့်ချက်လေး နည်းနည်းထားမိသည်ပါ ပျက်(ရ)ပယ်၍သွားသည်။ သူတို့ မိသားစုမှာ သည်ကလေးနှစ်ယောက်အတွက် ငွေကုန်ကြေးကျ များလွန်း၍ ကြာလေလေ ဒုက္ခ ရောက်ရလေလေပင် (ရ)ဖစ်တော့၏။ သေရမည့် အတူတူဆိုလျှင်တော့လည်း (ရ)မန်(ရ)မန်သေလဲ အေးတာပဲဟု မတွေးမိ မေ(ရပါမိအောင် မနည်းကြီးကို သတိထားနေရလေသည်။ ‘အောင်မျိုး သွေးသွားရှာနေတယ်’ အပါးက ထိုမျှသာေ(ရပါ(ရ)ပီး လွယ်အိတ်ကိုယူကာ အိမ်(ရ)ပန်ရန် (ရ)ပင်သည်။ အောင်မိုးက မျက်စိကို ဖွင့်ကြည့်(ရ)ပီး (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို (ရ)မင်တော့ နှုတ်ခမ်းလေးကို လှုပ်သည်။ အစ်မ(ရ)ဖစ်သူက ဘယ်လောက်ပဲ ဆူဆူ စေတနာကို နားလည်သည်မို့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို အောင်မိုးက ချစ်သည်။ ‘အစ်မ စောင့်မလို့လား’ ခပ်တိုးတိုး မေးသည်။ သည်တစ်ခါ အသံကလည်း ပို(ရ)ပီး အားပျော့နေတာ အမှန်ပင်။ ‘ဘုရားသခင်၊ မောင်လေး မသေပါစေနဲ့ဦး’ ဒုက္ခနှင့် မေတ္တာ လွန်ဆွဲနေသည့်ကြားမှ စိတ်ဆန္ဒက အမှန် အတိုင်း ပွင့်ထွက်သွားသည်။ သူတို့မိသားစုအတွက် ဆက်လက် ရုန်းကန် ရပ်တည်နေနိုင်သေးသမျှ သည်ကလေးတွေ မသေပါစေ နှင့်ဦး။ ‘အေး နင် ဘာစားချင်သလဲ’ စေတနာပါသော်လည်း မေးသည့်အသံကတော့ ညင်သာ(ရ)ခင်း သိပ်မရှိ။ အိမ်အတွက် ဘာတစ်ခုမျှ လုပ်မပေးသည့် ဟိုအစ်မကြီး မ(ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကတော့ စကားကို ချိုချိုသာသာနှင့် နားဝင်အောင် ေ(ရပါတတ်သည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကတော့ လိုရင်းကိုသာ ဆိုတတ်၏။ ‘ကျွန်တော် အရင်တစ်ခါ ဆေးရုံတက်တုန်းက အစ်မဝယ်လာ ပေးတာလေ၊ သရက်သီးမှည့်ကြီးတွေ၊ သိပ်စားကောင်းတာပဲ အစ်မရာ၊ ကျွန်တော်တောင် သရက်သီးမတုံးခင် နောက်တစ်ခါ ဆေးရုံတက် ရရင် ကောင်းမှာလို့ စဉ်းစားနေတာ’ ‘ခွေးကောင်လေး၊ အဲဒီသရက်သီးက တစ်လုံးငါးမတ်တောင် ပေးရတာဟဲ့’ အောင်မိုးက သူ့ဘာသာ သဘောကျကာ ၊ပံးနေသည်။ ဘာပဲေ(ရပါေ(ရပါ အစ်မက နောက်နေ့မှာ သရက်သီးနှစ်လုံလောက် တော့ မ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ်အောင် ရှာဝယ်လာမည်ကို သိနေသည်။ အပါး ထွက်သွားသည်။ အပါးက တနဂင်္နွေနေ့(ရ)ဖစ်လျက် ရုံးကိုသွားချင်နေသည်မှာ အလုပ်ကိစ္စတစ်ခုတည်းကြောင့်မဟုတ်။ သွေးလှူမည့် အလှူရှင်တစ်ယောက်ယောက်ကို ထပ်ရှာဖို့သာ (ရ)ဖစ်လိမ့် မည်။ သူတို့နှင့် နီးစပ်သမျှ အသိမိတ်ဆွေတွေလည်း ကုန်လု(ရ)ပီ။ သွေးက အ(ရ)မဲသွင်းနေရသည် မဟုတ်လား။ ကံကောင်းလျှင် သုံးလမှ တစ်ခါလောက် သွင်းရသည်။ ယခုလို ကြားဖောက်(ရ)ပီး ရောဂါသည်း လာလျှင် တစ်လတစ်ကြိမ်မှန်မှန်သွင်းရသည်။ ဆေးရုံက သွင်းပေး သည့် သွေးကလည်း မနည်း။ သည်ကြားထဲ ကိုယ်ကလည်း ရှာပေး ရသေးလေတော့ သွေးတစ်ပုလင်းကို ငါးဆယ်ပေး(ရ)ပီး ဝယ်လို့ရသည့် အခါရ၏။ စေတနာနှင့် လှူသူကိုလည်း ကြက်ဥလေးအစ နွားနို့လေး အဆုံး လက်ဆောင် (ရ)ပန်ဝယ်ပေးရတတ်သေးသည်။ သူတို့နှစ်ယောက် အတွက် ငွေတစ်ရာလောက်က လစဉ် အပိုရှာနေရသည်။ အောင်မျိုးက နည်းနည်းခံနိုင်ရည်ရှိနေလေတော့ သူ့အတွက် ဆေးဖိုးသွေးဖိုးကို သူ့ဘာသာရှာတတ်သည်။ မတတ်နိုင်တော့ကာ မှပဲ အိပ်ရာထဲ လှဲနေလိုက်၏။ တစ်လစာ သွေးသွင်း(ရ)ပီးလျှင်တော့ အလုပ်ထွက်လုပ်တော့သည်။ ဘီပီအိုင်က သူငယ်ချင်းတစ်ယောက် ထုတ်ပေးသော ဆေးလေးတွေကို ယူ(ရ)ပီး ရောင်းပေးသည်။ အလုပ်ကြမ်း လည်း မလုပ်နိုင်၍ ရောင်းစရာ ဝယ်စရာလေးတွေကို ရှာ(ရ)ပီး အကြံအဖန် လုပ်ရရှာလေသည်။ ဆေးရုံဝင်းထဲမှာ လူတွေ စည်ကားလာသည်။ တာဝန်ကျ ဆရာမများသည် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို ၊ပံး(ရ)ပီး နှုတ်ဆက်သွားကြသည်။ ‘ဒီကလေးအတွက် သွေးရှာလို့ ရ(ရ)ပီလား’ ဆရာမတစ်ယောက်က လှမ်းမေးသည်။ ‘မရသေးဘူး ဆရာမရေ’ ခပ်အေးအေးပင် (ရ)ပန်ေ(ရပါလိုက်၏။ သို့သော် ဆရာဝန်ကြီး ရောက်လာ(ရ)ပီးလျှင် လိုအပ်သည့်သွေးကို သွင်းပေးရမည်သာ (ရ)ဖစ်သည်။ နောက်မှ အစား (ရ)ပန်ရှာပေးရမည်။ သည်အချိန်မှာ အောင်မျိုး (ရ)ပန်ရောက်လာ၏။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို (ရ)မင်သော်လည်း အထူးတလည် နှုတ်ဆက်(ရ)ခင်းမ၊ပ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကလည်း အောင်မျိုးကို ခပ်အေးအေးပင် (ရ)ပန် ကြည့်လိုက်သည်။ သူတို့၏ နှလုံးသားများသည် တကယ်ပင် ထုံထိုင်း အေးစက်၍ နေကြ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်၏။ + + + ဒါတွေအားလုံးကို အရာရှိမကြီးက ဘယ်သိနိုင်မှာလဲနော်။ ‘ဟဲ့ နင် အိမ်သွားတာကလဲ စူဠလိပ်ကို ရေထဲလွှတ်လိုက် သလိုပါပဲလား၊ ငါ့မှာ တနဂင်္နွေနေ့လေးတစ်နေ့ အားလို့ နားရမလား အောက်မေ့ပါတယ်၊ နင်မလာတော့ မနားရတော့ဘူးပေါ့’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး ဘာမျှ (ရ)ပန်မေ(ရပါ(ရ)ဖစ်။ တကယ်တော့ ‘ကျွန်မ လဲ တစ်ရက်တလေ အိမ်(ရ)ပန်(ရ)ပီး နားလိုက်ချင်တာ မနားခဲ့ရပါဘူး’ ဟုသာ ေ(ရပါလိုက်ချင်သည်။ လောလောဆယ်တော့ ငွေငါးဆယ် လောက် ၊ကိတင်တောင်းချင်နေသည်ကို မည်သိုေ့(ရပါရပါ့မလဲဟု စဉ်းစားနေရလေသည်။ အလုပ်ကလည်း ဝင်စ၊ ရက်ကလည်း ပျက် ကွက်ထားသည်ဆိုတော့ ကြည်ကြည်(ရ)ဖူ(ရ)ဖူ ပေးမှ ပေးပါ့မလား၊ ပေးတာ မပေးတာက သူ့တာဝန်၊ ေ(ရပါရမှာက ကိုယ့်တာဝန်ဟု သဘောထားက ေ(ရပါရပေမည်။ ထမင်းဘူးနှင့် ကြိမ်(ရ)ခင်းကို (ရ)ပင်ဆင်ပေးရင်း ပါးစပ်တ(ရ)ပင်(ရ)ပင် (ရ)ဖစ်နေသည်။ တော်ကြာ ရုံးကိုထွက်သွားလျှင် ေ(ရပါလိုက်ရမည် မဟုတ်။ ငွေငါးဆယ်ကိုတော့ (ရ)မန်(ရ)မန်ရှာပေးမှ (ရ)ဖစ်မည်။ ရုံးဆင်း လျှင် ဝင်လာဖို့ အပါးကိုလည်း မှာထားသည်။ ဆေးရုံကို သည်နေ့ သွေးအစား (ရ)ပန်ပေးရမည်။ ‘အစ်မ’ ရောက်စက အန်တီဟုခေါ်သော်လည်း နောက်တော့ မ၊ကိက် မှန်းသိ၍ အစ်မဟု ေ(ရပါင်းခေါ်ရသည်။ ‘ဟဲ့ ဘာလဲ၊ (ရ)ခင်းအဆင်သင့် (ရ)ဖစ်ပလား၊ ဓာတ်ဘူးကော ပါရဲ့လား’ ‘ပါပါတယ် အစ်မ၊ ဟိုလေ ကျွန်မ ေ(ရပါစရာရှိလို့’ ‘ဟေ ဘာများလဲ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး တံတွေးကို မျိုချလိုက်ရသေးသည်။ ‘ကျွန်မ ငွေငါးဆယ်လောက် ၊ကိထုတ်ချင်ပါတယ် အစ်မရယ်၊ ကျွန်မ မောင်လေးတွေ ဆေးရုံတင်ထားရလို့’ ‘ဟေ မောင်လေးတွေဆိုတော့ ဘယ်နှစ်ယောက်တောင်လဲ ဘာ(ရ)ဖစ်ကြလို့လဲ’ ‘သွေးကင်ဆာ(ရ)ဖစ်နေကြတာ ကြာပါ(ရ)ပီ၊ ခု ဆေးရုံတက်(ရ)ပီး သွေးသွင်းနေရတယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး တိုတိုတုတ်တုတ်ပင် ရှင်း(ရ)ပလိုက်သည်။ ‘ဟေ အဆန်းပါလား၊ ဒီရောဂါက နှစ်ယောက်တောင်(ရ)ဖစ်ရ သလားဟယ်’ ‘ဟုတ်တယ် အစ်မရယ်’ ‘အေး ရော့၊ ဒါဆိုရင် နင့်လခထဲက (ရ)ပန်နုတ်ရမှာပေါ့နော်၊ ငွေက ဘယ်သွားပေးရမှာလဲ၊ ငါမရှိတုန်း ဘယ်မှ မသွားရဘူးနော်’ ္အစိတ်ချပါအစ်မရဲ့၊ ကျွန်မ ဘယ်မှမသွားပါဘူး၊ ညနေ ကျွန်မ အဖေ လာယူလိမ့်မယ်’ ‘အိမ်ကို သူစိမ်းလာရင် တံခါးဖွင့်ပေးလို့ မ(ရ)ဖစ်ဘူးနော်’ ‘မဖွင့်ပါဘူး၊ အဖေကလဲ အစ်မ ရုံးက(ရ)ပန်ရောက်ချိန်ကျမှ လာမှာ’ ‘အေး အေး၊ စိတ်ချပါရစေ’ ငွေငါးဆယ်ကို ရှောရှောရှူရှူရ၍ ဝမ်းသာသွားသည်။ လခ ထုတ်ရက်ကလည်း သိပ်မဝေးတော့။ တစ်လကို တစ်ရာ့ငါးဆယ် ဆိုတော့ သူ့လခကလည်း ရုံးစာရေးမလစာလောက်ပါပဲ။ ဒါကြောင့် လည်း တ(ရခါးအလုပ်မရခင် သည်အလုပ်ကိုပဲ (ရ)မင်၍ ဝင်လုပ်ခဲ့ရသည်။ ငယ်ငယ်ကတော့ တစ်လေ(ရခါက်ဆယ်နှင့် လုပ်ရ၏။ အဲသည်တုန်း ကတော့ သူ့မှာ သည်လောက် သောကမများခဲ့သေးပေ။ အစ်မ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက ကျောင်းမှာ ကောင်လေးတွေရည်းစား စာ လိုက်ပေးလွန်း၍ ဆရာတွေကို တိုင်ရတောရနှင့် အလုပ်ရှုပ်လှ သည်။ သူ့ကိုတော့ မည်သည့် ယောကျ်ားကလေးကမှလည်း စိတ် မဝင်စား။ သူကလည်း မည်သူ့ကိုမျှ စိတ်မဝင်စား။ သည်ကြားထဲ အပါးက မုန့်ဖိုးပေးသည်ကို နည်းသည်ဟု ထင်သည်။ အလုပ်ထွက် လုပ်မည်ဟု ေ(ရပါ၏။ ‘နင့်အရွယ်နဲ့ ဘာလုပ်မှာလဲ ေ(ရပါစမ်း’ အပါးက တုတ်(ရ)ဖင့်ရွယ်(ရ)ပီးမေးသည်ကို ခပ်အေးအေး တုံ့(ရ)ပန် ခဲ့သည်။ ‘နော်လူးကေ(ရပါတယ်၊ သူအလုပ်လုပ်တာ တစ်လေ(ရခါက်ဆယ် တောင် ရတယ်၊ ထမင်းလဲ အဝစားရတယ်တဲ့၊ အကျင်္ီတောင် ဝယ် မဝတ်ရဘူးတဲ့’ ဗျန်းခနဲ ရိုက်သံနှင့်အတူ သူကျောကော့သွားသည်။ အပါးကမူ ဘာမျှမေ(ရပါ။ သို့သော် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ကျောင်းတက်ရသည်ကို စိတ်မပါ တော့။ လမ်းကလည်း အဝေးကြီးလျှောက်ရသည်။ မနက်စောစော ထမင်းကြမ်း အဝစားသွားသော်လည်း နေ့လယ်ကျတော့ အူလိမ်အောင် ဆာသည်။ မုန့်ဖိုးတစ်မတ်ကလည်း အာမစွတ်လှ။ နောက်တစ်ကြိမ် နော်လူးအိမ်(ရ)ပန်လာတော့ တိတ်တိတ်လေး အချိန်းအချက်လုပ်ကြသည်။ အလုပ်မှာ ညစောင့်တာဝန်ကျ(ရ)ပီး အပါး(ရ)ပန်မလာသည့်နေ့။ အဝတ်အစားတွေပါယူ(ရ)ပီး နံနက်စောစော လစ်ထွက်ခဲ့သည်။ နော်လူး အလုပ်လုပ်သည့်အိမ်ကို လိုက်သွားသည်။ ္အဟယ် နင် ဒီကိုလာလို့ ဘယ်(ရ)ဖစ်မလဲ၊ အမိုးကြီးဆီကို သွား ရမှာ’ ‘ငါမသွားတတ်ဘူး၊ ဒီကိုတောင် အပါးနဲ့ ၊မိ့ထဲတစ်ခါ လိုက်လာဖူးလို့ မှတ်ထားတာ’ ‘အေး နေဦး၊ ငါလိုက်ပို့မယ်’ နော်လူးက သူ့အလုပ်ရှင်ကို ခွင့်ပန်(ရ)ပီး အမိုးကြီးဆီကို လိုက်ပို့ပေးသည်။ သို့သော် အလုပ်က ချက်ချင်းမရ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး အိမ်ကိုလည်း မ(ရ)ပန်ရဲ။ အမိုးကြီးကိုတော့ တောကတက်လာတာပါဟု ညာေ(ရပါသည်။ သည်လိုနှင့် အမိုးကြီးဆီမှာ သောင်တင်နေသေး၏။ နောက်တော့လည်း အလိမ်ပေါ်သွားတော့သည်။ အမိုးကြီးက မှတ်ပုံတင် လက်မှတ် (ရ)ပန်ယူခိုင်းသည်။ သူ့ဆီမှာ အကျင့်စာရိတ္တ ကောင်းဖို့က အရေးကြီး၍ နေရာအတည်တကျ သိရမှ (ရ)ဖစ်မည်တဲ့။ အထူးသ(ရ)ဖင့် အိမ်ရှင်ပစ္စည်းတွေ ပျောက်ရှလျှင် သူတို့ တရားစွဲခံ ရမည်။ အိမ်ကို(ရ)ပန်သွားတော့ အမိုးက ငိုလေသည်။ အပါး အလုပ်က (ရ)ပန်မရောက်မီ ယူစရာရှိတာ ယူရသည်။ အမိုးကို (ရ)ပန်လည်ဖျောင်းဖျ(ရ)ပီး အ(ရ)မန်ဆုံး (ရ)ပန်လာခဲ့သည်။ ထိုနေ့ မှာပင် သူသည် ဘဝအတွေ့အ၊ကံသစ်ကို စတင် ရင်ဆိုင်ရလေသည်။ + + + အလုပ်လုပ်ရင်းက မောင်ငယ် အောင်မိုးတစ်ယောက် သက်သာရဲ့လား ဟု တွေးနေမိသည်။ အပါးကို ပိုက်ဆံပေးလိုက်သော်လည်း သရက်သီး ဝယ်သွားဖို့ မေ(ရပါလိုက်မိ။ အိုးခွက် ပန်းကန်များကို ဆေးကြောရင်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးအကြောင်း တွေးမိ(ရ)ပန်သည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက သူတစ်ပါးအိမ်မှာ တစ်နှစ်တာမျှ အလုပ် လုပ်(ရ)ပီး ပိုက်ဆံစုကာ အိမ်ကို (ရ)ပန်ရောက်လာချိန် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးမှာ အလှပို(ရ)ပင်တတ်တာကလွဲ(ရ)ပီး ဘာမျှ ထူး(ရခါးမှုမရှိ။ စာမေးပွဲကလည်း ကျ၍ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး ကျောင်း(ရ)ပန်တက်တော့ အတန်းတူတူပင် (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပန်သည်။ ဇွဲကောင်းသော (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးသာ နောက်နှစ်တွေမှာ တစ်နှစ် တစ်တန်း မှန်မှန်အောင်သော်လည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက ခုနစ်တန်းမှာ ကျန်နေရစ်သည်။ သို့(ရ)ဖင့် အပါးက စီးကရက်စက်ရုံမှာ အလုပ် သွင်းပေးလိုက်လေသည်။ အလုပ်လုပ်(ရ)ပီး မကြာမီမှာပင် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး တစ်ယောက် ယောကျ်ားယူသွားလေတော့သည်။ ခွမ်ခနဲ ကျကွဲသံကြောင့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး လန့်ဖျပ်သွားသည်။ ‘ဟဲ့ ဘာ(ရ)ဖစ်တာလဲ’ အိမ်ရှေ့ခန်းမှ လှမ်းမေးသံ ကြားရသည်။ မရှေးမနှောင်းမှာ ပင် ဧည့်သည်နှင့် စကားေ(ရပါနေရာမှ ထလာသော ေ(ရ)ခသံကို ကြား လိုက်ရ၏။ ‘ပန်းကန်(ရပါးတစ်ချပ် ကွဲသွား(ရ)ပီ အစ်မရယ်’ ‘မှန်းစမ်း၊ အမယ်လေး၊ ပန်းကန်တွေက အားလုံး ဝမ်းဆက် ဆင်တူတွေ ဝတ်ထားတာကိုမှ ခွဲပစ်ရက်တယ်၊ ဘယ်လို(ရ)ဖစ်ရတာလဲ အထွေးရယ်’ အရာရှိမကြီးက ရင်ဘတ်ကို လက်(ရ)ဖင့်ဖိကာ ေ(ရပါ၏။ ‘ကျွန်မ ရေစစ်ရအောင် ပန်းကန်စင်ပေါ် လှမ်းတင်လိုက်တာ’ ‘(ရ)ဖစ်ရလေဟယ်၊ ပန်းကန်စင် အပေါက်ကျဲကျဲကြီးကို ဒီ ပန်းကန်(ရပါးလေး သွားထောင်လို့ မကျဘဲရှိပါ့မလား၊ စဉ်းစားပါဦး အေရယ်’ တကယ်တော့ ဟိုကောင်မ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးအကြောင်း စဉ်းစား နေရသည်နှင့် ပန်းကန်စင် ကျဲကျဲပေါ်ကို ပန်းကန်(ရပါး စောင်းတင် လိုက်မိ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ ကိုယ့်အ(ရ)ပစ်နှင့်ကိုယ်မို့ ဘာမျှ မေ(ရပါသာတော့။ ‘အဲဒါပဲကြည့်တော့ သူငယ်ချင်းရေ၊ အိမ်မှာ လူမရှိလို့ကလဲ မ(ရ)ဖစ်၊ ထား(ရ)ပန်တော့လဲ အလွဲလွဲအချော်ချော် စိတ်ပျက်စရာပါကွယ်’ အိမ်ရှေ့မှ အသံများကို ကြားနေရ(ရ)ပန်သည်။ သို့သော် (ရ)မတ် (ရ)မတ်ထွေးအဖို့တော့ သည်ဘက်နားကဝင် ဟိုဘက်နားက ထွက်။ အတွေ့အ၊ကံကလည်း ရှိ(ရ)ပီးလေတော့ နားကလည်း အရေထူနေ(ရ)ပီ။ နောက်ထပ်ဖန်ခွက်တွေ ဆေးကြောရဦးမည်(ရ)ဖစ်၍ (ရ)မတ်(ရ)မတ် အေးအကြောင်း မတွေးမိစေရန် သတိထားလိုက်လေသည်။ + + + စိတ်(ရ)ပတ်သော အပါးသည် သူ့သမီး (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးအကြောင်း ဆိုးသည် ကောင်းသည် တစ်ခွန်းမျှမဟခဲ့။ အိမ်ကို(ရ)ပန်လာပါဟုလည်း မခေါ်ပေ။ ေ(ရ)မးတစ်ယောက်ရတော့လည်း သူများတကာ မိဘတွေလို ကလေးချစ်လှချည်ရဲ့ဆို(ရ)ပီး အိမ်ပေါ် ခေါ်တင်(ရ)ခင်းမ၊ပ။ ယောက္ခမ အိမ်မှာ လိုက်နေရသည့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးတစ်ယောက် မျက်ရည်လေး တစမ်းစမ်းနှင့် ရောက်လာတတ်လျှင် အမိုးကသာ မရှိရှိတာလေး ရှာကြံပေးလိုက်စ(ရ)မဲ။ သည်အချိန်မှာ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အိမ်ထောင် မကျသေးသော်လည်း ဘဝအကြောင်း ပိုသိနေသူ(ရ)ဖစ်၍ မောင်ငယ် နှစ်ယောက်အတွက် ကုန်းရုန်းရှာနေရသော အပါး၏ အ(ရ)ဖစ်ကိုလည်း နားလည်သည်။ သူတို့ ညီအစ်မကို အ(ရ)မွှာမွေးခဲ့ရစဉ်က အမိုးတို့ အပါးတို့ မည်မျှ ဒုက္ခခံခဲ့ရမည်ကိုလည်း တွေး(ရ)ပီး စာနာနေမိ(ရ)ပီ။ မိသားစုအတွက် တစ်ခုခုလုပ်ပေးမှ (ရ)ဖစ်မည်ဟု သဘောပေါက်စ ၊ပလာသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက ငွေကြေးအသင့်အတင့် ချောင်လည်သော် လည်း အဆင့်အတန်း ခွဲချင်သော သူ့ယောက္ခမတွေအိမ်မှာ မနေချင် ကြောင်း တဖွဖွေ(ရပါသည်ကို အ(ရ)မင်ကတ်ကတ်(ရ)ဖင့် မကြားချင်ယောင် ဆောင်နေလိုက်သည်။ အမိုးကလည်း အိမ်ကို (ရ)ပန်လာဖို့တော့ တစ်ခွန်းမျှပင် မဟ။ နောက်ဆုံးတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးသည် ကလေးတစ်ယောက်နှင့် အိမ်ပေါ်ကို ဇွတ်တက်လာသည်။ ‘ဟဲ့ ငါ့မှာ ကျန်းမာရေးကမကောင်းလို့ အလုပ်မလုပ်နိုင်တာ စိတ်ရှုပ်ရတဲ့အထဲ ဒုက္ခလာမပေးနဲ့၊ နင့်ယောကျ်ားနင် ရှာကျွေးခိုင်း’ သည်လိုတော့လည်း အမိုးက (ရ)ပတ်(ရ)ပတ်ပင် ေ(ရပါသည်။ ‘ကျွန်မ အလုပ်လုပ်မှာပါ အမိုးရဲ့’ ‘နင့်ယောကျ်ားကကော’ ‘သူ့ကို ကျွန်မ မပေါင်းတော့ဘူး’ ‘ဟင် ဒါ(ရ)ဖင့် နင့်ကလေးကို ငါ ထိန်းပေးရမယ်ပေါ့၊ ငါ့မှာ နင်တို့ အ(ရ)မွှာညီအစ်မ မွေး(ရ)ပီး ရောဂါသည် ကောင်လေးနှစ်ယောက် ဆက်တိုက် မွေးရတာ၊ ကလေးဆိုရင် စိတ်ကုန်လွန်းလို့ဟဲ့’ ္အအမိုးကလဲ ကျွန်မ အလုပ်လုပ်ချင်လို့ပါ၊ ကျွန်မရတာ အမိုးတို့ကို အကုန်ပေးမှာ’ ေ(ရပါလည်း ေ(ရပါတတ်သည့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး။ အမိုးက တုန် တုန်ချည့်ချည့်(ရ)ဖင့် သူ့ကလေးကို ထိန်းပေးရ(ရ)ပန်သည်။ သူက ဖိနပ် စက်ရုံမှာ ဝင်လုပ်(ရ)ပန်သည်။ အစပထမတော့ သူေ(ရပါသလို ရသမျှ ပိုက်ဆံလေးကို အမိုးလက်ကို အပ်သ(ရ)ဖင့် အငယ်နှစ်ယောက်အတွက် ဆေးဖိုး အ(ရ)မဲလိုနေသော အမိုးက ကလေးထိန်းရသည့်အလုပ်ကို မညည်းမညူ လုပ်ပေးရှာသည်။ သို့သော် မကြာမီ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး မူပျက်လာသည်ကို (ရ)မင်ရ သည်။ ကျောင်းကို ၊ကိးစားပမ်းစား တက်နေဆဲ(ရ)ဖစ်သော (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးက သူ့အစ်မတစ်ယောက် ယောကျ်ားဟောင်းနှင့် (ရ)ပန်တွဲနေသည် ကို (ရ)မင်သည်။ နောက်တစ်ယောက် မေ(ရပါင်းရင်ပဲ တော်သေးရဲ့ဟု အောက်မေ့နေဆဲတွင် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက ကလေးကို အမေ့ဆီမှာ ထားခဲ့(ရ)ပီး သူ့ယောကျ်ားနောက် (ရ)ပန်ပါသွားလေတော့သည်။ + + + အိမ်ရှင်မ၏ သားအကြီး အဂင်္လိပ်စာ ကျက်နေသံက နားထဲသို့ ဝင်လာသည်။ မနက်အတွက် ဆန်ရွေးနေသော (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အသံထွက်အမှားတွေ ရွတ်နေသည်ကို သတိထားမိသည်။ မနေသာ၍ ဝင်ထောက်ပေးလိုက်သည်။ စာပတ်နေသော သူ့အမေက လှမ်းကြည့် သည်။ မျက်မှောင်ကုပ်လိုက်၏။ ‘ဟဲ့ နင် ဘယ်နှစ်တန်းအထိ ကျောင်းနေဖူးလဲ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့လို အိမ်ဖော်မိန်းကလေးတွေကို မည်သူက အထင်ကြီးပါမည်နည်း။ ရုပ်ရည်သင့်တင့်(ရ)ပီး လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်မည့်ပုံ ပေါ်လျှင် အိမ်ရှင်တွေအတွက် လုံလောက်(ရ)ပီ။ အဲ စားပွဲထိုး ခန့်ချင် သူတွေကတော့ ရုပ်လှတာလေးတွေ ရွေးသည်ပေါ့။ ပညာအရည် အချင်းကိုတော့ မည်သူမျှ မစူးစမ်းကြ။ စူးစမ်းစရာလည်း မလို။ တချို့ကတော့ စာမတတ်လေ ကောင်းလေ။ စာတတ်လျှင် ရည်းစား စာ ရေးတတ်သည်။ စိတ်မချရ။ ‘ကျွန်မ ဆယ်တန်းပါ အစ်မ’ အရာရှိမကြီးက စာဖတ်နေရင်းမှ မျက်မှန်ကိုချွတ်လိုက်သည်။ လခ ခုနစ်ရာခန့်ရသော သူ့အဖို့ အိမ်ဖော်တစ်ယောက်ကို တစ်ရာ့ ငါးဆယ်ပေး(ရ)ပီးငှါးရသည်မှာ နည်းသည့်စရိတ် မဟုတ်။ သို့သော် ပွဲစားနှင့် ခေါ်ရသည့် အိမ်ဖော်က ကြာကြာ မ(ရ)မဲတတ်။ တောက ကောင်မလေးတွေကျတော့လည်း လည်လည်ဝယ်ဝယ် မရှိ။ တစ်အိမ် လုံးကို မျက်နှာလွှဲသွား၍ မရ။ သည်တော့ အမိုးကြီးဆီကို ေ(ရ)ပးေ(ရ)ပး လာတတ်ကြသည်သာ (ရ)ဖစ်သည်။ သူတို့က သူတို့သင်ထားသည့် ပညာတွေကို မီးဖိုချောင်ထဲမှာ အလဟဿမ(ရ)ဖစ်စေရအောင် အိမ်ဖော် ထားသည်တဲ့။ (ရ)ပီးတော့ သူတို့မှာ အိမ်ဖော်အကြောင်း ဖလှယ်ရသည် ကလည်း အလုပ်တစ်ခု။ အိမ်ရှင်မတစ်ယောက်မှာ ဝနေသည့်ကြားက ပိန်သွားတော့ ကိုယ်အလေးချိန်ကျအောင် ဘယ်လို လုပ်သလဲဟု အ(ရခါးတစ်ယောက်က မေးသည်တဲ့။ အိမ်ဖော်လှလှလေး ခေါ်ထား မိလို့ ဆယ်ပေါင်တောင် လျော့သွားတယ်ဟု (ရ)ပန်ေ(ရပါသည် ဆို၏။ ယောကျ်ားနှင့် စိတ်မချ၍ မိန်းမတိုင်းက အိမ်ဖော်လှလှကို ကြောက် ကြသည်။ (ရ)ပီးတော့ ပညာတတ်မိန်းကလေး ဆိုတာကတော့ ရှာမှ ရှားပဲ။ များသောအား(ရ)ဖင့် ဘဝတူ မိန်းကလေးများမှာ လေးတန်း ငါးတန်းထက် ပို(ရ)ပီး ကျောင်းမနေဖူးကြ။ ‘ဆယ်တန်းကျလို့ ဒီအလုပ် ဝင်လုပ်တာလားဟယ်’ သူ့အစ်မကတော့ ကရုဏာသက်ဟန်(ရ)ဖင့် မေးလာသည်။ ပညာတတ် အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ဆိုတော့ သူ့ဘဝကို စာနာတယ် ထင်ပါရဲ့ဟု (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက တွေးမိသည်။ ‘တစ်ခါမှ မကျသေးဘူး အစ်မ၊ ကျွန်မ မနှစ်က ဝင်မေ(ရ)ဖဘူး၊ ဒီနှစ်မှ ေ(ရ)ဖမယ်လို့’ ‘ဟေ ဟုတ်လား၊ အလုပ်လုပ်နေတော့ ဘယ်လိုလုပ်ေ(ရ)ဖမှာလဲ’ ‘ဒီနှစ်လဲ ေ(ရ)ဖ(ရ)ဖစ်ချင်မှ ေ(ရ)ဖ(ရ)ဖစ်ပါတော့မယ်လေ၊ နောက်နှစ် မှပဲ ေ(ရ)ဖရလိမ့်မယ် ထင်ပါရဲ့’ ‘ဆယ်တန်းကြီးတောင် ရောက်နေမှ တ(ရခါးမှာ အလုပ်မရှာ ဘူးလားဟယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အေ(ရ)ခအနေကို ရှင်း(ရ)ပလိုက်သည်။ ‘အေးလေ၊ ငါက အိမ်ဖော်ကို တစ်လ တစ်ရာ့ငါးဆယ် ပေးရတယ်ဆိုတော့ ရုံးက ကောင်မလေးတွေက ေ(ရပါတယ်၊ မမရယ် ကျွန်မတို့တောင် လုပ်ချင်သေးတယ်တဲ့၊ သူတို့မှာ တစ်နေကုန် လာရ သွားရ၊ ကိုယ့်ထမင်း ကိုယ်စားရတာဆိုတော့ တစ်လတစ်လ နင်တို့လောက် ဘယ်ကျန်မလဲ၊ ဒါပေမယ့် ေ(ရပါသာ ေ(ရပါတာ ဘယ်လုပ်နိုင်ကြမလဲ နော့၊ နင် အားမငယ်နဲ့ဟဲ့၊ နိုင်ငံ(ရခါးမှာဆို ဘွဲ့ရ(ရ)ပီးသား ပညာတတ်မိန်းကလေးတွေ အချိန်ပိုင်းနဲ့ ကလေးထိန်း နာနီဝင်လုပ်ကြတာ ရှိတယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ၊ပံးလိုက်မိသည်။ သူ့မှာ အားငယ်ရ ကောင်းမှန်းပင် မတွေးတတ်ခဲ့။ ဒါကြောင့်ပဲ ထင်ရဲ့။ သူနှင့် ကျောင်းနေဖက် သူငယ်ချင်းတချို့က သူ အလုပ်ဝင်လုပ်သည်ဆိုတော့ ‘ဘာအလုပ်ရလဲ၊ ဘယ်မှာလဲ’ဟု အားတက်သရော မေးကြသည်။ နောက် သူက ေ(ရပါ(ရ)ပလိုက်တော့ သူ့ကို အထူးအဆန်းသဖွယ် ကြည့်ကြသည်။ သည်တစ်ခါတွေ့မှ ကြွားလိုက်ဦးမည်။ နိုင်ငံ(ရခါးမှာ ဘွဲ့ရ(ရ)ပီး သားတောင် ကလေးထိန်း ဝင်လုပ်တယ်တဲ့ဟဲ့လို့’ + + + (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက (ရ)ဖစ်ကတတ်ဆန်းနေတတ်တော့ ရည်းစားသနာ မရှိဘူးဟု ထင်ကြမည်။ သို့သော် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးလည်း အသက် နှစ်ဆယ်(ရ)ပည့်(ရ)ပီး(ရ)ပီပဲ။ ဘယ်လိုပဲ အရုပ်ဆိုးနေနေ သူ့အိုးနှင့်သူ့ဆန် တန်တာတော့ ရကြစ(ရ)မဲ။ (ရ)ပီးတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ခပ်ကြမ်းကြမ်း နေတတ် သွားတတ်သော်လည်း နဂိုရုပ်က အဆိုးကြီး မဟုတ်လေတော့ စိတ်ဝင်စားသူကလည်း စိတ်ဝင်စားသေးသည်။ တချို့သော ကောင် လေးတွေကလည်း သည်လို မာကျောကျော ဂျစ်ပေပေ ကောင်မလေး တွေကိုမှ သဘောကျသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ဆံပင်ကို မတိုမရှည် (ရ)ဖတ်(ရ)ပီး ရှပ်အကျင်္ီနှင့် ဘလောက်စ်ကိုသာဝတ်တတ်၍ ခေတ်နှင့်တော့ အံဝင်သည်။ မျက်နှာကို သနပ်ခါးထူထူလိမ်းတတ်တာကလွဲလျှင် တ(ရခါး အ(ရ)ခယ်အသ မရှိ။ သို့သော် သွက်လက်သော ဟန်မူရာနှင့် လမ်းသွားလျှင် ဘေးဘီကို ဂရုမစိုက်တတ်သော အလေ့က တစ်မျိုး စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းနေသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက စကားေ(ရပါ (ရ)ပတ်တောင်းသူဆိုတော့ ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက်က တစ်ကြိမ် ချဉ်းကပ်ကြည့်ရုံ(ရ)ဖင့် မလွယ်ကြောင်း သိသွားသည်ပင်။ သို့သော် အကြောင်းသိအစဉ်းသိ လူကတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးအပေါ် စိတ်မလျှော့။ အစ်ကိုစောရန်နိုင်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့နှင့် တစ်ရပ်ကွက်တည်း သား။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့တစ်တွေ ငယ်ငယ်က မို:ဖွဲဖွဲအောက်မှာ ဖားထွက်ရိုက်လျှင် မီးအုပ်ဆောင်းကြီးကိုကိုင်ကာ နောက်က လိုက်လိုက် လာတတ်သည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့မှာ စိတ်သာရှိလျက် စားဖား မေ(ရပါနှင့် ဖား၊ပပ်တစ်ကောင်တောင် ရဖူးသည်မဟုတ်။ အစ်ကို စောရန်နိုင် ရိုက်ပေးသောဖားကိုသာ မီး(ရ)မှိုက်ကာ ငရုတ်သီးစပ်စပ်(ရ)ဖင့် ကြော်စားခဲ့ကြရ(ရ)မဲ။ အစ်ကိုစောရန်နိုင်က ဘရာသာဒေးဗစ်၏ အကူ အညီ(ရ)ဖင့် အဂင်္လိပ်စာကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် တတ်ေ(ရ)မာက်၍ ရပ်ကွက်တဲက ကလေးတွေကို အဂင်္လိပ်စာ (ရ)ပန်သင်ပေးသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့ ညီအစ်မလည်း သင်ခဲ့ရသည်။ သည်တုန်း အစ်ကိုစောရန်နိုင်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကို ထိပ်ပုတ် ခေါင်းပုတ် နေတတ်၍ စိတ်ထဲမှာ နည်းနည်း ကသိကအောက် (ရ)ဖစ်ခဲ့ရသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကလည်း အစ်ကို စောရန်နိုင်ကို မျက်လုံးထောင့်ကပ်၍ ကြည့်တတ်သည်။ အိမ်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး ထွက်သွား(ရ)ပီး သူများအိမ်မှာ အလုပ် သွားလုပ်နေသည့်အခိုက် အစ်ကို စောရန်နိုင်ကလည်း မေ့သွား၏။ သူက အသက်ကြီးသူဆိုတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့ထက် အတန်းလည်း ကြီးသည်။ နောက် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး (ရ)ပန်ရောက်လာချိန်မှာ အစ်ကို စောရန်နိုင်ကို မတွေ့ရတော့။ သန်လျင်မှာ အလုပ်သွားလုပ်နေသည်ဟု သိရသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး အိမ်ထောင်ကျသွား(ရ)ပီးမှ အစ်ကို စောရန်နိုင် (ရ)ပန်ရောက်လာသည်။ သည်တုန်းက (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက သူ့ကို ကျန်ရစ်ဟု နောက်ေ(ရပါင်ခဲ့မိသေး၏။ အစ်ကို စောရန်နိုင်က ‘နင်တစ်ယောက်လုံးရှိနေတာ ငါ ဘယ်ကျန်ရစ်(ရ)ဖစ်မလဲ’ဟု ေ(ရပါသ(ရ)ဖင့် ပထမဆုံးအကြိမ် ရှက်သွေး(ရ)ဖန်းခဲ့ရလေသည်။ နောက်တော့ အစ်ကို စောရန်နိုင် ပျောက်သွား(ရ)ပန်သည်။ သဘေင်္ာသားအလုပ် ရသွားသည်ဟု သူ့အမေက ေ(ရပါသည်။ အဲသည်တုန်းမှာ သဘေင်္ာသားက သည်လောက် ခေတ်မစားသေး လေတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး အထင်ကြီးရကောင်းမှန်း မသိ။ အစ်ကိုစောရန်နိုင် နောက်တစ်ခေါက်(ရ)ပန်လာတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးအတွက် လက်ဆောင်တွေပါလာသ(ရ)ဖင့် ဝမ်းသာရလေသည်။ (ရ)ပီးတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို လိုချင်သည်ဟု အမိုးတို့ကို ေ(ရပါသည် တဲ့။ အစ်ကိုစောရန်နိုင်က (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့ထက် အသက်ကြီး(ရ)ပီး ညီမသဖွယ်(ရ)ဖစ်နေလေတော့ ကိုယ်တိုင်ေ(ရပါရမှာ ဝန်လေးသည်ဟု ဆိုသည်။ သည်အချိန်မှာ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက နောက်ထပ် ကလေး တစ်ယောက်မွေး(ရ)ပီး ထားသွား(ရ)ပန်သ(ရ)ဖင့် အလိုလိုနေရင် ကလေးအမေ (ရ)ဖစ်နေရသော (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးမှာ အံ့သြရသည်။ သြော် သူ့လို အသက်ငယ်ငယ်နှင့် အဘွားကြီးလို(ရ)ဖစ်နေသူကို လိုချင်သူလည်း ရှိသေးသကိုးဟု တွေးလိုက်မိလေသည်။ အပါးက သဘေင်္ာသားဆိုတာ အ(ရ)မဲတမ်း ခရီးထွက်နေရသူ (ရ)ဖစ်သ(ရ)ဖင့် စိတ်မချဘူးဟု (ရ)ငင်းသေးသည်။ အမိုးကတော့ အစ်ကို့ကို သဘောကျသည်။ အစ်ကိုတို့ အမေကလည်း ကရင်မစစ်စစ်ကြီး (ရ)ဖစ်(ရ)ပီး ရိုးစင်းလှသည်။ သည်လိုနှင့် အစ်ကို မနှစ်ကတစ်ခေါက် (ရ)ပန်လာစဉ်မှာပင် အိမ်မှာ ဘုရားရှိခိုး(ရ)ပီး စေ့စပ်ပွဲလေး လုပ်(ရ)ဖစ် ကြသည်။ ထို့ကြောင့် အစ်ကိုစောရန်နိုင်သည် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး လက်ထပ် ရမည့်သူ။ ချစ်သူ(ရ)ဖစ်၏။ ရည်းစား မထားလိုက်ရသော်လည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးမှာ ချစ်သူ ရှိခဲ့ရဲပီ။ သို့သော်လည်း အစဉ်သ(ရ)ဖင့် လက်တွဲမနေရခဲ့လေတော့ ရင်ထဲမှာရှိသမျှ ခံစားချက်ဟူသည်လည်း ေ(ရပါဖို့ အချိန်မရကြ။ ယခု သည်အိမ်မှာ အလုပ်ဝင်လုပ်သည်ကိုလည်း အစ်ကို မသိသေး။ သိလျှင် သဘောတူပါမည်လား။ မောင်နှစ်ယောက်က သွေးသွင်းရသည့်ရက်တွေ တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း စိပ်လာသ(ရ)ဖင့် တစ်လတစ်လ စားဖို့ထက် အသက်ရှင်နေနိုင်ဖို့ ရှာဖွေပေးနေရသော အပါးမှာလည်း စိတ်ပန်းလူပန်း(ရ)ဖစ်နေရသည်။ ညဘက်တွင်ပါ အလုပ်တစ်ခု ရှာလုပ်တော့မည်ဟု ေ(ရပါလာသော အပါးအတွက် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး လက်ပိုက်ကြည့်မနေရက်တော့။ သည်အခက်အခဲတွေကို အစ်ကိုလာလျှင်လည်း တတ်နိုင်သမျှ မေ(ရပါဘဲ နေဖို့ ဆုံး(ရ)ဖတ်ထား၏။ မိန်းကလေးတစ်ယောက်အနေ(ရ)ဖင့် ဘဝ အခက်အခဲကြောင့် ယောကျ်ား(ရ)မန်(ရ)မန်ယူလိုက်ရသည့် အ(ရ)ဖစ်မျိုးကို မလိုလားနိုင်ပေ။ တစ်ခုတော့ရှိသည်။ အစ်ကိုစောရန်နိုင်က လက်ထပ်ဖို့အချိန် လည်း စောင့်နိုင်မည်၊ ကူလည်း ကူညီနိုင်မည် ဆိုလျှင်တော့ သားဖွားဆရာမ သင်တန်းသို့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး တက်ချင်သည်။ ဒါကလည်း စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်မျှသာ (ရ)ဖစ်ပါ၏။ အိပ်မက်မှ နိုးလာသောအခါ ကလေးငယ်၏ ငိုသံကို ကြား ရသည်။ ရုတ်တရက် အကျင့်ပါနေ၍ သမီးလေး သက်သက်နိုင်များ လားဟု ယောင်မှားကာ အိပ်ရာဘေးကို စမ်းမိသည်။ တစ်ဘက်ခန်းမှ ကလေးငိုသံမှန်းသိမှ သက်(ရ)ပင်းချမိ၏။ နံနက်ငါးနာရီခန့်ရှိမည်ကို အလိုလိုမှန်းမိသ(ရ)ဖင့် အိပ်ရာမှ ထ(ရ)ပီး ထမင်းချက်ဖို့ (ရ)ပင်သည်။ သူ့အတွက် အလုပ်ခွင်သည် အိပ်ချိန်မှတစ်ပါး နားခွင့် မရှိ။ အိမ်အလုပ်တွေကို တစ်နေကုန် ဇယ်ဆက်သလို လုပ်နိုင်ဖို့ သူ မျက်နှာသစ်လိုက်လေသည်။ + + + တစ်အိမ်လုံး ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် (ရ)ဖစ်နေကြသည်။ သူတို့အိမ် မဟုတ်ပါ။ အိမ်ရှင် အရာရှိမကြီးတို့ မိသားစုသာ (ရ)ဖစ်၏။ ကလေးတွေ၏ ဖခင်(ရ)ဖစ်သူ နယ်မှ (ရ)ပန်ရောက်လာသော ကြောင့် (ရ)ဖစ်သည်။ အ(ရ)ပီးအပိုင် (ရ)ပန်ေ(ရပါင်းလာ(ရ)ခင်းလား၊ ခေတ္တခဏ (ရ)ပန်လာ(ရ)ခင်းလာ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး မစပ်စုမိသေး။ သို့သော် မိသားစုတွေ ပျော်(ရ)မူးနေသည်ကို ကြည့်ကာ သူပါ အလိုလို ပျော်လာသည်။ ‘အစ်ကိုကြီးရေ၊ (ရ)မင့်တော့ အဖော်တစ်ယောက် အသစ်ရထား တယ်၊ သူက ဆယ်တန်းတောင် ေ(ရ)ဖမယ့်သူတဲ့ သိလား’ သူ့အိမ်ရှင်မက အိမ်ထောင်ဦးစီး(ရ)ဖစ်သူကို သတင်းပေးနေသံ ကြားရသည်။ ‘ဟုတ်လား၊ အိမ်အလုပ်ကော လုပ်တတ်ရဲ့လား’ ‘လုပ်တတ်ပါတယ် အစ်ကိုကြီးရဲ့’ ‘အင်း အင်း၊ (ရ)မင့် သဘောကျရင် (ရ)ပီးတာပဲ’ သူ့အိမ်ထောင်ဦးစီးကလည်း သဘောဆိုးပုံမရဟု (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေး တွေးလိုက်သည်။ တချို့ အိမ်ထောင်ကျတော့လည်း မိန်းမ (ရ)ဖစ်သူက အေးဆေး(ရ)ပီး ယောကျ်ား(ရ)ဖစ်သူက ဇီဇာကြောင်တတ်သည်။ တချို့ကတော့ မိန်းမကို ကြောက်ရ၍ မိန်းမရှေ့မှာ တည်တည်တံ့တံ့ နေ(ရ)ပီး ကွယ်ရာမှာ အရောဝင်တတ်သည်။ အတွေ့အ၊ကံနုသော မိန်းကလေးတိုင်းမှာ သူတစ်ပါးအိမ်တွင် လိုက်နေရဖို့အရေးသည် မဟာစွန့်စားခန်းကြီးပင် (ရ)ဖစ်တော့သည်။ ယခုဆိုလျှင် နော်လူးတစ်ယောက် ဘယ်အေ(ရ)ခရောက်နေ(ရ)ပီလဲ မသိ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး ပထမ အလုပ်ကထွက်(ရ)ပီး အိမ်ကို (ရ)ပန်လာ သည့်နှစ်မှာ နော်လူးသည် တောင်ကြီးကို အလုပ်လုပ်ရန် လိုက်သွား သည်။ သည့်နောက်ပိုင်းမှာ (ရ)ပန်လာသည်ကို မတွေ့ရတော့။ (ရ)မတ် (ရ)မတ်ထွေး ယခုလို အလုပ်(ရ)ပန်လုပ်သည့်အချိန် နော်လူးနှင့် တွေ့ချင် နေမိသည်။ သို့သော် နော်လူးကိုသော်လည်းကောင်း၊ သူ့အစ်မ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးကိုသော်လည်းကောင်း တွေ့နိုင်ရန် မျှော်လင့်ချက် မထားတော့။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက နောက်တစ်ကြိမ် ကိုယ်ဝန်ကြီးနှင့် ရောက် လာ(ရ)ပီး အိမ်မှာပင် အငယ်မလေးကို မွေးသည်။ ထို့နောက် အလုပ် (ရ)ပန်လုပ်လိုက်သေးသည်။ သူ့ယောကျ်ားက ခဏခဏ လာတွေ့သည်။ သားစရိတ် မယားစရိတ် အကုန်မခံဘဲ ပေါင်းသင်းနေသည့်ယောကျ်ား ကို (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက မ(ရ)ပတ်နိုင်။ နောက်ဆုံး အမိုးတို့ အပါးတို့က မခံနိုင်၍ အိမ်ကို အလာမခံတော့။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးသည် စိတ်ကလည်း လေနေ(ရ)ပီမို့ တစ်ခါတစ်ရံ အလုပ်ရုံမှာ အိပ်မည်ဟု အကြောင်း(ရ)ပကာ အိမ်ကို (ရ)ပန်မလာပေ။ တစ်ခါက အိမ်(ရ)ပန်မလာသ(ရ)ဖင့် လိုက်စုံစမ်းရာ သံတောင်ကို လက်ဖက်ခူးဖို့ လိုက်သွားသည်ဟု သိရသည်။ ထင်ရာ လုပ်တတ်နေသည့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး။ သူ့ကလေးနှစ်ယောက်ကို အမိုး နှင့် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကပဲ ၊ပစုနေရ၏။ သည်တစ်ခါလည်း အိမ်ကထွက်သွားတာ ကြာ(ရ)ပီ။ အလုပ်ရုံကို သွားမေးတော့လည်း မသိကြ။ သူ့ယောကျ်ားလည်း လာရှာသည် ဆိုတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး ဘယ်ရောက်သွား(ရ)ပန်(ရ)ပီလဲ။ သည်အကြောင်းတွေ ခေါင်းထဲဝင်လာလျှင် အလုပ်က အလွဲလွဲ အချော်ချော် (ရ)ဖစ်တတ်သ(ရ)ဖင့် စိတ်ကိုရှင်းအောင် ၊ကိးစားနေရသည်။ အိမ်ရှင်ယောကျ်ား (ရ)ပန်ရောက်လာတော့ အလုပ်က ပိုလာသည်။ ကလေးတွေ၏ တာဝန်ထက် လူကြီးတွေ သဘောကျအောင် လုပ်ပေးရသည်က ပင်ပန်းလှသည်။ သို့သော် ဘယ်တတ်နိုင်မလဲ၊ သူ့လခယူထားတော့ လုပ်မှ။ အိမ်ရှင်ယောကျ်ားက ဗိုလ်မှူးဆိုလားပဲ။ တည်တည်ခန့်ခန့် နေတတ်သည်။ စည်းစနစ်ကြီးပုံရသည်။ ဖိနပ်ကအစ ဂရုတစိုက် သိမ်းပေးရသည်။ ဧည့်သည်လာလျှင် လက်ကိုစင်စင်ဆေး၊ ဆံပင်ကို သပ်သပ်ရပ်ရပ်စည်း(ရ)ပီး အအေးတန်လျှင် အအေး၊ အပူတန်လျှင် အပူ အဆင်သင့် လုပ်ပေးရသည်မှာလည်း အလုပ်ပိုလာသည်။ သည်ကြားထဲမှာ ပုလင်းလှလှလေးနှင့် ညိုညိုအရည်တွေကို ငံ(ရပါရည် ထင်၍ ဟင်းအိုးထဲ အမှတ်တမဲ့ လောင်းထည့်မိရာ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး တစ်ယောက် ခေါင်းမဖော်ဝံ့အောင်ပင် အဆူခံလိုက်ရလေသည်။ ‘လုပ်တော့မယ် အထွေးတို့က(ရ)ဖင့် အလုပ်လုပ်ရင် စိတ်က တ(ရခါး လူကတ(ရခါး၊ ညည်း ဒီလောက်စိတ်များနေရင် မ(ရ)ဖစ်ဘူး၊ ခု ကြည့်စမ်း အဲဒါ ငံ(ရပါရည် မဟုတ်ဘူး၊ ငံ(ရပါရည်ထက် တန်ဖိုး အများကြီးပေးရတဲ့ အရက်ဟဲ့ မှတ်ထား’ + + + အင်း ဟိုနှစ်ကောင် အောင်မျိုးနှင့် အောင်မိုး အိမ်(ရ)ပန်ရောက်နေ၍ တော်သေးရဲ့။ အသက်ဆက်(ရ)ပီး နေဖို့ (ရ)ပန်လာကြ(ရ)ပီ။ သူတို့ အသက်ရှင်နေဖို့အတွက် ကျန်လူတွေကပါ အသက်ရှင်ပေးနေရသလို (ရ)ဖစ်နေသည်။ အငယ်ကောင်က သည်တစ်ခါ တော်တော်လေးပဲ ပိန်ကျသွားသည်။ နောက်တစ်ခါ သရက်သီးစားရအောင်တော့ ဆေးရုံ တက်ဖို့ ဆုမတောင်းပါနဲ့တော့။ ‘အငယ်မလေး ကောင်းကောင်း နေမကောင်းဘူး’ အမိုးက ဆီး၍ ေ(ရပါလိုက်၏။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးအလုပ်လုပ်မှ အမိုးလည်းလည်း ပို၍ ပိန်ကျသွား သည်။ ည ညမှာ အငယ်မလေးကြောင့် အိပ်ရေးပျက်ရသည်။ ‘မကောင်းလဲ မတတ်နိုင်ဘူး၊ သူ့အမေတောင် ပစ်ထားနိုင်သေး တာပဲ’ စိတ်တိုတို(ရ)ဖင့် ေ(ရပါပစ်လိုက်သည်။ (ရ)ပီးတော့မှ အငယ်မ နဖူးကို သွားစမ်းမိ၏။ ငွေ့ငွေ့လေး ပူနေသည်။ ‘ဆေးတစ်ခွက်တော့ တိုက်ထားပါတယ်’ ဆေးရုံနှင့် ကျွမ်းနေသ(ရ)ဖင့် အိမ်မှာ ဆေးတော့ အသင့်ရှိနေ တတ်သည်။ ‘ဟဲ့ အောင်မျိုး၊ နင် ဘီပီအိုင်ရောက်ရင် ငါ့အတွက် အလုပ် လေးများ ခေါ်တော့မလား၊ စုံစမ်း ပေးစမ်းပါဦးဟယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက လှမ်းေ(ရပါလိုက်သည်။ အမိုးက (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးကို လှမ်းကြည့်သည်။ ‘ဘာ(ရ)ဖစ်လို့လဲ၊ အလုပ်လုပ်ရတာ အဆင်မေ(ရ)ပဘူးလား’ အမိုးက သမီးအရိပ်အကဲကို ကြည့်(ရ)ပီး မေးလေသည်။ ‘ေ(ရ)ပပါတယ်၊ အစိုးရအလုပ်ဆိုတော့ ပိုကောင်းတာပေါ့’ ခပ်တိုတိုပင် ေ(ရပါလိုက်သည်။ ‘အစ်မပဲ အရင်တစ်ခါေ(ရပါတော့ ခုအလုပ်က စားစရိတ်လဲ မကုန်၊ ရသမျှ အသားတင်ပဲဆို’ အောင်မျိုးက စာဖတ်နေရာမှ လှမ်းေ(ရပါ(ရ)ပန်လေသည်။ အောင်မျိုးသည် ေ(ရခါက်တန်းရောက်မှ ကျောင်းထွက်လိုက်ရသည်။ သူ့ကျန်းမာရေးက သည့်ထက်ပို(ရ)ပီး ကျောင်းနေခွင့်မပေးတော့။ အငယ်ကောင် အောင်မိုးကတော့ သည်နှစ်မှ သုံးတန်း ေ(ရ)ဖရမည်။ ကျောင်းက တက်တစ်ရက် မတက်တစ်ရက် မတက်သည့် ရက်က များသည်။ ‘ဒါတော့ ဒါပေါ့၊ ဒါပေမယ့် ဘီပီအိုင်က အိမ်နဲ့ ပိုနီးတယ် လေ’ လွယ်ကူသည့် ဆင်ေ(ရ)ခကိုပဲ ပေးလိုက်သည်။ တကယ်တော့ လည်း သူတစ်ပါးအိမ်မှာ နေရတာ ဘယ်လောက်ပဲ ကောင်းကောင်း နေရ စားရသည်(ရ)ဖစ်စေ၊ စိတ်၏ လွတ်လပ်ချမ်းသာမှုကိုတော့ မရရှိ။ ကိုယ့်အိမ်မှာထက် ဟင်းကောင်းစားရသည် မှန်သော်လည်း အိမ်မှာ ငါးပိနှင့် ငရုတ်သီးမှုန့်ကို အားပါးတရ နယ်စားရတာလောက် တော့ အချုပ်အချယ် မကင်းနိုင်ပေ။ ဒါတွေကို ခံစားဖူးမှ နားလည်မည် (ရ)ဖစ်၏။ ဘီပီအိုင်မှာ အလုပ်ရလျှင်တော့ အိမ်နှင့် မဝေးလှသ(ရ)ဖင့် ယခင်အလုပ်လောက် သွားရေးလာရေး ခက်တော့မည် မဟုတ်ပေ။ ကားတစ်ဆင့်ပဲ စီးရမည်။ ယခု အလုပ်လုပ်သည့် နဝရတ်ရိပ်သာ လောက်လည်း ခရီးမထောက်။ ‘အလုပ်က ဘီပီအိုင်က တိုက်ရိုက်ခေါ်မှာ မဟုတ်ဘူး၊ ယူနစ်ရုံးမှာ အရင် လုပ်အားပေးရမယ်၊ ဒါမှ ပိုနီးစပ်မှာ’ ‘ဟေး ဟုတ်လား၊ လုပ်အားပေးရင် ပိုက်ဆံမရဘူးပေါ့’ ‘အေး အဲဒါ စဉ်းစား’ ‘ဘယ်နှစ်လတောင် လုပ်အားပေးရမှာလဲ’ ‘အနည်းဆုံး သုံးလ’ ‘ဘုရားသခင်၊ ဒီကြားထဲမှာ နင်တို့ရောဂါ မဖောက်အောင် ငါ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး အေ(ရပါကြောင့် အောင်မျိုး မျက်နှာပျက်သွား သည်။ ‘အစ်မ လုပ်ချင်ရင် လုပ်ပါ၊ ကျွန်တော် ဆေးရုံမှာပဲ သွားနေ တော့မယ်ဗျာ’ တကယ်တော့ အောင်မျိုး ဆေးရုံကိုမုန်းမှန်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး သိသည်။ မွေးကတည်းက ကျောခင်းနေခဲ့ရသော ဆေးရုံကို အောင်မျိုး ကြည့်ပင် မကြည့်ချင်ရှာပါ။ ဆရာဝန်တွေ၊ ဆရာမတွေနှင့် ခင်မင်နေ သော်လည်း ရောဂါသက်သာလျှင် ဆေးရုံမှာ တစ်ရက်ကလေးတောင်မှ မနေချင်၊ ေ(ရ)ပးဆင်းလာစ(ရ)မဲ။ သို့သော်လည်း အချိန်တန်တော့ (ရ)ပန်သွားရသည်သာ (ရ)ဖစ်သည်။ ‘အလကားေ(ရပါတာပါ၊ ငါဒီအလုပ်ကိုပဲ လုပ်မှာပါ’ အလုပ်ေ(ရပါင်းချင်သည့်စကားကို (ရ)ဖတ်(ရ)ပီး သက်သက်နိုင်ကို ရင်ခွင်မှာအပ်ကာ အိပ်လိုက်သည်။ အပါးက မိုးကြီးချုပ်မှ (ရ)ပန်ရောက် လာသည်။ အလုပ်က (ရ)ပန်လာ(ရ)ပီး တစ်နေရာရာမှာ ဝင်နေတတ်သည် မှာ အပါး၏အကျင့်။ အိမ်ကို အိပ်ရန်လောက်သာ သဘောထား တော့သည်။ ‘ဟဲ့ ငါမနက်က မောင်ဝင်းနိုင်နဲ့တွေ့တယ်၊ သူလဲ ဗိုလ် အောင်ကျော်လမ်းက ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးမှာ အလုပ်လျှောက်ထား တယ်တဲ့’ အပါးက သူ့သားမက်အကြောင်းကို လှမ်းေ(ရပါ(ရ)ပနေသည်။ ‘ကလေးနှစ်ယောက်ပဲ ရနေ(ရ)ပီ၊ ခုမှ အလုပ်ရှာတုန်းလား’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အိပ်ရာထဲမှ လှမ်းအော်ေ(ရပါသည်။ ‘သူ့မိန်းမအကြောင်းကော ဘာကြားသတဲ့လဲ’ အမိုးက သူသိချင်တာကိုသာ မေး၏။ ‘သူလဲ သတင်းမရဘူး ေ(ရပါတာပဲ၊ တစ်လောကတော့ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်နဲ့ မော်လ၊မိင်သွားမယ်လိုလို တိုင်ပင်နေသံ ကြားတယ်တဲ့’ အပါးအသံက တိုးသွားသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကတော့ ပို(ရ)ပီး ဒေါသ(ရ)ဖစ်လာသည်။ ‘သူ့ကြောင့် ကျွန်မမှာ အလုပ်လုပ်ရတာလဲ ဘယ်တော့မှ စိတ်မေ(ရ)ဖာင့်ဘူး၊ အ(ရ)မဲတမ်း ေ(ရ)ခချော်လက်ချော်(ရ)ဖစ်လို့ အိမ်ရှင်က ခဏခဏ ဆူတယ် သိလား၊ ကျွန်မ သူ့ကို သတ်ပစ်ချင်တယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ် အသံက ပွင့်ထွက်လာသည်။ ‘ဝေး နင် အလုပ်မလုပ်ချင်လဲ ထွက်လိုက်၊ ကလေးထိန်းပေး၊ ငါ ဈေးထွက်ရောင်းမယ်’ အမိုးက စိတ်မကောင်းစွာ ေ(ရပါသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး(ရ)ပန်၍ (ရ)ငိမ်ကျသွားသည်။ မျက်စိကို ၊ကိးစား၍ မှိတ်လိုက်သည်။ သက်သက်နိုင် သည် ကိုယ်ပူလာ(ရ)ပန်သည်။ ဘုရားသခင်သည် ကလေးတွေကို စောင့်ရှောက်တော်မူပါ။ သူ့မိခင် (ရ)မန်(ရ)မန်(ရ)ပန်ရောက်လာအောင် စောင်မတော်မူပါ။ + + + မနက်မိုးလင်းတော့လည်း သက်သက်နိုင်က ကိုယ်ပူမကျသေး။ အကြီးကောင် မျိုးဇော်နိုင်ကလည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို ဖက် တွယ်၍ထားသည်။ ‘ဟဲ့ ဖယ်ကြစမ်းပါ၊ ငါ အလုပ်(ရ)ပန်ဝင်ရမယ်၊ မသွားလို့ မ(ရ)ဖစ်ဘူး’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ရုန်းထွက်လိုက်သည်။ အမိုးက (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို ကြည့်နေသည်။ အသနားခံသော မျက်လုံးများကို တွေ့ရသည်။ ‘သူ သိပ်နေမကောင်း (ရ)ဖစ်နေတယ်၊ ငါ ဘာလုပ်ရမလဲ၊ ညည်း မသွားလို့ရင် မသွားပါနဲ့’ အမိုးက တောင်းပန်သံ(ရ)ဖင့် ေ(ရပါသည်။ ‘တစ်လမှာ တစ်ရက်တည်း နားခွင့်ရတာ သိလျက်သားနဲ့ အမိုးရယ်၊ အောင်မျိုးကို ဆေးတိုက်သွား(ရ)ပခိုင်းလိုက်ပါ’ အငယ်မလေးက တရှုပ်ရှုပ် ငိုးစ၊ပသည်။ ဟင်း စိတ်ပျက် လိုက်ပါဘိတော့။ ‘ဖယ်ကြစမ်း၊ ငါ သူများအေ(ရပါအဆိုလဲ မခံနိုင်ဘူး၊ နင်တို့ကို ကျွန်ခံကျွေးရအောင် နင်တို့တွေကို ငါ မွေးထားတာ မဟုတ်ဘူးဟဲ့ ဖယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက လွယ်အိတ်ကိုဆွဲကာ အိမ်ထဲက ထွက်လိုက် သည်။ အမိုးက ဘာမျှ မေ(ရပါတော့။ အောင်မျိုးက ကလေးနှစ် ယောက်ကို လှမ်းဆွဲထားသည်။ သက်သက်နိုင်၏ ငိုရှိုက်သံက လမ်းမပေါ်အထိ ပါလာလေသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး စိတ်နာကျည်းစွာ(ရ)ဖင့် လျှောက်လာခဲ့သည်။ ဟင်း ဘုရားသခင်က လူတွေကို ဘာကြောင့်များ မျှမျှတတ ဖန်ဆင်းပေးမထားပါသလဲ၊ သူ့တစ်ယောက်တည်းမှာသာ တာဝန် အားလုံးကို ပုံပေးထားလေသလား။ ေ(ရ)ခလှမ်းက တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း နှေးကွေးလာသည်။ ဒေါသသည် လည်း ေ(ရ)ပပျောက်စ၊ပသည်။ သက်သက်နိုင်၏ ငိုသံလေးကို ကြားယောင်လာသည်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပင် အိမ်ရှင်အစ်မကြီး၏ အလိုမကျသော မျက်နှာကို (ရ)မင်ယောင်သည်။ အိမ်ထောင်ဦးစီး လုပ်သူ၏ စည်းစနစ်ကြီးပုံကို သတိရသည်။ လမ်းမလယ်ခေါင်မှာ အတန်ကြာ ရပ်နေမိသေးသည်။ အောင်မျိုးသည် ကောင်းစွာ အားမ(ရ)ပည့်သေး။ လမ်းအဝေးကြီး လျှောက်ဖို့မသင့်။ ကလေးက ဂျီကျရင် ချီပိုးသွားရမည်။ အပင်ပန်း ခံ၍မ(ရ)ဖစ်။ အမိုးသည် (ရ)မန်မာစကားကို လည်လည်ဝယ်ဝယ် ေ(ရပါ တတ်သူမဟုတ်။ သူကလည်း ခပ်လှုပ်လှုပ်၊ ဟယ် မ(ရ)ဖစ်သေးပါဘူး။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးသည် သူေ့(ရ)ခလှမ်းများကို နောက်သို့ (ရ)ပန်လှည့် ကာ ခပ်သုတ်သုတ်ပင် လျှောက်လာခဲ့မိတော့သည်။ + + + ဆယ်တန် ကိုးရွက် တိတိ။ တစ်ရာရစရာ ကျန်ပါသော်လည်း အေ(ရပါအဆို မခံရလေ အောင်၊ စည်းကမ်းအတိုင်းလည်း (ရ)ဖစ်ရလေအောင် ပျက်ကွက်ရက် နှစ်ရက်အတွက် လုပ်ခငွေကို (ရ)ဖတ်ခိုင်းလိုက်သည်။ သည်တစ်ပတ်မှာ လခထုတ်(ရ)ပီး နားရက်လည်း ရမည်(ရ)ဖစ်၍ စိတ်က ပေါ့ပါးသွားလေ သည်။ အမိုးအတွက် လက်ဖက်ရည်ဝယ်သွားချင်သည်။ အမိုးက လက်ဖက်ရည်အလွန်၊ကိက်သည်။ အင်းစိန်ရောက်မှပဲ လမ်းဆုံကနေ ဝယ်သွားမည်ဟု စိတ်ကူးသည်။ ပုလင်းလွတ်တစ်လုံးတောင်း(ရ)ပီး သန့်သန့် ဆေးထားလိုက်သည်။ ကလေးတွေအတွက် မုန့်လေးဘာလေး ဝယ်သွားချင်သော် လည်း ဝယ်၍ မ(ရ)ဖစ်တော့။ အမိုးလက်ထဲကို လမ်းစရိတ်နုတ်ထား(ရ)ပီး ငွေငါးဆယ်လောက်တော့ အပ်နိုင်ဦးမှ (ရ)ဖစ်မည်။ ဆံပင်များကို စိတ်လိုလက်ရ(ရ)ဖီးသင်(ရ)ပီး တစ်ထည်တည်းသော အကောင်းဆုံးအကျင်္ီလေးကို ရွေးဝတ်ကာ အိမ်(ရ)ပန်ဖို့ (ရ)ပင်ရသည်။ ညနေ ငါးနာရီထိုး(ရ)ပီ။ ဦးဝိစာရလမ်းမှနေ၍ (ရ)ပည်လမ်းမပေါ်ရောက်အောင် တိုက်တာ အဆောက်အအုံများဘေးမှ လျှောက်ခဲ့ရ၏။ လူငယ်အချို့သည် လမ်းပေါ်မှာ သွားလာလှုပ်ရှားနေကြသည်။ အချို့က လမ်းဘေးမှာ ဝိုင်းဖွဲ့၍ ထိုင်နေကြသည်။ ၊ပ၊ပ(ရ)ပင်(ရ)ပင်(ရ)ဖစ်နေသော (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးကို ရွှတ်ရွှတ်ရှက်ရှက်(ရ)ဖင့် လှမ်း၍ စကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဂရုမစိုက်ဘဲ သူ့လမ်းကိုသာ သူ ဂရုစိုက်၍သွား သည်။ တကယ်တော့လည်း (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးနှင့် သူတို့က ခရီးလမ်း ချင်းမှ မတူပါပဲ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့က ကိုယ့်လမ်းကို ကိုယ်ထွင်၍ လျှောက်ကြရသူများ (ရ)ဖစ်သည်။ သူတို့တစ်တွေက မိဘက ထွင်ပေး သော လမ်းကို လျှောက်နိုင်သူများ (ရ)ဖစ်သည်။ အဆင့်အတန်း(ရ)မင့်သော ရာထူးအရှိန်အဝါအလျောက် ရရှိထား သော သစ်လွတ်တောက်ပသည့် ကားအမျိုးမျိုးသည် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ နံဘေးမှ ပွတ်ကာသီကာ (ရ)ဖတ်သန်းသွားကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးနှင့် ရွယ်တူ ကောင်လေးတစ်ယောက်က ကားကို ကျင်လည်စွာ မောင်းရင်း ဟွန်းသံပေးသ(ရ)ဖင့် လမ်းဘေးကို ရှောင်တိမ်းပေးလိုက်ရသည်။ သို့သော် (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးမှာ ဒါတွေကို အထင်ကြီး အားကျနေဖို့ အချိန်မရှိ။ အိမ်ကို (ရ)မန်(ရ)မန်(ရ)ပန်ရောက်ဖို့နှင့် ရလာသည့် ပိုက်ဆံလေးကို မယို မဖိတ် မပျောက်မရှဘဲ အိမ်အထိ သယ်သွားနိုင်ဖို့သာ စိတ်စော နေလေသည်။ ဘတ်စ်ကားပေါ်ရောက်တော့လည်း လွယ်အိတ်လေးကို ရင်ခွင် မှာ တင်းတင်းပွေ့ထားလိုက်သည်။ တစ်လလုံးလုံး သူတစ်ပါးအိမ်မှာ အ၊ငိ(ရ)ငင်ခံ အပင်ပန်းခံ(ရ)ပီးမှ ရထားရသည့် လုပ်ခကလေး။ ရုံးစာရေး လစာထက် ပိုကျန်သည်ဆိုသော်လည်း ရုံးစာရေးမတစ်ယောက်လို စားပွဲပေါ် လက်တင်(ရ)ပီး ဣေ(ရ)န္ဒရရလေး ထိုင်နေ(ရ)ပီးမှ ရသည့်လခ မဟုတ်။ တစ်နေ့လုံး မနားမနေလုပ်မှ ရသည့် ပိုက်ဆံ(ရ)ဖစ်၏။ စာရေးမလေးတွေလို ရယ်ရယ်မောမော ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နေရသည့် အချိန်မရှိ။ အ(ရ)ငူစူမခံရအောင် အ(ရ)မဲ သတိထားနေရသည်။ စာရွက် နှင့် ဖောင်တိန်ကိုင်ကာ ရေးနေရသည့်အလုပ်မျိုးလည်း မဟုတ်။ လက်ဝါးမှာ အသားမာတက်မှ၊ လက်ကြောတင်းမှ ထမင်းစားရ သည်။ လခချင်းတူပေမည့် အလုပ်ချင်းက ဘယ်တူနိုင်ပါ့မလဲနော်။ ကားကို ဂိတ်ဆုံးအထိစီး(ရ)ပီး လမ်းစလျှောက်ရတော့သည်။ မနားမနေ အားသွန်ခွန်စိုက် လျှောက်ပါမှ လေးဆယ့်ငါးမိနစ်ခန့်မှာ အိမ်ကြီးမဟာကို ဆိုက်ဆိုက်၊မိက်၊မိက် ရောက်တော့သည်။ ‘အမိုးရေ အမိုး’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက တကူးတက သယ်ဆောင်လာရသော လက်ဖက်ရည်ပုလင်းကို ကိုင်ကာ တကြော်ကြော် ခေါ်လိုက်သည်။ အိမ်ရှေ့မှာ လူသူ ရှင်လျက်ရှိသည်။ ကလေးနှစ်ယောက်ကိုလည်း မတွေ့။ အိမ်မှာ အဖိုးတန်ပစ္စည်းမရှိ၍ ဟင်းလင်းဖွင့်ထားသည်ကတော့ ထားပါတော့။ အိမ်သားတွေ ဘယ်ရောက်ကုန်(ရ)ပီနည်း။ ‘ဒီမှာဟေ့ ဒီမှာ’ အမိုးအသံ မဟုတ်ချေ၊ အမိုးက ကရင်လိုပဲ ေ(ရပါလေ့ရှိသည်။ အိမ်ဘေးအိမ်က အဘွားကြီး တက်လာသည်။ ကလေး နှစ်ယောက်က သူ့နောက်မှ ပါလာ၏။ ‘အမိုး ဘယ်သွားလဲ အဒေါ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက အမိုးအ(ရ)ပင်ခဏသွား၍ ကလေးတွေကို အပ်ထားခဲ့တတ်မှန်း သိသ(ရ)ဖင့် မေးလိုက်(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ ‘ဟဲ့ နင့်အမေ ဆေးရုံသွားရ(ရ)ပန်ပကော’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး ရင်မောသွားသည်။ လက်ဖက်ရည်ပုလင်းကို နီးရာမှာ ထောင်ထား(ရ)ပီး ကလေးနှစ်ယောက်ကို ဆီး၍ ခေါ်ရ၏။ ‘နှစ်ယောက်လုံးပဲလား’ မောင်နှစ်ယောက်က တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် ရောဂါဖောက်လာ လျှင်လည်း အတူတူ(ရ)ဖစ်တတ်၍ မေးရ(ရ)ပန်သည်။ ‘မဟုတ်ဘူး၊ အငယ်ကောင်ပဲ(ရ)ဖစ်တာ၊ မူးလဲတယ်လေ၊ သူ့ အစ်ကိုက လိုက်ပို့တာပါ’ မောပန်းလာသော (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးသည် ရေပင်မသောက် ရသေး။ ‘ဟင်း အရင်လက သွင်းရတဲ့သွေးဖိုးတောင် ကျေအောင် မဆပ်ရသေးပါလားနော်’ လက်ဖက်ရည်ဝယ်လိုက်ရသ(ရ)ဖင့် တစ်ရွက်လျော့သွားသော ငွေစက္ကူဆယ်တန်ရှစ်ရွက်သည် လွယ်အိတ်ထဲမှာ ရှိနေသော်လည်း အားမကိုးထိုက်တော့ပေ။ တစ်လလုံး ပင်ပန်းသမျှ တစ်နေ့တာမှာပင် ပျောက်ကွယ်သွားပေတော့မည်။ + + + ‘မင်းနာမည် ဘယ်သူ’ ‘(ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးပါ’ ‘ဆယ်တန်းေ(ရ)ဖမယ်ဆို ဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ဒါပေမယ့် ဒီနှစ်တော့ မေ(ရ)ဖနိုင်သေးပါဘူး’ ‘ငါရုံးမှာ အလုပ်ရှာပေးမယ်၊ လုပ်မလား’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး ငိုင်သွားသည်။ အိမ်ကြီးရှင်က သူ့ကို သဘောမကျ၍ တ(ရခါးအလုပ် ေ(ရပါင်းလုပ်စေချင်သည်လားဟု စဉ်းစားနေမိသည်။ ‘မင်းပညာနဲ့ ဒီအလုပ်လုပ်နေတာ(ရ)မင်လို့ မေးတာပါ’ ထိုအခါမှ စေတနာနှင့် ေ(ရပါတာပါလားဟု နားလည်လိုက် ရသည်။ မ(ရ)ဖစ်ပါ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး အ(ရ)ပန်(ရ)ပန်အလှန်လှန် စဉ်းစား (ရ)ပီး(ရ)ပီ:။ ၊မိ့ထဲကို လာရသည့်စရိတ်၊ စားစရိတ်တို့ကို သူ မတတ်နိုင် သေးပါ။ သူ့အတွက် တစ်လကို အသားတင် တစ်ရာ့ငါးဆယ် ကျန်တာတောင် အလျဉ်မမီချင်။ ‘ကျွန်မ မလုပ်တော့ပါဘူး၊ ဟိုလေ ဒါပေမယ့် သူနာ၊ပဆရာမ သင်တန်းတော့ တက်ချင်တယ်’ နှုတ်၏စောင်မ(ရ)ခင်း(ရ)ဖင့် ကူညီမည့်သူရှိလျှင်တော့ အားကိုးချင် သည်မှာ အမှန်ပင်။ ထမင်းပန်းကန်တွေ သိမ်းရင်း စားပွဲနားမှာ ရိုကျိုးစွာ ရပ်နေမိသည်။ ‘ဆယ်တန်းအောင်မှ သူနာ၊ပသင်တန်းတက်လို့ရတာ၊ သားဖွား သင်တန်းဆိုရင် နယ်တွေကို သွားရမယ်’ ‘ကျွန်မ သွားနိုင်ပါတယ်’ ေ(ရပါသာ ေ(ရပါရသည်။ အစ်ကိုက သဘောတူပါ့မလား။ အစ်ကိုနှင့်လက်ထပ်(ရ)ပီးလျှင် အစ်ကိုက တစ်နှစ်မှ တစ်ခေါက်လောက် (ရ)ပန်ရောက်မည်။ သည်အချိန်မှာ သူက အဝေးသို့ ရောက်နေလျှင် အဆင်ေ(ရ)ပပါ့မလား။ ဒါက ထားတော့။ မောင်လေးနှစ်ယောက်ရယ်၊ ကလေးငယ်တွေရယ်၊ အမိုးရယ် ထားခဲ့လို့ (ရ)ဖစ်ပါ့မလား။ ‘သွားနိုင်တယ်သာေ(ရပါတယ်၊ မင်းကြည့်ရတာ သိပ်မဟုတ် ပါဘူး’ လူကြီးက မှတ်ချက်ချသည်။ တကယ်တော့ တစ်ယောက်တည်းသာဆိုလျှင် နယ်မကလို့ တောင်တန်းဒေသတောင် သွားနိုင်သေးရဲ့။ ဘွဲ့ရပညာတတ်(ရ)ဖစ်လျှင် လည်း ခရစ်ယာန်သီလရှင်ဝတ်(ရ)ပီး စာသင်ကျောင်းတွေမှာ သာသနာ ၊ပချင်သည်။ ‘အေး အေး၊ ဆယ်တန်းအောင်အောင် ၊ကိးစားပေါ့၊ ဆယ်တန်း အောင်ရင် ဘွဲ့ရအောင် စာမေးပွဲ ဆက်ေ(ရ)ဖ’ ‘ဟုတ်ကဲ့’ အိမ်ကြီးရှင်က စားပွဲမှထသွားသည်။ အင်းလေ၊ သူ့အနေ(ရ)ဖင့် ဒီလောက်ပဲ အားပေးနိုင်မှာပေါ့။ ပန်းကန်တွေသိမ်းရင်း စဉ်းစားနေမိ သည်။ နောက်ထပ် ပန်းကန်တွေ ကျမကွဲအောင် သတိထားနေရ သည်။ အိမ်ရှင်မသည် ကလေးတွေကျောင်းကိစ္စ ကျူရှင်ကိစ္စအတွက် အ(ရ)ပင်ထွက်သွားသည်။ ဘာသာစုံ အိမ်ခေါ်သင်ဖို့ ဆရာရှာနေသည် ဆိုလား။ ကလေးတွေက သူတို့အဖေနားမှာ ဝိုင်းအုံနေကြသည်။ အိမ်မှာ တစ်ခါတစ်ရံမှသာ နေနိုင်သော အဖေကို ကပ်(ရ)ပီး ပူဆာကြသည်။ တိရစ္ဆာန်ရုံလိုက်ပို့ဖို့ ေ(ရပါကြသည်။ ‘မအားဘူး၊ ဖေဖေက အစည်းအဝေးတက်ရဦးမှာ’ ‘ဟင်း ဖေဖေက ဒီလိုချည်းပဲ၊ သားတို့ ငယ်မှလဲ မသွားရဘူး၊ စာပဲကျက်နေရတယ်၊ မေမေကလဲ စာပဲကျက်ခိုင်းနေတယ်’ ‘ဒါ ကောင်းတာပေါ့ကွယ့်၊ မင်းတို့ကြီးလာရင် သွားချင်ရာ သွားပေါ့၊ ခုတော့ စာ၊ကိးစားရမယ်၊ ပညာတော်မှ အလုပ်ကောင်း ကောင်းရမယ် မဟုတ်လား’ ‘ဟိုမမက ဆယ်တန်းတောင်ရောက်နေ(ရ)ပီ ဖေဖေ၊ ဘာ(ရ)ဖစ်လို့ ထမင်းလာချက်နေရသလဲ’ ‘အို ဒီထက်ပို(ရ)ပီးတတ်အောင် သင်ရမယ်လေ၊ ဆယ်တန်း လောက်နဲ့ မ(ရ)ဖစ်ဘူး’ ကလေးတွေ (ရ)ငိမ်သွားသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ပန်းကန်တွေ ဆေးနေသည်။ ဆေ:ရုံက အငယ်ကောင်လေး သက်သာရဲ့လားဟု တွေးရင်း ပန်းကန်တစ်ချပ်ကို စင်ပေါ် လှမ်းတင်လိုက်သည်။ ဘုရားသခင်ကယ်ပေလို့။ ပန်းကန်(ရပါးလေးကို စောင်းလိုက် တင်မိမည်၊ပ(ရ)ပီးမှ အသာ(ရ)ပန်ဖမ်းလိုက်ရသည်။ ဟင်း ဝမ်းဆက်ပန်းကန် တစ်ချပ် နောက်ထပ် ကွဲတော့မလို့ နည်းနည်းလေးပဲ လိုတော့တာ ပါကလား။ + + + ‘ဒီတစ်ခါ ဆေးရုံမှာ ဘာမှ မကြာလိုက်ပါလား’ ‘ဟုတ်တယ်အစ်မ၊ နှစ်ညပဲ အိပ်ရတယ်၊ ချက်ချင်းနေကောင်း လာတယ်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ မျက်နှာမှာ ၊ပံးယောင်လွှမ်းသွားသည်။ တစ်ခါတစ်ရံတော့လည်း မောင်ငယ်တွေနှင့်နေရတာ ပျော်သည်။ သူတို့နှစ်ယောက်သာ ရောဂါပါမလာဘူးဆိုလျှင် ဘယ်လောက် ပျော်စရာကောင်းမလဲ။ ဒီလောက် ဆင်းရဲကျပ်တည်းတာလေးကို အလွယ်ကလေး ေ(ရ)ဖရှင်းနိုင်မည်။ ယောကျ်ားလေးနှစ်ယောက်အား ဆိုတာ နည်းသလား။ ကရင်သွေးပဲ။ ဘာလုပ်စားစား ထမင်းတော့ ဝမည်။ တိုက်ကြီးတာကြီးနှင့် မနေနိုင်တောင် ဘုရားရှိခိုးကျောင်း မှန်မှန်သွား၊ ခရစ္စမတ်ပွဲတော်မှာ မှန်မှန်ပျော်ရလျှင် (ရ)ပီးတာပဲ။ (ရ)ခံထဲမှာ ဝက်ငါးကောင်လောက် မွေးထားရင် စားစရာမပူရပါဘူး။ ဟိုကောင်မ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးလဲ သူ့ကလေးတွေ သူ ခေါ်သွားရင်ပေါ့ လေ။ သည်တနဂင်္နွေမှာ (ရ)ငိမ်း(ရ)ငိမ်းချမ်းချမ်းရှိ၍ အပါးက ကလေး တွေကို ဆိပ်ကမ်းသို့ အလည်ခေါ်သွားသည်။ နိုင်ငံ(ရခါးသဘေင်္ာကြီး တွေကို ကြည့်ချင်သည်ဟု မျိုးဇော်နိုင်က ပူဆာသောကြောင့် (ရ)ဖစ်၏။ အောင်မျိုးက သူသည်တစ်ခါ ဆေးထုပ်ရောင်းတာ အ(ရ)မတ် နည်းနည်းရ၍ ဖတ်စရာ စာအုပ်တချို့ ဝယ်လာသည်။ သူ့မှာ အားလျှင် စာပဲ ဖတ်နေရသည်။ သူ့ဘဝကို သူ သည်နည်းနှင့်ပဲ ေ(ရ)ဖသိမ့်နေသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ကလေးတွေလည်း မရှိတုန်း နော်လူးတို့ (ရ)ခံဘက်သို့ ကူးခဲ့သည်။ နော်လူး၏ မောင်လေးများက နှစ်သစ်ကူး ပွဲတော်နီး၍ ဂစ်တာတီးကာ သီချင်း လေ့ကျင့်နေကြသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ် ထွေးလည်း လခလေးထဲက နည်းနည်းပါးပါး စုမိလျှင် မောင် နှစ်ယောက်အတွက် ဂစ်တာဝယ်ပေးမည်ဟု စိတ်ကူးထားသည်။ စာဖတ်ဝါသနာပါတဲ့ အောင်မျိုးတစ်ယောက် ဂစ်တာလည်း တီ:ချင် ရှာမှာပဲ။ ဂစ်တာလေးတစ်လက်နှင့် သီချင်းဆိုနေရလျှင် သူ (ရ)ငီးငွေ့ စိတ်ပျက်နေတာတွေ ပျောက်(ရ)ပယ်လေမည်လား။ ‘နော်လူးဆီက စာမလာဘူးလား’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက နော်လူးအမေကို မေးကြည့်သည်။ ‘တစ်လောကတော့ လာတယ်ဟဲ့၊ သူ့မောင်တွေ ဖတ်တာပဲ၊ (ရ)ပန်လာတော့မယ်ဆိုလား၊ ပိုက်ဆံ တော်တော်စုမိနေ(ရ)ပီတဲ့’ တစ်ယောက်တည်းဆိုရင်တော့ စုမိမှာပဲဟု (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက တွေး၏။ အဝတ်အစားတွေ အများကြီး ချုပ်မဝတ်ဘူးဆိုလျှင် ပေါ့လေ။ ‘ခရစ္စမတ်အမီ လာမယ်ထင်တယ်နော် ‘ဟုတ်တယ်ဟဲ့၊ နင်ကော အခု အလုပ်လုပ်တဲ့ အိမ်က ကောင်းရဲ့လား’ ‘ကောင်းပါတယ် ထမင်းတော့ အဝစားရတယ်’ ‘ဘုရားသခင် ကျေးဇူးပေါ့’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး (ရ)ပန်လာသည်။ အပါးနှင့် ကလေးတွေလည်း (ရ)ပန်ရောက်လာသည်။ အမိုးက ဝက်အသည်းတွေ ကလီစာတွေကို ငရုတ်သီးစပ်စပ်(ရ)ဖင့် ချက်ထားသည်။ ဆန်လှော်ဟင်းချို ချက်သည်။ အိုး ဒီညနေ ထမင်းဝိုင်းလောက် စားလို့ကောင်းတာ၊ ပျော်ရွှင် လွတ်လပ်တာ၊ (ရ)ပီး(ရ)ပည့်စုံတာ ရှိနိုင်တော့မည် မထင်တော့။ နှစ်သက်ကူးပွဲတော်အ၊ကိ တေးသံတွေသည် အမှောင်ယံထဲမှ ပျံ့လွင့်နေလေသည်။ + + + ‘ဟဲ့ ဒါ နင့်ဆီလာတဲ့ စာပါလား’ လေကြောင်းစာအိတ်လေးကို (ရ)မင်ရကတည်းက သိလိုက်သည်။ ရင်ထဲမှာ လှိုက်ကနဲ ဝမ်းသာသွားလေသည်။ ‘ဟုတ်ပါတယ်အစ်မ၊ ကျွန်မစာပါ’ ‘ဒါ နိုင်ငံ(ရခါးကလာတာပဲ’ ‘ဟုတ်ပါတယ်’ ‘ငါက ဖောက်လိုက်မိတော့မလို့၊ ရော့ ဘယ်သူ့ဆီကစာလဲ’ အစ်မက စပ်စုချင်စိတ်ကို မမျိုသိပ်နိုင်ဘဲ မေးလေသည်။ ‘ဟိုလေ အစ်မရယ်၊ အဲ ကျွန်မနဲ့ စေ့စပ်ထားတဲ့လူဆီက’ ‘အလဲ့ တယ်ဟုတ်ပါလား၊ နိုင်ငံ(ရခါးကဆိုတော့ သဘေင်္ာသား လား’ ‘ဟုတ်တယ် အစ်မ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက စာအိတ်ကိုယူ(ရ)ပီး နောက်ဖေးသို့ ၊ပံးစိစိ(ရ)ဖင့် ဝင်ခဲ့သည်။ ကြည်နူးမှုကို ဖုံးကွယ်၍ မရ။ ‘ဟေ့ နင် ဝမ်းသာလုံးဆို့(ရ)ပီး ငါ့ပန်းကန်တွေလဲ ကျကွဲကုန် ဦးမယ်နော်’ မနေ့က ပန်းကန်တစ်ချပ် ကွဲသေးသည်။ ‘စိတ်ချ အစ်မရေ၊ ဘာမှ မ(ရ)ဖစ်စေပါဘူး’ မီးဖိုပေါ်က ဟင်းအိုးကို တစ်ချက်လှမ်းကြည့်(ရ)ပီး စာကို ဖောက် ဖတ်သည်။ စာလာတယ်ဆိုတော့ (ရ)ပန်လာဖို့ နီး(ရ)ပီ ထင်ပါရဲ့။ တောင်သူကုန်းလိပ်စာနှင့်ပေးလျှင် စာပျောက်တတ်လွန်း၍ ယခု အိမ်လိပ်စာ ထည့်ပေးလိုက်သည်။ အထွေး အထွေးဆီက စာရတော့ အစ်ကို အံ့သြသွားတယ်၊ မင်း စာထဲမှာ ထည့်မရေးထားပေမယ့် မင်း ဘာလုပ်နေ(ရ)ပီလဲ ဆိုတာ တွေးမိတော့ အစ်ကို စိတ်မကောင်းဘူး၊ အထွေးရဲ့ လိပ်စာကို ကြည့်ရင် အထွေး ဘာလုပ်နေတယ်ဆိုတာ သိတာပေါ့။ အထွေးမှာ အခက်အခဲရှိရင် အမိုးဆီ အကူအညီ တောင်းနိုင်ပါတယ်။ အစ်ကိုလဲ သိပ်ပင်ပန်းတယ်၊ ဒီတစ်ခါ (ရ)ပန်လာရင် ကြာကြာနားမယ်လို့ စိတ်ကူးတယ်၊ နိုင်ငံ(ရခါးသား တွေဆီမှာ အပင်ပန်းခံ အောက်ကျခံ(ရ)ပီး အလုပ်လုပ်နေရတာ အစ်ကို မပျော်တော့ဘူး၊ နှစ်ဆယ့်လေးနာရီလုံး အလုပ်လုပ် ရ(ရ)ပီး ကျွေးတာလေး စားနေရတာ၊ သဘေင်္ာသားဆိုတာ သူများတွေထင်သလို မစားသားပါဘူး အထွေးရယ်။ အစ်ကို(ရ)ပန်လာ(ရ)ပီးရင် တ(ရခါးအလုပ်ရှာမယ်။ အထွေးလဲ အဲဒီအလုပ်က ထွက်ပါ။ ပါလာတဲ့ပစ္စည်းလေးတွေ ရောင်း(ရ)ပီး အစ်ကိုတို့ လက်ထပ်ရအောင်၊ ခရစ္စမတ်အမီ လာနိုင်မယ် ထင်တယ်။ အထွေးကိုရော အိမ်ကိုရော သိပ်သတိရတယ်။ ္အဟဲ့ အထွေး၊ အမယ်လေး အထွေးရယ်၊ ဟင်းအိုးက ဒီလောက်တောင် အနံ့ထွက်နေတာတောင် မသိဘူးလားဟင်’ ‘ဟင် တူးသွား(ရ)ပီလား အစ်မ’ ‘မတူးသေးလို့ တော်သေးတာပေါ့ဟယ်၊ နင် စာဖတ်နေရင်လဲ ဟင်းအိုးကို ငါပဲ စောင့်ကြည့်နေတော့မယ်’ ‘(ရ)ပီးပါ(ရ)ပီ အစ်မတယ်၊ ကျွန်မပဲ ကြည့်လိုက်ပါ့မယ်၊ အဟဲ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတစ်ယောက် သည်နေ့ညတော့ ကောင်းကောင်း အိပ်ပျော်တော့မည်မဟုတ်။ အိမ်အလုပ်တွေအားလုံး(ရ)ပီးလို့ အိပ်ရာထဲ ရောက်မှပဲ အစ်ကို့စာကို တစ်ခေါက် (ရ)ပန်ဖတ်ရပေဦးတော့မည်။ + + + သည်လ ဟိုနှစ်ကောင် ဆေးရုံမတက်ရတာ ဘုရားသခင်မတာပဲ။ နှစ်သစ်ကူးပွဲမှာဝတ်ဖို့ ကရင်အကျင်္ီအသစ် ချုပ်ရမည်။ ဖော့ရှန်(ရ)ဖူ(ရ)ဖူ လေးမှ ကောင်းမှာပဲ။ အနားမှာတပ်ဖို့ ငွေရောင်လက်လက် တီတွန့် လေးတွေ ဝယ်ဖို့ကလည်း ရှိသေးသည်။ ပဝါကလည်း အသစ်ဝယ် ရမည်။ အဟောင်းက အရောင်မပေါ်တော့။ ဖိနပ်တစ်ရန်လည်း ဝယ်မှ(ရ)ဖစ်မည်။ လုံချည်ကတော့ မနှစ်က ဝယ်ထားတာပဲ တော်(ရ)ပီပေါ့။ သေသေချာချာ သိမ်းထားလို့ အသစ်အတိုင်းပဲ ရှိသေး၏။ ခဝဲ(ရ)ခံတစ်ဝိုက်မှာ ဇာတ်ရုံတွေ၊ ဆိုင်ခန်းတွေ ဆောက်နေလေ(ရ)ပီ။ ကားပေါ်ကဆင်း(ရ)ပီး အိမ်အထိ ပေါ့ပါးစွာ လျှောက်ခဲ့သည်။ အမှတ် ၁ ကျောင်းဝင်းထဲမှာလည်း ဇာတ်စင်ကြီး ထိုးထားသည်။ ကျောင်းက မထွက်ခင်ကတော့ ဝါးညှပ်အက ဝင်ကဖူးသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက စိတ်(ရ)မန်တော့ စည်းဝါးကျအောင် စောင့်မနေတတ်။ ဇာတ်တိုက်ရင်း ေ(ရ)ခထောက်ခဏခဏ အညှပ်ခံရသည်။ တကယ် ကကြတော့ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး မပါရပေ။ လမ်းက ဝေးသော်လည်း ဝေးသည်ဟု မထင်တော့။ သည်မှာ နေရသည့် ကရင်မလေးတွေ၊ ကလေးတွေအားလုံး လမ်း(ရ)မန်(ရ)မန် လျှောက်တတ်သည်။ ေ(ရ)ခသလုံးတွေကလည်း အားကောင်းလှသည်။ အိမ်ကိုရောက်တော့ မှောင်စ၊ပ(ရ)ပီ။ ဒီဇင်ဘာနှင်းတွေ ဝေလျှင် သည်ထက် မှောင်မည်ပင်။ သည်နှစ်မှာ ခရစ္စမတ်နှင့် နှစ်သစ်ကူး ရက်က ကပ်နေသည်။ ပို၍ ပျော်စရာကောင်းပေမည်။ အိမ်ရှေ့သို့ နီးလာသည်။ ကလေးတွေများ ထွက်၊ကိနေမလား ဟု မျှော်ကြည့်မိ၏။ အိမ်နားရောက်တော့ ဂစ်တာသံ ကြားရသည်။ ဘယ်သူတီးနေတာပါလိမ့်။ အမယ် ဝိုင်းဖွဲ့လို့ပါလား။ အနားရောက် တော့ အောင်မိုးကို တွေ့ရ၏။ သူငယ်ချင်းတွေက သူ့အနားမှာ ဝိုင်းနေသည်။ ဂစ်တာအသစ်လေးကို ဝိုင်းကြည့်နေကြသည်။ ‘အစ်မ’ အောင်မိုးက ဝမ်းသာအားရ ခေါ်လိုက်သည်။ ‘ဟေ့ တို့အိမ်ကို ဘယ်သူရောက်နေလဲ’ အစ်ကိုစောရန်နိုင်များလားဟု စိတ်ထဲက တွေးမိ၏။ ‘မမအေး လာတယ်အစ်မ’ ‘ဟေ တကယ်’ ‘တကယ်လေ အစ်မရဲ့၊ ထောလာတယ်ဆရာ၊ ဒီမှာ ကျွန်တော် တို့ဖို့ ဂစ်တာတစ်လက်ဝယ်လာတယ်၊ ခရစ္စမတ်လက်ဆောင်တဲ့’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးတစ်ယောက် အိမ်ထဲက ထွက်လာ၏။ နောက် ဖေးမှာ အမိုးနှင့် ကလေးတွေ ထမင်းစားနေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ ‘လာဟေ့၊ တစ်ခါတည်း လာစား’ အမိုးက လှမ်းအော်သည်။ အမိုးအသံကလည်း မာလို့ပါ ကလား။ ‘နင် နင် ဘယ်သွားနေတာလဲဟင်’ ရန်တွေ့မည်ဟု စဉ်းစားထားတာတွေ မေ့ကုန်သည်။ ဝမ်းသာ (ရ)ခင်းက အကဲသာနေ၏။ ‘ငါလား၊ မော်လ၊မိင်ကို လိုက်သွားတာ’ ‘နင် မှောင်ခိုကုန်ကူးတာလားဟင်၊ နင်လေ တော်တော် ဒုက္ခပေးတယ်၊ နင့် ကလေးနှစ်ယောက်နဲ့ ငါ သေတော့မယ် သိလား’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး၏ ပခုံးကို ဆုပ်ကိုင်လိုက် သည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး မျက်ရည်တွေ ဝဲလာသည်။ ‘ဟိတ် ငါ နောက် ဘယ်မှ မသွားတော့ပါဘူး၊ ကိုဝင်းနိုင်လဲ အလုပ်ရ(ရ)ပီ၊ ငါ သူနဲ့ လိုက်သွားတော့မယ်၊ ငါ့ကလေးတွေလဲ ခေါ်သွားပါ့မယ်’ ‘ဟုတ်မှလဲလုပ်ပါ အေးရယ်၊ ငါ ကလေးတွေကို ချစ်ပါတယ် နော်၊ ခွဲလဲ မခွဲချင်ပါဘူး’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ကြမ်းပေါ်ထိုင်ချလိုက်သည်။ မျက်ရည်စ တွေလည်း မျက်လုံးတွေထဲ (ရ)ပန်ခိုဝင်သွား(ရ)ပီ (ရ)ဖစ်၏။ တော်ရုံနှင့်တော့ မငိုချင်ပေ။ ‘တကယ်ပါ၊ တို့ဒီနားမှာပဲ အိမ်လေးတစ်လုံးရှာနေမှာပေါ့’ ‘နင် ဟောက်ထပ် ဘယ်မှ ထွက်မသွားပါနဲ့တော့ နော်၊ နင် ပစ်သွားမှာ ငါ ကြောက်လွန်းလို့’ ‘ဘယ်မှ မသွားတော့ပါဘူးဟဲ့၊ ဒါကလဲ အဖော်ကောင်းလို့ပါ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေး တကယ်ေ(ရပါတာ(ရ)ဖစ်ပါစေဟု ဆုတောင်းမိ သည်။ ကလေးတွေ ေ(ရ)ပးထွက်လာသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးဆီက ချိုချဉ်ထုပ်ကို ထုံးစံအတိုင်း လက်(ရ)ဖန့်တောင်းကြသည်။ ‘ငါနဲ့ အစ်ကိုစောရန်နိုင် လက်ထပ်(ရ)ပီးရင် ဟောဒီသမီးလေး ကို ခေါ်သွားမယ်သိလား၊ ဒါ နင့်သမီးမဟုတ်ဘူးနော်၊ ငါ့သမီး’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက သက်သက်နိုင်ကိုဖက်(ရ)ပီး ရင်ခွင်မှာ အပ်ထား လိုက်လေသည်။ + + + ‘အစ်မ၊ လကုန်ရင် ကျွန်မ အလုပ်က ထွက်တော့မယ်’ ္အဟေ ဘာ(ရ)ဖစ်လို့လဲ’ ‘ကျွန်မ ဘီပီအိုင်မှာ အလုပ်ရတော့မယ် အစ်မ’ ‘ဟေ ဟုတ်လား၊ နင့်အတွက်တော့ ဝမ်းသာပါရဲ့၊ ငါ နောက်တစ်ယောက်ရှာရဦးမှာ၊ နင်တို့ကလဲနော် အလုပ်တစ်ခုကို စွဲစွဲ(ရ)မဲ(ရ)မဲ မလုပ်ကြဘူး’ ကိုယ့်ဘဝတက်လမ်းကိုတော့ ဘယ်သူက စွန့်နိုင်မှာလဲနော်။ သို့သော် မေ(ရပါတော့ပါ။ ‘အစ်မအတွက် အမိုးကြီးဆီမှာ ကောင်မလေးတွေ အများကြီး ရှိပါတယ် အစ်မရယ်’ ‘ကျွန်မ ဘဝကသာ မရေရာသေးတာပါ’ဟု ေ(ရပါချင်သည်။ အလုပ်က ချက်ချင်းမဝင်ရသေး။ လုပ်အားပေးရဦးမည်။ သည်ကြား ထဲမှာ ဘယ့်ကလောက် ကသီဦးမည်လဲ မသိ။ ကလေးနှစ်ယောက် တာဝန်ပေါ့သွားလို့ တော်သေးသည် ဆိုရမည်။ နောက်ဆုံး လခလေးကို ကျစ်ကျစ်ပါအောင် ယူလာခဲ့ရသည့် နေ့မှာပင် မောင်တစ်ယောက်က ဆေ:ရုံတက်ရ(ရ)ပန်သည်။ ကဲ သည် အ(ရ)ဖစ်က ဘယ်တော့လွတ်မလဲ။ အပါးကတော့ ဗုဒ္ဓဘာသာမို့ ဝဋ်ကြွေးဟဲ့ဟု ညည်းသည်။ ခရစ္စမတ်အတွက် အိမ်တိုင်း(ရ)ပင်ဆင်နေကြသည်။ အိမ်အတွက် တော့ ဘာမျှမလုပ်နိုင်သေးပါ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးလည်း ပေါ်မလာ။ သူ့ဘာသာ အဆင်ေ(ရ)ပနေလျှင်ပဲ ကျေနပ်ရတော့မည်။ လောလောဆယ် သူတို့အတွက် အိမ်လည်း မရှိသေး၍ ယောက္ခမအိမ်ကို ပါသွား သည်။ အငယ်မလေးက ညည ကောင်းကောင်းမှ အိပ်ရဲ့လားမသိ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်အေးက ဂရုစိုက်ပါ့မလား။ + + + ကရင်အကျင်္ီအသစ်ကြောင့် ပိုလှနေသလား မသိ။ မျက်နှာကိုလည်း အာချီမိတ်ကပ် နည်းနည်းလူးထားသည်။ ပဝါစကို ပခုံးပေါ်မှာ နှစ်ဘက် ညီညီကျအောင် စည်းသည်။ လုံချည်က မီးပူတိုက်ထားပေမည့် သိပ်မ(ရ)ပန့်ချင်။ ဖိနပ်(ရ)ဖူ(ရ)ဖူကို စီး၏။ အိမ်ရှေ့မှာ နော်လူးတို့ စောင့်နေသည်။ ‘နင် အလှ(ရ)ပင်တာ ဒီနှစ်ထဲ (ရ)ပီးနိုင်ပါဦးမလားနော်’ ‘နှုတ်မ်းနီတောင် ဆိုးစရာမရှိဘူးဟဲ့’ ‘လာပါ၊ ငါ့ဆီမှာပါတယ် ရော့’ နော်လူးက ပိုက်ဆံအိတ်တဲက နှုတ်ခမ်းနီဆေးဘူးကို ထုတ် ပေးသည်။ နော်လူးကတော့ တောင်ကြီးက(ရ)ပန်လာတာဆိုတော့ သိပ်(ရ)ပီး သားနားနေသည်။ သူတို့တတွေ လမ်းပေါ်ကို ထွက်ခဲ့၏။ အားလုံး လှုပ်လှုပ် ရှားရှား(ရ)ဖစ်နေကြ၏။ သီချင်းဆိုထွက်ဖို့ လူစုသူက စုနေသည်။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးတို့ ကျောင်းကိုပဲ သွားဖို့ ဆုံး(ရ)ဖတ်၏။ ညမှောင်မှောင် မှာပင် ကျင့်သားရနေသော ေ(ရ)ခထောက်များက သွက်သွက်လျှောက်နေ ကြသည်။ လမ်းမကြီးကို လှမ်း(ရ)မင်ရ၏။ လမ်းမကြီးပေါ်မှာ လူတွေ ပိုစည်ကားနေသည်။ ခဝဲ(ရ)ခံကို ရှေ့ရှုသွားနေကြသည်။ လမ်းမီးရောင် မှိန်ပျပျအောက်မှာ လူတစ်ယောက် လျှောက်လာနေသည်ကို တွေ့ရ၏။ မကြာခင် ေ(ရ)မနီလမ်းထဲ ချိုးကွေ့လာသည်။ ဘောင်းဘီရှည်နှင့် သားရေအိတ်တစ်လုံး ကိုင်လို့။ အစ်ကို စောရန်နိုင်များလား။ ‘ဟေ့ ဟိုရှေ့က လာနေတာ အစ်ကို စောရန်နိုင်လား ဟင်၊ ကြည့်ကြစမ်းပါဦး’ အားလုံးက လှမ်းကြည့်ကြသည်။ ‘ဟုတ်တယ်ထင်တယ်ဟဲ့’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက မေ(ရ)ပးရုံတစ်မည် သွက်သွက်လျှောက်တော့ သည်။ ‘ကောင်မ ငါတို့ကို ပစ်သွားတော့မလားဟင်’ ‘အစ်ကိုသာမှန်ရင် နင်တို့နောက်ကို ငါ မလိုက်တော့ဘူး၊ နင်တို့လဲ ငါတို့နောက် လိုက်မလာကြနဲ့နော်’ ‘ကောင်မစုတ်’ ေ(ရပါသာေ(ရပါရသည်။ သူတို့လည်း မျှော်လင့်တကြီး အေ(ရ)ပး လျှောက်ကြသည်။ ‘ဟုတ်ပါတယ်၊ အစ်ကိုပါပဲနော်’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေး ေ(ရ)ပးသွားသည်။ အစ်ကိုစောရန်နိုင်က သူတို့ကို (ရ)မင်(ရ)ပီးနေလေ(ရ)ပီ။ အနားရောက်တော့ ကိုယ်ရှိန်သတ်လိုက်ရသော်လည်း တခစ်ခစ် ရယ်နေမိလေသည်။ ‘ဟေ့ ငါ အချိန်မီ ရောက်အောင် (ရ)ပန်လာတာ’ အစ်ကိုစောရန်နိုင်က အသားတွေမည်းလျက် မျက်နှာက ပို(ရ)ပီး ရင့်ရော်လာသော်လည်း ပိုကြည့်ကောင်းလာသလိုပင်။ ‘အစ်ကို ဘာပစ္စည်းမှလဲ မပါပါလား’ နော်လူးတို့က မေးသည်။ ‘အေး မပါသေးဘူး၊ နောက်မှရောက်မယ်၊ နင်တို့ ဘယ်သွား ကြမလို့လဲ’ အစ်ကိုစောရန်နိုင်နှင့် နော်လူးတို့ စကားေ(ရပါနေသည်ကို (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက ၊ပံး(ရ)ပီးကြည့်နေသည်။ သူတို့မှာ ရည်းစားဘဝနှင့် မတွဲဖူး၍ စိတ်ထဲကသာ ခင်သော်လည်း အ(ရ)ပင်မှာ စိမ်းနေသည်။ ္အသူ့ကို (ရ)ပန်ခေါ်သွားနော်၊ ကျွန်မတို့ သွားတော့မယ်’ နော်လူးက တဟဲဟဲရယ်ရင်း ေ(ရပါသည်။ အစ်ကို စောရန်နိုင်က သူတို့အားလုံးကို ဆုမွန်ကောင်းတောင်းရင်း လက်ဆွဲ နှုတ်ဆက် လိုက်သည်။ နောက်ဆုံးမှာ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးလက်ကိုဆွဲ(ရ)ပီး (ရ)ပန်မလွှတ်တော့။ ‘တို့သွားတော့မယ်နော်၊ တာ့ တာ’ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးက လျှာထုတ်(ရ)ပီး ေ(ရပါင်(ရ)ပခဲ့သည်။ နော်လူး တို့က လက်သီးဆုပ်(ရ)ပ၏။ သူတို့နှစ်ယောက် ဘာစကားမျှ မဆို(ရ)ဖစ်ကြသေး။ ေ(ရ)မနီလမ်း ပေါ်မှာ စည်ကား ရှုပ်ထွေးနေသော လူတွေကို ရှောင်ရင်း လျှောက်နေ ရသည်။ ဘာမျှ မေ(ရပါရလည်း ရှိပါစေ။ (ရ)မတ်(ရ)မတ်ထွေးရင်ထဲမှာ အင်အားတွေ ပိုမို(ရ)ပည့်လျှမ်းလာ(ရ)ပီး ရှေ့နှစ်သစ်အတွက် ခွန်အားသစ်တွေ(ရ)ဖင့် (ရ)ပည့်၊ဖိးလာသည်ကို သိသိ သာသာကြီး ခံစားနေရ(ရ)ပီ (ရ)ဖစ်လေ၏။ [ (ရ)မဝတီမဂ(င)ဇင်း၊ နိုဝင်ဘာ၊ ၁၉၈၂ ] တရားသစ္စာ မှန်သောအခါကား ဆယ်နှစ်တာမျှ ရန်ကုန်ေ(ရ)မပေါ်မှာ ေ(ရ)ခချခဲ့သော ကျွန်တော်၏ အတွေ့အ၊ကံများသည် ကျွန်တော်ဘဝအတွက် ကြီးမား(ရ)ပည့်စုံသော အထောက်အကူများဟု ကျွန်တော် ထင်ခဲ့မိ၏။ သို့သော် တကယ့် လက်တွေ့တွင်တော့ ထင်သလောက် အသုံးမဝင်လှပေ။ ယနေ့ ကျွန်တော်သည် စာသင်ခန်းမှ လွတ်လွတ်ကျွတ်ကျွတ် ထွက်ခဲ့သည်။ (ရ)ပင်ပကမ္ဘာသို့ ေ(ရ)ခဆန့်ရန် အားယူ၏။ ကျွန်တော့်ကို ၊ကိဆိုသော လက်များကား အေးစက်လှဘိသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် ကျောင်း ပညာတွင် အ(ရ)မင့်မားဆုံး ဒီဂရီကို ရယူနိုင်ခဲ့သည်ဟု မိမိကိုယ်ကို အထင်ကြီး ယုံကြည်ခဲ့သော ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားမှုများလည်း အလကား (ရ)ဖစ်ကုန်သည်။ ကျွန်တော်သည် မိဘချွေးနှဲစာ(ရ)ဖင့် နွမ်းပါးစွာ စာသင်ခဲ့ရ သည်ဟု မဆိုနိုင်(ရငါး၊ ကျွန်တော်၏ ကြီးမားသော စာအုပ်ဖိုးများ အတွက် အဖေသည် ညစ်ပေသော လက်များ(ရ)ဖင့် လုပ်ကိုင်စုဆောင်း ထားရသော ငွေများကို ကျစ်လျစ်အောင် စုဆောင်းလျက် အချိန်မီ ပို့ပေးနေခဲ့ရသည်။ အဖေသည် ပွဲရုံငယ်လေးတစ်ရုံကို လုပ်ကိုင်ကာ သားများကို ကျောင်းထားခဲ့သည်။ အဖေ့ပွဲရုံသည် ငါးပိ ငါးေ(ရခါက် တို့အပေါ်မှာ မူတည်သည်။ အဖေသည် လက်အောက်ငယ်သား များများမထားဘဲ ကိုယ်တိုင်လုပ်ကိုင်သည်။ သားတွေ အရွယ်ရောက် လာသော် (ရ)ပန်လည်အားကိုး စေခိုင်းရကောင်းစေဟူ၍ အဖေ တစ်ခါမျှ စိတ်မကူးပေ။ ကျွန်တော်တို့၏ စာသင်စရိတ်သည် အဖေ့ထံမှ ပေးပို့သော ငွေများချည်း(ရ)ဖင့် (ရ)ပီး(ရ)ပည့်စုံသည်ဟု ခပ်တိမ်တိမ် သတ်မှတ်၍လည်း ရသည်မဟုတ်ပေ။ အမေ့ထံလာရောက်ဆက်သွယ်ကြသောရေလုပ်သား များ၏ ငွေကြေးလည်း မပါ(ရ)ပီလော။ ဆေးပညာကို သင်ကြား တတ်ေ(ရ)မာက်စေသော နိုင်ငံတော်၏ ရင်းနှီးမတည်ငွေများလည်း မပါ(ရ)ပီလော။ တိုင်း(ရ)ပည်အတွင်းမှာ မှီတင်းနေထိုင်ကြသော (ရ)ပည်သူ (ရ)ပည်သားများ၏ အခွန်ဘဏ္ဍာငွေများသည်လည်း မပါ(ရ)ပီလော။ ထိုသို့သော ထောက်ပံ့ငွေများ(ရ)ဖင့် ကျွန်တော်တို့ ပညာသင်ကြားခဲ့ ကြရသည်။ ကြီးမားခန့်ထည်သော စာသင်ကျောင်း အဆောက်အအုံများ၊ ခေတ်မီကိရိယာများ(ရ)ဖင့် (ရ)ဖည့်ဆည်းအပ်သော လက်တွေ့ခန်းများ၊ ဆရာ ဆရာမများ၏ အင်အားကို ဆုပ်ညှစ်၍ ထွက်လာသော သင်ကြားပို့ချချက်များ၊ ထိုအရာများ(ရ)ဖင့် ကျွန်တော်တို့၏ ဦးနှောက် အတွင်းသို့ အတတ်ပညာများ သွတ်သွင်း (ရ)ဖည့်ဆည်းပေးခဲ့ကြရသည်။ ဆေးရုံပေါ်မှာ ဝေဒနာခံစားလူးလိမ့်နေသော (ရ)ပည်သူများထံမှ ရောဂါ၏ ဇာစ်(ရ)မစ်ကြောင်းရင်းကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ခဲ့ရသည်။ ခွဲစိတ်ခန်းမှ မိန်းမူးမေ့(ရ)မာနေသော လူတို့၏ ခန္ဓာကိုယ်ကို မိမိအတတ်ပညာ အတွက် စူးစိုက် လေ့လာခဲ့ရသည်။ သေအံ့မူးမူး လူနာများ၊ သက်မဲ့ ရုပ်ခန္ဓာများကိုလည်း အလွတ်မပေးခဲ့ကြ။ ထို တုန်လှုပ်ချောက်ချား ဖွယ် စူးစမ်းရှာဖွေမှုများသည် နောင် လာလတ္တံ့သော လူသားမျိုးနွယ် ၏ အသက်စည်းစိမ်ကို ကာကွယ်ရန်ဟု ကျွန်တော်တို့ ယုံကြည်စွာ လက်ခံခဲ့ကြသည်။ ငယ်ရွယ်နုနယ်သော ကျွန်တော်တို့သည် ကြီးမားသော ဝန်ထုပ် ဝန်ပိုးကြီးကို ရွက်ကာ ရှေ:အထက်က အကျိုး၊ပ ဆောင်ရွက်သွား ကြသော လူကြီးများ၏တာဝန်ကို ပခုံးေ(ရပါင်း ထမ်းဆောင်ရတော့ မည်ဟူ၍ ကျေနပ်အားရခဲ့ပါ၏။ လူ့ဝန်းကျင်မှ စွန့်ပယ်ဒဏ်ခတ် (ရ)ခင်းကိုခံကာ စူးစမ်းရှာဖွေကဲ့ရသော ဆေးပညာကို ကျွန်တော်တို့ သည် သက်သက်သာသာ အရတော်ပေစွဟု ဝမ်းေ(ရ)မာက်ခဲ့ရသည်။ အသက်စည်းစိမ်ကို စတေးခံကာ ရှာဖွေဖော်ထုတ်ပေးခဲ့သော ဆေး ပညာ၏ ဆင့ပွါး နည်းနိဿယများကို ကျွန်တော်တို့ သင်ယူရ(ရ)ခင်း သည် အလွန်ပင် ကံကောင်းလှပေ၏ဟု အထင်ရှိခဲ့ကြသည်။ ထို့ ကြောင့် ကျွန်တော်တို့သည် သည်ပညာ(ရ)ဖင့် နောက်ထပ် လူသားများ ကို အသက်ဆက်ပေးရန်၊ ရောဂါဝေဒနာ အမျိုးမျိုးမှ ကာကွယ် ကုသပေးရန် တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရမည့် အရေးအတွက် တုံ့နှေး(ရ)ခင်း မရှိခဲ့ပါ။ ကျွန်တော် စာသင်ခန်းမှာ ခုနစ်နှစ်၊ လက်တွေ့အလုပ်သင် တစ်နှစ်၊ ရန်ကုန်ေ(ရ)မမှာ ဆမ နံပါတ်စောင့်ရင်း ယောင်ချာချာ တစ်နှစ်၊ စုစုပေါင်း ကိုးနှစ်ခန့် ကြာခဲ့(ရ)ပီ။ ယခုအခါ ကျွန်တော့် နေရာသည် ဘယ်နေရာလဲဆိုတာသိဖို့ အချိန်တော်(ရ)ပီ။ သို့သော် ဆယ်နှစ်ဆိုသော အချိန်ကာလအတွင်း ကျွန်တော် စာသင်ခန်းထဲမှာ ခေါင်း(ရ)မှုပ်နေဆဲ (ရ)ပင်ပကမ္ဘာသည် လျင်(ရ)မန်စွာ ေ(ရပါင်းလဲရွေ့လျား နေသည်တကား။ + + + ကျွန်တော့် ဇာတိ၊မိ့ကလေးသည် ဧရာဝတီ(ရ)မစ်မှ ခွဲထွက်သွားသော (ရ)မစ်လက်တက်ကလေး၏ ကမ်းနဖူးမှာရှိသည်။ အလွန် တောကျသော ၊မိ့ကလေး မဟုတ်သလို သိပ်(ရ)ပီးတော့လည်း ခေတ်မမီလှပါ။ လယ်ယာ ချောင်းေ(ရ)မာင်းများကိုမှီ၍ အသက်မွေးကြသူများသည်။ သို့သော် ၊မိ့နှင့်လည်း အဆက်အသွယ် မ(ရ)ပတ်လှ။ ရုပ်ရှင်ရုံတစ်ရုံ ရှိသည်။ တစ်နေ့ နှစ်ပွဲ(ရ)ပသည်။ (ရ)ပသချိန်သည် တိတိကျကျ သတ်မှတ်ထား(ရ)ခင်းမရှိ၊ လူစောင့်(ရ)ပီးမှ (ရ)ပသည်။ ရေဒီယို ကက်ဆက် ရှိသူများသည်။ ခေတ်မီပုံဆန်း အကျင်္ီချုပ်ဆိုင် လေးငါးဆိုင်ရှိသည်။ မှောင်ခိုပစ္စည်းရောင်းသည့် ဈေးတန်းလည်းရှိသည်။ မကြာသေးမီက ၊မိ့ခံမိန်းကလေးတစ်ဦးသည် ရန်ကုန်မှာ မိတ်ကပ်ဆံပင် သင်တန်း သွားတက်(ရ)ပီး အလှ(ရ)ပင်ဆိုင်တစ်ဆိုင် ဖွင့်သည်။ ၊မိ့ပေါ်မှ မိန်းကလေး အတော်များများပင် ညှပ်ကြ ကောက်ကြလေသည်။ ၊မိ့မှ လူငယ် တော်တော်များများသည် မိဘ လက်ငုပ်လုပ်ငန်း များကို စွန့်ကာ ခေတ်မီ ပညာများကို သင်ကြပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ ဆယ်တန်းအောင်စဉ်က ဟသင်္ာတ ဒေသကောလိပ် မဖွင့်သေး၍ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့တက်ကြ၏။ ကျွန်တော် ဆေးတက္ကသိုလ်တက်ခွင့် ရ(ရ)ခင်းသည် အဖေ အမေတို့အတွက် ဂုဏ်ယူစရာ (ရ)ဖစ်ခဲ့ပါသည်။ ကျွန်တော့်အစ်ကိုကြီးသည် ဂျီတီအိုင်ကျောင်းမှ ဆင်းကာ အလုပ် လည်းရ မိန်းမလည်းရ(ရ)ပီး နယ်လှည့်အမှုထမ်းနေရသည်။ အစ်ကိုလတ် က မဟာဝိဇΩာဘွဲ့ရသော်လည်း အစိုးရအလုပ် မလုပ်။ ရန်ကုန်မှာ ကျူရှင်ဆရာ လုပ်သည်။ ကျွန်တော်သည် တတိယေ(ရ)မာက် သား ရတနာ(ရ)ဖစ်၏။ ကျွန်တော့်အောက်မှာ ရှစ်တန်းကျောင်းသူ ညီမငယ် ကျန်ရစ်သည်။ ယခု ကျွန်တော် ဆရာဝန်ဘွဲ့ရချိန်ဝယ် ဆယ်တန်း တဗုန်းဗုန်းကျသ(ရ)ဖင့် ကျောင်းမှထွက်ကာ စက်ချုပ်သင်တန်း တက် လေသည်။ ကျွန်တော် ရန်ကုန်မှာ ကျောင်းတက်စဉ် အဆောင်မှာ နေသော်လည်း အစ်ကိုလတ်က ရန်ကုန်မှာ ရှိနေသ(ရ)ဖင့် စားရေး သောက်ရေး မဆင်းရဲခဲ့ပါ။ မုန့်ဖိုးမလောက်လျှင်လည်း အစ်ကိုလတ် ဆီက တောင်းလို့ရသည်။ အဖေကလည်း အချိန်မီပို့ပေးသည်သာ (ရ)ဖစ်၏။ ကျွန်တော်သည် မောင်နှမများထဲတွင် ကံအကောင်းဆုံးဟု အမေက ေ(ရပါလေ့ရှိသည်။ အစ်ကိုကြီး ကျောင်းတက်စဉ်က စီပွါးရေး က သိပ်မေ(ရ)ပလည်၊ သားသမီး အငယ်တွေကလည်း ရှိသေး၍ သူ သွားလိုသော ဆေးတက္ကသိုလ်သို့ မပို့ခဲ့ရဘဲ ဂျီတီအိုင်ကိုပဲ ပို့ခဲ့ရ သည်ဟု ဆိုသည်။ ယခုတော့ အစ်ကိုကြီးတို့ ဆယ်တန်းအောင်စဉ် ကာလနှင့်လည်း အေ(ရ)ခအနေချင်း မတူတော့။ ဂျီတီအိုင်ကို တက်ချင် လွန်း၍ ရန်ကုန်မှာ ဝင်ခွင့်ကျူရှင်ကို တကူးတက လာတက်နေရသူတွေ အများအ(ရပါးရှိနေ(ရ)ပီ။ ထို့ကြောင့် ယခုအခါ (ရ)ပန်တွေးလျှင် အစ်ကို ကြီးသည် ကံဆိုးသည်ဟု ကျွန်တော် မထင်တော့ပါ။ အစ်ကိုလတ်သည် အောင်(ရ)မင်ကျော်ကြားသော ထိပ်သီး ကျူရှင်ဆရာတစ်ယောက် မဟုတ်သော်လည်း တောင်ဥက္ကလာလို နေရာမျိုးတွင် တန်းခွဲတစ်ခုကို ကျောင်းသားတစ်ရာနီးပါး လက်ခံ သင်ကြားနေရသော နာမည်ရ ကျူရှင်ဆရာတစ်ယောက် (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ။ အစ်ကိုလည် သင်ယူတတ်ေ(ရ)မာက်ခဲ့သော ဝိဇΩာပညာရပ်သည် အစ်ကို လတ်ကိုလည်းကောင်း၊ အစ်ကိုလတ်၏ ကိုးတန်း ဆယ်တန်း ကျောင်းသားများကို လည်းကောင်း ကောင်းစွာ အထောက်အကူ ၊ပလျက် ရှိ(ရ)ပီဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ အစ်ကိုလတ် ကျောင်းက အဂင်္လိပ်စာ၊ (ရ)မန်မာစာ ဂုဏ်ထူးတွေ များစွာထွက်သည်။ အစ်ကိုလတ်တို့ မိသားစု သည် တောင်ဥက္ကလာတွင် အတန် ကျယ်ဝန်းသော အိမ်တစ်လုံးကို ဆောက်နိုင်ခဲ့သည်။ အစ်ကိုလတ်မိန်းမသည် အစိုးရအလုပ်မှ ထွက် လိုက်သည်။ အစ်ကိုလတ်၏ သားသမီးများသည် စာတော်ကြသည်။ အစ်ကိုလတ်ကတော့ စာသင်ရလွန်း၍ လည်ချောင်းများ ကွဲအက်လုမတတ်ရှိ(ရ)ပီး လူလည်း ပိန်ချုံးလျက် ရှိလေသည်။ သို့သော် သူ ပျော်နေသည်။ ကျွန်တော်သည် အလုပ်သင် ဆရာဝန်ဘဝ(ရ)ဖင့် နေစဉ် အစ်ကိုလတ်အိမ်မှ နေ၍ ဆေးရုံသို့ ဆင်းသည်။ အစ်ကိုလတ်သည် လည်းကောင်း၊ ကျွန်တော့မရီးသည် လည်းကောင်း၊ ကျွန်တော့် တူ တူမကလေးများသည် လည်းကောင်း ကျွန်တော့်ကို ညီငယ်၊ မောင်ငယ်၊ ဦးဦးတစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် ချစ်ခင်ကြပါသည်။ အထူးတလည် လေးစား အားထားသော သဘောကားမရှိ။ ကျွန်တော့်လိုပင် ဆရာဝန်ပေါက်စ ကလေးတွေ ရပ်ကွက်ထဲမှာ သုံးလေးယောက်ရှိသည်။ ကျွန်တော်တို့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှာ နေ့တိုင်း ဆုံကြသည်။ အလုပ်ကိစ္စအကြောင်း တိုင်ပင် ဆွေးနွေးကြသည်။ နယ်စွန်နယ်ဖျား ရောက်သွားသော သူငယ်ချင်းတွေအကြောင်း ေ(ရပါကြသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ အကြောင်း အရာ ေ(ရပါင်းကာ စာအကြောင်း ကဗျာအကြောင်း ေ(ရပါကြသည်။ ဂျူတီမရှိသည့် ညများတွင် အိမ်မှာ စကားဝိုင်းဖွဲ့သည်။ ဂစ်တာတီး(ရ)ပီး သီချင်းဆိုသည်။ စာသင်ရာမှ မောမောပန်းပန်း(ရ)ဖင့် (ရ)ပန်လာသော အစ်ကိုလတ် သည် ကျွန်တော်တို့ စုဝေးပျော်ရွှင်သည်ကို သဘောကျတတ်ပါသည်။ အလုပ်သင် ဆရာဝန်ဘဝ ကုန်ဆုံးသော်လည်း ကျွန်တော် ရွာမ(ရ)ပန်ဘဲ နေသည်ကို အစ်ကိုလည်တို့က ကြည်(ရ)ဖူစွာ လက်ခံထားသည်။ သူတို့က ကျွန်တော့်ကို ဆရာဝန်တစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် သတိမရကြ။ အလုပ်မရှိသော ညီငယ်တစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် ခွင့်လွှတ်စောင့်ရှောက် ထား(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်တော့သည်။ လူတစ်ယောက်သည် မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုကလေး တစ်ခု အနည်းဆုံး ရှိသင့်သည်ဟု ကျွန်တော် ထင်၏။ ကျွန်တော်သည် သက်သက်သာသာနေရလွန်း၍ ကျွန်တော့်ကိုယ် ကျွန်တော် ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့လာသည်။ ကျွန်တော်သည် လောကတွင် လူပိုကြီး (ရ)ဖစ်နေ (ရ)ပီလော။ သေသေချာချာ တွေးမိသောအခါ ကျွန်တော် ထိတ်လန့် လာ၏။ ‘ကျွန်တော် ရွာ(ရ)ပန်တော့မယ် အစ်ကိုလတ်’ ‘ဟေ ဘာ(ရ)ဖစ်လို့တုံး၊ အလည်(ရ)ပန်မှာကို ေ(ရပါတာလား’ မရီး(ရ)ဖစ်သူသည် ခန်းဆီးများကို အသစ်လဲနေရာမှ လှမ်း ကြည့်သည်။ ကလေးများက ကျွန်တော့်ကို ခင်တွယ်သ(ရ)ဖင့် ကျွန်တော် ရှိနေ(ရ)ခင်းသည် ကလေးထိန်းဖော်လည်း ရသည်။ ကျွန်တော့် တစ် ယောက်စာသည် သူတို့အိမ်အတွက် ထူး(ရခါး(ရ)ခင်း မရှိ။ ‘မဟုတ်ဘူး အစ်ကိုလတ်၊ အ(ရ)ပီး(ရ)ပန်မှာကို ေ(ရပါတာ၊ ဟိုကနေပဲ အလုပ်ခန့်စာ စောင့်တော့မယ်’ ‘ဒီကနေ စောင့်တော့ကော ဘာ(ရ)ဖစ်လဲ ငါ့မောင်ရယ်၊ တော်တော် နဲ့လဲ ရဦးမှာမှ မဟုတ်တာ၊ ရရင်လဲ ဘယ်နေရာ ရောက်မယ်မသိ၊ အလုပ်မလျှောက်ဘဲ ဆေးခန်း ထိုင်ပါလားကွယ်’ မရီးက ရိုးရိုးသားသား စေတနာ(ရ)ဖင့် ေ(ရပါ(ရ)ခင်းသာ(ရ)ဖစ်သည်။ အစ်ကိုလတ်ကတော့ ခေါင်းခါသည်။ ‘၊မိင်ကလဲ ဘယ်မှာ ဆေးခန်းဖွင့်မှာလဲ၊ ၊မိင့်အိမ်မှာလား’ မရီးသည် ဘာမျှ မေ(ရပါပေ။ ကျွန်တော်တို့ လမ်းထဲမှာပင် ဆေးခန်းတစ်ခန်းရှိသည်။ တစ်လမ်းကျော်မှာ တစ်ခန်းရှိသည်။ တစ်ရပ်ကွက်ထဲမှာ ဆေးခန်းသုံးခန်းလောက်ရှိသည်။ ‘အလုပ်တော့ လျှောက်ချင်တယ် အစ်မရယ်၊ နယ်စွန်နယ်ဖျား ရောက်လဲ ရောက်ဖူးအောင် သွားကြည့်ချင်သေးတယ်’ ‘အေး ငယ်တုန်းတော့ သွားတာကောင်းတယ်ကွ’ အစ်ကိုလတ်က ထောက်ခံသည်။ ‘ငါ့မောင်က တွယ်တာစရာလဲ မရှိသေးပဲကိုး’ မရီးက ေ(ရပါသည်။ ‘ဒါပေမယ့်ကွာ၊ မင်း ရွာကို ခဏ(ရ)ပန်ချင်ရင် (ရ)ပန်ပါ၊ (ရ)ပီးရင် (ရ)ပန်လာခဲ့ပေါ့၊ အေး မင်းက ရိုးရိုးသိပ္ပံဘွဲ့ ယူခဲ့ရင်လဲ အကောင်းသား၊ ငါ့ကျောင်းမှာ ဆရာထပ်တိုးမယ်ကွ၊ ဝိဇΩာရော သိပ္ပံရော သင်မယ်၊ အိမ်အရောက် ဆရာတွေ လွှတ်မယ်၊ တစ်ပတ်မှာ နှစ်ရက် အိမ်လိုက် သင်ရင်တောင် တစ်လ လေးငါးရာ ရမယ်ကွ’ ကျွန်တော်ရင်ထဲမှာ စစ်ကနဲ (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ဝေဒနာသာ (ရ)ဖစ်ပါသည်။ အစ်ကိုလတ်အပေါ် ဒေါသမ(ရ)ဖစ်ပါ။ ကျွန်တော် ဆရာဝန်ဘွဲ့ မရခဲ့လျှင်လည်း ကျောင်းဆရာတော့ လုပ်မည်မဟုတ် ပေ။ ဆရာသမားများကို လေးစားသော်လည်း ကျွန်တော်သည် စာသင်ရမှာ ဝါသနာမရှိပေ။ ကျွန်တော်က ဆေးပညာကို လေးစား ယုံကြည်စွာ သင်ယူခဲ့(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ စာသင်ခန်း၏ (ရ)ပင်ပမှာ ထပ်မံတွေ့ရှိရမည့် လူ့ခန္ဓာကိုယ်၏ ဝေဒနာအဖုံဖုံကို ကျွန်တော် စိတ်ဝင်စားသည်။ တတ်ထား(ရ)ပီးသော ပညာ(ရ)ဖင့် သက်သာရာရစေ သလို နောက်ထပ် ဗဟုသုတတွေလည်း ထပ်မံစုဆောင်း သိုမှီးချင် သည်။ အစ်ကိုလတ်နှင့် မရီးသည် ကျွန်တော့်ကို သူတို့ထက် ငယ်ရွယ် သူအ(ရ)ဖစ်သာ အစဉ်(ရ)မင်နေသောကြောင့်ပေလား မသိ၊ ကျွန်တော့်ကို ဆရာဝန်ဘွဲ့ရ(ရ)ပီးသူ တစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် လေးစားယုံကြည်(ရ)ခင်း မရှိလှပေ။ မရီးသည် နှာစေးချောင်းဆိုး တစ်ခုခု(ရ)ဖစ်လျှင် ‘အောင်ရေ၊ ဘတ်စပရိုရှိလား၊ အနာလ်ဂျက်ဆင် တစ်ကပ်လောက် ဝယ်ပေးစမ်း ပါ’ဟုသာ မေးတတ် မှာတတ်လေသည်။ ဆေးကို သူ့ဆုံး(ရ)ဖတ်ချက် နှင့်သူ သောက်သည်။ ထို့ထက်ပို၍ ခံစားရလျှင်တော့ သူခံစားနေရ သော ခန္ဓာကိုယ် ာစိတ်အပိုင်းနှင့် သက်ဆိုင်သည့် ရောဂါဗေဒအထူးကု ဆရာဝန်ကြီးများ၏ ဆေးခန်းနှင့် အချိန် စသည်ကို မေး(ရ)မန်းစုံစမ်း တတ်လေ၏။ ထို့ထက်ပို၍ ကျွန်တော့်ကို အားမကိုးပေ။ ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်း တချို့သည် သမဝါယမဆေးခန်းမှာ ဝင်ထိုင်ကြလေသည်။ တစ်နေ့ကို နှစ်နာရီမျှ ထိုင်ရသည်။ တစ်ခါ တစ်ရံ လူနာသုံးလေးယောက်ရ၏။ တစ်ခါတစ်ရံ တစ်ယောက်ဝင်၏။ တစ်ခါတလေတော့ အချိန်သာ စေ့သွားရော တစ်ယောက်မျှ ဝင်မလာ။ တ(ရခါး ဆရာဝန်ကြီးများ မထိုင်သည့်ရက်တွင် ဆေးခန်းရှေ့မှ ဆရာမက တိုက်တိုက်တွန်းတွန်း(ရ)ဖင့် လွှတ်လိုက်သော လူနာများ ရောက်လာတတ်သည်။ နောက်နေ့ ထပ်ချိန်းသည့်တိုင် ဆက်လာသည့် လူနာက ခပ်ရှားရှား။ ‘ဆေးထိုးမပေးဘူးလား ဆရာရဲ့’ဟု မကျေမနပ် ေ(ရပါသူက ေ(ရပါသည်။ ဆေးခန်းရှေ့ မှန်ဗီရိုထဲတွင် အသုံးများသော ဆေးတွေ အသင့်ရှိသည်။ မိမိညွှန်ကြားလိုက်သော ဆေးသည် မရှိ၍ ဆရာမက စိတ်မရှည်သံ(ရ)ဖင့် ‘အဲဒီဆေးမရှိဘူး ဆရာရဲ့၊ ဟိုဆေးပဲရှိတယ်’ဟု ေ(ရပါလျှင် လူနာမှတ်တမ်းစာအုပ်ကို (ရ)ပန်တောင်း ကာ (ရ)ပင်ရေးပေးလိုက်ရတတ်သည်။ စမ်းသပ်ခ တစ်ကျပ်ဟူသော ဆေးခန်း၏ ေ(ရ)ပစာ စာရွက် ကလေးများကို ကြည့်ကာ ဇဝေဇဝါ (ရ)ဖစ်ခဲ့ရပေါင်းလည်း များ(ရ)ပီ။ သို့သော် လိုလိုမည်မည် သမဆေးခန်းတစ်ခုကို လျှောက်လွှာတင် ထားရန် သွားဖူးလေသည်။ ‘အေးလေ၊ ဆမနံပါတ်ရရင် လာခဲ့ပေါ့’ လူကြီး၏လေသံသည် ပူနွေးမှုမရှိ။ အထူးကု၊ သမားတော် ကြီး၊ ပါရဟူဟူသော ဆိုင်းဘုတ်ကလေးတွေ ချိတ်ထားသော ပုဂ(င)လိက ဆေးခန်းရှေ့တွင် လူနာတွေ တိုကင်နံပါတ် ခေါ်သံစောင့် နေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ ကျွန်တော်သည် ရွာ(ရ)ပန်ရန် အထုပ်အပိုး (ရ)ပင်လေသည်။ ခုနစ်နှစ် ရှစ်နှစ်တာမျှ ခွခွါခဲ့ရသောရွာသည် ကျွန်တော့ အတွက် နွေးထွေးမှု ပိုမိုရရှိလိမ့်မည်ဟု ကျွန်တော်မျှော်လင့်သည်။ + + + အဖေနှင့် အမေသည်လည်းကောင်း၊ ညီမလေးသည်လည်းကောင်း ကျွန်တော်(ရ)ပန်လာသည်ကို ဝမ်းသာနေကြပါသည်။ သားသုံးယောက် ရှိသည့်အနက် နှစ်ယောက်က အဝေးမှာနေ(ရ)ပီး ကျွန်တော်ကလည်း ကျောင်းပိတ်ရက်တိုင်း အိမ်(ရ)ပန်ချင်မှ (ရ)ပန်လေ့ရှိသည်မို့ ယခုလို သားနှင့် နီးနီးကပ်ကပ်(ရ)ပန်နေရ(ရ)ခင်းကို မိန်းမသား(ရ)ဖစ်သော အမေက ပို၍ ကျေနပ်သည်။ အမေသည် ကျွန်တော့်ကို အရိပ်တကြည့်ကြည့် (ရ)ဖစ်နေ၏။ ကျွန်တော်၊ကိက်တတ်သော ဟင်းလျာများကို ချက်ကျွေး သည်။ ဤသည်မှာ အလွန်ပင်ရိုး(ရ)ပီး (ရ)ဖစ်ရိုး(ရ)ဖစ်စဉ် လောကဓမ္မတာ များပင် မဟုတ်ပါလား။ အဖေသည် အသက်ကြီး(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သ(ရ)ဖင့် ပွဲရုံအလုပ်ကို ယခင် ကလောက် အား၊ကိးမာန်တက် မလုပ်တော့ပေ။ လောဘနည်းသော အမေသည်လည်း ဘုရားသွားကာ(ရ)ဖင့် အေးချမ်းရာကို ရှာလျက်ရှိသည်။ တောမှာနေ(ရ)ပီး ရိုးရိုးကုပ်ကုပ် စုဆောင်းထားသော ငွေလေးများ(ရ)ဖင့် အဖေတို့ နေ၍(ရ)ဖစ်သည်။ ညီမလေး၏ အကျင်္ီချုပ်ဆိုင်ကလည်း ဝင်ငွေရနေ(ရ)ပီ။ ‘ညီမလေး၊ အစ်ကို့ကို ပိုက်ဆံနည်းနည်းချေးကွာ၊ အစ်ကို အလုပ်ရတော့ (ရ)ပန်ပေးမယ်နော်’ ကျွန်တော် ရွာမှ သူငယ်ချင်းများနှင့်(ရ)ပန်လည်တွေ့ဆုံလိုသည်။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ထိုင်ချင်သည်။ ကိုယ်ကပဲ ဒကာခံချင်သည်။ သို့သော် ကျွန်တော့်တွင် ပိုက်ဆံမရှိ။ ရောက်ရောက်ချင်း အဖေ အမေတို့ဆီက မတောင်းချင်သ(ရ)ဖင့် ငယ်နိုင်(ရ)ဖစ်သော ညီမလေးထံ ချဉ်းကပ်ရသည်။ ‘ရပါတယ် အစ်ကိုလေးရဲ့၊ အစ်ကိုလေးအလုပ်က ဘယ်တော့ ရမှာလဲ၊ ဦးကျော်အေးသား ကိုသန်းနိုင်တောင် အစ်ကို့ထက် အလျင် ကျောင်းကဆင်းလာတာ သုံးနှစ်လောက်ရှိ(ရ)ပီ။ ခု သူ့အိမ်မှာ ဆား ကူရောင်းနေတယ်’ ရင်ထဲမှာ အောင့်တောင့်တောင့် (ရ)ဖစ်သွားသော်လည်း ရှည်ရှည် ဝေးဝေး ေ(ရပါမနေတော့။ ညီမလေးက ကြည်ကြည်(ရ)ဖူ(ရ)ဖူ ထုတ်ပေး သော ငွေနှစ်ဆယ်ကို အိတ်ထဲထည့်သည်။ သူေ(ရ)ပသည့် ဆားရောင်း နေသော သူငယ်ချင်းသန်းနိုင်သည် ဆေးတက္ကသိုလ်မှ ဆင်းသွား သည်မှာ ကြာ(ရ)ပီ။ ကျွန်တော် သိသလောက် သူသည် ဆေးပညာ ကိုလင်း ခင်တွယ်သူ (ရ)ဖစ်သည်။ ရပ်ရွာကိုလည်း ခင်တွယ်သူ(ရ)ဖစ်သည်။ သူ့မိဘများမှာ ဆားပွဲရုံပိုင်၍ ကျွန်တော်တို့ထက် ချောင်လည်သည်။ သူအလုပ်လျှောက်သေးတာ ကျွန်တော်သိသည်။ သို့သော် မရ။ ရန်ကုန်မှာ ကုပ်ကပ်(ရ)ပီး သမဆေးခန်း ထိုင်သေးသည်။ နောက်တော့ သူ ရွာ(ရ)ပန်သွားသည်ကို ကျွန်တော်သိသည်။ သည့်နောက် မတွေ့တာ ကြလေ(ရ)ပီ။ ကျွန်တော် အိမ်ထဲမှ ထွက်ခဲ့၏။ ‘ဘယ်သွားမလို့လဲ သား’ အမေက လှမ်းမေးသည်။ အမေသည် ကျွန်တော် အိမ်မှာ ရှိနေသ(ရ)ဖင့် စိတ်ချမ်းသာနေမှန်း သိသာလှသည်။ ခေါင်းကိုက် ဗိုက်နာတစ်ခုခုတော့ အ(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်နေတတ်သော အမေ။ ယခု ကျွန်တော် ရှိနေတော့ ကျန်းကျန်းမာမာ စိုစို(ရ)ပည်(ရ)ပည် (ရ)ဖစ်လာသည်။ ကျွန်တော် ဆေးကုသပေး၍ မဟုတ်ပါ။ သူ့ဘာသာ တိုင်းရင်းဆေးကိုသာ အ(ရ)မဲစားသည်။ ကျွန်တော်က စိတ်ချမ်းသာအောင် ကုပေးသော အားဆေးတစ်လက်သာ (ရ)ဖစ်သည်။ ‘အနောက်ပိုင်းကို ခဏသွားမယ် အမေ’ ‘ထမင်းစား(ရ)ပီးမှ သွားပါလား၊ ငါးသလောက် ပေါင်းထား တယ်လေ’ ကျွန်တော် လက်ဖက်ရည်ဆိုင် ထိုင်(ရ)ဖစ်လျှင် ထမင်းစား(ရ)ဖစ် တော့မည် မဟုတ်ပါ။ သို့သော် ကျွန်တော် ထမင်းမဆာသေး။ ‘နောက်မှစားမယ် အမေရာ၊ ကျွန်တော့်ကို မစောင့်နဲ့၊ စား နှင့်နော်’ ကျွန်တော်သည် အမေ စကားမ(ရ)ပန်မီ အလျင်အ(ရ)မန် ဆင်းလာ ခဲ့ရပါသည်။ ‘အမေတို့လဲ သူ့သားရောက်တာနဲ့ မျက်စိအောက်ကကို အပျောက်မခံချင်တော့ဘူး’ ညီမလေး၏ေ(ရပါသံကို ကြားလိုက်ရပါသည်။ ရွာလမ်းများကို ကျွန်တော် မလျှောက်ရတာ ကြာလေ(ရ)ပီ။ အနေအထားအချို့ ေ(ရပါင်းလဲနေသည်။ တချို့နေရာမယားမှာ ပိုမို စည်ကား သပ်ရပ်လာသည်။ တချို့နေရာများကာ ပို၍ ရှုပ်ထွေး ညစ်ပတ်နေလေသည်။ ကျွန်တော် ငယ်ငယ်က ကျောင်းသွားသော လမ်းသည် ယခင်ကအတိုင်း ရွှံ့ဗွက်များ ထူထပ်ဆဲ။ နွေအခါတွင် ကျောက်ခဲများချ၊ ေ(ရ)မဖို့ကာ (ရ)ပင်ဆင်(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သော်လည်း မိုးအခါမှာ (ရ)မစ်ရေလျှံတက်၍ ပျက်စီး(ရ)မဲ။ ကျွန်တော်တို့ ငယ်စဉ်က ကျောင်းသွား ရာတွင် တဘိုင်းဘိုင်း လဲစ(ရ)မဲ။ ထိုလမ်းကလေးသည် ယခုတိုင် မေ(ရပါင်းမလဲ။ ကျောင်းသွားရာ လမ်းတစ်ဝက်မှာ အမိုးအကာ ယိုင်နဲ့နဲ့(ရ)ဖင့် ဒေါ်စိန်လှ၏ မုန့်ဟင်းခါးဆိုင်ကလေး ရှိသည်။ (ရ)မစ်ဝကျွန်းပေါ် ဒေသ၏ မုန့်ဟင်းခါးသည် တစ်မျိုးတစ်ဘာသာ ကောင်း၍ နာမည် ရသည်။ ကျွန်တော်ထင်သည်။ ဒေါ်စိန်လှသာ ဟသင်္ာတ၊မိ့ပေါ် တက်၍ ဆိုင်ကြီး ကန္နားကြီးဖွင့်နိုင်လျှင် ဒေါ်စိန်လှ ဟသင်္ာတ မုန့်ဟင်းခါးဟူ၍ အလွန်နာမည်ကြီးပေလိမ့်မည်။ ကျွန်တော်တို့ရွာသို့ ဧည့်ကောင်းစောင်ကောင်းလာလျှင် ဒေါ်စိန်လှ၏ မုန့်ဟင်းခါး(ရ)ဖင့်ပင် မျက်နှာလုပ်ကြရသည်။ သို့သော် သူကား လောဘနည်း၍ပဲလား၊ ဝီရိယနည်း၍လား မသိ။ သူ့ဆိုင်ကို သည့်ထက်ပိုကောင်းအောင်လည်း မ၊ပ(ရ)ပင်၊ မုန့်ကိုလည်း ဘယ်လောက်ရောင်းကောင်းကောင်း သည့်ထက် ပို၍ မချက်ပေ။ ယခုတော့ ဒေါ်စိန်လှလည်း အဘွားကြီး(ရ)ဖစ်(ရ)ပီ။ ယခင်က အပျိုပေါက် သူ့သမီး မဝင်းစိန်သည် ယခု ကလေးတွဲလောင်း မိန်းမကြီး(ရ)ဖစ်နေသည်။ ဒေါ်စိန်လှကို မုန့်ကူရောင်းနေသည်။ ကျွန်တော် ဆိုင်ရှေ့က (ရ)ဖတ်သွားခိုက် ‘အဒေါ် ကျွန်တော့်မှတ်မိလား’ဟု နှုတ်ဆက်လိုက်သည်။ ‘အမယ် ငအောင်မဟုတ်လား၊ မှတ်မိပါ့တော်၊ မုန့်စားသွား ပါဦးလား’ လက်ကျန် မုန့်အနည်းငယ်ကို ယင်ကောင်ယပ်ရင်း ေ(ရပါသည်။ ‘မစားတော့ဘူး အဒေါ်၊ နောက်နေ့မနက်မှ လာစားမယ်’ ‘အေး အေး၊ ဒါထက် မင်းက ရန်ကုန်မှာ ကျောင်းသွားနေတာ မဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်ကဲ့’ ‘အခု ကျောင်း(ရ)ပီးသွား(ရ)ပီလား’ ‘အမေကလဲ ခု ဆရာဝန်တောင် (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီလေ’ သူ့သမီး မဝင်းစိန်က ဝင်ေ(ရပါ၏။ ‘သြော် ဟုတ်လား၊ ကောင်းတာပေါ့ဟယ်၊ ဒါထက် မင်းကော ဆေးခန်းဖွင့်ဦးမလား၊ ဆေးလိုက်အောင် ကုဟေ့၊ ၊မိ့ကလာတဲ့ ဆရာဝန်ကလေးဟာ သိပ်တော်တယ်၊ သူ့ဆီသွားရင် ဆေးထိုးတာနဲ့ တစ်ခါတည်း ပျောက်ရော၊ တချို့က ဆေးမလိုက်ဘူး၊ တစ်ရက်လဲ မပျောက် နှစ်ရက်လဲ မပျောက်’ ‘အမေကလဲ ဘာတွေ ေ(ရပါနေတာလဲ’ သူ့သမီးက အားနာဟန်(ရ)ဖင့် ဝင်ဟန့်သည်။ ‘ဟဲ့ ငါက မှန်တာေ(ရပါတာ’ ‘ကျွန်တော်သွားမယ် အဒေါ်’ ‘အေး အေး၊ မုန့်လဲ လာစားဦး’ ကျွန်တော် ဆက်၍ ထွကခွါလာခဲ့ပါသည်။ ကျွန်တော်သည် ဆေးကို မည်မည်ရရ ကုသပေးဖူးသည်မဟုတ်၍ ဆေးလိုက်သည် မလိုက်သည် ဆိုသည့်ကိစ္စနှင့် ယင်းစကား၏အဓိပ္ပာယ်ကို သေသေ ချာချာ နားမလည်သေးပါ။ သမားဆိုအိုမှ ဟူသော စကားသည် အတွေ့အ၊ကံ ရင့်ကျက်(ရ)ပီး ဆေးပညာရပ်ကို ဆင့ပွါးတွေ့ရှိကာ ဝေဒနာ၏ ဇာစ်(ရ)မစ်ကို မှန်ကန်စွာ ဆုံး(ရ)ဖတ်သိရှိ ကုသနိုင်(ရ)ခင်းကို ဆိုသည်ဟု ကျွန်တော် ထင်သည်။ သီလ သမာဓိရှိမှ ဆေးလိုက်သည် ဟု ယူဆကြသည်မှာလည်း ဆေးပညာရှင်တစ်ဦး၏ ဝေဒနာရှင် အပေါ် ထားရှိအပ်သော စေတနာရင်းမှန်နှင့် မိမိပညာကို တရားနည်း မှန်စွာ အသုံးချကုသော အကျင့်သိက္ခာဟု ကျွန်တော် ထင်သည်။ ကျွန်တော် ဆေးကုလျှင် ဆေးလိုက်မည်လား မလိုက်မည်လား ကျွန်တော် မသိသေးပါ။ ကျွန်တော်သည် ဆေးပညာကို ဝါသနာ(ရ)ဖင့် ယုံကြည်ကိုးစားစွာ သင်ယူခဲ့(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်ပါသည်။ ကျွန်တော့်မိဘများ သည် ကျွန်တော် ဆရာဝန်လိုင်းလိုက်နိုင်(ရ)ခင်းကို ရိုးသားစွာ ဂုဏ်ယူ ကြသည်သာ (ရ)ဖစ်ပါသည်။ ဆရာဝန် မ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ်အောင် အတင်းအကျပ် ၊ကိးစားခိုင်းသော မိဘများ မဟုတ်ခဲ့ပါ။ ကျွန်တော်သည် တ(ရခါး ဘာသာရပ်များကို သိမ်ငယ်သည်၊ ကြီးကျယ်(ရ)ခင်းမရှိဟု အထင် ရှိ(ရ)ပီး ပစ်ပယ်ခဲ့သည် မဟုတ်ကြောင်း ကိုယ့်ဘာသာ စိတ်သန့်ရှင်း ပါသည်။ သို့သော် ယနေ့ ကျွန်တော်ရပ်တည်နေရသော အနေအထား သည် မည်သည့်နေရာတွင်နည်း။ ရေရေရာရာ မသိနိုင်သေးချေ။ ၊မိ့လယ် စည်ကားသော ရပ်ကွက်သို့ ကျွန်တော် ရောက်လာ ပါသည်။ ကျွန်တော်က ကိုယ့်ရွာကို ရွာဟု သုံးနှုန်းရမှ အားရသလို ရှိသည်။ သို့သော် ရွာသိမ်ရွာငယ်ကလေး မဟုတ်တော့ကြောင်း စည်ကားသော အေ(ရ)ခအနေက (ရ)ပနေသည်။ စိတ်ဆန္ဒ၏ စေ့ဆော်မှုအတိုင်း ကိုသန်းနိုင်ကို အလျင်ရှာရ သည်။ ညီမလေး ေ(ရပါသည့်အတိုင်း ကိုသန်းနိုင်ကို သူတို့ပွဲရုံတွင် အသင့်တွေ့ရပါသည်။ စားပွဲတစ်လုံးတွင် ထိုင်ကာ စာရင်းများ ရေးမှတ်နေသည်။ ကျောင်းနေစဉ်က ဂဏန်းသချင်္ာကို မုန်းသော ကိုသန်းနိုင် (ရ)ဖစ်သည်။ ဆရာဝန်တစ်ယောက် တ(ရခါးအလုပ် လုပ်နေသည်ကို (ရ)မင်ရ (ရ)ခင်းသည် ကျွန်တော့်အတွက် ပထမဆုံးအကြိမ် မဟုတ်တော့ပါ။ ကျိုင်းတုံမှ ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်သည် ဆေး မကုဘဲ မှောင်ခိုအလုပ်(ရ)ဖင့် ကြီပွါးနေသည်။ ရန်ကုန်မှတစ်ယောက် ဆိုလည်း ဆေးအရောင်းအဝယ်လုပ်ရင်း ကားပွဲစားလုပ်သည်။ ဂျင် ကစားသည်။ ပွဲစားကြောင့်လား၊ ဂျင်ကြောင့်လားမသိ၊ သူလည်း ေ(ရပါင်ေ(ရပါင်ရောင်ရောင်ရှိသည်။ သူတို့အားလုံး ကျွန်တော့်ထက် စီနီယာကျသည်။ ‘ဗျို့ ကိုသန်းနိုင်’ ကိုသန်းနိုင်သည် ကျွန်တော့်ကို ခေတ္တ ကြောင့်ကြည့်နေသေး သည်။ (ရ)ပီးတော့မှ သူ့ဝသီအတိုင်း ကျွန်တော့်ပခုံးကို အားပါးတရ ပုတ်လေတော့သည်။ ‘ဟေ့အောင်ကြည်စိုး၊ ကြည့်စမ်း၊ ငါ ဒီ(ရ)ပန်ရောက်ကတည်းက မင်းကို တစ်ခါမှ မတွေ့ရတော့ဘူး၊ အိမ်ကိုလဲ တစ်ခေါက်မှ (ရ)ပန် မလာတော့ဘူးထင်တယ်၊ ဘယ်လိုလဲ၊ ဝ လိုက်တာကွာ’ ‘ဝဆို အလုပ်မှမရှိပဲဗျာ၊ မိဘ ညီအစ်ကို မောင်နှမတွေက ကောင်းကောင်းကျွေးထားတယ်လေ’ ‘ဒါပေါ့လေ ဒါပေါ့၊ ဆရာဝန်ကြီးတောင် (ရ)ဖစ်မှကိုး’ ‘ေ(ရပါတော့မယ်၊ ခင်ဗျားကကော’ သူ့မျက်နှာ နည်းနည်း (ရ)ပန်တည်သွားသည်။ ‘နေဦးခဏ’ဟု ေ(ရပါကာ စာရင်းစာအုပ်များကို သိမ်းလိုက်၏။ ဆိုင်နောက်ဘက်ကို အော်ကာ သူအ(ရ)ပင်သွားမည့်အကြောင်း ေ(ရပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ နှစ်ယောက် မတိုင်ပင်ရဘဲ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဘက်သို့ ထွက်ခဲ့ ကြသည်။ ကျွန်တော်တို့ ငယ်စဉ်က ထိုင်ကဲ့ကြသော ၊မိ့လယ် လက်ဖက် ရည်ဆိုင်သည် အနည်းငယ် ကျယ်ဝန်းလာသည်။ သူ့ဘေးတွင် စာအုပ်ငှါးဆိုင်နှင့် ကက်ဆက်ခွေ ငှါးဆိုင်ရှိသည်။ ခိုင်ထူး သီချင်းများကို ကျယ်လောင်စွာ ဖွင့်ထားလေသည်။ ဆိုင်ထဲတွင် ကျွန်တော်တို့ထက်ငယ်သော၊ ကျွန်တော်တို့ထက် တက်ကြွဟန်ရှိသော လူငယ် အတော်များများ နေရာယူထားကြလေ သည်။ သူတို့သည် စီးကရက်သောက်ရင်း လက်ဖက်ရည်ကိုငုံရင်း၊ သီချင်းနားထောင်ရင်း စကားေ(ရပါနေကြသည်။ ယခင်က ကျွန်တော် တို့၏ နေရာ(ရ)ဖစ်၍ ကျွန်တော်တို့ ဆိုင်ထဲဝင်လိုက်လျှင် ကျန်အပေါင်း အသင်းများက လှမ်း၍ အသိအမှတ်၊ပဟန်(ရ)ပကာ နှုတ်ဆက်ကြသည်။ ယခု ကျွန်တော်တို့ကို လူငယ်တွေက မသိ။ ကျွန်တော်တို့၏နေရာ မဟုတ်တော့(ရ)ပီ။ ကျွန်တော်တို့နှစ်ယောက်သည် ယခင်ကလို လမ်းမဘက်ကို (ရ)မင်ကွင်းရထားသော နေရာကောင်းကို မယူကြ။ ဆိုင်နောက်ဘက် ချောင်ကျသောနေရာသို့ လာကြသည်။ ဆိုင်မှ စားပွဲထိုးကောင်ကလေး က စောစောက သောက်သွားသော ပန်းကန်များကို လာသိမ်းသည်။ လက်ထဲမှ အဝတ်စုတ်မည်းမည်း(ရ)ဖင့် တစ်ချက်နှစ်ချက်သုတ်သည်။ ‘ချိုပေါ့နှစ်ခွက်’ဟု ကိုသန်းနိုင်က မှာလိုက်သည်။ ‘မင်း(ရ)ပန်ရောက်နေတာ ဘယ်လောက်ကြာ(ရ)ပီလဲ’ သူက ကျွန်တော့်မျက်နှာကို စေ့စေ့ကြည့်ကာ မေးသည်။ သူ့အကြည့်တွင် အဓိပ္ပာယ် များစွာ ပါဝင်နေသည်။ သနား ကြည့်လား၊ အားပေးကြည့်လား ကျွန်တော် ခွဲ(ရခါးမသိ။ ‘နှစ်ရက် သုံးရက်လောက်ရှိ(ရ)ပီဗျာ၊ ဒီနေ့မှ အ(ရ)ပစ်စထွက်(ရ)ခင်းပဲ၊ ခင်ဗျားနဲ့လဲ တွေ့ချင်လို့’ ကိုသန်းနိုင်က နေရာမှ ထသွားကာ ဆေးပေါ့လိပ် တစ်လိပ် ဝယ်လာခဲ့သည်။ ကျွန်တော့်အတွက် ဒူးယားနှစ်လိပ် မှာပေး၏။ နေရာမှာ (ရ)ပန်ထိုင်(ရ)ပီး လက်ဖက်ရည် မသောက်ခင် ဆေးပေါ့လိပ် အလျင် ဖွာနေလေသည်။ စကား စေ(ရပါေ(ရပါချင်း သူက သူ့ထက် ဂျူနီယာကျသော ကျွန်တော်တို့နှင့် အတန်းတူ သူငယ်ချင်းများအကြောင်း မေးသည်။ ဆရာ ဆရာမများ အကြောင်း မေးသည်။ ဆေးတက္ကသိုလ်မှ ထုတ်ဝေသော နှစ်လည် မဂ(င)ဇင်းများအကြောင်း မေးသည်။ ‘ငါတော့ကွာ၊ စာတောင် မဖတ်(ရ)ဖစ်တာကြာ(ရ)ပီ၊ ကုန်သည် လုပ်နေရလို့လေ၊ ဟဲ ဟဲ’ သူ့ရယ်သံတွင် နာကျည်းသံ ရောစွက်နေသည်ဟု ကျွန်တော် ထင်သည်။ သူက ဆေးပေါ့လိပ်ကို ဖိဖွာနေ၏။ ‘ဒါထက် ကိုသန်းနိုင်ရဲ့ ဟို အမျိုးသမီးရော’ ကိုသန်းနိုင်သည် ကျွန်တော်နှင့် တစ်ရွာတည်းသားလည်း(ရ)ဖစ်၊ ဆေးတက္ကသိုလ်သို့ ဦးစွာရောက်သူလည်း (ရ)ဖစ်သောကြောင့် ကျွန်တော့် အနေ(ရ)ဖင့် သူ့ကို အထင်ကြီး အားကျစိတ်ရှိခဲ့ကြောင်း ဝန်ခံရမည် (ရ)ဖစ်ပါသည်။ (ရ)ပီးတော့ ကိုသန်းနိုင်က စာသမား။ သည်တော့ ကျွန်တော်တို့ လူငယ်များ၏ ထုံးစံအတိုင်း ပို၍ ချစ်ခင်သည်။ သူ့ ကဗျာကလေး တစ်ပုဒ်စ နှစ်ပုဒ်စကို ကျွန်တော်တို့ ဖတ်ဖူးသည်။ ယခုတော့ သူသည် သူေ(ရပါသလိုပင် စာသမားမဟုတ်တော့။ ရုပ်သွင်(ရ)ပင်ပါ ေ(ရပါင်းသွားသည်။ ကျွန်တော်စိတ်ထင်၍ပဲလားတော့ မေ(ရပါတတ်ပါ။ သူသည် တစ်ချိန်က တက္ကသိုလ်မှာ နာမည်ကြီးသော အလှ ဘုရင်မတစ်ဦးနှင့် တော်တော်ကလေး တွဲခဲ့ဖူးလေသည်။ ထိုအမျိုးသမီး ကလည်း (ရ)မစ်ဝကျွန်းပေါ်ဘက်ကပင် (ရ)ဖစ်သည်။ ‘နွယ်နွယ်ဦးလား၊ ယောကျ်ားရသွား(ရ)ပီလေကွာ၊ သူ့ယောကျ်ား က ရာထူးတော်တော်ကြီးတယ် ထင်တာပဲ၊ (ရ)ပည်ကို ရောက်နေတယ် ကြားတယ်’ နွယ်နွယ်ဦးသည် မာနလည်းကြီး၏။ သို့သော် ကိုသန်းနိုင်နှင့် ယူ(ရ)ဖစ်လိမ့်မည်ဟု ကျွန်တော်တို့ ထင်ခဲ့သည်။ ကိုသန်းနိုင်က ဆရာဝန်တစ်ယောက် (ရ)ဖစ်ရုံသာမဟုတ်၊ မိဘကလည်း အသင့်အတင့် ချမ်းသာသည် မဟုတ်လား။ ‘ကိုသန်းနိုင် ဒီကို (ရ)ပန်လာတော့ သူ ရန်ကုန်မှာ ကျန်ခဲ့ တယ်နော်’ ကျွန်တော်က စိတ်ဝင်စားရာကို ဆက်မေးနေမိသည်။ ‘အေး ဟုတ်တယ်၊ ဒီမယ် မင်းကို ငါေ(ရပါ(ရ)ပစရာတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ငါ့ရင်ထဲမှာ (ရ)ဖစ်နေတာကိုပေါ့၊ မင်း ဒီကို (ရ)ပန်လာတာ(ရ)မင်ရတော့ ငါ တစ်ချိန်တုန်းက ခံစားခဲ့ရတာတွေကို (ရ)ပန်သတိရတယ်၊ မင်းလိုပဲ မျှော်လင့်ချက်တွေ သတ္တိတွေနဲ့ပေါ့’ ‘ကျွန်တော်လဲ သိချင်ပါတယ် ကိုသန်းနိုင်၊ ရှင်းရှင်းေ(ရပါရ ရင်ဗျာ၊ ကျွန်တော် ယောင်ချာချာ (ရ)ဖစ်နေတယ်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဘယ်နေရာ ရောက်နေတယ်ဆိုတာတောင် မသိတော့ပါဘူးဗျာ’ ‘အေး၊ မင်းခံစားရတာကို ငါ နားလည်တယ်၊ ငါ့တုန်းက မင်းထက်တော့ သာပါတယ်၊ ကိုယ်(ရ)ဖစ်ချင်တာတွေ (ရ)ဖစ်အောင် လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ မာန ရှိခဲ့တာကွ’ ကျွန်တော်တို့နှစ်ယောက် ဆက်၍ စကားေ(ရပါနေမိကြသည်။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှာ အတော်ကလေး လူရှင်းမှ (ရ)ပန်လာခဲ့ပါသည်။ ကျွန်တော်သည် စည်ကားသော ၊မိ့လယ်လမ်းမှ ခွဲထွက်ကာ အိမ်သို့ (ရ)ပန်လာခဲ့ပါသည်။ ကိုသန်းနိုင်ေ(ရပါသော စကားတွေကို စဉ်းစားလာမိသည်။ အိမ်ရောက်တော့ အချိန်က နံနက်စာ စားချိန်ကို လွန်နေ(ရ)ပီ။ အမေသည် ကျွန်တော့်ကို စောင့်မျှော်နေ၏။ ညီမလေး သည် အကျင်္ီအပ်သူများနှင့် အလုပ်များနေသည်။ ညီမလေးသည် ဝင်ငွေကောင်းသော မိန်းကလေးတစ်ယောက် (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ။ အကျင်္ီလာအပ် သော ကောင်မလေးများက ကျွန်တော့်ကို မ(ရ)မင်ဖူးသော သူစိမ်း ယောကျ်ားကလေး(ရ)ဖစ်၍ လှမ်းကြည့်သည်။ ညီမလေးကို စပ်စုကြ သည်။ ညီမလေးက ကျွန်တော့်အကြောင်း ေ(ရပါ(ရ)ပနေသည်ဟု ကျွန်တော် ထင်သည်။ ညီမလေးသည် သူ့အလုပ်များ (ရ)ပီးသွားသောအခါ ကျွန်တော့် နားလာ၍ ထမင်းဟင်းများ ခူးခတ်ပေးသည်။ အမေက ဟင်းချို နွှေးပေးသည်။ ‘ညီမလေးဆီ အကျင်္ီလာအပ်တဲ့ ကောင်မလေးက တော်တော် လှတယ်နော်၊ အစ်ကိုနဲ့ အောင်သွယ်ပေးပါလား’ ကျွန်တော်က သက်သက်နောက်ေ(ရပါင်(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်ပါသည်။ အမေက ဟင်းချိုနွှေးရင်း နားစွင့်နေသည်။ ‘အမယ်လေး သွားမစပါနဲ့၊ သူတို့က တစ်မျိုးပါ၊ ဝတ်စား ထားလိုက်တာ ကြည့်ပါလား၊ သူ့ရည်းစားက သဘေင်္ာသားလေ၊ အစ်ကို သိမှာပေါ့၊ ကိုတင်အောင်မိုးဆိုတာ၊ အစ်ကိုနဲ့ အတန်းတူတူ နေဖူးတယ်’ ကျွန်တော် တွေဝေသွားသည်။ တင်အောင်မိုးကို ကျွန်တော် ကောင်းစွာသိပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ တစ်တန်းတည်း အတူနေခဲ့ ကြစဉ်က စာအလွန်ညံ့သည်။ ကိုးတန်းမှာ ကျကျန်ခဲ့သည်။ နောက် ဘယ်နှစ်မှာ ဆယ်တန်းအောင်သည်လည်း မသိတော့ပါ။ လူဆိုး လူပေစာရင်းထဲ သွင်းထားလိုက်ကြသည်။ သို့သော် ဒါကို ယခုချိန်မှာ ကျွန်တော်ေ(ရပါလျှင် ကျွန်တော် သိမ်ဖျင်းရာကျမည်။ ဘွဲ့ရ(ရ)ပီးသော လူငယ်များ၊ ပညာတတ်သော သူများလည်း သဘေင်္ာလိုက်ကြသည်မှာ အများရှိကြသည်။ တချို့က ဝါသနာပါလွန်း၍ လိုက်သည်။ တချို့က ယခုမှ ခေတ်စားလာ၍ လိုက်သည်။ နိုင်ငံ(ရခါးမှာ ချို့ချို့တဲ့တဲ့နေ ပင်ပင်ပန်းပန်းလုပ်(ရ)ပီး ငွေစုကာ ကားတွေ ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ကြသည် မှာ ယခုအခါ သဘေင်္ာသား သဘေင်္ာသားနှင့် ကလေးကအစသိသော ရေပန်းစားသည့် ဂုဏ်အဂင်္ါတစ်ရပ် (ရ)ဖစ်နေပေ(ရ)ပီ။ ‘သူ သဘေင်္ာသားရဖို့ကလဲ မလွယ်ပါဘူးကွယ်၊ မတင်ခမျာ သားက လုပ်ချင်တယ်ဆိုလို့ ငွေတိုးနဲ့ချေး(ရ)ပီး လုပ်ပေးလိုက်ရတာ၊ နှစ်သောင်းကုန်တယ်၊ သူ (ရ)ပန်မလာခင် အတိုးက တက်လွန်းလို့ အိမ်ရောင်း(ရ)ပီး ဆပ်လိုက်ရပါပကော’ အမေက ေ(ရပါရင်း ထမင်းပန်းကန်ကို ကျွန်တော့်ရှေ့ တိုးပေး သည်။ ကျွန်တော် ထမင်း သိပ်မဆာပါ။ သို့သော် ငါးသလောက်ပေါင်း အနံ့ကတော့ မွှေးနေသည်။ ‘အမေကော ထပ်စားပါဦးလား’ ‘မစားတော့ပါဘူးကွယ်၊ အသက်ကြီးလာတော့ အစား များများ စားလို့ မကောင်းတော့ဘူးကွယ့်၊ မင်းအဖေလဲ တောင်ပိုင်းမှာ ဦးလှ(ရ)မင့်က အိမ်ရှေ့ခန်းလေးငှါးမယ်ဆိုလို့ သွားကြည့်တယ်၊ ဈေးနဲ့ မနီးပေမယ့် ရွာနီးချုပ်စပ်က လာရင် ဒီလမ်းကပဲ လာရတာမို့ မဆိုးပါဘူး၊ အဆင်ေ(ရ)ပရင် သားလဲ သွားကြည့်လိုက်ဦး’ ရုတ်တရက် ဘာကို ဆိုလိုမှန်း ကျွန်တော် မသိပါ။ ‘အမေက အစ်ကို ဆေးခန်းဖွင့်ဖို့ နေရာကို ေ(ရပါနေတာ အစ်ကိုရဲ့’ ညီမလေးက ဝင်ေ(ရပါသည်။ စားလက်စ ထမင်းလုတ်သည် လည်ချောင်းဝမှာ တစ်နေသည်။ ကိုသန်းနိုင်ေ(ရပါသော စကားများကို ကြားယောင်လာသည်။ ‘ကျွန်တော့်မှာ ဘာမှမှ အဆင်သင့် မ(ရ)ဖစ်သေးဘဲ အမေရာ’ ‘အိုကွယ်၊ ဒါတော့ (ရ)ဖစ်အောင် လုပ်ပေးရမှာပေါ့၊ အမေတို့ လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်’ အမေသည် ကျွန်တော့်ကို စိတ်ဓာတ်ကျမှာ စိုးဟန်တူသည်။ အဖေတို့ အမေတို့သည် ကျွန်တော့်ကို ဆေးပညာသင်ပေး (ရ)ပီးသည့်နောက် ဆရာဝန်တစ်ယောက်(ရ)ဖစ်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးကြ ရပေဦးမည်။ ‘ဒါနဲ့ အမေ၊ ဒီမှာ ရန်ကုန်က ဆေးခန်းလာဖွင့်တာ ဆရာဝန် နှစ်ယောက်တောင် ရှိတယ်ဆို’ အမေ (ရ)ငိမ်သက်နေသည်။ ကျွန်တော်သည် ထမင်းပန်းကို လက်စသပ်လိုက်သည်။ လက်ဖက်ရည် ခံနေ၍လား မသိ၊ ထင်သလောက် စားမကောင်းပါ။ ပွဲရုံမှာ စာရင်းအင်းများ တွက်ချက် နေမည့် ကိုသန်းနိုင်ကို (ရ)မင်ယောင်နေသည်။ ရန်ကုန်မှာနေစဉ် သူငယ်ချင်းများ ဇွတ်အတင်း တားသည့်ကြားက ပရိုက်ဗိတ်တက္ကစီ ထွက်မောင်းသော ဆရာဝန်ဘွဲ့ရ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ကိုလည်း (ရ)မင်ယောင်မိသည်။ တချို့ အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ဆေးတက္ကသိုလ် မှ တစ်ပိုင်းတစ်စ(ရ)ဖင့် ထွက်သွားသူများမှာ စာအုပ်လောကသို့ ရောက်သူ ရောက်သည်။ မှောင်ခိုကုန်ကူးသူ ကူးသည်။ ဂီတနယ်မှာ နာမည်ကြီးသွားသူလည်း ရှိသည်။ ရှပ်အကျင်္ီ အပ်ချုပ်ဆိုင်ဖွင့်သူက ဖွင့်သည်။ သူတို့သည် ကျွန်တော်တို့ထက်စောစွာ စီပွါးရေးနယ်ပယ် မှာ အေ(ရ)ခကျလျက်ရှိသည်။ ကျွန်တော်တို့ ဆရာဝန်(ရ)ဖစ်လာသည့် အတွက် အထူးအားကျစိတ်၊ သူတို့ကိုယ်သူတို့ အားငယ်ရှက်ရွံ့သည့် အမူအရာများ မတွေ့ရပါ။ သို့သော် ကျွန်တော်သည် လူတစ်ယောက်၏ ဘဝရပ်တည် ချက်ကို ငွေကြေး(ရ)ပည့်စုံမှုအပေါ်မှာချည်း မူတည်၍ အောင်(ရ)မင်သည်ဟု ယူဆသူကား မဟုတ်ပါ။ အမေသည် ကျွန်တော် ဘာတွေ တွေးနေသည်ကို မသိသော် လည်း ကျွန်တော် တစ်ခုခု စဉ်းစားနေမှန်းတော့ သိသည်။ ‘အမေတို့၊မိ့ကလဲ ရွာသိမ်ရွာငယ်လေးမှ မဟုတ်တော့တာ သားရယ်၊ ဆရာဝန် နှစ်ယောက် သုံးယောက်နဲ့လဲ မလုံလောက်တော့ ပါဘူး၊ အခုနေရာက တ(ရခါးဆေးခန်းတွေနဲ့လဲ ဝေးပါတယ်၊ နည်း နည်း ၊ပ(ရ)ပင်ရမယ်၊ မီးတွေဘာတွေ (ရ)ပင်ဆင်ရမယ်၊ အစပထမတော့ သားရန်ကုန်ဆင်း(ရ)ပီး ဆေးပစ္စည်းတွေဘာတွေဝယ်ဖို့ လိုလိမ့်မယ်ထင် တယ်၊ နောက်ပိုင်းကျရင်တော့ ဟသင်္ာတ၊မိ့ပေါ်မှာလဲ ရနိုင်ပါတယ်’ အမေက ကျွန်တော်၏ အတွေးအစစ်အမှန်ကို သိရှာဟန် မတူပါ။ ‘အဲဒါကြောင်ေ့(ရပါတာ မဟုတ်ပါဘူး အမေရဲ့၊ ကျွန်တော် အလုပ်မရခင် ဆေးခန်းကို ဖွင့်တာတော့ ဟုတ်ပါ(ရ)ပီ၊ ကျွန်တော် ကလဲ ဖွင့်ချင်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ဆေးခန်းဖွင့်ရလို့ အမေတို့ ပိုက်ဆံ ကုန်ဦးမယ်၊ ကျွန်တော် အလုပ်ရရင် ဆေးခန်းကို ပိတ်ခဲ့ ရမယ်၊ (ရ)ပီးတော့လဲ ကျွန်တော်က အဲဒီကုန်တဲ့ ပိုက်ဆံတွေ (ရ)ပန်ရအောင် ရှာနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူးထင်တယ်’ ‘သူက အသ(ရပါဆရာဝန် မဟုတ်ဘူးလို့ ေ(ရပါတာ အမေရဲ့’ ညီမလေးက ဝင်ေ(ရပါသည်။ ‘ဟာ၊ နင်ေ(ရပါတာကလဲ (ရ)ပဇာတ်ဆန်လိုက်တာ၊ ငါေ(ရပါချင် တာ အဲဒီလောက် မကဘူး၊ ငါ ဘယ်လို ေ(ရပါရမလဲ မသိဘူး’ အမေက ၊ပံးနေသည်။ အမေသည် ကျွန်တော့်ကို သား တစ်ယောက်အ(ရ)ဖစ် တတ်နိုင်သမျှ (ရ)ဖည့်စွမ်းပေးဖို့ကလွဲ၍ ဘာမျှ ရှည်ရှည်ဝေးဝေး တွေးဟန်မတူပေ။ အဖေလည်း ထိုနည်းလည်းကောင်း ပင် (ရ)ဖစ်ပါလိမ့်မည်။ ‘ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ်ပေါ့ သားရယ်၊ ဖွင့်ပါ၊ မင်း အစ်ကိုလတ်ကလဲ စာရေးပေးလိုက်တယ်၊ မင်းက ရန်ကုန်မှာ နေရတာ အလုပ်မရှိဘဲ ထိုင်နေရတယ်ထင်(ရ)ပီး စိတ်ဓာတ်ကျနေတယ်တဲ့’ အစ်ကိုလတ်က စာတစ်စောင် ရေးပေးလိုက်သည်ကို ကျွန်တော် သိသည်။ ‘ကျွန်တော် စိတ်ဓာတ်ကျမှာစိုးလို့ အမေက ဆေးခန်းဖွင့်ပေး တာလား’ အမေက ရယ်နေသည်။ ဘာမျှတော့ မေ(ရပါပေ။ ဘာမှပဲ ေ(ရပါေ(ရပါ မိဘသည် မိဘသာပဲ (ရ)ဖစ်၏။ မိမိ သားသမီးများကို တတ်နိုင်သမျှ အဆုံးစွန်ထိ (ရ)ပီး(ရ)ပည့်စုံအောင် (ရ)ဖည့်စွမ်းပေးချင်ကြသည်။ အမေသည် တချို့သော ဆရာဝန်များ၏ မိဘများ၊ ယောက္ခမများလို ငွေကိုလို၍ ဆေးခန်းဖွင့်(ရ)ပီး ထိုင်ခိုင်း(ရ)ခင်းဟု ကျွန်တော် မထင်ပေ။ ကျွန်တော့်မိဘများမို့ အမွှမ်းတင်(ရ)ခင်းကာ မဟုတ်။ အဖေအမေတို့သည် ကျွန်တော်တို့အပေါ် မည်သည့်အခါကမျှ စားရကောင်းစေ၊ မှီခိုရကောင်းစေဟု သဘောမထားခဲ့(ရ)ခင်းကြောင့် (ရ)ဖစ်သည်။ သူငယ်ချင်းဆရာဝန်တစ်ယောက်၏ အ(ရ)ဖစ်ကို ကြားဖူးသည်။ သူက စာတော်သည်။ အထူးကုဘွဲ့တစ်ခုကိုလည်း ရထားသည်။ သူ့ယောက္ခမများက ဆေးခန်းကို သားသားနားနား ဖွင့်ပေးသည်။ နေရာထိုင်ခင်း၊ ဆေးဝါးအသုံးအဆောင်ကအစ အသင့် (ရ)ပင်ဆင်ပေး သည်။ နောက်ဆုံး ဆေးပေးရန်၊ ငွေရှင်းရန် နေရာတွင် ယောက္ခမကြီး ကိုယ်တိုင် ထိုင်သည်။ ဆရာဝန်က လူပဲစိုက်ရသည်။ အဲ လူနှင့် ပညာပဲ စိုက်ရသည်။ ဆေးကုန်လျှင် ယောက္ခမကြီးကိုယ်တိုင် ဝယ် သည်။ တ(ရခါးပစ္စည်းများ လိုအပ်လျှင်လည်း သူ့ဘာသာ (ရ)ဖည့်သည်။ ယောက္ခမနှင့် အတူနေသည်မို့ အိမ်စားစရိတ်လည်း ပူစရာမလို။ ထိုဆေးခန်းတွင် သုံးနာရီမျှ ထိုင်ပေးသည့်အတွက် စရာဝန် သည် ထိုင်သည့်နေ့တိုင်း ငွေ ၃၀ ရလေသည်။ တစ်လလုံး ထိုင်နိုင် လျှင် ငွေကိုးရာ။ မအားလပ်၍ မထိုင်နိုင်လျှင် တ(ရခါးဆရာဝန် တစ်ယောက် အစားသွင်းသည်။ ထိုနေ့အတွက် နေ့တွက်မရ။ ‘ဆေးဖိုးကို သူ့ဘာသာ တွက်ချက်ယူတာပဲ၊ သူကိုက် သလောက် ယူတာပေါ့၊ ရပ်ကွက်ထဲမှာလဲ သူက သြဇာရှိတော့ လူနာတွေက ငါ့အစွမ်းကြောင့်လာတာ မဟုတ်ဘူး၊ သူ့မျက်နှာနဲ့ လာကြတာကွ၊ သူကလဲ တ(ရခါးဆေးခန်းသွားတဲ့ လူနာဆိုရင် သိပ် မကြည်ဘူးပေါ့ကွာ၊ အဲဒီတော့ ကိုယ့်ပညာက သူ့ကြောင့်သာ အသုံးချလို့ရသလို (ရ)ဖစ်နေတယ်’ ဆရာဝန်က ညည်းတွားစ၊ပသည်။ သည်အထိ သူသည်းခံ နိုင်သေးသည်တဲ့။ တစ်ခါတစ်ရံ ကန့်လန့်ကာကိုဖွင့်(ရ)ပီး ခေါင်း(ရ)ပူကာ ‘မောင်ဘယ်သူရေ၊ ဟိုဆေး ပေးလိုက်ပါလား၊ အဲဒီရောဂါက ဟိုဆေးနဲ့ ရတယ်မဟုတ်လား’ဟု အမိန့်သံပါပါ(ရ)ဖင့် ဝင်စွက်သည်ကို သူ အရှက်ဆုံးတဲ့။ လူနာရှင်တစ်ယောက် အရေးတကြီးဝင်လာသည်ကို (ရ)မင်လျှင် ‘အိမ်ပင့်မလို့လား၊ ေ(ရ)ခကြွခက ဘယ်လောက်နော်’ဟု ဆီးေ(ရပါတတ်သည်ကိုလည်း မျက်နှာပူသည်တဲ့။ (ရ)ပီးတော့ ဆေးထိုးတာ ၊ကိက်သည့်သူကို ဆေးထိုးပေးရန်၊ ဆေးထိုးရမှာ ကြောက်သူကို သောက်ဆေးချိုချိုသာပေးရန်၊ ဘာရောဂါမှ မည်မည်ရရမရှိဘဲ အကြောင်းရှာလာတတ်သော အပျိုကြီးမမများ၊ အရာရှိကတော်များကို စကားရှည်ရှည်ဝေးဝေးေ(ရပါရန် အကြံပေးသည်များကိုလည်း အခံရ ခက်လှသည်တဲ့။ ‘ကိုယ်သင်ထားရတဲ့ပညာဟာ ကိုယ်က တိုက်ရိုက် အသုံးမ၊ပ ရဘဲ ကြားထဲက ဓားစားခံ(ရ)ဖစ်နေတာကို ရင်နာတယ်ကွာ၊ မိန်းမကပါ ကိုယ့်ဘက်မပါတာ ခက်တယ်’ အထူးကုဘွဲ့ကလေးကို ရှေ့တန်းတင်ကာ ယောက္ခမ၏ အစီ အမံအောက်မှာ (ရပါးဝပ်နေရသော ဘဝအတွက် သူ့ဘာသာ နာကျည်း ရုံကလွဲ၍ ရုန်းမထွက်နိုင်။ နေစရာအသင့် စားစရာ အသင့်ရှိနေ(ရ)ပီမို့ ဘာမျှ မလိုဘူးဟု ထင်စရာရှိသော်လည်း လူညွန့်တုံးသည့်အ(ရ)ဖစ်ကို ရင်ဆိုင်ရင်း အတတ်ပညာဟူသည်မှာ စီပွါးရေးလုပ်ငန်းအတွက် သင်ထားကြရတာများလားဟု သံသယ(ရ)ဖစ်ရသည်။ သည်အ(ရ)ဖစ်မျိုးက ရိုးသားသော အ(ရ)ဖစ်အပျက်ပေါင်း များစွာထဲက တစ်ခုမျှသာ (ရ)ဖစ်၏။ ကျွန်တော်တို့ စကားေ(ရပါနေစဉ် အဖေ (ရ)ပန်ရောက်လာသည်။ လမ်းလျှောက်လာရ၍ အဖေ့နဖူးတွင် ချွေးစို့နေသည်။ အဖေ သွားသည့် ကိစ္စကို ကျွန်တော် သိ(ရ)ပီး(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်၍ အဖေ ဘာေ(ရပါမလဲဟု ကျွန်တော် တို့သားအမိ နားစွင့်နေကြသည်။ ‘မဆိုးပါဘူး၊ ရှေ့ပိုင်းလေးတင်ဆိုပေမယ့် အတော်ကျယ်သား၊ အောင်ကြည်စိုး ဆေးခန်း ဖွင့်မယ် ဆိုတော့ အားပေးရမှာပေါ့တဲ့၊ ဟို ၊မိ့ကလာတဲ့ ဆရာဝန်နှစ်ယောက်ကိုလဲ စိတ်ပျက်လွန်းလို့တဲ့ကွာ၊ မင်း (ရ)ဖစ်အောင်လုပ်ရင် ဝိုင်းကူမယ်တဲ့၊ သုံးထပ်သားနဲ့ အခန်းသစ် ဖွဲ့မယ်၊ လူနာခုတင်လဲ သူရိုက်ပေးမယ်တဲ့၊ ဗီရိုကတော့ အပ်ရမှာ ပေါ့၊ မှန်ဗီရိုလုပ်မလား’ ကျွန်တော် ဘာေ(ရပါရမည် မသိပေ။ အမေကပဲ ဝင်ေ(ရပါသည်။ ‘လုပ်မှာပေါ့ ကိုကြည်ရဲ့၊ မီးဆင်ဖို့ကော ကြည့်ခဲ့ရဲ့လား’ ‘ကြည့်ခဲ့ပါတယ်၊ လေးပေချောင်း တစ်ချောင်းရယ်၊ အပ် ၊ပတ်ဖို့နေရာ’ အဖေနှင့်အမေတို့ ဆက်၍ တွက်ချက်နေကြသည်။ ဝယ်ရမည့် ပစ္စည်းတွေက မနည်းလှပါကလား။ ကျွန်တော် စိတ်ရှုပ်ထွေးလာ သည်။ အဖေနှင့် အမေသည် သူတို့ဘာသာ အေးချမ်းစွာ နေထိုင် နိုငပါလျက် ကျွန်တော် (ရ)ပန်လာမှ သောကများရလေ(ရ)ပီ။ ဆေးခန်း တစ်ခန်း ဖွင့်ဖို့စရိတ်သည် ကျောင်းစရိတ်လိုပင် တာဝန်ကြီးသည်။ ထို့အတူ ၊မိ့တစ်၊မိ့မှာ ဆေးရုံတစ်ရုံဖွင့်နိုင်ဖို့ အရေးသည် တိုင်း(ရ)ပည်တွင် စရိတ်လိုသည်။ အဆောက်အအုံ ရှိရမည်။ ဆေးဝါးရှိရမည်။ တ(ရခါး အသုံးအဆောင်များ ရှိရမည်။ နောက် သူနာ၊ပဆရာမ၊ အလုပ်သမား စသည့် သက်ရှိလူတွေ ခန့်ထားရမည်။ ဆရာဝန်တစ်ယောက်(ရ)ဖစ် အောင် ပညာသင်ပေး(ရ)ပီးနောက် ထိုဆရာဝန်တစ်ယောက်ကို နေရာချ ထားဖို့ရာမဟာ အေ(ရ)ခအနေ များစွာ လိုအပ်ပါသေးသည်။ ကျေးလက်တောရွာများတွင် ဆေးရုံမထားနိုင်ဘဲ ကျေးလက် ဆေးပေးခန်းလေးမျှသာ ထားရှိ(ရ)ခင်းမှာ ဆရာဝန်တွေ ရှားပါး(ရ)ခင်း ကြောင့်ချည်း မဟုတ်ပါ။ ထိုထိုသော လိုအပ်ချက်များ အားလုံးကြောင့် သာ (ရ)ဖစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့ တိုင်း(ရ)ပည်တွင် ဆရာဝန်တွေ ပိုနေ (ရ)ခင်းမဟုတ်။ တ(ရခါးအရာတွေ လိုနေ(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်သည်။ ဝေးလံချောင်ကျသော နေရာများသို့ လူငယ်တွေ မသွားလို ကြသည်မှာ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ ရေသာခိုလိုသောစိတ်ကြောင့်ချည်း ပဲလား။ သူတို့အတွက် မိဘဆွေမျိုးများနှင့် ခွခွါရ(ရ)ခင်းသည် အကြီး ဆုံး ဒုက္ခလေလား။ ထိုထက် မည်သည့်အရာတွေ ကာဆီးနေသည်ကို ဆန်းစစ်ဖို့လိုသည်။ သာယာအေးချမ်းသော ကျေးလက်၏ အလှအပ များသည် ကျပ်တည်းကျဉ်းေ(ရ)မာင်းသော ၊မိ့(ရ)ပထက် ဆွဲဆောင်မှု မရှိနိုင်တော့(ရ)ပီလား။ တော်ရုံအခက်အခဲ(ရ)ဖင့်တော့ လူငယ်တွေ စိတ်ဓာတ် ကျမည်ဟု မထင်နိုင်ပါ။ စီပွါးရေး၊ လူမှုရေး အခက်အခဲများက ထင်တာထက် ပိုသည်။ လှည်းမပေါက် လှေမပေါက်သော နေရာမျိုးကိုလည်း ရောက်ဖူး ကြပါ(ရ)ပီ။ ဝမ်းသွားလျှင် ရေမှော်စားရသည်ဟု ယုံကြည်သော အရပ်သားတို့နှင့်လည်း ၊ကံဖူးကြ(ရ)ပီ။ ဆရာဝန်ကို ရွံစရာသတ္တဝါဟု ထင်မှတ်(ရ)ပီး ဆေးထိုးအပ်တစ်ချောင်းကိုင်ကာ စာအုပ်ဖတ်(ရ)ပီး ဆေးကု သော ရမ်းကုကိုမှ ယုံကြည်အားထားသော သူများနှင့်လည်း တွေ့ဖူး ကြ(ရ)ပီ။ ထရံကြားမှ သိမ်းထားသော ဆေး(ရပါးများကို လွယ်လင့်တကူ အရည်ဖျော်၊ အမှုန့်ကြိတ်၊ ကိုးဆယ်ေ့(ရခါက်ပါး ရောဂါအတွက် ကိုယ့်ဘာသာ ဆုံး(ရ)ဖတ်ကုသတတ်သော ရိုးသားစွာ အသိဉာဏ် နည်းရှာသူတွေကိုလည်း (ရ)မင်ဖူး(ရ)ပီ။ နယ်စွန်နယ်ဖျား ရောက်သွား သော ဆရာဝန်ငယ်များ အိမ်ကို(ရ)ပန်၍ ငွေမှာကြသည်။ သို့သော် ဘူးတောင်းနစ်လျှင် စောင်(ရ)ခမ်း ပေါ်တတ်၏။ ကျွန်တော်တို့ရွာမှာ ၊မိ့ကနေ(ရ)ပီး တကူးတက ဆေးလာကု သော ဆရာဝန်နှစ်ယောက်တောင် ရှိနေသည်။ ရွာခံဆရာဝန်တစ်ဦး ဈေးရောင်းနေသည်။ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ ‘ဒီမှာကတော့ (ရ)ပင်ဆင်ရမှာ သိပ်မကြာပါဘူး၊ အရေးကြီး တာ မင်း ရန်ကုန်တစ်ခေါက် သွားဖို့ပဲ၊ ဘယ်နေ့သွားမလဲ’ ကျွန်တော် တွေဝေနေဆဲ အဖေက မေးသည်။ ‘သွားတာပေါ့’ ကျွန်တော် မရေမရာ ေ(ရ)ဖသည်။ ‘အေး တစ်ခေါက်တည်းနဲ့ လိုတာတွေ အကုန်ဝယ်ခဲ့၊ သွေး ချိန်တဲ့ ကိရိယာတို့ ဘာတို့ကော၊ (ရ)ပဒါးတိုင်က အစကွာ၊ နောက်(ရ)ပီး ဟိုဟာလေ မင်းတို့ ဆရာဝန်တွေကိုင်တဲ့ သေတ္တာအနက်ကြီးဟာ’ အဖေသည် တော်တော် ကလေးပင် စေ့စေ့စပ်စပ် မှာနေလေ သည်။ အဖေက ဆရာဝန် အသုံးအဆောင် အတော်များများကို သိနေသည်။ နောက်ဆုံး ကျွန်တော့်အတွက် မျက်မှန်ပါ ဝယ်ခိုင်းနေ၍ ‘ဟာ ကျွန်တော် မျက်စိမှ မမှုန်သေးဘဲ အဖေရာ၊ အဖေ ေ(ရပါတဲ့ သေတ္တာအနက်ကြီး ကိုင်လိုက်ရင် ကျွန်တော် ဆရာဝန်နဲ့ တူသွားမှာပါ အဖေရ’ အမေနှင့် ညီမက ဝိုင်း၍ ရယ်ကြလေသည်။ + + + ဒေါက်တာ သန်းနိုင်၊ အမ်၊ ဘီ၊ ဘီ၊ အက်စ်(ရန်ကုန်)ဟူသော ဆိုင်းဘုတ်ကလေးကို သပ်သပ်ရပ်ရပ် ချိတ်ဆွဲလိုက်သည်။ သည်နေ့ပဲ နွယ်နွယ်ဦးဆီက စာလာသည်။ သူ ဟသင်္ာတမှာ စုမှူးအ(ရ)ဖစ် ခန့်အပ်(ရ)ခင်း ခံရသည့်အကြောင်း။ သို့သော် ကိုသန်းနိုင်ကို သွား မတွေ့နိုင်သေးပေ။ ဆေးခန်းက မနက်(ရ)ဖန် စဖွင့်မှ (ရ)ဖစ်မည်။ အမေက ဗေဒင်ကိန်းအရ နေ့ကောင်းရက်သာ ရွေးထား(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ အစစ အသင့်(ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီ။ ရန်ကုန်မှာ တစ်နှစ်ကျော်ကျော် သမဝါယမ ဆေးခန်းထိုင်ခဲ့၍ သူ့အတွက် အတွေ့အ၊ကံက အစိမ်းသက်သက် မဟုတ်တော့ပေ။ လူတွေ၏ သဘော၊ အထူးသ(ရ)ဖင့် လူနာတွေ၏ သဘောကိုလည်း အတော်အသင့် နားလည်ခဲ့(ရ)ပီ။ ၊မိ့မှာထက်စာလျှင် တောက (ရ)ဖူစင် ရိုးသားမှု ရှိလိမ့်မည်ဟု သူ ယုံကြည်သည်။ လူနာတစ်ယောက် ဝင်လျှင် တစ်ကျပ်ရရေးအတွက် ဆွယ်ရ သော ဆရာဝန်ပေါက်စဘဝကို သူ စိတ်ကုန်သည်။ လူနာမှတ်တမ်း စာအုပ်ထဲမှာ မိမိနာမည်ကို ရိုက်ပေးရန် ဆရာမတွေကို မျက်နှာချို သွေးရ(ရ)ခင်းကိုလည်း ရှက်သည်။ လူနာကိုလည်း ဖောက်သည် (ရ)ဖစ် အောင် ဆွယ်တရား မဟောချင်ပေ။ သွေးရိုးသားရိုး လူနာထက် ဆေးလက်မှတ်လိုချင်၍ လာသော လူနာများနှင့် ပေါင်းလျှင် ပိုအကျိုးရှိမှန်း သူသိ၏။ သို့သော် သည်နေရာတွင်လည်း သူသည် ခေတ်နောက်ကျလျက်ရှိလေသည်။ နောက်ဆုံးတော့ ရတတ်သမျှ ဆရာဝန် အသုံးအဆောင် ကလေးတွေကို ပိုက်ကာ ဇာတိ၊မိ့ပေါ်ကိုပဲ (ရ)ပန်လာခဲ့၏။ သူက မိမိ တတ်ကျွမ်းသည့် ပညာ(ရ)ဖင့် ေ(ရ)ဖာင့်မတ်စွာ လုပ်ကိုင်စားချင်သည်။ သူ ငွေကို မမက်ဘူးဟူ၍ မိမိကိုယ်ကို မညာချင်၊ အမွှမ်းမတင်ချင်ပေ။ သို့သော် မိမိပညာကိုတော့ အစော်ကားမခံနိုင်။ ပညာ၏ တန်ဖိုးနှင့် ထိုက်သင့်သော အကျိုးကျေးဇူးကိုသာ ခံစားချင်၏။ (ရ)ဖူလွင်သော လူနာခုတင်ထက်မှာ ပထမဆုံး ရောက်လာသော လူနာသည် သူ ယုံကြည်ကိုးစားသော တောသူတောင်သားထဲမှ တစ်ယောက် အပါအဝင်ပင် (ရ)ဖစ်၏။ လူနာ၏ ခန္ဓာကိုယ်သည် ကြံ့ခိုင်သော်လည်း ဘဝကို ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ရ(ရ)ခင်းကြောင့် အားအင် ဆုတ်ယုတ်နေ၏။ ဝမ်းဗိုက်တွင် ရောဂါလက္ခဏာတစ်ခု သူရှာဖွေ တွေ့ရှိ၏။ သူသည် အနီးစပ်ဆုံး ရောဂါသွင်(ရ)ပင်ကို မှတ်သား(ရ)ပီး အကိုက်ညီဆုံး ဆေးဝါးကို ညွှန်ကြားသည်။ လူနာသည် အသစ် ရွေး၍ ဝတ်လာသော်လည်း ညစ်ပေသော လုံချည်ကို (ရ)ပင်ဝတ်သည်။ သူ့မျက်နှာကို မော်ကြည့်၏။ ‘ဦးလေး ဒီဆေးကို မှန်မှန်စားနော်၊ အစားအသောက်ကိုလည်း အချိန်မှန်စားနိုင်အောင် ဂရုစိုက်ပါ၊ ဘာမှ ထွေထွေထူးထူး မ(ရ)ဖစ် ပါဘူး၊ အလုပ် ပင်ပန်းတာရယ်၊ အစားမမှန်တာရယ်ကြောင့်ပါ’ လူနာသည် သူပေးသော ဆေးများကို ဇဝေဇဝါ ကြည့်နေသည်။ ‘ဒီဆေးစားရင် ဗိုက်အောင့်တာ ပျောက်မလား’ ‘အစားအသောက် မှန်မှန်(ရ)ပန်စားရင် ပျောက်ပါတယ်’ ‘ကျုပ်တို့က တစ်နေကုန် အလုပ်လုပ်ရတယ်၊ ဘယ်အချိန် မှန်မလဲ၊ ခုနာက ဗိုက်အောင့်တာ ဆေးထိုးလိုက်ရင် ပျောက်တယ် မဟုတ်လား ဆေးမထိုးဘူးလား ဆရာ’ ‘ဆေးထိုးဖို့ မလိုသေးဘူး ဦးလေးရဲ့၊ သိပ်(ရ)ပီး မခံနိုင်အောင် အောင့်တယ်ဆိုရင်တော့ လာခဲ့ပါ၊ ခု ဒီဆေးသောက်ရင်လဲ ဗိုက် အောင့်တာ သက်သာမှာပါ၊ ကျွန်တော် ရေးပေးတဲ့အတိုင်း မှန်မှန် သောက်ပါ’ ‘ကွယ်၊ ဆေးသောက်ရတာ မေ့လွန်းလို့ ဆေးထိုးပေးလိုက် ပါလား လူလေးရာ၊ အလျင်တစ်ခါ အောင့်တုန်းကလဲ ဟိုဆရာဝန် လေးဆီ သွား(ရ)ပတာ ဆေး ဟိုဘက်တစ်လုံး ဒီဘက်တစ်လုံး ထိုးပေး တယ်၊ တစ်ခါတည်း ပျောက်ရော၊ ဦးမှာ ပိုက်ဆံ ပါပါတယ်ကွယ့်’ သူ ပါးစပ်အဟောင်းသား (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ‘ကျွန်တော် ကျွန်တော် မလိုလို့ မထိုးပေးတာပါ ဦးရာ၊ ပိုက်ဆံက အရေးမကြီးပါဘူး၊ ဦး(ရ)ဖစ်တာ ဆေးထိုးလောက်အောင် မ(ရ)ဖစ်သေးပါဘူး၊ အဲ ကျွန်တော်ပေးတဲ့ ဆေး’ ‘အားဆေး (ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ်ပေါ့ကွာ၊ အားဆေးကတော့ ထိုးလို့ရတယ် မဟုတ်လား’ သူ ဘာဆက်လုပ်ရမည်လဲ။ ရုတ်တရက် စဉ်းစား၍ မရ။ ပထမဆုံးလူနာသည် သူ့ကို အထင်သေးလျက်ရှိ(ရ)ပီ။ သူ(ရ)မင်သာအောင် ပုဆိုးခါးပုံစထဲမှာ လိမ်ကျစ်လာသော ငွေစက္ကူများကိုလည်း (ရ)ပနေ(ရ)ပီ။ ္အဒီမှာ ဆေးခန်းလာဖွင့်တာ သိပ်စားသာတယ်၊ ဟိုဆရာဝန် လေးဟာ နှစ်နှစ်ပဲရှိသေးတယ်၊ ၊မိ့ပေါ်မှာ အိမ်တောင်ဝယ်နိုင်(ရ)ပီ၊ ဒီက လူတွေက ကျန်းမာရေးအတွက်ဆို ပိုက်ဆံမနှေ(ရ)မာဘူး၊ တောင်း သလောက် ပေးတာပဲ၊ သူတို့ သဘောကျတဲ့ ဆရာဝန်ဆိုရင် သိပ် ရက်ရောတာ’ အသိမိတ်ဆွေတွေ(ရပါသော စကားများကိုလည်း ကြားယောင် လာသည်။ ဆေးထိုးအပ်ကို ယောင်ယမ်းကိုင်လိုက်မိတော့မည်သို့ ရှိ၏။ သူ သဘောပေါက်ပါသည်။ လူနာ စိတ်ကျေနပ်အောင် သင့်တော်ရာ ဆေးတစ်လုံး ထိုး၊ (ရ)ပီးတော့ အားဆေးဆို(ရ)ပီး တစ်ဘက်မှာ ထပ်ထိုး။ ငွေကို အထင်ကြီးအောင်ယူ။ (ရ)ပီးတော့ နောက်နေ့ အားဆေးထိုးဖို့ ထပ်မှာ။ လူနာက ရောဂါတစ်ဝက်လောက် ချက်ချင်း သက်သာသွားသည်ဟု ထင်မည်။ သို့သော် သူသင်တားသည့်ပညာသည် သည်လို နည်းပရိယာယ် တွေ သုံးဖို့အတွက်လား။ ‘ကျွန်တော် အားဆေးနဲ့ အစာကြေဆေး တွဲပေးထားပါတယ် ဦး၊ မသက်သာရင် နောက်နေ့ ဆက်လာပါနော်၊ လိုရင် ကျွန်တော် ဆေးထိုးပေးမယ်၊ ဟုတ်လား’ လူနာသည် စိတ်ပျက်စွာပင် ခုတင်ပေါ်မှ ဆင်းသွားသည်။ သူ့နှုတ်မှေ(ရပါသော ငွေအရေအတွက်ကို အမှုမထားစွာ ပေးသွား(ရ)ပီး အ(ရ)ပင်ထွက်သွားသည်။ သူ မော၍ ကျန်ရစ်သည်။ နောက်တစ်ယောက် ဝင်လာမှာကိုပင် လန့်နေသည်။ သားသည်အမေ တစ်ယောက် ရောက်လာသည်။ ကလေးကို (ရ)မင်သည်နှင့် ချက်ချင်း သိလိုက်သည်။ အာဟာရချို့တဲ့(ရ)ခင်း။ ‘ကလေးက သန်းထိုးနေတယ်ဆရာ၊ သူစားသမျှ သန်တွေက စားနေရာ၊ သန်ချပေးပါနော်’ သန်ရှိမည်မှာလည်း အမှန်(ရ)ဖစ်၏။ သို့သော် သန်ချဆေးကို ချက်ချင်းတိုက်၍ မ(ရ)ဖစ်သေး။ ကလေးသည် ခံနိုင်ရည်အင်အား ရှိမည် မထင်။ သူက အစာအာဟာရအကြောင်း စိတ်ရှည်စွာ ရှင်း(ရ)ပသည်။ ‘အသားတွေ မစားပဲနဲ့တောင် ဒီလောက် သန်ထနေတာ ဆရာရယ်’ ကလေး၏ ရှည်လျားသော လက်သည်းေ(ရ)ခသည်းများ၊ ဖိနပ် မပါသော ေ(ရ)ခထောက်ညစ်ညစ်များကို ကြည့်ရင်း သူ တရားဟော သေး၏။ ‘လောလောဆယ် အားရှိလာအောင် ကျွေးပါဦး၊ အားဆေး အရည်လဲ ပေးလိုက်မယ်၊ နောက် တစ်ပတ်လောက်မှ သန်ချဆေး ကျွေးတာပေါ့’ ‘အရင်တစ်ခါ ဟိုဆရာဝန် သန်ချပေးတာ အထွေးလိုက်ကျ တယ် ဆရာရဲ့၊ အဲဒီနောက် (ရ)ပန်ဝလာတာပဲ၊ ဟော ခု (ရ)ပန်ထလာ(ရ)ပန်(ရ)ပီ၊ မိုးဦးဆို သန်ချရတယ် မဟုတ်လား ဆရာ’ နောက်တစ်ပတ်မှာ သန်ချဆေး ပေးမည့်အကြောင်း ေ(ရပါလိုက် ရသည်။ ကလေးကိုကျွေးဖို့ အစားအစာတွေ ညွှန်ကြားလိုက်သည်။ သားအမိနှစ်ယောက် (ရ)ပန်ထွက်သွားသည်။ ရုပ်ရည် သနားကမားရှိသော မိန်းမကြီးတစ်ယောက် ဝင်လာ သည်။ ‘ဆေးခန်းအသစ် ဖွင့်တယ်ဆိုလို့ လာကြည့်တာ ဆရာရေ့၊ ဟိုလေ ကိုးလ်တက်ပလက်လေး နှစ်(ရပါးလောက် ရမလားဆရာ၊ အအေးနည်းနည်း မိသွားလို့’ သူ့ရောဂါ သူ့ဘာသာ စမ်းသပ်ဆုံး(ရ)ဖတ်(ရ)ပီး သူလိုချင်သော ဆေးကို တောင်းသောလူနာကို ကြောင်၍ ကြည့်နေမိသည်။ အသိဉာဏ် ပိုရှိ၍ နားလည်သဘောပေါက်နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ထားတာလေး ပျောက်သွားသည်။ လူတွေ အားလုံးသည် ရိုးသား(ရ)ဖူစင်ကြ၏။ သို့သော် သူတို့၏ခေါင်းထဲတွင် လွဲမှားသော အစွဲအလမ်း ကလေးတွေက ဦးစွာ ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်နှင့်နေ(ရ)ပီ။ သည်သို့ (ရ)ဖစ်အောင် မည်သူတွေက ၊ပလုပ်ထားသနည်း။ မိမိ စီပွါးလမ်းေ(ရ)ဖာင့် ရေးအတွက် မိမိပညာကို မိမိဘာသာ စော်ကားကာ ရိုးသားသော ဝေဒနာသည်များထံမှ ရနိုင်သမျှ ဆုပ်ညှစ်ယူသောသူများ ဘယ်လောက် များများ ရှိနေ(ရ)ပီနည်း။ သို့သော် သူ အားမလျှော့ချင်သေး။ သူ့ဘက်က အောင်(ရ)မင်ရမည်ဟု သူ ယုံကြည်သည်။ + + + ကိုသန်းနိုင်၏စကားများကို ကျွန်တော် စဉ်းစားနေသည်။ ‘ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် ငါမှားတာလဲ ပါပါတယ်၊ ဒေါသနဲ့ မခံချင် စိတ်တွေက များသွားတယ်၊ ဒါမျိုးက ရေရှည်တိုက်ပွဲဝင်ရမှာကွ’ ကိုသန်းနိုင်က ေ(ရပါခဲ့သည်။ ‘လူတွေက ဒါကို မသိကြဘူးလား၊ တ(ရ)ဖည်း(ရ)ဖည်း နားလည် သဘောပေါက်အောင် သိမ်းသွင်းလို့ မရဘူးလား’ ကျွန်တော် အားမရစွာ ေ(ရပါခဲ့မိသည်။ ‘သိပ်ခက်တယ်ကွ၊ မင်းကို ငါ ေ(ရပါ(ရ)ပတာ သဘောလောက်ပဲ ရှိသေးတယ်၊ တချို့ လူနာတွေက ဆေးရုံဆေးခန်းကို မလာချင် ကြဘူးမဟုတ်လား၊ အိမ်တိုင်ရာရောက် အပ်(ရ)ပီးကုကြတယ်၊ စားစရာ မရှိပေမယ့် လူနာအတွက် ဘယ်လောက်ကုန်ကုန်ဆို(ရ)ပီး ပေးတာပဲ၊ တချို့ရောဂါဟာ ဆေးရုံမှာ စနစ်ကျကျကုမှ ပျောက်မယ့်ရောဂါ၊ မင်းလဲ အသိသားပဲ၊ အဲဒါကို ဆေးတွေဖိတိုက်လိုက် ဆေးသွင်းလိုက်နဲ့ လူနာရှင်ကျေနပ်အောင် လျှောက်လုပ်နေတာပေါ့ကွာ၊ နောက်ဆုံး လူနာသေသွားတယ်၊ ဒီတော့ အားဆေးဖိုးရှင်းတော့ ထောင့်နှစ်ရာ့ ငါးဆယ် ကျတယ်၊ လူနာက သေသွားတဲ့အတွက် အစွန်းထွက်ကို လျှော့(ရ)ပီး ထောင့်နှစ်ရာပဲ ယူသတဲ့ကွာ’ ကျွန်တော့်ရင်ထဲမှာပါ ဒေါသတရားတွေ လောင်၊မိက်လာ သည်။ ‘ဒါကို ဝိုင်းမေ(ရပါကြဘူလား၊ ဒီလိုပဲ ကြည့်နေကြသလားဗျာ’ ‘ကာယကံရှင်တွေကကို ကျေနပ်နေကြတာ၊ သူတို့ အဖေကို ငွေကုန်ကြေးကျခံ(ရ)ပီး ကျေနပ်အောင် ၊ပစုလိုက်ရတယ်၊ သူ့ကံက သေနေ့စေ့လို့ ဘယ်လိုမှ မတတ်နိုင်တာဆို(ရ)ပီး ေ(ရ)ဖသိမ့်ကြတာပဲ၊ အဲဒီလို ကုသပေးလိုက်ရလို့ ဝတ္တရားကျေတယ်ဆိုတာလဲ လူရှေ့မှာ ေ(ရပါချင်သေးတာကိုး’ ကျွန်တော် စိတ်မောလာသည်။ သူ ဆက်ေ(ရပါသည်။ ‘ငါ့ဆီကိုလာရင် ငါက ရောဂါအေ(ရ)ခအနေကို ရှင်း(ရ)ပမှာပဲ၊ ဒါကို ငါမတတ်နိုင်ရင် ရှင်းရှင်းေ(ရပါ(ရ)ပီး ဆေးရုံကို ပို့မှာပဲ၊ လူနာ ကလဲ ရောဂါအေ(ရ)ခအနေအရ သေမှာပဲ၊ သေတာချင်း အတူတူ အဲဒီလိုလုပ်လိုက်ရင် ငါ ဂရုမစိုက်လို့ သေတယ်လို့၊ လုပ်မပေးလို့ သေတယ်လို့ အ(ရ)ပစ်တင်ခံရမှာ သေချာတယ်’ ‘ကျွန်တော်တော့ အရှုံးမပေးချင်ဘူး၊ မဟုတ်တာ လုပ်နေ တာကို သိလျက်နဲ့ ကြည့်မနေနိုင်ဘူး’ ‘မင်းစိတ်ဓာတ်ကို ငါ သဘောကျတယ်၊ လုပ်ပါ၊ အမှန်တရား ဘက်က တိုက်ဝံ့တာ သတ္တိပဲ’ ‘ခင်ဗျားကကော ဘာလို့ အရှုံးပေးသလဲဗျာ’ ကျွန်တော် မကျေမနပ်(ရ)ဖင့် ေ(ရပါမိ၏။ ‘ငါ အမျိုးမျိုး ရင်ဆိုင်ခဲ့ပါတယ်၊ တချို့ လူတွေကလဲ သဘောပေါက်ကြပါတယ်၊ ငွေကိုယူတဲ့ နေရာမဟာကွာ၊ လူနာက ရုတ်တရက်မူးလဲလို့ ဘေးလူတွေက ကူညီ(ရ)ပီး ဆေးခန်းခေါ်လာတယ်၊ ငွေလဲ ပါမလာနိုငင်ဘူးပေါ့၊ အဲဒီတော့ ပိုက်ဆံမပါရင် ထီးထားခဲ့လို့ ေ(ရပါသတဲ့၊ ဒါကို တချို့ကလဲ မကျေနပ်ကြဘူး’ ‘အင်းပေါ့၊ ဒီတော့’ ‘တစ်ခါကလဲ ဆင်းဆင်းရဲရဲ ကလေးတစ်ယောက် ရုတ်တရက် နေမကောင်း(ရ)ဖစ်တော့ ဆေးခန်းခေါ်သွားတယ်၊ တစ်ခါတည်း ပျောက်အောင် ကုရင် ဘယ်လောက် ပေးမလဲလို့ မေးသတဲ့၊ ဆရာ့ သဘောအတိုင်းပါပေါ့၊ ဒီတော့ ဆေးနှစ်လုံး ထိုးပေးလိုက်တယ်၊ (ရ)ပီးတော့ တစ်ရာ့ငါးဆယ်ကျတယ်လို့ ေ(ရပါတယ်တဲ့၊ ဆင်းရဲတဲ့သူတွေ ဆိုတော့ ဘယ်ရှင်းပေးနိုင်မှာလဲ၊ (ရ)ပဿနာတက်(ရ)ပီး ငါ့ဆီရောက်လာ တယ်၊ သူထိုးပေးတဲ့ဆေးဟာ နှစ်ဆယ် မတန်ပါဘူးကွာ’ ‘ဒီတော့ ခင်ဗျားကို ယုံကြည်လာကြမှာပေါ့ဗျာ’ ကိုသန်းနိုင် ခေါင်းခါသည်။ ‘မထင်နဲ့၊ ခဏပဲ၊ ဆေးရုံကို ခေါ်သွားရမယ့် လူနာတစ်ယောက် ငါ့ဆေးတိုက်မှာ အသက်ပျောက်သွားတော့ ငါ့ကို ဝိုင်းနှက်ကြတာ ပေါ့ကွာ၊ ငါ သတ္တိနည်းတယ်ပဲ ေ(ရပါေ(ရပါ နားကျပ် မကိုင်ချင် လောက်အောင်ကို စိတ်ကုန်သွားတယ်’ ‘ဒါနဲ့ ခင်ဗျား ဈေးရောင်းနေရောလားဗျာ၊ မနွယ်နွယ်ဦးနဲ့က ဘယ်လို(ရ)ပတ်သွားတာလဲ’ ‘ဒါကတော့ ရှင်းတယ်လေ၊ သူက ငွေကိုမက်တဲ့မိန်းမ မဟုတ်ဘူး၊ ပညာဂုဏ် ရာထူးဂုဏ်ကိုသာ အထင်ကြီးတာ၊ ငါက နားကျပ် ဘေးချထားလိုက်တော့ ဘာတန်ဖိုး ရှိတော့မှာလဲ’ ကျွန်တော် စဉ်းစားရ(ရ)ပန်သည်။ တချို့ မိန်းမတွေက ငွေရဖို့သာ အဓိက ထားကြသည်။ တချို့ကတော့ ငွေကို မမက်ဘူးဆိုပါလား။ နွယ်နွယ်ဦး မိဘများက ချမ်းသာသည်။ သည်တော့ ရာထူးဂုဏ်ပဲ အထင်ကြီးသည် ဆို(ရ)ခင်းမှာ (ရ)ဖစ်နိုင်၏။ လောကကြီးက အမျိုးမျိုးပါလား။ ကျွန်တော့်ချစ်သူ သီတာကော ဘာကို မက်မောတတ်ပါလိမ့်။ သီတာသည် ကျွန်တော် ဆေးတက္ကသိုလ် နောက်ဆုံးနှစ်ရောက်မှ တေ့ရသူ(ရ)ဖစ်သည်။ သူက ပညာရေးတက္ကသိုလ်မှာ တက်နေသည်။ ကျွန်တော် ရွာ(ရ)ပန်လာသည့် ကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ သီတာက ဘာမျှမေ(ရပါ။ သူ သည်နှစ်ကုန်လျှင် အလုပ် လျှောက်မည်။ သည် အခါမှာ သူနှင့် ကျွန်တော် လက်ထပ်ရေးကို တိုင်ပင်ကြမည်။ ထိုအချိန်မှာ ကျွန်တော်သည် အရပ်ဒေသ တစ်ခုခုတွင် တာဝန် ကျချင် ကျနေလိမ့်မည်။ သူနှင့်ကျွန်တော် နီးစပ်အောင် ၊ကိးပမ်း ကြရမည်။ ယခုတော့ ကျွန်တော့် အေ(ရ)ခအနေက တစ်မျိုး(ရ)ဖစ်နေသည်။ + + + ရှင်းရှင်းေ(ရပါရလျှင် ကျွန်တော် ကိုသန်းနိုင်ကို အားမရပါ။ ကျေလည်း မကျေနပ်ပါ။ သူ အလျှော့မပေးသင့်ဟု ကျွန်တော် ထင်သည်။ ကျွန်တော်သည် အဖေအမေတို့ဆီမှ ငွေများကို အားနာနာ(ရ)ဖင့်ပင် ယူဆောင်လျက် ရန်ကုန်သို့ လာခဲ့ရပါသည်။ လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ၊ လျှပ်စစ်မီးဖိုကအစ ဂွမ်း ပတ်တီး အဆုံး အဖေ(ရပါသည့် သေတ္တာအနက်ကြီးကိုလည်း နှေ(ရ)မာသည့် ကြားက ဝယ်ရလျက် အားလုံး(ရ)ပည့်စုံမှ သီတာ့ကို သွားတွေ့ရသည်။ သီတာနှင့် ကျွန်တော့်ကိစ္စကို အစ်ကိုလတ်တို့ မသိ။ အဖေတို့ အမေတို့လည်း မသိသေး။ သိလျှင်လည်း အထူးတလည် ကန့်ကွက် ကြမည်ဟု ကျွန်တော် မထင်ပေ။ သီတာသည် ဆရာမလောင်းပီပီ ဣေ(ရ)န္ဒရရပင် ကျွန်တော့်ကို တွေ့ဆုံသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် ချစ်သည်ဆိုသော အဆင့်ကလွဲ၍ နီးနီးကပ်ကပ်လည်း မနေဖူးခဲ့ကြသေးပေ။ ထို့ကြောင့်လည်း ကျွန်တော် တို့ သွေးအေးနေသည်လား မဆိုနိုင်ပါ။ ‘မောင်က ဆေးပစ္စည်းတွေ လာဝယ်တယ်ဆိုတော့ ဆေးခန်း ဖွင့်မလို့လား၊ အစကတော့ အစိုးရအလုပ်ပဲ လုပ်ချင်တာဆို’ သီတာက ရိုးရိုးပင် မေးသည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ ခုတော့ အမေတို့ကလဲ ဖွင့်စေချင်တယ်၊ မောင်ကလဲ’ ‘ဘာလဲ၊ မောင်ကလဲ အိမ်မှာ အေးအေးဆေးဆေးနေရင်း ငွေရှာချင်(ရ)ပီလား၊ အစကတော့ သီတာတို့ ေ(ရ)မလတ်ဘက်ကို ဦးစားပေး လျှောက်မယ်ဆို’ သီတာနှင့် နီးနီးနေရရန် ကျွန်တော် စဉ်းစားခဲ့(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ ကျွန်တော် ရှည်ဝေးစွာ ရှင်းမ(ရ)ပတတ်ပေ။ ‘ခုလောလောဆယ် မောင် လုပ်ချင်တာလေးတွေ ရှိနေလို့ပါ’ ကျွန်တော်သည် တစ်နေရာကနေ(ရ)ပီး ကိုယ့်ပညာရပ်နှင့် လူတို့၏ အကျိုးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ချင်သေးသည်ဆိုလျှင် သီတာ နားလည်နိုင်မည် မဟုတ်။ ကြီးကျယ်လိုက်တာဟု ထင်မည်။ ‘မောင့်ကြည့်ရတာ အေးစက်စက်နဲ့၊ မောင်တို့ ဆရာဝန်တွေက ဒီလိုပါပဲ၊ တကယ်တမ်းလဲ ဆရာဝန်(ရ)ဖစ်သွားရော အရင်က ငွေမရှာ ချင်ပါဘူး ဘာဘူး ေ(ရပါတာတွေ မေ့ကုန်တာပဲ၊ မောင်က ခုတော့ မိဘစကား နားထောင်မယ်ပေါ့၊ ဆေးခန်းဖွင့်ချင်ရင် သီတာတို့၊မိ့မှာ ဖွင့်လဲ ရပါတယ်’ ရန်စွယ်ငေါငေါ(ရ)ဖစ်လာသော ဆရာမလောင်းကို ကျွန်တော် ငေးကြည့်နေမိသည်။ သူတို့၊မိ့သည် ကျွန်တော်တို့ရွာထက် ပိုစည်ကား ပါသည်။ ‘မဟုတ်ပါဘူး သီတာရယ်၊ မောင် အေးအေးဆေးဆေးမှ ရှင်း(ရ)ပပါ့မယ်၊ ခု ခဏလေး တွေ့ရတာမို့ပါ’ ကျွန်တော် သီတာတို့ ၊မိ့ဘက်ကို ဦးစားပေး၍ လျှောက်တော့ မည် မဟုတ်ကြောင်း သီတာ့ကို မေ(ရပါ(ရ)ဖစ်တော့ပေ။ သူ ပို၍ အထင်လွဲသွားမှာ စိုးသည်။ ကျွန်တော်တို့ နှစ်ယောက် မေ(ရ)ပမလည်နှင့် လမ်းခွဲခဲ့ကြသည်။ ခေတ္တခဏ ခွခွါရ(ရ)ခင်းဟုသာ ကျွန်တော် ထင်သည်။ ကျွန်တော်သည် ဆရာဝန် အသုံးအဆောင်တွေ ပိုက်လျက် ရွာသို့ (ရ)ပန်လာခဲ့သည်။ အဖေ (ရ)ပင်ဆင်ထားသော ဆေးခန်းလေးသည် ကျွန်တော့်ကို ၊ကိဆိုနေသည်။ + + + ညီမလေးသည် ခန်းဆီးအသစ်များကို လာရောက် တပ်ဆင်ပါသည်။ ကျွန်တော့် ဆေးခန်းကလေးသည် သေသေသပ်သပ်နှင့် ချစ်စဖွယ်ပင် (ရ)ဖစ်ပါသည်။ အဖေ(ရပါသလို ရွာအဝင်လမ်းမို့ စည်ကားပါသည်။ ရွှံပေသော ေ(ရ)ခထောက်များ(ရ)ဖင့် ဝေဒနာရှင် အများအ(ရပါး လာရောက် ကြပေမည်။ သူတို့သည် အချိန်(ရ)ပည့် ရှာဖွေစုဆောင်းထားသော ငွေစများကို ခါးပုံစတွင် ကျစ်လျစ်အောင်ထည့်ကာ ရောက်လာကြ ပေမည်။ အနာရောဂါ သက်သာရေးအတွက် ဆရာဝန်ဆိုသော လူရွယ်တစ်ယောက်ကို ပုံအပ်ကာ အသ(ရပါကိုလည်း ရက်ရောစွာ ပေးလိမ့်မည်။ ကျွန်တော်သည် သူတို့ကို ဘယ်ပုံ ၊ကိဆိုမည်နည်း။ ခန်းဆီးစသည် လှုပ်ရှားနေသည်။ ကျွန်တော်၏ အပေါ် အကျင်္ီအိတ်ထဲမှာ နားကျပ်ရှိသည်။ ကျွန်တော် နာရီကို ကြည့်လိုက်သည်။ ကျွန်တော် စိတ်လှုပ်ရှားနေ သည်။ ကျွန်တော်သည် ကိုသန်းနိုင်ကို သတိရသည်။ နွယ်နွယ်ဦး ကဲ့သို့ပင် သီတာသည် ကျွန်တော့်ကို စွန့ခွါသွားလေမည်လား ကျွန်တော် မသိပါ။ ကျွန်တော် ယုံကြည်သည်ကား ကျွန်တော် (ရ)မတ်(ရ)မတ်နိုးနိုး အထင်တကြီး သင်ယူထားရသော ကျွန်တော့်ပညာကို ကျွန်တော် ဘယ်တော့မျှ စွန့ခွါမည် မဟုတ်။ ကျွန်တော့်လက်သည် နားကျပ်ကိုပဲ ကိုင်မည်။ စာရင်းဇယားတွေကို မကိုင်နိုင်ပါ။ ခန်းဆီးစသည် လှုပ်ရှားသွားသည်။ ညစ်ပေသော ေ(ရ)ခထောက်တစ်စုံကို ဦးစွာ (ရ)မင်ရသည်။ ကျွန်တော်၏ ပထမဆုံး လူနာပဲ။ ကျွန်တော် ရင်တွေခုန်လာ သည်။ သည်တဒဂင်္သည် ကျွန်တော့် ဘဝတစ်လျှောက် ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲ ဝင်ရမည့် ပထမဆုံး အချိန်ကလေး (ရ)ဖစ်ချေသည်တကား။ [ စာပေလုပ်သားမဂ(င)ဇင်း၊ အောက်တိုဘာလ၊ ၁၉၈၃။ ] ကြယ်ကလေးတွေ ချစ်စရာ အ(ရပါရောင်ကောင်းကင်မှာ ကလဲရာတို့အိမ်တွင် ဂီတဝါသနာပါသူ မရှိပေ။ ဂီတဟု ေ(ရပါလျှင် လည်း နားလည်မည်မဟုတ်၊ သီချင်းဟုေ(ရပါမှ သဘောပေါက်မည်။ အမိုးက သီချင်းနားထောင်ရတာကို လုံးဝ ဝါသနာမပါပေ။ အပါး ကတော့ နည်းနည်း ဝါသနာပါသည်ဟု ဆိုရမည်လားမသိ။ တစ်ခါ တစ်ရံ ဓမ္မတေးများကို ညည်းနေတတ်သည်။ အမိုးက ဘုရားရှိခိုးချိန်က လွဲလျှင် သီချင်း ညည်းလေ့မရှိ။ ဘုရားကျောင်းတွင် အပါးသည် အသံသြသြ(ရ)ဖင့် ဓမ္မတေးများကို အသံမှန်အောင် ဆိုတတ်သော်လည်း အမိုးက သံယောင်လိုက်၍ တိုးတိုးသာ ဆိုတတ်သည်။ ကလဲရာတို့အိမ်တွင် ရေဒီယိုလည်းမရှိ။ ကက်ဆက်လည်းမရှိ။ သို့သော် ကလဲရာ ကံကောင်းသည်ဟု ဆိုရမည်။ ကလဲရာတို့ အိမ်တွင် ခေတ္တ လာရောက်နေသွားသော အပါး၏ မိတ်ဆွေတစ်ဦးက သူ့ဂစ်တာ အဟောင်းတစ်လက်ကို ပေးထားခဲ့လေသည်။ ထိုဂစ်တာ လေးကို ရဖို့အတွက် ကလဲရာသည် အမိုးမသိအောင် ကပ်၍ ပူဆာ ခဲ့ရသည်။ ထိုလူကြီး ဝါးခယ်မမှ လာရောက်ကာ အလုပ်လာရှာ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ ဂစ်တာကို တော်တော်လေး ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် တီးတတ် လေသည်။ ကလဲရာက ဂစ်တာကို ကိုင်ချင်နေသည်မှာ ကြာလှ(ရ)ပီ။ ခဝဲ(ရ)ခံတွင် လူငယ် အတော်များများသည် ဂစ်တာတီးတတ်လေသည်။ ကလဲရာသည် မိန်းကလေး(ရ)ဖစ်သော်လည်း ဂီတကို ဝါသနာ ပါ၏။ သူတို့အတွက် ဂီတသည် အစိမ်းသက်သက်မဟုတ်။ ဓမ္မတေး များသည် သူတို့ရင်ထဲမှာ အစဉ်ကိန်းအောင်းနေရာမှ ဂီတကို ကျွမ်းဝင်တတ်(ရ)မဲ (ရ)ဖစ်၏။ ကလဲရာသည် စန္ဒရားကိုလည်း တီ:ချင်၏။ သို့သော် စန္ဒရားကိုတော့ သူ မမှန်းရဲပေ။ လမ်းထိပ်ရှိ ဒေါက်တာ ဆင်(ရ)မူရယ်တို့အိမ်မှ စန္ဒရားသံ သဲ့သဲ့ကို ကြားရလျှင် ကြည်နူး ဝမ်းသာစိတ်(ရ)ဖင့် နားစွင့်ရ(ရ)မဲ။ ဘုရားကျောင်းမှာ စန္ဒရားသင်ချင်လျှင် သင်ပေမည့်သူရှိသော်လည်း အချိန်လည်း မပေးနိုင်၊ ရေရှည်မှာလည်း (ရ)ဖစ်မည်မထင်ပေ။ စန္ဒရားလည်း ဝယ်နိုင်မှာမှ မဟုတ်ဘဲ။ ထို့ကြောင့် တတ်နိုင်တာပဲ လုပ်တော့မည်ဟု ပိုင်း(ရ)ဖတ်ကာ ဂစ်တာတစ်လက်ဝယ်ဖို့ ဆုံး(ရ)ဖတ်ရလေ၏။ သို့သော် တကယ်တမ်း ကျ(ရ)ပန်တော့ ငွေတစ်ရာကျော် စုမိဖို့ကလည်း ခက်(ရ)ပန်လေ၏။ အပါးက တစ်လမှာ သုံးရာခန့်ရသော စာရေးကြီးတစ်ယောက်၊ အမိုးက ယခင်က ကျောင်းဆရာမကြီး တစ်ယောက် ဆိုပါတော့။ လည်ချောင်းရောဂါ ရ(ရ)ပီးသည့်နောက်ပိုင်း စာလည်း မသင်နိုင်တော့ သ(ရ)ဖင့် ပင်စင်ယူလိုက်ရသည်။ အစ်မ ဂျင်နီက လက်ဖက်ရည်ဆိုင် တစ်ခုမှာ စားပွဲထိုးလုပ်သည်။ သူရသည့်လခသည် သူ့နှုတ်ခမ်းနီဖိုး၊ အိုင်းလိုင်နာဖိုးနှင့်ပင် လောက်ငနိုင်သည်မရှိ။ ကလဲရာက ဆယ်တန်း မအောင်သ(ရ)ဖင့် ကျောင်းထွက်လိုက်ရ(ရ)ပီးသည့် နောက်ပိုင်း လှိုင် သမဝါယမမမှာ စာရေးမအလုပ်ကို ရလေသည်။ လတ်တလော အား(ရ)ဖင့် အမိုး၏ ထမင်းစားရိတ်ထဲ တစ်လခုနစ်ဆယ်မျှ ထည့်ဝင် လာနိုင်သည်။ ကျန်တာက အဝတ်အစားဖိုး၊ လမ်းစရိတ်နှင့် မုန့်ဖိုး သာလျှင်(ရ)ဖစ်၏။ အမိုးသည် အပါး၏လခရယ်၊ သမီးနှစ်ယောက်ဆီမှ ရသော ငွေတစ်ရာကျော်ကို ပေါင်းစပ်ကာ တစ်အိမ်လုံးအတွက် အစစအရာရာ (ရ)ပည့်စုံအောင် စီမံရလေသည်။ သို့(ရ)ဖင့် ကလဲရာ၏ ဆယ်တန်းအောင်(ရ)ပီး ကောလိပ်တက်ကာ အဆိုတော်လုပ်မည်ဟူသော စိတ်ကူးယဉ် အိပ်မက်တွေလည်း ပျက်(ရ)ပယ်ကုန်သည်။ အပါး၏မိတ်ဆွေ ဦးစောရွှေဆီက ဂစ်တာတီးနည်းကို ချဉ်းကပ် သင်ယူရလေသည်။ ရှေးလူကြီးဆိုတော့ သီချင်းတွေ လက်ကွက် တွေက အေးဆေး (ရ)ငိမ့်ညောင်းသည်။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် အေ(ရ)ခခံကိုရ၍ ဝမ်းေ(ရ)မာက်ရသည်။ ထိုလူကြီး အလုပ်သွားရမှာ စိုးရိမ်သည့်ကြားက စာသင်ကျောင်းတစ်ခုမှာ ရုံးအကူ အလုပ်ရသွား(ရ)ပီး လူကပါ အလုံ ဝင်းထဲကို ေ(ရပါင်းဖို့(ရ)ပင်၏။ ရေရှည်ဧည့်သည်တစ်ယောက် လျော့ သွား(ရ)ခင်းအတွက် အမိုးက ဝမ်းသာသော်လည်း ကလဲရာ ဝမ်းမသာနိုင်။ ရုံးမှ (ရ)ပန်ရောက်ရောက်ချင်း ဂစ်တာသင်တန်း တက်ရတာကို ပျော်နေဆဲ ဂစ်တာကိုပါ လက်လွှတ်ရမည်ကို နှေ(ရ)မာနေ၏။ သို့(ရ)ဖင့် သူတစ်ပါးပစ္စည်းကို လိုချင်တပ်မက်စွာ ပူဆာရလေသည်။ ‘တစ်ဝက်ဈေးနဲ့(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် (ရ)ပန်ရောင်းခဲ့ပါ ဦးစောရွှေရယ်၊ ကျွန်မ တစ်လနှစ်ဆယ် ဆပ်ပါ့မယ်’ ‘နင်လိုချင်လဲ ယူလိုက်လေ၊ ငါ့လဲ ဒီပစ္စည်းတစ်ခုပဲ အပိုင် ရှိတာ’ ‘ကျွန်မ ပိုက်ဆံစု(ရ)ပီးရင် အသစ်တစ်လက် ဝယ်ပေးမယ်နော်’ ‘အေး ဂစ်တာဆိုတာ ဟောင်းလေ တီးလို့ ကောင်းလေပဲ’ ‘အဲဒီလိုဆို အဟောင်းကို (ရ)ပန်ပေးပါ့မယ်’ ‘သဘောပဲ ဝေ’ အမိုးသည် ကလဲရာကို နားမလည်ပေ။ မိန်းကလေးက သီချင်းဆိုဖို့ ဘာ(ရ)ဖစ်လို့ ဒီလောက် ဝါသနာပါနေရသလဲ။ အဆိုတော် တစ်ယောက် (ရ)ဖစ်ဖို့ဆိုတာကော လွယ်လို့လား။ သူတို့ မိသားစုတွင် လတ်တလော ဝမ်းရေးကိုသာ စိတ်ဝင်စားသူရှိလျက် ဘဝမှာ တစ်စုံ တစ်ရာ(ရ)ဖစ်ဖို့ဆို(ရ)ပီး မျှော်မှန်းနေသူ ရှားလေသည်။ အပါး အလုပ် လုပ်(ရ)ခင်းသည်လည်း ထမင်းစားဖို့ပင် (ရ)ဖစ်၏။ ဂျင်နီ အလုပ်လုပ်(ရ)ခင်း သည်လည်း ထမင်းစားဖို့နှင့် အဝတ်အစားဝတ်ဖို့၊ အလှ(ရ)ပင်ဖို့သာ (ရ)ဖစ်၏။ တ(ရခါးကိစ္စ တစ်ခုခုမှာ စိတ်ဝင်စားဖို့ သတိမရကြပေ။ ကလဲရာကတော့ ခရစ္စမတ် အ၊ကိညများ၊ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် များတွင် ခဝဲ(ရ)ခံတွင် စည်ကားစွာ ကျင်းပ(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သော အကနှင့် ဂီတ များကို နှစ်ထောင်းအားရ ရှိလှသည်။ အလုံ စတေ့ချ်ရှိုးများကိုလည်း ရောက်သည်။ သူငယ်ချင်းအချို့က ဘုရားကျောင်းတွင် ဓမ္မတေးများ တီးမှုတ် သီဆိုကြသည်ကိုလည်း အားကျသည်။ သို့သော် အခွင့်အရေး မရခဲ့။ ယခုတော့ ဂစ်တာလေးတစ်လက်ကိုပိုက်ကာ ဂီတမှာ နစ်မျော ခွင့် ရလေ(ရ)ပီ။ သည်အတွက် ဦးစောရွှေကို ကျေးဇူးတင်လှသည်။ ပေးချင်ချင်နှင့် ပေးသွားရှာသော ဂစ်တာအိုလေးကို ကိုင်ကာ (ရ)ခံဝင်း ရှေ့ သရက်ပင်ရိပ်တွင် ယေရှုခရစ်တော်ကို ချီးမွမ်းသည့် သီချင်းများကို စတင် တီးခတ်ရလေသည်။ + + + တူးတူး အတွက် အရာရာသည် အ(ရ)မဲ အသင့်ရှိနေတတ်သည်။ အိမ် တွင် တူးတူးကို အ(ရ)မဲ အလိုလိုက်တတ်သော ဖေဖေ ရှိသည်။ လွန်ခဲ့သော သုံးနှစ်ခန့်က မေမေဆုံးဝါး(ရ)ခင်းသည်လည်း တူးတူး အတွက် ဝမ်းနည်းစရာ(ရ)ဖစ်ရုံကလွဲ၍ ဘဝကို တစ်စုံတစ်ရာ မနစ်နာ စေခဲ့ပါ။ မိခင်တစ်ယောက်၏ ယုယမှုနှင့် အုပ်ထိန်းမှု လျော့ပါးခဲ့ရ သည်ဟု ဆိုနိုင်သောလည်း တူးတူး အသက်နစ်ဆယ်(ရ)ပည့်(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်၍ မိမိကိုယ်ကို ထိန်းတတ်လာ(ရ)ပီဟု ဆိုရမည်။ (ရ)ပီးတော့ အစစအရာရာ ဆုံးမ ညွှန်(ရ)ပပေးမည့် ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေလည်း ရှိသည်။ တိုးတိုး တိတ်တိတ် တိုင်ပင် အဖော်၊ပနိုင်သည့် မလှမေတို့လည်း ရှိသည်။ ဖေဖေ၏ စီပွါးရေးကလည်း ယခင်လောက် ကောင်းတော့သည် မဟုတ်သည့်တိုင် စားရေးသောက်ရေး မပူပင်ရ။ (ရ)ပီး(ရ)ပည့်စုံသည်ဟူ၍ မရှိနိုင်ကြသော လောကလူတို့၏ သဘာဝ အတိုင်း တူးတူး၏ လိုအင်ဆန္ဒများကာ (ရ)ပည့်ဝသည်ဟူ၍ မဆိုနိုင် သေး။ ယခုမှ ဒေသကောလိပ် တက်နေရဆဲ(ရ)ဖစ်၍ ဘဝအာမခံချက် ရှိ(ရ)ပီဟု မယုံကြည်ဝံ့။ (ရ)ပီးတော့ ဟန်သာရှိ(ရ)ပီး အတွင်း၌ တန်ဖိုးကြီး သော ပစ္စည်းဟူ၍ မည်မည်ရရမရှိသော အိမ်ကြီးမှာလည်း (ရ)ပင်ဆင် မွမ်းမံမှု နည်းပါး၍ တောက်ပထည်ဝါ(ရ)ခင်း မရှိတော့(ရ)ပီ။ တူးတူး တို့မှာ စည်းစိမ်ဥစ္စာဟူ၍ သည်အိမ်ကြီးပဲ လက်ညှိုးထိုးစရာရှိသည်။ မန ္တလေး လမ်းမကြီးပေါ်ရှိ အိမ်၏ တန်ဖိုးမှာ ထိုက်ထိုက်တန်တန် ရှိနိုင်သော်လည်း အိမ်ဟူသည်ကား ငွေလိုချင်တိုင်း တစ်စစီ ရောင်း၍ ရသည့် အရာမဟုတ်။ ဖေဖေတို့တစ်သက်၊ ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေတို့ တစ်သက်၊ (ရ)ပီးတော့ တူတူတို့တစ်သက် နေရေးက ဘယ်သွားထားမည် နည်း။ အစ်ကိုကြီးက စစ်ဗိုလ်တစ်ယောက်(ရ)ဖစ်၍ နယ်မှာ ရောက်နေ သော်လည်း အသက်ကြီးလျှင် မိသားစုနှင့်တကွ ရန်ကုန်မှာပဲ အေ(ရ)ခချမည်ဟု ကြေ(ရငါ(ရ)ပီးသား။ ဖေဖေသည် သူ၏ ဆယ့်နှစ်လမ်းရှိ ပွဲရုံလုပ်ငန်းမှာ တပည့် လက်သားများ အားမကိုးရ၍ ပိတ်လိုက်ရတော့မလို (ရ)ဖစ်နေသော်လည်း သိမ်ကြီးဈေးမှာ အညာစောင်တွေ ရောင်းသော ဆိုင်တစ်ဆိုင်ရှိသေး၍ ေ(ရ)ဖသာသည်။ မေမေရှိစဉ်ကလို ကြပ်ကြပ်မမ မလုပ်နိုင်တော့သော် လည်း ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေက ဆက်လက် လုပ်ကိုင်ပေးရှာသည်။ တစ်သက်လုံး အိမ်(ရ)ပင်မထွက်တတ်သော ကြီးကြီး၏စီမံမှုက မေမေ့ လောက်တော့ ထောင့်မစေ့နိုင်တော့ပေ။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် တူးတူးတို့ မိသားစု စားနိုင်သောက်နိုင်ပါသေး၏။ လေဘီးနောက်ပွင့်လေး တစ်စီးကိလည်း ဟန်မပျက် ဆက်ထားနိုင်သေးသည်။ အေ(ရ)ခအနေ မဟန်လျှင် နံပါတ်နီေ(ရပါင်း(ရ)ပီး ပိုက်ဆံရှာလို့ ရနိုင်သေးသည်။ အိမ်ထဲမှာတော့ တူးတူး ဝါသနာပါလွန်၍ ဖေဖေ့ စီပွါးရေး ကောင်းစဉ်က ဝယ်ထားသော စန္ဒရားကြီးတစ်လုံးသာ ထည်ထည် ဝါဝါ ရှိလေသည်။ သည့်နောက် ခေတ်ဟောင်းတိတ်ရက်ကော်ဒါကြီး တစ်လုံးရှိသည်။ ဖေဖေကလည်း သီချင်းနားထောင်တာ ဝါသနာပါ၍ မကြာသေးမီက ကက်ဆက်တစ်လုံး ထပ်ဝယ်သည်။ တူးတူးတို့၏ အဆောင်အယောင်များမှာ တေးဂီတနှင့်ပတ်သက်သော ပစ္စည်းများသာ (ရ)ဖစ်သည်။ မေမေရှိစဉ်မှစ၍ တူးတူးသည် အားလျှင် စန္ဒရားတီး၍ သီချင်းဆိုနေတတ်သည်။ ကျောင်းအားရက်များတွင် ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေ နှင့်အတူ ဈေးကူထွက်ဖို့ကို တူးတူး စဉ်းစား၍ မရသေး။ ကြီးကြီးမေက တူးတူးကို စီပွါးရေးမှာ စိတ်ဝင်စားစေချင်သည်။ အနည်းဆုံး ရောင်းတတ် ဝယ်တတ် (ရ)ဖစ်စေချင်သည်။ တူးတူး အနာဂတ်အတွက် လည်း စိုးရိမ်သည်။ ဖေဖေတို့ ကြီးကြီးမေတို့ တိမ်းပါးသွားလျှင် တူးတူး တစ်ယောက်တည်း လောကအလယ်မှာ မျက်နှာငယ်၍ ကျန်ရစ်မှာ စိုးရိမ်သည်။ သို့သော် တူးတူးအတွက်မူ ကျောင်းတက်ချိန်မှ လွဲလျှင် တ(ရခါး ဘာကိုမျှ စိတ်မဝင်စားနိုင်။ စန္ဒရားတီး(ရ)ပီး သီချင်း အသစ်တွေ ဆိုဖို့ကိုသာ စိတ်စောနေမိလေသည်။ တူးတူးအတွက် စန္ဒရားတီးနေရတာလောက် လောကကြီးမှာ နေပျော်တာ မရှိ။ ဂီတအနုပညာဆိုရာသာ ရမရှိလျှင် လူ့ဘဝသည် ဘာမျှ အဓိပ္ပာယ်ရှိနိုင်တော့မည် မဟုတ်တော့ဟုပင် ထင်မိလေသည်။ သည်ကမ္ဘာကြီးမှာ ဂီတသံတွေ စိတ်သုဉ်းကုန်လျှင် မည်မျှ ေ(ရခါက်သွေ့ ပျင်းရိဖွယ် ကောင်းမည်နည်း။ (ရ)ပီးတော့ မေတ္တာတရားတွေ ချစ်(ရ)ခင်း မေတ္တာတွေပါ ကွယ်ပျောက်ကုန်မည်လား မသိပေ။ ဂီတနှင့် ကျွမ်းဝင်ခွင့်ရအောင် အလိုလိုက်ခဲ့သော ဖေဖေနှင့် မေမေကို ကျေးဇူးတင်မိလေသည်။ ငယ်ငယ်ကတည်းက ဆရာခေါ်(ရ)ပီး အိမ်မှာ စန္ဒရားသင်ခဲ့ရသ(ရ)ဖင့် တူးတူးအတွက် ဆက်လက်လေ့လာ ဆည်းပူး(ရ)ခင်းမှာ မခဲယဉ်းတော့ပေ။ တူးတူးအသံကတော့ သာမန် မျှသာမို့ အဆိုကို အားမရသော်လည်း စန္ဒရားမှာတော့ စိတ်ချလက်ချ ယုံကြည်၍ရ၏။ ‘နွေ’ တီးဝိုင်းမှာ သီချင်းနှစ်ပုဒ် သုံးပုဒ်ဆို(ရ)ပီးသည့် နောက် ထပ်(ရ)ပီးတော့လည်း မဆို(ရ)ဖစ်။ ယခုတော့ တူးတူး၏ တစ်ခုတည်းသောဆန္ဒမှာ ဂီတ(ရ)ဖင့် အသက်ရှင်သန်လို(ရ)ခင်းပင် (ရ)ဖစ်သည်။ တစ်ခုခုတော့ (ရ)ဖစ်ချင်သည်။ ထို(ရ)ဖစ်ချင်သော အရာသင်ပင် (ရ)ပီး(ရ)ပည့်စုံသော တူးတူးဘဝ၏ မ(ရ)ပည့်စုံသော လိုအပ်ချက်ပင် (ရ)ဖစ်နေလေသည်။ ‘တူးတူးရယ်၊ အိမ်မှာ အပျင်းေ(ရ)ပဆိုတီးနေရ(ရ)ပီဟာ ဘာများ လုပ်ချင်သေးလို့လဲ၊ ညည်းအမေရည်ရွယ်ခဲ့တာလဲ ဒီလောက်ပါပဲ၊ ဒီထက်မပိုပါဘူး၊ ဒုက္ခမရှာချင်စမ်းပါနဲ့အေ’ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေသည် တူးတူး၏ စိတ်ဆန္ဒများကို နားမလည် နိုင်သည့်အားလျော်စွာ ဆိုညည်းစ၊ပ၏။ မေမေမရှိသည့် နောက်ပိုင်း စိတ်ဓာတ်ရောလူပါ ကျဆင်းနေရသည့် ဖေဖေ့ကို တူးတူးနားမပူရက်။ ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေကို ေ(ရပါ(ရ)ပ(ရ)ပန်တော့လည်း တူးတူး လိုချင်တာမရ။ ‘ကြီးကြီးကလဲနော် ခေတ်နောက်မကျစမ်းပါနဲ့၊ ခုဆို မိန်းကလေးတွေ အနုပညာနယ်မှာ အောင်(ရ)မင်နေတာ ကြီးကြီး မတွေ့ဘူးလား၊ တူးတူးကို အဲဒီလို မ(ရ)ဖစ်စေချင်ဘူးလားဟင်၊ တူးတူး တစ်သက်လုံး ဆည်းပူးခဲ့တဲ့ ပညာကိုရော အိမ်ထဲမှာပဲ အဆုံးခံမလား ကြီးကြီးရယ်’ ‘အမလေး မရွှေတူး၊ ငါ ညည်းလောက်လဲ စကားမတတ် ပါဘူး၊ ညည်းတို့ခေတ်အကြောင်းလဲ နားမလည်ပါဘူး၊ ငါသိတာ ဈေးရောင်းကောင်းဖို့၊ အိမ်သားတွေ န်မပျက် နေနိုင်စားနိုင်ဖို့ပဲ၊ ညည်းအမေရှိလို့ကတော့ ဘာပူစရာလိုသလဲအေ’ မေမေသာရှိလျှင် ရိုးစင်းသော ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေထက်ပို(ရ)ပီး အားကိုးရမှာပဲဟု တွေးမိလေသည်။ တူးတူး စန္ဒရားတီး သီချင်း ဆိုလျှင် ပီတိ၊ပံး(ရ)ဖင့် နားထောင်တတ်သော မေမေ။ တူးတူးကို အောင်(ရ)မင်သော ဂီတပညာရှင်တစ်ယောက်ာ(ရ)ဖစ် (ရ)မင်လိုမည်မှာ မလွဲဟု တူးတူး တွေးမိသည်။ ‘မေမေ မရှိလို့ ကြီးကြီးကို အားကိုးတာပေါ့ ကြီးကြီးရယ်၊ တူးတူးလေ ဂီတဝိုင်းတစ်ဝိုင်း ထောင်ချင်တယ်’ ‘ဘုရားရေ အဲဒါ မိန်းကလေးတွေ လုပ်လို့ရသလား’ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေ၏ အမူအရာကိုကြည့်(ရ)ပီး တူးတူး ရယ်ချင် လာသည်။ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေ သူ့ရင်ဘတ်ကို လက်(ရ)ဖင့်ဖိထားသည်။ ‘မိန်းကလေးတွေလဲ အာကာသထဲတောင် ရောက်နေတာ ကြီးကြီးရယ်၊ ကြီးကြီးကို ရှင်း(ရ)ပနေရတာနဲ့ကိုပဲ လိုချင်တာ မရောက် နိုင်တော့ဘူး’ ‘ေ(ရပါစမ်းပါဦး တော်ရေ၊ သိပ်(ရ)ပီး ဆိုချင်တီးချင်သပဆိုရင်လဲ (ရ)မန်မာ့အသံဝိုင်းတွေမှာ ဆက်ဆိုပေါ့၊ ဒါလောက်နဲ့ မကျေနပ်သေး ဘူးလား’ ‘တူးတူးက အသံမှ သိပ်မကောင်းပဲ ကြီးကြီးရယ်၊ အသံ ကောင်းတဲ့သူတွေ၊ ဆိုတတ်တဲ့ သူတွေကို စုမယ်၊ တူးတူးက ဦးဆောင်(ရ)ပီး တီးဝိုင်းတစ်ခု ထောင်မယ်’ ‘(ရ)ပီးတော့ ဘယ်နေရာမှာ သွားဆိုမှာလဲ’ ‘ကြီးကြီးကလဲ ဒီလောက်တော့ သိရမှာပေါ့၊ ကြီးကြီး ဂီတ ဝိုင်းတွေ စတိတ်ချ်ရှိုးတွေ မကြည့်ဖူးဘူးလား၊ အရင်တစ်ခါ ဘိုးဘွား ရိပ်သာမှာ ကြီးကြီးနားထောင်ဖူးတယ်ဆို၊ ကြီးကြီးပဲ သဘောကျလို့ မဟုတ်လား’ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေကတော့ မိန်းကလေးတစ်ယောက်က ပညာ ဆုံးခန်းတိုင်အောင်သင်၊ အစိုးရအလုပ် တစ်ခုခုဝင်လုပ်၊ ဒါမှမဟုတ် လဲ ဈေးဆိုင်ထိုင်ဖို့ စိတ်မကူးဘဲ ဂီတဝိုင်းတစ်ခုကို ဦးဆောင် တည်ထောင်မယ်ဆိုတာ မည်သို့မျှ သဘောမပေါက်နိုင်ပေ။ ‘နေပါဦး ညည်း အဲဒါတွေလုပ်တော့ ပိုက်ဆံ ဘယ်ကရမလဲ’ တူးတူးသည် နေရာမှထကာ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေ၏ လည်ပင်း ကို သိုင်းဖက်လိုက်သည်။ ‘အခုမှပဲ လိုရင်းကို ရောက်တော့တယ် ကြီးကြီးရယ်၊ အဲဒီ လိုတဲ့ငွေတွေကို ကြီးကြီးက ပေးဖို့ပေါ့၊ တူးတူးတို့ နာမည်ကြီးတော့ (ရ)ပန်ဆပ်မှာပေါ့နော်၊ တူးတူး လက်ဝတ်လက်စားတွေလဲ ရှိသားပဲ၊ မဟုတ်လား’ ‘ဘုရား ဘုရား’ ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေထံမှ စကားသံ ထွက်မလာတော့။ တူးတူးသည် ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေကိုဖက်ကာ တခစ်ခစ်ရယ်မော နေမိလေသည်။ + + + သန ္တာစာမေးပွဲကျသည့်အတွက် တစ်အိမ်လုံး ဆူပူနေသည်။ သည် တစ်ခါ ဒက်ဒီကလည်း မဆူစဖူး ဝင်ဆူသည်။ မာမီက တစ်ခွန်းစ ပေးလိုက်လျှင် တစ်အိမ်သားလုံး သံယောင်လိုက်ကာ ဆူကြတော့ သည်။ ဘွားဘွားအစ အစ်ကိုစိုးအလယ် ညီမလေး စန္ဒာ အဆုံး သန ္တာ စာမေးပွဲကျ(ရ)ခင်းကို ဘဝပျက်မလောက် ေ(ရပါကြ ဆိုကြ ဝေဖန်ကြသည်။ ‘ကျမှာပေါ့ သီချင်းတွေချည်း ဆိုနေတာကိုးတဲ့’ သန ္တာ သီချင်းဆို(ရ)ခင်းသည် တစ်အိမ်သားလုံးအတွက် အ(ရ)ပစ် ေ(ရပါစရာ ရနေကြလေတော့သည်။ ‘ဒီလိုဆို သီချင်းမဆိုတဲ့ အစ်ကိုစိုးတုန်းကကျတော့ ဘာ(ရ)ဖစ် လို့ကျသလဲ’ အစ်ကိုစိုးသည် ဆယ်တန်းကို နှစ်ခါေ(ရ)ဖ(ရ)ပီးမှ အောင်သွား(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ သို့သော် ေ(ရ)မးအကြီးဆုံး အစ်ကိုစိုးကို ထိလျှင် ဘွားဘွားက ဘယ်တော့မျှမခံချေ။ ‘ဟဲ့ သူက ကံမကောင်းလို့ကျတာ၊ ညည်းလို ဘယ်တုန်းကမှ ပေါ့ပေါ့လျော့လျော့နေတာ မဟုတ်ဘူး၊ စာကို အ(ရ)မဲ ၊ကိးစားနေတာ၊ နောက်နှစ်ကျတော့လဲ နှစ်ဘာသာေ(ရ)ဖ(ရ)ပီး အားမရလို့ ဆက်မေ(ရ)ဖဘဲ နေတာ၊ အခုအောင်တော့ သုံးဘာသာ ဂုဏ်ထူးနဲ့ အောင်တယ်လေ ကဲ’ ဘွားဘွားသည် သူေ့(ရ)မးဘက်က အချက်အလက် စုံလင်စွာ(ရ)ဖင့် ခုခေံ(ရပါဆိုလေတော့၏။ ‘နောက်နှစ်မှာ သန ္တာလဲ ဂုဏ်ထူးသုံးခုနဲ့ အောင်ချင် အောင် မှာပေါ့၊ သန ္တာက ခုမှ တစ်နှစ်တည်း ေ(ရ)ဖရသေးတယ်’ ‘ဟင်း ဒီလိုပုံမျိုးနဲ့ အောင်ပါလိမ့်မယ် အားကြီး၊ အားအားရှိ ကက်ဆက်လေး တကိုင်ကိုင်နဲ့၊ ဖအေကလဲ အလိုလိုက်ပါပေရဲ့၊ ခုကြည့် တီဗွီဝယ်ဦးမလို့တဲ့၊ လုပ်လုပ် ဒီနှစ်ဆက်မကျရင် ငါေ့(ရပါ’ အစ်ကိုစိုးသည် တီဗွီကိုတော့ မဝယ်(ရ)ဖစ်မှာ စိုးဟန်တူသည်။ ကမန်းကတန်း ဝင်ေ(ရပါသည်။ ‘အို သူ့ဘာသာ သီချင်းဆိုလို့ကျတာ၊ တီဗွီဝယ်(ရ)ပီးရင် သူ မကြည့်စေနဲ့ပေါ့၊ စာမေးပွဲ(ရ)ပီးမှ ကြည့်’ ‘အစ်ကိုစိုး မတရားဘူး၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ စာသွားကျက်မယ် ဆို(ရ)ပီး သူ့ကောင်မလေးနဲ့ လျှောက်လည်နေတာ မသိဘူးမှတ်လို့၊ ဒါများ စာ၊ကိးစားသတဲ့၊ သန ္တာကျတော့ မဟုတ်တာ မလုပ်ဘဲ အေ(ရပါခံရတယ်’ သန ္တာသည် အော်ဟစ်ေ(ရပါဆိုရင်း အားလုံးရှေ့မှ ေ(ရ)ခဆောင့် ကာ ထွက်လာခဲ့သည်။ ဆူကြစမ်းပါစေ။ သန ္တာ့အလိုကို လိုက်တတ် သော ဒက်ဒီကပါ သန ္တာစာမေးပွဲကျ(ရ)ခင်းကို ခွင့်မလွှတ်နိုင်အောင် (ရ)ဖစ်နေသည်။ ဆယ်တန်းကျတာ ဘာများဆန်းလို့လဲ။ ဆယ်တန်း ကျတာ သန ္တာ သီချင်းဆိုတာနှင့် ဘာဆိုင်လို့လဲ။ သန ္တာက အခန်းတံခါးကို ပိတ်ထားလိုက်သည်။ အ(ရ)ပင်မှာ ဆူချင်သလောက် ဆူကြပါစေ။ ဆိတ်(ရ)ငိမ်(ရ)ပီး သာယာတဲ့ ကမ္ဘာလေးကို ခေတ္တဖန်တီးချင်သည်။ စာကြည့်စားပွဲပေါ်မှ ကက်ဆက်အသေးစား လေးကို ခပ်တိုးတိုး ဖွင့်လိုက်သည်။ မေဆွိ၏ တေးသံလေး ထွက်ပေါ်လာသည်။ မျက်စိများကို ခေတ္တမှိတ်ထားမိ၏။ တကယ်တော့ ငယ်စဉ် ကတည်းက သန ္တာသီချင်းဆိုတာ၊ နားထောင်တာ တစ်အိမ်သားလုံး အသိပင်။ ဒက်ဒီကိုယ်တိုင်ကပင် အားပေးခဲ့သေးသည် မဟုတ်လား။ ဒက်ဒီက လူဆိုတာ သမားရိုးကျကြီးလဲ လုပ်ဖို့မလိုပါဘူး။ အနုပညာ မှာ(ရ)ဖစ်စေ၊ သိပ္ပံပညာမှာ(ရ)ဖစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးမှာ(ရ)ဖစ်စေ ထူးချွန်ပေါက် ေ(ရ)မာက်တာဟာ ဘဝမှာ အဓိပ္ပာယ်ရှိတယ်၊ ထူး(ရခါးတယ်တဲ့။ ဒက်ဒီကိုယ်တိုင်က ရုံးဝန်ထမ်းလောကမှာ တာဝန်ကြီးသော ပုဂ(င)ိုလ်တစ်ဦး(ရ)ဖစ်သော်လည်း အများတကာထက် ပို၍ ထင်ပေါ်သည်။ နာမည်ရသည်။ ဒက်ဒီကို လူတော်တော်များများက အာရုံစိုက်ကြ သည်။ ဒါဟာ ဒက်ဒီေ(ရပါသလို သမားရိုးကျထက် ထူးချွန်လို့ပဲ (ရ)ဖစ်ရမည်။ သန ္တာက ဒက်ဒီနှင့်တူသည်။ တစ်ခုခုကို အ(ရ)မဲ လုပ်ချင်နေ တတ်သည်။ သန ္တာ ခုနစ်တန်းစာမေးပွဲေ(ရ)ဖအ(ရ)ပီးမှာ ဒက်ဒီက ဂီတဆရာမ တစ်ယောက်ထံမှာ အဆိုသင်တန်း တက်စေခဲ့၏။ သည်တုန်းက ဒက်ဒီက ကျန်အိမ်သားများကို ဆန့်ကျင်ပေးခဲ့ရလေသည်။ ‘လူတစ်ယောက်မှာ ဝါသနာဗီဇဆိုတာ ပါလာတတ်စ(ရ)မဲပဲ၊ ဒါကို မပိတ်ပင်ရဘူး၊ (ရ)ဖစ်ေ(ရ)မာက်အောင် အားပေးရမယ်’ အိမ်မှာ ဒက်ဒီက သြဇာအာဏာတည်သူမို့ ဆန့်ကျင် ကန့်ကွက်သည့် စကားကိုမူ မဆိုကြ။ မာမီက သတိပေးစကားကို ေ(ရပါ(ရ)ဖစ်အောင် ေ(ရပါသည်။ ‘ဒါပေမယ့် ဒီအရွယ်မှာ ဒါမျိုးတွေဘက် စိတ်ရောက်လာရင် ပညာရေးမှာ ညံ့တတ်တယ်’ မာမီက သားသမီးများအားလုံး ပညာထူးချွန်မှ လူတန်းစေ့ နိုင်မည်၊ ဂုဏ်ရှိမည်ဟု ယုံကြည်သည်။ ကျန်တာတွေက အပရိက ကိစ္စများဟု သဘောထား၏။ ဒက်ဒီနှင့် အယူအဆချင်း မတူလှပေ။ ‘လူတစ်ယောက်ရဲ့ ထူး(ရခါးမှုဆိုတာ အသက်ကြီးမှ ဖန်တီး ယူလို့ ရတာ မဟုတ်ဘူး၊ ငယ်ငယ်ကတည်းက မျိုးစေ့ချပေးမှ ရတာ၊ တစ်ခုတော့ရှိတယ်၊ သမီးက ထက်(ရ)မက်တဲ့သူဆိုတော့ ပညာ ရေးမှာလဲ ထူးချွန်အောင်လုပ်၊ ဝါသနာပါတာလဲ (ရ)ဖစ်အောင်လုပ်’ ဒက်ဒီက သမီးကို စိတ်ချစွာ အာမခံချက် ပေးလေသည်။ ‘သမီး စာမေးပွဲတိုင်း အောင်စေရမယ် ဒက်ဒီ’ ‘ကြည့်ရသေးတာပေါ့ နော်’ သန ္တာ ကံကောင်းကဲ့သည်ဟု ဆိုရမည်။ စာမေးပွဲကိုလည်း တစ်နှစ်တစ်တန်း မှန်မှန်အောင်ခဲ့၏။ ဒက်ဒီ စီစဉ်ပေးချက်အရ ဂီတဝိုင်းတစ်ခုမှာ ဝင်ရောက်သီဆိုနိုင်သည်အထိလည်း တစ်ဘက်က (ရ)ဖစ်ေ(ရ)မာက်ခဲ့သည်။ သို့သော် တစ်ခါတစ်ရံမှ တစ်ပုဒ်စ နှစ်ပုဒ်စ ဆိုနိုင်(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်၍ အောင်(ရ)မင်သည်ဟုလည်း မဆိုသာ။ ကျောင်းစာ တစ်ဘက်နှင့်မို့ သည့်ထက်ပို၍လည်း မတတ်နိုင်ခဲ့။ တစ်ချိန်ချိန်မှာ တော့ သန ္တာ မျှော်လင့်သလို ဂီတနယ်မှာ စိတ်ရောကိုယ်ပါ (ရ)မှုပ်နှံ နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်နေမိ၏။ သည်ကြားထဲမှာ မမျှော်လင့်တာက (ရ)ဖစ်လာခဲ့သည်။ သန ္တာ စာမေးပွဲကျသည်။ ဆယ်တန်းကို ရိုးရိုးတန်းတန်းကျလျှင်ပင် သန ္တာ အေ(ရပါခံရမည်မဟုတ်။ ယခုတော့ သည်နှစ်ထဲမှာ သန ္တာ့နာမည်လေး ထင်ပေါ်စ၊ပ၍ ဟိုမှ သည်မှ ဖိတ်ခေါ်ခံရ(ရ)ခင်းသည် သန ္တာ စာမေးပွဲ ကျရ(ရ)ခင်း အကြောင်းတစ်ရပ်အ(ရ)ဖစ် စွပ်စွဲခံရတော့သည်။ သန ္တာ့ ဘက်က ရပ်တည်ခဲ့သော ဒက်ဒီကပါ အ(ရ)ပစ်ေ(ရပါလာ(ရ)ပီဆိုတော့ သန ္တာ အရေးနိမ့်ရ(ရ)ပီတည်း။ မငိုဘူးဟု အားတင်းထားသည့်ကြားက မျက်ရည်ကျမိလေ သည်။ သန ္တာ မျက်ရည်ကျ(ရ)ခင်းသည် စာမေးပွဲကျ(ရ)ခင်း တစ်ခုတည်း ကြောင့် မဟုတ်။ ကိုယ်လုပ်ချင်သည့်အရာကို မလုပ်ရမှာ လက်လွှတ် ဆုံးရှုံးရမှာကို စိုးသောကြောင့် (ရ)ဖစ်သည်။ သို့သော် သန ္တာက အနုပညာ ဝါသနာပါပေမယ့် စိတ်မာသည်။ လွယ်လွယ်နှင့်တော့ အလျှော့မပေးနိုင်ပါ။ (ရ)ဖစ်ချင်တာတွေကို တစ်၊ပိင်နက်တည်း (ရ)ဖစ်အောင် လုပ်(ရ)ပမည်။ ‘ဟောကြည့်၊ ခုပဲ စာမေးပွဲကျလို့ဆူတယ်၊ ခု ကက်ဆက်ဖွင့်(ရ)ပီး သီချင်းာနားထောင်နေ(ရ)ပန်(ရ)ပီ၊ ညည်း တော်တော် အေ(ရပါရခက်နေ ပါလား မိသန ္တာ’ မာမီသည် ကက်ဆက်ခလုတ်ကို ဆတ်ကနဲပိတ်ကာ ဆွဲယူသွား လေသည်။ ‘မာမီ ဒီလိုတော့ မလုပ်ပါနဲ့၊ သမီးကို ဇွတ်ပိတ်ပင်ရင်မရဘူး၊ သမီး စာမေးပွဲကျတာ ဒီတစ်နှစ်ပဲရှိသေးတယ်၊ နောက်နှစ်အောင်ရင် (ရ)ပီးရောမဟုတ်လား၊ သမီး ကက်ဆက်ကို (ရ)ပန်ပေးပါ’ မာမီသည် စဉ်းစားနေ၏။ သန ္တာသည် ထက်(ရ)မက်သော မိန်းကလေးတစ်ယောက် (ရ)ဖစ်သည်။ လုပ်ချင်တာကိုလည်း ဇွတ်လုပ်ရမှ ကျေနပ်၏။ သို့သော် သန ္တာသည် ယနေ့အထိ မိဘကို စိတ်ဆင်းရဲ အောင် မ၊ပဖူးသေး။ အနေအထိုင် စိတ်ချရသည်။ သူ့ကို ဇွတ်ကိုင်၍ မ(ရ)ဖစ်သေး။ သန ္တာ၏ မျက်ရည်စများကို မာမီ(ရ)မင်၏။ ကက်ဆက်ကို စားပွဲပေါ် (ရ)ပန်တင်ထားခဲ့သည်။ အခန်းထဲမှာ တိတ်ဆိတ်နေ၏။ + + + ခင်လွမ်းက ဆရာဝန် (ရ)ဖစ်ချင်သည်။ ဆေးကျောင်းတက်ချင်သည်။ သို့သော် ကံဆိုးချင်တော့ ဆရာဝန် (ရ)ဖစ်ချင်သော ခင်လွမ်းသည် ဆေးနှင့်လူ (ရ)ပတ်ရသည်မရှိ။ ကျန်းမာရေးက မကောင်းလှပေ။ သွေးအားနည်းသည်၊ မူးသည်၊ အစာမကြေ (ရ)ဖစ်နေတတ်သည်။ ခင်လွမ်းမှာ ဝေဒနာတစ်ခုခုသည် အ(ရ)မဲ (ရ)ငိတွယ်နေတတ်သည်။ စိတ်ထိခိုက်လွယ်(ရ)ခင်း၊ သွေး(ရ)မင်လျှင် မူးတတ်(ရ)ခင်းသည် ဆရာဝန် (ရ)ဖစ်ချင်သော ခင်လွမ်း၏ ဆန္ဒမယားနှင့် ဆန့်ကျင်နေကြလေသည်။ သို့(ရ)ဖစ်၍ ခင်လွမ်း ဆေးကျောင်းတက်ဖို့ကို မည်သူမျှ အားမပေးပေ။ မေမေနှင့် မောင်လေးတို့ တစ်နေ့တည်းမှာ ဆုံးပါးသွားသည့် အခါ ခင်လွမ်းမှာ စိတ်ဝေဒနာတစ်ရပ်ပါ တိုးလာရတော့သည်။ သည်နေ့ကို ခင်လွမ်းတို့ တစ်မိသားစုလုံး မမေ့နိုင်ကြ။ ခင်လွမ်းက သာ၍ မမေ့။ အကယ်၍ ခင်လွမ်းသာ မေမေ့ဆန္ဒများကို လိုက်လျော မိခဲ့လျှင် မေမေသေမှာမဟုတ်ဘူးဟု အ(ရ)မဲစိတ်စွဲနေမိသည်။ မေမေသည် တိုင်းသိ(ရ)ပည်သိ အဆိုကျော်တစ်ဦး (ရ)ဖစ်လေသည်။ (ရ)မန်မာ့အသံမှ လွှင့်ထုတ်သော တေးသံများနှင့် စတီရီယို ကက်ဆက်ခွေများအကြားမှာပါ မေမေ့တေးသံသာများ ဝင့်ထည်စွာ နေရာယူခဲ့ကြ၏။ လူဆယ်ယောက်တွင် ရှစ်ယောက်လောက် မေမေ့ကို သိသည်။ မေမေ့အသံကို နားထောင်ဖူးသည် မေမေ့ အနုပညာကို (ရ)မတ်နိုးကြသည်။ မေမေသည် ထင်ပေါ်ကျော်ကြား၏။ သည်အတွက် ပင် ခင်လွမ်းသည် ဆရာဝန်(ရ)ဖစ်ချင်ခဲ့လေသလား မေ(ရပါတတ်။ မှန်ရာကို ဝန်ခံရလျှင် ခင်လွမ်းသည် မေမေ့အရှိန်အဝါအောက်က ရုန်းထွက်ချင်သည်။ တသီးတ(ရခါး (ရ)ဖစ်ချင်သည်။ ဘယ်နေရာသွားသွား အဆိုကျော် စိုးသီတာဝေ၏ သမီး အ(ရ)ဖစ် လူသိများသည်ကို ငယ်စဉ်က သဘောကျ နှစ်၊ခိက်ခဲ့သော်လည်း မိမိ ကိုယ်ပိုင်ရပ်တည်ချက်(ရ)ဖင့် လှုပ်ရှားတတ်လာသည့်အခါမှာ စိုးသီတာဝေ၏ သမီးအ(ရ)ဖစ် လက်ညှိုးထိုး မေးငေါ့(ရ)ပတာကို တယ်(ရ)ပီး မခံချင်တော့။ လူတွေက ခင်လွမ်းကို ခင်လွမ်းအ(ရ)ဖစ် မ(ရ)မင်ကြဘဲ စိုးသီတာဝေ၏ သမီးအ(ရ)ဖစ်သာ (ရ)မင်ကြ ကြည့်ကြသည်ကို အခံရ အခက်ဆုံး။ ဖရက်ရှာဒေးမှာ ကျောင်းသားတွေ လာငေးကြည့်ကြ သည်ကို မိမိဘာသာ ဂုဏ်ယူ ကျေနပ်ရမလို ရှိနေဆဲ အဲဒါပေါ့ စိုးသီတာဝေ သမီးလေဟု ေ(ရပါသံကြားလိုက်ရသည်နှင့် (ရ)ပင်ဆင် လာသမျှ အလှအပတွေလည်း အလကား (ရ)ဖစ်ကုန်ရတော့၏။ ဒေါက်တာ ခင်လွမ်းဝေဆိုရင်တော့ မေမေနှင့် သီး(ရခါး (ရ)ဖစ် ကောင်းမည်ဟု မျှော်လင့်မိ၏။ သို့သော် ကံဆိုးချင်တော့ ခင်လွမ်း သည် ဆယ်တန်းအောင်ရာတွင် ဂုဏ်ထူးတစ်ခုမျှ မပါခဲ့ချေ။ မေမေကတော့ ခင်လွမ်းကို အတော်လေးပဲ အားထားလေသည်။ မောင်နှမ နှစ်ယောက်တည်းသာ ရှိသည့်အနက် ခင်လွမ်းသည် မေမေနှင့် ရုပ်ရောအသံပါ တူနေလေသည်။ မေမေ ငယ်စဉ်က ပတ္တလားနှင့် သီချင်းတက်ခဲ့ရသည်။ ခင်လွမ်းတို့ခေတ်မှာ ပိုခေတ်မီ အောင် ဆို(ရ)ပီး မေမေက ပတ္တလားရော ဂစ်တာပါ သင်စေ၏။ ခင်လွမ်းသည် သီချင်းဆိုရာမှာ အာသီသ မရှိလှသည်မို့ ပတ္တလား ကိုပဲ ဖိသင်ခဲ့သည်။ ခင်လွမ်း ရှစ်တန်းအောင်တော့ ဖေဖေက နိုင်ငံ(ရခါးမှ ဂစ်တာတစ်လက် မှာပေးလေသည်။ ခင်လွမ်းကလည်း ဂစ်တာကလေးကိုတော့ သဘောကျသား။ မေမေဆက်သွယ်ပေးသော ဆရာတစ်ယောက်ထံမှာ သကေင်္တတွေနှင့် စနစ်တကျ သင်ရသည် ကိုလည်း သဘောကျသား။ သို့သော် မေမေက သူ၏ဆန္ဒကို ထုတ် ေ(ရပါသည့်နေ့မှာတော့ ခင်လွမ်းက တစ်စခန်းထသည်။ ‘သမီး အဆိုတော်မ(ရ)ဖစ်ချင်ဘူး မေမေ၊ နာမည်လဲ မကြီ:ချင် ဘူး၊ နာမည်ကြီးရင်လဲ သမီးဟာ စိုးသီတာဝေ သမီးအ(ရ)ဖစ်ပဲ နာမည်ကြီးမှာပဲ၊ သမီး မ(ရ)ဖစ်ချင်ဘူး’ မေမေသည် အံ့သြလွန်း၍ စကားပင် မဆိုနိုင်ပေ။ ‘မဆိုင်ပါဘူး သမီးရဲ့၊ မိဘထက် နာမည်ကြီးတဲ့ အနုပညာ သည်တွေ တပုံကြီးပါ၊ သမီးက အမေ့ သြဇာအောက်က လွတ်ချင် တယ်ဆိုရင် သမီးဘာသာ သီး(ရခါးဝိုင်းတစ်ခုမှာ ဆိုပေါ့၊ သမီး ဘယ်လိုပဲ(ရ)ငင်း(ရ)ငင်း သမီးဆီမှာ မေမေ့ အနုပညာဗီဇတွေ ပါဝင်နေတာ သိပ်ထင်ရှားနေတယ်’ ‘ဟင့်အင်း၊ သမီးက ဖေဖေ မေမေတို့ တိုက်တွန်းလို့ ဒါတွေကို ခဏ စိတ်ဝင်စားတာပါ၊ သမီးက ဆရာဝန်လုပ်မှာ’ သည့်နောက်ပိုင်းမှာ မေမေ၏ ဂီတပွဲများကိုလည်း မလိုက်(ရ)ဖစ် တော့ပေ။ မေမေသည် ခင်လွမ်းကို စိတ်နာနာ(ရ)ဖင့် ဘာမျှ မေ(ရပါ တော့ဘဲ သူသွားလေရာမှာ မောင်လေးကိုသာ ခေါ်သွားသည်။ မောင်လေးသည် မေမေ့ကို အားကျသော်လည်း သူ့ခဗျာ ကမ္ဘာမကျေ သီချင်းကိုပင် အသံမှန်အောင် မဆိုတတ်ချေ။ ခင်လွမ်းသည် မေမေ၏ ဧည့်ပရိသတ်များ၊ အလုပ်သဘော အရ လာရောက်ဆက်ဆံကြသော အနုပညာနယ်မှ ပုဂ(င)ိုလ်များကိုလည်း တတ်နိုင်သမျှ ရှောင်ရှားစ၊ပ၏။ ဖေဖေကတော့ တစ်ဘက်က ရုံးဝန်ထမ်းအလုပ်ကို မစွန့်လွှတ်ဘဲ မေမေ့ကိုလည်း တတ်စွမ်းသမျှ ကူညီ၏။ မေမေ့ဝင်ငွေက ဖေဖေ အလုပ် မလုပ်ဘဲနေ၍ (ရ)ဖစ်သော် လည်း ဖေဖေသည်လည်း မေမေ့ အရှိန်အဝါအောက်မှ လွတ်အောင် ရပ်တည်နေရသည်ကို ခင်လွမ်းသာ နားလည်သည်။ မေမေ၏ အိမ်ရှင်မအလုပ်များကို မေမေ့ အဒေါ်တစ်ယောက်က အ(ရ)မဲတမ်း တာဝန်ယူထားရသည်။ ခင်လွမ်း ဆယ်တန်းအောင်သည့်နှစ်မှာ မေမေလည်း အလုပ် နားစ၊ပသည်။ မောင်လေးအောက် ေ(ရခါက်နှစ်(ရခါး(ရ)ပီးမှ မေမေက ကလေးတစ်ယောက် ထပ်မွေးသည်။ မေမေသည် မိသားစု အရေးကို အလေးပေးစ၊ပ၏။ သို့သော် မေမေ့ပရိသတ်ကား ရှိဆဲ။ ငယ်ရွယ်ပျိုမျစ် သော အဆိုတော်အသစ်လေးတွေကြားမှာ မေမေ့ကိုလည်း တလေး တစား နေရာပေးကြ(ရ)မဲ။ တချို့သော လူလတ်ပိုင်းပရိသတ်က မေမေပါမှ (ရ)ပည့်စုံသည်ဟု ယုံကြည်ဆဲ။ တစ်နေ့မှာ မေမေက ခင်လွမ်းကို ချော့ချော့မော့မော့ စည်းရုံး လာ(ရ)ပန်သည်။ ‘သည်ပွဲ(ရ)ပီးရင် နယ်ကိုလဲ သိပ်မလိုက်တော့ပါဘူး၊ ဒီတစ်ခါ တော့ သမီးလိုက်ခဲ့စေချင်တယ်၊ ပရိသတ်ကလဲ သိပ်ကောင်းတယ်၊ တီးမယ့်ဝိုင်းကလဲ တကယ့် လူငယ် လူတော်လေးတွေ၊ သမီးကို (ရ)မင်စေချင်လို့၊ သူတို့က သောကြာနေ့ကတည်းက သွားနှင့်မှာ၊ မေမေတို့က သမီး ကျောင်းပိတ်ရက်ကို စောင့်(ရ)ပီး စနေနေ့မှ ကားနဲ့ လိုက်သွားမယ်၊ မကောင်းဘူးလား၊ အဆိုတော် ကိုမွန်ရည်ကလဲ အဲဒီနေ့မှ အားမှာ’ ‘သမီးက တနင်းလာနေ့မှာ စာမေးပွဲရှိတယ် မေမေ’ မေမေ စိတ်ပျက်သွား၏။ မေမေသည် ခင်လွမ်းက မလိုက်ချင်မှန်းသိသော်လည်း စနေ နေ့မှာပင် ဆယ်ကျော်သက်ရွယ် သားငယ်ကို အဖော်၊ပကာ ခရီးထွက် သွားလေသည်။ အငယ်ဆုံးသားလေးနှင့် ခင်လွမ်းတို့တတွေကို မေမေ စိတ်မချတချ (ရ)ဖစ်နေသည်မှာ နိမိတ်ဆိုးလေလား၊ မည်သူမျှ မစဉ်းစားမိ။ ‘နောက်ဆိုရင်တော့ နယ်ကို မလိုက်တော့ဘူး’ဟု အမှတ်တရ ထပ်ေ(ရပါသွားသေးသည်။ မေမေတို့ စီးသွားသည့် ကားမှောက်သည့် သတင်းကို နောက်နေ့ မနက်မှ သိရလေသည်။ စနေနေ့ည ဖျော်ေ(ရ)ဖရေး အစီအစဉ်အတွက် အချိန်မီ ရောက်မလာသ(ရ)ဖင့် တစ်ဖွဲ့သားလုံးက စိတ်ပူကာ စုံစမ်းတော့မှ ကားမှောက်(ရ)ပီး ပဲခူးဆေးရုံမှာ ရောက်နေ ကြောင်း သိရသည်။ တစ်နေ့တည်းမှာ အိမ်သားနှစ်ယောက် သေဆုံးရသည့်အတွက် ခင်လွမ်းတို့ မိသားစု၏ သောကမှာ ေ(ရပါ(ရ)ပနိုင်ဖွယ်မရှိ။ ခင်လွမ်းက မေမေသေရတာ သူ့ကြောင့်ပဲဟု စိတ်စွဲ(ရ)ပီး စိတ္တဇဝေဒနာ စရခဲ့၏။ ‘ကုသိုလ်ကံမကောင်းလို့ အကြောင်းတိုက်ဆိုင်(ရ)ပီး (ရ)ဖစ်ရတာပဲ သမီးရယ်’ဟု ဖေဖေက အတန်တန် နားချရသည်။ မေမေ့ကို တစ်နိုင်ငံလုံးက နှေ(ရ)မာတသ ကြသည်မှာလည်း ေ(ရ)ဖမဆည်စရာ။ ခင်လွမ်းသည် အနုပညာရှင်တစ်ယောက်၏ တန်ဖိုးကို နားလည်စ ၊ပ၏။ မေမေ (ရ)ဖစ်စေချင်သည့် ဆန္ဒတွေကိုလည်း အလေးထားတတ် လာသည်။ ခင်လွမ်းသည် မေမေ၏ အနုပညာ သြဇာအောက်မှာ ခိုလှုံရပ်တည်(ရ)ပီး စိုးသီတာဝေ၏ သမီးအ(ရ)ဖစ် ခံယူရန် ဆုံး(ရ)ဖတ် လိုက်သည်။ + + + ‘ခင်လွမ်းဝေဆိုတာ သူပဲ၊ သူက ယဉ်နွယ်ဦးတဲ့၊ သိချင်လွန်းလို့ ဆိုတာနဲ့ ကိုယ်ခေါ်လာတာ’ ခင်လွမ်းတို့ အတန်းထဲမှ သက်ဇော်၏ မိတ်ဆက်ပေးမှု(ရ)ဖင့် ခင်လွမ်းနှင့် ယဉ်နွယ်ဦးခေါ် တူးတူးတို့ သိကျွမ်းခင်မင်ခဲ့ရလေသည်။ ‘သိရတာ ဝမ်းသာပါတယ်၊ ယဉ်နွယ်ဦးရဲ့ သီချင်းတွေကို နားထောင်ဖူးပါတယ်၊ ခင်လွမ်းက သီချင်းမဆိုဖူးပဲ သိချင်တယ်ဆိုတော့ ဆန်းသား’ ‘မမ ခင်လွမ်းဟာ အဆိုတော် စိုးသီတာဝေသမီးဆိုတာရယ်၊ လိဒ်ဂစ်တာကို ကောင်းကောင်း တီးတတ်တယ်ဆိုတာရယ် သိရလို့ပါ’ ခင်လွမ်းက တူးတူးကို အထူးအဆန်းသဖွယ် ကြည့်နေမိ သည်။ သည်မိန်းကလေးက သာမန်တော့ မဟုတ်။ တစ်ခုခုကို ရည်ရွယ်ချက်ထားတဲ့သူ (ရ)ဖစ်မှာပဲ။ ခင်လွမ်းသည် မေမေဆုံး(ရ)ပီး လအတန်ကြာမှ ဂစ်တာကို (ရ)ပန်ကိုင်သည်။ မေမေ့ ပတ္တာလားကြီး ကိုလည်း ဖေဖေက (ရ)မင်တိုင်း စိတ်ထိခိုက်သည်ဆိုကာ မေမေ့ဆရာ တစ်ယောက်ကို ပေးလိုက်သည်။ ခင်လွမ်းသည် မေမေ့ သီချင်းတချို့ကို နုတ်စ်တွေ (ရ)ပန်ရှာကာ ဂစ်တာနှင့် တီးကြည့်သည်။ မေမေ့ရဲ့ အနုပညာဟာ ခင်လွမ်းဆီမှာ ပဲ ကျန်ခဲ့သည်ဆိုသည်မှာ မှန်လေသည်။ ဖေဖေက ခင်လွမ်း ဘွဲ့ရ(ရ)ပီးလျှင် ဂီတအလုပ်ကို လုပ်စေချင်သည်။ ခင်လွမ်းသည် မေမေ အသက်ကြီးမှ တယုတယ မွေးထားခဲ့သော မောင်အငယ်ဆုံး လေးကိုကြည့်ကာ မောင်လေးကြီးလာလျှင် မေမေ့အကြောင်း မသိမှာ စိုးမိသည်။ မေမေနှင့် မောင်လေးတို့ကြားမှာ အနုပညာအရှိန်အဟုန် လေးကို ပေးထားချင်သည်။ ‘ယဉ်နွယ်ဦးက သီချင်းဆိုချင်လို့လား’ ခင်လွမ်းက စိတ်ထဲမှာ အလိုလိုသိသော အတွေး(ရ)ဖင့် မေးလိုက် (ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်၏။ (ရ)မန်မာ့အသံမှာ အရှိန်လေးရလာသော အဆိုတော်လေး တချို့သည် စတီရီယိုလောကကို ဝင်ကြည့်ချင်ကြသည်။ ပိုမိုလွတ်လပ် (ရ)ပီး စွန့်စားရသော အလုပ်ကိုလည်း လုပ်ကြည့်ချင်သည်။ (ရ)ဖစ်ေ(ရ)မာက် လျှင်လည်း တိုင်းကျော်(ရ)ပည်ကျော် (ရ)ဖစ်မည်။ မ(ရ)ဖစ်ေ(ရ)မာက်လျှင်လည်း သိသိသာသာ နောက်ဆုတ်သွားရုံ ရှိသည်။ ‘တစ်နေရာရာမှာ ထိုင်ကြရအောင်’ သက်ဇော်ကေ(ရပါမှ ခင်လွမ်းတို့ သုံးယောက်ကို စီပွါးရေး တက္ကသိုလ် ဘေးမှထွက်ကာ အင်းလျားလမ်းကို (ရ)ဖတ်ကူးခဲ့သည်။ အင်းလျားကန်ဘောင်ထိပ်မှ ဘူးသီးကြော်ဆိုင်ဆီသို့ လျှောက်လာမိခဲ့ ကြ၏။ ‘မမခင်လွမ်းရဲ့ မေမေဆုံးသွားတာ တူးတူး သိပ်နှေ(ရ)မာတာပဲ’ စားပွဲဝိုင်းမှာ ထိုင်ထိုင်ချင်း တူးတူးက ေ(ရပါ၏။ ခင်လွမ်း မျက်နှာ ချက်ချင်း ညှိုးကျသွားသည်ကို ကြည့်(ရ)ပီး တူးတူး စိတ်မကောင်း (ရ)ဖစ်သွားလေသည်။ မိန်းကလေးနှစ်ယောက်သား အတန်ကြာ (ရ)ငိမ်သက်နေမိကြ၏။ သက်ဇော်သည် သူတို့နှစ်ယောက်ကြားမှာ အနေအထိုင် ခက်လာ သ(ရ)ဖင့် ဗူးသီးကြော်ပွဲများ၊ ရေနွေးကြမ်းအိုးများကို ထယူ(ရ)ပီး အလုပ်များ နေလိုက်သည်။ ‘ယဉ်နွယ်ဦးအသံက မဆိုးပါဘူး၊ ဒါပေမယ့် အသံပါးတယ်၊ နားထဲ မစွဲဘူး၊ ဒီထက်ဖွင့်ဆိုနိုင်ရင် ကောင်းမှာ’ တူးတူးသည် ခင်လွမ်းက သူ့ကို သီချင်းသိပ်ဆိုချင်နေသည် ဟု ထင်သွားကြောင်း ရိပ်မိသည်။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ေ(ရပါတတ်သော ခင်လွမ်းကိုလည်း သဘောကျသွားသည်။ ‘တူးတူးက သီချင်းဆိုတာ ဒီလောက်စိတ်အားမထက်သန်ပါ ဘူး၊ အဖော်ကောင်းလို့ တစ်ပုဒ် နှစ်ပုဒ် ဆိုတာပါ၊ တူးတူးနဲ့ အတူတူစဆိုခဲ့တဲ့ သန ္တာက ပို(ရ)ပီး အသံကောင်းတယ်’ ခင်လွမ်းက ခေါင်းညိတ်သည်။ မေမေရှိစဉ်က အဆိုတော် အသစ်များကို ဂရုစိုက် နားထောင်တတ်သော အကျင့်ရှိ၍ ခင်လွမ်း သတိထားမိ(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်သည်။ မေမေသည် နောက်တက်လာသော အနုပညာသည် အသစ်များကို စိတ်ဝင်စားလေ့ရှိသည်။ ခင်လွမ်းကို လည်း ထိုသို့ (ရ)ဖစ်စေချင်ခဲ့သည် မဟုတ်လား။ သို့သော် ခင်လွမ်းသည် သီချင်းတစ်ပုဒ်တလေကိုသော်မျှ ပရိသတ်ရှေ့မှာ ထွက်မဆိုခဲ့ဖူးပေ။ ‘ယဉ်နွယ်ဦးက’ ‘တူးတူးလို့ပဲ ခေါ်နိုင်ပါတယ် မမ’ ‘တူးတူးက ခင်လွမ်းကို တွေ့ချင်တာ မိတ်ဆက်ချင်လို့ သက်သက်တော့ မဟုတ်ဘူးထင်ပါရဲ့’ တူးတူးက အားပါးတရ ၊ပံး(ရ)ပလိုက်သည်။ ‘မမ တူးတူးတို့အိမ်ကို တစ်နေ့လောက် လာလည်ပါလို့ ဖိတ်ခေါ်ပါရစေ၊ အေးအေးဆေးဆေး တိုင်ပင်ချင်တာလေးတွေရှိလို့ ပါ၊ တူးတူးအိမ်မှာ စန္ဒရားရှိတယ်၊ မမရဲ့မေမေ မရှိတော့တဲ့နောက်ပိုင်း မမ တစ်ခုခု ဆက်လုပ်ချင်စိတ် မရှိဘူးလားဟင်’ သက်ဇော်က သူ့အကြောင်းတွေ ဖောက်သည်ချထားတာလည်း (ရ)ဖစ်နိုင်သည်ဟု ခင်လွမ်းက တွေး၏။ သက်ဇော်ကိုကြည့်တော့ ၊ပံးစိစိလုပ်နေသည်။ ‘တနဂင်္နွေနေ့ကျ လာခဲ့မယ်လေ၊ ခုတော့ ကလပ်စ် တက်စရာ ရှိသေးတယ်၊ တနဂင်္နွေနေ့ မနက်ဆယ်နာရီ မဟုတ်(ရ)ပီလား၊ အဆင်ေ(ရ)ပရင် ထမင်းပါစားမှာပေါ့’ တူးတူးက ဝမ်းသာအားရ ခေါင်းညိတ်(ရ)ပနေမိ၏။ ဘူးသီးကြော် ပန်းကန်ကို လုံးဝလှည့်မကြည့်ဘဲ ထသွား၍ ခင်လွမ်းကို ဘယ်လို တားရမှန်း မသိလိုက်။ ‘တွေ့တယ်မဟုတ်လား၊ သူက ခပ်ပေါက်ပေါက်ပဲ၊ နင်တို့ တီးဝိုင်းထောင်(ရ)ဖစ်ရင် ပေါက်ပေါက်နဲ့ အပေါင်းအဖော်များလို့ နာမည် ပေး သိလား’ သက်ဇော်က တဟားဟား ရယ်နေလေတော့သည်။ + + + သန ္တာ့ဆီ ဖုန်းဆက်တိုင်း သန ္တာ့အမေနှင့်ချည်း တွေ့ရ၍ တူးတူး စိတ်ပျက်ရသည်။ ခင်လွမ်းနှင့် တွေ့သည့်အကြောင်း၊ ခင်လွမ်း အိမ်လာ(ရ)ပီး စကားတွေ ေ(ရပါရသည့်အကြောင်း၊ သူတို့ကြံစည်ထား သော အစီအစဉ်တွေအကြောင်းကို ေ(ရပါ(ရ)ပချင်လှသည်။ ‘ယဉ်နွယ်ဦးလား၊ သန ္တာတစ်ယောက်တော့ စာမေးပွဲကျလို့ သီချင်းမဆိုရဘူးလို့ ဒက်ဒီက ေ(ရပါထားတယ်’ သန ္တာ့အမေ၏ (ရ)ပတ်တောင်းတောင်း စကားသံကြောင့် တူးတူး ဘာဆက်လုပ်ရမည်မသိ။ သန ္တာ့ကို ခင်လွမ်းကပါ ထောက်ခံသ(ရ)ဖင့် တူးတူးက ပိုတွေ့ချင်သည်။ သန ္တာ့ကျောင်းကို သွားတော့လည်း အိမ်က သူ့အမေကိုယ်တိုင် ကားနှင့်လာ၊ကိသည်ကို တွေ့ရ၏။ စိတ်မပျက်ဘဲ နောက်တစ်ကြိမ် ဖုန်းဆက်တော့ သန ္တာ့အစ်ကို စိုးနန ္ဒာနှင့် တွေ့ရသည်။ ‘ကျွန်မ သန ္တာ့သူငယ်ချင်းပါ၊ ဒီနေ့ ကျောင်းမတက်(ရ)ဖစ်လို့ ဘာတွေသင်သလဲ မေးချင်လို့ပါ’ တူးတူးက လှိမ့်လိုက်သည်။ သန ္တာနှင့် စကားေ(ရပါရလေသည်။ ‘သန ္တာရယ် မင်းနဲ့ဆက်သွယ်ရတာ ရည်းစားနဲ့ သဘောမတူလို့ ခွဲခံထားရတာကျနေတာပဲ၊ မင်း အဘွားကြီးက သိပ်ဟောက်တာပဲ’ ‘ကိုယ် စာမေးပွဲကျတာ ကမ္ဘာကြီးနဲ့ အဆက်အသွယ်(ရ)ဖတ်ရ မလောက် (ရ)ဖစ်နေကြတယ်’ ‘ခက်တာပဲသန ္တာ၊ တို့မှာ လုပ်စရာတွေရှိနေတယ်၊ ေ(ရပါစရာလဲ ရှိတယ်၊ တနဂင်္နွေနေ့ကို မင်း လာနိုင်မလား၊ ခင်လွမ်းဝေနဲ့ အဆက်အသွယ် ရထား(ရ)ပီ’ သန ္တာ ချက်ချင်း နားလည်လိုက်သည်။ တူးတူးနှင့်သူ သီချင်းအတူဆိုရစဉ်က အမျိုးသမီးတွေချည်း ပါဝင်သည့် ဂီတဝိုင်းတစ်ခု ထူထောင်ဖို့ စိတ်ကူးယဉ်ခဲ့ကြဖူးသည်။ ‘လောလောဆယ်တော့ ကိုယ် (ရ)ငိမ်နေရတယ်၊ တစ်လလောက် ထပ်နေ(ရ)ပရင် ကောင်းမလားလို့’ ‘တ(ရခါး အကြောင်းတစ်ခုခု(ရ)ပ(ရ)ပီးလာပေါ့၊ ဟေ့ သန ္တာ ကိုယ် ေ(ရပါတာ ကြားရဲ့လား’ ‘ဒါ သူငယ်ချင်း’ စကား အဆက်အစပ်မရှိဘဲ သန ္တာ့ဘက် နှုတ်ဆိတ်ကာ တယ်လီဖုန်း ချသွားသည်။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် သန ္တာသည် အခွင့်အရေးရရချင်း (ရ)ပန်ဆက်သွယ် လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ တူးတူးသည် သူ့ဘာသာ စိတ်အား ထက်သန်လျက်ရှိသည်။ ခင်လွမ်းဝေကလည်း အစက အေးစက်စက် နိုင်သော်လည်း တူးတူးဆီ လာရောက်လည်ပတ်ရင်း ပိုမိုနားလည် လာကာ သူ့အစီအစဉ်ကို သဘောကျနှစ်၊ခိက်လာသည်။ တူးတူး ကလည်း ခင်လွမ်းဝေကို အားကိုးသည်။ ခင်လွမ်းဝေသည် စိတ်ဓာတ် အား(ရ)ဖင့် လွင့်ပါးနေတတ်သော်လည်း အနုပညာကို ထိုးထွင်းသိ(ရ)မင် ရာမှာတော့ သူတို့ထက်သာသည်။ ခင်လွမ်းဝေက တူးတူးကို အော်ဂင် ဆရာတစ်ယောက်နှင့် ဆက်သွယ်ပေးသည်။ တူးတူးက အော်ဂင်တီးရမည်ကို စိတ်ထက်သန်လှ၏။ (ရ)ဖစ်နိုင်လျှင် အမျိုးသမီး ဒရမ်မာတစ်ယောက်လည်း လိုချင်သည်။ (ရ)မန်မာအမျိုးသမီးထဲမှာ ဒရမ်တတီးတတ်သူက တော်တော်လေးပဲ ရှားနေ၏။ ဗီးနပ်စ်ဝိုင်းမှာ မိန်းကလေးများချည်း တက်ညီလက်ညီ ရှိသည်ကို သဘာကျလှ၏။ ထင်သည့်အတိုင်းပင် မကြာမီ သန ္တာတစ်ယောက် သူတို့ဆီ ဆိုက်ရောက်လာသည်။ ‘အစ်ကိုစိုး ရိပ်မိမှာစိုးလို့ တယ်လီဖုန်းကို ချလိုက်ရတာ၊ လာချင်လိုက်တာတော့ အရမ်းပဲ၊ ခုမှပဲ ထွက်လို့ရတယ် တူးတူးရယ်’ သန ္တာသည် မောမောပန်းပန်း ေ(ရ)ပးလာရသော်လည်း စိတ်ဓာတ် တက်ကြွနေ၏။ ‘ေ(ရပါစမ်းပါဦး အေ(ရ)ခအနေတွေ သိချင်လိုက်တာ’ တူးတူးက ခင်လွမ်းဝေနှင့် တွေ့ဆုံရပုံကို ေ(ရပါ(ရ)ပသည်။ လောလောဆယ် တူးတူးသည် အော်ဂင်ကို လေ့ကျင့်နေရကြောင်း ရှင်း(ရ)ပသည်။ နှစ်များစွာ စန ္ဒရားနှင့် ကျွမ်းဝင်ခွင့်ရခဲ့သော်လည်း အော်ဂင်ကို ကူးေ(ရပါင်းရာမှာ အခက်အခဲလေးတွေ တွေ့ရသည်။ အော်ဂင်ခလုတ်များက ပို၍ နုညက်သည်။ အကူးအေ(ရပါင်းမှာ ပို၍ ပါးနပ် လျင်(ရ)မန်ဖို့လိုသည်။ တစ်နှစ်လောက် လေ့ကျင့်လိုက်လျှင် ကောင်းကောင်း ပိုင်နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်၏။ ‘လာမယ့်နွေမှာ တို့လုပ်ငန်းကို အကောင်အထည် ဖော်နိုင် လိမ့်မယ်လို့ထင်တာပဲ၊ မင်း သီချင်းတွေကို မဆိုနိုင်တောင်မှ နုတ်စ် တွေကို ပိုင်အောင်(ရ)ပန်ကျင့်ထား၊ ခင်လွမ်းဝေက အဆိုတော် တော်တော် များများဟာ ဂီတနုတ်စ်တွေကို နားမလည်ကြဘူးတဲ့၊ အဲဒါကို သူမ၊ကိက်ဘူးတဲ့၊ အကြားအာရုံနဲ့ ဆိုနေကြတာ များတယ်တဲ့၊ သူကတော့ စနစ်တကျဆိုတတ်တာကို သဘောကျတယ်’ ‘သူ့အမေလိုပေါ့’ သန ္တာက ေ(ရပါသည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ သူ့အမေက (ရ)မန်မာသံစစ်စစ်လဲပိုင်တယ်၊ ခေတ် ပေါ် အနောက်တိုင်းတေးတွေကို ေ(ရပါင်းတော့လဲ သကေင်္တတွေကို အေ(ရ)ခခံကစ(ရ)ပီး (ရ)ပန်သင်တယ်တဲ့၊ အစကတော့ အမျိုးသမီးက တို့ အကြံကို အင်တင်တင်ပဲကွ၊ နောက်ပိုင်းတော့ ကိုယ် အဆွယ်ကောင်း လို့လား မသိဘူး စိတ်ဝင်စားလာတယ်၊ ကိုယ်ကတော့ သူ့ကိုပဲ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်ထားမှာပဲ၊ ဂစ်တာကိုင်ပုံ မင်းကို (ရ)မင်စေချင်တယ်၊ လက်ချောင်းတွေ အားလုံးဟာ အင်အား(ရ)ပည့်နေတယ်၊ လုပ်မိ(ရ)ပီဆိုရင် တော့ ဇွဲရှိမယ့်ပုံကွ’ ‘မင်းက ပုဂ(င)ိုလ်ကို ခင်နေ(ရ)ပီထင်တယ်’ တူးတူး ရယ်သည်။ ‘မင်းလဲ သဘောကျမှာပါ၊ အိမ်တွင်းရေး အေ(ရ)ခအနေ ဘယ်လိုလဲ’ ‘စာပဲဖိကျက်နေရတာပဲကွာ၊ သီချင်းနားထောင်ခွင့် ရပါ(ရ)ပီ၊ ဒီနှစ်ထဲမှာတော့ ဘယ်ဝိုင်းမှ မဆိုရဘူးတဲ့၊ စာမေးပွဲ(ရ)ပီးရင်တော့ လွတ်လပ်ခွင့် ရကောင်းပါရဲ့’ ‘တနဂင်္နွေနေ့တိုင်း မင်းလာနိုင်ရင် ကောင်းမယ်’ ‘တို့ ၊ကိးစားမယ်ကွာ’ ‘အေး နောက်တနဂင်္နွေမှာ သီချင်း တစ်ပုဒ်နှစ်ပုဒ်လောက် စမ်းရအောင်’ ‘စာသားက ဘယ်ကရမှာလဲ၊ ကော်ပီလား’ ‘မဟုတ်ဘူး ကိုယ်ရေးမှာ’ သန ္တာ ရယ်မောနေလေသည်။ သိပ်(ရ)ပီးတော့ အားတက်ဟန် မ(ရ)မင်ရ။ သို့သော် ကိစ္စမရှိ။ သန ္တာ့ဆီက အဆိုကိုပဲ အားကိုးထားသည်။ ကျန်တာကတော့ ကိုယ့်ဘာသာ လုပ်ယူရမှာပဲ။ သန ္တာ(ရ)ပန်သွား(ရ)ပီးတော့ တူးတူးက ခင်လွမ်းဝေဆီ ဖုန်း ကောက်ဆက်သည်။ + + + ကလဲရာသည် စိတ်လှုပ်ရှားနေ၏။ သူ့အနေနှင့် ဂစ်တာကို လူကြားသူကြားထဲမှာ ကိုင်တွယ် တီးခတ်ရ(ရ)ခင်းသည် သည်တစ်ကြိမ် ပထမဆုံးအကြိမ် (ရ)ဖစ်သည်။ အကြောင်းက တိုက်ဆိုင်ချင်တော့ ဘုရားရှိခိုးကျောင်းမှာ ဓမ္မတေး သီချင်းသစ်များကို တီးခတ်ဖို့ အစီအစဉ်ရှိသည်ဆို၍ သူ စိတ်ဝင်စား စွာ လာခဲ့၏။ ဓမ္မ သီချင်းသစ် တစ်ခွေစာအတွက် ၊ကိတင်(ရ)ပင်ဆင်သည့် အနေ(ရ)ဖင့် တီးခတ် သီဆိုကြမည်။ နာမည်ကြီးအဆိုတော် တစ်ယောက် နှစ်ယောက်လည်း ပါသည်။ တီးကြခတ်ကြသည်ကတော့ ဘုရား ကျောင်းမှာ ဆိုတီးနေကျ အဖွဲ့သားများသာ (ရ)ဖစ်သည်။ အားလုံး (ရ)ပင်ဆင်(ရ)ပီးစီး၍ အသင့်(ရ)ဖစ်ချိန်မှာ ရစ်သမ်ဂစ်တာ တီးမည့်သူတစ်ယောက် လိုနေသည်ကို တွေ့ရသည်။ ‘ဆန်နီမလာရင် တစ်ယောက်ယောက်ဝင်ကွာ၊ အဆိုတော်တွေ အားနာဖို့ကောင်းတယ်’ ဆရာကိုဂျော်နီက လောဆော်လိုက်သ(ရ)ဖင့် အဖွဲ့သားတွေ အလုပ်များသွားသည်။ သည်အချိန်မှာ စောရန်နိုင်က ကလဲရာကို (ရ)မင်သွားသည်။ ‘ကလဲရာ တီးတတ်တယ် မဟုတ်လား၊ နင်တီးမလားဟင်’ ကလဲရာသည် ရင်တွေ တဒိန်းဒိန်းခုန်လာသည်။ သီချင်းတွေက သူ ကျွမ်းဝင်(ရ)ပီးသား သီချင်းတွေ။ ယခင်တစ်ပတ်ကလည်း သူတို့ လေ့ကျင့်သီစိုနေသည်ကို နားထောင်(ရ)ပီး(ရ)ပီ။ အိမ်မှာလည်း စမ်း၍ တီးခတ်ကြည့်(ရ)ပီး(ရ)ပီ။ ရစ်သမ်သမားဆိုတော့ မှားစရာလည်း သိပ်မရှိ။ ကလဲရာ စိတ်ကို ရဲအောင် ၊ကိးစားလိုက်သည်။ ‘တီးမယ်’ ‘ဟုတ်(ရ)ပီ၊ ဒါဆိုရင် စလို့ရ(ရ)ပီ၊ လူတွေလဲ စုံနေ(ရ)ပီ၊ အဆင်သင့် (ရ)ပင်ထားကြ’ ပဏာမဝတ်၊ပတေးကို စတင်တီးခတ်ချိန် ကလဲရာသည် စိတ်တွေ လှုပ်ရှားလွန်း၍ ဂစ်တာကို ခပ်တင်းတင်း ဆုပ်ကိုင်ထားရ သည်။ သီချင်း(ရ)ပီးဆုံးသွားချိန်တွင် သူ့နဖူးမှာ ချွေးသီးများကျနေ၏။ ‘ကလဲရာ နင်မဆိုးဘူး၊ ခိုးရပ်စ်ဝင်ခါနီးနှာ ဒီဆဲဗင်းကို ကိုင်ဖို့ မေ့မေ့နေတတ်တာတစ်ခုပဲ၊ အဲဒါ သတိထား၊ စီးရီးသွင်းရင် နင်တီးမလား၊ ငါဆရာ့ကို ေ(ရပါပေးမယ်’ ‘စောရန်နိုင် နင့်ကိုငါ သိပ်ကျေးဇူးတင်တာပဲ’ စောရန်နိုင်က ပခုံးတွန့်လိုက်သည်။ ‘နင် ညနေတိုင်းအားမလား’ ‘အားပါတယ်၊ ရုံးဆင်းတာနဲ့ ေ(ရ)ပးလာခဲ့မယ်’ ‘ကော့ဒ်တွေကော တော်တော်များများ ကိုင်နိုင်ရဲ့လား’ ‘ငါ နေ့တိုင်း လေ့ကျင့်နေတာပဲ’ ‘ဒီလိုဆို လာပေါ့’ ‘ဆရာ့ကို ရအောင်ေ(ရပါပေးနော်’ ‘အေးပါ’ ထိုညက ကလဲရာ အိပ်မပျော်နိုင်ပေ။ သူလုပ်ချင်တာတွေ လမ်းစပွင့်လာ(ရ)ပီလားဟု ထင်သည်။ ဂစ်တာကော့ဒ်တွေ ရေးမှတ် ထားသော စာအုပ်နှင့် အပါးကို အတန်တန်မှာ၍ ဝယ်ခိုင်းထားရသော ဂစ်တာကော့ဒ် ပိုစတာစာရွက်ကြီးကို ရှေ့ချကာ ဂစ်တာတစ်လက်(ရ)ဖင့် ညဥ့်နက်သည်အထိ တီးခတ်နေမိသည်။ ညီအစ်မနှစ်ယောက် အတူတူအိပ်သော အခန်းကျဉ်းလေး ထဲမှာ ကလဲရာ၏ ဂစ်တာသံကြောင့် အစ်မ ဂျင်နီသည် တလူးလူး တလိမ့်လိမ့် (ရ)ဖစ်နေ၏။ ‘ငါ မနက်အစောကြီး ဆိုင်သွားရမှာ သိရဲ့လား’ ဂျင်နီက နားနှစ်ဘက်ကို ပိတ်ရင်း အော်၏။ ဂျင်နီသည် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှာ တစ်နေကုန် မတ်တတ်ရပ်၍ အလုပ်လုပ်ခဲ့ရသ(ရ)ဖင့် ညတွင် ကောင်းကောင်း အနားယူချင်သည်။ ကလဲရာသည် ဂျင်နီကို သနားသ(ရ)ဖင့် ဂစ်တာအတီးရပ်လိုက်ရသည်။ စိတ်ကူးယဉ် အိပ်မက်ကမ္ဘာမှာ အိပ်စက်နိုင်ဖို့ မနည်း၊ကိးစား ရလေသည်။ + + + ရုံးရှေ့မှာ ဖယ်မလီယာ ကား(ရပါ(ရပါလေး ဆိုက်လာသည်ကို ကလဲရာ သတိမထားမိ။ သတိထားမိသည့်တိုင်အောင်လည်း သိပ် စိတ်ဝင်စား မည်မဟုတ်ပေ။ သူ့ကို ကားနှင့် လာရောက်တွေ့ဆုံမည့်သူ မရှိပေ။ စာရွက်စာတမ်းများကို သိမ်း(ရ)ပီး အံဆွဲထဲထည့်နေဆဲ ရုံးခန်း ထဲကို စောရန်နိုင်ဝင်လာသည်ကို တွေ့ရ၏။ ထုံးစံအတိုင်း ရင်ထဲမှာ ထိတ်ကနဲ ခုန်သွားသည်။ သည်တစ်ခါ စတိတ်ချ်ရှိုးရှိလျှင် ကလဲရာကို ခေါ်မည်ဟု စောရန်နိုင်က ေ(ရပါထားသည် မဟုတ်လား။ ဓမ္မသီချင်းခွေ ထွက်(ရ)ပီးသည့်နောက် အဆိုတော် အောင်ဇော်မိုးနှင့် နာမည်ကြီး အဆိုတော် နီလာကျော်တို့က ကလဲရာကို အသိအမှတ်၊ပသွားသည်။ သူတို့ ပါလာမလားဟု မဝံ့မရဲ မျှော်လင့်ရင်း ကလဲရာသည် ပျာပျာ သလဲ ဆီး၊ကိရသည်။ ‘နင် ရုံးဆင်း(ရ)ပီလား’ ‘အေး’ ‘ဧည့်သည်တွေပါတယ်၊ နင်နဲ့ မိတ်ဆက်ပေးမလို့’ ကလဲရာ့ ရင်ထဲမှာ အေးကနဲ (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ဧည့်သည်တွေကို ဘယ်မှာများ နေရာပေးရပါ့မလဲ ဟု စဉ်းစားရ၏။ ‘လာပါ၊ တို့တစ်နေရာသွားရအောင်’ ‘အေးဟယ် နေပါဦး၊ ငါ လက်မှတ်ထိုးလိုက်ဦးမယ်’ ကားဆီလျှောက်လာတော့ ကလဲရာ မျှော်လင့်သလို အဆိုတော် နီလာကျောကို မတွေ့ရ။ မိန်းကလေးတစ်ယောက်က ကားမောင်းသူ နေရာမှာ ထိုင်နေသည်။ စောရန်နိုင်နှင့် ကလဲရာသည် နောက်ခန်းမှာ ထိုင်ကြ၏။ သည်အချိန်အထိ သူ စကားမေ(ရပါ(ရ)ဖစ်။ သိချင်စိတ်တွေ ရင်မှာ ယိုဖိတ်လာသည်။ ကားလေးသည် အင်းစိန်လမ်းအတိုင်း မောင်းထွက်သွား၏။ အအေးဆိုင်တစ်ဆိုင်ရှေ့မှာ ထိုးရပ်သည်။ ကားမောင်းသည့် မိန်းကလေးသည် သွက်လက်လှသည်။ သို့သော် မျက်နှာက တည်သည်။ ၊ပံးလိုက်မှ ခင်မင်ဖွယ်အသွင်ကို (ရ)မင်ရသည်။ ‘သူက ခင်လွမ်းဝေတဲ့၊ ဂစ်တာကောင်းကောင်း တီးတတ် တယ်၊ အမျိုးသမီးထဲက ရစ်သမ်တီးဖို့ လူတစ်ယောက်လိုချင်လို့တဲ့၊ နီလာကျော်နဲ့ စကားစပ်မိ(ရ)ပီး လိုက်လာတာ၊ ဘုရားကျောင်းကနေ ခေါ်လာရတယ်’ ခင်လွမ်းဝေ၏ အသွင်က ဝံ့ဝံ့စားစားစားရှိလှသည်။ ကလဲရာ ကတော့ လက်ဖျားအေးလာ၏။ ‘တနဂင်္နွေနေ့တွေဆိုရင် အားသလား’ မေးပုံကလည်း တုံးတိတိနိုင်လှသည်။ စောရန်နိုင်က လည် ချောင်းရှင်း(ရ)ပီး ဝင်ေ(ရပါသည်။ ‘ဒီလိုလေ၊ သူတို့က အမျိုးသမီး ဂီတဝိုင်းတစ်ဝိုင်း ထောင်မလို့’ ‘ဘုရားသခင်၊ ကလဲရာ လုပ်နိုင်ပါ့မလား’ ကလဲရာက ရေရွတ်သည်။ ခင်လွမ်းဝေက ၊ပံးသည်။ သူ ၊ပံးတော့လည်း အားရှိစရာကောင်းသား။ ‘မ(ရ)ဖစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ မရှိပါဘူး’ အအေးတစ်ခွက်စီအတွက် ကျသင့်ငွေကို ကလဲရာကပင် ဟောင်းတောင်းပန်ပန်နှင့် ရှင်းပေးရသည်။ တနဂင်္နွေနေ့ကို ချိန်းဆို ကြ၏။ ခင်လွမ်းဝေက သူလာခေါ်မည်ဟု ေ(ရပါသည်။ (ရ)ပီးတော့ အိမ်တိုင်ရာရောက် (ရ)ပန်လိုက်ပို့၏။ အမိုးသည် အိမ်ရှေ့ဆိုက်လာသော ကားကို အံ့သြစွာ ကြည့် နေ၏။ ဂျင်နီ့ကို (ရ)မင်စေချင်လိုက်တာဟု ကလဲရာ တွေးမိလေသည်။ + + + ‘သမီး ဘာတွေလုပ်နေသလဲ’ တူးတူးနှင့်ဖေဖေ အေးအေးဆေးဆေး စကားမေ(ရပါသည်မှာ လည်း ကြာပေ(ရ)ပီ။ ယခုတစ်လော ညနေ ဖေဖေပွဲရုံမှ (ရ)ပန်လာချိန် တွင် တူးတူးက အိမ်မှာမရှိတတ်၍ ဖေဖေနှင့် စကားမေ(ရပါရ။ တူးတူးသည် ကျောင်းက(ရ)ပန်ရောက်သည်နှင့် ယောက်လမ်းကို ေ(ရ)ပးရ သည်။ ဆရာတစ်ယောက်ဆီမှာ အော်ဂင်တီးတာ လေ့ကျင့်ရသည်။ ဖေဖေသည် သူ့ပွဲရုံဟောင်းကို (ရ)ပန်ဖွင့်နိုင်ဖို့ လုံးပန်းနေသည်။ တူးတူးသည် ဖေဖေ့အလုပ်ကိုလည်း စိတ်မဝင်စားနိုင်။ ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေကိုလည်း မကူနိုင်။ သူ့ဘာသာ သူ့အလုပ်နှင့်သူ ဗျာများ နေသည်။ တူးတူးလည်း ဖေဖေ့ကို မျက်နှာချိုသွေးရ၏။ ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေက မျက်စောင်းခဲ၍ ကြည့်နေသည်။ ‘မိန်းကလေးက မိန်းကလေးအလုပ် မလုပ်ဘူး၊ ဘာတွေ လုပ်နေတယ်ဆိုတာ ကိုယ့်သမီး ကိုယ် မေးကြည့်ပေတော့’ ဖေဖေသည် အိုမင်းရင့်ရော်လာသော်လည်း ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေ လောက်တော့ တစ်ယူသန်မည် မဟုတ်ပေ။ ‘သမီး အော်ဂင်တီး လေ့ကျင့်နေတာ ဖေဖေ၊ သမီးတို့ မိန်းကလေး လေးယောက်စု(ရ)ပီး ဂစ်တာဝိုင်းတစ်ခု ထောင်ချင်လို့ ဖေဖေ သဘောတူတယ် မဟုတ်လားဟင်’ ဖေဖေသည် ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေကို လှမ်းကြည့်၏။ ကြီးကြီး ဒေါ်(ရ)မငွေက ‘ကဲ မေ(ရပါလား’ဟူသော အမူအရာ(ရ)ဖင့် မေးငေါ့သည်။ ‘အကြီးကောင်တုန်းကလဲ ဖေဖေက စီပွါးရေး လုပ်စေချင် တယ်၊ သူက ဝါသနာမပါဘူး၊ စစ်ထဲ အတင်းဝင်တာပဲ’ ဖေဖေက ဆေးတံသောက်ရင်း ခပ်အေးအေးပင် ေ(ရပါသည်။ ‘သြော် အခုလဲ သမီးကို လုပ်ချင်ရာ လုပ်ခွင့်ပေးမယ်ဆိုတဲ့ သဘောလား’ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေက မျက်လုံးမျက်ဆန် (ရ)ပူးရင်း လှမ်းေ(ရပါ (ရ)ပန်သည်။ ‘ဒါပေမယ့် ဖေဖေ၊ ကိုကိုက ဖေဖေနဲ့ အဝေးကြီးမှာ သွား နေတာ၊ သမီးက ဖေဖေနဲ့ အ(ရ)မဲအတူတူနေမှာ’ တူးတူးက သူ့အဖေ၏ အားနည်းချက်ကို ထောက်ကာ ချွဲလိုက်သည်။ ဖေဖေသည် မေမေ မရှိတော့သည့်နောက်ပိုင်း သမီး လေး တစ်ယောက်ကို သူနှင့် ခွဲသွားမှာ အလွန်ပဲ စိုးရိမ်လေသည်။ အိမ်ထောင်၊ပလျှင်သော်မှ ကိုယ့်အိမ်ပေါ်ကို တက်လာမည့် သမက် မျိုးပဲ (ရ)ဖစ်စေချင်သည်။ ဒါကို တူးတူးက ကောင်းကောင်း သိထား၏။ ဖေဖေ့မျက်နှာ ရုတ်တရက် ဝင်းသွားသည်မှာလည်း သိသာ လှသည်။ ‘ဒါပေမယ့် သမီးရယ်၊ ဖေဖေက သမီးနောက်ကို အ(ရ)မဲလိုက်နေ နိုင်တာ မဟုတ်ဘူး၊ ကြီးကြီးကလဲ အရောင်းအဝယ်တစ်ဘက် မဟုတ်လား’ ဖေဖေ့မှာ သမီး တစ်ယောက်အတွက် ချီတုံချတုံ (ရ)ဖစ်နေဟန် ရှိသည်။ မောင်အေးဖေကလဲ ကိုယ့်သားသမီးကို ကိုယ်(ရ)ဖစ်စေချင်တာ တိတိကျကျ ေ(ရပါဆိုဆုံးမမှပေါ့’ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေက ထပ်ကွန့်လိုက်သ(ရ)ဖင့် တူးတူး စိတ်ညစ် ရသည်။ ‘သမီး အရောင်းာဝယ်တော့ မလုပ်ပါရစေနဲ့ ဖေဖေရယ်၊ သမီး ငတ်ငယ်ကတည်းက ဝါသနာပါတာကို ဖေဖေတို့လဲ အသိပဲ၊ ဖေဖေပဲ ဒီစန္ဒရားကြီးကို ဝယ်ပေးခဲ့တာ မဟုတ်လား၊ သမီး ဘွဲ့ရ(ရ)ပီးရင် ရုံးအလုပ်တစ်ခုခု ဝင်လုပ်ပါ့မယ်၊ တစ်ဘက်ကလဲ သမီး လုပ်ချင်တာလေး လုပ်ပါရစေ ဖေဖေနော်’ ‘သမီး ကိုယ့်ကိုယ်ကို ထိန်းနိုင်ဖို့တော့ အရေးကြီးတယ်’ ဖေဖေ့ဘက်က ပျော့ပျောင်းလာ(ရ)ပီမို့ တူးတူး လုပ်ချင်တာ လုပ်ခွင့်ရတော့မည်ဟု နားလည်ရသည်။ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေသည် ပါးစပ်မှ စူပွစူပွလုပ်ကာ နေရာမှ ထသွားလေသည်။ တကယ်တော့ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေသည်လည်း အပျိုကြီးပီပီ (ရ)မည်တွန်တောက်တီး (ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်လျက် နောက်ဆုံးတော့ တူးတူး၏ အလိုကို လိက်မှာ မလွဲဟု တူးတူး နားလည်လိုက်သည်။ ဖေဖေစိတ်ချမ်းသာအောင် စာမေးပွဲတွေလည်း အောင်အောင် ေ(ရ)ဖရမည်။ ရည်မှန်းချက်လည်း အောင်(ရ)မင်ရမည်။ လန်းဆန်း တက်ကြွစွာ(ရ)ဖင့် မျှော်လင့်ချက်တွေ တသီကြီးထားမိ၏။ သည်ကြားထဲမှာ သက်ဇော်၏ ချစ်ရေးဆိုမှုကို ခေတ္တမေ့ထား ရပေဦးမည်။ + + + ခက်သည်က သန ္တာကို လိုသည့် အချိန်အခါတိုင်း အလွယ်တကူ မတွေ့နိုင်(ရ)ခင်းပင် (ရ)ဖစ်၏။ သည်နေ့ဆိုလျှင် ခင်လွမ်းတို့အိမ်မှာ လူစုံတက်စုံ ရှိနေသည်။ သက်ဇော်နှင့် စောရန်နိုင်တို့လို လူပိုတွေပင် ပါသေးသည်။ သန ္တာ့ဆီ ဖုန်းဆက်သော်လည်း သန ္တာ ထွက်လာခွင့် မရ။ စာမေးပွဲနီးသ(ရ)ဖင့် သန ္တာ ဘယ်မှမသွားရဟု ဆိုသည်။ ကျူရှင် လည်း သူ့အမေကိုယ်တိုင် လိုက်ပို့(ရ)ပီး ထိုင်စောင့်နေတတ်သည်။ ခင်လွမ်း၏ အိမ်ကတော့ လွတ်လပ်သည်။ မေမေရှိစဉ် ကတည်းက ဂီတသမားတွေ၊ ရုပ်ရှင်သမားတွေနှင့် စည်ကား ရှုပ်ထွေးနေခဲ့သော အိမ်။ မေမေဆုံးပါး(ရ)ပီးတော့ ကန ္တာရလွင်(ရ)ပင်လို သွေ့(ရခါက်သွားခဲ့သည်။ ယခု ခင်လွမ်းက (ရ)ပန်၍ အသက်သွင်းပေး ခဲ့(ရ)ပီ။ ‘အတတ်ပညာဆိုတာ ကိုယ့်လိုင်းနဲ့ကိုယ်ပဲ တူးတူးရယ်၊ လောဘမကြီးပါနဲ့၊ လူမော်ရေးတဲ့ သီချင်းဆို စိတ်ချရပါတယ်၊ စာသားတွေက နုညက်ပေမယ့် အားရှိတယ်၊ အသံ အရေးကြီးသလို စာသားလဲ ထိပ်ဆုံးက အရေးကြီးတာပဲ’ ခင်လွမ်း အားမနာတတ်တာကို တူးတူးသိ၏။ တူးတူး ရေးထားသည့် သီချင်းကို သူမ၊ကိက်ကြောင်း ေ(ရပါ(ရ)ခင်းပင် (ရ)ဖစ်သည်။ ‘တူးတူးက မိန်းကလေးရေးတဲ့ သီချင်း (ရ)ဖစ်ချင်လို့ပါ’ ေ(ရပါသာေ(ရပါရသည်၊ သူ့သီချင်းလေးကိုလည်း သူနှေ(ရ)မာ သည်။ ကဗျာလေး တစ်ပုဒ်စ နှစ်ပုဒ်မ ရေးဖူးရာမှ စမ်းရေးကြည့် သည့် သီချင်းလေး(ရ)ဖစ်သည်။ စန္ဒရားနှင့်လည်း အသံညှိ(ရ)ပီး(ရ)ပီ။ ‘၊ကိးစားတော့ ၊ကိးစားတာပေါ့ တူးတူးရေ၊ အနုပညာမှာ သိပ်ဘောင်ကျဉ်းရင်လဲ လုပ်လို့ကိုင်လို့ မကောင်းဘူး၊ ခင်လွမ်း ကတော့ နိုရာကိုလဲ အားမရဘူး၊ ပွဲဦးထွက်မှာ တင့်နိုင်ကိုပဲ ခေါ်ချင်တယ်’ နိုရာမဟာ ဒရမ်တီးဖို့ လျာထားသော မိန်းကလေး(ရ)ဖစ်သည်။ မိဘစဉ်ဆက် ဂီတနှင့် ကျွမ်းဝင်သူတစ်ဦးမို့ လက်စလက်နရှိသည် မှန်သော်လည်း ခင်လွမ်းက သိပ်အားမရ။ ဂစ်တာတီးတာချင်း တူတာတောင်မှ မိန်းကလေးတွေ၏လက်သည် ယောကျာ်းလေးတွေ တီးခတ်တာလောက် အသံအား မကောင်းတတ်ပေ။ ခင်လွမ်းက ကောင်းဖို့ အဓိကထားသည်။ တူးတူးက ထွင်ချင်သည်။ ဗီးနပ်စ်တို့ ဧကရီတို့လို မိန်းကလေးတွေချည် ထူးထူး(ရခါး(ရခါး စုစည်းချင်သည်။ အားလုံးထက်လည်း တော်ရ၊ ကောင်းရမည်ဟု အားခဲထားသည်။ (ရ)ဖစ်စေချင်သည့် ဆန္ဒက (ရ)ပင်း(ရ)ပလွန်းသည်။ တူးတူးသည် သူ့သီချင်းစာရွက်ကို စလင်းဘက်ထဲ (ရ)ပန်ထည့် ၏။ မျက်နှာ သိပ်မကောင်းလှ။ သည်သီချင်းက သန ္တာ့အသံနှင့် သိပ်လိုက်မည်ဟု သူ တွက်၏။ အရေးထဲမှာ မိသန ္တာမလာတော့ ဘာမျှ လုပ်၍ ကိုင်၍မရ။ ခင်လွမ်းသည် လူမော်ရေးသော သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို လေ့ကျင့် စေ၏။ စောရန်နိုင်ကို ဘေ့စ်တီးခိုင်း(ရ)ပီး ဂစ်တာ သုံးလက်နှင့် ဆို တီးကြည့်သည်။ တစ်ပုဒ်ကို တူးတူးကို ဆိုခိုင်းသည်။ တစ်ပုဒ်ကို ကလဲရာ ဆိုစေ၏။ ကလဲရာသည် ကရင်သံဝဲသည်။ ပရိသတ် ကြောက်သော စိတ်လည်းရှိသည်။ သို့သော် ဂစ်တာကိုင်(ရ)ပီး သီချင်း ဆိုပုံက ကြည့်ကောင်းသည်။ ‘တူးတူးရယ် ဒီနေရာလေး (ရ)ပန်ဆိုကြည့်စမ်း ဒီလို’ သီချင်းဘယ်တော့မှ မဆိုဘူးဟု ကြေ(ရငါထားသော ခင်လွမ်း သည် စိတ်ပါလက်ပါ ေ(ရပါသည်။ တူးတူးသည် ခင်လွမ်းကို ငိုင်ကြည့်နေမိ၏။ ‘မမခင်လွမ်း ဘာ(ရ)ဖစ်လို့ သီချင်းမဆိုချင်တာလဲ၊ တူးတူး နားမလည်ဘူး’ အားလုံးသည် တစ်၊ပိင်နက်တည်း ချီးကျူးထောက်ခံကြသည်။ ခင်လွမ်းသည် ခေါင်းခါ၏။ သူ့ရင်ထဲက မာန်မာနကို ေ(ရပါမ(ရ)ပတတ်။ အဆိုတော်၏ သမီးသည် အဆိုတော်ပဲ (ရ)ဖစ်ရသည်မှာ သင့်လျော်၏။ သို့သော် ထူး(ရခါးမှုမရှိ။ သည်နေရာမှာတော့ ခင်လွမ်းက ထူး(ရခါးချင်တာကို မည်သူ့ကိုမျှ ေ(ရပါမ(ရ)ပဘဲ နေလေသည်။ + + + ‘သန ္တာ့ကို ကျွန်မတို့ကလဲ စာမေးပွဲ အောင်စေချင်ပါတယ် အန်ကယ်၊ တနဂင်္နွေတစ်ရက်မှာ နှစ်နာရီလောက် အချိန်လျော့သွားလို့ သန ္တာ စာမေးပွဲ ကျလိမ့်မယ် မထင်ပါဘူး’ မိန်းကလေး တစ်ယောက်က တွေ့ချင်သည်ဆိုတော့ အလုပ် လျှောက်မလို့များလား၊ ဘာများ အပူကပ်မယ့်သူ ပါလိမ့်ဟု ဦးခင်မောင်ကျော်က ထင်ခဲ့မိ၏။ ဆင်နားရွက် တံခါးကို တွန်းဖွင့်(ရ)ပီး ဝင်လာသည့် မိန်းကလေး၏ ဟန်ပန်က ဝံ့ဝံ့စားစား ရှိလှသည်။ အလုပ်တစ်ခုရရေးအတွက် အောက်၊ကိ့ခံ(ရ)ပီး လာေ(ရပါမည့်ပုံစံမျိုး မဟုတ်ပေ။ မျက်လုံးများက ဆွေးရိပ်သန်းသော်လည်း နှုတ်ခမ်းများက (ရ)ပတ်သားသည်။ စကားေ(ရပါတော့လည်း ပွင့်လင်းသည်။ သမီးသန ္တာ နှင့် ပတ်သက်မှန်း သိရတော့ ပို၍ အံ့သြ၏။ သန ္တာသီချင်းဆိုရေး အတွက် လာရောက်တောင်းပန်သည် ဆိုပါလား။ ‘ဒီလိုရှိတယ် သမီးရဲ့၊ စာမေးပွဲဆိုတာ အောင်ချင်အောင်မယ်၊ ကျချင်ကျမယ်၊ ကျိန်းသေတွက်လို့ မရပါဘူး၊ ဒါကို အန်ကယ် နားလည်တယ်၊ သမီးတို့လူငယ်တွေရဲ့ သဘောကိုလဲ သိတယ်၊ အကန်ကယ် ကိုယ်တိုင်လဲ သမီးသန ္တာကို အားပေးခဲ့တာပဲ၊ ဒါပေမယ့် မတော်တဆ သန ္တာ စာမေးပွဲထပ်ကျရင် ဒါကြောင့် ကျတယ်လို့ သူ့အမေတွေ၊ အဘွားတွေက ေ(ရပါကြမှာ စိုးလို့ပါကွယ်၊ စာမေးပွဲ (ရ)ပီးအောင် စောင့်ပါလားသမီး’ ခင်လွမ်းဝေသည် တော်တော်နှင့် အလျှော့ပေးမည့်ပုံ မပေါ်ပေ။ ‘ဒါကြောင့်လဲ အန်ကယ်နဲ့ လာတွေ့တာပေါ့ရှင်၊ အန်ကယ်က သန ္တာ့မေမေတို့၊ ဘွားဘွားတို့ထက် ပိုနားလည် ကူညီနိုင်မယ် ထင်လို့ပါ၊ ကျွန်မတို့ဝိုင်းက အေပရယ်လမှာစ(ရ)ပီး စင်ပေါ်တက်မှာ ဆိုတော့ မတ်လတစ်လတည်းနဲ့ အချိန်လုံလောက်မယ် မထင်ပါဘူး၊ တစ်ပတ်မှာ နှစ်နာရီထဲပါ အန်ကယ်၊ သန ္တာ့အတွက်ရော ကျွန်မတို့ အတွက်ပါ ကူညီပါ၊ ခု ကျွန်မ လာေ(ရပါတာကိုလဲ သန ္တာ မသိသေး ပါဘူး။ ဦးခင်မောင်ကျော် စဉ်းစား၏။ သူကိုယ်တိုင်က လူငယ်တွေ၏ အစွမ်းအစကို အားပေးအားေ(ရ)မှာက်၊ပလိုသော စိတ်ရင်းရှိသည်မို့ ကူညီချင်သည်မှာ အမှန်(ရ)ဖစ်၏။ သမီးသန ္တာကို ခင်လွမ်းဝေတို့ မျှော်လင့်သလိုပင် သူကိုယ်တိုင်ကလည်း ယုံကြည်မျှော်လင့်သည်။ ‘အင်းလေ၊ အန်ကယ် (ရ)ဖစ်အောင် စီစဉ်ပေးပါ့မယ်ကွယ်’ ခင်လွမ်းဝေသည် ဦးခင်မောင်ကျော်ကို တစ်ချက် စူးစိုက်၍ ကြည့်သည်။ လူကြီးတစ်ယောက်၏ ကတိစကားကို ယုံကြည်ရပါစေ ဆိုသည့်သဘော။ ဦးခင်မောင်ကျော်က ခေါင်းညိတ်(ရ)ပလိုက်သည်။ ခင်လွမ်းဝေ နေရာမှ ချက်ချင်းထသည်။ ‘အနှောင့်အယှက်ပေးရတာ ခွင့်လွှတ်ပါအန်ကယ်’ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူးကွယ်၊ သမီးတို့ အောင်(ရ)မင်ပါစေလို့ ဆုတောင်း ပါတယ်’ ‘ကျေးဇူးတင်ပါတယ် အန်ကယ်’ + + + အေ(ရ)ခအနေတွေကောင်းလာဆဲမှာ အနှောင့်အယှက်က ပေါ်လာ (ရ)ပန်သည်။ တူးတူးတစ်ယောက် အိပ်ရာထဲလဲသည်။ ကျောင်း မတက်နိုင်။ မျက်လုံးဝါစ၊ပသည်။ ညည အိပ်ရေးပျက်တာတွေလည်း ပါသည်။ ရေး(ရ)ပီးသားသီချင်းတွေအတွက် စန္ဒရားတစ်လုံး(ရ)ဖင့် ညလုံး ပေါက် ထိုင်ကာ အသံရှာသည်။ ခင်လွမ်းက တူးတူးကို အလုပ်လျှော့ဖိုေ့(ရပါသည်။ သီချင်း တွေကို ကျွမ်းကျင်သော ဂီတမှူးတစ်ယောက်လက်ကို အပ်စေချင် သည်။ အမျိုးသမီး ဘေ့စ် ဂစ်တာသမားတစ်ယောက် ရရင် ယေဘုယျအား(ရ)ဖင့် သူတို့မှာ (ရ)ပည့်စုံ(ရ)ပီပဲ။ နောက်ထပ် သီချင်းဆို တတ်သူ တစ်ယောက် ရှာရမည်။ သည့်ထက်ပို(ရ)ပီး အပင်ပန်းခံစရာ မလိုပေ။ တူးတူးမှာ ခင်လွမ်းမသိသော စိတ်ဆင်းရဲမှုလည်းရှိနေသည်။ ငွေရေးကြေးရေးပင် (ရ)ဖစ်၏။ ယနေ့အထိ ငွေကြေးနှင့်ပတ်သက်လျှင် ခင်လွမ်းက ဒိုင်ခံရှင်းနေရသည်။ ခင်လွမ်းတို့မှာ အတော်လေး (ရ)ပည့်စုံသည်ဟု ဆိုနိုင်သော်လည်း သူ့မေမေမရှိသည့်နောက်ပိုင်း အေ(ရ)ခအနေ တိမ်းပါးပေမည်။ ခင်လွမ်းဖေဖေသည် သာမန် ရုံးအမှုထမ်း တစ်ယောက်သာ (ရ)ဖစ်သည်။ ခင်လွမ်းမှာ လူမမယ် မောင်လေး တစ်ယောက်လည်းရှိသည်။ အကူအညီရပးရင်း လာရောက်မှီခိုနေသော အဒေါ်သားချင်းများ ရှိသည်။ သို့သော် ခင်လွမ်းသည် သဘောထား (ရ)ပည့်သော မိန်းကလေးပီပီ ဘာကိုမျှ (ရ)ငူစူ(ရ)ခင်းမရှိ။ ကလဲရာအတွက် ဂစ်တာတစ်လက်ဝယ်ပေးသည်။ အဝတ်အစား ချုပ်ခိုင်းသည်။ ပစ္စည်း ပစ္စယတွေ ဝယ်ဖိုငှါးဖို့ကိုလည်း သူပဲ စိုက်ထုတ်မည်ဟု ေ(ရပါသည်။ ယနေ့အထိ တူးတူးက တစ်(ရပါးမှ မစိုက်ရသေး။ သူ အော်ဂင်သင်သည့်စရိတ်သာ ရှိသည်။ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေကလည်း ငွေထုတ်ရမှာ တွန့်တိုလှသည်။ ဖေဖေ့ကိုလည်း မပူဆာချင်ပေ။ ဖေဖေသည် ပွဲရုံအလုပ်ကို ထပ်၊ကိးစားသော်လည်း အဆင်ေ(ရ)ပပုံမရ။ ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေကလည်း အရောင်းအဝယ် မကောင်းကြောင်း ညည်းသည်။ အချိန်က သိပ်မရှိတော့။ နှစ်ဆန်းလာ(ရ)ပီ။ သကြင်္န်အတွက် ယခုကတည်းက တာစူ (ရ)ပင်ဆင်နေကြ(ရ)ပီ။ အာမခံမဏ္ဍပ်မှာ တစ်ည၊ အကောက်ခွန်မဏ္ဍပ်မှ တစ်ည ဖျော်ေ(ရ)ဖနိုင်ရေးအတွက် စောရန်နိုင် နှင့် သက်ဇော်တို့က လိုက်စီစဉ်နေရသည်။ သူတို့က နာမည်မရှိသေး တော့ ငွေကြေးဆုလာဘ်လည်း မျှော်လင့်၍ မရသေးပေ။ စင်ပေါ် တက်နိုင်ဖို့ပဲ တော်တော်လေး ၊ကိးစားကြရ၏။ မထင်မှတ်ဘဲ သန ္တာ၏ဖေဖေ ဦးခင်မောင်ကျော်က ကူညီပေးသည့်အတွက်လည်း ကျေးဇူးတင်ရလေသည်။ သန ္တာ သီချင်းဆိုရေးသာမက သကြင်္န် မဏ္ဍပ်မှာ ဆိုဖို့အတွက်ပါ လိုက်ပါဆောင်ရွက်ပေးသည်။ အရေးကြီးသည်က (ရ)မန်မာနှစ်ဆန်းသည်နှင့် အနဃဠဧဆ အဖွဲ့ကို လူတွေက သတိ၊ပလာနိုင်ဖို့ပဲ (ရ)ဖစ်၏။ သူတို့ရည်မှန်းချက်မှာ အတော်လေး ခရီးရောက်ခဲ့(ရ)ပီ။ လောလောဆယ် အရေးကြီးသည်မှာ ငွေပဲ(ရ)ဖစ်သည်။ အဖွဲ့ပိုင်ပစ္စည်းများရှိလျှင် လုပ်ရကိုင်ရတာ ပို၍ လွယ်ကူ အဆင်ေ(ရ)ပမည်။ အားလုံးလောက်နီးနီးငှါးရမ်း အသုံး၊ပနေ ရလျှင် မည်သို့မျှ ခရီးတွင်နိုင်မည် မဟုတ်။ ခင်လွမ်းဆီမှာ ဂီတ ပစ္စည်း တော်တော်များများကို အလွယ်တကူ ရနိုင်သော်လည်း အဖွဲ့ပိုင်ပစ္စည်းများလည်း ရှိထားချင်သည်။ (ရ)ဖစ်နိုင်လျှင် သက်ဇော်က သကြင်္န်အ(ရ)ပီးမှာ စတေ့ချ်ရှိုးတစ်ခု (ရ)ဖစ်အောင် စီစဉ်ပေးမည်ဟု အာမခံသည်။ နာမည်ကြီး အဆိုတော် တွေကိုလည်း ခေါ်မည်။ ယခုတော့ ပင်တိုင်အဆိုတော်တွေကိုပဲ သုံးရဦးမည်။ စိတ်က ပင်ပန်းလွန်း၍ တူးတူး၏အဖျားမှာ နာတာရှည်၏။ အသားတွေပါဝါလာသ(ရ)ဖင့် အားလုံးက အနားယူဖိုေ့(ရပါသည်။ ဖေဖေကလည်း တူးတူးကို ဆေးရုံတင်မည်၊ပ၏။ ‘ဆေးရုံမတက်ပါရစေနဲ့ ဖေဖေ၊ သမီး သက်သာသွားမှာပါ၊ ခုလဲ ဆေးခန်းကို မှန်မှန်သွားနေသားပဲ’ ‘သမီး ခုတစ်လော ဝိုင်းကိစ္စနဲ့အချိန်ကုန်နေတာပဲကို၊ ကျောင်း ကော တက်(ရ)ဖစ်ရဲ့လား သမီးရယ်’ ‘တက်ပါတယ် ဖေဖေ၊ သမီး ကျောင်းက(ရ)ပန်မှ တ(ရခါးကိစ္စ လုပ်တာပါ’ ‘သမီးက မိခင်အုပ်ထိန်းမှု မရှိတော့ ကိုယ့်ဘာသာထိန်းပေါ့ ကွယ် အစစအရာရာ ေ(ရပါတာပါ’ ဖေဖေ အရိပ်အ(ရ)မွက်ေ(ရပါသည်ကို တူးတူး နားလည်သည်။ ယခုတစ်လော သက်ဇော်ကလည်း တူးတူးကို စိတ်မချ၍ နောက်က တကောက်ကောက် လိုက်နေသည်။ သက်ဇော်နှင့် စတင်သိကျွမ်း ရ(ရ)ခင်းကလည်း (ရ)မန်မာ့အသံမှာ အသံသွင်းရစဉ်က (ရ)ဖစ်၏။ သက်ဇော် တို့ အဖေက (ရ)မန်မာ့အသံမှ အမှုထမ်း(ရ)ဖစ်၏။ တူးတူးတို့ အသံသွင်း သည့်နေ့က သက်ဇော် စတူဒီယိုထဲမှာ ရှိနေသည်။ သက်ဇော် တူးတူးကို စိတ်ဝင်စား(ရ)ခင်းက အသံကြောင့်မဟုတ်။ ရုပ်ရည်လှပ သောကြောင့်လည်း မဟုတ်။ မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်ဝံ့စားသော ယောကျ်ားလေးဆန်ဆန် အမူအရာရှိသောကြောင့်ဟု ဆိုသည်။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် သက်ဇော်ကို ဂီတလုပ်ငန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ အများကြီး အားကိုး၍ရသည်။ သို့သော် သက်ဇော်က အချိန်စောစွာ ချစ်ရေးဆိုလာသည့်အတွက် တူးတူး စိတ်ညစ်ရလေသည်။ တူးတူး ရင်မှာ အချစ်သည် ခိုအောင်းနိုင်(ရ)ခင်း မရှိသေးပေ။ တူးတူးအလိုအရ ရှေ့ဆက်(ရ)ပီး မိတ်ဆွေရင်းချာတွေလို ပေါင်းသင်းဆက်ဆံစေချင်သည်။ သို့သော် ကိုယ်လိုချင်တာရှိ၍ ရေရှည်ဆွဲထားသည်ဟုလည်း အထင် မခံချင်။ ယခု ဖေဖေကပါ တစ်မျိုးတစ်မည်ထင်စရာ (ရ)ဖစ်လာ၍ ပို(ရ)ပီး စိတ်ညစ်ရလေသည်။ ‘ဖေဖေ’ တူးတူး၏အသံသည် ငိုသံပေါနေ၏။ ဖေဖေသည် သမီး(ရ)ဖစ်သူ ကို စိုးရိမ်စွာကြည့်သည်။ သမီးနှင့်အဖေ ဆိုတော့လည်း ပွင့်ပွင့် လင်းလင်း ေ(ရပါသည်ဆိုသည့်တိုင် ရင်ထဲက ခံစားချက်ကို အကုန် ေ(ရပါမ(ရ)ပတတ်။ ေ(ရပါ၍လည်း မသင့်။ ‘သမီးကို စိတ်ချပါေ ဖဖေ၊ သမီး တစ်ခုခုကို ဆုံး(ရ)ဖတ်လုပ်ကိုင် မယ်ဆိုရင် ဖေဖေ့ကို ၊ကိတင်တိုင်ပင်ပါ့မယ်၊ ခု သမီးလုပ်နေတာ တစ်ခုတည်းပါ ဖေဖေ၊ အဲဒါ ဖေဖေသိပါတယ်၊ (ရ)ပီးတော့ သမီး အဲဒီအလုပ်အတွက်’ တူးတူးသည် ေ(ရပါရင်းမှ အားငယ်လာ၏။ မျက်ရည်တွေ စီးကျလာသည်။ အိုမင်းရင့်ရော်စ၊ပသော ဖေဖေ့အတွက် ဘာမှ လုပ်မပေးနိုင်သေး။ မိမိ လိုအင်ဆန္ဒတွေကို (ရ)ပည့်အောင် အားသွန် ၊ကိးစားရဆဲ မဟုတ်ပါလား။ ‘သမီး ဘာအတွက် စိတ်ညစ်နေသလဲ၊ မ(ရ)မငွေက ေ(ရပါတယ်၊ သမီးအလုပ်က ပိုက်ဆံကုန်မယ့်အလုပ်တဲ့၊ သမီး ငွေလိုနေလို့လား’ တူးတူးသည် အိပ်ရာထက်မှာ အိပ်နေရာမှ ဆတ်ကနဲ ထထိုင်လေသည်။ ဖေဖေ့ကို မေ(ရပါရက်သည့် စကားတွေကို ဖေဖေ သိနေ(ရ)ပီပဲ။ ‘ဖေဖေက အသက်ကြီးပါ(ရ)ပီ၊ စီပွါးရှာနေတာ သမီးတို့ အတွက်ပဲ၊ အကြီးကောင်အတွက်လဲ မပူရပါဘူး၊ ဒီတော့ သမီးပဲ ရှိတာ၊ ဒါပေမယ့် ကံက မလိုက်တော့ဘူးကွယ်၊ မ(ရ)မငွေလဲ မကျင်လည်တော့ ဆိုင်မှာ အရှုံးပေါ်နေတယ်၊ ဒါပေမယ့် သမီး သိပ် အကျပ်အတည်း(ရ)ဖစ်ရင် ကားရောင်းလိုက်မယ်လေ’ ‘မရောင်းပါနဲ့’ တူးတူးသည် ဖေဖေ့စေတနာကို နားလည်၏။ ဖခင် တစ် ယောက် အနေ(ရ)ဖင့် သည်ထက်ပို(ရ)ပီး အလိုလိုက်နိုင်ပါတော့မလား။ တူးတူးသည် ဖေဖေ့လက်များကို ဆုပ်ကိုင်ကာ ဝမ်းနည်းပန်းနည်း ငိုချလိုက်မိလေသည်။ + + + တူးတူးမပါဘဲ အလုပ်ကို ဆက်လုပ်ကြရသည်။ တူးတူးကိုယ်စား သက်ဇော်က အစစအရာရာ ဝင်ပါနေရတော့သည်။ ‘အမျိုးသမီးတွေချည်း ဦးဆောင်တယ်လို့ နာမည်တပ်ထား တော့ ငါတော့ မိန်းမလျာ(ရ)ဖစ်ပါ(ရ)ပီ’ သက်ဇော်က ရယ်စရာေ(ရပါ၏။ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း တူးတူး နှင့်တကွ တစ်ဖွဲ့လုံးကို စေတနာပါနေ(ရ)ပီမို့ သူတို့ကိစ္စ မအောင်(ရ)မင် မှာကို ပူတောင့်ပန်းပင် (ရ)ဖစ်နေရလေသည်။ ပွဲဦးထွက်သကြင်္န်မှာ စင်ပေါ်တက်နိုင်ဖို့ကိစ္စ၊ နောက်ထပ် ပွဲလမ်းတွေမှာ ပါဝင်နိုင်ရေးနှင့် ရုပ်(ရ)မင်သံကြား အစီအစဉ်တွေ၊ စီးရီးထုတ်ရေးတွေအတွက်ပါ တစ်မျှော် တစ်ခေါ် တွေး(ရ)ပီး ကြားထဲက ရင်လေးနေသည်။ လုပ်မိ(ရ)ပီဆိုလျှင်တော့ ရေဆုံး ရေဖျားလုပ်မှ (ရ)ဖစ်မည် မဟုတ်လား။ အမျိုးသမီး ဘေ့စ်ဂစ်တာသမားအတွက်တော့ စောရန်နိုင်က တာဝန်ယူထား၍ တော်သေးသည်။ စောရန်နိုင်ကတော့ မဆီမဆိုင် ဝင်ပါနေရ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်သည်။ အစက နည်းနည်းပါးပါး ကူညီပေးရင် တစ်စတစ်စ သူပါ ကန့်လန့်ကန့်လန့် ပါနေချေ(ရ)ပီ။ ယခုတော့ (ရ)ပီးေ(ရ)မာက် အောင်(ရ)မင်သည်အထိ တာဝန်ယူ ကူညီပေးဖို့ ဆုံး(ရ)ဖတ်လိုက် တော့သည်။ ကလဲရာသည် စိတ်ဝင်စားတက်ကြွလွန်း၍ မစားနိုင် မအိပ်နိုင် (ရ)ဖစ်နေသည်။ သူ့ဘက်က တာဝန်ကျေအောင် ၊ကိးစားသည်။ သို့သော် သူ့မှာ ငွေကြေးအား(ရ)ဖင့် တစ်(ရပါးမှ မတတ်နိုင်သူမို့ ကျန်လူတွေကို အားနာလှသည်။ သည်ကြားထဲ အဝတ်အစားဖိုးကိုပါ ခင်လွမ်းက ထုတ်ရလျှင် မကောင်းတော့။ ထို့ကြောင့် အဝတ်အစား အတွက် သူ့ဘာသာ ဖန်တီးပါရစေဟု တောင်းပန်ရသည်။ သန ္တာကလည်း သီချင်းဆိုခွင့်ရဖို့ပင် အနိုင်နိုင်(ရ)ဖစ်လေရာ ငွေရေးကြေးရေးကို သူ့မိဘများကို ဖွင့်ပင် မေ(ရပါရဲပေ။ အရာရာကို ခင်လွမ်းနှင့် တူးတူးတို့က ဦးဆောင်သည်ဟု ကြေ(ရငါထားသည်။ စာမေးပွဲ မကျအောင် ၊ကိးစားရသည်ကလည်းတစ်ဘက်။ သို့သော် အဆိုသက်သက်သမားမို့ သူ့ဘက်ကတော့ ပိုင်သည်။ သူ့အသံက လည်း စိတ်ချရသည်။ အဆိုပညာကို စနစ်တကျ သင်ထားတာဆိုတော့ အဝင်အထွက်လည်း အမှားနည်း၏။ သည့်အတွက် အားလုံးက စိတ်ချမ်းသာသည်။ စိတ်ရောလူပါ ပင်ပန်းရသည်က ခင်လွမ်းပဲ (ရ)ဖစ်လေသည်။ တူးတူးက အိပ်ရာထဲက မထနိုင်တော့ သက်ဇော်နှင့် နှစ်ယောက်တွဲကာ လုပ်စရာရှိတာတွေ လုပ်ရသည်။ သူ့အနေနှင့် မေမေ့နာမည်ကို ေ(ရပါလိုက်လျှင် ပို၍ အဆင်ေ(ရ)ပ လွယ်ကူ(ရ)မဲ(ရ)ဖစ်သည်။ မေမေ၏ အနုပညာတာဝန်ကို ဆက်စွမ်းဆောင်နေရ(ရ)ခင်းသည် ခင်လွမ်းအတွက် သမိုင်းကြွေးဆပ်(ရ)ခင်းမို့ ပင်ပန်းသော်လည်း စိတ်ချမ်းသာသည်။ ငွေကြေးအား(ရ)ဖင့်တော့ ခင်လွမ်းမှာ လည်း သိပ်ေ(ရ)ပလည်သည် မဟုတ်ပေ။ မေမေသည် အဝတ်အစားနှင့် ခေတ်မီသော အဆင်တန်ဆာ များကို ဝတ်စား ဆင်ယင်တတ်သော်လည်း ရွှေငွေ လက်ဝတ လက်စားကို စုဆောင်းတတ်သော အကျင့်မရှိလှပေ။ မေမေက လက်ရှိနေထိုင်သော ဖိုးစိန်လမ်းရှိ အိမ်တစ်လုံး၊ ဖယ်မလီယာကား တစ်စီးနှင့် ဂီတနှင့်ပတ်သက်သော ပစ္စည်းအချို့ကိုသာ အမွေထားခဲ့ သည်။ ဖေဖေက အိမ်စရိတ်အတွက် (ရ)ဖည့်စွမ်းပေးရ(ရ)ခင်းမရှိသ(ရ)ဖင့် သူ့ရုံးမှ လစာငွေလေးများကို စုဆောင်းထားတာလေးတော့ရှိသည်။ ဒါကလည်း လူမမယ်မောင်လေး၏ နောင်ရေးအတွက် ထားသင့်သည်။ မေမေ၏ သီချင်းအချို့ကို (ရ)ပန်လည်အသုံး၊ပသော ရုပ်ရှင်နှင့် ဂီတ ဇာတ်လမ်းများမှ ငွေနည်းနည်းပါးပါး ရလေသည်။ ခင်လွမ်းသည် မေမေက သူ၏ ‘အချစ်လွမ်းအိပ်မက်’ စီးရီး အောင်(ရ)မင်စဉ်က အမှတ်တရ ဝယ်ပေးခဲ့သော (ရ)မနှင့်စိန်ရံသည့် လက်စွပ်လေးကို မကြာခဏ စမ်းနေမိ၏။ သူတို့ဝိုင်းအတွက် ငွေ သိပ်အရေးကြီးနေ(ရ)ပီ။ သူ့ငွေနှင့် မလုံလောက်လျှင် တူးတူးကိုလည်း မလွှဲသာ မရှောင်သာ ဖွင်ေ့(ရပါရပေမည်။ သက်ဇော်ကကူညီဖို့ အသင့်ရှိနေ သော်လည်း တူးတုးက လက်ခံမည် မထင်။ ခင်လွမ်းကလည်း သည်အထိတော့ သူတစ်ပါးကို အားမကိုးချင်။ လောလောဆယ် အား(ရ)ဖင့် သူတို့သီချင်းတွေကို အ(ရ)ပီးသတ် တိုက်နိုင်ရေးအတွက် သက်ဇော်ကိုပင် အားကိုးရဦးမည်။ သက်ဇော်၏အဖေ စီစဉ်မှု(ရ)ဖင့် တစ်နေရာတည်းမှာ ပစ္စည်းအ(ရ)ပည့်အစုံ(ရ)ဖင့် လေ့ကျင့်နိုင်သော နေရာတစ်ခုကိုရမည်။ တူးတူး (ရ)မန်(ရ)မန်နေကောင်းအောင် ဆုတောင်း ရမည်။ (ရ)ပီးတော့ ဘေ့စ်ဂစ်တာ တီးမည့် အမျိုးသမီးတစ်ယောက် ရဖို့လည်း အရေးကြီးနေပေ(ရ)ပီ။ ခင်လွမ်း၏ ခေါင်းထဲမှာ ပူပန်မှုတွေ (ရ)ပည့်လျှံလာသည်။ မေမေ့ကိုလည်း သိပ်သတိရနေသည်။ မေမေ့ဝိညာဉ်သည် သူ့ဆီကို လာပူးနေ(ရ)ပီလားဟုပင် ထင်မိလေသည်။ အိပ်ရာထဲမှ ဆတ်ကနဲထကာ ဂစ်တာကို ကောက်ကိုင်သည်။ တိတ်ဆိတ်သော ညယံမှာ ဂစ်တာသံသည် ကျယ်လောင်စွာ လွှမ်းမိုး သွားသည်။ ခင်လွမ်း၏ လက်ဖျားမှ ထွက်ပေါ်လာသော ဂီတသံ သည် ညင်သာ(ရ)ခင်းထက် (ရ)ပင်းထန်၍ ရင်ကို လှုပ်ရှားတက်ကြွစေ သည်။ ဖေဖေသည် ခင်လွမ်းအခန်းထဲမှ ထွက်လာသော သာမန်ထက် ကျယ်လောင်သည့် ဂီတသံကြောင့် ခင်လွမ်းရှိရာသို့ ရောက်လာသည်။ ခင်လွမ်းသည် ဖေဖေ့ကို (ရ)မင်(ရ)မင်ချင်း ဂစ်တာအတီး ရပ်လိုက်သည်။ ခင်လွမ်းသည် နှုတ်ခမ်းများကို စေ့ထားသည်။ မျက်လုံးများက စိုစွတ်နေကြသည်။ ဖေဖေ့ မျက်လုံးများသည် မှိုင်းညို့နေသည်။ သားအဖနှစ်ယောက်လုံး စကားမေ(ရပါကြ။ မေမေ့မျက်နှာကို (ရ)မင်ယောင် (ရ)ပီး ခင်လွမ်းက မျက်လုံးများကို စုံမှိတ်လိုက်သည်။ သားအဖ နှစ်ယောက်စလုံး နှုတ်မှ ဖွင့်မေ(ရပါဘဲ မေမေ့ကို လွမ်း၍ ငိုခဲ့ရပေါင်း များ(ရ)ပီပဲ။ ဖေဖေသည် တိတ်ဆိတ်စွာ (ရ)ပန်လှည့်သွား၏။ ခင်လွမ်းသည် ခေါင်းအုံးနှင့် မျက်နှာကို အပ်လိုက်မိလေသည်။ + + + သန ္တာ့စိတ်မှာ ပေါ့ပါးလွတ်လပ်သွားသည်။ စာမေးပွဲ (ရ)ပီးသွားချေ(ရ)ပီ။ အောင်တာ မအောင်တာ၊ ဂုဏ်ထူး ပါတာ မပါတာတွေကို သန ္တာ မစဉ်းစားတော့။ နောင်မှ (ရ)ဖစ်ချင်ရာ (ရ)ဖစ်စေ။ လောလောဆယ် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးကြီး ပေါ့သွားသည့်အတွက် လွတ်လပ်လှ၏။ သန ္တာ့ဘက်က ပျက်ကွက်ခဲ့သည့် တာဝန်တွေကို (ရ)ပန်ယူရဦးမည်။ ခင်လွမ်းရော တူးတူးပါ အလုပ်များနေကြတာ သူ သိလေသည်။ တူးတူးလည်း (ရ)ပန်နေကောင်းလာ(ရ)ပီ။ စင်ပေါ်တက်ရမည့် ရက်ကလည်း နီးနေ(ရ)ပီ။ အားလုံး တက်ညီလက်ညီ လှုပ်ရှားစိုင်း(ရ)ပင်း နေကြရသည်။ သီချင်းတွေကို အ(ရ)ပီးသတ် ရွေးချယ်(ရ)ပီး ဆိုကြ တီးကြ၏။ တူးတူးကိုယ်တိုင် ရေးသော သီချင်းတစ်ပုဒ်ကိုလည်း ခင်လွမ်းက လက်ခံလိုက်သည်။ အစက သန ္တာကို ဆိုခိုင်းဖို့ (ရ)ဖစ်သော်လည်း နောက်ဆုံး တူးတူးကိုယ်တိုင်ပဲဆိုဖို့ ဆုံး(ရ)ဖတ်၏။ သန ္တာက ပင်တိုင် ငါးပုဒ်ရွေးထား(ရ)ပီး ကျန်လူတွေက တစ်ပုဒ်စီပဲ ဆိုမည်။ ခင်လွမ်းကို များများဆိုစေချင်သော်လည်း ခင်လွမ်းက အ(ရ)ပတ် (ရ)ငင်းဆန်သည်။ သကြင်္န်အကျနေ့မှာ အာမခံမဏ္ဍပ်မှာဆိုမည်။ အကြတ်နေ့မှာ အကောက်ခွန်မဏ္ဍပ်မှာ ဆိုကြမည်။ အကောက်ခွန်မှာ ဒေသ ကောလိပ်ကကျောင်းသူလေးတွေလည်း ဆိုမည်။ သည်တော့ ခေတ်စား သော သီချင်းအချို့ကိုလည်း ၊ကိတင်လေ့ကျင့်ထားကြရသည်။ သီချင်း သကေင်္တတွေကိုကြည့်(ရ)ပီး တီးရလျှင်တော့ မည်သည့် သီချင်းမဆို တီးရမည်ပင်။ အားလုံးက မိမိကိုယ်ကိုလည်း ယုံကြည်ကြသည်။ ခက်သည်ကတော့ ယခုအထိ ဘေ့စ်ဂစ်တာသမားကို မရသေး (ရ)ခင်းပင်။ စောရန်နိုင်ကလည်း ဘုရားရှိခိုးကျောင်းမှာ ဆိုတီးလက်စ ရှိသော အမျိုးသမီးများကို စုံစမ်းရှာဖွေဆဲ။ ခက်သည်က သကြင်္န် ရက်မှာ လူငယ်အားလုံးလိုလိုက ကိုယ့်အစီအစဉ်နှင့်ကိုယ် ရှိနေကြ သည်။ ဒရမ်တီးဖို့ကိုလည်း ခင်လွမ်း၏ စိတ်၊ကိက် တင့်နိုင်ကိုပဲ သုံးကြရမည်။ ပထမ လျာထားသော နိုရာကို ခင်လွမ်းက သိပ်မ၊ကိက်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ပိုမိုကောင်းအောင် လေ့ကျင့်ယူ(ရ)ပီး အဖွဲ့ထဲထည့် မည်ဟု ဆုံး(ရ)ဖတ်ကြရ၏။ ယခုတော့ အားလုံးက ခင်လွမ်းကိုပဲ ခေါင်းဆောင်အ(ရ)ဖစ် သတ်မှတ်ကြလေသည်။ ခင်လွန်းသည် အဖွဲ့ပိုင် ပစ္စည်းများများရဖို့ လိုက်လံရှာဖွေငှါးရမ်းရသည်။ တချို့ ပစ္စည်းတွေကို စဘော်တင်ရသည်။ ခင်လွမ်း လက်မှ (ရ)မနှင့် စိန်ရံသော လက်စွပ် ပျောက်သွားသည်ကို အားလုံး သိ၏။ တူးတူးသည် ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် ဖေဖေ့ဆီက ရနိုင်သလောက် တောင်းတော့မည်ဟု ဆုံး(ရ)ဖတ်၏။ သန ္တာကလည်း မေမေ သဘော ကျအောင် မည်သို့ ေ(ရပါရမည်ကို တွေးဆနေသည်။ အားလုံး စိတ်လှုပ်ရှားနေကြသည်။ + + + ‘လူက သိပ်အားနည်းတာပဲ၊ စက်ကင်းလိဒ်သမားတောင် မထည့်နိုင် လို့ စိတ်ပျက်ရတဲ့အထဲ ဘေ့စ်သမားမှမရရင်တော့ အလကားပဲ၊ တစ်ပတ်ဆိုတဲ့အချိန်ဟာ ဘာမှရှိတာ မဟုတ်ဘူး’ ‘ကျွန်တော်က သေသေချာချာ ေ(ရပါထား(ရ)ပီးသားပဲ၊ ခုရက် မှာမှ ခရီးလွန်သွားတာ၊ မီအောင်(ရ)ပန်လာမယ်လို့တော့ ကတိပေးသွား တာပဲဗျာ၊ အတီးကတော့ စိတ်ချရပါတယ်၊ နီလာကျော်ရဲ့ စီးရီးနှစ်ခွေ ကြီးမှာ သူတီးတာပဲ၊ အစကတော့ သူ့အိမ်က မ၊ကိက်လို့ အင်တင်တင် (ရ)ဖစ်နေတာ၊ ခုတော့ သူ တီးမယ်တဲ့’ ‘သူ့အိမ်က ဘာ(ရ)ဖစ်လို့ မ၊ကိက်တာလဲ’ ခင်လွမ်းက မေးသည်။ ခင်လွမ်းကတော့ အနုပညာ အသိုင်း အဝန်းကြားမှာ နေလာရသူမို့ အိမ်က မ၊ကိက်ဘူးဆိုသည့် (ရ)ပဿနာ တွေကို တော်တော်လေးပဲ နားမလည်နိုင်အောင် (ရ)ဖစ်မိသည်။ ‘အရင်ကတော့ ဘုရားကျောင်းမှာပဲ ဆိုတီးနေရတာ၊ ခုလို အဖွဲ့နဲ့ဆိုတော့ ပရိသတ်ရှေ့ထွက်ရမယ်၊ ဟိုဟိုဒီဒီ သွားလာရမယ်၊ အပေါင်းအသင်းများမယ် ဘာညာပေါ့ဗျာ’ ခင်လွမ်းမှာတော့ သည်(ရ)ပဿနာ ဘယ်တုန်းကမျှ မရှိခဲ့ပေ။ သန ္တာက နားလည်စွာ ခေါင်းညိတ်သည်။ ‘မူမူအေးကို ေ(ရပါတာလား’ ကလဲရာက ဝင်မေးသည်။ ‘ဟုတ်တယ်လေ၊ ကလဲရာသိသားပဲနော်’ ‘သိပါတယ်၊ သူက အဖေအမေ မရှိဘူး၊ အဒေါ်နဲ့ နေရတာ၊ အဒေါ်က သိပ်အေးတယ်၊ ဒါကြောင့်ပါ’ ကလဲရာက ရှင်း(ရ)ပသည်။ ‘ကလဲရာသိရင် သွားစုံစမ်းပါဦးလား၊ သူ ခရီးထွက်တာ တကယ်ပဲ (ရ)ပန်လာမှာလား၊ မသေချာရင် နောက်တစ်ယောက် ရှာရမယ် မဟုတ်လား၊ ဧကရီက(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် အကူအညီတောင်းရမှာပဲ’ တူးတူးက စိတ်ပူစွာ ေ(ရပါသည်။ ‘ကိုယ် ဒီနေ့ပဲ သွားလိုက်မယ်’ ‘ဘယ်အချိန်သွားမှာလဲ၊ ကိုယ်လိုက်ပို့မယ်’ ကားကို အချိန်မရွေးသုံးနိုင်သော ခင်လွမ်းက ေ(ရပါ၏။ ‘လိုက်မပို့ပါနဲ့၊ ကိုယ့်ဘာသာသွားမယ်၊ အင်းစိန်တင်ပါ၊ အနီးလေးပဲ’ သည်ကိစ္စကို စိတ်အေးအေးထားလိုက်(ရ)ပီး သီချင်းတွေ ဆက် တိုက်ကြသည်။ ပစ္စည်းတွေက ဝယ်တာရောငှါးတာပါ အစုံအလင် ရှိနေသ(ရ)ဖင့် ဆိုလို့တီးလို့ ကောင်းလှသည်။ တူးတူးသည် သူရေးသော သီချင်းကို သူများမ၊ကိက်မှန်းသိ၍ ၊ကိးစား(ရ)ပီး စိတ်ပါလက်ပါ ဆိုလေသည်။ သို့သော် အသံက သန ္တာ့ကို မမီနိုင်ပေ။ ခင်လွမ်းလောက် လည်း ပိုင်နိုင်(ရ)ခင်းမရှိ။ သို့သော် ကိစ္စမရှိ။ တူးတူးသည် အော်ဂင်ကို ကောင်းကောင်း တီးနိုင်နေ(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်၍ သူတို့အဖွဲ့မှာ တပန်းသာလှ ပေသည်။ သုံးရက်အလိုမှာ မူမူအေးကို အပါခေါ်နိုင်ခဲ့သည်။ အားလုံး ရင်ထဲမှ အလုံးကြီးကျကာ စိတ်အေးလက်အေး (ရ)ဖစ်သွားကြသည်။ မူမူအေးသည် စောင့်ရကျိုးနပ်လှပေသည်။ လက်ချောင်းလေးများ သေးသွယ်ရှည်လျားသလောက် ဂစ်တာကိုင်ရာမှာ ကျွမ်းကျွမ်ကျင်ကျင် ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင် ရှိလှသည်။ သီချင်းတော့ တစ်ပုဒ်တလေသော်မှ ဆိုခိုင်း၍ မရပေ။ ကလဲရာထက်ပင် ကရင်သံ ပိုဝဲကာ အသံက ရှတတ နိုင်လွန်းသည်။ စကားလုံးများ၏ အဓိပ္ပာယ်ကိုလည်း ပေါ်အောင် ဆိုနိုင်(ရ)ခင်းမရှိ။ သူ့တစ်ယောက်ကိုတော့ သီချင်းဆိုခိုင်း ဖို့ လက်လျှော့လိုက်ရသည်။ အရေးကြီးတာက သူတို့အဖွဲ့ထဲမှာ ဆက်လက် ပါဝင်စေနိုင်ဖို့ပင် (ရ)ဖစ်၏။ သကြင်္န်(ရ)ပီးလျှင် တီဗွီရိုက်နိုင်အောင် သက်ဇော်က စီစဉ်ပေး မည်။ ယခုလောလောဆယ် အဝတ်အစားကို အ(ရ)မန်ချုပ်နေကြရ၏။ ဆန်းလည်း ဆန်းသစ်ဖို့၊ အ(ရ)မင်လည်း မရိုင်းစေဖို့ အထူးဂရုစိုက်ကြ ရသည်။ တူးတူးသည် ကြီးကြီးဒေါ်(ရ)မငွေဆီက မမျှော်လင့်ပဲ ငွေ သုံး ထောင် တောင်း၍ရသ(ရ)ဖင့် ခင်လွမ်းလက်ကို အပ်လိုက်ကာ အပျော် ကြီး ပျော်နေသည်။ သန ္တာ့ဖေဖေကလည်း သကြင်္န်ရက်များတွင်သွားရေး လာရေးကအစ အစီအစဉ်အားလုံး ချောမွေ့အောင် ကူညီပေးမည်။ သူတို့အားလုံး စိတ်တွေ လှုပ်ရှားနေကြသည်။ ခင်လွမ်း၏အိမ်မှာလည်း နေ့ရောညပါ ဆူညံလျက်ရှိသည်။ ပစ္စည်းတွေလည်း တော်တော်စုံနေ(ရ)ပီ။ ကလဲရာသည် တဖိတ်ဖိတ် တလက်လက် တောက်နေသော လျှပ်စစ်ဂစ်တာလေးကို ကိုင်ကာ အပျော်ကြီး ပျော်နေသည်။ မိမိလက်ဖျားက ထွက်လာသော အသံလေး ကိုပင် မိမိဘာသာနားထောင်ကာ ကျေနပ်နေသည်။ သူ အရင်းအနှီး တစ်(ရပါးမှ မစိုက်နိုင်သော်လည်း သူတို့အဖွဲ့ အောင်(ရ)မင်လာသည့် တစ်နေ့တွင် သူ့အတွက် အခကြေးငွေ တစ်(ရပါးတစ်ချပ်မှ မမျှော်ကိုးဘဲ အဖွဲ့ကို ကျေးဇူးဆပ်မည်ဟု အားခဲထား၏။ မူမူအေးကတော့ အစကတည်းက အတူတူ ပါဝင်လာရသူ မဟုတ်၍ သိပ် အားတက်သရော မရှိလှ။ သိပ်လည်း အောင်(ရ)မင် ကျော်ကြားလိမ့်မည် မထင်။ ဂစ်တာနှင့်သူ ငယ်ငယ်ကတည်းက ကျွမ်းလာခဲ့တာပဲ။ သူတို့အိမ်မှာ အဖေရော အမေရောရှိစဉ်က ရပ်ကွက်ထဲမှာ ဂစ်တာတီးတတ်သည့် လူငယ်အားလုံး ပျော်ပျော် ပါးပါး စုစည်းကာ တီးခတ်ခဲ့ကြသည်။ မူမူအေးက သူများတွေ စကားေ(ရပါ အနားယူချိန်မှာ ခဏကောက်ကိုင်ရင်း တီးကြည့်ခဲ့(ရ)ခင်း သာ (ရ)ဖစ်သည်။ နောက်တော့ ရပ်ကွက်ထဲမှာ အစ်ကိုလို ခင်မင်ရသော ဆရာကိုကျော်စိန်က စနစ်တကျ သင်ပေးသည်။ ခရစ္စမတ်ညများမှာ အများနှင့် ရောယောင်ရင်း ဂစ်တာကိုင်တတ်လာသည်။ အဖေဆုံးတော့ ရှစ်တန်းကျောင်းသူဘဝသာ ရှိသေးသော မူမူအေးသည် ဘာကိုမျှ စိတ်ဝင်စား(ရ)ခင်း မရှိတော့ပေ။ သူတို့က ဂီတကို အနုပညာတစ်ရပ်လို ခံစား နားလည်ခဲ့(ရ)ခင်း မဟုတ်။ ရိုးရာ အတတ်ပညာတစ်ရပ်လို သဘောထားခဲ့(ရ)ခင်း (ရ)ဖစ်သည်။ နောက်နှစ်နှစ် မှာ အမေပါ ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်သ(ရ)ဖင့် မူမူအေးသည် သူတို့ပိုင် (ရ)ခံကလေးကိုရောင်း(ရ)ပီး အဒေါ်နှင့် လိုက်နေရလေသည်။ မူမူအေး တို့မှာ သိပ်ဆင်းဆင်းရဲရဲတော့မဟုတ်။ သို့သော် အဒေါ်နှင့် ဦးလေးက ရိုးစင်း(ရ)ပီး ခပ်အေးအေးပင် နေတတ်သည်။ သားသမီးကလည်းမရှိ၍ တစ်ယောက်တည်းသော မိန်းကလေး(ရ)ဖစ်သူ မူမူအေးကို အရိပ်တကြည့် ကြည့် ချစ်ရှာကြ၏။ မူမူအေးသည် ကလေးထိန်းကျောင်းတွင် ဆရာမလုပ်ရင်း ဓမ္မတေးတွေကို သီဆိုသင်ကြားပေးရန် ဂစ်တာကို (ရ)ပန်ကိုင်(ရ)ဖစ်လေသည်။ သည့်နောက်ပိုင်းမှာ ဂီတသည် သူ့ဘဝကို ယခင်ကထက်ပို၍ အဓိပ္ပာယ်ရှိလာစေခဲ့၏။ နှလုံးသား၏(ရ)ငိမ်းချမ်းရာ၊ အထီးကျန်ဘဝ၏ လွတ်ေ(ရ)မာက်ရာ၊ လူသားတို့အတွက် အလုပ်ာကျွေး၊ပရာအ(ရ)ဖစ် (ရ)မင်လေသည်။ ယခုလို အဖွဲ့နှင့်အသင်းနှင့် ထင်ပေါ် ကျော်ကြားအောင် ပါဝင်လှုပ်ရှားရတော့မည်ဟုတော့ မည်သည့်အခါကမျှ မထင်ခဲ့ပေ။ ယခုလည်း ကောင်းစွာ မျှော်လင့်(ရ)ခင်းမရှိသေး။ သို့သော် သူတစ်ပါး တွေ တက်တက်ကြွကြွ လုပ်နေကြသည့် အရေးမှာ အတတ်နိုင်ဆုံး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးရမည် ဟူ၍တော့ နားလည်လေသည်။ အဒေါ့်ကိုလည်း သည်တစ်ပွဲသာ ကူညီပါဟု ေ(ရပါထားရသည်။ ဘာပဲ(ရ)ဖစ်(ရ)ဖစ် ကျန်အဖွဲ့သားအားလုံးကတော့ မူမူအေးကို အပိုင်စည်းရုံးထားရန် ရည်ရွယ်ထား(ရ)ပီး (ရ)ဖစ်နေကြလေသည်။ + + + အားလုံး မျှော်လင့်နေသည့်နေ့ကို မလွဲမသွေ ရောက်လာပေ(ရ)ပီ။ နာမည်ကြီးမဏ္ဍပ်မို့ ပရိသတ်က လမ်းပေါ်လျှံကျနေသည်။ နောက်ရက်တွေမှာ နာမည်ရ(ရ)ပီးသား အဆိုတော်တွေ လာကြမည်။ ကျော်ကြားသော ဂီတသားချင်းတွေ ခေါ်ထားသည်။ သူတို့အဖွဲ့ကို မည်သူမျှမသိ။ မိန်းကလေးတွေချည်း စုစည်းထားသောဝိုင်းဆိုတာကို တစ်ဆင့်စကားနှင့် ကြေ(ရငါထားရသည်။ မဏ္ဍပ်နဖူးစည်းမှာ သူတို့၏ အဖွဲ့အမည်ကို ကြီးမားသော စာလုံးကြီးတွေ(ရ)ဖင့် ရေးထားသော်လည်း နာမည်စိမ်းတွေ(ရ)ဖစ်၍ သိပ် စိတ်ဝင်စားပုံမရကြ။ သူ့ကိုယ်သူ ရဲရင့်သည်၊ သတ္တိရှိသည်ဟု ယုံကြည်သော ခင်လွမ်းသည်ပင် နည်းနည်း လက်ဖျား အေးချင်သည်။ ညက စိတ်စောလွန်း၍ တစ်ညလုံး အိပ်မပျော်သ(ရ)ဖင့် ခေါင်းလည်း နည်းနည်း မူးနေသည်။ အရေးထဲမှာ အသံကလည်း အက်ချင်နေ၏။ သန ္တာကတော့ စိတ်ချရသည်။ တက်တက်ကြွကြွ ရှိလှသည်။ အစက အေ(ရပါရအဆိုရခက်သည်ထင်သော သူ့အိမ်သားတွေကလည်း ယခုကျတော့ အားပေးချင်လွန်း၍ တစ်အိမ်သားလုံး ရောက်နေ ပေ(ရ)ပီ။ မူမူအေးက အထူးတည်(ရ)ငိမ်သည်။ သူ့တာဝန်သူ ကျေအောင် ထမ်းဆောင်ဖို့ကလွဲ၍ ဘာမျှ ခံစားမှုမရှိ။ ကလဲရာကတော့ အထူးပင် စိတ်လှုပ်ရှားနေ၏။ သီချင်းပင်ဆိုလို့ (ရ)ဖစ်ပါတော့မလားဟု သူ့ဘာသာ စိတ်မချ(ရ)ဖစ်နေသည်။ တူးတူးသည်လည်း ရင်ထဲက လှုပ်ရှားမှုကို ဖုံးဖိထားရသည်။ သူတို့အားလုံး အ(ရ)ဖူရောင်ကို ရွေးချယ်ဝတ်ဆင်ထား၏။ လက်ဖျားများ ဖားလျားကျနေသော အ(ရ)ဖူရောင်ဝတ်စုံသည် ပါးလျား သော်လည်း အိအိတွဲတွဲရှိသ(ရ)ဖင့် ချစ်စရာကောင်းနေသည်။ မီးရောင် များ မှိန်နေဆဲမှာ စင်ပေါ်တက်(ရ)ပီး နေရာယူထားကြသည်။ ရုတ်တရက် မီးလုံးတွေ လင်းလက်လိုက်ချိန်မှာ ဂီတသံစုံက တစ်၊ပိင်တည်း ပေါ်ထွက်လာသည်။ ပရိသတ်ထံမှ တုံ့(ရ)ပန်သံကို ကြားရ(ရ)ပီ။ မိတယ်ဆိုသော လူငယ်တွေ၏ အသံတွေနှင့်အတူ လူကြီး တွေက နှစ်လို(ရ)ငိမ်သက်စွာ အကဲခတ် နားထောင်ကြသည်။ သန ္တာ၏ အသံသည် လှုပ်ရွဆူညံနေသော ပရိသတ်ကို (ရ)ငိမ်ဝပ်သွားစေသလို ဂီတသံသည်လည်း တိတ်ဆိတ်သောည၏ ကောင်းကင်ယံကို ထိုးဖောက်သွားမည်သို့ ရှိတော့သည်။ ပထမသီချင်းတစ်ပုဒ် (ရ)ပီးဆုံးသွားချိန်မှာ မဏ္ဍပ်တွင်းမှ သြဘာ လက်ခုပ်သံများကို ကြားရသည်။ လမ်းပေါ်မှ ဆူဆူညံညံ အော်ဟစ်သံ များကို ကြားရသည်။ သန ္တာသည် အ၊ပံး(ရ)ဖင့် ဦးညွှတ်(ရ)ပီး သူ့နေရာသို့ (ရ)ပန်လာခဲ့သည်။ သည်တော့မှ ခင်လွမ်းက သူ့အဖွဲ့သားများနှင့် ပရိသတ်ကို တစ်ဦးချင်း မိတ်ဆက်ပေးသည်။ အလွန် အောင်(ရ)မင်သည်ဟု မဆိုသာသော်လည်း သူတို့၏ ပွဲဦးသည် မျက်နှာပန်း လှခဲ့လေ(ရ)ပီ။ ခင်လွမ်းသည် သူတို့၏ ယခုည အစီအစဉ်များ၊ နောက်ည အစီအစဉ်များကို အသံအေးအေး(ရ)ဖင့် ကြေ(ရငါရင်း တစ်စုံတစ်ရာကို စဉ်းစားနေသည်။ စောစောက သူ့ကိုယ်သူ မိတ်ဆက်ပေးရာတွင် သူ ဘယ်လို ေ(ရပါလိုက်မိလေသလဲ။ ‘ကျွန်မ ခင်လွမ်းဝေပါရှင်၊ လိဒ်ဂစ်တာ တီးပါတယ်’ ဒါပဲလား။ နောက်ထပ် ဘာများ ေ(ရပါလိုက်မိသေးသလဲ။ မေမေ့နာမည်ကို ထည်ေ့(ရပါမိသလား။ မေ(ရပါမိဘူးလား။ စဉ်းစားလို့ မရ (ရ)ဖစ်နေလေသည်။ အိပ်ရေးပျက်သ(ရ)ဖင့် ခေါင်းထဲမှာ မကြည်လင်။ ပထမဆုံးအကြိမ် စင်ပေါ်တက်ရချိန်မှာ မေမေ့ကို သတိမရသင့်ဘူး လား။ (ရ)ပီးတော့ မေမေ့နာမည်ကို ချန်လှပ်ထား(ရ)ခင်းသည် ခင်လွမ်း မှာ အ(ရ)ပစ်ရှိနေသလား။ ခင်လွမ်း မာနကြီးလွန်းရာများ ကျလေ သလား။ သတ္တိကြောင်လွန်းလေသလား။ မေမေ့ကို မရိုသေမလေးစား လို့ မဟုတ်ဘဲ မေမေ၏ အရိပ်အောက်မှ လွတ်ေ(ရ)မာက်စွာ အောင်(ရ)မင် လို(ရ)ခင်းသည် ခင်လွမ်း တရားသည်လား။ သို့သော် ခင်လွမ်း၏ အနုပညာပါရမီသည် မေမေနှင့် မည်သို့မျှ သက်ဆိုင်(ရ)ခင်းမရှိဟု ေ(ရပါရမှာ ခက်လေသည်။ (ရ)ပီးတော့ သမီးအပေါ် အလွန်(ရ)ဖစ်စေချင်သော မေမေ့ကို သတိတရ ဂါရဝ မ၊ပသင့်ဘူးလားကွယ်။ တူးတူးသည် ခင်လွမ်းကို အံ့သြနေလေသည်။ ခင်လွမ်းသည် စိတ်လှုပ်ရှားလွယ်သူ မဟုတ်ဟု သူထင်တာ မှားနေ(ရ)ပီလား။ တူးတူး နာမည်ကို ကြေ(ရငါသ(ရ)ဖင့် ပရိသတ်ဘက်ကို လှည့်(ရ)ပီး အရိုအသေ ပေးလိုက်သည်။ သူကိုယ်တိုင် ရေးစပ်သော သီချင်းဟု ကြေ(ရငါလိုက် တော့ ယောကျ်ားလေးတွေဘက်မှ ခပ်လှောင်လှောင် အော်သံ ကြားရသည်။ ခေါင်းကို သပ်မဖော်နိုင်ဘဲ အော်ဂင်တီးရင်း သီချင်းဆိုရတော့ ပရိသတ်က သူ့ကို ရေဒီယိုအဆိုတော် ယဉ်နွယ်ဦးမှန်း သတိမရကြ။ သို့သော် တူးတူးသည် သူ့သီချင်းကို သူ ခံစားမှုအ(ရ)ပည့်သွင်း၍ ဆိုသည်။ သီချင်း၏ ဒုတိယပိုဒ်မှာ အစီအစဉ်ာတိုင်း ာဖွဲ့သားအားလုံး ဝင်ဆိုကြ၍ ၊မိင်ဆိုင်သွားသည်။ တူးတူး၏ ဟန်သည်လည်း ပို၍ တက်ကြွ(ရ)ပီး လှလှပပ ကြော့ကြော့မော့မော့ (ရ)ဖစ်လာသည်။ တူးတူး၏ သီချင်းသံလေးသည် ချစ်စရာ (ရ)မူးကြွသော ဂီတသံ(ရ)ဖင့် သကြင်္န်နှစ်ဦး နှင့် လိုက်ဖက်သွားလေသည်။ ကလဲရာသည် ထင်တာထက်ပို၍ အောင်(ရ)မင်သည်။ ဂစ်တာ တီးရင်း သီချင်းဆိုရာတွင် လှလှပပ ကြော့ကြော့မော့မော့ရှိလှသည်။ သတ္တိတွေ မည်သို့များ မွေးဖွားလိုက်သလဲ မသိ။ အမှားအယွင်း နည်းလှသည်။ သီချင်းတိုက်စဉ်က အားမရကြသော်လည်း ယခုတော့ သန ္တာ့နီးပါးလောက် (ရ)ဖစ်ေ(ရ)မာက်တာ(ရ)မင်ရ၍ အားလုံး ဝမ်းသာကြ ရသည်။ ကလဲရာကိုယ်တိုင်ကတော့ ကျိတ်၍ မျက်ရည်ကျလောက် အောင်ပင် စိတ်လှုပ်ရှား ဝမ်းသာမိရတော့သည်။ သန ္တာနှင့် တစ်ပုဒ်စီ(ရခါး(ရ)ပီး ဆိုသွားရာ သူတို့က ကြား(ရ)ဖတ် အစီအစဉ်လောက်သာ ရှိသည်။ သည်ကြားထဲမှာ အကပဒေသာ ကြားညှပ်ထည့်သ(ရ)ဖင့် သူတို့ နားကြရသည်။ ‘မမခင်လွမ်း နေမကောင်းဘူးလား’ သူတို့ နားနေစဉ် ကလဲရာက တိုးတိုးမေးသည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ သီချင်းဆိုလို့ (ရ)ဖစ်ပါ့မလား မသိဘူး’ ခင်လွမ်းက အသံအက်အက်(ရ)ဖင့် ေ(ရပါသည်။ ‘အို မလုပ်ပါနဲ့ မမရယ်၊ ကလဲရာ(ရ)ဖင့် ဒီည ဘယ်လိုပျော်မှန်း မသိဘူး၊ အမိုးတို့ အပါးတို့ကို လိုက်မလာနဲ့လို့ ေ(ရပါမိတာ မှား လိုက်တာ၊ မမခင်လွမ်း မဆိုဘဲ မနေပါနဲ့နော်’ ကလဲရာသည် တူးတူးဆီကို တိုးတိုးတိတ်တိတ် သတင်းပို့ လိုက်လေသည်။ ‘သူ နေကောင်းပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် စိတ်ထိခိုက်နေတာ (ရ)ဖစ်ရမယ်’ တူးတူးက တိုးတိုးေ(ရပါသည်။ ‘သီချင်းဆိုအောင် ေ(ရပါပါဦး’ ‘သူ ဆိုမှာပါ’ အချိန်အား(ရ)ဖင့်တော့ ညဥ့် တစ်နာရီမှာ သူတို့ ပွဲသိမ်းမည်။ လိုအပ်သည့် အချိန်များကို သန ္တာက လှလှပပ(ရ)ဖည့်စွမ်းပေး သွားသည်။ သန ္တာသည် ခေတ်စားသည့်သီချင်း တော်တော်များများ ကိုလည်း ရသည်။ သူတို့ အရန်အ(ရ)ဖစ် တိုက်ထားသော သီချင်းများ ကိုပါ (ရ)ဖည့်သုံးသွားရသည်။ ခင်လွမ်းပဲ ကျန်သည်။ ခင်လွမ်းကို တူးတူးက ပါးစပ်(ရ)ဖင့် မေ(ရပါဘဲ မျက်လုံးများ(ရ)ဖင့် လှမ်းကြည့်သည်။ ခင်လွမ်းက ခေါင်း ညိတ်(ရ)ပသည်။ နောက်ဆုံး ခင်လွမ်းအလှည့်ကို မလွဲမသွေရောက်ခဲ့(ရ)ပီ။ ခင်လွမ်း ဆိုမည့် သီချင်းသည် သူ့အ၊ကိက် တေးရေးသမားလူမော်၏ သီချင်း (ရ)ဖစ်သည်။ ခင်လွမ်း အသံအက်အက်(ရ)ဖင့် လိုက်ဖက်မည့် သီချင်း (ရ)ဖစ်၏။ အမေရိကန် ကျေးလက်သီချင်းဆန်သည်။ ပရိသတ် နားစွဲ နိုင်သည်။ ခင်လွမ်းသည် မိုက်ကရိုဖုန်းရှေ့ကို တစ်လှမ်းတိုးထွက်လာ သည်။ ‘အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်၊ အခု ကျွန်မတို့ ဆက်လက် (ရ)ပီး ဖျော်ေ(ရ)ဖမယ့် အစီအစဉ်အရ သီဆိုမှာက ကျွန်မ ခင်လွမ်းဝေ (ရ)ဖစ်ပါတယ်’ ထုံးစံအတိုင်း ယောကျ်ားလေး ပရိသတ်ဆီမှ ခပ်လှောင်လှောင် အော်သံ ကြားရသည်။ ခင်လွမ်းသည် ခေတ္တရပ်နားနေ၏။ ပရိသတ်(ရ)ငိမ်သွားမှ လေသံ အေးအေး(ရ)ဖင့် ဆက်ေ(ရပါသည်။ ‘ကျွန်မတို့အဖွဲ့ဟာ ဂီတဝါသနာရှင် မိန်းကလေး တစ်စုရဲ့ ၊ကိးပမ်းမှုနဲ့ပေါ်ထွက်လာရပါတယ်၊ ခုဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ပွဲဦးထွက် ေ(ရ)ခလှမ်းပဲ (ရ)ဖစ်ပါတယ်။ အားပေးကြတဲ့ ဂီတချစ်သူအပေါင်းကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်၊ ယခု ကျွန်မ ခင်လွမ်းဝေဟာ ကွယ်လွန်သွားတဲ့ အဆိုတော် စိုးသီတာဝေရဲ့ သမီး ’ ခင်လွမ်း၏ အသံသည် သိသိသာသာ တုန်ယင်နေ၏။ ပရိ သတ်လည်း (ရ)ငိမ်သက်သွားသည်။ တူးတူးသည် ခင်လွမ်းကို အံ့သြစွာ လှမ်းကြည့်သည်။ ခင်လွမ်း၏အတွင်းစိတ်ကို တူးတူး သိနေတာ ကြာ(ရ)ပီ။ ခင်လွမ်းသည် သူ့အမေနာမည်ကို ထုတ်ဖော်ကြေ(ရငါမည် မဟုတ်ဘူး ထင်ထားခဲ့သည်။ ယခု ခင်လွမ်းသည် သူ့အမေနာမည်ကို ဖွင့်ဟခဲ့(ရ)ပီ။ ခင်လွမ်း၏ရင်မှာ မာနထက် နှလုံးသားက အနိုင်ယူခဲ့(ရ)ပီ။ ခင်လွမ်းရယ် မင်း မှန်ပါတယ်၊ မင်းရဲ့ ၊ကိးစားမှုဟာ တသီးတ(ရခါး အောင်(ရ)မင်ရမှာပါ။ သည်လိုပဲ အောင်(ရ)မင်တဲ့ အနုပညာရှင်တွေ တပုံတပင်ပါ။ တူးတူး စိတ်ထဲက အားပေးမိ၏။ ခင်လွမ်းသည် ပရိသတ်၏ အသည်းနှလုံးကို ဆုပ်ကိုင်သွားမိ (ရ)ပီ။ ညသည် ပို၍ တိတ်ဆိတ်သွားသည်။ လူတွေ၏ တီးတိုးစကားသံ တွေလည်း တိတ်သွားသည်။ ခင်လွမ်း၏ အသံအက်အက်သည် ညဥ့်ယံကို ဖောက်၍ ထွက်ခဲ့(ရ)ပီ။ သူတို့၏ ဂီတသံသည် ပို၍နက်ရှိုင်းစွာ (ရ)မည်ဟီး ထွက်ပေါ်လာသည်။ တူးတူးတို့တော့ လူတစ်စုရဲ့ နှလုံးသားကို ဆုပ်ကိုင်နိုင်ခဲ့ကြပါ သည်။ မကြာမီ သည်ထက် ကျယ်(ရ)ပန့်သော ဂီတကမ္ဘာမှာ ပါဝင် လှုပ်ရှားကြရတော့မည်။ တူးတူးသည် ဝမ်းေ(ရ)မာက်လွန်း၍ မျက်ရည် များ ဝဲလာသည်။ အားလုံး တက်ကြွစွာ လှုပ်ရှားတီးခတ်ကြသည်။ အို သည်လို စိတ်ပါလက်ပါ တီးခတ်ရတာမျိုး နောင်တစ်ချိန်မှာတောင် (ရ)ပန်ရ နိုင်ပါတော့မလား။ ဂီတသံကို ရုတ်တရက် ရပ်တန့်အဆုံးသတ်လိုက်ချိန် ပရိသတ် ၏ သြဘာသံသည် နက်မှောင်သော ကောင်းကင်ယံသို့ လျှံတက် ခဲ့လေ(ရ)ပီ။ ‘အားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင်’ ခင်လွမ်း၏ အသံသည် အေးချမ်းတည်(ရ)ငိမ်သွားလေ(ရ)ပီ။ နှုတ်ဆက်တေးဂီတကို အစွမ်းကုန် တီးခတ်ကြ၏။ မည်းမှောင်သော ကတ္တရာလမ်းပေါ်မှာ ပရိသတ်၏ ေ(ရ)ခသံတွေ စဲသွားချိန်ဝယ် ခင်လွမ်းတို့ တစ်ဖွဲ့သားလုံး၏ ကျေနပ်ပီတိ အ၊ပံး တွေသည် မိုးကောင်းကင်အနှံ့ ပျံ့နှံ့၍ပင် နေလေ(ရ)ပီကော။ + + + (ရပါမှောင်သော ကောင်းကင်ထက်မှာ ကြယ်ပွင့်ငယ်လေးတွေ တလက် လက် တောက်ပလင်းလက်၍ နေလေသည်။ [ သေ(ရ)ပတေးမဂ(င)ဇင်း၊ ဒီဇင်ဘာ၊ ၁၉၈၃ ] ထိုနေ့က မီးမလာပါ မိုးတိမ်လွင့်သော် မုန်တိုင်း(ရ)ငိမ်မည် ၁၆၀ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇ ၈ ၉ ၁၀ ၁၁ ၁၂ ၁၃ ၁၄ ၁၅ ၁၆ ၁၇ ၁၈ ၁၉ ၂၀ ၂၁ ၂၂ ၂၃ ၂၄ ၂၅ ၂၆ ၂၇ ၂၈ ၂၉ ၃၀ ၃၁ ၃၂ ၃၃ ၃၄ ၃၅ ၃၆ ၃၇ ၃၈ ၃၉ ၄၀ ၄၁ ၄၂ ၄၃ ၄၄ ၄၅ ၄၆ ၄၇ ၄၈ ၄၉ ၅၀ ၅၁ ၅၂ ၅၃ ၅၄ ၅၅ ၅၆ ၅၇ ၅၈ ၅၉ ၆၀ ၆၁ ၆၂ ၆၃ ၆၄ ၆၅ ၆၆ ၆၇ ၆၈ ၆၉ ၇၀ ၇၁ ၇၂ ၇၃ ၇၄ ၇၅ ၇၆ ၇၇ ၇၈ ၇၉ ၈၀ ၈၁ ၈၂ ၈၃ ၈၄ ၈၅ ၈၆ ၈၇ ၈၈ ၈၉ ၉၀ မိုးတိမ်လွင့်သော် မုန်တိုင်း(ရ)ငိမ်မည် (ုေံ ) ဠုနဂ ဆတုရယ​၃ [] (ုေံ ) ဠုနဂ ဆတုရယ​၃ [] မိုးမိုး (အင်းလျား) မဂ(င)ဇင်းဝတ္ထုရှည်များ ၂ မိုးမိုး (အင်းလျား) မဂ(င)ဇင်းဝတ္ထုရှည်များ ၂ ၃၁၆ ၃၁၇ ၃၁၈ ၃၁၉ ၃၂၀ ၃၂၁ ၃၂၂ ၃၂၃ ၃၂၄ ၃၂၅ ၃၂၆ ၃၂၇ ၃၂၈ ၃၂၉ ၃၃၀ ၃၃၁ ၃၃၂ ၃၃၃ ၃၃၄ ၃၃၅ ၃၃၆ ၃၃၇ ၃၃၈ ၃၃၉ ၃၄၀ ၃၄၁ ၃၄၂ ၃၄၃ ၃၄၄ ၃၄၅ ၃၄၆ ၃၄၇ ၃၄၈ ၃၄၉ ၃၅၀ ၃၅၁ ၃၅၂ ၃၅၃ ၃၅၄ ၃၅၅ ၃၅၆ ၃၅၇ ၃၅၈ ၃၅၉ ၃၆၀ ၃၆၁ ၃၆၂ ၃၆၃ ၃၆၄ ၃၆၅ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် မင်းသီတာ သို့မဟုတ့့် ထိုနေ့က မီးမလာပါ ‘အဲဒီနေရာက ကူးလို့မရဘူး၊ ဟိုနားက ကူးရမယ်’ သူငယ်ချင်း စိမ်း ဆွဲခေါ်ရာသို့လိုက်ခဲ့ရင်း (ရ)မရီသည် ဆေး မ(ရ)ပယ့်တ(ရ)ပယ် (ရ)ဖစ်နေသော မျဉ်းကျားဝါဝါကို လှည့်ကြည့် လှည့်ကြည့် လုပ်နေမိသေး၏။စိမ်းက တစ်လနှစ်လနေမှ ရန်ကုန် တစ်ခေါက် ရောက်သည်ဆိုသော်လည်း အရာရာကို သိနေပါလားဟု အထင်ကြီး စိတ်လည်း ဝင်မိလေသည်။ စိမ်းကပဲ သိနေတာလား။ (ရ)မရီကပဲ ဘာကိုမှ မသိနိုင်အောင် (ရ)ဖစ်နေတာလားတော့ မဆန်းဆစ်မိတော့။ ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည် ပါးပါးလျားလျား၊ ေ(ရ)ခသလုံးမှာ သနပ်ခါး အဖွေးသားနှင့် လမ်း(ရ)ပ ရဲမေလေးက ကားတွေကို တားပေးမှ စိမ်းက (ရ)မရီလက်ကိုဆွဲ(ရ)ပီး ဗိုလ်ချုပ်ဈေးဘက်ကို ကူးသည်။ ကသည်နေရာက ကူးတော့လည်း ပိုအဆင်ေ(ရ)ပသား။ မိန်းမလှတို့ ကျက်စားရာ အရပ်ဟု တင်စားကြသော ဗိုလ်ချုပ်ဈေးကြီး၏ အလယ်ဗဟိုတည့်တည့် သို့ ဆိုက်ဆိုက်၊မိက်၊မိက် ရောက်လေသည်။ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူ ဘဝတုန်းက ဗိုလ်ချုပ်ဈေးသို့၊ ရုပ်ရှင်ရုံ တို့ ဆိုသည်မှာ အားလပ်ချိန်တိုင်း ကျင်လည်ကျက်စားရာ နေရာများ (ရ)ဖစ်ခဲ့ဖူးပါ၏။ အပူအပင်ကင်းသောဘဝမှာ ဘယ်နေရာကို သွားရ သွားရ လွတ်လပ်ပျော်ရွှင်ကာ သာယာလှပ၍ နေ၏။ အပေါင်းအသင်း များနှင့် ဆံညှပ်လေးနှစ်ချောင်း၊ နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေးတစ်တောင့်ကို အကြောင်း၊ပကာ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးမှာ လှည့်ပတ်(ရ)ပီး ရှောက်သီးသုပ်နှင့် ကြာဆံဟင်းခါး စားရသည်ကိုပင် စိတ်ကြည်မွေ့၍ နေခဲ့ဖူးလေ၏။ လုံချည်စိမ်းသုံးထည်၊ အကျင်္ီ(ရ)ဖူ လေးထည်ခန့်ကို လည်ပတ် အောင် ဝတ်နေရသော ကျောင်းဆရာမဘဝ။ ကလေးသုံးယောက်ကို ကျောင်းစရိတ်ဖူလုံအောင်၊ စာမေးပွဲ မှန်မှန်အောင်အောင် ၊ကိးပမ်း (ရ)ဖည့်ဆည်းပေးနေရသည့်ဘဝ။ လခသုံးရာကျော်ရသော ခင်ပွန်းသည် နှင့်အတူ တွက်ချက်သုံးစွဲနေရသော ဘဝတွင် စနေနေ့ ဗိုလ်ချုပ်ဈေး ရှုခင်းနှင့် ကွေကွင်းခဲ့ရသည်မှာ ကြာလေ(ရ)ပီ။ တစ်ခါက သူငယ်ချင်း ကျောင်းဆရာမက အဖော်ခေါ်သ(ရ)ဖင့် ကျောင်းမှဆင်း(ရ)ပီး ကြိမ်(ရ)ခင်းတစ်ဘက်ဆွဲကာ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးထဲ ရောက်ခဲ့ရ၏။ ဝါသနာရှိရင်းစွဲမို့ အလှကုန်တွေရောင်းသော ဆိုင်ရှေ့မှာ ခပ်ကြာကြာ ငေးကြည့်နေမိသည်။ ပေါင်ဒါ၊ မိတ်ကပ်ကလည်း မဝယ်တာကြာ(ရ)ပီ။ သူငယ်ချင်းက လက်ကိုင်ပဝါနှစ်ထည်ကို ဈေးဆစ် ၍နေစဉ် တစ်ချိန်က ခုံမင်နှစ်သက်စွာ သုံးစွဲခဲ့ဖူးသော မက်စ်ဖက်တား နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေးတောင့်ကို မျက်စိကျလာ၏။ ‘အဲဒီ နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေးဘူးလေး ခဏ(ရ)ပပါ’ အရောင်က (ရ)မရီ၊ကိက်သော လိမ္မော်ရောင်ဖျောဖျော့။ ငွေစု ငွေချေးက လဆန်းရက်ကမှ ထုတ်ချေးထားသော ငွေငါးရာကို သတိရသည်။ ‘(ရ)မအတွက် အကျင်္ီစလေးဘာလေး ဝယ်ပါဦး’ဆိုသော မောင့်စကားကိုလည်း ကြားယောင်လိုက်သည်။ ကလေးတွေအတွက် ဖိနပ်ဖိုးတွေ၊ အကျင်္ီဖိုးတွေကိုလည်း စိတ်တွက်(ရ)ဖင့် နုတ်လိုက်သည်။ ‘အဲဒါ ေ(ရခါက်ဆယ့်ငါးကျပ်’ ဈေးသည်က ရှိုးကေ့စ်ထဲကို လက်လှမ်းဖို့ပင် စိတ်မကူးဘဲ (ရ)မရီ၏ ယူနီဖောင်းစိမ်းကို မျက်စိထောင့်ကပ်ကြည့်ကာ ခပ်လေးလေး ဆိုသည်ကို (ရ)မင်ရတော့ ရင်ထဲက အောင့်တောင့်တောင့် (ရ)ဖစ်သွား၏။ သို့သော် ေ(ရခါက်ဆယ့်ငါးကျပ်ဟူသော အသံကြောင့် မျက်နှာပျက်သွား မိသည်မှာလည်း အမှန်ပင်။ ဈေးသည်ကလည်း ယူမလားဟု ထပ်မမေး။ (ရ)မရီကလည်း (ရ)ပန်မကြည့်(ရ)ဖစ်တော့ပေ။ ဗိုလ်ချုပ်ဈေး၏ အလယ်ဗဟိုတည့်တည့်မှာ လမ်းကို ပိတ်ဆို့ မတတ် ရပ်နေ၊ ထိုင်နေကြသော လူငယ်လေးတွေကို ရှောင်ရှား(ရ)ပီး ရုံထဲ ဝင်ခဲ့ရ၏။ (ရ)မရီ ယူနီဖောင်းနှင့် မဟုတ်သည့်တိုင် အကျင်္ီပုံက ရိုးသည်။ ဆံပင်ပုံစံကလည်း ခေတ်မမီ။ လက်ကိုင်အိတ်၊ ထီး၊ ဖိနပ်ကအစ စိမ်းနှင့် တ(ရခါးစီ (ရ)ဖစ်၍နေလေသည်။ ထို့ကြောင့်ပင်လား မသိ။ အသက်အရွယ်ချင်းအတူတူ စိမ်းကို လူတွေက လှည့်ကြည့် ကြသည်။ စိမ်းက (ရ)မရီထက် တစ်လ နှစ်လကြီးသော်လည်း ဆံပင်ကို ခေတ်မီမီ အတို(ရ)ပတ်၍ ကောက်ထားသည်။ (ရ)ပည့်၊ဖိးသော ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်မှာ နိုင်ငံ(ရခါး ဘလောက်စ်နှင့်၊ ပါတိတ်လုံချည်နှင့် ဖိနပ်က တစ်မိုက်ခန့် (ရ)မင့်သေးသည်။ လက်ကိုင်အိတ်က ဘယ်လောက် တန်သည်လည်း (ရ)မရီ မသိ။ ေ(ရ)ခသည်းလက်သည်း အရှည်ထားနိုင်၏။ ဘွဲ့ရ(ရ)ပီးကတည်းက မန ္တလေးမှာ အေ(ရ)ခချ နေထိုင်သော်လည်း ရန်ကုန်သူ တစ်ပန်းရှုံးသည်။ ကျောင်းမှာတုန်းကတော့ စိမ်းနှင့် (ရ)မရီသည် အတွဲညီလှသည် မဟုတ်။(ရ)မရီက စာဂျပိုးတွေနှင့် တွဲတတ်၍ စိမ်းက (ရ)မရီကို ကြည့်မရ သလို (ရ)မရီကလည်း သံရုံးဧည့်ခံပွဲတွေကို အကြောင်း(ရ)ပ(ရ)ပီး လုပ်တတ် သော ကပွဲတွေမှာ စိမ်းလိုက်ပါတတ်တာ သိရ(ရ)ပီး ခပ်ရှောင်ရှောင် နေခဲ့ကြသည်။ ရတနာဆောင်မှာ စိမ်းသည် ထင်ရှား၏။ (ရ)မရီကတော့ အညာသူချင်းအတူတူ ငွေကြေးနောက်ခံချင်း ကွာ(ရခါးသည့် စိမ်းကို ဘယ်နေရာမှာမှ မယှဉ်သာခဲ့ပေ။ အံ့သြစရာကောင်းသည်မှာ စိမ်းသည် ကျောင်းမှ ထွက်လာ (ရ)ပီးသည့်နောက်ပိုင်း (ရ)မရီဆီကို အဝင်အထွက် များလာ(ရ)ခင်းပင်။ (ရ)မရီသည် ကျောင်းကတည်းက တွဲလာခဲ့သော မောင်နှင့် အိမ်ထောင် ကျသည်။ မွေးဇာတိ(ရ)ဖစ်သော စစ်ကိုင်းကို (ရ)ပန်မရောက်(ရ)ဖစ်တော့။ စိမ်းက သူ့အိမ်ကလည်း သဘောတူ၊ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း သဘော ကျသော ကိုမောင်မောင်ဦးနှင့် လက်ထပ်သည်။ သူတို့နှစ်ယောက်လုံး ကုန်သည်ကြီ မျိုးရိုးများ (ရ)ဖစ်ကြသည်။ ယခုလည်း အရောင်းအဝယ် လုပ်ငန်းများ(ရ)ဖင့် စီပွါး(ရ)ဖစ်ကြ၏။ မထင်မှတ်သော တစ်နေ့မှာပင် စိမ်းသည် (ရ)မရီဆီကို ဆိုက်ဆိုက် ၊မိက်၊မိက် ရောက်လာသည်။ ကလေးနှစ်ယောက် မွေး(ရ)ပီးသော စိမ်း သည် အနည်းငယ် ဝလာသည်ကလွဲ၍ ကျောင်းတုန်းကလိုပင် လှဆဲ။ လက်ဆောင်တွေ တထုပ်တပိုင်းနှင့် လာလည်သော စိမ်းကို (ရ)မရီတို့မိသားစုက အံ့သြဝမ်းသာစွာ ၊ကိဆိုခဲ့ကြသည်။ စိမ်းသည် ရန်ကုန်လာလျှင် စခန်းသာတို့၊ သမ္မတဟိုတယ်တို့မှာ တည်းသည်။ ဇနီးမောင်နှံနှစ်ယောက် အတူတည်းခိုသော်လည်း စိမ်းက သူငယ်ချင်း နှင့်သာ ဟိုဟိုဒီစီ သွားချင်သည်တဲ့။ (ရ)ပီးတော့ စိမ်းသည် ပစ္စည်းဥစ္စာ ချမ်းသာလာ၍ တစ်ဘက်က (ရ)ပည့်စုံသော်လည်း အပေါင်းာသင်းနှင့် ပတ်သက်လျှင် ယုံကြည်စိတ်ချရသူ ပါးလျားသည်ကို ထုတ်ဖော် ေ(ရပါလာ၏။ ‘လူတွေက ကိုယ့်ထက်သာရင် မနာလိုသူတွေက များတယ်’ (ရ)မရီသည် သူ့အတွက် အန ္တရာယ်မရှိ၊ စိတ်ချယုံကြည်ရမည်ဟု ကိုးစားပုံရသည်။ ရန်ကုန်ရောက်လျှင် (ရ)မရီဆီကိုသာ ေ(ရ)ပးလာတော့ သည်။ ကျောင်းတုန်းက ပွေဘော်ပွေဘက်တွေ။ ယခုအခါ အရာရှိ ကတော်၊ ဆရာဝန်ကတော်၊ စိန်ပွဲစား၊ အိမ်ပွဲစားတွေနှင့် အလွမ်းသင့်ပုံ မရတော့ပေ။ သူ့အရောင်အဝယ်ကိစ္စ၊ အတွင်းရေး၊ အ(ရ)ပင်ရေးများအတွက် (ရ)မရီကိုသာ အဖော်၊ပ တိုင်ပင်လေသည်။ (ရ)မရီကလည်း ဘာမျှ မကူညီနိုင်စရာ အကြောင်းမရှိ။ စိမ်းအတွက် တစ်(ရပါးတစ်ချပ်မျှလည်း ဧည့်ထောက်ခံ(ရ)ပီး ကုန်ကျစရာမလို။ စိမ်းကသာ လိုသမျှထက် ပိုကာ ပေးကမ်းသွားသည်မို့ ကျေးဇူးတင် အားနာ၍ မဆုံးနိုင်အောင် ရှိရသည်။ ယခုလည်း ဗိုလ်ချုပ်ဈေး မရောက်တာကြာလို့ လိုက်ခဲ့ပါ ဆိုတော့ (ရ)မရီမှာ လကုန်ရက်မို့ အိမ်သုံးစရိတ် အစိတ်ပင် (ရ)ပည့်အောင် မရှိသော်လည်း ချက်ချင်း အဝတ်အစားလဲ၊ (ရ)ခစ်(ရ)ခစ်ချုပ်ချုပ် စုထား သော ငွေလေးတစ်ရာကို ကောက်ထည့်(ရ)ပီး ကောက်ကာငင်ကာ လိုက်လာခဲ့ရသည်။ (ရ)မရီနှင့် စိမ်းကတော့ ရွှေဟသင်္ာနှင့် ကျီးကန်း သဖွယ်တည်း။ သို့သော် (ရ)မရီမှာ သိမ်ငယ် အားငယ်(ရ)ခင်း မ(ရ)ဖစ်မိ။ သူငယ်ချင်း၏ အလှအပနှင့် (ရ)ပည့်စုံကြွယ်ဝမှုအတွက် ဝမ်းသာပီတိ (ရ)ဖစ်ရသည်။ ‘ဒီဘက်ကသွားမယ် (ရ)မရေ၊ ရွှေဆိုင်ကို ဝင်စရာရှိလို့’ ဗဟိုရုံထဲကို ေ(ရ)ခလှမ်းစ၊ပသော (ရ)မရီသည် စိမ်းဦးဆောင်ရာ အရှေ့ဘက်တန်းသို့ ပါလာခဲ့ရ(ရ)ပန်သည်။ ‘ဘာဝယ်ဦးမလို့လဲ စိမ်းရဲ့’ ‘ဝယ်မလို့မဟုတ်ဘူး၊ ရောင်းမလို့ (ရ)မရေ၊ ဈေးချောင်ချောင် ရလို့ လက်စွပ်တစ်ကွင်း ဝယ်ထားတာ အိမ်ကလူတောင် မသိဘူး၊ အဲဒါ (ရ)ပန်ရောင်းခဲ့မယ်၊ (ရ)ပီးတော့ ဝယ်ထားတဲ့ပစ္စည်းတစ်ခုလဲ တန် မတန် ဈေး(ရ)ဖတ်ခိုင်းရမယ်’ စိမ်းသည် လခစားမဟုတ်သော်လည်း သူ့အကြံအဖန်နှင့်သူ ငွေဝင်အောင် ရှာတတ်သူ(ရ)ဖစ်၏။ သူခေါ်သွားသည့် ရွှေဆိုင်မှာ နေရာကျဉ်းသော်လည်း နာမည်ကြီးရွှေဆိုင်။ ရန်ကုန်၊မိ့၏ အထက် တန်းလွှာများ ယုံကြည်အားထားရာ။ ‘ဝယ်(ရ)ပီးသားပစ္စည်းကို ဈေး(ရ)ဖတ်ခိုင်းတော့ ဘာထူးမှာလဲ စိမ်းရဲ့’ ‘အို (ရ)မရီကလဲ သိပ်ရိုးတာပဲကိုး၊ မတန်ဘူးထင်ရင် (ရ)မန်(ရ)မန် (ရ)ပန်ထုတ်ပစ်ရမယ်၊ ကိုယ်ဝယ်ထားတဲ့ဈေးထက် ပိုတန်နေရင်လဲ ဈေး(ရ)မှင့်(ရ)ပီး (ရ)ပန်ရောင်းရတာပေါ့ကွ၊ တစ်လောက မိပင်စီရယ် လက်စွပ်တစ်ကွင်း ကိုယ့်ကို အချိုသတ်(ရ)ပီး ရောင်းလိုက်တာ ခံလိုက် ရတာပဲ၊ အတင်း(ရ)ပန်ရောင်းတာတောင် နှစ်ထောင်ရှုံးတယ်’ ပင်စီမှာ စိမ်းနှင့် ဘာသာတူ အတန်းတူ သူငယ်ချင်း(ရ)ဖစ်၏။ ယခု အရာရှိကတော်။ သူကိုယ်တိုင်ကတော့ အလှ(ရ)ပင်ဆိုင်တစ်ဆိုင် ဖွင့်ထားသည်။ ယခင်က အလွမ်းသင့်ခဲ့သူအချင်းချင်း၊ ယခုတော့ ငွေကြေးနှင့်ပတ်သက်၍ စိတ်ဝမ်းကွဲကြလေ(ရ)ပီ။ သို့သော် အပေါ်ယံ အား(ရ)ဖင့်တော့ ပေါင်းဆဲ။ ဝင်ထွက်သွားလာဆဲ။ (ရ)မရီက စိမ်းနောက် တကောက်ကောက်လိုက်ရင်း သူနှင့် အလှမ်းကွာခဲ့(ရ)ပီ(ရ)ဖစ်သော ဗိုလ်ချုပ် ဈေးရှုခင်းကို ငေးမောလာရသည်။ ရွှေဆိုင်သူဌေးက စိမ်းကို သိဟောင်းကျွမ်းဟောင်းများလို ၊ပံးရွှင်စွာ ဆီး၊ကိသည်။ ‘ထိုင်ပါ၊ ဘာအလိုရှိပါသလဲ’ စိမ်းက ဝင့်ဝင့်စားစား(ရ)ဖင့် ရွှေချိန်ခွင်ရှေ့က ကုလားထိုင်မှာ စွေ့ကနဲ ဝင်ထိုင်လိုက်၏။ (ရ)မရီက နောက်နားမှ ခပ်ရို့ရို့။ ‘အဲဒါလေး ကြည့်ပေးစမ်းပါ၊ ဆယ့်ငါးတဲ့ တန်ရဲ့လားလို့’ ဆိုင်ရှင်က မှန်ဘီလူးငယ်ထုတ်ကာ မီးတိုင်အောက်မှာ ထိုး ကြည့်သည်။ လှည့်ပတ်စစ်ဆေးသည်။ စိန်လော့့ကက်သည် မီးရောင် အောက်မှာ အရောင် တဖျတ်ဖျတ်လက်နေ၏။ ‘မဆိုးဘူး တန်ပါတယ်၊ မများပါဘူး၊ ဝယ်မှာလား၊ ရောင်း မှာလား’ ‘ဝယ်(ရ)ပီးသားလေ၊ ဒါလေးတော့ (ရ)ပန်ထုတ်မလားလို့’ စိမ်းက လက်စွပ်တစ်ကွင်းကို ထုတ်(ရ)ပ(ရ)ပန်သည်။ (ရ)မရီသည် အဖိုးတန်ပစ္စည်းတွေ အိတ်ထဲထည့်(ရ)ပီး ရဲရဲဝံ့ဝံ့ လျှောက်သွားနေသော စိမ်းကို အံ့သြ၏။ တစ်ယောက်ယောက်ကများ နောက်ကလိုက်(ရ)ပီး အလစ်သုတ်သွားမှ(ရ)ဖင့်ဟု တွေးပူလာသည်။ ‘ေ(ရခါက်ထောင်လောက်တော့ တန်ပါတယ်၊ ကိုယ်က (ရ)ပန် ရောင်းမယ်ဆိုရင်တော့ ရှစ်လောက် ကိုးလောက် စ(ရ)ပီးခေါ်ပေါ့’ ဆိုင်ရှင်က ကြည့်ရှုစစ်ဆေး(ရ)ပီး ေ(ရပါသည်။ စိမ်းသည် သူ့ ပစ္စည်းတွေကို ပိုက်ဆံအိတ်အတွင်းအိတ်ထဲ (ရ)ပန်ထည့်လေသည်။ ‘ခု ရွှေဈေးက ဘယ်ဈေးလဲ’ ‘လေးထောင့်သုံးရာ၊ ဘာဝယ်ဦးမလဲ၊ ကြည့်လေ’ ‘ဆွဲ၊ကိးလေးတစ်ကုံး အပ်ခဲ့မယ်’ ‘ဘယ်ပုံ၊ကိက်သလဲ၊ ကြည့်ပါ’ ဆိုင်ရှင်က ဆွဲ၊ကိးတွေ လေးငါးကုံး ထုတ်(ရ)ပသည်။ ‘(ရ)မရေ ဘယ်ပုံလေးကောင်းသလဲ၊ ကြည့်ပါဦး’ စိမ်းက လှည့်မေးသ(ရ)ဖင့် (ရ)မရီသည် သူ့မျက်စိထဲမှာတွေ့သော ၊ကိးလေးကို စေတနာ(ရ)ဖင့် ရွေးချယ်ပေးလိုက်လေသည်။ စိမ်းသည် (ရ)မရီေ(ရပါသည့်ပုံအတိုင်း အပ်သည်။ ဘောက်ချာရေး(ရ)ပီး စရန်ငွေ တစ်ထောင်ကို ထုတ်ပေးလိုက်၏။ ‘ကျွန်မက တစ်ရက်နှစ်ရက်နေရင် (ရ)ပန်မှာ၊ မီပါ့မလား၊ မမီ ရင်လဲ ရှေ့လထဲလာမှရွေးမယ်’ ္အမီအောင် ၊ကိးစားပေးပါ့မယ်၊ မမီလဲ နောက်လပေါ့’ စိမ်းတို့နှစ်ယောက်သည် ရွှေဆိုင်မှ ထွက်လာခဲ့ကြ၏။ ပန်းချီ ပန်းပုဆိုင်များကို ကျောခိုင်းခဲ့သည်။ စိမ်းသည် အေရုံဘက်ကို လှည့်ဝင်သည်။ အဝင်အစပ်နားတွင် သဘေင်္ာပစ္စည်းဟု ခေါ်ကြသော ဖိနပ်၊ သားရေအိတ်၊ ဘလောက်စ်တွေရောင်းသော ဆိုင်တွေရှိ၏။ စိမ်းသည် တစ်မိုက်ခန့်(ရ)မင့်သော ဖိနပ်တစ်ရန်ကို နှစ်ရာ(ရ)ဖင့် ဈေးဆစ်၍ ဝယ်လေသည်။ ္အရန်ကုန်ရောက်မှ အကျင်္ီအပ်ရတယ်၊ အကျင်္ီလေးငါးထည် တော့ ချုပ်သွားဦးမှ’ စိမ်းက ဘယ်နေရာမှာ ဘာရနိုင်သည်ကို သိ(ရ)ပီးသား၊ (ရ)မရီက သူ့နောက်က တကောက်ကောက်လိုက်ရ၏။ စိမ်းက ဘီရုံ အကျင်္ီ ချုပ်ဆိုင်တွေကို ကျော်သွားသည်။ ဂါဝန်တွေရောင်းသောဆိုင်ရှေ့မှာ (ရ)မရီက လှည့်ကြည့်လှည့်ကြည့်လုပ်နေသည်ကို (ရ)မင်သွားသည်။ ‘(ရ)မ ဘာလိုချင်လို့လဲ’ ္အသမီးဖို့ ဂါဝန်တစ်ထည်လောက် ဝယ်မလားလို့’ (ရ)မရီရပ်ကြည့်နေသော ဆိုင်မှာ ဂါဝန်တွေ အစီအရီချိတ်ထား သည်။ တစ်ဆိုင်လုံး ဂါဝန်အကျင်္ီတွေ(ရ)ဖင့် (ရ)ပည့်နေလေသည်။ သို့သော် စိမ်းက (ရ)မရီလက်ကို ခပ်တင်းတင်း ဆွဲခေါ်လိုက်သည်။ ‘လာပါ၊ ဂါဝန်ကောင်းကောင်းရှိတဲ့ဆိုင် ကိုယ်(ရ)ပမယ်’ (ရ)မရီသည် ဖော့ရှန် ရောင်စုံလေးတွေ(ရ)ဖင့် မျက်စိပသာဒ(ရ)ဖစ် အောင် ချုပ်ထားသော ဂါဝန်ပုံဆန်းလေးတွေကို နောက်လှည့်ကြည့်ရင်း စိမ်းခေါ်ရာနောက်သို့ ပါသွားရ(ရ)ပန်လေ၏။ စိမ်းခေါ်သွားသည့်ဆိုင်ကိုရောက်တော့ (ရ)မရီ အံ့သြရ(ရ)ပန်လေ သည်။ စောစောက လှသည်ဟု ထင်ခဲ့သော အကျင်္ီလေးတွေနှင့် အသွေးအမွေးချင်းက တ(ရခါးစီပါလား။ စိမ်း(ရ)ပသောဆိုင်မှာ ကလေး အကျင်္ီပုံစံ အမျိုးအမျိုး အရွယ်အစားစားကို တွေ့ရ၏။ စိမ်းက (ရ)မရီ၏သမီးအရွယ်နှင့်တော်မည့် အကျင်္ီလှလှလေး တစ်ထည်ကို ရွေးပေးနေသည်။ ္အအဲဒါ ဘယ်လောက်လဲ’ ‘တစ်ရာ့နှစ်ဆယ်ပါ’ ဈေးသည်က စိမ်းကို တလေးတစားေ(ရ)ဖသည်။ နောက်ထပ် အကျင်္ီတွေကိုလည်း ဆွဲချ(ရ)ပသေးသည်။ (ရ)မရီက စိမ်းလက်ကို လှမ်းဆွဲ ရ၏။ ‘တော်(ရ)ပီစိမ်း၊ မ(ရ)ပခိုင်းနဲ့တော့’ (ရ)မရီသည် သမီးနှင့်လိုက်ဖက်မည့် ထိုအကျင်္ီလေးကို ငွေတစ်ရာ့ နှစ်ဆယ်ပေး၍ မဝယ်နိုင်ပါ။ ‘နေပါဦး(ရ)မရဲ့၊ အိမ်က သမီးတွေအတွက်ပါ တစ်ထည်ဝယ် သွားမလို့၊ နှစ်ထည်ယူမယ် တစ်ရာစီပဲထားနော်’ ‘အို နေ နေ စိမ်း၊ (ရ)မ နောက်မှဝယ်မယ်’ စိမ်းက (ရ)မရီကို လှည့်မကြည့်။ ဈေးသည်နှင့် အလျှော့အတင်း လုပ်နေရသည်။ နောက်ဆုံး တစ်ရာ့တစ်ဆယ်နှင့် ဈေးတည့်ကြသည်။ ‘(ရ)မ ဘယ်အရောင်ယူမလဲ၊ သမီးအတွက်တော့ အဝါလေး ယူမယ်’ ‘ဟင့်အင်း စိမ်းရယ်၊ (ရ)မက ဟိုဆိုင်က ဂါဝန်လေးပဲ ဝယ် မလားလို့’ ဈေးသည်က (ရ)မရီကို မျက်လုံးစွေ၍ ကြည့်လေ(ရ)ပီ။ ‘ယူပါ(ရ)မရဲ့၊ စိမ်းက လက်ဆောင်ဝယ်ပေးချင်လို့ပါ’ ‘အို နေပေစေစိမ်းရယ်၊ စိမ်းပေးတာတွေများ(ရ)ပီ’ ‘မဟုတ်တာကွာ၊ ကဲ နှစ်ထည်လုံးထည့်ပါ’ စိမ်းသည် ရာတန်နှစ်ရွက်နှင့် ဆယ်တန်နှစ်ရွက်ကို ခပ်သွက် သွက် ထုတ်ပေးကာ အကျင်္ီနှစ်ထည်ကို သူ့ဈေးဝယ်အိတ်ထဲ ထည့် လိုက်လေ၏။ (ရ)မရီမှာ စိမ်းကို အားနာလို့မဆုံးနိုင်။ (ရ)မရီက စိမ်းနောက်သို့ အဖော်လိုက်ပါကူညီရ(ရ)ခင်းအတွက် တစ်စုံတစ်ရာ ရကောင်းစေဟု မမျှော်လင့်။ စိမ်းမှာ ယုံကြည်စိတ်ချရ(ရ)ပီး သူ့အပေါ် ေ(ရ)ဖာင့်မတ်စွာ ဆက်ဆံမည့် အဖော်ကောင်းတစ်ယောက် လိုရှာပေမည်ဟု နှလုံးပိုက် ကာ လိုက်နေရ(ရ)ခင်း(ရ)ဖစ်၏။ မရွှေစိမ်းကတော့ ဘာကိုမျှ တွေးမနေ။ ရှေ့မှ ဦးဆောင်ကာ ရွေ့လျားနေ၏။ စိမ်းက သူ ကျွမ်းဝင်(ရ)ခင်း မရှိသည့် နေရာများကို လိုက်လံမှတ်သားနေရသည်။ စီရုံ၏ ဗဟိုလမ်းမပေါ်မှာ ပါတိတ်လုံချည်ဆိုင်တွေ ရှိသည်။ ဆိုင်တိုင်းလိုလိုက စိမ်းကို အရေးတယူ ခေါ်ငင်ကြသည်။ စိမ်းက (ရ)မန်လည်း(ရ)မန် သွက်လည်းသွက်သည်။ ပါတိတ်လုံချည်နှစ်ထည်ကို လည်း ၊ကိက်ဈေးဆစ်၍ ဝယ်လိုက်သေးသည်။ (ရ)ပီးတော့ ဖော့ရှန်တွေ ရောင်းသော ဆိုင်ဘက်ချိုးကာ ပါတိတ်နှင့် လိုက်ဖက်သည့် ဖော့ရှန်စ တွေ ဝယ်သည်။ ‘(ရ)မကော တစ်စလောက် (ရ)ဖတ်ပါဦးလား’ ‘ဟင့်အင်း ဟင့်အင်း၊ နေပေစေ စိမ်း’ ကျောင်းစိမ်းနှင့်တွဲဝတ်ရသော အကျင်္ီအ(ရ)ဖူတွေ ဝါစ၊ပနေ သည်ကို သတိရသော်လည်း စိမ်းနှင့်အတူ ဝယ်၍ မ(ရ)ဖစ်။ ပိုက်ဆံ ထုတ်ပေးလျှင် အားနာရဦးမည်။ စိမ်းသည် နှင်းဆီဘော်ဒီဆိုင်ဘက်(ရ)ပန်လှည့်ကာ ဘရာစီရာ နှစ်ထည်ဝယ်သည်။ (ရ)ပီးတော့ ခါးသေးဗိုက်ချပ်စေသည့် ကော့ဆက် ဘောင်းဘီတစ်ထည် အပ်သည်။ စိမ်းလုပ်သမျှကို (ရ)မရီက အထူး အဆန်းသဖွယ် ငေးမောနေရသည်။ (ရ)ပီးတော့ ေ(ရ)မာက်ဘက်တန်း အပေါ်ထပ်ကိုသွားကာ အကျင်္ီအပ်သည်။ စိမ်းက သူ့ခန္ဓာကိုယ်နှင့် မလိုက်အောင် ဖျတ်ဖျတ်လတ်လတ် နေသော်လည်း (ရ)မရီက မောလာ သည်။ ‘မော(ရ)ပီလား(ရ)မ၊ ကိုယ်မှာလဲ ဒီတစ်ရက်ပဲ ဈေးလာနိုင်လို့ လုပ်ချင်တာလေးတွေ အ(ရ)ပတ်လုပ်နေရတာ၊ လာကွာ၊ အမောေ(ရ)ပ နားရင်း တစ်ခုခုစားရအောင်၊ ကိုယ်လိုချင်တာတွေကတော့ မကုန် သေးဘူး’ ‘ရပါတယ်စိမ်းရယ်၊ စိမ်းလိုချင်တာတွေ စုံအောင်ဝယ်၊ (ရ)မကို အားမနာနဲ့’ အလုအယက် ခေါ်ငင်နေကြသော ရွှေရင်အေးဆိုင်တွေကို (ရ)ဖတ်ကာ လက်သုပ်နှင့် ဟင်းခါးရောင်းသောဆိုင်မှာ ထိုင်ကြသည်။ (ရ)မရီက ဈေးကို တစ်ခါတစ်ရံလာလျှင် လမ်းဘေးမှ အသုပ်ဆိုင်မှာပဲ ဝင်ထိုင်တတ်သည်။ သည်ရုံကြီးထဲမှာ အသုပ်တစ်ပွဲ သုံးလေးကျပ် ပေး(ရ)ပီး မစားနိုင်သည်မှာ ကြာ(ရ)ပီ။ ‘ဟော ကြည့်စမ်း စိမ်း၊ အမယ် (ရ)မရီကော ဘယ်လိုကဘယ်လို အကြောင်းအပေါင်း သင့်လာကြသလဲဟင်’ ဟင်းခါးခွက်ကို လက်နှိုက်စဉ်မှာပင် နောက်က အသံကြား၍ လှည့်ကြည့်လိုက်ရာ ခင်ထားရီကို တွေ့လိုက်ရလေသည်။ ခင်ထားရီ သည်လည်း (ရ)မရီတို့နှင့် အတန်းတူ။ သို့သော် ရန်ကုန်သူမို့ အဆောင် မှာ မနေ။ ၊မိ့ထဲကနေ ကိုယ်ပိုင်ကား(ရ)ဖင့် ကျောင်းတက်သူ(ရ)ဖစ်၏။ ယခုတော့ ကလေးတစ်ယောက်အမေ မုဆိုးမ။ လွန်ခဲ့သည့်တစ်နှစ် ခန့်က သူ့ယောကျ်ား ဆုံးသွားသည်။ (ရ)မရီတို့တောင် အသုဘ လိုက်ပို့ရသေးသည်။ ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နှင့် မုဆိုးမ(ရ)ဖစ်ရသော ခင်ထားရီကို သနား၍ (ရ)မရီပင် မျက်ရည်မဆည်နိုင် (ရ)ဖစ်ခဲ့ရသေးသည်။ သူ့ယောကျ်ားကလည်း ရာထူးအသင့်အတင့်ရှိသူတစ်ယောက်ဆိုတော့ ခင်ထားရီတစ်ယောက် အတော်လေး အေ(ရ)ခအနေပျက်ရှာမှာပဲဟု ထင်ခဲ့မိ၏။ ယခုတော့ ခင်ထားရီကို ကြည့်ရသည်မှာ တောက်တောက် ပပ ေ(ရပါင်ေ(ရပါင်လက်လက် ပို၍ပင် လှနေ နုနေသေးတော့။ ‘ဟေး ခင်ထားရီ၊ မတွေ့ရတာ ကြာပါကောကွာ၊ လာ သူငယ်ချင်း အသုပ်စားရအောင်’ ခင်ထားရီသည် (ရ)မရီဘေးက နေရာလွတ်မှာ ဝင်ထိုင်လိုက် သည်။ သူ့အမူအရာက စိမ်းနှင့် (ရ)မရီ နှစ်ယောက်တွဲလာသည်ကို ဘဝင်ကျပုံမရ။ သည်နှစ်ယောက်က ဘာဆိုင်လို့တုန်းဟု ထင်ပုံရသည်။ စိမ်းက အသုပ်တစ်ပွဲ ထပ်မှာသည်။ ‘စိမ်းတို့ကတော့ လှလို့ ဝလို့ပါပဲလားကွာ၊ ခု ဘယ်မှာလဲ ဟင်၊ မန ္တလေးမှာပဲလား’ ခင်ထားရီသည် (ရ)မရီကိုကျော်၍ စိမ်းသို့ လောကွတ်လုပ်နေ လေသည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ ရန်ကုန်ကိုလဲ မကြာမကြာ ရောက်ပါတယ်၊ မင်းကော ဘာလုပ်နေလဲ’ ‘ကိုယ်လား၊ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးမှာ အ(ရ)မဲရှိတယ်၊ အရောင်းအဝယ် ဆိုပါတော့ ဟင်း ဟင်း’ သူတို့ အချင်းချင်းတော့ ချက်ချင်း နားလည်သဘောပေါက် ဟန်ရှိ၏။ ‘ဒီလိုဆို (ရ)ပီးမှ မင်းကို ပစ္စည်းတစ်ခု (ရ)ပရဦးမယ်’ ‘ဟုတ်လား၊ ကိုယ်လဲ အလုပ်မ(ရ)ဖစ်တာနဲ့ အတော်ပဲ’ လက်သုပ်နှင့် ဟင်းခါးကို ခပ်(ရ)မန်(ရ)မန်ပင် စားလိုက်ကြရလေ ၏။ (ရ)ပီးတော့ ခင်ထားရီ ခေါ်ရာနောက်သို့ လိုက်ကြရသည်။ စား သောက်ဆိုင်တန်းက ထွက်(ရ)ပီး စီရုံဘက်ကို(ရ)ဖတ်တော့ ဆေးပဒေသာ ဆိုင်ရှေ့မှာ လူတွေ ရှုပ်ရှက်ခတ်နေသည်ကို (ရ)မင်ရလေသည်။ မိုးတိုး မတတ်တတ် စကားေ(ရပါသူက ေ(ရပါ၊ ငုတ်တုတ်ထိုင်ကာ ငိုင်သူက ငိုင်နှင့် လူတွေ ကြည့်ရသည်မှာလည်း တစ်စုံတစ်ခုကို တိုးတိုး တိတ်တိတ် ကြံစည်နေသလိုပင်။ ခင်ထားရီကို လှမ်းနှုတ်ဆက်သူက မရှား။ အလုပ်(ရ)ဖစ်မလားဆို(ရ)ပီး လိုက်မေးသူက မေး၏။ စိမ်းကိုလည်း စူးစူးဝါးဝါးကြည့်သူက ကြည့်သည်။ ကျောက်ပွဲစားတွေဟု သိရသော် လည်း (ရ)မရီမှာ သူတို့ရှေ့ လမ်းလျှောက်ရတာကိုပင် ရှိုးတိုးရှန်းတန်း (ရ)ဖစ်ရလေသည်။ ခင်ထားရီသည် အလှကုန်နှင့် သားရေးအိတ်လေးတချို့ ခပ်ကျဲကျဲတင်ထားသော ဆိုင်တစ်ဆိုင်သို့ ခေါ်သွားသည်။ စိမ်း၏ ပစ္စည်းကို တောင်း၍ကြည့်၏။ ‘သူများရောင်းခိုင်းတာပါ ခင်ထားရီရယ်၊ ရောင်းထည် မဟုတ် ဘူး၊ အိမ်ထည်ပဲ၊ ပစ္စည်းသန့်ပါတယ်၊ သူတို့က ကားဝယ်မှာမို့လို့ ထုတ်ရောင်းတာ’ စိမ်းသည် စောစောကပင် ဈေးချောင်ချောင်နှင့်ရလို့ ဝယ်ထား တာဟုေ(ရပါသော လက်စွပ်ကို ထုတ်(ရ)ပလိုက်လေသည်။ (ရ)မရီကို စိတ်မချ၍ စိမ်းက ခင်ထားရီ မသိအောင် လက်ကုတ်လိုက်သည်။ (ရ)မရီမှာ အလိုလိုနေရင်း မျက်နှာပူလာ၍ တစ်ဘက်လှည့်နေရ၏။ ‘သူတို့က ဘယ်လောက်လိုချင်တာလဲ စိမ်းရဲ့’ ခင်ထားရီက လက်စွပ်ကို လှည့်ပတ်ကြည့်ရှု(ရ)ပီး မေး၏။ ‘လိုချင်တာတော့ ရှစ်လောက်ပဲ၊ ကိုယ့်ကိုယုံလို့ ပေးလိုက်တာ၊ ကိုယ်လဲ ပွဲခ မယူပါဘူး စိတ်ချ၊ ခုနစ်ခွဲလောက်ရရင် ကိုယ် ထား ခဲ့မယ်’ ‘ပစ္စည်းကတော့ မဆိုးပါဘူး စိမ်းရယ်၊ ခုနစ်ခွဲတော့ များ တယ်၊ စိမ်းလဲ သံသယရှင်းအောင် ကိုယ် ဈေးကွက်တင်ကြည့်ပေးမယ်’ ခင်ထားရီသည် သူ့သားရေအိတ်ထဲမှ မှန်ဘီလူးငယ်လေးကို ဆွဲထုတ်(ရ)ပီး လက်စွပ်ကို ကြည့်နေ(ရ)ပန်သည်။ ‘ကြည့်ချင်လဲ ကြည့်လေ၊ သိပ်ကြာလို့တော့မ(ရ)ဖစ်ဘူး၊ ဝင်ဒါ မီယာက ကိုယ့်အဒေါ်တစ်ယောက်က မှာထားလို့ သွား(ရ)ပမလားလို့ စိတ်ကူးနေတာ’ ‘စိမ်း ဘယ်မှာတည်းသလဲ’ ‘စခန်းသာမှာ’ ‘ခဏစောင့်နော်၊ ကိုယ် အခု(ရ)ပန်လာခဲ့မယ်’ ခင်ထားရီသည် စိမ်းတို့ကို ထားခဲ့ကာ ခပ်သုတ်သုတ် ထွက် သွား၏။ (ရ)မရီသည် သူတို့နှစ်ယောက်၏ ချိုသာသော စကားလေး တွေကို (ရ)ပန်တွေးနေမိသည်။ သြော် သည့်နောက်ကွယ်မှာ စီပွါးရေး သဘောတွေ၊ အရှုံးအ(ရ)မတ် သဘောတွေ များစွာ ပါနေတာပါပဲလား။ ထို့ကြောင့်လည်း စိမ်းက မည်သူ့ကိုမှ မယုံနိုင်တာ (ရ)ဖစ်ရမည်။ သူ့ အပေါင်းအသင်းတွေ အကြောင်းကို သူသာလျှင် အသိဆုံး (ရ)ဖစ်ပေ လိမ့်မည်။ (ရ)မရီကတော့ ကျောင်းဆရာမ လုပ်နေသည့်တိုင် စကားကို သူတို့လောက် ချိုချိုသာသာ ညှင်းညှင်းသွဲ့သွဲ့ မေ(ရပါတတ်။ စာသင်ရာမှာလည်း ဆန္ဒနှင့် စေတနာကသာ ရှေ့ရောက်(ရ)ပီး ခုနစ်သံချီ လိုက်ရမှ အားရတော့သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတော့လည်း နှုတ်နဲ့ အလုပ်လုပ်ရပါကလားဟု ကောင်းစွာ စကားဆိုတတ်ဖို့ သုဂတော ဂါထာကို ပုတီးစိပ်(ရ)ပီး နှလုံးသွင်းရလေသည်။ နာရီဝက်အကြာတွင် ခင်ထားရီ (ရ)ပန်ရောက်လာသည်။ ‘ကိုယ် ဈေးကွက်တင်ကြည့်တယ် စိမ်းရဲ့၊ အားလုံးက ေ(ရခါက်ပဲ ပေးနေကြတယ်၊ ရွှေဝတ်မုံက ဒေါ်သင်းကြည်ကတော့ သူ့သမီးလေးဝတ်ဖို့ ေ(ရခါက်ခွဲရရင် ယူထားလိုက်မယ်တဲ့’ ္အေ(ရခါက်ခွဲတော့ နည်းတယ်ကွာ၊ ကိုယ်ကလဲ သူများကိစ္စ ဆောင်ရွက်ပေးရတာ၊ ခုနစ်တော့ ရအောင်လုပ်ပေး သူငယ်ချင်းရယ်’ ‘ကိုယ် သေသေချာချာ လိုက်မေး(ရ)ပီး(ရ)ပီ စိမ်းရဲ့၊ ကိုယ်တို့ဆီ ပစ္စည်းတစ်ခုရောက်လာရင် ဈေးကွက် အရင် တင်ကြည့်လိုက်တာပဲ၊ ဈေးမရလို့ (ရ)ပန်သွားရတယ်ဆိုတာလဲ မရှိစေရဘူး၊ ေ(ရခါက်နဲ့(ရ)ဖတ်တာ မများပါဘူး စိမ်းရဲ့၊ ဒါက သူ့သမီးကိုယ်တိုင် ဝတ်မှာမို့ ေ(ရခါက်ခွဲ ပေးတာ၊ တင်ရောင်းရင် ေ(ရခါက်ပဲရမှာပဲ’ ‘အင်းလေ၊ ကိုယ်လဲ ဝင်ဒါမီယာအိမ် အချိန်မရလို့ မသွားတော့ ပါဘူး၊ ခင်ထားရီလဲ စားရအောင် ထားခဲ့ပါတော့မယ်၊ ပွဲခကကော’ ‘ထုံးစံအတိုင်း နှစ်ကျပ်ပါပဲကွာ၊ ကိုယ်လဲ ဒီနေ့တစ်နေ့လုံး ဒီတစ်ခုပဲ (ရ)ဖစ်သေးတာ’ ‘ဒီလိုဆိုလဲ လုပ်လိုက်လေ’ ‘ပွဲခက ဘယ်သူပေးရမှာလဲ’ (ရ)မရီက စိတ်ဝင်စားလာ၍ မေးမိသည်။ ‘စိမ်းက ပေးရမှာ၊ စိန်တွေ ရွှေတွေ ရောင်းရင် ရောင်းသူက ပေးရတယ်၊ အိမ်တွေ တိုက်တွေဝယ်ရင်၊ငှါးရင် ဝယ်သူက ပေးရ တယ်’ ‘တစ်ရာကို နှစ်ကျပ်လား’ ‘ဟုတ်တယ်၊ စိမ်းက ခင်ထားရီကို ပွဲခ တစ်ရာ့သုံးဆယ် ပေးရမယ်၊ ဒါပေမယ့် သူများဝယ်တယ်ဆိုတာလဲ ဟုတ်ချင်မှဟုတ်မှာ ပါ၊ ဒီကောင်မ တစ်ဘက်လှည့်နဲ့ ဆွဲထားတာ (ရ)ဖစ်ရမယ်’ (ရ)မရီသည် အံ့သြနေ၏။ ခင်ထားရီမှာ မုဆိုးမ ဆိုသော်လည်း တစ်နေ့တည်းမှာ ငွေတစ်ရာ့သုံးဆယ်တောင် ဝင်သွားပါကလားဟု တွေ:ခဲ့၏။ ‘ဒါဆိုလဲ ဘာလို့ ရောင်းခဲ့သလဲ စိမ်းရယ်၊ ဝင်ဒါမီယာမှာပဲ သွားရောင်းလိုက်ပါလား၊ ခုနစ်ထောင် ရချင်ရမှာပေါ့’ စိမ်းက ခပ်အုပ်အုပ်လေး ရယ်လိုက်လေသည်။ (ရ)မရီ ပခုံးကို လည်း လှမ်းဖက်သည်။ ‘ဒါကြောင့် ကိုယ် (ရ)မရီကိုချစ်တာ၊ ဒီမှာ၊ ဝင်ဒါမီယာမှာ ဘယ်ကအဒေါ်မှလဲ မရှိဘူး၊ ဘာလက်စွပ်မှလဲ မှာမထားဘူး၊ ဒါကို (ရ)မသာ မသိရှိရမယ်၊ ခင်ထားရီက သိလိုက်သမှ နောလို့၊ ဒါကြောင့် ေ(ရခါက်ခွဲနဲ့ တင်းထားတာပေါ့၊ ကိုယ်ကလဲ ဒီပစ္စည်းကို ငါးထောင်နဲ့ အချောင်ရထားတာ၊ မရောင်းနိုင်စရာ ဘာရှိလဲ (ရ)မရယ်၊ အိမ်(ရ)ပန်ဖို့ မလောပါနဲ့ဦး၊ မင်းရဲ့မောင်တော်ဘုရားက ကိုယ်နဲ့သွားရင် စိတ်ချ (ရ)ပီးသားပါ၊ ကိုယ်တို့ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးကို နောက်ထပ် နှစ်ပတ် သုံးပတ် ပတ်ဖို့ရနေ(ရ)ပီကွ ဟား ဟား၊ မင်းကော ဘာလိုချင်သလဲ ေ(ရပါ’ ‘အို နေပါစေစိမ်းရယ်၊ စိမ်း အ(ရ)မတ်ရတယ်ဆိုလို့ ကိုယ် ဝမ်းသာလိုက်တာ’ ခင်ထားရီသည် ပိုက်ဆံအိတ်ပိုက်ကာ (ရ)ပန်ရောက်လာ(ရ)ပီး စိမ်းကို ရာတန် ေ(ရခါက်ဆယ့်ငါးရွက် ထုတ်ပေးလေသည်။ (ရ)မရီ အံ့သြရ(ရ)ပန်သည်။ သည်ရာတန်တွေကို စောစောက ခင်ထားရီ မှန်ဘီလူးလေးထုတ်စဉ်က (ရ)မင်လိုက်ရသည်ပဲ။ ဒါကို စိမ်းလည်း မ(ရ)မင်ဘဲ နေမည်မဟုတ်။ သို့သော် စိမ်းသည် အ၊ပံးမပျက်ပင် ခင်ထားရီအတွက် ပွဲခကို ထုတ်ပေး(ရ)ပီး တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် ဖက်လှဲတကင်းနှုတ်ဆက်ကာ လမ်းခွဲခဲ့ကြလေ၏။ (ရ)မရီသည် ဗိုလ်ချုပ်ဈေးကြီးအကြောင်းကို နည်းနည်းပါးပါး ရိပ်စားမိလာ၏။ စိမ်းနောက်က တကောက်ကောက်လိုက်ရ(ရ)ပန်သည်။ စိမ်းက အေရုံ အလှကုန်တန်းကို ဝင်သည်။ သူဝယ်နေကျဆိုင်ကို သွားသည်။ ေ(ရခါက်ပေပတ်လည်ခန့် ရှိမည်ထင်ရသော ဆိုင်ခန်း လေးထဲမှာ တန်ဖိုးအား(ရ)ဖင့် မခန့်မှန်းနိုင်သော အဖိုးတန် ပစ္စည်း သေးသေးလေးတွေ (ရ)ပည့်နေလေသည်။ ‘အစ်မကြီး မလာတာကြာ(ရ)ပီနော်၊ ရေမွှေးအကောင်းစား တွေလဲ ထပ်ရောက်တယ်၊ အစ်မကြီးမှာထားတဲ့ ပင်ကရို ၂၇ လဲ ရ(ရ)ပီ’ ‘ဟုတ်လား၊ ဘယ်ဈေးလဲ’ ‘လေးရာအစ်မရဲ့၊ အစ်မလိုချင်တယ်ဆိုလို့ ချန်ထားတာ’ (ရ)မရီ ငေးမောရ(ရ)ပန်သည်။ ကျောင်းတုန်းက ပင်ကရိုမိတ်ကပ် ကို သုံးဖူးသည်။ ယခုတော့ သနပ်ခါးနှင့်ပဲ မိတ်ဖွဲ့(ရ)ပီး ပွဲလေးလမ်းလေး ရှိလျှင် ဟန်းနီး ကရင်မ်ပတ်လေး ဖို့ရ(ရ)ပီ။ မိတ်ကပ်တစ်တောင့်ကို လေးရာဆိုတော့ (ရ)မရီလခ တစ်လခထက် ကျော်နေသည်။ ‘မများလွန်းဘူးလားဟယ်၊ အရင် သုံးရာ့ငါးဆယ်ပဲ ရှိပါတယ်’ ‘နံပါတ် ၂၇က သိပ်ရှားတယ် အစ်မရဲ့၊ ကုမ္ပဏီကလဲ နောက်ထပ် မထုတ်တော့ဘူး’ ‘သုံး(ရ)ပီးသားတော့ မဟုတ်ပါဘူးနော်’ ‘မဟုတ်ပါဘူး ဘူးအသစ်ပါ၊ ရော့ ကြည့်လေအစ်မ၊ သြော် အန်တီ ဘာယူမလဲ လာလေ၊ ဟောဒီကအစ်မကြီး နည်းနည်းလောက် ဖယ်ပေးပါနော်’ နောက်က ဈေးဝယ်သူအသစ် ရောက်လာ၍ (ရ)မရီက ဖယ်ခိုင်း နေပါလားဟု သိရကာ စိတ်ထဲက အောင့်သက်သက်(ရ)ဖင့် ကိုယ်ကို ရို့ပေးလိုက်ရသည်။ အေးလေ ဈေးသည်ဆိုတော့ တကယ်ဝယ်မည့် သူကို လက်လွတ်သွားမှာ စိုးရှာမှာပဲဟု ခွင့်လွှတ်လိုက်သည်။ ကျောင်းဆရာမတစ်ယောက်နှင့် ငွေကြေး(ရ)ပည့်စုံသူတစ်ယောက်၏ တန်ဖိုးကို သည်လိုနေရာမှာ ယှဉ်နေလို့လည်း ရမည်မဟုတ်ပေ။ သည်နေရာသည် ဗိုလ်ချုပ်ဈေးတည်း။ ‘သုံးရာ့ငါးဆယ် ထားကွာ’ ‘ဟာ မလုပ်ပါနဲ့ အစ်မရာ၊ ကြည့်လေအန်တီ ဘာယူမလဲ’ ဈေးသည်သည် နှစ်ဘက်ခွ၍ ဂရုစိုက်နေရရှာလေသည်။ ‘လုပ်မနေနဲ့ သုံးရာ့ငါးဆယ်ပဲ ပေးမယ်၊ ဟိုဘက်က မီကို လိုင်နာလဲ ပေးဦး’ ‘ယာ့ဒလီပေါင်ဒါ ဘယ်လောက်လဲကွယ့်’ တစ်ဘက်က ဝယ်သူ၏ အသံ။ ‘အစ်မ လိုချင် အစိတ်တော့ တိုးပေးအစ်မရယ်၊ မီကိုက လေးဆယ့်ငါးကျပ်ပါ၊ ယူလေအန်တီ ေ(ရခါက်ဆယ့်ငါးကျပ်’ (ရ)မရီသည် ဈေးသည်ကိုကြည့်(ရ)ပီး ခေါင်းထဲမှာ မူးနောက်နောက် (ရ)ဖစ်လာသည်။ စိမ်းကတော့ မိတ်ကပ်ဘူးကို သေသေချာချာ စစ်ဆေး ကြည့်ရှုနေသည်။ ‘အင်းလေ တစ်ဘူးဆိုလဲ လိမ်းရောပဲ၊ အရင်ဘူးက သားက ဆော့(ရ)ပီး ညှစ်ထုတ်လိုက်လို့ (ရ)မရေ ဟဲဟဲ’ စိမ်းက သွားတိုက်ဆေးဘူး အငယ်စားခန့်ရှိသော မိတ်ကပ်ဘူး ကို ယူရင်း ငွေသုံးရာ့ခုနစ်ဆယ့်ငါးကျပ် ထုတ်ပေးသည်။ နောက်ထပ် လိုင်နာဘူးတွေ၊ နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေးဘူးတွေ (ရ)ပခိုင်းသည်။ ဟိုအန်တီ ကြီးကတော့ ကိုယ်လိမ်းပေါင်ဒါဘူးကို ဈေးမတည့်၍ မဝယ်ဘဲ (ရ)ပန်လှည့်သွားသည်။ စိမ်းဝယ်သည့် တစ်ကိုယ်တော် အလှပစ္စည်းတန်ဖိုးက ေ(ရခါက် ရာခန့် ရှိလေသည်။ ‘(ရ)မ မောနေ(ရ)ပီလားဟင်’ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူး စိမ်းရယ်၊ လိုချင်တာ စုံအောင်သာဝယ်ပါ၊ ကိုယ့်ကို အားမနာနဲ့’ ‘သားရေအိတ်လေး တစ်အိတ်လောက် ဝယ်ချင်သေးတယ်’ ‘ဝယ်လေ စိမ်း’ မနက် ၁၀ နာရီလောက်ကတည်းက ဈေးကို ပတ်နေသည်မှာ ယခု ဆယ့်နှစ်နာရီထိုး(ရ)ပီ။ စိမ်းက နောက်ရက်တွေမှာ ဈေးလာဖို့ အချိန်မရှိတော့သည်(ရ)ဖစ်၍ လိုသမျှ ကျုံးဝယ်နေသည်။ သူေ(ရပါသလို ငွေထောင့်ငါးရာကလည်း အ(ရ)မတ် ထွက်နေ(ရ)ပီဆိုတော့ ပို၍ ဝယ်အား ရှိနေ၏။ စိမ်းက အချက်အချာကျသော သားရေအိတ်ဆိုင် သုံးလေး ဆိုင်ကို လှည့်၍ ကြည့်ရှုစုံစမ်းလိုက်သေး၏။ ဘယ်ဟာက (ရ)မန်မာ (ရ)ဖစ်အိတ်၊ ဘယ်ဟာက နိုင်ငံ(ရခါးအိတ်ဆိုတာကို တန်းကနဲသိသည်။ ဈေးစနည်းနာ(ရ)ပီးမှ အေရုံထဲက သားရေအိတ်ဆိုင်ကို (ရ)ပန်ဝင်သည်။ ‘အဲဒီအိတ် ဘယ်လောက်လဲ’ ‘သုံးရာပါ’ (ရ)မရီလည်း သည်သားရေအိတ်မျိုးကို မျက်စိကျနေသည်မှာ ကြာ(ရ)ပီ။ သူများတွေ ကိုင်ထားတာ(ရ)မင်တော့ ခန့်လိုက်တာဟု အောက်မေ့မိသည်။ ကျောင်းက ဆရာမများေ(ရပါ(ရ)ပ၍ အနည်းဆုံး သုံးရာပတ်ဝန်းကျင်မှာ ရှိသည်ဟုလည်း သိထား(ရ)ပီး(ရ)ဖစ်သည်။ စိမ်း ကိုင်ကြည့်တာ (ရ)မင်တော့လည်း သဘောကျမိ၏။ သို့သော် စိမ်းရှေ့မှာ လိုချင်ကြောင်း(ရ)ပလျှင် မသင့်ဟု ယူဆကာ ဘာမျှ မေ(ရပါပဲနေသည်။ ‘နှစ်ရာ့ငါးဆယ်ထားပါ၊ ဈေးကျနေ(ရ)ပီပဲ’ ‘တစ်လောက ကျတာမှန်တယ် အစ်မရေ၊ ခု (ရ)ပန်တက်နေတာ သုံးရာ့နှစ်ဆယ်တောင် (ရ)ဖစ်သွားသေးတယ်၊ အစ်မမို့လို့ ပိုမေ(ရပါ တော့တာ’ တ(ရခါးဆိုင်တွေမှာလည်း ဈေးမေး(ရ)ပီးသားမို့ စိမ်းသည် ထပ်ဆစ် မနေတော့ဘဲ ငွေသုံးရာ ထုတ်ပေးလိုက်လေသည်။ ‘တ(ရခါးအိတ်တွေကော ကြည့်ပါဦလား အစ်မ’ ဈေးသည်က စေတနာပိုနေ(ရ)ပန်သည်။ ‘(ရ)မကော ပိုက်ဆံအိတ်လေးတစ်အိတ်လောက် ယူပါဦးလား’ (ရ)မရီက အလျင်အ(ရ)မန် ခေါင်းခါ(ရ)ပလိုက်မိ၏။ အပွင့်လေး တွေနှင့် ဇစ်ဆွဲအိတ်လေးကို ကြည့်ရင်း ဒါလေးဆိုရင်တော့ ဖောင်တိန် တွေ မျက်မှန်တွေလည်း ထည့်လို့ရ၊ လခထုတ်တဲ့နေ့ဆိုလည်း ပိုက်ဆံ များများထည့်လို့ အတော်ပဲနေမှာဟု တွေးနေမိသည်ကို သတိရကာ ရှက်သွားမိသည်။ ‘တစ်ခုလောက် ယူစမ်းပါ(ရ)မရယ်၊ စိမ်းမှာ (ရ)မ အဖော်ပါလာ လို့ အလုပ်(ရ)ဖစ်တာ၊ တစ်ခုလောက်တော့ အမှတ်တရ ဝယ်ပေးချင် တယ်ကွာ၊ ယူစမ်းပါ၊ ဒီအိတ်လေး (ရ)မ ၊ကိက်သလား’ စိမ်းသည် (ရ)မရီ စိတ်ထဲက မှန်းနေသောအိတ်လေးကို ဆိုက် ဆိုက်၊မိက်၊မိက် လှမ်းဆွဲလိုက်လေသည်။ ‘တော်ပါတော့စိမ်းရယ်၊ စိမ်း ပေးတာတွေက များ(ရ)ပီ၊ (ရ)မမှာ ပိုက်ဆံအိတ်ရှိပါတယ်’ တကယ်တော့ (ရ)မရီကိုင်ထားသည့် အိတ်လေးက လမ်းဘေးမှာ တစ်ဆယ်နှင့် ပုံရောင်းသော ယိုးဒယားအိတ်လေးမျှသာ (ရ)ဖစ်သည်။ ‘ဒီတစ်ခုတည်းပါကွာ၊ ပေးချင်လွန်းလို့ပါ၊ ဒါ ဘယ်လောက် လဲ’ စိမ်းသည် ဈေးသည်ဘက် လှည့်မေးသည်။ ‘ရောင်းဈေးပဲေ(ရပါလိုက်မယ် အစ်မ၊ ရှစ်ဆယ့်ငါးကျပ်’ အိတ်ကလေးသေးသေးကို ရှစ်ဆယ့်ငါးကျပ်ဆို၍ (ရ)မရီလန့် သွားသည်။ သူ့မှာပါသည့် ရာတန်တစ်ရွက်ကို ထုတ်ပေးမည်၊ပ(ရ)ပီးမှ လက်တွန့်သွားသည်။ သို့သော် စိမ်းက ဈေးမဆစ်တော့ဘဲ ခပ်သွက်သွက် ထုတ်ပေး လိုက်သည်။ ‘အားနာလိုက်တာ စိမ်းရယ်’ ‘သူငယ်ချင်းချင်း အားနာစရာစကား မေ(ရပါပါနဲ့ကွာ၊ ကိုယ် ရန်ကုန်လာတိုင်း (ရ)မကိုချည်းပဲ ဒုက္ခပေးနေရတာ၊ (ရ)မမှာ ကျောင်းပိတ် ရက်လေး တစ်ရက်တလေအားတာ အိမ်မှာ နေချင်မယ်ဆိုတာ သိတာပေါ့၊ လျှော်စရာ ဖွပ်စရာတွေ ပစ်ထားခဲ့ရတယ်ဆိုတာလဲ သိတာပဲ၊ ဒါပေမယ့် ကိုယ်တစ်ယောက်တည်းလဲ ခုလို လျှောက် မသွားချင်ဘူးလေ၊ တ(ရခါး သူငယ်ချင်းတွေကလဲ (ရ)မ သိတဲ့အတိုင်းပဲ၊ ကိုယ့်ထက် လည်တဲ့သူချည်းပဲ၊ ဟင်း ဟင်း’ ‘စိမ်း သုံးနိုင်စွဲနိုင်တာကို (ရ)မ ဝမ်းသာပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် မများလွန်းဘူးလား စိမ်းရယ်’ ‘တစ်ခါတလေပါ (ရ)မရာ၊ ကိုယ်ရှာတာ ကိုယ် သုံးပစ်တာပဲ၊ ကိုမောင်မောင်ဦးက အိမ်အတွက် အားလုံး တာဝန်ယူထားတာပဲ၊ ကိုယ် မပူရတော့ဘူး’ တကယ်တော့လည်း (ရ)မရီကသာ ပူပင်နေပေမယ့် စိမ်းမှာ သူ ေ(ရပါသလိုပင် (ရ)ပည့်စုံ(ရ)ပီးသား (ရ)ဖစ်၏။ မန ္တလေး၊မိ့ပေါ်မှာ တိုက်ကြီး တာကြီးနှင့်။ ကိုမောင်မောင်ဦးကလည်း အထက်(ရ)မန်မာ(ရ)ပည် တစ်ခု လုံးကို အေ(ရ)ခ၊ပကာ အရောင်းအဝယ် လုပ်သည်။ မိဘလက်ထက် ကတည်းက ချမ်းသာသူများမို့ အထူး ရုန်းကန်စရာလည်း မရှိ။ ‘စိမ်း ဘာလိုချင်သေးလဲ ကြည့်နော်၊ (ရ)မကို အားမနာနဲ့’ ညနေ သုံးနာရီထိုး(ရ)ပီမို့ မောင်နှင့် ကလေးတွေတော့ မျှော် မှာပဲဟု တွေးမိသည်။ ထမင်းတစ်လုံးကိုတော့ လျှပ်စစ်နှင့်ချက်ရ သည်မို့ မောင် ချက်ထားလိမ့်မည်။ ဟင်းချက်စရာတစ်ခုခုတော့ ဝယ်သွားချင်သည်။ သားငါးနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ ရောင်းသော ဘက်ကို နောက်ဆုံးမှဝင်မည်ဟု စိတ်ကူးသည်။ ‘ဈေးသစ်ဘက် ခဏသွားမလားလို့’ ‘သွားလေ စိမ်း’ စိမ်း၏ပစ္စည်းတွေကို ဝိုင်းကူကိုင်ရင်း ဈေးသစ်ဘက်ကူးကြ ရ၏။ ဈေးသစ်မှာ လင်းလင်းရှင်းရှင်းရှိ၍ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးထက်ပို(ရ)ပီး လျှောက်လို့ကောင်းသည်။ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးမှာ မီးမလာသည့်ရက်က များ၍ အကျင်္ီစဝယ်လျှင် လိုချင်သည့်အရောင် မရတတ်။ စိမ်းသည် ဈေးသစ်မှာလည်း ကျွမ်းကျင်စွာ လှည့်ပတ်သွားလာ၏။ မိန်းလမ်း ဘက်ကို တိုက်ရိုက်ကူး(ရ)ပီး စိတ်၊ကိက်လုံချည် သုံးလေးထည် ဝယ် သည်။ (ရ)ပီးတော့ အကျင်္ီစ ထပ်ရှာရ(ရ)ပန်သည်။ ဈေးသစ်ကထွက်တော့ စိမ်းကိုယ်တိုင်လည်း ေ(ရ)ခကုန်နေ(ရ)ပီ။ (ရ)မရီလည်း ဟင်းချက်စရာဝယ်ဖို့ စိတ်မကူးတော့ဘဲ အိမ်ရောက်မှ (ရ)ဖစ်သလို စီမံတော့မည်ဟု ဆုံး(ရ)ဖတ်လိုက်၏။ ‘ကိုယ့်ပစ္စည်းတွေကို စခန်းသာမှာ အရင်ဝင်ထားမယ်၊ (ရ)ပီးမှ (ရ)မကို လိုက်ပို့ပေးမယ်လေ’ ‘နေပါစေစိမ်း၊ စိမ်းကိုလိုက်ပို့(ရ)ပီး ကိုယ့်ဘာသာ (ရ)ပန်ပါ့မယ်’ ‘အို (ရ)မတစ်ယောက်တည်း (ရ)ဖစ်ပါ့မလား’ ‘ကိုယ် တစ်ယောက်တည်း သွားနေကျပါ စိမ်းရယ်၊ ကိုယ့် ပုံက ရိုးတာကြီးဆိုတော့ ဘယ်သူကမှလဲ စိတ်မဝင်စားဘူး၊ စိတ်ချ’ စိမ်းသည် လေးဘီးတစ်စင်းကို (ရ)မရီ(ရ)ပန်မည့် ကြည့်(ရ)မင်တိုင်အထိ ဈေးေ(ရပါကာငှါးလေသည်။ သူ့ကို စခန်းသာ ဟိုတယ်မှာ အရင် ချပေးရသည်။ ‘ကိုယ်တို့ သန်ဘက်ခါ(ရ)ပန်မယ်၊ ကိုယ်အပ်ထားတဲ့ ဆွဲ၊ကိး လေးရယ်၊ အကျင်္ီတွေရယ် ရွေးပေးထားစမ်းပါကွာ၊ (ရ)ပီးတော့ နောက် ထပ်ဝယ်တဲ့ အစတွေကို ထပ်အပ်ပေးထားပါ၊ ဆိုင်က ကိုယ့်ကိုယ် တိုင်းကို သိတယ်နော်’ စိမ်းက ကားပေါ်မှာပင် သူ့ကိစ္စများအတွက် ကုန်ကျမည့် ငွေကို (ရ)မရီလက်ထဲ အပ်ထားခဲ့သည်။ ‘ကိုယ် လုပ်ထားလိုက်ပါ့မယ်၊ စိမ်း နောက်တစ်ခေါက် ဘယ်တော့လာမှာလဲ’ ‘တစ်လလောက်တော့ ကြာလိမ့်မယ်၊ ကိုမောင်မောင်ဦးကတော့ မကြာမကြာ ရောက်ပါတယ်၊ (ရ)မ၊ကိက်တဲ့ ဝက်အူချောင်းလဲ ပေး လိုက်ဦးမယ်၊ ဒါပေမယ့် ကိုမောင်မောင်ဦးလာရင် ကိုယ်ရောင်းတာ ဝယ်တာတွေ မသိစေနဲ့နော်၊ ကိုယ့်ပစ္စည်းတွေလဲ သူ့ကိုမပေးလိုက်နဲ့’ ‘စိတ်ချပါ’ စိမ်းသည် စခန်းသာဟိုတယ်ရှေ့မှာ ဆင်းနေရစ်သည်။ (ရ)မရီ တစ်ယောက်တည်း ကြည့်(ရ)မင်တိုင်ကို ဆက်စီးလာခဲ့ရ၏။ အိမ်ရောက်တော့ မှောင်စ ပျိုးနေလေ(ရ)ပီ။ မောင်နှင့် ကလေးများသည် (ရ)မရီကို လည်ပင်းဆန့်၍ မျှော်နေ ကြသည်။ မောင်က ထမင်းတစ်လုံးချက်ကာ ဟင်းကျန်လေးများနှင့် ငါးပိရည်ကိုအားကိုးကာ စားသောက်(ရ)ပီးကြလေ(ရ)ပီ။ ‘(ရ)မတို့ ဘယ်တွေသွားနေကြသလဲ’ ္အမေ(ရပါနဲ့တော့ မောင်ရေ၊ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးတစ်ဈေးလုံး (ရ)ပဲ(ရ)ပဲစင် နေတာပဲ၊ အဲဒါနဲ့တင် တစ်နေကုန်တာ’ ္အဗိုလ်ချုပ်ဈေးထဲတင် တစ်နေကုန်ရအောင် ဘာတွေများ ဒီလောက်ဝယ်နေလို့လဲ (ရ)မရဲ့’ ‘တစ်ဈေးလုံး ကုန်မတတ်ပဲ မောင်၊ ဒီမှာ သမီးဖို့တောင် ဂါဝန်တစ်ထည် ဝယ်ပေးလိုက်သေးတယ်၊ တစ်ရာ့တစ်ဆယ်တောင် ပေးရတယ် မောင်ရဲ့’ သမီးငယ်သည် ဝမ်းသာအားရ ထခုန်လေတော့၏။ ‘အဲဒီ အန်တီစိမ်းက သိပ်လှတာပဲနော် မေမေ၊ မေမေနဲ့ သူငယ်ချင်းသာဆိုတယ် ငယ်ငယ်လေးလိုပဲ’ ‘အမယ်လေး၊ ညည်းက ဂါဝန်ရတာနဲ့ ဖားနေလိုက်တာ’ (ရ)မရီသည် ဈေးထဲ လျှောက်ခဲ့ရသည်မှာ ပင်ပန်းလွန်းသ(ရ)ဖင့် ထမင်းလည်း မစားနိုင်တော့။ ေ(ရ)ခကုန်လက်ပန်းကျကာ ပစ်လှဲလိုက် မိသည်။ မနက်(ရ)ဖန် တနဂင်္နွေနေ့မို့ တော်ပါသေးရဲ့။ စနေ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးရှုခင်းသည် (ရ)မရီအိပ်မက်ထဲမှာ အရောင် တွေ ၊ပိး(ရ)ပက်နေလေ၏။ + + + ‘ပီအက်စ် သားရေအိတ်က သုံးရာ၊ ပင်ကရို မိတ်ကပ်က သုံးရာ ခုနစ်ဆယ့်ငါး၊ မီကိုလိုင်နာက လေးဆယ့်ငါးကျပ်၊ ဆေးရေးပါတိတ်က သုံးရာ့ငါးဆယ်၊ အိရှန်က လေးဆယ့်သုံး၊ ရယ်ဗလွန်နှုတ်ခမ်းနီက ငါးဆယ့်ငါးကျပ်၊ ကီမိုနိုက သုံးရာ၊ ရွှေဈေးက လေးထောင့်သုံးရာ’ ‘ဆရာမက တယ်သိပါကလား၊ ဘယ်တုန်းက ဝယ်တာ တွေလဲ’ ‘အခု လက်ရှိပေါက်ဈေးတွေလေ၊ ဘယ်တုန်းကမှ မဝယ်ဖူးဘူး၊ သူများဝယ်တဲ့နောက် လိုက်သွားရလို့၊ ဒီတစ်ခါ ဗိုလ်ချုပ်ဈေး ရောက်ရင်တော့ ခပ်တည်တည်ပဲ လိုချင်တာကို တန်း(ရ)ပီး ဈေးဆစ် နိုင်(ရ)ပီ၊ ကိုင်း ဘယ်သူ ဗိုလ်ချုပ်ဈေး သွားချင်သလဲေ(ရပါ၊ ဘာပစ္စည်း လိုချင်သလဲ၊ ရှိတဲ့ဆိုင်ကို တန်းကနဲ ရောက်အောင် လိုက်ပို့မယ်’ ‘တယ်ဟုတ်ပါလား၊ ဒီတစ်ခါ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးသွားရင် ဆရာမ ဒေါ်(ရ)မရီကို ဆရာတင်ရမယ်’ ‘တင်စမ်း၊ တင်စမ်း’ ဆရာမတွေ နားနေချိန်မို့ (ရ)မရီက အသောဖောက်နေသည်ကို ကျန် ဆရာမတွေက သဘောကျနေကြသည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ ဈေးမသိတဲ့ သူတွေဆို ဈေးသည်တွေက ပိုကို ေ(ရပါတယ်၊ မဝယ်နိုင်မှန်း သိလို့လား မသိဘူး၊ တစ်ချီတည်းနဲ့ လန်ေ(ရ)ပးအောင် ေ(ရပါပစ်တာပဲ’ ဆရာမတစ်ယောက်က မကျေမချမ်း ေ(ရပါသည်။ ‘ဟုတ်တယ်၊ ကျောင်းယူနီဖောင်းနဲ့ဆို ပိုဆိုးသေးတယ်၊ လခစားမို့ အထင်မကြီးဘူး ထင်ပါရဲ့၊ ပညာဂုဏ်ကို လေးစားမှု မရှိဘူး၊ ငွေသာ အဓိက (ရ)ဖစ်နေတော့တာပဲ’ ‘သူ့နေရာနဲ့သူပဲ ဆရာမရယ်’ (ရ)မရီက ေ(ရ)ဖသိမ့်လိုက်ရသော်လည်း သူကိုယ်တိုင် ခံခဲ့ရတာတွေ ကို သတိရ၏။ စိမ်းနှင့် သူသည် ပညာအရည်အချင်းချင်း အတူ တူပင်။ လက်ရှိ အေ(ရ)ခအနေအရဆိုလျှင် (ရ)မရီသည် ဝါသနာအရရော၊ စေတနာအရပါ သင်ခဲ့သည့်ပညာကို လက်တွေ့ အသုံးချနေရသူ။ ရှေ့ဆက်၍လည်း ပညာတိုးအောင် ၊ကိးစားနေရသူ၊ (ရ)ပီးတော့ ပညာ (ရ)ဖန့်ဝေရသူ။ စိမ်းကတော့ ကျောင်းကပညာတွေ ကျောင်းမှာ ကျန်ခဲ့(ရ)ပီ။ သူ့အတွက် ဘာမျှ အသုံးမဝင်တော့။ သူ့အတွက် အ(ရ)မတ်ရသည်က အပေါင်းအသင်း နယ်ကျယ်(ရ)ခင်းသာ (ရ)ဖစ်၏။ စိမ်းတို့ လက်တွေ့ အသုံးချရမည့်ပညာမှာ အမူအရာ ကောင်းကောင်း၊ နှုတ်ချိုချိုသာသာ (ရ)ဖင့် သူတစ်ပါးထက် ကွက်ကျော်(ရ)မင်တတ်ဖို့ပင်။ ‘ဆရာမဒေါ်(ရ)မရီ ဘယ်တော့ ဈေးသွားမလို့လဲ၊ ကျွန်မလဲ စာစစ်ခငွေလေးထုတ်ရရင် ဈေးသွားမလားလို့’ ကျောင်းမှာ (ရ)မရီနှင့် ရင်းနှီးရသော ဆရာမ ဒေါ်ခင်ခင်က မေးသည်။ ဒေါ်ခင်ခင်သည် (ရ)မရီတို့ထက် အသက်ငယ်သည်။ အိမ်ထောင်ကျစ ကလေးမရှိသေး။ ဆရာမတွေ အထဲမှာတော့ အဝတ်နိုင် အစားနိုင်ဆုံး။ ဆရာမလောကမှာ အရာရှိကတော် ဆရာမတချို့သာ ေ(ရပါင်ေ(ရပါင်လက်လက်ရှိ(ရ)ပီး မာဇဒါဂျစ်နှင့် ကျောင်း တက်နိုင်ကြ၏။ (ရ)မရီတို့ကျောင်းကပဲ ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်ကို အေ(ရ)ခ၊ပ နေရ၍လား မသိ။ ဆရာမတွေ အားလုံး ခပ်ရိုးရိုးသာ (ရ)ဖစ်သည်။ ဖော့ရှန်တွေ သည်မျှ ခေတစ်စားနေသည့် အချိန် တက်ထရွန်အ(ရ)ဖူ နှင့် ကျောင်းတက်သည့် ဆရာမလည်း ရှိသည်။ ‘သွားစရာရှိတယ် ခင်ရေ၊ အထင်တော့ မကြီးနဲ့နော်၊ သူငယ် ချင်းက သူ့ကိစ္စတွေ လုပ်ပေးဖို့ တာဝန်ပေးသွားလို့’ ‘ဒီလိုဆို ပိုကောင်းတာပေါ့ မမ(ရ)မရယ်၊ မမ သွားမယ်နေ့ ခေါ်နော်၊ ဒီတစ်ခါတော့ ရက်ရက်ရောရော ဝယ်ပစ်လိုက်မယ်’ ‘ဝယ်ပါ ဝယ်ပါ၊ ကလေးမရှိသေးတဲ့သူကတော့ ေ(ရပါအား ရှိတာပေါ့၊ တို့တော့ ပိုက်ဆံရရင် လက်ပူအောင် မကိုင်ရဘူး၊ ကလေးတွေအတွက် ဝယ်ရ၊ အိမ်အတွက် ဝယ်ရ၊ အကြီးကောင်က ဆယ်တန်းဆိုတော့ ကျူရှင်ခကလဲ တနင့်တပိုး။ ရယ်စရာကောင်းသား။ ဆရာမ သားသမီးကို ကျူရှင်ထားရ သည်ဆိုတော့ မိခင်နို့ကို ညှစ်ထုတ်(ရ)ပီး နို့ဘူးတိုက်ရသည့် ဘဝမျိုးပဲ (ရ)ဖစ်နေလေသည်။ သို့သော် တစ်နေ့တာလုံး ကျောင်းမှာ ပင်ပင်ပန်းပန်း စာသင်(ရ)ပခဲ့ရ(ရ)ပီးသည့်နောက် အိမ်ရောက်တော့ စာသင်ရသည့် အလုပ်ကို ထပ် မလုပ်ချင်တော့။ သားသမီးကို ပို(ရ)ပီး တတ်စေချင်၊ အောင်(ရ)မင် စေချင်သည်မို့ စိတ်ချလက်ချ အပ်နှံနိုင်မည့် ကျူရှင်ဆရာကောင်း ကို အားကိုးရလေသည်။ မိမိသားသမီးကို ကျောင်းဆရာ(ရ)ဖစ်ရမည် ဟု အာသီသ မထားတော့ဘဲ ဆရာဝန်တွေ၊ အင်ဂျင်နီယာတွေ (ရ)ဖစ်စေချင်သည်မှာလည်း မှန်ကန်မှု ရှိမရှိ မသိ။ ကောင်းစားစေချင် တာပဲ သိသည်။ (ရ)မရီမှာတော့ ယနေ့အထိ ဘာ(ရ)ဖစ်ရမည်ဟူသော ရည်ရွယ်ချက် မရှိသေး။ မရှိသေးတာလား၊ မရှိတော့တာလား မေ(ရပါတတ်နိုင်။ မောင်က သူ့အလုပ်နှင့် လခနှင့်ဆိုတော့ သည့်ထက်ပို(ရ)ပီး ဘာကို မျှော်လင့်ရမည်လဲ။ ရုံးကထွက်(ရ)ပီး ကုန်သည်ပွဲစား လုပ်စားမှ ချမ်းသာမည်ဆိုတောင်မှ အရိုးစွဲနေသည့် စိတ်အမူအကျင့်များနှင့် အံဝင်ခွင်ကျမည် မဟုတ်။ ပညာနှင့်လုပ်စားမည်ဟူသော တစ်ချိန်က ထားရှိခဲ့သည့် အသိကို ဘာကြောင့် ေ(ရပါင်းလဲရမည်နည်း။ စိမ်းသည် (ရ)မရီဆီကို စာလှမ်းရေး၏။ သူ နောက်လထဲမှာလည်း လာနိုင်သေးမည်မဟုတ်ကြောင်း၊ သူ့ကိစ္စလေးတွေကို ဆောင်ရွက် ထားဖို့အကြောင်း၊ (ရ)ပီးတော့ နောက်ထပ် စာရင်းလုပ်(ရ)ပီး ပစ္စည်းတချို့ ဝယ်ခိုင်း၏။ ငွေကို သူ့အစ်မ ဝမ်းကွဲဆီမှာ လိုသလောက်ယူဖို့နှင့် လိပ်စာလည်း ထည့်ရေးပေး၏။ ‘စိမ်းကတော့ (ရ)မကို အလုပ်ပေး(ရ)ပန်(ရ)ပီ မောင်ရေ’ (ရ)မရီမှာ ကျောင်းနေဖက်သူငယ်ချင်း များစွာရှိသော်လည်း အဝင်အထွက် သိပ်မရှိတော့။ ကိုယ့်အလုပ်နှင့်ကိုယ် ရုန်းကန်နေရ သည်မို့ သာရေး နာရေးလောက်သာ သွားနိုင်လာနိုင်ကြသည်။ ယခု စိမ်းကသာ သူ့အလိုအလျောက် အတင်းဝင်ထွက် ဆက်ဆံ လာတော့ စိမ်းနှင့် အရင်းနှီးဆုံး (ရ)ဖစ်လာရလေသည်။ (ရ)မရီတို့မှာ စိမ်းဆီက ရကောင်းစေ မအောက်မေ့သော်လည်း ရက်ရောသော စိမ်း၏ ပေးကမ်းမှုများကိုလည်း မ(ရ)ငင်းသာအောင် (ရ)ဖစ်နေကြရလေ(ရ)ပီ။ ကျေးဇူးတရားကြောင့်ချည်းကား မဟုတ်။ စိမ်းက အားကိုးလာတော့ (ရ)မရီမှာလည်း မနေသာ။ မောင်ကလည်း စိမ်း၏ ပွင့်လင်းသော အေ(ရပါများကြောင့် ခင်မင်၍ လာ၏။ ‘လုပ်ပေးလိုက်ပါ (ရ)မရေ၊ (ရ)မလဲ စိမ်းနဲ့ပေါင်းမှ ခေတ်မီတော့ မှာပဲ၊ နေရာတကာ ဆရာမမျက်စိနဲ့ချည်း တစ်လောကလုံးကို ကြည့်နေတတ်တာ၊ ခုတော့ (ရ)မ အတွေ့အ၊ကံရတာပေါ့’ ‘စိမ်းက ငွေရေးကြေးရေးနဲ့ ခိုင်းထားတော့ (ရ)မ ကျောင်းက ဆရာမ ခင်ခင်ကို အဖော်ခေါ်သွားရမယ်၊ စနေ တစ်ရက်တော့ ကုန်ဦးမှာပဲ’ ‘လုပ်ပေးလိုက်ပါ (ရ)မရယ်၊ သတိတော့ထားနော်၊ သူ့ပိုက်ဆံ တွေ ခါးပိုက်နှိုက်ခံရရင် မောင်တို့မှာ လျော်စရာမရှိဘူး’ သည်တစ်ခါတော့ (ရ)မရီသည် လူတတ်ကြီးလုပ်ကာ ဦးဆောင်၍ ဗိုလ်ချုပ်ဈေးကို လာခဲ့သည်။ အိတ်ထဲမှာလည်း ငွေတစ်ထောင်ခန့် ပါသည်။ ကိုယ်ပိုင်ငွေက သုံးရာလောက်၊ စိမ်းရဲ့ငွေက ရှစ်ရာလောက်၊ ခင်ခင်ကလည်း (ရ)မရီထက်စာလျှင်တော့ ခေတ်မီပေသား။ စနေ နေ့လယ်၏ မိန်းမလှများအကြား မော်မကြွားနိုင်သည့်တိုင် အသင့် အတင့်တော့ ဝင်ဆန့်(ရ)ပီ။ လမ်း(ရ)ပရဲက ကားတွေကို တားပေးလိုက်သည်နှင့် လူတွေက ဘုရားပွဲလှည့်လည်သည့်အလား မျဉ်းကျားကို ဝေါကနဲ (ရ)ဖတ်ကူးကြ လေ၏။ လဆန်းရက်မို့ ဗိုလ်ချုပ်ဈးကြီးသည် ပို၍ စည်ကားနေ၏။ ဆယ်ကျော်သက် အရွယ်တွေက ပုံသဋ္ဌာန် ဆန်းဆန်း(ရပါး(ရပါး တွေ(ရ)ဖင့် ရှုမ(ရ)ငီးအောင် အလှဆင်ကြသလို (ရ)မရီတို့လို လေးဆယ်ပိုင်း တွေကလည်း ခေတ်နှင့်အညီ ဝတ်စားဆင်ယင်ကာ ဝင့်ဝင့်စားစား သွားလာနေ၏။ ဗိုလ်ချုပ်ဈေး၏ အဝင်ဝသည် အရောင်စုံ၊ ရနံ့စုံ(ရ)ဖင့် ထုံမွှမ်း၍နေသည်။ ‘ကိုယ်က ဘယ်လောက်ပဲ ဝတ်စားလာလာ ဒီနေရာရောက်ရင် မှိန်သွားသလိုပဲနော် မမ(ရ)မ’ ခင်ခင်က အမှန်တရားကို ဆိုလိုက်တော့ (ရ)မရီက ရယ်ရင်း ‘အေးဟဲ့’ဟု ထောက်ခံမိတော့သည်။ အလယ်ပေါက် မိန်းမကြီး ပေါ်မှာ ယောကျ်ားလေးတွေရော၊ မိန်းကလေးတွေရော၊ ယောကျာ်း လေး မိန်းမလေး နှစ်ယောက်တွဲတွေရော လူးလာခတ်ကာ သွားလာ လှည့်လည်နေကြသည်။ ဘော်ဒီဆိုင်ရှေ့ရောက်တော့ အလကား ဝေနေသလား ထင်ရလောက်အောင်ပင် အလုအယက် ဝယ်နေကြ သည်ကို တွေ့ရ(ရ)ပန်၏။ ‘ခင်ခင်လဲ ဘော်ဒီတစ်ထည်ဝယ်ဦးမယ် မမ(ရ)မ’ ‘ဘာဘော်ဒီလဲ ခင်ခင်၊ နှင်းဆီမှာ ဝယ်ပါလား’ (ရ)မရီက ညွှန်နိုင်(ရ)ပီပေါ့။ ‘ခင်ခင်တော့ ချစ်သက်ဝေမှာ ဝယ်နေကျပဲ၊ နှင်းဆီက နာမည်ကြီးတယ်နော်၊ ဘယ်နားမှာလဲ မမ(ရ)မ’ ‘စီရုံမှာလေ၊ ခင်ခင် ပါတိတ်ဝမ်းဆက်လဲ ဝယ်မယ်ဆို၊ စိမ်း ကလဲ အရင်ဝယ်တဲ့ဆိုင်က (ရ)မကောင်းမယ်ထင်တာ တစ်ထည်လောက် ထပ်ဝယ်ပါလို့ မှာထားတယ်၊ သွားကြည့်မလား’ ‘သွားလေ မမ’ ခင်ခင်က (ရ)မရီနောက်လိုက်ခဲ့သည်။ (ရ)မရီက ခပ်တည်တည်(ရ)ဖင့် ပါတိတ်လုံချည်တွေ ရောင်စုံ(ရ)ဖန့်ခင်းထားသော ဆိုင်သို့ တန်းတန်း မတ်မတ်ဝင်ခဲ့သည်။ မိန်းမတွေ စု၊ပံနေသည့်ကြားက ‘ဟိုးအပေါ်ဆုံး ညာဘက်က အ(ရပါရောင်ဆေးရေးလေး (ရ)ပစမ်းပါ’ဟု ခပ်အေးအေး ေ(ရပါလိုက်တော့ ဈေးသည်က ကျန်လူတွေကို ခဏထား(ရ)ပီး ချက်ချင်း နေရာမှထ၍ ဆွဲချ(ရ)ပလေသည်။ ‘ဘယ်လောက်လဲ အဒေါ်’ စိတ်ထဲက ဒီအရောင်ဆိုရင် စိမ်းနဲ့လိုက်မှာပဲဟု တွေးရင်း မေးလိုက်သည်။ ‘လေးရာပါပဲကွယ်’ (ရ)မရီ တစ်စက်ကလေးမှ မျက်နှာမပျက်။ ဈေးလည်း သိ(ရ)ပီး သားပဲ။ (ရ)ပီးတော့ တကယ်ဝယ်မှာပဲ၊ ဘာအားငယ်စရာရှိလဲ။ ‘သုံးရာ့ငါးဆယ်ပဲထားနော် အဒေါ်’ ဘေးကလူတွေပါ ရှဲသွားလေသည်။ ဈေးသည်က (ရ)မရီကို လက်လွတ်သွားမှာစိုး၍ လက်ပင် ဆွဲထားလိုက်သေးသည်။ ‘ပိုေ(ရပါရမယ့်သူတွေ မဟုတ်ပါဘူး တူမရယ်၊ ဒီမှာ သုံးရာ့ ရှစ်ဆယ် နောက်ဆုံးဈေးပဲ၊ မများစေရဘူး၊ စိတ်ချလက်ချ ယူသွား ပါ၊ ဒီအရောင်ပဲနော်၊ တ(ရခါအရောင် ကြည့်ဦးမလား’ ခင်ခင်ကလည်း သူ ၊ကိက်သည့်အရောင်ကို ရွေးနေသည်။ သို့သော် သုံးရာကျော်တန်တော့ မဟုတ်။ တစ်ရာကျော်တန် အတန်း ထဲက (ရ)ဖစ်၏။ ခင်ခင်က (ရ)မရီလောက်လည်း မအသည်မို့ သူဝယ် နိုင်သည့်အဆင်ကို သူ တစ်ခါတည်း ရွေးသည်။ သို့သော် (ရ)မရီ ဝယ်သည့်အရှိန်(ရ)ဖင့် ဈေးသည်က ခင်ခင်ကြည့်သည့် လုံချည်တန်း ကိုလည်း တစ်ထည်ချင်း ဆွဲချ(ရ)ပလိုက်သေးသည်။ ‘ဒီအရောင်ပဲယူမယ် အဒေါ်ရယ်၊ အရင်တစ်ခါလဲ သုံးရာ့ ငါးဆယ်နဲ့ယူတာ ထားလိုက်ပါ’ ‘ကိုယ့်ဖောက်သည်တွေပဲ တူမကြီးရယ်၊ အရင်ယူတာ ဒါမျိုး မဟုတ်ပါဘူး၊ ဒီအဆင်က ခုမှရောက်တာ၊ ဝယ်နေကျတွေပဲ သိမှာ ပေါ့ကွယ်၊ သုံးရာ့ရှစ်ဆယ်က မလျှော့နိုင်လို့ပါ’ ‘ေ(ရခါက်တော့ထားပါ အဒေါ်ရယ်’ ‘တူမကလဲ တစ်ဆယ်နှစ်ဆယ် (ရ)မင်မနေပါနဲ့၊ ကိုင်း သုံးရာ့ ခုနစ်ဆယ်နဲ့ယူ၊ အဒေါ် ရှုံးပါတယ်ကွယ်၊ တကယ်ပါ’ ဈေးသည်သည် လုံချည်ကို သွက်လက်စွာခေါက်(ရ)ပီး ပလတ် စတစ်အိတ်လေးထဲ အလျင်အ(ရ)မန်ထည့်ကာ (ရ)မရီလက်ထဲ ထိုးပေး တော့သည်။ ္အမမ(ရ)မရေ၊ ဒီအဆင်လေး မကောင်းဘူးလား’ ္အကောင်းသားပဲ ခင်ခင်၊ ဘယ်လောက်တဲ့လဲ’ ‘တစ်ရာ့သုံးဆယ်တဲ့၊ လျှော့ဦးမှာပေါ့နော်’ ‘တလက်စတည်းမို့ တစ်ရာ့နှစ်ဆယ်နဲ့ ပေးလိုက်မယ်၊ ဆစ် မနေနဲ့တော့’ နှစ်ယောက်သား ပါတိတ်လုံချည်နှစ်ထည်ပိုက်ကာ ထွက်ခဲ့ကြ သည်။ နှင်းဆီဘော်ဒီဆိုင်မှာ ခင်ခင်က ဘော်ဒီတစ်ထည် ဝယ်သည်။ (ရ)မရီကိုယ်တိုင်ကတော့ ဇာမပါသည့် ဘော်ဒီလေးတစ်ထည် ဝယ်သည်။ (ရ)ပီးတော့ စိမ်းအတွက် ပါတိတ်နှင့် လိုက်ဖက်မည့် အိရှန်စကို ရှာရသည်။ ရန်ကုန် မဆင်းနိုင်သည့်စပ်ကြား မအောင့်နိုင် မအည်းနိုင် အဝတ်အစားလှမ်းမှာသော စိမ်းကိုလည်း သြချ၏။ သူ ရန်ကုန်လာရင် အသစ်ဝတ်နိုင်အောင် တစ်ခါတည်း အပ်(ရ)ပီး ရွေးထားပါတဲ့။ သြော် စိမ်း။ ငွေတွေကို အားစရာ မရှိတော့ဘူး ထင်ရဲ့။ အိရှန်ရောင်စုံရောင်းသော ဆိုင်ထဲမှာ မီးမလာ၍ မှောင်မည်း နေသည်။ ခင်ခင်က သူ့လုံချည်နှင့်လိက်ဖက်မည့် အရောင်လေး ရှာသည်။ (ရ)မရီက စိမ်းအတွက် တစ်ထည်၊ သူ့အတွက် ကျောင်းစိမ်း နှင့် တွဲဝတ်ဖို့ အ(ရ)ဖူတစ်စ ဝယ်ရသည်။ မှောင်ထဲမှာဆိုတော့ အ(ရ)ဖူလား အဝါလား မကွဲ(ရပါး။ မနည်းကြည့်ယူရသည်။ စီရုံမှထွက်(ရ)ပီး အေရုံဘယ်ဘက်သို့ ကူးလာခဲ့သည်။ သည်နေ ရာမှာ စိမ်း(ရ)ပထားသည့် အလှကုန်ပစ္စည်း အများဆုံး၊ အကောင်းဆုံး ရောင်းသောဆိုင် သုံးဆိုင်ရှိသည်။ ဈေးလည်းမှန် ပစ္စည်းလည်း စိတ်ချရသည်တဲ့။ (ရ)မရီက စိမ်းမှာသည့် နီဗီယာကရင် ဝယ်သည်။ ခင်ခင်က ရှိုင်းနင်းမိတ်ကပ်ဝယ်သည်။ ပင်ခရိုလို ဈေးမကြီးသော်လည်း ပင်ခရို လိုပဲ လိမ်းလို့ကောင်းသည်တဲ့ တစ်ဆယ်ကျော်သာ ပေးရသည်မို့ အဖိုးနည်း(ရ)ပီး သုံးပျော်သည်ဟု ခင်ခင်က ေ(ရပါ(ရ)ပသ(ရ)ဖင့် (ရ)ပန်လည် မှတ်သားရလေသည်။ (ရ)မရီတို့အဖို့ တန်ဖိုးနည်းဖို့သည် အရေးကြီး လှ၏။ (ရ)မရီအတွက် စိမ်းဝယ်ပေးခဲ့သည့် လက်ကိုင်အိတ်ကို ခင်ခင်က သဘောကျသ(ရ)ဖင့် ခင်ခင့်အတွက် တစ်အိတ်ထပ်ဝယ်ပေးရသည်။ (ရ)မရီက သူကိုင်ထားသည့်အိတ်ကို ကိုင်(ရ)ပီး ‘ဟိုတစ်လောကမှ ကျွန်မဝယ်သွားတာ’ဟု ေ(ရပါနိုင်၍ နောက် ထပ် ငါးကျပ်ဆစ်၍ ရလေသည်။ နောက်ထပ် တိုတိုထွာထွာလေး ဝယ်(ရ)ပီးသည့်နောက် စိမ်း အတွက် အကျင်္ီရွေးရသည်။ နောက်ထပ်လည်း အပ်ရသည်။ စိမ်းက ချုပ်ခကို တစ်ခါတည်း ပေးချေသွားသည်။ ခင်ခင်ကတော့ သည်ဆိုင်က ဈေးကြီးလွန်းသည်ဆို(ရ)ပီး မအပ်ပေ။ သူတို့ ရပ်ကွက်ထဲမှာပဲ တစ်ထည် တစ်ဆယ်နှင့် အပ်တော့မည်ဆို၏။ (ရ)မရီလည်း သူ့အတွက် အကျင်္ီကို အပ်ဖို့ စိတ်မကူးတော့ပေ။ ‘ဆာတယ် မမ(ရ)မရေ၊ တစ်ခုခုစားရအောင်’ ‘အေး စားတာပေါ့၊ ရွှေဆိုင်ဝင်ရဦးမယ် ခင်ခင်ရဲ့၊ စိမ်းက ဆွဲ၊ကိးလဲ ရွေးခိုင်းထားတယ်’ ‘အ(ရ)ပန်မှ ဝင်ရွေးတာပေါ့ မမ(ရ)မရယ်၊ ခုတော့ ဆာလှ(ရ)ပီ’ ္အခင်ခင် ဘာစားမလဲ’ ‘ဆီချက်ခေါက်ဆွဲ စားမလားလို့’ ‘အေး ကောင်းသားပဲ၊ ဆေးဆိုင်မှာ မောင်မှာတဲ့ နနွင်းခါးလဲ ဝယ်လိုက်ဦးမယ်’ ေ(ရ)မာက်ဘက်တန်း အပေါ်မှဆင်း(ရ)ပီး စားသောက်ဆိုင်တန်းကို မဝင်ခင် ဆေးဆိုင်ကို ဝင်ရ၏။ ေ(ရ)ခချင်းလိမ်နေသော ကျောက်ပွဲစား တွေကို ကွေ့ရှောင်သွားရ(ရ)ပန်သည်။ ခင်ထားရီကိုများ တွေ့လေမလား ဟု ကြည့်မိသေးသည်။ ယခင်တစ်ခေါက်က စိမ်းနှင့် ခင်ထားရီတို့ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် အသာစီးလေးတွေနှင့် ဈေးကစားကာ အရောင်းအဝယ်လုပ်ကြသည်ကို (ရ)မင်ယောင်ရင်း ၊ပံးမိသည်။ ‘ဘာ၊ပံးတာလဲ မမ(ရ)မရဲ့၊ လူတွေကလဲ ရှုပ်လိုက်တာနော်’ ‘ရှုပ်တာတော့ မေ(ရပါနဲ့၊ ဟောဒီဈေးထဲမှာ တစ်ထိုင်တည်းနဲ့ ငွေတစ်ထောင်ကျော်ရအောင် ရှာလို့ရတယ်သိလား၊ ကိုယ်တို့တွေ တစ်လလုံး အာပေါက်အောင် စာသင်တာ လေးရာမ(ရ)ပည့်ဘူး၊ သည် ကြားထဲ အလုပ်ကလေးတည်(ရ)မဲအောင် သင်တန်းဆိုလဲ တက်ရ၊ စာဆိုလဲ ကျက်ရ’ ‘ဒါပေမယ့် ကိုယ်မှ သူတို့လို လုပ်မစားတတ်တာ မမ(ရ)မရယ်’ ္အလူဆိုတာ ကိုယ့်လမ်းနဲ့ကိုယ် သွားနေကြတာပဲလေ၊ တစ်ခါ တလေတော့လဲ တန်ဖိုးထားစရာဟာ လူလား ပညာလားဆိုတာ တွေးကြည့်မိတယ်’ ‘ခင်ခင်ကတော့ မတွေးဘူး မမ(ရ)မရယ်’ (ရ)မရီသည် မောင့်အတွက် ဆေးဝယ်သည်။ (ရ)ပီးတော့ စိမ်းမှာ သည့် ပစ္စည်းတွေ စုံ မစုံ စာရင်းစာရွက် ထုတ်ကြည့်သည်။ ဝယ်စရာ သိပ်မရှိတော့။ ရွှေဆွဲ၊ကိး ရွေးပေးရမည်။ ရွေး(ရ)ပီးသား အကျင်္ီတွေကို သူ့အစ်မဝမ်းကွဲအိမ် ပို့ပေးရမည်။ လူ၊ကံနှင့် မန ္တလေး ကို ပို့ပေးလိမ့်မည်တဲ့။ (ရ)ပီးတော့ ခေါင်းစည်းပဝါတစ်ထည် ညာဘက် အေရုံမှာရှိသည်တဲ့။ အ(ရ)ပန်မှပဲ လှည့်ဝယ်ရတော့မည်။ ဆေးဆိုင်မှထွက်(ရ)ပီး ကျောက်သမားတွေကို ရှောင်ကွင်းကာ စားသောက်တန်းဘက်သို့ ထွက်ခဲ့ကြ၏။ ခင်ခင်က (ရ)မရီ လက်တစ်ဖက် ကို ခပ်တင်းတင်းဆွဲကာ လိုက်လာသည်။ ခင်ခင်က ငယ်လည်းငယ် လှလည်းလှသေးတော့ လူတွေက ငေးကြည့်ကြသည်။ ‘ဒီနေရာကိုလျှောက်ရတာ ကြောက်လိုက်တာ မမ(ရ)မရယ်၊ လူတွေကလဲ ဘာလုပ်နေကြမှန်း မသိဘူး’ ‘ကျောက်ပွဲစားတွေလေ’ ‘အတင့်ရဲလိုက်တာနော်’ (ရ)မရီတို့နှစ်ယောက်သည် လူနည်းနည်းရှင်းသော ဆီချက်ဆိုင် မှာ ဝင်ထိုင်ကြလေသည်။ ‘ခင်ခင်တော့ တပည့်တွေ တစ်ရာနှစ်ရာ စာသင်ရတာ မမောဘူး၊ ဒီဈေးထဲလျှောက်ရတာ လူတွေများလို့လား မသိဘူး၊ ခေါင်းနောက်(ရ)ပီး မောနေတာပဲ’ ‘အဲဒီကလူတွေလဲ ကိုယ်တို့လို စာသင်ရရင် မောနေမှာပဲ ခင်ခင်ရဲ့၊ မောင်ကေ(ရပါတယ်၊ (ရ)မက နေရာတကာ ဆရာမ မျက်စိ ဆရာမ အတွေ:ချည်း တွေးတတ်တယ်၊ လူ့လောကအကြောင်း မသိဘူးတဲ့၊ ဟား ဟား’ ‘ဟော မ(ရ)မရီရေ၊ ဟိုလူကြီးလိုက်လာ(ရ)ပန်(ရ)ပီ’ ခင်ခင်က အလန့်တကြားေ(ရပါလိုက်၍ (ရ)မရီပါ ထိတ်ကနဲ (ရ)ဖစ်သွားသည်။ ခင်ခင်(ရ)ပရာသို့ ကြည့်လိုက်တော့ နေကာမျက်မှန်နှင့် လူတစ်ယောက်ကို တွေ့ရ၏။ သည်လူကို စောစောကတည်းက ပွဲစားတွေ ရပ်နေသောနေရာမှာ တွေ့ခဲ့သည်။ ‘သူ့ဘာသာသူ လာတာ(ရ)ဖစ်ပါလိမ့်မယ် ခင်ခင်ရယ်’ ‘မဟုတ်ဘူး မမရဲ့လား၊ စောစောကတည်းက မမ(ရ)မ ဆေး ဝယ်နေတုန်း အဲဒီလူကြီးက မမ(ရ)မကိုပဲ ကြည့်နေတာ’ ‘ကြံကြီးစည်ရာဟယ်၊ ကြည့်ချင်းကြည့် ခင်ခင့်ကို ကြည့်မှာပေါ့’ ‘မဟုတ်ပါဘူး မမ(ရ)မရဲ့၊ မမ(ရ)မကို ကြည့်တာပါ၊ ဟော ဝင်လာနေ(ရ)ပီ’ သည်တော့မှ ထိုလူကို (ရ)မရီ သေသေချာချာ ကြည့်မိသည်။ (ရ)မရီ ရင်းရင်းနှီးနှီးသိသည့် လူတစ်ယောက်ပါပဲ။ အို သိ(ရ)ပီ သိ(ရ)ပီ။ အနားရောက်မှ ပို၍ သေချာသွားသည်။ သူက (ရ)မရီတို့ စားပွဲမှာ ရပ်(ရ)ပီး နေကာမျက်မှန်ကို ချွတ်လိုက်တော့မှ နဂိုရုပ် ပေါ်လာသည်။ သို့သော် ယခင်တုန်းက ရုပ်နှင့်တော့ လားလားမျှ မဆိုင်တော့။ ‘ဆရာမကြီး ဈေးလာတာလား၊ ကျွန်တော့်ကို မမှတ်မိဖူး ထင်တယ်’ သူက ရင်းနှီးစွာ(ရ)ဖင့်ပင် (ရ)မရီတို့ဘေးက ကုလားထိုင်မှာ ဝင်ထိုင်သည်။ နေကာမျက်မှန်ကို စားပွဲပေါ်တင်(ရ)ပီး လိမ္မော်ရည် တစ်ပုလင်း လှမ်းမှာသည်။ ‘အနားရောက်မှ မှတ်မိတော့တယ် ကိုသန်းစောရယ်၊ စော စောက ဆေးဆိုင်ရှေ့မှာတွေ့သား၊ လုံးဝ မမှတ်မိဘူးလေ၊ မမှတ်မိဆို အရင်ရုပ်နဲ့ တ(ရခါးစီကိုး’ အသွင်အ(ရ)ပင် အမူအရာကပါ အေ(ရပါင်းလဲကြီး ေ(ရပါင်းလဲ နေသည်ကိုတော့ မေ(ရပါမိ။ ယခင်က ကိုသန်းစောသည် ပိန်ပိန်ပါးပါး၊ လုံချည်ကနွမ်းနွမ်း၊ တိုက်ပုံအကျင်္ီ အ(ရ)မဲဝတ်သည်။ ယခုတော့ ေ(ရပါင်ေ(ရပါင်လက်လက်၊ သားသားနားနား ရှိလှသည်။ အသားတွေ (ရ)ဖူ(ရ)ပီး ဝလည်း ဝနေသည်။ ‘အင်း (ရ)မကတော့ အရင်ရုပ် အရင်အတိုင်းပဲ၊ စကားေ(ရပါတာလဲ အရင်အတိုင်းပဲ၊ ကိုကျော်နိုင်တစ်ယောက်ကော နေကောင်းလား၊ ကလေး ဘယ်နှစ်ယောက် ရနေ(ရ)ပီလဲ’ ‘မောင် နေကောင်းပါတယ်၊ ကလေးသုံးယောက်လေ၊ ကိုသန်း စောရယ် တိုက်ဆိုင်လိုက်တာ၊ အရင်တစ်လောက စိမ်း လာတယ် လေ၊ ဒီဈေးထဲတောင် ရောက်သေးတယ်၊ ခုလဲ သူမှာတဲ့ပစ္စည်းတွေ လာဝယ်ပေးရတာ’ ဆီချက်ခေါက်ဆွဲ ရောက်လာသ(ရ)ဖင့် ခင်ခင်က ဆာဆာနှင့် စားနှင့်သည်။ (ရ)မရီက မစားနိုင်သေး။ ‘ခင်ခင်ရေ ဒါ ကိုယ်တို့နဲ့ ကျောင်းနေဘက် သူငယ်ချင်း ကိုသန်းစောတဲ့၊ ဒါက ဆရာမ ဒေါ်ခင်ခင်၊ ခင်ခင် ကိုယ်တို့ မတွေ့တာကြာလို့ စကားေ(ရပါဦးမယ်’ ‘ေ(ရပါပါ မမ(ရ)မ’ ကိုသန်းစောသည်လည်း (ရ)မရီကိုတွေ့ရ၍ ဝမ်းသာနေပုံရ၏။ စိမ်းအကြောင်းေ(ရပါတော့ မျက်နှာထား ေ(ရပါင်းသွားသည်။ ကိုသန်း စောကို စိမ်းနှင့်ပတ်သက်၍ (ရ)မရီတို့ သိခဲ့ရတာပဲ။ ‘စိမ်းနဲ့(ရ)မက ဘာဆိုင်လို့လဲဗျာ၊ သူ့အပေါင်းအသင်းတွေထဲမှာ (ရ)မ မပါပါဘူး’ ကိုသန်းစောက မှန်ရာကို ေ(ရပါသ(ရ)ဖင့် (ရ)မရီက ရယ်မိသည်။ ‘ခုတော့ (ရ)မ (ရ)မနဲ့ တစ်(ရ)မတည်း (ရ)မနေလို့ ကိုသန်းစောရေ၊ သူ့မှာ (ရ)မလို ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ အပေါင်းအသင်း မရှိဘူးတဲ့၊ လူ ဆိုတာ တန်းတူဆက်ဆံရင် အ၊ပိင်အဆိုင်များတယ်၊ ကိုယ့်ထက် နိမ့်ကျ သူကို ဆင်းပေါင်းတော့ အန ္တရာယ်ကင်းတာပေါ့ ကိုသန်းစောရယ်’ ‘အင်း စိမ်းကတော့ ဘယ်နေရာမဆို တွက်တတ်ချက်တတ် ပါပေတယ်ဗျာ’ ကိုသန်းစော၏စကားမှာ အဓိပ္ပာယ် အ(ရ)ပည့်အဝပါ၏။ (ရ)မရီက ၊ပံးမိ(ရ)ပန်သည်။ ‘ဒါပေမယ့် ခုချိန်မှာတော့ စိမ်းနဲ့ ကိုသန်းစောဟာ တန်းတူ ရည်တူပါပဲ’ ‘ဟား ဟား (ရ)မက ဘာကိုကြည့်(ရ)ပီး ေ(ရပါတာလဲ၊ စိမ်းရဲ့ ယောကျ်ားက မန ္တလေးမှာ လူချမ်းသာ စာရင်းဝင်ပါဗျာ၊ ဒါပေမယ့် မိန်းမ နည်းနည်းပွေတာတစ်ခုပဲ၊ ဒါကလဲ ထားလိုက်ပါတော့လေ၊ စိမ်းက ဒါလောက်ကို မှုမယ် မထင်ပါဘူး၊ ကိုမောင်မောင်ဦးကလဲ ဘာတွေပဲ (ရ)ဖစ်နေနေ အချိန်တန်ရင်တော့ စိမ်းမှ စိမ်း၊ အိမ်(ရ)ပန် ရောက်တာချည်းပါ၊ လိုက်ဘက်ညီပါတယ်ဗျာ၊ ကျွန်တော်ကတော့ ပိုက်ဆံရှာတတ်တာကလွဲ(ရ)ပီး လမ်းပေါ်မှာ ပျံကျပါပဲ’ (ရ)မရီသည် စိမ်းနှင့် ကိုသန်းစောအကြောင်းကို (ရ)ပန်တွေးမိသည်။ ကိုသန်းစောသည် (ရ)မရီတို့လိုပင် အညာသား ခပ်အေးအေး စာကြမ်းပိုး။ လူပုံကလည်း ရိုးသည်။ သည်ကြားထဲ ကဗျာဆရာ ယောင်ယောင်၊ နိုင်ငံရေးသမားယောင်ယောင်လည်း (ရ)ဖစ်နေသေးသည်။ ဘယ်လိုက ဘယ်လိုနေ(ရ)ပီ သူတို့နှစ်ယောက် ဆုံမိကြသလဲတော့ မသိ။ ကိုသန်းစောသည် စိမ်း၏ အလှအောက်မှာ ယစ်မူးကာ အရူးအမူး တိုင်းကျော်(ရ)ပည်ကျော် (ရ)ဖစ်ခဲ့လေသည်။ ရတနာဆောင်၏ ဆင်ဝင်အောက်မှာ ကိုသန်းစောကို မ(ရ)မင်ချင်မှအဆုံး။ သူတို့အကြောင်း ကို မသိချင်မှအဆုံး။ သို့သော် သူ့ဘာသာ တစ်ဘက်သတ် လူသိ နေ(ရ)ခင်းသာ(ရ)ဖစ်(ရ)ပီး စိမ်းကတော့ သူ့ကို ဖုတ်လေသည့်ငါးပိ ရှိသည် ဟူ၍မှ မထင်ခဲ့ပေ။ စိမ်းသည် အစကတည်းက သူလျှောက်မည့်လမ်းကို သူ ရွေး(ရ)ပီးသား (ရ)ဖစ်၏။ သူကိုယ်တိုင်ကလည်း ထိုလမ်းကိုသာ ၊ကိက် နှစ်သက်ခဲ့သည်။ တချို့သော မိန်းမလှလေးများလို စိတ်ကူးယဉ် အချစ်ဇာတ်လမ်းကို မဖန်တီးခဲ့။ ကိုသန်းစောကို ချစ်သည်ဟူ၍လည်း မေ(ရပါ။ ချစ်သည့် အရိပ်အယောင်လည်း မ(ရ)ပခဲ့။ ဇွဲရှိလျှင် အောင်(ရ)မင်ရမည်ဟု မှတ်ထင်ခဲ့သော ကိုသန်းစော သည်လည်း တစ်ဘက်သတ် အသည်းကွဲရ(ရ)ခင်းသာ အဖတ်တင်သည်။ ကိုသန်းစောလို လူပုံနွဲ့နဲဝ့ ကဗျာဆရာပေါက်စကို စိတ်ကူးယဉ် ချစ်နှင့် ချစ်ချင်သည့် မိန်းကလေးတွေ ရှိခဲ့၏။ စိမ်း၏ မာနတရား အောက်မှာ (ရပါး(ရပါးဝပ်နေရ(ရ)ခင်းကို ကရုဏာဒေါသ (ရ)ဖစ်သူက (ရ)ဖစ်၏။ မချင့်မရဲနှင့် သနားသူက သနားသည်။ သို့သော် သူက စိမ်းမှ စိမ်း။ (ရ)မရီကိုယ်တိုင်ပင် မောင်နှင့်ပတ်သက်(ရ)ပီး ကိုသန်းစောနှင့် ခင်မင်ရင်းနှီးခဲ့ရ(ရ)ပီးသည့်နောက် ကိုသန်းစောဘက်မှ နာကာ စိမ်း တစ်ယောက်တည်းမှ မိန်းမ မဟုတ်ပါဘူးဟု ေ(ရပါမိခဲ့ရဖူးလေသည်။ ယခုတွေ့ရသော ကိုသန်းစောသည် ကဗျာဆရာ ရုပ်လည်း မဟုတ်တော့။ နိုင်ငံရေးသမားနှင့်လည်း လားလားမှ မတူပေ။ ကုန်သည်ပွဲစားလား၊ တ(ရခါးနေရာမှာတွေ့လျှင် သူဌေးသားလား ထင်ရလောက်အောင် ကိုယ်ရောင်ကိုယ်ဝါ တောက်ပ၍နေလေ(ရ)ပီ။ သြော် စိမ်းကို မခံချင်စိတ်နှင့်များ ဘဝကို ပုံစေံ(ရပါင်းလိုက်လေ သလား။ သို့သော် ယခုတိုင် သူက စိမ်းကို မယှဉ်နိုင်ပါဟု ဆိုသည်။ သို့သော် (ရ)မရီတို့ မောင်တို့နှင့်လည်း မတူတာတော့ အမှန် ပင်တည်း။ ‘ကိုသန်းစောကော အိမ်ထောင်ကျ(ရ)ပီလား’ ‘ကျပါ(ရ)ပီဗျာ၊ ကိုယ်တိုင်မစွံတော့ အမေ့(ရ)ပန်အပ်ရတယ် ဆိုသလိုပဲ၊ အမေကပေးစားတဲ့ မိန်းမနဲ့ အဆင်ေ(ရ)ပနေပါ(ရ)ပီ၊ ကလေးက နှစ်ယောက်’ ္အကောင်းပါတယ်ရှင်၊ စိမ်းလဲ ကလေးနှစ်ယောက်ပဲ၊ သူက တော့ သူ့ဘဝသူ ကျေနပ်နေတာပဲရှင့်၊ ပိုက်ဆံကလဲ သုံးလိုက်တာ၊ ငွေတွင်းရှိသလား ထင်ရတယ်၊ ကိုသန်းစောကော အဆင်ေ(ရ)ပတယ် မဟုတ်လား’ ကိုသန်းစောသည် တစ်ချက်တော့ ငိုင်နေသေး၏။ (ရ)ပီးတော့ သူ့ အေ(ရ)ခအနေကို လွယ်လွယ်ပင် ရှင်း(ရ)ပသည်။ ‘ငါ(ရ)ဖစ်ချင်တာ ကျောင်းဆရာမ၊ ငါ(ရ)ဖစ်နေတာ သီချင်းသည် ဘဝ ဆိုသလိုပဲပေါ့ဗျာ၊ ကျွန်တော့်မိန်းမက ဈေးသစ်မှာ အထည် ရောင်းတ်၊ ကျွန်တော် အစက ဒီပတ်မင့်မှာ ကျူတာဝင်လုပ်သေး တယ်၊ နောက်တော့ ယောက္ခမတွေက ထွက်ခိုင်းတာနဲ့ ထွက်လိုက် တယ်၊ မိန်းမကို ဈေးကူသိမ်းပေးရတာပေါ့လေ၊ နောက်တော့ ကိုယ်တိုင် စီပွါးရေးလေး ဘာလေး အကွက်(ရ)မင်(ရ)ပီး လမ်းပေါ်က ပွဲစားဘဝ ရောက်သွားတာပဲဗျာ၊ ဟား ဟား ရယ်ရသား၊ ခုတော့ ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်က ငွေကို သည်းေ(ရ)ခ၊ကိက်နေ(ရ)ပီဗျ’ (ရ)မရီစိတ်တဲမှာ တိုက်ပုံအကျင်္ီလေး ပခုံးပေါ်တင်(ရ)ပီး ရတနာ ဆောင်ရှေ့က ထွကခွါသွားရလေ့ရှိသော ကိုသန်းစောကို (ရ)မင်ယောင် လာသည်။ ‘ကိုသန်းစောက ဘာတွေ အရောင်းအဝယ် လုပ်တာလဲ၊ (ရ)မ မသိလို့ပါ၊ စိမ်းတို့လဲ ချမ်းသာမှန်းတော့ သိတယ်၊ သူတို့ ဘာလုပ် စားမှန်း သိကို မသိဘူး၊ အဲ စိမ်းလုပ်တတ်တာလေးတွေတော့ နည်းနည်းပါးပါး သိပါရဲ့၊ ခင်ထားရီလဲ ဒီဈေးမှာ အ(ရ)မဲထိုင်တယ်တဲ့’ ‘သြော် (ရ)မကတော့ ကျောင်းဆရာမကြီးကိုး၊ ဒါပဲ အေးပါ တယ်ဗျာ၊ ကျွန်တော်လဲ ခင်ထားရီတို့လိုပဲ အဆင်ေ(ရ)ပတဲ့အခါေ(ရ)ပ မေ(ရ)ပတဲ့အခါ မေ(ရ)ပပေါ့၊ အရောင်းအဝယ်ကတော့ ဘာမဆို လုပ်တာပဲ၊ (ရ)မတို့နားလည်အောင် တိတိကျကျ မေ(ရပါတတ်ဘူး’ ‘စကားေ(ရပါလို့တော့ ကောင်းပါတယ် ကိုသန်းစောရယ်၊ အိမ်ကိုလဲ လာလည်ပါဦး၊ မောင်နဲ့လဲ တွေ့ရအောင်’ ကိုသန်းစောက (ရ)မရီတို့အတွက် ဆီချက်ခေါက်ဆွဲဖိုးကိုပါ ရှင်းပေးသည်။ (ရ)မရီတို့ နေရာမှထမည်ကြံစဉ် ဆိုင်ထဲသို့ လူတစ်ယောက် ဝင်လာ(ရ)ပန်သည်။ သူက ကိုသန်းစောကို လာရှာဟန်တူသည်။ ‘ဟေ့လူ ရှာလိုက်ရတာဗျာ၊ ဒီမှာ ခင်ဗျားမျက်မှန်ကော’ ကိုသန်းစောက စားပွဲပေါ်မှ နေကာမျက်မှန်ကို ကောက်ကိုင် လိုက်သည်။ ‘ဘာများ အရေးတကြီး (ရ)ဖစ်လာတာလဲ’ ‘ကျွန်တော့်အသိတစ်ယောက်ဗျာ ရေဘင်လယ်သာ လိုချင်လို့ ရှာနေတာ၊ ကျွန်တော်က ခင်ဗျားဆီမှာရှိတာ သတိရလို့’ ‘ဟာ ဒါ ကျွန်တော်တပ်ဖို့ ဝယ်ထားတာပါ’ (ရ)မရီက ကိုသန်းစောကို နှုတ်ဆက်ရန် ခေတ္တစောင့်နေကြသည်။ ထိုလူက ကိုသန်းစောဆီက မျက်မှန်ကိုပဲ ဆွဲယူနေသည်။ ‘ခင်ဗျား (ရ)ပန်ဝယ်ရင် ရတာပဲဗျ၊ ကျွန်တော်က ရအောင် ရှာပေးမယ်ေ(ရပါခဲ့လို့၊ လောလောဆယ် ရောင်းလိုက်စမ်းပါ၊ ကျွန်တော် တစ်ငါးနဲ့ ေ(ရပါထားတယ်’ ‘ဒီလိုဆိုလဲ ယူသွားကွာ’ ထိုလူသည် ကိုသန်းစောဆီက မျက်မှန်ကိုယူ(ရ)ပီး ခပ်သုတ်သုတ် ထွက်သွားလေသည်။ ‘ကျွန်တော်တို့ အရောင်းအဝယ်ဆိုတာ အဲဒီလိုပဲ(ရ)မရဲ့ ဟဲဟဲ’ (ရ)မရီသည် သူတို့အလုပ်ကိုလည်း ရိပ်စားမိစ ၊ပ၏။ ဗိုလ်ချုပ် ဈေးကြီးကိုမှီ(ရ)ပီး ငွေတွေ ဖန်တီးနေကြပါကလားဟု နားလည်လာ၏။ စိမ်းလို အဝေးရောက် ဧည့်သည်တစ်ယောက်အတွက်တောင် အလုပ် (ရ)ဖစ်သေးသည် မဟုတ်လား။ ‘ကိုသန်းစောရဲ့မျက်မှန်က ဘယ်လောက်(ရ)မတ်လို့လဲ၊ (ရ)မက မသိလို့မေးတာ၊ ရိုင်းတယ် မထင်နဲ့နော်’ ‘ကျွန်တော် ထောင့်သုံးရာနဲ့ ဝယ်ထားတာလေ၊ ခု ထောင့်ငါးရာ ရတော့ အလကားနေရင်း နှစ်ရာ(ရ)မတ်နေ(ရ)ပီပေါ့’ ‘အို (ရ)မက တစ်ငါးဆိုတော့ တစ်ရာ့ငါးဆယ်မှတ်လို့’ ခင်ခင်ကပါ မနေနိုင်၍ ရယ်လေ၏။ ‘မသိတာပဲ ကောင်းပါတယ် (ရ)မရယ်၊ (ရ)မကို တွေ့ရတာ ဝမ်းသာပါတယ်၊ စိတ်လဲ အေးချမ်းပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ကတော့ ငွေရှာနေတာပဲ၊ ဒါမှ ငွေ(ရ)ပန်ရမှာကိုး၊ ဟောဒီ ကျွန်တော်ဝတ်ထားတဲ့ ဒန်းလော့ပ် စပို့ရှပ်က ငါးရာတန်တယ် (ရ)မရဲ့၊ ကဲ စရိတ်က မကြီးလား’ ‘အရိုရို ဒါနဲ့ မေးလက်စ မေးပါရစေဦး၊ အဲဒီ ဂျင်းဂျာကင် ကကော ဘယ်လောက်တန်သလဲ၊ မောင့်ကို ဝယ်ပေးသင့် ဝယ်ပေး ရအောင် ဟဲ ဟဲ’ (ရ)မရီက အသောဖောက်လိုက်သည်ကို ကိုသန်းစောက သဘော ကျနေသည်။ ခင်ခင်က ‘မမ(ရ)မကတော့လေ’ဟု ေ(ရပါကာ ရယ်နေသည်။ ‘ဒါက ခုနစ်ရာ (ရ)မရဲ့၊ ဟောဒီနာရီက ရိုးလက်စ် ငါးထောင် တန်တယ်လေ၊ ကိုင်း ဆရာမကြီး ကျွန်တော့် တစ်ကိုယ်လုံးပေါင်းရင် တစ်သောင်းလောက် တန်မယ်၊ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော့် ခေါင်းထဲမှာ ဘာမှ မရှိဘူး၊ ငွေရှာဖို့ပဲ ရှိတယ်၊ ကဗျာဆရာပေါက်စသန်းစော မဟုတ်တော့ဘူး၊ ပွဲစား သန်းစော (ရ)ဖစ်နေ(ရ)ပီဗျ၊ ကဲ သွားတော့ ဆရာမကြီးရေ၊ ကြာရင် စိတ်ပျက်သွားမယ်’ ‘သွားပါတော့မယ်ရှင်၊ မောင့်လိုလဲ ေ(ရပါ(ရ)ပလိုက်ပါ့မယ်’ (ရ)မရီတို့နှစ်ယောက်သည် စားသောက်ဆိုင်တန်းကို ကျောခိုင်း ကာ ထွက်ခဲ့ကြသည်။ ခင်ခင်က ဗန်းလေးနှင့်ချရောင်းသော ဈေးသည် ဆီမှ ဘီးလေးတစ်ချောင်းကို နှစ်ကျပ်နှင့် ဈေးဆစ်၍ ဝယ်သည်။ (ရ)မရီက စိမ်းမှာသောပစ္စည်းများကို အဆုံးသတ်အ(ရ)ဖစ် အေရုံ မှာ ခေါင်းစည်းပဝါတစ်ထည်ဝယ်(ရ)ပီး ရွှေဆိုင်မှာ ဆွဲ၊ကိးတစ်ကုံး ဝင်ရွေးရပေဦးမည်။ [ ရုပ်ရှင်အောင်လံမဂ(င)ဇင်း၊ ဒီဇင်ဘာ၊ ၁၉၈၃ ] ထိုနေ့က မီးမလာပါ ထိုနေ့က မီးမလာပါ နှစ်ကိုယ်ခွဲ မောင်သင်းထုံ (ကျောက်မဲ) အိမ်နားရောက်ခါနီးလေ ရင်ခုန် နှုန်းက မြန်လာလေ။ စိတ်တွေက လှုပ် ရှားလာလေပဲ။ ဟိုးငယ်ငယ်က ကြည့်ဖူး ခဲ့တဲ့ ယြျလေးလုံးဇြာတ်ကားထဲကလို များ ဖြစ်နေလေမလား။ ခင်မောင်ဇင်က တပြည်တစ်ရွာကို နှစ်ရှည်လများ စီပွါး ရှာသွားနေရာက ပြန်လာပြီး အိမ်ကို ရုတ် တရက်ကြီးပြန်အရောက် အိမ်ထဲက အိပ်ခန်း ခြင်ထောင်ထဲမှာ ဇနီးသည်နှင့် အခြား ယောကျ်ားသားတစ်ယောက်တို့က ထွေး ထွေးပွေ့ပွေ့။ ဇနီးမယားနှင့် သမီးသား တွေကို တွေ့လိုဇောနှင့် ဟိုး ခရီးဝေးက ပြန်လာရရှာတဲ့ သူရဲ့ရင်မှာ ဘယ်လိုရှိမလဲ။ ဟင်း ဒါတွေ စဉ်းစားမိပြန်တော့လည်း ရင်ထဲမှာက လေးလေးလံလံကြီး ရှိလာ ပြန်သည်။ ကျောပေါ်မှာက အဝတ်အိတ်စိမ်း။ လက်ထဲက ဆွဲလာသည့် ကျွတ်ကျွတ်အိတ် ထဲမှာကား ဇနီးမယားနှင့် သမီးသားတို့ အတွက် အဝတ်အထည်ရောင်စုံ၊ စားစရာ မုန့်နှင့် အသီးအနှံက အစုံပါသေးသည်။ ရင်ထဲမှာက မမောပေမယ့် မောချင်ချင်။ ဟုတ်သေးပါဘူး။ ခါတိုင်း ဒီရပ် ကွက် (၁) မူလတန်းကျောင်းလေးနား ရောက်ရင် သားလေးဖြစ်ဖြစ်၊ သမီးလေး ဖြစ်ဖြစ် လာကြိုနေကြပါ။ သမီးကြီးက ထားတော့၊ အတန်းကြီးလို့ ကျူရှင်တက် နေရင်ရှိမှာ။ သားကတော့ ဘယ်ချောင်က များထွက်လာပြီး ဟြာ ဖေဖေ ပြန်လာ ပြီကွ၊ ပျော်လိုက်တာလြို့ ဝမ်းသာအားရ ပြေးထွက်လာသည့်အသံ ကြားရမှာလဲ။ လက်ထဲက သွားရေစာတွေပါတဲ့ အိတ်ကို ဘယ်သား သမီးများက အတင်းလာလု ဆွဲဦးမလဲ။ ဘေးဘီဝဲယာကို ကြည့်မိသည်။ အ​မ​က ကျောင်းဝင်းထဲမှာ ကလေးတွေ မရှိမဟုတ်။ မှိန်ဖျော့ဖျော့ ရောင်စုံလေးတွေ လူးလွန်းလှုပ်ရှား ကစား နေကြတာ ရှိပါသည်။ သို့သော် သားတို့၊ သမီးတို့ ပါကြဟန်မတူ။ မိသားစုနှင့် တစ်မြို့တစ်ရွာစီ ခွဲ နေရတာချင်း အတူတူ မထူးပါဘူးလေ၊ သင်တန်းသွားနေရာကမှ ကောင်းဦးမည် ဟု ဆုံးဖြတ်ကာ တစ်နှစ်သင်တန်း တက် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဒီသင်တန်းဆင်းလက်မှတ် ရှိပါမှ ရာထူးနောက်တစ်ဆင့်ရမှာဖို့ တစ် နှစ်တာဒီအရေး မိသားစုနှင့်ဝေးခဲ့ ခွဲခဲ့ ရခြင်းဖြစ်သည်။ အိမ်မှာကျန်ရစ်ခဲ့သော မိသားစုမှာ ကျွန်တော်တစ်ယောက်တည်း လိုနေရာကလွဲလို့ သူတို့မှာ သိပ်ပြီးထူးထူး ခြားခြား ခံစားကြရမည် မထင်ပါ။ ကျွန် တော့်မှာသာ သူစိမ်းတစ်ရံတွေကြား ကြိတ် ပြီး ပူဆွေးခဲ့ရပါသည်။ အြိမ်ထောင် သက် တောင် ဒီ လောက် ရနေပြီ အခုလိုအကြာကြီး လည်း တစ်ခါမှ ခွဲဖူးတာ မဟုတ်ဘူး၊ သင်တန်းကလည်း ကြာလိုက်တာကွယ်၊ တစ်နှစ်ကြီးများတောင်လားြ ကျွန်တော့်အိမ်သူ၏ နွမ်းယဲ့အား ပျော့စွာ ပြောခဲ့သည့်အသံများက နားထဲမှ အခုထိ မထွက်နိုင်သေး။ သံယောဇဉ်ကြီး ရှာလွန်းသူပါလား။ အနှစ်နှစ်အလလက ရင်ခုန်လှိုက် မောခဲ့ရသောရက်၊ မျှော်လင့်ခဲ့ရသောအချိန် အခါကို ရောက်တော့မှာမို့ ကျွန်တော့်ရင် အစုံသည် လူရိုင်းတို့၏ ဗုံသံများနှယ် ဒလကြမ်းခုန်နေပြီ။ ငှက်ပျောပင်တွေ စိမ်း စိမ်းစိုစိုကြားမှပင် ဟောဟိုမှာ ကျွန်တော့် အိမ်ကလေးကို မြင်ရပါပြီ။ ကျွန်တော်တို့မိသားစု နေကြသော မြို့ကလေးသည် ရတနာထွက်ရှိရာ မြို့ ကလေးတစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ နယ်စပ်မှာရှိ သည်။ စီပွါးရေးကို အကြောင်းပြုပြီး နယ်တကာက လူပေါင်းစုံ၊ လူမျိုးစုံလာ ရောက်နေထိုင် စီပွါးရှာကြရာမို့ စရိုက်စုံ အကျင့်စုံသည် ရောပြွမ်းလျက်ရှိသည်။ ငါးမရ ရေချိုးပြန်မည်ဟူသော လူများ၊ အကျင့်စာရိတ္တ မကောင်းသောသူများ၊ ဖောက်ပြန်သူများပါ ပေါများရာဒေသတွင် ထားရစ်ခဲ့ရသည်မို့ ကျွန်တော်သည် ကျွန် တော့်အိမ်သူအတွက် စိုးရိမ်ခဲ့ပါသည်။ သင်တန်းရောက်စက စာဖြင့်လည်း မကြာ မကြာ လှမ်းပြီး ဆုံးမခဲ့ရပါသည်။ ကိုယ် ကောင်းလျှင် ခေါင်းဘယ်ရွေ့ဆိုပေမယ့် မကောင်းသူတွေက ခပ်များများမို့ စိုးရိမ် မိတာ အမှန်ပါ။ အိမ်ကို အဝေးက လှမ်းမြင်နေရ သည့်တိုင် အိမ်ထဲမှ ဇနီး၏အသံဖြစ်ဖြစ်၊ သားသမီးတစ်ယောက်ယောက်၏ အသံ ဖြစ်ဖြစ် မကြားရသေးပါ။ အို့့ ဘယ်သူ့ အသံဖြစ်ဖြစ် နောက်ဆုံး ကျွန်တော့်အိမ် သူဇနီး၏ ဝသီအတိုင်း သူ့သားသမီးတွေ ကို အော်ဟစ်ဆူပူ ကြိမ်းမောင်းသံဖြစ် ဖြစ် ကျွန်တော် ကြားချင်လှပါပြီ။ ရာဇဝင်လူဆိုး၊ မုဒိမ်းကောင်ကြီး ထောင်ဖောက်ပြေးသွားပြီ။ ၎င်းလူဆိုးကြီး သည် ကျွန်တော့်မိသားစု နေထိုင်ရာ မြို့ ကလေးအနီးအပါးတွင် လှုပ်ရှားလျက်ရှိ သည်ဟူသော သတင်းမျိုး၊ ကျွန်တော် တစ်ခါက မဂ္ဂဇင်းတစ်စောင်တည်းမှာ ဖတ် ဖူးပါသည်။ အယောင်ဆောင် ဘိုးတော် တစ်ယောက် ရွှေ၊ ငွေတွေလိမ်သည့်အပြင် သားမယားပါ စော်ကားကာ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လျက်ရှိရာ ယခုအခါ ထိုရတနာ မြို့ကလေးတွေ ရုပ်ပြောင်းရုပ်လွဲဖြင့် ကျင် လည် ကျက်စားလျက်ရှိနေသည့် သတင်း ပင်ဖြစ်ပါသည်။ ကဲ့့ ဘယ်အိမ်ထောင် ဦးစီးကရော ကျန်ရစ်သည့် မိသားစုအတွက် မပူပင်ပဲနေပါ့မလဲ။ ပြောပါဦး။ နောက်ပြီး ဒီရတနာမြို့ကလေးကို အရောင်းအဝယ်လာကြတဲ့ ယောကျ်ား၊ မိန်းမတွေကို ကြည့်ဦးမလား။ တပူးတွဲ တွဲနှင့် ထမင်းအတူစား၊ ဘီယာအတူ သောက်ကြ၊ နောက်ပြီးတော့ အတူစား အတူနေပါများတော့ ညိစွန်းကုန်ကြပါရော လား။ ပြီးတော့ သူသူကိုယ်ကိုယ် လွတ် လပ်သူချင်းဆိုထားရော့။ အခုတော့ သူက လည်း အိမ်ထောင်သည်၊ ကိုယ်ကလည်း အိမ်ထောင်သည် ခက်လိုက်ပုံများ။ သူတို့ အိမ်က ကျန်ခဲ့တဲ့လူတွေ မသိလို့သာ အခုလို လွှတ်ကြတာနေမှာပါ။ ဘယ်က လာ သူသူကိုယ်ကို စီပွါးဘယ်လောက် ဖြစ်ဖြစ်၊ ငွေတွေ ဘယ်လောက်ပဲရနေရနေ ဘဝပျက်ခံပြီး ဘယ်ကလာ ဒီမြို့ကို  လွှတ် ပါ့မလဲ။ အို့့ မတွေ့ချင်၊ မမြင်ချင်မှ အဆုံး၊ လင်မယား အတူလာကြပြီး လင် က နောက်မိန်းမယူလို့ ငိုပြီး ပြန်သွားရရှာ သည့် မိန်းမတွေ။ မယားက လင်ငယ် ယူလို့ မှိုင်တွေချပြီး ပြန်သွားရသည်။ ယောကျ်ားတွေလည်း ရှိတာပဲ။ ကဲ့့ ဒါဆို ကျွန်တော်ကော ဒီမှာထားရစ်ခဲ့ရ တာ မစိုးရိမ်ရဘူးလား ပြောပါဦး။ သားလား၊ သမီးလား မသိဘူး အိမ်ထဲကတော့ ကလေးသံကြားနေရပြီ။ မမြင်တာကြာတော့ သူ့အဖေကိုများတွေ့ ရင် ဘယ်လိုနေကြမလဲ။ ပြေးများ ဖက် လိုက်မှာလား။ ကျွန်တော့်အမျိုးသမီးက ရော ထဘီစွန်တောင်ဆွဲပြီး ကမန်းကတမ်း နှင့် ကျောပေါ်က အိတ်စိမ်းကိုများ ကူသယ်လာဆွဲလေမလား။ အင့်း့ တစ်ခုခု တော့ တစ်ခုခုပဲ။ အိမ်ထဲမှာ ဘာဖြစ်နေ ကြတာလဲ။ တစ်ယောက်ယောက်များ ဖျား နာနေလေရော့သလား။ အေးလေ့့ ငါ ရောက်လာပြီပဲ ဘာစိတ်ပူစရာလိုတော့လဲ။ တစ်ခုတော့ရှိတယ်။ သင်တန်း ဆင်းရက်က လကုန်မှ ဆင်းရမှာကိုး။ သူတို့ကလည်း ငါ လကုန်မှပဲ ပြန်လာ လိမ့်မည် ထင်နေကြမှာ။ ဒီကြားထဲ ငါက ဗြုန်းဒိုင်းကြီး ရောက်လာမယ်လို့ သူတို့ ဘယ်ထင်ကြပါ့မလဲ။ အံ့သြနေကြမှာပေါ့။ တွေးရင်းကပဲ အိမ်ထဲက အိမ်သားတွေကို တွေ့ချင်လှပြီ။ နောက်ပြီး မမျှော်လင့်တာ တွေများ တွေ့များတွေ့လိုက်မှဖြင့် ဆိုပြီး စိတ်ထဲကလည်း ထင့်လိုက်မိသေးတယ်။ မနှစ်က ရတနာမြို့လေးကို ဟိုး မြို့ကြီး ပြကြီးကနေ ဆပ်ကပ်အဖွဲ့တစ် ဖွဲ့ လာပြဖူးတယ်။ အို့့ ဒီမြို့ဆိုတာ နယ်စွန်နယ်ဖျား၊ အရင်က ဘယ်ကလာ ဒါမျိုးတွေ လာပြတာရှိပါ့မလဲ။ လာတယ် ဆိုတာလည်း သူတို့အဖွဲ့မို့ လမ်းစရိတ် ကားခက ဈေးကြီးကြီးပေးပြီး မနည်း စွန့်စားလာကြရတာကလား။ ပွဲပြီးတာ တောင်မှ အတော်နှင့် မပြန်ဖြစ်ကြဘူး။ ဘောလုံးကွင်းထဲမှာ တဲလေးထိုးနေကြ သေးတာ။ အဲဒီလိုနဲ့ အဲဒီအဖွဲ့ဟာ ရတနာမြို့ လေးမှာပဲ ရရာအလုပ်လုပ်ကြ။ ကျောက် တူး၊ ထမင်းဆိုင်ဖွင့် ရောင်းနေကြတာ ပေါ့။ သူတို့အိမ်က ဟိုမြို့ကြီးမှာ။ အဲဒီ မှာ သားသမီးတွေက ကိုးတန်း၊ ဆယ် တန်းတောင်မှ ရောက်ကုန်ကြပြီး။ ဒီနယ် လှည့်အဖွဲ့မှာက လင်ကိုယ်မယားရယ်၊ တပည့်တပန်းတွေရယ်ပဲရှိတာ။ ယောကျ်ား ကတော့ သူ့သားသမီးတွေဆီ သွားလိုက် လာလိုက်ပေါ့။ ဒီမှာက သူ့မိန်းမနှင့် တပည့် ယောကျ်ားလေးတွေပဲ ကျန်ခဲ့တာ။ ဒီလိုနှင့် ကြာတော့ သူ့မိန်းမက တပည့် တစ်ယောက်နှင့် ဖောက်ပြန်လိုက်တာ အဲဒီ လူခမြာ ငိုကြီးချက်မနှင့် မြို့ကို ပြန်သွား ရပါရောလား။ ပြောပြရတာတောင် စိတ် မကောင်းပါဘူး။ ကိုယ်တွေ့ကြုံတဲ့လူဘဝ ဆို ဘယ်လိုနေလေမလဲ။ ဒါကြောင့်လည်း ဒီမှာကျန်ခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးကို စိတ်မချတာ ပေါ့။ ဘာလို့မှန်း မသိဘူး။ အိမ်ထောင် ရေး ဖောက်ပြန်တယ်ဆိုတာကို မကြား ချင်ဘူး။ တစ်ဦးတစ်ယောက်က ဘဝရဲ့ သာယာမှုကို ကိုယ်လွတ်ရုန်းထွက်လိုက် တာနဲ့ ကျန်တဲ့လူနှင့် ကြားက မြေဇာပင် မြက်ကလေးတွေဆိုတာ ဒုက္ခပင်လယ်ဝေ ရော မဟုတ်လား။ မြင်နေ ကြားနေရတာ ပဲ။ တွေ့နေ ကြားနေရတာပဲ။ ကျွန်တော် တို့ လေးစားမြတ်နိုးရတဲ့ တိုင်းပြည်သိ ပညာရှင်၊ အနုပညာရှင်တွေ တစ်ယောက် မကောင်းလို့ တစ်ယောက်ကိုပြောင်းတာ၊ ပစ်သွားခဲ့ကြတာ ကြားနေ သိနေရတာပဲ။ ဘယ်သူ့အလွန်လို့ မသိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ကတော့ ကြားကနေပြီး ပစ် သွားတဲ့လူကို မုန်းတယ်။ ကျန်ခဲ့တဲ့လူကို သနားတာပဲ။ ကိုယ်ချင်းစာတယ်လေ။ ဒီဘဝ ဒီအဖြစ်တွေကို ကြားလည်း ကြား ချင်တာ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ်တွေ့လည်း မကြုံချင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်လည်း အဝေး ကနေ စိုးရိမ်နေရတာပေါ့။ ဟော ဗြုန်းဒိုင်းဆို အိမ်ရှေ့ကို ရောက်လာပြီ။ အိမ်ထဲမှာ ငြိမ်ချက်သား ကောင်းနေရာနှင့် ပါးစပ်ကလည်း ရုတ် တရက် အသံပေးကာ လက်ကလည်း ကျန်နေသေးသည့် မဖွင့်ရသေးသောတံခါး တစ်ချပ်ကို တွန်းတိုက်ဖွင့်ကာ အိမ်ထဲသို့ ဝင်လာခဲ့သည်။ ဟြယ့့် မေမေရေ ဟောဒီမှာ ဖေဖေနဲ့တူတဲ့ လူကြီးတစ်ယောက်တော့ ရောက်လာနေပြြီ သြားတို့၊ သမီးတို့ ဖေဖေပြန် ရောက်လာပြီလေ၊ သင်တန်းက ပြီးလာ ခဲ့ပြီ၊ မင်းတို့ မပျော်ဘူးလား၊ ဟောဒီမှာ မင်းတို့အတွက် အကျင်္ီစတွေ၊ မုန့်တွေ လည်း ပါလာတယ်ကြွ ဟြင်ြ အြဲနော် ဘယ်လိုကြီးလဲဟ၊ ဖေဖေ နဲ့ တူလိုက်တြာ ဟြ ရွှေစင် မိန်းမရာ မင်းတို့တစ် အိမ်လုံးကြည့်ရတာ ဘယ်လိုဖြစ်နေတာ လဲ၊ အေးတိအေးစက်နဲ့၊ နေပါဦး ငါ ပြန်လာတာကို အံ့သြနေကြတာလား ဟေ၊ အေးကွ သင်တန်းက တစ်ပတ် လောက် စောဆင်းပေးတာနဲ့ ငါလည်း မင်းတို့ တမင်အံ့သြသွားရအောင် ဗြုန်း ဒိုင်းကြီး ပြန်လာတာကွ၊ ကဲ့့ မင်း မပျော်ဘူးလားမိန်းမရာ ဟေ့့ဟေးြ အြို့့ လက်ကြီးက ဖယ်စမ်းပါ၊ ဒါနဲ့ ရှင်က ကိုထိန်ဝင်း အစစ်လား ဟင်ြ ဘြာ ရွှေစင်၊ မင်း ဘာပြောတယ်၊ နောက်နေတာလား မိန်းမရာ၊ ခရီးဝေး ကလာတဲ့သူကို စိတ်မကောင်းအောင် မင်း ဒီလိုတော့ မကြည်စားပါနဲ့နော်၊ သားတို့ သမီးတို့ရာ ဟောဒီမှာ သား မှာတဲ့ ပလတ်စတစ်သေနတ်၊ သမီး ငယ်မှာတဲ့ ဂါဝန်လည်း ပါတယ်၊ ဒီ မှာကြည့်၊ ရော့ လာယူကြြ အြင့်း့ တစ်ခုခုတော့ တစ်ခုခု မှားနေပြီ၊ ဟုတ်လား၊ ဘာမှားတာလဲ၊ ဘာလို့ မှားရမှာလဲ ပြောပြစမ်းပါဦး ဟြာ ဟြုတ်တယ်၊ ကိုထိန်ဝင်း လွန်ခဲ့ တဲ့တစ်လလောက်ကတည်းက ကိုထိန် ဝင်းဟာ သင်တန်းကနေ ကြိုဆင်း လာခဲ့ပြီး အိမ်ကို ရောက်နေပြီးသားပါ၊ ရှင်ကရော ကိုထိန်ဝင်းပဲလား၊ အစစ် လား အတုလား ပြောစမ်းပါဦးြ ဟြာ့့ ရွှေစင်ရာ မင်းနဲ့  ငါနဲ့  နှစ် ပေါင်းနှစ်ဆယ်လောက် ပေါင်းလာတဲ့ အိမ်ထောင်သည်တွေပါဟြာ ကြျွန်မလည်း ကျောက်အရောင်း အဝယ် လုပ်နေသူပါနော်၊ ဒီလောက် လည်း မအသေးပါဘူးရှင် ဟင်းဟင်းြ ဟြ့့ မဖြစ်နိုင်ဘူးကွာ၊ လုံးဝကို မဖြစ်နိုင်ဘူး၊ သင်တန်းဆင်းလာတာ ငါကွ၊ ဟောဒီမှာ သင်တန်းအောင် လက်မှတ်၊ ဟောဒီမှာ သင်တန်းဆင်း ဓာတ်ပုံ၊ ကဲ့့ အဲဒါတွေရော ဒီကောင် က ပြနိုင်လို့လားြ ြပြနိုင်တယ်၊ လက်မောင်းတွေမှာ ကြက်ဆူးတွေ ရှိတာကအစ၊ ဂျိုင်းချွေး နံ့အထိ ကိုထိန်ဝင်းမှ ကိုထိန်ဝင်းပါ၊ ပါးမှာ အမာရွတ်ရှိတာ၊ မျက်ခမ်းစပ် မှာ မှဲ့နီရှိတာ၊ ဆံပင်ဖြူလို့ ဆေးဆိုး ရတာကအစ ရှင်မှ ရှင်ပါ၊ အဲလေ့့ ကိုထိန်းဝင်မှ ကိုထိန်ဝင်းပြါ ြတောက့့် ရွှေစင် မင်းမှားနေပြီ၊ နေပါဦး အခု ဒီကောင် လူလိမ်၊  ဘယ် မှာလဲ၊ ပြောစမ့်း့ပြေြာ သြူ ရုံးသွားနေတယ်လေ၊ ထမင်း စားချိန်ကြတော့ ပြန်လာတော့မြှာ ြအောင်မာ လူလိမ်ကများ ပိပိ ရိရိနှင့် ငါ့ရုံးတွေ ဘာတွေများတက်လို့ ဟင်းြ သြားတို့၊ သမီးတို့ရာ ဖေဖေကမှ မင်းတို့ဖေဖေပါကွ၊ လာကြပါဦးကွာ ဖေဖေ့အနားကို ဟင့်း့ မွှေးမွှေးလေး ပေးကြပါဦးကြွာ ဒြါနဲ့ နေပါဦး ရွှေစင်ရာ၊ ဒီကောင် က သူ့ကိုယ်သူ ထိန်ဝင်းပါဆိုပြီး ဒီ အိမ်ရောက်တာ ဘယ်လောက်ကြာပြီ လြဲ တြစ်လြ ြဗြန်းြ ြသေပါရောကွာ၊ တစ်လ၊ ဒါဆို မင်းနဲ့ အတူအိပ်၊ ဟ့့ သွားပါ ပြီကြွာ ကျွန်တော့်စိတ်တွေ ဆောက်တည် ရာမရတော့။ သွေးတွေတက်ကာ နှလုံး ခုန်နှုန်းလည်း မြန်လိုက်လာသည်။ ကြုံ ရတဲ့ ကြမ္မာရိုင်းကလည်း ဆိုးလိုက်ပါဘိ တော့နှယ်နော်။ အင်းလေ ဂယောင်ချောက် ချား အိပ်မက်များ ဖြစ်နေလေမလား။ ကိုယ့်ရဲ့လက်ကို ပြန်ဆိတ်ကြည့်လိုက်မိ သည်။ ဆိတ်ကြည့် နောက်ထပ် ပြန်ဆိတ် ကြည့့် ကြည်ြ့ ြရွှေစင်ရာ မင်းနှယ် စဉ်းစဉ်းစား စား လုပ်ပါရော့လား၊ ငါနဲ့တူတာနဲ့ ငါပဲဆိုပြီး လက်ခံရသတဲ့လားကွာ၊ တောက်ြ ြသြော့့် ရှင်ကရော အခုလို နောက်မှရောက်လာပြီး ရှင့်ကိုရှင် ကျွန်မ ယောကျ်ား ကိုထိန်ဝင်းရယ်ပါလို့ ဘာ များ သက်သေပြနိုင်လို့လဲ၊ ရှင်နဲ့ ကျွန်မ ယောကျ်ား ခွဲမရအောင် တူပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် သာယာနေတဲ့ ကျွန်မတို့ရဲ့ အိမ်ထောင်ရေးကို ဖျက်ဆီးမည့်လူ မဖြစ်နိုင်ဘူးလား၊ ကဲ့့ ပြောစမ်းပါဦး ရှင် ဘာလိမ်ချင်သေးလြဲ ဟြာ့့ အရေးထဲ ဒီမိန်းမက  သူခိုး ဓားရိုးကမ်းနေပြန်ပြီကွာ၊ ငါ လုပ်လိုက် ရလို့ ဟင်းြ ြဒေါသကြီးတယ်၊ သွေးတိုးရောဂါ ရှိတယ်၊ စာရေး စာဖတ်ဝါသနာပါ တယ်၊ ကလေးတွေ ပျော်လို့ကတော့ ဘယ်လောက်ပဲပျော်နေ ဆူနေကြပါစေ မဆူဘူး၊ ကလေးတွေငိုတဲ့အသံကို မခံ နိုင်ဘူး၊ ကျွန်မယောကျ်ားရဲ့ အမူအကျင့် တွေပြဲ ဟြာ့့ ဒါတွေလည်း တူတာပဲ လားြ အြိုတော့့် မမြင်အပ်တဲ့နေရာမှာ ဖိုခနောက်ဆိုင် မှဲ့သုံးလုံးရှိတာကစြ ကြွာ့့ တောက် သွားပြီ၊ ကုန်ပါ ပြီဗျာ၊ အဟီးဟီးြ အမေကလည်း အမြွှာညီအစ်ကို ရှိတယ်လို့ တစ်ခါမှ မပြောဖူးပါဘူး။ တခြားဂြိုဟ်သားတွေကများ ငါနှင့် ပုံစံတူ အောင် ဖန်ဆင်းပြီး ငါတို့အိမ်ထောင်ရေး ဖျက်ဆီးနေတာလား။ ဒါမှမဟုတ် မကောင်းဆိုးဝါးတွေကများ ကြားဝင်ဖျက် နေတာလားကွာ။ ငါ ဘာလုပ်ရမှာလည်း။ ဒီကောင်က ငါနှင့် ခွဲမရအောင် ချွတ်စွတ် တူနေရအောင် ငါရဲ့ မှန်ထဲကကောင်မို့ လား။ ကြည့်ပါဦးဗျာ။ အိမ်ရောက်လာပြီး အတူနေနေကြတာ တစ်လတောင်မှ ရှိပြီ တဲ့။ ဒီကောင်လာရင်တော့ သူသေကိုယ် သေပဲ။ လူလိမ်လူညာ။ အစစ်နဲ့တွေ့ရင် မင်း ဘယ်ထိညာနိုင်မှာလည်းဟေ။ ပြန်ပြီး လက်ကို ဆိတ်ကြည့်။ ပါးကိုလည်း ပိတ်ရိုက်ကြည့်။ အိပ်မက် ဆိုရင်လည်း မြန်မြန်သာ နိုးပါရစေတော့။ ဒီလိုအဖြစ်ဆိုးကြီးထဲမှာ ကြာကြာမနေ ပါရစေနဲ့။ လွတ်ပါရစေလား။ မောင်သင်းထုံ (ကျောက်မဲ) ကိုရင်ကံထူး မောင်ခေတ်ထွန်း ဆြရာတော်အရှင် မြတ်ဘုရား၊ တပည့်တော် ဆရာတော်ထံမှာ နည်းနာ သြဝါဒခံယူဖို့ လာရောက်ရခြင်း ဖြစ်ပါ တယ်ဘုရား။ ဆရာတော်ဘုရားဟာ သီလ သိက္ခာ သမာဓိနဲ့ပြည့်စုံပြီး ဝါတော်အလွန် ကြီးရင့်တဲ့ ဆရာတော်တစ်ပါး ဖြစ်ပါတယ် ဘုရား။ တပည့်တော်ကို အကြံကောင်း ဉာဏ်ကောင်းတွေ ပေးနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်တဲ့အတွက် လာခဲ့ရခြင်းဖြစ်ပါ တယ်ဘုရား။ တပည့်တော်ဟာ လေးနှစ်လုံးလုံး တစ်တိုင်းပြည်လုံးမှာရှိသမျှ တန်ခိုးကြီး ဘုရား၊ စေတီများနဲ့ ဘုန်းကြီးကျောင်း မှန်သမျှ လှည့်လည်ဖူးမြော်ရင်း လှူခဲ့ တန်းခဲ့တာလည်း တပည့်တော် စုဆောင်း ခဲ့သမျှ အတော်ကုန်ခဲ့ပါပြီဘုရား။ တပည့် တော် ပြုခဲ့တဲ့ ကုသိုလ်ကောင်းမှုတွေ အတွက် တပည့်တော် ဆုတစ်ခုကိုပဲ တောင်းခဲ့ပါတယ်ဘုရား။ အဲဒီဆုကတော့ တပည့်တော်တို့ လင်မယားအတွက် သား ယောကျ်ားကလေးတစ်ဦးလောက် ရလာ ဖို့ပါပဲဘုရား။ ဒါပေမယ့် ခုထက်ထိ တပည့်တော်တို့မှာ ဆုတောင်းမပြည့်သေး ပါဘူးဘုရား။ တပည့်တော်တို့လည်း အကြံကုန်နေပါပြီ ဘုရား။ ဒါကြောင့် ဆရာတော်ခြေရင်းသို့ ရောက်လာရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်ဘုရားြ ‘လွန်ဝမ်’သည် လယ်သမားတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ ယခု သူအသက် အနည်းငယ် ရလာပြီဖြစ်သည်။ သိပ်ဆင်းရဲလှသည် မဟုတ်။ အိမ်ကောင်းတစ်လုံး၊ ပထမတန်း စား မြေသြဇာကောင်းသည့် လယ်မြေ ဧက အတော်များများ၊ ကျွဲကောင်ရေ အတော်များများကို ပိုင်ဆိုင်သည်။ ငွေစု ဘဏ်တွင်လည်း စုဆောင်းထားသည့် ငွေ အနည်းအကျဉ်းရှိသည်။ ယခု သူအသက် ငါးဆယ်ပြည့်ပြီ။ အိမ်ထောင်ကျခဲ့သည် မှာလည်း နှစ်သုံးဆယ် ရှိလာခဲ့ပြီ။ သူနှင့် သူ့ဇနီးတွင် စိတ်လိုဘမပြည့်စရာတစ်ခုပဲ ရှိသည်။ ယင်းမှာ သူတို့တွင် သားသမီး တစ်ဦးမှ မရရှိသေးခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ ကလေးတစ်ယောက် အထူးသဖြင့် ယောကျ်ားကလေးတစ်ယောက် လိုချင် ခြင်းသည် သူတို့လင်မယားအတွက် အစွဲ အလမ်းကြီးတစ်ခုပင် ဖြစ်လာခဲ့ချေပြီ။ တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ တန်ခိုးကြီးသည်ဆိုသမျှ ရဟန်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်မှန်သမျှ လှည့်လည်ဆည်း ကပ်ခဲ့ပြီးပြီ။ သားဆု အလီလီတောင်းခဲ့ ပြီးပြီ။ သို့သော် အကြောင်းကား ထူး မလာခဲ့ချေ။ နောက်ဆုံး သူ့ဇာတိရပ်ရွာ ရှိ ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ဖရားမဟာပရာ ဆပ် ဆရာတော်ထံသို့ အကြံတောင်းရန် ရောက်ရှိ၍လာခဲ့လေသည်။ မြင်းဟာ မင်းရဲ့လိုအင်ဆန္ဒတွေ ပြည့်ဝဖို့ တစ်နိုင်ငံလုံးလှည့်ပြီး ဆုတောင်း ခဲ့တယ် မဟုတ်လား။ မင်းတော့ ရေလိုက် လွဲနေပြီ ထင်တယ်။ မင်းရဲ့ ဟောဒီ မင်းရွာက ဘုန်းကြီးကျောင်းဟာ မင်းတို့ ဘိုးဘွားမိဘတွေအားလုံး အစဉ်တစိုက် သီတင်းသုံး သီလဆောက်တည်ခဲ့ရာ အလှူ အတန်းဒါနပြုရာ ကျောင်းကြီးပဲကွယ့်။ ဒီမှာ ရှင်းပြုကြ၊ ရဟန်းခံကြ၊ ဘုရား၊ ကျောင်း၊ တန်ဆောင်း၊ သိမ်ဇရပ်တွေ ပြုပြင်ကြနဲ့ သူတော်ကောင်းတရားတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် ပြုခဲ့ကြတယ်လေ။ ငါ မှတ်မိသေးတယ်။ မင်းအဖေဆိုရင် ငါ့ ကျောင်းမှာ နှစ်ဝါတောင် သကင်္န်းစီးခဲ့သေး တယ်။ မင်းကိုယ်တိုင်လည်း ငါ့ကျောင်း မှာတင် ရှင်ပြုခဲ့တာပဲ။ မင်းဟာ ဒီရွာ၊ ဒီကျောင်း၊ ဒီဘုရားမှာ တခြားနေရာတွေ ထက် ပိုပြီး ကုသိုလ်ကောင်းမှုပြုခဲ့တာ များတယ်။ အဲဒီလိုနဲ့များ ဒီဘုရား၊ ဒီ ကျောင်းမှာ သားဆုမတောင်းဘဲ တခြား နေရာတွေ အပင်ပန်းခံပြီး လှည့်လည် တောင်းရတာလဲ။ မင်းရဲ့ ဒီကျောင်းက ရွှေဆင်းတုရုပပွါးတော်မြတ်ကြီးရဲ့ ခြေ ရင်းမှာ ဘာဖြစ်လို့ မင်းရဲ့ဒုက္ခတွေ ငြိမ်း အောင် မလုပ်နိုင်ရသလဲ။ မင်းအိမ်နဲ့ ဒီ ကျောင်းဆို တစ်ခေါ်လောက်ပဲ ဝေးတာပဲ။ မနက်ဖြန် မင်းမိန်းမကိုခေါ် လှူဖွယ်ပစ္စည်း နည်းနည်းလောက် ယူလာပြီး ဒီကျောင်း မှာ လာဆုတောင်းလှည့်။ ငါ ဆရာတော် လည်း မင်းတို့အတွက် ဝိုင်းပြီး ဆုတောင်း ပေးရမှာပေါ့ဟြု မြွက်ဆိုသည်။ ဆြရာတော် မိန့်ကြားချက်တွေ ဟာ အမှန်တွေချည်းပါပဲဘုရား။ အရင်တုန်းက တပည့်တော် ဘာလို့ ဒီစိတ်ကူး မျိုး မရခဲ့မိပါလိမ့်ဘုရားြ လွန်ဝမ်က လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ပြန် လည် လျှောက်တင်လိုက်သည်။ နောက်တစ်နေ့ နံနက်တွင် လွန်ဝမ် နှင့် သူ့ဇနီး နွိုင်ဆန်တို့သည် ဆရာတော် ဖရားမဟာ့ပရာဆပ်ကျောင်းသို့ ရောက်ရှိ လာခဲ့သည်။ သူတို့နှင့်အတူ ကျောင်းရှိ ပဉ္စင်းလေးပါးနှင့် ကိုရင်ငါးပါးတို့ကို ဆက် ကပ်ရန် ဆွမ်း၊ ကွမ်းများနှင့် ရှင်တော်မြတ် ရုပပွါးတော်ကြီးကို လှူဒါန်းပူဇော်ရန် ဖယောင်းတိုင် ဆီမီးနှင့် အမွှေးတိုင်များပါ တစ်ပါတည်း ပါလာခဲ့သည်။ သူတို့လင်မယားသည် မြတ်စွာ ဘုရား ဆင်းတုတော်ကြီး၏ ရှေ့မှောက် တွင် ရိုသေစွာ ဒူးထောက်ရှိခိုးကာ သူတို့ အတွက် တစ်ခါမှ မပြည့်ဝသေးသော သားဆုကို တောင်းကြသည်။ လွန်ဝမ်သည် ဘုရားရှေ့တွင် တစ် နာရီကျော်ကြာအောင် ဆုတောင်းနေခဲ့ သည်။ စိတ်ကျေနပ် အားရမှ ထလိုက်ပြီး သူ့ဇနီးကို ပြောလိုက်သည်။ မြိန်းမ ငါ့စိတ်ထဲမှာ ကြည်လင် လို့နေတာပဲ။ ငြိမ်းချမ်းလို့ နေတယ်။ ငါတို့ဆုတောင်းတော့ ပြည့်လိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်ြ ဘုရားရှင်၏ မျက်နှာတော်မှာ ကြည်လင်ဝင်းပနေသည်။ တလောကလုံး ပေါ် မေတ္တာဓာတ် လွှမ်းခြုံနေသော မျက် နှာတော်။ အာသဝေါတရား ကုန်ခန်းကာ ငြိမ်းချမ်းနေသော မျက်နှာတော်။ အလွန် တရာ နူးညံ့သိမ်မွေ့စွာ ပြုံးနေသောမျက် နှာတော်။ ရှေးခေတ် ထိုင်းကျောက်ဆစ် ပညာရှင်များကို ချီးကျူးမိသည်။ သူတို့ သည် ဘုရားရှင်အား ကြည်ညိုဖွယ်ဖြစ် အောင် လက်ရာမြောက်စွာ ထုလုပ်နိုင် သူများ ဖြစ်ကြသည်။ လွန်ဝမ်သည် ဤမြတ်စွာဘုရား ဆင်းတုတော်ကြီးကို ယခင်က အကြိမ် တစ်ရာမက ဖူးမြော်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ခု တစ်ကြိမ်ကျမှ ဤကိုယ်တော်မြတ်ကြီးက သူ့ကို ပြုံးပြနေသည်ဟု ခံစားမိသည်။ မကြာမီ လွန်ဝမ်နှင့် နွိုင်ဆန်တို့ ဆန္ဒကား ပြည့်ဝသွားခဲ့သည်။ သူတို့ တောင်းခဲ့သည့်ဆုသည် အမှန်ပင် ပြည့်ဝ ခဲ့လေပြီ။ တစ်နှစ်မပြည့်မီမှာပင် နွိုင်ဆန် သည် လွန်ဝမ်အတွက် သားယောကျ်ား ကလေးတစ်ဦးကို ဖွားမြင်ပေးခဲ့လေသည်။ ကလေးကား အလွန်ပင် ချစ်စရာ ကောင်းသည်။ အသားအရေမှာ ကြေးနီကို ပွတ်တိုက်ထားသည့်နှယ် ဝင်းမွတ်နေ သည်။ ချောမောပြေပြစ်သော ရုပ်အဆင်း။ ရွာရှိလူများက သူတို့တစ်သက်တာတွင် ဤသို့သောကလေးမျိုး တစ်ခါဖူးမှ မတွေ့ မမြင်ဘူး ဟူ၍ ဆိုကြသည်။ သို့သော် ဤသို့ချောမောသော ကလေးငယ်တွင် ချို့ယွင်းချက်တစ်ခု ပါ လာခဲ့သည်။ ခြေထောက်တစ်ဖက် လိမ် ဖယ်လိမ်ဖယ် ဖြစ်နေခြင်းပင်။ လမ်းလျှောက် ရာတွင် ခြေထောက်က လိမ်ဖယ်နေရာ အကြည့်ရ အနည်းငယ်ဆိုးသည်။ မည်သို့ဆိုစေ လွန်ဝမ်နှင့် သူ့ဇနီး ကတော့ ဤအတွက် ဝမ်းမနည်းချေ။ ခြေထောက်ကလေးတစ်ဖက် ဆာနေရုံမျှ ဖြင့် သူတို့သား၏ ချောမောလှပမှုကို ဖုံး မသွားနိုင်ဟု ယူဆထားသည်။ သူတို့သား အား တုန်နေအောင် ချစ်ကြသည်။ မိဘနှစ်ပါးက သူတို့သားကို ‘ဘွန် ဆရီ’ (ဘုန​ဆရိ) ဟု အမည်ပေးခဲ့ကြ သည်။ ကံထူးသူဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဘွန်ဆရီ တစ်လပြည့်သောအခါ သားအမိ သားအဖသုံးဦး ရွာဦးကျောင်း သို့ လာခဲ့ကြသည်။ လွန်ဝမ်နှင့် နွိုင်ဆန် သည် သူတို့သားကလေးကို ဘုရားဆင်းတု တော် ရှေ့မှောက်တွင်ချကာ တိုင်တည် လိုက်သည်။ အြရှင်မြတ်ဘုရား ဤကျောင်း၊ ဤဘုရားမှာ တပည့်တော်တို့ ပြုခဲ့တဲ့ ကုသိုလ်ကောင်းမှု အကျိုးပေးကြောင့် အခု တပည့်တော်တို့မှာ တပည့်တော်တို့ အလို ချင်ဆုံး သားယောကျ်ားလေးတစ်ဦး ရရှိ ခဲ့ပါပြီဘုရား။ ဒါကြောင့် တပည့်တော် တို့သားငယ်ကို ‘ဘွန်ဆရီ’လို့ မှည့်ခေါ် ထားပါတယ်ဘုရား။ ဘွန်ဆရီလေး အရွယ်ရောက်လာရင် ရှင်တော်မြတ်ဘုရား စံမြန်းနေတဲ့ ဤကျောင်းတိုက်မှတစ်ပါး တခြား ဘယ်မှာမှ ရှင်သာမဏေ မဝတ် စေရပါဘုရားြ ရာသီတွေ တစ်ခုပြီးတစ်ခု ပြောင်း ကာ နှစ်ကာလတို့ ကျော်ဖြတ်သွားကြ သည်။ ဘွန်ဆရီကလေးကား အရွယ် ရောက်လာခဲ့သည်။ သန်မာကြံခိုင်သော လူငယ်ကလေး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ လမ်း လျှောက်ရာတွင် ခြေတစ်ဖက် ဆာနေ၍ ဆတ်တောက်ဆတ်တောက် ဖြစ်နေရုံသာ ရှိသော်လည်း မူလတန်းကျောင်းတွင် တခြားကလေးများနှင့် တန်းတူ ဘက်တ မင်တန် ရိုက်နိုင်သည်။ ဘတ်စကတ်ဘော ပုတ်နိုင်သည်။ ထို့ပြင် သူကလေးသည် အတန်းထဲတွင် စာတော်သည်။ တစ်တန်း လုံးတွင် အမြဲတမ်း ပထမချည်းရသည်။ ဉာဏ်အလွန်ကောင်းလှသည်။ သူ ဆယ်နှစ်သား ရောက်သည့် အထိ သူ့ခြေထောက်အတွက် ဘာမျှ စိတ်အနှောင့်အယှက် မဖြစ်ခဲ့ပေ။ မွေးရာ ပါ ခြေတစ်ဖက်ဆာနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု သာ စိတ်ကို ဖြေနိုင်ခဲ့သည်။ သို့သော် နောက်ပိုင်းတွင် ပယောဂ တစ်ခုသည် လူကလေး၏ စိတ်အာရုံထဲ သို့ ဝင်ရောက် နှောင့်ယှက်ခဲ့လေသည်။ သူ့ဘဝတစ်ခုလုံး ဆောက်တည်ရာမရ လောက်အောင်ပင် ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ယခုနှစ် အစိုးရစစ် စာမေးပွဲများ တွင် အမှတ်အများဆုံးနှင့် ထူးချွန်စွာ အောင်မြင်ခဲ့ကြသူများကို ဒေသန ္တရသတင်း စာများက ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ဖော်ပြပေး ခဲ့ကြသည်။ ဘွန်ဆရီကလေးသည်လည်း တတိယတန်းတွင် တစ်နိုင်ငံလုံး၌ အမှတ် အများဆုံး ရရှိခဲ့သူဖြစ်သဖြင့် သတင်းစာ တွင် သူ့သတင်းကို ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ ဖော်ပြခံခဲ့ရသည်။ သူ၏ အတန်းဖော်သူငယ်ချင်းဖြစ် သူ ‘အိုက်ပင်း’မှာ ဘွန်ဆရီ၏အောက် ဒုတိယလိုက်သည်။ ထို့ကြောင့် ‘အိုက်ပင်း’ မှာ သတင်းစာတွင် ဖော်ပြခြင်း မခံရ။ ထိုအခါ အိုက်ပင်းမှာ ဘွန်ဆရီအပေါ် တွင် မနာလို မရှုဆိတ်ဖြစ်လာသည်။ ဘွန်ဆရီအပေါ် အပြစ်ရှာကာ ဘွန်ဆရီ၏ အားနည်းချက်ကို ဖော်ထုတ်နှိမ်ချလေ တော့သည်။ မြင်းက စာမေးပွဲမှာ တော်ချင် တော်လိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် လူ့လောက ထဲမှာတော့ မင်းဟာ တော်တော်ချောတဲ့ ကောင်ပဲ။ မင်းရဲ့ ကျက်သရေယုတ်လှတဲ့ ခြေထောက် ပြာပြားကြီးနဲ့ ဘယ်လာ အသုံးဝင်မှာလဲ ပြောစမ်းပါ။ ဒီကြားထဲ မင်းအဖေက မလုပ်သင့်မလုပ်ထိုက်တဲ့ အကုသိုလ်အလုပ်ကြီးတစ်ခုကို လုပ်ဖို့ ကြံနေသေးတယ်။ နောက်နှစ်မှာ မင်းကို ရှင်ပြုပေးမလို့ဆိုပြီး တစ်ရွာလုံး လိုက် ကြွားနေတယ်ကွ။ မင်းကို သကင်္န်းစည်း ပေးလိုက်တာနဲ့ သူ့မှာ တကယ့်ကံထူးရှင် ကြီးပဲ ဖြစ်သွားတော့မလိုလို ထင်နေတယ်။ ဒီမှာကွ ငါ့အဖေကပြောတော့ ကိုရင်ဝတ် မယ့်လူဟာ ကိုယ်လက်အဂင်္ါ ပြည့်စုံရ တယ်လို့ ဆိုတယ်ကွ။ ကိုယ်လက်အဂင်္ါ ပြည့်စုံမှ သကင်္န်းဝတ်ရတယ်တဲ့။ မျက်စိ တစ်ဖက် ပျက်နေတာတို့၊ အပေါ်နှုတ်ခမ်း ကွဲနေတာတို့၊ မင်းလို ခြေတစ်ဖက် ပြား နေတာတို့ မဖြစ်ရဘူးတဲ့ကွ။ အဲဒီလို ဒုက္ခိတ ကိုယ်အဂင်္ါမပြည့်စုံတဲ့ သူတွေကို သကင်္န်းဝတ်ပေးမိရင် ကျောင်းထိုင်ဘုန်း ကြီးနဲ့ တစ်ကျောင်းလုံးကို ထိခိုက်တတ် တယ်လို့ ငါ့အဖေက ပြောတယ်ြ ဘွန်ဆရီမှာ အိုက်ပင်း၏ စကား ကိုကြားသော် အသက်ရှူရပ်သွားသည်။ အတော်ပင် ကြေကွဲဝမ်းနည်းသွားသည်။ ဘာတစ်ခွန်းမှ မပြောနိုင်တော့ဘဲ လှည့် ထွက်လာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ဘွန်ဆရီမှာ လုံးဝ မပျော်တော်ပေ။ အိုက်ပင်းစကားက သူ့ ကို နေ့ရော ညပါ နှိပ်စက်လျက်ရှိသည်။ ခြိမ်းချောက်လျက်ရှိသည်။ လွှမ်းမိုးလျက် ရှိသည်။ သူ၏ ပုံပျက်ပန်းပျက် ချို့ယွင်း နေသော ခန္ဓာကိုယ်ကို အဝါရောင် ဖလ်ရေ စွန်းသော သကင်္န်းဝတ်ရုံမိသည်နှင့် တစ် ကျောင်းလုံးကိုရော ဖခင်ရင်းတမျှ သူ အလွန် ချစ်ခင်ကြည်ညိုသော ဘုန်းဘုရား ကိုပါ ထိခိုက်နစ်နာစေမည် ဆိုသည်ကို သူလုံးဝ အဖြစ်မခံနိုင်ပါ။ ဖြစ်လည်း မဖြစ်သင့်ဟု ထင်သည်။ သို့သော် ဘွန်ဆရီသည် ထိုအ ကြောင်းကို သူ့မိဘနှစ်ပါးအားလည်း ပြန် မပြောရက်လေ။ သူ့မိဘများသည် သူ့ကို သကင်္န်းဝတ်ပေးရန် အလွန်စိတ်ထက်သန် နေကြသည် မဟုတ်ပါလော။ ထိုသို့ဖြင့် ဘွန်ဆရီသည် ဆယ့် တစ်နှစ်သားပြည့်ခါနီးကာ ရှင်ပြုဖို့အချိန် အတော်ပင် နီးကပ်လာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ဘွန် ဆရီ၏ စိုးရိမ်စိတ်လည်း မြင့်တက်လာခဲ့ သည်။ နောက်ဆုံး ဘွန်ဆရီကလေးသည် ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်ထံသို့ ရောက်ရှိ လာခဲ့သည်။ ဘွန်ဆရီသည် ဆရာတော် အား သူ့သဘောထားကို တင်လျှောက် သည်။ ဆရာတော်သည် ဘွန်ဆရီကို ဘွန် ဆရီ၏စကားကို နားထောင်ပြီးနောက် သေသေချာချာ ရှင်းပြတော်မူသည်။ သြားတော် ဘွန်ဆရီ​ အိုက်ပင်း က သားတော်ကိုပြောတဲ့ စကားဟာ လုံးဝမမှန်ကန်ပါဘူး။ အဓိပ္ပာယ်လည်း မရှိပါဘူး။ မျက်စိမမြင်တဲ့သူတစ်ယောက် သကင်္န်းမစီးနိုင်တာသာ မှန်တာပါ။ ဒါက လည်း ကျောင်းကို ခိုက်လို့၊ ထိခိုက်နစ် နာစေလို့ မဟုတ်ပါဘူး။ မျက်စိမမြင်လို့ ရဟန်းကျင့်ဝတ်သိက္ခာပုဒ်တွေ စောင့်ထိန်း လိုက်နာဖို့ မဖြစ်နိုင်လို့ပဲ။ သားတော်ရဲ့ လိမ်ဖယ်ရှာတဲ့ ခြေထောက်နဲ့ သကင်္န်းဝတ် မှာနဲ့ ဘာမျှမဆိုင်ဘူး။ သားတော်က စိတ် နှလုံးဖြူစင်ရင် သားတော်အပေါ် တင်ပေး လိုက်တဲ့ ရှင်သာမဏေကျင့်ဝတ်တွေကို ကောင်းကောင်းလိုက်နာနိုင်ရင် သကင်္န်း ဝတ်နိုင်တာပဲ။ ကိုယ်ကောင်းဖို့ မကြည့်ဘဲ သူတစ်ပါးအကျိုးကိုသာ ထာဝစဉ် စဉ်းစား လုပ်မယ်ဆိုရင် ဘာဂြိုဟ်ဆိုးမှ ကျောင်း အပေါ်မှာရော၊ ဆရာတော့် အပေါ်မှာပါ မကျ ရောက်နိုင်တဲ့အပြင် ကျက်သရေ မဂင်္လာနဲ့ ကောင်းကျိုး အဖြာဖြာသာ ဘုန်းကြီးတို့ ရရှိကြရမှာပါ။ သူတစ်ပါးအပေါ် နှိပ်စက် ရက် စက်တာတို့၊ မရိုးမသား ခိုးဝှက်ပြုမူတာ တို့၊ မဟုတ်မမှန်မုသားဆိုတာတို့၊ ကာမ ဂုဏ်ကျူးလွန် ပြစ်မှားတာတို့၊ စိတ်ပျံ့ လွင့်ပြီး စိတ်အလိုအတိုင်း လိုက်လံပြုကျင့် တာတို့က ဘုန်းကြီးနဲ့ ဘုန်းကြီးကျောင်း ကို ထိခိုက်စေနိုင်တာပါ။ ကျောင်းကို ကျက်သရေ ယုတ်စေနိုင်တာပါ။ ဒီလို အဖြစ်မျိုးတွေ မဖြစ်အောင်သာ ရှောင် ကြဉ်ရမယ်။ တခြား သားတော်မှာ ဘာမှ စိုးရိမ်စရာမရှိဘူးကွဲြ့ ဆရာတော်၏ဆုံးမစကားကို ကြား သိလိုက်ရသည့်အခါ ဘွန်ဆရီမှာ စိတ် အနည်းငယ် သက်သာရာရသွားသည်။ သို့သော် ဆရာတော်၏စကားက အိုက် ပင်း၏ ချောက်လုံး လှန့်လုံးကို လုံးဝ ပြေပျောက်စေသေးသည် မဟုတ်။ အိုက် ပင်း၏ စကားက သူ့ကို လွှမ်းမိုးနေဆဲ ပင်။ ထို့ကြောင့်ပင် ဘွန်ဆရီသည် နေ့ စဉ်နံနက် အိပ်ရာဝင် အိပ်ရာထ ဘုရားရှိခိုး တိုင်း ‘အခြားကလေးများလို သူ့ခြေ ထောက် အကောင်းပကတိအတိုင်း ဖြစ် ရပါလို၏ဘုရား’ဟု ဘုရားရှင်ထံတွင် ဆု တောင်းနေမိလေသည်။ မကြာမီ ဘွန်ဆရီ အစိုးရိမ် အပူ ပန်းဆုံးနေ့သည် ဆိုက်ရောက်၍လာလေ သည်။ ထိုနေ့သည်ကား သူ့ကို ရှင်ပြု ပေးမည့်နေ့တည်း။ သံသရာမှ လွတ် မြောက်ကြောင်း သံဃာဘောင်သို့ ဝင်ရ မည့်နေ့ပေတည်း။ အိုက်ပင်းကိုလည်း သူ နှင့်အတူ ရှင်ပြုပေးကြသည်။ မနက်စာကို အိမ်တွင် အဝစားစေ ပြီးနောက် သူတို့နှစ်ဦးကို ရွာသူကြီးအိမ် သို့ ခေါ်ဆောင်သွားကြသည်။ ထိုအိမ် တွင် သူတို့ကို ရှင်လောင်းဝတ် တန်ဆာ များ ဆင်ယင်ပေးကြသည်။ ခေါင်းပေါ် တွင် ရွှေချထားသော မကိုဋ်များ၊ ရွှေ ချည်ထိုး၊ ငွေချည်ထိုးပုဆိုး၊ အကျင်္ီများ၊ ကျောက်မျက်များ စီခြယ်ထားသော ခြေ နင်း စသည့် နန်းဝတ်နန်းစားများ။ သူတို့ မျက်နှာကို မိတ်ကပ်၊ ပေါင်ဒါထူထူလိမ်း ပေးကြကာ ပါးနှစ်ဖက်ကိုလည်း အလှ ခြယ်မှုန်းပေးလိုက်သေးသည်။ နှုတ်ခမ်း များမှာလည်း ဆေးနီများနှင့်။ သူတို့နှစ် ဦးကို နတ်ပြည်က နတ်သားလေးတွေ နှင့် တူသွားပြီဟု ပြောဆိုချင်ကြသည်။ ထို့နောက် သူတို့က ကြိုးတန်ဆာဆင် ထားသော မြင်းပုကလေးတွေပေါ် တင်၍ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းသို့ ခေါ်သွားသည်။ သူတို့နောက်က တစ်ရွာလုံးရှိ လူကြီး၊ လူကောင်း၊ ယောကျ်ား၊ မိန်းမ ပျိုပျိုအိုအို စသည်ဖြင့် များစွာသော လူတန်းကြီးသည် တူရိယာမျိုးစုံကို တီးမှုတ်ကခုန်လျက် တပျော်တပါး လိုက်ပါလာကြသည်။ ထိုနေ့က အိုက်ပင်းက အပျော် ဆုံးဖြစ်နေလေသည်။ ထိုင်းလူငယ်တစ် ယောက်အဖို့ ဤသို့သောရှင်ပြုပွဲ၌ နန်း ဝတ်နန်းစားများကို ဆင်ယင်ကာ မကိုဋ် ကိုဆောင်းလျက် လူတန်းကြီးရှေ့ဆုံးက မြင်းစီး၍ သွားရသည်ကို မည်သူ မပျော် ရွှင်ဘဲနေမည်နည်း။ မည်သူ ဂုဏ်မယူဘဲ နေမည်နည်း။ သို့သော် ဘွန်ဆရီကလေးအဖို့ ကား ဂုဏ်ယူဖို့နေနေသာ လုံးဝ မပျော် ရွှင်နိုင်ပေ။ ဘွန်ဆရီမှာ အိုက်ပင်းချောက် လှန့်ထားသည့် ‘မင်းဟာ ဘုန်းကြီးကျောင်း ကိုရော၊ ကျောင်းထိုင် ဆရာတော်ကိုပါ ဒုက္ခပေးမယ့်ကောင်ပဲ’ဟူသော စကားကို အစဉ်အမြဲ ကြားယောင်ကာနေလေသည်။ မေ့ပစ်၍မရနိုင်ဘဲ ဖြစ်နေသည်။ သူသည် မြကျောက်စီ ရွှေခြေနင်း စွပ်ထားသည့် သူ့ဘယ်ဘက်ခြေထောက်ကိုသာ အခါခါ ငုံ့ကြည့်၏။ ဒြီဝတ်စား တန်ဆာပလာတွေ အားလုံးဟာ ငါ့အတွက် အတုအယောင် တွေချည်းပဲ။ ငါဟာ တကယ့်ကို ကံဆိုးတဲ့ သူ၊ ဂြိုဟ်ကောင်၊ ခြေတစ်ဖက်လိမ်ဖယ် ဖယ် ပြားကပ်ကပ်နဲ့ ပုံပျက်ပန်းပျက် သတ္တဝါအစစ်ပဲ။ အမှန်တော့ ငါဟာ  ရှင် သာမဏေတွေဝတ်ရုံတဲ့ ဖလ်ရည်စွန်းတဲ့ သကင်္န်းကို လုံးဝရုံထိုက်တဲ့သူ မဟုတ်ဘူးြ ဟူ၍ တွေးမိကာ ဆွေးနေလေသည်။ မကြာမီ ရှင်လောင်းလှည့်လာသော လူတန်းကြီးသည် ဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ ရောက်ရှိလာလေသည်။ သူတို့နှစ်ဦးကို မြင်းများပေါ်မှချကာ ဦးပဉ္စင်းများရှိရာ ကျောင်းဆောင်သို့ ပို့ကြသည်။ သူတို့ ကိုယ်ပေါ်က တောက်တောက်ပြောင်ပြောင် ထိုးထိုးထောင်ထောင် ဝတ်စားတန်ဆာ များ ချွတ်ပေးကြသည်။ ခေါင်းပေါ်က မကိုဋ်ပါ မကျန်တော့။ ထို့နောက် သူတို့ ကို ကြေးဝါ သင်တုံးဓားဖြင့် ခေါင်းတုံး တုံးပေးကြသည်။ မျက်ခုံးမွေးများကိုပါ မကျန် ရိတ်ပေးကြသည်။ ပြီး ရေတွင်းဆီ သို့ ခေါ်သွားကာ ရေချိုးပေးကြသည်။ ထို့နောက် ဖိုးသူတော်အဖြစ် အဝတ်ဖြူ ဆင်ကြည့်ပေး၍ မြတ်ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော် ကြီးရှိရာ ဂန္ဓကုဋီတိုက်ဆီသို့ ခေါ်ဆောင် သွားကြလေသည်။ ရှင်ပြုပွဲလာ ပရိသတ်အားလုံးသည် လည်း ဝတ်ဖြူစင်ကြယ်ဝတ် ကလေးနှစ် ဦးကို ရှေ့တွင်တင်ကာ ကြမ်းပေါ်တွင် အားလုံး ဒူးထောက်နေကြသည်။ ဆရာ တော်ကား သံဃာစင်ပေါ်တွင် တင်ပလ္လင် ခွေထိုင်ကာ ခပ်တိုတို တရားတစ်ပုဒ်ကို ဟောကြားနေလေသည်။ ထို့နောက် ဆရာ တော်သည် ရှင်သာမဏေတို့အား ရှင် ကျင့်ဝတ်များကို ရှင်းပြတော်မူပြန်သည်။ ထို့နောက်တွင်တော့ ဆရာတော်က ပရိသတ်နှင့်တကွ သူတို့နှစ်ဦးကို ငါးပါး သီလ တိုင်ပေးသည်။ ဘြုရားတပည့်တော်သည် ဘယ် သက်ရှိသတ္တဝါကိုမှ မသတ်ဖြတ်ပြါ ဘြုရားတပည့်တော်သည် ဘယ် သူ့ပစ္စည်းကိုမှ မခိုးပြါ ဘြုရားတပည့်တော်သည် မုသား မပြောပြါ ဘြုရားတပည့်တော်၏ ခန္ဓာကိုယ် ကို ကာမဂုဏ် အညစ်အကြေး မစွန်းပေ ရန် ရှောင်ကြဉ်ပါမည်ြ ဘြုရားတပည့်တော်သည် မည် သည့်မူးယစ်စေတတ်သော သေရည်ကိုမှ မသုံးဆောင်ပြါ ပြီးသော် ဆရာတော်သည် သကင်္န်း ဆည်းမည့်သူတို့နှစ်ဦးကို နောက်ထပ် ကျင့် ဝတ်သီလငါးမျိုး ရွတ်ခိုင်းပြန်သည်။ ဘြုရားတပည့်တော်သည် နေလွဲ သောအခါ၌ ညစာ မစားပြါ ဘြုရားတပည့်တော်သည် သီချင်း နားထောင်ခြင်း၊ ကခုန် မြူးတူးခြင်းတို့ကို မပြုပါ။ ဘြုရားတပည့်တော်သည် ပန်းပန် ခြင်း၊ ရေမွှေးနံ့သာ လိမ်းကျံခြင်းတို့ကို မပြုပြါ ဘြုရားတပည့်တော်သည် မြင့် သော၊ မြတ်သောအိပ်ရာ နေရာတို့၌ မအိပ် မနေပါဘုရားြ ဘြုရားတပည့်တော်သည် ရွှေ၊ ငွေတို့ကို မကိုင်မတွယ် အလှူမခံပါဘုရားြ ထို့နောက်တော့ ဦးပဉ္စင်းနှင့် ကိုရင် များပါ ကျောင်းနေသံဃာအားလုံး ကမ္မ ဝါဉတ်တော့သည်။ သူတို့နှစ်ဦးကို အဝတ် ဖြူမှချွတ်၍ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ၏သားတော်များ ဝတ်ဆင်သော ဖလ်ရည်စွန်းသည့်သကင်္န်း ကို ဝတ်ဆင်ပေးလိုက်ကြတော့သည်။ ပရိ သတ်များ တဖြည်းဖြည်း ပြန်ကုန်ကြ သည်။ သူတို့သည် ကိုရင်များ ဖြစ်သွားကြ ပြီဖြစ်သော ဘွန်ဆရီနှင့် အိုက်ပင်းတို့ကို ကျောင်း၌ ထားရစ်ခဲ့ကြသည်။ သူတို့နှစ်ဦး သည် ဘုရားဆင်းတုတော်ရှေ့တွင် ဒူး ထောက်ကျန်ရစ်ခဲ့ကြသည်။ မကြာမီ မှောင်လာကာ ညဘက် သို့ ရောက်ရှိလာသည်။ တစ်နေကုန် ပင် ပန်းထားသော ကိုရင်လေးနှစ်ပါးသည် သံဃာတော်များ ကျိန်းစက်သည့်ကျောင်း ၏ ဝရန်တာတွင် လဲလျောင်းနေကြသည်။ အိုက်ပင်းကား နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် အိပ်ပျော် နေသည်။ ဘွန်ဆရီကား အိပ်မပျော်နိုင်။ သူသည် တစ်နေကုန် ဘုရားရှိခိုး ဆု တောင်းစာများကို ရွတ်ဖတ်ခဲ့ရသော်လည်း နောက်ထပ် ဆုတောင်းစရာ ကျန်နေသေး သည်ကို သိသည်။ ထိုဆုတောင်းကို နောက်တစ်နေ့ နံနက်အရုဏ်မတက်မီ ဆုတောင်းမည်ဟု အားခဲထားသည်။ ညသန်းခေါင်ကျော်ကျော် အချိန် လောက်တွင် ဘွန်ဆရီသည် အိပ်ရာမှ အသာထလိုက်ကာ ဗုဒ္ဓရုပပွါးတော်မြတ် ကြီး ကိန်းဝပ်သော ဂန္ဓလုဋီတိုက်ဘက်ဆီ သို့ ခြေခပ်ဖွဖွနင်း၍ ထွက်လာခဲ့သည်။ ဖယောင်းတိုင် ခုနှစ်တိုင်နှင့် အမွှေးတိုင် ခုနစ်တိုင်ကိုလည်း ယူဆောင်လာခဲ့သည်။ သူသည် ဘုရားဆင်းတုတော်ကြီးရှေ့တွင် ဖယောင်းတိုင်နှင့် အမွှေးတိုင်တို့ကို ထွန်း ညှိပူဇော်လိုက်သည်။ ထို့နောက် ဘွန်ဆရီ သည် မြတ်စွာဘုရားသခင် ကိုယ်တော် မြတ်ကြီး၏ ရှေ့မှောက်တွင် ရိုသေစွာ ဒူးထောက်ထိုင်ချလိုက်သည်။ သူထိုင်သည့် နေရာသည် လွန်ခဲ့သော ၁၂ နှစ်က သူ့ မိဘနှစ်ပါးတို့ သားဆုပန်ခဲ့သည့် နေရာ ပင်တည်း။ ယခုလည်း ဘွန်ဆရီကလေး သည် သူ့မိဘတို့ထိုင်ခဲ့သည့် နေရာတွင် ပင် ထိုင်၍ ရှိခိုးဆုတောင်းနေလေပြီ။ အြရှင်မြတ်ဘုရား​ တပည့်တော် သည် ဤနေရာသို့ တပည့်တော်၏ခြေ ထောက် ကောင်းအောင် ဆုတောင်းဖို့ လာခြင်းမဟုတ်ပါဘုရား။ တပည့်တော် သည် တပည့်တော်၏ ခြေလိမ်ဖယ်လိမ် ဖယ်ဘဝဖြင့် မညည်းမညူ နေလာခဲ့သည် မှာ ၁၁ နှစ်ပင်ပြည့်၍ နေသေားကျနေ ပါပြီဘုရား၊ သို့ပါသော်လည်း တပည့် တော်ကြောင့် တပည့်တော်တို့မိဘ ဘိုးဘွား များ အစဉ်အဆက် ကိုးကွယ်ရာ တပည့် တော်အပေါ် အလွန်ကြင်နာတော်မူသော ဆရာမြတ်တစ်ဆူဖြစ်သည့် ကျောင်းထိုင် ဆရာတော်နှင့်တကွ တပည့်တော်တို့အား လုံး ကုသိုလ်ကောင်းမှုပြုရာ ဤကျောင်း ကြီးအပေါ်တွင် ကျရောက်မည့် ဘေး အန ္တရာယ်ဆိုးတို့ကို ကင်းဝေးအောင် ဖယ် ရှား စောင့်ရှောက်တော်မူပါ အရှင်မြတ် ဘုရားြ ဘွန်ဆရီသည် ဆုတောင်းကို တိုး တိုးကလေး ရွတ်ဆိုရင်း ဘုရားသခင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး၏ မျက်နှာတော်ကို မော့၍ ဖူးလိုက်သည်။ သူသည် ဘုရား သခင် ရုပ်တုကြီး၏ နှုတ်ခမ်းအစုံပေါ်မှ ကြင်နာသောအပြုံးကို တွေ့လိုက်ရသည်။ လွန်ခဲ့သော ၁၂ နှစ်က သူ့ဖခင် တွေး ထင်လိုက်သလို ဘုရားသခင်က ပြုံးပြနေ သည်ဟု ထင်လိုက်မိခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ ပြင် သူသည် အနန ္တကရုဏာတော် ရှင် မြတ်ကြီးက ​ ခြျစ်သား​ စိုးရိမ်ပူပန် ခြင်းကင်းလော့။ အရာရာသည် ပြေပြစ် ချောမွေ့သွားလိမ့်မည်ဟြု သူ့အား ဗျာ ဒိတ်ပေးနေသည် ဟူ၍လည်း စိတ်ထဲ၌ ခံစားနေမိသည်။ ဘွန်ဆရီသည် မတ်တပ်ရပ်လိုက် သည်။ ထိုအခါ သူ့ကိုယ်တွင် တစ်ခုခု ရုတ်ချည်းပြောင်းလဲသွားသည်ဟု ခံစား လိုက်ရသည်။ သူ့ကိုယ်သည် ဖြောင့်မတ် စွာ ရပ်မိလျက်သား ဖြစ်နေလေသည်။ ဲယခင်ကကဲ့သို့ ပုခုံးတစ်ဖက်စောင်းနင်း ဖြင့် ရပ်နေရသည့် အနေအထားမျိုး မဟုတ်။ သူသည် ဂန္ဓကုဋီတံခါးဝဆီသို့ စမ်း၍ လျှောက်လှမ်းလိုက်သည်။ ပထမ နှစ်လှမ်း သုံးလှမ်းတွင် ကျင့်သားမရသေး သည်မို့ ကိုယ်ကို မထိန်းနိုင်ဘဲ ကို့ယိုး ကားယား ဖြစ်သွားသေးသည်။ ထို့နောက် ချက်ချင်း နေသားကျသွားကာ ခြေလှမ်း မှန်သွားသည်။ သူသည် ယုံကြည်ရဲဝံ့စွာ ခိုင်မြဲသောခြေလှမ်းသစ်တို့ဖြင့် တံခါးဝ ဆီသို့ လှမ်၊လာခဲ့တော့သည်။ ထိုညက ကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ကြီးမှာ ကောင်းကောင်းအိပ်မပျော်ခဲ့ချေ။ သန်းခေါင်ကျော်၍ အိပ်ရာမှထ၍ ပြင်ပ မှ လေကောင်း လေသန့်ရရန် ကျောင်း သခင်္မ်းမှထွက်၍ ဝရံတာသို့ လာခဲ့သည်။ ထိုအခါ ဆရာတော်သည် ဂန္ဓကုဋီတိုက် ဘက်ဆီမှ မီးရောင်ခပ်မှိန်မှိန်ကို တွေ့ လိုက်ရာ ‘ညကြီးမင်းကြီး ဘယ်သူများ မီးလာပူဇော်ပါလိမ့်’ဟု တွေးကာ စုံစမ်း ရန် ကျောင်းပေါ်မှ ဆင်းလာခဲ့လေသည်။ ဂန္ဓကုဋီတိုက်ရှေ့ ရောက်သော အခါ ဆရာတော်သည် ဘွန်ဆရီအား ကျောင်းတိုက်အဝတွင် ရပ်လျက်ရှိနေသည် ကို တွေ့ရလေသည်။ ဤသူငယ်ကလေး ကိုယ်ခန္ဓာတွင် တစ်ခုခု ထူးခြားနေသည် ဟု ရိပ်မိလိုက်သည်။ ခဏအကြာတွင် သူငယ်ကလေးတွေ ခါတိုင်းကဲ့သို့ ပုခုံး တစ်ဖက်နိမ့်ကာ ရပ်နေခြင်းမဟုတ်ဘဲ မတ်မတ်ရပ်နေခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း သိ လိုက်လေတော့သည်။ ဆြင်းခဲ့သား ဆင်းခဲြ့ ဆရာတော်က ခေါ်လိုက်သည်။ ဘွန်ဆရီသည် လှေကားထစ်များအတိုင်း အောက်သို့ တဖြည်းဖြည်း ဆင်းလာသည်။ ယခင်ကကဲ့သို့ နိမ့်စောင်း နိမ့်စောင်းမရှိ။ ပကတိအကောင်းအတိုင်း ဆင်းလာခြင်း ဖြစ်သည်။ ဘွန်ဆရီသည် ဆရာတော်ထံ ရောက်သော် ဒူးထောက် ရှိခိုးလိုက်သည်။ အြရှင်မြတ်ဘုရား​ တပည့်တော် ဟာ ဆရာတော် ဆိုဆုံးမတော်မူတဲ့အတိုင်း ကိုယ့်ဖို့ကို မစဉ်းစားဘဲ သူတစ်ပါးအကျိုး ကိုသာ စဉ်းစားခဲ့ပါတယ်။ တပည့်တော် ဟာ ဘုရားသခင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီးကို အရှင်ဘုရား တပည့်တော်ရဲ့ ခြေထောက် က အကြောင်းမဟုတ်ပါ။ ဒါပေမယ့် တပည့်တော်ကြောင့် တပည့်တော်လွန်စွာ ရိုသေမြတ်နိုးလှတဲ့ ဆရာတော်နှင့်တကွ ကျောင်းကြီးတစ်ခုလုံး ကံဆိုးမိုးမှောင်ကျခြင်းဘေးမှ ကင်းဝေအောင် ကယ်မစောင့် ရှောက်တော်မူပါဘုရား။ ဒီကျောင်းနဲ့ ဆရာတော်ဘုရားတို့ဟာ တပည့်တော်တို့ မိသားစု တစ်သက်လုံး ကိုးကွယ်ရာဖြစ် ပါတယ်ဘုရားလို့ လျှောက်ထားလိုက်ပါ တယ်ဘုရား။ အဲဒီခဏမှာပဲ ဘုရားသကင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီးက တပည့်တော်ကို ပြုံးပြတော်မူပါတယ်ဘုရား။ အစစအရာ ရာလည်း ချောမောပြေပြစ်သွားလိမ့်မယ် လို့ ဗျာဒိတ်ပေးတော်မူပါတယ်ဘုရား။ အဲဒီအချိန်မှာပဲ တပည့်တော်ရဲ့ခြေထောက် ဟာ အကောင်းပကတိ ဖြစ်သွားတော့တာ ပဲဘုရားြ ဆရာတော်က ဘွန်ဆရီကို သေ ချာကြည့်နေသည်။ ပြီးမှ တအံ့တသြဖြစ် ကာ မိန့်ဆိုလေသည်။ သြားတော်ရဲ့ မိဘတွေက သား တော်ကို ‘ကံထူး’လို့ မှည့်ခေါ်ကြတာဟာ ဖြင့် ဒီညတော့ ငါ့သား တကယ်ကံထူး ပြီ။ ဒါဟာလဲ သားဟာ ကိုယ့်ဒုက္ခကို မတွေးဘဲ၊ ကိုယ့်အတွက် ဆုမတောင်းဘဲ ကိုယ့်ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ ကိုယ့်ဆရာတော်၊ မိဘဆွေမျိုးနဲ့တကွ မိတ်ဆွေအပေါင်း အသင်းတို့ရဲ့ အရေးကိုသာ ဦးစားပေးဆု တောင်းခဲ့လို့ပဲ ဖြစ်တယ်။ မှန်းစမ်း၊ သား ခြေထောက် ကောင်းသွားတယ်ဆိုတာ ဟုတ်ရဲ့လား။ သေချာမှဖြစ်မယ်။ သား ဒီနဲ့ ဟိုဘက်စေတီအထိ အသွားအပြန် တစ်ခေါက်ပြေးပြစမ်းကွယ်။ ညဘက်ကြီး ကိုရင်ကြီးတစ်ပါး ဘုရားကြိုကြား လျှောက် ပြေးနေတာကို တစ်ယောက်ယောက်တော့ မမြင်တွေ့တန်ကောင်းပါဘူးြ ကိုရင်ကံထူးလည်း သကင်္န်းကို ကျစ်ကျစ်ပါအောင် လိပ်တင်ပြီး စေတီ ဘက်သို့ ပြေးလေတော့သည်။ လွန်ခဲ့သည့် တစ်နာရီလောက်က ဒုက္ခိတတစ်ယောက် ဖြစ်ခဲ့သည့် သူငယ်ကလေးမှာ အခုချက် ချင်းပင် လူကောင်း ပကတိအတိုင်း တောက်ပသောလရောင်အောက်တွင် သန် မာသောခြေလှမ်းများဖြင့် ယိမ်းယိုင်ခြင်း မရှိဘဲ ပြေးလွှားနေသည်ကို မြင်ရသည်မှာ အလွန်အံ့ဖွယ်ရာ ကောင်းလှပါတော့သည်။ မျက်စိဖြင့်သာ တပ်အပ်မမြင်ရပါက ယုံ နိုင်ဖွယ်ရာမရှိ။ သူငယ်ကလေး ပြေးနေ သည်မှာ သစ်တောထဲမှ ပြေးထွက်လာ သည့် နတ်သူငယ်ကလေးနှင့် အလွန်တူ နေလေတော့သည်။ ဘွန်ဆရီသည် စေတီတော်အနီးသို့ အောင်မြင်စွာ ရောက်ရှိသွားပြီဖြစ်သည်။ ဘွန်ဆရီသည် အလွန်ဝမ်းမြောက် ဝမ်း သာဖြစ်ကာ လက်နှစ်ဖက်ကို မိုးပေါ်သို့ ဆန့်တန်းလိုက်သည်။ သူသည် ဝမ်းသာ လွန်း၍ ကျောင်းထိုင်ဆရာတော်၊ ကျောင်း ကြီးနှင့်တကွ သြကာသလောကကြီးတစ်ခု လုံးကိုပါ လှမ်းဖက်လိုက်ချင်သည့်စိတ် ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ထို့နောက် ဘွန်ဆရီ သည် ဆရာတော်ထံသို့ ပြန်ပြေးလာကာ ဆရာတော်၏ ခြေထောက်ရင်းတွင် ဒူး ထောက်ကာ ရှိခိုးလိုက်သည်။ ဆရာတော်၏ပီတိသည် ရင်တွင်း မှ လှိုက်တက်လာသည်။ ထို့နောက် ဆရာ တော်၏နှုတ်တော်မှ တည်ကြည်လေးနက် သောအသံသည် ပေါ်ထွက်လာသည်။ မြနက်ဖြန် မိုးလင်းတာနဲ့ သား တော်ရဲ့ မိဘတွေဆီ အမြန်သွားပြီး ဒီ အကြောင်းကို ပြောပြပေတော့။ သားတော် ရဲ့အကြောင်းဟာ မွန်းတည့်ချိန်လောက် ဆိုရင်တော့ တစ်မြို့လုံး သိကြပြီ။ ဇင်း မယ်ရေဒီယိုကတစ်ဆင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးသိ အောင် ထုတ်လွှင့်တော့မယ်။ မကြာခင် ဘုန်းကြီးတို့ကျောင်းနဲ့ ဂန္ဓကုဋီတိုက်မှာ သတင်းစာသမားတွေ၊ ဓာတ်ပုံဆရာတွေ အထူးအဆန်း လိုက်ကြည့်ကြတဲ့သူတွေ စုပြုံ အုံခဲရောက်ရှိလာကြတော့မယ်။ သား တော်ကို ဘုရင်နဲ့ မိဖုရားဆီကိုတောင် ခေါ်သွားချင် ခေါ်သွားကြလိမ့်မယ်။ ရုပ်ရှင် ကုမ္ပဏီတွေကလည်း သားတော်ကို အခ ကြေးငွေ ကောင်းကောင်းပေးပြီး သူတို့ အတွက် သရုပ်ဆောင်ခိုင်းကြဦးမယ်။ နိုင်ငံ ခြားတွေကလည်း ခေါ်ကြဦးမယ်။ သား တော်ကို နည်းပေါင်းများစွာနဲ့ ဝိုင်းဖျက်ဆီး ကြလိမ့်မယ်။ ကဲ့့ ဒီတော့ သားတော် ဘာလုပ်ချင်တုံးြ သြားတော် ဒီကျောင်းမှာပဲနေပြီး ကျောင်းဝေယျာဝစ္စတွေ လုပ်မှာပါဘုရား။ ဒီကျောင်းဟာ သားတော်ကို အံ့သြစရာ ကောင်းတဲ့ ကောင်းချီးမဂင်္လာ ပေးတဲ့ ကျောင်းဖြစ်ပါတယ်ဘုရား။ သားတော် ဒီမှာပဲ အရွယ်ရောက် လူကြီးဖြစ်တဲ့အထိ နေသွားမှာပါဘုရား။ ဒီနောက်ပိုင်းတော့ မပြောတတ်ပါဘုရားြ ငြါ့သား​ သားတော်ဟာ ပြော တဲ့အတိုင်းလုပ်မယ့်သူဆိုတာ သိပါတယ် ကွယ်။ ဒါပေမယ့် အခု ဘဘုန်းနဲ့  ဂန္ဓကုဋီ တိုက်ထဲကို ပြန်လိုက်ခဲ့ဦး။ တို့ဘုရားသခင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီးရှေ့မှာ ဝတ်ပြု ဆု တောင်းလိုက်ကြဦးစို့ရဲ့။ မနက်ဖြန်ဆို သားတော်ရဲ့ အံ့သြစရာကောင်းတဲ့အဖြစ် အပျက်ကို တစ်ကမ္ဘာလုံး သိကြတော့ မယ်။ ဒီညတော့ ဘဘုန်းနဲ့ သားတော် နှစ်ဦးပဲ သိကြသေးတာပေါ့ကြွာ ထိုသို့ဖြင့် ဆရာတော်နှင့် ဘွန်ဆရီ တို့သည် ဂန္ဓကုဋီတိုက်တွင်းသို့ ဝင်လာခဲ့ ကြလေသည်။ မြတ်စွာဘုရား ကိုယ်တော် မြတ်ကြီးရှေ့တွင် ဘွန်ဆရီ ထွန်းညှိထား ခဲ့သော ဖယောင်းတိုင် ခုနစ်တိုင်ကား ထွန်းလင်းဆဲ။ အမွှေးတိုင် ခုနစ်တိုင်မှာ လည်း မွှေးရနံ့များ သင်းထုံဆဲ။ ဆရာ တော်ကြီးနှင့် ဘွန်ဆရီတို့သည် ဘုရား သခင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီးရှေ့တွင် ရိုသေ စွာ ဒူးထောက်ထိုင်လိုက်ကြကာ လက် အုပ်မိုး၍ ရှိခိုးလိုက်ကြသည်။ ကိုယ်လုံးပြည့် ရွှေသားရောင်ဝင်း အိနေသော မဟာကရုဏာရှင် ဘုရားရှင် ကိုယ်တော်မြတ်ကြီး၏ မျက်နှာတော်ကား ကြည်လင်ဝင်းပလျက်။ ဘုရားရှင်သည် သားတော်နှစ်ပါးကို ငုံ့ကြည့်ကာ ပြုံးနေ တော်မူလေသည်။ မောင်ခေတ်ထွန်း [ထာလစေ ၏ရုမ ထဟာိလာနဒ မှ ဧxငလေလနေတ ံရေိတ ကို ပြန်ဆိုပါသည်။] မောင်ခိုင်မာ၊ စိုင်းထီးဆိုင် ကဗျာမှ သီချင်းသို့ ဗျည်းနွဲ့လင်း ကဗျာဆရာတွေ သီချင်း ရေးကုန် ကြပြီလား။ မောင်ခိုင်မာနဲ့ စိုင်းထီးဆိုင်တို့ရဲ့ ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေးဆုံးလူ’ စီးရီး အကြောင်း ပြောကြ ဆိုကြရင်းက ဒီမေး ခွန်းက ခေါင်းထဲဝင်လာပါတယ်။ ကဗျာဆရာတွေ သီချင်းရေးတဲ့ ဘက် ကူးသွားကြပြီလား။ ဒီမေးခွန်းက အဆန်းတော့လည်း မဟုတ်ပါ။ ကဗျာဆရာဘဝကနေ သီချင်းရေး ဆရာဘဝကို ကူးပြောင်းသွားကြတဲ့လူ တွေက ရှေ့မှာ ရှိခဲ့ကြပြီးသား။ ဥပမာ​ သုခမိန်လှိုင် ကတော့ သီချင်းစီးရီးတွေ ရေးနေရင်းနဲ့ ကဗျာတွေ လည်း ရေးနေတုန်း။ လင်းထက်ဆိုတဲ့ ကဗျာဆရာက တေးရေ၊ တေးဆို ထူးအိမ် သင် ဖြစ်လာခဲ့။ ကဗျာဆရာ ကျော်အောင် သစ်က သီချင်းရေးတော့ ကေအေတီတဲ့။ မြင့်မိုးအောင် ဆိုတာလည်း သီချင်းမရေး ခင်က ကဗျာဆရာပါပဲ။ ဒီပုဂ္ဂိုလ်တွေကတော့ သီချင်းရေး ဆရာများအဖြစ် အဓိကရပ်တည်ပြီး လူ လည်း ပိုသိကြပါတယ်။ လက်ရှိ ကဗျာ ဆရာတွေထဲက တစ်ခါတစ်ရံ သီချင်းရေးတတ်တဲ့သူတွေ လည်း ရှိပါသေးတယ်။ သူတို့ကတော့ ကဗျာဆရာ အောင် ချိမ့်၊ ကဗျာဆရာ အောင်ဘညို၊ ကဗျာ ဆရာ မြတ်မိုးလတ် စသဖြင့်။ ဟော အခုနောက်ဆုံး ကဗျာဆရာ မောင်ခိုင်မာ။ မောင်ခိုင်မာ သီချင်းရေးဖြစ်သွား တာကလည်း သူ့ကဗျာတွေကို စိုင်းထီး ဆိုင်က ဖတ်ရှုပြီး နှစ်သက်စွဲလမ်းခဲ့ရာက စတယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။ စိုင်းထီးဆိုင်က ဒီနေ့ ကဗျာဆရာ တွေရဲ့ ကဗျာတွေကို ဖတ်ပါတယ်။ အဲဒီ အထဲမှာ မောင်ခိုင်မာရဲ့ကဗျာတွေလည်း ပါ,ပါတယ်။ ဆိုပါတော့ မောင်ခိုင်မာရဲ့ ‘သိဂင်္ါရငှက်များ’ ကဗျာစာအုပ်တို့၊ ‘ငွေ လမင်းကိုနမ်းတဲ့ည’ ကဗျာစာအုပ်တို့ အဲဒါ တွေ စိုင်းထီးဆိုင် ဖတ်တယ်။ ပြီးတော့ မောင်ခိုင်မာရဲ့ ‘ဧဝရက် တောင်ထိပ်က တောင်ဆိတ်တစ်ကောင်’ ကဗျာစာအုပ်၊ ‘ပလူတစ်ကောင်ရဲ့ဖြစ် တည်မှု’ ကဗျာစာအုပ် ဒါတွေကိုလည်း စိုင်းထီးဆိုင် ဖတ်မှာပါပဲ။ ယုတ်စွအဆုံး မဂ္ဂဇင်းတွေထဲမှာ ပါတဲ့ မောင်ခိုင်မာရဲ့ ကဗျာတွေကိုရော စိုင်းထီးဆိုင် မဖတ်ဘူးလို့ ပြောလို့ရမလား။ ဆိုလိုတာကတော့ သီချင်းဆိုနေတဲ့ လူတစ်ယောက်က ကဗျာတွေဖတ်တယ်၊ ကဗျာတွေထဲက အတွေး၊ စိတ်ကူးကို သူ နှစ်သက်လိမ့်မယ်။ ကဗျာတွေထဲက စကား လုံး စကားပိုဒ်တွေကို သူစွဲလမ်းလိမ့်မယ်။ အဲဒီလို နှစ်သက်စွဲလမ်းမှုကပဲ ဒီ စီးရီး ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေးဆုံးလူ’ ဖြစ် လာစေတယ်လို့ ဆိုရမယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်ကျော်လောက် ဆီက စာနယ်ဇင်းသတင်းတွေထဲ မှာ မောင် ခိုင်မာရဲ့ ကဗျာတွေကို စိုင်းထီးဆိုင်က သီချင်းအဖြစ်နဲ့ သီဆိုမယ်ဆိုပြီး ပါခဲ့ပါ တယ်။ တကယ်တမ်း မောင်ခိုင်မာရဲ့ ကဗျာ စာသားတွေအတိုင်း စိုင်းထီးဆိုင် က သီချင်းဆိုမှာ မဟုတ်ပါဘူးတဲ့။ ကဗျာ ရဲ့အတွေး စိတ်ကူးနဲ့ စကားလုံးတွေကို အဓိကယူပြီး မောင်ခိုင်မာက သီချင်းစာ သားတွေအဖြစ် တစ်ဖန် ပြန်ရေးဖွဲ့ထား တာလို့ သိရပါတယ်။ အခု ဒီ ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေး ဆုံးလူ’ စီးရီးမှာ သီချင်း (၁၄) ပုဒ်ပါဝင် ရာမှာ အကုန်လုံးဟာ မောင်ခိုင်မာရဲ့ မူရင်းကဗျာတွေ မဟုတ်ကြပါဘူး။ မူရင်း ကဗျာတွေကနေ သီချင်းစာသားအဖြစ် ပြင်ဆင်ရေးဖွဲ့တဲ့ သီချင်းတွေပါဝင်သလို ဒီစီးရီးအတွက် တစ်ခါတည်း သီချင်းစာ သားအဖြစ် အတွေးသစ်နဲ့ စိတ်ကူး ရေးဖွဲ့ ထားတဲ့ သီချင်းများလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဒီ ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေးဆုံးလူ’ စီးရီးက ရတနာမြိုင်တေးသံသွင်းက ထုတ် လုပ် ဖြန့်ချိမယ့်သီချင်းခွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ၉​၁၂​၉၆ နေ့က ရန်ကုန်မြို့၊ ကန်တော်ကြီး ထုပ ဆတာရ ခန်းမမှာ ရတနာမြိုင်တေးသံသွင်းက ဒီစီးရီးနဲ့ပတ် သက်လို့ စာနယ်ဇင်းအသိပေးပွဲ လုပ်ခဲ့ ပါတယ်။ (ပူးတွဲအဖြစ် မောင်ကြည်တိုးရဲ့ သမီး နှင်းနှင်းကြည်တိုးရဲ့ ‘ကလောအလွန် တစ်ဘူတာ’ မောင်ကြည်တိုးရဲ့ အကျော် ကြားဆုံးတေးများ စီးရီးကိုလည်း အသိ ပေး မိတ်ဆက်ပေးခဲ့ပါတယ်။) အဲ ဒီပွဲမှာ စိုင်းထီးဆိုင်ရော မောင် ခိုင်မာပါ အခုစီးရီး ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေး ဆုံးလူ’နဲ့ပတ်သက်လို့ ကိုယ့်ဆိုင်ရာဆိုင် ရာ ထောင့်က ပြောဆိုရှင်းလင်း တင်ပြ သွားပါတယ်။ စိုင်းထီးဆိုင်က အရင် စိုင်းခမ်း လိတ်သီချင်းတွေ အများကြီးဆိုခဲ့ရာက အခုတစ်ခါ အပြောင်းအလဲလည်းဖြစ်၊ အသစ်အဆန်းသဘောမျိုးလည်း လုပ် ကြည့်ချင်လို့ ကဗျာဆရာတစ်ယောက်ရဲ့ ကဗျာတွေကို စီးရီးတစ်ခွေစာ သီဆိုဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း ပြောသွားပါ တယ်။ (ကနဦး စီစဉ်သူက ဒေါ်လာဖြစ် ပြီး၊ ရတနာမြိုင်တေးသံသွင်းက တာဝန် ယူ ထုတ်လုပ် ဖြန့်ချိ) အဲဒီ အသိပေးပွဲနေ့က မောင်ခိုင် မာကလည်း ကဗျာနဲ့သီချင်း ညီအစ်ကို ရင်းတွေဖြစ်ကြောင်းနဲ့ သူ အရင်က သီချင်း မရေးဖူးခဲ့ကြောင်း၊ စိုင်းထီးဆိုင်အတွက် သီချင်းရေးပေးဖို့ ကမ်းလှမ်းခံရတဲ့အခါ စိုင်းထီးဆိုင်ရဲ့ အသံလမ်းကြောင်း (ဆို ဟန်ဆိုပေါက်)ကို အရင် လေ့လာခဲ့ရ ကြောင်း ပြောပြသွားပါတယ်။ အဲဒီ ထုပ ဆတာရ ပွဲမှာ စိုင်းထီးဆိုင် က ဒီ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေးဆုံးလူ’ စီးရီး ထဲက သီချင်းအသစ် နှစ်ပုဒ်နဲ့ ဖြေဖျော် သွားပါတယ်။ ‘သက္ကရာဇ် ၂၀၀၀ သွားရ အောင်’၊ ‘နေလုံးကြီးရယ်  နေပါဦး’။ အဲဒီ သီချင်းနှစ်ပုဒ်ကို နားထောင်လိုက်ရတယ် ဆိုရင်ပဲ မောင်ခိုင်မာနဲ့ စိုင်းထီးဆိုင်တို့ ဘယ်လောက် အားထုတ် ကြိုးပမ်းထား ကြတယ်ဆိုတာ အကဲခတ်လို့ ရနိုင်ပါ တယ်။ မောင်ခိုင်မာနဲ့ စိုင်းထီးဆိုင်တို့ကို တွေ့ဆုံ မေးမြန်းကြည့်လိုက်တော့ စာ သား​ မောင်ခိုင်မာ၊ သံစဉ်​ စိုင်းထီး ဆိုင်။ အဲ ဒီလို ခွဲရပါမယ်။ မောင်ခိုင်မာ ရဲ့ စာသားတွေကို စိုင်းထီးဆိုင်က သံစဉ် ရှာထည့်တဲ့နေရာမှာ အခက်အခဲ နည်း နည်းပါးပါး ရှိတာကလွဲပြီး အစစအရာရာ အဆင်ပြေပုံရပါတယ်။ ရှိတဲ့အခက်အခဲ ဆိုတာကလည်း စိုင်းထီးဆိုင် အဆိုရကျပ် နေတဲ့ စာသားမျိုးနေရာမှာ စာသားအသစ် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် တိုင်ပင်ညှိနှိုင်းပြီး ပြင်ဆင် ရေးဖွဲ့တာမျိုးလောက်ပါပဲတဲ့။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကဗျာဆရာတစ် ယောက်ရဲ့ကဗျာတွေကို အခြေခံပြီး အဆို တော်တစ်ယောက်က စီးရီးတစ်ခွေစာ သီဆိုဖြစ်သွားပါပြီ။ မောင်ခိုင်မာအတွက်ရော စိုင်းထီး ဆိုင်အတွက်ပါ ဂုဏ်ယူ မုဒိတပွါးရမယ့် အလုပ်တစ်ခုလို့ ဆိုချင်ပါတယ်။ ဒီစီးရီးကို လင်းစတူဒီယိုမှာ အသံ သွင်းယူခဲ့တာဖြစ်ပြီး တေးဂီတကတော့ စိုင်းထီးဆိုင်ရဲ့ ပင်တိုင်ဝိုင်းဖြစ်တဲ့ ထဟေ ွှိလဒ ှုနစေ ပါပဲ။ ရတနာမြိုင်တေးသံသွင်း က ၁၉၉၇၊ ဇန်နဝါရီ (၂၀) ရက်နေ့ ဖြန့်ချိဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မောင်ခိုင်မာရဲ့ ကဗျာတွေဟာ ပင်ကိုကတည်းက နဘေနဲ့ စကားပြော ရစ်သမ်နဲ့ဆိုတော့ သီချင်းအဖြစ် ကူး ပြောင်းရာမှာ တစ်ဆင့်ပိုပြီး လွယ်ကူ အဆင်ပြေမှာပဲ။ ပြီးတော့ မောင်ခိုင်မာရဲ့ ကဗျာအတွေး။ မောင်ခိုင်မာရဲ့ ကဗျာတွေ မှာ ခေတ်ပြိုင်ခံစားမှု ပါ,ပါတယ်၊ အချစ်၊ ဘဝ၊ ဒဿန ပါ,ပါတယ်။ ဒီနေ့ခေတ် ပေါ်သီချင်း၊ စတီရီယို သီချင်းတွေရဲ့ အတွေးတွေကလည်း ဒီနယ်ပယ်ထဲမှာပဲ မဟုတ်လား။ ပြီးတော့ မောင်ခိုင်မာ ကဗျာတွေ မှာ ‘ရှင်မ’ဆိုတာ မပါရင်မဖြစ်တဲ့အတွေး နဲ့ စိတ်ကူးစကားလုံး။ စိုင်းထီးဆိုင်က လည်း ‘ရှင်မ’ကို စွဲလမ်းသူမဟုတ်လား။ ဒီတော့ မောင်ခိုင်မာနဲ့ စိုင်းထီးဆိုင် တို့နှစ်ယောက် ဖန်တီးအားထုတ်ထားတဲ့ ဒီစီးရီး ‘အနီးဆုံးသွေး အဝေးဆုံးလူ’ဟာ ကဗျာချစ်သူ၊ တေးချစ်သူ ပရိသတ်ရင်ထဲ ကို တစ်စုံတစ်ရာသော အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်နိုင်လိမ့် မယ်လို့ မျှော်လင့်ရင့်း့ ကဗျာများ လှပကြ သီချင်းများ လှပကြ ဘဝက ဒါကို လိုအပ်တယ်။ ဗျည်းနွဲ့လင်း ဟစ်ချ်ကော့ခ်ရဲ့ ဟစ်ချ်ကော့ခ် ှိတငဟငုငက ုန ှိတငဟငုငက ဘာသာပြန်သူ ​ မန်တာခမ်း ၁၉၆၅ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၇) ရက်နေ့မှာ ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူ များ အသင်းကနေ ဟစ်ချ်ကော့ခ်ကိုဒွါဒဿမမြောက် မြှတ် ကျောက်ဆြု ချီးမြှင့်ပြီး ညစာစားပွဲနဲ့ ဂုဏ်ပြုဧည့်ခံခဲ့ပါတယ်။  ညစာ စားပွဲအပြီးမှာ ဟစ်ချ်ကော့ခ်ပြောတဲ့ မိန့်ခွန်းကို မတ်လ ၁၂ ရက်နဲ့ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ် မြနက်ခင်းသံကြိုး (ုံရနိနဂ ထလေဂေရာပဟ) သတင်း စာမှာ နှစ်ကော်လံစီ ဖော်ပြပေးခဲ့ပါတယ်။ သတင်းစာဆရာ ဟာ့ဘ် စထိန်း (ှရေဗ ဆတေိန) ရဲ့ လက်ရာပေါ့။ ပထမနေ့ ဖော်ပြရာမှာ ခေါင်းကြီးကို ဆြုရသူ ဟစ်ချ်ကော့ခ်တစ်ယောက် ပြောင်မြောက် စွာ ဆောင်ရွက်သွားလိုက်ပြန်ပြြီ လို့ ရေးထားပြီး နောက်တစ်ရက် ခေါင်းကြီးမှာကျပြန်တော့ ရြွှန်းတတ်၊ သောတတ်လွန်းတဲ့ ဟစ်ချ် ကော့ခ်ကတော့ ပရိသတ်ကို သံဆူးကြိုးပတ်ထားတဲ့ လျှာနဲ့ နှိပ်စက် လိုက်ပြန်ပြီလြို့ ရေးပါတယ်။ သည်မိန့်ခွန်းပါ စကားတွေကို ဟစ်ချ်ကော့ခ်က အထပ်ထပ် ပြောခဲ့တဲ့ သာဓကတွေ ရှိပါတယ်။ ဥပမာအားဖြင့် ကြျွန်တော် အစစ် (ခပ်ပိန်ပိန်)ြ ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ ြနေ့စဉ်အမြန်ြ (ဓာိလယ ဧxပရစေစ) သတင်းစာမှာ ၁၉၆၆ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ (၉) ရက်နေ့က ဖော်ပြတဲ့ သူ့မိန့်ခွန်းမှာလည်း သည်မိန့်ခွန်းပါထဲက စကားအတော် များများကို သူပြန်ပြောခဲ့ပါတယ်။ ြနေ့စဉ်အမြန်မြှာ မပါခင် တစ်နေ့က မင်းသား မိုက်ခယ်လ်ဘာလ်ကန်ကို ရုပ်ရှင်၊ ရုပ်မြင်သံ ကြားနဲ့ မဟာမိတ်ပညာရှင်များ အစည်းအရုံးက ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ တည်ခင်းတဲ့ နေ့လယ်စာစားပွဲမှာ ဟစ်ချ်ကော့ခ်က မိန့်ခွန်းပြော ခဲ့တာပါ။ ထိုနည်းလည်းကောင်းပါပဲ၊ လင်ကွန်းဗဟိုဌာနရဲ့ ရုပ်ရှင် အသင်းမှာ ၁၉၇၄ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၂၉) ရက်နေ့ကျတော့ မိန့်ခွန်း ခြွေဖြစ်ပြန်ရာမှာလည်း သည်စကားတွေကိုပဲ သူထပ်ပြောခဲ့ပါသေး တယ်။ အဲသည့်မိန့်ခွန်းကို ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်/သြဂုတ်လထုတ် ရြုပ်ရှင်မှတ်ချက်ြ မဂ္ဂဇင်းမှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ လေ့လာသူများအဆိုအရ သည်မိန့်ခွန်းကို တစ်ယောက်ယောက် က ရေးပေးခဲ့ပုံရပါတယ်။ တကယ်ပဲ သူများရေးပေးခဲ့တဲ့ မိန့်ခွန်း ဖြစ်ဦးတောင်မှ သည်မိန့်ခွန်းထဲကအရွှန်း၊ အသောလေးတွေ၊ စကား အလကင်္ာ၊ အဆင်တန်ဆာတွေ အတော်များများဟာ ဟစ်ချ်ကော့ခ်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်ဟန်တွေပါပဲလို့လည်း ဆိုကြပါတယ်။ ထို့အတူပဲ သူ့ တကယ့်လက်ရှိဘဝထဲက ရုပ်ပုံလွှာနဲ့သူ့ကို လူတွေက ရှုမြင်စေချင် တဲ့ ရုပ်ပုံလွှာကြား ခြားနေမှာကို သူအလွန်စိုးရိမ်နေတဲ့ လေသံအငွေ့ အသက်တွေကလည်း ဟစ်ချ်ကော့ခ်ရဲ့ အငုံ့စိတ်ပဲ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုကြပါသေးတယ်။ ရုပ်ရှင်သမားတစ်ယောက်ဘဝ အစအဦးမှာပဲ ဟစ်ချ်ကော့ခ် ဟာ သူ့ရုပ်ပုံလွှာကို ဂရုတစိုက်နဲ့ ဖော်ကျူးဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။ ဒါ တင်မကသေးဘဲ အဲသလို အစကတည်းကပဲ သူ့ဘာသာဖန်တီးယူ ထားတဲ့ ရုပ်ပုံလွှာအတိုင်း ဖြစ်နေအောင် သူ့ဘာသာ ပြန်လည်တည် ဆောက်ယူခဲ့တဲ့အပြင် အဲသည့်ရုပ်ပုံလွှာကြောင့် တစ်ခါတစ်ရံများ မှာ စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ကာ ညည်းချင်းချရပြန်သူကလည်း သူ ကိုယ်တိုင်ပဲ ဖြစ်နေခဲ့ပြန်ပါတယ်။ အခုဆက်လက်ဖော်ပြမယ့် သူ့မိန့်ခွန်းထဲ မှာ ဟစ်ချ်ကော့ခ် ဟာ သူ့ရဲ့ရုပ်ပုံလွှာကို ကြွတက်လာအောင် ထိုးတင်ပြသလိုက်တာ ဖြစ်သလို သူမဖော်ချင်တဲ့နေရာတွေကိုလည်း အသာ ဖုံးထားပြန် တာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ သည်မိန့်ခွန်းနဲ့တင် ဟစ်ချ်ကော့ခ်ဆိုသူ ဟာ သူ့ပရိသတ်ကို စဖို့၊ ကလိဖို့ ဝါသနာထုံသူမှန်းလည်း သိလာ ရမှာဖြစ်သလို တြကယ့်ဟစ်ချ်ကော့ခ်ဆိုသူဟာ ဟောသလိုလူပြါ လို့ တိတိပပ ဖွင့်ချပေးတဲ့အလုပ်မျိုးကို သူဘယ်တော့မှ လုပ်ဖြစ် မှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကိုလည်း အသေအချာ ပြောသွားတာ တွေ့ရ ပါလိမ့်မယ်။ တစ်ဖက်ကလည်း ဟစ်ချ်ကော့ခ်ကိုယ်၌က ဟစ်ချ်ကော့ခ် အစစ်ဟာ ဘယ်လိုလူလဲဆိုတဲ့ မေးခွန်းကို ဖြေတတ်ပုံမရပါဘူး။ သည်မိန့်ခွန်းအရ ကောက်ချက်ချရမယ်ဆိုရင် တကယ့်ဟစ်ချ်ကော့ခ် အြစစ်ဆြိုတာ ရှိရောရှိလို့လား ဆိုတဲ့ မေးခွန်းမျိုး ထွက်လာမှာကို ဟစ်ချ်ကော့ခ်ကိုယ်တိုင်က စိုးရိမ်တကြီးရှိနေခဲ့တယ်လို့ လေ့လာသူ များက သုံးသပ်ကြပါတယ်။ သည်သုံးသပ်ချက်တွေ ဟုတ်၏၊ မဟုတ်၏ ကိုယ်တိုင်ဖတ် ကြည့်လိုက်ကြပါဦးစို့လား။ ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူများရဲ့ မှတ်ကျောက်ဆု ညစာစားပွဲအပြီးမှာ ပြောတဲ့ မိန့်ခွန်း (အ၏တရေ​ဓိနနရေ ဆပငေဟ ာတ တဟေ ဆငရနေ ဖရုဒုငရေစ ဃိုလဒ ဓိနနရေ) လူတစ်ယောက် ရေနစ်တဲ့အခါ သူ့ဘဝကြီးတစ်ခုလုံး ဖျတ်ခနဲ လက်သွားတာကို ရေနစ်သူကိုယ်တိုင် မြင်လိုက်ရသေးတယ် ဆိုတဲ့ အဆိုရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ တော်တော်ကံကောင်းတဲ့သူပါ။ ရေနစ်သူတစ်ယောက် ခံစားမြင်တွေ့လိုက်ရသလို အတွေ့အကြုံမျိုး ကို ကျွန်တော့်ခြေဖျားတွေတောင် ရေမစိုဘဲနဲ့ တွေ့ကြုံခံစားခွင့်ရ လိုက်လို့ပါပဲ ခင်ဗျား။ ပထမဆုံးအနေနဲ့ သည်ဂုဏ်ပြုပွဲအတွက် ကျွန်တော် အတိုင်း ထက်အလွန် ဝမ်းသာ၊ ကျေနပ်၊ ဂုဏ်ယူမိကြောင်း ပြောလိုက်ချင် ပါတယ်။ သည်ဂုဏ်ပြုပွဲဟာ ကျွန်တော့်ကို တအား ကျေနပ်ဂုဏ် ယူသွားအောင် လုပ်နိုင်တာ အမှန်ပါပဲခင်ဗျား။ ပြီးတော့လည်း သည်ဂုဏ်ပြုပွဲဟာ အနှစ်သာရ ပြည့်ဝလို့ လည်းနေပါသေးတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သည်ဆု၊ သည်ပွဲကို ချီး မြှင့်ကြတဲ့သူများဟာ ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေ ရုပ်ရှင်ရောင်းရင်းတွေ  ဖြစ် နေကြလို့ပါပဲ။ အများသိကြတဲ့ အတိုင်းပါပဲခင်ဗျား။ လူတစ်ယောက် ဟာ လူသတ်မှုတစ်မှုမှာ အပြစ်ရှိလို့ သေမိန့်ကျတဲ့အခါမှာ သူ့ကို သေစားသေစေ အမိန့်ချဖြစ်အောင် ဆုံးဖြတ်စီရင် သူခုံသမာဓိများ ဟာ သူ့သူငယ်ချင်း ရောင်းရင်းတွေ၊ သူ့အိမ်နီးနားချင်းတွေ ဖြစ် နေကြမယ်ဆိုရင် ခံစားရတာ ပိုသက်သာတဲ့သဘောမျိုးပါပဲ။ သည်ဆုအတွက် ရွေးချယ်သုံးနှုန်းထားတဲ့ စကားလုံးတွေက တော့ တဆိတ်လွန်လွန်းပါတယ်။ အလွန်အကျူး ချီးကျူးထောပနာ ပြုရာ ရောက်လွန်းပါတယ်။ တစ်ဖက်ကလည်း သည်စကားလုံးတွေ ကြောင့် စိတ်ထဲမယ် နည်းနည်းတော့ ကသိကအောက် ဖြစ်ချင်သလို ကြီးရယ်ခင်ဗျ။ သြမိုင်းဝင် ဆောင်ရွက်ချက်များြ ဆိုတာကြီးအတွက် ဂုဏ် ပြုလွှာ အချီးမြှင့်ခံရတဲ့အခါမယ် အဲသလို အချီးမြှင့်ခံရသူအနေနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြန်ဆိတ်ကြည့်ချင်စိတ်တွေ ပေါက်လာရပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ သည်လိုဆုမျိုးဆိုတာက လူတစ်ယောက် သေဆုံး သွားတော့မှ ပေးကောင်းတဲ့ဆုမျိုးကလားခင်ဗျာ။ အခုလို အရှင်လတ်လတ် အပေးခံရတဲ့အခါမှာတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အသက်ရှင်နေ သေးကြောင်း သေချာအောင် ပြန်ဆိတ်ကြည့်ပြီးမှ လက်ခံယူရမယ့် ဆုမျိုးဖြစ်နေလို့ ကသိကအောက် ဖြစ်ချင်သလိုကြီးလို့ ပြောလိုက်ရ ကြောင်းပါခင်ဗျား။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် သည်လိုဆုမျိုးကို အချီးမြှင့်ခံရတဲ့အတွက် အင်မတန့်ကို စိတ်လှုပ်ရှားရသလို ချီးမြှင့်ပေးကြသူ လူကြီးမင်းများ အားလုံးကိုလည်း အထူးတလည် ကျေးဇူးတင်လိုက်ချင်ပါတယ်။ အခု သည်စင်မြင့်ပေါ်ကနေ လှမ်းကြည့်လိုက်တဲ့အခါ မိတ် ဆွေကောင်းတွေနဲ့ စီပွါးဘက်တွေကို တွေ့ရပါတယ်။ အမှန်ကတော့ မိတ်ဆွေကောင်းဆိုတာဟာ စီပွါးဘက်မဖြစ်နိုင်သလို စီပွါးဘက် ဟာ မိတ်ဆွေကောင်း ဖြစ်ဖို့ဆိုတာလည်း တော်တော်မလွယ်တဲ့ကိစ္စ ပါ။ ထားပါတော့လေ။ ကျွန်တော့်မှာ အခုကြွရောက်လာကြတဲ့ လူကြီးမင်းတွေထဲက တစ်ယောက်သောသူအတွက် သတင်းကောင်း ပါလာပါတယ်။ ကျွန်တော်ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၆ နှစ်က ဒေးဗစ်ဆယ့်လ်ဇ်နစ်ခ် (ဓာညိဒ ဆလေဇနိငက) အတွက် ရုပ်ရှင်တစ်ကားရိုက်ပေးဖို့ သည်မြေ ပေါ် ရောက်လာခဲ့တာပါ။ ရောက်လာတော့လည်း ထုံးစံအတိုင်းပါ ပဲ။ မစ္စတာဆယ့်လ်ဇ်စနစ်ခ်က သူ့ရဲ့ရုံးတွင်း အမှာစာတစ်စောင်ကို ကျွန်တော့်ဆီ လှမ်းပို့ပေးလိုက်ပါတယ်။ အဲသည့်အမှာစာကို ကျွန် တော် မနေ့ကပဲ ဖတ်လို့ပြီးသွားပါတယ်ခင်ဗျား။ ပြောရရင် အဲသည့် စာက ဖတ်ပျော်ပါတယ်။ ပြောရရင် အဲသည့်အမှာစာကိုပဲ ရုပ်ရှင် တစ်ကားအဖြစ်တောင် ကျွန်တော် ရိုက်ပြချင် ရိုက်ပြမိမှာပါ။  ဇာတ် ကားနာမည်ကတော့ ြပြောဖူးသမျှထဲက အရှည်ဆုံးဇာတ်ြပေါ့ ခင်ဗျာ။ ကြိုးသမားကတော့ ထမင်းကို တဝတပြဲစားပြီးသွားတဲ့နောက် သူပြောချင်တာ နည်းနည်းပါးပါး ပြောခွင့်ရနေပြန်ပေါ့ခင်ဗျာ။  လာ မယ့်မိနစ် အနည်းငယ်အတွင်းမှာတော့ ကျွန်တော်နဲ့ ကျွန်တော့်ရဲ့ ဇာတ်ကားတွေအကြောင်း အတော်များများ ပြောဖြစ်လိမ့်မယ်ထင် ပါတယ်။ သည်ကနေ့ ညစာစားပွဲရဲ့ အခြေအနေ အကြောင်းကြောင်း ကြောင့် ကျွန်တော့်ဘက်က အဲသလို ပြောမိသွားရတယ်ဆိုရင်လည်း လူကြီးမင်းတို့အနေနဲ့ မဆိုင်းမတွ ခွင့်ပြုကြလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ရ ကြောင်းပါခင်ဗျား။ သည်လို ဆန်းကြယ်ပွေလီလှတဲ့ လုပ်ငန်းမှာ ကျွန်တော်တစ် ယောက် ရေကုန်ရေခန်း ဝင်နွှဲနေခဲ့လိုက်တာများ နှစ်ပေါင်း ၄၀ တောင် ရှိသွားပါပြီ။ သည်အနှစ် ၄၀ အတွင်းမှာ အနိမ့်အမြင့်၊ အတက်အကျတွေကလည်း အနမတဂ္ဃ ရှိခဲ့ပါတယ်။ နိုင်ခဲ့တဲ့ပွဲတွေ ရော၊ ရှုံးခဲ့တဲ့ပွဲတွေရော မနည်းမနောပါ။ ကျွန်တော့်အရှုံးတွေထဲက တစ်ခုလောက်တော့ စကားအလှည့် သင့်ခိုက်ကလေးမှာ ပြောပြလိုက်ချင်ပါသေးတယ်။ အနောက်မြောက် မှ မြောက်ဆီသို့ (နုရတဟ ဗယ နုရတဟဝစေတ) ဆိုတဲ့ ဇာတ်ကားထဲက ရပ်ရှ်မိုးတောင်ပေါ်က အခန်းတစ်ခန်းမှာ မင်းသား ကယ်ရီဂရန့်ထ်ကို လင်ကွန်းရဲ့ နှာခေါင်းပေါက်ထဲ ဝင်ပုန်းခိုင်း၊ ပြီးတော့မှ နှာချေပြတဲ့အကွက်ကို ကျွန်တော်က လိုချင်တာ။ ဒါပေမယ့် ပြည်ထဲရေး ဌာနလက်အောက်မှာရှိတဲ့ ပန်းခြံများကော်မရှင်က ကျွန်တော့်စိတ် ကူးကို တော်တော်သဘောမတွေ့ကြဘူး။ ကျွန်တော်ကလည်း ကျွန် တော်ပဲ၊ လုပ်ချင်တာတစ်ခုကို မဖြစ်ဖြစ်အောင် လုပ်လိုက်ချင်တဲ့ ဉာဉ်နဲ့ အတင်းကို စောဒကတက်ကြည့်တော့တာပေါ့။ ဒါပေတဲ့ သူတို့ထဲက တစ်ယောက်က တကယ်လို့သာ သမ္မတကြီးလင်ကွန်း ကို ကယ်ရီဂရန့်ထ်ရဲ့ နှာခေါင်းပေါက်ထဲ ဝင်ပုန်းခိုင်းတဲ့အခန်းမျိုး ကို ရိုက်ချင်တယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုနေမလဲလို့ ကျွန်တော့်ကို ပြန်မေး ပါရော။ သည်မှာတင် စောဒကဆက်တက်ဖို့ပြင်နေတဲ့ ကျွန်တော့် ပါးစပ်လည်း တစ်ခါတည်း ပိတ်သွားတော့တာပဲ။ သူ အဲသလိုပြော မှာပဲ ကျွန်တော်လည်း မြင်တော့တယ်။ သည်လုပ်ငန်းထဲမှာ ကျွန်တော်ဖြတ်သန်းခဲ့ရတာတွေကလည်း မနည်းလှပါဘူး။ အသံတိတ်၊ အသံထွက်၊ ပိတ်ကားကျဉ်း၊ မြင်ကွင်း ကျယ်၊ သုံးဖက်မြင်ဓာတ်ရှင်၊ ကားပေါ်က လှမ်းကြည့်နိုင်တဲ့ဓာတ် ရှင်၊ လေယာဉ်ပေါ်မှာပြတဲ့ဓာတ်ရှင်၊ ရုပ်မြင်သံကြား၊ ရုပ်မြင်အနံ့ ရှူ၊ ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင်တွေအတွက်ပြတဲ့ဓာတ်ရှင်၊ ထောပတ်မပါတဲ့ ပြောင်းဖူးပေါက်ပေါက် တဖျောက်ဖျောက်ဝါးရင်း ကြည့်နိုင်တဲ့ဓာတ်ရှင် အစရှိသဖြင့် မနည်းပါဘူး။ လောလောဆယ်ပြောရမယ့် အကြောင်းအရာကတော့ လစ် ပြေးတဲ့ ထုတ်လုပ်နည်းပါခင်ဗျား။ သည်အကြောင်းကို ပတ်သက် လာရင်တော့ ကျွန်တော်ဟာ တော်တော်လေး ရေရေရာရာ၊ စုံစုံစေ့ စေ့ပြောနိုင်မယ့်သူလို့ ကျွန်တော့်ကိုယ်ကျွန်တော် ယုံပါတယ်။ တကယ် တော့လည်း ကျွန်တော်ဟာ အဂင်္လန်နိုင်ငံက လစ်ပြေးတဲ့ ထုတ်လုပ်သူ ပါပဲ။ အဲသလို လစ်ပြေးတဲ့အလုပ်ကို ကျွန်တော့်အဖို့ ဘယ်လိုလုပ် ရပ်ချလိုက်လို့ ရမှာတဲ့လဲ။ တစ်နည်းပဲရှိတယ်၊ အမေရိကန်ရုပ်ရှင် ထုတ်လုပ်သူတွေကို ဇနီးမယားတွေအပေါ် သစ္စာရှိကြဖို့ တိုက်တွန်းမှ ဖြစ်မှာပဲ။ ကျွန်တော့်ဘဝကို စာရေးဆရာအဖြစ်နဲ့ စခဲ့ပါတယ်။ နောက် တော့ ရိုက်ကွင်းစီစဉ်သူ၊ နောက် အနုပညာဒါရိုက်တာ၊ နောက် ဒါရိုက်တာ အစရှိသဖြင့် တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ အခုတော့ ကျွန်တော့်ဘဝရဲ့ အထွဋ်အထိပ်ကို ရောက်နေပြန်ပါပြီ။ ညစာစားပွဲအပြီး မိန့်ခွန်းမြွက်ကြားသူအဖြစ်နဲ့ပါပဲ ခင်ဗျား။ ကျွန်တော့်အတွက် ပေးထားတဲ့အချိန်တွေကို သည်လိုအသုံး ချရင် ကောင်းမယ်ထင်ပါတယ်။ သည်လိုပါ။ လူကြီးမင်းများအနေ နဲ့ သည်ဆုကို ချီးမြှင့်ပေးလိုက်တဲ့သူနဲ့ လူကြီးမင်းတို့ အပြန်အလှန် သိကျွမ်းသွားကြအောင် ကျွန်တော်ကပဲ ဆောင်ရွက်ပေးသင့်တယ် လို့ ထင်ပါတယ်။ အဲသည့်လူ ဘယ်သူလဲ။ ဘယ်သူက အဲလ်ဖရက်ဒ် ဟစ်ချ် ကော့ခ် အစစ်လဲ အစရှိတဲ့မေးခွန်းတွေကို ဖြေဖို့အတွက် ကျွန်တော် နဲ့ပတ်သက်လို့ လူအတော်များများက နှစ်ပရိဝေဒ ကြာမြင့်စွာက တည်းက ထင်သလို တွေးတားကြတဲ့၊ မြင်ထားကြတဲ့ ခပ်စောင်း စောင်းအမြင်တွေကို ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်က ပြန်လည်တည့်မတ်ပေး ခြင်းနဲ့ စတင်သင့်တယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ကျွန် တော့်သမိုင်းကို တည့်တည့်မတ်မတ်ဖြစ်အောင် လုပ်ပေးဖို့ အချိန် တန်ပါပြီခင်ဗျား။ ပထမဆုံးအနေနဲ့ ကျွန်တော့်ကို လူထွားကြီးလို့ အတော်များ များက မြင်နေကြတဲ့ကိစ္စပါပဲ။ သည်ကိစ္စဟာ တကယ်တော့ အမှန် တရားကို သိသိသာသာ ပုံဖျက်လိုက်တဲ့သဘောမို့ ရယ်စရာကောင်း လှပါတယ်။ ဘယ်လောက်များ ရယ်စရာကောင်းသလဲဆိုတာကို လူကြီးမင်းများအနေနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့အတူ မျှဝေခံစားကြည့်စေချင် စမ်းလှပါဘိတော့တယ်။ မှန်ပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ ကျွန်တော့်ကိုယ်လုံးကိုယ်ဖန်က မဆိုစလောက်ကလေး ထွားနေတာ မှန်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါက အခွန်မဆောင်ရသေးခင်အချိန်မို့ သည်လိုဝနေနိုင်တာပါ။ အဲဒါကို မမေ့လိုက်ကြပါနဲ့ခင်ဗျား။ ကျွန်တော့်ကို လူထွားကြီးဖြစ်သွားစေခဲ့တဲ့ အစပထမကို လူ ကြီးမင်းတို့ သိချင်နေကြမှာ သေချာပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၄၀ နီးပါးကပါ။ အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း ကျွန်တော်ဟာ ကျွန်တော့် ကားတွေထဲမှာ စွက်ကယ်၊ စွက်ကယ်နဲ့ဝင်၊ ဝင်သရုပ်ဆောင်တတ် ပါတယ်။ အဲသလို သရုပ်ဆောင်ခဲ့ရာမှာ အစောဆုံးကတော့ အြိမ်ငှါးြ (ထဟေ ဠုဒဂရေ) ဆိုတဲ့ ဇာတ်ကားပါ။ ကျွန်တော် ဝင်သရုပ် ဆောင်ရမယ့်အခန်းက အခန်းခန်း အဆောင်ဆောင်နဲ့ အိမ်ကြီးတစ် အိမ်ရဲ့ အတွင်းလှေကားကို တက်ပြဖို့ပါပဲ။ သည်နေရာမှာ စကားစပ်တုန်း ပြောလိုက်ချင်တာက ဓာတ် ရှင်တွေထဲမှာ ကျွန်တော် ဖြတ်လျှောက်ရတဲ့အခန်းတွေမှာ ကျွန်တော့် အတွက် တော်တော် ခက်ခက်ခဲခဲ၊ ပင်ပင်ပန်းပန်း သရုပ်ဆောင်ရ တာတွေချည်း ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာကိုပါပဲ။ နမူနာပြောရင် ဘတ်စ် ကားပေါ် တက်ပြတဲ့အခန်းတို့၊ စစ်တုရင်ထိုးပြတဲ့ အခန်းတို့ပေါ့ လေ။ အဲသလို ပင်ပန်းခက်ခဲစွာ သရုပ်ဆောင်ရတာမို့ အြိမငှါးြ ဇာတ်ကားတုန်းကလည်း ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် သရုပ်မဆောင်ဘဲ လူစားထိုးပေးဖို့ တောင်းဆိုလိုက်မိခဲ့ရပါတယ်။ သည်မှာတင် သရုပ် ဆောင်ရွေးတဲ့ဘက်က မျက်စိစောင်းပြီး လူဝကြီးတစ်ယောက်ကို ခေါ်ချလာပါရော။ ကျန်တဲ့အပိုင်းကတော့ သမိုင်းပေါ့ခင်ဗျား။ အဲသည့်ကားမှာ ကျွန်တော့်ကိုယ်စား ဝင်လုပ်ပေးခဲ့တဲ့ မောင် မင်းကြီးသားက တစ်ချ်ကော့ခ်လို့ အများသိတဲ့ ရုပ်ပုံလွှာ ဖြစ်လာ တော့တာပါပဲ။ လူတွေရဲ့အမြင်ကို ပြောင်းလဲဖြစ်ဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒါနဲ့ပဲ ကျွန်တော့်မှာ အဲသည့် ရုပ်ပုံလွှာနဲ့ အံကျဖြစ်နေအောင် မနည်း လုပ်ယူလာခဲ့ရတာပါပဲ။ လွယ်တော့ တယ်မလွယ်လှဘူး ခင်ဗျ။ သို့ပေတဲ့ ကျွန်တော်နဲ့ အဲသည့် မောင်မင်းကြီးသားကြားမှာ မတူညီတာ၊ ခြားနားတာတွေကို ဘယ်သူမှ ခွဲလို့မရအောင် ကျွန် တော့ဘက်က အောင်အောင်မြင်မြင် အားထုတ် ပြောင်းလဲနိုင်ခဲ့ပါ တယ်။ အဲသည့် ကျွန်တော့်အစား ဝင်လုပ်ပေးခဲ့တဲ့ အရိုးခံသမား ကြီးရဲ့ ဇာတ်သိမ်းကလည်း တယ်မကောင်းလှပါဘူးခင်ဗျာ။ ၁၉၄၀ ပြည့်လွန်နှစ်များမှာပေါ့။ သည်မောင်က ကားတစ်ကားမှာ အငမ်း မရ ဝင်သရုပ်ဆောင်နေတယ်။ ကံဆိုးချင်တော့ မင်းသမီး တာလူလာ ဘယ့်န်ခ်ဟက်ဒ် (ထာလလုလာဟ ဘာနကဟောဒ) က သူ့ကို အသက်ကယ် လှေကလေးပေါ် မတက်စေချင်ဘူး။ သည်လောက်ဝတဲ့လူကြီး လှေ ပေါ် တက်လာရင် လှေနစ်မှာကို မင်းသမီးက တွေးကြောက်ရှာတယ်။ ဒါနဲ့ပဲ အဲသည့်မောင်ကြီး ရေထဲနစ်သွားတာကို သည်အတိုင်း လက် ပိုက် ကြည့်နေလိုက်ကြရတယ်။ ပြောရရင်တော့ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ သူ့အသက်ကို ကယ်မယ်ဆို ကယ်လိုက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့ကို ကယ်လိုက်တာနဲ့ ကျန်တော်တို့ရဲ့ ရိုက်ချက် ပျက်သွားမှာ စိုးရတာမို့ သည်အတိုင်း ကြည့်နေလိုက်ကြရတာပါ။ သူ့ဈာပနကို ကျွန်တော်တို့ ကျကျနန စီစဉ်ပေးလိုက်ကြပါ တယ်။ သူ့အလောင်းကို ရေထဲက ပြန်ဆယ်၊ အခြောက်လှမ်းပြီး တော့မှ ပင်လယ်ထဲကို ပစ်ချသဂြိုဟ်လိုက်ကြတာပါ။ နောက်တစ်ခါ ကားရိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ သရုပ်ဆောင်မွေးတဲ့ အလုပ်ကို ဂရုတစိုက်နဲ့ လုပ်ဖြစ်တော့မှာ သေချာသွားပါပြီ။ သရုပ် ဆောင် ရွေးတဲ့ဘက်ကိုလည်း သင်တစ်ချီမှာတော့ ကျွန်တော့်ပုံပန်း သဋ္ဌာန်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အသေးစိတ် ပြောပြထားပြီးပါပြီ။ သရုပ် ဆောင် ရွေးတဲ့ဘက်ကလည်း သည်တစ်ချီမှာတော့ အပီလုပ်ပေး လိုက်ကြပါတယ်။ ရလာဒ်အနေနဲ့ ကျန်တော့ကိုယပွါးအဖြစ် ကယ်ရီ ဂရန့်ထ်ကို နြာမည်အလွန်ဆိုးသေြာ (နုတုရိုစ) ဆိုတဲ့ကား အတွက် ရွေးချလိုက်ကြပါတယ်။ ကျွန်တော်နဲ့ ပတ်သက်လို့ နောက်ထပ်သတင်းဆိုးတစ်ခုက တော့ ကျွန်တော်ဟာ သရုပ်ဆောင်တွေကို မုန်းတီးတယ်ဆိုတဲ့စကား ပါ။ လူကြီးမင်းများခင်ဗျား။ တဆိတ်လောက် တွေးကြည့်ကြစမ်းပါ။ ဂျင်မီစတီးဝါ့ထ်လို၊ ဂျက်ခ်ဝါနာလို လူတွေကို မုန်းလို့ဖြစ်ပါ့မလား ဆိုတာ တွေးပေးကြစေချင်ပါတယ်ခင်ဗျား။ အဲသည့် ကောလဟလ ဘယ်ကနေစဖြစ်သလဲဆိုတာ ကျွန် တော် မတွေးတတ်တာ အမှန်ပါပဲ။ ဖြစ်နိုင်တာတစ်ခုကတော့ ကျွန် တော်ကိုယ်တိုင် တစ်ချိန်တစ်ခါက လူသိရှင်ကြားပြောဖူးတဲ့ စကား တစ်ခွန်းကြောင့် ထင်တာပါပဲ။ ကျွန်တော်က ပြောဖူးတယ်တဲ့။ သရုပ်ဆောင်တွေဟာ နွားတွေပဲလို့ ကျွန်တော်က ပြောဖူးသတဲ့။ ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေ သရုပ်ဆောင်များအနေနဲ့ ကျွန်တော်ဟာ အဲသလောက် ဆင်ခြင်ဉာဏ်ကင်းမဲ့ပြီး ရိုင်းပြကြမ်းတမ်းတဲ့ စကား မျိုးကို ဘယ်တော့မှ ပြောမယ့်လူစားမျိုးမဟုတ်မှန်း သိကြပါတယ် ခင်ဗျား။ တကယ်တမ်းမှာ ကျွန်တော်ပြောခဲ့တဲ့စကားက သရုပ်ဆောင် တွေဟာ နွားတွေလို မောင်းသင့်တယ် ဆိုတာမျိုးပဲ ဖြစ်မှာပါ။ သည်နေရာမှာ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ဝန်ခံစရာ တစ်ချက်ရှိပါ တယ်။ သရုပ်ဆောင်တစ်ယောက်ရဲ့ နေရာမှာ အစားထိုးနိုင်တဲ့ စက်တစ်လုံးလောက်ကို ခေတ်သစ်နည်းပညာက ဖန်တီးပေးနိုင်မယ် ဆို ဘယ်လောက်များ ကောင်းလေမလဲလို့ မကြာခဏ တောင့်တ ခဲ့ဖူးတာကို ဝန်ခံချင်တာပါ၊ သရုပ်ဆောင်ရဲ့နေရာမှာ စက်ကို အစားထိုးတဲ့ အလုပ်ကို ကျွန်တော့်နည်း ကျွန်တော့်ဟန်နဲ့တော့ အထိုက်အလျောက် လုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ နြိုင်ငံခြားသတင်းထောက်ြ (Fုရေိဂန င်္ုံရရစေပုနဒနေတ) ဆိုတဲ့ကားမှာ ဂျိုဝယ်လ်မက်ခရီ(အာ) (Jုလေ ံငင်္ံရော) က လေရဟတ်ကြီးနဲ့ သရုပ်ဆောင်ခဲ့သလို အြနောက် မြောက်မှာ မြောက်ဆီသိုြ့ (နုရတဟ ဗယ နုရတဟဝစေတ) ဇာတ်ကားမှာ လည်း ကယ်ရီရဟန့်ထ်က သစ်ပင်ဆေးဖျန်းတဲ့ လေယာဉ်ပျံနဲ့ယှဉ်ပြီး သရုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲသည့်လေယာဉ်ပျံမှာ မင်းသားဖြစ်နိုင်တဲ့ အရည်အသွေး တွေ တကယ့်ကို မနည်းမနောရှိတယ်လို့ ကျွန်တော်ယုံပါတယ်။ အဲသည့်ကားလည်းပြီးရော ဇာတ်ကားထဲမှာပါတဲ့ လေယာဉ်ပျံဆီကို လာလိုက်တဲ့ မိတ်ဆက်စာတွေများ ပလူကိုပျံလို့။ ဒါပေမယ့် နောက်တစ်ကားအတွက် စာချုပ်မယ်လည်းလုပ်ရော မောင်မင်းကြီး သားက သရုပ်ဆောင်ခတွေ ခွတောင်းနေပါရောလား။ သည်လိုနဲ့ လူသရုပ်ဆောင်တွေကို လျှော့ချဖို့ ကျွန်တော်ရဲ့ ဓမ္မဓိဏ္ဌာန်ကျကျ အားထုတ်မှုဟာ ငြှက်တြွေ (ထဟေ ဘိရဒစ) ဆိုတဲ့ ကားမှာ အရှိန်ပိုတက်လာပါတယ်။ ခုနေအခါမှာတော့ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ ဟဲ့…æ နွားတွေလို့ ခေါ်လိုက်ချင်တဲ့ သရုပ်ဆောင်တချို့ ရှိလာပါကြောင်း သည်နေရာကနေ ပြောလိုက်ချင်ပါတယ်။ လူကြီးမင်းတို့လည်း ကြုံဖူးကြမှာပါ။ ဇာတ် ကား နာမည်ရဲ့အထက်မှာ သူတို့နာမည်ကို စာတန်းထိုးပေးဖို့ အကြောက်အကန် တောင်းဆိုကြတဲ့ သရုပ်ဆောင်တွေ။ သူတို့ကြောင့် ရုပ်ရှင်ဖြစ်လာတာမို့ သူတို့နာမည်သာ ခပ်ကြီးကြီးနဲ့ ပါထိုက်တယ် လို့ တောင်းဆိုကြသူတွေဟာ နွားတွေပါပဲ။ အဲသလိုလူတွေနဲ့ ကြုံ ရတဲ့အခါ ကျန်တော်လည်း လူသားသရုပ်ဆောင်တွေကို အသေအချာ ကို ကြိုက်သွားရပါတယ်။ ကျွန်တော် နားလည်သလောက်တော့ ငြှက်တွေဟာ ငှက် တွေ အတွက်ပါပြဲ။ ငှက်တွေဟာ ငှက်တွေအတွက် မဖြစ်ဘူးဆို ရင် ဝေါ့လ်ထ်ဒစ္စနေအတွက်သာ ဖြစ်ထိုက်ပါတယ်။ မဟုတ်ဘူးလား ခင်ဗျာ။ သရုပ်ဆောင်တွေအကြောင်း ပြောရာမှာ ဟောသည့် အောက် ခြေ မှတ်စုလေးကိုလည်း ဖြည့်လိုက်ချင်ပါသေးတယ်။ မင်းသား မင်းသမီး အကျော်အမော်တွေကို ဟောလီးဝု(ဒ်)ရဲ့ လမ်းဘေး လူသွားစကြင်္ံတွေပေါ်မှာ နေရာပေးထားတာဟာ တော်တော့်ကို စိတ် ကူးကောင်းပြီး အင်မတန် လျော်ကန်သင့်မြတ်တဲ့ အစီအမံဖြစ်ကြောင်း ပါပဲ။ အဲသလို လုပ်ထားတဲ့အတွက် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ သူတို့ တွေရဲ့ မျက်ခွက်တွေပေါ်မှာ အချိန်မရွေး တက်နင်းလို့ ရနေတော့ တာပေါ့။ သည်လို အစီအမံကြောင့် သည်မြို့ရဲ့ ကုန်သည်ကြီးများ အသင်းက ကြော်ငြာမျက်စိ စူးစူးရှိတဲ့အပြင် စိတ်ပညာကိုလည်း နောကျေလှပါကြောင်း အထင်အရှား သက်သေပြရာရောက်တယ်လို့ ကျွန်တော် မြင်မိပါတယ်ခင်ဗျား။ ကျွန်တော်နဲ့ပတ်သက်လို့ တီးထိုးပြောနေကြပြန်တာ နောက် တစ်ခုက ကျွန်တော်ဟာ ရုပ်မြင်သံကြား စီပွါးရေးကြော်ငြာ ဇာတ် လမ်းတွေကို မုန်းတယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စပါ။ ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့လည်း မြဟုတ်မှန်ကြောင်းြ လျှောက်လဲလိုက်စမ်းချင်ပါသေးတယ်။ အမှန်က စီပွါးရေး ရုပ်သံဇာတ်တွေကို ကျွန်တော် ချစ်ပါတယ်။ အဲဒါတွေဟာ ဆူတယ်၊ ရွံစရာကောင်းတယ်၊ ပေါချာချာနိုင် တယ်။ ပျင်းစရာကောင်းတယ်၊ ညည်းစော်နံတယ်၊ ဘာအနှစ်သာရမှ မရှိဘူး အစရှိတာတွေ မှန်ကန်ပါကြောင်း ဝန်ခံဖို့အတွက် ကျွန် တော့်အတွက် ဝန်မလေးလှပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း အဲလို ဆူညံ၊ ရွံရှာ၊ ပေါချာ၊ ပျင်းစရာ၊ ညည်းစော်နံပြီး အနှစ်မရှိတဲ့အရာတွေ ကလည်း လောကမှာ အများသားကလား။ ညစာစားပွဲအပြီး မိန့်ခွန်း ခြွေတဲ့ လူတွေလည်း အဲသလို အနှစ်မရှိ၊ ပေါချာ၊ ဆူညံ၊ ရွံစရာ ထဲမှာ ပါတာပါပဲ။ ခြားနားချက်တစ်ခုကတော့ ရုပ်သံက စီပွါးရေးကြော်ငြာ ဇာတ်တွေကို မကြည့်ချင်တော့ရင် ထပိတ်လိုက်လို့ရတာပါပဲ။ သည် အချက်ကြောင့် ကျွန်တော်ကြိုက်တာပါ။ သည်အချက်က တကယ့်ကို ပြောစမှတ်ပြုလောက်အောင် ထူးခြားတဲ့ဖန်တီးမှုပါပဲ။ တစ်ဘက်သား ကို နှိပ်စက်ဖို့ သည်ဇာတ်တွေကို ထွင်လိုက်ကြတယ်၊ ဒါပေမယ့် အနှိပ်စက်ခံ သားကောင်တွေအနေနဲ့ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ပိတ်ချလိုက်စရာ ခလုတ်တစ်ခုရှိနေတယ်ဆိုတာကိုက စိတ်ချမ်းသာ စရာကောင်း နေပြန်ရောခင်ဗျ။ ဒါကြောင့် ရုပ်သံစီပွါးရေးကြော် ငြာဇာတ်တွေဟာ လူသားတို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ တီထွင်ဖန်တီးမှုလို့ ဆိုလိုက်ရခြင်း ပဲဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခုတော့ စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းပြန်သေးတယ်ခင်ဗျ။ အဲသ လို အနှိပ်စက်ခံဘဝက အလွယ်တကူလွတ်မြောက်နိုင်ပါလျက်ရဲ့သား နဲ့ လူတော်များများကလွတ်မြောက်ဖို့မကြိုးစားကြဘဲ ကိုယ့်ဒုက္ခကိုယ် ဆက်ရှာနေတတ်ကြတာကလည်း အတော်စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါ တယ်။ ကျွန်တော့်အဖို့တော့ ရုပ်သံစီပွါးရေး ကြော်ငြာဇာတ်လမ်း တွေဟာ စွဲလမ်းစရာကြီးပါ။ အဆင့်အတန်းမရှိတဲ့နေရာမှာ ပြောင် မြောက်လွန်း၊ အနှစ်သာရကင်းမဲ့တဲ့နေရာမှာ ထူးခြားလွန်းတဲ့အတွက် လူတိုင်းက မကြည့်ဘဲ မနေနိုင်လောက်အောင် ဖြစ်နေတာပါ။ တကယ်တော့ ရုပ်သံဟာ ပိတ်ကားဖျော်ဖြေရေးသမိုင်းစဉ်မှာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ စာမျက်နှာသစ်တစ်ခုပါပဲ။ ရုပ်သံပေါ် လာတဲ့အတွက် ရုပ်ရှင်ရုံတွေမှာ လာကြည့်တဲ့ပရိသတ်ကို ထိခိုက်နိုင် စရာအကြောင်း ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အဆိုဟာလည်း သဘာဝကျပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲသည့်ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ကျွန်တော်က တစ်မျိုးမြင်ပါ တယ်။ ရုပ်သံပေါ်လာတာဟာ အိမ်တွင်းမှာ ရေပိုက်တွေတပ်လိုက် တာနဲ့ ပမာပုံခိုင်းချင်ပါတယ်။ အခြေခံလူ့အကျင့်ဆိုတာကတော့ ပျောက်သွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ တစ်ခုပါပဲ အိမ်ထဲက အိမ်ပြင်ကို ထွက်မှ ရတယ်ဆိုတဲ့ လိုအပ်ချက်တစ်ရပ်ကို အဆုံးသတ်ပေးလိုက် ရာတော့ ရောက်သွားတာ အမှန်ပါပဲ။ ဇာတ်ကားတွေကို ရုပ်မြင်သံကြားအတွက် ရောင်းလိုက်တဲ့ အခါ ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်း ထုတ်လုပ်သူအတော်များများဟာ သူတို့ရဲ့ ဧည့်ခန်းထဲက ရုပ်မြင်သံကြားစက် ရှေ့တည့်တည့်မှာ ငုတ်တုတ်ထိုင် နေရာက မထဘဲနဲ့ နေနိုင်သွားပါပြီ။ သူ့အရှုံးထဲက အမြတ်တွေကို လည်း ရုပ်သံထိုင်ကြည့်နေရင်းနဲ့ တွက်ချက်ပြီး သူ့အတိတ်ခရီးကို အသော့နှင်နိုင်ကြပါပြီ။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အကြောက်အကန်ငြင်းဆန်ချင်တဲ့ စွဲချက် တစ်ချက်ကို ရုပ်မြင်သံကြားက သယ်ဆောင်ပေးလာပြန်ပါသေးတယ်။ အထိုး၊ အကြိတ်၊ အသတ်၊ အဖြတ်တွေ များလွန်းတယ်ဆိုတဲ့  ဝေဖန် သံတွေကို ကျွန်တော်တို့ နားမဆန့်အောင် ကြားနေရတဲ့ကိစ္စပါပဲ။ ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်သူတွေအနေနဲ့ ပိတ်ကားပေါ်က အထိုး၊ အကြိတ်၊ အသတ်၊ အဖြတ်ဆိုတာ တကယ့်အကင်းပါ။ ပိတ်ကားရဲ့နောက် ကွယ်မှာ တကယ်ထိုး၊ ကြိတ်၊ သတ်၊ ဖြတ်၊ ရမ်းကားနေတာတွေ ကို ပရိသတ် မြင်စေ့ချင်စမ်းလှပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရုပ်မြင်သံကြားရဲ့ အမြင့်မြတ်ဆုံး ဖြည့်ဆည်း ချက်ကတော့ လူသတ်မှုတွေကို နေရာမှန်ဖြစ်တဲ့ အိမ်တွေထဲ ပြန်ပို့ ပေးတာပါပဲ။ တကယ့်တကယ်က လူသတ်မှုတွေဟာ အိမ်ထဲမှာတင် ဖြစ် ဖြစ်သွားတာက ခပ်များများမဟုတ်ဘူးလားခင်ဗျာ။ အမှန်က လူသတ်မှုကို ရုပ်သံပေါ်မှာ ကြည့်တယ်ဆိုတာဟာ ကုထုံးကောင်းတစ်ခုပါပဲ။ လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ လူသတ်မှုဇာတ် လမ်းကို ကြည့်နေရင်း သူ့ရင်ထဲမှာ ကာလတောင်တာရှည်ကြာစွာ အမြစ်တွယ်နေတဲ့ မုန်းတီးမှု အစိုင်အခဲတွေကို ချေဖျက်ယူနိုင်တယ် မဟုတ်လားခင်ဗျာ။ တကယ်လို့ ကြည့်သူရဲ့ရင်ထဲမှာ အဲသလို မုန်း တီးနာကျင်မှုတွေ မရှိဘူးဆိုရင်တောင်မှ ရုပ်သံစီပွါးရေး ကြော်ငြာ ဇာတ်လမ်းတွေက ကြည့်နေသူကို အလိုလို ဒေါသဖြစ်လာအောင် တစ်နည်းတစ်ဖုံ ကူညီစောင်မပေးဦးမှာလည်း မြေကြီးလက်ခတ် မလွဲပါပဲ။ ကျွန်တော့်အယူအဆအရတော့ တကယ့်အန ္တရာယ်က အထိုး၊ အကြိတ်၊ အသတ်၊ အဖြတ်၊ အကြမ်း၊ အရမ်းတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ရုပ်သံပေါ်က လူသတ်မှုဇာတ်ကို ကြည့်နေသူတစ်ယောက်အနေနဲ့ ဘာပြဿနာမှ ကိုယ်တိုင်မတက်ဘဲ လူသတ်ရာမှာခံစားရတဲ့ ခံစားမှု အလုံးစုံကို တစ်ထိုင်တည်းနဲ့ ခံစားပြီးပွါးယူနိုင်ပါတယ်။ ဖျောက် ဖျက်ပစ်စရာ သွေးကွက်တွေမရှိ၊ လက်စတုံးစရာအလောင်းလည်း မရှိ၊ အခြောက်ခံစရာ အဂင်္တေလည်းမလိုဘဲ ကိုယ်တိုင်သတ်နေသလို ခံစားလို့ရပါတယ်။ အဲလိုအခြေအနေဟာ အမျိုးသားရေးလက္ခဏာ တစ်ရပ်အနေ နဲ့တော့ တယ်မကောင်းလှတာလည်း အမှန်ပါ။ အဲလို ဇာတ်တွေကို အကြည့်များလာရင် လူတွေဟာ အလိုလို ဖျင်းကုန်ကြပြီး ကိုယ်တိုင် ဖန်တီးနိုင်စွမ်းတွေ ခန်းခြောက်ကုန်နိုင်ပါတယ်။ တစ်နေ့နေ့၊ တစ် ချိန်ချိန်မှာ လူသတ်ကားတွေကြောင့် လက်တွေ့ဘဝမှာ လူသတ်မှု တွေလျော့ပါးသွားပြီး ရုပ်ရှင်၊ ရုပ်သံထဲမှာသာ ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ ကိစ္စတစ်ရပ်အဖြစ်သာ ကျန်ရစ်မယ့်သဘောရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်ဟာ လူသတ်မှုနဲ့ လုပ်စားနေတာ ကြာပါပြီ။ ဒါ ပေမယ့် သည်အလုပ်ဟာ ဘယ့်လောက်အမုန်းခံရတဲ့ အလုပ်လဲဆို တာကို မမေ့ထိုက်ပြန်ဘူး။ အထူးသဖြင့် ရှေ့နေကောင်းကောင်းတစ် ယောက် မရှိဘဲနဲ့ ဘယ်သူမှ သည်အလုပ်မျိုးကို မကြိုးပမ်းသင့်ပေ ဘူးခင်ဗျ။ ကျွန်တော်ဟာ လူသတ်မှုတွေကျူးလွန်ပြီး လွတ်နေခဲ့တာ အနှစ် ၄၀ လောက်ရှိပြီလို့ ပရိသတ်က ထင်နေကြတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်တွေ့မှာ ကျွန်တော်ကရော ဘာသားနဲ့ထုထားတာမို့ မပွန်း၊ မရှ ရှိနေရမှာတဲ့လဲ။ လူသတ်မှုကြောင့် မသိမသာတိုပွါးလာတဲ့ သက်ရောက်မှု တစ်ရပ်ကို ထောမတ်စ် ဒ ကွင်စီ (ထဟုမာစ ဒေ ္ယိုနငယေ) ရဲ့ အြနု ပညာတစ်ရပ်အဖြစ် လူသတ်ခြင်းြ ဆိုတဲ့ စာထဲက အပိုဒ်တစ်ပိုဒ် ကို ဖတ်ပြပြီး ဖော်ကျူးပြလိုက်ချင်ပါတယ်။ လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ လူသတ်မှုတစ်မှုကို ကျူးလွန်ဖို့အတွက် သူ့စိတ်သူ အလိုလိုက်မိတယ်ဆိုတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက် သူဟာ ဓားပြ တိုက်ဖို့ကို သိပ်တွေးမိတော့မှာ မဟုတ်ဘူး။ ဓားပြတိုက်ဖို့ မတွေးမိ ရာကနေ အရက်သောက်ဖို့စိတ်ကူးလည်း လျော့သွားမယ်။ နောက် ဥပုသ်ကျိုးဖို့အကြောင်းလည်း နည်းလာမယ်။ တစ်ဆင့် တစ်ဆင့်နဲ့ မယဉ်ကျေးတဲ့ အပြုအမူတွေ၊ အချိန်ဆွဲချင်၊ ဝီရိယနည်းချင်တာတွေ ပါ အလိုလို လျော့ပါးသွားနိုင်တယ်တဲ့။ အခုလောက်ဆိုရင် လူအများမြင်ထားတဲ့ ရုပ်ပုံလွှာထဲက ဟစ်ချ်ကော့ခ်နဲ့ တကယ့်ဟစ်ချ်ကော့ခ် အစစ်တို့ ဖြောင့်ဖြောင့်ကြီး ခြားနားပေတယ်ဆိုတာ ထင်ရှားလောက်ပါပြီ။ အဲသလို ဟစ်ချ်ကော့ခ် အစစ်ဟာ ဘယ်လိုလူစားဆိုတာ လူကြီးမင်းတို့အနေနဲ့ သိသွားပြီးတဲ့ နောက်မှာ သည်ဆုကို သည်လူ့ပေးမိတာတော့ မှားပြီဆိုတဲ့အတွေး မျိုး ပေါက်မလာကြပါစေနဲ့လို့ ကျွန်တော် ဆုတောင်းနေမိရပါပြီ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျွန်တော်ကိုယ်၌ကလည်း သည်ဆုကို မက်တက် တက် ဖြစ်စပြုနေပြီမို့ပါပဲခင်ဗျား။ လူသတ်မှုကို တစ်ရံမလပ်ကျူးလွန်နေကြတယ်လို့ အဆိုရှိပါ တယ်။ ဒါကြောင့် လူကြီးမင်းတို့ရဲ့ အချိန်တွေကို ကျွန်တော် ဆက် မဖြုန်းပါရစေနဲ့တော့။ ကိုင့်း့ အဲလ်ဖရက်စ် ဟစ်ချ်ကော့ခ်အစစ်၊ မောင်မင်း ထိုင် ပါတော့့။ ကျေးဇူးအများကြီး ထင်ပါတယ်ခင်ဗျား။ ကဗျာကြီးငါးပုဒ် ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း ဆရာ ဇော်ဂျီ ဆရာ မင်းသုဝဏ် ဆရာ ဒဂုန်တာရာ ဆရာ တင်မို့း့ ဓာတ်ပုံငါးပုံ ပုံကြီး ပုံသေး ဆေးစိမ်းနုရောင်နံရံထက်မှာ့့ ကဗျာတွေ ကဗျာတွေ ဧရာဝတီမြစ်ကြီးလို ပင်လယ်ပြင်ကြီးလို ကောင်းကင်ပြာကြီးလို စီးဆင်း ကျယ်ဝန်းနေ့့ နံရံထက်မှာ ဓာတ်ပုံတွေ ကျွန်တော့်ရင်ထဲမှာ စွဲနစ် ချစ်နေ ကဗျာတွေ့့။ ။ ညွန့်အေး (အင်းဝ) ပန်းဝေသီ သွေးပြန်ကြောထဲကည မင်းထက်မောင် အခုတော့ အရာခပ်သိမ်း တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်သွား သည်ဟု ထင်ရသည်။ အပြင်ဘက်ကို လှမ်းကြည့်လိုက် လျှင် ပထမဦးစွာ အမှောင်ထုကိုသာ မြင်တွေ့နိုင်လိမ့်မည်။ ဘယ်နှစ်နာရီရှိပြီလဲ။ ကျွန်တော် ကုလားထိုင်တစ်လုံးပေါ် တွင် ထိုင်နေခြင်းဖြစ်၏။ ဆေးလိပ်ပြာခွက်တစ်ခု။ ကျွန် တော့်ရေပုလင်းထဲတွင် ရေအပြည့်ရှိနေကြောင်း ကျွန်တော် သိသည်။ သမတရုပ်ရှင်ရုံတွင် ဘာကားပြနေမှန်း ကျွန် တော်မသိ။ လောလောဆယ်မှာ ဘယ်လိုမျှအိပ်မရနိုင်ဘဲ မျက်လုံးတွေ ကြောင်နေတာကိုလည်း တကယ်တော့ ရေး ကြီးခွင်ကျယ်လုပ်ပြီး ကျွန်တော် မပြောသင့်။ ကြွက်အော် သံများ။ ထို့အပြင် ဖယောင်းတိုင်မှ တောက်လောင်နေသော မီးစမီးလျံများကိုလည်း ကျွန်တော် မမြင်ရပါ။ လေငြိမ်နေ ၏။ နံရံပေါ်တွင် ချိတ်ဆွဲထားသော ဆီဆေးပန်းချီကား တစ်ချပ်တဲမှ ဝတ်လစ်စလစ်မိန်းမပုံကိုသာ တွေ့ရသည်။ ပျင်းစရာမကောင်းဘူးလား။ ကြေကွဲစရာ၊ ဝမ်းနည်းစရာ၊ ငိုကြွေးစရာများလည်း ဘာမျှမရှိ။ ခင်ဗျားရဲ့ ယုံကြည်ချက် နဲ့ ကျွန်တော့်ရဲ့ ယုံကြည်ချက်တို့ မတူညီနိုင်။ မဂ္ဂဇင်း အဟောင်းများ။ ကင်းတဲမှ သံချောင်းခေါက်သံကို ကြားရ သည်။ ယနေ့ည မိုးရွာမနေခြင်းကို ကျွန်တော် သဘောကျသည်။ ပြီးတော့ သူမကို ကျွန်တော် သတိရသည်။ ထိုကိစ္စအတွက် ကျွန်တော် အလျင်စလို မဆုံးဖြတ် ချင်ပါ။ တစ်နေရာ၌ လျှပ်စစ်မီးများ လင်းလာသည်။ ပန်း တစ်ပွင့်၏ သူ့ဘာသာသူထားရှိသော မာနငယ်တစ်ခု  ဖြစ် ချင်ဖြစ်လိမ့်မည်။ ဒါတွေအားလုံး ခင်ဗျားတစ်ယောက်တည်း အတွက်မဟုတ်။ မရှိခြင်းများ ရှိခဲ့သည်။ ကျွန်တော် ဆေး ပေါ့လိပ်ကို ရှိုက်ဖွာနေ၏။ ပိုင်ဆိုင်မှု။ ခင်ဗျား အဖြေပေး လေ။ ခြင်တွေကတော့ ကျွန်တော့်ကို ဒုက္ခပေးလို့နေကြ ပြီ။ လူတွေ ဘာကိုယုံကြည် ကိုးကွယ်ခဲ့ကြသလဲ။ မျှော် လင့်ခြင်းအတွက် မနက်ဖြန်များ။ ကုက္ကိုပင်ကြီးများနှင့် တော့ တခြားစီပါ။ ရိုးသားမှုလိုအပ်ကြောင်း ပြောနေစရာ လည်း မလိုပါ။ သည်လိုနှင့် မဖြေရှင်းနိုင်သော ပိဋပက္ခများ ဖြစ်ခဲ့ကြရ၏။ ကျွန်တော် အဲဒါကို စဉ်းစား၍မရ။ သမ္မာ ကျမ်းစာထဲက ဘုရားသခင်သည် စားစရာထမင်းနှင့် နေစရာ အဆောက်အဦကို ပထမဦးစွာ မဖန်ဆင်းဘဲ ဘာကြောင့် မှန်းမသိ ကောင်းကင်နှင့်မြေကြီးကို ပထမဦးစွာ ဖန်ဆင်း ခဲ့လေသည်။ ထို့နောက် မည်းမှောင်နေသောညကို ကျွန် တော် လှမ်းကြည့်၏။ တိုးညင်းသောဂီတသံ။ လုံးဝပြောင်းလဲ ပစ်ရန် လိုအပ်သောအရာတစ်ခု ရှိနေသည်။ ရင်ဘတ်ထဲက အနာ။ ရှေးသရောမဟုတ်သော ဟိုးလွန်ခဲ့သောအခါက သစ်ပင်များမဟုတ်သော၊ ထို့အတူ ရေထဲမှ ငါးသတ္တဝါများ လည်း မဟုတ်သော ဂျူးလူမျိုးများကို အစုလိုက် အပြုံ လိုက် ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်ခဲ့သူမှာ ကျွန်တော် မဟုတ်။ ခင်ဗျားလည်း မဟုတ်ဘူး မဟုတ်လား။ အိမ်ရှင်မ များ ဈေးသို့ အေးအေးဆေးဆေး သွားကြသည်။ မှန်၏၊ မမှန်၏ ကျွန်တော်မသိ။ ဘုရားသခင်ကတော့ သိချင်သိ နိုင်ပါလိမ့်မည်။ သည်တစ်နေ့လုံးအဖို့ ဘဝသည် အဓိပ္ပာယ် တစ်စုံတစ်ရာမရှိသေး။ ကျွန်တော် စာတွေ၊ ကဗျာတွေ  ပြန် ရေးရမည်။ ဘယ်သူမှမသိနိုင်သော အရာများ။ အေနှင့်ဘီ သို့မဟုတ် အက်စ်နှင့်ကေတို့ ဖြစ်နိုင်သည်။ ဒဗလျူတော့ မဖြစ်နိုင်။ ထိုအရာမှာ ကျွန်တော့်မီးခြစ်။ ပိုးဟပ်တစ်ကောင် သည် စာအုပ်စင်ပေါ်သို့ တွားတက်ဖို့ ကြိုးစားအားထုတ် နေ၏။ ဟိုးအဝေးမှ ခွေးဟောင်သံများ ပျံ့လွင့်လာတာကို ကျွန်တော်ကြားရ၏။ ခင်ဗျား ချောင်းဆိုးချင်နေသလား။ ကျွန်တော် ရေ မချိုးဖြစ်တာ ၅ ရက်ရှိပြီ။ ဟုတ်တယ်ဆိုတာ မဟုတ်ဘူး ရဲ့ ပြောင်းပြန်အဓိပ္ပာယ်လို့ တရားသေယူဆရန် မဖြစ်နိုင် ပါ။ ကျွန်တော်နှင့် မင်းသားလေးတို့ မိုင်ပေါင်းများစွာ  ဝေး ကွာနေကြ၏။ စွန့်ပစ်ခြင်းခံရတဲ့ တစ်ခါသုံး ဘောလ်ပင်န် ကလေးတစ်ချောင်း။ ထိုအကြောင်းများကို ပြန်စဉ်းစားရ လျှင် ရင်ဘတ်ထဲက အနာက ပို၍နာကျင်လာသည်။ နိဂုံး ချုပ်ခြင်းပေါင်းများစွာကို နိဂုံးချုပ်ဖို့က တော်တော်ခက် သည်။ ကျွန်တော့်လက်ရေးများ ခင်ဗျားလောက် မလှပါ။ ဟိုမှာ မိုးကောင်းကင်။ ရုပ်ရှင်ကြည့်ခြင်းသည် လူတစ် ယောက်အဖို့ အကောင်းဆုံး စိတ်အပန်းဖြေရာတစ်ခုတော့ မဟုတ်ပေမယ့် အနည်းဆုံး တစ်လ တစ်ခါလောက်တော့ ရုပ်ရှင်ကြည့်သင့်သည်။ ကျွန်တော်ထိုင်နေသော ကုလား ထိုင်၏ ခြေထောက်လေးချောင်းကို ဖြတ်တောက်ဖြုတ်ယူ ပြီး တစ်ခုခု တီတွင်စမ်းသပ်ကြည့်ဖို့ ကျွန်တော် တစ်ခါမျှ မစဉ်းစားခဲ့။ မိုက်မဲမှုအသစ်ကို တွေ့ရသည်။ ဖန်ခွက်ထဲမှ ဘလက်ခ်ကော်ဖီခါးခါးများကို ကျွန်တော်သောက်သည်။ ကျွန်တော် နေထိုင်မကောင်းဖြစ်ခြင်းမှာ သွေးရိုးသားရိုး ဖြစ်ခြင်းသာဖြစ်သည်။ ကြွက်အော်သံများ။ ထိုအသံများမှာ နောက်ဖေးမီးဖိုချောင်ထဲကလို့ ထင်ရသည်။ ကျွန်တော့် လက်ပတ်နာရီသည် အော်တိုမစ်တစ်။ မိုးကောင်းကင်သည် ချပ်ပြား ပိန်လှီနေသော ရင်သားတစ်စုံကဲ့သို့ မလှမပရှိနေ ၏။ လွန်ခဲ့သော တနဂင်္နွေနေ့က ကျွန်တော်နှင့် ကျွန် တော့်အဖေတို့သည် အကြောင်းအရာတစ်ခုကို သဘောထား ချင်း တိုက်ဆိုင်မှုမရှိဘဲ အကြီးအကျယ် ငြင်းခုန်ခဲ့ကြသေး သည်။ ပျောက်ဆုံးနေသော ငွေလရောင်ကို ခင်ဗျား ပြန် လည်ရှာဖွေ တွေ့ရှိပြီလား။ ရေပုပ်မြောင်းထဲတွင် ဘယ်သူ သတ်ထားမှန်းမသိရသည့် ပိုင်ရှင်မဲ့ ခွေးအသေတစ်ကောင် ရှိနေသည်။ သူတော်စင်၏အလုပ်၊ ငပိပုပ်၏ အသုံးဝင်ပုံ နှင့် ဘာမျှမရှိသော အခန်းလွတ်တစ်ခန်းအကြောင်း စသည့် ခေါင်းစဉ်များဖြင့် စာစီစာကုံးကောင်းကောင်း တစ်ပုဒ် လောက် ခင်ဗျားရေးလိုက ရေးနိုင်ပါသည်။ ကျီးကန်းမည်း များကို ကျွန်တော်မုန်းတီးသည်။ ခေတ်သစ်ဂျာမန်ကဗျာ များကို ကျွန်တော်နှစ်သက်သည်။ အဆင့်မြင့်ဆက်သွယ် ရေး ကိရိယာများ မရှိမဖြစ်လိုအပ်နေလျက်။ မိုးခေါင်နေ သော အထက်အညာဒေသသို့ ကျွန်တော် သွားရောက်ကြည့်ရှု လေ့လာချင်သည်။ ဘေးတံခါးနှစ်ပေါက်ပါသော မီဆုဘီရှီ ပါဂျဲရိုကားကလေးတစ်စီးလောက်လည်း ကျွန်တော် ပိုင်ဆိုင် ထားချင်သေးသည်။ ကျွန်တော့်လေဘာကတ်ပြား အသစ် လဲပြီးပြီ။ မြေကြီးပေါ်တွင် ကြက်တွေလို ခြေထောက်နှင့် ယက်ပြီး လူတွေအစာရှာကြသည်။ ကျွန်တော့်အိမ်တွင် ကမ္ဘာ့ပထဝီဝင် မြေပုံကြီးများ အပြည့်အစုံမရှိ။ အမေရိကန် စာရေးဆရာကြီး ဂျိမ်းစ်အေမစ်ချင်းနားသည် အာဖဂန်နစ္စ တန်မှ ဂျစ်ပစီများအကြောင်းကို စာတစ်စောင် ပေတစ်ဖွဲ့ ရေးခဲ့သည်။ တစ်နေရာရာတွင် လေပြင်းမုန်တိုင်းကျရောက် နေမှာ သေချာသည်။ ရပ်ကွက် သမဝါယမဆိုင်ကလေးမှ ဆန်တစ်ပြည် ၆ ကျပ်နှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးလျက်ရှိသည်။ စားသုံးသူများ ပျော်ရွှင်စွာ တန်းစီတိုးနေကြ၏။ ဒဏ္ဍာရီ တစ်ခုထဲမှ ကျားငစဉ်းလဲသည် ပညာရှိယုန်မင်းကို သတ် စားရန် ကြံစည်သဖြင့် ရေတွင်းပျက်ကြီးထဲသို့ကျကာ  သေ ဆုံးရလေသည်။ လူဝီ ၁၆ ၏ မိဖုရားဖြစ်သူ မေရီအင် တွိုင်းနက်၏ ကိတ်မုန့်ကို ဘယ်သူစားဖူးပါသလဲ။ ကျွန် တော်ဝတ်ဆင်ထားသော ပလေကပ်ပုဆိုးတွင် ဆေးလိပ်မီး ပေါက် နှစ်ခုရှိသည်။ လူတွေက ဗေဒင်ဟောစာတမ်းတွေ ကိုသာ ယုံကြည်နေကြသည်။ ဗမာ့ထွက်ရပ်ဂိုဏ်းကြီးကို စတင်ဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ခဲ့ကြသောအချိန်မှာ ၁၉၄၀ခုနှစ် က ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေမှာ အဆမတန်များပြားလာ နေသည်ဟု ယူဆရသည်။ ကိန်းဂဏန်း စာရင်းဇယားများ သည် တကယ်တော့ ထင်သလောက် အသုံးမဝင်ကြောင်း တွေ့ရသည်။ လမ်းထိပ်က ကွမ်းယာရောင်းသောကောင် မလေးသည် အသက် ၁၄ နှစ်ပင် မပြည့်တတ်သေးချေ။ စက်ရုံကြီးများထံမှ ဥသြဆွဲသံမှာ ဘယ်လိုမျှနားထောင်၍ မကောင်းဘဲ ရွံစရာအသံဆိုးကြီးတစ်ခုလို ဖြစ်လို့နေသည်။ ကန်စွန်းရွက်ကို အရသာရှိအောင် ကြော်မစားတတ်လို့က တော့ အလကားပဲဖြစ်မည်။ ကျွန်တော်တို့ ရှေ့ဆက်ပြီး ဘာကိုလုပ်ဆောင်သင့်ကြပါသနည်း။ ဘဝဆိုတာ ကြက်သွန်ဥကြီးနဲ့ တူတယ်ဟု ဘယ်သူ ပြောခဲ့မှန်း ကျွန်တော်မမှတ်မိတော့ပါ။ လူတချို့လောက် သာ သိရှိနေနိုင်သော အရပ်ဒေသ၌ ၂၂ ရာစုနှစ်သို့သွားသော စက်အသင့်နှိုးထားသည့် ကာလယာဉ်ပျံကြီးတစ်စီး ရှိနေသည်။ အမြတ်ကြီးစားစနစ်သည် ဘယ်တော့မှ ကွယ်ပျောက် ချုပ်ငြိမ်းနိုင်မှာမဟုတ်။ ကြည်လင်သောပြဒါးမဲ့ မှန်တစ် ချပ်။ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်ကို အနည်းဆုံး ၃ ကြိမ်လောက် ပြင် ဆင်ရေးသားပြီးမှ အယ်ဒီတာလက်တွင်းသို့ ထည့်သင့်သည်။ ခင်ဗျားကြောင့် လွတ်လပ်မှုတွေ သံချေးမတက်ပါစေနှင့်။ လိပ်ပြာတစ်ကောင်၏ မျိုးရိုးဗီဇအဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲလာ ပုံအကြောင်းကို ကျွန်တော် တစ်ခါမျှ လေ့လာသင်ကြားခဲ့ ဖူးခြင်း မရှိပါ။ ခွေးဟောင်သံများကို ထပ်ကြားရသည်။ ကျွန်တော့်စားပွဲပေါ်တွင် စာရွက်ဖိသော လေးထောင့်ပုံစံ စကျင်ကျောက်တုံးဖြူဖြူကလေး တစ်တုံးရှိသည်။ ရေတွင် အရောင်အဆင်းမရှိ။ လူ့ဘဝသည် စင်တင်ပြဇာတ်တစ်ပုဒ် လို အစီအစဉ် ကျနနေမှာမဟုတ်။ အာခိမိဒိသည် ရေပုပ် မြောင်းထဲမှ ပေါလောပေါ်နေသော ခွေးသေကောင်ကို တွေ့ရှိမသွားသည့်အတွက် ကျွန်တော် စိတ်မကောင်းပါ။ တက်ထရာဆိုက် ကလင်းန် ဆေးတောင့်တွေ ကျွန်တော် သောက်ဖို့ လိုအပ်သေးလို့လား။ ရန်သူတော် ခြင်ကျားများ။ ဤသို့ဖြစ်ရခြင်းအတွက် ကျွန်တော် ဘယ်သူ့ကို တောင်း ပန်ရမှာလဲ။ အရောင်းအဝယ်များ။ တကယ့်ကို ခေတ်စား လာတာကတော့ ရောင်းကြခြင်းနှင့် ဝယ်ကြခြင်းများသာ။ ပြီးတော့ အာမခံသော့တစ်ချောင်း ရှိသေးသည်။ ရင်လေး စရာပေါ့။ ပန်းတစ်ပွင့်၏မာနတဲ့။ သာမန်လက်လုပ်လက်စား ပြည်သူပြည်သားများ။ ကာတွန်းဆရာများကတော့ ကံ မကောင်းကြ။ ကျွန်တော်နှင့် ခင်ဗျား။ ဘာမျှ အရေးမပါ၊ အလေးအနက်မရှိလှသော အကြောင်းအရာများကို မိန်းမ နှစ်ယောက် အားရပါးရ အပြန်အလှန် ပြောဆိုကြလိမ့်မည်။ နွံအိုင်ထဲတွင် နစ်မှန်းမသိ နစ်ခဲ့ရသော ကလေးကစားစရာ အရုပ်ကလေးတစ်ရုပ်။ မွှေးသော၊ လှသော၊ ဖြူဖွေးသော စံပယ်ပန်းများသည် တစ်ကုံး တစ်ကျပ်သာတန်၏။ သို့ပေ မယ့် ဘယ်နေရာ၊ ဘယ်အခါမှာပဲဖြစ်ဖြစ် အသက်ရှင်သန် ရေးအတွက် ထာဝရ ရှူရှိုက်နေရသော အောက်ဆီဂျင်၏ တန်ဖိုးကြီးမားလှပုံကိုတော့ ခင်ဗျား သတိပြုသင့်သည်။ အမှန်တရားသည် ဘုရားသခင်၏လက်ထဲ၌ မရှိ နိုင်။ အခုလည်း မည်းမှောင်နေသောညပင် ဖြစ်သည်။  ကျွန် တော် ဘယ်ကိုမျှ လေလွင့်လျှောက်သွားမနေပါ။ အချိန် ကာလသည်သာလျှင် ကျွန်တော့်ကိုရော၊ ခင်ဗျားကိုရော၊ လူတွေအားလုံးကိုရော ဘယ်သူ့ကိုမှ ဂရုစိုက်ဖော်မရဘဲ သူ့ဘာသာသူ မာနကြီးစွာ လမ်းသလားနေခြင်းဖြစ်သည်။ အေးအေးဆေးဆေးပေါ့။ စာရွက်ပေါ်တွင် ကျွန်တော် လက် မှတ်တစ်ခါထိုးလျှင် ငွေမည်မျှရမည်လဲ။ လေငြိမ်နေဆဲ။ ဒေါ်လာတစ်ထောင်လား။ ဆူညံသော ဒရမ်သံများ။ ဝက် သားနှင့် အမဲသားကို ကျွန်တော် မရှောင်ခြင်းအတွက် အပြစ်ရှိသည်ဟု ဘယ်သူပြောမလဲ။ သူမကတော့ ကျွန်တော့် ကို နားလည်ပါတယ်ဟု လေးလေးနက်နက် ပြောရှာသည်။ မိုးကြိုး မုန်တိုင်းများ။ ဝါကျသည် တိုချင်တိုမည်၊ ရှည် ချင်ရှည်မည်။ မီးတောင်သည် ပေါက်ကွဲရန်အတွက် နှစ် ပေါင်းများစွာ ငြိမ်သက်ခဲ့ရသည်။ ဆေးပေါ့လိပ်ကို ဆက် ဖွာမည်။ ကျွန်တော့်တွင် ရင်းနှီးခင်မင်သော နိုင်ငံခြားသား မိတ်ဆွေ အနည်းငယ်ရှိသည်။ ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်တွင် အချိန်ဖြုန်းရခြင်းမှာ ဘာမျှအဓိပ္ပာယ်မရှိ။ ယနေ့ည မိုးရွာ လာလိမ့်ဦးမည်လား။ ငြိမ်းချမ်းရေး ချိုးငှက်ကလေးတစ် ကောင် ပျံသန်းသွားရာမှ ကျွတ်ကျန်ရစ်သော အမွေးအတောင် အပိုင်းအစကလေးတစ်စ။ ကျွန်တော့်အထင်ကို ပြောရလျှင် တော့ ကမ္ဘာကျော် ပန်းချီဆရာ ဗင်းဆင့်ဗန်ဂိုးသည် ရူးသွပ် ခဲ့သူတစ်ယောက် မဖြစ်နိုင်။ ဒုက္ခသစ္စာဆိုတာ ဘာမှန်း ကျွန်တော်မသိပါ။ စောင့်ရတာ ကြာလွန်းသည်။ မြန်မာ နိုင်ငံ စာနယ်ဇင်းလောက၌ ဝတ္ထုတိုကို မဂ္ဂဇင်းတွင်စတင် ၍ ဖော်ပြခြင်းမှာ သူရိယမဂ္ဂဇင်းက စတင်ခဲ့ပြီး၊ ၁၉၁၇ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။ လေနုအေးများ ဖြတ် သန်းသွားသည်ဟု စိတ်ထဲက ထင်နေတာဖြစ်ကောင်းဖြစ် မည်။ မနက်ဖြန်မနက်တွင် ခင်ဗျားနှင်ကျွန်တော် လက် ဖက်ရည်အတူသောက်နိုင်ဖို့ရာ ကိစ္စမှာ မသေချာ၊ မရေရာ လှ။ တဒုန်းဒုန်းနှင့် ငရုတ်သီးထောင်းနေသည့်အသံကို ကျွန်တော် သည်းမခံနိုင်။ ရေပုပ်မြောင်းထဲတွင် နေထိုင် ကြသော အသားစား ငါ့ရှဉ်များသည် ခွေးသေကောင်ကို အဝအပြဲ စားသောက်ကြလိမ့်မည်။ ကြမ်းပြင်ပေါ်တွင် တ ဆတ်ဆတ်ခုန်နေသော အိမ်မြှောင်အမြီးပြတ်တစ်ခု။ ကျွန်တော် အရက်ပြင်းပြင်းတစ်ခွက် သောက်ချင် သည်။ သတိရနေတာတွေ အားလုံးကို မေ့ပျောက်ပစ်ရန် အတွက်မဟုတ်ဘဲ မေ့ပျောက်နေတာတွေ အားလုံးကို ပြန် လည်သတိရလာစေရန်အတွက် ဖြစ်သည်။ ငယ်ငယ်တုန်း က ဖြူစင်လွတ်လပ်ခဲ့ခြင်းများ။ ကျွန်တော့် အော်တိုမစ် တစ် လက်ပတ်နာရီကလေးကို ကြည့်လိုက်သောအခါ ၁၂ နာရီတိတိတွင် ရပ်တန့်နေတာကို တွေ့ရသည်။ နောက်ဆုံး အခွင့်အရေးကို လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးရတာလောက် နှမြောစရာ ကောင်းတာမရှိ။ ကျွန်တော် ဘာ့ကြောင့် ဂစ်တာမတီးဖြစ် ခဲ့မိပါလိမ့်။ ပုဒ်ဖြတ်များ။ မီးခြစ်ကို ခဏခဏခြစ်နေရ တာလောက် စိတ်ပျက်စရာကောင်းတာမရှိ။ ပါရီ ကျဆုံး ခန်းကို ရေးသားခဲ့သော ရုရှားအမျိုးသား စာရေးဆရာ အီလျာအာရင်ဘတ်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ကျွန်တော်မသိ။ ကျွန် တော့်စာပွဲးအောက်ခြေတွင် စက္ကူစုတ်များ၊ ဆေးလိပ်တို များ၊ ခြင်ဆေးတိုင် အဟောင်းများ၊ ဘီယာဘူးခွံများနှင့် အားကုန်ခန်းနေသော အသုံးပြုပြီးသား ဓာတ်ခဲမှိုတက်များ ရှုပ်ပွ ဖွာလန်လျက်ရှိနေကြသည်။ တက္ကသိုလ်မှာ ကျွန်တော် မြန်မာစာဘာသာရပ်ကို အဓိကယူခဲ့မိခြင်းမှာ ကျွန်တော့် ဆုံးဖြတ်ချက် မှားယွင်းခဲ့မှုတစ်ခုသာ ဖြစ်သည်။ အမှန် တကယ်အားဖြင့် သူမကြောင့် ကျွန်တော် ကဗျာဆရာဖြစ် လာခြင်းသာ ဖြစ်သည်။ ထိုရောဂါမှာ လည်ချောင်းကင်ဆာ ထက် ပိုဆိုးသည်။ တချို့က ဆီချက်ခေါက်ဆွဲကို ကြိုက် ကြပြီး၊ တချို့က ဖရန့်ဇ်ကပ်ဖ်ကာကို ကြိုက်ကြသည်။ ခင်ဗျားရဲ့ အိပ်ခန်းထောင့်မှာ ပန်းအိုးကလေးတစ်လုံးလောက် တော့ ထည့်ထားသင့်တယ်ဟု ကျွန်တော်ထင်သည်။ ဒါပေ မယ့် ကျွန်တော်ဟာ ခင်ဗျားရဲ့ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက် တော့ မဟုတ်။ ခပ်ကြမ်းကြမ်း ရော့ခ်သီချင်းများကို ကျွန် တော်ကြိုက်သည်။ မိုးလင်းတာ၊ မိုးချုပ်တာ မထူးဆန်း။ ယောကျ်ားများ ပခြုပ်ဆိုင်သို့ သွားကြ၏။ အရိုးအလွန် များသော ငါးသလောက်ဟင်းကို ကျွန်တော် လုံးဝမကြိုက်။ ခင်ဗျားရဲ့ ရင်ဖွင့်ပြောပြချက်တွေကို ကျွန်တော် တိတ်ခွေ နဲ့ အသံသွင်းထားလိုက်ရမလား။ အရာရာတိုင်းမှာ ဆက် စပ်မှုရှိ၏။ ဟင်းလင်းပြင်။ မိုးကောင်းကင်သည် သူ၏ သားရေကုတ်အကျင်္ီအောက်၌ ကြယ်ပွင့်များကို သိမ်းဝှက် ထားခဲ့ပြီ။ နှင်းဆီပွင့် နီနီရဲရဲကြီးများကို ကျွန်တော်ချစ်သည်။ ကျွန်တော်သောက်နေသော ဆေးပေါ့လိပ်မှာ နှင်းဆီဆေး ပေါ့လိပ်ဖြစ်သည်။ တစ်စုံတစ်ယောက်က အိမ်ရှေ့ခန်း မီး ခလုတ်ကို ပိတ်လိုက်သည်။ အိမ်သာထဲမှာ မည်သူမျှမရှိ။ အောလုံးပွဲ ကြည့်ရတာကြာပြီ။ ဆန်ဈေးတွေ တရိပ်ရိပ် တက်လာ၏။ ကြိုးပြတ်သွားသော စွန်ကလေးတစ်ကောင်။ ယနေ့ည တီဗွီ  ပရိုဂရမ်၌ ဂျင်န်မိုက်ကယ်ဖ်ဗင်းဆင့်  ပါဝင် သော ဇာတ်လမ်းတွဲတစ်ခုကို ထည့်သွင်းထားသည်။ ခင်ဗျား နေ့လယ်စာ မစားရသေးလျှင် ပြန်စားပါ။ နေရာ တကာမှာ တီကောင်တွေကို ကျွန်တော်တွေ့ရသည်။ စက်မှုသိပ္ပံခေတ် ကြီးပါပဲ။ ဇက်ကြောတက်နေသည့်ဝေဒနာကို ဘယ်လိုမှ ကြိုးစားဖြေဖျောက်ကြည့်၍ မရ။ သူငယ်တန်း ဖတ်စာအုပ် ထဲက သင်ခန်းစာများကို ကျွန်တော်နားမလည်ပါ။ အယ်လ် ဂျီးရီးယား ကမ်းခြေ၌ မားဆိုးသည် အာရပ်တစ်ယောက်ကို သေနတ်နှင့် ပစ်သတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘုန်းကြီးကျောင်းသို့ ကျွန်တော်သွားခြင်းမှာ သာသနာရေးကိစ္စတစ်ခု ဆောင်ရွက် ရန်အတွက် မဟုတ်ပါ။ အခုတော့ ရင်ထဲမှာ လွင့်ဟာလို့နေ ပြန်သည်။ ပင်လယ်လှိုင်းများ။ ဇိနတ္ထပကာသနီကျမ်းကို ကျွန်တော် ဖတ်နေသည်။ ကျွန်တော့်ကိုတွေ့လျှင် အလွန် ချွဲတတ်သော ကြောင်ကလေးရွှေဝါသည် အခုတော့ အိမ် ကိုပြန်မလာဘဲ လျှောက်သွားနေတာ ၃ ရက်ရှိသွားပြီ။ ဗန်းမော်တင်အောင် ရေးသော ဆိုရှယ်လစ်ဋီကာ ဆိုသည့် စာအုပ်တစ်အုပ်ကို စာအုပ်အဟောင်းတန်း၌ ငွေ ၅ ကျပ် ဖြင့် ကျွန်တော် ရောင်းစားပစ်ခဲ့သည်။ ဟောဟိုမှာ အိမ် မြှောင်တစ်ကောင်။ ဤသို့ဆိုလျှင် ထိုအရှုပ်အရှင်းသည် ဆုံးနိုင်ဖွယ်ရာမရှိ။ အကူအညီမတောင်းဘဲနှင့် ကျွန်တော် ထပ်ခိုးကျဉ်းကလေးကို လာရောက်၍ ဘယ်သူမျှ တံမြက် စည်း လှဲကျင်းပေးဖော်မရကြ။ ကျွန်တော့်မှာ ခင်ဗျားဆီက ယူထားတဲ့ အကြွေးတစ်စုံတစ်ရာမရှိ။ လူသားအချင်းချင်း သင့်သင့်မြတ်မြတ် နေထိုင်ကြဖို့ကောင်းသည်။ ချာလီချက် ပလင်လို သရုပ်ဆောင်ဇာတ်ပို့က ချာလီချက်ပလင် တစ် ယောက်ပဲရှိသည်။ ရေခဲတောင်ထိပ်က နှင်းဖုံးနေသော  ပန်း ကလေးတစ်ပွင့်ကို ဘယ်သူမျှ တွေ့ရှိမသွားကြ။ နောက် ဆုံးမှာတော့ အဲဒါတွေကိုလည်း ကျွန်တော် တစ်ခုမျှ မယုံ ကြည်။ အချိန်မှာ ၁၉၈၉ ခုနှစ်၏ ပျင်းရိငြီးငွေ့စရာကောင်း သော ညတစ်ည ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ဆေးပေါ့လိပ်မီးခိုးငွေ့ များကို ကျွန်တော် မှုတ်ထုတ်လိုက်သည်။ အေးစက်စက် အလင်း။ ခင်ဗျား ဘာကို စဉ်းစားပြီး စိတ်ညစ်နေရသလဲ။ ရေခဲစိမ် ဘီယာတစ်ဗူးလောက်ဖြစ်ဖြစ် မော့သောက်ပစ် လိုက်ပေါ့။ ခင်ဗျားတို့အတွက် ဥပဒေတွေ ထုတ်ပြန်ထား သည်။ ကျွန်တော့်ရဲ့ မိုနိုကက်ဆက် ရီကော်ဒါကလေးမှာ ဝယ်ယူလာခဲ့သောအချိန်မှစ၍ ယခုအချိန်အထိ ၅ နှစ်ကျော် ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း တစ်ခုခု ချွတ်ယွင်းပျက်စီးလို့ ပြင်ဆင် အသစ်လဲရသည်ဟူ၍ မရှိဘဲ အကြမ်းခံ ကောင်း မွန်လွန်းနေသည်။ အရိပ်များမှာ ပေါ်လာလိုက်၊ ပျောက် သွားလိုက်နှင့်။ ခြင်များက ကျွန်တော့်ကို တော်တော်ဒုက္ခ ပေးလွန်း၏။ ကျွန်တော် လျှို့ဝှက်စွာ တီထွင်စမ်းသပ်နေတဲ့ အရာတစ်ခုကို ခင်ဗျားတို့ မသိရှိနိုင်ပါဘူး။ ပါရှန်းပင် လယ်ကွေ့ထဲမှာ စစ်ဖြစ်ကြသည်။ ထင်းရှူးတောထဲတွင် တစ်ကိုယ်တည်း လျှောက်သွားနေသော အဘိုးအိုတစ် ယောက်။ လေမတိုက်သဖြင့် အိုက်စပ်စပ်ဖြစ်လာသည်။ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်များ တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် ရာထူး မှ လျင်မြန်စွာ နုတ်ထွက်သွားနေကြသည်။ ကင်းတဲမှ သံချောင်းခေါက်သံ။ သဘာဝတရားကြီးကိုလည်း ပစ်ပယ် မေ့လျော့ မထားကြပါနှင့်ဦး။ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားနေသော အနုပညာရှင်များ၏ အတွင်းရေးကိစ္စများကို လူတွေ ဘာ ကြောင့် သည်လောက် အသည်းအသန် စိတ်ဝင်စားနေကြ မှန်း ကျွန်တော်မသိပါ။ ကျွန်တော်ကတော့ ဖြစ်ပျက်ပြီး သမျှ ကိစ္စအားလုံးအတွက် လွယ်လွယ်နှင့် ဘယ်လိုမျှ သင်ပုန်းမချေနိုင်။ အရာရာတိုင်းမှာ သူ့အဓိပ္ပာယ် သတ် မှတ်ချက်နှင့် သူရှိသည်။ သာမန်မျက်စိဖြင့် မမြင်နိုင်သော ဘက်တီးရီးယားပိုးမွှားများကြောင့် အမြဲလိုလို ထိတ်လန့် တုန်လှုပ်ခြင်း ဖြစ်မနေကြရပေ။ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် အပြန်အလှန် ရိုသေလေးစားမှု ရှိကြဖို့လည်း အထူးလိုအပ် သည်။ ကျွန်တော့်မီးခြစ်ကို ဂက်စ်သွားဖြည့်ရဦးမည်။ လူ တွေက ခပ်ညံ့ညံ့များကိုသာ သဘောကျနှစ်သက်နေကြ သည်။ ကင်းတဲမှ သံချောင်းခေါက်သံများကို ထပ်ကြားရ သည်။ ကျွန်တော့် ပြတင်းပေါက်ကလေးမှနေ၍ နောက် ဖေးလမ်းကြားကို မြင်နိုင်ပေမယ့် ကြည့်ချင်စိတ်မရှိပါ။ အိပ်ပျော်နေသောကျွန်တော့်အမေ၏ ဟောက်သံများက စည်း ချက်ညီညီညာညာပင်။ မိုးရွာချင် ရွာနိုင်သေးသည်။ ခွေး လေ ခွေးလွင့်တစ်ကောင်က ဆွဲဆွဲငင်ငင် အူလေ၏။ ဘာ အရေးကြီးဆုံးလဲ။ သူမကို ကျွန်တော် ကတိတွေ အကြိမ် ကြိမ်ပေးပြီးသား။ ဖျာချပ်ပေါ်တွင် ဖုန်မှုန့်များ အိပ်စက် နေခဲ့ကြတာ တော်တော်ကြီးကို ကြာပါပြီ။ လှောင်ရယ် မောသံ။ နောက်တော့ စီပွါးရေးပြဿနာ။ ပန်းပွင့်များ အကြောင်း ကျွန်တော် မသိ။ ဖြစ်နိုင်မည် ဆိုလျှင်တော့ ခင်ဗျားနှင့်ကျွန်တော် မဆွေးနွေးပဲနေချင်သည်။ ချိုမြိန်သော ရသ၏ အတိမ်အနက်။ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စုမှ ကျောက်မီး သွေးတွင်း အလုပ်သမားများ။ ကျွန်တော် တစ်ခါက ဝတ္ထု ရေးဖွဲ့ဖူးသော သနားစရာ ကောင်မလေးတစ်ယောက် အ ကြောင်း။ ကောင်းကင်လေထုထဲတွင် မိုးတိမ်များ လွင့်မျော နေမှာ အမှန်ပင်။ ဒါဆိုရင် ခင်ဗျား ကျေနပ်ပြီပေါ့။ ရေဒီ ယိုကို ကိုင်ပေါက် ခြေမွှပစ်လိုက်ချင်သော်လည်း ကျွန်တော် တစ်စုံတစ်ရာ လှုပ်ရှားမှုပြုခြင်းမရှိ။ သမုဒ္ဒရာထဲက လမ်း ပျောက်နေသော ဝေလငါးကြီးများကို ကယ်တင်ပါ။ နေ ရောင်ခြည်သည် ရောဂါပိုးကို သေစေ၏ ဆိုသော ယူဆ ချက်ကို ခင်ဗျား လက်ခံယုံကြည်ပါသလား။ ရှိတ်စပီးယား နှင့် ချားလ်ဒစ်ကင်းတို့၏ ခေတ်မမီတော့သော ဝတ္ထုရှည် ကြီးများကို မဖတ်ပါနှင့်။ သူမအကြောင်းကိုပဲ ကျွန်တော် တွေးနေမည်။ ရေပုလင်းထဲက ရေတွေကုန်ပြီလား။ နံရံ ပေါ်က ပန်းချီကားကို ကျွန်တော် နောက်တစ်ခါ ထပ်ကြည့် သည်။ ပူလောင်သောအဝါရောင်။ ဖယောင်းတိုင်မှ တောက် လောင်နေသောမီးစကို မမြင်ရခြင်းမှာ တစ်ခုခုနှင့် ဖုံးကွယ် ပိတ်ဆည်းနေခြင်းကြောင့် မဟုတ်ဘဲ ဖယောင်းတိုင်ကို မီးထွန်းမထားခြင်းကြောင့်သာ ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်  ကျွန် တော် ကျီးကန်းမည်းများကို မုန်းတီးရခြင်းမဟုတ်။ အပြင်ဘက်၌ လေတရှဲရှဲတိုက်ခတ်သံကို ကြားလာ ရသည်။ ပိုးဟပ်သည် စာအုပ်စင်ပထမထပ်ရှိ အမေရိကန် ကဗျာဆရာ ရော့ဒ်မက်ကွင်းန် ရေးသော အထီးကျန်ဟူ သည့် ကဗျာစာအုပ်ပေါ်သို့ရောက်ရှိ၍ နေလေပြီ။ ကျွန် တော် အထူးအံ့သြမိသည်။ ပန်းချီကားထဲမှ ဝတ်လစ်စလစ် မိန်းမသည် ရှက်ကြောက်ခြင်း တစ်စုံတစ်ရာမရှိပေ။ မီးခြစ် ဖြင့် ဖယောင်းတိုင်ကို မီးညှိလိုက်ပြီး ထိုဖယောင်းတိုင်ဖြင့် ခြင်ဆေးတိုင်တစ်တိုင်ကို မီးညှိလိုက်သည်။ နောက်ဖေး မီးဖိုချောင်ထဲ၌ ကြွက်တွေ သောင်းကျန်းနေသည့်အသံကို ကြားရသည်။ ညနေတုန်းကတော့ အမေသည် ညီလေးကို ဆူပူကြိမ်းမောင်းနေခဲ့၏။ လောကသည် အလွန်ရယ်စရာ ကောင်းတာ အမှန်ပင်။ တကယ်တော့ ညသည် ငြိမ်သက် ချင်ယောင်ဆောင်နေသော ဝံပုလွေတစ်ကောင်သာ ဖြစ်သည်။ မိုးကောင်းကင်၏ ဆဲရေးတိုင်းထွာသံများ။ ကျွန်တော့် ထပ်ခိုးကျဉ်းကလေးထဲတွင် ကျွန်တော် နစ်ဝင်မွန်းကျပ်နေ ရသည်။ ခင်ဗျားကို ကျွန်တော် ဘာဆက်ပြောရမလဲ။ မိုး မရွာ။ တိတ်ဆိတ်၍ ညစ်ညမ်းသောည။ အဓိကနှင့်  သာမည ကို ဘယ်သူမှ ခွဲခွဲခြားခြား မသိတတ်နိုင်သေး။ ကျွန်တော် ဝန်ခံမည်။ နေရာတိုင်း၊ အချိန်တိုင်းတွင် ကိုယ့်ကိုကိုယ် ထာဝရ လေးနက်နေစရာမလို။ မနက်ဖြန် ကျွန်တော် ရေချိုးမည်။ ကင်းတဲ၊ လရောင်၊ ခွေးဟောင်သံ။ ရံဖန်ရံခါ ၌ သေခြင်းတရားအကြောင်းကို ကျွန်တော် စဉ်းစားမည်။ ဒါဝင်၏မျောက်များနှင့်တော့ ဘာမျှမဆိုင်။ သို့ပေမယ့် တမလွန်ဘဝကိုတော့ ကျွန်တော် မယုံကြည်နိုင်သေး။ အို မင်းရင့်ရော်နေသော တိုင်ကပ်နာရီကြီးသည် အမြဲလိုလို သတိပေး ချောက်လှန့်လျက်ရှိသည်။ ဆေးပေါ့လိပ်ကို ဆက် ဖွာသည်။ အနုပညာပစ္စည်းတစ်ခုခုထဲက မြင်မကောင်း၊ ရှု မကောင်းသော အနိဏ္ဌာရုံကို ကျွန်တော်သိပ်ကြိုက်နေမိသည်။ အာဖရိကတိုက်သို့လည်း ကျွန်တော် အလည်အပတ်သွား ချင်သေးသည်။ ရထားတစ်စင်း။ အရာအားလုံးဟာ လိမ် ညာလှည့်ဖျားနေခြင်း မဟုတ်သလို အရာအားလုံးဟာ  ဖြောင့် မတ်ရိုးသားနေခြင်းလည်း မဟုတ်နိုင်။ ရီလေတီဗီတီ သီအို ရီကို ထုတ်ဖော်သွားခဲ့သော သိပ္ပံပညာရှင်ကြီး အဲလ်ဘတ် အိန်းစတိန်းကို ကျွန်တော် ကြည်ညိုလေးစားမိပါ၏။  သူမ ကို ကျွန်တော် မြတ်မြတ်နိုးနိုးချစ်၏။ မှောင်မည်းကာ မည်းမှောင်နေသောည။ အကယ်၍ အမှန်တရားသည် ဘုရားသခင်၏လက်ထဲ၌ ရှိပါက ထိုလက်ကို ချိုးဖဲ့ဖြတ် တောက်၍ ယူကြလိမ့်မည်။ ခင်ဗျားလည်း ဝန်ခံလိုက်စမ်း ပါ။ အခုတော့ ဖန်ခွက်ထဲတွင် ဘလက်ခ်ကော်ဖီခါးခါးများ မရှိတော့ပေ။ ရက်စက်သောအတွေးများနှင့် တူညီမှုမရှိသော လိုလားမှုများအတွက် လူတွေ ကြိုးစားပမ်းစား အကြံအဖန် လုပ်ကြသည်။ နောက်ဖေးလမ်းကြားဆီသို့ ကျွန်တော် တစ်ချက်မျှ လှည့်ကြည့်မိသည်။ ဘယ်လိုမျှ အိပ်၍ပျော်နိုင် မည်မဟုတ်ပါ။ ရှည်လျားခါးသည်းသော ခွေးအူသံများကို ထပ်ကြားရပြန်သည်။ ပြီးတော့ ကျွန်တော့်ထံသို့လာနေသော တစ္ဆေတစ်ကောင်၏ခြေသံများ။ အလန်ဂျင်းစ်ဘတ်ခ်သည် သူမသေသေးခင်ကာလ အတောအတွင်း၌ပင် သေခြင်း တရားကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီးပြီ။ ကျွန်တော် မုန်းတီးသော ကျီးကန်းမည်းများနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်။ ထိုအချိန်၌ ည၏ နံရံထူထူများကို ဖောက်ခွဲဖြိုချပစ်လိုက်သော အိမ်မြှောင် ကလေးတစ်ကောင်၏ ထူးထူးခြားခြား စုတ်ထိုးသံ။ တကယ် တော့ ဘာဆိုဘာမျှ မတည်မြဲခဲ့။ သစ်ရွက်ခြောက်တွေသာ လေထဲမှာ လွင့်ပါးလို့ပေါ့။ တစ်ခါတလေများ၌ ကျွန်တော် အရက်မူးပြီး အိမ် သို့ပြန်လာတတ်သည်။ မိုးကောင်းကင်ပြာပြာ နောက်ခံ၌ ကြွရွလှပနေသော တိမ်လိပ်ဖြူဖြူကြီးတွေကြားထဲသို့ လေ ယာဉ်ပျံတစ်စင်း တိုးဝင်ပျံသန်းသွားသည့်အခါ ဘာရယ် မဟုတ်ဘဲ အလိုလို ကျေနပ်နေမိတတ်သည်။ သို့သော် စကားပြောရင်း၊ တယ်လီဗေးရှင်းကြည့်ရင်း၊ မော်တော်ကား စီးရင်း အလကားနေ အလကား အလိုလို ဒူးနန့်နေတတ်သူ တစ်ယောက်ယောက်ကို တွေ့မိလျှင်တော့ ဘာကြောင့်မှန်း မသိ ထိုသူ၏ နားရင်းပါးရင်းကို ထအုပ်မိချင်စိတ် ပေါက် လာတတ်သည်။ ယခုခေတ် မိန်းကလေးတွေ ထဘီတိုတို ဝတ်တတ်လာတာကိုတော့ ကျွန်တော့်အနေနှင့် ကန့်ကွက် စရာမရှိပါ။ ခင်ဗျားဆီမှာရော မနာလိုတိုရှည် အပေါင်း အသင်းတွေများ ရှိလေသလား။ ကျွန်တော့်ထင်မြင်ချက် နောက်ထပ်တစ်ခုကတော့ အဖေသည် ကျွန်တော့်အပေါ် တာဝန်မကျေဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ငှက်တွေ ရေကူးနေတာကို ကျွန်တော် တွေ့ဖူးသည်။ သူမ၏နှုတ်ခမ်းကို ကျွန်တော် အကြိမ်ကြိမ်နမ်းဖူးသည်။ ဒါပေမယ့် ပါရီမြို့ကြီးကိုတော့ ကျွန်တော် ရောက်ဖူးချင်လှပါတယ်။ နေ့များ၊ ညများသည် ကျွန်တော့်ကို နည်းနည်းကလေးမျှ မစောင့်ဆိုင်းကြ။ ခင်ဗျား ရော ကျွန်တော်ရော ဟီရာကလတပ်စ် မဟုတ်။ ကင်းတဲမှ သံချောင်းခေါက်သံ နောက်တစ်ချက်။ ကျွန်တော် ဒေါသ ဖြစ်စွာ ဟစ်အော်လိုက်မိသည်။ ကျွန်တော် အမြဲတမ်းအဆင် သင့်။ အဝတ်ကြိုးတန်းပေါ်မှ တွဲလောင်း ဖားလျားကျနေ သော ကျွန်တော့် ဂျင်းန်ဘောင်းဘီကို တွေ့ရသည်။ ကျွန် တော် ငယ်ငယ်တုန်းက ရိုက်ထားသောဓာတ်ပုံမှ ယခုအခါ မပီမပြင် မှုန်ဝါးလျက်။ နောက်ထပ် တစ်ခါလောက် ဟစ် အော်ပါရစေဦးလား။ ခင်ဗျားနှင့်ကျွန်တော် သဘောထား ချင်း ခဏတော့ တိုက်ဆိုင်သွားကြပြီ။ ဘယ်ကိုလဲ။ ပြန် လည်လှုပ်နှိုးလာသည့် တိုးညင်းသောဂီတသံ။ အရာအား လုံးဟာ မိုက်မဲခြင်းပါပေ။ နောက်ဆယ်ရက်လောက်ကြာ လျှင် ကမ္ဘာကြီးသည် မမှတ်မိနိုင်တော့လောက်အောင် အပြောင်းလဲကြီး ပြောင်းလဲပြီး ဖြစ်နေတာကို တွေ့မြင်ကြ ရလိမ့်မည်။ ကုလားထိုင်တစ်လုံးပေါ်တွင် ကျွန်တော် ထိုင် နေသောည၌ပင် ရာဇဝင်နှင့် အနာဂတ်သည် ပြတ်ပြတ် သားသားကြီး လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်ကာ ကျောခိုင်းထွကခွါ သွားကြသည်။ ကျွန်တော့်လက်ပတ်နာရီကလေးက နံနက် ၂     နာရီနှင့် ၂၂  မိနစ်ကို ဖော်ပြနေ၏။ ကျွန်တော် နားလည် ပါပြီ။ ဝေဖန်ရေးဆရာတို့ ဘာတတ်နိုင်ကြဦးမည်နည်း။ ညကို ကျွန်တော်က ချောင်းကြည့်လိုက်သောအခါ ကျွန် တော့်ကို ညက ချောင်းကြည့်နေတာကို တွေ့ရသည်။ ကျွန်တော် ရေတစ်ခွက်သောက်သည်။ လူတစ် ယောက်အဖို့ အမြင်မှန်ရလာခြင်း ဆိုသည်မှာ မဖြစ်နိုင်။ အမြင်သစ်ရလာခြင်းသာ ဖြစ်ရမည်။ အနန ္တစကြဝဠာထဲ တွင် ဂြိုဟ်ကမ္ဘာပေါင်း မြောက်မြားစွာ။ ဂန ္ထဝင်ဆန်သော ကာရန်ယူနည်းတချို့ကို ကျွန်တော် သတိမရတော့ပေ။ မက်ဒေါနား၏ အပျိုစင်ကလေးနဲ့တူတယ်  သီချင်းကို ကျွန် တော် ဘယ်နှစ်ကြိမ်မြောက် နားထောင်ခဲ့မိမှန်းသမိ။ ယနေ့ ည ကျွန်တော် ဘုရားမရှိခိုးဖြစ်။ မိုး စ၍ရွာလာသည်။  လွမ်း ဆွတ်ခြင်း။ ခင်ဗျားအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တာကလည်း အောက်ဆီဂျင်ပဲ မဟုတ်လား။ ခြသေင့်္ကို သွားမစနဲ့။ နံရံ ပေါ်မှ ပန်းချီကား။ တက္ကသိုလ်တက်ရင်း ခင်မင်ရင်းနှီးခဲ့ ရသော အူကြောင်ကြောင် အတန်းဖော်သူငယ်ချင်း တစ် ယောက်၏ မျက်နှာပေါ်မှ ဝက်ခြံဖုများကို ပြန်မြင်ယောင် နေမိသေးသည်။ နံပါတ် ၅ နှင့် နံပါတ် ၈ ရေဆေးစုတ်တံ နှစ်ချောင်းကို ဗိုလ်ချုပ်ဈေး အရှေ့ဘက်တန်း၌ သွားရောက် ဝယ်ယူရဦးမည်။ ယနေ့ည ကျွန်တော် မအိပ်စက်။ ဆေး ပေါ့လိပ်သောက်ရင်း စဉ်းစားသည်။ အိပ်ပျော်နေသော ကျွန်တော့်အမေ၏ ဟောက်သံမှာ ပိုမိုကျယ်လောင်လာခဲ့ သည်။ ကျွန်တော့် ထပ်ခိုးကျဉ်းကလေးသည် လေးထောင့် သေတ္တာပုံးခွံတစ်လုံးနှင့်  တူနေ၏။ ခြင်များ။ ခင်ဗျား ဗိုက် ဆာနေပြီလား။ ကျွန်တော့်ကဗျာများ၊ ဝတ္ထုတိုများ၊ ဆောင်း ပါးများ ပါဝင်ခဲ့သော မဂ္ဂဇင်းအဟောင်းများမှာ ကျွန်တော် ဆက်လက်စုဆောင်း သိမ်းဆည်းထားစရာ မလိုအပ်တော့ဘဲ ပိဿာချိန်နှင့် ရောင်းစားပစ်ရန်သာ အသုံးကျတော့တာပဲဟု ထင်သည်။ လရောင်ကို ကျွန်တော် မမြင်ရပါ။ ကျွန်တော့် မွေးနေ့ပွဲကို တစ်ခါမျှ မကျင်းပနိုင်ခဲ့။ သို့ပေမယ့် သူမ ကိုတော့ ကျွန်တော် လက်ထပ်မှာပါ။ လှည်းတန်းထိပ်မှာ ၅ ကျပ်တန် ထီတစ်စောင်လောက် ကျွန်တော်သွားထိုးရ မည်။ စေးပျစ်ရိုင်းစိုင်းသောည။ ကျွန်တော်နှင့် သူမ၏ လက်ထပ်ပွဲတွင် ကျီးကန်မည်းများ မလာရ။ ယနေ့ည ကျွန်တော် ဘာအိပ်မက်မျှ မမက်။ ထိုအကြောင်းနှင့်ပတ် သက်၍ ခင်ဗျားကို ကျွန်တော်ပြောမည်။ တောင်တန်းများ သည် မဲနယ်ပြာရောင် ပေါက်နေ၏။ ဟိုးအဝေး၌ ပျံသန်း နေသော စင်ရော်ကလေးတစ်ကောင်ကို အားကျနေမိသူမှာ ကျွန်တော်ပင်ဖြစ်သည်။ လကမ္ဘာသို့ လျင်မြန်စွာ တက် ရောက်သွားနေသော ဒုံးပျံအစင်းပေါင်း ၁၀၀ ကို ကျွန်တော် မလိုချင်။ ခွေးအူသံများ မကြားရတော့ပါ။ ပိုးဟပ်သည် စာအုပ်စင်မှနေ၍ စားပွဲပေါ်သို့ ကူးပြောင်းရွေ့လျားလာခဲ့သည်။ မိုးစက်မိုးပေါက်များ ကျသွန်းနေသည့်အသံမှာ ရစ် သမ် အနိမ့်အမြင့်နှင့်။ ဆစ်ကမန် ဖရွိုက်ဒ်၏ အယူအဆ များကို ခင်ဗျားငြင်းဆိုနိုင်ပါ့မလား။ သမိုင်းစာအုပ်ကြီး များထဲမှ လူမှုတော်လှန်ရေးများအကြောင်းကို ကျွန်တော် မဖတ်ချင်တော့ပါ။ ကျောင်းဝင်းထဲရှိ ဦးချစ်လက်ဖက်ရည် ဆိုင်ရှေ့မှ တောင်ပိန္နဲပင်ကြီး၏ ခြေရင်းတွင် ၂၀ ရာစု၏ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ဝက်ကို ကျွန်တော် မြှုပ်နှံသဂြင်္ိုဟ်ပစ်ခဲ့မိ သည်။ ပြီးတော့ လှိုင်မြစ်ကမ်းနားက ကီလီဘောတံတား ပေါ်မှာ စကားလုံးမတပ်ဆင်ရသေးသည့် အသစ်စက်စက် ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို ကျွန်တော် ရွတ်ဆိုကြည်နူးနေခဲ့မိသည်။ ဘဝဆိုတာ ဒါပါပဲ။ လှေငယ်တစ်စင်းပါသော ဆီဆေး ပန်းချီကားတစ်ချပ်ကို ကျွန်တော် မနက်ဖြန် ရေးဆွဲမည်။ အဲ ဒီအခါမှာ ခင်ဗျားက ကျွန်တော့်ကို လက်ခုပ်တီးပြီး အားပေးဂုဏ်ပြုဖို့ မမေ့ပါလေနဲ့။ ရေပုပ်မြောင်းထဲမှ ဆိုး ဆိုးရွားရွား အနံ့အသက်တစ်မျိုး ထွက်ပေါ်လာသည်။ ပင် လယ်ပြင်တွင် ခရီးသွားရတာနှင့်တူသည်။ ယနေ့ည ကျွန် တော် ဘာမီတွန်ဆေးပြားငယ်များကို မသောက်။ ပြက္ခဒိန် တွေတဲက သက္ကရာဇ်များ။ မိုးကောင်းကင်၏ သနားသဖြင့် ပေးအပ်တော်မူသော နိုက်တြစ်မိုးရေစက်များ။ ယနေ့ည၌ ကျွန်တော်သည် ဒိုင်ယာရီလည်း မရေး ဖြစ်တော့ပေ။ တကယ်တော့ ဘာမျှ ထူးထူးခြားခြားရှိလှ တာလည်း မဟုတ်။ ခွေးများ။ ရေပုလင်းထဲ၌ ရေတစ်ဝက် သာ ကျန်တော့သည်။ ခင်ဗျားရဲ့ လက်သည်းရှည်ရှည်ကြီး တွေကို ညှပ်ပစ်လိုက်ပါဦး။ အဖေ့ကို ကျွန်တော် ဘာမျှ ရှင်းမပြလိုတော့ပါ။ တစ်ခါတစ်ရံ ခန်းခြောက်သည်။  အရာ တိုလာခိုမေနီ၏ ကြီးကျယ်သော ဈာပနအခမ်းအနားကို ကျွန်တော် စိတ်မဝင်စား။ ခါးကြောတွေ တောင့်တင်း ညောင်းညာလာခဲ့ပြီ။ မရည်ရွယ်တော့သောကိစ္စများ မဟုတ်။ သူမ၏ ယုယကြင်နာမှုများက ကျွန်တော့်လည်ပင်းကို စပါးကြီးမြွေတစ်ကောင်လို တဖြည်းဖြည်း ရစ်ပတ်ထား လိုက်ပြီ။ ဒါ ဘာအကြောင်းလဲ။ မက်ဒေါနား၏ အပျိုစင် ကလေးနဲ့တူတယ် သီချင်းကို ကျွန်တော် နောက်ထပ်တစ် ကြိမ် နားထောင်ဦးမည်။ တိတ်ဆိတ်ခြင်း၏ စူးရှသံ။ မီး ခြစ်ကို ခြစ်သည်။ စာမျက်နှာများပေါ်က သကေင်္တ။ မိုး ကောင်းကင်သည် သူ၏ သားရေကုတ်အကျင်္ီအောက်၌ သိမ်းဝှက်ထားသောကြယ်ပွင့်များကို ဘာလုပ်ပစ်မည်ဆိုတာ ကျွန်တော်မသိ။ လစဉ်ထုတ် မဂ္ဂဇင်းတစ်စောင်သို့ ပေးပို့ ကာ စာမူခရရှိရန်အတွက် တရုတ်ကဗျာဆရာ ဒိုင်ဝမ်ရှု၏ မဂင်္လာနှစ်သစ်ကူးသောနေ့ ဆိုသည့် ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို  ကျွန် တော် ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ အခုတော့ လေတိုက်လွန်းသဖြင့် အနည်းငယ်ပင် ချမ်းစိမ့်စိမ့် ဖြစ်ချင်လာသည်။ အမှိုက်ပုံ ကြီးများကို သိမ်းပိုက်ရန် ပုန်းလျှိုးနေရာမှ ထွက်လာကြ သော မြေကြွက်ကြီးများနှင့် ခွေးလေးခွေးလွင့်တစ်ကောင် တို့ ရန်ဖြစ်ကြသည်။ ဂျေဒီဆလင်ဂျာရေးတဲ့ ဂျုံခင်းထဲမှာ လိုက်ဖမ်းသူစာအုပ်ကို ခင်ဗျား ဖတ်ပြီးပြီလား။ ကျွန်တော့် အတွက်ကတော့ နောက်ထပ် ဆေးပေါ့လိပ်တစ်လိပ် မီးညှိ ရန် လိုအပ်သည်။ ကျွန်တော့်အနေနှင့် သူမကို ချမ်းချမ်း သာသာ မဟုတ်တောင်မှ ဆင်းဆင်းရဲရဲတော့ ဘယ်လိုနည်း နှင့်မျှ မထားရှိနိုင်ပါ။ သန်းခေါင်ကျော် ကြက်တွန်သံသည် ကြောင်စီစီကြီးဖြစ်နေ၏။ နောက်ထပ် ဘာများရနိုင်ပါသေး သလဲ။ နောင်တတရားဆိုတာ လူတွေ၏ ပညတ်ချက်တစ်ခု သာ။ ဘုရားသခင်၏လက်ထဲတွင် အမှန်တရားမရှိသည် မှာ သေချာပြီ။ ခင်ဗျား ကျွန်တော့်ကို လိမ်ညာဖို့ မကြိုးစား ပါနဲ့။ လမ်းဘေးက အလေ့ကျပေါက်နေသော မြက်ပင် များကို ကျွန်တော် မပိုင်ဆိုင်ပါ။ မရဏသို့သွားရာလမ်း ကား ပြည်လမ်းလို ကတ္တရာခင်းထားသည် မဟုတ်။ အိမ် ခေါင်မိုးများတွင် ကရုဏာနှင့် သစ္စာတရားမရှိကြ။ ချစ်သူ တစ်ယောက်၏ အရေးပါ အရာရောက်ပုံကို ကျွန်တော် စာတမ်းတစ်စောင်လောက် တင်ချင်သေးသည်။ ထိုညကား သူရဲ တစ္ဆေတို့၏ ဂျိုင်းကြား၊ ပေါင်ကြားမှ ယိုစီးထွက်လာ သော ညှီစို့စို့ မိုးရေစက်များနှင့်။ ကျွန်တော်ငယ်ငယ်က ရွှေငါးကလေးတွေ မွေးရတာကို ဝါသနာပါခဲ့သည်။ အသက် အရွယ်ရလာသောအခါ ဖီလာဆန့်ကျင်ခြင်း သဘောတရား ကို နားလည်လာသည်။ အဖြူရောင်သည် သန့်စင်ခြင်း အလျဉ်းမဟုတ်။ ယခုအခါ တယ်လီဗေးရှင်းမှ စီးရီးအဖြစ် ပြသနေသော စစ်မုန်တိုင်း ဇာတ်လမ်းတွဲကို တစ်ပတ်လျှင် တစ်ကြိမ်မျှ ပြတ်တောင်း ပြတ်တောင်း ကြည့်ခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ တစ်ထိုင်တည်းနှင့် အစအဆုံး ကြည့်ချင်သည်။ အပြင်ဘက်တွင် မိုးသည်းလာ၏။ ကျွန်တော့် ပြတင်းပေါက် ကလေး၏ ဘောင်တန်းပေါ်တွင် ပုရွက်ဆိတ်တစ်ကောင် သွေးရူးသွေးတန်းနှင့် ပြေးလွှားလျက်။ ကင်းတဲမှ တာဝန်ကျ အစောင့်သည် ရပ်ကွက်သားတို့အတွက် တာဝန်ကျေပွန် လို့နေပြီ။ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် ဟာဗီးယားပဲရက်စ်ဒီကွေးလျားနှင့် ကျွန်တော်သည် တစ်ခါ မျှ ညစာအတူ စားဖူးခဲ့ကြသူများမဟုတ်။ ကျွန်တော်သည် ယုံကြည်မြတ်နိုးရပါသော သူမ၏ အချစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သူမဟုတ်။ နံရံပေါ်ရှိ ဆီဆေး ပန်းချီကားချပ်ထဲမှ ဝတ်လစ်စလစ် မိန်းမသည် ကမ္ဘာကျော်ရုပ်ရှင်မင်းသမီး မွန်ရိုးလ်မဟုတ်။ ထို့အတွက်ကြောင့် ကြေကွဲစရာ၊ ဝမ်းနည်းစရာ၊ ငိုကြွေး စရာများလည်း ဘာမျှမရှိ။ ခင်ဗျား အိပ်ငိုက်နေလောက် ရောပေါ့။ ခွေးသေကောင်၏ ဆိုးရွားလှသော အပုပ်နံ့။ ကလေးများသည် မိမိခြေထောက်ပေါ်တွင် မိမိရပ်တည်နေ နိုင်လျက်သားနှင့် ကုလားမခြေထောက်ကြီးများပေါ်တွင် မတ်တတ်ရပ်ဖို့ ကြိုးစားနေကြသည်။ ဘေရွတ်မှစစ်ပွဲများ။ မှန်၏။ ကျွန်တော့်နှာခေါင်းထဲတွင် ယားယံလာ၍ နှာချေမိသည်။ သူမက ကျွန်တော့်ကို တစ်ခါမျှ လက်ကိုင်ပုဝါ လက်ဆောင် မပေးဘူးပါ။ မနက်ဖြန် ကျွန်တော် ရေချိုး မှာ သေချာပါတယ်။ တစ်စုံတစ်ယောက်ကကျွန်တော့်အာရုံ ကို ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ လုပ်နေသည်။ မီးခလုတ်ဖွင့်သံ။ လွန် ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်လောက်က ကာရန်အဟောင်း များ။ ခင်ဗျားတို့၊ ကျွန်တော်တို့၏ အနာဂတ်သည် ကောင်း ကင်လေထုထဲတွင် လွင့်မျောနေသော မိုးတိမ်များလိုပင်။ ပြင်းထန်သော မိုးစက်မိုးပေါက်များက ရေပုပ်မြောင်းထဲမှ ခွေးသေကောင်ကို ဝါးစားနေကြသည်။ ကျွန်တော့်အတွက် တော့ လွတ်မြောက်သွားခဲ့ရ၏။ ခင်ဗျားကို ကျွန်တော် ကျေးဇူးတင်ဖို့ မလို။ နိုင်ငံတကာရှိ လူသားအားလုံးအတွက် ဒါမှမဟုတ် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်အတွက်မျှ မဟုတ် သော ကျွန်တော့်၏ ကဗျာစာအုပ်တစ်အုပ်ကို ရေးသားထုတ် ဝေရဦးမည်။ သွားစမ်းပါ။ အိပ်ပျော်နေသော အမေ့ဟောက် သံများကို ကျွန်တော် သတိမထားမိတော့တာလည်း ဖြစ် ကောင်းဖြစ်မည်။ သခင်္ျိုင်း၊ လွင်တီးခေါင်နဲ့ မီးလောင်မြေ။ တဟီဟီ သွားချင်သူများ၏ အမည်စာရင်းတွင် ကျွန်တော့် နာမည်ကို ရွဲ့စောင်းစောင်း တွေ့လိုက်ရသည်။ အိပ်ဇစ် စတင်ရှယ်လစ်ဇင်အတွက် ဒီလောက်နှင့် မလုံလောက်သေး။ ထပ်ခိုးကျဉ်းကလေး၏ အောက်ဘက်တွင် နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် အိပ်ပျော်နေသော ကျွန်တော့်၏ တစ်ဝမ်းကွဲညီမလေးတစ် ယောက် ရှိသေးသည်။ အရိပ်မည်းတွေ။ ဖယောင်းတိုင် သည် ဆေးပေါ့လိပ် မဟုတ်မူသောကြောင့် ရှိုက်ဖွာလို့ မရပေ။ ပြီးရင် လူမည်းအဆိုတော် လိုင်ရင်နယ်လ်ရစ်ချီ ရဲ့ အလွမ်းသီချင်းကလေး တစ်ပုဒ်လောက်ကိုလည်း နား ထောင်ကြည့်စမ်းပါ။ ကျွန်တော် ပို၍အထီးကျန်ဖြစ်လာခဲ့ သည်။ လွန်ခဲ့သောညက အိပ်မက်များ အိပ်ရာထဲတွင် တစ်ခုတလေမျှ မကျန်ရစ်။ အနန ္တစကြဝဠာ။ အခုတော့ ရေဒီယိုကို ကျွန်တော် ပေါက်ခွဲပစ်လိုက်မိပြီပေါ့။ ပန်းချီ ရေးဆွဲခြင်းသည်သာလျှင် အမွန်မြတ်ဆုံးအလုပ်ဟု ဆိုရ တော့မလို ဖြစ်လာသည်။ အဖေ့စကားကို ကျွန်တော် နား မထောင်ခဲ့ပါ။ ဝက်ခြံဖုများတစ်ခု၊ နှစ်ခု၊ သုံးခု၊ လေးခု၊ ငါးခု။ ခင်ဗျား သိပ်ရက်စက်တယ်။ အစိမ်းရင့်ရောင် အမှောင်ထု။ ဒီညမှာပဲ ကျွန်တော် တိတိကျကျ သိမြင်လိုက် ရပြီ။ လူတွေ ဣနြ္ဒေဝတ်ရုံတွေ အထပ်ထပ်ခြုံလို့ ဆိတ် ကွယ်ရာမှာ ဖောက်ပြန်ယုတ်မာနေကြတာ။ ခင်ဗျားထွက်သွားလို့ ကျွန်တော့်မှာ ဘာအကျိုးမျှ မယုတ်နိုင်ပါ။ ကျီးကန်းမည်းတွေကို ကျွန်တော် မုန်းတီးနေ တာ သူမနှင့် မသက်ဆိုင်ပါ။ လမ်းထိပ်က သက်သာချောင် ချိရေးဆိုင်တွင် လူတွေ တန်းစီတိုးဝှေ့နေကြသည်။ တိရစ္ဆာန် ရုံထဲမှ သစ်ကုလားအုပ်ကြီးများမှာ အလွန်သနားစရာကောင်း နေပြီ။ ဒူးယားစီးကရက်ကို ကျွန်တော် မသောက်ဖြစ်တော့ ပါ။ ငယ်ငယ်တုန်းက ကျွန်တော်ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ဖူးသော အရာ များထဲတွင် အန်ဒါးဆင်း၏ ရေသူမပုံပြင်တစ်ပုဒ်လည်း ပါဝင်သည်။ ည။ ယခု ကျွန်တော့်တွင် အသုံးမပြုရသေး သော ပိုင့်လော့တ်ဖောင်တိန်ကလေးတစ်ချောင်း ရှိနေသည်။ အမေ့ကို ကျွန်တော် ဖွင့်ပြောပြလိုက်ရတော့မလား။ ကင်းတဲ မှ သံချောင်းခေါက်သံသည် ကျွန်တော့်နားထဲတွင် တုန်ခါ ၏။ သူမအကြောင်းကိုပဲ ကျွန်တော် ဆက်တွေးနေမည်။ ဘာမျှမရှိပြီ။ နှုတ်ခမ်းမွေးနှစ်ချောင်းကို ထောင်ထားတတ် သော ပိုးဟပ်ကို ကျွန်တော် မတွေ့မြင်ရတော့ပါ။ ကျွန် တော့်ကို နည်းနည်းကလေးမျှ မစောင့်ဆိုင်းကြသောနေ့များ၊ ညများကို ကျွန်တော် စိတ်ဆိုးရတော့မည်။ ကျွန်တော့် ဦးခေါင်းထဲ၌ ပုရစ်တစ်ကောင် ဘယ်အချိန်က ဝင်ရောက် ပုန်းလျှိုးနေသည်မသိ။ မည်သူသီဆိုထားမှန်း ကျွန်တော် မသိသော အဂင်္လိပ်သီချင်းတစ်ပုဒ်၏ အမည်မှာ နောက် ကို ပြန်လှည့်မကြည့်နဲ့ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ သို့သော် ကျွန်တော် နောက်ကို ပြန်လှည့်ကြည့်လိုက်မိသည်။ ရှုပ်ထွေး တွဲလောင်း ကျနေသော ပင့်ကူမျှင်များနှင့် ခြစားထားသောသေတ္တာ အဟောင်းတစ်လုံး။ အော်ဟစ်ငိုကြွေးမိတော့မလို ဖြစ်သွား သည်။ ဟိုမှာ မိုးကုတ်စက်ဝိုင်း ပြုံးနေပေါ့။ ဒါတွေဟာ တကယ်ပဲလားလို့ ကျွန်တော် တွေးကြည့်သည်။ မိုးစက် မိုးပေါက်များ။ ကျွန်တော့်ဦးခေါင်းထဲက ပုရစ်သည် ကျွန် တော့်မှတ်ဉာဏ်များကို ဝါးမျိုစားသောက်သွားခဲ့ပြီ။ မငို ကြွေးလိုက်ပါနဲ့ ချစ်သူရယ်။ အစားထိုး၍ မရတော့သော နစ်နာဆုံးရှုံးမှု။ ခင်ဗျားတို့ ကျွန်တော့်ကို သေသေချာချာ နားမလည်နိုင်ပါဘူး။ အားလုံး အရူးအနှမ်းတွေလို့ ကျွန် တော် စွပ်စွဲသည်။ ကျွန်တော့်ကို မုန်းတီးနေသူများ။ သူမ သည် ကျွန်တော်နှင့်အတူ အိပ်ရာတစ်ခုတည်းတွင် အိပ်ခဲ့ ၏။ စာပေဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုရရှိရန် ကျွန်တော် တစ်ခါမျှ မမျှော်လင့်ခဲ့။ အီသီယိုပီးယား အငတ်ဘေးဒုက္ခသည်များ ရန်ပုံငွေအတွက် ကျွန်တော့်ကျောင်းလခများထဲမှ ဖဲ့၍ ငွေ ကြေးအနည်းငယ် လှူဒါန်းခဲ့ဖူးသည်။ စိမ်းကားသောည သည် ကျွန်တော့်ရေးသား ဖော်ပြချက်များကို ပြက်ရယ်ပြု ကောင်းပြုလိမ့်မည်။ စားစရာ ပြောင်းဖူးပြုတ်မရှိ။ ခင်ဗျား ရော၊ ကျွန်တော်ပါ ကျန်းမာရေးအတွက် လမ်းများများ လျှောက်ပေးဖို့ လိုအပ်သည်။ မိုးရွာနေဆဲ။ တချို့သော အယ်ဒီတာတွေက ကျွန်တော့်ကို ချာတိတ်ငချွတ်ကလေး ဟု ထင်မြင်ကြသည်။ ခေတ်မီသွားအောင်လို့ အင်တာနေ ရှင်နယ် ငါးသုံးလုံးစီးကရက်ကို သောက်စရာမလိုပါ။ ဂျပန်ပြည်က ရုပ်ရှင်ဒါရိုက်တာကြီး ကူရိုဆာဝါကို မန ္တလေး ရမ်တိုက်၍ ကျွန်တော် ဂုဏ်ပြုချင်သေးသည်။ နျူကလီ ယားစစ်ပွဲကြီး ဖြစ်မည် မဖြစ်မည်ကို ဘယ်သူပြောနိုင်ပါ မည်လဲ။ နာရီ၏ ချောက်လှန့်ခြင်း။ သည်လိုနှင့် ကျွန်တော့် အသက် ၂၄ နှစ်ကျော်ခဲ့သည်။ ဒါပဲလား။ ရုတ်တရက် ချက်ချင်းပင် မိုးရွာခြင်း ရပ်တန့်သွားသည်။ ကျွန်တော် စိတ်ကူးယဉ်နေခြင်းမဟုတ်။ တွေးတောနေခြင်းသာ ဖြစ်သည်။ မနက်ဖြန် နေ့လယ်ပိုင်း လောက်မှာ နေတအားပူနေမယ်ဆိုရင် ခင်ဗျားရုံးခန်းထဲက လေအေးပေးစက်ကိုဖွင့်ဖို့ မလိုအပ်ဘူးလား။ တိုးညှင်းသော ဂီတသံသည် တဖြည်းဖြည်း ပြတ်တောက်သွားနေလျက်။ နောက်ဖေးမီးဖိုချောင်ထဲမှ သောင်းကျန်းနေသောကြွက်များ သည် အိမ်ရှေ့ ဘုရားစင်ပေါ်မှာ သွားရောက်၍ မိတ်လိုက် ပျော်ပါးနေကြပြီ။ ကျွန်တော့်ဦးခေါင်းထဲမှ ပုရစ်။ ကျွန် တော်တွေးတောနေတဲ့ အကြောင်းအရာကိုပဲ ခင်ဗျားလည်း တွေးတောနေတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကျွန်တော့် ထပ်ခိုးကျဉ်း ကလေးပေါ်တွင် ဘာနတ်ရုပ်မျှမရှိ။ ပန်းချီကားထဲမှ ဝတ် လစ်စလစ်မိန်းမပုံမှာ ကျွန်တော့်စိတ်ကူးနှင့် ကျွန်တော် ရေးဆွဲထားခြင်းသာ ဖြစ်သည်။ အိမ်ကြိုအိမ်ကြားတွင် လျှောက်သွားနေသည့် ခွေးဝဲစားတစ်ကောင်အဖို့ မော်ဒန် ပန်းပုကို ခံစားတတ်ဖို့ မလိုပါ။ ထမင်းကြမ်းခဲနည်းနည်း နှင့် ငါးကြော်တစ်ကောင်လောက် ခိုးစားတတ်ရန်သာလို သည်။ နောက်ထပ် ရထားတစ်စင်း။ သတင်းကြေညာချက် များကို ကျွန်တော် နားမထောင်ဖြစ်တာ ကြာပြီ။ ပန်းချီ ဆရာကြီး ဒါလီလည်း ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပြီ။ ဂျင်မီဝိုင်းလ်ဒ် ရက်သ်၏ ဓာတ်ပုံဆန်သော ပန်းချီကားများကို ကျွန်တော် မနှစ်သက်သည့်အတွက် ခင်ဗျားနှင့်ကျွန်တော် မိတ်ဆွေ အဖြစ်မှ ရပ်စဲစရာလည်းမလိုပါ။ စာမျက်နှာနံပါတ်များကို လည်း ကျွန်တော် ရေးထိုးမှာမဟုတ်။ ကြက်ဖတစ်ကောင် ၏ အောင်အောင်မြင် တွန်ကျူးလိုက်သောအသံ။ အောက် မေ့မှု။ ဒါဟာ မှောက်ထားတဲ့ဖဲတစ်ချပ်။ ညနေပိုင်း အင် ဂျင်နီယာသင်တန်းကျောင်းကို တက်စဉ်က သင်ယူခဲ့ရသော မက္ကင်းနစ်ပုစ္ဆာများ။ ဘာမျှ အလိုမရှိပြီ။ ကုန်ခန်းသွားခဲ့ ပြီသော ဘလက်ခ်ကော်ဖီခါးခါးများသာ။ ထိုအရာမှာ တယောထိုးသံဟု ကျွန်တော်ယုံကြည်မိသည်။ အသွားထက် မြသော ကတ်ကြေးတစ်လက်။ ခင်ဗျားရဲ့ ညှင်းသိုးသိုး စုတ်ဖွားဖွားဖြစ်နေတဲ့ ဆံပင်ရှည်ရှည်တွေကို အဲဒီကတ်ကြေး နဲ့ ခပ်မြန်မြန် ညှပ်ပစ်လိုက်။ ကောင်းမှုကုသိုလ်ဆိုတာ မိမိ၏ ဘေးပတ်ဝန်းကျင်၌သာ ရှိသည်။ မပိုင်ဆိုင်တော့ သော အိပ်မက်များ။ ကင်းတဲ၊ နောက်ဖေးလမ်းကြားနှင့် ခွေးသေကောင်ပုပ်။ ခင်ဗျား ဘာကို ဝေခွဲလို့မရ ဖြစ်နေ ရတာလဲ။ သတိရတမ်းတမှုများ။ သူငယ်ချင်းများက ကျွန် တော့်ကို မြန်မာဆန်ဆန် တွေးခေါ်တတ်သူမဟုတ်ဟု ဆို ကြသည်။ ဘယ်တော့မျှ ထွက်မပြေးပါ။ ကျီးကန်းမည်း တွေအပြင် ကျွန်တော်မုန်းတီးနေသော နောက်တစ်ခုက ခင်ဗျားတို့ရဲ့ သွားပုပ်လေလွင့်စကားတွေပဲ ဖြစ်သည်။ သူမ၏ မွေးနေ့မှာ ကျွန်တော် တစ်ခုခု ဆုတောင်းပေးရ မည်။ ကင်မရာကောင်းကောင်း တစ်လုံးလောက် ရှိဖို့လို အပ်သည်။ ကြွက်အော်သံများ။ အပေါ်ထပ်က မုန့်ဟင်းခါး ရောင်းမည့်သူများ နိုးလေပြီ။ လေမတိုက်။ မိုးအစဲ။ ဒါကို ကျွန်တော်က ဗွီဒီယိုတစ်ခွေ ရိုက်ကူးပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ဖြန့်ဝေမှာမဟုတ်။ ရင်ထဲကအနာ။ ကြယ်ပွင့်များလည်း သေဆုံးသွားပြီဟု ကျွန်တော်ထင်သည်။ သေခြင်းတရားကို စောစောစီးစီး တူးဖော်ရှာဖွေ တွေ့ရှိခဲ့သူ အလန်ဂျင်းစ် ဘတ်ခ်။ မသိသူကျော်သွား၊ သိသူဖော်စား။ အား၊ ဆိုးရွား လွန်းတဲ့ည။ ခင်ဗျားနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့ ဘယ်အခါမှ ပြန်မဆုံ နိုင်တော့ဘူး။ သံချောင်းခေါက်သံ။ အမေ့အိပ်ခန်းထဲ၌ မီး လင်းလာ၏။ ဘာကိုမျှ ကျွန်တော် အဆိုးမဆိုချင်။ ဒါပေ မယ့် မနေ့က ညနေက အင်းလျားကန်ဘောင်ရိုးပေါ်မှာ တွေ့ခဲ့ရသော စုံတွဲတစ်တွဲကို ကျွန်တော် မယုံကြည်။ ခင်ဗျားရဲ့ ပိုက်ဆံအိတ်ထဲမှာ ၄၅ ကျပ်တန်တွေ ရှိချင်ရှိ မည်။ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရား၏ ပုံတော်ကို ကြည်ညိုဖို့မဟုတ်။ ဂုဏ်တော်ကို ကြည်ညိုဖို့သာဖြစ်သည်။ သည်လောက်ဆို လျှင် ခင်ဗျား သဘောပေါက် နားလည်ဖို့သင့်ပြီ။ ကျွန် တော့်အတွက် မနက်ဖြန်ဟာ ပိုလို့နီးကပ်လာနေပြီ။ ရေပု လင်းထဲမှာ ရေမရှိတော့။ ဘယ်အရာမျှမကောင်း။ ချောင်း ဆိုးသည်။ သည်ညအဖို့ သူမကို ကျွန်တော် နောက်ဆုံး အနေနှင့် လွမ်းမည်။ ခင်ဗျား ကျွန်တော့်ထပ်ခိုးကျဉ်းကလေး ပေါ်ကို တက်မလာပါနှင့်။ ကုလားထိုင်ပေါ်မှ ကျွန်တော် မတ်တတ်ထရပ်လိုက် ပြီး အိပ်ရာပေါ်သို့ ပစ်လှဲချလိုက်သည်။ ဖျာပေါ်တွင် အိပ် စက်နေသော ဖုန်မှုန့်များ အဝေးသို့ လွင့်စင်သွားကြသည်။ သောက်စရာ ရေတစ်စက်မျှမရှိ။ အပေါ်ထပ်မှ တစ်စုံတစ်ရာ ကို ရွေ့လျားတွန်းပို့ သယ်ယူနေသော ရှပ်တိုက်သံ။ ပင် ပန်းမောနွမ်းမှုများ။ ပိုးဟပ်တစ်ကောင်။ ကျွန်တော် စိတ်ကူး ယဉ်နေခြင်းမဟုတ်ဟု ထပ်ပြောမည်။ စားပွဲပေါ်ရှိ ဆေး လိပ်ပြာခွက်ထဲတွင် အစီခံသာကျန်ရစ်တော့သော ဆေးလိပ် တို စုစုပေါင်း ၇ တိုရှိသည်။ အစာဝ ဗိုက်ကားနေသော တစ္ဆေသူရဲများ သူတို့စုရပ်သို့ ပြန်ကြပြီ။ ရေပုပ်မြောင်းထဲ မှ ခွေးသေကောင်မှာ မိုးရေ ရွံ့ဗွက်များဖြင့် ပေကျံပုပ်ပွ လျက်။ အောက်ဆီဂျင်။ ပဲပြုတ်သည်တစ်ယောက်၏ ဆွဲဆွဲ ငင်ငင် အော်ဟစ်သွားသည့်အသံကို ကြားရသည်။ ကျွန်တော် ထပ်ခါထပ်ခါ ချောင်းဆိုးသည်။ ကင်းတဲနှင့် မိုးကောင်းကင်။ နံရံပေါ်ရှိ ဆီဆေးပန်းချီကားချပ်ထဲမှ ဝတ်လစ်စလစ်မိန်းမ ပုံကို ကျွန်တော် ကြည့်ချင်စိတ် မရှိတော့ပါ။ အေးစက် စက် အလင်း။ မရဏသို့ သွားရာလမ်း။ ကျွန်တော်တပ် မက်သော သူမ၏နှုတ်ခမ်းတစ်စုံပေါ်က အနမ်းများ။ ဘုရား သခင်၏လက်ထဲ၌ အမှန်တရားမရှိ။ နောက်ဆုံး ကျွန်တော့် ဦးနှောက်ထဲတွင် ဝင်ရောက်ပုန်းလျှိုးနေသော ပုရစ်တစ် ကောင်။ ဒါပဲလားဟု ခင်ဗျား မေးစရာရှိသည်။ မဟုတ်။ ကျွန်တော့်ပြတင်းပေါက်ကလေးမှ အပြင်သို့ မှုန်တိမှုန်မွှား လှမ်းမြင်ရသည်။ ကျီးကန်းမည်းများ ဝိုင်းအာလျက်ရှိပြီ။ အိမ်ခေါင်မိုးများကား မိုးကောင်းကင်နှင့် တသားတည်း ချပ်ပြားလို့နေသည်။ ကျွန်တော် ချောင်းထပ်ဆိုးပြန်လေ သည်။ မက်ဒေါနား၏ အပျိုစင်ကလေးနဲ့တူတယ် သီချင်း ကို ကျွန်တော် ထပ်ပြီး နားထောင်မိဦးမှာပါပဲ။ ခွေးဟောင် သံ။ ရထားတစ်စင်း ခုတ်မောင်းသွားတဲ့အသံ။ တိုင်ကပ် နာရီကြီးရဲ့ ချောက်လှန့်သံ။ ကျွန်တော် အရမ်းကို မောလျ လို့နေပြီ။ ဦးခေါင်းထဲက ပုရစ်သည် ဦးနှောက်ဝါရော်ရော် များကို အဖတ်လိုက်ကလော်၍ စားနေ၏။ ခင်ဗျား ခံစား ဖူးချင်မှ ခံစားဖူးမယ့် ကျွန်တော့်ရင်ထဲက အနာ။ ဒီတစ်ခါ ကျွန်တော် နောက်ဆုံးသိလိုက်ရတာကတော့ အသစ်မွေး ဖွားလာတဲ့ နံနက်ခင်းကလေးကို မဂင်္လာပါလို့ နှုတ်ဆက် နိုင်ဖို့ ကျွန်တော် သိပ်ကို နောက်ကျသွားခဲ့ပြီ ဆိုတာပါပဲ။ မင်းထက်မောင် ၂၆​၇​၁၉၈၉ ဂီတာလေးတစ်လုံးရဲ့ လပြည့်ည မောင်ကိုကို (အမရပူရ) (၁) အမြဲတမ်း သတိအနေအထားနှင့် နေနေရမှာလား။ အမြဲတမ်း ရည်ရွယ် မျှော်မှန်းချက် နှင့် နေထိုင်ရမှာလား။ အမြဲတမ်း ကိုယ့်ခွင်တွေ ချနေရ မှာလား။ စစ်တုရင်ကစားတာကို ကျွန်တော် ဝါသနာမပါခဲ့ပါ။ အမြဲတမ်း ကုန်ဈေးနှုန်းသတင်း တွေ တယ်လီဖုန်းနှင့် ဆက်မေးကာ စာ အုပ်ထဲ ရေးချရမှာလား။ တစ်နေ့ကတော့ ကျွန်တော်သည် အက်ဖ်အမ်အိုင် အဆောက်အဦ၏ ငါး ထပ်မြောက်သို့ ဓာတ်လှေကားနှင့် တက် လိုက်သွားခဲ့သည်။ ထို ထယ်ဝါသားနား သော ပုဂ္ဂလိကရုံးခန်းထဲမှာ အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတစ်ဦးနှင့် စကားပြောခွင့်ရခဲ့ ပါသည်။ နောက်တစ်နေ့မှာတော့ ငါး ဆယ့်တစ်လမ်းမှာ ဂျေနဲ့ဘီ စကော့ဝီစကီ သောက်သည်။ သီဟိုဠ်စေ့လှော်ကို အမြည်း လုပ်ခဲ့၏။ ညနေ ငါးနာရီကျော်လျှင် ပျော် စရာနာရီတွေက ကျွန်တော်တို့ကို ပွေ့ ပိုက်ထားရမယ်။ အရက် ကောင်းကောင်း သောက်ရမယ်။ ဘတ်စ်ကား တိုးဝှေ့စီး စရာမလိုဘူး။ အမှန်က အဲဒီလိုဖြစ်ရမှာ။ ကျွန်တော်တို့ ဟိုတယ်ကောင်းကောင်းကို သွားရမှာ။ ညနေ ငါးနာရီကျော်ခဲ့သည် တိုင် ချွေးသံလုံးလုံးနှင့် ပြေးလွှားနေရ တာဟာ ဘာအဓိပ္ပာယ်လဲ။ အခုတော့ အေးအေးဆေးဆေးပါ ပဲ။ ဘယ်လောက်တောင် အေးဆေးလိုက် ပါသလဲ။ ဟို မိုင်လေးရာ အဝေးမှာတော့ ကျွန်တော့်ခြံဝိုင်းရှိသည်။ ခြံဝိုင်း၏ ထောင့် တစ်နေရာမှာ စိမ်းမြသော ပုပုဝိုင်းဝိုင်း သံပုရာပင်တစ်ပင် ရှိနေသည်။ သံပုရာ ပင်ရဲ့ရနံ့က သင်းသင်းမြမြလေးနဲ့လေ။ သံပုရာသီး လုံးလုံးလေးတွေက တွဲလောင်း တွဲလောင်းနှင့်။ ဘယ်လောက်တောင် ချစ် စရာကောင်းခဲ့ပါသလဲ။ ထိုခြံဝိုင်း၏ ထိပ်ပိုင်းမှာ ကျွန် တော့်အတွက် အလွန်ကျယ်ပြန့်သော ကျွန် တော်ပိုင် နှစ်ထပ်တိုက်တစ်လုံးရှိသည်။ ကျွန်တော့်မိသားစုက ထိုအရပ်မှာရှိသည်။ ကျွန်တော်က မိသားစုကို မေ့လျော့နေသလို ပင်။ သူတို့တွေက ကျွန်တော့်ကို မမေ့ ကြ။ အမြန်ပြန်လာပါ။ အမြန်ဆုံးပြန် လာခဲ့ပါ။ အမြန်ချောပို့စာများ ကျွန်တော့် ထံ တဖွဲဖွဲ ရောက်လာနေသည်။ (၂) ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်းတစ်လျှောက်လုံး ၏ ဦးခေါင်းအထက်မှာ လျှပ်စစ်မီးသီး သေးသေးလေးတွေ သွယ်တန်းထားပါ၏။ နီဝါပြာစိမ်း ရောင်စုံမီးတန်းတွေက ကတ္တ ရာလမ်းမကို စီးမိုးကြည့်နေလျက်ကပင် အလင်းဖြန့်ဝေနေပါသည်။ မိတ်ဆွေရေ့့ ဤ ကျွန်တော်၏ ဝတ္ထုမှာ ဇာတ်လမ်း၊ ဇာတ်အိမ် မရှိပါ။ ရှင်ဘုရင်နှင့် မိဖုရားလည်း ဤဝတ္ထုထဲ၌ မပါဝင်။ ပုဏ္ဏားရော၊ ပါးကွက်သားတွေ ရော ဤဝတ္ထုထဲ၌ မပါဝင်။ သူတို့၏ အကျင်္ီဝတ်စုံတွေ ပိုးများ ကိုက်နေရော့မည်။ ကြက်သွေးရောင် ကတ္တီပါကားလိပ် မပါ ဝင်သော အော်ရဂျင်နယ် ခံစားမှုသက် သက် ဝတ္ထုဖြစ်ပါ၏။ ည ဆယ်နာရီကျော်သည်အထိ အေးအေးဆေးဆေးပဲ။ ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်းထဲ က တိုက်ကြီးတစ်လုံးရှေ့ အုတ်ခုံစွန်းမှာ ကျွန်တော် ထိုင်နေသည်။ လူတွေက ထို တိုက်ထဲမှာ တယ်လီဖုန်းစကား ပြောလို့ ရသည်။ ဗွီဒီယိုခွေငှါးလို့ရသည်။ အလှ ပြုပြင်လို့ရသည်။ ဆံပင်ညှပ်လို့ရသည်။ ထိုတယ်လီဖုန်းမှနေ၍ တစ်ကြိမ်လျှင် တစ်ဆယ်ပေးကာ လူပုဂ္ဂိုလ် တော်တော်များများထံ ကျွန်တော် တယ်လီဖုန်းစကား ပြောဖူးပါသည်။ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေ အတော်စုံလင်တဲ့ တိုက်ကြီးပါပဲ။ ပလတ်စတစ်ရေခဲချောင်းပုံးကို တိုက်အပေါက်ဝ မှာ မတ်တတ် ရပ်ခိုင်းထားသေးသည်။ ကားဂိုဒေါင်ကြီးကို ဘော်ဒါဆောင်လုပ် တော့မလိုလို။ ဟော အခုတော့ ကျွန်တော် အေး အေးဆေးဆေးပဲ။ ညတိုင်းလည်း ဟော သည်လို အေးအေးဆေးဆေးပဲ။ ဒီမှာလေ ကျွန်တော် အေးအေးဆေးဆေးပဲ။ ကျွန်တော့်နံဘေးမှာ ကပ်လျက် ကျော်သက်က ဂီတာတီးနေသည်။ ကျွန် တော့်နံဘေးမှာ ကပ်လျက် ဝင်းသိန်းက ဂီတာတီးလိမ့်ဦးမည်။ ကျွန်တော့်နံဘေး မှာ ကပ်လျက် အောင်မျိုးက ဂီတာတီး လိမ့်ဦးမည်။ ဂီတာလေးက တစ်လုံးတည်း ရယ်ပါ။ တိုက်ထဲက မီးချောင်းအလင်း ရောင်တွေနှင့် လမ်းအထက်က မီးလုံး ရောင်စုံတန်းရဲ့ အလင်းရောင်တွေကတော့ ကျွန်တော်တို့၏ ခွါးသီးရောင် အကျင်္ီ များအပေါ်မှာ တကယ့်ကိုပဲ ပိုပိုလျှံလျှံ ဖိတ်အန်ကျလို့နေတော့သည်။ ကျွန်တော့် အဖို့ နေ့လယ်က အနေအထားနှင့် အခု ည အနေအထားမှာ ဘယ်လိုမှ မသက် ဆိုင်တော့ပါ။ ရှပ်အကျင်္ီအဖြူကို မီးပူ အတိုက်အပ်ဖို့လည်း မလိုတော့ပေ။ ဆံပင် ကို ဘယ်ရီကရီးလိမ်းကာ ခေါင်းအကျအန ဖြီးသင့်ထားဖို့ မလို။ ကျွန်တော်တို့ ၏ ဆံပင်များက နဖူးပေါ်မှာ ခပ်ရိုင်း ရိုင်း ဝဲဖြာကျနေသည်။ အောင်မျိုးက အသည်းကွဲသီချင်း သစ်ကို ဆိုပြီးသွားပြီ။ ဂီတာလေးတစ် လုံးကို တစ်ယောက်တစ်လှည့်စီပေါ့နော်။ ကျော်သက်က နားကွင်းလေးနှင့်ဖြစ်သည်။ သူက ပိန်ပိန်သေးသေးဖြစ်ပြီး ဆံပင် အဖျားအနားက အထက်သို့ ကော့ပျံတက် နေသည်။ သူ့လည်ပင်းမှာ အနက်ရောင် ကြိုးလုံးလုံးလေး ဆွဲထား၏။ ကျော်သက် က နောက်ထပ် သီချင်းဆက်ဆိုနေ၏။ အြချစ်လေးရေ ကိုယ့်ကြောင့် ရွှေ မျက်ရည်ကျ အချစ်ရေ ကိုယ့်ကြောင့် စိတ်ဆင်းရဲရ ဒါတွေ့့ ကိုယ့်ကြောင့် မင်းမှာတော့ အပြစ်မရှိ အချစ်ရေ ကိုယ့်ကြောင့် ကိုယ်ကြေ ကွဲနေပြြီ (၃) လမ်းပေါ်မှာ ဆလွန်းကားတစ်စီး ပြီးတစ်စီး ဖြတ်သန်းသွားသည်။ လမ်းပေါ်မှာ ဆိုက်ကားတစ်စီး နင်းသွားသည်။ လမ်းပေါ်မှာ ရောင်စုံဘူဘောင်း များ ဖြတ်သန်းသွားသည်။ လမ်းပေါ်မှာ ထီ  တွန်းလှည်း သီချင်းဖွင့်သွားသည်။ လမ်းပေါ်မှာ ကောင်မလေး စက် ဘီးနင်းသွားသည်။ အပျိုဖော်ဝင်စ ဆယ်တန်းကျောင်း သူလေးက အပျိုကြီး ဟန်ပန်လုပ်ကာ အိုက်တင်အပြည့်နှင့် လမ်းလျှောက်သွား သည်။ အသက် ငါးဆယ်အရွယ် အမျိုး သမီးက အပျို မဖြစ်တဖြစ် ကောင်မလေး လို ဆတ်ကော့လတ်ကော့နှင့် သူမရဲ့တင် ပါးကို ညင်သာလှုပ်ယမ်းကာ လမ်း လျှောက်သွားသည်။ ဂျင်းအပြာ ဝေ့စ်ကုတ် ဝတ်ထားလို့။ ခါးစည်းကြိုး စည်းနှောင် ထားလို့ပေါ့နော်။ ကမောက်ကမတွေ အတော်လေး တွေ့ရတာဟာ နယ်ပယ်အစုံမှာပဲပေါ့။ ကျွန်တော် တွေ့ကြုံဖူးသည့် ဘဝ သရုပ်ဖော် စာရေးဆရာ တော်တော်များ များဟာဖြင့် ပြည်သူလူထုအတွက်၊ ပြည်သူ လူထုအတွက်လို့ အသံကျယ်ကျယ်နှင့် လက်ရုန်းဆန့်တန်း ကြွေးကြော်ခဲ့ကြပြီး နာမည်လေးလည်း ရလာ၊ ရောင်းတန်း လည်း ဝင်လာရော ဘဝတွေအားလုံး ဖောက်လွဲဖောက်ပြန်တွေဖြစ်ကာ ရထား တွဲ လမ်းချော်ခဲ့သည်ချည်းပင် ဖြစ်ပါ၏။ အများအတွက်ဟူသော ဆိုင်းဘုတ်ကို ကိုင် ထားသောလက်၏ပိုင်ရှင်မှာ အလွန် အတ္တ ကြီးသော ခန္ဓာကိုယ် ဖြစ်နေတာတွေ့ လျှင် မအံ့သြကြပါနှင့်တော့။ ပါးစပ်ချို သော်လည်း နှလုံးသားက ညိုမည်းနေ၏။ လက်နှင့် နှလုံးသားက သွေးကြောဆက် စပ်မှုမရှိဘဲ အလွဲလွဲ အချော်ချော်တွေ။ နယ်မြို့လေးတစ်မြို့ကလူတွေ အလွန်ရိုး သားကြသည်။ ဟောသည် ရန်ကုန်မြို့က ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်းကလည်း အလွန်ရပ်ကွက် ဆန်သည်။ ဟေ့ တို့လူတစ်ယောက်ထိရင် တော့ အကုန် ဝိုင်းအုံ ပုံအော ချမှာပဲ။ အဲဒီလို ချစ်ခင်ကြသည်။ ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်း ထဲမှာ ကျွန်တော် အတော်လေး ပေါ့ပါး ပျော်ရွှင်ခဲ့ရသည်။ ဘယ်တော့မှ မမေ့ပါ လို့ ကျွန်တော် ပြောနိုင်မလား။ (၄) ကြည့်မြင်တိုင် အပေါ်လမ်းက ဟက်ဗီးသီချင်းတွေ ဖွင့်နေကျ၊ ကျွန်တော် တို့ ထိုင်လေ့ထိုင်ထရှိတဲ့ ‘ဝိုင်း’လက်ဖက် ရည်ဆိုင် ပိတ်ထားတဲ့ ယနေ့ည ဖြစ်ပါ သည်။ အဲသည်ရှေ့မှာ သူတို့လေးတွေ ကြေကွဲလျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း ကြေကွဲ ကြရမှာပါပဲ။ မတရားမှုတွေ ထူထပ်နေ ခဲ့ရင်တော့လည်း ဘယ်ကတ္တရာ ကျောက်လမ်းက ခံနိုင်ရည်ရှိတော့မှာလဲ။ ပေါက် ကွဲ စုတ်ပြဲတော့မှာပဲပေါ့။ ကျွန်တော်တို့ အသည်းနှလုံးများ စုတ်ပြဲ နေကြပါသ လား။ တောလမ်းမှာ ကိုတင်ငွေနှင့်မခက် တို့၏ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်လေးက ဖျာ ကြမ်းတွေ မိုးထားပါသည်။ အကာမရှိပါ။ ပလတ်စတစ် ခွေးခြေပုပုလေးတွေရှိသည်။ နောက်ကျောက သစ်ပင်၊ ချုံပုတ်တွေရှိ တော့ ခြင်ကလည်း ကိုက်သေးသည်။ သို့ပေမယ့် သူတို့ဆက်ဆံရေးနှင့် နှလုံး သားများက နွေးထွေးကြတော့ အဲသည့် ခနော်နီခနော်နဲ့ ခွေးခြေလေးပေါ်မှာ ကြက်ဥ သံပုရာတစ်ခွက်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ ထိုင်မြဲ တိုင်လျက်ပါ။ မစ္စတာဂီတာ ကဖီးဆိုင်လို ဈေးမကြီးပါ။ သြော် လက်ဖက်ရည်ဆိုင် လေးက အဖြစ်တည်ဆောက်ထားပေမည့် သူတို့လည်း မတရားမှုတွေကိုတော့ ဘယ် မှာ နွေးထွေးစွာ ပွေ့ပိုက်နိုင်လိမ့်မလဲ။ အနက်ရောင် ဘလက်ကော်ဖီကို ဖျော်နေ ပေမည့် သူ့မှာလည်း သွေးများက နီရဲ နေပါလိမ့်မည်။ (၅) ကျွန်တော်တို့သည် ဟေမန်လက် ဖက်ရည်ဆိုင်လေးမှာ ထိုင်ကာ ဗားကရာ ချောက်နက်နက်ကို အပေါ်စီးက ကြည့် ခွင့်ရပေမည့် စိတ်ထဲကတော့ လွမ်းဆွေးရ သလိုပါပဲ။ ဟို မြောက်ဘက်တိုက်တစ် လုံးရဲ့ အပေါ်ဆုံးထပ်မှာ မီးလင်းနေတဲ့ ပြတင်းပေါက်ကို ကျွန်တော် ငေးကြည့် နေသည်။ ဗားကရာချောက်ရဲ့ တစ်ဖက် လမ်းအမြင့်ပေါ်မှာ သစ်ပင်သစ်ကိုင်းများ လေအဝှေ့မှာ လှုပ်ယမ်းလို့နေခဲ့သည်။ ကားမီးရောင်တွေက ဗားကရာချောက်ထဲ မှာ တဝေါဝေါ ဖြတ်သန်းနေကြသည်။ ဆောင်းရာသီရဲ့ အရောင်အဆင်းကို ကျွန် တော်တို့ တွေ့မြင်နေကြရပြီ။ နှင်းမှုန်တွေ။ အသံကွဲကွဲ အသားမည်းမည်း ကဗျာဆရာကြီးတစ်ဦးလည်း ဤဟေမန် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်လေးမှာ ထိုင်ကာ ဗား ကရာချောက်ထဲက ကားများ တဝေါဝေါ မောင်းနှင်သံကို စနေ၊ တနဂင်္နွေ နေ့လယ် ခင်းတွေမှာ ခံစား ကြေကွဲတတ်ပါ၏။ ဆိုက်ကားဆရာက ဆိုက်ကားတစ်စီးနှင့် ဗားကရာချောက်ထဲ အတင်း ဒလကြမ်း ထိုးဆင်းသွားပါသည်။ ဟေမန် လက် ဖက်ရည်ဆိုင်လေးက ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်း၏ မြောက်ဘက်ထိပ် ကုန်မြင့်ပေါ်မှာ ဖြစ်ပါ သည်။ မနီးမဝေးက အရက်ဆိုင်လေးထဲ မှာ အမဲသားကြော်ရယ်၊ ကြက်ပဲရယ်၊ လက်ဖက်သုပ်ရယ်၊ ဘီအီးရှယ် တစ်စိတ် ရယ်၊ ဒမ်မီမိုးရဲ့ ဗွီဒီယိုကားတစ်ကားရယ် နဲ့ ဖြစ်နေလို့ရသည်။ ဘယ်လောက် ပျော် စရာကောင်းပါသလဲ။ လူ့ဘဝဆိုတာက အဲဒီလို ဘဝသမားဆန်ဆန် နေလိုက်တာ အရသာပဲ။ အချစ်ရေ ကိုယ့်ကြောင့့် ကိုယ် ကြေကွဲနေပြီ။ ကြည်အေးရဲ့ မီက ဗိုလ်ဥတ္တမ လမ်းပေါ်က စာအုပ်ငှါးဆိုင် သေးသေး လေး တစ်ဆိုင်ရဲ့အဝမှာ မတ်တတ်ရပ် နေသည်။ နွဲ့လျလို့။ နှင်းဆီပန်းများ သေဆုံးနေပုံကို ကျွန်တော်ဟာ ဘာ့ကြောင့်များ မကြည့်ရဲ တာပါလိမ့်။ အချစ်ရေ မင်းရဲ့မျက်လုံး တွေထဲမှာ နွေဦးရာသီတွေအားလုံး ပြီး ဆုံးသွားခဲ့ပြီလား။ မင်းရဲ့ မေ့ထားလျက် ပုံများကို ကိုယ် အရမ်းအံ့သြမိတယ် ကွယ်။ ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်းထဲက ဗွီဒီယိုရုံ ကလေးမှာ အက်ရှင်ကားတွေပဲ ပြတတ် တယ်။ ကျွန်တော်က အဲဒီရုံလေးမှာ ရှား ရှားပါးပါးပြသွားတဲ့ အမေရိကန်လွတ်လပ် ရေးနေ့ကို မကြည့်လိုက်မိတာ စိတ်မ ကောင်းခဲ့ပါ။ လြူငယ်မောင် ဒိုးဝိုင်းအဖွဲ့မှာ ဒိုး တီးရလွန်း ကျွန်တော့်လက်ဖဝါးတွေ နာ နေတယ်၊ ဒီမှာ ကြည့်စမ်းပါဦးြ ကျော်သက်က ကျွန်တော့်အား သူ့ လက်ဖဝါးတွေ ဖြန့်ပြနေသည်။ မြင်းဟာက ကျောက်စာထွင်းရ တာလဲ ပါဦးမှာပါကြွာ (၆) ည,ညဆိုလျှင်တော့ အို့့ ညတိုင်း ပဲပေါ့လေ၊ ကျွန်တော်တို့ဟာ ဗိုလ်ဥတ္တမ လမ်းက ထုသားကောင်းတဲ့ တိုက်ကြီး တစ်လုံးရဲ့ရှေ့မှာ အေးအေးဆေးဆေးပါ ပဲ။ အောင်မျိုးက ဟော်လိုဂီတာကလေး တစ်လုံးနှင့် ဂျစ်ပစီမိုးတိမ်လို လေထဲမှာ လွင့်မျောနေပါသည်။ ပီကာဆိုရဲ့ ဘဝဟာ ဘယ်လိုပါ လဲ။ ဝါရင့်ဘီတီ ဖြစ်ချင်သေးသလား။ ြဟေ့ကောင်တွေ သီချင်းဆိုတာ ရပ်လိုက်ကြစမ်းြ အဲသည်လို လူကြီးတစ်ယောက် က အသံနက်ကြီးနှင့် အော်ဟစ်လိုက်မှာ ကို ကျွန်တော်တို့ စိုးရိမ်နေကြပါသည်။ ကြယ်ပြာလေးရယ်၊ ကြယ်စိမ်း လေးရယ်၊ ကြယ်ခရမ်းပြာလေးရယ်၊ ရွှေ လဝါဝါလေးရယ်၊ လေပြေလေညင်းက လေးရယ်၊ လမ်းပေါ်လျှောက်သွားတဲ့ ကောင်မလေးရယ်၊ သီချင်းလေးတွေရယ် အဲဒါတွေ စုဝေးပြီး ဗိုလ်ဥတ္တမလမ်းနံဘေး က ကျွန်တော်တို့ရင်ထဲမှာ စီးမျောလို့နေ ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့က သဘောမနော ကောင်းတဲ့ ကောင်းကင်ကြီးနဲ့ အတူတူ နေရမယ်ဆိုရင်တော့ အမြဲ အဆင်သင့် ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် အေးအေးဆေးဆေး ငြိမ်း ငြိမ်းချမ်းချမ်းပါပဲလေ။ ဆယ်နာရီ ထိုးသွားပြီ။ ညကြီး မိုးချုပ်မှ လမ်းမပေါ်မှာ လူတစ်ယောက် က ကွေ့ကာဝိုက်ကာ လမ်းလျှောက်လို့။ လမ်းမကြီးအပြည့် သူ လမ်းလျှောက်နေ တယ်။ သူဟာ ဖျောက်ဆိတ်လား။ အရက် မူးပြီး လမ်းမှားကာ သည်လမ်းထဲမှာမှ မျက်စိလည် ဝင်ရောက်လာတဲ့ သူစိမ်း တစ်ရံပေလား။ သူ့ကို ကျွန်တော်တို့  မရင်း နှီးကြဘူး။ ရူးချင်ယောင်ဆောင်နေတာ မျိုးတော့ ကျွန်တော်တို့လည်း မကြိုက် နိုင်ဘူးလေ။ ဟေ့့ ရူးချင်ယောင်ဆောင် မနေနဲ့။ မောင်ကိုကို (အမရပူရ) နေမင်းကြီးရဲ့အောက်မှာ ငါနဲ့ရေမြောင်းကလေး ရေမြောင်းကလေးပါ စမ်းချောင်းကလေးတစ်ခုအဖြစ်တောင် မဟုတ်ပေဘူး။ ဒါပေမယ့် သူစီးဆင်းတယ်။ တစ်ဝက်တစ်ပျက် ပျော်ရွှင်ကြည်နူးမှုတွေနဲ့ တစ်ဝက်တစ်ပျက် စိတ်မချမ်းသာမှုများ သယ်ဆောင်ပြီး သူစီးဆင်းတယ်။ သစ်ရွက်ကြွေ တစ်ရွက်ပြီးတစ်ရွက် ချွေးနဲ့မျက်ရည် တစ်စက်ပြီးတစ်စက် သယ်ဆောင်ပြီး သူစီးဆင်းတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့စီးဆင်းခြင်းအပေါ်မှာ ဘယ်တုန်းကမှ အဝိဇΩာမဖုံးလွှမ်းခဲ့ဘူး ဘယ်တုန်းကမှ သူ့တေးသူ အဆိုမပျက်ခဲ့ဘူး။ သူ့ရင်ဘတ်မှာ ဘာတံဆိပ်မှ ချိတ်ဆွဲမထားဘူး။ သူ့ကျောပြင်မှာ ဘယ်လိုအက္ခရာအမှတ်အသားမှ ရေးထိုးမထားဘူး။ စီးဆင်းခြင်း၌ သူ့ပီတိကို သူပြန်စားရင်း သူစီးဆင်းတယ်။ ရွှေရောင်စပါးခင်း လယ်ကွင်းတွေနဲ့မိုးတိမ် တောရိပ် တောင်ရိပ် သစ်ပင်ရိပ်များ ဖြတ်သန်းပြီး သူစီးဆင်းတယ်။ အမည်မရှိတဲ့ ပန်းရိုင်းတွေနဲ့ အမည်မသိတဲ့ ရှေးစာဆိုတွေကြား တိုးဝှေ့ဖြတ်သန်း သူစီးဆင်းတယ်။ တစ်ကိုယ်တည်း သူစီးနေဆဲ တစ်ကိုယ်တည်း ငါလမ်းလျှောက်ခဲ့ အို့့ နေမင်းကြီးလည်း တစ်ကိုယ်တည်း ကောင်းကင်လမ်းမှာ စီးဆင်းနေရဲ့။ တို့အချင်းချင်းတော့ သိကြတယ်။ ပိုင်စိုးဝေ ယတြာချေတာတဲ့ ကျွန်တော် အတော့်ကိုပဲ စိတ်ဆိုးတယ်ဗျာ။ ခင်ဗျားစဉ်းစား ကြည့်လေ။ ယတြာချေတာတဲ့၊ ကျုပ်တို့ရပ်ကွက်ထဲက သူဌေးကတော် ပါ။ ကျုပ်တို့နဲ့လည်း အိမ်ချင်းကပ်လျက်။ အစကတော့ ကျုပ်တို့ လင်မယားနှစ်ယောက်လည်း မသိဘူးဗျ။ ကြံချောင်းတိုတိုလေးတွေ ငါးချောင်းလာပေးတယ်။ ကြံလေးတွေမှ ဖြတ်ထားလိုက်တာ ညီနေ တာပဲ။ ဘာနဲ့ တိုင်းဖြတ်ထားတယ် မသိဘူး။ နောက်တစ်ခါ မာ လကာသီးခုနစ်လုံး လာပေးပြန်တယ်။ မာလကာသီးဆိုလို့ အခု ဈေးကောင်းပေးရတဲ့ ကီလိုသီးကို ခင်ဗျားမျက်စိထဲ သွားမမြင်လိုက် နဲ့နော်။ ရိုးရိုးမြန်မာသီးနု ပိန်ခြောက်တွေပါ။ တစ်ခါ မာလကာသီးပေးပြီးလို့မှ မကြာသေးဘူး၊ သကြားတဲ့ ဗျာ။ ပေးချင်ရင်လည်း ပေးစမ်းပါဗျာ။ စားလောက် သောက်လောက် အောင် ခုတော့ ငါးကျပ်သားတောင် ရှိမယ်မထင်ဘူး။ သကြားကို ပန်းကန်ပြားလေးထဲထည့်ပြီး အံမယ့့် ပေါက်ပေါက်ဆုပ်က သုံးလုံး ပါလိုက်သေး။ ကျုပ်တို့လင်မယား ဒီသူဌေးကတော်ကို သိပ်မသကင်္ာ ချင်တော့ဘူး၊ အဲဒီမှာ သမီးအကြီးက ပြောတယ်။ ြဖေဖေ အဲဒီ အန်တီက ဗေဒင်ပါတဲ့မဂ္ဂဇင်းဆိုရင် အကုနငှါးဖတ်တာပဲတြဲ့။ ြနောက် အဲဒီမဂ္ဂဇင်း ဗေဒင်တွေကပါတဲ့ ယတြာချေနည်းအမျိုးမျိုးကို လုပ်တော့တာပါပြဲ တဲ့ ကဲ့့ ခင်ဗျားသာ စဉ်းစားကြည့်ပေတော့။ ကျုပ်တို့ မြန်မာ စကားပုံတစ်ခု ရှိပါတယ်။ ဘာတဲ့ ‘သဒ္ဒါလို့ကျွေး သေဆေးတောင်’ ဘာဆိုလားပဲ။ ကဲ့့ ဒါထားပါတော့။ သူ့ဟာက စေတနာရှိလို့မှ မဟုတ်ပဲဗျာ။ သူ့ကံဇာတာအညံ့တွေပျောက်အောင် ကျုပ်တို့မိသားစု ကို အသုံးချနေတာပဲ မဟုတ်လား။ ဒါနဲ့ ကျုပ်လည်း မိန်းမကို သေချာမှာထားတယ်။ ဒီတစ်ခါ လာစမ်းပါစေ၊ မင်း အားနာရင် မပြောနဲ့၊ ငါကိုယ်တိုင် ရိုက်သထက်နာအောင် ပြောမယ်လို့။ ဟြဲ့့ ဟဲ့့ မာမာတို့ ဘယ်သွားနေကြလဲကွဲြ့ ကျုပ်လည်း ဒီအသံကြားလိုက်ရတော့ ရုတ်တရက် ဓာတ် လိုက်ခံရသလို တွန့်သွားမိတယ်။ လာပါပြီ ယတြာဆူပါ သူဌေး ကတော်ကြီးပေါ့၊ သေချာပေါက် တစ်ခုခု ယတြာလာချေတာပဲ။ ကျုပ်လည်း စိတ်ထဲက ‘ကဲ့့ တွေ့ကြသေးတာပေါ့’ဟု ကြိမ်းဝါးပြီး အိမ်အပြင်ကို ထွက်လိုက်တယ်။ အံမယ် သူ့နောက်မှာလည်း   လူငယ် တစ်ယောက် ပါလာသေးတယ်။ လူငယ်က အိတ်ကြီးကိုပိုက်လို့၊ ဘာအိတ်ကြီးပါလိမ့်၊ ကျုပ် စဉ်းစားလို့ရမဘူး။ မြာမာရော ဘယ်သွားလဲ၊ မင်းတို့စားရအောင် ဆန်သုံးပြည် လာပေးတြာ ဟြုတ့့် ဟုတ့့် ဟုတ်ကဲ့ အန်တီ၊ အထဲမှာရှိပါတယ်။ အထဲကို ကြွပါဦးအန်တီ၊ ဟဲ့့ ဟဲ့့ ဟဲ့့ ရပ်နေရတာ အားနာ စရာကြီးြ ကိုသာမန် တမ်းတနဒီနှင့် ဖြူးအကျင်္ီ ချမ်းမင်းအိမ် ၁ ခံစားနိုင်ခွင့်တွေ သိပ်နောက်ကျတယ်။ တကယ်တော့ သူနေထိုင်သောမြို့ကလေးသည် ဝေးလံသီခေါင် သောဒေသ၌ ရှိသည်မဟုတ်။ မန ္တလေးမြို့နှင့်မှ ၄၈ မိုင်သာဝေး၏။ သို့သော် ကဗျာစာအုပ်များနှင့်တော့ စိမ်းဝေးလွန်းသည်။ မြို့ကလေး ရှိ စာအုပ်ငှါးဆိုင်များကလည်း ကဗျာစာအုပ်ကို ဝယ်တင်လေ့မရှိ။ (လစဉ်ထုတ် မဂ္ဂဇင်းများနှင့် အချစ်နုနု ဝတ္ထုစာအုပ်များကိုသာ တင် ထားကြသည်။) သည်မြို့ကလေး၏ တစ်ဦးတည်းသော စာရေးဆရာ မောင်ကြည်သော် (ကောလင်း) တစ်ယောက် ရန်ကုန်သို့ မကြာခဏ ရောက်သခိုက် လက်ဆောင်ပေးလိုက်ကြမှသာ ဖတ်ခွင့်ကြုံရသည်။ ကဗျာများက ပို့လွှတ်သော အနွေးဓာတ်များကိုလည်း ထိုသို့အခိုက် ကြုံမှ ခံစားနိုင်ခွင့်ရတော့သည်။ ‘ခံစားနိုင်ခွင့်တွေ သိပ်နောက်ကျလွန်းတယ်’ သူသည် အဆွေးသီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ဆွေးဆွေးမြည့်မြည့် ကြေကြေကွဲကွဲ ဆိုညည်းနေသကဲ့သို့ တစ်ယောက်တည်း လွမ်းပြော ပြောနေသည်။ မြို့ကလေးက အရာရာ နောက်ကျခဲ့သည်။ အိပ်ရာ ထ နောက်ကျသည်။ ခေတ်ပေါ်ယဉ်ကျေးမှု နောက်ကျသည်။ ရုပ် ဝတ္ထု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု နောက်ကျသည်။ လူနေမှုဘဝအဆင့် မြင့် မားမှု နောက်ကျသည်။ ထို့အတူ ကိုယ်ကျင့်တရား နိမ့်ကျမှုလည်း နောက်ကျသေးသည်။ နောက်ကျခြင်းများစွာထဲမှ ကဗျာခံစားနိုင်ခွင့် နောက်ကျခြင်းကိုတော့ စိတ်မကောင်းခြင်း ကြီးစွာဖြင့် ညစဉ် လက် ဖက်ရည်မိုးချိုးနေကျ ‘လရောင်ကဖေး’၏ ထောင့်ကွေးတစ်ခုမှာ မကြာမကြာ လေလွင့်နေခဲ့ရဖူးပြီ။ ၂ တစ်နေ့သားမှာဖြင့် ကဗျာကိုသောက်သော သူငယ်ချင်းတစ် ယောက်က ‘ရွက်ပုန်းသီးမြို့ပြတိုက်’လေးကို သယ်ဆောင်လာခဲ့ပေါ့။ ‘စောဝေ’၏ ဦးဆုံးပထမ ရင်ထဲကအကျများ ဖြစ်နေသည်။ စောဝေ သည် အသစ်ဖြစ်၏။ ရွက်ပုန်းသီးမြို့ပြတိုက်သည် အသစ်ဖြစ်၏။ စောဝေသည် ကဗျာသစ်ကို ရေး၏။ ထို့ကြောင့် ရွက်ပုန်းသီးမြို့ ပြတိုက်သည် ကဗျာသစ်အဖြစ် တည်ရှိအံ့။ သူသည် စိမ်းလန်းစွာ ပြုံးလိုက်သည်။ မထင်မရှား တည်ရှိရခြင်းများသည် တခမ်းတနား တည်ရှိခြင်းအဖြစ်သို့ ဆိုက်၏။ ‘ဖြူး’အမည်ရှိ မထင်မရှားမြို့ကလေး ၏ ရင်ဘတ်ထဲမှာဖြင့် ကဗျာသစ်ပြပွဲတစ်ခု ခင်းကျင်းတင်ဆက်နိုင် ခဲ့ပါပြီ။ သူ၏နှလုံးသားမှ အထူးပြု လေးစားစိတ်ဖြင့် ဦးညိတ်လိုက် ပါသည်။ ၃ ‘ကဗျာ’ဆိုတာ့့ နှလုံးသွေးတစ်စက်နဲ့ ခေတ်အဆက်ဆက် စီးဆင်းနိုင်တဲ့ ‘မြစ်’ဖြစ်တယ်။ စကြဝဠာထဲမှာ ဒါမှမဟုတ် လူတစ်ယောက်ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲ မှာ ရှုမဆုံးအောင် ရုန်းကန်လှပတဲ့ သဘာဝတရားငယ်တစ်ခု လို့့ ‘မှတ်မှတ်ရရ အမှာစာငယ်’အဖြစ် ‘မောင်သိန်းဇော်’ က ရေးခဲ့ပေါ့။ ဇာတ်မင်းသားလေး မောင်သိန်းဇော်၊ ကဗျာဆရာ  မောင် သိန်းဇော်၊ ခေတ်ပေါ်သီချင်း သီဆိုသူ ခဇော်၊ ဂီတနက်သန် မောင် သိန်းဇော်။ သူသည်လည်း ကဗျာသစ်ကို မက်မက်စက်စက် သောက်သုံး သူ၊  နှစ်နှစ်ခြိုက်ခြိုက် ရွတ်ဆိုသူပေပဲ။ ကဗျာမြစ်ထဲ ခေတ်မဆုံးအောင် ကူးခတ်နေမယ့် လူသားတစ်ဦးမဟုတ်လား။ ကဗျာသစ်ကို ချစ်သူ ချင်း ရင်းနှီးစွာ အမှာစာငယ်ထားခဲ့ပြီ။ တစ်ခါ မောင်သိန်းဇော်က မေးထားသေ့း့။ ‘ကဗျာ’ကို သြော့့် ဘယ်သူတွေများ ချစ်နိုင်ပါ့လိမ့်။ ဒီမယ့့် မောင်သိန်းဇော်၊ ကဗျာတွေကို ကဗျာချစ်သူတွေပဲ ချစ်ကြလိမ့်။  ဟုတ်ပြီနော်။ ဟောဒီကဗျာသစ်တွေကို သင်တို့၊ ကျွနု်ပ် တို့ ကဗျာချစ်သူတွေကသာ တွယ်တွယ်တာတာ ချစ်ကြသပေါ့။  ကဗျာ ခေတ်အဆက်ဆက်ကို ကဗျာချစ်သူများက ဆင့်ကဲ ချစ်ခင်သယ် ဆောင်ရင်း မြင့်မားခိုင်မတ်စွာ ထူရပ်ခဲ့ကြပေလိမ့်မည်။ ၄ အမှာစာငယ်ကို ဖြတ်သန်းပြီးနောက် သူ၏နှလုံးသည်းပွတ် တို့ ဆွတ်ဆွတ်ကျင်ကျင် ထိရှခံစားလိုက်ရပြီ။ ကဗျာဆရာ့ အမေ ဓာတ်ပုံနှင့်အတူ သုံးကြောင်းတည်းသော အကျများက သူ့ဘဝကို ပိုမိုထိကျသွားစေသည်။ အြမြေ ချောင်းသံတွေကြားက ‘ကျောင်းမှန်မှန်သွား သား’တဲ့ တစ်သက်တာအား အမေထားလို့သွား။ ။ အနှစ် ၂၀ ကျော် ခွခွါခဲ့ရသောအမေ့ကို သူတမ်းဆွတ်သွား ရှာသည်။ တစ်ခါတစ်ခါ ကဗျာတို့သည် ချုပ်ရိုးအထပ်ထပ် ဒဏ်ရာ ကို ပြည်တည်မန်းအောင်းစေပြီး ထိခိုက်ဖျားနာစေတတ်သည်။ ညို ညိုပိန်ပိန်အမေ့ကို လွမ်းသည်။ မှတ်မိသလောက် အမေသည် ဋရင် ကောက်သဋ္ဌာန်ဖြစ်နေပြီ။ လောကဓံ၏ ရိုက်ခတ်မှု၊ နှလုံးရောဂါ ၏ ဖဲ့စားမှုများက အမေ့ကို တငွေ့ငွေ့ချင်း လွှင့်ဖျောက်ပစ်ခဲ့ပြီ။ နောက်ဆုံးတစ်ခုသော သကြင်္န်အကြိုနေ့ညမှာ အမေ့ကို လောကဘဝ မှ အပြီးတိုင် ဖယ်လွှင့် မှိန်ဖျောက်ပစ်လိုက်ပါတော့သည်။ အမေမဲ့ သားချင်းမို့ ရင်ချင်းဆက်သွယ် စာနာ နားလည်ပေးမိပြီ။ အမေများသည် ကဗျာဆရာတိုင်းအား ကဗျာများကို ဖြစ်စေ ၏။ ‘အမေ’ ကဗျာသည် ‘အမေ’ဟု စာလုံးနှစ်လုံး ရေးလိုက်ရုံမျှ ဖြင့် လေးနက်မြင့်မြတ်သွားနိုင်ပါသည်။ လက်ဖြင့်ရေးခြင်းမဟုတ်၊ အသည်းနှလုံးဖြင့် ရေးခြင်း။ ဟော့့ ‘တမ်းတနဒီ’တဲ့။ အမေဖွဲ့ ကဗျာပါပဲ။ အင်းဝက ကဗျာဆရာကြီး (ဦး)ကြည်အောင် ပြောခဲ့ ဖူးသော စကားလေးတစ်ခွန်းကို သူပြန်သတိရနေမိ၏။ အြမေ အကြောင်းနဲ့ ကဗျာဆရာအကြောင်းကို ဘယ်ကဗျာဆရာက ရေးရေး ငါ တလေးတစားဖတ်တယ်ြ ညဈေးတန်း စာအုပ်ဆိုင်လေးရှေ့မှာ အမှတ်တမဲ့ပြောသွားသော စကားလေးတစ်ခွန်းသည် သူ့အတွက် တစ်သက်စာ လိုက်နာစရာ သင်ခန်းစာဖြစ်နေတော့သည်။ ထို့ကြောင့် အမေ့အကြောင်း ကဗျာမှန်သမျှ တွေ့လိုက်ပါက တခုတ်တရ ဖတ် နေမိ၊ လေးစားနေမိဆဲ။ အမေမဲ့ခဲ့ရသောအခါ ပို၍ပင် ချစ်ခင်လေး စား ဖတ်ကြားမှတ်သားနေမိပါတော့သည်။ ထံပါးက ရတနာများဆီသို့ စီးဆင်းရင်း စီးဆင်းရင်း ကုန်နိုင်ခြင်း အလျဉ်းမရှိ ထုထည်အဟုန်နဲ့ ဖြစ်တည် မေတ္တာ ဘယ်ဆီကရခဲ့လည်းလေ အို့့ အမေ။ ၅ သူသည် ကဗျာများကို ဆက်မဖတ်တော့ချေ။ မှိုင်းညို့ ဝေး လွင့်သွားသော အမေမျှော်အငေးတို့ကို အဝေးသို့ လွှတ်ပေးထားမိ သည်။ တစ်စက်စက်ယိုဖိတ်နေ အနွမ်းတို့က အလွယ်တကူဖြင့် ခန်းခြောက်ပြယ်လွင့်မသွား။ တသွင်သွင် စီးဆင်းချင်နေကြသည်။ တကယ်တော့ သူသည် ကဗျာကို ဖတ်ခဲ့ခြင်းမဟုတ်။ အသံမဲ့ဂီတ ဖြင့် အမေဂုဏ်ပြုတေးကို လေးလေးနက်နက် သီကျူးခဲ့ခြင်းဖြစ် နေသည်။ နောက်မှ ဖြည်းဖြည်းချင်း စုစည်းသိမ်းချုပ်၍ ရွက်ပုန်းသီး မြို့ပြတိုက်ဆီ ပြန်လာရ၏။ အဓိပ္ပာယ်ဖျော့ဖျော့ဖြင့် မာတိကာများ ကို ငေးနေမိသည်။ အမေ၊ တမ်းတနဒီ၊ ပိုင်ဆိုင်တဲ့ရက်စွဲ၊ ရွက်ပုန်း သီးမြို့ သို့မဟုတ် ဖြူး၊ ဒဏ်ရာများနဲ့အရောင်၊ ကြေကွဲမှုဖျော်ရည်၊ ကဖီးမြစ်၊ ဒဏ်ပိက,ကြိုး၊ အားပြို၊ အလွမ်းပါချမ်း၊ နှင်းခါးမျိုညနေ၊ ဆန္ဒပြင်းပြင်းတစ်ခွက့့်။ စောဝေ၏ ကဗျာနာမည်များကိုကြည့်ရုံဖြင့် အသစ်ကိုချစ်မှန်း၊ သစ်အောင် စီစဉ်မှန်း သိသာလှပေသည်။ သို့သော် ကဗျာများ၌မူ ‘မူလရိုးဟန်’ရှိကြောင်း အထင်းသား မြင်ရသည်။ မူလဓာတ်ခံသည် သရုပ်မှန် ပင်ကိုရှိကြောင်း (နဂိုရည် သို့မဟုတ် သဘာဝတရားနှင့် နီးစပ်ယှက်တွဲနေကြောင်း) မုသားမဲ့မဲ့ တွေ့ရှိခဲ့ပါပြီ။ ကြည့်ရအောင် ့့ စီးဆင်းရင်း စီးဆင်းရင်း ကုန်နိုင်ခြင်း အလျဉ်းမရှိ ထုထည်အဟုန်နဲ့ဖြစ်တည် (တမ်းတနဒီ၊ စာ​၁၁) လျှောကျနေတဲ့ ဥပေက္ခာအတွက် ညင်းသွဲ့လေပြည်လိုရဲ့။ (ပိုင်ဆိုင်တဲ့ရက်စွဲ၊ စာ​၁၃) ဥယျာဉ်မှူးကောင်းတွေကြောင့် ပန်းပွင့်တွေ ပွင့်ဝေစေခဲ့ပြီး ဥယျာဉ်မှူးတွေက ဘာလို့များ ခဏခဏကြွေ။ (ဒဏ်ရာများနဲ့အရောင်၊ စာ​၁၉) ဟောဒီကိန်းဝပ်ရာ ဏ္ဌာပနာတိုက်ထဲက အကြည့်တွေထဲကို ဖျော်ရည်အစစ်တွေ (အမွေဖြစ်) တိုက်ကျွေးသွန်ချမိပေါ့ (ကြေကွဲမှုဖျော်ရည်၊ စာ​၂၁) ကဗျာသစ်ကို ဖွဲ့ကြရာ၌ ကဗျာဆရာ၏ ပင်ကိုရိုးဂုဏ်သည် လည်း မရှိမဖြစ် လိုအပ်လှပေ၏။ မသစ်သစ်အောင် စကားလုံး စပ်ထဘီချုပ်ခြင်း၊ ဝေါဟာရရွှေချည်ထိုး ထိုးခြင်းများသည် ကဗျာသစ် အပေါ် တန်ဖိုးနည်းအောင် သစ္စာဖောက်ခြင်းဖြစ်သည်။ သကေင်္တ ဖြင့်ဖော်ခြင်း၊ နိမိတ်ပုံဖြင့် ဖော်ခြင်းများသည် ကဗျာသစ်၏ အခြေခံ အကြောင်းတရားဖြစ်သော်လည်း အားဖျော့သောသကေင်္တများ၊ လော် လီဆန်းပြားပြီး ထိရောက်ချက် လျော့နည်းသော နိမိတ်ပုံများဖြင့် စီရင်အပ်သော ကဗျာသစ်အချို့သည် အများအသိအမှတ်မပြုသော အထီးကျန်ကဗျာသစ် ဖြစ်ချိမ့်။ စောဝေသည် ကဗျာသစ်မှန်းသိသာ အောင် တမင်ကြိုးစား အားထုတ်သည့်အခါ အလှပျက်ရရှာသော ကဗျာတချို့ရှိပါသည်။ ကြည့့်။ အစာသွတ် ပူစီဖောင်းတွေကို အသားကျ ပန်းကန်စောက်နက်တွေထဲ အပြုံးတွေကို ရိုက်ချိုးထည့်နေကြ။ ့့့့့့့့့့့့့့့့့ ့့့့့့့့့့့့့့့့့ ပယင်းရောင် ဆီထမင်းနဲ့ မုသားဝါဒမဲ့ သစ်သီးဝလံကို ခပ်ပါးပါး အကျင့်သီလနဲ့ ကြော်ခိုင်းနေကြ။ ့့့့့့့့့့့့့့့့့ ့့့့့့့့့့့့့့့့့ မျက်မှန်တပ်ကောင်တာက အနစ်မဲ့ဘဲဥကို မိုးခါးရေနဲ့ပြုတ် နရီကိုက်အပြုံးနဲ့ ရောင်းချလို့ပေါ့။ ရံခါ ဗန်ဂိုးဝိုင်နဲ့ ဂျက်လန်ဒန်ချိ(စ်) မှာစားသူများအတွက် ဆိုင်ရှင်ရဲ့ အပေါစားအိပ်မက်တွေသာ စားကြရ။ တပ်မက်မှု အာဟာရကို ဟက်တက်ကွဲသံစဉ်တွေနဲ့ ဝရုန်းသုန်းကား မျိုချချင်သူများအတွက် အရိုးနင်နေတဲ့ဆိုင်ကြီးက စူးစူးဝါးဝါး ဟစ်အော်လိုက်ပုံများ (စားသောက်ဆိုင်၊ စာ​၂၅) ဤကဗျာ၏ ထူးခြားချက်မှာ နာမ်များ၊ အထူးပြုနာမ်များ ကိုသာ ပြွတ်သိပ်စီတွဲထားမှန်း သိသာအောင်ကို လက်ကုန်ညှစ်ထား ရှာသည်။ မြည်သံစွဲဝါကျ၊ အစာသွတ်ပူစီဖောင်း၊ အသားကျပန်းကန်၊ အပြုံးတွေ၊ ဝမ်းခေါင်းဟ,ဆိုင်၊ ယပင်းရောင်ဆီထမင်း၊ မုသာဝါဒမဲ့ သစ်သီးဝလံ၊ ခပ်ပါးပါးအကျင့်သီလ၊ သက်သတ်လွတ်စားသူများ၊ ဇွန်းခက်ရင်း၊ သားလှီးဓား၊ ပုပ်သိုးအာဟာရ၊ မျက်မှန်တပ်ကောင် တာ၊ အနှစ်မဲ့ဘဲဥ၊ မိုးခါးရေ၊ နရီကိုက်အပြုံး၊ ဗန်ဂိုးဝိုင်၊ ဂျက်လန် ဒန်ချိ(စ်)၊ ဆိုင်ရှင်၊ အပေါစားအိပ်မက်၊  တပ်မက်မှုအာဟာရ၊ ဟက် တက်ကွဲသံစဉ်၊ ဝရုန်းသုန်းကားမျိုချချင်သူ၊ အရိုးနင်နေတဲ့ဆိုင်၊ ရိက္ခာတွေ။ ကဗျာလေး၏ နိမိတ်ပုံကလှပါသည်။ နှိုင်းရသကေင်္တများ မနိုင်မနင်းဖြစ်ပြီး ကဗျာခံစားသူအချို့ လှောင်ပြုံးပြုံးအောင် အလှမျက် ရရှာပါပြီ။ တစ်ဆင့်ဝှက်နိမိတ်ပုံ၊ နှစ်ဆင့်ဝှက်နိမိတ်ပုံတို့ဖြင့် သည့် ထက်လှအောင် ရေးခဲ့ပါလျှင် ကဗျာသစ်ချစ်သူတို့ လက်ခုပ်တီးကြ မည့် ကဗျာမျိုးဖြစ်ပါသည်။ တကယ်တော့ စောဝေသည် ရိုးဂုဏ်လေးကို ရိုးသားစွာ ဆက်လက်ထိန်းသွားမည်ဆိုပါက ကဗျာသစ်ကောင်းကင်၌ အများ မော့ကြည့်ရမည့် ဂြိုဟ်ပြာတစ်စင်းပင်ဖြစ်မည်။ ချစ်စရာကောင်းသော ရိုးဂုဏ်အချို့ကို ကဗျာအချို့၌ တွေ့ရပါသည်။ ဥပမာ​ တမ်းတ နဒီ၊ ဒဏ်ပိက,ကြိုး၊ အလွမ်းပါချမ်း၊ နက္ခတ်သစ်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ မြန်မာကဗျာဆရာသည် မြန်မာကဗျာသစ်ကိုသာ ရေးခြင်းဖြင့် ကဗျာ သမိုင်းအဆက်ဆက် ထိန်းသိမ်းမြှင့်တင်ရာရောက်မည်။ ရင်သို့ထိရှ လာသော ကဗျာအစွန်းအစအချို့ကို ထုတ်နှုတ်ပြချင်ပါသေးသည်။ အမေရှိရာ ဘယ်ဂြိုဟ်ပြာကိုမဆို သား ဆက်သွယ်လိုပါတယ် အမေရယ့့် (တမ်းတနဒီ၊ စာ​၁၁) လာလိုက်ကြတာ အနုပညာဝတ်ရုံမဲ့တွေနဲ့။ မေးလိုက်ရတာ ရင်ထဲကကျလာတဲ့ အကျကွက်ကြီးတွေ။ (ဒဏ်ပိက,ကြိုး၊ စာ​၃၃) နစ်ကျွံလို့နေတဲ့ ဆုံခွင့်လေးကို တူးဆွဖို့အင်အား ပေးသနားပါ အရှင်ဘုရား။ (အလွမ်းပါ ချမ်း၊ စာ​၃၇) မဂင်္လာတရားတွေ ကျန်းမာဖို့ ယောက်ယက်ခတ်နေတဲ့ ဖြစ်တည်မှုတွေအားလုံး အနုပညာတွေဖုံး အနုပညာတွေဖုံး။ (နက္ခတ်သစ်၊ စာ​၄၅) ၆ သူသည် နောက်ဆုံးတော့ ထုံးစံအတိုင်း ပြုနေကျဖြစ်သော ကဗျာ၏အားနည်းချက်အချို့ကို ပြောပြဖြစ်တော့သည်။ စောဝေသည် ‘အိပ်မက်ပေါင်းချောင်’ဟူသော စကားလုံးကို နှစ်သက်ပုံရ၏။ အကြိမ် ကြိမ် သုံးပြသည်။ ကြည့့်။ ဟောဒီအိပ်မက်ပေါင်းချောင်ထဲကို လျှံကျလာရဲ့။ (ကဖီးမြစ်၊ စာ​၂၉) ကြည့်လိုက်စမ်းပ့့ အိပ်မက်ပေါင်းချောင်တွေထဲက (အားပြို၊ စာ​၃၅) အနုပညာမျောမသွားဖို့ အမေ့ရဲ့အိပ်မက်ပေါင်းချောင်ကြီး (သင်းပျံ့လွှာ၊ စာ​၅၃) တစ်ခါ ‘အော်ခြင်း’အမှုကိုလည်း အများဆုံးပြုသော ကဗျာ ဆရာ စောဝေသည် ကဗျာများစွာ၌ အော်ထားပါသေးသည်။ ငါ့့ အော်လိုက်ရတာ (သစ်ထွင်းလှေ၊ စာ​၂၃) စူးစူးဝါးဝါး၊ ဟစ်အော်လိုက်ပုံများ (စားသောက်ဆိုင်၊ စာ​၂၅) စိစစ်မှုမဲ့ အော်သံတွေကြောင့် (ကဖီးမြစ်၊ စာ​၂၇) ပုစဉ်းရင်ကွဲတွေရဲ့ အော်သံတွေကို (ကဖီးမြစ်၊ စာ​၂၉) အော်နေခြင်း ဘူတာရယ် (ရွက်ပုန်းသီးမြို့ပြတိုက်၊ စာ​၁၇) ထို့ပြင် ‘ဝမ်းခေါင်ဟ,ထားသည်’ကိုလည်း မကြာမကြာသုံး ၏။ ‘မျိုထားခြင်း’ကိုလည်း ခဏခဏထပ်၏။ တစ်ပုဒ်တလေ၌ တွေ့ရသော် အကြောင်းမဟုတ်။ တစ်ခါတစ်ရံ တွေ့ရသော် အရေး မဟုတ်။ တစ်မျှင်ချင်းဖိ၍ တွေ့ရသော် သတိမထားမိသော်လည်း ယခုကဲ့သို့ စုစည်းထားသောစာအုပ်၌ တွေ့ရသောအခါ ကဗျာဆရာ၏ ကြိုးစားအားထုတ်မှုအပေါ် အထင်လွဲစရာအကြောင်း ရှိပါသည်။ ကဗျာသစ် ကဗျာဆရာများ အထူးပြုဆင်ခြင်ကြပါကုန်။ သူသည် တွေးဘက် ရေးဘက် ကဗျာဆရာများအပေါ် ချစ်ခင်သောစိတ်ဖြင့် သတိပေးမိနေသည်။ အချင်းချင်းများကလည်း အပြစ်မြင်သည်။ အပြစ်တင်သည်ဟု မယူဆကြဘဲ ‘ချစ်လို့ပြောတာ မှတ်လိုက်ပါ’ မြန်မာ့ကဗျာသမိုင်း အရောင်တလက်လက် ဝင်းပြက်တောက်ပစေ ချင်သည်။ စောဝေနေထိုင်သော ရွက်ပုန်းသီးမြို့ကလေးသည် ရိုးမ၏ အခြေ၌ ဣနြ္ဒေဖြင့်ရှိ၏။ ‘မိတ်ဆွေများ’ကြောင့်လည်း ပို၍ဣနြ္ဒေ ရှိ၏။ စောဝေ၏ ရင်ထဲကအကျများကြောင့်လည်း ပို၍ ဣနြ္ဒေရ စေချင်မိသည်။ စောဝေသည် ကဗျာသစ်ဖြူး အကျင်္ီတစ်ထည်ကိုဝတ် ဆင်လျက် ကဗျာသစ်လမ်းမပေါ် ဆက်လျှောက်ဦးမည် ထင်မိသည်။ သူအပါအဝင် ကဗျာသစ်ကို ရေးဖွဲ့ကြသူများ လက်ခုပ်တီးကြပါ လိမ့်မည်။ သူသည် ခံစားနိုင်ခွင့်နောက်ကျသော မြို့ကလေးမှသည် စောဝေရှိရာ ရွက်ပုန်းသီးမြို့ကလေးသို့ မျဉ်းဖြောင့်တစ်ကြောင်း ဆွဲ ကြည့်လိုက်သည်။ သူ၏ ရင်ဘတ်ပေါ်မှ ကြိုးရှည်ရှည်တစ်ချောင်း ကို ဆွဲဆန့်ရင်း စောဝေ၏ လက်ဝဲဘက်ရင်အုံရှိ ‘ရင်ခုန်လက်ခံ’ အုတ်ခုံထဲသို့ ထိုးဆက်လိုက်ပြီ။ ဟယ်လို့့ မိတ်ဆွေ့့ မိုးက ဖေးဖေးမမ,လေး တွဲခေါ်လာပေမယ့်လည်း လျှပ်ဆိုတာက ထိုးခွဲလင်းလက် ဗီဇလို့ ဖွဖွလေးပြော ဒီကောင်မျောသွားမှာ ဟောဒီမြို့ကြီးကို ဝင်းပချင်တဲ့ကောင်လေး မျောသွားမှာ နောက်ကျမြို့ကလေးရဲ့ ‘လရောင်ကဖေး’ ထောင့်ကွေးလေးကနေ စိုးရိမ်ပူပန်နေပါရဲ့။ ဖြူးအကျင်္ီလေးတစ်ထည် အရောင်လွင့်သွားမှာ၊ ချုပ်ရိုးပြေသွားမှာ၊ ကော်လံအနားဖွာ ပုခုံးကွဲ ကျောပြဲသွားမှာ စိုးတထင့်ထင့်။ ဆက်လျှောက်ကြဦးစို့။ ရာစုနှစ်အသစ်ဆီ့့ လာ၊ ကဗျာသစ်ဖြူးအကျင်္ီ။ ချမ်းမင်းအိမ် ဖတ်ညွှန်းစာအုပ် ၁။ ရွက်ပုန်းသီးမြို့ပြတိုက် (စောဝေ) ကဗျာစာအုပ်၊ ပထမအကြိမ်၊ ၁၉၉၆၊ စက်တင်ဘာ။ ၁၉၂၄ ခုနှစ် နွေဦးက ပြင်သစ် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် ္အလက်ဝဲဂိုဏ်း’က အနိုင်ရသည်။ အစိုးရသစ်၏ ခေါင်းဆောင် မှာ ရေဒီကယ်တစ်ဦးဖြစ်သူ အက်ဒူးဝပ် ဟဲရီးယော့ ဖြစ်သည်။ သူသည် အလွန် ယဉ်ကျေးသိမ်မွေ့သူ တစ်ယောက် ဖြစ်ပြီး ငါ့အမျိုးမှငါ့အမျိုးဆိုသည့် ဝံသာနုစိတ် ဓာတ်ကင်းသော မျိုးချစ်တစ်ယောက် လည်းဖြစ်သည်။ စိတ်ကောင်း နှလုံး ကောင်းရှိပြီး စိတ်ထားကြီးသည်။ သူသည် လိုင်ယွန်က အစားအသောက်၊ အချက် အပြုတ်ကို ကြိုက်သည်။ (တစ်ခါက လိုင်ယွန်တွင် မြို့တော်ဝန်လုပ်ဖူးသည်။) မဒမ် ရေကာမီးယားအကြောင်းကို စာအုပ် တစ်အုပ် ရေးဖူးသည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင် ဂျက်ကိုဘင်တို့၏ အစဉ်အလာများကို စောင့်ထိန်းသည်။ အတိုချုပ်၍ပြောရလျှင် ဆယ့်ကိုးရာစုနှစ် ပြင်သစ်ပညာတတ် လူတန်းစား၏ ပုံစံကျ ကိုယ်စားလှယ် တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိန်တိန်နှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့ က ပြင်သစ်ပြည်အား တတ်နိုင်သမျှ မြန်မြန် ဂျာမန်များနှင့် သဘောတူချက် တစ်ခု လုပ်စေချင်ကြသည်။ ဟဲရီးယော့က ဂျာမန်တို့က ရူဟားနယ်ကို သိမ်းပိုက် ထားခြင်းကို ရှုတ်ချသည်။ ပွန်ကာရေး၏ ခေါင်းမာမှုကို ရှုတ်ချသည်။ သို့သော် ပြင်သစ်လူမျိုးတစ်ဦးပီပီ အကာအကွယ် တော့ လုပ်ထားချင်သည်။ ပြင်သစ်ပြည် ၏လုံခြုံရေးသည် ဂျာမန်တို့နှင့် စာချုပ် တစ်ခုလောက် ချုပ်ထားနိုင်မှ စိတ်အေးရ မည့် အခြေအနေတွင် ရှိသည်။ ခြင်ဗျားးတို့က ငြိမ်းချမ်းရေး အကြောင်း ပြောနေချိန်မှာ ကျွန်တော်တို့ကို အမြဲတမ်း ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ ဓားမြှောင်ကို ရှောင်ရမယ်ဗျဟြု သူကပြောခဲ့သည်။ ဘုရားရေ၊ နိုင်ငံရေးသမားတို့သည် သူတို့၏ စကားလုံးများကိုသာမက မူများ လည်း အလွယ်တကူ ပြောင်းတတ်ကြပါ တကား။ ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့က ပြထမ လက်နက်လျှော့ပေါ့ရေး လုပ်ပါ။ နောင်မှ လုံခြုံရေးအတွက် အာမခံချက် စကားပြောပြါ အကြောင်းပြန်ခဲ့ကြသည်။ ဘရိုင်ယန်ကို ဥရောပ၏ တေးဆို သော ညငှက်ကလေးအဖြစ် ရည်ညွှန်း ပြောကြသည်။ သူစကားပြောသည့်အခါ တွင် စောင်းရွဲ့လှောင်ပြောင်တတ်သူ တချို့ စိတ်ထိခိုက်ကာ နှာခေါင်းရှူံ့ကြ သည်။ သဘာဝကျစွာပင် ဘရိုင်ယန်က လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးအကြောင်း၊ ဥရောပ သွေးစည်းညီညွတ်ရေးအကြောင်း၊ စိတ် သဘောထားကြီးဖို့အကြောင်း ပြောသည်။ ဟဲရီးယော့က အဂင်္လိပ်နှင့် အမေရိကန် တို့အား ကျိုးကြောင်းဖြင့် နားချသည်။ သြတိထားကြပါ။ ဂျာမန် စစ်ဝါဒ ဟာ ပြန်ခေါင်းထောင်နေပြီ။ ဂျာမန် စစ်တပ်မှာ လက်နက်ကောင်းတွေ ရှိနေ တယ်။ တခြားလူတွေလို ကျွန်တော် လည်း ငြိမ်းချမ်းရေး လိုချင်တာပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ပြင်သစ်ပြည်ရဲ့ လုံခြုံရေးကို မစဉ်းစားပဲနဲ့ ဘယ့်နှယ်လုပ်ပြီး ငြိမ်းချမ်း ရေးကို ထိန်းသိမ်းနိုင်မှာလြဲ ဟဲရီးယော့သည် ဖြုတ်ချခံလိုက် ရပြီး သူ့နေရာတွင် ဘရိုင်ယန်ကို အစား ထိုးလိုက်ပါသည်။ ဆွစ်ဇာလန်က အနား ယူ စခန်းဖြစ်သည့် လိကာနိုတွင် နာမည် ကျော်စာချုပ်ကြီးများကို လက်မှတ်ထိုး ခဲ့ကြပါသည်။ ထိုနေ့ညချမ်းက ကောင်း ကင်သို့ မီးရှူးမီးပန်းတွေ လွှတ်တင်ခဲ့ကြ ပါသည်။ ဂျာမန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး စထရီဇီမင်းက ဂျာမန်အိမ်ရှေ့မင်းသားထံ စာတစ်စောင်ရေးခဲ့ပါသည်။ ဒုတိယအားဖြင့် ကျွနု်ပ်၏ ရည် ရွယ်ချက်မှာ နိုင်ငံခြားတွင်ရှိသည့် ဂျာမန် လူမျိုးများကို အကာအကွယ်ပေးရန်ဖြစ် ပါသည်။ တစ်နည်းပြောရလျှင် နိုင်ငံခြား တိုင်းပြည်များတွင် လက်ရှိနေထိုင်လျက် ရှိပြီး နိုင်ငံခြားအုပ်စိုးမှုအောက်တွင် ရောက် ရှိနေသည့် ဂျာမန်လူမျိုး ဆယ်သန်း သို့မဟုတ် ဆယ့်နှစ်သန်းတို့ကို ကာကွယ် ရန် ဖြစ်ပါသည်။ တတိယလုပ်ငန်းကြီးမှာ အရှေ့ပိုင်းနယ်စပ်ကို အတည်ပြုရေး၊ ဒန်း ဇစ်နှင့် ပိုလန်စကြင်္ံကို ဂျာမနီသို့ ပြန်ပေး ရေး၊ အထက်ပိုင်း ဆိုက်လေးရှားနယ်စပ် ကို အတည်ပြုရေးတို့ ဖြစ်ပါသည်။ သို့ ဆိုလျှင် ဂျာမန် သြစထရီးယားနှင့်လည်း ပေါင်းစည်းသွားမိမည် ဖြစ်ပါသည်။ (ကျွန်တော့်ဘဝအကြောင်းကို ရေး သည့် စာအုပ်ထဲတွင် ကျွန်တော်သည် ကဗျာဆရာများ၊ ပန်းချီဆရာများ၊ ကျွန် တော် ချစ်ခင်နှစ်သက်သူများကိုသာမက ဂျာမန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး စထရီဇီမန်း ကိုပါ ဖော်ပြနေရသည်မှာ သိပ်တော့ မကောင်းပါ။ သို့ရာတွင် မတတ်နိုင်ပါ။ ပိုလ်တာဗာမှ စုံထောက်ကဲ့သို့ သမိုင်းသည် ကျွန်တော်တို့ဘဝထဲသို့ နေ့ရောညပါ ဆိုင်း မဆင့် ဗုံမပါ ဝင်ရောက်လာတတ်သော ခေတ်တွင် ကျွန်တော်တို့ အသက်ရှင်နေ ကြရသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။) နောင် ဆယ့်ငါးနှစ်ကြာ၍ ပါရီမြို့ ပေါ်တွင် မီးလောင်ဗုံးတွေ ကြဲချသဖြင့် ပါရီကောင်းကင်ကြီး တစ်ခုလုံးသည် မီး ကျည်းတွေ ထင်းနေသည့်အခါတွင် ကျွန် တော်သည် လိုကာနိုက မီးရှူးမီးပန်းတွေ ကို သွား၍ သတိရမိပါသေးသည်။ ဟဲ ရွီးသော့ တစ်ယောက်ကိုမူ ဂျာမန်တို့က ညှဉ်းပန်းရေးစခန်းတစ်ခုသို့ ပို့လိုက်ကြ ပါသည်။ လက်ဝဲဂိုဏ်း အနိုင်ရသည့်အတွက် အများကြီး ပြောင်းလဲသွားပါသည်။ သို့ ရာတွင် ကျွန်တော်မှာမူ ပါရီမြို့သို့ ဝင် ခွင့်မရသေးပါ။ ရောမ ရောက်သည့်အခါ တွင် ကျွန်တော်က ပြင်သစ်ကောင်စစ်ဝန် ကို သွားတွေ့ဖို့ လျူဘာကို ပြောပါသည်။ ကျွန်တော့်ကိုမြင်လျှင် သံရုံးက စာရေးတွေ ကြောက်နေတတ်ကြသဖြင့် လျူဘာနှင့် အဆင်ပြေတန်ကောင်းရဲ့ဟု တွေးပြီး လွှတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော် ထင်သည့်အတိုင်းပင် ကျွန်တော်တို့ကို ပြင်သစ်ပြည်မှ နှင်ထုတ်ထားကြောင့် မသိ သည့် ကောင်စစ်ဝန်သည် ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ပေါ်တွင် ဗီဇာရိုက်ပေး လိုက်ပါသည်။ ဗီဇာရလျှင် ပါရီကိုတော့ သွားနိုင်ပါသည်။ သို့ရာတွင် နေ၍တော့ မရပါ။ ကျွန်တော်တို့ကို နှင်ထုတ်ထား သည့် အမိန့်မှာ အခုတိုင် တည်ဆဲဖြစ် ပါသည်။ မိတ်ဆွေများက မဟာအရှေ့ ဟု ခေါ်သည့် ဖရီးမေဆင် အသင်းတိုက်သို့ သွားရန်ပြောပါသည်။ ဘုရင်ဝါဒီတစ်ဦး ဖြစ်သည့် ဘို့စတူးနစ်ကြောက်သည့် ဖရီး မေဆင်အသင်းတိုက်သို့ ကျွန်တော် ရောက် သွားပါသည်။ အသင်းတိုက်ရုံးမှာ သာ မန် ဧည့်ခန်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အသင်းတာဝန် ခံမှာ ပါရီ ပျော်ပွဲစားရုံကလေးများက အစားကောင်း အသောက်ကောင်းများကို ကောင်းကောင်းသိသည့် အသက်ကြီးကြီး ရေဒီကယ်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ပြင်သစ်ပြည် တွင် ဖရီးမေဆင်ဂိုဏ်းသားတွေ တော် တော် များသည်။ သို့ရာတွင် ဘို့စတူးနစ် ထင်သလို သူတို့သည် နတ်ဆိုး ဘာဖာ မက်ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ရေဝတီဘုရား သာဗေးကိုသော်လည်းကောင်း၊ ကားလ် မတ်ကိုသော်လည်းကောင်း ကိုးကွယ်ခြင်း မပြုပါ။ ဖရီးမေဆင်အသင်းများမှာ သာ မန် ကူညီရိုင်းပင်းရေးအသင်းများသာ ဖြစ် ပါသည်။ ကျွန်တော်က အကျိုးအကြောင်း ပြောသည့်အခါတွင် အတွင်းရေးမှူးက ထို့ ထက် ခက်သော ပြဿနာများကိုပင် ပြေလည်အောင် လုပ်ပေးခဲ့ဖူးကြောင်း၊ ပုလိပ်မင်းကြီးမှာ သူ့အသိဖြစ်ပြီး သူလည်း ဖရီးမေဆင်ဂိုဏ်းသားတစ်ယောက် ဖြစ် ကြောင်းဖြင့် ပြောပြသည်။ ကျွန်တော်သည် ပုလိပ်မင်းကြီးထံ မသွား၍ မဖြစ်တော့ပါ။ သူသည် ဖရီး မေဆင်အသင်း အတွင်းရေးမှူးလို မဟုတ် ပါ။ သူ့အမူအရာကလည်း ကျွန်တော့် အပေါ်တွင် ခပ်ထန်ထန် ဖြစ်ပါသည်။ ခြင်ဗျားက ပါရီမှာ ဘာလုပ်မလို့ လြဲ ကျွန်တော်က စာအုပ်ရေးရန် ရည် ရွယ်ကြောင်း ပြောသည်။ ပုလိပ်မင်းကြီးက ပြုံးလျက်​ ဒြီမှာမိတ်ဆွေ၊ စာအုပ်ကလည်း အမျိုးမျိုးရှိတယ်ဗျ၊ တစ်ခုတော့ သတိ ထားပါ၊ ပြင်သစ်ပုလိပ်က အလကားထိုင် နေတာ မဟုတ်ဘူးြ (သူပြောသည်မှာ အမှန်ဖြစ်ပါ သည်။ ၁၉၄၀ခုနှစ်တွင် ကျွန်တော်၏ ပုလိပ် အြမှုကြို စိတ်ဝင်စားသည့် ပြင် သစ် အရာရှိကြီးတစ်ဦးက ခြင်ဗျား ရေးခဲ့တာ စာအုပ်နှစ်ဆယ်လောက်တော့ ရှိမှာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ခင်ဗျားနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ပုလိပ် အစီရင်ခံစာတွေကတော့ အဲဒီ စာအုပ်တွေထက် များလိမ့်မယ်ဟု ပြော ပါသည်။) ကျွန်တော်သည် ဒုမိန်းရိပ်သာလမ်း မကြီးပေါ်က ဟိုတယ်တစ်ခုတွင် အခန်းငှါးပါသည်။ ဟိုတယ်လှေကားမှာ မည်း မှောင်နေသည့် ကြောင်လိမ်လှေကားဖြစ် ပြီး အခန်းတွေက ညစ်ပတ်ပါသည်။ အခန်းရှေ့ စကြင်္ံများကလည်း နံစော်နေ ပါသည်။ ဟိုတယ်ပေါ်မှကြည့်လိုက်လျှင် တွေ့နေကျ လမ်းပြပုလိပ် မှတ်တိုင် ဝိုင်း ဝိုင်းကလေးများနှင့် မြင်နေကျ ပဲ့ရွဲ့နေသည့် ခုံတန်းများကို မြင်ရပါသည်။ ညဆိုလျှင် ခုံတန်းလျားများပေါ်တွင် အတွဲတွေ ထိုင်၍ နမ်းနေကြပါသည်။ ထိုနှစ် ဆောင်းဦးပေါက်တွင် ပြင် သစ် အစိုးရက ဆိုဗီယက်ယူနီယံကို အသိအမှတ်ပြုရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါသည်။ နောက်တစ်ကြိမ် ရုရှသံရုံးထဲသို့ ကျွန်တော် ရောက်ရပြန်ပါသည်။ ဖေဖော်ဝါရီတော် လှန်ရေး ပြီးကတည်းက သံရုံးထဲသို့ ကျွန်တော် တစ်ခေါက်မျှ မရောက်သေး ပါ။ ယူနီဖောင်းနှင့် အရပ်ဝတ် အရပ်စား ဝတ်ထားသော ပုလိပ်များသည် သံရုံး တံခါးဝတွင် စုရုံးနေကြပါသည်။ သူတို့ကို ကြည့်ရသည်မှာ တော်တော်စိတ်လှုပ်ရှား နေကြသည်။ အထက်တန်းစားရပ်ကွက် တွင် စိတ်ဖောက်ပြန်နေသော ရုရှများက အလံနီကိုလွှင့်ကာ အင်တာနေရှင်နယ် သီချင်းကိုဆိုပြီး ချီတက်လာကြသော ကြောင့်ဖြစ်သည်။ သံအမတ် ကရာဆင် သည် ကြိတ်၍ ပြုံးနေသည်။ မာယာ ကော့စကီးက သံရုံးရှေ့ ကွက်လပ်တွင် ခေါက်တုံ့ခေါက်ပြန် လမ်းလျှောက်ရင်း သူသည် ပါရီတွင် ငြီးငွေ့လှပြီဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်များသည် သူ့ကို ဗီဇာထုတ် မပေးဘဲ ထားကြကြောင်းဖြင့် ညည်းနေ သည်။ မာယာကော့စကီးသည် နေ့တိုင်း ရိုတွန်းကဖေးသို့ လာတတ်ပါသည်။ သူ သည် ဗာလိန်းနှင့် စေဇန်းတို့၏ အရိပ် များနှင့် လာ၍စကားပြောခြင်းဖြစ်သည်ဟု မာယာကော့စကီးက ရေးဖူးပါသည်။ ရို တွန်းသည် ရွှေထီးဆောင်းထားသော အတိတ်တွင်ခိုနေသည့် အထည်ကြီးပျက် တစ်ယောက်နှင့် တူနေပါသည်။ တစ်ခါက ကျွန်တော်နှင့်အတူထိုင်၍ တစ်ညလုံး စကားပြောခဲ့ကြသူတွေ မရှိကြတော့။ မိုဒီ ဂလျာဏီနှင့် အပိုလိုနဲယားတို့မှာ ကွယ် လွန်သွားကြပြီ။ ပီကာဆိုက ဆန်းမြစ် ယာဘက်ကမ်းသို့ ပြောင်းသွားပြီ။ မွန် ပါနာဆေနှင့် ပတ်သက်လာလျှင် အေး စက်သွားပြီ။ ရီဗီးရားက မက္ကဆီကိုသို့ ပြန်သွားပြီ။ လက်ကျန်အနည်းငယ်တို့မှာ လည်း လူမျိုးပေါင်းစုံ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် တွေကြားထဲတွင် ရောက်နေသည်။ လူ့ အဖွဲ့အစည်းကြီးကို ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီး ပစ်ဖို့၊ တရားမျှတမှုနှင့် အလှအပတို့ကို ပေါင်းစပ်ပေးဖို့ မည်သူမျှ ငြင်းခုန်ဆွေး နွေးခြင်း မပြုကြတော့။ မွန်ပါနာဆေ၊ ရိုတွန်းကဖေး သို့ မဟုတ် မုခ်ခုံးကြီးသို့ ကျွန်တော် ဘာ ကြောင့် နေ့တိုင်းရောက်နေသည်ကို ပြော ရန် ခက်ပါသည်။ အကျင့်ပါနေသော ကြောင့် ဖြစ်မည်ထင်ပါသည်။ တစ်ခါ တစ်ရံတွင် လေးဂါး၊ ရှန်ထယ်၊ ဇက်ကိုင်း၊ စင်းဒရား၊ လစ်ချစ်၊ ပါကရိုး၊ ဖေဒါ၊ ဖို တင်စကီး စသည့် မိတ်ဆွေဟောင်းများကို တွေ့ရသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် အနု ပညာအကြောင်း၊ ရုရှားတော်လှန်ရေး အကြောင်း၊ ပီကာဆိုအကြောင်း၊ နိုင်ငံ တကာ ပြပွဲများ၊ ချာလီချက်ပလင် အကြောင်းတို့ကို ပြောဖြစ်ကြပါသည်။ သို့ရာတွင် စစ်မဖြစ်မီ ရိုတွန်းကဖေးနှင့် တော့ မတူပါ။ ယင်းသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ ကျွန်တော်တို့က အသက်တွေကြီးလာ သောကြောင့် မဟုတ်ပါ။ (ကျွန်တော်တို့ အထဲက အသက်အကြီးဆုံး လေးဂါး ပင်လျှင် ထိုစဉ်က လေးဆယ့်ငါးနှစ်သာ ရှိသေးသည်။) ယခင်က ရှိခဲ့သော ပြင်း ထန်မှုမျိုးတွေ ပျောက်ကွယ်သွားသော ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် အရောင်လွင့်နေသော ကျူးနစ်အကျင်္ီ ကြီးတွေကို ဝတ်ထားသည့် စစ်တပ်မှ ထွက်ထားသော စစ်သားဟောင်းကြီးတွေ နှင့် တူနေပါသည်။ ကဗျာဆရာမ ရှကာစကားယား ထံသို့ ရေးသည့် စာတစ်စောင်တွင် ကျွန် တော် ဤသို့ရေးခဲ့ပါသည်။ ကြိုယ် ရိုးတွန်းကဖေးထဲမှာ ထိုင် နေတယ်။ မှန်ကူကွက် ဒီဇိုင်းဖော်ထားတဲ့ ဆေးတန်သစ်ကို ခဲလို့လေ။ နေကလည်း သာလိုက်တာ မပြောပါနဲ့တော့။ ကိုယ်တို့ ရှေ့မှာ ကြောင်ထီးကြီးတစ်ကောင် ဖြတ် သွားလေရဲ့။ မတ်နေတဲ့ သူ့အမြီး ထောင့် မှန် အချိုးကျနေပုံကတောင် လောကကြီး ဘယ်လောက် သာယာသလဲဆိုတာကို သက်သေထူနေသလိုပဲ။ ဒါပေမယ့် ဖုန်း မောင့် တစ်ယောက်တည်းဖြစ်နေတဲ့ အာ ရင်ဘတ် ဆိုတဲ့လူကတော့ ဆေးတန်ကိုပဲ ဖွာနေရတာပေါ့။ ကိုယ်လည်း တော်တော် စိတ်ဓာတ်ကျနေတယ်။ တစ်ခါတလေ ကျတော့လည်း အနုပညာဆိုတာ နေရာ တကာ ရှိပါကလားလို့တွေးပြီး အံ့သြမိ တယ်။ တစ်ခါတလေလည်း စကား ကြာကြာပြောချင်တယ်။ တစ်ခါတလေ မှာလည်း အစာမကြေဖြစ်တတ်တဲ့ အဆီ များများ ကမာကောင်လေးဘာလေး စား ချင်တယ်။ တစ်ခါတစ်ရံမှာ တူဂီးညက် ရဲ့ ဝတ္ထုထဲက အဖေတွေလို နောက်တက် လာတဲ့ မျိုးဆက်တွေကို အထင်သေးတဲ့ ကရုဏာနဲ့ ကြည့်ချင်တယ်။ တစ်ခါတ လေမှာလည်း ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် ဘာ လုပ်လို့ လုပ်ရမှန်းမသိ၊ ယောင်တောင် တောင် ဖြစ်နေတတ်တယ်။ အမှန်က တော့ လူတိုင်းကပဲ ကိုယ့်ဝတ္ထု (ဂျူလီ ယန် ဂျုရန်နီတို)ကို ဝိုင်းပြီး ဝေဖန်ကြ တယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်လည်း မိန်းမ စာရေး ဆရာတဲ့။ ကိုယ့်ဘာလုပ်ရမလဲ။ စကတ် တစ်ထည်မှာပြီး ကောက်ဝတ်ရမှာလား။ ဟိန်းရဲ့ဂူပေါ်မှာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သတ် သေရမှာလား။ ပြင်သစ်တွေဟာ စကား ပြေကောင်းကို ရေးပြီး ကဗျာညံ့ကို ရေး တတ်ကြတယ်။ ကိုယ်တို့ ဘာအတွက် စာရေးနေကြတာလဲ။ ကိုယ်တို့စာတွေကို ဘယ်သူတွေ ဖတ်မှာလဲ။ မွန်ပါနာဆေက ကဖေးများတွင် လူတွေပြည့်ကျပ်နေသည်။ စစ်မဖြစ်မီ ရို တွန်း ကဖေး မီးရောင်များသည် စိတ်ကူး မျှော်မှန်းသူများ၊ စွန့်စားသူများ၊ ရည်မှန်း ချက် ကြီးသူများကို ဆွဲဆောင်ခဲ့သည်။ ဆွီဒင်၊ ဂရိ၊ ပိုလန်၊ ချက်၊ ဘရာဇီလီ ယန်းလူငယ်များသည် ပါရီသို့ အပြေး အလွှား ရောက်လာကြသည်။ သူတို့သည် ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းပြန်လှန်ပစ်ချင်ကြ သည်။ သို့ရာတွင် ကမ္ဘာကြီးကမူ ခါတိုင်း ကဲ့သို့ပင် သူ့ခြေထောက်ပေါ်တွင် သူ တည့်တည့်ရပ်လျက်။ မှန်ကူကွက် ပန်းချီဝါဒသည် ဇိမ်ခံ ပစ္စည်းအရောင်းဆိုင်များနှင့် အမျိုးသမီး စက်ဆိုင်များကို အံ့သြလောက်အောင် ဖမ်း စားနိုင်ခဲ့သည်။ လူငယ်ပန်းချီဆရာများ သည် အလည်ရောက်လာသည့် အမေရိ ကန် အမျိုးသမီးများအတွက် အဆင် ကြောင်ကြောင်ကျားကျားတွေ ရေးပေး လျှင် ရှောစောင်များအတွက် ဒီဇိုင်းရေး ပေးလျှင် ပိုက်ဆံကောင်းကောင်းရသည်။ ပန်းချီကားရောင်းသူများ နောက်ထပ်မိုဒီ ဂလျာဏီတစ်ယောက် တွေ့လိုတွေ့ညား ပန်းချီကား အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းကို လုပ်ကြသည်။ အရောင်းဆိုင်များ ထောင် ကြသည်။ အလားအလာရှိသည့် ပန်းချီ ဆရာများကို ဆက်သွယ်ကာ သူတို့ပန်းချီ ကားများကို ဈေးပေါပေါဖြင့် ဝယ်ကြ သည်။ ပန်းချီကားများသည် စတော့ အရောင်းအဝယ်ရှယ်ယာများ ဖြစ်လာကြ သည်။ ဈေးကစားရာ ပစ္စည်းများဖြစ်လာ ကြသည်။ ဈေးနှုန်းများကို တမင်မြှင့်၊ သို့မဟုတ် တမင်နှိမ့်ထားကြသည်။ ဆာဗီးယန်း ကဗျာဆရာများနှင့် အာဂျင်တီးနား ပန်းချီဆရာတို့က သရုပ် မှန်လွန်ဝါဒသည် မကြာမီ ကမ္ဘာကြီးကို အောင်နိုင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုအခါ တွင် သူတို့လည်း ကမ္ဘာကျော်တွေ ဖြစ် တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ယခု လောလောဆယ်တွင်မူ မိမိတို့အား ငွေ နှစ်ရာလောက် ပို့စေလိုကြောင်းဖြင့် သူတို့ မိဘများထံစာရေးကြသည်။ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည် လူတန်းကြီး ကြောင့် မွန်ပါနာဆေရပ်ကွက်သည် ပါရီ ညဘဝ၏ ဗဟိုချက်မ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ စီဂေးလ်၊ ဂျော်ကီ စသည့်ကလပ်များတွင် သူတို့သည် မနက်မိုးလင်းခါနီးအထိ ကကြ သည်။ ဇီးကွက်မျက်လုံးမျိုးဖြင့် အဆို တော် ကီကီက အဆွေးဓာတ်ခံရှိသော အသံဖြင့် ညစ်ညမ်းသည့် သီချင်းတွေကို ဆိုပြသည်။ ၁၉၂၅ခု နွေရာသီတွင် အလှဆင် ယင်မှု အနုပညာနိုင်ငံတကာပြပွဲကို ပါရီ တွင် ကျင်းပသည်။ အီတလီ ဖက်ဆစ် တို့က သူတို့၏ မောက်မာထောင်လွှား မှုနှင့် မိုက်မဲမှုကို ပြသကြသည်။ (သူတို့ အလှဆင်မှုပညာရပ်ကို ဂန ္ထဝင်သစ်ဝါဒ ဟုအမည်ပေးသည်။) ခပ်မှိန်မှိန်၊ ခပ်မွဲမွဲ သာ ဆင်ထားသည့် ပြင်သစ်ပြခန်းတွင် အထင်ရှားဆုံး ဗိသုကာ ပုံစံမှာ အက်စပရီး နိုဗေးဂျာနယ်အတွက် ဗိသုကာအကျော်ကို ဗူရှား တည်ဆောက်သည့် အဆောက်အဦ ပုံစံသာလျှင် ကြည့်စရာရှိသည်။ ပြပွဲတွင် လူစိတ်အဝင်စားဆုံးမှာ ဆိုဗီယက်ပြခန်း ဖြစ်သည်။ ထိုပြခန်းကို တည်ဆောက်မှု ဝါဒီ လူငယ် ဗိသုကာတစ်ဦး ဖြစ်သူ မယ်မီကော့ တည်ဆောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့ တည်ဆောက်မှု ဝါဒီများနှင့် လက်ဝဲဂိုဏ်း အနုပညာဂိုဏ်းသားများ ထုတ်လုပ်လေ့ရှိသည့်အတိုင်း ဆိုဗီယက် ပြခန်းသည် အသုံးတည့်ရေးဝါဒနှင့် ကိုက် ညီသည်ဟု မဆိုသာပါ။ ပြခန်းပေါ်သို့ တက်သည့် လှေကားမှာ အတက်ရခက် သည်။ မိုးပက်သည်။ ယင်းမှ ပုံစံမှာ တော်လှန်သော နှစ်ဦးပိုင်းလောက်ဆီက စိတ်ကူးယဉ်ဝါဒ ကဲနေပါသည်။ ပြပွဲတွင် တင်သည့် ပစ္စည်းများမှာလည်း လက်ဝဲ အနုပညာဂိုဏ်းမှ ပညာရှင်များ၏ လက် ရာများ ဖြစ်ပါသည်။ မေယာဟိုးနှင့် တိုင်းရော့တို့၏ ပြဇာတ် ဇာတ်ဝင်ခန်း နမူနာများ၊ ရော့ချင်ကို၏ ဗိသုကာလက် ရာ၊ ပိုပိုဝါ၏ အထည်ဒီဇိုင်းများ၊ လီဆစ္စ ၏ ပိုစတာများ စသည်တို့ဖြစ်သည်။ မော်စကိုသားတွေ ပါရီတွင် တော် တော် စုံပါသည်။ မာယာကော့စကီး၊ ယာကူလော့၊ မယ်နီကော့၊ စတီရင်ဘတ်၊ ရော့ချင်ကိုး၊ ရာဘင်နိုဗစ်၊ တာနုဗက် စသူတို့ဖြစ်ပါသည်။ သူတို့နှင့် စကားပြော ရသဖြင့် ကျွန်တော့်စိတ်တွင် အိမ်ပြန် ရောက်နေသည်ဟု ထင်ရပါသည်။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တုန်းက မော်စကိုကို ပြန်ရောက်ခဲ့ သလို ခံစားရပါသည်။ ပါရီသားများက ဆိုဗီယက် အနု ပညာကို ရှေ့တန်း အရောက်ဆုံးဟု သဘောထားကြသည်။ အနုပညာလက်ရာ များအပြင် အိုင်ဆက်စတိုင်း၏ စစ်သဘေင်္ာ ပိုတင်တင် ရုပ်ရှင်၊ ထိုင်းရော့၏ ဖေဒြ ပြဇာတ် စသည်တို့ကိုလည်း ကြည့်ရ သေးသည်။ သို့ရာတွင် ပြပွဲမှာ ဆိုဗီယက် ပြခန်းသည် အနုပညာ၏ နိဂုံးချုပ်ခန်းနှင့် တူနေပါသည်။ သဘာဝဝါဒ၊ တစ်နည်း ပြောရလျှင် လက်တွေ့ဝါဒသည် တန်ပြန် ထိုးစစ် စနေပါပြီ။ လက်တွေ့ဝါဒ၊ ပုံ သဋ္ဌာန်ဝါဒ၊ ဓာတ်ပုံအစဉ်အလာ ဝါဒ သည် ဘဝကို တကယ် အမှန်ထင်ဟပ်ပြ သော ဝါဒဖြစ်သည်ဟု ကြွေးကြော်ကာ ခေါင်းထောင်လာနေပါသည်။ ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် ဤသို့ ကျွန်တော် ရေးခဲ့ပါသည်။ ြကြီးကျယ်ထင်ရှားသော လုပ်ငန်း ကြီးများကို သစ္စာရှိစွာ ရေးခြယ်ပြခြင်း သည် ကြီးကျယ်ထင်ရှားသော အနုပညာ ဖြစ်သည်ဟု ရိုးအသောသူများက ထင် တတ်ကြပါသည်။ ဓာတ်ပုံဖလင်ကော်ပြား ပေါ်တွင် နေမင်းကြီးနှင့် ကြေးဝါကြယ်သီး ကလေးတစ်လုံးသည်  သိပ်မကွာလှကြောင်း ကို သူတို့နားမလည်ကြပါ။ လောကတွင် ဂုဏ်ပြောင်သော သဘာဝရှိပါသည်။ သို့ ရာတွင် ဂုဏ်ပြောင်သော သဘာဝဝါဒ ဟူ၍ မရှိနိုင်ပါ။ အောက်တိုဘာလ တော် လှန်ရေး ခေတ်တုန်းက တောမဂင်္လာ ဆောင်ကို ရိုက်ခဲ့သည့် ဓာတ်ပုံဆရာသည် ယခုလည်း ဓာတ်ပုံဆရာတစ်ယောက်သာ ဖြစ်ပါသည်။ ယခုအချိန်တွင်မူ ယုတ်ညံ့ သော သဘာဝဝါဒသည် အောင်ပွဲခံနေပါ သည်။ လူ၏ ပျော့ကွက်ကြောင့်လည်း ပို၍ ရှင်သန်နေပါသည်။ ခုန်တက်ရန် ခြေထောက်၊ သို့မဟုတ် လှမ်းတက်ရန် ခြေထောက် ဟူ၍ ရှိနေသဖြင့် သက်သောင့် သက်သာ ထိုင်စရာနေရာကို ရှာသော အခြား ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ရှိနေရခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ လူများသည် ကြိုးတန်းပေါ်တွင် ဇိမ်ကျသည့် လက် ဖက်ရည်ပွဲတစ်ခုကို တည်ခင်းရန် ကြိုးစား နေကြပါသည်။ြ တည်ဆောက်မှုဝါဒကိုလည်း ကျွန် တော် အပြီးအပိုင် နှုတ်ဆက်ခဲ့ပါသည်။ စြက်မှုအလှ အောင်မြင်ခြင်းသည် စက်မှုအနုပညာ သေဆုံးခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ စက်ယန ္တရားတစ်ခုကို ပုံတူကူးယူခြင်း သည် နှင်းဆီပွင့်တစ်ပွင့်ကို ပုံတူကူးခြင်း ထက် နိမ့်ကျပါသည်။ စက်ကို ပုံတူကူး ခြင်းသည် အခြားသော (ထုတ်လုပ်သူ) တစ်ယောက်ကို ကူးချခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော့်တွင် ရသဗေဒနှင့် ပတ် သက်၍ ဘာဂိုဏ်းဂဏမျှ မရှိပါ။ ဘာ လုပ်ငန်းစဉ်မျှ မရှိပါ။ တစ်ခုမှ တစ်ခုသို့ ကူးပြောင်းနေပါသည်။ အမေရိကမှ ပြန် လာသည့်အခါ မာယာကော့စကီးက အမေ ရိကသည် စက်များအဖို့ ကောင်းကြောင်း၊ သို့ရာတွင် လူများအဖို့ မကောင်းဟု  ပြော ပါသည်။ ကျွန်တော်က လက်ဝဲ အနု ပညာဂိုဏ်း၏ အမြင်များနှင့် ပတ်သက်၍ သံသယရှိသလားဟု မေးသည့်အခါတွင် မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် တချို့လုပ်ငန်း စဉ်တွေကိုတော့ ပြင်ရလိမ့်မယ်။ အထူး သဖြင့် နည်းနာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စတွေ မှာဟြု ပြောပါသည်။ ပြင်သစ်စာရေးဆရာများနှင့် ကဗျာ ဆရာများသည် ဘာကြောင့် ကဗျာကောင်း စာကောင်းတွေကို ရေးနိုင်သနည်း။ သူတို့ ကို စေတနာ နှိုးပေးလိုက်သည့်အရာသည် အဘယ်နည်းဟု ကျွန်တော်သိချင်ပါသည်။ ကျွန်တော်သည် မက်အောလန်း၊ ဒူဟာ မယ်၊ ဂျူးလ်ရိုမိန်းစသည့် စာရေးဆရာ များကို တွေ့ပါသည်။ ဗိသုကာကျော်ဘူ ရှားနှင့်အတူ စာရေးဆရာ ဘာဘူထံသွား ပါသည်။ ရုပ်ရှင်တွင် စိတ်ဝင်စားလာ သဖြင့် ဒါရိုက်တာ အကျော်များဖြစ်သော ရီနီကလဲယား၊ အေဘယ်လ်၊ ဂန့်စ်၊ ဂျင်း ရေးနွှား၊ ဖေဒါ့၊ အက်ပစတိန်းစသူတို့ နှင့် တွေ့ပါသည်။ ထိုနှစ်ကာလများသည် ကျွန်တော့ အတွက် ဘာမှ အကျိုးမရှိဟု မပြောနိုင် ပါ။ ရုပ်ရှင်ကြောင်းဆိုသဖြင့် ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် ချာလီချက်ပလင်၏ ြရွှေရူး ထချိန်ြ နှင့်ဘြုရားဖူးဆြိုသည့် ဇာတ် ကားများကို ကျွန်တော် ကြည့်ခဲ့ပါသည်။ ရုပ်ရှင် နယ်ပယ်တွင်လည်း အသံဗလံ တွေ တိတ်နေသည်မဟုတ်ပါ။ မကြာ ခဏဆိုသလို ရုပ်ရှင်အယူအဆ ဂိုဏ်းသစ် တွေ ပေါ်လာခဲ့ပါသည်။ သရုပ်မှန်လွန် ဝါဒီတို့မှာ အသံအကျယ်ဆုံး ဖြစ်ပါ သည်။ သို့ရာတွင် သူတို့တွင်လည်း တစ်ခု ခုလိုနေပါသည်။ မျှော်လင့်ချက်လော၊ ဘာလဲ ဆိုသည်ကိုမူ ကျွန်တော် မသိ ပါ။ (မွန်ပါနာဆေတွင် ကျွန်တော်တွေ့ခဲ့ ရသည့် လူသူများ၏ ကံကြမ္မာကို ဤစာ ကို ရေးနေစဉ် ကျွန်တော် သတိရလာ ပါသည်။ ရီနီကရီဗယ်နှင့် ပါဆင်တို့သည် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အဆုံး စီရင်သွားကြပါ သည်။ ဖေဒါမှာ ဟစ်တလာဘက်တော် သားများ၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံရပါ သည်။ ဆိုတိန်းမှာ ပါရီကို ဂျာမန်တို့ သိမ်းပိုက်ထားစဉ် ကာလတွင် ပျက်စီး သွားပါသည်။ အမဲလိုက်ခံနေရသော ဒက် စနိုးသည် နာဇီညှင်းပန်းရေး စခန်းတစ်ခု တွင် သေဆုံးသွားပါသည်။ ထိုနှစ်များ သည်လည်းဆြည်းဆာချိန်များြ ဖြစ်ပါ သည်။ သို့ရာတွင် လူများကမူ သီတင်း ပတ်ထဲက မှိုင်းပြာနေသော မနက်ခင်း တစ်ခုဟု ထင်နေကြပါသည်။) ကျွန်တော်သည် ရိုတွန်းကဖေးက တော်မီပုဂ္ဂိုလ် တစ်ယောက်မဟုတ်တော့ ပါ။ အနုပညာ ပိုးထနေသူ တစ်ယောက် လည်း မဟုတ်တော့ပါ။ မနက်မှ ညနေ မိုးချုပ်ထိ ကျွန်တော်သည် ပါရီမြို့ထဲသို့ လျှောက်သွားပါသည်။ ကဖေးများတွင် ထိုင်ပါသည်။ ပွဲစားများ၊ ရှေ့နေများ၊ မြင်း နွားကုန်သည်များ၊ စျေးသည်များ၊ အလုပ်သမားများနှင့် တွေ့ဆုံ စကားပြော ပါသည်။ ကျွန်တော် တအံ့တသြဖြစ် သည်မှာ ဘဝကို ယန ္တရားတပ်ဆင်ခြင်း၊ လှုပ်ရှားမှုမြန်နှုန်း၊ ရောင်စုံ မီးပွင့်တွေ ထဲက ကြောငြာများနှင့် မော်တော်ကား စီးကြောင်းကြီး ဖြစ်ပါသည်။ ထိုစဉ်တုန်း က မော်တော်ကားသည် ယခုထက် အဆ တစ်ရာလောက် နည်းကောင်းနည်းပါလိမ့် မည်။ ထိုစဉ်က ရုပ်မြင်သံကြားစက် မရှိသေး။ ရေဒီယိုပင်လျှင် ပေါ်ကာစရှိ သေးသည်။ ညနေဆိုလျှင် လိုင်းအမျိုး မျိုး မှ လွှင့်နေသော အသံအမျိုးမျိုးတို့ သည် ပြတင်းပေါက်များမှ လမ်းပေါ်သို့ လျှံထွက်လာကြသည်။ သို့ရာတွင် ဘဝ၏ နာရီစီးချက်နှင့် သံရှိန်သည် ပြောင်းနေ ကြောင်းကို ကျွန်တော်ခံစားရပါသည်။ ညဆိုလျှင် မော်တော်ယာဉ် ဘုရင်ကြီး စစ်ထရွန်၏ အမည်သည် အီဖယ်မျှော် စင်ထိပ်တွင် တလက်လက် တောက်နေ ပါသည်။ လျှပ်စစ် မှင်စာကလေးများ သည် ပြာမဲ့နေသော အိမ်မျက်နှာစာများ ပေါ်သို့ တက်လာကာဒြုဗိုးနက် စားမြိန် အရက်ြ မြအိုသေးတဲ့သြူ မျက်နှာလိမ်း အလှဆီတို့ဖြင့် လမင်းကို မြူဆွယ်နေ ကြသည်။ ပါရီ၏ မြို့စွန်တွင်လည်း ပြောင်း နေလေပြီ။ ခံတပ်များ၊ မြေကွက်လပ်များ နှင့် ဂိုဒေါင်ကြီးများသည် ပျောက်ကွယ် သွားကြသည်။ စက်မှုစတိုင်သစ်ဖြင့် ဆောက်ထားကြသည့် အိမ်သစ်တွေ ပေါ် လာကြသည်။ တည်ဆောက်မှုဝါဒသည် ရော့ချင်ကို၏ ပုံဆွဲစက္ကူပေါ်တွင် မဟုတ် တော့ဘဲ တကယ် အစစ်အမှန်တစ်ခုဖြစ် လာသည်။ ပန်းချီဆရာ အိုဇင်ဖန်းက ကျွန်တော့်ကို သူ့အိမ်သို့ဖိတ်သည်။ သူ့ အိမ်မှာ ဗိသုကာ ကော်ဘုရား ဆောက်ပေး သည့် အိမ်ဖြစ်သည်။ အလင်းရောင် ခြိုးခြံ ခြွေတာမှုနှင့် ဓာတ်ခွဲခန်း သို့မဟုတ် ဆေးရုံတစ်ရုံ ခန်းတစ်ခန်း၏ ဖြူဖွေး တောက်ပမှုတို့ကို တွေ့ရသည်။ ထို အဆောက်အဦကိုကြည့်၍ တက်တလင်း ၏ အဆောက်အဦများနှင့် အသုံးချ အနု ပညာ အဆင့်မြင့်ပညာရေးဌာနမှ ဆရာ များ၊ ကျောင်းသားများကို ကျွန်တော် သတိရသည်။ တူတာတွေ ရှိသည့်တိုင် ကွဲလွဲချက်တွေ ရှိနေသည်။ ကျွန်တော်တို့ သည် အမေရိကကို ရှာဖွေတွေ့ရှိနေကြ သည်။ သို့ရာတွင် စိတ်ကူးထဲက အမေ ရိက ဖြစ်သည်။ တကယ့် အမေရိကက ဥရောပသို့ ဝင်ရောက်နေပြီ။ လက်ဝဲ အနုပညာ ဂိုဏ်းဆရာတို့ မျှော်မှန်းသလို စိတ်ကူးယဉ် ကြေညာချက်များဖြင့် ဝင် ရောက်လာခြင်း မဟုတ်။ ဒေါ်လာများ၊ တွက်ချက်မှုများ၊ ဖုန်သုတ်စက်များ၊ လူ့ ခံစားချက်ကို စက်ယန ္တရား တပ်ဆင်မှု များဖြင့် ရောက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ လူတွေက နိုင်ငံရေးကို စိတ်မဝင် စားကြ။ ပါရီသားများသည် ဘရိုင်ယန်၏ မိန့်ခွန်းကိုလည်း မဖတ်။ ဂျာမန်စစ်တပ် ပြန်လည်မွေးဖွားလာသည်ကိုလည်း  မဖတ်။ အစိုးရ၏ ဝါဒဖြန့်ချိရေးစကားများကို မယုံကြည်သူများသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို တကယ်ယုံကြည်သူဟု လူထုက ထင်ကြ သည်။ လူများသည် ဘဝကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ခံစားချင်ကြသည်။ သတင်းစာကို လှန် လိုက်သည်နှင့် စတော့ဈေးနှုန်းကို ကြည့် ကြသည်။ အချို့က ဘောလုံးပွဲသတင်းကို ဖတ်ကြသည်။ အချို့က မိုးလေဝသ ခန့် မှန်းချက်ကို စိတ်ဝင်စားကြသည်။ ဖျော့ တော့ ပိန်ခြုံးနေသည့် မြင်းများသည် ရေးနောကားနှင့် စစ်ထရွန်ကားတို့ကို နေ ရာ ဖယ်ပေးကြရသည်။ ရှေမင်ဒီဒိန်းမှ ကတုတ်ကျင်းများ၊ စစ်သားတို့၏ တပ် တွင်း ပုန်ကန်မှုများ ဆန္ဒပြပွဲများသည် ဝေးလံသည့် အတိတ်သို့ ဆုတခွါသွားခဲ့ ကြသည်။ ဂျက်ဇ်ဂီတသံသည် ညဥ့်သန်း ခေါင်ထဲသို့ အော်ဟစ်ဝင်လာသည်။ ပေါ် ပင် သမားများက မကြာခဏ ပြောင်း သွားသော နရီစီးချက်ကို သဘောကျကြ သည်။ အမျိုးသမီးများက အလွန်တိုသော စကတ်များကိုဝတ်ပြီး အားကစားကို နှစ် သက်သည်ဟု ပြောကြသည်။ ကပွဲများ၊ လက်ဝှေ့ပွဲများ၊ ရထားတွဲအပြည့် ကမ္ဘာ လှည့် ခရီးသည်များ၊ ဖုန်သုတ်စက်များ၊ ဉာဏ်စမ်းပဟေဠိများနှင့် အခြားသော တီထွင်မှုများစွာတို့ ပေါ်လာကြသည်။ အသစ် ပြန်လည်ပေါ်ပေါက်လာ သည့် ဘဝအတွက် အထူးအဆန်း ဟင်း ခတ် အမွှေးအကြိုင်ကလေးတွေ လိုသည်။ ကုန်ပဒေသာ တိုက်ကြီးများမှ အရောင်း စာရေးမကလေးများ၊ ရှေ့နေရှေ့ရပ် ကတော်များသည် ပီယာဘီနွား၏ ကပွဲရုံ တွင် ကကြသည်။ သူတို့ထက် အထက် တန်းကျသူများက သံတမန်စာရေးဆရာ ပေါမိုရန်၏ ဝတ္ထုများကို ဖတ်ကြသည်။ မိုရန်းက နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဝတ္ထုတိုပေါင်း ချုပ်တွေ ထွက်သည်။ လူမျိုးအသီးသီးမှ မိန်းမများနှင့် သူအိပ်ခဲ့ပုံ၊ သို့မဟုတ်  သူမ အိပ်ခဲ့ပုံတို့ကို ရေးထားသည်။ ခေတ်နောက် ကျမကျန်ခဲ့ကျင်သူ ပါရီရွှေမြို့တော်သူ မမများအဖို့ အချစ်သည် တောဆန်သည့် အယူအဆတစ်ခု ဖြစ်နေသည်။ ယခု ပေါမိုရန်၏ ဇာတ်လိုက်များ၏ သူတို့ကို ခေတ်မီအောင် လုပ်ပေးနေပြီ။ သူတို့သည် အိပ်ရာထဲမှာပင် စီပွါးရေးလုပ်ငန်းရှင် တွေလို စကားပြောကြားသည်။ မြင်းကို ကြည့်ရတာက ငွေမရှိတဲ့ ချက်လက်မှတ် ကြီးအတိုင်းပြဲ မြင်းအာရုံကြောတွေကို အရင်းအနှီးလုပ်မနေနဲြ့ ဆိုသည့် စကား မျိုးတွေ။ အစဉ်အလာရှိခဲ့သည့် ဘူဇွာ လူ တန်းစားကို သိပ်မတွေ့ရတော့။ ပြိုဗေး ရို့လ်ြ မဂ္ဂဇင်းစာမျက်နှာများပေါ်တွင်သာ တွေ့ရတော့သည်။ ဝဝဖိုင့်ဖိုင့် အပူအပင် ကင်းမဲ့သည့် ဖခင်ကြီး၊ သို့မဟုတ်လျှင် လည်း ရိပ်သာလမ်းမတစ်လျှောက်တွင် မြောက်ကြွမြောက်ကြွနှင့် သွားနေသော ဇိမ်ယစ်နေသူတစ်ဦး။ သူ့ကို စီပွါးရေး လုပ်ငန်းရှင်က ကျော်တက်သွားသည်။ ခွန်တိုက်အားတိုက်အလုပ်လုပ်သူ ကောင်မ လေးများနှင့် ဝိုင်အိုလက် ပန်းများထက် မော်တော်ကားပြိုင်ပွဲကို သဘောကျသည်။ စွန့်စွန့်စားစားလုပ်ရသည့် စီပွါးရေး လုပ် ငန်းများကို ကြိုက်တတ်သူ၊ မရှင်းမရှင်း စီပွါးရေးလုပ်ငန်းမှန်သမျှကို လုပ်တတ် သူ၊ ပညာရေးအရ ဘောဂဗေဒပညာရှင် သို့မဟုတ် အင်ဂျင်နီယာဖြစ်နေပြီး ကုန် ထုတ်လုပ်ရေး နည်းသစ်များနှင့် ကမ္ဘာ့ ဈေးနှုန်းများကို ကျွမ်းကျင်သူ ထရပ်စ် ဦးပိုင် အဖွဲ့ကြီးများကို ဖွဲ့ချင်သူ၊ ဝန် ကြီးများ၏ အားနည်းချက်ကို သိသူ၊ နိုင်ငံရေးတွင် ကန့်လန့်ကာနောက်ကွယ် မှ အဖြစ်အပျက်တို့ကို သိသူတို့က သမားရိုးကျ ဘူဇွာလူတန်းစားကို ကျော်တက် သွားပြီ။ ဘူဇွာ၏သားသည် ယခင် မျိုး ဆက်တွေ ခုံမင်ခဲ့သော စိတ်ကူးယဉ် လက္ခဏာရပ်တို့ကို ရွံ့မုန်းသည်။ မူးနေ သော ဗာလိန်း၏ မျက်ရည်စများ၊ အနာ တိုးလ်ဖရန့်၏ သံသယဝါဒ၊ မင်းမဲ့ဝါဒီ တို့၏ ဆဲရေးတိုင်းထွာမှု စသည်တို့ကို ရွံ့မုန်းသည်။ သူတို့သည် ကာယသင်တန်း ဆင်းကြသည်။  ခွန်အားကြီးသူကိုမှ  အဟုတ် ထင်ကြသည်။ နောက်ကိုးနှစ်အကြာ ဖက် ဆစ်တို့က အာဏာသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းသည့် အခါတွင် ဖက်ဆစ်တို့က ပုလိပ်တို့၏ မြင်းများခြေထောက်ကို မုတ်ဆိတ်ရိတ် ဓားဖြင့် လှီးဖြတ်ပစ်ကြသည်။ အမေရိကန်စစ်သားတွေ အိမ်ပြန် သွားသည်မှာ ကြာလှပြီဖြစ်သော်လည်း အမေရိကမှလာသည့်အရာတိုင်းကို အထင် ကြီးနေကြသည်။ ဂျက်ဇ်တေးဂီတသည် အဆုတ်နာစွဲနေသည့် ဗျက်စောင်းသမား နှင့် မြောက်ကြွကြွ အကော်ဒီယံသမားကို အစားထိုးသွားပါသည်။ ကပွဲရုံများတွင် ပိုက်ဆံပေးလျှင် တွဲကမည့် အြကမယ် ကလေးတြွေ ပေါ်လာသည်။ မကြာသေး မီက ဒါဂလီယက်၏ ဘဲလေး ကဇာတ် ပထမည သို့မဟုတ် လွတ်လပ်ရေးဇာတ်ရုံ ပထမညပွဲများတွင် ကြိတ်ကြိတ်တိုးဝင်ခဲ့ သည့် ပကာသနသမားများသည် လက် ဝှေ့ပွဲများတွင် ဘြရားဗိုးဟြု အော်နေ ကြသည်။ စာရေးဆရာများက အားကစား နောက်ခံဝတ္ထုများကို ရေးနေပြီး လက်ဝှေ့ သမားများ၊ ဘောသမားများနှင့် ဆိုင်ကယ် စီး ချန်ပီယံများကို ဇာတ်လိုက်ထားရေး နေကြသည်။ နွေရာသီဆိုလျှင် ပါရီသည် ကမ္ဘာ လှည့် ခရီးသည်များနှင့် ပြည့်နေတော့ သည်။ သွားရောက်ကြည့်ရမည့် ရှုခင်းများ စာရင်းတွင် ရှောင်ဇလီဇေး၊ မီလိုမြို့က ဗီးနပ်စ်ရုပ်တု၊ အီဖယ်မျှော်စင်ကြီး၊ နပို လီယံ၏ သချင်္ိုင်းဂူ၊ မွန်မာ့ရပ်ကွက်၊ ရို ထွန်းကဖေး၊ ရှာဗာနေး  ရပ်ကွက်က စပိန် ဟန်၊ ဂျပန်ဟန်၊ ရုရှဟန် အခန်းများ ပြင်ထားသည့် လြူမျိုးစုံအသင်းြ ဟုခေါ် သော ပြည့်တန်ဆာအိမ် စသည်တို့ဖြစ် သည်။ ထိုအိမ်သို့ရောက်လျှင် လှပသည့် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး အမျိုးသမီးလေးက အခန်း တိုင်းကို လိုက်ပြကာ အမျိုးမျိုးသော အသေးစိတ်တို့ကို ရှင်းပြသည်။ စစ်မဖြစ်မီတုန်းက ပြင်သစ်လူမျိုး သည် သူ့နယ်နိမိတ်အပြင်ဘက်ကို ထွက် ခဲသည်။ ယခုတော့ ပြင်သစ်တော်တော် များများသည် သူတို့အားလပ်ရက်ကို ဆွစ် ဇာလန်၊ အီတလီ၊ သြစတြေးလျ၊ အဂင်္လန် စသည်တို့တွင် အချိန်ဖြုန်းကြသည်။ လွန်ခဲ့သည့်ရာစုနှစ်၏ အဆောင် အယောင် အကြွင်းအကျန်တို့သည် ပျောက် ကွယ်ကုန်ကြပြီ။ လမ်းမတစ်လျှောက် စီ တန်း လှည့်လည်သည့် ကာနီဗယ် ပွဲတော် များ၊ ပန်းစက္ကူရောင်စုံများ၊ ဘိုလာဦးထုပ် များ၊ မီးမှိန်မှိန်ထွန်းထားသည့် ကဖေး ဆိုင်များမှ ကတ္တီပါထိုင်ခုံများ စသည်တို့ မရှိကြတော့။ ယောကျ်ားတွေက မုတ်ဆိတ် များကို ရိတ်ပစ်လိုက်ကြပြီး မိန်းမတွေက ဆံပင်တိုထားကြသည်။ ထိုအရာများအားလုံးသည် ပါရီနှင့် ဆိုင်သည်ဟု ပြောသည်ထက် ၁၉၂၅ ခုနှစ်နှင့် ဆိုင်သည်ဟု ပြောရမည် ထင် သည်။ ယခု ပြန်ကြည့်သည့်အခါ၌ ပါရီ သည် ကျွန်တော့်အဖို့ ကျေးလက် ဆန် နေတုန်း၊ ဂနိုင်ဆန်နေတုန်း၊ အူထရီလို၏ ပန်းချီကားလိုပင် ရှေးဆန်နေတုန်းရှိသေး သည်။ ခေတ်များသည် ပြောင်းနေသည်။ ပါရီသည် ဘာလင်၊ ဘရပ်ဆဲ၊ မီလန် တို့ထက် အပြောင်းအလဲကို ကြာရှည်ခုခံ သည်။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်သည် ထို စဉ်က ပါရီတွင်ရှိနေသဖြင့် ဥရောပတိုက် ဟောင်းတွင် အမေရိကန် ပြန်လည်ရှင်သန် ရေး၏ ရလဒ်များကို ကိုယ်တိုင်မြင်ခဲ့ရ ပါသည်။ လူတိုင်းကပင် တိုင်းပြည်တွင် ငြိမ် ဝပ်ပိပြားရေးနှင့် ​ငြိမ်းချမ်းရေးရပြီဟု ထင် ကြသည်။ အချို့က ခါးသီးနာကျည်းစွာ ဖြင့် ထင်ကြပြီး အချို့က ဝမ်းသာအားရ ဖြင့် ထင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးကို ကန့်လန့်ကာနောက်ကွယ်တွင် လုပ်ကြ ပြီး ပွဲကြည့်ပရိသတ်များအတွက် စိတ်ဝင် စားစရာ နည်းလှသည်။ မကြာသေးမီက ဘော်ရှီဗစ်များကို ပါးစပ်တွင် ဓားမြှောင် ကိုက်ထားသည့် လူဆိုးကြီးအဖြစ် ရေး ခြယ်ပြခဲ့ကြပြီး ယခုတော့ ဘော်ရှီဗစ်များ သည် ရူးဒီဂရီနယ်တွင် ရုံးထိုင်ကာ သူ တို့ထံ ပြင်သစ်လုပ်ငန်းရှင်ကြီးများ ဝင် ထွက်နေပြီး ပစ္စည်းအမှာစာများကို မျှော် နေကြသည်။ နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် ရုရှသံရုံးက တော်လှန်ရေးနေ့ အထိမ်း အမှတ်အဖြစ် လွှတ်တော်အမတ်များ၊ ထင် ရှားသည့် သတင်းစာဆရာများ၊ လုပ်ငန်း ရှင်များနှင့် အထက်တန်းစား အမျိုးသမီး များကို ဖိတ်ကြား၍ ဧည့်ခံသည်။ သူတို့ အားလုံးပင် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာဆယ် ကာချင်ကို တစ်ချက်လှမ်းကြည့်ပြီးနောက် စားပွဲများပေါ်တွင် ခင်းထားသည့် ငါးဥ များကို မြင်သည့်အခါတွင် စိတ်အေးသွား ကြသည်။ အချို့သော ဧည့်ခန်းဆောင်များ တွင် ဆြလပ်ဂမ္ဘီရဝါဒြ၊ ရြုရှ စိတ်နေ သဘောထားြ တို့ကို ချီးကျူးပြောသည့် ဖက်ရှင် ခေတ်စားနေပြီး ဆိုဗီယက်ဆန် သည့် အရာတိုင်းကို ချီးကျူးသည့် ပေါ် ပင်သမားတို့ကို ဘိုချီဗီဆန်ဟု ခေါ်ကြ သည်။ ခပ်နောက်နောက် တင်းနစ် ချန် ပီယံ တစ်ယောက်က ခြင်ဗျားတို့ တိုင်း ပြည်မှာ ပိုက်ဆံသုံးတဲ့စနစ်ကို ဖျက်သိမ်း လိုက်ပြီဆို၊ သိပ်ကောင်းတာပဲဗျာ၊ ကျွန် တော်က ကျွန်တော့်အသုံးစရိတ်တွေကို မှတ်ရတာကို သိပ်စိတ်ပျက်တာပြဲ ဟု ကျွန်တော့်ကိုပြောသည်။ အမျိုးသမီး တစ် ယောက်က ြနေပါဦး၊ ကိုတင်ကင် ဆို တာ ကျွန်မတို့ဆီက ဇာတ်မင်းသား မို ဂျူဟိုင်းထက် တော်တယ်ဆုြိ ဟု ကျွန် တော့်ဇနီး လျူဘာကို မေးသည်။ သူသည် အက်ဆက်စတိန်း၏ ရုပ်ရှင်ကားများ အကြောင်းကို ကြားဖူးသဖြင့် စစ်သဘေင်္ာ အိုတင်ကင်ကို ဇာတ်မင်းသားထင်၍ မေး ခြင်းဖြစ်သည်။ ပါရီ၏ အပေါ်ယံကျသော တည် ငြိမ်မှုထဲသို့ ချဉ်းနင်းဝင်ရောက်လာသာ ကြေကွဲဖွယ် အဖြစ်အပျက်တွေလည်း ရှိ ပါသည်။ ယင်းတို့အနက် တစ်ခုမှာ ဘရီ တန်နီနယ်က ဒူဝါနီနက် စည်သွတ်စက်ရုံ မှ အမျိုးသမီးအလုပ်သမားများအား သေ နတ်ဖြင့် ပစ်သတ်သည့် သတင်းဖြစ်ပါ သည်။ ထိုကိစ္စကို ကန့်ကွက်သည့်အနေ ဖြင့် ပါရီတွင် အစည်းအဝေးကြီးတစ်ခု ကျင်းပသည်။ မိန့်ခွန်းပြောသူက ထိုကိစ္စ နှင့်ပတ်သက်၍ သက်ဆိုင်သူတို့ကို အရေး ယူရန် တောင်းဆိုသည်။ အလုပ်သမား များက လက်ခုပ်တီးပြီး လက်ခေါက်မှုတ် ကျသည်။ ထို့နောက် အားလုံး ငြိမ်သက် သွားပြန်သည်။ သို့ရာတွင် မော်ရိုကိုနှင့် ဆီးရီးယားတွင် ဖြစ်နေသည့် စစ်ပွဲတို့ကမူ မသိမသာ စတင်နေပါသည်။ သေနတ်သံ များသည် ဝေးနေသည်။ ပါရီက ဘဝသည် ခါတိုင်းကဲ့သို့ သွားမြဲသွားနေသည်။ ထိုအတောအတွင်း ဆိုဗီယက် ယူနီယံတွင်မူ ပီယာဟန့်၏ ဝတ္ထုတွေကို လူကြိုက်များနေသည်။ သူက ကုန်ထုတ် လုပ်ရေး အကြောင်းကို ဦးစားပေး ရေး နေသည်။ သူ့ဝတ္ထုများသည် သည်းထိတ် ဖွယ် သတင်းဆောင်းပါးမျိုးတွေ ဖြစ် သည်။ ပီယာ ငယ်ငယ်တုန်းက သူသည် အလုပ်သမား ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်နှင့်တွေ့သည့်အချိန်တွင် သူ သည် အသက် ၅၀ ခန့်ရှိ လေးစားဖွယ် စာပေးသမားတစ်ယောက် ဖြစ်နေလေပြီ။ သူသည် လက်ဝဲအနုပညာဂိုဏ်း သဘော တရားတို့ကို ကောင်းကောင်းမသိပါ။ သို့ ရာတွင် စက်ကိရိယာတစ်ခုအကြောင်းကို ရေးသည့်အခါတွင် ြကြည့်စမ်းဗျာ၊ စက် ကြီး လှုပ်ရှားနေပုံဟာ ဘယ်လောက် ချစ်စရာကောင်းပြီး လှပသလဲ၊ လူရဲ့ လှုပ်ရှားမှုထက်တောင် ချစ်စရာကောင်း ပြီး လှပနေသေးတယ်ဟြု ရေးခဲ့သည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ကျွန်တော်သည် မက်အိုလန်နှင့် တွေ့ပါသည်။ သူ့မျက်နှာ မှာ စိတ်ညစ်နေသည့် ခွေးဘီလူး တစ် ကောင်၏ မျက်နှာမျိုး ဖြစ်ပါသည်။ သူ သည် စစ်ကာလအကြောင်း ဇာတ်လမ်း များကို ဖတ်ကောင်းအောင် ရေးတတ်ပါ သည်။ သူ၏ ြဆေးရြုံ ဆိုသည့် ဝတ္ထု ကို ကျွန်တော်ဖတ်ဖူးပါသည်။ ဝတ္ထုမှာ ချွေးအစား သွေးတွေထွက်နေသည့် လူ တစ်ယောက်အကြောင်း ဖြစ်ပါသည်။ ချွေး တွေ မထွက်ဘဲ သွေးတွေထွက်နေသည့် အခါတွင် ဆေးရုံတစ်ရုံလုံး အထိတ် တလန့် ဖြစ်ကုန်ကြပါသည်။ သတင်းစာ များက မကြုံစဖူး ထူးကဲသည့် ထိုအဖြစ် အကြောင်းကို ရေးကြပါသည်။ ဤတွင် လူမမာ လူထူးကို ပိုက်ဆံယူ၍ ပြသရန် ဆုံးဖြတ်ကြပါသည်။ သွေးသီးသွေးပေါက် တို့ကလည်း များလှပါပြီ။ စည်ကြီးတွေ ပြည့်လုခမန်း ရှိလာပါသည်။ တန်ချိန် များလာပါသည်။ ထိုကိစ္စကို အသုံးပြုရန် ကုမ္ပဏီတစ်ခု ဖွဲ့ပါသည်။ ထိုအခါ အစိုးရ ကြားဝင်လာပါသည်။ ထိုအတောအတွင်း တွင် သေလုဆဲလူမမာသည် အိပ်ရာပေါ် တွင် လဲလျောင်းရင်း သွေးတွေ စီးဆင်း နေသံကို နားထောင်နေပါသည်။ ထိုဝတ္ထုသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီးတွင် ပေါ်ထွက်လာသည့် ဝတ္ထုဟု ထင်ကြပါလိမ့်မည်။ သို့ရာတွင် မဟုတ်ပါ။ အနှစ်နှစ်ဆယ် ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ရေး ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ အိုရန်သည် မန်းမြစ် အနီးက လှပသည့် တောအိမ်ကလေးတွင် နေနေပါသည်။ သူသည် တစ်ခါတစ်ရံ အကော်ဒီယံဆွဲပြီး အကျော်ပင်လို ခါးသီး တတ်သူ ဖြစ်ပါသည်။ ခြင်ဗျား သိလား၊ လူမျိုးနွယ် ကြီးသာ နောက်ထပ် နှစ်ထောင် အနည်း ငယ် ဆက်လက်ရပ်တန့်နေဦးမယ်ဆိုရင် ယုံတွေက ကိုက်တတ်လာပြီး မုံလာဥဝါ တွေကလည်း မြေကြီးထဲက ခုန်ထွက်လာ ပြီး လူတွေရဲ့ ခြေသလုံးတွေကို လိုက် ကိုက်မြှာ ဟု ကျွန်တော့်ကို ပြောပါ သည်။ အောက်တိုဘာ တော်လှန်ရေးကြီး သည် ပြောင်းလဲမှုများစွာကို ယူဆောင် လာခဲ့ပါသည်။ ခေတ်သစ်နှင့်ပတ်သက် သည့် ကျွန်တော့်ခံစားချက်များကို ရေး ရာ၌ ကြျွန်တော်တို့ ဘိုးအေများ အဖ တိုင်းပြည်ကြီးကို ချစ်ခဲ့ကြသကဲ့သို့ပင် ကျွန်တော်တို့သည်လည်း ထူးဆန်းသော အချစ်ဖြင့် ချစ်ခဲ့ကြပါသည်။ သို့ရာတွင် ထိုအချက်သည် သွေးနှင့် တစ်စုံတစ်ခုသော တိတ်ဆိတ်မှုကိုလည်း တောင်းဆိုနေပါ သည်ြ ဟု ရေးခဲ့ပါသည်။ ကျွန်တော် သည် ဘာတွေကို တွေးခဲ့ပါသနည်း။ လူ တိုင်း၏ ကံကြမ္မာအကြောင်း တွေးပါ သည်။ စာရေးဆရာသည် အဖြစ်အပျက် များကို ရေးပြနေရုံမျှမက ယနေ့ခေတ် လူသား၏ နာမ် ကမ္ဘာကြီးကိုလည်း ရေး ပြရမည်ဟု တွေးနေပါသည်။ ၁၉၂၅ ခုနှစ်တွင် (ချက်စာရေး ဆရာ) ကားပတ်၏ အြာယူအြာပြဇာတ် ကို ပါရီတွင် ရုံတင်ကပြခဲ့ပါသည်။ သူ့ ပြဇာတ်နှင့်အတူ ရိုးဘော့ (စက်ရုပ်လူ) ဆိုသည့် စကားလုံးတစ်လုံးလည်း အဘိ ဓာန်ထဲသို့ ရောက်လာခဲ့ပါသည်။ တစ်ခါ တစ်ရံတွင် ကျွန်တော်တို့သည် စဉ်းစား တွေးခေါ်တတ်သော စက်ယန ္တရားများ အကြောင်းကို ပြောမိကြပါသည်။ ကျွန် တော့် အမြင်တွင်မူ ပါစကယ်၏ ကြျူ ပင်ြ (လူသား) အဖို့ အတွင်းနာမ်ဓာတ် ဆုတ်ယုတ်ပျက်ပြားခြင်းသည် မုန်တိုင်း တကာတို့ထက် ကြောက်စရာကောင်းပါ သည်။ တွေးခေါ်စဉ်းစားသော စက် ယန ္တရားများ ဆန်းကျယ်ရှုပ်ထွေးမည်ကို ကျွန်တော် မစိုးရိမ်ပါ။ တစ်နေ့တွင် စက် ယန ္တရားများသည် လူ၏ တွေးခေါ်စဉ်းစား တတ်သော အလေ့အထကို ဖျက်ဆီးပစ် ကာ ခံစားချက်များကို အစားထိုးသွား မည်ကိုသာ ကျွန်တော် စိုးရိမ်ပါသည်။ ြ၁၉၂၅ခုနှစ် နြွေ ဆိုသည့် စာ အုပ်သည် ကျွန်တော့်စာအုပ်များထဲတွင် ဝမ်းနည်းစရာအကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါသည်။ အခါးသီးဆုံး၊ မျှော်လင့်ချက်အကင်းဆုံး မဟုတ်ပါ။ ဝမ်းနည်းစရာအကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါသည်။ ဇာတ်လမ်းမှာ ဘာမှမဆန်း ပါ။ ပထမ နာမ်စားဖြင့် ဇာတ်လမ်းကို ပြောထားပါသည်။ ဝတ္ထုထဲက ဇာတ်လိုက် သည် ပါရီသို့ ရောက်လာပါသည်။ ဒုက္ခ တွေ ရောက်ပါသည်။ ထိန်လင်းတောက်ပ နေသော လမ်းမများတွင် လေလွင့်နေပါ သည်။ စီးကရက်တိုများကို ကောက်ပါ သည်။ သားသတ်ရုံတစ်ရုံတွင် သိုးများ အား ရုံထဲသို့ မောင်းသွင်းရသည့်အလုပ် ကို လုပ်ပါသည်။ အီတလီယံ လုပ်ငန်းရှင် တစ်ယောက်က သူနှင့် ပြိုင်ဖက်အရင်းရှင် တစ်ဦးဖြစ်သည့် ပီကက်ကို သတ်ပေးရန် ထိုစိတ်ဓာတ်ပျော့ညံ့သူကို ဆွဲဆောင်ပါ သည်။ သို့ရာတွင် မအောင်မြင်ပါ။ ဇာတ် လိုက်သည် လမ်းမပေါ်မှ စွန့်ပစ်ခဲ့သည့် မိန်းကလေးငယ်လေး တစ်ယောက်ကို ကောက်ရသဖြင့် ထိုကလေးငယ်ကို ပြုစု စောင့်ရှောက်ပါသည်။ ကလေးငယ်မှာ သေသွားပါသည်။ ဇာတ်လမ်းဇာတ်ကွက် မှာ ဘာမျှ စိတ်ဝင်စားဖွယ်မကောင်းပါ။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်ပြောချင်သည့်အရာ မှာ မြို့ကြီးထဲက လူတစ်ယောက်၏ အထီးကျန်ဘဝ၊ ကျွန်တော်တွေ့ဖူးသော လူများ၏ မျှော်လင့်ချက် ကုန်ခန်းမှုနှင့် ပထမကမ္ဘာစစ်ကြီးတွင် ဝင်တိုက်ခဲ့ကြ သည့် မျိုးဆက်၏ ကံကြမ္မာတို့အကြောင်း ဖြစ်ပါသည်။ ကြျွန်တော်တို့ဟာ အရာဝတ္ထု တော်တော်များများကို ယုံတယ်၊ ကျွန် တော်တို့ဟာ တိုးတက်မှုကို ယုံတယ်၊ အနုပညာကို ယုံတယ်၊ မျက်မှန်တိုင်းကို ယုံတယ်၊ စမ်းသပ်ဖန်ပြွန်တိုင်းကို ယုံ တယ်၊ ပြတိုက်ထဲက ကျောက်စရစ်ခဲလုံး ကလေးတိုင်းကို ယုံတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ဟာ တရားမျှတမှုကို ယုံတယ်၊ ပန်းတွေ ရဲ့ သကေင်္တတွေကို ယုံတယ်ဟြု မိုးထိ တိုက်ကြီးတွေရဲ့ အလှဗေဒကြောင့် ကျွန် တော်တို့ စိတ်လှုပ်ရှားရတယ်။ သနံရည် ထိုးဆေးတစ်မျိုးကိုတွေ့လို့ ကျွန်တော်တို့ စိတ်လှုပ်ရှားရတယ်။ အရာအားလုံးဟာ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ဆီကို ချီတက်နေတယ် လို့ ကျွန်တော်တို့ ယုံတယ်။ အသံတွေ ကွဲအက်လာသည်အတိ ငြင်းခုန်ကြတယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချကြတယ်။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွေကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာ ကြည့်ကြတယ်။ အဲဒီခေတ်တွေတုန်းက ကျွန်တော်တို့ဟာ တောင့်တင်းတဲ့ စတစ် ကော်လာတွေနဲ့ ခိုင်မာတဲ့ စိတ်ဓာတ် တွေ ရှိကြသေးတယ်။ နောက်တော့ကော။ နောက်တော့ ကျွန်တော်တို့တစ်တွေ ကတုတ်ကျင်းက ရွှံ့တွေထဲ ရောက်သွား တယ်။ ပျော်ပွဲရွှင်ပွဲက မျက်နှာဖုံးတွေအစား ဓာတ်ငွေ့ကာမျက်နှာဖုံးတွေကို တပ်ကြ တယ်။ လှံစွပ်တွေနဲ့ ထိုးကြတယ်။ အစား အသောက်တွေကို မျိုကြတယ်။ တိုက် ဖတ်စ် ရောဂါနဲ့ တုပ်ကွေးရောဂါကြောင့် ချမ်းတုန်နေကြတယ်။ စစ်ဟာ အညစ် အကြေးနံ့နဲ့ သွေးနံ့ နံနေတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ သိလာကြတယ်။ ငြိမ်း ချမ်းရေးဟာ ကာဘော်လစ်အက်ဆစ်နဲ့ အကျဉ်းထောင်နံ့ နံနေတယ်ဆိုတာကို ကျွန်တော်တို့ သိလာခဲ့ရတယ်။ ထိုခေတ်တုန်းက တော်တော် ဝမ်း နည်းစရာကောင်းသည့် စာအုပ်တွေ ရေးခဲ့ ဖတ်ခဲ့ကြပါသည်။ ကပြသရုပ်ဆောင်သူ များသည် ဇာတ်စင်ပေါ်မှာတုန်းကထက် အားလပ်ချိန်တွင် ပို၍ စိတ်ဆင်းရဲဒုက္ခကို ခံစားရသောကြောင့်လားတော့ မပြော တတ်ပါ။ ဘြဝလမ်းကြောင်းပေါ်မြှာ ဆို သည့် ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို ဖြတ်၍ မော်စကိုမှ ကျွန်တော့်ထံ ပို့လိုက်ပါသည်။ ဝေဖန်ရေးဆရာက ကျွန်တော့်စာအုပ်နှင့် ပတ်သက်၍ ဤသို့ ရေးထားပါသည်။ အြာရင်ဘတ်သည် ငတ်မွတ်မှုနှင့် လွတ် လပ်မှုကို နောက်ထပ် သည်းမခံနိုင်တော့ သည့် အထက်အလုပ်တစ်ခုကို အလုပ် ဝင်လုပ်ကြောင်း၊ ထိုအလုပ်မှာ သိုးများ ကို စားကျက်မှ သားသတ်ရုံသို့ မောင်း ရခြင်းဖြစ်ကြောင်းြ ဖြင့် ဖော်ပြထားသည်။ မိမိ၏ ဘဝလမ်းကြောင်းအတွက် အာ ရင်ဘတ် ရွေးချယ်သည့်အလုပ်ကို ကျွန် တော်တို့ အလေးအနက် စဉ်းစားသင့် သည်။ အာရင်ဘတ်သည် သူ၏ သား သတ်ရုံက အလုပ်ကို ဂုဏ်ယူအပ်သည့် အလုပ်ဟု ထင်နေပါသည်။ မှန်ပါသည်။ အာရင်ဘတ်သည် မိမိ ရွေးချယ်သော အလုပ်အတွက် ဂုဏ်ယူရမည်သာ ဖြစ် ပါသည်။ မိမိ ရွေးချယ်သည့်အလုပ်ကို ဂုဏ်မယူတတ်လျှင် စာရေးဆရာ တစ် ယောက်သည် လောကကြီးနှင့် ဝမ်းနည်း ဖွယ် ကောင်းလောက်အောင် အဆက်ပြတ် နေပေလိမ့်မည်။ အမှန်ကတော့ ထိုလမ်း သည် လုံးဝ မှန်ကန်သန့်ရှင်းသောလမ်း ဖြစ်ပေသည်။ ထိုခေတ်တစ်ဝိုက်က ကျွန်တော့် စာကို အချီးကျူးခံရသည်မှာ ထို တစ် ကြိမ်သာ ရှိမည်ထင်ပါသည်။ သို့ရာတွင် ထိုချီးကျူးမှုသည် မထိုက်တန်သော ချီး ကျူးမှု ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်သည် သားသတ်ရုံတွင် တစ်ခါမျှ မလုပ်ဖူးပါ။ သိုးတွေကိုလည်း တစ်ခါမျှ မကျောင်း ဖူးပါ။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်သည် ဆုမ်း စစ်မြေပြင်မှ ကတုတ်ကျင်းများ၊ စစ်နား ချိန် တိတ်ဆိတ်နေချိန်များ၊ ဘဲဗီး၏ ကံ ကြမ္မာဆိုး၊ အီတလီ ဖက်ဆစ် ရှပ်နက် တပ်သားများနှင့် အခြား အခြင်းအရာ များစွာကို မြင်ခဲ့ရပါသည်။ (ရုရှာစာရေးဆရာ ဣလယာ ဧဟရနေဗုရစ ၏ ှမေိုရစ ကို ပြန်သည်။) မကြည့်ချင်လို့ ပြောနေတာကြာပြီ မန်တာခမ်း သည်တစ်ပတ် ကျွန်တော့်စာမူက တော်တော်ကြီးကို ရှည်သွားပါတယ်။ နိုင်ငံခြားကား တော်တော်များများ ကြည့်ဖြစ်သွားတာကြောင့်ဖြစ်တဲ့အပြင် ကြည့်ဖြစ်ထားသမျှ နိုင်ငံခြားကားတွေထဲကလည်း ကောက်နုတ်ရေးပြစရာ တွေ နည်းနည်းများနေတဲ့အတွက်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အတူ တခြားအပိုင်းတွေမှာလည်း ပြောချင်ဆိုချင်တာတွေ များနေတဲ့အတွက် သည်တစ်ပတ်မှာ အောတိုက် ပြီး ချရေးလိုက်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြားကား အရေအတွက် နည်းနေတယ်၊ သည့်ထက်ပိုရေးပေးပါလို့ ဆိုတတ်ကြတဲ့ စာဖတ်သူများ အားရကြလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်မိရပါတယ်။ မြန်မာကား ၁၊ ၁။ မင်းလူရဲ့ဝတ္ထုကို သူ့အစ်ကို မောင်ဝဏ္ဏက ဒါရိုက်တာလုပ်ကာ ရိုက်ကူးထားတဲ့ ကားလေးတစ်ကားကို ကြည့်ဖြစ်လိုက်ပါတယ်။ တက္ကသိုလ်နောက်ခံ ဇာတ်လမ်းလေးပါ။ မင်းဦး၊ ထွန်းအိနြ္ဒာဗိုတို့ ခေါင်းဆောင်ပါဝင် ကြပြီး ဒါရိုက်တာရဲ့ ညီတော်မောင် မောင်ရူပကိုပါ အားဖြည့်ခိုင်းထားပါတယ်။ ဇာတ်ကားနာမည်တောင် သတိမရ တော့ပါဘူး။ အချိန်ဖြုန်းဖို့သက်သက် ထိုင်ကြည့်ချင်သူများအတွက် အဆင်ပြေနိုင်တဲ့ အခွေပါ။ ၁၊ ၂။ အတင်းကလိထိုးပြီး အရယ်ခိုင်းထားတဲ့ ဇာတ်တစ်ဇာတ်ကတော့ ဒါရိုက်တာ ခင်စောမျိုး ရိုက်ကူးတဲ့ စြွာကျယ်မြ ဆိုတာပါ။ မေတ္တာ၊ မြတ်ကေသီအောင်နဲ့ ဝေဠုကျော်တို့ ခေါင်းဆောင်ပါဝင်ပါတယ်။ ညစ်ပတ်တဲ့ ပြက်လုံးတွေ တင်းကြမ်းသုံးပြီး ပရိသတ်ကို မရယ်ရယ်အောင် အားထုတ်ထားတာလည်း တွေ့ရတယ်။ လူရွှင်တော်မေတ္တာရဲ့ မွန်သံဝဲဝဲနဲ့ ခပ်ရွှင်ရွှင် သရုပ်ဆောင်သွားပုံ ပီပြင်တာရယ်၊ မြတ်ကေသီအောင်လည်း သူ့ဇာတ်ရုပ်နဲ့ လိုက်ဖက်တဲ့ မိတ်ကပ်ကို အများကြီး လျှော့ချသုံးစွဲပြီး သရုပ်ဆောင်သွားတာရယ်တို့က သည်အခွေ ထဲက သတိထားမိစရာလေးတွေပါပဲ။ ကျန်တာကတော့ ကြည့်ရင်းနဲ့ စိတ်ညစ်လာတာပဲ အဖတ်တင်ပါတယ်။ ၁၊ ၃။ ဒါရိုက်တာ ကောင်းရာဇာ ရိုက်ကူးပြီး ကျော်ဟိန်း၊ နေဆန်း၊ စိုးမြတ်နန္ဒာတို့ ခေါင်းဆောင်ပါဝင်တဲ့ ကြံကောင်းလိုြ့ ဆိုတဲ့ကားကိုလည်း ကြံမကောင်းလိုြ့ငှါးကြည့်မိသွားရပါသေးတယ်။ သရုပ်ဆောင်အသစ်ကလေးဖြစ်တဲ့ စိုးမြတ်နန္ဒာကို ကြည့်လိုက်ရတာတစ်ခုပဲ ကျန်ပါတယ်။ ကျန်တာက တော့ တစ်ကားလုံး တော်တော်စိတ်ညစ်ဖို့ကောင်းနေတယ်။ ဇာတ်လမ်းကျောရိုးက ကောင်းချင်သလိုရှိပါတယ်။ အိမ်ထောင်ရေး မသာမယာဖြစ်နေသူ ၅၀  နားကပ်နေတဲ့ လူကြီးတစ်ယောက်က ချာတိတ်မလေးတစ်ယောက်ကို သရိုးသရီဖြစ်တဲ့ ဇာတ်လမ်းမျိုးပါ။ အဲသလို ဇာတ်မျိုးဟာ ဇာတ်အိမ်ခိုင်ခိုင်မာမာနဲ့ သပ်သပ်ရပ်ရပ်ရိုက်ပြတတ်ရင် ပရိသတ် ငြိနိုင်ပါတယ်။ အခုတော့ ထင်ရာစိုင်း ဇာတ်အိမ်မျိုးကြောင့် လိုရာမရောက်ဘဲ အီလည်လည်ဖြစ်သွားရပါတယ်။ စိုးမြတ် နန္ဒာဟာ ရုပ်ရှင်နဲ့မစိမ်းလှဘဲ သူ့ဇာတ်ရုပ်မှာ လူငယ်ဟန်လေးနဲ့ သရုပ်ဆောင်သွားနိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။ ကျော်ဟိန်းကတော့ ကျော်ဟိန်းအတိုင်းပါပဲ။ ဘာမှ သိပ်မထူးပါဘူး။ နေဆန်းလည်း နေဆန်းအနေနဲ့ပဲ သရုပ်ဆောင် သွားတာကို ကြည့်လိုက်ရပါတယ်။ အဆိုးဆုံးကတော့ အနှေးရိုက်ပြကွက်များနဲ့ နောက်ကြောင်းပြန် ပြကွက်များကို မလိုအပ်ဘဲ ဖိသုံးသွား တာပါ။ တော်တော်လည်း စိတ်ညစ်ရပါတယ် ခင်ဗျား။ ၁၊ ၄။ မြိုးအထက် တိုးထွက်မည်၊ စံပယ်ငုံအငြိမ့် လာပြီ၊ လာပြြီ ဆိုတဲ့ ကြွေးကြော်သံကို အတိအလင်း ဟစ် ကြွေးရင်း ထွက်ချလာတဲ့ စြံပယ်ငုံအငြိမ်ြ့ခွေကို မျှော်လင့်တကြီးနဲ့ ကြည့်ဖြစ်လိုက်ပါတယ်။ ဝက်ဝက်ကွဲ အောင် မြင်သွားတဲ့ မီပွါးရဲ့ မြိုးအငြိမ်ြ့ခွေရဲ့ အထက်ကို ထိုးထွက်မယ် ဆိုတဲ့ ကြွေကြော်သံကို သည်အကွေ မရိုက်ခင် ကတည်းက ကျွန်တော့်နားထဲမှာ ကံအားလျော်စွာ ကြားနှင့်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ကြားဆို မိတ်ဆွေကြီး မောင်သူရက သူ့သီချင်းခွေကြမ်းကို အိမ်လာဖွင့်ပြသွားတာကိုး။ လက်တွေ့မှာတော့ မြိုးတြုန်းက ဟုတ်ခဲ့သမျှ စြံပယ်ငုံကြတော့ ချာပါ့ဗျား။ အငြိမ့်သီချင်းလေးတွေက တော့ ကောင်းပါရဲ့။ (ဒါတောင် မောင်သူရရဲ့ မြဂင်္လာရယ်မှ မဏ္ဍိုင်ြ ဇာတ်ကားထဲက သီချင်းနှစ်ပုဒ်လား မသိ ဘူး၊ ပြန်သုံးထားသေးတယ်။) ပြက်လုံးတွေကလည်း မရယ်ရ၊ အကကလည်း အတီးတခြား၊ အကတခြား၊ ရိုက် ချက်ကလည်း ပုံမလာနဲ့ တကယ့်ကိုချာလှတဲ့ အငြိမ့်ဗီဒီယိုခွေပါပဲ။ ၁၊ ၅။ နြှစ်ယောက်တည်းနေချင်တယ်ြ ဆိုတဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်း ၃၆နှစ်ကျော်အထက်ကာရီက ကားတစ်ကားကို ဒါရိုက်တာ မီပွါးက ရန်အောင်၊ ခင်သီတာထွန်းတို့နဲ့ ရိုက်ကူးတင်ဆက်လာတာကိုလည်း ကြည့်ဖြစ်သွားပါတယ်။ သွားလေသူ မင်းသားကြီး ဝင်းဦးကို ဝင်းဦးဖြစ်သွားစေခဲ့တဲ့ ဇာတ်ကားလို့ပဲ သိပါတယ်။ ဝင်းဦး သရုပ်ဆောင်တဲ့ ကားကိုတော့ ကျွန်တော် မကြည့်ဖူးတာ အမှန်ပါ။ သည်ကားကိုပဲ ဝင်းဦးကိုယ်တိုင်က အေးမင်းဝင်းနဲ့ ရိုက်ဖူးသေးတယ်လို့ မှတ်မိနေပါတယ်။ အဲတုန်းကလည်း ကျန်တော် မကြည့်ဖူးလိုက်သလို မအောင်မြင်ခဲ့ပါဘူး။ အခု ရန်အောင်နဲ့ ရိုက်ပြရာမှာလည်း တင်တင်မူ့နေရာမှာ ဝင်ရောက်ပြီး သရုပ်ဆောင်သူ ချာလှတဲ့အတွက် ရန်အောင်နဲ့ ဒါရိုက်တာ အပြန်တစ်ရာကောင်းချင်နေစေဦးတော့ ကားတစ်ကားလုံးဟာ စိတ်ညစ်စရာကြီး ဖြစ်နေပါတယ်။ အဲသည့် သရုပ်ဆောင်နေရာမှာ တခြားတစ်ယောက် ဘာဖြစ်လို့မသုံးတာလဲလို့ ကြည့်ဖြစ်သွားသူတိုင်းက အော်ဟစ်နေသံတွေကိုလည်း ကြားလိုက်ရပါသေးတယ်။ သရုပ်ဆောင်တစ်ယောက်ကြောင့် အဲသလောက်ကို ဇာတ် ပျက်သွားခဲ့တာပါပဲ။ မြန်မာ့ရုပ်သံ ၂၊ ၁။ ပထမဆုံး ပြောချင်တာက သီချင်းတွေမှာ စာတန်းထိုးပေးတဲ့ ကိစ္စပါ။ တစ်ရက်မှာ သီချင်းတစ်ပုဒ်က ကောင်းနေလို့ ရုပ်/သံရှိရာကို မျက်နှာမူလိုက်ပါတယ်။ သီချင်းအမည်နဲ့ တေးရေးသူရဲ့အမည်ကို စာတန်းထိုးပေးသွားတယ်။ သီဆိုနေသူ အမျိုးသမီးက မျက်နှာသစ်ဖြစ်နေတဲ့အတွက် ဘယ်သူဆိုနေတာမှန်း ကျွန်တော်မသိပါဘူး။ နားထောင်ကောင်းကောင်းနဲ့သာ သီချင်းဆုံးအောင် နားထောင်နေ လိုက်ရပါတယ်။ သီချင်းဆုံးပြီး နောက်တစ်ပုဒ်ကျတော့လည်း သည်အဆိုရှင်တစ်ဦးတည်းပဲ ဆက်ဆိုနေတော့မှ ဒါဟာ ရြုပ်မြင်ရသ တေးစုကဏ္ဍပြဲဆိုတာ သိလိုက်ပါတယ်။ အဲတော့မှ ပိုဆိုးပါတယ်။ အဲသည့် မျက်နှာသစ်အဆိုရှင် ဘယ်သူဘယ်ဝါမှန်း အစီအစဉ်အဆုံးထိ ကြည့်သည့်တိုင် သိခွင့်မရလိုက်တော့ပါဘူး။ သီချင်းနာမည်နဲ့ တေးရေးသူ နာမည်များသာ ထိုးပေးသွားတာပါ။ အစီာစဉ်ဆုံးလို့ ထုတ်လုပ်သူများ၊  ဓာတ်ပုံ ပညာရှင်များ၊ မိတ်ကပ်၊ ဇာတ်ခုံပညာရှင်များရဲ့ နာမည်များကို အသက အသက ရေးပြသွားပေမယ့် အဆိုရှင်ရဲ့ နာမည်ကိုတော့ အစီအစဉ်အစမှာ ပြပြီးခဲ့ပြီမို့ ဝတ္တရားကျေသွားပြီလို့ ယူဆဟန်တူပါတယ်၊ ထပ်ကို ထိုးမပြတော့ ပါဘူး။ တော်တော် အဆင်မပြေတဲ့ကိစ္စပါပဲ။ ကျွန်တော့်လို အစီအစဉ်ကို ခါးလယ်က ဖြတ်ကြည့်မိသူတွေ တစ် ပြည်လုံး အတိုင်းအတာနဲ့ပြောရင် မနည်းမနော ရှိနိုင်ပါတယ်။ စာတန်းကို သီချင်းအစမှာ တစ်ခါ၊ သီချင်းအချမှာတစ်ခါ နှစ်ခါထိုးပေးတဲ့အတွက် စရိတ်စကနဲ့  ကယိကထ သိပ်များစရာအကြောင်းမရှိတာမို့ တိုရေ ရှည်ရေ လုပ်မနေဘဲ မည်သည့်အဆိုတော်ရဲ့ မည်သည့်သီချင်းမျိုးကို မဆို သီချင်းခေါင်းစဉ်နဲ့ အဆိုရှင်ရဲ့ နာမည်များကို အစတစ်ခါ၊ အဆုံးတစ်ခါ နှစ်ခါထိုးပေးတဲ့စနစ်များ ကျင့်သုံး ပေးကြစေချင်တဲ့အကြောင်း မြန်မာ့ရုပ်သံက တာဝန်ရှိသူအပေါင်းကို တောင်းဆိုလိုက်ချင်ပါတယ်။ ၂၊ ၂။ မြန်မာ့ရုပ်သံကို ကျေးဇူးတင်ချင်တာပါ။ အဲသည့် အမည်မသိ အဆိုရှင်ရဲ့ ဆိုပေါက်ကောင်းကောင်းကို နားဆင်မိတဲ့ ညနေခင်းမှာပါပဲ။ မေရီ ချက်ပ်မယ်န် ဆွဲ့အနားမကြားကျောင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ သိကောင်းစရာတွေကို တင်ဆက်ပြသပေးသွားတာကို  ကြည့် လိုက်ရပါတယ်။ စာနာစိတ်တွေ၊ သဒ္ဒါစိတ်တွေ ယိုဖိတ်လွင့်ပျံ့စေတဲ့ သည်လို လူမှုရေးကိစ္စတွေကို မကြာခဏ တင်ဆက် ပေးနေတဲ့အတွက် မြန်မာ့ရုပ်သံကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ၂၊ ၃။ ဆိုကြမယ် ပျော်ကြမယ် အစီအစဉ်ကို တက္ကသိုလ်ဂွမ်းပုံ ဆိုတဲ့ သရုပ်ဆောင်ကပါ အားဖြည့်ကူညီပေးတဲ့ အစီအစဉ်လေးကို ကြည့်လိုက်ရပါတယ်။ အဲသည့်အစီအစဉ်မှာပဲ အမျိုးသမီး အဆိုရှင်အသစ်တစ်ဦးက သီဆိုသူတစ်ဦးကို လက်ဆောင်တက်ပေးရင်း သူ့သီချင်းခွေကို အတင်းကြီး ကြော်ငြာသီဆိုသွားတာကိုပါ ကြည့်လိုက်ရပါတယ်။ ဒါဟာ မလုပ်ကောင်း၊ မလုပ် ထိုက်တဲ့အပြင် လုပ်တဲ့လူက မရှက်မကြောက်လုပ်တယ်ဆိုဦးတောင် ခွင့်မပြုအပ်တဲ့ ကိစ္စပါ။ သမ္ဘာရင့် ဝါရင့်တွေ ဖြစ်တဲ့ မီမီဝင်းဖေတို့၊ ပလေးဘွိုင်သန်းနိုင်တို့၊ အဆိုမှာ သမ္ဘာမရင့်လှသေးသော်လည်း နာမည်အထိုက်အလျောက် ရနေတဲ့ သရုပ်ဆောင် ဟန်နီထွန်းတို့၊ ရာမတို့ တက်ဆိုကြတာတောင် လွန်လှပါပြီ။ ဝါသနာရှင်တွေအတွက်  စီစဉ်တဲ့ ပွဲမှာ ပညာရှင်တွေ ဝင်ဆိုခြင်းအားဖြင့် ဝါသနာရှင်တွေရဲ့စိတ်ကို အနည်းနဲ့အများအနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေနိုင်တာ ကြောင့်ပါ။ မီမီဝင်းဖေလို ဝါသနာရှင်နဲ့ အတူတွဲပြီး ဖြည့်ဆိုတာမျိုးက သည်လိုအစီအစဉ်ကို ပံ့ပိုးရာရောက်ပေမယ့် ဝါသနာရှင်တွေကို ဘေးခဏချိတ်ပြီး ပညာရှင်တွေ တက်ဟဲတာမျိုးကတော့ ဟိုသင်းထဲ ဆွမ်းဆန်ရောက်တယ်ပဲ ပြောရမလား၊ ဆွမ်းဆန်တဲ ဟိုသင်းရောက်တယ်ပဲ ပြောရမလားမသိဘူး။ တစ်ခုခုကတော့ ထောင့်နေတာ အမှန် ပါပဲ။ အဲသလို ရှိနေတဲ့ကြားမှာ အခုမှအခွေထုတ်တဲ့ မျက်နှာသစ်အဆိုရှင်က လက်ဆောင်လေးတစ်ခု အရင်းပြုပြီး မိမိအခွေကို သိသိသာသာ တက်ကြော်ငြာသွားတာမျိုးကတော့ ဝါသနာရှင်တွေကို တစ်ဘက်လှည့်နဲ့ အသုံးချသွား ရာရောက်တာမို့ သက်ဆိုင်သူများအနေနဲ့ ဒါမျိုးကို ခွင့်မပြုထိုက်ပါဘူး။ သည်စာမူကို ရေးနေတုန်းတန်းလန်းမှာပဲ သူလို မျက်နှာသစ် အမျိုးသားအဆိုရှင်လေးတစ်ယောက်ကလည်း နောက်တစ်ပတ်မှာ လက်ဆောင်လေးတစ်ခု အရင်းပြုပြီး ခပ်တည်တည်နဲ့ တက်ဟဲသွားပြန်ပါသေးတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာ ပြောလိုက်ချင်တာက တက္ကသိုလ်ဂွမ်းပုံ ပါဝင်ပြီးဆောင်ရွက်ပေးတဲ့ ဒုတိယအပတ်မှာ အမှတ်တရ လက်ဆောင်ရရှိသွားသူကို ရုပ်သံပရိသတ်က သဘောမတူကြကြောင်းပါ။ မရထိုက်သူ ရသွားတယ်လို့ အတော်များများက သုံးသပ်ကြပါတယ်။ တစ်ခါ သည်လို အစီအစဉ်မျိုးမှာ အခမ်းအနားမှူး တစ်ယောက်တည်းနဲ့ မလုံလောက်ပေဘူးလားလို့ မေးခွန်း ထုတ်တဲ့သူတွေက ထုတ်နေကြပါတယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ အခမ်းအနားမှူးရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက သိပ်များများစားစားမှ မပါတဲ့နောက်တော့ မေတ္တာ၊ မော်မော်စိန်၊ ဂွမ်းပုံတို့နဲ့ တင်ဆက်နေတာဟာ လူအင်အားကို အလဟဿ ဖြုန်းတီးရာ ရောက်နေသလို ပရိသတ်အတွက်လည်း မျက်စိရှုပ်ပါတယ်။ ၂၊ ၄။ တစ်ညမှာတော့ ကျွန်တော် အိမ်အပြန် အတော်နောက်ကျပါတယ်။ ညဆယ့်တစ်နာရီ ထိုးပါတော့မယ်။ သည်အချိန်မှာ ရုပ်သံကိုဖွင့်လိုက်တော့ အဂင်္လိပ်ဘာသာနဲ့ သတင်းကြေညာနေတာနဲ့ တိုးသွားပါတယ်။ ဖတ်နေတဲ့ သတင်းက စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းနေတာမို့ ထိုင်ကြည့်နေလိုက်မိတယ်။ မြန်မာလိုလွှင့်စဉ်ကလည်း မကြည့်ဖြစ် လိုက်၊ ရေဒီယိုလည်း နားမထောင်ဖြစ်လိုက်တာမို့ အဂင်္လိပ်ဘာသာနဲ့ သတင်းဖတ်နေတာကိုပဲ အာရုံစိုက်လိုက်မိ သွားရတာပါ။ ဦးလှဘူးတို့၊ ဒေါ်နီနီနေဝင်းတို့၊ ဦးအုန်းခိုင်တို့၊ ာံရိေ င်္ုံဝါယ တို့ရဲ့ အသံတွေနဲ့ လူလားမြောက်ခဲ့ရတဲ့ ကျွန်တော့်နားရွက်တွေအတွက်တော့ သည်ဘက်ပိုင်းက သတင်းဖတ်သူများရဲ့ အသံထွက်နဲ့ လေယူလေသိမ်းတွေ ဟာ တစ်စက်ကလေးသော်မှ ဌာန်ကရိုဏ်းမကျပါဘူး။ ဒါကြောင့် သတင်းဆိုရင် မြန်မာသတင်းကိုပဲ ကြည့်မိခဲ့တာ များပါပြီ။ မြန်မာလိုမှာတောင် စလုံးနဲ့ ဆလိမ်ကွဲအောင် မဖတ်နိုင်သူ၊ စကားမပီသူတွေက သတင်းဖတ်နေတာနဲ့ တိုးတိုးနေရတဲ့ ဤဒွန္နယာကြီးမှာ ကိုယ့်ဘာသာစကားမဟုတ်တဲ့ အဂင်္လိပ်လိုကျပြန်တော့လည်း လွဲမှားချွတ်ချော် နေတာဟာ အဆန်းတကြယ် မဟုတ်ထိုက်ပေဘူး။ (မြန်မာလိုဖတ်ကြရာမှာ တစ်နေ့က နိုင်ငံတကာ စီပွါးရေး သတင်း အစီအစဉ်မှာဖတ်သွားတဲ့ အမျိုးသမီးဆို ဆုပေးဖို့တောင် ကောင်းသေးတယ်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံက ကုန် ပစ္စည်းများကို မြိမိတို့ဘာသြာ ရောင်းကျမယ်ဆိုတာကို ဖတ်ရာမှာ ဘြာသာကြို ဘကုန်းသံနဲ့ ဖတ်သွားပါတယ်။ အမှန်က မြိမိတို့ဘာသာလြို့ စာနဲ့ရေးပေမယ့် အသံထွက်ရာမှာ မြိမိတို့ဖာသာလြို့ ဖဦးထုပ်သံနဲ့ ဖတ်ရကြောင်း လောက်တောင် မသိရှာသူက ခပ်တည်တည်နဲ့ သတင်းဖတ်နေတာ အင်မတန် နားရာဇဝတ်သင့်လှပါတယ်။ တစ်ခေတ်တစ်ခါဆီက ဘီ​ယူ​တီ ‘ဘွတ်’ချင်‘ဘွတ်’ပေ့စေ၊ သို့သော်လို့ နားလည်ရင် ပြီးတာပဲဆိုတဲ့ စနစ်နဲ့ အဂင်္လိပ်စာကို သင်ယူတတ်မြောက်ခဲ့ကြသူတွေ မနည်းပါဘူး။ ရုတ်တရက်ကြည့်ရင်တော့ ဟုတ်သလိုလို ပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ယနေ့ မြန်မာ့အသံနဲ့ မြန်မာ့ရုပ်မြင်သံကြားက ထုတ်လွှင့်ပေးနေတဲ့ သတင်းတွေကို အဂင်္လိပ် ဘာသာနဲ့ ထုတ်လွှင့်တာဟာ မြန်မာလူမျိုးတွေအတွက်သာ မဟုတ်တော့ပါဘူး။ နိုင်ငံတကာ အဂင်္လိပ်စကားပြော သူများအတွက် သတင်းအချက်အလက်များကို တိုက်ထိုက်ပေးပို့တဲ့ သဘောပဲဖြစ်ပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် မြန်မာပြည်က သတင်းတွေကို အရင်းအတိုင်း ရှုမြင်၊ နားဆင်လိုတဲ့ နိုင်ငံတကာ ပရိသတ်အတွက် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲသလို ပရိသတ်အနေနဲ့ လေးလုံးမကွဲနိုင်တဲ့၊ ဘာပြောလို့ ဘာရွတ်နေမှန်းမသိနိုင်တဲ့ သတင်းဖတ်သူများနဲ့ စခန်းသွားနေတာဟာမြန်မာ့သတင်းကို အရင်းအတိုင်း ကမ္ဘာကိုပေးဖို့ ရည်ရွယ်ချက်အတွက် အလကားနေရင်း တစ်ဖူနာစေနိုင်ပါတယ်။ ထားပါတော့လေ။ အဲသည့်ညက သတင်းကို စိတ်ဝင်စားတာမို့ မပီမသနဲ့ ကပေါက်တိ ကပေါက်ချာ ပြောနေတဲ့ အဂင်္လိပ် စကားကိုပဲ အာရုံထားပြီး နားထောင်နေရပါတယ်။ အဲ၊ အဲတော့မှ စာရွက်ကို ငုံ့ဖတ်နေရရှာတဲ့ သတင်းဖတ်သူကို အလွန်သနားသွားရပါတယ်။ သူ့ခမျာ ခေါင်း ကို မဖော်နိုင်ရှာဘဲ စာရွက်ကိုသာ သဲကြီးမဲကြီး ငုံ့ဖတ်နေရပါတယ်။ သူဖတ်နေတဲ့သတင်း လုံးဝ ဆုံးသွားကာမှ သူ့ခမျာ ပရိသတ်ကို (ကင်မရာကို) မော်ကြည့်နိုင်ရှာပါတယ်။ တော်တော် အဖြစ်ဆိုးရှာတာပါ။ သူ့ အဂင်္လိပ်စာ အခြေခံ ဘယ့်ကလောက်ပဲ ရှိပါတယ်ဆိုတာကို ခေါင်းမဖော်ခြင်းနည်းနဲ့ သက်သေပြရာရောက်နေလို့ သနားတယ် လို့ ပြောလိုက်ရခြင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်ချင်တော့ သူမော်ကြည့်တဲ့အခါ ကင်မရာဘေးမှာ သူဖတ်ဖို့အတွက် ထားရှိတဲ့ ကွန်ပျူတာဖန်သား ပိတ်ကားပြင်မှာ ပေါ်လာရမယ့် နောက်ထပ် သတင်းတစ်ပုဒ်ကလည်း တော်တော်နဲ့ ပေါ်လာပုံမရပါဘူး။ သည် အခါမှာ မျက်မှန်ထဲက သူ့မျက်လုံးတွေဟာ သြည်ရွှေသတင်းကလည်း ပေါ်လာနိုင်ရန်ကေြာ ဆိုတဲ့ ဒေါသငွေ့တွေ၊ ရန်ထောင်ငွေ့တွေ ထွက်လာပါတယ်။ ခက်တာက သူကြည့်နေတဲ့ ကင်မရာမှန်ဘီလူးကနေတစ်ဆင့် တစ်တိုင်းပြည်လုံးမှာရှိတဲ့ အရွယ်သုံးပါးသော လူမျိုးပေါင်း တစ်ရာ့တစ်ပါးကို ပြထားတာပါ။ ဒါကြောင့် သူ့ရဲ့ ဂြိုဟ်ကြည့်ဟာ တစ်နိုင်ငံလုံးက လူကြီး၊ လူငယ် အားလုံးကို ကြည့်သလိုဖြစ်သွားရပါတယ်။ မျက်နှာကလည်း ရှစ်ခေါက်ချိုး၊ မျက်လုံးကလည်း ရန်စွယ်ငေါနေတာပါ။ ဒါမျိုးဟာ ကင်မရာရှေ့က သတင်းဖတ်သူတွေ ဘယ်တော့မှ မလုပ်ကောင်းတဲ့အလုပ်ပါ။ ဆင်ခြင်သင့်ကြကြောင်းပါ ခင်ဗျား။ နိုင်ငံခြားကား ၃၊ ၁။ နာမည်ကျော်မင်းသမီး ဆယ်လီဖီးလ် (ဆာလလယ Fိလေဒ) ပါဝင်တဲ့ မြျက်လုံးတစ်လုံးအတွက် တစ်လုံးြ (ဧယေ Fုရ အန ဧယေ) ဆိုတဲ့ ကားလေး အတော်ကောင်းပါတယ်။ တရားဥပဒေဆိုတာက ပွေလီတဲ့ လူ့ဘောင်ကို စည်းလွတ်ဝါးလွတ်မဖြစ်အောင် ကန့်သတ်ပေးဖို့ အားထုတ်တဲ့ ဘောင်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ တရားစီရင်ရာမှာ အမှားအယွင်း မရှိရလေအောင်၊ စွဲချက်တင်ခံရသူဘက်က လည်း မျှတတဲ့ ခုခံချေပခွင့်ရရှိပြီး မိမိအပေါ်စွဲဆိုထားတဲ့ စွဲချက်ကို ခြေဖျက်နိုင်အောင်၊ ဒါမှမဟုတ် ငြင်းဆိုနိုင် အောင် ထောက်မပေးထားတဲ့ အစီအမံတွေကလည်း ရှိရစမြဲပါပဲ။ စွဲချက်အတင်ခံရသူအနေနဲ့ တစ်ဘက်သတ် ပြစ် ဒဏ် အချမှတ်ခံလိုက်ရတယ်ဆိုတာဟာ ယဉ်ကျေးတဲ့ လူ့ဘောင်မှာ ဖြစ်ကောင်းတဲ့အရာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ သူ့ အတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ ခုခံကျေပခွင့်တွေ၊ လျှောက်လဲခွင့်တွေ၊ အယူခံဝင်ခွင့်တွေ လုံလုံလောက်လောက်ပေးထားမှ တရားတဲ့ တရားစီရင်ရေးစနစ် ဖြစ်နိုင်မှာပါ။ သို့သော်လည်း အဲသည့်အစီအမံတွေကြောင့် တစ်ခါတစ်ရံများမှာ ကသိကအောက်ဖြစ်တတ်တာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ အခုဇာတ်ကားမှာ တရားစီရင်ရေးစနစ်ကြောင့် တရားခံအစစ်ကို စွဲချက်တင်ရုံသာရှိသေးတယ်။ စွဲချက် ကို ပလပ်လိုက်ရတဲ့အဖြစ်နဲ့ ဇာတ်ကို တည်ထားတာပါ။ ဖြစ်ပုံက တရားခံဟာ အမှုတစ်မှုကို တကယ်ကျူးလွန်သူ ဖြစ်ပါတယ်။ မျက်မြင်သက်သေ မရှိပေမယ့်လည်း ပတ်ဝန်းကျင် သက်သေခမချက်လို့ ဥပဒေအရခေါ်ကြတဲ့ အခင်း ဖြစပွါးရာမှာ သူ့သွေး၊ သူ့ဆံပင် အစရှိတာတွေ ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်။ ရာဇဝတ်ကြောင်းဖြစ်နေတာမို့ အစိုးရရှေ့နေတွေဘက်က အဲသည့်ကျန်ရစ်တဲ့ သွေးနဲ့ ဆံပင်တို့ကို ဓာတုဗေဒ နည်းအရ စစ်ဆေးကြတယ်။ ဖြစ်ချင်တော့ သည်အမှုကို မူလကိုင်တွယ်ခဲ့တဲ့ အစိုးရရှေ့နေက ခရီးထွက်နေလို့ အမှုကို တကယ်ရုံးတင်ချိန်မှာ နောက်တစ်ဦးက တာဝန်ယူရတယ်။ မူလရှေ့နေက တရားခံရဲ့ ရှေ့နေကိုလည်း ကျင့်ထုံးဥပဒေများအရ သက်သေခမ သွေးနဲ့ ဆံပင်တချို့ကို စစ်ဆေးကွင့်ပေးပါ့မယ်လို့ ကတိပြုခဲ့တယ်။ ဆိုလို တာက တစ်ဘက်တည်းကစစ်ပြီးဒါ သည်လူ့သွေးပါလို့ မတရားသဖြင့် မပြောနိုင်အောင်လို့ တရားခံဘက်ကိုလည်း သူ့နည်နဲ့သူ စစ်ခွင့်ပေးရတဲ့သဘောပါ။ သို့သော် ရထားတဲ့ သွေးစနဲ့ ဆံပင်က နည်းနေတာမို့ တရားခံဘက်အတွက် ထုတ်မပေးမိခဲ့ကြဘူး။ သည်မှာတင် တင်လိုက်တဲ့စွဲချက်က ဖျတ်ဆို ပျက်သွားတော့တာပါပဲ။ ရာဇဝတ်ကောင်က ပြစ်မှုတစ်ခုကို တကယ်ကျူးလွန်ခဲ့ပေမယ့် လျှောခနဲလွတ်ကျလာတယ်။ ဒါကို နစ်နာသူ အမျိုးသမီး ဆာလလယ Fိလေဒ အနေနဲ့ ခံပြင်းနေတယ်။ ပြီးတော့ သူ့နစ်နာချက်အတွက်လည်း မကျေနိုင်မချမ်းနိုင်ဖြစ် နေတယ်။ သူတို့ဆီမှာက မူလအမှုတွဲရဲ့ မိတ္တူကို အလွယ်တကူ ကူးလိုက်နိုင်တယ်။ ငွေလေး ၁၅ ကျပ်လောက် ပေးပြီး ကူးရုံပဲ။ သည်တော့ နစ်နာသူက အမှုတွဲမိတ္တူကို ကူးယူပြီး ရာဇဝတ်ကောင်ရဲ့ လိပ်စာကိုရှာတယ်။ နောက် ယောင်ခံတယ်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ဆယ်လီဖီးလ်ဒ်လိုပဲ နစ်နာသူတွေ စုစီးပြီး တစ်ဦးကိုတစ်ဦး ဖေးမပေးတဲ့ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ ကိုလည်း သူတို့သွားကြတယ်။ သူတို့လိုပဲ ရာဇဝတ်ကောင် စင်စစဖြစ်ပါလျက်ကနဲ့ လွတ်နေသူတွေကြောင့် ခံပြင်း နေသူတွေကိုလည်း တွေ့ရတယ်။ အဲသည့်အဖွဲ့ထဲက မိသားစုတစ်စုနဲ့ ပတ်သက်နေတဲ့ ရာဇဝတ်ကောင်တစ်ယောက် ကတော့ တစ်ချိန်မှာ  အသက်ခံလိုက်ရတယ်။ လက်သယ်က  မပေါ်ဘူး။ သည်မှာတင်  ဆယ်လီဖီးလ်ဒ်လည်း သဘော ပေါက်လာပြီး သူ့မိသားစုအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့သူ ရာဇဝတ်ကောင်ကို သူကိုယ်တိုင် ကလဲ့စားချေဖို့ အားထုတ်တဲ့ ဇာတ်ပါပဲ။ တော်တော်ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ ကားတစ်ကားပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မိသားစု စိတ်ကျလက်ချ ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ တချို့အခန်းတွေမှာ ရာဇဝတ်မှုကို ကျူးလွန်တဲ့ ပြကွက်တွေ ပီပြင်းလွန်းနေတဲ့အတွက်ကြောင့် ၁၅  နှစ်အောက် ကလေးငယ်တွေ မကြည့်အပ်ဘူးလို့ သတ်မှတ်ရမယ် ထင်ပါတယ်။ ၃၊ ၂။ နောက်ကားကောင်းတစ်ကားကတော့ နာမည်ကျော်မင်းသား အယ်လ်ပါစီနို ပါဝင်တဲ့ ြမြို့တော်ခန်းမြ (င်္ိံတယ ှာလလ) ဆိုတာပါ။ နယူးယောက်မြို့ရဲ့ မြို့တော်ဝန်အဖြစ် အယ်လ်ပါစီနိုက သရုပ်ဆောင်ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ လက်ထောက်မြို့တော်ဝန်လေးက သည်ကားရဲ့ အဓိကသရုပ်ဆောင်ဖြစ်ပြီး အယ်လ်ပါစီနိုက ဇာတ်ပို့နေရာလောက် မှာသာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ရဲအရာရှိတစ်ဦးဟာ မူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းဝယ်သူ ရာဇဝတ်သားနဲ့ ပစ်ကြခတ်ကြရင်း လူဆိုးရော ရဲပါ အသက်ဆုံးကြရရုံတင်မကဘဲ အခင်းဖြစပွါးတဲ့နေရာမှာရှိတဲ့ ၆နှစ်အရွယ် လူမမယ်လေးတစ်ယောက်ကိုပါ သေနတ် ကျည်ဆံ ထိမှန်သေဆုံးခဲ့တာနဲ့ ဇာတ်ကို ဖွင့်ထားပါတယ်။ အပြစ်မဲ့ကလေးငယ်လေး သေဆုံးသွားတဲ့အတွက် မြို့တော်ဝန်မှာပါ တာဝန်မကင်းဖြစ်လာတဲ့အတွ္က်ကြောင့် သည်အမှုကို လက်ထောက်မြို့တော်ဝန်က လိုက်လံစုံစမ်း ယူတာကို ဇာတ်လမ်းဆင်ထားတာပါ။ တကယ်တော့ သေသူ မူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းဝယ်သမား ရာဇဝတ်သားဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်လောက်က ထောင်ဒဏ် ၁၀နှစ်ကနေ အနှစ် ၂၀အထိ ကျခံထိုက်တဲ့ ပြစ်မှုကို ကျူးလွန်ထားသူဖြစ်ပေမယ့် ခြေချုပ်၊ ခံဝန်နဲ့ နေဖို့ တရားသူကြီးတစ်ဦးက ချမှတ်ထားတယ်ဆိုတာကို လိုက်ရင်းနဲ့ တွေ့လာရတယ်။ ပြစ်မှုကြီး ကျခံထိုက်သူ ဖြစ်လင့်ကစား ခြေချုပ်နဲ့ အပြင်မှာနေနိုင်နေတာဟာ မရိုးသားမှုပဲဆိုတာ သိရပေမယ့် အဲသည့်ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်သူ တရားသူကြီးကလည်း သာသမတ်ကျတယ်ဆိုတဲ့ နာမည်တစ်လုံးနဲ့ နေတဲ့သူ ဖြစ်နေတယ်။ သို့သော်လည်း သည်အရှုပ်ကို မဖြစ်မနေရှင်းမယ်ဆိုတဲ့ ဇွဲနဲ့ ဖော်ထုတ်ယူပုံကို ဇာတ်လမ်းဖွဲ့ထားတဲ့အတွက် တော်တော်လေး ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ ကားတစ်ကားဖြစ်လာပါတယ်။ တရားစီရင်းရေးစနစ်၊ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်တွေမှာ သိပ်ကိုမျှတပြီး လူထုဘက်က ရပ်ပေးနိုင်ပါတယ်လို့ ပြော စမှတ်ပြုကြတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာလည်း ဒုစရိုက်သမားတွေက ငွေများ၊ တရားနိုင်ထုံးနဲ့ လုပ်ချင်တိုင်းလုပ်၊ ချယ် လှယ်ချင်တိုင်း ချယ်လှယ်နေတတ်တယ် ဆိုတာကို မီးမောင်းထိုးပြလိုက်တာမျိုးဖြစ်သလို အမေရိကန်နိုင်ငံက ဥပဒေဘက်တော်သား ဆိုသူများဟာလည်း မက်လောက်အောင်ပေးရင် လာဘ်စားချင်စားမှာပဲ ဆိုတာမျိုးကိုလည်း တစ်နည်းတစ်ဖုံ ပြပေးတာပါ။ သို့သော်လည်း လက်ထောက်မြို့တော်ဝန်လို အမှန်တရားကို မြတ်နိုးသူတစ်ယောက် အနေနဲ့လည်း အမှတ်တရားကိုဖော်ထုတ်ဖို့ အားထုတ်လို့ ရပါသေးတယ်၊ သည်အတိုင်းငြိမ်ခံနေဖို့ မလိုဘူးဆိုတာ ကိုပါ တစ်ဘက်တစ်လမ်းက ပြပေးသွားတယ်လို့ ဆိုရပါလိမ့်မယ်။ မိသားစု စိတ်ချလက်ချကြည့်နိုင်တဲ့၊ ရုန့်ရင်းကြမ်းတမ်းတဲ့ပြကွက် တစ်ကွက်မှမပါတဲ့ ကားတစ်ကားဖြစ်ပါ တယ်။ စကားပြောခန်းတွေ များတယ်၊ ပြောကြဆိုကြတာတွေ မြန်တယ်၊စာတန်းထိုးပေးသည့်တိုင် မြန်လွန်းတဲ့ အတွက် ဘာသာစကား အခက်အခဲရှိသူများအတွက်တော့ အချိန်ယူကြည့်ရမယ့် သဘောရှိပါတယ်။ ၃၊ ၃။ နောက်ကားတစ်ကား ကြည့်ဖြစ်ပြန်တာက ပြုန်းနေတဲ့ လုပ်ကြံသြူ (ှိဒဒနေ အစစာစစိန) ဆိုတာပါ။ လှုပ် လှုပ်ရှားရှားနဲ့ ဇာတ်အစအဆုံး ဆွဲဆောင်နိုင်တဲ့ ကားကောင်းတစ်ကား ဖြစ်နေပြန်ပါတယ်။ မင်းသမီး ရေချိုးကန်ထဲ ဝင်ပြီး ရေစိမ်တဲ့အခန်းမှာ မြန်မာ့မျက်စိနဲ့ အနည်းငယ် ရှက်ချင်စရာ စက္ကန့်ပိုင်းပြကွက်တစ်ကွက်ကလွဲရင် ကျန် တာတွေအားလုံး သန့်သန့်ရှင်းရှင်း ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ အဲသည့်တစ်ခန်းကလည်း သိပ် ရိုင်းရိုင်းပြပြကြီး မဟုတ် ပါဘူး။ မသိချင်ယောင်ဆောင်ပြီး မိသားစုလိုက် ကြည့်မယ်ဆိုရင်တောင် သိပ်မျက်နှာပူစရာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ ကားက တော်တော်လေးသွက်ပြီး ကြည့်လို့ကောင်းပါတယ်။ ၃ ၄။ အဲသလို ခပ်သွက်သွက်နဲ့ ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ နောက်တစ်ကားက အြပြီးသတ် ဖြတ်ရြာ (ထဟေ Fိနာလ င်္ုံတ) ဆိုတာပါ။ အဆောက်အဦတွေကို ဗုံးတွေခွဲပြီး မိုင်းဗုံးရှင်းလင်းရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေကို စိန်ခေါ် ဒုက္ခပေးနေတဲ့ အဖြစ်ကို ဇာတ်လမ်းဆင်ထားတာပါ။ သိပ္ပံပညာကလည်း အဆမတန် တိုးတက်နေ၊ လက်နက်ပါရဂူတွေကလည်း အင်မတန်ပေါတဲ့ သူတို့နိုင်ငံများမှာ အဲသလို လက်နက်ကျွမ်းကျင်သူထဲက တစ်ယောက်လောက်ရဲ့ ရူးသွပ်မှုကြောင့် လူတွေ ဘယ်လောက်အထိ ဒုက္ခရောက်နိုင်တယ်ဆိုတာကို ပြသလိုမျိုးပါပဲ။ လှုပ်လှုပ်သွက်သွက်နဲ့ ကားမျိုးကို ကြိုက်တတ်သူများအတွက် အစအဆုံး စိတ်ဝင်စားအောင် လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ကားပါ။ မိသားစုကြည့်နိုင်တယ်လို့ ယတိ ပြတ် ပြောချင်ပေမယ့် ဇာတ်ဖွင့်ခါစ စောစောပိုင်းက ချစ်ခန်း နမ်းခန်းတစ်ခန်းက အဝတ်များပါသည့်တိုင် တဆိတ် ရှည်လွန်း၊ အသက်ပါလွန်းနေတဲ့အတွက် ၁၆နှစ်အောက်တွေနဲ့ ထိုင်ကြည့်မယ်ဆိုရင် အဲသည့်အခန်းကို ကျော် လိုက်နိုင်ဖို့ လက်ထဲမှာ အဝေးထိန်းခလုတ်ကလေး အဆင်သင့်ကိုင်ပေးထားဖို့ လိုအပ်မယ်ထင်ပါတယ်။ အဲသည့် တစ်ခန်းပါပဲ။ ကျန်တဲ့အခန်းတွေက ဘာမှ ရေးကြီးခွင်ကျယ် ကျော်ကြည့်စရာမလိုပါဘူး။ ၃၊ ၅။ အဖိုးကြီးနှစ်ယောက်ကို အဓိက ဇာတ်ရုပ်လုပ်ပြီး ရယ်ရွှင်ဖွယ်ရာ ရိုက်ကူးထားတဲ့ ကားကောင်းလေး တစ် ကားလည်း ရှိပါသေးတယ်။ ကားနာမည်ကိုက ြတော်တော်ဂွကျတဲ့ အဖိုးကြီးတြွေ (ဃရုမပိရေ ှုလဒ ံနေ) လို့ အမည်ပေးထားပါတယ်။ မတည့်အတူနေ အဘိုးကြီးနှစ်ယောက်ရယ်၊ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ရယ်နဲ့ တစ်သောသော ရယ်ရအောင် ရိုက်ကူးထားတာပါ။ မင်းသမီး ဆုပဟိာ ဠာုရနေတ ကလည်း သည်ဇာတ်မှာ အဓိကနေရာက ပါလိုက် ပါသေးတယ်။ တစ်ခုရှိတာက ဟာသတို့ရဲ့ပြဿနာပါ။ ဟာသဆိုတာ သက်ဆိုင်ရာ လူမျိုးစရိုက်၊ ဘာသာစကား၊ ဓလေ့ ထုံးစံတို့ရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုတွေကြောင့် ရယ်ရတာပါ။ သူတို့လူမျိုးစရိုက်၊ သူတို့ဘာသာစကား ဖွဲ့စည်းပုံတို့အရ ရယ်ရ တာဆိုပေမယ့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ရယ်စရာကောင်းချင်မှ ကောင်းနေတာမျိုးလည်း ရှိတတ်ပါတယ်။ အခုကားမှာလည်း သူတို့စရိုက်ကို နားလည်ပြီး သူတို့ဘာသာစကားအထာကို သိနေရင် ကားအစအဆုံး ပါးစပ်မပိတ်ဘဲ ရယ်ချင် ရယ်ရမှာဖြစ်ပေမယ့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့တော့ တစ်ကားလုံးကို ရယ်လို့မရပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပေါကြောင်ကြောင် ဟာသမျိုးမဟုတ်ဘဲ သောကွက်ကောင်းကောင်းနဲ့ ဟာသမျိုးဖြစ်တဲ့အတွက် ကြည့်လို့ကောင်းပါတယ်။ ဟာသကားသန့်သန့်ဖြစ်တဲ့အတွက် မျက်စိရှက်စရာအခန်းလည်း တစ်ခန်းမှ မပါပါဘူး။ ၃၊ ၆။ တစ်ကားလုံး သတ်ဖြတ်၊ ထိုးကြိတ်နေတာကိုမှ ကြည့်ချင်သူများအတွက်တော့ အြသေသတ်တဲ့ပြွဲ (ုံရတာလ ခုမဗာတ) ဆိုတဲ့ကားကို ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ ရင်ဆိုင်တိုက်ပွဲအတွက် အဂင်္လိပ်စကားလုံး ငုမဗာတ ကို အသံထွက်အတိုင်း င်္ံ အစား ခ နဲ့ စာလုံးပေါင်းထားပါတယ်။ ယုတ္တိ၊ ယုတ္တာ တစ်စက်ကလေးသော်မှ မရှိပါဘဲ အလကားနေရင်းကို ထိုးကြိတ်သတ်ဖြတ်နေတဲ့ကားကို လူကြိုက်များလှတယ်ဆိုတဲ့ ခွငှါးဆိုင်ထိုင်သူတစ်ဦးရဲ့ အညွှန်းနဲ့ငှါးကြည့်မိရာက စိတ်ပျက်လက်ပျက် ဖြစ်သွား ရတဲ့ ကားပါ။ ကျွန်တော်ကသာ စိတ်ပျက်သွားတယ်၊ ငါးနှစ်သာသာရှိသေးတဲ့ ကျွန်တော်သားကလေးကတော့ တအားကြိုက်ပါပဲ။ အစအဆုံး၊ မျက်တောင်မခတ် ထိုင်ကြည့်နေတဲ့အပြင် နောက်တစ်ခေါက်တောင် ထပ်ကြည့် သေးသဗျား။ ပြီးတော့ ကိုယ်တော်မြတ်ကလေးရဲ့ နှုတ်က မြိုက်တယ်လြို့ မှတ်ချက်ချလိုက်သေးခင်ဗျ။ မျက်စိရှက်စရာမပါဘဲ အတင်းထိုး၊ အတင်းသတ်နေတာများသာ ပါဝင်တဲ့အတွက် ကလေးသူငယ်များ ကြည့်မယ်ဆို ကြည့်လို့ရပါတယ်။ ၃၊ ၇။ ကလေးကြိုက်ကား နောက်တစ်ကားကတော့ တြစ္ဆေြ (ထဟေ ဖဟာနတုမ) ဆိုတာပါ။ မျက်နှာဖုံးစွပ် လူစွမ်းကောင်းတစ်ယောက်ကို အသားပေးရိုက်ကူးထားတယ်လို့ ယေဘုယျပြောနိုင်ပါတယ်။ ကလေးတွေတင်မက လူကြီးတွေလည်း အပျင်းပြေကြည့်ဖို့အတွက်လောက်ကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပါတယ်။ ကလေးတွေအတွက် ကတော့ အထူးပေါ့။ ၃၊ ၈ အြသေသတ်တဲ့ပြွဲ ပြီးတဲ့နောက်မှာ အြသေသတ်တဲ့စိတ်ကူးတြွေ (ုံရတာလ ထဟုဂဟတစ) ဆိုတာကိုလည်း ကြည့်လိုက်မိပါသေးတယ်။ မင်းသမီး ဒယ်မီမိုးနဲ့ ဘရုပ်ဝစ်လိစ် တို့ ခေါင်းဆောင်ပါဝင်ကြတာပါ။ သည်ကားက စကြည့်လိုက်ကတည်းက ကျွန်တော့်အိမ်သူက ကြည့်ပြီးသားကားလို့ပြောပါတယ်။ သူ့လောက် မှတ်ဉာဏ်မကောင်း တဲ့ ကျွန်တော့်အတွက်တော့ လုံးဝကို မကြည့်ဘူးတဲ့ကားသစ်လို ခံစားရပါတယ်။ ရေးတေးတေးတောင် မမှတ်မိပါ ဘူး။ ဒါနဲ့ သူ့ကို ဇာတ်လမ်း ကြိုမေးကြည့်တော့ သူဖြေပါတယ်။ သူဖြေတဲ့အတိုင်းလည်း သည်ဇာတ်က ဆက်ဖြစ်သွားတဲ့အခါ ကြည့်ပြီးသားဆိုတဲ့ သူ့အဆိုကို အတည်ပြုလို့ ရသွားပါတယ်။ အကယ်၍ ကြည့်ပြီးသားကားကို နှစ်ခါပြန် ထပ်ရေးမိသွားတယ်ဆိုရင် စာဖတ်သူများ ကျွန်တော့်ကို ခွင့်လွှတ်ကြပါ။ တစ်လ၊ တစ်လ ကြည့်ဖြစ်လိုက်သမျှနဲ့ ရေးဖြစ်လိုက်သမျှကို စာရင်းအတိအကျ ပြုစုမထားမိတဲ့အတွက် နှစ်ခါပြန် ရေးမိသွားစရာအကြောင်းက ရှိချင်ရှိမှာမို့ပါ။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော့်လို မှတ်ဉာဏ်သိပ်မကောင်းလှ သူများနဲ့ မကြည့်ရသေးသူများအတွက် ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ ဇာတ်ကားကောင်းလေးတစ်ကားအဖြစ် ညွှန်းလိုက်ချင်ပါတယ်။ သရုပ်ဆောင်များရဲ့ အမူအရာ တွေ ကောင်းလှသလို ရိုက်ချက်များကလည်း သူ့နေရာနဲ့သူ အံဝင်ခွင်ကျ ရှိလွန်းလှပါတယ်။ အထူးသဖြင့် သည်ကားထဲက ကင်မရာကို ဘီးတပ်လှည်းပေါ်တင်တွန်းပြီး ရိုက်တဲ့ရိုက်ချက် (ဓုလလယ ဆဟုတစ) တွေ၊ ကင်မရာကို ခပ်သွက်သွက် ရမ်းပြတဲ့ရိုက်ချက် (ဆဝိ၏တ ဖာနုရာမိင ဆဟုတစ) တွေ တော်တော်သပ်ရပ်ပြီး ဇာတ်နဲ့လိုက်ဖက်လှတာ ကို သတိထားမိလိုက်ပါတယ်။ မိသားစု စိတ်အေးလက်အေး ကြည့်ရှုနိုင်တဲ့ ကားကောင်းတစ်ကားလည်း ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျား။ ၃၊ ၉။ နာမည်ကျော် ဟာသမင်းသား စတိဗ်မာတင် ခေါင်းဆောင်ပါဝင်တဲ့ ြဦးနှောက်နှစ်ခုနဲ့လြူ (ထဟေ ာံန ွှိတဟ ထုဝ ဘရာိနစ) ဆိုတဲ့ ကားကလည်း ရယ်ရပါတယ်။ အထက်မှာရေးခဲ့တဲ့ ြတော်တော်ဂွကျတဲ့ အဖိုးကြီးတြွေ လောက်တော့ ခံတွင်းမတွေ့လှသော်လည်း အပျင်းပြေ ထိုင်ကြည့်လို့တော့ မဆိုးပါဘူး။ ၃၊ ၁၀။ သည်တစ်ပတ် ကြည့်ဖြစ်ပြီးသမျှကားတွေထဲမှာ တော်တော်ခံတွင်းတွေ့တဲ့ ကားလေးတစ်ကားကတော့ မြတစ်လ်ဒြါ (ာံတိဒါ) ဆိုတာပါ။ ဆင်းဒရဲလားနဲ့ လူပုလေးခုနှစ်ယောက်လိုဇာတ်မျိုးကို ခေတ်မီမီ အသွင်ပြောင်းထား တယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။ ကုန်းရုပ်ရယ်၊ သနားစရာမင်းသမီးလေးရယ်နဲ့ ဖွဲ့တည်တဲ့ ဇာတ်မျိုးပဲဖြစ်ပါတယ်။ ခေတ်ပေါ်ဇာတ် ဖြစ်သွားတဲ့အတွက် အပယ်ခံကလေးတစ်ယောက်ကို တည်လိုက်တာနဲ့တင် မင်းသမီးလေး ဖြစ်လာပါတော့တယ်။ အသုံးမကျတဲ့ မိဘတွေ၊ ဦးနှောက်မရှိတဲ့ မိဘတွေကနေ ထက်မြက်တဲ့ကလေးတစ်ယောက် ပေါကပွါးလာရာက ဇာတ်လမ်းရယ်လို့ ဖြစ်လာတာပါ။ အဲသည့်ကလေး ကျောင်းနေတဲ့အချိန်မှာတော့ ဇာတ်ရှိန်ကို တဖြည်းဖြည်း တင်ယူသွားပါပြီ။ ပုံပြင်တို့ရဲ့ သဘောအတိုင်း ယုတ္တိယုတ္တာ ကင်းမဲ့သော်လည်း ကင်မရာလှည့်စားမှုများ ကောင်းလှသလို ရိုက်ချက်များကလည်း ကလေးတစ်ယောက်ရဲ့နေရာကဝင်ပြီး ရိုက်ပြသည့်နှယ် ပီပြင်လှပ၊ ရုပ်လုံးကြွနေပါတယ်။ တစ်ခွေလုံး ပျင်းစရာမရှိ၊ ပကတိ စိတ်တိုင်းကျဘွယ်မို့ မိသားစု ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ထိုင်ကြည့်ထိုက်တဲ့ အခွေတစ်ခွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော့်အိမ်က သမီးနဲ့သားကတော့ သူတို့အတွက် အဲသည့်အခွေကို အပိုင်ကူးထား ပေးဖို့ တောင်းဆိုကြတဲ့အထိပါပဲ။ ကလေးတွေတင်မဟုတ်ဘဲ လူကြီးတွေလည်း အကြိုက်တွေ့နိုင်တဲ့ အခွေကောင်း လေး တစ်ခွေပါ။ ၃၊ ၁၁။ နောက်တစ်ကားကတော့ ပြရော်ဖက်ဆာ ပေါတြာ (နုတတယ ဖရု၏စေစုရ) တဲ့။ သည်ကားကလည်း အတော် ရယ်ရတဲ့ ဟာသကားကောင်းတစ်ကား ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ခပ်ငယ်ငယ်က မင်းသား ဂျယ်ရီလူးဝစ်(စ်) ပါဝင်တဲ့ နာမည်တူကားတစ်ကား ကြည့်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အခုကားမှာတော့ ကပ္ပလီမင်းသား အယ်ဒီမာဖီက နှစ်ကိုယ်ခွဲပြီး သရုပ်ဆောင်ထားတာပါ။ သူတို့ နှစ်ကိုယ်ခွဲက တစ်ကိုယ်နဲ့တစ်ကိုယ် မမှတ်မိလောက်အောင် ခြားနားနေတာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ မိတ်ကပ်ပိုင်းမှာ အရမ်းကို ဂရုစိုက်ကြသလို အခုခေတ်မှာ ရုပ်ရှင်အထူးပြုလုပ်ချက်တွေ၊ ကင်မရာလှည့်စားချက်တွေကို ကွန်ပြူတာ နဲ့ပါ ဖန်တီးသွားနိုင်တော့ကာ နှစ်ကိုယ်ခွဲရာမှာ တအားပီပြင်တဲ့အတွက် ကြည့်သူတွေ လုံးဝကို သတိမထားမိအောင် ပိရိပါတယ်။ ပိုဆိုးတာက အဲသည်ခုနစ်ကိုယ်မှာ အသံတွေကအစ ကွဲနေတာပါပဲ။ လူအတော်များများဟာ မိမိရှိနေတဲ့ဘဝ၊ ရောက်နေတဲ့အခြေအနေကို တင်းမတိမ်နိုင်၊ မကျေနပ်နိုင်ဖြစ်နေ ကြပြီး တစ်ပါးသူကို အထင်ကြီး၊ အားကျရာက မိမိကိုယ်ကို ပြန်ဒုက္ခပေးရာ ရောက်သွားတတ်တဲ့အဖြစ်ကို သရော်ကမော်နဲ့ သောသောရွှင်ရွှင် ရိုက်ပြထားတဲ့ ဟာသကားကောင်းလေး တစ်ကားပါပဲ။ ၃၊၁၂။ အြကြောက်ြ (Fောရ) ဆိုတဲ့ ကားလေးတစ်ကားလည်း ကြည့်ဖြစ်လိုက်ပြန်ပါတယ်။ ကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ ဖျော်ဖြေရေး ကားကောင်းလေး တစ်ကားပါပဲ။ မိသားစု ကြည့်ရှုနိုင်တယ်လို့ အကြမ်းဖျဉ်းပြောနိုင်ပေမယ့် ချစ်ခန်း၊ နမ်းခန်းတွေ အသက်ပါလွန်းနေတဲ့အတွက် ၁၅နှစ်အောက်များအတွက်တော့ သိပ်မတင့်တော်လှဘူးလို့ ဆိုချင်ပါ တယ်။ ၃၊၁၃။ ဇာတ်ကားနာမည်ကြောင့် စိတ်ဝင်စားသွားပြီးငှါးလာမိတဲ့ ကားတစ်ကားလည်း ရှိပါသေးတယ်။ ကြည့်ဖြစ်သွား တဲ့ အခါမှာလည်း တော်တော်လေး နှစ်သက်မိရပါတယ်။ မင်းသမီးမပါ၊ မင်းသားမပါပဲ လူမည်းအဘိုးကြီးတစ်ဦး (Jာမစေ ဧာရလ Jုနစေ) နဲ့ လူဖြူအဘိုးကြီးတစ်ဦး (ရိငဟာရဒ ဟာရရိစ) တို့ကို အားပြိုင်ခိုင်းပြီး ဇာတ်ဆင်ထားတာ ပါ။ ဇာတ်လမ်းကို ၁၉၄၆ ခုနှစ်ကာလနောက်ခံနဲ့ တောင်အာဖရိကမှာ တည်ထားပါတယ်။ ရွာလေးတစ်ရွာက လူမည်း ခရစ်ယန် ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးဟာ သူ့နှမ အသည်းအသန် မမာနေတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းကြောင့် သူတစ်ခါမှ မရောက်ဘူးတဲ့ မြို့တော် ဂျိုဟဲနစ္စဘာ့ဂ်ကို သွားပါတယ်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ်မှာ လူဖြူတွေက အာဖရိက တိုက်ကို ကြီးစိုးနေပါပြီ။ အာဖရိက,က ထွက်တဲ့ ရွှေတွေနဲ့ ကောင်းစားနေကြပြီး လူမည်းတွေကတော့ ဆင်းရဲတွင်း နက်သည်ထက်နက်နေကြလို့ လူဖြူတွေရဲ့ ညှဉ်းဆဲခံဘဝမှာ ကျီးလန့်စာစား နေနေကြရတဲ့အဖြစ်ကို ခပ်ပီပီ ပြထားပါတယ်။ ဘုန်းတော်ကြီးဟာ သူ့နှမကိုတင်မက သူ့သားကိုပါ ရှာပုံတော်ထွက်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဂျိုဟဲနစ္စဘာ့ဂ်ကို ရောက်လာတာပါ။ သူနဲ့တစ်ရွာတည်းနေ လူဖြူအဘိုးကြီး တစ်ယောက်ကလည်း သူ့သား၊ သူ့မြေးနဲ့၊ သူ့ချွေးမတို့ကို တွေ့ဖို့ အဲသည်မြို့ကို ရောက်နေခိုက်ပါပဲ။ အဲသည့် လူဖြူအဘိုးကြီးရဲ့သားကတော့ လူမည်းတွေကို လူဖြူတွေနဲ့ တန်းတူအခွင့်အရေးများ ရလာအောင် အားထုတ်ပေးနေသူ လူမည်းတို့ရဲ့ အချစ်တော်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဖြစ်ချင်တော့ ဘုန်းတော်ကြီးရဲ့သားက အဲသည့် လူဖြူအဘိုးကြီးရဲ့သား အိမ်ကို တစ်ရက်မှာ အနုကြမ်းစီးဖို့ ကြံစီရာက အကြောက်လွန်ပြီး သေနတ်နဲ့ လှမ်းအပစ်လိုက်တင် လူဖြူ သေသွားပါတော့တယ်။ သည်မှာတင် ဇာတ်ရှိန်ကို တင်သွားတော့တာပါပဲ။ တြို့မြေပေါ်မှာ စိုးရွံ့စိတ်က ထင်ထင်ရှားရှားရှိနေတယ်၊ တို့မြေပေါ်မှာတင်လားဆိုတော့ မဟုတ်ဘူး။ အဲသည့်မြေပေါ်မှာနေနေကြတဲ့ လူအားလုံးရဲ့ အသဲနှလုံးထဲမှာပါ စိုးရွံ့စိတ်က ကိန်းဝပ်လို့။ အဲသည့် စိုးရွံ့စိတ်က နားလည်မှု၊ စာနာမှုတွေကို ကိစ္စတုံးသွားစေခဲ့တယ်၊ နားလည်ပေးချင်၊ စာနာပေးချင်တာတွေကိုလည်း ကိစ္စတုံးသွားစေခဲ့ပါတယ်။ နှလုံးသားကို စိုးရွံ့စိတ်တွေနဲ့ ဖို့မံထားရမှတော့ ဘယ်လိုလုပ်ပြီး အဲသည့်မြေရဲ့ ကောင်းကျိုးအတွက် ဆောင်ရွက်နိုင်စွမ်းကြတော့မှာတဲ့လဲ။ လြူဖြူတွေကလည်း သူတို့ရဲ့အိမ်တံခါးတွေကို သော့နာနာခတ်လို့၊ ခွေးဆိုးဆိုးတွေမွေးလို့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ လုံခြုံအောင် လုပ်နေကြရတယ်။ သို့ပေမယ့် သစ်ပင်တွေရဲ့အလှ၊ ကြယ်တာရာတွေရဲ့ အလှတွေကတော့ ကျွန်တော်တို့ တွေအတွက် တမ်းမက်စရာတွေပါပဲ။ ကြျွန်တော်တို့ရဲ့စိုးရွံ့စိတ်ကို အမွေဆက်ခံလေမယ့် မမွေးသေးတဲ့ ကလေးငယ်လေးတွေအတွက် ဟစ်လို့ သာ ငိုပါလေတော့၊ ချစ်တိုင်းပြည်။ အဲသည့်ကလေးငယ်လေးတွေ မွေးလာကြတဲ့အခါ သည်မဟာပထဝီမြေကြီး အပေါ် သိပ်မချစ်မိသွားကြပါစေနဲ့၊ သူ့မြေပေါ်က ကျေးငှက်သာရကာတို့ရဲ့ တေးသံမှာလည်း သူတို့လေးတွေ သိပ်ပြီးမယစ်မူးမိ၊ မသာယာမိကြပါစေနဲ့၊ တောတောင်စိမ့်စမ်းတွေကိုလည်း သူတို့ရဲ့နှလုံးသားလေးတွေ မနှင်း အပ်လိုက်မိသွားပါစေနဲ့။ ဘာလို့လည်းဆိုတော့ သူတို့လေးတွေ သိပ်ချစ်မိထားတဲ့၊ သိပ်ယစ်မူးမိထားတဲ့၊ သိပ် နှင်းအပ်မိထားတဲ့ သူတို့ချစ်တဲ့ မိခင်မြေရဲ့ကောင်းကျိုးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးချင်ကြတဲ့ သူတို့ရဲ့ အာသာ ဆန္ဒတွေအားလုံးကို စိုးရွံ့စိတ်က လွယ်လွယ်ကူကူ လုယူဖျက်စီးလိုက်မှာမို့ပါပဲ။ ဟြုတ်ကဲ့့့၊ ဟစ်သာငိုလော့၊ ငိုပါလော့ ချစ်တိုင်ပြည်ြ ဇာတ်ဝင်စကားတွေထဲက ဘာသာပြန်ပေးလိုက်တာပါ။ ဇာတ်လမ်းသဘောအရ လူမည်းတွေကလည်း လူဖြူတွေကို ရွံ့ကြောက်နေရသလို လူဖြူ တွေကလည်း လူမည်းတွေက တိုက်ခိုက်မှာ၊ လက်စားချေမှာကို တစ်ပြန်တစ်လှည့် ကြောက်နေကြတယ်။ ဘက်နှစ်ဘက်စလုံးမှာ စိုးရွံ့စိတ်က ကိန်းနေမှတော့ အဲသည့်ရွှေတွေ ထွက်တဲ့ အာဖရိကနိုင်ငံကို ဘယ်လိုလုပ်ပြီး လူမွေးလူတောင်ပြောင်အောင် ထူထောင်လို့ရမှာတဲ့လဲ။ ဒါကိုမြင်မိတဲ့ ဒေသခံလူမည်းဘုန်းတော်ကြီးရဲ့ ကြေကွဲစွာ ရွတ်ဆိုလိုက်တဲ့ စကားတွေပါ။ ဇာတ်ကားနာမည်က သူ့စကားထဲက အတိုင်းပါပဲ၊ ဟြစ်သာငိုလော့့့ ချစ်တိုင်းပြည်ြ (င်္ံရယ, တဟေ ဘလေုညဒေ င်္ုံနတရယ) တဲ့။ တစ်ဘက်ကလည်း အဲသည့်ဘုန်းတော်ကြီးရဲ့ သားကလေးက သတ်လိုက်လို့ အသက်ဆုံးပါးသွားရှာတဲ့ လူဖြူရဲ့ နောက်ဆုံးရေးခဲ့တဲ့စာက ရှိနေသေးတယ်။ အဲသည့်စာကို ဖတ်ရသူ သူ့ဖခင်ကြီးရဲ့ လူဖြူ၊ လူမည်း ခွဲခြားချင်စိတ်တွေကိုပင် အနိုင်ယူနိုင်တဲ့ စာသားတွေကို သူက သည်လိုရေးထားခဲ့တယ်။ ြပြဿနာက ဒေသခံတွေက ကျူးလွန်နေတဲ့ ပြစ်မှုတွေမဟုတ်ပါဘူး။ ဒေသခံလူမည်းတွေအနေနဲ့ ပြစ်မှုတွေ ကျူးလွန်ဖြစ်လေအောင် ကျွန်တော်တို့လူဖြူတွေကပဲ အတင်းဖန်တီးယူနေကြတာပါ။ ကြျွန်တော်တို့ သေရာညောင်စောင်းမှာ ဘယ်လိုအထိမ်းအမှတ်မျိုးတွေ ထားရစ်ခဲ့ချင်သလဲ။ ဘယ်လိုအထိမ်း အမှတ် ကျောက်တိုင်မျိုးတွေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ထိုက်တန်သလဲ။ နောင်လာနောက်သားတွေက ကျွန်တော်တို့ကို အကဲ ဖြတ်ကြမယ့်အချိန်မှာတော့ ကျွန်တော်တို့ကို သြဇာမက်၊ သြဇာရူး၊ ဖိနှိပ်သူတွေ၊ ရာဇဝတ်ကောင်တွေအဖြစ် သမိုင်းထည် ချုပ်လုပ်သူများထံ ပို့ပေးလိုက်ကြပါလိမ့်မယ်တြဲ့။ သည်နေရာမှာ မူရင်းစာသားတွေက လှလွန်းတယ်။ နောက်ဆုံးစာကြောင်းရဲ့ မူရင်းစာသားက ွှဟနေ ပုစတရေိတယ ငုမစေ တု ၍ုဒဂေ ုစ ိတ ဝိလလ ငုနစိဂန ုစ တု တဟေ စဝေရေစ ု၏ ဟိစတုရယ ာစ တယရာနတစ, ုပပရစေစုရစ, ငရိမိနာလစ့ တဲ့။ သူ့အသုံးမှာ သြမိုင်းထည်ချုပ်လုပ်သူများြ (တဟေ စဝေရေစ ု၏ ဟိစတုရယ) ဆိုတဲ့ အလကင်္ာလေးကတော်တော်လှပါ တယ်။ အဲသည့် စာကြောင်းတစ်ကြောင်းလုံးမှာ စကားလုံးအသုံးအနှုန်းတိုင်းက ထိထိမိမိနဲ့ လှပနေပါတယ်။ ကားကောင်းတစ်ကားကို အရသာခံပြီးကြည့်ချင်သူများ ကြည့်နိုင်အောင် ညွှန်းပေးလိုက်တာပါ။ မင်းသား၊ မင်းသမီးမပါဘဲ အဖိုးကြီးနှစ်ယောက်ကို အဓိကဇာတ်ရုပ်မှာ ထားလို့ ရိုက်ကူးတင်ဆက်သွားတာမို့ အရွယ်သုံးပါး စလုံး စိတ်ချလက်ချ ကြည့်နိုင်တယ်ဆိုတာကို အထူးပြောဖို့မလိုဘူး ထင်ပါတယ်။ ၃၊ ၁၄။ ကမ္ဘာကျော် တရုတ်ဒါရိုက်တာ ‘ကျောင်းရီမု’ ရိုက်ကူးပြီး မင်းသမီး ‘ကောင်းလီ’ ဦးဆောင်ပါဝင်တဲ့ ရြှန်ဟဲက ဆွေမျိုးရင်းကျာသုံးယောက်ြ (ဆဟာနဂဟာိ ထရိာဒ) ဆိုတဲ့ကားကို ကြည့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကြည့်ဖူးခဲ့တဲ့ ‘ကျောင်းရီမု’  ကားတွေလောက် ရင်သပ်ရှုမောလောက်အောင်  ကောင်းမနေပါဘူး။ သာမန် စိတ်ဝင်စားစရာ သပ်သပ် ရပ်ရပ် ကားလေးတစ်ကားသာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၃၊ ၁၅။ ဇာတ်လမ်းကောင်းကောင်းလေးနဲ့ ရင်မသည်းဖို ဇာတ်ကားတစ်ကားလည်း ကြည့်ဖြစ်ပြန်ပါသေးတယ်၊ ြသွေးသားြ (Fလစေဟ ာနဒ ဘုနေ) ဆိုတဲ့ကားပါ။ တစ်မိသားစုလုံးကို ရက်ရက်စက်စက် သတ်ဖြတ်လိုက်တာနဲ့ ဇာတ်ကားကို စဖွင့်ထားပါတယ်။ အဲသည့်မှာ မျက်မြင်သက်သေက ချာတိတ်လေးတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး အသတ်ခံ ရသူ မိသားစုမှာ တစ်ဦးတည်းကျန်ရစ်သူက မွေးကင်းစကလေးငယ်လေး ဖြစ်ပါတယ်။ အဲသည့်အမှုဖြစ်ခဲ့ပြီး အနှစ်၃၀အကြာ၊ သူတို့လေးတွေ လူကြီးဖြစ်အလာမှာ စိတ်ဝင်စားစရာဇာတ်လမ်းက စတင်ပါတော့တယ်။ ဇာတ်လမ်းအချိုးလေးက ဇာတ်ရှားပါးနေလို့ နိုင်ငံခြားကားကို မှီးပြီးရိုက်ကူးလိုသူ မြန်မာ ဗီဒီယိုဆရာများ အကြိုက်လို့ပင် ဆိုနိုင်လောက်အောင် သင်းလှပါတယ်။ အထဲက သရုပ်ဆောင်တစ်ယောက် အဝတ်လဲခန်းမှာ ရင်သားတစ်ဘက်ပေါ်တာရယ်၊ မင်းသားနဲ့မင်းသမီး ချစ်ခန်း၊ နမ်းခန်းက အသက်ပါလွန်း၊ အပြရှည်လွန်းတာတို့ကြောင့် ၁၅နှစ်အောက်များနဲ့တော့ မထိုက်တန်သေး ပါဘူး။ တော်ရုံခေတ်မီတဲ့မိသားစုအတွက် စိတ်အနှောင့်အယှက်မဖြစ်ဘဲ သက်သောင့်သက်သာ ထိုင်ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ ၃၊ ၁၆။ လူပြောသူပြောများလှတဲ့ လြွတ်လပ်ရေးနေြ့ (ဣနဒပေနေဒနေငေ ဓာယ) ဆိုတဲ့ကားကိုလည်း ကြည့်ဖြစ်ပြန် တယ်။ မိသားစု စိတ်ချလက်ချကြည့်နိုင်တဲ့ စိတ်ကူးယဉ် သိပ္ပံကားသန့်တစ်ကားပါပဲ။ ကျွန်တော့်အတွက် ရင်ထဲမှာ စွဲကျန်ရစ်လောက်အောင် ကောင်းနေတဲ့ ကားတစ်ကားတော့ မဟုတ်ဘူး။ ကင်မရာအထူးပြုလုပ်ချက်တွေ၊ လှည့် စားချက်တွေနိုင်းချင်းနဲ့ ရိုက်ထားတာမို့ ကြည့်လို့ကောင်းနေတာပဲ ရှိပါတယ်။ သဘောကျသွားတာက ဇာတ်ရှိန်အတတ်ဆုံးအချိန်ဖြစ်တဲ့ ဂြိုဟ်သားများကို တိုက်ခိုက်ဖို့ထွက်ခါနီးမှာ သမ္မတလုပ်သူပြောတဲ့ စစ်ထွက်မိန့်ခွန်းပါ။ တစ်ခါက ကျွန်တော်ရေးပြခဲ့ဖူးတဲ့ အြမေရိကန်သမ္မတြ ဇာတ်ကားမှာတုန်းကလိုပဲ မိန့်ခွန်းကို မာန်အပြည့်နဲ့ ပြောသွားသူဟာ အဲသည့်ကားထဲတုန်းက မင်းသား မိုက်ခယ်လ်ဒေါက်ဂလပ်စ်ပဲ ဖြစ်နေပြန်ပါတယ်။ သူပြောတာကို အရသာခံနိုင်အောင် ဘာသာပြန်ပြီး ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ ကြျွန်တော်တို့ လူသားတစ်ရပ်လုံးဟာ အခုအချိန်မှာ ဘာမဟုတ်တဲ့ အသေးအမွှေားကွဲလွဲမှုတွေနဲ့ အချိန် ကုန်ခံနေလို့ မဖြစ်တော့ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့အားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ အကျိုးစီပွါးအတွက် ကျွန်တော်တို့အားလုံး ညီညီညွတ်ညွတ် စည်းစည်းလုံးလုံးရှိနေကြရပါတော့မယ်။ သည်နေ့ဟာ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင်ပဲ ဇူလိုင်လ (၄)ရက်နေ့ (အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်ရေးနေ့) ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒီနေ့မှာပဲ ခင်ဗျားတို့အားလုံးဟာ လွတ်လပ်ရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်ကြရပါတော့မယ်။ သည်တစ်ခါ တိုက်ယူရမှာကတော့ သက်ဦးဆံပိုင် သြဇာရှင်စနစ်မဟုတ်ဘူး၊ ဖိနှိပ်မှု မဟုတ်ဘူး၊ လူမဆန်ရက်စက်မှုတွေ မဟုတ်ဘူး။ သည်တစ်ခါက အပြတ်အသတ်ချေမှုန်းခံရမှာကို ကာကွယ်ဖို့ အတွက်ပဲ ဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့တစ်တွေဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အသက်ရှင်နေထိုင်ခွင့်နဲ့ ရှင်သန်ရပ်တည်ခွင့်အတွက် တိုက်ခိုက်သွားရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ သည်နေ့မှာ ကျွန်တော်တို့ အနိုင်ရခဲ့မယ်ဆိုရင် ဇူလိုင်လ(၄)ရက်နေ့ဟာ အမေရိကန် ရုံးပိတ်ရက်သက်သက် အနေနဲ့ မဟုတ်တော့ဘဲ ကျွန်တော်တို့တစ်တွေဟာ ပိန်းပိတ်အောင်မှောင်နေတဲ့ ညထဲကို အသာတကြည် ဝင်သွား ကြမယ့် လူစားတွေမဟုတ်ဘူး၊ မတိုက်ကိုက်ဘဲနဲ့ လွယ်လင့်တကူ ပျောက်ပျက်သွားမယ့် လူစားတွေမဟုတ်ဘူး၊ ဆက်ရှင်သန်နေမယ့် လူသားတွေဟေ့လို့ တစ်ကမ္ဘာလုံးက တစ်ပြိုင်တည်း တစ်ခဲနက် ကြွေးကြော်ကြရမယ့်နေ့ ဖြစ်သွားပါလိမ့်မယ်တြဲ့။ ဟုတ်ပါတယ်။ ပိုင်ခွင့်တွေ အများကြီးရှိတဲ့အနက် လူရယ်လို့ဖြစ်လာရင် အရေးအကြီးဆုံး ပိုင်ခွင့်ကတော့ အသက်ရှင်နေထိုင်ခွင့်နဲ့ အသာတကြည် ရပ်တည်ရှင်သန်ဖွံ့ဖြိုးခွင့်ပါပဲ။ အဲဒါတွေကို အန ္တရာယ်ပြုလာမယ့်၊ ဆုံးရှုံး သွားစေမယ့် တခြားကမ္ဘာက ဂြိုဟ်သားတွေကို ရင်ဆိုင်အံတုဖို့အတွက် စစ်ထွက်ခါနီးမှာ ကိုယ်တိုင်ထွက်တိုက်မယ့် သမ္မတက တပ်လှန့်မိန့်ခွန်းကို မာန်ပါပါ ချွေလိုက်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သည်အခွေနဲ့ပတ်သက်လို့ ထူးခြားတာတစ်ခုက တချို့ဆိုင်တွေမှာ သည်အခွေကို တစ်ခွေတည်းနဲ့ အစအဆုံး ကြည့်လို့ရပြီး တချို့ဆိုင်တွေမှာ နှစ်ခွေတွငှါးမှ အစအဆုံးပါတယ် ဆိုတာပါပဲ။ ဇာတ်လမ်းက နည်းနည်းရှည်တော့ ၁၈၀ခွေပေမယ့် ခွေသားနည်းနည်းတိုရင် အကုန်မဆံ့လို့ပဲလား၊ ဆိုင်ရှင်တွေ စီပွါးရေးသောင်းကျန်းတာပဲလားတော့ မသိဘူး။ နှစ်ခွေတွဲငှါးကြည့်ရသူတွေ ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်ကြည့်လိုက်ရတဲ့ အခွေကတော့ တစ်ခွေတည်းနဲ့ ပြတ် ပါတယ်။ ဘာမှ မကျန်ခဲ့ပါဘူး။ ၃၊ ၁၇။ ကွန်ပျူတာ အထူးပြုလုပ်ချက်များရဲ့ အစွမ်းအစတွေကို နိုင်နိုင်နင်းနင်း အသုံးကျနိုင်နေတဲ့ သူတို့ ရုပ်ရှင် သမားတွေဟာ လောလောဆယ် ခေတ်စားနေတဲ့ ပဉ္စလက်သရုပ်မှန် ဇာတ်လမ်းများကို ဖန်တီးတင်ဆက်ရာမှာ အလိုလိုနေရင်းကို တစ်ပန်းသာနေပါတယ်။ သြချယူလောက်တဲ့ ပဉ္စလက်သရုပ်မှန်ဇာတ်လမ်းဖြစ်တဲ့ ြဖောရက်စ်ထ် ဂမ့်ပ်ြ ဇာတ်ကားကို ရိုက်ကူးခဲ့သူ ရုဗရေတ ဈမေငေကိစ က ဒါရိုက်တာမလုပ်ဘဲ ထုတ်လုပ်သူအဖြစ် တင်ဆက် လိုက်တဲ့ ပဉ္စလက်ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကတော့ ြခြောက်လှန့်သူများြ (ထဟေ Fရိဂဟတနေရေစ) ဆိုတာပါပဲ။ သာမန်အားဖြင့် သရဲတစ္ဆေ၊ နာနာဘဝကားတစ်ကားလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပရိသတ်ကို ညဘက် အပြင်မထွက်ရဲအောင် ခြောက်လှန့်ဖို့ထက် လူ့သဘာဝကိုဖွဲ့ဖို့ ပိုပြီးအာရုံထားတဲ့ ဇာတ်ကားမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ မင်းသား ိံငဟာလေ J Fုx ပါဝင်ပြီး စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းအောင် ရိုက်ပြနိုင်ခဲ့တဲ့အပြင် သောသောရွှင်ရွှင်လေး လည်း ရှိပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ ထိန်းမနိုင် သိမ်းမရတဲ့ အနိဏ္ဌာရုံကတော့ တစ်သီတစ်တန်းကြီး လိုက်သတ်သူ လူသတ် သမားတွေ (ဆရေိာလ ခိလလရေစ) ပေါများတာပါပဲ။ အဲသလို တန်းစီသတ်သူ လူသတ်သမားတစ်ယောက်ကို အခြေခံ ပြီး နာမ်လောကနဲ့ ဆယ်သွယ် ယက်ယှယ်ပြီး ဇာတ်လမ်းဖော်ထားတာပါ။ ယုတ္တိမတန်ပေမယ့် ကြည့်လို့တော့ တော်တော်ကောင်းတဲ့ ဇာတ်ကားပါပဲ။ မောင်နဲ့နှမ၊ သားနဲ့အမိ စိတ်ချလက်ချ အတူထိုင်ကြည့်ပြီး အာရုံဝင်စားလို့ရပါတယ်။ ၃၊ ၁၈။ မင်းသား ခီနူးရိဗ်စ်ကို စွဲလန်းနှစ်သက်သူများအတွက် ရြင်ခုန်စရာ မင်နီဆိုတြာ (Fလေိနဂ ိံနနစေုတာ) ဆိုတဲ့ ဇာတ်ကားလေးက နှစ်သက်စရာကောင်းပါလိမ့်မယ်။ ညီအစ်ကိုနှစ်ယောက်နဲ့ မိန်းကလေးတစ်ယောက်တို့ရဲ့ ဇာတ်လမ်းလို့ အကြမ်းဖျဉ်းဆိုနိုင်ပေမယ့် အကြမ်း၊ အရမ်း၊ အလွမ်း၊ အသောလေးတွေလည်း ပါဝင်နေတဲ့အတွက် သွက်လက်ပြီး ကြည့်ပျော်တဲ့ ဇာတ်လမ်းတစ်ခွေဖြစ်ပါတယ်။ မင်းသား၊ မင်းသမီးတို့ ချစ်တင်းနှောခန်းတစ်ခန်း တစ်လေက မရိုင်းလှသော်လည်း အသက်ပါလွန်းနေတာကြောင့် ၁၅နှစ်အောက်တွေကတော့ နည်းနည်းရှောင်သင့် တယ်လို့ အကြံပြုချင်ပါတယ်။ ၃၊ ၁၉။ ရှောန်ကော်နရီ၊ နစ်ခိုးလပ်စ်ခေ့ဂျ်နဲ့ အက်ဒ်ဟဲရစ်စ်တို့ ပါဝင်တဲ့ ထြိုကျောက်ဆောင်ြ (ထဟေ ရုငက) ဆိုတဲ့ ကားကလည်း အတော်လေးကြည့်လို့ကောင်းတဲ့ လှုပ်လှုပ်ရှားရှား၊ သွက်သွက်လက်လက် ကားတစ်ကားပါပဲ။ လုပ် သလောက် အကျိုးခံစားခွင့်မရရှာ၊ အသိအမှတ်ပြုမခံရရှာတဲ့ သေနာပတိချုပ်တစ်ဦးက စိတ်ပေါက်ပေါက်နဲ့ သူ့ကို အသိအမှတ်ပြုလာအောင် လွဲမှားတဲ့နည်းနဲ့အားထုတ်တာနဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ဆင်ထားပါတယ်။ အဲသည့် သေနာပတိ ချုပ်က နာမည်ကျော် အယ်လ်ခါတာ့ဇ်  အကျဉ်းထောင်မှာ အရပ်သားသုံ့ပန်းတွေ ဖမ်းဆီးဓားစာခံထားပြီး ဓာတုဗေဒ ထိပ်ဖူးတပ် ဒုံးကျည်များနဲ့ မြို့တော်ကို တိုက်ကိုက်မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်လာပါတယ်။ ဒါကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် ထောင်ဒဏ်တစ်သက်ကျနေသူ အဖိုးကြီးတစ်ယောက်ရယ်၊ ပြည်ထောင်စုစုံစမ်းရေး အဖွဲ့က ဓာတုဗေဒ ကျွမ်းကျင်သူတစ်ယောက်ရယ်ကို အတွဲခိုင်းလိုက်ရာက ဇာတ်ရှိန်ကို တင်သွားတာပါ။ သည်လိုကားမျိုးတွေရဲ့ ပုံသေနည်းအတိုင်း ပရိသဝတ် ရင်တမမဖြစ်နေအောင် ရိုက်ကူးတင်ဆက်သွားနိုင်တဲ့၊ အရွယ်သုံးပါးစလုံး စိတ်ကျလက်ချ ကြည့်နိုင်တဲ့ ဖျော်ဖြေရေး ဇာတ်ကားကောင်းလေးတစ်ကားပါပဲ။ မန်တာခမ်း အဘယ်ကြောင့် ကွန်ပျူတာကို ြရောဂါပိုးြ ကူးစက်နိုင်တာလဲ? ဒီနေ့ဆိုရင် ကမ္ဘာအရပ်ရပ်မှာ ကွန်ပျူတာကို အနှံ့အပြား အသုံးပြုနေကြပြီ။ ကွန်ပျူတာနဲ့ ကွန်ပျူတာကြားမှာ အပြန်အလှန် သတင်းဖလှယ်နိုင်ဖို့ မှတ်သားမှု ထိန်းသိမ်းခြင်း တိုးချဲ့ဖို့ (ဆု၏ဝါရ) ရေသောက်မြစ်ကို အတူတကွ ခံစားဖို့အတွက် ၎င်းတို့ဟာ အပြန် အလှန် ချိတ်ဆက်ထားကြပြီး ကွန်ပျူတာပိုက်ကွန် (နတေဝုရက) ဖြစ်လာတယ်။ ကွန်ပျူတာပိုက်ကွန် ရှိထားရင် ကွန်ပျူတာတိုင်းရဲ့ အဆုံးပိုင်းဟာ ကျန်တခြားကွန်ပျူတာတိုင်းနဲ့ ဆက်သွယ်နိုင်တယ်။ အသုံးပြုရာမှာ အလွန့်အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကွန် ပျူတာ ပိုက်ကွန်ဟာ ကောင်းကျိုးရှိသလို ဆိုးကျိုးလည်း ရှိတယ်။ ပိုက်ကွန်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုခုမှာ ပြဿနာပေါ်တာနဲ့ တစ်ခါ တလေ ပိုက်ကွန်တစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်နိုင်ပြီး အများကြီး ဒုက္ခရောက် တတ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ ြရောဂါပိုးဟြာ ကွန်ပျူတာကို တိုက်ခိုက် ဒုက္ခပေးတဲ့ အန ္တရာယ်တစ်ခုပါပဲ။ ၁၉၈၈ခု၊ နိုဝင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့ညမှာအမေရိကန်နိုင်ငံမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးကို တုန်လှုပ်သွားစေတဲ့ ကြွန်ပျူတာရောဂါပိုး အရေး အခင်းြ တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအရေးအခင်းကြောင့် တက္ကသိုလ် အများအပြားရဲ့ ကွန်ပျူတာလုပ်ငန်းဟာ တားဆီးခံရတယ်။ နှစ်ပေါင်း များစွာအတွင်း ကွန်ပျူတာထဲ စုဆောင်းထားတဲ့ အချက်အလက်တွေ ရှုပ်ယှက်ခတ်ကုန်တယ်။ အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဌာနရဲ့ ကွန်ပျူ တာထဲ သိမ်းဆည်းထားတဲ့ စစ်ရေးလျှို့ဝှက်ချက်တွေတောင် ထိခိုက် စေတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံးမှာ အနည်းဆုံး ကွန်ပျူတာ အလုံး ၆၀၀၀ ဒုက္ခရောက်တယ်။ ဒီအရေးအခင်းဟာ တစ်ရက်ခွဲတောင် ကြာခဲ့တယ်။ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများစွာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၈၇ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ အစ္စရေးနိုင်ငံမှာ ကွန်ပျူတာ ြရောဂါပိုးြ တစ်မျိုးကို တွေ့ရှိတယ်။ နောင်မှာ ြဂျေရုဆလင် ရောဂါပိုးလြို့ ခေါ်တယ်။ ဒီရောဂါပိုးဟာ ဟော်လန်က ကွန်ပျူတာ တစ်သိန်းကို အသုံးမကျ ဖြစ်သွားစေခဲ့တယ်။ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံက စာတိုက်နဲ့ ကြေးနန်းဌာနရှိ ကွန်ပျူတာတွေဟာ ရက်ပေါင်းများစွာ အလုပ်မဖြစ်တော့ဘဲ စာပေးဝေမှာလည်း ဒုက္ခရောက်သွားတယ်။ လူတွေမှာ ဒီလိုမေးခွန်း မေးစရာပေါ်လာလိမ့်မယ်။ ကြွန် ပျူတာဟာ လူ့ဦးနှောက်ရဲ့ စွမ်းအားကို အတုခိုးနိုင်ပေမယ့် အီလက် ထရောနစ် ကိရိယာဖြစ်ပြီး အသက်ရှိတဲ့ အသွေးအသားနဲ့ ခန္ဓာကိုယ် မဟုတ်တဲ့အတွက် ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ြရောဂါပိုးြ ကူးစက်နိုင်မှာလဲ။ စင်စစ် ကြွန်ပျူတာရောဂါပိုးြ ဆိုတာ တကယ်ရောဂါပိုး မဟုတ် ဘူး။ တင်စားပြောဆိုမတစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်။ လူတို့ဟာ အီလက် ထရောနစ် ကွန်ပျူတာကို လျှပ်ဦးနှောက်လို့ တင်စားခေါ်သလိုပေါ့။ ကျွနု်ပ်တို့ သိထားတာက ကွန်ပျူတာဟာ အစီအစဉ် (ဖရုဂရာမ) နဲ့ အလုပ်လုပ်တာ။ အစီအစဉ်ထဲမှာ လူတို့က ကွန်ပျူတာ ကို အလုပ်တာဝန်နဲ့ တာဝန်ကို ပြီးမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်ရမယ့် နည်းပညာကို သတ်မှတ်ပေးထားတယ်။ ဒီတော့ ကွန်ပျူတာဟာ လူတို့ရဲ့ သဘောတိုင်း အစီစဉ်နဲ့ အလုပ်လုပ်သွားတယ်။ ကွန်ပျူ တာ ြရောဂါပိုးြ ဆိုတာ စင်စစ် လူတို့က အစီအစဉ်ကို ဖျက်ဆီးဖို့ တမင်သက်သက် စီစဉ်ဖန်တီးလိုက်တဲ့ ဖျက်ဆီးရေး အစီအစဉ်ဖြစ် တယ်။ ၎င်းဟာ အလိုအလျောက် ကော်ပီကူးနိုင်တယ်။ လူ့ခန္ဓာ ကိုယ်ရဲ့ ရောဂါပိုးလို ကွန်ပျူတာပိုက်ကွန်ထဲကို တိတ်တိတ်ကလေး ဝင်နေနိုင်တယ်။ ကူးစက်ရောဂါလို့ ပြန့ပွါးသွားပြီး ကွန်ပျူတာ တွေရဲ့ ပုံမှန်အလုပ် အစီစဉ်ကို ဖျက်ဆီးတယ်။ ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ပြောမယ်ဆိုရင် ကွန်ပျူတာ ြရောဂါပိုးြ ကူး စက်တဲ့ လမ်းကြောင်းဟာ ဒီလိုဖြစ်လို့ရတယ်။ အစီအစဉ်ပြုလုပ်သူ ဟာ အစီအစဉ်ထဲမှာ ြရောဂါပိုးြ ထည့်ထားမယ်၊ ဒီပြင် ြရောဂါ ပိုးြ ပါတဲ့ အစီအစဉ်ကို အစီာစဉ် (ဖရုဂရာမ) သိုလှောင်ခန်းထဲမှာ ထည့်ထားမယ်။ ဘာမှမသိရှာတဲ့ ကံဆိုးသူဟာ ြရောဂါပိုးြ ကူးစက် နေတဲ့ အစီာစဉ်ကို မိမိကွန်ပျူတာထဲသို့ ကူးထည့်လိုက်တယ်။ အစီ အစဉ်ကို ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာ ြရောဂါပိုးဟြာ လှုပ်ရှားလာတယ်။ ြရောဂါပိုးြ ကူးစက်နေတဲ့ ကွန်ပျူတာဟာ ကွန်ပျူတာပိုက်ကွန်နဲ့ ဆက်လိုက်တော့ ြရောဂါပိုးဟြာ လူမသိ သူမသိ ကူးစက်သွား တယ်။ ကွန်ပျူတြာရောဂါပိုးကြ ပုံမှန်အစီအစဉ်ကို ဖျက်ဆီးတဲ့ နည်းနာကတော့ အများကြီးပါပဲ။ တချို့ ြရောဂါပိုးဟြာ ကွန်ပျူ တာက ဆောင်ရွက်ရမယ့် အစီအစဉ်ကို ဆောင်ရွက်လို့မရအောင် လုပ်တယ်။ တချို့ ြရောဂါပိုးဟြာ ဘာမှန်းမသိတဲ့ အချက်အလက် တွေ ထွက်ပေါ်လာပြီး ကွန်ပျူတာထဲက သတင်းအချက်အလက် သိုလှောင်တဲ့ ကွက်လပ်ကို အတင်းဝင်ယူတယ်။ အသုံးပြုသူကို အလုပ်လုပ်လို့မရအောင် ဖြစ်စေတယ်။ တချိုြ့ရောဂါပိုးဟြာ မူလက စနစ်တကျဖြစ်နေတဲ့ သံလိုက်ပြား (ဒိစင) စာရွက်စာတမ်း တွေကို ရှုပ်ပွေသွားစေတယ်။ အသုံးပြုသူကို လိုချင်တဲ့အရာ ရှာမတွေ့ အောင် ဖြစ်တယ်။ အချုပ်ပြောရရင် ြရောဂါပိုးဟြာ ကွန်ပျူတာ ပိုက်ကွန်ထဲမှာ ထင်တိုင်းကြဲမယ်၊ ဖျက်ဆီးမယ်၊ ရှိသမျှ ပိုက်ကွန်နဲ့ ဆက်သွယ်နေတဲ့ ကွန်ပျူတာအားလုံး ဒုက္ခရောက်ကုန်တယ်။ ဒါဖြင့်ရင် အဘယ်ကြောင့် ဒီလိုဒုက္ခပေးတဲ့ ြရောဂါပိုးြ အစီအစဉ်ကို ပြုလုပ်ရတာလဲ။ တချို့က မိမိကြိုးစားလို့ ရရှိတဲ့ အသီးအပွင့်ကို သူများ ခိုး မယူနိုင်အောင် ကာကွယ်ဖို့အတွက် မိမိစီစဉ်တဲ့  အစီစဉ်ထဲမှာ ြရောဂါ ပိုးြ အစီစဉ်တစ်ခု တမင်ထည့်ထားလိုက်တယ်။ တစ်ယောက်ယောက် က ဒီအစဉ်စဉ်ကို တရားမဝင် ကူးယူတဲ့အခါမှာ ြရောဂါပိုးဟြာ တိတ်တိတ်ကလေး လွတ်ထွက်လာပြီး ကူးယူသူရဲ့ ကွန်ပျူတာစနစ် ကို ဖျက်ဆီးတဲ့နည်းနဲ့ ကလဲ့စားချေတယ်။ တချို့ကတော့ ကျီစား တာ၊ ပျော်စေပြက်စေလုပ်တာ။ဒီါမျိုးအစား အစီစဉ်ကို ပြုလုပ်သူ ဟာ အများအားဖြင့် ငယ်ရွယ်တဲ့ အစီစဉ်ရေးဆွဲသူတွေပါပဲ။ ဒီစာရဲ့ အစမှာပြောခဲ့တဲ့ ၁၉၈၈ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့က ဖြစပွါးတဲ့ ြရောဂါပိုးအြရေးအခင်းဟာ အသက် ၂၃နှစ်အရွယ် ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံပညာဌာနက ဘွဲ့လွန်ကျောင်းသားတစ်ဦးက ပြုလုပ်တာပါပဲ။ စီစဉ်မှု မှားယွင်းတာကြောင့် နောက်ဆုံးမှာ သူကိုယ်နှိုက် ချုပ်ထိန်း ရတဲ့ ကွန်ပျူတာတောင် စကားနားမထောင်တော့ဘဲ ဘေးအန ္တရာယ် ကြီးမားစွာ ကျရောက်ခဲ့ရတယ်။ ဒီပြင် တချို့ကွန်ပျူတာ ကစးာနည်းအစီအစဉ်တွေဟာလဲ အဆင်မသင့်ရင် မမျှော်လင့်ဘဲ ြရောဂါပိုးအြစီစဉ် ဖြစ်သွားတတ် တယ်။ အခုချိန်ထိ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ကွန်ပျူတြာရောဂါပိုးြ အမျိုး ပေါင်း ၃၀ကျော် တွေ့ရှိထားပြီ။ ၎င်းတို့အနက် အများစုဟာ ကွန် ပျူတာကိုယ်၌ကိုတော့ အဖျက်သဘောဆောင်တဲ့ ဒုက္ခမပေးနိုင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် ကွန်ပျူတာပိုက်ကွန်တချို့ကို စြိတ်ရူးပေါက်ြစေတယ်။ ထြိုင်းအသြွားစေတယ်။ ဒီတော့ ဒီပိုက်ကွန်နဲ့ ဆက်သွယ်နေတဲ့ ယန ္တရားတွေလည်း ဒီအတွက်ကြောင့် ဒုက္ခရေကာ်ကုန်တယ်။ စာရင်း ဇယားတွေ ရှုပ်ကုန်တယ်။ ယာဉ်ထိန်းချုပ်မှု လုပ်လို့မရတော့ဘူး။ လေယာဉ် စတင်ပျံသန်းခြင်းနဲ့ ဆင်းသက်ခြင်း အစီအစဉ်ဟာ ပြောင်းပြန်ဖြစ်ကုန်တယ်။ စစ်အခြေခံစခန်းရဲ့ ညွှန်ကြားမှုတောင် ရှုပ်ထွေးကုန်တယ်။ ဒီလို ကွန်ပျူတာ ြရောဂါပိုးြကြောင့် ဖြစ်ရတဲ့ အရှုပ်တော်ပုံကြီးဟာ အကျိုးဆက်ကတော့ မတွေးဝံ့စရာပါပဲ။ လက်ရှိကာလမှာတော့ ကွန်ပျူတာပါရဂူတွေဟာ ြရောဂါပိုးြ ကို တတိုက်ဖျက်ပို့ နည်းလမ်းရှာဖွေနေကြတယ်။ ကွန်ပျူတာကို ြရောဂါပိုးြ ခုခံနိုင်အားကောင်းလာအောင် လုပ်တယ်။ တချို့နိုင်ငံ မှာဆိုရင် သီးသန့်ဖွဲ့စည်းမှုပြုလုပ်ပြီး ြရောဂါပိုးအြဆိပ်ကို ြဖြေဖြို့ အစီစဉ် ရှာဖွေကြတယ်။ ဥပမာ​ သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ ြဂျေရု ဆလင်ရောဂါပိုးကြို ကြုသဖြို့ အစီစဉ် သုံးစုံစီမံထားပြီ။ ၎င်းက အဲဒြီရောဂါပိုးကြို ဖတ်ရှားပစ်နိုင်တယ်။ မူလက ကွန်ပျူတာထဲ မှာရှိတဲ့ အချက်အလက်ကို ပြန်လည်စုစည်းနိုင်တယ်။ ကွန်ပျူတာ ကို ပုံမှန်အလုပ်အခြေအနေသို့ ပြ=န်ရောက်စေတယ်။ တကယ်တော့ ကွန်ပျူတြာရောဂါပိုးြ ဖန်တီးခြင်းနဲ့ ြရောဂါပိုးကြို ဖယ်ရှားတဲ့ တိုက်ပွဲဟာ ခုမှ စရုံရှိပါသေးတယ်။ ကြည်ကြည်မာ အဘယ်ကြောင့် မြင့်မားတဲ့ အဆောက်အဦတချို့ဟာ ကြည့်မှန် အမျိုးအစား မှန်နဲ့ အပြင်နံရံ ပြုလုပ်တာလဲ? မြို့္ဖကြီးတချို့ရဲ့ လမ်းပေါ်လျှောက်သွားရင်း အဆောက်အဦ မြင့်ကြီးတွေ မြေပြင်ကနေ မိုးသို့ ထိုက်တက်နေတာ တွေ့ရလိမ့်မယ်။ ပြာလဲ့တဲ့ မိုးကောင်းကင်အောက်မှာ အလွန်ခမ်းနားပြီး ကြည့်လို့ ကောင်းနေလိမ့်မယ်။ အဆောက်အဦကြီးများရဲ့ မျက်နှာပြင်ဟာလည်း အရောင်တွေနဲ့ ရွှန်းဝေလှပနေတယ်။ တချို့အဆောက်အဦကြီးတွေ ကျတော့ အထက်မှ အောက်ထိ တလက်လက် လင်းလက်နေတယ်။ အဲဒီ အဆောက်အဦတွေရဲ့ အပြင်နံရံဟာ ကြည့်မှန်အမျိုးအစားမှန်နဲ့ ပြုလုပ်ထားတာဖြစ်တယ်။ တခြားအဆောက်အဦတွေလို အရင်ဆုံး အုတ်တို့ ကျောက်တို့နဲ့ စီထားပြီး အပေါ်က အရောင်မျိုးစုံ သုတ် လိမ်းထားတာမျိုး မဟုတ်ဘူး။ နေရောင်ခြည်အောက်မှာ မှန်ကနေ လင်းလက်တဲ့အရောင်များ ရောင်ပြန်ဟပ်တဲ့အတွက် မိုးသားတိမ် တိုက်၊ သစ်ပင်၊ လူအုပ်တို့ကို ထင်ဟပ်ပြီး အရောင်စုံ ကွန့်မြူးနေ တယ်။ လူတို့ဟာ ကြည့်မှန်အမျိုးအစားမှန်နဲ့ မြင့်မားတဲ့ အဆောက် အဦရဲ့ အပြင်နံရံ ပြုလုပ်ဖို့ အဘယ်ကြောင့် တွေးတောမိတာလဲ။ မျက်စိပသာဒအလှ ရရှိဖို့အပြင် တခြား ဘာအကျိုးထူးများ ရှိပါ သေးသလဲ။ မြင်းမားတဲ့အဆောက်အဦတွေဟာ ၁၀ထပ် သို့မဟုတ် အထပ် ၁၀၀  ကျော်ထိ ရှိပါတယ်။ ၎င်းတို့ဟာ အလွန်ကြီးမားတဲ့ မျဉ်းမတ် ဖိအား၊ လေတိုက်အားနဲ့ မြေငလျင်အားတွေကို ခံရတယ်။ ဒါကြောင့် မြင့်မားတဲ့ အဆောက်အူကို တည်ဆောက်ရင် ခိုင်မာတဲ့ အုတ်မြစ်ချတဲ့အပြင် အထက်ပိုင်း အဆောက်အဦရဲ့ အလေးချိန်ကို တတ်နိုင် သလောက် လျှော့ချခြင်းဟာလည်း အလွန်အရေးကြီးတဲ့ ပြဿနာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆောက်အဦဖွဲ့စည်းမှု ဗိသုကာများဟာ မြင့်မားတဲ့အဆောက် အူများအတွက် စီစဉ်ရေးဆွဲတဲ့ အပြင်ဘက်မှန်နံရံဟာ အလေးခံ နိုင်ဖို့ မဟုတ်ဘူး။ လိုက်ကာလို အဆောက်အဦကြီးရဲ့ ဘောင်ပေါ် မှာ ချိတ်ဆွဲထားတဲ့ သဘောပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လေဟာ အမှေားပါး တင်တဲ့နည်း (ညာငုမ ငုါတိနဂ) ဒါမှမဟုတ် ဓာတုဗေဒနည်းနဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ ကြည့်မှန်အမျိုးအစား မှန်နဲ့ အပြင်နံရံလုပ်တာဟာ အလွန့်ကို ဟန်ကျပါတယ်။ ဒီလိုမှန်မှာ ရွှေရောင်၊ ငွေရောင်၊ ကြေး ရောင်၊ အပြာရောင်၊ မီးခိုးရောင် စတဲ့ အရောင်များ ရှိပါတယ်။ မှန် လို လင်းလက်တယ်။ ပုံပန်းသဋ္ဌာန် လှပတယ်။ ပြီးတော့ ဒီလိုမှန် မျိုးဟာ အပူကို ကာဆီးနိုင်တဲ့သဘောရှိတယ်။ မျက်နှာပြင်ဟာ နေ ရောင် အများပိုင်းကို ရောင်ပြန်သွားစေတယ်။ နွေရာသီဆိုရင် အဆောက်အဦကြီးအတွင်းပိုင်းမှာ အေးမြတဲ့ ကမ္ဘာလေး ဖြစ်နေတယ်။ နောက်ပြီး ၎င်းဟာ အသံကိုလည်း ကာဆီးနိုင်သေးတယ်။ အတွင်း မှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့သူတွေဟာ အပြင်က ဆူညံသံတွေ၊ ရိုက်ခတ် တာ မခံရဘူး။ ဒီလိုမှန်မျိုးဟာ အတွင်းကနေ အပြင်ဘက်ကို မြင် နိုင်ပြီး အပြင်ကနေ အတွင်းကို မမြင်နိုင်တဲ့အတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ အခြေအနေကို ရရှိပါတယ်။ ဒီထက် အရေးကြီးတာက ကြည့်မှန် အမျိုးအစားမှန်ဟာ အလေးချိန်ပေါ့တဲ့အတွက် အဆောက်အဦရဲ့ ကိုယ်၌ အလေးချိန်ကို လျော့သွားစေတယ်။ တစ်ခါ ကြိုတင်ပြီး ပြုလုပ်တပ်ဆင်ထားနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ကြည့်မှန်အမျိုးအစားမှန်နဲ့ အပြင်နံရံ ပြုလုပ်ရင် တည်ဆောက်ရေးအရှိန်ကို ပိုပြီး မြန်စေတယ်။ အမြင့်မှာ အလုပ်လုပ်ရတဲ့ အခက်အခဲကို လျော့နည်းစေတယ်။ ဒီလိုပြောပြတော့ ကြည့်မှန်အမျိုးအစားမှန်ဟာ စိတ်တိုင်းကျစရာကောင်းတဲ့ အဆောက်အဦမြင့်မှာ အပြင်နံရံ ပြုလုပ်သင့်တဲ့ အရာဆိုတာ သင်သိနားလည်သွားလိမ့်မယ်။ အဘယ်ကြောင့် စားပွဲတင်မီးအုပ်ဆောင်းဟာ အများအားဖြင့် အလင်းရောင် ထိုးဖောက်နိုင်တဲ့အရာနဲ့ ပြုလုပ်ထားတာလဲ? ညအချိန် စာဖတ်မယ်၊ သတင်းစာဖတ်မယ်၊ စာရေးမယ်၊ ကျောင်းစာလုပ်မယ်ဆိုရင် စားပွဲတင်မီးဟာ အလွန်သင့်တော်တဲ့ အလင်းရောင်ပေး ကိရိယာဖြစ်ပါတယ်။ မျက်စိရဲ့ သဘာဝအချက် အလက်အရ စာဖတ်မယ်၊ စာရေးမယ်ဆိုရင် မီးရောင်အလင်းရတဲ့ ဧရိယာဟာ ဝ့၅ မီတာအတွင်းမှာ ရှိသင့်တယ်။ အကောင်းဆုံးကတော့ ၁၀၀ လတ်စ် (လုx) ထက် မနည်းသင့်ဘူး။ တကယ်လို့ အလင်းရောင် နည်းလွန်းရင် စာအုပ်တို့၊ သတင်းစာတို့ပေါ်က စာလုံးကိုရှင်းအောင် မြင်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။ အချိန်ကြာမြင့်လာရင် မျက်စိညောင်းလာလိမ့် မယ်။ အလင်းရောင်များလွန်းရင် လျှပ်စစ်အပိုကုန်တဲ့အပြင် မျက်စိ စူးသေးတယ်။ စားပွဲတင်မီးဟာ အုပ်ဆောင်းကတစ်ဆင့် လေးဘက် လေးတန်သို့ ကွဲထွက်တဲ့  အလင်းရောင်ကို စုစည်းထားတယ်။ မျက်စိ ဝေတဲ့ ခံစားချက်မရှိအောင် သင့်တင့်တဲ့ အလင်းရအောင် ဖန်တီး ပေးတယ်။ မျက်စိကြည့်အားကို အကျိုးရှိစေတယ်။ မီးထွန်းကိရိယာ ရောင်းတဲ့ဆိုင်မှာ စားပွဲတင်မီးမျိုးစုံရှိတယ်။ အနုပညာစားပွဲတင်မီး၊ ရှေးဆန်တဲ့ စားပွဲတင်မီး စာရေးစာဖတ် စားပွဲတင်မီး စသဖြင့် အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် သင် သေချာ လေ့လာကြည့်ရှုရင် ၎င်းတို့ရဲ့ အုပ်ဆောင်းဟာ ဖန်နဲ့ပြုလုပ် ထားထား၊ ပလတ်စတစ်နဲ့ ပြုလုပ်ထားထား၊ ပိုးသားအမျိုးအစားနဲ့ ပြုလုပ်ထားထား အများတကာ အများစုဟာ အလင်းရောင် ထိုးဖောက် နိုင်တဲ့ အရာဝတ္ထုနဲ့ ပြုလုပ်ထားတာ တွေ့ရမယ်။ ဒီထဲမှာ သိပ္ပံပညာ သဘောတရား ပါနေပါသလား။ ကျွနု်ပ်တို့ ဦးဆုံး အလင်းမထိုးဖောက်နိုင်တဲ့ အရာဝတ္ထုနဲ့ ပြုလုပ်ထားတဲ့ မီးသီးအုပ်ဆောင်းကို ကြည့်ရအောင်။ ၎င်းက စားပွဲ ပေါ်ကို ထိုးတဲ့ အလင်းရောင် မှားပေးမယ့် မီးပတ်ဝန်းကျင်မှာတော့ အလင်း အလွန်နည်းတယ်။ မီးရောင်ကျရောက်တဲ့နေရာနဲ့ မကျ ရောက်တဲ့နေရာဟာ အလင်းအမှောင် ထင်ထင်ရှားရှားကြီး ကွဲပြား နေတယ်။ လူ့မျက်စိကျတော့ မြင်နိုင်တဲ့မြင်ကွင်းဟာ အတော်ကျယ် တယ်။ ကျွနု်ပ်တို့ အရှေ့ကို တည့်တည့်ကြည့်ရင် မျက်စိနှစ်လုံးကို ဗဟိုပြုပြီး ဝဲယာ ၁၈၀ အထက်အောက် ၁၂၀ အဝန်း အဝိုင်းတွင်းက အရာဝတ္ထုနဲ့ ရှုခင်းတို့ဟာ ကျွနု်ပ်တို့မျက်စိထဲကို ထင်ဟပ်လာတယ်။ လူရဲ့ အမြင်အာရုံ အဝန်းအဝိုင်းဟာ ဒီလိုကျယ်ပြန့်တဲ့အတွက် မျက်စိဟာ မီးသီးအုပ်ဆောင်းအောက်က လင်းနေတဲ့ အရာဝတ္ထုကို စိုက်ကြည့်နေတဲ့အခါမှာ မီးပတ်ဝန်းကျင်ရှိ မည်းမှောင်နေတဲ့ အပိုင်း ဟာလည်း အမြင်အာရုံထဲကို တစ်ပြိုင်နက် ဝင်လာတယ်။ ဒီလို ပြင်းထန်တဲ့အလင်း၊ အမှောင် ကွဲပြားမှုဟာ မျက်စိကို မကြာခင်မှာပဲ ညောင်းလာစေတယ်။ အလင်းထိုးဖောက်နိုင်တဲ့ အရာဝတ္ထုနဲ့ မီးအုပ်ဆောင်း ပြုလုပ် ရင်တော့ အခြအနေဟာ လုံးဝမတူ ကွဲပြားသွားတယ်။ မီးအောက် မှာ အလင်းရောင်ကောင်းတယ်။ ကျန်အလင်းရောင် တချို့ဟာ အလင်းထိုးဖောက်နိုင်တဲ့ မီးအုပ်ဆောင်းကို ထိုးဖောက်ပြီး အရပ် လေးမျက်နှာကို ညီညွတ်စွာ ကွဲပြန့်သွားတယ်။ မီးအောက်တည့်တည့်နဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အလင်းရောင် အမျိုးအစားဟာ သိပ်ကြီး မကွာလှ ဘူး။ ကြည့်သူကို အလင်းရောင် ပျော့ပျောင်းပြီး ကြည့်ရတာ အဆင်ပြေစေတယ်။ သုတေသနပြုချက်အရ အလင်းရောင် လင်း ထင်တဲ့နေရာနဲ့ မလင်းတလင်းနေရာများရဲ့ အလင်းရောင်အမျိုးအစား ဟာ ယေဘုယျအားဖြင့် ၃ း ၁ ဟာ အသင့်တော်ဆုံးပါပဲ။ နောက်ဆုံးပေါ် စားပွဲတင်မီးများကို နှစ်ထပ်အုပ်ဆောင်း သုံးထားတယ်။ အတွင်းတစ်ထပ်ကို အလင်းတစ်စုံတစ်ရာ ထိုးဖောက် နိုင်တဲ့ နို့ရောင်အပူခံ ပလတ်စတစ်ပြုလုပ်တယ်။ ၎င်းဟာ အလင်း ရောင်ကို ကောင်းစွာ ရောင်ပြန်ဟပ်နိုင်တယ်။ အပြင်ဘက်အုပ်ဆောင်း ကိုတော့ လိမ္မော်ဝါရောင် အလင်းရောင်ထိုးဖောက်နိုင်တဲ့ အရာနဲ့ ပြုလုပ်ထားတယ်။ ဒီတော့ အုပ်ဆောင်းကို ထိုးဖောက်ထွက်လာတဲ့ အလင်းရောင်ဟာ ပိုပြီးပြေပြစ်တယ်။ သက်ဆိုင်ရာ သိပ္ပံပညာ သုတေသနဌာနက တိုင်းထွာချက်အရ ဒီလိုအမျိုးအစားသစ် စားပွဲတင် မီးအောက်မှာ စာရေးမယ်၊ စာဖတ်မယ်ဆိုရင် မျက်စိသိပ်မညောင်း ဘူး။ ကလေးလူငယ်တို့ရဲ့ မျက်စိကြည့်အားကို အကာအကွယ်ပြု ရာမှာ ကောင်းမွန်လှပါတယ်။ ကြည်ကြည်မာ အလင်း မြန်မာ့ရုပ်ရှင် စိန်ရတုသဘင် ဆင်နွှဲ ပြီးတဲ့ ဒီဘက်နှစ်တွေမှာ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကား တွေ တော်တော်ရှားပါးသွားတယ်။ ပြစရာ ရုပ်ရှင်ရုံတွေလည်း တော်တော်လေး နည်း ပါးသွားတယ်။ အဲသည်အချိန်မှာ ရုပ်ရှင် ဒါရိုက်တာတွေက ဗီဒီယိုဇာတ်ကားတွေ ဟောတစ်ကား၊ ဟောတစ်ကားနဲ့ တဖြည်း ဖြည်း ရုပ်ရှင်နဲ့ ဝေးသွားတယ်။ ထုတ် လုပ်သူတွေကလည်း ဖလင်တွေ ပြန်အပ် ပြီး ခေါင်းရှောင်သွားကြတယ်။ အရင်က ဗီဒီယိုမရိုက်တဲ့ ဒါရိုက်တာတွေ၊ မင်းသား၊ မင်းသမီးတွေဟာ ခုတော့ ဗီဒီယိုနဲ့ နှစ်ပါး သွားလို့ အံဝင်ခွင်ကျနေပြီလေ။ လေးရက် တစ်ကား၊ ငါးရက်တစ်ကားနဲ့ ဗီဒီယို ကင်မရာ နှစ်လုံးထောင်ပြီး ရိုက်နေကြ တာ အလုပ်ကိုဖြစ်လို့ပါ။ အဲသည်လို အလုပ်ဖြစ်တဲ့အထဲမှာ ဒါရိုက်တာ ဦးကြီးမြင့်တစ်ယောက်တော့ လုံးဝ ပါမလာသေးဘူး။ ယမုံနာရုပ်ရှင် အတွက် ဦးကြီးမြင့်နဲ့ သမီး တွဲဖက် ဒါ ရိုက်တာ အိအိခိုင်တို့ကတော့ မကြာမီမှာ ရုံတင်တော့မယ့် ကားတွေ တန်းစီလို့ပါ။ ပန်းသခင်၊ တမ်းတခြင်းမှ ဝေးပါစေ၊ ခု ကျော်တော့လှေသူကြီး။ အဲသည့်ကားတွေ မဝေးတော့တဲ့ ကာလမှာ ကြည့်ရတော့ မှာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ရက်က ဆရာဦးကြီးမြင့် ရဲ့ သမီး မအိ (မအိအိခိုင်)က ဖုန်းဆက် ပြီး မဂင်္လာရုံမှာတင်နေတဲ့ တမ်းတခြင်းမှ ဝေးပါစေ ဇာတ်ကားကြည့်ဖို့ လက်မှတ် ပေးလိုက်လို့ မဂင်္လာအဆင့်မြင့်ရုပ်ရှင်ရုံ ကြီးမှာ ကြည့်ခွင့်ရလိုက်တယ်။ လေတိုက်လို့ သစ်ရွက်လေးတွေ ကြွေ ကျတာကိုပင်လျှင် လိုက်ပြီး ရင်ခုန်ခံစား တတ်ကြတဲ့ ဆယ်ကျော်သက်လေးတွေနဲ့ ရုပ်ရှင်ချစ်သူတွေ အားလုံးအတွက် ဦး ကြီးမြင့်က အနုအရွ အလှ အပျော်လေး တွေနဲ့ ဖန်တီးထားလို့ ကြည့်ရင်းနဲ့ အပျော် လေးတွေ ကူးစက်လာအောင် ရိုက်ကူး ထားတဲ့ ကားလေးတစ်ကားပါ။ ဝတ္ထုကောင်းကောင်း သန့်သန့်လေး တွေကို ခေတ်နဲ့အညီ ဖန်တီးရိုက်ကူးနေ တဲ့ ဒါရိုက်တာ ဦးကြီးမြင့်နှင့် တွဲဖက် ဒါရိုက်တာ အိအိခိုင်တို့က ဆရာ မောင် သိန်းဆိုင်ရဲ့ ဝတ္ထုဇာတ်ညွှန်းနဲ့ ကျော်တော့ လှေသူကြီးကို ရိုက်ကူးလို့ ပြီးစီးသွားတဲ့ အတွက် ဒီလထဲမှာ ကြည့်ရတော့မှာပါ။ မေမြတ်မျိုးဆိုတဲ့ မိဘမဲ့ တစ်ကောင် ကြွက်က ရန်ကုန်မှာ အလုပ်လာလုပ်ရင်း အဆောင်တစ်ခုမှာ နေတယ်။ သဘာဝ အတိုင်း မိသားစုတွေ စည်းစည်းလုံးလုံး ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ချစ်ချစ်ခင်ခင်နေကြတာ ကို မေမြတ်မျိုး သဘောကျတယ်။ နေ လည်း နေချင်တယ်။ ဒါက တစ်ကောင် ကြွက် မိန်းကလေးရဲ့ ခံစားရတဲ့ ဘဝပါ။ မေမြတ်မျိုး အလုပ်ဆင်းတဲ့ တစ်နေ့ မှာ မမျှော်လင့်ဘဲ နေထွန်းဦးဆိုတဲ့လူနဲ့ ဆုံမိကြတယ်။ နေထွန်းဦးကို တွေ့လိုက် တဲ့ အချိန်မှာ စိတ်ထဲမှာ ဝေခွဲမရဖြစ်သွား တယ်။ နေထန်းဦးဆိုတဲ့ အမည်ကို မသိ ပေမယ့် စိတ်ထဲမှာ ချစ်စနိုး အမည်လေး တစ်ခု ပေးမိလိုက်တယ်။ ရင်လဲခုန်မိ တယ်။ စိတ်လဲဝင်စားတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲဒါတွေဟာ ချစ်မိသွားလို့လား ဆိုတာ ကောင်မလေး ဘယ်လိုမှ ဝေခွဲလို့မရလိုက် ဘူး။ ရင်ထဲမှာ ချစ်စနိုး နာမည်လေးနဲ့ ကိုလူချောလေးကို လူနှစ်ယောက်က ဝိုင်း ရိုက်ပြီး ပစ္စည်းတွေ လုသွားကြတယ်။ သတိမေ့နေတဲ့ ကိုလူချောကို အလုပ် အဆင်းကအပြန် မေမြတ်မျိုးကတွေ့လို့ အချိန်မီ ဆေးရုံပို့လိုက်နိုင်တယ်။ ဒါ ကြောင့်မို့ အသက်မဆုံးရှုံးရတော့ဘူး။ ဒါပေမယ့် သတိမေ့မျောနေတဲ့ (ကိုမာ ရောဂါ) ခံစားလိုက်ရတယ်။ ဆေးရုံက အကြောင်းကြားလို့ နေ ထွန်းဦးရဲ့ အဖွား၊ အဖေ၊ အမေ၊ ညီမ လေးနဲ့ မွေးစားဖခင်တို့ပါ မိသားစု စုံစုံ ညီညီ ရောက်လာကြတယ်။ မိသားစု အားလုံးက သဲသဲလှုပ် ချစ်ကြတဲ့သူ ဆို တော့ အစိုးရိမ်တွေလွန်ပြီး အလွဲလွဲအချော် ချော်တွေ ဖြစ်ကုန်ကြတယ်။ မေမြတ်မျိုးကို ဆေးရုံပေါ်က သား အနားမှာ တွေ့လိုက်တော့ အားလုံးက သူ့သားရဲ့ချစ်သူလို့ ထင်လိုက်ကြတယ်။ သားရဲ့ချစ်သူ သားရဲ့ အသက်သခင်လည်း ဖြစ်၊ သားကို ပြုစုစောင့်ရှောက်တာကို ကျေးဇူးတွေ အရမ်းတင်ပြီး သဘောတူ နေကြတယ်။ နေထွန်းဦးရဲ့ ညီမ မွေးနေ့မှာ နေ ထွန်းဦးရဲ့ ညီ လှိုင်မင်းဦးနဲ့ မေမြတ်မျိုး တွေ့ကြတယ်။ နောက်တော့ အနေနီးရင်း နဲ့ မေမြတ်မျိုး လှိုင်မင်းဦးကို အကဲခတ် လာတယ်။ အဲဒီတော့ လှိုင်မင်းဦးရဲ့  စိတ် ထဲက သဘောကျလာမိတယ်။ မေမြတ် မျိုးက နေထွန်းဦးနဲ့က သိရုံတင်သိပြီး စိတ်ဝင်စားတာနဲ့ ချစ်သူလို့ အားလုံးက သတ်မှတ်ထားကြပေမယ့် ဘာမှ မဖြစ် သေးဘူး။ အဲဒီအထဲမှာ အဆောင်က ပိုင် ရှင်ကလဲ မေမြတ်မျိုးရဲ့ မေတ္တာကို ရယူ ချင်တယ်။ မေမြတ်မျိုးခမျာ ဘာကိုမှ ဝေခွဲမရ ဖြစ်နေမိတယ်။ ဒီဇာတ်ကားမှာ သတိမေ့သွားပြီး (ကိုမာ)ရောဂါ ရလိုက်တဲ့ နေထွန်းဦး၊ ပြီးတော့ အစ်ကိုရဲ့ချစ်သူ မေမြတ်မျိုးနဲ့ အစ်ကိုကို ချစ်သူတွေ မဖြစ်ဘူးလို့ သံသယ ရှိနေတဲ့ လှိုင်မင်းဦးအဖြစ် လွင်မိုး။ မိဘမဲ့ တစ်ကောင်ကြွက် မေတ္တာ ငတ်မွတ်နေသူ မေမြတ်မျိုးအဖြစ် မို့မို့ မြင့်အောင်၊ နေထွန်းဦးရဲ့ ညီမလေးအဖြစ် ဆုပိုပိုအောင်။ အဆောင်ပိုင်ရှင် အဖြစ် မေတ္တာ၊ မွေးစားဖခင်အဖြစ် မိုးဒီ၊ အဖွား အဖြစ် ဒေါ်မေနွဲ့၊ မေမြတ်မျိုးရဲ့ တိုင်ပင် ဖော် မိတ်ဆွေရောင်းရင်းကြီးများအဖြစ် ဦးစံမတူ၊ ပြည်ထောင်စုကျော်နိုင်တို့နှင့် ဒါရိုက်တာ ဦးကြီးမြင့်နှင့် တွဲဖက်ဒါရိုက် တာ အိအိခိုင်တို့က ဇာတ်လမ်းကောင်း ကောင်း၊ ဇာတ်အိမ်ခိုင်ခိုင်၊ ဇာတ်မြူးလေး ဖန်တီးထားကြပါတယ်။ ဒီဇာတ်ကားက လှေသူကြီးက ဘယ်သူလဲဆိုတာ ရုံတင် တော့ စောင့်မျှော်ကြည့်ရတာပေါ့။ အလင်း လမ်းမများရဲ့ ကဗျာ မိုဟန်ဂျိုနာ ကျွန်တော်တို့ လူ့အဆောက်အအုံရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတပ်ဦးမှာ ကဗျာတွေ၊ သီချင်း တွေက ဦးဆောင်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ဘယ် သူမှ မငြင်းကွယ်နိုင်ပါဘူး။ တစ်လောက မိတ်ဆွေ ကဗျာဆရာတစ်ယောက်နဲ့ သား ချော့တေးတွေအကြောင်း၊ ဗုံကြီးသံတွေ အကြောင်း၊ ကောက်စိုက်တေးတွေ၊ ကျေး လက် ကဗျာတွေ၊ လူထုတေးတွေဟာ ကနေ့ထိ  မရိုးအီနိုင်ဘဲ ကျွန်တော်တို့ ဗမာ လူမျိုးတွေရဲ့ မွေးရာပါ မျိုးစေ့ဗီဇဖြစ် ကြောင်း ပြောဖြစ်ခဲ့တယ်။ အမှန်တကယ် လည်း ယဉ်ကျေးတဲ့ လူမျိုးဟာ ကဗျာ ဂီတနဲ့ မစိမ်းကြပါဘူး။ ဆာရာယေဗိုက တယောဆရာ တစ်ဦးက ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက် တယောထိုးပြီး ဆုတောင်းပွဲကို ရက်အတန်ကြာ ပြုလုပ်ခဲ့တယ်။ ဘာသာ ရေး အစွန်းရောက်စစ်ပွဲနဲ့ အပြစ်မဲ့ ပြည် သူတွေ ထောင်ပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ ကြတာဟာ မီဒီယာတွေကတစ်ဆင့် မြင် ခဲ့ ကြားခဲ့ရတဲ့ အနိဏ္ဌာရုံတွေသာ စိတ် နှလုံးကို ညစ်ထွေး နောက်ကျိစေခဲ့တာပဲ မဟုတ်လား။ ရောမမြို့ကြီး မီးဟုန်းဟုန်း တောက်လောင်နေတာကို တယောထိုး မပျက်တဲ့ နီရိုးဘုရင်ကတော့ တစ်မျိုးပေါ့ လေ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ လူတစ်ယောက် သီချင်းတကြော်ကြော် သီဆိုနေတာနဲ့ ဆဲရေး တိုင်းထွာနေတာ ဘယ်အရာက စိတ်ကို ကြည်နူးလန်းဆတ် စေပါသလဲ။ တယောသံပဲဖြစ်ဖြစ်၊ စန္ဒရား သံပဲဖြစ်ဖြစ်၊ စောင်းသံပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဂစ်တာ သံပဲဖြစ်ဖြစ် လူတွေရဲ့ တင်းကျပ် ပိတ် လှောင် ဖိစီးနေတဲ့ စိတ်သောကကို ချုပ် ငြိမ်းစေတာပဲ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ၂၁ရာစု ကမ္ဘာကြီးပေါ်မှာ အချိုဆုံး သီချင်းတွေ အလှဆုံးပန်းတွေ ပွင့်ကြမယ်ဆိုရင် ပဋိ ပက္ခတွေ၊ ဒေါသတွေ၊ မာန်မာနတွေ၊ သွေးစုပ်ချယ်လှယ်မှုတွေ၊ တဖြည်းဖြည်း မှေးမှိန်ကွယ်ပျောက်သွားမှာပါပဲ။ တလော ဆီက သူငယ်ချင်း ဟင်နရီနဲ့ လှပတဲ့ အစီအစဉ်သစ်လေးတစ်ခုကို ဖွဲ့နွဲ့ခဲ့ကြ တယ်။ သာယာလှပတော့မယ့် ကမ္ဘာကြီး အတွက် ကိုယ်ပိုင်သံစဉ် သီချင်းသစ်တွေ နဲ့ ကြိုဆိုခြင်း ဆိုရင်လည်း မမှားပေဘူး။ လူဆိုတာ ကိုယ်ယုံကြည်ရာကို လုပ် ကိုင်ခွင့် ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကိုယ့်ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တိုင်းဟာ တစ်ပါးသူကို အနှောင့်အယှက် မဖြစ်ဖို့ အရေးကြီးပါ တယ်။ အဲဒီလို လွတ်လပ်ပေါ့ပါးတဲ့ အတွေးလေးနဲ့ သက်ဇော်ဆိုတဲ့ လူငယ် အဆိုတော်တစ်ဦးနဲ့ ‘ကမ္ဘာမြေရဲ့ လမ်းမ များ’ စီးရီးတစ်ခုကို စိမ်းစိုစွာ ခံစားခဲ့ကြ တယ်။ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်တွေ ရှားပါးနေတဲ့ ကာလမှာ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ် သီချင်းတွေကို ကျွန်တော်တို့ ကြိုဆိုခဲ့ကြပါတယ်။ (ကို) ခင်မောင်တိုးရဲ့ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်သီချင်းများ၊ လေးဖြူရဲ့ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်သီချင်းများ၊ ဇော်ဝင်းထွဋ်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်သီချင်းများ၊ ထွဏ်းထွဏ်းရဲ့ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်သီချင်း များ၊ စံလင်းရဲ့ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်သီချင်းများ ကို နှစ်ခြိုက်ကြိုဆိုစွာ နားဆင်ဖြစ်ခဲ့ပါ တယ်။ ယခုလည်း သက်ဇော်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် သံစဉ် သီချင်းများပါပဲ။ လူငယ်တစ်ဦးရဲ့ ရိုးဖြောင့်တဲ့ ပစ်မှတ်လို့လည်း ဆိုနိုင်ပါ တယ်။ သက်ဇော်ဟာ သူ့ရဲ့ ကမ္ဘာမြေရဲ့ လမ်းမများ စီးရီးကို ဣရုန င်္ံရုစစ တေး ဂီတနဲ့အတူ ဠယနန စတူဒီယိုမှာ တစ်နှစ် ခွဲလောက် အချိန်ယူပြီး သွင်းယူထားတဲ့ စီးရီးပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ သက်ဇော်ဟာ ဂီတ နဲ့ ပတ်သက်လာရင် ထမင်းမေ့ဟင်းမေ့ မအိပ်မနေ ကြိုးစားနေတဲ့ လူငယ်တစ်ဦး ပါပဲ။ သက်ဇော်ရဲ့ မျက်လုံးတွေဟာ ဂီတဇော အဟုန်နဲ့ လင်းလက်သလို ရိုး သား ရဲရင့်စွာ ဂစ်တာကို ပခုံးပေါ်ထမ်း လို့ ကမ္ဘာမြေရဲ့ လမ်းမပေါ်ကို လမ်း လျှောက်ထွက်လာခဲ့ပါပြီ။ ယုံကြည်ခြင်း တွေနဲ့ ပန်းတိုင်ဟာ သူ့ခြေဖဝါးအောက် ကို ရောက်ရှိတော့မယ်။ ဠယနန စတူဒီယို မှာ သူသီချင်းဆိုမယ့်ရက်တွေဆိုရင် နတ် ဝင်သည် တစ်ယောက်လို အနုပညာဈာန် တွေနဲ့ဖျပ်ဖျပ်လူးလို့။ သက်ဇော်ရဲ့ စာ သားများကို စစ်အိမ်၊ မိုးကောင်း၊ ပီလွန်၊ သြမီးယု တို့က ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို ဖတ်ရ သလို ရေးသားပြီး စီးစီးပိုင်ပိုင် လှလှပပ၊ သက်ဇော်ရဲ့ ဆိုဟန်က သိမ်သိမ်မွေ့မွေ့၊ ကြိုးတပ် လျှပ်စစ်ဂီတလက်သံက မြူးကြွ သွက်လက်၊ ထစ်ချုန်း တစ်ဟုန်ထိုးပြေး လွှား။ နားထောင်ရတဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အာရုံမှာ သွေးကြောတို့ ရှိန်းကြွလှုပ်ရှား။ အနုပညာဟာ လူတွေကို တက်ကြွစေ တယ်၊ ရွှင်လန်းစေတယ်၊ လွမ်းမောစေ တယ်၊ ရသ တမြည့်မြည့်နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ တောက်လောင်စေတယ်။ စီစဉ်သူ ဟင်နရီက သူ့သူငယ်ချင်း သက်ဇော် စီးရီးအတွက် တက်ကြွ လန်း ဆန်းစွာ ပြေးလွှားနေသည်။ သက်ဇော် ကလည်း ခွန်အားအပြည့်၊ အနုပညာ မှော်သား အပြည့်ဖြင့် ကြိုးစားသည်။ ရိုး သား ဖြောင့်မတ်ပြီး ချစ်စရာကောင်းသော ကိုယ်ပိုင်သံစဉ်ခွေအတွက် ကျွန်တော်တို့ မှာ ကြည်နူးရသည်။ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ကိုယ်ပိုင်သံစဉ် အစစ်အမှန် တကယ်ပင် ရှားပါးပစ္စည်းပဲ ဖြစ်သည်။ ကော်ပီသံစဉ် စီးရီးတွေ ၃၀လောက်ထွက်မှ ရှားရှားပါး ပါး ကိုယ်ပိုင်သံစဉ် တစ်ခွေလောက်သာ အနိုင်နိုင် ပါလာတတ်သည်။ ထိုသို့သော တဝဲလည်လည် ကိုယ်ပိုင် သံစဉ်ထဲမှာ သက်ဇော်လို အစစ်အမှန် ကိုယ်ပိုင်သံစဉ် သမား တစ်ဦးကတော့ ဂီတလောကမှာ မဖြစ်မနေ လိုအပ်သည်။ အတုအယောင် တွေ ကွယ်ပျောက်၍ အစစ်အမှန်တွေ ပေါ်ထွန်းရေးအတွက် ဂီတသမားတိုင်း ကြိုးပမ်းသင့်သည်။ သက်ဇော်ရဲ့ ကမ္ဘာ မြေရဲ့ လမ်းမများ စီးရီးကို ရတနာမြိုင် တေးသံသွင်းမှ ၁၉၉၇ခုနှစ်ဆန်း၊ ဇန်နဝါရီ လထဲတွင် မြန်မာတစ်ပြည်လုံးကို တိုက် ရိုက် ဖြန့်လိုက်ပြီဖြစ်သည်။ ၁၉၉၇ရဲ့ ကောင်းကင်ပြာအောက်မှာ သက်ဇော်ရဲ့ သီချင်းတွေဟာ ကမ္ဘာမြေရဲ့ လမ်းမများပေါ် လှပတင့်တယ်စွာ၊ ရိုးသား ရဲရင့်စွာ လျှောက်လှမ်းလာပေတော့မည်။ မိုဟန်ဂျိုနာ ရွေသမင်ထွက်သည့်တာ (၁) ကျုပ်ဟာ ဆေးရုံတစ်ရုံထဲမှာရှိတဲ့ သရက်ပင်ကြီး တစ်ပင်ပေါ်က ရုက္ခစိုး ကြီးပေါ့။ ဖြစ်ချင်တော့ ကျုပ်နေတဲ့ သစ်ပင်ကြီးရဲ့ အောက်မှာ လူနာစောင့်တွေ နားနေဆောင် ရှိနေတယ်။ အဲဒီ တော့ ကျုပ်မှာဗျာ သူတို့ပြောကြတဲ့ စကားတွေ ကို နားစိုက်မထောင်ပေမယ့်လည်း ကြား နေရတော့တာပေါ့။ (၂) ဒီနေ့လည်း နားနားနေနေ နေမယ် စိတ်ကူးတယ်။ ကျုပ်နဲ့အနီးဆုံး နေရာမှာ ထိုင်နေတဲ့ အဒေါ်ကြီးတစ်ယောက်ရဲ့ ကျယ်လောင်လောင်အသံက စူးထွက်လာ တယ်။ အဲ ကျုပ်နဲ့နီးလို့ရယ်တော့ မဟုတ် ပါဘူး။ သူ့အသံကိုက ဟောင်ဖွာဖွာရယ်၊ တောနယ်က လာပုံရတယ်။ ဒြီဆေးရုံမှာများ၊ ဆရာဝန်တွေ၊ ဆရာမတွေ တစ်ပုံကြီးပဲတော်။ ကျုပ်တို့ နယ်မှာများ ဆေးရုံတစ်ရုံ ရှိပါတယ်။ နပ်(စ်)မက နှစ်ယောက်၊ ဆရာဝန်က တစ်ယောက်ရယ်၊ မြင်ရတာကို အားမရှိ ဘူး။ ညညဆို ပိုဆိုးတယ်။ ဆရာမ နှစ်ယောက်က ချောင်ရှာပြီး သွားအိပ် တယ်။ ဆရာဝန်က အိမ်မှာ ဘီယာမူးနေ ရေြာ ြဆေးကျတော့ ဘာဆေးမှမရှိ ဘူး။ ္အဆေးရုံ’ဆိုတဲ့ အမည်ကိုတောင် ပြောင်းဖို့ကောင်းတယ်။ ဆေးမရှိလည်း မရှိဘူးပေါ့။ ရှက်စရာ မလိုပါဘူး။ အိုက် တင်ကြီးခံပြီး ဆေးရုံတက်ခိုင်းတယ်။ နောက်ကျတော့လည်း ဒီလိုမြို့က ဆေးရုံ တွေကို လွှတ်တာပါပြဲ စြည်းကမ်းကျတော့လည်း မရှိ လိုက်တာ လွန်ရော။ ဆေးရုံလာတက်ရင် လူနာတင်မကဘူး အိမ်ထောင်ပြောင်းလာ တာ ကျနေတာပဲ။ ဘုစုခရုတွေကော၊ ယောကျ်ားတွေကော၊ မိန်းမတွေကော၊ ဒွေးရောယှက်တင် ဖြစ်လို့။ တြစ်ခါတော့ စိတ်ပေါက်ပေါက် နဲ့ ပြောပစ်လိုက်တယ်။ ကျုပ်သာ မြန်မာ စာ လည်လည်ပတ်ပတ် ရေးတတ်ရင် တိုင်စာပုံး ပြည့်နေလောက်ပြီလို့။ သတိရ တိုင်းကို ရေးထည့်နေမြှာ ပြောပြီး မောသွားဟန်ရှိတယ်။ အဒေါ်ကြီးက ဆေးလိပ်မီးညှိပြီး ထိုင်ဖွာ နေတယ်။ အဲဒီ မှာတင် ဘေးနားရှိနေတဲ့ အခြားအဒေါ်ကြီး တစ်ယောက်က တစ် စခန်း ထလာတော့တယ်။ ြတော်တို့နယ်မှာတင် မဟုတ် ပါဘူးတော်။ ဒီမှာ ကျုပ်ပြောပြမယ်၊ ကျုပ်လူနာက ဒီမှာတက်နေတာ ကြာပြီ၊ ဆင်းတောင်ဆင်းရတော့မယ်။ ဒီဆေးရုံ အကြောင်း နောကျေနေပြီ။ အခု တော့် လူနာအတွက် ဆရာဝန်ကြီးကို ကန်တော့ ပြီးပြီလား။ ရှင့်လူနာက ခွဲရမှာလား၊ သွေးသွင်းဖို့ကော၊ လိုမလား။ အိုရှင်၊ ဘာရောဂါအတွက် ဘယ်လောက် ကန် တော့ရမယ်ကအစ ကျုပ်ကိုမေးစမ်းပါ။ ဆရာဝန်ကြီးကတော့ အဓိကနော်၊ ကန်တော့ရလိမ့်မယ်ြ စိတ်အချဉ်ပေါက်နေဟန်ရှိတဲ့ အဒေါ်ကြီးက အဲလိုပြောလိုက်တော့၊ တောကအဒေါ်ကြီး ပါးစပ်ဟောင်းလောင်း ဖြစ်သွားတာကို တွေ့လိုက်ရတယ်။ ကျုပ်ကိုယ်ကျုပ် ပြန်သတိထားမိတော့ လည်း ကျုပ်ပါ ပါးစပ်ဟောင်းလောင်းကြီး အံ့သြလို့။ ဒီလိုဗျ၊ တစ်လောကတင် ဒီဆေးရုံ မှာ ပြဿနာ အကြီးအကျယ် တက်သွား ဖူးတယ်။ ဂိတ်ပေါက်စောင့်က ပိုက်ဆံ တောင်းတာ မကျေနပ်လို့၊ လူနာ လာတွေ့ တဲ့ ဧည့်သည်တွေက ဆရာဝန်ကြီး တက် တိုင်တယ်။ အဲဒီတုန်းကဆို ဆေးရုံမှာ အရေးယူရ၊ အမိန့်တွေထုတ်ရနဲ့၊ အလုပ်ကို ရှုပ်သွားတာပဲ။ အမိန့်ကြော်ငြာစာကို တောင် အတိအလင်း ရေးကပ်ထားတယ်။ ကျုပ်တောင် အခု မြင်နေရတယ်။ ဘာတဲ့့့ ြဆေးရုံဝန်ထမ်းများအား အခ ကြေးငွေ တစ်စုံတစ်ရာ ပေးရန် မလိုပါ။ အကယ်၍ ငွေကြေးတောင်းခံပါက ဆေးရုံအုပ်ကြီးထံ တိုင်ကြားနိုင်ပါသည်ြ တဲ့။ အင့်း့့အခုဆို ခက်ပြီထင်တယ်။ တော်ပြီ၊ တော်ပြီ၊ ကျုပ်လည်း ဒီနေရာက ပြောင်းမှ၊ မတော် တိုင်စရာလူ မရှိလို့ဆိုပြီး ကျုပ်လာတိုင်နေမှ ဒုက္ခ။ ဆူးသစ်နီ ပါး လူတစ်ယောက်  (ကျား/မ)ရဲ့ မျက်နှာပေါ်မှာရှိတဲ့ ပါးနှစ်ဖက်ကို လူတိုင်း အမြတ်တနိုး ထားတတ်ကြတယ်။ မည်သို့ မည်ပုံ အမြတ်တနိုး ထားရမယ်ဆိုတာကို တော့ ထိုပါး၏ ပိုင်ရှင်(လူ) များကသာ ဆုံးဖြတ်ကြပါလိမ့်မည်။ (၁) ကျုပ်မျက်နှာမှာ အင်မတန်နူးညံ့ တဲ့ ပါးနှစ်ဖက်ရှိတယ်။ ခပ်ငယ်ငယ်ပေါ့့့အမေက ခြေ ထောက်ဆင်း။ အဲဒီခြေထောက်ပေါ်မှာ ပက်လက်လှန်သိပ်ပြီး သနပ်ခါးလိမ်းပေး တာကို မှတ်မိသေးတယ်။ ပါးစပ်ထဲလည်း ခွံ့တယ်။ သနပ်ခါးက ဆေးဘက်ဝင်တယ် တဲ့။ ငါ့သား ကျန်းမာအောင်လို့လည်း ပြောသေး။ အဲသည်တုန်းက ကျုပ်ပါးလေး ဆိုတာ ချောမွေ့ပြီးနေတာ။ သနပ်ခါးတွေ ခြောက်သွားရင် ပါးလေးကို တင်း,နေတာ ပဲ။ ပါးစပ်ကို ဖြဲလိုက်စိလိုက်နဲ့ ခဏ ခဏ လုပ်လိုက်တော့ အဲဒီတင်းနေတာ ပျောက်သွားတယ်။ အမေက အဲဒီပါးလေး ကို နမ်းတယ်။ ငါ့သား ပါးလေးက မွှေး နေတာပဲတဲ့။ ကျုပ်ကလည်း ဘုမသိ ဘမသိနဲ့ ပြုံးလို့။ (၂) ကျုပ်လူပျိုပေါက် အရွယ်ပေါ့။ တစ်ရက်၊ အဲဒီပါးလေးပေါ်မှာ အဖုသေးသေးလေးတွေ ပေါက်လာတယ်။ လူကြီးတွေကပြောတယ်။ ္အအဲဒါ ဝက်ခြံ ပေါက်တာလို့ခေါ်တယ် သွားမကုတ်နဲ့ နော်’တဲ့။ ကျုပ်လက်ကလည်း မနေနိုင် ဘူးဗျ။ သွားကုတ်၊ သွားဆိတ်တော့ အနာ လေး ဖြစ်လာတယ်။ နောက် ယားလာ တယ်။ ယားတော့ ကုတ်ယင်း ကုတ်ယင်း နဲ့ အနာအဖုလေးတွေဖြစ်ပြီး ပြည်တည် လာတယ်။ အဖုလေးကနေ အဖုအကြီးကြီး ဖြစ်လာရော။ ညှော်တွေဘာတွေမိရင် နည်း နည်း နာလာတယ်။ ဝက်ခြံအဖုကို ညှစ် ကြည့်တော့ အထဲက ဖြူဖြူအဆံလေးတွေ ထွက်လာတယ်။ အဆံလေး ထွက်သွားရင် ပါးပေါ်မှာ ချိုင့်သေးသေးလေး ကျန်ခဲ့ တယ်။ မညှစ်ပဲလည်းမနေနိုင်။ ညှစ်လို့ ကလည်း ကောင်းတယ်ဗျ။ ညှစ်ယင်း ညှစ်ယင်းနဲ့ ပါးမှာ ချိုင့်လေးတွေ အများ ကြီး ဖြစ်လာပါတယ်။ ကြာတော့ အရာ ထင်ပြီး ကျန်ခဲ့တယ်။ ကျုပ်က ရုပ်ဆိုး တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျုပ် ကောင်မလေးက ္အအဲဒီ ရုပ်ဆိုးတာကိုပဲ ချစ်တယ်’တဲ့။ ကဲ့့့ဘယ်လောက်ထူးဆန်းသလဲ။ ကျုပ် လည်းမတတ်နိုင်ဘူး၊ ချစ်ပေါ့။ ကျုပ်က တကယ်ချစ်တာလားလို့ မေးတော့။ ကျုပ်မျက်နှာနားကပ်ပြီး ္အတကယ်ပြော တာပေါ့’လို့ တိုးတိုးလေးပြောတယ်။ ပြီးလည်းပြီးရော ကျုပ်ပါးလေးကို ္အရွှတ်ခနဲ’နမ်းပြီး ထွက်ပြေးသွားရောဗျာ။ ကျုပ်က သိသိကြီးနဲ့ ပြုံးလို့။ (၃) ္အဖျောင်း’ခနဲအသံနဲ့ အတူတူပဲ မျက်လုံးကို ပြာဆင်းသွားတာ။ ဟာ…æ ငါ့တော့ အကောင်တစ်ကောင်က ချပြီ ဟေ့ဆိုပြီး မျက်လုံးကို အတင်းပွတ်ကြည့် တော့မှ အကောင်မဟုတ်ဘူးဗျို့ ၊ ကောင် မလေးဗျ ကောင်မလေး။ အဲဒီအချိန်မှာ ပဲ၊ဒါရိုက်တာက ကြဒ် (ငုတ), ကဒ်(ငုတ) ရပြီ တြဲ့။ ကျုပ်လည်း ပိုက်ဆံ ခြောက် ထောင်ယူပြီး အိမ်ပြန်လာခဲ့တယ်။ (အမြတ်တနိုး ထားနိုင်ကြပါစေ) အရိုင်း ကျော်တော့လှေသူကြီးပါကွယ် ြကျော်တော့ လှေသူကြီးပါကွယ်၊ ညားတော့လဲ လှေထိုးသားနဲ့ရယ်၊ မမြင်ချင်ယောင် ဆောင်ကာရယ်၊ ရှောင်ချင်သလို ဖယခွါတယ်၊ တကယ်တော့လေ မေရယ် ငါ့ရည်းစား သူများနဲ့ညားပြီကွယ်ြ ကိုမင်းအောင် သီဆိုထားတဲ့ အလွမ်းသီချင်းလေး တိုက်ဆိုင်သူများ အရမ်းအရမ်း ခံစားရတယ်။ အဲဒါက ကိုမင်းအောင်ရဲ့ သီချင်းပါ။ ခု ကျွန်တော်ပြောမှာက ကျော်တော့ လှေသူကြီး ဆိုတဲ့နာမည်နဲ့ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကြီးပါ။ လမ်းမများရဲ့ ကဗျာ မိုဟန်ဂျိုနာ အတ္တရုပ်ပုံလွှာများ ဒုတိယ  ပါရီနေ့များ မြသန်းတင့် ချစ်ခြင်း၏ အတောင်ပံ ချစ်ခြင်းမှာ အတောင်ပံများ ပါပါ သလား။ ချစ်ခြင်းမှာသာ အတောင်ပံ ပါခဲ့ရင် ချစ်သူ့ချစ်ခြင်းရဲ့ အတောင်ပံ များကို သူမ ချိုးထားမိမည် ထင်သည်။ အတောင်ကျိုး နာကျင်သောချစ်ခြင်းကို သူမ တစ်သက်လုံး ဖက်တွယ်ပိုင်ဆိုင် သွားချင်သည်။ သူမ ချစ်ခြင်းရဲ့ အတောင်ပံများ ကိုရော…æ ထိုအတောင်ပံများကို ချိုး သူဟာ ချစ်သူမဟုတ်ပါ။ ချစ်သူ့ အနားမှာ ထာဝရ နေချင်သော သူမ ကိုယ်တိုင်ကသာ ထိုအတောင်ပံများကို ချိုးသူ ဖြစ်ခဲ့တာ။ ကိုယ်ပိုင် ပစ္စည်းတစ်ခုကို ကိုယ် တိုင် ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် အခြားတစ်ပါး သူ ဖျက်ဆီးခြင်းတွင် ဘယ်အရာက ပိုခံရခက် နာကျင်စေပါသလဲ။ ထို မေးခွန်းကတော့ ကာယကံရှင် တစ် ယောက်ရဲ့ ယုံကြည်မှု ခံယူချက်ပေါ် တွင် အများကြီး မူတည်ပါ၏။ * သူမရဲ့ ကောင်ကလေးဟာ ပြောပ လောက်အောင် မလှပပါ။ မျက်နှာပြင် မှာ အဖုအပိန့် လုံးဝမရှိဘဲ သန့်ရှင်း ချောမွတ်ကာ အမြဲလန်းဆန်းနေလေ့ ရှိသည်။ တင်းတင်းပြည့်ပြည့် နှုတ်ခမ်း ထူထူကလေးကတော့ ခပ်ရဲရဲ။ မျက် ရစ် မပေါ့်တပေါ် မျက်လုံးကလေး တို့က တစ်ခုခုကို အချိန်စောင့်ကာ ဟားတိုက် ရယ်မောတော့မလိုလိုမျိုး။ သူမ ရင်အခုန်ဆုံးက သူ့နှာတံကလေး ကို ဘေးတိုက်မြင်နေရရင် ဖြစ်သည်။ စင်းကျလာတဲ့နှာတံကလေးဟာ အဖျား မှာ ခပ်ကော့ကော့ကလေး။ ထိုစိတ်ကူးယဉ်စဖွယ် ကောင်လေး တစ်ယောက် သူမဘဝထဲ ရောက်လာ တာကတော့ သိပ်မဆန်းကျယ်လှဘဲ သမားရိုးကျဖြစ်သည်။ အတန်းမှာ နောက်ဆုံးခုံထိုင်ကာ စာအုပ် တစ် အုပ်ကို ဖွင့်ပြီး ဟိုခြစ်သည်ခြစ် လုပ် နေတတ်တဲ့သူအဖြစ်၊ စားသောက်ဆိုင် တွေမှာ ပုလင်းထဲက ဖျော်ရည်ထဲ ပိုက်နှစ်၊ တစ်ဖက်ကို လက်ညှိုးနှင့် ပိတ်ပြီး မ,ယူကာ ပိုက်ထဲက အအေး ကို နုတ်ခမ်းဖျားနှင့်  စုပ်ယူသောက် တတ်တဲ့သူအဖြစ်၊ သူမောင်းတတ်တဲ့ ကားနီနီလေး  ဘေးကဖြတ်တိုင်း   လေးဖြူသီချင်း ခပ်တိုးတိုး အမြဲဖွင့် ထားတတ်တာမျိုး၊ သိပ်လှတဲ့ ကောင် မလေးတစ်ယောက်ကို သူငယ်ချင်း တစ်စုနှင့်အတူ ဟေးလား ဝါးလား လိုက်လုပ်တတ်တဲ့ ကောင်လေးအဖြစ် သိရှိခဲ့ရခြင်းဟာ ရင်ခုန်စရာ မကောင်း လှပါ။ ဒါပေမယ့် သူ့ကို မြင်လိုက်ရရင် ထိုင်ငေးနေချင်တဲ့ စိတ်တွေက သူမကို တော်လှန်ကြသည်။ တန်ဖိုးရှိ ခမ်းနား လှတဲ့ မိန်းမအဖြစ်နဲ့ နေလာခဲ့တဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို နှမြောစိတ်က ကိုယ့် အတ္တကိုကိုယ် ဖိအားပေးပြီး မျက်နှာ လွှဲဖယ်နေရသည်။ အဲဒီအခါတွေမှာ တော့ သူမဟာ သူထိုင်နေတဲ့ခုံဘေးက ဖြတ်လျှောက်တာမျိုး၊ သူ့ကားကလေး ရှေ့ကနေ လမ်းဖြတ်ကူးတာမျိုး ကျူ တိုရီရယ် ဖြေတဲ့ စာအုပ်တွေ ထပ်ရင် သူထပ်ပြီးတာနဲ့ လိုက်ထပ်တာမျိုး (တစ်ခါတစ်ရံ စာအကုန်မဖြေရသေးပါ) စတဲ့ ခပ်ကြောင်ကြောင် အလုပ်တချို့ ကို မျက်နှာပြောင်ပြောင်ဖြင့် လုပ်တော့ တာ။ ဒါပေမယ့် သူမ မျက်နှာပြောင် ကြောင်းကိုတော့ မပေါ်လွင်အောင် ဆံပင်တချို့ဖြင့် မျက်နှာကို ကွယ်ဖုံး ထားလိုက်၏။ ဒါဆို ဘာလိုသေးသလဲ ချစ်သူရယ်။ ကျောင်းချိန်အပြင် သူနှင့်တွေ့နိုင် ဖို့ သူယူတဲ့ဝိုင်းကို လိုက်တက်လိုက် တော့ အားလုံးပြည့်စုံသွားသည်။ ဝိုင်း မှာ ထိုင်ကြတော့လည်း သူနှင့် မျက် စောင်းထိုးလောက် ခုံမှာ။ ဆရာ စာ သင်တာကို မော့ငေးတတ်တဲ့ သူ့နှာတံ စင်းစင်းကို သူမ ရင်ခုန်စွာ တွေ့နေ ဖြစ်သည်။ ကောင်လေးရေ…æ မင်းကို တို့ ပိုင်ချင်လိုက်တာ။ ဘာကြောင့်လဲတော့ မမေးနဲ့။ ကိုယ်တိုင်တောင် မသိဘူး။ သူ့လက်ရေး ရှည်စောင်းစောင်း များကို သူမ မြင်ဖြစ်အောင် ကြည့်မိ တတ်လာသလို သူမ စာရေးနေချိန် တွေမှာ သူက  ခိုးကြည့်တတ်လာသည်။ ထိုသူခိုးကျင့် သူခိုးကြံအကြည့်ကလေး တို့ကိုတော့ သူမ မသိချင်ယောင် ဆောင်ကာ လက်ရေးများ  တွန့်ကောက် သွားမတတ် လက်ဖျားတို့ ကျင်တက် လာရ၏။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ သူမ ဆံပင် ကလေးတို့ကို အမြဲ နူးနူးညံ့ညံ့စင်းကျ နေတတ်အောင်၊ နှုတ်ခမ်းဖျား တင်း တင်းစေ့ကာ မျက်လွှာမချတတ်တဲ့ အကျင့်လေးတွေ တည်မြဲနေအောင်၊ မီးပူနံ့နှင့် ရေမွှေးရောနေသော အကျင်္ီ လုံချည် ခပ်သင်းသင်းပြန့်ပြန့်ရန့်ရန့် နှင့် တကယ့် တန်ဖိုးရှိ မိန်းမ တစ် ယောက်အဖြစ် တည်မြဲနေအောင် နေ ထိုင်ရင်း သူ့ကို အမြဲ သတိရနေတတ် တော့သည်။ ဒါပေမယ့် ယောကျ်ားတစ်ယောက် ရဲ့ အချစ်ကိုရဖို့ အဲဒီအရည်အချင်းတွေ မလိုအပ်ဘဲ အဲဒီယောကျ်ားကို  အကြည့် ကလေးတို့ တုံ့ပြန်ရန်သာ လိုအပ် ကြောင်း သူမ မသိသေးပါ။ သူမကိုကြည့်တယ် ထင်ခဲ့ဖူးတဲ့ အကြည့်တွေဟာ လမ်းချော်လွဲမှားကာ သူမဘေးမှ တစ်ယောက်အတွက် ဖြစ် ခဲ့တယ်ဆိုတာ သိလိုက်ရတဲ့နေ့ကတော့ တော်တော်ပူပြင်းတဲ့ နေ့တစ်နေ့မှာဖြစ် သည်။ အခံရခက်ခြင်းနှင့်အတူ ထို နှာတံချွန်ချွန်ကောင်ကလေးဟာ  သူများ ရည်းစားပါလား ဆိုတဲ့ နှမြောစိတ်က ရင်ခွင်တစ်ခုလုံးကို နေရာလပ်မရှိ အောင် ထိုးဆွနေကြ၏။ မင်း တကယ် ရက်စက်ပါလား ကွယ်၊ တို့မမှားဘူးဆိုရင် နှစ်စက မင်းပေးခဲ့တဲ့ အကြည့်တွေဟာ တို့ အတွက်ပါ။ ထိုမေးခွန်းကို သူမ ချက်ချင်း ဖြေရှင်းလိုက်ဖို့ စိတ်တွေကတော့ ရက် တော်တော်ကြာတော့  နည်းနည်း  အနည် ထိုင်လာကြသည်။ ကျူရှင်ချိန်တွေမှာ နေရာရွှေ့ထိုင်လိုက်ဖို့ထိ ပျော့ညံ့လာ ကြတဲ့ စိတ်တို့ကို မာန်ဖြင့်တင်းကာ ချစ်သူ့မျက်ဝန်းအကြည့်တို့ ဝေ့လာ တတ်တဲ့ ထိုခုံကလေးမှာပဲ သူမ ဆက် ထိုင်ဖြစ်သည်။ ကျူရှင်ချိန်တွေမှာ လူ တွေ အများကြီးကြားမှာ ရောက်နေ တတ်ပေမယ့် တကယ့်ကို  တစ်ယောက် တည်းအဖြစ် ခံစားနေရသည်။ ခပ်ဝေ့ဝေ့ သူမ မျက်ရည်စတို့ကို တော့ ဆံပင်နက်နက်တို့က နည်းနည်း ကာကွယ်ပေးကြသည်။ အဲဒီ ပထမနှစ် မှာ သူမ ဆံပင်က ကျောလယ်လောက် သာ ရှိသေး၏။ * တရုတ်စကားပန်းရနံ့ ရတတ်တဲ့ စာကြည့်စားပွဲရှေ့က ပြူတင်းပေါက်ကို ဖွင့်ထားတတ်ပြီး သူမကတော့ အိပ်ရာ ပေါ် လှဲနေတတ်သည်။ ချစ်သူ ဒီနေ့ ဝတ်လာတာ အကျင်္ီက ခပ်ဝါဝါ စပို့ ရှပ်ကလေး…æ ဘောင်းဘီ မိုးပြာရောင် မပွတပွနှင့်…æ ဒါ့အပြင် မျက်မှန်မည်း မည်းတပ်ကာ ကားကို မှီရပ်ပြီး သူငယ် ချင်းတစ်အုပ်နှင့် ရယ်မောနေလေတာ။ ဒါဆို မင်း အသည်းကွဲနေတာ ဟုတ်ပါ့မလား…æ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် သူတို့နှစ်ဦး ပြတ် သွားပြီဆိုတော့ သူမ စိတ်ထဲကျေနပ် နေမိသည်။ သူတစ်ပါး ခံစားရမှုကို ထည့်မတွက်ဖြစ်ပါ၊ သူမ အဓိက လို အပ်ချက်ဟာ သူ့မှာ ဘယ်လိုအနှောင် အဖွဲ့မျိုးမှ ရှိမနေဖို့ဘဲဖြစ်သည်။ သူ့ကို တွေ့လိုက်ရစဉ်မှာ အရမ်းပြုံးလိုက်ချင် တဲ့ နှုတ်ခမ်းတို့ကို တင်းစေ့ရင်းကမှ မျက်စိလွှဲခဲ့ရတာ…æ ။ အို…æ ဒုတိယနှစ်ကြီး ကျောင်းဖွင့် လိုက်တာနဲ့ တပြိုင်နက်တည်းမှာ သတင်းကောင်းတစ်ခုက သူမကို ကြို နေခဲ့ပြီးသား မဟုတ်လား။ ဒီ နေ့မှ   သူ တို့ စတွေ့လိုက်ရတာမို့ ရင်ထဲအရမ်း ခုန်နေကာ နီးရာအခန်းက ခုံတစ်လုံး မှာ ဝင်ထိုင်ခဲ့ရသေးတာ။ အရမ်းကို ဖမ်းစားနိုင်လွန်းတဲ့ ထိုကောင်ကလေး ရဲ့ သူမ နှစ်သက်တဲ့ နှာတံကလေးကို ပြိုင်ဘက်မရှိ ငေးမောခွင့်ကို သူမ ရလာခဲ့ပြီ မဟုတ်လား။ အတန်းတက်တော့ ပထမအချိန် ကုန်မှ သူတို့အုပ်စုက ဝင်လာသည်။ ဒုတိယအချိန်က အဂင်္လိပ်ချိန် တခြား မေဂျာသုံးခုနှင့် တွဲသင်တာမို့ သူ့မျက် လုံးတွေ တစ်စုံတစ်ယောက်ထံကို ရောက်နေမှာကို အလွန်စိုးရိမ်ကာ သက်ပြင်းတောင်မချရဲပေ…æအဲဒီ ခံစား ရခက်တဲ့ ဝေဒနာဆိုးကြောင့် ဒီနေ့ ဝတ်လာမိတဲ့ အနီရောင်ဝတ်စုံကို နောင် ဘယ်တော့မှ မဝတ်တော့ဘူးလို့ ခပ်ကြောင်ကြောင် ဆုံးဖြတ်ချက် ချမိ လိုက်တာ။ ချစ်ခြင်းဟာ လူကို ရူးသွပ်စေ တယ်…æ တို့ကတော့ တကယ့်ကို ဖြူဖြူစင်စင် ရူးတော့မယ်…æ အဲဒီလို ရူးသွပ်ရမှုတွေထဲမှာတော့   သူ့ကားထဲက တစ်ခါတလေ ခုန်ထွက်လာတတ်တဲ့ လေးဖြူသီချင်းတွေလည်း ပါဝင်သည်။ ဥပမာဆိုရင်…æမုန်းလိုက်တို့၊ အလင်း ရောင်၊ မျှော်လင့်ခြင်းလေးတို့…æ စတဲ့ သီချင်းတွေကို ကိုယ်တိုင် လက်ရွေး စင်ကူးပြီး   နားထောင်နေတတ်တာ…æ။ ပထမနှစ်ရဲ့ မြန်မာစာ ကျူတိုရီရယ် စာအုပ်တွေ ပြန်ဝေတော့ သူ့စာအုပ်ကို ခိုးယူ သိမ်းထားတာ…æ(အဲဒီစာအုပ်ရဲ့ နောက်ဆုံးစာမျက်နှာမှာတော့…æ ဟေ့ကောင်၊ မင်းစာအုပ်နည်းနည်းဖွင့်၊ ငါမမြင်ရဘူးလို့ လက်ရေး ခပ်သော့ သော့နှင့် ရေးထားတာ) ။ သူမ ကိုယ်တိုင်အတွက်   လက် ဆုပ် လက်ကိုင်ပြစရာ ချစ်ခြင်းတစ်ခု မရှိတာကလွဲရင်တော့ ထိုယောကျ်ား တစ်ယောက်ကို တစွဲတနင့် မြတ်နိုး နေခဲ့သည် ဖြစ်သည်လေ…æ အဲဒီ အကြောင်းကို ဖွင့်ပြောလိုက်ဖို့ အခွင့် အရေး မရှိတဲ့အခါမှာတော့ အံကြိတ် ကာ အစဉ်အလာ တစ်ခုကို တော်လှန် ဖို့ စိတ်ကူးလိုက်ရုံမှတစ်ပါး အခြား တော့ ဘာမှ လုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိပေ။ လေပြေယူဆောင်လာတတ်တဲ့ စကားပန်းရနံ့ကို ချစ်သူ ရှူရှိုက်ဖူး သလား မသိဘူး…æ အရမ်းညင်သာတဲ့ ရနံ့ပဲ ကောင်လေးရဲ့…æ။ တို့ရဲ့ စိတ် ကူးတချို့ကို လေပြေနဲ့အတူ မင်းဆီ ပို့လိုက်ချင်ပါရဲ့…æမင်းသာဖမ်းယူတတ် မယ်ဆိုရင် မကျိုးမပဲ့ လက်ခံရမှာပေါ့၊ မင်း မဖမ်းခဲ့ရင်တော့ မြေပြင်မှာ တစ စီ ကြေကွဲနေမှာပေါ့…æဒါပေမယ့် ကြေ ကွဲနေသည့်တိုင် မင်းကို မွှေးပျံ့  အေးမြ စေလိမ့်မယ်လေ…æ အဲဒါ အချစ်ပါပဲ…æ ။ * ဒုတိယနှစ်စရဲ့ နှစ်စတွေမှာ မင်းကတော့ ပေါ့ပါးပျော်ရွှင်လို့…æတို့ ကတော့ တစ်ဦးဦး ထပ်မံပြီး မင်းရှာ ဖွေ မတွေ့ပါစေနဲ့ ဆုတောင်းနေမိ တာ…æ အဲဒီဆုတောင်းကတော့ သူမ ကို ပြက်ရယ်ပြုတော့မှာပဲလို့ မတွေး မိသေးခင်ထိ သူမ နေပျော်နေသေး သည်။ နှစ်ဝက်မတိုင်မီမှာ သူတို့ဝိုင်းကို သူမ အသစ်တစ်ယောက်အဖြစ်   ရောက် ခဲ့တာ…æရောက်ရောက်ချင်း   ကောင်လေး မျက်နှာကို မျက်လုံးချင်းပင် မဆိုင်ဝံ့ သေး။ သူမ မျက်ဝန်းထဲက သိုဝှက် ထားတာတွေကို သူသိမှာ စိုးရိမ်    ဖုန်းကွယ်နေသေးတာ။ သူမဘက်က တစ်ခုခု အခွင့်ရေးကြောင့် သူ ဖွင့်ပြောလာတာ ကို မလိုလားဘဲ…æ သူမ မေတ္တာစိတ် ကြောင့်သာ သူက ချစ်လာစေချင်တာ။ လူတွေ   တစိမ်း အချင်းချင်း ချစ်လာဖို့ မလွယ်ကူချိန် မှာ သူမက သူ့ကို ဘာကြောင့်…æ ချစ်မိတာလဲ။ ကျူရှင်ခန်းရှိရာကို သွက်သွက် လက်လက် လှမ်းတက်လာတဲ့ သူ့ခြေ လှမ်းတို့မှာ နောက်ဆံတင်းမှု၊  တွယ်ငင် မှု တစ်ခုမှမရှိလို့ ကိုယ့်ဘာသာ သေ ချာချင်မိနေတာ…æသူမနှင့်   မျက်စောင်း ထိုးက ခုံမှာ သူဝင်ထိုင်လိုက်တော့ အသက်ရှုရပ်သလိုတောင် ခံစားလိုက် ရသည်။ သူ့နှုတ်ခမ်းထူထူကလေးက ခပ်ပြုံးပြုံး…æ ။ ဒီတစ်ကြိမ်မှာ ခါးကို မထိတထိ ဆံပင်တို့ကို မျက်နှာမှာ အုပ်သွားလုလု ငဲ့စောင်းရင်းမှ သူမ ကိုယ်တိုင်လည်း ချိုချိုမြိန်မြိန် ပြုံးမိ လေတာ…æ ဒီဆံပင်တွေဟာ မျက်ရည် တွေကို ဖုန်းကွယ်ဖို့ မဟုတ်တော့ပါ ဘူးနော်…æ အဲဒီအတွက် မင်းကို   ကျေး ဇူးတင်ပါတယ် ကောင်လေးရယ်။ အဲဒီနေ့ကျူရှင်ပြီးတော့ အားလုံး အတွက် အပေါက်ဝမှာ သူက သူမ တံတောင်ဆစ်ကို တိုက်မိလိုက်ပြီး တစ်ချက်ချင်း လှည့်ကြည့်ကာ ြဆောရီးလြို့ ပြောသည်။ ထိုနှုတ်ခမ်း အဖွင့်အပိတ် လှုပ်ရှားသွားတာလေးကို မင်သက်စွာနဲ့ သူမ မော့ကြည့်ဖြစ် သွားတာ။ သူမအတွက် တသီး တသန့်  ရည်ရွယ်ပြောတဲ့ စကားလေး ကို မှတ်ဉာဏ်ထဲမှာ အကြိမ်ကြိမ် ပြန် ကြားရင်း ဒီနေ့ ဝတ်လာမိတဲ့ အကင်္ျ ီ ခရမ်းရောင်ကလေးကို ငုံ့ကြည့်မိကာ အမှတ်တရအဖြစ် မကြာမကြာ ဝတ် ဖြစ်တော့မယ်လို့ ကိုယ့်ဘာသာ ရှက် စနိုး ဖြစ်မိလေသည်။ သူက လှေကားအဆင်းမှာ နောက်ထပ်တစ်ယောက်ကို ထပ်တိုက် မိပြန်သည်။ ထိုသို့ လောလော, လော လော ဖြစ်နေတဲ့ သူ့ကို သူမ စိတ် လက် မသာမယာ ကြည့်နေမိစဉ်မှာပဲ ကျူရှင်ရှေ့မှာ မတ်တပ်ရပ်စောင့်နေ သော ကောင်မလေးတစ်ယောက်ထံကို သူ လျောက်သွားသည်။ ကောင်မလေး က ဆံပင်တိုတိုဖောင်းဖောင်းကို ခါ လိုက်ပြီး…æ အြရမ်းစောင့်ရတာပဲ ကိုရယ်…æ အဲလိုမှန်းသိ အိမ်ကကားကို ပြန်ကြို ခိုင်းပါတယ်၊ ကိုနဲ့ လိုက်မလာပါဘူးြ ြသြော်…æ ရော ခက်တာပဲ၊ ခုမှ ကျူရှင်ပြီးတာ၊ မပြီးခင်ထပြီး ခင်ဗျား လေးကို လာကြိုရမှာလားြ ြကြိုပေါြ့ ဆြရာ့ကို ဘယ်လိုပြောရမှာလဲ…æ ဗိုက်နာလို့,လို့ ပြောခဲ့ရမှာလား…æြ သူမ အဲဒီတခဏမှာ နားကန်းနေ လိုက်ဖို့တောင်   ဆုတောင်းမိလိုက်သည်။ သူတို့နှစ်ယောက် ကားလေးနှင့်အတူ အဝေးရောက်သွားတော့မှ သူမ မျက် ရည်စတို့ကို   ဖုန်းကွယ်မိပြန်၏။ သူ့ ကား နီနီရဲရဲလေးရဲ့ ရှေ့ခုံမှာ သခင်မ တစ်ယောက် တကယ်ရနေပြီပေါ့။ သူမ စောင့်ကြည့်ဖို့ကတော့ သူတို့ ဘယ်တော့ ပြတ်ကြမလဲ ဆိုတာကိုပါ ပဲ၊ ပြတ်သွားဖို့တော့ ဆုတောင်း   မပေး ဖြစ်ပါ။ ကောင်လေး…æ ချစ်ခြင်းမှာ အသံ တွေရှိပါတယ်၊ မင်းမကြားသေးလို့ပါ၊ ဒါမှမဟုတ် ကြားဖို့ နားတစ်စုံ   မင်းမှာ ရှိမနေသေးလို့ပါ။ သူမမှာ…æ အဲဒီနေ့ကစပြီး  သူ့ မျက်နှာ မြင်ရဖို့ ကျူရှင်ချိန်ကို တက် တတ်ပြီး ကျူရှင်ပြီးသွားချိန်ကိုတော့ အကြောက်ကြီး ကြောက်ရွံ့နေတာ။ ထိုဖြစ်စဉ်ကို ဖန်တီးသူဟာ ချစ်သူ ကောင်ကလေးပဲဖြစ်၏။ တြိတ်ဆိတ်ခြင်း အတတ်ကို တတ်ရန် ဘယ်ဆရာဆီမှာ သင်ယူရ မှာလြဲ ထိုမေးခွန်းစာလုံးများကို ဖတ် ကြည့်မိစဉ်တိုင်းမှာ ကိုယ်တိုင်အဖြေကို သိနေလိုသေးသည်။ တိတ်ဆိတ်ခြင်း ဟာ ညဥ့်နက်နက်ရဲ့ အမှောင်နဲ့ရော တိုက်ရိုက် အချိုးကျတတ်သလား၊ အမှန်က ညဥ့်မနက်စေကာမူ တိတ် ဆိတ်ခြင်းက ရှိနေတတ်ပါသည်။ နှလုံးသားက သမာရိုးကျသော ဆိတ်ငြိမ်မှုတစ်ခုနှင့်အတူ ပုံမှန် လှုပ် ရှားနေခဲ့ပေမယ့် ထိုနှလုံးသားအတွင်း တစ်နေရာမှ တိတ်ဆိတ်ခြင်းတို့က တစ်ချက်တစ်ချက် ပဲ့တင် ထပ်လို့…æ ဒါဆို တိတ်ဆိတ်ခြင်းမှာ အသံရှိ မည်ပေါ့၊ သူမ မသေချာပါ။ သူမထံ မှာ ရှိနေခဲ့ပြီးတဲ့ နားတစ်စုံကတော့ ချစ်သူထံက တိတ်ဆိတ်ခြင်းအသံကို စိတ်ကူးနှင့် ကြားယောင်နေသည့်တိုင် ထိုအသံ မရှိသေးကြောင်းကိုတော့ ယုံကြည်နေမိသေးတာ။ သူမအတွက် မဟုတ်သော အသံ တချို့ကိုတော့ မနာလိုစွာ ကြားနေရ တာ။ မင်းမှာ နှလုံးသားမရှိဘူး  ကောင် လေးရေ…æ ဒီချိန်ထိ မင်းစိတ်ထဲမှာ တို့ကို လုံးဝ နေရာပေးမထားခဲ့ဖူးပေါ့။ အို…æ စဉ်းစားစမ်းပါမယ်။ တစ်စုံ တစ်ယောက်က ဒီလောက်ချစ်နေတာ ကိုတောင် ထိုတစ်စုံတစ်ယောက်ကို ဆံခြည်မျှင်လောက်တောင် မင်း မတုံ့ပြန်နိုင်ဘူး။ ဒုတိယနှစ်ရဲ့ စာမေးပွဲ   တော်တော် နီးလာတော သူက သူမထံကို စာအုပ်လငှါးခဲ့တယ်။ သူ့စာအုပ်မှာ ပျက်လိုက်၊ တက်လိုက်နဲ့ ကွက်လပ် တချို့က ရှိနေတာ။ တို့က မင်းရဲ့ကွက်လပ်တချို့ကို ဖြည့်ပေးရုံပဲလား…æ မင်းရဲ့ လစ်ဟာ သွားရတဲ့ ကွက်လပ်တွေကလည်း အခြားသူတစ်ဦးကြောင့်လေ။ အဲဒီ အတွေးဝင်လာတော့ သူမရဲ့ မာနတွေ က ဦးနှောက်ကို လာခေါက်ကြတယ်။ မာနတွေထားပြလိုက်စမ်း၊ ပထမနှစ် တုန်းက ကိုယ့်အတွက်ပေးခဲ့သလိုလိုနဲ့ အကြည့်တွေ အလွဲသုံးစားလုပ်တဲ့သူ (သူ့ကိုယ်သူတောင် မသိလိုက်ဘဲ သူမ ကို အရှက်ရစေတဲ့လူ)…æ စာအုပငှါး စရာလူရှားလို့…æ သူမကိုမှ လငှါးရ သတဲ့လား။ မြင်းကိုငှါးမပေးနိုင်တာအတွက် တို့ စိတ်မကောင်းပါဘူးြ ဗြျာ​ဘာလို့လဲ၊ ခု ဖိုတိုစတက် လုပ်ပြီးပြီးချင်း ပြန်ပိုြ့ မြင်းအတွက်မို့လို့ ခဏတောင် ငှါးချင်ဘူးြ ထိုစကားဟာ မရည်ရွယ်ထားပါ ဘဲနှင့် အတွင်းစိတ်ရဲ့ ထွက်ပေါက် အဖြစ် ထွက်သွားတာ။ သူတုန့်ပြန် လိုက်တာကလည်း သင်းပျံ့လှပါသည်။ ကြျွန်တော့်အတွက်မို့…æဒီလိုလား၊ ဟုတ်ပြီလေ​မှတ်ထားပါ့မယ်၊ ဒါနဲ့ ခင်ဗျားနဲ့ ကျွန်တော့်ကြားမှာ ဘာမှ ရှင်းစရာမရှိခဲ့ဘူးပါဘူးနော်။ ကျွန် တော့်ဘက်ကတော့မရှိဘူး၊ သေချာပါ တယ်ြ မျက်နှာကို လှမ်းရိုက်လိုက် တာမှ ခံသာဦးမည်။ သူမကို ကျော ပေးသွားတဲ့ ကောင်လေးကို လိုက်ငေး ကြည့်ရင်းကမှ ထိုကောင်ကလေးကို သူမ အပိုင်ရကိုရမှ ဖြစ်တော့မှာ။ ဒီတစ်ကြိမ်မှာ သူမ မျက်ရည်မဝဲတော့ ပါ။ ခါးကျော်ကျော်ရှိတဲ့ ဆံပင်လေး တို့ကိုလည်း သူမ အသုံးမလိုပါ။ (သူကသာ ဆံပင်တိုမှ ချစ်တယ်လို့ ပြောခဲ့ရင် ဒီဆံပင်ကြီးကို ဖြတ်ပစ် လိုက်ဘို့ထိ သူမ မိုက်မဲအသုံးမကျ ဖြစ်ခဲ့ဘူးတာ…æ) ဒီတစ်ကြိမ်မှာတော့ ကိုယ့်ဘက်က ဘာတစ်ခုမှ နစ်နာအဆုံးရှုံးမခံလိုဘဲ…æ သူ့ဘက်က ကိုယ့်လိုအပ်ရာရဖို့ သူမ ဆုံးဖြတ်မိသည်။ ဟုတ်ပါတယ် ကောင်လေးရယ်…æ တို့နှစ်ယောက်ကြားမှာ ရှင်းစရာရှိခဲ့ တာ တို့ဘက်ကပါ မင်းဘက်က မဟုတ်ပါဘူး။ * သူမ အတွက်ကံကောင်းမှု တစ်ခုက တတိယနှစ်စချိန်မှာပဲ ဖြစ်လာသည်။ သူ့အမေနှင့် သူမအမေက ကျောင်းနေ ဘက်တွေတဲ့…æ ထိုဖြစ်ရပ်ကြောင့် သူမဘက်ကတော့   ပိုပြီးအားရှိလာရ၏။ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မဆို သူ့ကို မရအရ ယူဖို့ စိတ်ကူးနေမိတဲ့ချိန်မှာပဲ သူက သူမတို့ မေဂျာကွင်းနှင့် တွဲသွား တွဲလာ လုပ်နေပြန်ရော…æတစ်နေ့ တစ်နေ့ မြင်နေရတာကို စိတ်ဆင်းရဲမှု မဖြစ်စေဘဲ ခံနိုင်ရည်ရှိလာတာတွေ အတွက် ကောင်မလေးကို ကျေးဇူးတင်ရအုံးမှာ ဒီလိုခံနိုင်ရည်မျိုး မင်းပေးခဲ့တာပါဘဲလေ…æ။ တတိယနှစ်မှာတော့ သူမ သူ့ မျက်လုံးတွေကို ကြည့်ရဲလာ၏။ တော် တော် ဆွဲဆောင်မှုရှိတဲ့ မျက်လုံး ကလေးတွေ တကယ်ပဲ အပြစ်ကင်း စင်တဲ့ မွေးကာစ ကလေးမျက်လုံးမျိုး (ရည်းစားများတာကလွဲရင် သူက အပြစ်ကင်းစင်သည်။) မျက်လုံးတို့ရဲ့ ဘာသာစကားက တော့ ကိုယ်စီ တတ်မြောက်ပြီးသားမို့ သူ့မျက်လုံးထဲက လှောင်ပြောင်ရိပ်တွေ ကို သူမသိနေရသည်။ မင်းကတော့ တွေးနေပြီ၊ ဒီတစ်ယောက် ငါ့ကို ကြိုက်နေတယ်လို့၊ ဟုတ်နေတာ အတွက် သူမ ရှက်မနေဖြစ်တော့ပါ။ ထိုတတိယနှစ်အတွက် ကျူရှင်တွေ ဖွင့်တော့ သူမ စိတ်ကြိုက် ကျူရှင် တစ်ခုကို သူမဘာသာ တက်နေဖြစ် သည်။ နောက် နှစ်ပတ်ကြာတဲ့အခါမှာ သူက သူမ တက်ရာနေရာကို ရောက် လာတာ၊ တစ်ယောက်တည်းတော့ မဟုတ်ပါ၊ သူ့ဘုရင်မလည်း ပါလာခဲ့ လေသည်။ ဒီတစ်ကြိမ်မှာ သူ့နံမည်က ‘မောင်’ ဖြစ်သွားခဲ့ပြီးပြီ။ မောင် ဆို တဲ့ အသုံးအနှုံးကိုတော့ သူမရဲ့ မြန်မာစာ အဘိဓာန်ထဲက သူမကိုယ် တိုင် မင်နီခြစ်ကာ ဖျက်ခဲ့ပြီ။ အရင် ဖျက်ရာနှစ်ခုကတော့ ‘ကိုကို’ နှင့် ‘ကို’တို့ပဲ ဖြစ်၏။ တတိယနှစ်ကိုတော့လည်း သူမ သမာရိုးကျ ဖြတ်ခဲ့သည်။ ဆံပင်က တင်ပါးရောက်နေပြီ။ သူ့အမေက လည်း ‘ချွေးမလေး’ လို့ ချစ်စနိုး ခေါ်တတ်နေပြီ။ ချစ်သူကတော့ သူမ နှင့် အဝေးဆုံးမှာ ရှိနေသေးသည်။ * ‘စန္ဒရား သံစဉ်များဟာ မတူညီ ကွဲပြားကြသည့်တိုင်…æ။ စန္ဒရား ခလုတ်များဟာ တူညီကြ ပါတယ်။ မှန်များဟာ အမြဲ ထပ်တူညီစေ တတ်လို့…æ။ အမှားတစ်ခု ဖြစ်စေပါတယ်။ နှင်းဆီရနံ့ဟာ မက်မောနှစ်ခြိုက် အောင် မွှေးနိုင်သလောက်၊ တစ်ဦးက တစ်ဦးကို မြတ်နိုး နှောင်ဖွဲ့နိုင်ပါတယ်။ နှင်းဆီဆူးဟာ ရှတ သွေးစို့စေ သလို…æ တစ်ဦးက တစ်ဦးကို ရက်စက် ကြောခိုင်းနိုင်ပါတယ်။ တစ်ဦး၏ ရော့ရဲရဲစိတ်ရဲ့ ခပ်ကျဲကျဲ ခြေလှမ်းများဟာ တစ်ဦးထံကို အရောက်…æ (ထို တစ်ဦးဟာ) ပျင်းရိ ငိုက်မျည်းနေမယ် ဆိုရင် လည်း၊ နေနိုင်ပါတယ် …æ နေပါစေတော့ ကွယ်’ စတုတ္ထနှစ်ရဲ့ စာအုပ်တချို့မှာ သူမ နာကျင်စွာနဲ့ ရေးတတ်ခဲ့တာ၊ ချစ်သူကတော့ သူ့ရဲ့ ဘုရင်မကို ခုထိ လက်တွဲနေတုန်း၊ ကျောင်းပြီးရင် ဘဝ တစ်ခုကို အတူတွဲ တည်ထောင်မလို့ ဆိုပဲ။ သူမက သူ့သတင်းတွေကို နားထောင်နေရင်းက တိတ်ဆိတ်ပြီး နေဖြစ်သေးတာ။ မင်းဘဝကို မင်း ကိုယ်တိုင် ပုံဖော်ရေးနိုင်တဲ့ အဆင့် မရောက်သေးသရွေ့ မင်းစိတ်ကူးတွေ ဒီ့ထက် ပိုကူးနိုင်သားပဲ …æ ။ ဒီနှစ်မှာတော့ ချစ်သူ့ကားဘေးက ဖြတ်မိရင် အမြဲတမ်းလိုလို ္အမျှော်လင့် ခြင်းလေး’ သီချင်းကို ကြားနေရ၏။ တကယ်ဆို ချစ်သူမှာ မတူညီတဲ့စိတ် တွေ ရှိနေတာ။ ရည်းစားတွေ ပြောင်း လဲ ထားတတ်ပေမယ့် နားထောင်နေ တဲ့ သီချင်းတို့ကတော့ အဆိုတော် တစ်ယောက်ရဲ့ သီချင်း သုံးလေးပုဒ် ပဲ …æ (ထိုသီချင်းတို့ကိုပဲ နှစ်ရှည်ရက် များ တစွဲတမြဲ နားထောင်တတ်တာ ဟာ စွဲမြဲခြင်း မဟုတ်လား။) သူမကတော့ နှစ်ဟောင်းက ဖရာငတငါလ စာအုပ်တွေ၊ ထုတုရိာလ စာအုပ်တွေကို သူ့စာအုပ်ချည်းသပ်သပ် ရွေးယူသိမ်းဆည်းမြဲ ဖြစ်ပါသည်။ ထိုင်မိတဲ့ ထိုင်ခုံတိုင်းဟာလည်း သူ့ မျက်နှာနှင့် မျက်စောင်းထိုးမှာသာ ဖြစ်သည်။ သူမရဲ့ ပြောင်းလဲမှု တစ်ခု ကတော့ သူ့နှာတံကလေး၊ နှုတ်ခမ်း၊ မျက်လုံးတွေကို တစ်နှစ်တစ်မျိုး ရင် ခုန် ငေးမောလာတာ။ စတုတ္ထမြောက် နှစ် တိုင်လာတော့ သူမမှာ အနည်း အကျဉ်းသော တည်ငြိမ်မှု ရှိခဲ့လေ သည်။ ဒါပေမယ့် သူရည်းစားရှိပြီ၊ စကြားတဲ့နေ့ကို အမှတ်အသားလုပ် နေ့စွဲတပ်ပြီး သိမ်းထားခဲ့တဲ့ အကင်္ျ ီတို့ ကိုတော့ ပြန်ပြီး ဝတ်ရဲသည်အထိ သတ္တိမရှိသလို မတည်ငြိမ်သေးပေ။ သူမကိုယ်သူမသာ တအံ့တသြ ဖြစ် မဆုံ:တာ …æုနေ စိဒဒေ လုညေ ကို နှစ်ရှည် ထိန်းသိမ်းလာရုံမကဘဲ ထို ချစ်ခြင်းက ခိုင်မာသက်ဝင်နေတာကို ဖြစ်သည်။ သူမက အသွားအပြန်ကို မယုံကြည်ပါ။ နှင်းဆီတပွင့်ကို   ပိုက်ဆံပေးဝယ်မှသာ ရတတ်တာကို လက်ခံပေမယ့်၊ အိမ်သားတစ်ဦးဦးရဲ့ အကူညီဖြင့် နှင်းဆီတစ်အိုး ပျိုးလိုက် ချင်သည်။ ပွင့်လာတဲ့ပန်းကို ကတ် ကြေးဖြင့် ဖြတ်ယူ ပန်ဆင်လိုက်ချင် သည်။ နှင်းဆီပျိုးခဲ့တဲ့ အချိန်ဟာ ကျောင်း သက်တမ်းအရ …æ လေးနှစ် ပြည့်တော့မှာ။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်တိုင် ပျိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်   အိမ်သား တစ်ဦး (မေမေ့)အကူအညီကို ယူတော့ ယူရအုံးမည်လေ။ သူမမှာ ဟိုးခပ်စောစောပိုင်း ကတည်းက သူ့ထံမှ ဆိုးကျိုးများကို မျှော်လင့်လာခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ချစ်သူ ကို လက်ထပ် အပိုင်ရသောနေ့ မတိုင် မီထိတော့ သူမမှာ တန်ဖိုးရှိ ခမ်းနား တဲ့ မိန်းမတစ်ယောက်အဖြစ် အသိုင်း ဝိုင်းကြားမှာ ဂုဏ်တင့်နေခဲ့သေးသည်။ * ထိုလက်ထပ်ပွဲကို သွားတဲ့ ဘေး လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ဆိုရင် သတို့ သမီးကို သိပ်သနားမှာပဲ၊ သတို့သား က မျက်နှာတင်းမာ ခက်ထန်လို့ …æ (သတို့သမီးကတော့ သူမရဲ့ မာန် ထည်ဝင့်လှတဲ့ မျက်နှာကို ခပ်ပင့်ပင့် ကလေးမော့ကာ ချိုချိုမြိန်မြိန်ပြုံးလို့။ ထိုအပြုံးဟာ တစ်ဖက်သားကို အနိုင်ရ လို့ ပြုံးတဲ့ အပြုံးမဟုတ် …æ ကိုယ့် လိုအင်ဆန္ဒပြည့်လို့ ပြုံးသော အပြုံး ဖြစ်တာကို သူမ ဘာသာ,သာ နား လည်၏။ နားမလည်သူကတော့ ချစ်သူဖြစ် သည်။ မဂင်္လာ အခမ်းအနား ပြင်ဆင် ထားတဲ့ အခန်းထဲကို တစ်လှမ်းချင်း ရောက်လာကာ တံခါးကို ဝုန်းခနဲ  ပိတ် လိုက်၏။ သူမ မျက်နှာကို မှန်ထဲက တစ်ဆင့် ကြည့်လိုက်ပြီး ‘မင်းသိပ်ပျော်နေသလား’ ‘တို့က ဘာကိစ္စ ပျော်ရမှာလဲ’ ‘သြော်…æ မိဘတွေ အတင်းစီစဉ် လို့ မင်းစိတ်ညစ်နေတယ်ပေါ့ ဟုတ် လား’ ‘မင်း ငါ့ကို ရိသဲ့သဲ့ လာလုပ်စရာ မလိုဘူး’ သူမရဲ့ချစ်သူကလည်း ကျောပေး ပြီး တံခါးဝနား ပြန်လျှောက်သွားကာ ‘မင်း ငါ့ကို လိုချင်နေမှန်း ငါက သိပ်မသိဘူးကွ၊ မင်းက ပိရိလွန်းတော့ ငါ ဘာမှတောင်မရိပ်မိဘူး၊ စောစော ကြိုသိရင် မင်း ငါ့ကို ရမှာမဟုတ်ဘူး၊ မင်း မဂင်္လာဆောင်ဖြစ်တောင် တခြား တစ်ယောက်…æ’ ‘ဘာ’ ထိုယောကျ်ားကို  ချစ်မိတာအတွက် နောင်တရစမ်း။ သူနှင့် မျက်နှာချင်း ဆိုင် ရပ်လိုက်ကာ…æ ‘ငါ့တစ်သက်လုံး ယောကျ်ား  တစ် ယောက်ပဲ ယူမယ်၊ အဲဒီတစ်ယောက် က မင်းပဲဖြစ်ရလိမ့်မယ်၊ ဒါပေမယ့် မရိုးသာမှု လုံးဝမပါဘူး၊ စိတ်ချ၊ မင်း ကို ငါပိုင်နေရုံပဲ’ ‘မင်းရူးနေလို့ အိမ်ထောင်သည် ဘဝကို ဒီလို သုံးသပ်တာပဲ၊ နေစမ်း ပါဦး၊ မင်းပြောတဲ့ မရိုးသားမှုမပါရင် မင်း ခုတည်ထောင်လိုက်တဲ့ အိမ် ထောင်ရေးက ဘာအတွက်လဲ’ ‘အချစ်အတွက်ပေါ့’ အဲဒီ မေးခွန်းကို ရက်ရက်စက် စက် မေးခွန်းထုတ်လိုက်တဲ့ သူ့ကို မော့ကြည့်ရင်း ခြောက်ခြောက်ကပ်ကပ် ဖြေမိ၏။ ‘မင်းနဲ့ အချစ်နဲ့ ဘာဆိုင်လို့လဲ၊ အိမ်ထောင်ပြုပြီးမှ မင်းက အချစ်ရှာ မလို့လား၊ ဒါဆို မင်းစိတ်သာချ၊  လုံးဝ မတွေ့နိုင်ဘူး၊ ဘာလို့လဲဆို မင်း အတွက် ငါ့မှာ အချစ် လုံးဝကို မရှိ လို့ပဲ’ ‘မင်း ထပ်ပြောမလား’ သူမရဲ့ စိန်ခေါ်သံကို သူမ မထေ မဲ့မြင်။ ပြီးမှ ‘မင်းကို ငါမချစ်ဘူး’ လို့ ခပ်တိုးတိုးပြော၏။ မဂင်္လာဦးည မှာ သူမက မျက်ရည်ကျမလာစေဖို့ အားပြုရင်း…æ ‘တို့ မင်းကိုချစ်တယ်’ သူက မျက်ခုံးစုံ ပင့်တင်ရင်းမှ ရုတ်တရက်  ရယ်လိုက်တော့မလို  ကြည့် လေသည်။ သူမက ဘီဒိုတံခါးဆီ  သွား ရပ်ကာ တံခါးဖွင့်လိုက်ပြီး အတွင်းမှ အကျင်္ီတစ်ထည်ချင်းကို ကြမ်းပေါ်ပစ် ပေါက်ရင်းမှ စိတ်ထဲမှာတော့ အလွန် ပေါက်ကွဲနေပြီဖြစ်သည်။ ‘အဲဒီ အကင်္ျ ီတွေ ကြည့်၊ မင်း ရည်းစားတစ်ယောက် ရတယ်ဆိုတာ ကြားတဲ့နေ့မှာဝတ်တဲ့ အကျင်္ီတွေ၊ ဒီမှာ မင်းရဲ့ ထုတုရိာလ တွေ ဖရာငတငါလ စာအုပ်တွေ၊ အဲဒါတွေကို ပထမနှစ် ကတည်းက တို့သိမ်းခဲ့တာ၊ အဲဒါ  ရူးလို့ မဟုတ်ဘူး။ မင်းကိုချစ်လို့၊  မင်း ရည်းစားတွေ မပျက်မကွက် တွဲနေတာ ကို ခုထိ အပြစ်မမြင်တာလည်း   ချစ်လို့ပဲ၊ ဒါတွေနဲ့ မင်းကို မြူဆွယ် တယ်တော့ မထင်နဲ့၊ မင်း တို့ကို တစ်သက်လုံး  ချစ်မလာအောင်သာနေ၊ မင်းနေနိုင်အောင်နေ၊ တို့ကတော့ မင်းကို ချစ်ခဲ့တယ်၊ တို့မချစ်ဘဲနေ အောင်လည်း မင်းလုပ်နိုင်တယ်၊ တို့ မင်းကို မုန်းတဲ့တစ်နေ့ တို့ရှုံးတယ်၊ မင်းကိုလည်း ကွာပေးမယ်၊ မင်း တို့ကို ချစ်တဲ့တစ်နေ့ မင်းရှုံးတယ်၊ တို့ကို မင်းကွာပေးရမယ်’ ‘မင်းစိန်ခေါ်တာကလည်း အရှုံးခံ ပြီးမှ ကွာရမယ်ပေါ့၊ အရှုံးလည်းခံရ သေး၊ တစ်ခုလပ်ဘဝကလည်း တန်း နေတာဆိုတော့ တော်တော်ကောင်းတဲ့ စိတ်ကူးပဲ၊ ဒါနဲ့…æ ’ ‘…æ…æ’ ‘မင်းငါ့ကို ဘယ်တုန်းက ချစ်ခဲ့ တာလဲ’ သူမက သူ့ကို စိန်ခေါ်သလို ပြုံး ရင်း လှည့်ထွက်လာမိ၏။ ချစ်ခြင်းရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်ကို ဉာဏ်မမီနိုင်သေးဘဲ နဲ့ ကောင်ကလေးကတော့ သိချင်နေ သည်။ ‘တို့က ချစ်ခြင်းကို ယုံတယ်၊ ချစ်ခြင်း တစ်ခုတည်းနဲ့ ဘဝကို  အဆုံး သတ်ထိ ဖြတ်သွားနိုင်တယ်၊ ဒါပေ မယ့် ချစ်ခြင်းဟာ စေx မဟုတ်ဘူး၊ တို့ရဲ့ ချစ်ခြင်းက အပိုင်ရလိုမှုတစ်ခုပဲ၊ မင်းအတွက် ဟိုဘက်မှာ အခန်းတစ်ခု ရှိတယ်၊ အဲဒီအခန်းကို ပြင်ဆင်ထား တာတောင်မှ မင်းကိုချစ်တဲ့ စိတ်တစ်ခု စီနဲ့ တို့ကိုယ်တိုင် လုပ်ထားတာ၊ မင်း တစ်ချိန်မှာ မိန်းမတစ်ယောက် မထင် မပေါ် ယူပြီးနေမယ် ဆိုရင်တောင် တို့ ခွင့်ပြုနိုင်မယ်၊ တို့က မင်းကို တကယ့် မေတ္တာစစ်စစ်လေးနဲ့ ချစ်တာ၊ တို့သေ သွားတဲ့ထိ အမြဲအနိုင်ရသွားမှာ၊ မင်း သာ တစ်ချိန်မှာ ရှုံးမသွားဖို့ ကြိုးစား ပါ။ တို့ကတော့ မင်းရှုံးမှာပဲလို့ သေ ချာနေတယ်’ ‘နေစမ်းပါဦး၊ မင်းရူးများ ရူးနေ သလား’ ‘ရူးနေတယ်’ အခန်းတံခါးကို ဝုန်းခနဲ ပိတ် သွားသံ ကြားရသည်။ တင်းထားသမျှ စိတ်တို့ကို လျှော့လိုက်တဲ့အခါမှာတော့ လူက ကြမ်းပေါ်ပုံကျသွား၏။ * သြူမဟာ သေသည်ထိ အနိုင်ရ သွားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလိုပဲ ကျွန်တော် ကတော့ သေဆုံးသည်ထိ ရှုံးနိမ့်သွား မှာပါပဲ။ ထိုရှုံးနိမ့်မှုအတွက်တော့ သူမ ကို ကွာရှင်းပေးစရာ မလိုတော့ပါ။ သူမထံမှာ ကျွန်တော် ရှုံးနိမ့်ခဲ့တာဟာ သူမကို မြင်စခဏကတည်းက စခဲ့ပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် မာနကြီး ဘဝင်မြင့် လှတဲ့ သူမကို ဘာကြောင့်မှ မရွေး ချယ်လိုခဲ့ပေ။ ကျွန်တော်မသိခဲ့တဲ့ထဲမှာ သူမရဲ့ အချစ်ကတော့ ထိပ်ဆုံးက ပါ ဝင်နေသည်။ြ သူမရဲ့ချစ်သူ သူမ သတိပြန်ရလာတော့ ချစ်သူ ရဲ့ စိတ်ရှုပ်ထွေးနေဟန် မျက်ဝန်းများ ကို အရင်ဆုံး မြင်လိုက်ရသည်။ ထို မျက်လုံးတို့မှာ စိုးရိမ်ရိပ်တို့ကိုလည်း ရှာဖွေတွေ့ရ၏။ ချစ်သူရေ…æ မင်းရဲ့ ချစ်ခြင်း အတောင်ပံများကို နာကျင်ကျိုးပဲ့စေ တဲ့ သူဟာ သူမကိုယ်တိုင် ဖြစ်ခဲ့တာမို့ ထိုတစ်သက်တာ နာကျင်ရခြင်း ပြေ ပျောက်သွားစေဖို့ သူမ ကြိုးစားပေး မှာပါ။ တစ်ခါ နာကျင်ရတိုင်း ထို နာကျင်မှုနှင့်ထပ်တူတဲ့၊ ချေဖျက်နိုင်တဲ့ မေတ္တာကို ပေးသွားမှာပါ။ သူမရဲ့ ချစ်ခြင်းအတောင်ပံများက တော့ သွေးစိမ်းရှင်ရှင်တို့ဖြင့် သွင်သွင် ကျိုးလို့။ ထိုနာကျင်မှုအတွက်  ဖြေဆေး ကတော့ သူမရဲ့မေတ္တာသာ ဖြစ်ပြန် သည်။ အလွန်ရှည်လျားနေပြီဖြစ်တဲ့ ဆံပင်နက်နက်တို့ကတော့ နာကျင်မှု တွေကို ကူညီဖုံးကွယ်ပေးလိမ့်ပေမည်။ ဒါဟာ သူမရဲ့ အဆုံးစွန်ထားနိုင် တဲ့ ချစ်ခြင်း ပုံပြင်တစ်ပုဒ်ပဲဖြစ်သည်။ နောင် နှစ်ပေါင်းတော်တော်ကြာတဲ့ အခါ ထိုပုံပြင်ကို နံနက်ခင်းမှာဖြစ်ဖြစ် ညဘက် ကြယ်တွေအောက်မှာဖြစ်ဖြစ် ချစ်သူကို ချိုချိုမြိန်မြိန်လေး ပြောပြ ချင်၏။ နာကျင်ခြင်းအတွက် ဖြေဆေး တစ်ခွက်လည်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်လာ လိမ့်မည်။ အင်ကြင်းမာလာ မြို့သစ်ရဲ့ ညနေခင်းများ မောင်တင်ဆင့် ြယောကျ်ားတစ်ယောက်က မိန်းမ တစ်ယောက်ကို လက်ထပ်မယ် ဆိုရင် လက်ထပ်မယ့် မိန်းမတစ်ယောက်မှာ ဘယ်လို အရည်အချင်းမျိုး လိုမလြဲ ကိုဝင်းမော်က ကျွန်တော့်ကိုမကြည့် ဘဲ စားပွဲခင်းထဲက ငှက်ပျောသီး၊ နာနတ် သီး၊ စဗျစ်သီး၊ ဖရဲသီးတို့ကို ကြည့်ပြီး မေးလာသည်။ ကျွန်တော်က သူ့ကို ပြုံး ကြည့်ပြီး အတန်ကြာ စကားပြန်မပြော သဖြင့် သူက မော့ကြည့်လာ…æ ကျွန်တော့် အပြုံးကို တွေ့သွားသည်။ ခြင်ဗျား ဘာပြုံးတာလဲ၊ ကျွန်တော် အတည်မေးတြာ လြူပျိုကြီးက မိန်းမ ယူတော့မလို့ လားြ သူ ခေတ္တတုံ့ဆိုင်းသွားပြီး ယြူရင် ကောင်းမလားလို့၊ ပြောစမ်း ပါဦး၊ ကိုဆင့်ကြီး ကျွန်တော်မေးထား တာကုြိ ကျွန်တော်က ပြုံးလျက် ပြန်လည် မေးခွန်းထုတ်လိုက်သည်။ ခြင်ဗျားက ဘာကြောင့် ကျွန်တော့် ကို လာမေးရတာလြဲ ဘြာလို့မေးရသလဲဆိုတော့ ခင်ဗျား က ဝါရင့် အိမ်ထောင်သည် ဖြစ်နေပြီလေ၊ ဒါကြောင့်ပြါ ခြင်ဗျား တွေ့ထားပြီလားြ စြိတ်ကူးထားတာပြါ သူ ဖုံးဖုံးဖိဖိပြောတယ်ဆိုတာ ကျွန် တော် ရိပ်မိသည်။ ကျွန်တော် ရိပ်မိကြောင်း လည်း သူရိပ်မိသည်။ သူက ဘီအီးနှင့် ပက်စီကို မျှတ အောင် ရောနေသည်။ ဆေးဘဲဥသုတ်ကို စားပွဲထိုးလေး မှုံကြီးက လာချသည်။ (မှုံကြီးဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ဆိုင်က ပေး ထားသော အမည်ဖြစ်သည်။ သူ့မျက်နှာ က အမြဲလို သုံမှုံနေသောကြောင့်ဖြစ်၏။) ြပြောစမ်းပါဦး ကိုဆင့်ကြီးရ၊ ဈေး ကိုင်နေပြန်ပြြီ ကျွန်တော်က စဉ်းစဉ်းစားစားနှင့် ပြောရမည်ဖြစ်သည်။ အချစ်ရေး၊ အိမ် ထောင်ရေး ဆိုတာ အင်မတန် သိမ်မွေ့ ရှုပ်ထွေးသော လူမှုဆက်ဆံရေးဗေဒ ဖြစ် သည်။ သီအိုရီတွေ အမြောက်အများရှိ သော်လည်း အဲဒီသီအိုရီတွေ အမြဲလွဲချော် နေတတ်သည်။ သီအိုရီတွေ အားလုံး လွဲ ချော်နေတဲ့ ဟောဒီခေတ်ကြီးမှာ ပိုဆိုး သည်။ ကြျွန်တော့်အမြင် ပြောရမလားြ ဒြါပေါ့ ဒါပေါြ့ တြစ်​ ချောရမယ်၊ နှစ်​ ကိုယ်လုံး ကိုယ်ပေါက် မိုက်ရမယ်၊ ဝတုပ်ကြီး ဖြစ် မနေရ၊ သုံး​ တိုက်ရှိရမယ်၊ ကားရှိရမယ်၊ လေး…æြ ဟြာ နောက်နေပြန်ပါပြီ၊ ကိုဆင့် ကြီး မမိုက်ဘူးဗျာ၊ ဟား…æ ဟားြ အဲဒီ ညနေခင်းတုန်းက စားသောက် ဆိုင်မှာ ကျွန်တော် ဒုတိယအကြိမ် ပြောင်း ရွှေ့ ဖွင့်လှစ်သောနေရာမှာ ဖြစ်သည်။ မြို့သစ်လေးရဲ့ စည်ပင်သာယာရုံးဘေး၊ လမ်းဘေးမှာ ဖြစ်သည်။ ဆိုင်ကို မြငှါး ကာ ၁၈  ပေ x ၄၀  ပေ ဆောက်လုပ်ထား ခြင်းဖြစ်သည်။ လျှာထိုးတစ်ပတ်ရစ် ပျဉ် ခင်း၊ လေးထောင့်သစ်သား ဆန်ကာကွက် များနှင့် ရှင်းလင်းကျယ်ဝန်း၍ လေကောင်း လေသန့်များပါ သောက်သုံးနိုင်သည်။ လမ်းမကြီးနှင့် မြေနီလမ်းဆုံထောင့်မှာ ဖြစ်၍ ကားရပ်ရန်နေရာလည်း ကျယ် ကျယ်ဝန်းဝန်းရသည်။ အေးချမ်းသည်၊ ကျယ်ဝန်းသည်။ ဒါကြောင့် အေးအေး ဆေးဆေး သို့မဟုတ် လူသိမခံလိုသော စုံတွဲလေးများအတွက် သင့်လျော်ကျေနပ် ဖွယ်ရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်လာသည်။ တချို့ က အချိန်းအချက်လုပ်၍ ဒီမှာ အပန်းဖြေ သည်။ ဘတ်စ်ကားမှတ်တိုင်ကလည်း အဲဒီ ရှေ့မှာ။ နွေကာလ ညနေခင်းတွေမှာ ကျွန်တော့်ဆိုင်က ပိုလို့ လွတ်လပ် အေး ချမ်းမှုအတွက် တန်ဖိုးမြင့်လာတတ်သည်။ နွေကာလများမှာ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းများ အားသွန်ခွန်စိုက် လုပ်လာ ကြသဖြင့် ကုန်မာပစ္စည်းရောင်းသောသူ့ အဖို့ အရောင်းအဝယ် ဆူဖြိုးသောကာလ ဖြစ်သည်။ ဒါကြောင့်လားတော့ မသိ၊ တစ်ဦးတည်း တစ်ယောက်တည်း ဇိမ်ခံ စားသောက်တတ်သောသူသည် အပေါင်း အသင်းများနှင့် သောက်စားတတ်လာ၏။ အစားမှ အသောက်ဘက်သို့ ကူးပြောင်း သော ကာလဖြစ်လာသည်။ သောက်ရှိန် ကလည်း မြင့်တက်လာ၏။ ယခင် တစ် စိတ်လောက် သောက်နေရာမှ တစ်ပိုင်း၊ တစ်ပိုင်းကျော်ကျော်အထိ ဖြစ်လာသည်။ တစ်ခါတော့ ဂျင်းဘောင်းဘီနှင့် တီ ရှပ် အဖြူနှင့် ဖြောင့်စင်းနီကြောင် ဆံပင် ကို ကျောပေါ်ဝဲချထားသော ခပ်လှလှ၊ အသက်ခပ်ငယ်ငယ် (၂၀နှင့် ၂၅ ဝန်း ကျင်) မိန်းကလေးတစ်ယောက်နှင့် ပြိုင် စက်ဘီးကလေး ကိုယ်စီစီး၍ ဆိုင်ကို ရောက်ချလာသည်။ ဝက်နံရိုးကြော်တွေ၊ ကြက်သားလုံး ချိုချဉ်တွေနှင့် ဘီယာနှင့် သူအပြတ်မြူးနေတာကို ကျွန်တော် တွေ့ ရပြန်သည်။ ဒါ သူပြောတဲ့ သူ့အမျိုးသမီးလား။ ငယ်ငယ်ချောချော ကိုယ်လုံးကိုယ်ပေါက် လေးလဲ (ဂျင်းဘောင်းဘီ တီရှပ်နဲ့ဆိုတော့ ပေါ်တာပေါ့။) မဆိုး။ တယ်ဟုတ်လိုက် ပါလား။ သူယူဖို့စဉ်းစားနေတဲ့ ကောင်မ လေးလား။  သူ့ထက်တော့  အသက်  အတန် ငယ်မည်။ (သူ့အသက်က ဒီတုန်းက  ၃၅ နှစ်လောက် ရှိပြီထင်သည်။) နောက်ရက် သူတစ်ယောက်တည်းလာတော့ မေးဖြစ် သည်။ ြကောင်မလေးက ချောသားပဲ၊ ခင် ဗျား စိတ်ကူးမယ်ဆိုလဲ စိတ်ကူးလောက် ပါတယ်၊ အသက်ကတော့ ခင်ဗျားနဲ့…æြ သူက ရယ်ပြီး လက်ခါသည်။ ခေါင်း ပါ ခါသည်၊ နြိုး…æ နိုး မဟုတ်ဘူး၊ ကိုဆင့် မှား နေပြီ၊ အဲဒါက ကိုစိုးနိုင်ဆီမှာ သီချင်း တိုက်နေတဲ့  ကောင်မလေးဗျ၊  သူတို့  သကြင်္န် စတိတ်ရှိုးလုပ်ကြမလိုြ့ ဟြုတ်လား၊ ကိုဝင်းမော်နဲ့ တရင်း တနှီးပါလားြ ဒြါကတော့ ခေတ်ရဲ့သမီးပျိုတွေပဲ ဗျာ၊ ယောကျ်ားလေးတစ်ယောက်ကို သူ ငယ်ချင်း မိတ်ဆွေလို ရဲရဲတင်းတင်း ဆက်ဆံတာ သူတို့အဖို့ အဆန်းမဟုတ် တော့ပါဘူးြ ြသြော်၊ ဒီလိုဆို ခင်ဗျား အမျိုး သမီးကြ သူက စီးကရက်ကို ကောင်တာမှ ထယူ မီးညှိပြီးြ ကြျွန်တော့် အမျိုးသမီးက ရုပ်မလှ ဘူးဗျာ၊ အသားကလည်း အတော်ညိုတယ်၊ ယောကျ်ားတွေ သဘောကျလောက်တဲ့ ရုပ်ရည် မရှိပါဘူးြ သူ့အသံက စိတ်ပျက်သံ မဟုတ်သော် လည်း အားလျော့ညှိုးငယ်ဟန်တော့ မသိ မသာ ပေါ်လွင်နေသည်ဟု ထင်သည်။ သူ့မျက်နှာမှာ ချစ်သူအကြောင်း ပြောနေ ပေမယ့် တက်ကြွမှု မရှိ။ ရြုပ်က အရေးမကြီးလှပါဘူးဗျာ၊ အိမ်ထောင်တစ်ခုမှာ…æ ြ ကျွန်တော်က ဖြေပြောပြောလိုက်ပေ မယ့် ကျွန်တော့်စကားကို ကျွန်တော် ကိုယ်တိုင် ယုံကြည်စိတ်ချဟန် ရှိမရှိ ကျွန်တော် မသေချာပါ။ ကြျွန်တော်လည်း အဲလိုပဲ ထင်တာပဲ၊ ကျွန်တော့် အမျိုးသမီးက ကျွန်တော့်ကို နားလည်တယ်၊ ခွင့်လွှတ်တတ်တယ်၊ ကျွန် တော့်ကိုလည်း ချစ်တယ်လို့ ကျွန်တော် ယုံကြည်တယ်၊ ကျွန်တော် သူ့ကို ခေါ် လာရင် ခင်ဗျားတို့ ကျွန်တော့်ကို လှောင် မှာ သေချာတယ်ြ မြဟုတ်တာဗျာ၊ ခေါ်ခဲ့စမ်းပါ၊ ကျွန် တော် ခင်ဗျားအတွက် ခင်ဗျားနဲ့ လိုက် ဖက်သလား၊ မလိုက်ဖက်ဘူးလားဆိုတာ အကဲခတ်ပေးပါမယ်၊ စကားပြောကြည့် လိုက်ရင် ကျွန်တော် ခင်ဗျားအတွက် တစ်ခုခုပြောပြနိုင်မှာပါ၊ ကျွန်တော် ကြွား တာမဟုတ်ဘူး၊ အဲဒီဘက်မှာတော့ ကျွန် တော် ခင်ဗျားထက် သိနိုင်တယ်ဗျာ၊ ယုံ လားြ ကျွန်တော်က ကြွားလိုက်သလို ဖြစ် လည်း ကျွန်တော့်ကိုယ်ကျွန်တော်တော့ ယုံကြည်မှုအပြည့် ရှိနေသည်။ ဒါပေမယ့် သူသည် တစ်ခါမှ သူ့ အမျိုးသမီးကို ကျွန်တော့်ဆိုင်သို့ ခေါ် လာခြင်း မရှိပါ။ နောက်လည်း ဘယ် တော့မှ ခေါ်မလာဖူးတော့ပါ။ သကြင်္န်ရက်များတွင် ကိုဝင်းမော်တို့ သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေများ ပြိုင်စက်ဘီးများ နှင့် လည်ပတ်ကြပြီးနောက် ကျွန်တော့် ဆိုင် ရောက်လာပြီး သားများဖွင့်ပေးသော ရော့ခ်သီချင်းများထဲမှာ ခုန်ပေါက် လှုပ် ရမ်း ကမြူးကြပြီးနောက် သကြင်္န်ရက်ပြီး နောက်ပိုင်းရက်များတွင် သူသည် သံပတ် ကုန်သွားသော ဘီးတစ်ခုလို အပျော်များ ကုန်ဆုံးသွားသလို ဖြစ်လာပြန်သည်။ ကျွန်တော့်အိမ်က အမျိုးသမီးနဲ့ ကျွန် တော့်ကို သဘောမတူဘူးဟု တစ်ရက် တွင် သူ ကျွန်တော့်ဆိုင်ရောက်လာပြီး ငြီးညူပါသည်။ ကျွန်တော် တကယ်ပဲ အံ့သြသွားပါသည်။ သူပြောနေပုံက ဆယ် ကျော်သက် လူငယ်လေးတစ်ယောက်ရဲ့ ခံစားမှုမျိုး ဖြစ်နေသည်ဟု ကျွန်တော် ယူဆနေမိသည်။ သူ့အသက်မှာ သုံးဆယ် ကျော်၊ လေးဆယ်နှင့် တစ်ထွာခန့်လောက် သာလိုပြီး သူ့အမျိုးသမီးမှာလည်း ၃၀ ပတ်ဝန်းကျင် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုပါသည်။ ဘြယ်သူက သဘောမတူတာလဲ၊ ခင်ဗျား အဖေကလားြ (သူ့မှာ မိခင် မရှိတော့ပါ။) အြဖေ့ကိုတော့ မပြောရသေးပါဘူး၊ အစ်မကြီးတွေက သဘောမတူနိုင်ကြတာ၊ အဖေက ဒါတွေ စိတ်ဝင်စားမှာမဟုတ်ဘူး၊ ဘုရားတရားနဲ့ပဲ နေနေတော့တြာ (သူတို့မိသားစုတွင် ယောကျ်ားလေး မှာ သူတစ်ယောက်သာ ရှိတော့ပြီး အစ်မ နှင့် ညီမများသာ ရှိပါသည်။) ဒြါကတော့ ခင်ဗျားလည်း ကလေး လေးမှ မဟုတ်ဘဲ၊ လူငယ်လေးဆိုရင်တော့ ထားပါတောြ့ မြရဘူးဗျ၊ ကျွန်တော့်မိသားစုမှာက ယောကျ်ားလေးက ကျွန်တော်တစ်ယောက် တည်းမို့လားြ သူ့ကြည့်ရတာ စီပွါးရေးကို မိသား စုမှာ ဦးဆောင်လုပ်ကိုင်နေသော်လည်း မိသားစုဆက်ဆံရေးမှာ သူက ကလေး ငယ်တစ်ယောက်လို ပြုမူခံနေရသည်ဟု ထင်ပါသည်။ သူကိုယ်တိုင်လည်း မိသား စုက သူ့အပေါ် ကလေးငယ်လို ယုယ စိုးရိမ် ဂရုစိုက်နေတာကို သာယာနေပုံ ရ၏။ ဒြါကတော့ဗျာ၊ ခင်ဗျားနဲ့ပေါင်းရမှာ မို့လား၊ ပြီးတော့ ခင်ဗျားကိုယ်တိုင် စိတ် ကြိုက် ရွေးချယ်တာမို့လားြ အဲဒီနေ့က သူအတော်လေးမူးအောင် သောက်သွားသည်။ အပေါင်းအသင်းများ နှင့်ဆုံပြီး တခြားတစ်ဆိုင်ကိုပင် ပြောင်း သောက်ခဲ့သေးသည်ဟု ကြားရသည်။ ပြီး တော့ လူငယ်တချို့နှင့် ပြဿနာဖြစ်မလို ဖြစ်သေးသည်ဟု ဆိုသည်။ လူငယ်တွေက ပြဿနာရှာတာမဟုတ်ဘဲ သူက ပြဿနာ ရှာနေလို့ ချော့မော့ပြီး အိမ်လိုက်ပို့လိုက် ရသည်ဟု ဆိုသည်။ ကိုဝင်းမော်၏ တရွေ့ ရွေ့ ပြောင်းလဲနေသော စိတ်အခြေအနေ ကို ကျွန်တော် တွေ့နေရသည်။ တစ်ရက် နေ့လယ်ဘက်တွင် ကို ဝင်းမော် ကျွန်တော့်ဆီ ရောက်ချလာပြီး ဇာတာစစ်ဆေးပြီး တွက်ချက်ဟောပြော ပေးထားသော စာရွက်နှစ်ရွက်ကို ကျွန် တော့်ပြသည်။ တစ်ရွက်က သူ့အတွက် ဟောစာတမ်းဖြစ်ပြီး တစ်ရွက်က သူ့ အမျိုးသမီး မစန်းမြင့်ရဲ့ ဟောစာတမ်း ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော် ဖတ်ကြည့်နေစဉ် ဆြရာဒေဝဆီမှာ သွားတွက်လာတာ၊ ကျွန်တော်တို့ နှစ်ယောက်ရဲ့ ဇာတာကို တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးထားတြာ အြဲဒီ ဗေဒင်ဆရာက ဘာပြောလြဲ ကြျွန်တော်တို့ နှစ်ယောက်က ရန် ဖက်တော့ မဟုတ်ဘူး၊ ယူမယ်ဆိုရင်တော့ ရတယ်၊ ဒါပေမယ့် အခက်အခဲတွေတော့ အများကြီး တွေ့ရလိမ့်မယ်လို့ ဆိုတယ်ြ ြနေပါဦး၊ ခင်ဗျားက ဘာကြောင့် ဇာတာ သွားစစ်ဆေးရတာလဲ၊ ခင်ဗျား ကိုယ်တိုင် သံသယတွေ ရှိနေလို့လားြ သူက ခေါင်းငိုက်စိုက်ကျနေသည်။ အတန်ရှည်နေပြီဖြစ်သော ဆံပင်များက နဖူးပေါ် တွဲကျနေသည်၊ ခပ်ပြည့်ပြည့် သူ့မျက်နှာမှာ နေလောင်ဗူးသီးနုလို မည်း ရှုံ့နေသည်။ နားထင်တို့ ချောင်ကျနေကာ မျက်လုံးများက ရီဝေရီဝေ။ သူက ဆံပင် များကို သပ်တင်လိုက်ပြီး ရြဲသမိန်…æ ငါ့ကို ဘီယာတစ်လုံး ပေးကွာ၊ ကြက်ဥဟတ်ဖရိုက်နှစ်လုံး ကြော် ပေး၊ ဒီလိုဗျာ၊ အစ်မက အမျိုးသမီးနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့ နေ့နံမတည့်ဘူးလို့ ပြောနေ လို့၊ ကျန်တော် ဆရာဒေဝဆီ သွားတွက် တာ၊ ဒီဟောစာတမ်းတွေနဲ့ သက်သေထူ ရမယ်လေဗျြာ မလွယ်ပါလား။ ကျွန်တော် သဘော ပေါက်သွားသည်။ ကိုဝင်းမော် အိမ်ထောင် ပြုဖို့အရေး သူတို့မိသားစု အတွင်းမှာ အကြိတ်အနယ် တိုက်ပွဲဆင်နေခဲ့ရပြီ။ အံ့သြစရာတော့ ကောင်းသည်။ တကယ် တော့ ကိုဝင်းမော်မှာ အိမ်ထောင်ပြုရမယ့် အရွယ်ပင် လွန်နေခဲ့ပြီပဲ။ တစ်ခုတော့ရှိ သည်။ မိန်းကလေးဘက်က ချို့ငဲ့လို့လား။ မစန်းမြင့်မှာ သူနှင့် ယခုလို သံယောဇဉ် တွယ်ညိနေစဉ်ကာလတွင် ရက်ကွက်ဈေး အတွင်း၌ ကုန်ခြောက်ဆိုင်လေး ထွက်နေ သည်။ ကိုဝင်းမော် အစ်မကြီးမှာ မြို့သစ် တွင် ကုန်စုံဆိုင်ကြီးတစ်ဆိုင် တည်ထားပြီး မစန်းမြင့်တို့လို ဆိုင်လေးတွေက ခေါက် ပြန်ပေး ယူရောင်းရတာ ဖြစ်သည်။ ပြော ရလျှင် မစန်းမြင့်မှာ ကိုဝင်းမော် အစ်မ တို့၏ လက်ဝေခံဖြစ်နေသည်။ ဒါကြောင့်များ ကိုဝင်းမော် အစ်မက သူ့မောင်နှင့် မစန်းမြင့်ကို သဘောမတူ နိုင်တာလား။ ဒါက အဓိက အကြောင်း မဟုတ်တောင် အဓိကအကြောင်းထဲမှာ အချက်တစ်ချက်တော့ ပါဝင်နေတာ သေ ချာပါသည်။ ဝါဝင်ရန် တစ်လနီးပါးအလို တစ် ရက်တွင် ကိုဝင်းမော် ကျွန်တော့်ဆိုင်ကို မနက် ၉  နာရီသာသာလောက်မှာ ရောက် ချလာသည်။ ကြိုဆင့် တစ်ခုကူညီပါဦးြ ကျွန်တော် သူ့မျက်နှာကို အကဲခတ် ကြည့်လိုက်သည်။ သူ့အဝတ်အစားများ မှာ သစ်သစ်လွင်လွင် ဖြစ်သော်လည်း သူ့မျက်နှာလို ကပိုကရိုဖြစ်နေသည်။ ြ၁၀  နာရီလောက်ကျရင် ကျွန်တော့် အစ်မနဲ့ ယောက္ခမတွေ ရောက်လာလိမ့် မယ်၊ သူတို့နဲ့ ခဏလိုက်သွားပေးနိုင် မလားြ ဘြာများ အရေးတကြီးလဲ၊ ကျွန် တော်ကြ ကြိုဆင့်ကို ကျွန်တော်က လေးစား တယ်၊ ယုံကြည်တယ်ဆိုတာ ကိုဆင့် သိ ပါတယ်ြ ဟြုတ်ပါပြီ၊ ကျွန်တော်က ဘာလုပ် ပေးရမလြဲ ကြျွန်တော့် အမျိုးသမီး မိဘတွေဆီ ကြောင်းလမ်းဖို့၊ ကိုဆင့်က အပြောအဆို လည်း ဖြစ်တယ်မို့လားြ ခြင်ဗျားအစ်မတွေက လက်ခံလိုက် ပြီလားြ လြက်ခံတယ်လို့တော့ မဟုတ်ဘူး၊ အဲဒီလို သူ့မိဘတွေဆီသွားပြီး မကြောင်း လမ်းရင်လည်း မကောင်းဘူး၊ ကျွန်တော် က ဒီရက်မှာ လာနားဖောက်ပါမယ်လို့ ကတိပေးထားတယ်၊ အဲဒီလိုမှ မလုပ်ရင် ကျွန် တော်တို့ သိက္ခာကျမယ်၊ ဒါကြောင်ြ့ သူတို့အနေအထားမှာ နည်းနည်း တော့ ရှုပ်ရှုပ်ထွေးထွေး ရှိနေပါသည်။ သူ့အစ်မများက သဘောမတူပါ။ သို့သော် လည်း ကြောင်းလမ်းတာကိုတော့ သူတို့ မောင် မျက်နှာမပျက်ရအောင် လုပ်ပေး မည် ဆိုသည့်သဘောလို့ ကျွန်တော် နား လည်သည်။ ခြင်ဗျားက တကယ်လက်ထပ်တော့ မှာလား၊ ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီလား၊ ခင်ဗျားြ လြက်မထပ်လို့ မဖြစ်ဘူးဗျာ၊ ကျွန် တော် လက်ထပ်မယ်လို့ သူ့ကို ကတိ ပေးပြီးပြီ၊ ပြီးတော့…æ ြ ဟြာ…æ ခင်ဗျားဟာကလည်း ခင် ဗျားက မလွဲမရှောင်သာလို့ လုပ်ရမယ့် သဘောလို ဖြစ်နေတယ်၊ ခင်ဗျားက မချစ်ဘဲ မကြိုက်ဘဲ ယူရမှာလား၊ သဘောကြ မြဟုတ်ပါဘူး၊ ကျွန်တော် သူ့ကို ကြိုက်ပါတယ်ြ တြကယ်ရော ချစ်ရဲ့လားြ ခြျစ်ပါတယ်ြ ခြင်ဗျားအသံကလည်းဗျာ၊ အသက် မပါသလိုပြဲ ဒြါက အရေးမကြီးပါဘူးဗျာ၊ ကျွန်တော် သူ့ကို ယူမယ်၊ တာဝန်လည်း ရှိတယ်၊ မယူလို့ မဖြစ်တော့ဘူးြ သူတို့ ဘယ်နှစ်ခါ ချိန်းတွေ့ပြီးပြီ လဲ။ ကျွန်တော် မသိပါ။ သူတို့ ဘယ် လောက် ခရီးပေါက်နေခဲ့ပြီလဲ။ ကျွန်တော် မသိပါ။ သကြင်္န်တွင်းကတော့ သူနှင့်အတူ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက် တိုက်ခန်းမှာ သူမ နေ့စဉ်လို ရှိနေခဲ့သည်ဟု ကျွန်တော် သိရသည်။ ြကောင်းပြီလေ၊ ဘယ်သူတွေ ပါဦး မလြဲ ကြိုစိုးနိုင်ရယ်၊ ဦးသိန်းကျော်လည်း လိုက်လိမ့်မယ်ြ ဦးသိန်းကျော်မှာ သူတို့နှင့် ယခု အခါ ဆွေမျိုးမကင်းတော့။ သူ့တူမ၏ ယောက္ခမ ဖြစ်နေခဲ့ပြီ။ ြကောင်းပြီလေ၊ ကျွန်တော် လိုက် ပေးပါ့မယ်၊ ဘယ်နှစ်နာရီ…æ ၁၀  နာရီ ဟုတ်လား၊ ဒါဆို ကျွန်တော် ရေချိုးလိုက် ဦးမယ်ြ မြှုံကြီး ငါ့ကို တစ်ပိုင်းပေးကွာ၊ ပက်စီ တစ်လုံးပေးြ ခြင်ဗျား အရက်သောက်မလို့လားြ နြည်းနည်းပါ၊ စိတ်ငြိမ်အောင်လိုြ့ ၁၀  နာရီ ကျော်ကျော်လောက်တွင် ဟိုင်းလက်ကားလေးတစ်စီးနှင့် ကိုဝင်း မော် အစ်မ လင်မယား ရောက်လာပါ သည်။ ကိုစိုးနိုင်က စက်ဘီးနှင့် ရောက် လာ၏။ ကျွန်တော်က အဝတ်အစားလဲ တုန်း ဖြစ်သည်။ ကားရှေ့ခန်းမှာ မစန်း မြင့် အိမ်ကိုသိသော ကိုဝင်းမော် သူငယ် ချင်း ကိုအောင်က ထိုင်သည်။ နောက်မှာ ကိုဝင်းမော်အစ်မ လင်မယား၊ ကျွန်တော်၊ ကိုစိုးနိုင်တို့ ထိုင်သည်။ လမ်းမှာ ကိုသိန်း ကျော်ကို ကားရပ်ခေါ်ရမှာဖြစ်သည်။ ကိုဝင်းမော်က ကားပေါ်မတက်မီ သူ့ အစ်မကြီးတို့ ဇနီးမောင်နှံနှင့် ကျွန်တော့် ကို မိတ်ဆက်ပေးသည်။ ကျွန်တော် ပထမ ဆုံး သူ့အစ်မကို မြင်ဖူးခြင်းဖြစ်သည်။ ကိုဝင်းမော်က ကားပေါ်မတက်။ ကြိုဝင်းမော် မလိုက်ဘူးလားြ ကြျွန်တော် မလိုက်ဘူးြ ဘြာဖြစ်လို့လြဲ သြွားကြပါ၊ ကျွန်တော် မလိုက်ဘူးြ သူက သူ့ယောက္ခမလောင်းများ၊ သူ တို့ရဲ့ ဆွေမျိုးအသိုက်အဝန်းကို မျက်နှာ ပူလို့များလားဟု ကျွန်တော် အဲဒီတုန်းက ထင်ခဲ့ပါသည်။ နောက်တော့ အဲဒီလိုလည်း သိပ်မဟုတ်ပါ။ တခြားအကြောင်း ရှိချင် ရှိနိုင်သော်လည်း ကျွန်တော် စဉ်းစားမရ။ ဒါပေမယ့် သူ အဲဒီအချိန်ကတော့ အရမ်း အရမ်းစိတ်လှုပ်ရှားနေတာ ကျွန်တော် နား လည်သလို ရှိနေပါသည်။ ဟိုင်းလက်ကားဖြူလေး ထွက်လာ တော့ သူက ကျွန်တော့်ဆိုင်ရှေ့မှာရပ်ပြီး ကျန်ရစ်သည်။ ဘာကြောင့်မသိ၊ ကျွန် တော် ကိုယ်တိုင်လည်း စိတ်လှုပ်ရှားနေ ခဲ့တာ သတိထားမိပါသည်။ မောင်တင်ဆင့် နေမင်းကြီးရဲ့  အောက်မှာ  ငါနဲ့  ရေမြောင်းကလေး ရေမြောင်းကလေးပါ စမ်းချောင်းကလေးတစ်ခု အဖြစ်တောင် မဟုတ်ပေဘူး။    ဒါပေမယ့် သူ  စီးဆင်းတယ်။ တစ်ဝက်တစ်ပျက် ပျော်ရွှင်ကြည်နူးမှုတွေနဲ့ တစ်ဝက်တစ်ပျက် စိတ်မချမ်းသာမှုများ သယ်ဆောင်ပြီး သူ စီးဆင်းတယ်။ သစ်ရွက်ကြွေ တစ်ရွက်ပြီး တစ်ရွက် ချွေးနဲ့ မျက်ရည် တစ်စက်ပြီး တစ်စက် သယ်ဆောင်ပြီး သူ စီးဆင်းတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့ စီးဆင်းခြင်း အပေါ်မှာ ဘယ်တုန်းကမှ အဝိဇΩာ မဖုံးလွှမ်းခဲ့ဘူး ဘယ်တုန်းကမှ သူ့တေးသူ အဆို မပျက်ခဲ့ဘူး။ သူ့ရင်ဘတ်မှာ ဘာတံဆိပ်မှ ချိတ်ဆွဲမထားဘူး။ သူ့ကျောပြင်မှာ ဘယ်လိုအက္ခရာ အမှတ်အသားမှ ရေးထိုးမထားဘူး။ စီးဆင်းခြင်း၌ သူ့ပီတိကို သူ ပြန်စားရင်း သူ စီးဆင်းတယ်။ ရွှေရောင်စပါးခင်း လယ်ကွင်းတွေနဲ့ မိုးတိမ် တောရိပ် တောင်ရိပ် သစ်ပင်ရိပ်များ ဖြတ်သန်းပြီး သူ စီးဆင်းတယ်။ အမည်မရှိတဲ့ ပန်းရိုင်းတွေနဲ့ အမည်မသိတဲ့ ရှေးစာဆိုတွေကြား တိုးဝှေ့ ဖြတ်သန်း သူ စီးဆင်းတယ်။ တစ်ကိုယ်တည်း သူ စီးနေဆဲ တစ်ကိုယ်တည်း ငါလမ်းလျှောက်ခဲ့။ အို…æ နေမင်းကြီးလည်း တစ်ကိုယ်တည်း ကောင်းကင်လမ်းမှာ စီးဆင်းနေရဲ့။ တို့အချင်းချင်းတော့ သိကြတယ်။ ပိုင်စိုးဝေ စကားမာရသွန် (၇) လူထုစိန်ဝင်း ဆရာ ဟဲ့ ဘာဖြစ်လာတာလဲ၊ မျက်စိပျက် မျက်နှာ ပျက်နဲ့။ ကျောင်းသူ ငိုချင်လို့ ရောက်လာတာ ဆရာရဲ့။ ကျမတို့မှာ မိဝေးဖဝေးနဲ့ ရန်ကုန်လာနေရတာ ဆိုတော့ တစ်ခုခုဖြစ်လို့ စိတ်ညစ်ရတိုင်း ဆရာ့ကိုသာ ပြေးပြေးပြီး သတိရနေတာမို့လား။ ဆရာ ကောင်းကွာ။ စိတ်ညစ်ရတိုင်းတော့ ဆရာ့ကို သတိရပြီး ပျော်ရွှင်တဲ့အခါတွေ၊ အဆင်ပြေနေတဲ့ အခါတွေကျတော့ ဆရာ့ကို သတိမရတော့ဘူး ပေါ့။ ကျောင်းသူ ပြောရင်လဲခံရမှာပဲ ဆရာ၊ စိတ်ညစ်တဲ့အခါတွေ တစ်ခုခု တိုင်ပင်စရာ၊ အကြံတောင်းစရာတွေ ရှိလာတဲ့အခါတွေမှာ ဆရာ့ကို ပိုအမှတ်ရ မိတာတော့ အမှန်ပဲ။ ဆရာ ကဲ ဆိုစမ်းပါဦး။ ဘာတွေ စိတ်ညစ်လာရပြန် တာလဲ။ ဘွဲ့ရပြီး အလုပ်မရသေးတော့လဲ တညည်းညည်း။ အလုပ်ရပြီးတော့လဲ တညည်း ညည်းနဲ့။ မင်းတို့ဟာက မဟုတ်သေးပါဘူ:။ လူငယ် မဟုတ်သလိုဘဲ။ ဒီအချိန် ဒီအရွယ် ဆိုတာ မြူးတူးတက်ကြွ နေရမယ် မဟုတ်ဘူး လား။ ဘွဲ့လည်းရပြီးပြီ၊ အလုပ်နဲ့  အကိုင်နဲ့လည်း ဖြစ်နေပြီ၊ ဘာလိုသေးလို့လဲ။ ကျောင်းသူ အလုပ်ထဲမှာ စိတ်ညစ်စရာတွေဲတွေ့နေရလို့ပါ ဆရာ၊ ဆရာ နိုင်ငံခြားသားတွေနဲ့ လုပ်ရတာဆိုတော့ ဓလေ့ စရိုက်တွေ မတူတာတွေတော့ ရှိမှာပေါ့ကွယ်။ ကိုယ့်ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ ကိုယ့်လူမျိုးရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ ကို မထိခိုက်သရွေ့တော့ သည်းခံရမှာပေါ့။ ကျောင်းသူ နိုင်ငံခြားသားနဲ့ ဖြစ်ရတာ မဟုတ်ဘူးဆရာရဲ့၊ ကိုယ့်ဗမာ အချင်းချင်း ဖြစ်ရတာမို့ စိတ်ထဲမှာ ကျလိ ကျလိ ဖြစ်နေရတာ။ ဆရာ ကိုယ့်အချင်းချင်း ဘယ်လို ဖြစ်ရတာလဲ။ ကျောင်းသူ နိုင်ငံခြားသားမန်နေဂျာရဲ့ အတွင်းရေးမှုးမလေးက မြန်မာစစ်ပါဆရာ၊ ဒါပေမယ့် မန်နေဂျာနဲ့ အမြဲ တွဲလုပ်နေရတာဆိုတော့ ကျွန်မတို့ ဝန်ထမ်းတွေ အပါ် သိပ်မောက်မာတယ်။ သူ့ကိုယ်သူ မာန် နေဂျာနဲ့ တန်းတူလို့ အောက်မေ့နေတာ။ ဒီမနက် သန့်ရှင်းရေး လုပ်နေကျ ကောင်လေးတစ်ယောက် ခွင့်ယူထားလို့ မလာဘူး။ အဲဒါ အတွင်းရေးမှုး မက မန်နေဂျာရဲ့ အခန်းကို တံမျက်စည်း လှည်းပြီး ဖုံတွေဘာတွေ သုတ်လိုက်ပါလို့ ကျွန်မကို ခိုင်းတယ်။ ဆရာ ဒီတော့ ့့ ကျောင်းသူ အဲဒီတော့ ကျွန်မက ဆရာ့တပည့်ပဲ ဆရာရယ်၊ ဘာရမလဲ၊ ငါ့အလုပ်က ဒီကုမ္ပဏီမှာ စာရင်း ကိုင်ဖြစ်တယ်။ သန့်ရှင်းရေးသမား မဟုတ်ဘူး။ လူမရှိလို့ရှိရင် မန်နေဂျာ လက်တိုလက်တောင်း ခိုင်းဖို့ခန့်ထားတဲ့ အတွင်းရေးမှုးက လုပ်ရမှာ ပေါ့လို့ ပြန်ပြောလိုက်တာပေါ့။ ဘာပြောကောင်း မလဲ ဆရာရေ ​ ကက်ကက်လန်အောင် ကျွန်မ ကို ရန်တွေ့တော့တာပဲ၊ သူ့ကို လက်တိုလက် တောင်း အခိုင်းအစေလို့ ပြောရပါမို့လား ဆိုပြီး ဒေါသူပုန်ထနေလိုက်တာ။ ဆရာ ဒါနဲ့ နေပါဦး။ မင်းပြောတော့ မင်းက ငိုချင်လို့ ရောက်လာတာဆို။ မန်နေဂျာက ဆူလို့လား။ ကျောင်းသူ သူကတိုင်ပေမယ့် မန်နေဂျာက ဘာမှမပြော ပါဘူး။ အဲဒီလို ဘာမှမပြောလေ သူက ကျွန်မ ကို ရန်ထောင်လေဘဲ ဆရာ။ ကျွန်မ ဒီအလုပ်က ထွက်လုက်ချင်ပြီ။ အဲဒါ ဆရာ့ကို လာတိုင်ပင် တာ။ ဆရာ ဘာဆိုင်လို့ ဒီအလုပ်က ထွက်ရမှာလဲကွဲ့။ အလုပ်ရှင်နဲ့ ဖြစ်ရတဲ့ ပြဿနာမှ မဟုတ်တာ ဘဲ။ ကျောင်းသူ ကျွန်မ ရန်မဖြစ်တတ်ဘူးဆရာ။ သူက ရန်ထောင် ထောင်နေတော့ နေရထိုင်ရတာ စိတ်မချမ်းသာ ဘူး။ ပြန်လည်း မပြောတတ်ဘူး။ ဝမ်းနည်းတာပဲ ရှိတယ်။ ဆရာ ဘာဝမ်းနည်းစရာ ရှိသလဲကွယ်။ ကိုယ့်ဘက်က မှားတာမှ မဟုတ်တာဘဲ။ ကျောင်းသူ ကျွန်မပြောလိုက်တာ မမှားဘူးမို့လား ဆရာ။ ဆရာ သန့်ရှင်းရေး မလုပ်နိုင်ဘူးလို့ ပြောလိုက်တဲ့ ကိစ္စက မမှားပါဘူး။ သူ့ကို လက်တိုလက်တောင်း အခိုင်းအစေလို့ ပြောလိုက်တာကတော့ မှားတယ်။ ကျောင်းသူ သူက သိပ်စီးပိုးလွန်းတာ မခံချင်လို့ ပြောလိုက် တာပါ ဆရာ၊ နေ့တိုင်း ဝန်ထမ်းတွေအပေါ် သိပ်မောက်မာတာ။ သူ့ အစော်ကား မခံရဘူး တဲ့လူ တစ်ယောက်မှကို မရှိဘူး။ ဆရာ လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်လို့ လုပ်လိုက်တယ်လို့ ကိုယ်တိုင်ယုံကြည်တဲ့ ကိစ္စဆိုရင် ဘာဝမ်းနည်း နေစရာ လိုသလဲ။ ကျောင်းသူ ကျွန်မ မမှားဘူး မလွန်ဘူးဆိုတာတော့ ကျွန်မ ယုံတယ်။ ဝန်ထမ်းအားလုံးကလည်း ဒီအတိုင်း ပဲပြောကြတယ်။ ဆရာ အဲဒီလိုဆိုရင် ဒီကိစ္စက ပြီးနေပြီပဲ။ ဘာမှ ဆက်ပြီး စဉ်းစားနေဖို့ မလိုတော့ဘူးပေါ့။ ကိုယ် လုပ်သင့်တာကို လုပ်လိုက်တယ်။ ရှေ့ဆက်ပြီး ကိုယ်လုပ်စရာရှိတာ ဆက်လုပ်သွားရုံပဲပေါ့။ ကျောင်းသူ ကိုယ်က ပြီးသွားပေမယ့် သူကမပြီးလို့ ခက် နေတာပေါ့ ဆရာရဲ့။ သူက ရန်တစ်စောင်စောင်နဲ့ ဆက်လုပ်နေတော့ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။ ဆရာ ဒါက သူ့အပိုင်းပဲလေ။ ကိုယ်နဲ့ မဆိုင်တော့ဘူး။ သူ့အလုပ်သူလုပ်၊ ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ်လုပ် နေရုံ ပေါ့။ လက်ခုပ်တီးတယ်ဆိုတာ နှစ်ဘက်ညီမှ တီးလို့ရတာမျိုးဘဲ။ ကျောင်းသူ ကျွန်မစိတ်ဓာတ်က သိပ်ပျော့လို့လား မသိပါဘူး ဆရာရယ်။ ဂရုမစိုက်ဘဲ နေလို့ကို မရဘူး။ သူက စူအောင့်ပြတိုင်း စိတ်ညစ်နေရတယ်။ ဆရာ ဟုတ်တယ်၊ အဲဒါ စိတ်ပျော့လို့ ဖြစ်ရတာ။ စိတ်ဓာတ် ခိုင်မာပြတ်သားရင် ဒါမျိုးတွေကို ဂရုစိုက်မနေတော့ဘူး။ ကိုယ့်အလုပ် ကိုယ်လုပ် နေမှာဘဲ။ ကျောင်းသူ ကျွန်မက ငယ်ငယ်ကတည်းက သိပ်စိတ်ပျော့ တာ။ မိဘတွေက နည်းနည်းလေး မပြောလိုက် နဲ့ မျက်ရည်က အရင်ကျလာတာပဲ။ အဲဒီလို စိတ်ပျော့တာကို ပြုပြင်လို့ ရနိုင်သလား ဆရာ။ ဆရာ လုပ်ချင်တဲ့ဆန္ဒ အမှန်တကယ်ရှိရင် လောကမှာ ရှာလုပ်လို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ ဘာမှမရှိပါဘူး။ ကျောင်းသူ ကျွန်မ ဘယ်လိုပြုပြင်ယူရမလဲ ဆရာ။ ဆရာ စိတ်ဓာတ်ပျော့ညံ့တာကို ပြုပြင်ဖို့အတွက် စိတ် ဓာတ်ပျော့ညံ့မှု ဘာကြောင့် ဖြစ်လာရသလဲ ဆိုတာကို အရင်ဆုံးသိအောင် လုပ်ရမယ်။ စိတ် ဓာတ်ပျော့ညံ့မှုဟာ အခြေခံအားဖြင့် ကိုယ့်ကို ကိုယ် ယုံကြည်မှုနည်းပါးခြင်းက ပေါ်ထွက်လာ တာဖြစ်တယ်။ ဘယ်လို ယုံကြည်မှုနည်းတာလဲ ဆိုတော့ ကိုယ်လုပ်လိုက်တာ မှန်မှမှန်ရဲ့လား၊ ကိုယ်ရွေးလိုက်တာ ဟုတ်မှဟုတ်ရဲ့လားဆိုတဲ့ သံသယတွေ အမြဲ ဝင်နေတတ်တာမျိုးကို ဆိုလိုတာပဲ။ ကျောင်းသူ ဟုတ်တယ်ဆရာ။ ကျွန်မ ပစ္စည်းတစ်ခုခု ဝတ် တိုင်း အဲဒါမျိုး ဖြစ်တတ်တယ်။ ဆိုင်မှာလဲ ဟိုဟာလေး ကောင်းနိုးနိုး၊ ဒီအရောင်လေး ကောင်းနိုးနိုးနဲ့ ရွေးလို့ကို မရနိုင်အောင် ဖြစ်ရတယ်။ နောက်ဆုံး အကြိုက်ဆုံးလို့ ထင်တာကို ရွေးပြီး (မန ္တလေးမြို့၊ စိန်ပန်းရပ် လူသတ်မှု၌ မောင်စံရှား စုံထောက်ပုံ) တစ်နေ့သ၌ ကျွန်တော်သည် အလုပ်တိုက်မှပြန်လာပြီးနောက် မောင်စံရှားကို အိမ်၌ မတွေ့ရှိသဖြင့် အိမ်ဦးခန်း ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ထိုင်လျက် မောင်စံရှား၏ အသက်ကို သေကြောင်းကြံသော လူတစ်စု၏ အကြောင်းများကို စဉ်းစားစိတ်ကူးနေစဉ် မောင်စံရှားလည်း ကူလီ၏အသွင် ဟောင်းနွမ်းသောအဝတ်တို့ကို ဝတ်ဆင်လျက် အိမ်ပေါ်သို့ တက်လာလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်က ‘ဘယ့်နှယ့်လဲဗျကိုစံရှား အခုတလော ဟိုလူ တစုအကြောင်း ဘာများ နောက်ထပ်ပြီးကြားရသေးသလဲ။ အမြစ်အခြေထိအောင် မရောက်သေးဘူးလားဗျ’ ‘လိုနေသေးတယ် ကိုသိန်းမောင်။ နည်းနည်းကို လိုနေသေးတယ်။ သို့သော် ကိစ္စတော့ မရှိပါဘူးဗျ။ အသက်ဘေးအတွက်တော့ စိုးရိမ်စရာ မရှိပြန်ပါဘူး။ ဟိုလူ တစ်ယောက် မိသွားလိုက်တာက သူတို့အသင်းမှာ အစွယ်ကျိုးသွားသလိုဖြစ်နေပါတယ်။ သည့်ပြင်လူများလဲမိုက်တော့မိုက်ကြ သပေါ့ဗျာ။ သို့သော် ဟိုအကောင်လောက် ဇက်မရဲဘူးဗျ။ သူတို့ သည်တော့ ကျုပ်ကိုကြံဘို့ နည်းနည်းခဲယဉ်းနေတယ်’ ‘ခင်ဗျား ယခုဘယ်ဆီက လာသလဲ’ ‘ကြည့်မြင်တိုင် ဝက်သတ်ရုံကလာတယ်’ ‘ဘာကိစ္စလဲဗျ’ ‘ကိစ္စကတော့ ဝက်ထိုးဘို့ ကိစ္စပေါ့ဗျာ’ ‘ဘယ့်နှယ့် ဝက်ထိုးတာလဲဗျ’ ‘ဝက်ကို လှံနဲ့ထိုးတာပေါ့ဗျ’ ‘ကြံကြံစည်စည်ဗျာ၊ တယ်နေရာရှာတဲ့လူဘဲ။ ဘယ်ပုံထိုးတာလဲဗျ’ ‘ထိုးပုံကလား။ ဝက်အသေတစ်ကောင် ငွေ ၅ဝိ ပေးပြီးဝယ်။ ဝယ်ပြီး ကြိုးနဲ့ထုတ်မှာဆွဲ ဆွဲပြီး ထုတ်ချင်းပေါက်အောင်ထိုးနိုင်လား။ မထိုး နိုင်လား သိရအောင် လှံတစ်စင်းနဲ့ ထိုးကြည့်ပေါ့ဗျ။ ကျုပ်ဖြင့် ပေါက်အောင် မထိုးနိုင်ဘူးဗျို့၊ ခင်ဗျားထိုးကြည့်ချင်လိုက်ခဲ့ပါလား’ ‘ဘာလုပ်စရာလဲဗျာ။ ရှာရှာဖွေဖွေ ခင်ဗျားဝက် ခင်ဗျားသာ လှံနဲ့ ကစားတော်မူပါ။ ကျုပ် ဝါသနာမပါပါဘူး’ ဟု ပြောလျှင် လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ရယ်မောလျက်။ လက်ဖက်ရည်တစ်ခွက် ဖျော်၍သောက်ပြီးလျှင် ဆေးတံကို မီးညှိကာ ကုလားထိုင်ပေါ်၌ ထိုင်လေ၏။ ထိုအခြင်းအရာကိုမြင်လေလျှင် ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှားသည်၊ ကျွန်တော့်အား စကားတာရှည်ပြောလိုကြောင်း သိသဖြင့် ဖတ်နေသောသတင်းစာ ကို ချထားပြီးလျှင် ‘ကဲ​ ပြောမှာဖြင့်ပြောဗျာ။ ခင်ဗျားဝက်ထိုးသွားတာ။ ကားတော့ဖြင့်မဟုတ်ဘူး။ မုချအကြောင်းတစ်ခု ရှိလို့ဘဲ။ ပြောမှဖြင့်ပြောစမ်းဗျာ။ ‘သည်လိုဗျ။ သည်ကနေ့ မန ္တလေးမြို့က အင်စပိတ်တော် အသစ် ကလေး တစ်ယောက် စိန်ပန်းရပ်မှာ လူသတ်မှုတစ်ခုဖြစပွါးတော့ ထောက်လို့ မရတာနဲ့ ခမြာက နာမည်ကောင်းလေး လိုချင်ရှာလို့ ကျုပ်ဆီပြေးလာတယ်ဗျ။ ကျုပ် ဝက်ထိုးတာက အဲဒီလု သတ်မှုနဲ့ နည်းနည်း သတ်ဆိုင်တဲ့အတွက် ငွေ ၅ဝိ အကုန်ခံပြီး ‘သွားထိုးကြည့်တယ်ဗျ’ ဟု ပြောလျက်ရှိစဉ် လှေခါးမှ ခြေသံကြားသဖြင့် မောင်စံရှားလည်း နာရီကိုကြည့်ပြီးနောက် ‘အင်စပိတ်တော် မောင်းသန်းတင်ဘဲမှတ်တယ်။ ဝင်ခဲ့လေ မောင်သန်းတင်’ဟု ခေါ်လိုက်လေ၏။ ထိုအခါ အသက် ၂၈ နှစ်ခန့်ရှိ ဖြတ်ဖြတ်လပ်လပ်ရှိသော သူငယ် တစ်ယောက်သည် အခန်းတွင်းသို့ဝင်လာ၍ စိတ်ရှုပ်သောအမူအရာနှင့် ကုလား ထိုင်ပေါ်တွင် ပစ်လှဲခါထိုင်လေ၏။ ထိုအခါ။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်နှင့် အင်စပိတ်တော် မောင်သန်းတင်တို့အား အသိအကျွမ်းဖွဲ့ပေးပြီးနောက် ‘ဘယ့်နှယ်လဲ မောင်သန်းတင်ရဲ့ ကျုပ်ကိုယ်တိုင် လိုက်စေချင်သေးသလား’ ‘တဆိတ် လိုက်ပါဦးဆရာရယ်’ ‘ကျုပ်လိုက်ရင် ကိုသိန်းမောင်ကောဗျ။ လိုက်နိုင်ပါ့မလား’ ‘လိုက်တာပေါ့ဗျာ။ အလုပ်တော့ ခွင့်ခံတာပေါ့။ ကျွန်တော်က အလုပ်ပြုတ်ရင် ပြုတ်ပေစေ။ ခင်ဗျားအမှုတစ်ခုမှ မကြားလိုက်ရမှာ စိုးရိမ်တယ်’ ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် ခွင့်ခံဗျာ။ ဒါထက် မောင်သန်းတင်၊ ဒီက မိတ်ဆွေ ကိုသိန်းမောင်လဲ ကြားရအောင် အမှုအကြောင်းကလေး တဆိတ်လောက် ပြန်ပြောပြဗျာ’ ဟု ပြောလေလျှင် မောင်သန်းတင်လည်း ဆေးတစ်လိပ်ကို မီးညှိပြီးနောက်။ ‘သည်လိုပါခင်ဗျာ။ သေတဲ့လူကြီးက ဦးပေါက်ဆိန်တဲ့ အသက်၅၀ ကျော်လောက် ရှိပြီ။ ရှေးတုံးကတော့ မန ္တလေးက သစ်တွေကို ဧရာဝတီ မြစ်ကြောင်းက ရန်ကုန်ရောက်အောင် သစ်ဖောင်ချတဲ့အလုပ် လုပ်ကိုင်ခဲ့တယ်ဗျ။ သည်အလုပ်မျိုးကလဲ အသက်တဖျား လုပ်ကိုင်ရတာဖြစ်လေတော့ လုပ်မယ့်လူလဲ ရှားတယ်။ ငွေလဲတော်တော်စိတယ်ခင်ဗျ။ သည်လူကတော့ မြစ်ကြောင်း ခရီးမှာလဲကောင်းကောင်းနှံ့စပ်ပြန်။ မိုးရိပ်လေရိပ်လဲနားလည်ပြန်ဆိုတော့ အင်မတန်နာမည်ရတဲ့ဆရာကြီး ဖြစ်ပြီး။ တော်တော်လဲ ပိုက်ဆံစုမိတယ်။ နောက်တော့ တစ်ခါ။ သစ်က လေးဘာကလေးဝယ်ချမ်းပြီး သူများဖောင်မှာ နည်းနည်းတွဲပြီးယူ။ တော်တော်ကြာတော့ ကိုယ့်ဖောင်ကိုယ်ချနိုင်တဲ့အဖြစ်လောက် ရောက်ပြီး ပိုက်ဆံကြေးငွေကလေး တော်တော် စုစောင်းမိတယ်ခင်ဗျ။ သည်လိုနဲ့ ၁၀ နှစ်လောက် အလုပ်လုပ်ပြီး မလုပ်မကိုင်ဘဲ စားနိုင်လောက်အောင် စုဆောင်းမိ လေတော့။ စိန်ပန်းရပ်မှာ ခြံကလေးဝယ်။ ခြံကထွက်တဲ့ အသီးအနှံကလေးများကု သားမယားများက ခူးပြီးရောင်း။ သည်လိုနဲ့ အေးအေးကလေး နေခဲ့တဲ့လူ တစ်ယောက်ကိုဗျ။ ဒါထက် သည်လူကြီးဟာက သူတစ်ပါးနဲ့မတူ တော်တော် ထူးခြားတဲ့ လူကြီးတစ်မျိုးဘဲခင်ဗျ။ လူကြီးက ဘယ်သူနဲ့မှလဲ အပေါင်းအသင်း မလုပ်ဘူး။ သူ့မိန်းမနဲ့သမီးကလေးကို ခြံကြီးအလယ်က အိမ်ကြီးမှာထားပြီး သူနေတော့ ခြံထောင့်မှာ တဲကလေးထိုးပြီးနေတယ်။ အရက်ကလဲ အင်မတန် သောက်သတဲ့ခင်ဗျ။ တစ်ခါတစ်ခါ အရက်မူးပြီဆိုမှဖြင့် အင်မတန်ကြောက်ဘို့ ကောင်းတဲ့ လူတစ်ယောက်ဘဲတဲ့ခင်ဗျာ။ သားလဲမနေဝံ့၊ မယားလဲမနေဝံ့။ အင်မတန်ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့သဘော ရှိသတဲ့ခင်ဗျ။ တစ်ခါတစ်ခါလဲ သန်းခေါင်ကျော်လောက် အရက်တွေမူပြီး သမီးနဲ့မယားကို တုတ်နဲ့ရိုက်၊ ဘာနဲ့ရိုက်နဲ့ ကြွက်ကြွက်ဆူပြီး တစ်ရပ်လုံး မအိပ်နိုင်ကြလို့ လာပြီးဖြန်ဖြေရသတဲ့၊ သူက အရပ်ထဲမှာ ပိုက်ဆံကလေးကလဲ ရှိလေတော့ သြဇာကလေးရှိလို့ တော်တော်လူက သူ့ကို မပြောဝံ့ကြဘူးတဲ့ခင်ဗျ။ တိုတိုပြောရမှာဖြင့် သည်လူဟာ လူတစ်ပါးကို သွားပြီး မစော်ကားသော်လည်း။ သူ့အထဲကို ဘယ်သူမှ မစွက်ဝံ့ဘူး။ စွက်ရင်လဲ မခံဘူး။ အိမ်သားတွေအပေါ်မှာတော့ တကယ် နိုင်လိုမင်းထက် နှိပ်စက်ချင်တဲ့လူတစ်ယောက်ပါဘဲတဲ့ခင်ဗျာ။ ဖောင်ချတုံးကလဲ ဖောင်သမားတွေအပေါ်မှာ သည်လိုဘဲ နိုင်လိုမင်းထက်ပြုတာဘဲတဲ့ခင်ဗျာ။ ဒါကြောင့်မို့ ဘိုးပေါက်ဆိန်၊ ဘိုးပေါက်ဆိန်နဲ့ ငယ်သားတွေက အင်မတန် လန့်သတဲ့။ အရပ်ထဲမှာလဲ လူတိုင်းက မေတ္တာတုံးလေတော့ ယခု သူသေတာ တောင် ဘယ်သူကမှ ကရုဏာစကား မပြောကြဘူးခင်ဗျ။ သူနေတော့ ကျွန်တော် ခုတင်ကပြောတဲ့အတိုင်း ခြံထောင့်က တဲကလေးထဲမှာ နေတယ်။ အိပ်တော့လဲသည်တဲထဲမှာဘဲအိပ်တယ်။ စားတော့လဲ သားမယားများကလားပြီး ထမင်းပို့ကြရတယ်။ သူ့တဲထဲ ဘယ်သူမှမဝင်ရဘူး။ ထမင်းပို့ပြီးပြီးချင်း ပြန်ထွက်ရတယ်။ တစ်ခါတစ်ခါ လမ်းလျှောက်ရင်လဲ တံခါးကို သော့ခတ်ပြီး သော့ကိုအိတ်ထဲထည့်ပြီး ယူသွားသတဲ့ခင်ဗျ။ တဲကလေးဆိုပေမယ့် သူဟာက သေသေသပ်သယ်ကလေးခင်ဗျ။ ပျဉ်ကာပြီး အုတ်ကျွတ်မိုးထားတယ်။ တဲမှာလဲ ပြူတင်းပေါက်ကလေး တစ်ပေါက်ရှိတယ်။ ပြူတင်းပေါက်က ခြံပြင်မှာရှိတဲ့ လမ်းဘက်မှာ ဖောက်ပြီးထားလေတော့ သူ့တဲထဲကို လမ်းက လူအများမမြင်ရလေအောင် ပိတ်ဖြူခန်းစီးကလေးတစ်ခု ကာထားတယ်။ တစ်ခါတစ်ခါ ညအခါမှာ လမ်းကလူများ လျှောက်သွားတဲ့အခါ ပြူတင်းပေါက်ကို လက်ညှိုးထိုးပြီး သည်နားမှာ စကားတောင် ကျယ်ကျယ် မပြောဝံ့ကြဘူးတဲ့ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ဦးပေါက်ဆိန်မသေခင် ၂ ရက်လောက်က မောင်မျှားဆိုတဲ့ လူတစ်ယောက်က ည နာရီပြန်တစ်ချက်လောက် ပွဲကပြန်ပြီး သည်လမ်းက လာတော့ တဲထဲမှာ မီးထွန်းပြီးထားတာ ပြူတင်းပေါက်က မြင်ရသတဲ့ခင်ဗျာ။ မြင်ရတော့ သည်အချိန်လောက် ဘိုးပေါက်ဆိန်ကြီး ဘာများလုပ်နေပါလိမ့်မလဲလို့ လှမ်းကြည့်လိုက်တော့ လူတစ်ယောက်၏ အရိပ်ခန်းဆီးပေါ်မှာ ဘေးတိုက်ပေါ်ပြီး နေသတဲ့ခင်ဗျာ။ ပေါ်နေလို့ကြည့်လိုက်တော့ ဘိုးပေါက်ဆိန်အရိပ်လဲ မဟုတ်ဘူး။ ဒီလိုမြင်ရတာက တနလင်္ာနေ့ညက ခင်ဗျာ။ ပေါက်ဆိန်သေတာက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညကခင်ဗျ။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ည သေမယ်ဆိုတော့။ နေ့ခင်းအချိန်လောက်မှာ ဘိုးပေါက်ဆိန်ဟာ ခါတိုင်းထက်တောင် မူးယစ်ပြီး မမြင်ဝံ့မကြားဝံ့အောင် အော်ဟစ်ဆဲဆိုပြုလုပ်လေတော့ မယားနဲ့သမီးမှာ အိမ်ကတောင်ထွက်ပြေး နေရှာကြရသတဲ့။ ဒါနဲ့ နေဝင်ချိန်လောက်ကျတော့မှ တော်တော်လေးငြိမ်သွားပြီး သူ့တဲထဲသူဝင်ပြီးသွားသတဲ့ဗျ။ သည်တော့မှ မိန်းမတွေမှာ အိမ်ထဲဝင်ဝံ့ရှာ ကြတယ်။ အဲသည်ည နာရီပြန် ၂ ချက် အချိန်လောက်ကျတော့ ဘိုးပေါက်ဆိန် တဲဆီက အသံဆိုးကြီးနဲ့ မြေများတုန်လောက်အောင် အော်မြည်တဲ့အသံကြီးကို သမီးနဲ့မယားက ကြားရလေတော့ အိပ်ရာကလန့်နိုးကြသတဲ့ခင်ဗျ။ နိုးပေမယ့် တစ်ခါတစ်ခါ ဘိုးပေါက်ဆိန်က သည်လိုဘဲ ယောင်တတ်ဟစ်တတ်လေတော့ မိန်းမတွေကလဲ အရေးမထားဘဲ အိပ်မြဲတိုင်းပြန်ပြီး အိပ်ကြသတဲ့ကင်ဗျ။ ဒါနဲ့ မနက်မိုးလင်းလို့ သမီးကလေးက ထမင်းဟင်းချက်ပြုတ်ပြီး ထမင်းပို့ သွားတော့ တဲထဲလှမ်းပြီးအကြည့်လိုက် အင်မတန်ကြောက်မက်ဖွယ် အခြင်းအရာကို တွေ့မြင်ရလေတော့ သမီးကလေးက လန့်ပြီးပြေးလာ။ ခုထက်ထိ ကြောက်ဖျားလန့်ဖျား ဖျားနေရှာတယ်။ ဒါနဲ့ သည်အမှု ကျွန်တော့်ဆီ ရောက်လာလို့ တစ်နာရီအတွင်း ကျွန်တော်ရောက်သွားပါရော ခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်ရောက်သွားတော့ တဲထဲဝင်ပြီးကြည့်​ကြည့်တော့လဲ ကျွန်တော်ဟာ သူရဲဘော သိပ်ပြီးနည်းတဲ့လူတစ်ယောက် မဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တောင်ဘဲ အပုံကြီး တုန်လှုပ်မိပါတယ်။ တဲထဲမှာ ယင်ကောင်တွေကလဲ တယောင်းယောင်းနဲ့။ ကြမ်းပေါ်မှာလဲ သွေးတွေက ချောင်းစီးလို့။ ပြီးတော့ အခန်းနံဘေးက ၃ ချောက်ထောင့် စားပွဲဝိုင်းကလေးနားမှာ ခုံရှည်တစ်ခုနဲ့ ထိုင်ရက်ကြီး သေနေလိုက်တဲ့ ဦးပေါက်ဆိန် အလောင်းကြီးက လဲခင်ဗျာ မမြင်ဝံ့မရှုဝံ့။ လှံကြီးတစ်စင်းက သူ့ရင်ဝမှာ တည့်တည့်ကြီးစိုက်ပြီး တန်းလန်းကြီး ဖြစ်နေလိုက်တာခင်ဗျာ။ ထိုးလိုက်တဲ့လက်ချက်ကလဲ ဘယ်လောက် မပြင်းထန်တယ် ပြင်းထန်တယ်မပြောပါနဲ့တော့။ ကြောက ပေါက်ထွက်ပြီး ကြောနောက်ကတိုင်မှာတောင် အတော်ဝင်နေလို့ မနည်း နှုတ်ယူရတယ်ခင်ဗျ။ မျက်လုံးကြီးကလဲပြူးလို့။ ပါးစပ်ကြီးက ပြဲပြီး သွားကြီး ဖြီးလို့။ လူပုံကလဲ အသားကမည်းမည်း၊ ကြောက်အိုးတွဲလဲဖြစ်ပြန်။ အကြည့်ရ ဆိုးလိုက်တဲ့ဖြစ်ခြင်းခင်ဗျာ။ မပြောပါနဲ့တော့၊ လက်ကြီးနှစ်ဖက်ကလဲ လှံရိုးကြီး ဆုတ်လို့ ခင်ဗျ။ တကယ့်မဆန့်မပြဲသေရတဲ့ ပုံပန်းကြီးဘဲ။ မိန်းကလေးမပြောနဲ့ တော့ ကျွန်တော်တောင် လန့်ပြီးသွားသေးတယ်ခင်ဗျာ။ သည်တော့ ကျွန်တော်လဲ သူရိယမဂ္ဂဇင်းထဲမှာ ဆရာ့အကြောင်းပါ ပါလာတာ တွေ့ရလေတော့ ဆရာ့နည်းအတိုင်း လိုက်ပြီး စုံထောက်ပါတယ် ခင်ဗျာ။ ‘မောင်သန်းတင်စုံထောက်ပုံ ပြောပါဦး’ ‘ကျွန်တော်က ရှေးဦးစွာ တဲပြင်မှာ သေသေချာချာကြည့်။ နောက်ပြီး တော့ တံခါးတဲတွင်းက ကြမ်းပေါ်မှာကြည့်။ ကြည့်တော့ ဘာခြေရာမှအစအန မရှိဘူးခင်ဗျ’ ‘ခင်ဗျားမမြင်ဘူးဆိုပါတော့ဗျာ’ ‘ကျွန်တော် မမြင်ရုံမဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ရှိကိုဘဲမရှိပါဘူး။ ကျွန်တော် အမှန်ပြောနိုင် ပါတယ်’ ‘ဒါတော့ ဘာဟုတ်နိုင်မလဲ မောင်သန်းတင်။ လူပျံသတ်လို့သေတဲ့ မသာရယ်လို့ မကြားဘူးပါဘူး။ သတ်တဲ့လူဟာ ခြေထောက်ရှိလို့ မြေနင်းပြီး လာရရင်လဲမုချ ခြေရာကလေးဖြစ်စေ။ လက်ရာကလေးဖြစ်စေ ကျန်ရစ်ရမယ် မောင်ရဲ့။ မောင်မကြည့်တတ်လို့ မမြင်ရတာပေါ့။ အခန်းတွေမှာ သွေးချောင်းစီးပြီး နေပါရက်နဲ့ တစ်စုံတစ်ရာ ခြေရာလက်ရာ အစအနမရှိဘူးဆိုလို့ ဟုတ်နိုင်ပါ့ မလား။ မောင်သန်းတင်’ ဟု ပြောလျှင် အင်စပိတ်တော်ကလေးလည်း မျက်နှာ မည်းလျက်ရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက်၊ မောင်စံရှားက ‘ကဲ​ ပြောစမ်းပါဦး မောင်ရယ် ဆုံးအောင်’ ဟု ပြောသဖြင့် မောင်သန်းတင်က ဆက်လက်၍ ‘ဦးပေါက်ဆိန် ရင်ဝမှာ စိုက်ပြီးနေတဲ့ လှံကတော့ ဦးပေါက်ဆိန်လှံဘဲခင်ဗျ။ သူ့မိန်းမကလဲ ပြောတယ်။ စင်ပေါ်မှာတင်ထားလို့ လှံထားတဲ့နေရာမှာ မြူမှုံကလေးတွေ ပြောင်ပြီးနေတာလဲကျွန်တော်တွေ့ရတယ်။ သည်ဟာက ဆရာ့နည်းပါဘဲ ဆရာရယ်’ ‘အင်း၊ ဆိုပါဦး’ ‘သည်တော့။ သည်လှံကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် သတ်တဲ့လူဟာ ပထမ လာရောက်စဉ် အခါက သတ်ဖို့ကြံရွယ်တဲ့လက္ခဏာမရှိဘူး။ ရုတ်တရက် အမျက်ထွက်ပြီး သတ်တဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ သတ်ဖို့ ကြံရွယ်ပြီးလာရင်ဖြင့် အိမ်ကလက်နက်ဆောင်ခဲ့မယ် မဟုတ်လား ဆရာရယ်။ သည်ဟာလဲဆရာ့နည်းပါဘဲခင်ဗျ’ ‘အင်း၊ ဆိုပါဦးမောင်ရယ်။ သည့်ပြင် ဘာများတွေ့သေးသလဲ’ ‘သည့်ပြင်တော့ စားပွဲပေါ်မှာတော့ အရက်တစ်ပုလင်းနဲ့ ဖန်ခွက် ၂ ခွက် တွေ့တယ်ခင်ဗျ၊ ပြီးတော့ စင်ပေါ်မှာလဲ ဝီစကီတစ်ပုလင်း အပြည့် တွေ့တယ်’ ‘ခွက်ကိုနမ်းကြည့်တော့ ဘာအရက်နံ့ရသလဲ’ ‘တောအရက်နံ့ရတယ်ခင်ဗျ’ ‘အင်း၊ သည်ဟာ အရေးကြီးတယ်မောင်ရေ’ ‘ဘယ်ပုံအရေးကြီးသလဲဆရာ’ ‘ဝီစကီရှိရက်သားနဲ့ တောအရက်သောက်ကြတယ်ဆိုတာ အရေး။ ဒါမမြင်ဘူး ဟုတ်စရှိပေစေလေ။ နောက်တော့ပြောမယ်။’ ‘မောင် ပြောစရာရှိတာ ပြောပါဦး’ ‘ပြီးတော့၊ စားပွဲပေါ်မှာ သားရေနဲ့ အိမ်မှာချုပ်ထားတဲ့ ဆေးအိတ်တစ်ခုရှိတယ်။ အိတ်ထဲမှာလဲ ဆေးတံသောက်ဆေး နည်းနည်းရှိတယ်။ ဆေးကတော့ ကောင်းကောင်း မဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ဆေးပြင်းလိပ်ဆိုင်က ဝယ်တဲ့ ဆေးမှုန့်မျိုးပါဘဲ’ ‘ဆေးတံကော တွေ့သလား’ ‘မတွေ့ဘူးဆရာရဲ့’ ‘ဆေးအိတ်ကို စားပွဲပေါ် ဘယ်နေရာနားမှာတွေ့သလဲ’ ‘အလယ်ဆီကတွေ့တယ်ဆရာရဲ့’ ‘ဘယ်သူ့ဆေးအိတ်လို့ ပြောသလဲ’ ‘မယားလုပ်တဲ့မိန်းမကတော့ ဦးပေါက်ဆိန်ဟာလို့လဲ အမှန်မပြောနိုင် ဘူး၊ ဆရာရဲ့။ မဟုတ်ပါဘူးလို့လဲ အမှန်တော့မပြောနိုင်ဘူးတဲ့’ ‘ဦးပေါက်ဆိန် ဆေးတံသောက်သလား’ ‘မသောက်တတ်ဘူးတဲ့ဆရာရဲ့’ ‘ပြီးတော့ ဘာများတွေ့သေးသလဲ့ ‘ပြီးတော့ မြေပုံလိုလို။ ဘာလိုလို။ အကြမ်းရေးထားတဲ့ စာရွက်တစ်ခု တွေ့တယ်။ သည်စာရွက်ကြည့်ရပုံကတော့ဖြင့် တစ်စုံတစ်ရာသော အရပ်ကို လမ်းညွှန်ပြတဲ့အဓိပ္ပာယ်နဲ့ တူတယ်ဆရာရဲ့’ ‘ဘယ်မှာလဲ၊ ခင်ဗျားယူခဲ့သလား’ ‘ပါလာတယ်ဆရာရဲ့’ ဟု ပြောပြီးနောက် မောင်သန်းတင်လည်း မှိုင်းခံစက္ကူပေါ်တွင် မရေးတတ်ရေးတတ်နှင့် ခဲတံဖြင့်ခြစ်၍ထားသော မြေပုံ တစ်ခုကို ထုတ်ပြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း စကကူကို မူလအတိုင်းခေါက်၍ အတွင်းအပြင် သေချာစွာကြည့်ရှုပြီးနောက် ‘အလို​ဘာတွေ စွန်းသလဲဗျို့။ သွေးစက်ကလေးတစ်ခု စွန်းနေတယ် မှတ်တယ်’ ‘ဟုတ်တယ်ဆရာရဲ့။ သွေးစက်ပါဘဲ။ သည်ဟာကို ကြမ်းပေါ်က ကျွန်တော် ကောက်ယူရတယ်’ ‘သွေးက ဘယ်ဘက်ကစွန်းသလဲ။ အပေါ်ဘက်ကလား။ သို့မဟုတ် ကြမ်းဘက်ကလား’ ‘ကြမ်းနဲ့ထိနေတဲ့ဘက်က ဆရာရဲ့’ ‘ဒါဖြင့် လူသတ်ပြီးမှ ကြမ်းပေါ်ကျသွားတဲ့စာရွက်ဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားနေတာပေါ့’ ‘ကျွန်တော်လဲ သည်လိုဘဲထင်မိတယ်ဆရာရဲ့။ သတ်ပြီးတော့မှ ပြေးရင်းလွှားရင်းနဲ့ လွင့်ကျနေရစ်တဲ့ စာရွက်နဲ့တူတယ်ဆရာရဲ့၊ တွေ့တော့လဲ တံခါးဝနားမှာတွေ့တယ်’ ‘နို့ နေပါဦးမောင်ရယ်။ ပစ္စည်းကိုလိုချင်လို့ လူကိုသတ်တယ်လို့ များတောင် ထင်ဘို့ အကြောင်းရှိသလား’ ‘မရှိဘူးဆရာရဲ့၊ ဘာမှလဲပျောက်တယ်မပြောဘူး’ အင်း၊ တော်တော်ကောင်းတဲ့အမှုကလေးဘဲ။ နေပါဦး ဒါနဲ့တောင် ဓားမြှောက်လဲ တွေ့သေးတယ်ဆို။ ‘ဓားမြှောင်တစ်စင်းက သေတဲ့လူခြေထောက်နားမှာ တွေ့တယ် ဆရာရဲ့။ သည် ဓားဟာလဲ သေတဲ့လူဓားဘဲလို့ မိန်းမကပြောတယ်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း။ တစ်မိနစ်ခန်မျှ ဆေးတံကိုသောက်ခါ စဉ်းစား နေပြီးနောက် ‘အင်း​ ကျုပ်ကိုယ်တိုင်လိုက်မှ  ဖြစ်မယ်ထင်တယ်’ လိုက်ခဲ့ပါဆရာခင်ဗျာ။ အင်မတန်ကျေးဇူးကြီးပါဘဲ။ ‘လိုက်ရတာပေါ့မောင်ရယ်။ သို့သော် ဖြစပွါးစက လာခေါ်လို့ရှိရင်ဖြင့် သည်ထက် လွယ်ကူမယ်။ သို့ပေမယ့် ခုလဲဘဲ တတ်နိုင်ကောင်းပါသေးရဲ့လေ။ ကဲကဲ မနက်ဖြန် ၁၀ နာရီရထားလိုက်ကြရအောင် ကိုသိန်းမောင်ခွင့်စာရေးဗျာ’ ကျွန်တော်တို့သည် မနက်ဖြန်နံနက် ၁၀ နာရီ ရထားနှင့် လိုက်ပါ သွားကြ၍ နောက်တစ်နေ့ နံနက်တွင် မန ္တလေးမြို့သို့ရောက်ကြလေလျှင် စိန်ပန်းရပ်သို့ သွားရောက်ကြလေ၏။ လူသတ်မှုဖြစပွါးသောအိမ်သို့ ရောက်ကြလေလျှင် မောင်သန်းတင် လည်း ကျွန်ုပ်တို့ကို ရှေးဦးစွာ ခြံလယ်၌ရှိသောအိမ်သို့ ခေါ်သွားပြီးလျှင် မိန်းမတွေနှင့်အသိအကျွမ်း ဖွဲ့စည်းပေးလေရာ။ သမီးဖြစ်သူမှာလည်း ကြောက်ဖျားဖျားနေသည့် ဝေဒနာမှ အတန်ငယ် သက်သာရာရလျက်ရှိနေ လေ၏။ ၎င်းတို့သားအမိနှစ်ယောက်မှာ ဦးပေါက်ဆိန်သေဆုံးသည့် အတွက် ဝမ်းနည်းပက်လက်မရှိကြသည့်ပြင် ‘ဝဋ်ကျွတ်’ ပေပြီတကားဟု မှတ်ထင်သည့် လက္ခဏာနှင့် ရှိနေကြသည်ကို တွေ့မြင်ကြရသဖြင့် သမီးအရင်းနှင့် မယား ဖြစ်သူတို့ပင်လျှင် ထိုကဲ့သို့မပူမပင်ရှိနေရခြင်းမှာ ဦးပေါက်ဆိန်သည် အတော်ပင် ဆိုးသွမ်းသော လူတစ်ယောက် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်ဟု တွေးထင်ကြရလေ၏။ ် ၎င်းနောက် မောင်သန်းတင်လည်း ဦးပေါက်ဆိန်သေဆုံးရာတဲငယ်သို့ ကျွန်ုပ်တို့အား ခေါ်သွားလေရာ ထိုအခါ၌ တဲတံခါးမှာ အပြင်မှသော့ခတ်လျက် ရှိနေလေ၏။ ထိုအခါ မောင်သန်းတင်လည်း သော့တံကို မိမိအိတ်မှနှုတ်ယူ၍ တံခါးကိုဖွင့်မည်ဟု သော့ခလောက်ကို ထည့်လိုက်သည်တွင် အံ့သြသောအမူအရာ နှင့်ရှိနေလေ၏။ ရှား ‘ဘာလဲမောင်သန်းတင်၊ ဘာဖြစ်လို့လဲ’ တင် ‘သည်သော့ကို ဘယ်သူလာပြီး နှောင့်ယှက်ထားသလဲမဆိုနိုင်ဘူး ဆရာရေ့ ကျွန်တော် ပိတ်လာခဲ့တုန်းက သည်လိုခြစ်ရာတွေမရှိဘူး။ ယခုတော့ သော့ခလောက် တစ်ခုလုံး ခြစ်ရာတွေပြည့်နေတာဘဲဆရာရဲ့။ ဘယ်က သူခိုးလဲတော့ မဆိုနိုင်ဘူး။ သို့သော် ဘယ်က သူခိုးဖြစ်ဖြစ် တော်တော်ညံ့တဲ့သူခိုးဘဲ။ သည်သော့တောင် သူပွင့်အောင်မဖွင့်နိုင်ဘူး’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း သော့ခလောက်ကို သေချာစွာ မှန်ဘီလူးနှင့်ကြည့်ရှု ပြီးနောက် ‘ဟုတ်တယ်ဗျို့၊ တစ်ယောက်ယောက် လာပြီးဖွင့်ပြီး ဖွင့်တာလဲ မကြာသေးဘူး။ မနေ့ညကဘဲ ဖွင့်တယ်။ သို့သော် ဖွင့်လို့ရတဲ့လက္ခဏာတော့ မရှိဘူး’ ‘ဘယ်ကလူများ လာဖွင့်ပြန်ပါလိမ့်မယ် ဆရာရယ်’ ဟု ပြောလျှင်။ ကျွန်တော်က အရပ်ထဲက လူတစ်ယောက်ယောက်က အပျင်းပြေကြည့်ချင်လို့ လာများဖွင့်လေသလားဗျာ’ ဟု ပြောမိရာ။ မောင်သန်းတင်က ‘မဟုတ်တာ ဆရာရယ်။ အရပ်ထဲကလူများက အပျင်းပြေ ဖွင့်ကြည့်ရမလားလို့ တဲနားတောင် ညကိုမလာဝံ့ပါဘူးခင်ဗျာ စိတ်ချပါ။ ဆရာကော ဘယ့်နှယ်ထင်သလဲဆရာ’ ‘ကျုပ်ထင်တာတော့ ကျုပ်တို့ အင်မတန်ကံကောင်းတာဘဲလို့ ထင်တယ်’ ‘ဘယ်လိုကံကောင်းပုံလဲဆရာ။ တစ်ခါပြန်လာဦးမယ်ထင်သလား’ ‘လာလိမ့်အုံးမယ်ထင်တယ်။ မနေ့ညကလာတုန်းကတော့ သူက တံခါးကိုဖွင့်လျက် တွေ့မယ်ထင်လို့ ဖွင့်စရာလက်နက်မယူခဲ့တဲ့ လက္ခဏာနဲ့ တူတယ်။ သည်တော့ သူပါလာတဲ့ မောင်းချဓားကလေးနဲ့ဖွင့်တယ်။ ဖွင့်လို့ မရဘူး။ သည်တော့ သူဘာလုပ်မလဲ’ ‘သည့်ထက်ကောင်းတဲ့ ကိရိယာတစ်ခုနဲ့ သည်ကနေ့ည ပြန်လာ မယ်ပေါ့ဆရာရဲ့’ ‘အဲဒါဘဲ။ ကဲသည်တော့ ကျုပ်တို့က သည်တစ်ခေါက် သူအလာမှာ အရန်သင့် ရှိကြအောင် ပြင်ဆင်ပြီး ထားရမယ်။ ကဲ​ ကဲ​ သူမလာခင် ကျုပ်တို့ တဲအခြေအနေကလေး သိရအောင် ခဏလောက်ဝင်ကြည့်ကြစို့ဗျာ’ ကျွန်တော်တို့လည်း တဲတွင်းသို့ ဝင်မိကြလျှင် ဦးပေါက်ဆိန်၏ အလောင်းမှာ ဆေးရုံသို့တင်ပို့ပြီး ဖုတ်ကျဉ်းသဂြင်္  ိုဟ်ပြီးဖြစ်သဖြင့် ၎င်းတဲတွင်း၌ မရှိသော်လည်း အခြားသောအိမ်ထောင်မှုတို့မှာ မောင်သန်းတင်၏အမိန့်အရ မည်သူမျှ မထိရစ်စေရန် မှာထားခဲ့သည်ဖြစ်သောကြောင့် ထိုနေ့ကအတိုင်းပင် ရှိနေလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း တဲတွင်းသို့ဝင်ပြီးနောက် အခန်းတွင်း၌ရှိသော အရာဝတ္ထုတို့ကို နှစ်နာရီခန့်မျှ သေချာစွာ ကြည့်ရှုပြီးနောက် ထမြောက်အောင်မြင် ခြင်းမရှိသေးသော အမူအရာနှင့်ပင် ရှိနေသေးလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘သည်ကြွက်ရှောက်ပေါ်က မောင်သန်းတင် ဘာများယူသေးသလဲ’ ‘ဘာမျှမယူရပါကလား ဆရာရယ်’ ခင်ဗျားမယူရင် တစ်ယောက်ယောက်ယူပြီထင်တယ် သည်မှာ ကြည့်စမ်း သည်ထောင့် နားမှာဗျ။ ကဲ​ သည်နေရာမှာ။ သည့်ပြင်နေရာလို မြူမှုံတွေထူပြီး မနေဘူးမဟုတ်လားဗျ။ သည်အရာဝတ္ထုဟာ နံဘေးလိုက်ချထား တဲ့ စာအုပ်ဖြစ်မလား၊ သို့မဟုတ် သေတ္တာဖြစ်မလားတော့ မပြောတတ်ဘူး။ ကဲ​ကဲ ဒါဘာလဲဗျာ။ သည့်ပြင်တော့ ကျုပ်ကြည့်လိုတာ မရှိပါဘူး။ စိန်ပန်း ဆိုတာ ဒါဘဲမဟုတ်လား။ သည်အရပ်ကလေးက မန ္တလေးမြို့မှာဖြင့် တော်တော် စိုစိုစွတ်စွတ်ရှိတဲ့ အရပ်ကလေးဘဲဗျို့။ ကျုပ်လဲ မရောက်တာကြာပြီ။ ခဏ လောက်လည်ကြည့် လိုက်ဦးမယ် ခင်ဗျား ပြန်ချင်ပြန်ပေဦးလေ၊ ကျုပ်တို့ ခဏလောက် ရှောက်လည်ဦးမယ်။ ည ၉ နာရီလောက် ခင်ဗျားလာခဲ့ဗျာ။ ကျုပ်တို့ သည်ခြံပေါက်ကစောင့်နေမယ်။ ၎င်းနောက် မောင်သန်းတင်လည်း ဌာနာသို့ ပြန်သွားသဖြင့် ကျွန်တော်သည် မောင်စံရှားအား စိန်ပန်းရပ်ကွက်နှင့်တကွ မန ္တလေးမြို့သို့ လှည့်လည်ပြသပြီးလျှင် သင့်လျော်ရာ ဆိုင်၌ ညစာထမင်းစားသောက်ပြီးနောက် စိန်ပန်းရပ်သို့ ပြန်လာကြလေ၏။ ၉ နာရီထိုးခန့်ရှိလျှင် အင်စပိတ်တော်မောင်သန်းတင်နှင့် မောင်စံရှား တို့သည် ထိုသူ၏အလာကို ချောင်းမြောင်းစောင့်ဆိုင်းရန် စီစဉ်လျက်ရှိနေကြ လေ၏။ အင်စပိတ်တော် မောင်သန်းတင်က တဲတံခါးကိုဖွင့်ထားရန် အကြံ ပေးရာ။ မောင်စံရှားက ထိုကဲ့သို့ ဖွင့်ထားပါက လာရောက်သောသူသည် သကင်္ာမကင်းဖြစ်ဖွယ်ရှိမည်။ စိုးရိမ်ရကြောင်းနှင့် ပြောဆိုသဖြင့် တံခါးကို သော့ခတ်၍ထားလိုက်လေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်သန်းတင်က တဲအတွင်းမှ စောင့်ဆိုင်းနေရန် အကြံပေးပြန်ရာ မောင်စံရှားက အတွင်းမှစောင့်ဆိုင်းနေမူ ထိုသူကို မိနိုင်မည် မှန်သော်လည်း မည်သည့်အကြံအစည်နှင့် သူရောက်သည်ကို သိလိုသည်ဖြစ်၍ တဲပြင်ကပင် ချောင်းမြောင်းစောင့်ဆိုင်းရန် အကြံပေးပြန် လေ၏။ ၎င်းအကြံပေးချက်အရ ကျွန်ုပ်တို့သည် တဲနှင့်မနီးမဝေးရှိ ခြံစီးရိုးအနီး ကင်မွန်းချုံငယ် တစ်ကုသို့ သွားရောက်ကြပြီးလျှင် စကားမပြောဘဲ စောင့်ဆိုင်းခါ နေကြလေ၏။ ကျွန်ုပ်တို့လည်း ၁၀ နာရီအချိန်ခန့်မှစ၍ ၎င်းကင်မွန်းချုံမှ စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိကြရာ ပထမ၌ မြို့တွင်းမှပြန်လာသူများ၏ စကားပြောဆိုသံ များနှင့် ရပ်ကွက်တွင်းရှိ အခြား အိမ်တို့မှ စကားပြောဆိုသံများကို ကြားရသေး သဖြင့် အနည်းငယ် အပျင်းပြေပျောက်ဖွယ် ရှိသေးသည်ဖြစ်ရာ ထို့နောက် ၁၁ နာရီကျော် ၁၂ နာရီခန့်မျှရှိလျှင် တရပ်လုံး ဆိတ်ငြိမ်လျက် ရှိသည်ဖြစ်၍ ကျွန်တော်တို့၏ အသက်ရှူသံများနှင့် ရင်ခုန်သံများကိုပင်ကြားရလေ၏။ ၎င်းနောက် နာရီပြန်တစ်ချက်ထိုးလတ်သော် မိုးဖွဲကလေးသည် ‘တစိပ်စိပ်’ကျလာလေရာ။ ကျွန်တော်တို့မှာ အကာအကွယ်မရှိသဖြင့် မိုးပေါက် များထိမှန်သည်ဖြစ်၍ အပင်များ စိုစွတ်ပြီးလျှင် အလွန်တရာ ချမ်းအေးလျက် ရှိနေကြရလေ၏။ ၎င်းနောက် နာရီပြန် ၂ ချက်ထိုးပြီးသဖြင့် ကျွန်တော်မှာ အလွန်တရာ ညောင်းညာ ချမ်းအေးလျက်ရှိစဉ် မောင်စံရှားလည်း နားပါးသူဖြစ်၍ တစ်စုံတစ်ခုသောအသံကို ကြားရသည့် လက္ခဏာနှင့် နားကို မြေတွင်ကပ်ခါ နားထောင်လျက်ရှိလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှားပြုသကဲ့သို့ မြေတွင် နားကပ်လိုက်လေလျှင် လူတစ်ယောက်၏ခြေသံသည် ဖြည်းညင်းစွာ လာလျက်ရှိသဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ရှိရာသို့ နီး၍နီး၍လာသည်ကို ကြားရလေ၏။ ထို့နောက် တခဏမျှကြာလတ်သော် လူတစ်ယောက်သည် အရပ် ၄ မျက်နှာကို ကြည့်ရှုပြီးနောက် တဲရှိရာသို့ သွား၍ တဲတံခါးသော့ကို တစ်စုံတစ်ခုသော အရာဖြင့် ဖွင့်လျက်ရှိရာ ကျွန်တော်တို့လည်း ချုံကလေး အတွင်းမှ ‘ဂျစ်​ဂျစ်’ နှင့် မြည်သံကို ထင်ရှားစွာကြားကြရလေ၏။ ထို့နောက် တခဏ၌ သော့သည် ပွင့်သွားသဖြင့် တံခါးသည် ရုတ်တရက်ပွင့်လာရာ။ ထိုသူသည် မီးခြစ်ကိုခြစ်ပြီးနောက် မိမိနှင့်အတူ ဆောင်လာသော ဖယောင်းတိုင်ကို ထွန်းညှိ၍ တဲတွင်းသို့ဝင်သွားရာ တဲအတွင်း ထိန်လင်းလျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ ထိုအခါ၊ ကျွန်တော်တို့လည်း ပြူတင်းပေါက်ရှိရာသို့ မောင်စံရှား၏ အမိန့်ပေးချက် အရ သွားရောက်၍ တံခါးလက်ရှက်ကြားမှ ချောင်းမြောင်း ကြည့်ရှုကြရာ ထိုသူမှာ ပိန်ပိန်ပါးပါးဖြစ်၍ နှုတ်ခမ်းမွေး ရေးရေးရှိလျက် အသက် ၂၅ နှစ်ခန့်မျှသာ ရှိသူတစ်ယောက် ဖြစ်ကြောင်းကို မီးရောင်တွင် တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ ၎င်းသူငယ်မှာ မေးများခိုက်ခိုက်တုန်လျက်။ တကိယ်လုံးမှာ လည်း ဆပ်ဆပ်တုန်လျက်ရှိသည်ဖြစ်ရာ။ ကျွန်တော်မှာ ဤမျှလောက် ကြောက်ရွံ့တုန်လှုပ်ဟန်ရှိသော သူတစ်ယောက်ကို အဘယ်အခါမျှ မတွေ့မြင် ဘူးအောင် ရှိနေလေ၏။ ၎င်းသူငယ်လည်း ဖယောင်းတိုင်ကို လက်တွင်ကပ်လျက် အလွန်ကြောက်လန့်လှသော မျက်လုံးတို့ဖြင့် အခန်းတွင်းရှိ အရာဝတ္ထုများကို ပြူးပြဲခါ ကြည့်ပြီးနောက် ဖယောင်းတိုင်ကို စားပွဲပေါ်တွင် စိုက်ထူထားပြီးနောက် တစ်ခုသောတဲထောင့်သို့ ဝင်သွားလေ၏။ ၎င်းနောက် သူငယ်လည်း စာအုပ်ကြီး တစ်အုပ်ကို ပိုက်ပြီးလျှင် မှောင်ရိပ်မှ ထွက်လာ၍ စာအုပ်ကို စားပွဲပေါ်တွင် တင်လျက် စာရွက်များကို လှန်ခါ ရှာဖွေပြီးနောက် စိတ်ပျက်သောမျက်နှာနှင့် စာအုပ်ကိုပိတ်ပြီးလျှင် မီးကိုငြိမ်းလိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်သန်းတင်လည်း တဲတံခါးဝသို့သွားရောက် စောင့်ဆိုင်း လျက် ထိုသူငယ် ထွက်၍အလာတွင် လည်ကိုညှစ်ခါဖမ်းဆီးလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်တို့လည်း မောင်သန်းတင်ဆောင်ယူခဲ့သော ကျားမျက်လုံးမီးအိမ်ကို ထွန်းညှိကြရာ။ ထိုသူငယ်မှာ အလွန်ကြောက်လန့် တုန်လှုပ်သည့်အမူအရာနှင့် မျက်စိများပြူးလျက် ကျွန်တော်တို့အား ကြည့်နေလေ၏။ ထိုအခါ မောင်န်းတင်က ‘ကဲ​ ငါ့လူ ပြောစမ်းကွယ်။ မင်း ဘယ်သူလဲ ပြောစမ်း’ ဟု မေးလျှင် သူငယ်လည်း အနည်းငယ် အကြောက် ပြေသောအမူအရာနှင့် ‘ခင်ဗျားတို့ ပုလိပ်တွေမှတ်တယ်။ ခင်ဗျားတို့က ကျွန်တော်ဟာ ဦးပေါက်ဆိန်ကိုသတ်မှုနဲ့ သက်ဆိုင်တယ် ထင်လို့လား။ ကျွန်တော်ဘာမျှမဆိုင်ရပါဘူးခင်ဗျာ၊ ယုံပါတော့’ ‘အေး၊ သည်ဟာ ဆိုင်တယ်၊ မဆိုင်ဘူး နောက်တော့ သိကြမှာ ပေါ့ကွယ်။ မင်းနာမည်ဘယ်သူလဲ’ ‘မောင်ဘဆင်ပါတဲ့ခင်ဗျာ’ ‘ဘာကိစ္စနဲ့ မင်းလာသလဲ’ ‘ခင်ဗျားတို့ကို မိတ်ဆွေသဘောနဲ့ တိုင်ပင်ချင်ရင် တိုင်ပင်နိုင်ရဲ့လား ခင်ဗျာ’ဟု မေးသဖြင့် မောင်သန်းတင်လည်း အနည်းငယ် နှောင့်နှေးလျက် ရှိနေရာ။ မောင်စံရှားက ဝင်၍ ‘ပြောစရာရှိပြောတာပေါ့မောင်ရယ်၊ သို့သော် မှန်မှန်ပြောနော်၊ ကျုပ်တို့ကိုမညာနဲ့’ ‘မညာပါဘူးခင်ဗျာ။ မှန်မှန်ပြောပါ့မယ်။ သည်လိုပါခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့်အဖေက မန ္တလေးမြို့မှာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်လောက်က သစ်ကုန်သည် ကြီးတစ်ဦးပါဘဲခင်ဗျာ။ အစုစပ် ကုမ္ပဏီများမှာ ရှယ်ရာများ ဝယ်ဘို့ကိုလဲ အင်မတန်ဝါသနာပါပါတယ်။ ဒါနဲ့ တစ်နှစ် မှာတော့ ကျွန်တော် သစ်ကူးလို့ နည်းနည်းရှူံးတာနဲ့ ငွေကြပ်သွားတယ်ခင်ဗျ။ ကြပ်သွားတော့ ပေးစရာငွေနဲ့ ရစရာငွေဟာ ပေးစရာကများနေတယ်။ သို့ပေမယ့် ဝယ်ထားတဲ့ရှယ်ရာတွေ ကတော့ လက်ထဲမှာ အတော်များများဘဲ အရှိသားဟာကိုးခင်ဗျ။ ရှိပေမယ့် သည်ဟာတွေ ရုတ်တရက်ရောင်းလို့လဲမရ၊ သစ်ရှုံးမှန်းသိကြလေတော့ ချစ်တီးများဆီက ငွေကလဲချေးလို့မရ။ သည်တော့ အကြံရခက်ပြီး ကျွန်တော့် အဖေက ထွက်ပြေးရရှာတာကိုခင်ဗျ။ ထွက်ပြေးတော့ ပြေးခါနီး ကျွန်တော့် အမေကိုမှာသွားတဲ့စကားကို ကျွန်တော် အခုတောင် ကောင်းကောင်းကြီး မှတ်မိပါသေးတယ်။ ကျွန်တော်က သည်တော့ ၁၅ နှစ်သားလောက် ရှိပြီခင်ဗျ။ တညတော့ အဖေက ကျွန်တော့်အမေကိုခေါ်ပြီး ကျွန်တော့်ရှေ့မှာဘဲ ပြောတယ်။ ဘာပြောသလဲဆိုတော့ သူ့မှာ ပေးစရာရှိတဲ့ကြွေးနဲ့။ ရစရာရှိတဲ့ငွေဟာ ရစရာကများတယ်တဲ့။ သို့သော် ရစရာတွေက ရှယ်ရာတွေဖြစ်နေလို့ ရုတ်တရက် ရောင်းမရတဲ့အတွက် အင်မတန် ငွေကြပ်နေတယ်တဲ့ ကြွေးရင်းများကလဲ မညှာမတာဘဲ။ လောလောဆယ်တရားစွဲကြမယ်လို့ ကြားတယ်တဲ့။ သည်တော့ ထောင်လဲအကျံခံချင်လေတော့ ခဏရှောင်နေပြီး ရှယ်ရာတွေယူပြီး ခဏလောက် အောက်ပြည်အောက်ရွာသွားပြီး ရှောင်နေဦးမယ့်အကြောင်းကို ပြောသွားပါတယ် ခင်ဗျာ။ သည်လိုပြောပြီး သည်ညဘဲကျွန်တော့်အဖေက လှေကလေးတစ်စင်းနဲ့ ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်း စုန်ဆင်းသွားပါရောခင်ဗျာ။ စုန်ဆင်းသွားတော့ ကျွန်တော်တို့လဲသတင်းနားထောင်ပြီးနေခဲ့။ မိခင်မှာဖြင့် သေသာသေရှာပါရော ခင်ဗျာ။ သတင်းမကြားရရှာပါဘူး။ ကျွန်တော်လဲ ဦးရီးများနဲ့ နေခဲ့ရ။ ၁၀ နှစ်လောက်ရှိပါပြီ။ အခုတောင် အဖေ့အကြောင်း ဘာမျှမကြားရပါဘူးခင်ဗျာ။ သည်လိုနဲ့နေခဲ့။ တစ်နေ့ကတော့ ကျွန်တော့်အဖေနာမည်နဲ့ဝယ်ထားတဲ့ ရှယ်ရာတွေဟာ လူတစ်ယောက်က ထုတ်ပြီးရောင်းနေတယ်လို့ သတင်းရတယ်။ သတင်းရတော့ ကျွန်တော်လဲ အဖေ့အသရေဆယ်ချင်တာနဲ့ အခြေအမြစ် ရောက်အောင် လိုက်ပြီး စုံထောက်၊ စုံထောက်တော့ သည်က ဦးပေါက်ဆိန် လက်မှာ ခြေရာဆုံးနေတယ်ခင်ဗျ။ ပြီးတော့ သည့်ပြင်ထင်စရာတစ်ချက်ကလဲ သည် ဦးပေါက်ဆိန်ကြီး ကလဲ ဟိုတစ်ခါတုန်းက မန ္တလေးနဲ့ရန်ကုန် သစ်ဖောင်ချတဲ့အလုပ်ကို လုပ်တယ် ခင်ဗျ။ ပြီးတော့ သည်လူကြီး သတင်းကလဲ တယ်ကြီးမကောင်းပြန်။ ကျွန်တော့်အဖေကလဲ လှေကလေးနဲ့ထွက်သွားပြီး မပြန်လာပြန်။ သည်ရက် သည်လမှာလဲသည်လူကြီးက ဖောင်ချဘူးတယ်လို့ သတင်းရပြန်။ ကျွန်တော့် အဖေရှယ်ရာတွေလဲ သူကရောင်းနေတယ်လို့ သတင်းရပြန်တော့ အင်မတန် မသကင်္ာစရာကောင်းနေတာဘဲခင်ဗျာ။ ဒါကြောင့်မို့ ကျွန်တော်က သည် အကြောင်း သေချာသည် ထက်သေချာအောင် စုံစမ်းပြီးတော့နေတုန်း ဗြုံးကနဲဆို ဦးပေါက်ဆိန်သေသွားတယ်လို့ ကြားရတော့ သည်ရှယ်ရာတွေများ သူ့ဆီမှာ ရှိသေးသလားလို့ ကျွန်တော်လာပြီး တိတ်တဆိတ်ကြည့်တုန်းခင်ဗျားတို့ မိသွားတာပါဘဲခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်ပြောသမျှ အကုန်အမှန် ချည်းပါဘဲခင်ဗျာ မလိမ်ပါဘူး။ ယုံပါတော့’ တင် ‘သည့်ပြင် ဘာမျှ ပြောစရာမရှိဘူးလား’ ဆင် ‘မရှိပါဘူးခင်ဗျာ’ တင် ‘သည့်ပြင် ဘာမျှ ပြောစရာမရှိဘူး ဟုတ်လား၊ စဉ်းစားပါဦး မောင်ရယ်’ဟု မေးလျှင် မောင်ဘဆင်လည်း တခဏမျှ စဉ်းစားနေပြီး နောက် ‘ရှိပါဘူးခင်ဗျာ’ ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ မောင်ဘတင်က ‘ဟေ့​ မညာနဲ့ကွဲ့ မောင်ဘဆင်။ မြေပုံလိုလို စာရွက် တစ်ရွက် ငါတို့တွေ့ပါလားကွဲ့။ ထောင့်နားမှာလဲမင့်နာမည်ကို အဂင်္လိပ်လိုအတိုကောက် (ံ့ဘ့ဆ)လို့ ရေးထားတာ ငါတွေ့တယ်၊ ဒီဟာ မင့်စာရွက်မဟုတ်ဘူးလားကွယ်’ ဟု ပြော၍ မောင်သန်းတင်လည်း ယခင်က ကျွန်ုပ်တို့အားပြပြီးဖြစ်သော စာရွက်ကိုပြလေလျှင် မောင်ဘဆင်မျာ မျက်နှာ ပျက်လျက် ‘သည်ဟာ ခင်ဗျား ဘယ်ကရသလဲခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော့်မှာ သည်စာရွက်ပျောက်နေလို့ ရှာလိုက်ရတာ၊ ဘယ်ဆီကတွေ့သလဲခင်ဗျာ’ ဟု မေးလေ၏။ ထိုအခါ မောင်သန်းတင်က ‘ဘယ်ကတွေ့တွေ့ကွယ်။ သည်ဟာ မင့်ဟာဟုတ်တယ် မဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ ‘ဒါဘဲ ငါလိုချင်တယ်။ တော်ပြီ၊ ကဲ နောက်ထပ်ပြီးပြောစရာရှိရင် ရုံးကျမှ ပြောပေတော့။ ခုပြောလို့ အကျိုးမရှိဘူး။ ကဲ​ မင်းဂါတ်တဲလိုက်ခဲ့ ပေတော့’ ဟု ပြောပြီးနောက် မောင်သန်းတင်က မောင်စံရှားအား။ ‘ကဲ​ ဦးပေါက်ဆိန်သတ်တဲ့လူတော့ မိပြီခင်ဗျာ။ ခုပုံတော့ ဆရာလိုက်လာတာ အပိုလိုလိုဘဲ ဖြစ်နေတယ်။ ဆရာမလိုက်ရင်လဲကျွန်တော် သည်လောက်တော့ မိအောင်ဖမ်းတတ်ပါရဲ့ဆရာ။ ကဲ​ကဲ ဆရာတို့အတွက်လဲ ကျွန်တော် အခန်းတစ်ခုပြင်ဆင်ထားပါတယ်။ လာကြပါခင်ဗျာ’ ဟု ခေါ်ငင်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း အနည်းငယ်စိတ်ပျက်သောမျက်နှာထားနှင့် မပြုံးတပြုံး ပြုံးရယ်လျက် ‘တော်ပါမိတ်ဆွေ၊ စိန်ပန်းဇာတ်ရုံမှာ မြခြေကျင်းဇာတ်ပွဲရှိတယ်လို့ ကြားတယ်။ ပွဲမကြည့်ရကြာလှပြီ။ သွားကြည့်လိုက်ဦးမယ်’ ဟု ပြော၍ ကျွန်တော်နှင့်အတူ ထွက်လာကြရာ မောင်သန်းတင်လည်း မောင်ဘဆင်ကို လက်ထိပ်ခတ်၍ ဂါတ်တဲသို့ ခေါ်သွားလေ၏။ ဇာတ်ရုံသို့ရောက်၍ နေရာထိုင်ခင်းရရှိကြလျှင် မောင်စံရှားက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင်။ သည်အမှု ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ထင်သလဲ’ ကျွန်တော့်ထင်မြင်ချက်အရတော့ဖြင့် ခင်ဗျားမကျေနပ်တာ တစ်ခုရှိနေတယ် မှတ်တယ်’ ‘ဘာလို့ မကျေနပ်ရ သလဲဗျ၊ ကျေနပ်ပါတယ်၊ သို့သော် မောင်သန်းတင်ကလေး တွေးထင်ချက် ကျုပ် တယ်ကြီးသဘောမကျဘူး၊ သူငယ်ကလေးက တော်လိမ့်မယ်မှတ်တယ် ခုပုံတော့ တယ်နေရာမကျလှဘူး။ တယ်ပြီး ရှေ့အားကြီးတဲ့ သူငယ်ကလေးဘဲ။ သည်လိုဗျ အမှုစုံထောက်တယ် ဆိုတာ သည်လမ်းအပြင် ဘယ်လမ်းရှိနိုင်သေးသလဲဆိုတာ စိစစ်ရှာဖွေပြီး ရှိသမျှလမ်းတွေကို ကျေနပ်အောင် ပိတ်နိုင်ဆို့နိုင်မှ နေရာကျတာကလား ကိုသိန်းမောင်ရဲ့’ ‘ကဲ​ ခင်ဗျားလမ်းပြောစမ်းပါဦးဗျာ’ ကျုပ်လမ်းရှိတော့ ရှိတာဘဲဗျ၊ သို့သော်လဲ ခုမပြောသေးပါဘူးဗျာ ဆုံးအောင်လိုက်ပြီးမှ ကျုပ်ပြောပါမယ်’ ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျား မနက်ဖြန်မပြန်သေးဘူးပေါ့လေ’ မပြန်သေးဘူးဗျ၊ ကိစ္စမှ မပြီးသေးဘဲ’ ‘နို့ မောင်သန်းတင်ကတော့ ပြီးပြီဆို’ ‘သူပြီးပေမယ့် ကျုပ်မပြီးနိုင်သေးဘူး။ တက် စိန်ပန်းရပ်ထဲမှာ အသိအိမ် တစ်အိမ် လောက် ခင်ဗျားမရှိဘူးလားဗျာ၊ ကျုပ်အကြံက အရပ်ထဲမှာ တဲမှ နေရာကျမယ်၊ ဂါတ်တဲမဟာ တဲလို့ နေရာမကျဘူး’ ‘ရှိပါတယ်ဗျာ။ မခဲယဉ်းပါဘူး၊ သစ်ကုန်သည်ဦးဖန်ဆိုတာ ကျွန်တော့်အဖေများနဲ့ မနိုင်ရင်ငံပါဘဲ တဲနိုင်ပါတယ်’ ‘နေ့ခင်းလောက်သာ တဲမယ်ဗျာ။ ညတော့ မောင်သန်းတင်ဌာနာမှာ အိပ်ပြီး စားတော့ ဆိုင်မှာစားတာပေါ့’ ‘ခင်ဗျားသဘောပေါ့ဗျာ’ ‘မိုးလင်းသဖြင့် ပွဲပြီးလတ်သော် မောင်စံရှားနှင့်ကျွန်တော်တို့လည်း ကျွန်တော်၏ မိတ်ဆွေ သစ်ကုန်သည်ကြီးအိမ်သို့ ခေတ္တသွားရောက် နှုတ်ခွန်းဆက်သပြီးနောက် ကျွန်တော်မှာ အိပ်ချင်လှပြီဖြစ်၍ အိပ်နေရစ်ရာ။ မောင်စံရှားမှာ အလုပ်မပြီးက အအိပ်အစားကို ခင်မင်သူတစ်ယောက်မဟုတ် သဖြင့် ကိစ္စရှိသေးကြောင်းနှင့် ပြောဆို၍ တစ်ယောက်တည်း ထွက်သွား လေ၏။ မွန်းတည့်အချိန်ခန့်ရှိလျှင် မောင်စံရှားလည်း ပြန်လာ၍ ကျွန်တော့်အား နှိုးပြီးလျှင် နံနက်စာ စားသောက်ပြီးနောက် ‘ညနေလောက်ကတော့ သစ်ကုန်သည် မောင်လှဦး နာမည်နဲ့ လူ၄​၅ ယောက် လာမေးလိမ့်မယ်ဗျာ၊ မေးလာတော့ ကျုပ်ကိုနှိုးစမ်းပါ။ သည်အတောအတွင်း ခင်ဗျားက မောင်သန်းတင်ဌာနာကို ခဏလောက်သွားပြီး ကိစ္စလေးတစ်ခုရှိလို့ ညနေ ၄ နာရီလောက် လာခဲ့ပါလို့ ပြောလိုက်စမ်းပါဗျာ။ ကဲ​ ကျုပ် ခဏအိပ်ဦးမယ်’ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှားမှာထားသည့်အတိုင်း မောင်သန်းတင်၏ဌာနာသို့ သွားရောက်အကြောင်းကြားပြီးနောက် အိမ်သို့ပြန်လာရာ။ ၄ နာရီခန့်ရှိလျှင် မောင်သန်းတင် လာရောက်၍မောင်စံရှား လည်း အိပ်ရာမှထလေ၏။ ထိုအခါ မောင်သန်းတင်က ‘ဆရာမှာတယ်ဆိုလို့ လာခဲ့ပါတယ် ခင်ဗျာ။ ဘာကိစ္စများ ထူးပါလို့လဲ၊ မနက်ဖြန်ပြန်ဖြစ်မလားဆရာ၊ ကျွန်တော် မီးရထားနေရာအတွက် စာရေးထားလိုက်ပါ့မယ်’ ‘မနက်ဖြန်နေ့ရထားလောက် ပြန်ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်မှတ်တယ်။ ဒါနဲ့ မောင်သန်းတင် မနေ့က မောင့်လူသတ်မှုအတွက်ဟာက ကောင်းကောင်း လုံလောက်နေပြီ မှတ်သလား’ ‘သည့်ပြင် ဘာလိုသေးသလဲဆရာ၊ လက်သည်လဲမိပြီ။ သူ့ပိုင်တဲ့ အရပ်လဲ လူသတ်မှု ဖြစပွါးတဲ့နေရာမှာတွေ့ပြီ။ သည့်ထက် ဘာလိုသေးသလဲ ဆရာရယ်’ ‘ကဲ​ မောင့်ထင်မြင်ချက် ပြောပါဦးမောင်ရယ်’ ‘အလွယ်ကလေးပေါ့ဆရာရယ်၊ သူပြောတဲ့အတိုင်း။ သူ့အဖေရှယ်ရာ လက်မှတ်တွေ စုံစမ်းမေးမြန်းပြီး ဦးပေါက်ဆိန်ဆီမှာရှိမှန်း သိလေတော့ သူလာပြီး အကျိုးအကြောင်းပြော။ ပြောတော့ ဟိုကလဲ မဟုတ်ဘူးလို့ကွယ်။ သူကလဲဟုတ်တယ်လို့ အတင်းစွပ်စွဲ။ နောက်ဆုံး ကျတော့ စကားများပြီး မောင်ဘဆင်က လှံနဲ့ထိုးသတ်တာပေါ့ဆရာရယ်။ သတ်ပြီး ကြောက်အား လန့်အား ထွက်ပြေး။ နောက်တော့မှ တစ်ခါ။ သည်လက်မှတ်တွေ လိုချင်လို့ တစ်ခါပြန်ပြီးလာ ပြန်တာပေါ့ဆရာရယ်။ အလွယ်ကလေးဘဲ ဘာခက်သလဲ ဆရာရဲ့’ ‘ကောင်းပြီ။ ဒါဖြင့် ကျုပ် မေးခွန်းကလေး တစ်ခွန်း နှစ်ခွန်း ထုတ်ချင်တယ်၊ မောင်ဖြေနိုင်ပါ့မလား’ ‘မေးပါခင်ဗျာ။ ဖြေနိုင်အောင်ဖြေရတာပေါ့’ ‘ကောင်းပါပြီမောင်ရယ်။ ကျုပ်မေးမယ်နော်။ လူတစ်ယောက်ကို လှံနဲ့ မောင်သန်းတင်ထိုးပြီး စမ်းဘူးရဲ့လား’ ‘ကြံကြံစည်စည်ဆရာရယ်။ ဘယ်ကစမ်းဘူးလိမ့်မလဲဆရာရဲ့’ ‘နို့ လူတစ်ယောက်ကို ထုတ်ချင်းပေါက်အောင် ထိုးဘို့ဟာ တော်တော်တန်တန် အားနဲ့ ထိုးနိုင်မယ်ထင်သလားမောင်ရယ်။ ခုတော့ ကြည့်ပါမောင်ရယ်၊ ထုတ်ချင်းပေါက်ရုံမက တိုင်မှာတောင်စိုက်ပြီးနေလို့ အတော်ဘဲနှုတ်ယူရတယ်ဆို မောင့်လူက လူဘလန်ကလေး။ သည်လောက် တောင် ခွန်အားရှိနိုင်မလားမောင်ရဲ့။ ကျုပ်က မောင့်အမှုအကြောင်းကြားလို့ ဝက်တစ်ကောင်ဝယ်ပြီး လှံနဲ့ထိုးစမ်းလိုက်တာ ကျုပ်လဲ တော်တော်သန်ပါရဲ့။ ဒါနဲ့တောင် ပေါက်အောင်မထိုးနိုင်ပါဘူးမောင်ရယ်။ တော်တော်တန်တန်အားနှင့် ဘယ်နည်းနဲ့မှ သည်လို ပေါက်အောင် မထိုးနိုင်ဘူးမောင်ရဲ့။ မောင့်လူကလဲ လူပိန်ကလေးဖြစ်တော့ သည်လောက် ခွန်အားရှိတယ်ဆိုတာ ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား။ မောင်​ပြောပါဦး။ သည့်ပြင်တစ်ခုကလဲ သည်သူငယ်က မွန်မွန်ရည်ရည်ရှိပါ ဘိသနဲ့။ ဦးပေါက်ဆိန်လိုလူမျိုးနဲ့ တောအရက်ကို ထိုင်ပြီး တစ်ခွက်စီသောက်မဲ့ လူစားလားမောင်ရယ်။ ဦးပေါက်ဆိန်နဲ့ ဟိုညက အရက်ထိုင်ပြီး သောက်ခဲ့တဲ့ လူဟာ ယခုလို တရံဆန်လာတဲ့လူမဟုတ်။ တော်တော်အကျွမ်းဝင်တဲ့လူထဲက မောင်ရဲ့။ မဟုတ်ပါဘူးမောင်ရယ်။ ဦးပေါက်ဆိန်ကိုသတ်တဲ့လူဟာ ဘယ်နည်းနဲ့မှ သည်သူငယ်မဟုတ်နိုင်ပါဘူး။ သူ့သတ်တဲ့လူက သာမညလူ မဟုတ်။ အင်မတန်ကြီး ခွန်အားဗလကြီးမားတဲ့လူတစ်ယောက်တဲ့မောင်ရဲ့’ဟု ပြောလေလျှင် မောင်သန်းတင်သည် မိမိမှာ မိမိ၏အစွမ်းနှင့် သတ်သူကို မိလေပြီတကားဟု ဝမ်းသာအားရရှိနေရာမှ မောင်စံရှား၏ ကန့်ကွက်ချက် များကို ကြားရသဖြင့် မျက်နှာပျက်လျက်ရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်သန်းတင် လည်း အနည်းငယ် အရှက်ရသဖြင့် ဇွတ်မှိတ်၍ ငြင်းဦးမည့်အကြံနှင့် ‘အားမရှိတယ်၊ ရှိတယ် ကျွန်တော် နားမလည်ဘူးဆရာ။ ဟိုညက မောင်ဘဆင့်ရှိတယ်ဆိုတာ။ သူ့စာရွက်မြင်ခြင်းအားဖြင့် ကျွန်တော် အတတ်စွဲဝံ့တယ်။ သည်တော့ ဘယ်နည်းနဲ့မဆို သူ့ကိုမိပြီးလေတော့ အထက်လူကြီးတွေကဖြင့် ကောင်းကောင်းကျေနပ်တော့မှာဘဲ။ မိပြီးသား လူတော့ မလွှတ်ဘူးဆရာရေ့။ ကဲ ဒါဖြင့် ဆရာပြောတဲ့အတိုငး မှန်ခဲ့ရင်ဖြင့် ဆရာ့လူက ဘယ်မှာလဲဆရာ’ ‘ကျုပ်လူက အောက်ရောက်နေပြီမှတ်တယ် အသံကြားတယ်’ ဟု မောင်စံရှားက ပြောလိုက်ရာ။ ထိုခဏ၌ လူ၃ ယောက်တို့လည်း အိမ်အောက်၌ သစ်ကုန်သည်ဦးလှဦး ရှိပါသလောဟု မေးမြန်းလျက်ရှိကြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘ကဲ ကိုသိန်းမောင်၊ ဦးလှဦးဆိုတာ ကျုပ်ဘဲဗျာ။ တဆိတ်လောက် သွားပြီး တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် တက်ခဲ့ဘို့ ပြောလိုက်စမ်းဗျာ’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှားပြောသည့်အတိုင်း တစ်ယောက်ပြီးလျှင် တစ်ယောက် တက်လာစေ၏။ ပထမတက်လာသောသူမှာ ပိန်ပိန်ပါးပါးနှင့် ပုပုပြတ်ပြတ်ရှိနေသည် ဖြစ်ရာ မောင်စံရှား လည်း ထိုသူ၏ အဂင်္ရုပ်ကိုကြည့်ပြီးနောက် ‘သစ်ဖောင်ချဘို့ လူလိုတယ်ဆိုလို့ လာတယ် မှတ်တယ်မဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ ‘ဝမ်းနည်းပါတယ်ဗျာ။ လူစေ့နေပြီ။ သို့သော် ခင်ဗျားလာရလို့ ဒုက္ခရောက်တဲ့အတွက် ဟောမှာ ငွေ ၃ ကျပ် ယူသွားပေတော့’ ဟု ပြော၍ လွှတ်လိုက်လေ၏။ ဒုတိယလူမှာ အရပ်မြင့်မြင့် ပိန်ချောက်ချောက်ရှိသော သူတစ်ယောက် ဖြစ်လေရာ မောင်စံရှားလည်း ထိုနည်းအတူ ငွေ ၃ ကျပ်ပေး၍ လွှတ်လိုက် ပြန်လေ၏။ တတိယတတ်လာသောသူမှာ အရပ်အမောင်းမြင့်မားခြင်း။ အထူးသဖြင့် ရင်ကျယ်ခြင်း၊ ကျစ်လစ်သောအသားရှိခြင်း၊ ကြီးမားသော လက်မောင်းအိုးများရှိခြင်း အစရှိသည့် သန်စွမ်းဟန် လက္ခဏာရှိသော ကိုယ်အဂင်္ါအခြင်းအရာတို့နှင့် ပြည့်စုံပေသည်ဖြစ်ရာ မောင်စံရှားက ‘သစ်ဖောင်ချတဲ့အလုပ်လုပ်ချင်တယ် ဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ ‘အလုပ်ကို နားလည်ရဲ့လား’ ‘နားလည်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ မန ္တလေးရန်ကုန် အခေါက်ပေါင်း ၂၀ လောက် သစ်ဖောင်ချဘူးပါတယ်’ ‘နို့ ၂ ရက် ၃ ရက်အတွင်းလောက် လိုက်နိုင်ပါ့မလား’ ‘မြန်လေ ကြိုက်လေပါခင်ဗျာ။ အခုဆို အခုလိုက်ပါမယ်’ ‘ငွေတော့ကော ဘယ်လိုလိုချင်သလဲ’ ‘ရန်ကုန်ရောက် စရိတ်ငြိမ်း ၁၀ဝိ တော်ပါပြီခင်ဗျာ’ ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် နေရာကျပြီ။ စာချုပ်ရုံဘဲရှိတော့တယ်’ ဟု ပြောပြီးနောက် မောင်စံရှားလည်း အသင့်ပြင်ဆင်ပြီးဖြစ်သော စာချုပ်စက္ကူကို ယူ၍ ကလောင်တံကို ထိုသူအား ပေးလေ၏။ ထိုအခါ ထိုသူက ‘ကျွန်တော် စာမတတ်ဘူးဗျ’ ‘စာမတတ်ရင် ကြက်ခြေခတ်တာပေါ့ဗျာ’ ‘ဘယ်နေရာခတ်ရမလဲဗျာ’ ‘ဒီနေရာပေါ့ဗျာ’ဟု ပြော၍ မောင်စံရှားလည်း ထိုသူ၏ နောက်မှ ရပ်လျက် ပခုံးပေါ်မှ ကျော်၍ပြပြီးနောက် ထိုသူသည် ကြက်ခြေခတ်မည်အပြုတွင် ကျွန်တော်တို့လည်း ချက်ခနဲ အသံတစ်ခုကြားလိုက်ရလေရာ ယခင်အခါက ကျွန်တော် အကြိမ်ကြိမ်ဖော်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်သော စက်လက်ထိပ်သည် ထိုသူ၏လက်၌ ခပ်ပြီးဖြစ်နေလေ၏။ ထိုခဏ၌ ထိုသူလည်း မိမိအား ထောင်၍ဖမ်းသည့်အဖြစ်ကို ရိပ်မိသည်ဖြစ်၍ ကျားဟိန်း သံကဲ့သို့မြည်လျက် ကန်ကျောက်ဖယ်ရုန်းလေရာ မောင်စံရှားနှင့်ထိုသူတို့နှစ်ယောက်လုံးမှာ ကြမ်းပေါ်၌ လုံးလျက်ရှိနေကြလေ၏။ ထိုအခါ ထိုသူလည်း လက်နှစ်ဖက်လုံး လက်ထိပ်ခတ်ပြီးဖြစ်လျက်နှင့်ပင် အလွန်တရာ သန်စွမ်းသောလူတစ်ယောက်ဖြစ်သဖြင့် မောင်စံရှားကိုပင် နိုင်မည်ကဲ့သို့ ရှိနေသည်တွင် ကျွန်တော်က ထိုသူ၏ခြေနှစ်ချောင်းကို လက်ဖြင့်ဖိနှိပ်လျက် အင်စပိတ်တော် မောင်သန်းတင်က နဖူးကို ၆ လုံးပြူးနှင့် တေ့၍ ထားသည့်အခါမှ လက်လျှော့၍ ငြိမ်သက်စွာနေလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း ကြိုးတစ်ချောင်းကိုယူ၍ ထိုသူ၏ ခြေထောက်များကို ချည်နှောင်ပြီးနောက် ကျွန်တော်တို့ ၃ ယောက်မှာ မောဟိုက်လျက် ထိုင်ရာမှထကြရလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားလည်း နဖူးမှချွေးများကို လက်ကိုင်ပုဝါနှင့် ထုတ်လျက် ‘ကဲ​မောင်သန်းတင်၊ ကျုပ်တို့ ယနေ့ညရထားမှီအောင် လိုက်ကြရ လိမ့်မယ်။ ခင်ဗျား အမှုလဲ ကိစ္စပြီးပါပြီဗျာ’ ဟု ပြောလျက် မောင်သန်းတင်လည်း အံ့သြလှသောမျက်နှာထားနှင့် ‘ကိစ္စပြီးတာတော့ ဟုတ်ပါရဲ့ ဆရာရယ်၊ သို့သော် ဘယ့်နှယ်နည်းနဲ့ ဆရာသိနိုင်တယ်ဆိုတာ တဆိပ်ကလေး တပည့်များကို အမိန့်ရှိပါဦးဆရာရယ်’ ‘သည်လိုပေါ့မောင်ရယ် ဗဟုသုဆိုတာမျိုးဟာ လုပ်ရင်းကိုင်ရင်း ဆည်းပူကြရတာပေါ့။ သို့သော် တစ်ခုတော့ ကျုပ်သင်ခဲ့မယ်၊ ဘယ်အမှုမဆို စုံထောက်ရင် ကျုပ် မနေ့ကပြောခဲ့ တဲ့အတိုင်း ဖြစ်နိုင်တဲ့နည်းလမ်း အမျိုးမျိုးကို လိုက်စုံစမ်းပြီး သည့်ပြင်လမ်းတွေ လုံအောင် ပိတ်နိုင်တယ်၊ မပိတ်နိုင်ဘူးဆိုတာ သတိပြုဖို့ အရေးကြီးတယ်မောင်ရဲ့။ မောင်သန်းတင်ကတော့ မောင်ဘဆင် သတ်တယ်လို့ အမှန်စွဲပြီး နေလေတော့၊ သည့်ပြင်ကြည့်စရာနည်းလမ်းတွေ စုံစေ့အောင်လိုက်ပြီး မကြည့်တတ်အောင် ဖြစ်နေတယ်မောင်ရဲ့။ ဦးပေါက်ဆိန် သတ်တာက မောင်ဘဆင်မဟုတ်ဘူးမောင်ရဲ့။ ဟောဒီကဆရာကြီးသတ်တာ’ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်တို့ ဖမ်းထားသောလူကြီးက ‘မကွယ်ပါဘူးဗျာ၊ ကျုပ် သတ်တာအမှန်ပါဘဲ။ သို့သော် ကိုယ့် အသက်ထက် သူတစ်ပါးအသက်ကို မခင်တွယ်နိုင်ဘူးဗျ။ သူ့ကို ကိုယ်ကမသတ်ရင် သူက ကိုယ့်ကိုသတ်မယ်မောင်ရဲ့။ သူက ဦးလဲကျုပ်သေ၊ ကျုပ်ကဦးလေတော့သူသေတာဘဲ၊ သည်ဟာ ခင်ဗျားတို့ ယုံချင်ယုံ မယုံချင်နေ’ ‘ယုံပါတယ်မိတ်ဆွေ၊ သို့သော် ခင်ဗျားအဖြစ်အပျက်ကို မှန်တဲ့အတိုင်း ပြောပြ စမ်းဗျာ၊ ကျုပ်တို့သိရအောင်’ ‘ပြောတာပေါ့ဗျာ။ မခက်ပါဘူး။ ဘိုပေါက်ဆိန်ဓာတ်ကို ကျုပ်ကောင်း ကောင်း သိတယ်ဗျ။ ထိုညက သူက ကျုပ်ကိုထားမြှောင်နဲ့ထိုးမယ်လို့ အလုပ်လိုက်မှာ ကျုပ်က လှံနဲ့ဦးအောင်စိုက်လိုက်တာဘဲ။ သေရမှာကိုလဲ တယ်ကြီးမကြောက်လှပါဘူး။ သားမရှိ၊ မယားမရှိ၊ ဆွေမရှိမျိုးမရှိ၊ တကောင်ကြွက်ကြီးကဘဲ၊ သို့သော် သေချင်းသေရရင် လယ်ပင်းကြိုးစွပ်ပြီး အသေခံမယ်။ ကျုပ်ရင်ဝမှာ သူ့ဓားမြှောင်ကြီးတန်းလန်းနဲ့တော့ အသေမခံဘူး’ ‘သူ့တဲထဲခင်ဗျားရောက်ပုံ ပြောစမ်းဗျာ’ ‘ကဲ​ ဒါဖြင့်၊ ကျုပ်အစကပြန်ပြီး ပြောမယ်။ နည်းနည်းထူပေးပါဗျာ။ ကျုပ် ထွက်မပြေးနိုင်ပါဘူး။ အဲသည်လိုဗျ။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၁ နှစ်လောက်က သေလွန်သူ ဦးပေါက်ဆိန်က ဖောင်ချပြီးစားခဲ့တယ်။ သည်အခါတုန်းက သူက ကျုပ်တို့အပေါ်မှာ လူကြီးပေါ့ဗျာ။ သူခေါင်းဆောင်ဘဲ။ ဒါနဲ့ အဲဒီနှစ်က ကျုပ်တို့ဖောင်ချသွားကြတော့ ည ၁၀ နာရီလောက်မှာ လေကျတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်တို့လဲ ‘ဂွဲသတ်’ မယ်လုပ်နေတုန်း။ လူတစ်ယောက် လှေကလေးတစ်စင်းနဲ့ ဖောင်နားကပ်ပြီးလာတယ်’ ‘ဘယ်အရပ်ဆီမှာလဲ’ ‘သရက်မြို့ဆီလောက်မှာဆိုပါတော့ဗျာ။ ဒါနဲ့။ အဲဒီလူက ကျုပ်တို့ဖောင်ပေါ် လိုက်ပါရစေတဲ့။ ငွေလဲပေးမယ်တဲ့ ပြောတယ်။ ပြောတော့၊ ကျုပ်တို့က ကျုပ်တို့လူကြီးဖြစ်တဲ့ ဦးပေါက်ဆိန်ကိုခေါ်ပြီးပြောတော့ ဦးပေါက်ဆိန်က သည်လူနဲ့ အတန်ကြာစကားပြောပြီး ဖောင်ပေါ်ခေါ်တင်ပြီး လှေကလေးကို ဖောင်မှာတွဲယူခဲ့တယ်။ သူ့မှာလဲလက်ဆွဲသားရေအိတ် ကလေးတစ်ခု ပါလာတယ်ဗျ။ ဒါနဲ့ အဲဒီညက ဖောင်ပေါ်မှာရှိတဲ့ ဦးပေါက်ဆိန် တဲကလေးထဲမှာ ဒီလူနဲ့ ဦးပေါက်ဆိန်နဲ့ အတူအိပ်ပြီး တိုးတိုးတိုးတိုးနဲ့ စကားပြောလိုက်ကြတာဗျာ။ ဘာများပြောကြတယ်တော့မဆိုနိုင်ပါဘူး။ သည်လိုနဲ့ သည်လူက ကျွန်တော်တို့ဖောင်ပေါ်မှာ အတူလိုက်ပြီးလာခဲ့တယ်။ နောက်တစ်နေ့ညကျတော့ ကြက်ပျောက်ငှက်ပျောက် ပျောက်သွား ရှာတာကိုးဗျ။ ဦးပေါက်ဆိန်က ကျွန်တော်တို့တော့ ဘယ့်နှယ်ပြောသလဲဆိုတော့ ညကများ တပေါ့တပါးသွားတုန်း ဖောင်ပေါ်က ခြေချော်ပြီးကျသွားတယ်ထင်တယ်တဲ့ ပြောတယ်။ ပြောတော့ သည့်ပြင်လူတွေကတော့ ယုံကြတာပေါ့ဗျာ။ ကျုပ်ကတော့ ကျုပ်မျက်စိနဲ့ ဒိဏ္ဌမြင်လိုက်ရလေတော့ ဘယ်မှာယုံလိမ့်မလဲဗျာ’ ‘ခင်ဗျား ဘာမြင်လိုက်ရသလဲ’ ‘ကျုပ်မြင်လိုက်ရတာလား။ သည်လိုဗျ။ ဒုတိယညက ဦးပေါက်ဆိန်နဲ့ ဒီလူကြီးနဲ့ ဖောင်စွန်းက ခုန်မှာ ဘာများတိုင်ပင်ကြတယ်မဆိုနိုင်ဘူး။ သန်းခေါင် ကျော်တာတောင် တဲထိဝင်မအိပ်ဘူး။ သည့်ပြင်လူတွေတော့ တောအရက်တွေ မူးပြီး အိပ်ကြပြီ။ ကျုပ်ကတော့ ကိုယ့်လူအကြောင်းသိတာနဲ့ ဘာများအကြံရှိပါ လိမ့်မလဲလို့ တိတ်တိတ်ကလေး ခပ်လှမ်းလှမ်းက ချောင်းပြီးကြည့်နေတယ်။ နာရီပြန်တစ်ချက်လောက်ကျတော့ ဦးပေါက်ဆိန်က စကားပြောရာက ရုတ်တရက်ထပြီး ဟိုလူကြီးလည်ပင်းကို ညှစ်လိုက်တာ။ လူကြီးကလဲ ရုတ်တရက် ရှောင်တခင်ဆိုတော့ အော်တောင်မအော်နိုင်ရှာဘူး။ ဖောင်ပေါ်လဲ သွားတာကိုးဗျ။ သည်လိုနဲ့ ၂ မိနစ်လောက်ကြာအောင် ဘိုးပေါက်ဆိန်က ရင်ဝဒူးနဲ့ထောက်ပြီး လည်ပင်းညှစ်ထားလိုက်တာ တော်တော်ကြာတော့ မလှုပ်နိုင်ရှာဘူးဗျ။ ငြိမ်သွားရှာရော။ ဒီလို ငြိမ်ပြီးအသွားမှာ ဦးပေါက်ဆိန်က ထပြီး လူကြီးအလောင်းကို ဖောင်ပေါ်က ကန်ချလိုက်တာကိုးဗျ။ သည်ဟာလဲ မြင်ပြီးရော ကျုပ်လဲတိတ်တိတ်ကလေး တဲထဲဝင်ပြီး အိပ်ချင်ယောင်ဆောင်နေ တာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ ကျုပ်လဲကျုပ်သိတာ တိတ်တိတ်ကလေးလျှို့ဝှက်ထားပြီး လိုက်လာခဲ့။ ရန်ကုန် ရောက်တော့လဲဘယ်သူကမှ ဘာမှအရေးမယူဘူး။ သည်တော့ ဘိုးပေါက်ဆိန် လူသတ်မှုဟာက ကျုပ်တစ်ယောက်ကမဖော်ရင် ကောင်းကောင်းကြီး လုံနေတာပေါ့ဗျာ။ အဲဒီအခေါက်ကစပြီး ဘိုးပေါက်ဆိန်လဲ ဖောင်ချမလိုက်ဘဲ မြေကလေးခြံကလေးဝယ်၊ အိမ်ကလေးများဆောက်ပြီး အငြိမ်းစားကြီး လုပ်နေခဲ့တာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်ဘာကိုရိပ်မိသလဲ။ ဘိုးပေါက်ဆိန်က ဟိုလူကြီးသတ်တာဟာ ဧကန ္တ လက်ဆွဲသားရေအိတ်ကို လိုချင်လို့ဘဲ။ လက်ဆွဲသားရေအိတ် မှာလဲငွေတွေ တော်တော်ပါတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်း ကျုပ်ရိပ်မိတာပေါ့ဗျ။ ရိပ်မိသော်လဲ။ ကျုပ်မှာ သားမယားအတွက် ပူပင်စရာမရှိလေတော့ သူ့ကို ဒုက္ခမပေးချင်တာနဲ့ ဖောင်ချပြီး အသက်မွေးလာခဲ့။ အခုတော့ အလုပ်ကလဲပါးရှားပြန်၊ အသက်အရွယ်ကလဲ နည်းနည်းကြီးရင့် ပြန်ဆိုတော့ စားလောက်သောက်လောက်အောင်များ သူ့ဆီက နည်းနည်းပါးပါး ရမလားလို့ သူ့တဲသွားပြီး အကျိုးအကြောင်းပြောပြတာကိုးဗျ။ ပြောတော့၊ လက်ဦးညတုံးကတော့ တော်တော် နေရာကျမလိုလိုရှိတယ်။ သူ့မှာ ယခုချက်ချင်း ငွေမလွယ်သေးဘူးတဲ့။ သို့သော် ၂ ရက်လောက်ကြာရင် တစ်ခေါက်လာခဲ့ဦးတဲ့ ငွေ ၁၀၀ဝိ ပေးမယ်တဲ့ ပြောလိုက်တာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ အားရဝမ်းသာပြန်လာပြီး သူမှာတဲ့အတိုင်း ၂ ရက်လောက်ကြာလို့ သွားတော့။ မင်းဘူးက သောက်ထား လိုက်တဲ့ဖြစ်ခြင်း မိုးမွှန်နေတာဘဲ။ စကားပြောလို့လဲ အပေါက် မတဲ့နိုင်ဘူး။ ဒါနဲ့ ကျုပ်က နည်းနည်းပါးပါး ချော့မော့ပြောပြီး ချက်အရက်တစ်ပုလင်း ၂ ယောက်ောက်ရင်း ရှေးဟောင်းနှောင်းဖြစ်တွေ ပြန်ပြောနေကြတုန်း သူက မူးလေလေ၊ သူ့မျက်နှာထားကြီး ကျုပ်မကြိုက်လေလေ ဖြစ်နေတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်က ကိုယ့်လူအကြောင်းလဲသိလေတော့ အရေးရှိသုံးရအောင် ရယ်လို့ ကျုပ်နံဘေးရှိ ကြွက်ရှောက်ပေါ်ကလှံကို လိုလိုမယ်မယ် ကြည့်ထား တာကိုဗျ။ ဒါနဲ့ နောက်တော့ စကားပြောရင်း ပြောရင်း မောင်မင်းကြီးသားက ကျုပ်ကို ကြိမ်းလိုက်ဝါးလိုက်နဲ့ တော်တော်လူကို သူက လူမထင်ဘူးတဲ့။ သူ့အထဲဝင်ပြီး စွက်တဲ့လူများတော့ အသက်ကိုဖက်နဲ့ထုပ်ထားကြတဲ့။ ပြောရင်းဆိုရင်းနဲ့ ဓားမြှောင်ကြီးထုတ်ပြီး ထမယ်အလုပ်။ ကျုပ်ကလဲငါ့လူ အကဲမရမှန်း သိလေတော့ ပြင်ဆင်ပြီးသားကလားဗျာ။ ဒါနဲ့ သူက ဓားမြှောင်ကြီးကိုင်ပြီး ထမယ်အလုပ် ကျုပ်က ခုတင်ကကြည့်ထားတဲ့လှံကို ကောက်ယူပြီး ရင်ဝကို ကြောက်အားလန့်အားနှင့် ထိုးလိုက်တာကိုးဗျ။ အောင်မယ်ခင်ဗျား၊ ကျုပ်ကထိုးလိုက်တော့ အော်လိုက်တဲ့အသံကြီးနှယ် ခုတောင် သည်အသံ နားထဲကြားကြားပြီး အိပ်လို့မပျော်နိုင်ဘူး။ သည်တော့ သူ့ရင်ဘတ်က ပန်းပြီးထွက်လိုက်တဲ့သွေးတွေက တတဲလုံးနှံ့နေတာဘဲ။ တစ်ချက်ဘဲအော်နိုင် ရှာတယ်။ နောက်ထပ်ပြီး မအော်နိုင်ဘူး။ ဒါနဲ့ ကျုပ်ကထပြီး အရိပ်အခြေ ကြည့်တော့ ဘယ်သူမှ လှုပ်ရှားတဲ့အစအနမမြင်ဘူး။ တိတ်ဆိတ်ပြီးနေတယ်။ သည်တော့ ကျုပ်က အသာထခဲ့ပြီး စင်ပေါ်က လက်ဆွဲသားရေအိတ်ကိုယူ။ ယူပြီး တဲထဲကထွက်လာခဲ့တာကိုးဗျ။ ထွက်လာလို့ တဲပြင်လဲရောက်ကရော ထူးဆန်းတဲ့အချက်တစ်ခု ကျုပ်ပြောရဦးမယ်။ ကျုပ်လဲတဲပြင်ရောက်လို့ ဝင်းပေါက်နားရောက်ကရော လူတစ်ယောက်ခြေသံကိုလဲကြားရတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်က ကင်မွန်းချုံထဲအသာဝင်ပြီး အရိပ်အကဲကြည့်နေတုန်း လူတစ်ယောက်က ဖြည်းဖြည်း ကလေး တဲဆီလာ​လာပြီး တဲပေါက်ရောက်လို့ အပေါက်ကလဲကျောင်းပြီးကြည့်လိုက် ကရော ဘိုးပေါက်ဆိန်အလောင်းကြီး မြင်လို့ထင်ပါရဲ့ဗျာ။ လန့်ပြီးအော်ပြေးလိုက်တာ။ တကတဲ ဘယ်လိုအကြံအစည် များနဲ့လာတယ်ဆိုတာ ကျုပ်လဲမတွေးတတ်ပါဘူး။ သို့သော် ကျုပ်အလုပ်လဲ မဟုတ်တာနဲ့ ကြာကြာတွေးမနေဘဲ။ လွတ်ရာလွတ်ကြောင်း ထွက်ပြေးရ တာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ လွတ်လောက်တဲ့နေရာရောက်လို့ သေတ္တာဖွင့်ကြည့်တော့ သေတ္တာထဲ စာချုပ်စက္ကူတွေသာ တွေ့တာကိုးဗျ။ ကျုပ်က စာမတတ်လို့ ဘာစာချုပ်တွေမှန်းလဲ မသိဘူး။ သူများကိုလဲမပြဝံ့၊ ပြေးဘို့ကလဲ စရိတ်မရှိဘူး။ သည်မြို့မှာလဲမနေဝံ့ဘူ:။ ကိုယ် တတ်တဲ့ပညာကလဲ သည်တစ်ခုဘဲတတ်တယ်၊ သည်လိုနဲ့ အကြပ်ကျပြီးနေတုန်း ဖောင်သမား လိုချင်တယ်လို့ သတင်းကြားတာနဲ့ ခင်ဗျားတို့ဆီလာခဲ့တာပါဗျာ၊ ကဲဒါပါဘဲ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘ရှင်းပါပေတယ်ဗျာ၊ ခင်ဗျားပြောသမျှ ကျုပ်အားလုံးယုံကြည်တယ်၊ ကျုပ် ထင်တဲ့အတိုင်းပါဘဲ။ ကဲ​ မောင်သန်းတင် မောင့်လူကို မောင်ခေါ်သွားပေတော့၊ ကျုပ်တို့ ရထားမမှီမှာစိုးရသေးတယ်။ သို့သော် သည်အမှုတင်တဲ့အခါကျတော့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ခုခံတဲ့အကြောင်း ထင်ရှားအောင် မောင်က ဖေးဖေးမမလုပ်ပေး လိုက်ပါမောင်ရယ် မှန်တဲ့လက္ခဏာ ရှိပါတယ်’ ‘ဆရာ့ကျေးဇူး အင်မတန်ကြီးလှပါတယ်ခင်ဗျာ့။ သို့သော် ဘယ်ပုံ ဘယ်နည်းနဲ့ စုံထောက်လို့ရတယ်ဆိုတာ တဆိတ်ကလေး ရှင်းလင်းပြစမ်းပါဦး ဆရာရယ်’ ‘သည်လိုပါမောင်ရယ် လှံစူးဝင်တဲ့ဒဏ်ရာကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် အင်မတန် ခွန်အားနဲ့ပြည့်စုံတဲ့လူတစ်ယောက်ဘဲဆိုတာတော့ မောင်တို့ သဘောကျပြီ မဟုတ်လား။ ကောင်းပြီ၊ ပြီးတော့ ဆေးအိတ်ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် လည်းကောင်း၊ ဆေးအိတ်တွင်းက ဆေးလိပ်ကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် လည်းကောင်း။ သည်လူဟာ အလုပ်ကြမ်းထဲက လူစားဘဲလို့ သိနိုင်တယ် မဟုတ်လားမောင်ရယ်။ သည့်ပြင်တစ်ချက်ကတော့ တောအရက်သောက်ကြ တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ဟာလဲ မောင်ရဲ့ သည်တစ်ချက်ဟာ အင်မတန်အရေးကြီး တယ်။ ဦးပေါက်ဆိန်ကလဲ ဖောင်ချလိုက်ဘူးပြန်၊ သည်တဲထဲမှာလဲ ဝီစကီ တစ်ပုလင်းရှိရက်နဲ့ ဝီစကီမသောက်ဘဲ တောအရက်ကို အတူသောက်ကြပြန်၊ ဖောင်သမားများဟာ ဖောင်ချရင်း သည့်ပြင်အရက်မျိုး မရနိုင်လေတော့ တောအရက်ကို ရွာစဉ်တရှောက် တက်တက်ပြီး ဝယ်သောက်လို့ တောအရက် ကြိုက်တတ်မှန်းလဲသိပြန် ဖောင်သမားမဟုတ်ရင်ဖြင့် ဝီစကီရှိရက်နဲ့ တောအရက်ကို သောက်ပါ့မလားမောင်ရဲ့။ ဦးပေါက်ဆိန်ကိုယ်ကတော့ ပိုက်ဆံတော်တော်ရှိလေတော့ ဝီစကီတို့ ဘာတို့ ဝယ်သောက်ချင်သောက်မယ် ပေါ့လေ။ သို့သော် တောအရက်ကို ၂ ယောက် အတူတကွ ထိုင်ပြီးသောက် ကြတယ်ဆိုကတည်းက ဧကန ္တ ဦးပေါက်ဆိန်နဲ့အတူ ဖောင်ချဘူးတဲ့ ငယ်ပေါင်းကြီးဖော်ထဲကဘဲဆိုတာ ကျုပ်ထင်မြင်ချက်ရတယ်’ ‘ဒါဖြင့်​ ကောင်းပါပြီဆရာရယ်၊ အခု သူ့ကိုတွေ့အောင် ဘယ်နည်းနဲ့ရှာယူသလဲ’ ‘ဒါကတော့ သည်လိုမောင်ရဲ့၊ တကယ်လို့ ကျုပ်တွေးထင်တဲ့အတိုင်း ဦးပေါက်ဆိန်ကို ဖောင်သမားထဲက လူတစ်ယောက်ကသတ်လို့ သည်လူဟာ သည်မြို့မှာရှိသေးတယ်ဆိုရင်ဖြင့် ရင် မုချ သည်မြို့ကထွက်ချင်တဲ့စိတ်တော့ ရှိမှာဘဲ။ သည်တော့ ကျုပ်က ဖောင်သမားတွေ ရပ်တတ်တဲ့နေရာကိုသွားပြီး ဖောင်သမားကောင်းကောင်း ၄ ယောက်လောက် အလိုရှိကြောင်း၊ ဖောင်လိုက် ချင်ရင်ဖြင့် ဘယ်အရပ်လာခဲ့ရမယ်လို့ လိပ်စာကိုပေးထားခဲ့ပြီး ပြန်လာ ခဲ့တယ်။ သည်တော့ သည်လူဟာ သည်မြို့ပေါ်မှာ ရှိသေးလို့ရှိရင် သည်မြို့က လွတ်ချင် တာတစ်ခုတည်းနဲ့ ဖောင်ချလိုက်ရမယ်ဆိုတာ ကျုပ်က တွက်ပြီးကို မောင်ရဲ့ ကျုပ်တွက်ကိန်းအတိုင်း ကိုက်ပြီးနေတာ မောင်မြင်ရတယ်မဟုတ်လား မောင်ရယ်’ ‘တော်ပါပေတယ် ခင်ဗျာ။ ဒါကြောင့်လဲ နာမည်ကျော်ကြား ပေတာဘဲ။ နောက်ကို အကြောင်းရှိရင် ကြေးနန်းရိုက်ပြီး မှာပါရစေဆရာခင်ဗျာ’ ‘မှာတာပေါ့လေ၊ အမှုကောင်းရင် ကျုပ်လာတာပေါ့။ ကိုသိန်းမောင် ကျုပ်တို့ ပြန်လိုက်ကြဦးစို့’ ထိုအခါ၊ အင်စပိတ်တော် မောင်သန်းတင်လည်း မောင်စံရှားအား ကန်တော့ငွေဆို၍ မီးရထားစရိတ် ငွေ ၁၀ဝိကို ထုတ်ပေးရာ။ မောင်စံရှားက ‘နေပါစေမောင်ရယ်၊ သည်အမှု မျိုးမှာ ကျုပ်က ပိုက်ဆံမယူလိုပါဘူး။ ကျုပ်စရိတ်နဲ့ကျုပ်ပြန်မယ်’ ဟု ပြော၍ နှုတ်ဆက် ပြီးနောက် ကျွန်တော်တို့လည်း ညနေရထားနှင့် မန ္တလေးမြို့မှ ပြန်ခဲ့ကြလေ၏။ ၎င်းနောက် တစ်လခန့်မျှကြာရှိလျှင် ဦးပေါက်ဆိန်အား သတ်ဖြတ်သူ မှာ စက်ရှင်ရုံးတွင် စစ်ဆေး၍ အမှုပြစ်ထင်ရှားသော်လည်း မိမိကိုယ်ကို ခုခံရာတွင် သတ်ဖြတ်ရခြင်းဖြစ်သောကြောင့် ထောင်ဒဏ်တစ်နှစ်မျှသာ ကျခံ စေရန် စီရင်ချက်ချလိုက်ကြောင်းနှင့် သတင်းစာတစ်စောင်တွင် တွေ့မြင်ဖတ်ရှု လိုက်ရလေကြောင်း။ (မာရွတ်နေလင်မယားနှစ်ယောက်အမှု၌ မောင်စံရှားစုံထောက်ပုံ) ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားမှာ ရံဖန်ရံခါ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ပြီးသည့်အတိုင်း ခွန်အားဗလနှင့် များစွာပြည့်စုံသူတစ်ယောက် ဖြစ်ငြားသော်လည်း ခြေညောင်းလက်ဆန့် လမ်းလျှောက်ခြင်း။ ဘီးလျက်ကစားခြင်း အစရှိသည့် ဣရိယာပုတ် မျှတစေသော အလေ့အထများကို ပြုကျင့်ရန် အလျှင်း ဝါသနာပါရှိသူမဟုတ်ပေ။ ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေ၏ သဘောမှာ ယင်းကဲ့သို့ လှုပ်ရှားသွားလာခြင်း စသည်တို့သည်ကား ခွန်အားကို အကြောင်းမဲ့အချည်းနှီး ဖြုန်းတီး၍ ပစ်သည်နှင့်တူသည်ဟူ၍ပင် ထင်မှတ်သည့် လက္ခဏာရှိပေ၏။ သို့ရာတွင်။ တစ်စုံတစ်ခုသောအမှုနှင့် ပတ်သက်၍ လှုပ်ရှားသွားလာရန် အရေးအရာပေါ်ပေါက်လာသည့် အခါ၌မူကား သူတစ်ပါးတို့နှင့်မတူအောင် ပင်ပန်းကြီးစွာ ခံနိုင်သည်ဖြစ်၍ မနေမနား လှုပ်ရှားသွားလာခြင်းကို ပြုနိုင်ပေ၏။ သို့ရာတွင် တစ်နေ့သောစနေနေ့အချိန်၌မူ ဥတုရာသီသည် အလွန်တရာ ညီညွတ်သည်ဖြစ်၍ ကျွန်တော်သည် မောင်စံရှားအား လမ်းလျှောက် ရန် အတင်းတိုက်တွန်းနှိုးဆော် ခေါ်ဝင်ခဲ့ရာ။ မောင်စံရှားလည်း မလိုက်လို လိုက်လိုနှင့် လိုက်ပါလာခဲ့လေ၏။ ကျွန်တော်တို့သည် အိမ်မှထွက်လာပြီးနောက် ကန်တော်ကြီးစောင်းသို့လျှောက်သွားကြပြီးလျှင် ညနေခင်းအချိန်ဖြစ်သဖြင့် ရှုခင်းသာယာ ညီညာစွာရှိနေသော မြက်ခင်းများပေါ်၌ တခဏမျှ နားနေ ကြပြီးနောက် အိမ်သို့ပြန်လာကြလေ၏။ အိမ်သို့ရောက်လျှင် ကျွန်တော့်ကိုခိုင်းစေ ရန်အတွက်ငှါးရမ်းထားသော သူငယ်ကလေးက ဆီတဲ့၍ ‘လူကြီးတစ်ယောက် အကြာကြီးဘဲ လာစောင့် နေတယ်ခင်ဗျာ။ မစောင့်နိုင်တာနဲ့ ထွက်သွားပြီ’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော့်အား အပြစ်တင်လိုသောမျက်နှာထားနှင့် ကြည့်၍ ‘တန်ပါပြီဗျာ။ ခင်ဗျားလမ်းလျှောက်တဲ့ အတတ်။ နောက်ကို လမ်းလျှောက်ချင်ရင် ခင်ဗျားဘာသာလျှောက်ပေတော့ သူထွက်သွားတာ တော်တော်ကြာပြီလားဟေ့’ ‘တယ် မကြာသေးဘူးခင်ဗျ။ တော်တော်ကြာမှ တပတ်လှည့်လာဦး မယ်လို့ ပြောသွားတယ်။ ဘယ်လောက်ကြာကြာ ထိုင်စောင့်သွားသလဲ၊ နာရီဝက်လောက်ကြာ သွားတယ်ခင်ဗျ။ စောင့်နေရင်းဆရာ့ကို တွေ့ချင်လွန်းအားကြီးလို့ထင်ပါရဲ့ ခင်ဗျာ။ ငြိမ်ငြိမ်တောင်မနေနိုင်ဘူး ထိုင်လိုက်ထလိုက်။ တော်တော်ကြာ လမ်းထပြီးလျှောက်လိုက်နဲ့ လူးလာခတ်နေတာဘဲ ဆရာရဲ့။ နောက် တော်တော် ကြာတော့ မင့်ဆရာက လာပါဦးမလားကွယ်။ လာခဲလှချေကလားကွဲ့တဲ့ ပြောတော့ ကျွန်တော်က ခဏနေရင်လာပါလိမ့်မယ်။ လာလုပါပြီ။ ခဏကလေး စောင့်ပါဦးပြောတာတောင် မရဘူးခင်ဗျ။ စောင့်ချင်းစောင့်ရင် လမ်းလျှောက်ရင်း စောင့်တော့ မယ်ဆိုပြီး အိမ်ပေါ်က ဆင်းသွားတယ်ဆရာရဲ့ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက အေးအေး အရေးကြီးရင် သူပြန်လာလိမ့်မပေါ့ကွယ်။ ဘယ်တတ် နိုင်မလဲ၊ သို့သော် မတွေ့လိုက်ရတာ တယ်ရိုင်းတယ်ဗျာ ကိုသိန်းမောင်။ အမှုမရတာကြာလှပြီဗျ။ ပြီးတော့ သည်လူအရေးကြီးပုံ ထောက်လိုက်ပြန်တော့ လဲတော်တော်ကောင်းမယ့် အမှုနှင့် လက္ခဏာတူတယ်။ အလို​ သည်စားပွဲပေါ်က ဆေးတံဟာ ခင်ဗျားဆေးတံလားဗျို့။ မဟုတ်ဘူး၊ ဒါဖြင့် ဟိုလူမေ့ထားခဲ့တဲ့ ဆေးတံဘဲ။ ဆေးတံက အမျိုးကောင်းကလေးဘဲ။ အရိုးကလဲ ပယင်းရိုး။ အင်း သူအင်မတန်နှစ်သက်မြတ်နိုးပုံရတဲ့ ဝတ္ထုပစ္စည်းတစ်ခုကို။ ယခုလိုမေ့ထားခဲ့ တယ်ဆိုရင်ဖြင့် သည်လူဟာ တော်တော်သောကများနေတဲ့ လက္ခဏာနဲ့ တူတယ်ဗျဟုပြောလျှင် ကျွန်တော်က သည်ဆေးတံကို သည်လူက စုံမက် မြတ်နိုးကြောင်း ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲဗျာ’ ဟု မေးလိုက်ရာ။ မောင်စံရှားက ‘သည်လိုဗျ။ သည်ဆေးတံဟာ အဖိုးဖြတ်ရမယ် ဆိုရင်ဖြင့် ၇ ကျပ် ၇ ပဲလောက် ပေးရလိမ့်မယ်။ ကောင်းပြီ။ ပြီးတော့ ဆေးတံကို ခင်ဗျား သေသေချာချာကြည့်စမ်း။ ၂ ကြိမ်တိုင်တိုင် ပြင်ပြီး ထားကြောင်း ထင်ရှားတယ်မဟုတ်လား။ တစ်ကြိမ်က အရိုးမှာ။ အိုးနားက ကပ်ပြီးကျိုးလို့ ရွှေကွပ်ပြီး တစ်ကြိမ်ပြင်တယ်။ ဒုတိယအကြိမ်က ပယင်းရိုး ကျိုးလို့ ရွှေကွတ်ပြီး ပြန်ပြင်တယ်။ သည်တော့ကာ။ သည် ၂ ကြိမ်ပြင်တဲ့အခါ ရွှေကွတ်ရတာနဲ့ ဘာနဲ့ဆိုတော့ ဆေးတံမူလတန်ဖိုးထက်တောင် များဦးမယ်။ သည်တော့ကာ သည်ဆေးတံကို သူ့မူလအဖိုးမျှမက အကုန်အကျခံပြီး ပြင်ဆင်တယ်ဆိုတော့ သည်ဟာကို သူစုံမက်မြတ်နိုးကြောင်း ထင်ရှားတာပေါ့ဗျ။ မစုံမက်ရင်ဖြင့် ဘာပြင်နေမလဲ။ အသစ် တစ်ချောင်းဝယ်ပြီး သောက်မှာပေါ့ဗျ’ဟု ပြောပြီးနောက် မောင်စံရှားလည်း ဆေးတံကို လက်တွင်ကိုင်ကာ စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်ရှုလျက် ရှိနေလေလျှင် ကျွန်တော်က သည့်ပြင်ကောဗျာ။ ဘာများ ခင်ဗျားအကဲခပ်မိသေးသလဲ။ အင်း​ ဆေးတံများဟာ ကြည့်တတ်တဲ့လူ ဖြစ်ရင် ဥစ္စာရှင်၏ အကျင့်စာရိတ္တအကြောင်း အတော်ဘဲ ဖော်ပြတတ်တဲ့အရာဝတ္ထုမျိုးဘဲဗျ။ သို့သော်လဲ၊ သည်ဆေးတံမှာ၊ များများကြီး တော့ မထင်ရှားလှဘူး။ သို့သော် ကျုပ်သိသလောက်ပြောရမှာဖြင့် သည်ဆေးတံရှင်ဟာ အားခွန်ဗလနှင့် တော်တော်ပြည့်စုံတယ်။ ဘယ်သန်ဖြစ်တယ်။ သွားကောင်းတယ်။ ပေါ့ပေါ့ လျော့လျော့နေတတ်ထိုင်တတ်တယ်။ အသုံးအစွဲမှာလဲတယ်ကြီးချွေတာတဲ့ လက္ခဏာမရှိဘူး။ သုံးနိုင်စွဲနိုင်တဲ့အထဲကနဲ့ဘဲ တူတယ်ဟု ကောက်ကောက် ပါအောင် လျှောက်၍ပြောသွားပြီး နောက် မိမိပြောသည်ကို ကျွန်တော်တွေးဆ၍ ယူနိုင်ပါ၏လော’ ဟု ကျွန်တော့်အား အကဲခပ်လျက်ရှိလေ၏။ ထိုအခါ၊ ကျွန်တော်က သည်လူဟာ ဆေးတံ ၇ ကျပ် ၈ ပဲတန် ဝယ်သောက်လို့ သုံးနိုင်စွဲနိုင်တဲ့အထဲကလို့ ခင်ဗျားဆိုသလားဗျ။ ‘ဒါကြောင့်မဟုတ်ဘူးဗျ’ ဟု ပြော၍ ဆေးတံတွင်း၌ရှိသော ဆေး အနည်းငယ်ကို ထုတ်ယူ၍ ကျွန်တော့်အားပြပြီးနောက်။ သည်ဟာ ဘာဆေးလဲ ခင်ဗျားသိလား။ သည်ဟာ​​ တစ်ဘူး ၃ ကျပ် ၈ ပဲတောင် ပေးရတယ်။ သည်တော့ အခု ဆေးတစ်ဘူးကို ၁ ကျပ် ၁၀ ပဲ။ ၁ ကျပ် ၁၂ ပဲပေးရင်။ ဆေးကောင်းကောင်းရနိုင်လျက်နဲ့ ၃ ကျပ် ၈ ပဲတန် ဝယ်ပြီးသောက်တဲ့လူဟာ အသုံးအစွဲမချွေတာကြောင်း၊ သုံးနိုင်စွဲနိုင်တဲ့သူဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားတယ် မဟုတ်လားဗျ။ သည့်ပြင်အချက်တွေကောဗျာ။ ‘သည့်ပြင် ဘယ်သန်ဆိုတဲ့အချက်ကတော့ သည်လိုဗျ၊ ဘယ်သူမဆို ဆေးတံကို မီးညှိပြီးသောက်တဲ့အခါ ဘယ်သန်ဖြစ်ရင် ဘယ်ဘက်က မီးခြစ်ဆန်ကိုကိုင်ပြီး ညှိတတ် တယ်။ ညာသန်ဖြစ်ရင်လဲ ညာဘက်ကကိုင်ပြီး ညှိတယ်။ အဲသည်လိုညှိတော့ကာ ညှိရာဘက်က မီးခြစ်ဆန်ကိုင်ရာဘက်က ဆေးအိုးမှာ တစ်ဘက်ကျွန်းတတ်တယ်ဗျ။ သူတစ်ပါးမှာတော့ ဆေးအိုးမှာ ညာဘက်ကျွန်းတယ်။ သူ့ဆေးတံမှာတော့ ဘယ်ဘက်ကကျွန်းတယ်။ အဲဒါ ကြောင့် ကျုပ်က သည်လူဟာ ဘယ်သန်လို့ဆိုတယ်ဗျာ။ ပြီးတော့ သူ့ပယင်းရိုးမှာ ကြည့်စမ်း။ ကိုက်ထားလိုက်တာ အရိုးကိုပေါ်လုမတတ်ဖြစ်နေတာဘဲ။ သည်တော့ကာ သည်လူဟာ သွားလဲကောင်းတယ်၊ သန်သန်မာမာလဲရှိတယ်လို့ ကျုပ်ဆိုတယ်ဗျာ။ ကဲ​ကဲ၊ သူ့ဆေးတံအကြောင်း ကျုပ်တို့ပြောနေခဲ့၊ ဆေးတံရှင်လဲရောက်လာပြီ။ လှေခါးပေါ်က ခြေသံဟာ သူ့ခြေသံဘဲမှတ်တယ်ဗျို့။ ထိုကဲ့သို့ပြောဆိုလျက်ရှိစဉ်တွင် လူတစ်ယောက်သည် အခန်းတံခါးကို ခေါက်ပြီးနောက် မောင်စံရှားက ဝင်ခဲ့ရန်ပြောလိုက်သဖြင့် အသက် ၃၀ ကျော်ခန့်ရှိ လူတစ်ယောက်သည် အခန်းတွင်းသို့ ဝင်လာလေ၏။ ထိုသူမှာ အရပ်အမောင်းအတန်ငယ် ထွားကျိုင်းလျက် ဖြတ်လပ်သောအမူအရာလည်း ရှိလေရာ အဝတ်အစားမှာ များစွာတောက်ပပြောင်လက်ခြင်း မရှိငြားသော်လည်း အဘိုးထိုက်တန်သော အထည်အဝတ်များပင် ဖြစ်လေသည်။ ထိုသူလည်း အခန်းတွင်းသို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားအားကြည့်လျက် ‘ကိုစံရှား ဆိုတာ မိတ်ဆွေဘဲမှတ်တယ်။ ခုနင်က တစ်ခေါက်ရောက်သေး တယ်ခင်ဗျာ။ မတွေ့တာနဲ့ ကျွန်တော် ခဏထွက်ပြီး လမ်းလျှောက်ရင်း စောင့်နေတယ်’ ဟု ပြောပြီးနောက် စိတ်ရှုတ်သည့်အမူအရာနှင့် နဖူးကို လက်ဖြင့်ပွတ်သပ်ခါ ကုလားထိုင်တစ်ခုပေါ်သို့ ပစ်လှဲ၍ ထိုင်လေ၏။ ရှား ‘အင်း​ ခင်ဗျားကြည့်ရတာ တစ်ရက်နှစ်ရက် အအိပ်ပျက်နေတဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်၊ အအိပ်ပျက်ခံတာလောက် လူကြေတာမရှိဘူးဗျို့၊ ကဲ​ ဘာကိစ္စလဲဗျာ’ ဧည့်သည် ‘ကိစ္စကတော့ မိတ်ဆွေထံ အကြံကလေးများ ပေးနိုင်မလားလို့ လာပြီး တိုင်ပင်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်ဖြင့် ဘယ်လို လုပ်ရမယ် ပြောဘဲ မပြောတတ်ဘူး၊ မကြံတတ်အောင်ကို ဖြစ်နေပါတယ်ခင်ဗျာ’ ရှား ‘အကျိုးအကြောင်းကိုသာပြောပါဗျာ။ ကျုပ်တတ်နိုင်သမျှ ကူပါမယ်’ ဟု ပြောပြီးနောက်။ မောင်စံရှားလည်း မိမိအလေ့ရှိသည့်အတိုင်း ဆေးတံကိုမီးညှိခါ သောက်ရှူလျက်ရှိလေ၏။ ဧည့်သည် ‘ပြောရမှာကလဲ တော်တော်အကြပ်သားကလား ခင်ဗျာ၊ ကိုယ့် သားမယား အကြောင်းကို သူတစ်ပါးပြောပြရမယ်ဆိုရင် ရှက်စရာကြီးပေဘဲ။ သို့သော် အကျဉ်းအကြပ်မှ အင်မတန် အကျဉ်းအကြပ်ကျနေတယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့့့’ ရှား ‘မဟုတ်ဘူး ကိုဘအေး’ ဟု ပြောလိုက်လျှင် ဧည့်သည်လည်း ထိုင်ရာမှ ရုတ်တရက်ထ၍ ‘ဘယ့်နှယ်လဲခင်ဗျာ၊ ဆရာ​ ကျွန်တော့်နာမည်ကို သိပါသလား’ ဟု မေးရာ။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော့်အား ပြုံးရယ်ခါကြည့်လျက်။ ကိုယ့်ကိုကိုယ် လူတပါးမသိစေ ချင်ရင် အကျင်္ီမှာ နည်မည်ရေးမထားရဘူး မိတ်ဆွေရဲ့၊ ရေးထားမိရင်လဲ စကားပြောတဲ့အခါ လက်နဲ့ ဖုံးဖိထားရမယ်ဗျ။ ခင်ဗျားအကျင်္ီလျှာမှာ အောက်နားက (ဘ့ဧ) ဘီ​အီးလို့ စာလုံး ထိုးပြီးထားတယ်မဟုတ်လားဗျ။ ဘီ​အီးဆိုတော့ ဘယ်နာမည် တွေးစရာရှိသလဲ၊ ဘအေးဘဲဖြစ်မယ်မဟုတ်လား။ သို့သော် ကျုပ်က စုံထောက်မို့လို့ တွေးတတ်တာမဟုတ်ပါဘူးဗျာ။ ခင်ဗျား ဒီ့ပြင်နာမည်ကို အထူးတွေးစရာမရှိလို့ အတွေးရလွယ်တာပါဗျ။ ဘီ​အီးကို မြင်ရင် ဘဧဆိုတာ ကလေးတောင် တွေးတတ်မယ်မဟုတ်ဘူးလားဗျ’ ဧ ‘အင်း​ ခင်ဗျားပြောတော့လဲ အလွယ်သားဗျို့၊ ရုတ်တရက်တော့ ကျုပ်မှာ အံ့သြမိပေတယ်ဗျာ။ ပြောပြတော့လဲ ဘာမှမဟုတ်ပါ ကလားဗျာ’ ဟု ပြောလျှင်။ မောင်စံရှား ကရယ်မောလျက် ‘ဒါဖြင့်​ ကျုပ် ပြောမိတာ မှားသွားတယ်ဗျို့ ကဲ​ကဲ၊ ကျုပ်တို့နှစ်ယောက်မှာတော့ သည်အခန်း ထဲမှာ သူတစ်ပါးမကြားဘူး၊ မနာဘူးတဲ့ စကားတွေကြားရနာရလှပြီပေါ့ဗျာ။ ရှက်စရာရယ်လို့ မမှတ်ပါနဲ့တော့။ ကျုပ်တို့ကို တိုင်ပင်ရင်တတ်နိုင်တဲ့အမှုဖြင့်လဲ ကူညီဘို့ မတတ်နိုင်စေကာမူ နှုတ်တော့လုံပါတယ်ဗျ၊ စိတ်ချပါ။ ကဲ​ ခင်ဗျားပြောစရာရှိတာ ပြောသာပြောပါဗျာ။ မရှက်ပါနဲ့’ ဧ ‘ကိစ္စက သည်လိုပါခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော်ဟာ မိန်းမရတာ ၃ နှစ် လောက် ရှိပါပြီ။ သည်အတောအတွင်းမှာ ကျွန်တော့်မိန်းမနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့မှာလဲ အင်မတန် သင့်မြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နှစ်ယောက် မှာ တစ်ခါမှ ရန်ဖြစ်ဖို့ဝေးလို့ စကားတောင်မှ မများ ပါဘူးခင်ဗျာ။ လွန်ခဲ့တဲ့ တနလင်္ာနေ့ကမှ တစ်ယောက်ယောက် စိမ်းကားဘို့ အချက်ကြီး တစ်ခုပေါ်လာခဲ့ ပါတယ် ခင်ဗျာ။ သည်လိုပါခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့်မိန်းမဟာ ကျွန်တော့်ကို အင်မတန်ဘဲ ချစ်ခင်ပါတယ်။ သည်အတွက်တော့ မိတ်ဆွေ အထင်မလွဲပါနဲ့ သို့သော် ကျွန်တော့်မိန်းမက ကျွန်တော့်အပေါ်မှာ ထိန်ချိန်ချင်တဲ့အချက်၊ လျှို့ဝှက်ချင်တဲ့ကိစ္စတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်လာတယ်ခင်ဗျ။ သည်ဟာ ကျွန်​ ရှား ‘ကဲပါဗျာ၊ ခင်ဗျားပြောစရာရှိတာ အစအဆုံး ပြောစမ်းပါဦး’ ဧ ‘ကဲ​ ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့်မိန်းမက မုဆိုးမခင်ဗျ။ သို့ပေမယ့် ကျွန်တော်နဲ့ အကြောင်းပါတော့ အသက် ၂၀ ကျော်ကလေး ရှိပါသေးတယ်။ ဇာတိကတော့ ပုသိမ်က ဘဲခင်ဗျ။ အိမ်ထောင်ကျတော့လဲ ပုသိမ်မှာဘဲ သူပထမအိမ်ထောင်ကျတယ်၊ နောက်တော့ သူ့ယောက်ျားသေဆုံးပြီး ရန်ကုန်စဥ့်အိုးတန်းမှာ သူ့အဒေါ်တစ်ယောက်နဲ့ အတူနေတယ်၊ သည်လိုနေတုန်း ကျွန်တော်နဲ့တွေ့လေတော့။ တစ်ယောက်တစ်ယောက် ချစ်ကြိုက်ပြီး အကြောင်းပါကြရော ဆိုပါတော့ခင်ဗျာ။ သူ့ယောက်ျားသေတော့ သူမှာ ပစ္စည်းကလေး ၄၀၀ဝိ ကျော် ၅၀၀ဝိ ခင်းလောက် ကျန်ရစ်တယ်ခင်ဗျ။ သည်ငွေကလေးလဲ ကျွန်တော့်ကို အင်မတန်ချစ်ခင်ရှာတာနဲ့ အကုန်ဘဲ ပေးအပ်ပြီး ထားရှာတယ်၊ ကျွန်တော်အလုပ်ကတော့ ပွဲစားအလုပ်ပါဘဲခင်ဗျာ။ သို့သော် ကျွန်တော်က ရန်ကုန်မှာ ရှုပ်ရှုပ်ရှက်ရှက် မနေချင်တာနဲ့ အလုပ်ရုံသာ ရန်ကုန်မှာထားပြီး လူနေတော့ ကမာရွတ်ဘူတာ ရထားလမ်းအနောက် ဘက်မှာ အိမငှါးပြီးနေတယ်ခင်ဗျ။ မနက်တိုင်း အလုပ်တိုက်သွား။ ညနေခင်းကျ လော်ကယ် ရထားနဲ့ အချိန်မှန်မှန်ပြန်။ လင်နဲ့မယားလဲ အင်မတန်သင့်မြတ်ကြ ပါတယ်ခင်ဗျာ။ လွန်ခဲ့တဲ့ တနလင်္ာနေ့ကမှ မသင့်မြတ်စရာအကြောင်းတစ်ခု ပေါ်ပေါက်ပြီး လာပါတယ် ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ပြောပါဦးဗျာ’ ဧ ‘သည်လိုခင်ဗျ၊ လွန်ခဲ့တဲ့တနဂင်္နွေ နှစ်ပတ်လောက်က ကျွန်တော့် မိန်းမက ရန်ကုန်က ကျွန်တော့်အလုပ်တိုက်လိုက်ပြီး လာတယ်ခင်ဗျ’ လာပြီး ကိုတင်ရယ်တဲ့ ကျွန်မငွေတွေ ရှင့်ဆီမှာ လိုသလောက်ပြန်တောင်း နိုင်တယ်လို့ ပြောတယ် မဟုတ်လားတဲ့၊ သည်တော့ ကျွန်တော်က ငါ့ဆီအပ်ထားပေမယ့် မင့်ငွေမင့်ငွေပေါ့ကွယ်။ မင်းလိုချင်ရင် လိုချင်သလောက် ငါပြန်ပေးမှာပေါ့လို့ ပြောတယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့၊ သူက ဒါဖြင့် ကျွန်မ ငွေ ၁၀ဝိ လိုချင်တယ်တဲ့ ပြောတာကိုးခင်ဗျ။ ပြောတော့ ကျွန်တော်က အံ့သြ သွားတယ်၊ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ သူပထမပြောစဉ်အခါကတော့ လုံချည် အဆန်းကလေးများလို သရက်ထည်အဆန်းကလေးများလို သာမညလောက် ဝယ်ဖို့ မှတ်တာကိုးခင်ဗျ။ ၁၀ဝိ တောင် လုံးကနည်းဆိုတော့ နည်းနည်း အံ့သြသွားတယ်။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ဘာလုပ်ဖို့လဲကွယ်လို့ မေးတော့။ သူက ရှင့်ဆီမှာ ပထမ ကျွန်မငွေအပ်စဉ်အခါက ရှင်က ကျွန်မဘဏ္ဍာစိုးကြီး ပါဘဲလို့ ရှင်ကဘဲ ပြောတယ်မဟုတ်ဘူးလားရှင်။ သည်တော့ ဘဏ္ဍာစိုးဆိုတာ မျိုးဟာ ပစ္စည်းရှင်က ငွေတောင်းရင် ဘာလုပ်ဖို့လဲ၊ ညာလုပ်ဖို့လဲနဲ့ မေးလား မြန်းလားလုပ်ရသလားရှင်ဟု ရယ်ရယ် မောမောနဲ့ ပြောတာကိုခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က အို မင်းတကယ်လိုချင်ရင်ဖြင့် ပေးတာပေါ့ကွယ်ဆိုပြီး ၁၀ဝိ တန် စက္ကူတစ်ချပ် ထုတ်ပေးလိုက်တာကိုးခင်ဗျ။ ပေးပြီးတော့မှ ကျွန်တော်က ဘာအတွက်အသုံးလိုတယ်ဆိုတာ မပြောဘူးပေါ့ကွယ်လို့ မေးတော့ သူက ဖြည်းဖြည်းတော့ ပြောတာပေါ့ရှင်တဲ့။ ယခုချက်ချင်းတော့ မပြောသေးဘူးတဲ့ဆိုပြီး ငွေ ၁၀ဝိ ယူထွက်သွား။ ကျွန်တော်လဲနောက်၊ သည်အကြောင်း အမှတ်မရ ပါဘူးခင်ဗျ၊ သည် ၁၀ဝိ ဟာ ကျွန်တော်ပြောတဲ့ အရေးနဲ့ ဆိုင်သလားမဆိုင် သလားတော့ မပြောတတ်ပါဘူးခင်ဗျား၊ သို့သော် မိတ်ဆွေတို့စဉ်းစားချင် စဉ်းစားဖို့သာ။ ဒါနဲ့​ ကျွန်တော်ပြောရဦးမယ်။ ကျွန်တော်တို့နေတဲ့အိမ်နဲ့ မြေရာလပ်ကြီးတစ်ခု ခြားပြီးနေတဲ့အိမ်ကြီးတဆောင် ရှိတယ်ခင်ဗျ။ သည် အိမ်ကြီးက ကောင်းကကောင်းပါဘိသနဲ့။ နောက်ဖေးမှာလဲ ငှက်ပျောပင်တွေက စိမ်းစိမ်းစိုစိုနဲ့ တယ်ပြီးသာယာတယ်။ သို့သော် သည်အိမ်ကြီးမှာ ငှါးနေတဲ့သူ မရှိတာ တစ်လလောက်ရှိသွားပြီခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ တနလင်္ာနေ့ညနေကတော့ သည်အိမ်ကြီးနားကပ်ပြီး ကျွန်တော် အညောင်းပြေ လမ်းလျှောက်လာတုန်း ပစ္စည်းတွေအပြည့်နဲ့ လှည်းတစီး အိမ်ရှေ့မှာဆိုက်နေတာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က တစ်ခါဖြင့် သည်အိမ်မှာ လူနေပေတော့မယ်ကိုးလို့ အောက်မေ့ပြီး ပျင်းပျင်းရှိတာနဲ့ အိမ်ကို ခဏရပ်ပြီး အထက်အောက်ကြည့်မိတယ်ခင်ဗျ။ သည်လိုကြည့်မိလို့ အိမ်ပေါ်ကပြူတင်းပေါက်နားမှာ လူမျက်နှာတစ်ခု ကျွန်တော် မြင်မိတာကိုခင်ဗျ။ သည်လိုမြင်မိခါရှိသေး။ ကျွန်တော်မှာ ကြက်သီးမွေးညှင်းများ ထပြီးသွားတယ်ခင်ဗျ။ ‘သည်မျက်နှာက ဘာများထူးခြားလို့လဲဗျ’ ‘သည်လိုဗျ၊ ကျွန်တော်နဲ့ ပြူတင်းပေါက်နဲ့လည်း နည်းနည်းလှမ်းလေ တော့ ယောက်ျား မျက်နှာလား၊ မိန်းမမျက်နှာလားတော့ ကျွန်တော်မပြောနိုင်ဘူး။ သို့သော် ထူးဆန်းလိုက်တဲ့ မျက်နှာခင်ဗျာ။ သွေးသားလဲရှိမယ့်လက္ခဏာမရှိဘူး။ ဆွတ်ဆွတ်ကြီးဖြူလို့။ မျက်နှာပုံပန်း ကတော့ လူမျက်နှာပါဘဲခင်ဗျ။ သို့သော် သွေးရိုးသားရိုးမျက်နှာ ဘယ်နည်းနဲ့မှ မဟုတ်နိုင်ဘူး။ ကြောက်ဖို့ကောင်း လိုက်တဲ့မျက်နှာခင်ဗျာ။ ဘယ်လိုများရယ်လို့ ကျွန်တော်ဖြင့် ပြောဘဲမပြော တတ်ပါဘူး။ သေသေချာချာ မြင်ချင်လေတော့ ခပ်နီးနီးကပ်ပြီး ကြည့်မယ်လို့ အလုပ်မှာ တစ်စုံတစ်ယောက်က နောက်ကနေပြီး ဆွဲလိုက်သလို ဗြုန်းခနဲဆို ပျောက်သွား ရောခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်လဲ ဘယ့်နှယ်မျက်နှာမျိုးပါလိမ့် မလဲလို့ အိမ်ရှေ့မှာ ခဏရပ်ပြီးစဉ်းစားနေ၊ စဉ်းစားလေလေ သည်မျက်နှာ အကြောင်း ကျွန်တော်သိချင်လေလေ ဖြစ်လာတာနဲ့ ဘယ့်နှယ်ရှိရှိ။ ယမယ်ရှာပြီး ဝင်မေးဦးမဟဲ့လို့ အိမ်ရှေ့ကတံခါးခေါက်ပါရော တံခါးခေါက်တော့ အသက် ၄၀ ကျော်အရွယ်လောက်ရှိ ပိန်ပိန်ရှည်ရှည် မျက်နှာထား ဆိုးဆိုးနဲ့ မိန်းမကြီး တစ်ယောက် ထွက်လာပြီး ဘာကိစ္စလဲတဲ့မေးတယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ကိစ္စတော့ မထူးပါဘူးခင်ဗျာ။ အိမ်နီးချင်းမို့လို့ ကူညီစရာရှိရင် ကူညီရအောင် လို့လို့ ပြောခါရှိသေး ကျွန်တော့်စကားဆုံးအောင် နားမထောင်ဘဲ ဗြုံးကနဲဆို တံခါးကို ပိတ်ပစ်လိုက်တယ်ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်လဲစိတ်ပျက်ပျက် ရှိလေတော့ လမ်းလျှောက်ပြီး အိမ်ပြန်လာခဲ့ပါရောခင်ဗျ။ သည်နေ့က တစ်ည နေလုံး ကျွန်တော့်မှာ ဘာမှစိတ်ကူးလို့ မရဘူး။ ဘာအကြောင်းဘဲစဉ်းစားစဉ်းစား  ပြူတင်းပေါက်မှာ မြင်လိုက်ရတဲ့ မျက်နှာနဲ့ အမယ်ကြီးရဲ့ တိုတောင်းတဲ့အမူအရာ ကိုသာ သွားသွားပြီး သတိရမိတယ်။ သည်အကြောင်းကို ကျွန်တော့်မိန်းမ ပြောမယ်ကြံတော့ ကျွန်တော့်မိန်းမကလဲ နည်းနည်းကြောက်တတ်မှန်း သတိရ လေတော့ မပြောဘဲနေခဲ့တယ်ခင်ဗျ။ အိပ်ရာဝင်ခါနီးတော့မှ ဟိုဘက်အိမ်မှာ လငှါး ရလို့ လူတွေရောက်လာတဲ့အကြောင်း အမြွက်လောက်ဘဲ ကျွန်တော် ပြောမိတယ်။ ဒါထက် ကျွန်တော်တစ်ခုပြောရဦးမယ် ကျွန်တော်ဟာက အင်မတန် အအိပ်ကြီးတဲ့ လူတစ်ယောက်ဖြစ်လေတော့ ကျွန်တော့်မိန်းကတောင် ကြွက်ဝင်လို့ မနိုးဘူးလေးဘာလေးနဲ့ လှောင်ပြောင်ပြီး အပြောခံရဘူးတယ်။ သို့ပေမယ့် အဲဒီညကတော့ ကျွန်တော့်မှာ ခုနင်က အကြောင်းတွေ စဉ်းစားပြီးနေလေတော့ ရုတ်တရက် အိပ်မပျော်နိုင်ဘူးခင်ဗျ။ ပျော်ပြန်မှ ဖြင့်လဲ တဖြတ်ဖြတ်နဲ့ ခဏခဏလန့်ပြီး နိုးတယ်ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ခုပြောသလို ဖြတ်ခနဲ ရုတ်တရက် လန့်ပြီး တစ်ကြိမ်အနိုးမှာ ကြည့်လိုက်တော့ ကျွန်တော့်မိန်းမဟာ တဘက်ကလေး ခေါင်းမြီး ခြုံပြီး အပြင်ထွက်မယ်လို့ ပြင်ဆင်နေတာ ကျွန်တော်တွေ့ရတာကိုး ခင်ဗျ။ ကျွန်တော်ကသာ သူ့ကိုမြင်တယ်။ သူကတော့ ကျွန်တော့်ကိုမမြင်ဘူး ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော် ဘယ်သွားမလဲလို့ မေးလိုက်မယ်လုပ်တုန်း သူ့မျက်နှာ ထားကို မီးရောင်မှာ မြင်လိုက်ရတာနဲ့ မမေးဖြစ်ဘဲ အံ့အားသင့်ပြီးနေတာကိုး ခင်ဗျ။ သူ့မျက်နှာထားဟာက အင်မတန်တုန်လှုပ်ပြီး သွေးများ ဆုတ်တော့မဲ့ အတိုင်း ဖြူဖတ်ဖြူရော်ဖြစ်ပြီး ကျီးကြည့်ကြောင်ကြည့်နဲ့ ကျွန်တော့်ဆီ လှမ်းပြီး ကြည့်လိုက်တာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်လဲရုတ်တရက် ဘာအကြံရလို့ရယ် မပြောတတ်ပါဘူး မျက်စိအသာကလေးမှိတ်ပြီး အိပ်ချင် ယောင်ဆောင်နေမိတယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော့်မိန်းမက ကျွန်တော် အိပ်ပျော်နေပြီမှတ်လို့ ခြေသံမကြားအောင် အသာကလေးလှမ်းပြီး အိမ်အောက် ဆင်းသွားတာကိုးခင်ဗျ။ အိမ်အောက်ရောက်တော့ အိမ်ရှေ့ကတံခါးကို ဖွင့်ပြီး ထွက်သွားတဲ့အသံကိုလဲကျွန်တော်ကြားလိုက်ရတယ်။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က အိပ်ရာမှ ထထိုင်ပြီး အိပ်မက်များမက်လေသလားလို့ လမ်းများတောင်လိုက် ကြည့်မိတယ်။ သည်တော့မှ အိပ်မက်မက်တာမဟုတ်။ တကယ်ဖြစ်မှန်းသိ လေတော့ နာရီထကြည့်တော့ ၃ နာရီ ထိုးနေပြီ ခင်ဗျ။ အပြင်ဘက်ကလည်း မှောင်နဲ့မည်းမည်းခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော့်မှာ ည ၃ နာရီလောက် မှောင်နဲ့မည်းမည်းရှိနေတဲ့အခိုက် ကျွန်တော့်မိန်းမဟာ အိပ်ပေါ်က ဘယ်လို အကြံအစည်များနဲ့ ဆင်းသွားလေသလဲလို့ မတွေးတောတတ်အောင် ဖြစ်ပြီး နေရစ်ခဲ့ရတာကိုးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ မိနစ် ၂၀​လောက်ကြာအောင် သည်အကြောင်းစဉ်းစားပြီးနေခဲ့၊ စဉ်းစားလေလေ ပေါ်ဖို့ဝေးလေလေဖြစ်ပြီးနေတုန်း အိမ်အောက်ကတံခါးပိတ်သံ ကြားပြီး အိမ်ပေါ်တက်လာတဲ့ခြေသံကို ကျွန်တော်ကြားရတာကိုးခင်ဗျ။ တော်တော်ကြာတော့ ကျွန်တော့်မိန်းမက အခန်းထဲဝင်ပြီးလာ ‘ဟေ့ မယ်တင် အချိန်မရှိမှ မင်းဘယ်ကပြန်လာရသတုန်း’ လို့ ဗြုံးကနဲ မေးလိုက်တော့ ကျွန်တော့်မိန်းမမှာ မျက်နှာများပျက်ပြီး ထိတ်ခနဲလန့်အော် လိုက်တာကိုးခင်ဗျ။ သည်လိုလန့်သွားတာမြင်ရတော့ ကျွန်တော်က ဧကန ္တ မဟုတ်မတရား ကြံစည်လို့သာ ဒင်းလန့်ရတာဘဲလို့ အနည်းနည်းအဖုံဖုံ တွေးမိထင်မိတာပေါ့ ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့်မိန်းမဟာ အခါတိုင်းတော့ ကျွန်တော့်အပေါ်မှာ ဘယ်တော့မှ လျှို့ဝှက်စကား မထားဘူးခင်ဗျ။ ပြောစရာရှိရင် ဖွင်းဖွင်းကြီးပြောလိုက်တာဘဲ။ သည်ကနေ့ညတော့မှ ယခုလို တိတ်တဆိပ်ထွက်သွားပြီး ပြန်လာတဲ့အခါကျ တော့။ လင်ကမေးလိုက်တာနဲ့ မျက်နှာပျက်သွားတယ်ဆိုတော့ အင်မတန်တွေးစရာ ထင်စရာ ဖြစ်နေတာပေါ့ခင်ဗျာ။ နောက် တခဏကြာတော့ မိန်းမက သူ့ဟာသူဣနြ္ဒေဆယ်ပြီး စကားရောဖောရောနဲ့ ရယ်မောပြီး။ ‘အလို ရှင်အိပ်ပျော်နေတယ်မှတ်တယ် နိုးနေသကိုးရှင်တဲ့ ပြောတယ်။ ကျွန်တော်က မယ်တင် မင်းဘယ်သွားနေသလဲလို့ ထင်ပြီး မေးတာကိုးခင်ဗျ။ မေးတော့ သူက ခေါင်းမှာခြုံထည်တဘက်ကလေးကို ဖြေရင်း။ ကျွန်မ သည်လိုတစ်ခါမှမဖြစ်ဘူးပါဘူးရှင်။ တရေးနိုးပြီး အိုက်လိုက် တာ လွန်နေတာဘဲ။ အိပ်လို့ကို မရနိုင်ဘူး။ ချွေးတလုံးလုံးနဲ့ ဖြစ်နေတယ်။ ဒါနဲ့ အိုက်လွန်းအားကြီးလို့ ကြာကြာနေခက်ချေရဲ့လို့။ အိမ် အောက်ခဏဆင်းပြီး လေကလေးရအောင် အပြင်ထွက်နေပါတယ်ရှင်။ အခုမှဘဲ တော်တော်နေသာ လို့ပြန်တက်ပြီး လာခဲ့ရတယ်လို့ ကျွန်တော့်မျက်နှာမကြည့်ဝံ့ဘဲ မျက်နှာလွှဲပြီး ပြောတာကိုးခင်ဗျ။ သည်လို ဟန်လုပ်ပြီး ရယ်မောခါပြောပေမယ့် သူ့အသံလဲ တုန်လို့။ မျက်နှာထားကလဲ မူမမှန်ဘူးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ဧကန ္တ​ဒင်း ငါ့ကို လိမ်ပြောတယ်လို့ အောက်မေ့ပြီး။ ဘာမျှပြန်မပြောဘဲ အနည်းနည်းအဖုံဖုံ တွေးတောရင်း၊ စိတ်မချမ်းမသာနဲ့ ဟိုဘက်စောင်းနေ လိုက်တာကိုခင်ဗျာ့။ သူလဲ နောက်ထပ်ပြီး ဘာမျှမပြောဘဲ ကျွန်တော့်အနား အသာဝင်အိပ်။ ကျွန်တော်လဲ တစ်ညလုံး အိပ်မပျော်နိုင်ဘဲ လူးလှိမ့်ပြီးနေခဲ့ရ ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ မနက်မိုးလင်းတော့ ကျွန်တော်လဲစိတ်မချမ်းသာတာနဲ့ အလုပ်မသွားဘဲနေခဲ့။ ကျွန်တော့်မိန်းမမှာလဲ ကြည့်ရတာလဲ။ ကျွန်တော့်လိုဘဲ စိတ်မချမ်းမသာရှိနေတဲ့ လက္ခဏာ ရှိတယ်။ ပြီးတော့ သူ့အကဲခတ်ရတာလဲ သူပြောတာကို ကျွန်တော်က မယုံမှန်းသိတဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်။ ဒါနဲ့ သူနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့ မနက်စာထမင်းအတူ ထိုင်စားကြပေမယ့် တစ်ယောက်တစ်ယောက် စကားတစ်ခွန်းမှ မပြောကြဘူး။ ထမင်းစားပြီးတော့ ကျွန်တော်လဲ အကြံ အိုက်လွန်းလို့ လော်ကယ်ရထားစီးပြီး ရန်ကုန်သွား။ ဘုရင်မဥယျာဉ်ထဲက ခုံရှည် တစ်ခုပေါ်ထိုင်ပြီး အမျိုးမျိုးစဉ်းစား။ စဉ်းစားလို့လဲ မရတာနဲ့ နေ့လယ်လောက် အိမ်ကို ပြန်လာ။ ပြန်လာလို့ ဟိုအိမ်ရှေ့ရောက်တော့ ပြူတင်းပေါက်မှာ တစ်နေ့ကမြင်ခဲ့တဲ့ မျက်နှာဖြူကြီးများ ရှိလေသေးသလား လှမ်းကြည့်လိုက်ပါတော့။ မတွေ့ဘူးခင်ဗျ။ မတွေ့လေတော့ ကျွန်တော်လဲ အိမ်ရောက်အောင် ဆက်လက်ပြီးလျှောက်မယ် လုပ်တုန်း။ ဗြုန်းခနဲဆို အိမ်ရှေ့တံခါးပွင့်ပြီး ကျွန်တော့်မိန်းမက သည်အိမ်ထဲက ထွက်လာတာကိုးခင်ဗျ၊ ထွက်လာတာမြင်တော့ ကျွန်တော့်မှာ အလွန့်အလွန် အံ့သြလှလို့ ကြက်သေ သေပြီး လမ်းပေါ်မှာ ရပ်နေတုန်း ကျွန်တော့်မိန်းမက ကျွန်တော့်ကိုမြင်။ မြင်တော့ အိမ်ထဲကို တစ်ခါပြန်ဝင်မယ်လုပ်။ လုပ်ပေမယ့် ကျွန်တော်မြင်ပြီးမှန်း သိလို့ အကျိုးမရှိမှန်း သိလေတော့ မျက်နှာပျက်ပျက်နဲ့ စကားဖာပြီး ြသြော်​ကိုဘဧရယ်။ ရှင် ကျွန်မကို စိတ်ဆိုးသလားရှင်လို့မေးတော့ ကျွန်တော်က အင်။ မင်း မနေ့ညက အချိန်မတော်အချိန်တော် သွားလယ်တာ။ သည်အိမ်ပေါ့ လေ ဟုတ်လားလို့မေးတာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ သူက မတော်တာ ကိုဘဧရယ်။ ဟုတ်နိုင်ပါ့မလားတဲ့။ သည်တော့ ကျွန်တော်က အင်မတန်စိတ်ဆိုးပြီး မင့်အကြံ ငါသိပါတယ်ကွ။ ညကလဲ မင်း သည်အိမ်ကိုလာတာ မုချဘဲ။ ကဲ​သည်အိမ် မှာ ဘယ်သူရှိတယ်ဆိုတာ ငါ့ကို မှန်မှန်ပြောစမ်းလို့ပြောတော့။ သူက သည်အိမ်ကို အရင်က တစ်ခေါက်မှမလာဘူးပါဘူးရှင်တဲ့။ သည်တော့ ကျွန်တော်က မင်း ဘာပြုလို့ ငါ့ကို လိမ်ချင်သလဲကွယ်၊ မင်းလိမ်လို့ရမယ့်လူ မှတ်သလား မယ်တင်၊ မင်း အင်မတန် ဆိုးတဲ့ မိန်းမတစ်ယောက်ဘဲကွဲ့နော်။ ကောင်းပြီ၊ မင်းမှန်မှန်ဖွင့်ပြီးပြောရင်ပြော။ မပြောရင် သည်အိမ်ထဲမှာ ဘယ်သူရှိတယ်ဆိုတာ ငါအတင်းဝင်ပြီးကြည့်ရလိမ့်မယ်။ ကဲကွယ် ပြောနေ ကြာရော့မယ်လို့ပြောပြီး အတင်းဝင်မယ်လုပ်တော့ မိန်းမက ကျွန်တော့်လက်ကို အတင်း ဆွဲပြီး ရှစ်ကြီးခိုးပါရဲ့ ကိုဘဧရယ်။ မဝင်ပါလေနဲ့ရှင်၊ ကျွန်မ တောင်းပန်ပါရစေရှင်။ နောက်တော့ ရှင့်ကို သည်အကြောင်း ကျွန်မအကုန် ဖွင့်ပြောပါမယ်ရှင်။ သည်အိမ်ထဲ ရှင် ယခုဝင်သွားရင်ဖြင့် ရှင့်မှာ သာစိတ်မချမ်း မသာဖြစ်ရပါလိမ့်မယ်ရှင်တဲ့ ပြောတော့။ ကျွန်တော်က ဘယ့်နှယ်ရှိရှိ အတင်း ဝင်တော့မယ်လို့ သူ့လက်ကို အတင်းဖယ်တော့ခါ။ သူက အင်မတန် စိတ်အားကြီးလှတဲ့အမူအရာနဲ့။ ကျွန်တော့်ကို အတင်းဖက်ပြီး ကျွန်မကိုယုံကြည် ပါရှင်။ ကျွန်မစကားကို သည်တစ်ခါထဲ နားထောင်ပါ ကိုဘဧရယ်။ ‘ကျွန်မဟာ ဘယ်အမှုမှ ရှင်မသိအောင် လျှို့ဝှက်စွာပြုခဲ့ဘူးတယ်မရှိပါလားရှင်၊ သည်တစ်ခုထဲပါလားရှင်။ သည်တစ်ခုထဲ ကျွန်မ ပြုမိပါတယ်ရှင်။ သည်အကြောင်း နောက်ကိုလဲ အခွင့်သာတဲ့အကါ ကျွန်မ ပြောပြပါမယ် ကိုဘဧရှင်။ ရှစ်ကြီးခိုးပါရဲ့ အိမ်ထဲမဝင်ပါနဲ့ရှင်။ သည်အိမ်ထဲ ရှင်ယခုအတင်းဝင် မယ်ဆိုရင်ဖြင့် ရှင်နဲ့ကျွန်မနဲ့ ပြတ်စဲရပါလိမ့်မယ်ရှင်’ လို့ တောင်းပန်တော့။ မကြံတတ်အောင် ဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်က ကောင်းပြီ။ မင်းစကား ငါနားထောင်မယ်။ သို့သော် မင်းက ငါ့ကို ယခုမပြောလိုသေးဘူး၊ လျှို့ဝှက်ပြီးထားချင်သေးတယ်ပ ဆိုရင် မင်းထားပါတော့။ သို့သော် နောက်ကို မင်း သည်အိမ်ကိုလဲ ဘယ်အခါမှ မလာပါနဲ့။ ငါမသိအောင်လဲ မင်း ဘယ်ဟာမှ မပြုပါနဲ့။ ကဲ​ မင်း သည်ဟာလောက် မင်းကတိထားရင်ဖြင့် မင်းပြုခဲ့မိသမျှ အပြစ်ကို ငါ ချမ်းသာပေးမယ်လို့ ပြောတာကိုးကင်ဗျ။ သည်တော့မှ သူက ရယ်မောပြီး။ ကဲ​ကျွန်မ တောင်းပန်ရင်ရမယ်ဆိုတာ ကျွန်မ အစကတည်းက အသိသားဘဲ။ ကောင်းပါပြီရှင်။ ရှင်ကတိထားစေလိုတဲ့အတိုင်း ကျန်မ ကတိထားပါတော့မယ်။ ကိုင်း​လာပါရှင် အိမ် ပြန်ပါမယ်ဆိုပြီး ကျွန်တော့်ကိုဆွဲခေါ်သွားတာကိုးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့၊ ကျွန်တော်လဲ မိန်းမနဲ့အတူ အိမ်ပြန်လာကြ။ လမ်းရောက်လို့ ခုနင်ကအိမ်ကို တစ်ချက်လှမ်းကြည့်လိုက်တော့ ပြူတင်းပေါက်နားမှာ အရင်တစ်နေ့ကမြင်ရတဲ့ မျက်နှာ ဖြူကြီးကို ကျွန်တော်မြင်ရပြန်တာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က သည်မျက်နှာဖြူ ကြီးနဲ့ ကျွန်တော့်မိန်းမနဲ့ ဘယ်လိုများဆက်သွယ်ခြင်းရှိလေသလဲ။ ပြီးတော့၊ တစ်နေ့က ကျွန်တော်မြင်ခဲ့တဲ့ မျက်နှာထားခပ်ဆိုးဆိုးနဲ့ ကျွန်တော့်ကို ပြတ်ပြတ်တောက်တောက်လုပ်တဲ့ မိန်းမကြီးနဲ့လဲ ဘယ်လိုများ ဆက်သွယ်ခြင်း ရှိလေသလဲဆိုတာ စဉ်းစားတွေးတောရင်း သည်အရှုပ်ကို မရှင်းသမျှကာလပတ်လုံး ကျွန်တော်ဖြင့် စိတ်မအေးနိုင်ဘူးရယ်လို့ စိတ်ကူးရင် အိမ်ရောက်သွားတာကိုးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့၊ နောက် ၂ ရက် ကျွန်တော်ပွဲရုံမသွားဘူးခင်ဗျ။ သည်အတွင်းမှာ ကျွန်တော့် မိန်းမလဲ သူထားခဲ့တဲ့ ကတိအတိုင်း စောင့်ထိန်းပြီး ကျွန်တော်မသိဘဲ ဘာကမှ သူမပြု ပေဘူး။ တတိယနေ့ကျလို့ ကျွန်တော်အလုပ်သွားတော့မှ သူ့စကား သူဖျက်ကြောင်း ကျွန်တော်သိရပြန်တာကိုးခင်ဗျ။ ခါတိုင်းတောင့် ကျွန်တော် ရန်ကုန်က ၅ နာရီ ၁၅ မိနစ်ထွက်တဲ့ လော်ကယ် ရထားနဲ့ လိုက်နေကြဘဲခင်ဗျ။ သည်နေ့ကတော့ ၄ နာရီ မိနစ် ၂၀ ထွက်တဲ့ရထားနဲ့ ကျွန်တော်ပြန်လာခဲ့တယ်။ ပြန်လာလို့ အိမ်ရောက်တော့ အိမ်မှာခိုင်းတဲ့ မစောဆိုတဲ့ မိန်းကလေးက ကျွန်တော့်ကိုမြင်ခါရှိသေး။ ထိတ်လန့်တဲ့အမူအရာနဲ့ အိမ်ထဲဝင်ပြေးတာကိုး ခင်ဗျ။ ဝင်အပြေးမှာ ကျွန်တော်က မသကင်္ာတာနဲ့။ ဟဲ့ ကောင်မကလေး။ နင့်မမကောလို့ မေးလိုက်တာကိုးခင်ဗျ။ မေးတော့ မမက ညောင်းတာနဲ့ လမ်းလျှောက်ထွက်သွား တယ် ကိုကိုရယ်တဲ့။ သည်တော့ ကျွန်တော့်မိန်းမဖြင့် ဧကန ္တ စကား ဖျက်ပြန်ပြီရယ်လို့ အောက်မေ့မိတယ်။ အောက်မေ့ပေမယ့် မတော်တဆ အိမ်ပေါ်မှာများ ရှိလေသလားလို့ သေချာအောင် အိမ်ပေါ်တက်ကြည့်တော့ အိမ်ပေါ်မှာလဲ မရှိဘူးခင်ဗျ။ သည်လိုတက်ကြည့်ရင်း ကျွန်တော်က ပြူတင်း ပေါက်ကနေပြီး လှမ်းအကြည့်လိုက်မှာ မစောက မြေရာလပ်ထဲကဖြတ်ပြီး ကျွန်တော် မသကင်္ာတဲ့အိမ်ကိုဘဲ ကူးပြေးတာမြင်လိုက်ရတာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ငါထင်တဲ့အတိုင်း ငါ့မိန်းမ ဟိုအိမ်ကူးပြန်ပြီရယ်လို့ ဒေါသတကြီးနဲ့ အိမ်ပေါ်က ဆင်းလာပြီး ဘယ်လိုဘဲရှိရှိ ဟိုအိမ်ထဲ အတင်းဝင်ကြည့်မယ်လို့ အကြံ အစည်နဲ့လာခဲ့။ လမ်းမှာဘဲ မစောနဲ့ကျွန်တော့် မိန်းမ ပြာယီးပြာရာ ပြန်လာ ကြတာတွေ့ရတာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်လဲ သူတို့ကို ဘာစကား တစ်ခွန်းမှ မပြောဘ ဲ ဟိုအိမ်ကိုသာ စိုက်စိုက်ထွက်သွားတာပေါ့ခင်ဗျ၊ သည်လို ထွက်သွားတော့ မိန်းမလဲ အံ့အားသင့်ပြီး ဘာမှ မပြောနိုင်ဘဲ လမ်းမှာဘဲကျန်ရစ် ခဲ့တယ် ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ဟိုအိမ်ရောက်တော့ ကျွန်တော့်မှာလဲ အင်မတန်မွှန်ပြီး ဘယ်သူ့ကိုမှ ဘာမှမပြောဘဲ။ အိမ်ထဲအတင်းဝင်​ ဝင်ပြီး အိမ်ပေါ်အိမ်အောက် ဟိုအခန်း၊ သည်အခန်း နှံ့အောင်ရှာ၊ ရှာပေမယ့် ဘယ်သူ့ကိုမှမတွေ့ဘူးခင်ဗျ။ လူဆိုလို့ တစ်ယောက်မှမရှိဘူး။ သည်တော့ ကျွန်တော်က အိမ်ပေါ်မှာ မျက်နှာဖြူကြီး မြင်ရတဲ့ ပြူတင်းပေါက်ရှိရာ အခန်းထဲဝင်ရှာ၊ ရှာတော့လဲ ဘယ်သူမှမရှိဘူးခင်ဗျ။ သည့်ပြင် အခန်းတွေကတော့ အသင့်အတင့်ဘဲ ပြင်ဆင်ထားတယ်။ သည်အခန်းတစ်ခုမှာတော့ တော်တော်ဘဲ ခမ်းခမ်းနားနား သတ်သတ် ယပ်ယပ်ကလေး ခင်းကျင်းဆင်ပြင်ပြီးထားတာ တွေ့ရတယ်။ ဒါနဲ့ သည်အခန်းမှာ သေသေချာချာ ကြည့်ပြန်တော့၊ လားလားခင်ဗျာ၊ မှန်တင်စားပွဲပေါ်မှာ။ ကျွန်တော့်မိန်းမ ဓာတ်ပုံကြီးတစ်ခု တင်ထားတာတွေ့ရတာ ကိုးခင်ဗျ။ သည်ဓာတ်ပုံဟာလဲ လွန်ခဲ့တဲ့ ၃ လလောက်က ကျွန်တော် အရိုက်ခိုင်းလို့ ရိုက်ထားတဲ့ ဓာတ်ပုံကြီးဘဲခင်ဗျ၊ သည်ဓာတ်ပုံ မြင်ရတော့ ကျွန်တော့်မှာ ဒေါသမီးကြီးဟာ ရင်ထဲမှာ အပြင်းအထန်တော့ လောင်လျက်။ အိမ်ပေါ်ကဆင်းလာပြီး ကျွန်တော် အိမ်ပြန်လာခဲ့တာပေါ့ခင်ဗျာ။ ပြန်လာတော့၊ ကျွန်တော့်မိန်းမနဲ့ အိမ်ပေါ်မှာတွေ့တယ်။ တွေ့ပေမယ့်၊ ကျွန်တော်လဲ ဒေါသအားကြီးလို့ လက်လွန်ပြီး သွားမှာစိုးတာနဲ့ ဘာမှမပြောဘဲ အိမ်ခန်းထဲ ဝင်သွားတာကိုးခင်ဗျ။ ဝင်သွားတော့ မိန်းမက နောက်ကလိုက်လာပြီး ကိုဘဧရယ် ကျွန်မထားခဲ့မိတဲ့ကတိကို ဖျက်မိတာ ကျွန်မမှားပါပြီရှင်။ သို့သော် ကျွန်မ အဖြစ်အပျက်ကို ရှင် အကုန်သိရင်ဖြင့် ကျွန်မကို ရှင် ချမ်းသာပေးလိမ့်မယ် လို့ ကျွန်မ မျှော်လင့်ပါတယ်တဲ့။ သည်တော့ ကျွန်တော်က၊ ကဲမျှော်လင့်ရင် ငါ့ကို အကျိုးအကြောင်း အကုန်ပြန်ပြောပါတော့လားလို့ဆိုတော့ သူက ယခုမပြောပါရစေနဲ့ဦး ရှင်တဲ့ ပြောပြန်တာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ဟိုအိမ်ထဲမှာ ဘယ်သူရှိတယ်။ မင့်ဓာတ်ပမုကို မင်း ဘယ်သူ့ကိုပေးတယ်ဆိုတာ ငါ့ကို မင်းမပြောရင်ဖြင့် မင်းနဲ့ငါနဲ့ ဘယ်တော့မှလဲ အတူမနေဘူး။ မင့်ကိုလဲ ငါဘယ်တော့မှ မယုံကြည်နိုင်ဘူးလို့ ပြောပြီး။ ပြောပြောဆိုဆိုနဲ့ဘဲ ကျွန်တော် အိမ်ကထွက်လာခဲ့တာကိုခင်ဗျ။ ယခု ကျွန်တော်ပြောတာ မနေ့ကဖြစ်ခဲ့တဲ့ အဖြစ်တွေပါဘဲခင်ဗျာ။ သည့်နောက်၊ ကျွန်တော်လဲ အိမ်မပြန်ဘူး။ သူနဲ့လဲ မတွေ့ဘူး။ သည်အကြောင်းလဲ ကျွန်တော် နောက်ထပ်ပြီး ဘာမျှမကြားဘူး။ သည်လိုများ တခါမှ စိတ်မချမ်းမသာမဖြစ်ဘူးပါဘူးခင်ဗျာ။ မကြံတတ်အောင်ကို ဖြစ်နေတာပါဘဲ။ ဒါနဲ့၊ သည်ကနေ့ညနေတော့ ခင်ဗျားကိုသွားပြီး ဗြုံးခနဲ သတိရမိတယ်။ သတိရတဲ့အတိုင်း ခင်ဗျားကိုတိုင်ပင်ရအောင် ကျွန်တော်လာခဲ့ပါ တယ်ခင်ဗျာ။ ကဲ​ ကျွန်တော့်အဖြစ်အပျက်ကို ပြောပြီးပါပြီ။ အကြံပေးဉာဏ်ပေး အဖြစ်နဲ့ ကူညီနိုင်ရင် ကူညီတော်မူပါခင်ဗျာ။ ဘယ်လို လုပ်ရမယ်၊ ဘယ်လို ကြံစည်ရမယ်ဆိုတာ တဆိပ် အမိန့်ရှိပါခင်ဗျာ’ ဟု ပြောပြီးနောက်၊ ကိုဘဧလည်း မောပန်းသည့်လက္ခဏာနှင့် ရေတစ်ခွက်ကို တောင်း၍ သောက်လေ၏။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့လည်း ထိုသူ၏အဖြစ်အပျက်များကို စိတ်အားကြီးစွာ နားထောင်လျက်ရှိကြရာ ထိုသူ၏ စကားအဆုံးတွင် မောင်စံရှားမှာ လက်ပေါ်တွင် မေးတင်ခါ စဉ်းစားလျက်ရှိနေလေ၏။ ထိုကဲ့သို့ တခဏမျှ စဉ်းစားပြီးနောက်။ ရှား နေပါဦးဗျာ။ ပြူတင်းပေါက်မှာ ခင်ဗျားမြင်ရတဲ့ မျက်နှာဖြူကြီးဟာ ယောက်ျား မျက်နှာဘဲလို့ ခင်ဗျား ဧကန်မုချဆိုဝံ့ပါ့မလားဗျာ။ ဧ ‘ကျွန်တော်မြင်တဲ့အခါတိုင်းမှာ။ ခပ်လှမ်းလှမ်းကချည်း မြင်နေတော့ ယောက်ျားရယ် မိန်းမရယ်လို့ အမှန်တော့မဆိုနိုင်ဘူးခင်ဗျ’ ရှား ‘သည်မျက်နှာမြင်ရတော့ ခင်ဗျားတုန်လှုပ်တယ်ဟုတ်စ’ ဧ ‘သည်မျက်နှာက လူမျက်နှာနဲ့တူပေမယ့် သွေးရိုးသားရိုးမျက်နှာနဲ့ နည်းနည်းမှ မတူဘူးခင်ဗျ။ ဆွတ်ဆွတ်ကြီးဖြူပြီး လူသေမျက်နှာကြီး လိုဘဲ။ ကျွန်တော်က အနားကပ် ပြန်တော့လဲ ဗြုတ်ခနဲဆို ပျောက်ပျောက် သွားတယ်’ ရှား ‘ခင်ဗျားမိန်းမက ခင်ဗျားဆီက ငွေ ၁၀ဝိ တောင်းတာ ဘယ်လောက် ကြာသွားပြီလဲ’ ဧ ‘တနဂင်္နွေ ၂ ပတ်လောက်ရှိပါပြီခင်ဗျာ’ ရှား ‘သူ့ပထမယောက်ျား ခင်ဗျားမြင်ဘူးသလား’ ဧ ‘မမြင်ဘူးဘူးခင်ဗျ’ ရှား ‘နို့ ဓာတ်ပုံကောဗျ’ ဧ ‘ဓာတ်ပုံလဲမရှိဘူးခင်ဗျ။ မမြင်ဘူးဘူး’ ရှား ‘ပုသိမ်က ခင်ဗျားမိန်းမနဲ့ အသိမိတ်ဆွေများကော ခင်ဗျား တွေ့ဘူးသလား’ ဧ ‘မတွေ့ဘူးဘူးခင်ဗျ’ ရှား ‘ပုသိမ်များသွားပြီး လယ်ချင်တယ်လို့ ခင်ဗျားမိန်းမကများ ပြောဘူး သလား’ ဧ ‘မပြောဘူးဘူးခင်ဗျ’ ရှား ‘ပုသိမ်က စာများကော သူရထား’ ဧ ‘ကျွန်တော်ဖြင့် မသိဘူးခင်ဗျ။ အမှန်မပြောနိုင်ဘူး’ ရှား ‘ကောင်းပါပြီ၊ ဒါပါဘဲ။ သည်ဟာကလေး ကျုပ် နည်းနည်းပြန်ပြီး စဉ်းစားလိုက်ဦးမယ်။ သည်အိမ်မှာ ခုနင်ကလူများ ဆက်လက်ပြီး မနေဘူး၊ တခြားကို ပြောင်းသွားပြီဆိုရင်ဖြင့် ကျုပ်တို့ နည်းနည်းစုံထောက်ဖို့ ကြံတာပေါ့ဗျာ။ သူတို့ ဆက်လက်ပြီး နေသေးလို့ရှိရင်လဲ အလွယ်သားပေါ့။ ကျုပ်ထင်တော့ ရှိလိမ့်ဦးမယ်ထင်တယ်ဗျ။ ခင်ဗျား ဟိုနေ့က အတင်းဝင်သွား တုန်းက သူတို့က မြင်နှင့်တာနဲ့ ခင်ဗျားကအိမ်ရှေ့ကဝင်။ သူတို့က အိမ်နောက်က ထွက်ပြီး ပြေးကြတယ်ထင်တယ်။ အခုနေ ခင်ဗျားမရှိတုန်း ဧကန် ပြန်ပြီးနေ ကြမှာဘဲ။ ကဲကောင်းပြီ သည်တော့ ခင်ဗျား ယခုအိမ်ပြန်ပေတော့။ ပြန်လို့ သည်အိမ်မှာ သူတို့ရှိသေးပုံပေါ်လို့ရှိရင် ခင်ဗျား အရင်တစ်ခါလို အတင်း မဝင်လေနဲ့။ ကျုပ်ဆီတယ်လီဖုန်းဆက်လိုက်။ ဆက်လိုက်ရင် ကျုပ် ချက်ချင်း လိုက်ပြီး ခင်ဗျားအမှု တစ်ခါတည်း ဇစ်မြစ်ရောက်အောင် ကျုပ်ဖော်ပေးမယ် ဟုတ်လား’ ဧ ‘ကောင်းလှပါပြီခင်ဗျာ။ နို့ ဟိုအိမ်မှာလူမရှိတော့ရင်ကော ခင်ဗျာ’ ရှား ‘လူမရှိရင်လဲ ကျုပ် မနက်ဖြန်လောက်လာပြီး အကျိုးအကြောင်း တိုင်ပင် နှီးနှောကြရတာပေါ့ဗျာ။ ကဲ​ပြန်ပေဦးတော့ မိတ်ဆွေ။ အသေအချာ ဘာမှ မသိရသေးမှီ။ အလကား ပူပင်မနေပါနဲ့ဗျာ။ ပူစရာရှိတော့မှ ပူရောပေါ့ဗျ’ ကိုဘဧလည်း တိုက်ပေါ်မှ ဆင်းသွားလျှင် မောင်စံရှားက ‘ဘယ့် နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင်။ ကြားရပုံကဖြင့် တယ်ကြီးအခြေမလဟဘူးဗျာ။ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ထင်သလဲ’ ‘တယ်မဟန်လှဘူးထင်တယ်’ ‘ဧကန ္တ သည်အမှုမှာ ငွေညှစ်ပြီးနေတဲ့လူတစ်ယောက်ရှိတာ အမှန် ဘဲဗျ’ ‘ငွေညှစ်တဲ့လူက ဘယ်လူဘာလဲဗျာ’ အိမ်ပေါ်မှာ သားသားနားနား ဆင်ပြင်ထားတဲ့အခန်းထဲမှာနေတဲ့ လူဟာပေါ့ဗျ။ ဟိုမိန်းမဓာတ်ပုံရှိတယ်ဆိုတဲ့ အခန်းဟာလေ။ သည်အခန်းထဲက အကောင်ဖြစ်မှာပေါ့ဗျ။ သည်အခန်းထဲမှာ မျက်နှာဖြူကြီးတစ်ယောက် မြင်ရ တယ်ဆို မဟုတ်လားဗျ။ တယ်နေရာကျတဲ့ မျက်နှာဖြူဗျာ။ အင်း၊ တော်တော် ကလေးကောင်းတဲ့အမှုဘဲဗျို့’ ‘ခင်ဗျားထင်မြင်ချက်ပြောစမ်းပါဦးဗျာ’ ‘ကျုပ်ထင်မြင်ချက်လား။ ကျုပ်အထင်တော့ သည်မိန်းမရဲ့ ပထမ ယောက်ျားဟာ ဟိုအိမ်ထဲမှာရောက်နေတဲ့ထိ တင်တယ်ဗျ’ ‘ဘယ့်နှယ်ကြောင့် ခင်ဗျားသည်လိုထင်နိုင်သလဲဗျာ’ ‘ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သည်အိမ်ထဲကို ဒုတိယယောက်ျား ဝင်မယ်ဆိုတော့ မိန်းမက မဝင်ဘို့အကြောင်း အတန်တန်တောင်းပန်တယ်ဆို မဟုတ်လားဗျာ။ ဒုတိယယောက်ျားက ဝင်မယ်ဆိုတော့ မိန်းမက ဘာပြုလို့ ပြာပြာသလဲ။ သဲတုန်အူတုန်ဖြစ်ရသလဲဗျာ။ ခင်ဗျား တွေးကြည့်ပါလား။ သူ့ ပထမလင်နဲ့ ဒုတိယလင်နဲ့ ဆုံမိမှာစိုးရိမ်လို့ မဟုတ်ဘူးလားဗျ။ ကျုပ်ထင်မြင်ချက်က သည်လိုဗျ။ သည်မိန်းမဟာ ပုသိမ်မှာ အိမ်ထောင်ကျရော။ ကျပြီးသည့်နောက် သူ့ယောက်ျားကဆိုပါတော့ဗျာ၊ နူနာရောဂါမျိုးစွဲကပ်ပါရောဗျ၊ စွဲကပ်လေတော့ မိန်းမက တိတ်တဆိတ် ထွက်ပြေးပြီး ရန်ကုန်ကိုလာပြီး မုဆိုးမယောင်ဆောင်ပြီး တင့်တင့်တယ်တယ် နေတုန်း။ သည် ကိုဘဧနဲ့ အိမ်ထောင်ကျ။ ကျလို့ ၃ နှစ်လောက် ရှိတော့ သူ့အကြံအစည်တော်တော်လုံခြုံပြီ အောက်မေ့နေတုန်း ဗြုံးကနဲဆို ပထမလင်က သူ့နေရပ်ကိုသတင်းရ။ ရတော့ စာရေးပြီးခြိမ်းချောက်တဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်။ ဘယ်လို ခြိမ်းချောက်သလဲဆိုတော့ သူ့ကိုငွေပေးရင်ပေး။ မပေးရင် သည် အဖြစ်တွေ အကုန်ဖော်မယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းချောက်ဟန်ရှိတယ်။ ခြိမ်းချောက်တော့ သူ့လင်ဆီက ငွေ ၁၀ဝိ တောင်း။ တောင်းပြီးပို့လိုက်။ ပို့လိုက်တော့ ပထမ လင်က သည်ငွေစရိတ်လုပ်ပြီး လိုက်လာတဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်။ သည်လင်လိုက် လာတော့ မိန်းမမှာ သူ့အဖြစ်တွေပေါ် ကုန်ချေမလားလို့ အင်မတန် စိုးရိမ်ပြီး သူ့လင်အိပ်ပျော်နေခိုက် ပထမလင်ကို ပြန်သွားဘို့ တောင်းပန်မယ်လို့ ထွက် အသွားမှာ ကိုဘဧက ပထမအကြိမ်မိသွားတာကိုးဗျ။ မိန်းမက သည်ညက ပထမ သင့်ကိုတောင်းပန်ပေမယ့် ရခဲ့တဲ့ လက္ခဏာမရှိဘူး။ မရလေတော့ နောက်တစ်နေ့ ဟိုအိမ်ကူးပြီး တောင်းပန်ပြန်တယ်။ တောင်းပန်ပြီး အိမ်က အထွက်မှာ ဒုတိယလင်က မိသွားတဲ့ လက္ခဏာဘဲ။ သည်လို မိသွားတော့ ကိုဘဧကို သူက နောက်ဘယ်အခါမှ သည်အိမ်ကို မကူးပါဘူးရယ်လို့ အာမဝန်တာ ခံပြန်တယ်။ ခံပေမယ့် သည်ပထမလင်ကြီး အနီးအနားမှာ ရှိသမျှကာလပတ်လုံး သူ့မှာ စိတ်အေးနိုင်ဘို့မရှိတဲ့အကြောင်း သိတာနဲ့။ နောက်နှစ်ရက်အကြာ ကိုဘဧအလုပ်သွားတုန်းမှာ တစ်ကြိမ်ထပ်ပြီး တောင်းပန်ဘို့ သွား ပြန်တယ်။ သည်တစ်ခေါက်အသွားမှာတော့ ပထမလင်က သူ့ဓာတ်ပုံကို လိုချင်တယ်လို့ အတင်းအကြပ် တောင်းခံတဲ့အတွက် မိန်းမက ဓာတ်ပုံကို ယူသွားတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ သည်လို သွားနေတုန်း။ အစေခံမ မစောကလေးက ပြာရီးပြာရာလာခဲ့ပြီး ကိုဘဧပြန်လာတဲ့အကြောင်း ပြောလေတော့ ကိုဘဧဟာ သူ့ဆီလိုက်လာမယ်ဆိုတာ ရိပ်မိတာနဲ့။ ကပြာကရာ အိမ်သားတွေကို အိမ် နောက်ထုတ်ပြီး ငှက်ပျောခြံထဲမှာ ဝှက်ထားခဲ့ပြီးမှ မစောနဲ့အတူ ပြန်လာကြတဲ့ လက္ခဏာ ရှိတယ်။ ပြန်လာတော့ လမ်းမှာဘဲ ကိုဘဧနဲ့တွေ့။ တွေ့တော့ ကိုဘဧက အိမ်ထဲအတင်းဝင်ပြီး ရှာပေမယ့် ကျုပ်ပြောတဲ့အတိုင်း ဝှက်ထားခဲ့ လေတော့ ဘယ်သူမှမတွေ့ဘူးပေါ့ဗျ။ သည်တစ်ခေါက် ကိုဘဧ သည်က အပြန်မှာဖြင့် တွေ့ပါလိမ့်မယ် မှတ်တယ်။ ကဲဗျာ ကျုပ်ထင်မြင်ချက် ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သဘောကျသလဲ’ ‘ခင်ဗျားဟာက ထင်ချက်လောက်ရှိသေးတာဘဲ။ ဧကန်မုချရယ်လို့ မဆိုနိုင်သေးဘူး’ ‘ထင်တော့ထင်ချက်ပါဘဲဗျာ။ သို့သော် ကျုပ်တို့ယခုကြားပြီးခဲ့ရ သလောက်နဲ့ ချင့်ချိန်ပြီးကြည့်ရင်ပြင့် တော်တော်ညီညွတ်တယ် မဟုတ်လားဗျာ။ နောက် ထပ်ပြီး အထူးတလယ် ကြားရပြန်ရင်ဖြင့် မပြောတတ်ဘူး။ သို့သော် ခုဖြင့် ဘာမှမတတ်နိုင်သေးဘူးဗျာ။ ကိုဘဧဆီက စကားစောင့်ရဦးမှာဘဲ’ ထိုည ၉ နာရီအချိန်ခန့်ရှိလျှင် မောင်စံရှားလည်း တယ်လီဖုန်း ခေါ်သံကြားသဖြင့် သွားရောက်နားထောင်ပြီးနောက် ‘ကဲ​ကိုသိန်းမောင် ကျုပ်ထင်တဲ့အတိုင်းဘဲဗျို့။ ကိုဘဧဆီကဘဲ ဟိုအိမ်မှာ လူရှိပြန်ပြီတဲ့၊ မျက်နှာဖြူ ကြီးလဲ သူ မြင်ရပြန်ပြီတဲ့၊ အမြန်လာခဲ့ပါတဲ့။ ကဲ​လာဗျာ၊ လိုက်ခဲ့၊ မီးရထား လဲ အချိန်မကိုက်ဘူး။ မော်တော်ကားနဲ့သွားမှ ဖြစ်မယ်ဗျို့’ ကျွန်တော်တို့သည် မော်တော်ကားနှင့်သွားကြ၍ ကမာရွတ်သို့ဆိုက် ရောက်လေလျှင် ကိုဘဧမှာ မီးရထားဘူတာရုံမှ ကျွန်တော်တို့အား စောင့်ဆိုင်း လျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရလေ၏။ ကိုဘဧလည်း ကျွန်တော်တို့ကိုမြင်လျှင် ‘သူတို့ရောက်နေကြပြန်ပြီ ဆရာရေ့။ အိမ်မှာမီးလဲမြင်တယ်။ ကဲ​လာစမ်းပါ ဆရာရယ်။ ကျွန်တော်ဖြင့် သည်အမှုမသဲကွဲသမျှ ကာလပတ်လုံး စိတ်မချမ်းသာ နိုင်ပါဘူးခင်ဗျာ၊ ဟုတ်သည်ဖြစ်စေ မဟုတ်သည်ဖြစ်စေ ကျွန်တော်ဖြင့် အမှန်ကို သိလိုလှပါပြီခင်ဗျာ’ဟု တုန်လှုပ်လှသော အမူအရာနှင့် ပြောဆိုလေ၏။ ဦအခါ မောင်စံရှားက ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ကြံမလဲ၊ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ’ ဟု လမ်းလျှောက်လာရင်းမေးရာ။ ကိုဘဧက ‘ကျွန်တော်ဖြင့် ဘယ်လိုဘဲရှိရှိ အိမ်ထဲ အတင်းဝင်ပြီးကြည့်တော့မယ် ကြံတာဘဲ ဆရာရယ်၊ ဆရာတို့လဲ သက်သေအဖြစ်နဲ့ လိုက်ခဲ့ကြပါတော့’ ရှား ‘ခင်ဗျားဖြင့် သည်အကြံအတိုင်းလုပ်တော့မယ်ပေါ့လေ။ ခင်ဗျား မိန်းမက သည်အကြောင်း ခင်ဗျားသိရင် သာပြီး စိတ်မချမ်းမသာ ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ သတိပေးစကားကို နားမထောင်တော့ဘူးပေါ့ ဟုတ်စ’ ဧ ‘ဖြစ်လိုရာဖြစ်စေ၊ နားမထောင်ဘူးဆရာ၊ သည်ထက်တော့ တိုးပြီး စိတ်မချမ်းသာဘို့မရှိဘူး၊ သည်အတိုင်း ကြာကြာ နေရရင်။ ကျွန်တော်ဖြင့် ရူးရပါလိမ့်မယ်ခင်ဗယာ’ ရှား ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျား သဘောပေါ့ဗျာ။ ကျုပ်လဲ ပြောလို့သာပြောရ ခင်ဗျားအကြံကိုဘဲ ကျုပ်ကြိုက်တယ်။ ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် သိသိ သာသာဘဲ ကောင်းတယ်ဗျ။ ဒွိဟသံသယ ဖြစ်ပြီး တအုံနွေးနွေးနဲ့ တွေးပြီးပူနေရ တာ တယ်မဟန်ဘူး။ အိမ်ထဲ ကျုပ်တို့အတင်းဝင်ရမယ် ဆိုရင် ဥပဒေနဲ့တော့ ဆန့်ကျင်တာပေါ့ဗျာ။ သို့သော်လဲ မတတ်နိုင်ပါဘူးလေ စွန့်ရတော့မှာဘဲ’ ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုကဲ့သို့ စကားပြောဆိုရင်း လျှောက်သွားကြ သဖြင့် အတန် ငယ်သွားမိလေလျှင် ကိုဘဧက ‘သည်ဘက်က ကျွန်တော့်အိမ်ပါ ဘဲခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်တို့ အတင်းဝင်ရမယ့်အိမ်က ဟောဟိုဘက်ကအိမ်ပါဘဲ’ ဟု လက်ညှိုးညွှန်၍ပြလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုအိမ်ရှေ့သို့ရောက်လေလျှင် အိမ်အောက်၌ ထွန်းညှိထားသော မီးတခွက်မှ အရောင်သည် အပေါက်မှထိုး၍ ထွက်နေသည် ဖြစ်၍ ကျွန်တော်တို့သည် ဝင်းအတွင်းသို့ ဝင်မိသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် မိန်းမ တစ်ယောက်သည် မီးရောင်တွင် ရုတ်တရက်ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် ‘ရှစ်ကြီး ခိုးပါရဲ့ ကိုဘဧရယ် မဝင်ပါလေနဲ့ရှင်။ ရှင် သည်ကနေ့ ပြန်လာမယ်ဆိုတာ ကျွန်မသိလေတော့ သည်အိမ်က ကျွန်မစောင့်နေပါတယ်ရှင်။ တဆိတ်ကလေး ကိုဘဧရယ် သည်တစ်ကြိမ်ထဲ ကျွန်မကို ယုံကြည်ပါတော့ နောင်ကို​​​’ ‘ဟေ့မယ်တင့် တန်တော့ကွယ်၊ မင်းကို ငါယုံကြည်လာခဲ့တာ ကြာလှပြီ။ သည်တစ်ခါတော့ မယုံကြည်နိုင်ဘူး။ သည်အိမ်ထဲမှာ ဘယ်သူ ရှိတယ်ဆိုတာ ငါမသိရရင် မနေဘူး။ အတင်းဝင်ကြည့်ရလိမ့်မယ်။ ဟောဒီမှာ ငါ့မိတ်ဆွေများလဲ ပါလာတယ်။ ဖယ်စမ်းကွယ် မရှုပ်စမ်းနဲ့’ ဟု ပြော၍ တွန်းဖယ်ပြီးနောက် အိမ်ထဲသို့ဝင်သွားလေရာ။ ကျွန်တော်တို့လည်း ၎င်း၏ နောက်မှကပ်၍ ထက်ကြပ်လိုက်ပါသွားကြလေ၏။ အိမ်တွင်းသို့ရောက်လျှင် မိန်းမကြီးတစ်ယောက်လည်း ကိုဘဧ၏ ရှေ့မှရပ်လျက် တားဆီးမည်ကဲ့သို့ပြုလေရာ ကိုဘဧမှာ ဒေါသမွှန်လျက်ရှိသည် ဖြစ်သောကြောင့် မိန်းမကြီးကိုတွန်းဖယ်လျက် အိမ်ပေါ်သို့ အတင်းတက်သွား သည်တွင် ကျွန်တော်တို့လည်း အတူလိုက်သွားကြလေ၏။ အိမ်ပေါ်သို့ရောက်လျှင် ကိုဘဧလည်း မိမိမသကင်္ာသောအခန်းသို့ အတင်းပြေးသွား လေရာ။ အခန်းတွင်း၌ကား။ သူငယ်မလေးတစ်ယောက်သည်။ ကျွန်တော်တို့ရှိရာသို့ ကြောခိုင်းကာ ထိုင်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုသို့ထိုင်နေစဉ်။ သူငယ်မကလေးလည်း ကန်တော်တို့၏အသံကို ကြားသဖြင့် ရုတ်တရက်လှည့်၍ကြည့်လိုက်ရာ ကျွန်တော့်မှာ ၎င်း၏ မျက်နှာကို မြင်ရသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ကြက်သေသေလျက် ရှိလေ၏။ ၎င်း၏မျက်နှာမှာ ပိတ်အဝတ်ကဲ့သို့ ဆွတ်ဆွတ်ဖြူလျက်ရှိသည့်ပြင် ပြုံးရယ်ခြင်းအလျှင်း ကင်းမဲ့လျက် လူသေ၏ မျက်နှာကဲ့သို့ မလှုပ်မရှားတင်းမာခိုင်ခံ့စွာ ရှိနေလေ၏။ ကျွန်တော့်မှာ ၎င်း မျက်နှာကို မြင်ရသဖြင့် အံ့သြလျက်ရှိစဉ် မောင်စံရှားလည်း ရိပ်မိသည့် လက္ခဏာနှင့် ရယ်မောခါ သူငယ်မအနီးသို့ ချဉ်းကပ်၍ နားနောက်သို့ လက်ဖြင့်စမ်းသပ်လျက် တစ်စုံတစ်ရာကို ဖြေလိုက်သည်တွင် မျက်နှာဖုံး တစ်ခုသည် ကျွတ်သွားသဖြင့် မည်းမည်းမှောင်လျက်ရှိသော ကော်ရင်ဂျီမကလေး တစ်ယောက်သည် ကျွန်တော်တို့အား ကြည့်ကာ ရယ်မောလျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း သူငယ်မရယ်မောသည်ကို တွေ့မြင်ရုံမျှနှင့် အကြောင်းမဲ့ ရယ်မောမိလေရာ။ ကိုဘဧမှာ နဖူးကို လက်ဝါးဖြင့်တီးလျက် ‘အလိုဘုရားရေ ဘယ့်နှယ် အဓိပ္ပာယ်ဘာလဲ ဆရာရယ်’ ဟု ပြောဆိုအံ့သြလျက် ရှိလေ၏။ ထိုခဏ၌ ကိုဘဧ၏ဇနီး မယ်တင့်လည်း အခန်းတွင်းသို့ဝင်လာ ပြီးလျှင် ‘သည်အဓိပ္ပာယ် ရှင်သိချင်သလား။ ကဲ​ သည်လောက်တောင် သိချင်လှတဲ့လူတစ်ယောက် ပြောရမှာပေါ့ရှင်။ ကျွန်မ အရင်ယောက်ျား သေဆုံးတော့ ကျွန်မမှာ ကလေးတစ်ယောက် ကျန်ရစ်ပါတယ်ရှင်’။ ‘အလိုလေး ကွယ်၊ သည်ဟာ မင့်ကလေးလား မယ်တင့်ရယ်’ ဟု မောင်ဘဧက မေးလျှင် မယ်တင့်လည်း မိမိ၏ရွှေကြိုး၌ ဆွဲထားသော ‘လောကတ်’ ကို လက်ဖြင့် ကိုင်လျက် သည်ဟာ ကျွန်မဖွင့်တာ၊ ရှင်မြင်ဖူးရဲ့လား။ ‘သည်ဟာ ဖွင့်လို့ရမှန်း ငါမသိရပါဘူးကွယ်’ ဟု မောင်ဘဧကပြော သဖြင့် မယ်တင့်လည်း ခလုတ်ငယ်တစ်ခုကို နှိပ်လိုက်သည်တွင် လောကတ် အတွင်းမှ ဓာတ်ပုံငယ် တစ်ခုထွက်ပေါ်လာလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း ၎င်း ဓာတ်ပုံကို ယူငင်ကြည့်ရှုသည်တွင် အသားမှာ အလွန်တရာ မည်းနက်ဟန် ရှိသော်လည်း နှာတံ၏ပေါ်လွင်ခြင်း၊ မျက်လုံး၏ ကောင်းခြင်း၊ မျက်နှာ ပေါက်အဆင်ပြေခြင်း၊ အချိတ်အဆက်ကောင်းခြင်း၊ သွား၏လှပခြင်း အစရှိသော ဂုဏ်အခြင်းအရာတို့နှင့် ပြည့်စုံပေသော ကော်ရင်ဂျီကုလား တစ်ယောက်၏ပုံကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ကျွန်တော်တို့မှာ ရန်ကုန်မြို့၌ ကော်ရင်ဂျီကုလား မြောက်များ စွာတို့ကို တွေ့မြင်ခဲ့ရဘူးသော်လည်း ဤမျှလောက် ပြေပြစ်ချောမောခြင်း ရှိသော ကော်ရင်ဂျီတစ်ယောက်ကို မည်သည့်အခါမျှ မတွေ့မမြင်ရဘူးပေ။ ထိုဓာတ်ပုံကို ပြသပြီးနောက် မယ်တင့်က ‘သည်ဟာ ကျွန်မ ယောက်ျား ဓာတ်ပုံပါဘဲရှင်။သူ့ကို ယူတဲ့အတွက် ကျွန်မမှာ တစ်ဆွေလုံး တစ်မျိုးလုံးက သေခန်းဖြတ်ခံရပါတယ်။ သို့သော် အမျိုးပင် မကောင်းသော်လဲ မယားတစ်ယောက်ကိုတော့ အင်မတန် အရေးယူ ရှာတဲ့လူတစ်ယောက်ပါပေ ဘဲရှင်၊ ဘာမျှအပြစ်ဆိုဖွယ်မရှိရှာပါပေဘူး။ ကော်ရင်ဂျီဆိုပေမယ့် အကြံနဲ့ဉာဏ်နဲ့ ပြည့်စုံလေတော့ ပိုက်ဆံကလေးများ စုဆောင်းပြီး ကျွန်မနဲ့အကြောင်းပါတော့ ကုန်စုံဆိုင် ၄​၅​၆ ဆိုင်ရှိပါတယ်ရှင်။ ဒါနဲ့ ကျွန်မတို့မှာ သမီးကလေး တစ်ယောက် ဖွားမြင်ပါတယ်။ ကံကြမ္မာက မကောင်းလေတော့ ကျွန်မနဲ့လဲမတူ၊ သူ့အဖေနဲ့လဲ မျက်နှာချင်းမတူ၊ သူ့အဖေဘက်ကအမျိုးများ သွားတူပြီး တကယ့်ကော်ရင်ဂျီမအစစ်ကလေး ဖြစ်နေတာကိုးရှင့်၊ အသားကလဲ ရှင်တို့မြင်တဲ့ အတိုင်း မည်းလိုက်တာ တူးနေတာဘဲ။ သို့သော် မည်းမည်းဖြူဖြူ၊ ကျွန်မသမီး၊ ကျွန်မသမီးပါဘဲရှင်။ မရှက်ပါဘူး၊ မဟုတ်ဘူးလား သမီးရယ် ဟုပြော၍ သမီးကလေးအား နမ်းရှုပ်ပြီးနောက် ဆက်လက်၍ ‘ဒါနဲ့ ကျွန်မ ယောက်ျား သေဆုံးပြီးတဲ့နောက် ကျွန်မလဲ ရန်ကုန်ကိုလာပြီးလည်၊ လည်တော့ မှန်တာ ပြောရမှာဖြင့် သည်သမီးကလေးကို သမီးပြောရမှာကလဲ ရှက်သေးတာကိုးရှင့်၊ သည်တော့ သူ့ကို မိန်းမကြီးတစ်ယောက် စောင့်ရှောက်ဘို့ငှါးပြီးထားပစ်ခဲ့တယ်။ သည်လိုနေတုန်း ရန်ကုန်မှာ ကိုဘဧနဲ့တွေ့ကြပါရောရှင်။ တွေ့လို့ တစ်ယောက် တစ်ယောက် ချစ်ခင်စုံမက်မိကြလေတော့ ကျွန်မမှာ ရှင့်ကိုပစ်ရမလား၊ သမီးကိုပစ်ရမလား စဉ်းစားမိတော့ သမီးကလေးကိုပစ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်မိပြီး။ ရှင့်ကို ထိမ်းမြားလက်ထပ်မိပါတယ်ရှင်။ ဒါနဲ့ ရှင်နဲ့အကြောင်းပါပြီး ၃​နှစ် လောက် အတူတကွ နေထိုင်လာခဲ့တော့ ကျွန်မမှာ သမီးကလေး မြင်ချင်တဲ့ စိတ်ဟာ မချုပ်တီးနိုင်အောင် ဖြစ်ပေါ်လာပါတယ်ရှင်။ ဖြစ်ပေါ်လာတော့ ယောက်ျားကိုလဲ ဖွင့်မပြောချင်တာနဲ့ ငွေ ၁၀ဝိ တောင်းပြီး သူတို့ဆီ စရိတ် ပို့ပို့ပြီး သည်အိမ်လွတ်ကို ကျွန်မကငှါငှါးပြီး ဘယ်အိမ်လာလို့ဆိုတာ အထိန်းမိန်းမကြီးကို အသေအချာစာရေးပြီး မှာလိုက် တာကိုးရှင့်။ ကျွန်မကလဲ သည်အရပ်ထဲမှာ ကော်ရင်ဂျီမကလေးတစ်ယောက် ရှိတယ်ဆိုတာ လူများ၊ သူများ ပြောကြမျာ စိုးတာနဲ့ မျက်နှာကိုတောင် လူမမြင်ရအောင် မျက်နှာဖုံးတစ်ခု တိုက်ထဲကဝယ်ပို့ပြီး အစဉ်မပြတ် ဖုံးထားဘို့ကိုလဲ မှာလိုက်တာကိုးရှင့်၊ ဒါနဲ့ ဟိုနေ့က သူတို့ ရောက်လာကြပါရောရှင်၊ ရောက်လာတဲ့နေ့ခင်းကို ကျွန်မ သွားလိုသော်လဲ ရှင်သိမှာ စိုးလို့ မသွားဘဲ၊ ညကျတော့မှ ထပြီးသွားမိ၊ သွားမိတော့ ရှင်မိသွားပါရောရှင်။ နောက်တစ်နေ့ ကျတော့လဲ ကျွန်မသွားမိပြန် သွားပြန်တော့ ရှင်နဲ့မိပြန်ပါရော။ ရှင်မိပေမယ့် ရှင်က သဘောကြီးတဲ့လူ တစ်ယောက် ဖြစ်တဲ့အတိုင်း ကျွန်မအဖြစ်အပျက်ကို အတင်းအကြပ် စစ်ကြောမေးမြန်းခြင်းမပြုတာ အပုံကြီးဘဲ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင်။ ပြီးတော့ တစ်ခါ နောက် ၂ ရက်လောက်ကြာပြန်တော့လဲ။ သည်လိုဘဲ မိပြန်လေတော့ ကျွန်မမှာ အထိန်း မိန်းမကြီးရော၊ ကလေးရော၊ နောက်ဖေးက ငှက်ပျောခြံထဲမှာ ဝှက်ပြီးထားလေတော့ စာစာကလေး လွတ်သွားပြန်ပါတယ်ရှင်။ ယခုညတော့ဖြင့် ရှင်က တပ်အပ်သေချာမိသွား ပါပြီရှင်။ ကျွန်မလဲ ဟုပ်တိုင်းမှန်ရာဖွင့်ပြီး ပြောပါပြီ။ ကျွန်မပြောသမျှ အမှန်အတိုင်းပါဘဲ။ ပေးချင်တဲ့သစ္စာ ပေးပါတော့ရှင်။ ကဲ​ သည်တော့ ကျွန်မတို့သားအမိနှစ်ယောက်အကြောင်း ရှင် ယခုသိပြီ မဟုတ်လား။ သည်တော့ သည်သားအမိမှာ သည်ကရှေ့ ဘယ်လိုများနေရ၊ ထိုင်ရမယ်ဆိုတာ ရှင်က စီရင်ချက်ချမှတ်တော့ပါရှင်၊ ကျွန်မ နာခံပါမယ်ဟု ပြော၍ ကလေးကို ကြည့်လျက် မောင်ဘဧကမျက်နှာကိုကြည့်ခါ စောင့်ဆိုင်းနေ လေလျှင် မောင်ဘဧလည်း တစ်မိနစ်ခန့်မျှ စကားမပြောဘဲ စဉ်းစားနေပြီးနောက်။ မြင့်မြတ်သောသဘောရှိသည့် လူတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး ကော်ရင်ဂျီမကလေးကို ချီယူနမ်းရှုပ်ပြီးနောက် မယားကိုလက်တွဲလျက် အိမ်ပေါ်မှဆင်းမည်အပြုတွင် ‘မင့်လင်ဟာ ရဟန ္တာပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတစ်ဦး မဟုတ်သော်လဲ။ မင်းထင်သလောက် သဘောမသေးပါဘူး မယ်တင့်ရယ်။ တကယ်ဆိုတော့ သည်အကြောင်း အစက ငါ့ဖွင့်ပြောလိုက်ရင် ပြီးရောပေါ့ကွယ်။ ယခုလိုမှာ ဒုက္ခရောက်ဖို့ရှိသလဲ ‘လာပါကွယ် အိမ်ပြန်ပါမယ်’ ဟုပြောလျက် မယား၏ လက်ကိုဆွဲကာ ကျွန်တော်တို့ကိုမျှ သတိမရဘဲ အိမ်သို့ပြန်သွားကြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘ကဲ​ကိုသိန်းမောင် ကျုပ်တို့နေလို့အပိုဘဲ ပြန်မှဘဲ တော်မယ်၊ ကျုပ်အထင်ဖြင့် လွဲချေပေါ့။ နောက်များ ကျုပ်စိတ်ကြီးများ ဝင်ပြီး ဟန်ကြီး ပန်ကြီးလုပ်ချင်လို့ရှိရင် ကုလားရာဇာအမှုနဲ့ သည်လင်မယား အမှုကိုသာ ကျုပ်သတိပေးလိုက်ပါဗျာ ကိုသိန်းမောင်’ (အမရပူရမြို့နေ သားအဖနှစ်ယောက်အမှု၌၊ မောင်စံရှားစုံထောက်ပုံ) ကျွန်တော်သည် မောင်စံရှားနှင့်အတူတကွ နေထိုင်ခဲ့သည်မှာ ၅​နှစ်ကျော်ခန့်ရှိခဲ့သည်ဖြစ်ရာ။ ထိုအချိန်ကာလအတွင်း၌ အလုပ်များကို မပျက်မကွက် ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်လည်း တစ်ကြောင်း၊ မောင်စံရှားမှာ လည်း အနည်းငယ် မကျန်းမာသည်ဖြစ်၍ ခရီးသွားစေရသော် သင့်လျော်မည်ဟု မှတ်ထင်သည်လည်း တစ်ကြောင်းကြောင့် ခွင့်တစ်လမျှ ခံယူပြီးလျှင် မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားအားလည်း ကျွန်တော်နှင့်အတူ လိုက်ပါရန် တိုက်တွန်းပြီးနောက် ကျွန်တော်၏မွေးဖွားရာဌာနဖြစ်သော မန ္တလေးမြို့သို့ ခေတ္တသွား ရောက်လည် ပတ်ပါကြောင်း။ မန ္တလေးမြို့သို့ ရောက်၍ တနဂင်္နွေတစ်ပတ်ခန့် ကြာရှိလေလျှင် ကျွန်တော်နှင့် ကျောင်းနေဖက် သူငယ်ချင်းဖြစ်သူ အမရပူရ မြို့အုပ် မောင်ဘဆိုင်နှင့် တွေ့ဆုံမိရာ။ ကျွန်တော်သည် ထုံးစံရှိသည့်အတိုင်း ကျွန်တော်၏ မိတ်ဆွေနှစ်ယောက်ကို အသိအကျွမ်းဖွဲ့၍ ပေးပါကြောင်း။ ထိုအခါ မောင်ဘဆိုင်လည်း မောင်စံရှား၏အကြောင်းများကို ကြားရုံမျှ ကြားရဘူးသည် ဖြစ်၍ ယခုကဲ့သို့ ထို့လူကိုယ်တိုင် တွေ့မြင်ရသည်များကို များစွာဝမ်းမြောက် ပါကြောင်းနှင့် ပြောဆိုပြီးလျှင် အမရပူရမြို့သို့လည်း လာရောက်လည်ပတ်စေလို ပါကြောင်းနှင့် တောင်းပန်ပြောဆိုလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှားအား သွားရောက်လည်ပတ်ရန် သွေးဆောင် လေရာ။ မိတ်ဆွေမောင်ဘဆိုင်မှာလည်း ကျွန်တော်တို့ကဲ့သို့ လူပျိုကြီးပင်ဖြစ်သဖြင့် သားမယား များအား အားနာရန်မရှိ။ ပကတိလွတ်လပ်စွာ နေထိုင်သွားလာနိုင်ပါကြောင်းနှင့် ပြောဆိုသည်ဖြစ်၍ မောင်စံရှားလည်း သဘောတူညီခဲ့ပြီးလျှင် တစ်နေ့သော နံနက်ခင်းအချိန်၌ ကျွန်တော်တို့သည် မောင်ဘဆိုင်၏အိမ်သို့ ဆိုက်ရောက်ကြလေ၏။ နေ့ခင်းအချိန်တွင် ကျွန်တော်သည် တောင်မြို့ကျောက်တော်ကြီး ပုထိုးတော်ကြီး။ တောင်တမန်အင်း။ ဦးပိန်တံတားအစရှိသည့် ရောက်သင့် ရောက်အပ်သော နေရာများကိုလိုက်၍ ပို့သပြီးနောက် ဘုရားပုထိုး ဖူးမြော်ကြ ပြီးလျှင် နေအိမ်သို့ပြန်လာကြရာ။ ညစာ ထမင်း စားသောက်ပြီးနောက် မိတ်ဆွေသူငယ်ချင်း ၃ ယောက်တို့လည်း ရောက်တတ်ရာရာ စကားများကို ရယ်မောပြောဆိုလျက် ရှိကြလေ၏။ ၎င်းနောက် အိပ်ချိန်တိုင်ရောက်လေလျှင် မြို့အုပ်မောင်ဘဆိုင်က ‘ကိုင်း​ညဥ့်လဲ တော်တော်နက်သွားပြီ ကိုစံရှားကလဲ တယ်ကြီးမမာလှဘူးပြောလို့ အအိပ်ပျက်ခံရင်၊ ဟန်မရသေးဘူးဗျာ။ အိပ်ကျမှဘဲမှတ်တယ်။ သြော်​ဒါ ထက်၊ လက်နက်ကလေးများတော့ အိပ်ရာ နားမှာရှိကြပစေဗျနော်’ ကျွန်တော် ‘သည်လောက်တောင်ဘဲလားဗျာ။ ဘာများစိုးရိမ်စရာရှိလို့ လဲဗျ’ ဆိုင် ‘ဘာရယ်လို့တော့ မဟုတ်ပါဘူးဗျာ။ အခုတလော သည်အရပ်မှာ တယ်ပြီး သူခိုးထနေတယ်ဗျ။ တနေ့ညကဘဲ ဟိုဘက်နားက ပွဲစား ဦးဘိုတာတိုက်ကို သူခိုးဖောက်သွားတယ်။ ဘာမှတော့ တယ်ပြီးမပါလှ ပါဘူး။ သို့သော် ခိုးတဲ့အကောင်တွေ မမိလိုက်ဘူးဗျ’။ ရှား ‘တစ်စုံတစ်ရာမှ ခြေရာမခံမိဘူးလား’။ ဆိုင် ‘အခုဖြင့် မခံမိသေးဘူးဗျာ။ ပုလိပ်တွေကလဲ နည်းနည်းညံ့ဖျင်းတယ် ထင်ပါရဲ့ဗျာ။ ခင်ဗျားတို့ကိုများ ဝင်ပြီးစုံထောက်လိုက်ရရင်ဖြင့် ပေါ်ပေါက်စရာရှိပါရဲ့။ သို့သော်လဲ သည်လိုအမှုကလေးမျိုးလောက်နဲ့တော့ မိတ်ဆွေ အဘယ်မှာအပင်ပန်းခံနိုင်ပါပေမလဲဗျာ’။ ရှား ‘နေပါဦးဗျာ။ မမြှောက်စမ်းပါနဲ့ဦး။ ဒါထက်၊ သည်အမှုကဘာများ ထူးထူးခြားခြားများရှိသလဲဗျာ’ ဆိုင် ‘တယ်ကြီးတော့၊ မထူခြားလှပါဘူးဗျာ။ သို့သော် သူခိုးတွေက တစ်အိမ်လုံး မွှေနှောက်သွားပြီး။ ယူမဲ့သူတော့ ဇိနတ္ထာကာသနီ စာအုပ်က တစ်အုပ်။ စာဖိတဲ့ဆင်စွယ်ရုပ်က တစ်ကောင်။ ပေတံကတစ်ချောင်း။ ဒါပဲယူသွားသတဲ့ဗျ’။ ရှား ‘အလို​ကြံကြံစည်စည် ခိုးတဲ့သူခိုးတွေပါကလားဗျာ’။ ဆိုင် ‘သည်လိုထင်ပါရဲ့ဗျာ။ သည့်ပြင်ဟာရှာမတွေ့တာနဲ့ လက်ချည်းဖြင့် မပြန်ဘူးဆိုပြီး ယူမိယူရာ ယူသွားကြတာထင်ပါရဲ့ခင်ဗျာ’။ ရှား ‘အဟမ်း​ သည်အချက်ဟာ ပုလိပ်က အရေးယူဖို့ သင့်တယ်ဗျ။ သူတို့ယူသွားတဲ့ ပစ္စည်းတွေကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဘာထင်ရှားသလဲ ဆိုတော့’ ဟု ပြောစဉ်တွင် ကျွန်တော်က ဝင်၍ ‘မလုပ်စမ်းပါနဲ့ဗျာ ကိုစံရှား။ ခင်ဗျား ယခုလာတာ အနားယူဘို့၊ ကိုယ်ကျန်းမာဘို့။ လာတယ်မဟုတ်လားဗျ။ ဘာမဟုတ်တဲ့အမှုကလေးတွေ လိုက်စဉ်းစားပြီး ကိုယ့်ကိုကိုယ် စိတ်မောအောင် မလုပ်ပါနဲ့ဗျာ။ ငြိမ်ငြိမ် နေစမ်းပါ’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်၏ စကားကို နားထောင်ပါတော့မည်ဟူသောအဟန်ဖြင့် ပြုံးရယ်ကာ ခေါင်း ငြိမ့်ပြီးနောက် အိပ်ရာသို့ဝင်ကြလေ၏။ သို့ရာတွင် နံနက်မိုးလင်းသည့်အခါ၌မူ ကျွန်တော်၏ သတိပေးသမျှ တို့သည် အချည်းနှီး ဖြစ်စေလောက်အောင် အကြောင်းများပေါ်ပေါက်၍ လာပြန် လေ၏။ အကြောင်းကို ဆိုသော် နောက်တစ်နေ့နံနက်၌ ကျွန်တော်တို့သည် အိပ်ရာမှထပြီးနောက် လက်ဖက်ရည် သောက်လျက်ရှိကြစဉ် ထမင်းချက်သူ မောငပွါးသည် ရုတ်တရက် တက်လာပြီး မောင်ဘဆိုင်အား ‘ကိုယ်တို့ကြားပြီး ကြပြီးလား ဘုရား’ ဆိုင် ‘ဘာလဲကွဲ့ ပြာရီးပြာယာနဲ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲ’။ ပွါး ဟိုဘက်နားက လွှထောင်ဦးဘိုးမင်းအိမ်မှာ ညက့့’ ဆိုင် ‘ဘာဖြစ်ပြန်ပြီလဲ။ သူခိုးခိုးပြန်ပြီလား’ ပွါး ‘သူခိုးခိုးရုံမကဘူးဘုရား။ လူကိုတောင်သတ်ပြီးသွားလေရဲ့ ဘုရား’။ ဆိုင် ‘အလို​ဘုရား​ဘုရား၊ ဘယ်သူ့ကိုသတ်သွားသလဲဟေ့။ ဦးဘိုးမင်း လား။ သူ့သားလား’ ပွါး ‘သူတို့သားအဖတော့ ဘာမျှ ကိစ္စမရှိဘူးဘုရား။ ထမင်းချက်တဲ့ ဘိုးမှီကို သတ်သွား တယ်ဘုရား။ ပွဲချင်းပြီး သေရှာတာဘဲ။ စကားမေးတောင်မရဘူးဘုရား’။ ဆိုင် ‘ဘယ်လိုဒဏ်ရာနဲ့သေသလဲကွယ်’။ ပွါး ‘ရင်ဝမှာ ဓားမြှောင်ထိုးရာကြီးနဲ့ သေပါတယ်ဘုရား’။ ဆိုင် ‘ဘယ်သူက ထိုးသတဲ့လဲကွဲ့။ လက်သည်မိပြီလား’။ ပွါး ‘လက်သည်လဲမမိဘူးဘုရား။ ထိုးတော့ သူခိုးက ထိုးသွားတယ်လို့ ကြားပါတယ်ဘုရား။ သူခိုးက အိမ်ထဲဝင်မယ်လို့ တံခါးမင်းတုံးကို ဖွင့်နေတုန်း ဘိုးမှီနဲ့တွေ့လို့ ဘိုးမှီက ဖမ်းလဲဖမ်းရော သူခိုးက ဓားနဲ့ထိုးပြီး ထွက်ပြေးပါရောတဲ့ဘုရား။ ဆိုင် ‘ဘယ်အချိန်လောက်လဲဟေ့’ ပွါး ‘ည ၁၂​နာရီလောက်မှာတဲ့ ဘုရား’ ၎င်းနောက် ထမင်းချက်မောငပွါး ဆင်းသွားလေလျှင် မောင်ဘဆိုင် က ကြိုင်း​ဆရာရေ ထမင်းစားပြီးရင်ဖြင့် သည်အမှုအကြောင်း နည်းနည်း မေးမြန်းရအောင် ခဏလျှောက်သွားကြစို့မှဘဲ။ ကျွန်တော်ဖြင့် ဟိုညကပွဲစား ဦးဘိုးတာတိုက်ကို ဖောက်သွားတဲ့ အကောင် တွေဘဲထင်တယ်’ ဟု ပြောလျှင်။ မောင်စံရှားလည်း အတန်ကြာစဉ်းစားပြီးနောက် ‘အင်း​အမှုက ရုတ်တရက် ကြည့်တော့ဖြင့် ရိုးရိုးကလေးဘဲ။ သို့သော် နည်းနည်းစဉ်းစားကြည့်တော့ တဆိတ်ထူးခြားတဲ့အချက်ကလေးများ တွေ့ရတယ်ဗျ၊ တကယ်ဆိုတော့ သည် ရပ်ကွက်မှာ တစ်နေ့ကဘဲ တိုက်တစ်တိုက်ဖောက်သွားပြီးနောက် သည်သူခိုးများ ဟာ သည်ရပ်ကွက်မှာဖြင့် တော်တော်နဲ့ မခိုးသေးပေဘူးလို့ ထင်စရာရှိတယ်’ ဟုတ်လားဗျာ။ သူခိုးတို့ထုံးစံက သည်အရပ်မှာ သည်ကနေ့ခိုးလို့ရှိရင် သည် အရပ်ကလူတွေက တဆိတ် နိုးနိုးကြားကြား လုံ့လဝီရိယနဲ့ နေတတ်လေတော့ တော်တော်နဲ့ ထပ်ပြီးမခိုးတတ်ဘူးဗျ၊ ခင်ဗျားက မနေ့ညက ဝီရိယနဲ ့အိပ်ကြဘို့အကြောင်းပြောတော့ ကျုပ်စိတ်က ဘယ့်နှယ်ထင်မိသလဲဆိုတော့ သည်သူခိုးများဟာ ‘ခိုးချင်းခိုးရင် သည့်ပြင်အရပ်မှာ ခိုးမယ်။ သည်အရပ်မှာဖြင့် ဘယ်နည်းနဲ့မှ မခိုးပေဘူး’ လို့ ထင်မိပါပေတယ်။ ‘အင်း​ သည်အချက် ကြည့်လိုက်တော့ ကျုပ်လဲဘဲ အပုံကြီး အထင်လွဲကြောင်း ထင်ရှားပေတာပေါ့ဗျာ’။ ဆိုင် ‘သည်သူခိုးတွေက သည်အရပ်ထဲကအကောင်တွေ ဖြစ်ကိုဖြစ်မယ်ဗျ။ သည်အရပ်ထဲ မှာတော့ ပွဲစားဦးဘိုးတာနဲ့ လွှထောင်ဦးဘိုးမင်းဟာ ပိုက်ဆံအပေါဆုံးပါဘဲ။ သည်အကြောင်းကို သူတို့ ကောင်းကောင်းသတင်း ရပြီးမှတ်တယ်’ ရှား ‘ဟုတ်ချင်လဲဟုတ်မပေါ့ဗျာ’ ဆိုင် ‘သြော်​ဒါထက် ပြောရဦးမယ်။ ယခုအခိုးခံရတဲ့လူနှစ်ယောက်ဟာ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် တရားမမှုဖြစ်နေကြတယ်ဗျ။ လွှထောင် ဦးဘိုးမင်းအပေါ်မှာ ပွဲစားဦးဘိုးတာက ငွေရစရာရှိတယ်ဆို ထင်ပါရဲ့ သည်အမှု ဟာလဲ ဝန်ထောက်ရုံးမှာ ချိန်းထားတယ်၊ မပြီးသေးဘူး’ ထိုသို့ပြောဆိုလျက်ရှိစဉ် အတန်ငယ်သွက်လက်ဟန်ရှိသော လူတစ် ယောက်သည် အိမ်ပေါ်သို့တက်လာရာ မြို့အုပ်မောင်ဘဆိုင်က ‘ဟောပြောရင်း ဆိုရင်း အင်စပိတ်တော် ကိုခင်မောင်ပေါက်လာပြီ။ လာဗျာ၊ လာဗျာ၊ ထိုင်ပါ’ အင်စပိတ်တော်မောင်ခင်မောင်လည်း ကုလားထိုင်တစ်ခုတွင် ထိုင်ပြီးနောက် ‘ရန်ကုန်မြို့က စုံထောက်ကြီးဦးစံရှားဆိုတာ၊ မြို့အုပ်မင်းအိမ်မှာ ရောက်နေတယ် ကြားပါတယ်၊ ဟုတ်ပါသလား မြို့အုပ်မင်း’ ဟု မေးလျှင် မောင်ဘဆိုင်က မောင်စံရှားအား မေးငေါ့လျက်။ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ဟောဟိုဟာ ကိုစံရှားပါဘဲ’ဟုပြရာ။ အင်စပိတ်တော်က နာမည်ဖြင့် ကြားရဘူး ပါပေတယ်ဆရာ။ ကျွန်တော်တို့ဖြင့် နာမည်ကြားရရုံမျှနှင့်ဘဲ ဆရာ သမားရယ်လို့ မှတ်ထင်ပြီး အင်မတန်မှကြည်ညိုပြီး ချီးမွမ်းမိပါတယ်ဆရာ။ ကိုင်း၊ ဆရာ့မှာ ဝန်မလေးလို့ရှိရင်ဖြင့် သည်အမှုကလေး တဆိတ်လောက် လိုက်ပြီး စစ်ဆေး မေးမြန်းကြည့်စမ်းပါဦးဆရာ’ ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း။ ရယ်မောခါ ကျွန်တော်၏မျက်နှာကို ကြည့်လျက် ‘ကိုင်း​ကိုသိန်းမောင်၊ ခင်ဗျားက ဘယ်လိုဘဲ ဖျက်ပေမယ့် မရဘူးဗျို့။ သည်းခံပါတော့ဗျာ’ဟု ပြောပြီးနောက် အင်စပိတ်တော်အား၊ခင်ဗျား မရောက်မှီဘဲ ကျုပ်တို့ သည်အကြောင်း ပြောနေသေးတယ်ဗျ။ ကိုင်းကိုင်း သည်အမှုအကြောင်း ခင်ဗျားသိခဲ့သလောက် ထပ်ပြီး တဆိတ်ပြောစမ်းပါဦးဗျာ’ ဟု ပြော၍ မောင်စံရှားသည် ပြုမြဲအတိုင်း ဆေးတံကိုမီးညှိခါဖွာလျက် နားထောင် လေ၏။ မောင် ‘သည်လိုပါဆရာ။ ပွဲစားဦးဘိုးတာတိုက်ကို ဖောက်တုန်းအခါကတော့ ္အဘာမျှ တစ်စုံတစ်ရာ သဲလွန်စရမဘူးဆရာ။ သည်အမှုမှာ အများကြီး လက်စလက်န ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။ လူကိုတောင်မြင်လိုက်ရပါသတဲ့ ဆရာ ခင်ဗျား’ ရှား ‘သြော်​ဟုတ်လား။ ကိုင်း​ပြောပါဦးဗျာ’ မောင် ‘သို့ပေမယ့်၊ ထမင်းချက်သမား ဘိုးမှီကို ဓားနဲ့ထိုးပြီးနောက် တစ်ခါတည်းထွက်ပြေးပါသတဲ့ဆရာ။ ထိုးတဲ့လူကို လွှထောင် ဦးဘိုးမင်းကလဲ အိမ်ပေါ်ကနေပြီး မြင်လိုက်ရသတဲ့။ သူ့သား မောင်ဘဝင်းကလဲ အိမ်နောက်ဖေးလှေခါးက မြင်လိုက်ရပါသတဲ့ဆရာ။ ညက သည်အမှုဖြစ်တော့ ၁၂ နာရီထိုးလောက်ရှိပါပြီ။ သည်အခါတုန်းက ဦးဘိုးမင်းကလဲ အိပ်ရာထဲဝင်ခါ ရှိသေးသတဲ့ဆရာ။ သူ့သားမောင်ဘဝင်းကလဲ သူ့အခန်းထဲမှာ သူ့စာတစ်အုပ် ဖတ်နေလို့ ဘယ်သူမှအိပ်မပျော်သေးဘူးတဲ့ဆရာရဲ့။ သည်အိမ်မှာတော့ သူတို့ သားအဖနှစ်ယောက်ရယ် ထမင်းချက်တဲ့ ဘိုးမှီရယ်။ သည့်ပြင် တိုလီမိုလီခိုင်းစရာ အကောင်ကလေး တစ်ယောက်ရယ်။ သည် ၄​ယောက်ဘဲနေကြတာကိုးဆရာရဲ့။ ညကတော့ ကောင်ကလေး အိပ်ပြီး သားအဖနှစ်ယောက်တော့ ကိုယ့်အခန်းမှာ ကိုယ်မအိပ်ကြသေးဘူး။ အဘက သစ်စာရင်းတွေရှင်းပြီးနေ သားကတော့ စာဖတ်ပြီးနေသတဲ့။ ဒါနဲ့ အိမ်အောက်ကဘိုးမှီအော်သံကြားလေတော့ အဘ ဖြစ်သူက ပြူတင်းပေါက်ကထကြည့်။ သားကတော့ အိမ်နောက် လှေခါးက ဆင်းပြီးအကြည့်။ လှေခါးရင်းရောက်တော့ လူနှစ်ယောက် နဘမ်းလုံးနေတာ တွေ့ရသတဲ့ဆရာရဲ့။ ဒါနဲ့ မောင်ဘဝင်းလဲ အနားရောက်ကရော တစ်ယောက်လဲ လုံးရာက လဲသွားပြီး ကျန်တစ်ယောက်လဲ ထွက်ပြေးပါရောတဲ့ ဆရာရဲ့။ ထွက်ပြေးတော့ ဝင်းထရံ ခွေးတိုးပေါက်ကတိုးပြီး ထွက်ပြေးတာကို ဦးဘိုးမင်က အိမ်ပေါ်ပြူတင်းပေါက်ကနေပြီး မြင်လိုက်သတဲ့ ဆရာရဲ့။ သတ်ပြီးထွက်ပြေးတဲ့ လူကတော့ အရပ်မနိမ့်မမြင့်။ မပိန်မဝဘဲတဲ့ ခင်ဗျ။ လကလေးကလဲ ဝိုးဝါးမို့ မျက်နှာကိုတော့ သေသေချာချာ မမြင်လိုက်ကြရဘူးတဲ့ဆရာ’။ ရှား ‘နေပါဦးဗျာ။ ဘိုးမှီက သည်အချိန် သည်နေရာမှာ ဘာလုပ်နေသတဲ့ လဲဗျ။ မသေခင်ဘာများပြောသွားသေးသလဲ’။ မောင် ‘ဘာမှ စကားမေးမရဘူး ဆရာရဲ့။ ပွဲချင်းပြီး သေရှာတာပါဘဲ။ သည်လိုပါဆရာရယ်။ သူနေတော့ သည်ဝင်းအတွင်းနောက်ဖေးက တဲကုပ်ကလေးမှာ သူ့အမေအိုကြီးနဲ့နေရှာတယ်၊ လက္ခဏာက သည်လိုထင်ပါရဲ့၊ အိမ်နောက်ဖေးတံခါးနားမှာ အသံကြားလို့ သူကထလာပြီး အကြည့်မှာ သူခိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်တွေ့နေတယ်ထင်တယ်ဆရာ၊ တံခါးကန့်လန့်ကိုတောင် ဖွင့်ပြီး ပြီလို့ ကြားတယ်၊ မအေကြီးကိုမေးတော့လဲ ဘာမှမပြောတတ်ရှာဘူးဆရာ၊ သူဖြင့် ဘာမှမသိရဘူးလို့ ပြောတယ်ခင်ဗျ’။ ရှား ‘သည့်ပြင်ကောဗျာ၊ ဘာများ အရေးကြီးတဲ့အချက်များ ခင်ဗျား တွေ့သေးသလဲ’။ ဆိုင် ‘သြော်​သည့်ပြင် အရေးကြီးတစ်တစ်ခုကတော့ သေသူကိုဘိုးမှီ လက်ထဲမှာ ဟောသည် စက္ကူစုတ်ကလေးတစ်ခုကိုတော့ တွေ့တယ် ဆရာရဲ့’ ဟု ပြော၍။ စာရေးစက္ကူတစ်ခုမှ ထောင့်စွန်းကိုဆုတ်၍ ယူထားဘိ သကဲ့သို့ရှိသော စာရွက်စုတ်ကလေးတစ်ခုကို ထုတ်၍ပြလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း ၎င်းစာရွက်စုတ်ပေါ်၌ ပါရှိသောစာများကို ဖတ်ကြည့်ရာ ပထမအကြောင်း၌ ‘၁၂နာရီ’ ဟု ၍ လည်းကောင်း၊ ဒုတိယ အကြောင်း၌ ‘လာဖြစ်အောင်’ ဟူ၍ လည်းကောင်း၊ တတိယအကြောင်း၌ ‘သိလိမ့်မည်ဟူ၍ လည်းကောင်း ပါရှိသည်ကို တွေ့ရှိရလေ၏။ ၎င်းစာရွက် စုတ်မှာ တစ်ခုသောစာတစ်စောင်မှ ထောင့်စွန်းကိုဆုတ်၍ ယူထားသည့် လက္ခဏာရှိပေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်ခင်မောင်က ‘သည်စာရွက်ဟာ ဧကန ္တ စာတစ် စောင်က ဆုတ်ပြီး ယူတဲ့ထောင့်စွန်းကအပိုင်းအစ ဖြစ်မှာဘဲဆရာရဲ့။ သည်စာမှာ ပါတဲ့အချိန်ဟာလဲ အမှုဖြစ်တဲ့ အချိန်နဲ့ဆိုင်ပြီးနေတာဘဲ။ ဘိုးမှီသေတော့လဲ ၁၂ နာရီ။ စာရွက်မှာလဲ ၁၂ နာရီ။ သည် စာရွက်ကို ဘိုးမှီလက်ထဲက သူခိုးက ဆုတ်ပြီးယူလို့ ကျန်ရစ်လေသလား။ သို့မဟုတ် သူခိုး လက်ထဲက ဘိုးမှီက လုယူလို့ သည်ဟာဘဲ ရလိုက်လေသလားတော့ ကျွန်တော်မပြောတတ်ဘူး။ ‘၁၂​နာရီ’ ဆိုတဲ့စကားရယ် ‘လာဖြစ်အောင်’ ဆိုတဲ့ စကားရယ်။ စပ်ပြီး ကြည့်ရရင်တော့ ဧကန ္တ အချိန်းအချက်ပေးတဲ့စာနဲ့ လက္ခဏာတူတယ်ဆရာရဲ့’ ဟု။ ပြီးတင် မောင်စံရှားလည်း ဆေးတံကိုသောက်လျက် စာရွက်ကိုသာ စိုက်ငေးခါရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်ခင်မောင်က ဆက်လက်၍ ‘သည်တော့ကာ သည်စာရွက်ဟာ ကျွန်တော်ထင်တဲ့အတိုင်း အချိန်းအချက်ပေးတဲ့ စာရွက်ဖြစ်ခဲ့ရိုး မှန်လို့ရှိရင်။ သေလွန်သူ ထမင်းချက်ဘိုးမှီဟာ လူရိုးလူကောင်းတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်လို့။ ဦးဘိုးမင်းတို့က ပြောသော်လဲ တကယ်စင်စစ် ရိုးဖြောင့်တဲ့လူ တစ်ယောက်ဖြစ်ဟန် လက္ခဏာမရှိဘူးထင်တယ်ဆရာ ခင်ဗျား။ သူခိုးများနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး အကြံအစည်ပြုတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ သူကဘဲကြံစည်ပြီး တံခါးကို ဖွင့်ပြီးမှ အချင်းချင်း တစ်စုံတစ်ခုကြောင့် မသင့်မတင့်ဖြစ်ပြီး ခိုက်ရန်ဖြစပွါး ကြတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်ဆရာ’ ဟု ပြောပြန်လျှင် မောင်စံရှားလည်း စာရွက်စုတ်ကလေးကို သေချာစွာ ကြည့်နေရာမှ ‘သည်စာရွက်မှာပါတဲ့ လက်ရေးဟာ တော်တော်ထူးတဲ့ လက်ရေးဘဲဗျို့၊ ကျုပ်တို့ထင်သလောက် မကဘူး တော်တော် နက်နက်နဲနဲ ကြံစည်ကြတဲ့ လူတွေနဲ့ လက္ခဏာတူတယ်’ဟု ပြောပြီးလျှင် မောင်စံရှားလည်း အတန်ကြာ စဉ်းစားစိတ်ကူးနေပြီးနောက် ‘အင်စပိတ်တော်ကိုခင်မောင်ထင်တဲ့အတိုင်း သည်စာရွက်ဟာ သူခိုးများရဲ့ အချိန်းအချက် ပေးတဲ့ စာရွက်ဖြစ်မယ်ဆိုတာ ဟုတ်ချင်လဲဟုတ်စရာရှိတယ်ဗျို့၊ ခင်ဗျားတွေးပုံ တယ်ပြီး မရိုင်းလှဘူး။ သို့သော်လဲ လက်ရေးကြည့်ရပုံက့့’ဟု ပြောပြီးနောက် စကားကိုဆုံးအောင်မပြောတဲ့ မောင်စံရှားသည် ဆေးတံကို ဖွာလျက် ဆေးတံမှထွက်သော မီးခိုးများစိုက်ငေးကြည့်ရှုလျက်နေပြန်လေ၏။ ထိုသို့နေပြီးနောက် မောင်စံရှားသည် တစ်စုံတစ်ရာအကြံရသည့် လက္ခဏာနှင့် ထိုင်ရာမှထ၍ ‘ကိုင်း​ သည်အမှုမှာ ကျုပ်ကိုယ်တိုင် နည်းနည်း ပါးပါး စမ်းသပ်ပြီး ကြည့်ချင်တယ်ဗျာ။ နည်းနည်းထူးခြားတဲ့အချက်ကလေးတွေ ပါလို့ ကျုပ် နည်းနည်းနှစ်သက်တယ်။ ကိုင်း ကိုသိန်းမောင်နဲ့ကိုဘဆိုင်က သည်မှာ ခဏနေရစ်ကြဦးဗျာ။ ကျွန်တော် ကိုခင်မောင်နဲ့လိုက်ပြီး နည်းနည်း ပါးပါး စမ်းသပ်ကြည့်ဦးမယ်။ ကျုပ်ထင်တဲ့ အတိုင်းများ ဖြစ်နေမလားမသိဘူး။ မကြာစေရပါဘူး။ နာရီတစ်ဝက်ပါဘဲ အလွန်ဆုံး။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်ဘဆိုင်တို့လည်း အိမ်မှစောင့်နေကြ၍ တစ်နာရီ ကျော်ကျော်မျှရှိလျှင် အင်စပိတ်တော်မောင်ခင်မောင်လည်း တစ်ယောက်တည်း ပြန်လာ၍။ မောင် ‘ကိုစံရှားဖြင့် လမ်းမှာ လမ်းလျှောက်ရင်းစဉ်းစားနေရစ်လေရဲ့ဗျာ။ မြို့အုပ်မင်းတို့ကို သွားပြီးခေါ်ချေဆိုလို့ လာခေါ်ရပါတယ်။ ဦးဘိုးမင်း အိမ်ကို သွားကြရအောင်တဲ့’ ဆိုင် ‘အခုတောင် ဦးဘိုးမင်းအိမ်ကို မရောက်ခဲ့ကြသေးဘူးဟုတ်လား’ မောင် ‘မရောက်ရသေးပါဘူးခင်ဗျာ။ မြို့အုပ်မင်းမိတ်ဆွေက တယ်ပြီးမမာ သေးဘူးဆိုတာ ဟုတ်လိမ့်မယ်။ တယ်ထူးဆန်းတဲ့လူတစ်ယောက်ဘဲ။ ထင်မိထင်ရာတွေ တယ်ပြီးလုပ်တဲ့လူဘဲ၊ ကိုင်း​လာကြပါမြို့အုပ်မင်း ကိုစံရှားက မျှော်လှရော့မယ်’ လမ်းခရီးတွင် အကျင်္ီ အိတ်ကို လက်နှိုက်ခါ ဆေးတံကိုဖွာလျက် စဉ်းစားစိတ်ကူးရင်း စကြင်္ံလျှောက်နေသော မောင်စံရှားနှင့် တွေ့ကြလေလျှင်။ ရှား ‘ကျုပ်တို့လာမိတာ တကျေးဇူးဘဲဗျာ၊ တော်တော်ကောင်းတဲ့အမှု ကလေးဘဲ၊ ထူးတဲ့အချက်တွေ အပုံကြီးပါတယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ ဘိုးမှီလက်မှာ တွေ့တဲ့စာဟာ ကိုခင်မောင်ထင်တဲ့အတိုင်း အချိန်းအချက်ပေးတဲ့စာဘဲ၊ သည်တော့ခါ သည်စာကို ဘယ်သူဘဲ ရေးသည်ဖြစ်စေ ဘိုးမှီနဲ့ သည်အချိန် သည်နာရီမှာ တွေ့ဘို့ ချိန်းတဲ့လူ ဖြစ်မယ် အမှန်ဘဲ။ သို့သော်လဲ သည်စာက အပိုင်းအစ မျှသာ ဖြစ်လေတော့ ကျန်တဲ့အပိုင်းကိုတွေ့ဘို့ အရေးကြီးတယ်ဗျ ကိုခင်မောင်’။ မောင် ‘ကျွန်တော်လဲ ဘိုးမှီသေတဲ့နေရာ အနီးအပါးမှာ နှံ့အောင်ရှာတာ ပါဘဲဆရာ၊ မတွေ့ပါဘူး’။ ရှား ‘သည်ဟာ သေသူလက်တွင်းကလုပြီး တစ်ယောက်ကယူတာ အမှန်ဘဲ။ သည်တော့ ဘာပြုလို့ သည်စာကို တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူက လုပြီးယူရသလဲတဲ့။ မင်းသည်စာကို မရရင် သူ့မှာ အမှုပတ်နေမှာ စိုးရိမ်ရလို့ ဖြစ်မယ်။ သည်တော့ သည်လူဟာ စာကိုရပြီး ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲတဲ့။ စာကို လုံးထွေးပြီး အလွယ်တကူ သူ့အိတ်ထဲ သူထည့်လိုက်မယ်၊ ဘိုးမှီလက်ထဲမှာ စာတစ်ပိုင်းကျန်ရစ်တာ သူသိမယ်မဟုတ်ဘူး။ အဲဒါကြောင့် သည်စာတစ်ပိုင်း ကိုတွေ့ရလို့ရှိခဲ့ရင် ကျုပ်တို့အမှုဟာ အဆုံးရောက်ပြီလို့ ထင်မှတ်ရသလောက် ရှိပါလိမ့်မယ်ကိုခင်မောင်’။ မောင် ‘သို့သော်လဲ ဆရာ။ သတ်သူကိုမတွေ့ဘဲနဲ့ သတ်တဲ့လူအကျင်္ီအိတ်ကို ဘယ်မှာတွေ့နိုင်ပါ့မလဲဆရာ’။ ရှား ‘ဟုတ်ပေ့​ဟုတ်ပေ့၊ သို့သော် စဉ်းစားစရာတွေ အများကြီးရှိတယ်ဗျ။ သည့်ပြင် တစ်ချက်အရေးကြီးတာကလဲ သည်စာဟာ ဘိုးမှီထံ တစ်ယောက်ယောက်က အချိန်းအချက်ပေးလို့ရှိရင် ဘယ်နည်းနဲ့ပေးမလဲဗျာ။ လူကိုယ်တိုင်တော့ လာပြီး မပေးပေဘူး၊ လူကိုယ်တိုင်လာရင်ဖြင့် စာပေးပြီး နေမယ်မဟုတ်ဘူး၊ နှုတ်နဲ့ဘဲပြောမယ်မုချဘဲဗျ။ သည်တော့ သည်စာကိုဘယ်သူ ယူလာသလဲတဲ့၊ စာတိုက်ကဘဲ ပို့လိုက်သလားတဲ့’။ မောင် ‘သြော်​ သည်ဟာ။ ကျွန်တော်စုံစမ်းပြီးဘဲ ဆရာရေ့။ မနေ့ညနေက ဘိုးမှီမှာ စာတစ်စောင်ရသတဲ့။ စာအိတ်တော့ သူဆုတ်ပစ်လိုက်ပြီ မှတ်တယ်။ ရှာလို့မတွေ့ဘူး’။ ရှား (မောင်ခင်မောင်၏ကျောကို ပုတ်လျက်) ‘ခင်ဗျားတော်တော်ပါး တယ်ဗျို့။ တော်ပါပေတယ်။ စာပို့ကုလားကို ခင်ဗျားတွေ့ပြီးပြီ ဟုတ်စ။ တော်ပါရဲ့ဗျာ ခင်ဗျား​ကဲ ပြောရင်း ဆိုရင်း ဦးဘိုးမင်းအိမ်ရောက်လာ ကြပြီဗျို့’။ လွှထောင် ဦးဘိုးမင်းအိမ်မှာ ဝါးရင်းထရံတို့ဖြင့် ကာရံလျက်ရှိသော နှစ်ဆောင်ပြိုင် ပျဉ်ထောင်အိမ်ကြီးဖြစ်လေရာ ကျွန်တော်တို့လည်း အိမ်၏ နောက်ဖေးဝင်ပေါက်မှ ဝင်သွားကြသည်တွင် ပုလိပ်နှစ်ယောက်တို့လည်း အဆင်သင့်စောင့်ဆိုင်းလျက် ရှိသည်ကို တွေ့ရလေ၏။ အိမ်နောက်ဖေးအနီးသို့ ရောက်လျှင်။ ရှား ‘ဟောကြည့်ဗျာ ကိုသိန်းမောင်၊ မောင်ဘဝင်းက ဘိုးမှီနဲ့သူခိုး လုံးနေကြတာ။ သည်လှေခါးပေါ်ကနေပြီး မြင်ရသတဲ့။ ဦးဘိုးမင်း ကတော့ အိမ်နံဘေးက ဟောဟိုပြူတင်းပေါက်ကနေပြီး မြင်ရသတဲ့။ ထွက်ပြေး တော့ ဟောဟိုခွေးတိုးပေါက်ကတိုးပြီး ထွက်ပြေးသတဲ့။ သည်တော့ကာ မောင်ဘဝင်းက လှေခါးပေါ်က ဆင်းလာပြီး သေသူကိုငုံ့ပြီးကြည့်သတဲ့။ သည်အနားမှာ မြေကလဲ တဆိတ်မာတယ်ဗျ။ ဘာမှခြေရာမတွေ့ရဘူး’။ ထိုကဲ့သို့ ပြောဆိုပြသနေကြစဉ်။ လူနှစ်ယောက်တို့လည်း အိမ်နံဘေးမှ လျှောက်၍ ကျွန်တော်တို့ရှိရာသို့ လာရောက်ကြလေရာ။ တစ်ယောက်သောသူမှာ ၅၀ ကျော်အရွယ်ခန့် ရှိ၍ ဝတ်ဆင်ပုံမှာတောလည်းမကျ။ မြို့လည်းမကျ။ ‘ဇက’ မျှရှိနေလေ၏။ အငယ်လူမှာမူ အသက် ၃၀ ခန့်မျှရှိ၍ သေးသေး သွယ်သွယ်နှင့် ဖြတ်လပ်သောအမူအရာလည်း ရှိလေရာ။ အဝတ်အစားမှာလည်း သပ်ယပ်ကောင်းမွန်စွာ ဝတ်ဆင်လျက်ရှိပေ၏။ ၎င်းနှစ်ယောက်တို့မှာ လွှထောင် ဦးဘိုးမင်းနှင့် သားမောင်ဘဝင်းပင် ဖြစ်လေရာ။ အနီးသို့ရောက်ကာလ မောင်ဘဝင်းက မျက်နှာခပ်ရွမ်းရွမ်းနှင့်။ ‘ဘယ်နှယ်လဲ​ကိုစံရှားကြီးရဲ့။ ခြေရာ မခံမိသေးဘူးလား။ ကျွန်တော်တို့ကြားတော့ အင်မတန်လျှင်မြန်တဲ့လူတစ်ယောက်ရယ်လို့ ကြားဘူးပါတယ်။ သည်အမှုမှာတော့ ထင်သလောက် မပေါက်ပေဘူးမှတ်တယ်’။ ရှား (ပြုံးရယ်လျက်) ‘ထင်သလောက်လဲ ဘယ်မှာ မြန်နိုင်မလဲ မောင်ဘဝင်း။ နည်းနည်းတော့ အချိန်ကလေးပေးဦးမှပေါ့’ ဝင်း ‘လိုချင်သလောက် ယူပါခင်ဗျာ။ နည်းနည်းမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါထက် သဲလွန်စကလေးများ တွေ့ပါရဲ့လားခင်ဗျာ’ဟု မေးလျှင်။ အင်စပိတ် တော် မောင်ခင်မောင်က ဝင်၍။ ‘သဲလွန်စကလေးတစ်ခုတော့ ရပါရဲ့ မောင်ဘဝင်း။ လိုရင်းကတော့ အလိုကိုစံရှား ဘာဖြစ် တာလဲဆရာ’ ဟု ပြောလိုက်သံဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း မောင်စံရှားကိုကြည့်လိုက်မိရာ မောင်စံရှား မှာ မူးဝေ၍သွားသည့်လက္ခဏာနှင့် မြေသို့လဲကျ၍သွားသည်ကို တွေ့မြင်ရ လေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်တို့လည်း သတိလစ်လျက် ရှိနေသေးသော မောင်စံရှားအား အိမ်တွင်းသို့ပွေ့ယူ၍ ပက်လက်ကုလားထိုင်တစ်ခုပေါ်တွင် တင်ပြီးလျှင် ဦးခေါင်းကို ယပ်ခပ်လျက်ရှိကြရာ အတန်ငယ်ကြာမှ သတိရလာ လေ၏။ ရှား ‘ကိုသိန်းမောင်သိတဲ့အတိုင်းဘဲ ကျွန်တော်က ယခုတလော တယ်ပြီး မမာဘူးခင်ဗျား တစ်ခါတစ်ခါ သည်လိုဘဲဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ကိစ္စမရှိပါဘူး နေသာပါပြီဗျ။ ယပ်မခပ်ကြပါနဲ့တော့’။ ဦးဘိုးမင်း ‘ကိုင်း​ ဒါဖြင့် နေပါစေဗျာ။ ကိုဘဝင်းရေ လှည်းတစ်စီးခေါ်ပါကွယ်၊ အိမ်လိုက်ပို့ရအောင်’။ ရှား ‘နေပါစေခင်ဗျာ၊ ပျောက်ပါပြီ။ ကိုင်း လာလက်စနဲ့ ကိစ္စပြီးအောင် လုပ်လိုက်ရအောင်။ ကျွန်တော်သိချင်တဲ့အချက်ကလေးတစ်ခုဘဲ ရှိပါတယ်ခင်ဗျာ။ မကြာပါဘူး’။ မင်း ‘ဘာလဲမောင်ရဲ့’။ ရှား ‘ကျွန်တော်စိတ်အထင်က သူခိုးဟာ အိမ်တွင်းကိုဝင်ပြီးမှ ဘိုးမှီရောက် လာတယ် ထင်တယ်။ မဝင်ခင်ရောက်တယ်လို့ ကျွန်တော်မထင်ဘူး။ ခင်ဗျားတို့ထင်ပုံကတော့ တံခါးပွင့်နေသော်လဲ အိမ်တွင်းကို မဝင်ရသေးဘူး။ ထင်တယ်ဟုတ်စ’။ မင်း ‘ကျုပ်တို့ ထင်တဲ့အတိုင်း မှန်ပါတယ်မောင်ရယ်၊ ဘယ့်နှယ်လဲ ကျုပ်ရောဘဝင်းရော တစ်ယောက်မှ မအိပ်သေးထဲကဘဲ။ တကယ် ဆိုရင် အိမ်ထဲဝင်ရင်ဖြင့် ကျုပ်တို့အိမ်ပေါ်က သိမှာပေါ့မောင်ရဲ့’။ ရှား ‘မောင်ဘဝင်းက ဘယ်မှာရှိတယ်’။ ဝင်း ‘ကျွန်တော်အခန်းထဲက ခုတင်ပေါ်မှာ လှဲ့ပြီးစာဖတ်နေတယ်’။ ရှား ‘မောင်ဘဝင်းအခန်းက ဘယ်ဘက်ကလဲ’။ ဝင်း ‘နောက်ဖေးဘက်ကခင်ဗျာ’။ ရှား ‘ဦးက အိမ်ရှေ့ဘက်ကအခန်းက ဟုတ်လားခင်ဗျာ’။ မင်း ‘ဟုတ်ပါတယ်မောင်။ သစ်စာရင်းတွေရှင်းနေပါတယ်’။ ရှား ‘နှစ်ခန်းစလုံး မီးထွန်းထားတယ်ပေါ့လေ’။ မင်း ‘ဟုတ်ပါတယ်မောင်’။ ရှား (ပြုံးရယ်လျက်) ‘အင်း​သည်အမှုဟာ တဆိတ်ထူးတဲ့အချက်ကလေး တွေ နည်းနည်းရှိတယ်ဗျ။ တကယ်ဆိုတော့ သည်အကောင်ဟာ အရင်ကလဲ ခိုးဖူးပြုဖူးပါလျက်နဲ့ အခန်းထဲမှာ မီးလင်းနေတာ မြင်လို့မှ လူမအိပ်သေးမှန်းမသိတာ။ မင်း ‘သည်အကောင်က အရင်တစ်ခါ မမိလေတော့ ဇက်ရဲနေတယ်ထင်ပါ ရဲ့မောင်’။ ဝင်း ‘အမှုက တဆိတ်ခဲယဉ်းလို့ ခင်ဗျားကိုမေးမြန်းကြည့်တာပေါ့ဗျာ။ လွယ်ရင်ဖြင့်လဲ ကျွန်တော်တို့ဘာသာ စုံထောက်လိုက်မှာပေါ့ခင်ဗျ။ သို့သော် သူခိုးဝင်ပြီးမှ ဘိုးမှီရောက် လာတယ်လို့ ခင်ဗျားထင်တာ ဘယ်နည်းနဲ့မှ မဟုတ်နိုင်ပါဘူးခင်ဗျား။ ဝင်ပြီးခဲ့လို့ တစ်ခုခုကိုယူခဲ့တယ်ဆိုရင် တစ်ခုခုပျောက် ဆုံးရမှာပေါ့ခင်ဗျ။ ယခုတော့ ဘာမျှမပျောက်ပါကလားခင်ဗျာ။ ရှား ‘သို့သော်လဲ သည်သူခိုးက တော်တော်ထူးတဲ့သူခိုးဘဲခင်ဗျ။ ကြည့်ပါ လားဦးဘိုးတာ အိမ်မှာတုန်းက ဘာတွေယူသွားသလဲ။ စာအုပ်တဲ့ဗျာ။ ဆင်စွယ်ရုပ်တဲ့ဗျာ။ သည်လိုအသေး အဖွဲကလေးတွေယူသွားလို့ရှိရင် ခင်ဗျား တို့ ရုတ်တရက်သိနိုင်ပါ့မလားဗျ။ မင်း ကိုင်းပါမောင်ရယ်။ မောင့်သဘောပါဘဲ။ မောင်နဲ့အင်စပိတ်တော်နဲ့ ပြောသမျှ အကြံပေးသမျှ ကျုပ်တို့လုပ်ပါ့မယ်။ လုပ်စေချင်တာကိုသာ ပြောပါတော့။ ရှား ‘သည်လိုပါခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်က သည်အမှုမှာ ဆုငွေကလေးပေးဘို့ ကျွန်တော်က ကြော်ငြာစေချင်တယ်။ အစိုးရက ဆုငွေပေးဘို့ဆိုတော့ ကီလေးကာလေးနဲ့ အင်မတန် စကားရှည်တယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ ‘ဥစ္စာရင်လို ဥစ္စာရင်ခဲ့’ ဆိုတာလို သည်အမှုပေါ်စေချင်ရင် ဦးတို့ကိုယ်တိုင်က ဆုငွေကလေး ထုတ်ပေးဘို့ သတင်းစာမှာထည့်ပြီး ကြော်ငြာစေချင်တယ်။ ကြော်ငြာဘို့ကိုလဲ ကျွန်တော်အသင့်စီစဉ်ရေးသားပြီးပါဘဲ။ ဆုငွေ ၁၀ဝိ တော်ပြီ မှတ်တယ်။ ကိုင်း ဖတ်ကြည့်ပါဦး ဦးမင်းခင်ဗျာ။ သဘောတူရင် လက်မှတ်ထိုးလိုက်ပါတော့’ ဟု ပြော၍ မိမိစီစဉ်ရေးသားပြီးဖြစ်သော စာရွက်ငယ်တစ်ခုကို လှမ်း၍ပေးလိုက်ရာ ဦးဘိုးမင်းလည်း ဖတ်၍ကြည့်လေ၏။ မင်း (စာဖတ်ရင်း) ‘၁၀ဝိ မကပါဘူးဗျာ။ ၁၀၀ဝိ ပေးဆိုရင်လဲ ကျုပ် ပေးပါတယ်။ အလို သည်နေရာမှာ အချိန်ကလေး နည်းနည်းမှားနေ ပါပြီလားမောင်ရယ်။ ရှား ‘မပြောတတ်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ကပြာကရာရေးရလို့ မှားသွားတယ် ထင်ပါရဲ့။ မင်း ‘မောင့်စာအဆိုက စနေနေ့ည နာရီပြန်တစ်ချက်မဟုတ်ဘူးမောင်ရဲ့။ အချိန်က ၁၂ နာရီကဘဲ’ ဟု ပြောရာ။ ကျွန်တော့်မှာ အချိန်နာရီရက်စွဲ စသည်များကို အလွန်တရာ သေချာစွာ မှတ်သားတတ်သောသူတစ်ယောက် ဖြစ်ပါလျက် အရေးလွဲသဖြင့် လူထဲတွင်အရှက်ကွဲရသည်ဖြစ်ကြောင်း မောင်စံရှား အား သနားလျက်ရှိရာ မောင်ခင်မောင်လည်း ဦးခေါင်းကိုရမ်းလျက် မောင်ဘဝင်း မှာမူ စုံထောက်ဖြစ်လျက်နှင့် ဤမျှလောက် မှတ်ဉာဏ်နည်းပါးရလေသလောဟု လှောင်ပြောင်လိုသည့်လက္ခဏာနှင့် ရယ်မောခါရှိနေလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားမှာ အတန်ငယ် မျက်နှာပျက်ဘိသကဲ့သို့ ရှိနေရာ။ ဦးဘိုးမင်းလည်း အမှားကိုပြင်ပြီးနောက် စာရွက်ကိုလှမ်းပေး၍ ‘ကိုင်း​ သည်ဟာ သတင်းစာမှာ မြန်မြန်ထည့်ပါလေမောင်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း စာရွက်ကိုယူပြီးနောက် အိတ်တွင်း၌ သေချာစွာခေါက်၍ ထည့်ထားလိုက်လေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘ကိုင်း​ဘာများယူသွားသေးတယ်ဆိုတာ သေသေချာချာ သိရအောင် တဆိတ် လျှောက်ပြီးကြည့်ကြဦးစို့ခင်ဗျာ။ ပွင့်နေတာက သည်တံခါးလား။ မင်း ‘ဟုတ်ပါတယ်မောင်’ ရှား ‘မင်းတုံးမချဘူးနော်။ ကန့်လန့်လဲရှိတယ်’။ မင်း ‘ဟုတ်ကဲ့’ ရှား ‘ခွေးများမွေးသေးသလား’ မင်း ‘အိမ်ဟိုဘက်မှာ သံကြိုးနဲ့ချည်ထားမိတယ်’ ရှား ခါတိုင်းတော့ ၁၂ နာရီထိုးရင် မောင်ဘိုးမှီအိပ်ပြီမဟုတ်လား’ မင်း ‘အိပ်ပါပြီမောင်’ ရှား ‘သည်ကနေ့ညကျမှ သေကံကြုံလို့ အိပ်မပျော်ဘဲ ရှိလေသလား မပြောတတ်ဘူး။ ကိုင်း​ အိမ်ပေါ်တဆိတ်လောက် တက်ကြည့် ပါရစေခင်ဗျာ့’ မင်း ‘ကြည့်ပါမောင်ကြည့်ပါ။ သို့သော်လဲ အိမ်ပေါ်မှာကြည့်လို့ အပိုပေါ့ မောင်ရယ်။ ဖြစ်တာက အောက်မှာဖြစ်တာကဘဲ။ အိမ်ပေါ်မှာ ကြည့်လို့ ဘာသိနိုင်မလဲမောင်ရဲ့’ ရှား ‘မဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ဦးတို့မြင်ရတယ်ဆိုတဲ့ ပြူတင်းပေါက်ကနေပြီး ကျွန်တော် တဆိတ်ကြည့်ချင်လို့ပါ’ မင်း ‘သဘောပါမောင်ရယ်’ အိမ်ပေါ်သို့ရောက်လျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း အိမ်နောက်ပိုင်း၌ရှိသော မောင်ဘဝင်း၏ အခန်းသို့ ရှေးဦးစွာဝင်ရောက်ကြည့်ရှုကြရာ’ ရှား ‘ရှေးဦးစွာ မောင်ဘဝင်းက၊ သည်ပြူတင်းပေါက်ကနေပြီး ကြည့် တယ်။ ကြည့်လို့မမြင်လေတော့ အိမ်နောက်လှေခါးက ဆင်းသွား တယ်ဟုတ်လား မောင်ဘဝင်း’။ ဝင်း ‘ဟုတ်ပါရဲ့ခင်ဗျာ’ ရှား ‘အခန်း၏အခြေအနေကို တစ်ချက်နှစ်ချက်ကြည့်ပြီးနောက်​ ‘ကိုင်း​ တော်လောက်ပါပြီဗျာ။ ထွက်ကြပါစို့’ မင်း ‘ကိုင်း​ ကျုပ်အခန်းကောကြည့်ချင်ပါသေးသလား မောင်ရယ်’ ရှား ‘ကြည့်ပါရစေဦးခင်ဗျာ’။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်တို့လည်း ဦးဘိုးမင်း၏အခန်းသို့ သွားရောက် ကြရာ မောင်စံရှားမှာ အနည်းငယ်နောက်ချန်၍ နေရစ်သည်ဖြစ်သောကြောင့် ကျွန်တော်နှင့်အတူ နောက်ဆုံးမှ အခန်းတွင်းသို့ဝင်ကြရလေ၏။ အခန်းတွင်း၌ ဦးဘိုးမင်းအိပ်သော ခုတင်အနီးတွင် ကြွက်လျှောက် တစ်ခုရှိရာ ၎င်း ကြွက်လျှောက်ပေါ်၌ သစ်ကြားသီးများကို ပန်းကန်ပြားတစ်ခုနှင့် ထည့်၍ တင်ထားလေ၏။ ၎င်း ပန်းကန်အနီး၌ ခွက်မှောက်လျက်ရှိသော ရေ တကောင်းတစ်ခုလည်း ရှိလေရာ မောင်စံရှားလည်း အခြားသူတို့မမြင်ခိုက်တွင် သစ်ကြားသီးပန်းကန်ပြားနှင့် ရေတကောင်းကို ကြွက်လျှောက်ပေါ်မှ တမင် တွန်းဖယ်၍ ချပြီးနောက် ဟော​ ကိုသိန်းမောင် ဘယ့်နှယ်လုပ်တာလဲ၊ တယ်ငေးတဲ့လူကိုးဗျ။ ရေတကောင်းတောင်ကွဲသွားပြီ။ ခင်ဗျားလျှော်ပေးတော့ဟု ပြောလိုက် လျှင် မောင်စံရှားသည် အကြံအစည်ရှိသည်ပြစ်၍ ၎င်းအရာများကို တမင်ကိုင်၍ချပြီးလျှင် ကျွန်တော်တိုက်မိသည့်အနေဖြင့် အပြစ်တင်သည့် အကြောင်းကို ကျွန်တော်လည်း ရိပ်မိသည် ဖြစ်၍ တစ်စုံတစ်ရာပြန်၍မပြောဘဲ အကြိုအကြားသို့လိမ့်သွားသော သစ်ကြားသီးများကို ငုံ့ခါကောက်လျက်ရှိလေ၏။ ထိုအခါ အခြားလူတို့သည် ကျွန်တော့်နည်းတူ ပန်းကန်ကွဲများ။ ရေတကောင်း ကွဲများနှင့် သစ်ကြားသီးများကို ကောက်ယူလျက်ရှိလေ၏။ ၎င်းနောက် သစ်ကြားသီးများကို ကြွက်လျှောက်ပေါ်၌ နေရာတကျ ထားကြပြီးနောက် မောင်ခင်မောင်က။ အလိုကိုစံရှား ဘယ်ရောက်သွားပြီလဲဟု မေးလိုက်သဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း ကြည့်ရှုကြရာ မောင်စံရှားမှာ အခန်းတွင်းမှ ပျောက်ခြင်းမလှပျောက်၍သွားသည်ကို တွေ့ရလေ၏။ ထိုအခါ မောင်ဘဝင်းက ခင်ဗျားတို့နေရစ်ကြဦး ကျွန်တော်တို့သွားပြီး ရှာဦးမယ်။ လာအဖေဟု ပြော၍ သားအဖနှစ်ယောက်တို့လည်း အခန်းတွင်းမှ ထွက်သွားကြရာ။ ကျွန်တော်နှင့် အင်စပိတ်တော် မြို့အုပ်မင်းတို့မှာ တစ်ယောက် ၏မျက်နှာကို တစ်ယောက်ကြည့်လျက် ကျန်နေရစ်ကြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်ခင်မောင်က ဟုတ်ပါရဲ့ မိတ်ဆွေတို့ ကိုစံရှားက ကြားရသလောက် ဟုတ်မယ်မထင်ပါဘူး။ ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ့့ ဟု ပြော၍ စကားမဆုံးမီ အခြားအခန်းမှ ‘လာပါဦးဗျို့ ကိုသိန်းမောင်။ လုပ်ပါဦးဗျို့’ဟု မပြီတပြီ ဟစ်အော်သည့်အသံကို ကြားကြ ရလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း မိတ်ဆွေမောင်စံရှား၏အသံဖြစ်ကြောင်းကို သိသည်နှင့် ရှေ့ဆုံးမှထွက်ပြေးလာရာ မောင်ဘဆိုင်နှင့် မောင်ခင်မောင်တို့လည်း ကျွန်တော်၏ နောက်မှလိုက်ပါလာကြလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း အသံကြားရာသို့ လိုက်သွားကြ သဖြင့် မောင်ဘဝင်း၏အခန်း တွင်းသို့ရောက်လေလျှင် သားဖြစ်သူသည် ကြမ်းပေါ်၌ လဲနေသူ မောင်စံရှား၏လည်ပင်းကို အတင်းညှစ်လျက် အဘဖြစ်သူလည်း မောင်စံရှား၏ လက်တစ်ဖက်ကို လိမ်၍ချိုးလျက် ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်တို့လည်း လျှင်စွာဝင်ရောက်၍ မောင်စံရှားကို သားအဖနှစ်ယောက် တို့လက်တွင်းမှ အတင်းလု၍ ယူကြလေရာ မောင်စံရှားမှာ မမာမကျန်းရှိနေသည့်အတွင်း လည်ပင်းကို အညှစ်ခံရသည်ဖြစ်ရာ ကြမ်းပေါ်မှာ မချိမဆန့် မောကြီးပန်းကြီးနှင့်ထပြီးလျှင် ဖုန်များကိုခါလျက် ‘ကိုင်း​ အင်စပိတ်တော်မင်း သည်သားအဖနှစ်ယောက်ကို ဖမ်းပါဗျာ’ မောင် ‘ဘာအမှုလဲခင်ဗျာ’ ရှား ‘ထမင်းချက် မောင်ဘိုးမှီကို သတ်တဲ့အမှုပေါ့ဗျ’ ဟု ပြောသဖြင့် မောင်ခင်မောင်လည်း မယုံကြည်နိုင်သည့်မျက်နှာထားနှင့် ဟုတ်ပါ့ မလားဆရာခင်ဗျာ။ တကယ်ဆိုတော့့့’ ရှား ‘စကားမရှည်စမ်းပါနဲ့ဗျာ။ သူတို့မျက်နှာထားကြည့်ပါလားဗျာ’ဟု ပြောလိုက်သဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း သားအဖနှစ်ယောက်၏ မျက်နှာကို ကြည့်ကြရာ ၎င်းတို့၏မျက်နှာထားကို မြင်ခါမျှနှင့်ပင် ဧကန်မုချ ထိုသူတို့ပင်သတ်ကြောင်း ကောင်းစွာထင်ရှားလျက်ရှိလေ၏။ အဖဖြစ်သူမှာ တစ်ခုသောထောင့်၌ ကုတ်လျက် မျက်နှာကိုမျှမော်၍မကြည့်ဘဲ ဦးခေါင်းကို အောက်သို့ချလျက်ရှိနေရာ သားဖြစ်သူမှာ ယခင်ကကဲ့သို့ ပေါ့လျော့ရွှင်ပျသော အမူအရာမရှိဘဲ အန်သွားခဲခါ မောင်စံရှားကို မျက်လုံးပြူးလျက် ကြည့်နေ လေ၏။ ထိုအခါ အင်စပိတ်တော် မောင်ခင်မောင်လည်း ခါးမှ ပုလိပ်ခရာကို ယူ၍မှုတ်လိုက်ရာ အောက်၌စောင့်နေသော ပုလိပ်နှစ်ယောက်တို့သည် အိမ်ပေါ် သို့ တက်လာကြလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်ခင်မောင်က ‘ကိုင်း၊ ဦးတို့ကိုတော့ အားနာပါရဲ့ခင်ဗျာ၊ သို့သော် ကျွန်တော်တို့အစိုးရအမှုထမ်းဆိုတော့ ဝတ်တရား အတိုင်း ဆောင်ရွက်ရပါလိမ့်မယ်။ ကဲ လက်ထိပ်ခတ်ကြဟေ့’ ဟု ပုလိပ်များအား အမိန့်ပေးလေ၏။ ထိုအခါ မောင်ဘဝင်းလည်း အိတ်တွင်း၌ဆောင်ထားသော ဓားမြှောင်ကို ရုတ်တရက် ထုတ်ယူရာ မောင်ခင်မောင်က ‘ဟေ့​ ဒါတွေလုပ် မနေပါနဲ့ကွယ်’ ဟု ပြော၍ လက်ကောက်ဝတ်ကို ဒုတ်နှင့်ချလိုက်သည်တွင် ဓားမြှောင်လည်း မောင်ဘဝင်း၏လက်မှလွတ်၍ ကြမ်းပေါ်သို့ကျသွားလေ၏။ ရှား ‘သည်ဓားမြှောင်ယူထားဗျို့။ အမှုဆိုင်တဲ့နေ့မှာ အသုံးဝင်ကောင်း ဝင်လိမ့်မယ်’ သို့သော်လဲ အရေးတော့မကြီးလှပါဘူးလေ။ အရေးကြီး တာက ဟောသည်မှာဟုပြောပြီးနောက် မိမိလက်တွင်း၌ ဆုပ်နယ်ထားသဖြင့် တွန့်လိမ်လျက်ရှိသော စာရွက်ငယ်တစ်ခုကို ဖြန့်၍ ပြလေ၏။ မောင် ‘ဟိုစာရွက်က အဆက်လားခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဒါပေါ့ဗျာ’။ မောင် ‘ဘယ်ကတွေ့သလဲဆရာ’။ ရှား ‘ကျုပ်တွေ့မယ်ထင်တဲ့နေရာက တွေ့တာပေါ့ဗျာ။ နေပါဦးဗျာ။ တော်တော်ကြာတော့ ကျွန်တော်ရှင်းလင်းပြီးပြောပြပါမယ်။ ကိုင်း ကိုသိန်းမောင်နဲ့ကိုဘဆိုင်နဲ့ အိမ်ကိုပြန်နှင့်ကြပေတော့။ ကျွန်တော် တစ်နာရီ အတွင်း ရောက်အောင်ပြန်လာခဲ့ပါမယ်။ သည်ကသားအဖနဲ့ စကားလေး တစ်ခွန်းနှစ်ခွန်း ပြောစရာရှိသေးလို့ ခွင့်ပြုကြပါဦးဗျာ။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်ဘဆိုင်တို့သည် အိမ်သို့ပြန်သွားကြပြီးနောက် တစ်နာရီခန့်မျှ ကြာရှိလေလျှင် မောင်စံရှားလည်း လူကြီးတစ်ယောက်နှင့် အိမ်ပေါ်သို့တက်လာကြလေ၏။ ထိုသူမှာ အခြားမဟုတ်။ လွန်ခဲ့သည့် ၂ရက် ၃ ရက်အခါမှ သူခိုးခိုးခြင်းခံရသော ပွဲစားကြီး ဦးဘိုးတာဆိုသူပင် ဖြစ်လေသည်။ ရှား သည်အမှုအကြောင်းကလေး ရှင်းလင်းပြီး ပြောပြတဲ့အခါမှာ ဒီက ပွဲစားကြီး ဦးဘိုးတာလဲ ရှိစေချင်လို့ ခေါ်လာခဲ့ပါတယ်ဗျာ။ သူလဲ သည်အမှုအကြောင်း သိလိုတဲ့အချက်ကလေးများ ရှိရှာပေလိမ့်မယ်မှတ်တယ်ဗျ၊ သူနဲ့လဲဆိုင်နေတယ်။ ဘယ့်နှယ်လဲကိုဘဆိုင်။ ကျွန်တော်တို့ကို ဖိတ်ကြားမိတာ ကြောင့် မိတ်ဆွေအိမ်မှာ တော်တော်ရှုပ်နေရပြီထင်တယ်။ ဆိုင် ရှုပ်တယ်လို့ မအောင်းမေ့ပါဘူးဗျ။ ကျွန်တော့်အိမ်မှာ မိတ်ဆွေကြီး ကိုစံရှား တည်းခိုသွားပြီး အမှုများစုံထောက်သွားဘူးတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်က ဂုဏ်ထူးကြီးတစ်ခုရယ် လို့မှတ်ထင်မိပါတယ်ဗျာ။ ကျွန်တော်ဖြင့် သည်အမှုမှာ ခင်ဗျား ဘယ်ပုံစုံထောက်လို့ သားအဖနှစ်ယောက်ကသတ်ကြောင်း သတ်ပုံသိတယ်ဆိုတာ တွေးဘဲမတွေးတတ်အောင် ရှိနေပါတယ်ဗျာ။ ရှား ‘ကိုင်း​ ဒါဖြင့် ရှင်းလင်းအောင် ကျုပ်ပြောပြရတာပေါ့။ ပြောပြီးတဲ့ အခါကျတော့လဲ’ ခင်ဗျားဟာ အလွယ်ကလေးကဘဲဗျလို့ မပြောနဲ့ နော်။ သို့သော် ပြောချင်ပြော မပြောချင်နေဗျာ။ ကျုပ်ကတော့ဖြင့် ကြားချင်တဲ့ လူရှိရင် ရှင်းလင်းပြီးပြောပြချင်တတ်ပါတယ်။ ကိုင်း​ ဒါထက် သားအဖ နှစ်ယောက်လက်ချက်ကြောင့် ကျုပ်မှာ တော်တော်အားကုန်ပြီး သွားတယ်။ နို့တစ်ခွက်လောက် ရနိုင်ရင်သောက်ပါရစေဗျာ။ ကျွန်တော် ‘သောက်ပြီးမှပြောပါဗျာ။ ခုနင်ကလို မူးဝေပြီး လဲသွားပါဦးမယ်’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ဟက်ဟက်ပက်ပက် ရယ်မောလျက် ‘ကျုပ်မူးဝေပြီးလဲရတဲ့ အကြောင်းလဲ အချိန်တန်တော့ ပြောပြပါမယ်ဗျာ။ သို့သော် သည်အမှုကို အစမှအဆုံးတိုင် အစဉ်တစိုက်ပြောပြပါရစေ။ နားမလည် တာရှိရင်မေးကြနော်။ အားမနာပါနဲ့။ ဆိုင် ‘ကြားပါရစေမိတ်ဆွေ။ ပြောပြပါဦး။ မောင်စံရှားလည်း နို့တစ်ခွက်ကို သောက်၍ ဆေးတံကိုမီးညှိခါသောက်ပြီးနောက် ္အသည်လိုရှိတယ်ဗျ။ ဘယ်အမှုမဆို ရှေးဦးစွာ စုံထောက်မယ်ကြံတဲ့အခါ ကြားရသမျှ အကြောင်း အချက်များအနက်က အရေးကြီးတဲ့အချက်များနဲ့ အရေးမကြီးတဲ့အချက်များကို ခြွခါးဝေဖန်သိနိုင်ဘို့ဟာ ရှေးဦးစွာအရေးကြီးတယ်။ သည်လိုခွဲခြားပြီး မသိနိုင်ပြီ ဆိုမှဖြင့် ဟိုနောက်လိုက်ရမလိုလို။ သည်နောက်လိုက်ရမလိုလိုနဲ့ စိတ်ဝေပြီး ခရီးမတွင်ကျယ်နိုင်ဘူးဗျ။ သည်တော့ သည်အမှုမှာ။ ရှေးဦးစွာ ကျုပ်ကြားရလျှင် ကြားရခြင်း လူသေလက်တွင်းမှာတွေ့တဲ့ စာရွက်ဟာဖြင့် အင်မတန်အရေး ကြီးတယ်။ သည်စာရွက်ဟာ သည်အမှုမှာ ဝန်ခံဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျုပ်စိတ်မှာ ဆုံးဖြတ်ပြီးဖြစ်တယ်ဗျ။ သည်တော့ခါ အကယ်၍ မောင်ဘဝင်းပြောတဲ့အတိုင်း သူခိုးဟာ ဘိုးမှီကိုဓားနဲ့ထိုးပြီးပြီးချင်း ထွက်ပြေးတယ်လို့ဆိုရင် ဧကန ္တ သည် စာရွက်ကိုလုယူတဲ့အကောင် မဟုတ်နိုင်ဘူး။ ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား ကိုင်း သည်တော့ စာရွက်ကို သူခိုးကလုပြီး မယူလို့ရှိရင် သည့်ပြင်ဘယ်သူယူမလဲတဲ့။ မောင်ဘင်းဘဲ ယူမယ့်လူရှိတယ်မဟုတ်လား။ သည့်ပြင်လူယူရင်လဲ သူမုချ မြင်ရမယ်။ သည်အချက်ဟာ အင်မတန်အရေးကြီးတယ်ဗျ။ အင်စပိတ်တော် မောင်ခင်မောင်ကတော့ ဘယ်နည်းနဲ့မှ သည်သားအဖကို ဂုဏ်အသရေရှိလူများ ဖြစ်တဲ့အတွက် တစ်စုံတစ်ရာ မထင်လေတော့။ သည်အချက်ကို သူရှုံးပြီးသွား တယ်။ ကျုပ်ကတော့ အမှုတစ်ခုစုံထောက်မယ်ဆိုရင် ဘယ်သူ့ကိုမှ အကြောင်းမဲ့လဲ မထင်တတ်ဘူး။ တကယ်လို့ ဖမ်းစရာအကြောင်း ပေါ်လာရင်လဲ ဂုဏ်အသရေ ရှိသောမရှိသော နားမလည်ဘူး။ ထင်ချက်အတိုင်း လိုက်မှာဘဲဗျ။ ကိုင်း သည်တော့ သည်အမှုကို စပြီးစုံစမ်းစဉ်အခါကလဲ ကျုပ်ကတောင် ဘဝင်းအပေါ် မှာ အနည်းငယ် သကင်္ာမကင်းဖြစ်ခဲ့တယ်။ သည်နောက် ကိုခင်မောင်ပြတဲ့ စာရွက်စုတ်ကလေးမှာ ပါတဲ့လက်ရေးကိုကြည့်ပြန်တော့လဲ အရေးကြီးတဲ့အချက် ကလေးတွေ တွေ့ရပြန်တယ်။ ကိုင်း​ ခင်ဗျားတို့ သေသေချာချာ ကြည့်ကြစမ်း ပါဗျ။ သည်လက်ရေးမှာ တစ်စုံတစ်ရာ ထူးခြားတဲ့အချက်များ မတွေ့ကြဘူးလား’ ဟု ပြော၍ ယခင်ကစာရွက်စုတ်ကို ထုတ်၍ပြလေလျှင် ကျွန်တော်တို့သည် ၎င်းစာရွက်စုတ်မှလက်ရေးကို သေချာစွာကြည့်ပြီးနောက်။ ဆိုင် လက်ရေးကတော့ဖြင့် တယ်ပြီးညီညီညာညာရှိတဲ့လက်ရေး မဟုတ်လှ ဘူးခင်ဗျ။ ရှား မညီညာရုံ ဘာကမလဲခင်ဗျာ။ သည်စာဟာ လူတစ်ယောက်ထဲ ရေးတဲ့စာမဟုတ်ဘူးခင်ဗျ။ လူနှစ်ယောက် စာတစ်လုံးခြားစီ ရေးကြောင်း ကောင်းကောင်းကြီး ထင်ရှားနေတယ် ခင်ဗျ၊ ဒုတိယအကြောင်း မှာပါတဲ့ (လာ) နဲ့။ တတိယအကြောင်းမှာပါတဲ့ (လိမ့်) နဲ့၊ (လ) တွဲပုံချင်း အင်မတန်ခြားနားတယ်ခင်ဗျ။ (လိမ့်) ကို ရေးတဲ့ (လ) ဟာက စာကောင်းကောင်း တတ်တဲ့လူရေးတာ။ (လာ) ကိုရေးတဲ့ (လ) ဟာက စာမတတ်တတတ်ရှိတဲ့လူရေး တာဗျ။ ဆွဲပုံချင်းကြည့်ပါလားဗျ။ ပြီးတော့ တစ်ခါ တတိယအကြောင်းမှာပါတဲ့ (လိမ့်) နဲ့ (မည်) နဲ့လဲ (မ) ဆွ္ပဲပုံချင်း မတူဘူးဗျ။ လူတစ်ယောက်စီရေးကြောင်း အင်မတန်ထင်ရှားတယ်။ မြင်ကြရဲ့ မဟုတ်လားဗျာ။ ဆိုင် ‘သြော် အဟုတ်သားကဘဲဗျို့။ ကြည့်ပါဦးတော့ဗျာ။ ဒါလောက် ထင်ရှားနေရက်ကနဲ့ ကျွန်တော်တို့ အစကမမြင်မိတာ အံ့သြတယ် ဗျာ။ ဒါထက် စာတစ်စောင်ထဲကို လူနှစ်ယောက် ရေးရတာက ဘယ့်နှယ် အဓိပ္ပာယ်လဲဗျ’။ ရှား ‘လုပ်ရမယ့်အလုပ်က မကောင်းတဲ့အလုပ်ဖြစ်လေတော့ ဖြစ်ရင်လဲ အတူ။ လွတ်ရင်လဲ အတူလို့ အတူတူတွဲပြီး ရေးကြတဲ့လက္ခဏာဘဲ။ ကိုင်း​သည်တော့ လူနှစ်ယောက်တွဲပြီးကာ တစ်ယောက်တစ်လုံးစီ စာတစ်စောင် ရေးကြတယ်ဆိုတာ ရှင်းလင်းပြီဆိုပါတော့ဗျာ။ အဲသည် နှစ်ယောက်အနက်မှာလဲ ဘယ်သူကခေါင်းဆောင်လဲတဲ့၊ (နာ) ရယ် (ဖြစ်) ရယ် (လိမ့်) ရယ်ရေးတဲ့ လူက ခေါင်းဆောင်ဘဲဗျ’။ ဆိုင် ‘လက်ရေးလှလို့လားဗျာ’။ ရှား ‘ဒါကြောင့်ချည်း မဟုတ်သေးဘူးဗျ။ သူက စာတစ်စောင်လုံးကို တစ်လုံးခြား အရင်စရေးပြီး ဒုတိယလူအဘို့ နေရာလပ်ချန်ပြီး ထားခဲ့ကြောင်း ထင်ရှားတယ်။ ပြီးတော့မှ ဒုတိယလူက နေရာလပ်တွေမှာ လိုက်ပြီးဖြည့်တဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ သည်တော့ စာတစ်စောင်မှာ အရင်စပြီးရေးဘို့ စီစဉ်တဲ့လူက ခေါင်းဆောင်မဟုတ်ပေဘူးလားဗျာ’။ ဆိုင် ‘နေပါဦးဗျာ (ဖြစ်) တို့ (လိမ့်) တို့ကိုရေးတဲ့လူက အရင်ရေးကြောင်း ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲဗျာ’။ ရှား ‘ကြည့်ပါလားဗျ၊ သူက (ဖြစ်) ကိုရေးပြီး (အောင်) ကိုရေးဘို့ နေရာလပ်ချန်ထားခဲ့တာ နေရာက နည်းနည်းကျဉ်းနေလေတော့ (အောင်) ရေးတဲ့လူဟာ မဆန့်အဆန့် ရေးရတယ်မဟုတ်လားဗျ။ ဒါကြောင့် (ဖြစ်) ရေးတဲ့လူက အရင်ရေးကြောင်း ထင်ရှားတာပေါ့ဗျာ’။ ဆိုင် ‘ဟုတ်ပါပေ့ဗျာ၊ ဟုတ်ပါပေ့။ ဒါကြောင့်လဲ ကျော်ကြားပေတာ ပါဗျာ’။ ရှား ‘သည်ဟာက အလွယ်ကလေးကဘဲဗျာ ကိုင်း သည့်ပြင် အရေးကြီးတဲ့ အချက်က ကျွန်တော်ဖြင့် ကျန်းကျန်းမာမာရှိတဲ့လူတစ်ယောက်ရေးတဲ့ လက်ရေးကို မြင်ရရုံနဲ့ သည်လူဟာ အသက် ဘယ်အနေလောက်ရှိတယ်ဆိုတာ ၁၀​နှစ်ထက်မဝေးရအောင် ခန့်မှန်းတတ်တယ်ဗျ။ ဟုတ်ကဲ့ တချို့တော့လဲ မကျန်းမာတဲ့အတွက် အသက်ငယ်ပေမယ့် အဘိုးကြီးလက်ရေးမျိုး ရေးတတ် တယ်ပေါ့လေ။ သို့သော် ကျန်းကျန်းမာမာ လူရေးရင်ဖြင့် ကျွန်တော်မှန်းရရင် ၁၀​ထက်ပိုပြီး လွဲခဲတယ်။ သည်တော့ကာ သည်လက်ရေးနှစ်ခုအနက်မှာ (ဖြစ်) ရယ် (လိမ့်) ရယ် ရေးတဲ့လူဟာက (အောင်) ရယ် (မည်) ရယ် ရေးတဲ့လူထက် တုန်တုန်ရီရီမရှိဘဲ ရဲရဲတင်းတင်း ဆွဲငင်ရေးတတ်လေတော့ အသက်ငယ်တယ်လို့ ကျွန်တော်ဆိုချင် တယ်ဗျ’ ဆိုင် ‘ဟုတ်ပါပေ့ဗျာ​ဟုတ်ပါပေ့’ ရှား ‘ပြီးတော့ သည်ပြင် တစ်ချက်ကတော့ နည်းနည်းနက်နဲတယ်။ ခင်ဗျားတို့လိုက်နိုင်မယ် မထင်ဘူး။ ကျွန်တော့်မှာတော့ လက်ရေး အကြောင်း ကောင်းကောင်းလိုက်စားခဲ့ဘူးလေတော့ လက်ရေးကိုမြင်ခါမျှနှင့် သည်လူနဲ့သည်လူဟာ ဆွေမျိုးတော်စပ်ရမယ်ဆိုတာ ၁၀ ကြိမ်မှာ ၉ ကြိမ် မှန်အောင် ပြောနိုင်တယ်ဗျ။ သည်ဟာလောက်များတော့ မယုံနိုင်ဘူးမှတ်တယ်’ ဆိုင် ‘ခင်ဗျားပြောရင် ကျွန်တော်ဖြင့် မယုံမရှိပါဘူးဗျာ။ ယုံကြည်ပါတယ်’ ရှား ‘သို့သော် နည်းနည်းရိပ်မိအောင် ကျုပ်ပြောရဦးမယ် (လိမ့်) မှာ ပါတဲ့ (မ) နဲ့။ (မည်) မှာပါတဲ့ (မ) နဲ့ဟာ လူပင်မတူသော်လဲ ဆွေမျိုးတော်စပ်ကြောင်း ကျွန်တော်သိနိုင် တယ်ခင်ဗျ။ ယုံပါရဲ့လားဗျာ’ ဆိုင် ‘ယုံပါပြီဗျ။ ပြောပါဦး’ ရှား ‘ခုပြောတာ ကျွန်တော်က အရေးကြီးတဲ့အချက်ကြီးတွေလောက် ကိုသာ ပြောတာပါ။ သည့်ပြင်အချက်ငယ်ကလေးတွေကတော့ ဆယ့်လေးငါးခုရှိပါသေးတယ်။ သည်ဟာတွေတော့ ပြောပေမယ့် ခင်ဗျားတို့လဲ နားလည်မယ်မဟုတ်ဘူး။ သည်တော့ကာ သည်ဟာတွေကြည့်ရခြင်း အားဖြင့် သည်စာကို ဦးဘိုးမင်းတို့သားအဖနှစ်ယောက် ရေးကြောင်း ‘ကျွန်တော့်စိတ်မှာ ကောင်းကောင်းကြီး ထင်ရှားခဲ့ပြီဗျ။ ကိုင်း​ သည်တော့ သည်အခြေရောက် တော့ကာ အမှုအကြောင်းမှာ ပါရှိတဲ့အချက်ကလေးတွေနဲ့ ကျွန်တော်ထင် မြင်ချက်နဲ့ တိုက်ပြီး ကြည့်ပြန်တယ်။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော် ကိုခင်မောင်နဲ့ အိမ်ကို လိုက်သွား၊ သွားပြီး။ သူခိုး ထွက်ပြေးတယ်ဆိုတဲ့ ဝင်းထရံ ခွေးတိုးပေါက်နားမှာ ကြည့်ပြန်တယ်။ ကြည့်တော့ခါ ခွေးတိုးပေါက်အနီး ဝင်းထရံပြင်ဘက်မှာ ရေခွက်ကလေးတစ်ခု တွေ့ရပြန်တယ်။ သည်တော့ကာ တကယ်လို့ သူတို့ သားအဖပြောတဲ့အတိုင်း သူခိုးဟာ ခွေးတိုးပေါက်ကထွက်ပြီး ပြေးရိုး မှန်ခဲ့ရင် သည်ရေခွက်ပေါ်က ဖြတ်ပြီးပြေးရမယ်။ ပြေးရင် ရွှံ့ပေါ်မှာ ဘယ်နည်းနဲ့မဆို ခြေရာထင်ရမယ်။ ယခုတော့ ခြေရာလဲ ဘာမှမတွေ့ရဘူးဗျ။ သည်တော့ကာ ကျုပ် ဘယ်လိုယူဆမလဲ။ ဧကန ္တ သားအဖနှစ်ယောက် တိုင်ပင်ပြီး လိမ်ကြပြီ။ ဘယ်ကသူခိုးမှ ဝင်းအတွင်းကိုမဝင်ဘူးရယ်လို့ ကျုပ်ယူဆပြန်တယ်’ ဆိုင် ‘ဟုတ်ပါပေ့ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ကိုင်း​ သည်တော့ခါ။ သူတို့သားအဖဟာက ဘိုးမှီကို ဘယ်အတွက် သတ်ပစ်လိုက်တယ်ဆိုတာ ကြည့်ရပြန်တယ်။ သည်ဟာသိဖို့ အတွက် ကျုပ်က ဘာကို ရှေးဦးစွာကြည့်ပြန် သလဲဆိုတော့ ပွဲစားကြီးဦးဘိုတာ အိမ်မှာ ပထမဦးစွာ တိုက်ဖောက်သွားစဉ်အခါက ဘာကို ရည်ရွယ်ပြီးဖောက်သလဲ ဆိုတာ ကျုပ်ကြည့်ပြန်တယ်။ သည်တော့ကာ ကိုဘဆိုင်ပြောခဲ့တဲ့ အတိုင်းနဲ့ ဦးဘိုးတာက ဦးဘိုးမင်းအပေါ်မှာ ငွေရန်ရှိကြောင်းနဲ့ တရားမမှုဖြစ်နေတယ် ဆိုတာ သွားပြီးသတိရတယ်။ သတိရတော့ကာ ဧကန ္တ သူတို့သားအဖဟာ ဦးဘိုးတာ လက်မှာရှိတဲ့ စာချုပ်စက္ကူများကို တိတ်တဆိတ် တိုက်ကိုဖောက်ထွင်း ပြီးရအောင် ကြံစည်ခြင်းဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ သွားပြီး အကြံရပြန်တယ်’ ဟု ပြောလျှင် ပွဲစားဦးဘိုးတာက ဝင်၍ ‘ဟုတ်တယ်မောင်ရေ ဟုတ်တယ်။ သူတို့ အကြံကို ကျုပ်ရိပ်မိပြီ။ သူတို့သားအဖ နှစ်ယောက်လုံး လက်မှတ်ထိုးထားတဲ့ စာချုပ်တစ်ခု ကျုပ်အိမ်မှာရှိလေတော့ သည်ဟာပြန်ရရင် အမှုနိုင်မယ်ဆိုတာ သိလေတော့ သူတို့ကြံစည်ကြတာဘဲ သို့သော် သူတို့ကြံစည်ပေမယ့် အလကားဘဲ မောင်ရေ။ ကျုပ်က စာချုပ်ကို ရှေ့နေဆီမှာအပ်ပြီးပြီ။ ကျုပ်အိမ်မှာ မထားဘူး’ ရှား ‘ကိုင်း ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ။ ကျုပ်ထင်ပုံကြံစည်တော့ တော်တော်စွန့်စွန့် စားစား ကြံစည်ဝံ့တဲ့ သားအဖနှစ်ယောက်ဘဲ။ သည်ဟာ သည့်ပြင်လူ အကြံမဟုတ်ဘူး။ သား မောင်ဘဝင်းရဲ့အကြံဘဲ။ သူငယ်က အဂင်္လိပ်စာလဲ တတ်တယ်။ ဖြတ်လဲဖြတ်လပ်တယ်။ ဉာဏ်လဲတော်တော်သွားတယ်။ အဘိုးကြီးကတော့ သည်လောက်မဟုတ်ရှာပါဘူး။ သားအကြံအတိုင်း လိုက်ပြီး လှုပ်ရှားတဲ့လက္ခဏာဘဲ။ ဒါနဲ့ သူတို့က တိုက်ကိုဖောက်၊ ဖောက်ပေမယ့် စာချုပ်ကိုမတွေ့လေတော့ သာမညသူခိုးများ ဖောက်တယ်လို့ထင်အောင် တွေ့မိတွေ့ရာ ယူမိယူရာတွေ ယူပြီးသွားကြတဲ့ လက္ခဏာဘဲ။ သည်ဟာကဖြင့် ကောင်းကောင်း ထင်ရှားနေပြီ။ သို့သော် မထင်ရှားဘဲ အချက်ကလေးက နည်းနည်းရှိသေးတယ်။ ဘာလဲဆိုတော့။ ကျုပ်လိုချင်တာက သည်စာရွက်က စုတ်ပြီး ကျန်ရစ်တဲ့စာရွက်စုတ်ကလေးကို ရဘို့က။ ကျုပ်စိတ်ကတော့ သည်စာရွက်ကလေးကို မောင်ဘဝင်းဆုတ်ပြီး ယူတယ်။ ယူပြီး ဟိုညကသူဝတ်တဲ့အကျင်္ီအိတ်ထဲမှာ အလွယ်တကူ လုံးထွေးပြီး ထည့်ထားလိုက်တယ်လို့ အမှန်မုချ ယူဆပြီးဘဲဗျ။ သို့သော် ဟိုညက သူ ဘယ်အကျင်္ီကိုဝတ်တယ်။ သည်စာရွက်ဟာ အိတ်ထဲမှာဘဲရှိသေးတယ် မရှိဘူး။ အဲဒါက အရေးကြီးပြန်တယ်ဗျ။ သည်တော့ သည်အချက်ကို သိရအောင် ကျုပ်တို့က အိမ်ကိုသွားကြတယ်။ သွားတော့ သားအဖနှစ်ယောက်နဲ့ တွေ့၊ တွေ့တော့ကာ အရေးကြီးပြန်သလဲဆိုတော့ သည်စာရွက်စုတ်ကလေး အကြောင်းကို အဘိုးကြီး သားအဖက သတိရမသွားစေဘို့က အရေးကြီး ပြန်တယ်။ တကယ်လို့ သတိရသွားခဲ့လို့ရှိရင် သူတို့ဖျောက်ဖျက်ပြီး ပစ်လိုက် မယ်မုချဘဲ။ ဒါကြောင့် ကျုပ်က သည်အကြောင်း မရိပ်မိစေအောင် အမှတ်မဲ့ စကားပြောနေတုန်း အင်စပိတ်တော်ကိုခင်မောင်က သည်စာရွက် အကြောင်း သွားပြီးပြောမယ်လုပ်တယ် မဟုတ်လား။ ဒါကြောင့် ကျုပ်မပြောဖြစ်အောင် ဟာ မူးဝေချင်ယောင်ဆောင်ပြီး မြေပေါ်မှာလှဲပြီးတောင် အိပ်လိုက်ရသေးတယ် မဟုတ်လားဗျ။ ဆိုင် (ရယ်မောလျက်) သြော်​ ကျုပ်တို့မှာ အဟုတ်များ မူးလဲလေ သလားလို့ သနားလိုက်ကြရတာ။ လက်စသပ်တော့ ခင်ဗျားက ဟန်ဆောင်ပြီး လှဲလိုက်တာကိုးဗျ။ တယ် ဉာဏ်များပေသဗျာ။ ရိပ်ဘဲမရိပ်မိပါ ပေဘူး’ ရှား ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲဗျ။ တစ်ခါတစ်ခါ သည်လိုဘဲ ရုတ်တရက် ဉာဏ်ဆင်ပြီး ညာရတော့တာဘဲ။ မတတ်နိုင်ဘူး။ ဒါထက် ကျုပ် အမူးပြေတော့ခါ (၁၂) ဆိုတဲ့စကားလုံးကု အဘိုးကြီး ရေးဖြစ်အောင်ဟာ။ ကြော်ငြာစာရွက်မှာ အချိန်ကို တမင်တကာလွှဲပြီး ရေးထား ပြန်တယ်မဟုတ်လား။ ကျွန်တော် ‘သြော်​ ဒါကြောင့်လွဲတာကိုးဗျ။ ကျွန်တော်ဖြင့် (အ) လိုက်တာဗျာ။ ဒါလောက်တောင် မရိပ်မိဘူး။ ဉာဏ်များပါပေရဲ့ဗျာ။ ရှား ‘သည်နောက်၊ တစ်ခါ ကျုပ်တို့အိမ်ပေါ်ကို တက်ကြရောမဟုတ်လား။ တက်ပြီး မောင်ဘဝင်းအခန်းကို ဝင်ဝင်တော့ ဘာမြင်သလဲ။ ခုတင်တိုင်မှာ ချိပ်ထားတဲ့ ရှုတင်းကုတ် (ဆဟုတိနဂ င်္ုာံတ) အကျင်္ီကို မြင်တာကိုး။ မြင်တော့ ညက နည်းနည်းချမ်းလေတော့ မောင်ဘဝင်းဟာ အောက်ကိုဆင်းရင် သည် ကုတ်အကျင်္ီကို ဧကန ္တ ဝတ်ပြီးဆင်းခဲ့တယ်လို့ ကျုပ်တွေးမိပြန်တယ်။ ဝတ်ပြီး ဆင်းရင်ဖြင့် စာရွက်စုတ်ကလေးကို သည်အကျင်္ီအိတ်မှာ ထည့်မှာဘဲတဲ့ အောက်မေ့ပြန်တယ်။ ဒါနဲ့တစ်ခါ ဦးဘိုးမင်း အခန်းထဲရောက်ပြန်တော့ သစ်ကြားသီးပန်းကန်ပြားနဲ့ ရေတကောင်းကို တမင်တိုက်ပြီးချ။ ချပြီးလို့ ခင်ဗျားတို့တတွေက ပန်းကန်ကွဲတွေ။ သစ်ကြားသီးတွေကောက်နေကြတုန်း ကျုပ်က မောင်ဘဝင်းအခန်းထဲမှာ ရှိတဲ့ ခုနင်ကပြောခဲ့သော အကျင်္ီအိတ်ကို စမ်းကြည့်တော့ ကျုပ်ထင်တဲ့အတိုင်း စက္ကူစုတ်ကလေး တွေ့လို့ ယူနေတုန်း သားအဖနှစ်ယောက်က အခန်းထဲဝင်လာပြီး သားကလည်ပင်းကိုညှစ်ပြီး အဖေကြီးက စာရွက်ကို လက်ထဲကလုကြတာကိုးဗျ။ ကံအားလျော်စွာ ခင်ဗျားတို့ပြေးလာကြပေလို့ နို့မို့ဖြင့် ကျုပ်မှာ နောက်များ အမှုစုံထောက်နိုင် ဖို့တောင် အခွင့်ရှိတော့မယ် မဟုတ်ပါဘူးဗျာ။ အာဂ သားအဖနှစ်ယောက်ပါဘဲ။ ဒါနဲ့၊ နောက်တော့ ကျုပ်က ဂါတ်ထဲက အချုပ်ထောင်ကိုလိုက်ပြီး သားအဖ နှစ်ယောက်လုံးကို ကြိတ်ပြီးမေးတော့ သား မောင်ဘဝင်းကဖြင့် ဘာမှမေလို့ မရဘူး။ အတော်ထန်တဲ့သူငယ်ဘဲ။ ဒါနဲ့ အဖဦးဘိုးကိုမေးစမ်းကြည့်ပြန်။ ကြည့်ပြန်တော့ အဘိုးကြီးကတော့ သူတို့အကြောင်း ကျွန်တော် ကောင်းကောင်း သိပြီးမှတ်ရှာလို့ အဖြစ်အပျက်ကို အကုန်ပြန်ပြောတာကိုးဗျ။ အကြောင်က သည်လိုတဲ့ဗျ ဟိုညက သားအဖနှစ်ယောက် ပွဲစားကြီးဦးဘိုးတာတိုက်ကို ဖောက်ကြသည့်အခါ ဘိုးမှီက နောက်ရောင်ခံပြီး လိုက်သွားသတဲ့ဗျ။ လိုက်သွားပြီး အကြောင်းမျိုးစုံသိလေတော့ ဘိုးမှီက သားအဖနှစ်ယောက်အား ငွေပေးရင်ပေး။ မပေးရင် အကုန်ဖော်ပြောမယ် ဆိုပြီး ငွေညှစ်သတဲ့ဗျ။ ညှစ်တော့ မောင်ဘဝင်းက သာမညသူငယ်မဟုတ်ဘဲကုးဗျ။ ‘ကတုံးပေါ်ထိပ်ကွက်’ လို့ ခံချင်တဲ့လူ မဟုတ်ဘူး။ ဒါနဲ့ ဉာဏ်သွားတဲ့လူတစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ အတိုင်း သူခိုးတွေထနေတဲ့ အခါမှာ ဘိုးမှီကိုသတ်ပစ်လိုက်ရရင်ဖြင့် သူခိုးလက်ချက်ရယ်လို့ ပုလိပ်က ထင်မယ်ဆိုတာ သူရိပ်မိတာကိုးဗျ။ သည်တော့ သူတို့ ဘယ့်နှယ်လုပ်သလဲ။ ဘိုးမှီကို စာနဲ့ဖြားယောင်းပြီး အချိန်းအချက်ပေး၊ ပေးပြီး သတ်ပစ်ရောဆိုပါ တော့ဗျာ၊ ဟိုစာကလေးက တစ်ခြမ်းစုတ်ပြီး မကျန်ရစ်ရင်ဖြင့် သည်အမှု စုံထောက်ဖို့ တော်တော်အခက်သားဘဲ။ ဆိုင် ‘စာကကောဗျာ ဘယ်မှာလဲ’ ဟု မေးသဖြင့် မောင်စံရှားလည်း စာရွက်စုတ်နှစ်ခုကို ဆက်စပ်၍ပြရာ ကျွန်တော်တို့လည်း အောက်ပါ အတိုင်းဖတ်ရှုကြရလေ၏။ လဆန်း ၈ ရက် စနေနေ့ည ၁၂ နာရီလောက်တွင် အရှေ့ဘက်ပင်းတံခါးသို့ လာဖြစ်အောင်လာရောက်ပါ။ အကြောင်းမျိုးစုံ အကုန်သိလိမ့်မည်။ မှာသည့်အတိုင်း လာရောက်က မထားနှင့်ခင်ဗျားမှာ အကျိုးများလိမ့်မည်။ ဤစာအကြောင်းကို မည်သူမျှမပြောပါလေနှင့်။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှား ‘ကြည့်ပါဦးဗျာ။ အမှုပေါ်ချင်တော့ အရေးကြီးတဲ့ အထက်အကြောင်းက စာလုံး ၃ လုံးစီ စုတ်ပြီး ကျန်ရစ်တယ်ဗျ။ သည်စာမှာ မထား ဆိုတာတော့ ဘယ်သူဘယ်ဝါရယ်လို့ ကျုပ်တို့မသိဘူးပေါ့ဗျာ၊ သို့သော် ဘိုးမှီပိုးနေတဲ့ ရည်းစားဘဲ ဖြစ်တဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ သည်မိန်းမနှင့် မျှားပြီးခေါ်ရင်ဖြင့် ဘိုးမှီမုချလာမယ်လို့ မောင်ဘဝင်းကသိပြီး လက္ခဏာနဲ့ တူတယ်။ ဘယ့်နှယ်လဲကိုဘဆိုင် ခင်ဗျားတို့ အမရပူရလာလယ်လို့ အေးအေး ဆေးဆေးများနေရမလားမှတ်ပါ။ ဘယ့်နှယ်အမှုနဲ့ လာတွေ့နေရ ပြန်ပြီလဲဗျ။ ကိုင်း ရှင်းလင်းပါပြီလာဗျာ။ ဆိုင် ‘ရှင်းပါပေ့ခင်ဗျာ။ လွန်ပါရော။ တော်ပါပေ၊ ကောင်းပါပေတယ်။ ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ မြန်မာ့ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကုမ္ပဏီအမှု၌ မောင်စံရှားစုံထောက်ပုံ ကျွန်တော်မှာ တစ်မြို့နေ ဆွေမျိုးအရင်းအချာထဲက အသည်းအသန် မကျန်းမာ ဖြစ်နေကြောင်း သံကြိုးရသည်နှင့် တောနယ်သို့သွားနေရသဖြင့် လွန်ခဲ့သည့် ဒီဇဘင်္ာလထုတ် သူရိယမဂ္ဂဇင်းတွင် ဝတ္ထုရေး၍မပေးဖြစ်ကြောင်း။ တစ်နေ့ကမှ ရန်ကုန်သို့ပြန်ရောက်သဖြင့် ကျွန်တော်က ‘ကိုစံရှား၊ ဘယ့်နှယ် ပြောပြစမ်းပါဦး။ ကျွန်တော်မရှိတုန်း အမှုများ ဘယ်နှစ်ခုလောက် စုံထောက်ရ သေးသလဲ။ ခုလအတွက် သူရိယမဂ္ဂဇင်းထဲမှာ ခင်ဗျားဝတ္ထုတောင် ရေးမထည့် ဖြစ်ဘူးဗျို့’ ရှား ‘မမေးပါနဲ့ကိုသိန်းမောင်။ ခင်ဗျားတောကိုလိုက်သွားတဲ့နေ့ညကစပြီး ကျွန်ုပ်လဲ ကိုယ်လက်တွေကိုက်ခဲပြီး နေထိုင်မကောင်းဖြစ်နေတာနဲ့ ဘာမှုကိုမှ မစုံထောက်နိုင်ဘူးဗျ၊ ခင်ဗျားဝတ္ထုရေးမယ်ဆိုရင်ဖြင့် လွန်ခဲ့တဲ့ဆယ်နှစ် ကျော်လောက်က ကျုပ်စုံထောက်လို့ နေရာကျခဲ့တဲ့ မြန်မာ့ကူးသန်းရောင်းဝယ် ရေးကုမ္ပဏီမှာ စာရင်းများပျောက်မှုတစ်ခုတော့ဖြင့် ခင်ဗျားကို ကျုပ်မပြရသေးဘူး ထင်တယ်ဗျ’။ ကျွန်တော် ‘ပြောပြစမ်းပါဦးဗျာ။ ကျွန်တော်မကြားသေးပါဘူး’။ ရှား ‘နည်းနည်းတော့ရှည်လိမ့်မယ်ဗျ’။ ကျွန်တော် ‘အို​ကိုစံရှားကလဲ။ ပြောသာပြောပြပါဗျာ’။ ရှား ‘သည်လိုဗျ။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၃၇ ခုနှစ်လောက်က အလွန်တရာမှ ဆင်းရဲတဲ့ သူငယ်တစ်ယောက်ဟာ ရန်ကုန်မြို့သို့ရောက်လာတော့ သူ့မှာ အဖော်လဲမပါ။ အသိမိတ်ဆွေကလဲမရှိ။ ပိုက်ဆံကလဲမပါ။ မြို့ထဲတွင် တဝဲဝဲတလည်လည်နဲ့ ဟိုလျှောက်သည်လျှောက်နှင့် မဂိုလ်လမ်းထိပ်ဝ။ ကုန်သည် လမ်းကြီးသို့ ရောက်လာပါရောဗျ။ ဘာဆိုင်ကြီး တစ်ဆိုင်ကလဲ ထိုနေရာမှာ ပိုးဖဲကတ္တီပါရွှေကျင်ခပ်၊ ပိတ်ဆန်းတို့ကို ရောင်းချလျက်ရှိတော့ မြန်မာဘုရင် ဘဝရှင်မင်းတုန်းမင်းတရားကြီး၏ အဝယ်တော်များနှင့် မြန်မာကုန်သည်ကြီး တို့ဖြင့် အလွန်တရာမှစည်ကားပေတာကိုးဗျာ့။ ဒါနဲ့၊ သည်သူငယ်က ဆိုင်ရှေ့ တွင်ရပ်တန့်ပြီး ရောင်းပုံဝယ်ပုံ အလုံးစုံကို စေ့စပ်စွာ အကဲခတ်ပြီး ကြည့်နေလေတော့ ကံအားလျော်စွာဘဲ ထိုသူငယ်၏အမူအရာနှင့်တကွ ရုပ်သွင် ကြန်အင်လက္ခဏာကို ဆိုင်ရှင်ဘာဘူသူဌေးကြီးက မြင်တဲ့အခါ သိချင်ကျွမ်းချင် မေးမြန်းချင်တဲ့အတွက် မိမိထံ အဲဒီသူငယ်ကို လာရန်ခေါ်သတဲ့ဗျ။ ဒီတော့ ထိုသူငယ်ကလဲ သူ၏အဖြစ်အပျက်အကြောင်းအရာကို သနားဖွယ်ကောင်း လောက်အောင် ပြောပြတော့ ဘာဘူကြီးက များစွာ သနားကရုဏာဖြစ်ပြီး ငွေငါးကျပ်ထုတ်၍ ပေးလိုက်သတဲ့ဗျ။ ဒါနဲ့၊ ထိုသူငယ်လဲ ထမင်းများဝယ်ခြမ်း စားပြီး သရက်တောကျောင်းတိုက်ကို မေးမြန်းသွားပြီးတော့ ဘုန်းကြီးကျောင်း တစ်ကျောင်းမှာ တည်းခိုနေရှာသတဲ့ဗျ။ ထိုသို့နေစဉ်၊ နေ့တိုင်းလိုပင် မိမိ ကျေးဇူးရှင်ဘာဘူကြီးထံတော့ တစ်ခေါက်တစ်ခေါက် ရောက်အောင် သွား၍ လည်ပတ်ရာ ဘာဘူကြီးက ထိုသူငယ်ကို များစွာခင်မင်လာသတဲ့။ ဒါနဲ့ ဘာဘူကြီးက မိမိနေရင်းဌာနဖြစ်တဲ့ ဘုံဘိုင်မြို့ကြီးဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ကုန်ရောင်းကုန်ဝယ် ကြီးကျယ် ခမ်းနားဆုံးသော မြို့ကြီးဖြစ်တဲ့အတိုင်း ထိုမြို့ကြီးတွင် ကုန်သွယ်ရေးပညာကိုသင်ရန် ထိုသူငယ်ကို လွှတ်ရန် အကြံ ဖြစ်သတဲ့။ အကြံဖြစ်တဲ့အတိုင်း သူငယ်လာလည်တိုင်း အကဲခတ်ပြီးလျှင် တစ်နေ့တော့ မိမိအကြံကို ထိုသူငယ်အား ထုတ်ဖော်ပြောပြရာ ထိုကဲ့သို့ ကံကောင်းထောက်မ၍ အချက်ကောင်း ပေါ်ပေါက်လာသည်ကို ထိုသူငယ်က အားရဝမ်းသာ ကျေးဇူးတင်စွာနှင့် လက်ခံပြီးနောက် မကြာမီအတွင်း ဘုံဘိုင် မြို့ကြီးသို့ လိုက်သွားရသတဲ့။ မိမိမှာ အဂင်္လိပ်စာကိုလဲ အတော်အတန် သင်ဖူးသဖြင့် ထိုသူငယ်ဟာ ကုန်သွယ်ရေးပညာ အရပ်ရပ်ကို နှံ့စပ်စွာလိုက်နာ သင်ကြားနိုင်တယ်ဆိုဘဲ။ ငါးနှစ်တိုင်တိုင် သင်ကြားပြီးတဲ့နောက် မိမိကျေးဇူးရှင် ဘာဘူသူဌေးကြီး ကွယ်လွန်သေဆုံးပြီလို့ သိရတာနှင့် မြန်မာပြည်ကို ပြန်လာခဲ့ ရတယ်။ ရန်ကုန်မြို့သို့ရောက်လို့ တစ်လလောက်ကြာရှိသောအခါ မိမိမှာ ရှေးကကဲ့သို့ ကြေးငွေအလျင်းပင်မရှိသောသူမဟုတ်ဘဲ ကွယ်လွန်သူဘာဘူကြီး၏ ဂုဏ်ကျေးဇူးကြောင့် ထိုသူငယ်မှာ ငွေအတော်အတန်ရှိတဲ့အပြင် တတ်မြောက် လာသော ကုန်သွယ်ရေးပညာကို စတင်အသုံးချလိုသောကြောင့် တစ်ကြောင်း ဖောက်ကားရောင်းဝယ်ခြင်းအလုပ်ကို ကုတ်ကုတ်နှင့် သေးနုပ်သောအခြေက စတင်ပြီးလုပ်ကိုင်တယ်ဗျ။ ထိုသို့ ငွေရင်းအနည်းငယ်ဖြင့် ရောင်းဝယ် ဖောက်ကားလာရာ တစ်စတစ်စ အလုပ်သည် ကြီးကျယ်လာပြီးလျှင်အနောက် နိုင်င ံကြီး အသီးသီးတို့နှင့် ဆက်သွယ်၍ အလွန်မှ နာမည်ထင်ပေါ်ကျော်ဇော လာတယ်ဗျ။ ထိုသို့ မောင်လပ်၏ စွမ်းအားသတ္တိကြောင့် ထိုရောင်းဝယ်ခြင်း အလုပ်သည် ဒီရေကဲ့သို့ တစ်နေ့တခြား တိုပွါးကြီးကျယ်၍လာသောအခါ မိမိနှင့် ရောင်းဝယ်ရင်း အလွန်တရာမှ ချစ်ကျွမ်းဝင်နေသော မောင်ထွန်းလှ ဆိုသူကို ပါတနာအစုပါဝင်ဘက် စပ် ရောင်းဝယ်ပြုလုပ်ခွင့်ပေး၍ စာချုပ်ထားကြတယ်။ ထို့နောက် များမကြာမီအတွင်းတွင် မြန်မာကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ကုမ္ပဏီသည် အထူးသဖြင့် တိုးတက်ကြီပွါးလာသောကြောင့် ကုန်ဖက်စပ်ကူးသန်းရောင်းဝယ်နေကြသူမောင်လပ်နှင့် မောင်ထွန်းလှတို့က မိမိတို့ကုမ္ပဏီ၏ အလုပ်ကို တိုးချဲ့လိုကြသည့်အပြင်။ အများမြန်မာလူမျိုးအပေါင်းတို့ပါ ကျေးဇူးခံစားနိုင်ကြရန် အစုစပ်ကုမ္ပဏီအခြေအနေသို့ ရောက်ရှိစေရန် ပြုလုပ်၍ ရှယ်ယာအစုအုစလျှင် ငွေတစ်ဆယ် ကျပ်နှင့် ငွေရင်းငါးသိန်းထား၍ လက်ခံကြရာ။ နာမည်ရပြီး ကုမ္ပဏီကြီးဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ လိုအပ်သောငွေရင်းထက် ရှယ်ယာအစုက ပိုနေသတဲ့ဗျ’။ ရှား ‘ကိုသိန်းမောင်၊ ကျုပ်ပြောပြတာအတော်ရှည်သွားပြီထင်တယ် ဤတွင် မြန်မာ ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ကုမ္ပဏီ၏ အကြောင်း ဝတ္ထုကို ရပ်တန့်လိုက်မှ ထင်တယ်’။ ကျွန်တော် ‘တော်တော်တော့ ထိုကုမ္ပဏီအကြောင်း ကျွန်တော်နားလည်ပါပြီ။ သို့ရာတွင် ခင်ဗျားစုံထောက်ရသည့်အကြောင်း ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း ရှင်းလင်းစေအောင် ပြောပြစရာကျန်က ပြောသာပြပါ။ နားထောင်ရတာ ကျွန်တော်သဘောကျပါတယ်ဗျ’။ ရှား ‘ကျုပ်က ဦးလပ်အကြောင်းကိုမူလပထမ ကျောင်းသားအရွယ်ကစ၍ ပြောပြ နေရတော့ မောင်လပ်လို့လဲခေါ်မိတာဘဲ။ ဤလူကြီး ယခုထက်ထိ ရှိသေးတယ်။ အသက်တော့ ခုနှစ်ဆယ်ကျော် ရှစ်ဆယ်လောက်ရှိနေပြီ။ အဆိုပါကုမ္ပဏီတွင် ဦးလပ်က အစုအများဆုံးဝင်ထားသူဖြစ်သည့်အပြင် မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာတိုက်အုပ်ကြီးလဲ ဖြစ်သဗျ။ သို့အတွက် ထိုကုမ္ပဏီ၏ ကြီပွါးရာကြီပွါးကြောင်းသည် ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကြီး၏လက်ထဲမှာ ရှိသည်ဟု ဆိုရပေမည်။ ကျုပ်စုံထောက်ရတာက ထိုကုမ္ပဏီနှင့်ပတ်သက်တဲ့အမှုဖြစ်တော့ ဦးလပ် နေထိုင်သွားလာပုံနှင့်တကွ အကြောင်းအရာအဖြစ်အပျက်များကို ပထမသိရအောင် လုပ်ရသဗျ’။ ကျွန်တော် ‘ကောင်းလှပါပြီကိုစံရှား။ ဦးလပ်အကြောင်း ပြောပြစမ်းပါ’။ ရှား ဦးလပ်က လူပျိုကြီးဗျ။ အဘယ်ကြောင့် သားမယားမယူတယ်ဆိုတာ အံ့သြစရာ ပေဘဲ။ သူ့အဖြစ်အပျက်ကို လူတိုင်းမသိဘူးဗျ။ သူကြိုက်တဲ့မိန်းမက အလွန် တရာမှ ကြွယ်ဝချမ်းသာပြီးလျှင် ဦးလပ်အပေါ်မှာ ငွေအတော်ကျရှာတယ်။ သို့ရာတွင် ထိုမိန်းမက ပေါ့ဆသောစိတ်ရှိပြီးလျှင် ခတ်ရူးရူးမိုက်မိုက်ဖြစ်တော့ အခြားရုပ်ရူပကာယ လှပသော်လည်း ပညာ ကောင်းစွာမတတ်။ အရပ်ထဲတွင် ဝတ်ခါစားခါ ဝါကြွားခါဖြင့် ဘော်ကြော့ နေသောသူတစ်ယောက်ကို ချစ်ကြိုက်ခြင်း ဖြစ်ပြီးသကာလ မိဘတို့စိတ်မတူဘဲလျက် ထိုမိန်းမသည် ခိုးရာသို့ လိုက်သွားသတဲ့ဗျ။ ဦးလပ်ကလဲ ထိုမိန်းမကို အလွန်တရာမှ မေတ္တာသက်ဝင် ချစ်ခင်နေသည်ဖြစ်၍ စိတ်လက်မကောင်း ဖြစ်ပြီးလျှင် မိမိ၏အပူကို အခြားသူ မသိစေရန်သာ ကြိုးစား၍ ထိမ်ဝှက်ထား သတဲ့ဗျ’။ ကျွန်တော် ‘သည်လို။ သူ့ရည်းစားက အခြားသူတစ်ယောက်နှင့်ကြိုက်ပြီး ခိုးရာလိုက် သွားတော့ ဦးလပ်က နောက်အခြားမိန်းမ တစ်ယောက် ရှာ၍မယူဘူးလား။ ကျွန်တော့်လိုတော့ မခံချင်တာနှင့် အမြန်ရှာယူမှာဘဲ’ ရှား ‘ဦးလပ်မှာ ဘယ်လောက်များ စိတ်ပျက်ခြင်း ဖြစ်ပါသလဲဆို။ မိန်းမတစ်ခါတည်းမယူတော့ဟု သံဓိဏ္ဌာန်ချပြီးလျှင် မိမိနှမငယ်ကိုသာ အိမ်ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ဘို့ရာ ခေါ်ထားတယ်။ ထို့နောက် ဦးလပ်သည် ကန်တော်ကြီးမြောက်ဘက်တွင် မြေဧက ၇ ဧကခန့် ကျယ်ဝန်းသော ခြံမြေထဲတွင် လှပတင့်တယ်စွာ ဆောက်လုပ်ထား သော တိုက်ကြီးတစ်အိမ်ကို ဝယ်ယူပြီးသကာလ ခန့်ခန့်ကြီးနေထိုင်၍ လာရောက်လည်ပတ်သူ မိမိမိတ်ဆွေမှန်သမျှ တို့ကိုလည်း ဟန်ကျဖွယ်ရာစွာ မိမိနှမနှင့်အတူ ဧည့်ခံလျက် အချို၊ အချဉ်၊ စားဖွယ် သောက်ဖွယ်တို့ကို ကျွေးမွေးကြသဗျ။ ထိုအိမ်ကြီးသို့ လာရောက်နေထိုင်ကြသည်မှာ တယ်မကြာ သေးဘူး။ အကြောင်းတစ်ခုက သည်လိုဖြစ်လာတယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့ တစ်နေ့တော့ ဦးလပ်သည် အိမ်မှထွက်သွား၍ သီတင်းပတ်တစ်ပတ်လောက် ကြာရှိသောအခါ ညဥ့်၌ပြန်ရောက်လာတော့ အသက် ၄ နှစ်အရွယ်ရှိ ယောက်ျားကလေးတစ်ယောက် သူနှင့်အတူ ပါလာတယ်။ နောက်နေ့ကျတော့ ဦးလပ်က အိမ်သားအစေခံများအားလုံးကို မိမိစာကြည့်ခန်းကြီးထဲသို့ခေါပြီး ပြောသည်မှာ။ သည်လိုဗျ။ ကိုသိန်းမောင်နားထောင်ပါ။ ‘သားမီးလဲငါ့မှာမရှိ။ အိမ်ထောင်ပြုရန်လဲ မကြံစည်သောကြောင့် ဤသူငယ်ကလေးကို ငါမွေးစား လိုတယ်။ ယနေ့ကစ၍ သူ့ကို ခင်မောင်လပ်ဟု ခေါ်ကြရမယ်။ ဤသူငယ်မှာ မိဘနှစ်ယောက်စလုံး သေဆုံးပြီဖြစ်သောကြောင့် ငါ့သားရင်းကဲ့သို့ မင်းတို့ သူ့ကို သဘောထားကြရမည်’။ ဤ သို့ပြောပြတော့ အစေခံနှင့်တကွ အိမ်သားအပေါင်းတို့က အံ့အားသင့်ပြီးလျှင် အကြောင်းခြင်းရာ မည်သို့ဖြစ်ရပါသနည်းဟု စိတ်တွင် မကျေမနပ်ဖြစ်ကြတယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ သို့သော်လဲ။ ထိုဦးလပ်မွေးစားတဲ့ သူငယ်ကလေးက မျက်လုံးပြူး၍ အသားဝါပြီးလျှင် ချစ်ဖွယ်သောအမူအရာ ရှိသဖြင့် နောက်များမကြာမီအတွင်းတွင် အိမ်သူအိမ်သား အစေခံအပေါင်း တို့ကပါ ထိုသူငယ်ကို ချစ်ခင်၍လာကြသတဲ့ ဦးလပ်ကလည်း အလွွန်တရာမှ အလိုလိုက်၍ ထိုသူငယ်ပူစာသမျှကို ရစေအောင် ရှာကြံ၍ပေးလေ့ရှိပြီးလျှင် ၎င်း၏နှမဖြစ်သူ အပျိုကြီးမမြကလဲ မိမိမောင်က ထိုသူငယ်ချစ်သကဲ့သို့ပင် ချစ်လာသဗျ။ ထိုသူငယ်သည် အရွယ်ရောက်လာတော့ အဆိုပါမြန်မာကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ကုမ္ပဏီတွင် အလုပ်လုပ်လိုသည့်စိတ်ရှိသဖြင့် ဦးလပ်က အလုပ်ထဲသွင်းထားရသတဲ့။ ထိုသို့ အလုပ်ဝင်လုပ်နေ၍ ရက်ရှည်လများ အတော်ကြာသောအခါ ခင်မောင်လပ်သည် ရုတ်ရရက် အိမ်သို့ပြန်မလာဘဲ ပျောက်သွားသဖြင့် ခင်မောင်လပ်သည် ပထမ ၄ နှစ်သားအရွယ်က ဦးလပ်အိမ်သို့ ရောက်လာသည့် အကြောင်းကို မတွေးတောတတ်အောင် ဖြစ်ရခြင်းသည် တိုးတက်၍ စဉ်းစားစရာ ဖြစ်လာတယ်ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ ထိုသို့ ခင်မောင်လပ် ပျောက်သွားသည့် အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အခြားသူသိဘို့ရန်ဖြစ်ပုံက သည်လိုဗျ။ တစ်နေ့တော့ ဦးလပ်၏အစေခံမိန်းမတစ်ယောက်သည် ၎င်း၏စာကြည့်ခန်းကြီးထဲသို့ မည်သု မှမရှိဟုထင်မှတ်၍ ဝင်သွားတော့ ဦးလပ်သည် ပူဆွေးဒုက္ခရောက်သော အမူအရာဖြင့် ကုလားထိုင်တစ်လုံးပေါ်မှာ ထိုင်လျက် စားပွဲပေါ်တွင် ခေါင်းတင်၍ ထားသည်ကို တွေ့ရသတဲ့။ ဦးလပ်ရဲ့အပါးကတော့ သူ့နှမမမြကလဲ ဘယ်လက် တွင် စာတစ်စောင်ကိုဆုပ်ချေ၍ ကိုင်ထားပြီးလျှင် လက်တစ်ဖက်က ဦးလပ်၏ ပခုံးပေါ်မှတင်လျက် မျက်ရည်ယိုပြီးလျှင် ပြင်းပြစွာငိုနေသတဲ့။ ထိုသို့သော အခြင်းအရာတို့ကို ထိုအစေခံမိန်းမကမြင်ရသောအခါ အံ့အားသင့်လျက် အသာကလေးလှည့်၍ မသိအောင်ပြန်ထွက်လာရော။ သို့ရာတွင် ထိုသို့မြင်ရခြင်း သည် ထူးခြားမှတ်သားဖွယ်ကောင်းတာက တစ်ရက်နှစ်ရက်ကြာသောအခါမှ ခင်မောင်လပ်သည် အိမ်မှထွက်ပြေးသွားကြောင်းကို သိရခြင်းဖြစ်ပေတယ်။ ထို့နောက် အနှစ်နှစ်ဆယ်လောက်ကြာရှိသောအခါ ခင်မောင်လပ်ကို သူ့မွေးစားတဲ့ အဖေတော့ သတိရကောင်းရပါလိမ့်မယ်။ ဦးလပ်အိမ်ရှိ အခြား သူများကတော့ ဘယ်သသူမှ သတိမရဘဲ မေ့လျော့သွားကြသတဲ့။ ဦးလပ်နှင့် ၎င်းနှမ မမြတို့မှာလဲ အသက်အရွယ် အတော်ပင်ကြီးလာကြ၍ ဦးလပ်မှာ ကုတ်ကုတ်သာ တိတ်တိတ်ဆိတ်ဆိတ် နေထိုင်လျက် ကောင်းစွာလည်း မကျန်းမာလေတော့ မြန်မာကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကုမ္ပဏီလုပ်ငန်းကြီးတွင် ‘မန်နေဂျင်းဒါရိုက်တာ’ ဟူသော ဥက္ကဏ္ဌအမည်ကိုသာ ခံယူပြီးလျှင် ကိုယ်တိုင် အလုပ်ကို မလုပ်ဘူးတဲ့ဗျ။ သို့ရာတွင် သူ့မှာ ပစ္စည်းဘက်က ဘာမှလိုလေသေး သည်မရှိ။ အလွန်တရာမှ ကြွယ်ဝချမ်းသာသဗျ။ ယင်းကုမ္ပဏီမှာလည်း အလွန်တရာမှ နာမည်ထင်ပေါ်ပြီးသကာလ တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိ ကုန်သည်ကြီး များနှင့် ဆက်သွယ်ဖောက်ကားရောင်းဝယ်ရ၍ များစွာ ကြီပွါးတိုးတက်ပါ ပေတယ်။ ထိုကုမ္ပဏီတွင် အစုရှယ်ရာပါဝင်သူတို့မှာလည်း အမြတ်အစွန်း ကောင်းစွာရကြ၍ ဝမ်းမြောက်ကြသဗျ။ ထိုသို့ဖြစ်သဖြင့်။ တစ်နေ့တော့ ထို ကုမ္ပဏီမှာ စောစောက ကြိုတင်၍ ဘာမျှမကြားကြရဘဲ အကြီးအကျယ် ဆုံးရှုံးပျက်ပြားကြောင်း ကြော်ငြာလိုက်သည်ကို တွေ့ရှိကြရသည့် နိုင်ငံခြား ကုန်သည်ကြီးများနှင့် အစုရှင်တို့မှာ အလွန်တရာမှ အံ့အားသင့်၍ စကားမပြော နိုင်လောက်အောင် မိန်းမောတွေဝေ၍ သွားကြသဗျ’။ ကျွန်တော် ‘အလို ကိုစံရှား။ ဘာဖြစ်လို့ သို့ကလို ဖြစ်ရတာလဲဗျာ။ ပြောပြ စမ်းပါဦး’။ ရှား ‘ကျုပ် စုံလင်စွာပြောပြပါမယ် ကိုသိန်းမောင်ကသာ စိတ်ရှည်ရှည်နှင့် နားသာထောင်ပါ။ ထိုကုမ္ပဏီမှာ လီမိတက်ကုမ္ပဏီလဲမဟုတ်တော့ အစုပါဝင်သူတို့က ဆုံးရှုံး သလောက်ကို ဖျမ်းမျှသာ ခံကြရမည်ဖြစ်သောကြောင့် အချို့အစုဝယ်ထားသူများသည် များစွာ စိတ်မကောင်းဖြစ်ကြရတယ်။ ထို ကုမ္ပဏီကို ဖျက်ဘို့ရာ၌ ကြည့်ရှုစီမံဘို့ရာ စာရင်းစစ်အရာရှိကြီးများဖြစ်သူ မစ္စတာဆင်နှင့် ဂွတ်ပတားတို့ကို လွှဲအပ်လိုက်တယ်။ မစ္စတာဆင်က ကျုပ် သူ့ထံသို့ ခေတ္တကျေးဇူးပြု၍ လာခဲ့ပါမည့် အကြောင်းနှင့် စာနှင့်လွှတ်၍ခေါ်တယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့၊ စာထဲမှာ ဘာ အကြောင်းမှ မဖော်ပြဘူး။ သို့ရာတွင် ကျုပ်က စာကိုကြည့်လိုက်ကတည်းက မစ္စတာဆင်က နာမည်ရစာရင်းစစ် အရာရှိကြီးတစ်ယောက်ဖြစ်တော့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုခုမှာ စာရင်းတွေ မှားပြီးလျှင် ငွေကွာနေဟန်လက္ခဏာရှိသည်ကို ကောင်းစွာသိရတယ်။ ဒါနဲ့၊ ကျုပ် မစ္စတာဆင်၏အလုပ်တိုက် ရောက်သွားတော့ မစ္စတာဆင်က ကောင်းစွာနှုတ်ခွန်းဆက်သပြီး။ ‘ထိုင်ပါဦး မောင်စံရှား။ ကျုပ် တစ်ခုပြောပြပါရစေ။ အမည်မသိလူတစ်ယောက်က ငွေအမြောက်အမြား အလုပ်တိုက် တစ်တိုက်မှ ထုတ်ယူပြီးလျှင် စာရင်းမှာ ထိုသူထုတ်ယူသော ငွေများကို ဖော်၍ပြမထားဘူး။ အာမခံစာချုပ်လိမ်များသာ ပြုလုပ်ထားသည်ကို တွေ့ရပြီးလျှင် အာမခံစာချုပ်ရေဂျစ္စတိစာအုပ်ကိုလည်း ရှာ၍မတွေ့။ လူခိုးသွား သည်ဟုဆိုသည်။ သို့ဖြစ်၍ ရေဂျစ္စာစာအုပ် မရှိသောကြောင့် အာမခံစာချုပ် အစစ်နှင့် အတုလိမ်များကို ခွဲခြား၍ သိဘို့ရာ ခက်နေတယ်မောင်စံရှား။ ထိုရေဇစ္စတြီစာအုပ်ကို ပြန်ရအောင် မစုံထောက်နိုင်ဘူးလား။ ရေဇစ္စတြီစာအုပ် ကိုပြန်ရလျှင်တော့ သူခိုးလဲပေါ်မှာဘဲ။ ယခုတော့ ဘယ်သူ့ကိုမှ သကင်္ာမကင်း ဖြစ်နေသည့်အပြင် ဘာမှလည်း အစအနရှာမရဘူး’ ဟု ပြောပြတယ်ဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်က အနည်းငယ် စာအုပ်ကလေးထဲတွင် မှတ်သား သင့်သော အချက်များကိုမှတ်သား၍ သိလိုသောအချက်များကို ကုန်စင် အောင်မေးပြီးလျှင် ‘ကောင်းပါပြီ မစ္စတာဆင်။ ကျွန်တော် တတ်နိုင်သလောက် ကြီးစားပါမည်’ ဆို၍ ထွက်လာခဲ့တယ်။ တော်တော်တော့ခက်တဲ့အမှုဘဲဗျ။ ဦးလပ်ကလဲ ထို မြန်မာကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကုမ္ပဏီမှာ တော်တော် နာမည်ရ၍ အများ၍ ယုံကြည်ကိုးစားခြင်းခံရတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်တော့ ထိုလူကြီးက စပြီး စုံထောက်မှ နေရာကျမည်ဟု ကျုပ်သဘောရပြီးလျှင် အချိန်ကို များစွာ မကုန်စေဘဲ ကန်တော်ကြီးစောင်းရှိ ဦးလပ်နေအိမ်သို့ ကျုပ်မြင်းရထားစီး၍ တစ်ခါတည်း မစ္စဆင်၏အလုပ်တိုက်မှ ဆင်းသည် နှင့်တစ်ပြိုင်နက် သွားတယ်။ ထိုအခါမှာ တပို့တွဲလ ခါသမယဖြစ်၍ အနည်းငယ်ချမ်းစိမ့်ပြီးလျှင် သစ်ပင်များ မှာလည်း ရွက်ဝါကြွေ၍ ခြောက်သွေ့သောအခြေသို့ ရောက်နေသော်လည်း ဦးလပ်၏အိမ်ဝင်းအတွင်းရှိ သစ်ပင်ပန်းပင်တို့မှာ မြရည်လိမ်းသကဲ့သို့ စိမ်းစိုသော အရောင်အဆင်းနှင့် အလွန်တရာမှ လှပတင့်တယ် စိတ်ကြည်နူးဖွယ် ကောင်းပေ တယ်။ ထို့ပြင် ပန်းပင်များကို လှပသော စပ်အမျိုးမျိုးတို့ဖြင့် နွယ်တက်စေ သည့်ပြင် ရေတံခွန် ရေပန်းဆိုင်းတို့ဖြင့်လည်း ရူမငြီးလောက်အောင် စီမံထား သည်ကို တွေ့ရသဗျ။ ဒါထက် ကျုပ်တစ်ခု ခြံဝင်းထဲရောက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက်တွေ့ရတာက ခြံဝင်းအတွင်းရှိ လမ်းများမှာ မြက်တို့သည် မသုတ်သင်မရှင်းလင်းတာ အတော်ကြာ၍ ပေါက်ချင်သလို ပေါက်လျက် နေတယ်။ သည်တော့ ကျုပ်က ဦးလပ်သည် မိမိအိမ်မှုအိမ်ရေးတို့ကို ရှေးကကဲ့သို့ စီမံခြင်းမလုပ်တော့ဘဲနေကြောင်း သိရတယ်ကိုသိန်းမောင်ရဲ့ ကျုပ်အိမ်ဝင်းထဲသို့ ဝင်သွားတော့ အတော်အတန်ဆံပင်ဖြူသော လူကြီး တစ်ယောက် လောင်းကုတ်အကျင်္ီရှည်ကြီးကို ဝတ်လျက် အိမ်ရှေ့ဆင်ဝင် အောက်က ကျောက်လမ်းပေါ်တွင် စကြင်္ံလျှောက်လျက် နေသည်ကို မြင်ရသဗျ လက်နှစ်ဖက်ကိုလဲ နောက်မှာရှက်လျက် ဘယ့်လောက်များ စဉ်းစားပြီး နေသလဲဆိုရင် ကျုပ်ဝင်လာတာကို သူ့အနားရောက်မှသိတယ်။ ကျုပ်ကိုလှည့်၍ အကြောင်း မည်သို့ သိလိုတဲ့မျက်နှာဖြင့် စိုက်ကြည့်သဗျ။ သူ့မျက်နှာလဲ ဖြူဖတ်ဖြူရော်နှင့် စိတ်အလွန်ရှုပ်နေတဲ့ အမှုအရာပြတယ်။ ကျုပ်ကဘဲစ၍ ‘ဦးမင်းသည် ဦးလပ်ဘဲဖြစ်သည် မဟုတ်လားခင်ဗျာ’ဟု ဆိုလိုက်တော့ ‘အေး၊ ဟုတ်ကဲ့၊ ဦးလပ်ဆိုတာ ဦးပါဘဲ။ မောင့်ကို ဦးမမြင်ဘူးပါဘူး။ မောင် ဘာကိစ္စရှိသလဲ၊ မောင့်နာမည်က ဘယ်သူလဲ’ ရှား ‘ကျွန်တော့်နာမည်က မောင်စံရှား ဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်မှာတော့ စုံထောက်အလုပ်ပါ။ ကျွန်တော့်မှာ အကြောင်းတစ်ခု သိလိုတာရှိ၍ ဦးမင်းဖြင့် ကူညီနိုင်တဲ့ သဘောရသဖြင့် လာခဲ့ပါတယ်’။ ဦးလပ် ‘ကောင်းပါပြီ မောင်၊ ဦးကူနိုင်က ကူမပါမည်။ ကိုင်း​ မောင် အိမ်ထဲသို့ဝင်ပါဦး’ ဆို၍ အိမ်လယ်ခန်းမကြီးမှ စာကြည့်ခန်းထဲသို့ ကျုပ်ကိုခေါ်သွားတယ်။ ဦးလပ်စာကြည့်ခန်းမှာ စာအုပ်အမျိုးမျိုးတို့ကို ဘီရိုကြီး များနှင့် သပ်ယပ်စွာ ခန်းလုံးပြည့် ထားလျှင် ဘီရိုများတစ်ခုနှင့်တစ်ခုအကြားမှာ မြန်မာပန်းချီဆရာတို့ ချယ်လှယ်အပ်သော ရွှေစက်တော်ရာကား။ မန ္တလေး ရွှေနန်းတော်ကား။ မန ္တလေးကျုံးတော် ကား၊ ဝေဿန ္တရာဇာတ်ကြီးနှင့်ဆိုင်သော ကားများကို လှပသောရွှေဘောင်ကြီးများနှင့် ဆင်တတ်ထားသည်ကို တွေ့ရသဗျ။ ထို့အပြင် မြန်မာ ပန်းပုကျော်တို့ထုလုပ်အပ်သော ကျွန်းသားရုပ် အမျိုးမျိုးတို့ကို လည်း စားပွဲများနှင့် အချို့ခုံများပေါ်တွင် တင်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ ကျုပ်ကို မှီအုံးတို့ဖြင့်ထားရှိသော ပက်လက်ကုလားထိုင်ကြီးပေါ်တွင် အထိုင်ခိုင်း ပြီးလျှင် ဦးလပ်ကလဲ အနားရှိ ထိုကဲ့သို့သော အဖြူရောင် ကုလားထိုင်ပေါ်မှာ ထိုင်သဗျ။ ထိုသို့ ထိုင်မိကြသောအခါ ကျုပ်ကစ၍ ‘ဦးမင်းထံတွင် တော်လာတာ အခြားမဟုတ်ပါ။ ဦးမင်းတို့ မြန်မာကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကုမ္ပဏီကို ဖျက်လိုက်ရသည့်အကြောင်းနှင့် ပတ်သက်၍ပါဘဲ ပြောပြလိုက်တော့။ ဦးလပ်က ‘ကောင်းပါပြီ’ ဟူ၍သာ ပြန်ပြောပြီးလျှင် သူ၏စိတ်သည် အခြားသို့ လွင့်ပါးနေသကဲ့သို့ နနီးနယောင် ဖြစ်၍နေတယ်။ တဖန် သူ့အကဲကို ကျုပ်ခပ်ရင်း ထပ်မံ၍ ရေဇစ္စတြီစာရင်းစာအုပ်တစ်အုပ်။ ထိုအလုပ် တိုက်မှ ပျောက်နေသည်ကို ဦးမင်း သတိထားမိရဲ့လား’ ဟု မေးလိုက်ရာ။ ဦးလပ်က ‘ဟုတ်ပါရဲ့မောင်။ ဦးလဲမစ္စတာဆင်နှင့် ဂွတ်ပတားတို့မှ တဆင့်ကြားသိပြီးပါပြီ’။ ရှား ‘ထို စာရင်းစစ် အရာရှိများက အကြောင်းမကြားမီက သည် ရေဇစ္စတြီစာအုပ် ပျောက်နေတာကို ဦးမင်းမသိဘူးလား’ ဤသို့ ကျုပ်ကမေးလိုက်တော့ ဦးလပ်သည် ကုလားထိုင်လက်ရမ်းများကိုကိုင်၍ ပက်လက်လှဲနေရာမှ ထပြီးလျှင် တုန်တုန်ရီရီနှင့် မျက်နှာသည် ဝါရာမှ အနည်းငယ် မည်း၍လာတယ်။ ဤအခါမှာ စာကြည့်ခန်းတံခါးသည် ရုတ်တရက် ပွင့်သွားလျှင် မိန်းမကြီးတစ်ယောက်ဝင်လာပြီး ကျုပ်ကိုမြင်တာနှင့် ဦးလပ်၏ မျက်နှာကို ကြည့်၍ ‘အလို တစ်ယောက်တည်းမှတ်လို့’ ဟု စကားထစ်ထစ်နှင့် ပြောတယ်ဗျ။ ‘သည်သူငယ်က မြို့တွင်းမှာနေတယ်။ သူ့နာမည်က မောင်စံရှားတဲ့’ ဟု ဦးလပ်က ထိုင်ရာမှထ၍ ထိုမိန်းမကြီးကို ပြောပြပြီးလျှင် ကျုပ်ဘက်သို့ တစ်ဖန်လှည့်၍ ‘ဒါ ဦးရဲ့နှမ မမြဆိုတာမောင်ရဲ့’ ဟု ပြောပြနြ်တယ်။ ထိုမမြဆိုတဲ့မိန်းမကြီး ကြည့်လိုက်ပြန်တော့လဲ မျက်နှာရွှင်ရွှင်ပြပြတယ်မရှိဘဲ။ စိတ်စက်မကောင်းဘဲ ညစ်ညူးနေပုံရပြီးလျှင် ကျုပ်ကိုပင် ကြောက်သလိုလို။ ရွံ့သလိုလို ဖြစ်နေရှာသဗျ။ ကျုပ်ကလဲ အကဲအလေးကို ကောင်းစွာခတ်ကြည့် နေသည့်အခါမှာ မောင်နှမနှစ်ယောက်တို့သည် တစ်ယောက်မျက်နှာ တစ်ယောက် ကြည့်လျက်နေကြတယ်။ သည်တော့ ဦးလပ်ကဘဲ ကျုပ်နှင့်ကြာကြာစကားမပြောလိုသော သဘောဖြင့် သူ့နှမကို ‘ကိုကိုနှင့်စကားပြောစရာရှိလို့လား’ ဟု မေးလိုက်သဗျ။ သူ့နှမကလဲ‘ဟုတ့်ကဲ့’ ဟု ပြန်ပြောတော့ ကျုပ်ကို ‘ခဏနေပါဦး’ ဆို၍ အခန်းတွင်းမှ မောင်နှမနှစ်ယောက် ထွက်သွားကြတယ်။ ရှား ‘ကိုသိန်းမောင်၊ အိပ်မငိုက်နဲ့ဗျနော်။ ကျုပ်ကမပြောလဲ နေရော။ ပြောရင်လဲ အစကအဆုံးတိုင် တစ်ခါတည်းပြောပြတယ်ဗျို့။’ ကျွန်တော် ‘ကိုစံရှားကလဲ။ ကျွန်တော့်အကြောင်း အသိားနဲ့။ ဆုံးအောင်သာ ပြောပြပါ။ သည်ညတော့ ဤစုံထောက်ခန်းမဆုံးမခြင်း မအိပ်တမ်းပေါ့ဗျာ’။ ရှား ‘ကောင်းပါပြီဗျာ။ ဆက်ပြောပါမယ်’။ ဦးလပ်က ဆယ်မိနစ်ကြာမှ တစ်ဖန် ကျုပ်ရှိတဲ့အခန်းထဲသို့ ပြန်လာတယ်။ မျက်နှာတော့ တယ်မကောင်းဘူး။ ထိုင်တော့မယ်အလုပ်မှာ ကျုပ်ကိုလှမ်း၍ပြောတာက သည်လိုဗျ’။ ဦးလပ် ‘ဦးနှမဝင်လာစဉ်က မောင့်ကို ဦးက ကျုပ်တို့တိုက်တွင် စာရင်းများကို လိမ်လည်ပြုထားတဲ့အကြောင်းနှင့် ရေဂျဇΩတြီ စာအုပ် ပျောက်တဲ့အကြောင်း ပြောသထားမလို့ဘဲ။ ဦးကတော့ အဖြစ်အပျက်အကြောင်းအရာအမှန်ကို အခြားသူတစ်စုံတစ်ယောက် သိသည် ထင်တာဘဲ။ တစ်ခု မောင့်ကိုပြောပြမယ်။ ဦးထံကသိကြားထားတော့ သိပ်ကောင်းတာပေါ့ မောင်ရဲ့။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်လောက်က သို့မဟုတ် နှစ်နှစ်ခွဲလောက်ဘဲဖြစ်မလား။ ကောင်းကောင်းလဲ ဦးမမှတ်မိတော့ပါဘူး။ လူတစ်ယောက်ကို အတွင်းလူယုံအဖြစ်နှင့် ဦးတို့ အလုပ်မှာ စာရေးခန့်ထားတယ်မောင်ရဲ့ သူ့အမည်ကတော့ မောင်ထွန်းဇံတဲ့ သည်သူငယ်က ဦးသူငယ်ချင်းဟောင်းရဲ့သားပါဘဲ။ သူ့ဖခင်က ယိုးဒယားပြည်ကို သွား၍ သေဆုံးတာ အတော်ကြာပါပြီ။ ကာလကတ္တားမှာ စာသွားသင်နေရာ သူ့ဖခင်ဆုံးတာနှင့် ရန်ကုန်သို့ ပြန်လာပြီးနောက် ဦးကိုဘဲ အလုပ်အကိုင်ထဲ သွင်းပေးဘို့ရာ လာ၍ တစ်နေ့တော့ ပြောရှာသဗျ။ သည်သူငယ်မှာပါလာတဲ့ လက်မှတ်များက အကျင့်စာရိတ္တအလွန်တရာမှာ ကောင်းကြောင်း၊ သက်သေ ခံတာနဲ့ ဦးက သူ့ကို ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့အလုပ်ကို ပေးရလျှင် သင့်လျော်မည် ထင်ပြီး ပေးလိုက်တယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ သုံးလလောက်က သည်သူငယ်ကလေးဟာ အလောသုံးဆယ် မကျန်းမမာဖြစ်ပြီး သုံးလေးရက်အတွင်းမှာဘဲ သေသွား ရှာတယ်မောင်ရဲ့။ ဦးမှတ်မိတာက မောင်ထွန်းဇံသေပြီးနောက် ရေဂျစ္စတြီ စာအုပ်လဲ ပျောက်နေတယ်လို့ ကြားရတာပါဘဲ’။ ရှား ‘ဦးမင်း ပြောပြတဲ့ အကြောင်းဟာ အတော်တော့ ထူးခြားလို့ မှတ်ထားဘို့ကောင်းတာဘဲ’။ ဦးလပ် ‘ယုံပါတော့မောင်ရယ်။ သည်ဟာဖြစ်ပျက်တဲ့အတိုင်းပါဘဲ။ သေသူကို နှိပ်ချပြောဆိုလိုတဲ့သဘော မဟုတ်ပါဘူး။ မောင်သာသိလိုတဲ့ အချက်များရှိခဲ့လျှင် မေးပါဦးတော့’ ရှား ‘မေးရဦးမှာပေါ့ဦးမင်းရယ်’ ဟု ကျုပ်က ဦးလပ်ကို သူပြောပြတာကို ကောင်းစွာ မရိပ်မိသေးသည့်ဟန်ဖြင့် ပြန်ပြောလိုက်တယ်။ သို့သော် ဤအမှုတွင် ပေါ်ပေါက်မည့်လမ်းစကို လက်ရဖြင့်မိပေပြီဟု စိတ်ချလိုက်တာဘဲ ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ ကျွန်တော် ‘ကိုစံရှား။ ဘယ်မှာအစပေါ်သေးလို့လဲဗျ’။ ရှား ‘ကိုထွန်းဇံသေတယ်ဆိုတာ အစပေါ့ဗျာ။ သည်လူအမှန်သေမသေကို စုံစမ်းလိုက် လျှင် သည်အမှုမှာ အတော်ထင်ရှားလာပါလိမ့်မယ်။ နားထောင်ပါ ဗျာ၊ ကျုပ်ကလဲ ဦးလပ်နှင့် ကြာရှည်ဆွဲ၍ စကားပြောနေသော်လဲ လိုရာရောက် မည်ထင်တာနှင့် ကိုထွန်းဇံ သေဆုံးတဲ့အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်လို့ အနည်းငယ် ရှောက်မေးပြီး နှုတ်ခွန်းဆက်သ၍ ဦးလပ်အိမ်မှ ထွက်လာတယ်ဗျ။ ပြင်ထက် မြက်ခင်းပြင်ကို ဖြတ်အကူးမှာ ဦးလပ်အိမ်ကို တဖန်လှည့်၍ကြည့်လိုက်တော့ အိမ်ဘေးပြူတင်းပေါက်မှ ခန်းဆီးကိုဖွင့်လျက် ကျုပ်ကိုစိုက်ကြည့် နေတဲ့ လူသေမျက်နှာကဲ့သို့ ဖြူဖတ်ဖြူရော်နဲ့ မိန်းမတစ်ယောက်ရဲ့ မျက်နှာကို မြင်ရတယ်။ ကျုပ်မြင်သွားတာသိတော့ ခန်းဆီးကို လက်နှင့်ပင့်ထားရာမှချပြီး တော့ ဝင်ပြေးသွားတယ်ဗျ။ သည်ဟာကဘဲ ကျုပ်စုံထောက်ရာမှာ အထောက် အကူအပံ့ရသဗျို့။ ဒါနဲ့ ကျုပ်လဲ စိတ်ကူးဉာဏ် ထုတ်ရင်းငှါးရထားနှင့် မြို့တွင်းပြန်လာခဲ့တယ်။ ကိုထွန်းဇံသေမသေကို ပထမစုံးစမ်းဘို့ရာ အကြံဖြစ်တယ်ဗျ။ ဦးလပ်ပြောပြ သည့်အတိုင်း မှန်လျှင်တော့ ထုံးစံရှိသည့်အတိုင်း အရေးပိုင်ရုံးမှာ အကြောင်းပြပြီး လျှောက်ထားလိုက်တော့ ဖွားသေစာရင်းတွင်ပါရှိတဲ့ အသက် မည်ရွေ့မည်မျှ။ မည်သည့်ရပ်ကွက်နေ မောင်ထွန်းဇံ၏ အလောင်းကို တူးဖော် ကြည့်ရှုခွင့်ပေးလိုက်သည်ဟူသော အမိန့်ကို ကျုပ်ရသဗျ။ သည်အမိန်ရတဲ့နေ့ ညအခါမှာဘဲ ကျုပ် သချင်္ ု ိင်းသို့ ကိုထွန်းဇံကို မြင်ဘူးတဲ့ သူများအချို့နှင့် တူးဖော်မည့်လူများကိုပါငှါးရမ်းခေါ်သွားပြီး ကျွန်းခေါင်းကိုဖော်၍ တင်စေတယ်ဗျ။ တွင်းတူးသမားများက ခေါင်းအဖုံးကို ဖွင့်လိုက်တဲ့အခါမှာ အလောင်းဟာ ရုပ်မပျက်သေးဘဲ ပကတိအတိုင်းလိုဘဲ ရှိတယ်။ ဒါနဲ့၊ ကျုပ်ကခေါ်လာခဲ့တဲ့ ကိုထွန်းဇံကို မြင်ဘူးတယ်ဆိုတဲ့သူများကို ‘ကိုင်း၊ သေသေချာချာ ကြည့်ကြစမ်းပါဗျာ။ သည်အလောင်းဟာ ကိုထွန်းဇံ ဘဲလား’ ဟု လှည့်ခါမေးလိုက်တော့ သူတို့က လူသေမျက်နှာကို စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်ကြပြီးလျှင် ‘ဟာ​ ဒါ ကိုထွန်းဇံမဟုတ်ပေါင်ဗျာ’ ဟု တစ်ပြိုင်နက် အသံကျယ်စွာနှင့် ပြန်ပြောကြတယ်ဗျ။ ကျုပ်က သည်တော့ အနည်းငယ်ပြုံးလိုက် မိတယ်ဗျို့။ သို့သော် သေသူအလောင်းရှေ့မှာလည်းဖြစ်။ ထိတ်လန့်စရာလည်း ဖြစ်နေသည့်အခါမှာ ပြုံးမိတာကတော့ ကိုယ့်အကြံ နေရာကျတော့မည်သိရ၍ ပြုံးခြင်းသာဖြစ်လို့ တယ်တော့မထောင်းတာဘူးထင်တာဘဲ။ သည်လို ကိုထွန်းဇံမသေကြောင်းသိရတော့ စီမံပုံတော့ အတော်ရှုပ် လာကြောင်း သိရတာဘဲ။ သို့သော် အရေးကြီးသည့်အချက်အလက်များ သိရှိရတဲ့အတိုင်း ကျုပ်လဲ စိတ်ကူးဉာဏ်ထုတ်ပြီး သည်အမှုကို မပေါ်ပေါ်အောင် လိုက်တာဘဲဗျ။ ဦးလပ်အိမ်သို့ ကျုပ်ရောက်စဉ်ကဖြစ်ပျက်တဲ့ အကြောင်းအရာ တွေတော့ ကောင်းကောင်းကြီး ကျုပ်မှတ်ထားသဗျ။ ဟိုတုန်းက ဦးလပ်နှင့် သူ့နှမတို့၏ အမူအရာကို ကျုပ်အကဲခပ်မိတာက သူတို့ မောင်နှမနှစ်ယောက်ဟာ တကြိတ်တည်းတကြံတည်းဟု ဧကန်မုချ ကျုပ်ယုံကြည်ထားတာဘဲ။ သို့သော် ကျုပ်လိုတာကိုသိရလေအောင် ဦးလပ်ထက် သူ့နှမထံမှ သာ၍လွယ်ကူစွာနှင့် ရနိုင်မယ်ထင်၍ ဦးလပ်အိမ်မှာမရှိတဲ့အခါ သူ့နှမနှင့် သွား၍တွေ့ဆုံဘို့ရာ အကြံဖြစ်ပြီး အထမြောက်အောင် စိတ်ကူးဉာဏ်ထုတ်ရသေးတယ်ဗျ။ အိမ်မဟာ ဦးလပ်မရှိကြောင်း ကြိုတင်၍သိတာနှင့် ကန်တော်ကြီး စောင်း ဦးလပ် နေအိမ်သို့ ကျုပ်တညတော့ ရောက်သွားတယ်။ သူနှင့်ဒေါ်မြကို အရေးကြီး၍ အရင်လိုသော အကြောင်းကိစ္စကြောင့် တွေ့ချင်ကြောင်း ပြောခိုင်းလိုက်တော့ ဒေါ်မြက ကျုပ်ကို ထမင်းစားခန်းကြီးထဲမှာ အတွေ့ခံသဗျ။ ဒီထမင်းခန်းကြီးမှာလဲ ပန်းကန်စင်များဖြင့် ခမ်းနားကြီးကျယ်စွာထားရှိသော်လဲ မပြုပြင်မသုတ်သင်တာကြာလို့ ထင်ပါရဲ့ ကိုသိန်းမောင်ရယ် ဖုန်တွေများတက်ပြီး မှောင်တောင်တောင်၊ တိုက်တိုက်နှင့် တစ္ဆေများတောင် ချောက်မလားလို့ အောက်မေ့မိတယ်ဗျ။ ထွန်းထားတဲ့ရေနံဆီမီးအိမ်ကြီးကလဲ လေဘယ်က တိုက်မှန်းမသိ တစ်ချက်တစ်ချက် ထထတောက်လာသည်။ မီးအိမ်ရဲ့အရိပ်ကလဲ စားပွဲကြီးပေါ်နှင့် နံရံပေါ်မှာ ဟိုယိမ်းသည်ယိုင်ဖြစ်နေသည်။ အိမ်၏အရိပ်ဟာ ပျောက်တဲ့အခါပျောက်လိုက် တဖန်ပြန်ပေါ်လာတဲ့အခါ ပေါ်နေသဗျ။ ဒါတွေ ကျုပ်ရပ်ပြီးတွေးနေတဲ့အခါ အခန်းအဆုံးက တံခါးကြီးဟာပွင့်သွားပြီး မြလဲ အရိပ်ကဲ့သို့ဝင်လာ၍ ကျုပ်နှင့်မျက်ချင်းဆိုင်လာရပ်တယ်။ သူ့ရုပ်ဟာ အရင်တွေ့ရ တုန်းကထက် ၂ နှစ် ၃ နှစ်လောက် ကြီးလာသဗျ။ စိတ်လည်း များစွာညစ်နေ တယ်’။ မြ ‘မောင် ဒေါ်ဒေါ်ကို တွေ့ချင်တယ်ဟုတ်ပါစ’ ဟု အသံပျော့ပျော့နှင့် ကျုပ်ကိုစတင်မေးသဗျ။ ရှား ‘ဟုတ်ပါတယ်ဒေါ်ဒေါ်ရယ်။ ထိုင်ပါဦး။ သည်အချိန်သည်အခါမှာ ဒေါ်ဒေါ်ထံလာရတာ အားလဲနာပါရဲ့။ ဒေါ်ဒေါ်စိတ်မကောင်းဖြစ်နေ တာကို နှောင့်ယှက် သလိုလဲဖြစ်နေပါတယ်။ ဒေါ်ဒေါ့်မှာ စိတ်မကောင်း အမှန်ဖြစ်နေပြီးလျှင် အရိုးတစ္ဆေကလဲ စွဲလမ်းခြင်းဖြစ်နေသည့်အတွက် သနား ပါရဲ့ဒေါ်ဒေါ်’ မြ ‘အလို မောင်က ဘာဆိုလိုတာလဲ။ စပ်စပ်ဟက်ဟက်’ (အသံတုန်တုန် နှင့်အခန်းတွင်းတွင် ဟိုကြည့်သည်ကြည့်ပြုလျက် ပြန်ပြောလေသည်) ရှား ‘ဒေါ်ဒေါ် မေးတာလဲ ဖြေရာကျအောင်။ ကျွန်တော်က တစ်ခုမေးပါ ရစေ။ ဒေါ်ဒေါ်သည် ကိုထွန်းဇံကို သိပါရဲ့လား’ မြ ‘မြင်ဘူးပါရဲ့’။ (အတော်အတန် စဉ်းစားသလိုလုပ်ပြီးမှ ဖြေလေ သည်) ရှား ‘နို့။ ကိုထွန်းဇံသေသည်ဆိုတာ ဒေါ်ဒေါ်ယုံပါစ’ ဤမေးခွန်းကို ကြားသောအခါ၊ ဒေါ်မြသည် ထိတ်လန့်၍ သွားလေသည်။ (ရုတ်တရက်ထိုင်ရာမှထပြီး မျက်ထောက်များလည်းနီ။ ဖြူဖတ်ဖြူရော်ရှိသော မျက်နှာ၌လည်း သွေးအနည်းငယ် တက်လာ၍ မောင်စံရှားကို လက်ညှိုးထိုးလျက် ရေမြေ့ရှင်ကဲ့သို့ မျက်နှာထားလျက် ဒေါသကြီးနှင့် အော်ငေါက်ပြီးလျှင် ​ မြ ‘နင် ဘယ့်နယ် အကောင်လဲ။ ငါ့အိမ်က မြန်မြန် ဆင်းသွား၊ နင်မေးတာ ငါမဖြေနိုင်ဘူး။ နင် ခုမဆင်းဘူးလား ဆင်းမလား’ ရှား ဆင်းရတာပေါ့ ဒေါ်ဒေါ်ရယ်။ ဒေါ်ဒေါ့်အလိုကို မဖီဆန်ဝံ့ပါဘူး’ဟု ဆို၍ ဒေါသထွက်နေသော မိန်းမကြီးနှင့် ကြာကြာစကားဆက်၍ ပြေနေက နေရာမကျပေဘူးဟု အောက်မေ့လျက် နှုတ်ဆက်ခါ ကျုပ် ထွက်ခဲ့တယ်။ ကျုပ်ကနှုတ်ဆက်ပေမယ့် အမယ်ကြီးက ပြန်၍ ဘာမျှမပြောဘူးဗျ။ သို့ပေမယ့် ကျုပ်စုံထောက်ခြင်း၌ အဆက်ရသည့်အချက်တစ်ခုကိုတော့ ထို ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော အခန်းကြီးထဲမှ ကျုပ်ယူခဲ့တယ်။ မှောင်၍ အချိန်ကလဲ တယ်မလှတာနဲ့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် သတိထားပြီး သစ်ရွက်ခြောက်များ ဖုံးလွှမ်းလျက်ရှိတဲ့ လမ်းမှ အိမ်ဝင်းဝအထိ လျှောက်လာရာ ရုတ်တရက်အနီးသို့ လူချဉ်းကပ်လာသံကြားတာနှင့် ထိတ်လန့်ပြီးလျှင် အသာကလေး သစ်ပင် တွေကြားထဲမှာ ဝင်ပုန်းနေလိုက်တယ်။ ချဉ်းကပ်လာတဲ့လူက အခြားမဟုတ်။ ဦးလပ်ပင်ဖြစ်နေသဗျ။ ကျုပ်က သူနောက်ယောင်ခံပြီးလျှင် အသာကလေးလိုက်သွားတော့ အိမ်တွင်းသို့ မရောက်ခင်ပင် သူ့နှမဒေါ်မြက ထွက်လာပြီး ဦးလပ်၏လက်ကို ဖမ်းဆွဲသဗျ အဲဒီအခါက ဒေါ်မြမဟာ ရှောပုဝါကလေးကို လည်မှာသိုင်းပြီး မိမိရဲ့အစ်ကိုကြီးကို မျှော်နေတဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်။ မြ ‘ကိုကိုပြန်လာတာ ကျွန်မ ဝမ်းသာလိုက်တာ။ ဟို ထိတ်လန့်စရာ ကြောက်စရာကောင်းတဲ့ မောင်စံရှားဆိုတဲ့လူလဲ လာသွားသေးတယ် ကိုကိုရဲ့။ ကျွန်မစိတ်ထဲမှာ ဒီအကောင် လာတာ အသည်းနှလုံး ဆွဲပစ်လိုက်သလို။ ဦးခေါင်းကိုရိုက်ခွဲလိုက်သလို ဖြစ်နေတယ်။ ဒင်းကို ကျွန်မတော့ ဘယ်တော့မှ အတွေ့မခံဘူး၊ တွေ့လဲ မတွေ့ဝံ့တော့ဘူး၊ ကျွန်မကိုသူက ကြောက်အောင် တဖန်လုပ်ရင်တော့ သူ့ကို ကျွန်မက စိတ်တင်း၍ ခုခံရမှာဘဲ ကိုကိုရဲ့’ ဦးလပ် ‘ငါ့နှမကလဲ ဘာဖြစ်တာလဲ။ ဘာဆိုလိုတာလဲ’။ (ဒေါသံပါပါနှင့် မေးလေသည်) ဦးလပ်မေးတာကို ဒေါ်မြက ဘယ်လိုပြန်ပြောသလဲဆိုတာတော့။ ကျုပ်လဲ မကြားလိုက်ဘူး။ သူတို့က စကားပြောရင်း အိမ်ထဲသို့ဝင်သွားကြတယ်။ ဒါနဲ့ ကျုပ် ဦးလပ်အိမ်ကဘဲ ခွါနိုင်ဖြစ်နေသဗျ။ ဘယ့်နှယ်ကြောင့်လဲတော့ မပြောတတ်ဘူး။ ကိုသိန်းမောင်ဘဲ တွေးချင်သလိုတွေးယူပါတော့။ ကျုပ် စိတ်ထဲမှာ သစ်ပင်တွေကသော် လည်းကောင်း၊ ကျောက်အုတ်ခဲများကသော် လည်းကောင်း သည်အမှုပေါ်အောင်များ ဖော်ပြောလိမ့်မလား တွေးတော မျှော်လင့်ခါ ဦးလပ်အိမ်ပတ်ဝင်းကျင်မှာ ခွါနိုင်ဘဲနေမိတယ်။ များမကြာမီအတွင်း အိမ်အပေါ်ထပ်မှ ရုတ်တရက် မီးရောင်ကို မြင်တယ်။ ပြူတင်းပေါက်မှာ ခန်းဆီးအဖြူကလဲ ချထားသဗျ။ ခန်းဆီးအပေါ်မှာ ဦးလပ်၏အရိပ်ဟာ ထင်ထင်ရှားရှား လာ၍ပေါ်သဗျို့။ သည်နောက် သူ့နှမရဲ့ အရိပ်ကို မြင်ရပြန်ရော။ အရိပ်ပြ ပွဲမှာလိုပေါ့ဗျာ။ သူတို့မောင်နှမပုံအမျိုးမျိုး လက်လှုပ်ခြေလှုပ် လုပ်တာ မြင်ရတယ်။ ခန်းဆီးအဝတ်ပေါ်မှာ လာ၍ထင်သောအရိပ်ဟာ အခြားမဟုတ်။ ရှေ့ရှောက် အမှုအတွက် နေရာကျစရာဘဲလို့ တွေးတောမိတာနှင့် စူးစမ်း ဆင်ခြင်ပြီး အတေတာ်ကြာ ကြည့်နေရာ။ မီးငြိမ်းလိုက်သဖြင့် မှောင်သွားမှ ကျုပ်လဲ အကြည့်ရပ်ရတော့တယ်။ ရှေ့ရှောက် တစ်ခုခုတော့သိရလိမ့်မယ် ထင်တာနှင့် ကျုပ်လဲ မပြန်သေးဘဲနေရာ အလွန်တရာမှ တိတ်ဆိတ်နေတဲ့ အထဲမှာ တံခါးဖွင့်သံကြားသဗျ။ ဖွင့်တဲ့တံခါးက အဝင်ဝတံခါးကြီးမဟုတ်ဘဲ။ အိမ်ဘေးက တံခါးပေါက်ဖြစ်တယ်ဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်လဲ ပန်းရုံထဲဝင်ပုန်းနေပြီး ဘာများလုပ်ကြမလဲလို့ စောင့်ကြည့်နေတယ်။ ဒါနဲ့များ မကြာမီအတွင်း ယောက်ျားတစ်ယောက်နှင့် မိန်းမတစ်ယောက် သေတ္တာကြီးတစ်လုံးကို လက်ကိုင်ကွင်းက တစ်ဖက်စီကိုင်လျက် အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းကြတော့ ဦးလပ်နှင့် သူ့နှမပင်ဖြစ်နေတာကို သိရတယ် သည်တော့မှ ပြူတင်းပေါက်တွင် မြင်ရတဲ့ အရိပ်အကြောင်းကို ထင်ရှားသိသာပေတာပေါ့လေ။ ဟိုအခန်းထဲမှာ ဦးလပ်နှင့် သူ့နှမဟာ ဘာကိုတော့ မသိပါဘူး။ တစ်ခုခုကို လုပ်နေကြသဗျ။ သည်တစ်ခုခု ဆိုတာတော့ သူတို့ယူထုတ်လာတဲ့ သေတ္တာကြီးထဲမှာ ပါလာတာဘဲ။ သူတို့သည် သေတ္တာကြီးကို သွားပစ်ကြမလို့ဗျ။ သူတို့ မကြာမကြာနားတာကိုထောက်တော့ ထိုသေတ္တာကြီးဟာ တော်တော်လေးပုံရတယ်။ ကျုပ်ကို သူတို့ လန့်ပြီးသွား ကြတော့ ကျုပ်လဲ သတိနှင့်နောက်ယောင်ခံပြီးလိုက်သွားသဗျ။ နောက်ဆုံး တော့ဗျာ ကျုပ်စုံထောက်ရတဲ့အမှုပေါ်တာပါဘဲ ကိုသိန်းမောင်ရယ်’။ ကျွန်တော် ‘မပေါ်ဘာခံနိုင်မလဲ။ ကိုစံရှားက ဇွဲတယ်ကောင်းတာ ကလားဗျ။ ကိုင်းဗျာ။ ဘယ်လိုပေါ်တယ်ဆိုတာ ဆက်ပြောပါဦး။ ကျွန်တော်လဲ နားထောင်ကောင်းတာနှင့် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်မှာစိုးလို့ ကိုစံရှားကို အချို့နေရာ၌ မေးချင်တဲ့စိတ်ပေါက်တာတောင် မမေးခဲ့ဘူး’။ ရှား ‘ဦးလပ်တို့လဲ ကန်တော်ကြီးသို့ ရောက်တော့။ သေတ္တာကြီးကို ရေထဲတွန်းချလိုက်ကြတယ်။ စီပေါင်းတွေ ဗလုံစီအောင်ထပြီး သေတ္တာကြီးမြုပ်သွားတာ ကျုပ်မြင်လို့ရသဗျို့။ သူတို့ကတော့ ဘယ်သူမှမမြင်ဘူး ထင်ပြီး။ နေအိမ်သို့ ပြန်ကြရောဗျ။ ကျုပ် သေတ္တာကြီးကိုပစ်ချလိုက်သော နေရာသို့ သွားပြီး ကန်ဘေးတွင် တုတ်စိုက်၍ မှတ်ထားတယ်။ သည်နောက် တဟန်းဂါတ်ကို လျှင်စွာလာခဲ့ပြီး အရပ်ဝတ်အရပ်စားနှင့် ပုလိပ်သား တစ်ယောက်ကို ခေါ်၍ တဖန် ကန်တော်ကြီးသို့ပြန်သွားသဗျ။ အခန့်သင့်ဘဲ ဘဟန်းဂါတ်ကရေတွင်းမှာ ရေပုန်းကျသွားလျှင် ဆယ်ယူတဲ့ကြိုးနှင့် ချိတ်များရလာတယ်။ ကန်တော်ကြီးကို ရောက်တော့ ကျုပ်မှတ်ထားတဲ့နေရာကို အလွယ်တကူနှင့်ဘဲ တွေ့ရသဗျ၊ ဒါနဲ့ ကြိုးနှင့်ချိတ်များကို ရေထဲသို့ပစ်ချပြီး ဆွဲပြန်ရာ မကြာခင်ပင်လျှင် သေတ္တာကြီးကို ချိတ်မိ၍ ဆွဲတင်ကြတယ်။ ၎င်းနောက် ဘဟန်းရွာတွင် ယခင်က ကျုပ်ကြိုတငငှါးထားသော အိမ်ကလေးသို့ သည်သေတ္တာကြီး ယူလာခဲ့ကြရသဗျို့။ သေတ္တာကတော့ သေတ္တာရိုးရိုးပါဘဲ။ အရက်ပုလင်းနှစ်ဒါဇင်ထည့်တဲ့ သေတ္တာမျိုးဗျ။ အဖုံးကို သေသေချာချာဝက်အူစုတ်ထားလို့ ဖွင့်ဖို့ရာ ဝတ်အူလှဲ့ လိုနေတယ်။ သန်းခေါင်ကျော်ပြီး ညဥ့်အတော်နက်လာသော်လဲ သေတ္တာထဲမှာ ဘာပါတယ်ဆိုတာ မသိရတဲ့ ကျုပ်အိပ်လို့ ဖြစ်ဘူးဗျ ဝက်အူလှဲ့မရှိသော်လဲ သေတ္တာကို စားပွဲပေါ်မှာတင်၍ ဖယောင်းတိုင် ကြီးနှစ်တိုင်ကို အနားမှာထွန်းပြီး ထားပါ။ ကြိုးကလေးတစ်ခု အခန့်သင့်တွေ့တာနဲ့ သည် ဓားပါးအကျိုး ကလေးနှင့်ဘဲ စိတ်ရှည်လက်ရှည် ဝက်အူများကိုလှည့်ထုတ်တော့ အားလုံး ကျွတ်ကုန်ရောဗျ။ သေတ္တာအတွင်းက သံဖြူပြားခံထားတယ်။ နောက် ရော်ဘာအပြားကြီး များနှင့် ပတ်ပြီး သေချာစွာ ကြိုးနှင့်ချည်နှောင်ထားတဲ့ အထုပ်ကို တွေ့ရတော့ ကျုပ်တို့လဲ သည်အထုပ်ကို ဖွင့်ကြရာ။ မြန်မာကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးကုမ္ပဏီမှ ပျောက်ဆုံးတယ်ဆိုတဲ့ အစုစပ်ပါဝင်သူတို့၏ ရေဂျစ္စတြီ မှတ်ပုံတင်စာရင်းစာအုပ်ကြီးကို တွေ့ရှိရသဗျို့။ ကျုပ်တို့ဖြင့် အံ့အားသင့် နေတာဘဲ။ ကန်တော်ကြီးက ဦးလပ်တို့ရဲ့ လျှို့ဝှက်မှုအကြောင်း အချို့အစက် သိရလေအောင်ထုတ်ဖော်ပြခဲ့ပြီးပြီ။ ကျုပ်လဲ နောက်ထပ်ဆက်လက်၍ မကြာမီ အတွင်း အားလုံးပင် ပေါ်ပေါက်သိရှိရလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်စိတ်ချနေတာဘဲဗျ’။ ကျွန်တော် ‘ကိုစံရှား။ ခင်ဗျား သည်စုံထောက်တဲ့အရာမှာတော့ တော်တော်လဲ ကောင်းတဲ့လူဘဲ’။ ရှား ‘ဒါပေါ့ဗျာ။ ကိုသိန်းမောင်ရယ်။ ဘယ်အလုပ်မဆို ကိုယ်သိရင်သိ။ ကြိုးကြိုးပမ်းပမ်းလုပ်နိုင်မှ အောင်မြင်တတ်တာမျိုးဗျ။ ကျုပ်လဲ ဟိုညက နှစ်နာရီ သုံးနာရီလောက်သာ အိပ်ရတယ်။ မနက်စောစောထပြီး မြို့တွင်း မစ္စတာဆင်နှင့် ဂွတ်ပတားတို့ထံ မှတ်ပုံတင်စာအုပ်ကြီးပါယူ၍ တဖန် အိမ်ကလေးမှထွက်လာခဲ့တယ်။ ဦးလပ်က ဂုဏ်သရေရှိတဲ့ လူကြီးတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး ခုလို လူ အများ နစ်နာဘို့ လုပ်တာဟာ ကျုပ်သဘောနှင့်တော့ ကိုသိန်းမောင်သိတဲ့အတိုင်း မရဘူးဗျ။ အကြောင်းနှောင့်နှေးခြင်းမရှိဘဲ ဦးလပ်ကို အမြန်ဖမ်းဆီး ချုပ် နှောင်ဘို့ရာသာ ကျုပ်ကြိုးပမ်းရတော့တာဘဲ။ နောက်နှစ်ရက်ကြာတော့ ဦးလပ်ကို ဖမ်းဘို့ရာ ကျုပ်လဲ ဟန်းဂါတ်က ဌာနာအုပ်နှင့် ကန်တော်ကြီးမြောက်ဘက် ဦးလပ်နေအိမ်သို့‘ဝါးရင်း’ နှင့် သွားရသဗျ။ ကျုပ်တို့ ရောက်သွားကြတော့ နေဝင်ရီတရောဖြစ်၍ တဖြည်းဖြည်း မှောင်လာတယ်။ ဦးလပ် အိမ်မှာ ရှိမရှိ စုံစမ်းမေးမြန်းတော့ အစေခံတစ်ယောက်က ဧည့်ခန်းကို ညွှန်ပြလိုက်သဗျ။ ဧည့်ခန်းသို့ ကျုပ်တို့ရောက်သွားတော့ ဦးလပ်ရဲ့နှမ ဒေါ်မြ ထွက်လာတယ် ဒေါ်မြကို ကျုပ်မြင်လိုက်ရတော့ အံ့အားသင့်သွားတယ် ယခင် ကျုပ်ရောက်ဘူးစဉ်ကနှင့်မတူဘူးဗျ။ ဒေါ်မြရဲ့ ဆံပင်များလဲ တိုး၍ ဖြူလာတယ်။ အဝတ်အစားကတော့ သတ်သတ်ရပ်ရပ်ဝတ်လို့ မျက်နှာ ကြည့်လိုက်တော့လဲ ယခင်ကလို စိတ်ရှုပ်စိတ်ညစ်နေပုံမရဘူး။ ဒါနဲ့ ကျုပ်ကို ဝမ်းနည်းသောအမူအရာနှင့် ဒေါ်မြကဘဲ စကားစ၍ပြောသဗျ’။ မြ ‘မောင့်ကို ဒေါ်ဒေါ်က လာလိမ့်မယ်လို့ မျှော်နေစဲပါဘဲမောင်ရဲ့။ မောင်က ဒေါ်ဒေါ်ရဲ့ကိုကိုကြီးကို တွေ့ချင်တယ်ဟုတ်ပါစ’။ ရှား ‘ဟုတ်ပါရဲ့ ဒေါ်ဒေါ်ရယ်။ ကျွန်တော့်မှာ ဝတ်တရားရှိတဲ့အတိုင်း ဆောင်ရွက်ဘို့ရာ စိတ်မချမ်းမြေ့တဲ့အလုပ်တော့ လုပ်ရန်ပါလာပါ တယ်’။ မြ ‘ကောင်းပါပြီ မောင်ရယ်။ ဒေါ်ဒေါ်နှင့်သာလိုက်ခဲ့ပါ။ ကိုကိုနှင့် တွေ့ရပါလိမ့် မယ်’ (မချိသွားပြဲဆိုသလို ပြုံးခါပြောလေသည်)။ အပေါ်ထပ် အိပ်ခန်းကြီးသို့ ကျုပ်တို့ကို ဒေါ်မြကခေါ်သွားတယ်။ အလွန်ခန့်ညားတဲ့ ဘန်ဂါလီခုတင်ကြီးပေါ်မှာ ဦးလပ်က စောင်ခြုံ၍လဲနေတာကို တွေ့ရသဗျ။ ဒေါ်မြက (သနားဖွယ်သောအသံဖြင့်) ‘မောင်စံရှားရဲ့။ ဒါ ဒေါ်ဒေါ့်အစ်ကိုကြီးပါဘဲ။ မမာ၍ မထနိုင်တာ ခုနစ်ရက်ခန့်ရှိပါပြီ။ ဆရာဝန်ကြီး ပယ်ဒထီနှင့် ကုလျက်ပါဘဲ’ ဟု ပြောပြတယ်။ ကျုပ်လဲ ဦးလပ်ရဲ့မျက်နှာကိုကြည့်၍ ယခုချက်ခြင်း ဝါရမ်းကိုပြပြီး ဖမ်းရန် သင့်မသင့်ကို စဉ်းစားခိုက် ဦးလပ်က ကျုပ်မျက်နှာကိုကြည့်၍ အနည်းငယ်သာပြုံးပြီး စကားမပြောနိုင်ဘဲ တစ်ဖက်သို့စောင်း၍ မျက်နှာ လွှဲနေသဗျ။ ဒေါ်မြဘက် လှည့်ကြည့်ပြန် တော့လဲ သူ့မှာ သည်လောက်တောင် ပူပင်သောကဖြစ်ပုံမရဘူး။ ဒါနဲ့၊ ဒီကို လာပါဦး မောင်စံရှားရယ်ဆို၍ အိမ်ခန်းထဲသို့ခေါ်လာပြီး တစ်ကိုယ်လုံးပစ်ခါ ကြိမ်ကုလားထိုင်ကြီး တစ်ခုပေါ်မှာ ထိုင်လိုက်ပြီး ကျုပ်ကိုပြောပြတာက သည်လိုဗျ။ ဒေါ်ဒေါ်ရဲ့အစ်ကိုကြီးတော့ ယခု စကားတောင် မပြောနိုင်ဘဲ အသံဝင်နေပြီ။ နောက် ဘယ်လို သူ့ရောဂါကဖြစ်လာဦးမယ်မသိဘူး မောင်စံရှား လဲ ဒေါ်ဒေါ့်ကိုကိုရဲ့အကြောင်း အတော်သိပြီမဟုတ်လား။ ယခုတော့ဖြင့် ဒေါ်ဒေါ်ကလဲ ဘာမျှမထိန်ဝှက်တော့ပါ မောင်ရယ်။ ကိုကို့မှာ ယခုလိုဒုက္ခခံနေ တာတွေဟာ အခြားကြောင့်မဟုတ်။ အသုံးမကျတဲ့မိန်းမတစ်ယောက်ကို သူက တော်တော်ရွယ်ရွယ်က အလွန်တရာမှ ကြိုက်ချစ်ပြီးလျှင် ဖြစ်နေသောကြောင့်  ဖြစ်ရတာပါဘဲ။ အတော်တော့ကြာပါပြီ။ သူမေတ္တာရှိသလောက် မိန်းမက ပြန်ပြီး မေတ္တာမရှိဘူး။ ကိုကိုနှင့်ကြိုက်ချစ်သည်လုပ်ပြီး ကစားသမားလူမိုက် တစ်ယောက်နှင့် ခိုးရာလိုက်ပြေးတယ်။ သည်ကစားသမားနှင့် ပေါင်းသင်းနေပြီး နှစ်ပေါင်းများစွာ ဒုက္ခရောက်နေလို့ ကြည့်ရှုမည့်သူမရှိဘဲ အပြင်းအထန် မကျန်းမာသေဆုံးတော့မလို ဖြစ်တော့ ကိုကိုမှာ မိမိကျူးလွန်ပြစ်မှားသည့်အတွက် တောင်းပန်လို၍ လာခဲ့ပါဟု မှာတယ်။ သည့်တော့၊ ကိုကိုကလဲ ‘ငယ်ကအချစ် အနှစ်တရာ မမေ့သာသောစကားကဲ့သို့ သနား ကရုဏာဖြင့် သည်မိန်းမကို သွား၍ကြည့်ရှုတယ်၊ သူ့မှာ သားကလေးတစ်ယောက် ရှိနေသည်။ သူငယ် ကလေးကို မိမိသားဆို၍ ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်မည်ဟု ကိုကိုက ကတိပြုခဲ့တယ်။ ဝတ်ဖြူတိုင်းလဲ ကိုကိုက ကြည့်ရှုတာဘဲ၊ မကြာမီအတွင်း သည်မိန်းမလဲ သေတော့ ကိုကိုကပင် စရိတ်အကုန်ခံပြီး သဂြင်္ ိုဟ်လိုက်ရတယ်။ သည်မိန်းမကို ဘယ်လောက်များ ကိုကိုကချစ်ပါသလဲဆိုလျှင် သူ့နာမည်ပါ ပါစေအောင် ခင်မောင်လပ်လို့ နာမည်ပေးတယ်။ အိမ်မှာ သားအရင်းကဲ့သို့ မြှောက်စားထား တာဘဲ။ သို့သော် ဇာတိကို မစွန့်ပစ်နိုင်လေတော့ သည်သူငယ်ကလေးဟာ ကျေးဇူးရှင်ကို ကျေးစွပ်သလိုဖြစ်သောအမှုများကို အကြိမ်ကြိမ် အထန်ထန် ပြုတတယ်။ သို့ပင် ပြုသော်လဲ ကိုကိုက ဘယ်လိုမျှစိတ်မရှိဘဲ အလွန်တရာ ချစ်ခင်ပြီးနေတယ်။ သည်သူငယ် အိမ်မှထွကခွါသွားပြီး မပေါ်လာတဲ့အခါမှာလဲ များစွာစိတ်မကောင်းဖြစ်ရရှာတယ်။ သို့ အိမ်မှထွက်ပြေးသွားပြီး နှစ်ပေါင်းအတော်ကြာမှ သည်သူငယ်ဟာ ဆင်းရဲပြီး လူစင်မှမမှီနိုင်ဘဲ ပြန်လာပြန်တယ်။ ကိုကိုက သည်သူငယ်ပြောပြသည့် အကြောင်းအရာများကို နားထောင်ပြီးသကာလ သေသူရဲ့မျက်နှာကိုထောက်ထား တာက တစ်ကြောင်း၊ သူကလဲ သူ့ရဲ့အကျင့်စာရိတ္တကို ပြုပြင်ပါမည်လို့ ဝန်ခံတာကတစ်ကြောင်း၊ ၎င်းအကြောင်းတွေကြောင့် ကိုကိုက မောင်ထွန်းဇံ ဟူသော နာမည်သစ်ကိုပေး၍ လက်ခံထားပြန်တယ်မောင်။ သည်တွင်မျှ မကသေး။ ကိုကိုတို့ကုမ္ပဏီမှာ အကြီးတဲ့ အလုပ်တစ်ခုကို ပေး၍ ထားတယ်။ မောင်ထွန်းဇံမှ နဂိုရ်စိတ်ရင်းဓာတ်ခံ မလိမ္မာတော့ လူလိမ်၊ လူကောက်၊ သူခိုးဖြစ်တာပေါ့မောင်ရဲ့။ မြန်မာကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကုမ္ပဏီမှ ငွေအမြောက်အမြားကို လိမ်လည်ထုတ်ယူပြီး ဖဲရိုက်သောက်စားမူးယစ်လို့ နေတာဘဲ။ ကိုကိုကလဲ ဒါတွေကို ပမာနမပြုဘဲ မေတ္တာရှိတဲ့မိန်းမရဲ့သား။ ငါစောင့်ရှောက်ဖက်ဆယ်ရမယ်ဆို၍သာ နေတာဘဲ။ ဒေါ်ဒေါ်လဲ တတ်နိုင် သလောက် ကြိုးစားပြီး သည်ထွန်းဇံကိုဖမ်း၍ တရားအတိုင်း  ပြုလုပ်ဖို့ ပြောတော့ ကိုကိုက ‘သည်လို ငါမလုပ်ရက်ဘူး။ သင့်မိခင်အတွက် ငါ သူ့ကို ကယ်ဆယ်ရလိမ့်မယ်’ ဟု ပြန်ပြောတယ်မောင်ရဲ့။ သည်တုန်းက မောင်ထွန်းဇံဟာ အိမ်တစ်အိမ်မှာ အခြားသူများနှင့် အတူနေတယ်။ သည်အိမ်မှာ သူနှင့်အရွယ်တူ လုံးတူရပ်တူ သူငယ် တစ်ယောက်လဲရှိတယ်။ အဲဒီသူငယ်ဟာ တစ်နေ့တော့ မကျန်းမမာဖြစ်ပြီး ဆရာဝန်နှင့်ကုသပါသော်လဲမရ။ ဆုံးရှာတယ်။ ဆရာဝန်က ဘယ်ရောဂါနှင့် သေဆုံးတယ်ဆိုတာ လက်မှတ်ရေးပေးသပေါ့လေ။ သည်လက်မှတ်မှာ ပြောပြတဲ့အတိုင်း သေဆုံးသူရဲ့အမည်ကို မောင်ထွန်းဇံလို့ ဆရာဝန်က ရေးထည့်တယ်။ သေသူရဲ့မိဘများကိုလဲ ကိုကိုက ငွေအမြောက်အမြားပေး၍ မိမိလိမ်လည်ထားတာ မပေါက်ကြားရအောင် လုပ်ထားတယ်။ မောင်ထွန်းဇံ ကိုတော့ တစ်နေရာမှာဝှက်ထားပြီး မသာကို ခပ်မြန်မြန်ဘဲ ချလိုက်ကြတယ်။ နောက်မကြာမီအတွင်း မောင်ထွန်းဇံလဲ မြောက်ပိုင်း ရှမ်းပြည်သို့ ထွက်ပြေးရော မောင်ရဲ့။ သည်လူမိုက်ထွန်းဇံရဲ့ လိမ်လည်ချက်တွေကို မပေါ်ပေါက်စေရန် ဒေါ်ဒေါ်ရဲ့ ကိုကိုက ရေဂျစ္စတြီမှတ်ပုံစာအုပ်ကြီးကို အလုပ်တိုက်မှ တိတ်တဆိတ် ယူထုတ်လာပြီး အိမ်သို့ယူလာတယ်မောင်ရဲ့။ တစ်နေ့တော့ သည်စာအုပ်ကြီးကို ပြန်၍ အလုပ်တိုက်မှာ ထားလိုသောစိတ်နှင့် ကိုကိုမှာ ဖျက်ဆီးမပစ်ရက်နိုင်ဘူး။ သည်စာအုပ်ကြီး အိမ်ရောက်နေတဲ့ နေ့ကစပြီး ကိုကိုလဲ သူ့လိပ်ပြာသူ့ကို ချောက်နေသလိုဘဲ။ အလိုလို ထုတ်လန့်ကြောက်ရွံ့ နေတာဘဲ။ မောင်လာ၍ ကိုကိုနှင့်စကားပြောနေစဉ်က ဒေါ်ဒေါ်လဲ အလွန်တရာမှ စိတ်မကောင်း ဖြစ်နေတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကိုထွန်းဇံသည် သူ့ကိုဝှက်ထားတဲ့နေရာမှ တခြား ထွက်သွားပြီး အတော်ညဥ့်နက်မှပြန်လာတယ်လို့ ထိုနေ့ကကြားသိ ရတယ်။ နောက် များမကြာမီ မောင်လဲ အလောင်းကောင်ကို ဖော်ကြည့်တယ်လို့ ကြားရပါတယ်။ ဒါကြောင့် မောင့်ကို ဒေါ်ဒေါ်က ယခု အားလုံး ဥဿုံပြောပြတော့ တာပါဘဲ။ ဒေါ်ဒေါ့်အကြံနှင့်ဘဲ ကိုထွန်းဇံ ဘုန်းကြီးအဝတ်နှင့် ရှမ်းပြည်သို့ ထွက်သွားရတယ်မောင်ရဲ့။ မှတ်ပုံစာအုပ်ကြီးကို အလုပ်တိုက်သို့ ပြန်ပို့ဘို့ပြောတာမရ။ ကိုကိုက ကန်တော်ကြီးမှာ ပစ်ကျလိုက်တယ်။ နောက်နေ့ကျတော့ ကန်တော်ကြီးမှ စာအုပ်ကြီးကို ဆယ်ယူသွားတာလဲသိရတယ်။ သည်တော့ မောင်ဘဲ သည် စာအုပ်ကြီးကို ဆယ်ယူသွားတယ်လို့ ဒေါ်ဒေါ်တို့က ထင်မိတာဘဲ။ ကိုယ် လုပ်ကိုင်တဲ့ မကောင်းတဲ့အမှုတွေ ပေါ်ပေါက်တော့မယ်လို့ သိတာနဲ့။ ကိုကိုကလဲ မချိတင်ကဲဖြစ်ပြီး။ အသည်းအသန်မမာဖြစ်ရတာပါဘဲ မောင်ရဲ့။ ရှား ‘ကိုသိန်းမောင်။ ဘာဖြစ်လို့ ဒေါ်မြက ကျုပ်ကို သည်လောက်တောင် အကြောင်း မျိုးစုံ ကုန်စင်အောင် ပြောပြတယ်ထင်သလဲ’ ကျွန်တော် ‘ခင်ဗျားအားလုံး သိကုန်ပြီထင်လို့ပေါ့ဗျာ’ ရှား ‘ဟုတ်ရိုးလား ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ ဒေါ်မြက သူ့ကိုကိုတော့ တစ်ခါဖြင့် အသက်ရှင်၍နေရတော့မယ် မဟုတ်။ စွဲကပ်တဲ့ဝေဒနာနှင့်ပင် မကြာခင်သေရတော့မယ်ထင်လို့ ပြောပြတာဗျို့’။ ဒေါ်မြလဲ စကားဆုံးရော။ ကျုပ်က ဝါရမ်းကို ထုတ်ပြတော့။ ဒေါ်မြဟာ တုန်လှုပ်ခြင်းများစွာ မရှိဘဲ ကိုကိုဘယ်လို ယခုဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ မောင်တို့မြင်တဲ့အတိုင်းဘဲ။ စကားတောင် ယခုမပြောနိုင်ဘူးလို့ ပြောသဗျ။ ဒါနဲ့ ကျုပ်တို့ကလဲ ‘ကျွန်တော်တို့ကြည့်၍ စီမံပါဦးမယ်ဆိုပြီး ထွက်လာခဲ့ ကြတယ်။ ထို့နောက် ဦးလပ်သည် ဂုဏ်အသရေရှိသော လူကြီးတစ်ယောက် လည်းဖြစ်တဲ့ အပြင် အလွန်တရာမှလည်း မကျန်းမာဖြစ်နေ၍ ငါ ထောင်ဒဏ် အာမခံနှစ်ယောက်နှင့် လွှတ်ထားဘို့ရာ ကျုပ်တို့ကဘဲ ကြံပေးကြရသဗျ။ တစ်လကျော်ကျော်ဆေးဝါးကုသ၍ ဦးလပ်သည် ထနိုင်လာတဲ့အခါမှ ရန်ကုန်မြို့ အရေးပိုင်ရုံးမှာ သည်အမှုကို စစ်ဆေးရာ လူပေါင်းများစွာ လာရောက်၍ အမှုကိုနားထောင်ကြသဗျ။ ဦးလပ်ကလဲ မှန်တဲ့အတိုင်း ဖြောင့်ဆိုလို့ အရေးပိုင်က အပြစ်ဒဏ်ကို လေးနက်စွာ မပေးဘဲ ဒဏ်ငွေ တစ်သောင်းသာ တပ်ရိုက်တယ်။ ကျွန်တော် ‘ကိုစံရှား။ ခင်ဗျားစုံထောက်မှဖြင့် နေရာတာများတာဘဲ။ ဒါနဲ့၊ သည်လောက်မှုမှာ ခင်ဗျားကော တော်တော်ကျေးဇူးခံစားရရဲ့ မဟုတ်လား’ ရှား ‘ဘာပြောစရာရှိသလဲ တိုးမောင်းရယ် အစိုးရကတောင် ကျုပ်ကို သိသေးတယ်ဗျ’။ ကျွန်တော်တို့လဲ ထိုသို့ စုံထောက်တဲ့အမှုကို ကိုစံရှားကပြောပြတာ အဆုံးမှာ အပြင်ထွက် အနည်းငယ်စကားပြောကြပြီး ညဥ့်အတော်နက်သွားသဖြင့် အိပ်ရာသို့ဝင်ကြသည်။ (တစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီးတစ်ဆောင်နှင့်ပတ်သက်၍ မောင်စံရှား စုံထောက်ပုံ) ယခု ကျွန်တော်ပြောပြမည့် တစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ် ကြီးသည် ရန်ကုန်မြို့အနောက်မြောက်ဘက် ပြည်လမ်းမကြီးအနီး၌ တည်ရှိသော တိုက်အိမ်ကြီးဖြစ်သည်။ ၎င်းတိုက်အိမ်မှာ အလွန်တရာမှ အိုးမင်းဟောင်းနွမ်း၍ ရှေးနှစ်ပေါင်း ၈၀ ကျော်လောက်က ဆောက်လုပ်ထားသော တိုက်ကြီးဖြစ်ပေ သည်။ ၎င်းတိုက်အိမ်ကြီးကို ဦးကျောက်ပွင့်ဆိုသူ ပိုင်ဆိုင်၍ နေထိုင်လာခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ခန့် ကြာရိပြီဖြစ်ကြောင်း။ ဦးကျောက်ပွင့်မှာ အလွန်တရာမှ အသက်ရှည်၍ အသက် ၉၀ နီးပါးရှိအောင် နေရလေသည်။ ၎င်း၏ဇနီးမှာ အသက် ၈၀ နီးပါးရှိမှ ဦးကျောက်ပွင့်အရင် ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်ရှိလေသည်။ ထိုသို့ မိမိဇနီးကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်သွားပြီးသည့်နောက် ဦးကျောက်ပွင့်သည် စိတ်စက်မကာင်း ဖြစ်ပြီးလျှင် ဘယ်ကိုမျှသွားလာလည်ပတ်ခြင်း မပြုဘဲ တိုက်အတွင်း၌သာလျှင်နေ၍ မိမိလိုအပ်သောအရာများကို မိမိတိုက်နှင့် မနီး မဝေးသော ရှမ်းရွာ၌ နေထိုင်သူ ဒေါ်အိုဇာဆိုသော အမယ်အိုကြီးတစ်ယောက်က ကြည့်ရှုလုပ်ကိုင်၍ပေးရသည်ဖြစ်ကြောင်း။ ဦးကျောက်ပွင့်မှာ အမွေခံအမွေစား သားသမီးတစ်ယောက်မျှ မရှိသဖြင့် ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်ရှာသောအခါ ၎င်း၏ဆွေမျိုးတို့သည် အမွေကို ဆက်ခံသိမ်းပိုက်လိုသော ဆန္ဒနှင့် ၎င်း၏ဈာပနကိစ္စတွင် လာရောက်ဆောင်ရွက် ကြလေသည်။ ဦးကျောက်ပွင့်ပိုင် ပစ္စည်းများမှာ အဆိုပါတိုက်အိမ်ကြီးအပြင် ခြံမြေ၊ လယ်မြေများလည်း များစွာရှိသည်ကြောင့် ဦးကျောက်ပွင့်၏ ကြွင်း ကျန်ခဲ့သော အလောင်းကို မြေမြှုပ်နှံသဂြင်္ ိုဟ်ပြီးနောက် များမကြာမီ အတွင်းတွင် ၎င်း၏ဆွေမျိုးအချင်းချင်း စကားများကြ၍ အမွေဆိုင်များကို သူရထိုက်သည်။ ငါရထိုက်သည်ဖြင့် အငြင်းအခုန်ဖြစ်ကြရာ ရှေ့နေရှေ့ရပ်တို့ဖြင့် အကော်ရိုက်ပြီဟု ထိုအမှုတွင်လိုက်ကြရအောင်။ ဆွေမျိုးအချင်းချင်းကြားတွင် ဝင်၍ မြှောက်ပင့် ပေးကြသည်ကြောင့် ထိုသို့အားဖြင့် ဤအမွေမှုကြီး ချိပကွက်လွှတ်တော်သို့ ရောက်သဖြင့် အမွေဆိုင်ပစ္စည်း အရပ်ရပ်ကို စာရင်းပြုလုပ်ခဲ့ရာ အစိုးရပစ္စည်းထိန်း အရာရှိထံ အပ်ကြသည်။ အမွေမှုများသည် အစိုးရရုံးသို့ ရောက်ရှိသောအခါ ဆောလျင်စွာပြီးဖို့ လွန်စွာခဲယဉ်းလေသည်။ နှစ်ရှည်လများရှိ၍ စရိတ်အကုန်အကျသာလျှင် များသည့်အတိုင်း ဦးကျောက်ပွင့်၏ အမှုသည်လည်း မပြတ်စဲနိုင်ဘဲ ရုံးတွင် နှစ်လကြာမြင့်နေသည်ဖြစ်ရာ တိုက်အိမ်ကြီးသည် ပျက်စီးယိုယွင်း၍သာ လာလေသည်။ ဝင်းထရံမြက်များ ရှည်လျားစွာ ပေါက်ပြီးလျှင် ထက်တနှစ် မြက်သာလျှင်မက ချုံနွယ်လည်း ပြည့်နှက်လာပြီးလျှင် များစွာ ကြောက်ပွယ်ရာ ဖြစ်လာကြောင်း။ ဦးကျောက်ပွင့်ကို သဂြင်္ ိုဟ်ပြီး၍ လေးငါးလကြာရှိသော အခါ မည်သူမျှ ထိုတိုက်အိမ်ကြီးသို့ မသွားဝံ့သည့်ပြင်။ ထိုတိုက်အိမ်အတွင်းရှိ ပစ္စည်းများကိုပင် မည်သူမျှ ဝင်ရောက်ယူငင်ခြင်ငှါ မပြုဝံ့ဘဲရှိကြလေသည်။ ထိုတိုက်အိမ်ကြီးသို့ ဖြတ်၍ ကျောင်းသို့သွားကြလာကြရသော ကျောင်းသား ကလေးများမှာလည်း ထိတ်လန့်ကြောက်ရွံ့ခြင်း ဖြစ်ကြပေသည်။ ညဥ့်အခါ၌ လည်ပတ်ကြသော ကာလသားများသည်လည်း ထိုတိုက်အိမ်ကြီး အနီးသို့ ကျရောက်ကြသောအခါ ရဲဆေးတင်၍ လေချွန်၍ သီချင်းအော်ဟစ်ဆိုခါ သွားလာကြရသည်က တစ်ကြောင်း။ ရှေးအခါက ကောင်းမွန်စွာ ဦးကျောက်ပွင့်နှင့် ၎င်းဇနီးတို့ နေထိုင် လာသော တိုက်အိမ်ကြီးမှာ ယခုအခါ အဘယ့်ကြောင့် မကောင်းဆိုးဝါးများ ဝင်ရောက်၍ တစ္ဆေချောက်နေသည်ကို မည်သူမျှ ပြော၍မပြနိုင်ချေ။ အကျိုး အကြောင်းကို သိရှိရန်လည်း မည်သူ တစ်စုံတစ်ယောက်မျှ စုံစမ်းမေးမြန်း ခြင်းလည်း မရှိပေ။ သို့ရာတွင် အများသော ရပ်သူရွာသားတို့ကမူ ထိုတိုက် ပျက်ကြီးမှ ကြောက်မက်ဖွယ်သော အသံများကြားရသည်။ တိုက်တွင်းတွင် လှုပ်လှုပ်ရှားရှား သွားလာနေထိုင်လျက်ရှိသော လူလိုလို တစ္ဆေလိုလို ထွေထူးသော အရာများကို မြင်ကြရသည်။ ဝင်းအတွင်းရှိ မြက်ပင်ရှည်များတွင်လည်း တစ္ဆေကဲ့သို့ အသံမကြား။ ဆက်သွားပြီးလျှင် ပျောက်ကွယ်၍သွားသည်။ စသည်ဖြင့် ပြောဆိုကြသည်ဖြစ်ကြောင်း တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူသည် စွန့်စား၍ တစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီးသို့ သွားရောက် နေထိုင်လိုလျှင် အခမဲ့နေထိုင်ရလိမ့်မည်။ သို့ရာတွင် မည်သူမျှ သွားရောက် နေထိုင်ဝံ့ခြင်းမရှိချေ။ တစ္ဆေချောက်သည်ကို အများယုံကြည်နေကြ၍ နှစ်ရှည်လများ ကြာရှိပြီးလျှင် ထိုတိုက်အိမ်ကြီးသည် တနေ့တခြား တိုး၍ ကြောက်မက်ဖွယ်သာ ကောင်းလာလေသည်။ ထိုတိုက်အိမ်ကြီး၏ ပတ်ဝန်းကျင် အနီးအနား၌ နေထိုင်ကြသူ ရပ်သူရွာသား တို့သည်လည်း မည်သူမျှ ၎င်း တိုက်အိမ်ကြီးသို့ မိုကပ်ဝံ့ဘဲ။ ‘တစ္ဆေချောက်သော တိုက်အိမ်ကြီး’ ဟု သာလျှင် အမည်တွင်စေကြောင်း။ ထိုတစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီးနှင့် ၅ မိုင်ခန့်ကွာဝေး သည့် ပေတရာလမ်းမကြီးပေါ်တွင် ခေတ်အလိုက် သိုက်မြိုက်ခမ်းနားစွာ ဆောက်လုပ်ထားသော သုံးဆောင်ပြိုင်တိုက်ကြီးတစ်တိုက် တည်ရှိလျက် ရှိလေသည်။ ထိုတိုက်ကြီးမှာ အလွန်တရာ ပစ္စည်းဥစ္စာ ကြွယ်ဝချမ်းသာ၍ အလှူအတန်းဝါသနာပါသော ပွဲစားကြီး ဦးသာပေး၏နေအိမ် ဖြစ်လေသည်။ နွေဥတုပူအိုက်သောအခါသို့ကျရောက်သောအခါ ပွဲစားကြီးဦးသာပေးသည် ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း ကလောမြို့တွင် ၂​လ ၃​လတန်သည် သွားရောက်၍ မိမိသားမယား များနှင့် နှစ်စဉ်လိုပင် နေထိုင်လေ့ရှိလေသည်။ ယင်းသို့ သွားရောက်နေထိုင်သောအခါ ပုဇွန်တောင်အရပ်ရှိ တိုက်ကြီးကို သော့ခလောက် ခတ်၍ ပိတ်ထားပြီးလျှင် မာလီကုလားနှင့် အိမ်နေ အစေခံသုံးလေးယောက် တို့ကိုသာ အစောင့်ထားလေ့ရှိလေသည်။ လွန်ခဲ့သည့် တပေါင်းလဆုတ် ၁၃ ရက် စနေနေ့က ပွဲစားကြီး ဦးသာပေးသည် ပုဇွန်တောင်ရှိ မိမိတိုက်ကြီးကို အထက်၌ ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း စီမံ၍ အစောင့်များနှင့် ထားခဲ့ပြီးလျှင် ကလောသို့ ရန်ကုန်မြို့မှ ညနေရထားနှင့် လိုက်ပါ၍သွားလေသည်။ ယခု ၄ နှစ်၊ ၅ နှစ်အတွင်း၌ နှစ်စဉ်လိုပင် ပုဇွန်တောင်တိုက်ကြီးကို သော့ခလောက်များနှင့် ပိတ်၍ ထားခဲ့သော်လည်း တစ်ကြိမ်တစ်ခါမျှ သူခိုးအခိုးခံရခြင်းမရှိ၍ ထိုသူခိုး မခိုးနိုင်ရန် စီမံခြင်းလည်း မရှိကြ။ သို့ရာတွင် သော့ခလောက်များ ခတ်ထားခြင်းသည်ပင်လျှင် သာမည သူခိုးမခိုးနိုင်ပေကြောင်း။ အနောက်ကားကမူကား အပြင်အပ၌ မိမိတို့အတည် ရှိသော ဆောက်လုပ်ထားသော အိမ်တစ်အိမ်မှာ အိပ်ကြ၍ ညစောင့်ဒါလဝမ်မှာ၍ ရှေးနှစ်ပေါင်စာ ဆင်ဝင်ကြီးအောက်တွင် လုပ်ထားသော အိမ်တစ်လုံးနှင့် စောင့်၍နေရလေ၏။ တိုက်အိမ်ကြီးကဲ့သို့ ပွဲစားကြီးသည် မိမိသား၍ နေထိုင်ကာ အတူတကွ နေထိုင်လို၍ ပူအိုက်သောအခါတွင် မတွေ့တာကြာပြီဖြစ်၍ သွား၍ နေထိုင်သောအခါ မိမိ၏ အလှူအတန်း ပွဲလမ်းသဘင် ဆင်ယင်ကျင်းပ ပြုလုပ်သော အခါသမယတိုင်းသုံးစွဲလေ့ရှိသော ငွေထည်၊ ရွှေထည်၊ ဖလားစုံ ကွမ်းအစ်၊ ကလပ်၊ ပန်းကန်ပြား၊ ဖလားကြီး စသည်တို့ပေါင်း ငါးထောင်ကျော်၊ ခြောက်ထောင်ဖိုးခန့်ကို ခိုင်ခန့်စွာ အုတ်အဂင်္တေဖြင့် အိမ်အောက်ထပ် ကြမ်းပြင်အောက်တွင် ပြုလုပ်ထားသော တွင်းအတွင်း၌ ထည့်၍ထားခဲ့လေ့ ရှိလေသည်၊ ထိုတွင်းဝအဖုံးမှာ အလွန်တရာ ထူသော ကျွန်းပြားဖြင့်ပြုလုပ်ထား၍ သံမှိုကြီးများဖြင့် လှပစွာရိုက်ထားသည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းအဖုံးကို သော့ခလောက် ကြီးနှစ်လုံးဖြင့် ခတ်ထားလေသည်၊ တွင်းဝသို့ တိုက်ကြီး၏ အပြင်အပမှ အလွယ်တကူဖြင့်ရောက်အောင် မသွားနိုင်ချေ။ ခက်ခက်ခဲခဲဥမင်လိုဏ်ခေါင်း တူး၍လာမှသာလျှင် ရောက်နိုင်စရာအကြောင်း ရှိပေသည်။ ညဥ့်အခါ၌ ထိုတိုက်အိမ်ကြီးမှာ ညစောင့်ဒလဝမ်ကလွဲလျှင် မည်သူမျှမရှိဟု ဆိုနိုင်သည်။ ၎င်းအကြောင်းကို အချို့သူခိုးက ကောင်းစွာ သိနေကြသည့် လက္ခဏာရှိသည်။ အကြောင်းဆိုကိုသော် ထိုသို့ပွဲစားမရှိသည့် အခိုက် ညတည၌ သူခိုးဝင်သည်။ သန်းခေါင် ကျော်အခါ အိမ်နောက် ပြူတင်းပေါက်သံတိုင်နှစ်ချောင်းကို ဝင်၍ ဖြုတ်ယူပြီးလျှင် အိမ်တွင်းသို့ ဝင်လေသည် သံတိုင်များကို မဖြုတ်ခင် တံခါးကိုလှီး၍တံခါးချက်ကို ဆွဲဖွင့်သည်။ တိုက်အတွင်းသို့ရောက်ရှိကြသည့်အခါ ပစ္စည်းအဘိုးတန်ထားသော တွင်းသို့ ဝင်သွားကြပြီးလျှင် အဖုံးကိုကြိုးစား၍ဖွင့်ရာ အလွန်တရာထက်သော ပျဉ်ထူများကို ဖောက်ထွင်းနိုင်သော လွန်ပူဖြင့် သေတ္တာဝအဖုံးကို ဖောက်ကြ ပြီးလျှင် လူပိန်ပိန်တစ်ယောက် ဝင်နိုင်လောက်အောင် အပေါက်ငယ်တစ်ခု ဖြစ်စေလေသည်။ ယင်းသို့ ဘဏ္ဍာတွင်းအတွင်းသို့ ဖောက်ထွင်းဝင်ရောက်နိုင်ကြသော အခါ၊ ရွှေကွမ်းအစ်၊ ငွေကွမ်းအစ်၊ ရွှေဖလား။ ငွေဖလား၊ ရွှေကလပ်၊ ငွေကလပ်၊ ရွှေပန်းကန်ပြား၊ ငွေပန်းကန်ပြား စသည့် ရွှေထည်၊ ငွေထည်၊ ထောင်ကျော်ဘိုးမျှကို ယူငင်၍ သူတို့သည် လူမသိရအောင် ထွက်သွားပြီ ဖြစ်ကြောင်း။ နံနက်မိုးသောက် အလင်းရောက်လျှင် အစောတို့သည် တိုက်တွင်းသို့ ထွင်းဖောက် ဝင်ရောက်၍ ပစ္စည်းအမြောက်အမြားကို ခိုးယူသွားကြကြောင်းကို သိလေသည်။ ခိုးယူ၍ သွားကြသော ပစ္စည်းများသည် အဘိုးတန်ပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ပွဲစားကြီး ဦးကျောက်ပွင့်ထံသို့ တွင်းထဲမှ ပစ္စည်းများအားလုံးလိုပင် သူခိုးခိုးယူသွားကြောင်းနှင့် သံကြိုးရိုက်လိုက်ကြ လေသည်။ ပုဇွန်တောင်ဌာနာ၌လည်း တိုင်ကြားကြသဖြင့် ပုလိပ် အင်စပိတ် တော်နှင့် ဌာနအုပ်တို့ကိုယ်တိုင် လာရောက်ကြပြီးလျှင် သူခိုးတို့ ဝင်ပုံထွက်ပုံ အလုံးစုံကို သေချာစွာ ရေးမှတ်၍ ယူသွားကြလေသည်။ ပလိပ်တို့ဖမ်း၍ သိရှိကြရသော အချက်နှစ်ချက်မှာ ပထမ သူခိုးတို့သည် သင်ခါစသူခိုးမဟုတ်။ ခိုးဝှက်ခြင်း၌ များစွာ ကျွမ်းကျင်သောသူများဖြစ်သည်။ ဒုတိယ သူခိုးတို့သည် ထိုတိုက်ကြီးတွင်ရှိသော အခန်းများ၏ အသိုအထားကို ကောင်းစွာသိရှိကြသဖြင့် ဘဏ္ဍာတွင်းဖွင့်ရန် သို့သော် မည်သို့သော လက်နက်ကိရိယာများကို ကြိုတင်၍ သိကြသည့်အတိုင်း လက်နက်ကိရိယာအစုံကို ယူလာကြသည်။ ၎င်းအချက်ကို ထောက်ပင့်ခြင်းအားဖြင့် ပုလိပ်တို့က ဤအိမ်ဖောက်ထွင်း ခိုးယူမှုကို ၂၄ နာရီအတွင်းတွင် စုံထောက်၍ သူခိုးတို့နှင့် ခိုးရာပါပစ္စည်းတို့ကို ဖမ်းဆီး ရမိလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြလေသည်။ သို့ရာတွင် မျှော်လင့်ကြသည့်အတိုင်း အနည်းငယ်မျှ သတင်းရရှိခြင်းမရှိချေ။ သံကြိုးစာရသည့်နေ့၌ပင် ပွဲစားကြီး ဦးသာပေးသည် ကလောမှ လိုက်လာခဲ့ရာ ရန်ကုန်မြို့သို့ နောက် တစ်နေ့၌ ရောက်ရှိလေသည်။ သူခိုးခို၍ ပါသွားသော ပစ္စည်းများအနက် မိမိလပ်ထက် ထိမ်းမြားမဂင်္လာပြုစဉ်အခါ မိမိမိခင်ဘက်မှ ဘိုးအေ၊ ဘွားအေတို့က လက်ဖွဲ့ သော ရွှေကွမ်းအစ်ကြီးနှင့် ရွှေဖလားတစ်စုံအတွက် အခြားပစ္စည်းများထက် ပွဲစားကြီးသည် နှမြောသည်ဖြစ်ရှာရကား အနည်းနည်းဖြင့် ၎င်းပစ္စည်းက ပေါ်ပေါက်လျှင် ပေါ်ပေါက်ရအောင် စုံစမ်းရန်အကြံဖြစ်လာလေသည်။ ၎င်းပြင် ပုလိပ် တို့ကိုလည်း ထိုမျှလောက် ထူးခြားသော ပစ္စည်းခိုးမှုကြီးကို ပေါ်ပေါက် အောင် မရွက်ဆောင်နိုင်ကြ၍ အပြစ်တင်စကားပြောဆိုလေသည်။ ပွဲစားကြီး ဦးသာပေးသည် ရန်ကုန်သို့ပြန်ရောက်၍ ၄ ရက် ၅ရက် လောက် ရှိငြားသော်လည်း မိမိအိမ်မှ ခိုးယူသွားသော ပစ္စည်းများနှင့်ပတ်သက်၍ သတင်းတစ်စုံတစ်ရာမျှ မရရှိသဖြင့် များစွာစိတ်ပျက်ပြီးလျှင် မောင်စံရှား နေအိမ်သို့ မော်တော်ကားနှင့် တစ်နေ့သော နံနက်၌ စောစောရောက်လာ လေသည်။ ကျွန်တော်က ခရီးဦးကြိုဆို၍ နေရာထိုင်ခင်းများ ပေးပြီးလျှင် မောင်စံရှားလာပါလိမ့်မည်။ အိမ်တွင်းမှာရှိပါသည်ဟု ပြောပြသောအခါ ပွဲစားကြီးလည်း ကုလားထိုင်တစ်ခုပေါ်မှာ ထိုင်၍ မိမိသောက်လာသော ဆေးပြင်းလိပ်ကို စားပွဲဝိုင်းကလေးပေါ်ရှိ ကြေးလင်ပန်းကလေးပေါ်မှာ ခေတ္တ တင်ထားလေသည်။ မကြာမီ အတွင်းတွင်ပင် မောင်စံရှားလည်း ဆေးတံကို ကိုက်လျက် ထွက်လာပြီးလျှင် ‘အလို၊ ပွဲစားကြီး ပါကလား။ ဆေးလိပ်များ သောက်ပါ’ ဟု နှုတ်ဆက်၍ လောကွတ်ပျငှါ စကား ပြောကြားလိုက်သောအခါ ပွဲစားကြီးကလည်း ‘ရှိပါတယ်မောင်ရယ်’ ဆိုလျက် မိမိချထားသော ဆေးလိပ်တို ကိုယူ၍ မီးညှိကာ သောက်နေလေသည်။ မောင်စံရှားသည် ပွဲစားကြီးနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်ထိုင်ပြီးသကာလ စကားဆက်၍ပြောသည်မှာ ‘ပွဲစားကြီးသည် အထက် ကျော်ကာရီက ကျွန်တော့်အိမ်သို့ မရောက်ဘူးပါ’။ အကြောင်းထူးတော့ ရှိပြီဆိုတာ ကျွန်တော် သိရပါပြီ။ တဖန် ယခု ဆေးလိပ်ကို ပွဲစားကြီးကယူ၍ မီးအညှိတွင် ကျွန်တော်ဆင်ခြင် မိသည်မှာ ဆေးလိပ်ကို တခြမ်းပဲ့ ခိုးသွားသည်မှာ ပစ္စည်းငါးထောင်ကျော်ဘိုးလောက် ပါသွားတယ်။ ငွေ ငါးထောင်လောက်တော့ ကျုပ်တို့မှာ အတွက်မရှိပါဘူး။ သို့ရာတွင် ကွယ်လွန် သွားကြရှာတဲ့ ဘိုးဘွားတို့ အမြတ်တနိုး။ ကျုပ်တို့ရဲ့ ခန်းဝင်ပစ္စည်းဖြစ်တဲ့ ရွှေကွမ်းအစ်ကြီးနှင့် ရွှေဖလားတစ်စုံ ပါသွားတာကိုသာ အဘိုးအနဂ္ဃထိုက်သည်ဟု သဘောပိုက်၍ အလွန်တရာ နှမြောခြင်းဖြစ်နေပါတယ်။ သည်ခိုးမှု ပေါ်ပေါက်အောင် ကျုပ်လဲ အနည်းနည်းအဖုံဖုံ ပုလိပ်တို့နှင့်ကြံပါသော်လဲ နေရာမကျနိုင်တာနဲ့ မောင့်ထံလာခဲ့ရတာဘဲ။ မောင်တတ်နိုင်သလောက်တော့ စောင့်မကြည့်ရှုပါဦး’။ ရှား ‘အင်း​သတင်းစာထဲမှာ ကျွန်တော်ဖတ်လိုက်ရပါရဲ့။ ကောင်းပါပြီ ပွဲစားကြီးရယ်။ ကျွန်တော်လဲတတ်နိုင်သလောက် ကူညီပါမယ်။ ညနေသာ ပွဲစားကြီးအိမ်ကို ကျွန်တော်လာပြီး သူခိုးဝင်ပုံထွက်ပုံနှင့်တကွ ပစ္စည်းပျောက်ဆုံးခြင်းနှင့်ဆိုင်သမျှ အကြောင်းအရာများ သိရှိအောင် ကြည့်ရှုပါမယ်’။ ပွဲစားကြီး ‘ဆက်ဆက်သာလာခဲ့ပါတော့။ ကျုပ်စောင့်နေမည်။ ကိုင်း​ကျုပ်ကို ခွင့်ပြုပါဦး’ဆို၍ ပွဲစားကြီးသည် ထ၍ မိမိအိမ်သို့ပြန်လာလေသည်။ ထိုနေ့ညနေ ၄ နာရီထိုးခါနီးအချိန်ကျသောအခါ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှား နှစ်ယောက်လုံးပင် ပွဲစားကြီး ဦးသာပေး၏ အိမ်ကြီးသို့ သွားရောက်၍ သူခိုး အခိုးခံရခြင်းနှင့် ဆက်သွယ်သမျှသော အကြောင်းအရာ အဖြစ်အပျက်တို့ကို စုံစမ်းကြည့်ရှုကြလေသည်။ ကြည့်ရှု စစ်ဆေး၍ ပြီးသောအခါ ပွဲစားကြီးအား အထွေအထူး ဘာမျှမပြောခဲ့ဘဲ ပြန်သွားကြသည် ဖြစ်ကြောင်း။ အိမ်သို့ရောက်ရှိသောအခါ မောင်စံက ‘ကိုသိန်းမောင်၊ သူခိုးကတော့ တော်တော့ကို ကျွမ်းကျင်တဲ့ သူခိုးကြီးဘဲဗျ။ တိုက်အိမ်ကြီးမှာ ဘယ်နေရာ ဘယ်လိုဆိုတာလည်း ကောင်းစွာသိနှင့်ပြီးဖြစ်ကြတယ်။ ဘယ်ကဲ့သို့ စုံထောက်ရ မည်ဆိုတာ ကျုပ်လမ်းစမြင်ပါပြီ’။ ကျွန်တော် ‘ပြောပြစမ်းပါဦးဗျာ။ ကျွန်တော့် စိတ်ထင်ကတော့ သည်အမှု စုံထောက်ရန် တယ်လွယ်မယ်မထင်ဘူး’။ ရှား ‘ဒီလိုဗျ ကိုသိန်းမောင်ရဲ့ သူခိုးဟာ နေရာကျတိုက်ကို ဖောက်ထွင်း ခဲ့တယ်ဆိုတာ ပထမတိုက်အကြောင်းကို ကြံစည်ရပေမယ်။ ဒါကြောင့်မို့ အကြီးအကျယ် သူခိုးခိုးပြီ ဆိုမှဖြင့် ပုလိပ်တွေဟာ ရပ်ကွက်တွင်းနေ မသကင်္ာတဲ့သူများကို စစ်ကြောမေးမြန်းလေ့ ရှိတာဘဲ’။ ကျွန်တော် ‘ယခုလို ဥစ္စာ ကြွယ်ဝချမ်းသာတဲ့ အိမ်မှာဆိုတာ အစေခံတွေ များတယ်။ သူခိုးများကလဲ ကြံစည်နိုင်စရာဘဲ တစ်ယောက်ကျတော့ အမော်အမြင်သိ၍ ရှင်ကျေးစွပ်မှန်း မသိ။ ပြုလုပ်တာတော့ ပြောစရာမရှိပါဘူး။ ရှား ‘ကျုပ်သိတဲ့အတိုင်း အစေခံထဲကဆိုပေမယ့်၊ ယောကျ်ားအစေခံက သည်လောက် မရိုင်းဘူးဗျ။ အများအားဖြင့် မိန်းမအစေခံထဲကသာ။ မကောင်းကြံလိုသူတို့ လှည့်စားရာပါတတ်တယ်’။ ကျွန်တော် ‘ဒါဖြင့်။ ကိုစံရှားက မိန်းမအစေခံများသာ သူခိုးများနှင့် တကြိတ်ထဲ တဉာဏ်ထဲပြုလုပ်ပြီး အိမ်ရှင်၏ပစ္စည်းကို ကြံစည်ခိုးယူတတ်တယ် ဆိုပါတော့’။ ရှား ‘ဒီလိုလဲ အားလုံး မိန်းမအစေခံများကို ရှုတ်ချ၍ ကျုပ်မပြောလိုပါဘူး ကိုသိန်းမောင်ရယ်၊ ဖြစ်တတ်တာက သည်လိုဗျ။ ကိုသိန်းမောင်ရယ် ဖြစ်တတ် တာက သည်လိုဗျ။ အိမ်တစ်အိမ်မှာ သူခိုးတို့က အတွင်းအပြင် မသိ၍ ခိုးရန်ကြံစည်ဘို့ ခက်မှ ဖြင့် အိမ်၌ရှိသော အပျိုအရွယ် အစေခံ သူငယ်မကလေးကို ကြံဖန်၍ လူကိုလှည့် တတ်တယ်။ တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် ကြိုက်ချစ်လာကြလျှင် အိမ်ရှင်များမရှိတဲ့အခါ မိန်းကလေးကခေါ်၍ ယောကျ်ျားကလေးက သွားရောက်လည်ပတ်ပြီး အိမ်တွင်းအိမ်ပြင်ကို မှတ်သားလေ့ရှိတယ်။ ထွက်ပေါက်ဝင်ပေါက် ခဲရာခဲဆစ်တို့ကိုလဲ ရှာဖွေလေ့ ရှိတယ်။ အကယ်၍ မိန်းကလေးဖြစ်သူက အိမ်သို့လာခဲ့ရန် တားမြစ်ထားပါ ကလည်း တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် သမီးရည်းစားစကားပြော၍ပင် အိမ်၏အကြောင်းကို သိရအောင် မေး၍ ကြည့်တတ်တယ်ဗျ။ သည်တော့ ဘယ်နည်းနှင့်မဆို အကြီးအကျယ် သူခိုးခိုးတော့မည် ဆိုလျှင်။ သူခိုးများဟာ ကျကျနန သိရှိရအောင် တစ်နည်းနည်းနှင့် ပထမကတည်းက ကြိုတင်လုပ်ရတာ ရှိတာဘဲ တချို့သူခိုးကြီးများဟာ သူတို့ ကြံစည်နေသော အိမ်အတွင်းအပြင်ကို စက္ကူပေါ်တွင် ပုံဆွဲထားလေ့ရှိတယ် မြင်ဘူးရဲ့လား’။ ကျွန်တော် ‘ကျွန်တော်တို့ ခပ်ငယ်ငယ်က မြင်ဘူးခဲ့တယ် သူခိုးကြီးသာဇံ ဆိုတာဟာ ထောင်ထဲက ထွက်ရတယ်ဘဲ မရှိဘူး။ သူခိုးမှဖြင့်လဲ အကြီးအကျယ် မြေပုံ၊ အိမ်ပုံ စသည့် ပုံစံများကို သေချာစွာဆွဲ၍ ပထမယူထားပြီးမှ ခိုးလေ့ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် သူ့ကို လူအများက သူခိုးမြေတိုင်းစာရေးလို့ ခေါ်ကြသဗျ’။ ထိုကဲ့သို့ မောင်စံရှားနှင့် ကျွန်တော်တို့ ဦးသာပေး၏တိုက်၌ ဖောက်ထွင်း၍ သူခိုးအကြီးအကျယ်ခိုးရာ၌ အိမ်တွင်း သူပါဝင်သည်ဟု ထင်မြင်ချက်သဘောရရှိသည်ကို ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ကြပြီးလျှင် နောက်တစ်နေ့ နံနက်တွင် ဦးသာပေး၏တိုက်သို့ ကျွန်တော်တို့ ၂ ယောက် မေးမြန်းလိုသော အချက်များကို မေးမြန်းရန်သွားကြသည်ဖြစ်ကြောင်း။ ရောက်ရှိသောအခါ မောင်စံရှားက ဦးသာပေးအား ၎င်း၏အိမ်တွင် ခိုင်းစေထားသော သူငယ်မကလေးများထဲက သမီးရည်းစားများရှိသည်ဟုများ ကြားသိပါသလားဟု မေးကြည့်ရာ ဦးသာပေးက မိမိသည် အိမ်မှုရေးရာတွင် ဘယ်အခါမျှ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မေးမြန်းခြင်းမရှိ မိမိ၏ဇနီးနှင့် လူယုံဖြစ်သူ မောင်ထွန်းကျော်ဆိုသူတို့ကိုသာ လွှဲအပ်ထားကြောင်း ပြောပြ၍ မောင်ထွန်းကျော် နေသော နောက်ဖေးအဆောင်သို့ ကျွန်တော်တို့သွားရောက် မေးမြန်းကြရာ မောင်ထွန်းကျော်ကလည်း မောင်စံရှားသိလိုသည့်အချက်များကို ကောင်းစွာ မပြောပြနိုင်ပြန် သဖြင့် ထမင်းချက်ရသော မသောင်းဆိုသူမိန်းမကြီးရှိရာသို့ ကျွန်တော်တို့သည် မောင်ထွန်းကျော်နှင့်အတူ သွားကြရပြန်ကြောင်း၊ ဦးသာပေးမှာ အိမ်ရှေ့ခန်းတွင် ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ မသောင်းဆိုသည့်မိန်းမမှာ စကားပြောလျှင် အသံကျယ်စွာပြောတတ်၏။ ၎င်း၏အကြောင်း မသိသော သူများသည် တွေ့ခါစအခါမှာ ထိတ်လန့်၍ပင် သွားလေ့ရှိသည်။ အသက်အရွယ် မှာလည်း ၄၀ ခန့် မုဆိုးမဖြစ်၍ မယ်မြဆိုသူအပျိုအရွယ် သမီးငယ် တစ်ယောက်ရှိလေသည်။ ထိုသူငယ်မမှာ ပွဲကတော်ကြီး ဒေါ်မြနုအပါးတွင် ဆေးပေးကွမ်းယူ လုပ်နေလေ့ရှိလေသည်။ မောင်စံရှားက သွယ်ဝိုက်ခါ မေးမြန်းရာ မယ်မြကို မောင်ရောင်နီဆိုသူ ဂုဏ်အသရေရှိ၍ ဥစ္စာလည်း အတော်အတန်ကြွယ်ဝချမ်းသာသည့် သူငယ်နှင့် ထိမ်းမြားပေးစားရန် စပ်ထား ကြောင်းကို မသောင်းက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလေသည်။ မောင်ရောင်နီမှာ ရိုးကုမ္ပဏီတိုက်ကြီးတွင် အရောင်းဘက်က စာရေးအလုပ်မှ ထွက်နေသည် ဆိုကြောင်း အလုပ်မရှိသည်ကို ယောက္ခမလောင်းက ပမာနပြုသည်မဟုတ်။ ပဲခူးနယ် သနတ်ပင်ရွာတွင် ဥစ္စာကြွယ်ဝချမ်းသာသော ဦးလေးတစ်ယောက်ရှိရာ ထိုဦးလေးမှာ သားသမီးလည်းမရှိသဖြင့် မောင်ရောင်နီ ကိုပင် မိမိအစ်ကိုကြီး၏ သားဖြစ်၍ မိမိသားအရင်းကဲ့သို့ သဘောထားပြီးလျှင် မောင်ရောင်နီ အတွက် များစွာ ငွေကြေးအကုန်အကျခံခဲ့သည်ဆိုကြောင်း ထိုဦးလေးဖြစ်သူ ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်က မောင်ရောင်နီမှာ အမွေအမြောက်အမြား ရစရာရှိသောကြောင့် အမွေရသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် ခမ်းနားကြီးကျယ်စွာ မောင်ရောင်နီနှင့် မယ်မြတို့ကို လက်ထပ်ထိမ်းမြားမည်ဟု မသောင်းက မောင်စံရှားအား ပြောပြသည် ဖြစ်ကြောင်း။ ဤသို့သော အကျိုးအကြောင်းများကို ကြားသိရသောအခါ နားထောင်၍ ကောင်းသည့်ပြင် နေရာကျပေသည်။ လျော်ကန်သင့်မြတ်သည် ဟုပင် ထင်ရသော်လည်း မောင်စံရှားက မယ်မြကို ကိုယ်တိုင်တွေ့ဆုံ၍ ထပ်မံမေးမြန်းကြည့်လိုကြောင်းကို ကျွန်တော်နှင့် တိုင်ပင်ပြီးလျှင် မသောင်းကို ပြောသည်မှာ ဒေါ်သောင်း အဒေါ်၏သမီး မမယ်မြဆိုတာ ဘယ်မှာရှိပါသလဲ။ ကျွန်တော်တို့ ကေတ္တတွေ့ပါရစေလို့ ပြောကြားလိုက်သောအခါ မသောင်းသည် မိမိ၏သမီးကို ကိုယ်တိုင်သွား၍ ခေါ်ငင်သည်။ မယ်မြသည် ပွဲကတော်ကြီး၏ အစေအပါးပင် လုပ်နေရသော်လည်း အလွန်လှပချောမောသဖြင့် များစွာ ချစ်ဖွယ်ကောင်းသည်။ မိမိ၏မိခင် မသောင်းကဲ့သို့ပင် နေရာထားတည်၍ စကားပြောသောအခါမှာလည်း အသံကျယ်စွာဖြင့် ပြောတတ်လေသည်။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့ ဘယ်ကိစ္စနှင့် သည်အိမ်ကြီး၏ နေအိမ်သို့ ရောက်လာကြသည်။ မယ်မြသည်မသိဖြစ်သောကြောင့် ကျွန်တော်တို့ မေးမြန်း သောအခါ ဘယ်လိုမှ ဇိတ်ဇနင်းမဖြစ်ဘဲ မေးသမျှကို သဘောသက်သက် ထင်မှတ်၍ ကောင်းစွာပြန်ကြားသည်ဖြစ်ကြောင်း။ ပထမ မောင်စံရှားက စတင်၍ ‘မမယ်မြ အလွန်တရာမှ လှပါသဖြင့် သက်ဝင်ချစ်ခင်ကြသူတွေ့တော့ ရှိတယ်ထင်တယ်’။ မြ ‘ချစ်ခင်ကြသူတွေတော့ များသားပဲ။ သို့ပေမယ့် ကျွန်မက တုန့်ပြန်၍ ချစ်တာတော့ တစ်ဦးဘဲရှိပါတယ်’။ ခေါင်းငုံ့ငုံ့နှင့် ပြန်ပြောလေသည်။ ရှား ‘ဒါဖြင့်၊ ကျုပ်နှမမှာ ရည်ရွယ်ပြီးသား သူငယ်ရှိပြီဆိုပါတော့။ မြ ‘ဟုတ်ကဲ့။ ကျွန်မ၏မိခင်က သဘောတူစေ့စပ်ထားတဲ့သူရှိပါတယ်’။ ရှား ‘ဒီသူငယ်ဟာ နှမထံမှ အလည်အပတ်လာတယ်။ ဟုတ်ပါသလား။ မြ ‘လာပါတယ်၊ တနဂင်္နွေနေ့ နံနက်စာဖြစ်စေ။ ညစာဖြစ်စေစားပြီးမှ ကျွန်မတို့ ထံက ပြန်လေ့ရှိတယ်။ ရှင်က ဘာကြောင့် သည် လောက်တောင် သိချင်ရတာလဲ’။ ရှား ‘နှမအကြောင်းကို သိချင်လို့ပါဘဲ’။ မြ ‘ကျွန်မအကြောင်းကို ရှင်က သိချင်ရန် အကြောင်းတစ်ခုတော့ ရှိမှာဘဲ ထင်တယ်’။ ရှား ‘သည်လောက်လှတဲ့ မိန်းမကလေး အကြောင်းကို ဘယ်လူပျိုက မသိချင်ဘဲ ရှိပါမလဲ။ ငါ့နှမရယ်’။ ထိုအခါ မယ်မြမှာ ရှက်တတ်တက်ဖြစ်သွားလျှင် မျက်နှာလည်း အနည်းငယ်ပျက်လျက်ပြုံးခါ။ ‘ရှင်က ကျွန်မကို သနားသဖြင့် အကျိုး အကြောင်းကို မေးကြည့်တယ် ဆိုပါတော့’ ဟု မောင်စံရှားကို အသံမထွက် တထွက်နှင့် ပြန်၍မေးလေသည်။ မောင်စံရှားကလည်း မိမိမေးမြန်းသည်ကို သူငယ်မကလေးက မနှစ်သက်ခြင်း မရှိသည်ကို သိသည်နှင့် ဆက်လက်၍မေးမြန်းပြန်သည်။ ဒါထက် ငါ့နှမနှင့် မေတ္တာသက်ဝင် တယ်ဆိုတဲ့ သူငယ်ဟာ ပွဲစားကြီးရဲ့ တိုက်ထဲကို ရောက်ဖူးပါရဲ့လား’။ မြ ‘ရောက်ဘူးပါသော်ကောရှင်။ ပွဲစားကြီးနှင့် ပွဲကတော်ကြီး မရှိကြစဉ်။ ကျွန်မက တစ်တိုက်လုံး သူ့ကိုပြတာဘဲ’။ ဤမျှလောက် မယ်မြဆိုတဲ့ သူငယ်မထံမှ စကားရရှိသောအခါ မောင်စံရှားသည် ရှေ့ရှောက်၍ အထွေအထူး မမေးတော့ဘဲ အခြားစကားများ ကိုသာ ပြောပြီးလျှင် ထွက်လာခဲ့ကြလေသည်။ နေအိမ်သို့အပြန် လမ်းတွင် မြင်းရထားပေါ်၌ မောင်စံရှားသည် မောင်ရောင်နီ သာလျှင် တိုက်ဖောက်ထွင်းမှု၌ ပါမပါကို ချင့်ချိန်တွေးတောဘို့ရှိကြောင်း မောင်ရောင်နီ၏ အကြောင်းကို ကောင်းစွာသိရှိရန်သာ ကြံဘို့လိုသည့်အကြောင်း။ သို့သော်၊ ကြံဆောင်ရာ၌ မသိလိုက် မသိဘာသာပြုလုပ်မှ နေရာကျမည့်အကြောင်းကို ကျွန်တော့်အား ပြောပြလေသည်။ နောက်နှစ်ရက်သုံးရက်လောက်ကြာသောအခါ မောင်စံရှားက ကျွန်တော့်အနီးသို့ ထိုင်ပြီးလျှင် ‘ကိုသိန်းမောင်ရဲ့ မောင်သိန်းဆိုတဲ့ လူကို မယ်မြက သားများနှစ်ယောက်ရှိလို့ ကြိုက်နေမှန်းကို ကျုပ်တော့ မတွေးတတ် အောင်ဖြစ်တာဘဲ။ ဘာမှ နှစ်သက်တဲ့လူမဟုတ်ဘူး။ အကြီးတန်လိုက်တာ အန်ချင်စော်နံရော။ ရုပ်ကလဲ ကြမ်းတမ်း၊ ပါးစပ်ကလဲပြီ။ သွားများကလဲ မညီမညွတ်ရုံက ခေါလိုက်တာကလဲ ပြောစရာမရှိဘူး။ နှုတ်ခမ်းချင်းတောင် စေ့၍မရဘူး။ သည့်ပြင်လဲ သွားနှစ်ချောင်းလောက်ကလဲ ကျိုးနေလိုက်သေးတယ်။ အသက်မှာလဲ ၂၈ နှစ် ရှိနေပြီ။ အဲဒီလိုလူက မယ်မြဆိုတဲ့သူငယ်မကို ကြိုက်အောင်လုပ်နိုင်တာတော်တော်တော့ အစဉ်းစားရကျပ်တာဘဲ။ အင်မတန်လဲ နုံတဲ့လူစားထဲက ဖြစ်တဲ့အပြင် သူ့ကိုကြည့်ရတာ ထုံပေပေနှင့် လေးကန်တဲ့လူဘဲ’။ ကျွန်တော် ‘ကိုစံရှားပြောပြတဲ့အတိုင်း မောင်ရောင်နီ၏ လူပုံကိုတော့ မျက်စိထဲမှာ ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း ပေါ်ပါပြီ။ ဒီလူရဲ့ ရှေးဟောင်းနှောင်းဖြစ်တို့ကို ဆန်းစစ်၍ ရတဲ့အတိုင်း ပြောပြစမ်းပါဦး’ ရှား ‘ပြောပြမှာပေါ့ဗျ။ ရန်ကုန်မြို့ ရိုးကုမ္ပဏီတိုက်ဆိုင်ကြီးမှာ အထည် ရောင်းတဲ့ဘက်က ၂ နှစ်တိုင်တိုင် လုပ်ခဲ့တဲ့လူဗျ။ မြင်းပွဲများတွင် မြင်းလောင်း အလွန်ဝါသနာပါတာနှင့် စနေနေ့တိုင်းလို အလုပ်နေ့ဝက်တောင်မှ လာရောက်မလုပ်၍ သူဏ္ဌေးကိုယ်စားလှယ်ကြီးက မောင်ရောင်နီကို အလုပ်မှ ထုတ်ပစ်လိုက်သတဲ့။ အခြားအပြစ်တော့ ဘာမျှတွေ့လို့ မဟုတ်ပါဘူး။ အလုပ်လက်လွတ်ဖြစ်နေတာ။ ယခု ၆ လလောက် ရှိနေပြီ။ သို့သော်လဲ အလုပ်လုပ်ချင်တဲ့စိတ်ရှိပုံမရ။ သူ့မှာ အမွေရတယ်လို့ ကျုပ်ကြားရတာဘဲ။ ဟုတ်ပါလိမ့်မယ်ထင်တယ်။ သူနေတာက သူ့အမေအိုအဖေအိုကြီးများနှင့် နေတယ်။ ရပ်ကွက်ထဲမှာလဲ သူ့အမေအဖေများက သြဇာရှိ၍ ရိုသေကိုင်းရှိုင်းသူ များကြပါရဲ့။ သူကြီးအလုပ်နှင့် နှစ်ပေါင်း ၅၀ ခန့် အဂင်္လိပ်အစိုးရတို့ လက်အောက်မှာ အမှုထမ်းခဲ့တော့ ယခုပင်စင်အငြိမ်းစားနေရတယ်။ သားက တော့ မောင်ရောင်နီတစ်ယောက်တည်း ရှိတယ်။ သမီးက လေးယောက်တောင် ရှိသဗျ။ ၃ ယောက်က အိမ်ထောင်ကျ၍ ၂ ယောက်က မော်လမြိုင်၊ ကျန် တစ်ယောက်က မန ္တလေးသို့။ သူတို့ယောက်ယားများနှင့် လိုက်၍နေကြတယ်တဲ့။ တစ်ယောက်ကတော့ အဂင်္လိပ်စာ အတော်အတန်တတ်တာနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ မြန်မာ မိန်းမကလေးကျောင်းမှာ ဆရာမလုပ်နေတယ်။ ဒါလောက်သာ မောင်ရောင်နီရဲ့ ဆွေမျိုးအကြောင်းကို ကျုပ်သိရသဗျာ’။ ကျွန်တော် ‘ဒါဖြင့် မောင်ရောင်နီ၌ မသကင်္ာစရာ ဘာမျှမသိသာ မထင်ရှားဘူး ပေါ့လေ။ ထပ်မံစုံထောက်ဦးမှတော့ထင်တယ်’။ ရှား ‘မောင်ရောင်နီ အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ထူးခြား၍ မသကင်္ာစရာ ကတော့ သူငွေအမြောက်အမြား အမွေရတယ်ဆိုတာကို ယုံကြည် လောက်တဲ့ နေရာမှာ ဘာမျှ သတင်းမရဘူး။ မြင်းလောင်းသမားများနှင့် နီးနီးကပ်ကပ် ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရာမှာတော့ အတော်ကြတာကို ကောင်းစွာ သိရတယ်။ ဒီအပြင်လဲ လူလိမ်ကစားသမား ဇေတဘာရီ ကုလားတစ်ယောက်နှင့် တွဲတွဲနေတာလဲ တွေ့ကြရသည်ကြောင့် မောင်ရောင်နီ၏ရည်းစား မယ်မြနှစ်၏ ယောက္ခမလောင်း မသောင်းဆိုတဲ့မိန်းမတို့က အထင်အမြင်ကြီးသလောက်တော့ ဟုတ်တာကို။ ကျုပ်သိရပါတယ်။ ဦးသောင်းတိုက်တွင် သူခိုးတို့ဖောက်ထွင်း ခိုးယူခြင်း အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍တော့ မောင်ရောင်နီက အတော်အတန် ပြောပြနိုင်လိမ့်မယ်တော့ ကျုပ်ကယူဆတာဘဲ။ သို့ရာတွင်။ ထိုခိုးမှုနှင့်ပတ်သက် ၍ မည်မျှ မောင်ရောင်နီနှင့် ဆက်သွယ်ပါဝင်နေတာကို အမှန်တတ်အပ်သေချာစွာ မပြောနိုင်သေး။ စိတ်ကူး၍လဲ မရသေးဘူး။ သူခိုးများမှာတော့ ကျုပ်ပြောခဲ့တဲ့ အတိုင်းဘဲ သာမညသူခိုးတွေတော့ မဟုတ်ဘူး။ သူတို့က မောင်ရောင်နီနှင့် မယ်မြတို့ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး မေတ္တာသက်ဝင်ချစ်ခင်နေကြတာကို သိတာနှင့် ငါတို့အကြံထမြောက်ရန် ဒီအကောင်နှင့် ပေါင်း၍ကြံမှဘဲဟု မောင်ရောင်နီကို ငွေပေး၍ ပေါင်းခြင်းအားဖြင့် ပွဲစားကြီးဦးသာပေ၏တိုက်တွင်း အထားအသို စသည်တို့ကို သူခိုးတို့က သိကြရသည့်လက္ခဏာရှိတယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့’။ ကျွန်တော် ‘ခင်ဗျားတွေးတာလဲ မှန်စရာအကြောင်းရှိတာပါဘဲ။ ဒီလိုအတွေးရတဲ့ အတိုင်းဆက်စက်၍ မောင်ရောင်နီအကြောင်းကို မစုံထောက်ဘူးလား’။ ရှား ‘ဘာပြောစရာရှိသလဲ ကိုသိန်းမောင်ရယ်။ ကျုပ်အကြောင်းအသိသား မဟုတ်လား။ ကျုပ်က အစက်လေးတစ်ခုတွေ့မှဖြင့် ကြွက်တန်း ရှောက် လိုက်တာချည်းဘဲ ဘယ်တော့မှ စိတ်မကျေနပ်ဘဲ မနေတတ်ဘူး။ သို့ပေတဲ့။ ယခုတိုင်းဘဲ ကျုပ်လဲ မပျင်းမရိ။ မအိပ်မနေ စုံစမ်းထောက်လှမ်း သော်လဲ ထိုခိုးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ အခြားပါဝင်သူ။ ပတ်သက်သူ တစ်ဦး တစ်ယောက်ကိုမျှ ပေါ်ပေါက်အောင် မလုပ်နိုင်သေးဘူးဗျ။ ပုလိပ်များကတော့လဲ သူခိုးများဟာ အနီးအနားကမဟုတ်ဘူးတဲ့။ အနောက်ချောင်းဆီကသော် လည်းကောင်း။ သာယာဝတီနယ်ကသော် လည်းကောင်း ဖြစ်ရမယ်တဲ့ ဒီလို ထင်ကြတဲ့အတိုင်း ထိုနယ်များတွင် ခိုးရာပါရွှေထည်၊ ငွေထည်များကို ရောင်းချ ကြမလားဟု အစုံစမ်းခိုင်း၊ အထောက်လှမ်းခိုင်းနေတာဘဲ။ ကျုပ်ကတော့ သူခိုးများသည် တနယ်ကလာရောက်၍ ခိုးကြသူများဖြစ်ကြပေတဲ့ မြန်မာပြည် အတွင်းမှာ ထင်ရှားတဲ့အထည်များကို ရောင်းဝံ့ကြမယ်မဟုတ်။ ယိုးဒယားပြည်။ ရှမ်းပြည်များသို့သာ သွားရောက်ထုခွဲကြလိမ့်မယ်ထင်တယ်’။ ကျွန်တော် ‘ဒါဖြင့်။ သူခိုးများဟာ ရန်ကုန်မှာမရှိကြတော့ဘူးဟု ဆိုရမှာပေါ့။ ဟုတ်ပါစကိုစံရှားရဲ့’။ ရှား ‘ကျုပ်က သူခိုးများဟာ အဝေးကလာရောက်ခိုးကြသူများ ဖြစ်တယ်လို့ ဝန်ခံပါသော်လဲ ဒီခိုးမှုပေါ်ပေါက်ဘို့အကြောင်းက ရန်ကုန်တွင်ဘဲရှိမည် ထင်တယ်။ မောင်ရောင်နီကို သူခိုးတို့က ပေါင်းပြီးလျှင် သူတို့အလိုရှိသလို အသုံးချသည်ဆိုတာကို ကျုပ်က ကောင်းကောင်းယုံကြည်နေတယ်။ ဒါကြောင့် မောင်ရောင်နီကိုသာ အရအမိတွယ်၍ ဒီအမှုပေါ်ပေါက်အောင် ကျုပ်တော့ စုံထောက်မှာဘဲ’။ ထိုသို့ ပွဲစားကြီးဦးသာပေး၏ တိုက်ကို ဖောက်ထွင်း၍ ခိုးခြင်းနှင့်ပတ်သက်သမျှ ကို မောင်စံရှားစုံထောက်စဉ် တစ္ဆေချောက်သည်ဟု ကျော်ကြားနေသော တိုက်အိမ်ကြီး အကြောင်းကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ ကြားသိရကြောင်း။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှား နှစ်ယောက်လုံးကပင် တစ္ဆေတို့နတ်တို့ကို များစွာယုံကြည်ခြင်း မရှိကြ၍ တစ္ဆေချောက်သည် ဆိုသော တိုက်ကြီး၏အကြောင်းကိုလည်း မယုံကြည်ကြောင်း။ သို့ဖြစ်၍ ထိုအကြောင်းကို များစွာ ဂရုမစိုက်ကြပေ။ ဤမျှလောက်ကောင်းသော တိုက်အိမ်ကြီးမှာ နာမည်မကောင်း ဖြစ်ရ၍ အများက မည်ကဲ့သို့ တစ္ဆေချောက်သည်ဟု ပြောကြ၍ လူအများက ယုံကြည်နေကြ သည်ဖြစ်သောကြောင့် မောင်စံရှားက အကျိုးအကြောင်း အဖြစ်အပျက်မှန်ကို သိရအောင် စုံစမ်းချင်သောစိတ် ရှိပါသော်လည်း ယခု စုံထောက်နေရသော ကိစ္စကြီးက မပြီးမပြတ် သေးသောကြောင့် စုံစမ်းခြင်းမပြုလုပ်နိုင်သေးကြောင်း ကလေးများသည် ထိုတိုက်အိမ်ကြီး အနီးသို့ရောက်သွားကြသဖြင့် မည်သို့မျှ ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်ခြင်းဖြစ်၍ တက်ချက်ကြသည်။ လှည်းသမားများ လှည်းမောင်းရင်း ထိုအိမ်ပျက်ကြီး၏ ဝင်းအတွင်းတွင် တစ္ဆေလိုလို၊ သူရဲ လိုလို လှုပ်ရှားသွားလာကြသည်ကို မြင်ကြရသောအခါ ကြက်သီးမွေးညှင်းထ၍ ကြောက်ရွံ့ တုန်လှုပ်ခြင်းဖြစ်ရသည်။ စသည်တို့ကိုလည်း ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့ ကြားသိရပါ၏။ မောင်စံရှားက ပြန်ပြော၍ ကျွန်တော်သိရသည်မှာ မောင်ရောင်နီအကြောင်းကို သိလေအောင် မောင်စံရှားက စုံထောက်၍ ၂ သီတင်းမျှ စေ့ရောက်သောအခါ တနေ့သ၌ ပန်းဆိုးတန်းလမ်းပေါ်တွင် မောင်ရောင်နီသည် လမ်းလျှောက်၍ အလေနတောနေတတ်သော ဖဲရိုက်၊ ကက်ဆွဲ၊ လုယက်ခိုးယူတတ်သော လူဆိုးနှင့်သဋ္ဌာန်တူသော လူတစ်ယောက်နှင့် တွဲ၍လာသည်ကို မောင်စံရှားသည် တွေ့ရှိကြောင်း၊ မောင်ရောင်နီနှင့် တွဲ၍လာသောသူမှာ ညအကါ မဆိုထားဘိဦး။ နေ့အခါမှာပင် လူနှင့်ဝေးသောနေရာ၌ ကြောက်တတ်သည့် လူတစ်ယောက်က တွေ့ရှိပါက များစွာထိတ်လန့်တုန်လှုပ်စေလောက်အောင် ကြမ်းတမ်းသော ရုပ်အဂင်္ါရှိသည်ဟု ဆိုလေသည်။ မကြောက်မရွံ့ဘဲ ရက်ရက်စက်စက် သူတစ်ပါး၏ပစ္စည်းကို ခိုးယူ၍ အသက်ကိုသတ်ရန်ရှိကလည်း သူတထူး၏အသက်ကို ဘာမျှမထင်။ သတ်ဖြတ်ဝံ့ မည့်သူဖြစ်ဟန် လက္ခဏာများစွာရှိသည်ဆိုကြောင်း မျက်ခုန်းများက လည်းနိမ့်။ နှာခေါင်းက ပြား၍ သေးငယ်၏။ မျက်စိများကလည်း သူခိုးမျက်စိ။ နှုတ်ခမ်းများကထူ။ ပါးရိုးများကလည်း မောက်သဖြင့် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်၍ ရာဂဒေါသကြီးလျှင် ‘ငို့တ’ သမားသက်သက်ဖြစ်သော လူမိုက်ကြီးဖြစ်တန်ရာ သည်ဟု ထိုသူ၏သဋ္ဌာန်ကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဧကန်ယူဆကြရမည့် အကြောင်းကို မောင်စံရှားကပြောပြ၏။ သို့ဖြစ်၍ ထိုသူကို လူသူတော်ကောင်းဟု ဘယ်နေရာကို ကြည့်၍မျှ ပြောနိုင်ဘွယ်ရာ မရှိချေ။ မောင်စံရှားက မောင်ရောင်နီနှင့် ထိုသူကို သွားရောက် တွေ့ရှိသောအခါမှာ ညနေကလည်း အတော်စောင်းနေပြီဖြစ်ကြောင်း။ ထိုသူနှစ်ယောက် ဒါလဟိုဇီလမ်းဘက်သို့ ချိုးဝင်ကြပြီးလျှင် မကာဒိုဟော်တယ်ဆိုင်ရှေ့သို့ ကျကာလ ပျောက်သွားကြကြောင်း။ မောင်စံရှားကလည်း နောက်ယောင်ခံ၍ လိုက်လာပြီးလျှင် ဟိုတယ်ရှေ့တွင် အတော်ကြာရှည်စွာ ရပ်နေပြီးမှ ဟိုတယ်ဆိုင် ဘီလီခုန်များ ထားရာအခန်းကြီးသို့ ဝင်၍ကြည့်ရာ မောင်ရောင်နီနှင့် သူ့အဖော်ပါ ကျောက်စာပွဲ ဝိုင်းကလေးအနီးတွင်ထိုင်လျက်။ ‘ဝီစကီနှင့်ဆိုဒါ’။ မကြာမကြာ ဘွိုင်များကို အော်ဒါပေး၍မှာပြီးလျှင် သောက်နေကြသည်ကို တွေ့ရှိကြောင်း။ ထို့ပြင်လည်း ကောင်းလှသည်ဆိုသော အီဂျစ်ပြည်မှ စီးကရက်များကိုလည်း တဖွားဖွား သောက်နေကြလေသည်။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက နေရာကျပြီ။ တခါဖြင့် ပွဲစားကြီး ဦးသာပေး၏တိုက်ကို ဖောက်ထွင်း၍ ခိုးခြင်းအကြောင်းနှင့်ပတ်သက် သမျှကို သိရှိရတော့မည်ဟု အောက်မေ့မိကြောင်း။ မောင်ရောင်နီတို့လဲ ဟိုတယ်ဆိုင်တွင် နှစ်နာရီတိတိမျှ ဝီစကီနှင့် ဆိုဒါကို သောက်ကာ စီးကရက်ကို သောက်ကာနှင့် အချိန်ကုန်ကြကြောင်း။ ထိုသူများ စကား ပြောကြသည့်အခါ အလွန်တရာမှ တိုးတိတ်၍ ၎င်းတို့ ဘာပြောကြသည်ကို မောင်စံရှားမှာ မကြားရနိုင်ပေ။ သူတို့ထ၍ထွက်သွား ကြသောအခါမှာ ဟိုတယ်၏ပြင်ဘက်တွင် အတော်ပင် မှောင်နေပြီဖြစ်ကြောင်း။ လေကလည်းကျ။ မိုးကောင်းကင်တစ်ခုလုံး မိုးသားတွေဖုံးပြီးလျှင် မိုးရွာသွန်း တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း မောင်စံရှားပါ အပြင်ဘက်သို့ ထွက်လာသောအခါ မိုးဖွားပင်ကျနေလေပြီ။ မောင်စံရှားက နောက်ယောင်ခံ လိုက်နေသည်ကို မောင်ရောင်နီတို့က မရိပ်မိကြချေ။ ပထမ ထိုသူ ၂ ယောက်တို့သည် ပန်းဆိုးတန်းလမ်းမကြီးကိုပင် ချိုးဝင်၍ လော်ကယ်မီးရထားရုံးအနီးက ကွမ်းရာဆိုင်တွင် ကွမ်းတစ်ရာစီဝယ်၍ စားကြပြီးသကာလ မီးရထားရုံကြီးမှ ပေါင်းကူးတံတားကြီးကို  ဖြတ်ကူးကြ ကြောင်း၊ တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက်လည်း ပခုံးချင်းရိုက်၍ တီးတိုးစကားပြော သွားကြလေသည်။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ထိုသူများသည် ဘယ်ကိုသွားကြ မည်နည်းဟု အံ့အားသင့်ကြောင်း။ သို့ အံ့အားသင့်သော်လည်း တစ္ဆေချောက်သည် ဆိုသော တိုက်အိမ်သို့ သွားကြလိမ့်မည်ဟု အနည်းငယ်မျှ မောင်စံရှားက မထင်မိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောပြ၍ အလံတင်ဘုရားလမ်းမှ ဂျူဘလီဟော ရုံကြီးဘက်သို့ လျှောက်သွားကြပြီးလျှင် မြင်းပြိုင်ကွင်းဘေးလမ်းတစ်လျှောက်မှ ရွှေတိဂုံစေတီတော်ကြီး၏ အနောက်ဘက်လမ်းသို့ ရှေ့ရှု၍ သွားကြကြောင်း။ မိုးကလည်း သည်းထန်လာပြီးလျှင် အလွန်တရာမှလည်း မှောင်မိုက်သောကြောင့် ထိုသူနှစ်ယောက်ကို မည်မည်းသာ မောင်စံရှားမှာ မြင်ရလေသည်။ တစ်ခါတစ်ခါ သူတို့သည် ရပ်တန့်၍ မိမိတို့အပြင် အခြားသောသူများ သွားလာလျက် လမ်းများမှာရှိသေးသလားဟူ၍ နားစွေ့ခါထောင်ကြသောအခါမှာ မောင်စံရှား သည် လမ်းဘေးမြောင်းများတွင် ဆင်း၍ ဝပ်နေရကြောင်း။ ညဥ့်ကလည်း အတော်ပင်နက်လာ သည့်အပြင် အလွန်တရာမှလည်း တိတ်ဆိတ်သဖြင့် ကြောက်တတ်သူများဆိုလျှင် ထိုလမ်းခရီး များတွင် ထိုအချိန်ထိုအခါများ၌ သွားဝံ့ကြမည်မဟုတ်ပေ။ ထိုသူနှစ်ယောက်သည်လည်း မိမိတို့အပြင် လမ်းခရီးတွင် အခြား သူများ သွားလာခြင်းမရှိဟု ယုံကြည်စိတ်ချကြသည့်အတိုင်း ပြည်လမ်းမကြီး ဘက်သို့ ရှေ့ရှု၍ သွားကြပြီးလျှင် တစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီ: အနီးသို့ ရောက်ကြသောအခါ အုတ်တံတိုင်းကိုကျော်၍ အိမ်ဝင်းခြံအတွင်းသို့ ဝင်သွားကြလေသည်။ အဝင်အထွက်တံခါး ကြီးများမှာလည်း သံကြိုးသော့ ခလောက်တို့ဖြင့် ချည်နှောင်လျက် သော့ခတ်ထား၍ သံချေးများပင်တက်နေ သည်ဖြစ်ကြောင်း။ ထို့နောက် ထိုလူနှစ်ယောက်တို့သည် တိုက်အိမ်ကြီးအနီးသို့ ရောက်သွားကြပြီးနောက် ပျောက်ကွယ်သွားကြကြောင်း၊ မောင်စံရှားကလည်း နောက်များ မကြာမီအတွင်းတွင် နောက်ယောင်ခံ၍ လိုက်ခြင်းအားဖြင့် အုတ် တံတိုင်းကိုကျော်လျက် ဝင်းခြံအတွင်းသို့ ရောက်လေသည်။ သို့ရာတွင် ထိုလူနှစ်ယောက်ကိုကား မမြင်ရတော့ချေ။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ထိုလူနှစ်ယောက်တို့သည် တိုက်အိမ်ကြီးကို မှီ၍နေသော တစ္ဆေများနှင့် ဧကန်အမှန် မိတ်ကျွမ်းတဝင် ချစ်ခင်ပေါင်းသင်းဆက်ဆံခြင်း ပြုကြရန်။ တိုက်အိမ်ကြီးအတွင်းသို့ ဝင်သွားကြသည်ထင်ကြောင်း။ မောင်စံရှားလည်း ရပ်ပြီးလျှင် ငြိမ်သက်စွာ နားထောင်၍ ကြည့်ပါသော်လည်း သရက်ပင်ကြီးများကို တိုက်ခတ်သောလေသံကို ကြားရပေတော့သည်။ ထိုတိုက်အိမ်ကြီး၏ ပတ်ဝန်းကျင်၌ သရက်ပင်တို့သည်လည်း အအုပ်ကြီးဖြစ်လောက်အောင် ပေါက်ရောက်နေကြကြောင်း။ ညကလည်း အလွန်တရာမှ မှောင်မိုက်သောညဖြစ်၍ အတော် အတန်ဝေးကွာက မည်သည့်အရာကိုမျှ ကောင်းစွာမမြင်နိုင်ကြောင်း။ ထို့နောက် မောင်စံရှား လည်း သတိကောင်းစွာထား၍ သွားပြီးလျှင် တိုက်အိမ်ကြီးအနီးသို့သွား၍ တဖန် နားစွေ့ခါ နားထောင်သော်လည်း လေတိုက်သံကိုသာလျှင် ကြားရကြောင်း။ တဖန် ထိုတိုက်အိမ်ကြီးကို ပတ်ပတ်လည်၍ လျှောက်ပြီးလျှင်ကြည့်ရှုရာ အိမ်နောက်ဖေးကျကာလ အိမ်အောက်ထပ်က ပြူတင်းပေါက်တစ်ခုကို တွေ့လေသည်။ ထိုပြူတင်းပေါက်ကို တရုတ်ကပ်များအားဖြင့် ပိတ်ထားသော်လည်း အပ်လောက်မျှမရှိတတ်သော အပေါက်ငယ်ကလေးတစ်ခုမှ အိမ်အတွင်း တွင် မီးထွန်းထားသည့်အလင်းရောင်ကို မြင်ရကြောင်း။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ထိုတိုက်အိမ်ကြီး အတွင်း၌ တစ္ဆေများသည် စည်းဝေးတိုင်ပင်နေကြသလော။ သို့တည်းမဟုတ်။ ပျော်ပွဲသဘင် ဆင်ယင်ကျင်းပနေကြသလောဟု တွေးတောမိကြောင်း။ တစ်နည်းနည်းအားဖြငင့် အိမ်တွင်းသို့ ဝင်နိုင်အောင်လုပ်၍ တစ္ဆေများနှင့်အတူ ထိုညဥ့်တွင် အချိန်ကုန်စေမည်ဟု ပထမ မောင်စံရှားက အကြံရှိကြောင်း။ ထိုနောက်မှ။ ပထမဖြစ်ပေါလာသော အကြံသည်ကား ဒုတိယဖြစ်ပေါ်လာသော အကြံလောက် ဘယ်အခါမျှ မကောင်းနိုင်ဟု မောင်စံရှားက သတိရ၍ မြေနီကုန်းဌာနာသို့ သွားရောက်ပြီးလျှင် ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်ဝန်ကြီးထံ စကားပြောသံကြိုးဆက်၍ မိမိတွေ့မြင်ခဲ့ရသော အကြောင်းများကို ပြောပြပြီးလျှင် မိမိအား ထိုတစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီးကို ဝင်ရောက်စီးနင်းရှာဖွေ ဖမ်းဆီးနိုင်ရန် ပုလိပ်အှုံထမ်းအချို့တို့၏ အကူအညီကိုပေးရန် တောင်းလေကြောင်း။ ထိုအခါ ရာဇဝတ်ဝန်ကြီးက ဂါတ်စာရေးအား ဌာနပိုင်အင်စပိတ်တော်ကို ခေါ်စေပြီးလျှင် ပန်ဂျဗ္ဗီ စစ်တာရီပုလိပ်အမှုထမ်း ၆ ယောက်ကို မောင်စံရှားအားပေးရန် ပြောစေကြောင်း။ ဌာနာပိုင် အင်စပိတ်တော်လည်း အိပ်ရာမှ ကမန်းကတန်းထလာပြီးလျှင် ရာဇဝတ်ဝန်ကြီး အမိန့်ရှိသည့် အတိုင်း မောင်စံရှားအား ပုလိပ်အမှုထမ်း ၆ ယောက်ကို ကျားမီးခွက်များကို ကိုယ်စီကိုင်စေ လျက်။ သံတူရွင်းတစ်ချောင်းပါ ပေးအပ်လိုက်ကြောင်း။ ဌာနာမှထွက်လာ၍ တစ္ဆေချောက်သည် ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီးအနီးသို့ရောက်သော် ပန်ဂျဗ္ဗီကုလားများက ထိုအိမ်သည် တစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော အိမ်မဟုတ်လား။ ဘာအကြောင်းရှိသလဲဟု မောင်စံရှားအား မေးကြကြောင်း။ မောင်စံရှားကလည်း မကြောက်ကြပါနှင့်။ အမှုကြီးတစ်ခု ကောင်းကောင်းဖမ်းမိလိမ့်မည်ထင်ကြောင်း ပြောပြ၍ ကုလား များလည်း ရဲဝံ့စွာ အိမ်ဝင်းအတွင်းသို့ မောင်စံရှားနှင့် အတူ ဝင်လာကြကြောင်း။ ထိုအိမ်ကြီးသို့ရောက်ရှိသောအခါ ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခြင်းအားဖြင့် ပထမ မောင်စံရှားတွေ့သော အခန်းထဲမှပင်လျှင် တစ္ဆေများသည် ရှိနေကြကြောင်းကို သိ၍ ပုလိပ်သားများကို ခေတ္တရပ်နေရန် ပြောခဲ့ပြီးလျှင် မောင်စံရှားလည်း အိမ်တွင်းသို့ မည်ကဲ့သို့ဝင်နိုင်မည်ကို လှည့်လည်၍ ကြည့်ကြောင်း။ အိမ်ရှေ့ အဝင်ဝတံခါးကြီးကဝင်မှသာ နေရာကျမည်ဟု မောင်စံရှားက သဘော ရရှိကြောင်း။ ထို့ပြင်လည်း မိမိက နောက်ယောင်ခံ၍လိုက်လာသော လူ နှစ်ယောက်သည်လည်း ထိုတံခါးမကြီးကိုပင် သော့နှင့်ဖွင့်၍ အိမ်တွင်းသို့ ဝင်ကြသည်ဟုလည်း အထင်ရှိကြောင်း။ သို့ရာတွင် မောင်စံရှားမှာ သော့နှင့် တူသည့်အရာ။ သံတူရွင်းကလွဲလျှင် ဘာမျှမပါချေ။ ထိုသံတူရွင်းနှင့်ပင် သော့ခလောက်ကို ကြိုးစား၍ ချိုးဖဲ့ရာ မကြာမီအတွင်းတွင်ပင် ထိုသော့ခလောက် လည်း ကျိုးရရှာလေ၏။ ထို့နောက် အချို့ပုလိပ်သားများတို့ကို အပြင်ရံ၌ စောင့်စေပြီးလျှင် အချို့ကို မိမိနှင့်ထက်ကြပ် လိုက်ပါစေလျက် မောင်စံရှားသည် အိမ်တွင်းသို့ဝင်ကြောင်း။ ထိုအိမ်ကြီးအတွင်း၌လည်း အလွန်တရာမှ တိတ်ဆိတ်၍ လူသံ သူသံကို ညာမျှ မကြားသဖြင့် မောင်စံရှားသည် မိမိ ပထမမီးရောင်နှင့်မြင်ရသော အခန်းရှိရာသို့ လျှင်မြန်စွာ ခြေသံမကြားရအောင် သွား၍ ချောင်းမြောင်းကြည့်ရှုရာ မီးလည်းထွန်းလျက် မရှိတော့သည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း။ ထိုအခါ ကျားမီးခွက်နှင့် ထိုး၍ကြည့်လိုက်ရာ မောင်ရောင်နီနှင့် ၎င်း၏ မိတ်ဆွေမှာ ထောင့်တထောင့်တွင် အိပ်ပျော်နေကြပြီးလျှင် ကြမ်းပေါ်တွင် ပုဇွန်တောင်ပွဲစားကြီး ဦးသာပေး၏တိုက်မှ ဖောက်ထွင်း၍ ခိုးယူသွားသော ရွှေထည်၊ ငွေထည်အချို့တို့ပါ ပစ္စည်း အမြောက်အမြားတို့ကို ကျားမီးခွက်အရောင်ကြောင့် လျှပ်လျှပ်တောက်ပြောင် လျက်နေသည်ကို တွေ့မြင်ကြရကြောင်း။ လူဆိုးနှစ်ယောက်တို့သည် အိပ်ပျော် ရာမှ နိုးကြသော်လည်း အိပ်မှုံစုံမွှားနှင့် မီးရောင်ကြောင့် ရုတ်ရက် ဘာမျှမလုပ် နိုင်ဘဲ အံ့အားသင့်လျက်နေကြလေသည်။ နောက်မှ မောင်ရောင်နီမိတ်ဆွေ လူဆိုးကြီး ရုတ်တရက် ရှောင်တခင်ထတဲ့ပြီးလျှင် မောင်စံရှားနှင့် ပုလိပ်အမှုထမ်းများကို ခုခံကြောင်း။ သို့ရာတွင် ၎င်းအား အလွယ်တကူနှင့်ပင် နှိမ်နင်းလိုက်ကြပြီးလျှင် ထိုတစ္ဆေ ၂ ကောင်ကို သေချာစွာ ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်၍ ထားပြီးမှ ထိုတိုက်အိမ်ကြီးအတွင်းတွင် လိုက်လံကြည့်ရှုရှာဖွေကြပြန်ရာ အလွန်အဘိုးထိုက်တန်သော ခိုးရာပါပစ္စည်းများကို ထပ်မံတွေ့ရှိရကြောင်း။ ထိုပစ္စည်းများထဲတွင် ပွဲစားကြီးဦးသာပေးက အဘိုးအနဂ္ဃ ထိုက်သည် ထင်သော မိမိအား ဘိုးဘွားမိဘတို့က အမြတ်တနိုးပြု၍ ခန်းဝင်ပစ္စည်းအဖြစ်နှင့် မိမိ လက်ထပ်ထိမ်းမြားမဂင်္လာပြုစဉ်အခါတွင် လက်ဖွဲ့အပ်သော ရွှေကွမ်းအစ်ကြီးနှင့် ရွှေဖလား တစ်စုံကိုပါ ကံအားလျော်စွာ မပျက်မစီးရသေးဘဲ တွေ့ရှိကြကြောင်း။ ထို့နောက် တိုက်အိမ်ကြီး နောက်ဖေးချောင်တစ်ခုတွင် ရွှေငွေကျိုရန် ဇလုံ တစ်လုံးနှင့်တကွ ဘားဖိုတစ်ခုကို တွေ့ရလေသည်။ ထိုနေရာတွင် ပွဲစားကြီး ဦးသာပေး၏အိမ်မှ ခိုး၍ရသော အချို့ ငွေထည်များကို အရည်ကျိုပြီးနေပြီကို သိရကြောင်း။ ထိုနေ့ညကသာ မောင်စံရှားက ထိုပစ္စည်းများကို မဖမ်းဆီးမိကြ လျှင် ပွဲစားကြီး၏ ရွှေကွမ်းအစ်နှင့် ရွှေဖလားများသည်လည်း လုံစာဖြစ်ဖွယ်ရာ အကြောင်း ရှိကြောင်း။ ထိုသို့ ခိုးရာပါ အဘိုးတန်ပစ္စည်း အမြောက်အမြားနှင့် တကွ သူခိုးများကို မိနေသည့် အကြောင်းကို ပုလိပ်သားတစ်ယောက်ကိုလွှတ်၍ ဌာနာအုပ်နှင့်တကွ ရာဇဝတ်ဝန်ကြီးအား အကြောင်းကြားစေ၍ မြေနီကုန်း ဌာနာမှ ပုလိပ်အရာရှိအမြောက်အမြားနှင့် ရာဇဝတ်ဝန်ကြီး ကိုယ်တိုင်ပါ။ ထိုတစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီးသို့ လာရောက် ကြည့်ရှုကြပြီးလျှင် တရားခံနှစ်ယောက်နှင့်တကွ ခိုးရာပါပစ္စည်းများ၊ ဇလုံနှင့်ဘားဖိုတို့ကို ဌာနာသို့ ယူလာကြကြောင်း။ မောင်စံရှားကိုလည်း ရာဇဝတ်ဝန်ကြီးက အထူးချီးမွမ်း လေသည်။ နောက်တစ်နေ့၌ မြေနီကုန်းဌာနာတွင် သတင်းစာ ‘ရီပွတ်တာ’များ လည်း တစ်ယောက်ပြီးတစ်ယောက် လာရောက်ကြ၍ သူ့ထက်ငါ ထိုတစ္ဆေ ချောက်သည်ဆိုသော တိုက်အိမ်ကြီး၏ သတင်းကို မိမိတို့ဆိုင်ရာ သတင်းစာ များတွင် ထည့်သွင်းရန် ယူကြလေသည်။ ထိုသတင်းသည် သတင်းစာထဲတွင် ပါလာသည်ကို အများမြို့သူမြို့သားတို့ ဖတ်ရှုကြရသော အခါ နေရာတိုင်း၊ အိမ်တိုင်းမှာလိုပင် ထိုအကြောင်းကိုသာ ပြောကြဆိုကြကြောင်း။ ထိုနောက်များမကြာမီ အတွင်းတွင် မောင်ရောင်နီ၏ မိတ်ဆွေကြီးမှာ မော်လမြိုင်မြို့ပေါ်တွင် လုယက်မှုကျူးလွန်၍ ထောင် ၇ နှစ်ကျခံရဘူးသည်  ဖြစ်ကြောင်း။ ထိုသို့ ထောင်ကျခံရစဉ်က ထိုသူ၏အမည်မယာ ဘကျားဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ထိုသူမှာ နာမည်အမျိုးမျိုးရှိ၍ အလွန်တရာမှ ရက်စက်သော လူမိုက်ကြီးဖြစ်ပြီးလျှင် အလွန်တရာမှ လူသူတော်ကောင်းတို့က စက်ဆုပ်ဖွယ်။ ကြောက်ဖွယ်ကောင်းသော လူဆိုကြီးဖြစ်ကြောင်း သိရလေသည်။ ထိုတစ္ဆေ ချောက်သည်ဆိုသော အိမ်ကြီးကို ထိုသူက ခိုးတိုက်၍ရသော ပစ္စည်းများကို ထားသိုသောနေရာအဖြစ်နှင့် သုံးစွဲနေသည်မှာလည်း အတော်ပင်ကြာရှိလေပြီ။ ထိုတိုက်အိမ်ကြီးကို တစ္ဆေချောက်သည်ဆိုသော အိမ်ကြီးကို ထားသိုသောနေရာ အဖြစ်နှင့် သုံးစွဲနေသည်မှာလည်း အတော်ပင်ကြာရှိလေပြီ။ ထိုတိုက်အိမ်ကြီးကို တစ္ဆေချောက်သော တိုက်အိမ်ကြီးနှင့်တူလေအောင်လည်း ထိုသူအမျိုးမျိုး ပြုလုပ်ကြောင်း။ ထိုသို့ပြုလုပ်သည့် အတိုင်းလည်း အနီးအနားရှိ။ မသိတတ်သော ကလေးသူငယ်များနှင့် တစ္ဆေသူရဲတို့ကို ယုံကြည်လေ့ရှိသောသူများအပေါင်း တို့ကလည်း ထိုတိုက်အိမ်ကြီးတွင် ဧကန်အမှန် တစ္ဆေချောက်သည်ဟူ၍ ယုံကြည်ကြကြောင်း။ ထို့အပြင်၊ ထိုလူဆိုး လူမိုက်ကြီးမှာ တစ်ယောက်တည်း မဟုတ်။ သူခိုးများနှင့် အသင်းဖွဲ့၍ ခေါင်းဆောင်နေသောသူ ဖြစ်သည်။ ပွဲစားကြီးဦးသာပေး၏ တိုက်ကိုသာ ဖောက်ထွင်းခိုးယူခြင်း မပြုကြသေးလျှင် ထိုစ္ဆေချောက် သော တိုက်အိမ်ကြီးတွင် သူခိုးများသည် ကြာမြင့်ရှည်လျားစွာ ကျက်စား၍ နေနိုင်ကြစရာအကြောင်းရှိကြောင်း။ သူခိုးဗိုလ်ဘကျားသည် နယ်ကိုလှည့်လည်၍ လူငယ်များကို မိမိနှင့်ကြံရာပါ ဖြစ်စေအောင် သွေးဆောင်လေ့ရှိကြောင်း။ ထိုသူငယ်များကို ၎င်းတို့မှီခိုနေထိုင်သော အိမ်များ၏ အကျိုးအကြောင်း အဆိုးအကောင်းတို့ကို ပြောပြစေအောင်လည်း ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်ဟု သိရကြောင်း။ ထိုသို့သောနည်း အားဖြင့် မောင်ရောင်နီသည်လည်း ၎င်း၏လက်တွင်းသို့ ရောက်ရရှာလေသည်။ သူခိုးဗိုလ်ဘကျားနှင့် ရောင်နီတို့သည် ပထမမြင်းပွဲ၌ အသိမိတ်ဆွေဖြစ်ကြ သည်ဆိုကြောင်း။ ရောင်နီဆိုသည့်သူကလည်း မူလစိတ်အခံဓာတ်က မကောင်း သဖြင့် သူတပါးက မကောင်းလုပ်ကိုင်ရန် သွေးဆောင်ရာသို့ ပါသွားလေသည် ဖြစ်ကြောင်း။ သူခိုးဗိုလ်ဘကျားကလည်း ရောင်နီသည် မိမိလုပ်ကိုင် ကြံစည် သောအရာများတွင် များစွာ အကူအညီရ၍ မြှောက်စားထားသည် ဖြစ်ကြောင်း။ ဤအိမ်ဖောက်ထွင်းမှုကြီးကို ပထမရန်ကုန်မြို့အရေးပိုင်က ကိုယ်တိုင် စစ်ဆေးပြီးသကာလ ချိပကုတ်စက်ရှင် ရုံးတော်သို့လွှဲလိုက်ကြောင်း။ ထိုအမှုဆိုင် သောနေ့များတွင် ရုံး၌ လူအလွန်တရာမှ စည်ကားလေသည်။ စက်ရှင်ရုံးတော်က စစ်ဆေးပြီးလျှင် တရားခံ ဘကျားကို အထက်ကလည်း ပြစ်မှုကြီးကျူးလွန်ဘူး သူဖြစ်၍ ၁၀ နှစ်တကျွန်း ကျခံစေရန် အပြစ်ပေးလိုက်ကြောင်း။ တရားခံ ရောင်နီကို ပထမအခါ ကျူးလွန်သော ပြစ်မှုဖြစ်၍ ထောင်ဒဏ် ၂ နှစ် အလုပ် ကြမ်းနှင့် ကျခံစေရန် အပြစ်ပေးလိုက်ကြောင်း။ မောင်စံရှားကိုလည်း ပုလိပ်ကြီးက ခြောက်လုံးပြူးသေနတ်တစ်လက်နှင့် ဆုငွေပါ ချီးမြှင့်ပေးသနားကြောင်း။ မောင်စံရှားက မိမိကို ဆုလဒ်များပေးသည့်အတွက် များစွာဝမ်းမမြောက်ပေ။ မိမိစုံထောက်၍ရသော အမှုအတွက်သာ သာလွန်ထူးကဲ၍ ဝမ်းမြောက်သည်ဟု ကျွန်တော့်အား ပြောကြကြောင်း။ ထို့အပြင် ပွဲစားကြီးဦးသာပေးကလည်း ကတိရှိသည့်အတိုင်း မောင်စံရှားကို ဆုငွေများပေးသေးကြောင်း။ (ဘောကစားသူတစ်ယောက်ပျောက်နေသည်ကို စုံထောက်ခန်း) မိုးဥတုအခါ ဝါခေါင်လအတွင်း တစ်နေ့သောနံနက်၌ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှား တို့သည် ကျွန်တော်တို့နေထိုင်ရာ အခန်းထဲ၌ ရှေးဖြစ်နှောင်းဖြစ်များကို အောက်မေ့လျက် အလ္လာပသလ္လာပစကားပြောနေစဉ် စာကလေးတစ်စောင်သည် မောင်စံရှားနှင့် လိပ်စာနှင့်ရောက်လာ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားသည် ပက်လက် ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ဆေးတံကို သောက်ရင်း စကားပြောရာမှ ထလာပြီးလျှင် ရရှိသောစာကိုဖွင့်လျက် ကျွန်တော့်အား အောက်ပါအတိုင်း ဖတ်ပြလေ၏။ ကိုစံရှား။ ‘ကန်တော်တို့သည် ပြည်မြို့မှ ဘောလုံးအသင်းသားများ ဖြစ်ပါသည်။ ဒီစကြိတ်ဆိုင်မှာ ဆုပွဲကြီးအတွက် ရန်ကုန်မြို့။ ဘီအေအေရုံကြီးအတွင်းတွင် ပဲခူးမြို့မ အသင်းနှင့် နက်ဖြန် ဆိုင်ပြိုင်ကစားရမည်ဖြစ်ရာ ကျွန်တော်တို့ဘက်က ၃ ယောက်တန်း အလယ်ကကစားသူသည် ယခုပျောက်နေပါသည်။ နက်ဖြန် သူမပါက အလျင်းမဖြစ်နိုင်ပါ။ သို့ဖြစ်၍ ၎င်းအကြောင်းကို ကိုစံရှားအား ပြောပြ၍ စုံစမ်းလိုပါသည်။ ကျေးဇူးပြု၍ ကျွန်တော့်ကို စောင့်နေပါမည့်အကြောင်း စာရေးလိုက်ပါ’။ မောင်ကြီး မောင်စံရှားသည် အထက်ပါစာကိုဖတ်ပြီးသည့်ကာလ မိမိထိုင်မြဲ ဖြစ်သော ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ထိုင်ပြန်၍။ ဆေးတံကိုလည်း သောက်မြဲအတိုင်း သောက်လေ၏။ မောင်စံရှားသည် ထိုစာကို အကြိမ်ကြိမ် အခေါက်ခေါက် ဖတ်ပြီးနောက် ကျွန်တော့်အား ပြောသည်မှာ ‘မောင်ကြီးဆိုသူသည် သည်စာကို အရင်စလိုနှင့် ရေးဟန်လက္ခဏာ ရှိတယ်။ သည်အကြောင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရန်ကုန်ဂေဇက်သတင်းစာထဲမှာ ကြည့်ဦးမယ်။ အရေးဟာ တယ်ကြီးဟန် လက္ခဏာမရှိသော်လဲ စုံထောက်ဘို့တော့ တယ်ကောင်းတာဘဲ’။ ထိုအခါ။ ကျွန်တော်က ‘ဟုတ်တယ်၊ စုံထောက်ဘို့တော့ ကောင်းတာ ဘဲ။ သို့သော်။ ယခုပျောက်နေတဲ့လူဟာ ဧကန ္တ သေမှာတော့မဟုတ်ဘူး။ ပျင်းလိုသော် လည်းကောင်း ဖြစ်ရမယ်။ အိပ်နေ၍သော် လည်းကောင်း ဖြစ်ရမယ်။ အကြောင်းတစ်ခုရှိကပြီးခန်းတိုင် စုံထောက်လိုသော ဆန္ဒရှိသူတို့ကို အကြောင်း စကလေးလာပြီးပေးတဲ့အတွက် စာပေးသူမောင်ကြီးကိုလဲ ကျေးဇူးတင်စရာဘဲ ကိုစံရှားရဲ့’။ ဤကဲ့သို့ စကားစဲမည်ပြောနေစဉ် အသက်အရွယ် ၂၄ နှစ်ခန့်ရှိ၍ အလုံးအရပ် ကောင်းကောင်းနှင့် လူတစ်ယောက်သည် ကျွန်တော်တို့ရှိရာ အခန်းထဲသို့ ဝင်လာပြီးလျှင် မောင်စံရှားဘက်သို့လှည့်၍ ‘ကိုစံရှားဆိုတာ ခင်ဗျားဘဲလား’ ဟု မေးလိုက်၏။ ရှား ‘ဟုတ်ပါတယ်။ ခင်ဗျားဘယ်သူလဲ’။ ထိုလူ ‘ကျွန်တော်၊ မောင်ကြီးပါ’။ ရှား ‘သည်စာကိုပေးလိုက်တာပါ ခင်ဗျားမဟုတ်လား’။ ကြီး ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’။ ရှား ‘အကြောင်းက ဘယ်လိုရှိသလဲဗျ၊ ပြောစမ်းပါဦး’။ ကြီး ‘အကြောင်းက သည်လိုပါခင်ဗျာ။ တဆိတ်နားထောင်ပါ။ကျွန်တော် တို့ဟာ ပြည်မြို့မဘောလုံးအသင်းသားများ ဖြစ်ပါတယ်။ မနက်ဖြန် ဘီအေအေ ရုံထဲမှာ။ ပဲခူးမြို့မအသင်းနှင့် ဆိုင်ပြိုင်၍ ကစားရပါလိမ့်မယ်။ ကစားမယ့်ပွဲကတော့ ဒိစတြိတ်ဆိုငရာ် ဆုပွဲကြီးဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ လာရောက်၍ ဒါလဟိုဇီလမ်း။ မာကေးဒိုး ဟိုတယ်မှာတဲပါတယ်။ အဲ​ကျွန်တော်တို့အသင်းက ဘကွန်းဆိုတာ ကိုစံရှားလဲ ကြားဘူးကောင်း ကြားဘူးမှာ ဘဲ။ ၎င်း သူဟာ ဘောလုံးပွဲ ၃ ယောက်တန်း အလယ်က ကစားခြင်း၌ အလွန် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာသူတစ်ယောက်ဖြစ်၍ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သူကဲ့သို့လူ မရှိစလောက်ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့အသင်းတစ်သင်းလုံးကလဲ သူ တစ်ယောက်ကိုဘဲ အားကိုးနေတာဘဲ။ ကျွန်တော်တို့အသင်းမှ အခြားလူ ၃ ယောက်မပါဘဲမနေနိုင်ပါ။ အဲသည်ဘကွန်း ယခုပျောက်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်နေရာမှာ ၎င်းဘကွန်း ရောက်နေတယ်ဆိုတာကို တဆိတ် စုံထောက်ပေး စမ်းပါခင်ဗျာ’။ မောင်စံရှားလည်း အထက်ပါစကားစဉ်ကို နားစိုက်၍ထောင်နေ လေ၏။ အကြောင်းကို ကြားရသည်နှင့်တပြိုင်နက် အစမှအဆုံးတိုင် စုံထောက်လို သော စိတ်အားသည် အထူးပင်ထက်သန်လာလေ၏။ မောင်စံရှားသည် စကားမပြောသေးဘဲ ဆိတ်ဆိတ်နေလျက် အနီးရှိ စာပွဲပေါ်မှ မှတ်တမ်းစာအုပ်ကို ယူပြီးလျှင် အက္ခရာစဉ်အတိုင်း ရေးထားအပ်သော အမည်တို့တွင် ‘ကွန်း’ နှင့်ရေးသောအမည်ကို လိုက်လံ၍ကြည့်လေ၏။ ရှား ‘ကျွန်တော့်မှတ်တမ်း၌ ‘ဘိုးကွန်း’နှင့် ‘ရွှေကွန်း’တို့ကိုသာ တွေ့ရ တယ်။ ဘကွန်းဆိုတဲ့နာမည် မရှိသေးဘူး။ တိုင်ချက်ပေးသော နာမည်ထဲမှာဖြင့် ယခုနာမည်ဟာ အသစ်ဘဲဗျ။ ဘိုးကွန်းဆိုတဲ့သူမှာ မော်လမြိုင် နယ်တွင် ဓားပြတိုက်၊ လူသတ်မှုတွင် ကျုပ်စုံထောက်ပေးလို့ ကြိုးပေးခံပြီးပြီဗျ။ ရွှေကွန်းဆိုသူကတော့ သာယာဝတီနယ် ကြခတ်ဝါးရုံရွာမှာ အကြီးအမှူးပြုပြီး ဓားပြတိုက်ရာ။ ကျုပ်စုံထောက်ပေးတာနဲ့ သည်လူမှာ ထောင် ၇ နှစ်ကျသွားပြီဗျ။ ကြီး ‘ကိုစံရှား၊ ဘကွန်းအကြောင်းကို မကြားဘူးသေးလို့ရှိရင် ပြည်က မောင်ကြီးအကြောင်းကော မကြားဘူးဘူးလားခင်ဗျ’။ ရှား ‘မောင်ကြီးဆိုတဲ့ နာမည်တွေကအင်မတန်များသဗျ။ အရပ်ရပ် တိုင်းမှာရှိနေတော့ မောင်ကြီးဆိုတဲ့နာမည်သံကို ခဏခဏလဲကြားရ ပါတယ်။ သို့သော်၊ ပြည်ကမောင်ကြီးအကြောင်းကိုတော့ ထူးထူးချွန်ချှန် မကြားရပါဘူး’။ ကြီး ကျွန်တော်လဲ၊ ဘောကစားဘက်မှာ အတော်ဘဲနာမည်ရတဲ့သူပါ။ ကျွန်တော့်အကြောင်း မသိတာကိုတော့ထားလိုက်ပါတော့။ သို့ရာတွင် ဘကွန်းအကြောင်းကိုတော့ အောက်မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူတိုင်းလိုလိုပင် သိကြပါ တယ်။ ဘောလုံးအယူအပြု၊ အပေးအကျွမ်း၊ အလှဲ့အကွေ့မှာ အင်မတန် လျှင်မြန်တဲ့အတွက်ကြောင့် ‘မြှား’ ကလေးလို့လဲခေါ်ကြရဲ့။ အားနဲ့အင်နဲ့ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ တိုက်ကိုက်ပြီးကစားတဲ့အတွက်ကြောင့် သူ့ကို ဗန္ဓုလလို့လဲခေါ်ကြရဲ့။ ရှား ‘ခင်ဗျားပြောတဲ့အတိုင်း ဟုတ်ကောင်းဟုတ်ပါလိမ့်မယ်။ ကျုပ်က အာကစားဘက်မှာ ဝါသနာမထုံတော့ ၎င်းအားကစားနှင့် ပတ်သက်ပြီး နာမည်ကြီးတဲ့လူတွေအကြောင်းတော့ ကောင်းကောင်းကြီးမကြား မိဘူးဗျာ့။ ခင်ဗျားတို့အလုပ်ကတခြား။ ကျုပ်အလုပ်က တခြား။ ပြဒါးတလမ်း၊ စိန်တလမ်းဆိုတာလို ၂ ဌာနချင်းကကွဲနေတော့ တစ်ဦးအကြောင်း တစ်ဦး မသိတာဟာ အပြစ်ဆိုဘို့လဲမဟုတ်ဘူးဗျာ။ သို့သော်၊ သည်ကိစ္စ ပိုတွေကို တော်ရာချောင်မှာ ချိပ်ထားပြီး ဆွေးနွေးစရာရှိတဲ့အကြောင်းရင်းကို အမိန့်ရှိစမ်းပါ ဦးဗျာ’။ ထိုအခါ၊ မောင်ကြီးသည် အနီးရှိကုလားထိုင်တစ်ခုပေါ်မှာ ထိုင်လျက် မောင်စံရှားနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်ပြီးလျှင် ဤသို့ တိုင်တမ်းပြောဆဣုလေ၏။ ကြီး ‘ကိုစံရှား၊ အရင်က ကျွန်တော်ပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း ကျွန်တော်ဟာ ပြည်မြို့မဘောလုံးအသင်းက ဖြစ်ပါတယ်။ ဘကွန်းလဲ ကျွန်တော်တို့ အသင်းသား  ဖြစ်ပါတယ်။ မနက်ဖြန် ဘီအေအေရုံထဲမှာ ပဲခူးမြို့မအသင်းနှင့် ဘက်ပြိုင်ကစားရပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ မနေ့ကဘဲလာ၍ မာကေးဒိုး ဟိုတယ်မှာတည်းပါတယ်။ ည ၁၀ နာရီလောက်ကျတော့ အားလုံး အသင်းသား များ အိပ်ကြပလားလို့ ကျွန်တော် လှည့်လည်ပြီး ကြည့်သေးတယ်။ သည်တော့ ဘကွန်းဟာ မအိပ်သေးဘူး။ သူမအိပ်ခင်ဘဲကျွန်တော် သူ့ကို စကားတစ်ခွန်း ၂ နှစ်ခွန်း ပြောသေးတယ်။ အဲသည်အခါတုန်းကဘဲ သူ့မျက်နှာဟာ တယ်ပြီး မကြည်သာလှဘူး။ ကျွန်တော်က ‘ဟေ့​မောင်ဘကွန်း၊ ဘာဖြစ်သလဲလို့ မေးတော့ သူက ‘ငါ ဘာမှမဖြစ်ပါဘူး။ ခေါင်းကလေး အနည်းငယ်ကိုက်တာ ပါဘဲ’လို့ ပြန်ပြောသေးတယ်။ ဒါနှင့် သူ့ကိုထားခဲ့ပြီး ကျွန်တော်ဟာ ကျွန်တော့် အိပ်ရာပေါ်သို့တက်ပြီး အိပ်တယ်။ နောက် နာရီဝက်လောက်ကြာတော့ အခန်းစောင့်ကုလားသည် ကျွန်တော့်ထံလာပြီး မုတ်ဆိတ်မွေးနှင့် လူကြီး တစ်ယောက်ဟာ စာရွက်ငယ်တစ်ခုကို လက်ကကိုင်လျက် ဘကွန်ထံလာကြောင်း ဘကွန်းဟာ အိပ်ရာမှာမအိပ်ကြောင်း။ စာရွက်ငယ်ကိုကိုင်ပြီး မိမိအခန်းထဲသို့ ဝင်သွားကြောင်း။ စာရွက်ငယ်ကို ဖတ်ပြီးသည့်အခါ ကုလားထိုင်ပေါ်၌ လှဲလိုက်ကြောင်း။ ထို့နောက် လှေကားကိုဆင်းသွား၍ အခန်းမကြီးထဲမှ စောင့်နေတဲ့လူကြီးနှင့် စကားပြောပြီးလျှင် အနောက်တဲထဲသို့ သွားကြောင်းများကို ပြောပြပါတယ်။ ကနေ့မနက်ကျတော့ သူ့ကို မတွေ့။ သူ့ပစ္စည်းများလဲမနေ့ညက ထားတဲ့ အတိုင်းဘဲရှိတယ်။ သူ့အကြောင်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စကားတစ်စုံတစ်ရာ ကိုမျှ မကြားရတော့ဘူး’။ မောင်စံရှားလည်း မောင်ကြီးပြောသည့်အတိုင်း ဖြစ်ပျက်သမျှ အစီအစဉ်ကို ကောင်းမွန်စွာ နားစိုက်၍ထောင်ပြီးလျှင်။ ‘ခင်ဗျားဘာလုပ်သေးသလဲ’ဟု မေးလိုက်လေ၏။ ကြီး ‘သူ့အကြောင်း တစ်စုံတစ်ရာကို ဘာကြားသေးသလဲလို့ ပြည်မြို့ကို သံကြိုးရိုက်မေးတယ်။ သို့ရာတွင် စကားတုန့်မရ။ ဘယ်သူမှ သူ့ကိုမမြင်ရတော့ဘူး’။ ရှား ‘မနေ့ညက ပြည်မြို့ကိုပြန်ရင် ပြန်နိုင်သေးရဲ့လား’။ ကြီး ‘မနေ့ညက ကျွန်တော်နဲ့ သူနဲ့ စကားပြောတော့ ၁၀ နာရီလောက် ရှိပြီ။ ပြည်စာပို့ရထားက ၉ နာရီခွဲမှာ ထွက်တယ်။ သည်တော့၊ အဲသည်စာပို့နဲ့တော့ မပြန်နိုင်ဘူး။ သို့ပေမယ့် ၁၀ နာရီခွဲမှာ ဟသင်္ာတ ရထားတစ်စင်းရှိသေးလို့ ၎င်းရထားနဲ့ လိုက်ဖြီး လက်ပံတန်းကျမှ အရုဏ်တက် ပြည်ရထားစီးပြီး ပြန်မယ်ဆိုလျှင် ပြန်နိုင်ပါတယ်’။ ရှား ‘ပြီးတော့၊ ခင်ဗျားဘာလုပ်သေးသလဲ’။ ကြီး ‘ပြီးတော့၊ ပြည်မြို့ပန်းဘဲတန်းပွဲစား ဦးဘေကြီးဆီကို သံကြိုးရိုက် လိုက်တယ်’။ ရှား ‘ဘာကြောင့်၊ ပွဲစားဦးဘေကြီးဆီကို သံကြိုးရိုက်ရသလဲ’။ ကြီး ‘ဦးဘေကြီးဟာ ဘကွန်းရဲ့ အနီးဆုံးဆွေမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဘကွန်းဟာ မိမဲ့ ဘမဲ့ဖြစ်တော့ ဦးဘေကြီးကိုဘဲ အားကိုးနေရပါတယ်’။ ရှား ‘ကြားလိုက်ရတာ ကောင်းပါရဲ့။ ယခုပြောတဲ့ စကားများဟာ စုံထောက်ဘို့လမ်းစကလေးရတာဘဲ။ ပွဲစားဦးဘေကြီးဆိုတာ ပြည်မြို့မှာ အတော်ဘဲ ပစ္စည်းဥစ္စာ ချမ်းသာကြွယ်ဝတယ်လို့ ကြားဘူးတယ်’။ ကြီး ‘ဟုတ်ကဲ့။ ကျွန်တော်လဲ ကြားဘူးပါရဲ့၊ ဘကွန်းကလဲ သည်လိုဘဲ ကျွန်တော့်ကို ပြောဘူးပါတယ်’။ ရှား ‘ပွဲစားဦးဘေကြီးနဲ့ ဘကွန်းနဲ့ ဘယ်လိုဆွေမျိုးတော်တာလဲ’။ ကြီး ‘ဦးရေဘကြီးဆိုတာက ဘကွန်းအဘ ဦးရွှေသီး၏အစ်ကိုအရင်း  ဖြစ်ပါတယ်။ အဲသည်တော့၊ ဦးဘေကြီးဟာ ဘကွန်းရဲ့ ဘကြီးအရင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးဘေကြီးမှာ ချမ်းသာပေမယ့် သားသမီးတစ်ယောက်မှမရှိဘူး။ ဦးဘေကြီးသေရင် အမွေအားလုံးကို ဘကွန်းသာ ဆက်ခံဘို့ရှိတယ်။ သို့ပေမယ့် ဦးဘေကြီးဟာ အင်မတန် နှမြောတွန့်တိုတတ်တဲ့လူ ဖြစ်တော့ ဘကွန်းအတွက် ဆိုရင် ပိုက်ဆံတစ်ပဲတောင် အကုန်မခံဘူး’။ ရှား ‘သူ့ထံကတော့ ဘကွန်းအကြောင်း ဘာကြားသေးသလဲ’။ ကြီး ‘ဘာမှမကြားရဘူး’။ ရှား ဒါဖြင့်၊ သူ့ထံကိုတော့ ဘယ်သဘောနဲ့ သံကြိုးရိုက်သလဲ’။ ကြီး ‘တနေ့ညတုန်းက ဘကွန်းကိုကြည့်လိုက်တော့ စိတ်ဒုက္ခရောက်နေပုံ ပေါ်တာဘဲ။ အဲသည်ဒုက္ခဟာ ငွေအတွက် ဖြစ်ဟန်လက္ခဏာ ရှိတာဘဲ။ ရနိုင်ဘို့လမ်းမရှိပေမယ့် သူ့ဘကြီးထံ သွားပြီ အားကိုးဘို့အရေးတော့ ရှိတာဘဲ။ ဒါကြောင့် သူ့ဘကြီးထံ သံကြိုးရိုက်မေးတာပေါ့’။ ရှား ‘ဒါဖြင့် အခု စဉ်းစားစရာအချက်တစ်ခု ပေါ်လာပြန်ပြီ။ အကယ်၍ ဘကွန်းဟာ သူ့ဘကြီးထံသွားမယ်ဆိုလျှင် ဟိုတနေ့ည အချိန်မဲ့ အခါ၌ သူ့ထံလာတဲ့ မုတ်ဆိတ်နဲ့ လူကြီးအကြောင်းကို ခင်ဗျားက ပြောပြဘို့ ရှိသဗျ၊ ၎င်းလူကြီးလာတာနဲ့ ဘကွန်းမှာ စိတ်လှုပ်ရှားခြင်းဖြစ်တဲ့အကြောင်းကိုလဲ ပြောပြဘို့ရှိသဗျာ့’။ မောင်ကြီးသည် ထိုစကားကိုကြားသောအခါ လက်ဝါး ၂ ဘက်နှင့် မျက်နှာကို အုပ်လျက် ခေါင်းကိုငုံ့ခါ စဉ်းစားပြီးလျှင် ‘အဲသည်အကြောင်းကိုတော့ ကျွန်တော်မသိဘူး ခင်ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောလိုက်လေ၏။ ရှား ‘ကောင်းပြီ။ ကိစ္စမရှိဘူး။ သည်အမှုတွက် ကျုပ် ဆုံးခန်းတိုင် ဆောင်ရွက် ပေးမယ်။ ဘကွန်းကို ဂရုမစိုက်နဲ့တော့။ ခင်ဗျားတို့ ဘောလုံးအသင်းသားများနဲ့ အတူ သွားပြီး ကစားစရာရှိတာကို ကစားကြတော့။ ဘကွန်းမှာ ထွက်သွားလောက်အောင် အကြောင်းမုချ ရှိရမယ်’။ ဤကဲ့သို့ ပြောဆိုပြီးသည့်နောက် မောင်စံရှား၊ ကျွန်တော်နှင့် မောင်ကြီးတို့သည် မာကေးဒိုးဟိုတယ်တွင် ဘကွန်းတည်းခိုရာအခန်းသို့သွား၍ အခန်းစောင့်ကုလားထံမှ သတင်းစကားကို စုံစမ်းထောက်လှမ်းလေ၏။ ထိုကုလားပြောပြသည့်အတိုင်း သိရှိရသည်မှာကား ဤသို့ဖြစ်၏။ ထိုနေ့ညက လာသောသူကား အလုပ်လုပ်ကိုင်သော သူမဟုတ်။ အသက်အရွယ် ၅၀ ခန့် ရှိ၍ ၎င်းအား မုတ်ဆိတ်လည်းရှိ၏။ ကိုယ်လည်း တုန်တုန်လှုပ်လှုပ် ရှိ၏။ စာရွက်ငယ်ကိုကိုင်လာသောအခါ တုန်လှုပ်လျက်ရှိသော လက်တို့ကို ကုလား သည် မြင်လိုက်ရ၏။ ဘကွန်းသည် ပေးသောစာရွက်ငယ်ကို ဆုတ်ကိုင်ပြီး အိတ်ထဲသို့ ထည့် လိုက်သည်ကိုလည်း မြင်လိုက်ရ၏။ အခန်းမကြီးထဲ၌ စောင့်နေသောလူကြီးနှင့် စကားပြောဆို၍ ‘အချိန်’ဆိုသောစကားသံကို ပီသစွာ ကြားလိုက်ရလေ၏။ ထိုနောက် ဘကွန်းသည် အလျှင်အမြန် ဆင်းသွားလေ၏။ ထိုအခါ အချိန်လည်း ၁၀ နာရီ ၁၀ မိနစ် ရှိလေ၏။ မောင်စံရှားသည် ဘကွန်း၏ အိပ်ရာပေါ်တွင်ထိုင်လျက် အခန်းစောင့် ကုလားကို အနီးသို့ခေါ်ပြီးလျှင် ‘မင်းဟာ နေ့အစောင့်လား’ ဟု မေးလိုက်၏။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့။ ကျွန်တော်ဟာ နေ့အစောင့်ပါဘဲ။ ၁၁ နာရီကျမှ အလုပ် ဆင်းပါတယ်’ ရှား ‘ဒါဖြင့်။ ညအစောင့်ဟာ ဘာမျှမသိဘူးပေါ့’။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့၊ မသိပါဘူး’။ ရှား ‘မင်းဟာ မနေ့က တစ်နေ့လုံးဘဲအခန်းကို စောင့်နေရဲ့လား’ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့၊ တစ်နေ့လုံးဘဲ စောင့်နေပါတယ်’။ ရှား ‘ဘကွန်းဆီကို သတင်းတစ်စုံတစ်ရာ ပေးခဲ့ဘူးသလား’။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့။ သံကြိုးစာတစ်စောင် ပေးခဲ့မိပါတယ်’။ ရှား ‘အလို​တယ် နေရာကျပါကလား။ အဲသည်တော့ အချိန်ဘယ် လောက်ရှိပလဲ’။ ကုလား ‘အဲသည်တော့ အချိန် ၆ နာရီလောက်ရှိပြီ။ ရှား ‘သံကြိုးစာကိုရတော့ ဘကွန်းဘယ်မှာလဲ’။ ကုလား ‘သည်အခန်းထဲမှာ ရှိတာဘဲ’။ ရှား ‘သံကြိုးစာကို ဖွင့်တုန်းက အနားမှာ မင်းရှိရဲ့လား’။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ကျွန်တော် အနားမှာ ရှိပါတယ်။’ ရှား ‘တစ်စုံတစ်ရာ ပြန်စာကို ရေးသေးသလား’။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ရေးပါတယ်’။ ရှား ‘ပြန်စာကို မင်းယူသွားသလား’။ ကုလား ‘ကျွန်တော် မယူပါ။ သူ့ကိုယ်တိုင် ယူသွားပါတယ်’။ ရှား ‘ပြန်စာကိုရေးတုန်းက မင်းဟာ အနားမှာရှိသလား’။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့။ အဲသည်အခါတုန်းက ကျွန်တော်တံခါးမှာရပ်နေပါတယ်။ သူဟာစားပွဲကို ကျောပေးပြီး ပြန်စာကို ရေးပါတယ်။ ရေးပြီးတဲ့ အခါမှာ။ ကျွန်တော့် ဘက်ကိုလှည့်ပြီး။ ‘ကိစ္စမရှိဘူး၊ ငါဘဲသည်စာကို ယူသွားတော့မယ်’ ဟု ပြောပါတယ်။ ရှား ‘သူ​သည်စာကို ဘာနဲ့ရေးသလဲ’။ ကုလား ‘မင်နဲ့ရေးပါတယ်’။ ရှား ‘စားပွဲပေါ်မှာ သံကြိုးပုံစံများရှိသလား’။ ကုလား ‘ဟုတ်ကဲ့။ ရှိပါတယ်။ ၎င်းသည် အပေါ်ဆုံးကပုံစံ ဖြစ်ပါတယ်’။ ထိုအခါ မောင်စံရှားသည် ထိုင်ရာမှထလျက် သံကြိုးပုံစံများကို ယူပြီးလျှင် ပြူတင်းပေါက်ဝမှာထား၍ မည်သည့်အချပ်သည် အပေါ်ဆုံး အချပ် ဖြစ်သည်ကို သေချာစေ့စပ်စွာ ကြည့်ရှုစုံစမ်းလေ၏။ ထို့နောက် စိတ်ပျက် သောအမူအရာနှင့် သံကြိုး ပုံစံများကို အောက်သို့ချပစ် လေ၏။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော့်ဘက်သို့လှည့်ပြီးလျှင် ‘ခဲတံနဲ့မရေးခဲ့တာ။ တယ်ဂွကျတာဘဲ။ ခဲတံနဲ့ ရေးခဲ့ရင် ဒုတိယပုံစံပေါ်မှာ ခဲတံ ဖိနှိပ်ရာတော့ အနည်းငယ် ကျန်ခဲ့ဦးမှာဘဲ။ ယကုဖြင့် ရှေ့ကို ဆက်လက်စုံထောက်ဘို့ သဲလွန်စမရဖြစ်နေတာဘဲ။ သို့ရာတွင် ဘကွန်းဟာ ကလောင်သွားတုံးတုံးနှင့် ရေးခဲ့ကြောင်း သိရတာက အင်မတန် ဝမ်းသာဘို့ကောင်းတာဘဲ။ ဘယ်နည်းနဲ့မဆို မင်နှိပ်ပေါ်မှာ ရေးသားချက် အမှတ်လက္ခဏာတော့ ကျန်ရစ်ခဲ့မှာဘဲ’ ဟု ဆို၍ အနီးအနားမှာ မင်နှိပ်ကိုရှာက မင်နှိပ်ကို တွေ့လေ၏။ မင်နှိပ်ကိုဆုတ်ယူပြီး ကြည့်လိုက်ရာ ပြောင်းပြန်စာများကို တွေ့ရှိရလေ၏။ ထိုအခါ မောင်ကြီးလည်း အနီးမှာရှိသည်နှင့် မင်နှိပ်ပေါ်ရှိ စာများကို မြင်လိုက်ရသည်နှင့် တပြိုင်နက် လွန်စွာအံ့အားသင့်လျက်။ ‘မှန်နားမှာ ထောင်၍ ကြည့်စမ်းပါခင်ဗျာ’ ဟု ပြောလိုက်၏။ မောင်စံရှားက ‘စက္ကူဟာ ပါးပါးကလေးဘဲ။ မှန်နားမှာထား၍ ကြည့်ဘို့မလိုဘူး’ ဟု ပြန်ပြောလိုက်ပြီးနောက် မောင်စံရှားလည်း စက္ကူကို ပြောင်းပြန်လှန်၍ ပြလေ၏။ ‘ရတနာသုံးပါးဂုဏ်ဖြင့် ကျွန်တော်တို့အနားမှာနေပါ’ ဟူသောစာကို မြင်ရသည့်အားလျော်စွာ ကျွန်တော်နှင့် မောင်ကြီးတို့အား ဖတ်ပြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက​ ‘သည်စာဟာ သံကြိုးစာ၏ အဆုံးစကားများဖြစ်တယ်။ ရတနာ သုံးပါးဂုဏ်ဖြင့် ကျွန်တာ်တို့အနားမှာနေဆိုသော စကားကို ထောက်လိုက်လျှင် အင်မတန်ကြောက်မက်ဖွယ် ကောင်းသောအန ္တရာယ်ရောက်မှာကိုမြင်လို့ အခြား တစ်စုံတစ်ယောက်က ကွယ်ကာနိုင်ဦးမယ် အထင်နှင့် ရေးဟန်ရှိသဗျ’။ ‘ကျွန်တော်တို့’ ဆိုတဲ့စကားကို သေသေချာချာ မှတ်လိုက်ကြပါ။ အခြားသူ တစ်ယောက် ပါနေသေးတယ်။ မုဆိတ်မွေးနဲ့လူကြီးကလွဲရင် ဘယ်သူဖြစ်သင့် သလဲဆိုတာကို စဉ်းစားဘို့လိုသဗျ။ ဘကွန်းနဲ့ အဲသည်လူကြီး ဘယ်လို ဆက်သွယ်သလဲ။ မိမိတို့ အသီးသီးသို့ရောက်မယ့် ဘေးအန ္တရာယ်မှ ကာကွယ်နိုင်မယ့် ဘယ်သူ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို စဉ်းစားဘို့လိုသဗျ’။ ကျွန်တော်က ‘ကိုစံရှားရေ။ ဘယ်သူ့ဆီကို သမကြိုးရိုက်သလဲဆိုတာ စုံစမ်းဘို့ရှိတော့တာဘဲ’ ဟု ပြောလိုက်၏။ ရှား ‘ကောင်းကောင်းကြီး ဟုတ်ပေတယ် ကိုသိန်းမောင်။ သို့သော်၊ ခင်ဗျားဟာ သံကြိုးရုံးသို့သွားပြီး အခြားသောသူတစ်ယောက် ပေးတဲ့စာလက်ခံများကိုကြည့်ရင် တယ်ကောင်းမှာဘဲ။ သံကြိုးရုံးက အရာရှိ များကလဲ အကြောင်းအကျိုးကို ပြောပြရင် ငြင်းဆန်မယ်မဟုတ်ပါဘူး။ ခင်ဗျားသွားနေတဲ့အခိုက်မှာ ကျွန်တော် စားပွဲပေါ်မှ ရခဲ့တဲ့ ဟောသည်စာရွက် တွေကို ပြန်ကြည့်ဦးမယ်’။ ထိုအခါ မောင်ကြီးသည် အနီးမှာရှိလေ၏။ မောင်စံရှားသည် စာများ၊ စာရင်းများနှင့် မှတ်စုစာအုပ်များကို အမြင်ထက်မြက်သော မျက်စိဖြင့် ကြည့်ရှုစုံစမ်း၍။ ‘ကိုမောင်ကြီး၊ ခင်ဗျာ့မိတ်ဆွေဟာ ကျန်းကျန်းမာမာဘဲလား’။ ကြီး ‘ကျန်းကျန်းမာမာပါဘဲ’။ ရှား ‘သူဟာ မကျန်းမမာဘူးလို့ မကြားမိဘူးလား’။ ကြီး ‘မကြားမိဘူး။ သို့သော်၊ သူ့မှာ အနည်းငယ် ဒူးချောင်နေတယ်။ သည်ဟာလဲ တယ်မဖြစ်လောက်၊ မဆိုလောက်ပါဘူး’။ ရှား ‘ဒါဖြင့် သူ့မှာ အခြား တိတ်တိတ်ပုန်း ဒုက္ခတစ်ခုတော့ ရှိမှာဘဲ။ သူ့စားပွဲက ရတဲ့ ဟောသည်စာရွက်တွေ။ ကျုပ်အိတ်ထဲထည့်တော့ မယ်။ နောင်တော့သည်ဟာများကို အကြောင်းပြုပြီး စုံစမ်းရဦးမှာဘဲ’။ ဤကဲ့သို့ ပြောပြီးသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ‘ခဏနေပါဦး။ ခဏနေပါဦး’ ဆိုသော အခန်းအပြင်ဘက်မှ အသံကို ကြားလိုက်ကြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားနှင့် မောင်ကြီးတို့သည် ရုတ်တရက် ထပြီးကြည့်လိုက်ရာ သက္ကလပ် အကျင်္ီအနက်နှင့် ဗန်ကောက် ပုဆိုးဝတ်၍ ခေါင်းပေါင်းအနီကို ပေါင်းသော လူကြီးတစ်ယောက်သည် တံခါးဖွင့်၍ ဝင်လာသည်ကို မြင်လေ၏။ထိုသူက ‘ခင်ဗျားတို့ ဘယ်သူများလဲ။ ဘယ်လိုနည်းနဲ့ သည်စာရွက်များကို ကိုင်ခွင့်ရသလဲ’ ဟု မေးလိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက၊ ‘ကျွန်တော်ဟာ စုံထောက် ဖြစ်ပါတယ်။ သည်စာရွက်များ၏ပိုင်ရှင် ဘကွန်းဆိုသူ ပျောက်နေသဖြင့် စုံစမ်းမယ်လို့ ကြံနေတာပါ’။ လူကြီး ‘အို​ခင်ဗျားစုံထောက်လား။ ဘကွန်းပျောက်နေတဲ့အကြောင့်နဲ့ ဆက်သွယ်ပြီးခင်ဗျားကို ဘယ်သူက သင်ဉာဏ်ပေးသလဲ’။ မောင်စံရှားသည် ‘အနီးရှိ မောင်ကြီးကို လက်ညှိုး ညွှန်လျက်။ ဟောသည် သူငယ်က သင်ဉာဏ်ပေးပါတယ်’ဟု ပြောလိုက်လေ၏။ လူကြီးလည်း မောင်ကြီးဘက်သို့လှည့်ပြီး။ ‘မောင်၊ ဘယ်သူလဲ’ဟု မေးလိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်ကြီးက ‘ကျွန်တော် မောင်ကြီးပါ’ဟု ပြောလိုက် လေ၏။ လူကြီး ‘ကျုပ်ဆီ သံကြိုးရိုက်လိုက်တာ မောင်မဟုတ်လား။ ကျုပ်ဟာ ပြည်မြို့က ပွဲစားဦးဘေကြီးပါ။ ဘယ်လို အကြောင်းလဲဆိုတာ မသိရတာနဲ့ချက်ခြင်း မော်တော်ကားနဲ့ လာခဲ့ပါတယ်။ အောင်မယ်။ မောင်က စုံထောက်ကိုတောငငှါးပြီးပေါ့ကိုး’။ ကြီး ‘ဟုတ်ကဲ့။ငှါးထားပါတယ်’။ ပွဲစား ‘စုံထောက်ကိငှါးတဲ့စရိတ်တွေ မောင်ခံရလိမ့်မယ်။ သိရဲ့လား’။ ကြီး ‘ကျွန်တော်တို့ ဘကွန်းကိုတွေ့ခဲ့ရင် သူကဘဲ ခံပါလိမ့်မယ်။ ဘာမှ စိုးရိမ်စရာမရှိပါဘူး’။ ပွဲစား ‘တကယ်လို့ သူ့ကို မတွေ့ရင် ဘယ်သူက စရိတ်ကိုခံမလဲ’။ ကြီး အဲသည်တော့ သူ့ဆွေရင်းမျိုးချာတို့က ခံရမှာပေါ့ခင်ဗျာ’။ ပွဲစား ‘သူ့မှာ ဆွေမျိုးရင်းချာဆိုသ၍ ကျုပ် တစ်ယောက်သာရှိတယ်။ သူ့အတွက် ကျုပ်ကိုတော့ မကိုးစားပါနဲ့။ သူ့အတွက်ဆိုလျှင် ပိုက်ဆံထပ်မျှ အကုန်မခံနိုင်ဘူး’။ (မောင်စံရှားဘက်သို့လှည့်ပြီးလျှင်။ ‘အို​ခင်ဗျာ။ ကိုစုံထောက်ရဲ့ သည်အကြောင်းကို သိပြီမဟုတ်လား’။ ရှား ‘ကောင်းပါပြီ။ ဒါတွေဖယ်ထားလိုက်ပါ။ ဘကွန်းပျောက်သွားတဲ့ အရေးမှာ ခင်ဗျားနဲ့သက်ဆိုင်သလား။ မဆိုင်ဘူးလားဆိုတာ ကို သိချင်ပါတယ်’။ ပွဲစား ‘ကျွန်တော်နဲ့ ဘာမျှမသက်ဆိုင်ပါဘူး၊ သူဟာ မိမိကိုယ်ကို မိမိ စောင့်ထိန်းနိုင်တဲ့အရွယ်သို့ရောက်နေတာဘဲ။ မိမိကိုယ်ကို မိမိ အပျောက်ခံလောက်အောင် မိုက်မယ်ဆိုလျှင် သူ့ကို ရှာဖွေရေးအတွက် ကျွန်တော်အလျင်း တာဝန်ခံမယ်မဟုတ်ပါဘူး’။ ရှား ‘ခင်ဗျား၏ အခြေအနေကို ကျွန်တော် ကောင်းကောင်းကြီး သိပါတယ်။ ကျွန်တော် ဘာကိုဆိုလိုတယ်ဆိုတာ သိရဲ့မဟုတ်လား။ ဘကွန်းဟာ အင်မတန်ဆင်းရဲတယ်။ သူ့ထံမှာ တပြားတချပ်မျှ မရနိုင်သော်လဲ။ သူ့ဘကြီးထံမှ ကြေးငွေအမြောက်အမြား ရနိုင်မယ်အထင်နှင့် ဓားပြများက ဖမ်းသွားသော် ဖမ်းသွားလတံ့။ ဤကဲ့သို့ ပြောလိုက်သည်နှင့် တပြိုင်နက် မောင်ကြီးမှာ မျက်နှာ ညှိုးငယ်ခြင်း ဖြစ်သွား၍ ‘အလို​ဘုရား​သိကြား ကိုစံရှားရယ်။ သည်လို အဖြစ်မျိုးများ ရှိသေးရဲ့ကိုး။ ကျွန်တော် အစက သည်လိုမအောက်မေ့မိခဲ့ဘူး။ အမယ်လေး။ လောကကြီးထဲ၌ ဒါလောက် မိုက်တဲ့လူတွေ ရှိသေးသကိုး။ ဘကွန်းဟာ လူချောလူလှကလေး။ သတ်ပစ်ရင်သာ အသေခံရမယ်။ သူ့ဘကြီး ထံက ငွေရအောင်တော့ သူဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ မတတ်နိုင်ဘူးကိုစံရှားရယ်။ ကြိုးစားပြီးစုံထောက်စမ်းပါ’။ ဦးဘေကြီးလည်း တူ ဖြစ်သူ ဘကွန်း၏ အကြောင်းအရာကို ကောင်းမွန်စွာ မသိရ။ သို့အတွက် မောင်စံရှားမှာ ၎င်းထံမှ လိုက်လံရှာဖွေရန် နည်းသစ်ကိုမရချေ။ ယခင်က တွေ့ရှိရသော သံကြိုးစာအဆုံးကလေးကိုသာလျှင် အရင်းခံထားလျက် လိုက်လံရှာဖွေရန် ဖြစ်တော့သည်။ မောင်ကြီးလည်း မိမိ၏ဘောလုံးအသင်းသားများထံသို့ ထွကခွါ သွား၍ ဆောင်ရွက်ဖွယ်ရှိသော ကိစ္စတို့ကို ဆောင်ရွက်နေလေ၏။ မောင်စံရှားနှင့် ကျွန်တော်တို့သည် ဦးဘေကြီးကို နှုတ်ခွန်းဆက်ပြီးလျှင် မာကေးဒိုးဟိုတယ်အခန်းမှ ဆင်းသက်လာ၍ ၎င်းဟိုတယ်၏အနောက်ဘက်ရှိ သံကြိုးရုံကြီးဆီသို့ တူရူးလမ်းလျှောက် သွားလေ၏။ သံကြိုးရုံကြီးအဝသို့ ရောက်သောအခါ မောင်စံရှားက ‘မနေ့က ဘကွန်းဟာ သူကိုယ်တိုင်ရေးတဲ့ သံကြိုးစာကိုကိုင်ပြီး ထွက်သွားတော့ အချိန်ဟာ ၆ နာရီကျော်ကျော် လောက်ရှိသေးတယ်လို့ အခန်းစောင့်ကုလားက ပြောတယ်။ အဲသည်အချိန်မှာ သည်သံကြိုးရုံကြီးကလွဲရင် အားလုံး သံကြိုးရုံ တွေပိတ်ကြပြီ။ အဲသည်တော့ သည်သံကြိုးရုံကြီးနဲ့သာ မုချဆက်ဆံစရာ ရှိတော့တယ်’ ဆို၍ သံကြိုးရုံကြီးထဲသို့ ဝင်ပြီးလျှင် သံကြိုးစာလက်ခံ စာရေး တစ်ယောက်အနီးသို့ကပ်လျက်။ ‘တဆိတ်ခင်ဗျာ။ ခင်ဗျာ့ကို ဒုက္ခပေးတယ်လို့လဲ မအောက်မေ့ပါနဲ့။ မနေ့ညနေက ကျွန်တော် သံကြိုးတစ်စောင်ပို့ပါတယ်။ ဧကန ္တ။ အဲသည် သံကြိုးထဲမှာ အမှားပါသွားတယ်လို့ ထင်တာဘဲ။ ယခုထက်တိုင် ပြန်သံကြိုးလဲ မရသေးဘူး။ ကျွန်တော်ဟာ အဆုံး၌ နာမည်ထည့်ဖို့ မေ့ကောင်း မေ့နေလိမ့်မယ်။ ဟုတ်မဟုတ်ကို ကျေးဇူးပြု၍ ကြည့်လိုက်စမ်းပါခင်ဗျာ’။ သံကြိုးစာရေးလည်း လက္ခံစာရွက်များကို လှန်လှောကြည့်ရှုရင်း။ ‘ဘယ်အချိန်လောက်မှာ သံကြိုးကိုပို့သလဲ’ ဟု မေးလိုက်၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘၆ နာရီ ကျော်ကျော်လောက်မှာ ပို့ပါတယ်’ ဟု ပြန်ပြောလေ၏။ စာရေး ‘ဘယ်သူ့ဆီကို ပို့သလဲ’။ မောင်စံရှားလည်း မိမိ၏နှုတ်ခမ်းကို လက်ဖြင့်ကိုင်လျက် ‘အဆုံး စကားမှာတော့ ‘ကျွန်တော်တို့အနားမှာနေပါ’ ဆိုသော စကားဖြစ်ပါတယ်။ ပြန်စာမရတာ စိုးရိမ်လို့ မေးရပါတယ်။ တဆိတ်ကျေးဇူးပြု၍ ကြည့်လိုက်စမ်းပါ ခင်ဗျာ’။ စာရေးလည်း၊ လက်ခံစာရွက်များကို တစ်ရွက်ပြီးတစ်ရွက် ရှာပြီး နောက်။ ‘ဟော​ဟော​ သည်စာရွက်ဘဲ။ ဒါဘဲနာမည်မရှိဘူးဟု ပြောလိုက် လေ၏။ ရှား ‘ဟုတ်တယ်။ ဟုတ်တယ်။ ဒါကြောင့် ပြန်စာမရတာ။ ကျွန်တော့် အလိုကိုဖြည့်စွမ်းတဲ့အတွက် ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ခင်ဗျာ။ ဒုက္ခပေးမိတာကိုလဲ သည်းညည်းခံပါခင်ဗျာ’။ မောင်စံရှားသည် အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ ရုတ်တရက် သံကြိုးလက်ခံကို ကြည့်လိုက် သဖြင့် ရေးထားသမျှအရာတို့ကို မြင်ရသိရလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်က ‘ဘယ့်နှယ်​ နေရာကျရဲ့လား ကိုစံရှားရဲ့’ ဟု မေးလိုက်၏။ ရှား ‘အတော်ဘဲ နေရာကျတာကဘဲ။ သံကြိုးလက်ခံကလေး မြင်လိုက်ရ တာနဲ့ ကျွန်တော့်မှာ နည်း ၇ ချက်ရတာကဘဲ။ သို့သော်၊ တစ်ခါ တည်းနဲ့ အထမြောက်နိုင်လိမ့်မယ်လို့တော့ မထင်သေးဘူးဗျ’။ ‘ခင်ဗျားမှာ ဘာများရသလဲ’ ဟု ကျွန်တော်က ထပ်မံ၍မေးသည်တွင် မောင်စံရှားက ‘စုံစမ်းဘို့အချက်ရင်းကလေးတစ်ခုပေါ့ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောလိုက် လေ၏။ ဤကဲ့သို့ ပြောဆိုပြီးနောက် မောင်စံရှားနှင့် ကျွန်တော်တို့သည် ဖယ်ယာလမ်း၊ ပန်ဂျပ်မော်တော်ကားရုံသို့သွားပြီး အမြန်မော်တော်ကားကိုငှါးရမ်း၍ ၁၂ နာရီအချိန် လောက်မှာ ရန်ကုန်မြို့မှ ပြည်မြို့သို့ ထွကခွါ သွားခဲ့လေ၏။ ကျွန်တော်တို့သည် ပြည်မြို့သို့ ညနေ ၆ နာရီခွဲအချိန်လောက်တွင် ရောက်လေ၏။ မော်တော်ကားကိုလည်း ပြန်၍လွှတ်လိုက်၏။ တဖန်မြင်း ရထားတစ်စီးကိုငှါး၍ လမ်းမတော်နေ ဆေးဆရာဦးဘိုးတုပ်၏ နေအိမ်သို့ မောင်းနှင်စေ၏။ ဦးဘိုးတုပ်၏အိမ်ပေါ်သို့တက်၍ ဧည့်ခန်းတွင် အတန်ကြာကြာ စောင့်နေပြီးမှ အခန်းတွင်းမှ ဦးဘိုးတုပ် ထွက်၍လာသည်တွင် ‘အလို​ကိုစံရှားတို့ပါကလားဟု နှုတ်ဆက်လေ၏။ ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာဟု ဆိုပြီးလျှင် တဖန် မောင်စံရှားက ဆက်လက်၍ ‘ဦးဘိုးတုပ်ဟာ ပြည်မြို့မှာ အင်မတန် ကျော်တဲ့ ဆေးဆရာကြီးဘဲဆိုတာ ကျွန်တော် ကြားရပါတယ်။ အစွမ်းသတ္တိနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုတော့ ကျော်လဲကျော်ထိုက်ပါပေတယ်’ ဟု ပြောလိုက်လေ၏။ တုပ် ‘ကျွန်တော်လဲ။ ကိုစံရှားအကြောင်းကို ကောင်းကောင်းကြီး သိရ ပါတယ်။ လောကမှာ လူဆိုးလူမိုက်၊ လူလိမ်လူကောက်များနဲ့ မကင်းတော့ လူဆိုး၊ လူမိုက်မှန်း သိရအောင်၊ လူလိမ်လူကောက်မှန်းသိရအောင် ယုတ္တာယုတ္တိနှင့် ဖွင့်ဖော်ပြနိုင်တဲ့ အစွမ်းဉာဏ်များဟာ တယ်အံ့သြစရာကောင်း တာကဘဲ၊ ကိုစံရှားရဲ့အလုပ်ဟာ ကောင်းမြတ်တဲ့ အလုပ်လို့ဆိုရမှာဘဲ။ ယခုအခါ ကိုစံရှားလို လူစွမ်းကောင်းတစ်ယောက်ရှိတော့ ရာဇဝတ်မှု ကျုးလွန်တဲ့ လူများလဲကျူးလွန်ကြောင်း သိခဲ့ပြီးပြီ။ နောင်ကျူးလွန်မယ့်လူများလဲ မကျူးလွန် ဝံ့တော့သလိုလို ဖြစ်နေတယ်။ အဲသည်တော့ ကိုစံရှားလို လူတစ်ယောက်ဟာ ရာဇဝတ်မှု များကို နှိမ်နင်းသောသူဘဲလို့ ဆိုရင် မှားနိုင်မယ် မဟုတ်ဘူးဗျာ့’။ ရှား ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ခင်ဗျားပြောတာ မှန်ပါပေတယ်။ သို့သော်။ ယခု ကျွန်တော်တို့ ခင်ဗျားထံလာတဲ့ အကြောင်းကတော့ စုံစမ်းစရာ ကလေး နည်းနည်းရှိလို့ဘဲ လာခဲ့ကြပါတယ်’။ တုပ် ‘ဘာများစုံစမ်းချင်သလဲခင်ဗျာ’။ ရှား ‘ဘကွန်းအကြောင်း စုံစမ်းချင်တယ်’။ ထုပ် ‘သူဘာဖြစ်သလဲ’။ ရှား ‘သူ့ကို ခင်ဗျားသိသလား။ မသိဘူးလား’။ တုပ် ‘သူဟာ။ ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေအရင်းကဘဲ ဘာကြောင့်မသိရမှာလဲ’။ ရှား သူပျောက်သွားတယ်ဆိုတာ သိရဲ့မဟုတ်လား’။ တုပ် ‘အသိပေါ့ခင်ဗျာ’။ ရှား ‘သူဟာ မနေ့ညက မာကေးဒိုးဟိုတယ်က ထွက်သွားတယ်။ ယခု ထက်ထိ သူ့အကြောင်းကို ဘာမျှမကြားရဘူး’။ တုပ် ‘မုချ သူ ပြန်လာလိမ့်မယ်’။ ရှား ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲ။ နက်ဖြန် ပဲခူးအသင်းနဲ့ ဘောလုံးကစားရ လိမ့်မယ်’။ တုပ် ‘ကစားတာတွေ ကျွန်တော် နားမလည်ဘူး။ ကစားခြင်းဟာ ကျွန်တော့်အလုပ်မဟုတ်ဘူး။ သူ့ကိုသိတယ်၊ ချစ်တယ်၊ ခင်တယ်၊ ဒါဘဲရှိတာဘဲ’။ ရှား ‘သူဘယ်မှာရှိတယ်ဆိုတာ မသိဘူးလား’။ တုပ် ‘ဒါတော့မသိဘူး’။ ရှား ‘မနေ့ကတည်းကစပြီး သူ့ကိုမမြင်ဘူးပေါ့’။ တုပ် ‘မမြင်ဘူး’။ ရှား ‘ဘကွန်းဟာ ကျန်းကျန်းမာမာဘဲလား’။ တုပ် ‘ကျန်းကျန်းမာမာပေါ့’ ရှား ‘သူမကျန်းမမာရှိတယ်ဆိုတာကို မကြားမိဘူးလား’။ တုပ် ‘ဘယ်တုန်းကမှ မကြားမိဘူး’။ ထိုအခါ မောင်စံရှားသည် စက္ကူတစ်ရွက်ကို ဦးဘိုးတုပ်၏ရှေ့တွင် ထားပြီးလျှင် ဘကွန်းက ဦးဘိုးတုပ်သို့ ငွေ ၅ဝိ​ပေးသဖြင့် ရကြောင်း သက်သေခံဖြစ်သော ဟောသည် စာရွက်အတွက်ကို ခင်ဗျား ရှင်းလင်းပြပါ။ ‘ကျွန်တော် သည်စာရွက်ကို သူ့စားပွဲပေါ်ရှိ စာရွက်များထဲကရတယ်’။ ထိုစကားကိုကြားသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ဦးဘိုးတုပ်သည် အလွန် စိတ်ဆိုး၍ လာလေ၏။ ထို့နောက်၊ ၎င်းက ‘ကိုစံရှား၊ သည်ဟာအတွက် ရှင်းလင်းရန် ကျုပ်မှာ ဘာမျှအကြောင်းမရှိဘူး’ဟု ပြောလေ၏။ မောင်စံရှားသည် ပြေစာစာရွက်ကို မှတ်တမ်းစာအုပ်ထဲတွင် ထည့် ပြီးလျှင် ‘ကောင်းပြီ၊ ခင်ဗျားဟာ၊ ကျွန်တော်တို့ရှေ့မှာ မရှင်းချင်လို့ရုံးမှာ ရှင်းချင်ရင် မကြာခင်ဘဲ ရှင်းရပါလိမ့်မယ်။ တုပ် ‘အဲသည်အကြောင်းကို ကျုပ် ဘာမျှမသိဘူး’။ ရှား ္အဘကွန်း ရန်ကုန်မှာရှိစဉ်ကကော ဘာအကြောင်းကြားသေးသလဲ’။ တုပ် ‘ဘာမျှမကြားဘူး’။ ရှား ‘ဟုတ်တာကိုပြောပါ၊ သံကြိုးရုံးက သက်သေရှိတယ်။ ယနေ့ည ၆ နာရီ ၁၅ မိနစ်အချိန်မှာ ခင်ဗျားထံသို့ အမြန်သံကြိုးတစ်စောင် ပို့လိုက်တယ်။ အဲသည်သံကြိုးဟာ သူပျောက်သွားတာနဲ့ ကောင်းကောင်း ဆိုင်နေတယ်။ သည်သံကြိုးကို မရသကဲ့သို့ ြ္ပောနေတယ်။ ရာဇဝတ်မှုနှင့် မကင်းဘူး။ သတိထားပါ၊ ကျွန်တော်တို့ ဆိုင်ရာသို့ သွားပြီး တိုင်တမ်းရ လိမ့်မယ်’။ ဦးဘိုးတုပ်သည် ထိုင်ရာမှထ၍ စိတ်ဆိုးသောမျက်နှာထားနှင့်။ ‘ဟေ့​မောင်ပု။ လာစမ်းဟေ့။ သည်လူတွေကို ပြင်ဘက်ခေါ်သွားစမ်း’ ဟု ဆိုလိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားနှင့်ကျွန်တော်သည် အခန်းထဲမှထွက်။ အိမ်ပေါ်မှဆင်း၍ လမ်းသို့ ရောက်လာခဲ့၏။ ဦးဘိုးတုပ်အိမ်နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်၊ ရှကူ:ထမင်းဆိုင်အပေါ်ထပ်တွင် ထိုနေ့ညအတွက် တည်းခိုနေလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း ည ၉ နာရီမထိုးခင် တည်းအိမ်သို့ ပြန်မာချေ။ မောင်စံရှားသည် စိတ်လည်းပျက်။ အားလည်းလျော့။ မောလည်းမော။ ဆာလည်းဆာဖြစ်၍ တစ်ကိုယ်လုံး ချွေးဖြင့်စွတ်စိုလျက်ရှိ၏။ ညစာစားပြီးနောက် မောင်စံရှားသည် ဆေးတံကိုသောက်ရင်း ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်ထိုင်တွင် မြင်းရထားသံ ကြားသဖြင့် ထ၍ကြည့်လိုက်ရာ ဦးဘိုးတုပ်အိမ်ရှေ့တွင် မြင်းညိုတပ်လျက်ရှိသော မြင်းရထား တစ်စီးရပ်နေသည်ကို မြင်လိုက်ရလေ၏။ ဦးဘိုးတုပ်လည်း ရထားပေါ်သို့တက်ပြီး တောင်အရပ်သို့ တူရူမောင်းနှင်သွားလေ၏။ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှားလည်း အနီးရှိ ဘိုင်စကယ်ဆိုင်မှ ဘိုင်စကယ်တစ်စီးစငှါးပြီးလျှင် မြင်းရထားတွင် ထွန်းထားသည့် မီးရောင်ကိုကြည့်လျက် နောက်က ဖြည်းညှင်း သာယာစွာလိုက်သွားလေ၏။  မြင်းရထားလည်း လမ်းမတော်တစ်လျှောက် မောင်းနှင်သွားရာမှ အနောက်ဘက်သို့ ချိုးပြီးလျှင် လမ်းတစ်ဖက်တစ်ချက်၌ ကုက္ကိုပင်အရိပ်တို့ဖြင့် အလွန်တရာမှောင်သော လမ်းတစ်လျှောက်သို့ မောင်းနှင်သွားပြန်လေ၏။ ထိုနောက် တောင်ဘက်သို့ချိုး၍ တောင်အရပ်သို့ တည့်တည့် မောင်းနှင်ပြန်လေ၏။ ၎င်းလမ်းသည် ကမ်းနားလမ်းဖြစ်ဟန် လက္ခဏာရှိ၏။ အဘယ် ကြောင့်ဆိုသော် အနောက်ဘက်သို့ ကြည့်လိုက်ရာတွင် ဓာတ်မီးများဖြင့် လင်းလျက်ရှိသော သဘေင်္ာကြီးငယ် အစင်းစင်းတို့ကို မြင်ရသောကြောင့် ဖြစ်ပေ၏။ ထိုနောက် မြင်းရထားသည် ကမ်းနားလမ်း တစ်လျှောက် တောင်ခြေတွင် ကွေ့ကာကွေ့ကာ သွား၍ ၃ မိုင်ခန့်လောက် သွားမိသောအခါရပ်လေ၏။ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှားတို့လည်း ရထား ရပ်သည်ကို မြင်သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ရထားနောက် ကိုက် ၁၀၀ လောက် အကွာမှာ ရပ်နေလေ၏။ ထိုအခါ ဦးဘိုးတုပ်သည် ရထားပေါ်မှဆင်း၍ ကျွန်တော်တို့ရှိရာနောက်သို့ လျှောက်လာ သည်ကို မြင်ရ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း နေရာတွင် ရပ်မြဲအတိုင်ရပ်၍နေလေ၏။ ဦးဘိုးတုပ်သည် ကျွန်တော်တို့အနီးသို့ ရောက်သောအခါ ‘ရှေ့ကိုတိုးသွားဘို့ဟာ အတော်ဘဲ စိုးရိမ်စရာရှိနေတယ်။ လမ်းက အကွေ့လဲများ။ မော်တော်ကား အလာတွေကလဲရှုပ်တတ်တယ်။ လမ်းအကွေ့အကွေ့မှာ ရန်ကုန်က လမ်းများမှာကဲ့သို့ စောင့်ကြပ်ပြီး သတိပေးမယ့် ပုလိပ်လဲမရှိဘူး။ ညမှောင်ကြီးထဲမှာ သည်ကအသွားနဲ့၊ ဟိုကအလာနဲ့တိုက်မိ ကြရင် တော်ဝိနဲ့ ပိန်းဇလုပ်ကြား ရထားချင်းတိုက်မိသလိုဖြစ်ပြီး သေကုန်ကြ လိမ့်မယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျွန်တော်တော့ဖြင့် မသွားတော့ဘူးဆို၍ ရထားဆီသို့ လျှောက်ပြီး ရထားကို တက်ဆီးပြီးသကာလလာလမ်းသို့ ပြန်သွားလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း နောက်က မယောင်မလည် လိုက်သွားလေ၏။ အတန်ကြာ သောအခါ ဦးဘိုးတုပ်လည်း မိမိနေအိမ်သို့ ရောက်၍ ကျွန်တော်တို့လည်း ကျွန်တော်တို့တည်းခိုရာ ရှကူးဆိုင်သို့ ရောက်၍ မောမောပန်းပန်းနှင့် အိပ်ကြ လေ၏။ နောက်တစ်နေ့ နံနက် ၁၀ နာရီအချိန်လောက်တွင် ကျွန်တော်တို့ လည်း နံနက်စာစားပြီးသည်နှင့် ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်မှာ အသီးသီး ထိုင်လျက် စကားစမြည် ပြောနေစဉ် သူငယ်တစ်ယောက်သည် ကျွန်တော့် အခန်းတွင်း ဝင်လာပြီးလျှင် ကိုစံရှား ဆိုသု မရှိဘူးလား မေးပြီးသကာလ စာကလေးတစ်စောင်ကိုပေးလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း စာကိုယူ၍ ကျွန်တော့် အား အောက်ပါအတိုင်းဖတ်ပြလေ၏။ ကိုစံရှား ‘ကျွန်တော့်ကိုစောင့်ကြည့်နေခြင်းသည်။ အချိန်ကုန်ရုံမျှဖြစ်၏။ ကျွန်တော့်နောက်သို့ လိုက်နေလျှင် လိုက်ရုံသာရှိမည်။ ဘကွန်းကို တွေ့နိုင် လိမ့်မည် မဟုတ်။ ခင်ဗျားသည် ရန်ကုန်သို့ပြန်၍ မောင်ကြီးထံသို့သွားပြီးလျှင် ‘ကျုပ်ဖြင့် မတွေ့နိုင်တော့ဘူးဟူ၍ ပြောလျှင်၊ ကောင်းပါလိမ့်မည်။  ပြည်မြို့မှာ နေ၍ အကျိုးကိုမမြင်ပါ’။ ဦးဘိုးတုပ် ထိုစာကိုဖတ်ပြီးသောအခါ မောင်စံရှားသည် ပြုံးရယ်လျက် ‘သူက သည်လို ရေးလေ။ ကျုပ်က သူ့ကို သာပြီးမသကင်္ာလေဘဲဗျ။ သူ့ကို ကျုပ်တို့ ကောင်းကောင်းဂရုစိုက်ပြီး စောင့်ကြည့်နေဘို့ ကောင်းတာဘဲ။ ဘကွန်းကို မတွေ့သမျှ ကာလပတ်လုံး ဦးဘိုးတုပ်ကိုဖြင့် လက်မလွှတ်တော့ဘူး ကိုသိန်းမောင်ရဲ့’ ဟု ကျွန်တော့်အား ပြောလိုက် လေ၏။ ဤကဲ့သို့ ပြောဆိုနေစဉ် မြင်းရထားသည် ဦးဘိုးတုပ်၏ အိမ်ရှေ့မှာ ရပ်၍ ဦးဘိုးတုပ်ရထားပေါ်တက်သည်ကို ကျွန်တော်မြင်ရ၍ ‘ကိုစံရှား​ဟော​ဟော ကြည့်စမ်း။ ဦးဘိုးတုပ်ရထားပေါ်တက်ပြီ။ မတက်ခင် ကျွန်တော် တို့ဘက်သို့ ကြည့်တာကိုလဲ မြင်လိုက်တယ်။ သည်တခါ ဘိုင်စကယ်စီးပြီး လိုက်ရရင် ဘယ့်နှယ်နေမလဲဟု ပြောလိုက်လေ၏။ ရှား ‘ကိစ္စမရှိဘူး။ ကျုပ်အတွက် သံကြိုးတစ်စောင်လောက် မရဘူးလား’ မောင် ‘ရတယ်။ ဖွင့်ပြီး ကျွန်တော်ဖတ်ကြည့်တော့ ပွဲစားလမ်း၊ ဘိုးတေ ထံမှ ရန်လုံဆိုတဲ့ခွေးကို တောင်းပါလို့ ပါလာတယ်။ ဘာဆိုလိုတာလဲ ကိုစံရှားရဲ့။ ကျွန်တော်ဖြင့် သည်စကားကို နားမလည်ပါဘူး’။ ရှား ‘သည်သံကြိုးဟာ ရန်ကုန်မောင်ကြီးထံကလာတာဗျ။ သူပေးလိုက်တဲ့ စကားဟာ ကျုပ်အတွက်မှာတော့ အင်မတန် သိသာထင်ရှားတာဘဲ။ ကျုပ်မေးလိုက်တာကို ဖြေလိုက်တဲ့စကားဗျ။ သူမှာလိုက်တဲ့အတိုင်း ဘိုးတေ ဆီသွားပြီး ခွေးကိုယူမယ်၊ စကားမစပ် ကိုသိန်းမောင် မနေ့က ဘောလုံးပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာကြားသေးသလဲ’။ မောင် ‘ပဲခူးအသင်းက နိုင်တယ်လို့။ ကနေ့မနက် ရန်ကုန်တိုင်း သတင်းစာ ထဲမှာဖတ်လိုက်ရတယ်။ ဘကွန်းတစ်ယောက် မပါတာနဲ့ ပြည်က ရှုံးရတယ်လို့လဲ တွေ့လိုက်ရတယ်’။ ရှား ‘ဘကွန်းမပါရင် မုချရှုံးမှာဘဲရယ်လို့ မောင်ကြီးပြောလိုက်တဲ့ စကားဟာ မှန်နေပါကလား။ ဒါထက် ကနေ့ည စောစောအိပ်ကြရင် သာ ကောင်းမယ်။ နက်ဖြန်တော့ စုံထောက်ချက်ဆုံးခန်းရောက်တော့မှာကို မြင်နေ တယ်ဗျ။ နောက်တစ်နေ့၌ နံနက်စာစားပြီးသည်နောက် မောင်စံရှားသည် ကျွန်တော်တို့ အိမ်နောက်ဘေးရှိ မြင်းဇောင်းထဲသို့ ခေါ်သွားပြီးလျှင် လှောင် အိမ်တွင် သွင်းထားသည့် ရန်လုံခေါ် ခွေးကိုပြလေ၏။ ထိုခွေးသည် အနံ့ခံခြင်း၌ အလွန်လိမ္မာသောခွေးဖြစ်၏။ ၎င်းကို ကြိုးဖြင့်ဆွဲယူခဲ့၍ ဆေးဆရာဦးဘိုးတုပ်၏ အိမ်တံခါးဝ၌ထားလျက် အနံ့ကို ခံစေ၏။ ရန်လုံလည်း အနံ့ခံပြီးသော် အနည်းငယ်ဟောင်ခြင်းကိုပြု၍ ကျွန်တော်တို့က ရှေ့ကပြေးလေ၏။ ကျွန်တော် နှင့် မောင်စံရှားလည်း ခွေးနောက်ကကြိုးကို လျော့လျော့ ကိုင်၍ လိုက်လေ၏။ ရန်လုံသည် ပထမ လမ်းမတော်တစ်လျှောက်သို့သွား၍ အနောက်သို့ တဖန် ချိုးပြီးလျှင် တောင်သို့ တူရူ၊ ကမ်းနားလမ်းတစ်လျှောက်သို့ သွားလေ၏။ အတန်ကြာသွားပြီးသည်နောက် ရွာတစ်ရွာသို့ ရောက်လေ၏။ လမ်းမှာတွေ့ရှိ သည့် လူများကို မေးခြင်းအားဖြင့် ထိုရွာသည် နတ်မော်ရွာဖြစ်ကြောင်းကို သိရလေ၏။ ရန်လုံ သည်လည်း နတ်မော်ရွာ အရှေ့ဘက် အနည်းငယ်ရပ်ပြီးလျှင် ဟိုဟိုသည်သည်၌ အနံ့ခံပြန်လေ၏။ ထိုနောက်မှ ၎င်းသည် လူသွားခြေလမ်း ကလေးတစ်လျှောက်သို့ လိုက်ပြန်လေ၏။ အတန်ငယ်သွားမိသောအခါ ကွင်းပြင် ကြီးတစ်ခုထဲ၌ ခြံစည်းရိုးဝိုင်းကာလျက်ရှိသော တဲကလေးတစ်ခုကို မြင်၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ၎င်းတဲအိမ်ကလေးသည် ကျုပ်တို့ ကိစ္စကို ဆုံးခန်းတိုင် ရောက်စေမယ့် အိမ်ကလေးဘဲဟု ပြောဆိုပြီး ဝင်းတံခါးကိုဝင်၍ ရန်လုံကို တိုင်တစ်ခုတွင် ချည်နေစဉ် အခြား တောလမ်းတစ်ခုမှ မြင်းရထားတစ်စီး မောင်းလာသည်ကို ကျွန်တော်တို့ မြင်ရလေ၏။ မြင်းနှင့်ရထားကိုမြင်ခြင်းအားဖြင့် ဦးဘတုပ်၏ ရထားဖြစ်ကြောင်းကို သိရလေ၏။ အတန်ငယ်စောင့်ကြည့်နေသော အခါ ရထားတွင်း၌ ဦးဘိုးတုပ်ကိုလည်း မြင်လိုက်ရလေ၏။ ကျွန်တော်တို့ နောက်ယောင်ခံလိုက်သည်ကိုသိ၍ ဦးဘိုးတုပ်သည် တခြားတောလမ်းမှ လှည့်၍ လာခြင်းဖြစ်၏။ ထိုနောက်၊ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှားသည် တဲအနီးသို့ ကပ်မိသောအခါ အနည်းငယ် ညည်းသံငိုသံကို ကြားရလေ၏။ အိမ်တံခါးကိုဖွင့်၍ ဝင်မိသောအခါ အလွန်တရာ လှပယဉ်ကျေးသောသူငယ်မကလေး တစ်ယောက် သည် အိပ်ရာပေါ်တွင် သေနေ၍ အိပ်ရာခြေရင်းတွင် ဒူးထောက်ပြီး အလောင်း ပေါ်တွင် လက်ထောက်လျက် ကုန်းနေသော သူငယ်တစ်ယောက်ကို တွေ့လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ထိုသူငယ်၏ကျောကို လက်နှင့်ပုတ်လျက်။ ‘မောင်ဟာ မောင်ဘကွန်း မဟုတ်လား’ ဟု မေးလိုက်၏။ ၎င်းသူငယ်က ‘ကျွန်တော်ဟာ မောင်ဘကွန်းဟုတ်ပါတယ်။ ခင်ဗျားလာတာ နောက်ကျလွန်းတယ်။ သူသေပြီ။ ဘယ့်နှယ်ကျွန်တော်နေရမလဲ’ ဟု ပြန်ပြောပြီးလျှင် ငိုလိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း ၎င်းစကားကို နားမလည်။ နောက်သို့ ပြန်ကြည့်လိုက်ရာ။ တံခါးဝ၌ ဆေးဆရာဦးဘိုးတုပ် ရပ်လျက်နေသည်ကို မြင်လေ၏။ မောင်စံရှား လည်း ဦးဘိုးတု်အနီးသို့ကပ်လျက်။ ‘ဘာဖြစ်တာလဲ။ အဖြစ်အပျက်ကို ပြောစမ်းပါဦး’ဟုဆို၍ မောင်စံရှား။ ဦးဘိုးတုပ်နှင့် ကျွန်တော်သည် အခန်းတွင်းမှ ထွက်ခဲ့ပြီးနောက် ဦးဘိုးတုပ်က ကျွန်တော်တို့အား ဤသို့ပြောဆိုလေ၏။ ‘ကိုစံရှား၊ ခင်ဗျားကို ကျွန်တော်အထင်လွဲမိတယ်။ ဒါကို တဆိတ် သည်းညည်းခံပါ။ လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်လောက်က ဘကွန်းမှာ ရန်ကုန်မှာ ခေတ္တခဏလောက် နေခဲ့တယ်။ သူနေတဲ့အိမ်ရှင်သမီးနှင့် ချစ်ကြိုက်ပြီး နောက်ဆုံးကျတော့ သူတို့ချင်း အကြောင်းပါကြတယ်။ သူငယ်မကလေးကလဲ လှသလောက်ကောင်း၊ ကောင်းသလောက် အသိဉာဏ်နဲ့ပြည့်စုံပါတယ်။ ဘကွန်းလဲ ဦးဘေကြီး၏ အမွေခံယောက်ျားတစ်ယောက် ဖြစ်တော့ သည်ကဲ့သသို့ သူ့တူဟာ သားမယားနဲ့နေတယ်ဆိုတဲ့သတင်းကို ကြားရလျှင် အမွေဆက်ပြတ် လိမ့်မယ်ဆိုတာကို သူသိတယ်။ ကျွန်တော်လဲ သည်သူငယ့်အကြောင်းကို ကောင်းကောင်းကြီးသိပါတယ်။ ကောင်းမြတ်တဲ့အရည်အချင်းတွေကြောင့် သူ့ကို ချစ်လည်းချစ်ပါတယ်။ ဘကွန်းနဲ့ သူငယ်မကလေးတို့ အကြောင်းပါတဲ့ အကြောင်းအရာများကို ကျွန်တော်က လုံအောင်ဖုံးနိုင်သလောက် ဖုံးပါတယ်။ တစ်နေ့တော့ သူငယ်မကလေးမှာ ရောဂါတစ်ခု စွဲကပ်လာပါတယ်။ သည် ရောဂါလဲ အလွန်တရာကြောက်ဖို့ကောင်းတဲ့ အဆုပ်ရောဂါ ဖြစ်ပါတယ်။ သူငယ်မှာလည်း မယား၏ ရောဂါအတွက် အလွန်ပူဆွေး ဒုက္ခရောက်။ ဤကဲ့သို့ ဒုက္ခရောက်လျက်နဲ့ ရန်ကုန်မှာတော့ ကစားစရာရှိလို့ သွားရတယ်။ ကျွန်တော်လဲ သံကြိုးနဲ့ ဖြေဖျော်နိုင်သလောက် ဖြေဖျော်ပါတယ်။ ကျွန်တော်က တတ်နိုင် သရွေ့ ကြိုးစားစောင်မဘို့ကိုလဲ သူက သံကြိုးပြန်လိုတယ်။ ခင်ဗျားတို့ မြင်တယ်ဆိုတာ။ အဲသည်သံကြိုး ဖြစ်ပါတယ်။ သူငယ်မကလေး သေမယ်ဆိုတာကို ဘကွန်းကိုတော့ အကြောင်းကကြားဘူး။ သို့သော် သူငယ်မ၏ အဖေကို ပြောပြတယ်။ သူငယ်မအဖေက ဘကွန်းထံ အကြောင်းကြားတာနဲ့ ဘကွန်းဟာ ပြန်လာလို့ ရန်ကုန်မှာ သူပျောက်ပြီး နေရပါတယ်။ ကိုစံရှားတို့မှာလဲ ပျောက်သူကိုရှာဘို့ ရည်ရွယ်ချက်ထားတဲ့အတိုင်း ပျောက်သူကို တွေ့လို့ ကိစ္စပြီးကြပါပြီ။ ပြောစရာရှိသမျှဟာ ဒါပါဘဲ။ ကိုစံရှားနှင့် ခင်ဗျားမိတ်ဆွေ၏ ပညာဉာဏ်ကို ကျွန်တော် အထူးဘဲချီးမွမ်းပါတယ်’ ဟု ပြောဆိုပြီးသည့်အဆုံး၌ မောင်စံရှားသည် ဦးဘိုးတုပ်ကို နှုတ်ဆက်ပြီးလျှင် ကျွန်တော်နှင့်အတူ ထွက်လာ ခဲ့လေ၏။ မတရားလက်ထပ်ခြင်းကို စုံထောက်၍ ဖမ်းဆီးပုံ တနေ့သ၌ ကျွန်တော်နှင့် စုံထောက်မောင်စံရှားတို့သည် တိုက်ရှေ့ ပြူတင်း ပေါက်တွင် မှီကာရပ်လျက် လမ်းသွားလမးလာတို့ကို ကြည့်ရှုကာ ရှိနေကြစဉ်၊ မိန်းမတစ်ယောက်သည် လမ်း၏အခြားဘက်၌ ရပ်ပြီးလျှင် ကျွန်တော်တို့ဘက်တန်းရှိ တိုက်နံပါတ် များကို အစဉ်လိုက် ဖတ်ကာရှိနေသည်ကို တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ ကျွန်တော်တို့ရှိရာ တိုက်နံပါတ်ကို ဖတ်မိလေလျှင် ထိုမိန်းမသည် လမ်းကိုကူးဖြတ်၍ ကျော်တော့မည် ပြုပြီးမှ မဆုံးဖြတ်နိုင်သေးသော အမူအရာနှင့် တန့်ရပ်ကာရှိနေပြန်ရာ။ ရှား ဟိုမိန်းမမြင်ရဲ့လားဗျို့ ကိုသိန်းမောင်။ ကျွန်တော် ကရင်မပြောတာမဟုတ်လား၊ မြင်ပါတယ်။ ရှား ကျုပ်တို့တိုက်ကိုလိုက်ပြီးရှာတာနဲ့တူရဲ့၊ ကျုပ်တို့ဆီကိုလာခဲ့ရိုးမှန်ရင် သူ့ကိစ္စဟာ သမီးရည်းစားကိစ္စနဲ့ဘဲတူတယ်။ ကျွန်တော် ဘာကြောင့်လဲဗျာ။ ရှား မိန်းမဆိုတာမျိုးဟာ ရည်းစားနဲ့ပတ်သက်တဲ့ကိစ္စမှာ သူတစ်ပါးကို တိုင်ပင်ရမယ်ဆိုရင် ခပ်ဆိုင်းဆိုင်း လုပ်နေတတ်တယ်၊ ဣနြ္ဒေရှင်ပေ ကိုးဗျ။ ဟောကြည့်စမ်းလာပြီ။ ရောက်တော့ကြည့်စမ်း ကျုပ်ပြောတာ မမှန်ဘူးလားလို့။ ထိုမိန်းမသည် ကျွန်တော်တို့ရှိရာတိုက်ပေါ်သို့ တက်လာ၍ ကျွန်တော် က အခန်းတံခါးကို ဖွင့်ပေးသဖြင့် ဝင်၍လာသောအခါ ကျွန်တော်တွေးထင် သည့်အတိုင်း ကရင်မတစ်ယောက်ဖြစ်၍ အသက် ၂၅ နှစ်အရွယ် သနားကမား ရုပ်ရည်ရှိကြောင်း တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ မောင်စံရှားက ခင်းပေးသော ကုလားထိုင်၌ ထိုမိန်းမထိုင်မိလေလျှင်၊ ရှား ‘ဘယ့်နှယ်လဲဗျ။ မျက်စိကမွဲသနဲ့၊ လက်နှိပ်စက်ရိုက်ရတာ မပင်ပန်း ဘူးလား။’ မ ‘တတ်ထားမိတော့လဲ မနေသာလို့ လုပ်ရပါတယ်ရှင်။ ကျွန်မ အကြောင်းကိုရှင်ဘယ့်နှယ်သိသလဲ။’ ရှား ‘လူကိုကြည့်လိုက်ရင် သူ့အကြောင်းကိုသိဘို့ဟာ ကျုပ်မှာ အလုပ် ဝတ္တရားတစ်ခုဖြစ်နေတာကိုးဗျ။ ဒါကြောင့်လဲ၊ မိန်းကလေးတို့ ကျုပ်ဆီကိုလာကြတယ် မဟုတ်လား’။ မ ‘ဦးစံရှားအကြောင်းကို မထွန်းမေပြောလို့ သိရတဲ့အတွက် အင်မတန် အားကိုးပြီးလာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါတယ်ရှင်။ ကျွန်မမှာ စက်နှိပ်တဲ့လက္ခဏာ များများကြီးတော့ မရပါဘူး။ နို့ပေမယ့် စောတိုးချစ်ကို တွေ့အောင်ရှားပြီး ပေးနိုင်ရင်ဖြင့် ကျွန်မတတ်နိုင်သမျှ ငွေကိုပေးဘို့ မနှမမြောပါဘူးရှင်။ ထိုအခါ မောင်စံရှားသည်။ ‘ဘယ့်နှယ်ရှိစ’ ဟူသော မျက်နှာထား မျိုးနှင့် ကျွန်တော့်အားလှမ်း၍ကြည့်ပြီးလျှင်။ ရှား ‘ယခု ကျုပ်ကို တိုင်ပင်ရအောင် ထွက်လာခဲ့ခြင်းမှာလဲ ကတိုက် ကရိုက်နဲ့ ပြာရီးပြာရာထွက်လာခဲ့တဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်။ မ ‘ဟုတ်ပါတယ်ရှင်၊ ဒီအကြောင်းကို အမေ့ပြောတော့လဲ အေး စက်စက်လုပ်နေတာနဲ့ စိတ်ပေါက်ပြီး သုတ်သီးသုတ်ပြာ ထွက်လာ ခဲ့ရပါတယ်။ ကျွန်မအကျိုးအကြောင်း ပြောပြတော့လဲ အမေက ပုလိပ်ကိုလဲ မတိုင်ဘူးရှင့်။ နက်ဖြန်ပေါက်လာလိမ့်မလိုလို၊ သဘက်ခါ လာလိမ့်မလိုလိုနှင့် အေးစက်စက်လုပ်ပြီးနေတယ်ရှင့်’။ ရှား ‘နာမည်ဘယ့်နှယ်ခေါ်သလဲ’။ မ ‘မယုသပါတဲ့ရှင်’။ ရှား ‘အမေကောမရှိဘူးလား’ သ ‘အမေလဲရှိပါတယ်ရှင်။ ရှိပေမယ့် ကျွန်မတို့အမေက သူ့လင်ကလေး ပြီးမှပြီးတယ်၊ သူ့လင်ကကောင်းရင် သူကောင်းတာဘဲဘာမဆို သူ့လင်စကားချည်းဘဲ။ ဘာမှ သူ့ကိုတိုင်ပင်လို့မရဘူးရှင့်’ ရှား ‘သြော်​ အဖေဆိုပေတဲ့ ပထွေးမှတ်တယ်’ သ ‘မှန်ပါတယ်ရှင်၊ အဖေလို့သာ ခေါ်ရပါတယ်။ ကျွန်မထက် အသက် ၄​၅ နှစ်လောက်သာ ကြီးပါတယ်၊ အမှန်ပြောရမှာ ဖြင့် ကျွန်မအမေနဲ့ နောက်အိမ်ထောင်ပြုတာကို နည်းနည်းမှ ကျွန်မ သဘောမတူ ဘူးရှင့်၊ အဖေထားပစ်ခဲ့တဲ့ ငွေကလေးလဲ သူဖြုန်းတီးတာနဲ့ ကုန်သလောက်ရှိ ပါပြီ။ ပွဲစားယောင်ယောင်၊ ဘာယောင် ယောင်နဲ့။ ဟန်တစ်လုံးပန်တစ်လုံးလုပ်ပြီး သူရှာတဲ့ငွေရယ်လို့ ကျွန်မတို့ မစားရဘူးပါဘူးရှင်၊ ကျွန်မအဖေထားခဲ့တဲ့ငွေနဲ့၊ ကျွန်မငွေကိုသာ သူဖြုန်းပြီးနေတာပါဘဲ’။ ရှား ‘မိန်းကလေး ငွေရယ်လို့ တခြားရှိသေးသလား’။ သ ပုသိမ်မှာ ကျွန်မအဖေအရင်းရဲ့ ညီတစ်ယောက် သေဆုံးတဲ့အခါမှာ သားမရှိ၊ မယားမရှိ အမွေခံအမွေစား မရှိလေတော့ ရှိသမျှပစ္စည်းကို ကျွန်မ အားလုံးကုန်ရပါတယ်။ ရှား ‘ဒီငွေကို ဘယ့်နှယ်လုပ်ထားသလဲ၊ ဘယ်လောက်များရပါသလဲ’။ သ ‘ငွေရှစ်ထောင်လောက်ရတာ ဘဏ်မှာအပ်ပြီး အတိုးကိုသာ ကျွန်မ ထုတ်ယူပါတယ်။ ဘဏ်ကရတဲ့ ငွေတိုးရယ်။ ကျွန်မ အလုပ်လုပ် လို့ရတဲ့ လခကလေးရယ် အမေ့ကို အကုန်အပ်ပါတယ်။ အမေက သူ့လင် ကလေးသုံးဘို့ ပေးမှန်းတော့သိပါရဲ့။ နို့ပေမယ့် မိခင်ဆိုတော့ ကြင်နာတဲ့ သဘောနဲ့ သူတို့လုပ်ချင်တာ လုပ်ပါစေတော့လို့ ကျွန်မက ပေးမြဲတိုင်းပေးခဲ့ပါ တယ်ရှင့်။’ ရှား ‘ကိုင်း၊ ဒါထက် ပျောက်သွားသူ စောဘိုးချစ်အကြောင်းကို ပြောစမ်း ပါဦးဗျာ။ စောဘိုးချစ်ကို ကျွန်မတို့ ရှေးဦးစွာ ဘိုးစိန်ပွဲမှာတွေ့ပါ တယ်ရှင်။ ဒီညက ကျွန်မက ဘိုးစိန်ဆိုတာ မကြည့်ဘူးလေတော့ ကြည့်ပါ ရစေလိုက်ပြပါလို့ အမေ့ကိုပြောတော့ အမေက ညီးအဖေကိုပြောတဲ့။ ကျွန်မက ဒီတော့ပြဘို့အကြောင်းကို ပထွေးပြောတော့ ပထွေးက အတန်တန်ဖျက်တယ်ရှင့်။ ဇာတ်ပွဲဆိုတာမျိုးဟာ လူအင်မတန် ရှုပ်တယ်တဲ့၊ လူဆိုးလူမိုက်တွေ၊ လူ သရမ်းတွေ အင်မတန်ပေါတယ်တဲ့။ မိန်းကလေးများ သွားကြည့်ဘို့ နည်းနည်းမှ မကောင်းဘူးတဲ့ ပြောတယ်။ ပြောပေမယ့် ကျွန်မကကြည့်ရမှဘဲ အေးနိုင်မယ်။ မကြည့်ရရင် မနေဘူးလို့ ဇွတ်အတင်းပြောတော့ ပထွေးက သူဒီကနေ့ည မော်လမြိုင်ကို သွားစရာရှိတယ်တဲ့။ ပွဲကိုသွားချင်ရင် ကျွန်မတို့အမေဘဲ လိုက်ပြပေစေတဲ့ပြောတယ်ရှင့်။ ပြောပြီး သူလဲ သားရေအိတ်ကလေး ဖာကလေးနဲ့ ဘူတာရုံ ထွက်သွားရော ကျွန်မနဲ့အမေလဲ ဂျူဘထီဟောရုံ ကိုဘိုးစိန်ကြည့်ရ အောင် ထွက်လာခဲ့ပါရောရှင့်။ ပွဲရောက်လို့ မင်းသမီးမင်းသား စခန်းမသွားမီ၊ စောဘိုးချစ်က ကျွန်မတို့ကုလားထိုင်နားလာထိုင်ပြီး ကျွန်မတို့နဲ့ အသိအကျွမ်းဖွဲ့ ပါရောရှင်။ ပြီးတော့ ကျွန်မတို့အမေက ဒီလိုကို မြင်မြင်ချင်း ကျွန်မနဲ့အင်မတန် သဘောတူနေတဲ့အတိုင်းဘဲ။ ဖော်ဖော်ရွေရွေလုပ်ပြီး လက်ခံစကားပြောပါ တယ်ရှင့်။’ ရှား ‘ပထွေးပြန်လာတော့ကော မိန်းမလေးတို့ ပွဲသွားတာကို စိတ်ဆိုးပုံ ရသလား’ သ ‘စိတ်မဆိုးပေဘူးရှင့်၊ ရယ်ကာမောကာနဲ့၊ မိန်းမဆိုတာ အင်မတန် ခက်တာမျိုးဘဲတဲ့။ သူတို့ထင်တာကို လုပ်ရမှဘဲ စိတ်ကျေနပ် တတ်တယ်တဲ့ပြောပြီး ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ဘဲ ရှိရှာပါပေတယ်’ ရှား ‘စောဘိုးချစ်နဲ့ ဟိုညက စပြီး ဘယ်နှစ်ကြိမ်တွေ့သလဲ’ သ ‘ဒီညက ကျွန်မတို့ကို စိတ်မချဘူးဆိုပြီး အိမ်ရောက်အောင် သူ ကိုယ်တိုင်လိုက်ပို့ပါတယ်။ နောက်တစ်နေ့ထဲအိမ်ကိုလာပြီး လည် ပါတယ်။ နောက်ညမှာ ဘိုင်စကုတ် အတူတူကြည့်ကြပါတယ်။ သည်နောက် နှစ်ခါတွေ့ပြီး ပထွေးလဲပြန်လာရော သူလဲအိမ်ကို မလာတော့ပါဘူးရှင်’ ရှား ‘ဘယ့်နှယ်ကြောင့်လဲ’ သ ‘ကျွန်မတို့ပထွေးက အိမ်ကို ယောက်ျားဧည့်သည်လာတာ မကြိုက် ဘူးရှင့်’ ရှား ‘ဒါဖြင့်၊ အိမ်မှာမတွေ့ရင် ဘယ်မှာတွေ့ကြသလဲ’ သ ‘ကျွန်မတို့ အလုပ်တိုက်ကို သူတစ်ခါတစ်ခါ လာတယ်ရှင့်။ စနေနေ့များမှာ တော့ တိုက်ကစောစောဆင်းရလို့ ဘိုင်စကုတ်ကို စောစောအပတ် ကြည့်ကြတယ်ရှင့်’ ရှား ‘တွေ့ကြဘို့ချိန်းတဲ့အခါ ဘယ်လိုချိန်းသလဲ’ သ ‘စာနဲ့ရေးပြီး ချိန်းတယ်ရှင့်၊ အမှန်ပြောရမှာဖြင့် သိကျွမ်းကြတဲ့နေ့က စပြီး၊ သူနဲ့ကျွန်မနဲ့ နေ့တိုင်းလိုလိုဘဲ စာပေးစာယူရှိကြတယ်ရှင့်’ ရှား ‘လက်ထပ်ဘို့အကြောင်းများ ပြောပြီးကြပြီလား’ သ ‘တွေ့ပြီးတဲ့နောက်၊ တစ်ခါတစ်နှစ်လောက် ကတည်းက ချစ်ကြောင်း ကြိုက်ကြောင်းပြောပြီး လက်ထပ်ဘို့ကြံရွယ်ပြီး ဖြစ်ပါတယ်ရှင်’ ရှား ‘အလုပ်အကိုင်က ဘာအလုပ်တဲ့လဲ’ သ ‘ဒါတော့၊ ကျွန်မအမှန်မပြောနိုင်ဘူးရှင့်၊ ကုန်သည်လမ်းက အလုပ် တိုက်ကြီးတစ်တိုက်မှာ စာရေးလုပ်တယ်လို့ ပြောတာပါဘဲရှင်’ ရှား ‘နေတော့ကော’ သ ‘အလုံမှာနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်’ ရှား ‘စာပေးတော့ ဘယ့်နှယ်လုပ်ပြီး လိပ်စာတပ်သလဲ’ သ ‘အလုံစာတိုက်ဗိုလ်က ကျေးဇူးပြု၍ စောဘိုးချစ်ပေးပါလို့ လိပ်စာတပ် ပါတယ်ရှင့်’ ရှား ‘အလုပ်တိုက်ကလိပ်စာကို ဘယ့်နှယ်ကြောင့် မပေးသတဲ့လဲ’ သ ‘တိုက်ကိုပေးရင် မတော်တစ ဒီပြင့်စာရေးတွေက ဖောက်ပြီးဖတ်ရင် လှောင်စရာဖြစ်ပြီး နေပါလိမ့်မယ်တဲ့ရှင်။ စောဘိုးချစ်က အင်မတန် ရှက်တတ်တဲ့လူပါရှင်။ လူများများမြင်တာတောင် တယ်ပြီး ကြိုက်ဟန်မရှိပါဘူး။ စကားပြောရင်လဲ တိုးတိုး သက်သာပြောတတ်တယ်၊ အမူအရာကလဲ အင်မတန်မှ သိမ်မွေ့ပါတယ်။ တကယ် မိန်းကလေးလိုပါဘဲ။ ကျွန်မဖြင့် သူနဲ့လမ်းလျှောက် ရတဲ့အခါမှာ ကျွန်မက ပြောပုံဆိုပုံမှစ၍ ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း ရှိလွန်းလို့ သူ့ကိုတောင် ပြန်ပြီးရှက်မိပါတယ်။ ဒါလောက်တောင်ဘဲ သိမ်မွေ့ပါရဲ့’ ရှား ‘မျက်မှန်အမည်းတပ်တတ်သလား’ သ ‘မျက်စိအားနည်းလို့တဲ့၊ မျက်မှန်အမည်းကို အစဉ်တပ်တတ်ပါ တယ်ရှင်။ ဦးစံရှား တွေ့ဘူးလို့လား’ ရှား ‘မတွေ့ပါဘူးဗျာ။ အထင်နဲ့မေးမိတာပါ။ ကိုင်း​ဒါထက် ဆိုစမ်းပါ ဦးဗျာ့’ သ ‘တစ်နေ့သ၌တော့ ကျွန်မတို့ပထွေး မော်လမြိုင် သွားနေတုန်း စောဖိုးချစ်က ကျွန်မတို့အိမ်ကိုလာပြီး ပထွေးမပြန်မီဘဲ လက်ထပ်ကြ ပါစို့လို့ အရေးတကြီးနဲ့ ပြောတာကိုးရှင့်။ ပြောတဲ့အခါမှာလဲသူဟာ အင်မတန် စိတ်လေးပါတယ်တဲ့။ တစ်ခုခု ဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်တဲ့။ မြန်မြန်ကြီး လက်ထပ်မှဘဲ သူစိတ်အေးနိုင်ပါမယ်တဲ့၊ အကယ်၍ လက်ထပ်ပြီးသည့်အခါမှာ ဖြစ်စေ တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ခဲ့လို့ရှိရင် သူကလွဲလို့ ဘယ်သူ့ကိုမျှ စိတ်နှင့်မပြစ်မှား ပါဘူးလို့ ကျိန်စမ်းပါဆိုလို့ ကျွန်မက ခရစ်ယာန်ဘာသာ ထုံးစံအတိုင်း ကျမ်းစာအုပ်ကြီးများကိုင်ပြီး ကျိန်လိုက်ရပါသေးတယ်ရှင်။ ကျွန်မတို့ အမေကလဲ ဘယ်လောက်များသဘောတူတယ် မတူတယ် မပြောပါနဲ့တော့။ ခါတိုင်းဆိုရင် ဖြင့် သူ့ယောက်ျားကို မတိုင်ပင်ဘဲ ဘယ်ဒင်းတစ်ခုမှ မလုပ်ဝံ့တယ်မရှိဘူး။ ဒီတစ်ခါတော့ ပထွေးမရှိတုန်း လက်ထပ်မယ်ဆိုတာတောင် ကိစ္စပြီးရင်လဲပြီး တာဘဲ၊ လက်ထပ်လိုက် အေရယ်တဲ့၊ ညည်းအဖေလာတော့ ငါတော်အောင် ကြည့်ပြီးပြောလိုက်ပါမယ်တဲ့။’ ရှား ‘လက်ထပ်တော့၊ ဘယ်မှာလက်ထပ်လို့လဲ၊ ဇရပ်မှာလား’ သ ‘မှန်ပါတယ်ရှင်၊ နို့ပေမယ့် ကြီးကြီးကျယ်ကျယ်ကြီး မဟုတ်ပါဘူး။ မိတ်ဆွေ ၄​၅ ဦးလောက်ဖိတ်ပြီး၊ အဂင်္လိပ်ဘုန်းကြီးက လက်ထပ် ပေးဘို့ စီမံကြတာပါဘဲ။ ဒါနဲ့ လက်ထပ်မယ့်နေ့ကျတော့ စောဖိုးချစ်က မြင်းရထားနှစ်စီးနဲ့ အိမ်ကိုရောက်လာပါရောရှင်။ ရောက်လာပြီး ကျွန်မတို့ သားအမိနှစ်ယောက်က ရှေ့မြင်းရထားပေါ်တက်။ သူက နောက်မြင်းရတား ပေါ်တက်။ ဇရပ်ရောက်တော့ ကျွန်မတို့သားအမိက မြင်းရထားပေါ်ကဆင်းပြီး နောက်ကရထားကြည့်လိုက်တော့ ဘယ်သူမှ မပါလာပါဘူးရှင်။ သည်အတိုင်း ရထားချည်းပါဘဲ။ ရထားကုလားမေးတော့ သူလဲမသိရပါဘူးတဲ့၊ ပါလာတယ် မှတ်လို့ မောင်းလာခဲ့တာပါဘဲတဲ့။ ဒါနဲ့ ကျွန်မတို့သားအမိမှာ ရှက်ကိုး ရှက်ကန်းဖြစ်ပြီး ပြန်လာခဲ့ရပါရောရှင်။ ဒီကနေ့ကစပြီး စောဖိုးချစ်အကြောင်း ကိုလဲဘာမှမကြားရ၊ ဘယ်နည်းနဲ့ ဘယ်ပုံပျောက်သွားတယ်ဆိုတာ တွေးကိုမတွေး တတ်နိုင်အောင် ရှိပါတော့တယ်ရှင်’ ရှား ‘လုပ်ပုံနှယ် ရှက်စရာဗျာ’ သ ‘တမင်လုပ်တာ ဟုတ်မယ် မထင်ပါဘူးရှင်၊ အင်မတန် စိတ်နေ သဘောထားမြင့်မြတ်တဲ့လူတစ်ယောက်ပါရှင်။ လူတစ်ဖက်သားကို အချိုးယုတ် အရှက်ကွဲ ဖြစ်ဘို့ကို မဆိုထားနဲ့တော့၊ နာကြည်းအောင်တောင် ပြောတတ်တဲ့လူတစ်ယောက် မဟုတ်ပါဘူးရှင်။ မလွှဲမကင်းသာတဲ့အကြောင်း တစ်စုံတစ်ရာကြောင့် ယခုလို ပြုရခြင်းနဲ့ သဋ္ဌာန်တူပါတယ်ရှင်၊ ဟိုနေ့က သူပြောပုံစကားကိုထောက်ပြန်တော့လဲ ဧကန်မုချ တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ရှာလို့ဘဲလို့သာ တွေးဘို့ရှိပါတယ်ရှင်’ ရှား ‘အလုံကစာတိုက်ဗိုလ်ကို မေးကြည့်သေးသလား’ သ ‘မေးပါတယ်ရှင်။ မေးတော့ ဒီနာမည်ကို သူကြားဘူးပါရဲ့တဲ့။ လူချင်းတော့ ‘မသိမကျွမ်းပါဘူးတဲ့။ စာရောက်တဲ့အခါမှာ လူတစ်ယောက် တော့ဖြင့် လာလာပြီး ယူပါတယ်တဲ့။’ ရှား ‘ဘယ်လိုများဖြစ်သွားတယ်လို့ မတွေးမိဘူးလား’ သ ‘ဘေးအန ္တရာယ်တစ်စုံတစ်ခု တွေ့လို့ဘဲလို့တော့တွေးမိပါရဲ့၊ ဘယ်လို ဘေးအန ္တရာယ်မျိုးရယ်လို့တော့ မတွေးနိုင်ပေဘူးရှင်’ ရှား ‘မိန်းကလေးမိခင်ကကော ဘယ်လိုများပြောသလဲ’ သ ‘အမေကလဲအင်မတန်စိတ်ဆိုးပြီး ဒီအကြောင်းကို သူဘယ်တော့မှ စကားစပ်ပြီး မပြောရဘူးလို့ တခါတည်းပြောထားပါတယ်ရှင်’ ရှား ‘ပထွေးပြန်လာတော့ကာ ပြောပြသေးသလား’ သ ‘ပြောပြပါတယ်ရှင်၊ ပြောတော့ သူကလဲ ကျွန်မတွေးသလိုဘဲ တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ရှာလို့ဘဲတဲ့။ တနေ့နေ့တော့ ပြန်လာပါလိမ့်မယ်တဲ့၊ ငွေကို ချေးသွားလို့ မပေးနိုင်လို့ ပုန်းရှောင်နေတယ်ဆိုရင်ဖြင့် ဟုတ်သေးရဲ့တဲ့။ အခုတော့ တပြားတချပ်မှ ချေငှါးသွားတာလဲမရှိလေတော့။ ဧကန်မုချ အကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာကြောင်း ထွက်သွားရှာတာနဲ့ တူပါတယ်တဲ့။ သို့သော်လဲ ဦးစံရှားရှင့် တကယ်လို့ဘဲ အကြောင်း တစ်စုံတစ်ခုကြောင့် ထွက်သွားစေကာမူ ကျွန်မဆီကို စာကလေးဖြစ်စေ တစ်စောင် လောက်တော့ ရေးဘို့ကောင်းပါတယ် ရှင်ဟု ပြောပြီးလျှင် မယုသည် လက်ကိုင်ပုဝါနှင့် မျက်စိတွင် ဝိုင်းလျက်ရှိသော မျက်ရည်များကို သုတ်သိမ်းလေ၏။’ ရှား ‘ကျုပ် ကြည့်လိုက်ပါမလေ၊ မိန်းကလေး မကြာမီအတွင်း သည်းသည်းကွဲကွဲ သိကြရလိမ့်မယ်လို့ ကျုပ်ထင်ပါတယ်။ ဒီ အတောအတွင်းမှာ စောဖိုးချစ်တော့ တတ်နိုင်သမျှ မေ့အောင်ကြိုးစားရင် ကောင်းလိမ့်မယ်ထင်တယ်’ သ ‘ဘာကြောင့်လဲ တွေ့ရတော့ မပေါ်လို့လား’ ရှား ‘ဟုတ်ကဲ့၊ ကျုပ်အထင်ဖြင့် တွေ့ရဘို့တယ်မရှိဘူးထင်တယ်’ သ ‘ဘယ်လိုဖြစ်တယ်ထင်လို့လဲရှင့်’ ရှား ‘သေသေချာချာ သိတဲ့အခါကျတော့ ကျုပ်ပြောပြပါမယ်။ ဒါထက် လူပုံလူပန်းကို ကျုပ်သိချင်ပါတယ်။ ပြီးတော့လဲသူ့ဆီကရတဲ့ စာများကိုလဲ ပြနိုင်ရင် ကြည့်လိုပါတယ်။ သ ‘လူပုံလူပန်းကတော့ သူရိယသတင်းစာထဲမှာ ကျွန်မထည့်ထားတဲ့ ကြော်ငြာကို ကြည့်ပါတော့ရှင်။ ဟောဒီမှာပြရအောင် တမင်ဆုတ်ပြီး ယူခဲ့ပါသေးတယ်။ ဟောဒါက သူ့ဆီကရတဲ့ စာတစ်စောင်ပါဘဲရှင်’ ရှား ‘ကောင်ပါပြီဗျာ။ မိန်းကလေး နေတော့ကော ဘယ်မှာနေသလဲ’ သ ‘ကြည့်မြင်တိုင်ကလည်ကလေးခြံ၊ အိမ်နံပါတ် ၁၆ မှာ နေပါတယ် ရှင်’ ရှား ‘ပထွေးနာမည်’ သ ‘စောဘထူးပါတဲ့ရှင်’ ရှား ‘ကိုင်း တော်ပါပြီ။ ပြန်ပါတော့။ တတ်နိုင်သမျှ ကျုပ်ကြိုးစားပြီး ဆောင်ရွက်ပါမယ် စိတ်ချပါ။ သို့သော်၊ ကျုပ်ပြောတာ မမေနဲ့နော်။ လွန်ခဲ့တဲ့အဖြစ်အပျက်ကို တတ်နိုင်သမျှ မေ့အောင်ကြိုးစားပါ။ ကြားလား’ သ အထမမြောက်သော်လဲ တတ်နိုင်သမျှတော့ ကြိုးစားပါမယ်ရှင်။ သို့သော် ဘယ်အခါမဆို သူပြန်လာရင်တော့ သူ့အပြင် ကျွန်မ ဘယ်သူ့ကိုမှမလွှဲပါဘူးရှင်၊ ၎င်းနောက် ကရင်မ မယုသသည် ကြင်နာသောအမူအရာနှင့် စေားဘိုးချစ်ထံမှ ရဘူးသော စာကလေးများကို စားပွဲပေါ်၌ ထားခဲ့ပြီးလျှင် မောင်စံရှားက မှာကြား လိုက်သောအခါတွင် လာရောက်ပါမည်ဟု ပြောပြီးနောက် တိုက်ပေါ်မှဆင်းသွားလေ၏။ မိန်းကလေးဆင်းသွားပြီးနောက် မောင်စံရှားသည် ခြေနှစ်ဖက်ကို ခပ်ကားကားထား၍ ဆင်းပြီးလျှင် ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ဆေးတံကိုဖွာရင်း၊ ထွက်လာသော ဆေးငွေ့တို့ကို မော်ကြည့်ကာ စဉ်းစားစိတ်ကူးလျက်ရှိနေလေ၏။ တခဏမျှကြာလျှင်​ ရှား မိန်းမလေးအမှုကတော့ သည်လောက်မဟုတ်လှပါဘူး။ ခပ်ရိုးရိုး ပါဘဲ။ သို့သော် သူငယ်မကိုယ်တိုင်က တော်တော်ကလေး သေသေချာချာ ကြည့်ရှုမှတ်သားဘို့ကောင်းတဲ့ သူငယ်မပေဘဲဗျာ။ ကျွန်တော် မိန်းကလေးတက်လာလာခြင်း ကျန်တော်မမြင်တဲ့အချက်တွေ ခင်ဗျား တော်တော်မြင်လိုက်ဟန်ရှိတယ်။ ရှား ခင်ဗျားလဲမမြင်လို့တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျုပ်နဲ့အတူတူ မြင်ကြတာ ပါဘဲ။ သို့သော်၊ ခင်ဗျားကတော့ နည်းနည်းအမှတ်တမဲ့ နေဟန် ရှိတယ်။ ခင်ဗျား တို့က လူတစ်ယောက်ကို အကဲခတ်ရင် အရေးကြီးတဲ့နေရာကို ကြည့်ဟန်မတူဘူးဗျ။ လူမှာ တတောင်ဆစ်ကွေးတဲ့နေရာရယ် လက်မက လက်သည်းခွံရယ်။ ဒီဟာတွေက အင်မတန် အရေးကြီးတယ်ဗျ။ ကိုင်းဗျ​ သူ့အဂင်္ရုပ်ကြည့်ပြီး ခင်ဗျား ဘယ်လိုများ အကဲခတ်မိပါသလဲပြောပြစမ်းဗျာ။ ကျွန်တော် ဆံထုံးသေးသေး။ ရှား ထားတော့ ကရင်မတိုင်း ဆံထုံးသေးတာဘဲ။ ကျွန်တော် အသားဖြူဖြူ။ ရှား အသားမည်းတဲ့ ကရင်မအရှားသားကဘဲ။ ကျွန်တော် ရှန်သားအကျင်္ီကို ဇာတပ်ပြီးဝတ်တယ်။ လုံချည်ကတော့ ပခုက္ကူ လုံချည်အနီ။ မော်လမြိုင်ရှေ့ထိုးဘိနပ်နဲ့ ဝတ်ပုံစားပုံ တော်တော် သပ်သပ်ရပ်ရပ်ရှိဟန် တူတယ်။ နားမှာပုလဲကလေးတစ်လုံးစီ နားကပ်ကလေး လုပ်ပြီး ပန်ထားတယ်။ အကုန်လုံးကို ပေါင်းစပ်ပြီးကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်။ တော်တော်ကလေး စားနိုင်သောက်နိုင်တဲ့ အထဲကဘဲလို့။ ဆိုရလိမ့်မယ်။ ရှား အင်း​တော်ပါရဲ့။ သို့သော် အရေးကြီးတဲ့အချက်တွေကို ခင်ဗျား သတိထားပြီးကြည့်လိုက်ဟန်မတူဘူး။ ဝတ်ပုံစားပုံမှာ သပ်သပ်ရပ်ရပ် ရှိပါလျက်နှင့် ဇာဘော်လီမှာ တွယ်ချိတ်တစ်ချောင်း မထိုးမိဘဲနဲ့ ထွက်လာ ခဲ့သည်ကို ထောက်သဖြင့် အလျင်စလို ကတိုက်ကရိုက် ထွက်လာခဲ့ကြောင်း ထင်ရှားတယ်။ လက်ချောင်းကလေးများ၏ ထိပ်မှာမာလျက်ရှိသည်ကို ထောက် သဖြင့် လက်နှိပ်စက်သမားဖြစ်ကြောင်းသိရတယ်။ မျက်မှန်တပ်လျက် မရှိသော် လည်း နှာခေါင်းရိုးမှာ မျက်မှန်ရာထင်နေသည်ကို မြင်ရသဖြင့် မျက်စိမွဲကြောင်း သိရတယ်။ လက်မနှင့်လက်ညှိုးမှာ မှင်အနည်းငယ် စွန်းပေ လျက်ရှိသည်ကို မြင်သဖြင့် မကြာမီအတွင်း ကစားရာမှ ထလာခဲ့ကြောင်းသိရတယ်။ ကျွန်တော် မြင်လဲမြင်တတ်ပါခင်ဗျာ။ ရှား ကြည့်တတ်ရင် မြင်တာပေါ့ဗျ။ ကိုင်း​သတင်းစာဖြတ်ပိုင်းယူပြီး စောဘိုးချစ်၏ ရုပ်လက္ခဏာကို ဖတ်စမ်းဗျာဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်သည် သူရိယသတင်းစာဖြတ်ပိုင်းကို ကောက်ယူဖတ်ရှုရာ အောက်ပါ အတိုင်းတွေ့ရှိလေ၏။ လွန်ခဲ့သော တနဂင်္နွေနေ့ နံနက် ၉ နာရီအချိန်တွင် စေားဘိုးချစ် အမည်ရှိ လူတစ်ယောက် ပျောက်၍သွားကြောင်း၊ အသက်မှာ ၃၀ ကျော်။ အရပ်မှာ ၅ ပေ ၆ လက်မခန့် အသားဖြူဖြူ နှုတ်ခမ်းမွေးရေးရေး၊ အရပ် အမောင်း ပိန်ပိန်ပါးပါး၊ မျက်မှန်အမည်းတပ်တတ်၏။ စကားပြောသောအခါ တိုးတိုးလေသံဖြင့် ပြောတတ်၏။ မည်သူမဆို အောက်ပါလိပ်စာသို့ ထိုသူ၏ အကြောင်းကို သတင်းပေးနိုင်ပါက ဆုငွေ ၅၀၀ ကျပ် ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း။ အစရှိသည်ဖြင့် ရေးသားပါရှိသည်ကို တွေ့ရလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားသည် စောဘိုးချစ်ကပေးသော စာများကိုလှန်လှောဖတ်ရှု၍ ကြည့်ရာ ၎င်းတို့မှာ အဂင်္ လိပ်ဘာသာဖြင့်ဖြစ်၍ အကြောင်းများစွာ မထူးလှဘဲ သမီး ရည်းစားတို့ဘာဝ အချိန်းအချက်ပေးသော စာများသာလျှင် ဖြစ်လေ၏။ ၎င်း စာများကို ကြည့်ရှုပြီးနောက်။ ရှား တယ်တော့ အကြောင်းမထူးလှပါဘူးဗျာ။ သို့သော် တစ်ခုတော့ဖြင့် နည်းနည်းထူးခြားရဲ့။ ကျွန်တော် ဘာများလဲဗျာ။ ရှား စာကို လက်နှိပ်စက်နဲ့ ပုံနှိပ်တယ်ဆိုတာ ရှိပါစေဦးတော့။ နာမည်ကို လက်မှတ်ထိုးတာတောင် စက်နဲ့ထိုးတယ်ဆိုတော့ တဆိပ်လောက် လွန်လွန်းအားမကြီးဘူးလားဗျာ။ ကျွန်တော် နောက်နောင် တရားစွဲချင်တဲ့အခါကျရင် သူ့လက်မှတ်ကို ဖမ်းလို့ မမိနိုင်အောင် ထင်ပါရဲ့ဗျာ။ ရှား တွေးဘို့တော့ရှိပါရဲ့။ သည့်ပြင်တကြောင်းရှိသေးတယ်။ ခင်ဗျား မစဉ်းစားမိဘူးလား ကိုသိန်းမောင်။ ကျွန်တော် မစဉ်းစားမိပါဘူးဗျာ။ ရှား ကိုင်း​သို့သော် ရှိစေဦး၊ မြို့ထဲကအလုပ်တတိုက်ကို စာတစ်စောင်၊ မိန်းကလေးရဲ့ပထွေးဆီကို စာတစ်စောင် ကျုပ်ရေးကြည့်ဦးမယ်။ နက်ဖြန်ညနေလောက်ကို သူလာနိုင်ပါ့မလားမဆိုနိုင်ဘူး။ အမှုနဲ့ပတ်သက်ရင် ယောက်ျားချင်း စကားပြောရတာကောင်းတယ်ဗျ။ ကိုင်း​ကိုင်း၊ ပြန်စာကလေး တွေမရမီ ကျုပ်တို့ အလုပ်မရှိကြသေးပါဘူး။ ခင်ဗျားသွားစရာရှိရင် သွားပါ ဦးတော့ ကိုသိန်းမောင်။ ထိုနေ့၌ ကျွန်တော့်မှာ ကျွန်တော်၏ကိစ္စတစ်ခုရှိသည်ဖြစ်၍ တညင် ဘက်သို့ သွားရောက်ရလေရာ တညင်သို့ရောက်သောအခါ၌လည်း ကိစ္စ မပြီးမပြတ်သေးသည်ဖြစ်၍ ၎င်းအရပ်၌ပင် ညဥ့်အိပ်ခဲ့ရလေ၏။ ထိုအရပ်၌ရှိသည့် ကျွန်တော်၏ကိစ္စမှာလည်း အတော်ပင် အရေးကြီးသည်ဖြစ်၍ မယုယနှင့် စောဖိုးချစ်တို့၏ အမှုအကြောင်း အရာကို လုံးလုံးကြီး သတိမရတော့ဘဲ မေ့လျော့၍နေမိလေ၏။ ညနေ ၅​နာရီခွဲ အချိန်ကန့်တွင် အိမ်သို့ဆိုက်ရောက် လာသောအခါ မောင်စံရှားသည် အားလပ်သောအခါတို့၌ အပျင်းပြေ ပြုတတ်မြဲ အတိုင်း ဖန်ဘူးဖန်ခွက်တို့နှင့် ဓာတ်ပညာကို စမ်းသပ်ကြည့်ရှုလျက်ရှိရာ။ ကျွန်တော် ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ ဖော်နိုင်ပါပြီလား။ ရှား ဖော်နိုင်ပြီဆရာရေ့။ လက်စသတ်တော့ တိုင်ဆပ်လဖိတ်လိုနေတာ ကိုးဗျ။ ကျွန်တော် မဟုတ်ပါဘူးဗျ။ မနေ့က မယုသအမှုကို ပြောပါတယ်။ ရှား သြော်​ ဒါလား။ ဒါကတော့ မနေ့ကတည်းက ကျုပ်ဖော်နိုင်ပြီး သားကဘဲ။ သေချာသည်ထက် သေချာအောင် စုံစမ်းစရာအချက် ကလေးတစ်ခု နှစ်ခု လိုနေလို့သာ ရုတ်တရက် ကျုပ်ရှင်းလင်းပြီး ပြောလိုက် ပါတယ်။ သို့သော်လဲ တခုဂွကျတယ်ဗျာ။ ဒီအကောင်ကို ဘယ်ဥပဒေပုဒ်မနဲ့ တရားစွဲနိုင်မယ်ဆိုတာ ကျုပ် တွေးလို့မရဘူး။ ကျွန်တော် လိမ်သွားတဲ့လူတွေ့ပြီလား။ ဘယ်သူလဲဗျာ။ ဘယ်လိုရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဒီလိုလုပ်သွားတာတဲ့လဲ။ ကျွန်တော်သည် ယင်းကဲ့သို့ မေး၍ စကားမဆုံးမီ လှေကားမှတက် လာသော ခြေသံများကို ကြားရပြီးနောက် တံခါးကို ခေါက်သံကြားရလေ၏။ ရှား မယုသရဲ့ ပထွေး၊ စေဘထူးမှတ်တယ် ကိုသိန်းမောင် တဆိပ်လောက် တံခါးထဖွင့်စမ်းဗျာ။ ကျွန်တော်သည် တံခါးကို ထ၍ဖွင့်လိုက်သောအခါ အသက် ၃၀ အရွယ်ခန့်ရှိ၍ သပ်ယပ်ကောင်းမွန်စွာ ဝတ်ဆင်လျက်ရှိသော ကရင်လူမျိုး တစ်ယောက်သည် အခန်းတွင်းသို့ ဝင်လာပြီးလျှင် ၎င်း၏ စူးရှတောက်ပသော မျက်လုံးတို့ဖြင့် ကျွန်တော်တို့အား တစ်ယောက်ပြီးလျှင်တစ်ယောက် ကြည့်ပြီး နောက် မောင်စံရှားက ညွှန်ပြသော ကုလားထိုင်တွင် ရုတ်တရက် ထိုင်လိုက် လေ၏။ ရှား ထိုင်ပါကိုဘထူး ထိုင်ပါ။ ဟောဒီမှာ ဒီကနေ့ညနေ လာမယ့် အကြောင်းကို လက်နှိပ်စက်နဲ့နှိပ်ပြီး ပေးလိုက်တဲ့စာဟာ ခင်ဗျား ဆီကစာမဟုတ်လား။ ထူး မှန်ပါတယ်။ အလုပ်နည်းနည်းများတာနဲ့ နောက်ကျသွားပါတယ်။ ဒါထက် မယုသကို ဦးစံရှားဆီလာပြီး အလကားအလုပ်ရှုပ်အောင် နှောင့်ယှက်နေဟန် တူတယ်။ ကျွန်တော်က ကိုယ့်အရှက်ကို ရွာလည်ပြီး ပြဆိုတဲ့ စကားပုံလို မဖြစ်ရအောင်ဟာ မသွားပါလေနဲ့လို့ တားတာ မရဘူး ခင်ဗျာ့။ သို့သော် ကိုစံရှားဆိုတော့ အစိုးရပုလိပ်မဟုတ်တဲ့အတွက် တော်တော့ တော်ပါသေးရဲ့လေ။ စင်စစ်တော့ အလကားအမှုပါခင်ဗျာ။ စရိတ်ကုန်ခံပြီး ရှာလို့ အကျိုးရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ တွေ့လဲတွေ့နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ရှား ဘယ့်နှယ်ကြောင့် မတွေ့နိုင်ရမှာလဲဗျ။ လူတစ်ယောက်တွေ့ဘို့ဟာ ဘာခက်လို့လဲ။ ထိုအခါ စောဘထူးသည် ရုတ်တရက်တုန်လှုပ်၍ သွားပြီးလျှင် လက်မှကိုင်ထားသော ဆေးပြင်းလိပ်ကို လွှတ်၍ချလျက် ‘ဒီလို့ဖြင့် နေရာကျ လိုက်လေတယ်ဗျ’ ဟု ပြောလေ၏။ ရှား လက်နှိပ်စက်များဟာလဲ ကြည့်တတ်တဲ့လူမှာတော့ လူ့လက်ရေး လိုဘဲဗျ၊ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု မတူကြဘူး။ အသစ်ကျပ်ချွတ်ဆိုရင်ထား၊ တစ်ခုနဲ့တစ်ခုတူတယ်။ တော်တော်ကလေးသုံးမိတဲ့အခါကျရင် တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ကွဲလွဲချက်တွေ အများကြီးပေါ်တယ်၊ တချို့စက်က တချို့စာလုံးမှာ ပဲ့နေ တတ်တယ်။ တချို့စာလုံးက ချေးပိတ်ပြီးနေတတ်တယ်။ အဲဒီလိုဟာတွေကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် တစက်နှင့်တစက် ခြားနားကြောင်းကို တွေ့နိုင်တယ်။ ယခု ခင်ဗျားပေးလိုက်တဲ့စာဟာ အန္ဒာဝုစက်နှင့် ရိုက်ထားတာဘဲ။ (င်္ံ) ဆိုတဲ့ စာလုံးမှာ ချေးပိတ်နေတယ်။ (ရ) ဆိုတဲ့စာလုံးမှာ ထိပ်ကလေးနည်းနည်း ပဲ့နေတယ်။ ဒီနှစ်ချက် ကောင်းကောင်းထင်ရှားတယ်။ ထူး (မောင်စံရှားအား စေ့စေ့ကြည့်လျက်) ကျွန်တော်တို့တိုက်က အလုပ် များတဲ့တိုက် ဖြစ်လေတော့။ စာလုံးမှာ နည်းနည်းပါးပါး ချို့ယွင်း တာလောက်ကိုကြည့်ပြီး မပြင်နိုင်ဘူးခင်ဗျာ။ ရှား ထူးခြားတာက ဘာလဲဆိုတော့ မယုသထံကို စောဖိုးချစ်က ပေးလိုက်တဲ့ စာလေးစောင်မှာလဲ (င်္ံ) ဆိုတဲ့ စာလုံးဟာ ချေးပိတ်ပြီး (ရ) ဆိုတဲ့ စာလုံးဟာ ထိပ်ပဲ့နေတဲ့ဟာကိုကျုပ်တွေ့ရတယ်။ ရော့့ဟောဒီက မှန်ဘီလူးနဲ့ သေသေချာချာကြည့်စမ်း။ ခင်ဗျားမြင်လိမ့်မယ်။ ထိုအခါ စောဘထူးသည် ထိုင်ရာမှ ရုတ်တရက်ထပြီးလျှင့့် အလကားဟာတွေ အချိန်ကုန်မခံပါရစေနဲ့ဗျာ။ ဒီလူကို ခင်ဗျား မိအောင် ဖမ်းနိုင်ရင်ဖမ်းပါ။ မိသောအခါ ကျွန်တော်သိပါရစေ။ ရှား ‘ဖမ်းလိုက်ရင် မိတာပေါ့ဗျ’ ဟု ပြောပြီးလျှင် မောင်စံရှားသည် တံခါးသို့ ရုတ်တရက်သွား၍ တံခါးကို ကြောမှီကာ ရပ်လျက် ရှိရာ။ ထူး ဘယ်မလဲဗျ။ ဘယ်သူလဲ။ ရှား ဒါတွေ လုပ်မနေပါနဲ့လေ။ အပိုပါဘဲဗျာ။ ဒီဉာဏ်ကလေးလောက် တော့ ထိုးထွင်းပြီး မြင်နိုင်ဘို့ဟာ ဘာမျှမခက်ပါဘူးဗျာ။ အဲ​ ဟုတ်ပါတယ်။ သေသေချာချာထိုင်ပြီး အကျိုးအကြောင်းကို ပြောပြစမ်းပါဦး။ ထိုအခါ စောဘထူးသည် မျက်နှာ၌ သွေးမရှိတော့မတတ် ဖြူဖတ် ဖြူရော် ဖြစ်သွားပြီးလျှင် ကုလားထိုင်တွင် ပြန်ထိုင်ပြီးမှ ဟုတ်စေကာမူ ခင်ဗျား ဘယ်ပုဒ်မနဲ့ တရားစွဲနိုင်မလဲ။ ရှား တရားတော့ မစွဲနိုင်ဘူးပါဗျာ။ သို့သော် မိန်းကလေးတစ်ဦး တစ်ယောက်ကို ယခုလို လှည့်စားခြင်းဟာ ခင်ဗျား အင်မတန် ရက်စက်ကြောင်း၊ သွေးနည်းကြောင်း၊ သဘောထားယုတ်ညံ့ကြောင်း ကျုပ်တို့ သိရတာပါဗျ။ ကိုင်း​ကိုင်း၊ ခင်ဗျားလုပ်ပုံတွေကို ကျုပ်တွေးမိသလောက် ပြောပြစမ်းမယ်။ လွဲတာရှိရင်လဲ ခင်ဗျားက ထောက်ဗျနော်။ ထိုအခါ စောဘထူးသည် ကုလားထိုင်တွင်ထိုင်ကာ ရှက်လှသော အမူအရာနှင့် လက်နှစ်ဖက်ပေါ်တွင် မေးတင်ပြီးလျှင် နားထောင်ကာ ရှိနေ ရာသို့ မောင်စံရှားသည် ၎င်း၏ရှေ့တည့်တည့်မှ ရပ်လျက် အောက်ပါ အဖြစ် အပျက်များကို ပြန်ပြောင်းပြောဆိုလေ၏။ ရှား လူတစ်ယောက်ဟာ သူ့အမေလောက်ရှိတဲ့ မိန်းမကြီးတစ်ယောက်ကို ယူရောဗျ။ ယူပြီး လင်ကြီးထားခဲ့တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ကုန်အောင် ဖြုန်းတီးရော။ ဖြုန်းတီးပြီးနောက် မယားပါသမီးမှာ အမွေရထားတဲ့ပစ္စည်း ကလေးကို ဆက်လက်ပြီး ဖြုန်းတီးဖို့အကြံထုတ်ကရော၊ သမီးကလဲ ရိုးရိုး ကလေးနဲ့ ချစ်တတ်ခင်တတ်ကြင်နာတတ်တဲ့ မိန်းမလေးတစ်ယောက် ဖြစ်တယ်။ မိန်းကလေး လင်ရသွားရင် သူရတဲ့ဘဏ်တိုးကလေးကို မသုံးရတော့ ဘူးဆိုတာလဲဘဲ ဒီလူက သိတယ်။ ဒီတော့ ဘယ့်နှယ်လုပ်သလဲ။ သူ့မယားနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး သူ့ကိုယ်သူရုပ်ဖျက်၊ နှုတ်ခမ်းမွေးရေးရေးဖြစ်အောင်တပ်၊ မျက်စိမှာ မျက်မှန်အမည်းကြီးတယ်။ ဝတ်ပုံစားပုံတစ်မျိုးဝတ်၊ စကားပြောတဲ့အခါမှာလဲ အသံကို မဖမ်းမိအောင် ခပ်တိုးတိုးလေသံနဲ့ပြော။ စာပေးတဲ့အခါမှာလဲ လက်ရေးကိုမသိအောင် ပုံနှိပ်စက်နဲ့ရိုက်ပေး။ အဲလိုလုပ်ပြီး သူ့မယားပါ၊ သမီးကို သူ ပြန်ပြီး လူပျိုလှည့်တာကိုးဗျ။ ထူး လုပ်ရင်းကတော့ ရယ်စရာရယ်လို့ လုပ်မိတာပါဗျာ။ သည့်လောက် တောင်ထိထိရောက်ရောက် ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်လို့ မထင်မိကြ ပါဘူးဗျာ။ ရှား လုပ်တဲ့လူက ရယ်စရာလုပ်ရင်မဆိုနိုင်ဘူး။ မိန်းမကလေးမှာဖြင့် ငိုစရာဖြစ်သွားရှာတာဘဲ။ ခမျာမှာတော့ တကယ့်လူထင်ပြီး အဟုတ် ကိုစွဲနေရှာတယ်။ ဒီအတောအတွင်းမှာ စာပေးစာယူလုပ်ကြ။ လူချင်းလဲ ခဏခဏတွေ့ကြ။ မချစ်ခင်ချစ်ခင်အောင် မစုံစမက်စုံမက်အောင် အနည်း နည်းနဲ့လုပ်။ မော်လမြိုင်သွားတယ်ဆိုပြီး အိမ်ကထွက်သွားတဲ့အခါမှာ စေဘိုးချစ်အဖြစ်နဲ့ လာပြီးလည်ပါရော။ စွဲလို့စုံမက်လှမက စုံမက်ပြီဆိုတော့မှ လက်ထပ်တော့မလိုလိုလုပ်ပြီး အနည်းဆုံး လေးငါးဆယ်နှစ်လောက် လင်သား မယူရစ်အောင် လုပ်သွားတဲ့နည်းပေါ့ဗျ။ တော်ပါပေ့ဗျာ၊ အာဂလူတစ်ယောက် ပေဘဲ။ ယင်းကဲ့သို့ ပြောဆိုလျက်ရှိနေစဉ် စောဘထူးသည် မိမိအား မည်သို့မျှ မတတ်နိုင်ကြောင်းကို သိသည်ဖြစ်၍ ရှေးကကဲ့သို့ ရှက်ကိုးရှက်ကန်းနှင့် ညှိုးငယ်စွာမနေဘဲ ပမာမခန့်သောအမူအရာဖြင့် ထိုင်ရာမှထပြီးလျှင်။ ထူး ခင်ဗျားပြောတာ ဟုတ်ချင် ဟုတ်မယ်၊ မဟုတ်ချင်လဲ နေမယ်၊ သို့သော်၊ ခင်ဗျား ကျုပ်ကို ဘာမှမတတ်နိုင်ဘူး။ ဘယ်ဥပဒေပုဒ်မနဲ့မှ တရားမစွဲနိုင်ပါဘူးခင်ဗျာ၊ ကျုပ်ကို မတရားသဖြင့် တားဆီးပြီးထားရင် ခင်ဗျားကို ကျုပ်တရားစွဲနိုင်တယ်။ ရှား (ပိတ်ထားသော တံခါးကို ရုတ်တရက်ဖွင့်ပေး၍) တရားမစွဲနိုင် တာတော့ မှန်တယ်။ သို့သော် အစိုးရဥပဒေနဲ့ မစီရင်နိုင်ရင် ကျုပ် ဥပဒေနဲ့စီရင်လိုက်ရမှာပေါ့ဗျာ။ ခင်ဗျားတော့ ဒီအတိုင်း သွားစေ။ တို့မတော်ဘူးဟုပြောပြီးလျှင် မောင်စံရှားသည် အခန်းထောင့်၌ ထောင် ထားသော ကြိမ်လုံးကိုဆွဲယူ၍ ထိုသူ့အား ရိုက်တော့မည်ပြုသည်တွင် ထိုသူသည် မောင်စံရှားလာသည့်တိုင် မစောင့်ဘဲ တိုက်ပေါ်မှ မဟားတရားနှင့် အပြေး အလွှားဆင်းသွားပြီးလျှင် လမ်းသို့ရောက်သည့်တိုင်အောင်ပင် ပြေးလွှားလျက် ရှိသည်ကို ပြူတင်းပေါက်မှ တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ ထိုသူဆင်းပြေးလျှေင်။ ရှား အာဂလူတစ်ယောက်ဘဲဗျို့၊ သို့သော်လဲ ဒီလူဒီတွင် မရပ်သေးဘူးဗျ၊ တစ်နေ့နေ့တော့ ဇက်ရဲပြီး ထောင်ထဲရောက်မှ ကိစ္စအေးမယ့် လူဘဲ။ သူ့အမှုက တော်တော်ကလေးတော့ ကောင်းပေသားကဘဲဗျာ။ ကျွန်တော် ကောင်းတာတော့ ဟုတ်ပါရဲ့ဗျာ။ ခင်ဗျားဆင်ခြင်ပုံတွေကို ကျွန်တော် ကောင်းကောင်း မလိုက်နိုင်ပါဘူးဗျာ၊ ပြောပြစမ်းပါဦး။ ရှား။ ဒီလိုဗျ။ စောဘိုးချစ်ဟာ လက်ထပ်မဲ့နေ့မှာမှ ယခုလို ပျောက်ကွယ်ပြီး သွားတယ်ဆိုတာ ရည်ရွယ်ချက်တစ်ခုခုရှိကြောင်း မူလကတည်းက ထင်ရှားတယ်ဗျ၊ နောက်ပြီး ယခုကဲ့သို့ ပြုခြင်းအားဖြင့် မည်သူမှာ အကျိုးရှိ သလဲတဲ့။ ပထွေးလုပ်တဲ့ စောဘထူးမှာသာ အကျိုးရှိတယ်။ ဘယ်ပုံ အကျိုးရှိ သလဲဆိုတော့ မယုသက စောဖိုးချစ်ကို တမျှော်မျှော်နဲ့နေရင် လင်တော်တော်နဲ့ မယူဘူး။ ကြာရှည်စွာ လင်မယူဘဲနေရင် စောဘထူးတို့က သူ့ဘဏ်တိုးကို ကြာရှည်စွာ စားရမယ်မဟုတ်လား။ နောက်ပြီးတော့ စောဘထူး ရှိတဲ့အခါမှာ စောဘိုးချစ်မရှိဘူး၊ စောဘိုးချစ်ရှိတဲ့အခါမှာ စောဘထူးမရှိဘူး။ ဒီအချက်ဟာလဲ တော်တော်ရိပ်မိစရာ ကောင်းတယ်။ နို့ပြီးတော့လဲ မျက်မှန် အမည်းတပ်ထားပုံ စကားပြောရင် တီးတိုးပြောပုံ၊ စာရေးတဲ့အခါမှာ လက်နှိပ်စက်နဲ့ ရေးရုံမျှမက။ လက်မှတ်ထိုးတာတောင် လက်နှိပ်စက်နဲ့ ထိုးတာကို တွေ့ရပြန်တော့ ဧကန ္တ၊ စောဖိုးချစ်နဲ့ စောဘထူးဟာ လူတစ်ယောက်ထဲဘဲလို့ ကျုပ်တွေးမိတယ်။ နောက်ပြီးတော့ သူ့အလုပ်လုပ်တဲ့တိုက်ကို ကျုပ်စုံစမ်းပြီးကြည့်တော့လဲ ကျုပ် တွေးထင်ချက်တွေဟာ မှန်ကန်နေကြောင်းကို သိရတယ်။ ကျွန်တော် နို့၊ မယုသကော ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲဗျာ။ ရှား အနည်းနည်းနဲ့ ကျုပ်စဉ်းစားပြီးကြည့်တော့ ဒီအကြောင်းကို မယုသ မသိရရင် ကောင်းလိမ့်မယ်လို့ ကျုပ်ထင်တယ်။ သူကိုယ်တိုင် လာပြီးမေးရင်လဲ သင့်လျော်အောင် ပြောလိုက်ရတော့မှာပေါ့ဗျာ။ ဟုတ်မှန်တဲ့ အတိုင်းတော့ ဖွင့်ပြောလို့တော်မယ်မထင်ပါဘူး။ ပထွေးလုပ်တဲ့ လူအကြောင်း ကိုသာ နည်းနည်းပါးပါး သတိပေးလိုက်ရမှာဘဲ။ (စကားပြန်တစ်ယောကပေါက်ဆုံးမှု၌ မောင်စံရှားစုံထောက်ပုံ) တစ်နေ့သော တနဂင်္နွေနေ့ ညနေခင်းအချိန်၌ ကျန်တော်မှာ အားလပ် သောနေ့ပင်ဖြစ်ငြားသော်လည်း မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းလျက် ရှိသည်ဖြစ်သော ကြောင့် သွားလာလည်ပတ်ခြင်းကို မပြုနိုင်ဘဲ ထမင်းစားပြီးသည်နှင့် တပြိုင် နက် ပုံဝတ္ထုတစ်ခုကို ဖတ်လျက်ရှိရာ မောင်စံရှားမှာမူ ကျွန်တော်၏အနီးတွင် ထိုင်လျက် အလွန်ပျင်းရိဟန်လက္ခဏာနှင့် ဆေးတံကိုသောက်ခါ ကျွန်တော် အား အကဲခပ်လျက်ရှိနေလေ၏။ ကျွန်တော်ဖတ်ရှုလျက်ရှိသော ဝတ္ထုမှာ အနည်းငယ် ချောက်သွေ့သဖြင့် ပျင်းရိဖွယ်ကောင်းလှသည်နှင့် ကျွန်တော်သည် စာအုပ်ကိုချပြီးလျှင် မောင်စံရှား အားကြည့်လိုက်ရာ မောင်စံရှားက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင် ဝူဖရမ်သတ္တု တူးတဲ့ကုမ္ပဏီမှာ ခင်ဗျား ရှယ်ယာမဝင်ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီပေါ့လေ’ ဟု ရုတ်တရက်ပြောလိုက်လျှင်။ ကျွန်တော့်မှာ ဤသို့ မိမိစိတ်၌ ဆုံးဖြတ်ပြီးဖြစ်သည့် အကြောင်းကို မောင်စံရှားအား မပြောရသေးသည်ဖြစ်သောကြောင့် ကျွန်တော် ၏စိတ်ကို မည်ကဲ့သို့သိလေသည်ကို အံ့သြလျက် ‘ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိလဲဗျာ’ ဟု မေးရာ။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်၏ အံ့သြသောမျက်နှာထားကို ကြည့်ခါ ပြုံးရယ်လျက် ‘ကျုပ်ပြောတာမှန်တယ်မဟုတ်လား’ ဟု မေးလျှင်။ ‘မှန်တော့မှန်ပါပြီ၊ သို့သော် ကျုပ်စိတ်ထဲမှာရှိတဲ့အကြံကို ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ် သိသလဲ’ ဟု မေးလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘အင်း​အခုတော့၊ ခင်ဗျားက ခင်ဗျားအကြံကို ကျုပ်သိတဲ့အတွက် အင်မတန်အံ့သြတယ်ပေါ့လေ။ ကျုပ်က တော်တော် ကြာတော့ ဘယ့်နှယ်ကြောင့် သိနိုင်တယ်ဆိုတာ နည်းနဲ့လမ်းနဲ့ ပြောပြလိုက် လို့ ကျုပ်နည်းသိပြီဆိုမှဖြင့် ခင်ဗျားအံ့သြတော့မယ်မဟုတ်ဘူး။ သည်တော့ ခင်ဗျား အံ့သြသာနေပေတော့။ ကျုပ်နည်းမပြောသေးဘူး’ ဟု ရယ်မောလျက် ပြောလျှင် ကျွန်တော်မှာ အဘယ်ကြောင့်သိသည်ကို သိလိုလှသည်ဖြစ်၍ ပြောရန် တောင်းပန်ရလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘ကောင်းပြီ၊ ကျုပ်ပြော ပြတော့၊ ဒါဖြင့် အလွယ်ကလေးဘဲဗျာလို့ မဆိုနဲ့နော်’။ ‘မဆိုးပါဘူးဗျာ၊ ပြောသာပြောပါ’။ သည်လို ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ တစ်စုံတစ်ခုကို ကျုပ်မြင်တဲ့အခါ မြင်တဲ့ အတိုင်း တစ်ခုနဲ့တစ်ခု အကြောင်းအကျိုး ဆက်သွယ်ပြီး စဉ်းစားလိုက်ပြီ ဆိုမှဖြင့် နောက်ဆုံးအကျိုးတရားကို ကျုပ်သိမြင်ရတယ်။ သည်တော့ အလယ်က ဆက်သွယ်နေတဲ့ အကြောင်းတရား၊ အကျိုးတရားများကို နှုတ်ပယ်ပြီး ရှေးဦးစွာ တွေ့မြင်ရတဲ့အကြောင်းတရားနဲ့။ နောက်ဆုံး အကျိုးတရားကို ပြောပြလိုက်ပြီဆိုမှဖြင့် ကြားရတဲ့လူများဟာ အင်မတန်အံ့သြကြတယ်။ တော်တော်ကြာတော့ အလယ်ကဆက်သွယ်နေတဲ့အကြောင်းအရာတွေကို ခင်းပြီး ပြလိုက်ပြီဆိုမှဖြင့် သြော်​အဟုတ်သားပါကလား။ ဒါဖြင့် အလွယ်ကလေးပေါ့လို့ ပြောတတ်ကြတယ်။ ယခုအကြောင်းမှာ ခင်ဗျားအကြံကို ကျုပ်သိပုံက ခင်ဗျား၏ လက်ဝဲဘက်လက်ညှိုးနဲ့ လက်မကို မြင်လိုက်တာနဲ့ဘဲ ဝူလ်ဖရမ် ကုမ္ပဏီမှာ ခင်ဗျားရှယ်ယာမဝင်ဘူးဆိုတာ ကျုပ်သိရတယ်’။ ‘ကျွန်တော့်လက်ကိုမြင်တာနဲ့ ရှယ်ယာမဝင်ဘူးဆိုတာနဲ့ ဘာဆိုင် သလဲဗျာ။ ဘယ့်နှယ်ဆက်သွယ်ခြင်း ရှိတယ်ဆိုတာ။ ကျုပ်ဖြင့် မမြင်မိပါဘူး။ ဝန်ခံပါပြီဗျာ’။ ‘ခင်ဗျားမမြင်ပေမယ့်၊ ကျုပ်ကမြင်တယ်ဗျ’။ ‘ကဲဗျာ၊ ဆက်သွယ်ပုံပြောစမ်းပါဦး’။ ‘ဆက်သွယ်ပုံကလား၊ သည်လိုဗျ။ (၁) မနေ့ညက ခင်ဗျား လယ်ရာက ပြန်လာတော့ ခင်ဗျားလက်ဝဲဘက်လက်ညှိုးနဲ့ လက်မမှာ မြေဖြူတွေ ပေနေတာ ကျုပ်မြင်တယ်။ (၂) သည်မြေဖြူဟာ ဘာပြုလို့ပေရသတဲ့လဲ၊ ခင်ဗျား ဘီလီယက် ထိုးလာလို့ပေတယ်မဟုတ်ဘူးလား။ (၃) ခင်ဗျား၊ ဘီလီယက် ထိုးတဲ့အခါ ဘယ်သူနဲ့ထိုးသလဲ။ မောင်ဘဟန်နဲ့မှ ထိုးတယ်လို့ ခင်ဗျား အရင်က ကျုပ်ကိုပြောဘူးတယ်မဟုတ်လား။ (၄) လွန်ခဲ့တဲ့တနဂင်္နွေနေ့က ဝူလ်ဖရမ် သတ္တုတူးတဲ့ကုမ္ပဏီမှာ ရှယ်ယာဝင်ဘို့ မောင်ဘဟန်က တိုက်တွန်း တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း ခင်ဗျားပြောဘူးတယ်မဟုတ်လား။ (၅) ခင်ဗျားငွေကလဲ ကျုပ်ဆီမှာအပ်ထားတယ်၊ ယခုထက်ထိ ကျုပ်ဆီကငွေကို ပြန်ပြီးမတောင်း သေးဘူး။ သည်တော့ ကျုပ်ဘာမြင်သလဲ၊ မောင်ဘဟန်ပြောတဲ့ ရှယ်ယာကို ခင်ဗျားမဝယ်တော့ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်ဆိုတာ ကျုပ်မြင်တာပေါ့ဗျ၊ ကဲ၊ မဟုတ်ဘူးလား’။ ‘ဒါတော့ အလယ်ကလေးဘဲဗျာ’။ ‘ဟောဟော​လုပ်လာပြီ။ ဒါကြောင့် ခင်ဗျားကို ကျုပ် အစကမပြော ဘူးလား။ ကျုပ်ရှင်းပြလိုက်ရင် ခင်ဗျား၊ သည်လိုဆိုလိမ့်မယ်ဆိုတာ ကျုပ် မြင်ပြီးပါဘဲ။ သည်လိုဘဲဗျ။ စုံထောက်ဆိုတာမျိုးဟာ မြင်လဲမြင်တတ်ရတယ်။ မြင်တဲ့အတိုင်းလဲ အကြောင်းအကျိုးဆက်သွယ်ပြီး ကြည့်ရတယ်။ ခင်ဗျား တို့ကတော့ တစ်စုံတစ်ခု မြင်လိုက်ရင် အမှုမဲ့အမှတ်မဲ့ ကြည့်လိုက်တာကိုး။ ကျုပ်တို့စုံထောက်မျိုးက သည်လိုမဟုတ်ဘူး။ မြင်သမျှကို သေသေချာချာ ကြည့်ရတယ်၊ မှတ်ရတယ်။ စဉ်းစားရတယ်’။ ‘ကျွန်တော်လဲ ယခုတော့ ခင်ဗျားနဲ့ပေါင်းလို့ တော်တော်မြင်တတ် မှတ်တတ်ပါပြီဗျာ’။ ‘သြော်​ဟုတ်လား၊ ကောင်းပါလေဗျာ။ ဒါဖြင့် ကျုပ်တို့ တိုက်လှေခါး ကိုဆင်းတာတတ်တာ ခင်ဗျားအခေါက်ပေါင်း ဘယ်လောက်ရှိပြီလဲ’။ ‘ဘာရေနိုင်မလဲဗျာ။ များလှပြီပေါ့’။ ‘ဒါဖြင့် လှေခါးဘယ်နှစ်ထစ်ရှိသလဲခင်ဗျားသိသလား’ ‘ဒါတော့ ရေမကြည့်မိဘူးဗျာ’။ ‘အဲဒါဘဲ၊ ခင်ဗျားတို့နဲ့ ကျုပ်တို့နဲ့ သည်ဟာကွာတာဘဲ။ ကျုပ်တို့ တိုက်မှာ လှေခါးထစ်ပေါင်း ၂၇ ထစ် ရှိတယ်ဗျ။ စတုတ္ထအထစ်မှာ လက်ဝဲ ဘက်ကလက်ျာဘက်ထက် နည်းနည်းကလေး နိမ့်ပြီးနေတယ်’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော့်မှာ မောင်စံရှား၏ စေ့စပ်စွာကြည့်ရှုတတ်သော အလေ့ကို စိတ်တွင် ချီးမွမ်းပြီးလျှင် ‘သည်လိုအလေ့အကျင့်ဟာ ဝမ်းတွင်းကပါတယ် ထင်သလား။ သို့မဟုတ်၊ ကိုယ့်ယာကိုယ်လုပ်ပြီး ယူရတဲ့အလေ့အကျင့်ထင်သလား’ ဟု မေးရာ။ မောင်စံရှားက ‘တချို့လူမှာတော့ မျိုးနဲ့ရိုးနဲ့ ဆိုသလို မျိုးစေ့ပါ တတ်တယ်။ တချို့မှာလဲ ကိုယ့်ဟာကိုယ်လုပ်ပြီး ယူရတာဘဲဗျ’။ ‘နို့၊ ခင်ဗျားမှာတော့ ဝမ်းတွင်းပါလား၊ ကိုယ့်ဟာကိုယ် အလေ့အထ လုပ်ရတာလား။ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ထင်သလဲ’။ ကျုပ်တို့မှာတော့ မျိုးနဲ့ရိုးနဲ့ ဖြစ်လာတယ်လို့ ဆိုရလိမ့်မယ်ဗျ။ ဘာပြုလို့ လဲဆိုတော့ ကျုပ်အစ်ကိုတစ်ယောက်ဟာက သည်လို စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်ရှု ဆင်ခြင်တဲ့နေရာမှာတော့ ကျုပ်ထက်တောင်သာသေးတယ်။ သည်တော့ ကျုပ်တို့မှာတော့ မျိုးနဲ့ရိုးနဲ့ဖြစ်လာတယ်လို့ဆိုရလိမ့်မယ်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားနှင့် ကျွန်တော်မှာ တစ်နှစ်ကျော်မျှ အတူတကွနေထိုင်ခဲ့ကြ သော် လည်း မောင်စံရှားသည် မိမိဆွေမျိုးညာတိတို့၏ အကြောင်းများကို ဘယ်သော အခါမှ စကားစပ်၍မပြောဘုးသည်ဖြစ်သောကြောင့် ‘တကောင်ကြွက်’ ပင် ဖြစ်သည်ဟု ထင်မှတ်လျက်ရှိသည့်အတွင်း ယခုအခါ စကားစပ်မိ၍ မိမိ၌ အစ်ကိုတစ်ယောက်ရှိသည်ကို ပြောသဖြင့် သိရသည့်အတွက် အံ့သြလျက်ရှိ သည့်ပြင် ၎င်းအစ်ကိုဖြစ်သူမှာလည်း မောင်စံရှားထက်ပင် ၎င်းပညာ၌ သာလွန်ထက်မြက်ကြောင်းကို ကြားရသဖြင့် ဤမျှလောက် တတ်မြောက်သောသူ တစ်ယောက်သည် အဘယ်ကြောင့် တိမ်ကောနစ်မြှုပ်လျက် ရှိလေသနည်းဟု အံ့သြလှသည်နှင့် ‘ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ၊ ခင်ဗျားအစ်ကိုက ခင်ဗျားထက်တောင် သည်ပညာမှာ တတ်မြောက်သေးတယ်ဆိုရင် ဘယ့်နှယ်ကြောင့် ကျွန်တော်တို့ တစ်ခါမှ မကြားဘူးရပါသလဲဗျာ။ အခုရှိသေးသလား’။ ‘ဘာပြုလို့ မရှိသလဲဗျ၊ အခုလဲ ရှိပါတယ်။ သို့သော် သူက အင်မတန် ပျင်းတဲ့လူတစ်ယောက်ဗျ။ ငွေတိုက်မင်းကြီးရုံးမှာ အလုပ်လုပ်တယ်၊ လုပ်ပေမယ့် သူ့အိမ်ကရုံးသွားတဲ့လမ်းမအပြင် ဘယ်မှ သူမရောက်ဘူးဘူး။ ခုတင်က ကျုပ်ပြောတဲ့အတိုင်းဘဲ စေ့စေ့စပ်စပ် ကြည့်ရှုဆင်ခြင်တဲ့အရာမှာတော့ သူက ကျုပ်ထက် အပုံကြီးသိတယ်။ သို့သော် စုံထောက်အလုပ်ဆိုတာက ပက်လက် ကုလားထိုင်ပေါ်ကနေပြီး လုပ်နေလို့ပြီးတာမဟုတ်ဘူးဗျ။ အချိန်မတော် အချိန် တော်သွားလိုက်လာလိုက်မေးလိုက်၊ မြန်းလိုက် လုပ်ရသေးတာကိုး။ သူကတော့ သည်ပညာနဲ့လဲ အသက်မွေးချင်တာမဟုတ်တာ။ ကြီပွါးအောင်လဲ သူမကြံ ပါဘူး။ တစ်ခါတစ်လေ သူစဉ်းစားတဲ့အချက်ကို မှန်သလား၊ မမှန်ဘူးလား ဆိုတာ အိမ်ထဲကအိမ်ပြင်တောင် ထွက်ပြီးကြည့်ချင်တဲ့ လူတစ်ယောက်မဟုတ် ဘူးဗျ။ တစ်ခါတစ်လေ ကျုပ်မှာ အကြပ်အတည်းတွေ့တဲ့ကြုံတဲ့အခါ သူ့ဆီ သွားပြီး တိုင်ပင်နှီးနှောရတယ်။ သည်လို နှီးနှောတဲ့အခါမှာ သူ့ထင်မြင်ချက် တွေဟာ မှန်တာချည်းဘဲများတယ်။ သို့သော် လူက လူပျင်းတစ်ယောက် ဖြစ်တော့ မိမိစဉ်းစားချက်အတိုင်း ဟုတ်မှန်ကြောင်းကို လိုက်လံစုံထောက်ပြီး သက်သေသာဒကနဲ့ ထင်ရှားအောင် မပြချင်ဘူးဗျ။ တယ်ခက်တဲ့လူဘဲ’။ ‘သူက ငွေတိုက်မင်းကြီးရုံးမှာ အလုပ်လုပ်တယ် ဟုတ်လား’။ ‘ဟုတ်တယ်၊ အတွက်အချက်ဘက်မှာလဲ တော်တော်လည်တဲ့လူဘဲ။ သူ့အလုပ်ကိုသာ ကုပ်ပြီးလုပ်နေတယ်။ သည့်ပြင် ကျုပ်တို့အလုပ်မျိုးနဲ့ ကြီပွါးအောင်တော့ သူမကြံချင်ဘူးဗျ။ ကျုပ်မှာတော့ သည်ပညာနဲ့ အသက် မွေးရတယ်။ သူကတော့။ သည်ပညာကို အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအတွက် အသုံးမပြုဘဲ အပျင်းပြေဆိုသလို။ တခါတခါ ကျုပ်ကမေးတဲ့မြန်းတဲ့အခါမှဘဲ စဉ်းစားဆင်ခြင်လေ့ရှိတာကိုးဗျ’။ ‘သူနေတော့ ဘယ်မှာနေသလဲ’။ ‘ပန်းဆိုးတန်းမှာနေတယ်။ သူ့အလုပ်ရုံကလဲ သည်လမ်းမှာဖြစ်တော့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ပန်းဆိုးတန်းလမ်းကလွဲလို့ ဘယ်မှ သူမသိဘူး။ နေလဲနေနိုင် တဲ့လူတစ်ယောက်ပါဘဲဗျာ’။ ‘ခင်ဗျားထက် ဘယ်နှစ်နှစ်လောက် ကြီးသလဲ’။ ‘ကျုပ်ထက် ၅ နှစ်လောက်ကြီးတယ်’။ ‘နာမည်က ဘယ့်နှယ်ကေါ်သလဲ’။ ‘ကိုစံဝင်းတဲ့’။ ‘ခင်ဗျားထက်တောင် သည်ပညာမှာ သာသေးတယ်ဆိုရင်ဖြင့် ကျွန်တော် တစ်ခါလောက် တွေ့စမ်းချင်တယ်ဗျာ’။ ‘တွေ့ချင်ရင် မခက်ပါဘူးဗျာ။ ကဲလာ မိုးလဲတိတ်သွားပြီ။ သည်ကနေ့ တနဂင်္နွေဆိုတော့ သူဘယ်မှသွားမယ်မဟုတ်ဘူး။ အိမ်မှာရှိမှာဘဲ။ ကဲလာ သွားကြစို့’။ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှားတို့သည် ကျွန်တော်တို့နေထိုင်ရာ လမ်း ၄၀ မှ ထွက်လာခဲ့ကြ၍ ပန်းဆိုးတန်းလမ်းသို့ ခြေကျင်လျှောက်လာကြရာ ကိုစံဝင်း၏ နေအိမ်သို့ ရောက်ကြလေ၏။ ကိုစံဝင်းဆိုသူမှာ သားမယားမရှိသည်ဖြစ်၍ ပန်းဆိုးတန်းရှိ တိုက်တတိုက်အလယ်ထပ်တွင် အခန်ငှါး၍ တစ်ယောက်တည်း နေထိုင်လျက်ရှိရာ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့သည် အခန်းတွင်းသို့ ရောက် ကြလျှင် ကိုစံဝင်းမှာ ပက်လက်ကုလားထိုင်တစ်ခုပေါ်တွင် ပျင်းရိသော အမူအရာဖြင့် ထိုင်လျက် သတင်းစာ တစ်စောင်ကို ဖတ်ရှုလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ကြလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်နှင့် ကိုစံဝင်းတို့ကို အသိအကျွမ်းဖွဲ့ ပေးပြီးနောက် ကျွန်တော်မှာ ကုလားထိုင်တစ်ခုတွင် ထိုင်လျက် ကိုစံဝင်း၏ ရုပ်လက္ခဏာကို အကဲခပ်လျက်ရှိရာ ကိုစံဝင်းမှာ အသက် ၄၀ ခန့်ရှိ၍ နဖူး မြင့်မောက်ခြင်း၊ စူးရှသောမျက်စိရှိခြင်း၊ နှာတန်ပေါ်ခြင်း၊ အရပ်အမောင်း ထွားကျိုင်းခြင်း စသည်တို့မှာ မောင်စံရှားကဲ့သို့ပင်ရှ၍ ဉာဏ်ပညာရှိသော သူတစ်ယောက်နှင့်ပင် တူသည်မှန်သော်လည်း ၎င်း၏ကိုယ်ကာယမှာ ကြီးမား ဝဖြိုးလှသည်ဖြစ်သောကြောင့် မောင်စံရှားကဲ့သို့ ဖြတ်လတ်သော အမူအရာမရှိဘဲ လေးလန်ထိုင်းမှိုင်းသဖြင့် ပက်လက်ကုလားထိုင်ကို အထူးနှစ်သက်သည့် လက္ခဏာရှိပေ၏။ ကိုစံဝင်းလည်း ကျွန်တော့်အား လောကဝတ်စကားပြောကြားပြီးနောက် မောင်စံရှားဘက်သို့ လှည့်၍ ဘယ့်နှယ်လဲဟေ့၊ ဘားလမ်းကတိုက်ဖောက်မှု ဟာ သည်အမှုတော့ မင်းဉာဏ်မမှီပေဘူး ငါထင်တယ်။ ‘မှီပါတယ်ကိုကြီးရယ်၊ မီပြီးပါပြီ’။ ‘ဘဟန်လက်ချက်ဘဲ မဟုတ်လားကွဲ့’။ ‘ဟုတ်တယ်’။ ‘ငါမပြောဘူးလားကွဲ့။ သည်အမှုမှာ သူဝန်ကိုင်ဘဲဆိုတာ ငါအသိ သားကဘဲ’ ဟု ပြောပြီးနောက် ကျွန်တော်ရှိရာသို့လှည့်၍ ‘ကျုပ်ကတော့ ကျုပ်ညီလို မြို့ထဲမှာ ဟိုရောက်၊ ဒီရောက် မရောက်နိုင်တော့ လူစည်တဲ့ လမ်းမှာ ရွေးပြီးနေရတာဘဲဗျ။ ကျုပ်က သူတို့လို မသွားမလာနိုင်ပေမယ့်၊ ကျုပ်တိုက်ပေါ်ကနေပြီး ကြည့်လိုက်ရင် လူအမျိုးမျိုးမြင်ရတာကလားဗျ။ ဟိုမှာ ကြည့်စမ်းဟေ့မောင်စံရှား။ ပေါက်ဖော်ကြီးနဲ့ရပ်ပြီး စကားပြောနေတဲ့လူ မင်းအကဲခပ်မိရဲ့လား’ ဟု မောင်စံရှားဘက်သို့ တဖန်လှည့်၍ ပြောပြန်သဖြင့် ကျွန်တော်လည်း ကိုစံဝင်းပြရာသို့ ကြည့်လိုက်ရာ အသက် ၄၀ ခန့်ရှိ လူကြီး တစ်ယောက်နဟင့် တရုတ်တစ်ယောက်သည် တိုက်ရှေ့လမ်းပေါ်တွင် ရပ်၍ စကားပြောနေကြသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ရှား ‘ပေါက်ဖော်ကြီးနဲ့ စကားပြောနေတဲ့လူကြီးဟာလား’ ဝင်း ‘အေး’ ရှား ‘သည်လူကြီးအညာသားကဘဲ’ ဝင်း ‘အညာသားပေမယ့် တောဆီကကွဲ့’ ရှား ‘ကျွန်တော်ဖြင့် သဘင်ထဲက မှတ်တယ်’။ ဝင်း ‘ရုပ်သေးမင်းသမီးပေါ့ကွဲ’ ရှား ‘ရုပ်သေးမင်းသမီးပေမယ့် တယ်ကြီးလိုက်ရတဲ့ လက္ခဏာမရှိ’ ဝင်း ‘ငါဖြင့် မုဆိုးဖိုကြီးဘဲမှတ်တယ်’ ရှား ‘မုဆိုးဖိုပေမယ့် ကလေးကျန်ရစ်တယ် ကိုကြီးရဲ့’ ဝင်း ‘ကလေးတွေ ငါ့ညီ၊ ကလေးတွေ ကျန်ရစ်တယ်’ ညီအစ်ကို ၂ ယောက်တို့သည် ဤကဲ့သို့ အချီအချ အလှည့်ကျပြောလျက် ရှိနေကြလျှင် ကျွန်တော့်မှာ ကျွန်တော့်အား တစ်ပတ်ရိုက်နေကြသည်ဟု အောက်မေ့၍ ရယ်မောလျက်ရှိတော့ လွန်လွန်းလှချေကလားဆရာတို့ရယ်၊ ဟုတ်နိုင်မယ်မထင်ပါဘူး’ ဟု ပြောလျှင်။ ရှား ‘သည်လို ပေါင်းပုံထုပ်ပုံမျိုး၊ ဝတ်ပုံစားပုံမြင်လို့မှ အညာသားဘဲဆိုတာ မသိရင် ဘယ်တော့သိရဦးမှာလဲဗျ’။ ဝင်း အညာသားပေမယ့် မန ္တလေးဆီကို ဆိုရင် သည်လောက် ဂွမကျဘူး။ သူ့ဟာနဲ့သူလိုက်အောင် ဆင်နိုင်တယ်။ ရင်ဖုံးအကျင်္ီနောက်ပိတ် ဘိနပ် ဆိုရင်တော်သေးရဲ့။ ဘွတ်ဖိနပ်အနက်ကြီးနဲ့ဆိုတော့ ဘာဆိုင်သလဲဗျ၊ ဒါကြောင့် တောဆီကလို့ဆိုတယ်။ ရှား ပေါင်းပုံ ထုပ်ပုံကလဲ ဆင်ကလိုလို၊ ဘာလိုလို ပေါင်းထားတော့။ သဘင်ထဲက ဆိုရမယ်မဟုတ်လားဗျ။ ဆေးပေါ့လိပ် လက်ကြားညှပ်ပုံ ကလဲ အထင်ရှားကြီးကလားဗျ။ ကျုပ်တို့ကိုင်ရင် သည်လိုမှမကိုင်ဘဲ သူ့ကိုပုံက ကနွဲ့ကရနဲ့။ ကတဲ့ဇာတ်ဟန်သဘင်ဟာကိုးဗျ’။ ဝင်း ‘သဘင်ထဲကဆိုတာမှာတော့ ကျုပ်ညီပြောတဲ့အတိုင်းပါဘဲ။ သို့သော်၊ သူ့ရုပ်လက္ခဏာ ကြည့်ပြန်တော့ ဇာတ်မင်းသားလုပ်လောက်အောင်ကလဲ မိန်းမလိုမိန်းမရနဲ့ရှိတဲ့အတွက် မင်းသမီးဆွဲတဲလို့ ကျုပ်ဆိုတယ်။ လူဆိုတာ မျိုးဟာ မိမိအစဉ်မပြတ် ပြောနေဆိုနေကျတဲ့ အမူအရာအတိုင်း။ အစဉ်အမြဲ တည်တတ်တာမျိုးကလားဗျ။ သည်တော့ ပွဲထဲမှာ မိန်းမသံနဲ့ မိန်းမလိုပြောပြော ပြီးနေတော့၊ ပွဲပြင်ကျတော့လဲ။ သည်အမူအရာဟာ ပါတတ်တာကလားဗျ။ ဇာတ်မင်းသားဇာတ်မင်းသမီးတိုင်း ခင်ဗျားကြည့်ပါလား။ သည်လိုချည်းဘဲ’။ ရှား ရုပ်သေးမင်းသမီးပေမယ့် တယ်ကြီး မလိုက်ရဘူးဆိုတာကတော့ သူတို့ သဘင်သမားများဟာ မင်းသားမင်းသမီးရယ်လို့ဖြစ်ရင် ပုဝါကို ရေရှော် လို့ဖြစ်စေ၊ ပန်းချလို့ဖြစ်စေ၊ ပေါင်းချင်တဲ့လူစားမျိုး မဟုတ်ဘူးဗျ။ အသစ်မှ ပေါင်းချင်ကြတယ်။ ဒါမှလဲသူတို့သဘောကျသလို ခေါင်းပေါင်းစထောင်လို့ ရတာကိုး။ သည်လူမှာတော့ ခေါင်းပေါင်းစထောင်ချင်ရက်နဲ့ ရေရှော်ပြီး ပုဝါ ပေါင်းရလို့ မထောင်နိုင်ဘဲရှိသည့်အတွက် တယ်ကြီးမလိုက်ရဘူးလို့ ကျုပ် ဆိုတယ်’။ ဝင်း ‘မုဆိုးဖိုဆိုတဲ့အကြောင်းကတော့ ဝယ်ရေးချမ်းရေးဆိုတာ မိန်းမတို့တာဝန် ဖြစ်ပါလျက် သူကိုယ်တိုင် အထုပ်အပိုးတွေနဲ့ ဝယ်ချမ်းပြီးလာတာ မိန်းမမရှိတဲ့ မုဆိုးဖိုကြီးမို့ ကိုယ်တိုင်ဝယ်ရတယ်မဟုတ်ဘူးလားဗျ’။ ရှား ‘ကလေးကျန်ရစ်တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းကတော့ သူ့လက်မှာ ကလေး ကစားစရာတွေ ဝယ်လာတာ မြင်တဲ့အတွက်၊ ကလေးကျန်ရစ်တယ်လို့ ကျုပ်ဆိုတယ်’ ဝင်း ‘ငါ့ညီ နည်းနည်း လိုသေးသကိုးကွဲ့။ ဟိုဘက်လက်က ပလုပ်တုတ် ကလေးမြင်ရဲ့လား။ သည်ဘက်လက်ကတော့ အရုပ်ကားတွေပါတယ်။ ပလုပ်တုတ်နဲ့ ကစားတဲ့အရွယ်ဟာ အရုပ်ကားကြည့်တတ်ပမလားကွဲ့။ သည် တော့ ကလေးတစ်ယောက်မကဘူး၊ ကလေးတွေကျန်ရစ်တယ်ဆိုတာ သိရ မယ်ကွဲ့။ ဤသို့ ရှင်းလင်းစွာ ပြောဆိုပြသသည်ကို ကျွန်ုပ်ကြားရလျှင် ကိုစံဝင်းမှာ မောင်စံရှားပြောသည့်အတိုင်း မောင်စံရှားထက်ပင် ကြည့်ရှုဆင်ခြင်တတ်သည့် အစွမ်း၌ သာလွန်ကြောင်းကို သိရှိသဖြင့် အံ့သြလျက်ရှိရာ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်၏အကြံကို ရိပ်မိဟန်လက္ခဏာနှင့် ကျွန်ုပ်အားကြည့်၍ ပြုံးရယ်ပြီး လျှင် ဦးခေါင်းကိုညိတ်၍ ပြလေ၏။ ၎င်းနောက် ကိုစံဝင်းက ‘အောင်မယ် မောင်စံရှားရေ စကားမစပ် မင်းနဲ့တော်တဲ့အမှုကလေးတစ်ခု ရှိသဟေ့။ တော်တော်ဆန်းတဲ့အမှုဘဲ၊ ငါ့လက် ရောက်နေတယ်။ သို့ပေမယ့် ငါက လူပျင်းဖြစ်တော့ မင့်လို သေသေချာချာ ကြီးခြေရာခံလိုက်ဘို့ မတတ်နိုင်ဘူးကွယ်။ မင်းကြားချင်ရင်ဖြင့့့်’ ‘အောင်မယ်၊ ကြားပါရစေကိုကြီးရယ်’ ဟု မောင်စံရှားကပြောလျှင် ကိုစံဝင်းသည် စာရွက်ငယ် တစ်ခုကိုယူ၍ တစုံတရာ ရေးသားပြီးလျှင် အစေခံတစ်ယောက်ကို ၎င်း စာရွက်နှင့် လွှတ်လိုက်လေ၏။ ‘ကဲ​ ဆောလမွန်ဆီ ငါလွှတ်လိုက်တယ်၊ လာပါလိမ့်မယ်။ သူက သည်လို ထပ်မှာနေတယ်။ သည်လူကတော့ လူမျိုးကွဲ။ အလုပ်ကတော့ တယ်၊ အဂင်္လိပ်စကား။ ပြင်သစ်စကားမှစ၍ စကားပေါင်း အတော်စုံအောင် တတ်တဲ့လူတစ်ယောက်ပါဘဲကွယ်။ ငါတို့ရန်ကုန်ကို အနောက်နိုင်ငံက ဘိလပ် သားများအလည်အပတ်လာရောက်တဲ့အခါ သည်လူကို လမ်းပြစကားပြန်အဖြစ် နဲ့ လာလာပြီးငှါးကြတာကိုး။ တစ်ခါတစ်ခါတော့လဲ ရုံးကလာပြီးငှါးတယ်။ သူ့အလုပ်ကပေးမယ့်နေရာအကျသားဟေ့၊ တော်တော်ပိုက်ဆံစီတယ်။ ကဲ၊ သူလာမှဘဲ သူ့အမှုအကြောင်း၊ သူ့ပြောစေရမှာဘဲ’ ဟု ပြော၍ ကျွန်တော် တို့ကလည်း စောင့်ဆိုင်းနေကြလေ၏။ အတန်ငယ်ကြာလျှင် အသက် ၃၀ ကျော်ခန့်ရှိ၍ သေသတ်စွာ ဝတ်ဆင်လျက်ရှိသော ရဟူဒီလူမျိုးတစ်ယောက်သည် အခန်းတွင်းသို့ဝင်လာရာ ကိုစံဝင်းက ‘ကဲ​ ဟောဟိုမှာ ကျုပ်ညီ မောင်စံရှားပါဘဲ။ သူလဲ အခန့်သင့် အလည်လာခုက် ခင်ဗျားအမှုအကြောင်း တဆိပ် ပြန်ပြီးပြောစမ်းပါဦး’ ဟု အဂင်္လိပ်ဘာသာဖြင့်ပြောလျှင် ဆောလမွန်ဆိုသူ ရဟူဒီလည်း မောင်စံရှား၏ စွမ်းရည်သတ္တိများကို ကြားဘူးပါသဖြင့် ထိုကဲ့သို့ ထင်ပေါ်ကျော်စေသော သူတစ်ယောက်က မိမိ၏အမှုကို အရေးတယူ နားထောင်ပေးသည်ကို များစွာ ဝမ်းမြောက်ပါကြောင်းနှင့် ပြောဆို၍ အောက်ပါအဖြစ်အပျက်များကို အဂင်္လိပ် ဘာသာဖြင့် ပြန်ပြောလေ၏။ ‘ပုလိပ်တွေကတော့ ကျွန်တော်ပြောတာ မယုံကြည်ကြဘူးခင်ဗျ။ ဘာပြုလို့ မယုံသလဲဆိုတော့ ကျွန်တော်ပြောတဲ့အမှုမျိုးကို သူတို့က ကြားမှ မကြားဘူးဘဲကိုး။ သို့သော်လဲ ကျွန်တော့်မှာ ကျွန်တော်မြင်ခဲ့ရတဲ့ မျက်နှာ တစ်ခုလုံး ဖယောင်းတွေကပ်ထားတဲ့လူကို မတွေ့သမျှကာလပတ်လုံးဖြင့် စိတ်မအေးနိုင်ပါဘူးဗျာ’။ ‘နားထောင်ပါဦးဗျာ၊ ကြားပါရစေ’ သည်နေ့ တနဂင်္နွေနေ့ကိုးဗျ၊ သည်တော့ ကျွန်တော်ပြောမယ့်ဟာက လွန်ခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့ညက ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာပါဘဲဗျာ။ ကျွန်တော် က ရဟူဒီလူမျိုး၊ စကားပြန်အလုပ်နဲ့ အသက်မွေးခဲ့။ ဘာသာပေါင်း တော်တော်များများဘဲ တတ်မြောက်ခဲ့ပါတယ်။ သည်တော့ ကျွန်တော့်အလုပ်က ခေါ်လာတဲ့လူရှိရင် အချိန်မရွေး လိုက်ပြီး ပြန်စရာရှိတာ ပြန်ပြောရတာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့၊ လွန်ခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့က အသက် ၂၀ ကျော်ကျော်လောက်ရှိတဲ့ ဘင်ဂါလီ ကုလားတစ်ယောက်က ရထားနဲ့ ကျွန်တော့်ကို လာပြီးခေါ်လာတယ်။ သူကလဲ ဘန်ဂါလီပေဗိုလ်လိုဘဲ ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ဝတ်လို့စားလို့ ရုပ်ကလေး ကလဲ တော်တော်ချောတယ်၊ သူက ဘယ့်နှယ်ပြောသလဲဆိုတော့၊ သူ့ဆီမှာ အလုပ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရဟူဒီလူမျိုးမိတ်ဆွေထံ ရောက်လာတဲ့အတွက် ကျွန်တော့်ကို တဆိတ် စကားပြန်ပေးပါလို့ပြောတာကိုး။ ဒါနဲ့ သူကလဲ သိပ်အရေးကြီးပုံရလို့ ကျွန်တော်လဲ ပြာရီးပြာရာ တိုက်ပေါ်ကဆင်းပြီး လိုက် သွားတာကို ကျွန်တော်လဲ မြင်းရထားပေါ်တက်မိရော၊ မြင်းရထားလဲ ထွက်ကရော။ မြင်းရထားပေါ်ရောက်တော့ သူက ရှေ့ကထိုင်လို့ ကျွန်တော်က နောက်ဘက်ကထိုင်၍ မြင်းရထားကလဲငှါးရထားမဟုတ်၊ ရထားနဲ့ သဋ္ဌာန်တူပါရဲ့။ ဒါနဲ့ တော်တော်ကလေး မောင်းမိတော့ ဘယ်ဆီသွားမလို့လဲ လို့ ကျွန်တော်ကမေးတာကိုး။ မေးတော့၊ သူက ကျွန်တော်မေးတာ ရုတ်တရက် ပြန်မပြောသေးဘဲ အိပ်ထဲက ဓားမြှောင်ထုတ်ပြီး ဓားဦးကို တော်တော်ထက် ပါရဲ့လားလို့ လက်နဲ့ သပ်ကြည့်ပြီး အိတ်ထဲတစ်ခါပြန်ထည့်လိုက်တာကိုး ကျွန်တော်လဲ သည်ကုလားကလေးဒဏ်အရာကို မြင်ရတာနဲ့ အံ့အားသင့်ပြီး ကြည့်နေတယ်။ သူကဘာလုပ်သလဲ၊ မြင်းရထားတံခါးတွေ အကုန်လိုက်ပြီး ပိတ်တာကိုး။ သည်တော့ ရထားတစ်ခုလုံး မှောင်သွားတာပေါ့လေ။ တံခါးတွေလဲ ပြောတဲ့အတိုင်း ပိတ်ပြီးရော သူက ဘယ့်နှယ်ပြောသလဲ ဆိုတော့ ‘ကျွန်တော် ယခု ခင်ဗျားကိုခေါ်တဲ့ နေရပ်ကို နောင် ခင်ဗျားသိမှဖြင့် ကျွန်တော်တို့ ဒုက္ခရောက်ပါလိမ့်မယ်။ သည့်အတွက် လုံခြုံအောင် လုပ်ရသည် များကို သည်းခံပါ’ တဲ့ ပြောတာကိုး။ သည်လိုပြောတော့ ကျုပ်မလဲ ရင်ထဲ ထိတ်ကနဲဖြစ်သွားတာပေါ့ဗျ။ သူ့ကြည့်တော့လဲ သန်သန်မာမာ။ အင်မတန် အားခွန်ဗလနဲ့ ပြည့်စုံတယ်။ လက်နက်လဲပါတယ်။ ကျွန်တော့်မှာတော့ လက်နက်လဲ မပါတော့ ခုခံဘို့ကလဲ အခက်သားကလားဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ‘ကျုပ်ကို မောင်က သည်လို နိုင်လိုမင်းထက်ပြုလုပ်တာများ မတော်ပါဘူးမောင်ရယ်’ လို့ ချိုချိုနဲ့ပြောရတာကိုးဗျ။ ပြောတော့၊ သူက ‘မလွဲသာတော့လဲ အတင်းအကြပ် လုပ်ရတော့တာဘဲဗျာ။ သို့သော်၊ ယခုတော့ ကျွန်တော် သတိပေးလိုက်မယ်။ သည်ကနေ့ည တွက်တာမှာ ခင်ဗျား ကျွန်တော့်လက်တွင်း ရောက်နေပြီ။ သည်တော့ ခင်ဗျားက အော်လား ဟစ်လားနဲ့ လုပ်ရင်ဖြင့် မုချ ခင်ဗျား ဒုက္ခရောက်လိမ့်မယ်။ သည်တော့ ခင်ဗျားမှာ အကောင်းဆုံးနည်းကတော့ ကျွန်တော်တို့ပြောတဲ့အတိုင်း လိုက်နာ ရုံဘဲရှိတော့တယ်။ သည်လိုဆိုရင်ဖြင့် ခင်ဗျားအသက်ချမ်းသာဘို့ရှိတယ်။ သည်လိုမဟုတ်လျှင်ဖြင့် ခုတင်ကလက်နက်၊ ခင်ဗျားမြင်ရဲ့မဟုတ်လား’ လို့ ပြောတာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်လဲ ဘာမှပြန်မပြောဘဲ ငြိမ်ငြိမ်ကလေးလိုက်သွားလို့ တစ်နာရီကျော်၊ တစ်နာရီခွဲလောက် ရထားမောင်းမိရောဆိုပါတော့ဗျာ။ သည်အတွင်း ကျွန်တော်လဲ အပြင်ဘက်ကို ဘာမျှမမြင်ရတာနဲ့ ရထားလက်တန်း နားကပ်ပြီး လိုက်သွား၊ တခါတလေလဲ သမံတလင်းလမ်းပေါ် ရောက်တဲ့အခါ ရထားသံမကြားရဘူး။ တခါတလေလဲ ကျောက်လမ်းပေါ်ရောက်တဲ့အခါ ရထားသံကြားရပြန်တယ်။ ကျွန်တော်လဲ အသံမကြားတဲ့အခါ ဘယ်လမ်းပေါ် ရောက်နေပြီ။ အသံကြားပြန်တဲ့အခါ ဘယ်လမ်းချိုးပြန်ပြီလို့ စိတ်ထဲက မှတ်နိုင်သလောက် မှတ်သွားတာကိုးဗျ။ ကြာတော့လဲ မှတ်ရဖန်များတဲ့အပြင် ရထားကလဲ ဖြောင့်ဖြောင့်မမောင်းဘဲ ဟိုကွေ့သည်ကောက်နဲ့ တမင်ရှုပ်အောင် လုပ်ပြီးမောင်းတော့ ကျွန်တော်လဲ မမှတ်နိုင်ဘဲ လက်လျှော့လိုက်ရတာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော် ခုတင်ကပြောတဲ့အတိုင်း တစ်နာရီကျော်ကျော်လောက်ရှိတော့ ကျောက်စရစ်ခဲခင်းထားတဲ့ လမ်းပေါ် ရုတ်တရက်ရောက်သွားကြတာကိုး။ သည်လမ်းရောက်မှန်းသိတော့ ကျုပ်အဖော်က မြင်းရထားတံခါးတွေ ဖွင့် လိုက်တာကိုး။ ဖွင့်လို့ ကျွန်တော်လဲ အပြင်ဘက်လှမ်းပြီး ကြည့်လိုက်ကရော ဝင်းကြီးတဝင်းထဲ ရောက်ပြီးလာကြတဲ့အကြောင်း သိရတာကိုးဗျ။ ဝင်းထဲရှိတဲ့ အိမ်ရှေ့လဲရောက်ကရော မြင်းရထားလဲရပ်ကရော။ ရထားရပ်တော့ ကုလား ကလေးက ကျန်တော့်လက်ကိုဆွဲပြီး အိမ်ထဲသွင်းသွားတာကိုးဗျ။ အိမ်ကြီးကလဲ ဗိုလ်အိမ်ကြီးနဲ့ သဋ္ဌာန်တူပါရဲ့ဗျာ။ အိမ်ထောင်မှု ပရိဘောကတွေကလဲ တော်တော်ဘဲပေါများတယ်။ ဒါနဲ့ အိမ်ရှေ့က အခန်း တခန်းထဲရောက်တော့ အခန်းထဲမှာ မီးတိုင်ကလေး မလင်းတလင်းထွန်းပြီး ထားတာတွေ့တာကိုး။ မီးတိုင်နားမှာလဲ အသက် ၄၀ ကျော်လောက်ရှိတဲ့ ဘန်ဂါလီကုလားကြီးကထိုင်လို့။ သည်ကုလားကြီးက ကျွန်တော်တို့မြင်တော့ ‘ဆောလမွန်ဆိုတာ သူလားဟေ့တဲ့’ ဘန်ဂါလီလို မေးတတ်ထားနဲ့ နားလည်တာကိုခင်ဗျ။ သည်တော့၊ ကျွန်တော့်ကိုခေါ်ခဲ့တဲ့ ဘန်ဂါလီကလေးက ဟုတ်တယ်တဲေ့ ပြာတော့ ခုတင်က ကုလားကြီးက ‘ကောင်းပါလေကွယ်၊ ကောင်းပါလေရဲ့။ ဘယ်လိုမှ စိတ်မရှိပါနဲ့ မစ္စတာဆောလမွန်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်တို့ခိုင်းတဲ့ အတိုင်း မှန်မှန်ကန်ကန် လုပ်ပေးရင်ဖြင့် ခင်ဗျား ဘာမှစိုးရိမ်ဘို့မရှိပါဘူး။ သို့မဟုတ်ဘဲနဲ့ ကျွန်တော်တို့အပေါ်၌ အကောက်ကြံလျှင်ဖြင့် ခင်ဗျားတော့ ဘုရား ကယ်တော်မူပါလို့သာ ဆုတောင်းဘို့ရှိတော့တာဘဲ’ လို့ ပြောပြီး။ သူပြောတာကို သူသဘောကျတဲ့အမူအရာနဲ့ ရယ်တာကိုးဗျ။ သည်လူကြီး ရယ်တာမြင်တော့။ ကျွန်တော့်မှာ ခုတင်က ဟိုသူငယ်က ဓားမြှောင်နဲ့ ချောက်တာထက်တောင် ကြောက်တဲ့စိတ်ဖြစ်သေးတာကိုးခင်ဗျ။ သူရယ်ပုံက ဘယ်လောက်များ နှလုံးတုန်လှုပ်ဘို့ ကောင်းတယ်ဆိုတာ။ ခင်ဗျားတို့လဲ ကြားရမှ သိကြပေမှာဘဲ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ‘ကျွန်တော့်ကို ဘယ်ကိစ္စနဲ့ ခေါ်ပါသလဲခင်ဗျာ’ လို့ မေးတော့၊ ‘ခင်ဗျားတို့လူမျိုး ရဟူဒီတစ်ယောက်နဲ့ စကားတစ်ခွန်း နှစ်ခွန်း ပြောစေလိုတဲ့အတွက် ခင်ဗျားကို အခေါ်ခိုင်းပါတယ်။ သို့သော် ကျုပ်တို့ မေးသလောက်သာ ပြောပါနော်။ ပိုပြီးများ ပြောရင်ဖြင့် ငါ့အမေနှယ် ငါ့ကို မွေးမှမွေးခဲ့ပလေတယ်လို့ အမေ့ကိုတောင် အပြစ်တင်ချင်တဲ့စိတ် မုချ ဖြစ်ရပြီးပါဘဲ’ လို့ ပြောပြီး ရယ်ပြန်တာကိုးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ သည်လိုပြောပြီး ကျွန်တော့်ကို အခန်းတစ်ခုထဲခေါ်သွားပြန်တာ ကိုးခင်ဗျ။ သည်အခန်းမှာလဲ ခုတင်က အခန်းမှာလိုဘဲ မီးအိမ်တစ်ခု မှိန်မှိန် အောက်မှာလဲ ကုလားထိုင်တစ်ခုရှိတော့ သည်ကုလားထိုင်ပေါ်မှာ ကျွန်တော့်ကို အထိုင်ခိုင်းပြီး ကုလားကြီးက ကျွန်တော့်အနားမှာ မတ်တတ်ရပ်၊ ကျွန်တော်နဲ့ အတူတူလာတဲ့ ဘန်ဂါလီကုလားကလေးကတော့ ကိစ္စတစ်ခုနဲ့ သည့်ပြင်အခန်း တစ်ခု ခိုင်းလိုက်တာကိုးဗျ။ ကျွန်တော်လဲ သူတို့ပြောတဲ့အတိုင်း ကုလားထိုင် ပေါ်ထိုင်ပြီး အဘိုးကြီးက အနားကစောင့်နေ။ တော်တော်ကြာတော့ ခုတင်က ကုလားကလေးက အသက် ၃၀ ကျော်လောက်ရှိတဲ့ ကျွန်တော်တို့လူမျိုး ရဟူဒီတစ်ယောက်ကို လက်ဆွဲပြီး ခေါ်လာတာကိုးဗျ။ သည်လူ မြင်တော့ ကျွန်တော့်မှာ အူတုန်သဲတုန်ဖြစ်ပြီး မျက်တောင်မခတ်ဘဲ ငေးပြီးကြည့်နေမိ တာကိုး။ သည် ရဟူဒီကလဲ ခင်ဗျား ပိန်လိုက်တဲ့ဖြစ်ခြင်း၊ အရိုးချည်းရှိရာတော့ တာဘဲ။ လမ်းတောင်မှ ကောင်းကောင်းမလျှောက်နိုင်ရှာဘူးကိုး၊ ခင်ဗျား သည့် အပေါ်မှာ မျက်နှာမှာလဲ ဖယောင်းချက်တွေ အနှံ့အပြား ကပ်ထားပြီး။ ပါးစပ်မှာလဲ အဝတ်ကြီးနဲ့ စီးလက်တွေမှာ လက်ပြန်ကြိုးချည်ပြီး ထားတာ မြင်ရတော့။ ကျွန်တော့်မှာ ကိုယ့်လူမျိုးချင်းဖြစ်တဲ့အတွက် အင်မတန် ယူကြုံးမရ ဖြစ်တာကိုးခင်ဗျ။ သည်လို အတိဒုက္ခ ခံနေရပေမယ့် သည်လူက နည်းနည်း မှ မာန်မာနလျှော့တဲ့လက္ခဏာမရှိဘူးခင်ဗျာ။ မင်းတို့ တတ်နိုင်လို့ လုပ်လိုက်ကြ ဆိုတဲ့ မျက်နှာထားမျိုးနဲ့ ဘန်ဂါလီကုလားကြီး ကြည့်လိုက်။ ကုလားကလေး ကြည့်လိုက်နဲ့။ မျက်နှာထားက နည်းနည်းမှ မလျှော့ဘူးခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်လဲ ဘယ့်နှယ်အဓိပ္ပာယ်နဲ့ သည်လို ချုပ်နှောင်ပြီး ထားပါလိမ့် မလဲလို့ အံ့သြပြီးနေတုန်း ကုလားကြီးက ‘ခဲတံနဲ့စက္ကူရှိသလားဟေ့။ သူ့ လက်တွေလဲ ခဏဖြုတ်လိုက်ပါဦးကွယ်’ လို့ ကုလားကလေးပြောတော့ ကုလားကလေးက လက်မှာချည်ထားတဲ့ ကြိုးတွေကို ခဏဖြုတ်ပေးလိုက်တာ ကိုးခင်ဗျ။ ကြိုးတွေဖြုတ်ပြီးလို့ ခဲတံလဲ ရဟူဒီကိုပေးပြီးရော ကုလားကြီးက ကျွန်တော့်ကို ‘ခင်ဗျားက ကျုပ်တို့ပြောတဲ့အတိုင်း မေးပါ။ သူက အဖြေကို စက္ကူမှာရေးပါလိမ့်မယ်။ သူက ဘာရေးတယ်ဆိုတာ ခင်ဗျားက ကျုပ်တို့ကို ပြန်ပြောပါ။ ကဲ​ကဲ စာချုပ်ကို လက်မှတ်ထိုးမလားလို့ လက်ဦး မေးစမ်း ပါဦးခင်ဗျာ’ လို့ ပြောတာနဲ့ သူပြောတဲ့အတိုင်း ရဟူဒီဘာသာနဲ့ ကျွန်တော်က အဓိပ္ပာယ်ပြန်ပြီးမေးတော့ ရဟူဒီက အင်မတန် စိတ်ဆိုးတဲ့မျက်နှာထားနဲ့ ‘ဘယ်တော့မှမထိုးဘူး’ လို့ စက္ကူပေါ်မှာ ရေးပြီးဖြေတာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က ‘ဘယ်နည်းနဲ့မှ လက်မှတ်မထိုးဘူးလား’ လို့ သူတို့အမေးခိုင်းတဲ့ အတိုင်း မေးပြန်တော့ ‘ဘယ်နည်းနဲ့မှ မထိုးဘူး’ လို့ ရေးပြီး ဖြေပြန်တာကိုး ခင်ဗျ။ ‘မထိုးရင် ဘယ်လိုဖြစ်မယ်ဆိုတာ ခင်ဗျားသိတယ်မဟုတ်ဘူးလား’လို့ မေးပြန်တော့။ ‘ဘယ်လိုဖြစ်ဖြစ် ငါဂရုမစိုက်ဘူး’ လို့ ဖြေပြန်တာကိုး။ သည်လိုမေးခွန်းမျိုးတွေချည်း ကျွန်တော့်ကို အထပ်ထပ် အမေးခိုင်းတိုင်း သည်အဖြေမျိုးချည်းဘဲ ဖြေတာဘဲ။ အင်မတန်တင်းတဲ့လူတစ်ယောက်ပါဘဲ ခင်ဗျား။ ဘယ်လိုဘဲ ချောက်ချောက် လက်မှတ်တော့ ဘယ်နည်းနဲ့မှ မထိုး ဘူးတဲ့။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က မေးရင်းမေးရင်း အကြံတစ်ခုပေါက်လာတာကိုး ခင်ဗျ။ သူတို့မေးတဲ့မေးခွန်းထဲမှာ ငါမေးချင်တဲ့အချက်ကလေးတွေ နည်းနည်း ညှပ်ပြီးမေးရရင်ဖြင့် သူ့အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ငါသိရမှာဘဲလို့ အောက်မေ့ပြီး နောက်တစ်ခါ အမေးခိုင်းပြန်တော့ ကျွန်တော်က အပိုကလေးတွေညှပ်ပြီး မေးတာကိုးခင်ဗျ။ သည်လိုပေါ့လေ။ ကျွန်တော် ‘ခင်ဗျား သည်လိုခေါင်းမာနေလို့ ကျေးဇူးမရှိဘူး၊ ခင်ဗျားဘယ်သူလဲ’ သူ ‘ကျေးဇူးမရှိတာ ကျုပ်ဂရုမစိုက်ဘူး၊ ကျုပ် အီဇရာ​ရဟူဒီလူမျိုး’ ကျွန်တော် ‘ခင်ဗျားခေါင်းမာရင်ခင်ဗျားဒုက္ခရောက်လိမ့်မယ်၊ ရန်ကုန် ရောက်တာ ဘယ်လောက်ကြာပြီလဲ’ သူ ‘ဒုက္ခရောက်ချင်ရောက်ပေစေ၊ တနဂင်္နွေ ၃ ပတ်ရှိပြီ’ ကျွန်တော် ‘သည်ပစ္စည်းတော့ ခင်ဗျား ဘယ်နည်းနဲ့မှ ပြန်မရနိုင်ဘူး၊ ခင်ဗျား ဘာဖြစ်သလဲ’ သူ ‘ကျုပ်ပစ္စည်း လူမိုက်တွေလက်ထဲ မရောက်ရင်ပြီးရော ကျုပ်ကို အစာငတ်ထားကြတယ်’ ကျွန်တော် ‘လက်မှတ်ထိုးရင် ခင်ဗျားကိုလွှတ်လိုက်မယ်၊ သည်ဟာ ဘယ်သူ့ အိမ်လဲ’ သူ ‘ဘယ်တော့မှ မထိုးဘူး၊ ကျုပ်လဲမသိဘူး’ ကျွန်တော် ‘ခင်ဗျား လက်မှတ်ထိုးရင် ခင်ဗျားနှမ ခင်ဗျားတွေ့ရမယ်၊ ခင်ဗျား ဘယ်ကလဲ’ သူ ‘မတွေ့ချင်နေပေစေ၊ ဘုံဘိုင်မြို့က’ သည်လို အပိုကလေးတွေ ညှပ်ညှပ်ပြီး မေးလို့ သူ့အကြောင်း တော်တော်ကလေး သိရတာကိုးခင်ဗျ။ နောက် သည်လိုများ ၅ မိနစ်လောက် ဆက်လက်ပြီး မေးရရင်ဖြင့် ကုလားကြီးတွေ မျက်စိအောက်မှာဘဲ ကျွန်တော် သိလိုသမျှ အကုန်သိလောက်ပါရဲ့ခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ သည်လိုမေးနေတုန်းရှိသေး။ အခန်းတံခါးက ရုတ်တရက်ပွင့်လာပြီး ရဟူဒီမကလေးတစ်ယောက် အခန်းထဲ ဝင်လာတာကိုးခင်ဗျ။ ဝင်လာလာခြင်း ခုတင်က ဘန်ဂါလီကုလားမလေးက ဘန်ဂါလီစကားနဲ့ ‘အိမ်ပေါ်မှာ ကျွန်မတစ်ယောက်ထဲနေရတာ ပျင်းလှပြီရှင်။ ဘာပြုလို့ သည်လောက်ကြာအောင် ကျွန်မတစ်ယောက်ထဲ ပြစ်ထားတာလဲ။ အလို​ဟိုဟာ​အီဇရာမဟုတ်လား။ အို​အီဇရာရဲ့​ မောင်ကြီးရဲ့’ လို့ အော်ပြီး ခုတင်က ရဟူဒီကိုဝင်ပြီး ဖက်တာကိုး ဖက်တော့ အီဇရာက သူ့ပါးစပ်မှာ ချည်ထားတဲ့ အဝတ်ကြီး ရုတ်တရက်ဖြတ်ပစ်ပြီး ဆေလာရဲ့ နှမရဲ့ ခုမှတွေ့ရသဟဲ့’ လို့ တစ်ယောက်တစ်ယောက် ဖက်ပြီး ငိုကြတာကိုး ခင်ဗျ။ သည်တော့ ဘန်ဂါလီကုလားကလေးက နှမကိုဆွဲ။ ကုလားကြီးက မောင်ကိုဆွဲပြီး အခန်းပြင်အတင်းထုတ်သွားကြတာကိုးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော် တစ်ယောက်ထဲ အခန်းထဲကျန်ရစ်။ ကျန်ရစ်တော့ အကြံတစ်ခုရတာနဲ့။ မည်သူ မည်ဝါ၏အိမ်။ မည်သည့်အရပ်၌ တည်ရှိတယ်ဆိုတာ သိရအောင်။ တိတ်တိတ်ကလေးကြည့်မယ်လို့ ထိုင်ရာကလဲ ထလိုက်ကရော။ ခုတင်က ဘန်ဂါလီကုလားကြီးကလဲ အခန်းပေါက်ကနေပြီး ကျွန်တော်စိုက်ကြည့်နေတာ တွေ့ရတာကိုးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကုလားကြီးက အခန်းထဲဝင်လာပြီး ‘ကဲ​ဒါပါဘဲ ပစ္စတာ ဆောလမွန်ကင်ဗျား။ ကိစ္စပြီးပါပြီ။ အရင်တော့ ရဟူဒီစကားနားလည်တဲ့ ကျုပ်တို့မိတ်ဆွေတစ်ယောက် ရှိတယ်။ ယခုတော့ သည်မိတ်ဆွေက မန ္တလေး ခေတ္တသွားနေလို့။ ခင်ဗျားကိုခေါ်ပြီး စကားပြန်အလုပ်ခိုင်းရ၊ ကျေးဇူးတင်ပါရဲ့ ခင်ဗျာ။ ရော့၊ ဟောသည်မှာ ခင်ဗျားစကားပြန်ခ ငွေ ၁ဝိ။ သို့သော် တစ်ခုတော့ ခင်ဗျား မြဲမြဲမှတ်သွားဗျာနော်။ သည်ကနေ့ည ခင်ဗျားတွေ့ခဲ့၊ မြင်ခဲ့တဲ့အကြောင်းအရာများကို မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမှ မပြောကြား ပါလေနဲ့။ ခင်ဗျားကပြောတယ်ဆိုရင် ကျုပ်တို့ကသိပြီးဘဲ။ မုချမှတ်ပါ။ ကျုပ်တို့သိရင် ခင်ဗျား ဘယ်လိုဖြစ်မယ်ဆိုတာ ယခုလောက်ရှိ ခင်ဗျား သိလောက်ပါပြီ။ ကဲ​ကဲ၊ သွားပေတော့၊ သွားပေတော့။ သတိတော့ ကြပ်ကြပ် ကြီးထားနော်။ အလကားခြိမ်းချောက်တယ်များမှတ်ပြီး ဂရုမစိုက်ဘဲ များမနေနဲ့။ ကဲ​ကဲ၊ အပြင်မှာ ရထားစောင့်နေတယ်။ သွားပေတော့၊ သွားပေတော့’။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်လဲ အိမ်ပြင်ထွက်လာတော့ ခုတင်က ဘန်ဂါလီ ကုလားကလေးက နောက်ကလိုက်လာပြီး ရထားပေါ် သူနဲ့ ၂ ယောက်တက်၊ ရထားကိုလဲ အပေါက်တွေလုံအောင်ပိတ်ပြီး ထွက်လာခဲ့ကြတာကိုး။ အိမ်က ထွက်တော့ ၁၁ နာရီ ထိုးပြီးပြီဗျ။ ဒါနဲ့ တစ်နာရီနီးနီးလောက် ရထားမောင်း ပြီးလာခဲ့။ ၁၂ နာရီထိုးလောက်လဲရှိရော ရထားလဲ ရုတ်တရက်ရပ်တာကိုး။ ရထားရပ်တော့ ဘန်ဂါလီကုလားကလေးက တံခါးဖွင့်ပေးပြီး ‘ကဲ​ မိတ်ဆွေ၊ ကျွန်တော်က မိတ်ဆွေကို အိမ်ရောက်အောင် လိုက်မပို့နိုင်တဲ့အတွက် ဝမ်းနည်းပါရဲ့။ သို့သော်လဲ၊ မလွှဲမကင်းသာတော့လဲ မတတ်နိုင်ပေဘူးဗျာ။ ကဲ​ ဆင်းပေတော့၊ ဆင်းပေတော့။ သို့သော် ရထားများ ခြေရာခံပြီး လိုက်မယ် မကြံနဲ့နော်၊ ဘေးထိလိမ့်မယ်။ ကဲ​သွားပေတော့’ လို့ပြောလို့ ကျွန်တော်လဲ ရထားပေါ်ကဆင်းရော၊ မြင်းရထားသမားလဲ မြင်းကို အတင်း ရိုက်ပြီး ကဆုန်ချပြေးတာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်လဲ ဘယ်အရပ်များရောက်နေပါလိမ့်မလဲလို့ တောင် မြောက်လေးပါးကြည့်တော့ ခပ်လှမ်းလှမ်းက မီးနီကလေးတစ်ခုတူတယ်လို့ အနားသွားကြည့်တော့ ကြို့ကုန်းဘူတာရောက်နေတာကိုးဗျ။ ါနဲ့ ဂျမဒါလုပ်တဲ့ ကုလားကို မီးရထားများရှိသေးသလားလို့မေးတော့ အင်းစိန်က ရန်ကုန်သွားတဲ့ နောက်ဆုံးလော်ကယ်ရထားဟာ ခုဘဲသွားတယ်တဲ့။ ဘယ်ရထားများ ရှိသေး လဲမေးတော့ ကုန်ရထားတစ်စင်းဖြင့် နာရီပြန်တစ်ချက်လောက်မှာ လာ လိမ့်မယ်တဲ့။ သို့သော် ကြို့ကုန်းမှာ မရပ်ပေးဘူးတဲ့။ အင်းစိန်ကသွားပြီး စီးမှ ဖြစ်လိမ့်မယ်တဲ့ပြောတော့ ရန်ကုန်က အင်းစိန်သွားတဲ့ရထားဟာလဲ ကြို့ကုန်းမှာ ၁၂ နာရီခွဲလောက် ဆိုက်တာနဲ့ သည်ရထားနဲ့ အင်းစိန်လိုက်။ အင်းစိန်ကမှတစ်ခါ ဂါတ်ဗိုလ်ပြောပြီး ကုန်ရထားနဲ့ ရန်ကုန်လိုက်ခဲ့ရတာကိုးဗျ။ နောက်တစ်နေ့မနက်ကျတော့ သည်က ကိုစံဝင်းကိုပြော။ နောက်ပြီးတော့ ဂါတ်မှာတိုင်ချက်ပေးတာပါဘဲဗျာ’။ ကျွန်တော်တို့ ၃ ဦးမှာလည်း ဆောလမွန်ပြောစကားများကို စိတ်အားကြီးသော အမူအရာနှင့် နားထောင်လျက်ရှိကြရာ စကားအဆုံး၌ မောင်စံရှားက ကိုစံဝင်းအား ‘ဘယ့်နှယ်လဲအစ်ကိုကြီး ဘာများစီမံပြီးပြီလဲ’ ဟု မေးလျှင် ကိုစံဝင်းလည်း စနေနေ့ထုတ် ရန်ကုန်တိုင်းသတင်းစာကိုယူ၍ အောက်ပါကြော်ငြာကို ဖတ်ပြလေ၏။ ‘ဘုံဘိုင်မြို့မှ တနဂင်္နွေ ၃ ပတ်လောက်က လာရောက်ခဲ့၍ အဂင်္လိပ်စကားလည်း နားမလည်။ မြန်မာစကားလည်း မပြောတတ်သူ။ အီဇရာ အမည်ရှိ ရဟူဒီလူမျိုးတစ်ယောက်၏နေအိမ်ကို ဖြစ်စေ။ ဆေလာ အမည်ရှိသူ ရဟူဒီမပါလျှင် ဆုငွေ ၅၀ ိ ထုတ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း။ မောင်စံဝင်း ပန်းဆိုးတန်း တိုက်နံပါတ်​​ ကဲ၊ ဒါဘဲကွဲ့၊ သည်ကြော်ငြာ။ ငါမနေ့က ထည့်လိုက်တယ်။ ဘယ်သူ့ဆီကမှ ပြန်စာမရသေးဘူး’ ဟု ကိုစံဝင်းကပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘သူ့နေရပ် ဘုံဘိုင်မြို့ကော။ ကြေးနန်းရိုက်ပြီးပြီလား’ ဟု မေးသဖြင့် ကိုစံဝင်းက ‘ငါကတော့ လူပျင်းလားလကွယ်။ သည်တော့ သည်အမှု မင့်ကို ငါလွှဲလိုက်ပါရစေတော့’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ထိုင်ရာမှထ၍ ‘ကောင်းပါပြီဗျာ။ ကျွန်တော် တာဝန်ရှိပါစေ။ မကြာမီ၊ ကျွန်တော်စကားပြန် ပါမယ်။ သို့သော် ဆောလမွန်မှာတော့ နည်းနည်းသတိပြုရမယ်ဗျနော်။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ ခုတင်က ကြော်ငြာစာကို ဟိုအကောင်တွေမြင်လိမ့်မယ်။ မြင်တော့ ခင်ဗျားက တခြားလူကို ပြန်ပြောပြီဆိုတာ သိကြလိမ့်မယ်။ သည်တော့ ခင်ဗျားကို သူတို့ ရန်ရှာတော့မှာဘဲဗျ။ သတိနဲ့သာနေပေတော့။ ကဲ​ကိုသိန်းမောင် ကျုပ်တို့ပြန်လိုက်ကြဦးစို့ဗျာ’ မောင်စံရှားနှင့်ကျွန်တော်တို့လည်း တိုက်ပေါ်မှဆင်းလာကြလျှင် မောင်စံရှားက ‘အမှုမရှိလို့ ပျင်းနေရတဲ့အခါ သည်အမှုရလာ၊ နေရာကျလိုက်တာ ဗျာ။ သည်လိုဘဲဗျ၊ တစ်ခါတစ်ခါ ကျုပ်အစ်ကိုဆီက အမှုရတတ်တယ်၊ တော်တော်ကလေးတော့ ဆန်းတဲ့အမှုဘဲ’ ‘ဆန်းတာတော့ဟုတ်ပါပြီခင်ဗျာ။ ပေါ်အောင်တတ်နိုင်ပါ့မလား’ ‘သည်လောက်ထင်ရှားနေတဲ့အမှုကိုမှ ပေါ်အောင် ခြေရာ မခံနိုင်ရင် အကျိုးနည်းရောပေါ့။ ရော့မယ်။ ပြောစမ်းဗျာ၊ ခင်ဗျားထင်ပုံ’ ‘ခုတင်က ရဟူဒီမကလေးကို ဘန်ဂါလီကုလားကလေးက ခိုး လာတယ်ကျုပ်ထင်တာဘဲ’ ‘ဘယ်က ခိုးလာတယ်ထင်သလဲ’ ‘ဘုံဘိုင်မြို့ကပေါ့ဗျ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ဦးခေါင်းကိုရမ်း၍ ‘ရဟူဒီမကလေးက ဘန်ဂါလီ စကားတတ်တယ်လို့ဆိုတယ်မဟုတ်လား။ သည်တော့ ဘုံဘိုင်မှာနေရင်ဖြင့် ဘန်ဂါလီစကား ဘယ့်နှယ်တတ်နိုင်မလဲဗျ။ ဘဂင်္လားမှာသာ ဘန်ဂါလီစကား ပြောတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်က ဘယ့်နှယ်ယူဆသလဲ။ သည်မိန်းကလေးဟာ ဘဂင်္လားမှာ တော်တော်ကြာကြာနေဘူးမယ်။ နေတဲ့အခိုက် ဘန်ဂါလီကုလား ကလေးနဲ့တွေ့တယ်၊ တွေ့ပြီး ဘဂင်္လားကဘဲ ထွက်ပြေးလာခဲ့ကြတယ်’ ‘ကဲဗျာ​ဆိုပါဦး’ ‘ဆိုပါဦးမလုပ်နဲ့၊ ခင်ဗျားထင်ပုံ ပြောစမ်းပါ’ ဟု မေးသဖြင့် ကျွန်တော်က​​ ‘ကျုပ်ထင်ပုံကလား၊ သည်အကြောင်းကို ဘုံဘိုင်မှာနေတဲ့မောင်က ကြားတယ်၊ ကြားတော့ လိုက်လာရော။ လိုက်လာတော့ သည်အကောင်တွေ လက်တွင်းရောက်သွားရော။ ပြီးတော့ မိန်းကလေးပိုင်ပစ္စည်းများကု အီဇရာက ထိန်းသိမ်းပြီးထားရတဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်။ သည်တော့၊ သည်အကောင်တွေက သည်ပစ္စည်းတွေကို လိုချင်တဲ့အတွက် လက်မှတ်ထိုးခိုင်းတယ်။ ခိုင်းပေမယ့် မောင်လုပ်တဲ့လူက ခေါင်းမာပြီး မထိုးဘူးလို့အထင်ခံနေတယ်။ သည်တော့ သူတို့အမျိုးမျိုးညှင်းဆဲပြီး မထိုးထိုးအောင် တိုက်တွန်းနေတယ်။ သည်အတွင်း ရဟူဒီကလဲ ဘန်ဂါလီစကားမတတ်။ ဘန်ဂါလီတွေကလဲ ရဟူပြန်အဖြစ်နဲ့ ခေါ်ရတယ်။ ခေါ်ပြီးလို့ စကားပြောနေတုန်း နှမလုပ်တဲ့ ရဟူဒီမကလေးက အိမ်ပေါ်ကဆင်းလာပြီး ပက်ပင်းပါတွေ့တယ်။ တွေ့တဲ့အခါမှာ အံ့သြတဲ့ လက္ခဏာကို ထောက်တော့ မိန်းကလေးက သူ့မောင်ရောက်တဲ့အကြောင်း သိပြီးဖြစ်တဲ့လက္ခဏာမရှိဘူး။ မိန်းကလေးမသိအောင် မောင်လုပ်တဲ့လူက အခန်းတစ်ခန်းထဲမှာ ဝှက်ထားတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်’ ဟု ကျွန်တော်က ပြောလျှင် မောင်စံရှားက လက်ခုပ်လက်ဝါးတီး၍ ‘အောင်မယ် ကိုသိန်းမောင် တော်တော်ဟုတ်လာပါပြီကော၊ ခင်ဗျားထင်ပုံ တော်တော်နီးတဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်ဗျ။ သည်တော့ ခင်ဗျားပြောတဲ့အတိုင်း ကျုပ်တို့ တော်တော်ဖြင့် သိရပြီ။ သည်အတွင်း သူတို့က တစ်စုံတစ်ရာ ထပ်မံပြီး အကြံအစည် မပြုလျှင်ဖြင့် သည်အကောင်တွေ ကျုပ်တို့လက် မုချရောက်တော့မှာဘဲဗျ’။ ‘သူတို့နေတဲ့အိမ်၊ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်လုပ်ပြီး ရှာမလဲဗျာ’ ‘ရဟူဒီ မောင်နှမ ၂ ယောက်ရှိကြတယ် မဟုတ်လား။ သူတို့ ၂ ယောက်အနက် မောင်လုပ်တဲ့လူဟာကတော့ အခန်းထဲမှာ ချုပ်နှောင်ပြီး ထားတော့ သူ့ကို ဟိုအကောင်တွေကလွဲပြီး ဘယ်သူမှ သိကြမယ်မဟုတ်ဘူး။ သို့သော်၊ နှမလုပ်တဲ့မိန်းကလေးကိုတော့ အိမ်မှာခိုင်းတဲ့ အစေခံတွေဘာတွေက နာမည်များ သိမလားမပြောတတ်ဘူး၊ သူ့နာမည်ကို အသုံးပြုပြီး ခြေရာခံရမှာဘဲ။ သို့သော် အစ်ကိုကြီးလုပ်သလို ကြော်ငြာလို့တော့ နေရာမကျဘူးဗျ။ ကျုပ် ကိုယ်တိုင် လိုက်ပြီး စုံထောက်မှ နေရာကျမယ်’ ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုကဲသို့ စကားပြောဆိုလျက် လာကြ၍ နေအိမ်သို့ ရောက်သဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့အခန်းရှိရာသို့ တက်လာကြလေလျှင် မောင်စံရှား၏အစ်ကို ကိုစံဝင်းသည် ကျွန်တော်တို့၏အခန်းတွင်းရှိ ပက်လက် ကုလားထိုင်တစ်ခုပေါ်တွင် ထိုင်လျက်ရှိနေသည်ကို တွေ့သဖြင့် မောင်စံရှားက ‘အလို ကိုကြီး ဘယ့်နှယ် ကျွန်တော်တို့အရင်ရောက်နေသလဲ’ ဟု အံ့သြသော အမူအရာနှင့်မေးလျှင် ကိုစံဝင်းက ‘မင်းတို့က ခြေကျင်လာ၊ ငါက ရထားနဲ့ လာလို့ မင်းတို့အရင်ရောက်တာပေါ့ကွဲ့’ ‘ဘယ့်နှယ်၊ ဘာများ သတင်းထူးလို့လဲကိုကြီးရယ်’ ‘ငါ့ကြော်ငြာကို ပြန်စာရပြီဟေ့။ ဟောသည်မှာ သည်စာက ဂျေနစ်ဖတ်နဲ့ရေးတဲ့စာ။ စက္ကူကလဲ စက္ကူကောင်း၊ ရေးတဲ့လူက အသက် ၃၀ ကျော်၊ ၄၀ လောက်ရှိပြီ ငါထင်တယ်။ တယ်ကြီးလဲ ကျန်းမာတဲ့လက္ခဏာ မရှိဘူး’ ဟု ပြော၍ အဂင်္လိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးထားသော စာတစ်စောင်ကို ပေးသဖြင့် မောင်စံရှားလည်း စာကိုယူ၍ဖတ်ရာ ၎င်းစာ၏အဓိပ္ပာယ်မှာ အောက်ပါအတိုင်းပင် ဖြစ်လေသည်။ ရန်ကုန်မြို့ မဂိုလ်လမ်း၊ တိုက်နံပါတ်​​​ အောက်တိုဘာ ၂၂ ရက်၊ စနေနေ့ထုတ်၊ ရန်ကုန်တိုင်းသတင်းစာ တွင် မိတ်ဆွေ၏ကြော်ငြာကို တွေ့မြင်ရသည်ဖြစ်ရာ ကျွန်တော်သည် ဆေလာ အမည်ရှိ ရဟူဒီမကလေး၏နေရပ်ကို သိသည်ဖြစ်၍ ပြန်စာရေးသားပေးပို့ လိုက်ပါသည်။ ၎င်း ရဟူဒီမကလေးသည် အင်းယားကန်အနီး ‘ရှိပ်ဒီးကွန်းနား’ အမည်ရှိသော အိမ်၌ နေထိုင်လျှက်ရှိပါသည်။ ၎င်း၏အကြောင်းကို စုံလင်စွာ သိလိုက ကျွန်တော့်ထံ လာရောက်မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။ ဤစာကိုဖတ်ပြီးလျှင် ကိုစံဝင်းက ‘မဂိုလ်လမ်းဆိုတော့ အနီး ကလေးဘဲကွယ်၊ ကဲ၊ သွားလိုက်ကြဦးစို့။ သွားပြီးသည့်လူကို သေသေချာချာ ပေးရအောင်’ ဟု ပြောလျှင်၊ မောင်စံရှားက ‘နေပါဦးကိုကြီးရယ်။ မိန်းကလေး အကြောင်းကို မေးဘို့က သည်လောက်အရေးမကြီးပါဘူး။ အီဇရာနေတဲ့အိမ်ကို တွေ့ဘို့က သာပြီး အရေးကြီးပါတယ်။ အီဇရာကို ဟိုအကောင်တွေက နှိပ်စက်ပြီးနေတယ်ဆို၊ မဟုတ်လား။ သည်တော့ စာမှာပါတဲ့အတိုင်း အင်းယား ကန်သွားပြီး ‘ရှိပ်ဒီးကွန်းနား’ ဆိုတဲ့ အိမ်ကို ရှေးဦးစွာ တွေ့အောင်ရှာဘို့က သာပြီး အရေးကြီးနေတယ်ကိုကြီးရဲ့။ သူ့အိမ်ဝင်ရှာဘို့ဆိုတော့ ကျွန်တော်တို့ ချည်းမပြီးနိုင်ပေဘူး။ အင်စပိတ်တော်တစ်ယောက် ပါဦးမှ နေရာကျမယ်။ ကဲ​ ပုလိပ်ဌာနာသွားပြီး အင်စပိတ်တော်မောင်အုန်းဖေတစ်ယောက် ခေါ်လိုက် ကြဦးစို့’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်က ‘ဆောလမွန်ကိုလဲ လမ်းမှာဝင်ပြီးခေါ်ရင် သာပြီး မကောင်းပေဘူးလားဗျာ’ ဟု ပြောသဖြင့် သင့်လျော်ကြောင်းနှင့် မောင်စံရှားက ပြောလေလျှင် ကျွန်တော်တို့ ၃ ဦးသည် မော်တော်ကားတစ်စီး ကိုခေါ်၍ ပုလိပ်ဌာနာသို့သွားကြလေ၏။ ပုလိပ်ဌာနာသို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားလည်း အင်စပိတ်တော် မောင်အုန်းဘေကိုခေါ်၍ အကျိုးအကြောင်းပြောရာ။ မောင်အုန်းဘေလည်း ကျွန်တော်တို့နှင့်အတူ လိုက်မည်ဟု ဝန်ခံသဖြင့် မောင်စံရှားက ‘လာမှာဖြင့် ချက်ချင်းလာဗျာ။ ဟိုအကောင်တွေက လူမိုက်တွေ။ လက်နက်အပြည့်အစုံနှင့် ကျွန်တော်တို့နှင့်အတူ လိုက်လာခဲ့လေ၏။ ပန်းဆိုးတန်းသို့ရောက်လျှင် ကျွန်တော်တို့သည် မော်တော်ကားကို ရပ်ဆိုင်း၍ ဆောလမွန်နေရာအခန်းသို့ တက်သွားကြရာ။ ထိုအချိန်သည်ကား နေဝင်ပြီးချိန်ဖြစ်သဖြင့် အိမ်လမ်း စသည်တို့၌ မီးခွက်များကို ထွန်းညှိစ ဖြစ်သောအချိန်ပင် ဖြစ်လေ၏။ တိုက်ပေါ်သို့ရောက်လျှင် အစေခံတစ်ယောက် အား ဆောလမွန်ကိုတွေ့လိုကြောင်းနှင့် ကိုစံဝင်းကပြောရာ ဆောလမွန်မှာ လူတစ်ယောက်နှင့် ယခုပင်ထွက်သွားကြောင်းနှင့် အစေခံကပြောလေ၏။ ထိုအခါ ကိုစံဝင်းက ‘သွားတာ ဘယ်လောက်ကြာပြီလဲ’ ‘တော်တော်ကြာသွားပြီ’ ‘ဘာနဲ့သွားသလဲ’ ‘မော်တော်ကားနဲ့’ ‘ခေါ်လာတဲ့လူက ဘာလူမျိုးလဲ’ ‘ဘန်ဂါလီကုလားထင်တယ်’ ‘အသက် ၂၀ ကျော်လောက် လူရုပ်ခပ်ချောချော ကောင်းကောင်း မွန်မွန်ဝတ်လို့စားလို့မဟုတ်လား’ ‘မဟုတ်ဘူးခင်ဗျ။ အသက် ၄၀ လောက်ရှိပြီ။ တယ်ပြီး သဘော ကောင်းပုံရတဲ့လူကြီးဘဲခင်ဗျ။ စကားပြောရင်း ခဏခဏ ရယ်တယ်’ ဟု အစေခံက ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘တန်တော့ ကိုကြီးရေ ဟိုအကောင်ကြီးတွေ လာကြပေတော့။ ဆောလမွန်ဖြင့် သူတို့ သတင်းပေးတဲ့အတွက် လက်စားချေမယ်လို့နဲ့ သဋ္ဌာန်တူတယ်၊ ကဲ၊ လာကြဗျာ။ မြန်မြန်လုပ်ကြပါ’ ဟု အရင်လိုပြောသဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း မော်တော် ကားပေါ်သို့ တက်ကြပြန်လေ၏။ အင်စပိတ်တော်မောင်အုန်းဘေမှာ အင်းယားကန်အနီးရှိ ‘ရှိပ်ဒီး ကွန်းနား’ အမည်ရှိ အိမ်ကြီးကို ပုလိပ်အရာရှိတစ်ယောက်ဖြစ်သည့်အတိုင်း ရှိဖြီးဖြစ်သဖြင့် ကျွန်တော်တို့သည် မြို့ကိုကျော်လွန်သည်နှင့် တပြိုင်နက် မော်တော်ကားကို အစွမ်းကုန်မောင်း၍သွားရာ နာရီတဝက်ခန့်အတွင်းတွင် အဆိုပါအိမ်ကြီးသို့ ရောက်ကြလေ၏။ ၎င်းအိမ်ကြီးမှာ ကန်ကြီးကို ကျောခိုင်း၍ လမ်းဘက်သို့ မျက်နှာ မူလျက် ဆောက်လုပ်ထားသည်ဖြစ်ရာ ကျွန်တော်တို့၏ မော်တော်ကားသည် ဝင်းအတွင်းသို့ ဝင်မိကြလျှင် အိမ်ကြီးမှာ မီးအိမ်မီးခွက် စသည်ဖြင့် ထွန်း လင်းလျက်မရှိသည် ဖြစ်သောကြောင့် မှောင်မဲလျက် နေသည်ဖြစ်ရာ မောင်အုန်းဘေက ‘ဘယ့်နှယ်လဲဗျ၊ မှောင်လို့ပါကလား။ မီးလဲမထွန်းဘူး။ ရှိတဲ့လက္ခဏာမရှိပါဘူးဗျာ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက​ ‘အောင်မယ် အကျိုးနဲပြီဗျို့။ ထွက်ပြေးသွားကြပြီ’။ ‘ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲ’ ‘မော်တော်ကားက မီးရောင်နဲ့ လမ်းကို ခင်ဗျားမမြင်ဘူးလားဗျ။ ဟောဟိုက ဝင်လာတဲ့ဘီးရာဘဲ တယ်ကြီးမထင်ရှားဘူး။ ဟောသည်ဟာက ပြန်သွားတဲ့ဘီးရာဘဲ။ ဝန်တွေတဲ့အတွက် ဘီးရာ ကောင်းကောင်းကြီး ထူတယ်။ သည်တော့ ယူစရာရှိတာယူပြီး သည်ကောင်တွေ ပြေးကြပြီဗျ’။ ကျွန်တော်တို့လည်း မော်တော်ကားပေါ်က ဆင်းကြပြီးနောက် တံခါးများကို စမ်းသပ်ကြည့်ရှုရာ တံခါးမှာ မြဲမြံစွာပိတ်ဆို့ပြီး ဖြစ်သဖြင့် အလွယ်တကူဖွင့်၍ မရနိုင်ဘဲရှိရာတွင် ၄ ဦးသားတို့သည် တံခါးတစ်ခုကို အတင်းပြေးဝင်တိုက်ခိုက်ကြရာ တံခါးလည်း ၄ ယောက်အားကို မခံနိုင်သည်  ဖြစ်၍ ကွဲထွက်သွားလေ၏။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်တို့သည် ၎င်းတံခါးမှ အိမ်တွင်းသို့ဝင်ကြ၍ အင်စပိတ်တော် မောင်အုန်းဘေလည်း မိမိ၌ပါလာသော ခရီးဆောင်ဓာတ်မီးကိုနှိပ်၍ ထိုမှဤမှ ကြည့်ရှုရာ မည်သူတစ်စုံတစ်ယောက်ကိုမျှ မတွေ့မြင်ရဘဲရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက် ကျန်တော်တို့သည် အိမ်တွင်း၌ရှိသော အခန်းများကို စေ့ဝအောင် လိုက်လန်ရှာဖွေကြသဖြင့် ထမင်းစားခန်းအတွင်းသို့ ရောက်လေလျှင် တပိုင်းတစ စားသောက်ထားသော အစားအစာ အကြွင်းအကျန်တို့ကို တွေ့မြင် ရသဖြင့် ကြည့်ရှုလျက်ရှိစဉ် မောင်စံရှားက ‘အလို ဘာသံလဲဗျို့၊ နားထောင် ကြစမ်း’ ဟု ပြောသည်နှင့် ကျွန်တော်တို့ ၄ ဦးတို့သည် အသက်မရှူဘဲ နားစိုက်လျက်ရှိကြရာ ဝေဒနာပြင်းထန်စွာ ခံနေရသည့်အဟန်နှင့် ငြီးငြူလျက် ရှိသောအသံတစ်ခုကို သန့်သန့်မျှကြားကြရလေ၏။ ၎င်းငြီးငြူသံမှာ အိမ်အောက် ထပ်မှလာသည်မဟုတ် အပေါ်ထပ်မှလာသည်ဖြစ်သောကြောင့် ကျွန်တော်တို့ လည်း လှေခါးရှိရာသို့ ပြေးသွားကြပြီးလျှင် အိမ်ပေါ်သို့ တက်ပြေးကြရာ သော့ဖြင့် ခပ်၍ပိတ်ထားသော အခန်းတစ်ခုကို တွေ့ရှိကြလေ၏။ ငြီးတွားသည့် အသံမှာလည်း ၎င်းအခန်းတွင်းမှလာသည်ဖြစ်၍ မောင်စံရှားသည် အလွန် တရာ စိတ်အားကြီးလှသည့်အမူအရာနှင့် ရှေ့ဆုံးသို့ပြေးသွား၍ ကုလားထိုင် တစ်ခုကို ကောက်ယူပြီးလျှင် တံခါးကို အတင်းဆောင့်ဖွင့်သဖြင့် ဖွင့်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အခန်းတွင်းသို့ ဝင်သွားလေ၏။ ကျွန်တော်ပါသော်လည်း အီဇရာသည် ဝင်လိုက်မည်အပြုတွင် လူတစ်ယောက်ဖြစ်သည် လည်ပင်းကို မိမိဆုတ်ကိုင်လျက် ရှိနေသည်တွင် ပြန်ထွက်လာ၍ ကျွန်တော်တို့လည်း မင်သက်လျက် ရှိနေကြရာ အခန်းတွင်းမှလည်း မီးခိုးတို့သည် တလူလူ ထွက်နေသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း ပြင်းထန်စွာ ချောင်းဆိုး ပြီးနောက် ကျွန်တော်တို့အား လက်ပြ၍ ‘နေကြအုံးဗျ။ တယ်ပြီးရက်စက်တဲ့ အကောင်တွေဘဲ။ ကြည့်ပါဦးဗျာ။ သတ်ချင် တစ်ခါတည်းသတ်လိုက်ကရော ပေါ့။ အခန်းကို လုံအောင်ပိတ်ပြီး ဆေးရိုးတွေနဲ့ မီးခိုးအောင်လုပ်ပြီး သတ် တယ်တဲ့ဗျာ’ ဟု ပြောပြီးလျှင် အခန်းတွင်းသို့ တဖန် ပြေးဝင်သွားပြီးနောက် ပြူတင်းပေါက်များကို လျှင်မြန်စွာဖွင့်ပြီးလျှင် တဖန် ပြန်၍ထွက်လာပြန် လေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း အခန်းပေါက်မှရပ်လျက် ကြည့်ပါသော်လည်း တခန်းလုံးမှာ မီးခိုးတို့ဖြင့် ပြည့်နှက်လျက်ရှိသည်ဖြစ်၍ ဘာကိုမျှမမြင်နိုင် ကြဘဲရှိနေရာ ပြူတင်းပေါက်များကိုဖွင့်ပြီးသည့်နောက် မီးခိုးများသည် အပြင်သို့ အနည်းငယ်ထွက်ကြသည့်အခါမှ အခန်းတွင်းသို့ဝင်ကြရလေ၏။ အခန်းတွင်း သို့ရောက်ကြလျှင် အခန်း၏အလယ်၌ မီးခဲများကို စုပုံလျက် ဆေးရိုးများနှင့် အမှိုက်များကို မီးခဲများပေါ်တွင် ဖုံးအုပ်လျက်ရှိနေသဖြင့် မီးခိုးတချောင်းချောင်း ထွက်လျက်ရှိနေသည်ကို တွေ့မြင်ကြရသည်ဖြစ်ရာ အခန်း၏ထောင့်၌ကား လူ ၂ယောက်တို့သည် ကြိုးတို့ဖြင့် ချည်နှောင်ထားသဖြင့် လဲလျက် ငြီးငြူ ခါ ရှိနေကြသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း ရေတစ်အိုးကို ယူ၍ လောင်ကျွမ်းစဖြစ်သော ကြမ်းများကို ရေဖြင့်လောင်းလျက်ရှိနေစဉ် ကျွန်တော်တို့မှာ လူနှစ်ယောက်ကို အပြင်သို့ထုတ်လာကြရလေ၏။ ထိုလက်နက် အပြည့်အစုံနှင့် ကျွန်တော်တို့ လိုက်လာခဲ့လေ၏။ ၎င်း၏နှုတ်ခမ်းတို့မှာ မဲမှောင်လျက်။ မျက်စိတို့မှာလည်း ပေါက်၍ထွက်မတတ် ြ္ပပူးလျက်ရှိသည့်ပြင် နဖူး၌လည်း ဒဏ်ရာကြီးတစ်ခု ရှိပြန်သည်ဖြစ်၍ ကျွန်တော့်မှာ လူရုပ်ကိုပင် ရုတ်တရက်မမှတ်မိနိုင်အောင် ရှိနေလေ၏။ ထိုသူမှာ မိန်းမောတွေဝေလျက် သတိလုံးလုံးမရရှာဘဲ အသက်ငွေ့ငွေ့မျှသာ ရှိတော့သည့်လက္ခဏာနှင့် တီးတိုးမျှ ငြီးငြူလျက်ရှိလေရာ အခြားသူတစ်ယောက် မှာမူ အနည်းငယ်မျှ ငြီးငြူခြင်းမရှိဘဲ ဆိတ်ဆိတ်သာလျှင် ရှိနေရှာလေ၏။ ကျွန်တော်တို့သည် ထိုသူကို သေချာစွာကြည့်ရှုကြရာ ၎င်း၏မျက်နှာသည်ကား ဖယောင်းချက်တို့ဖြင့် မွမ်းမံသုတ်လိမ်းလျက်ရှိသည် ဖြစ်သောကြောင့် ထိုသူသည် ကား ဆောလမွန်ပြောဘူးသော ရဟူဒီလူမျိုး အီဇရာဖြစ်သည့်အကြောင်းကို သိရှိကြသည်နှင့် မည်သို့ရှိလေသနည်းဟု စမ်းသပ်ကြည့်ရှုကြသည်တွင် ထိုသူမှာ အသက်လုံးလုံးမရှိသည့်အကြောင်းကို သိရှိကြရလေ၏။ ၎င်းနောက်၊ ကျွန်တော်တို့သည် ထမင်းစားခန်းသို့ သွားရောက် ရှာဖွေရာ။ အရက်အနည်းငယ်ကို အခန့်သင့်တွေ့ရှိသည်နှင့် ဆောလမွန်၏ ပါးစပ်မှ အတင်းလောင်း၍ထည့်သဖြင့် ဆောလမွန်လည်း သတိရ၍ မျက်စိများကို ဖွင့်ကြည့်လေ၏။ ၎င်းနောက် ဆောလမွန်သည် ကောင်းမွန်စွာ သတိရသဖြင့် မိမိ၏အဖြစ်အပျက်များကို ပြန်ပြော၍ အောက်ပါအတိုင်း သိရှိရလေ၏။ ဆောလမွန်သည် ကျွန်တော်တို့နှင့်အတူ သူ့အကြောင်းကို ပြောဆို ပြီး၍ မိမိအခန်းတွင်းသို့ သွားပြီးနောက် ခေတ္တမျှကြာရှိလျှင် မိမိတွေ့ခဲ့ ဘူးသော ဘန်ဂါလီကုလားကြီးသည် ဓားမြောင်ကိုကိုင်၍ မိမိအခန်းတွင်းသို့ လာကြောင်း။ ဆောလမွန်လည်း ကုလားကြီးနှင့်ဓားမြောင်ကိုမြင်သည်နှင့် တပြိုင်နက် ကြောက်တတ်သူတစ်ယောက်ဖြစ်သည့်အတိုင်း ၎င်းခေါ်ရာသို့ လိုက်ပါသွားရကြောင်း။ ကုလားကြီးနှင့်အတူ မော်တော်ကားနှင့်လာကြ၍ အိမ်သို့ရောက်လျှင် ယခင်ကနည်းတူ စကားပြန်အလုပ်ခိုင်းသဖြင့် အီဇရာ ပြောစကားများကို အဓိပ္ပာယ်ပြန်ဆို၍ ပေးရကြောင်း။ ဘန်ဂါလီကုလား တစ်ယောက်လည်း အီဇရာအား အမျိုးမျိုး ခြိမ်းမောင်း ချောက်လှန့်၍ မရကြောင်းသိလျှင် ပြင်းစွာအမျက်ထွက်သည်ဖြစ်၍ ဇရာကို အခန်းတွင်းမှ ဒရွတ်ဆွဲ၍ ထုတ်သွားကြောင်း။ ၎င်းနောက် ဆောလမွန်အားလည်း ရန်ကုန်တိုင်း သတင်းစာတွင် ကြော်ငြာစာကို တွေ့မြင်သဖြင့် သူတစ်ပါးအား မိမိတို့ အတ္ထုပ္ပတ္တိများကို ပြောကြားသည်ကို သိရှိသဖြင့် ‘ နင် သေပေတော့’ ဟု ဆိုပြီး ဦးခေါင်းကို တုတ်နှင့်ရိုက်လိုက်သည်တွင် သတိမေ့လျော့မူးဝေသွားသဖြင့် ထိုအချိန်မှသည် ယခု ကျွန်တော်တို့၏လက်သို့ ရောက်သည့်အချိန်တိုင်အောင် တစ်စုံတစ်ရာမျှ သတိမရကြောင်းများကို ပြန်ပြောသဖြင့် ကြားသိရလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း သေလွန်သူအီဇရာ၏အလောင်းကို မော်တော် ကားနှင့် တင်ယူလာခဲ့၏။ မောင်အုန်းဘေ၏လက်သို့ အပ်လိုက်ပြီးလျှင် အိမ်သို့ပြန်လာကြလေ၏။ နောက်တစ်နေ့၌ မောင်စံရှားသည် သတင်းစာတွင် တွေ့ရှိသော ကြော်ငြာကို ဖြေဆိုသူထံ အကျိုးအကြောင်း သွားရောက်မေးမြန်းရာ အောက်ပါအဖြစ်အပျက်တို့ကို သိရှိရလေ၏။ ဆလာဆိုသူ ရဟူဒီမကလေးနှင့် အီဇရာတို့မှာ မောင်နှမဖြစ်ကြ ကြောင်း။ ၎င်းတို့ ၂ ဦးမှာ မိဘသေဆုံးပြီးနောက် အမွေအနှစ်များစွာ ရရှိ သဖြင့် ဘုံဘိုင်မြို့၌ နေထိုင်ခဲ့ကြကြောင်း။ နှမဖြစ်သူ ရဟူဒီမကလေးမှာ ကာလကတ္တားမြို့၌ ဆွေမျိုးများရှိသဖြင့် သွားရောက်လည်ပတ်၍ အတူတကွ နေထိုင်ရာတွင် ယခင်ဘန်ဂါလီကုလားကလေးနှင့် တွေ့ဆုံမိလေရာ။ ဘန်ဂါလီ ကလေးမှာလည်း အရုပ်အရည် ချောလှသူတစ်ယောက်ဖြစ်သည်နှင့် ချစ်ကြိုက် ကြပြီးလျှင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ထွက်ပြေးလာခဲ့ကြကြောင်း။ ကာလကတ္တားမြို့၌ ရှိသူဆွေမျိုးများလည်း ၎င်းအကြောင်းများကို ဘုံဘိုင်မြို့၌ရှိသူမောင်အား တိုင်တမ်းသဖြင့် အီဇရာသည် ၎င်းတို့ပြေးရာသို့ လိုက်လာရာ ကုလားကလေးနှင့် ကုလားကြီးတို့မှာ နာမည်ကျော်လူဆိုးများဖြစ်သည်အလျောက် အီဇရာသည် ၎င်းတို့လက်တွင်းသို့ ကျရောက်ရှာလေကြောင်း။ မိန်းကလေး၌လည်း ထွက်ပြေး စဉ်အခါက လက်ဝတ်လက်စား မြောက်မြားစွာ ပါရှိသဖြင့် ၎င်းတို့ကို ပေါင်နှံ ရောင်းချ၍ လူသူနည်းပါးရာ အင်းယားကန်ကြီးအနီး၌ အိမ်ကြီး တစ်ဆောင်ကိုငှါးရမ်းနေထိုင်ကြကြောင်း။ မောင်လုပ်သူအီဇရာကို ထိုကဲ့သို့ အိမ်၌ ချုပ်နှောင်ခါဝှက်ထားသည့်အကြောင်းကိုလည်း နှမဖြစ်သူမသိရှိကြောင်း။ အီဇရာ၏မျက်နှာ၌ မွမ်းမံထားသော ဖယောင်းချက်တို့မှာ မတော်တဆ မောင်နှင့်နှမ တွေ့ဆုံမိက မမှတ်မိစေရန် ရုတ်ဖျက်၍ထားခြင်းမျှသာ ဖြစ် ကြောင်း။ မောင်ဖြစ်သူအီဇရာနှင့် နှမဆေလာတို့မှာ ပစ္စည်းဥစ္စာ များစွာ ကြွယ်ဝသူ ဖြစ်၍ ၎င်းပစ္စည်းများကိုလည်း အီဇရာက ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် လျက်ရှိသည်ဖြစ်ရာ ကုလားလူဆိုး ၂ ယောက်တို့သည် အီဇရာကို အမျိုးမျိုး ခြိမ်းချောက် ကြိမ်းမောင်း ညှဉ်းဆဲနှိပ်စက်၍ ပစ္စည်းများကို ပေးအပ်ရန် ကြံစည်ကြပါသော်လည်း အီဇရာသည် အလွန်တရာ ခေါင်းမာသူတစ်ယောက် ဖြစ်သည်နှင့် လူဆိုးတို့မှာ အလိုမပြည့်ဘဲရှိနေသည်တွင် သတင်းစာတွင် ကြော်ငြာကိုတွေ့ရှိသည်နှင့် မိမိတို့၏ အကြောင်းများကု သူတပါးတို့ သိရှိ ချေပြီဟု ထိတ်လန့်၍ ခေါင်းမာလှသော အီဇရာနှင့် သစ္စာမရှိသော ဆောလမွန် တို့ကို အဆုံးစီရင်ပြီးလျှင် ရဟူဒီမကလေးကိုခေါ်၍ ထွက်ပြေးကြကြောင်း များကို သိရှိရလေ၏။ ၎င်းနောက် တလခန့်ကြာရှိလျှင် မောင်စံရှားသည် အိန္ဒိယပြည်ထုတ် သတင်းစာတစ်စောင်ကို ဖတ်လျက်ရှိရာမှ ကျွန်တော့်အား ခေါ်ပြရာ ၎င်းတွင် ပါရှိသည်မဟာ ‘မကြာသေးမီက မြန်မာပြည်၌ လူသတ်မှုဖြစ်သဖြင့် ပုလိပ် သက်ဆိုင်ရာမှ လိုက်လန်ရှာဖွေလျက်ရှိသူ မူကာဂျီဆိုသူနှင့်၊ ဘနာဂျီဆိုသူ ဘန်ဂါလီ ၂ ယောက်တို့မဟာ အိုရီဇာနယ်၊ ဆူကင်ဒါအမည်ရှိ ရွာငယ်ဇနပုဒ်၌ ရင်ဝတွင် ဒဏ်ရာများနှင့် သေဆုံးလျက်ရှိကြသည်ကို ၎င်းနယ်ပယ်ရှိ ပုလိပ် တို့က တွေ့ရှိကြကြောင်း။ ၎င်းတို့ ၂ ဦးမှာ မိမိတို့ လိမ်လည်ရရှိသော ပစ္စည်းများကို အဝေမညီကြသဖြင့် ခိုက်ရန်ဖြစပွါး၍ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် သတ်ဖြတ်ကြသည့်လက္ခဏာရှိလေကြောင်း’ စသည်ဖြင့် ပါရှိသည်ကို တွေ့မြင် ရလျှင် မောင်စံရှားက ‘သည်ဟာ​ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ထင်သလဲ’။ ‘တနေ့က ဘန်ဂါလီကုလား ၂ ယောက်ပေါ့ဗျ’။ ‘ဒါတော့ဟုတ်ပါပြီ။ သေပုံပြောပါတယ်’။ ‘သေပုံတော့ ပုလိပ်ဘက်ကထင်တဲ့အတိုင်းပေါ့ဗျ။ တစ်ယောက် တစ်ယောက် သတ်ကြတယ်ဆိုတာ ဟုတ်တဲ့လက္ခဏာရှိတယ်’ ဘယ်ဟုတ်လိမ့်မလဲဗျ။ သို့သော်လဲ ဟုတ်တယ်ပြောရတာပါ။ ကျုပ်အထင်က ဆေလာဆိုတဲ့ ရဟူဒီမကလေးကို ကြည့်ရရင်ဖြင့် သူ့ကို ဖြားယောင်းခေါ်တဲ့အတွက်နဲ့ သူ့မောင်ကို သတ်တဲ့အတွက် ဘယ်လို လက်စားချေလိုက်တယ်ဆိုတာ ပြောကောင်းပြောနိုင်လိမ့်မယ် ကျုပ်ထင်တယ်’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်လည်း အဖြစ်အပျက်များကို ပြန်လှန်စဉ်းစားမိရာ မောင်စံရှားထင်သည့်အတိုင်းပင် ဟုတ်တန်လောက်၏ဟု သဘောကျမိလေ၏။ (ဒဏ်ရာမပေါ်ဘဲ ထူးခြားစွာသတ်သောအမှုကို စံထောက်ပုံ) မိုးကလေးတစိပ်စိတ်ရွာသွန်းလျက် ရှိသည့် တညသောအချိန်၌ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့သည် အိမ်ရှေ့ဧည့်ခန်းတွင်ထိုင်ကာ မောင်စံရှားက သတင်းစာတစ်စောင်ကိုဖတ်လျက် ကျွန်တော့်မှာမူ အဂင်္လိပ်ဝတ္ထုစာအုပ်တစ်ခုကို ပျင်းပျင်းရိရိနှင့် တောင်လှန်မြောက်လှန်လျက် ရှိကြစဉ်။ တံခါးသည် ရုတ်တရက် ပွင့်လာ၍ အသက် ၂၀​ခန့်ရှိ လုလင်ပျိုတစ်ယောက်သည် အခန်းတွင်းသို့ ဝင်လာလေ၏။ ထိုသူသည် မောင်စံရှားအိမ်၌ရှိကြောင်းကို သိရသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက်၊ ထီးကို တစ်ခုသောထောင့်၌ ထောင်ထား၍ ရွှဲရွှဲစိုလျက်ရှိသော မိုးကာအကျင်္ီကို ချွတ်ပြီးလျှင် မောင်စံရှား၏အနီးရှိ ကုလားထိုင်၌ လာရောက်၍ ထိုင်လေ၏။ ထိုသူမှာ အရွယ်အားဖြင့် နုနယ်သည့်ပြင် အဆင်းအဂင်္ါမှာလည်း မွန်မွန်ရည်ရည်ရှိ၍ ကောင်းမွန်သောအဝတ်တို့ကို သပ်ယပ်စွာ ဝတ်ဆင်လျက် ရှိလေ၏။ ထိုအချင်းအရာတို့ကို တွေ့မြင်ရသဖြင့် ထိုသူသည် အတော်အတန် ခိုင်လုံသော အမိအဘတို့မှ ဆင်းသက်ပေါက်ဖွားခဲ့ကြောင်း ထင်ရှားသည် မှန်သော်လည်း မျက်လုံးတို့မှာ ဂနာမငြိမ်ဘဲ တောင်ကြည့်မြောက်ကြည့် ရှိနေပုံကို လည်းကောင်း၊ ကုလားထိုင်၌ ထိုင်နေစဉ်ပင် ဖင်တကြွကြွ ရှိနေ သည်ကိုလည်းကောင်း ထောက်ချင့်ခဲ့သည်ရှိသော် ၎င်း၏ကိစ္စသည် အရေးကြီး လှသည့်ပြင် တစ်စုံတစ်ခုအတွက် စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်၍နေကြောင်းမှာလည်း ထင်ရှားလှပေ၏။ ထိုသူသည် ကုလားထိုင်တွင်ထိုင်ပြီးနောက် မိမိမှာ ရေစက်စက် ကျလျက်နှင့် သူတစ်ပါး၏အိမ်တွင်းသို့ ဝင်လာရခြင်းကို အားနာသည့် လက္ခဏာဖြင့် တောင်းပန်လျက်ရှိရာ။ မောင်စံရှားကမူ အားနာဘို့မရှိကြောင်း နှင့်ပြောဆို၍ ထီးကိုဖြန့်ပြီးလျှင် မိုးကာအကျင်္ီကိုလည်း သွေ့ခြောက်အောင် ဖြန့်ခါ၍ ပေးလေ၏။ ၎င်းနောက်။ ထိုသူက​ ကျွန်တော့်နာမည် မောင်ဘဝင်းပါတဲ့ခင်ဗျာ။ ဦးစံရှားထံ အကြံ တောင်းမယ်လို့ လာခဲ့ပါတယ်။ ရှား ‘အကြံပေးတာကတော့ လွယ်ပါတယ်မောင်’ ဝင်း ‘တတ်နိုင်ရင် အကူအညီတောင်းချင်လို့ပါခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဒါကတော့ သည်လောက်မလွယ်ပေဘူးမှတ်တယ်’ ဝင်း ‘ဦးစံရှားအကြောင်းကို ဦးထွန်းမင်းပြောပြလို့ ကျွန်တော်ကြားရပါ တယ်ခင်ဗျာ၊ သူ့ကိစ္စတုန်းကလဲ ဦးကယ်လို့သာ၊ နို့မို့ရင်ဖြင့် အရှက်ကြီးကွဲဘို့ဆိုပါကလားခင်ဗျာ။ ရှား ‘ဘယ်ကဦးထွန်းမင်းလဲ။ ကြို့ကုန်းက ဦးထွန်းမင်းလား’ ဝင်း ‘မှန်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်လဲ အင်းစိန်ကပါဘဲ’ ရှား ‘ကိုင်း​ကိုင်း၊ မောင့်အကြောင်းကိစ္စကို ပြောပြစမ်းပါဦး ကြားကြ ရအောင်’။ ဝင်း ‘ဦးလဲ ဒီဘက်က တော်တော် အတွေ့အကြုံများခဲ့တယ် ဆိုတာ ကျွန်တော်ကြားဘူးပါတယ်ခင်ဗျာ။ သို့သော်​ ယခု ကျွန်တော် ပြောပြမယ့်ကိစ္စလောက် ထူးဆန်းတဲ့ကိစ္စတော့ ဦးတော်မှာ တွေ့ဘူးမယ် မထင်ပါဘူးခင်ဗျာ’။ ရှား ‘အင်း​ ကျုပ်မတွေ့ဘူး၊ မကြုံဘူးလောက်အောင် ထူးဆန်းတယ် ဆိုရင်ဖြင့် တော်တော့်ကိုဘဲ ဆန်းရလိမ့်မယ်မောင်ရေ့’ ဝင်း ‘ဆန်းပါတယ်ခင်ဗျာ။ အပုံကြီးဆန်းပါတယ်။ တကယ်ဖြစ်တာနဲ့ တောင်မတူဘူး။ စာရေးဆရာစိတ်ကူးနဲ့ထွင်ပြီး ရေးသားတာနဲ့ တောင် တူနေပါတယ်ခင်ဗျာ။ ရှား ‘ပြောစမ်းပါဦးမောင်။ အစကအဆုံးတိုင် စုံစုံလင်လင်ပြောနော်။ မရှင်းလင်းတာရှိရင် ကျုပ်ထပ်ပြီးမေးမယ် ကြားလား’ ဝင်း ‘ကောင်းပါပြီ ခင်ဗျာ၊ ဒီလိုပါ ခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော့်အဘိုးမှာ သား နှစ်ယောက်ရှိပါတယ်ခင်ဗျာ။ အကြီးက ဦးချစ်ဆွေပါတဲ့၊ အငယ်က ဦးဘင်ဘေတဲ့၊ အကြီးကတော့ ခပ်ငယ်ငယ်ကတည်းက ဘဂင်္လားလွှတ်ပြီး စာသင်နေတဲ့ဥစ္စာ တစ်ခါတည်း ပြန်မလာတော့ပါဘူးခင်ဗျာ။ အငယ်ကတော့ ပဲခူးမှာ အိမ်ထောင်ကျပြီး ကျွန်တော့်ကို မွေးပါတယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့် အဖေ ဦးတင်ဖေက စပါးအရောင်းအဝယ်လုပ်ပြီး အသက် ၄၀ ကျော်ကျော် လောက်မှာ စီပွါးဥစ္စာ တော်တော်စုဆောင်းမိပြီး အလုပ်မလုပ်တော့ဘဲ လယ်ယာ ချောင်းမြေကလေးများဝယ်ပြီး ခပ်အေးအေးဘဲ နေထိုင်ခဲ့ပါတယ်၊ ကျွန်တော်တို့အမေကတော့ ကျွန်တော်ခပ်ငယ်ငယ်ကဘဲ ဆုံးရှာပါတယ်ခင်ဗျား။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်တို့ဘကြီး ဦးချစ်ဆွေအကြောင်း လုံးလုံးကြီး သတင်းငုပ်နေ လိုက်တာ လွန်ခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာစစ်ကြီးမှာမှ အဂင်္လိပ်အစိုးရလက်အောက်မှ ဂျူမဒါအဖြစ်နဲ့ မက်ဆိုပိုတေးမီးယာကို လိုက်သွားကြောင်း ကြားရပြန်ပါတယ် ခင်ဗျား။ စစ်ထဲကပြန်လာတော့လဲ မြန်မာပြည်ကို ပြန်မလာဘဲ အိန္ဒိယပြည် ယိုးဒယားပြည်များမှာ စီပွါးဥစ္စာရှာပြီး လူပျိုကြီးအဖြစ်နဲ့ နေကြောင်း၊ ကူးသန်းရောင်းဝယ်မှုမှာ အတော်ဘဲကျွမ်းကျင်နားလည်သည့်အတွက် ဥစ္စာ ရွှေငွေ အတော်ပင်စုဆောင်းမိကြောင်းများကိုလဲ ကြားသိရပါတယ်ခင်ဗျား။ ဒီလိုနဲ့ ကြားနေရတုန်း။ တစ်နေ့တော့ ဗြုန်းဆို ဘကြီးက မြန်မာပြည် ပြန်လာပြီး အင်းစိန်မြို့၊ ရွာမထဲမှာ မြေယာဝယ်၊ အိမ်ကြီးဆောက်ပြီး တစ်ယောက်ထဲနေပြန်ပါရော့ခင်ဗျား၊ ကျွန်တော်တို့ဘကြီးက ဘယ့်နှယ်လူကြီးလဲ မဆိုနိုင်ဘူး၊ ဆွေမျိုးရင်းချာရယ်လို့ ကျွန်တော့်အဖေတစ်ယောက်ဘဲရှိတယ်။ ဒါတောင်မှဘဲ တယ်ပြီး အကျွမ်းတဝင်မနေဘူးခင်ဗျာ။ သူ ပြန်လာကြောင်းကို အကြောင်းကြားရုံလောက်ဘဲ၊ ကြားတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဆီကိုတောင် တစ်ခေါက်မှ လာလို့မလည်ဘူးခင်ဗျာ။ သူ့ဘာသာ သူ့အိမ်ကြီးတစ်ဆောင် ထဲမှာ စေခံတစ်ယောက်နှစ်ယောက်နဲ့ နေတာဘဲ။ ဘယ်သူနဲ့မှ အပေါင်း အသင်းမလုပ်ဘူးခင်ဗျာ။ မနက်တိုင်း တုတ်ကောက်တစ်ချောင်းနဲ့ ထွက်ပြီး လမ်းလျှောက်ပြန်လာ၊ အရက်သောက်၊ ဘယ်သူနဲ့မှလဲ စကားမပြောဘူး။ သူ့အခန်းထဲမှာ သူပိတ်ပြီး အရက်ချည်းဘဲ နင်းသောက်နေတာဘဲခင်ဗျာ့။ အရက်သောက်ပြီး ဆေးတံသောက်၊ ဆေးတံသောက်ပြီး အရက်သောက်၊ ဒါ် လုပ်နေတာဘဲဗျာ။ အရက်ပုလင်းပေါင်း တစ်လကို ၃၀ ကျော် ၄၀ ခင်ဗျာ။ ဆေးတံဆေးဘူးပေါင်းကလဲ ၁၀ လုံး ၁၂ လုံးလောက် ကုန်ပါလိမ့်မယ် ခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ တနေ့သ၌တော့ ကျွန်တော်တို့သားအဖနှစ်ယောက် သူ့အိမ် သွားပြီး လည်ကြပါတယ်။ လည်ကြတော့ ဘကြီးက ကျွန်တော့်ကို မြင်မြင် ခြင်းဘဲ တော်တော်ချစ်ခင်တဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်၊ ကျွန်တော့်ကို ပြန်ခေါ်မသွား ပါနဲ့တော့၊ သူနဲ့ဘဲ အတူတူထားခဲ့ပါတော့လို့ ကျွန်တော့်အဖေဆီမှာ တောင်းတယ် ခင်ဗျာ။ တောင်းတော့ ကျွန်တော့်အဖေကလဲ အစ်ကို့ကို ရွံ့တာကတကြောင်း၊ ပစ္စည်းအမွေအနှစ်ကိုလဲ တော်တော်မြော်မြင်စရာရှိတာက တကြောင်း။ လုံးလုံး ကျွန်တော့်ကို ဘကြီးနဲ့ အတူတူထားပစ်ခဲ့ပါရောခင်ဗျာ။ ရှား ‘မောင်က ဒီတော့ ဘယ်အရွယ်လဲ’ ဝင်း ‘၁၆ နှစ်သားလောက်ရှိပါပြီခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဆိုပါဦးမောင်’ ဝင်း ‘ဒါနဲ့ သူနဲ့နေရစ်ရတဲ့အခါမှာ တော်တော်တော့ ကျွန်တော့်အပေါ်မှာ အလိုလိုက်ရှာပါတယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်လိုချင်တယ်ဆိုရင် ဘယ်ဟာ မဆို ဝယ်ပေးတာဘဲ။ အခု စက်ဘီး၊ အခု မော်တော်ဆိုင်ကယ်၊ အဝတ် ဆိုရင်လဲ အမျိုးမျိုး၊ ဘိနပ်ဆိုရင်လဲအမျိုးမျိုး၊ စားတာသောက်တာကလဲ အရှမ်ပယ်ပါပေဘဲခင်ဗျာ။ ဒါထက်ပြောရဦးမယ် ကျွန်တော့်ဘကြီးအိမ် အပေါ်ထပ်က သူအိပ်တဲ့အိပ်ခန်းအနီးမှာ အခန်းကလေးတစ်ခုရှိတယ်ခင်ဗျာ့။ ဒီအခန်းကိုတော့ သူဘယ်တော့မှ ဖွင့်တယ်လို့မရှိဘူး။ အခန်းကလေးကိုလဲ ဘယ်အခါမဆို သူဝှက်ပြီးထားတယ်။ တစ်နေ့တော့ ကျွန်တော်က ဒီအခန်း ထဲမဟာ ဘာများထားသလဲလို့ သိချင်တာနဲ့ တံခါးကြားက ချောင်းပြီး ကြည့်တော ထူးထူးဆန်းဆန်းရယ်လို့တော့ မတွေ့ရပါဘူးခင်ဗျာ။ သံသေတ္တာ ဟောင်းကြီးတစ်လုံးနှစ်လုံး၊ အထုပ်အပိုး ၃​ခု၊ ၄​ခု၊ သည့်ပြင်တော့ ဇလုံပဲ့တွေ၊ အင်တုံပဲ့တွေ၊ ဒါလောက်ဘဲ။ ကျွန်တော်တွေ့ရပါတယ်ခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ ဒီလိုနေကြတော့ တစ်နေ့သ၌ ကျွန်တော့်ဘကြီးမှာ စာတစ်စောင် ရပါရော ခင်ဗျ။ ဒီစာရတော့ ကျွန်တော်နဲ့ဘကြီးနဲ့ ထမင်းစားနေကြတယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က အဖေ့ဆီကစာများလားလို့ စာအိတ်ကို လှမ်းကြည့် လိုက်တော့ စာအိတ်ခေါင်းပေါ်မှာ ရိုက်ထားတဲ့တံဆိပ်က ဘုံဘိုင်မြို့တဲ့ခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က အိန္ဒိယပြည်မှာ အနေကြာလေတော့ ဟိုကမိတ်ဆွေများ ဆီက စာထင်ရဲ့လို့ အမှတ်တမဲ့နေတုန်း ဘကြီးက စာအိတ်ကို ဖွင့်ကြည့်ပြီး ဗြုန်းကနဲဆို လန့်ပြီးအော်လိုက်တယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ဘယ့်နှယ် ဟာပါလိမ့်မလဲလို့ ဘကြီးမျက်နှာ မော်ကြည့်လိုက်တော့ တကတဲခင်ဗျာ တစ္ဆေချောက်တာမြင်လိုက်ရတဲ့အတိုင်းဘဲ မျက်လုံးပြူးပြူး၊ မယက်ဆံပြူးပြူးနဲ့ အင်မတန်ကြောက်နေတဲ့ လက္ခဏာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်ကဘဲ ပြေးပြီး သူ့လက်ကစာအိတ်ကို လှမ်းကြည့်လိုက်တော့ စာအိတ်ထဲမှာ ဘာ စာမှလဲမပါဘူးခင်ဗျ။ မြွေရေကလေးတစ်ပိုင်းပါရဲ့ခင်ဗျ။ ရှား ‘မောင့်ဘကြီးက မြွေကြောက်တတ်လို့လား’ ဝင်း ‘ကျွန်တော့်ဘကြီးက မြွေများတော့ မြွေဟောက်လဲမကြောက်ဘူး၊ မြွေပွေးလဲမကြောက်ဘူး၊ အမြဲီးကကိုင်၊ ခေါင်းကကိုင်နဲ့ ကိုင်လို့ ချည်းဘဲနေတယ်ခင်ဗျ။ ရှား ‘ဆိုပါဦးမောင်’ ဝင်း ‘ဒါနဲ့၊ ကျွန်တော်က ဘာဖြစ်တာလဲ ဘကြီးရယ်လို့ မေးတော့၊ ဘာဖြစ်ရမလဲတူရယ်၊ ဘကြီးသေနေ့စေ့လို့ဟာပေါ့တဲ့။ သည်တော့မှ ကျွန်တော်က ထိတ်ထိတ်လန့်လန့်နဲ့ စာအိတ်ကိုဖွင့်ကြည့်တော့ စာအိတ်အတွင်း ကော်သုတ်ထားတဲ့အနားမှာ မြွေနှစ်ကောင်အရွေလိုက်နေတာလို တစ်ကောင်နဲ့ တစ်ကောင် လိမ်ပတ်ထွေးလုံးနေတဲ့ တံဆိပ်ကလေးတစ်ခုကို မြင်ရတာကိုး ခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က သေသေချာချာ ကြည့်မယ်လို့လုပ်တုန်း ဘကြီးက စာအိတ်ကိုဆွဲလုပြီး မျက်နှာထားခပ်ပြုံးပြုံးနဲ့ အလကားဟာပါတူရယ် ဘကြီးက ပြောမိပြောရာ ကယောင်ကတန်းနဲ့ ပြောမိတာပါ။ ဘာမှ ကြောက်စရာ မရှိပါဘူး။ ဘာစာမှလဲမပါပါဘူးလို့ပြောဖြီး စာအိတ်ကို သူ့အိတ်ထဲထည့်ထား လိုက်တာကိုးခင်ဗျ။ ဒီလိုပြောပြီး ထမင်းဆက်လက်စားကြပါတယ်။ ဘကြီးဖြင့် ထမင်းသုံးလုပ်ပြည့်အောင် စားမယ်လို့မထင်ဘူး။ အရက်ကိုချည်းဘဲ နင်းသောက် နေတာဘဲခင်ဗျ။ ထမင်းစားပြီးတဲ့နောက်မှာလဲ ဘကြီးကတော့ သူ့အခန်းထဲ သူဝင်သွားရော။ ကျွန်တော်ကတော့ ဧကန ္တ ဒီကိစ္စဟာ ပေါ့တော့တော့ကိစ္စ မဟုတ်ဘူး။ အတော်အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စဘဲလို့တော့ တွေးမိတယ်ခင်ဗျ။ သို့သော်လဲ ဘယ်သူ့ကိုမှ တိုင်ပင်လောက်တဲ့လူမရှိတာနဲ့ ကျွန်တော်လဲ အမှတ်တမဲ့နဲ့ ဘာသိဘာသာ နေလိုက်မိပါရောခင်ဗျား အဲဒီနေ့၊ နေ့လည်လောက်မှာ ကျွန်တော်က အိမ်အနီးအနားမှာရှိတဲ့ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ဆီ သွားလယ်ပြီး ပြန်အလာမှာ ဘကြီးက ကျွန်တော်ပြောခဲ့တဲ့အခန်းထဲက သေတ္တာကလေးတစ်လုံး ပိုက်ပြီးထွက်လာတာနဲ့ တွေ့ပါရောခင်ဗျ။ ကျွန်တော့်ကိုမြင်တော့ ဘကြီးက။ ဟေ့​​ ဘဝင်း၊ မြို့ထဲကရှေ့နေ ကိုဘထွန်းကို သွားခေါ်ချေစမ်းကွယ်၊ မြန်မြန်လာခဲ့ဟေ့၊ ဒင်းတို့နဲ့ငါနဲ့ ဒီတစ်ခါ သိကြရောပကွယ်လို့ ပြောလေတော့ ကျွန်တော်လဲရှေ့နေကိုဘထွန်းဆိုတာ သွားခေါ်ပါရောခင်ဗျ၊ ခေါ်ပြီး ဘကြီး အခန်းထဲပို့၊ ပို့ပြီး အပြင်ထွက်သွား၊ တော်တော်ကြာတော့ ဘကြီးက ကျွန်တော့်ကို အခေါ်ခိုင်းလို့ အခန်းထဲဝင်ပြီးသွား၊ သွားတော့ ဘကြီးက ကုလားထိုင်တစ်ခုမှာထိုင်လို့ ရှေ့နေကိုဘထွန်းဆိုတာက ကုလားထိုင်တစ်ခုမှာ ထိုင်လို့၊ သူတို့နှစ်ယောက်အကြား ရှားမီးလင်းဖိုကြီးတစ်ခု အငွေ့တခြောင်းခြောင်း နဲ့ခင်ဗျ။ မီးဖိုထဲမှာ စက္ကူတွေမီးရှို့ထားလို့ ပြာတွေ အချပ်လိုက်ကျွမ်းနေတာ ကျွန်တော်မြင်ရတယ်ခင်ဗျ။ မီးဖိုနားမှာတော့ ဘကြီးပိုက်ပြီး ထွက်လာတဲ့ သေတ္တာကလေးကပွင့်လို့ခင်ဗျ။ ကျွန်တော်တွေးပုံကတော့ သေတ္တာကလေးထဲက စက္ကူတွေကို ဖွင့်ယူပြီး မီးရှို့ပစ်ထားတာနဲ့တူတယ်၊ သေတ္တာအဖုံးကို လှမ်း ကြည့်လိုက်တော့ဖြင့် ကျွန်တော်လန့်သွားတယ်ခင်ဗျ။ ရှား မြေနှစ်ကောင်တံဆိပ်ကိုတွေ့လို့လား’ ဝင်း ‘မှန်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ မနက်ခင်းက ကျွန်တော်မြင်လိုက်ရတဲ့ စာအိတ် မှာပါတဲ့ မြွေနှစ်ကောင်အတိုင်းဘဲခင်ဗျ။ တစ်ကောင်ကို တစ်ကောင် လိမ်လို့ခင်ဗျ။ ဒီတော့ ကျွန်တော်က ဒီစာအိတ်နဲ့ ဒီသေတ္တာမှာပါတဲ့ စက္ကူ တွေနဲ့ဟာ တစ်နည်းနည်းအားဖြင့် ဆက်သွယ်ခြင်းရှိတယ်လို့ ကျွန်တော် တွေးမိတာပေါ့ခင်ဗျာ။ ရှား မှန်တယ်​​ ဆိုပါဦး။ ဝင်း ဒါနဲ့၊ ကျွန်တော် အခန်းထဲဝင်သွားတော့ ဘကြီးက။ ကိုင်း​ ငါ့တူတဲ့။ ငါသေတဲ့အခါမှာ ဘကြီးမှာရှိသမျှ ပစ္စည်းအားလုံးကို မင့်အဖေအား ငါအကုန်ပေးခဲ့တယ်တဲ့၊ အသက်အတိုင်းနေကြရမယ်ဆိုလျှင် မင်းအဖေသေပြီးတဲ့နောက် ဒီပစ္စည်းတွေဟာ မင်းလက်ထဲရောက်မယ်တဲ့၊ ရောက်တဲ့အခါကျရင် မင်းခံစားနိုင်ရင်လဲခံစားရစ်ပေတော့တဲ့။ အကယ်၍ ၎င်းပစ္စည်းများဟာ မင်းကို ကောင်းကျိုးချမ်းသာမပေးဘဲ အနှောင့်အယှက် ပေးခဲ့တယ်ဆိုလို့ရှိရင် မင်းမုန်းပေ့ဆိုတဲ့ ရန်သူတစ်ယောက်ယောက် လက်ကို လွှွဲအပ်ပြီး ပေးခဲ့ပေတော့တဲ့ပြောပြီး ကျွန်တော့်ကို စက္ကူတစ်ရွက်မှာ လက်မှတ် အထိုးခိုင်းတာဘဲခင်ဗျာ။ ဒီနေ့ကစပြီး ကျွန်တော့်ဘကြီးဟာလဲ ရှေးကထက် တောင် လူတွေ့မခံပါသေးတယ်ခင်ဗျ။ တနေ့လုံးတညလုံး သူ့အခန်းထဲကကို တယ်ပြီးထွက်တယ်လို့မရှိပါဘူး။ ထမင်းစားချိန်လောက်ကလေးဘဲ အပြင် ထွက်လာပါတော့တယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့်မှာတော့ မေးလဲမမေးဝံ့၊ ထိုသူ့ အကဲလောက်ဘဲကြည့်နေတာပါဘဲခင်ဗျာ။ အခန်းထဲမှာနေတဲ့အခါလဲ ပြူတင်း ပေါက်တွေ အကုန်လုံးပိတ်၊ အပြင်ဘက်ကို ခဏတဖြုတ်ထွက်လာပြန်ရင်လဲ ကျီးကြည့်ကြောင်ကြည့်နဲ့ခင်ဗျ။ တဖြတ်ဖြတ် လန့်နေတာဘဲ။ ကြမ်းပေါ်ကို မီးချစ်ကလေးကျသွားတာတောင်ဘဲ အမြောက်ပစ်လိုက်တဲ့အတိုင်း သူ့နားထဲမှာ ကြားဟန်ရှိလို့ထင်ပါရဲ့ တစ်ကိုယ်လုံးကို ဆတ်ဆတ်တုန်လို့ခင်ဗျ။ တစ်ခါ တစ်ခါတော့လဲ တုတ်ကြီးတစ်ချောင်းကိုင်ကာ အိမ်ပြင်ကိုထွက်ပြီး ဘယ့်သူ့ကို ကြောက်ရမလဲ။ လာဝံ့ရင်လာခဲ့ကြ အကုန်ရိုက်သတ်ပစ်မယ်၊ ဘာမယ်နဲ့ ကြိမ်းလားဘာလား လုပ်တယ်ခင်ဗျ။ လုပ်ပြီး တော်တော်ကြာရင် ပြာရီးပြာရာ ပေးဝင်လာပြီး တုတ်တုတ်မှမလှုပ်ဝံ့ဘူး၊ ငြိမ်ငြိမ်တိတ်တိတ်ကလေး အောင်းနေ ပြန်ပါရောခင်ဗျ၊ ကျွန်တော့်မှာ ခင်ဗျာ ဘယ့်နှယ်မှလဲ မတတ်နိုင်။ မေးလဲ မမေ့ဝံ့လို့ ဒီလိုဘဲကြည့်နေရပါတယ်ခင်ဗျာ။ ရှား ‘ဆိုပါဦးမောင်’ ဝင်း ‘တညသ၌တော့ ခါတိုင်းလိုဘဲ ဘကြီးက အရက်တွေမူးအောင် သောက်ကာ တုတ်ကြီးတစ်ချောင်းနဲ့ အိမ်ပြင်ထွက်လျက် ဝင်းထဲကို ရှောက်ရှောက်ပြီး ဘယ်သူ့ကိုမှ မကြောက်ဘူးဟေ့နော်၊ သတ္တိရှိရင် လာခဲ့ကြကွ၊ ဘာကွနဲ့ ကြိမ်းဝါးပြီးနေပါလေရာခင်ဗျ။ ကျွန်တော့မှာလဲ ဒီလိုဘဲငြိမ်ငြိမ်ကလေး ကုတ်ပြီးတော့နေရတယ်။ နာရီတဝက်လောက်ကြာလို့လဲ ဘကြီးမပြန်လာတော့ ကျွန်တော်က နည်းနည်းစိတ်ပူတာနဲ့ အစေခံ ဦးသာဒွန်းကိုခေါ်ပြီး မီးအိမ်တစ်ခုနဲ့ အိမ်ပြင်ထွက်ကြည့်ကြတာကိုးခင်ဗျ။ ကြည့်တော့ ဝင်းထဲမှာလဲမတွေ့။ ဘယ် များထွက်သွားပါလိမ့်မလဲလို့ ဝင်းပြင်ထွက်ပြီးရှာကြတော့ လားလားခင်ဗျာ။ ရေနှစ်တောင်လောက်ရှိတဲ့ ချောင်းကလေးထဲမှာ ကျွန်တော့်ဘကြီးမှာ အလျား မှောက်လျက်ကြီး သေနေတာကို တွေ့ရပါရောခင်ဗျ၊ တွေ့လို့ ဆေးရုံပို့ပြီး ပုလိပ်တွေဘာတွေကတောင် ထောက်လှမ်းစုံစမ်းပြီး ဘယ်လိုမှတ်ချက်ချပါသလဲ ဆိုတော့ ဘကြီးဟာ တစ်စုံတစ်ခုသော အကြောင်းများကြောင့် စိတ်ညစ်ညူး သည့်အတွက် ကိုယ့်ကိုကိုယ်သတ်ပြီး သေတယ်လို့ မှတ်ချက်ချလိုက်တယ်ဗျ။ ထင်တော့လဲထင်စရာပေပဲခင်ဗျာ။ သို့သော် ကျွန်တော်၏စိတ်ထဲမှာတော့ ဘကြီးသေဆုံးခြင်းဟာ မြွေနှစ်ကောင်အဆိပ်နဲ့ တနည်းနည်းအားဖြင့် ပစ်သတ်ပြီး သေဆုံးရှာခြင်းဖြစ်တယ်လို့ထင်မိတယ်ကင်ဗျ။ သို့သော်လဲကျွန်တော်ထင်မြင် ခြင်းဟာ ကလေးထင်မြင်ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ အရာမရောက်လှပါဘူးခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ ဘကြီးဆုံးပြီးတဲ့နောက် ကျွန်တော့်အဖေက သူထားခဲ့တဲ့ ဥယျာဉ်ခြံမြေ အမွေအနှစ်နဲ့တကွ နေအိမ်ပါ လက်ခံသိမ်းပိုက်ရပါရောခင်ဗျ။ ရှား ‘နေပါဦးမောင်၊ ကျုပ်မေးစမ်းပါရစေ။ ဟိုစာအိတ်ရတာနဲ့ မောင့် ဘကြီးဆုံးတာနဲ့ အချိန်ဘယ်လောက်ကွာပါသလဲ’ ဝင်း ‘တလလောက်ဘဲကွာပါတယ်ခင်ဗျ’ ရှား ‘ကောင်းပြီ ပြောပြပါဦး’ ဝင်း ‘ဒါနဲ့ ကျွန်တော့်အဖေက ဘကြီးပစ္စည်းကို အမွေရပြီးတဲ့နောက် ပဲခူးမှာမနေဘဲ အင်းစိန်မှာ ပြောင်းပြီးနေပါရောခင်ဗျ။ နေပြီးတဲ့ နောက် တစ်နှစ်လောက်အကြာမှာ တနေ့သ၌တော့ ကျွန်တော့်အဖေမှာ စာ တစ်စောင်ရပါရောခင်ဗျ။ စာအိတ်ထဲမှာတော့ ဘာမှမပါဘူး။ မြွေရေအစုတ်တစ်ခု ဘဲ ပါတယ်။ စာအိတ်အတွင်းဘက်ကလဲ ဘကြီးရတုန်းက စာအိတ်အတိုင်းဘဲ မြွေနှစ်ကောင်လိမ်ပြီးနေတဲ့ တံဆိပ်တစ်ခုပါတယ်ခင်ဗျ။ ကျွန်တော်တို့ဘကြီးဟာ ဒီလိုဒီလိုဘဲစာအိတ်တစ်လုံးရဘူးတဲ့အကြောင်းကို အရင်က အဖေပြောဘူးတော့ အဖေက မင်းဥစ္စာ အလကားဘာဟယ်တဲ့ တစ်ယောက်ယောက်က နောက် တောက်တောက်လုပ်ပြီး ပို့လိုက်တာပါလို့ ပြောဘူးတယ်ခင်ဗျ။ သို့သော် အခုတစ်ခါ သူ့ကိုယ်တိုင်ရပြန်တော့ အဖေက မျက်လုံးများ ပြူးလို့ ခင်ဗျ။ တော်တော်ဘဲတုန်လှုပ်သွားတယ်။ သို့သော် ကျွန်တော်တို့အဖေက တော်တော် ခေါင်းမာတဲ့လူတစ်ယောက်ဖြစ်လေတော့။ ခဏလောက်ဘဲသူကြောက်တယ်။ တော်တော်ကြတော့ အဂင်္လိပ်မင်းလက်ထက်ဘဲကွယ်တဲ့။ ပုလိပ်တွေဘာတွေ ပေါကပေါသနဲ့။ ဘယ်သူက ငါတို့လာပြီး နှောင့်ယှက်နိုင်မှာလဲတဲ့ ပြောပါ ရောခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ဟုတ်သည်ဖြစ်စေ၊ မဟုတ်သည်ဖြစ်စေ။ သည်အိမ်မှာမနေဘဲ ပြောင်းရွှေ့ပြီးနေကြဘို့ အကြောင်းကိုပြောတော့ ငါ့သားတော်လိမ့်မယ် မှတ်တယ်။ အင်မတန်ကြောက်တတ်တဲ့ အကောင်ကိုးတဲ့။ လှောင်သလိုပြောင်သလို ပြောလေတော့ ကျွန်တော်လဲ နောက်ထပ်ပြီး မပြောဝံ့ ပါဘူးခင်ဗျာ။ ဒီလိုနဲ့နေကြလို့ ၃​ရက်လောက် ရှိပြန်တော့တခါ။ စာတစ်စောင် ရပြန်ပါရောခင်ဗျာ။ ဒီတစ်ခါတော့ စာအိတ်ထဲမှာ စာရွက်ကလေးတစ်ခုပါတယ် ခင်ဗျ။ စာရွက်ပေါ်မှာတော့ အဂင်္လိပ်ဘာသာနဲ့ ‘စက္ကူတွေကို ဝင်းတံခါးမှာ ချိတ်ထားလိုက်ပါတဲ့’ ပါလာတယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ အဖေက ဘာစက္ကူ တွေလဲဟေ့တဲ့။ ကျွန်တော့်ကိုမေးတော့ ကျွန်တော်က သေတ္တာကလေးထဲက စာရွက်တွေ ထင်တယ်။ သို့သော် ဒီဟာတွေကို ဘကြီးက အကုန်လုံးမီးရှို့ ပစ်လိုက်ပြီ ထင်တယ်လို့ ပြောတော့ ဘာစက္ကူ သော ဘာသော၊ ညာသော ငါနားမလည်ဘူးကွယ်။ သူတို့လိုချင်ရင် သူတို့ကိုယ်တိုင်လာပြီး တောင်းလိမ့်မယ်။ အရေးလုပ်မနေနိုင်ပါဘူးကွယ်တဲ့။ ပေါ့ပေါ့ဆဆဘဲပြောပြီး ခပ်အေးအေးဘဲ နေပြန်ပါရောခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်က ပုလိပ်ကိုတိုင်ဘို့ပြောတော့လဲ နေပါစေ ကွယ်တဲ့၊ မင်းက ကြောက်မနေစမ်းပါနဲ့တဲ့။ ဒင်းတို့တောင်းတိုင်း ငါဘာလုပ် ပေးရမှာတုန်းတဲ့၊ ပေးစရာလဲ စက္ကူရှိမှမရှိဘဲတဲ့။ ဒါနဲ့ ဒီလိုနေခဲ့ကြလို့ ငါးရက်လောက်ကြာတော့။ ရှား ‘ဒီစာနှစ်စောင်ဟာကော ဘယ်မြို့ကစာတိုက်တံဆိတ်ပါသလဲ’ ဝင်း ‘ဆိုပါဦးမောင်’ ဝင်း ‘ငါးရက်လောက်ကြာတော့ ကျွန်တော့်အဖေက ရန်ကုန်ကို ကိစ္စ တစ်ခုနဲ့ သွားလိုက်တာ၊ ပြန်မလားဘူးခင်ဗျာ့။ သည်တော့ ကျွန်တော်က စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်တာနဲ့ ဌာနကိုတိုင်။ တိုင်ပြီး ထောက်လှမ်း ကြည့်တော့ ညက လောက်ကယ်ရထားပေါ်က လိမ့်ပြီးကျနေတဲ့ အဖေ့ အလောင်းကို မီးရထားလမ်းနံဘေးမှာတွေ့ပါရောခင်ဗျာ။ အလောင်းမှာလဲ ဓားဒဏ်ရာ၊ တုတ်ဒဏ်ရာရယ်လို့ ဘာမှမရှိဘူးခင်ဗျ။ ဒီတော့ ပုလိပ်က ဘယ့်နှယ် ထင်မြင်ချက်ပေးသလဲဆိုတော့၊ မတော်တဆ ရထားပေါ်က ခြေချော် ကျပြီး သေဆုံးခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါရောခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်လဲ ဟုတ်တန်လောက်ကဲ့လို့ အောက်မေ့ပြီး ဝတ္တရားရှိတဲ့အတိုင်း ဖခင်၏ဈာပန ကိစ္စကို ဆောင်ရွက်ပြီး အနှောင့်အယှက်မရှိဘဲနေခဲ့တာ ၃ နှစ်လောက် ကြာပါပြီ ခင်ဗျာ။ တစ်နေ့ကမှ​​ ရှား ‘စာတစ်စောင်ရပြန်ရောလား’ ဝင်း ‘မှန်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ စာထဲမှာလဲအဖေရတုန်းကလိုဘဲ ‘စက္ကူတွေကို ဝင်းတံခါးမှာ ချိတ်ထားလိုက်ပါတဲ့’ ပါပါတယ်ခင်ဗျာ။ တံဆိပ် ကလဲ ဒီအတိုင်းပါဘဲ။ မြွေနှစ်ကောင်တံဆိပ်နဲ့ မြွေရေစုတ်ကလေးနဲ့ခင်ဗျ။ ရှား ‘(စိတ်အားကြီးသောအမူအရာနှင့်)ဒီတော့ မောင်ဘယ့်နှယ်လုပ်သလဲ’ ဝင်း ‘ဘယ့်နှယ်မှ ကျွန်တော်မလုပ်တတ်ဘူးခင်ဗျ’ ရှား ‘ဖြစ်ရလေမောင်ရယ်။ ဒီလိုနေရောလား’ ဝင်း ‘ပုလိပ်ကိုတော့ ကျွန်တော်တိုင်တယ်ခင်ဗျ’ ရှား ‘ပုလိပ်ကဘာပြောသလဲ’ ဝင်း ‘တစ်ယောက်ယောက်က နောက်တောက်တောက်လုပ်ပြီး၊ အလကား ပြောင်နေတာပါဘဲ။ ဘာမှမဖြစ်နိုင်ပါဘူးတဲ့’ ရှား ‘အံ့သြပါရဲ့မောင်ရယ်’ ဝင်း ‘သို့သော်လဲကျွန်တော်စိတ်ကျေနပ်အောင်ဟာ ပုလိပ်တစ်ယောက် တော့ နေ့ရောညဥ့်ပါ ကျွန်တော့်အိမ်မှာ စောင့်နေဘို့ ပေးထားတယ် ခင်ဗျ။ ရှား ‘ဘယ်မှာလဲ အခု ပုလိပ်ပါသလား’ ဝင်း ‘အိမ်မှာသာ စောင့်ဘို့ အမိန့်ပေးတယ်ခင်ဗျ။ ကျွန်တော်သွားရာ လိုက်ဘို့တော့ အမိန့်ပေးမထားလို့ မပါခဲ့ဘူး’ ရှား ‘ဒါဖြင့် မောင်ဘာလုပ် ကျုပ်ဆီလာသေးသလဲ၊ လာခြင်းလာရင်လဲ စောစောက ဘာလုပ်မလာသလဲ’ ဝင်း ‘ဦးနာမည်တော့ ကြားတော့ကြားဘူးပါရဲ့ခင်ဗျာ။ တကယ်ဟုတ်မှ ဟုတ်ပါ့မလားလို့ ထင်မိပါတယ်။ ဒီကနေ့ညနေမှ ဦးထွန်းမင်းနဲ့ တွေ့လို့ သူ့အမှုမှာ ဦးစံရှားဆောင်ရွက်ပေးလို့ အောင်မြင်ဘူးကြောင်း ပြောပြ လေတော့ ညတွင်းချင်းဘဲကျွန်တော်ပြေးလာခဲ့ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ရှား ‘ဘယ်ကနေပြီး ထည့်တဲ့စာလဲ’ ဝင်း ‘ရန်ကုန်တံဆိပ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ရတာ ဘယ်နှစ်ရက်ရှိပြီလဲ’ ဝင်း ‘ဒီကနေ့ပါ ၃​ရက်ရှိပါပြီခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဟိုက်၊ ရက်တောင်ကျွမ်းနေပါပြီကောမောင်၊ ကံကောင်းလို့ တွေ့ရ တာပါလား’ ဝင်း ‘သြော်​ ဒါထက် ကျွန်တော်တို့ဘကြီးက သူ့စက္ကူတွေကို မီးရှို့ စဉ်အခါက စာရွက်ကလေးတစ်ရွက် မီးဖိုထဲကလွင့်ပြီး ကျနေတာ။ ကျွန်တော်မြင်လို့ အမှတ်မဲ့ ကျွန်တော်ကောက်ယူပြီး ဝှက်ထားဘူးတယ်ခင်ဗျ။ ဟောဒီမှာ ဦးကြည့်ချင်ရင်ကြည့်ဘို့ ကျွန်တော် ယူခဲ့တယ်ဟုပြောပြီးလျှင် မောင်ဘဝင်းသည် မီးလောင်လက်စနှင့်ရှိနေသော စာရွက်ငယ်တစ်ခုကို အိတ်မှ ထုတ်၍ပြရာ ၎င်းတွင် အောက်ပါအတိုင်း အဂင်္လိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားပါရှိ သည်ကို တွေ့ရှိရလေ၏။ ၁၉၂၀​မတ်လ ၄​ရက်နေ့။ ဘနာဂျီရောက်လာ၏။ ၇​ရက်နေ့၊ မူကာဂျီနှင့် ဂိုဝင်ဒါဒပ်တို့ထံသို့ စာအိတ်များ ပေးပို့ လိုက်၏။ ၈​ရက်နေ့၊ မူကာဂျီပြေးသွား၏။ ၉​ရက်နေ့၊ ဂိုဝင်ဒါဒပ်ကို ရှင်းလင်းလိုက်၏။ ထိုစာရွက်ကိုဖတ်ပြီးနောက်။ ရှား ‘ကိုင်း​မောင်၊ မြန်မြန်ကြီးပြန်ပေတော့၊ ပြန်သွားပြီး အိမ်ရောက် ရောက်ခြင်း ဤစက္ကူရွက်ငယ်မှတပါး အခြားစာရွက်များမရှိကြောင်း၊ ဘကြီးဖြစ်သူဦးချစ်ဆွေက အားလုံးမီးရှို့၍ ပစ်ခဲ့ကြောင်းကို စာတစ်စောင်ရေး။ ရေးပြီး ဒီစာရွက်နဲ့အတူမောင်ပြောတဲ့ သေတ္တာကလေးထဲမှာထည့်။ ထည့်ပြီး ဝင်းတံခါးမှာ ချိပ်ထားလိုက်ပေတော့မောင်။ သည်အကောင်တွေကို မိအောင် ဖမ်းဘို့အရေးထက် မောင့်အသက်ဘေးကို ကာကွယ်ဘို့က အခုလက်ငင်း အရေးကြီးပြီးနေတယ်။ ကျုပ်ပြောသလိုသာ မောင်လုပ်ပေတော့။ သူတို့ကို မိဘို့ရာ တာဝန်ကတော့ ကျုပ်တာဝန်ရှိပေစေ ကြားလား။ ဝင်း ‘ကောင်းလှပါပြီခင်ဗျာ’ ရှား ‘နေအုံးမောင် ဘာနဲ့ပြန်မလဲ’ ဝင်း ‘မီးရထားနဲ့ ပြန်ပါမယ်ခင်ဗျာ့’ ရှား ‘ဝီရိယနဲ့သွားနော်။ အင်းစိန်ရောက်တော့လဲ မောင့်အိမ်ရောက်အောင် ခြေကျင်မသွားနဲ့။ မြင်းရထားနဲ့ဖြစ်စေသွား ကြားလား’ ဝင်း ‘ကောင်းပါပြီခင်ဗျာ’ ရှား ‘ကိုင်း၊ ကိုင်း ပြန်တော့။ သူ့ကိုမိဘို့တော့ နက်ဖြန်ကစပြီး ကျုပ် ကြည့်လုပ်လိုက်မယ်ကြားလား’ ဝင်း ‘ကောင်းလှပါပြီခင်ဗျာ။ သေတ္တာကိုယူမယူ အကြောင်းတစ်ရက် နှစ်ရက်အတွင်း ကျွန်တော် စကားပြန်လာပါမည်ခင်ဗျာ’ ၎င်းနောက် ထိုသူငယ်သည် မိုးကာအကျင်္ီကို ဝတ်ပြီးနောက် ထီးကိုယူ၍ တိုက်ပေါ်မှ ဆင်းသွားလေ၏။ ထိုသူငယ်ဆင်းသွားပြီးသည့်နောက် မောင်စံရှားသည် မိမိပြုမြဲ ဖြစ်သည့်အတိုင်း ဆေးတံကို ဆေးထည့်ပြီးနောက် ဆေးတစ်ဆုံ ကုန်သည့်တိုင် အောင် ရှုသွားရင်း အမှုအကြောင်းနှင့် စဉ်းစားဆင်ခြင်လျက်ရှိရာ။ ဆေးကုန် သဖြင့် ပြာများကိုခါ၍ထုတ်ပြီးမှ။ ရှား ‘ဒီသူငယ်အတွက် အပုံကြီး ကျုပ်စိုးရိမ်တယ်ဗျာ’ ကျွန်တော် ‘သည်လောက်တောင်ဘဲလားဗျာ’ ရှား ‘သည်ထက်တောင်ဆိုးသေးတယ်ဗျ။ ကျုပ်ဖြင့် ပြန်လွှတ်လိုက်မိတာ တောင် ခပ်မှားမှားဘဲထင်တယ်’ ကျွန်တော် ‘ဒီတညအတွက်နဲ့တော့ ကိစ္စရှိနိုင်မယ်မထင်ပါဘူးဗျာ။ ဒါထက်၊ မြွေနှစ်ကောင်အထိမ်းအမှတ်က ဘယ်လိုဟာလဲဗျ’ ရှား ‘ခင်ဗျားသိချင်သလား၊ ကိုင်း၊ ဒါဖြင့် ကြွက်ရှောက်ပေါ်က ကျုပ် မှတ်တမ်းစာအုပ်ကို ပေးစမ်းဗျာ။ ကျုပ်ဖတ်ပြမယ်။ မောင်စံရှားမှာ မိမိကြုံတွေ့ခဲ့သမျှ ကြားသိခဲ့ရသမျှသော အကြောင်း အရာတို့အနက်မှ အမှုနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ထူးဆန်းသောအကြောင်း အရာများကို စာအုပ်ကြီးတစ်အုပ်တွင် မိမိကိုယ်တိုင် လက်ရေးနှင့်ရေးပြီးလျှင် မှတ်တမ်းတင်၍ ထားတတ်သည်ဖြစ်ရာ ကျွန်တော်သည် အဆိုပါစာအုပ်ကြီးကို လှမ်းယူ၍ ပေးလိုက်သည်တွင် မောင်စံရှားသည် ဆိုင်ရာစာမျက်နှာကို လှန်လှောရှာဖွေ ပြီးနောက် အောက်ပါအတိုင်း ဖတ်၍ပြလေ၏။ (မြွေနှစ်ကောင်အသင်းကြီးအကြောင်း) အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ နည်းနသျှခံယူပြီးလျှင် အိန္ဒိယပြည်၌ ယခုအခါ လျှို့ဝှက်သောအသင်းပေါင်း အမြောက်အမြား ဖွဲ့စည်းလျက်ရှိနေ ကြောင်း။ ၎င်းအသင်းများအနက် မြွေနှစ်ကောင်အသင်းကြီးသည် အရေးအကြီး ဆုံးဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုအသင်းကြီး၌ ဥစ္စာဓန ခိုင်လုံသူများတွင်မျှမက ရာထူး ဌာနနန ္တရ အကြီးအကျယ်တိုး၍ လုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာ အိန္ဒိယတိုင်းသားတို့ပင်လျှင် ပါဝင်လျက်ရှိကြောင်း၊ များစွာသော အိန္ဒိယတိုင်းသားတို့သည် ကမ္ဘာစစ်ကြီး ဖြစ်သည့်အခါက အဂင်္လိပ်အစိုးရတို့ဘက်မှ ကူညီရသော်၊ ဟုမ္မရူး အလျှင်အမြန် ရလိမ့်မည်ဟု မြှော်လင့်အားထားလျက် စစ်မြေပြင်သို့ အသက်ကို စွန့်၍ လိုက်ပါ တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြကြောင်း၊ သို့ရာတွင် စစ်ကြီးပြီးမြောက်သဖြင့် ဟုမ္မရူး မရဘဲ ရှိနေသောအခါ များစွာသော ကုလားလူမျိုးတို့သည် အဂင်္လိပ်အစိုးရအပေါ်၌ များစွာ စိတ်နာခဲ့ပြီးလျှင် အနည်းနည်းအဖုံဖုံ အနှောင့်အယှက် ပေးနိုင်စေခြင်ငှါ၊ လျှို့ဝှက်သောအသင်းကြီးတစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းအသင်းသားတို့သည် ရန်ဖန်ရန်ခါ လျှို့ဝှက်စွာ စည်းဝေးပြီးလျှင် တစ်ဦး သောသူကို မဲချ၍ ထိုသူသည် အသင်းကခိုင်းစေသမျှ ကိစ္စတို့ကို ပြီးမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်ရကြောင်း။ ထိုကိစ္စ၌ ဆောင်ရွက်ရန်လိုသမျှသော ကြေးငွေကို အသင်းကထုတ်ပေးကြောင်း။ အကယ်၍ ထိုသူသည် မိမိ၏ကိစ္စကို ပြီးမြောက် အောင်မဆောင်ရွက်ဘဲ ရှောင်လွဲတိမ်းဖယ်၍ နေခဲ့ပါမူ ကျန်ရှိသော အသင်းသား တို့က ထိုသူအား အနည်းနည်းနှင့် သုတ်သင်၍ပစ်လိုက်ကြောင်း၊ ယခုအခါ၌မူ လျှို့ဝှက်သောပုလိပ်အရာရှိတို့က ထိုအသင်းမျိုးကို ဖျက်ဆီးရန် အမျိုးမျိုး ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့သည်အရ ထမြောက်အောင်မြင်ခဲ့သည်ဖြစ်၍ မြွေနှစ်ကောင် အသင်းမှာ ကစင်ကရဲတကွဲတပြားရှိနေကြောင်း။ အထက်ပါမှတ်တမ်းကို ဖတ်ပြပြီးနောက်၊ ရှား ‘ကိုင်း​ကိုသိန်းမောင်၊ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်တွေးသလဲ’ ကျွန်တော် ‘ကျွန်တော်တော့ မောင်ဘဝင်း၏ဘကြီး ဦးချစ်ဆွေဟာ ဘဂင်္လားမှာ စာသွားသင်သည်။ ကုလားတွေနဲ့ ပေါင်းပြီး မြွေနှစ်ကောင် အသင်းသား ဖြစ်သွားတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်ဗျ’ ရှား ‘ပြီးတော့ကော’ ကျွန်တော် ‘ပြီးတော့ အသင်းကိစ္စကို ဆောင်ရွက်ဘို့ မဲကျတဲ့အခါမှာ မဆောင် ရွက်ဘို့နဲ့ ထွက်ပြေးလို့ လိုက်ပြီး သတ်ကြတယ်လို့ ကျွန်တော် ထင်တယ်’ ရှား ‘တွေးထိုက်ပေတယ်၊ နို့ ပြီးတော့ စက္ကူတွေပြန်တောင်းတာကတော့ ကော’ ကျွန်တော် ‘ဒါတော့ ကျွန်တော်မတွေးတတ်ဘူးဗျာ’ ရှား ‘စက္ကူတွေက အသင်းမှတ်တမ်းတွေကို ရေးသားတာနဲ့တူတယ်ဗျ။ ဘယ်သူ့ကို ရှင်းလင်းလိုက်တယ်။ ဘယ်သူဟာ ထွက်ပြေးတယ်နဲ့ ပါတယ်မဟုတ်လား’ ကျွန်တော် ‘ပါတယ်’ ရှား ‘ဒီတော့ခါ၊ ဒီစက္ကူတွေဟာ တစ်ယောက်ယောက်လက်ထဲမှာရှိနေ သမျှကာလပတ်လုံး အသင်းသားတွေအားလုံးမှာ စိတ်မအေးစရာ ဖြစ်နေတဲ့အတွက် စက္ကူတွေကိုပြန်ရအောင် ကြိုးစားရတယ်မဟုတ်လားဗျ။ ပြန်မပေးတဲ့လူကျရင် သူတို့သုတ်သင်မယ်၊ ဒီလိုမဟုတ်လား’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ဟန်တူတယ်ဗျို့၊ ဒါဖြင့် မောင်ဘဝင်းကလေး အတွက် ကျွန်တော်စိတ်ပူလာပြီဗျာ’ ရှား ‘ဒါကြောင့် ကျုပ်ပြောတယ်မဟုတ်လား၊ နို့ပေတဲ့ ခင်ဗျားပြောသလို ဒီတစ်ရက်အတွက်နဲ့တော့ ကိစ္စရှိတန်သေးမယ်မဟုတ်ဘူးလို့ မြှော်လင့်ရတာဘဲဗျာ၊ ဒါထက်၊ ကိုသိန်းမောင်စာထည့်တဲ့နေရပ်တွေ၊ ခင်ဗျား သတိထားမိရဲ့လား’ ကျွန်တော် ‘ထားမိပါတယ်၊ ဘုံဘိုင်တဲ့၊ ကာလကတ္တားတဲ့၊ ရန်ကုန်တဲ့’ ရှား ‘ဒီမြို့တွေဟာ ဘယ်လိုမြို့တွေလဲ’ ကျွန်တော် ‘မြို့ကြီးတွေချည်းပေါ့ဗျာ’ ရှား ‘ဒါမဟုတ်သေးပါဘူး၊ ဒီ့ပြင် ဘာများထူးခြားသေးသလဲ’ ကျွန်တော် ‘သုံးမြို့လုံးဟာ ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းမြို့ချည်းဘဲဗျို့’ ရှား ‘သည်တော့ခါ​​​’ ကျွန်တော် ‘သည်တော့ခါ၊ သဘေင်္ာ စီးသွားရင်း ထည့်ခဲ့တဲ့ စာတွေဘဲလို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်ဗျာ’ ရှား ‘ဒီလောက်မကသေးဘူးဗျ။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၄​၅​၁၀ နှစ်လောက်မှာလဲ ထည့်သူဟာ သဘေင်္ာစီးနေတယ်။ သုံးနှစ်လောက်ကလဲ သဘေင်္ာ စီးနေတယ်။ အခုလဲသဘေင်္ာစီးနေတယ်။ ဒီလောက်တောင်သဘေင်္ာစီးရရင် ဘယ်လိုလူထဲကလို့ ခင်ဗျားမတွေးမိဘူးလား’ ကျွန်တော် ‘မတွေးတတ်ဘူးဗျာ’ ရှား ‘သဘေင်္ာနှင့်ပတ်သက်တဲ့လူတစ်ယောက်ယောက်ပေါ့ဗျ။ သို့သော် ကျုပ်အထင်ပြောရတာလေ၊ နက်ဖြန်တော့ သေသေချာချာ သိကြ ရရောပေါ့’ နောက်တစ်နေ့၌ မောင်စံရှားသည် နံနက်စောစောကပင် အိမ်မှထွက် သွား၍ ညနေခင်းအချိန်တိုင်ရောက်မှ မောကြီးပန်းကြီးနှင့် ပြန်လာခဲ့လေ၏။ ကျွန်တော် ‘ဘယ့်နှယ်တုန်းဆရာကြီး၊ နေရာကျခဲ့ပြီလား’ ရှား ‘မကျတပိုင်း၊ ကျတပိုင်းဘဲဗျို့၊ မိုးလင်းကတည်းက သဘေင်္ာဆိပ် သွားပြီး ပင်လယ်ကူးသဘေင်္ာတွေ အကုန်ရှောက်ပြီး မွှေလိုက်တာ သဘေင်္ာသာစေ့ရော ကျုပ်တို့လူမတွေ့ခဲ့ဘူး’ ကျွန်တော် ‘ဟင်၊ ဒါဖြင့် ဘာနေရာကျတာလဲဗျာ’ ရှား ‘မိုးမလင်းခင်က သဘေင်္ာတစ်စင်းထွက်သွားတယ်တဲ့။ အဲဒီသဘေင်္ာ ပေါ်မှာ​​​’ ထိုခဏ၌ ရန်ကုန်တိုင်းသတင်းစာတိုက်မှ ဒရဝမ်ကုလားသည် ထိုနေ့ ညနေထုတ်သတင်းစာများကို ပွေ့လျက် တိုက်ပေါ်သို့ တက်လာပြီးလျှင် သတင်းစာတစ်စောင်ကိုပေး၍ ဆင်းသွားလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း သတင်း စာကို အမှတ်မဲ့ လှမ်းယူ၍ လှန်လိုက်သည်တွင် ‘အကျိုးနဲကုန်ပါပြီကော ကိုသိန်းမောင်’ဟု အော်ဟစ်၍ ပြောလိုက်လေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း ထိုင်ရာမှထပြီးလျှင် မောင်စံရှား၏ ပခုံး ပေါ်မှကျော်၍ သတင်းစာကိုဖတ်ကြည့်ရာ အောက်ပါအဓိပ္ပာယ်အတိုင်း ရေးသားပါရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ မီးရထားပေါ်မှ မတော်တဆ ဖြစပွါးခြင်း ယမန်နေ့ညက ရန်ကုန်ဘူတာမှ ၁၀ နာရီ မိနစ်၄၀ အချိန်တွင် ထွက်သော အင်းစိန်လော်ကယ်မီးရထားသည် အင်းစိန်ဘူတာသို့ ဆိုက်ရောက်ခါ နီးတွင် လက်မှတ်စစ်အရာရှိသည် ဒုတိယတန်းတွဲ တတွဲသို့ လက်မှတ်စစ်ရန် ဝင်သွားသောအခါ လူတစ်ယောက်လဲ၍နေသည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း။ ထိုအခါ လက်မှတ်စစ်က အရက်မူး၍လဲနေသည် ထင်မှတ်သဖြင့် လှုပ်၍ခေါ်သောအခါ ထိုလူမှာ အသက်မရှိဖြစ်သည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း။ ၎င်းနောက် အင်းစိန်ဘူတာ သို့ ဆိုက်ရောက်၊ မြို့ပုလိပ်အရာရှိတို့အား တိုင်တန်း၍ စုံစမ်းကြည့်ရှုကြ သည်တွင် ထိုသူမှာ ဒဏ်ရာဒဏ်ချက်ဟူ၍ အလျင်းမတွေ့မရှိရကြောင်း။ တစ်ယောက်ယောက်သော ပုလိပ်အရာရှိကမူ ထိုသူသည် ရွာမရပ်၌ နေထိုင်သော မောင်ဘဝင်းဆိုသူဖြစ်ကြောင်းနှင့် ထွက်ဆိုလေရာ။ ပုလိပ်ဘက်ဆိုင်ရာက ယခုအခါ ထိုအမှုကို ဆက်လက်စုံစမ်းမေးမြန်းလျက်ရှိကြောင်း။ တစ်ယောက် သောခရီးသည်ကမူ မီးရထားသည် ကြည့်မြင်တိုင်ဘူတာရုံမှ ထွကခွါသည့် အခါ၌ ကုလားလူမျိုး ၃ ယောက် ၎င်းတွဲသို့ တက်သွားသည်ကို တွေ့မြင် လိုက်ရကြောင်းနှင့် ထွက်ဆိုကြောင်း။ ၎င်းသတင်းကို ဖတ်ပြီးနောက်။ ရှား (အလွန်တရာ တုန်လှုပ်သော အသံဖြင့်) ကြည့်စမ်းပါဦးတော့ ကိုသိန်းမောင်ရယ်၊ ဖြစ်ရလေခြင်းဗျာ။ ကျုပ်ဆီကိုလာရှာလျက်ကနဲ့ သူ့အသက်ကို ကျုပ်မကယ်လိုက်ရဘူးတဲ့ဗျာ။ ကိုင်း​ သို့သော် ဒီအကောင် တွေ သိရစေ့မယ်ဗျာဟု ညည်းညူကာ ကျုံးဝါးပြီးနောက် ကြေးနန်း တစ်စောင်ကို ရေးလေ၏။ ၎င်းကြေးနန်းမှာ ကာလကတ္တားမြို့ ဆိပ်ကမ်းပုလိပ်အရာရှိများ ထံ ရိုက်ကြားလိုက်သော ကြေးနန်းဖြစ်လေရာ။ အဓိပ္ပာယ်မှာ ‘ဘီလူးချစ်စတန်’ သဘေင်္ာဆိုက်ရောက်လာသည်နှင့် တပြိုင်နက် ဒုတိယသဘေင်္ာအရာရှိ ကုလား လူမျိုး ချက်တာဂျီကို လည်းကောင်း၊ မီးထိုးသမား ကုလားလူမျိုး ချန်ဒရာကို လည်းကောင်း၊ ဆလင်ဖြစ်သူ ကုလားလူမျိုး ဘိုပင်ဒြာနယ်ကို လည်းကောင်း လူသတ်မှုနှင့် ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ထားရန် ဖြစ်လေသည်။ သို့ရာတွင် မောင်စံရှားမှာ ထိုအမှု၌ သက်သေလည်းမလိုက်ရတော့ချေ။ ဘဂင်္လားမြို့ပုလိပ်တို့လည်း လူဆိုးများကို ဖမ်းဆီးခွင့် မရှိတော့ချေ။ အကြောင်းကိုဆိုသော် ဘီလူး ချစ်စတန်သဘေင်္ာသည် ရန်ကုန်မှထွကခွါပြီးနောက် ဘဂင်္လားပင်လယ်အော် ထဲတွင် မုန်တိုင်းမိ၍ ခရီးသည်များနှင့်တကွ သဘေင်္ာသားများပါ တစ်ယောက် မကျန် နစ်မြုပ်ပျက်စီး၍ ကုန်လေသောကြောင့်ပေတည်း။ ကြိုးကြားကန်ရွာ လူသတ်မှုတွင် မောင်စံရှား စုံထောက်ပုံ များမကြာမီအခါက ရန်ကုန်မြို့၌ နေ့စဉ်ထုတ်ဝေဖြန့်ချိလျက်ရှိသော သတင်းစာတိုက်တစ်တိုက်တွင် လက်ထောက်သတင်းစာဆရာတစ်ယောက် လစ်လပ်ကြောင်းနှင့် သတင်းစာတစ်စောင်တွင် တွေ့ရှိ၍ သတင်းစာရေးသား ခြင်း၌ ဝါသနာပါရှိသည့်အလျောက် လျှောက်ထားလိုက်ရာ၊ ကျွန်တော်သည် ၎င်းအလုပ်ကို ရရှိပါကြောင်း။ ထိုသို့ ရရှိပြီးနောက် ကျွန်တော်သည် ပစ္စည်းအနည်းငယ်နှင့် မန ္တလေးမှ ရန်ကုန်သို့ ဆိုက်ရောက်လာရာ ရန်ကုန်မြို့ပေါ်၌ သိဟောင်း ကျွမ်းဟောင်း မိတ်ဆွေသူငယ်ချင်းတစ်ဦးတစ်ယောက်မျှမရှိသည်နှင့် စားသောက် နေထိုင်ရန် တည်းအိမ်နေအိမ် မရနိုင်သည့်အခိုက်တွင် ဟိုတယ်တစ်ခု၌ ဧည့်သည်အဖြစ်ဖြင့် သုံးလေးရက်တည်းခိုလျက် နေရပါကြောင်း။ ထိုသို့နေထိုင်စဉ် ကျွန်တော်၏လခသည် ဟိုတယ်၌ ကြာရှည်စွာ နေထိုင်ရန် မလုံလောက်သည်ဖြစ်သောကြောင့် တော်သင့်တော်ရာ ရှာဖွေ တည်းခိုရန် ကြံစည်လျက်ရှိဆဲတွင် ကံအားလျော်စွာ ကျောင်းနေဘက် သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်နှင့် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တစ်ဆိုင်တွင် တွေ့ဆုံမိပါကြောင်း။ ထိုအခါ ကျွန်တော်သည် သူငယ်ချင်းအား အကျိုးအကြောင်း ပြောပြ၍ တည်းခိုရန် အိမ်တစ်ခုကို ရှာဖွေ၍ပေးရန် အကြောင်းကို ပြောလေလျှင် သူငယ်ချင်းဖြစ်သူက​ ‘ကျွန်ုပ်သည် ခင်ဗျားနှင့်ကျောင်းနေဘက်သူငယ်ချင်းဖြစ်သည့် အလျှောက် ကျွန်ုပ်၏အိမ်၌ တည်းခိုပါဟု ပြောရန် ဝတ္တရားရှိပေသည်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်မှာ သားမယားနဟင့်ဖြစ်၍ ကလေးမှာလည်း လေးငါးယောက် ရှိနေသည့်ပြင် ယခုနေထိုင်လျက်ရှိသော အိမ်မှာလည်း အလွန်ကျဉ်းမြောင်း လှသည်ဖြစ်၍ မိတ်ဆွေနေလောက်မည် မထင်။ သို့ရာတွင် ကျွန်ုပ်၌ မိတ်ဆွေတစ်ဦးရှိသည်။ ၎င်းမိတ်ဆွေမှာလည်း လူပျိုဖြစ်သဖြင့် ခင်ဗျားတို့ လူပျိုအချင်းချင်း အတူနေထိုင်ကြပြီးလျှင် စားသောက်ရန်အတွက်ကို ကျွန်ုပ်က တာဝန်ခံပါမည်’ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်သည် ထိုသူငယ်ချင်း၏ အကြံပေးချက် ကို ဝမ်းမြောက်စွာ လိုက်နာရပါကြောင်း။ ထို့နောက် ကျွန်တော်သည် ၎င်းသူငယ်ချင်းနှင့်အတူ ထိုသူရှိရာသို့ သွားရောက်ကြရာ လမ်းတွင် သူငယ်ချင်းကပြောသည်မှာ​ ‘ယခု ကျွနု်တို့သွားမည့်အိမ်မှာ မောင်စံရှား၏အိမ်ဖြစ်သည်။ လူမှာ လူကောင်းတစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ထိုသူမှာ သူတစ်ပါးနှင့်မတူ။ ထူးထူးဆန်းဆန်း လုပ်တတ်ကိုင်တတ်၊ ပြောဆိုတတ်သည်။ အချိန်မတော်၌ လည်း သွားရန်ရှိက သွားရတတ်သည်။ ထိုလူ၏ အိမ်၌လည်း ထူးဆန်းသော ဧည့်သည်တို့ ခဏခဏ လာရောက်တတ်သည်။ သို့ရာတွင် ခင်ဗျားမှာ ကိုယ့် အလုပ်ကို ကိုယ်လုပ်၍ သူလည်း သူ့အလုပ်နှင့်သူနေလျှင် မသင့်မြတ်ရန်မရှိ။ သဘောသက္ကာယလည်း ကောင်းပါသည်’ စသည်ဖြင့် ပြောလျှင် ကျွန်တော့်မှာ အနည်းငယ်အံ့သြ၍ မည်သည့် အလုပ်အကိုင်နှင့် အသက်မွေးပါသနည်းဟုမေးလျှင် သူငယ်ချင်းက​ ‘စုံထောက်မောင်စံရှားဆိုတာ မကြားဖူးဘူးလား၊ မိတ်ဆွေ၊ သို့သော် သို့သော် သူက အစိုးရအမှုထမ်းမဟုတ်ဘူး၊ သူ့ဘာသာ အိမ်မှာနေပြီး အမှု သည်များက လာရောကငှါးရမ်းမှ လိုက်ပြီး စုံထောက်၍ပေးသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ အစိုးရစုံထောက်များ စုံထောက်၍ မရသည့်အမှုများရှိလျှင်လည်း ၎င်းထံ လာရောက်တိုင်ကြား၍ စစ်ကူတောင်းကြရသည်။ စုံထောက်အမှုမှာဖြင့် တစ်ဖက် ကမ်းခတ်တဲ့လူပါပေပဲဗျာ’ စသည်ဖြင့် ပြောရင်းဆိုရင်းနှင့်ပင် ကျွန်တော်တို့သည် စုံထောက် မောင်စံရှားအိမ်သို့ ရောက်ကြလေ၏။ မောင်စံရှား၏အိမ်မှာ လမ်း ၄၀ ရှိ တိုက်တစ်တိုက်အပေါ်ထပ် တွင်ဖြစ်၍ ကျွန်ုပ်တို့လည်း တိုက်ပေါ်သို့ တက်သွားကြရာ မောင်စံရှားနှင့် အခန့်သင့်ပင် တွေ့ရှိကြလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း အခန်းတွင်းသို့ဝင်မိကြလျှင် မောင်စံရှားမှာ ပက်လက်ကုလားထိုင်တစ်ချပ်တွင် ထိုင်လျက် ဆေးတံကို အငွေ့ခြောင်းခြောင်း ထွက်အောင် ပြင်းစွာရှူရှိုက်လျက် သောက်နေရာမှ ကျွန်ုပ်တို့ကို မြင်လျှင် ထိုင်ရာမှမထဘဲ ကုလားထိုင်များရှိရာသို့ လက်ညှိုးညွှန်ပြပြီးလျှင် ဆေးတံကိုသာ သောက်မြဲတိုင်းသောက်လျက် ဆေးတံမှထွက်သော မီးခိုးတို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကြည့်ရှုဖွယ်ရာအကောင်းဆုံးသော အရာများဖြစ်ဘိသကဲ့သို့ မီးခိုးများကိုသာ စိုက်၍ကြည့်နေလေ၏။ ဤသို့ စောင့်ဆိုင်း၍နေရသည်အတွင်း ကျွန်တော်သည် အခန်း၏ အခြေအနေကို ကြည့်ရှုရာ စုံထောက်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်သည့်အလျှောက် ကောင်းမွန် ခမ်းနားစွာ ပြင်ဆင်၍ထားသည်ကို မတွေ့မြင်ရဘဲ ဖန်ဗူးဖန်ခွက်မှစ၍ လူ၏ အဂင်္ါအစိတ်အပိုင်းတို့ကို ဆေးစိမ်လျက်ထားသော ပုလင်းကြီးငယ်တို့ကိုသာ တွေ့မြင်ရလေ၏။ ၁၅ မိနစ်ခန့်ကြာလျှင် မောင်စံရှားသည် ‘သြော် ဟုတ်ပြီ၊ ဒီအတိုင်းပဲ’ ဟု ပြောလျက် ဆေးတံကိုချထား၍ ကျွန်တော်တို့ရှိရာသို့ ထလာ ပြီးလျှင် ကျွန်တော့်ကို အတန်ငယ်စိုက်ကြည့်ပြီးမှ​ ‘ကိုသိန်းမောင် မန ္တလေးက ဘယ်တုန်းကရောက်သလဲ၊ ယခု ဟိုတယ်မှာ တည်းနေသည်မဟုတ်လား’ဟု ရုတ်တရက်မေးမြန်းလေရာ ကျွန်တော်မှာ များစွာအံ့သြလျက် ရှိနေလျှင် ကျွန်တော်၏သူငယ်ချင်းလည်း ကျွန်တော်၏ အံ့အားသင့်လျက်ရှိသော မျက်နှာကိုကြည့်၍ ရယ်မောလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက​ ‘မိတ်ဆွေက ကျွန်တော်ပြောသည်ကို အံ့သြသလား၊ ဘာမျှအံ့သြစရာ မရှိပါ။ အနည်းငယ်ဂရုစိုက်၍ကြည့်လျှင် လူတိုင်းပင် သိနိုင်ပါသည်။ မိတ်ဆွေ၏ ဝတ်ပုံစားပုံကို ကြည့်သဖြင့် ရန်ကုန်သားမဟုတ်ကြောင်းကို သိရသည့်ပြင် ပေါင်းပုံထုပ်ပုံမှာလည်း ရန်ကုန်သားတို့ကဲ့သို့ သပ်ရပ်သေချာလွန်းသည်မရှိဘဲ ကြည့်၍လည်းကောင်းအောင် ကပို့ကရိုနှင့် မန်းဆန်ဆန်ရှိသည့်အတွက် မန ္တလေး ကဟု ကျွန်တော် တွေးထင်မိပါသည်။ မိတ်ဆွေ၏နာမည်နှင့် ဟိုတယ်၌ တည်းနေကြောင်းကို သိရပုံမှာ မိတ်ဆွေ၏ပဒုမ္မာရင့်စေ့ အကျင်္ီသည် ပါးလွှာလှ သည်ဖြစ်သောကြောင့် နာရီအိတ်တွင် ထည့်၍ထားသော မိတ်ဆွေ၏စာကို မြင်ရသည်ဖြစ်သဖြင့် မိတ်ဆွေ၏နာမည်နှင့်တကွ ဟိုတယ်၌ တည်းခိုလျက် ရှိသည့်အကြောင်းကို သိရပါသည်’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်မှာ ‘ဟုတ်ပါ ပေသည်’ ဟု ဝမ်းတွင်းက များစွာ ချီးမွမ်းမိပါကြောင်း။ ထို့နောက် ကျွန်တော်၏သူငယ်ချင်းက ကျွန်တော်တို့လာသည့် အကြောင်းကိစ္စကို ပြောဆိုလျှင် မောင်စံရှားက​ ‘ကောင်းပါပြီ။ နေတာတော့ နေပေါ့။ သို့သော် ကျွန်တော်က လူဆန်းဖြစ်သည်။ မိတ်ဆွေ သည်းခံနိုင်မှခံနိုင်မည်’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်မှာ ထိုသူ၏အကြောင်းကို များစွာသိလိုလှသဖြင့် မည်မျှပင် ထူးဆန်းသော်လည်း အတူတကွပျော်ရွှင်စွာ နေထိုင်ရန်ရှိပါကြောင်းနှင့် ပြောဆိုသဖြင့် ကျွန်တော် တို့သည် ဈေးတည့်ကြလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း ဟိုတယ်မှ ယူရန်ရှိသည့် ပစ္စည်းကလေးများကို ယူငင်သည်ပိုးခဲ့ပြီးလျှင် ၎င်းအိမ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ထားသိုပြီးနောက် သူငယ်ချင်း၏ အိမ်သည်လည်း ၎င်းလမ်းတွင်ပင် ရှိသဖြင့် မောင်စံရှားနှင့်ကျွန်တော်တို့သည် သူငယ်ချင်းအိမ်သို့ ညစာစားသောက်ရန် လိုက်သွားကြလေ၏။ အိမ်သို့ရောက်၍ ထမင်းစားသောက်ယင်း ကျွန်တော်သည် စုံထောက် မောင်စံရှားက ကျန်အဂင်္ါရုပ်လက္ခဏာကို သေချာစွာ အကဲခတ်လျက်ရှိရာ စုံထောက်မောင်စံရှားမှာ အရပ်အမောင်းမြင့်မားလျက် သေးသေးသွယ်သွယ်ပင် ဖြစ်သော်လည်း လူသာမန်တို့ထက် ခွန်အားဗလ ကြီးမားဟန်လက္ခဏာ ရှိလေသည်။ အသက်မှာ ၃၀ ကျော်ခန့်ရှိ၍ ရုပ်ရည်မှာလည်း များစွာ မချော လှသော်လည်း လူတစ်ဖက်သားကို စေ့စေ့ကြည့်လိုက်သည့်အခါ လိမ်လည်၍ ပြောမည့်အကြံရှိသောသူတို့သည် မဟုတ်မလျားမပြောဝံ့ဘဲ ဝမ်းတွင်း၌ရှိသမျှကို အကုန်သိပြီးဖြစ်သကဲ့သို့ အလွန်တရာ စူးသောမျက်စိ၏တန်ခိုးနှင့် ပြည့်စုံပေ၏။ စကားပြောသည့်အခါတို့၌လည်း အလွန်တရာ တိုတောင်းလျက် အချက် ကျလောက်ရုံသာ ပြောတတ်ပေ၏။ မောင်စံရှားသည် စုံထောက်ခြင်းအလုပ်၌ များစွာဝါနာပါရှိသည့်ပြင် ၎င်းအလုပ်နှင့်သက်ဆိုင်သည့် ဗဟုသုတကိုသာ ဆည်းပူးလျက် အခြားအကြောင်း အရာတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ပြောဆိုကြသည့် မည်သည့်စကားကိုမျှ နားထောင်ရန် အလိုမရှိချေ။ ပမာဆိုသော် စစ်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ စကားစပ်မိကြသဖြင့် ပြောဆိုကြသည့်အခါ မောင်စံရှားမှာ တူရကီတို့သည် အဂင်္လိပ်ဘက်မှ ပါသည်။ ဂျာမန်ဘက်မှ ဖြစ်သည့် အကြောင်းကိုမျှ သိရှိဟန် လက္ခဏာ မရှိချေ။ ၎င်းနောက် အဆိပ်များအကြောင်းကို စကားစပ်မိပြန်၍ ပြောဆိုကြ သောအခါ၌ကား မောင်စံရှားမှာ မိမိနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ဗဟုသုတမျိုး ဖြစ်သဖြင့် မည်သည့်အဆိပ်သည် မည်သည့်နာရီတွင်းတွင် လူကိုသေဆုံးစေတတ်ကြောင်း၊ ၎င်းကို မည်သို့ဖော်စပ်ရကြောင်း၊ ၎င်းအဆိပ်မျိုးကို စားသောက်မိသည့်အခါ လူနာသည် မည်သို့ထူးခြားကြောင်း၊ မည်သို့သောနည်းဖြင့် စားမိကြောင်း သိရှိနိုင်ကြောင်း၊ နောက်ဆုံးပေါ်သည့် အဆိပ်တစ်မျိုးမှာ လျှာပေါ်သို့ ရောက်ရောက်ချင်း လူကိုသေစေတတ်ကြောင်း၊ ၎င်းကို မည်သူပထမတွေ့ရှိ ကြောင်း စသည်ဖြင့် အဆိပ်မျိုးပေါင်း ၅၀ ကျော်ခန့်ကို ရှင်းလင်းသေချာစွာ အတ္ထုပ္ပတ္တိနှင့်တကွ ပြောဆိုနိုင်လေသည်။ ကျွန်တော်သည် မောင်စံရှားနှင့်အတူနေထိုင်၍ တနဂင်္နွေ ၂ ပတ် ခန့်ရှိလျှင် ထိုအတွင်းတွင် မောင်စံရှားထံသို့ လာရောက်ကြသောသူအပေါင်း တို့အနက် အချို့မှာလည်း သူတောင်းစားကဲ့သို့ ဝတ်ဆင်လျက်၊ အချို့မှာလည်း မစွမ်းမသန်ယောင်ဆောင်ပြီးလျှင် အိမ်ပေါ်သို့ရောက်သည့်ကာလ လူကောင်း ပကတိဖြစ်လျက် တစ်ခါတစ်ရံမှာလည်း ကောင်းမွန်စွာဝတ်စားဆင်ယင်၍ မိကောင်းဖခင်တို့၏ သမီးပျိုကလေးများအသွင် ရှိသော မိန်းကလေးများလည်း လာရောက်တတ်လေသည်။ ကျွန်တော်လည်း ထိုသူတို့ကိုမြင်လျှင် မည်သည့်အကြောင်း ကိစ္စနှင့် လာရောက်ကြသည်များကို သိလိုလှသဖြင့် မောင်စံရှားအား ကျွန်တော်သည် စုံထောက်ပညာများကို လိုလားသူတစ်ယောက်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပြောဆို အကျွမ်း ဖွဲ့ပြီးလျှင် ကျွန်တော်အားလပ်သည့်အခါနှင့် ကြုံကြိုက်ပါက အမှုစုံထောက်ရန် တစ်ခါတစ်ခေါက်လောက် ခေါ်ငင်ရန် အကြောင်းနှင့်ပြောဆိုလေသည်။ တစ်နေ့သ၌ စနေနေ့ညဖြစ်သဖြင့် ကျွန်တော်သည် အရိပ်ပြပွဲသို့ သွားမည်ဟုပြင်ဆင်နေဆဲတွင် မောင်စံရှားသည် ဟောင်းနွမ်းညစ်စုတ်စွာ ဝတ်ဆင်လျက် ခရီးဝေးမှပြန်လာသည့်လက္ခဏာနှင့် အိမ်ပေါ်သို့တက်လာပြီးလျှင် အဝတ်များကို လဲလှယ်ပြီးနောက် ကျွန်တော့်အား​ ‘ခင်ဗျား တစ်နေ့က အားလပ်သည့်အခါနှင့် ကြုံကြိုက်လျှင် ခေါ်ပါဟု ကျွန်တော့်ကိုပြောသည်မဟုတ်လား၊ အဲ့၊ အခု ကျုပ် ဇီးကုန်းဘူတာ ကြိုးကြာကန်ရွာ လူသတ်မှုအကြောင်းနဲ့ စုံထောက်ရန်သွားရပေမည်။ ည ၉ နာရီ ၁၅ မိနစ် ရထားနှင့်လိုက်ရမည်။ ခင်ဗျားလိုက်နိုင်မလား’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်မှာ ၎င်းလူသတ်မှုအကြောင်းကို ထိုနေ့သတင်းစာတွင် တွေ့မြင်ရသဖြင့် အရိပ်ပြပွဲတွင် ပါရှိသော ပုံများမှာ တကယ်မဟုတ်၊ ဆင်၍ သာလျှင်ရိုက်ထားသောပုံများဖြစ်သည်။ ယခုအမှုမှာ အကယ်ဖြစ်သည့်ပြင် ထူးဆန်းသောအမှုလည်းဖြစ်သောကြောင့် အရိပ်ပြပွဲထက် ကောင်းမည်ဟု သဘောရပြီးလျှင် အတူလိုက်ရန် ဝန်ခံလိုက်လေ၏။ ၎င်းည ၉ နာရီထိုးကာနီးလျှင် ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့သည် လက်ဆွဲသားရေအိတ်တစ်လုံးစီနှင့် ကွမ်းခြံဘူတာသို့သွားရောက်၍ ဒုတိယတန်း လက်မှတ် ၂ စောင်ကို ယူပြီးလျှင် ပြည်ရထားပေါ်တွင် နေရာထိုင်ခင်း ရရှိ ပြီးနောက် မီးရထားလည်း ထွက်လေ၏။ မောင်စံရှားလည်း သားရေအိတ်မှ ၎င်းညနေထုတ် ရန်ကုန်သတင်းစာ ကို ထုတ်ပြီး ကျွန်တော့်အားပေးသဖြင့် ကျွန်တော်သည် ၎င်းအမှုနှင့် ပတ်သက်၍ သတင်းစာတွင် ဖတ်ရှုရာ မြန်မာအဓိပ္ပာယ်မှာ​ ‘သားက အဖကိုသတ်သည်ဆိုသည့်အမှုအကြောင်း ရန်ကုန်မှ  ပြည်သို့သွားသော မီးရထားလမ်းရှိ ဇီးကုန်းဘူတာအနီး ကြိုးကြာကန်ရွာသား ငပေါ်လာသည် အဖဦးပြည့်စုံဆိုသူကို လွန်ခဲ့သည့် ကြာသပတေးနေ့ညနေတွင် ဦးခေါင်းကို တစ်စုံတစ်ခုဖြင့် ရိုက်နှက်၍ သတ်ဖြတ်သည်ဆိုပြီး ပုလိပ်တို့သည် ငပေါ်လာကို ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်လျက်ရှိကြောင်း၊ အဆိုပါ ကြာသပတေးနေ့ ညနေတွင် အဖဦးပြည့်စုံသည် ရွာအနီးရှိ ရေကန်တစ်ခုသို့ တစ်ယောက်တည်း ထွက်သွားရာ ၎င်းနှင့် မလှမ်းမကမ်းမှ သားငပေါ်လာသည် ဝါးရင်းတုတ်ကြီး တစ်ချောင်းကိုကိုင်လျက် ထက်ကြပ်လိုက်ပါ၍သွားသည်ကို မြင်လိုက်ကြောင်းနှင့် တစ်ယောက်သောသက်သေက ထွက်ဆိုလေကြောင်း၊ ၎င်းပြင် အခြားသက်သေ တစ်ဦးကလည်း ရေကန်အနီးတွင် သားအဖနှစ်ယောက်တို့သည် တစ်စုံတစ်ခု အကြောင်းနှင့် တစ်ယောက်နှင့်တစ်ယောက် အတိုက်အခံ ငြင်းခုန်လျက်ရှိရာမှ သားငပေါ်လာသည် ဒေါသအမျက် ချောင်းချောင်းထွက်သဖြင့် ဖခင်ကို ထိုးမည်ဟု လက်မြှောက်သည်ကို ရေခပ်နေသူသူငယ်မကလေးတစ်ယောက်က မြင်လိုက်ကြောင်းနှင့် ထွက်ဆိုလေကြောင်း၊ မိန်းကလေးလည်း သားအဖ ရန်ဖြစ်နေသည်ကို မကြည့်လိုမူ၍ ရေအိုးကိုချပြီးလျှင် အမိအဖရှိရာသို့ ပြေးသွားတိုင်ကြားလျက်ရှိစဉ် အဆိုပါငပေါ်လာသည် ပျာယီးပျာယာနှင့် ၎င်းတို့ထံ ပြေးလာပြီးလျှင် မိမိ၏ဖခင် သေဆုံးသည့်အကြောင်းကို တုန်လှုပ် သောအမူအရာဖြင့် ပြောဆိုလေကြောင်း၊ သူငယ်မကလေး၏အမိအဖတို့လည်း ငပေါ်လာပြောသည့်အတိုင်း သွားရောက်ကြည့်ရှုကြရာ ဖခင်ဦးပြည့်စုံမှာ ဦးခေါင်းတွင် ဒဏ်ရာအကြီးအကျယ်တို့နှင့် သေဆုံးလျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင် ရလေကြောင်း’ ကျွန်တော်သည် ဤသတင်းကို ဖတ်ပြီးသည့်နောက် မောင်စံရှား အား​ ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျား ဘာစုံထောက်စရာလိုတော့သလဲ။ အမှုကလဲ ထင်ရှားနေပြီ၊ လက်သည်ကိုလဲ မိထားပြီ၊ ခင်ဗျားသွားလို့ အပိုပေါ့’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း အနည်းငယ်ပြုံးရယ်၍​ ‘အမှုက ယခုသည်လိုဖြစ်နေတယ်ဗျ။ သေလွန်သူဦးပြည့်စုံက အထက်သား၊ သူတို့နဲ့အိမ်နီးချင်း လယ်မြေပေါတဲ့အထက်သားတစ်ယောက်လဲ ရှိသေးတယ်၊ သူ့နာမည်က ဦးသာပေါတဲ့၊ ဦးသာပေါမှာလဲ သမီးတစ်ယောက် မလှခင်ဆိုတာ ရှိတယ်၊ အဲ့ဒီ မစောခင်နဲ့ ငပေါ်လာနဲ့က အင်မတန် အကျွမ်းတဝင် ချစ်ခင်ကြတယ်ဆိုထင်ပါရဲ့။ သည်မိန်းကလေးက ငပေါ်လာစိတ် သဘောကို ကောင်းကောင်းသိတဲ့အတွက် ငပေါ်လာသည် ဖခင်ကို ဘယ်နည်းနဲ့မှ သတ်မယ်မထင်ဘူးလို့ အောက်မေ့ပြီး အင်စပိတ်တော်မောင်အုန်းဘေကို ပြောသတဲ့၊ ဒါနဲ့ မောင်အုန်းဘေက ကျုပ်ဆီသံကြိုးရိုက်လိုက်တယ်’ ‘မိန်းကလေးက ဘယ်လိုထင်ပေမယ့် သူ့အမှုက အင်မတန် ထင်ရှားနေတာကလားဗျ၊ ဟုတ်နိုင်မယ်မထင်ပါဘူး’ ‘အင်း၊ သည်လိုထင်ရှားတဲ့အမှုမျိုးပဲ သာခက်တာ၊ အမှုက မထင်ရှားရင် စုံထောက်ဖို့ လွယ်တယ်ဗျ။ ခုတော့ ထင်ရှားလွန်းအားကြီးလို့ အင်မတန်သတိပြုရတယ်’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော့်မှာ ကောင်းစွာနားမလည် သဖြင့် အစအဆုံးကြည့်ရဦးမည်ဟု မယုံတယုံနှင့် ရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားလည်း မိမိစုံထောက်ခဲ့သည့်အမှုများကို ကျွန်တော့်အားပြောဆိုရင်း ၃ နာရီခွဲလျှင် မီးရထားလည်း ဇီးကုန်းဘူတာသို့ ဆိုက်ရောက်လေ၏။ မီးရထားမှဆင်းလျှင် အင်စပိတ်တော် မောင်အုန်းဘေလည်း ကျွန်တော်တို့ကို စောင့်ဆိုင်းကြိုဆိုလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်နှင့် ၎င်းနှင့် အတူလှည်းတစ်စီးနှင့် ကြိုးကြာကန်ရွာသို့ သွားရောက်ကြလေ၏။ လမ်းတွင် မောင်အုန်းဘေက​ ‘သတင်းစာထဲမှာ သည်အမှုအကြောင်း ခင်ဗျားဖတ်ပြီးပြီပေါ့လေ၊ အလကားပါဗျာ။ အင်မတန်ထင်ရှားနေတဲ့အမှုပဲ။ မိန်းကလေးက ငွေကုန်ကျတဲ့ အတွက် သူကခံပါမယ်ဆို၍ စိတ်ကျေနပ်အောင်သာ ခင်ဗျားကို ကျွန်တော် ကြေးနန်းရိုက်လိုက်ရတယ်၊ ခင်ဗျားလဲ ဘာမှထူးပြီးတတ်နိုင်မယ် မဟုတ်ပါဘူး’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း မဆိုစလောက်ပြုံးရယ်လျက်​ ‘အင်း တတ်နိုင်မယ်မထင်ပါဘူး’ ဟု ပြောပြီးလျှင်​ ‘ကဲ​ မိုးလင်းတော့ အလုပ်များလိမ့်မယ်၊ ကျုပ် တရေးလောက် အိပ်ဦးမယ်’ ဟု ပြောပြီးလျှင် လှည်းပေါ်တွင် အိပ်၍လိုက်လေ၏။ နံနက်လင်း၍ ရွာသို့ချဉ်းလေလျှင် မောင်စံရှားလည်း အိပ်ရာမှထ၍ လှည်းလည်း ရွာသူကြီးအိမ်သို့ ဆိုက်ရောက်လေ၏။ မောင်စံရှားလည်း ရေမိုးချိုးပြီးလျှင် တရားခံနှင့် သက်သေအစစ်ခံချက်တို့နှင့်တကွ အမှုတွဲပါ အင်စပိတ်တော်မောင်အုန်းဘေထံမှ တောင်းရမ်းဖတ်ရှုကြည့်ရာ ဦးပြည့်စုံ သေဆုံးပြီးသည်နောက် ပုလိပ်တို့ လာရောက်စုံစမ်း၍ ငပေါ်လာအပေါ်၌ သကင်္ာမကင်းသဖြင့် ဖမ်းဆီးသောအခါ ငပေါ်လာက​ ‘ကျုပ်အထင်သားပဲ၊ မိုက်လှတဲ့အကောင် သည်လိုဖြစ်မှ ကောင်း တယ်’ ဟု ပြောဆိုသည့်အကြောင်းကို တွေ့ရှိလေလျှင် မောင်စံရှားက​ ‘အင်း၊ သည်ဥစ္စာ အရေးကြီးတယ်’ ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်က​ ‘သည်ဟာ ဘာအရေးကြီးသလဲ၊ သူသတ်ကြောင်း ဝန်ခံရမလဲ၊ သူမသတ်ကြောင်း နောက်တော့ ဆက်ပြောသေးတယ်၊ ခင်ဗျားစဉ်းစားကြည့်ဗျ၊ ငပေါ်လာသည် သူ့အဖကို မသတ်ဘူးဆိုသည့်တိုင်အောင် ငါ့ကိုဖြင့် ထင်စရာ ဖြစ်တော့မှာပဲဆိုတာ သူမသိဘဲနေမလားဗျ။ သိမှာပေါ့၊ တကယ်လို့ သူ့ကို ဖမ်းဆီးစဉ်အခါက သူအံ့သြယောင်ဆောင်သည်ဖြစ်စေ ပြုခဲ့လျှင် သူ့အပေါ်မှာ ကျုပ် မသကင်္ာစရာရှိမယ်။ ယခုတော့ သူပြောပုံဆိုပုံက လိမ်လည်ကောက်ကျစ်၍ ဟန်လုပ်သည့်လက္ခဏာ မရှိဘူး။ ပြီးတော့ မိုက်လှတဲ့အကောင် သည်လိုဖြစ်မှ ကောင်းတယ်ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်က ဘာလဲသိလား၊ သက်သေမိန်းကလေး ထွက်ချက်အတိုင်း ငပေါ်လာသည် မိမိ၏ဖခင်အပေါ်၌ များစွာ အမျက်ထွက်ရုံ မက ဖခင်ကိုပင် ထိုးမည်ကြိတ်မည်ပြုမိသည်ကို ဝမ်းနည်း၍ နောင်တရသော ကြောင့် ဤကဲ့သို့ပြောလျှင် မပြောနိုင်ပါလော၊ ဤသို့ပြောခြင်းသည် အမှန်အတိုင်း ပြောဆိုသော သူ၏ လက္ခဏာနှင့် တူသည်၊ အပြစ်ရှိသောသူသည် အပြစ်ကို ဝန်မခံဘဲ ဤသို့မပြောတန်ရာ’ဟုပြောလျှင် ကျွန်တော့်မှာ မစဉ်းစား တတ်အောင် ဖြစ်၍ နားထောင်လျက်သာလျှင် နေရလေ၏။ ထို့နောက် ကျွန်တော်က​ ‘ခင်ဗျားထင်ပုံတော့ ဟုတ်ပါပြီ။ သို့သော် ငပေါ်လာအစစ်ခံချက်ကို ဖတ်စမ်းပါဦးဗျာ၊ သူဘာများပြောသလဲလို့’ ဟု ပြောပြီးလျှင် ငပေါ်လာ၏ အစစ်ခံချက်ကို ဆက်လက်၍ ဖတ်ကြရာ​ ‘ကျွန်တော်သည် လက်ပံတန်းတွင် ကိစ္စရှိ၍ ၃ ရက်ခန့် သွားရောက် ပြီးလျှင် ဖခင်သေဆုံးသည့် ကြာသပတေးနေ့ညနေ ရထားနှင့်ပြန်၍ ရောက်ပါသည်။ အိမ်သို့ရောက်လျှင် ဖခင်ကိုမတွေ့သည်နှင့် ကျွန်တော်လည်း ကိုင်နေကျ ဝါးရင်းတုတ်ကိုကိုင်လျက် ရေကန်ဆီသို့ လျှောက်သွားပါသည်။ ရေကန်အနီးသို့ရောက်လျှင် ဖခင်နှင့်ကျွန်တော်တို့ အထိမ်းအမှတ်ထားသော ‘တီတူးခါးခါး’ ဟူသော ခါမြည်သံကို ကျွန်တော်ကြားရပါသည်။ ကျွန်တော် လည်း ၎င်းအထိမ်းအမှတ်ကို ကြားသဖြင့် ဖခင်သည် ကျွန်တော်ရောက်ကြောင်း မသိသေးဘဲလျက် အဘယ်ကြောင့် ကျွန်တော့်ကို ခေါ်၍နေပါသနည်းဟု အံ့သြလျက် အသံကြားရာသို့ သွားသောအခါ ဖခင်ကိုမြင်ပါသည်။ ဖခင်လည်း ကျွန်တော့်ကိုမြင်သောအခါ များစွာအံ့သြသောမျက်နှာထားနှင့် ‘နင်ဘာလို့ လာသလဲ’ ဟု မေးပါသည်။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်တို့သည် တစ်စုံတစ်ရာ အကြောင်းကို ပြောဆိုကြရာ ဖခင်သည် အလွန်စိတ်ထက်သောသူ တစ်ယောက် ဖြစ်သဖြင့် ဒေါသအလျောက် ကျွန်တော့်ကို ထိုးမည်ပြုလျက် ကျွန်တော်လည်း ပြန်၍ထိုးမည်ပြုမိပါသည်။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်သည် ဖခင်၏သဘောကို သိသဖြင့် အဖနှင့် အမျက်ထွက်ရန် မတော်သည့်အကြောင်းကို သတိရ၍ အဖကိုထားခဲ့ပြီးလျှင် တစ်ယောက်တည်း ပြန်လာခဲ့ပါသည်။ ကျွန်တော် ပြန်လာ၍ အတောင် ၃၀၀ ခန့်သွားမိသောအခါ ကျွန်တော်၏နောက်မှ အော်သံတစ်ခုကို ကြားသဖြင့် ကျွန်တော်သည် ပြန်၍ပြေးသွားပါသည်။ ဖခင် ရှိရာသို့ရောက်သောအခါ ဖခင်မှာ ဦးခေါင်းတွင် ဒဏ်ရာအကြီးအကျယ် တို့နှင့် မြေပေါ်တွင် လဲနေသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ထိုအခါ ကျွန်တော်သည် လက်မှတုတ်ကိုချ၍ အဖအနီးတွင် ဒူးထောက်ပြီးလျှင် အဖကိုပွေ့ထားသောအခါ ဖခင်မှာ အသက်ပျောက်၍သွားပါသည်။ ကျွန်တော်သည် ဖခင်အနီးတွင် တစ်စုံတစ်ယောက်ကိုမျှ မတွေ့မမြင်ပါ။ ဖခင်သည် မည်သည့်နည်းဖြင့် ၎င်း ဒဏ်ရာများကို ရရှိသည် ကျွန်တော်မသိပါ။ ကျွန်တော်၏ဖခင်မှာ လူအများတို့နှင့် အကျွမ်းတဝင်ပေါင်းသင်းဆက်ဆံလေ့မရှိပါ။ သို့ရာတွင် ဖခင်၏ရန်ငြိုးဖွဲ့ လောက်အောင်မုန်းသောရန်သူလည်း ရှိမည်မထင်ပါ’ ‘မောင်မင်း၏ဖခင်မသေမီ ဘာများပြောသွားသလဲ’ ‘ပြောတော့ပြောတာပဲ၊ ကျွန်တော်ကောင်းကောင်းနားမလည်ဘူး၊ ရေတကောင်းဆိုသလိုလို ပြောသွားတာဘဲ’ ‘သည်ဟာ မောင်မင်း ဘယ့်နှယ်အဓိပ္ပာယ်ရသလဲ’ ‘သည်ဟာ ကျွန်တော်ဖြင့် သွေးရူးသွေးတန်းပြောတယ် ထင်ပါသည်။ အဓိပ္ပာယ်စဉ်းစား၍မရပါ’ ‘မောင်မင်းနဲ့ မောင်မင်းဖခင် စကားများရတဲ့အကြောင်းက ဘာအကြောင်းများလဲ’ ‘သည်အကြောင်းကိုတော့ ကျွန်တော် ထုတ်ဖော်မပြောပါရစေနဲ့’ ‘သည်အချက်ဟာ အရေးကြီးတယ်၊ မောင်မင်းပြောရမယ်’ ‘သည်ဟာကို ကျွန်တော်မပြောပါရစေနဲ့၊ ယခုအမှုနှင့် ဘာမျှ မသက်ဆိုင်ပါ’ ‘သက်ဆိုင်တယ် မသက်ဆိုင်ဘူးဆိုတာ ရုံးမင်းဆုံးဖြတ်ဖို့ အလုပ် ဖြစ်တယ်၊ သည်အကြောင်း မောင်မင်းမပြောလျှင် မောင်မင်းအပေါ်မှာ နစ်နာလိမ့်မယ်’ ‘သည်ဟာတော့ ကျွန်တော်မပြောပါရစေနဲ့’ ‘ဒါတော့ မောင်မင်းသဘောပေါ့၊ တီတူးခါးခါးဆိုတဲ့ မြည်သံဟာ မောင်မင်းတို့သားအဖ အထိမ်းအမှတ်ထားတာလား’ ‘မှန်ပါတယ်’ ‘ဒါဖြင့် ဘယ့်နှယ်ကြောင့် မောင်မင်းရှိမှန်းမသိဘဲ မောင်မင်းဖခင်က ခါလိုမြည်ရသလဲ’ ‘သည်ဟာတော့ ကျွန်တော်လဲမသိပါ’ ‘မောင်မင်းအဖ အော်သံကြားလို့ ပြေးသွားတော့ မောင်မင်း တစ်စုံတစ်ရာမျှ မတွေ့မြင်ရဘူးလား’ ‘ဘာမျှ ကျွန်တော် ထင်ထင်ရှားရှား မတွေ့မြင်ပါ’ ‘ထင်ထင်ရှားရှား မမြင်ရင် ရိုးတိုးရိပ်တိတ်ကော မြင်သလား’ ‘ကျွန်တော့်အဖေ မြေမှာလဲနေတာ ကျွန်တော်မြင်တော့ စိတ်ထဲမှာ ထူပူပြီး ဘာကိုမျှ ကျွန်တော်ဂရုမစိုက်နိုင်ပါ။ သို့သော် ဖခင်ဆီကို ကျွန်တော် ပြေးသွားတုန်းကတော့ ကျွန်တော်နဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာ ဝါတာတာတစ်ခုတော့ ကျွန်တော်မြင်မိသလိုလို ရှိတာပဲ၊ အခု ကျွန်တော်စဉ်းစားကြည့်တော့ ပိုးစစ် ပါဝါလိုလိုထင်တယ်။ ဖခင်သေမှန်းသိလို့ ကျွန်တော်ထပြီး တောင်မြောက် လေးပါးကြည့်တော့ သည်ပဝါပျောက်သွားပါသည်’ ‘မင်း လူတွေကိုသွားမခေါ်မီ ပဝါပျောက်သွားသလား’ ‘မှန်ပါတယ်’ ‘ပဝါဆိုတာ မောင်မင်းအမှန်ပြောဝံ့သလား’ ‘အမှန်တော့ ကျွန်တော်မပြောဝံ့ပါ။ စိတ်မှာထင်သည်ကိုသာ ပြောရပါသည်’ ‘ဖခင်အလောင်းနှင့်ပဝါနှင့် ဘယ်လောက်ဝေးသလဲ’ ‘အတောင် ၂၅ တောင်လောက် ဝေးသည်ထင်ပါသည်’ ‘ဒါဖြင့် မောင်မင်းနှင့် အတောင် ၂၅ ကွာဝေးသည့်နေရာတွင် ရှိသည့် ဝတ္ထုတစ်ခုကို တစ်စုံတစ်ယောက် လာရောက်ယူငင်သည်ကို မောင်မင်း အဘယ့်ကြောင့် မသိနိုင်သလဲ’ ‘ကျွန်တော်သည် ဖခင်ကို ပွေ့ယူသည့်အခါ ၎င်းဘက်သို့ ကျောခိုင်း၍ နေပါသည်’ အထက်ပါစစ်ဆေးချက်ကို ဖတ်ရှုပြီးသကာလ ကျွန်တော်က​ ‘ခုပုံဖြင့် ငပေါ်လာညာကြောင်း ထင်ရှားနေပါပြီကောလားဗျာ’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက​ ‘ဘာပြုလို့လဲဗျာ’ ဟု မေးရာ​ ‘ဘယ့်နှယ် ခင်ဗျားလူက သူရောက်ကြောင်းမသိခင် သူ့အဖေက ဘယ့်နှယ်ကြောင့် သည်အထိမ်းအမှတ်နဲ့ ခေါ်ရသလဲ၊ ကျေနပ်အောင် မပြော နိုင်ဘူး၊ ပြီးတော့ စကားများတဲ့အကြောင်းကို ပြောပါဆိုတော့လဲ သူမပြော နိုင်ဘူး၊ သည့်ပြင်လဲ သူ့အဖေသေခါနီး ပြောသွားတဲ့စကားဆိုတာမှာလဲ တောက်တီးတောက်တဲ့တွေ သူကြံပြီးပြောတာမဟုတ်ဘူးလားဗျ’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း အနည်းငယ်ပြုံးရယ်၍​ ‘အင်း ခင်ဗျားလဲ အင်စပိတ်တော် မောင်အုန်းဘေ ကျောင်းက ထွက်လာတယ်မှတ်တယ်၊ ခင်ဗျားတို့ တွေးဆပုံတွေက တယ်မဆီမဆိုင် အမြီးအမောက်လဲ မတည့်ဘဲဟာကိုးဗျ။ ခင်ဗျားတို့ပြောပုံတော့ ငပေါ်လာဟာ အင်မတန်ဉာဏ်နည်းပါတဲ့အတွက် ဖခင်နှင့် ဘယ်အတွက် ရန်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကြံဖန်ပြီး သည်အစိုးရ သနားလောက်အောင် မပြောတတ်ဘူးပေါ့လေ။ ကောင်းပြီ၊ ငပေါ်လာကို ဉာဏ်နည်းတယ် ထားလိုက်ကြစို့။ ဒါဖြင့် ဘယ့်နှယ်ကြောင့် ပဝါကိုမြင်ပြီးမှ ပျောက်သွားတယ်ဆိုတဲ့ အချက်နဲ့ မသေမီ သူ့အဖေက ပေါက်ပေါက်ရှာရှာ ရေတကောင်းအကြောင်း ပြောသွားတယ်ဆိုတဲ့ အချက်တွေကတော့ ငပေါ်လာ ကြံစည်ပြီးပြောရအောင် ဉာဏ်များလှချည် ကလားဗျာ၊ ခင်ဗျားတို့က လူတစ်ယောက်တည်း အခု ဉာဏ်နည်းလိုလ် အခု ဉာဏ်များလိုက် တတ်လဲတတ်နိုင်တဲ့လူတွေဗျာ၊ ခင်ဗျားတို့က ငပေါ်လာ အပေါ်မှာ ပြစ်မှုထင်ရှားစေဖို့ အချက်တွေဟာ ကျုပ်ကတော့ လွတ်ဖို့ချည်းဘဲ မြင်နေတယ်’ ဟု ပြောဆဲတွင် အသက် ၂၀ ခန့်ရှိ ရုပ်ရည်ချောမော ပြောပြစ် သောသူငယ်မတစ်ယောက်သည် သူကြီးအိမ်ပေါ်သို့ ပျာယီးပျာယာ တက်လာရာ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားကို ကြည့်ပြီးလျှင် မိန်းမတို့၏ စူးရှသော ဉာဏ်ဖြင့် မောင်စံရှားသည် စုံထောက်ဖြစ်ကြောင်းကို သိသဖြင့် ၎င်းအား​ ‘စုံထောက်ကိုစံရှားဆိုတာ ရှင်မှတ်တယ်၊ တဆိတ်လောက်ရှင်၊ ရှင်တတ်အားသမျှ ထောက်လှမ်းစုံစမ်းပေးပါရှင် ကိုပေါ်လာ မသတ်ဘူးဆိုတာ ကျွမ်မသိပါတယ်၊ သူနဲ့ကျွန်မဟာ ငယ်ငယ်ကတည်းက ပေါင်းသင်းလာလို့ သူ့သဘောကို ကျွန်မ ကောင်းကောင်းသိပါတယ်၊ သည်လူဟာ သူ့အဖေကို သတ်ဖို့ထားလို့ ပုရွက်ဆိတ်ကိုတောင် သတ်တဲ့လူစားမျိုးမဟုတ်ဘူးရှင့်၊ သည်တော့ သူ့ကို လွတ်အောင်ရှင်အစွမ်းရှိသလောက် ကြိုးစားပြီး စုံထောက် ပေးပါရှင်၊ ရှင့်ကျေးဇူးကို ကျွန်မက ဆပ်ပါမယ်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက​ ‘သည်အမှု၌ မောင်ပေါ်လာ လွတ်လမ်းရှိသည်ထင်သည်၊ ကျွန်ုပ်လဲ စွမ်းအားရှိသလောက် အားထုတ်ပါမယ်၊ စိတ်ချပါ’ဟု ပြောရာ​ ‘ကဲ ကျွန်မထင်တဲ့အတိုင်း မဟုတ်ဘူးလားရှင်၊ ဟောဒီ အင်စပိတ် တော်မင်းကတော့ ရှင့်ခေါ်ပေမယ့် အလကားပါပဲတဲ့၊ အခုတော့ ဘယ့်နှယ် လဲရှင်’ ဟုပြောလျှင်​ အင်စပိတ်တော် မောင်အုန်းဘေလည်း မယုံကြည်ဟန် လက္ခဏာနှင့် အနည်းငယ်ပြုံး၍​ ‘ကျုပ်တို့လူက တယ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်အယူအဆ အလျင်လိုဟန် လက္ခဏာရှိသည်’ ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ မစောခင်က​ ‘စုံထောက်ကြီးက အလျင်လိုတာမဟုတ်ဘူးရှင့်၊ ရှင်တို့လူက အလျင်လိုတာ။ ပြီးတော့လဲ မောင်ပေါ်လာက သူ့အဖနဲ့ ရန်ဖြစ်တဲ့အကြောင်း ထုတပေါ်မပြောတာလဲ ကျွန်မအကြောင်း ပါလို့အားနာလို့ ထည့်မပြောတာ ကျွန်မသိတယ်’ ‘ဘယ်လိုအကြောင်းလဲ’ ‘အခုမှတော့ ကျွန်မအကုန်ဖွင့်ပြောလိုက်တော့မယ်၊ သည်လိုရှင့်၊ မောင်ပေါ်လာနဲ့ ကျွန်မနဲ့က သမီးရည်းစားရှင့်၊ မောင်ပေါ်လာ အဖေကြီး ကလဲ မုဆိုးဖိုကြီးရှင့်၊ သည်လူကြီးကလဲ အရွယ်နဲ့မလိုက် ကျွန်မကို ဖြည်း စပ်စပ်လုပ်ချင်တယ်၊ သည့်ပြင်လဲ သည်လူကြီးက ကျွန်မအဖေအပေါ်မှာ ဘာကြောင့်မှန်းမသိဘူး၊ အင်မတန်သြဇာရှိတယ်၊ ဘာမဆို သူပြောရင်ပြီးရော၊ သည်မြေလိုချင်တယ်ဆိုလဲ သူ့ကိုပေးရတယ်၊ သည်အိမ်ဝယ်ပေးဆိုရင်လဲ သူ့ကို ပေးရတယ်၊ သူတို့က ငယ်ငယ်က အထက်ရွှေဘိုမြို့နားမှာ အတူတူ နေထိုင်ခဲ့ဖူးတယ်ဆိုပဲရှင့်၊ ဒါနဲ့ သည်လူကြီးက ကျွန်မအဖေထံက လယ်များ အိမ်များကို တောင်းယူသလို ကျွန်မကိုလဲ သူဖို့တောင်းယူမယ်လို့ ကြံစည် တယ်ထင်တယ်။ မောင်ပေါ်လာနဲ့ သူ့အဖေနဲ့ သည်အကြောင်းကြောင့် ခဏခဏ စကားများကြတယ်၊ သည်နေ့ကလဲ သည်အကြောင်းနဲ့ပဲ စကားများ ကြတယ်ထင်တယ်’ ‘မိန်းကလေးနဲ့ မောင်ပေါ်လာနဲ့ အကြောင်းကို မိန်းကလေးဖခင် သိသလား’ ‘ရိပ်တော့ နည်းနည်းရိပ်မိတယ်ထင်တယ်’ ‘သဘောတူပုံရသလား’ ‘တူပုံမရဘူး’ ‘နို့ မိန်းကလေးသဘောဘယ့်နှယ်ရသလဲ’ ‘ကျွန်မတော့ ကျွန်မအဖေ သဘောမတူဘဲ ဘယ်သူမှ မယူဝံ့ ပေဘူးရှင်၊ ကျွန်မတို့မှာ အဖေတစ်ခုသမီးတစ်ခုဖြစ်ပြီး အဖေကလဲ ကျွန်မကို အင်မတန်ချစ်လဲချစ်တယ်၊ အလိုလဲလိုက်တယ်၊ သို့သော်လဲ ကျွန်မအဖေက မကျန်းမာဘူး၊ အဖေမရှိမှပဲ ကျွန်မထင်သလို လုပ်ဝံ့တော့မယ်’ ‘မိန်းကလေးဖခင်နဲ့ သေလွန်သူဦးပြည့်စုံနဲ့ကကော ဘယ်မှာ တွေ့ဖူးတယ်’ ‘ရွှေဘိုနားက ရွာတစ်ရွာမှာ’ ‘ရွာနာမည် ဘယ့်နှယ်ခေါ်တယ်’ ‘နာမည်တော့ ကျွန်မမသိဘူး’ ‘ကဲကောင်းပြီ၊ ကျုပ်တတ်အားသမျှ ကြိုးစားမယ်၊ ပြန်ပေတော့၊ စိတ်သာချသွား’ ‘ကျေးဇူးကြီးလှပါတယ်ရှင်၊ ကျွန်မပြန်ပါဦးမယ်’ ဟု ပြော၍ မစောခင်လည်း အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းသွားလေ၏။ မိန်းကလေးဆင်းသွားလျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း နံနက်စာစားသောက် ကြ၍ မောင်စံရှားနှင့်မောင်အုန်းဘေတို့သည် တရားခံငပေါ်လာကို အချုပ်ထောင် ်သို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုကြလေ၏။ ကျွန်တော်မှာ ထောင်သို့ဝင်ခွင့်မရသဖြင့် မလိုက်ရဘဲ အိမ်တွင် နေရင်း ၎င်းအမှုအကြောင်းကို ဉာဏ်မီသလောက် ချင့်နှိုင်းစုံစမ်း၍ကြည့်ရာ မည်သို့ထင်ရမည် မပြောနိုင်အောင်ပင် ရှိလေ၏။ အကယ်၍ ငပေါ်လာပြောသည့်အတိုင်း မှန်ခဲ့ပါလျှင် ငပေါ်လာသည် ဖခင်နှင့်ရန်ဖြစ်၍ ထွက်သွားပြီးနောက် တခဏချင်းတွင် ၎င်း၏ဖခင်ကို မည်သည့်ရန်သူမျိုး လာရောက်သတ်ဖြတ်လေသနည်း။ ယင်းကဲ့သို့ ရုတ်တရက် ရှောင်တခင် ရန်သူ၏လက်နက်နှင့် သေဆုံးရသည်ကို ကျွန်တော် စဉ်းစားယင်း ကြက်သီးမွေးညင်းထသဖြင့် တောင်မြောက်လေးပါးတို့ကို ကြည့်ရှုမိလေ၏။ ထို့ပြင် အမှုတွဲကိုဖတ်ကြည့်ရာ ဒဏ်ရာတို့မှာ ဦးခေါင်း၏နောက်မှာ သာလျှင် ရှိသည်ဖြစ်၍ တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူသည် နောက်မှနေ၍ ရိုက် နှက်ဟန်လက္ခဏာရှိသည်။ ငပေါ်လာသည် ဖခင်နှင့်ခိုက်ရန်ဖြစ်၍ ရိုက်နှက် ခဲ့ပါလျှင် ၎င်းတို့နှစ်ဦးမှာ မျက်နှာချင်းဆိုင် ရှိနေကြ၍ ဒဏ်ရာတို့မှာ ရှေ့၌သာ ရှိရမည်ဖြစ်သောကြောင့် ငပေါ်လာပြောသည့်အတိုင်း ဟုတ်မှန်ရာ၏ဟု တွေးတောမိပြန်သည်။ သို့ရာတွင် ၎င်း၏အဖသည် စကားများပြီးသည့်နောက် နောက်သို့ ရုတ်တရက်လှည့်မည့်အခိုက်တွင် ငပေါ်လာသည် လက်တွင်ရှိသော ဝါးရင်း တုတ်နှင့် ရိုက်နှက်လျှင်လည်း ရိုက်နှက်တန်ရာ၏ဟု အောက်မေ့မိပြန်လေ၏။ ထို့ပြင် သေလွန်သူ ဦးပြည့်စုံသည် သေခါနီးတွင် ရေတကောင်း အကြောင်းကို ပေါက်ပေါက်ရှာရှာ အဘယ်ကြောင့်ပြောရလေသနည်း။ ထို အကြောင်းသည် ငပေါ်လာကြံစည်၍ ပြောဟန်လည်း လက္ခဏာမရှိချေ၊ ကြံစည်၍ ပြောလျှင်လည်း ဤမျှလောက် မသက်ဆိုင်သောအရာကို ပြောမည် မဟုတ်။ သေလွန်သူသည် မိမိအားသတ်သူ၏ အမည်ကို ပြောရာ ပြော၍မဆုံးမီ အသက်ပျောက်၍သွားဟန် လက္ခဏာရှိသည်။ ထိုမှတစ်ပါးလည်း ပဝါ အတ္ထုပ္ပတ္တိကလည်း ရှိချေသေးသည်။ အကယ်စင်စစ် ငပေါ်လာပြောသည့်အတိုင်း မှန်ချေလျှင် ဦးပြည့်စုံကို သတ်သူသည် တစ်စုံတစ်ရာကျကျန်နေ၍ ငပေါ်လာ ကျောခိုင်းနေခိုက်တွင် တဖန်ပြန်၍ယူသွားဟန် လက္ခဏာရှိသည်။ စသည်ဖြင့် စဉ်းစားရင်း မောင်စံရှား ထင်သည့်အတိုင်း ဟုတ်လေသလော၊ သို့တည်းမဟုတ် ပုလိပ်တို့ ထင်မြင်ချက၍် အရ ငပေါ်လာပင် သတ်လေသလားဟု မဝေခွဲနိုင်အောင် ရှိနေလေ၏။ ဤသို့ တစ်ယောက်တည်းစဉ်းစားနေ၍ ၃ နာရီခန့်ရှိလျှင် မောင်စံရှား လည်း တစ်ယောက်တည်းပြန်လာ၍​ ‘တွေ့ဖြင့်တွေ့ခဲ့ပေပြီဗျာ၊ ကဲမိုးတွေကလဲ ဆင်လာပြီ၊ မိုးမရွာခင် ဦးပြည့်စုံသေတဲ့နေရာ ကျုပ်သွားကြည့်ရဦးမယ်၊ ခင်ဗျားလိုက်မယ် မဟုတ်လား’ ‘လိုက်မှာပေါ့၊ ဒါနဲ့ ငပေါ်လာတွေ့ခဲ့တာ ဘာများထူးခဲ့သလဲ’ ‘ဘာမျှမထူးဘူး’ ‘တစ်စုံတစ်ရာမျှ မထူးဘူးလား’ ‘သြော်​ တစ်ခုတော့ထူးခဲ့တယ်၊ အစတုန်းကတော့ ကျုပ်က ဒီအကောင်ဟာ သတ်တဲ့လူကို သူသိလျက်နဲ့ ဖုန်းထားတယ်ထင်မိတယ်၊ အခုတော့ သူလဲ မသိကြောင်း ကျုပ်သိခဲ့ရတာထူးတယ်’ ‘သတ်တဲ့လူကော မထူးဘူးလား’ ‘ဒါကတော့ ကျုပ်အသေအချာ မပြောနိုင်သေးဘူး၊ သို့သော်လဲ ထူးတဲ့အချက်နှစ်ခု ကျုပ်ပြောမယ်။ တစ်ခုက သေလွန်သူဦးပြည့်စုံဟာ ရေကန်အနီးမှာ တစ်စုံတစ်ယောက်နဲ့ အချိန်းအချက်ရှိရမယ်။ သည့်ပြင်တစ်ခုက ဦးပြည့်စုံဟာ သားရောက်ကြောင်းကို မသိသေးဘဲလျက် တီတူးခါးခါးလို့ ခါလိုမြည်ပြီး အချက်ပေးတယ်၊ သည်နှစ်ခုထူးတယ်။ ကဲ​ သည်အကြောင်း ကွဲပြားအောင် သေတဲ့နေရာသွားပြီး ကြည့်ကြစို့’ ဟု ပြော၍ ကျွန်ုပ်တို့လည်း အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းခဲ့ကြလျှင် အင်စပိတ်တော် မောင်အုန်းဘေလည်း အိမ်တွင်းသို့ ဝင်လာလေ၍​ ‘ဘယ့်နှယ် အခုချက်ချင်းသွားတော့မလားဗျ’ ‘အခုသွားလိုက်မှ တော်တော်ကြာ မိုးတွေရွာလာရင် အကုန် ပျက်ကုန် လိမ့်မယ်’ ဟု ပြော၍ ကျွန်ုပ်တို့ ၃ ဦးသားတို့သည် ဦးပြည့်စုံသေရာ ရေကန်အနီးသို့ သွားကြလေ၏။ လမ်းတွင် မောင်စံရှားသည် အကျင်္ီအိတ်မှ တစ်စုံတစ်ခုကို ထုတ်၍ ကြည့်သဖြင့် ကျွန်တော်ကမေးရာ၊ ၎င်းတို့မှာ ဦးပြည့်စုံ၏အလောင်းရှိရာ ရန်ကုန်မြို့ ဆေးရုံကြီးမှ တိုင်းထွာယူခဲ့သော သေလွန်သူဦးပြည့်စုံ၏ခြေရာနှင့် တရားခံ ငပေါ်လာ၏ ခြေရာများဖြစ်လေသည်။ မောင်အုန်းဘေလည်း ၎င်းတို့ကိုမြင်လျှင် ကျွန်တော်က မျက်စပစ်ပြ၍ မောင်စံရှားမမြင်အောင် ပြုံးရယ်လေ၏။ မောင်စံရှားလည်း လမ်းတွင် စကားတစ်ခွန်းမျှမပြောဘဲ ဆေးတံ ကိုသာ တစ်ဆုံပြီးလျှင်တစ်ဆုံ ထည့်၍သောက်လျက် ၁၅ မိနစ်ခန့် လမ်းလျှောက် သွားမိလျှင် ကျွန်တော်တို့သည် ရေကန်သို့ရောက်ကြလေ၏။ ဦးပြည့်စုံသေဆုံးသည့်နေရာသို့ ရောက်လျှင် မောင်စံရှားမှာ အပေါ် အကျင်္ီတို့ကို ချွတ်ပုံလျက် ရှပ်အကျင်္ီလက်များကို ပင့်တင်ပြီးလျှင် အလွန်တရာ စိတ်အားထက်သန်သောအမူအရာဖြင့် ပြင်ဆင်လျက်ရှိလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှား၏အမူအရာကိုမြင်လျှင် အံ့သြခြင်း ဖြစ်မိသည်မှာ မောင်စံရှားသည် ကျွန်တော်နှင့်အတူအိပ်၍နေစဉ်အခါတို့၌ လေးလံထိုင်းမှိုင်းသော အမူအရာဖြင့် မလှုပ်မရှားချင်ဘိသကဲ့သို့ ပျင်းရိသည့် လက္ခဏာရှိလေရာ ၎င်းနေရာသို့ ရောက်ရှိသကာလ ယုန်လိုက်မြဲ ဖြစ်သော မုဆိုး၏ခွေးသည် ယုန်ကိုမြင်သောအခါ နားရွက်များကို စွင့်ပြီးလျှင် မျက်စိများကို ပြူးလျက် မနေတတ်မထိုင်တတ်ဖြစ်နေဘိသကဲ့သို့ လည်းကောင်း၊ ပြိုင်မြင်း တို့သည် တာပတ်ကွင်းသို့ရောက်သည့်အခါ ပြေးလွှားလိုလှသဖြင့် ဇက်ကိုမျှ ချုပ်၍မရအောင် ခုန်ပေါက်မြူးတူးလျက် ရှိဘိသကဲ့သို့ လည်းကောင်း အလွန်တရာ ဖျတ်လတ်လျက် နဖူး၊ လည်ပင်း စသည်တို့၌ အကြောပြိုင်းပြိုင်း ထအောင် စိတ်သားထက်သန်လျက်ရှိလေ၏။ မောင်အုန်းဘေလည်း ရေကန်အနီးတွင် ဦးပြည့်စုံ၏အလောင်း တွေ့ရှိသောနေရာကိုပြလျှင် ထိုနေရာ၌ မြေတို့သည် ရေနီးသဖြင့် အနည်းငယ် ပျော့နေသဖြင့် ကျွန်တော်သည် ဦးပြည့်စုံလဲသည့်အရာကိုပင် မြေပေါ်တွင် မြင်မိလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း အကယင်္ီအိတ်မှ ခြေရာတို့နှင့် မှန်ဘီလူးငယ် တစ်ခုကို ယူပြီးလျှင် အလောင်းရှိရာနေရာအနီးတွင် ဒူးထောက်ကာ ဝပ်တွားလျက် မြေကြီးတို့ကို မှန်ဘီလူးဖြင့် သေချာစွာ လိုက်၍ကြည့်လေ၏။ ထိုသို့ကြည့်နေစဉ်အခါ အမဲလိုက်ခွေးသည် ယုန်နံ့ရသဖြင့် မြေတွင် အနံ့ခံပြီးလျှင် တောင်ပြေးမြောက်ပြေးရှိသည့် အမူအရာနှင့်တူလှချေသည်ဟု ကျွန်တော်၏စိတ်တွင် ထင်မိလေ၏။ ၅ မိနစ်ခန့်ရှိလျှင် မောင်စံရှားလည်း လေးဘက်ထောက်နေရာမှထ၍ မောင်အုန်းဘေအား​ ‘ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ကြောင့် ရေကန်ထဲဆင်းရသလဲ’ ဟု မေးရာ​ ‘ရေကန်ထဲမှာ လက်နက်တစ်စုံတစ်ခု တွေ့မလားလို့ ကျုပ် တစ်နေ့က ဆင်းမိတယ်၊ သို့သော် ကျွန်တော်ဆင်းသည့်အကြောင်းကို ခင်ဗျား’ ‘အို၊ ဒါတွေမမေးစမ်းပါနဲ့၊ ကျုပ်ပြောဖို့ အချိန်မရှိသေးဘူး၊ ဟောသည်ဗယ်ဘကခွါ တဘက်နိမ့်နဲ့ခြေရာ ခင်ဗျားခြေရာမဟုတ်ဘူးလား။ ဟောသည်ကလာပြီး ဟောသည်ရေကန်ထဲခြေရာပျောက်သွားတယ်၊ ကျုပ် စောစောကလာရင်ဖြင့် သည်လောက်ခက်မယ်မဟုတ်ဘူး။ ယခုတော့ တကတည်း ခြေရာတွေကို ရှုပ်ထွေးလို့၊ သို့သော် ဟောသည့်ခြေရာတစ်ခုဟာ သည်နေရာမှာ ၃ ခေါက်လျှောက်သွားတယ်’ ဟု ပြော၍ မောင်စံရှားသည် ၎င်းခြေရာကို သေချာစွာ မှန်ဘီလူးဖြင့်ကြည့်ပြီးလျှင် ကျွန်တော်တို့ကို မပြောဘဲ တစ်ကိုယ်တည်း ပြောနေဘိသကဲ့သို့ပြောလျက်​ ‘ဟောဒါကတော့ ငပေါ်လာခြေရာ၊ သည်နေရာမှာ သူ ၂ ကြိမ် လျှောက်တယ်။ ဟောဒါက ခြေဖနောင့်ရာကောင်းကောင်းမထင်ဘူး၊ ရှေ့ကိုသာ အားပြုလို့ ရှေ့ပိုင်းခြေရာသာထင်တယ်၊ သူပြေးလာတဲ့ခြေရာ ဧကန်ဖြစ်ရမယ်၊ သည်ခြေရာကိုကြည့်ခြင်းအားဖြင့် သူ့ဖခင်အော်သံကြားလို့ သူပြေးလာတယ် ဆိုတာ မှန်တဲ့လက္ခဏာရှိတယ်၊ ဟောဒါက သူ့အဖေဦးပြည့်စုံခြေရာဘဲ။ သူသည် နေရာမှ စကြင်္ံလျှောက်နေတဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်၊ သူ့ခြေရာ အင်မတန် များတယ်။ အလို သည်ဟာက ဘာလဲ၊ သြော် ငပေါ်လာ သူ့အဖေနှင့် စကားပြောနေတုန်း တုတ်ထောက်နေတဲ့ တုတ်ရာပဲ၊ အလို သည်ဟာက ဘာတွေလဲ၊ အလဲ့ တယ်ထူးဆန်းပါလား။ ခြေဖျားထောက်ပြီးသွားတဲ့ ခြေရာ တွေပါကလား၊ ခြေရာကလဲ ခြေဗြက်ကျယ်ကြီးပါကလား။ သည်မှာ သူလာတယ်၊ သည်မှာ သူပြန်သွားတယ်၊ သည်မှာ ပြန်လာပြန်ပြီ၊ သြော် ပဝါကျန်ရစ်လို့ ဟုတ်ပြီ၊ သို့သော် သူဘယ်ဆီကလာသလဲ’ ဟု မေး၍ မောင်စံရှားသည် ၎င်းခြေရာအတိုင်း တဖြည်းဖြည်း လိုက်သွားရာ ကန်နှင့် မနီးမဝေးတွင် ညောင်ပင်ကြီးတစ်ပင်သို့ ရောက်လေ၏။ ညောင်ပင်ကြီးသို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားလည်း ညောင်ပင်၏ အခြား ဘက်သို့လိုက်သွား၍ မျက်နှာကို မြေနှင့်ထိလုအောင် သေချာစွာကြည့် နေရာမှ တစ်စုံတစ်ခုကိုတွေ့ရှိသဖြင့် စိတ်ကျေနပ်သည့်လက္ခဏာနှင့် အလျား မှောက်လျက်နေလေ၏။ ထိုသို့နေရင်း မောင်စံရှားသည် သစ်ရွက်ခြောက် ကလေးများနှင့် တုတ်အကျိုးအပဲ့ကလေးများကို ဖယ်လှန်ရှာဖွေလျက် မြေမှုန့် အနည်းငယ်ကိုလည်း ကျုံးယူ၍ စက္က္ကူတစ်ခုနှင့်ထုပ်ပြီးလျှင် အိတ်တွင်းသို့ ထည့်ပြီးမှ ညောင်ပင်အခေါင်းတို့ကိုလည်း မိမိအရပ်မီသလောက် သေချာစွာ မှန်ဘီလူးဖြင့်ကြည့်လျက် နေလေ၏။ ၎င်းနောက် ကျောက်လုံးတစ်ခုကို တွေ့ရှိရာ ၎င်းကိုလည်း သေချာစွာ ကြည့်ရှုပြီးလျှင် လိုက်လံရှာဖွေပြန်ရာ ကျောက်တုံးနှင့် အံကျနေသော အရာတစ်ခုကို တွေ့၍ထည့်ကြည့်ပြီး ကျောက်တုံးကို သိမ်းထားလိုက်လေ၏။ ၎င်းနောက် တဖန် ဒူးထောက်၍ လိုက်သွားပြန်ရာ လမ်းဆုံသို့ရောက်လျှင် ခြေရာလည်း ပျောက်သွားဟန်လက္ခဏာ ရှိလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း လမ်းဆုံးသို့ရောက်လျှင် ဝပ်တွားရာမှထ၍ ‘သည်အမှုက တော်တော်ကလေး မှတ်သားဖို့အကောင်းသားပဲ။ ဟောဟိုက မြင်ရတာ ငပေါ်လာတို့အိမ်မှတ်တယ်။ ကျုပ်ခဏဝင်ပြီး စာကလေးတစ်စောင် ရေးခဲ့ဦးမယ်၊ ခင်ဗျားတို့ သည်အနားက ခဏစောင့်ပါဦး’ ဟု ပြော၍ ထွက်သွားလေ၏။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်အုန်းဘေတို့မှာ နားမလည်နိုင်သော မျက်နှာ ထားတို့နှင့် တစ်ယောက်တစ်ယောက် စကားမပြောဘဲ စောင့်ဆိုင်းနေကြလေ၏။ ၁၀ မိနစ်ခန့်ရှိလျှင် မောင်စံရှားလည်း လာ၍ မိမိကောက်ယူခဲ့သော ကျောက်တုံး ကို မောင်အုန်းဘေအား ပေးပြီးလျှင်​ ‘သည်ကျောက်တုံးက တဆိတ်အရေးကြီးတယ်။ ခင်ဗျားသိမ်းထား လိုက်ပါ။ ဦးပြည့်စုံသေတာ သည်ကျောက်တုံးနှင့် ထုသတ်လို့သေတာပဲ’ ‘ကျောက်တုံးမှာ ထုရာလဲမမြင်ပါလားဗျာ’ ‘အင်း၊ ဟုတ်တယ်၊ အရာမရှိဘူး’ ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲ’ ‘ကျောက်တုံးအောက်မှာ မျက်ပေါက်နေသည်ကိုတွေ့သဖြင့် ၎င်း ကျောက်တုံးသည် ထိုနေရာသို့ရောက်သည်မှာ ရက်ပေါင်းများစွာ မကြာ သေးကြောင်းကို သိရှိရသည်။ ထို့ပြင် ကျောက်တုံးကိုထုတ်ယူသော နေရာ တစ်ခုကိုလည်း ထိုအနီးတွင် တွေ့ရှိရသည်။ ထိုကျောက်တုံးသည် ဦးပြည့်စုံ ဦးခေါင်းတွင်ရှိသော ဒဏ်ရာတို့နှင့်လည်း ကိုက်၍နေသည့်ပြင် အခြားလက်နက် လည်း ကျွန်ုပ်ကြည့်၍မမြင်ခြင်းဖြင့် သိနိုင်သည်’ ဟု ပြောလေ၏။ ‘ဒါဖြင့် သတ်တဲ့သူကတော့ ဘယ်သူလဲ’ ဟု မောင်အုန်းဘေက မယုံတယုံနှင့်မေးရာ’ ‘သတ်သည့်သူမှာ အရပ်ရှည်ရှည်၊ ဗယ်သန်၊ ညာခြေဆွံ့နေသည်။ ခြေဖဝါး သူများထက်ဗြက်ကျယ်သည်။ ဂေါ်ရင်ဂျီအစစ် ဆေးပြင်းလိပ်ကို သောက်သည်။ ဆေးလိပ်ကို အစွပ်နှင့်သောက်တတ်သည်။ ပိုးစစ်ပဝါ ခေါင်းပေါင်းကိုပေါင်းတတ်သည်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်အုန်းဘေလည်း ရယ်မောလျက်၊ ‘ခင်ဗျားအတွေးကတော့ ဟုတ်ပါပြီ။ သို့သော် ရုံးမင်းက သည်လောက်နှင့် မကျေနပ်ပေဘူးဗျ’ ဟု ပြောရာ​ ‘ခင်ဗျားလဲ ခင်ဗျားနည်းနဲ့ခင်ဗျား၊ ကျုပ်လဲ ကျုပ်နည်းနဲ့ကျုပ်၊ ကိုယ်ထင်သလိုကိုယ်လုပ်ကြတာပေါ့။ ကဲ သည်ကနေ့ညနေ ကျုပ် အလုပ် နည်းနည်းများလိမ့်မယ်၊ ယနေ့ည ရထားနဲ့ ကျုပ်တို့ပြန်မယ်’ ‘ဒါဖြင့် ဒီအမှု သည်လိုမပြီးမပြတ်ပဲ ထားခဲ့တော့မယ်လား’ ‘ပြီးပါပြီကောဗျ’ ‘ဒါဖြင့် သတ်တဲ့လူဘယ်သူလဲ’ ‘ကျုပ်ပြောတဲ့လူပဲ’ ‘နာမည်ကောဘယ်သူတဲ့လဲဗျ’ ‘သည်ဟာ ရွာကလေးပဲဗျာ၊ ခင်ဗျား သည်လောက်မှ တွေ့အောင် မရှာနိုင်ဘူးလား’ ‘ခင်ဗျားပြောသလို ဗယ်သန်၊ ညာခြေဆွံ့တဲ့ လူတစ်ယောက် ကျုပ် လိုက်ရှာလို့ ရယ်စရာဖြစ်မှာပေါ့ဗျ’ ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျားသဘောပဲ၊ ဟောဟိုမှာ ခင်ဗျား လူတစ်ယောက် မဟုတ်လား၊ ကိုင်းနေရစ်ပေဦးတော့၊ ကျုပ်တို့ပြန်ဦးမယ်’ ရွာသူကြီးအိမ်သို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားလည်း အနည်းငယ် မျက်နှာမသာပဲ အတန်ကြာစဉ်းစားလျက်ရှိစဉ် စာပို့ပြာတာတစ်ယောက်သည် အထုပ်တစ်ခုကိုယူလာ၍ မောင်စံရှားအား ပေးလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း အထုပ်ကိုဖြည်ပြီးလျှင် ၎င်းတွင်ပါရှိသည့် မြေပုံတစ်ခုကို ဖြန့်ကြည့်၍ အတန်ကြာ လိုလ်လံရှာဖွေပြီးနောက် တစ်စုံတစ်ခုကို တွေ့ရှိသဖြင့်​ ‘အင်း သည်ရွာပဲ’ဟု ပြောပြီးလျှင် မြေပုံကို ပိတ်ထားလိုက်လေ၏။ ၎င်းနောက်​ ‘ကဲ​ ကိုသိန်းမောင်၊ ကျုပ်ဖြင့် ဘယ့်နှယ်လုပ်ရမယ် မပြော တတ်ဘူး၊ အင်မတန်ခွကျနေပြီ၊ သည်အနားတိုးစမ်းပါဦး၊ ကဲ​ ဆေးလိပ် များသောက်ပြီး နားထောင်စမ်းပါဗျာ၊ ကျုပ်ပြောစမ်းပါရစေ’ ဟု ပြော၍ ကျွန်တော်လည်း ဆေးလိပ်ကိုညှိလျက် အလွန်ကြားလိုသော ဆန္ဒရှိသည့် အလျောက် နားစိုက်၍နေလျှင်​ ‘သည်အမှုမှာ ထူးတဲ့အချက်က ၂ ခုရှိတယ်မဟုတ်လား၊ တစ်ချက်က မောင်ပေါ်လာပြောတဲ့အတိုင်း သူရှိမှန်းမသိခင် သူ့ဖခင်က ‘တီတူးခါးခါး’ လို့ မြည်ပြီး အချက်ပေးတယ်၊ သည့်ပြင်တစ်ချက်က ဦးပြည့်စုံက သေခါနီးမှာ တစ်စုံတစ်ယောက်အကြောင်းပြောတော့ မောင်ပေါ်လာက အစအဆုံး မကြား လိုက်ဘဲ ‘ရေတကောင်း’ ဆိုသလိုလို ကြားလိုက်ရတယ်၊ ကောင်းပြီ၊ သည်တော့ ကျုပ်တို့က မောင်ပေါ်လာသည် သူ့ဖခင်ကို မသတ်ဘူးလို့ ဆိုပြီး လိုက်ကြစို့’ ‘တီတူးခါးခါးဆိုတဲ့ အကြောင်းကတော့ ဘယ့်နှယ်ဟာလဲ’ ‘သည်လိုဗျ၊ သည်အထိမ်းအမှတ်ဟာ သူတို့သားအဖ ၂ ယောက် ထားတဲ့အထိမ်းအမှတ်ဆိုပေမယ့် သည်အခါမှာ မောင်ပေါ်လာရှိကြောင်းကို ဦးပြည့်စုံမသိသည့်အတွက် သူ့ကိုခေါ်တယ်လို့ ကျုပ်တို့မယူဆသင့်ဘူး၊ သည့်ပြင် အထိမ်းအမှတ်တူလူတစ်ယောက်ကို ခေါ်တဲ့လက္ခဏာရှိတယ်၊ သည့်ပြင်လဲ တီတူးခါးခါးဆိုတဲ့ အထိမ်းအမှတ်မျိုးဟာ ရွှေဘိုနယ်ဆီမှာ ခါတည်သမားတွေ ထားတတ်တဲ့အထိမ်းအမှတ်မျိုးဖြစ်တယ်၊ သည်တော့ ဦးပြည့်စုံတွေ့လိုတဲ့ လူဟာ သည်အထိမ်းအမှတ်မျိုးကို နားလည်သူ ရွှေဘိုနယ်သားဖြစ်ရမယ်’ ‘ဒါဖြင့် ရေတကောင်းဆိုတာကကော ဘယ့်နှယ်လဲ’ ဟု ကျွန်တော်က စစ်ပေါက်၍မေးမြန်းသောအခါ မောင်စံရှားသည် ယခင်ကမြေပုံကို ဖြည်၍ လက်ဖြင့် တစ်နေရာရာ၌ ပိတ်ပြီးလျှင်​ ‘သည်ဟာ ဘယ့်နှယ်ဖတ်သလဲ’ ဟု မေးရာ ကျွန်တော်လည်း ‘တကောင်း’ဟု ဖတ်လေ၏။ ၎င်းနောက် လက်ကိုဖွင့်၍ အဖတ်ခိုင်းပြန်ရာ ကျွန်တော်လည်း ‘တကောင်းပင်ရွာ’ ဟု ဖတ်လိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက​ ‘အဲဒါပဲ၊ ဦးပြည့်စုံပြောသွားတာ၊ သူပြောချင်တာက ‘တကောင်းပင် ရွာသား မည်သူမည်ဝါ’ လို့ သူပြောမယ်လို့လုပ်တုန်း မပြောနိုင်တဲ့အတွက် တကောင်းလို့ပြောခါရှိသေးတယ် အသက်ထွက်သွားတဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်၊ ကျုပ်တို့ ‘ဟို ဒ​သ​န့သော’ ဆိုသလိုပေါ့ဗျာ၊ ပြောချင်တာတွေ မပြောလိုက်ရခင် ကြေးအိုးကြီးထဲနစ်သွားလို့ ‘ဒု’ နဲ့ ပြီးသူကပြီး၊ ‘သ’နဲ့ ပြီးသူကပြီး၊ သည်လိုပေါ့’ ‘အံ့သြစရာကောင်းလိုက်လေဗျာ’ ‘မအံ့သြနဲ့ဗျ၊ သူ့ဟာက အင်မတန်ထင်ရှားနေတာကပဲ၊ ကဲ၊ ကျုပ်တို့ အခုရှာဖို့ တော်တော်နယ်ကျဉ်းသွားပြီမဟုတ်လား၊ ပြီးတော့ ပိုးစစ် ပဝါဆိုတဲ့ဥစ္စာကလဲ မောင်ပေါ်လာပြောတာကို ယုံလက်စနဲ့ ယုံရရင် တကယ် မေ့ကျန်ရစ်တယ်လို့ ကျုပ်တို့ယူရမယ်၊ သည်တော့ ကျုပ်တို့ အခု ဘာရသလဲ၊ သတ်တဲ့လူဟာ ရွှေဘိုနယ် တကောင်းပင်ရွာသား၊ ပိုးစစ်ပဝါခေါင်းပေါင်းနဲ့ဆိုတာ သိရပြီမဟုတ်လား’ ‘ဟုတ်ပေတယ်’ ‘ပြီးတော့ ကျပ်တို့ ယနေ့စုံထောက်လို့ရခဲ့တာက ဘာလဲ၊ ခင်ဗျား သိပြီးပြီ မဟုတ်လား’ ‘သိတော့သိပါပြီ၊ သို့သော် သည်ဟာ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲ’ ‘သိပုံက သည်လိုဗျ၊ ခြေလှမ်းကျဲသည်ကို ထောက်ချင့်၍ အရပ် မြင့်ကြောင်းကို ကျုပ်သိရတယ်။ အများအားဖြင့် လူပုဟာ ခြေလှမ်းစိပ်ပြီး၊ လူရှင်ရင် ခြေလှမ်းကျဲတယ်မဟုတ်လား၊ အဲဒါပဲ’ ‘ခြေဆွံ့တာကကော’ ‘ထိုသူ၏ လက်ျာဘက်ခြေရာသည် လက်ဝဲဘက်ခြေရာလောက် ထင်ရှားအောင် မထင်သည့်အတွက် လက်ျာဘက်ကို အားမပြုဘဲ လက်ဝဲဘက်သို့ သာ အားပြု၍နင်းကြောင်း သိရသည်။ ဤသို့ တဘက်သတ်အားပြုသော ခြေရာသည် အားမပြုသည့်ဘက်၌ မစွမ်းမသန်သည့်အကြောင်းကို သိရသဖြင့် လက်ျာခြေဆွံ့ကြောင်းကို ကျုပ်သိသည်’ ‘ဗယ်သန်ဆိုတဲ့အကြောင်းကကော’ ‘သြော်​ သည်အကြောင်းက သည်လိုဗျ၊ ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးမှ ဦးပြည့်စုံအလောင်းကို ကျုပ်ကြည့်ခဲ့တုန်းက ဒဏ်ရာဟာ လက်ဝဲဘက်မှာ ရှိတယ်။ ပြီးတော့လဲ ဆရာဝန်ထင်မြင်ချက်က ၎င်းဒဏ်ရာသည် အနီးမှကပ်၍ ရိုက်နှက်သော ဒဏ်ရာဖြစ်တန်သည်ဟု ဆိုတယ်မဟုတ်လား။ သည်တော့ လူတစ်ယောက် ဦးခေါင်းကို နောက်ကကပ်ပြီး ဗယ်သန်မဟုတ်ဘဲ ဗယ်ဘက်ကို ဘယ့်နှယ်လုပ်ပြီး ထုရိုက်နိုင်မလဲဗျ၊ သည်လူက သားအဖနှစ်ယောက် စကားများနေကြတော့ သစ်ပင်နောက်မှာထိုင်ပြီး ဆေးလိပ်များတောင် သောက် နေသေးတယ်။ သူ့ဆေးလိပ်တိုနဲ့ ဆေးလိပ်ပြာကို ကျုပ်တွေ့တယ်၊ ပြာကို ကြည့်တော့ ပြာအမျိုးမျိုးအကြောင်း ကျုပ်အထူးသဖြင့် စုံစမ်းခဲ့လို့ ဂေါ်ရင်ဂယီ အစစ်က ဆေးပြာဖြစ်နေကြောင်း ကျုပ်သိရတယ်’ ‘ဆေးစွပ်နဲ့သောက်တဲ့အကြောင်းကောဗျာ’ ‘သူ့ဆေးလိပ်ကိုကြည့်တော့ ပါးစပ်နဲ့မထိတဲ့အကြောင်း ကျုပ် သိလို့ ဆေးစွပ်နဲ့သောက်တယ်လို့ ကျုပ်ဆိုတယ်’ ‘ဟုတ်ပဲဟုတ်ပါပေတယ်ဗျာ၊ တယ်ကောင်း၊ တယ်ထင်ရှား၊ ဒါဖြင့် သတ်တဲ့လူဘယ်သူလဲဗျာ၊ ခင်ဗျားတွေးမိပြီလား’ ‘သတ်တဲ့လူလား၊ သတ်တဲ့လူက’ဟု ပြောဆဲတွင် အသက် ၅၀ ကျော် ၆၀ ခန့်ရှိ၍ များစွာ ကျန်းမာဟန်လက္ခဏာမရှိသော အဘိုးကြီး တစ်ယောက်သည် အိမ်ပေါ်သို့တက်လာလျှင် မောင်စံရှားလည်း နေရာထိုင်ခင်း ပေး၍​ ‘ကျွန်တော့်စာကလေးရပါသလားခင်ဗယာ’ ဟု မေးရာ​ ‘ဟုတ်တယ် ကျုပ်အခုပဲရတယ်၊ လူသိမှာစိုးရင် သူကြီးအိမ် လာခဲ့ပါ ဆိုလို့ ကျုပ်လာတယ်၊ ဘာကိစ္စဘာလဲမောင်’ ဟု ပြော၍ မောင်စံရှား၏ မျက်နှာကို အကဲခတ်လျက်နေရာ မောင်စံရှားက​ ‘ဦးပြည့်စုံသေတဲ့အကြောင်း ကျွန်တော်အလုံးစုံသိပြီပဲ’ဟု ပြောလျှင် အဘိုးကြီးလည်း ‘ဘုရားဘုရား’ ဟု ပြောလျက် သက်ပြင်းချ၍ ထိုင်လေ၏။ ‘သို့သော် သည်လိုပါမောင်ရယ်၊ သည်သူငယ်ကို သည်လိုစွပ်စွဲ ခံရမယ်လို့ ကျုပ်မသိမိပါဘူး၊ တကယ်လို့ ရုံးမင်းများ စစ်ဆေးတဲ့အခါ ကျလျှင်လဲ ကျုပ်က မှန်တဲ့အတိုင်း အစစ်ခံမယ်လို့ ကြံရွယ်လျက်ပါပဲ’ ‘သည်အတိုင်းမှန်ရင် ကောင်းပါလေရဲ့ဗျာ’ ‘မှန်ပါတယ်မောင်ရယ်၊ သည်အတိုင်းပါဘဲ။ ကျုပ်လဲ သေခါနီးပါပြီ။ လိမ်မပြောပါဘူး၊ ကျုပ်က နဂိုက တယ်ပြီး မကျန်းမာရတဲ့အထဲသည်လို ဖြစ်ပြီး သည်သူငယ်ကလေး ဖမ်းထားတယ်ဆိုကတည်းက ကျုပ်ရောဂါ တိုးပြီး အခုသည်လာတာတောင် မနည်းခဲလာခဲ့ရပါတယ်။ ကျုပ်လဲ ကြိုးမိန့် မပေးခင် သေရမှာပါ၊ မထူးပါဘူး’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း မင်အိုး ကလောင်တံနှင့် စက္ကူများကို ယူပြီးလျှင်​ ‘ယခု အမှုက သည်လိုပါဦးရယ်၊ ကျွန်တော်က အစိုးရစုံထောက် မဟုတ်ပါဘူး။ ဦးသမီးမစောခင်က ကျွန်တော့်ကိငှါးလို့ သူ့အကျိုး ကျွန်တော် လာခဲ့ရပါတယ်။ သည်တော့ ဦးက အမှန်အတိုင်း အကုန်ပြောပါ။ ဦးဝန်ခံချက်ကို ကျွန်တော်ကရေးပြီး ဦးက လက်မှတ်ထိုး၊ ဟောသည်က ကိုသိန်းမောင်ကလဲ သက်သေအဖြစ် လက်မှတ်ထိုး၊ သည်ဝန်ခံချက်ကို တကယ် အကျဉ်းအကျပ် ကျမှ ကျွန်တော်ထုတ်ပြပါမယ်၊ မပြဘဲ ပြီးနိုင်လျှင်လဲ ပြီးပါစေ့မယ်။ သည်ဟာက မောင်ပေါ်လာလွတ်ဖို့အတွက် လိုလိုမည်မည် ယူထားရတာပါ။ ဦးကိုဖမ်းဆီးဖို့မဟုတ်ပါဘူး’ဟု ပြောလျှင် ဦးသာပေါလည်း မိမိအတ္ထုပ္ပတ္တိကို အောက်ပါအတိုင်း ပြန်ပြောလေ၏။ ‘သည် ငပြည့်စုံဟာ အင်မတန် မကောင်းသား ဆိုးရွားတဲ့ လူတစ်ယောက်ပါမောင်ရယ်၊ ကျုပ် သူ့လက်တွင်းရောက်နေတာ အနှစ် ၂၀ နီးနီး ရှိနေပြီ။ ကျုပ်စိတ်ကို သူနေ့ရှိသမျှ ညှဉ်းဆဲနေတယ်၊ အစက သည်လို မောင်ရဲ့။ ကျုပ်က ရွှေဘိုတောင်လက် တကောင်းပင်ရွာသား ဇာတိ။ ငယ်ငယ်ကတော့ ငယ်တဲ့အလျောက် ဆိုးခဲ့မိုက်ခဲ့တယ်ပေါ့လေ၊ တကောင်းပင် ရွာသား ဗိုလ်သာပေါဆိုတာ ကျုပ်ပေါ့။ ဒါနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအထက်ပိုင်းကို အဂင်္လိပ်မင်းသိမ်းစက ကျုပ်က ဓားပြဗိုလ်လုပ်နေသေးတာကိုး။ သည်အခါက ပင်းဇင်းဆိုတဲ့ ရွာတစ်ရွာဝင်စီးပြီး ပစ္စည်းများ တောင်းရမ်းတော့ သည်အကောင်က ရွာဆော်ကလေးကိုး မောင်ရဲ့၊ သူက ကျုပ်ကို သည်တုန်းက မှတ်မိလိုက်တယ်၊ ဒါနဲ့ နောက် တိုင်းပြည်ငြိမ်သက်တော့ ကျုပ်လဲ ပိုက်ဆံကြေးငွေ တော်တော်ကလေး စုမိလို့ အထက်မှာဖြင့် နေလို့မတော်ဘူးဆိုပြီး အောက် စုန်ဆင်းလာ၊ သည်ရွာဟာ နည်းနည်းချောင်သလိုမို့ လယ်မြေကလေးများ ဝယ်ခြမ်းပြီး နေထိုင်ခဲ့၊ တစ်နေ့သ၌တော့ ဆူးလေဘုရားလမ်းပေါ်မှာ သည် ငပြည့်စုံက ကျုပ်ကျောပုတ်ပြီး၊ အောင်မယ် ခင်ဗျားနဲ့တွေ့တာ အဆင်လိုက် တာတဲ့၊ ကျုပ်မှာ ကလေးတစ်ယောက်နဲ့ ဒုက္ခရောက်နေ၍ ခင်ဗျားနဲ့အတူ လိုက်ပြီး နေမှတော်မယ်တဲ့။ သည်လိုမှ မနေရရင်ဖြင့် ခင်ဗျားအဂင်္လိပ်မင်း ဥပဒေသိတယ်မဟုတ်လားတဲ့၊ သည်နေ့ကစပြီး သူလဲကျုပ်နဲ့လိုက်ပြီး အတူ နေထိုင်၊ ကျုပ်လယ်မြေကို သူလိုချင် မပေးဘဲမနေဝံ့လို့ ပေးရ၊ လတိုင်း ကျုပ်ကို သည်အလုံးနဲ့ လာလာပြီး ညဉ်းနေတယ်။ သည်ဟာတွေ ညှဉ်းတာကတော့ရှိပါစေဦးတော့ မောင်ရယ်၊ တနေ့ကတော့ သူက ကျုပ်ကို တွေ့ချင်တယ်ဆိုလို့ ရေကန်နား အချိန်းအချက်ပေးခေါ် ကျုပ်ရောက်တော့ လားလား သားအဖနှစ်ယောက်က ကျုပ်သမီး သူယူမယ် ငါယူမယ်နဲ့ တကတည်း သူတို့လိုချင်တိုင်း ရမယ့်အတိုင်း ငြင်းခုန် ရန်ဖြစ်နေလိုက်ကြတာ၊ ကျုပ်က ညောင်ပင်ကြီးအောက်က ကြားနေရတာကိုး။ ကြားရတော့ ကျုပ်က ငယ်စိတ်ကလေးပေါက် ပြေးလာပြီး သည်အကောင် ငါသည်တခါ သတ်လိုက်ရရင်ဖြင့် နောက် ငါ့ကို မနှောင့်ယှက်နိုင်ပေဘူး အောက်မေ့ပြီး သူ့သားသွားတုန်း အနားကကျောက်တုံးတစ်လုံး အခန့်သင့်တွေ့တာနဲ့ နောက် ကနေပြီး တအားထုလိုက်တာ မိုက်စတုံးလေရော’ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက​ ‘ဦး တစ်ခုကျနေရစ်၍ တစ်ခေါက်ပြန်မလာရဘူးလား’ ဟု မေးလျှင်​ ‘သြော်​ ဟုတ်တယ်၊ ကျုပ် ပဝါကျကျန်ရစ်ခဲ့လို့ တစ်ခေါက် သွားရသေးတယ်’ ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ ဦးသာပေါက​ ‘ကဲ၊ ဒါပါပဲမောင်ရယ်၊ မောင်ရင်တို့သာ ဒီလိုလူမျိုး မတွေ့ကြုံ ရပါစေနဲ့လို့ ဆုတောင်းကြပေတော့’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း မိမိ ရေးသားပြီးသည်များကို ဦးသာပေါအား လက်မှတ်ထိုး၍ စေလွှတ်လိုက်လေ၏။ မောင်စံရှားလည်း မောင်ပေါ်လာ၏အမှုကို စစ်ဆေးသည့်နေ့၌ တရားခံဘက်က ရှေ့နေအား ငပေါ်လာမသတ်သည့်အကြောင်း ၄၊ ၅ ချက်ကို ရေးသားပေးပို့လိုက်သဖြင့် ရှေ့နေလည်း ၎င်းအတိုင်း လျှောက်လဲရာ မောင်ပေါ်လာလည်း လွတ်လေ၏။ ဦးသာပေါမှာ ၄၊ ၅ လအတွင်းအတွင် သေဆုံးလေရာ သမီး မစောခင်မှာ ငပေါ်လာနှင့် အကြောင်းဆက်၍ ပေါင်းဖက်လျက် ရှိကြလေကုန် သတည်း။ မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းမှု၌ မောင်စံရှားစုံထောက်ပုံ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့သည် ကြိုးကြာကန်ရွာ လူသတ်မှုမှ ပြန်လာကြပြီးသည်နောက် တစ်လခန့်အတွင်းတွင် ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားမှာ အမှုများစွာတို့ကို စုံထောက်ရပါသော်လည်း ၎င်းအမှုတို့မှာ သေးငယ်သောအမှုများဖြစ်သည့်အလျောက် မိတ်ဆွေမောင်စံရှား၏ ဉာဏ်စွမ်းကို များစွာအသုံးမပြုရသောအမှုမျိုးဖြစ်သဖြင့် ၎င်းတို့ကို ရေးသားဖော်ပြသော်လည်း များစွာ ချီးမွမ်းရန်ရှိမည်မဟုတ်ချေ။ အချို့အမှုတို့မှာကား အခြားသောစုံထောက်တို့၌ ခဲယဉ်းခြင်း ရှိသော်လည်း ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားမှာ လွယ်ကူလှသည်ဖြစ်၍ အဖြစ်အပျက်ကို အလုံးစုံကြားရရုံမျှနှင့် အမှုသည်တို့ စိတ်ကျေနပ်လောက် အောင် တခါတည်း ရှင်းလင်း၍ ပေးနိုင်ကုန်သည်။ သို့ရာတွင် ယခုရေးသားဖော်ပြလိုက်သော မျက်စိတဘက်လပ် အသင်းမှုမှာ များစွာ ထူးဆန်းသောအကြောင်းအရာများ ပါရှိသည်လည်း တကြောင်း။ မောင်စံရှား စုံထောက်ပုံ နည်းနာနိသျှကိုလည်း ကောင်းစွာ ထင်ရှားစေချင်သည်လည်း တစ်ကြောင်း။ အချို့သောမိတ်ဆွေများထံမှ တောင်းပန်စာများကို သတင်းစာဆရာထံမှ ရရှိသည်လည်း တစ်ကြောင်း ကြောင့် အဆိုပါအမှု၌ မောင်စံရှား၏ စုံထောက်ပုံကို ဝတ္ထုအဖြစ်ဖြင့် ဆက်လက်ရေးသားပေးပို့လိုက်ရပါသည်။ တနေ့သ၌ ကျွန်တော်သည် အလုပ်တိုက်မှပြန်လာ၍ အိမ်သို့ ရောက်လျှင် ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားသည် မျက်စိတဘက်လပ်လျက် ရှိသော အသက် ၄၀ ကျော်ရွယ်သူ ဧည့်သည်တစ်ယောက်နှင့် စကားပြောဆို လျက်ရှိနေကြသည်ကို တွေ့ရလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း ဧည့်သည်ကိုမြင်၍ ကျွန်တော်မသိစေလိုသောစကားဖြစ်မည်ကို မသိသဖြင့် အိမ်ရှေ့ဝရန်တာသို့ ထွက်သွားမည်ပြုရာ မိတ်ဆွေမောင်စံရှားက ‘အလိုကိုသိန်းမောင် ပြန်လာပြီ လား။ အဆင်သင့်လိုက်တာဗျာ။ ခင်ဗျားလဲစုံထောက်အမှုမှာ ကောင်းကောင်း ဝါသနာပါတယ်ဆို။ ကဲလာစမ်းပါဦးဗျာ၊ နားထောင်လှဲ့စမ်းပါဦး’ ဟု ပြော၍ ဧည့်သည်ရှိရာသို့ တဖန်လှည့်ပြီးလျှင် ‘သည်ဟာက ကျွန်တော်နဲ့ တစ်အိမ်ထဲအတူနေတဲ့ ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေ ကိုသိန်းမောင်ဘဲ။ ပြောချင်တဲ့ စကားကို သူ့ရှေ့မှာ ပြောသာပြောပါ ကိစ္စမရှိပါဘူး၊ ယုံကြည်ရပါတယ်’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်လည်း ကုလားထိုင်တစ်ချပ်ကို ဆွဲ၍ထိုင်ပြီးလျှင် ဧည့်သည်၏မျက်နှာကဲကို ခပ်လျက်နေလေ၏။ ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားမှာ မိမိမတွေ့ဘူးသည့်သူတစ် ယောက်ကို တွေ့မြင်သည့်အခါ ထိုသူ၏ အကျင့်စာရိတ္တနှင့်အတူ အလုပ် အကိုင်တို့ကို အကဲခပ်မြဲဖြစ်လေရာ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှား၏ အကဲခပ်ပုံ နည်းနာတို့ကို အသုံးပြုပြီးလျှင် ဧည့်သည်လူကြီးကို သေချာစွာ ကြည့်လျက် နေလေ၏။ ထိုလူကြီးမှာ အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့ပြီးသည့်အတိုင်း မျက်စိ တဘက် လပ်လျက်။ အသက်မှာ ၄၀ ကျော်အရွယ်ခန့်ရှိ၍ ဝတ်ပုံစားပုံမှာ ကုန်သည်တို့ဘာဝ ခပ်ရိုးရိုးနှင့် မသစ်လွန်း၊ မဟောင်းလွန်းသော အဝတ်တို့ကို ဝတ်ဆင်လျက်ရှိကုန်၏။ ကျွန်တော်လည်း ထိုကဲ့သို့ ဝတ်ပုံစားပုံနှင့် လူ၏အဂင်္ါရုပ်တို့ကို တွေ့မြင်ပါသော်လည်း များစွာအဓိပ္ပာယ်မပေါ်ပေါက်နိုင်ဘဲ ရှိလေရာ။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်၏မျက်နှာကဲကို ခပ်၍ အကြံကိုသိသဖြင့် ဦးခေါင်းကိုရမ်းလျက် ‘အကဲခပ်ပေမယ့်၊ တယ်တော့ထင်ရှားအောင် သိသာမယ် မဟုတ်ဘူးကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ သို့သော်လဲ ကျုပ်သိသလောက်ဖြင့် သည်က ဦးဟာ ရှေးအခါက အားတိုက်လုပ်ကိုင်ရသော အလုပ်ကြမ်းများကို လုပ်ကိုင် ခဲ့ဘူးရမယ်။ ရှမ်းပြည်ရှမ်းနယ်များကိုလဲ သွားရောက်နေထိုင်ဘူးခဲ့တဲ့ လက္ခဏာ ရှိတယ်။ ရန်ကုန်မြို့ ဆွမ်းကြီးလောင်းအသင်းသားလဲဖြစ်ရမယ်။ ပြီးတော့ မကြာလေမီက စာများလဲ အမြောက်အမြားရေးခဲ့တဲ့လက္ခဏာ ရှိတယ်။ သည်ဟာဘဲ ကျုပ်အကဲခပ်လို့ရတယ်’ ဟု ပြောလျှင်။ ဧည့်သည်ကြီးလည်း များစွာအံ့သြသောမျက်နှာထားနှင့်၊ ‘အလို မောင် ဘယ့်နှယ်ကြောင့် ကျုပ် အကြောင်း သည်လောက်သိနှင့်သလဲ’ ဟု မေးလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘သည်ဟာတွေသိတတ်လို့၊ ဦး ယခု ကျွန်တော့်ဆီလာတယ်မဟုတ်ဘူးလား’ ဟု ရယ်မောလျက် ပြန်ပြောလျှင် ‘ကျုပ် အလုပ်ကြမ်းလုပ်ဘူးကြောင်း ဘယ့်နှယ် ခင်ဗျားသိသလဲ’ ဟု မေးရာ။ မောင်စံရှားက ‘ဦးလက်ဖဝါးများဟာ သူတပါးနဲ့မကဘူး ကြီးလဲကြီးတယ်။ ကြမ်းလဲကြမ်းတယ်။ လက်ရုံးလက်မောင်းလဲ အရွယ်နဲ့မလိုက် အင်မတန် သန်စွမ်းတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်၊ အလုပ်ကြမ်းမလုပ်ဘူးဘဲ သည်လိုအဂင်္ါနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့လူ ဘယ်မှာတွေ့ဘူးသလဲ’ ဟု ပြောလျှင်။ ‘သြော်​ဟုတ်တယ်၊ ကျုပ်က ခပ်ငယ်ငယ်ကတော့ ထဆိတ်ဆင်းရဲလို့ လွှတိုက်ပြီး အသက်မွေးခဲ့ ရတယ်မောင်ရဲ့။ ရှမ်းပြည်ရောက်ဘူးတာကော၊ မောင်ဘယ့်နှယ်သိသလဲ’ ‘ဦးလက်မောင်း လှန်လိုက်စမ်း။ အဲသည် ဆေးတွေ ရှမ်းပြည်မှာ မထိုး၊ ဘယ်မှာထိုးသလဲ။ ကျွန်တော်တို့မြန်မာများ ရှေးက ထိုးလေ့ရှိကြတာက သည်အရုပ်မျိုးမဟုတ်ဘူး။ သည်ဟာက ရှမ်းပြည်မှာထိုးကြတဲ့အရုပ်မျိုး၊ သည်လိုဆေးထိုးတဲ့အကြောင်းတွေတောင် ကျွန်တော်စာအုပ်တစ်အုပ် ရေးမယ် ကြံတုန်းဘဲ၊ သည်အကြောင်းလဲ ကျွန်တော် နည်းနည်းလုက်စားခဲ့တယ်၊ ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့အသုံးပြုလေ့ရှိတဲ့ မင်က သည်မင်မျိုးမဟုတ်ဘူး၊ သည်ဟာက​​​’ ‘ကဲ၊ ဒါရှိပါစေတော့မောင်ရယ်၊ ကျုပ်ဆွမ်းကြီးလောင်း အသင်းသား  ဖြစ်ကြောင်း မောင်ဘယ့်နှယ်သိသလဲ’ ‘ဦး၊ ကျွန်တော့်ကို ခုတင်ကစက္ကူတစ်ရွက် ထုတ်ပြီး အိမ်ပုံစံရေးပြ တယ်မဟုတ်လား။ ကဲ သည်စက္ကူဟာ ဆွမ်းကြီးလောင်းအသင်းက ဖိတ်စာ မဟုတ်လား’ ဟု ပြောလျှင် ဧည့်သည်ကြီးလည်း စာရွက်ကို ထုတ်ကြည့်၍ ဟုတ်ကြောင်းသိသဖြင့် ဦးခေါင်းကိုဖျောက်လျက် ‘စာရေးတာကကော မောင်ရယ်’ ‘သည်ဟာကလား၊ ဦးဘယ်ဘက်တတောင်ဆစ်ပြစမ်း၊ အဲ​ ဦးအကျင်္ီ သည်နေရာမှာ သည့်ပြင်နေရာနဲ့တူရဲ့လား။ မတူဘူး၊ ပြောင်ချောပြီးနေတယ် ဟုတ်စ။ သည်ဟာ စားပွဲမှာ လက်ထောက်တဲ့နေရာဘဲ။ ကဲ​ ညာဘက်က ပြစမ်း၊ လက်ဖျားနားက ပြောင်ပြီးနေတယ်မဟုတ်လား။ အဲသည်ဟာက စာရေးတော့ လက်မောင်းနဲ့စက္ကူနဲ့ပွတ်တဲ့နေရာဘဲ’ ဟု ပြောလျှင်။ ဧည့်သည် ကြီးလည်း ပြင်းစွာရယ်မော၍။ ‘သည်လိုတော့အဟုတ်သားပေါ့မောင်ရယ်၊ ကျုပ်က ဘာများထူးထူးဆန်းဆန်း မောင်က သိပါလိမ့်မလဲလို့။ အစက ကျုပ် အံ့သြမိပေတယ်။ သည်လိုတော့ အလွယ်ကလေးပေါ့’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော့်အား မျက်စပြစ်လျက်။ ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင်၊ ကျုပ်မပြောဘူးလား။ ကျုပ်နည်းတွေ လူသိမှဖြင့် ကျုပ်ဆီ ဘယ်သူမှလာပြီး မေးမှာမဟုတ်ဘူး။ နောက်ဖြင့် သည်လိုဖွင့်ပြောလို့ မတော်ဘူး’ ဟု ရယ်မော ပြောဆိုပြီးနောက်။ ‘ကဲ ဘယ်မှာလဲ၊ ခင်ဗျားသတင်းစာပြစမ်းပါဦးဗျ’ ဟု ပြောလေလျှင် ဧည့်သည်ကြီးလည်း မိမိအိတ်မှသတင်းစာတစ်စောင်ကို ထုတ်ပြီးလျှင် အတန်ငယ်ရှာဖွေပြီးနောက် ‘ဟောသည်မှာ သည်ကြော်ငြာဘဲ’ ဟု လက်ဖြင့်ထောက်၍ပြလေ၏။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့လည်း သတင်းစာကို လှမ်းယူကြည့်ရှု ကြ၍ ၎င်းတွင်ပါရှိသည်မှာ။ မျက်စိတဘက်လပ်သောသူများ သတိပြုရန် မကွေးမြို့နေ ဦးရွှေသီးအမည်ရှိ မျက်စိတဘက်လပ်သူ တစ်ယောက် သေဆုံးသဖြင့် မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းတွင် လစ်လပ်သောနေရာတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လျက်ရှိလေရာ အသက် ၂၀ ကျော်ရှိ မျက်စိတဘက်လပ်သောသူအပေါင်းတို့သည် အောက်ပါ လိပ်စာသို့ တနလင်္ာနေ့ နံနက် ၁၀ နာရီမှ ၁၂ နာရီအတွင်းတွင် ကိုယ်တိုင် လာရောက်လျှောက်ထားနိုင်ကြောင်း။ အလုပ်မှာ အလွန် သက်သာသောနေ့စားအလုပ်ဖြစ်လျက် တစ်နေ့လျှင် ၅ ကျပ် ရရှိနိုင်ကြောင်း။ ရန်ကုန်မြို့ ကမ်းနားလမ်း၊ တိုက်နံပါတ် ၄၂၊ အလယ်ထပ် အထက်ပါ ထူးဆန်းသောကြော်ငြာကို ဖတ်ပြီးသည့်နောက် ကျွန်တော်လည်း များစွာအံ့သြလှသည်ဖြစ်၍ ‘ဘယ့်နှယ်လဲ၊ ဘယ့်နှယ် ကြော်ငြာလဲ’ ဟု မေးလျှင် မောင်စံရှားလည်း ထူးဆန်းသော အမှုမျိုးတို့ကို တွေ့ကြုံရသည့်အခါ စိတ်နှလုံးရွှင်ပြုံးစွာရှိတတ်သည့်အလျောက် ပြင်းစွာ ရယ်မောလျက် ‘မထူးဆန်းဘူးလားဗျာ၊ ဟင် ကိုသိန်းမောင်။ ကဲ​ ဦးထွန်းဧ။ ခင်ဗျားအကြောင်း ခင်ဗျား ပြန်ပြီးပြောစမ်းပါဦး။ ခင်ဗျားအိမ်မှာ လူဘယ်နှစ် ယောက်ရှိတယ်။ သည်ကြော်ငြာတွေ့လို့ ခင်ဗျား ဘယ်လို ကျေးဇူးဆုတ်ယုတ် တယ်ဆိုတာ၊ သည်ကမိတ်ဆွေလဲကြားရအောင် တစ်ခါထပ်ပြီး ပြောစမ်းပါဦး။ ကိုသိန်းမောင် သတင်းစာရက်စွဲ မှတ်ထားနော်’။ ၁၉၁၄ ခု၊ စက်တဘင်္ာလ ၂၆ ရက်၊ ၂ လတိတိ ရှိသွားပြီ။ ‘အင်း ကောင်းပြီ။ ကဲ ဆိုပါဦးဗျာ’ ဦးထွန်းဧလည်း နဖူးမှချွေးများကို လက်ကိုင်ပုဝါဖြင့်သုတ်လျက် ပြောသည်မှာ။ ‘ခုတင်က ကျုပ်ပြောတဲ့အတိုင်းပါဘဲ။ ကျုပ်မိန်းမက ကုန်စုံ ရောင်းတာကိုး။ နောက် မိန်းမသေပြီးတဲ့နောက် သားသမီးလဲ မကျန်ရစ်တော့ သည်ဆိုင်ကလေး ကျုပ်ဘဲ ဆက်လက်ပြီး ရောင်းခဲ့တယ်။ ဒါနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ လလောက်က သူငယ်တစ်ယောက်က ကျုပ်အိမ်မှာ ထမင်းချက်၊ ဟင်းချက် အလုပ်ကိုလဲ လုပ်ပါမယ်။ ဆိုင်ကိုလဲ ကူညီပြီး ရောင်းပါမယ်။ ထမင်းဘဲ ကျွေးထားပါတော့လို့ပြောလာတာနဲ့ ကျုပ်လဲ သနားတဲ့အလျောက် ကျုပ် တပည့်အဖြစ်နဲ့ ကျွေးမွေးပြီး လာခဲ့တယ်’ ‘သည်သူငယ်က ဘယ်အရွယ်လောက် ရှိပြီလဲ’ ‘သူ့မျက်နှာမျိုးက တယ်ပြီးအမှန်းရခက်တဲ့ မျက်နှာမျိုးဘဲ။ ၂၀ လောက်လဲ ထင်ရရဲ့။ ၃၀ လောက်လဲထင်ရရဲ့။ အမှန်မပြောနိုင်ဘူး’ ‘အင်း ပြောပါဦး’ ‘ဒါနဲ့ သူနဲ့ကျုပ်နဲ့ အတူနေထိုင်ပြီး လာခဲ့ကြတယ်။ ဖြတ်ဖြတ် လတ်လတ်။ သွက်သွက်လက်လက်ရှိတဲ့ သူငယ်ပါဘဲမောင်ရယ်။ ဘယ်ဒင်း မျိုးမဆို သူနားလည်တယ်။ ဒါနဲ့ သူကြီပွါးအောင် ကျုပ်က ကြံစည်ပေးမယ် ပြောတော့။ သူက ဆရာနဲ့ဘဲ အတူနေပါရစေ။ မခွဲပါရစေနဲ့ပြောပြန်တော့ ကျုပ်မှာလဲ သူရှိတဲ့အတွက် အပုံကြီးသက်သာတာနဲ့ သည်လိုဘဲနေခဲ့ကြတယ် ပေါ့လေ။ ရောင်းစရာရှိတဲ့သူဘဲ ဝယ်စရာရှိလဲ သူဘဲ။ အချက်အပြုတ်လဲ သူဘဲ။ ယုံလဲယုံကြည်ရတဲ့ သူငယ်ပါဘဲမောင်ရယ်။ ပိုက်ဆံကြေးငွေဆိုလို့ တပြားတချပ် မတိမ်းရဘူး။ ပိုက်ဆံ ၂ ပြားလိုချင်ရင်တောင် တောင်းပြီးမှသုံး တယ်။ အင်မတန်ယုံကြည်ရပါပေတယ်’ ‘အင်း သည်လောက်တော်တဲ့လူက ထမင်းစားရရုံမျှနဲ့ သူများ အိမ်မှာနေပေတာ၊ အံ့သြစရာဘဲနော်’ ‘အံ့သြစရာပလေ။ သို့သော် သူက မကြီးပွါးချင်ဘူးလို့ဆိုတော့ ကျုပ်က ဘယ့်နှယ်တတ်နိုင်မလဲ။ ပြီးတော့ သူဝါသနာပါတာ တစ်ခုရှိတယ်။ ဓာတ်ပုံရိုက်တာဖြင့်လေ။ အင်မတန်ဝါသနာပါတယ်မောင်ရဲ့။ ကျုပ်ကပေးတဲ့ မုန့်ဘိုးကလေး မှန်ဝယ်၊ ဓာတ်ပုံရိုက်။ တော်တော်ကြာ ဘယ်သွားသလဲ။ ကျုပ်တို့အိမ်အောက်က မြေတိုက်ထဲဝင်ပြီး သူ့ဓာတ်ပုံ ဆေးရည်စိမ်၊ သူ့ဖြင့် အားမနေနဲ့ အားရင် မြေတိုက်ထဲမှာချည်းဘဲ အချိန်ကုန်တာဘဲ။ သည်ဟာ တစ်ခုဘဲ သူ့ပြောစရာရှိတယ်။ သည့်ပြင်ဟာမှာတော့ အကုန်တော်ပါပေတယ်’ ‘သူအခု ခင်ဗျားနဲ့ဘဲလား’ ‘ကျုပ်နဲ့ပေါ့။ ဒါနဲ့ ကျုပ်တို့ ၂ ယောက်အတူနေပြီး ရောင်းဝယ် လာခဲ့ကြ။ သူက အပြောအဆိုကလေးကလဲ ရေရေလည်လည် သွက်သွက် လက်လက်ရှိတော့ အရင်ကထက် အပုံကြီး ရောင်းလို့လဲ ကောင်းပေတယ်။ သူ့နာမည်ကတော့ မောင်ပေါလယ်တဲ့။ ဒါနဲ့ တစ်နေ့သ၌တော့ မောင်ပေါလယ်က သည်သတင်းစာ ခါးမှာညှပ်လို့ ကျုပ်ဆီလာပြီး ‘ကျွန်တော်တို့များ မျက်စိ တဘက်လပ်မဖြစ်တာ အင်မတန်ကံဆိုးတယ်ဆရာရယ်။ ကျွန်တော်ဖြင့် မျက်စိ တောင်ဖောက်လို့ရလျှင် ဖောက်ပစ်လိုက်ချင်တယ်’ တဲ့ပြောတော့ ကျုပ်က ‘ဘာဖြစ်လို့လဲကွယ်’ ဆိုတော့ ‘သည်မှာကြည့်ပါလား ဆရာရယ်တဲ့၊ မျက်စိ တဘက်လပ်တဲ့လူများ ဘယ်လောက်နေရာကျသတုန်းတဲ့။ အလုပ်ကလဲ ပေါ့ပေါ့။ ငွေကလဲ တစ်နေ့ ၅ ကျပ်။ သည်အလုပ်မျိုး ဘယ်မှာရှိအုန်းမလဲ။ ကျွန်တော့် အမေနှယ် ကျွန်တော့်ကို မျက်စိတဘက်လပ်မှ မွေးပြီးမထားခဲ့ပေတယ်’ ဟု ပြောလို့ ကျုပ်က သူ့ သတင်းစာယူပြီးကြည့်တော့ အဲသည်ကြော်ငြာကို ကျုပ်တွေ့ရတယ်။ ကျုပ်လဲ နားမလည်လို့ သူ့ကို အဓိပ္ပာယ်ပြောစမ်းပါဦး ဆိုတော့ ‘ဆရာက မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းဆိုတာ ရှိမှန်းတောင်မသိသေးဘူး။ ဆရာက တယ်ပြီး ဗဟုသုတနည်းပါးတာကို အောင်မယ် ကျွန်တော် အခုမှ သတိရတယ်။ ဆရာလဲ မျက်စိတဘက်လပ်ပါဘဲကလား။ နေရာကျလိုက်တာ ဆရာရယ်။ ဆရာလျှောက်လျှင်ဖြင့် ရချင်ရမှာဘဲ’ လို့ပြောတော့ ကျုပ်ကလဲ တစ်နေ့ ၅ ကျပ်ငွေကို သက်သက်သာသာနဲ့ရမယ်ဆိုရင် အလိုချင်သားကိုး မောင်ရဲ့၊ သည်တော့ဖြင့် အသင်းအဓိပ္ပာယ် ငါ့သေသေချာချာ ပြောစမ်းပါဦး ဆိုတော့ ‘သည်လိုဆရာရဲ့တဲ့၊ ရေနံချောင်းမြို့မှာ မျက်စိတဘက်လပ်နဲ့ တွင်းစားကြီးတစ်ယောက်ရှိတယ်။ သူက သေခါနီးတော့ သူနဲ့ကံတူအကျိုးပေး မျက်စိတဘက်လပ်တဲ့လူများကို ကြည့်ရှုစောင်မချင်တဲ့စိတ်ရှိလို့ အကြံတစ်ခု ရတယ်တဲ့။ ဒါနဲ့ သူ့မှာ အမွေခံအမွေစားလဲမရှိတော့ သူသေပြီးသည်နောက် ရေနံတွင်းမှရရှိသော ငွေများကို မျက်စိတဘက်လပ်တဲ့လူများကို ထောက်ပံ့ ဘို့မှာကြားခဲ့သတဲ့။ ဒါနဲ့ အခု မကွေးမြို့က ဦးရွှေသီးဆိုတာက သည်ငွေရတဲ့ အထဲမှာ တစ်ယောက်အပါအဝင်ဖြစ်သတဲ့။ အခု သူသေတော့ သူ့နေရာမှာ လူတစ်ယောက် အစားရွေးကောက်ရမယ်တဲ့။ အဲဒါကြောင့် ဆရာ လျှောက်ချင် ရင်ဖြင့် တနလင်္ာနေ့ကျရင် သွားလျှောက်ရုံရှိတာဘဲတဲ့’ ပြောတော့ ကျုပ်က ‘ငါလိုမျက်စိတဘက်လပ်တော့ ရန်ကုန်မြို့မှာ အပုံပေါ့ကွယ်’ လို့ ပြောတော့။ ္အအောင်မယ် သည်လောက်မများဘူးဆရာရဲ့တဲ့၊ ကျွန်တော်ကြားတော့ သူတို့ လိုချင်တာက တိမ်ဆူးကြီးကို ထွက်ပြီးနေတဲ့လူကိုမှ လိုချင်သတဲ့။ သို့သော်လဲ။ ဆရာက သည်လောက်ငွေကလေးနဲ့ သွားပြီး မလုပ်ချင်ဘူးထင်ပါရဲ့တဲ့’ ပြောတော့ ကျုပ်ကလဲ နည်းနည်းလောဘကလေးထွက်လာတာကိုး။ ဒါနဲ့၊ မရချင်နေ ရချင်ရ စမ်းပြီးကြည့်ရင် လွန်နိုင်မယ်မဟုတ်ဘူးလို့ အောက်မေ့ပြီး တနလင်္ာနေ့ကျတော့ ဆိုင်ကလေးပိတ်ပြီး ဆရာတပည့် ၂ ယောက် ကမ်းနား လမ်းသွားကြတာကိုး။ ဟိုရောက်တော့ အောင်မယ် မြင်မကောင်းပါဘူး မောင်ရယ် မျက်စိတဘက်လပ်တွေ လာလိုက်ကြတဲ့ဖြစ်ခြင်း။ အချို့က ညာဘက် မျက်စိကန်း၊ အချို့က ဘယ်ဘက်ကန်း။ အချို့က ကြောင်တောင် ကန်း။ အချို့က ဟောက်တောက်ကန်း။ အချို့က တိမ်ဆူးကြီးထွက်လို့။ အချို့လဲ တိမ်နည်းနည်းဖုံးလို့။ အချို့လဲ မကန်းဘဲနဲ့ ကန်းချင်ရောင်ဆောင်တဲ့ လူကလဲမရှား။ တကတဲမောင်ရယ် ကျုပ်ဖြင့် ဘယ်ဆီကများ ဘယ့်နှယ် လာကြတယ်။ ပြောဘဲမပြောတတ်ပါဘူး။ ကျုပ်လဲ သည်တော့မှ တဘက်လပ် သည်လောက်ပေါမှန်းသိတယ်။ ကျုပ်က သည်လူတွေမြင်တော့ စိတ်ပျက်ပြီး ပြန်ကြပါစို့ပြောတော့ မောင်ပေါလယ်က ‘လာမိမှဖြင့် မပြန်ပါနဲ့ဆရာရယ်တဲ့’ ဒါနဲ့ သူက ကျုပ်လက်အတင်းဆွဲပြီး ဟိုလူတိုး။ သည်လူဖယ်၊ ဟိုလူတွန်းနဲ့ လူတွေထဲ အတင်းတိုးပြီးဝင်တော့ တိုက်ပေါက်ရောက်တာကိုး။ ရောက်တော့ အချို့လဲ ကိုယ့်အလှည့်ကျနိုးနိုး တမျှော်မျှော်နဲ့စောင့်လျက်၊ အချို့လဲ လက်မခံလိုက်လို့ အခန်းထဲက စိတ်ပျက်တဲ့မျက်နှာထားနဲ့ ထွက်လာလျက်။ သည်အထဲမှာ ကျုပ်တပည့်က အတင်းတိုးပြီး မရောက်ရောက်အောင် အခန်းထဲ ဝင်ရတာကိုး။ ရွေးချယ်တဲ့အခန်းထဲရောက်တော့ လျှောက်လွှာလက်ခံတဲ့ လူကလဲ ကျုပ်လိုဘဲ မျက်စိတဘက်လပ်နဲ့ ပယ်သင့်တာပယ်၊ အပြစ်ရှာတန်တာရှာ၊ မမြင်ဘူးဆိုတဲ့ မျက်စိကိုနှိုက်ကြည့်လိုကြည့် လုပ်နေတာကိုး။ ဒါနဲ့ ကျုပ် အလှည့်ရောက်တော့ မောင်ပေါလယ်က ကျုပ်ကို ရှေ့တွန်းပြီး အလွှာကို ရွေးတဲ့ဆရာပြတာကိုး။ သည်တော့ ရွေးတဲ့လူက ကျုပ်မျက်နှာကြည့်ပြီး။ ‘အင်း၊ ခင်ဗျားကန်းပုံ ကျုပ်သဘောကျတယ်၊ ပြစမ်း ခင်ဗျားမျက်စိ ဟုတ်ပြီ၊ ဟုတ်ပြီ။ ဒါမျိုးမှ ကျုပ်ကကြိုက်တော်၊ သို့သော်လဲ ကာလ အင်မတန် ဉာဏ်များတယ်၊ သေချာနိုင်မှ တော်တယ်ဗျ’ လို့ပြောပြီး တကတဲ မောင်ရယ်၊ ကျုပ်မျက်စိ နှိုက်နှိုက်ပြီး တိမ်ကို လက်နဲ့ဖဲ့ကြည့်လိုက်တာ။ ငွေလိုချင်လို့သာ အောင့်ပြီးခံရ၊ အခံခက်လိုက်တာမောင်ရယ်။ ဒါနဲ့ သည်လိုစမ်းသပ်ကြည့်လို့ စိတ်ကျေနပ်ဖြီဆိုတော့မှ သည်လူက ပြူတင်းပေါက်နားသွားပြီး လူရွေးပြီးတဲ့ အကြောင်း၊ အပြင်ကစောင့်နေတဲ့လူတွေ အော်ပြောလိုက်တော့ အချို့လဲ လာရပြီး ကြည့်မှမကြည့်လို့ ဆဲရေးတိုင်းထွာပြီး ညည်းညည်းငြူငြူ ပြန်လိုက် ကြတာ တော်တော်ကြာတော့ မျက်စိတဘက်လပ်ဆိုလို့ သူနဲ့ကျုပ်နဲ့၂ ယောက်ဘဲ ရှိတော့တယ်။ သည်တော့မှ သူက ကျုပ်နာမည်တွေဘာတွေ မေးမြန်းရေးသားပြီး ဘယ်နေ့ကစပြီး အလုပ်ဝင်နိုင်မလဲမေးတော့ ကျုပ်မှာလဲ အလုပ်ကတစ်ဖက် နဲ့မို့ ခပ်ဆိုင်းဆိုင်းလုပ်နေတုန်း မောင်ပေါလယ်က ‘ဆရာက အိမ်ကအလုပ် ကြောင့် စိတ်ပူသလား၊ သည်အတွက်တော့ ကိစ္စမရှိဘူးဆရာ။ ကျွန်တော် တစ်ယောက်လုံးရှိသေးတာကဘဲ’ လို့ ပြောတော့။ ဘယ်အချိန်က ဘယ်အချိန် ထိလဲမေးပြန်တော့ ၁၀ နာရီက နာရီပြန် ၂ ချက်ထိတဲ့။ ဒါဖြင့် ခင်ဗျား လာစေချင်တဲ့နေ့ကစပြီး ကျုပ်လာမယ်လို့ ကျုပ်ကပြောတော့။ ‘မနက်ဖြန်ကဘဲ စပြီး လာပေတော့။ အလုပ်ကတော့ နေ့စားအလုပ်ဘဲ သိပြီမဟုတ်လား။ တစ်နေ့ ၅ ကျပ်ဘဲ’ လို့ ပြောတော့ ကျုပ်က ‘အလုပ်ပြောစမ်းပါဦးဗျာ၊ ဘာအလုပ်လဲ’ မေးတော့။ ‘အလုပ်ကတော့ အင်မတန်အေးပါတယ်ဗျာ။ အချိန်မှန်လာရတာတစ်ခုပါဘဲ။ သို့သော်လဲ အချိန်မှန်မှန်ရောက်ဘို့ တစ်ခုတော့ အရေးကြီးတယ်။ ၁၀ နာရီက နာရီပြန် ၂ ချက်အတွင်းမှာဖြင့် အပြင်ကို ထွက်တာနှင့်တောင် ခင်ဗျားအလုပ်ပြုတ်ပြီ မှတ်ပေတော့’ ‘သည်လောက်တော့ ဝန်မလေးပါဘူးဗျာ။ တစ်နေ့မှ ၄ နာရီလောက် ကဘဲ နေနိုင်ပါတယ်’ ‘ကိစ္စရှိတယ်ဆိုလို့လဲ မရဘူး၊ ဖျားတယ်ဆိုလို့လဲ မနေရပေဘူးနော်၊ အခွင့်ခံရင် အလုပ်ပြုတ်ပြီသာမှတ်ပေတော့’ ‘ကောင်းပါပြီ။ သို့သော် အလုပ်က ပြောစမ်းပါဦးဗျာ’ ‘အလုပ်ကလား၊ သဒ္ဒါ ၈​စောင်၊ သဂြင်္ ိုဟ် ၉ ပိုင်းကို ကူးရမယ်။ သည်ဟာတွေပြီးရင် ဇိနတ္ထပကာသနီကို ကူးရမယ်။ သည်ဟာပြီးတော့မှ နောက်အလုပ်ကို ကျုပ်ပြောဦးမယ်။ မနက်ဖြန် ခင်ဗျားလာနိုင်မလား။ ကောင်းပြီ ခင်ဗျားလာတော့ စက္ကူမှင်အိုး ကလောင်တံအပြည့်အစုံ ယူခဲ့နော်။ ကျုပ်တို့ကတော့ နေရာသာပေးနိုင်တယ်။ လုပ်တော့ ခင်ဗျား သည်စားပွဲမှာ ထိုင်ပြီးလုပ်ရုံဘဲ၊ ကဲ ပြန်ကြပေတော့’ ဒါနဲ့ ကျုပ်တို့ဆရာတပည့် ၂ ယောက် ဝမ်းသာအားရနဲ့ ပြန်လာခဲ့ ကြတာပေါ့လေ၊ အိမ်ရောက်လို့ ညကျတော့ ကျုပ်စဉ်းစားကြည့်တာကိုး။ ဘယ့်နှယ် ထူးဆန်းလှချေကလား။ ဟုတ်မှဟုတ်ပါ့မလား။ အလကားညာတဲ့ လူတွေထင်ပါရဲ့။ သဒ္ဒါ ၈ စောင်၊ သဂြင်္ ိုဟ် ၉ ပိုင်းတွေ ရှောက်ပြီးကူးရုံ မျှနဲ့ တစ်နေ့ ငွေ ၅ ကျပ် ငွေ ရနိုင်ပါ့မလားလို့ ကျုပ်စိတ်ထဲက သံသယမကင်းဘဲ ရှိနေတာပေါ့လေ။ ဒါနဲ့ မနက်လင်းတော့ သူတို့ဟာတွေ ဟုတ်ချင်ဟုတ်၊ မဟုတ်ချင်နေ၊ စမ်းကြည့်လို့ ဘာလွန်နိုင်မလဲဟဲ့လို့ အောက်မေ့ပြီး။ စက္ကူ ကလေး ကလောင်မှင်အိုးကလေးများဝယ်ပြီး မနေ့ကနေရာသွားတာကိုး။ ဟိုရောက်တော့ မနေ့ကလူဘဲ စားပွဲတွေဘာတွေရှင်းလင်းပြီး စောင့်နေနှင့်တာ တွေ့တော့ ဟုတ်ဟန်ရှိသဟဲ့လို့ အားရဝမ်းသာ ဝင်ပြီးအလုပ်မေးမြန်းကြည့်တော့ သဒ္ဒါ ၈ စောင် သန္ဓိပိုင်းက စပြီးကူးရမတဲ့။ မကြာမကြာ သူက ကျုပ်အလုပ်ကို လာကြည့်မယ်တဲ့ပြောပြီး သူလဲထွက်သွားရော ကျုပ်လဲ ကြိုးစားပြီးရေးလိုက်တာ ၂ ချက်ထိုးတော့ သူပေါက်လာ။ ကျုပ်ရေးတာကြည့်၊ လက်ရေးများချီးမွမ်းပြီး တစ်နေ့တွက် ငွေ ၅ ကျပ်ပေးပြီး လွှတ်လိုက်တာကိုး။ ကျုပ်လဲ အားရဝမ်းသာ ငွေများတီးခေါက်ပြီး အိမ်ပြန်လာခဲ့ရော။ နောက်တစ်ရက်ကျပြန်တော့ သည်လိုဘဲ သွားပြီးရေး၊ အချိန်တန် ငွေ ၅ ကျပ် အိတ်ထဲထည့်ပြီး အိမ်ပြန်ခဲ့တယ်။ နေရာကျတာပေါ့လေ။ သည်လိုနဲ့ တစ်နေ့တစ်နေ့ လုပ်ပြီးလာလိုက်တာ။ တော်တော်ကြာတော့ သည်လူက ကျုပ်တောင်လာမကြည့်ဘူး။ ငွေပေးချိန်ကျတော့မှဘဲ ပေါက် လာတော့တယ်။ သို့ပေမယ့် ကျုပ်က သည်အလုပ်မျိုး ရခဲလွန်းလို့ သူပြောတဲ့ အချိန်အတွင်းမှာ ဘယ်မှထွက်မသွားဝံ့ဘဲ။ စာချည်းဘဲ ကုတ်ပြီးရေးနေတာ ပေါ့လေ။ သည်လိုနဲ့ ရက်ပေါင်း ၆၀ ရှိလို့ ကျုပ်လဲ ငွေ ၃၀၀ ကျပ်လောက် ရလို့ သဒ္ဒါ ၈ စောင်လဲကုန်လို့ သဂြင်္ ိုဟ်စမယ်လုပ်နေတုန်း သည်ကနေ့မနက် ခါတိုင်းအချိန် အလုပ်တိုက်ရောက်တော့ အခန်းကလဲပိတ်လို့ အခန်းတံခါး ကလဲ လားလား ဟောသည်စာကပ်လို့’ ဟုပြော၍ ဦးထွန်းဧလည်း စာကို ကျွန်တော်တို့အားပြရာ။ ၎င်းစာမှာ ‘မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းသည် နိုဝဘင်္ာလ ၁၇ ရက်နေ့မှစ၍ ပျက်စီးခြင်းသို့တိုင် ရောက်လေသည်’ ကျွန်တော်နှင့် မောင်စံရှားတို့လည်း ထိုစာကိုဖတ်ပြီးနောက် ဦးထွန်းဧ၏ မျက်နှာကို ကြည့်လိုက်ရာ ဦးထွန်းဧမှာ သက်သာစွာနှင့် တစ်နေ့လျှင် ငွေ ၅ ကျပ်စီသောအလုပ်ကို လက်လွတ်၍သွားသဖြင့် အလွန် မသာယာသောမျက်နှာထားဖြင့် မှိုင်လျက်ရှိနေသည်ကို မြင်လျှင် ကျွန်တော် တို့လည်း မချုပ်တည်းနိုင်သဖြင့် ရယ်မောမိကြလေ၏။ ထိုအခါ ဦးထွန်းဧက မျက်နှာပျက်လျက်။ ‘မောင်တို့က ဘာများ ရယ်စရာတွေ့ကြတယ်မဆိုနိုင်ပေဘူး။ ကျုပ်မှာဖြင့် သည်အလုပ်မျိုး ဘယ်မှာမှ ရှာလို့တွေ့နိုင်မယ်မဟုတ်လို့ ဝမ်းနည်းရတဲ့အထဲ။ သည်လို လှောင်ပြောင်လို့ ဘာကောင်းနိုင်မလဲမောင်တို့ရယ်၊ မောင်တို့မတတ်နိုင်၊ တတ်နိုင်တာ ပြောရုံပါ။ ကျုပ် တခြားသွားပြီး မေးမြန်းပါမယ်။ ပေးပါ ကျုပ်စက္ကူ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း အနိုင်နိုင် ဣနြ္ဒေဆည်လျက်​ ‘မဟုတ်ပါဘူးဦးရယ်၊ သည်လောက်တောင်စိတ်မတိုပါနဲ့။ အင်း ဦးအမှုက တော်တော်ကောင်းတဲ့အမှုကလေးဘဲ။ တယ်ထူးဆန်းပါပေတယ်။ ဒါနဲ့ ဦး၊ သည်စာတွေ့တော့ ဘယ့်နှယ်လုပ်သလဲ့ ‘ကျုပ်လဲ အင်မတန်အံ့သြပြီး စာကို အိတ်ထဲထည့်၊ ထည့်ပြီး စိတ်မကျေနပ်နိုင်တာနဲ့ အနီးအနားရှိတဲ့အခန်းတွေ မေး။ မေးတော့ ဘယ်သူမှ သည်မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းအကြောင်းကို သိတဲ့လက္ခဏာမရှိဘူး။ ဒါနဲ့ ကျုပ်မနေသေးဘူးလို့ တိုက်ရှင်တစ်ခါ သွားမေးပြန်တော့’ ‘သြော် မျက်စိတဘက်လပ်နဲ့ လူဟာလား။ သည်ကနေ့ဘဲ သူပြောင်း သွားတယ်၊ ဘာကိစ္စရှိလို့လဲ’ ‘တွေ့ချင်လို့ပါဘဲ’ ဆိုတော့၊ သူနေတဲ့လိပ်စာကိုပြောလိုက်တယ်။ ဒါနဲ့ သည်လိပ်စာအတိုင်း သွားပြီးမေးတော့၊ ဘယ်ကမျက်စိတဘက်လပ် အသင်းမှမရှိဘူး။ ဘိနပ်ချုပ်တဲ့ဆိုင်ဘဲ ကျုပ်တွေ့ခဲ့တယ်’ ‘သည်တော့ ခင်ဗျားဘယ့်နှယ်လုပ်သလဲ’ ‘သည်တော့ ကျုပ် ဘယ့်နှယ်မှ မလုပ်တတ်လို့ အိမ်ပြန်လာခဲ့ ရတာပေါ့။ အိမ်ရောက်လို့ မောင်ပေါလယ်၊ သည်အကြောင်းပြောတော့ မောင်ပေါလယ်က သူလဲမသိဘူးတဲ့။ သို့သော်လဲ သည်လိုဘဲစောင့်နေတာ ပေါ့တဲ့၊ တစ်နေ့နေ့တော့ သတင်းကြားရမှာပေါ့တဲ့။ ကျုပ်က ဒါနဲ့ စိတ်မကျေနပ် နိုင်လို့ မောင့်နာမည်ကြားဘူးတာနဲ့ မောင်များတတ်နိုင်မလားလို့ ယခုလာပြီး အကျိုးအကြောင်းပြောပြတာဘဲ။ တတ်နိုင်ရင် လုပ်ပေးပါမောင်ရယ်’ ‘အင်း ခင်ဗျားလာတာလဲ ခပ်ကောင်းကောင်းဘဲ။ သည်အမှုက ရုတ်တရက်ကြည့်တော့ ရယ်စရာအမှုဘဲ။ သို့သော် သည်ဟာကို ကြံစည်တဲ့ လူတွေဟာ တော်တော်ဉာဏ်သွားတဲ့လူတွေဗျ။ တော်တော်အရေးကြီးတဲ့ အမှုနဲ့ လက္ခဏာတူတယ်’ ‘အရေးကြီးပါသော်ကောမောင်ရယ်။ တစ်နေ့ ၅ ကျပ်စား အလုပ်ကလား’ ‘သည်ဟာပြောတာမဟုတ်သေးပါဘူးဗျာ၊ သည့်ပြင် အကြံရှိ သေးတယ်ဗျ။ ခင်ဗျားမသိဘူး။ ခင်ဗျားမှာတော့ ဘာနာသလဲ။ အကျိုးတောင် ရှိလိုက်သေးတယ်။ ငွေလဲ ၃၀၀ ကျပ်လောက်ရတယ်။ သဒ္ဒါ ၈ စောင်လဲ တော်တော်ကြေသွားတယ်။ သည်တော့ ခင်ဗျား ဘာအကျိုးပျက်စီးသလဲ’ ‘ကျုပ်အကျိုးမပျက်စီးပေမယ့်၊ သည်အကောင်တွေ လူညာတွေဖြင့် သည်လောက်တောင်အကုန်အကျခံပြီး ညာရအောင် ဒင်းတို့မှာ ဘာအကျိုး ရှိသလဲ။ ဒါ ကျုပ်သိချင်ပါတယ်’ ‘အင်း၊ ဒါ ဖြေးဖြေးတော့ သိလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်မေးချင်တာ တစ်ခုနှစ်ခုရှိတယ်။ မောင်ပေါလယ် ခင်ဗျားဆီရောက်တာ ဘယ်လောက်ရှိပြီလဲ’ ‘၅ လလောက်ရှိပြီ’ ‘သူ့ပုံပန်းပြောစမ်းဗျာ’ ‘ပိန်ပိန်ပါးပါး၊ ဖြတ်ဖြတ်လပ်လပ်၊ အသားဖြူဖြူ၊ နဖူးမှာ အနာရွတ်နဲ့’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း အံ့သြသောမျက်နှာထားနှင့် ‘သြော် အထင်သားဘဲ၊ သူ့နားတစ်ဘက်က အဖျားကလေးပြတ်နေတယ် မဟုတ်လား’ ‘ငယ်ငယ်က နားဖောက်ပြီး ချဲ့တာနဲ့ ပြတ်သွားတယ်ပြောတယ်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း အတန်ငယ်စဉ်းစားပြီးနောက်’ ‘သူအခု ခင်ဗျားအိမ်မှာရှိသေးတယ်’ ‘ရှိတယ်’ ‘ခင်ဗျားမရှိတုန်း ဆိုင်မှာ သူကောင်းကောင်းရောင်းရစ်ခဲ့လား’ ‘ရောင်းရစ်တယ်မှတ်တာဘဲ။ သည်အချိန်တော့ ဝယ်သူလဲ တယ် မရှိပါဘူး’ ‘ကောင်းပြီ ဦးထွန်းဧ။ ခင်ဗျားပြန်ချင်ပြန်ပေတော့။ တစ်ရက်နှစ် ရက်အတွင်း သည်အမှု ကျွန်တော်ရှင်းလင်းပေးမယ်၊ နေပါဦး။ သည်ကနေ့ စနေနေ့ မနက်ဖြန်၊ တနဂင်္နွေ၊ သဘက်ခါလောက် ရှင်းလင်းပြီး ဖြစ်စေမယ်။ ကဲ​ သွားပေဦးတော့’ ဦးထွန်းဧပြန်၍သွားလျှင် မောင်စံရှားက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင်၊ သည်အမှု ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သဘောရသလဲ’ ဟု မေးလျှင် ကျွန်တော်မှာ မတွေးထင်တတ်အောင်ဖြစ်၍နေသောကြောင့် ‘ကျုပ်ဖြင့် စဉ်းစားလို့မရပါဘူး ဗျာ။ တော်တော်ကြပ်တဲ့ဟာကဘဲ။ သည်အမှုမျိုး ကျုပ်ဖြင့်ကြားလဲ မကြားဘူး ပါဘူး။ အင်မတန်ထူးဆန်းတဲ့အမှုဘဲ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘ကျုပ် တစ်ခါပြောဘူးတယ်မဟုတ်လားဗျ။ အမှုဟာ နည်းနည်းဆန်းလျှင် အစဉ်းစားရ လွယ်တယ်။ ခပ်ရိုးရိုးနေလျှင်ဖြင့် အရှင်းရခက်တယ်လို့ ကျုပ်ပြောဘူးတယ် မဟုတ်လား။ ဥပမာ သူလိုငါလိုနေတဲ့မျက်နှာမျိုးဟာ မှတ်သားဘို့ ခဲယဉ်းတယ်။ အဂင်္ါတစ်စုံတစ်ခု။ သူများနဲ့မတူအောင် ထူးဆန်းတဲ့မျက်နှာမျိုးကို မှတ်မိဘို့ လွယ်ကူတယ်မဟုတ်ဘူးလားဗျ။ သည်လိုပေါ့၊ ကဲ ထမင်းစားသွားမယ်’ ထမင်းစားသောက်၍ပြီးလျှင် မောင်စံရှားသည် ဆေးတံနှင့်ဆေးဘူးကို ယူ၍ ခေါင်းအုံးများကိုလည်း ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် တင်ပြီးလျှင် ‘ကဲ​ ကိုသိန်းမောင် သည်အမှုက ဆေး ၅ ဆုံလောက်ကုန်မယ့် အမှုဘဲ။ တဆိတ်လောက် စကားမပြောပါနဲ့ဗျာ သည်းခံပါ’ ဟု ရယ်မောပြောဆိုလျက် ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် မှီလျက် ဆေးတံကို တစ်ဆုံပြီးလျှင် တစ်ဆုံ သောက်နေလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း အခြားကုလားထိုင်တစ်ချပ်ပေါ်တွင် ထိုင်၍ မောင်စံရှားကိုကြည့်လျက်နေရာ ဆေးတံမှမီးခိုးတို့သည် တစ်ခန်းလုံး ပြည့်နှက်၍ အိမ်ခန်းသည် မီးလောင်၍နေဘိသကဲ့သို့ ရှိနေရာ။ မောင်စံရှားမှာ ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ကွေးလျက် မက်စိကိုမျှဖွင့်၍မကြည့်ဘဲ ဆေးတံကိုသာ အလျင်မပြတ်အောင် သောက်လျက်ရှိနေလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း ပျင်းရိလှပြီဖြစ်၍ အိပ်ပျော်၍သွားမည်အပြုတွင် မောင်စံရှားသည် စဉ်းစား၍ရသည့်လက္ခဏာနှင့် ကုလားထိုင်ပေါ်မှထ၍ ဆေးတံကို ချပြီးလျှင် ‘သည်ကနေ့ည စီနီမာက ပရိုတီယာဆုမဟုတ်လား။ ကဲ​သွားရအောင်ဗျာ’ ဟု ရုတ်တရက်ပြောလျှင် ကျွန်တော်လည်း ငိုက်ရာမှ လန့်နိုး၍ အဝတ်အစားလဲပြီးလျှင် အရိပ်ပြပွဲသို့ သွားရန် အိမ်ပေါ်မှဆင်းလာ ကြလေ၏။ မောင်စံရှားလည်း အချိန်လိုသေးသည်နှင့် အရိပ်ပြပွဲသို့ မသွား သေးဘဲ ဦးထွန်းဧရရှိရာ​​ လမ်းသို့ သွားပြီးလျှင် အိမ်ရှေ့ကိုရောက်၍ အိမ် နံပါတ်ကို သေချာစွာကြည့်ရာ အိမ်မှာလည်း အိပ်၍ကုန်ကြသည့် လက္ခဏာနှင့် အပေါက်များကိုပိတ်လျက် ရှိကုန်၏။ မောင်စံရှားလည်း အိမ်ကို သေချာစွာ ကြည့်ပြီးနောက် အနီးအနားရှိ အိမ်တို့ကို တဖန်လိုက်လန်၍ ကြည့်ပြန်ရာ စိတ်ကျေနပ်စွာမရှိသည့်အမူအရာနှင့် ပြန်လာပြီးလျှင် ဦးထွန်းဧ၏အိမ်နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်ဖြစ်သော တိုက်တို့ကို တဖန် လိုက်လံ၍ကြည့်ပြန်ရာ။ တစ်စုံ တစ်ခုကိုမြင်သဖြင့် ‘သြော်​ ဟုတ်ပြီ’ ဟု ပြောလျက် လမ်းကို တုတ်ဖြင့် ၂ ချက် ၃ ချက်ခေါက်၍ကြည့်လေ၏။ ထိုသို့ကြည့်နေစဉ် ကျွန်တော်မှာ ဘာကိုမျှနားမလည်နိုင်သဖြင့် ဦးထွန်းဧ၏အိမ်ရှေ့မှ ရပ်လျက် ကြည့်နေရာ။ မောင်စံရှားလည်း မိမိထင်သည့်အတိုင်းပင် ဖြစ်သည်ဟူသော အမူအရာနှင့် ကျွန်တော့်ထံ ပြန်လာပြီးလျှင် ဦးထွန်းဧ၏အိမ်ရှေ့မှ ရပ်လျက် ကြည့်နေရာ မောင်စံရှားလည်း မိမိထင်သည့်အတိုင်းပင် ဖြစ်သည်ဟူသော အမူအရာနှင့် ကျွန်တော့်ထံ ပြန်လာပြီးလျှင် ဦးထွန်းဧ၏ အိမ်တံခါးကို ဒုတ်ဖြင့် ခေါက်၍ စောင့်နေလေ၏။ အနည်းငယ်ကြာရှိလျှင် အသက် ၃၀ ခန့်ရှိ၍ ဖြတ်လက်သွက်လက် ပုံရသော လူတစ်ယောက်သည် တံခါးကိုဖွင့်၍ ကိစ္စကိုမေးရာ။ မောင်စံရှားက ‘တဆိပ် ခင်ဗျာ၊ မန ္တလေးသဘေင်္ာဆိပ် ဘယ်လမ်းကသွားရပါသလဲ’ ဟု မေးလျှင် ထိုသူက ကမ်းနားလမ်းဘက်သို့ လက်ညှိုးညွှန်ပြ၍ ‘တည့်တည့်ရှောက်၊ ၂ လမ်းသွား၊ ဘယ်ဘက်ချိုး၊ ၃ လမ်းသွား’ ဟု သွက်လက်စွာ ပြန်ပြော ပြီးလျှင် တံခါးကိုပိတ်လိုက်လေ၏။ မောင်စံရှားနှင့် ကျွန်တော်လည်း ဦးထွန်းဧ၏အိမ်မှ ပြန်လာခဲ့၍ လမ်းသို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားက ‘တယ်သွက်လက်တဲ့ အကောင်ဘဲဗျာ။ လူပါးလူနပ်ဘဲ၊ ရန်ကုန်မြို့ပေါ်မှာ အပါးအနပ်၊ အဖြတ်အလှီးမတော့ တတိယ။ စွန့်စွန့်စားစား ကြံဝံ့စည်ဝံ့တဲ့နေရာမှာတော့ ဒုတိယတောင်ထားလောက်တဲ့ အကောင်ပါပေဘဲ။ သည်အကောင်အကြောင်း ကျုပ်သိတယ်’ ဟု ပြောလျှင်။ ကျွန်တော်က ‘သည် မျက်စိတဘက်လပ်အသင်း အကြံအစည်ထဲမှာ မောင် ပေါလယ်ပါတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ အခု အိမ်ဝင်ပြီးမေးတာ ခင်ဗျား သူ့ကို တွေ့ချင်လို့ပေါ့လေ’ ‘သူ့ကိုတွေ့ချင်လို့မဟုတ်ပါဘူး’ ‘နို့ ဘယ်သူလဲ’ ‘သူ့လက်ကိုကြည့်ချင်လို့’ ‘ကြည့်တော့ ဘာမြင်သလဲ’ ‘ကျုပ်တွေ့ချင်တာမြင်တာပေါ့’ ‘လမ်းကုဒုတ်နဲ့ခေါက်တာက ဘာပြုလို့လဲဗျာ’ ‘ဟာ​ ကိုသိန်းမောင်၊ အခုစကားပြောတဲ့အခါ မဟုတ်ဘူး။ ကြည့်ရ ရှုရ၊ မှတ်ရ သားရတဲ့အခါဗျ။ ပြီးတော့ ကျုပ်တို့ အခုရန်သူ့အရပ် ရောက်နေတယ်။ သည်တော့ ကိုယ်ပြောတဲ့စကား လူကြားမှာလဲ စိုးရသေးတယ်။ ဟော၊ အရိပပြပွဲ လူအစည်သားပါကလား။ ကဲ၊ လာ မျက်စိတဘက်လပ် အသင်းအကြောင်းတွေ၊ ဘာတွေ မစဉ်းစားဘဲ။ ပရိုတီယာကလေး ခဏလောက် ပျော်ပျော်ကြည့်လိုက်ကြဦးစို့’ ကျွန်တော်တို့သည် အရိပ်ပြပွဲသို့ရောက်၍ လက်မှတ်များ ဝယ်ချမ်း ပြီး နေရာထိုင်ခင်းရွေးချယ်ရရှိ၍ တခဏမျှထိုင်မိလျှင် မောင်စံရှားသည် ထိုင်ရာမှ ရုတ်တရက်ထ၍ ‘အောင်မယ် ကိုသိန်းမောင်၊ ကျုပ်တို့ အရိပ်ပြပွဲ ကြည့်လို့မဖြစ်ပေဘူးဗျို့။ ခုတင်က အမှုက တော်တော်အရေးကြီးတယ်။ ကြံစည်တဲ့အကောင်တွေက တော်တော်ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် ကြံစည်တဲ့ အကောင်တွေဘဲ၊ သူတို့အကြံမအောင်မြင်ရအောင် ကျုပ်တို့ဖျက်မှတော်မယ်။ ကဲ​ ပရိုတီယာနောက်တစ်နေ့မှဘဲ ကြည့်ပေတော့ဗျာ။ ပြန်လိုက်ကြအံ့စို့။ သြော်​ သို့သော်၊ အသက်ဘေးတော့ နည်းနည်းရန်ရှာမယ့်အမှုဘဲဗျို့။ သည်တော့ ခင်ဗျားကြည့်ချင်လဲကြည့်ရစ်တော့။ ကျွန်တော် တစ်ယောက်တည်း ဘဲသွားတော့မယ်’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်မှာ မသိရသေးသောအမှု ဖြစ်သဖြင့် သိချင်သောစိတ် အားကြီးလှသည့်ပြင် ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေကိုလည်း အကူအညီရရှိပါစေတော့ဟု အောက်မေ့၍ ‘ကျွန်တော်လိုက်ရင် အသုံးကျပါ့ မလား’ ဟု မေးရာ။ ‘လိုလ်လျှင်တော့ သာကောင်းတာပေါ့’ ဟု ပြောလျှင် ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် လာ၊ ကျုပ်လိုက်မယ်’ ဟု ပြော၍ အပြင်သို့ထွက်လာ ကြလေ၏။ အပြင်သို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားက ‘ကဲ​ မိတ်ဆွေ အိမ်ပြန်နှင့် ပေတော့။ ကျုပ် ၁၀ နာရီထိုးလျှင်ထိုးချင်း ရောက်အောင်လာခဲ့မယ်။ ကိုယ် ကိုယ်တိုင် အရေးရှိလျှင် ခုခံဘို့ ဒုတ်ကောင်းကောင်းတစ်ချောင်းလဲ ရှာထား နော်’ ဟု ပြောပြီးလျှင် မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်နှင့်ခွဲ၍ သွားလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း လမ်းတွင် ၎င်းအမှုအကြောင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စဉ်းစားလျက်သွားရာ ကျွန်တော်မှာ သူတစ်ပါးတို့ထက်များစွာ ဉာဏ်ထိုင်းသော သူတစ်ယောက်မဟုတ်သော်လည်း မောင်စံရှားမြင်သမျှကို မြင်ရပြီးလျှင်။ သူကြားသမျှကိုလည်း ကြားရပါလျက် အဘယ်အတွက်ကြောင့် ဤအမှု၌ မောင်စံရှားသည် ကျွန်တော်ထက် ပိုမို၍သိရပါသနည်းဟု မောင်စံရှား၏ ဉာဏ်ကို စိတ်တွင် များစွာချီးမွမ်းပြီးလျှင် အိမ်သို့ပြန်လာခဲ့ရလေ၏။ အိမ်သို့ရောက်လျှင် ၉ နာရီထိုးပြီးခါစရှိသဖြင့် ကျွန်တော်သည် ဤအကြောင်းကို သူကဲ့သို့ စဉ်းစားနိုင်ရမည်ဟု သူထိုင်သောကုလားထိုင်ပေါ်တွင် သူထိုင်သည့်အတိုင်း ထိုင်လျက် ဆေးတံကိုသောက်ပြီးလျှင် စဉ်းစားပါသော် လည်း ဆေးသာလျှင် ကုန်ခန်းလျက်။ တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှ ထိုးထွင်း၍ မမြင်ဘဲ ရှိလေရာ ၁၀ နာရီထိုးလျှင်ထိုးချင်း မောင်စံရှားလည်း လူ ၂ယောက်နှင့် အိမ်ပေါ်သို့ တက်လာလေ၏။ တစ်ယောက်သောသူမှာ အင်စပိတ်တော်မောင်ဘထွန်းဖြစ်၍၊ အခြား တစ်ယောက်မှာ အသက် ၄၀ ကျော်ရွယ်ရှိ ဘာဘူကြီးတစ်ယောက် ဖြစ်လေ သည်။ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်တို့ ၃ ဦးကို အသိအကျွမ်းဘွဲ့၍ပေးပြီး နောက်၊ ‘ကဲ​ ကိုသိန်းမောင် ပြင်ပြီးပြီလား၊ ဘယ်မလဲ၊ ခင်ဗျား၊ ဒုတ်ကော၊ ရှားနှစ်ဒုတ်ပါကလား၊ ကောင်းတယ်။ ကိုဘထွန်း ခင်ဗျား ၆ လုံးပြူ…æပါရဲ့ မဟုတ်လား။ ကျုပ်တော့ သည်ဟန်တိန် ဒုတ်နဲ့ဘဲတော်ပြီ၊ ကဲလာ သွားကြစို့’ အိမ်အောက်သို့ရောက်လျှင် မော်တော်ကားတစ်စီးလည်း စောင့်၍ နေသဖြင့် ကျွန်တော်တို့သည် မော်တော်ကားပေါ်သို့ တက်ပြီးလျှင် လမ်းသို့ သွားကြလေ၏။ လမ်းတွင် အင်စပိတ်တော်မောင်ဘထွန်းက ‘သည်အကောင် နာမည် ရင်းက မောင်အောင်ပွင့်တဲ့ဗျ။ အင်မတန်ဉာဏ်သွားတဲ့ အကောင်ဘဲ။ ပထမကတော့ မိကောင်းဖခင်သားသမီးဆိုကဘဲ၊ အဖေက စစ်ကဲ။ အဂင်္လိပ် စာလဲ ၁၁ တန်းအောင်ပြီးတဲ့ဗျ။ အကျင့်က မကောင်းတော့ ဉာဏ်ကောင်း သလောက် မိုက်နေတာပေါ့။ သည်ကနေ့ ရန်ကုန်မှာ တိုက်တစ်လုံးဖောက် လိုက်၊ သူ့လက်ရာဘဲ။ တော်တော်ကြာ ၂ ရက်လောက်နေ မန ္တလေးက ဘန်တိုက်တစ်တိုက် ဖောက်ပြန်ပြီ။ အင်မတန် ကျင်လည်တဲ့အကောင်ဘဲဗျ။ သူ့ အကြောင်း ကျုပ်ကြားနေတာ ကြာလှပြီ။ သည်တစ်ခါဖြင့် ကိုစံရှား ကြောင့် မိကောင်းပါရဲ’ စသည်ဖြင့် ပြောရင်းဆိုရင်း ကျွန်တော်တို့သည် လမ်းထိပ်သို့ ရောက်လာကြလေ၏။ ​​​​ လမ်းထိပ်သို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားလည်း မော်တော် ကားကို ပြန်လွှတ်၍ ကျွန်တော်တို့သည် ​​​​ လမ်း ၂ လမ်းအကြားရှိ နောက်ဖေး လမ်းမှဖြတ်၍ စိန်ဘာဘူအိမ်သို့ရောက်လျှင် ဘာဘူလည်း တံခါး ကိုခေါက်၍ အိမ်တွင်းသို့ဝင်ကြလေ၏။ အိမ်တွင်းသို့ရောက်လျှင် ဘာဘူကြီး လည်း မီးတစ်ခွက်ကိုကိုင်လျက် ရှေ့ကလမ်းပြ၍ သွားသဖြင့် ကျွန်တော် တို့လည်း ၎င်းနောက်မှ လိုက်ကြလေရာ မြေတိုက်တံခါးတစ်ခုကို တွေ့လေ၏။ ဘာဘူကြီးလည်း တံခါးကိုဖွင့်၍ မီးခွက်ကို တဖန်ကိုင်ပြန်ပြီးလျှင် အောက်သို့ ဆင်းသွားကြရာ တံခါး ၃ တန် ဆင်းမိသောအခါ ကျွန်တော်တို့သည် မြေတိုက်အောက်သို့ ရောက်ကြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ဘာဘူကြီးအား။ ‘အပေါ်ကတော့ လာနိုင် မယ်မဟုတ်ဘူးပေါ့လေ’ ဟု မေးလျှင်။ ဘာဘူကြီးက ‘အပေါ်ကလဲ မလာ နိုင်ဘူး။ သည်အောက်ကလဲ မလာနိုင်ဘူး’ ဟု ပြောလျက် ကြမ်းကို ဒုတ်ဖြင့် ခေါက်လိုက်ရာ။ ‘ဟရေး၊ အခေါင်းရှိတယ်၊ ကလီကမာ​​’။ ‘ရူး တိတ်တိတ် နေပါ။ တယ်ခက်တာကိုးဗျ’ ဟု ပြော၍ မောင်စံရှားသည် မီးအိမ်ကို ကုင်လျက် အကျင်္ီအိတ်မှ မှန်ဘီလူးတစ်ခုကိုထုတ်ပြီးလျှင် ကြမ်းပေါ်တွင် ဒူးထောက်၍ ခင်းလျက်ထားသော ကျောက်ပြားများကို သေချာစွာကြည့်ရှုရာ ၂ မိနစ်ခန့်ကြာလျှင် တစ်စုံတစ်ခုကို တွေ့သဖြင့် မှန်ဘီလူးကို အိတ်တွင်းသို့ ထည့်လိုက်လေ၏။ ‘ကဲ​တစ်နာရီလောက်တော့ လိုသေးတယ်ထင်တယ်၊ ဦးထွန်းဧအိမ်မှ သူတို့လာမှာဘဲ။ ကိုသိန်းမောင် သည်ဟာက စိန်ဘာဘူကြီး လာဘိုင်တိုက် ပေါ့ဗျ။ သူ့စိန်တွေ သည်မြေတိုက်မှာထားတယ်။ ဟိုဟာ စိန်ထည့်တဲ့ သေတ္တာကြီးမဟုတ်လား’ ဟု မောင်စံရှားကပြောလျှင် ‘ဘာဘူကြီးလည်း ဟုတ်တယ်ဗျ၊ ဘဂင်္လားက စိန်ကြီးကြီး၊ ကောင်းကောင်း လိုချင်တယ် မှာလိုက်လို့ စိန်တွေ ကျုပ်ဝယ်ပြီးစုနေတယ်။ နောက် သဘေင်္ာတစ်ပတ်မှာ တင်ပို့မယ်လို့ သည်ဟာတွေ ကျုပ်ဟာချည်းလဲ မဟုတ်ဘူး။ မိတ်ဆွေများ ဟာတွေလည်း ပါတယ်။ သည်ဟာများ လူခိုးရင်ဖြင့် ကျုပ်တော့ ဒုက္ခဘဲ။ သည်လောက်စိန်များများ ကျုပ်တိုက်မှာ ဘယ်တော့မှ မထားဘူးပါဘူး’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ‘ကဲ​ ခင်ဗျားစိန်အကြောင်း တော်ဦးတော့’ ကိုဘထွန်း မီးခွက်ငြိမ်းလိုက်ဗျာ။ ဓာတ်မီးပါတယ်မဟုတ်လား။ ပေးစမ်း ကျုပ်ကို သည်အကောင်တွေက လူမိုက်လူပါးတွေဗျ။ အင်မတန် သတိပြုရ တယ်။ ခင်ဗျားတို့က သေတ္တာနောက်က ဝပ်နေကြ။ ကျုပ်က သည်အနားက နေမယ်။ ကျုပ်က မီးရောင်ပြလိုက်ရင် ခင်ဗျားတို့ ဝိုင်းလာခဲ့ကြ။ အဲဟုတ်ပြီ။ ကိုဘထွန်း သူတို့မှာလဲ ၆ လုံးပြူးပါတယ်။ တကယ်လို့ သူတို့ကများ စပြီးပစ်လို့ရှိရင် ခင်ဗျားလဲ ပစ်သာပစ်နော်။ သူတို့သည်တစ်ခါဖြင့် မိစေရမယ်၊ ဟိုဘက်ကလူစောင့်ထားခဲ့ပြီ မဟုတ်လား’ ‘ပုလိပ်သား ၂ ယောက် ဦးထွန်းဧအိမ်ပေါက်က စောင့်နေတယ်’ ‘ကောင်းပြီ၊ သူတို့ထွက်ပေါက်ပိတ်မိပြီ။ ကဲ ကိုဘထွန်း မီးငြိမ်း လိုက်ဗျာ’ အင်စပိတ်တော် ကိုဘထွန်းလည်း မီးခွက်ကိုငြိမ်းလိုက်လျှင် ကျွန်တော်တို့သည် မှောင်အတိပြီးသောအခန်းတွင် ဝပ်လျက်ရှိကြလေ၏။ မှောင်ကလည်းမိုက်ပြန်။ ကြမ်းတို့မှာလည်း မြေတိုက်ဖြစ်သဖြင့် ဧမြလျက် ရှိပြန်။ ရန်သူတို့ကြားမည်ကို စိုးသဖြင့် အချင်းချင်းကိုမှလည်း စကား မပြောရဘဲ ကျွန်တော်တို့သည် ကြမ်းပေါ်တွင် ဝပ်လျက်စောင့်ဆိုင်း၍ နေသည်။ တစ်ခန်းလုံးသည် တိတ်ဆိတ်၍နေသောကြောင့် ကျွန်တော့်မှာ အတော်များ အသက်ရဦသံများကို ကွဲပြားခြားနားစွာ ကြားရသည့်ပြင်။ ကျွန်တော်၏ ရင်သည်လည်း တင်းပုတ်ဖြင့် နှက်ဘိသကဲ့သို့ ပြင်းထန်စွာခုန်လျက်ရှိသည်ကို ကြားရလေ၏။ ဤကဲ့သို့ စောင့်ဆိုင်း၍နေရသည်မှာ တစ်နာရီကျော်ကျော်ခန့် သာလျှင်ရှိသော်လည်း ကျွန်တော်မှာ ညောင်းညာလှပြီဖြစ်၍ မိုးလင်းလုပြီဟုပင် မှတ်ထင်မိလေ၏။ ဤသို့ပင် ညောင်းညာလှသော်လည်း ကျွန်တော်မှာ ရန်သူတို့ သိမည်ကိုစိုး၍ အသက်ကိုမျှပြင်းစွာမရှူဝံ့ဘဲ မောင်စံရှားရှိရာကိုသာလျှင် မျက်နှာမူလျက် စောင့်ဆိုင်း၍နေရာ။ မီးရောင်ကလေးသည် မောင်စံရှား၏ အနီးရှိ ကြမ်းကြားတစ်ခုမှ ထွက်ပေါ်၍လာလေ၏။ ပထမ၌ မီးရောင်သည် ကြမ်းပေါ်တွင် မီးဖွားကျဘိသကဲ့သို့သာလျှင် မြင်ရရာမှ တဖြည်ဖြည်း ကြီး လာ၍ ခဏကြာလျှင် ကြမ်းကြားမှာ အရောင်တန်းလျက်ထွက်သည်ကို မြင်ရ လေ၏။ ၎င်းနောက် တစ်စုံတစ်ခုကို ကျောက်ဖြင့်ကြိတ်သော အသံတစ်ခုကို ကြားရပြန်လျှင် မီးရောင်ထွက်သည့် ကြမ်းကြားသည် ရုတ်တရက် ပွင့်လာ၍ လက်တဘက်သည် အကြားမှပေါ်လာလျက် ကြမ်းကို တခဏမျှ စမ်းသပ် ပြီးလျှင် ကွယ်ပျောက်၍သွားပြန်သဖြင့် အခန်းသည် ရှေးကကဲ့သို့ မှောင်အတိ ပြီးလျက် အဆိုပါမီးဖွားကဲ့သို့သော မီးရောင်ကိုသာလျှင် မြင်ရပြန်လေ၏။ ၎င်းနောက် တအောင့်လောက်ကြာပြန်လျှင် ကျောက်ပြားတစ်ချပ် သည် ကြမ်းမှပွင့်ထွက်၍ မီးရောင်သည်လည်း ကြမ်းပေါက်မှ ထိုး၍ထွက်နေ လေလျှင် လူတစ်ယောက်၏မျက်နှာသည် အပေါက်မှပေါ်လာ၍ တောင်မြောက် လေးပါးတို့ကု ကြည့်ရှုပြီးလျှင် ကြမ်းပေါ်သို့ လက် ၂ ဘက်ကို အသာ ထောက်၍ မိမိ၏ကိုယ်ကို မြှောက်၍တင်လိုက်ရာ အပေါ်သို့ရောက်လာ လေ၏။ ၎င်းနောက် အပေါက်မှငုံ့၍ မိမိ၏အဖော်ကို အပေါ်သို့ဆွဲ၍ တင်လိုက်ရာ မျက်စိတဘက်လပ်သောလူတစ်ယောက်သည် အပေါ်သို့ ရောက် လာပြန်လေ၏။ ၂ ဦးလုံး အပေါ်သို့ရောက်လျှင် ပထမလူက ‘ကိုင်း နေရာ ကျပြီ၊ မင့်သော့တွဲပါရဲ့လား။ သည်ပေး၊ အလို၊ ခုန်ချဟေ့ငါ့လူ၊ ခုန်ကျ။ ငါ နောက်ကလိုက်ခဲ့မယ်’ ဟု အော်သဖြင့် ကျွန်တော်လည်း ကြည့်လိုက်ရာ။ မောင်စံရှားသည် အော်သူ၏ခါးတောင်းမြီးကို ဆွဲလျက်ရှိနေသည်ကို မြင်ရ လေ၏။ အင်စပိတ်တော်မောင်ဘထွန်းလည်း အခြားသူတစ်ယောက်ကို ဖမ်း လိုက်ရာ။ ၎င်းကိုမမိဘဲ အဝတ်များကိုသာ ဆုပ်မိသဖြင့် အဝတ်တို့သည် လက်တွင် စုတ်ပြတ်၍ကျန်ရစ်လျက် သူခိုးမှာ ခုန်ချသွားလေ၏။ မောင်စံရှားလက်တွင် မိရစ်သော သူခိုးလည်း ခြောက်လုံးပြူ…æကို မြှောက်၍ မောင်စံရှားအားပစ်မည်ပြုရာ မောင်စံရှားမှာ မျက်စိလည်းအလွန်ရှင်၊ လက်လည်းအလွန်မြန်သဖြင့် မပစ်မီ လက်ဆစ်ကို ဒုတ်ဖြင့်ရိုက်လိုက်ရာ သေနတ်လည်း ကြမ်းပေါ်သို့ ကျသွားလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း။ ‘ဟေ့ အကျိုးမရှိပါဘူးကွယ် မောင်အောင်ပွင့်၊ သည်ဟာတွေ လုပ်မနေပါနဲ့’ ဟု ပြောလျှင် မောင်အောင်ပွင့် လည်း မိမိအိမ်တွင် မိတ်ဆွေအချင်းချင်း စကားပြောဘိသကဲ့သို့ တုန်လှုပ်ခြင်း မရှိဘဲ ဧမြစွာနှင့် ‘အင်း ဒါတော့ ဟုတ်ပါပေရဲ့။ သို့ပေမဲ့ ကျုပ်လူတော့ လွတ်သွားသေးတယ်။ တော်သေးရဲ့။ ဟေ့ကောင် မင်းဘာရလိုက်သလဲ၊ အကျင်္ီစလား၊ ဟီ​ဟီ​ဟီ’ ဟု ရယ်မောလျက်။ အင်စပိတ်တော်မောင်ဘထွန်း အား ပြောင်လှောင်၍မေးလိုက်လျှင် မောင်စံရှားက ‘တယ်မထင်နဲ့မောင်၊ ဟိုဘက်ပေါက်က ပုလိပ် ၂ ယောက် စောင့်လျက်ရှိတယ်’ ဟု ပြောရာ။ မောင်အောင်ပွင့်က ‘သြော်​ဟုတ်လား။ သည်တခါ တယ်အကြံပိုင်လိုက် ပါကလား။ တော်ပါပေတယ်ဗျာ၊ ချီးမွမ်းထိုက်ပါပေတယ်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘မင့်ကိုလဲ ငါကချီးမွမ်းချင်သေးတယ်။ မင့်မျက်စိပါပေတယ် ကွယ်၊ တော်လဲတော်တဲ့လူပါပေဘဲ’ ဟု ချီးမွမ်းစကားပြောဆို၍ နေစဉ် မောင်ဘထွန်းက ‘ဟေ့၊ မင့်အဖော်မိလာလို့ အပေါ်ရောက်နေပြီ။ ကဲ လာ လက်ပေး။ လက်ထိပ်ခပ်ရမယ်’ ဟု ပြော၍ မောင်အောင်ပွင့်၏လက်ကိုယူ၍ လက်ထိပ်ခပ်မည်ပြုလျှင်၊ မောင်အောင်ပွင့်က ‘နင်တို့ပုလိပ်သားလက်နဲ့ ငါ့ မကိုင်နဲ့ ငါ့မကိုင်နဲ့။ ဒါ စစ်ကဲသား နင်သိရဲ့လား၊ ကဲ မြန်မြန်ခပ်’ မောင်ဘထွန်းလည်း မောင်အောင်ပွင့်ကို လက်ထိပ်ခပ်ပြီးလျှင် အပေါ်သို့ခေါ်သွားလျှင် ဘာဘူကြီးလည်း မောင်စံရှား၏လက်ကိုဆွဲ၍ ‘ခင်ဗျားကို ကျွန်တော် အပုံကြီး ကျေးဇူးတင်တယ်၊ ခင်ဗျားကြောင့်သာ ကျုပ်စိန်တွေ သူခိုးလက်ထဲပါမကုန်တယ်။ သို့သော် စကားနဲ့ ကျေးဇူးတင်လို့ မပြီးပေဘူး။ ဟောသည်ထဲက ခင်ဗယားကြိုက်တဲ့စိန်တစ်လုံး ရွေးပြီးယူပေတော့’ ဟု စိန် သေတ္တာကိုဖွင့်၍ပြရာ။ စိန်တို့သည် မီးရောင်တွင် ပြိုးပြိုးပြက်ပြက် အရောင် ထွက်လျက်ရှိသော်လည်း မောင်စံရှားမှာ လောဘမထွက်ဘဲ ‘တော်ပြီဗျာ၊ သည်မောင်အောင်ပွင့်နဲ့ ကျု်နဲ့က အရင်ကအဆက်ကလေးကလဲ ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် သူ့မိလျှင် ကျုပ် စိတ်ကျေနပ်တာဘဲ။ သို့သော် ကျုပ် သည်အတွက် စရိတ်အနည်းငယ်ကုန်ကျတယ်။ သည့်အတွက်ကို ခင်ဗျားပေးချင် ပေးတာပေါ့’ ဟု ပြောလျှင်၊ ဘာဘူကြီးသည် ငွေစက္က ူ ၁၀၀ ကျပ်တန် ၃ ချပ်ကို ထုတ်၍ မောင်စံရှားအိတ်ထဲသို့ အတင်းထည့်ပြီးလျှင် လွှတ်လိုက်လေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း လမ်း ၄၀ သို့ ပြန်ရောက်ကြသောအခါ မောင်စံရှားသည် လေမီးဖိုကိုမီးထည့်ပြီးလယင် ကော်ဖီ ၂ ခွက်ကို ဖျော်၍ တစ်ခွက်စီသောက်ရင်းပြောသည်မှာ ‘သည်လိုဗျ ကိုသိန်းမောင်ရဲ့၊ ကျုပ်က မျက်စိတဘက်လပ်အသင်း ကြော်ငြာအကြောင်းနဲ့ သဒ္ဒါ ၈ စောင်၊ သဂြင်္ ိုဟ် ၉ ပိုင်းများ ကူးရတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို ကြားကတည်းကိုက သည် အချက်ဟာ ဦးထွန်းဧကို အိမ်မှတခြားသို့ တစ်နေ့ကို ၄ နာရီလောက်သွားပြီး နေစေချင်လို့ သက်သက်ညာတဲ့အလုံးဘဲဆိုတာ ကျုပ်စဉ်းစားမိတယ်။ ညာလုံးကတော့ တော်တော်ဆန်းတဲ့ညာလုံးပေါ့ဗျ။ သို့သော် ခင်ဗျားမြင်ခဲ့တဲ့ အတိုင်း သူတို့ထင်သလောက်လဲ ပေါက်ပေတယ်မဟုတ်လား။ သည်ဟာ ငအောင်ပွင့်အကြံဘဲ။ သည်အကောင်က တော်တော်လဲအကြံသွားတဲ့ အကောင် ဗျ။ ဦးထွန်းဧကလဲ မျက်စိတဘက်လပ်။ ဒါကြောင့် သည်အကြံရတဲ့ လက္ခဏာဘဲ။ ပြီးတော့ တစ်နေ့ ၅ ကျပ်ဆိုတဲ့အလုံးကလဲ ဦးထွန်းဧ မပါပါအောင် ဆွဲတဲ့နည်းဘဲ။ သူတို့က သာမညသူခိုးတွေမဟုတ်ဘူးဗျ။ ငွေ ၂၀၀ ကျပ်၊ ၃၀၀ ကျပ်မျှောပြီး ၂ သိန်း၊ ၃ သိန်း ရအောင်ကြံတဲ့ အကောင်တွေဗျ။ ဒါနဲ့ သူတို့ သည်ကြော်ငြာထည့်လိုက်ကရော။ တစ်ကောင်က မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းလူကြီးလုပ်လို့။ တစ်ကောင်က ဦးထွန်းဧကို မရရ အောင် အတင်းမျှားပြီးခေါ်ဘို့။ ကျုပ်ကတော့ သည်လောက်တော်တဲ့အကောင် တစ်ယောက်ဟာ ထမင်းစားရရုံနဲ့ လာပြီးလုပ်လာတယ်ဆိုကတည်းကိုက သည်အကောင် အကြံတစ်ခုရှိတယ်ဆိုတာ ယူပြီးသားဘဲ’ ‘သူတို့အကြံ ဘာလဲဆိုတာ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်လုပ်သိသလဲ’ ‘သည်အိမ်မှာ မိန်းကလေးများရှိခဲ့လို့ရှိရင်ဖြင့် ဒါကြောင့် လာတာဘဲလို့ တွေးစရာရှိမယ်။ အခုတော့ မိန်းကလေးလဲ အိမ်မှာမရှိ။ ဦးထွန်းဧအိမ်ရှိတဲ့ ပစ္စည်းကြံစည်ရအောင်ကလဲ မဖြစ်လောက်။ သည်တော့ သူတို့သည် အိမ်ထဲကဟာတော့မဟုတ်ဘူး။ အနီးအနားကအိမ်မှာ သူတို့ ကြံစည်ချင်လို့ဘဲ။ ဘာများကြံစည်မလို့၊ ဘာလဲလို့ စဉ်းစားကြည့်တော့ ဟိုအကောင် ဓာတ်ပုံဝါသနာပါလို့ မြေတိုက်ထဲ ခဏခဏ ဆင်းတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်း သွားပြီးစဉ်းစားမိတယ်။ သည်တော့ မြေတိုက်ထဲ သည်အကောင် ဘာလုပ်ပါလိမ့်မလဲလို့ စဉ်းစားပြန်တော့ သည်အကောင်အကြောင်းလဲ သိပြီး ဖြစ်တော့။ ဧကန် လိုဏ်ခေါင်းတူးချင်လို့ ဆင်းတာဘဲလို့ ကျုပ်စဉ်းစားမိတယ်။ သည်အထိ စဉ်းစားမိတော့ ခင်ဗျားနဲ့ကျုပ်နဲ့ ဦးထွန်းဧအိမ်သွားကြရော။ အိမ်ရောက်တော့ အနီးအနားက အိမ်တွေရှောက်ကြည့်ပြန်တော့ ကြံစည်ပုံ ပေါက်တဲ့အိမ်လဲမတွေ့။ ဒါနဲ့ မျက်နှာချင်းဆိုင်တိုက်တွေကြည့်ပြန်တော့ ဘာတွေ့သလဲ။ လာလာ ဘိုင်စိန်ဘာဘူတိုက်တွေ့တယ်။ သည်တော့ ဧကန ္တ သည်တိုက်ကို လိုဏ်ခေါင်းတူးတာဘဲလို့ ကျုပ်သိတော့။ လမ်းကို ဒုတ်နဲ့ ခေါက်ကြည့်တာတောင် ခင်ဗျားမြင်သေးတယ် မဟုတ်လား။ နောက်ပြီးတော့ ဦးထွန်းဧအိမ် ကျုပ်တို့ဝင်ခေါက်တော့ တစ်ကောင်ထွက်လာတယ်မဟုတ်လား။ သည်တော့ ကျုပ် သူ့မျက်နှာတောင် သေသေချာချာ မကြည့်ပါဘူး။ လက်ကိုသာ တစ်ချက်လှမ်းပြီး ကြည့်လိုက်တာဘဲ။ သည်အကောင်မျိုး အလုပ်ကြမ်းမှ လုပ်ဘူးတဲ့အကောင်မျိုး မဟုတ်တော့။ တစ်နေ့ ၄ နာရီ မြေတူးရတယ်ဆို၊ လက်ကြည့်လိုက် အသိသာကြီးကလားဗျ’ ‘သည်ကနေ့ သူတို့ကြံစည်လိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းကောဗျာ။ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲ’ ‘သြော်​ ဒါကလား၊ ဒါက သည်လိုဗျ။ ကျုပ်တို့ အရိပ်ပြပွဲ ရောက်ကရော မဟုတ်လား။ ရောက်တော့ ကျုပ်စဉ်းစားမိတယ်။ မျက်စိ တဘက်လပ်အသင်းပျက်ပြီဆိုတာ ဦးထွန်းဧတခြားသွားနေဘဣု့ မလိုတော့ဘူး ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဘဲ၊ သည်ဟာ ဘာပြုလို့လဲ။ သူတို့ လိုဏ်ခေါင်းတူးပြီးပြီ ဆိုလိုတာဘဲ။ တူးပြီးရင် ကဲ၊ သူတို့ ဘာပြုလို့ မကြံစည်သေးသလဲတဲ့။ သည်ကနေ့ စနေနေ့ည။ မနက်ဖြန် တနဂင်္နွေနေ့ တိုက်ပိတ်၊ သည်တော့ သည်ကနေ့ သူတို့ကြံစည်ရင် တနဂင်္နွေနေ့တစ်နေ့လုံး သူတို့ပြေးချင်ရာပြေး။ တနလင်္ာနေ့မှ တိုက်ဖောက်တာသိမယ်။ သည်တော့ သည်ကနေ့ကြံစည်ဘို့ ရက်အကောင်းဆုံးဆိုတာ ကျုပ်စဉ်းစားမိလို့ အရိပ်ပြပွဲကထပြီး ခင်ဗျားအိမ်  ပြန်လွှတ်လိုက်။ ကျုပ်က ဂါတ်သွား။ မောင်ဘထွန်းခေါ်။ စိန်ဘာဘူတိုက်သွား၊ ဘာဘူကိုခေါ်၊ ခင်ဗျာ့ခေါ်၊ မြေတိုက်ထဲကချောင်း၊ သည်အကောင်တွေမိခဲ့တာ ဘဲမဟုတ်လား။ ဘာများမရှင်းလင်းတာရှိသေးသလဲ’ ‘ရှင်းလင်းပါပေတယ်ဗျာ။ တယ်လဲ စဉ်းစားပုံနေရာကျတဲ့ လူတစ်ယောက် ပါပေဘဲ’ ‘ကဲ​ ခင်ဗျားလဲ အိပ်ချင်ရော့မယ် အိပ်ပေဦးတော့’ ဟု ပြော၍ မောင်စံရှားသည် ကြွက်ရှောက်ပေါ်တွင် တင်ထားသောတရောကို လှမ်းယူ၍ ပက်လက်ကုကားထိုင်ပေါ်တွင် မျက်စိကိုမှိတ်၍ ဖြည်းငြင်းစွာထိုးလျက် ရှိနေရာ။ တရောသံသည် သာယာလှသည်နှင့် ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှား၏ ဉာဏ်စွမ်းကို စိတ်တွင် ချီးမွမ်းရင်းပင် အိပ်ပျော်၍သွားလေ၏။ ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ မောင်စံရှားအား သေကြောင်းကြံသည့်အမှု၌ စုံထောက်ပုံ ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေမောင်စံရှားမှာ ကျွန်တော်နှင့် သိကျွမ်း၍ အတူတကွ နေထိုင်ခဲ့သည့်အခါမှစ၍ တစ်နေ့တကြား နာမည်ကျော်ကြားလျက် ရှိသည်ဖြစ်၍ အချို့သော လူကောင်းသူကောင်းတို့မှာ မောင်စံရှား၏အစွမ်းကို များစွာ ချီးမွမ်း၍ လူကိုပင်မမြင်ရဘူးသော်လည်း နာမည်နှင့်ပင် လွမ်းလျက် ရှိကြပေ၏။ သို့ရာတွင် စုံထောက်ကောင်းတို့မည်သည်မှာ မကောင်းမှု ပြုကျင့်လိုသူအပေါင်းတို့နှင့် အစဉ်မပြတ် ရန်သူကြီးဖြစ်လေရကာ အားလုံးသော လူမိုက်အပေါင်းတို့သည် ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားအပေါ်၌ အလွန် တရာ ကြီးလှစွာသော ရန်ညှိုးကြီး ဖွဲ့ကြလေ၏။ ထိုသို့ လူမိုက်အပေါင်းတို့က မချစ်မနှစ်သက်ကြောင်းကို မောင်စံရှားလည်း သိရှိသည်ဖြစ်၍ အနေအထိုင် အသွားအလာမှစ၍ အစစအရာရာ၌ သတိတရားကို လက်မလွတ်စေဘဲ ခါးဝတ်ပုဆိုးကဲ့သို့ မြဲစွဲစွာ ရှိစေသည်ဖြစ်ရာ များစွာသော ဘေးရန်အပေါင်းတို့ကို ရှောင်တိမ်းလွှဲဖယ်နိုင်သည်သာလျှင် ဖြစ်ခဲ့လေ၏။ သို့ရာတွင် လူမိုက်တို့မည်သည်မှာ များသောအားဖြင့် ဉာဏ်ပညာ သေးနုပ်သူများဖြစ်လေရာ။ ဉာဏ်ပညာနှင့်ပြည့်စုံသူတို့သည် မကောင်းမှု ဒုစရိုက်တို့ကို ပြုကျင့်ရန် အလေ့အထုံ ပါလာသည့်အခါ၌မူ သာမည လူမိုက်တို့ထက် ခရီးပေါက်ရောက်အောင် ပြုကျင့်နိုင်သည့်ပြင် ၎င်းတို့ ပြုကျင့်ချက်အရ အပြစ်ဒဏ်ရရှိအောင် စုံထောက်ရန်လည်း များစွာ ခဲယဉ်း လှပေသည်။ ယင်းသို့ဖြစ်ရကား အချို့သောပြစ်မှုတို့မှာ မည်သူကျူးလွန်သည့် အကြောင်းကို စုံထောက်ဖို့သာလျှင်မက တိုင်းပြည်နှင့်အဝှမ်းပင် သိရှိရိပ်မိ ကြသည် မှန်သော်လည်း ဥပဒေဝင်လောက်အောင် ပေါ်ပေါက်ဘို့ စုံထောက်ရန် ခဲယဉ်းလှပေရကား မိတ်ဆွေမောင်စံရှားမှာလည်း ထိုကဲ့သို့သော အမှုမျိုး တစ်ခုကို စုံထောက်လျက်ပင် ရှိလေ၏။ ၎င်းအမှုဖြစပွါးပုံမှာ ဥစ္စာကြေးငွေနှင့်လည်း အတော်အတန် ပြည့်စုံလျက်။ အလွန်တရာ ဉာဏ်သွားလှသော သူတစ်ယောက်သည် လူမိုက် တပည့်ကောင်းများကို မွေးမြူ၍ ၎င်းတို့အား ဆိုင်ရာဆိုင်ရာ၌ အသုံးပြုလျက် ရှိသည်ဖြစ်ရာ မည်သည့်အရပ်၌ ဓားပြတိုက်သည်။ မည်သည့်ဘန်တိုက်၌ ‘ချက်’ လက်မှတ်လိမ်တစ်ခုနှင့် ငွေထုတ်၍သွားသည်။ မည်သည့်လမ်း၌ မည်သူကို ဓားနှင့်ထိုး၍သက်သည် အစရှိသည်ဖြင့် အမှုများဖြစပွါးသည့်အခါ မောင်စံရှားမဟာ ထိုသူ၏လက်ချစ်ဖြစ်ကြောင်းကို သိရှိသော်လည်း ထိုသူ၏ ကိုယ်တိုင်ပြုလုပ်သည်မဟုတ်သဖြင့် ဥပဒေဝင်လောက်အောင် သက်သေ သက်ကာရအောင် မဖော်ပြနိုင်ဘဲရှိနေခဲ့လေ၏။ တစ်ခါတစ်ရံ ပြစ်မှုကျူးလွန် သူတို့ကို လက်ပူးလက်ကြပ် ဖမ်းမိသဖြင့် ထိုက်သည့်အားလျော်စွာ အပြစ်ဒဏ်တို့ကို ရုံးမင်းက စီရင်ပေးခဲ့သည်မှန်သော်လည်း ပင်ရင်းဖြစ်၍ ဉာဏ်ထုတ် လျက်ရှိသောသူက ဖမ်းမိသူအတွက် ရှေ့နေဝတ်လုံမှစ၍ငှါးရမ်းလျက် လွတ်မြောက်အောင် ကြံဆောင်ပြီးလျှင် အမှု၌ လွတ်မြောက်ရိုးမရှိခဲ့ပါလျှင်လည်း သားမယားများအတွက် တစ်စုံတစ်ရာ ပူပင်ကြောင့်ကြမရှိရအောင် အာမဝန်တာ ခံလေ့ရှိပေ၏။ ထိုသို့ဖြစ်ရကား ထိုသူ၏တပည့်တို့မှာ အကယ်၍ မင်းပြစ် မင်းဒဏ်ခံရသည့်တိုင်အောင် မိမိတို့ဆရာအမည်ကို ဖော်ထုတ်ပြောဆိုခြင်း မပြုဘဲ အပြစ်ဒဏ်ကို တစ်ယောက်တည်းသာလျှင် ခံယူလေ့ရှိပေ၏။ ထိုကဲ့သို့  ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများကို လက်ပူးလက်ကြပ် ဖမ်းဆီးရရှိ သောအခါ ပုလိပ်တို့မည်သည်မှာ လက်သည်ပေါ်ပေါက်လျှင် ဝတ်တရား ကုန်ပြီဟု မှတ်ထင်လေ့ရှိသည့်အတိုင်း ပင်ရင်းသို့တိုင်အောင် စေငုသေချာစွာ လိုက်လန်စစ်ဆေးခြင်းမရှိ ဖြစ်လေရာ မိတ်ဆွေမောင်စံရှားမှာ ထိုကဲ့သို့ အမှုမျိုး ဖြစ်ပေါ်သည့်အခါမူတိုင်း စိတ်မကျေမနပ်ရှိခဲ့လေ၏။ ထိုသို့ပင် မကျေမနပ်ရှိခဲ့သော်လည်း ပင်ရင်းဖြစ်သောလူမှာ အထက် တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ဥစ္စာအင်အားနှင့် လည်းကောင်း၊ ပညာဉာဏ်နှင့် လည်းကောင်း ပြည့်စုံသည့်ပြင် မိမိ၏နေအိမ်၌ ညဥ့်အခါတိုင်း ဘုရားဝတ်တက် ခြင်း၊ ဝတ်ဖြူစင်ကြယ်တို့ကို အစဉ်မပြတ်ဝတ်ဆင်ခြင်း၊ မိမိလက်၌ စိတ်ပုတီးကို အဘယ်အခါမျှ မချခြင်း အစရှိသည့် သူတော်ကောင်းတို့၏ အမူအရာနှင့် ရပ်သိရွာသိ နေထိုင်ခဲ့သူတစ်ယောက်ဖြစ်ရကား မောင်စံရှားမှာ မိမိ၏ထင်မြင် ချက်တစ်ခုတည်းနှင့် ထိုသူအား ဖမ်းဆီးရန် များစွာခဲယဉ်းလျက်ရှိနေခဲ့ လေ၏။ သို့ရာတွင် မကြာမြင့်မီအခါက လူသတ်မှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက် သည်တွင် မောင်စံရှားသည် ၎င်းအမှု၌ အရင်းအမြစ်သို့တိုင်အောင် စုံထောက် ပါမည်အကြောင်းနှင့် လာရောက်တောင်းပန်ကြသည်ဖြစ်သောကြောင့် လိုက်လန်စုံထောက်သဖြင့် အတော်အတန် သဲလွန်စရရှိ၍ ပေါ်ပေါက်လုဆဲဆဲ ရှိနေသည်တွင် တစ်နေ့သ၌ မောင်စံရှားထံ စာတစ်စောင်ရောက်ရှိလေ၏။ ၎င်းစာမှာ​ ‘မိတ်ဆွေကြီး မောင်စံရှား​ ခင်ဗျား ဤလူသတ်မှုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စုံထောက်လျက်ရှိသည်ဟု ကျွန်ုပ် ကြားသိရပါသည်။ မိတ်ဆွေသည် စုံထောက်အတတ်၌ ကမ်းတစ်ဖက် ရောက် တတ်မြောက်ကြောင်း ကျွန်ုပ်ကိုယ်တိုင် ဝန်ခံပါ၏။ သို့ရာတွင် မိတ်ဆွေမှာ တစ်ယောက်တည်းဖြစ်၍ ကျွန်ုပ်တို့မှာ လူများစွာရှိပါသည်။ တစ်ယောက်သောသူသည် မည်မျှပင် ဉာဏ်ပညာရှိသော်လည်း အများနှင့် ယှဉ်ပြိုင်သည့်အခါ ရှုံးတတ်ပါသည်။ အကယ်၍ ဤကိစ္စ၌ မိတ်ဆွေ စုံထောက်သည့်အတိုင်း ပေါ်ပေါက်စေကာမူ မိတ်ဆွေမှာ အသက်ဆုံးရှုံးရမည်ဟု မုချမှတ်ယူပါလေ။ ကျွန်ုပ်မှာ မိတ်ဆွေကဲ့သို့ ဉာဏ်ပညာရှိသူတစ်ယောက်ကို သတ်ဖြတ်ရန် အလွန်တရာ နှမြောလှသည်ဖြစ်သောကြောင့် ဤကဲ့သို့ စာဖြင့် ရေးသားသတိပေးရခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်သောကြောင့် အခြားအမှုများ၌ သာလျှင် စုံထောက်ပါလေ။ ကျွန်ုပ်တို့၏အမှုကို ဝင်ရောက်နှောင့်ယှက်ခြင်း မပြုပါလေနှင့် မိတ်ဆွေကြီးမောင်စံရှား’ အထက်ပါစာကို ရရှိပြီးနောက် မိတ်ဆွေမောင်စံရှားမှာ များစွာ ပမာဏ မပြုသည့်ဟန်နှင့် ဆေးတံကို သောက်ရှူခါ ထိုင်နေသည်မှန်သော် လည်း ရှေးယခင်အခါက အမှုများ၌ စုံထောက်ရဘိသကဲ့သို့ တည်ကြည်ငြိမ် သက်စွာမရှိဘဲ ဝမ်းတွင်း၌ အနည်းငယ်စိမ့်၍သွားသည်ဟု ကျွန်တော်၏စိတ်၌ တွေးထင်မိလေ၏။ ထိုစာကို ရပြီးသည့်နောက် မောင်စံရှားလည်း ဆေးတံကို ပါးစပ်မှ ဖြုတ်၍ ‘အင်း သည်အမှုကဖြင့် တော်တော်ကြပ်တည်းတဲ့အမှုဘဲဗျို့ ကိုသိန်းမောင်။ သို့သော် ကျုပ်ကတော့ ကျုပ်အသက်ကို နည်းနည်းမှ မနှမြောပါဘူး။ သည်အမှုပေါ်ပြီးမှ ကျုပ်သေရရင် စိတ်ကျေနပ်ပါတယ်။ သူတို့က ကျုပ်ကို သည်လိုချောက်လိုက်ရရင် လန့်သွားပြီး လက်လွှတ်ပစ် လိုက်မလားလို့ အောက်မေ့ဟန် လက္ခဏာတူတယ်။ ကျုပ်အကြောင်း သိစေရ မပေါ့ဗျာ။ သည်တစ်ခါမှ ရှမ်းနဲ့ဆင် လယ်ပြင်တွေ့ကြရောပ’ ဟု မတုန် လှုပ်စဘူး တုန်လှုပ်သည့်အမူအရာနှင့် ကျွန်တော့်အား ပြန်ပြောလေ၏။ နောက်တစ်နေ့ညနေခင်းအချိန်၌ မောင်စံရှားလည်း လမ်းလျှောက် ထွက်မည်ဟု အဝတ်အစားလဲလေလျှင် ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှားအား ထိုအခါ၌ များစွာချစ်ခင်လျက်ရှိသည့်ပြင် အလွန်တရာ အဘိုးထိုက်တန်သော လူတစ်ယောက်ဖြစ်သည်ဟူ၍လည်း ကျွန်တော်၏စိတ်၌ မှတ်ထင်သည်ဖြစ် သောကြောင့် တစ်စုံတစ်ရာဖြစ်မည်ကို စိုးရိမ်မကင်းရှိသည်နှင့် အဖော်ရစေ တော့ဟု ၎င်းနှင့်အတူ လိုက်ပါလာခဲ့လေ၏။ လမ်းခရီးတွင် မောင်စံရှားက ‘ပေါ်တော့ပေါ်လုပါပြီဗျာ၊ နည်းနည်း ကလေး လိုပါတော့တယ်၊ သူတို့လူတစုက ငွေအင်မတန်နိုင်တဲ့အပြင် ဉာဏ်ကလဲ တော်တော်သွားလေတော့ မြန်သင့်သလောက် လျှင်မြန်စွာ ကျုပ်မှာ ခရီး မရောက်နိုင်ဘူးဗျ။ သို့သော် ကြာလှရင် တနဂင်္နွေတစ်ပတ်ပါဘဲဗျာ၊ မခံ နိုင်ပါဘူး’ ‘ပေါ်ပါစေဗျာ၊ သည်အှုံမှာ လက်သည်မိပေမယ့် ဘယ်သူကမှ စိတ်မကျေနပ်ဘူးဗျ၊ ဧကန ္တ ခိုင်းတဲ့လူတစ်ယောက်ရှိတာဘဲ၊ ပေါ်အောင် လုပ်စမ်းဗျာ’ ‘ဒါတော့ စိတ်ချပါဗျာ၊ ခင်ဗျားက မတိုက်တွန်းပေမယ့် ကျုပ် အစွမ်းကို ဒင်းတို့လူစုပြချင်တဲ့အတွက် တစ်ခုတည်းနဲ့ တတ်နိုင်သမျှ အသက်ကိုတောင် မခင်တွယ်ဘဲ ကြိုးစားပြီးပါဘဲ’ ‘ကောင်းပါလေရဲ့ဗျာ’ ကျွန်ုပ်တို့လည်း ထိုကဲ့သို့ စကားပြောလျက်သွားကြစဉ် ဆူးလေဘူရားလမ်းကို ဖြတ်၍ ကူးလိုက်ရာ မော်တော်ကားတစ်စီးသည် ကျွန်ုပ်တို့ ရှိရာသို့ တည့်တည့်ပြေးဝင်လာ၍ မောင်စံရှားအား တိုက်ခိုက်မည့်ဆဲဆဲ ရှိလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း မော်တော်ကားကို လွတ်အောင်ရှောင် တိမ်းပါသော်လည်း ရှောင်ရာသို့လိုက်၍ အတင်းတိုက်ခိုက်မည်ပြုဆဲတွင် မောင်စံရှားမှာ အလွန်တရာ ဖြတ်လတ်ပေါ့ပါ…æသော လူတစ်ယောက်ဖြစ်သဖြင့် နံဘေးရှိလူရှောင်သော လမ်းပေါ်သို့ ရုတ်တရက် ခုန်တက်လိုက်သောကြောင့် သာလျှင် အသက်ချမ်းသာရာ ရရှိလေ၏။ မော်တော်ကားမောင်းသမားလည်း နောက်သို့မျှ လှည့်၍မကြည့်ဘဲ ဖရေဇာလမ်းဘက်သို့ ချိုး၍ လျင်မြန်စွာ မောင်:နှင်သွားလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်က ‘ကံကောင်းပေလို့ဗျာ၊ စားစားကလေး လိုတော့တယ်။ တစ်လက်မလောက်ဘဲ လွတ်သွားတယ်ထင်တယ်’ ‘ဘယ်က ကံကောင်းရမလဲ၊ ကျုပ်မျက်စိရှင်လို့သာပဲဗျာ၊ အနို့မို့ သူတို့အကြံအောင်ပြီးသာဘဲ’ ‘ဘယ်က ဘယ်သူ့အကြံလဲဗျ’ ‘သြော်​ မိတ်ဆွေ တယ်ပြီးဝေးတဲ့လူကို:၊ ကျုပ်ကို တမင်ဝင်ပြီး တိုက်တာဗျ၊ ခင်ဗျားမရိပ်မိဘူးလား၊ သည်ဟာ ကျုပ်တို့ရန်သူများရဲ့ ဉာဏ် ဘဲဗျ’ ‘ကျွန်တော်လဲ နည်းနည်းတော့စဉ်းစားမိပါရဲ့ဗျာ၊ ဟိုဘက်ချိုးမယ် လုပ်ပြီးမှ ကျွန်တော်တို့မြင်တာနဲ့ သည်ဘက် ရုတ်တရက်ချိုးပြီး ဝင်လိုက်တာ အမှန်ဘဲ ခင်ဗျားထင်တာ ဟုတ်လိမ့်မယ်ဗျို့’ ‘ဟုတ်ပါတယ်ဆရာကြီးရဲ့၊ မလွဲပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကျုပ်ပြော တယ်မဟုတ်လား။ သူက လူမိုက်တပည့်တွေ အင်မတန်ပေါတယ်ဗျ။ သည်တော့ အင်မတန်သတိထားမှဖြစ်မယ်’ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်တို့လည်း ဆက်လက်၍သွားပြီးနောက် သိမ်ကြီးဈေးထောင့်သို့ ရောက်သဖြင့် လက်ဖက်ရည်တစ်ခွက် သောက်လို သည်နှင့် ၂၅ လမ်းသို့ ချိုးဝင်ကြရာ အနည်းငယ်သွားမိလျှင် အုတ်ခဲကြီးတစ်ခု သည် တိုက်အမိုးပေါ်မှ မောင်စံရှား၏ခြေနားသို့ ကပ်၍ ပြင်းထန်စွာကျလာ လေ၏။ ၎င်းအုတ်ခဲမှာ မောင်စံရှား၏ဦးခေါင်းပေါ်သို့ ကျခဲ့ပါမူ ဧကန်မုချ ပွဲချင်းပြီး သေဆုံးရမည်ဖြစ်ပေသည်။ ထိုအခါ ကျွန်တော်တို့လည်း ခေါ်င်းပေါ်သို့မော်ကြည့်လိုက်ရာ မည်သူ့ကိုမျှ မတွေ့မမြင်ရဘဲရှိလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်မှာ ၎င်းအုတ်ခဲသည် ဧကန်မုချ ရန်သူတို့၏ လက်ချက်ဖြစ်သည်ဟု သိရှိသဖြင့် အလွန်တရာ အမျက်ထွက်လျက် ‘လာပါ ဗျာ ကိုစံရှား၊ တိုက်မိုးပေါ်တက်ရှာရအောင်လာပါဗျ’ ဟု ပြော၍ လက်ကို ဆွဲချေလျှင် မောင်စံရှားက ဘာလုပ်မလဲ မိတ်ဆွေ၊ သည်ဟာတွေက အကိုင်း အခက်လေးတွေပါ၊ ပင်မကြီးကို ကျုပ်တို့ လှဲရရင် သည်ဟာတွေအားလုံး ပါကုန်ပါလိမ့်မယ်၊ သည်ဟာတွေ အရေးမလုပ်ပါနဲ့ဗျာ’ ဟု အေးအေးဆေးဆေး ပြန်ပြောလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်မှာ အကယ်၍ ဆက်လက်ခရီးသွားကြသော် မည်ကဲ့သို့သော ဘေးရန်မျိုးသည် မည်သည့်အရပ်မှ ပေါ်ပေါက်၍ လာမည် မသိသဖြင့် မောင်စံရှားအတွက် အလွန်တရာ စိုးရိမ်သည်နှင့် ‘မဖြစ်ဘူး ဆရာရေ့ လက်ဖက်ရည်သောက်ချင်ရင် အိမ်ရောက်မှဘဲ သောက်ကြစို့’ ဟု ပြော၍ မြင်းရထားတစ်စီးကို ခေါ်ပြီးလျှင် မြင်းရထားပေါ်သို့ မလိုက်ချင် လိုက်ချင်ရှိနေသော မောင်စံရှားကို အတင်းစွဲငင်တင်ပြီးမှ အိမ်သို့ပြန်လာ ကြလေ၏။ လမ်းခရီးတွင် မောင်စံရှားက ‘အင်း ကျုပ်တို့ပြန်လာတာလဲ ခပ် ကောင်းကောင်းဘဲဗျို့၊ တကယ်လို့ မတော်တဆ သူတို့အကြံအောင်သွားလို့ ကျုပ်သေသွားမှဖြင့် အခက်သားဘဲ၊ သူများအမှုကိုသာ ကျုပ်က လိုက်ပြီး စုံထောက်ခဲ့ရတာ၊ ကျုပ်သေသွားရင်ဖြင့် စုံထောက်မယ့်လူရှိမှာမဟုတ်ဘူး။ သည်တော့ သူတို့အသင်းကိုလဲ ဖမ်းနိုင်မယ့်လူရှိတော့မှာ မဟုတ်ဘူး။ သည် အကောင်တွေ ထောင်ထဲရောက်ပြီးမှ ကျုပ်သေရရင်လဲ သေပါစေတော့ဗျာ၊ စိတ်ကျေနပ်ပါပြီ’ ဟု ပြောပြီးနောက် အိမ်သို့ရောက်လာကြလေ၏။ နောက်တစ်နေ့ည ၉ နာရီအချိန်ခန့်တွင် မောင်စံရှားလည်း လူ ရုပ်ဖျက်၍ လိုက်လံစုံထောက်ရာမှ ပြန်လာပြီးနောက် ကျွန်တော်အား ဗျို့ ကိုသိန်းမောင် အမှုကဖြင့် နီးသည်ထက်နီးလာပြီဗျို့၊ ပေါ်လုပြီ။ နည်းနည်း ကလေးဘဲလိုတော့တယ်၊ သို့သော်လည်း အမှုမပေါ်မီကျုပ်အသက်ကို သေဘို့ သူတို့အသင်းက အင်မတန်အားထုတ်ပြီး နေကြတယ်ဗျို့၊ တစ်ခါ မအောင် တစ်ခါအောင်ဆိုသလို တချက်ချက်မိသွားရင် အကျိုးနည်းသွားလိမ့်မယ်၊ ကျုပ်အကြောင်းလဲ ခင်ဗျားသိတယ်မဟုတ်လား၊ သွေးနည်းတဲ့အကောင် တစ်ယောက်မဟုတ်ပါဘူးဗျာ၊ ရင်ဆိုင်ကြံစည်ရင်တော့ ကျုပ်မကြောက်ပါဘူး။ သို့သော် သူတို့က ဉာဏ်အင်မတန်များတယ်ဗျာ။ တစ်နေ့က ကြံစည်ပုံတွေ ကြည့်ပါလား။ သည်တော့ သည်အမှုကလေး မပေါ်မီ ကျုပ် သည်မှာ နေလို့ မဖြစ်သေးဘူး၊ တခြားမှာ ပုန်းနေပြီး၊ ပုန်းရင်း စုံထောက်မှဘဲဖြစ်တော့မယ် ကဲ၊ သည်တော့ ခင်ဗျားနေရစ်ပေအုံးတော့ မိတ်ဆွေ မကြာပါဘူးဗျာ၊ အလွန်ဆုံး ၇ ရက်ပါဘဲ’ ဟု ပြောပြီးနောက် မောင်စံရှားသည် ကျွန်တော် အား ညီရင်းအစ်ကိုကဲ့သို့ ချစ်ခင်သည့်အလျောက် ချစ်ခင်ကြင်နာသည့် အမူအရာနှင့် နှုတ်ခွန်းဆက်သ၍ အိမ်ပေါ်မှ ဆင်းသွားလေ၏။ ၎င်းနောက် ၆ ရက်ခန့်မျှကြာလတ်သော် ရန်ကုန်မြို့ မြို့ပတ်လမ်း၌ လူသတ်မှုတစ်ခု ဖြစပွါးလေရာ။ ၎င်းအကြောင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သတင်းစာ များတွင် အောက်ပါအတိုင်း ရေးသားဖော်ပြပါရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ မြို့ပတ်လမ်း၌ လူသတ်မှုဖြစပွါးခြင်းအကြောင်း ရန်ကုန်မြို့၊ မြို့ပတ်လမ်း ‘မေဗျီလာ’ အမည်ရှိ အိမ်ကြီး၌ မင်းကတော် ဒေါ်သိန်းခင်နှင့် သား မောင်ဖေတင်။ သမီး မမြရီတို့သည် လွန်ခဲ့သည့် ၃ နှစ်အခါမှစ၍ငှါးရမ်းနေထိုင်လျက်ရှိကြကြောင်း၊ မောင်ဘေ တင်မှာ အဂင်္လိပ်ကျောင်းမှထွက်ပြီးနောက် ဘိလပ်သို့ ဝတ်လုံအတတ်ကို သွားရောက်သင်ကြားမည့်ဆဲဆဲရှိနေကြောင်း။ ၎င်းသူငယ်မှာ ဖဲကစားခြင်း၌ အတော်အတန် ဝါသနာ ပါရှိသူတစ်ယောက်ဖြစ်ကြောင်း။ အဆိုပါ ဝါသနာ တစ်ခုမှတစ်ပါး မောင်ဘေတင်၌ အခြားသော အကျင့်ဆိုးများ မရှိခဲ့သည်ဖြစ်ရာ လူပေါင်းသူပေါင်းလည်း ကောင်းသဖြင့် ၎င်းအား ချစ်ခင်သူတို့ အတော်အတန် ပေါများကြောင်း။ လွန်ခဲ့သည့်စ နေနေ့ညတွင် မောင်ဘေတင်သည် မိခင်အား မြို့တွင်း၌ ကိစ္စတစ်ခုရှိကြောင်းနှင့် ပြောဆို၍ထွက်သွားရာ မင်းကတော် ဒေါ်သိန်းခင်နှင့် သမီး မမြရီတို့မှာ အိမ်နီးချင်းများနှင့်အတူ ‘ဆပ်ကပ်’ ပွဲသို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုကြကြောင်း။ ၎င်းညဥ့် ၁၂ နာရီအချိန်ခန့်တွင် သားအမိ ၂ ယောက်တို့လည်း ‘ဆပ်ကပ်’ ပွဲမှ ပြန်လာကြပြီးနောက် အိမ်သို့ရောက် သည့်အခါ မိခင်ဒေါ်သိန်းခင်သည် မိမိ၏သား ရောက်လေပြီလောဟု မောင်ဘေတင်၏ အခန်းတံခါးကို တွန်းကြည့်ရာ အတွင်းမှ ကန့်လန့်ထိုး၍ ထားသည်ကို တွေ့ရကြောင်း။ ထိုအခါ မိခင်လည်း မောင်ဘေတင်အား ပြောရန်ကိစ္စ အနည်းငယ်ရှိသည်နှင့် နှိုးရာ။ မရနိုင်ဘဲရှိနေကြောင်း။ ထိုအခါ မိခင်လည်း စိုးရိမ်မကင်းရှိသည်နှင့် ဒရဝမ်ကုလားနှင့် အစေခံများကို ခေါ်၍ မောင်ဘေတင်အား အော်ဟစ်ခါ တံခါးကို ပုတ်၍ နိုးစေပါသော်လည်း တစ်စုံ တစ်ရာမျှ အခန်းတွင်းမှ အသံမကြားရကြောင်း။ ထိုအခါ မိခင်လည်း အခန်း တံခါးကို အတင်းဖွင့်စေ၍ အခန်းတွင်းသို့ ဝင်ကြည့်ရာ ပြူတင်းပေါက်တစ်ခုမှာ ပွင့်လျက် မောင်ဘေတင်မှာ ခုတင်အနီးရှိ စားပွဲဝိုင်းကလေးအနီးတွင် လဲလျက် အသက်မရှိကြောင်း တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ မောင်ဘေတင်၏နဖူး၌ သေနတ်ထိမှန်သည့် ဒဏ်ရာကဲ့သို့ အပေါက်ငယ်တစ်ခု ရှိလေရာ ကျည်ဆံထွက်သည့်နေရာ၌မူ ဒဏ်ရာသည် အလွန်တရာ ကျယ်ဝန်းလျက်ရှိသဖြင့် သာမညကျည်ဆံမျိုးမဟုတ်ဟု ပုလိပ် အရာရှိတို့က ထင်မြင်သဘောရရှိကြောင်း၊ အလောင်းအနီးရှိ စားပွဲဝိုင်း ကလေးပေါ်၌ ရွှေဒဂင်္ါများ ၁၀ ပြား၊ ငွေဒဂင်္ါး ၄၉ ကျပ်၊ ငွေစက္ကူ ၁၀ ကျပ်တန် ၁၃ ချပ်။ ၅ ကျပ်တန် ၈ ချပ်၊ ၁ ကျပ်တန် ၃၂ ချပ်တို့မှာ တခြားစီ ခွဲခြား၍ စုပုံလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း။ သို့ဖြစ်သောကြောင့် မောင် ဘေတင်မှာ မသေမီ စားပွဲဝိုင်းကလေးတွင်ထိုင်လျက် မိမိ၏ ကြေးငွေများကို တွက်ချက်လျက်ရှိနေသည့်လက္ခဏာ တူကြောင်း။ ၎င်းအခန်း၌ သေနတ် လက်နက် လည်းမရှိသည်တစ်ကြောင်း။ အိမ်အောက်၌အိပ်ကြသော အစေခံ များနှင့် ဒရဝမ်ကုလားတို့မှာ သေနတ်သံဟူ၍ မကြားရသည်လည်း တစ်ကြောင်း။ အခန်းတွင်း၌ ပစ္စည်းဥစ္စာ တစ်စုံတစ်ရာ ပျောက်ရှခြင်းမရှိသည်လည်း တစ်ကြောင်းများကြောင့် မည်ကဲ့သို့သောသူသည် မည်ကဲ့သို့အကြံအစည်နှင့် မည်သည့်လက်နက်မျိုးဖြင့် ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်၍သွားသည်ကို ပုလိပ်တို့မှာ စုံထောက်ရန် များစွာခဲယဉ်းလျက်ရှိနေကြောင်း’ စသည်ဖြင့် ပါလာ တွေ့မြင် ရလေကြောင်း။ ထိုအခါ ကျွန်တော်မှာ ၎င်းအမှု၌ ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှား စုံထောက်ရသော် ဧကန်မုချ ပေါ်ပေါက်ရမည့်အကြောင်းကို ယုံကြည်သည်ဖြစ်၍ မိတ်ဆွေမောင်စံရှားသည် ဘယ်အရပ်၊ ဘယ်ဌာနသို့ရောက်နေလေသည်များကို စဉ်းစားစိတ်ကူးပြီးလျှင် များစွာ မျှော်လင့်တမ်းတလျက်ရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှား၏ နည်းနာနိသျဉ်းများကို အတေ်ာအတန် ခံယူရရှိခဲ့သည်ဖြစ်သောကြောင့် ဤနေရာ၌ တတ်နိုင်သမျှ အသုံးချပေအံ့ဟု အဝတ်များလဲလှယ်ပြီးလျှင် မြို့ပတ်လမ်းသို့ ထွက်လာခဲ့လေ၏။ လူသတ်မှုဖြစပွါးရာနေအိမ်သို့ ရောက်လေလျှင် အစိုးရစုံထောက် ဘက်ဆိုင်ရာကနှင့် သဋ္ဌာန်တူသော လူတစ်ယောက်လည်း အခြားလူ ၂ ယောက်တို့နှင့် အိမ်ရှေ့၌ စကားပြောဆိုလျက်ရှိရာ အခြားသောလူများမှာလည်း အိမ်အနီး၌ စုရုံးကြည့်ရှုလျက်ရှိနေသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း ပွင့်နေသည်ဆိုသော ပြူတင်းပေါက်ကို ကြည့်ရှု၍ သတ်သောသူသည် သေနတ်နှင့်ပစ်ပြီးနောက် ပြူတင်းပေါက်မှ ခုန်၍ချခဲ့သော မြေ၌ ခြေရာရှိအံ့ဟု ကြည့်ရှုရာ ထိုနေရာ၌ ပန်းပင်များကိုသာ တွေ့ရလျက် တစ်စုံတစ်ရာ ခြေရာအစအန မမြင်သည်ဖြစ်သောကြောင့် ခေါင်းကိုဖျောက်ခါ ထွက်လာခဲ့ရလေ၏။ ဝင်ပေါက်သို့ရောက်သည့်အခါ ယခင်ကစုံထောက်လည်း မိမိ၏ထင်မြင်ချက်များကို တပည့်များအား ပြောဆို တိုင်ပင်လျက်ရှိသည်ကို ကြားရလေရာ ၎င်းထင်မြင်ချက်တို့မှာ မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားကြံစည်ပုံ စနစ်နည်းနာများနှင့် အလွန်တရာ ကွဲခြားလျက် မဖြစ် နိုင်သည့်အကြောင်းကို သိရှိသဖြင့် ရွံ့ရွံ့ရှိသည်နှင့် အပြင်သို့ထွက်လာခဲ့ လေ၏။ စုရုံးကြည့်ရှုနေသော လူစုအနီးသို့ရောက်လျှင် ခါးကုန်းလျက်ရှိသော ကုလားအဘိုးကြီးတစ်ယောက်လည်း သတင်းစာများကိုကိုင်လျက် ‘သူရိယ သတင်းစာ၊ မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ’ စသည်နှင့် ဟစ်အော်ရောင်းချလျက်ရှိရာ ကျွန်တော်လည်း လူသတ်မှုအကြောင်းကို စဉ်းစားစိတ်ကူး၍လာသဖြင့် ၎င်းကို မမြင်ဘဲ တိုက်ခိုက်မိလေ၏။ ထိုအခါ အဘိုးကြီးလက်၌ကိုင်ထားသော သတင်းစာများမှာ လွင့်စင်၍သွားလေရာ ကျွန်တော်လည်း ၎င်းတို့ကို ကောက် ယူပေးမည်အပြုတွင် ကုလားအဘိုးကြီးလည်း ကျွန်တော့်အား စိတ်ဆိုးသည့် အနေဖြင့် သတင်းစာများကိုမယူဘဲ ချာကနဲလှည့်၍ လူစုများအထဲသို့ ဝင်သွား သဖြင့် မျက်ခြေပြတ်သွားလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တာ်လည်း ကျနေသော သတင်းစာများကို ကောက်ယူ၍ အိမ်သို့ပြန်လာပြီးလျှင် ၎င်းအမှုအကြောင်းကို စဉ်းစားစိတ်ကူးလျက် ရှိနေ လေ၏။ ၇ နာရီအချိန်ခန့်ရှိလျှင် တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူသည် အခန်း အပြင်မှ တံခါးကိုခေါက်သံကြားသဖြင့် ကျွန်တော်က ‘ဝင်ခဲ့ဗျာ’ ဟု အော် လိုက်ရာ ယခင်က သတင်းစာရောင်းသော ခါးကုန်းကုလားအဘိုးကြီးသည် အခန်းတွင်းသို့ဝင်လာသဖြင့် ကျွန်တော်မှာ များစွာအံ့သြလျက် ရှိလေ၏။ ထိုအခါ ကုလားအဘိုးကြီးလည်း ကျွန်တော်၏မျက်နှာကိုမြင်သဖြင့် ဟိန္ဒူစတန်နီဘာသာဖြင့် ‘ဟမ်မကို အတ်ဒေခါးတာဂျတ်ဟိုင်း’ (ကျွန်တော့်ကို ခင်ဗျားမြင်ရတာ အံ့သြသလား) ဟု မေးလိုက်ရာ ကျွန်တော်မှာ ကုလားစကား များစွာမတတ်ကြောင်းနှင့် ပြန်ပြောရလေ၏။ ထိုအခါ ကုလားအဘိုးကြီးက မြန်မာဘာသာဖြင့် ္အဆရာကြီး၊ သည်တိုက်ပေါ်တက်သွားတာ ကျွန်တော်မြင်လိုက်တယ်။ မြင်လိုက်လို့ ကျွန်တော် နည်းနည်းစိတ်ဆိုးသွားလို့ ဆရာကြီးကို တောင်းပန်ချင်လို့ ကျွန်တော် လာခဲ့တယ်’ ‘ကိစ္စမရှိပါဘူးအဘိုးကြီး။ ရော့ အဘိုးကြီးသတင်းစာတွေ’ ‘သည့်ပြင်က ကျွန်တော် အဂင်္လိပ်စာအုပ်အဟောင်း နည်းနည်း ရောင်းစရာရှိတယ်။ ဝယ်စမ်းပါဆရာကြီး’ ဟု ပြော၍ ဝတ္ထုစာအုပ်ဟောင်း တစ်ခုကို ကျွန်တော့်အားပြရာ ကျွန်တော်မှာ မဝယ်လိုလှသော်လည်း အဘိုးကြီး ကျေနပ်စေရန် ဝယ်မည်ဟု ပိုက်ဆံကိုထ၍ယူပြီးနောက် ပြန်လာသည်တွင် ယခင်က အဘိုးကြီးထိုင်သောနေရာတွင် မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားလည်း ထိုင်လျက် ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရသဖြင့် များစွာ အံ့သြမိလေ၏။ ‘ဘယ့်နှယ်လဲဗျ၊ ကိုသိန်းမောင် ကျွန်တော်နဲ့ပေါင်းပြီးလာတာ သည်လောက်တောင်ကြာတာတောင် ခင်ဗျားမှာ အံ့သြတုန်းဘဲရှိသေးတာကိုးဗျ။ အင်း ခင်ဗျားတောင်မရိပ်မိမှဖြင့် ကျုပ်ရန်သူတွေလဲ ရိပ်မိမယ်မဟုတ်ဘူး၊ ရုပ်ဖျက်ပုံ တော်တော်နေရာကျတယ်မဟုတ်လား’ ‘ကျဆို ဘာပြောစရာရှိသလဲဗျာ။ ကျွန်တော်တောင် သည်လောက် ကပ်ကြည့်လို့ မရိပ်မိတာကြည့်တော့ ဒါနဲ့ ငုပ်သားကောင်းလှချေကလား ဆရာရယ်။ ဘယ့်နှယ်လဲ ဟိုအမှု နေရာကျပြီလား’ ‘အင်း​ ကျုပ်ရန်သူများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သည်ကနေ့ည ကိစ္စကလေး တစ်ခုရှိတယ်ဗျာ။ ခင်ဗျားလိုက်မလား’ ‘လိုက်ပြီလား ဆရာရယ်။ အခုလား’ ‘အခုဘဲသွားရလိမ့်မယ်ဗျို့။ သို့သော် ခဏကလေး ခါးဆန့်လိုက် ပါရစေအုံးဗျာ။ တစ်နေ့လုံး ခါးကုန်းပြီးနေရတာ ညောင်းလွန်းလို့’ ၈ နာရီခွဲအချိန်ခန့်တိုင် ရောက်လေလျှင် ကျွန်တော်တို့သည် တိုက်ပေါ်မှဆင်းလာပြီးနောက် မောင်စံရှားလည်း တောင်မြောက်လေးပါးကို လျှင်မြန်စွာကြည့်ရှု၍ ရထားတစ်စီးပေါ်သို့ တက်ပြီးလျှင် ရထားကုလားအား မောင်းရန်အရပ်ကို တီးတိုးမှာထားလေ၏။ ၎င်းနောက် ရထားထွက်လေလျှင် မောင်စံရှားလည်း မြင်းရထား ပြူတင်းပေါက်များကို လျှင်မြန်စွာပိတ်ပြီးလျှင် လမ်းခရီးတွင် နောက်က လူကပ်၍ လိုက်လေသလောဟု ပြူတင်းပေါက်ကို မကြာခဏ ဖွင့်ကြည့်လေ၏။ နာရီဝက်ခန့်သွားမိလျှင် ရထားရပ်သဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း ဆင်းသက်ကြလေရာ လမ်းမီးတိုင်တို့ နည်းပါးလှသဖြင့် အလွန်တရာ မှောင် မိုက်လှသောရပ်ကွက်တစ်ခုသို့ ရောက်နေသည့်အဖြစ်ကို သိရှိရလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း ရထားကုလားအား အခပေး၍ လွှတ်လိုက် ပြီးလျှင် အလွန်ကျဉ်းမြောင်းလှသောလမ်းတို့မှ ဖြတ်သန်း၍ ကျွန်တော့်အား ခေါ်သွားရာ ၎င်းအရပ်၌ကား အိမ်တို့မှာ အလွန်တရာ ပေရေညစ်ပတ်လျက် မြူနီစီပါယ်ဟူ၍ အနံ့မျှမရသောလမ်းများဖြစ်မည်ဟု ကျွန်တော်၏စိတ်၌ တွေးထင်မိလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားလည်း အိမ်ရှေ့လမ်းမှ မသွားဘဲ နောက်ဖေး လမ်းများမှ ဖြတ်သန်းခေါ်ငင်၍သွားပြန်ရာ နောက်ဆုံး၌ တစ်ခုသော ၂ ဆင့် အိမ်ငယ်တစ်ခုသို့ ရောက်ကြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း နောက်ဖေးမှ ဖြတ်၍ အိမ်ပေါ်သို့တက်လေရာ ၎င်းအိမ်၌ကား လူသူတစ်ယောက်မျှမရှိသဖြင့် မှောင်နှင့်မည်းမည်း ရှိနေလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘ကဲ ကိုသိန်းမောင် စကားကျယ်ကျယ် မပြောနဲ့ နော်။ ပြောစရာရှိရင် လေသံနဲ့ပြောဗျို့။ ကဲ သည်အရပ် ဘာအရပ် ထင်သလဲ’ ‘မပြောတတ်ပါဘူးဗျာ။ တစ်ခါမှမရောက်ဘူးပါဘူး’ ‘သည်ဟာက ဖို့မြေခွေတန်းပေါ့ဗျာ’ ‘သြော်​ ကြားတော့ကြားဘူးတယ်ဗျို့။ နို့ ခင်ဗျား သည်အိမ်မှာ နေသလား’ ‘ကျုပ်နေတော့လား ကျုပ်နေတော့ သည်အိမ်နဲ့မျက်နှာချင်းဆိုင် ဟိုဘက်တန်းကအိမ်မှာဘဲဗျ။ ကဲ​ ကဲ ခပ်ဖြေးဖြေးသွားပြီး ပြူတင်းပေါက်က ကျုပ်နေတဲ့အိမ်ကို ချောင်းပြီးကြည့်စမ်းချေဗျာ’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော် လည်း ပြူတင်းပေါက်အနီးသို့ ဖြည်းညှင်းစွာသွား၍ မျက်နှာချင်းဆိုင်အိမ်သို့ လှမ်း၍ကြည့်လိုက်ရာ ကျွန်တော်မှာ အံ့သြကြီးမက အံ့သြလှသည်ဖြစ်၍ ကြက်သေသေလျက်ရှိလေ၏။ ထိုကဲ့သို့ အံ့သြရခြင်းအကြောင်းမှာ ထိုအိမ်အပေါ်ထပ်တွင် လသာ မီးအိမ်တစ်ခု ထွန်းညှိလျက်ရှိရာ လသာ၏အရောင်သည် ပြူတင်းပေါက်ရှိ ခန်းစီးပေါ်သို့ ကျရောက်သည့်အခါ မောင်စံရှားသည် စားပွဲ၌ထိုင်၍ စာကြည့် နေသည့်အရိပ်သည် ၎င်းခန်းစီးပေါ်၌ ထင်ရှားစွာ ကွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရသောကြောင့် ဖြစ်ပေသည်။ ထိုခဏ၌ မောင်စံရှား၏အရိပ်သည် နံဘေးခေါင်းတင်လျက်ရှိရာ။ ၎င်း၏ခေါင်းပေါက်ပုံ။ နှာတံပေါ်ပုံ၊ ဆံပင် ဖရိုဖရဲရှိနေပုံမှစ၍ အစစအရာရာ အလွန်တရာတူလှသည်ဖြစ်၍ မောင်စံရှား ကိုယ်တိုင် ထိုင်၍နေသည်ဟု ကျွန်တော်ပင်လျှင် မှတ်ထင်ရပေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်မှာ အလွန်တရာ အံ့သြလှသဖြင့် မောင်စံရှား သည် ကျွန်တော်၏အနီး၌ပင် ရှိမှရှိလေသေးသလောဟု လှည့်၍ကြည့်လိုက် ရာ မောင်စံရှားက ပြုံးရယ်လျက် ‘ဘယ့်နှယ်လဲဆရာ၊ တော်တော်တူပါရဲ့လား’ ဟု မေးသဖြင့် ကျွန်တော်က ‘ခင်ဗျားဖြင့်ဗျာ အံ့လို့ဘဲမကုန်နိုင်လောက်တဲ့ လူတစ်ယောက်ပါပေဘဲ၊ တတ်လဲတတ်နိုင်ပါပေသဗျာ’ ‘တိုးတိုးလုပ်ပါဆရာရဲ့၊ အသံလူကြားမှဖြင့် အကြံပျက်ကုန်မယ်’ ခပ်တိုးတိုးပြောပါဆရာရဲ့၊ ကျုပ်နားကောင်းပါတယ်။ ‘ကျွန်တော်ဖြင့်ဗျာ သည်အရိပ်ဟာ ခင်ဗျားအရိပ်ဘဲလို့ ကျမ်းတောင် ကိုင်ပြီး ပြောဝံ့ပါရဲ့။ ဘယ့်နှယ်လုပ်ထားသလဲဗျ၊ ပြောစမ်းပါအုံး’ ‘ဘာခက်သလဲဗျ၊ ဖယောင်းလုပ်ထားတဲ့အရုပ်ပေါ့၊ အရုပ်ကို မီးရောင် သည်ဘက်က ထားလိုက်တော့ ခန်းဆီမှာ အရိပ်လာပြီးထင်တယ် မဟုတ်လားဗျ’ ‘တယ်ပြီး ဉာဏ်သွားပါပေတယ်ဗျာ။ သို့သော် ဘယ်လိုများ ရည်ရွယ်ပြီး လုပ်ထားတဲ့အရုပ်လဲဗျ’ ‘ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ ကျုပ်ဘဲ ဒီအိမ်မှာမရှိတဲ့အခိုက် ရှိတယ်လို့ ရန်သူများက မှတ်ထင်အောင်လုပ်ထားတာပေါ့ဗျာ’ ‘နေပါအုံး ခင်ဗျားရန်သူများက ခင်ဗျား အဲဒီအိမ်မှာ ပုန်းနေမှန်း သိလို့ ခင်ဗျားကို ချောင်းမြောင်းကြည့်ရှုနေတယ်လို့ ခင်ဗျားထင်သလား’ ‘ထင်ရုံမကဘူးဆရာရဲ့၊ ကျုပ် ဒိဏ္ဌသိတယ်’ ‘တော်လဲတော်ပါပေတယ်ဗျာ’ ‘ကဲ​ တော်ပါတော့ဆရာရယ်၊ အချိန်နီးပါပြီ၊ တိတ်တိတ်နေစမ်းပါ။ နောက်မှဘဲ ချီးမွမ်းပါတော့’ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှား၏အကြံကို အနည်းငယ် ရိပ်မိလေရာ ၎င်းအရိပ်မှာ ရန်သူများအား ထောင်၍ထားသော အစာဖြစ်ကြောင်း ကျွန်တော်တို့မှာ ငါးမျှားချိတ်ဖြစ်ကြောင်းများကို အနည်းငယ် တွေးတောမိ လေ၏ ကျွန်တော်တို့လည်း လူမရှိသော အိမ်ပျက်ကြီးမှ လူသွားလူလာတို့ကို ချောင်းမြောင်းကြည့်ရှုလျက်ရှိရာ မောင်စံရှားမှာ လင်းမှ လူသွားလူလာတို့ကို မြင်သည့်အခါတိုင်း ကြောင်သည် ကြွက်အား ချောင်းသည့်အခါ၌ ကြည့်ဘိ သကဲ့သို့ မျက်လုံးများပြူး၍ ထွက်မတတ်ကြည့်လျက် အလွန်တရာ စိတ်အား ကြီးလှသော အမူအရာနှင့် အသက်ကို ပြင်းစွာရှူရှိုက်လျက်ရှိလေ၏။ တခဏမျှကြာလျှင် လေကလေးသည် တဖြူးဖြူးတိုက်ခတ်လာ၍ မိုးကလေးလည်း ကျလာသည်ဖြစ်ရာ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှားနှင့်အတူ ပြူတင်းပေါက်အနီးတွင်ထိုင်ခါ လူသွားလူလာများကို ကြည့်လျက်ရှိစဉ် အချို့ သောသူတို့မှာ ထိုလမ်းကို ခေါက်တုန့်ခေါက်ပြန် လျှောက်နေသည်ဟု ကျွန်တော်၏စိတ်၌ မှတ်ထင်မိလေ၏။ ၎င်းနောက် လူ၂ ယောက်တို့သည်  ဖြည်းညှင်းစွာ တွားသွားလျက် မိုးခိုလိုသည့်လက္ခဏာဖြင့် ကျွန်တော်တို့ရှိရာ အိမ်ပျက်ကြီးတစက်မိတ်အောက်သို့ ဝင်သွားသည်ကို ကျွန်တော်မြင်ရလျှင် သကင်္ာမကင်းသည်နှင့် မောင်စံရှားအားပြရာ မောင်စံရှားလည်း စိတ်တိုသည့် လက္ခဏာနှင့် ကျွန်တော့်အား မာန်လိုက်သည်နှင့် ကျွန်တော်မှာ ဆိပ်ဆိပ်နေရ လေ၏။ ထို့နောက် တဖြည်းဖြည်း မိုးစဲ၍သွားပြီးနောက် အိမ်တို့သည် မီးခွက်များကို ငြိမ်းကြသဖြင့် တစ်လမ်းလုံး မှောင်နှင့်မည်းမည်းရှိနေရာ မောင်စံရှားမှာ မျက်တောင်မျှခပ်သည့်လက္ခဏာ မရှိဘဲ လမ်းသို့သာလျှင် စိုက်လျက်ကြည့်ရှုနေသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုကဲ့သို့ ချောင်းမြောင်းစောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိသဖြင့် ၁၁ နာရီထိုးပြီး လေသော် ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားမှာ မိမိ၏တွက်ကိန်းအတိုင်း မဟုတ်လေပြီလောဟု စိုးရိမ်မကင်းသည့်အဟန်နှင့်နေမထိထိုင်မထိရှိနေရာ ကျွန်တော်လည်း ထိုအိမ်သို့လှမ်း၍ ကြည့်လိုက်သည်တွင် အံ့သြလှသည်နှင့်​ အလို ကိုစံရှား၊ ခင်ဗျားအရိပ်က ရွေ့သွားပြန်ပါပြီလားဗျို့’ ဟု အံ့သြတကြီး ပြောမိလေ၏။ ပထမ၌မူ မောင်စံရှား၏အရိပ်မှာ နမဘေးစောင်း ပေါ်၍နေသည်ဖြစ်ရာ ယခုအခါ၌မူ ကျောခိုင်းလျက် ထွက်ပေါ်နေလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း စိတ်ဆိုးသောအမူအရာနှင့် ကျွန်တော့်အား သြော်​ တယ်လဲနတဲ့လူတစ်ယောက်ပါကလား။ ရန်သူတွေက လူပါးတွေပါလို့ ပြောရက်ကနဲ့ တစ်ခါလာလဲ သည်အရိပ်၊ တစ်ခါလာလည်း သည်အရိပ်ဆိုရင် အရုပ်လုပ်ထားမှန်း မရိပ်မိဘဲနေပါ့မလားဗျ။ ကျုပ်တို့ သည်အိမ်ရောက်တာ ၁ နာရီလောက်ရှိသွားပြီ သည်အတွင်း သည်အရိပ် နေရာပြောင်းတာ ရှစ်ခါ ရှိသွားပြီဗျ။ ခင်ဗျားက ခုတစ်ခါမှမြင်တာကိုး ၁၅ မိနစ်တစ်ကြိမ်ကျ ပြောင်းရစ်ပါလို့ ကျုပ် မှာပစ်ခဲ့တယ်ဗျ၊ ‘အလို၊ ဘာသံလဲ နားထောင်စမ်းဗျို့’ ဟု ပြောပြီး မောင်စံရှားလည်း အလွန်အမင်း စိတ်အားကြီးလှသော အမူအရာ ဖြင့် နားကိုစွင့်လျက်ရှိရာ ၎င်း၏ အသက်ရှူရှိုက်သောလေသည် ဆိတ်ငြိမ်သော အိမ်ကြီးအတွင်း၌ မြွေတွန်သည့်အသံကဲ့သို့ ကျွန်တော်၏နား၌ ကြားရလေ၏။ ထိုခဏ၌ လမ်းတစ်လျှောက်လုံး မှောင်နှင့်မည်းမည်းရှိလျက် လူသွားလူလာ တို့မှာ အလျှင်းပြတ်စဲလျက်ရှိရာ ယခင်က ကျွန်တော်မြင်သော လူ ၂ယောက်မှာ အိမ်အောက်၌ပင်ရှိသည် မရှိသည့်အကြောင်းကို ကျွန်တော်လည်း မသိရှိနိုင်ချေ။ ထိုနောက် တခဏ၌ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်၏လက်ကို ရုတ်တရက် ကိုင်ဆွဲ၍ မှောင်လျက်ရှိသော အိမ်ပျက်ကြီးအတွင်း အထူးသဖြင့် မှောင်သောချောင်တစ်ခုသို့ ဆွဲသွားရာ ၎င်း၏လက်တို့မှာ အလွန်တရာ စိတ်အားကြီးလှသည်ဖြစ်၍ တုန်လျက်ရှိသည်ကို သိရှိရလေ၏။ ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေ မောင်စံရှားမှာ အဘယ်အခါမျှ ဤကဲ့သို့ တုန်လှုပ်ဘူးသည်မရှိအောင် တုန်လှုပ်လျက်ရှိသည်ဖြစ်၍ ကျွန်တော်လည်း လမ်းကိုမြှော်ကြည့်လိုက်ရာ တစ်စုံတစ်ရာကိုမျှ မမြင်ရဘဲရှိနေလေ၏။ ထိုနောက် တခဏ၌ အိမ်ပျက်ကြီး၏ နောက်ဘေးတံခါးကို ဖြည်းညင်းစွာ ဖွင့်သည့်အသံကို ကြားပြီးနောက် အသံမကြားစေရအောင် ဖြည်းညင်းစွာ လာနေသည့်ခြေသံများကို ကျွန်တော် ကြားရလေရာ ကျွန်တော် လည်း လက်၌ရှိသော ဒုတ်ကြီးကို မြဲမြံစွာဆုပ်ကိုင်လျက် ထရံ၌မှီခါ မောင်စံရှားနှင့်ယှဉ်လျက် စောင့်နေလေ၏။ ခြေသံလည်း တဖြည်းဖြည်း တရွေ့ရွေ့ နီး၍နီး၍လာလေရာ နောက်ဆုံး၌ ကျွန်တော်တို့ရှိရာ အိမ်ဦးခန်းသို့ဝင်လာသည့်အသံကို ကြားရ လေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း အသံကြားရာအခန်းပေါက်ဆိသို့ ကြည့် လိုက်ရာ လူတစ်ယောက်သည် တစ်စုံတစ်ခုသောအရာကို ကိုင်လျက် ကျွန်တော် တို့ရှိရာသို့ ရှေ့ရှုလာနေသည်ကို မှောင်မိုက်တွင် ရေးရေးမြင်ရလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း ထိုသူသည် ကျွန်တော်တို့ရှိကြောင်း ကိုသိ၍ ကျွန်တော်တို့ရှိရာသို့ တည့်တည့်လာနေသည်ဟု မှတ်ထင်သည်နှင့် နီးသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ရိုက်လိုက်မည်ဟု အသင့်ပြင်ဆင်စောင့်ဆိုင်းလျက် ရှိနေရာ ကျွန်တော်တို့နှင့် ၃ တောင်ခန့်မျှအကွာတွင် ထိုသူသည် အိမ်ရှေ့ ပြူတင်းပေါက်သို့ ချိုး၍သွားသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ကို မမြင်ကြောင်းနှင့် သိရှိရလေ၏။ ထိုသူလည်း ပြူတင်းပေါက်အနီးသို့သွား၍ မောင်စံရှား၏ အရိပ်ကို စေ့စေ့ကြည့်ခါ လက်သီးများကိုပြပြီးနောက် လက်၌ကိုင်ထားသောအရာဝတ္ထုကို ဒူးဖြင့်ချိုးပြီးမှ ပြူတင်းပေါက်တွင်ထောက်ခါ မောင်စံရှားရှိရာသို့ ၎င်း အရာဝတ္ထုနှင့်ချိန်လျက်ရှိစဉ် ထိုအိမ်မှမီးရောင်တွင် ကျွန်တော်သည် ထိုသူ၏ မျက်နှာကို ဘေးတိုက်မြင်လိုက်ရလေ၏။ ထိုသူမှာ အလွန်တရာ စိတ်အား ကြီးလှသော အမူအရာရှိလျက် မျက်လုံးတို့မှာ မှောင်မိုက်တွင် မီးခဲများကဲ့သို့ ထွန်းတောက်လျက် နှုတ်ခမ်းမွေးကြီးတို့မှာလည်း ကိုင်ာဘုရင်ကဲ့သို့ ထောင်လျက် ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုသူလည်း မိမိ၏လက်တွင်ပါရှိသည့် သေနတ်နှင့်တူသော အရာ ဝတ္ထုကို ပခုံးတွင်တဲလျက် ပြောင်ဝင်းငြိမ်စေရန် ပြူတင်းပေါက်တွင်တင်၍ ဒူးထောက်ခါချိန်ပြီးနောက် ‘ချက်ခနဲ’ မောင်းကို ဖြုတ်လိုက်လေ၏။ ထိုခဏ၌ မောင်စံရှားလည်း ပုန်းအောင်းနေရာမှ ထ၍ ကျားသည် ရေဆိပ်တွင် သမင်ဒရယ်များအား ချောင်းမြောင်းနေရာမှ အခွင့်သာသည့်အခါတွင် ရုတ်တရက် ခုန်အုပ်လိုက်ဘိသကဲ့သို့ ထိုသူ၏ပခုံးကို မြဲမြံစွာဆုတ်ကိုင်၍ ပစ်လှဲလိုက်ရာ ထိုသူသည် ကြမ်းပေါ်သို့ မျက်နှာနှင့်ကျသွားလေ၏။ နောက်တခဏ၌ ထိုသူလည်း လဲရာမှ လူးလဲခါထပြီးနောက် မောင်စံရှား၏ လည်ပင်းကို ညှစ်မည်အပြုတွင် ကျွန်တော်လည်း ထိုသူ၏နဖူးကို ဒုတ်တို့နှင့်ဆောင့်လိုက်သဖြင့် ပက်လက် လန်၍ လဲသွားပြန်လေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်လည်း ထိုသူ၏ ရင်ဝပေါ်တွင် ဒူးထောက်၍ ပခုံးကိုလက်နှစ်ဖက်နှင့် နှိမ်၍ထားစဉ် မောင်စံရှားလည်း ပုလိပ်ခရာကိုမှုတ်လေ၏။ ထိုခဏ၌ ကျွန်တော်တို့သည် အိမ်ရှေ့မှ အိမ်ပေါ်သို့ ပြေးတက်လာသည့်ခြေသံများကို ကြားရလေရာ။ နောက်တခဏ၌ အင်စပိတ် တော် မောင်အုံးဘေလည်း ကျားမျက်လုံးမီးအိမ်ကို ကိုင်လျက် အရပ်ဝတ်အရပ်စား ဝတ်လျက်ရှိသော ပုလိပ် ၂ ယောက်တို့နှင့်အတူ အခန်းတွင်းသို့ ဝင်လာကြလေ၏။ ရှား ‘ကိုအုံးဘေလားဗျို့’ ဘေ ‘ဟုတ်တယ်ဆရာ၊ ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်ဘဲ လိုက်လာခဲ့တယ်’ ရှား ‘မြို့ပတ်လမ်းက လူသတ်မှုမှာ ခင်ဗျားဘဲလိုက်သလား။ သည်အမှုမှာ မိတ်ဆွေက ခါတိုင်းထက် သီသီကလေးလိုသွားတယ်မှတ်တယ်’ ဘေ ‘မပြောတတ်ပါဘူးဆရာရယ် ကျွန်တော်လဲ တတ်အားသမျှတော့ ကြိုးစားတာပါဘဲ’ ထိုသို့ စကားပြောလျက်ရှိစဉ် ကျွန်တော်မှာ ထိုသူအား ပုလိပ် ၂ ယောက်လက်သို့ အပ်ပြီးဖြစ်သဖြင့် ပုလိပ်တို့သည် ထိုသူအား လက်ထိပ်ခတ် လျက်ရှိကြရာ ကျွန်တော်လည်း ထိုသူ၏ အဂင်္ါရုပ်ကို အကဲခတ်လျက်ရှိနေ လေ၏။ ထိုသူမှာ အသက် ၄၀ ကျော်အရွယ်ခန့်မျှ ရှိသော်လည်း အလွန်တရာ သန်မာဖြတ်လပ်ခြင်းရှိလျက် ကျယ်ဝန်းသောနဖူးနှင့် ကြီးမားသောဦးခေါင်း ရှိသည်ဖြစ်၍ ကောင်းမှုပြုရာ၌ဖြစ်စေ။ မကောင်းမှုပြုရာ၌ ဖြစ်စေ ထက်ထက် မျက်မျက်၊ စူးစူးရှရှ ခရီးရောက်အောင် ပြုလုပ်မည့်သူတစ်ယောက် ဖြစ်လေရာ ထိုသူ၏မျက်လုံးတို့နှင့် နှုတ်ခမ်းမွေးတို့မှာမူ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော သဘော ရှိကြောင်းကို ထင်ရှားစွာ ပြလျက်ရှိပေ၏။ ထိုခဏ၌ ထိုသူလည်း မောင်စံရှားအား စိုက်၍ကြည့်ရှုရာ ‘တယ်ပါးတဲ့ ခွေးမသားကွယ်။ တယ်နပ်တဲ့ ခွေးမသားကွယ်’ စသည်ဖြင့် အန်ကြိတ်ခါ ကြိမ်းဝါးလျက်ရှိလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ မြို့အုပ်မင်း၊ ကျွန်တော့်ကို စိတ်ဆိုးသလား၊ စိတ်မရှိပါနဲ့ခင်ဗျာ။ ကိုယ့် အသက်သေကြောင်း ကြံလေတော့ ကျွန်တော်လဲ တတ်အားသမျှ ကာကွယ်ရ ပါတယ်’ ဟု ပြောလျှင် ထိုသူလည်း မည်သို့မျှ ပြန်၍မပြောဘဲ ထိပ်ခတ်၍ ထားသောလက်ကို မြှောက်ခါ လက်သီးဆုတ်၍ပြလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ကျွန်တော်တို့အား ‘သြော်​ ဒါနဲ့’ သည်ကမိတ်ဆွေကြီးအကြောင်း ခင်ဗျားတို့ကို မပြောရသေးဘူး။ သည်ဟာက မြို့အုပ်ကျ ဦးထွန်းကျော်ပါဘဲဗျာ။ သေနတ်ပစ်မှာတော့ အင်မတန် လက်ဖြောင့် တဲ့လူတစ်ယောက်ပေါ့။ မြန်မာထဲမှာတော့ မရှိပါဘူး။ အရေးပိုင်မင်း ဦးမြတ်ထွန်း အောင်နဲ့တောင် ဘယ်သူက ကျားကောင်ရေ ဆင်ကောင်ရေ အရများသလဲလို့ အထက်ချင်းတွင်းနယ်မှာ ပြိုင်ပြီး ပစ်လာတဲ့လူတစ်ယောက်ပေါ့။ ဦးမြတ်ထွန်း အောင်နဲ့ ကျားရေအများပြိုင်ကြတော့ ခင်ဗျားကနိုင်တယ်မဟုတ်လားဗျာ မြို့အုပ်မင်း’ ဟု လှမ်း၍မေးလိုက်လျှင် ထိုသူလည်း မည်သို့မျှ ပြန်၍ မပြောဘဲ နှုတ်ခမ်းမွေးကြီး တထောင်ထောင်နှင့် မျက်စိများကို ပြူး၍ကြည့်နေ ရကား ထိုသူမှာ ကျားနှင့်တူဘိ၏တကားဟု ကျွန်တော်၏စိတ်၌ အောက်မေ့ မိလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘ခင်ဗျားလဲ ကျားများကိုနှစ်ပေါင်းများစွာ ချောင်းပြီးပစ်လာတာဘဲ သည်နည်းကလေးမှ မရိပ်မိဘဲကိုးဗျ။ ခင်ဗျားတို့ ကျားများ ချောင်းပြီးပစ်တော့ သစ်ပင်အောက်မှာ ဆိတ်ကလေးတစ်ကောင် ချည်ပြီး သစ်ပင်ပေါ်က သေနတ်နဲ့စောင့်ပြီး ချောင်းပစ်တယ်မဟုတ်ဘူးလားဗျာ။ ကျုပ်လဲ ယခု သည်နည်းဘဲဗျ။ သည်အိမ်ပျက်ကြီးက ကျုပ်သစ်ပင်၊ ဟိုဘက်အိမ်က ကျုပ်အရိပ်က ကျုပ်ဆိတ်ကလေး၊ ခင်ဗျားက ကျုပ်ကျား၊ ဟောသည်လူတွေက ကျုပ်သေနတ်တွေ၊ ဘယ့်နှယ်လဲ မကိုက်ဘူးလားဗျာ’ ဟု ပြောလေလျှင် ထိုသူလည်း ဒေါသအမျက် ချောင်းချောင်းထွက်လျက် မောင်စံရှားအား လက်ထိပ်နှင့်ရိုက်မည်ဟု ပုလိပ်များလက်မှ အတင်းရုန်းပါ သော်လည်း ပုလိပ်တို့မှာ ခွန်အားနှင့်ပြည့်စုံသူများကို ရွေးချယ်ခေါ်ငင်ခဲ့သည် ဖြစ်သောကြောင့် မလွတ်ရအောင် မြဲမြံစွာ ဆုပ်ကိုင်ထားကြလေ၏။ ထိုခဏ၌ ထိုသူ၏ မျက်နှာထားမှာ အလွန်တရာ ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းလှပေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘သို့သော်လဲ အမှန်ပြောရမှာဖြင့် ကျုပ်က သည်လောက်နေရာကျလိမ့်မယ်လို့ မထင်မိပေဘူးဗျာ။ သည်အိမ်ပျက် ကြီးကု ခင်ဗျားလာပြီး ပစ်လိမ့်မယ်လို့တော့ မထင်မိပေဘူး။ လမ်းကဘဲ နေပြီး ပစ်လိမ့်မယ်လို့ ထင်မိပါပေတယ်။ လမ်းကနေပြီး ပစ်ရင်လဲ အိမ်အောက်က ပုလိပ် ၂ ယောက်နဲ့ မောင်အုံးဘေက စောင့်ရက်ပါဘဲ။ တယ်ကြီး မချမ်းသာလှပါဘူး’ ထိုအခါ ကိုထွန်းကျော်က မောင်အုံးဘေဘက်သို့လှည့်၍ ‘သည်မှာ ခင်ဗျာ၊ အင်စပိတ်တော်မဟုတ်လား။ ကဲ​ ခင်ဗျား ကျုပ်ကိုဖမ်းလို့ရှိရင် ဥပဒေအတိုင်း ဂါတ်တဲကိုခေါ်သွားပါဗျာ။ သည်အကောင် လှောင်ပြောင်ပြော နေတာ မခံပါရစေနဲ့’ ဟု ပြောလျှင်။ မောင်အုံးဘေက ‘ဒါတော့ ခင်ဗျားပြောတာ နည်းလမ်းကျပေတယ်။ ကဲ​ဆရာ ကျွန်တော်တို့မသွားခင် ဘာများပြောဘို့ ရှိသေးသလဲ’ ဟု မေးလျှင်။ မောင်စံရှားလည်း ကိုထွန်းကျော်၏သေနတ်ကို ကောက်ယူ၍ သေချာစွာကြည့်ရှုပြီးနောက် ‘တယ်ကောင်းတဲ့ လေသေနတ်ဘဲဗျို့။ သည်ဟာ ဂျာမနီပြည်ကလုပ်တာဘဲ။ စစ်မဖြစ်မီအခါ ဂျာမန်တစ်ယောက်က တိတ်တဆိတ် ဆောင်ယူလာခဲ့။ သည်ဂျာမန်ဆီက သူတို့ခိုးဘဲယူသလား။ ဝယ်ဘဲယူသလား မသိဘူး။ မောင်ကလဲ တယ်သန်တယ်ဗျို့။ သည်ဟာနဲ့ ပစ်လိုက်ရင် တကယ့်သေနတ်ကြီးနဲ့ ပစ်လိုက်တာနဲ့ ဘာမှမခြားဘူး။ သည့် အပေါ်မှာ သေနတ်ကြီးကမှ အသံထွက်သေးတယ်။ သူက အသံလဲ မမြည်တော့ သူတို့အတွက် တယ်ပြီးနေရာကျတဲ့လက်နက်ဘဲဗျို့။ သည်သေနတ်မှာပစ်တဲ့ ကျည်ဆန်ကလဲ ထိလေရာမှာ ပြားပြီးသွားလေတော့ ဒဏ်ရာကို အင်မတန်ကြီး စေတဲ့ လက်နက်တစ်ခုဘဲ။ ကိုအုံးဘေ သည်သေနတ် ခင်ဗျား သေသေချာချာ ကြည့်ထားနော်’ ‘စိတ်ချပါဆရာရယ်။ သည့်ပြင်ကော ဘာများပြောစရာရှိပါသေး သလဲ’ ‘သည့်ပြင်တော့ တစ်ခု ကျုပ်မေးစရာရှိတယ်။ သည်လူကို ဘယ်လို အပြစ်နဲ့ စွဲချက်တင်မလဲ’ ‘ဦးစံရှားကို သေကြောင်းကြံတဲ့အမှုနဲ့ပေါ့ဆရာရဲ့’ ရိပ်မိတော့ သူငယ်က အသာလက်တို့ခေါ်သွားပြီး နောက်ကို သည်လိုမလုပ်ဘို့အကြောင်း လုပ်လို့မှီရင် ဖဲရိုက်တဲ့လူတွေအားလုံးကို ဖွင့်ပြီး ပြောလိုက်မယ်လို့ ခြိမ်းချောက်တဲ့သဋ္ဌာန်နဲ့တူတယ်။ သည်တော့ မောင်ထွန်း ကျော်မှာ ဖဲလိမ်ရိုက်ပြီး အသက်မွေးတဲ့လူတစ်ယောက် ဖြစ်တော့ မိမိအကြောင်း သည်သူငယ်ရိပ်မိလို့ နောက်ကို မလိမ်ရဘူးဆိုရင်ဖြင့် အင်မတန် နစ်နာမှာ ဖြစ်လေတော့ သည်သူငယ်ကို သတ်လေမှဘဲလို သဘောရတာနဲ့ သေနတ်ကို အိမ်ပြန်ယူပြီး သူငယ်ကို သူ့အိမ်ပြူတင်းပေါက်က ချောင်းပြီး ပစ်တာပေါ့ဗျာ’ ‘နေပါအုံးဗျာ၊ သေနတ်နဲ့ပစ်လို့ရှိရင် မြေကြီးပေါ်ကနေပြီး ပစ်လို့ ကောင်းကောင်းမမြင်နိုင်ပါကလားဗျာ’ ‘သြော်​ ခင်ဗျားက သေတဲ့နေရာသွားကြည့်လို့မှ မရိပ်မိဘဲကိုဗျ။ ပြူတင်းပေါက်နဲ့ မလှမ်းမကမ်းမှာ ပိန္နဲပင်ကြီးတစ်ပင် မြင်ခဲ့တယ် မဟုတ် ဘူးလားဗျ။ အဲသည်အပင်ပေါ်ကချောင်းပြီး ပစ်မှာပေါ့ဗျ။ ဘယ့်နှယ်လဲ ကျုပ်တွေးတဲ့အတိုင်း ဟုတ်ပါ့မလားဗျာ’ ‘ဟုတ်မှာပါဘဲဗျာ။ ခင်ဗျားတွေးရင်တော့ မလွဲပါဘူး။ နို့ ဒါနဲ့ ဟိုလူသတ်မှုအကြောင်းကောဗျ။ ဘယ့်နှယ်လဲ အမြစ်တိုင်အောင် လိုက်ဘူးလို့ ဆရာလုပ်ပြီးခိုင်းတဲ့ လူဆီ မရောက်သေးဘူးလား’ ‘နည်းနည်းလိုနေသေးတယ်ဗျာ။ သို့သော်လဲ မကြာခင်ပါဘူ:၊ သူ ဒီထိအောင် ရောက်ပါလိမ့်မယ်’ (လူလိမ်နှစ်ယောက်၏ အမှု၌ မောင်စံရှား စုံထောက်ပုံ) ကျွန်တော်၏မိတ်ဆွေမောင်စံရှားမှာ ယခင်ကရေးသားဖော်ပြခဲ့ ပြီးသည့်အတိုင်း စုံထောက်ခြင်းပညာ၌ အလွန်တရာတတ်မြောက်ကြောင်းနှင့် မြန်မာပြည်အတွင်း၌သာလျှင်မက အိန္ဒိယတိုင်း၊ ဘဂင်္လားနယ်၊ ဘုံဘိုင်နယ် စသည်တို့သို့တိုင်အောင်ပင် ထင်ပေါ်ကျော်ကြားခဲ့သည်ဖြစ်ရာ မောင်စံရှားမှာ တစ်နေ့သ၌ ဘဂင်္လားနယ်မှ ဘာဘူလူမျိုးတစ်ယောက်က အမှုတစ်ခုအကြောင်း နှင့်စပ်လျဉ်း၍ လာရောက်ခေါ်ငင်သည်တွင် လိုက်ပါသွားရလေ၏။ ကျွန်တော် မှာ မောင်စံရှားစုံထောက်သမျှသော အမှုများစွာတို့၌ ကိုယ်တိုင်လိုက်လာခဲ့ရ သည်ဖြစ်သောကြောင့် ၎င်းအမှု၌ လိုက်ပါလိုသည် မှန်သော်လည်း။ အခွင့်ခံ၍ ပြီးသည်မဟာ မကြာသေးသည်ဖြစ်၍ နောက်ထပ်မံ၍ အခွင့်ခံရန် မဝံ့သဖြင့် ကျန်နေရစ်ခဲ့ရလေ၏။ မောင်စံရှားထွက်သွားပြီးနောက် ၇ ရက်နှစ်ပတ်ခန့်မျှ ရှိလျှင် တစ်နေ့သော တနဂင်္နွေနေ့၌ ကျွန်တော်သည် နံနက်စောစော အညောင်းပြေ လမ်းလျှောက်ပြီးနောက် ၉ နာရီအချိန်ခန့်တွင် အိမ်သို့ပြန်လာရာ မောင်စံရှားမှာ နံနက်ခင်းအချိန်တွင် ပြန်လာပြီးနောက် အပြင်သို့ ခေတ္တထွက်သွားနှင့် ကြောင်းနှင့် ကြားသိရလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှား၏ ပညာ အရည်အချင်းကို နှစ်သက်ရုံမျှမက လူကိုလည်း ချစ်ခင်သည့်အလျောက် ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ မြော်လင့်စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိရာ အတန်ငယ်ကြာလတ်သော် မောင်စံရှားလည်း တိုက်ပေါ်သို့ တက်လာလေ၏။ အခန်းတွင်းသို့ဝင်လာပြီးနောက် မောင်စံရှားသည် ခေတ္တမျှ ကုလား ထိုင်ပေါ်တွင်ထိုင်လျက် အခန်း၏အခြေအနေကို ကြည့်ရှုပြီးလျှင် ကျွန်တော် အားကြည့်၍ ‘ကိုသိန်းမောင်၊ ကျုပ်မရှိတုန်း နေထိုင်မကောင်းဖြစ်သေးတယ်ကိုး ဗျ။ အအေးမိတယ်မဟုတ်လား’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ပါရဲ့ဗျာ၊ သို့ပေမယ့် အခုတော့ ကောင်းကောင်းပျောက်ပါပြီ’ ရှား ‘ပျောက်မှန်းသိသားပေါ့ဗျာ။ အခုတော့ ခင်ဗျားကြည့်ရတာအင်မတန် ကျန်းမာနေတာကဘဲ’ ကျွန်တော် ‘ဒါဖြင့် ကျုပ်အအေးမိလို့ မကျန်းမမာ ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲ၊ ဘိုးလှကပြောလို့လား’ ရှား ‘ဘယ်ကပြောလို့ ဟုတ်လိမ့်မလဲဗျ။ ကျုပ်မျက်စိနဲ့ကြည့်ပြောတာပေါ့။ ကျုပ်တို့အိမ်မှာ အမယ်လင်ဆော့ (အဂင်္လိပ်နှာ) ဘူးတို့၊ ဘမ်းဘူး တို့ ဘယ်တော့ကရှိဘူးလို့လဲ။ ယခုတော့ ဟောဟိုကြွက်လျှောက်ပေါ်မှာ ကျုပ်မြင်တယ်မဟုတ်လား။ သည်ဟာတွေ ခင်ဗျားဘာလုပ်မယ်ဝယ်သလဲတဲ့။ အလှပြဘို့လား၊ အအေးမိပြီး နေထိုင်မကောင်းလို့ ခင်ဗျားဝယ်တယ် မဟုတ်လားဗျ’ ကျွန်တော် ‘ဒါတွေကြောင့် ခင်ဗျားကို ကျွန်တော်အောက်မေ့တာဘဲဗျို့။ ဒါမျိုး ကလေးတွေ အခုမှဘဲကြားရပေတော့ခင်ဗျာ။ ဒါထက် ခင်ဗျား ဘဂင်္လားက အမှုနေရာကျရဲ့ မဟုတ်လား’ ရှား ‘ကျခဲ့ပါရဲ့ဗျာ။ သို့သော် သည်အမှုက တိုင်းရေးပြည်ရေးနဲ့ သက် ဆိုင်တဲ့အမှုဖြစ်လေတော့ အခုပြောလို့ မတော်သေးဘူးဗျာ။ နောင် များမှ ပြောအုံးမယ်’ ကျွန်တော် ‘ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ(တာလာချင်းဆောက်နဲ့ထွင်း)ဆိုတာလို သည်ကနေ့ ဘဲရောက်။ သည်ကနေ့ဘဲအမှုလက်ခံဘို့တွေ့ရပြန်ပြီလားဗျ။ ဘယ်ထိအောင် လိုက်ရဘို့လဲ’ ရှား ‘ပဲခူးထိအောင် လိုက်ရလိမ့်မယ်။ သည်ကနေ့ တနဂင်္နွေနေ့မဟုတ် လားဗျ’ ကျွန်တော် ‘လိုက်ချင်လှပေါ့ဆရာရယ်’ ရှား ‘လိုက်မှာဖြင့် လုပ်ဗျာ၊ မြန်မြန် ၉ နာရီကွဲပြီးပြီ။ ၁၀ နာရီ ရထား နဲ့လိုက်ရလိမ့်မယ်’ ကျွန်တော်တို့လည်း ဘူတာရုံသို့ ဆိုက်ရောက်ကြလေလျှင် အရပ် မနိမ့်မမြင့်၊ အသား ခပ်ဖြူဖြူ၊ လူရည်လည်းသန့်လျက် အသက် ၃၀ကျော်ခန့် ရှိသော လူတစ်ယောက်သည် ကျွန်တော်တို့အား စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘သည်ဟာဘဲဗျ။ ကျုပ်အမှုသည်နာမည်ကတော့ ကိုအောင်မြတဲ့၊ ကိုင်း ကိုအောင်မြ ကျုပ်မိတ်ဆွေ ကိုသိန်းမောင်ဆိုတာ သည် ဟာဘဲ။ ဒါထက် လက်မှတ်ယူပြီးပြီလား’ မြ ‘ယူပြီးပါပြီဆရာ’ ရှား ‘ကိုင်း ဒါဖြင့်လာ။ ရထားလဲထွက်တော့မယ်’ ကျွန်တော်တို့လည်း ဒုတိယတန်းတွဲတစ်တွဲသို့ တက်ကြပြီးနောက် မီးရထားထွက်လေလျှင်​ ရှား ‘ကိုင်း​ ကိုအောင်မြ သည်ကကျုပ်မိတ်ဆွေကို ခင်ဗျားအမှုအကြောင်း တဆိတ်ကလေး ထပ်ပြီးပြောပြစမ်းပါအုံးဗျာ။ သည်အမှုက ဘယ်ကမ်း ဘယ်သောင်ဆိုက်မယ်လို့တော့ မပြောနိုင်သေးဘူး။ သို့သော် တဆိတ် ထူးခြားတဲ့အချက်ကလေးများတော့ပါတယ်။ ကိုင်း​ ကိုင်း ကိုအောင်မြ သည်တစ်ခါ အရင်ကထက် စုံလင်အောင်ပြောပြစမ်းပါအုံးဗျာ’ ဟု ပြောလျှင် ကိုအောင်မြဆိုသူလည်း ကျွန်တော်ဘက်သို့ လှည့်ပြီးနောက် ‘သည်အမှုမှာ ကျွန်တော်စိုးရိမ်တာကတော့ သူတစ်ပါး အနှပ်ခံရမှာကိုသာ အထူးသဖြင့် စိုးရိမ်ပါတယ်ဗျာ။ ကိုယ့်မှာ အလုပ်လဲလက်လွတ်သွားသေး။ ဘာမှလဲဖြစ်ဖြစ် မြောက်မြောက် ကျေးဇူးမခံစားလိုက်ရ။ ရန်ကုန်သားလုပ်နေပြီး သည်လို အနှပ်ခံရမှာများဖြင့် အားကြီးစိုးရိမ်ပါရဲ့ခင်ဗျာ။ အမှုက သည်လိုပါခင်ဗျာ ပထမရှေးဦးစွာတော့ ကျွန်တော်က မြန်မာပြည်မှာ ကောက်ပဲသီးနှံ အရောင်း အဝယ်အလုပ်အားကြီးလုပ်တဲ့ ဂျာမန်ကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခုမှာ စာရေးအလုပ် လုပ်ခဲ့ပါတယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော့်အလုပ်က စပါးပေါက်ဈေး။ ပဲပေါက်ဈေးနှုန်း ပေါက်ဈေး။ အစရှိတဲ့ ကောက်ပဲသီးနှံအမျိုးမျိုး၊ ဈေးနှုန်းကို ကျွန်တော်သိရတယ် ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော် သည်တိုက်မှာလုပ်ပြီးနေ၊ လခတော့ တစ်လ ၁၂၀ ကျပ် ရတယ်ခင်ဗျ။ လူပျိုလဲဖြစ်တော့ ၅ နှစ်လောက် လုပ်မိရင်ဘဲ ငွေကလေး ၁၀၀၀ ကျပ်ကျော်လောက် စုဆောင်းမိပါတယ်ခင်ဗျာ။ သည်လောက် လဲ စုဆောင်းမိပါရော စစ်ဖြစ်လာလေတော့ ရန်သူကုမ္ပဏီဖြစ်လို့ အလုပ် တိုက်လဲ ပျက်စီးပါရောခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော့်မှာ အလုပ်လက်ကိုင်ပြုတ်ပြီး ဟိုတိုက်မှာအလုပ်ရှာ။ သည်တိုက်မှာ အလုပ်လျှောက်နဲ့ တစ်နေ့မပြတ် ကြိုးစားပါသော်လည်း အလုပ်ကရှားပြီး လုပ်ချင်တဲ့လူက ပေါလေတော့ ဘယ်မှာမှ ကောင်းကောင်းနေရာမကျဘူးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ စုဆောင်းထားတဲ့ငွေ ကလေးများလဲ ကုန်လုခမန်းရှိပါရောခင်ဗျာ။ သည်တော့ ကျွန်တော့်မှာ မဖြစ်ချေဘူး သည်ငွေကုန်ရင် ငတ်ရချေရဲ့လို့ ခေတ္တအလုပ်သောဘာသော မရှောင် လခနည်းများမရွေး လုပ်မိလုပ်ရာ ဟိုလုပ်၊ သည်လုပ်နဲ့ ဝင်ပြီး လုပ်ခဲ့။ ဘယ်အလုပ်မှ နေရာမကျဘူးခင်ဗျ။ သည်လို အကျဉ်းအကြပ်ကျပြီး နေတုန်း ဗြုံးခနဲဆို သူဏ္ဌေးတိုက်တစ်ခုမှာ ငွေစာရင်းဘက်ဆိုင်ရာအတွက် စာရေးတစ်ယောက် လစ်လပ်ကြောင်း ကြော်ငြာတစ်ခုကိုတွေ့။ တွေ့တော့ လျှောက်လွှာကလေးတစ်ခုရေးပြီး စာတိုက်က ထည့်လိုက်တာ၊ ကံအားလျှော် စွာဘဲ ကျွန်တော်ကို ၎င်းနေရာ၌ ခန့်ထားလိုကြောင်း၊ ရှေ့လာမည့် တနလင်္ာနေ့ တွင် ကိုယ်စားလှယ်နဲ့ တွေ့ဘို့ လာရောက်စေလိုကြောင်း၊ လာရောက်တွေ့ဆုံ ပြီးတဲ့နောက် စိတ်ကျေနပ်ခဲ့ရင် ဟိုနေ့မှာဘဲ အလုပ်စပြီး ဝင်ရမယ့်အကြောင်း စာတစ်စောင်ရတာကိုးခင်ဗျ။ စာရတော့ စနေနေ့ရှိနေပြီခင်ဗျ။ ဒါနဲ့တနဂင်္နွေ နေ့ညနေကျတော့ ကျွန်တော့်မှာ တစ်ခါဖြင့် အလုပ်ရချပြီရယ်လို့ ဝမ်းသာ အားရနဲ့ ကိုယ့်အခန်းကလေးထဲမှာ ကိုယ်စဉ်းစားစိတ်ကူးပြီးနေတုန်း အပြင်က အခန်းတံခါးခေါက်သံ ကြားပါရောခင်ဗျ။ သည်တော့ ကျွန်တော်က ထပြီး ဖွင့်ပေးတော့ တရုတ်ကပြားလိုလို၊ ဘာလိုလို၊ ဗိုလ်လိုဝတ်တဲ့အသက် ၄၀ အရွယ်လောက် လူတစ်ယောက်တွေ့တယ်ခင်ဗျ။ သည်တော့ သူက ‘ကိုအောင်မြ ဆိုတာ မှတ်တယ်တဲ့၊ မြန်မာလိုမေးတယ်ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က ဟုတ်ကြောင်း ပြောတော့ ကိစ္စကလေးတစ်ခုရှိလို့ စကားတစ်ခွန်းနှစ်ခွန်းလောက် ပြောလို ကြောင်း၊ ပြောလေတော့ ကျွန်တော်က အိမ်ထဲဝင်ပါအုံးလို့ ဖိတ်ကြားရတာ ပါခင်ဗျ။ အိမ်ထဲရောက်လို့ ထိုင်လဲထိုင်မိရော။ သူက ‘အရင်က ခင်ဗယားမို့ ဘရားသားမှာ စာရေးလုပ်ဘူးတယ်မဟုတ်လား’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ သူ ‘အခုတော့ မင်းတို့ကုမ္ပဏီမှာ အလုပ်ဝင်ဘို့ဆို’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ပါတယ်ကင်ဗျာ’ သူ ‘ဒါဖြင့် ဟုတ်ပြီ ခင်ဗျားဘဲ။ သည်လိုပါခင်ဗျာ။ ခင်ဗျားဟာ မြန်မာပြည်က ထွက်တဲ့ ကောက်ပဲသီးနှံဈေးနှုန်းများအကြောင်း ဈေးအတက်အကျ အရိပ်နိမိတ်အကြောင်းများ ခင်ဗျား ကောင်းကောင်းကြီး သိတဲ့အပြင် အင်မတန်လဲရိုးသားဖြောင့်မတ်လို့ ယုံကြည်စိတ်ချရတဲ့ လူ တစ်ယောက် ဖြစ်ကြောင်း ကောင်းကောင်းကြီး သတင်းမွှေးတဲ့လူတစ်ယောက် ဘဲဗျာ။ သိတယ်မဟုတ်လား။ အဲ​ သူကပြောလို့ ခင်ဗျားအကြောင်း ကျုပ်သိ ရပါတယ်’လို့ ပြောတော့ အမှန်ပြောရမှာဖြင့် ကျွန်တော့်မှာ ဝမ်းသာမိပါတယ် ခင်ဗျ။ နို့ ဘရားသားမှာလုပ်စဉ်က ကျွန်တော် တော်တော်နာမည်ရပါရဲ့။ သို့သော် သည်လောက်တောင် လူသိဖြစ်မှန်းတော့ သူပြောမှဘဲ သိရတာကို ခင်ဗျ။ နောက်ပြီးတော့​​​ သူ ‘ခင်ဗျာ၊ မှတ်ဉာဏ်တော်တော်ကောင်းရဲ့လား’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ကဲ့၊ တော်တော်ကောင်းပါရဲ့ခင်ဗျာ’ သူ ‘ကောက်ပဲသီးနှံ ပေါက်ဈေးနှုန်းများ ဘယ်လို ရှိနေတယ်ဆိုတာ ခင်ဗျားစုံစမ်းမိသေးရဲ့လား’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ကဲ့၊ နေ့စဉ်ဘဲ သတင်းစာကြည့်မိလို့ သိပါသေးရဲ့ဗျာ’ သူ ‘ပဲကြီး ဘယ်ဈေးလဲဗျ’ ကျွန်တော် ‘လုံးသေး ၅၉၀ ကျပ်၊ လုံးကြီး ၆၂၀ ကျပ် ခင်ဗျ’ သူ ‘ပဲဘိစပ်ကောဗျာ’ ကျွန်တော် ‘၃၅၀ ကျပ် ခင်ဗျ’ သူ ‘မြေပဲကောဗျာ’ ကျွန်တော် ‘လုံးကြီး ၂၀၀ ကျပ်၊ လုံးသေး ၂၁၀ ကျပ် ခင်ဗျ’ သူ (ဝမ်းသာအားရရှိသည့် လက္ခဏာနှင့် ဦးခေါင်းကို အားရပါးရ ညိတ်လျက် ‘တော်ပေ့ဗျာ၊ တော်ပေ့၊ ချီးမွမ်းထိုက်တဲ့လူတစ်ယောက် ပါပေဘဲ၊ ကျုပ်ကြားခဲ့တဲ့အတိုင်း တိုက်နေတာဘဲ၊ ခင်ဗျားလိုလူမျိုး၊ စာရေး အလုပ်များ လုပ်နေတာ အံ့သြပါရဲ့ဗျာ။ ကျွန်တော် ‘ခင်ဗျား ချီးမွမ်းတာ မတော့ ဟုတ်ပါရဲ့ဗျာ။ ကျွန်တော့်မှာဖြင့် သည်အလုပ်ကလေးတောင် မနည်းရအောင် ကြံစည်ခဲ့ရပါတယ်’ သူ ‘ထွတ်​ ဘယ်ကဟုတ်ဘို့လဲဗျာ။ ခင်ဗျာ့အကြောင်း ကောင်းကောင်း မသိလို့ စာရေးအလုပ်မှာထားဘို့ သူတို့ကြံစည်တာပေါ့ဗျ။ ကိုင်း​ ကိုင်း ဒါထက် ကျုပ်လာတဲ့ကိစ္စပြောရအုံးမယ်၊ ကျုပ်က ယခု ဘွဲ့စည်းပြီး မြောက်တဲ့ အောင်မြန်မာကုမ္ပဏီမှာ မန်နေဂျင်ဒါရိုက်တာ လူကြီးပေါ့ဗျ။ ကျုပ်နာမည် မောင်ဘိုးနီတဲ့’ ကျွန်တော် ‘သည်ကုမ္ပဏီနာမည် ကျွန်တော်မကြားဘူးသေးပါကလားခင်ဗျာ’ သူ ‘မကြားဆို သည်လိုဗျ၊ ကျုပ်တို့က သူများလို အစုတွေဘာတွေ လက်ခံပြီး အလုပ်လုပ်ချင်သူတစ်ယောက်ကောင်း နှစ်ယောက် ကောင်းနဲ့ ဖြစ်မြောက်အောင် လုပ်ဘို့ဘဲ။ အရပ်ကတော့ မြန်မာပြည်ထွက်တဲ့ ကုန်စည်အမျိုးမျိုးကို နိုင်ငံခြားကိုပို့။ နိုင်ငံခြားက ကုန်စည်အမျိုးမျိုးကိုလဲ မြန်မာပြည်ကိုပို့။ ထွက်ကုန်ရော၊ ဝင်ကုန်ရော အားကြီးလုပ်ဘို့ဘဲဗျ’ ကျွန်တော် ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျားကုမ္ပဏီက မနေ့က ဖွဲ့စည်းတယ်ဆိုတဲ့ မြန်မာ ပြည်ကြီပွါးရေးကုမ္ပဏီနဲ့ အလုပ်တူ ဖြစ်နေပါပြီကော။ သူ ‘သြော်​ ဟုတ်တယ်၊ အလုပ်တူလေတော့ ကျုပ်တို့က အရင် ဦးအောင် အကြံနဲ့ တစ်ယောက်ကောင်း၊ နှစ်ယောက်ကောင်း၊ ငွေကြိပ်စုပြီး လုပ်ဘို့ ကြံတာကိုးဗျ။ သို့လိုဆိုတော့ ကျုပ်တို့က ကြော်ငြာတွေ ဘာတွေမထုတ်သေးဘူး’ ကျွန်တော် ‘ဒါထက် ကိစ္စကိုပြောပါအုံးခင်ဗျာ’ သူ ‘ကိစ္စကသည်လိုပါဗျာ။ ခင်ဗျား ယခုဝင်ရမယ့်အလုပ်နဲ့၊ ခင်ဗျားနဲ့ လားလားမှမတန်ဘူးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်တို့က ခင်ဗျားနဲ့တန်တဲ့ အလုပ်ပေးဘို့ကြံတယ်။ ခင်ဗျားလိုလူမျိုး တစ်ယောက် ကျုပ်တို့ကုမ္ပဏီမှာ ရရင်လား ဘာပြောဘို့ရှိသလဲဗျာ။ တစ်ခုတော့ရှိတယ်ဗျ။ အလုပ်က အစဖြစ် လေတော့ ခင်ဗျားနဲ့ထိုက်တန်တဲ့လခံကို တစ်ခါတည်းတော့ မပေးနိုင်ပေဘူး ပါဗျာ။ သို့သော် ခင်ဗျား မင်းတို့ကုမ္ပဏီက လခထက်တော့ အပုံကြီး များပါ စေ့မယ်ဗျ။ ဒါထက် မင်းတို့ကုမ္ပဏီမှာ ခင်ဗျား ဘယ်နေ့ကစပြီး အလုပ်ဝင် မလဲ’ ကျွန်တော် ‘တနလင်္ာနေ့ကစပြီး ဝင်ရပါလိမ့်မယ်’ သူ ‘ဒါဖြင့် မနက်ဖြန်ပေါ့ဗျာ’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ကဲ့’ သူ ‘ဟိုမှာ ခင်ဗျားလခ ဘယ်လောက်ရမလဲ’ ကျွန်တော် ‘တစ်လကို ၁၀၀ ကျပ် ပေးမယ်ကြားတယ်’ သူ ‘ထွတ်​ ခင်ဗျားလိုလူမျိုး လခ ၁၀၀ ကျပ်ကလေး ပေးမတဲ့လား ဗျာ။ ကိုင်း​ ကိုင်း ကျုပ်တို့ကုမ္ပဏီက ရန်ကုန်မှာ ဗဟိုဌာနရင်း ထားပြီး မန ္တလေး၊ ပုသိမ်၊ မော်လမြိုင်၊ ပဲခူးမြို့များမှာလဲ တိုက်ခွဲတွေ ထားအုံးမယ်ဗျ။ သည်တော့ကာ ပဲခူးမြို့က တိုက်ခွဲမှာ ခင်ဗျားကို ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်နဲ့ ထားမယ်၊ လခတော့ တစ်လ ၃၀၀ ကျပ်ကစပြီး ပေးမယ်ဗျာ့၊ ကိုင်း၊ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်လဲလို့မေးတော့ ကျွန်တော့်မှာ ဝမ်းသာလုံးကြီးဆို့ပြီး ရင် တဖိုဖိုနဲ့ရှိနေရာက ဟုတ်မှဟုတ်ပါ့မလားရယ်လို့ သံသယမကင်းဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်က ‘လခက’ တော့ဖြင့် ကောင်းလှပါရဲ့ခင်ဗျာ။ သို့သော် ဟိုအလုပ် ကတော့ ဆေးသေအလုပ်ခင်ဗျ။ ခင်ဗျားတို့အလုပ်က ဆောက်ဖြစ်မှ ကျောင်း တကာဆိုတာလို​​​’ သူ ဘယ်ကဟုတ်လိမ့်မှာလဲဗျ၊ သို့သော် ခင်ဗျားဆင်ခြင်ပုံကိုလဲ ကျုပ် သဘောကျပါတယ်ဗျ။ အလုပ်လုပ်တယ်ဆိုတာ သည်လို ဆင်ခြင် တတ်တဲ့ဉာဏ်လဲရှိပေးမှပေါ့ဗျာ။ ကြိုက်ပြီဗျို့ ကြိုက်ပြီ၊ ကျုပ်တော့ ခင်ဗျားကို ကောင်းကောင်းကျေနပ်တာဘဲ။ ကိုင်း​ကိုင်း ကျုပ်တို့အလုပ်ဟာလဲ ဆေးသေ အလုပ်ဖြစ်ကြောင်း ပြရပေမှာပေါ့။ ကိုင်း​ ရော့ ဟောဒီမှာ ခင်ဗျားငွေ ၁၀၀ ကျပ် ယူပေတော့။ သည်ဟာ စရံငွေဘဲဆိုပါတော့ ခင်ဗျာ၊ အလုပ်ကို ခင်ဗျား လက်ခံလို့ရှိရင် ခင်ဗျားလခထဲက ကျုပ်တို့နောက်မှနှိမ်ပြီးယူမယ်၊ ကိုင်း​ ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ပါပေခင်ဗျာ။ ဒါထက် ကျွန်တော် ဘယ်နေ့ကစပြီး အလုပ် ဝင်ရပါမလဲခင်ဗျာ’ သူ ‘မနက်ဖြန်ရထားနဲ့ လိုက်ခဲ့ပေတော့။ နေ့လည် ဟိုရောက်၊ ရောက်တဲ့ အခါ ဟောဒီစာအိတ်မှာပါတဲ့ လိပ်စာအတိုင်း အလုပ်တိုက်ကို ရှာပြီး သွားပေတော့၊ ဟိုမှာ ကျုပ်ညီရှိတယ်။ သည်စာကို သူ့ပေး။ သည်စာကို သူရရင် ခင်ဗျားလုပ်ဘို့ အလုပ်ဝတ်တရားအကြောင်း သူပြောပြ လိမ့်မယ်၊ သဘောကျပြီလား’ ကျွန်တော် ‘ကောင်းလှပါပြီခင်ဗျာ၊ ခင်ဗျားကျေးဇူးကို ကျွန်တော်​​​’ သူ ဘာကျေးဇူးလဲဗျ။ အပြန်အလှန် ကျေးဇူးတင်ဘို့ရှိကြတာဘဲ မဟုတ် လား၊ ခင်ဗျားလိုလူတစ်ယောက်ရတာ ကျုပ်မှာ အင်မတန် ကျေးဇူး ကြီးမဟုတ်လား’။ ကိုင်း​ ဒါထက် အခု ပြီးအောင်လုပ်ကြရအောင်ဗျာ။ ခင်ဗျားမှာ စားစရာ စက္ကူရှိသလား၊ အဲ၊ ဟုတ်ပြီ။ ကိုင်း သည်စာရွက်မှာ အဂင်္လိပ်လိုရေး၊ ဘယ်လိုရေးရမလဲဆိုတော့ (ကျွန်တော်သည် အောင်မြန်မာ ကုမ္ပဏီလီမိတက်၌ ပဲခူးနယ်အတွက် လုပ်ငန်းဆိုင်ရာတွင် ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ်နှင့် တစ်လလျှင် လုပ်ခငွေ ၃၀၀ ကျပ်မျှနှင့် လုပ်ကိုင်ရန် သဘောတူ ခွင့်ပြုပါကြောင်း) သို့ ဝန်ခံချက်ကလေး ရေးစမ်းဗျာ’ လို့ပြောလေတော့ သူပြောတဲ့အဓိပ္ပာယ်အတိုင်း အဂင်္လိပ်လိုရေး၊ ရေးပြီး အောက်မှာ လက်မှတ်ထိုး။ ထိုးပြီး သူ့ပေးလိုက်တာကိုးခင်ဗျ။ သည်တော့ သူက စာရွက်ကလေးကို အိပ်ထဲထည့်ပြီး’ သူ ‘ဒါထက် မင်းတို့ကုမ္ပဏီက အလျှင်ကို ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲ’ ကျွန်တော် ‘သြော်​ ဟုတ်ပေသည်။ ကျွန်တော်ဖြင့် ဝမ်းသာလွန်းလို့ မေ့တောင် မေ့ပြီဗျာ။ မလုပ်လိုကြောင်းနဲ့ စာရေးလိုက်ရုံရှိပါပေါ့ဗျ’ သူ ‘ဟာ​ သည်လိုမလုပ်နဲ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကျုပ်က သူတို့ တိုက်မန်နေဂျာနဲ့ ခင်ဗျားအတွက်ကြောင့် စကားတောင်များလာခဲ့ ရတယ်’ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကျုပ် သူတို့ဆီသွားပြီး ခင်ဗျားအကြောင်းကို မေးတယ်။ မေးတော့ မန်နေဂျာလုပ်တဲ့အကောင်က သူတို့ကိုက်ကို ကျုပ်က မျှားပြီးခေါ်ချင်သလေးဘာလေးနဲ့ ဒေါနဲ့၊ မောနဲ့ပြောတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်က စိတ်ဆိုးဆိုးရှိတာနဲ့ ခင်ဗျားတို့လူကောင်းကောင်းလိုချင်ရင် လခ ကောင်းကောင်းပေးရတယ်ဗျလို့ ကျုပ်ကပြောတယ်။ေ ပြာတော့ သူက မောင်အောင်မြဟာ သူတို့ဆီမှာ လခနည်းနည်းပေးပြီး ခေါ်ပေမယ့် မလုပ်စေ ဘူးတဲ့။ သည်တော့ ကျုပ်က ကိုင်း၊ ဒါဖြင့် ခင်ဗျားနဲ့ ကျုပ်နဲ့ ၅၀ ကျပ် လောင်းမယ်။ ခင်ဗျားကို သူက အပြောင်းတောင် မပြန်စေ့ဘူး။ ဘယ့်နှယ်လဲ လို့ကတော့ သူက စိမ်လိုက်ဗျာ။ သည်အကောင်က ငတ်ငတ်မွတ်မွတ်ဖြစ်နေလို့ သနားလေတော့ ကျုပ်တို့က အလုပ်ကလေးပေးတဲ့ဥစ္စာ။ ခင်ဗျား ဘယ်လို ခေါ်ပေမယ့် သူမလိုက်ဘူးတဲ့ ခင်ဗျားကိုတောင် ရှုပ်ချပြီး ပြောသေးသဗျ’ ကျွန်တော် ‘တယ်လိမ်တဲ့ခွေးမသားဘဲ။ ကျွန်တော် ငတ်တယ် မငတ်တယ် သူဘယ့် နှယ်သိနိုင်လို့လဲ။ သူ့ကိုလဲ ကျွန်တော်မမြင်ဘူးဘူး။ အလုပ်လျှောက်စဉ်ကလဲ စာနဲ့သာရေးပြီးလျှောက်တယ်။ ဒါနဲ့ဗျာ။ ကျွန်တော့်ကို ငတ်သလေးမွတ်သလေးနဲ့ သူဘယ့်နှယ်ပြောနိုင်သလဲဗျာ။ ကိုင်း​ ဒါဖြင့် သည်လောက်တောင်ရှိလှတယ် ခင်ဗျားမရေးစေချင်ရင် ကျွန်တော်မရေးပါဘူး ခင်ဗျာ’ သူ (ထိုင်ရာမှထလျက်) ကိုင်း​ကိုင်း​ ဒါပါဘဲဗျာ။ ကိစ္စပြီးပါပြီ။ ရော့ ဟောဒီမှာ စရံငွေ ၁၀၀ ကျပ်၊ ဟောဒါက ကျုပ်ညီကို ပေးဘို့စာ၊ မနက်ဖြန်ခါ ၁၂ နာရီတိတိမှာ လိပ်စာမှာပါတဲ့နေရာအတိုင်း ရောက်ပေစေဗျာ့နော်။ ကိုင်း​ ကျုပ်သွားအုံးမယ်ဆိုပြီး အိမ်ပေါ်က ဆင်းသွား ပါရောဗျာ။ သည်တော့ ကျွန်တော့်မှာ အင်မတန်ကံကောင်းလို့ အလုပ်ကောင်း တစ်ခု ရပေပြီရယ်လို့ ဝမ်းသာပြီး ကျန်ရစ်ခဲ့တာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ နက်ဖြန်ခါ နံနက်စောစောထပြီး အိပ်ရာလိပ်ကလေးတစ်ခု သေတ္တာကလေးတစ်လုံးနဲ့ ၇ နာရီခွဲ ရထားမှာလိုက်သွားတာကိုခင်ဗျ။ ၉ နာရီခွဲလောက် ဟိုရောက်။ ရောက်ပြီး မိတ်ဆွေတစ်ယောက်အိမ်မှာ ပစ္စည်းကလေးများထားခဲ့။ ထားခဲ့ပြီး ထမင်း စားသောက်ပြီး ၁၁ နာရီကျော်ကျော်လောက်မှာ စာအိပ်ကလိပ်စာ အတိုင်း ကျွန်တော်သွားပြီးရှာတာကိုးခင်ဗျ။ ရှာလို့ လမ်းအမည်နဲ့ တိုက် နံပါတ်နဲ့တိုက်ပြီး ကြည့်လိုက်တော့ လက်စသပ်တော့ တိုက်အိုကြီး တစ်ခု ရောက်တာကိုးခင်ဗျ။ ရောက်တော့ အောက်မှာတော့ ကုလားထိုင်တွေဘဲ ရှိတယ်။ ဒါနဲ့ အပေါ်ထပ်မှာ ထင်ပါရဲ့ဆိုပြီး တိုက်ပေါ်တက်သွားတာကိုး ခင်ဗျ။ တကယ်ဆိုတော့ ကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခုလုပ်နေဘို့ ဆိုင်းဘုတ်နဲ့ဘာနဲ့ သားသားနားနား ရှိလိမ့်မယ်အောက်မေ့ပြီး ဆိုင်းဘုတ်ကိုရှာ၊ ရှာတော့လဲ ဘယ်မှာမှ မတွေ့ဘူးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ စိတ်ခပ်ပျက်ပျက်ရှိနေတုန်း လှေခါးပေါ်က လူတစ်ယောက်တက်လာ။ တက်လာတဲ့ လူပုံပန်းသဋ္ဌာန်ရော၊ အရပ် အမောင်းရော မျက်နှာရော၊ အသံရောဟာက မနေ့ကတွေ့ခဲ့တဲ့ ကိုဘိုးနီနဲ့ အင်မတန်တူတာဘဲခင်ဗျ။ သို့သော် သူက နှုတ်ခမ်းမွေးမပါဘူး၊ ဗိုလ်လိုလဲ မဝတ်ဘူး၊ မြန်မာလိုဘဲဝတ်တယ်ခင်ဗျ၊ ပြီးတော့ မျက်မှန်အမည်းကြီးကိုလဲ တပ်ထားတယ်၊ သူက တက်လာလာခြင်း ‘ကိုအောင်မြဆိုတာ မှတ်တယ်’ ကျွန်တော် ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ သူ ‘ခင်ဗျားအကြောင်း ရန်ကုန်မှာရှိတဲ့ ကျုပ်အစ်ကိုထံမှ သံကြိုးရပြီးလို့ မျှော်နေတယ်ဗျာ။ ခင်ဗျားရောက်နေတာ ဘယ်လောက်ကြာပြီလဲ’ ကျွန်တော် ‘အခုပါဘဲခင်ဗျာ၊ ရောက်လို့ ဆိုင်းဘုတ်ကိုလိုက်ရှာတာ မတွေ့ တာနဲ့ သည်တိုက်မှဟုတ်ရဲ့လားလို့ စဉ်းစားနေပါတယ်’ သူ ‘ဟုတ်ပါတယ်ဗျာ။ သည်တိုက်ပါဘဲ။ ကျုပ်တို့က အလုပ်လုပ်ခါ စမို့လို့ ရမိရရာနေရာမှာဘဲလုပ်နေရသေးတယ်ဗျ။ သည်နေရာမှာ အလုပ်တိုက် အမြဲဖွင့်ဘို့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကျုပ်တို့ ဆိုင်းဘုတ်တွေ ဘာတွေ မဆွဲမကပ်သေးဘူး။ ကိုင်း​ကိုင်း လာဗျာ အလုပ်ခန်းထဲကျမှဘဲ စကားပြောကြရအောင်လို့ ပြောပြီး ကျွန်တော့်ကို အခန်းတစ်ခုထဲခေါ်သွား တာကိုးခင်ဗျ။ ကျွန်တော့်စိတ်က အထင်မှာတော့ ကုမ္ပဏီကြီးတစ်ခုရယ်လို့ စားပွဲကြီးတွေ၊ ဘီရိုကြီးတွေ၊ လေယပ်တွေဘာတွေနဲ့ သားသားနားနား ရှိလိမ့်မယ် မှတ်မိပေတယ်ခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်တွေ့ရတော့ စာပွဲကလေးတစ်ခုနဲ့ ကုလားထိုင်ကလေး သုံးလေးခုဘဲရှိတယ်ခင်ဗျ။ အခန်းမှာလဲ တံမြက်စီးမှ ကောင်းကောင်းမလှဲလေတော့ ကြမ်းပေါ်မှာလဲ ဖုံတွေနဲ့၊ နံရံများ အမိုးများမှာလဲ ကြပ်ခိုးတွေများ စွဲလို့ခင်ဗျ။ သည်လိုအခြေအနေမြင်ရလို့ ကျွန်တော့်မှာ စိတ်လေးပြီးနေတုန်း သူက ရိပ်မိတဲ့လက္ခဏာနဲ့ စိတ်မလေးပါနဲ့ဗျာ၊ အလုပ်ဆိုတာမျိုးဟာ သည်လိုပေါ့ဗျ၊ တဖြည်းဖြည်းက စကြရတာပေါ့။ ကျုပ်တို့ ကုမ္ပဏီမှာ ငွေရင်းကတော့ ခိုင်လုံပါရဲ့။ သို့သော် အလုပ်တိုက် အတည်ကျနေရာ မရနိုင်သေးလို့ ခမ်းခမ်းနားနား ပြင်ဘို့ဆင်ဘို့ ခက်နေသေး တယ်ဗျ၊ ကဲ​ကဲ ထိုင်ပါဗျထိုင်ပါ။ ကျုပ်အစ်ကိုကပေးလိုက်တဲ့စာ ဘယ်မှာလဲ ပြစမ်းဗျာ၊ ကြည့်ရအောင်လို့ သူကပြောလေတော့ ကျွန်တော်လဲ ပါလာတဲ့ စာကလေးကို ထုတ်ပြီးပြ။ သူက ဖွင့်ပြီး ဖတ်ကြည့်တာကိုခင်ဗျ။ ဖတ်ပြီးတော့ သူက အင်း၊ ခင်ဗျားကို ကျုပ်အစ်ကိုကဖြင့် အင်မတန် ချီးမွမ်းတာဘဲဗျို့။ သူချီးမွမ်းရင်ဘဲ လွှဲမယ်မဟုတ်ပါဘူး။ လူရိပ်လူကဲတော့ တယ်ပြီး သိတတ်တဲ့ လူဘဲ’ ကျွန်တော် ‘ကိုင်း၊ ဒါထက် ကျွန်တော့် အလုပ်ဝတ်တရားများ ဘယ်ဒင်း၊ ဘယ်လိုဆိုတာ တဆိတ်သိပါရစေခင်ဗျာ’ သူ ‘သည်လိုဗျ၊ ကျုပ်တို့မှာထားတဲ့ ကုန်တွေက ယခုမရောက်သေးဘူး၊ နောက်တနဂင်္နွေတစ်ပတ်လောက်ကြာမှ ရောက်လိမ့်မယ်။ ရောက်တဲ့ အခါ သည်မြို့က လက်လီဆိုင်ကလေးများကို သူတို့ ‘သြော်ဒါ’ အရ ခွဲဝေ ဖြီးပေး။ ကျန်တဲ့ကုန်ဂိုဒေါင်မှာထားရတဲ့ငွေ ခင်ဗျားကစာရင်းလုပ်၊ ခင်ဗျား အောက်ကလဲ စာရေး ၄​၅ ယောက် လာဘို့ဘဲ။ သို့သော် ကုန်တွေမရောက် သေးမီ ခင်ဗျားက ကျုပ်ခိုင်းတဲ့အလုပ်ကလေး နည်းနည်းပါးပါ…æ ကူညီ လုပ် ရလိမ့်မယ်ဗျ’ ကျွန်တော် ‘လုပ်ပါရစေခင်ဗျာ။ ကဲ​ အလုပ်ကိုသာပြောပါတော့’ လို့ ပြောတော့ သူက လန်ဒန်ဒါရက်ကြီးဆိုတဲ့ စာအုပ်ကြီးကိုဆွဲတဲ့ပြီး ‘သည်လိုဗျ၊ သည်စာအုပ်ကြီးက ခင်ဗျားသိတဲ့အတိုင်းဘဲ ဘိလပ်က ကုန်သည်ကြီး အမျိုးမျိုး ၏အမည်တွေ အကုန်ပါတယ်။ သည်အထဲ အထည်အလိပ်များရောင်းတဲ့ ဆိုင်တွေကို လိပ်စာနှင့်တကွ ခွဲထုတ်ပြီး ကူးရေးရလိမ့်မယ်ဗျ။ ကိုင်း၊ သည်ကနေ့ တနလင်္ာနေ့နော်၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ညနေမှာ ပြီးအောင်ကူးဗျာ၊ ၅ နာရီ တိတိ ခင်ဗျား သည်ရောက်အောင်လာခဲ့ပါ။ ကိုင်းကိုင်း ပြန်ပေတော့ဗျာ။ အိမ်မှာဘဲလုပ်ပေတော့’ လို့ ပြောတာနဲ့ ကျွန်တော်လဲ စာအုပ်ကြီးပိုက်ပြီး ဆင်းလာ။ တဲအိမ်ရောက်တော့ မှာတဲ့အတိုင်း ကြိုးစားပြီး အလုပ်လုပ်တာ ကိုးခင်ဗျ။ လုပ်ရပေတဲ့ အလုပ်တိုက်အခြေအနေအကြောင်း တစ်ခါတစ်ခါ စဉ်းစားမိတော့ တယ်ကြီးအားမရလှဘူးခင်ဗျ။ သို့သော် မဟုတ်ဘဲနဲ့ ငွေ ၁၀၀ ကျပ်ကို စရံပေးပါ့မလားလို့ အောက်မေ့ပြီး လုပ်မြဲတိုင်း လုပ်နေပါရော ခင်ဗျ။ သည်လိုနဲ့ အဂင်္ါနေ့တစ်နေ့လုံး၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ တစ်နေ့လုံး လုပ်သော်လဲ ၄ ပုံ တစ်ပုံလောက်သာ ပြီးသေးတယ်ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ မပြီးကြောင်း အကျိုး အကြောင်း ပြောမယ်လို့ အလုပ်တိုက်ကို ၅ နာရီတိတိ ရောက်အောင်သွား၊ သွားတော့ တစ်နေ့ကသူနဲ့ဘဲ တွေ့တယ်’ ရှား ‘သူ့နာမည်ဘယ်သူတဲ့လဲ’ မြ ‘မောင်ဘိုးမှီတဲ့ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်က မပြီးနိုင်ကြောင်းပြော။ ပြောတော့ သူက ကောင်းပြီ။ ဒါဖြင့် သောကြာနေ့ထိအောင် ဆက်ပြီး လုပ်ပါဆိုလို့လုပ်။ သောကြာနေ့ရောက်တော့လဲ တဝက်လောက်ကျိုး သေးတယ်ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ တစ်ခါသွားပြီးပြော၊ ပြောတော့ အဂင်္ါနေ့ထိအောင် လုပ်တဲ့၊ အဂင်္ါနေ့ကျတော့လဲ မပြီးသေးဘူးဗျ၊ ကြာသပတေးနေ့ကျမှ ပြီးတယ်။ ပြီးလို့ စာရွက်တွေရော စာအုပ်ကြီးရောပိုက်ပြီး အလုပ်တိုက်ကိုသွား၊ သွားတော့ ဘိုးမှီက ‘ကျုပ်လူအင်မတန်ပင်ပန်းသွားပြီမှတ်တယ်။ ကဲ​ကဲ​ ပြီးလုပါပြီဗျာ။ နည်းနည်းဘဲလိုပါတော့တယ်။ သို့သော် သည်အလုပ်ကတော့ တယ်ကြီး အရေးမကြီးလှပါဘူးဗျာ။ ဖြေးဖြေးဘဲလုပ်တာပေါ့။ ခင်ဗျား ရေကူးပြီး အမည်တွေကို အေ​ဘီ​စီ​ဒီ​ အစဉ်လိုက်စဉ်ပေးပါအုံးဗျာ။ သို့သော် အရင်မလိုဘူးဗျနော်။ ခပ်ဖြေးဖြေးဘဲလုပ်၊ ၁၀ ရက်နဲ့ပြီးရင်တော်ပြီ။ မြို့ထဲမှာ လည်ရင်းပတ်ရင်း အေးအေးဆေးဆေးလုပ်တာပေါ့။ ဒါထက် ပဲခူးမှာတော့ ရန်ကုန်မှာလို ပျော်စရာ၊ ပါးစရာ မများလှဘူးဗျ’ လိုေ့ ပြာပြီး ရယ်လိုက်တာ ကိုခင်ဗျ။ သည်တော့ လက်ဝဲဘက်က တတိယအထက်သွားမှာ ကျွန်တော် ရွှေကွပ်ပြီးထားတာ မြင်ရတာကိုခင်ဗျ။ မြင်တော့ အံ့သြသွားတယ်။ အံ့သြတဲ့ အကြောင်းကတော့ သည်လူရဲ့အစ်ကို ဗိုလ်လိုဝတ်တဲ့ ကိုဘိုးမှီဆိုသူမှာလဲ ရန်ကုန်မှာတွေ့စဉ်က ရယ်လိုက်တဲ့အခါမှာ သည်နေ့ကသွားမှာဘဲ ရွှေကွပ်ပြီး ထားတာ ကျွန်တော်သွားပြီး သတိရတယ်ခင်ဗျ။ ရှား (အားရပါးရရယ်မောလျက်)။ ‘ဟုတ်လိုက်လေဗျာ၊ ဟုတ်လိုက်လေ တယ်’ မြ ‘အစတုန်းကတော့ ကိုဘိုးမှီနဲ့ ကိုဘိုနီဟာ လုံးတူရပ်တူ၊ အသံတူ၊ မျက်နှာချင်းတူသော်လဲ ညီအစ်ကိုမို့လို့ တူတယ်လို့သာ အောက်မေ့ မိတယ်။ သို့သော် သည့်ပြင်အချက်က ဘယ်လိုပင် ကံအားလျော်စွာ တူစေ ကာမူ။ ညီအစ်ကိုနှစ်ယောက်စလုံးမှာ သည်နေရာကသွားချည်း ရွှေကွပ်ထား တယ်ဆိုတော့တ ဆိတ်လွန်လွန်းအားကြီးတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်မိတာကိုး ခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်လဲ စာအုပ်ကြီးပိုက်ပြီး အိမ်ပြန်လာ။ တစ်နေ့လုံး စဉ်းစားလိုက်တာခင်ဗျာ။ နောက်ဆုံးကျတော့ မောင်ဘိုးမှီနဲ့ မောင်ဘိုနီဟာ လူတစ်ယောက်ထဲဘဲ၊ မောင်ဘိုးမှီလဲ သူဘဲ၊ မောင်ဘိုးနီလဲ သူဘဲလို့ ကျွန်တော် စဉ်းစားမိတာကိုးခင်ဗျ။ သို့သော် တကယ်လို့ လူတစ်ယောက်ထဲ ဖြစ်ခဲ့လို့ရှိရင် ဘယ်လိုအကြံအစည်နဲ့ ကျွန်တော့်ကို ရန်ကုန်ကပဲခူးပို့ပြီး ဟိုကဘဲ ဦးအောင်ပြီးစောင့်နေနှင့်ပါသလဲတဲ့။ ပြီးတော့ ဟိုစာကိုလဲ ဘယ့် နှယ်ကြောင်း သူ့ကိုယ်က သူကိုယ်ထံရေးနေဘို့ရှိသလဲတဲ့။ စဉ်းစားလိုက်တာ၊ စဉ်းစားလို့လဲမရပါဘူးခင်ဗျ။ ဒါနဲ့ ကျွန်တော်မစဉ်းစားတတ်သော်လဲ ဦးစံရှားဖြင့် စဉ်းစားနိုင်လောက်ကဲ့လို့ သည်ကနေ့မနက်ရထားနဲ့ ပဲခူးက လိုက်လာခဲ့ပါတယ် ခင်ဗျာ’ အထက်ပါဆန်းကြယ်သော အဖြစ်အပျက်များကို ပြောဆိုပြီးနောက် မောင်အောင်မြလည်း အမောဖြေလျက်ရှိရာ မောင်စံရှားမှာ မျက်နှာ မပြုံး တပြုံးထားလျက် ကျွန်တော်အား အကဲခပ်ခါရှိနေလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင်၊ တော်တော်ကလေးဆန်းရဲ့ မဟုတ်လား။ ကျုပ်ကြိုက်တတ်တဲ့အချက်ကလေးမျိုးတွေ တော်တော်ပါတယ်ဗျ။ ကိုင်း​ သည်တော့ အောင်မြန်မာကုမ္ပဏီက လူကြီးမင်း ဦးဘိုးမှီနဲ့ သူ့အလုပ် တိုက်မှာ ကျုပ်တို့တွေ့ရရင် တော်တော်နေရာကျမယ်ထင်တယ်ဗျ’ ကျွန်တော် ‘ဘယ့်နှယ်လုပ်ပြီး တွေ့ပါမယ်ဗျ’ မြ ‘ဒါမတော့ မခက်ပါဘူးခင်ဗျာ။ ကျွန်တော်စီမံပေးပါမယ်။ ခင်ဗျားတို့ နှစ်ယောက်က အလုပ်မရှိလို့ အလုပ်ရှာနေတဲ့ လူနှစ်ယောက်ဆို တာတော့ဗျာ။ ကျွန်တော်နဲ့လဲ မိတ်ဆွေတဲ့။ သည်တော့ ကျွန်တော်က မိတ်ဆွေများအတွက် တော်တဲ့အလုပ်များ ရှိမလားလို့ ခေါ်လာတယ်ဆိုရင် ပြီးတာဘဲမဟုတ်လားခင်ဗျား’ ရှား ‘ဟုတ်ပြီဗျို့ ဟုတ်ပြီ။ ခင်ဗျား လူကိုတစ်ခေါက်လောက်တွေ့ရပြီ။ သူ့အကြံဟာ ဘာတုန်းဆိုတာ အကဲခပ်ရအောင်’ ၁၂ နာရီအချိန်ခန့်တွင် ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားသည် မောင်အောင် မြနှင့်အတူ အလုပ်တိုက်သို့သွားကြရာ။ လမ်းခရီးတွင် မောင်အောင်မြ က ‘သည်လိုပါခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော်နဲ့သူနဲ့ သည်ကနေ့ ၁ နာရီမှာ ချိန်းထားတယ်။ သည့်ထက်စောစောသွားရင် တွေ့မယ်မထင်ဘူးခင်ဗျ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူက အလုပ်တိုက်ကို ကျွန်တော်နဲ့တွေ့ရအောင်သာ လာတဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်။ ကျွန်တော်နဲ့ ချိန်းမထားရင်ဖြင့် တိုက်သာတိုက်နေတာဘဲခင်ဗျ’ ရှား ‘သြော် ဟုတ်ကဲ့လား။ သည်အချက် အရေးကြီးတယ်ဗျို့၊ ကိုင်း ဒါဖြင့် လာ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ထိုင်ပြီး လက်ဖက်ရည်သောက်ရင်း အချိန်ကျအောင်စောင့်ကြအုံးစို့ဗျာ’ ၁ နာရီထိုးချိန်နီးလျှင် ကျွန်တော်တို့သည် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်မှ ထ၍ အလုပ်တိုက်သို့ သွားကြရာ။ ကျွန်တော်တို့၏ရှေ့မှ အတောင် ၂၀ ခန့် တွင် ရှောက်သွားလျက်ရှိသော လူတစ်ယောက်ကို မောင်အောင်မြ မြင်သည်နှင့် ‘ဟောဟိုမှာ ရှေ့ကလူမြင်ရဲ့လား၊ သူပေါ့ဗျ ကိုဘိုးမှီဆိုတာ။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်မပြောဘူးလား။ ကျွန်တော်နဲ့ချိန်းထားတဲ့အချိန်နီးလို့ တွေ့ရုံ သူလာတာခင်ဗျ။ သည့်ပြင်အချိန်မှာတော့ အလုပ်တိုက်မှာ သူရှိတာမဟုတ်ဘူး’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း ကြည့်လိုက်ရာ ပုဆိုးရှည်၊ ရင်ဖုံးအကျင်္ီ စသည်တို့ဖြင့် သိုက်မြိုက်စွာဝတ်ဆင်ထားသည့် လူတစ်ယောက်ကို တွေ့မြင် ရလေ၏။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုသူ၏ နောက်မှ လိုက်သွားကြရာ တိုက်အိုကြီးတစ်ခု၏ရှေ့သို့ရောက်လျှင် မောင်အောင်မြက ‘ဟော မြင်ရဲ့လား၊ သူတက်သွားပြီး၊ သည်ဟာ ကျွန်တော်တို့အလုပ်တိုက်ဘဲခင်ဗျ’ ဟု ပြောဆိုရင်း ကျွန်တော်တို့လည်း တိုက်ပေါ်သို့ တက်သွားကြလေ၏။ အပေါ်သို့ရောက်လျှင် မောင်အောင်မြလည်း ကျွန်တော်တို့အား အခန်းတစ်ခုသို့ ခေါ်သွားရာ စားပွဲတစ်ခု၌ စာများကို လျှင်မြန်စွာရေးလျက် မော်၍မျှမကြည့်နိုင်အောင်ရှိလေ၏။ ကျွန်တော်တို့သည် စားပွဲအနီးသို့ ချဉ်း ကပ်သည့်အခါမှ ထိုသူသည် မော်ကြည့်လျက် ‘အလို၊ ကိုအောင်မြရောက်လာ ပြီလား။ ထိုင်ပါ၊ ထိုင်ပါ၊ ထိုင်ကြပါ သည်ကမိတ်ဆွေများက ဘယ်က ဘာလဲခင်ဗျာ’ မြ ‘ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေများပါဘဲခင်ဗျာ။ သည်အလုပ်တိုက်က တိုက်သစ် ဖြစ်လေတော့ စာရေးအလုပ်တွေ ဘာတွေများ လစ်လပ်လိမ့် မလားလို့ မိတ်ဆွေများမှာလဲ အလုပ်မရှိခိုက်ဖြစ်လို့၊ ခေါ်လာခဲ့ပါတယ် ခင်ဗျာ’ မှီ ‘သြော် ဟုတ်ကဲ့လား၊ စိတ်ချပါ၊ စိတ်ချပါရပါစေ့မယ်။ လူတွေလဲ လိုပါလိမ့်မယ်’ ဟု ပြောပြီးနောက်။ ကျွန်တော်တို့အားကြည့်လျက်။ ‘မိတ်ဆွေက ဘယ်မှာလုပ်ဘူးပါသလဲဗျာ’ ကျွန်တော် ‘ကျွန်တော်က နေရှင်နယ်ဘဏ်တိုက်မှာ စာရေးလုပ်ဘူးပါတယ်’ မှီ ‘ဟာ​ နေရာကျပြီဗျို့၊ စိတ်ချ၊ စိတ်ချ၊ ရစေ့မယ်’ ဟု ပြောပြီး နောက် တဖန် မောင်စံရှားအားကြည့်လျက် ‘မိတ်ဆွေကကော’ ရှား ‘ကျွန်တော်က ငွေတိုက်မင်းကြီးရုံးမှာ လုပ်ဘူးပါတယ်’ မှီ ‘ကောင်းတယ်ဗျို့၊ ကောင်းတယ်၊ စိတ်သာချကြပါဗျာ။ ရပါစေ့မယ်။ အလွန်ဆုံး ၁၀ ရက်လောက်စောင့်ကြရမှာပေါ့။ အလိုရှိတဲ့အခါ သည်က ကိုအောင်မြကို အကြောင်းကြားလိုက်မယ်နော် ဟုတ်စ’ ရှား ‘ကောင်းလှပါပြီခင်ဗျာ’ ကျွန်တော် ‘ကျေးဇူးကြီးလှပါပြီခင်ဗျာ’ မှီ ‘ကိုင်း​ကိုင်း၊ ဒီကကိုအောင်မြနဲ့ အလုပ်အတွက် စကားကလေး ပြောစရာရှိလို့ ခွင့်ပြုကြပါအုံးဗျာ’ ဟု ပြောသဖြင့်၊ မောင်စံရှားလည်း ထိုသူ၏ရုပ်အဆင်းမှစ၍ ပုံပန်းသဋ္ဌာန်တို့ကို မသိမသာ သေချာစွာကြည့်ပြီး နောက် ထိုသူအား နှုတ်ဆက်၍ ကျွန်တော်နှင့်အတူ တိုက်အောက်သို့ဆင်းခဲ့ လေ၏။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်တို့သည် ယခင်က လက်ဖက်ရည်ဆိုင်သို့ သွားရောက်စောင့်ဆိုင်းလျက်ရှိရာ။ ရှား ‘ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ထင်သလဲ ကိုသိန်းမောင်’ ကျွန်တော် ‘တယ်အခြေမလှဘူးထင်တယ်ဗျာ’ ရှား ‘အခြေတော့ ဘာလှမလဲဗျာ။ သူတို့အကြံ ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်ထင် သလဲ’ ကျွန်တော် ‘ကျွန်တော်ဖြင့် မထင်တတ်ပါဘူးဗျာ။ အကြံတစ်ခုတော့ရှိတာမုချ ဘဲ။ သို့သော် ဘယ်လိုအကြံလဲဆိုတာ ကျွန်တော်မပြောတတ်ဘူး။ ရှား ‘သည်လိုဗျ၊ သူတို့အကြံက​​​’ ဟု ပြောဆဲတွင် ကာလသားတစ်စု တို့သည် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွင်းသို့ ဝင်လာ၍ လက်ဖက်ရည်များ ကိုမှာထား၊ သောက်သုံးလျက်ရှိသည်ဖြစ်သောကြောင့် ကျွန်တော်တို့မှာ မပြောသာသည်ဖြစ်၍ စကားစပြတ်၍သွားလေ၏။ နာရီဝက်ခန့်ရှိလျှင် မောင်အောင်မြလည်း ကျွန်တော်တို့ရှိရာသို့ ဝင်လာ၍ ကျွန်တော်တို့အား ခေါ်သွားရာလမ်းခရီးတွင်။ ရှား ‘ဘယ့်နှယ်လဲဗျ။ ဘာပြောလိုက်သေးလဲ’ မြ ‘သည်လိုခင်ဗျ၊ ခင်ဗျားတို့ ထသွားပြီးတဲ့နောက်၊ ကိုဘိုးမှီက ကျွန်တော်ရေးထားတဲ့အလုပ်တွေ လက်ခံ၊ လက်ခံပြီးတော့ ကျုပ် လူနေ့အားလဲမရ။ တနဂင်္နွေနေ့ပါ အလုပ်လုပ်ရလို့ ညောင်းတယ်မှတ်တယ်တဲ့၊ ကိုင်း ရန်ကုန်ကိုသွားလယ်ခွင့် နှစ်ရက်ပေးမယ်၊ သွားချင်သွားလယ်ချေတော့တဲ့ ခွင့်ပြုလိုက်တယ်ခင်ဗျ’ ရှား ‘အလို​​​ ဟုတ်ကဲ့လား။ အရေးကြီးတယ်ဗျို့၊ ဒါဖြင့် ကိုင်း​ ရန်ကုန်သွားဘို့ ရထား ဘယ်အချိန် သည်မှာဆိုက်သလဲ’ မြ ‘နာရီပြန်နှစ်ချက်ဆိုက်မယ်’ ရှား ‘ကိုင်း​ ဒါဖြင့် သည်ရထားနဲ့မှီအောင် ကျုပ်တို့ပြန်ရမယ်’ မြ ‘နို့၊ ခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော့်အမှု ဘယ့်နှယ်’ ရှား ‘ခင်ဗျားအမှုက သည်မှာ အရေးမကြီးဘူးဗျ၊ ရန်ကုန်မှာ အရေးကြီး တယ’ မြ ‘ဒါဖြင့် ကျွန်တော်ပါလိုက်ရမလား’ ရှား ‘လိုက်ခဲ့လေ’ မြ ‘နို့ သည်လူ​​​’ ရှား ‘(ရယ်မောလျက်) သည်လူကို ရန်ကုန်ရောက်အောင် ကျုပ်ညှို့ပြီး ခေါ်လိုက်ပါမယ်ဗျာ စိတ်ချပါ’ ကျွန်တော်တို့သည် ရန်ကုန်မြို့သို့ ၃ နာရီအချိန်ခန့်တွင် ဆိုက်ရောက် ကြရာ မောင်စံရှားလည်း ကျွန်တော်တို့နှစ်ယောက်အား အိမ်မှ စောင့်ဆိုင်းနေရန် မှာထားပြီးလျှင် တစ်ယောက်တည်းထွက်သွားလေ၏။ ၎င်းည နေဝင်ချိန်တွင် မောင်စံရှားလည်း တိုက်ပေါ်သို့ တက်လာ၍ ‘ကိုင်း လာကြဗျ။ ခင်ဗျားတို့နှစ်ယောက် ကျုပ်အားလုံးစီစဉ်ပြီးခဲ့ပြီ။ လိုက်ခဲ့ ကြပေတော့’ မြ ‘ဘယ်လိုက်ရမှာလဲခင်ဗျ’ ရှား ‘ကုန်သည်လမ်းကိုပေါ့ဗျ’ မြ ‘ကုန်သည်လမ်း၊ မင်းတိုးကုမ္ပဏီပေါ့ဗျ၊ ကိုင်း၊ ကိုင်း စကားပြောနေဘို့ အချိန်မရှိဘူး၊ မြန်မြန်လုပ်ကြဗျာ’ ကျွန်တော်တို့သည် မင်းတိုးကုမ္ပဏီတိုက်ရှေ့သို့ရောက်လေလျှင် အင်စပိတ်တော်မောင်အုံးဘေနှင့် ပုလိပ်သား ၄ ယောက်တို့လည်း အရပ်ဝတ် အရပ်စားနှင့် တစ်ယောက်တကွဲစီ လမ်းလျှောက်လျက်ရှိကြရာ။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း မှောင်ရိပ်တစ်ခုတွင် မောင်အုံးဘေနှင့် ခေတ္တ တီးတိုးတိုင်ပင် ပြီးနောက် ပုလိပ်သားနှစ်ယောက်နှင့် မောင်အုံးဘေကို တိုက်ရှေ့မှ အမှတ်မဲ့ စောင့်ဆိုင်းစေလျက် အခြားပုလိပ်သားတစ်ယောက်နှင့် ကျွန်တော်တို့ ၃ ယောက်လည်း တိုက်နောက်လမ်းကြားသို့ သွားရောက်ပြီးလျှင် မနီးမဝေးရှိ တိုက်နံရံကိုမှီတင်းခါ စောင့်ဆိုင်းနေကြလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုကဲ့သို့ တစ်နာရီခန့်မျှ ငြိမ်သက်စွာ စောင့် ဆိုင်းကြသဖြင့် တစ်နာရီကျော်အချိန်ခန့်တိုင် ရောက်လေလျှင် မောင်စံရှားမှာ ‘နားပါး’ သော လူတစ်ယောက်ဖြစ်သဖြင့် တိုက်အတွင်းမှ တစ်စုံတစ်ရာ အသံကြားရဘိသကဲ့သို့ နားစိုက်လျက်ရှိရာ တခဏမျှကြာရှိလျှင် တိုက် နောက်ဘေးရှိ ပြူတင်းပေါက်သည် ရုတ်တရက်ပွင့်လာပြီးနောက် လူနှစ်ယောက် တို့သည် လွယ်အိတ်များကို လွယ်လျက် မြေသို့ခုန်ချကြလေ၏။ ထိုသူတို့၏ ခြေသည် မြေနှင့်ထိမိသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက်၊ မောင်စံရှား နှင့်ပုလိပ်သားတို့လည်း လည်ဂုတ်ကိုညှစ်ခါ တစ်ယောက်စီတိုင်တမ်းပြီး ဖြစ်လေရာ မောင်စံရှားက မိမိတွင်ပါရှိသော ၆ လုံးပြူးနှင့် နှစ်ယောက်လုံးအား ချိန်လျက်၊ ‘မရုန်းနဲ့နော် ပစ်လိုက်မယ်’ ဟု ခြိမ်းချောက်လျက်ရှိလေ၏။ ထိုသို့ရှိစဉ် ကျွန်တော်နှင့်မောင်အောင်မြတို့လည်း ဝင်ရောက်ကူညီကြရာ နောက်တခဏ၌မူ လူဆိုးနှစ်ယောက်တို့မှာ လက်ထိပ်ခပ်ပြီး ရှိနေကြလေ၏။ ထိုနောက် ကျွန်တော်တို့သည် လူဆိုးနှစ်ယောက်ကို ခေါ်၍ အင်စပိတ်တော် မောင်အုံးဘေတို့ရှိရာ တိုက်ရှေ့သို့သွားကြလေရာ။ ထိုင်းကဲ့သို့ ချီးမွမ်းစကားပြောဆိုပြီးလျှင် ခိုးရာပါပစ္စည်းများနှင့်တကွ အကျဉ်းသမား နှစ်ယောက်ကို အချုပ်ထောင်သို့ ခေါ်ဆောင်သွားလေ၏။ ၎င်းနောက် ကျွန်တော်နှင့်မောင်အောင်မြတို့မှာ မောင်စံရှားသည် မည်သည့်နည်းနှင့် လူဆိုးတို့၏ အကြံအစည်ကို သိရှိလေဘိသနည်းဟု အံ့သြလျက်ရှိရာ။ မောင်အောင်မြမှာလည်း ‘စွပ်ကျယ်အကျင်္ီလက်ရှည်နဲ့ အကောင်ဟာပါခင်ဗျာ။ ဘိုးမှီဆိုတာ တယ်တတ်နိုင်တဲ့အကောင်ခင်ဗျာ၊ စသည်ဖြင့် ပြောရင်းဆိုရင်း နေအိမ်သို့ပြန်ရောက်ကြလေ၏။ အိမ်သို့ရောက်လျှင် ကျွန်တော်တို့မှာ မောင်စံရှား၏ ရှင်းလင်းချက် များကို နားထောင်လိုလှပြီဖြစ်၍ ‘ကိုင်းဗျာ၊ ကိုစံရှား တဆိတ်ကလေး ရှင်းလင်းစမ်းပါအုံး’ ဟု ပြောသဖြင့် မောင်စံရှားလည်း ပက်လက်ကုလားထိုင် ပေါ်တွင်ထိုင်ခါ လက်ခြေများကို ဆန့်တန်းပြီးနောက် ‘သည်အမှုက ကျုပ်တို့ ဟိုတုန်းက မျက်စိတဘက်လပ်အသင်းအမှုနဲ့ ခပ်ဆင်ဆင်မတူဘူးလားဗျ။ သည်အကောင်နှစ်ယောက်လဲ လူကျော်နှစ်ယောက်ပါဗျာ။ လက်မှတ်လိမ်မှုနဲ့ ထောင်တစ်ခါစီ၊ ဓားပြတိုက်မှုနဲ့ ထောင်ကို တစ်ခါစီ ကျဘူးတဲ့အကောင်တွေ ပေါ့ဗျ။ နာမည်ရင်းကတော့ ဘိုးမှန်းနဲ့ ဘိုးသန်းတဲ့။ တယ်ဉာဏ်သွားတဲ့ အကောင်တွေဘဲ။ သူတို့အကြောင်း ကျုပ်နည်းနည်းကြားဘူးတယ်။ ကိုင်း၊ ဒါထက် ပထမ ရှေးဦးစွာ သူတို့ကုမ္ပဏီမှာ အလုပ်လုပ်ဘို့ သဘောတူညီ ပါကြောင်းနဲ့၊ ကိုအောင်မြကို စာချုပ်နှင့်တကွ ရေးသားစေပြီး လက်မှတ်ပါ ထိုးစေတဲ့အချက်ဟာ ခင်ဗျားတို့ မတွေးမိဘူးလားဗျ’ ကျွန်တော် ‘မတွေးမိပေဘူးဗျာ။ ဘာများထူးခြားလို့ပါလဲ’ မြ ‘ကျွန်တော်လဲ မရိပ်မိပေဘူးခင်ဗျာ’ ရှား ‘သြော်​​ တယ်ဝေးသေးတယ်ကိုးဗျ။ ကိုသိန်းမောင် အလုပ်ဝင်တဲ့ အခါမှာ စာချုပ်တွေဘာတွေ ချုပ်ရတယ်လို့ ဘယ်မှာကြားဘူး သလဲဗျ။ သည်ဟာမျိုးဟာ ပါးစပ်လောက်နဲ့ဘဲ ပြီးရတဲ့ဟာမျိုး မဟုတ်လားဗျ။ စာချုပ်တွေဘာတွေချုပ်ပြီး လက်မှတ်ထိုးခိုင်းတာက တခြားကြောင့် မဟုတ် ဘူးဗျ။ ကိုအောင်မြရဲ့ လက်ရေးနမူနာနဲ့ လက်မှတ်နမူနာကို သူတို့လိုချင်တယ်’ မြ ‘ဘာလုပ်ဘို့လိုချင်ပါသလဲခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဘာလုပ်ဘို့ရမလဲဗျ။ ခင်ဗျားလက်ရေးနဲ့ လက်မှတ်ကို တစ်ယောက် ယောက်က အတုခိုးချင်လို့ပေါ့ဗျ။ ပြီးတော့ သည့်ပြင်တစ်ချက်ကလဲ ခင်ဗျားက မင်းတိုးကုမ္ပဏီမှာ မလုပ်လိုကြောင်း စာရေးပြီးအကြောင်းကြားတယ် ဆိုတော့ ဘိုးမှီဆိုတဲ့အကောင်က လောင်းတမ်းစားတမ်းလုပ်ထားလို့ အကြောင်း မကြားပါနဲ့လို့ဆိုတယ်မဟုတ်လား။ သည်ဟာ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ မင်းတို့ ကုမ္ပဏီက မန်နေဂျာက ခင်ဗျားကို မြှော်လင့်ပြီးနေအောင်လုပ်တဲ့ အကြံဗျ’ မြ ‘ဟုတ်သားဘဲ ဆရာ၊ ကျွန်တော့်နှယ် (အ) လိုက်တာ ဒါလောက်မှ မသိဘူး’ ရှား ‘ကိုင်း​ သည်တော့ ဘာ ထင်ရှားသလဲတဲ့။ လူတစ်ယောက်ဟာ ခင်ဗျားနေရာမှာဝင်ပြီး လုပ်ချင်တယ်။ လုပ်ပေမယ့် လက်ရေးချင်း မတူရင် မန်နေဂျာက ရိပ်မိမယ်မဟုတ်လား။ ဒါကြောင့် ခင်ဗျားလက်ရေး နမူနာကို ရအောင် ရှေးဦးစွာ သူတို့ကြံစည်တယ်မဟုတ်လားဗျ။ ခင်ဗျားကိုလဲ ဟိုတိုက်က ဘယ်သူမှ မမြင်ဘူးဘူးဟုတ်စ’ မြ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ကောင်းပြီ၊ သည်တော့ သူတို့အကြံကဘာလဲ၊ ခင်ဗျားလက်ရေး နမူနာရပြီးတဲ့နောက် ခင်ဗျားကိုယ်စား တစ်ယောက်ဟာ ခင်ဗျား အမည်နဲ့ ဟိုတိုက်မှာဝင်ရောက်ပြီး လုပ်ကိုင်နေကြောင်း ခင်ဗျားက တနည်းနည်းနဲ့ သိမှာစိုးရိမ်လေတော့ ခင်ဗျားကိုဘဲ ခိုးသွားဘို့ လွှတ်လိုက်တယ်မဟုတ်လားဗျ။ သွားဖြစ်အောင်ဟာကို စရံငွေတွေဘာတွေ ဖောဖောသီသီပေးပြီး လွှတ်လိုက်တယ် ဟုတ်စ’ မြ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ။ (န) လိုက်တဲ့အကောင်ခင်ဗျ၊ ကျွန်တော် လောက် (န) တဲ့အကောင် ဘယ်မှာရှိအုံးမလဲ။ ဒါထက် နို့၊ ခင်ဗျား သည်လူတစ်ယောက်ထဲဘဲ သူ့ညီယောင်သွားပြီး ဘာပြုမယ် ဆောင်ရ ပါသလဲခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဒါကတော့အရှင်းသားဘဲဗျာ။ သည်အကြံဟာက သူတို့နှစ်ယောက် သာကြံတဲ့အကြံကိုးဗျ။ တစ်ယောက်က ခင်ဗျားနဲ့တွေ့ပြီး၊ ခင်ဗျားကို ထိန်းထား၊ တစ်ယောက်က ခင်ဗျားယောင်ဆောင်ပြီး အလုပ်တိုက်မှာ ဝင်လုပ် ရမှာကိုးဗျ။ သည့်ပြင်လူကိုလဲ သူတို့အကြံအစည်လဲမပါမဝင်စေချင်ဘူး။ သည်တော့ ဘျ့ှ်နှယ်လုပ်သလဲ။ တစ်ယောက်က မင်းတိုးကုမ္ပဏီမှာ ဝင်လုပ်ပြီး၊ တစ်ယောက်ကတော့ တစ်ကိုယ်တည်းနဲ့ နှစ်ကိုယ်ခွဲရတာကိုဗျ။ ရှေးဦးစွာ ခင်ဗျားနဲ့ ရန်ကုန်မှာတွေ့တုန်းကတော့ ဗိုလ်လိုဝတ်၊ ဟိုကျတော့ မြန်မာလို ဝတ်ပြီး မျက်မှန်အမည်းကြီးတပ်ထားတယ် မဟုတ်ဘူးလား။ သည်တော့ နည်းနည်းပါးပါးတော့ ရုပ်ပြောင်းသွားတာပေါ့ဗျာ၊ တကယ်လို့ တူလှချေ ကလားလို့ ခင်ဗျားက အောက်မေ့ရင်လဲ ညီအစ်ကိုမို့ တူတယ်လို့ ထင်လိမ့် မယ်။ သူတို့မှတ်တာကိုးခင်ဗျ။ မှတ်တဲ့အတိုင်းလဲမလွဲဘူး မဟုတ်လား။ ရွှေသွားကွပ်ထားတာမြင်လို့သာ ခင်ဗျားရိပ်မိတယ်၊ နို့မို့ သူတို့အကြံ အောင် ပြီးသားမဟုတ်လားဗျ’ မြ ‘ဟုတ်ပါတယ်ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ကိုင်း​ သည်တော့ ပဲခူးကို ခင်ဗျားနဲ့ မလိုက်ခင်ကတည်းက သည်အထိ ကျုပ်ရိပ်မိတယ်ဗျ။ ခင်ဗျား လခက တစ်လမှ ၁၀၀ ကျပ်ဆိုတော့ ခင်ဗျားအလုပ်ကို လိုချင်လို့ ဖျက်လိုဖျက်ဆီးလုပ်တာမဟုတ်ဘူး ဆိုတာတော့ ကျုပ်ရိပ်မိပြီ။ သို့သော် ဘယ်လိုအကြံအစည်နဲ့ ဆိုတာတော့ ကျုပ် အတပ်မပြောနိုင်သေးဘူး။ ဒါနဲ့ ကျုပ်က ခင်ဗျားနဲ့လိုက်လာ၊ လိုက်လာပြီး ခင်ဗျားလူကိုကြည့်၊ ကြည့်တော့ သူ့ပံပန်းက တယ်ကြီး အကဲမရဘူး။ တော်တော် နစ်နစ်နဲနဲ ကြံစည်မယ့်အကောင်ဘဲဆိုတာ ကျုပ် ရိပ်မိပြီ။ ဒါနဲ့ ကျုပ်နဲ့ ကိုသိန်းမောင်နဲ့ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်က ခင်ဗျားကို စောင့်ရင်း စဉ်းစားတော့ မျက်စိတစ်ဘက်လပ်အသင်းအမှုကို ဗျုံးကနဲပြေးပြီး သတိရတယ်၊ တန်တော့ သည်အကောင်တွေ မင်းတိုးကုမ္ပဏီမှာ ခိုးဘို့ အကြံအစည်ရှိတဲ့ အကောင်တွေဘဲရယ်လို့ အကြံရတုန်း ခင်ဗျားရောက်လာ၊ လာတော့ ခင်ဗျားကို ခွင့်နှစ်ရက်ပေးလိုက်တယ်ဆို မဟုတ်လား။ ရန်ကုန်သွားချင် သွားပေတော့တဲ့။ သည်တော့ ကျုပ်က ဗျုံးကနဲဆို သူတို့အကြံပြီးစီးလေတော့ ခင်ဗျားကိုလွှတ်လိုက်သလား မှတ်တယ်။ သို့သော် သေသေချာချာ စဉ်းစားကြည့် တော့ ဘာဟုတ်မလဲဗျ။ သူတို့လက်ထဲငွေရေပြီးရင် ခင်ဗျားကို ဘာအတွေ့ခံ တော့မလဲ။ သူတို့ဟာ သူတို့ အေးအေးနေတော့မှာပေါ့။ သည်တော့ ဘာလဲတဲ့ သူတို့အားလုံး ကုန်စီစဉ်ပြီးပြီ။ ယူရုံဘဲလိုတော့တယ်။ ယူမှာလဲ မဝေးဘူး။ သည်ညဘဲသူတို့ခိုးရမယ်လို့ ကျုပ်တွက်ကိန်းရတယ်၊ ရလို့ ရန်ကုန်ကိုမြန်မြန်ပြန်လာ။ လာပြီး သေချာသည်ထက်သေချာအောင် အင်စပိတ် တော်ကိုအုံးဘေဆီသွားပြီး လူဆိုးတွေ ဓာတ်တောင်းကြည့်။ ကြည့်တော့ ကျုပ်တို့ တွေ့ခဲ့တဲ့ လူဓာတ်ပုံတွေ့တာကိုးဗျ။ သည်အကောင်ဟာ အဂင်္လိပ်စာလဲ တတ်တယ်၊ ဉာဏ်လဲသွားတယ်၊ ထောင်ကိုလဲ နှစ်ခါကျဘူးသတဲ့။ သူနဲ့ ကြံသော သည်ဘက်အကောင်တစ်ယောက်လဲရှိသတဲ့။ သိတာကိုးဗျ။ သိတော့ တစ်ခါ ညနေရထားမှာ ပဲခူးကအကောင်ပါသလားလို့ သွားပြီး မီးရထားမှာ အမှတ်တမဲ့ကြည့်၊ ကြည့်တော့ ကျုပ်ထင်တဲ့အတိုင်းဘဲ ပါလာတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်က မောင်အုံးဘေကို အကျိုးအကြောင်းပြောပြပြီး ပုလိပ်တွေနဲ့ လာချောင်းနေတယ်မဟုတ်လားဗျာ။ ကိုင်း​သည့်ပြင် ဘာသိချင်သေးသလဲ။ မြ ‘နေပါအုံးခင်ဗျ၊ ဒါထက် တိုက်ထဲကို သူတို့ဘယ်ပုံဝင်ကြပါသလဲ ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဒါတော့ အရှင်းကြီးဘဲဗျာ၊ ဟိုတစ်ယောက်က ခင်ဗျားနေရာမှာ လုပ်နေရင်း တိုက်ကငွေသေတ္တာသော့ ပုံစံတွေကို ဖယောင်းနဲ့ နှိပ်ပြီး ကူးတာပေါ့ဗျ။ ကူးပြီးလို့ အားလုံးကုန်နေရာကျတော့ သူ့လူဆီ အကြောင်းကြား၊ ကြားပြီး စနေနေ့ညနေက သူများစာရေးတွေပြန်ကြတော့၊ သူက တစ်ချောင်၊ ချောင်မှာ ပုန်းနေ၊ ပုန်းနေပြီး ဒရဝမ်တွေက လုံလုံခြုံခြုံ ပိတ်ပြီး။ ပြီးလို့ အေးနေတုန်း သူက နောက်ဘေးပြူတင်းပေါက်ကထွက်လာ၊ ထွက်လာပြီး သူ့လူကိုစောင့်။ စောင့်ပြီး ကြံဖော်ကြံဖက်ဖြစ်တဲ့အတိုင်း ခံရင် အတူ၊ စံရင်အတူဆိုပြီး အတူတူဝင်ကြ။ ဝင်ပြီး လွတ်အလာ။ ကျုပ်တို့နဲ့ မိနေတယ်မဟုတ်လား’ မြ ‘နို့ ခင်ဗျာ၊ ကျွန်တော်တို့မရောက်ခင်များ ယူသွားနှင့်ရင် ဘယ့်နှယ် လုပ်ပါ့မယ်ခင်ဗျာ’ ရှား ‘ဘာလွတ်နိုင်မလဲဗျာ၊ ကျုပ်က ဟိုအကောင့်ရထားဆိုက်တဲ့အချိန်နဲ့ သူတို့တိုင်ပင်ဘို့အချိန်နဲ့ ဟိုအထဲမှာ ရှာရဖွေရ၊ မွှေရနှောက်ရမယ့် အချိန်နဲ့တွက်ပြီးကဘဲဗျ။ ကိုင်း၊ ကိုင်း ကိုအောင်မြ ခင်ဗျားဖြင့် အလုပ်တော့ ပြုတ်ရှာပြီ။ သို့သော် ရတဲ့ ငွေ ၁၀၀ ကျပ်နဲ့ ချွေချေတာတာသုံးပြီး အလုပ် ရှာပေအုံးတော့ဗျာ။ စစ်ကိုင်းမြို့တွင် ကြောက်မက်ဖွယ်ဖြစပွါးသော လူသတ်မှုကြီး၌ စုံထောက်ပုံ မိုးဦးကလေးကလည်းကျစ၊ ရွက်နုကလေးများကလည်း တစအခါ ဖြစ်ရာ လွန်စွာပင် စိမ်းလန်းနုပျို၍ ထိုထိုပန်းသစ်ပင်တို့ဖြင့် အလွန်တရာ သာယာလှသော်လည်း ကိုစံရှားအလုပ်ကလည်း မအားမလပ် မပြတ်မရှိအောင် ကြိုးပမ်းလုပ်ကိုင်ရပြန်။ အစားအအိပ်ကလည်း မမှန်။ ဆေးတံကြီးကလည်း အလွန်အကျူးသောက်ပြန်နှင့်၊ အားလုံးပေါင်းကျုံးပြီး နောက်ဆုံးမှာ စုကိုင်သည့် ပမာ။ မမာမကျန်းစပြုလာဟန်။ အရိပ်နိမိတ်တို့ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့လေ၏။ ကိုစံရှား၏ ကိုယ်ကာယမှာ အထူးပင် ခံ့ကျန်းသော်လည်း ဤကဲ့သို့ ကိုယ့်ကို ညှဉ်းပန်းလာသည်မှာ တာရှည်လှပြီဖြစ်သဖြင့် ယခုတခါလဲလျှင်ဖြင့် အတော် ပင်ပင်ပန်းပန်း ခံရမည်မှာ မုချဧကန်ဖြစ်တော့သည်။ သို့အတွက် ယခု ခေတ္တအလုပ်များကို ရပ်ဆိုင်း၍ မိမိကိုယ်ကို ကျန်းမာအောင်မွေးပါဟု ဆရာဝန်ကြီး ဒေါက်တာမိုးက အတန်တန်ပြောပါသော်လည်း ကိုစံရှားမှာ မိမိကိုယ်ကာယကို အလျဉ်းပင် ပမာဏမပြု။ ဂရုမစိုက်သူဖြစ်၍ ပြောမရခဲ့ ရှိနေရာ။ ဆရာဝန်ကြီးက ‘ကိုစံရှား၊ ကျုပ်စကားနားမထောင်ဘဲ၊ ခင်ဗျား ထင်တိုင်းလုပ်နေရင် မကြာခင်၊ ခင်ဗျားအသည်းအသန်ခံရပြီးနောက် တစ်ခါ တည်း အလုပ်မလုပ်နိုင်ဘဲနေလိမ့်မည်’ ဟု ပြောမှ အလုပ်မလုပ်နိုင်မည် စိုးလှ၍သာ ‘ကိုင်းဗျာ၊ ဒါဖြင့်လဲ ကျုပ် ရေပြောင်း၊ မြေပြောင်းဆိုသလို၊ တခြား သွားလည်ပတ်ပြီး ကျုပ်ကိုယ်တိုင် ကျုပ် ကျန်းမာအောင်မွေးပါတော့ မယ်’ဟု ဝန်ခံလေ၏။ ထိုသို့ ဝန်ခံကတိထားလိုက်ပြီးနောက် ကဲ​ကိုသိန်းမောင် ကျုပ်တို့ ‘ဘုရားလဲဖူးရင်း၊ လိပ်ဥလဲတူးရင်း’ ဆိုတာလို။ ရှေးဘူးတွေလဲ ဖူးရရော။ လူလဲကျန်းမာရောပေါ့ဗျာ။ စစ်ကိုင်းသွားလည်ကြမယ်ဆိုပြီး ကျွန်တော်တို့ နှစ်ယောက်မှာ အဝတ်အစားယူစရာငင်စရာများ ယူငင်လျက်၊ ရန်ကုန်မြို့ကြီးမှ မီးရထားဖြင့် ထွကခွါခဲ့ကြလေ၏။ စစ်ကိုင်းမြို့သို့ရောက်လျှင် အေးအေးချမ်းချမ်း နေလိုသဖြင့် မြို့နှင့်ခပ်ကွာကွာ၊ သူတော်သူမြတ်တို့ သီလသီတင်း ကျင့်သုံး ဆောက်တည်ရာ ချောင်းများနှင့်လည်း မနီးမဝေး။ မြစ်ဆိပ်ကမ်းစပ်နှင့် ကပ်လျက်ရှိသော အိမ်ကလေးတစ်အိမ်မှာငှါး၍နေကြရာ။ ကိုစံရှားမှာ ရာဇမဏီ စူလာ ပုညရင်စေတီ၊ ပတ္တမြားစေတီအစရှိသော ရှေးတန်ခိုးကြီးဘုရားအသီးသီး တို့ကို လှည့်လည်ဖူးမျှော်ခြင်း။ ချောင်းများကို အနှံ့အပြားသွားရောက်လည်ပတ် ခြင်း။ တစ်ခါတစ်ခါ ကမ္မဌာန်းထိုင်ခြင်း စသဖြင့်သာ အချိန်ကို ကုန်လွန်စေရာ မကြာမီပင် အစားအသောက်မှန်လာပြီး ကျန်းမာစပြုလာလေ၏။ တစ်ယောက်မှာ အခြားမဟုတ်။ ကျွန်တော်တို့နေရာနှင့် မနီးမဝေးချောင်ဘက် ခပ်ကျကျတွင် တစ်ကိုယ်တည်းသာ ဘာဝနပွါးများ တရားအားထုတ်နေသူ လူသူတော် ဦးလူဆိုသူပင်ပြစ်တော့သည် ၎င်း ဦးလူမှာ အသက်အရွယ် ၅၀ ခန့်ရှိ၍ အရပ်မှာ ခပ်ပြပ်ပြပ်၊ အသားလတ်လတ်နှင့် ဝဝဖိုင့်ဖိုင့်ဖြစ်လေသည်။ ကိုစံရှားနှင့် ဦးလူတို့ အသိအကျွမ်းဖြစ်လာပုံမှာ များစွာမထူးဆန်းချေ။ ဦးလူသည် စစ်ကိုင်းမြို့ရှိ ဘုရားများ၏ ရှေးဟောင်းသမိုင်းရာဇဝင်ကို အတော်ပင် သိကျွမ်းသူဖြစ်ရာ။ ကိုစံရှားမှာလည်း ပညာဗဟုသုတတို့ကို လွန်စွာဝါသနာ ပါသူဖြစ်သဖြင့်။ စကားလက်ဆုံသင့်ကြရာမှ အသိအကျွမ်းဖြစ်လာကြလေသည်။ ကိုစံရှား၏ အခြားအသိတစ်ယောက်မှာ ဦးလူနှင့် အလျဉ်းပင် မတူချေ၊ ၎င်းမှာ လူပိန်ပိန်၊ အသားညိုညို၊ မျက်မှန်ကိုတပ်လျက် လက်ပြင်ကုန်းကုန်း ဖြစ်ရာ။ ထိုသူမှာ တစ်စုံတစ်ရာ အဂင်္ါချို့တဲ့သောသူကဲ့သို့ ထင်ရ၏။ ထိုသူမှာ ကိုဘိုးသက်ဆိုသူလူသူတော် ဦးလူ၏အိမ်မှာ ထမင်းလခပေး၍ စားနေသူ ဖြစ်လေသည်။ ဦးလူမှာ သားသမီးအိမ်ထောင်မရှိ၊ တစ်ကိုယ်တည်း နေသူလူပျိုကြီးဖြစ်ရာ ကိုဘိုးသက်မှာလည်း ထိုနည်းအတူ လူပျိုပင်ဖြစ်၍ လခပေးနေသဖြင့် လူချင်းအသွင်အပြင်မတူကြသော်လည်း ဦးလူမှာ ၎င်း လခကလေးအတွက် အတော်အသုံးအစွဲ ချောင်ချိသဖြင့် သင့်မြတ်စွာ အတူတကွ နေကြလေသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် တစ်နေ့ ဦးလူတို့အိမ်သို့ သွားလည်ရာ ဦးလူမှာ လွန်စွာဝမ်းသာသည့်ဟန်။ အားပါးရတ စကားများပြောဆိုသော်လည်း ကိုဘိုးသက်မှာ လွန်စွာ တိတ်ဆိတ်လျက်၊ မှိုင်တွေခါ မိမိရှေးဟောင်း နောက်ဖြစ်တို့ကို တွေးတောနေဟန်လက္ခဏာ ရှိလေ၏။ ထို ကိုစံရှား၏အသိမိတ်ဆွေနှစ်ဦးနှင့် ပတ်သက်၍ ကျွန်တော် အောက်၌ဖော်ပြလတံ့သော အဆန်းတကြယ် ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသည့် အမှုကြီးနှင့် တွေ့ကြုံရလေ၏။ တစ်နေ့နံနက် ကိုစံရှားနှင့် ကျွန်တော်တို့မှာ နံနက်စာစားပြီး၍ ဆေးလိပ်များသောက်ခါ စကားထိုင်ပြောနေကြရာ ဦးလူနှင့် ကိုဘိုးသက်တို့သည် ရုတ်တရက် သုတ်သီးသုတ်ပျာနှင့် ကျွန်တော်တို့ထိုင်နေရာကို ဝင်လာသဖြင့် နေရာထိုင်ခင်းများပေးသည်ကို မထိုင်နိုင်သေးဘဲ ဦးလူက စတင်၍ အရေး ကြီးသော အမူအရာနှင့် အသံများတုန်ကာ ‘ဦးစံရှား ယခင်ညက ဖြစ်ပျက်ပုံ များတော့ ပြောမကောင်းပါဘူး၊ မကြုံစဘူး၊ မကြားစဘူးဗျာ။ ထူးထူးဆန်းဆန်း ကြောက်ခမန်းလိလိပါဘဲ။ တယ်လဲစိတ်နောက်စရာကောင်းသဗျာ။ ကိုစံရှား ခုနေဒီမှာရှိတာ ဘုရားရှင်ဂုဏ်ကျေးဇူးဘဲလို့ အောက်မေ့မိတယ်’ ဟု ပြောလိုက်ရာ ကျွန်တော်မှာ ‘ဒီအမှုအခင်းတွေနဲ့ ဝေးအောင်လို့ အေးအေး၊ ဒီလာနေခါမှဘဲ ဒီအဘိုးကြီးက အမှုအပေါက်ရှာလာပြန်ပေါ့ကို’ ဟု တွေးတောခါ ၎င်းတို့အား စားမလို၊ ဝါးမလို မျက်နှာထားမျိုးနှင့် ကြည့်ရှုနေလေ၏။ ကိုစံရှားမှာမူ သားနံ့ရသော အမဲလိုက်ခွေးကြီးကဲ့သို့ ပါးစပ်မှ ဆေးတံကိုဖြုတ်ထည့်ပြီး ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် လှည်းနေရာမှ ငုတ်ခနဲ ထထိုင်ခါ အနီးတွင်ရှိသော ကုလားထိုင်များဘက်သို့ လက်ဖြည့်ညွှန်လိုက်ရာ ဦးလူနှင့် ကိုဘိုးသက်တို့သည် ထိုင်ကြလေ၏။ ကိုဘိုးသက်မှာ ဦးလူလောက် ထင်ထင်ရှားရှား တုန်လှုပ်ချောက်ချားခြင်းမရှိသော်လည်း ၎င်း၏ ဆုပ်လိုက်၊ ဖြန့်လိုက်၊ တွန့်လိုက် ဖြစ်နေသော လက်ကလေးများကို လည်းကောင်း၊ ပြူးတူးပြောင်တောင်ဖြစ်လျက်ရှိသော မျက်လုံးများကို လည်းကောင်း၊ မြင်ရခြင်း အားဖြင့် ထိုသူလည်း စိတ်ထဲတွင် အတော်ပင်တုန်လှုပ်လျက်ရှိကြောင်းကို သိနိုင်လေသည်။ ကိုဘိုးသက်က ‘ကဲ​ ကျွန်တော်ပြောရမလား။ ဦးလူပြောမလား’ ဟု ဦးလူအား လှမ်း၍မေးလိုက်ရာတွင် ကိုစံရှားက ကြားဖြတ်၍ ‘ကဲလေ ခင်ဗျားတို့ဟာ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ကိုဘိုးသက်ပြောရင် သာကောင်းပါတယ်’ ဟု ပြောလိုက်သောအခါ ကျွန်တော်မှာ ထိုသူတို့အံ့အားသင့်ပုံကိုကြည့်၍ ပြုံးတောင် ပြုံးမိလေ၏။ ကိုစံရှားသည် ဘယ်နည်းနှင့် ဤသို့တပ်အပ်သေချာသိနိုင်ပါ သနည်းဟု များစွာ အံ့သြဖွယ်မရှိပေ၊ သေသတ်ကျနစွာ ဝတ်စားတန်ဆာ ဆင်ယင်ထားသူ၊ ကိုဘိုးသက်နှင့် မသေမသတ်၊ တိုးလိုးတန်းလန်း၊ ကမန်း ကတန်း ဝတ်ဆင်ထားသူ ဦးလူတို့ကို ယှဉ်ကြည့်လိုက်လျှင် သိနိုင်လေသည်။ နောက်မှ ဦးလူက ‘ညကဖြစ်ပျက်ပုံကို ကျွန်တော်က အကျဉ်းချုပ်၊ ပထမပြော ပြဦးမယ်၊ အဲဒါ ကိုစံရှားနားထောင်ပြီးတော့သာ သေသေချာချာ လုံးစိ ပါဌ်စိကြားလိုသေးလျှင်လဲ ကိုဘိုးသက်က ထပ်မံပြောပါလိမ့်မယ်။ ကိုဘိုးသက် ပြောတာ နားမထောင်သေးဘဲ။ တစ်ခါတည်း အဲဒီဖြစပွါးတဲ့နေရာကို သွားလို လျှင်သွားတာပေါ့’ ဟု ပြောခါ ထူးဆန်းသောဖြစပွါးပုံကို ပြောပြသည်မှာ။ ‘ကိုစံရှားအလုံးစုံ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သိရအောင် ကိုဘိုးသက်အကြောင်းက စပြီးပြောမယ်။ ‘ကိုဘိုးသက်မှာ သူတစ်ယောက်တည်းမဟုတ်ဘူး။ မွေးချင်းပေါက် ဖော်လေးယောက်ရှိတယ်။ သူ့ညီနှစ်ယောက်နှင့် နှမတစ်ယောက်က အတူတူ နေတယ်။ သူတို့မောင်နှမသုံးယောက်နေတဲ့အိမ်ဟာလဲ ကျုပ်တို့အိမ်နဲ့ တယ်ကြီး မဝေးဘူး။ ဟိုဘက်ချောင်ဆီ ခပ်ကျကျမှာ ‘ဒေါနမြိုင်’ ဆိုတဲ့ ခြံတစ်ခုထဲမှာ နေတယ်။ အဲဒီ သူ့နှမများ၊ ညီများ နေတဲ့အိမ်ကို လွန်ခဲ့တဲ့ညက ကိုဘိုးသက် သွားလည်တယ်။ သူလဲဟိုမှာ ညစာစားပြီး (ကက်) ကလဲအကုန်ဝါသနာ ပါကြတာနဲ့ ဆယ်နာရီကျော်လောက်ထိအောင် မောင်နှမတတွေ (ကက်) ထိုင်ဆွဲနေကြတယ်။ ဆယ်နာရီကျော်လို့ ကိုဘိုးသက်ပြန်လာတော့ မောင်နှမ သုံးယောက်စလုံး အကောင်းပကတိ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် ရယ်လို့၊ မောလို့ ကျန်ရစ်တယ်ပြောတာဘဲ။ ကိုဘိုးသက်ဟာ မနက်ကို အမြဲဘဲ စောစောထပြီး လမ်းလျှောက်တတ်တယ်။ ကနေ့မနက်လဲ ခါတိုင်းလိုဘဲ အဝေးကြီး လမ်းလျှောက်သွားတာ။ လမ်းမှာ ဆရာဝန်ဦးဘကြည်ရထားနှင့် အဆင်သင့် တွေ့တော့ ဆရာဝန် ဦးဘကြည်ကလည်း ကိုဘိုးသက်တို့နှင့်အတော်ပင် အကျွမ်းတဝင်ဖြစ်တာနဲ့ ရထားရပ်ပြီး သူ့ကို ‘ဒေါနမြိုင်’ က လူလွှတ်ပြီး အမြန်လာပါခေါ်တယ်။ တစ်စုံတစ်ခုဖြစ်ဟန်ရှိတယ်လို့ ပြောတာနဲ့ ကိုဘိုးသက်လဲ တစ်ခါထဲ ဆရာဝန်နဲ့အတူတူ ရထားပေါ်တက်လိုက်သွားတယ်။ ‘ဒေါနမြိုင်’ ရောက်သွားတော့ သူတို့တွေခံရပုံဟာ အင်မတန် ထူးဆန်းပါတယ်ခင်ဗျာ။ ကိုဘိုးသက်ရဲ့ညီ၊ မောင်ဘိုးခက်။ မောင်ဘိုးတက်နဲ့ နှမ မငွေပွင့်တို့မှာ ညက ကိုဘိုးသက်ပြန်လာတော့ မြင်ခဲ့တဲ့အတိုင်း (ကက်) ဝိုင်းမှာ ဝိုင်းထိုင်ရက်၊ နေရာမရွေးဘူးဗျ။ သူတို့ဝိုင်းထိုင်နေတဲ့စားပွဲပေါ်မှာလဲ(ကက်) တွေဟာ ညက နောက်ဆုံးဝိုင်းကစားပြီး အပုံဖျက်ထားတဲ့အတိုင်း ဖရိုဖရဲပုံရက်ပဲဗျ။ မငွေပွင့်မှာ သူထိုင်နေတဲ့ ကုလားထိုင်နောက်မှီကို မှီပြီး သေနေတဲ့အပြင်။ ညကတည်းက သူဖေးတစ်ဖက်တစ်ချက်က ထိုင်ကစားနေကြတဲ့ မောင်ဘိုးခက်နဲ့၊ မောင်ဘိုး တက်တို့မှာ ကိုယ့်ကုလားထိုင်ပေါ် ကိုယ်ထိုင်ရက်။ သွက်သွက်လည်ရူးနေပြီး တေ့သာ အော်ချင်ရာအော်လိုက်။ ရယ်ချင်ရာရယ်လိုက်ကြ။ တွေ့ကရာသီချင်း တွေ အော်ဆိုလိုက်နဲ့ လုပ်နေကြတာ တွေ့ရတာဘဲဗျ။ ပြီးတော့လဲ ဆုံးသွားတဲ့ မိန်းကလေးမျက်နှာမှာရော၊ ရူးသွားတဲ့သူငယ်နှစ်ယောက်ရဲ့ မျက်နှာမှာရော သုံးယောက်စလုံးရဲ့ မျက်နှာတွေမှာလဲ အင်မတန်ကြီးကို ထူးထူးကဲကဲ ကြောက်စရာ၊ လန့်စရာကြီးများ မြင်ရလို့ ရိုးတွင်းခြင်ဆီထိအောင် ကြောက်လန့် တုန်လှုပ်ကြတဲ့ မျက်နှာထားမျိုးနဲ့ဗျ။ အိမ်ထဲမှာ တစိမ်းဆိုလို့ မည်သူမျှ ဝင်တဲ့လက်ရာ၊ ခြေရာလဲမရှိဘူးဗျ။ တစ်စုံတစ်ရာ ဘာတစ်ခုမှလဲ ပျောက်ရှ ခြင်းမရှိဘူးဗျ။ သူတို့အိမ်သားတွေအပြင်လဲ ထမင်းချက်အစေခံမကြီး၊ ဒေါ်မိဘဲ ရှိတာဘဲ။ သူကလဲ ညည အင်မတန် အအိပ်ကြီးလို့ ဘာသံတစ်ခုမျှ မကြားဘူးတဲ့ဗျ။ မိန်းမတစ်ယောက်လန့်သေပြီး ယောက်ျားကြီးမားမား နှစ်ယောက် သွက်သွက်လည် ရူးသွားလောက်အောင် ကြောက်လန့်စရာ၊ ဘယ်လိုအရာကြီးများနှင့် တွေ့ကြုံပြီး၊ ဘယ်လိုဖြစ်ပျက်ရတယ်ဆိုတာ မတွေး တတ်အောင် ရှိတော့တာပါဘဲ။ ကိုစံရှားရယ်။ အဲဒီဟာ ခင်ဗျားရှင်းလင်းပေး နိုင်လျှင် အင်မတန် ကျေးဇူးကြီးပါဘဲ’ ကျွန်တော်မှာ အစက ဤအမှုထဲတွင် စွက်ဖက်ကူညီခြင်း မပြုရန်။ ကိုစံရှားကို တစ်နည်းနည်းနှင့် ရအောင်ထားမည်ကြံစည်မိသော်လည်း သူ့ မျက်နှာလှမ်းကြည့်လိုက်သောအခါ။ မျက်မှောင်များကြုတ်လျက် နက်နဲစွာ စဉ်းစားနေဟန်လက္ခဏာကို မြင်သဖြင့် ခုမှတော့ တားလို့ရမှာမဟုတ်ဘူးဟု တပ်အပ်သေချာသိရလေ၏။ ကိုစံရှားမှာ ဦးလူ၏စကားဆုံးလျှင် ဘာတစ်ခွန်း ကိုမျှမပြောသေးဘဲ အတန်ကြာအောင် ငြိမ်သက်စွာ စဉ်းစားနေပြီးမှ ခေါင်း ညိမ့်ခါ ‘ကောင်းပြီ၊ ကောင်းပြီ။ ဒီအမှုကို ကျုပ်လိုက်ကြည့်ပေးမယ်။ ခုနေ အပေါ်ရံကဖြင့် အင်မတန်ထူးဆန်းပုံရတာဘဲ။ နို့ နေပါအုံး ဦးလူကိုယ်တိုင် ‘ဒေါနမြိုင်’ ကို ရောက်ပါသလား’ ဦးလူ ‘ကျုပ်တော့ မရောက်သေးပါဘူး။ ဟောဒီကကိုဘိုးသက် ပြန်လာ ပြီးပြောမှသိတာနဲ့ ချက်ချင်းဘဲ ကိုစံရှားဆီလာခဲ့တာပါဘဲ’ ကိုစံရှား ဒီ ‘ဒေါနမြိုင်’ ဟာ ကျုပ်တို့အိမ်နဲ့ ဘယ်လောက်ဝေးမယ် ထင်သလဲ’ ဦးလူ ‘တစ်မိုင်သာသာလောက် ဝေးလိမ့်မယ်’ ကိုစံရှား ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် ကျုပ်တို့အားလုံး လျှောက်သွားကြမယ်။ နို့ပေတဲ့၊ မသွားခင် ကိုဘိုးသက်ကို နည်းနည်းလောက်မေးချင်သေးတယ်’ ကိုဘိုးသက်မှာ အိမ်ရောက်စ စကားတစ်လုံးနှစ်လုံးသာ ပြောပြီး ထိုနောက် တိတ်ဆိတ်စွာ ဘာတစ်လုံးမျှ ဝင်မပြောဘဲနေသော်လည်း သူ၏ သေးသွယ်သောလက်ကလေးများမှာ တစ်ဖက်ကိုတစ်ဖက် ကျပ်တည်းစွာ ဆုပ်ညှစ်လျက်။ စိတ်ကို ပြင်းပြစွာ ချုပ်တည်းထားရပုံရှိရာ လူသူတော်ကြီး ထက်ပင် ပိုမို၍ တုန်လှုပ်ပုံရလေသည်။ ဦးလူ၊ ညကအဖြစ်အပျက်တို့ကို ပြန်ပြောစဉ်ကလည်း နားထောင်နေရင်းပင် ကိုဘိုးသက်၏ သွေးမရှိသကဲ့သို့ နေသော နှုတ်ခမ်းများသည် တဆတ်ဆတ်တုန်လျက်။ မျက်လုံးများမှာလည်း လွန်စွာ စိတ်နောက်ကြောက်ရွံ့ပုံပေါ်နေရာ ညကအဖြစ်ကို ယခုမြင်ရသကဲ့သို့ ရှိလေ၏။ ကိုစံရှားက လှမ်း၍ပြောလိုက်မှသာ မော့ကြည့်ပြီး ‘ကိုစံရှား မေးချင်တာမေးပါ။ ဒီအကြောင်းကိုပြောရတာ စိတ်နောက်စရာကောင်းပေမယ့် ကျုပ်သိသမျှ အမှန်အတိုင်းဖြေပါ့မယ်’ ကိုစံရှား ‘ညကအကြောင်း ပြန်ပြောစမ်းပါဗျ’ ကိုဘိုးသက် ‘များများတော့ပြောစရာမရှိပါဘူး။ ဦးလူပြောသွားတဲ့အတိုင်း ပါဘဲ။ ‘ဒေါနမြိုင်’ မှာ ညစာစားတယ်။ ပြီးတော့ ဘိုးခက်ကလဲ (ကက်) ဆွဲအောင်ပြောလို့ ကိုးနာရီထိုးကမှကစားကြတယ်။ ဆယ်နာရီနဲ့ ဆယ့်ငါးမိနစ်ရှိတော့ ကျုပ်ပြန်လာတယ်။ ကျုပ်ထွက်လာတော့ သူတို့အားလုံး စားပွဲမှာ ရယ်မောပြီး ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ဘဲ ထိုင်နေရစ်ကြတာဘဲ’ ကိုစံရှား ‘ခင်ဗျားပြန်မယ်လုပ်တော့ ဘသူတံခါးလိုက်ဖွင့်ပေးသလဲ’ ကိုဘိုးသက်‘ဘသူမှ လိုက်ဖွင့်မပေးဘူး၊ ဒေါ်မိကြီးကလည်း အိပ်နေတာနဲ့၊ ကျွန်တော့်ဘာသာဘဲ ကျွန်တော်ဖွင့်ထွက်ခဲ့ပြီး တံခါးကို ပြန်စိ ပစ်ခဲ့တယ်။ ကျွန်တော်တို့ (ကက်) ထိုင်ရိုက်နေတဲ့အနားက မှန်ပြူတင်းကိုလဲ ကစားစကတည်းကဘဲ ပိတ်ထားတယ်။ ခုမနက်တော့ ကျုပ်ညီနှစ်ဦးမှာ ရူးပြီး နှမဖြစ်သူလဲဆုံးနေရှာတာဘဲ၊ တံခါးကြီးရော ပြူတင်းပေါက်ရော နေရာမပျက်ဘူး။ လက်ရာခြေရာလဲမရှိဘူး။ လူစိမ်းဝင်ထွက်ဟန်လဲ မရှိပါ ဘူး။ ကိုစံရှားရယ် ဘယ့်နှယ်ဖြစ်ရတယ် မပြောတတ်ပါဘူး ကိုစံရှားရယ်။ ကျုပ်တော့ သူတို့က နေ့မြင်ခဲ့ရပုံကို သေတောင်ပျောက်တော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး’ ကိုစံရှား ‘ဟုတ်တယ်။ ဖြစ်ပျက်ပုံကဖြင့် ခင်ဗျားပြောတဲ့အတိုင်းဘဲ။ အင်မတန်၊ ထူးခြားတယ်။ ခင်ဗျားစိတ်ထဲဘယ်ပုံဘယ်နည်းနဲ့ သည်လိုဖြစ်ရ တယ်ဆိုတာ နည်းနည်းမှ မတွေးတောမိဘူးလား’ ကိုဘိုးသက် ‘မတွေးတတ်အောင် ရှိတာဘဲ ကိုစံရှားရယ်။ ကျုပ်ဖြင့် သူရဲ၊ သဘက်ထင်တာပါဘဲ။ လူဟုတ်ရိုးမှန်လျှင် ဧကန် သည်လိုလုပ်နိုင် မယ်မထင်ပါဘူး’ ကိုစံရှား ‘လူလုပ်တာမဟုတ်ရင် ဘာ ကျွန်တော်စုံထောက်လို့ ရနိုင်မှာလဲ။ ပထမဖြစ်နိုင်တဲ့နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ စုံစမ်းလို့မရမှ သူရဲချတန်လဲ ချရတာပေါ့ဗျာ။ နို့ နေပါအုံး။ သူတို့မောင်နှမသုံးယောက်က အတူတူနေပြီး ကင်ဗျားက တခြားခွဲနေတာ စိတ်သဘောကွဲလွဲကြလို့မှတ်တယ်’ ကိုဘိုးသက် ‘ဟုတ်ပါတယ် ကိုစံရှားထင်တဲ့အတိုင်းပါဘဲ။ သို့သော် ကြာလဲ ကြာလှလို့ မေ့ဖျောက်ပစ်လိုက်ကြပါပြီ။ သည်လိုဗျ။ အစကတော့ ကျုပ်တို့အကုန်စုပြီး မန ္တလေးမြို့မှာ ပိုးထည်ဆိုင်ကြီးဖွင့်ပြီး ရောင်းချစားသောက် နေကြတယ်။ နောက် ငွေကလေး အတော်စုမိလာတော့ ဒီဆိုင်ကို ကုမ္ပဏီတစ်ခုက လိုချင်တာနဲ့ ရောင်းပစ်လိုက်တယ်။ မှန်တဲ့အတိုင်းပြောရမှာဖြင့် ငွေခွဲကြတော့ နည်းနည်း စိတ်မကျေမနပ်ဖြစ်ကြတယ်။ ဒါနဲ့ ကျုပ်လဲ သူတို့နဲ့ခွဲနေတာဘဲ။ နို့ပေတဲ့ ဒါက ကြာလဲကြာပါပြီ။ မေ့လဲပစ်လိုက်ကြလို့ ပြန်ပြီးတော့သင့်မြတ် နေကြတာတောင် အတော်ကြာသွားပါပြီ’ ကိုစံရှား ‘သေသေချာချာပြန်စဉ်းစားစမ်းပါ။ ဟိုညက ခါတိုင်းထက် တစ်စုံ တစ်ရာ ဘာတစ်ခုမှ မထူးခြားဘူးလား၊ ခင်ဗျားစဉ်းစားလို့ အနည်းငယ် သဲလွန်စကလေးရလျှင် စုံထောက်ဘို့လွယ်သွားမှာဘဲဗျ’ ကိုဘိုးသက် ‘ကျုပ်တော့ ထူးထူးခြားခြားဆိုလို့ ဘာတစ်ခုမှ စဉ်းစားလို့မရဘူး’ ကိုစံရှား ‘ခင်ဗျားညီများ၊ နှမများဟာ ခါတိုင်းလို ကျန်းကျန်းမာမာ ပျော် ပျော်ရွှင်ရွှင်ဘဲလား’ ကိုဘိုးသက် ‘ခါတိုင်းလိုပါဘဲ’ ကိုစံရှား ‘သူတို့ဟာ အရင်ကဘဲ တစ်စုံတစ်ရာတွေးတောပြီး စိုးရိမ်ကြောင့် ကြနေပုံ။ ကြောက်ရွံ့တုန်လှုပ်နေပုံလက္ခဏာ တစ်စုံတစ်ရာ မရှိဘူး လား’ ကိုဘိုးသက် ‘ဘာတစ်ခုမျှမရှိပါဘူး’ ကိုစံရှား ‘ဒါဖြင့် ကျုပ် သဲလွန်စကလေးများရအောင် ဘာတစ်ခုမျှ ထပ် မပြောနိုင်တော့ဘူးပေါ့’ ဤသို့ပြောလိုက်သောအခါ ကိုဘိုးသက်သည် အတန်ကြာ စူးစိုက် တွေးတောနေပြီး။ ‘ဟာ​နေအုံး။ တစ်ခုတော့တွေးမိတယ်။ ဒီလိုဗျ။ (တက်) ထိုင်ရိုက်နေကြတော့ ကျုပ်ထိုင်တဲ့နေရာက မှန်ပြူတင်းကို ကျောပေးလို့ ဘိုးခက်က ကျုပ်နဲ့ရင်ဆိုင် မကျတကျထိုင်လို့ ကစားကြတယ်။ ဒီတော့ ဘိုးခက်က ပြူတင်းပေါက်နဲ့ မျက်နှာချင်းဆိုင်ကျတာပေါ့လေ။ ငွေပွင့်ကတော့ သူ့မောင်နှစ်ယောက်ကြားမှာထိုင်လို့။ သူကတော့ မကစားပါဘူး။ ကြည့်နေ တာပါဘဲ။ အဲဒီတစ်ပွဲတော့ ကျုပ်ရာလဲကျော်တယ်။ ကက်လဲကွမ်း။ ကိုစံရှား ကက်ကစားတတ်ရင် ကက်ကွမ်းတယ်ဆိုတာ သိမှာပေါ့။ (ကက်) သုံးတွဲ။ ခြောက်လုံးပေါ့ဗျာ။ တတွဲမှာနှစ်လုံးကို အဲကက်သုံးတွဲရတာကို ကက်ကွမ်းတယ် ခေါ်တယ်။ ကက်တတွဲမှာ အပွင့်ကနှစ်ဆယ်ကိုဗျ။ ဒီတော့ သုံးတွဲဆိုရင်ဘဲ ခြောက်ဆယ်ရနေပြီ။ သည့်ပြင် ငါးသားကလေးက အသားချင်းယူထားတော့ ဆယ်ပွင့်ဆို ခုနစ်ဆယ်ဖြစ်သွားတာဘဲ။ ယင်းကလေးက တစ်တုံး။ တီကလေး၊ ဆယ်နီကလေး စဖြင့် သေသေချာချာတော့ မမှတ်မိပါဘူး။ ရာကျော်ကက်ကွမ်း ရတာကိုဗျ။ ဒါနဲ့ ကျုပ်က ငွေပွင့်ကိုတောင် ဘယ်နှယ်မောင့်အိမ်။ ‘ကစော်’ တက်နေပါပကော။ (‘ကစော်’ ဆိုတာ၊ ‘ဝေါ’ ကို ပြောင်ခေါ်တာ) ဟေ့​ ဟေ့ လုပ်ကွမ်းနေပဟေ့။ စသဖြင့် မခံချင်အောင်ပြောပြီး ကစားနေသေးတယ်။ ဒီလိုကစားနေတော့ ငွေပွင့်ကလဲ မခံနိုင်လို့ ကျုပ်ကိုပြန်ပြောသဖြင့် ဘိုးခက်ရော။ ဘိုးသက်ရော ဝိုင်းပြီးရယ်မောနေကြတုန်းဘဲ ဘိုးခက်က ကျုပ်ပခုံးပေါ်ကျော်ပြီး မှန်ပြူတင်းဆီကို စိုက်ကြည့်မိတယ်။ သည်တော့ အိမ်နဲ့တော်တော်ကွာ၊ လမ်းနံဘေးမှာစိုက်ထားတဲ့ ပန်းရုံတွေကြားထဲကတော့ဖြင့် တစ်စုံတစ်ခု လှုပ်ရှား သလိုလိုထင်တာဘဲ။ ဒါနဲ့ ဘိုးခက်ကိုမေးတော့ ဘိုးခက်ကလဲ သည်လိုဘဲ ထင်လို့ ကြည့်တာလို့ပြောတာဘဲဗျ။ ဒါတစ်ခုဘဲ ကျုပ်ဖြင့် တွေးမိတယ်’ ကိုစံရှား ‘နို့၊ ခင်ဗျားတို့ ထမကြည့်ကြဘူးလား’ ကိုဘိုးသက် ‘မကြည့်ပါဘူး။ အရေးမကြီးဘူးဆိုပြီး နေလိုက်ကြတာပါဘဲ’ ကိုစံရှား ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျား ပြန်လာတော့ သူတို့မှာ တစ်စုံတစ်ရာ စိုးရိမ် ကြောက်ရွံ့စရာမရှိဘူးပေါ့’ ကိုဘိုးသက် ‘ဘာတစ်ခုမျှမရှိပါဘူး’ ကိုစံရှား ‘ခင်ဗျား ဘယ်လိုနည်းနဲ့၊ ဒီအဖြစ်အပျက်ကို အစောကြီးသိတယ် ဆိုတာ တယ်ကြီးမရှင်းသေးပါဘူး’ ကိုဘိုးသက် ‘ကျုပ်ကခါတိုင်းဘဲ မနက်ကို အစောကြီးထပြီး လမ်းလျှောက် လေ့ရှိတယ်။ ကနေ့လဲ ခါတိုင်းလိုလမ်းလျှောက်သွားရင်း၊ ဆရာဝန် ဦးဘကြည်ရထားနှင့်တွေ့တော့။ သူက သူ့ကို ကလေးတစ်ယောက်လွှတ်ပြီး အမြန်လာပါလို့ အရေးတကြီး ဒေါ်မိက အခေါ်လွှတ်လိုက်တယ်။ ပြောတာနဲ့ ကျုပ်လဲ သူ့ရထားပေါ်တစ်ခါတည်း တက်လိုက်သွားတယ်။ ဟိုရောက်တော့ ဦးလူပြောသလိုပါဘဲ။ ညက ကျုပ်ထွက်လာတော့ ကျန်ရစ်တဲ့အတိုင်း တစ်ခုမှ နေရာမပျက်ဘူး။ အလယ်ကစားပွဲတင် မီးအိမ်မှာ ရေနံဆီတစ်စက်မှ မရှိဘူး။ ရေနံဆီကုမ်မှ မီးငြိမ်းသွားဟန်တူပါတယ်။ ငွေပွင့်လဲဒဏ်ရာတစ်စုံတစ်ခုမှ မရှိဘဲ။ ကုလားထိုင်မှီပြီး သေနေတာဘဲ။ ဆရာဝန်ကဖြင့် ငွေပွင့်သေတာ အနည်းဆုံး ခြောက်နာရီလောက်ရှိပြီပြောတယ်။ ဘိုးခက်နဲ့ ဘိုးတက်တို့လဲ ရူးပြီး သီချင်းတွေအော်ဟစ်ဆိုနေကြတာဘဲ။ အဲ​ သူတို့သုံးယောက်စလုံး မျက်နှာမှာသာ အလွန်အမင်း ကြောက်ရွံ့ပုံလက္ခဏာ ပေါ်နေတာပါဘဲ။ အမယ်လေး သူတို့မျက်နှာတွေဟာ မမြင်ဝံ့စရာကြီးတွေဖြစ်နေတာပါဘဲဗျာ။ ဒါနဲ့ ကျုပ်တို့ရောက်သွားတော့ ဘိုးခက်နဲ့ဘိုးတက်က ရှုံ့မဲ့ပြောင်ပြသေးတယ်။ ကျုပ်တော့မပြောနဲ့တော့ ဆရာဝန်တောင် သူတို့မြင်တော့ မျက်နှာကို သွေးမရှိ သလို။ ဖြူဖတ်ဖြူရော်ဖြစ်သွားတာဘဲ။ တစ်ခါတည်း မေ့လဲတော့မလိုဖြစ်ပြီး။ ကုလားထိုင်ပေါ်ထိုင်ရက် ပုံကျသွားတယ်’ ကိုစံရှားက ထိုင်ရာမှထ၍ အပေါ်အကျင်္ီလှမ်းယူရင်း ‘အင်း​ တယ်ထူးဆန်းတယ်။ အင်မတန်ထူးဆန်းတယ်။ ကျုပ်ဖြင့် သည်လောက်ထူးဆန်း တဲ့အမှုမျိုး များများမတွေ့ဘူးဘူး။ ကဲ​ ကဲ၊ ‘ဒေါနမြိုင်’ ကိုသာ သွားကြမည်ဟု ပြောပြောဆိုဆို ထွက်လာခဲ့ကြလေ၏။ ကျွန်တော်တို့ သွားရောက်စုံစမ်းပါသော်လည်း ထိုမနက်မှာဖြင့် များစွာ မထူးခြားချေ။ သို့သော် ကြောက်မက်ဖွယ်ကြုံတွေ့ရပုံမှာ ကျွန်တော်တို့ သည် ‘ဒေါနမြိုင်’ နှင့် မနီးမဝေး။ ၎င်းခြံသို့သွားသောလမ်းကျဉ်းကလေးတစ်ခုသို့ ရောက်သောအခါ ကျွန်တော်တို့အနားသို့ ခြံဆီမှ မြင်းရထားတစ်စီးမောင်းလာ လေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း လမ်းဘေးသို့ဆင်း၍ ရှောင်ပေးပြီး ရထားသည် ကျွန်တော်တို့နှင့် ဘေးတိုက်ရောက်လာသောအခါ ရထားထဲမှ ရှုံ့လိုက်မဲ့လိုက်၊ ရွဲ့လိုက်၊ သွားကြီးများဖြဲလိုက်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ကြည့်ပြီး မျက်လုံးကြီးများ ပြူးလိုက်။ မျက်မှောင်ကြီးများ ကြုတ်လိုက်နှင့် ပါသွားသော လူနှစ်ယောက်ကို မြင်လိုက်ရာ ကျွန်တော့်မှာ ကြက်သည်းများပင် ထလာပေသည်။ ကိုဘိုးသက်မှာ လည်း မျက်နှာများဖြူ၊ နှုတ်ခမ်းများပြာခါ ‘ကျုပ်ညီတွေဘဲ၊ သူတို့ကို ဆေးရုံ ကလာယူတယ်ထင်တယ်’ ဟု ပြောသဖြင့် အတန်ကြာလှည့်ကြည့်နေကြပြီး အခင်းဖြစပွါးရာအိမ်သို့ ဆက်လက်သွားကြလေသည်။ ထိုအိမ်မှာ အတော်ပင် ခမ်းနားသပ်ယပ်သောအိမ်ဖြစ်၍ ခြံမှာလည်း အတော်ပင်ကျယ်ဝန်းသည့်ပြင် ပန်းမျိုးစုံလျက်။ အသီးစားသစ်ပင်တို့လည်း အတော်ပင်များပြားလေသည်။ မြစ်လေကလေးများ တိုက်ခတ်လာသောအခါ ပန်းရနံ့တို့ဖြင့် သင်းပျံ့ကြိုင်လှိုင်လျက်ရှိပေသည်။ ကျွန်တော်တို့အားလုံးပင် ကိုဘိုးသက်ပြောသော မှန်ပြူတင်းဆီသို့ ရှောက်သွားပြီး ထိုပြူတင်းပေါက်နှင့် တည့်တည့်ရှိသော ပန်းရုံတို့အကြား ဖြည်းညှင်းစွာ လှည့်ပတ်ကြည့်ရှု လာကြရာ ကိုစံရှားမှာ နက်နဲစွာစဉ်းစားလျက် လာသဖြင့် အိမ်အဝင်ဝလမ်းပေါ်တွင် ပန်းပင်ရေလောင်းသောရေပုံးကို ခလုတ်တိုက်မိသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ခြေထောက် တွေရော လမ်းပါ ရေများဖြင့်စိုစွတ်ကြရလေသည်။ အိမ်ထဲသို့ရောက်၍ ဒေါ်မိကို အနည်းငယ်မေးမြန်းစုံစမ်းမိရာ ဒေါ်မိကလည်း သူဖြင့် ညက ဘာသံမျှမကြားကြောင်း။ သူ့သခင်၊ သခင်မများသည် ညက ခါတိုင်းလိုပင် ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်ရှိကြကြောင်း။ ခုမနက် သူအိပ်ရာကနိုး၍ တံခါးများဖွင့်ရအောင် အခန်းထဲကို ဝင်မိမှ သူတို့ဖြစ်ပျက်ပုံကိုမြင်သဖြင့် ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့် အားကြီးပြီး အော်လဲမအော်နိုင်၊ ပြေးလဲမပြေးနိုင်။ ဒူးများတုန်ပြီး တအောင့်မျှ မေ့လျော့သွားကြောင်း သတိရမှ ပြူတင်းပေါက်ထဖွင့်ပြီး ဆရာဝန်အခေါ် လွှတ်ကြောင်း။ မောင်ဘိုးခက်နှင့် မောင်ဘိုးတက်ကို ဆေးရုံကလာယူရာ။ သန်မာတဲ့ယောက်ျားကြီးလေးယောက် ဝန်းဝိုင်းပြီးဆွဲမှနိုင်ကြောင်း။ မငွေပွင့်, အလောင်းလဲ။ အခုအိမ်ပေါ်က အိပ်ရာပေါ်မှာရှိကြောင်း စသဖြင့်။ မိမိသိသမျှကို စိတ်ပါလက်ပါပြောဆိုလေသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် အိမ်ပေါ်သို့တက်၍ အလောင်းကိုကြည့်ရှုရာ ကွယ်လွန်သူ မငွေပွင့်မှာ လွန်စွာချောမောလှပလျက် အသက်အရွယ် သုံးဆယ် ခန့်ရှိ မိန်းမတစ်ယောက်ဖြစ်ကြောင်း သိရလေသည်။ သို့သော် တစ်စုံတစ်ခုကို လွန်စွာကြောက်ရွံ့၍ မဲ့ရွဲ့ခါ နေပုံရသဖြင့် အနည်းငယ် ရုပ်ပျက်နေလေသည်။ တဖန် အောက်ထပ်သို့ပြန်ဆင်းခဲ့ပြီး အခင်းဖြစပွါးသောအခန်းတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုရာ စားပွဲပေါ်၌ (ကက်) များသည် ဖရိုဖရဲပုံလျက်။ စားပွဲလယ်မှာလည်း အဖုံးနှင့် စားပွဲတင်မှန်အိမ် တစ်လုံးကို မြင်ရလေသည်။ ကုလားထိုင်များမှာ နေရာတွင်မရှိဘဲ စားပွဲမှ နောက်သို့ဆွဲ၍ နံရံတွင် ကပ်မှီ၍ထားလေသည်။ ကိုစံရှားသည် အခန်းထဲတွင် လျင်မြန်သွက်လက်စွာ လှည့်ပတ်ကြည့်ရှု၍ ကုလားထိုင်များကိုလည်း ညကနေသော နေရာအသီးသီးသို့ ကျနစွာပြန်ရွှေ့ပြီးလျှင် ကိုဘိုးခက်ထိုင်သော နေရာမှာ ပြူတင်းပေါက်အပြင်ဘက်သို့ မည်မျှလောက်မြင်နိုင်သည်ကို ကြည့်ရှု သည့်ပြင် မီးအိမ် ကြမ်းပြင် အမိုး စသည်တို့ကိုလည်း သေချာစွာ စုံစမ်း ကြည့်ရှုပါသော်လည်း တစ်စုံတစ်ရာ သဲလွန်စမရသည်ကို သိရှိနိုင်လေသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အကယ်၍ သဲလွန်စရလာလျှင် ကိုစံရှား၏ မျက်လုံးများ ပြောင်လက်လျ်။ နှုတ်ခမ်းများသည် ကျပ်တည်းစွာ စိ၍ထားတတ်လေသည်။ ကိုဘိုးသက် ‘ကဲ​ ခု ဘယ့်နှယ်လုပ်မလဲကိုစံရှား’ ဟု မေးလိုက်သောအခါ။ ကိုစံရှားသည် ပြုံး၍၊ ကျွန်တော့်လက်မောင်းကိုဆွဲကိုင်ခါ။ ‘ကိုင်း​ ကိုသိန်းမောင်၊ ခင်ဗျား အင်မတန်မုန်းတဲ့ရန်သူတော် ဆေးတံကြီးတော့ တစ်ချက်ဖွာရလိမ့်ဦးမယ်ဗျာ’ ဟု ပြောပြီး။ ကိုဘိုးသက်တို့ဘက်လှည့်ခါ ‘ခုနေတော့ တစ်စုံတစ်ရာ ထပ်မံဖြစ်ဦးမယ့်ပုံမရဘူး။ ကျွန်တော်တို့ကို ခွင့်ပြု ကြပေဦးတော့။ အိမ်ပြန်ပြီးစဉ်းစားလိုက်ဦးမယ်။ စဉ်းစားရသမျှ ခင်ဗျားတို့ကို အကြောင်းကြားလိုက်မယ်’ ဟု ပြောဆိုနှုတ်ဆက်ပြီး ရုတ်တရက် ပြန်ခဲ့ကြ လေ၏။ အိမ်သို့ပြန်ရောက်လျှင် ကိုစံရှားသည် ပက်လက်ကုလားထိုင်ကြီးပေါ် ပစ်လှဲထည့်ပြီး မျက်မှောင်ကုပ်ခါ မျက်စိမှာလည်း အဝေးကိုလှမ်းကြည့် နေသည့်ပုံနှင့် ဆေးတံကြီးကို အပြင်းအထန်ဖွာနေရာ။ လုံး၍တက်နေသော မီးခိုးထဲတွင် သူ့မျက်နှာပျောက်ကွယ်မတတ်ပင် ရှိပေ၏။ အတော်ကြာမှ ဆေးတံကြီးကိုချထားခါ။ ခုန်၍ထလိုက်ပြီးလျှင် ရယ်မောလျက် ‘သည်လိုနဲ့ မဖြစ်ဘူး ကိုသိန်းမောင်၊ ကမ်းစပ်ကလျှောက်သွားပြီး ချောင်တွေထဲ လျှောက်လည်ရအောင်။ သဲလွန်စကလေးတစ်ခုမျှမရှိဘဲနဲ့ ဦးနှောက်အလုပ်ပေး တာဟာ ထင်းမထဲဘဲ့ စက်နှိုးတာနဲ့အတူတူဘဲ’ ဟု ပြောသဖြင့် အိမ်မှ ထွက်ခဲ့ကြလေ၏။ အိမ်နဲ့အတော်ဝေး၍ တောင်စောင်းကလေးတစ်ခုပေါ်တက်မိမှ ကိုစံရှားက စ၍ ပြောသည်မှာ။ ‘ဒီမှာ ကိုသိန်းမောင်၊ နားထောင်စမ်းပါ။ ကျုပ်တို့ ဒီအမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ သေသေချာချာသိရတာက နည်းနည်းကလေး ရှိတယ်။ သည်တော့ သိရသမျှကလေးစုကို ရှင်းလင်းအောင် ဆင်ခြင်ကြည့်လိုက် တော့ ပထမဆုံး ဘာသိရသလဲ။ လူသုံးယောက် ကြောက်အားကြီးလို့ တစ်ယောက်သေတယ်။ နှစ်ယောက်ရူးသွားတယ်၊ ဒါ ဘယ်သု့လက်ချက်လဲလို့ ဆိုလျှင် သရဲသဘက်ဆိုတာတော့ ဖယ်ထားလိုက်ပါဗျာ။ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ပြီးတော့ သရဲမဟုတ်လျှင် လူလုပ်ရမယ်။ ကဲ​ ဒါကရှင်းရော။ သည်နောက် ဒီဟာ ဘယ်အချိန်ဖြစပွါးသလဲ၊ ကိုဘိုးသက်ပြောတဲ့အတိုင်း သူ အိမ်က ထွက်သွား၊ သွားခြင်းလိုလိုဘဲ ဖြစ်တယ်။ ဒီအချက်ဟာ အရေးကြီးတယ်ဗျနော်။ ကျုပ် ခုနင်က ဒီအမှုဖြစပွါးတာ ကိုဘိုးသက်အိမ်ကထွက်သွားသွားခြင်းလိုဘဲ လို့ ပြောခဲ့တယ်။ ဘာဖြစ်လို့သိနိုင်သလဲဆိုတော့ (ကက်) များဟာလဲ ကစားပြီး အပုံဖျက်ထားတဲ့အတိုင်း နေရာမပျက်သေးဘူးဗျ။ နို့ပြီးတော့ ၁၀ နာရီကျော်၍ သူတို့ ခါတိုင်းအိပ်ရာဝင်ချိန်လွန်နေပေတဲ့။ သူတို့နေရာက မထကြသေးကြောင်းကို ကုလားထိုင်များ နေရာမပျက်ရှိနေလို့ သိနိုင်တယ်။ ဒီတော့ ခင်ဗျားတွက်ကြည့်လေ။ ဒီကိစ္စဖြစ်တုန်းက ည ၁၁ နာရီ။ ဒီဘက်ကို ဘယ်နည်းနဲ့မှ မကျဘူးဗျ။ နောက်တစ်ချက် အရေးကြီးတာက ကိုဘိုးသက်ဟာ အိမ်ကထွက်သွားတဲ့နောက် သူ့အသွားအလာကို စုံစမ်းဘို့တစ်ချက်ရှိတယ်။ ဒါကို ကျုပ်စုံစမ်းကြည့်တော့ သူ့အပေါ်မှာ တစ်စုံတစ်ရာ မသကင်္ာစရာ တစိုးတစိမျှမရှိဘူး၊ ကျုပ် ဘယ့်နှယ်သိသလဲဆိုလျှင် ခင်ဗျားလဲ ကျုပ်နည်းတွေ အရိပ်မိသားဘဲ။ ဟိုအိမ်ဝမှာ ကျုပ်ရေပုံးခလုတ်တိုက်မိတာ မှတ်မိရဲ့ မဟုတ်လား။ လမ်းကို ရေစိုသွားမှ သူ့ခြေရာကို ထင်ထင်ရှားရှား မြင်ရမယ်မဟုတ်လား။ ညကလဲ မိုးကလေး စိပ်စိပ်ရွာနေတာ ခင်ဗျားမှတ်မိသားဘဲ။ ခြေရာချင်း လိုက်ယှဉ်ကြည့်လိုက်တာပေါ့။ သူ‘ဒေါနမြိုင်’ က ထွက်ပြီး တစ်ခါတည်း သူ့အိမ်ကို ထုတ်ချောက်ပြန်သွားတာဘဲ။ ကဲ​ ဒီအချက်တွေရှင်းလိုက်တော့ ဘာကျန်သလဲ။ လူနှစ်ယောက်ရူးသွားပြီ၊ တစ်ယောက် သေအောင် ချောက်လှန့် တာ ကျန်တယ်။ ကိုဘိုးသက်ပြန်သွားပြီးတဲ့နောက် အပြင်က လူတစ်ယောက် လာလုပ်တယ်ဆိုပါတော့။ ဘယ်နည်းနဲ့ လာလုပ်သလဲ။ ဒေါ်မိတော့ ဖယ်ထား လိုက်ပါတော့။ သူ့တော့ အမှုမထားလောက်ပါဘူး။ အဲဒီတော့ ဘာရှိသလဲ။ တစ်စုံတစ်ယောက် မှန်ပြူတင်းဆီကို ကပ်လာပြီး တစ်နည်းနည်းနှင့် ချောက်လှန့်ရမယ်။ သည်လိုထင်ရတာကလဲ ကိုဘိုးသက်က ညက သူ့အိမ်ဝင်တဲ့ လမ်းနံဘေးမှာ စိုက်ထားတဲ့ ပန်းရုံတွေကြားမှာ လှုပ်ရှားနေတဲ့အရာတစ်ခု မြင်ရတယ်ပြောလို့ ထင်ရတာဘဲ။ သို့သော် ညက မိုးကလေးနည်းနည်း ကျတယ်။ မိုးမှောင်လဲ အင်မတန်ကျနေတဲ့အထဲမှာ သူတို့မြင်ရတယ်ဆိုတာ တကယ်ဆိုတော့ မထူးဆန်းဘူးလား။ စင်စစ် တစ်စုံတစ်ယောက်သည် အတွင်းက လူတွေကို အပြင်ကနေပြီး ချောက်လှန့်ချင်လျှင် ဒီလူဟာ ပြူတင်းပေါက်ကမှန်မှာ သူ့မျက်နှာကို သေသေချာချာကပ်ပြမှ အထဲက လူတွေ မြင်နိုင်မယ်ဗျ။ ညက သည်လောက်မှောင်တယ်၊ ပြီးတော့ ခင်ဗျားမြင် ခဲ့တဲ့အတိုင်း ပြူတင်းပေါက်အပြင်မှာ ပန်းပင်တွေစိုက်ထားတာဟာ ထုသုံးပေ လောက်ထူတယ်။ ဒီတာ့ တစ်ယောက်ယောက် ပြူတင်းပေါက်နားကပ်လျှင် ပန်းပင်တွေကြားထဲမှာ မြေအင်မတန်ပျော့တာ ခြေရာရှိရမယ်။ အခု ဘာမျှ မရှိဘူး။ ကဲ​ ဘယ့်နှယ်ဖြစ်ရသလဲ။ ပြီးတော့ တစ်စုံတစ်ယောက်သည် အကြောင်း တစ်စုံတစ်ရာမရှိဘဲ။ ဘာဖြစ်လို့ သည်လူတွေကို ခက်ခက်ခဲခဲကြီး ကြံစည်နှိပ်စက်ရသလဲ။ ကိုင်း​ကိုသိန်းမောင်၊ ကျုပ်တို့ ဘယ်လိုခဲယဉ်းတဲ့ ကိစ္စမျိုးနဲ့ တွေ့နေရတယ်ဆိုတာ သိရဲ့မဟုတ်လား။ ‘ဟုတ်ကဲ့၊ သိပါသော် ကောဗျာ’ ဟု ကျွန်တော်ကပြန်ပြောသောအခါ ကိုစံရှားက ‘နို့ပေမယ့် စောင့်သေးတာပေါ့ ကိုသိန်းမောင်ရယ်။ နောက်ထပ်အကြောင်း တစ်စုံတစ်ရာ တော့ ဖြစ်ပေါ်လာဦးမှာပါဘဲ။ အရင်ကလဲ သည်လိုခဲယဉ်းတာမျိုးတွေ အတွေ့ဘူးသားဘဲ။ ကဲ​ကဲ မီးခိုးမဆုံး။ မိုးမဆုံး ပြောနေလို့ မတော်သေးဘူး။ အမှုအခင်းတွေဖယ်ထားပြီး ဘုရားတွေရဲ့ ရာဇဝင်သမိုင်းများ တည်ပုံအခမ်း အနားများကို ပြောကြရအောင်’ ပြောပြီးတော့သာ တစ်ခါတည်းအမှုအကြောင်း မပြောတော့ဘဲ သည်ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းတဲ့အမှုကြီးမဖြစ်ခဲ့သလို သတိမရ သလို၊ ပညရင်စေတီအကြောင်း၊ ပတ္တမြားစေတီအကြောင်း ရှေးဟောင်းရာဇဝင် သမိုင်းတို့ကိုသာ တွင်တွင်ပြောဆိုနေရာ နှစ်နာရီခန့်ကြာသွားပြီး ညနေပိုင်း ရောက်လာတာနဲ့ ကော်ဖီသောက်ရန် အိမ်သို့ပြန်ခဲ့ကြလေ၏။ အိမ်သို့ရောက်လျှင် ရောက်ခြင်းလိုလိုပင် အမှုအကြောင်း သတိရ လာရပြန်ပေ၏။ အကြောင်းသော်ကား ကျွန်တော်တို့ပြန်မလာမီကပင် အိမ်မှာ စောင့်နေသော ဧည့်သည်တစ်ယောက်ကို တွေ့ရလေသည်။ ဧည့်သည်မှာ မည်သူမည်ဝါဟုပြောရန်မလို။ ကိုစံရှားရော၊ ကျွန်တော်ရောပင် သိရှိပြီး ဖြစ်တော့သည်။ ထိုသူမှာ အရပ်ပေပေါင်း လွန်မင်းစွာ မြင့်မောက်၍ ကြီးခိုင် ထွားကြိုင်းသော ကိုယ်လက်အဂင်္ါများရှိသည့်ပြင် နေပူ၊ မိုးရွာမရှောင် ခရီးသွား သည့်သူများကဲ့သို့ ထိုသူ၏ မျက်နှာမှာ လွန်စွာကြမ်းတမ်း၍ အကြောင်း နက်ကြီးများလည်း ရှိလေသည်။ မျက်လုံးများမှာလည်း စူးရှထက်မြက်လျက်။ ခက်ထန်ပုံရသည့်အပြင် နှာတံမှာလည်း သိန်းငှက်၏နှုတ်သီးကဲ့သို့ ကောက်လျက် ရှိပေသည်။ ၎င်း၏သန်စွမ်းသော နှုတ်ခမ်းမွေးများမှာလည်း အဖြူပင်ရောလျက် ရှိလေပြီ။ ထိုသူမှာ အခြားမဟုတ်။ သတ္တုဘက်တွင် နက်နဲစွာကျွမ်းကျင်၍ ရှမ်းပြည်​ရှမ်းရွာ။ တောတောင်ချောက်ကြားတို့ကို နှံ့စပ်အောင်သွားလာ လည်ပတ်ပြီး သတ္တုတွင်းရှာနေသဖြင့် ရန်ကုန်ပေါ်တွင် အတော်ပင် ကျော်စော ထင်ရဟားသော ဓာတုဗေဒဆရာကြီး။ ဦးအောင်ဘော်, ဆိုသူပင် ဖြစ်လေ သည်။ ဦးအောင်ဘော်, သည်။ ဆူဆူညံညံ မကြိုက်သဖြင့် ရန်ကုန်မြို့ပေါ်တွင် အနေနည်း၍ စစ်ကိုင်းချောင်းများအနီး ခြံကြီးတစ်ခြံထဲတွင်ပင် သူ့မြေပုံများ၊ စာအုပ်များနှင့် ပျော်မွေ့နေကြောင်းကို လူတိုင်းပင်ပြောဆိုလျက်ရှိကြပေသည်။ ကျွန်တော်တို့ရောက်စက သူအိမ်မှာရှိကြောင်း ကြားသော်လည်း လူဝင်လူထွက် ရှုပ်လျှင် မကြိုက်မည်စိုး၍ သွားရောက်လည်ပတ်ခြင်းကို မပြုချေ။ သူကလည်း မလာသဖြင့် မတွေ့ကြပေ။ ယခုမှသာ သူက လာ၍တွေ့ရပေ၏။ တွေ့တွေ့ ခြင်းပဲ သူက စတင်၍စကားပြောလိုက်ရာ ပထမတစ်လုံးနှစ်လုံး ပြောမိလျှင်ပင် ကျွန်တော့်မှာ များစွာအံ့အားသင့်မိ၏။ အကြောင်းမှာ ဦးအောင်ဘော်, သည် မည်သည့်အခါကမျှ သူများနှင့်သာသက်ဆိုင်သောအမှုများကို အရေးပြုလေ့ မရှိသော်လည်း ယခုမှာ ညကဖြစ်ပျက်သော ကြောက်မက်ဖွယ်အမှုကြီးအကြောင်း ကိုစတင်၍ပြောလိုက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေသည်။ ဦးအောင်ဘော် ‘စစ်ကိုင်းကပုလိပ်တွေနဲ့၊ ကျုပ်တွေ့ပြီးပါပြီ။ အလကားဗျာ။ သူတို့အထင်က တလွဲကြီးပါ။ အလကားအကောင်တွေ၊ ကိုစံရှား ကတော့ အတွေ့အကြုံများလို့ သူတို့ထက်တော့ အမြင်သန်မှာဘဲ။ ကျုပ်နဲ့ ဘာသက်ဆိုင်လို့မေးပါသလဲဆိုလျှင် အခု ဒုက္ခရောက်သူများနှင့် တစ်မိဘက်က စပ်လိုက်လျှင် ညီအစ်ကိုမောင်နှမဝမ်းကွဲတော်တယ်။ ကျုပ်လဲ ရှမ်းပြည် တက်တော့မလို။ မေမြို့တောင်ရောက်နေပြီး ခုမနက်ဘဲ သတင်းရတာနဲ့ လမ်းမတ်တပ်ကပြန်ခဲ့တာဘဲ’ ကိုစံရှား (အံ့သြသောအမူအရာနှင့် မျက်ခုန်းများကိုချီလျက်) ‘သြော်​ မေမြို့ကတောင်ပြန်လာသကိုး’ ဦးအောင်ဘော် ‘ဟုတ်တယ်’ ကိုစံရှား ‘အဲ​ ဒါမှ မိတ်ဆွေဗျ’ ဦးအောင်ဘော် ‘ဆွေမျိုးဗျ’ ကိုစံရှား ‘အဲလေ​ဟုတ်သားဘဲ။ မေမြို့တောင် သတင်းအရောက်ြဲမန်လှပါ ကလား’ ဦးအောင်ဘော် ‘သတင်းမဟုတ်ဘူးဗျ၊ သံကြိုးရတယ်’ ကိုစံရှား ‘ဘယ်သူ့ဆီကလဲလို့ မသိရဘူးလား ခင်ဗျာ’ ဟု မေးလိုက် သောအခါ ဦးအောင်ဘော်၏မျက်နှာသည် အနည်းငယ် ညိုသွား၍ ခပ်ဆတ်ဆတ် ‘ခင်ဗျားက တယ်နှိုက်နှိုက်ကျွတ်ကျွတ် သိချင်တာကိုး’ ဟု ပြောလိုက်လျှင် ကိုစံရှားကလည်း ဣနြ္ဒေနှင့်‘ကျုပ်အလုပ်ကိုဗျ’ ဟု ပြောလိုက် မှ။ ဦးအောင်ဘော်သည် စိတ်ကိုချုပ်၍ ‘အို​ ဒါကိုမပြောချင်စရာမရှိပါဘူး။ ဦးလူ, ကရိုက်လိုက်တယ်။ နို့နေပါအုံး၊ ဘယ်သူများမသကင်္ာတယ်ဆိုတာ မပြောနိုင်ဘူးလား’ ကိုစံရှား ‘ခုဖြင့်မပြောနိုင်သေးဘူး’ ကိုအောင်ဘော် ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် ကျုပ်လာရတာ အချိန်ကုန်တာသာ အဖတ်တင် တယ်။ သွားလိုက်ဦးမည်’ ဟု ပြော၍ ထွက်သွားလေ၏။ ထို့နောက် ၅ မိနစ်လောက်ကြာလျှင် ကိုစံရှားသည် နောက်ယောင် ခံ၍လိုက်သွားလေရာ နေအတော်ခန်းမျှ ခေါင်းစိုက်ခါ ဖြည်းညှင်းစွာလျှောက် လာပြီး သူ့အတွက် ရောက်နေသော သံကြိုးတစ်စောင်ကိုဖတ်၍ မီးရှို့ပစ် လိုက်လေ၏။ ပြီးမှ ကျွန်တော့်ကိုကြည့်ခါ ‘အဲဒါ​ မေမြို့ သူတည်းတဲ့ ဟိုတယ်ကပြန်လာတဲ့ သံကြိုးဗျ။ ကျုပ် ဦးလူ,ဆီက လိပ်စာရတယ်။ သူပြောသမျှ အမှန်ချည်းပါဘဲဗျာ။ ခုနေဖြင့် အစပျောက်နေတာဘဲ။ နို့ပေတဲ့၊ စောင့်သေးတာပေါ့ ကိုသိန်းမောင်ရယ်။ မကြာခင် လမ်းစရပါလိမ့်မယ်’ ဟုေ ပြာလေ၏။ ကိုစံရှားပြောတာ လွန်စွာမှန်ပါပေသည်။ နံနက်မိုးလင်း၍ ကျွန်တော် တို့မှာ အဝတ်အစားလဲပြီးခါမျှရှိစဉ် ဦးလူသည် အရေးတကြီးပြေးဝင်လာလျှက် မျက်လုံးမျက်ဆံပြူးခါ ကတုန်ကရင်နှင့် ‘အမယ်လေး ကိုစံရှားရဲ့။ ကျုပ်တို့ အရပ်တော့ သားရဲမင်းရဲဝင်နေပြီ ကိုစံရှားရဲ့။ ကို​​​ ကို​​​ ဘိုးသက်လဲ ညက သေရှာပေါ့ဗျ။ သူ့နှမများဖြစ်ပုံနဲ့ တထပ်တည်းပါဗျာ’ ဟု ပြောလိုက်ရာ ကိုစံရှားသည် တစ်ခါတည်း ခုန်ထထည့်ပြီး ‘ကိုင်း​ လာခင်ဗျာ၊ ရထားနဲ့ တစ်ခါတည်းပြန်လိုက်မယ်’ ဆို၍ ကျွန်တော်တို့လိုက်သွားကြလေ၏။ ကိုဘိုးသက်မှာ သူ့နှမဖြစ်ပုံနှင့် တစ်ပုံတည်း၊ ကုလားထိုင်ပေါ်မှာ မှီရက်။ ထိတ်လန့်ကြောက်ရွံ့သောမျက်နှာထားနှင့် သေနေလေသည်။ ရှေ့က စားပွဲပေါ်တွင်လည်း မီးအိမ်မှာရေနံဆီကုန်မှ ငြိမ်းနေပုံလက္ခဏာရှိလေသည်။ ကျွန်တော်တို့မရောက်မီကပင် ပြူတင်းပေါက်မှာ ဖွင့်လျက်ရှိသော်လည်း ကျွန်တော်တို့ဝင်သွားသောအခါ အနည်းငယ်အသက်ရှူခက်ပေ၏။ ကိုဘိုးသက် အိပ်ရာကိုတက်ကြည့်ရာ အိပ်ရာခင်းများမှာတွန့်လျက်၊ လူအိပ်ပြီးပုံရသဖြင့် ညအိပ်ရာမှဆင်းလာပုံပေါ်လေသည်။ ကိုစံရှားမှာ လျှင်မြန်ထက်မြက်စွာ အထက်တက်၊ အောက်ဆင်း၊ အထဲဝင်၊ အပြင်ထွက်နှင့် အနှံ့အပြားလိုက်ကြည့် နေရာမှ တစ်ဖန် အပေါ်ထက်သို့ပြေးတက်၍ ကိုဘိုးသက်အိပ်ခန်း ပြူတင်းကို ပြေး၍ဖွင့်ခါ ပြူတင်းဘောင်ကိုငုံ့ကြည့်ပြီးလျှင် အောက်ထပ်သို့တစ်ဖန် ပြေးဆင်း လာပြန်လေ၏။ ကိုဘိုးသက်သေနေသော အခန်းပြူတင်းပေါက်က ကျော် ဆင်း၍ လမ်းပေါ်တွင် လေးဘက်ထောက်ခါ ကပ်ကြည့်ပြီးလျှင် ပြန်ဝင်လာခါ စားပွဲတင်မီးအိမ်ကို သေချာစွာတိုင်းထွာလေ၏။ ထို့နောက် မီးအိမ်ပြောင်း၊ မီးအိမ်အဖုံး စသည်တို့ကို သေချာစွာကြည့်ပြီးလျှင် မီးအုပ်ပေါ်တွင် ကပ်နေသော ပြာအနည်းငယ်ကိုယူ၍ စာအိတ်တစ်ခုထဲတွင် ထည့်နေသည့်အတွင်း ပုလိပ် များရောက်လာလေ၏။ ကိုစံရှားသည် ဦးလူကို တစ်ဖက်သို့ဆွဲခေါ်၍ ‘ဒီတစ်ခါ တော့ နီးပါ့၊ ဦးလူ၊ သို့သော် ပြောဆိုနေဘို့အချိန်တော့မရှိသေးဘူး။ ပုလိပ် အင်စပက်တော်ကို ဟိုပြူတင်းပေါက်နှစ်ပေါက်နဲ့ မီးအိမ်ကို သေသေချာချာ ကြည့်ပါလို့ ပြောလိုက်စမ်းပါ။ ဒါနဲ့မှ သူတို့သိချင်တာကျန်သေးရင် ကျုပ် ဆီလိုက်ခဲ့လို့ ပြောလိုက်ပါ။ ကဲ​ ကိုသိန်းမောင်ပြန်ကြအုံးစို့’ ဆို၍ ပြန်ခဲ့ ကြလေ၏။ ပုလိပ်များက ကျွန်တော်တို့ဝင်နှောက်ယှက်သည်အောက်မေ့၍ စိတ် ခုလေသလားမသိ။ ကျွန်တော့်ထံသို့ ပေါ်မလာပေ။ ကိုစံရှားမှာလည်း နှစ်ရက် တိုင်တိုင် နေဝင်ကနေထွက်၊ ရုတ်တရက် ပျောက်ပျောက်သွား၏။ နောက် တစ်နေ့၊ ကိုဘိုးသက်စားပွဲပေါ်က မီးအိမ်နှင့် တထပ်တည်းတူသော မီးအိမ် တစ်လုံးကို ကိုဘိုးသက်သုံးသော ရေနံဆီမျိုးထည့်၍ ယူလာပြီးလျှင် စားပွဲ ပေါ်မှာတင်ခါ ‘ကိုင်း​ကိုသိန်းမောင်၊ သည်လာစမ်း၊ နားထောင်၊ ဒီအမှု နှစ်ခုမှာ တထပ်တည်းတူတဲ့အချက်များ စဉ်းစားစမ်း၊ သူ့နှမများနေတဲ့ အခန်းထဲ ဝင်ကြည့်ကြတော့ ဆရာဝန်ဟာ ကုလားထိုင်ပေါ်လဲကျသွားတယ်’ ဟု ပြောတယ်။ ပြီးတော့လဲ ဒေါ်မိဟာ တံခါးဖွင့်ရအောင် အခန်းထဲဝင်တော့ မေ့လဲသွားတယ်ဟု ပြောတယ်။ ခု ကိုဘိုးသက်သေနေတဲ့အခန်းထဲ ဝင်တော့ ပြူတင်းပေါက်ဖွင့်ပြီးသားတွေ့တယ်။ အဲဒီပြူတင်းပေါက် လာဖွင့်တဲ့ သူငယ်မ ဟာ မမာမကျန်းဖြစ်နေရှာတယ်။ နောက်တစ်ချက်က ရေနံဆီကုန်မှ ငြိမ်းနေတဲ့ မီးအိမ်များဖြစ်တယ်။ ကဲ​ ဒီတော့ ဒီအမှုနှစ်ခုကို တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ဆက်ကြည့် လိုက်လျှင် တူတဲ့အချက်တွေ ဘာရှိသလဲ။ အသက်ရှူကျပ်ပြီး မွှန်တဲ့အနံ့ အသက်။ ရေနံဆီကုန်အောင်တောက်နေတဲ့မီးအိမ်။ ပြီးတော့ ရှူးသူရှူး။ သေသူ သေတယ်။ ဖြစ်ပုံကလဲ တစ်နည်းထဲတူပြီး ကိုက်တယ်။ ကဲ​ ဒီသုံးချက်က ရှင်းရဲ့မဟုတ်လား’ ကျွန်တော် ‘ရှင်းပါတယ်’ ကိုစံရှား ‘ရှင်းလျှင် ရှေးဆက်တွေးကြဦးစို့။ အဲဒီမီးအိမ်များထဲကို တစ်စုံ တစ်ယောက်က ရူးစေ၊ နှမ်းစေ၊ သေစေတတ်သော ဆေးမှုန့်တစ်မျိုး မျိုးကို ဖြူးထားတယ်ဆိုပါတော့ မငွေပွင့်တို့တုန်းကတော့ တံခါးပင်ပိတ်ထား သော်လည်း အခန်းကကျယ်တယ်။ သည်တော့ အသည်းငယ်တဲ့မိန်းမသား ဆုံးပြီး ယောက်ျားများတော့ ရှူးရုံရှူးသွားတယ်။ ကိုဘိုးသက်တော့ အခန်းကကျဉ်း လို့ ဆေးငွေ့အများကြီးသင့်ပြီး သေသွားတယ်။ ဒီလိုသဘောရတာနဲ့ ကျုပ်ကို ဘိုးသက်သေနေတဲ့ ရှေ့စားပွဲပေါ်က မီးအိမ်ကို သေသေချာချာ စီစစ်ကြည့်တော့ မီးအိမ်အဖုံးပေါ်မှာ မီးမကျွမ်းသေးဘဲ ပြာနဲ့ခပ်ဆင်ဆင်တူတဲ့ အမှုန့်ကလေးတွေ တော်တော်များများတွေ့လို့ တစ်ဝက်ခွဲယူခဲ့တယ်’ ‘ဘာကြောင့် တစ်ဝက်သာယူခဲ့ရသလဲဗျ’ ‘အို​ ကိုသိန်းမောင်ကလဲ ပုလိပ်များအတွက် သက်သေခံပစ္စည်း ထားခဲ့ရသေးတာပေါ့ဗျ။ အကုန်ယူလာလို့ သူတို့အပေါ် မတရားရာကျနေ မှာပေါ့။ အဲ​ တိုတိုပြောတော့ အခု ကိုဘိုးသက်မီးအိမ်နဲ့ တထပ်တည်းတူတဲ့ မီးအိမ်တစ်လုံး ကျုပ်ဝယ်လာတယ်။ ရေနံဆီလဲ တစ်မျိုးတည်း ထည့်ထား တယ်။ ကျုပ်အကြံက အဲဒီမီးအိမ်ကို မီးထွန်းပြီး ကျုပ်ကို ဘိုးသက်မီးအိမ် ပေါ်ကယူလာတဲ့ ဆေးမှုန့်ကို မီးပေါ်ဖြူးလိုက်မယ်။ ဖြူးပြီးတော့ ကျုပ်က ဒီဖွင့်ထားတဲ့ ပြူတင်းပေါက်နားမှာ ထိုင်စောင့်မယ်။ ဒီတော့ ဘယ်လို ဖြစ်လာ မယ်ဆိုတာ သိရောပေါ့ဗျာ။ ဘယ့်နှယ်ဟာ ခင်ဗျားအခန်းထဲမနေတာ ကောင်း တယ်ထင်ပါကလား’ ဟု ဆိုလိုက်လျှင် ကျွန်တော်က ‘ဘယ်နည်းနှင့်မျှ ကိုစံရှားတစ်ယောက်ထဲ စမ်းသပ်တာကို ခွင့်မပြုနိုင်ပါ’ ဟု ပြန်ပြောမှ။ ‘ကဲ​ ကဲ၊ ဒါဖြင့် ဟိုတံခါးမကြီးကို ခပ်ဟဟလုပ်ထား။ ဟိုဖွင့်ထားတဲ့ ပြူတင်းပေါက်နားမှာ ကုလားထိုင်နှစ်လုံး၊ မျက်နှာချင်းဆိုင်ထား၊ ပြီးပြီလား၊ ကုလားထိုင်တစ်လုံးပေါ်မှာ ခင်ဗျားထိုင်၊ ကျုပ်ပြောမယ်၊ သေသေချာချာ နားထောင်၊ ကျုပ် ခု ဆေးမှုန့်ဖြူးပြီး ခင်ဗျားနဲ့ ရင်ဆိုင် ကုလားထိုင်ပေါ်မှာ ထိုင်မယ်။ တစ်ယောက်မျက်နှာ တစ်ယောက်ကြည့်နေပြီး ထိတ်စရာ၊ လန့်စရာ တစ်စုံတစ်ရာ အမူဖောက်ပြန်လာခဲ့လျှင် ပထမဆုံး သတိရတဲ့လူက ကျန်တဲ့ လူကို ဆွဲပြီး ဟိုတံခါးမကြီး ထွက်ပြေးတမ်း၊ နားလည်ပြီမဟုတ်လား။ ကဲ​ ဒါဖြင့် သွားလေရော့’ ဆေးမှုန့်ကိုမီးရောက်ပေါ်တွင်ဖြူး၍ ကိုစံရှားသည် ကျွန်တော်နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်လာထိုင်လေ၏။ မကြာမီပင် ခပ်ညှီညှီ မွှန်တွန်တွန်၊ အလွန် ဆိုးဝါးသောအနံ့တစ်မျိုး ထွက်လာပြီး ကျွန်တော်၏မျက်စိရှေ့တွင် တခဲနက် မည်းမှောင်နက်ချိပ်သော တိမ်တောင်တိမ်လိပ်ကြီးများအသွင် ကြီးမားသော လှိုင်းအိကြီးများပမာ လွန်စွာ ကြောက်မက်ဖွယ်ထင်မြင်လာပြီးလျှင် အသည်း နှလုံးထဲကလည်း လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ဖြစ်လာလေ၏။ ထိုမှတစ်ဖန် အုပ်ဆိုင်း နက်မည်းသော တိမ်တိုက်ကြီးများအကြားတွင် တွားလျက် တချို့ ကားယားကြီး တချို့၊ တရွရွသွားနေကြသည်က တချို့ စသည်ဖြင့် မကြည့ဝါံ့ဖွယ်ရာ လွန်စွာ ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းသော သူရဲသူဘက်ကြီးများပုံတို့သည် ထင်မြင် လာပြန်ရာ ကျွန်တော်မှာ အသည်းနှလုံး၊ တပြုံလုံးပြုတ်ကျမတတ်။ ဆတ်ဆတ် တုန်ကြောက်လျက် ကိုယ်လက်တို့မှာ သွေးမရှိသကဲ့သို့ဖြစ်ခါ။ ဆံပင်တို့သည် တအုံလုံးထောင်ထလျက် ခေါင်းများလည်းကြီးပြီး သည်းထန်စွာ ထိတ်လန့် သဖြင့် အားကုန်ဟစ်အော်လိုက်ပါသော်လည်း အသံမထွက်ချေ။ ကိုစံရှားကို ကြည့်လိုက်ရာ။ လူသေကောင်ပမာ။ မျက်နှာမှာဖြူလျက် နှုတ်ခမ်းများကို ကျပ်တည်းစွာစိ၍ အန်ခဲခါ၊ မျက်တောင်မခတ်၊ မလှုပ်မယှက် ပကတိသော ကျောက်ရုပ်ကြီးကဲ့သို့ ထိုင်နေသည်ကိုမြင်မှ စိုးရိမ်အားကြီး၍လားမသိ။ ရုတ်ခနဲ သတိရလာသဖြင့် တဟုန်တည်းထပြေးခါ ကိုစံရှားကို အတင်းတက်ဆွဲပြီး တစ်ခါတည်း ဆင်းပြေးလေ၏။ အိမ်ရှေ့မြက်ခင်းပေါ်တွင် နှစ်ယောက်သား အတန်ကြာအောင် မေ့လဲနေကြပြီး သတိရ၍ ထထိုင်မိလျှင် ကိုစံရှားက ‘လက်မတင်ကလေး လွတ်သွားတယ်၊ ကိုသိန်းမောင်၊ ကိုယ်ကျိုးနဲမလို့ဗျာ။ ဒီကိစ္စထဲမှာ ခင်ဗျားဆွဲသွင်းမိတာ ကျုပ်ကိုကျုပ် အပြစ်တင်ပါရဲ့ဗျာ၊ ယုံပါ တော့။ ကျေးဇူးလဲအထူးဘဲတင်ပါတယ်။ ကျွန်တော် ‘အို​ ဒါက ကိစ္စမရှိပါဘူး’ ကိုစံရှား ‘ကိစ္စမရှိဘူးဆိုတာထက် နည်းနည်းကလေးကြာလျှင် ကျုပ်တို့ ရှူးတယ်မုချ၊ ခုတောင်မှ သည်လောက် မိုက်မိုက်ကန်းကန်း စမ်း ကြတာ ဒီအကောင်တွေ အရူးတွေဘဲလို့ သူများကတော့ အမှန်ပြောကြမှာဗျ။ နို့ ဒါတွေထားလိုက်ပါဦး။ အမှုဖြစ်ပုံတော့ ရှင်းရဲ့မဟုတ်လား’။ ကျွန်တော်က ‘ရှင်းပါရဲ့’ ဟု ပြောသဖြင့် ကိုစံရှားက ထပ်၍ပြောသည်မှာ ‘ဖြစ်ပုံက ရှင်းပေမယ့် ဘယ်သူ့လက်ချက်ဆိုတာက သိဘို့လိုသေးတယ်။ အားလုံး စစ်စစ်ပေါက်ပေါက် စဉ်းစားလိုက်တော့ ပထမအမှုက ကိုဘိုးသက်လက်ချက် လို့ ကျုပ်ကဆိုချင်တယ်။ ခင်ဗျားလဲစဉ်းစားကြည့်လေ။ ကိုဘိုးသက်ဟာ သူ့ညီမများ၊ နှမများနဲ့ ခိုက်ရန်ဖြစပွါးဘူးတယ်။ ဘယ်လောက်များ ပြင်းပြင်း ထန်ထန်ဖြစ်မှန်း ကျုပ်တို့မသိရဘူး။ သူကတော့ မေ့ပစ်လိုက်ပြီပြောတယ်။ သူ့ရုပ်ကြည့်ပါ။ အနာတစ်ခုမေ့မယ့်လူလားလို့။ ပြီးတော့ သူ အိမ်က ထွက်သွားသွားခြင်းဖြစ်တယ်။ တစိမ်းလူဝင်လျှင် သူတို့နေရာက ထကြမှာပေါ့။ဒ ီတော့ နေရာပျက်မှာပေါ့။ ခုနေရာမှ မပျက်ဘဲ။ ရန်ကုန်မဟုတ်ဘူးဗျ။ စစ်ကိုင်း ချောင်းထဲမှာ ၁၀ နာရီကျော်လျှင် ဘယ်ကဧည့်သည်မှ မလာဘူး။ ဒီတော့ ဧကန ္တ သူ့လက်ချက်ဘဲ’ ကျွန်တော် ‘နို့ သူသေတာကကော။ သူ့ကိုယ်သူသတ်သေတာလား’ ကိုစံရှား ‘ဟုတ်ချင်လဲ ဟုတ်မပေါ့လေ။ အကြောင်းကတော့ သူ့ညီများ၊ နှမများ သူသတ်မိလို့။ သို့သော်၊ ဒါတွေကို အကုန်သိတဲ့လူတစ် ယောက်ရှိသေးတယ်၊ သူလာပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီတော့ အားလုံးရှင်းရောပေါ့’ ဟု ပြောနေဆဲပင် ဓာတုဗေဒဆရာကြီး ဦးအောင်ဘော်ဝင်လာ၍ ‘ကိုစံရှား ရေးလိုက်တဲ့စာကို ရလို့လာခဲ့တယ်။ သို့သော်၊ ခင်ဗျားခေါ်တာ ကျုပ်လာရန် အကြောင်းမရှိပါဘူး’ ဟု ပြောလိုက်လျှင်။ ကိုစံရှားက ‘သည်လိုလာတာ အင်မတန် ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ဗျာ။ သို့သော် အိမ်ပေါ်မှာ ဧည့်မခံနိုင်တာကို သည်းခံပါ။ ကုလားထိုင်ယူပေးပါမယ်။ အိမ်ပေါ်မှာ နည်းနည်းကလေး ဓာတ်ခွဲစမ်းလို့ အနံ့အသက်မကောင်းလို့ပါ။ ခင်ဗျားနဲ့ အများကြီးသက်ဆိုင်တဲ့ အကြောင်းရှိပါတယ်’ ဟု ပြောခါ။ ကုလားထိုင်များပေးသဖြင့် ဦးအောင်ဘော်က ထိုင်ခါ ‘ကျွန်တော်နဲ့ အများကြီးသက်ဆိုင်တဲ့ကိစ္စ ဘာများရှိပါသလဲ’ ဟု မေးလေ၏။ ကိုစံရှားက ‘ကိုဘိုးသက်သတ်တဲ့ကိစ္စပေါ့ဗျာ’ ဟု ပြန်ပြောလိုက် လျှင် ဦးအောင်ဘော်မှာ ဒေါသအမျက် ချောင်းချောင်းထွက်လျက် ကိုစံရှားကို သတ်ညှစ်ပစ်လိုက်မည့် မျက်နှာထားမျိုးနှင့်ကြည့်နေပြီးမှ စိတ်ကိုချုပ်တည်း၍ ‘ကိုစံရှားကို ကျုပ် တစ်စုံတစ်ရာ အန ္တရာယ်မပြုလိုပါဘူး။ နို့ပေတဲ့ စကားကို သတိထားပြောပါ။ ကျုပ်က နည်းနည်းစိတ်ထန်တယ်’ ဟု ပြောလိုက်လျှင်။ ကိုစံရှားက ‘ကျွန်တော်ကလဲ ဦးအောင်ဘော်ကို အန ္တရာယ်မပြုချင်လို့ ကျုပ် သိသမျှ ပုလိပ်ကို သတင်းမပေးဘဲ။ ဦးအောင်ဘော်နဲ့ ဆွေးနွေးမယ် ခေါ်တာဘဲ’ ဟု ပြန်ပြောလိုက်သောအခါ ဦးအောင်ဘော်သည် အနည်းငယ် မျက်နှာပျက်ပြီး ‘ကိုစံရှားအဖျန်းအသမ်းတွေ မလုပ်စမ်းပါနဲ့။ ကျုပ်ကိုတော့ မရဘူး’ ကိုစံရှား ‘ကျွန်တော်ခင်ဗျားကို အတည်အလင်းဖွင့်ပြောမယ်။ ခင်ဗျားကလဲ ကျွန်တော့်လိုသဘောထားပြီး ပြောဆိုပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကျွန်တော် နောက်ကို ခင်ဗျားခုခံချေဆိုချက်နဲ့လျော်စွာ အလုပ်လုပ်ရလိမ့်မယ်’ ဦးအောင်ဘော် ‘ကျုပ်က ဘာများခုခံချေဆိုရမှာလဲ’ ကိုစံရှား ‘ကိုဘိုးသက်သတ်မှုပေါ့ဗျ’ ဦးအောင်ဘော် ‘ခင်ဗျားအမှုတွေ စုံထောက်လို့ရတာ ဖျန်းတာသမ်းတာကအား ြီကီးနေတယ်ထင်ပါရဲ့’ ကိုစံရှား ‘နားထောင် ဦးအောင်ဘော်ဖျန်းတာက ခင်ဗျား၊ ကျုပ်မဟုတ်ဘူး၊ ခင်ဗျား ရှမ်းပြည်တက်မလို့ မေမြို့ရောက်နေတာတောင် ပြန်လာ တာက တွေးလိုက်တော့ တော်တော့ကိစ္စနဲ့ မပြန်ဘူး။ ဒါကြောင့် ခင်ဗျား အပြုအမူကို ကျုပ်လိုက်ကြည့်တယ်။ ခင်ဗျားပြန်လာတဲ့နေ့က ဒီကိုလာတယ်။ မေးမရလို့ ဦးလူတို့အိမ်သွားတယ်။ ပြီး အိမ်အောက်မှာ အတော်ကြာရပ်နေပြီး ခင်ဗျားအိမ်ပြန်တယ်။ အဲဒီညက ခင်ဗျား ကောင်းကောင်းအိပ်မရဘူး။ မနက် ကြက်ဦးမတွန်ခင် ခင်ဗျားထပြီး အိမ်ရှေ့က ကျောက်စကွဲမြေကလေး အနည်းငယ် ဆုပ်ယူပြီး အိတ်ထဲထည့်ပြီး ဦးလူတို့အိမ်သွားတယ်။ ရောက်တော့ ကိုဘိုးသက် အိပ်တဲ့ ပြူတင်းပေါက်ကို ကျောက်စကွဲနဲ့ပစ်တယ်။ တံခါးဖွင့်ကြည့်တော့ ဆင်းခဲ့စမ်းပါလို့ လက်ရပ်ခေါ်တယ်။ သူအောက်ထပ်ရောက်တော့ ခင်ဗျားက ပြူတင်းပေါက်က ကျော်ဝင်ပြီး စကားပြောတယ်၊ တယ်မကြာဘူး။ ခင်ဗျား ဝင်တဲ့ပြူတင်းပေါက်က ပြန်ထွက်တယ်။ အပေါက်ပြန်ပိတ်ပြီး အပေါက်နားက လမ်းပေါ်မှာ ဆေးပြင်းလိပ်တစ်လိပ် ကုန်အောင် ရပ်သောက်တယ်။ ကဲ​ ဒါ ဘာလုပ်တာလဲ။ ခင်ဗျားက ကျုပ်လို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းမပြောလျှင် ပုလိပ် တာဝန်ပေါ့ဗျာ’ ဟု ပြောလိုက်သောအခါ ဦးအောင်ဘော်သည် မျက်နှာမှာ သွေးမရှိသကဲ့သို့ ဖြူလျက်။ နှုတ်ခမ်းများပြာခါ အိတ်ထဲမှ ဓာတ်ပုံတစ်ပုံကို ထုတ်ပြခါ။ ‘အဲတာကြောင့် လုပ်တာပါဘဲဗျာ’ ဟု ပြောလေလျှင် ကိုစံရှားသည် ဓာတ်ပုံကိုငုံ့ကြည့်ပြီး အံ့အားသင့်သောအမူအရာနှင့် ‘ဟာ​မငွေပွင့်ပါ ကလား’ဟု ပြောလိုက်လေ၏။ ဦးအောင်ဘော်က ဟုတ်ပါတယ် မငွေပွင့်ပါ။ သူနဲ့ ကျွန်တော်နဲ့ ချစ်ကြိုက်နေကြတာ နှစ်​လ ကြာရှည်ပါပြီ။ သို့သော် ကျွန်တော့်မှာ မယားကြီးရှိနေလို့ ယူလျှင်လဲ မတင့်တယ်။ ကျွန်တော့်မယားကလဲ အင်မတန် ဆိုးသွမ်းညစ်ပတ်ပေမယ့် ကွာလို့ကလဲမရသေးလို့ ဆိုင်းနေကြပါတယ်။ အခုတော့ သေမင်းလက်ထဲပါသွားတာပါဘဲ’ ဆိုပြီး မျက်ရည်များကျလာလေ၏။ အနည်းငယ် ဆိုင်းနေပြီး တဖန် အိတ်ထဲမှ ကျွန်တော်တို့မြင်ခဲ့ပြီးသော ဆေးမှုန့်မျိုးတို့ဖြင့် ပြည့်နှက်လျက်ရှိသော စာအိတ်တစ်အိတ်ကို ကိုစံရှားလက်သို့ လှမ်းပေး၍ ကြည့်လိုက်ရာ စာအိတ်ပေါ်တွင် ‘ကဝေ့သည်းခြေ’ ဟု ရေးထား သည်ကို တွေ့ရလေ၏။ ဦးအောင်ဘော်က ပြောပြန်သည်မှာ ကိုစံရှားတော့ ဒီ ‘ကဝေ့သည်းခြေ’ ဆိုတာ ဘာကြားဘူးမလဲ။ ကျုပ်လဲ အစကမသိပါဘူး။ ရှမ်းပြည်ရောက်တော့မှ စ, မ, လမ်းပေါက်နေတဲ့ ရှမ်းမှော်ဆရာကြီးတစ်ယောက် နဲ့တွေ့မှ သိတော့တာပါဘဲ။ ဘာဖြစ်လို့ ‘ကဝေ့သည်းခြေ’ လို့ ခေါ်သလဲဆိုတော့ အရှာရလဲ အင်မတန်ခက်တဲ့အပြင် ဥကလဲ လူသည်းခြေနှင့် အသွင်တူတာလဲ တစ်ကြောင်း။ သူတို့ဆေးတစ်မျိုးနဲ့ စပ်လိုက်လျှင် ဘယ်လိုတန်ခိုးထွက်တယ် ဆိုတာလဲ ကိုစံရှားအမြင်ရသားဘဲ။ အဲဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ သည်လိုဗျ။ တစ်နေ့ တော့ ဘိုးသက်ဟာ အိမ်ကိုအလည်လာရင်း ကျုပ်က အမှတ်တမဲ့ ဒီ ဆေးမှုန့်ပြပြီး စွမ်းမစွမ်းြ္ပောမိတယ်။ အဲဒါ တနဂင်္နွေနှစ်ပတ်လောက်ရှိရော့မယ် ဒီတုန်းက အဲ​ သူကမေးလိုက်စမ်းလိုက်တာ လွန်လို့ ကျုပ်ကလဲ သူ့အပေါ် မသကင်္ာစရာမရှိတာနဲ့ အစုံဘဲပြန်ပြောပြလိုက်တယ်။ ဘာလဲအမှတ်မထားပါဘူး။ ကျုပ် ရှမ်းပြည်တက်တော့မယ်လို့၊ မေမြို့ရောက်တော့ ဦးလူက ကျုပ်တို့ အကြောင်း ကောင်းကောင်းသိတဲ့လူ ဖြစ်တော့ သံကြိုးရိုက်လို့ ပြန်လာတယ်။ ဒီရောက်လျှင်ဘဲ၊ သင့်လက်ချက်ပဲဆိုတာသိလို့ ကိုစံရှားဆီလာတော့ ကိုစံရှားကလဲ ဘယ်သူ့မှမထင်တတ်သေးဘူးပြောတော့ ကိုစံရှားမှမသိလျှင် ဒီ ပုလိပ်ကောင်တွေတော့ဝေးစွ ငါ တရားစွဲပေတဲ့အလကားဘဲ။ သက်သေ ပြစရာ လုံလုံလောက်လောက်မရှိဘူး။ သည်တော့ ငါချစ်တဲ့သူကလေးသတ်တဲ့ အကောင်တော့ ငါ့ဘာသာ ငါကြံနှိပ်စက်လေမှဘဲလို့ ကိုစံရှားပြောပြီးတဲ့ အတိုင်းပါဘဲ။ သင်းကို အိပ်ရာကိုနှိုးပြီး အောက်ရောက်တော့ ကျုပ် အမြဲဆောင်တဲ့ ခြောက်လုံးပြူးသေနတ်ပြပြီး အကြောင်းမျိုးစုံပြောတော့ သူ့အပြစ်သူဝန်ခံ တာကိုးဗျ။ အဲသည့်နောက်၊ ကျုပ်က သူ့ကိုသတ်ရအောင်လာတယ်လို့ပြောတော့ ကြောက်အားကြီးလို့ ကုလားထိုင်ပေါ် ထိုင်ရက်လဲကျသွားတာကိုး။ ဒီတော့ ကျုပ်က မီးအိမ်၊ မီးညှိပြီး ဆေးမှုန့်တွေနိုင်နိုင်ဖြူး။ သူကလဲ မင်းနေရာကမထနဲ့ ထလျှင် မင်းမုချသေပြီးဘဲ။ ဟောဒီသေနတ်ကြည့်ဆိုပြီး ပြူတင်းပေါက်က ကျော်ထွက်တာကိုး။ အပြင်က မှန်ပြူတင်းပြန်ပိတ်ပြီး သူ့ကို သေနတ်နဲ့ ချိန်ထားရင်း ထပ်ပြီး ဆေးလိပ်သောက်ကြည့်နေတယ်။ သူလဲသေရော။ ကျုပ်လဲ ပြန်သွားတာဘဲ။ ဒါပါဘဲဗျာ။ ကျုပ် သေရမှာမကြောက်ပါဘူး။ ကိုစံရှားသဘောတစ်ခုပါဘဲ။ ပုလိပ်လက်ထဲအပ်လိုက်လဲ အပ်ပါတော့’ ဟု ပြော၍ စကားဆုံးလျှင်ပင် ကိုစံရှားသည် အတန်ကြာအောင် တိတ်ဆိတ်ငြိမ် သက်စွာ စဉ်းစားနေပြီး။ ‘နို့ ခင်ဗျား အစကတော့ ဘယ်ပုံစီမံမယ်ကြံထား ပါသလဲ’ ဟု မေးလျှင်။ ဦးအောင်ဘော်က ‘ရှမ်းပြည်တက်ပြီး နက်ဖေဆိုတဲ့ တောတောင်ရှုရိုးတွေထဲ အနှံ့အပြားသွားရောက်လည်ပတ်နေမယ် ကြံတယ်’ဟု ပြန်ပြောသောအခါ ကိုစံရှားက ‘အဲဒါအကောင်းဆုံးဘဲ။ ကျုပ်လဲသဘော ကျတယ်။ ကိုင်း​ အလကားအချိန်ကုန်နေမယ်’ ဟု ပြောသဖြင့် ဦးအောင်ဘော် သည် ကျွန်တော်တို့ကို နှုတ်ဆက်၍ထွက်သွားလေ၏။ ကိုစံရှားသည်လည်း အဝေးကိုကြည့်၍ စဉ်းစားနေသောမျက်နှာ မျိုးနှင့် ‘ကျုပ်တော့ တစ်ခါမှ သမီးရည်းစားမရှိဘူးလို့ သေသေချာချာတော့ မသိဘူးပေါ့ဗျာ။ နို့ပေမယ့်၊ ကိုသိန်းမောင်ရယ်၊ သမီးရည်းစာများဟာ စားမလို မျိုမတတ် ချစ်ကြတယ်လို့ ပြောကြတယ်။ ဒီတော့ သူ့ကိုလဲ အဆိုးမဆိုသာ ဘူးပေါ့ဗျာ’ ဟု ပြောခါ ဆက်လက်တွေးတောရင်း ထိုင်နေလေ၏။ စိန်လယ်ဂျာမြင်ပွဲမှု၌ မောင်စံရှားစုံထောက်ပုံ တစ်နေ့သော တနဂင်္နွေနေ့၌ မောင်စံရှားသည် အိမ်မှထွကခွါခြင်း မရှိဘဲ ယမန်နေ့ထုတ် သတင်းစာများကို တစ်စောင်ပြီးတစ်စောင် လှန်၍ ဖတ်ရှုလျက်၊ ပက်လက်ကုလားထိုင်ပေါ်တွင် ဆေးတံကိုတစ်ဆုံပြီးတစ်ဆုံ သောက်ရှူခါနေသည်ကို မြင်ရလျှင်။ ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှားသည်ကား ဧကန်မုချ အမှုတစ်ခု လက်ခံ၍ထားပြီးဖြစ်ကြောင်းကို သိရှိသော်လည်း မောင်စံရှား၏သဘောကိုသိပြီး ဖြစ်သဖြင့် ဖွင့်၍မေးမြန်းခြင်းကိုမပြုဘဲ အရိပ်အကဲကိုသာလျှင် ကြည့်နေရလေ၏။ ညနေခင်းအချိန်တိုင်ရောက်လျှင် တယ်လီဖုန်းမှ ခေါင်းလောင်းနှိုးသံကိုကြားသဖြင့် ကျွန်တော်လည်း တယ်လီဖုန်း သို့သွားရာ။ တစ်စုံတစ်ယောက်သောသူက မောင်စံရှားနှင့် စကားပြောလိုကြောင်း ပြောသဖြင့် မောင်စံရှားလည်း သွားရောက်ပြောဆိုလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘ကဲ​ ကိုသိန်းမောင်၊ ခင်ဗျားလိုက်နိုင်ရဲ့ မဟုတ်လား။ အင်းယားကန်ဘက်မှာ ကိစ္စရှိပြန်ပြီဗျို့။ တစ်နေ့လုံး သည်အမှု အကြောင်း ကျုပ်စဉ်းစားလိုက်တာ မပေါ့တပေါ်ရှိနေတုန်း အင်စပိတ်တော် မောင်သိန်းဟန်က ယခုတဖန်ထပ်ပြီး တယ်လီဖုန်းဆက်လိုက်ပြန်ပြီ။ သွားအုံးမှ  ဖြစ်မယ်ထင်ပါရဲ့။ ဒါနဲ့ ခင်ဗျား တော်လဲတော်တဲ့လူပေဘဲဗျာ။ ကျုပ်ကို ခင်ဗျား တစ်နေ့လုံး စကားတစ်ခွန်းမှ မေးလားမြန်းလား မလုပ်ပေဘူး။ ကျုပ်က သည်လိုမှကြိုက်တယ်။ ကျုပ်အကြံထုတ်နေတုန်းများ ဘယ်သူမှ စကားလာပြီးပြောတာမကြိုက်ဘူး။ ကဲ​ လိုက်မယ်မဟုတ်လားဗျ ကိုသိန်းမောင်’ ဟု ပြောသဖြင့်။ ကျွန်တော်က ‘ဘာမှုလဲဗျာ’ ဟု မေးလျှင်။ ‘စိန်လယ်ဂျာ မြင်းပွဲမှုပေါ့ဗျာ’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်မှာ ရှေ့လာမည့် စိန်လယ်ဂျာ မြင်းပွဲတွင်ပါဝင်မည်ဖြစ်သော တိမ်ပျံအမည်ရှိ မြင်းတစ်စီး ရုတ်တရက် ပျောက်ဆုံးကြောင်း သတင်းစာများတွင် တွေ့မြင်ပြီးဖြစ်သဖြင့် အနည်းငယ် ရိပ်မိလေ၏။ ကျွန်တော်လည်း မောင်စံရှားစုံထောက်သည့်အမှုများ၌ အခွင့်အခိုက် ကြုံကြိုက်သည့်အခါတိုင်း လိုက်နေကြဖြစ်သဖြင့် အဝတ်များလဲလှယ်ပြီးလျှင် ရထားတစ်စီးနှင့် ထွက်လာခဲ့ကြရာ လမ်းတွင် မောင်စံရှားက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းမောင်။ သည်က မြင်းပျောက်မှု ခင်ဗျား ကြားပြီးပြီမဟုတ်လား’ ‘သတင်းစာထဲမှာတော့ တွေ့ပြီးပါပြီ။ ပြိုင်မြင်းမွေးတဲ့ ဖာရစီလူမျိုး မနာဂျီရဲ့ မြင်းကျင့်သမားကိုသတ်ပြီး မြင်းလဲပျောက်သွားတယ်ဆိုတဲ့ အမှု မဟုတ်လားဗျ’ ‘ဟုတ်တယ်။ သို့သော် သည်အမှုက သည်လိုဗျ။ အမှုနဲ့စပ်လျဉ်းတဲ့ အကြောင်းအရာကို အစုံအလင်သိပြီးဖြစ်လို့ အသစ် ထပ်မံပြီး စုံထောက်ဘို့ မလိုဘူးဗျ။ သိရှိပြီးသမျှအကြောင်းအရာကိုသာ သေသေချာချာ စစ်ဆေးနှိုင်း ချိန်ပြီး အမှန်ကိုရောက်အောင် ယူဆဘို့လိုတာဘဲ။ ယခုပျောက်ဆုံးတဲ့မြင်း ကလဲ ရှေ့လာမယ့်စနေအပတ်။ စိန်လယ်ဂျာမြင်းပွဲမှာ ပြေးဘို့ဖြစ်တဲ့အပြင် သည်မြင်းကို အားလုံးက နိုင်လိမ့်မယ်ထင်လို့ အမြောက်အမြား လောင်းစား ကြမယ်ပြင်နေတုန်း ယခုလို ရုတ်တရက်ပျောက်သွားတယ်ဆိုတော့ အများကလဲ အမျိုးမျိုးအဖုံဖုံ တွေးတောကြတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ကျုပ်တို့မှာလိုတာက သူတစ်ပါးတို့ထင်မြင်ချက်၊ တွေးတောချက်တွေ ဖယ်ရှားပြီး အကယ်စင်စစ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အချင်းအရာများကိုသာ ကြည့်ရှုပြီး နှိုင်းချိန်ဘို့လိုတာကိုးဗျ။ သည်အမှုအကြောင်းကို လွန်ခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့ကဘဲ မြင်းရှင်မနာဂျီနဲ့ အင်စပိတ်တော်မောင်သိန်းဟန်ဆီက ကျုပ်ကို လာဘို့စာရတယ်’ ‘သောကြာနေ့ကတည်းက စာရရင် သည်ကနေ့ တနဂင်္နွေနေ့တောင် ရှိပါပြီလားဗျာ။ ဘာပြုလို့ ခင်ဗျား စာရ​ရချင်း တစ်ခါတည်း မသွားသလဲ’ ‘မသွားတာက သည်လိုဗျ။ သည်လောက်နာမည်ကျော်ကြားပြီး မြင်းသမားတိုင်း သိနေတဲ့မြင်းကို ဘယ်နည်းနဲ့မှ တာရှည်အောင်ဝှက်ပြီး မထားနိုင်ဘူးလို့ကျုပ်ထင်မိပေတယ်။ ပြီးတော့လဲ သည်မြင်းကိုတွေ့တဲ့အခါ မြင်းကိုခိုးတဲ့လူဟာ မြင်းကျင့်သမား မောင်ဘိုးဆန်းကိုသတ်တဲ့အကောင် ဖြစ်မှာဘဲလို့ ကျုပ်ယုံကြည်ပြီး  မြင်းခိုးမိရင် သတ်တဲ့လူမိတာနဲ့ အတူတူဘဲလို့ ထင်မိပေတယ်။ ဒါနဲ့ စနေနေ့က တစ်နေ့လုံးစောင့်ပြီးနေခဲ့တယ်။ မောင်ထွန်း ကျော်ဆိုတဲ့လူတစ်ယောက်ကို ဖမ်းထားတယ် ဆိုတဲ့အကြောင်းကိုသာ ကြားရတယ်။ သည့်ပြင် တစ်စုံတစ်ရာ ထပ်မံပြီး ပေါ်ပေါက်တယ်လို့ မကြား ရဘူး။ ဒါကြောင့် သည်ကနေ့မှ ကျုပ်ကိုယ်တိုင် လိုက်ရတယ်။ သို့သော်လဲ မနေ့ကတစ်နေ့လဲ အချည်းနှီးတော့မဖြစ်ပါဘူးဗျာ’ ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျားစဉ်းစားမိပြီပေါ့လေ’ ‘ဟုတ်ကဲ့၊ လိုရင်းအချက်တွေဖြင့် တော်တော်စုဆောင်းမိပါပြီ။ သို့သော် ကျုပ်သိသလောက် ခင်ဗျားလဲသိရအောင် ပြန်ပြောရဦးမှာပေါ့ဗျာ’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်လည်း ဆေးတစ်လိပ်ကိုမီးညှိ၍ မြင်းရထားပေါ်တွင် နောက်မှီကိုမှီခါ နားထောင်ရန်ပြင်ဆင်လေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားက ‘သည်လိုဗျကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ ယခုပျောက် နေတဲ့ တိမ်ပျံဆိုတဲ့မြင်းက လွန်ခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်လောက်က အင်မတန်နာမည်ကျော် ကြားခဲ့တဲ့ တိမ်ညွန့်ဆိုတဲ့ မြင်းရဲ့သားကိုးဗျ။ ယခု တိမ်ပျံကလဲ သူ့အဖေလိုဘဲ ပြိုင်သမျှမြင်းပွဲအပေါင်းမှာ ပထမစွဲခါတာချည်းမို့ သူ့သခင် မနာဂျီမှာ ဆုငွေရော၊ လောင်းငွေပါ အပုံကြီးရခဲ့တာကိုးဗျ။ မြင်းလောင်းသမားတွေကလဲ သူ့ကိုချည်း အကြိုက်များကြတော့ သူ့ဘက်ကချည်းနေ လောင်းကြတာကိုးဗျ။ သည်တော့ သည့်ပြင်မြင်းရှင်တွေက တိမ်ပျံကို ခုလာမယ့် စိန်လယ်ဂျာမြင်းပွဲမှာ ဝင်ပြီး မပြေးဖြစ်အောင် ကြံမယ်ဆိုရင်လဲ ကြံစည်လောက်တယ် ်မဟုတ်ဘူး လားဗျ’ ‘ဟုတ်တယ်’ ‘အဲသည်အကြောင်းတွေကို မြင်းရှင်မနာဂျီကသိလေတော့ သူ့ မြင်းကို သူ အထူးသဖြင့် စောင့်ရှောက်ခဲ့တာကိုးဗျ။ ထား ဒါကတော့ ယခု ကျုပ်တို့သွားမယ့် အင်းယားကန်အနီးရှိ ခြံထဲမှာထားတယ်။ ယခုသေတဲ့မြင်းကျင့် သမားမောင်ဘိုးဆန်းဆိုတာကလဲ ရှေးတုန်းကတော့ မနာဂျီရဲ့ ဂျော်ကီပါဘဲ။ ယခုတော့ အသက်နည်းနည်းကြီးတာနဲ့ မြင်းမစီးဘဲ မနာဂျီမြင်းများ ကျင့်ပေးတဲ့ မြင်းကျင့်သမား လုပ်နေတာကိုး။ ဒါနဲ့ မနာဂျီမှာ ပြိုင်မြင်း ၄ ကောင်ရှိတာ ကိုးဗျ။ သည်တော့ မြင်းကျင့်သမားဘိုးဆန်ရယ်။ သည့်ပြင် မြင်းထိန်းတဲ့ အကောင်ကလေး ၂ ယောက်ကယ် ခြံထဲမှာ မြင်းများကိုစောင့်ရှောက်ဘို့ငှါးထားတာကိုးဗျ။ ၃ ယောက်စလုံးဘဲ ရိုးရိုးသားသားရှိတယ်လို့ ကျုပ်ကြား ရတယ်။ ကောင်ကလေး ၂ ယောက်ကတော့ မြင်းစောင်းနဲ့မနီးမဝေးမှာဘဲ မနာဂျီက အိမ်ဆောက်ပေးထားလို့ သူ့သားမယားနဲ့ နေတာကိုးဗျ။ ဒါနဲ့ ခုတင်က မြင်းထိန်းတဲ့အကောင်းကလေး ၂ ယောက်အနက် တစ်ယောက်က အောက်မှာ တစ်ညလုံးထိုင်စောင့်ပြီး တစ်ယောက်ကတော့ မြင်းတွေပေါ်မှာ ဆောက်ထားတဲ့စင်ကလေးပေါ်မှာ အိပ်တာကိုးဗျ။ သည်လိုဘဲ တစ်ည တစ်ယောက်စီ စောင့်ပြီးအိပ်ရသတဲ့။ ပြီးတော့ သူတို့ခြံနဲ့ကပ်နေတဲ့ခြံကလဲ ပြိုင်မြင်းမွေးတဲ့ ဦးဘိုးသန်းခြံကိုးဗျ။ ဦးဘိုးသန်းကလဲ သူ့မြင်းတွေ သူ့ခြံထဲမှာဘဲ ထားတယ်။ ဦးဘိုးသန်းရဲ့ မြင်းကျင့်သမားကတော့ ကိုမိုးသီးတဲ့ လူတော် တော်ကြီးပါပြီ။ ဒါနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ ကြာသပတေးနေ့ညနေကတော့ မြင်းတွေကို ကောင်းမွန်စွာ အစာရေစာကျွေးမွေးပြီး စောင်းထဲသွင်းပြီးတဲ့နောက် မြင်းထိန်း ကောင်ကလေး ၂ ယောက်အနက် တစ်ယောက်ကတော့ မောင်ဘိုးဆန်းအိမ်မှာ ညစာထမင်းသွားပြီး စားနေတုန်း တစ်ယောက်က မြင်းစောင်းမှာ စောင့်နေရစ် တာကိုး။ စောင့်နေတဲ့ကောင်ကလေးစားဘို့ ထမင်းတော့ မောင်ဘိုးဆန်းအိမ်မှာ ခိုင်းတဲ့ သူငယ်မကလေးတစ်ယောက်က သွားပြီးပို့ရတာကိုးဗျ။ သည်တော့ ည ၇ နာရီလောက်ရှိပြီ။ ဒါနဲ့ မိန်းကလေးက လက်ဆွဲမှန်အိမ်ကိုင်ပြီး ထမင်းထုပ်နဲ့အပို့လာတုန်း လမ်းမှာ အသက် ၃၀ လောက်ရှိတဲ့ လူတစ်ယောက် နဲ့တွေ့သတဲ့။ သည်လူကလဲ ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ဝတ်လို့စားလို့။ လက်ကလဲ ဇာဝီတပ်ထားတဲ့ ကြိမ်လုံးကြီးတစ်ချောင်းကိုကိုင်လို့တဲ့။ ဒါနဲ့ သည်လူက သည်ဟာ ဘယ်သူ့ခြံလဲလို့ မိန်းကလေးကိုမေးသတဲ့။ မေးတော့ မိန်းကလေးက မနာဂျီခြံဖြစ်ကြောင်းပြောတော့ သည်လူက သြော် ဒါဖြင့် အခန့်သင့်လိုက်တာ။ မြင်းစောင်းမှာ ညတိုင် ကောင်ကလေးတွေ စောင့်ပြီးအပ်တယ်ဆိုတာ မဟုတ်လား။ မင့်လက်ကဟာ သူတို့စားဘို့ ထမင်းထုပ်မဟုတ်လား။ ရော့ ဟောသည်ဟာကလေး စောင့်တဲ့ကောင်ကလေးလက်ရောက်အောင် ပေးလိုက် ပါကွယ်၊ မင့်ကိုလဲ ငါပုဝါတစ်ပိုင် ဝယ်ပေးပါမယ်လို့ပြောပြီး သူ့အိတ်ထဲက စက္ကူဖြူဖြူတစ်ခု ထုတ်ပြီး မိန်းကလေး ပေးမယ်လုပ်တော့ မိန်းကလေးက ကြောက်တာနဲ့ ပြာရီးပြာရာ မြင်းစောင်းရှိရာပြေးသွားပြီး ပြူတင်းပေါက်က ထမင်းထုပ်ကို ကောင်ကလေးလှမ်းပေးလိုက်သတဲ့။ ထမင်းထုပ်ပေးပြီးတဲ့နောက် ခုတင်ကလူနဲ့တွေ့ခဲ့တဲ့အကြောင်း ကောင်ကလေးကိုပြောနေတုန်းရှိသေး သည်လူက နောက်ကလိုက်လာသတဲ့။ လိုက်လာလို့ ပြူတင်းပေါက်နားရောက် တော့ သည်လူက ကောင်ကလေးကို ‘ဟေ့သူငယ်၊ မင်းနဲ့ စကားတစ်ခွန်း လောက်ပြောချင်တယ်ကွယ်လို့’ ပြောသတဲ့။ ပြောတော့ ကောင်ကလေးက ‘ဘာကိစ္စရှိသလဲ’ မေးတော့ သည်လူက ‘ငါ့ကိစ္စက မင်းငွေရဘို့ကိစ္စပါကွယ်။ ယခု စိန်လယ်ဂျာမြင်းပွဲမှာ မင်းတို့မြင်းစောင်းက တိမ်ပျံရော။ သိန်းညွန့်ရော ၂ ကောင်လုံးပြေးမယ်လို့ဆို။ သည် ၂ ကောင်မှာ တိမ်ပျံကကောင်းပေမယ့် ခဲပိုးရတဲ့အတွက် ငါ့ကို မှန်မှန်ဖွင့်ပြောစမ်းပါကွယ်။ မင့်ကို ငွေပေးပါမယ်’ လို့ ပြောသတဲ့။ ပြောတော့ မြင်းထိန်းတဲ့ကောင်ကလေးက သူ့သခင်က မှာပြီး ဖြစ်တော့ ‘ခင်ဗျားတို့လူညာတွေ လာမရှုပ်နဲ့။ ကျုပ်ခွေးနဲ့ ရှူးတိုက် ရမလား၊ သွားဗျာ’ လို့ပြောတော့ သည်လူက မသွားသေးဘဲ ထပ်ပြီး ပြောနေသတဲ့။ ဒါနဲ့ ကောင်ကလေးက မြင်းစောင်းထဲ သံကြိုးနဲ့ချည်ထားတဲ့ ခွေးကြီးကို သွားပြီးဖြုတ်ကရောတဲ့။ ဖြုတ်နေတုန်း ခုတင်က မိန်းကလေးက ကြောက်တာနဲ့ ထွက်ပြေးရောတဲ့။ ပြေးတုန်း နောက်လှည့်ကြည့်လိုက်တော့ ခုတင်ကလူက ပြူတင်းပေါက်က ဘာလှမ်းယူတယ်မသိဘူး။ ငုံ့နေတာမြင်ခဲ့ ရသတဲ့။ ဒါနဲ့၊ ကောင်ကလေးက ခွေးကြီးနဲ့ပြင်ဘက်ထွက်လာပြီး မြင်းစောင်း ကိုလှည့်ပတ်ပြီးရှာတော့ ခုတင်ကလူလဲမရှိဘူးတဲ့’ ‘နေပါအုံးဗျာ။ ခင်ဗျားကောင်ကလေးက အပြင်ထွက်လာတော့ မြင်းစောင်းကို သော့ခပ်ပြီး ပိတ်ခဲ့ရဲ့လား’ ‘အင်း​ကိုသိန်းမောင်၊ ခင်ဗျား တော်လာပြီဗျို့၊ ကျုပ်လဲ သည်အချက် အရေးကြီးမှန်းသိလို့ မနေ့ကဘဲ တယ်လီဖုန်းဆက်ပြီးမေးလိုက်သေးတယ်။ ကောင်ကလေးက သေသေချာချာ သော့ခပ်ပြီး ပိတ်ခဲ့သတဲ့ဗျ။ ပြီးတော့ ပြူတင်းပေါက်ကလဲ လူတစ်ယောက်မဝင်သာဘူးဗျ’ ဒါနဲ့ ကောင်ကလေးက သူ့အဖော်ပြန်လာအောင်စောင့်ပြီး မြင်းကျင့် သမား ကိုဘိုးဆန်းကို သည်အကြောင်း သွားပြီးပြောသတဲ့၊ ပြောတော့ မောင်ဘိုးဆန်းလဲ ဘာကြောင့်မသိဘူး။ နည်းနည်းတုန်လှုပ်တဲ့လက္ခဏာရှိသတဲ့။ ဒါနဲ့ ည နာရီပြန်တစ်ချက်လောက်ကျတော့ မောင်ဘိုးဆန်းမိန်းမက တရေးနိုး လို့ကြည့်လိုက်တော့ သူ့ယောက်ျားအဝတ်လဲနေတာတွေ့သတဲ့။ တွေ့လို့ မိန်းမက အချိန်မတော်မှ ဘယ်သွားအုံးမလို့လဲမေးတော့ မြင်းတွေ ငါတယ် စိတ်မချဘူးကွယ်။ ခဏသွားကြည့်လိုက်အုံးမယ်လို့ ပြောသွားသတဲ့။ သည်တော့ မိန်းမက မိုးတွေကရွာသနဲ့ မနက်မှသွားပါတော့လို့ တားတာတောင် မရဘူးတဲ့။ ဒါနဲ့ မိုးကာအကျင်္ီကြီး ဝတ်ပြီး မောင်ဘိုးဆန်းလဲ ထွက်သွားတာကိုး ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ နောက် နံနက်လင်းလို့ မိန်းမက အိပ်ရာကနိုးလို့ကြည့်လိုက်တော့ ညကတည်းက သူ့ယောက်ျားပြန်မလာသေးမှန်းသိတာကိုး။ သိလို့ မြင်းစောင်း ရှိရာလိုက်သွားတော့ မြင်းစောင်းက တံခါးကြီးလဲပွင့်လို့။ တိမ်ပျံလဲမရှိဘူး။ စောင့်တဲ့ကောင်ကလေးလဲ အိပ်ပျော်နေတာတွေ့သတဲ့။ တွေ့တော့ ကောင် ကလေး နှိုးတော့ နှိုးလို့လဲမရဘူးတဲ့။ ဒါနဲ့ စင်ပေါ်ကကောင်ကလေး တစ်ခါ နှိုးပြီး မေးပြန်တော့။ သူကလဲ သူစောင့်တဲ့အလှည့်မဟုတ်လို့ တစ်ညလုံး အိပ်လိုက်တာ ဘာမှမသိရဘူးတဲ့။ သည်တော့ တံခါးစောင့်တဲ့ကောင်ကလေး ထပ်ပြီးနှိုးပြန်တော့ နှိုးလို့မရတော့မှ မူးပြီးလဲနေမှန်း သိရတာကိုးဗျ။ သည်တော့ မူးနေတဲ့ကောင်ကလေး အသာထားခဲ့ပြီး မောင်ဘိုးဆန်းနဲ့ မြင်းကို လိုက်ရှာ ကြတာကိုး။ သူတို့စိတ်ကတော့ မောင်ဘိုးဆန်းက မြင်းကို စောစောစီးစီး ထုတ်ပြီး ကျင့်နေတယ်လို့ဘဲ မှတ်တာကိုး။ ဒါနဲ့ တော်တော်ကလေးသွားမိတော့၊ မောင်ဘိုးဆန်းမိုးကာအကျင်္ီ ကြီး ချုံတစ်ခုပေါ်မှာ တင်နေတာတွေ့တာကိုးဗျ။ အဲဒီချုံနဲ့ မနီးမဝေးမှာလဲ ချိုင့်ကြီးတစ်ခုရှိသတဲ့၊ အဒီချိုင့်ကြီးထဲမှာတော့ မောင်ဘိုးဆန်းအလောင်း တွေ့ကြတာကိုးဗျ။ တွေ့လို့ အလောင်းကို သေသေချာချာကြည့်ကြတော့ နဖူးမှာ တစ်စုံတစ်ခုသောလက်နက်နဲ့ ပြင်းထန်စွာရိုက်နှက်ထားလို့ ကွဲကြေ နေတဲ့ဒဏ်ရာကိုတွေ့သတဲ့။ ပြီးတော့ လက်ျာဘက်ပေါင်မှာလဲ အသွားရှိတဲ့ လက်နက်တစ်ခုနဲ့ ခြစ်မိတဲ့ ပြဲရာကြီးတစ်ခုလဲတွေ့သတဲ့။ ပြီးတော့ မောင်ဘိုးဆန်း လက်ျာဘက်လက်မှာလဲ သွေးတွေလူးနေတဲ့ ဓားကလေးတစ်ချောင်းတွေ့သတဲ့။ သည်တော့ မောင်ဘိုးဆန်းဟာ မသေမီ သူ့ကိုရန်ပြုတဲ့ရန်သူများကို ၎င်း လက်နက်နဲ့ ခုခံတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ ပြီးတော့ သူ့လက်ဝဲဘက်မှာလဲ အနက် ပြောက်ကလေးတွေပါတဲ့ လည်ပင်းစီးရှမ်ပုဝါတစ်ခုကို တွေ့သတဲ့၊ သည်ရှမ်ပုဝါ ဟာလဲ ဟိုနေ့ညနေက မြင်းစောင်းကိုလာတဲ့လူက သူ့လည်ပင်းမှာစီးပြီး လာတဲ့ပုဝါဘဲလို့ မိန်းကလေးက တပ်အပ်စွဲနေသတဲ့ ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ သည့်နောက် မြင်းစောင်းမှာစောင့်တဲ့ကောင်ကလေး အမူးပြေလို့ မေးကြည့်ပြန်တော့လဲ သည်ရှမ်ပုဝါဟာ သူ့ဆီလာပြီးမေးတဲ့လူ လည်ပင်းမှာ စီးထားတဲ့ပုဝါဘဲလို့ အသေအချာဘဲပြောသတဲ့။ ပြီးတော့လဲ ကောင်ကလေးက ခွေးကို သံကြိုးဖြုတ်နေတုန်းဘဲ ဒီလူက သူ့ဟင်းထဲမှာ မုချ ဆေ:ခပ်ပြီးသွား တယ်လို့ စွပ်စွဲနေတယ်ဗျ၊ ‘ပြီးတော့ ပျောက်နေတဲ့အကြောင်းကလဲ မောင်ဘိုးဆန်းသေတဲ့ အနားမှာ အဲဒီမြင်းခြေရာတွေ တွေ့သတဲ့။ သည်တော့ မောင်ဘိုးဆန်းနဲ့ ရန်သူများနဲ့ ထွေးလုံးသတ်ပုတ်နေတဲ့အခါမှာ မြင်းက မုချ အနားမှာရှိရမယ် မဟုတ်လားဗျာ။ ဒါနဲ့ မြင်းပျောက်လေတော့ ပျောက်ပျောက်ချင်း သူ့ဥစ္စာရှင် မနာဂျီက ဆုငွေ ၁၀၀၀ ကျပ် ပေးပါမယ်လို့ ကြော်ငြာတွေဘာတွေထုတ်။ သတင်းစာတွေထဲမှာလဲထည့်သော်လဲ ယနေ့တိုင် ပြန်ပြီးမရသေးဘူးတဲ့ဗျ။ နောက်ပြီးတော့ မြင်းစောင်းမှာစောင့်တဲ့ အကောင်ကလေးကလေးစားတဲ့ ထမင်းဟင်း၊ အကြွင်းအကျန်များကို ဆေးရုံပို့ပြီး ဆရာဝန်က သေသေချာချာ စုံစမ်းကြည့်တော့ ဟင်းက ဆိပ်သားနဲ့မဆလာနဲ့ ချက်တဲ့ဟင်းဆိုကိုးဗျ။ ဟင်းထဲမှာ ဘိန်းမှုန့်ပါရှိတဲ့အကြောင်း ဆရာဝန်ကထွက်ဆိုတယ်။ ပြီးတော့ မောင်ဘိုးဆန်းအိမ်ကလူများကလဲ သည်ဟင်းမျိုးနဲ့ဘဲ ဟိုညကစားကြတာဘဲ။ သူတို့တော့ ဘာမှမဖြစ်ကြဘူးတဲ့ဗျ။ ကဲ​ သည်ဟာတွေကတော့ တကယ် ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ အချင်းအရာတွေဘဲဗျ။ ခင်ဗျား ကောင်းကောင်းရှင်းလင်းပြီလား’ ‘ရှင်းပါပေတယ်ဗျာ။ ရှင်းလင်းပါပေတယ်’ ‘ကဲ​ သည်တော့ သည်အမှုမှာ ပုလိပ်များ လုပ်ကိုင်ထောက်လှမ်း ထားပုံ ကျုပ်ပြောအုံးမယ်’ ‘ပြောစမ်းပါအုံးဗျာ’ ‘သည်လိုဗျ။ သည်အမှုက အင်စပိတ်တော်မောင်သိန်းဟန်လက်မှာ ကိုးဗျ။ အစိုးရစုံထောက်တတ်မှာတော့ တော်တော်ဉာဏ်သွားတဲ့သူငယ် တစ်ယောက်ပါပေဘဲ။ ဖြတ်ဖြတ်လပ်လပ်လဲတယ်ရှိတယ်။ သို့သော် လူက စိတ်ကူးဉာဏ်ကလေးလိုနေတယ်ဗျ။ ကျုပ်တို့စုံထောက်ဆိုတာမျိုးဟာ စိတ်ကူး ဉာဏ်ကလေးလဲရှိဦးမှ ဖြစ်တာမျိုးကိုဗျ။ စိတ်ကူးဉာဏ်ကလေးရှိရင်တော့ မောင်သိန်းဟန်ဟာ အဟုတ်တော်မယ့် သူငယ်တစ်ယောက်ဘဲ။ ဒါနဲ့။ သည်အမှု သူ့လက်အပ်လိုက်တော့ မောင်သိန်းဟန်က ရောက်ရောက်ချင်း ဟိုညကနေက လူကို မရရအောင်ရှာပြီး ဖမ်းတာကိုးဗျ။ သည်လူ့နာမည်ကတော့ မောင်ထွန်းကျော်တဲ့။ သည် မောင်ထွန်းကျော်ဆိုတဲ့လူက ရှေးတုန်းကတော့ သူ့အမိအဖက တော်တော်ခိုင်လုံတဲ့လူတစ်ယောက်ဘဲဗျ။ အဂင်္လိပ်စာလဲ တတ်တယ်။ အမိအဖသေဆုံးတဲ့နောက်တော့ အပေါင်းအဖော်မကောင်းတာနဲ့ မြင်းလောင်းတဲ့အတတ် တတ်ပြီး ရတဲ့အမွေကလေးများကုန်ရော ဆိုပါတော့ဗျာ။ ယခုတော့ သည်လူက သည်လိုဘဲ မြင်းပွဲကလေးဘာကလေးရှိရင် လောင်းတဲ့ လူတွေ ဘာတွေနဲ့ကပ်ရပ်ပြီး ဟိုမြင်းနိုင်လိမ့်မယ်။ သည်မြင်းနိုင်လိမ့်မယ်ပြော။ သူပြောတဲ့အတိုင်း လောင်းတဲ့လူကလောင်းလို့ နိုင်ရင်လဲ သူ့ငွေကလေး ဘာကလေးရ။ ရှုံးရင်လဲ သူ့ထိုက်နဲ့သူ့ကံပေါ့ဗျာ။ သည်လိုနဲ့ ကပ်ရပ်ညာလှိုင်း ပြီးစားနေတဲ့လူတစ်ယောက်ဆိုတာဘဲ’ ဒါနဲ့ အဲဒီမောင်ထွန်းကျော်ဖမ်းပြီး စစ်ဆေးတော့ သူနေတော့ ရန်ကုန်မြို့ အလုံရပ်မှာဘဲနေတယ်တဲ့။ အဲဒီ ကြာသပတေးနေ့ညကတော့ မနာဂျီခြံထဲကို ဘယ်မြင်းနိုင်လိမ့်မယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း စုံထောက်ရအောင် သွားမိပါတယ်တဲ့။ ပြီးတော့ ဦးဘိုးသန်းမြင်းများအကြောင်းလဲ သိရအောင် ဦးဘိုးသန်းခြံထဲလဲ သူသွားမိပါတယ်တဲ့။ အမှန်အတိုင်း အစစ်ခံသတဲ့ဗျ။ ပြီးတော့ မနာဂျီမြင်းတွေစောင့်တဲ့ အကောင်ကလေးဆီ သွားတဲ့အကြောင်း မေးမြန်းစစ်ဆေးတော့လဲ ခုတင်ကပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း ကောင်ကလေးကို မေးမိ ပါတယ်တဲ့။ သို့သော် ဘယ်လိုမှ အကြံအစည်ရှိလို့မဟုတ်ပါဘူးတဲ့။ ဘယ်မြင်း နိုင်လိမ့်မယ်ထင်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း သိရအောင် သဘောရိုးနဲ့ မေးမိပါ တယ်တဲ့။ ပြီးတော့ သူ့လည်ပင်းစီးတဲ့ ရှမ်ပဝါ ထုတ်ပြပြီး သေသူ မောင်ဘိုးဆန်း လက်ကရကြောင်း ပြောတော့ မောင်ထွန်းကျော်က ဘယ့်နှယ် နည်းနဲ့ မောင်ဆန်းလက်ထဲ သည်ရှမ်ပုဝါ ရောက်တယ်ဆိုတာ သူမပြောတတ် ပါဘူးတဲ့။ ပြီးတော့ သူ့အဝတ်အစားတွေကြည့်တော့လဲ မိုးရေတွေ စိုနေတာ တွေ့တဲ့အတွက် ဟိုညက မိုးထဲမှာ သူဆိုသွားတဲ့အကြောင်း သိရတယ်။ သည့်ပြင်တစ်ခုကလဲ ဟိုညနေက သူကိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဇာဝီတပ်ထားတဲ့ ကြိမ် တုတ်ကြီးကိုလဲ သူ့အိမ်မှာတွေ့တယ်။ သည်တော့ မောင်ဘိုးဆန်းနဖူးမှာရှိတဲ့ ဒဏ်ရာတွေဟာ သည်ကြိမ်တုတ်ကြီးရိုက်တဲ့ဒဏ်ရာဘဲလို့ ဆိုရင်လဲဆိုင်နိုင် ပေမယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ ‘သို့သော် အချက်တစ်ခုကတော့ရှိတယ်။ မောင်ဘိုးဆန်လက်မှာ တွေ့တဲ့ဓားမှာတော့ သွေးတွေလူးနေတာ တွေ့ရတယ်။ သည်တော့ မောင်ဘိုး ဆန်က မသေမီ သူ့ကို ရန်ပြုသူအား ဓားနဲ့ထိုးပြီး ခုခံတယ်လို့ထင်စရာ မရှိ ဘူးလားဗျာ။ မောင်ထွန်းကျော်ကို ကြည့်ပြန်တော့လဲ ဒဏ်ရာတစ်ခုမှ မတွေ့ ဘူးတဲ့ဗျ။ ဒါတစ်ခုက နည်းနည်းမညီညွတ်ဘူး။ ကဲ​ ဒါပါဘဲ ကိုသိန်းမောင်ရယ်။ သည်အမှုမှာ ခင်ဗျားထင်မြင်ချက်ကလေးများ ပေးနိုင်လဲ ပေးစမ်းပါအုံး’ မောင်စံရှားလည်း မိမိသိရှိပြီးဖြစ်သည့် အဖြစ်အပျက်အချင်းအရာ တို့ကို ထိုကဲ့သို့ ရှင်းလင်းစွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုသည်ကို ကြားရသဖြင့် ကျွန် တော်လည်း အတန်ငယ်စဉ်းစားပြီးလျှင်​ ‘နို့ နေပါအုံး ကိုစံရှားရယ်။ သေသူမောင်ဘိုးဆန်း၏ လက်ျာဘက် ပေါင်မှာတွေ့တယ်ဆိုတဲ့ ဒဏ်ရာကကော။ သူ့ဓားနဲ့သူခိုက်မိတဲ့ ဒဏ်ရာများ မဖြစ်နိုင်ပေဘူးလားဗျ’ ‘ဒါလဲ ဖြစ်နိုင်လောက်တယ်ဗျ။ သည်အတိုင်းမှန်ရင်ဖြင့် မောင် ထွန်းကျော်သတ်တာဘဲလို့ အတပ်စွဲစရာသာရှိတော့တာပေါ့ဗျာ။ ဟုတ်ကဲ့လား’ ‘ဟုတ်တယ်၊ ကျုပ်ဖြင့် သည်လိုထင်တာဘဲ’ ‘ကဲဗျာ။ ခင်ဗျားထင်တဲ့အတိုင်း ကျုပ်ပြောစမ်းပါအုံး။ ခင်ဗျားလဲ ကျုပ်နဲ့ပေါင်းလာတာ အတော်ကြာခဲ့ပြီဘဲ၊ တော်တော်တန်တန်တော့ အကဲခပ် တတ်ပြီ မဟုတ်လား ကိုသိန်းမောင်ရဲ့’ ‘ကဲ​ ကျုပ်ထင်တာပြောရမှာဖြင့် အဲဒီ မောင်ထွန်းကျော်ဆိုတဲ့ လူက ကောင်ကလေးစားဘို့ဟင်းကို ဘိန်းမှုန့်ခပ်ပြီး တံခါးကို သော့တူနဲ့ဖွင့်။ ဖွင့်ပြီး မြင်းကိုထုတ်သွား။ ထုတ်သွားလို့ တော်တော်ကလေးရောက်တော့ မောင်ဘိုးဆန်းက လိုက်လာတာနဲ့တွေ့။ တွေ့တော့ မောင်ဘိုးဆန်းက မြင်းကိုလုတော့ မောင်ထွန်းကျော်က သူ့လက်ကဇာဝီစွပ်တုတ်ကြီးနဲ့ မောင်ဘိုး ဆန်းခေါင်းရိုက်လိုက်လို့ မောင်ဘိုးဆန်းလဲသေရော သည်လို သူတို့ ၂ ယောက် ထွေးလုံးသတ်ပုတ်နေကြတုန်း မြင်းကလန့်ပြီး ထွက်ပြေးသလား။ သို့မဟုတ် မောင်ထွန်းကျော်ကဘဲ မြင်းကိုဆွဲသွားပြီး တစ်နေရာရာမှာ ဝှက် ထားသလား။ တစ်ခုခုပါဘဲ။ ကျုပ်တော့ သည်လိုဘဲထင်သဗျာ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘အင်း ခင်ဗျားထင်ပုံနှင့် ပုလိပ်တွေထင်ပုံနဲ့တော့ ကိုက်နေတာ ဘဲဗျို့၊ ကဲ​ ဟိုရောက်တော့ သိလိမ့်မယ်ပေါ့ဗျာ။ အဲလိုပြောရင်းဆိုရင်း ရောက်လာပါပြီကောဗျ။ ဟောဟိုကခြံပေါက်မှာ ရပ်ပြီးစကားပြောနေကြတာ မောင်သိန်းဟန်နဲ့ မနာဂျီမဟုတ်လားဗျ’ ဟု ပြော၍ မြင်းရထားကို ရပ်စေပြီးလျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း ဆင်းကြလေ၏။ မောင်သိန်းဟန်ဆိုသူမှာ တုတ်ခိုင်ထွားကျိုင်းသော အရပ်အမောင်း ရှိလျက်။ နှုတ်ခမ်းမွေးကောင်းကောင်းနှင့် ပုလိပ်ဘက်အရာရှိတစ်ယောက် ပြီပြီ ရှိလေသည်ဖြစ်ရာ မနာဂျီဆိုသူ ဖာရစီကုလားမှာ ကြေးငွေဥစ္စာ ပေါများ ကြွယ်ဝသူကုန်သည်ကြီးတစ်ယောက် ဖြစ်သည့်အလျှောက် ဥရောပတိုက်သားတို့ အတိုင်း ကျနသေသပ်စွာ ဝတ်ဆင်လျက် ဖြတ်လပ်သောအမူအရာလည်း ရှိပေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း ထိုလူ ၂ ယောက်နှင့် တွေ့ဆုံကြလျှင် မောင်သိန်းဟန်က ‘လာမှလာပေသေးတယ်ဆရာခင်ဗျာ။ တစ်နေ့ကတည်းက ကျွန်တော်တို့စာရေးလိုက်တာ မရဘူးလားခင်ဗျာ’ ဟု မေးသဖြင့် ရကြောင်းနှင့် မောင်စံရှားကပြောလျှင် မနာဂျီက ‘ခင်ဗျားလူက ကျုပ်တို့အမှုကို ဂရုမစိုက် လောက်ဘူးထင်လို့ တယ်ကြီး ဂရုမစိုက်တာထင်ပါရဲ့’ ဟု ခပ်တေ့တေ့ပြော လေ၏။ မောင်စံရှားလည်း မနာဂျီပြောသည်ကို ပြန်၍မပြောဘဲ ‘ဘယ့်နှယ်လဲ ကိုသိန်းဟန်၊ ဘာများ အထူးကြားရသေးသလဲ’ ‘ဘာမှ နောက်ထပ်ပြီး အထူး မကြားရပါဘူး ဆရာခင်ဗျား။ ကဲ ကြာတော့ နေဝင်သွားတော့မယ်။ မောင်ဘိုးဆန်းသေတဲ့နေရာ ဆရာကြည့်ချင်သေးတယ်မဟုတ်လား။ လာ ခင်ဗယာ သွားကြစို့’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ ၄ ယောက်လည်း မနာဂျီ ခြံတွင်းသို့ ဝင်လာခဲ့ကြလေ၏။ လမ်းတွင် အင်စပိတ်တော်မောင်သိန်းဟန်က မောင်စံရှားအား မိမိ စီမံထားသည့်အချင်းအရာတို့ကို ပြန်ပြောင်းပြောဆိုလေရာ မနာဂျီမှာမူ မောင်စံရှား၏အစွမ်းကို များစွာ မယုံကြည်သောအမူအရာဖြင့် မျက်စောင်းထိုး ကာ ကြည့်လျက်လိုက်လာခဲ့လေ၏။ ဟန် ‘ကျွန်တော်ဖြင့် မောင်ထွန်းကျော်မထွက်နိုင်အောင်တော့ အမျိုးမျိုးနဲ့ လှည့်ပြီး ဝိုင်းထားတာဘဲဆရာရဲ့။ တော်တော်လဲခိုင်လုံလောက်ပြီ ကျွန်တော်ထင်တယ်။ သို့သော် ထင်မြင်ချက်လောက်ပဲရှိတာဘဲဆရာရဲ့။ တပ်အပ်တော့ စွပ်စွဲနိုင်တဲ့အချက် တစ်ခုမှ ကျွန်တော်မရသေးဘူး’ ရှား ‘မောင်ဘိုးဆန်းလက်က ဓားအကြောင်းကော ဘယ့်နှယ်လဲဗျာ’ ဟန် ‘‘ဓားအကြောင်းကတော့ မောင်ဘိုးဆန်းဟာ မောင်ထွန်းကျော်က ဦးခေါင်းကိုရိုက်လိုက်လို့ လဲအသွားမှာ သူ့ဓားနဲ့သူ ခိုက်မိတယ် ထင်တာဘဲဆရာ’ ရှား ‘သည်က ကျုပ်မိတ်ဆွေ ကိုသိန်းမောင်ကလဲ သည်လိုဘဲထင်တာ ဘဲဗျ။ သည်အတိုင်းမှန်ရင်တော့ မောင်ထွန်းကျော်မှာ တော်တော် အကြပ်သားကဘဲ’ ဟန် ‘ကြပ်ဆို သူပါဘဲဆရာရဲ့။ မလွဲပါဘူး ဘယ့်နှယ်ဆရာရယ်။ သည် အကောင်က မြင်းပွဲမှာ ညာလှိုင်းပြီးစားသောက်နေခဲ့တဲ့ အကောင် တစ်ယောက်ဖြစ်တော့ တိမ်ပျံကို မနာလိုတဲ့ မြင်းရှင်တွေက ပိုက်ဆံပေးပြီး လာမယ့်စိန်လယ်ဂျာမြင်းပွဲမှာ တိမ်ပျံမပြေးဖြစ်အောင် သည်လိုအကောင်မျိုး အကြံခိုင်းမယ် ဆိုင်ရင် ခိုင်းလောက်တယ် မဟုတ်ဘူးလားဆရာရဲ့။ ပြီးတော့ မြင်းထိန်းတဲ့အကောင်ကလေးကို ဆေးခပ်တာမှာလဲ သူဘဲထင်စရာရှိတယ်။ ဟိုညကလဲ မိုးထဲမှာ သူခရီးသွားတဲ့အကြောင်းလဲ ထင်ရှားတယ်။ သူ့အိမ်မှာလဲ တုတ်ကြီးတွေ့တယ်။ သူ့လည်ပင်းစီးတဲ့ ရှမ်ပုဝါလဲ သေသူလက်ထဲမှာ တွေ့တယ်။ သည်ဟာမှမလုံလောက် ဘယ်ဟာ လုံလောက်အုံးမလဲဆရာရယ်’ ရှား ‘တော်တော်တော့ ခိုင်လုံပါရဲ့ မိတ်ဆွေ။ သို့သော် ဉာဏ်ရှိတဲ့ ရှေ့နေတစ်ယောက်က ဆင်ခြေဝင်မယ်ဆိုရင် ဝင်နိုင်စရာ။ ရှိသေး တယ်ဗျ။ မြင်းကို မောင်ထွန်းကျော်က မပြေးဖြစ်အောင်လို့ နာကျင်အောင် လုပ်ချင်ရင် မြင်းစောင်းထဲတွင် ဘာပြုလို့ မလုပ်နိုင်ရသလဲဗျာ။ မြင်းကို စောင်းပြင်ရောက်အောင် ဘာပြုလို့ ထုတ်လာရသလဲဗျာ။ သူ့ဆီမှာ မြင်းစောင်း ဖွင့်တဲ့သော့တူကော တွေ့ပြီးပြီလားဗျာ။ ဘိန်းမှုန့်ကိုလဲ သူ ရုတ်တရက် ဘယ်မှာဝယ်လို့ ဘယ်ဆေးတိုက်ကရောင်းလိုက်သလဲဗျာ။ ပြီးတော့ တစ်ခု ကလဲ သည်လောက်နာမည်ကျော်ကြားနေတဲ့ မြင်းတစ်စီးကို သည်လောက် ကြာအောင် သူဘယ်မှာဝှက်ပြီး ထားနိုင်မလဲဗျာ။ မြင်းထိန်းတဲ့ကောင်ကလေး လက်ကိုရောက်အောင် မိန်းကလေးအား တဆင့်ပေးမယ်လုပ်တဲ့ စာရွက် အကြောင်းကော။ သူဘယ့်နှယ်ပြောသလဲ’ ဟန် ‘သည်ဟာကတော့ ၁၀ ကျပ်တန် စက္ကူပါဘဲလို့ သူကပြောတယ်။ သူ့အိတ်ထဲမှာလဲ ၁၀ ကျပ်တန်စက္ကူတစ်ချပ်တွေ့တယ်။ ခင်ဗျား ခုတင်ကပြောတဲ့ ဆင်ခြေတွေတော့ ကျွန်တော် ကျေအောင်ဖြေပါမယ်ဗျာ။ မြင်းကိုတော့ သူတစ်နေရာရာမှာ လုံအောင်ဝှက်နိုင်ချင် ဝှက်နိုင်မှာပေါ့ဗျာ။ သော့တူဆိုတာမှာတော့လဲ မြင်းစောင်းကိုဖွင့်ပြီးတဲ့နောက် ဖျောက်ဖျက်ပစ်လိုက် မှာပေါ့ဗျာ။ ဘိန်းမှုန့်တော့ ရန်ကုန်မြို့ပေါ်မှာ ဆေ:ဆိုင်တွေအများကြီး တစ်ဆိုင်ဆိုင်က ဝယ်ယူမှာပေါ့ဗျာ’ ရှား ‘လည်ပင်းစီးတဲ့ရှမ်ပုဝါအကြောင်းကော သူဘယ့်နှယ်ပြောသလဲ’ ဟန် ‘လည်ပင်းစီးတဲ့ရှမ်ပုဝါကတော့ သု့ဟာပါဘဲတဲ့ ဝန်ခံတယ် ဆရာရဲ့။ သည်ဟာ သူ့လက်တွင်းက ဘယ်လိုပျောက်သွားတယ်ဆိုတာတော့ သူမပြောတတ်ဘူးတဲ့’ ရှား ‘သည်အနားတဝိုက်ကမြင်းစောင်းတွေ ခင်ဗျားလိုက်ကြည့်ပြီးပြီလား’ ဟန် ‘သည်အနား တဝိုက်တွင် မကပါဘူးဆရာ။ ရန်ကုန်မြို့ပေါ်မှာ မြင်းစောင်းရှိသမျှ ကျွန်တော် လူလွှတ်ပြီး အရှာခိုင်းပြီးပါပြီ’ ရှား ‘သည်ခြံနဲ့ကပ်လျက် မြင်းစောင်းတစ်ခုရှိတယ်ဆို’ ဟန် ‘ရောက်ပြီးပါပြီဆရာခင်ဗျာ။ သည်မြင်းစောင်းတော့ ကျွန်တော် ကိုယ်တိုင် သွားရှာပါတယ်။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ သည်က ဦးဘိုးသန်း မြင်းသန်းစိန်ဆိုတာကလဲ သည်မြင်းပွဲမှာ ပြေးမယ်လို့ဘဲ သူ့မြင်း ကလဲ တိမ်ပျံကလွဲရင်ပြင့် သူဘဲတဲ့။ သည်တော့ သူတို့ကလဲ တိမ်ပျံမပြေး ဖြစ်အောင် ကြံစည်ချင်ကြံစည်မယ်ပေါ့ဆရာရဲ့။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင် သေသေချာချာ ရှပါတယ်’ ရှား ‘တိမ်ပျံက ဘယ်လိုအရောင်လဲ’ ဟန် ‘မြင်းနီပေါ့ဆရာရယ်။ ပင်လယ်ရေသောက်ခေါ်မှာပေါ့။ နှာတံမှာ အဖြူကြားနဲ့။ လက်တစ်ဖက်ကလဲ အမွေးဖြူ။ အဂင်္လိပ်ပြည်ပေါက် ဂရစ်ဖင် (Fရိ၏၏ိန) ဆိုတဲ့ မြင်းမျိုးဘဲ’ ရှား ‘ဦးဘိုးသန်းရဲ့မြင်းကျင့်သမားကတော့ ကိုမိုးသီးဆိုမဟုတ်လား’ ဟန် ‘ဟုတ်တယ်’ ရှား ‘ကိုမိုးသီးနဲ့ မောင်ထွန်းကျော်နဲ့တော့ တစ်စုံတစ်ရာဆက်သွယ်ခြင်း ရှိတာများရှာမရဘူးလား’ ဟန် ‘မရဘူးဆရာရဲ့’ ဤသို့ပြောဆိုကြပြီးလျှင် မောင်စံရှားလည်း စကားတစ်ခွန်းမျှ ထပ်မံ၍မပြောဘဲ နက်နဲစွာစဉ်းစားစိတ်ကူးလျက်ရှိသည်အဟန်နှင့် လျှောက်လာ ကြ၍ မောင်ဘိုးဆန်းနေအိမ်သို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားမှာ တစ်စုံတစ်ရာ၌ စိတ်ဝင်စားနေသည်ဖြစ်သောကြောင့် အိမ်သို့ဆိုက်ရောက်မှန်းကိုမျှ မသိဘဲ ဆက်လက်၍သွားမည်ကဲ့သို့ ပြုလေလျှင် မြင်းရှင်မနာဂျီလည်း ‘ခင်ဗျား စုံထောက်က အူချောင်ချောင်ထင်ပါရဲ့’ ဟု ဖွင့်၍မပြောသော်လည်း ပြောဘိ သကဲ့သို့သော မျက်နှာထားဖြင့် ပြုံးရယ်လျက်ရှိလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်က မောင်စံရှား၏ပခုံးကိုကိုင်၍ ‘ဘယ်လိုလဲဗျ၊ ကိုစံရှား။ ရောက်ပြီဗျ’ ဟုပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း သတိရသည့်အမူအရာနှင့် ‘သြော်​ဟုတ်လား။ ကျုပ်က စိတ်ကူးလာလိုက်တာ ရောက်မှန်းတောင်မသိပါ ဘူးဗျာ’ ဟု ရွှင်ပြုံးသောမျက်နှာထားနှင့် ပြောသည်ကိုမြင်လျှင် မောင်စံရှား သည်ကား တစ်စုံတစ်ခုကို စဉ်းစားစိတ်ကူးမိ၍ အကြံရသည့်အကြောင်းကို ရိပ်မိလေ၏။ ထိုအခါ မောင်သိန်းဟန်က ‘ဘယ့်နှယ်လဲဆရာ။ မောင်ဘိုးဆန်း သေတဲ့နေရာ တစ်ခါတည်းသွားကြည့်မလား’ ရှား ‘နေပါအုံးဗျာ။ ကျုပ်မေးစရာကလေးတစ်ခုနှစ်ခု ရှိပါသေးတယ်။ မောင်ဘိုးဆန်းဟာ မနာဂျီတပည့်အဖြစ်နဲ့ လုပ်ကိုင်ခဲ့တာ တော်တော် ကြာသွားပြီလား’ ဂျီ ‘၁၀ နှစ်လောက်ရှိပြီ။ လူရိုးတစ်ယောက်ပါဘဲ’ ရှား ‘မောင်ဘိုးဆန်း သေတုန်းက သူ့အိတ်ထဲမှာတွေ့တဲ့ ပစ္စည်းတွေ ခင်ဗျားသိမ်းတားတယ်မဟုတ်လား ကိုသိန်းဟန်’ ဟန် ‘သိမ်းထားပါတယ်ဆရာ။ ကြည့်ချင်ရင် သည်အိမ်မှာဘဲရှိပါတယ်။ အိမ်ပေါ်တတ်ပါအုံး’ မောင်ဘိုးဆန်း အိမ်ပေါ်သို့ ရောက်လျှင် အင်စပိတ်တော် မောင်သိန်းဟန်လည်း မောင်ဘိုးဆန်၏ အကျင်္ီအိတ်မှတွေ့ရှိသော ပစ္စည်းများကို စားပွဲပေါ်တွင်တင်၍ပြရာ ၎င်းတို့မှာ မီးခြစ်ဘူးတစ်လုံး။ ဆေးတံတစ်ချောင်း ဆေးအနည်းငယ်နှင့် ဆေးအိတ်တစ်ခု။ ခါးပိုက်ဆောင်နာရီတစ်လုံး။ စာရွက် ၃ ရွက်နှင့် ဓားငယ်ကလေးတစ်စင်းဖြစ်လေသည်။ မောင်စံရှားလည်း ပစ္စည်းများကို တစ်ခုစီကိုင်ကြည့်ပြီးနောက် ဓားငယ်ကလေးကို ကောက်ယူ၍ ‘အင်း​ သည်ဓားလားဗျ။ မောင်ဘိုးဆန်း လက်မှာတွေ့တာ သြော်​ ကြည့်စမ်းဗျို့ ကိုသိန်းမောင်။ သည်ဓားကလေးက တော်တော်ဆန်းတဲ့ဓားကလေးမဟုတ်လားဗျာ။ ခင်ဗျားတို့ သည်ဓားမျိုး မြင်ဘူးကြရဲ့လား’ ဟု မေးသဖြင့် ကျွန်တော်တို့လည်း သေချာစွာကြည့်ရှု ကြရာ ၎င်းဓားငယ်မှာ အလွန်တရာ သေးငယ်ထက်မြက်သောအသွားရှိသည့်ပြင် မောင်းချ၍ရသောဓားမျိုးလည်း မဟုတ်သည်ကို သိရှိရလေ၏။ ထိုအခါ မောင်သိန်းဟန်က ‘သည်ဓားမျိုး ကျွန်တော် ဆေးရုံက ရင်ခွဲခန်းမှာသုံးတာ မြင်ဘူးပါတယ်ဗျာ။ အင်မတန်သိမ်မွေ့တဲ့နေရာများမှာ ခွဲဘို့ စိတ်ဘို့ အသုံးပြုတဲ့ ဓားမျိုးဘဲဆရာရဲ့။ ဒါကြောင့် သည်လောက် သေးပြီး သည်လောက်လဲထက်တာဘဲ’ ရှား ‘အင်း​ကိုသိန်းဟန်ပြောတာ မှန်တယ်။ ကောင်းပြီ သည်တော့ သေသူမောင်ဘိုးဆန်းဟာ သည်လောက်သိမ်မွေ့တဲ့ဓားကလေးကို လက်နက်အတွက် အသုံးပြုရန်လဲ များစွာအသုံးမဝင်ဘဲလျက် ဘာကြောင့် ဆောင်ပြီးထားရသလဲဗျာ’ ဟန် ‘မောင်ဘိုးဆန်းမိန်းမကတော့ပြောတယ်။ သည်ဓားဟာ သည်စားပွဲ ပေါ်မှာ သူ မြင်တာကြာလှပြီတဲ့။ ဟိုညကတော့ မောင်ဘိုးဆန်းက အချိန်မတော်သွားခါနီး ဆွဲမိဆွဲရာ လက်နက်တစ်ခုကိုဆွဲပြီး ယူသွားတဲ့ လက္ခဏာရှိတယ်’ ရှား ‘ဟုတ်ကောင်းဟုတ်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါနဲ့ ဟိုစက္ကူတွေပြစမ်းပါအုံးဗျာ။ ကျုပ် သေသေချာချာကြည့်ပါရစေအုံး’ ဟု ပြော၍ မောင်ဘိုးဆန်း အိတ်မှာတွေ့သော စက္ကူရွက်တိုကို သေချာစွာကြည့်ရှုပြန်ရာ။ ၂ ခုမှာ ဂျုံဘီဘီစာရင်းဖြစ်၍ အခြားတစ်ခုမှာ မြန်မာအလုပ်တိုက်မှ အဝတ်များဝယ် ယူသော ဘီဖြတ်ပိုင်းဖြစ်လေသည်။ ၎င်းဖြတ်ပိုင်းတွင် ပါရှိသည့်အမည်မှာ။ မောင်ဘိုးဆန်း၏အမည်မဟုတ်၊ မောင်လှဟူသောအမည်တစ်ခု ပါရှိလေသည်။ ထိုအခါ မောင်စံရှားလည်း မောင်ဘိုးဆန်း၏မိန်းမကိုခေါ်၍ မောင်လှသည် မည်သူ ဖြစ်သနည်းဟုမေးရာ။ ၎င်းမိန်းမက မောင်လှဆိုသူမှာ။ မောင်ဘိုးဆန်း၏ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ဖြစ်သည်ဟု မောင်ဘိုးဆန်းက ပြောဘူးကြောင်း မောင်ဘိုးဆန်းက ကျေးဇူးပြု၍ မောင်လှအားမေးရန်ဟု လိပ်စာတပ်ပါရှိသော စာများလည်း မကြာခဏလာရောက်သည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း။ မိမိကိုယ်တိုင်မှာ။ မောင်လှဆိုသူကို ဘယ်သောအခါမျှ မမြင်ဘူးကြောင်းနှင့် ပြောဆိုလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားလည်း ဖြတ်ပိုင်းကို သေချာစွာကြည့်ပြီးလျှင် ‘ပိုးတွန့်ပုဝါကြီးတစ်ထည် ၈ ကျပ် ၈ ပဲ။ ရွှေနားတပ်ဖဲကြီး လုံချည်တစ်ထည် ၂၈ ကျပ်။ ပုံတော်အကျင်္ီ ပိုးဇာတပ် ၁၁ ကျပ် ၈ ပဲ။ အင်း မောင်လှဆိုတဲ့ လူမိန်းမက တော်တော်အဝတ်ကောင်းဝယ်တဲ့ မိန်းမတစ်ယောက်ဘဲ။ ကဲ​ကဲ ကိုဘိုးဆန်းသေတဲ့နေရာ သွားကြည့်ကြအုံးစို့’ ဟု ပြော၍ ကျွန်တော်တို့လည်း အိမ်ပေါ်မှဆင်းလာကြရာ မောင်စံရှားမှာ နောက်မှ ချန်နေရစ်ပြီးလျှင် မောင်ဘိုးဆန်း၏မိန်းမအား ‘အစ်မမျက်နှာ၊ ကျွန်တော်မြင်ဘူးတယ်ထင်ပါတယ်။ သြော်​ သတိရပြီ။ လမ်းမတော်က မသန်းမြတို့မဂင်္လာဆောင်တုန်းက ထင်ပါရဲ့။ အစ်မ သည်တုန်းက ပွဲထိုင်ကြွဘူးတယ်မဟုတ်ပါလားခင်ဗျာ’ ‘မဟုတ်ရပါဘူးရှင်၊ ရှင်အထင်လွဲလို့ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်’ ‘မဟုတ်ပါဘူး အစ်မရယ်။ ကျွန်တော် အထင်မလွဲပါဘူး။ သည်တုန်းက အစ်မက ခရမ်းရောင်ဖဲချီမှာ ဇာနားတပ်လို့ ပိုးတွန့်ပုဝါ ခြုံလို့ ကျွန်တော့်မျက်စိနဲ့ကို မြင်လိုက်ပါတယ်’ ‘မဟုတ်ရပါဘူးရှင်။ ခရမ်းရောင်လုံချည်လဲမရှိပါဘူး။ ဇာနားလဲ တပ်ပြီး မဝတ်ဘူးပါဘူး။ ပွဲထိုင်ဆိုလို့လဲ ကျွန်မတစ်ခါမျှမသွားဘူးပါဘူး’ ‘သြော်​ ဒါဖြင့် တူလို့ထင်ပါရဲ့။ သည်းခံပါအစ်မရယ်’ ဟု တောင်းပန်ပြီးလျှင် အိမ်အောက်သို့ ကျွန်တော်နှင့်အတူဆင်းလာကြလေ၏။ အိမ်အောက်သို့ရောက်လျှင် ကျွန်တော်တို့လည်း မောင်သိန်းဟန် မနာဂျီတို့နှင့်အတူ မောင်ဘိုးဆန်း သေသောနေရာသို့ သွားရောက်ကြရာ။ မောင်ဘိုးဆန်း၏မိုးကာအကျင်္ီချိပ်လျက် တွေ့ရှိသောချုံပုတ်သို့ရောက်လျှင် မောင်သိန်းဟန်က ‘သည်ချုံမှာဘဲဗျ အကျင်္ီချိပ်ရက်တွေ့တာ’ ရှား ‘ဟိုညက လေမတိုက်ဘူးနော်’ ဟန် ‘မတိုက်ဘူးဆရာရဲ့၊ မိုးသာရွာတယ်’ ရှား ‘ဒါဖြင့် အကျင်္ီဟာ လေတိုက်လို့လွင့်ပြီး ချုံပေါ်မှာတင်နေတာမဟုတ် ဘူး။ တမင်တကာချိပ်ပြီးထားလို့တာပေါ့’ ဟန် ‘ဟုတ်တယ်ဆရာရဲ့။ သေသေချာချာချိပ်ပြီးထားတဲ့လက္ခဏာဘဲ’ ရှား ‘သြော်​ ဟုတ်ပြီ။ ဒါနဲ့ အလောင်းတွေ့တဲ့ချိုင့်ထဲမှာတော့ ခင်ဗျား တို့ခြေရာတွေရှုပ်နေကြမှာပေါ့လေ’ ဟန် ‘မရှုပ်ရပါဘူး ဆရာရဲ့။ ကျွန်တော်က အလောင်းတွေ့တဲ့နေရာ နံဘေးမှာ ဖျာကလေးခင်းပြီး ဖျာကလေးပေါ်ကနေကြည့်ပါတယ်’ ရှား ‘အင်း​ ခင်ဗျားတော်တယ်ကိုသိန်းဟန်’ ဟန် ‘ပြီးတော့ ဟောသည်အိတ်ထဲမှာလဲ မောင်ဘိုးဆန်းဟိုညက စီးတဲ့ ဂွင်းထိုးခုန်ဘိနပ်နဲ့ မောင်ထွန်းကျော်စီးတဲ့ ဘွတ်ဘိနပ်လဲ ပါတယ် ဆရာရဲ့။ ပြီးတော့ မြင်းသခွါတစ်ဘက်လဲ သည်အနားတွေ့လို့ ကျွန်တော် ကောက်ပြီးထည့်ထားတယ်’ ရှား ‘နေရာကျလိုက်တာ ကိုသိန်းဟန်ရယ်။ ခင်ဗျား ကျုပ်သဘောကို တော်တော်ရိပ်မိတဲ့လူဘဲ၊ ပေးစမ်းဗျာ အိတ်ကြည့်ရအောင်’ မောင်စံရှားလည်း အိတ်ကိုလှမ်းယူ၍ မောင်ဘိုးဆန်း၏အလောင်း ကိုတွေ့ရှိရာ ချိုင့်အတွင်းသို့ ဆင်းပြီးလျှင် မောင်သိန်းဟန် ခင်ထားသော ဖျာပေါ်တွင် အလျားမှောက်ခါ မေးထောက်လျက် ရွံ့နွံတို့နှင့် ခြေရာကွက် တို့ကို စေ့စပ်သေချာစွာ ကြည့်ရှုလျက်ရှိလေ၏။ ယင်းကဲ့သို့ အတန်ကြာအောင် ရှာဖွေကြည့်ရှုပြီးနောက် ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာမျက်နှာထားနှင့် ‘အလို သည်ဟာ ဘာလဲဗျို့’ ဟု ပြော၍ တစ်ခုခုကိုကောက်ယူလိုက်ရာ ၎င်းမှာ ရွံ့နွံ့တို့ဖြင့် လူးပေလျက်ရှိသော ဖယောင်းတိုင်ကို တစ်ခုဖြစ်ကြောင်းကို တွေ့မြင်ကြရ လေ၏။ မောင်သိန်းဟန်လည်း ဖယောင်းတိုင်တိုကိုမြင်လျှင် ‘ဘယ့်နှယ် ကြောင့် ကျွန်တော် သည်လောက်မျက်စိရှန်းရပါလိမ့်ဆရာရယ်’ ဟု အနည်းငယ် ရှက်သောမျက်နှာထားဖြင့် ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘ကိုသိန်းဟန်က မျက်စိ ရှန်းလို့မဟုတ်ပေဘူးဗျ။ ဖယောင်းတိုင်က ရွံ့ထဲမှာနစ်ပြီးနေတယ်၊ ကျုပ် တောင်မှ သည်ဟာရှိမည့်အကြောင်းကိုသိနှင့်လို့ တမင်ရှာယူလို့တွေ့တာ ကလားဗျ’ ဟု ပြောသောအခါ မောင်သိန်းဟန်လည်း အံ့သြလှသော မျက်နှာ ထားဖြင့် မောင်စံရှားကို ငေးလျက်ကြည့်နေလေ၏။ ၎င်းနောက် မောင်စံရှားသည် အိတ်တွင်းမှ ဘွတ်ဘိနပ်နှင့် ဂွင်းထိုး ခုံဘိနပ်တို့ကို ထုတ်ပြီးလယင် ခြေရာများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရှုပြီးနောက် အပေါ်သို့တက်လာ၍ ချိုင့်ကြီးအနီးအနားတို့၌ လှည့်ပတ်ကြည့်ရှုပြန်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်သိန်းဟန်က ‘သည်အနားမှာ ခြေရာမရှိပါဘူး ဆရာရယ်၊ ကျွန်တော် သေသေချာချာကြည့်ပြီးပါပြီ’ ရှား ‘ဒါဖြင့် သည်အနားမှာတော့ ကျုပ်ထပ်ပြီးကြည့်ဘို့မလိုပါဘူးဗျာ။ သို့သော်လဲ အနားပတ်ဝန်းကျင်အရပ်မှာတော့ နေမဝင်မီခဏလောက် လှည့်ပတ်ပြီးကြည့်ချင်သေးတယ်ဗျာ။ ကဲ​ ရော့၊ ခင်ဗျား ဘိနပ်တွေ။ သခွါတော့ ကျုပ်ယူထားပါရစေဗျာ။ မြင်းသခွါများ လပ်ကောင်းတယ်လို့ ပြောသံကြားဘူးပါတယ်’ ဟု ပြော၍ မိမိ၏အကျင်္ီအိတ်ထဲသို့ သခွါကိုထည့်လိုက် ရာ မြင်းရှင်မနာဂျီမှာ မောင်စံရှားသည်ကား လူရူးတစ်ယောက်ပင်ဖြစ်သည်ဟု အောက်မေ့ဟန်လက္ခဏာနှင့် မိမိ၏ခါးပိုက်ဆောင်နာရီကို ထုတ်ကြည့်၍ ‘ကဲ​ အင်စပိတ်တော်မင်း။ ကျုပ်တို့ပြန်နှင့်ကြစို့ရဲ့။ ခင်ဗျားနဲ့တိုင်ပင်စရာ ကလေးတစ်ခုနှစ်ခု ရှိသေးတယ်၊ ကျုပ်မြင်းဟာ ယခုပျောက်ဆုံးပြီးဖြစ်လို့ မြင်းပွဲမှာ မပြေးဖြစ်တဲ့အကြောင်း လူအများသိရအောင် ကျုပ်မြင်းနာမည်ကို စာရင်းမှဖျက်လိုက်မှ တော်မယ်ထင်ပါရဲ့ဗျာ’ ဟု ပြောလျှင်။ မောင်စံရှားက ‘နေပါစေခင်ဗျာ။ နာမည်ကိုမဖျက်လိုက်ပါနဲ့၊ သည်အတိုင်းဘဲရှိပါစေ’ ဟု ပြောသောအခါ မြင်းရှင်မနာဂျီလည်း အနည်းငယ်ပြောင်လှောင်လိုသည့် မျက်နှာထားနှင့်။ ‘ကောင်းလှပါပြီခင်ဗျာ။ ခင်ဗျားထင်မြင်ချက် ကျွန်တော် သိရတာ ဝမ်းမြောက်လှပါတယ်။ ကဲ​ ကျွန်တော်တို့ မောင်ဘိုးဆန်အိမ်က စောင့်နေပါမယ်။ ခင်ဗျားတို့ကြည့်ရှုလိုတာ ကြည့်ရှုပြီး လိုက်ခဲ့ကြပေတော့’ ဟု ပြော၍ မောင်သိန်းဟန်နှင့်မနာဂျီတို့လည်း ထွက်သွားကြလေ၏။ ၎င်းတို့ထွက်သွားကြလျှင် မောင်စံရှားနှင့် ကျွန်တော်တို့မှာ တဖြည်း ဖြည်း လမ်းလျှောက်လျက်ရှိကြရာ နေဝင်လုဆဲဆဲ ရှိပြီဖြစ်၍ သစ်ပင်တို့၏အဖျားတို့မှာ နေရောင်ခြည် ဟပ်သဖြင့် ရွှေရည်ဖြင့်သုတ်လိမ်းထားဘိ သကဲ့သို့ လှပဆန်းကြယ်ရှုချင်ဖွယ်ရှိပေသည် ဖြစ်သော်လည်း မိတ်ဆွေမောင်စံရှား မှာ ထိုအချင်းအရာတို့ကို အလျင်းမရှုမြင်မချီးမွမ်းနိုင်ဘဲ။ အမှုအကြောင်းကိုသာ စဉ်းစားလျက် မြေကိုသာလျှင် ရှုစားခါ လိုက်လာလေ၏။ ဤသို့ အတန်ငယ်သွားမိလျှင် မောင်စံရှားလည်း ပါးစပ်မှဆေးတံကို ဖြုတ်ပြီးနောက်။ အမှုက သည်လိုဗျကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ မောင်ဘိုးဆန်းကို ဘယ်သူသတ်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း ခဏလောက်ဖယ်ထားပြီး မြင်းဟာ ဘယ်ရောက်တယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းကို ရှေးဦးစွာ စုံစမ်းဘို့လိုတယ်ဗျ။ ကောင်းပြီ သည်တော့ မြင်းဟာ ဟိုညက မောင်ဘိုးဆန်းတို့လက်က လွတ်ပြီးထွက်ပြေး တယ်လို့ဆိုရင် ဘယ်ပြေးမလဲ။ မြင်းဆိုတဲ့အကောင်မျိုးဟာ အတော်ခင်တတ် တဲ့အကောင်မျိုးဗျ။ သည်တော့ သူ့စိတ်သဘောအတိုင်း ထင်ရာသွားရမယ် ဆိုရင် သူ့အဖော်များရှိရာ မိမိမြင်းစောင်းကိုပြန်လျှင်လဲ ပြန်မယ်။ သို့မဟုတ် ရင်လဲ သူတို့ခြံနဲ့ကပ်နေတဲ့ ဦးဘိုးသန်းရဲ့မြင်းစောင်းကိုလဲ သွားချင်သွားမယ်။ ဘယ်နည်းနဲ့မှ အလိုအလျောက် လျှောက်ချင်ရာလျှောက်ပြီး မသွားပေဘူးဗျ။ သူ့အလိုအလျောက် ထင်ရာမြင်ရာ လျှောက်ပြီးသွားနေခဲ့လို့ရှိရင်လဲ ခုလောက် ရှိ မိရောပေါ့ဗျ’ ‘ဒါဖြင့် သူ ယခု ဘယ်မှာလဲဗျာ’ ‘ကျုပ်ပြောခဲ့ပြီမဟုတ်လားဗျ။ မနာဂျီမြင်းစောင်းကိုသော် လည်း ကောင်း၊ ဦးဘိုးသန်းမြင်းစောင်းကိုသော် လည်းကောင်း၊ သွားလိမ့်မယ်လို့ ကျုပ်ပြောခဲ့ပြီမဟုတ်လား။ ကဲ​ သည်ယူဆပုံအတိုင်း။ ကျုပ်တို့လိုက်ရင် ဘယ်ရောက်မလဲကြည့်ရအောင်။ ကျုပ်တို့ ယခုလျှောက်တဲ့နေရာ မြေတဆိပ် မာတယ်ဗျ။ ခြေရာကောင်းကောင်းမထင်ပေဘူး။ သို့သော် ဟောဟိုဘက်က ဦးဘိုးသန်းခြံသွားတဲ့ဘက်မှာ မြောင်းကြီးသဖွယ် မြေနိမ့်ပြီးနေတဲ့နေရာတစ်ကွက် မြင်တယ်မဟုတ်လား။ သည်နေရာဟာ မြေနိမ့်နေတဲ့အတွက် ဟိုညက မိုးရွာ နေတဲ့အခါမှာ မုချခပ်ပျော့ပျော့ရှိပြီး မြင်းနင်းလို့ရှိရင် ခြေရာကောင်းကောင်း ထင်ရမယ်ဗျ။ ကျုပ်တို့ထင်တဲ့အတိုင်းမှန်လို့ရှိရင် မြင်းဟာ ဟိုညက သည်မြောင်း ကို ဖြတ်ပြီးကူးရမယ်မဟုတ်လားဗျာ။ ကဲဗျာ လာစမ်း။ ခြေရာရှာစမ်းရအောင်’ ကျွန်တော်တို့လည်း မောင်စံရှားညွှန်ပြသည့်မြောင်းသဖွယ် ရှိသော ချိုင့်ဝှမ်းသို့ရောက်လေလျှင် မြင်းခြေရာကို သေချာစွာရှာဖွေကြရာ အတန်ငယ် ကြည့်ရှုမိလျှင် မြင်းခြေရာတစ်ခုကိုတွေ့သည်နှင့် မောင်စံရှားလည်း ဝမ်းမြောက် ဝမ်းသာ မိမိအိတ်မှမြင်းသခွါကိုထုတ်ပြီးလျှင် တိုင်းထွာ၍ကြည့်သည်တွင် အန်ကျလျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘စိတ်ကူးဉာဏ်ရှိတဲ့အကျိုးဟာ သည်ဟာဘဲ ကိုသိန်းမောင်ရဲ့။ မောင်သိန်းဟန်က တော်ရန်တော်ပါရဲ့။ စိတ်ကူးဉာဏ်ကလေး လိုနေရှာတယ်။ ဘယ်လိုဖြစ်လောက်တယ်ဆိုတာ ရှေးဦးစွာ စိတ်ကူးဉာဏ်နဲ့ ဆင်ခြင်ပြီးကြည့်ရော။ ဆင်ခြင်ကြည့်လို့ ဘယ်လိုဖြစ်ပုံပေါ်တယ်ဆိုတာ နှိုင်း ချိန်ပြီး ၎င်းနှိုင်းချိန်ချက်အရ ဟုတ်တယ်၊ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ စုံစမ်းပြီး ကြည့်ရော။ ကြည့်တော့ ဘာတွေ့သလဲ။ ကျုပ်တို့ထင်မြင်ချက်ဟာ မှန်တယ် ဆိုတဲ့အကြောင်း ယခုသိရရောမဟုတ်လား။ ကဲ​လာဗျာ။ ဆက်ပြီး လိုက်ကြ အုံးစို့’ ကျွန်တော်တို့လည်း မြင်းခြေရာကိုခံလျက် မြောင်းကိုကျော်လွန်၍ လိုက်သွားကြရာ ကုန်းပေါ်သို့တက်မိလျှင် မြေမာကိုတွေ့သည်နှင့် မြင်းခြေ ရာလည်းပျောက်ပြန်လေ၏။ ဤသို့ ခြေရာပင်ပျောက်သော်လည်း မောင်စံရှား သည် မနာဂျီခြံနှင့် ဦးဘိုးသန်းခြံကို ဆက်သွယ်လျက်ရှိသော ဝင်းတံခါးရှိရာသို့ မှန်းဆ၍လိုက်သွားပြန်ရာ အတန်ငယ်သွားမိလျှင် ခြေရာကိုတွေ့ပြန်လေ၏။ ဤသို့တွေ့ချည်တစ်ခါ ပျောက်ချည်တစ်လှည့်နှင့် လိုက်သွားကြရာ နောက်ဆုံး၌ ဝင်းတံခါးအနီးမှာ မြင်းခြေရာကိုတွေ့ပြန်သည်တွင် မောင်စံရှားလည်း ဝမ်းမြောက် ဝမ်းသာ ခြေရာကိုပြလေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်က ‘ဘယ့်နှယ်လဲကိုစံရှားရဲ့။ ကျွန်တော်တို့ ရှေးဦးစွာတွေ့ခဲ့တဲ့ခြေရာကတော့ မြင်းခြေရာတစ်ကုလဲ ပါနေပါကလားဗျ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘ဟုတ်တယ် ကိုသိန်းမောင်ရဲ့၊ ဟိုတုန်းကတော့ မြင်းတစ်ကောင်ထဲရယ်။ ယခုတော့ အတော်ပါလာတယ်။ အလို၊ ဒါက ဘယ့်နှယ်ဟာလဲဗျို့’ ဟု ရုတ်တရက်ပြောပြန်သဖြင့် ကျွန်တော်လည်း သေချာစွာ ကြည့်ရှုပြန်ရာ လူခြေရာနှင့်မြင်းခြေရာသည် တဖန်ပြန်၍ လှည့်ပြီးလျှင် မနာဂျီ မြင်းစောင်းရှိရာသို့ ရှေ့ရှုသွားပြန်သောခြေရာတို့ကို တွေ့ရှိရပြန် လေ၏။ ထိုအခါ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့လည်း ၎င်းခြေရာအတိုင်း လှည့်၍ လိုက်ကြပြန်ရာ မောင်စံရှားမှာ ခြေရာကိုသာ မျက်စိစိုက်လျက်ရှိနေစဉ် ကျွန်တော်မှာ မနီးမဝေးသို့လှည့်၍ကြည့်လိုက်သည်တွင် ဝင်းတံခါးရှိရာသို့ တဖန် ပြန်၍လှည့်လာသော လူခြေရာနှင့်မြင်းကြေရာတို့ကို တွေ့ပြန်သဖြင့် မောင်စံရှားအားပြလိုက်ရာ မောင်စံရှားက ‘သည်တစ်ချက် ခင်ဗျားတော်ပေ တယ်ဗျာ ကိုသိန်းမောင်၊ နို့မဟုတ် ကျုပ်တို့ ယခုခြေရာအတိုင်း ခံပြီးလိုက်ရင် နောက်ဆုံးကျတော့ ခင်ဗျားပြတဲ့ ခြေရာတွေ။ နောက်တစ်ခါပြန်ပြီး ရောက်အုံး မှာဘဲ။ ခင်ဗျားပြတဲ့အတွက် ကျုပ်တို့ အပုံကြီးသက်သာသွားတယ်။ ကဲ​ လာဗျာ။ ခင်ဗျားပြတဲ့ခြေရာနောက်လိုက်ကြစို့ရဲ့’ဟု ပြော၍ ကျွန်တော်တို့လည်း မနာဂျီမြင်းစောင်းသို့သွားသော ခြေရာများကို စွန့်ပစ်၍ ဝင်းတံခါးရှိရာသို့ သွားသောကြေရာများကို စွန့်ပစ်၍ ဝင်းတံခါးရှိရာသို့သွားသော ခြေရာများအတိုင်း လိုက်သွားကြရာ ၎င်းခြေရာတို့သည် ဦးဘိုးသန်းခြံဘက်သို့ကူး၍သွားသည်ကို တွေ့မြင်ကြရလေ၏။ ကျွန်တော်တို့လည်း ဝင်းတံခါးမှ ဦးဘိုးသန်းခြံဘက်သို့ကူး၍ သွားကြလျှင် ဦးဘိုးသန်း၏မြင်းစောင်းမှာလည်း ဝင်းတံခါးနှင့် မနီးမဝေးတွင် ရှိသည်နှင့် မြင်းစောင်းအနီးတွင် မြင်းထိန်းသောသူငယ်တစ်ယောက်ကို မြင် သဖြင့် မောင်စံရှားလည်း အိတ်မှ ငွေ ၁ ကျပ်ကိုထုတ်ပြီးလျှင် ဟေ့သူငယ်။ မင်းတို့ဆရာ၊ ကိုမိုးသီးမဟုတ်လား။ ငါခဏလောက်တွေ့ချင်တယ်ကွယ်။ သွားပြီးခေါ်ပေးစမ်းပါ။ ရော့ မင်းသုံးဘို့ ငွေ ၁ ကျပ်’ ဟု ပြော၍ ငွေကို ပေးဆဲတွင် မြင်းထိန်းသောသူငယ်က ‘ဟောဟိုကထွက်လာတာ ကျွန်တော်တို့ ဆရာဘဲ’ ဟု ပြောသည်နှင့် ကျွန်တော်တို့လည်း ကြည့်လိုက်ရာ မျက်နှာထား ဆိုးသော လူတစ်ယောက်သည် ကြာပွတ်တစ်ချောင်းကို ကိုင်လျက်ထွက်လာ သည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ကိုမိုးသီးလည်း ကျွန်တော်တို့ရှိရာသို့ လျှင်မြန်စွာလာပြီးလျှင် ‘ဟေ့ ဟိုက ဘယ်သူများလဲ။ ခြံထဲအခွင့်မရှိဘဲ ဘာလို့ဝင်လာကြသလဲ။ သွားကြ မလိုချင်ဘူး။ ဟဲ့ လှရင်၊ နင်ဘာလုပ်နေသလဲ။ ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ် မလုပ်ဘဲနဲ့ ဘယ်ကဟာတွေနဲ့ စကားပြောနေသလဲ’ ဟု ကောင်လေးအား ကြိမ်းမောင်း၍လွှတ်လိုက်လေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက မျက်နှာထားကို ချိုသာစွာထားလျက် ‘ခင်ဗျား၊ ကိုမိုးသီးမဟုတ်လား။ ၅ မိနစ်လောက် စကားပြောပါရစေဗျာ’ ဟု ပြောလျှင် ထိုသူက ‘၅မိနစ်ထားလို့ တစ်မိနစ်တောင်ကျုပ်မပြောအားဘူး သွားကြဗျာ။ ခင်ဗျားတို့ရှုပ်တဲ့လူတွေ။ ခွေးနဲ့ ရှူးတိုက်လွှတ်ရမလား’ ဟု ကြိမ်းဝါးလေရာ။ မောင်စံရှားလည်း ထိုသူ၏အနီးသို့ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် စကား အနည်းငယ်မျှ တီးတိုးပြောလိုက်သည်တွင် ကိုမိုးသီးလည်း မျက်နှာပျက်၍ သွားလျှင် ‘မညာပါနဲ့ဗျာ။ ကျုပ်လာပြီးမညာပါနဲ့’ ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ မောင်စံရှားက ‘ဒါတော့ ခင်ဗျားသဘောပေါ့ဗျာ။ လူကြား သူကြားပြောစေချင်သလား။ သို့မဟုတ် ၂ ယောက်ချင်း တိုးတိုးသက်သာ ပြောစေချင်သလား။ သည်ဟာသာ ခင်ဗျားဆင်ခြင်ပါတော့’ ဟု ပြောလျှင် ကိုမိုးသီးက ‘ကဲ​ ဒါဖြင့် ခင်ဗျား သည်လောက်ပြောချင်ရင် အိမ်ထဲလိုက်ခဲ့ ဗျာ’ ဟုပြောသဖြင့် မောင်စံရှားလည်း အနည်းငယ်ပြုံးရယ်၍ ကျွန်တော်အား ‘ကဲ​ ကိုသိန်းမောင်၊ ခင်ဗျား သည်ကခဏနေရစ်အုံးဗျာ။ ကျုပ် စကား တစ်ခွန်းနှစ်ခွန်းလောက် ကိုမိုးသီးနဲ့ပြောစရာရှိသေးတယ်’ ဟု ပြောပြီးလျှင် ကိုမိုးသီးနှင့်အတူ အိမ်တွင်းသို့ဝင်သွားကြလေ၏။ ၁၅ မိနစ်ခန့်ကြာရှိလျှင် မောင်စံရှားနှင့် ကိုမိုးသီးတို့လည်း အိမ်တွင်းမှထွက်လာကြရာ ကိုမိုးသီးဆိုသူမှာ ယခင်က လွန်စွာခက်ထန်သော မျက်နှာထားရှိပါလျက် ယခုမှာမူ နဖူးမှ ချွေးဒီးဒီးကျလျက် သခင်၏နောက်မှ လိုက်သောခွေးကဲ့သို့ မောင်စံရှား၏နောက်မှ ကျိုးနွံရိုသေစွာလိုက်လာသည်ကို တွေ့မြင်ရလျှင် ကျွန်တော်မှာ အချိန်အနည်းငယ်အတွင်း ဤမျှလောက်ပြောင်း လဲခြင်းရှိသည်ကို များစွာအံ့သြမိလေ၏။ ကျွန်တော် အနီးသို့ရောက်လျှင် ကိုမိုးသီးက ‘ဆရာမှာခဲ့တဲ့အတိုင်း ကျွန်တော်လုပ်ပါမယ်ဆရာရယ်၊ မလွဲ စေရပါဘူး’ ရှား ‘အင်း ကောင်းပြီ မလွဲစေနဲ့နော်။ ပြီးတော့ ကျုပ်ကိုလဲ ခင်ဗျား တပတ်ရိုက်မယ်မကြံနဲ့။ ကျုပ်ကိုညာရင် ခင်ဗျားကိုကျုပ်ပြောတဲ့ အတိုင်းပါဘဲ’ မိုး ‘မညာဝံ့ပါဘူး ဆရာခင်ဗျာ။ ဒါနဲ့ ဟိုဥစ္စာ ကျွန်တာ် ဖျက်ထား လိုက်ရမလား’ဟု မေးလျှင် မောင်စံရှားလည်း အနည်းငယ်စဉ်းစား ပြီးနောက် ‘မဖျက်နဲ့။ သည်အတိုင်းနေပေစေ။ ကဲ​ ဒါဘဲနော်။ ကိုမိုးသီး ကျုပ်ကိုညာမယ်များမကြံနဲ့ ကြံရင်​​​’ မိုး ‘မညာဝံ့ပါဘူးဆရာခင်ဗျာ။ စိတ်ချတော်မူပါ’ ရှား ‘ကဲ​ ကျုပ်တို့ပြန်အုံးမယ်’ မိုး ‘နေပါအုံးဆရာ၊ မှောင်လှတယ်။ ကောင်ကလေးတစ်ယောက် မှန် အိမ်နဲ့ ကျွန်တော်ထည့်လိုက်ပါအုံးမယ်’ ရှား ‘နေပါစေ၊ ဒုက္ခမရှာပါနဲ့။ ကျုပ်တို့ပြန်တတ်ပါတယ်’ ဟု ပြောပြီး လျှင် မောင်စံရှားနှင့်ကျွန်တော်တို့လည်း မနာဂျီ၏မြင်းစောင်းရှိရာသို့ ပြန်လာခဲ့ကြလေ၏။ လမ်းတွင် ကျွန်တော်က ‘ဘယ့်နှယ်လဲကိုစံရှားရယ်။ ကိုမိုးသီးက အစကတော့လဲ ထန်လိုက်တာ။ နောက်တော့လဲ တယ်ပြီး ပိပြားသွားပါကလား။ တိမ်ပျံဟာ ဒါဖြင့် သူ့လက်ထဲမှာပေါ့လေ’။ ‘သူက အစတော့ ကျုပ်ကိုညာလို့ ရမလားလို့ ဇွတ်ကွယ်နေသေးတယ်ဗျ။ နောက်တော့ ကျုပ်က ဟိုမနက်တုံးက သူ့ပြမူပုံတွေ သေသေချာချာ ဂဏနဃ ပြောပြီးပြတော့မှ သူက ကျုပ်ကိုယ်တိုင် ချောင်းပြီးကြည့်နေတယ်မှတ်လို့ အမှန်အတိုင်းအစစ်ခံတာကိုးဗျ။ သူ့ခြေ ထောက် ခင်ဗျားသတိထားမိရဲ့လား။ သူ့ခြေက ခြေပြားကြီးဗျ၊ မြင်းခြေရာနဲ့ တွေ့တဲ့ခြေရာနဲ့တော့ အန်ကျပြီးနေတာဘဲ။ သည့်ပြင်တစ်ခုကလဲ ဘာလဲဆို တော့ တိမ်ပျံကိုဝှက်ထားဘို့ရန် ကောင်ကလေးတွေဆိုတာတော့ ဘယ်နည်းနဲ့မှ မကြံစည်ဝံ့ဘူးဗျ။ သူကြံမှာဘဲဆိုတာ အစကတည်းက ကျုပ်သိပြီးဘဲ။ ဒါနဲ့ ကျုပ်က သူ့ကို ဘယ့်နှယ်ပြောသလဲဆိုတော့ သောကြာနေ့မနက်က သူစောစော ကြီးအိပ်ရာကထထခြင်း မြင်းတစ်ကောင်လွတ်နေတာ သူ မြင်တယ်။ မြင်တော့ ဘယ်ကမြင်းပါလိမ့်မလဲလို့ သွားပြီးကြည့်တော့ နှာတံကြားနဲ့ ရှေ့လက်တစ်ဖက် ဖြူနေတာတွေ့တော့ တိမ်ပျံဘဲလို့ သူသိတယ်။ သိတော့ မြင်းကိုဖမ်းပြီး မနာဂျီစောင်းကို ပြန်ပို့မယ်လို့ သူယူသွားတယ်။ လမ်းရောက်တော့ သူ ဘယ့်နှယ်အကြံဖြစ်သလဲ။ ယခု စိန်လယ်ဂျာမြင်းပွဲမှာ ငါတို့စောင်းက သန်းစိန်ကိုနိုင်မယ့်မြင်း။ သည်တစ်စီးဘဲရှိတယ်။ သည်တော့ တိမ်ပျံကို ခဏလောက်ဝှက်ပြီးထားရရင်ဖြင့် ငါတို့မြင်းဟာ မုချပထမပေါက်မှာဘဲလို့ သူ့အကြံဖြစ်တယ်။ ဒါနဲ့ မြင်းကို သူတစ်ခါပြန်ဆွဲလာပြီး သူဝှက်ထားတယ်။ အဲသည်လို ကျုပ်က ‘တပ်အပ်သေချာပြောတော့မှ။ သူက ကျုပ်ကို ကြောက်ပြီး ကျွန်တော့်ကို အပြစ်ကင်းအောင်ကယ်ပါတော့ဆရာရယ်။ ဆရာပြောတဲ့ အတိုင်း ကျွန်တော်ကြံစည်ပြီး ဝှက်ထားမိပါတယ်တဲ့။ ဖြောင့်ချက်ပေးတာကိုးဗျ’ ‘နို့ နေပါအုံးကိုစံရှားရယ်။ ကိုသိန်းဟန်က သည်မြင်းစောင်းမှာလဲ သူကိုယ်တိုင် သေသေချာချာရှာပြီးပြီ ပြောပါကလားဗျ’ ‘မဟုတ်ဘူး ကိုသိန်းမောင်ရယ်။ သူတို့မြင်းသမားဆိုတာ ဉာဏ် အများသားကလားဗျာ။ မြင်းကိုဝှက်တဲ့နည်းအမျိုးမျိုး။ သူတို့နားလည်တယ်ဗျ’ ‘ဒါဖြင့်ဗျာ ယခု သည်မြင်းကို သူ့လက်ထဲမှာထားလို့ စိတ်ချရ ပါမလားဗျ’ ‘ဒါတော့ မစိုးရိမ်ပါနဲ့ ကိုသိန်းမောင်။ သူ့မြင်းကို စောင့်ရှောက်သလို သည်မြင်းကိုလဲ သူစောင့်ရှောက်ပါလိမ့်မယ်။ တိမ်ပျံကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ပြန်ပြီးအပ်မှ သူချမ်းသာရမယ်ဆိုတာ ကျုပ်ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ’ ‘မနာဂျီကြည့်ရတာတော့ဗျာ လူတစ်ဖက်သာ တယ်ပြီး ချမ်းသာ ပေမယ့် လက္ခဏာမရှိပါဘူး’ ‘မနာဂျီနဲ့ ဘာဆိုင်သလဲဗျ။ ကျုပ်ပြောမှ မနာဂျီသိရမယ်မဟုတ် ဘူးလားဗျ။ အစိုးရအမှုထမ်းမဟုတ်လား သည်ဟာတစ်ခုတော့ အင်မတန် နေရာကျတယ်ဗျ။ ကျုပ်ပြောချင်သလောက်သာ ဖွင့်ပြီးပြောနိုင်တယ်။ ပြီးတော့ လဲမနာဂျီက ကျုပ်အပေါ်မှာ အထင်အမြင်သေးတဲ့လက္ခဏာရှိတယ်။ သည်တော့ ကျုပ်က သူ့အပေါ်မှာ ကျုပ်တတ်နိုင်တဲ့နည်းနဲ့ နည်းနည်းလောက်နှပ်လိုက်ရအုံး မယ်။ သည်အကြောင်းတွေ ခင်ဗျားဘာမှမပြောနဲ့နော် ကိုသိန်းမောင်’ ‘မပြောပါဘူးဗျာ။ ခင်ဗျားခွင့်မပေးဘဲ ကျွန်တော် ဘာမျှမပြော ပါဘူး။ စိတ်ချပါ’ ‘အင်း ကောင်းပြီ သို့သော်။ ယခုမြင်းကိုဖြင့်တွေ့ပြီ။ မောင်ဘိုး ဆန်းကို ဘယ်သူသတ်တယ်ဆိုတာက လိုနေသေးတယ်ဗျ’ ‘ဒါဖြင့် ခင်ဗျားဆက်လက်ပြီး စုံထောက်ရအုံးမယ်ပေါ့လေ’ ‘စုံထောက်ဘို့မရှိဘူး။ ကျုပ်တို့ သည်ကနေ့ညဘဲပြန်တော့မယ်’ ဟု ပြောလျှင် ကျွန်တော်မှာ မောင်စံရှားသည် ယခုအမှုတွင် စုံထောက်ရာ၌ ပျောက်ဆုံးသောမြင်းကို တွေ့ရှိရုံမျှနှင့် အမှုကိုစွန့်လွှတ်၍ မောင်ဘိုးဆန်းအား သတ်သောသူကိုပေါ်ပေါက်အောင် အဘယ်ကြောင့် ဆက်လက်၍စုံထောက်ခြင်း မပြုလေသည်ကို များစွာအံ့သြလှသော်လည်း မောင်စံရှား၏သဘောကို သိရှိသဖြင့် မမေးမမြန်းဘဲ ဆိတ်ဆိတ်သာလျှင်နေရလေ၏။ မောင်ဘိုးဆန်းအိမ်သို့ရောက်လျှင် မောင်စံရှားက ‘ကဲ​ ကိုသိန်းဟန် ကိုသိန်းမောင်နဲ့ ကျုပ်နဲ့။ သည်ကနေ့ညဘဲပြန်တော့မယ်’ဟု ပြောလျှင် မောင်သိန်းဟန်မှာ အံ့သြသောမျက်နှာထားဖြင့် ရှိနေရာ မြင်းရှင်မနာဂျီမှာမူ ပြောင်လှောင်လိုသောမျက်နှာထားနှင့် ပြုံးရယ်လျက် ‘ဒါဖြင့် မောင်ဘိုးဆန်းကို ဘယ်သူဘယ်ဝါ သတ်တယ်ဆိုတာ စုံထောက်ဘို့မတတ်နိုင်ဘူးပေါ့လေ’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘သည်အမှုက နည်းနည်းတော့ကြပ်တာဘဲဗျ၊ သို့သော်လဲ ခင်ဗျားမြင်တော့ လာမယ့်စနေနေ့မှာ ပြေးဖြစ်ပါလိမ့်မယ်ဗျာ။ ဂျော်လီများသာ အသင့်ပြင်ထားပါတော့။ ဒါနဲ့ ကိုဘိုးဆန်းဓာတ်ပုံ တစ်ခုလောက် ကျွန်တော်မရနိုင်ဘူးလား’ ဟု မေးသဖြင့် မောင်သိန်းဟန်လည်း မိမိအိတ်မှ ဓာတ်ပုံတစ်ခု ထုတ်ပေးရာ မောင်စံရှားက ‘ကိုသိန်းဟန်က ကျုပ်အလိုကို အားလုံးတင်ကြိုပြီးသိနှင့်ပေတယ်ဗျာ။ တော်ပါပေရဲ့။ ဒါနဲ့ ဟိုညက ထမင်း ပို့တဲ့မိန်းကလေးကို ကျုပ် ခဏလောက်တွေ့ချင်သေးတယ်ဗျာ။ ခင်ဗျားဘို့ တဆိပ်လောက်သည်မှာနေရစ်ကြပါအုံး’ ဟု ပြော၍ မောင်စံရှားလည်း ထွက် သွားလေလျှင် မနာဂျီက ‘ဘယ့်နှယ်လဲ အင်စပိတ်တော်မင်းရဲ့၊ ခင်ဗျားတို့လူက တယ်ပြီးဟန်ရပုံမပေါ်ပါဘူးဗျာ။ သူလာတဲ့အတွက် ဘာများထူးသေးသလဲဗျာ’ ဟု မောင်စံရှားအတွက် ဝင်၍ခုခံပြောဆိုလေလျှင် မနာဂျီက ‘စကားရတာ မတော့ ဟုတ်ပါရဲ့ မိတ်ဆွေရယ်။ သို့သော် ကျုပ်က စကားမလိုချင်ဘူးဗျ။ မြင်းကိုလိုချင်တယ်’ ဟု ပြောပြန်သဖြင့် ကျွန်တော်လည်း တုံ့ပြန်၍ပြောမည် အပြုတွင် မောင်စံရှားလည်း အိမ်ပေါ်သို့တက်လာ၍ ‘ကဲ​ မိတ်ဆွေတို့ ကျုပ် တို့ပြန်လိုက်အုံးမယ်၊ ခွင့်ပြုပါအုံး’ ဟု ပြောလျှင် မောင်သိန်းဟန်နှင့် မနာဂျီ တို့လည်း ခြံပေါက်သို့ရောက်အောင် ကျွန်တော်တို့အား လိုက်၍ပို့ရာ မြင်းထိန်း သောသူငယ်ကလေးတစ်ယောက်လည်း လက်ဆွဲမှန်အိမ်တစ်ခုနှင့် လိုက်ပါလာ လေ၏။ မြင်းရထားပေါ်သို့ရောက်၍ ထွက်ခါနီးတွင် မောင်စံရှားလည်း အကြံတစ်ခုရသည်နှင့် မြင်းထိန်းသောသူငယ်ကလေးအား ‘ဟေ့သူငယ်၊ မင်းတို့ ခြံထဲမှာ ဆိတ်တွေမြင်ခဲ့ပါတယ်။ သည်ဆိတ်တွေကို ဘယ်သူကြည့်ရသလဲဟေ့’ ‘ကျွန်တော်ဘဲကြည့်ရပါတယ်ခင်ဗျာ’ ‘သြော်​ ဟုတ်လားဟေ့။ ဒါနဲ့ ခုတလော။ ဆိတ်တွေဘာများ ထူးထူးခြားခြား ဖြစ်သေးသလဲဟေ့’ ‘ဘာမှတော့မထူးခြားပါဘူးခင်ဗျာ။ သို့သော် တစ်နေ့ကတော့ ဆိတ် ၃ ကောင်ခြေထောက်နာသွားတယ်ခင်ဗျ’ ‘ဘာပြုလို့လဲဟေ့’ ‘ဘာပြုလို့မှန်းလဲ ကျွန်တော်မသိဘူးခင်ဗျ’ဟု ပြောလျှင်။ မောင်စံရှားလည်း မိမိထင်သည့်အတိုင်းပင်ဖြစ်သည်ဟု ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ရှိသောမျက်နှာထားနှင့် ‘သည်တစ်ချက်က တော်တော်ဝေးဝေးပစ်ပြီး စမ်းလိုက် တာဘဲ ကိုသိန်းမောင်ရဲ့၊ သည်ဟာ တော်လာပြီ။ တဲ့နေတယ်ဗျို့။ ကိုသိန်းဟန် ခင်ဗျားကြားတယ်မဟုတ်လားဗျ။ ဆိတ်တွေခြေနာတဲ့အချက်ကို ခင်ဗျား နည်းနည်းသတိပြုပြီး စဉ်းစားလိုက်ဗျ’ ‘သည်ဟာက သည်အမှုနဲ့ဆိုင်လို့လားဆရာရယ်’ ‘ဆိုင်ပါသော်ကော။ ဆိုင်လို့ ကျုပ်သတိပေးတာပေါ့’ ‘သည့်ပြင်အချက်များရှိသေးသလား ဆရာရယ်။ အမိန့်ရှိပါအုံး’ ‘သည့်ပြင်အချက်ကတော့ မြင်းစောင်းထဲကခွေးကို တဆိပ် သတိပြုလိုက်ဗျာ’ ‘ခွေးက ဟိုညက ဘာမှမလှုပ်ရှားဘူးဆရာရဲ့’ ‘အဲဒါ အရေးကြီးတာပေါ့ဗျ။ ကဲ​ ကျုပ်တို့ပြန်အုံးမယ်’ နောက်စနေနေ့သည်ကား စိန်လယ်ဂျာမြင်းပွဲနေ့ဖြစ်သဖြင့်။ ကျွန်တော်နှင့်မောင်စံရှားတို့လည်း မြင်းပွဲသို့လာရောက်ကြရာ မနာဂျီမှာလည်း ကျွန်တော်တို့နှင့် ချိန်းဆိုပြီးဖြစ်သဖြင့် ပထမတန်းအပေါက်မှ စောင့်ဆိုင်းလျက် ရှိသည်ကို တွေ့ကြရလေ၏။ ဂျီ ‘ဘယ့်နှယ်လဲခင်ဗျ။ ကျွန်တော့်မြင်းလဲ ကျွန်တော်မမြင်ရသေးပါ ကလား’ ရှား ‘ခင်ဗျားမြင်း မြင်ရင် ခင်ဗျားမှတ်မိပါ့မလား’ဟု မေးလျှင် မနာဂျီ လည်း အနည်းငယ်စိတ်ဆိုးသောမျက်နှာထားနှင့် ‘ဘယ့်နှယ် ပြောတာလဲဗျာ။ ကျုပ်မြင်းမြင်လို့မှ ကျုပ်မမှတ်မိဘဲနေပါ့မလား။ နှာတံကြားနဲ့ ရှေ့လက်ဖြူကဘဲ။ ကလေးတောင်မှတ်မိရဲ့’ ရှား ‘ယခု ဘယ်လိုလောင်းနေကြလဲဗျို့။ ခင်ဗျားမြင်း ဘယ်နှစ်လေး ရသေးလဲ’ ဂျီ ‘စောစောကဖြင့် ဆယ်လေးတောင် ပေးနေတယ်ဗျာ။ အခုဖြင့် ဆတူတောင် ဘူကီတိုင်းမပေးဝံ့ဘူး’ ရှား ‘အင်း ရိပ်မိတဲ့လူကဖြင့် ရိပ်မိကုန်ပြီဗျို့။ မြင်း ဘယ်နှစ်ကောင် ပြေးမယ်လဲ’ ဂျီ ‘အားလုံး ၁၀ ကောင်ပြေးလိမ့်မယ်။ ပထမဆုက ငွေ ၃၀၀၀ကျပ်နဲ့ ဖလားတဲ့။ ဟောဟိုမှာမြင်းတွေစာရင်းပါဘဲ။ ကြည့်ပါလားဗျာ’ ကျွန်တော်တို့လည်း ပြေးမည်ဖြစ်သောမြင်းများ၏ စာရင်းကို ကြည့်ရှုကြရာ။ ၎င်းတို့မှာ​ ၁​မစ္စတာ ဝီလျံ၏စတား။ ဂျော်ကီ၊ စတူးဝပ် (ဦးထုပ်နီနှင့် အကျင်္ီစိမ်း) ၂​ဦးဘိုးသန်း၏သန်းစိန်၊ ဂျော်ကီ၊ ဘိုးမှန်း (ပန်းရောင်ဦးထုပ်နှင့် အကျင်္ီနက်)။ ၃​ ဘဂျော်ဂျီ၏တိုင်းကျော်၊ ဂျော်ကီ၊ ဝက်ဆင် (ဦးထုပ်ဝါနှင့် ခရမ်းရောင်အကျင်္ီ) ၄​မနာဂျီ၏တိမ်ပျံ။ ဂျော်ကီ၊ ဘရင် (ဦးထုပ်နက်နှင့်အကျင်္ီဝါ) စသည်ဖြင့် ရေးထားသည်ကို တွေ့မြင်ရလေ၏။ ထိုအခါ မနာဂျီက ‘ခင်ဗျားက တိမ်ပျံပြေးဖြစ်လိမ့်မယ်ဆိုလို့ ခင်ဗျား စကားယုံပြီး သိန်းညွန့်တောင်ပြန်ပြီး နှုတ်ထားလိုက်တယ်ဗျာ။ အလို နားထောင်စမ်းဗျို့။ တိမ်ပျံကိုတောင် လူကြိုက်များနေပါကလား၊ နားထောင်စမ်း’ ဟု ပြောလျှင်၊ ‘ဖိုက်တူဖိုက်၊ တိမ်ပျံ၊ အီးဝင်းဘက်တင်း။ တိမ်ပျံ (တိမ်ပျံမှာ ဆတူ သန်းစိန်မှာ ၁၅ လေး)၊ စသည်ဖြင့် ဘူကီတို့လည်း ဟစ်အော်လျက်ရှိကြလေ၏။ ၎င်းနောက် ပထမခေါင်းလောင်းထိုးသည်နှင့် မြင်းတို့လည်း ဂျော်ကီများနှင့်ထွက်လာကြရာ မနာဂျီက ဘယ့်နှယ်လဲ မြင်းတွေ အစေ့သား ပါကလား။ ၁၈ ကောင်ဘဲဗျို့။ အလို​ ဟောဟိုက ဦးထုပ်နက်နှင့်အကျင်္ီဝါ မဟုတ်လား။ ကျုပ် ဂျော်ကီဘဲဗျို့၊ မြင်းကတော့ ကျုပ်မြင်းလဲမဟုတ်ပါကလားဗျ’ ဟု တုန်လှုပ်သောအမူအရာဖြင့်ပြောလျှင် မောင်စံရှားမှာ အနည်းငယ်မျှတုန်လှုပ် သည့်အမူအရာမရှိဘဲ ္အနေစမ်းပါဗျာ။ ဟောလွှတ်ပြီဗျို့။ ရှေ့ဆုံးက ခင်ဗျား ဂျော်ကီမဟုတ်လား။ နာမည်က ဘရင်ဆို’ ဟု ပြောဆဲတွင် မြင်းတို့လည်း တာပတ်ကွင်းကို လှည့်၍ပြေးလာကြရာ ဘရင်စီးသောမြင်းမှာ လွှတ်လိုက်သည့် အခါကပင် ရှေ့ဆုံးမှထွက်လာ၍ ပန်းတိုင်သို့ဝင်သည့်အခါ ဒုတိယလိုက်သော သန်းစိန်ကို ၁၀ ကိုက်မျှဖြတ်၍ထားခဲ့လေ၏။ ထိုအခါ မနာဂျီလည်း ‘ဘယ့်နှယ်လဲဆရာကြီးရဲ့။ ပထမစွဲတဲ့ မြင်းက ဂျော်ကီကဖြင့် ကျုပ်ဂျော်ကီဘဲ။ မြင်းကတော့ ကျုပ်မြင်းလဲမဟုတ် ပါကလားဗျ။ တဆိပ်ရှင်းရှင်းပြောပါအုံးဆရာကြီးရယ်။ သည်လောက် သိုဝှက်ရင် တော်ရောပေါ့ဗျ’ ရှား ‘သိရပါစေ့မယ်ဗျာ။ ကဲလာ မြင်းသွားပြီး ခဏလောက် ကြည့်ရ အောင်။ ဟောဟိုက ခင်ဗျားဂျော်ကီမဟုတ်လား၊ ခေါ်လိုက်စမ်းဗျာ’ ဟု ပြော၍ မနာဂျီလည်း ဘရင်ကိုခေါ်လိုက်သဖြင့် ဘရင်လည်း မြင်းကိုစီး၍ ရောက်လာလျှင် မနာဂျီက ‘ကျုပ်မြင်းက ပင်လယ်ရေသောက်၊ သည်မြင်းက မြင်းနီသက်သက်ပါကလားဗျ၊ ကျုပ်ဖြင့် နားမလည်ပါဘူးဗျာ။ တဆိပ်ရှင်း စမ်းပါအုံး’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားက ‘သည်ဟာ ခင်ဗျားမြင်းပါဘဲဗျ။ နှာတံနဲ့ရှေ့လက်ကို အရက်ပျံနဲ့ဆေ:လိုက်လို့ရှိရင် အဖြူတွေပေါ်လာမယ်ဗျ’ ‘ခင်ဗျား ဘယ့်နှယ်သိသလဲဗျာ’ ‘သည်မြင်းကိုဝှက်ထားတဲ့လူက ပြောလို့ ကျုပ်သိရတာပေါ့ဗျ’ ‘တော်လဲတော်တဲ့လူပါပေဘဲဗျာ။ ခင်ဗျားကျေးဇူး အပုံကြီးကြီးပါ တယ်။ ခင်ဗျားကို ဟိုတုန်းက အလကားလူတစ်ယောက်လို့ ထင်မိတာမှားပါ ပြီဗျာ။ ကျုပ်တောင်းပန်ပါရဲ့၊ ကျုပ်မှာတော့ မြင်းကိုပြန်ရရင် ကြိုက်ပါပြီ။ ရမယ့်ဆုငွေ ၃၀၀၀ ကျပ်ကို ခင်ဗျားဘဲယူပါတော့။ ဖလားလောက်သာ ကျုပ် ယူပါတော့မယ်။ ဒါနဲ့ မောင်ဘိုးဆန်းသတ်တဲ့လူက ဘယ်သူလဲဗျ။ ပြောပါအုံး ခင်ဗျားသိပြီလား’ ‘သိပါတယ်’ ‘အလို ဟုတ်လား။ ဒါဖြင့် ဖမ်းပြီးပြီလားဗျာ။ သူဘယ်မှာလဲ’ ‘သူယခု ကျွန်တော့်အနားမှာဘဲရှိတယ်’ ဟု မောင်စံရှားကပြောလျှင် မနာဂျီလည်း မိမိအားစွပ်စွဲသည်ထင်မှတ်၍ စိတ်ဆိုးသောမျက်နှာထားနှင့် ‘ခင်ဗျားကျေးဇူးရှိတာမတော့ ဟုတ်ပါရဲ့ဆရာကြီးရယ်။ သို့သော်လဲ သည်ဟာတော့ ခင်ျား တဆိပ် လွန်လွန်းတယ်မှတ်တယ်’ ဟု ပြောလျှင် မောင်စံရှားလည်း ရယ်မောလျက် ‘စိတ်မရှိပါနဲ့ခင်ဗျာ။ ခင်ဗျားကိုစွပ်စွဲတာ မဟုတ်ပါဘူး။ သတ်တဲ့ဟာက ခင်ဗျားနောက်ကပါ။ မနာရဂျီရဲ့’ ဟုပြောလျက် တိမ်ပျံ၏လည်ပင်းကိုပုတ်၍ပြလေလျှင် ကျွန်တော်နှင့်မနာဂျိတို့မှာ များစွာ အံ့သြလျက် ‘မြင်းလားဗျာ’ ဟု တစ်ပြိုင်နက်မေးလိုက်ကြရာ မောင်စံရှားက ‘ဟုတ်တယ်ဗျ၊ မြင်းက သတ်တာဘဲ။ သို့သော်လဲ မြင်းကိုတော့ အပြစ်တင်ဘို့ မရှိပါပေးဘူးဗျ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ခုခံရင်း မတော်တဆဖြစ်သွားတဲ့လက္ခဏာ ရှိပါတယ်။ ဒါနဲ့ ခင်ဗျားလူ မောင်ဘိုးဆန်းက တယ်ပြီး ရိုးသားဖြောင့်မတ်တဲ့ လူတစ်ယောက်မဟုတ်ဘူးဗျ။ ခင်ဗျားလဲမသိရှာဘူး။ သို့သော် သည်အကြောင်း နောက်မှကျွန်တော်ပြောပါတော့မယ်ဗျာ’ ဟု ပြောလျှင် မနာဂျီလည်း သိလိုလှ သော မျက်နှာထားနှင့် ကဲဗျာ​ ခင်ဗျားတို့ ၂ ယောက်စလုံး ဟိုတယ်လိုက်ခဲ့ ကြပါအုံး။ သည်အကြောင်း ကျုပ်သိချင်လှပြီ။ ကဲ​ လာကြဗျာ’ ဟု ပြောသဖြင့် ကျွန်တော်တို့ ၂ ယောက်လည်း လိုက်ပါသွားကြရာ ထမင်းစား သောက်ရင်း မောင်စံရှားက ရှင်းလင်းစွာထုတ်ဖော်ပြောဆိုသည်မှာ​ ‘အမှန်ပြောရမှာဖြင့် သည်အကြောင်းတွေ သတင်းစာထဲမှာတွေ့ရ တုန်းကတော့ ကျုပ်ကိုယ်တိုင် အထင်လွဲမိပေတယ်ဗျာ။ ကိုသိန်းမောင်နဲ့ကျုပ်နဲ့ ခြံထဲကိုလာစကတောင် ကျုပ်ဖြင့် သတ်တဲ့ဟာ ပုလိပ်များဖမ်းထားတဲ့ မောင်ထွန်းကျော်ဆိုတဲ့လူဘဲလို့ ယုံကြည်မိပါပေတယ်။ သို့သော်လဲ ခင်ဗျားတို့ နဲ့ခြံထဲဝင်ပြီး အတူလာခဲ့ကြတော့မှ ဆိတ်သားနဲ့မဆလာနဲ့ ချက်တယ်ဆိုတဲ့ ဟင်းကို သွားပြီးစဉ်းစားမိတာကိုးဗျ။ သည်ဟာအကြောင်း စဉ်းစားနေမိလို့ မောင်ဘိုးဆန်းအိမ်ရောက်လို့ ရောက်မှန်းမသိဖြစ်လို့တောင် မနာဂျီက ကျုပ်ကို လှောင်ပြောသည့်မျက်နှာထားမျိုးနဲ့ ပြုံးပြီးကြည့်လိုက်သေးတယ်မဟုတ်လားဗျ။ စင်စစ်မှာတော့ သည်လောက်အရေးကြီးတဲ့အချက်တစ်ခုကို ကျုပ် ဘယ့်နှယ် ရှံပြီးသွားပါလိမ့်မလဲလို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် အံ့သြမိတဲ့အတွက် အိမ်ရောက်လို့ ရောက်မှန်းမသိဖြစ်သွားတာကိုးဗျ’ ဂျီ ‘ဆိတ်သားနဲ့မဆလာနဲ့ချက်တဲ့ဟင်းဟာ အမှုနဲ့ ဘယ့်နှယ်သက်ဆိုင် တယ်ဆိုတာ ကျုပ်ဖြင့် အခုတောင် တွေးလို့မရသေးပါဘူးဗျာ’ ရှား ‘အင်း​ ကျုပ်မှာတော့ သည်အချက်ကစပြီး လိုက်လို့ သည်အမှု ယခုလိုပေါ်ပေါက်ခဲ့တာဘဲဗျ။ ဘိန်းမှုန့်ဆိုတာမျိုးဟာ အရသာ တစ်မျိုးလဲ ထူးခြားတဲ့ပြင် အနံ့လဲနည်းနည်းရှိတယ်ဗျ။ သည်တော့ သာမည ဟင်းမျိုးနဲ့ ရောနှောပြီး ကျွေးတဲ့အစာစားတဲ့လူဟာ မုချ ထူးခြားကြောင်း ချက်ချင်းသိနိုင်မယ်ဗျ။ သည်တော့ ဘယ်လိုဟင်းမျိုးနဲ့မှ မသိနိုင်မလဲ။ မဆလာမှုန့်ခပ်ပြီးချက်တဲ့ဟင်းမျိုးနဲ့ ခပ်ပြီးကျွေးမှ မသိနိုင်မယ်ဗျ။ သို့သော် မောင်ထွန်းကျော်ဟာ သူစိမ်းသက်သက်ဖြစ်တော့ မောင်ဘိုးဆန်းအိမ်မှာ မဆလာခပ်တဲ့ဟင်းကို ဟိုညနေကချက်ဘို့ ဘယ်နည်းနဲ့စီမံနိုင်စရာ အကြောင်း မရှိဘူး။ ပြီးတော့လဲ သူက ဘိန်းမှုန့်ခပ်မယ်လို့ကြံတဲ့နေ့မှ မောင်ဘိုးဆန်း အိမ်က ကံအားလျော်စွာ မဆလာခပ်တဲ့ဟင်းက ချက်ထားတယ်ဆိုလို့လဲ အခန့်သင့်လွန်းအားကြီးတယ်ဗျ။ ဖြစ်နိုင်လောက်စရာမရှိဘူး။ သည်တော့ ဘာသိရသလဲ။ ဘိန်းမှုန့်နဲ့ မောင်ထွန်းကျော်နဲ့ ဘာမျှမဆိုင်ဘူးဆိုတာ ကျုပ် သိရတယ်။ သည်တော့ ဘယ်သူ့ကိုကြည့်ဘို့ရှိသလဲ။ မောင်ဘိုးဆန်းလင်မယား ကိုဘဲ ကျုပ်တို့ကြည့်ဘို့ရှိတော့တယ်။ ဘာပြုလို့လဲဆိုတော့ မဆလာခပ်တဲ့ဟင်းကို ချက်ဘို့စီမံဘို့ဟာ သူတို့ ၂ ယောက်ဘဲ စီမံနိုင်တယ်မဟုတ်လား။ သည်ဟင်းကို ဟိုညနေက တစ်အိမ်လုံးစားကြပေမယ့် သည့်ပြင်လူတွေတော့ ဘာမျှကိစ္စမရှိဘူး။ ဟိုကောင်ကလေးတစ်ယောက်သာ မူးဝေပြီး လဲနေတယ်တဲ့။ သည်တော့ ဟိုကောင်ကလေးတို့ဟင်းကို ပန်းကန်မှာခပ်ပြီးမှ ဘိန်းမှုန့်ခပ်မယ်မဟုတ်ဘူး လား။ ကဲ​ သည်တော့ ထမင်းချက်တဲ့မိန်းကလေးအပြင် မောင်ဘိုးဆန်း လင်မယား ၂ ယောက်အနက်။ ဘယ်သူခပ်နိုင်မလဲတဲ့ ကြည့်ဘို့လိုတယ်။ သည်အချက်ကို မရှင်းလင်းမီ မြင်းစောင်းကခွေးဟာ ဟိုညက ဘာမှမလှုပ်ရှားဘူးဆိုတာလဲ သူတို့ပြောလို့ ကျုပ်သိရတယ်။ သည်တော့ မြင်းကိုလာပြီး သူစိမ်းတစ်ယောက် ထုတ်ယူသွားတယ်ဆိုရင် မုချခွေးဟောင် ရမယ်။ ခွေးဟောင်ရင် စင်ပေါ်ကကောင်ကလေးနိုးရမယ်။ ယခုတော့ ခွေးမဟောင်တဲ့အတွက် မြင်းကိုထုတ်သွားတဲ့လူဟာ မုချသူစိမ်းမဟုတ်။ အိမ် သားတစ်ယောက်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျုပ်သိရတယ်။ သည်အခြေလောက်ရောက်တော့ မြင်းကိုထုတ်သွားတဲ့လူဟာ မုချ မောင်ဘိုးဆန်းဘဲဆိုတာ ကျုပ်တွေးနိုင်ရောပေါ့ဗျ။ သည်တော့မြင်းကို သူ ဘာပြုလို့အပြင်ထုတ်သွားရသလဲတဲ့။ မကောင်းတဲ့အကြံအစည်နဲ့ ထုတ်သွားလို့ သာ ကောင်ကလေးကို ဘိန်းမှုန့်ခပ်ပြီးကျွေးတာပေါ့ဗျ။ မြင်းကျင့်သမားတွေဟာ ကိုယ့်မြင်းကိုကိုယ် မပြေးနိုင်အောင် တမျိုးတမည်ကြံပြီး မြင်းရှင်က တပတ် ရိုက်တဲ့အကြောင်းများ ခင်ဗျားတို့ကြားဘူးကြတယ်မဟုတ်လားဗျ။ တစ်ခါ တလေလဲ ဂျော်ကီက မြင်းစားတဲ့အစာထဲမှာ တစ်စုံတစ်ခုခပ်ပြီးကျွေးတယ်။ ခင်ဗျားတို့မြင်းအလုပ်ဟာ မနာဂျီသိတဲ့အတိုင်း အင်မတန်ဉာဏ်များတဲ့အလုပ် မဟုတ်ဘူးလားဗျ။ ကောင်းပြီ။ သည်တော့ မောင်ဘိုးဆန်းဟာ မြင်းကို မကောင်းသောအကြံအစည်နဲ့ ထုတ်သွားတယ်ဆိုတာတော့ သိရပြီ။ သို့သော် ဘယ်ပုံဘယ်နည်းကြံစည်တယ်ဆိုတာတော့ မသိရသေးဘူး၊ သည်တော့ ဘာကို ကျုပ်ကြည့်သလဲ။ မောင်ဘိုးဆန်းအိတ်ထဲမှာပါတဲ့ အရာများကို ကျုပ်ကြည့် တယ်။ ကြည့်တော့ သူ့အကြံအစည် ဘယ်လိုဆိုတာ ကျုပ်သိရတာပေါ့ဗျ။ မောင်ဘိုးဆန်းလက်မှာတွေ့တယ်ဆိုတဲ့ ဓားကလေး ခင်ဗျားကိုမြင် မိတယ်မဟုတ်လား။ သည်ဓားဟာ လက်နက်အတွက် ကိုင်စွဲရန်အသုံးဝင်တဲ့ ဓားကလေးမဟုတ်ဘူးဗျ။ မုချ မောင်ဘိုးဆန်းမှာ အကြံတစ်ခုရှိလို့ ဆောင် သွားတဲ့ဓားကလေးဘဲ။ မနာဂျီက ပြိုင်မြင်းများ သည်လောက်မွေးလာခဲ့တာ မြင်းကြွက်သားကြောကို ဓားကလေးနဲ့ အရာမထင်အောင် နည်းနည်းကလေး ဖြတ်လိုက်လို့ရှိရင် သည်မြင်းဟာ ကောင်းကောင်းမပြေးနိုင်ဘူးဆိုတာ ကြားဘူး တယ်မဟုတ်လားဗျ’ ဂျီ ‘သြော် ဟုတ်ပြီဗျို့၊ ဟုတ်ပြီ။ တယ်ယုတ်ကန်းတဲ့ အကောင်ပါ ကလားဗျာ။ ကြည့်စမ်း ခွေးမသားသေတာဘဲကောင်းတယ်’ ရှား ‘သည့်ပြင် တစ်ခုကလဲ မောင်ဘိုးဆန်းဟာ သည်လိုအကြံအစည် ရှိတယ်ဆိုရင် မြင်းကို ဘာပြုလို့ အပြင်ထုတ်ပြီးသွားရသလဲ။ စောင်းထဲမှာဘဲ မလုပ်နိုင်ပေဘူးလားလို့ ခင်ဗျားတို့ကမေးရန် ရှိပေတယ်။ ပြိုင်မြင်းဆိုတာမျိုးဟာ ခင်ဗျားတို့သိတဲ့အတိုင်း အင်မတန်ဆပ်တဲ့မြင်းမျိုးဗျ။ နည်းနည်းကလေးမှ အထိမခံဘူး။ နည်းနည်းကလေး ဓားချက်ထိလိုက်ရင် ကန်ပေါက်ပြီးလုပ်လို့ အိပ်နေတဲ့ကောင်ကလေး နိုးသွားမယ်။ ဒါကြောင့် သူက အပြင်ထုတ်ပြီးယူသွားရတယ်ဗျ’ ဂျီ ‘အောင်မယ် ဟုတ်ပေတယ်ဗျို့။ ဒါကြောင့် ဖယောင်းတိုင်နဲ့မီးခြစ်နဲ့ တစ်ခါတည်း သူယူသွားတာကိုးဗျ’ ရှား ‘ဟုတ်တယ်။ ပြီးတော့ သူ့အိတ်ထဲကစာရွက်များ ကြည့်တော့လဲ သူ့အကြံကိုသိရရုံမျှမက ဘာပြုလို့ သည်လို သူကြံစည်ရတယ် ဆိုတာလဲ ကျုပ်သိရတယ်။ သည်လိုဗျ ခင်ဗျားတို့လဲ လူပါးတွေကဘဲဗျာ။ လူတစ်ယောက်ဟာ အခြားလူတစ်ယောက်၏ ဘီစာရင်းများကို အိတ်ထဲမှာ ဆောင်ထားတယ်ဆိုလို့ ခင်ဗျားတို့ ယုံနိုင်မလားဗျ၊ သည်တော့ ကျုပ်တို့ ဘာကိုသိနိုင်သလဲ။ ဘီမှာပါတဲ့ မောင်လှဆိုတာလဲ တခြားလူမဟုတ် မောင်ဘိုးဆန်းဘဲဗျ။ သို့သော်လဲ သူ့မိန်းမကိုတော့ သူငယ်ချင်းလေးဘာလေးနဲ့ တမျိုးတမည်ကြံဖန်ပြီး လှည့်ဖြားထားတယ်။ ပြီးတော့ ဘီမှာပါရှိတဲ့ အဝတ် တွေကလဲ ပုံတော်အကျင်္ီတို့ ဖဲဇာနားတပ်လုံချည်တို့ဆိုတော့ မိန်းမဝတ်တဲ့အဝတ် မှန်းသိရတယ်။ သည်အဝတ်တွေ သူ့မိန်းမလက်ရောက်သလားလို့ ကျုပ် တီးခေါက်ကြည့်တော့ မရောက်ကြောင်းသိခဲ့ရတယ်။ သည်တော့ ကျုပ်တို့ ဘယ့်နှယ်ချင့်ချိန်နိုင်သလဲ။ မောင်ဘိုးဆန်းမှာ မယားကြီးမသိအောင် မယားငယ် တစ်ယောက်ရှိတယ်ဆိုတာ ကျုပ်တို့သိရတယ်။ ပြီးတော့လဲ မောင်ဘိုးဆန်း ဓာတ်ပုံနဲ့ မြန်မာအဆွေတိုက်မှာ ကျုပ်ဝင်ပြီးမေးတော့ မောင်လှနာမည်နဲ့ အဝတ်တွေအပ်ထားတာ သည်လူဘဲတဲ့ပြောလိုက်တယ်ဗျ။ သည်က ရှေ့ရှောက်တော့ ရှင်းပါပြီဗျာ။ မောင်ဘိုးဆန်းက မြင်းကို စောင်းထဲကထုတ်ပြီး မီးကိုမမြင်ရအောင် ချိုင့်ထဲဆွဲသွား။ သွားတော့ လမ်းမှာ မောင်ထွန်းကျော်ကျနေရစ်တဲ့ လည်ပင်းစီးတစ်ခုတွေ့။ တွေ့တော့ သည်ပုဝါနဲ့ဘဲ  မြင်းနောက်ခြေ ၂ ဘက်ကို ချည်မယ်လို့အကြံနဲ့ ယူပြီးသွားတဲ့လက္ခဏာဘဲ ထင်ပါရဲ့။ ဒါနဲ့ ချိုင့်နားရောက်တော့ မိုးကာအကျင်္ီကြီးချွတ်ပြီး ချုံပေါ်မှာတင်၊ မြင်းကို ချိုင့်ထဲဆွဲ၊ ဆွဲပြီး မြင်းနောက်ကနေပြီး ဖယောင်းတိုင်ကို ထွန်းလိုက် တာကိုးဗျ။ ထွန်းတော့ မြင်းကပြိုင်မြင်းမို့လို့ ဆပ်တဲ့မြင်းဖြစ်တော့ မီးရောင်ကို ရုတ်တရက်မြင်တာနဲ့ လန့်ပြီး ကန်လိုက်တာကိုးဗျ၊ ကန်လိုက်တော့ နဖူး ကန်မိတာနဲ့ လဲအသွား သု့လက်ကဓားနဲ့ သူ့ပေါင်ခိုက်မိတာကိုးဗျ။ သည်လို ကန်လိုက်တော့ မြင်းမှာလဲ သခွါကျွတ်ပြီး ထွက်သွားတာကိုးဗျ။ ကဲဗျာ ရှင်းပြီလား’ ဂျီ ‘ရှင်းပါပေတယ်ဗျာ။ ရှင်းပါပေတယ်၊ ခင်ဗျားကိုယ်တိုင်မြင်ရတဲ့ အတိုင်းပါပေဘဲ’ ရှား ‘ပြီးတော့ ဆိတ်တွေခြေနာတဲ့အချက်ကတော့ မှန်လိုမှန်ငြား ပစ် စမ်းလိုက်တဲ့အချက်ဘဲဗျ။ သည်ဟာကတော့ သည်လို။ မောင်ဘိုး ဆန်းဟာ မြင်းကိုအကြောဖြတ်မယ်ကြံတော့ တဆိတ်ခဲယဉ်းတဲ့အလုပ် ဖြစ် လေတော့။ မလုပ်မီ စမ်းပြီးကြည့်ချင်တဲ့စိတ်ဖြစ်မှာကို ကျုပ်လဲ ခင်ဗျား ခြံထဲမှာ ဆိတ်တွေအများမြင်တာနဲ့ ရုတ်တရက် သည်အကြံသတိရလို့ လူငယ်ကလေးမေးကြည့်လိုက်။ ထင်တဲ့အတိုင်း ကိုက်ပြီးနေတာကိုးဗျ။ ကဲဗျာ​ ဘာများသိသေးသလဲ၊ ရှင်းရဲ့လား’ ရျီ ‘ရှင်းပါပေတယ်ဗျာ။ ရှင်းပါတယ်။ ဒါနဲ့ မြင်းကို ဘယ်သူ့လက်ထဲက တွေ့သလဲဗျာ’ ရှား ‘ဟာ​ သည်ဟာတော့ ကျုပ် မပြောနိုင်ဘူးဗျ။ သည်လူတော့ ခင်ဗျားချမ်းသာပေးလိုက်ပါတော့ဗျာ။ အမှုမရှာပါနဲ့တော့၊ ၉ နာရီလဲထိုးပြီ။ ကျုပ်တို့သွားလိုက်ကြအုံးစို့ ကိုသိန်းမောင်’ ဆရာဝန် ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း ညဆယ်နာရီလောက်မှာ အမည်မသိ ဆေးပြား တစ်ပြားကို ကျွန်တော် သောက်မျိုမိခဲ့တယ်။ ကျွန်တော့်မှာ ငယ်စဉ်ကတည်းက ခံစားခဲ့ရတဲ့ နာတာရှည် ရောဂါတစ်ခု ရှိတယ်။ မကြာခဏ အသက်ရှူမဝဖြစ်တတ်တဲ့ ရောဂါပါပဲ။ ဒီရောဂါ ထလာပြီ ဆိုရင် သေချင်လောက်အောင်ကို မချိမဆန့် ခံစားရတယ်။ ချွေးသီချွေးပေါက်တွေ သည်းထန်၊ လည်တိုင်ကို ဆန့်၊ ပါးစပ်ကြီး ဟပြီး တကတည်း ရေထဲက ငါးကို ကုန်းပေါ် ပစ်တင်ထားတဲ့အတိုင်းပဲ။ ဆရာဝန် အမြန်ပင့်ရတယ်။ ငယ်ငယ်က တစ်လကို နှစ်ခါ သုံးခါ ဖြစ်တာ။ နောက်တော့ ဆရာဝန် အကုကောင်းလို့ နှစ်လသုံးလမှ တစ်ခါလောက်ပဲ ဖြစ်တော့တယ်။ ဒါတောင် အရင်ကလို ပြင်းပြင်းထန်ထန်တော့ မဟုတ်တော့ဘူး။ ရောဂါထချင်လာပြီလို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို သိသိချင်း ဆရာဝန်ပေးထားတဲ့ ဆေးကို အမြန်သောက်မျိုလိုက်တာနဲ့ တဖြည်းဖြည်း ကောင်းသွားတာပဲ။ အဲဒီ ဆေးကို ကိုယ်နှင့်မကွာ ဆောင်ထားရတာ ဒီနေ့အထိပဲပေါ့။ ရောဂါကတော့ တစ်ခါတည်း အမြစ်ပြတ်တော့ မသွားဘူးပေါ့လေ။ တစ်ခါတစ်ခါ သူပေါ်ချင် ပေါ်လာတတ်တယ်။ ဒီနေ့ညမှာလည်း အတော်ကြာကြာ ပျောက်ကွယ်နေတဲ့ ကိုရွှေရောဂါက ဆိုင်းမဆင့် ဗုံမဆင့် ပြန်ရောက်လာတယ်။ အချိန်က ကိုးနာရီခွဲကျော်ကျော်လောက်ရှိပြီ။ ဝတ္ထု တစ်အုပ် ဖတ်နေရာက ရင်ထဲမှာ နည်းနည်းကျပ်စပြုလာတဲ့နဲ့ အမိုင်နို ဆေးပုလင်းကို သတိရလိုက်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဖြစ်ရပုံက ဆေး ပုလင်းကို ရှာမတွေ့ဘူး။ စားပွဲပေါ်မှာ ရှာတယ်။ စားပွဲအောက် ကို ရှာရယ်။ အံဆွဲကို ဖွင့်ပြီး ရှာတယ်။ အိပ်ရာထဲမှာ ရှာတယ်။ ခုတင်အောက်ကို ရှာတယ်။ ဘယ်မှာမှ မတွေ့ပါလား။ ဘယ် လိုဖြစ်တာပါလိမ့်။ နောက်ဆုံးထားခဲ့တဲ့ နေရာကို ပြန်စဉ်းစား တယ်။ ဟုတ်ပါတယ်။ စားပွဲပေါ်က စာအုပ်ပုံနှစ်ခုကြားမှာ ထားခဲ့တာပဲ။ သေချာပါတယ်။ အခုဘယ်ရောက်သွားသလဲ။ ကျွန်တော့်တစ်ကိုယ်လုံး ချွေးတွေ ရွှဲစပြုလာပြီ။ ရင်ထဲ ကလည်း စီစီ စီစီနဲ့ မြည်လာပြီ။ ဆေးပုလင်း ဘယ်မှာလဲ။ နောက်ဆုံး အဝတ်သေတ္တာကို ဖွင့်ပြီး အဝတ်အစားတွေကို သွန် ချမွှေနှောက်ပြီး ကြက်ယက်သလို ရှာတယ်။ မတွေ့ဘူး။ အထား မှားတာမဟုတ်ရင် တစ်ယောက်ယောက်များ ယူသွားသလား။ ဒါ လည်း မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဒီအဆောင်ဟာ ဒီလောက် စည်းကမ်းမမဲ့ ဘူး။ သူတစ်ပါးပစ္စည်းကို မပြောမဆိုယူသွားတတ်တဲ့ ကျောင်းသား ဆိုလို့ ကျွန်တော့်သူငယ်ချင်းတွေထဲမှာ တစ်ယောက်မှ မရှိဘူး။ အခြေအနေက တဖြည်းဖြည်း ဆိုးလာနေပြီ။ ကျွန် တော်သိလိုက်ပြီ ။ ဒီအတိုင်းအချိန်ကုန်နေရင် မကြာခင် ကျွန် တော်မျက်စိတွေ ပြာပြီး သတိလစ်သွားနိုင်တယ်။ တစ်ယောက် ယောက်ကို အကူအညီတောင်းရတော့မယ်။ ဟုတ်ပြီ…æ…æအဆောင် မှူးဆီသွားပြီး အကျိုးအကြောင်းပြောရမယ်။ အခန်းတံခါးကို ဖွင့်လိုက်တယ်။ အဆောင်ဝရန်တာ စကြင်္ံ တစ်လျှောက်လုံး ရှင်းလို့။ လူတစ်ယောက်မှ မရှိဘူး။ အဆောင်တစ်ခုလုံးကလည်း ဆိတ်လို့ ငြိမ်လို့။ ခါတိုင်းဒီအချိန် ဘယ်သူမှ မအိပ်ကြသေးပါဘူး။ အခန်းတံခါးတွေကို ဝေ့ပြီး ကြည့် လိုက်တော့ အားလုံး နီးပါလောက်က သော့ခလောက်လေးတွေ တန်းလန်းချိတ်လို့။ ဘယ်များသွားကုန်ကြပါလိမ့်။ စကြင်္ံအတိုင်း ကျွန်တော်လျှောက်လာတယ်။ ပုရစ်အော် သံမှ မကြားရအောင် တိတ်ဆိတ်နေချိန်မှာ ကျွန်တော့်ခြေသံ တစ်ခုတည်းက နံရံတွေကို ရိုက်ခတ်နေတယ်။ စကြင်္ံ မီးလုံးကလေး တွေကလည်း နီကျင်ကျင် မှုန်ဝါးဝါးနဲ့၊ အသက်ရှူကျပ်နေရတဲ့ အထဲ စိတ်ထဲမှာ ဘာလိုလိုတောင် ဖြစ်လာမိတယ်။ အခန်းတစ်ခုရှေ့အရောက် ဖြုန်းခနဲ အခန်းတံခါးက ပွင့်လို့ ရုတ်တရက် ကျွန်တော်လန့်သွားမိတယ်။ အခန်းထဲက လူတစ်ယောက် ထွက်လာတယ်။ ဟား​ ကိုအုန်းမြင့်ပဲ။ ‘ဟေ့လူ၊ ဘယ်တုန်းဗျ’ ‘အဆောင်မှူးဆီသွားမလားလို့ဗျာ၊ ကျွန်တော် ရင်ကျပ်နေ တယ် ကိုအုန်းမြင့်ရာ’ ကိုအုန်းမြင့်က ကျွန်တော့်ကို သေသေချာချာ ကြည့်တယ်။ ဆရာဝန်တစ်ယောက်ရဲ့ မျက်လုံးမျိုးနဲ့ ကြည့်တယ်။ ‘ကိုယ့်လူ အခြေအနေအတော် ဆိုးနေတာပဲ၊ ခါတိုင်းလဲ ဒီလိုပဲဖြစ်တတ်သလား’ ‘ကြာပါပြီဗျာ၊ ပေါ်လိုက် ပျောက်လိုက်ပဲ’ ‘ဘာဆေးသောက်သလဲ’ ကျွန်တော်က သောက်နေကျဆေးနာမည်ကို ပြောပြ တယ်။ ‘ဒါပေမယ့် ဆေးပုလင်းက ပျောက်နေလို့ဗျ’ ကိုအုန်းမြင့်က မျက်မှောင်ကုတ်ပြီး ခဏကလေး စဉ်းစား သလို လုပ်တယ်။ နောက် ကျွန်တော့် ပခုံးကို ဖျပ်ခနဲ လှမ်းပုတ် လိုက်တယ်။ ‘ဒါဖြင့် ဒီလိုလုပ်ဗျာ၊ ကျွန်တော့်မှာ ရင်ကျပ်ပျောက် ဆေးတစ်မျိုးရှိတယ်။ လိုရမည်ဆောင်ထားတာ၊ ဘာစွမ်းသလဲ မမေးနဲ့၊ ကျွန်တော့်အမေရဲ့ လက်သုံးဆေးပဲ’ ပြောပြောဆိုဆို သူအခန်းထဲ ပြန်ဝင်သွားတယ်။ ခဏနေ တော့ ပြန်ထွက်လာတယ်။ လက်တစ်ဖက်က ရေတစ်ခွက်ကိုင်လို့။ ကျွန်တော့်ကို ဆေးပြားတစ်ပြားပေးတယ်။ ‘သောက်လိုက်စမ်း ဗျာ’ တဲ့။ ကိုအုန်းမြင့်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ခင်မင်လေးစားကြ တဲ့ လူတစ်ယောက်ပါ။ စာတော်တယ်။ သဘောကောင်းတယ်။ ရိုးသား တည်ကြည်တယ်။ ယောက်ျားပီသတယ်။ ခြုံပြောရရင် စိတ်ဓာတ်အထက်တန်းကျတယ်ပေါ့။ မဟုတ်တာ မလုပ်တတ်ဘူး။ သူတစ်ပါး ထိခိုက်လောက်အောင်လည်း ဘယ်တော့မှ မနောက် ပြောင်တတ်ဘူး။ ကျွန်တော် သူ့ကို ယုံတယ်။ ဒီတော့ သူ့ဆေးကိုပါ ယုံရတော့မယ်။ ကျွန်တော်ဆေးပြားကို ရေနဲ့ မျောချလိုက်တယ်။ ‘ကဲ…æ…æသိပ်မကြာဘူး၊ ခင်ဗျား သက်သာသွားမှာပဲ’ ‘ကျေးဇူးပဲဗျာ၊ ကိုအုန်းမြင့်’ အခန်းကို ကျွန်တော်ပြန်လာခဲ့တယ်။ ဆေးနာမည်ကို မမေးခဲ့မိတာကတော့ ကျွန်တော့်ရဲ့ ပေါ့လျော့မိုက်မဲမှုပါပဲ။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ညဆယ်နာရီလောက်မှာ အမည်မသိ ဆေးပြားတစ်ပြားကို ကျွန်တော်သောက်မျိုခဲ့မိပြီ။ အခန်းပြန်ရောက်တော့ ခုတင်ပေါ်အသာလှဲပြီး ကိုယ့် ကိုယ်ကို စောင့်ကြည့်နေခဲ့တယ်။ ငါးမိနစ်လောက်အကြာမှာ ဆေးစွမ်း ပြလာတယ်နဲ့တူတယ်။ အသက်ရှူကျပ်တဲ့ ဝေဒနာဟာ လျော့ပါးသက်လာပြီး နောက်ဆုံး လုံးဝပျောက်ကွယ်သွားခဲ့တယ်။ အလို​ ဘယ်ဆိုးလို့တုန်း။ မောင်မင်းကြီးသား ကျေးဇူးကြောင့် မချိမဆန့် ခံစားရမယ့် ဝေဒနာက ကင်းလွတ်ခဲ့ပါပေါ့။ ဆေး နာမည်တော့ မနက်ဖြန်မှ မေးကြည့်ပြီး မှတ်ထားရမှာပဲ။ ကို အုန်းမြင့်ကို ကျွန်တော် ကျေးဇူးအရမ်းတယင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ခု ထူးခြားလာတာက တစ်ကိုယ်လုံးပူထူ ရှိန်းဖိန်းပြီး ပေါ့ပါးလာတာပဲ။ ဆေးကြောင့်ပဲလား၊ ကိုအုန်းမြင့်ကတော့ ဘာမှ မပြောလိုက်ဘူး။ ဒါနဲ့ ဆက်ပြီး စောင့်ကြည့်နေလိုက်တယ်။ အချိန်အတော်ကြာသွားပေမယ့် ဒီထက်ပိုပြီး ဘာမှ ထူးခြားမလာလို့ ကျွန်တော် စိတ်သက်သာရာ ရသွားတယ်။ ဆေးအပေါ်မှာလည်း စိတ်ချလက်ချဖြစ်သွားတယ်။ ဒါနဲ့ စောစောက ဖတ်လက်စ ဝတ္ထုစာအုပ်ကို ဆက်ဖတ်လိုက်တယ်။ ဝတ္ထုက ကွယ်လွန်သူ စာရေးဆရာကြီး မဟာဆွေရဲ့ ဝတ္ထုပါ။ ဝတ္ထုပြီးခါနီးမှာ  ကျွန်တော် ဘ ယ်လိုဖြစ်လာတယ် မသိဘူး။ မျက်ခွံတွေ တအားလေးပြီး အိပ်ချင်လာတယ်။ အရေပြားပေါ်မှာလည်း ပိုးကောင်တွေ လျှောက်သွားနေသလို တရွရွနဲ့။ ဟိုကုတ်၊ သည်ကုတ် ကုတ်ရင်းနဲ့ ကျွန်တော် အိပ်ပျော်သွားခဲ့တယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ အိပ်မက်တစ်ခုကို သေသေချာချာ မက်ခဲ့ ပါတယ်။ ခုတင်ခြေရင်း ဘက်က နံရံမှာ ပိုစတာ တစ်ချပ်ရှိတယ်။ ပိုစတာထဲမှာ မိန်းမတစ်ယောက်ရှိတယ်၊ ခြေတစ်ဖက်ကွေးဒူး တစ်ဖက်ထောင်လို့။ ဒူးပေါ်မှာ လက်မောင်းတင်ပြီး လက်မောင်း ကြားမှာ မျက်နှာဝှက်ထားတယ်။ ဆံနွယ်တွေကလည်း ဖွာရရာ ကြဲနေတယ်။ ကိုယ်မှာဝတ်ထားတဲ့ အဝတ်ဖြူစက လုံလုံခြုံခြုံ သိပ်မရှိဘူး။ ဒီပိုစတာကို ဝတ္ထုစာအုပ်ဝယ်တဲ့ညကပဲ ပိုစတာ အရောင်းဆိုင် တစ်ဆိုင်က ကျွန်တော်ဝယ်ယူချိတ်ဆွဲခဲ့တာပါပဲ။ အလှအပ အသားပေးရုပ်ပုံတွေကြားမှာ မျက်နှာကို ဝှက်ပြီး ဘယ်လိုကြီး လုပ်နေမှန်းလည်း မသိဘူး။ သောက ဒါမှမဟုတ် ဒုက္ခ၊ ဒါမှမဟုတ် အထီးကျန်မှု၊ ဆုံးရှုံးရမှုဆိုတာမျိုးတွေကို သရုပ်ဖော်ချင်တာလား။ ပုံကိုကြည့်လိုက်တာနဲ့ ဘယ်လိုမှ ပျော်စရာ မကောင်းဘူး။ အဝတ်ဖြူကြီးကလည်း မလုံမခြုံ ဖရိုဖရဲ နဲ့၊ ဒါကိုကပဲ၊ စိတ်ဓာတ်မလုံခြုံမှုကို သရုပ်ပေါ်စေတယ်လို့ ကျွန်တော်ခံစားခဲ့တယ်။ သူဘယ်သူပါလိမ့်လို့ ခဏလောက်သိ ချင်လိုက်ပြီး စိတ်ဓာတ်မလုံခြုံတဲ့မိန်းမလို့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် နာမည်ပေးပြီး ကျွန်တော် ဝယ်လာခဲ့တာပဲ။ ခုတင်ခြေရင်းမှာ အဲဒီပိုစတာရှိတယ်။ အိပ်မက်ထဲမှာ ပိုစတာထဲက မိန်းမကို ကျွန်တော် ငေးစိုက်ကြည့်နေတယ်။ ကျွန်တာ်ဟာ ဗလာနယ်တစ်ခုထဲ ရောက်နေသလိုပဲ။ အဲဒီအချိန်မှာ ကျွန်တော့်မှာ ဘယ်လို ခံစားမှုမျိုးမှ မရှိဘူး။ ကျွန်တော် စိုက်ကြည့်နေတဲ့ မိန်းမရဲ့ မျက်နှာကို ဖုံးအုပ်ဖြာဆင်းနေတဲ့ ဆံနွယ်စတွေ တဖြည်းဖြည်း လှုပ်ရှားလာကြသလိုပဲ။ ဟုတ်တယ်။ လှုပ်နေတယ်။ နောက်တော့သူ့ခေါင်းက တဖြည်းဖြည်းလှုပ်ရှား ထောင်မတ်လာတယ်။ ဆံနွယ်စတွေက မျက်နှာရှေ့မှာ ဖရိုဖရဲ ဝဲကျလို့ မျက်နှာကို အသေအချာ မမြင်ရသေးဘူး။ ဖြောင့်စင်းတဲ့ နှာတံနဲ့ ပိရိသေသပ်တဲ့ နှုတ်ခမ်းတွေကိုတော့ ဆံပင်ပါးတဲ့ နေရာက ဖြတ်ပြီး ဝိုးတဝါး မြင်နေရတယ်။ အဲဒီနှုတ်ခမ်းတွေ တရွရွလှုပ်နေသလား။ တစ်စုံတစ်ခုပြောဆိုဖို့ အားယူနေသလား။ ပိုစတာထဲက အသံတစ်ခု ကြားလိုက်ရတယ်။ အဲဒီ မိန်းမဆီကလား။ ဟုတ်တယ်။ သူ့နှုတ်ခမ်းတွေ လှုပ်နေတယ်။ အသံက တိုးတိုးညင်းညင်းကလေး။ ကျွန်တော်က အာရုံစိုက်ပြီး ပိုစတာရှေ့တည့်တည့်မှာ ခြေစုံရပ်မိလျက်သား ဖြစ်နေတယ်။ ‘ငါ့ကို မသိဘူးလား၊ ငါ့ကို မသိဘူးလား’ ကျွန်တော် ခေါင်းယမ်းပြလိုက်တယ်။ ‘ဟင့်အင်း မသိဘူး။ ကျွန်တော်လဲ သိချင်နေတာပဲ’ ‘မင်း စောစောက ဝတ္ထုဖတ်နေတယ်’ ‘ဟုတ်တယ်၊ ဖတ်နေတယ်’ ‘ဒါဖြင့် ငါ့ကို သိရမှာပေါ့’ ‘ဝတ္ထုထဲမှာ ခင်ဗျားပါသလား’ ‘အေး…æ…æရှင်မာမာဆိုတာ ငါပဲ’ ‘သြော်’ ‘လူရမ်းကားတွေရဲ့ အကြိမ်ကြိမ် အဓမ္မပြုကျင့်ခံခဲ့ရတဲ့ မိန်းမတစ်ယောက်လေ၊ သိရဲ့လား’ ‘သနားစရာပဲ၊ ဒါပေမယ့် ဝတ္ထုထဲမှာ အဲဒီအကြောင်း မပါပါလား’ ဆံနွယ်စတွေ လှုပ်ယမ်းသွားတယ်။ ‘ဒါတွေက ဝတ္ထုအပြီး နောက်ပိုင်းကာလတွေမှာ ဖြစ် ပျက်ခဲ့တာတွေပေါ့။ အဖြစ်ဆိုးတွေ အမျိုးမျုးပဲ ကြုံခဲ့ရတာ၊ ငါ့ ဘဝမှာ ကောင်းကွက်ရယ်လို့ မရှိခဲ့ပါဘူး၊ နောက်ဆုံးကျတော့ အခုလို ပိုစတာထဲရောက်သွားရတာပေါ့’ ‘အဲဒါဘယ်လိုဖြစ်တာလဲ’ ‘သင်းတို့ လက်ထဲပြန်ရောက်သွားမှာစိုးလို့တဲ့ကွယ်’ ‘တကယ်ကောဟုတ်လို့လာ့း ‘ဒါတော့ စဉ်းစားကြည့်ပေါ့ကွယ်၊ တစ်ခုတော့ ငါ့ကို ကူညီပါ ’ ‘ဘယ်လို ကူညီရမှာလဲ’ ‘ငါ့ရဲ့အောက်မှာ ငါ့နာမည်လေး ရေးပေးပါ’ ‘ရတယ်လေ၊ ရေးပေးပါ့မယ်’ ဒါပေမယ့် ထူးထူးဆန်းဆန်းပါပဲ။ အခန်းထဲမှာ မြေဖြူ တစ်စ။ ခဲတံတစ်ချောင်းတောင် ရှာမတွေ့ဘူး။ ရေးလို့ရတဲ့အရာ ဘာမှ မရှိဘူး။ ဒါနဲ့ပဲ ကျွန်တော်က ပိုစတာရဲ့ အောက်ခြေ နံရံ မှာ ညာဘက်လက်ညှိုးနဲ့ သူ့နာမည်ကို ရေးလိုက်တယ်။ အရာ မထင်ပါဘူး။ အကြိမ်ကြိမ်ထပ်ရေးတယ်။ နံရံမှာ လက်ညှိုးကို ဖိကပ်ပြီး  ကျွန်တော် လန့်နိုးလာတယ်။ တကယ်ကို  နိုးလာတာပါ။ ဒါပေမယ့် နိုးနိုးချင်း  ကျွန်တော် ထိပ်လန့်တုန်လှုပ်သွားခဲ့တယ်။ ပိုစတာရှေ့မှာ ကျွန်တော် တကယ် ခြေစုံရပ်နေရာက လန့်နိုးခဲ့တာကိုး။ ပိုစတာအောက်ခြေနံရမမှာ ‘ရှင်မာမာ’ ဆိုတဲ့ စာလုံး ကြီး နီရဲစိုစွတ်လို့။ လက်ညှိုးကို ထောင်ကြည့်လိုက်တော့ လက် ညှိုးထိပ်ဟာ အသားနီလန်ပြီး သွေးတွေ ထွက်လို့။ ဘုရားကယ် ပါ။ ဒါဟာ အိပ်မက်တဲ့လား။ ပိုစတာထဲက မိန်းမကတော့ နဂို အတိုင်းပဲ လက်မောင်းကြားမှာ ခေါင်းငိုက်စိုက် ချလို့။ ကျွန်တော်နောက်ကို တဖြည်းဖြည်းနောက်ဆုတ်ခဲ့မိတယ်။ ရင်ထဲမှာလည်း  တဒိန်းဒိန်းနဲ့။ တစ်ကိုယ်လုံးမှာလည်း ချွေးတွေ ရွှဲလို့။ ခုတင်ခြေရင်းနဲ့ တိုက်မိမှပဲ ကျွန်တော် အဆုတ်ရပ်သွားတယ်။ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာတွေကို တရေးရေးပြန်စဉ်းစားလို့ မရဘူး။ ဘာတွေ ဖြစ်ခဲ့တာပါလိမ့်။ ဟာ…æ…æဟုတ်ပြီ။ ပထမဦးဆုံး ရင်ကျပ်တယ်။ ကိုအုန်းမြင့်ရဲ့ ဆေးသောက်တယ်။ အိပ်သွားတယ်။ အိပ်မက် မက်ခဲ့တဲ့ ကျွန်တော် ထူးဆန်းတဲ့ အိပ်မက်မက်တယ်။ နိုးလာ တော့ သွေစာလုံးကြီးကို တွေ့ရတယ်။ လက်ညှိုးမှာလဲ သွေး တွေနဲ့၊ ဘယ်လို ဖြစ်တာလဲ၊ တစ်စုံတစ်ခုတော့ မှားယွင်းခဲ့ပြီလို့ ကျွန်တော်သိလိုက်တယ်။ အခန်းထဲမှာ ကျွန်တော် မနေရဲတော့ဘူး။ တံခါးကို ကမန်းကတန်းဖွင့်ပြီး အပြင် ထွက်လိုက်တယ်။ အခန်းတွင်း မီးရောင်က ဝရန်တာစကြင်္ံလမ်းပေါ် ထွက်အန်ကျလာတယ်။ အဲဒီ မှာ မြင်လိုက်ရတာက ကျွန်တော့်အခန်းရှေ့တည့်တည့် ဝရန်တာ လက်ရန်းနားမှာ မဲမဲသဋ္ဌာန်ကြီး ရပ်နေတယ်။ လန့်အော်လုလုဖြစ်သွားတဲ့ ကျွန်တော်ဟာ ကိုယ့်ကိုယ့်ကို မနည်းကြီး ထိန်းသိမ်းလိုက်ရတယ်။ ပြိုကွဲလုစိတ်ဓာတ်ကို အတင်းစုစည်းထိန်းချုပ်ပြီး ကျွန်တော် မေးလိုက်တယ်။ ‘ဘယ်…æ…æ ဘယ်သူလဲဗျ’ ဖြေသံပေါ်မလာဘူး။ ‘ဘယ်သူလဲ’ မဖြေဘူး။ ရင်ထဲက အလုံးကြီး တစ်ခုဟာ အပေါ်ကို တက်လာစပြုပြီ။ ကျွန်တော် မနည်း ဖျစ်ညှစ်ပြီး အော်ပစ်လိုက် တယ်။ ‘ဟေ့၊ အဲဒါ ဘယ်သူလဲကွ’ ဝရန်တာ လက်ရန်းနားက လူသဋ္ဌာန်က လှုပ်ရှားစ ပြုလာတယ်။ သူဟာ ဖြည်းဖြည်းချင်း ညာဘက်ကို လှည့်ပြီး တစ်လှမ်းချင်း ထွက်သွားတော့တယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ မီးရောင်က သူ့ကျောပြင်ပေါ် ခဏကျရောက်သွားတယ်။ ကျွန်တော့်ရင်ထဲက အလုံးကြီးက လည်ချောင်းဝဆီကို ဒိန်းခနဲ ဆောင့်တက်သွားတယ်။ ကြက်သီးတွေ ဖြန်းခနဲ ထသွားတယ်။ သူ့ကျောမှာ သူ့ကျောမှာ အပေါက်၊ အပေါက်ကြီး၊ အပေါက်ကြီးနဲ့။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြန်သိလိုက်ချိန်မှာ စကြင်္ံလမ်းအတိုင်း ကျွန်တော် ပြေးနေပြီ။ တိတ်ဆိတ်နေတဲ့ အဆောင်တစ်ခုလုံးမှာ ကျွန်တော့်ခြေသံတွေ၊ ကျွန်တော့် အသက်ရှူသံတွေ၊ လည်ချောင်းဆီက ထွက်လာတဲ့ အိုးအိုးအစ်အစ်အသံတွေကိုပဲ ကျွန်တော် ပြန်ကြားနေရတယ်။ နောက်တော့ အမည်တစ်ခုကို ကျွန်တော် အော်ခေါ်နေတယ်။ ‘ကိုအုန်းမြင့်၊ ကိုအုန်းမြင့်’ အဆင်းလှေကားအရောက်မှာ တစ်စုံတစ်ယောက်က လက်မောင်းကို ဖမ်းဆွဲလိုက်လို့ ရင်ထဲမှာ ဟာခနဲ ဖြစ်သွားတယ်။ မျက်လုံးကို စုံမှိတ်ပြီး ကိုအုန်းမြင့်ကိုပဲ အော်ခေါ်နေမိတော့တယ်။ ‘ဟေ့လူ၊ ဟေ့လူ၊ ကျုပ်ပါဗျ၊ အုန်းမြင့်ပါဗျ’ ‘ဟင်၊ ကိုအုန်းမြင့်၊ ကိုအုန်းမြင့်’ ကိုအုန်းမြင့်က ကျွန်တော့်ကို ပွေ့ထားတယ်။ ကျွန်တော် အသက်  ဘယ်လို  ရှူရမှန်း မသိအောင် မောနေရာက တဝုန်းဝုန်း ပြိုကျနေတဲ့ စိတ်ဓာတ်ကြောင့် တစ်ကိုယ်လုံး မလှုပ်နိုင်အောင် ဖြစ်နေရာက တဖြည်းဖြည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက် လာနိုင်ခဲ့တယ်။ ‘ဘယ်လို ဖြစ်တာလဲဗျာ’ ‘သရဲ၊ သရဲ ကျွန်တော့်ကို သရဲ ခြောက်တယ်’ ္အဟာ…æ…æမဟုတ်တာ၊ ခင်ဗျား သွေးလေချောက်ချားပြီး အိပ်မက် မက်တာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်’ ‘မဟုတ်ဘူး၊ တကယ်ခြောက်တာဗျ၊ သရဲ၊ သရဲက ဝရန်တာမှာ’ ‘ကဲဗျာ၊ အဲဒါတွေ အခန်းကျမှ ပြော၊ လာ ကျွန်တော် လိုက်ပို့မယ်’ ကိုအုန်းမြင့်က ကျွန်တော့်ကို တွဲထူပြီး ကျွန်တော့်အခန်းကို လိုက်ပို့တယ်။ သူ့လက်တွေကလည်း အေးစက်လိုက်တာ။ အခန်းထဲကို ရောက်တော့ တံခါးကို သူက အသေအချာ ပိတ်တယ်။ ကျွန်တော့်ကို ခုတင်ပေါ် ထိုင်စေပြီး ရေတစ်ခွက် တိုက်တယ်။ ကျွန်တော်အတော်လေး နေသာထိုင်သာ ရှိသွားမှ သူက ပြုံးပြီး မေးတယ်။ ‘ကဲ ဘယ်လိုဖြစ်တာတုန်း’ သူပေးတဲ့ ဆေးသောက်တာကအစ အိပ်မက်အလယ် ဝရန်တာက မည်းမည်းသဋ္ဌာန်ကြီးအဆုံး ကျွန်တော်ပြောပြနေရင်းနဲ့ ကျွန်တော့် စိတ်ဓာတ်တွေဟာ ပြန်လည်တည်ဆောက် ပြီးစ ဖြစ်လာတယ်။ သူ့မျက်နှာက အပြုံးဟာ ကျွန်တော့်ဆီကိုပါ ကူးစက်ချင်လာတယ်။ ရင်အခုန်ကတော့ ငြိမ်သွားပါပြီ။ ္အ‘သွေးစာလုံး  ဟုတ်လား၊ သြော်…æ…æ ဟုတ်သားပဲ၊ ခင်ဗျား တကယ် ရေးခဲ့တာပဲ၊ မစိုးရိမ်ပါနဲ့ဗျာ၊ ဒါမျိုးက ဖြစ်တတ်ပါတယ်၊ စိတ်စွဲလမ်းမှုပေါ့’ ‘ဗျာ…æ…æ လူတစ်ယောက်ကျောမှာ အပေါက်ကြီးနဲ့ ဟုတ်လား၊ မဖြစ်နိုင်တာဗျာ’ ‘ဖြစ်နိုင်လိ့မှ ကျွန်တော့် မျက်စိနဲ့ တတ်အပ်မြင်ခဲ့ရတာပါ ကိုအုန်းမြင့်ရယ်’ ကိုအုန်းမြင့်က မျက်မှောင်ကို ကုတ်ပြီး စဉ်းစားနေတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ ပိုစတာအောက်က စာလုံးကြီးကို မရဲတရဲ ခိုးကြည့်နေတယ်။ ‘ဒီမယ်၊ ကိုယ့်လူ’ ‘ဗျာ’ ကိုအုန်းမြင့်မျက်နှာကို ကြည့်လိုက်တော့ မျက်နှာကြီး တင်းမာနေတာကို တွေ့ရတယ်။ ဒီလူ ဘာဖြစ်သွားတာပါလိမ့်။ ‘ကျောက အပေါက်ကြီးဆိုတာ သေချာတယ်နော်’ ‘သေချာပါတယ်ဗျာ’ ‘ဒါဖြင့် ဒီလိုအပေါက်ကြီးမျိုးလား’ ကိုအုန်းမြင့် ကျွန်တော့်ကို ကျောပေးလိုက်တယ်။ ကျွန်တော့်မျက်စိထဲမှာ မီးတွေ ပွင့်သွားသလိုပဲ။ နားထဲမှာ အသံမျိုးစုံကို တဝုန်းဝုန်း ကြားလိုက်ရတယ်။ ကိုအုန်းမြင့်…æ…æ ကိုအုန်းမြင့်၊ အမလေးနော် သူ့ကျောမှာ၊ သူ့ကျောမှာလည်း အပေါက်…æ…æ အပေါက်ကြီးနဲ့။ ကျောက်ရုပ်ဖြစ်နေတဲ့ ကျွန်တော့်ဘက်ကို ကိုအုန်းမြင့် ပြန်လှည့်လာတယ်။ ဟင်…æ…æ ဟင် ဘယ်လိုဟာကြီးလဲ။ မျက်နှာမှာ မျက်လုံး၊ နှာခေါင်း၊ အသားပြင်၊ လုံးဝ အသားပြင်ကြီး။ သူ…æ…æ သူဟာ ကိုအုန်းမြင့်မှ မဟုတ်ဘဲ။ ကိုအုန်းမြင့် မဟုတ်ဘူး။ မဟုတ်ဘူး။ ပိုစတာထဲက မိန်းမက ဆတ်ခနဲ ခေါင်းထောင် ထ,လိုက်ပြီး ဒဏ်ရာရ သားရဲတိရစ္ဆာန်တစ်ကောင်လို စူးစူးဝါးဝါး အော်ဟစ်ညည်းညူလိုက်တယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ ဒါတွေဟာ ဆရာဝန် မဟုတ်တဲ့ ကိုအုန်းမြင့်ရဲ့ ဆေးကြောင့် ဖြစ်မှာပဲလို့ သတိလစ် လဲမကျခင်ကလေးမှာ တွေးဖြစ်အောင် တွေးလိုက်မိသေးတယ်။ မောင်သစ်ဆင်း (ဆေးပုလင်းများတွင် ပါလေ့ရှိသည့် ‘ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း သုံးစွဲပါ’ ဟူသည့် စာတန်းကို မြင်တွေ့ဖန်များလာရာမှ ဤဝတ္ထုကို စိတ်ကူးရပါသည်။) ယင်ကောင်တို့သည် အညှီကိုသာ ကြိုက်တတ်ကြကုန်၏ [၁] …æ…æကြည့်စမ်း၊ ဆောက်လိုက်ကြတဲ့ တိုက်တွေနှယ်ကွာ။ သုံးလေးပြကျော်ကို တစ်တိုက်လောက် ဆောက်နေကြတယ်။ ဘယ်ကများ ပိုက်ဆံတွေ ရနေကြပါလိမ့်။ ဒီလမ်းထောင့်က တိုက်တောင်ပြီးတော့မှာပဲ။ အင်း သားနားပါ့ဗျာ။ ÷ကြည့်ရတာ မိသားစုနေဖို့ထက် စီပွါးရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုခု လုပ်မလို့နဲ့ တူ တယ်။ တည်းခိုခန်းလား၊ စားသောက်ဆိုင်လား။ ဟင်း…æ…æ ဒါတွေမြင်ပြန်တော့လည်း အားကျမိပါရဲ့။ ငါ့နှယ် ဒီဘဝ တိုက်လေးကားလေးနဲ့မှ နေနိုင်ပါ့မလား။ …æ…æအိုး…æ…æ ဘာဖြစ်လို့ မနေနိုင်ရမလဲ။ နေနိုင်ရမယ်။ တစ်နေ့ဖြစ်ရမယ်။ ဒီ နေ့ ဇီးရိုး၊ မနက်ဖြန် ဟီးရိုး မဖြစ်ဘူးလို့ ဘယ်သူပြောမလဲ။ ငညိုကွ။ အတတ်ပညာနဲ့ လ ။ တိုင်းရင်းဆေးသိပ္ပံမှာ လေးနှစ် လေးမိုး သင်ခဲ့ရတဲ့ ပညာတွေ ဘာလုပ်ဖို့လဲ။ မကြောက်ဘူး။ လုံးဝ မကြောက်ဘူး။ မန ္တလေးရဲ့ အကြောကို သိထားပြီ။ လူတွေရဲ့ အကြောကို သိထားပြီ။ လူ တွေရဲ့ သဘောကို မိထားပြီ။ အခုတောင် အရှေ့ပြင်နဲ့ မြောက် ပြင်ဘက်မှာ ဆရာညို ဆရာညိုနဲ့ နာမည်ထွက်နေပေါ့။ ညနေ ပိုင်း ဆေးခန်းမှာ မရှိဘူးဆိုရင် လူနာဆယ်ယောက်။ မရဘူးဆို တစ်ရာ၊ တစ်ရာ့နှစ်ဆယ်။ အခုလို နေ့ခင်းဘက် အိမ်လိုက်တာ နဲ့ ဘာနဲ့ဆို တစ်ရက်တစ်ရက် အောက်ထစ် တစ်ရာ့ငါးဆယ်၊ နှစ်ရာတော့ အေးအေးလေးပဲ။ အလုပ်ထဲဝင်ရင် ရမယ့်၊ ဆေးခန်း မှူးလစာလောက်တော့ ရယ်ချင်သေး။ ဒါတောင် ငါဂျီပီလုပ်တာ တစ်နှစ် ပျော့ပျော့ပဲရှိသေးတယ်။ နောက် လေးငါးနှစ်ကြာရင် ရန်ကုန် ရွှေဘုံသာလမ်းအထိ တက်ချဲ့ပစ်မယ်။ ဘာမှတ်သလဲ။ အာဒီဘီးစုတ်က တစ်မျိုး။ ဘရိတ်မမိချင်ပြန်ဘူး။ ကားတွေက လည် အရမ်းမောင်းတာပဲဟေ့။ အင်း စီးနှင့်ကြဦးပေါ့ကွာ။ ဟင်း…æ…æ ဟင်း…æ…æ အဲဒီ (၁၄) လမ်းထဲမှာ လူနာရှိပါသေးလား။ နေဦး အပြန်မှဝင်မယ်။ သူ့လက်မောင်းက အတော်အခြေအနေ ကောင်းနေပြီပဲ။ လက်ကျိုးလို့ ကျောက်ပတ်တီးစည်းတာကနေ ပခုံး အဆစ် ကြပ်သွားတာ။ ဒါမျိုးတော့ ဆရာညိုတို့က အပိုင်ပေါ့။ အကြောပြင်ပေး၊ ဆေးစည်းပေး၊ လိမ်းဆေး စားဆေးပေး။ နှစ် ပတ်လောက်ပဲ ကြာတယ်။ အခုဆို ပုဆိုးဝတ်နိုင်၊ ခေါင်းဖြီးနိုင် ပြီ။ အမှန်ကတော့ ဘာမှ မဟုတတ်ဘူး။ ကျောက်ပတ်တီး စည်းတုန်းက လက်မောင်း လေ့ကျင့်ခန်း မလုပ်လို့ ခံရတာ။ လုပ်ရကောင်းမှန်းလည်း မသိကြဘူးလေ။ မသိတော့လည်း ဆေးဆရာ ပိုက်ဆံရတာပေါ့။ ဟောဒီ (၁၆) လမ်းက အစာအိမ်သမားတော့ ထမင်းစား နိုင်နေပြီ။ သူလည်း မန ္တလေး ရန်ကုန် နှံ့ခဲ့လှပေါ့။ နောက်ဆုံး ကျမှ တိုင်းရင်းဆေးဆိုရင် အထင်သေးတာလိုလို နှိမ်ချင်တာ လိုလိုနဲ့။ ပြီးတော့ တိုင်းရင်းဆေးနဲ့ ကင်းနိုင်ကြတာလည်း မဟုတ် ဘူး။ ဆေးရုံပေါ်တက်ပြီး ခွဲတာ ခွဲတာပဲ။ မန်းဆေးတော့ ခိုးလိမ်း ကြသေးတယ်။ အနှိပ်သည်နဲ့ မန်းဆေးမရှိရင် ဟောဒီ မန္တ လေး မြို့ကြီးဟာ မနေတတ်ပါဘူး။ ယုတ်စွအဆုံးလေ အခိုးပွင့်ဆေး နဲ့ လျက်ဆားပုလင်းတော့ အိမ်တိုင်းလို ရှိနေကြတာပဲ။ အမယ် လက်ဝါးပြရင် လျက်ဆားရမယ်၊ ဘာညာနဲ့ သရော်ချင်ကြသေးဗျ။ လျက်ဆားရဲ့ တန်ဖိုးကို မသိကြပဲကိုး။ ငါဖြင့် ဆိုးဆိုးဝါးဝါးရောဂါတချို့ လျက်ဆားနဲ့ ကုပေးပြီး ပိုက် ဆံရခဲ့လှပေါ့။ အဲ လျက်ဆားမှန်းမသိအောင်တော့ လုပ်ထားရ သပေါ့လေ။ နို့မို့ရင် အပျင်းပြေလျက်ဖို့၊ ချောင်းဆိုးရင် လျက် ဖို့လောက် သဘောထားနေကြမှာ။ ဒါကလည်း ပြည်တွင်းဖြစ်မို့ ထင်ပါရဲ့လေ။ တကယ်လို့များ ဂျပန်က လာတဲ့ လျက်ဆား၊ မိတ်အင် ယူအက်(စ်) အေ လျက်ဆားဆိုလို့များဖြင့် ဈေးကြီးပေး ပြီး တရိုတသေမှီဝဲကြမလားမသိဘူး။ အခုတော့များ အားမနာ ပါးမနာ ဖောဖောသီသီတောင်းကြလေရဲ့။ တိုင်းရင်းဆေးဆရာ လို့ဆိုလိုက်တာနဲ့ နံပတ်တစ် အတောင်းအခံရဆုံးက လျက်ဆား။ နောက် ဒုတိယကတော့ ဟိုကိစ္စအတွက်ဆေးပေါ့လေ။ ဆရာဝန် တွေ အားဆေးအတောင်းခံရတဲ့ ဒုက္ခကို ခုမှပဲ ကိုယ်ချင်းစာမိ တော့တယ်။ မပေးလို့လဲ မကောင်း၊ ပေးပြန်တော့လည်း အကျင့် ပါ၊ တန်ဖိုးကျ။ အော် ဒုက္ခ။ သူငယ်ချင်းဆေးဆရာတစ်ယောက် ဆို မခံချင်လွန်းလို့ သူ့ဆီလျက်ဆား လာတောင်းရင် ‘လျက်ဆား မရှိဘူး၊ လျက်ဆေးပဲရှိတယ်။ ဖြစ်တဲ့ ရောဂါပြော၊ ရော့ လျက် ဆေး’ ဆိုပြီး အတင်းပြောင်းလဲကြည့်ပေမယ့် မရဘူး။ လူတွေ က လျက်ဆားပဲ။ ရယ်ရတယ်။ လျက်ဆေးဆိုလို့ သူ့တန်ဖိုးက မသေးတော့ဘူး။ ငါ တို့လည်း ကိုရင်ကြီးဝတ်မယ့်နှစ်မှာ ဝါထပ်တယ်ဆိုသလိုပါပဲ၊ ဆေးဆရာ၏မှ မဖြစ်မယ်မကြံသေးဘူး ဘယဆေးတွေက ဈေး တက်ကုန်ပြီ။ နောက်ဆုံးတော့ ဒီကောင်တွေပဲ ချမ်းသာကုန်ကြ တာပဲ။ ငါလည်း နောက်ဆိုရင် ဘယဆေးဆိုင် ဖွင့်ဖို့ ကြိုးစားရ မယ်။ ဆေးလည်း ရောင်းမယ်။ ဒါမှ မြန်မြန်ကြီပွါးတော့မှာ။ ဆေးကုတဲ့ အလုပ်ကို ရေရှည်မလုပ်ချင်ဘူး။ သူများအပူ ကိုယ့် အပူလုပ်နေရတာ။ ဦးနှောက်ခြောက်သေး။ ပင်ပန်းသေး။ ဆေး တစ်မျိုး နာမည်ရလာရင် ကြီပွါးမယ်သာပြင်။ လောကမှာ ကြီပွါးဖို့ပဲ။ တိုက်ဆောက်မယ်၊ ကားစီးမယ်၊ မိန်းမယူမယ်။ ဘာဖြစ်သေးလဲ။ အင်း ထမင်းအိုးကလေး ခိုင်မာဖို့အရေး ငါအတော် ကြိုးစားခဲ့ရတာပဲ။ ကျောင်းပြဏ္ဌာန်းစာတွေနဲ့တင် မတင်းတိမ်ပဲ ကောင်းနိုးရာရာ အရှေ့အနောက် ဆေးကျမ်းတွေ ရှာရ၊ ဖွေရ၊ ဖတ်ရ၊ မှတ်ရ။ ဆရာသမားကြီးတွေဆီ မေးရ၊ မြန်းရ၊ ဆွေးနွေး ရ။ ဆေးရုံပေါ်က အတွေ့အကြုံတွေ လေ့လာရ၊ ဆည်းပူးရ၊ ကျော်ဖြတ်ခဲ့ရတာတွေ။ ပင်ပန်းဆင်းရဲခံခဲ့ရတာတွေ။ ဒါကြောင့် လည်း ငါဒီလောက်အထိ အောင်မြင်လာတာ။ အနာခံမှ အသာစံ၊ အထိနာတော့ အသိသာတော့မပေါ့။ တိုင်းရင်းဆေး ဒီပလိုမာ ချင်း အတူတူဘယ်သူငါ့လောက် အောင်မြင်လို့လဲ။ တချို့က ဆေးနည်းလာတောင်းကြသေးတယ်။ ဘယ့် နှယ် ကိုယ်မှ ခက်ခက်ခဲခဲအပတ်တကုတ် ရှာဖွေထားရတာ၊ သူများကို လွယ်လွယ်နဲ့ ဘယ်ပေးနိုင်လိမ့်မလဲလေ။ မပေးလို့ မကောင်းတဲ့ သူတွေ ကျပြန်တော့ အရေးကြီးတဲ့ အချက်တွေ ချန် ပြီး ပေးလိုက်တာပေါ့။ ဝမ်းနည်းပါတယ်သူငယ်ချင်းများ။ ငါ့လို ဖြစ်ချင်ရင် ငါ့လို လုပ်ခဲ့ကြပေါ့ကွယ်။ ပညာဆိုတာ ဒီလိုယူရတာပဲလေ။ ဒါပေမယ့် ပညာရှာ တဲ့နေရာ၊ စဉ်းစားကြံဆတဲ့နေရာမှာ ဟိုအကောင်ကို ငါလုံးဝ မမီဘူး။ စိုးကျော်ဆိုတဲ့ အကောင်။ တက္ကသိုလ်တုန်းကတော့ မေဂျာတူပါပဲ။ သိပ်တော့ မရင်းနှီးခဲ့ဘူး။ မေးထူးခေါ်ပြောလောက်ပဲ။ ကျောင်းပြီးတော့ ဘာမှ လုပ်စရာမရှိတာနဲ့ နောက်ဆုံး အကြံကုန် ဂဠုန်ဆားချက် တိုင်းရင်းဆေးသိပ္ပံ ဝင်ဖြေပြိ…æ ပါလာမှ ဒီကောင်နဲ့ မမျှော်လင့်ပဲ ပြန်ဆုံရတာ။ ဒီကောင်ကတော့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ တိုင်းရင်းဆေး ပညာဆိုတာ ဘာလဲဆိုတဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုနဲ့ လာတာဆိုပဲ။ ကြီးကြီး ကျယ်ကျယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီကောင်အရမ်းကြိုးစားတယ်။ ငါကြိုးစား ခဲ့ရတယ်ဆိုတာ စိုးကျော်နဲ့ယှဉ်တော့ ဖွဲပဲ။ ဒီကောင်က ဉာဏ်ကလည်းကောင်း၊ စာကလည်း အစုံဖတ်၊ သူမဖတ်ဘူးတဲ့ ဆေး ကျမ်းမရှိသလောက်ကို ဖတ်တယ်။ ဒီကောင်က ငါ့ထက် အဂင်္လိပ်စာ ပိုကောင်းတော့ ပိုဖတ်နိုင်တာလည်း ပါတာပေါ့လေ။ ပြီးတော့ တိုင်းရင်းနဲ့ အနောက်တိုင်း ပေါင်းစပ်ယူတဲ့ နေရာမှာ တော်တော်ကောင်းတယ်။ ဓာတ်ကြီးလေးပါးကို သိပ္ပံသီအိုရီတွေနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်သွားတာများ ပါးစပ်ဟောင်းလောင်း နဲ့ ငေးနေရလောက်အောင်ပဲ။ တချို့ဟာတွေဆို ငါဖြင့် နား မလည်ပေါင်။ လိုက်မမီဘူး။ သူ့ဆီကလည်း ပညာအတော်ရပါ တယ်။ ဒီကောင်က မလျှိုတတ်ဘူးလေ။ မေးလိုက်လို့ကတော့ သူသိထားသမျှတွေ အကုန် ထွက်လာတာပဲ။ ဆရာလုပ်ချင် တတ်တဲ့ စိတ်လည်းရှိလို့ နေမှာပေါ့။ ဒီကာင်က တစ်မျိုးပဲ။ ကြောင်တယ်ပြောရမလား၊ မွဲဇာတာ ပါတယ်ဆိုရမလား။ သင်တန်းပြီးတော့ ဒီကောင် ဆေး လေးဘာလေး ကုသေးတယ်။ တော်တော်အောင်မြင်တယ်။ အဲဒီတုန်းက ငါကအရှိန်ယူနေရဆဲကာလ။ အဲဒါ ဒီကောင် ဆက်မလုပ်ဘူးဗျား။ ဆေးခန်း မထိုင်ချင်တော့ဘူးဆိုပြီး သုတေ သနဌာနမှာ ဝင်လုပ်နေတယ်။ အတော်ဟုတ်တဲ့ ကောင်။ အလကား ဘာမှ လုပ်နေစရာမလိုပေါင်။ သူ့လို ပညာမျိုးနဲ့ အပြင်မှာပဲ စေးခန်းဆက်တိုက်ထိုင်ပြီး ပိုက်ဆံရှာနေလိုက်ရင် အခုနေဆို လျှမ်းလျှမ်းတောက်ပေါ့။ ပညာရပ် တစ်ခုဟာ သုတေသနအားနည်းရင် အားနည်း သလောက် တိုးတက်မှု နှေးကွေးတယ်။ သုတေသနဟာ မရှိ မဖြစ် လိုအပ်တယ်ဆိုတာ အားလုံးသိကြတာပဲ။ ကိုယ်မလုပ် လည်း သူများ လုပ်နေကြမှာပဲဟာ။ အောင်မြင်ပြီဆိုမှ ကိုယ်က အဆင်သင့် ယူသုံးရုံပဲပေါ့။ အဓိကက ကိုယ့်ထမင်းအိုးအတွက် ပဲ။ လောကမှာ ထမင်းအိုးထက် ဘာကများ အရေးကြီးနိုင်ဦး မလဲ။ ခုတော့ ဒီကောင် လစာလေးမလောက်မငနဲ့ မိန်းမတောင် မယူရဲဘူး။ ငါတော့ ဒီကောင့်ကို သနားတယ်။ အမယ် သူက လည်း ငါ့ကို နှမြောသတဲ့လေ။ ရယ် ရယ်ရသေး ဟေးဟေး…æ…æ နောက် တစ်ကောင် ရှိသေးတယ်။ စာယောင်ယောင် ပေယောင်ယောင် စာရူး ကဗျာရူး အကောင်တစ်ကောင်၊ စကား ကြီး စကားကျယ်တွေ ပြောတတ်တဲ့ ကောင်။ စာသမားဆို တော့ စကားပြောလည်း ကောင်းတယ်။ သူပြောပြောနေတတ် တာ ရှိပါတယ်။ ဘာတဲ့ လက်ရှိ တိုင်းရင်းဆေးလောကမှာ စည်းရုံးရေးကာလ တစ်ခု လိုအပ်နေတယ်တဲ့။ အထက်မြက်ဆုံး အစူးရှဆုံး စည်းရုံးရေး လက်နက်ကတော့ စာပေပဲတဲ့။ ဒါပေ မယ့် အနုပညာအားကောင်းမှ ဖြစ်မတဲ့။ အစက တိုင်းရင်းဆေး အား အထင်သေးခဲ့မိရာမှ တိုင်းရင်းဆေးဖြင့် ကုသ၍ ပျောက် ကင်းသွားသောအခါ အထင်ကြီးသွားလေသတည်း ဆိုတဲ့ ဟောင်း နွမ်းလွန်းတဲ့ ပုံစံမျိုးမဖြစ်ဖို့တော့ လိုတယ်တဲ့။ ‘ရသ’ နဲ့ နွယ်ပြီး ရေးသားတဲ့အခါ ‘သုတ’ ရဲ့ တန်ဖိုးတက်လာတော့ အဲ ဘာဖြစ တယ်ဆိုလားပဲ၊ သူပြောလွန်းလို့ ငါတောင် အလွတ်ရသလို ဖြစ် နေတယ်။ အော် တော်တော် သနားစရာကောင်းတဲ့ သတ္တဝါ တွေပဲ။ အလုပ်မရှိ အလုပ်ရှာလို့။ လူတွေကြည့်လိုက်တော့ လက်ဖက်ရည်ဖိုးတောင် အနိုင်နိုင်၊ ပြောလိုက်တဲ့ စကားတွေ က…æ…æ အင်း ဦးဇောတိက ကျောင်းနားတောင် ရောက်လာ ပါ ပေါ့လား။ ဆရာတော့် လိပ်ခေါင်းလည်း ပျောက်သွားပြီ။ အော် ကျောင်းဝင်းအုတ်တံတိုင်းတောင် ပြီးတော့မှာပဲ။ ငါတောင် တံ တိုင်းသုံးခန်း လှူထားသေးတယ်။ ငါ့နာမည်ကို ခပ်ကြီးကြီး ရေးခိုင်းထားရမယ်။ ဒါလဲ ကြော်ငြာနည်း တစ်မျိုးပေါ့။ ဆရာ တော်နဲ့ သင့်မြတ်ရင် ငါ့ပရိသတ်လည်း ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ဆရာတော် ပြောရင် ပြီးတယ်လေ။ အပြန်ကျမှ ဝင်ဖူးရဦးမယ်။ ဟော မစိုးရိမ်းမီးပွိုင့်တောင် ရောက်လာပြီ။ ကားတွေ ကလည်း ရှုပ်လိုက်တာ။ ဟိုက် မီးပွိုင့်နီ တော့မယ်ထင်တယ်။ မြန်မြန်လွတ်အောင်နင်းမှပဲ။ ဟ ဟ ဒီကားက ဘယ့်နှယ် အရမ်းကွေ့ ဟာ ဟာ တိုက် တိုက် …æ…æ ‘အား’ [၂] ဦးခေါင်းတစ်ခုလုံး ခဲကိုက်နေသည်။ ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံး ကိုယ်ခန္ဓာပေါ်သို့ ဖိစီးထားသလို လည်း လေးလံလွန်းလှသည်။ ငါဘယ်ရောက်နေပါလိမ့်ဟု မစဉ်း စားမိနိုင်မီ ‘ဂျာနော (၄)’ ကို ဦးဆုံးသတိရလိုက်၏။ ကျန်ရှိနေ သေးသမျှ အားအင်တို့ကို စုစည်းကာ ကြိုးစားရုန်းထကြည့် သည်၊ မရ။ မျက်စိကို ဇွတ်အတင်းဖွင့်ကြည့်သည်။ စိတ်ထဲတွင် ပွင့်သွားသည်ထင်၏။ သို့စေကာမူ သူဘာကိုမှ မမြင်ရ။ အားလုံး သည် အမိုက်တိုက်ဖြစ်နေ၏။ အမှောင်ထုထဲဝယ် သူဖြစ်ညှစ် ရုန်းကန်နေသည်။ ငါ့လက်တွေ ဘယ်မှလည်း၊ ငါ့ခြေထောက် တွေ အို ငါ့တစ်ကိုယ်လုံးကော ရှိသေးရဲ့လား။ မွန်းကျပ်လာ သည်။ မောလာ၏။ ရင်ဝနေရာက အလွန်တစ်ရာပူလောင်နေ ကြောင်း သတိပြုမိလာသည်။ ရေအေးအေးတစ်ခွက်ကို တောင့် တမိ၏။ တံတွေးမျိုချရန် ကြိုးစားကြည့်မိသည်။ လည်ချောင်း တစ်လျှောက်လုံးသည် ခဲကပ်လျက်ရှိကာ လုံးဝလှုပ်ရှား၍မရ၊ ရေသောက်ချင်သည်။ ရေ ရေပေးပါ။ အသံကုန် ဟစ်အော်သည်။ အသံက ထွက်မလာ၊ အကြောဆွဲသလို သူတစ်ချက်တွန့်သွား သည်။ စြိုး ကိုစိုး၊ ကိုစိုးကို …æ…æြ ဝေးလွန်းသောအရပ်ဆီမှ အသံဟုထင်သည်။ နောက် တော့ တဖြည်းဖြည်း နီးလာကာ သူ့ဘေးနားမှဖြစ်ကြောင်း သိ လာ၏။ သူအလွန်ရင်းနှီးခဲ့ဖူးသည့် အသံ။ ရှိုက်သံ အချို့တစ် ဝက်ကိုပါ ကြားမိသလိုရှိ၏။ အိုမွန်၊ မွန်မွန်၊ အချစ်၊ မွန်မွန်ငိုနေသလားကွယ်။ ရင်ထဲက စစ်ခနဲ နာကျင်သွား၏။ တစ်ကိုယ်လုံး ချစ်ချစ်တောက်ပူလောင်နေသလို ခံစားနေရသည်။ ဝေဝါးနေသော အသိစိတ်ထဲတွင် တစ်ပိုင်းတစ်စ အတွေးစဉ်များ ပုံရိပ်များ။ အားလုံးသည် ချာချာလည်နေ၏။ စမ်းသပ်ဖန်ပြွန်ထဲက ဝါကျင့်ဆေးရည်၊ စီးကရက်မီးခိုး။ ဂျာနော (၄) ။ ကျွန်တော်ဖျားနေတယ်ဆရာ။ အယ်လ်ကာလွိုက် ထုတ်ယူခြင်း အဆင့်ဆင့်လုပ်ငန်း။ အတူတူနေချင်ပြီပေါ့ မွန်မွန် ရယ်၊ ဒါပေမယ့် သလိပ်ထဲက သွေးစများ ကျွန်တော် မစောင့် နိုင်တော့ဘူးဆရာ ပိုင်ရိုဖရီး။ ဒီဓာတ်မှန်ကို ကျွန်တော် မသကင်္ာ ဘူး ကိုစိုးကျော်၊ ဂျာနောပင်၏ ဆေးဝါးအာနိသင်။ ခေါင်းထဲက တရိပ်ရိပ်မူးလာသည်။ မွန်မွန် မင်းဘယ်မှာလဲ၊ မငိုနဲ့ကွယ်။ မွန်မွန်က စိုးကျော်လက်ကို ဆုပ်ကိုင်ထားသည်။ လက် ဖဝါးများက အေးစက်စေးထန်းနေ၏။ ဒရစ်ပုလင်းမှ ဆေးရည်များ သည် ပိုက်ကြိုးမှတစ်ဆင့် သူ့တံတောင်ဆစ် သွေးပြန်ကြော အတွင်းသို့ လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းနေသည်။ ရောင်အမ်းအမ်း မျက်နှာတွင် မျက်လုံးအစုံက အတွင်းသို့ သိသိသာသာ ချိုင့်ဝင် နေသည်။ ဆေးလိပ်သောက်လွန်းသဖြင့် ညိုညစ်နေသော နှုတ်ခမ်း များမှ ခြောက်သွေ့ မည်းနက်ကာ အက်ကြောင်းများ ပေါ်နေ၏။ အထက်သို့ လန်တက်နေသော နှာခေါင်းဝတွင် သွေးခဲစအချို့က ကပ်တွယ်နေသည်။ ခက်ခဲစွာ အသက်ရှူနေရဟန်ဖြင့် ရင်ဘတ် သည် ဖိုလှိုက်နေလေသည်။ မကြည့်ရက်တော့သဖြင့် ခေါင်းကို ငုံ့ထားလိုက်သည်။ ဖြစ်ရလေ ကိုကိုရယ်၊ ကျွန်မသာ ကိုကို့နားမှာ ရှိနေရင် ကိုကိုဒီလိုမဖြစ်ရပါဘူး၊ ခုတော့ကွယ်။ မကြာသေးခင်က ကိုကိုနှင့်ရန်ဖြစ်ခဲ့ကြသည်ကို သတိ ရနေ၏။ ရန်ဖြစ်ရသည်မှာလည်း ကိုကို့ကြောင့်၊ ကိုကို့စကား ကြောင့်။ တို့နှစ်ယောက် အစကတည်းက မပွင့်လင်းခဲ့ကြရင် ကောင်းမှာပဲနော် တဲ့။ ဘာဖြစ်လို့လဲ ဟင် ဟု နားမလည်စွာ မေး သောအခါ မွန်မွန့်ကို ချစ်လွန်းလို့ သနားလွန်းလို့ပေါ့ကွယ်။ ကိုကိုနဲ့ လက်ထပ်မယ်ဆိုရင် မွန်မွန် ကံဆိုးတော့မှာပဲ။ ဘာတွေ ပြောနေတာလဲကိုကို ဟု စိတ်လှုပ်ရှားစွာ ပြန်မေးမိသည်။ ကိုကိုက မျက်နှာကို မကြည့်ရဲသလို တစ်ဘက်သို့ လွှဲထားသည်။ အချက် နှစ်ချက်ရှိတယ်။ ပထမအချက်အနေနဲ့က ကိုကို့မှာ လုပ်ချင်တာ တွေ၊ လုပ်စရာတွေ အများကြီး ရှိနေပြီ ။ ကိုကို စီပွါးရေးကို စိတ်မင်စားနိုင်တော့ဘူး။ ဒါကြောင့်​ သာယာသော အိမ်ထောင် ကို ထူထောင်နိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။ အိမ်ထောင့်တာဝန် မကျေပွန် နိုင်ဘူးကွယ်။ ဒီတော့မွန်မွန့်ကို နှိပ်စက်ညှင်းဆဲနေသလို မဖြစ် ပေဘူးလား။ ကိုကို တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ရာ မကျပေဘူးလား။ မွန်မွန့်ကို ကိုကို့ဘဝထဲ ဆွဲမသွင်းရက်ဘူး။ နောက်တစ်ခုက တော့…æ…æ စကားမဆုံးမီပင် တော်ပြီကိုကို တော်ပြီ။ ကိုကို ကျွန်မ ကို နားမလည်ဘူး၊ အထင်သေးလွန်းတယ်။ ကျွန်မသိပ်ဝမ်းနည်း တယ်။ ပြောပြောဆိုဆိုပင် ကိုကိုရှေ့မှာ မျက်ရည်တွေတွေ ကျကာ အဆောင်ထဲသို့ ဝင်ပြေးခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က အဆောင်ရှေ့ ရေတမာပင်အောက်တွင် ငေးငိုင်ကာ ကျန်ရစ်ခဲ့သော ကိုကို့ အသွင်ကို ပြန်မြင်လာမိသည်။ ထိန်းချုပ်ထားသည့် ကြားက ရှိုက်သံ အချို့တစ်ဝက် ထွက်သွားမိ၏။ မျက်ရည်နှစ်စက်သည် ကိုကို့လက်ဖျံပေါ်သို့ ကျဆင်းလာသည်၊ ကိုကိုရယ်။ ရောဂါဗေဒဆရာဝန်ကြီးက အနီးသို့လာရပ်သဖြင့် မွန် မွန် ရှိုက်သံကို ပြန်ထိန်းလိုက်သည်။ သူနာပြုဆရာမကလေးက ဒရစ်ပုလင်း အသစ်တစ်လုံး လဲလှယ်တပ်ဆင်ပေးသွားသည်။ ဆရာဝန်ကြီးသည် စိုးကျော်ကို တွေဝေစွာ ကြည့်နေလေ သည်။ မွန်မွန်သည် ဆရာဝန်ကြီးကို အားကိုးမျှော်လင့်စွာ ကြည့်နေလေသည်။ အခန်းအပြင်ဘက်မှ လူသံသူသံအချို့ကို ကြားလိုက် ရပြီး၊ မကြာမီတွင် တိုင်းရင်းဆေးရုံ သုတေသနဌာနမှူး ဆရာ ဦးဝင်းရှိန် အမောတကော ဝင်လာသည်။ ဘယ်လို ဖြစ်တာလဲ ဟင်၊ ဘာဖြစ်ကုန်တာလဲ ဟု မေးရင်း စိုးကျော် ခုတင်အနီးသို့ အပြေးတစ်ပိုင်းဖြင့် ကပ်သွား၏။ စိုးကျော်ကို အသေအချာ ကြည့်ကာ ခြေမျက်စိ သွေးနှင့် နားသီးအရင်းရှိ သွေးကို စမ်း ကြည့်သည်။ မျက်နှာပျက်သွားသော ဆရာ့ကို ကြည့်ကာ မွန်မွန် သည် မထိန်းနိုင်တော့ဘဲ ငိုချလိုက်လေသည်။ ဘြယ်လိုဖြစ်ရတာလဲဗျာ၊ ကျွန်တော် ဘာမှ မသိလိုက် ရဘူး၊ အခုကြားကြားချင်း ဆေးရုံကို ပြေးလာခဲ့တာပါပြဲ ဆရာဝန်ကြီးက သူ့လက်ထဲက ပစ္စည်းကလေးတစ်ခု ကို ဆရာ့ထံလှမ်းပေးလိုက်သည်။ အြဲဒါကို သူ့ကိုယ်သူ အင်ဂျက်လုပ်သတဲ့ဗျာ၊ သုံးရက် မြောက်ထိုးလိုက်တဲ့အခါ အခုလို ရှော့ဆန်ဆန်ဖြစ်သွားတယ် လို့ သိရတာပြဲ ဆရာက လှမ်းယူပြီး ကြည့်သည်၊ တစ်ဆယ်စီစီဝင် မိုးရေပုလင်းထဲမှ ဝါကျင့်ကျင့်ဆေးရည်။ ပုလင်းတွင် ကပ်ထားသည့် လေးထောင့်စာရွက်ဖြူပေါ်တွင် စာရေးထားသည်။ ဂျာနော(၄)။ ဟြင် …æ…æစိုးကျော်၊ မင်းဒါကို ထိုးလိုက်တယ်ြ ဆရာသည် ပုလင်းလေးကို ကိုင်ကာ ငေးနေလေသည်။ ဂြျာနော(၄) ဆိုတာဘာလဲဆရာ၊ တချို့ကို ကျွန်တော် ဓာတ်ခွဲခန်းပို့ထားတယ်၊ လက္ခဏာကတော့ စထရစ်ချ်နင်း အဆိပ်သင့် တဲ့ လက္ခဏာနဲ့ အချို့တစ်ဝက် တူသလိုရှိပေမယ့်​ အတိအကျ မသိရတော့ ခက်နေတယ်၊ ဆရာတို့တော့ သိမလားပဲ၊ လောလော ဆယ်တော့ ဒရစ်ပဲပေးထားရတယ်၊ အိပ်စရေးလည်း ရိုက်ထား တယ်၊ ပြဿနာက ဂျာနော (၄) ဆိုတာ ဘာမှန်းမသိတာပြဲ ဆရာသည် သက်ပြင်းတစ်ချက်ကို လေးပင်စွာ ချကာ ဆရာဝန်ကြီးကို ရှင်းပြရသည်။ ဂျာနော (၄) သည် ကချင်ပြည်နယ်တွင် ပေါက်ရောက် သော ဒေသအခေါ် ဂျာနော အမည်ရှိ အပင်၏ အမြစ်မှ ထုတ်ယူ ထားသော အယ်လ်ကာလွိုက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော်​ အယ်လ် ကာလွိုက်၏ အမည်ကိုတော့ ဖော်ထုတ်ရန် မစွမ်းနိုင်ခဲ့ပါ။    ကချင်ဆေးဆရာကြီးတစ်ဦး၏ကုထုံးတစ်ခုကိုအကြောင်း ပြု၍ ဂျာနောမြစ်ကို ကင်ဆာအတွက် စမ်းသပ်ကြည့်ခဲ့သည်။ သားမြတ်ကင်ဆာနှင့် အခြားပြင်ပမှ တွေ့ထိသိရှိနိုင်သော ကင်ဆာ အနာအချို့အတွက် တစ်ပင်တိုင်မြနန်းနွယ်၏ ဥနှင့်အတူ တွဲစပ် ကုသခဲ့ရာ ကျေနပ်ဖွယ်ရာပင် အောင်မြင်ခဲ့သည်။ သို့သော် အတွင်းအဂင်္ါကင်ဆာများဖြစ်သော အဆုတ်၊ အသည်းစသည့် ကင်ဆာများအတွက်မူ သက်သာရုံမှတစ်ပါး ထိရောက်မှု နည်းနေ သေးသည်။ လိမ်းဆေးသောက်ဆေးအဖြစ်နှင့် သိပ်မထက်မြက် လှ။ ဤတွင် စိုးကျော်က အကြံတစ်ခုပြုသည်။ အြင်ဂျက်ရှင်း လုပ်ကြည့်ရအောင်လားဆရြာ မြလွယ်ပါဘူးကွာ၊ ဘယ်မှာလဲပစ္စည်းကိရိယာ၊ ဘယ် မှာလဲ တတ်ကျွမ်းသူပညာရှင်၊ ပြီးတော့ တို့မှာ တရားဝင်လုပ် လို့မရသေးဘူးလေ ဆရာဝန်က သွေးဆေးတို့ လျက်ဆားတို့ သုံးစွဲတာ ဘာမှ မဖြစ်ပေမယ့် တိုင်းရင်းဆရာကျတော့ အပ်ကိုင်လို့ မရဘူးလေကြွာ အြပြင်က မြန်မာဆရာတွေတော့ ဒီလိုပဲလုပ်ကြတာပဲ ဆရာ၊ ကိုယ့်ဆေးကိုယ် ချက်ပြီး ထိုးနေကြတာပဲ။ ပိုင်ရိုဂျင်ဖရီး မဖြစ်လို့ ချမ်းတာတုန်တာများတာလောက်က လွဲလို့ တခြား ဘာသံမှ မကြားရသေးဘူးြ ဟြ​ တို့က သူတို့လို သွားလုပ်လို့ မရဘူးလေ။ မတူ ဘူး။ အေးလုပ်လို့ရပြီဆိုရင်လည်း စနစ်တကျကို လုပ်ကြရမြှာ ကြျွန်တော်တော့ စိတ်မရှည်ချင်တော့ဘူးဆရာ၊ ကိုယ် စွမ်းနိုင်သလောက် လုပ်ပြီး စမ်းကြည့်ချင်တယ်။ သဘောလောက် ပေါြ့ အြပျင်းပြေ လုပ်ချင်သပဆိုလည် လုပ်ကြည့်ပေါ့ကွာ။ အေး လူကို မစမ်းလိုက်နဲ့နော်၊ အကောင်ဘလောင်တွေ စမ်းချင် စမ်း၊ အော်​ဒါနဲ့ တို့ဂျာနောမြစ် အစီရင်ခံစာ ရေးရဦးမယ်နော်၊ အထက်က စိတ်ဝင်စားတယ်ဆိုရင်တော့ မင်းလုပ်ချင်တာတွေ မင်းလုပ်ကောင်း လုပ်နိုင်လိမ့်မယ်။ ဒီကြားထဲလိုအပ်မယ့် စာအုပ် စာတန်းတွေ ရှာထားဦး၊ ဟာ ဟေ့ကောင် ချောင်းကလည်း ဆိုး လှချည်လား၊ မင်းနေကောင်းရဲ့လား၊ ခုတလော မင်းကြည့်ရတာ နုံးခွေခွေနဲ့ မျက်နှာတွေလည်း အမ်းနေသလိုပြဲ ြနေကောင်းပါတယ်ဆရာ၊ ခုတလော အိပ်ရေးပျက် တတ်လို့ပြါ သြိပ်လည်း အပင်ပန်းမခံနဲ့ကွာ ဆေးလိပ်သောက်လည်း လျော့ပေးဦး၊ မင်းသောက်တာ လွန်တယ်ြ နောက် ရက်အနည်းငယ်ကြာသော် ပုလင်းကလေး တစ် လုံးကို လာ၍ ပြတော့သည်။ လြုပ်လိုက်ရလေ ဆရာရယ်၊ တက္ကသိုလ် ဓာတုဗေဒ ဌာနက သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ကို အကူအညီတောင်းပြီး လုပ် ရတယ်။ ပိုင်ရိုဂျင်ဖရီး ဖြစ်အောင်နဲ့ အယ်လကာလွိုက် အပြည့် ရအောင် အဆင့်လေးဆင့်လောက် လုပ်ယူရတယ်။ ဒါကို ကျွန် တော် ဂျာနော (၄) လို့ နာမည်ပေးထားတယ်ဆရြာ ပုလင်းလေးထဲတွင် ဝါကျင့်ကျင့် ဆေးရည်များ။ ဆရာက လေပူတစ်ချက်ကို မှုတ်ထုတ်ရင်း ဆရာဝန် ကြီးကို ဆက်ပြောနေသည်။ အြဲဒါပါပဲဆရာ၊ ရည်ရွယ်တာကတော့ ဂျာနောမြစ် အစီရင်ခံစာကို အထက်တင်ပြီး လိုအပ်သမျှ ဘီပီအိုင်လို နေရာ မျိုးမှာ ဆက်လုပ်ဖို့ပါပဲ၊ အစီရင်ခံစာကိုလည်း တင်ထားပြီးပါ ပြီ၊ အဲဒါကို သူက ဘာဖြစ်လိုြ့ ကြျွန်တော် ရှင်းပြီဆရာ၊ သိပြီ၊ ကိုစိုးကျော်ဟာ သူ့ ကိုယ်သူစမ်းသပ်ခန်းထဲက ယုန်ကလေး၊ ဖားကလေးတစ်ကောင် လိုသဘောထားလိုက်တာပဲ၊ ဆရာဦးဝင်းရှိန်က နားမလည်စွာ ကြည့်သည်။ ဟြုတ်တယ်ဆရာ၊ အဖြစ်က ဒီလိြု လွန်ခဲ့သော နှစ်လလောက်က ရောဂါဗေဒဆရာဝန် ကြီးထံ စိုးကျော်ရောက်လာသည်။ ဓာတ်မှန်တစ်ချပ်ကို ပြသည်။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအစီအစဉ်အရ ယခင်ကလည်း တိုင်းရင်း ဆေးသိပ္ပံအတွက်ဓာတ်မှန်များ၊ ဓာတ်ခွဲခန်း မှတ်ချက်များကို ကြည့်ရှု၍ ရောဂါသတ်မှတ်ချက်များ ပေးရလေ့ရှိရာ ယခုလည်း ထုံးစံအတိုင်းပင် ဓာတ်မှန်ကို ကြည့်ရသည်။ ဓာတ်မှန်ထဲ၌ အဆုတ်ညာဘက်အထက်ထောင့်တွင် မညီညာသောအရိပ်သဖွယ် ကြက်ဥခန့် ညိုမည်းမည်းအကွက် ကို တွေ့ရ၏။ ဘေးတိုက်ဓာတ်မှန်ကော်ပြားတွင်ကား ရေဘဝဲ ကောင်၏ လက်တံများသဖွယ် အတန်းများက အဆုတ်ကို ဖမ်း ဆုပ်ညှစ်နေကြသလို တွေ့ရလေသည်။ ဆက်လက်၍ သေချာ စွာကြည့်ရာ ရင်ဘတ်အလယ်နားတွင် ခပ်ပြန့်ပြန့်အရိပ်တစ်ခု တွေ့ရသေး၏။ လေပြွန်မကြီး၏ နံဘေးတစ်ဘက်တစ်ချက်၌ ဖြစ်၍ ထိုနေရာမှ အဆုတ်နှင့် ဆိုင်ရာလင့်အကျိတ်တို့ တည်နေရာ ပင်ဖြစ်လေသည်။ ဘယ်ဘက်တွင်လည်း သွေးလွှတ်ကြောခုံး အထက်နားတွင် နောက်ထပ် အရိပ်မည်းမည်းတစ်ခု။ လေပြွန် မကြီးမှ အဆုတ်သို့ သွားရာဘယ်ဘက် လေပြွန်သည် အကျိတ် ကြောင့် အတော်ပိတ်ဆို့နေပြီ ဖြစ်သည်။ ဤလူနာသည် ချောင်း တရစပ်ဆိုးနေပေတော့မည်။ ကြင်ဆာ မဟုတ်လား ဆရြာ စိုးကျော်က မေးသည်။ ဟြုတ်တယ်၊ အဆုတ်ကင်ဆာပေါ့၊ တော်တော် အခြေ အနေဆိုးနေတဲ့ ကင်ဆာနဲ့ တူတာပဲ။ …æ…æမျိုး ဖြစ်ဖို့များတယ်၊ ဂလင်းအကျိတ်က စဖြစ်တာ ပဲ၊ စီးကရက် သောက်တာနဲ့ ဆက်စပ်လေ့ရှိတယ်၊ ရောဂါဗေဒ ဓာတ်ခွဲခန်းက အစီရင်ခံစာနဲ့မှ အသေးစိတ် အတိအကျ ပြော လို့ ရမယ်၊ ဒီကင်ဆာမျိုးကတော့ ခွဲစိတ်ကုသလို့ အကျိုးမထူး ဘူး။ ရေဒီယိုသာရပီပဲ ပေးရမှာပဲ၊ ခင်ဗျားတို့တော့ ဘယ်လို ကုကြမယ်မသိဘူးပေါ့လေ။ ကြိုးစားကြည့်ကြဦးပေါြ့ ကြျွန်တော်တို့ လုပ်ကြည့်ဦးမယ်ဆရြာ ဟု စိုးကျော်က ပြောသွားခဲ့၏။ အြဲဒီ ဓာတ်မှန်ဟာ သူ့ဓာတ်မှန်ပဲဆရာ၊ ကျွန်တော် လည်း အခုမှ သိတယ်။ သူ့မှာ အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်နေတာ၊ သူ့ကိုယ်သူမသကင်္ာလို့ ဓာတ်မှန်ရိုက်ပြီး သေချာအောင် ကျွန်တော့ ဆီလာပြတာပဲ၊ သူ့ဓာတ်မှန်မှန်းသိရင် ကျွန်တော်ကင်ဆာလို့ မပြောပါဘူး၊ ဒါပေမယ့် သူလဲသိပ်တော်တဲ့ ဆေးသမားပဲလေ၊ ဒါလောက်တော့ သိမှာပေါ့၊ သို့သော် ဒီဂျာနော (၄) ဆိုတာဟာ စိတ်ဝင်စားစရာတော့ ကောင်းနေပြီ၊ အခု သူ့ကို ဓာတ်မှန် ထပ် ရိုက်ကြည့်တယ်။ သူ့ကင်ဆာကျိတ်ဟာ ငယ်သွားပြီး ထူးခြား တဲ့ အပြောင်းအလဲတွေ တွေ့နေရတယ်၊ ဒါပေမယ့် သူခံမှာ မဟုတ်တော့ဘူး၊ ဆေးပမာဏ လွန်ကဲသွားလို့လား၊ ဆေးအာနိ သင် ပြင်းလွန်းသွားတာလားဆိုတာတော့ မပြောတတ်ဘူး၊ ဘာပဲ ဖြစ်ဖြစ် ခုလောက်အထိတော့ မစွန့်စားသင့်ပါဘူးဗျာ၊ ရူးတယ် လို့လည်း မဆိုရက်ပါဘူးလြေ ဆရာသည် စိုးကျော်ကို ငေးစိုက်ကြည့်နေမိသည်။ ဂျာနောပင်နှင့် ပတ်သက်၍ အစီရင်ခံစာ ရေးကြရင်း က ရောဂါဆိုးတစ်ခုနှင့် အနာဂတ်လမ်းဆုံးကို မျှော်တွေးခဲ့ကြ သေးသည်၊ ဂျာနောပင်သည် ကင်ဆာအတွက် ကမ္ဘာက ကြိုးစား နေသော အင်တာဖရွန်အစရှိသည့် ဆေးဝါးများထက် မနှိုင်းယှဉ် သာအောင် ကုန်ကျစရိတ်နည်းပါးလှသည်။ ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြု နိုင်မည်။ အခြေအနေကောင်းပါက နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ရလာနိုင် မည်။ နိုင်ငံတကာနှင့် ချီ၍ အသုံးပြုလာလျှင် ကင်ဆာနှင့် ပတ် သက်၍ အသိသစ်များ တိုးဝင်လာနိုင်မည် စသည်ဖြင့် ရောက် တတ်ရာရာ စိတ်ကူးယဉ်ခဲ့ကြသည်။ ပြောရင်းဆိုရင်း သူတက်ကြွ လာဟန်တူသည်။ ကျွန်တော်မစောင့်နိုင်တော့ဘူးဆရာ၊ အရှုံး မရှိပါဘူး၊ မအောင်မြင်ရင်လည်း အရင်းပေါ့ဟု ပြောခဲ့သည်ကို အလေးအနက် မထားမိခဲ့။ တပည့်ရယ် စောစောကတည်းက ဆရာ့ကို ပြောပါဦးလား၊ ပြောရင် ဆရာက တားမှာစိုးလို့လား တားရမှာပေါ့တပည့်ရယ် ခုတော့…æ…æ စိုးကျော် ဆတ်ခနဲ တွန့်သွားသည်။ မွန်မွန်က သူ့ရင်ကို အသာဖိပေးထားကာ စိုးရိမ်တကြီး ကြည့်နေ၏။ သူ့အသိစိတ် တဲဝယ် ပြိုးခနဲပြက်ခနဲအရောင်များကို မြင်နေသည်။ အမှောင် ထုထဲမှာ ကင်ဆာမြစ်များ ကုတ်တွယ်နေသော လူ ့အဆုတ်တစ် ခုကို သူမြင်ရသည်။ ကင်ဆာဆဲလ်တစ်ခုသည် ဘီလူးကြီးတစ် ကောင်လို ကြီးထွားလာကာ သူ့အား တိုက်ခိုက်ရန် ပြေးလာ နေ၏။ ဂျာနော(၄) ပေးပါ၊ ကင်ဆာကို သတ်ရမယ်၊ မွန်မွန်ရေ…æ…æ ထိုခဏ၌ တခဲနက်သော အမှောင်ထုသည် သူ ့ထံ သူ့ ပြေးဝင်လာလေ၏။ သူငြိမ်သက်သွားသည်။ (၃) နိဗ္ဗာန်ယာဉ်နှစ်စီးသည် ရှေ့ဆင့်နောက်ဆင့်ပင် သုသာန် ဝင်းအတွင်းမှ ထွကခွါသွားကြလေပြီ။ သုသာန်ဇရပ်ထဲမှ သံဃာ တော်မယား၏ သရဏဂုံ တင်သံကို တစ်ချက်တစ်ချက်၌ ကြား နေရ၏၊ ဇရပ်နှင့် မလှမ်းမကမ်းရှိ သစ်ပင်အောက်တွင် ဆေး ကျောင်းသားတစ်စု ထိုင်နေကြသည်။ အုတ်ဂူတစ်လုံးကို မှီ၍ ထိုင်နေသော ကျောင်းသားတစ်ယောက်က ပြောလိုက်၏။ အြင်း ငါတို့ တိုင်းရင်းဆေးသိပ္ပံကတော့ စံပဲဟေ့၊ တစ်ရက်တည်းနဲ့ နှစ်လောင်းပြိုင်တဲ့ကွာ၊ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင်ြ ဆရာညိုက ကားတိုက်ခံရလို့ဆိုတော့ တော်ပါသေး တယ်ကွာ၊ ဆရာဦးစိုးကျော်ကမှ သူ့ဆေးသူစမ်းလို့ သေရတာဆို တော့ တော်တော်အဖြစ်ဆိုးတာပဲ၊ ကြားရတဲ့သူက ငိုရအခက် ရယ်ရအခက်ြ နြှစ်ယောက်စလုံးကတော့ လူတော်ချည့်ပဲကဲ၊ ဒါပေမယ့် ဦးစိုးကျော်က ကြောင်လွန်းပါတယ်ကွာ၊ စာတွေ ဖတ်လွန်းအား ကြီးရင် ကြောင်သွားတတ်သတဲ့ကွ၊ ငါတော့ ဆရာညိုကို နှမျော တယ်၊ ဂျီပီသိပ်ကောင်းတယ်နော်၊ အောင်မြင်နေတုန်းမှာ ခုလို ဖြစ်ရတာ ရင်နာစရာပြဲ ြအေးကွာ ငါတော့ ဆရာညိုကို အားကျတယ်၊ သူ ့ လိုဖြစ်အောင် ကြိုးစားရမယ်ြ ဟြုတ်တယ်ြ ဆရာဦးဝင်းရှိန်သည် သစ်ပင်အောက်မှ ထွက်လာခဲ့မိ သည်။ သုသာန်ဝင်း အပြင်သို့ ဦးတည်းနေသော ခြေလှမ်းများ သည် လေးလံလာသည် ထင်ရ၏။ အမှတ်မထင် မိုးကောင်းကင် ကိုမော့ကြည့်လိုက်မိသည်။ မိုးအုံ့နေသဖြင့် နေမသာသေးပေ။ …æ…æြ ပံ့သကူ ထိုနေ့က…æ…æ နေသည် ယခင်နေ့ရက်များကထက် ပိုမိုတောက်လောင် လာကာ သည်းထန်လှသည့် အပူစွမ်းအင်တို့ကို မြို့ပေါ်သို့ အရှိန်ပြင်းစွာ မှုတ်ချလျက်ရှိလေသည်။ သစ်ရွက်ကလေး တစ်ရွက်မျှ မလှုပ်ရှားသာအောင် လေကလည်း ငြိမ်ချက်သား ကောင်းလွန်းလှသည်။ ဤရာသီ မျိုး၏ ဤသို့သော နေ့လယ်ခင်းများတွင် မြို့သည် ထိုင်းမှိုင်း လေးလံသွားတတ်စမြဲဖြစ်သည်။ နံနက်ခင်းက လူသူလေးပါး ကားကြီး,ကားငယ်,စက် ဘီး, ဆိုက်ကယ်တို့ဖြင့် ခုန်ပေါက် သွက်လက်ခဲ့သော မြို့၏ လမ်းမများသည် နာရီနှင့် အမျှ တရိပ်ရိပ် မြင့်တက်လာခဲ့သည့် အပူရှိန်အောက်၌ တစ်စတစ်စ ပျော့အိစေးတွဲလာကာ အသွား အလာလည်း တဖြည်းဖြည်း ကျဲပါးသွားတော့သည်။ ကားတစ်စီးတစ်လေ နင်းဖြတ် မောင်းနှင်သွားတိုင်း အရည်ပျော် လမ်းမတို့က တဖြန်းဖြန်း အော်မြည်ကြ၏။ ရုပ် ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေကြီး တစ်ခုလုံးသည် ဘွိုင်လာအိုး တစ်လုံးကို သတိရမိစေတော့သည်။ ပျင်းရိဖွယ် တိတ်စိတ်နေသည့် ရပ်ကွက်ကို ဖြတ်သန်း သွားသော လမ်းမသည် အမှတ် (၁) လိုင်းကား ပြေးဆွဲရာလမ်း ကြောင်း၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်၏။ လမ်းဘေးတစ်နေရာ ရှိ ညောင်ပင်ကြီးမှာကားမှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်လေသည်။ ‘ဆေးရုံ မှတ်တိုင်’ မှ လွန်၍လာလျှင် ‘ညောင်ပင်…æ…æပါလား’ ဟု လက် မှတ်ရောင်းသူက အော်ဟစ်မေးမြန်းလိမ့်မည်ဖြစ်သည်။ ‘ညောင်ပင်မှတ်တိုင်’တွင် လူနှစ်ယောက် ရှိနေ၏။ တစ်ယောက်မှာ အသက် (၃၅) နှစ်ခန့် ခပ်ဝဝလူတစ်ယောက် ဖြစ်ပြီး နောက်တစ်ယောက်မှာ (၁၈) နှစ်ခန့် လူ ငယ်တစ်ဦးဖြစ် သည်။ သူတို့သည် ညောင်ပငင်ရိပ်၌ ရပ်လျက် ဆေးရုံဘက်မှ လာမည်ဖြစ်သော လိုင်းကားကို စောင့်မျှော်နေကြလေသည်။ နေသည် ဆက်လက်ပူပြင်းလျက်ရှိ၏။ လိုင်းကားသည် မလာ သေး။ ခပ်ဝဝလူသည် တစ်ချက် သမ်းဝေလိုက်၏။ ထို့နောက် ြနေကလည်း ပူ …æ…æကားကလည်း မလာခဲလိုက်တာကြွာ ဟု တစ်ကိုယ်တည်း ညည်းညူသလို ပြောလိုက်သည်။ ဟြာ…æ…æဒီ အချိန်မှာတော့ ဒီလိုပဲဗျြ ဟု လူ ငယ်က ပြန်ပြောလိုက်ပြီး ဆေးရုံဘက်သို့ မျှော်ကြည့်သည်။ ခပ်ဝေးဝေးတွင် လူ တစ်ယောက် ညောင်ပင်ဆီသို့ ခပ် သုတ်သုတ်လာနေသည်ကို မြင်ရ၏။ လိုင်းကားကိုမူမမြင်ရ။ လူငယ်သည် ညောင်ပင်ရင်းသို့သွားကာ ဖြာထွက်နေ သည့် ညောင်မြစ်ဆုံ တစ်ခုပေါ်တွင် ထိုင်လိုက်သည်။ ခပ်ဝဝ လူကလည်း အခြားညောင်မြစ်ဆုံ တစ်ခုပေါ်သို့ သွား၍ ထိုင်ချလိုက်သည်။ ပါးစပ်မှ ‘ဟူး’ ခနဲတစ်ချက် မြည်သည်။ ညြီလေးက ဘယ်သွားမှာလြဲ ဘြူတာကြီးဘက်ခင်ဗျြာ ြသြော်​ သိပ်မဝေးပါဘူး၊ ငါက ဘုရားသွားမှာ…æ…æဒီနေ့ အဓိဏ္ဌာန်ပုတီးပတ်ပြည့်မယ့်နေ့လေ…æ…æ(၉) ရက်တိတိပေါြ့ ြသြော်​ ဟုတ်ကဲြ့ ငြါ့ဆရာကလည်းကွာ ညနေ(၂) နာရီက (၄) နာရီ အတွင်းစိတ်ရမှာတဲ့…æ…æဓာတ်ကျတဲ့အချိန်လို့ ပြောတာပဲ၊ သူ့ဓာတ် ကလည်း ဘယ့်နှယ်ဟာ ဒီလောက်အချိန်ကြီးကျမှ ကျနေမှန်း မသိဘူး…æ…æဒါပေမယ့် ထူးတော့ ထူးခြားပါတယ်ြ လူငယ်က ပြုံး၍ ခေါင်းတစ်ချက် ညိတ်သည်။ ‘ကိုလူ ဝ’ သည် အိတ်ထဲက လက်ကိုင်ပဝါကို ထုတ်၍ ဖြန့်လိုက်ပြီး မျက်နှာကို သုတ်သည်။ လည်ဂုတ်ကိ သုတ်သည်။ ရင်ဘတ်ကြယ်သီးနှစ်လုံးဖြုတ်၍ ပဝါဖြင့် ယပ်ခတ်သည်။ နှာ တစ်ချက် ချေသည်။ ထို့နောက် တံတွေးထွေးရန် ညာဘက်သို့ ငုံ့၍ လှည့်လိုက်၏။ ထိုစဉ်မှာပင် တစ်စုံတစ်ရာကို သူတွေ့ရှိ သွားလေသည်။ တံတွေးထွေးရန် နှုတ်ခမ်းများစုချွန်ထားသော ‘ကိုလူဝ’ သည် သူနှင့် လက်တစ်ကမ်းအကွာရှိ အရာဝတ္ထုကို စူးစိုက်ကြည့်ရှုလျက်ရှိ၏။ ထိုအရာမှာ စာအိတ်ကလေး တစ်အိတ် ဖြစ်သည်။ ညောင်မြစ်သေးသေးနှစ်ခုအကြား၌ ကျောက်စရစ်ခဲငယ် တစ်လုံးဖြင့် အသေအချာဖိထားလျက်ရှိသည်။ တစ်စုံတစ်ယောက် ထံမှ မတော်တဆကျကျန်ရစ်နေခဲ့ခြင်း မဟုတ်ဘဲ တမင် သေချာ ချထားခဲ့ကြောင်း မြင်ရုံနှင့် သိသာနေသည်။ ‘ကိုလူဝ’ သည် စာအိတ်ကလေးကို ခေတ္တမျှ စူးစိုက် ကြည့်ရှုပြီးသော် အသာ ကောက်ယူ လိုက်၏။ စာအိတ်က အတန် ငယ် ဖောင်းကြွနေသည်။ စာအိတ်အဖုံးသည် ခပ်ဟဟလေး ပွင့် နေ၏။ ‘ကိုလူဝ’ လိပ်စာရေးသည့်ဘက်သို့ လှန်ကြည့်လိုက် သည်။ ‘ပံ့သကူ’ ဟူသော မညီမညာ လက်ရေးဖြင့် ခပ်ကြီး ကြီးရေးထားသည့် စာလုံးသုံးလုံးကို မြင်လိုက်ရသည့် အခါ စုချွန်နေသော နှုတ်ခမ်းများ အနည်းငယ် ဟ,သွား၏။ ထို့နောက် အဖုံးကို အသာလှစ်၍ ကြည့်လိုက်သည်။ ငွေစက္ကူခေါက်အချို့ကို တွေ့လိုက်ရသည့် ‘ကိုလူဝ’ ၏ မျက်လုံးများသည် လက်ခနဲ ဖြစ်သွားလေသည်။ နေရာမှ ထ,ရပ်မလိုလည်း ဖြစ်သွား၏။ ဟြ…æ…æတကယ် ပံ့သကူဟ…æ…æပွတာပြဲ အမှတ်မထင် ခပ်ကျယ်ကျယ် ရေရွတ်လိုက်မိသဖြင့် ပါးစပ်ကို အမြန်ပိတ်ကာ လူငယ်ဆီသို့ ‘ကိုလူဝ’ ဖျတ်ခနဲ လှည့်ကြည့်လိုက်၏။ လူ ငယ်ကလည်းသူ့ကို ပြန်လှည့်ကြည့် သဖြင့် ‘ကိုလူဝ’ သည် စာအိတ်ကို လက်တွင် ကိုင်လျက် ခပ် အမ်းအမ်းဖြစ်သွားလေသည်။ ဘြာလဲအစ်ကိုကြီး…æ…æဘာပြောတာလြဲ ‘ကိုလူဝ’ က နှုတ်ခမ်းတစ်ချက် ကိုက်လိုက်ပြီး ချက်ချင်း ပင် ပြုံးပြလိုက်သည်။ ဒြီ မှာ ပံ့သကူပစ်ထားတယ်ကွ၊ ငါတွေ့တာ…æ…æြ ဟြုတ်လား၊ ဘာတွေပစ်ထားတာလြဲ ပြိုက်ဆံတွေကြွ ဟြား…æ…æအစ်ကို ကံကောင်းတာပေါြ့ ဘြယ်လောက်လဲမသိဘူး…æ…æရေကြည့်ရဦးမယ်ြ ‘ကိုလူဝ’ က ငွေစက္ကူခေါက်ကို ဆွဲထုတ်၍ တစ်ရွက် ချင်း ဖြန့်ကာ ရေတွက်တော့သည်။ လူငယ်က ပြုံး၍ ကြည့်နေ ၏။ တစ်ဆယ့်ငါးကျပ်တန်က သုံးရွက်, တစ်ဆယ်တန် တစ်ရွက်, ငါးကျပ်တန် တစ်ရွက်။ ြခြောက်ဆယ်အတိပဲဟေ့…æ…æဟား…æ…æဟား…æ…æဟား…æ…æ အဓိဏ္ဌာန်ပုတီးဝင်တဲ့ အကျိုးတွေ …æ…æထီထိုးရမယ်…æ…æမဂင်္လာစုံတွဲ ထိုးရမယ်ကွ …æ…æချမ်းသာတော့မယ့် နိမိတ်တွေ ပြတာပဲ…æ…æသိန်း ခြောက်ဆယ်, သိန်းခြောက်ရာ အားလုံး ဖြစ်လာနိုင်တယ်ြ သူ့မျက်နှာကြီး ထိန်းမနိုင် သိမ်းမရ ပြုံးရွှင်နေပုံမှာ ဘေးလူပင် မပြုံးဘဲ မနေနိုင်ဖြစ်ရသည်။ လူငယ်သည် တစ် ချက် ရယ်လိုက်သည်။ ချက်ချင်းဆိုသလိုပင် ‘ကိုလူဝ’ က ငွေ စက္ကူခေါက်ဖြင့် လက်အုပ်ချီမြှောက်၍ နဖူးထက်သို့ တင်လိုက် ကာ မျက်လုံးစုံမှိတ်ပြီး တတွတ်တွတ် ရေရွတ်နေလေသည်။ ြ…æ…æဆရာသမား၏ ကျေးဇူးကြောင့် ကံဇာတာများ တက်နေပါပြီ၊ ဆက်လက်၍ သိန်းရာပေါင်း ထောင်ပေါင်း…æ…æြ မျက်လုံးများကို ပြန်ဖွင့်လိုက်သည့်အခါ ပြုံးကြည့်နေ သော လူငယ်ကို တွေ့ရသည်။ ‘ကိုလူဝ’ က ငွေစက္ကူခေါက်ကို စာအိတ်ထဲပြန်ထည့်ရန် ဟန်ပြင်လိုက်၏။ အြင်း…æ…æအစ်ကို့ကိုကြည့်ပြီး ကျွန်တော်လည်း ပုတီး စိပ်ချင်စိတ် ပေါက်လာပြီဗျာ…æ…æစိပ်နည်းလေး မ,စခဲ့စမ်းပါဦးြ ဟြ…æ…æဟ နေဦးဟ…æ…æအိတ်ထဲမှာ ကျန်သေးတယ်ြ စာအိတ်ကို ဖွင့်ပြန်၏။ စာရွက်ခေါက်တစ်ခု ထွက်လာ ပြန်သည်။ ‘ကိုလူဝ’ က စာရွက်ကို ဖြန့်လိုက်သည်။ ြအောင်မယ်…æ…æစာတွေဘာတွေ ရေးလို့ပါလားြ စာရွက်ကို ဖတ်နေစဉ် ပြုံးရွှင်နေသည့် သူ့မျက်နှာသည် တဖြည်းဖြည်းနှင့် တည်သွားကာ မျက်မှောင်နှစ်ခုတွန့်ရှုံ့၍ လာ ၏။ အံ့သြတကြီး ဖြစ်နေပုံရသည့် သူ့အမူအရာမှာ စာရွက်ကို ဖတ်ပြီးသွားသောအခါ လှောင်ပြောင်သရော်သည့် ဟန်မျိုးသို့ ကူးပြောင်းသွားလေသည်။ ဟြင်း…æ…æဟင်း…æ…æစေတနာရှင်ကြီးတွေပေါ့လြေ သူက အမှတ်မထင် ရေရွတ်လိုက်ပြန်၏။ ဘြာတွေ ရေးထားတာလဲအစ်ကိြု လှမ်း၍ မေးလိုက်သော လူငယ်ကို သူက စွေ၍ ကြည့် သည်။ ထိုမေးမြန်းမှုကို သူကြိုက်ပုံမရ။ စာရွက်ကို ပြန်ခေါက် ၍ စာအိတ်ထဲပြန်ထည့်လိုက်သည်။ ဘြာမှ ထွေထွေထူးထူး မပါပါဘူးကွာ…æ…æ‘ဤ ပံ့သကူ တွေ့ ရှိသူဆက်လက်၍ ကံကောင်းပါစေ’ ဘာညာပေါြ့ ဟြုတ်လား ပြစမ်းပါဗျာ…æ…æဖတ်ကြည့်ရအောင်ြ သူက လူငယ်ကို ပြူး၍ ကြည့်လိုက်၏။ စာအိတ်ကို လက်ထဲတွင် လုံးခြေလိုက်သည်။ စြပ်စုလှချည်လားဟ…æ…æဘာမှ မဟုတ်ပါဘူးဆိုနေ…æ…æြ လူငယ်က ခေတ္တမျှ ကြောင်ကြည့်နေ၏။ ထို့နောက် တစ်ဘက်သို့ ပြန်လှည့်သွားတော့သည်။ ‘ကိုလူဝ’ သည် ငွေစက္ကူခေါက်ကို အကျင်္ီအိတ်ထဲသို့ လျင်မြန်စွာ ထည့်လိုက်၏။ တစ်ဘက်လှည့်နေသည့် လူငယ် ကို ဖျတ်ခနဲကြည့်ပြီးစာအိတ်ကို ခါးကြားသို့ ထိုးထည့်သည်။ နေရာမှ ထ,ရပ်သည်။ ညောင်ပင်ရိပ် အစွန်နားသို့ လျှောက်သွား သည်။ ဆေးရုံမှတ်တိုင်ဘက်သို့ မျှော်ကြည့်သည်။ အပူလွန် လမ်းမပေါ်၌ တံလျှပ်ခိုးများ ထ,နေ၏။ ဆေးရုံဘက်သို့ သွား နေသူ သုံး,လေးဦးနှင့် ညောင်ပင်ဆီ လာနေသူတစ်ဦးကို တံလျှပ် များအကြားမှ မြင်ရသည်။ လိုင်းကားကိုမူ အရိပ်ယောင်မျှ မတွေ့ရသေး။ ြတောက်…æ…æကားကလည်း ကြာပါ့ကြွာ လူငယ်က သူ့ကိုလှည့်မကြည့်။ တုံ့ပြန်စကားလည်းမဆို။ ‘ကိုလူဝ’ သည် ညောင်ပင်ရင်းသို့ ပြန်လျှောက်လာ သည်။ လူငယ်ကို တစ်ချက်လှမ်းကြည့်လိုက်ပြီး ထိုင်ချလိုက် ပြန်၏။ ခါးကြားထဲက စာအိတ်ကို ပြန်ထုတ်သည်။ ခေတ္တမျှ စဉ်းစားနေ၏။ ထို့နောက် လုံးကြေနေသည့် စာအိတ်ကို ပြန်ဖြန့်သည်။ မူလနေရာ ညောင်မြစ်နှစ်ခုအကြားတွင် အသာပြန်ချလိုက်သည်။ အပေါ်မှ ကျောက်စရစ်ခဲကလေးကို မူလအတိုင်း ပြန် တင်ပေးလိုက်သည်။ သက်ပြင်းတစ်ချက်ကို အသာချသည်၊ ပူလောင်လေးလံလှသည့် ဝန်ထုတ်ကြီး တစ်ခုမှ လွတ် မြောက်ပေါ့ပါးသွားဟန်ဖြင့် ‘ကိုလူ ဝ’ သည် ကျေနပ်နှစ်သိမ့်စွာ ပြုံးလိုက်၏။ လမ်းမပေါ်၌ ကားငယ်သုံး,လေးစီး ဖြတ်သန်းမောင်း နှင်သွားကြသည်။ တဖြန်းဖြန်းမြည်သံကြားရ၏။ တစ်နေရာမှ မျက်စိလည်လာဟန်တူ သည့် လေပြည်တစ်ချက် ဝေ့၍ တိုက်လိုက် သည်။ ညောင်ပင်သည် ရှဲရှဲမြည်၍ ညောင်ရွက်ကလေးများ အနည်းငယ် ယိမ်းထိုးလှုပ်ခါသွားကြသည်၊ အြား…æ…æအရသာ ရှိလိုက်တြာ ဟု ‘ကိုလူဝ’က ရေရွတ်၏။ ထိုစဉ်မှာပင် ညောင်ပင်ရိပ်သို့≤ လူတစ်ယောက် အမော တကော ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ အသက် (၅၀) ခန့် အဘွားကြီး တစ်ယောက်ဖြစ်လေသည်။ ပိန်ချည့်ချည့် ခန္ဓာကိုယ်။ ခပ်နွမ်း နွမ်းအဝတ်အစား။ မျက်နှာမှာ ချွေးသီးချွေးပေါက်များ သည်းထန် လျက်။ နေပူမှ လာခဲ့ရသူသည် ညောင်ပင်ရင်း၌ ထိုင်နေကြသူ နှစ်ဦးကို ယခုမှ တွေ့မြင်လိုက်ရဟန်ဖြင့် ရုတ်တရက် ခြေလှမ်း တုံ့သွား၏။ မျက်လုံးများ၌ အရိပ်အယောင်မျိုးစုံ ပေါ်ပေါက် ဖြတ်သန်းသွားကြသည်။ တစ်စုံတစ်ရာသော မျှော်လင့်ချက် အပေါ်၌ စိတ်မချမှု ဝေခွဲမရမှု ပုံစံသွင်ပြင်မျိုးများဖြင့် အဘွား အိုသည် ခေတ္တခဏ တောင့်တောင့်ကြီး ရပ်နေသေး၏။ နောက် ပြန် လှည့်တော့မလို၊ ရှေ့ဆက်လှမ်းရလိုဖြင့် ရုတ်တရက် ဘာ လုပ်ရမည်မသိ ဖြစ်နေဟန်ရှိသည်။ ထို့နောက်တော့ အဘွားအိုသည် နှုတ်ခမ်းအစုံကို တင်း တင်းဖိလျက် ညောင်ပင်ရင်းသို့ တစ်လှမ်းချင်းလျှောက်လာတော့ သည်။ ထိုင်နေသူနှစ်ဦးကို အကဲကတ်သလိုကြည့်သည်။ ညောင်ပင် ခြေရင်း တဝိုက်လည်း ဝေ့ဝဲ၍ ကြည့်သည်။ တစ်စုံတစ်ရာကို မသိမသာ ရှာဖွေနေသည့် ပုံစံမျိုးဖြစ်သော်လည်း အမူအရာများ က သိသာလွန်းနေ၏။ အဘွားအို၏ ထူးခြားမှုများကြောင့် ထိုင်နေသူနှစ်ဦးကလည်း အကဲခတ်ကြည့်ရှုလျက်ရှိကြသည်။ အဘွားအိုသည် ဟိုလိုလိုသည်လိုလိုနှင့် ‘ကိုလူဝ’ အနီးသို့ ချဉ်းကပ်ရောက်ရှိသွား၏။ မျက်လုံးအကြည့်များက ညောင် မြစ်ဆုံအကြိုအကြားများပေါ်သို့ ရှိသည်။ မကြာမီ ‘ကိုလူဝ’ ၏ ညာဘက်သို့ ရောက်ရှိသွားလေသည်။ ြဟော…æ…æ ရှိသေးတယ်…æ…æရှိသေးတယ်ြ ရုတ်တရက် ထွက်ပေါ်လာသည့် အံ့သြဝမ်းသာသံကြီး နှင့်အတူ အဘွားအိုသည် ညောင်မြစ်ကြားမှ ပံ့သကူစာအိတ် ကလေးကို ပြေး၍ ကောက်လိုက်၏။ ‘ကိုလူဝ’ နှင့် လူငယ်တို့ကလည်း တိုင်ပင်ထားသလိုပင် ထိုင်နေရာမှ ပြိုင်တူ ထ,ရပ်လိုက်မိကြသည်။ အဘွားအိုသည် ပတ်ဝန်းကျင်ကို မေ့လျော့သွားသည့်နှယ် ကျိုးကျဲသောသွားများပေါ်အောင် ပြုံးလိုက်သည်။ တုန်ယင် သော လက်အစုံနှင့် စာအိတ်ကို ဖွင့်လိုက်၏။ စာရွက်ခေါက်ကလေး တစ်ရွက်။ ပြီးတော့…æ…æ ဘာမှမရှိ။ အဘွားအို ကွက်ခနဲ မျက်နှာပျက်၏။ အပြုံးလည်း ရုတ်ချည်း ပျောက်ကွယ်သည်။ စာအိတ်ကို ကိုင်လျက် အတန် ကြာ ငိုင်ကျသွား၏။ နောက်မှ ဘေးဘီကို သတိရသလို ကြည့် သည်။ သူ့ကို ရပ်ကြည့်နေသူနှစ်ဦးအား မြင်လိုက်ရသည့်အခါ အဘွားအိုသည် မျက်နှာမထားတတ်သလို ဖြစ်သွားလေသည်။ ထိုအချိန်တွင် လူငယ်က သူ့ထံလျှောက်လာ၏။ အြဘွား နည်းနည်းလေး နောက်ကျသွားတယ်ဗျ…æ…æ စောစောလေးကပဲ ဟောဒီအစ်ကို ရသွားတယ်ြ အဘွားအိုသည် အဝတ်တစ်စလို ပုံကျနေသည့် ဦးခေါင်း ကို ဖြည်းလေးစွာအားယူမော့၍ လူငယ်ကို ကြည့်သည်။ ထို့ နောက် ‘ကိုလူဝ’ ကို ကြည့်သည်။ အားယူ ၍ ပြုံးသည်။ ြသြော် ကောင်းပါလေရဲ့ကွယ်ြ ြနေပါဦး အဘွားရဲ့…æ…æအဘွားက စောစောကတည်းက ဒီပံ့သကူကို တွေ့ခဲ့ပြီးသားလား၊ ဘာဖြစ်လို့ ခုမှ လာကောက်ရ တာလြဲ လူငယ်၏ အမေး၌ အဘွားကြီး ရုတ်တရက် ထိတ်ပျာ သွားလေသည်။ လူ ငယ်ကို ကြည့်လိုက် ‘ကိုလူဝ’ ကို ကြည့်လိုက် နှင့် ဘာပြောရမည်မသိ ဖြစ်နေဟန်ရှိသည်။ နှုတ်ခမ်းကို လျှာ နှင့် သပ်၍ အမျိုးမျိုး ပါးစပ်ကို ပြင်သည်။ မျက်တောင် ပုတ် ခတ်ပုတ်ခတ်လုပ်၍ ခေါင်းကို ယောင်ယမ်း၍ ကုတ်သည်။ လူ  ငယ်က သူ့ကို စိတ်ဝင်တစားကြည့်နေ၏။ ဟြိုဒင်း…æ…æကျုပ်က…æ…æအဲဒီ…æ…æဟိုဟာ…æ…æအဲ…æ…æဘာပြော ရမှန်းတောင် မသိတော့ပါဘူးကွယ်ြ ြဟောဗျာ…æ…æအဘွားဟာကလဲ…æ…æြ အဘွားကြီး ခေါင်းကုတ်ပြန်သည်။ ဒြီလိုကွယ့်…æ…æအင်း…æ…æပြောရမှာ ရှက်တော့ ရှက်စရာ ပါပဲ၊ ဒီပံ့သကူက ကျုပ်ကိုယ်တိုင် ဒီနေ့မနက်က ပစ်ခဲ့တာပဲ ကွယ်ြ ြဟောဗျာ…æ…æဒါဖြင့်ဘာဖြစ်လို့…æ…æြ ြအေး…æ…æအဲဒါ ရှက်စရာကောင်းတာပ…æ…æဒီလိုကွယ် ကျုပ် တို့က တောကပါ…æ…æမြေးကလေး မမာလို့ ဆေးရုံလာတင်ရတာ နှစ်ပတ်လောက်ရှိပြီ အခြေအနေကလည်း သိပ်မထူးခြားနားလှ တာနဲ့…æ…æအဲဒါ ဒီမနက် ဆေးဝယ်ထွက်ရင်း ဗေဒင်ဝင်မေးတော့ ဆရာက ယတြာချေတဲ့အနေနဲ့ လမ်းဆုံ လမ်းခွလမ်းဘေး သစ်ပင် တစ်နေရာမှာ ကိုယ်တတ်နိုင်သလောက် ပံ့သကူပစ်ရမယ်တဲ့…æ…æ ပြီးတော့ အချတားတဲ့ စာရွက်ပေါ်မှာ စာရေးခိုင်းတယ်…æ…æကျုပ် က မရေးတတ်တော့ ဆရာကိုယ်တိုင်း ရေးပေးရှာတယ်၊ အဲဒါ နဲ့ ဈေးထဲက ဆေးဆိုင်ကို အသွား ဟောဒီ ညောင်ပင်ကြီး အောက်မှာ ပံ့သကူပစ်ခဲ့တာပဲကွယ်ြ ဒြါဖြင့်…æ…æအခု ပြန်လာယူ တာက…æ…æြ ြဆေးဈေးတွေ တက်သွားလို့ကွယ့်…æ…æကျုပ်ဝယ်ရမှာ…æ…æ အဲနာမည်တော့ မခေါ်တတ်ဘူးကွယ်၊ အသက်ကယ်ဆေးဆိုလားပဲ…æ…æအဲဒါက သုံး, လေးရက်အတွင်း အများကြီးတက်သွားတယ်၊ စုစုပေါင်း ဆေးဖိုးတွက်လိုတော့ ငွေ ဆယ့်ငါးကျပ် လိုနေရော…æ…æ တည်းတဲ့ ဘုန်းကြီးကျောင်း ပြန်သွားရမှာကလည်း အဝေးကြီး…æ…æ မြေးလေးကလည်း တအားမောနေ…æ…æဆေးကလည်း ချက်ချင်းရမှ ဖြစ်မှာဆိုတော့…æ…æ မနက်ကပစ်ခဲ့တဲ့ ပံ့သကူငွေ ဆယ့်ငါးကျပ်ကို ပြန်သတိရလိုက်တာနဲ့…æ…æအင်း…æ…æစွန့်ခဲ့ပြီးပေမယ့် မတတ်နိုင်ဘူး ကွယ်…æ…æပြန်ရလိုရငြား လာရှာမိတာ…æ…æပြန်မရတာဘဲ ကောင်းပါ တယ်…æ…æမြေးကလေး ကုသိုလ်ရတာပေါြ့ လူငယ်သည် မျက်မှောင်ကြုတ်လိုက်၏။ ြနေပါဦး…æ…æအဘွားပစ်ခဲ့တာ ငွေ ဘယ်လောက်ြ ဆြယ့်ငါးကျပ်လေ…æ…æမြေးကလေး သက်စေ့ပြဲ ဟြုတ်ရဲ့လားြ ဟြုတ်ပါတယ်ကွယ်…æ…æဆယ့်ငါးကျပ်တန် တစ်ရွက်ရယ် ဗေဒင်ဆရာ ရေးပေးတဲ့ စာရွက်ရယ်ြ လူငယ်က ‘ကိုလူဝ’ ကို လှည့်ကြည့်သည်။ ‘ကိုလူဝ’ ထံမှ တင်းမာသော အကြည့်များကို မြင်ရသောအခါ လူငယ် အံ့သြသွားလေသည်။ မြဟုတ်သေးဘူး အဘွားရဲ့…æ…æပံ့သကူစာအိတ်ထဲက ဒီအစ်ကို ရတာ ငွေ (၆၀) …æ…æြ ြဟေ…æ…æမဖြစ်နိုင်တာကွယ်ြ ြဖြစ်နိုင်လို့မှ ရတဲ့လူက ရပြီးပြီပဲအဘွားရယ်…æ…æငွေ (၆၀) ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား အစ်ကိြု လူငယ်က ‘ကိုလူဝ’ ကို လှည့်၍ မေးလိုက်၏။ ‘ကို လူဝ’ က လူငယ်ကို ဝါးစားမတတ် တင်းမာစွာကြည့်နေဆဲ။ ထို့ နောက် အဘွားဘက်လှည့်ကာ ခေါင်းညိတ်သည်ဆိုရုံ ညိတ် လိုက်သည်။ အဘွားအိုသည် စိတ်ရှုတ်ထွေးသွားဟန်ဖြင့် ခေါင်း ကုတ်ပြန်၏။ ြဟောတော်…æ…æငွေတွေက ဘယ်လိုလုပ် များလာတာပါ လိမ့်…æ…æကျုပ်ပစ်ခဲ့တာ ဆယ့်ငါးကျပ်ထဲပါကွယ်…æ…æဘုရားကြီး စူး ရပါစေရဲ့…æ…æအဲဗေဒင်ဆရာရဲ့ အင်းကြောင့်များလားြ ထိုအခိုက်၌ လူငယ်သည် တစ်စုံတစ်ရာကို တွေးတော မိဟန်ဖြင့် စာအိတ်ကို ကြည့်လိုက်သည်။ အြဲဒီထဲက စာရွက်ကို ဖတ်ကြည့်ပါလားြ အဘွားအိုက စာရွက်ခေါက်ကို ထုတ်ယူပြီး ဖြန့်လိုက် သည်။ ဖူးစကတ်အရွယ် စာရွက်၏ထိပ်ပိုင်း၌ အင်းကွက်ကလေး တစ်ကွက်ရှိသည်။ ထိုအင်းကွက်အောက်၌ မညီမညာ ရေးသား ထားသည့် စာကြောင်းများ။ အဘွားအိုက လူငယ်ကို မော့ ကြည့်၏။ အြဘွားက စာမတတ်ဘူးကွယ့်၊ လူလေး ဖတ်ပြပါ လားြ ြပေး ကျုပ်ဖတ်ပြမယ်ြ တစ်ချိန်လုံး ငြိမ်သက်နေခဲ့သည့် ‘ကိုလူဝ’ က လှုပ်ရှား လာကာ၊ အလောတကြီး ဝင်ပြောလိုက်၏။ သို့ရာတွင် စာရွက် က လူငယ်၏ လက်ထဲသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့ပြီဖြစ်၏။ ပထမဦးဆုံး အင်းကွက်ကို တွေ့လိုက်ရသည်နှင့်…æ…æလူ ငယ်က အသာအယာ ပြုံးလိုက်၏။ ထို့နောက် စာကြောင်းများကို ဖတ်သည်။ ထိုသို့ ဖတ်နေစဉ်တွင် လူငယ်၏ မျက်နှာပေါ်၌ သနားရိပ်။ ထို့နောက် အံ့သြရိပ်များ။ ထို့နောက် အပြုံးအနည်း ငယ်။ ထို့နောက်…æ…æ…æ…æ စာရွက်ကို ဖတ်ပြီးသောအခါ လူငယ်၏ မျက်နှာ၌ တင်းမာရိပ်များ  နောက်ဆုံး ကျန်ရစ်သည်။ ထိုမျက်နှာဖြင့် လူ ငယ် သည် ‘ကိုလူဝ’ ကိုကြည့်လိုက်၏။ ‘ကိုလူဝ’က ညောင်ပင်ကို မော့ကြည့်နေလေသည်။ ကြဲ …æ…æကျွန်တော် ဖတ်ပြမယ်ြ လူငယ်က ချောင်းတစ်ချက် ရှင်းလိုက်သည်။ တွေ့ရှိသူသို့…æ…æ ကျွန်မ၏ (၁၅) နှစ်အရွယ် မြေးငယ်သည် ဆေးရုံပေါ် ၌ သေကောင်ပေါင်းလဲဖြစ်လျက်ရှိပါသည်။ မြေးငယ်လေး၏ ကျန်းမာရေးအတွက် ရည်စူးလျက် ဆေးဖိုးထဲမှ ဖဲ့၍ ဤပံ့သကူအလှူကို ဆောင်ရွက်ပါသည်။ လှူရသောအကျိုးကြောင့် မြေးငယ်လေး အမြန်ကျန်းမာ ပါစေ။ တွေ့ရှိသူကလည်း အဂင်္ါသမီးလေးအတွက် ဆုတောင်း ပေးကြပါ။ မြေးငယ်၏ ဘွားအေ။ ဟြုတ်တယ်…æ…æဟုတ်တယ်…æ…æအဲဒါ ဗေဒင်ဆရာပါးစပ် က ရွတ်ပြီး သူကိုယ်တိုင်ရေးပေးတာ…æ…æြ ြနေဦးလေး အဘွားရဲ့…æ…æဆက်နားထောင်ပါဦးြ ဟြဲ့…æ…æဒါပဲမဟုတ်လားြ မြဟုတ်သေးဘူးခင်ဗျ…æ…æနောက်ထပ် ဆက်ရေးသွားကြ တဲ့ လူ တွေ ရှိသေးတယ်ြ ဟြင်ြ နြားထောင်…æ…æအဘွားြ တွေ့ရှိသူသို့…æ…æ ဤပံ့သကူကို ဦးစွာပထမ တွေ့ရှိဟန် တူသူမှာ ကျွန် တော်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ကျွန်တော် ဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်ပါသည်။ ခေတ်ပေါ် ဆရာဝန်ပေါက်စ တစ်ဦးပီသစွာပင် ဆေး ကုသခြင်းအလုပ်မှလွဲ၍ ကျန်အလုပ်များ အားလုံးကို စိတ်ဝင်စား ပါသည်။ ဒေါ်လာကိုမူစိတ်အဝင်စားဆုံးဖြစ်ပါသည်၊ ဤမှန်သော သစ္စာစကားကြောင့် သမီးကလေး အမြန် ကျန်းမာပါစေ။ ငွေ (၁၅) ကျပ်ထည့်ဝင်လှူဒါန်းခဲ့ပါသည်။ ဆရာဝန်တစ်ဦး ပံ့သကူရှင် အဘွားအိုသည် ပါးစပ်အဟောင်းသားနှင့် အံ့သြတကြီးဖြစ်နေ၏။ ဘြယ်…æ…æဘယ်လိုကွယ့်…æ…æဆရာဝန်က ငါ့မြေးလေး အတွက် ဆယ့်ငါးကျပ်ထည့်သွားတယ်…æ…æဟုတ်လားြ ‘ကိုလူလ’ သည် ညောင်ပင်ကြီးကို မော့ကြည့်နေဆဲ ဖြစ်၏။ ညောင်ရွက်များကို ရေတွက်နေသည်လားမဆိုနိုင်။ လူ  ငယ်က ပံ့သကူရှင်ကို ကြည့်၍ ပြုံးလိုက်သည်။ မြပြီးသေးဘူး အဘွားရဲ့၊ နောက်ထပ်လူ တွေ ရှိသေး တယ်…æ…æနားထောင်ဦးြ တွေ့ရှိသူသို့ မိသားစုအတွက် ကျွန်တော် ငါးပါးသီလမလုံဘဲ ရရှိ နေသည့် ငွေကြေးအပေါ် လိပ်ပြာမသန့်ပါ။ ဤမှန်သော သစ္စာစကားကြောင့် ဝေဒနာရှင် အမြန် ကျန်းမာပါစေ။ အလှူငွေ (၁၅) ကျပ် ပါဝင်ခဲ့ပါသည်။ ရုံးစာရေးကြီးတစ်ဦး လူငယ်က မရပ်နားတော့ဘဲ တောက်လျှောက် ဆက်၍ ဖတ်သွားတော့၏။ အဘွားကြီးသည် ပါးစပ်ဟ,ကာ ငေးနေဆဲ၊ ‘ကိုလူဝ’ က အပေါ်မော့နေဆဲ။ တွေ့ရှိသူသို့ ကျွန်တော်သစ်ပင်မစိုက်ပါ။ လူပင်စိုက်ပါတယ်။ ကျောင်းဆရာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော့်သား,သမီး (၄) ယောက် လူဖြစ် ပါ့မလားလို့ တွေးမိတိုင်း အရက်သောက်ချင်စိတ် ပေါ်လာတတ် ပါတယ်။ စွန့်စွန့်စားစား ငွေ (၁၀) ကျပ် ကူခဲ့ပါတယ်။ ဝေဒနာရှင် ကျန်းမာပါစေ။ ကျောင်းဆရာ။ တွေ့ရှိသူသို့ ကျွန်မမှာ ကလေး (၅) ယောက် ရှိတယ်။ အငယ်ဆမုး ကလေးက ဆေးခန်းပြနေရတယ်။ ဒီပံ့သကူကို ကျွန်မလိုချင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အထက်က ရေးသွားကြ, လှူသွားကြသူ တွေကြောင့် ချီတုံချတုံအကြာကြီးဖြစ်နေပြီးမှ ကျွန်မ မယူ ဖြစ် တော့ပါ။ ဤပံ့သကူကို မယူ တော့ခြင်းဖြင့် ကျွန်မကလေးနှင့် ပံ့သကူရှင်၏ မြေးကလေးတို့ ကျန်းမာကြပါစေ။ အလုပ်သမတစ်ဦး။ အြဘွားရေ နောက်ဆုံးတစ်ယောက်က ကဗျာဆရာဗျြ သမီးလေးရေ…æ…æ ဒါတွေဟာ ကဗျာကွဲ့ ငါ့မှာ ရင်ခုန်ရ။ လောကကြီးဟာ နေပျော်ပါသေးရဲ့လို့လည်း အတွေးရ။ ပံ့သကူပွဲ ငါလည်း ဝင်လို့နွှဲ အိတ်ထဲက (၅) ကျပ် အပြီးသတ်ထုတ်ယူ ကဗျာဆရာ့အလှူ ဇမ္ဗူမှာ တစ်လူပါကွ သိကြားမင်း ကျောက်ဖျာအခင်း တင်းရော့လဟ။ ။ ကဗျာဝါသနာရှင်တစ်ဦး လူငယ်သည် ပံ့သကူရှင်အဘွားကို မော့ကြည့်လိုက်၏။ ထို့နောက် စာရွက်ကို လှမ်းပေးလိုက်သည်။ ပံ့သကူရှင်သည် စာရွက်ကို လက်တွင်ကိုင်လျက် တွေတွေကြီး ငေးစိုက်ကြည့် နေလေသည်။ တုန်ယင်နေသည့် လက်ချောင်းများဖြင့် သူမ မဖတ်နိုင်သောစာကြောင်းများကို အသာအယာ ပွတ်သပ်လျက် ရှိ၏။ ဝေသီမျက်လုံးအစုံ၌ မျက်ရည်စများ ဝေ့တက်လာကြ သည်၊ မျက်တောင်တို့ကို ပုတ်ခတ်၍ မျက်ရည်ကို ထိန်းသည်။ တွန့်ရှုံ့နှုတ်ခမ်းများ တရွရွတုန်လှုပ်သည်။ သြာဓု သာဓု သာဓုပါတော် ဆရာဝန်ကြီးတို့ စာရေး ကြီးတို့ ဆရာကြီးတို့ ကျန်းမာချမ်းသာကြပါစေ လိုရာဆန္ဒ ပြည့်ဝကြပါစေ…æ…æ…æ…æမြေးလေးရေ၊ မြေးလေးရဲ့ ကုသိုလ်အတွက် ဝိုင်းကြဝန်းကြသကွဲ့…æ…æကျုပ်ရင်ထဲမှာ တစ်မျိုးကြီးပဲကွယ်ြ လူ ငယ်သည် ‘ကိုလူဝ’ ကို လှည့်ကြည့်လိုက်၏။ ‘ကို လူဝ’ သည် ညောင်မြစ်ပေါ်၌ အေးဆေးစွာ ထိုင်နေပြီဖြစ်သည်။ ဒြီမှာ ဒီမှာ ဒီကိစ္စကို ခင်ဗျားဘယ်လို သဘောရသလြဲ ‘ကိုလူဝ’ က အေးစက်စွာ မော့ကြည့်သည်။ ဘြာလဲကြွ ဒြီကအဘွားကြီးကိစ္စြ အြဲဒါ ငါက ဘာလုပ်ရမှာလြဲ လူငယ်သည် ‘ကိုလူဝ’ ကို အတန်ကြာ စိုက်၍ ကြည့် ၏။ ထို့နောက် အောက်နှုတ်ခမ်းကို အသာကိုက်သည်။ ကြျွန်တော်သာ ဒီပံ့သကူကို ရခဲ့မယ်…æ…æပြီးတော့ ဒီလို အခြေအနေမျိုးနဲ့ ကြုံခဲ့မယ်ဆိုရင်…æ…æဒီကအဘွားကို ပံ့သကူပိုက် ဆံတွေ အကုန်ပြန်ပေးလိုက်မှာပြဲ အြင်း…æ…æဟုတ်မှာပေါ့…æ…æဒါပေမယ့် အခုဟာက မင်းရ တာမှမဟုတ်ဘဲ…æ…æပြီးတော့ ငါကလည်း မင်းမဟုတ်ဘူးြ ဒြါဖြင့် ခင်ဗျားက ပြန်မပေးနိုင်ဘူးပေါြ့ ‘ကိုလူဝ’ က ပြုံးလိုက်သည်။ ဒြီနေရာမှာ သဘောတစ်ခုရှိတယ်ကြွ ဘြာသဘောလြဲ ပြံ့သကူသဘောလေ…æ…æကဲ ဒီမှာအဘွားကြီး ကျုပ်မေး မယ်၊ ဒီပံ့သကူငွေ (၁၅) ကျပ်ဟာ ခင်ဗျားကိုယ်တိုင် စွန့်ခဲ့တာ အမှန်ပဲနော်ြ သူတို့နှစ်ယောက်အကြား၌ ကြောင်အမ်းအမ်းဖြစ်လျက် ရှိသော ပံ့သကူရှင်က အလျင်အမြန်ခေါင်းညိတ်၏။ ဒြါဖြင့် ဒီငွေဟာ ခင်ဗျားနဲ့ ဆိုင်သေးရဲ့လားြ မြဆိုင်တော့ပါဘူးတော်ြ ဒြါဆိုရင် ထူးခြားတဲ့ အခြေအနေကြောင့် ဒီငွေကို အကြောင်းပြုပြီး တိုပွါးလာတဲ့ ငွေဆိုတာတော့ ပြောစရာမလို တော့ဘူးပေါ့…æ…æဟုတ်ရဲ့လားြ ဟြုတ်ပါတယ်တော်ြ ဒြါဟာ ပံ့သကူသဘောပဲ…æ…æခင်ဗျား လုပ်ကောင်းတဲ့ အလုပ်ကို လုပ်ခဲ့တယ်…æ…æကိုထွေးပြီးသား တံတွေးကို ဘာဖြစ်လို့ ပြန်မျိုချင်ရတာလြဲ ြသြော်…æ…æဆေးဖိုးဝါးခ မပြည့်စုံတော့လည်း မတတ်နိုင် တဲ့အဆုံး…æ…æြ ဘြာပဲဖြစ်ဖြစ်လေ…æ…æဒါမျိုးဟာ အင်မတန် အပြစ်ကြီး တယ်…æ…æကိုယ့်အံဖတ်ကို ပြန်စားချင်တဲ့…æ…æြ ြဟေ့လြူ လူငယ်က ကြားဖြတ်၍ အော်လိုက်၏။ ခြင်ဗျား လူ တစ်ဘက်သားကို ဒီလောက် ပြောနေစရာ မလိုပါဘူး…æ…æပံ့သကူပစ်တာလည်း သူ့မြေးလေးအတွက်ပဲ…æ…æဆေး ဖိုးလိုလို့ပြန်ယူချင်တာလည်း သူ့မြေးလေးအတွက်ပဲ…æ…æသူတရား တယ်ဗျြ ဒြါပေမယ့် သဘောကို ငါပြောပြီးပြြီ ခြင်ဗျား သဘောကြီးက ဘာလုပ်ဖို့လြဲ ပံ့သကူရှင်သည် ကြားထဲက အနေရခက်လာဟန်တူ၏။ ဟြဲ့…æ…æ ဟဲ့…æ…æမောင်ရင်လေးတို့ရဲ့ တော်ကြပါတော့ ကွယ်…æ…æ ကျုပ်ကလည်း ပြန်တောင်းနေတာ မဟုတ်ပါဘူးကွယ်ြ့ ခြင်ဗျား သူ့ကို မူလငွေ (၁၅) ကျပ်တော့ ပြန်ပေးသင့် တယ်ြ အြို…æ…æမလိုချင်ပါဘူးကွယ်ြ ြဟေ့ကောင်…æ…æဒီငွေ (၆၀) ဟာ ငါ့အတွက် ဘာမှ ဖြစ် လောက်တာ မဟုတ်ဘူး…æ…æဒါဟာ ငွေကိစ္စမဟုတ်ဘူး…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æသဘော ကိစ္စကြွ မြဟုတ်ဘူး…æ…æဘာသဘောကိစ္စမှ မဟုတ်ဘူး၊ ဒါဟာ စေတနာကိစ္စ…æ…æခင်ဗျားသဘောကြီးက မှန်ချင်မှန်လိမ့်မယ်…æ…æဒါ ပေမယ့် စေတနာမမှန်ဘူး…æ…æလုပ်ရပ်မမှန်ဘူး…æ…æအံ့သြတယ်ဗျာ…æ…æ ရှားတယ်ြ ‘ကိုလူဝ’ သည် ရှူးရှူးရှားရှားဖြစ်သွား၏။ ြအောင်မာ…æ…æလူကဖြင့် လက်မလောက်ရှိသေး ကြီးကြီး ကျယ်ကျယ်…æ…æြ မြဆိုင်တာတွေ ပြောမနေပါနဲ့ဗျာ…æ…æဒီမှာ ခင်ဗျားပြန် မပေးနိုင်ဘူးဆိုပါတော့…æ…æြ ြပြန်မပေးတော့ မင်းက ဘာလုပ်မလြဲ ခြင်ဗျား လူမိုက်စကားမပြောနဲ့…æ…æဒီမယ်အဘွား၊ လိုတဲ့ ငွေ ကျွန်တော်ပေးမယ်…æ…æဈေးထဲမှာလည်း ကျွန်တော့့်အသိ ဆေး ဆိုင်ရှိတယ် လိုက်ပို့ပေးမယ်ြ ပံ့သကူရှင်က မျက်နှာအုံ့မှိုင်းလာပြီး ခေါင်းယမ်းလေ သည်။ မြလိုပါဘူးကွယ်…æ…æဆေးဖိုးငွေက ကြံဖန်ရှာရင် ရပါ တယ်…æ…æ ဒီစာရွက်လေးလောက်တော့ ဘာမှ တန်ဖိုးရှိပါဘူး…æ…æ ဆေးရမုကျတော့ မြေးလေးကိုပြရင် သိပ်ကို ဝမ်းသာရှာမှာ…æ…æြ ပံ့သကူရှင်သည် စာရွက်ကို တရိုတသေခေါက်၍ အကျင်္ီ ရင်ဘတ်ကြားသို့ မြတ်မြတ်နိုးနိုး ထည့်လိုက်၏။ အြဘွားကြီး…æ…æလူတွေကို သိပ်မယုံနဲ့နော်…æ…æဒါ တော မဟုတ်ဘူး…æ…æမြို့ကြီးပြကြီး…æ…æတစ်နေရာခေါ်သွားပြီး ရိုက်လုတာ တို့ ဘာတို့ဆိုတာ မြို့ပေါ်မှာ ရိုးနေပြြီ ဟြင်…æ…æခင်ဗျားြ လူငယ်သည် ရုတ်ချည်းပင် မျက်နှာ ရဲတက်လာကာ တစ်ကိုယ်လုံး ဒေါသဖြင့် တုန်လှုပ်လျက် ‘ကိုလူဝ’ ဘက်လှည့် ပြီး အကျင်္ီကော်လာကို ဆွဲဆောင့်လိုက်၏။ ‘ကိုလူဝ’ ၏ လက်သီးက လူငယ့်မျက်နှာပေါ်သို့ လျင် မြန်စွာ ကျရောက်သည်။ ဘြာလဲ…æ…æမင်းက…æ…æ ြ လူငယ်က ‘ကိုလူဝ’ ကို ခုန်အုပ်လိုက်၏။ ဟြဲ့…æ…æ ဟဲ့ မလုပ်ကြပါနဲ့…æ…æ ဟဲ့ တော်ကြပါ…æ…æ ဟဲ့ ငါ့တူ ဟဲ့…æ…æ ငါ့မြေး…æ…æ အို ဒုက္ခပါပဲ…æ…æ လာကြပါဦး၊ အရပ်ကတို့ရေ…æ…æ ဟောဒီမှာ သတ်ကုန်ကြပါပြီတော့…æ…æ ြ မြေပြင်ပေါ်တွင် လူနှစ်ယောက် လုံးထွေးသတ်ပုတ် နေကြစဉ် ပံ့သကူရှင် အဘွားအိုသည် နေရာတွင် ဒူးလေးတုပ် ၍ ထိုင်ချလိုက်ပြီး ဝမ်းနည်းကြေကွဲစွာ ငိုချလိုက်လေသည်။ လေးသည်တော် ထိုနေ့သည် နေပူ၍ လေတိုက်သော တနဂင်္နွေ နေ့လယ် ခင်း ဖြစ်လေသည်။ ကောင်ကင်တွင်မိုးသားတိမ်ရိပ်တို့ ကြည်စင်နေလျက် ပူနွေး၍ တမာရနံ့သင်းသော လေက အမူးသမား တစ်ယောက် နှယ် ယိမ်းယိုင်ဝှေ့ယမ်းလျက် ရှိသည်။ နေရောင်သည် ခြံဝင်းအ တွင်းရှိ တိုက်အိမ်ကလေးပေါ်သို့ တစ်ဟုန်ထိုးကျဆင်းနေလေ ရာ အမိုးသွပ်ပြားများ၏ အလင်းပြန်မှုမှာ မျက်စိကျိန်းစဖွယ် စူးလက်၍ နေသည်။ လေထုတွင်း အပူချိန်က နာရီနှင့်အမျှ မြင့် တက်လျက်ရှိ၏။ သည်းထန်သောအပူရှိန်ထဲတွင် ရုပ်မြင်သံကြား ဖမ်း တိုင်ရှည်သည် ပျော့ညွတ် ခွေကျတော့မည့်နှယ် မှတ်ထင်ရ သည်။ လေပူတစ်ချက် ဝေ့လိုက်သည်နှင့် ရွှေရောင် တမာရွက် များက တလက်လက် တသဲသဲ လွင့်ဝဲကြွေဆင်းသွားကြရာ ခြံ အတွင် မြေအပြင်မှာ အဝါရောင် လွင်ပြင်ကြီးဖြစ်နေလေသည်။ ကားလမ်းဘက်မှ ကားတစ်စီးတလေ ဖြတ်သန်းမောင်းနှင်သွား သံ၊ ရွက်ယောင်းခြောက်များကို လေတိုးသဖြင့် တရှဲရှဲ မြည်သံတို့ ကို ရံဖန်ရံခါ ကြားရတတ်သည်မှအပ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံး မှာ တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်လျက်ရှိ၏။ သို့ရာတွင် ခပ်လှမ်းလှမ်း တစ်နေရာဆီမှ ဥသြတွန်သံကမူ လေပူလှိုင်းထဲတွင် သံစဉ်ပြောင်း လဲမှု မရှိဘဲခြောက်သွေ့စွာ စီးမျောနေလေသည်။ အိမ်နောက်ဖေးတံခါးသည် ကျိကျိမြည်ကာ ဖြည်းလေး စွာ ပွင့်သွား၏။ တံခါးဝ၌ လူတစ်ယောက် ခါးထောက်လျက် ပေါ်လာသည်။ အသက် ငါးဆယ်ကျော်လူ ကြီး တစ်ယောက်ဖြစ် လေသည်၊ သူသည် တစ်ချက်သန်းဝေလိုက်ပြီး ညာဘက်လက် တွင် ကိုင်ထားသော ဘီယာဘူးကို မော့လိုက်၏။ ကိုယ်ပေါ်တွင် အကင်္ျီမရှိဘဲ တဘက်တစ်တည်ကို ကုပ်ပေါ်တင်ထားသည်။ ဆူ ဖြိုးစ ခန္ဓာကိုယ်၏ အောက်ပိုင်း၌ ပေါင်လယ်အထိ ရောက်သည့် ဘောင်းဘီပွပွဖားဖားကြီးက တွဲလျားကျနေသည်။ ဘီယာဘူးကို နှစ်ခါဆက်၍ မော့လိုက်ပြီး ဘူးခွံကို တံခါးဘေးရှိ ခြင်းတောင်း တစ်ခုထဲသို့ ပစ်ထည့်လိုက်သည်။ ထို့နောက် ခြံဝင်းအတွင်းရောက်ရှိ မင်းမူနေသည့် နွေ ရာသီကို မျက်မှောင်ကြုတ်လျက် ငေးမောနေပြန်သည်။ အိပ် ရေးဝဟန်မတူသည့် မျက်လုံးများက ဖျော့တော့ မှုန်ရီနေကြ၏။ ဆံပင်တစ်ဝက်ခန့်ဖြူနေပြီ။ တိတ်ဆိတ်စွာ ပူလောင်နေသည့် ရှုခင်းကို အတော်ကြာကြာ ငေးနေရင်း သူ့ပါးစပ်က ဟလာပြန် ကာ ရှည်ရှည်လျားလျား သမ်းဝေလိုက်ပြန်သည်။ အိမ်တွင်းသို့ ပြန်ဝင်သွား၏။ ခဏကြာသော် ပြန်ထွက် လာသည်။ လက်ထဲမှာ ဘီယာ တစ်ဘူးပါလာပြန်သည်။ ခြံထဲ သို့ ဆင်းလျှောက်လာသော သူ့ခြေလှမ်းများက သံခြေကျင်းခတ် အကျဉ်းသား၏ ခြေလှမ်းကဲ့သို့ လေးကန်နေသည်။ သူ့ဦးခေါင်း ကြီး ငုံ့ကိုင်းနေပုံမှာလည်း လည်ကုပ်ပေါ်မှ တဘက်စသည်ပင် လျှင် တန်ချိန်ပေါင်း များစွာ လေးလံသည့် ထမ်းပိုးကြီး တစ်ခု နှယ် ဖြစ်နေသည်။ ဝန်ပိနွား တစ်ကောင်၏ ဟန်ပန်မျိုးဖြင့် ခြံ ထောင့် တမာပင်ရိပ်သို့ သူရောက်သွားချိန်တွင် နေသည် ဦးခေါင်း ပေါ်တည့်တည့်မှ အနောက်ဘက်သို့ အနည်းငယ် တိမ်းစောင်း သွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ တမာပင်ခြေတွင် သူ ထိုင်ချလိုက်သည်။ ပင်စည်ကို ကျောမီလျက် လေပူ တစ်ချက် မှုတ်ထုတ်သည်။ ခြံအတွင်း ဟိုသည် လှည့်ပတ်၍ ကြည့်သည်။ နေ၏ ပြင်းထန်သော ရောင် ခြည်အောက်က တောက်တောက်ပပ တိုက်အိမ်ကလေး။ ခေါင် မိုးဆီက ထောင်မတ်နေသည့် တီဗွီ အင်တင်နာတိုင်။ အိမ်ဘေးမှာ ကားဂိုဒေါင်လေးတစ်လုံး၊ ဂိုဒေါင်ထဲတွင် ကားတစ်စီး။ ကား ရှေ့တံခါးပေါ်က ကုမ္ပဏီလီမိတက် အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခု၊ ထို့ နောက် ချုံနွယ်ပင်များ ရစ်ပတ်ထူ ထပ်နေသည့် ခြံစည်းရိုး။ ထို့ နောက် အရိပ်ကောင်းသည့် တမာပင်ကြီးများ။ ထို့နောက် ကွယ်လွန်လေပြီးသော ရွက်ဝါများ။ ထို့နောက် ဦးခေါင်းကို နောက်မှီချလိုက်ကာ တိမ်သားကင်းသည့် ပြာလဲ့ကောင်းကင်ဆီ သို့ ငြိမ်သက်စွာ စိုက်ကြည့်နေလေသည်။ သို့ရာတွင် မျက်လုံး များက ဘာကိုမှ မြင်ဟန်မတူ။ ဘာကိုမှလည်း တွေးနေဟန် မတူ။ ဗလာနယ်တစ်ခုအတွင်း ရောက်ရှိနေသည့်နှယ် အာရုံ ခံစားမှုအပေါင်းမှ ကင်လွတ်နေဟန်ရှိသည်။ နွေလေသည် ရူးရူးမူးမူး တိုက်ခတ်နေ၏။ ခြံထောင့် တစ်နေရာမှ လေပွေတစ်ခု ပေါ်လာသည်။ လေပွေသည် သူ ထိုင် နေရာ တမာပင်ဆီ သို့ ရွေ့လျားလာ၏။ သစ်ရွက်ဝါများက လေပွေနှင့်အတူချာချာလည် လွင့်ဝဲလျက် လိုက်ပါလာကြသည်။ သူသည် လေပွေကို မြင်သောအခါ ခေါင်းထောင်လာပြီး စူးစိုက် ကြည့်လိုက်၏။ သို့ရာတွင် တမာပင်ရိပ် အစွန်းနားသို့အရောက် တွင် လေပွေသည် ရုတ်တရက်အားကုန် ပျောက်ကွယ်သွားလေ သည်။ သူက သက်ပြင်းတစ်ချက်ချပြီး ခေတ္တမျှ ငေးနေသေး သည်။ ထို့နောက် ခေါင်းပြန်မှီလိုက်ပြီး မျက်လုံးများက မှိတ် သွားလေသည်။ လက်ချောင်းများက ဘေးနားတွင် လဲကျနေ သော ဘီယာဘူးကို အသာပွတ်သပ်နေ၏။ လေပူတစ်ချက် ဆောင့်၍ တိုက်လိုက်သည်။ စာရွက် တစ်ရွက်သည် လေအရှိန်နှင့် လွင့်ပါလာကာ သူ့မျက်နှာ တည့် တည့်သို့အပြားလိုက်လာ၍ကပ်သည်။ သူက စာရွက်ကို အလန့် တကြား ဆွခွါလိုက်၏။ စာရွက်ဟောင်းတစ်ရွက်ဖြစ်လေသည်။ မျက်မှောင်ကြုတ်၍ တစ်ချက်ကြည့်လိုက်၏။ ‘၁၉…æ…æ …æ…æ …æ…æ /…æ…æ ခုနှစ် အတွက် ကုမ္ပဏီလီမိတက်၏ နှစ်ချုပ်အစီရင်ခံစာ’ ဟူသော ခေါင်းစဉ်ကို တွေ့ရသည်။ အောက်၌ ကိန်းဂဏန်း စာရင်း များ ဖြည့်စွက်ရန် ဇယားကွက်အတိုအရှည်များ။ ‘သြော်​ ငါ့နှယ်’ သူက ခေါင်းယမ်း ညည်းညူလိုက်ပြီး စာရွက်အပေါ် ထောင့်စွန်းကို လက်မ၊ လက်ညှိုးဖြင့် ညှပ်ကိုင်းလျက် အပေါ် သို့ မြှောက်လိုက်၏။ သုန်သုန် တိုက်သော လေတွင် တဖျပ်ဖျပ် လွင့်လူးနေသော စာရွက်ကို စိတ်ပျက်လက်ပျက် ကြည့်နေရင်း မျက်နှာပေါ်၌ ဒေါသရောင် သမ်းလာ၏။ ထို့နောက် ပျစ်ပျစ် နှစ်နှစ် တစ်ခွန်းဆဲလိုက်သည်။ ‘သွားစမ်းကွာ၊ ဘာမှလဲ မဟုတ်ဘဲနဲြ့ လက်ကို ဆတ်ခနဲလွှတ်လိုက်နှင့် စာရွက်သည် လွင့်ပါ သွားလေသည်။ သူက ဘီယာဘူးကို ကောက်ယူပြီး အဖုံးကို ဆွဲဖွင့်သည်။ ထို့နောက် တစ်ရှိန်ထိုး မော့ပစ်လိုက်၏။ မျိုချသံ ဂလုဂလုနှင့် မော့နေသည်မှာ အတော်ကြာသည်။ အားခနဲ မြည် သံနှင့်အတူ ဘီယာဘူးကို ပြနခွါလိုက်ချိန်တွင် နားရွက်ဖျားများ က သိသိသာသာ နီရဲနေပြီဖြစ်သည်။ သူက ဘူးကို လှည့်ပတ် ကြည့်လိုက်၏။ ္အ‘အား​ အယ်လ်ကိုဟော လေးရာခိုင်နှုန်း ဆိုပါလား၊ ဒါပါနဲ့ဆို ငါးဘူးရှိသွားပြီ၊ တော်ဦးမှ၊ တော်ဦးမှဆရာဝန်က တော့ မတည့်ဘူးပြောနေတာပဲ၊ ငါကလည်း သောက်မိ သောက် မိနေတယ်’ ဘာမှ မရှိသော ကောင်းကင်ဆီသို့ သူငေးနေပြန်၏။ နေသည် ပူမြဲအတိုင်းပူ၍ လေက တိုက်မြဲာတိုင်း တိုက်နေသည်။ အားနည်းသော အပြုံးတစ်ခု သူ့မျက်နှာပေါ် ရောက်လာ၏။ ‘နေစမ်းပါဦး၊ သေသွားတော့ကော ဘာဖြစ်သေးတုံး၊ ငါသေသွားလည်း လောကကြီးက သူ့သဘော သူ ဆောင်ပြီး ဆက်လက် ဖြစ်ပျက်နေမှာပဲ၊ ပြီးတော့ လူအားလုံးဟာ ပုံစံအမျိုး မျိုးနဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတ်နေကြတာပဲမဟုတ်ဘူးလားဟင်’ ဘီယာကို မော့ပြန်သည်။ ပါးစပ်နား အရောက်တွင် လက်က ရပ်တန့်သွား၏။ ဘူးကို လှုပ်ခါကြည့်သည်။ ဘူးပေါက်မှ အတွင်းသို့ ချောင်းကြည့် သည်။ ဇောက်ထိုးမှောက်၍ ကြည့်သည်။ အရည်သုံးလေးစက် ကျလာ၏။ သူက ပခုံးတွန့်လိုက်ပြီး ဘူးခွံကို အသာမြှောက်၍ ပစ်လိုက်သည်။ ထို့နောက် နှစ်ခါဆက်၍ သမ်းဝေ၏။ ခေတ္တမျှ သူ ငြိမ်နေပြန်သည်။ ထို့နောက် လက်နှစ်ဘက် က ဘောင်းဘီဘေးအိတ်နှစ်ဖက်ကို စမ်းသပ်စ ပြုသည်။ ‘စီးကရက်ဘူးက ပါမလာပြန်ဘူး’ ဟု ညည်းညူပြန်သည်။ သို့ရာ တွင် ညာဘက်အိတ်၌ တစ်စုံတစ်ရာကို စမ်းသပ်မိဟန်ဖြင့် လက်နှိုက်လိုက်၏။ ပြန်ထုတ်လိုက်သည့်အခါ စာရွက်ခေါက် တစ်ခု လက်ထဲတွင် ပါလာသည်။ သူက မျက်မှောင်ကြုတ်၍ စဉ်းစားသလို လုပ်သည်။ ထို့နောက် စာရွက်ခေါက်ကို ပြန်ကြည့် လိုက်၏။ စာရွက် သုံးလေးရွက်ကို ခေါက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ မညီမညာ ရေးသားထားသည့် စာကြောင်းများကို သူဖတ်ရှုလိုက် ၏။ တဖြည်းဖြည်းနှင့် သူ့မျက်နှာ ပြုံးလာသည်။ စာရွက်များမှာ မကြာခဏ ဖတ်ထားခဲ့ဟန်ဖြင့် အနည်းငယ် တွန့်ကြေနေလေသည်။ ‘သြော်​ ဟိုကောင်ကြီး စာက ဒီထဲ ရောက်နေတာကိုး’ စာရွက်များကို တစ်ရွက်ပြီး တစ်ရွက် ဖတ်နေရင်း ပြုံး သည်။ ခေါင်းညိတ်သည့်အခါ ညိတ်သည်။ ဟက်ခနဲ ရယ်သည့် အခါ ရယ်သည်။ နှုတ်ခမ်းများ တရွရွ လှုပ်၍ ဖတ်နေရာက တဖြည်းဖြည်း အသံတိုးတိုးထွက်၍လာသည်။ မကြာမီမှာပင် တိုးရာက ကျယ်၍ ကျယ်၍ လာ၏။ ‘တစ်လောက အတွေးအမြင်စာစောင်မှာ မောင်သာမည ဘာသာပြန်တဲ့ …æ…æ …æ…æ …æ…æ …æ…æ ရဲ့ ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကို ဖတ် ပြီး ငါလန့်သွားမိတယ်။ လူ တစ်ယောက်ဟာ ဘာကိုမှ မယုံ ကြည်ဘဲ နေထိုင်သွားတော့ကော ဘာဖြစ်သေးလဲတဲ့၊ စဉ်းစား စရာပဲကွနော်၊ အကောင်းဆုံးဘဝဆိုတာ ဘာလဲ…æ…æ ’ သူညင်းညင်း ရယ်လေသည်။ ထို့နောက် နှာခေါင်း တစ်ချက် ရှုံ့လိုက်၏။ ‘အကောင်းဆုံး ဘဝဆိုတာ တောကြီးမျက်မည်းထဲမှာ ငါးနှိုက်ဖားရိုက်နဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုတဲ့ ဘောင်ကြီးထဲ မဝင်တဲ့ ဘဝမျိုးပေါ့ကွ၊ ဒါပေမယ့် ဒီလိုဘဝမျိုးကို မင်းတို့ ငါတို့ ရခွင့် မရှိတော့ဘူးလေ၊ ဟင်းဟင်း’ သူ့မျက်နှာ မဲ့ရွဲ့နေလေသည်။ ‘…æ…æ ငါ ဗုဒ္ဓတရားတော်ကို လေ့လာနေတာကြာပြီ၊ ဟို တုန်းက ကုန်ခဲ့တဲ့ အချိန်တွေကို အခုမှ နှမြောလိုက်တာကွာ၊ ဝိပဿနာအလုပ်ကိုလည်း စလုပ်နေပြီ၊ မင်းလည်း အချိန်ရရင် လုပ်ကြည့်စမ်းပါကွာ၊ ရှင်သေဏ္ဌိလနဲ့ ဦးတိလောကတို့ရဲ့စာတွေ လည်း ဖတ်ကြည့်စမ်းပါ၊ ငါကတော့ စာရေးဆရာတစ်ယောက် ပြောသလို ဖြစ်နေပါပြီကွာ၊ ပထမတော့ …æ…æ နောက်တော့ …æ…æ နောက်ဆုံးကျတော့ …æ…æ တဲ့၊ မင်းကော ဘာ ဖြစ်နေပြီလဲ…æ…æ ’ သူက ခေါင်းကို မော့်လိုက်၏၊ ‘ဟဲ​ဟဲ​ ငါလား၊ ငါက အီကောနောမစ်၊ အား နိုး​ နိုး မဟုတ်သေးဘူးကွ၊ အင်း​ မန်းနီးမိတ်ကားလို့ပြောရင် ရ မလားဘဲ၊ အရင်းရှင်ကွ၊ အရင်းရှင်၊ အရင်းရှင်ဟူသည်မှာ အရင်းသေမဟုတ်ခြင်း လို့ ပြောင်းလဲ နားလည်သွားတဲ့အကောင်၊ ရှင်းရဲ့လားဟေ့’ သူ ရယ်သည်။ ရယ်သံက ထူးဆန်း၏။ သရော်ခြင်း နှင့် နာကျင်ခြင်းတို့ ရောယှက်ပေါင်းစပ်နေဟန်ရှိသည့် ရယ်သံ မျိုး၊ စာရွက်များကို သူပြန်ခေါက်လိုက်၏။ လက်ချောင်းများ နှေးကွေးစွာ လှုပ်ရှားနေစဉ် သူ့မျက်နှာ မှုန်မွှားလာသည်၊ မူလ အတိုင်း ပြန်ခေါက်ပြီးသော စာရွက်ခေါက်ကလေးကို ရီဝေစွာ ကြည့်သည်။ ထို့နောက် လေးလံသော သက်ပြင်းတစ်ချက် ချကာ မျက်လုံးမှိတ်ထားလိုက်သည်။ နှုတ်ခမ်းများ တရွရွ လှုပ်၏။ ‘နွေပူပူမှာ ဘီယာကလေးစုပ်နေနိုင်လို့ ပျော်နေတယ် မထင်နဲ့ဟေ့၊ မိန်းမဘက်က အမွေရတဲ့မြေကွက်ကလေး ရောင်း ပြီး ကုမ္ပဏီ ဒါရိုက်တာ လူကြီးလုပ်နေရတာ၊ ပင်စင်စားဘောဂဗေဒ ဌာနမှူးဆိုပြီး အေးဆေးသက်သာ မနေရပါလားကွာ၊ ငါဖြစ်ခဲ့ တာက ဘောဂဗေဒပညာရှင်၊ ကျောင်းဆရာ၊ အခုဖြစ်နေတာက စီပွါးရေးသမား၊ ငါလုပ်ချင်နေတာက ‘ဘောဂဗေဒသာလျှင် အဘယ်ကြောင့်’ ဆိုတဲ့ စာအုပ်တစ်အုပ် ရေးဖို့၊ ခေတ်အဆက် ဆက် ပညာတတ်တွေ မေ့လျော့ပျင်းရိခဲ့ကြတဲ့ ဘောဂဗေဒရဲ့ အံ့မခန်း ကြွက်သားတွေကို ပြဖို့၊ ငါတို့ကိုယ်ပေါ်မှာ ရစ်ပတ် ရှုပ်ထွေးနေတဲ့ အမယ်ဘုတ်ရဲ့ ချည်ခင်တွေကို ခေတ်မီဘောဂ ဗေဒ သီအိုရီတွေနဲ့ ဖြေရှင်းကြည့်ကြဖို့ ဒါပေမယ့် သီအိုရီတွေ နဲ့ ဖြေရှင်းကြည့်ကြဖို့ ဒါပေမယ့် သီအိုရီဟာ သီအိုရီပဲ၊ ဘောဂ ဗေဒ သီအိုရီတစ်ခုဟာ မိုးပျံအောင် ကောင်းနေဦးတော့၊ သူ တစ်ခု တည်းနဲ့ကတော့ အချည်းနှီးပဲ၊ ပျင်းတယ်ကွာ၊ ငါလဲ ဘောဂဗေဒ ဝိပဿနာ လုပ်ချင်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ထိနမိဒ္ဓဆိုတဲ့ ပျင်းရိ ငြီးငွေ့ခြင်းက ဖိစီးနေလေတော့…æ…æ …æ…æ …æ…æ ’ လက်ထဲက စာရွက်ခေါက်ကလေးကို ဆုပ်၍ လုံးခြေ လိုက်၏။ ထို့နောက် ခပ်ဝေးဝေးသို့ ပေါက်လွှင့်လိုက်သည်။ လေပူထဲတွင် တလိမ့်လိမ့်ပါသွားသည့် စက္ကူလုံးကို သူလိုက်ကြည့် သည်။ ‘ဂွတ်ဘိုင် သူငယ်ချင်း’ ဟု ရေရွတ်ကာ လက်ဝါးကို အသာလှုပ်၍ လက်ပြနှုတ်ဆက်သည်။ ‘ကိုင်း​ ရေချိုးမှ၊ ရေချိုးမှ’ သစ်ပင်ရင်းတွင် အဝတ်တစ်စလို ပုံကျနေရာမှ ကြိုးစား၊ ပမ်းစား သူထ,သည်။ လက်နှစ်ဖက်ကို ဝေ့ဝဲ၊ ခါးကို ဘယ်ညာ လှည့်ကာ အညောင်းဆန့်သည်။ နက်ရှိုင်းစွာ တစ်ချက်သမ်းဝေ သည်။ ထို့နောက် ကိုင်းကိုင်း၊ ကိုင်းကိုင်းဖြင့် လျှောက်သွား လေသည်။ ဘောင်းဘီတို ဖားဖားကြီးက လှမ်းလိုက်တိုင်း ဆင် နားရွက်ကဲ့သို့ လှုပ်ခတ်နေ၏။ နေပျောက် တစ်ချက်ထိုးလိုက် တိုင်း ဆံပင်ဖြူများက လင်းလက် ပြိုးပြက်ကြသည်။ ခြေလှမ်း ဆယ့်ငါးလှမ်းခန့် အရောက်၌ ရုတ်တရက် သူ လဲပြိုမလိုဖြစ် သွား၏။ သူ့လက်ခြေထောက်က တစ်စုံတစ်ရာနှင့် ငြိတွယ် ခလုတ်တိုက်မိသွားခြင်း ဖြစ်သည်။ ‘ဟဲ့​ ဟဲ့​ အို’ ယိမ်းထိုးသွားသည့် ခန္ဓာကိုယ်ကို အနိုင်နိုင် ပြန်ထိန်း လိုက်ရ၏။ သူ ငုံ့ကြည့်လိုက်သည်။ ညာခြေထောက်တွင် တစ်စုံ တစ်ရာက တွယ်ငြိနေ၏။ ခြေထောက်ကို အသာမြှောက်လိုက် သည်။ ရွက်ကြွေများအကြားမှ ထိုအရာက တန်းလန်းပါလာ၏။ သူက မျက်မှောင်ကြုတ်ပြီး စူးစိုက်ကြည့်လိုက်သည်။ တစ်တောင်ခန့် ရှည်သည့် လေးကလေး တစ်စင်း။ ဖြစ်ကတတ်ဆန်း ပြုလုပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဝါးခြမ်း ပြားသည် လေးကိုင်းဖြစ်၍ လေးကြိုးအဖြစ် ဂုန်နီကြိုးစကို အသုံးပြုထားလေသည်။ သူ့ခြေထောက်က ကြိုးနှင့် ဝါးခြမ်း အကြား၌ ညပ်သွားခြင်းဖြစ်၏။ ‘တောက်၊ ဟိုကောင်ဆော့ထားပြန်ပြီ ၊ မျက်လုံးမျက်ဆန် မှန်မှ ဟုတ်ပေ့ဖြစ်နေမယ်၊ ဘယ့်နှယ်ဟာ​ ဒင်းကျမှ အပစ် အခတ် ဝါသနာပါနေပါလိမ့်၊ ဖအေ၊ မအေမနိုင်ဘူး၊ အဘိုး၊ အဘွားမနိုင်၊ သြော်​ ဒုက္ခ၊ ဒုက္ခ’ သူသည် ဘယ်ခြေကို အားပြု၍ ရပ်ရင်း ညာခြေ၌ စွပ် ဝင်နေသည့် လေးကလေးကို ဖြုတ်ယူနေ၏၊ ဖိနပ်နောက်မြီးနှင့် ကန့်လန့်ခံနေသဖြင့်တော်တော်နှင့် ဖြုတ်မရဘဲရှိနေသည်။ ထို စဉ် လူက ယိုင်သွားပြန်ရာ ခြေတစ်ပေါင်ကျိုး သုံးချက်ခန့် ခုန် လိုက်ရသေး၏။ ထို့နောက်တော့ သူအောင်မြင်သွားပါသည်။ လက်ထဲက လေးကလေးကို သူစိုက်ကြည့်နေသည်။ လေးကြိုးကို လက်ညှိုးနှင့် လက်မညှပ်၍ ဆွဲကြည့်သည်။ ဝါး ခြမ်းပြား လေးကိုင်းက ညွတ်၍ ပါလာ၏။ ပြန်လွှတ်လိုက်သော အခါ ထပ်ခနဲမြည်၍ ဂုန်နီကြိုးက တင်းတောင့်စွာ တုန်ခါနေ သည်။ ထပ်၍ဆဝေသည်။ ပြန်လွှတ်သည်။ ဤအတိုင်း လေးငါး ကြိမ်ခန့် ဆွဲခြင်း လွှတ်ခြင်း လုပ်ပြီးသောအခါ သူ့မျက်လုံးများ ထဲ၌ တစ်စုံတစ်ရာသော အရိပ်သဋ္ဌာန်တစ်ခုပေါ်ပေါက်၍ လာသည်။ ‘အင်း​ ဒါ ရူပဗေဒ နိယာမတစ်ခုပဲ၊ အတည်စွမ်းအင် နဲ့ အရွေ့စွမ်းအင်၊ အရာဝတ္ထုတွေရဲ့ မူလအတိုင်း နေမြဲနေလို တဲ့ သဘာဝ၊ ဟုတ်တယ်၊ …æ…æ …æ…æ …æ…æ …æ…æ …æ…æ …æ…æ မှာလည်း ဒီလို ပဲ၊ ဈေးကွက်သဘောတရားမှာ’ သူရုတ်တရက် တုံ့ဆိုင်းသွား၏။ ပခုံးတစ်ချက် တွန့် သည်။ ‘သွားစမ်းပါ၊ ဒါတွေ’ အနီးတဝိုက် လှည့်ပတ်၍ ကြည့်သည်။ သုံးလေးလှမ်း အကွာ၌ တုတ်ချောင်းကလေး လေးငါးချောင်း ပြန့်ကျဲနေသည် ကို တွေ့ရသည်။ သူသွားကောက်လိုက်၏။ တစ်ပေနီးနီးရှည် မည့် ဝါးတုတ်ချောင်းကလေးများဖြစ်သည်။ ထိပ်ဖျားတစ်ဖက် တစ်ချက်စီကို မညီမညာချွန်ထားပြီး နောက်ပိုင်း၌ ငှက်မွေး သုံး ချောင်းစီကို သားရေကွင်းဖြင့် တုပ်နှောင်ထားလေသည်။ ငှက် မွေးများကို တွေ့လိုက်ရသည်နှင့် သူက နဖူးကို လက်ဝါးဖြင့် ရိုက်လိုက်၏။ ‘ကုန်ပါပြီဗျာ၊ ကြက်မွေးတစ်ချောင်းလုံး ပစ်လိုက်ရပါ ပြီ၊ မနက်က ဧည့်ခန်းတစ်ခုလုံး ကြက်မွေးတွေ ပွနေတာ လက်စသတ်တော့ ဒင်းလက်ချက်ကိုး’ မျက်နှာကြီး ရှုံ့မဲ့ကာ ညည်းညူနေရင်းက မြားတံကလေး တစ်ချောင်းကို လေးပေါ်တင်လိုက်လေသည်။ ထို့နောက် လေးကြိုး ကို ဆ၍ဆ၍ ဆွဲကြည့်သည်။ ဘေးဘီကို လှည့်ပတ်၍ ဟိုချိန် သည်ချိန် ချိန်သည်။ မည်သည့်အရာကို ပစ်ရပါမည်နည်းဟု ရှာဖွေနေပုံရသည်။ ‘အလို’ မကြာမီမှာပင် ပစ်မှတ်ကို သူတွေ့ရှိသွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ တကယ့်ပစ်မှတ်စက်ကွင်းဖြစ်ပါသည်။ တမာပင်စည်ပေါ်တွင် မညီမညာသော စက်ဝိုင်းများကို အကြီးအသေးအလိုက် ကွင်း၍ မြေဖြူဖြင့် ရေးဆွဲထားခြင်းဖြစ်သည်။ သူနှင့် ခြေလှမ်းဆယ့်ငါး လှမ်းခန့် ကွာဝေးလိမ့်မည်။ စက်ကွင်းကို မြင်သော် သူမသက် မသာ ပြုံးလိုက်၏။ ‘သြော်​ ငါ့မြေးက မြားပစ် ကျင့်နေတာကိုး၊ ဟုတ်ပေ့ ကွာ၊ ဟင်း’ သူက လေးကို မြှောက်၍ စက်ကွင်း၏ ဗဟိုဆီ သို့ မှန်း၍ ချိန်လိုက်၏။ ဘယ်မျက်စိကို မှိတ်ထားသည်။ လေးကြိုးကို ဖြည်းဖြည်းချင်း ဆွဲသည်။ ညာမျက်စိက မျဉ်းတစ်ဖြောင့်တည်း ကျမကျ မမှိတ်မသုန်ကြည့်လျက် လက်ကို အတတ်နိုင် ဆုံး ငြိမ်အောင်ထိန်းသည်။ သူ အသက်အောင့်လိုက်၏။ ‘ထပ်’ မြားတံသည် လေးကြိုးမှ ပြေးထွက်သွားပြီး တမာပင် ကြီးနှင့် တစ်ထွာခန့်အကွာမှ ဖြတ်သန်းသွားလေသည်။ ‘ဟာကွာ’ သူက အားမလို အားမရတစ်ချက်အော်လိုက်၏။ ထို့ နောက် ဘေးဘီသို့လည်း ကြည့်လိုက်သေးသည်။ ခြံထောင့် တစ်နေရာမှ လေပွေတစ်ခုပေါ်လာပြန်သည်။ ညာခြေကို ရှေ့ ထားလိုက် တည့်တည့်ရပ်ကာ အသက်ကို မှန်မှန်ရှူသည်။ စက် ကွင်းကို စူးစိုက်စွာကြည့်သည်။ လေးကို ဖြည်းဖြည်း မြှောက်၍ သေချာစွာချိန်သည်။ စောစောကထက် ကြာသည်။ ‘ကိုင်း​ ပျူစောထီးကွ’ ထွက်သွားသော မြားတံနောက်မြီး၌ တုပ်နှောင်ထား သည့် သားရေကွင်းက လမ်းခုလတ်မှာပင် ကျွတ်ထွက်သွား သဖြင့် ကြက်မွေးများဖွာခနဲ လွင့်ထွက်ကျန်ခဲ့သည်။ အထိန်းမဲ့ သွားသည့် မြားတံမှာ လေးထဲတွင် သုံးလေးပတ် ကျွမ်းထိုးပြီး ပင်စည်ကို အပြားလိုက် ဖြန်းခနဲ ဝင်ရိုက်၏။ ထို့နောက် သူ့ ထံသို့ အရှိန်နှင့်ပြန်ကန်ထွက်လာလေသည်။ ‘ဟ​ဟ’ သူ့မှာ ကမန်းကတန်း ငုံ့ရှောင်လိုက်ရသည်။ ဘာရ မလဲဟူ သော အမူအရာမျိုးဖြင့် သူက မြားတံတစ်ချောင်းထပ် တင်၏။ ‘ရော်ဘင်ဟုကွ၊ လာလေ့’ စက်ကွင်း၏ အပြင်ဆုံအနား မျဉ်းအနီးတွင် မြားတံ က ယိုင်ရွဲ့ရွဲ့ ဝင်စိုက်သည်။ ‘ဟား​ဟား၊ နီးစပ်လာပြီ၊ နီးစပ်လာပြီ’ သူ့မျက်လုံးများသည် အရောင်တစ်မျိုးဖြင့် ဝင်းစက် နေ၏။ မျက်နှာက တက်ကြွစွာ ပြုံးနေသည်၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာ အားလုံးက သွက်သွက်ရွှင်ရွှင်၊ မမြင်ရသည့်အားအန်တစ်ခုက သူ့ကိုယ်တွင်းသို့ ရောက်ရှိပျံ့နှံ့နေဟန်ရှိသည်။ ‘ကိုင်း​ ဒီတစ်ခါ ဝီ လျံတဲ့ကွ’ အိမ်အပေါ်ထပ် ပြူတင်းပေါက်၌ မိန်းမကြီး တစ်ယောက် ၏ ကိုယ်တစ်ပိုင်းပေါ်လာသည်။ ခြံအတွင်း တမာရပ်၌ လေး ပစ်နေသူကို မြင်လိုက်ရသောအခါ သူမ ပါးစပ်ဟသွား၏။ ထို့ နောက် အကြောင်သား ငေးကြည့်နေလေသည်။ မြားတံက သစ်ပင်ကြီးတစ်ခုလုံးကို လွဲချော်သွားပြန် သည်။ သူက ဟာခနဲ အော်ပြီး ပေါင်ကို လက်ဝါးနှင့် ရိုက်လိုက် ၏။ ခြေထောက်များကပါ စိတ်လှုပ်ရှားသွားကြဟန်တူကာ သုံး လေးချက်ခုန်လိုက်ကြ၏။ ‘ဟောတော်၊ သူဘာလုပ်နေတာပါလိမ့်’ ပိန်ရှည် ခန္ဓာကိုယ်တွင် ဘောင်းဘီတိုကြီး တဖားဖားနှင့် လေးကလေးကို ကိုင်မြှောက်ကာ ခုန်ပေါက်နေသော ဆံဖြူ အဘိုးကြီးကို ကြည့်ရင်း မိန်းမကြီးက အံ့သြေတကြီး ရေရွတ် လိုက်၏။ ထို့နောက် အဘိုးကြီးကို ဟစ်ခေါ်ရန် ပါးစပ်ပြင်လိုက် သည်။ သို့ရာတွင် သူမ၏ ဦးခေါင်းက အိမ်တွင်းခန်းဆီသို့ ချာ ခနဲလှည့်သွားပြန်၏။ ‘ဟော၊ မြေးကြီး နိုးလာပြီထင်တယ်’ ပြူတင်ပေါက်မှ မိန်းမကြီး လျင်မြန်စွာပျောက်ကွယ်သွား သည်။ လေးပစ်သူကတော့ ခုန်ဆွ၊ ခုန်ဆွ လုပ်နေရင်း မြား တစ်ချောင်း ကောက်လိုက်ပြန်သည်။ မြားတံများကို ပစ်လိုက်၊ ပြန်ကောက်လိုက်နှင့် နွေအပူနှင့်တကွ အရာအားလုံးကို မေ့လျော့ နေဟန်ရှိသည်။ ပစ်သမျှမှာလည်း လွဲချော်သည်က များ၏။ နှစ်ချက်သာလျှင် အပြင်ဆုံး စက်ကွင်းအတွင်းသို့ ဝင်သည်။ ‘ကလေးကစားတဲ့ လေးဆိုတော့ ဒီလိုပေါ့’ ဟု သူက ကိုယ့်ကိုယ်ကို နှစ်သိမ့်သည်။ ‘လေတိုက်နှုန်းကလည်း များတယ်လေ’ သူက မြေကြီးပေါ်တွင် မုဆိုးထိုင်လျက် အသေအချာ ချိန်နေ၏။ ‘ဒူးလောက်တင်မှ ရင်လောက်ကျသတဲ့၊ အဆိုရှိသား ပဲ၊ ကဲ​ ဒီတစ်ခါတော့’ မြားကိုလွှတ်ရန် သူဟန်ပြင်လိုက်၏။ ထိုစဉ်မှာပင် သတ္တဝါတစ်ကောင်က ရွက်ခြောက်များကြားမှ တရှဲရှဲပြေးထွက် လာကာ တမာပင်ပေါ် တွယ်တက်လာခဲ့သည်။ မွဲခြောက်ခြောက် ပုတ်သင်ညို တစ်ကောင်ဖြစ်လေသည်။ ပုတ်သင်သည် စက်ကွင်း ဗဟိုတည့်တည့်၌ ရပ်တန့်လျက်ရှိ၏။ အထက်သို့လည်း မတက်။ အောက်သို့လည်းပြန်မဆင်းဘဲ စက်ကွင်းပေါ်တွင် ခေါင်းညိတ် နေလေသည်။ သူက ပုတ်သင်ကို မျက်မှောင်ကြုတ်၍ ကြည့်၏။ ‘အလို၊ ကမ္ဘာဦးက ဒိုင်နိုဆော အဆက်အနွယ်ကြီးပါ လား၊ ဟေ့ကောင် ဖယ်စမ်း၊ ငါ့လက်ချက်နဲ့ သေသွားချင်သလား ဟေ’ ပုတ်သင်ညိုက ခေါင်းနှစ်ချက် ညိတ်ပြန်သည်။ ‘ကောင်းပြီအသင် ဒိုင်နိုဆော၊ သင့်အား ကျွနု်ပ်၏ အနုရာမလေးတော်ဖြင့် ပစ်ခွင်း နှိမ်နင်းရတော့အံ့။ ကျွနု်ပ်ဒွန်ကွိဇုတ် ၏ လေးအစွမ်းကို ယခုပင် ကြည့်လော့’ သူက ပစ်မှတ်ကို ကျောခိုင်းလိုက်သည်။ ထို့နောက် ‘တစ် နှစ် သုံး’ ဟု မြည်တမ်းကာ ချက်ချင်း လှည့်၍ ပစ်လိုက်၏။ ‘ဟာ’ သူသည် နေရာ၌ ကြောင်ကြောင်ကြီး ရပ်နေလေသည်။ ပြူးကျယ်သွားသည့် မျက်လုံး၊ ပွင့်ဟနေသည့် ပါးစပ်တို့ဖြင့် ပုတ်သင်ကို ငေးကြောင်ကြည့်နေ၏။ မျက်နှာပေါ်၌ အံ့သြရိပ်၊ ထို့နောက် ဝမ်းနည်းရိပ်များက အစဉ်လိုက် ဖြတ်သန်းသွားကြ သည်။ မြားတန်းလန်းနှင့် ပုတ်သင်သည် နောက်သို့ တဖြည်း ဖြည်း လန်၍လန်၍လာကာ နောက်ဆုံး၌ မြေပြင်ပေါ်သို့ ဖုတ် ခနဲ ပြုတ်ကျသွားလေသည်။ သူက ငေးကြောင်နေရာမှ လေး ကို ပစ်ချကာ ပြေး၍ ကြည့်၏။ ပုတ်သင်သည် နေရာတွင် ချာ ချာလည်နေသည်။ တစ်ချီတစ်ချီတွင် ခြေလက်များက တုန်၍ တုန်၍ သွား၏။ သူသည် မြားတံကို ဆွဲနုတ်ရမလို၊ ပုတ်သင် ကို ကိုင်ရမလိုနှင့် ဘာလုပ်ရမည်မသိ ဖြစ်နေသည်။ တဖြည်း ဖြည်းနှင့် ပုတ်သင်၏ လှုပ်ရှားမှုများက နှေးကွေးလာသည်။ ပါးစပ်ကို နှစ်ချက်သုံးချက်ဟသည်။ ပါးစပ်ထောင့်မှ နီစွေးစွေး သွေးရည်များ စီးကျလာ၏။ မျက်နှာလွှဲ၍ သူမျက်စိစုံမှိတ် ပစ် လိုက်သည်။ ခဏနေ၍ သူက မရဲတရဲပြန်ကြည့်လိုက်သောအခါ ပုတ်သင်သည် လုံးဝငြိမ်သက်သွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ မျက်လုံးများ တစ်ဝက်ပွင့်လျက် သွေးများ စီးကျလျက်။ ‘သွားပြီ’ စိတ်ပျက်လက်ပျက်နှင့် သူခေါင်းယမ်းလိုက်၏။ ကြီးစွာသော စိတ်ဆင်းရဲမှုသည် မျက်လုံးများ၌ အရိပ်ထင်သည်။ စောစောပိုင်းက ပျော်ရွှင်တက်ကြွမှုများသည် ယခုအခါ သူ့ကို စွန့ခွါသွားခဲ့ပြီ။ တက်တစ်ချက် ခေါက်သည်။ ပုတ်သင်ကို ဝမ်း နည်းစွာကြည့်သည်။ ‘ငါ မရည်ရွယ်ပါဘူးကွာ၊ တကယ် မရည်ရွယ်ပါဘူး၊ မှန်လိမ့်မယ်လို့ လုံးဝ မမျှော်လင့်ခဲ့ပါဘူး’ ခေါင်းယမ်းသည်။ တက်ခေါက်သည်။ သက်ပြင်းချသည်။ ‘ခွင့်လွှတ်ပါ၊ ငါ့ကို ခွင့်လွှတ်ပါ၊ မတော်တဆဖြစ်ရ တာပါကွာ၊ မင့်ကို သေစေလိုတဲ့ ဆန္ဒ လုံးဝမရှိပါဘူး၊ ဘယ်လို ဖြစ်မှန်းမသိဘဲ၊ ခဏကလေး ငါပျော်သွားမိတယ်၊ ထူးဆန်း လိုက်တာ၊ ဟော​ အခု မင်းသေသွားပြီ ဘယ်လိုဖြစ်ရတာလဲ၊ ငါမသိဘူး၊ ခွင့်လွှတ်လိုက်စမ်းပါကွာ၊ ငါ့ကို’ ခေါင်းကြီးငုံ့၍ တတွတ်တွတ် ရေရွတ်နေစဉ် ပြတင်း ပေါက်၌ မိန်းမကြီး၏ ပုံသဋ္ဌာန်က ပေါ်ပေါက်လာပြန်သည်။ ‘ဟောတော် ဘာလုပ်နေတာပါလိမ့်’ တမာပင်ရင်း၌ ဆောင့်ကြောင့်ထိုင်လျက် ငြိမ်သက်စွာ ခေါင်းကြီးငုံ့နေသည့် အဘိုးကြီးကို မြင်ရသောအခါ မိန်းမကြီး က မျက်ခုံးပင့်၍ ရေရွတ်လိုက်၏။ ထို့နောက် ဟစ်၍ ခေါ်လိုက် သည်။ ‘အဖေကြီး’ ‘နောက်ဆုံးတော့ ပုတ်သင် တစ်ကောင်သေသွားရတာ ပေါ့လေ’ ‘အဖေကြီး’ ‘အင်း​ မင်းကိုကလည်း ကံဆိုးပါတယ်’ ‘အဖေကြီး၊ သြော်​ ဒုက္ခပါပဲ၊ တော့​ ကိုဖိုးအေး၊ ကိုဖိုးအေး’ သူက ပြတင်းဆီသို့ ဖြည်းညင်းစွာ လှည့်ကြည့်သည်။ ‘ဘာလဲ’ ဟု ပြန်အော်သည်။ ‘ခေါ်မကြား၊ အော်မကြားနဲ့ ဘာဖြစ်နေတာလဲ၊ တော့ ဆရာဆီက ဖုန်းလာတယ်၊ အားကစား အလှူငွေကိစ္စတဲ့၊ ပြီး တော့ ဘာအစည်းအဝေးဆိုလား၊ မနက်ဖြန် ရုံးကို ခြောက်နာရီ ခွဲ အရောက် လာပါတဲ့၊ အခုလည်း ဖုန်းပြန်ဆက်ဦးတဲ့၊ ကိုဖိုး အေး​ ကြားရဲ့လား၊ တော်နေကြာ တော့ဆရာက’ ‘ကြားတယ်၊ ကြားတယ် ငါသေသွားပြီလို့ ပြောလိုက်’ ‘ဘာရယ်၊ ဘာပြောတယ်’ ‘ဘာမှ မဟုတ်ဘူး၊ ဘာမှ မဟုတ်ဘူး၊ ငါလာပြီ’ ထိုင်ရာမှ သူ ထ,ရပ်လိုက်သည်။ ပုတ်သင်အသေကောင် ကို တစ်ချက်ကြည့်ပြီး အိမ်ဘက်သို့ လှည့်လိုက်၏။ ‘ဘိုးဘိုး​ ဘိုးဘိုး’ မြေးငယ်သည် ခုန်ပေါက်၍ ပြေးလာလေသည်။ သူ က ပုတ်သင်ကို ကိုယ်လုံးနှင့် ပိတ်၍ ကွယ်လိုက်သည်။ ‘ဘိုးဘိုး​ သားသား လေးကလေးတွေ့သလား’ ကလေးငယ်က အနီးတစ်ဝိုက်သို့ မျက်စိကစားကာ မေး လိုက်၏။ သူက ကလေး၏ မြင်ကွင်းကို ကြိုးစား၊ ပမ်းစား ပိတ်ဆို့ကာကွယ်လျက် ရှိသည်။ သို့ရာတွင် မြားတန်းလန်းနှင့် သေဆုံးနေသော ပုတ်သင်ကို သူ့ခြေနှစ်ချောင်းအကြားမှ ဖြတ်၍ ကလေးငယ်က မြင်တွေ့သွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ‘ဟာ​ ပုတ်သင်ညိုကလေး ဘိုးဘိုးပစ်လိုက်တာလား ဟင်’ သူက မြေးငယ်ကို စိုက်ကြည့်လိုက်သည်။ ကလေးငယ် က အဘိုးဖြစ်သူ၏ တင်းမာသောမျက်နှာကို နားမလည်စွာ မော့ ကြည့်နေ၏။ ‘ဘိုးဘိုး​ သားသားလေးကလေးရော’ ‘ဘာ လေးကလေးလဲ’ ဒေါသသံကြောင့် ကလေးငယ် ရုတ်တရက် လန့်သွား သည်။ ‘နင် အဆော့ကောင်းလို့​ တောက်’ သူသည် ခြေလှမ်း ဆယ်လှမ်းခန့်အကွာတွင် ကျနေ သော လေးကလေးဆီသို့ အပြေးတစ်ပိုင်းသွား၍ ကောက်ယူလိုက် သည်။ ထို့နောက် ဒေါသတကြီး ချိုးဖဲ့ပစ်လိုက်၏။ မြေးငယ် မှာ မျက်နှာမဲ့လာပြီး အော်ဟစ်ငိုကြွေးလေသည်။ ‘အား​ သားသား လေးကလေး ကျိုးသွားပြီ၊ လျော် ပေး​ လျော်ပေး၊ ဘွားဘွား​ ဘွားဘွား၊ ဘိုးဘိုးရယ် သားသား လေးကလေးကို ချိုးပစ်တယ်ဗျ’ ‘ဟေ့ကောင်’ ‘ဟဲ့​ အဲဒီ မြေးအဘိုးက ဘာဖြစ်နေကြပြန်တာတုံး’ မိန်းမကြီးသည် တလိမ့်လိမ့်နှင့် အနီးသို့ရောက်လာ၏။ ‘ဘွားဘွား​ သားသား လေးကလေးကို ဘိုးဘိုး ချိုးပစ် တယ်၊ ဟိုမှာ​ ပုတ်သင်ညိုလေးကိုလည်း သတ်ထားတယ်၊ ဘိုး ဘိုးကို ရိုက်ပါ၊ ရိုက်ပါ’ မိန်းမကြီးသည် ပုတ်သင်သေကို မြင်ရသောအခါ အံ့သြ ထိပ်လန့်သွားလေသည်။ မျက်လုံးပြူးကာ ပုတ်သင်ကို တစ်လှည့် သူ့ကိုတစ်လှည့် ကြည့်နေ၏။ ထို့နောက် လက်တစ်ဖက်က ရင် ဘတ်ကို ဖိလိုက်၏။ ‘ဘုရား​ဘုရား ကိုဖိုးအေး ဒါဘာလုပ်တာတုံး၊ သူငယ် ပြန်နေတာလားဟင်၊ ဘယ့်နှယ်တော် မကြီးမငယ်နဲ့ ကလေး ဆော့တဲ့ မြားကို ယူ ဆော့သတဲ့၊ ပုတ်သင်ညို သတ်သတဲ့၊ ဟင်​ ကိုဖိုးအေး၊ ရှင် ဘာဖြစ်​’ ‘ဟေ့​ ငါတမင်သတ်တာမဟုတ်ဘူးကွ၊ သူ့ဟာသူ မတော်တဆ’ ‘ဘာမတော်တဆလဲ၊ မတော်တဆဖြစ်ရအောင် ရှင်ဘာ ဖြစ်လိကု့ သေခါနီးမှ လက်ကမြင်းရတာတုံး ကိုဖိုးအေးရဲ့’ ‘ဟာ​ မင်းနားလည်ပါဘူး’ ‘ဘာနားမလည်ရမှာတုံး​ ဘယ့်နှယ်တော် ကလေး ကလား’ သူသည် စိတ်ပျက်လက်ပျက် ခေါင်းယမ်းလျက် ရှိ၏။ မိန်းမကြီးကမူ ကျယ်လောင်စွာ ရေရွတ်နေလေသည်။ ‘ဘယ်လို စိတ်ရူးတွေများ ပေါက်နေပါလိမ့်တော်၊ ဘုရား တရားနဲ့ နေရမယ့်အရွယ်ကြီးမှာ ကိုဖိုးအေးရယ် ရှင့်မှာ’ မြေးငယ်ကလေး အော်ဟစ်ငိုကြွေးနေစဉ်၊ မိန်မကြီး ဆက်လက်မြည်တွန်နေစဉ် သူသည် ကိုင်းကိုင်း ကိုင်းကိုင်းနှင့် အိမ်ရှေ့ဘက်သို့ လျှောက်သွားလေသည်။ စက်ကွင်း ြဤအရပ်၌ မှက်၊ ခြင်၊ ယင်ရဲ တို့ မရှိ၊ ကြမ်းပိုးလည်း ကင်း၏။ ထိုအခါ ငါ့ကိုယ်တွင်းက သွေးသည် လတ်ဆတ် အားကောင်းနေလေသည်။ ပိုးမွှားတို့၏ လှိုက်စားဖျက်ဆီးခြင်း ဘေးမှ လွတ်မြောက်ခွင့် ရသဖြင့် ငါ့ကိုယ်သည် ပေါ့ပါး၏။ ငါ့ စိတ်သည် ရွှင်လန်း၏။ ငါကြောက်ရသော ခြသေင့်္၊ ကျား၊ ဝံ၊ ဆင်၊ ကြံ့ တို့ သည် ဤအရပ်သို့ မလာရောက်ကြပေ။ ထိုအခါ ယုန်သူငယ် တို့သည်လည်းကောင်း၊ ချေငယ်တို့သည်လည်းကောင်း များစွာပင် ရှင်သန် ပေါက်ဖွားကြပေသည်။ သူတို့သည် ငါ့ကို ကျေးဇူးပြု ၏။ အနီးအပါး၌ ဖြစ်ထွန်းသန်စွမ်းနေကြသော သရက်၊ တော ငှက်ပျောပင်တို့နှင့်အတူ ငါ့ကိုကျေးဇူးပြု၏။ တစ်ဧကမျှ ကျယ်ပြောသည့် ဤတောင်ကုန်းထိပ် မြေ သားလွင်ပြင်ထက်၌ တဲကလေးတစ်လုံးနှင့် ငါနေသည်။ တော ပန်း တောင်ပန်းရနံ့ အနည်းငယ်ရောစွက်သည့် လန်းဆတ်သော လေကို ငါရှူသည်။ ကျောက်ကြိုကျောက်ကြားမှ စိမ့်ထွက်လာ သည့် အနည်အမှုန်ကင်းသော ကျောက်စက်ရေကို ငါသောက် သည်။ သဘာဝက ပေးအပ်ကြည်ဖြူသမျှ အာဟာရကို ငါ ရ သည်။ ဒဏ်ရာ အနာတရအတွက် ဆေးပင်ဝါးပင်များကို ငါ သိ သည်။ ရာသီအလိုက် ပြောင်းလဲလှပကြကုန်သော သြကာသ လောက၏ ရှုခင်းရောင်စုံကို ငါ ခံစားသည်။ ဤနေရာ၌ ငါ့ကို ဖိစီးမည့်အရာ များစွာမရှိ။ ငါနှင့် သဘာဝသာလျှင် ရှိသည်။ ငါသည် သဘာဝနှင့် တစ်သားတည်း ဖြစ်နေသည်။ မနက်ဖြန်၏ မသေချမှုများအပေါ်၌ စိုးရွံ့ပူပန်ဖွယ်ရာ မလိုဘဲ နှစ်ခြိုက်စွာ အိပ်မောကျနိုင်သည်။ အိပ်မက်ဆိုးများလည်း မလာရောက်ပေ။ တပ်မက်ဖွယ်၊ သနားဖွယ် သူမကိုလည်း မေ့ လျော့ထားပြီးဖြစ်သည်။ ဘာလိုသေးသနည်း။ ဤအရပ်၏ လွတ်လပ်မြင့်မားသော တန်ဖိုးကို ငါသည် ပိုမို သဘောပေါက်နားလည်လျက် ရှိသည်။ သူသည် မင်တံကို ဘေးသို့ ချလိုက်သည်။ မီးလျှံကြဲ ပါးနေသော မီးဖိုထဲသို့ ထင်းတစ်ချောင်း ပစ်သွင်းသည်။ အဆီ ပြည့်နေသည့် ကညင်သား ထင်းတုံးသည် ဖျစ်ဖျစ်မြည်ကာ လျင်မြန်စွာ မီးစွဲလေသည်။ ပြာမှုန့်အချို့က သူ၏ သားမွေးအကျင်္ီသို့ ရောက် ကပ်ငြိကြ၏။ သူ ဝတ်ထားသော ဂျင်းဘောင်ဘီသည် အောက် အနားစများ ဖွာလန်ကြဲ၍ နေကြပြီ။ ခါးပတ်နေရာ၌ ခဲသီးတပ် ကြိုးတစ်ချောင်းဖြင့် ရစ်ပတ်ထားပြီး အမဲလိုက် ဓားမြှောင်ကို ထိုးညှပ်ထားသည်။ သူက ရေးထားသည်များကို ပြန်ဖတ်ကြည့်သည်။ မီးဖိုအလင်းရောင်ထဲတွင် သူ့မျက်နှာ တဖြည်းဖြည်းပင် တည် ငြိမ်လာသည်။ ထို့နောက် တဖြည်းဖြည်းပင် တည်ငြိမ် ရင့်ကျက် သွားပြန်သည်။ အလုအယက် ယှဉ်ပြိုင်ထိုတက်နေကြသည့် မီးလျှံများကို စိုက်ကြည့်ကာ တွေဝေ တွေးတောနေလေသည်။ အပြင်ဘက်၌ ညသည် ဣနြ္ဒေကြီးသောအပျိုမ၏ ခြေ လှမ်းများဖြင့် မဟာဆန်စွာ ရွေ့လျားနေလေသည်။ သစ်နွယ် ချုံပုတ်များတဲမှ ပုစဉ်းရင်ကွဲများက အပြိုင်အဆိုင် အော်ဟစ်နေ ကြ၏။ ဆောင်းဝင်စ ပြုပြီ ဖြစ်သဖြင့် နှင်းမှုန်တို့က ပါးပါးလျလျ။ လတစ်ခြမ်းပဲ့၏ မှုန်ရေးရေး ရောင်စဉ်အောက်တွင် သိမ်းဇီးကွက် ကြီးတစ်ကောင်က ယုန်ကလေးကို သုတ်ချီသွားသည်။ တောင်ကုန်းအောက်ဘက်လျှိုထဲတွင် ချေတစ်ကောင် သည် ပြတ်တောင်း ပြတ်တောင်း တောက်နေလေသည်။ ငန်း မြွေဝါက ချုံပုတ်အောက်သို့ လျှောခနဲ ဝင်သွားသည်။ သူက မင်တံကို ကောက်ကိုင်လိုက်သည်။ နေ့စဉ် မှတ် တမ်းစာအုပ်၏ စာမျက်နှာများပေါ်တွင် လွင့်တင်နားခိုနေကြသော ပြာမှုန်တို့ကို မှုတ်ထုတ်ပစ်သည်။ တင်းတစ်တုံးထပ်ထည့်သည်။ မြွန်းကျပ်ဖွယ် ဘဝဟောင်းကို လက်ပြနှုတ်စက်ခဲ့သည် မှာ လပေါင်းနှစ်ဆယ်ကျော်ခဲ့ပြီ။ ဤကာလများအတွင်း ငါ့မှာ မည်သို့များ ထူးခြားပြောင်းလဲခဲ့ပါသနည်း။ အနည်းဆုံး ပြောင်းလဲ မှုတစ်ခုတော့ ရှိရလိမ့်မည်။ မည်သို့နည်း။ နွေသည် ကာလ၏ မွန်းတည့်နေအောက်တွင် အလုံပိတ် မီးရထားကုန်တင်တွဲအတွင်း၌ မလူးသာ မလွန့်သာ လူများစွာ အကြားတွင် ပူအိုက်ပိတ်လှောင် ကျပ်ညပ်နေသော အခြေအနေ မျိုးမှာ …æ…æ လေပြည်လာသော ပင်လယ်ကမ်းစပ်၏ ငွေရောင်လွ လွ ၊ သဲသာသောင်ခြေတွင် မြူးတူးအော်ဟစ်ပြေးလွှား ဆော့ ကစားရသော အရသာသို့ ပြောင်းလဲခံစားနေရသလိုမျိုးပေလော။ အမှန်တကယ်ပင် ငါသည် ဤကဲ့သို့ ခံစားနေပါ၏လော။ လူသည် အအုပ်အသင်းနှင့် နေတတ်သော သတ္တဝါ ဖြစ်သည်ဟု ငါငယ်ငယ်က ကြားနာမှတ်သားခဲ့ရဖူးသည်။ သို့ ရာတွင် ယခုအခါ ငါဘာကြောင့် အအုပ်အသင်းနှင့် မနေနိုင်ဘဲ ဖယခွါထွက်ပြေးခဲ့ရပါသနည်း။ ဤအရပ်သို့ သွားတော့မည် ဟု စတင်ဆုံးဖြတ်ခဲ့စဉ်က ငါ့အတွေးများ၊ ငါ့ခံစားမှုများသည်…æ…æ ြ လှုပ်ရှားနေသော လက်သည်တုံ့ခနဲ ရပ်သွား၏။ သူ သည် တဲအတွင်း ဘေးဘီဝဲယာသို့ ကြီးစွာသောသတိနှင့် ကြည့် သည်။ တဲခေါင်မိုးဆီသို့ ကြည့်သည်။ သူသည် တစ်စုံတစ်ရာ ကို နားစွင့်နေဟန် ရှိသည်။ သူ့မျက်လုံးများသည် မီးရောင်ထဲ ၌ စူးရှဝင်းလက်လာ၏။ ထိုင်နေရာမှ ဆတ်ခနဲ သူထ,သည်။ တဲတံခါးကို ဖွင့်ကာ အပြင်ဘက်သို့ သူထွက်သွားသည်။ မီးဖိုပေါ်၌ ချိတ်ခွဲထားသော ရေနွေးအိုးသည် တစီစီ မြည်စ ပြုလာသည်။ လောင်မြိုက်နေသည့် အပူရှိန်ကြောင့် ကညင် သား ထင်းချောင်းသည် အဆီများကို တပွက်ပွက် အန်ချနေသည်။ သူပြန်ဝင်လာ၏။ တဲတံခါးကို ပြန်ပိတ်သည်။ မီးဖို ဘေးသို့ ပြန်ထိုင်သည်။ သူ့မျက်နှာသည် တစ်စုံတစ်ခုကို စဉ်း စားနေပုံရသည်။ ထို့နောက် စာအုပ်နှင့် မင်တံကို ကောက်ကိုင် လိုက်သည်။ ယြနေ့ညကား ထူးခြားလှပေစွ။ နေ့စဉ် မှတ်တမ်း မရေးဖြစ်ခဲ့သည်မှာ ကြာလေပြီ။ ယနေ့ည၌မူရေးချင်စိတ်များက ပြန်လည် နိုးထလာကြ၏။ မိမိ ကိုယ် မိမိလည်း တစ်ဖန်ပြန်လည်၍ သုံးသပ်နေမိသည်။ ထိုစဉ် အဝေးဆီမှ အသံသဲ့သဲ့ တစ်ခုကို ငါကြားလိုက်ရ သည်။ အပေါ်က လာနေခြင်းဖြစ်၏။ ခပ်နှေးနှေး မောင်းနှင်နေ သော ရေစုတ်စက်အသံနှင့် တူလှဘိဟု ငါထင်သည်။ အပြင်သို့ ထွက်၍ ကြည့်သောအခါ အရှေ့မြောက်ထောင့် ကောင်းကင်ယံ ခပ်ဝေးဝေးအရပ်ဆီ၌ မှိတ်ချည်ပွင့်ချည် မီးရောင် နှစ်ပွင့်ကို မြင်ရသည်။ တစ်ပွင့်မှာ အနီရောင်ဟု ငါထင်သည်။ ကြည့်နေစဉ်မှာပင် ထိုမီးနှစ်ရောင်သည် အရှေ့ဘက်တောင်ကြော အနောက်ဘက်ဆီသို့ လျင်မြန်လှသော အဟုန်ဖြင့် ထိုးဆင်းသွား ပျောက်ကွယ်သွားလေသည်။ ယာဉ်တစ်ခုခု ဖြစ်လိမ့်မည်ထင်သည်။ လေယာဉ်ပျံ တော့ မဖြစ်နိုင်။ ငါငယ်ငယ်က ဖတ်ခဲ့ဖူးသော ပန်းကန်ပြားပျံ ဆိုသည်လား မသိ။ ပန်းကန်ပြားပျံမှန်ပါက ဂြိုဟ်သားလည်း ပါပေလိမ့်မည်။ ထိုဂြိုဟ်သားသည် မိမိဂြိုဟ်၌ ငြီးငွေ့သဖြင့် နယ်မြေသစ် ရှာဖွေသူပေလော။ ဤသို့ တွေးရသည်မှာ ရယ်စရာပါပေ။ ရေနွေးအိုး၏ နှုတ်သီးက ရေငွေ့တန်းတစ်ခုကို မှုတ်ထတု်နေသည်။ အဖုံးသည် တဆတ်ဆတ် တုန်လှုပ်နေ၏။ သူက ရေနွေးအိုးကို ချိတ်မှ ဖြုတ်ယူလိုက်ပြီး သစ်ရွက်ခြောက် အချို့ခတ်ကာ နှပ်ထားလိုက်သည်။ တဲရှေ့ဘက် ဆင်ခြေလျှောရှိ ကညင်ပင်ကြီးကို မှီတင်း နေထိုင်ကြသော မျောက်တစ်အုပ်၏ ထိတ်လန့်တကြား အော် ဟစ်ဆူညံသံများကို ကြားရသောအခါ သူက ပြုံးသည်။ ဒီ ကောင် တွေ မြွေနဲ့ တွေ့နေပြီထင်တယ်ဟု ရေရွတ်ကာ မှတ်တမ်ကို ဆက်ရေးသည်။ ပြန်းကန်ပြားပျံ ဝင်ရောက်နှောင့်ယှက်သဖြင့် ငါ့အလုပ် ပျက်ပြားရသည်။ ဝစီကံနှုတ်မှု ကိစ္စနှင့် ကြာရှည်ကင်းဝေးနေရ သူအဖို့ ယခုကဲ့သို့ စာရေးခြင်းအမှုကို ပြုရသည်မှာ အရသာ ရှိလှပါဘိ။ လူသည် စကားမပြောဘဲ မည်မျှ ကြာရှည် နေနိုင် သနည်း။ သို့သော် ဤဘဝမျိုးကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်မှာ ငါကိုယ် တိုင်ပင်ဖြစ်သည်။ ညစ်ပတ်နံစော်သော နွားခြံထဲက ဘို့တစ်ဘို့ နှင့် နွားတစ်ကောင် ဖြစ်သည်ထက် ပျားအုံထဲက ပျားတစ်ကောင် ဖြစ်ချင်သည်။ ပုရွက်တွင်းထဲက ပုရွက်ဆိတ်တစ်ကောင် ဖြစ်ချင် သည်။ သို့ရာတွင် ပျားအုံနှင့် မတူသောအခါ ပုရွက်တွင်းနှင့် မတူသောအခါ ငါသည် ယခုအခြေအနေ၌ သင်းကွဲပျား တစ် ကောင်ဖြစ်နေ၏။ သင်းကွဲ ပုရွက်ဆိတ်တစ်ကောင် ဖြစ်နေ၏။ ဘဝနှင့် အယူ အဆသည် လိုက်လျောညီထွေ ရှိကောင်းသည်ဟု ငါစွဲမှတ်ခဲ့ဖူးသည်။ အယူအဆက ဘဝကို လွှမ်းခြုံအုပ်စိုးပြောင်းလဲစေခြင်းမှာမူ မရင့်ကျက်ခြင်းကြောင့်ပေလော၊ ရူးသွပ်ခြင်းကြောင့်ပေလေြာ သူသည် ခေါင်းကိုမော့လိုက်သည်။ အသက်ရှူခြင်းကို ဂရုတစိုက် ပြုသည်။ မျက်လုံးများကို တံကါးဆီ သို့ စွေကြည့် သည်။ အတန်ကြာကြည့်ပြီးသော် သက်ပြင်းတစ်ချက်ကို ဖြည်း ဖြည်းချင်း ချလိုက်၏။ ထူးဆန်းသော အပြုံးကို သူပြုံးသည်။ ယြနေ့ညကား အနှောက်အယှက်တို့ ပေါများလှပေ တကား။ အနံ့တစ်ခုကို ငါရနေသည်။ အတွေ့အကြုံအရ တံခါးဝဆီမှ ဖြစ်ကြောင်း ငါသိသည်။ တံခါးဝတွင် တစ်စုံ တစ်ရာသည် ရောက်ရှိ၍နေခဲ့ပြီ။ ထိုအနံ့သည် သားရိုင်း တိရစ္ဆာန် တို့၏ အနံ့မျိုးမဟုတ်။ လူ၏အနံ့နှင့် ဆင်တူသယောင် ရှိသည်။ သို့ရာတွင် ဤအချိန် ကာလမျိုး၌ ဤအရပ်မျိုးသို့ လူသား ဧည့်သည်တစ်ဦးရောက်ရှိလာရန်မှာ ဖြစ်နိုင်စွမ်း ရာခိုင်နှုန်း နည်းပါးလွန်းလှသည်။ သို့ဖြစ်လျှင် ထိုအရာသည်…æ…æ ြ မင်တံကို လွှတ်ချ၍ သူ ထ,လိုက်၏။ မီးဖိုကို လွှား ခနဲ ခုန်ကျော်ကာ တဲနံရံဆီ ၌ ချိတ်ထားသော လေးနှင့်မြားဘူး ကို ဖြုတ်ယူသည်။ လေးမြားကို အသင့်ပြင်ကာ တဲတံခါးကို စူး စိုက်ကြည့်ရင်း တဲထောင့် မှောင်ရိပ်ဆီသို့ ခြေသံလုံခြုံစွာ နေရာ မှ ရွှေ့သည်။ တဲထောင့်၌ ဒူးထောက်ထိုင်ချ၍ တဲတံခါးဆီသို့ ချိန်ရွယ် ကာ လေးကြိုးကို ဆွဲငင်ထားသည်။ မျက်တောင် မခတ်ကြည့် သည်။ ခဏငယ်များစွာ ကြာသွားသည်။ လေးကို ချိန်ထားသော သူ့လက်သည် တဖြည်းဖြည်း အောက်သို့ ကျလာ၏။ လေးကို ဘေးသို့ အသာချထားလိုက်ပြီး ခါးမှအမဲလိုက်ဓားမြှောင်ကို ဆွဲ ထုတ်ကာ ပါးစပ်တွင် ကိုက်ထားလိုက်သည်။ ခါး၌ ပတ်ချည်ထား သော ကြိုးကို ဖြေယူသည်။ ထို့နောက် ကြိုးကို ခွေကာ လက်ကို ဆန့်ထုတ်လိုက်သည်။ တဲတံခါးအဖြစ် အသုံးပြုသော ဝါးကပ်ကို ထောက်ကန် ထားသည့် ထင်းချောင်းအား ကြိုးဖျားက မြွေတစ်ကောင်နှယ် ရစ်ပတ်သည်။ တင်းတောင့်သွားသော ကြိုးကို ဆောင့်ဆွဲလိုက် သောအခါ ထင်းချောင်းသည်မြောက်၍ ပါလာ၏။ သုက ဆီး၍ ဖမ်းလိုက်သည်။ အထောက်အကန် ကင်းမဲ့သွားသော ဝါးကပ်သည် နောက်သို့ဖြည်းညင်းစွာ လန်၍ ကျလာလေ၏။ တံခါးဝတွင်…æ…æ ြ အြထဲမှာ ဘယ်သူရှိသလြဲ သြဇာရိပ်လွှမ်းခြုံသော အသံဖြစ်သည်။ ထိုသဏ္ဍာန်ဆီ မှ ဖြစ်၏။ သူက ထိုသဏ္ဍာန်ကို စူးစိုက်ကြည့်ရင်း မယုံကြည် နိုင်ဟန်ဖြင့်မျက်ခုံးနှစ်ဖက်ကို တွန့်လိုက်သည်။ ခေတ္တမျှ တိတ်ဆိတ်နေသည်။ အြထဲမှာ ဘယ်သူရှိသလြဲ အသံပိုကျယ်လာသည်။ တဲထောင့်မှောင်ရိပ်မှ သူထွက်လိုက်၏။ အသင့်အနေ အထားဖြင့် တည်ငြိမ်စွာ ရပ်သည်။ ဝြင်ခဲ့ပြါ ထိုသဏ္ဍာန်သည် တဲအတွင်းသို့ ဖြည်းညင်းစွာ ဝင်လာ သည်။ မီးရောင်တွင် တဖြည်းဖြည်း ထင်ရှားလာ၏။ သူနှင့် တစ်လံအကွာတွင် ရပ်လိုက်သည်။ ဟြ…æ…æ ဘယ်လိုလြဲ သူ တီးတိုး ရေရွတ်ကာ ငေးကြည့်နေလေသည်။ ကိုယ် လုံး ကိုယ်ထည်မှာ တောင့်တင်း၏။ အစိမ်ရောင် အကျင်္ီနှင့် ဘောင်းဘီမှာ ရွံ့ကွက်များ ပေကျံနေသည်။ မျက်နှာသည် အရှေ့တိုင်းသား တစ်ဦးမျက်နှာပေါက် မျိုး၊ အထူးခြားဆုံးမှာ မျက်လုံးများဖြစ်သည်:။ စကြဝဠာတွင် ကြောက်ရွံ့စရာ စဉ်းငယ်မျှ မရှိသော အကြည့်မျိုးကို ဆောင်သည့် မျက်လုံးများ၊ အရွယ်နှင့် မလိုက်၊ စူးရှသည်။ သူစိမ်းကြီးသည် သူ့ကို ခြုံငုံ၍ ကြည့်သည်။ တဲအတွင်း အနှံ့ မျက်စိကစားရင်း ဝါရင့် စစ်သူကြီးတစ်ဦး၏ လေ့လာမှု မျိုးဖြစ်သည်။ ဒြီမှာ မင်းတစ်ယောက်တည်းလားြ သူက ခေါင်းညိတ်လိုက်သည်။ မြင်းက ငါ တဲတံခါးနားမှာ ရပ်နေတာ သိနေသကိုးြ သူငေးနေရာမှ သတိဝင်လာသလိုရှိသည်။ ဟြုတ်ကဲ့…æ…æ တောထဲမှာ နေရတာ ကြာတော့ ဒီလိုပဲ ပေါ့၊ လာပါလေ၊ ထိုင်ပါဦးြ လက်ထဲက ဓားကို ထင်းပုံပေါ်တင်လိုက်ပြီး ချေသား ရေ တစ်ချပ်ကို မီးဖိုဘေး၌ ခင်းပေးလိုက်၏။ သူကလည်း မီးဖို တစ်ဖက် မျက်နှာချင်းဆိုင်၌ ထိုင်လိုက်သည်။ ဝါးဆစ်ဘူးနှစ် ဘူးထဲသို့ ရေနွေးကြမ်းကို ငှဲ့ကာ တစ်ဘူးကို လှမ်းပေးလိုက် သည်။ ြရေနွေးကြမ်း သောက်ပြါ သူစိမ်းကြီးက ဝါးဆစ်ဘူးကို လှမ်းယူကာ ရှေ့၌ ချထားပြီး သူ့ကို ကြည့်သည်။ စြားစရာလေး ဘာလေး မရှိဘူးလားကွ၊ ဒီနေ့တစ်နေ့ လုံး ငါဘာမှ မစားရသေးဘူးြ ရြပါတယ်၊ ဆန်ရှိတယ်၊ အသားခြောက်ရှိတယ်၊ ချေသားဆန်ပြုတ် လုပ်ပေးမယ်လေ၊ စားနိုင်မယ်ဆိုရင်…æ…æ ြ သူ့စကားသည် တစ်ဝက်တစပျက်နှင့် ရပ်တန့်သွား သည်။ သူစိမ်းကြီးကို ကြည့်နေသော သူ့မျက်နှာသည် တဖြည်း ပြည်း အံ့သြတကြီးအသွင်သို့ ကူးပြောင်းသွားသည်။ ပွင့်ဟနေသော သူ့ပါးစပ်မှ တစ်စုံတစ်ရာကို ရေရွတ် နေသည်။ သူစိမ်းကြီးကမူဝါးဆစ်ဘူးကို စိတ်ဝင်စားနေသည်။ ြဖြစ်ပါတယ်ကွ၊ အဲဒါပဲလုပ်ပြါ သူသည် မျက်တောင်များကို ပုတ်ခတ်ပုတ်ခတ်နှင့် ထိုင်ရာမှ ထသည်။ တဲထောင့်ရှိ သေတ္တာဆီသို့ သွားသည်။ သေတ္တာပေါ်ရှိ ဓာတ်ခဲရေဒီယိုကို ဘေးသို့ ချပြီး သေတ္တာကို ဖွင့် သည်။ သူ စိမ်းကြီးကို မသိမသာ စောင်းငဲ့ကြည့်လိုက်ပြန်သည်။ ြဟေ့…æ…æ မင်းရေနွေးကြမ်းက လက်ဖက်ခြောက်ခတ်တာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဘာတွေလြဲ ခြင်ဗျြာ ြရေနွေးကြမ်းထဲဘာတွေ ခတ်တာလြဲ ြလောက်သေရွက်ခြောက်ပြါ ဘြာ…æ…æ လောက်သေရွက်၊ ဟုတ်လား၊ ကောင်းသဟေ့၊ ဒီအရွက်ဟာ တော်တော်တန်ဖိုးရှိတယ်၊ အရေပြားနာတွေ ဘာတွေ လဲ ကောင်းသကြွ သူက ချိုင့်တစ်ခုထဲတွင် ဆန်နှင့် အသားခြောက်များ ကို ထည့်ယူလာသည်။ ရေနွေးကြမ်းရောသည်။ ပြီးသော် မီးဖို ပေါ်ရှိ ချိတ်တွင် ချိတ်လိုက်သည်။ ထင်းနှစ်ချောင်းကိုလည်း ထည့်လိုက်သည်။ ထို့နောက် ဝါးဆစ်ဘူးကို ကောက်ယူကာ ရေနွေးကြမ်းကို မှုတ်သောက်လိုက်၊ သူစိမ်းကြီးကို ကြည့်လိုက် လုပ်နေသည်။ အဝေးဆီမှ တောကြက်ဖက်တစ်ကောင် တွန်လိုက်သံ ကို ကြားရသည်။ သူ သည် တစ်ခုခုကို သတိရသွားသလို နေရာ မှ ထ,ကာ ဓာတ်ခဲရေဒီယိုကို ယူလာပြီး ဖွင့်လိုက်သည်။ တဂျစ်ဂျစ် တရှဲရှဲ မြည်သံနှင့်အတူ သတင်းခေါင်းစဉ် ကြေညာချက်များကိုသာ အရသာခံ၍ သောက်နေသည်။ သတင်း များကို အတန်ကြာ နားထောင်ပြီးသောအခါ သူသည် ခလုတ် ကို စိတ်မရှည်စွာ ဆောင့်ပိတ်လိုက်သည်။ အြလကား၊ သတင်းမဟုတ်တဲ့ သတင်းတြွေ သူက ပါးစပ်ကို အမြန်ပိတ်ကာ သူစိမ်းကြီးကို ဖျတ်ခ နဲ ကြည့်သည်။ သူစိမ်းကြီးကမူရေနွေးကို အေးချမ်းစွာ သောက် နေလေသည်။ မြင်း ဒီမှာ တစ်ယောက်တည်းဆိုတာ သေချာသလားြ သူက ပြုံးလိုက်သည်။ ဒြီကို လာကတည်းက တစ်ယောက်တည်းပြါ မြင်းနာမည်နဲ့ ဇာတြိ သူက သူ့အမည်နှင့် ဇာတိကို ရွတ်ဆိုပြသည်။ အြလုပ်အကိုင်ကြ ရြုက္ခဗေဒပညာရှင်ပါ၊ အလုပ်ကတော့ မည်မည်ရရ မရှိခဲ့ပါဘူး၊ လောလောဆယ်တော့ မုဆိုးတစ်ပိုင်းပေါြ့ မြင်း ဒီမှာနေတာ ဘယ်လောက်ကြာပြီလြဲ နြှစ် နှစ်နီးပါးရှိပါပြြီ ဘြာတွေ လုပ်နေတာလဲ၊ သစ်ပင်တွေ အကြောင်း လေ့လာနေတာလားြ ဟြင့်အင်း…æ…æ သစ်ပင်တွေကို စိတ်မဝင်စားတော့တာ ကြာပါပြီ၊ ဒီ့ပြင်လည်း ဘာကိုမှ စိတ်မဝင်စားတော့ပါဘူးြ ဒြါဖြင့်…æ…æ ြ ြနေချင်စိတ်ရှိတာနဲ့ လာနေတာပြဲ သူစိမ်းကြီးထံမှ တိတ်ဆိတ်သွားသည်။ သူ့ကို အတန် ကြာ စူးစိုက်ကြည့်နေသည်။ ကြဲ…æ…æ ဘကြီးကလဲ ပြောဦးမှပေါ့၊ ဒီကို ဘယ်လိုရောက် လာသလဲဆိုတြာ ငြါ့ကိုယ်ငါကော မိတ်ဆက်ရဦးမှာလားြ သူ စိမ်းကြီးက သူ့ကို အကဲခတ်ဟန်ဖြင့် ပြုံးတုံ့တုံ့ လှုပ်၍ မေးသည်။ သူက ရယ်မောလိုက်ပြီး ရေနွေးငှဲ့သည်။ ြသောက်လိုက်ပါဦး၊ ဆန်ပြုတ်လည်း ကျက်တော့မှာပြါ ဆြိုရင်တော့ ငါတို့ စက်ပျက်သွားတယ်ကွ၊ အဆက် အသွယ်လည်း ပြတ်သွားတယ်၊ လမ်းကြောင်းပြောင်းသွားရာက နေ တစ်ခါတည်း ထိုးကျသွားလိုက်တဲ့ ဥစ္စာ၊ တော်သေးလို့ ဟေ့၊ ချောင်ရေထဲကျပေလို့၊ ချောင်းကလည်း နက်ပါ့ကွာ၊ အကုန်လုံး စုံးစုံးမြုပ်ရော၊ ဟိုကောင်တွေ ဘယ်လိုဖြစ်ကျန်ရစ် ခဲ့မယ် မသိဘူး၊ ငါကတော့ ဘယ်လိုကနေ ဘယ်လို အပြင်ရောက် သွားတယ် မသိပါဘူးကွာ၊ ချောင်းရေထဲ မျောပါသွားလိုက်တဲ့ ဥစ္စာ၊ တော်တော်ကြာတယ်၊ နောက်တော့ ရေစီးအားနည်းတဲ့ နေရာရောက်ရော၊ လူလည်း မေ့မြောသွားရောဟေ့၊ သတိရလာ တော့ မှောင်စပျိုးနေပြီကွ၊ ဒါနဲ့လမ်းတွေ့လိုတွေ့ငြား လျှောက် ရှာတော့ မင်းတဲက မီးရောင်မြင်တာပြဲ သူစိမ်းကြီးသည် အဖြစ်အပျက်များကို ထမင်းစားပွဲ အတွေ့အကြုံ တစ်ခုကဲ့သို့ မြိန်ရေရှက်ရေ ပြောနေလေသည်။ သူက နားထောင်နေရင်း သက်ပြင်းချသည်။ ဆန်ပြုတ် ချိုင့်မှ အငွေ့များ ထွက်နေပြီ။ ြဖြစ်တတ်တာပါပဲ၊ ကမ္ဘာပေါ်မှာလည်း လေယာဉ်ပျက် တဲ့ သတင်းတွေ မကြာခဏ ကြားနေရတယ်၊ သဘာဝတရား ကြီးက သူ့ကို လွန်ဆန်တာ၊ ပြုပြင်တာ သိပ်မကြိုက်တော့ ဒီ လိုပဲပေါ့၊ ကိစ္စမရှိပါဘူး၊ဒီနေရာနဲ့ အနီးဆုံးရွာက ခြောက်မိုင် လောက်ဝေးတယ်၊ ကျွန်တော် အသားခြောက်နဲ့ ရိက္ခာပစ္စည်း သွားသွားလဲတဲ့ ရွာပေါ့၊ မနက်ကျတော့ ကျွန်တော်သွားပြီး အ ကြောင်းကြားလိုက်မယ်လြေ သြွားမနေပါနဲ့ကြွာ ဟြာ…æ…æ ဘယ်ဖြစ်မလဲ၊ အကုန် ဒုက္ခရောက်ကုန်ကြမှာ ပေါြ့ သူစိမ်းကြီးက ခေါင်းယမ်းသည်။ မြလိုပါဘူးကွာ၊ မကြာခင် ငါ့ကောင်တွေ ဒီကို ရောက် လာကြမှာပါပြဲ ဒြါဖြင့် စောစောက အသံဟာ…æ…æ ြ ြအေး…æ…æ ငါလည်း တွေ့လိုက်သားပဲ၊ ဒီကောင်တွေ အရှေ့ဘက်ကိုပဲ မဲရှာနေတယ်၊ ဒါပေမယ့်မကြာပါဘူး၊ မင်းတဲက မီးရောင်ကို တွေ့ကြမဟာပြါ သူက နဖူးကို လက်ဝါးဖြင့်ရိုက်၍ စိတ်ပျက်လက်ပျက် ရယ်လိုက်သည်။ သူစိမ်းကြီးက သူ့ကို စူးရှစွာကြည့်သည်။ မြသိပါဘူးညဗျာ၊ ကျွန်တော်လည်း အသံကြားလို့ အပြင်ထွက်ကြည့်တာ၊ လေယာဉ်ပျံ မဟုတ်မှန်းတော့ သိတယ်၊ ဒါကို ပန်းကန်ပြားပျံလား၊ ဘာလား၊ ညာလား စဉ်းစားနေတာ၊ ဟား…æ…æ ဟားြ သူစိမ်းကြီးက အသာအယာ ပြုံးလိုက်သည်။ မြင်းတို့ ခေတ် ကလေးတွေ အတော် စိတ်ကူးယဉ် ကြတယ်ြ သူ့မျက်နှာ ရုတ်တရက် တည်ငြိမ်သွားသည်။ သူစိမ်း ကြီးအား တစ်စုံတစ်ရာကို ပြောမည်ပြင်ပြီးမှ မပြောတော့ဘဲ နှုတ်ခမ်းများကို တင်းတင်းစေ့လိုက်သည်။ ထို့နောက် မသက် မသာ ပြုံးလိုက်ပြီး ဆန်ပြုတ်ချို့ကိုင် ချိတ်မှ ဖြုတ်ယူသည်။ ဆားအနည်းငယ် ထည့်ကာ ဇွန်းတစ်ချောင်းနှင့် မွှေသည်။ ပြီး သော် တစ်ဇွန်းခပ်ယူ၍ မြည်းလိုက်သည်။ ခေါင်း တစ်ချက် ညိတ်ပြီး ချိုင့်ကို လှမ်းပေးသည်။ ြသောက်လိုက်ပါဦး၊ ပူပူနွေးနွေးလေးြ သူစိမ်းကြီးသည် ဇွန်းဖြင့် မွှေကာ မွှေကာ အားရပါးရ သောက်လေသည်။ ညသည် အနှေးရထားသဖွယ် တငြိမ့်ငြိမ့် ရွေ့လျားနေ ဆဲပင်။ ြကောင်းသကွာ၊ ဒီလိုမျိုး မစားရတာ ကြာပြီကပဲ၊ အင်း…æ…æ ဒါနဲ့ နေစမ်းပါဦးကွ၊ မင်းဒီမှာ လာနေတဲ့ အကြောင်း လေး ပြောစမ်းပါဦးြ ကြျွန်တော် ပြောခဲ့ပြီပဲ၊ နေချင်…æ…æ ြ လြိုရင်းကို ပြောစမ်းြ သူစိမ်းကြီး၏ အသံက မာကျောသည်။ သူတို့သည် တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် အတန်ကြာစူးစူးရဲရဲကြည့်နေကြ လေသည်။ သူက မျက်လုံးများကို အရင်လွှဲဖယ်လိုက်သည်။ ထို့ နောက် တစ်လုံးချင်း ဖြည်းညင်းစွာ ပြောလိုက်သည်။ အြအုပ်အသင်းနဲ့ မနေချင်လိုြ့ သူစိမ်းကြီးက မျက်ခုံးနှစ်ဖက်ကို ပင့်သည်။ မြင်းအရူးပဲ၊ အအုပ်အသင်းနဲ့ မနေနိုင်ရအောင် မင်းက ဘာဖြစ်နေလို့လဲ၊ အအုပ်အသင်းက ဘာဖြစ်နေလို့လဲ၊ မင်း ဝရမ်း ပြေးလားြ ဝြရမ်းပြေးလို့ ပြောချင်ရင်လဲ ရတာပဲ၊ ပြစ်မှုပြစ်ဒဏ် နဲ့တော့ မဟုတ်ဘူး၊ တစ်ခုတော့ရှိတယ်၊ အအုပ်အသင်းကို ငြီး ငွေ့တာ အပြစ်ဆိုရင်တော့ တစ်မျိုးပေါ့လြေ မြင်းအသက်ြ နြှစ်ဆယ့်ကိုးြ ြကြည့်စမ်း၊ ငါတို့ မင်းအရွယ်ြ သူက ပြုံးသည်။ ဟြုတ်ပါတယ်၊ သမိုင်းဘာသာရပ်မှာ သင်ခဲ့ရဖူးပါ တယ်၊ ကျွန်တော်တို့လဲ ငယ်ငယ်တုန်းက ဘကြီးတို့ကို အားကျခဲ့ဖူးတာပါပဲ၊ ပရိယာယ်ကြွယ်တဲ့၊ အင်အားကြီးတဲ့ ဧည့်သည်ဆိုး ကို အိမ်ပေါ်က နှင်ချဖို့ဆိုတာ မလွယ်လှပါဘူး၊ နှင်ချပြီးပြန် ရင်လည်း အိမ်ကို လှပခိုင်ခံ့လုံခြုံအောင် မွန်းမံပြင်ဆင်ဖို့ဆိုတာ ပိုခက်မှန်းသိပါတယ်ြ ဒြါနဲ့များကြွာ ဟြုတ်ကဲ့၊ ကျွန်တော်က အလကားကောင်ပါ၊ မြို့ပြရဲ့ အကျင့်တွေ၊ အနံ့တွေ၊ မယုံကြည်ရမှုတွေ၊ ယာယီအခက်ခဲဆိုတာ တွေရဲ့ ဒဏ်ကို မခံနိုင်…æ…æ …æ…æ ြ ြတော်စမ်းြ မိုးဖိုမှ မီးလျှံရောင်တွင် သူစိမ်းကြီး၏ မျက်နှာမှာ ရဲနေသည်။ မြင်းပါရီကို သွားနေဖို့ ကောင်းတယ်ြ ကြျွန်တော်ဒီမှာပဲနေချင်တယ်ြ သူစိမ်းကြီးက သူ့ကို အတန်ကြာမျှထိုးဖောက်၍ ကြည့် နေသည်။ မြင်း စိတ်ကူးယဉ်နေတာပဲ၊ ဘာမှလည်း အကျိုးမရှိ ဘဲနဲ့၊ မင်းရဲ့ ကိုယ်အား စိတ်အားတွေကို အလဟဿ ဖြုန်းတီး ပစ်နေတယ်ြ ဒြါကတော့ ဒီ မှာမှ မဟုတ်ပါဘူးြ သူစိမ်းကြီး၏ မျက်နှာ တဖြည်းဖြည်း ပြုံးလာသည်။ ထို့နောက် လှောင်ရယ်ရယ်လိုက်၏။ အြလကား မင်းညာနေတယ်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ညာနေ တယ်၊ မင်းဒီမှာနေရတာ ငြီးငွေ့နေပြီ၊ပင်ပန်းနေပြီ၊ ဟုတ်တယ် မဟုတ်လားြ သူဆတ်ခနဲဖြစ်သွားသည်။ သူ့မျက်လုံးများ တဖြည်း ဖြည်း ဝေသီ လာသည်။ အံကို တင်းတင်းကြိတ်ထားသည်။ ထို့နောက် မျက်နှာကို လက်ဝါးနှစ်ဖက်ဖြင့် အုပ်လိုက်၏။ သူ့ ကျောပြင်တသိမ့်သိမ့်ဖြစ်လာသည်။ သူစိမ်းကြီး၏ ရှေ့တွင် သူ သည် ရှိုက်ကြီးတငင် ငိုကြွေးနေလေသည်။ သူစိမ်းကြီးက သူ့ကို ရီဝေစွာ ကြည့်နေသည်။ ထို့ နောက် ပင့်သက် တစ်ချက်ရှိုက်ကာ ဆန်ပြုတ်ကို ဆက်သောက် နေသည်။ ထိုအခိုက် တဲရှေ့ကညင်ပင်ဆီမှ တခဲနက်သော မျောက် အော်သံများဖြင့် ညသည် ချောက်ခြားသွားလေသည်။ သူက နေရာမှ ထလိုက်၏။ ထိုစဉ်မှာပင် အရှေ့ဘက်ကောင်းကင်ယံ ဆီမှ အသံများကို ကြားလိုက်ရသည်။ ညဦးပိုင်းက သူမြင်လိုက်ရ သော ယာဉ်၏ အသံမျိုးဖြစ်သည်။ သို့သော် ယခု ပိုများသည်။ အသံကြီးသည် မိုးချုန်းသံ တမျှရှိသည်။တဖြည်းဖြည်း နီး၍ နီး၍ လာလေ၏။ သူက သူ စိမ်းကြီးကို ကြည့်လိုက်၏။ သူစိမ်းကြီးက အသားတစ်ဖတ်ကို စိမ်ပြေနပြေ ဝါးနေရာမှ မီးဖိုကို လက်ညှိုးညွှန်သည်။ သြွား၊ ထင်းစနှစ်ချောင်းယူသွား၊ မြှောက်ပြီး ယမ်းပြ လိုက်ြ သူက မီးလျှံများ ဝေစီနေသော ကညင်သား ထင်းနှစ် ချောင်းကို ကိုင်၍ တဲအပြင်သို့ ထွက်လိုက်သည်။ ထင်းနှစ် ချောင်းကို အပေါ်သို့ မြှောက်ကာ ဝှေ့ယမ်းနေ၏။ ရှည်မျော မျောယာဉ်ကြီး ငါးစင်းသည် လျင်မြန်သောအဟုန်ဖြင့် တဲကလေး အပေါ်သို့ ရောက်ရှိလာသည်။ လေးစင်းက တဲ၏ အရပ် လေး မျက်နှာ၌ ဝိုင်းပတ်၍ ရပ်လိုက်ပြီး ကျန်တစ်စင်းကမူ တဲရှေ့ မြေကွက်လပ်ပေါ်တွင် ရပ်တည်နေသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ချုံ ငယ် သစ်ပင်တို့သည် ယာဉ်ကြီးများဆီမှ လေဟန်ကြောင့် သွက်သွက်ခါခါ လှုပ်ယိမ်းနေကြသည်။ ယာဉ်ငါးစင်းဆီမှ ရောင်ခြည်တန်းများ တစ်ပြိုင်နက် တည်း ပေါ်ထွက်လာကြ၏။ တဲနှင့်တကွ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခု လုံးသည် ရုတ်ခြည်း လင်းထိန်သွားလေသည်။ သူ့မျက်လုံးများ ပြာဝေနေစဉ်မှပင် ရှေ့ဆုံးယာဉ်သည် မြေကွက်ပေါ်သို့ တအိအိ ဆင်းလာလေ၏၊ ထင်းစနှစ်ချောင်းကို ပစ်ချကာ တဲအတွင်းသို့ သူပြန်ဝင်သွားသည်။ သူစိမ်းကြီးက သူ့ကို ကြီးစွာသော ဣနြ္ဒေ နှင့် ကြည့်ပြီး ထိုင်ရာမှ ထ၏။ ကြဲ သွားကြစိုြ့ နားမလည်စွာ သူမော့်ကြည့်သည်။ သြွားကြမယ်၊ အချိန်မရှိဘူးြ ကြျွန်တော်က ဘာကိစ္စ လိုက်ရမှာလြဲ ြပြန်လိုက်ခဲ့လို့ ငါပြောနေတယ်ြ သူစိမ်းကြီး၏ မျက်နှာက တင်းမာသည်။ မြလိုက်နိုင်ပါဘူးြ သူ့မျက်လုံးများ မှုန်ကုတ်သည်။ ြသောက်ရူးြ သူစိမ်းကြီး၏ လက်မှ ဝါးဆစ်ဘူးသည် သူ့ထံသို့ တန်းခနဲ ပြေးဝင်လာသည်။ သူက ခေါင်းကို ငုံ့၍ တိမ်းရှောင် လိုက်သည်။ တဲတံခါးဝသို့ သူစိမ်းနှစ်ယောက် ပြေးဝင်လာသည်။ ဆန်ပြုတ်ချိုင့်သည် ရင်ဝဆီသို့ ပျံသန်းလာပြန်သည်။ ဘေးသို့ ခုန်လိုက်ရသည်။ ယိုင်သွားချိန်တွင် လက်ခနဲမြင်လိုက် ရသည်။ တံခါးဝရှိ သူစိမ်းနှစ်ယောက်ထံမှ လိမ္မော်ရောင် မီးပွင့် နှစ်တန်းသည် သူ့ကိုခန္ဓာကို ဖြတ်သန်းထိုးဖောက်သွားကြသည်။ သူသည် နောက်သို့ လွင့်ပါသွားကာ တဲနံရံနှင့် ဆောင့်၏။ သူ့ လက်ဝါးများကို ယမ်းခါပြီး တစ်စုံတစ်ရာပြောရန် ကြိုးစားသည်။ အသံက ထွက်မလာ။ နောက်ထပ် မီးပွင့်တန်းများ ရောက်ရှိလာ ပြန်သည်။ သူသည် တဲနံရံကို ကုတ်ခြစ်ရင်း မြေပြင်ပေါ်သို့ လျှောကျသွားလေသည်။ သူစိမ်းကြီးသည် ထင်းတုံးကို လွှတ်ချပြီး သူ့ကို ပြေး၍ ပွေ့ယူသည်။ သူ့မျက်လုံးများလည်နေသည်။ နှုတ်ခမ်း များ တရွရွ လှုပ်သည်။ နောက်တော့ သူငြိမ်သက်သွားသည်။ သူ့မျက်နှာတွင် အပြုံးပန်းရိုင်းတစ်ပွင့် နောက်ဆုံး ထင်ကျန်ရစ်သည်။ သူ စိမ်းနှစ်ယောက်ပြေးလာကြသည်။ အနီးသို့ ရောက် လာသော သူတို့၏ မျက်နှာများပေါ်သို့ သူစိမ်းကြီး၏ လက်ဝါး များ ပြင်းထန်စွာ ကျရောက်သည်။ သူတို့ ယိမ်းယိုင်နေစဉ် သူ စိမ်းကြိ…æသည် ကျဲသော မြန်သော ခြေလှမ်းများဖြင့် တဲအပြင် သို့ ထွက်သွားသည်။ သူစိမ်းနှစ်ယောက်က လဲကျခွေခေါက်နေ သော သူ့ကို တစ်ချက်ကြည့်ပြီး သူစိမ်းကြီးနောက်သို့ ပြေးလိုက် သွားကြ၏။ ယာဉ်ကြီးသည် တဖြည်းဖြည်း မြေမှကြွသည်။ လေထု ထဲတွင် ဝေ့ဝဲကာ တောင်ဘက်သို့ ဦးတည်သည်။ ကျန်လေး စင်းကလည်း တစ်ပြိုင်နက်လိုက်ပါသွားကြ၏၊ ယာဉ်အုပ်သည် တောင်ဘက် မိုးကုတ်စက်ဝိုင်းဆီသို့ တိုးဝင်ပျံသန်းသွားကြကာ တဖြည်းဖြည်း အစက်အပြောက်ကလေးများအဖြစ်မှ မှုန်ဝါးပျောက် ကွယ်သွားကြလေသည်။ ထို့နောက်တွင် ပတ်ဝန်းကျင်သည် ပကတိ ငြိမ်သက် လျက် ကျန်ရစ်ခဲ့၏။ အရှေ့ဘက် အရုဏ်၏ အရိပ်အယောင် များ တစ်စွန်းတစ်စ ပေါ်လာကြပြီ။ သူသည် မမြင်နိုင်တော့သော မျက်လုံးများဖြင့် အရုဏ်ကို ကြိုဆို၏။ သူ့နှုတ်ခမ်းပေါ်မှ အပြုံးရိုင်းသည် မလွင့်ပြယ်သေး ပါ။ ဆောင်းဦးလေသည် တဲအတွင်းသို့ အလိုက်မသိ ဝင် ရောက်လာ၏။ နေ့စဉ်မှတ်တမ်း စာမျက်နှာများ တဖျပ်ဖျပ် လွင့်လန်သည်။ မင်တံသည် လေအဟုန်၏ ပယောဂကြောင့် မီးဖိုထဲသို့ ခုန်ချသွား၏။ ငြိမ်လုလု မီးရောင်တွင် နေ့စဉ်မှတ်တမ်းအက္ခရာများသည် မှုန်ရီလျက် ရှိလေသည်။ ဤအရပ်၌ မှက် ခြင် ယင်ရဲတို့မရှိ။ မျှော့၊ ကြမ်းပိုး လည်း ကင်း၏။ ထိုအခါ ငါ့ကိုယ်တွင်းက သွေးသည် လတ်ဆတ် အားကောင်းနေသည်။ ပိုးမွှားတို့၏ လှိုက်စားဖျက်ဆီးခြင်းဘေး မှ လွတ်မြောက်ခွင့်ရနေသဖြင့် ငါ့ကိုယ်သည် ပေါ့ပါး၏။ ငါ့ စိတ်သည် ရွှင်လန်း၏။ ငါကြောက်ရသော ခြသေင့်္၊ ကျား၊ ဝံ၊ ဆင်၊ကြံ့တို့သည် ဤအရပ်သို့ …æ…æ …æ…æ ။ ။ အတ္ထုပ္ပတ္တိ ‘နိဒါန်း’ တစ်ခါက…æ…æ ရဟန်းတစ်ပါးသည် သူ၏ ဆရာအရှင်ထံသို့ ချဉ်းကပ်၍ ဤသို့ မေးလျှောက်လေ၏။ အြရှင်ဘုရား…æ…æ တပည့်တော်အား သက္ကာယဒိဏ္ဌိသည် မမြဲလျက်ရှိသည်…æ…æ မည်ကဲ့သို့ ပြုလုပ်ရမည်နည်းြ ဆရာအရှင်က မိန့်တော်မူ၏။ ြအောက်လွှတ်ချလိုက်ြ နှစ်အတန်ကြာသော် ထိုရဟန်းသည် တဖန်ပြန်လာ၍ ဤသို့ မေးလျှောက်ဖြစ်လေ၏။ အြရှင်ဘုရား…æ…æ တပည့်တော်သည် သက္ကာယဒိဏ္ဌိကို လွှတ်ချခဲ့ပြီးပါပြီ…æ…æ ဆက်လက်၍ မည်ကဲ့သို့ပြုလုပ်ရပါမည်နည်းြ ဆရာအရှင်က မိန့်တော်မူ၏။ ြပြန်ကောက်လိုက်ြ  …æ…æ (ဂျပန် ကိုအန်) (၁) [၁၉၁၇ ခုနှစ်] ဆောင်းရာသီနန်းတော်ကို ဗော်ရှီဗစ်တို့ စီးနင်းသိမ်းပိုက် ခဲ့ကြသည်။ ၁၉၁၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်း မြို့ငယ်လေးတစ်မြို့၌ မြေပိုင်ရှင် အငယ်စား၊ မိဘနှစ်ပါးက ကျွနု်ပ်ကို မွေးဖွားခဲ့ပါသည်။ ကျွနု်ပ်ကို ဖွားမြင်စဦးက  ငလျင်လည်းလှုပ်၊ တော်လဲ ကလည်း ကြော်၊ ဥပါလည်းမပျံ့၊ စို့လည်း မပေါက်၊ အချင်းလည်း စလွယ်မသိုင်းဘဲ သာမန်မွေးရိုးမွေးစဉ်အတိုင်းပင် ရိုးသားစွာ မွေးဖွားခဲ့ပါသည်။ လူ့လောက အတွင်းသို့ မိမိ၏ စိတ်ဆန္ဒနှင့် ကင်း လွတ်စွာ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ၇ ရက်အကြာ၌ ကျွနု်ပ် ပထမဦးဆုံး ရရှိခဲ့သည့် ပုဂ္ဂလိက ပိုင်ဆိုင်မှုမှာ အမည်နာမတစ်ခုဖြစ် ဖြစ်ပါ သည်။ ရွာဦးကျောင်းဆရာတော်က ထန်းဖူးဇာတာတွင် မှည့် ဆို ချီးမြှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်လေသည်။ ြ…æ…æ အမည်သညာ ခေါ်စရာကား ‘မောင်တင်စိုး’ …æ…æ အသက် ၁၂၀ ရှည်စေသောဝ်ြ * * * (၂) [၁၉၁၈ ​ ၂၀ ခုနှစ်] သားလေးနာမည်က မောင်တင်စိုးနော်…æ…æ ဘယ်သူလြဲ ြမောင်တင်ချိုးြ ဟြုတ်ပြီ၊ မှတ်ထားနော်၊ အဖေနာမည် ဦးစံခ…æ…æ ကဲ…æ…æ ပြောစမ်း၊ အဖေ့နာမည်ြ ြဦးချန်ခြ ြအေး…æ…æ မေမေ့နာမည် ဒေါ်မယ်လှ နော်ြ ြဒေါ်မယ်လြ ကြဲ…æ…æ ဟောဒါ ဘယ်သူလြဲ ဘြိုးဘိုးြ ဘြိုးဘိုးကို ဘယ်လောက်ချစ်ြ ြဟောလောက်ကြီး ရှစ်ြ ဟြား…æ…æ ဟား…æ…æ ဟား…æ…æ ငါ့မြေးကို များများသင်ကြစမ်း ပါ ဟြ * * * ြဟောဒါ ကကြီးလို့ ခေါ်တယ်နော်ြ တြစ် နှစ် သုံး လေး ငါး …æ…æ ြ စြာကို ကြိုးစားသင်…æ…æ ကြိုးစားသင်…æ…æ ဒါမှ သားလေး ကြီးလာရင်…æ…æ ြ ြကြိုးစား…æ…æ ကြိုးစား…æ…æ ကြိုးစားြ * * * (၃) [၁၉၂၅ ခုနှစ်] ကျွနု်ပ်၏ ဖခင်မှာ ရည်မှန်းချက်ကြီး၍ စိတ်ခက်ထန် သူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး မိခင်မှာ ရိုးအ,၍ ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းသူ ဖြစ်လေသည်။ အရပ်တစ်ဆယ့်ခြောက်မျက်နှာ ကြည့်လေရာရာတွင် လယ်ယာချောင်းမြောင်းများ လက်ညှိုးထိုးမလွဲ ပိုင်ဆိုင်လာရေးသည် ဖခင်၏ စီပွါးရေးရည်မှန်းချက် ဖြစ်သကဲ့သို့ ဂုဏ်တော် ကိုးပါးကို နံနက်, ည ၉ ခေါက်စီ ရွတ်ဖတ်ကာ ရွာဦးကျောင်း ဆရာတော်အား ပစ္စည်းလေးပါ လှူဒါန်းခြင်း, ဘုရားတည်ကျောင်း ဆောက်ခြင်းတို့ဖြင့် ဘဝအဆက်ဆက် ပို၍ပို၍ ကောင်းမွန် သာယာသော လားရာဘဝများကို ရရှိပိုင်ဆိုင်ရရေးသည် မိခင်၏ ဘာသာရေးဖြစ်ပါသည်။ အဂင်္လိပ်စာ တတ်မှ လူရာဝင်သည်ဟု အယူအဆရှိ ကြသည့် ထိုအချိန်က သူ့သားကို လူ ရာဝင်စေချင်သော ဖခင်သည် ကျွနု်ပ်အား အဂင်္လိပ်ကျောင်းသို့ ပို့ရန် စီစဉ်လေ၏။ တစ်သက်လုံး ဖခင်၏ သြဇာအောက်မှာ အသာတကြည် နေထိုင်ခဲ့သော မိခင်သည် သူ့သားကလေး၏ ဂျော့ဘုရင်ကို ရှိခိုးရမည့်အဖြစ်။ အခြားတစ်ပါးသော အမည်နာမကို သိရသည့် အခါ ကျွနု်ပ်ကိုယ်တိုင် သေဆုံးသွားသည့်အလား မျက်ရည်တွေ တွေစီးကျလျက် မြေ၌ လူးလေ၏။ ဖခင်၏ အစီအစဉ်ကို ပထမ ဦးဆုံးအကြိမ် ပူ လောင်ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်၏။ ဖခင်၏ ပြတ်သားသောစိတ်သည် မိခင်၏ မျက်ရည်ပူနှင့် မကြုံစဖူး ထိတွေ့မိသောအခါ အနည်းငယ် ပျော့ပြောင်း သွားလေသည်။ မူလအစီအစဉ်ကို လျော့ချလိုက်ပြီး ၁၉၂၀ ပြည့်နှစ် ပထမ ကျောင်းသားသပိတ်၏ အကျိုးတရားဖြစ်သည့် အစိုးရ အထောက်အပံ့ခံ အမျိုးသားကျောင်းသို့ ပို့မည်ဟု ပြင်ဆင် သတ်မှတ်လိုက်တော့သည်။ ထိုအမျိုးသားကျောင်းသည် နောင်အခါ ကျွနု်ပ်အဖို့ လက်ဝဲဝါဒနှင့် တွေ့ဆုံပေါင်းသင်းမိစေရန် ရေခံမြေခံပင် ဖြစ်တော့သည်။ * * * (၄) [၁၉၃၈ ခုနှစ်] ြဟေ့ကောင်ြ ဟြာ အဖေ…æ…æ အဖေ လိုက်လာတယ်…æ…æ ဘယ်သူ ဘာ ဖြစ်လို့လဲ ြ ဘြယ်သူမှ ဘာမှ မဖြစ်ဘူး…æ…æ ဖြစ်နေတာက မင်း…æ…æ မင်းဘာတွေ လျှောက်လုပ်နေတာလဲ…æ…æ …æ…æ အောင်မာ…æ…æ မျက်လုံး တွေ များ မို့လို့ …æ…æ ငါသေတယ်ကြားလို့များ ငိုထားသလားြ ကြိုအောင်ကျော်…æ…æ ကိုအောင်ကျော် ဆုံးပြီအဖြေ ငြါကြားခဲ့ပါတယ်…æ…æ ကဲ သူသေသွားတော့ကော မင်းတို့ အာခံနေတဲ့ အဂင်္လိပ်အစိုးရကြီးက သဘေင်္ာကြီးနဲ့ ထွက်ပြေး သွားရောလား…æ…æ မာန်ကြီးမနေပါနဲ့ မောင်ခါချဉ်တို့ရယ်…æ…æ ကိုင်း ကြာတယ် မင်း မြို့အုပ်ဖြစ်အောင် လုပ်မှာလား…æ…æ မလုပ်ဘူး လားြ မြလုပ်ချင်ပါဘူးအဖေရာ…æ…æ ပျင်းစရာကြီးြ ြသြ ဒီလိုလား…æ…æ ဒါဖြင့် ဆေးကျောင်းကိုတက်ြ ဒြါလည်း ဖြစ်မယ်မထင်ဘူး…æ…æ ကျွန်တော်နဲ့ သတ္တဗေဒ ဆရာ ဒေါက်တာမက်ဂစ်နဲ့ သိပ်အဆင်မပြေဘူး…æ…æ သူ့ဘာသာမှာ အောင်မှဆိုတော့ သိပ်မထင်ဘူးြ ဟြုတ်ပေ့ကွာ၊ ကိုင်း မင်းကျောင်းမှာ နည်းနည်းလေးမှ ဟန်ပုံမပေါ်ရင်လည်း အိမ်ပြန်လိုက်ခဲ့ပေတော့…æ…æ ြ အြခုတော့ မလိုက်နိုင်သေးဘူး အဖေ…æ…æ အမေ့ကိုသာ ကြည့်ပြောလိုက်ပါတောြ့ ြကောင်းပြီ…æ…æ အခုမလိုက်နိုင်ရင် ဘယ်တော့မှလည်း ပြန်မလာခဲ့နဲ့တော့…æ…æ ဟေ့ကောင်…æ…æ ကြားရဲ့လားြ ဟြုတ်ကဲြ့ ငြါသေရင်တောင် မလာခဲ့နဲ့တော့ကွာ…æ…æ ကြားလားြ ဟြုတ်ကဲြ့ * * * (၅) [၁၉၄၈ ခုနှစ်] နောက်ဆုံးတွင် …æ…æ သာယာဝပြောသော လူ့ဘဝ၏ အနှစ်အဓိပ္ပာယ် အပြည့် ပျစ်ခဲနေသော လုပ်နိုင်သလောက်လုပ်၍ လိုသလောက် ခံစား နိုင်မည်ဖြစ်သော လူ့ဘောင်သစ်ကြီးသည် မလွဲမသွေ ပေါ်ပေါက် လာရမည် ဖြစ်သည်။ ဤစံနစ်သည် ပြီးပြည့်စုံသည့်အဆင့်သို့ ရောက်ပြီဖြစ် ၍ ဤကမ္ဘာတွင် နောက်ဆုံးနှင့် အကောင်းဆုံးစနစ်ဖြစ်သည်။ ပုဂ္ဂလိက ပိုင်ဆိုင်မှုကို အကြွင်းမဲ့ဖျက်သိမ်းထားသည်ဖြစ်၍ လူ  တန်းစားမရှိတော့ဘဲ လောဘ, ဒေါသ, မောဟ, မာန်မာနတရား များ ကင်းစင်ပြီး ဤကမ္ဘာဂြိုလ်ပြာကြီးသည် နေချင့်စဖွယ် နေရာဌာနတစ်ခုဖြစ်လာလိမ့်မည်။ နောက်ဆုံး ပန်းတိုင်၌ အုပ်ချုပ်သူ အစိုးရပင်လျှင် မလိုအပ်တော့သဖြင့် ပျောက်ကွယ်သွားရတောမည် ဖြစ်ပြီး လူတို့ သည် အသိတရား, သတိတရား ၂ ပါးဖြင့် ချစ်ကြည်မြင့်မြတ် စွာ ဆက်ဆံနေထိုင်ကြလိမ့်မည်၊ လူ့ဘုံသည် ဗြဟ္မာ့ဘုံနှင့် မခြား ရှိတော့မည်။ စိတ်ဟူ သည်မှာ ရုပ်၏ အဆင့်အမြင့်ဆုံး အခြေအနေ တစ်ရပ်သာ ဖြစ်သဖြင့် တိုးတက်စည်ပင်သော ရုပ်ဘဝအခြေ အနေ၌ စိတ်၏ ချမ်းမြေ့ခြင်းသည် ရှိမည်သာတည်း။ လူ့ဘဝ ၏ ရုပ်ပိုင်းစိတ်ပိုင်း လွတ်လပ်မှုတို့၏ တည်ရာဝါဒ။ ငါတို့ဝါဒ၏ နောက်ဆုံးပန်းတိုင်ကို လမ်းမျှော်၍ မြင် ယောင်ခံစားကြည့်တိုင် ပီတိဖြင့် ကြက်သီးဖြန်းဖြန်းထ,မိတော့ သည်။ ပန်းတိုင်သို့ ဇွဲဖြင့်, ဉာဏ်ဖြင့် အင်အားဖြင့် မရောက် အရောက်သွားမည်ဟု ငါအဓိဏ္ဌာန်ပြုသည်။ …æ…æ * * * (၆) [၁၉၅၈ ခုနှစ်] ပြန်းတိုင်ကလည်း …æ…æ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ဝေးဝေးလာ သလိုပါပဲလား ရဲဘော်ရြာ ရြဲဘော်တင်စိုးက တွေဝေနေပြီထင်တယ်…æ…æ သဘော တရားသင်တန်းထပ်တက်ပါလားြ ြဟောဒီစာအုပ်ဖတ်ပြီးပြီလား…æ…æ မီလိုဗန်ဂျီးလပ်စ်ရဲ့ လူတန်းစားသစ်တဲ့ …æ…æ ပန်းတိုင်ကို ချီတက်ရင်းနဲ့ အခွင့်ထူးခံ လူ တန်းစားသစ်တစ်ရပ်ဟာ မလွဲမသွေ ပေါ်ပေါက်လာမယ်ဆို ပါလား…æ…æ စဉ်းစားစရာပြဲ လြွှင့်ပစ်လိုက်စမ်းပါ …æ…æ အဲဒီစာအုပ်ကို ဖတ်တာဟာ ငရဲကြီးတာထက် ဆိုးတယ်ရဲဘော်ြ * * * (၇) [၁၉၆၄ ​ ၁၉၇၀ ခုနှစ်] မူလကတည်းက ကိုယ့်အတ္တ အကျိုးစီပွါးကိုသာ ယုံ ကြည်ခဲ့ကြသူတို့သည် ထိုယုံကြည်သည့်အတိုင်းပင် ကိုယ်ကျိုး စီပွါးကို ရှာဖွေကြကုန်၏။ ဘယ်သူကမှ ဘာမှ မဝေဖန်ကြ။ သို့သော် လူ့ဘောင်ကောင်းကျိုးနှင့် ပတ်သက်သည် ဟု ဆိုသော အယူဝါဒတစ်ခုကို ယုံကြည်ခဲ့သူတို့ ထိုအယူဝါဒ အပေါ် သံသယဝင်၍ ယုံကြည်မှု ပျက်ပြယ်လာကြပြီဆိုလျှင် (ဝါ) သဘောတရားရေးရာ၌ ကျဆုံးစပြုလာပြီဆိုလျှင် ကိုယ်ကျိုး ရှာလာတတ်ကြပါသည်။ ဤသည်ကို ဖောက်ပြန်သည်ဟု သမုတ်ကြလေ၏။ ဟိမဝန ္တာ ရိုးမတောမှ မိမိ၏ ဇာတိမြို့သို့ ကျွနု်ပ် ပြန် ရောက်သည်။ မကြာမီ အိမ်ထောင်ကျသည်။ ဇနီးဖြစ်သူဘက်မှ အစဉ်အဆက်လုပ်ကိုင်လာကြသော အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ကြသည်။ စီပွါးရေးအရ အောင်မြင်သည် ဟု ဆိုရပါမည်။ သို့ရာတွင် ကျွနု်ပ်၏ နှလုံးသားထဲ၌မူ ငယ်စဉ်ကတည်း က စွဲမြဲလာခဲ့သည့် ယုံကြည်မှုကြီးတစ်ခုကို ဆွဲနှုတ်ပစ်လိုက် သဖြင့် အပေါက်ခေါင်းကြီးတစ်ခု ကျန်ရှိရစ်ခဲ့သည်။ ထိုအပေါက် ကြီးသည် သူ့ဟာသူ ပြန်ပြည့်လာခြင်းမရှိပါ။ တစ်စုံတစ်ခုနှင့် မဖြည့်သမျှ ပြည့်မည့်သဘောမရှိပါ။ ထိုအပေါက်ကြီး ရှိနေသဖြင့် ကျွနု်ပ်မှာ နေရထိုင်ရ ခက်လှသည်။ သူ့ကို လျစ်လျှူရှုထား၍လည်း မရ။ သူ့ကို ဖြည့်နိုင် လောက်သည့် ပစ္စည်းသစ်ကိုလည်း မတွေ့သေး။ ဤသို့ဖြင့် တစ်ခါတစ်ခါတော့ စိတ်အဆာပြေသဘော ဖြင့် မိတ်ဟောင်းဆွေဟောင်းအချို့နှင့် ဝိုင်းဖွဲ့ကြည့်ပါသည်။ သို့ရာတွင် ဤနည်းက ဘေးရန်ကင်းသည်တော့မဟုတ်။ ပုလင်း တွေ တိုးလာသည်နှင့် ပြဿနာ တိုးလာတတ်သည်။ ယမကာအရှိန်တက်လာသည်နှင့် စကားလုံးများလည်း အဟုန်ပြင်းလာတတ်သည်။ ြနောက်ဆုံးတော့ စတာလင့်ရဲ့ ဒဏ်ကို လီနင်ခံသွား ရတာပါဗျာ…æ…æ လျှောက်ပြီးမရမ်းစမ်းပါနဲြ့ ဟု မိတ်ဆွေက မျက် လုံးများဝင်းတောက်ပြီး အော်ဟစ်သည်။ ဒြါဖြင့် လီနင်ရဲ့ ဒဏ်ကိုရော ဘယ်သူခံရသလြဲ ကျွနု်ပ်က မေးခွန်းထုတ်ပြီး အဖြေကို စောင့်သည်။ သို့ရာတွင် ကျွနု်ပ်ရရှိသည့် အဖြေမှာ ထိုမိတ်ဆွေ၏ ပါးစပ်မှ အြနီပျက်ြ ဟူ သော စကားတစ်ခွန်းနှင့်အတူ ဝင်ရောက် လာသော လက်သီးကြီး တစ်လုံးပင် ဖြစ်ပါသည်။ ထိုနေ့က စကားဝိုင်းသည် ကျွနု်ပ်၏ သွား၂ ချောင်း ကျွတ်ထွက်သွားခြင်းနှင့် မိတ်ဆွေ၏ ဦးခေါင်း ၂ လက်မခန့် ကွဲ သွားခြင်း၌ အဆုံးသတ်ခဲ့ပါသည်။ * * * (၈) [၁၉၇၅ ခုနှစ်] …æ…æ ပေါ့ဗျာ။ ကျွန်တော် အခု စာဖတ်ဖြစ်ပါတယ်။ လောလောဆယ် ဖတ်နေတာကတော့ ကမူး,ကာဖကာနဲ့ ဗာဂျီးနီးယားဝုဖ်တို့ပဲ။ သူတို့စာပေက တစ်မျိုးပဲ။ မဖတ်ဖူးသေးရင် ရှာဖတ်ကြည့် စမ်း ပါ။ လောကကို မေးခွန်းတစ်မျိုး ထုတ်စရာပေါ်လာလိမ့်မယ်။ အခုတလော ကျွန်တော့်ကို နှိပ်စက်နေတဲ့ မေးခွန်း ကတော့ ‘ဘဝဖြစ်တည်မှုရဲ့ အဓိပ္ပာယ်’ ပဲ။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အဓိပ္ပာယ်က ဘာလဲ။ ကဲဗျာ။ ဥပမာ​ တစ်ခုပြောမယ်။ ကျွန်တော့်အဒေါ် တစ်ယောက်ဆိုပါတော့ ငယ်ငယ်ကတည်းက ကျွန်တော်တို့နဲ့ နေတယ်။ အိမ်ထောင်လည်းမပြုဘူး။ [မပြုလိုက်ရဘူးဆိုရင် ပို မှန်မယ်။] ထမင်းချက်တယ်။ ဈေးဝယ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ကို ထိန်းတယ်။ စားတယ်။ အိပ်တယ်။ အခုလည်း ဈေးဝယ်, ထမင်းချက်, ကျွန်တော့် ကလေးတွေကို ထိန်း,စား,အိပ် ဒါပဲ။ ရုပ်ရှင်ဝါသနာပါတယ်။ ဟာသကားကြည့်ရင် ရယ်တယ်။ အလွမ်းဇာတ်ကြည့်ရင် ငိုတယ်။ အိမ်နီးနားချင်း အကြောင်း စိတ်ဝင်စားတယ်။ နားထောင်မယ့်သူရှိရင် အတင်း ပြောတယ်။ အဲဒီ ကျွန်တော့်အဒေါ်ဟာ အခု ကင်ဆာနဲ့ အိပ်ရာ ထဲလဲနေပြီ။ အလွန်ဆုံးနေလှ ၃ လပဲ။ ကဲ​ သူသေတော့မယ်။ ဒါဖြင့် သူ အသက်ရှင်နေခဲ့တာဟာ ဘာအဓိပ္ပာယ်လဲ။ ဘာအနှစ်သာရရှိသလဲ ။ ဒါဆိုရင် ထပ်မေးစရာက အဓိပ္ပာယ်ဆိုတာ ဘာလဲ။ အနှစ်သာရဆိုတာ ဘာလဲ။ ကဲ…æ…æ ကျွန်တော့်ကို ချာချာလည်စေတဲ့ မေးခွန်းတွေကတော့ အဲဒါတွေပဲ။ ခင်ဗျား စိတ်မဝင်စားဘဲ နေလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စာပြန်ပါဦး။ ခင်ဗျားဆီက စာမဖတ်ရတာ ကြာပြီ။ ကျန်းမာပါစေ။ သင့် တင်စိုး * * * [၁၉၈၀ ​ ] နောက်ဆုံးတော့ …æ…æ ယန်းပေါဆတ်လည်း အလကားပင်။ အဖြေသည် ကျွနု်ပ်အနီး၌ ကာလ ကြာမြင့်လှစွာကတည်းက ရှိနှင့်နေ၏။ နီးလွန်း၍ မမြင်ရခြင်းပေလား။ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၅၀၀ ကျော်က ဖြစ်တည်ခဲ့ဖူးသည့် ဗုဒ္ဓရှင်တော်သည် ဘဝပြဿနာကို အဘယ်ကြောင့် ပြတ်ပြတ်ထင်တင် သိရှိခဲ့ရပါလိမ့်။ လူ့ အသိအလိမ္မာသမိုင်းနှင့် စာလျှင် စောလွန်းလှသော ထိုအချိန်က ဗုဒ္ဓ၏ ဉာဏ်တော်ကို ကျွနု်ပ် မအံ့သြဘဲ မနေနိုင်တော့ပါ။ ငါသည် ငါမဟုတ် ဆိုပါလား။ သတ္တဝါသည် သတ္တဝါ မဟုတ်။ အဖေမဟုတ်။ အမေမဟုတ်။ သမီးမဟုတ်။ သား မဟုတ်။ ဘာမှမဟုတ်။ ဘာမှမပိုင်။ ရုပ်ကိုလည်း မပိုင်။ နာမ် ကိုလည်း မပိုင်။ သတ္တဝါတို့ တကယ်တမ်း ပိုင်ဆိုင်နိုင်သည်မှာ အနိစ္စ တရား, သခင်္ါရတရားသာလျှင် ဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဝါဒသည်လွတ်လပ်စွာ ဆင်ခြင်ဝေဖန်တတ်သော ဝိဘစ္ဆဝါဒဖြစ်သည်။ လာလှည့် ရှုလှည့်။ အတ္တမဟုတ်ကြောင်းကို ကိုယ်တိုင် သိမြင်လှည့်။ ဝေါဟာရစကားလုံးများ၏ နောက်သို့ မလိုက်ဘဲ အနှစ်တရားကို ထွင်းဖောက်၍ မြင်ကြစေ။ ကျွနု်ပ်နောက်ကျခဲ့ပါ၏။ (ဝါ) အချိန်မီခဲ့ပါ၏။ မိမိ ကိုယ်မိမိ စောင့်ကြည့်သော အလုပ်ကိုလည်း လုပ်နိုင်သမျှ လုပ် ကြည့်ပါ၏။ လုပ်ကြည့်လေလေ အတ္တ၏ ခေါင်းပွဖြစ်ပုံကို သဘောပေါက်လေလေဖြစ်ရပါသည်။ ကျွနု်ပ်၏ နှလုံးသားမှ အပေါက်ကြီးသည် ဤပစ္စည်း သစ်နှင့် တွေ့ကြုံရမှ ပြန်လည် ပြည့်တင်းလာနေသည်ကိုလည်း ခံစားသိရှိနေရပါသည်။ သို့ရာတွင် မေးခွန်းများကတော့ ကျန် နေသေးဆဲ။ ကျွနု်ပ်တို့အား ငယ်စဉ်ကတည်းက အဘယ်ကြောင့် ဝေါဟာရ အမှားများကို သင်ပေးခဲ့ကြပါသလဲ။ အဘယ်ကြောင့် အမှာများဖြင့် စွဲမြဲနေစေရပါသလဲ။ ထို့ပြင် ကျွနု်ပ်သည် ထိုအမှားကို သိမြင်၍ ပယ်နှုတ်ချင်သည် ဆိုပါစို့။ တစ်သက်လုံး စွဲမြဲလာခဲ့သည်များကို ယခုမှ ပြန်လည် ဆွဲနှုတ်ပစ်ရန်မှာ ခက်ခဲနာကျင်လှသည်။ ထပ်၍ ဆိုချင်ပါသည်။ ခက်ခဲ နာကျင်လှပါသည်။ ပြီးတော့ ကြိုးစားပမ်းစား အနာခံ ဆွွဲနှုတ်ပြီးပြီဆိုပါစို့။ ရှေ့ဆက်ရမည့် အလုပ်သည် ဘာ လဲ။ * * * (၁၀) သြားလေးနာမည် ဘယ်လိုခေါ် …æ…æ ြ ထြူးဖေသစ်ြ ဘြိုးဘိုးကို ချစ်ရဲ့လားြ ရြှစ်တယ်ြ ဘြယ်လောက်ချစ်ြ ြဟောလောက်ကြီး ရှစ်ြ ဟြား…æ…æ ဟား…æ…æ ဟား  ငါ့မြေးကြီးက သိပ်တတ်တယ်ဟေြ့ ကျွနု်ပ်သည် မြေးဦးကို သဘောကျစွာ ကြည့်ပါသည်၊ သူသည် အမှားများကို ကြိုးစားပမ်းစား သင်ကြားပေလိမ့်ဦးမည်။ နောင်သောအခါ ထိုအမှားများကို ပင်ပန်းတကြီး ဆွဲနှုတ်ပစ်ပေလိမ့်ဦးမည်လား။ သူ့ရင်ထဲက အခေါင်းပေါက်ကြီးကို ကျွနု်ပ် စိတ်ဝင်စားနေမိပါသည်။ ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ မယ်ထွေး ပုံပြင် ပုံပြင်ကို မည်သူက စတင်တီထွင်ပြောကြားခဲ့ကြောင်း တိကျစွာ အဖြေမထုတ်နိုင်သည်တိုင် တစ်ယောက်မှတစ်ယောက်၊ တစ်ဆင့်စကား တစ်ဆင့်နားဖြင့် ပုံပြင်တို့သည် တိုင်းပြည်တိုင်း၊ လူမျိုးတိုင်း ၏ မြတ်နိုးဖွယ်ရာ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုအဖြစ် ခိုင်မြဲနေခဲ့ပါပြီ။ ဆိုဆုံးမစကားများ၊ သင်ခန်းစာယူစရာများ ဖြင့် ဖွဲ့သီထားသည့် ပုံပြင်တို့သည် လူသားတို့ကို တစ်စုံတစ်ခုသော အတိုင်းအတာအထိ ကောင်းကျိုး သက်ရောက်စေနိုင်သည်မှာလည်း အမှန်ပင်ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် ပုံပြင်ဆိုသည်မှာ ပုံပြောသူ၏စိတ်ကူးကွန့် မြူးမှုသက်သက်မျှသာဖြစ်ြောကင်း သတိချပ်စေချင်ပါသည်။ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ဖြစ်အောင် ပုံပြင်တို့တွင် တန်ဆာဆင်ထားလေ့ရှိသည်။ သဘာဝမှကင်းလွတ်သော အဖြစ်အပျက်များကို မှတ်ယူ ဖို့မဟုတ်ဘဲ ဆိုဆုံးမစကာများ၊ သင်ခန်းစာများကိုသာ အနှစ်သာရအဖြစ် ရယူအသုံးပြုကြရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကမ်းမမြင် လမ်းမမြင် ပင်လယ်ပြင်ကြီးကို အန်တုကာ လှေငယ်တစ်စင်းဖြင့် ငါးဖမ်းထွက် ဖို့ ပြင်ဆင်နေကြသော တံငါသည် လင်မယားနှစ်ယောက်။ သူတို့၏တစ်ဦးတည်းသော သမီးကလေး ‘မယ်ထွး’က လိုအပ် သော ပစ္စည်းတွေကို လှေပေါ်သို့ ကူညီတင်ပေးရင်း နေ့စဉ် သူမှာနေကျ စကားအတိုင်းမှာသည်။ အြဘ၊ ငါးများများရ အောင် ဖမ်းခဲ့နော်ြ ြအေးပါဟြ ထိုအခါ အမေဖြစ်သူက လည်း သူပြောကျ စကားကို ပြောလေသည်။ ငြါးများများရရင် ငါ့သမီး ကို ဈေးရောင်းသင်ပေးရမယ်ြ အဘွားကြီး ပြောလေ့ရှိ သည့် သမီးမယ်ထွေး ဈေးရောင်း သင်ဖို့ ဆိုသော စကားကို အဘိုး ကြီးက နည်းနည်းမျှမကြိုက်။ တြယ် ဒီမိန်းမ၊ ငါ့သမီးကို ဘယ်တော့ ဈေး မရောင်းခိုင်းဘူး၊ ဒီစကားပြောတာကို ငါလုံးဝ မကြိုက်ဘူး၊ မပြောနဲ့ မှာထားသားနဲ့ တော်တော်အမှတ်မရှိတဲ့ မိန်မြ ကြျုပ် သတိလစ်ပြီး ပြောမိတာပါတော်၊ ရှင်မကြိုက်ဘူးဆိုရင် နောက်ကို ကျုပ်မပြောတော့ပါဘူးြ နြင်သတိလစ်ပြောပေါင်း ္မများနေပြီနော်၊ ဒီတစ်ခါသတိလစ် ပြီးပြောရင်တော့လား၊ ဟင်ြ့ ထို့နောက် အဘွားကြီးက လှေဦးတွင်ထိုင်ကာ အဘိုးကြီးက လှေကို လှော်ခထ်လျက် ပင်လယ် ပြင်သို့ ငါးဖမ်းထွက်ခဲ့ကြလေ သည်။ ထိုနေ့က မကြုံစဖူးထူးကဲ စွာပင် ငါးများကို ဖမ်းမိလေသည်။ ရြှင်မရေ၊ ငါးတွေ ထပ်မိ ပြန်ပြီဟေြ့ ဝမ်းသာအားရ ဟစ်အော် လိုက်သော အဘိုးကြီး၏အသံကို ကြားရသောအခါ အဘွားကြီးက လည်း သတိလက်လွတ်ပြန်ပြော မိလိုက်သည်။ ဟြယ်၊ ဟုတ်ပါတော်၊ ဒါမှ ကျုပ်သမီးမယ်ထွေးကို ဈေး ရောင်း သင် သင်ြ တြယ် အမှတ်မရှိတဲ့မိန်း မ၊ ပြောပြန်ပြီလား၊ ငါလျှော်တက် နဲ့ ရိုက်လိုက်ရြ မြ မလုပ်ပါနဲ့ ကျေးဇူး ရှင်ကြီးရယ်၊ ကျုပ်မပြောတော့ပါ ဘူးြ ထို့နောက် အဘိုးကြီးနှင့် အဘွားကြီး၏အော်သံ ထွက်ပေါ် လာ၏။ ရြှင်မရေ၊ ဒီနေ့ ငါးတွေ တယ်မိပါလားြ ဟြုတ်ပါတော်၊ အဲဒါ ကြောင့်၊ ကျပ်သမီးလေး မယ်ထွေး ဈေးရောင်း ရောင်း ရောင်းြ ဒြီမိန်းမ၊ ပြောပြန်ပြီလားြ ဒေါသကြီးလှသော အဘိုး ကြီးက လှော်တက်ဖြင့် လှမ်းရိုက် လိုက်၏။ ငြါမကြိုက်တဲ့စကားကို နင်က တမင်ပြောနေတာမဟုတ် လား၊ ကြဲ ကြျုပ် သတိလစ် လစ်ြ အဘွားကြီး စကားဆုံး အောင်ဆက်ပြောခွင့်မရဘဲ ပင် လယ်ရေပြင်ထဲသို့ လိမ့်ကျသွား လေတော့သည်။ အဘိုးကြီးက သူ့ အမှားကို သတိပြန်ရမိချန်မှာ နောက်ကျသွားခဲ့ပေပြီ။ ဟြင်၊ ရှင်မ ရှင်မြ လှော်တက်ဖြင့် အရိုက်ခံ ရပြီး ပင်လယ်ထဲကျသွားသော အဘွားကြီးမှာ ကမ္ဘာလိပ်ကြီးအ ဖြစ်ဘဝပြောင်းကာ ပင်လယ် ရေနက်ထဲသို့ ငုပ်လျှိုးကူ:ခတ် သွားလေတော့သည်။ အိမ်သို့ပြန်ရောက်သောအ ခါ အဘိုးကြီးမှာ အဖြစ်အပျက် များကို ဖုံးကွယ်ထား၍ မရနိုင်သ ဖြင့် သမီးမယ်ထွေးကို အမှန်အ တိုင်း ဖွင့်ပြောပြလိုက်ရသည်။ မယ်ထွးမှာတော့ မိခင်ကြီး အတွက် ယူကျုံးမရဖြစ်ကာ ငို ကျွေးမဆုံးနိုင်။ တစ်နေ့ကျတော့၊ မယ် ထွေးက သခင်ကြီးကို ပူဆာသည်။ သြမီး စိတ်ပြေလက် ပျောက် ရွာထဲမှာ ငါးလျှောက် ရောင်းချင်တယ်အဘ၊ အဲဒါမှ အမေ့ကို အလွမ်းပြေမြှာ အစပိုင်းတွင် အဘိုးကြီးက ခွင့်မပြုခဲ့။ သို့သော် မယ်ထွေးက နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ငိုယိုနေသဖြင့် နောက်ဆုံးတွင် အဘိုးကြီးက ဈေးရောင်းခွင့်ပြုလိုက်ရတော့သည်။ သို့ဖြင့် နောက်တစ်နေ့တွင် မယ်ထွေးသည် ဘခင်ကြီး ဖမ်းမိ လာသော ငါးများကို ဗန်းထဲထည့် ရွက်ကာ ရွာထဲသို့ ဈေးရောင်း ထွက်ခဲ့သည်။ ထိုရွာရှိ စုန်းမကြီး ဒေါ်အို ဇာ၏ အိမ်ရှေ့သို့အရောက်တွင် ဒြီကောင်မလေးဈေးရောင်း ထွက်လာ ငါ့အတွက် အကွက် ဝင်တာပဲ၊ အခွင့်အရေးရတုန်း ငါ့ အကြံအစည်ကို မြန်မြန်လုပ်မြှ ထို့နောက် ဒေါ်အိုဇာမယ် ထွေးကို လှမ်းခါ်လိုက်၏။ မယ် ထွေးကတော့ ဈေးဦးပေါက်ရောင်း ရတော့မည်ဟုတွေးကာ ပျော်ရွှင် နေသည်။ ဒါပေမယ့် ဒေါ်အိုဇာ က ငါးတွေကို တစ်ကောင်ပြီး တစ်ကောင်ရွေးရင်း မတန်မဆ ဈေးဆစ်နေသည်။ အြမေကြီး မတန်မဆ ဈေးဆစ်နေတာကိုး၊ အဲဒီလောက် သာ ဈေးလျှော့ရောင်းရင် အဘက ကျွန်မကို ရိုက်လိမ့်မယ်ြ ကြဲ့ မလျော့နိုင်လည်း မဝယ်တော့ဘူးအေ၊ သွားတော့ သွားတောြ့ ဒေါ်အိုဇာက အော်ထုတ် သဖြင့်၊ မယ်ထွေးဝမ်းနည်းသွား သည်။ အြမေကြီးမဝယ်ရင်လည်း ကျွန်မသွားပါတော့မယ်ရှင်၊ ကျွန် မရဲ့ ငါးဗန်းကို ကူပြီး မ,ပေးပါ နော်ြ ကြိုယ်ဘာသာကို မ,ပေါ့ အြေ အြဘက ငါးတွေ အများ ကြီး ထည့်ပေးလိုက်လို့ပါ အမေကြီးရယ်၊ ကျွန်မ မနိုင်လို့ပြါ ငြါးတွေ အများကြီး ထည့်ပေးလိုက်တာ နင့်အဘဆို ရင်၊ နင့်အဘကို အိမ်ပြန်ခေါ်ပြီး မ,ခိုင်းပေါြ့ ရိုးသားလှသော မယ်ထွေး က ဒေါအိုဇာ၏အကောက်ဉာဏ် ကို မတွေးမိဘဲ ငါးဗန်းကိုထား ကာ အိမ်သို့ ပြန်သွားလေသည်။ ထို့နောက် မယ်ထွေးက ဘခင်ကြီးကို အကျိုးအကြောင်း ပြောပြီး။ ငါးဗန်းကို မ,ပေးရန် အတွက် ခေါ်လာခဲ့သည်။ အဘိုး ကြီးက ဒေါ်အိုဇာ၏အိမ်လှေကား ပေါ်သို့ တက်လာသောအခါ ဒေါ် အိုဇာက ရုတ်တရက်ဟစ်အော်လေ သည်။ ငြါ့အိမ်လှေကား သုံးထစ် တက်ရင် ငါ့လင်ပဲဟေြ့ အဘိုးကြီးမှာ လှေကားသုံး ထစ် တက်ပြီးသွားပေပြီ။ အောက် ပြန်ဆင်းဖို့ ကြိုးစားပေမယ့် ခြေ ထောက်တွေက လှုပ်ရှား၍ မရ တော့။ ဒေါ်အိုဇာကတော့ အကြံ အောင်ပြီမို့ အကျေနပ်ကြီး ကျေနပ်နေ၏။ မယ်ထွေးမှာတော့ ကြောက်လန့်တကြား ငိုကျွေးနေရုံ မှတစ်ပါး ဘာမျှ မတတ်နိုင်။ အဘိုးကြီးက သမီးမယ် ထွေးအတွက် တောင်းပန်ရတော့ သည်။ ြဒေါ်အိုဇာရယ်၊ ခင်ဗျား ရဲ့ ကောက်ကျစ်ယုတ်မာတဲ့အကြံ အောင်သွားလို့ ဒီအိမ်ကနေ ကျုပ် မပြန်နိုင်တော့ပါဘူး၊ ကျုပ်သမီး မယ်ထွေးကိုလည်း အဖော်မရှိဘဲ တစ်ယောက်တည်း အိမ်ပြန်နေ ခိုင်းရမှာ စိတ်မချဘူးြ ဒြီတော့ ရှင်က ဘာလုပ် ချင်သလြဲ မြယ်ထွေးကိုလည်း ကျုပ် နဲ့အတူ ဒီအိမ်မှာပဲ ခေါ်ထားပါရ စြေ ကြျုပ်နဲ့ ကျုပ်သမီးတွေ ခိုင်းတာကို လုပ်ပေးပါ့မယ်ရှင်၊ ကျွန်မကို အဘနဲ့အတူတူနေခွင့် ပေးပြါ မယ်ထွေးကပါ ဝင်ရောက် တောင်းပန်သဖြင့် ဒေါ်အိုဇာ ကျေနပ်သွားသည်။ ယင်းသို့ဖြင့် ထိုနေ့မှစကာ မယ်ထွေး သည် ဘခင်ကြီးနှင့်အတူ ဒေါ်အို ဇာအိမ်တွင် နေထိုင်ရင်း ဒေါ်အိုဇာ နှင့် သူ့သမီးငါးယောက်တို့၊ မညှာ မတာခိုင်းစေသော အလုပ်များကို နေထွက်မှ နေဝင်သည်တိုင် မနား မနေ ပင်ပန်းကြီးစွာ လုပ်ကိုင် ပေးနေရလေတော့သည်။ မယ်ထွေးမှာ အလုပ်တွေ ကို ပင်ပင်ပန်းပန်းလုပ်ကိုင်နေရ သော်လည်း မျက်နှာကောင်းမရခဲ့။ ဒေအအိုဇာ၏အကြီးဆုံးသမီး ‘ဒင် ကြီး’၏ ရိုက်နှက်မှုများကို အကြိမ် ကြိမ်ခံခဲ့ရသည်။ မယ်ထွေး၏ ဘခင်ကြီးမှာလည်း ဒေါ်အိုဇာကို ကြောက်ရသဖြင့် သမီးဘက်မှ ရပ်တည်ပြီး မပြောဝံ့။ တစ်ခါတစ်ရံ မယ်ထွေး သည် ပင်လယ်ကမ်းစပ်သို့ သွား ရောက်ပြီးကွယ်လွန်သူ မိခင်ကြီး ကို တိုင်တည်ကာ ငိုကျွေးလေ့ရှိ သည်။ အြမေရယ်၊ သမီးမထွေး ရဲ့အဖြစ်ကို မြင်လှည့်ပါဦး၊ သမီး ကို ကယ်နိုင်ရင် ကယ်ပါဦးြ တစ်နေ့မှာတော့ မယ်ထွေး ၏ တိုင်တည်ငိုကျွေးသံကို မိခင် ကမဉာလိပ်မကြီး ကြားသိသွား သည်။ သြမီးမယ်ထွေးရဲ့ ငိုသံ ပါလား သမီး ဘာဖြစ်လို့ပါလိမ်ြ့ ကမ္ဘာလိပ်မကြီးက ပင် လယ်ကမ်းစပ်သို့ တက်လာကာ သမီးမယ်ထွေ:ကို တွေ့ဆုံသည်။ ထိုအခါကျမှပင် မယ်ထွေးသည် ကမ္ဘာလိပ်မကြီးဘဝ ရောက်နေရှာ ရသော မိခင်အဖြစ်ကို သိသွားရ တော့သည်။ မယ်ထွေးက ဒေါ်အိုဇာ၏ အိမ်တွင် အနှိပ်စက်ခံနေရပုံများ ကို ပြောပြသည်။ ဒြင်ကြီးတို့ နှိပ်စက်လွန်း လို့ သမီးတော့ မြန်မြန်သေရတော့ မယ်ြ သမီးမယ်ထွေး၏အဖြစ် ဆိုးကို ကြားသိရသော်လည်းကမ္ဘာ လိပ်ကြီးမှာ မည်သို့မျှ မကူညီနိုင် ရှာ။ သမီးကို နှစ်သိမ့်အားပေးရုံ မျှသာ တတ်နိုင်လေသည်။ ဝြဋ်ကြွေး ပြန်ဆပ်ရတာ ပဲလို့ တရားနဲ့ သာဖြေပါတော့  သမီးရယ်ြ ဤသို့လျှင် မယ်ထွေးနှင့် ကမ္ဘာလိပ်မကြီးတို့သည် မကြာခ ဏ တွေ့ဆုံလေ့ရှိကြသည်။ တစ်နေ့တွင် အိမ်မှ တိတ် တဆိတ် ထွက်သွားသော မယ် ထွေးကို ဒေါ်အိုဇာက အမှတ်မ ထင် တွေ့မြင်သွားပြီး ဒြီကောင်မလေး ဘယ်ကို ထွက်သွားတာလဲ မသိဘူး၊ သူမ ရိပ်မိအောင် နောက်ယောင်ခံပြီး လိုက်ကြည့်ဦးမြှ မယ်ထွေးကတော့ ဒေါ် အိုဇာ လိုက်ချောင်းသည်ကို မသိ ရှာဘဲ ပင်လယ်ကမ်းစပ်သို့ ထွက် လာခဲ့သည်။ မိခင် ကမ္ဘာလိပ်မ ကြီးကလည်း သမီး မယ်ထွေး ရောက်အလာကို မျှော်နေလေ့ရှိမြဲ။ နောက်ယောင်ခံ လိုက် ချောင်းသည်ကို မသိရှာဘဲ ပင် လယ်ကမ်းစပ်သို့ ထွက်လာခဲ့ သည်။ မိခင် ကမ္ဘာလိပ်မကြီးက လည်း သမီး မယ်ထွေးရောက် အလာကို မျှော်နေလေ့ရှိမြဲ။ နောက်ယောင်ခံ လိုက် ချောင်းသော ဒေါ်အိုဇာက မယ် ထွေးနှင့် ကမ္ဘာလိပ်မကြီး သား အမိတို့၏ အဖြစ်ကို တွေ့မြင်သွား ပေပြီ။ ြကြည့်စမ်း၊ ဒင်းတို့ သား အမိက ဒီမှာလာပြီး အလွမ်းသယ် နေကြတာကိုး၊ နေနှင့်ကြဦးပေါ့၊ မကြာခင် ငါ့အကြောင်း ကောင်း ကောင်းကြီး သိစေရမယ်၊ မအိုဇာ ကို ဒီလိုစမ်းလို့ ဘယ်ရမလဲ ဟင်း ဟင်း ဟင်းြ ထိုနေ့ညတွင် ဒေါအိုဇာက ဖျာအောက် တွင် မုန့်လေပွေများထည့်ပြီး ဖျာ ပေါ်လူးလှိမ့်ဟစ်အော်နေသည်။ အြမလေး၊ အရိုးတွေ ကျိုးကုန်ပါပြီတော့၊ သေရပါတော့ မယ်။ ငါ့ကို ဘယ်စုန်မ ပြုထား သလဲမသိဘူးြ ဒေါ်အိုဇာ လူလှိမ့်နေသ ဖြင့် မုန့်လေပွေများ ကျိုးကြေကာ ဂျိုးဂျိုးဂျွတ်ဂျွတ်အသံများ ထွက် ပေါ်နေသည်။ ငြါတော့ အရိုးတွေ ကျိုး ပြီး သေရတော့မှာပဲ၊ ဟဲ့ ဒင်ကြီး နတ်ကတော် ‘ဂုစ္ဆာ’ကို သွားခေါ် စမ်း၊ မြန်မြန်ခေါ်လာခဲြ့ မကြာမီ ဒင်ကြီးနဲ့အတူ နတ်ကတော် ဂုစ္ဆာပါလာသည်။ အြင်း ညနေ့တုန်း ဒေါ် အိုဇာ ငါ့ကို ပိုက်ဆံပေးပြီး ပြော ခိုင်းထားတဲ့အတိုင်း နတ်ပူးချင် ယောက်ဆောင်ပြီး ပြောမှပြဲ ထို့နောက် နတ်ကတော် ဂုစ္ဆာက နတ်ပူးဟန်ဆောင်ပြီး ဟင်း ဟင်း ဟင်း လက်စ သတ်တော့ ကမ္ဘာလိပ်မကြီးက ပြုစားထားတာကိုး၊ အဲဒီ ကမ္ဘာလိပ် မကြီးရဲ့ အသားကို ချက်စားမှ နင့်ရောဂါပျောက်လိမ့်မယ်ဟဲ့ မအိုဇာရဲ့ ဟင်း ဟင်းဟင်းြ နတ်ကတော် ဂုစ္ဆာ၏ စကားကြောင့် မယ်ထွေးမှာ သတိ လစ်မေ့မျောမတတ်ဆို့နစ်စွာ ခံစား လိုက်ရသည်။ အြို အမေတော့ ဒုက္ခပါ ပြဲ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ မယ် ထွေးတို့ သားအဖနှစ်ယောက်စလုံး ဒေါ်အိုဇာကို မတားဆီးဝံ့ကြ။ နောက်တစ်နေ့ မနက်မိုး လင်းသည်နှင့် ဒင်ကြီးတို့ ညီမ ငါးယောက်နှင့်အတူ မယ်ထွးတို့ သားအဖနှစ်ယောက်မှာ ကမ္ဘာလိပ် ကြီးကို ဖမ်းဆီးဖို့ ပင်လယ်ကမ်း သို့ ထွက်လာကြလေသည်။ မယ်ထွေးနှင့်ဒင်ကြီးတို့ ညီ အစ်မ ငါးယောက်က ကမ်းစပ် တွင် စောင့်ကျန်နေရစ်ခဲ့ကြသည်။ ဘခင်ကြီးက ရေထဲသို့ ပိုက်ချလိုက်တိုင်း မယ်ထွေးဟစ်အော် သည်။ အြမေရေ လှေရဲ့ညာဘက် မှာ ပိုက်ချထားတယ်တော့၊ ဘယ်ဘက်ကိုပြေးြ ဟြဲ့ ကောင်မ၊ အော်မ နေနဲ့၊ တိတ်တိတ်နေစမ်းြ ဒင်ကြီးက မာန်မဲတားမြစ် ပေမယ့် မယ်ထွေးက မိခင်ကမ္ဘာ လိမ်မကြီးအတွက် စိုးရိမ်ကာ ပိုက် ချသည့်အခါတိုင်း ဟစ်အော် သတိ ပေးနေသည်။ အြမေရေ ဒီတစ်ခါ လှေ ရဲ့ဘယ်ဘက်ကို ပိုက်ချပြန်ပြီ တောြ့ မယ်ထွေးသတိပေးဟစ်အော် နေသပြင့် ကမ္ဘာလိပ်မကြီးကို ဖမ်း ၍မိနိုင်။ နောက်ဆုံးတွင် ဒင်ကြီးတို့ ညီအစ်မငါးယောက်က ဒေါသအိုး ပေါက်ကွဲပြီး မယ်ထွေးကို ဝိုင်း ရိုက်ကြတော့သည်။ ကြမ္ဘာလိပ်မကြီးရဲ့အသား ကို မစားရင် နင်အသားကို ချက် စားမယ်ဟဲြ့ ကြျွန်မအသားကို စားချင် ရင်လည်း စားကြပါ၊ အမေရဲ့ အသက်ကိုတော့ ချမ်းသာပေးကြ ပါရှင်ြ မယ်ထွေး၏ရှိုက်ကြီးတငင် ငိုကျွေးသံကို ကမ္ဘာလိပ်မကြီး ကြားသွားသောအခါ ငြါ့ကို ဖမ်းလို့ မမိရင် သမီးမယ်ထွေးတော့ သူတို့ ဝိုင်း ရိုက်ကြတာနဲ့ သေရလိမ့်မယ်၊ ငါ့ သမီးလေး ဒုက္ခမရောင်အောင် ငါ အဖမ်းခံလိုက်တာပဲ ကောင်းပါ တယ်လြေ ဆုံးဖြတ်ချက်နှင့်အတူ ကမ္ဘာလိပ်မကြီးက အမိခံလိုက် လေတော့သတည်း။ * * * ကမ္ဘာလိပ်ကြီး၏အသား ကို ဒင်ကြီးတို့ညီအစ်မငါးယောက် က ဟင်းတစ်အိုး မယ်ထွေးက ဟင်းတစ်အိုး ချက်ကြရသည်။ ဒြင်ကြီးတို့က ရိုက်နှက် ပြီးခိုင်းကြလို့ အမေ့အသားကို သမီးဟင်းချက်ရတာပါအမေရယ်၊ သမီးရဲ့စိတ်ထဲမှာ အမေရဲ့အသား ကို ဟင်းကျက်လိုတဲ့ဆန္ဒ လုံးဝ မရှိပါဘူး။ သမီးရဲ့သစ္စာစကားမှန် ခဲ့ရင် ဒီမီးဖိုထဲက မီးညွှန်မီး တောက်တွေဟာ လေပြည်လေညှင်း တိုက်ခတ်သလို အေးမြနေပါစြေ မယ်ထွေးသစ္စာဆိုလိုက် သဖြင့် မီးတောက်တွေမှာ ပူလောင် ခြင်းမရှိတော့။ ဟင်းအိုးသည်လည်း မကျက်တော့။ ထိုအခါ ဒင်ကြီး က မယ်ထွေးကို ရိုက်နှက်ကြပြန် သည်။ ဟြင်းတစ်အိုးတောင် ကျက်အောင် မချက်နိုင်တဲ့ ကောင် မ ကဲဟာ ကဲဟြာ ထို့နောက် ဒင်ကြီးတို့ကိုယ် ရိုင်မယ်ထွေး၏ဟင်းအိုးကို ယူပြီး ချက်ကြသည်။ ကမ္ဘာလိပ်မကြီး၏ အ သားဟင်းအိုးကို နှစ်လုံးစလုံးကို ဒေါ်အိုဇာနှင့်သမီးငါးယောက်တို့ ရယ်မောပျာ်ရွှင်စွာ စားသောက်နေ ကြအချိန်တွင် မယ်ထွေးမှာ မိခင် ကြီး၏အပြစ်ကို မကြည့်ရက်သ ဖြင့် အိမ်ထောင့်တစ်နေရာတွင် ကျိတ်ပြီး ငိုနေရှာသည်။ ဘခင် ကြီးမှာလည်း ဖြေမဆည်နိုင်။ ြသြော် ရှင်မ၊ ရှင်မ ငါ စိတ်လိုက်မာန်ပါ လှော်တက်နဲ့ ရိုက်လိုက်လို့ ပင်လယ်ထဲကျပြီး ကမ္ဘာလိပ်မကြီး ဖြစ်သွားရရှာ တယ်၊ အခုတစ်ခါ သူ့အသားကို မအိုဇာတို့ ချက်စားဖို့ ငါကိုယ် တိုင် ဖမ်းပေးခဲ့ရတယ်၊ တော်တော် ဆိုးတဲ့ အဖြစ်ပါလားြ ဒေါ်အိုဇာတို့ သားအမိ တတွေက စားသောက်ပြီး အဆီ ယစ်ကာ အိပ်ပျော်သွားကြချိန် မှာတော့ မယ်ထွေးက မိခင်ကမ္ဘာ လိပ်ကြီး၏အရိုးတွေကို အိုးတစ် လုံးဖြင့် လိုက်ကောက်သိမ်းသည်။ ထို့နောက် ထိုအရိုးအိုးကို ခြံထောင် တစ်နေရာတွင် မြေမြပ်ထားလိုက် သည်။ နောက်တစ်နေ့ မိုးလင်း သောအခါတွင်မူ ကမ္ဘာလိပ်မကြီး၏ အရိုးအိုး မြေမြုပ်ထားသည့်နေရာတွင် ရွှေတစ်ပင်ပေါက်နေပြီး ရွှေသီးတွေ သီးနေလေသည်။ ထိုရွှေပင်ကို ဒင်ကြီးတို့ ညီအစ်မငါးယောက်က ဦးစွာ တွေ့မြင်သွားကြသည်။ ဟြယ် တို့ခြံထဲမှာ ရွှေပင် ကြီးပေါက်ပြီး ရွှေသီးတွေ သီးနေ ပါလားြ ဟြုတ်ပါ့တော်ြ တြို့တော့ချမ်းသာပြီဟေြ့ ထိုအချိန်မှာပင် တောက စားထွက်လာသော အိမ်ရှေ့မင်း သားလေးက ထိုအိမ်ရှေ့သို့ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင် ရောက်လာသည်။ အြလို ဒီခြံထဲက အပင်မှာ ရွှေရောင်တဝင်းဝင်းနဲ့ ရွှေသီးတွေ သီးနေတာ တယ်ပြီး ထူးဆန်းပါ လား၊ ဒီရွှေပင်ကို ဘယ်သူစိုက် တာလဲဆိုတာ ငါ့ကို ပြောကြစမ်းြ ထိုအခါ ဒင်ကြီးတို့ ညီမ ငါးယောက်က ပြိုင်တူဖြေလိုက်ကြ သည်။ ကြျွန်တော်မတို့ စိုက်တာ ပါ အရှင်သားြ ြကောင်းပြီ၊ သင်တို့စိုက် တာဆိုရင် ဒီရွှေပင်ပေါ်က ရွှေသီး တွေကို သင်တို့ကိုယ်တိုင် ခူးဆွတ် ပြီး ငါ့ကို ဆက်သကြစမ်းြ ဒင်ကြီးတို့ညီအစ်မတွေက ရွှေသီးတွေကို အလုအယက်ခူး ဆွတ်ကြပေမယ့် မည်သူ မျှ ရွှေသီး ရွှေရွတ်တို့ကို ခူးဆွတ်၍မရပါချေ။ ဟြယ် ဖြုတ်လို့လည်း မရပါလားြ အြညှာကလည်း ခိုင် လိုက်တာတော်ြ သည့်လိုရှိဆဲတွင် ခပ်လှမ်း လှမ်းတစ်နေရာမှာ မဝံ့မရဲရပ်နေ သည့် မယ်ထွေးကို အိမ်ရှေ့မင်း သားက တွေ့မြင်သွားပြီး အနားသို့ ခေါ်လိုက်လေသည်။ နြှမတော်ရဲ့ နာမည်က ဘယ်သူလြဲ မြယ်ထွေးလို့ ခေါ်ပါ တယ်အရှင်သားြ ဒြီရွှေပင်က ရွှေသီးတွေကို နှမတော်မယ်ထွေး ခူးဆွတ်နိုင် မလားဆိုတာ မောင်တော်သိချင် တယ်၊ ခူးဆွတ်ပြစမ်းပြါ ြကောင်းလှပါပြီ အရှင် သားြ မယ်ထွေးက ရွှေသီးများကို ဆွတ်ခူးရန် လက်ရွယ်လိုက်ရုံနှင့် ပင် ရွှေပင်ပေါ်တွင် ရှိနေသမျှ ရွှေသီးအားလုံး အလိုအလျောက် ကြွေကျလာသည်။ ထို့နောက် အိမ်ရှေ့မင်း သားက မေးသဖြင့် မယ်ထွေးက မိခင်ကမ္ဘာလိပ်မကြီး၏ အရိုးအိုး ကို မြုပ်နှံရာမှ ဤသို့လျှင် ရွှေပင် ပေါက်လာသည့်အကြောင်း ရှင်းပြ သည်။ နြှမတော်ဟာ အလွန်အံ့ သြစရာကောင်းတဲ့ မိန်းကလေး ပါလား၊ နှမတော်ကို မောင်တော် မြင်မြင်ချင်းပဲ မေတ္တာသက်ဝင်မိပြီ၊ ဒီရွှေပင်နဲ့အတူ နှမတော့်ကိုပါ ရွှေနန်းတော်ကို မောင်တော် ဆောင်ယူသွားပါရစြေ နြှမတော်ရဲ့ဘခင်ဆီမှာ ခွင့်တောင်းတော်မူပါ အရှင်သားြ သည်သို့ဖြင့် မယ်ထွေးသည် ဒုက္ခပင်လယ်ဝေနသောဘဝမှ အိမ် ရှေ့မင်းသား၏ ချစ်မြတ်နိုးလှစွာသော မိဖုရားဘဝသို့ ရောက်ခဲ့ ရသည်။ မယ်ထွေး၏ဘဝဖြစ်စဉ် အားလုံးကို အိမ်ရှေ့မင်းသား သိရှိ သွားခဲ့ရာ မယ်ထွေးအပေါ် ချစ် မြတ်နိုးမှုသာမက အသနားကြင် နာပါ ပိုခဲ့ရလေတော့သည်။ * * * ရက်အနည်းငယ်ကြာမှာတော့ ဘခင်ကြီး မကျန်းမာကြောင်း သတင်း ကြားသိရသဖြင့် ဘခင်ကြီး နေထိုင်ရာ ရွာသို့ မယ်ထွေးခဏ ပြန်လာခဲ့သည်။ မယ်ထွေးအိမ်သို့ ရောက် သောအခါ ဒင်ကြီးတို့ ညီအစ် ငါးယောက်ကို ဦးစွာ ဆုံတွေ့ ရသည်။ အြဘမကျန်းမာဘူးဆိုလို့ ကျွန်မလာခဲ့တာပါ အစ်မဒင်ကြီးြ ဟြွန်း၊ နင်က ခုမှလာ တာကိုး၊ နင့်အဖေကဖြင့် နေပြန် ကောင်းလို့ ပင်လယ်ထဲကို ငါးဖမ်း ထွက်သွားပြြီ တယ်ဆိုတော့ မယ်ထွေး ဘခင်ကြီး မကျန်းမာခြင်းမဟုတ်။ ဒင်ကြီးတို့က သူတို့အကြံအစည် ဖြင့် မယ်ထွေးကို လိမ်ညာကာ အကြောင်းကြာ:ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ညြီမလေးက ရွှေနန်း တော်ကြီးမှာ နေရတော့ လှလာ လိုက်တာကွယ်ြ ညြီမလေးရဲ့ လက်ဝတ်ရတနာတွေက သိပ်ပြီးတန်ဖိုးကြီးမှာပေါ့နော်ြ ြအေးဟယ် လူကလည်း လှ ရတနာတွေကလည်း လှ ြ ဟြုတ်ပါ့တော်၊ ဟုတ်ပြါ လြက်ဝတ်ရတနာတွေကို ခဏလောက်  ချွတ်ပြပါလားဟင်ြ ဒင်ကြီးတို့ ညီမငါးယောက်က တစ်ယောက်တစ်ပေါက် ဝိုင်းပြောကြသည်။ ရိုးသာဖြူစင်လှသော မယ်ထွေးကတော့ ဒင်ကြီးတို့ညီမတစ်သိုက်၏ ကောက်ကျစ် ယုတ်မာသော အကြံအစည်ကို မရိပ်မရှာ။ သူတို့အလိုကျ လက်ဝတ်ရတနာများကို ချွတ်ပြလေသည်။ ဒင်ကြီးသည် မယ်ထွေး၏ လက်ဝတ်ရတနာများကို ကိုင်ကြည့်နေရာမှ မတော်တဆ လွတ်ကျဟန်ဟန်ဆောင်ကာ ကြမ်းပေါက်ကြားမှ ပစ်ချလိုက်သည်။ ဟြယ် လွတ်ကျကုန်ပြြီ ညြီမလေး မယ်ထွေးရယ် ညီမလေးပဲ ဆင်းကောက်လိုက်ပါတောြ့ ဟြုတ်ကဲ့၊ ဟုတ်ကဲြ့ ဒင်ကြီးတို့ စေခိုင်းသမျှ လုပ်ကိုင်ပေးနေကျဖြစ်သော မယ်ထွေးက အိမ်အောက်သို့ ဝင်ကာ လက်ဝတ်ရတနာများကို ကောက်ယူသည်။ ထိုအခါ ဒေါ်အိုဇာ ကြိုတင် စီစဉ်ပေးထားသည့်အတိုင်း ဒင်ကြီးက ပွက်ပွက်ဆူနေသော ရေနွေးအိုးဖြင့် လောင်းချလိုက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် မယ်ထွေးသည် ဗျိုင်းပြူမလေးအဖြစ်သို့ ချက်ချင်း ဘဝပြောင်းကာ အထိတ်တလန့် ပျံသန်း ထွက်ပြေးသွားလေတော့သည်။ ဟြင်၊ မယ်ထွေး ဗျိုင်း ဖြစ်သွားပြြီ အြဲဒီဗျိုင်းကို ဝိုင်းရိုက် သတ်ကြ၊ မလွတ်စေနဲြ့ ဗျိုင်းကလေးဖြစ်သွားသော မယ်ထွေးလေးက နန်းတော်သို့ ဦးတည် ပျံသန်းသွားသည်။ ဟြယ်၊ ဗျိုင်းမ အဝေးကြီး ရောက်သွားပြြီ အြဲဒီဗျိုင်းကို မမိလည်း အကြောင်းမဟုတ်ပါဘူးအေ၊ တို့အကြံ အောင်ပြီပြဲ ဟြုတ်ပါ့၊ လက်ဝတ်ရတနာတွေ ကျန်ခဲ့တာ အများကြီးပဲ ဟင်း ဟင်း ဟင်းြ * * * နောက်တစ်နေ့တွင် အိမ်ရှေ့မင်းသားကလေးက မယ်ထွေးကို ခေါ်ဖို့ လိုက်လာသည်။ ဒင်ကြီးက  မယ်ထွေးအဝတ်အစားနှင့် လက်ဝတ်ရတနာများကို ဝတ်ဆင်ကာ မယ်ထွေးယောင်ဆောင်ပြီး အိမ်ရှေ့မင်းသားကို ဆီးကြိုသည်။ ဟြင် နှမတော် မျက်နှာကို ဘာကြောင့် ပဝါနဲ့ ဖုံးထားရတာလြဲ ဒေါ်အိုဇာ သင်ပေးထားသည်အတိုင်း မျက်နှာကို ပဝါဖြင့် ဖုံးထားသော ဒင်ကြီးက ြမောင်တော့်ကို လွမ်းလွန်းလို့ ငိုမိရာက မျက်စိနာရောဂါ ဖြစ်သွားလို့ပါ၊ အဲဒါ မောင်တော် လာရင် ရောဂါကူးမှာ စိုးလို့၊ ခုလို ပုဝါနဲ့ ဖုံးထားရတာပါ၊ ပြီးတော့ ငိုရှိုက်ရလွန်းလို့ အသံတွေလည်း နာနေတယ်၊ အဟင့် ဟင်ြ့ ဒြီမိန်းကလေးဟာ မယ်ထွေး မဟုတ်နိုင်ဘူး၊ အင်း မယ်ထွေးတော့ တစ်ခုခု ဖြစ်ပြီနဲ့တူတယ်၊ အဖြစ်မှန်ကို သိရအောင် အနုနည်းနဲ့ စုံစမ်းမှပြဲ အိမ်ရှေ့မင်းသားက မယ်ထွေးအစစ်အမှန် မဟုတ်ကြောင်း သိပေမယ့် မသိဟန် ဆောင်ကာ ဒင်ကြီးကို နန်းတော်သို့ ခေါ်ဆောင်သွားသည်။ နန်းတော်သို့ ရောက်ရောက်ချင်းမှာပင် အိမ်ရှေ့မင်းသား နြှမတော်ရဲ့ ယက်လုပ်လက်စ ရက္ကန်းကို အပြီးသတ်လိုက်ပါဦးြ ဒင်ကြီးက ရက္ကန်းစင်တွင် ထိုင်ကာ စိတ်ကူးတည်ရာတွေကို အမှားမှားအယွင်းယွင်း လျှောက်လုပ်နေသည်။ တကယ်တော့ ရက္ကန်း မယက်တတ်ပါချေ။ ဒြုက္ခပါပဲ၊ ငါကလည်း ရက္ကန်း မယက်တတ်ဘူးြ ထိုစဉ် ဗျိုင်းဖြူမလေး မယ်ထွေးရောက်လာပြီး မည်သို့မည်ပုံ ရက္ကန်း ယက်ရမည်ကို အတောင် ကလေးနှစ်ဖက်ဖြင့် ပြသပေးလေသည်။ ဒင်ကြီးက ဗျိုင်းဖြူကလေးကို မယ်ထွေး ဖြစ်ကြောင်း တွေးမိသွား၏။ ဒြါ ဗျိုင်းမ ဖြစ်သွားတဲ့ မယ်ထွေးပဲ၊ ဒီဗျိုင်းမက ဒီအထိတောင်မှ ရောက်လာနိုင်သေးတာကိုး၊ သိကြသေးတာပေါြ့ အိမ်ရှေ့မင်းသားကလေးကတော့ ဗျိုင်းဖြူမလေးကို ချစ်ခင်မိသွားသည်။ အို လိမ္မာလိုက်တဲ့ ဗျိုင်းဖြူမကလေးပါလား၊ ရက္ကန်းယက်တဲ့ လက်ခတ်ပုံ နည်းပညာတွေကိုလည်း ဒီဗျိုင်းဖြူကလေးက သိနေတာ အံ့သြစရာပြဲ ထို့နောက် အိမ်ရှေ့မင်းသားက ကြဲ နှမတော်၊ ရက္ကန်းကို နားလိုက်ပါတော့၊ မောင်တော် ညနေစာပွဲတော် တည်ဖို့ စီမံပေးပါဦးြ ြကောင်းလှပါပြီ မောင်တော်ြ အိမ်ရှေ့မင်းသား ထွက်သွားသောအခါ မယ်ထွေးယောင် ဆောင်နေသော ဒင်ကြီးက ဗျိုင်းဖြူမလေး မယ်ထွေးကို ရက်ရက်စက်စက် ရိုက်သတ်လိုက်တော့သည်။ နြင် ရှိသမျှ ငါ့အကြံအစည်တွေ အောင်မြင်မှာ မဟုတ်ဘူး၊ ကဲ သေပေတောြ့ ဤသို့ဖြင့် အိမ်ရှေ့မင်းသား ပွဲတော်တည်သောအခါ ဒင်ကြီးက အြဲဒါ ဗျိုင်းသားဟင်းပါ မောင်တော်ဘုရားြ အြို ရက္ကန်းယက်တတ်တဲ့ ဗျိုင်းဖြူကလေးများလားြ ဟြုတ်ပါတယ် မောင်တော်ြ ရြက်စက်လှချည်လား နှမတော်ရယ်၊ အဲဒီဗျိုင်းလိမ္မာကလေးရဲ့ အသားကိုတော့ မောင်တော် ဘယ်နည်းနဲ့မှ ပွဲတော်မတည်ရက်နိုင်ပါဘူးြ အိမ်ရှေ့မင်းသားက ဗျိုင်းသားဟင်း မစားတော့ပဲ မင်းချင်းတစ်ယောက်ကို စွန့်ပစ်ရန် စေခိုင်းလိုက်သည်။ နောက်တစ်နေ့မနက်တွင်ကား ဗျိုင်းသားဟင်း စွန့်ပစ်ခဲ့သောနေရာတွင် ဥသျှစ်ပင်တစ်ပင် ပေါက်လာနေသည်။ ဥသျှစ်ပင် ညတွင်းချင်းအပင်ကြီး ဖြစ်နေရုံမျှမက ဧရာမဥသျှစ်သီးကြီးတစ်လုံးလည်း သီးနေခဲ့သည်။ ဥသျှစ်သီးကြီးသည် လူတွေအိပ်ရာမှ မနိုးထသေးမီ မြေပေါ်ကြွေကျကာ ထက်ခြမ်း ကွဲသွားသည်။ ထို့နောက် ဥသျှစ်သီးထဲမှ ချောမောလှပသော တစ်ဆယ့်ခြောက်နှစ်အရွယ် မင်းသမီးကလေး ထွက်ပေါ်လာသည်။ ထိုမင်းသမီးလေးက ဥသျှစ်သီးသန္ဓေတည်သူဘဝမှတစ်ဆင့် လူ့ဘဝသို့ ပြန်လည်ရောက် ရှိလာသော ‘မယ်ထွေး’ပင်တည်း။ မယ်ထွေးသည် အိမ်ရှေ့မင်းသား၏ နန်းတော်သို့ မသွားဘဲ ယာသမားအဘိုးအိုနှင့် အဘွားအိုတို့ တဲကလေးဆီသို့ ထွက်သွားလေသည်။ မယ်ထွေးရောက်သွားချိန်မှာ အဘိုးအိုနှင့်အဘွားအိုတို့ ယာထဲသို့ သွားကြချေပြီ။ ယာသမားဇနီးမောင်နှံတို့မှာ အားကိုးစရာ သားသမီးတစ်ယောက်မျှ မမွေးဖွားခဲ့သဖြင့် ဆင်းရဲပင်ပန်းစွာ လုပ်ကိုင်စားသောက်နေကြရရှာလေသည်။ အြဘိုးအိုနဲ့ အဘွားအိုတို့ အသက်ကြီးတဲ့အထိ ထမင်းဟင်းတွေ ချက်ပြုတ်ပေးထားပြီး အိမ်အလုပ်တွေလည်း လုပ်ကိုင်ပေးထားမှပြဲ ထိုနေ့ နေဝင်ချိန် ယာသမားဇနီးမောင်နှံတို့ ပြန်ရောက်လာကြသောအခါ ​ အြလို ရှင်မရေ၊ တို့အိမ်ထဲမှာ ရှင်းလင်းသန့်ပြန့်နေပါကလား၊ ဘယ်သူများ လာလုပ်ပေးထားတာပါလိမ်ြ့ ထိုအချိန်တွင် မယ်ထွေးက ယာသမားဇနီးမောင်နှံတို့ မမြင်တွေ့နိုင်သောနေရာမှာ ပုန်းအောင်းနေခဲ့သည်။ ထြမင်းဟင်းတွေလည်း အဆင့်သင့်ချက်ပြီးသား ဖြစ်နေတယ်တော်ရေ၊ ထူးဆန်းလိုက်တြာ ထြူ းဆန်းတာတော့ အမှန်ပဲ ရှင်မရဲ့၊ တို့လင်မယားက လိမ္မာတဲ့ သမီးကလေးတစ်ယောက် တောင့်တလွန်းတော့ နတ်သမီး တစ်ပါးပါးက ကြားသွားပြီ တို့ရဲ့ အလိုဆန္ဒကို လာဖြည့်စွမ်းပေးတာ တူတယ်ြ ဟြုတ်ပါ့တော်၊ အဲဒီနတ်သမီးလေးကို ကျွန်မတွေ့ချင်လိုက်တြာ မယ်ထွေးက ယာသမားဇနီး မောင်နှံအတွက် နေ့စဉ်နေ့တိုင်း ထမင်းချက်ပြုတ်ကာ အိမ်မှုကိစ္စတွေကို လုပ်ကိုင်ဆောင်ပေးနေမယ့် လူကိုယ်တိုင်တော့ အတွေ့ မခံခဲ့ပါချေ။ တစ်ရက်တွင် ယာသမားဇနီးနှံတို့ တိုင်ပင်ကြပြီး နေ့မစောင်းမီ အိမ်သို့ ပြန်လာခဲ့ကြသည်။ ြဟော၊ တဲထဲက အသံတွေ ကြားတယ်၊ ထမင်းဟင်းတွေ ချက်နေပြီနဲ့တူတယ်၊ ခြေသံမထွက်စေနဲ့နော်အဘိုးကြီးြ ြအေးပါဟြ တဲတဲသို့ ဝင်ရောက်သွားကြသောအခါ ထမင်းချက်နေသော မယ်ထွေးကို ယာသမားဇနီး မောင်နှံ တွေ့မြင်သွားကြသည်။ သြမီးကလေးြ အြုြိ မယ်ထွေးမှာ လူမိသွားပြီမို့ ထွက်ပြေးပုန်းရှောင်ဖို့ အခွင့် မသာတော့ပါချေ။ ယာသမားဇနီးမောင်နှံကလည်း မယ်ထွေးကို ထွက်မပြေးဖို့ သူတို့၏ သမီးအဖြစ် အတူတကွ နေထိုင်ဖို့ အမျိုးမျိုး ပြောဆိုတောင်းပန်ကြသည်။ နောက်ဆုံးမှာတော့ မယ်ထွေးက အြဘတို့ အမေတို့ရဲ့ သမီးအဖြစ် ဒီအိမ်မှာပဲ သမီးတစ်သက်လုံး နေပါတော့မယ်ရှင်ြ ဝြမ်းသာလိုက်တာ သမီးကလေးရယ်ြ ယာသမားဇနီးမောင်နှံက မျိုးရိုးဇာတိ မေးသောအခါတွင်မူ မယ်ထွေးက ဘဝဖြစ်စဉ်များကို မပြောဘဲ ဥသျှစ်ပင်မှ သန္ဓေတည်သူဟုသာ ပြောပြခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှာပင် တစ်ကိုယ်တည်းသော ကစားထွက်ရာမှ ပြန်လာသော အိမ်ရှေ့မင်းသားသည် ယာသမားဇနီးမောင်နှံ၏ တဲရှေ့သို့ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက် ရောက်လာသည်။ ထို့ပြင် တဲထဲတွင် ရှိနေသော မယ်ထွေးကိုလည်း လှစ်ခနဲ တွေ့မြင်လိုက်ရသည်။ တြဲထဲက မိန်းကလေး ကိုယ်တိုင် ထွက်ပြီး ရေကြည်တော် ဆက်စြေ မယ်ထွေး မတတ်သာတော့ဘဲ အိမ်ရှေ့မင်းသားကို ရေကြည်တော် ဆက်ဖို့ တဲရှေ့သို့ ထွက်လာခဲ့ရတော့သည်။ ဟြင်၊ နှမတော်၊ မယ်ထွေးြ ြမောင်တော်ြ အြို မောင်တော် ဝမ်းသာလိုက်တာ နှမတော်ရယ်၊ ဒီဘဝမှာ နှမတော်နဲ့ ပြန်ပြီး မတွေ့ရတော့ဘူးလို့ ထင်နေမိတာ၊ နှမတော် ဘယ်လိုတွေ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တယ်ဆိုတာ မောင်တော့်ကို ပြောပြပါဦးြ မယ်ထွေးက အဖြစ်အပျက်များကို ပြန်လည်ပြောပြသည်။ ထို့နောက် ဒေါ်အိုဇာ၏အိမ်တွင် ဒုက္ခ ရောက်နေရှာသော ဘခင်ကြီးနှင့် ယာသမားဇနီးမောင်နှံတို့ကိုပါ စောင့်ရှောက်ကူညီဖို့ အသနားခံလျှောက်ထားလေရာ ြကောင်းပြီ၊ နှမတော်ရဲ့ ဆန္ဒအတိုင်း ယာသမားဇနီးမောင်နှံကိုရော၊ နှမတော်ရဲ့ဘခင်ကြီးကိုရော ရွှေနန်းတော်မှာ ခေါ်ထားပြီး စောင့်ရှောက်တော်မူမယ်ြ * * * ရက်မကြာမီ ဒေါ်ဇာအို အိမ်ရှေ့သို့ မင်းချင်းတစ်ယောက် ရောက်လာပြီး အြိမ်ရှေ့စံမင်းသားက ပို့ခိုင်းလိုက်တဲ့ ငါးချဉ်အိုး လာပို့တာပြါ ဟြယ်၊ အဲဒါ ကျွန်မတို့ အကြိုက်ပြဲ တြစ်ဝကြီး စားပစ်လိုက်မယ်၊ ဟင်း ဟင်းြ ထို့နောက် မင်းချင်းက ပြောလေသည်။ အြိမ်ရှေ့မင်းသားက ယောက္ခမအဖေကြီးကို ရွှေနန်းတော်အလည်ခေါ်ဖို့ အမိန့်တော် ပါးလိုက်ပါသေးတယ်ြ ကြဲ၊ အဖေကြီး ရှင့်သားမက်က အလည်ခေါ်နေပြီ၊ လိုက်သွားပေတောြ့ ြပြန်လာရင် အိမ်ရှေ့မင်းသားဆီက လက်ဆောင်တွေ များများ ယူလာခဲြ့ မင်းချင်းနှင့်အတူ မယ်ထွေး၏ဘခင်ကြီးလိုက်ပါသွားပြီးနောက်၊ ဒေါ်အိုဇာတို့ သားအမိတစ်စု၊ ငါးချဉ်အိုးကို အလုအယက် ဖွင့်စားကြလေတော့သည်။ စားသောက်နေကြရင်းမှ ငါးချဉ်အိုး တစ်ဝက် ကျိုးချိန်တွင် သမီးတစ်ယောက်က ဟြင်၊ အမေ၊ ဒါလေးက အစ်မ ဒင်ကြီးရဲ့ လက်မနဲ့ တူလိုက်တြာ တြယ် ဒီကောင်မလေး ငါထုလိုက်ရ၊ မပြောကောင်း မဆိုကောင်းတြွေ ထို့နောက် သမီးတစ်ယောက်က ပြောပြန်သည်။ ဟြုတ်တယ်အမေရဲ့၊  ဟောဒီမှာလည်း အစ်မ ဒင်ကြီးရဲ့လက်ညှိုးနဲ့ တူလိုက်တြာ ြကောင်မတွေနော်၊ ပေါက်ကရ လျှောက်ပြောမနေကြနဲ့၊ ဒင်ကြီးကဖြင့်  မယ်ထွေးယောင်ဆောင်ပြီး နန်းတော်မှာ စည်းစိမ်တွေ ယစ်နေတာ၊ တို့ဆီတောင်လာ မလည်ဘူးြ ဒေါ်အိုဇာကို ကြောက်သဖြင့် သမီးတွေ ဘာမျှ ဆက်မပြောဝံ့ကြတော့။ စားသောက်ကြရင်း ငါးချဉ်အိုးအောက်ခြေသို့ ရောက်သောအခါတွင်မူ ဒေါ်အိုဇာ မမျှော်လင့်သောအရာကို စိတ်ချောက်ချားတုန်လှုပ်စွာ တွေ့မြင်လိုက်ရလေတော့သည်။ ဒေါ်အိုဇာ တွေ့မြင်လိုက်ရသောအရာကား ဒင်ကြီး၏ ခေါင်းပြတ်ကြီးပင်တည်း။ ဟြင် သမီး ဒင်ကြီးြ ဒေါ်အိုဇာ စကားမဆက်နိုင်တော့။ စိတ်ချောက်ချားတုန်လှုပ်လွန်းသဖြင့် အသက်ရှုရပ် ကာ သေဆုံးသွားလေတော့သတည်း။ ထိုအချိန်တွင် စိတ်နှလုံး ဖြူစင်လွန်းလှသော ဘေးဒုက္ခ အန ္တရာယ်အပေါင်းမှ လွတ်ကင်းကာ ပျော်ရွင်ကြည်းနူးလျက် ကိုသိုက် ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ လောကနန္ဒာ ကမ်းပါးက လှေကလေး ပုဂံ၏ နေဝင်ဆည်းဆာအလှကို ကျွန်တော်တို့သည် မင်းနန်သူ အနန ္တပညာဘုရား ဘက်မှ လည်းကောင်း၊ မြို့ထဲက ရွာဟောင်းကြီးဘုရားပေါ်မှလည်းကောင်း ကြည့်ရှုခံစား ပြီးကြလေပြီ။ ဧရာဝတီ အနောက်ဘက်ကမ်း တန့်ကြည့်တောင်တန်းပေါ် နေလုံးနီနီသည် တအိအိ လျှောကျဆင်းကာ တန့်ကြည့်စွယ်တော်မြတ် စေတီခြေရင်း ရောက်သောအခါမှ သူ၏ ပတ္တမြားရည်များကို ဖောက်ချပူဇော်ကာ ဂေါယာကျွန်းဆီ ငုတ်လျှိုးသွားသည်အထိ ကျွန်တော်တို့သည် ထောင့်စုံ၊ နေရာစုံမှ တမက်မောမော ခံစားလို့ မဝနိုင် ရှိနေကြသေးသည်။ တစ်နံနက်မှာတော့ လောကနန္ဒာစေတီ ခြေတော်ရင်းက ကိုအောင်မင်းတို့ ထမင်းသုပ်ဆိုင်လေးမှာ ထမင်းသုပ်စားရင်း လောကနန္ဒာဆိပ်ကမ်း၏ ပျံ့ပြူးကျယ်ပြောသော သဲသောင်ပြင်ကြီးကို စိတ်ဝင်စားမိလေ၏။ သဲသောင်ပြင်ကြီးက ဧရာဝတီမြစ်ထဲကို တွန့်လိမ် ကောက်ကွေးကာ လှိမ့်ဆင်းနေသည်။ သောင်ပြင်နှင့် မြစ်ရေ၏ နယ်နိမိတ်က မဖြောင့်စင်း။ အချိုင့်ဖြစ်၏။ အဝှမ်းဖြစ်၏။ အမြှောင် ဖြစ်၏။ အလှိုက် ဖြစ်၏။ သောင်ပြင်ပေါ်က ရေညီပြင်မျဉ်းနှင့်အပြိုင် ကောင်းကင်ပြင်က ရေညီပြင်မျဉ်းနှစ်ကြောင်းကြား တိမ်တောင်တိမ်လိပ် ၏ အကွေ့အဝိုက်၊ တန့်ကြည့်တောင်တန်း၏ အနိမ့်အမြင့်၊ သောင်ကမ်းစပ်၏ အလှိုက် အမြှောင်များက အချိုးကျ လှပနေသည်။ လောကနန္ဒာဆိပ်ကမ်း၏ တောက်စားမှုက ကျွန်တော်တို့ကို ပြုစားခံရကာ စား လက်စ ထမင်းသုပ်ကိုပင် လက်စမသတ်နိုင်ဘဲ ကင်မရာအိတ်ကို လွယ်ပြီး ကမ်းပါးစောင်း တစ်လျှောက် အပြေးအလွှား ဆင်းမိကြခြင်းက ‘လှေကလေး’ ကို ယနေ့တိုင်အောင်ပဲ တမြေ့မြေ့ သတိရခြင်း၏ အစကနဦးပင် ဖြစ်တော့သည်။ သောင်ပြင်ပေါ်က ခပ်ကိုင်းကိုင်း ဝါးလုံးတိုင်လေးမှာ ချည်နှောင်ခြင်း ခံနေရတဲ့ လှေကလေးရေ။ မင်းမှာ ပေါင်းမိုးလေးလည်း ရှိပါလျက်ကယ်နဲ့။ ပေါင်းမိုးပေါ်မှာ ပုဆိုးအိုလေးတစ်ထည် လွှမ်းထားပါလျက်နဲ့။ ပဲ့ပိုင်းက မီးဖိုမှာ ထင်းအတိုအစက မီးခိုး တလူလူ ထွက်နေပါလျက်နဲ့။ မီးဖိုပေါ်က မြေကရား မည်းညစ်ညစ်မှာ ရေနွေး ပွက်ပွက်ဆူနေပါလျက်နဲ့။ မီးဖိုဘေးက သံပြားလေးပေါ်မှာ ငါးသေးသေးလေးတွေ အခြောက်လှန်းထားပါ လျက်နဲ့။ လှေဦးက ထင်းတိုထင်းစ တစ်စည်းပေါ် ဝါးခမောက်စုတ်လေးတစ်လုံး တင်ထားပါလျက်နဲ့။ မင်းအပေါ်မှာ မင်းအရှင်သခင် မရှိပါလားကွယ်။ ပေါင်းမိုးအောက် ငုံ့ကြည့်သည်။ လူသူမတွေ့။ ဟောဟိုနားမှာ ရေကူးနေသူက လှေရှင်လား။ အော်ဟစ်မေးသည်။ အဖြေက မသိပါတဲ့။ ဒါဖြင့် ခပ်လှမ်းလှမ်းက ငါးမျှားနေသူလား။ သူကလည်း တုတ်တုတ်မလှုပ်။ အရှင် မရှိသော လှေကလေးကိုဖြင့် စွဲမက်နေမိပြီ။ တကယ်တော့ လှေကလေးသည် ဟိုအောက် တစ်လံကွာလောက်က သောင်အချိုးလေးမှာပဲ ရှိနေသင့်သည်။ ကွေ့ဝိုက် ဆင်းသွားသော သောင်အချိုးမှာ လှေကလေးရှိခြင်းက ရှုခင်း၏ ညာဘက်တွင် တစ်ဖက် လေးနေစေမည့် တန့်ကြည်တောင်ထွတ်နှင့် အလေးချိန် မျှပေးစေမည်။ တိမ်စိုင်တိမ်ခဲတို့ တလိတ်လိတ် တက်လာ၏။ နံနက်ခင်း နေခြည်နုက လှိုင်း ခေါင်းဖြူတွေကို ရွှေရောင်ဆိုးပေးသည်။ ဟိုမှာဘက်ကမ်းမှာ တံငါလှေကလေးတွေ ခပ်ပျ ပျ မြင်ရ၏။ သည်သောင်အကွေ့မှာသာ လှေကလေး ဖြည့်လိုက်ရပါက သူသည်လည်း သည် အလှပြိုင်ပွဲမှာ သြဘာပေးခံရမှာ သေချာပါသည်။ လှေကလေးကို ထင်ပေါ်စေလို၍ စင်ပေါ်တက်စေလိုသော်လည်း အရှင် မရှိ။ သခင် မရှိ။ အနားပတ်ဝန်းကျင် ဟစ်အော်ခေါ်ပါသော်လည်း စိုးစဉ်းမျှ ပြန်လှန် အဖြေ ပေးနိုင်သူ မရှိ။ သို့သော် နေလုံးက ရင့်လာသည်။ ရွှေရောင်တွေ ကြွေသထက် ကြွေလာ သည်။ လှိုင်းတွေ လူးသထက် လူးလာသည်။ အလှဆုံးသည် ထာဝရမဟုတ်၊ တစ်ခဏသာ ဖြစ်သည်။ မကြာမီ ရင့်အိုမှိုင်းသွားကြတော့မည်။ အခွင့်အရေးက နှစ်ခါလာရိုး မရှိ။ မတတ်နိုင်တော့။ အရှင်မရှိသော လှေကလေးကို ဝါးလုံးတိုင်လေးက လွတ်လပ်ခွင့် ပေးလိုက်၏။ အချုပ်အနှောင် ကင်းသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် လှိုင်းအတက်မှာ တစ်ချက် ခုန်လိုက်၏။ လှေဦးကို ဖိကိုင်ကာ ရေဆန်အတိုင်း ဦးထိုးလိုက်၏။ တွန့်သွားသည်။ ထို့နောက် ခပ်စပ်စပ်ရေမှာ လှေကလေးကို မနိုင်တနိုင် ဆွဲခေါ်လာရသည်။ မငြိမ်မသက်သော်လည်း မငြင်းမဆန် လိုက်ပါလာ၏။ သည်အချိန်အထိ အရှင်မပေါ်။ သည်အချိန်မှာ အရှင်ပေါ်သော်လည်း ကိစ္စမရှိတော့။ တောင်းပန်ရုံသာ။ သောင်အချိုး အထိတော့ သူ့လှေကလေး ခေါ်ယူသွားဖို့ ခွင့်ပြုရန်သာ ကြိုးစားကြရတော့မည်။ သောင် အချိုး ရောက်တော့ ရေက တိမ်လွန်း၏။ လှေနှင့်ရေစပ်ကို တစ်လံမျှပင် မထားရက်နိုင်တော့။ လှေဝမ်းနှင့် သဲပြင် ပွတ်ဆွဲရသည်။ ဤသို့ဖြင့် သောင်အချိုးမှာ လှေကလေးကို လိုချင် သည့် အနေအထားရောက်အောင် ခေါင်းဆောင်ရတော့သည်။ ထို့နောက် ကင်မရာမှန်ဘီလူးကတစ်ဆင့် မြင်ရသည့် ပုံရိပ်ကို ချောင်းကြည့်ပေါက်က နေတစ်ဆင့် ကြည့်မိပြန်တော့ လောဘက မသတ်နိုင်ကြသေး။ လှေကလေးဘေးမှာ လူ တစ်ယောက်ကို ထားချင်ပြန်သေးသည်။ ဒါကတော့ မခဲယဉ်း။ ဒေါက်တို ဒေါက်ရှည်၊ ပြောင်းတို ပြောင်းရှည်၊ အိုးကြီး အိုးသေးတွေနဲ့ ကျွန်တော်တို့တစ်တွေကို အံ့သြငေးမောနေသည့် သီရိပစ္စရာရွာက ကလေးတွေ ရှိသည်။ သူတို့ထဲက လူကောင်ကြီးကြီး ကလေးတစ်ယောက် ကို ဆွဲဆောင်တော့ အားတက်သရော ရှိလှ၏။ လုံခြည်ကို တိုတိုပြင်ဝတ်သည်။ ရေထဲဆင်းရမှာမို့ ဖိနပ်ကို ချွတ်သည်။ လှေကလေးဆီ ပြေးသွား၏။ လှေဦးကို ကိုင်သည်။ မဟုတ်သေး။ လှေပဲ့ကို ကိုင်သည်။ အချိုးမကျသေး။ လှေပေါ်တက်ဖို့ ခါးတောင်းကျိုက်သည်။ သဘာဝ မကျ။ ခါးတောင်းကျိုက် ဖြုတ်ခိုင်းရသည်။ လှေကလေးဦးပိုင်း ထင်းစည်းပေါ်က ဝါးခမောက်စုတ်လေး ဆောင်းခိုင်းရသည်။ ပြီးတော့ လှေထဲက ထင်းစည်းလေး မပြီး ကမ်းဖက် သယ်လာခိုင်းရသည်။ ဟုတ်ပြီ။ ကျွန်တော်တို့ ကင်မရာများဆီက ရှပ်တာ အလင်းတံခါး ဖွင့်သွားသံများ ပြိုင်တူ ထွက်ပေါ်လာ၏။ ကိုင်း နောက်တစ်မျိုး။ အနားက ကြည့်နေသော ကလေးအုပ်စုထဲက လေးငါးနှစ်အရွယ် အကျင်္ီမပါ ဗလာကိုယ်ထီးကလေးတစ်ယောက်ကို လှေကလေးဆီ ပြေးခိုင်းရပြန်သည်။ ကလေးက အားရဝမ်းသာ ပြေး၏။ လှေနားက ကလေးကလည်း ကိုင်ထားသည့် ထင်းစည်းကြီး မ ရမလို၊ ချရ မလို၊ ကုန်းကွကွ။ သောင်ပေါ်က ကလေးကလည်း လှေကလေးနား ရောက် လုပြီ။ ကျွန်တော်တို့သည် ကင်မရာခလုတ်များပေါ် လက်ညှိုးတွေ တင်လိုက်ကြ၏။ ပြေး၊ ပြေး၊ ဟုတ်ပြီ၊ ဟုတ်ပြီ။ အကြီးကလည်း ထင်းစည်း မချနဲ့၊ ထင်းစည်း မချနဲ့။ ကင်မရာ မကြည့်နဲ့၊ ဒီဖက် မကြည့်နဲ့။ လက်ညှိုးတွေဆီ ဖိအားတွေ စီးဆင်းသွား၏။ အလင်းတံခါး ဖွင့်လောက်သည့် ဖိအားက လက်ညှိုးဆီ ဆောင့်ဝင်လု။ ဟြြာ အံ့အားသင့် အာမေဋိတ်သံတွေနှင့်အတူ တဒဂင်္မျှ အသက်ရှူမှားကာ ကြောင်သွားကြ သည်။ ကုန်းပေါ်က ဘယ်အချိန် ပြေးဆင်းလာမှန်း မသိသော ခွေးဝါကြီးတစ်ကောင်က တဟုန်ထိုးပြေးကာ ဆုံလု ဆုံဆဲ ကလေးနှစ်ယောက်ကြား ဝင်ပြီး မတ်တပ်ရပ်ကာ ခုန်ထွက် သည်။ အာမေဋိတ်သံတွေနှင့်အတူ လက်ညှိုးတွေက ကင်မရာခလုတ်တွေကို ဖိနှိပ်မိလိုက်ကြမှန်း သတိ မထားမိကြ။ ခွေးက သောင်ကမ်းတစ်လျှောက် မြူးထူးကာ ပြေးလွှားနေဆဲ။ အဝေး ရောက်မှ ချာခနဲ လှည့်လာပြီး ကလေးတွေနှင့် မတ်တပ်ရပ်ကာ ဆော့ကစားနေဆဲ၊ သြော် …æ ကစားဖော်တွေနေမှာပေါ့။ ကျွန်တော်တို့အတွက်တော့ ကျေနပ်လွန်းလှစွာသော ဓာတ်ပုံကောင်းတွေ ရနေပြီမို့ ပျော်ရွှင်မြူးထူး နေကြဆဲ။ သည်အဖြစ်အပျက်တွေကို ထမင်းသုပ်ဆိုင်လေးမှာ ပြန်ဝင်ပြီး ပိုကာအချိုရည်ဘူး သောက်သူသောက်၊ ဘီယာဘူး ဖွင့်သူဖွင့်ပြီး စားမြုံ့ပြန်လို့ မဆုံးတော့။ သို့သော် တစ်ယောက်က သတိပေးလိုက်တော့ အားလုံး သတိရသွားကြသည်။ ဟုတ်ပေသားပဲ။ လှေကလေးကို မူလနေရာမှာ ပြန်မှ မထားမိခဲ့ကြဘဲ။ ကူညီကြတဲ့ ကလေးတွေကို မုန့်ဖိုးမှ မပေးမိကြလေဘဲ။ သည်ခံစားမှုသည် ဓာတ်ပုံကောင်းကြောင့် ရယူပိုင်ဆိုင်လာမည့် ဆုတံဆိပ်တွေ၊ အဲသည်ဆုတွေနောက်က ဒေါ်လာ ရာချီ ထောင်ချီတွေကြား ကြာကြာမခံ ပျောက်ကွယ် သွားလေတော့သည်။ ထမင်းသုပ်ဆိုင်လေးမှာ စိတ်ကြိုက် မှာယူ စားသောက်ကြပြီးနောက် တည်းခိုရာ ၊ဘတေလေနုတ ဣနန၊ ရောက်တော့ နေအတော်မြင့်လေပြီ။ သည်ကနေ့ညနေ ဗူးဘုရားဆိပ်ကမ်းမှာ နားပြီး ညစာကို မြရတနာမှာပဲ အေးအေးဆေးဆေး စားကြမည်။ နက်ဖြန် မနက်ပိုင်း မြင်းကပါဘက်သို့ လှည့်ပတ်ကာ ဓာတ်ပုံရိုက်ကြပြီး ညနေစောင်းရင်ဖြင့် လောကနန္ဒာ ဆိပ်ကမ်းကပဲ ပုဂံနေဝင်ချိန်ကို ထပ်မံခံစား မှတ်တမ်းတင်ကြဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားပြီး ဖြစ်၏။ ဤသို့ဖြင့် ပုဂံ၏ စတုတ္ထနေ့ကို အဆုံးသတ်ပြီး ရှမ်းပြည်နယ်ဘက် ဆက်ကြဖို့ ဖြစ်ပါသည်။ သည်ကနေ့ညသည်လည်း အခါတိုင်းညများလို ပုဂံသည် ချိုစိမ့်နေပါသည်။ တစ်မနက်ခင်းလုံး မင်းနန်သူတစ်ဝိုက်၊ မြင်းကပါတစ်ဝိုက် ခြေရာထပ်အောင် လှည့်လည်ကြပြီး တည်းခိုခန်းဝင် ရေမိုးချိုးပြီးနောက် နားနေကာ ညနေစောင်းသည်နှင့် လောကနန္ဒာသို့ ဆင်းခဲ့ကြသည်။ ထုံးစံအတိုင်း ကိုအောင်မင်းတို့ဆိုင်လေးမှာ စတည်းချ နားနေကာ စားချင်စိတ်ရှိသည့် အကြော်အလှော်တွေ မှာထားခဲ့ကြပြီးနောက် ကမ်းစပ်သို့ ဆင်းခဲ့ကြသည်။ နေ အတန်စောင်းသွားပြီမို့ ကမ်းစပ်မှာ လူသူရှင်းစ ပြုပြီ။ စောစောကမှ ရောက်လာသည့် ခရီးသွား လမ်းညွှန်အဖွဲ့၏ ကားတစ်စင်းမှ နိုင်ငံခြားသား လေး ငါး ဆယ်ဦးခန့်သာ ကမ်းနားသောင်ပြင်ပေါ် နေရာယူနေကြ၏။ သူတို့လည်း နေဝင်ချိန်ကို ခံစားကြဖို့ ဖြစ်ပါလိမ့်မည်။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ မနေ့မနက်ခင်းကနေရာ သောင်အချိုးလေးကိုပဲ သဘောကျ နေပါသည်။ ကျလာမည့် နေလမ်းကြောင်းကို မှန်းဆကြည့်တော့ သည်သောင်အချိုးလေး နေရာက ကောင်းမွန်ဆုံးပဲ ဖြစ်ပါသည်။ ကျနေသည် မြန်သောကြောင့် ပြင်ဆင်စရာ ရှိသည်များ ပြင်ဆင်၊ ကင်မရာ အမျိုးအစား၊ မှန်ဘီလူး အမျိုးအစားများ စစ်ဆေးကာ အသင့်အနေအထားသို့ ရောက်အောင် နေရာယူထားကြရ၏။ တစ်ဖက်ကမ်းက မြင်နေရသည့် လှေကလေးတွေ၏ အစက်အပြောက်လေးတွေလည်း ဟိုအဝေး ရွာကလေးဆီ ပျောက်ကွယ်သွားပေါ့။ လောကနန္ဒာကမ်းပါး ခြေတော်ရင်း ရေစပ်တွင်လည်း တံငါလှေ၊ ကူးတို့လှေကလေးတွေ ကြက်တောင်စိုက် နားကြပေါ့။ အလင်းရောင်က ဖျော့တော့ပါးလျားသထက် ပါးလျာလာပြန်ပေါ့။ သောင်အချိုးလေးမှာတော့ လကြေးပြားတစ်ချပ် ဖြတ်ကပ်ထားသလို ကျနေရောင် တလက်လက်။ ဟောသည့် သောင်ချိုးလေးမှာတော့ သည်အတိုင်း အထီးကျန်ထားရင် ဘယ်လိုမှ လှမှာ မဟုတ်။ လှေကလေးကိုပဲ သတိရမိသည်။ လှေကလေး ဘယ်မှာလဲ။ မနေ့တုန်းကတော့ ကိုယ့်ဆန္ဒ ပြီးပြည့်စုံတာနဲ့ လှေကလေးကို မေ့ထားခဲ့ကြသည်။ အလိုဆန္ဒရှိလာပြန်တော့ လှေကလေးကို တမ်းတမိတာ လူ့သဘာဝပဲ ဖြစ်လိမ့်မည်။ လှေကလေးကတော့ မပြောင်းလဲ။ လှေကလေးကား မနေ့က မူလနေရာ ဝါးလုံးကိုင်းကိုင်းလေး အခြေမှာပဲ ငြိမ်သက်နေသည်။ သို့သော် မီးခိုးငွေ့တွေကတော့ လှေကလေးပေါ်က အူလျက် ထွက်နေ၏။ အချိန်မရှိတော့။ နေကျတော့မည်။ လှေကလေးပေါ်မှာတော့ မနေ့ကလို မဟုတ်။ အရှင် ရှိပုံရသည်။ မီးဖိုဘေးက လှုပ်နေသော အရိပ်ကို လှမ်းမြင်ရ၏။ မနေ့က သူ့လှေကို သူမသိဘဲ ယူပြီး ပစ်ထားခဲ့တာ သတိ မရအား။ ဟောသည် သောင်အချိုးမှာပဲ လှေကလေး ရောက်လာဖို့လိုရင်း ဖြစ်၏။ ဗြျို့ လှေရှင်၊ လှေရှင် ရှိလား။ ကူပါဦးဗျာ၊ ခင်ဗျားလှေကလေးကို ဟောသည်နား ဆွဲယူခဲ့စမ်းပါဗျို့။ ဓာတ်ပုံရိုက်ချင်လို့၊ မြန်မြန်လေး မြန်မြန်လေးြ လှေကလေးပေါ်က အရိပ်သည် လှုပ်လှုပ်ရှားရှား ဖြစ်သွားရ၏။ ရေထဲသို့ ဆင်းတာ ဖြစ်မည်။ လှေဦးက ကြိုးလေးဖြည်တာ ဖြစ်မည်။ ခပ်လှမ်းလှမ်းမို့ သဲသဲကွဲကွဲ မမြင်ရ။ ခဏနေမှ လှေဦးက ကြိုးဆွဲပြီး လှေကလေးကို သောင်အချိုးလေးဆီ ဆွဲလာမှ ‘ဟင်’ ချရသည်။ ဟြုတ်ပြီ၊ ဟုတ်ပြီ၊ ဆွဲလာခဲ့ပါ၊ ဆွဲလာခဲ့ပါ။ ဖြည်းဖြည်း၊ ခါးလေးကို သည့်ထက် ကုန်းလိုက်ဦး၊ ကုန်းလိုက်ဦး။ အားစိုက်ဆွဲလာတဲ့ ပုံစံမျိုးြ ကင်မရာမြင်ကွင်း အတွင်းမှာတော့ တန့်ကြည့်တောင် အမှောင်ရိပ်များအပေါ်က ကောင်းကင်သည် ရဲရဲနီ။ မြစ်ရေပြင်ကလည်း ရဲရဲနီ။ သည်ဘက်ကမ်းစပ် သောင်အချိုးအကွေ့မှာ လှေကလေးဆွဲလာသူ။ လှေကလေးဦးက ခွဲသွားသော လှိုင်းတွေက ပတ္တမြားမြစ်ပြင်ကို အစိတ်စိတ် အမြွာမြွာ ဖြစ်သွားပါပကော။ နေလုံးသည် တအိအိ လျှောလာပြီ။ ကင်မရာတွေ မောင်းတင်လိုက်ကြပြန်ပြီ။ ရေစီးအားကြောင့် သောင်အချိုးက လှေကလေး ဦးလည်သွား၏။ မြင်ကွင်းနှင့် ကန့်လန့် အနေအထား ယိုယွင်းသွားသည်။ ြလှေဆရာ ဦးလေးကြီးရေ၊ ဆင်းပြီး လှေကို ထိန်းပေးပါဦး။ ဟုတ်ပြီ၊ ဟုတ်ပြီ။ လှေဦးကို ဒီဘက်နည်းနည်း ယိုင်ပေးပါ။ လူ မပါချင်ဘူး။ ဖြစ်နိုင်ရင် လှေကွယ်ပြီး ရေထဲ ထိုင်ထားလိုက်၊ ထိုင်ထားလိုက်။ ဟုတ်ပြီ၊ ဟုတ်ပြီ။ ရပြီ၊ ရပြီ။ ခဏလေး ထိန်းထားပါဦး။ ငါးမိနစ်လောက် မှန်ဘီလူး လဲမယ်။ ခဏလေး ဦးလေးကြီးရေ၊ ခဏလေးြ ဤသို့ဖြင့် နေလုံးနီနီကြီး တန့်ကြည့်တောင် ကန့်လန့်ကာ မကွယ်မီ လှေကလေးကိုပဲ ကန့်လန့်၊ တစောင်း၊ ဦးလှည့်၊ ပဲ့လှည့်၊ အနေအထား အမျိုးမျိုးကို လှေရှင်အား စိတ်တိုင်းကျ တည်ထားခိုင်းပြီး ရိုက်လိုက်ကြတာ၊ မိုးစုတ်စုတ် မှောင်ကာ ဟောဟို ကျွန်းချောင်းစက်ရုံတွေဆီက မီးပွင့်တွေ တလက်လက် ဖြစ်လာသည့်အချိန်ထိ ဖြစ်သည်။ လူသူလေးပါး မရှိတော့ဘဲ ကျွန်တော်တို့ချည်းသာ မှောင်ကြီးထဲတွင် ကင်မရာ ပစ္စည်းတွေ သိမ်းဆည်းကြတော့ လှေကလေးလည်း သူ့နေရာသူ တရွေ့ရွေ့ ထွကခွါသွားသည်။ သည်အချိန်မှ သတိရလို့ ပိုက်ဆံအိတ်တွေ ဖွင့်ကြတော့ အိတ်တွေက ကိုအောင်မင်း တို့ ထမင်းသုပ်ဆိုင်လေးမှာပဲ ကျန်ရစ်နေ၏။ စစ်စစ်ပေါက်ပေါက် ရှာဖွေမှ ဆယ့်ငါးကျပ်တန် လေးနှစ်ရွက် ထွက်လာသည်။ အဖော်တွေက ကင်မရာအိတ်တွေ တနင့်တပိုးထမ်းပြီး ကမ်းပေါ် တရွေ့ရွေ့ တက်သွားချိန်တွင် ကျွန်တော်က လှေကလေးဆီ အပြေးကလေး သွားသည်။ လှေကလေးက သူ့နေရာ ဝါးလုံးကိုင်းကိုင်းလေးမှာပဲ နားနေပြီ။ လှေပေါ် မီးဖိုလေးက မီးရဲရဲတောက်ကာ မီးခိုး တလူလူ လွန့်နေသည်။ လှေရှင်က မီးဖိုဘေးမှာပဲ တလှုပ်လှုပ် အရိပ်အဖြစ် မြင်နေရသည်။ ကျွန်တော်က ရေစပ်ထိ ဆင်းသည်။ လှေကလေး အနားထိ ကပ်သည်။ လက်ထဲက ကိုင်ထားသော ဆယ့်ငါးကျပ်တန်လေး နှစ်ရွက်ကို လှေ ကလေးဆီ လှမ်းရင်း ြဦးလေးကြီး၊ ဦးလေးကြီး ဘယ်လိုမှ မအောက်မေ့ပါနဲ့။ ကျွန်တော်တို့ကို စိတ်ရှည်လက်ရှည် ကူညီတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဦးလေးကြီးအတွက် လက်ဖက်ရည်ဖိုး ယူပါဦးြ ဟု ပြောလိုက်တော့ ပုဆိုးခြုံကြားမှ လက်တစ်ဖက်က ကျွန်တော့်ဆီ လှမ်းလာ၏။ ဆယ့်ငါးကျပ်တန်လေးနှစ်ရွက်ကို ရေထဲ မကျအောင် သူ့လက်ထဲသို့ လှမ်းထည့်အပေး။ ကျွန်တော့်မျက်လုံးတွေ ပြာဝေသွားသည်။ ဖျပ်ခနဲ သူ့မျက်နှာကို လှမ်းကြည့်မိသည်။ ထင်းမီးဖို၏ မီးရောင်က မျက်နှာကို မြင်မြင်ထင်ထင် ရှိစေဖို့ လုံလောက်သည်။ လှေရှင်ကလည်း လှမ်းကြည့်သည်။ ပြုံးပြသည်ဟု ယူဆရသည်။ ကျွန်တော် ချာခနဲ လှည့်ထွက်သည်။ လှေရှင်က ဆယ့်ငါးကျပ်တန်လေးတွေကို လုံခြည်ထဲ ထိုးထည့်သည်။ ကျွန်တော် ရေထဲ တဝုန်းဝုန်း ပြေးသည်။ သဲသောင်ပြင်ပေါ် ပြေးသည်။ ကမ်းပေါ် ပြေးတက်သည်။ ထမင်းသုပ်ဆိုင်လေးထဲ အပြေးအလွှား ဝင်သည်။ အဖော်တွေက ဘီယာဘူးတွေ တစ်ဖောင်းဖောင်း ဖွင့်နေ၏။ ရှေ့က ဖန်ခွက်တွေထဲ ဘီယာတွေ လောင်းထည့်သည်။ အမြှုပ်တွေ စွေ့ခနဲ တက်လာသည်။ တစ်ခွက်၊ နှစ်ခွက်၊ သုံးခွက်၊ လေးခွက်။ ကြိုင်း လာမယ့်နိုင်ငံတကာ ဓာတ်ပုံပြိုင်ပွဲတွေမှာ သေချာပေါက် ရလာဦးမယ့် ဆုတွေ ဒေါ်လာတွေအတွက် ချိယားြ ကျွန်တော်လည်း ဘီယာခွက်ကို ယောင်ယမ်းကိုင်ကာ ဖန်ခွက်ချင်း တိုက်လိုက်၏။ အဖော်တွေ၏ မျက်လုံးတွေက ဘီယာခွက်ထဲက ဘီယာမြှုပ်တွေထဲ စူးစိုက် ကျောက်ချထားသည်။ စီးကရက် မီးခိုးငွေ့တွေ မွှန်ထူလာသည်။ သူတို့အမြင်မှာ ဘီယာမြှုပ်တွေထဲက ‘လောကနန္ဒာ နေဝင်’ ဓာတ်ပုံတွေ တဖျပ်ဖျပ် ပေါ်နေမည်။ ဆုတံဆိပ်တွေ တဖျပ်ဖျပ် ပေါ်နေမည်။ ပြီးတော့ ဆုအဖြစ် ကင်မရာသစ်တွေ၊ ဒေါ်လာတွေ၊ ဒေါ်လာတွေ၊ ဒေါ်လာတွေ တစ်ထပ်ပြီးတစ်ထပ် ပေါ်ပေါ်လာမှာ သေချာပါသည်။ ကျွန်တော့ မျက်စိထဲမှာတော့ …æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ …æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ …æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ…æ ကျွန်တော် ဘီယာခွက် ပြန်ချလိုက်သည်။ ခပ်လှမ်းလှမ်းမှာ ကြက်ဥတွေ ကြော်နေသည့် ဆိုင်ရှင် ကိုအောင်မင်းတို့ လင်မယားဆီ ထသွားသည်။ လှေရှင်အကြောင်း ခပ်တိုးတိုး မေးကြည့်သည်။ ကိုအောင်မင်းက သြူက ကြာပြီဗျ၊ ဘယ်ဇာတိမှန်း မသိဘူး။ ဒီလှေကလေးနဲ့ ဒီမှာပဲ ဇာတ်မြှုပ်နေပုံ ရတယ်။ ဘယ်သူ့မှလည်း ဒုက္ခ မပေးဘူး။ ကိုင်းထဲက သစ်သီးသစ်နှံလေး ခူးဆွတ်စား။ ငါးကလေး၊ ပုစွန်ကလေး ဖမ်းပြု စားနေတာ။ တွေ့တဲ့သူက မုန့်ဖိုးပေးရင်တော့ ယူတယ်။ အင်မတန် အကျပ်အတည်း တွေ့ရင်တော့ ရွာထဲ ဝင်တောင်းတတ်ပါတယ်။ အင်း …æ အခုတစ်လောတော့ ရွာထဲ ခဏခဏ တွေ့နေပါရဲ့ဗျြာ ဟု ပြောသည်။ ကိုအောင်မင်းက ကြက်ဥကြော်တွေ ဘီယာဝိုင်း သွားချသည်။ ကျွန်တော်က ဝိုင်းမှာ ပြန်ထိုင်သည်။ ထိုနေ့ည ဝိုင်းသိမ်းသည်အထိ ကျွန်တော့ရှေ့က ဘီယာခွက် အရာမယွင်း။ အတော်ကြီး မိုးချုပ်မှ လောကနန္ဒာဘုရားက ပြန်သည်။ ဆိုင်ကလေးကနေ ကားထွက်ပြီး ကမ်းနားရောက်တော့ ရေဆိပ် လှမ်းကြည့်မိ၏။ လှေကလေးမှာ မီးရောင်လဲ့လဲ့ မြင်ရဆဲ ဖြစ်သည်။ * ဂျပန်ပြည်ရှိ ကမ္ဘာကျော် ဖလင်ကုမ္ပဏီကြီး၏ အခန်းတစ်ခန်းတည်းက ဓာတ်ပုံပညာရှင်များ၏ မျက်စိတွင် မြန်မာပြည်က ‘လောကနန္ဒာ နေဝင်ချိန်’ ပုံလေးကို မျက်စိကျနေသဖြင့် ပရိုဂျက်တာဖြင့် အကြိမ်ကြိမ် ထိုးကြည့်နေကြ၏။ သောင်အချိုးက လှေကလေးနှင့် နေလုံးနီနီကို တဖွဖွ ပြောမဆုံး ဖြစ်နေကြသည်။ မြန်မာပြည်က ဓာတ်ပုံဆရာမှာတော့ ထိုပုံလေးကို မြင်မိလေတိုင်း …æ ဆယ့်ငါးကျပ်တန် နှစ်ရွက်ကို ဖျပ်ခနဲ ဆွဲယူလိုက်သည့် သွေးပြည်တစိုစိုနှင့် လက်ချောင်းမဲ့ လက်ဖဝါး။ ထင်းမီးဖိုလေးမှာ ရေစိုလက်စပုဆိုးကို လက်ဖဝါးအရိုးနှင့် ထိုးကာ ထိုးကာ မီးကင်နေသည့် ထူအမ်းအမ်း နားရွက်၊ နှုတ်ခမ်းနှင့် နှာခေါင်းမဲ့ မျက်နှာရှင်၊ လှေကလေး အရှင်ကိုပဲ သတိရနေပါသည်။ ဆူးငှက် [ ပန်းဝေသီမဂ္ဂဇင်း၊ ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၉၉၆ ] ္အ့္အ့္အ့္အ့္အ့ အိမ်မှထွက်လာစဉ်အခါက သူ ့ စိတ်တွင် ထူးခြားသော ခံစားမှု တစ်စုံတစ်ရာမျှမရှိ။ အံ့မခန်းဖွယ် ရာ ဘဝအပြောင်းအလဲကြီးနှင့် ကြုံတွေ့ရတော့မည်ဖြစ်ကြောင်းကို လည်း သူကြိုတင်မသိ။ သူသည် နေ့စဉ်ပြုနေကျ ဝတ္တရားအတိုင်း ပန်းတောင်းကို ပုခုံးတွင်ထမ်းကာ အိမ်မှ ထွက်လာခဲ့သည်။ မုလေး ပန်း ရှစ်စလယ် ထည့်ထားသော ပန်းတောင်းဖြစ်သည်။   ဗိမ္ဗိသာရ မင်းကြီးက နံနက်တိုင်း မုလေးပန်း ရှစ်စလယ် ဆက်သဖို့ သူ့ကို  တာဝန် ပေးထားခဲ့သည်။ ထိုတာဝန်ကို သ ူ ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့ သည်။ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးထံ ပန်း တော်ဆက်သဖို့ ပျက်ကွက်ခဲ့သည့် နေ့ဟူ၍ မရှိစဖူး။ ထို့ကြောင့် ပန်းတော်ဆက်ခ ရှစ်အသပြာကို လည်း ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးထံမှ သူ  နေ့စဉ်နေ့တိုင်း မှန်မှန်ရရှိခဲ့သည်။ ပန်းတော်ဆက်ပျက်ကွက်ခဲ့လျှင် လည်း မင်းပြစ်မင်းဒဏ် ခံရလိမ့် မည်ဖြစ်ကြောင်း သူ သိသည်။ သို့ဖြင့် မည်သို့သောအကြောင်း ကြောင်းနှင့်မျှ ပန်းတော်ဆက် ဝတ္တရား မပျက်မကွက်ရလေ အောင် သူ သတိဝိရိယကြီးစွာထား ခဲ့သည်။ သူ့နာမည်က သုမန။ ရာဇဂြိုဟ်မြို့သား ပန်းတော်ဆက် သမား သုမန။  သူသည်  ပန်း တောင်းကို ထမ်းကာလျှောက်လာ ရာမှ မြို့လယ်လမ်းကြီးပေါ်သို့ ရောက်လာသည်။ ထိုအချိန်မှာပင် မြတ်စွာဘုရားသည်  ရောင်ခြည် တော်ခြောက်သွယ်တို့ကို လွှတ်၍ နောက်ပါရဟန်းတို့နှင့်အတူ ရာဇ ဂြိုဟ်မြို့တွင်းသို့ ဆွမ်းခံကြွလာ တော်မူလေသည်။ မြတ်စွာဘုရား ရာဇဂြိုဟ်ပြည်တွင် သီတင်းသုံးနေ တော်မူကြောင်းကို သုမန သိထား ပြီးဖြစ်သည်။ သို့ပါလျက် သူသည် မြတ်စွာဘုရားအား ကိုယ်တိုင် ကိုယ်ကျ မဖူးတွေ့ရသေး။ မြတ် စွာဘုရားအား ဖူးတွေ့ ဖို့ကိုလည်း သူ တစ်ကြိမ်တစ်ခါမျှ အတွေး မပေါ်ခဲ့။ သည်နေ့နံနက်တွင်မှ မြတ်စွာဘုရားအား တိုက်တိုက် ဆိုင်ဆိုင် ဖူးတွေ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။ သည်နေ့နံနက်တွင်မှ ရောင်ခြည် ခြောက်တော်သွယ်တို့ကို လွှတ်၍ မြတ်စွာဘုရား ဆွမ်းခံကြွလာ တော်မူခြင်းမှာလည်း သုမန အတွက် အလွန်ထူးခြားလှသော တိုက်ဆိုင်မှုကြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် မတော်တဆ တိုက်ဆိုင်မှုမျိုးကား မဟုတ်ပါချေ။  ရှေးဘဝ များစွာက ပြုခဲ့ပြီးသမျှသော ကောင်းမှုကုသိုလ် တို့ အကျိုးပေးဖို့ အချိန်အခါ ရောက်လာပြီမို့ သို့နှယ် တိုက်ဆိုင် မှုများကို သုမန ကြုံဆုံရခြင်းဖြစ် သည်။  မြတ်စွာဘုရားသည် သုမန ၏ကောင်းမှုကုသိုလ်တို့  အကျိုး ပေးဖို့ အချိန်အခါကျ ရောက်ပြီဖြစ် ကြောင်း တိကျမှန်ကန်စွာ သိမြင် တော်မူလေသည်။ ထို့ကြောင့်ပင် မြတ်စွာဘုရားသည် သုမနအတွက် ရည်စူးလျက် ရောင်ခြည်တော် ခြောက်သွယ်တို့ကို   လွှတ်ကာ၊ သုမနလာမည့်လမ်းအတိုင်း ဆွမ်း ခံကြွတော်မူလာခြင်းဖြစ်သည်။ မြတ်စွာဘုရားအား ဖူးတွေ့ရသည် နှင့်တစ်ပြိုင်နက် သုမနသည် သူ ့ ဘဝတစ်သက်တာမှာ မကြုံစဖူး သော၊ အလွန်းထူးခြား ဆန်းကျယ် လှစွာသော ၊ အမျိုးအမည် တိကျ စွာ မခွဲခြားတတ်နိုင်သော ခံစားမှု တို့ကို ခံစားလိုက်ရချေတော့သည်။ စင်စစ်မြတ်စွာဘုရားအား ထူးကဲ လှစွာသော သဒ္ဓါကြည်ညိုစိတ်ဖြင့် ဖူးမြင်မိခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာ သော ခံစားမှုများတည်း။ သို့နှယ် ထူးကဲလှစွာသော သဒ္ဓါကြည်ညို စိတ်ကြောင့်ပင် သုမနသည် အံ့မ ခန်းဖွယ်ရာ ဘဝ အပြောင်းအလဲ ကြီးနှင့် ကြုံတွေ့ရပေတော့မည်။ သုမနသည် မိမိတွင်ပါလာသာ မုလေးပန်းတို့ဖြင့် မြတ်စွာဘုရား အား ပူဇော်ရန် ဆန္ဒပြင်းပျလာ မိသည်။ တစ်ဆက် တည်းမှာပင်  ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးအား ပန်းတော် ဆက် ပျက်ကွက်ရတော့မည်ဖြစ် ကြောင်း တွေးမိလာသည်။ ပန်း တော်ဆက်ပျက်ကွက်ခြင်း ကြောင့် မင်းပြစ်မင်းဒဏ်ခံရတော့မည်ဖြစ် ကြောင်းကိုလည်းတွက်ဆမိသည်။ အမြင့်ဆုံးသော အပြစ်ဒဏ်ကား သေဒဏ်။ အနိမ့်ဆုံးသောအပြစ် ဒဏ်ကား ထောင်ဒဏ်။ ထိုအပြစ် ဒဏ်နှစ်မျိုး မကျခံရလျှင် တော့ ပြည်နှင်ဒဏ်။ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်၏ ထုံးတမ်းစဉ်လာအရ ချမှတ်လေ့ရှိ သော ပြစ်ဒဏ်သုံးမျိုးအနက်မှ ပြစ်ဒဏ်တစ်မျိုးမျိုးကိုတော့ ဧကန် ကျခံရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း သုမန ကောင်းစွာ သဘောပေါက်နားလည် မိသည်။  သို့သော် သုမန၏အဟုန် ပြင်းလှစွာသော သဒ္ဓါကြည်ညို စိတ်ကို   ကြောက်မက်ဖွယ် မင်းပြစ် မင်းဒဏ်တို့က မတားဆီးနိုင်၊ မပိတ် ပင်နိုင်တော့ပြီ။ သုမနသည် အမြင့်ဆုံး ပြစ်ဒဏ်ကို မိမိဘာသာ ခံယူလိုက် သည်။ မိမိအသက်ကို မိမိဘာသာ စွန့်လွှတ် ပြီးချိန်မှာပင် သုမနသည် မုလေးပန်းနှစ်ဆုပ်ကို မြတ်စွာ ဘုရား၏ အထက်အရပ်သို့၊ ပင့် မြှောက်ပူဇော်လိုက်တော့သည်။ ထို အခါ မုလေးပန်းတို့သည် မြတ်စွာ ဘုရား၏ ဦးခေါင်းတော်ထက်တွင် ပန်းမျက်နှာကျက်ပမာ  တည်ရှိနေလေ သည်။ သုမန၏ဆန္ဒကား ထိုမျှနှင့် မပြည့် ဝနိုင်သေး။ ပန်းနှစ်ဆုပ်စီကို သုံး ကြိမ်ယူကာ မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ယာဘက်တော်သို့ လည်း ကောင်း၊ လက်ဝဲဘက်တော်သို့ လည်းကောင်း၊ နောက်ကျောတော် ဘက်သို့လည်းကောင်း တစ်လှည့် စီပင့်မြှောက်ပူဇော်ပြန်သည်။ မုလေး ပန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ယာဘက်တော်၊ လက်ဝဲ ဘက်တော်နှင့် နောက် ကျောဘက် တော်တို့တွင် ပန်းကန့်လန့်ကာ များသဖွယ် တည်နေကြတော့ သည်။ ညှာတံအရိုးတို့က အတွင်း မှာနေပြီး ပွင့်ချပ်တို့က အပြင်သို့ လှည့်ကာ လေထဲတွင် တည်နေကြ ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ပန်းမျက်နှာ ကျက်နှင့် ပန်းကန့်လန့်ကာတို့ သည် မြတ်စွာဘုရားရပ်တန့်တော် မူ လျှင် ရပ်တည်လျက်ရှိပြီး၊ မြတ် စွာဘုရား ကြွလှမ်းတော်မူလျှင် အတူတကွ ဝန်းရံလျက် လိုက်ပါ နေလေသည်။ မြတ်စွာဘုရား၏ ရောင်ခြည်တော်ခြောက်သွယ်တို့ သည်လည်း ကွန့်မြူးလျက်ရှိဆဲ။ ရာဇဂြိုဟ်ပြည်ကြီးကား မြတ်စွာ ဘုရားက ဖူးမြော်ကန်တော့သူ ဆွမ်းလောင်းလှူသူ၊ ပုဆိုးခေါင်း ပေါင်းတို့ကိုပစ်မြှောက်ကာ  ကောင်း ချီးပေးကြွေးကြော်သူတို့ဖြင့် အုတ် အုတ်ကျက်ကျက် ဖြစ်ရချေပြီ တည်း။    လူတို့သည် မြတ်စွာ ဘုရား ဆွမ်းခံကြွတော်မူရာ လမ်း တစ်လျှောက်လုံးပင် တစ်စုတစ် ဝေးကြီး လိုက်ပါ လာခဲ့ကြသည်။ သုမနသည် တောင်းထဲတွင် ပါ လာသမျှ မုလေးပန်းလက် ရှစ်ဆုပ် စာရှစ်စလယ်ကို အကုန်အစင် လှူ ဒါန်း ပြီးချိန်ကျမှပင် မြတ်စွာ ဘုရားအား ပန်းပူဇော်လိုသော ဒါနဆန္ဒပြည့်ဝ ခဲ့ရတော့သည်။  ထို အချိန်တွင် မင်းပြစ် မင်းဒဏ်ကို သုမနသတိမရတော့။ စိုးစဉ်းငယ် မျှပင် ပြန်မတွေးမိလေတော့။ ထိုအခါ သုမနသည် မိမိ၏ဒါန ကောင်းမှုအတွက် နောင်တ တစ် ဖန် ပူပန်ရခြင်းမျိုး မခံစားမိတော့ ပါချေ။ သုမနသည် မိမိ၏ဒါန ကောင်းမှုအတွက် အတိုင်းအဆမ ရှိ ဝမ်းမြောက်နေမိသည်။ ထုတ် ဖော်မပြောတတ်နိုင်လောက်အောင် ပင်ကြည်နူးနေမိသည်။ သို့နှယ် အတိုင်း အဆမရှိသော ဝမ်းမြောက် ကြည်နူးမှုများဖြင့် မြတ်စွာဘုရား အား ရှိခိုးပူဇော်ကန်တော့ ပြန်လေသည်။ ပြီးမှ မုလေးပန်းတစ်ပွင့် မျှ မကျန်ရှိတော့သော တောင်း အလွတ်ကို ကောက်ယူကာ လာ လမ်းအတိုင်း အိမ်သို့ပြန်ခဲ့သည်။ အိမ်သို့ပြန်ရောက်လျှင် မိမိဇနီး သည်ကို မိမိ၏ဒါနကောင်းမှု အကြောင်း ပြန်လည်ပြောပြပြီး ကြည်နူးဝမ်းမြောက်စေရဦးမည်ဟု သုမနတွေးသည်။ မြတ်စွာဘုရား သည် သုမန၏ ဒါနကောင်းမှုဂုဏ် ကျေးဇူ းကို ထင်ရှားစေလိုသော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ရာဇဂြိုဟ်မြို့ တွင်းရှိ လမ်းမကြီးအားလုံး နှံ့စပ် အောင်ဆွမ်းခံ ကြွတော်မူလေသည်။ * * * သုမန၏ဇနီးကား သုမန မျှော်လင့် ထားသလိုမဟုတ်။ သုမန၏ဒါန ကောင်းမှုကို စိုးစဉ်းငယ်ပင် မျှဝေ ခံစားနိုင်စွမ်းရှိသူမဟုတ်။ သုမနက မြတ်စွာဘုရား ဆွမ်းခံကြွတော်မူ လာစဉ် ဖူးတွေ့ရပုံများ၊ ရောင်ခြည် တော်ခြောက်သွယ်တို့ အံ့မခန်း ကွန့်မြူးပုံများ၊ မိမိလှူဒါန်းပူဇော် သော မုလေးပန်းတို့ ပန်းကန့်လန့် ကာများသဖွယ် အဆန်းတကြယ် ဖြစ်တည်ပုံများကို ဝမ်းသာအားရ ပြောပြသည့်တိုင် ဇနီးက စိတ်မ ဝင်စား။ ရြှင်မနဲ့ကလေးတွေပါ ငါနဲ့ အတူ တူပါလာကြရင် သိပ် ကောင်းမယ်၊ ဒီလို ကောင်းမှု ကုသိုလ်မျိုးကို ငါတို့မိသားစုအား လုံး အတူတူ…æ…æ ြ ဒြါဆို ရှင်က နန်းတော်ထိတောင် မရောက်ခဲ့ဘူး ပေါြ့ ဇနီး၏ခက်ထန်မာဆတ် စကားသံက သုမန၏ပီတိစကား တွေကို ရုတ်တရက်ဖြတ်တောက် ပစ်လိုက်သည်။ သို့သော် သုမန၏ သဒ္ဓါနှလုံးသားတွင် မြဲခိုင်စွာ ဖြစ် တည်နေပြီဖြစ်သော ဒါနပြုခဲ့ရ သည့် ဝမ်းမြောက်ကြည်နူးမှု ‘အပရစေတနာ’ကိုကား မဖျက် ဆီးနိုင်။ သုမနက အေးချမ်းစွာပင် စကားပြန်ဆက်သည်။ ြအေးလေ၊ လမ်းတစ်ဝက်မှာတင် မြတ်စွာ ဘုရားနဲ့ ရဟန်းတော်တွေ ဆွမ်းခံ ကြွတော်မူလာတာကို ငါ ဖူးလိုက် ရတယ်လို့ ပြောပြီးပြီပြဲ ရြှင်က မင်းကြီးကို ပန်းတော်ဆက်ဖို့ တောင် သတိမရနိုင်တော့ ဘူးပေါ့ လြေ မြင်းကြီးဆီကို ပန်းတော် ဆက်ဖို့ ငါသွားတာပဲ၊ ပန်းတော် ဆက်ဖို့ကိစ္စကို သတိမရဘဲ နေပါ့ မလား၊ ဒါပေမယ့် မြတ်စွာဘုရားကို ကြည်ညိုမိလွန်းလို့…æ…æ ြ ပြန်း တော်ဆက်ပျက်ကွက်ရင် မင်းပြစ် မင်းဒဏ်သင့်ရလိမ့်မယ် ဆိုတာကိုကော ရှင်မတွေးမိတော့ဘူး လားြ ြတွေးမိပါတယ် ရှင်မရယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒီလို ဒါနပြုခွင့်ရနိုင်ဖို့ အတွက် ငါ့အသက်ကို စွန့်လွှတ် ဖို့ ဆုံးဖြတ်…æ…æ ြ ဘြာ…æ…æ ဘာ ပြောတယ်၊ ရှင်က အသက်အသေ ခံတော့မယ်ပေါ့၊ ဟုတ်လားြ ဇနီး က ဒေါသတကြီး ဟစ်အော်လိုက် သည်။ သုမနစကား ထပ်မဆက် နိုင်တော့။ အသိတရား ခေါင်းပါး လှစွာသော ဇနီးကို မည်သို့မျှ ဆက်လက် မရှင်းပြတတ်တော့။ ရြှင်က အသေမခံနိုင်ပေမယ့် ကျုပ် နဲ့ကျုပ်ရဲ့သားသမီးတွေကတော့ ရှင်နဲ့အတူတူရောပြီး အသက်အ သေမခံနိုင်ဘူး၊ ဘာအပြစ်မှ မကျူး လွန်ဘဲ မင်းပြစ်မင်းဒဏ် အသင့် မခံနိုင်ဘူး၊ ရှင် ပန်းလှူတဲ့ကိစ္စမှာ ကျုပ်တို့ သားအမိတစ်တွေ မပါ ဘူးြ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးထံ ပန်း တော်ဆက်ပျက်ကွက်ခဲ့ခြင်းမှာ အ ပြစ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း သုမန ခံယူ သည်။ သို့သော် မြတ်စွာဘုရား အား မုလေးပန်းတို့ လှူဒါန်းခြင်း မှာမှု အပြစ်တစ်ခုကို ကျူးလွန် မိခြင်းမဟုတ်။ ကြီးစွာသော သဒ္ဓါ တရားဖြင့် ပြုခဲ့သော ဒါနကောင်း မှုသာဖြစ်သည်။ ဒါကို ဇနီးက နားလည် လက်ခံနိုင်စွမ်းမရှိ။ စင် စစ် သုမန၏ဇနီးကား ဘဝအစဉ် အဆက်ကပင် ဒါနကုသိုလ်တရား နည်းပါးခဲ့သူဖြစ်သည်။ လှူဒါန်း ခြင်း အထုံပါရမီ ခေါင်းပါးရှာ သူဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ပစ္စုပ္ပန် ဘဝတွင် ကိုယ်တိုင်လှူဒါန်းလို သော သဒ္ဓါတရားမရှိ ရုံမျှမက သူတစ်ပါး၏ အလှူဒါနကိုလည်း ဝမ်းမြောက်နိုင်စွမ်းမရှိ ပါလေတော့။ လှူဒါန်းခြင်းဒါန၏အကျိုး ရှိ မရှိကို မသိတတ်သောတွေဝေ မှု‘မောဟ’၊ ငြူစုမှု ‘ဣဿာ’၊ နှာမြောဝန်တိုမှု ‘မစ္ဆရိယ’နှင့် အမျက်ထွက်မှု ‘ဒေါသ’တို့က သုမန၏ဇနီးကို ဖိစီးနှိပ်စက်ကြ လေပြီ။ ထိုအခါ မင်းပြစ်မင်းဒဏ် ကို ကြောက်လန့်ခြင်းဖြင့် ဆောက် တည်ရာမရနိုင်လောက်အောင် စိတ်ချောက်ချားလာမိတော့သည်။ ထို့နောက် မိမိဉာဏ်မီသမျှဖြင့် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုကို ပိုင်ပိုင်ချ လိုက်သည်။ ကြွာမယ်၊ ရှင်နဲ့ကျုပ် ကွာရှင်းမယ်၊ အို…æ…æ အခုချက်ချင်းပဲ ရှင်နဲ့ ကျုပ်ကွာရှင်းပြီးပြီလို့ သတ် မှတ် လိုက်ပေတော့၊ ရှင့်ကို ကျုပ်  ဘယ်နည်းနဲ့မှ ဆက်ပြီး မပေါင်းသင်းတော့ဘူး၊ ဘုရင်မင်းမြတ်ဆီကိုလဲ ရှင်နဲ့ကျုပ် ကွာရှင်းပြီးတဲ့ အကြောင်း သံတော်ဦးသွားတင် မယ်၊ ကျုပ်ရဲ့သားသမီးတွေကိုပါ ကျုပ်နဲ့တစ်ခါတည်း ခေါ်သွား တော့မယ်သြုမနက နှုတ်ဆိတ်နေ လိုက်တော့သည်။ ဘာစကားမျှ ပြန်မပြောတော့။ ပြောဆို ရှင်းပြ၍ လည်း ရနိုင်တော့မည် မဟုတ် ကြောင်း သုမန ကောင်းစွာသိ သွားပြီ။ စင်စစ် ဇနီးသည်မှာ မှားယွင်းသော အသိဉာဏ်ဖြင့် တွေးကာ၊ မှားယွင်းစွာ ဆုံးဖြတ် ချက်ချမိသည်ကိုပင် အမှန်တရား ဟု မိုက်မဲစွာ ယုံကြည်နေသူတ ကား။ * * * ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးသည် သုမန၏ ဇနီး လျှောက်တင်လာသောစကားကို ပြည့်စုံပြီးပြတ်သည်အထိ စိတ် ရှည်သည်းခံစွာ နားထောင်တော်မူ သည်။ စင်စစ် ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီး သည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည်သို့ မြတ်စွာ ဘုရား ပထမဆုံးအကြိမ် ဆွမ်းခံ ကြွတော်မူစဉ် ဖူးတွေ့တရားနာရ ပြီးကတည်းက သောတာပန်တည် ခဲ့သူဖြစ်သည်။ မင်းကြီးသည် ဒါန သီလ၏အကျိုးကို ကိုယ်တိုင်သိ မြင်ကာ ကိုယ်တိုင် ကျင့်ကြံအား ထုတ်နေ သူလည်းဖြစ်သည်။ ထို့ ကြောင့်ပင် မင်းကြီးသည် သုမန၏ ဇနီးကို မိုက်မဲလှချေတကားဟု ဆင်ခြင်မိလေတော့သည်။ သို့သော် မင်းကြီးသည်  ထိုမိန်းမကို ဆိုဆုံး မခြင်း မပြုခဲ့ချေ။ ထိုမိန်းမကား သူတော်ကောင်းတရားကို နှလုံး သွင်းနိုင်စွမ်း မရှိသော လူ့အန္ဓဖြစ် ကြောင်း သောတာပန်မင်းကြီး သိ မြင်လိုက်ပြီတည်း။ ြကောင်းပြီ၊ သင်တို့ဇနီးမောင်နှံ ကွာရှင်းကြတာကို ငါကိုယ်တော်မြတ် အသိ အမှတ်ပြုတော်မူမယ်၊ ဒီကနေ့က စပြီး သင်တို့ ဇနီးမောင်နှံ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ပတ်သက်စရာအကြောင်းမရှိတော့ဘူး၊ ဒီကနေ့ သုမနပြုခဲ့တဲ့အမှုမှာ သင်နဲ့ သင့်သားသမီးတွေ ပါဝင်ပတ်သက်မှု မရှိစေကြရဘူး၊ သုမနကိုတော့ သူပြုခဲ့တဲ့အမှု အမှန် တကယ်   ဟုတ် မဟုတ်ဆိုတာ ငါ ကိုယ်တော်တိုင် ခေါ်ယူစစ်မေးတော်မူမယ်ြ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီး၏ အမိန့်တော်ကား ထိုမိုက်မဲလှ စွာသော မိန်းမအဖို့ မင်းပြစ်မင်း ဒဏ်မှ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ရရှိ သော ဆုလာဘ်ကြီးတစ်ပါး ဖြစ် နေတော့သည်။ * * * မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်မြို့ တွင် လှည့်လည်ဆွမ်းခံတော်မူ ပြီးလျှင် နန်းတော်တံခါးဝသို့ ကြွ ရောက်တော်မူလာသည်။ ပန်းမျက် နှာနှင့် ပန်းကန့်လန့်ကာတို့ကား မြတ်စွာဘုရား ကြွချီတော်မူ ရာနောက်သို့ လိုက်ပါ လျက်ရှိဆဲ ပင်ဖြစ်သည်။ မင်းကြီးသည် သုမန ၏ မုလေးပန်းဒါနအလှူ၊ ပန်းမျက် နှာကျက်နှင့် ပန်းကန့်လန့်ကာတို့ ကို တွေ့မြင်ရသောအခါ မကြုံ စဖူး ထူးကဲလှစွာသော ဝမ်းမြောက် ကြည်နူး မှုကို ခံစားလိုက်ရသည်။ ထို့နောက် မင်းကြီးသည် ပြုမြဲအ တိုင်း မြတ်စွာဘုရားထံမှ သပိတ် တော်ကိုယူ ၍ နန်းတော်တွင်းသို့ ကြွရောက်တော်မူပါရန် ပင့်ဖိတ် လေသည်။ သို့သော် မြတ်စွာ ဘုရားသည် လိုက်ပါလာကြကုန် သော ပရိသတ်အပေါင်းတို့ ဖူး မြော်ခွင့်ရကြစေရန် နန်းရင်ပြင် တွင်သာ သီတင်းသုံးတော်မူသည်။ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးက နန်းရင်ပြင် တွင် မဏ္ဍပ်ကြီးတစ်ခုကို ချက်ချင်း ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းလေသည်။ မြတ်စွာဘုရား ဆွမ်းဘုန်းပေး တော်မူစဉ်တွင် သုမနလှူဒါန်းခဲ့ သော မုလေးပန်းတို့သည် ပန်း မျက်နှာကျက်လေးခုအဖြစ်ဦးခေါင်း တော်ပေါ် အုပ်မိုးပေးထားကြ သည်။ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်း တော်တို့နှင့်အတူ  ဆွမ်းဘုန်းပေး တော်မူပြီးသောအခါ ဗိမ္ဗိသာရမင်း ကြီးနှင့်တကွ ပရိသတ်အပေါင်းတို့ အား ဆွမ်းအနုမောဒနာ တရား တော်ကို ဟောကြားတော်မူသည်။ ထို့နောက်မှ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းအပေါင်းခြံရံလျက် ဗိမ္ဗိသာရ မင်းကြီးဆောက်လုပ် လှူဒါန်းထား သော ဝေဠုဝန်ကျောင်းတော်သို့ ပြန်ကြွတော်မူသည်။ ထိုအခါ ပန်း မျက်နှာကျက်နှင့် ပန်းကန့်လန့် ကာတို့သည် မြတ်စွာဘုရား ကြွ လှမ်းတော်မူရာသို့ လိုက်ပါမြဲ ရှိ ကြပြန်လေသည်။ မင်းကြီးသည် လည်း ပြုမြဲအတိုင်း မြတ်စွာဘုရား အား ဝေဠုဝန်ကျောင်းတော်သို့ တိုင် လိုက်ပါပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ သုမန၏ ဒါနအလှူ ပန်းမျက်နှာ ကျက်နှင့်ပန်းကန့်လန့်ကာတို့သည် မြတ်စွာဘုရား ဝေဠုဝန်ကျောင်း တော်သို့ ပြန်ရောက်တော်မူပြီး ဂန္ဓကုဋီသို့ ဝင်တော်မူသောအခါ မှပင် တံခါးပေါက်ဝတွင် အလို အလျောက် ကျရောက်လေတော့ သတည်း။ * * * ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးသည် ဝေဠုဝန် ကျောင်းတော်မှ ပြန်ရောက်သည် နှင့်တစ်ပြိုင်နက် သုမနကို နန်း တော်သို့ ဆင့်ခေါ်စေပြီးလျှင် မြတ်စွာဘုရားအား မုလေးပန်းများ လှူဒါန်းခြင်းအကြောင်းကို စစ်မေး သည်။ သုမနသည် မြတ်စွာဘုရား အား မုလေးပန်းများ လှူဒါန်းပူဇော် ရခြင်းအတွက် နှစ်သက်ဝမ်း မြောက် ကြည်နူးလျက်ရှိဆဲပင်ဖြစ် သည်။ ထိုကြောင့်ပင် သုမနသည် နောင်တတစ်ဖန်ပူပန်ခြင်း အလျဉ်း ကင်းသောစကားကို ဗိမ္ဗိသာရမင်း ကြီးအား ရဲဝံ့စွာ လျှောက်တင်နိုင်ခဲ့ သည်။အြရှင်မင်းကြီးထံ ပန်းတော် ဆက် ပျက်ကွက်တဲ့အတွက် ကျွန် တော် မျိုးကျခံရမယ့် အပြစ်ဒဏ် တွေ ကို သိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြတ်စွာဘုရားကို ဖူးတွေ့ရတဲ့ အချိန်မှာ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ကျွန် တော်မျိုးရဲ့ သဒ္ဓါကြည်ညိုမှုကို ဘယ်အရာကမှ တားဆီးပိတ်ပင် လို့ မရနိုင်တော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် မို့ မြတ်စွာဘုရားကို မုလေးပန်း လှူဒါန်းပူဇော်ခြင်းနဲ့အတူ ကျွန် တော်မျိုးရဲ့အသက်ကိုပါ စွန့်လွှတ် လှူဒါန်းပြီး ဖြစ်ကြောင်းပါဘုရားြ ဗိမ္ဗိသာရမင်းကြီးသည် သုမန၏ လျှောက်တင်စကားကို နားထောင် တော်မူရင်း သုမန၏မြဲခိုင်သော သဒ္ဓါတရားကို  သိမြင်ကာယောက်ျား မြတ်ပေတကားဟု  ဝမ်းမြောက်ကြည် နူးစွာ နှလုံးသွင်းမိတော့သည်။ ထို့ နောက်တွင် မင်းကြီးသည် သုမန အား ‘သဗ္ဗဏ္ဌက’ဆုကို ချီးမြှင့်တော် မူလေသည်။  ‘သဗ္ဗဏ္ဌက’ဆုဟူသည် ကား ဆင်ရှစ်စီး၊ မြင်းရှစ်စီး၊ ကျွန်ယောက်ျားရှစ်ယောက်၊ ကျွန် မိန်းမရှစ်ယောက်၊ အဆင်တန်ဆာ ရှစ်စုံ၊ သမီးကညာရှစ်ယောက်၊ ရွာကြီးရှစ်ရွာနှင့်  အသပြာရှစ်ထောင် ဟူသော…æ…æ အရေအတွက် ရှစ်ခုစီ ပါဝင်သည့် ဆုရှစ်မျိုးတည်း။  * * * ဝေဠုဝန်ကျောင်းတော်တွင်   ရှင် အာနန ္ဒာသည် သုမနပန်းသည်၏ မုလေးပန်းများ လှူဒါန်းပူဇော်ခဲ့ သော ဒါနကုသိုလ်ကောင်းမှုကြောင့် ခံစားရမည့် အကျိုးတရားတို့ကို မြတ်စွာဘုရားထံ မေးလျှောက်လေသည်။ ထိုအခါ မြတ်စွာဘုရားက ဤသို့ ဗျာဒိတ်စကား မိန့်ကြား တော်မူသည်။ ခြျစ်သားအာနန္ဒာ၊ သုမနပန်းသည်ဟာ မိမိရဲ့အသက် ကို စွန့်လွှတ်လှူဒါန်းခြင်းနဲ့ ထပ် တူညီမျှတဲ့ ငါဘုရားကို မုလေးပန်း တို့ လှူဒါန်းပူဇော်တဲ့ ကောင်းမှု ကုသိုလ်ကြောင့် ကမ္ဘာတစ်သိန်း တိုင်တိုင် အပါယ်မလားရဘဲ…æ…æ လူ့ပြည်၊ နတ်ပြည်တွေမှာ လူစည်း စိမ်၊ နတ်စည်းစိမ်တွေကို အကြိမ် ကြိမ်အဖန်ဖန် တစ်လှည့်စီ ခံစား ရပြီး ‘သုမန’ဘွဲ့မည်ရတဲ့ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါဖြစ်ပေလိမ့်မယ်တြစ်ဖန် ညနေချမ်းအချိန် ဝေဠုဝန်ကျောင်း တော် ဓမ္မသဘင်တွင် ရဟန်းအပေါင်းတို့က သုမနပန်းသည်၏ ဒါနနှင့် ထိုဒါန၏အကျိုးကြီးပုံများကို တအံ့တသြ ချီးမွမ်းပြောဆို နေကြစဉ် မြတ်စွာ ဘုရားကြွတော် မူလာပြီးလျှင် ရဟန်းတို့၏ စကား နှင့် အနုသန္ဓေဆက်၍ အောက်ပါ ဒေသနာတော်ကို ဟောကြားတော် မူလေသတည်း။ တြဉ္စ ကမ္မံ ကတံသာဓု၊ ယံ ကတွာနာနု တပ္ပတိ။ ယဿ ပတီတော သုမနော၊ ဝိပါကံ ပဋိသေဝတြိ အြကြင်ကံကို ပြုလုပ်သည့်အ တွက် နောင်တတစ်ဖန် ပူပန်ခြင်း မဖြစ်ရဘဲ၊ အကြင်ကံ၏အကျိုး ကို နှစ်သက်ဝမ်းမြောက်စွာ ခံစား ရလျှင်၊ ထိုကံမျိုးကို ပြုလုပ်ခြင်း သည်ကောင်း၏။ ဓမ္မပဒ၊ ဗာလဝဂ်၊ သုမန ပန်းသည်ဝတ္ထု။ သိုက်ဦး သိုက်ဦး သုမနပန်းသည် ဓမ္မရသဝတ္ထု မြင် အတွေး ဘဝ အောင်နိုင်ရမည် စာညွှန်း ပိုင်ဦးချိုစာပေ န ဖုန်း ၂၄၂၀၅၂ ၂၃၃ (ဒုတိယထပ်)၊ ၂၉ လမ်း၊ ရန်ကုန်။ စာဘူး ၆၁၉ လက်တွေ့အသုံးချ အဘိဓမ္မာတရားတော် အရှင်သေဏ္ဌိလ ထုတ်ဝေခြင်း ဒုတိယအကြိမ် ၁၉၉၆၊ ဒီဇင်ဘာလ။ တန်ဖိုး ၉၀ ကျပ် ဆရာတော် အရှင်သေဏ္ဌိလသည် ​ ‘ငါသည် မှန်ကန်သောရည်ရွယ်ချက်၊ ခိုင်မာသော ဇွဲလုံ့လဖြင့် မဖောက်မပြန်၊ လမ်းမှန်လျှောက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဤမှန်ကန်သော သစ္စာကြောင့် ဤအခြေအနေဆိုးမှ လွတ်မြောက် ပါစေသား’ ဟု ခိုင်မာသော အဓိဏ္ဌာန်ကို ချလေသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို လက်မခံလိုသူများက ပြက်ရယ်ပြုကြ သည်။ မဆီမဆိုင် မေးခွန်းများ မေးကြသည်။ စိတ်အေးအေး ထား၍ သည်းခံမှုအပြည့်ဖြင့် ဖြေရှင်းသမှုပြုခဲ့ရသည်။ သရော် မော်ကား ရိုင်းပျသောစကားများကို မေတ္တာရှေးရှု၍ ဟောပြော ချေပခဲ့ရသည်။ ‘ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ သာသနာ၊ ကမ္ဘာနေသို့၊ လင်းစေသောဝ်’ ဆိုတဲ့ ဆုတောင်းကို ဆုတောင်းရုံတင် ရပ်မနေကြနဲ့၊ လက်တွေ့ လည်း သာသနာတော်ကြီး ကမ္ဘာတစ်လွှားမှာ လင်းစေအောင် ဆောင်ရွက်ကြရမယ်။ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် အထက်ပါ သြဝါဒကို မိန့်ကြားတော်မူရုံမျှမဟုတ်။ မည်သူတို့က ကန့်ကွက်သည်ဖြစ်စေ၊ အားပေးချီးမြှောက်သည်ဖြစ်စေ၊ အလေးဂရုမပြုဘဲ မိမိတစ်ကိုယ် တည်းသာ စွမ်းအားရှိသမျှ ဗုဒ္ဓသာသနာတော်ကြီး ကမ္ဘာတစ်လွှား ၌ နေရောင်ပမာ ထွန်းလင်းတောက်ပစေရန် စွမ်းဆောင်ကြိုး ပမ်းတော်မူခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ [ ကမ္ဘာ့ဗုဒ္ဓသာသနာပြုမော်ကွန်း…æ မှ ]] စာမူခွင့်ပြုအမှတ် ၁၀/၉၆(၉) မျက်နှာဖုံးခွင့်ပြုအမှတ် ၅၇/၉၆(၁၀) သိတဲ့ သဘောဟာ စိတ်ပဲ။ အဲဒါကြောင့် စိတ်ဟာ ဘာလဲဆိုရင် သိတတ်တဲ့ သဘောတစ်ခုပဲ။ ကောင်းတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ မကောင်းတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ စိတ်က သူ့ချည်းနေလို့မရဘူး။ စေတသိက်နဲ့တွဲမှ သူကဖြစ်နိုင်တာ။ အဲဒီတော့ စေတသိက်ဟာ စိတ်ကို ခြယ်လှယ် တော့တာပေါ့။ စိတ်စင်ကြယ်ရင်၊ စိတ်အေးရင် ရုပ်လဲအေးနေတာပဲတဲ့။ ဘာကြောင့် အေးနေသလဲဆိုရင် အေးတဲ့ သဘောတရားတွေနဲ့ ရောနေလို့ပဲ။ မစင်ကြယ်တဲ့ သဘောတွေနဲ့ ရောနေရင် စိတ်ညစ်ထေးမယ်။ စိတ်ညစ်ထေးရင် ရုပ်ကလည်း ညစ်နွမ်းပြီး ပူပန်ကြောင့်ကြနေရမှာပဲ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ပူတဲ့ သဘော တရားတွေနဲ့ ရောနေလို့ပဲ။ ဒုက္ခအဝဝက လွတ်ကင်းပြီး အချမ်းသာကြီး ချမ်းသာ အောင် နည်းလမ်းကောင်းတွေကို ဗုဒ္ဓက ရှာဖွေတွေ့ရှိ တော်မူ တာပဲ။ အခုပြောနေ ဟောနေတဲ့ အဘိဓမ္မာတရားဆိုတာ ဒီ မအို , မနာ, မသေ ပူဆွေးဒုက္ခကင်းတဲ့ ချမ်းသာအစစ်အမှန်ကို လမ်းညွှန်နည်း ပေးနေတဲ့ တရားတော်တွေပဲ။ စာတွေအများကြီးဖတ်မှတ်ပါရဲ့။ ဒါပေမယ့် ပူပန် နေမှုတွေကတော့ မပျောက်ဘူးတဲ့။ ဒီ ဖတ်ထားတဲ့စာတွေကို ချမ်းမြေ့တဲ့ဘဝတစ်ခုတည်ဆောက်ဖို့ ဘယ်လို အသုံးချရ,မလဲတဲ့။ အဲဒါ သင်ကတည်းကိုက အသုံးကျအောင် မသင်ခဲ့ကြရလို့ပဲ။ မကောင်းတဲ့အကုသိုလ်စိတ်မှာ လောဘဟာ ထိပ်ဆုံး ကပဲ။ သူ့ရဲ့  ပရိယာယ်ပုဒ်တွေက အများကြီးရှိတာပေါ့။ ရာဂတဲ့၊ တဏှာတဲ့။ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ လိုချင်တယ် ဆိုတာပါပဲ။ အလိုဆန္ဒတစ်ခု မပြည့်လို့ရှိရင် ဒေါသပေါ်လာတာပေါ့။ ကိုယ်လိုချင်တဲ့တစ်ခုကို မပြည့်လို့ရှိရင်ဖြင့် ဘယ်သူ့ကြောင့် ဘယ်ဝါကြောင့်ဆိုပြီး ဒေါသတွေကို ဖြစ်ကုန် တာပဲ။ မောဟက မသိတာ။ ဒိဏ္ဌိက အမှားသိတာ။ မောဟ မသိတာက မသိတာ ရိုးရိုးပဲ။ ဒိဏ္ဌိက   မှားတာကြီးကို အမှန် သွားထင်ပြီးတော့ သိတာ။ သူက ပိုဆိုးတာပေါ့။ မြင့်သည်ထက်မြင့်အောင် တက်မယ်ဆိုရင် လောကီဘက် မှာက ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ လိုတယ်။ လောကုတ္တရာဘက်မှာ လည်း ဒါပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဘာတွေထူးလာသလဲဆိုတော့ မဂ္ဂင်လမ်း။ နိဗ္ဗာန် ကို တက်တဲ့လမ်းမှာ အကောင်းဆုံးလမ်း၊ တစ်ခုတည်းသောလမ်း။ သည် မဂ္ဂင်လမ်းအကြောင်းဟာလည်း အဘိဓမ္မာမှာ အစုံအလင်ပါပြီးသားပဲ။ သံသရာတစ်ခွင်မှာ ဒါန မပါလို့ရှိရင် ဘယ်ချမ်းသာ နိုင်ပါ့မလဲ။ သီလ ဆိုတဲ့ ကိုယ်ကျင့်တရားမှ မရှိတဲ့လူက စိတ်စင် ကြယ်အောင် မတတ်နိုင်ဘူး။ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ သီလ ပြည့်စုံနေအောင် ကြိုးစားရမယ်။ ဘုန်းကြီးချင်ရင် သီလ ပြည့်စုံအောင်လုပ်။ ပစ္စည်းဥစ္စာ ပေါကြွယ် ဝချင်ရင်လည်း သီလ ပြည့်စုံအောင်လုပ်။ သီလ မရှိတဲ့လူဟာ ဘုန်းကြီးရင်လည်း တမွန်းတည့်ပဲ။ ဘာပဲလုပ်လုပ် ခဏပဲ ခံစားရတယ်။ ခဏချင်း တိုက်ကြီးတစ်လုံးဆောက်လိုက်တာ၊ တော်နေကြာ တိုက်ကြီးက ပြိုသွားမှာပဲ။ သီလ  ဟာ ခါးဝတ်ပုဆိုးလိုပဲတဲ့။ ဒါကြောင့် မောင့် ကျက်သရေပေါင်းပြီး ခါးဝတ်မပါသလို၊ အဘိဓမ္မာသင်ပြီး သီလမရှိရင်လည်း မကောင်းဘူး။ စားဝတ်နေရေးဟာ လူတိုင်းလူတိုင်း၊ သတ္တဝါတိုင်း သတ္တဝါတိုင်း သူ့နည်းနဲ့သူ ရှိတာချည်းပဲ။ အဲဒီလောက်နဲ့သာ လူ့ပြည်ရောက်လို့ အဲဒီလောက်နဲ့သာ နေသွားကြမယ်ဆိုလို့ရှိရင် တိရစ္ဆာန်နဲ့ ဘာထူးဦးမှာတုံး။ အဲဒီအဖြစ်က လွတ်အောင်တက် ဖို့ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာက အမြင့်ဆုံးလမ်းညွှန်တော်မူပါတယ်။ စားဝတ်နေရေးတင် မပြီးဘဲနဲ့ လူ့ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်အစစ် ဖြစ်တဲ့ ဝိမုတ္တိသုခဆိုတဲ့ ဒုက္ခခပ်သိမ်းကင်းရာဖြစ်တဲ့ အချမ်းသာ ဆုံးပန်းတိုင် (နိဗ္ဗာန်) ရောက်အောင် အဲဒီ လုပ်နည်းကိုင်နည်းတွေကို လေ့လာမှတ်သား နည်းယူကျင့်ကြံ ကြိုးကုတ် အားထုတ် ကြရမယ်။ နိဗ္ဗာန် ကျတော့မှ ဒီအစဉ် (ဖြစ်ပျက်) ဟာပြတ်သွားတယ်။ အစဉ်ပြတ်တော့ ရုပ်လည်း မရှိနိုင်ဘူး၊ နာမ်လည်း မရှိနိုင်ဘူး။ ဘာမှ မရှိတော့ဘူး။ ဒီလို ဘာမှမရှိတော့ဘူးလို့ ဟောလိုက်ရင် အနောက်နိုင်ငံသားတွေက လန့်သွားတယ်။ ဒီတော့ အဲဒီ ‘မရှိတာ’  ရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကို သိဖို့လိုလာတယ်။ ‘တပည့်တော်တို့ အနောက်နိုင်ငံမှာ သိပ္ပံပညာ၊ ရုပ်ပိုင်း ပညာက ပြည့်စုံပါတယ်။ တပည့်တော်တို့လိုနေတာက စိတ် ဘက်က။ တပည့်တော်တို့မှာ စိတ်ဖြေနည်း၊ စိတ်ချမ်းသာအောင် နေနည်းမရှိဘူးဘုရား။ အဲဒါ တပည့်တော်တို့ အခုသိရသလောက် ထဲက အဘိဓမ္မာကတော့ တပည့်တော်တို့ လိုလားချက်တွေကို အင်မတန်ပေးပါတယ် ဘုရား’ တဲ့။ အဘိဓမ္မာသင်ကြရတဲ့ဥစ္စာ ဘာလုပ်ကြဖို့တုံးဆိုတော့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုက ‘နိမ့်ရာက မြင့်ရာတက်ဖို့၊ မစင်ကြယ်သော နေရာက စင်ကြယ်သောအဖြစ်သို့ရောက်အောင် တက်လှမ်းဖို့၊ သေးသိမ်သောအဖြစ်မှ ကြီးကျယ်သောအဖြစ်သို့ရောက်အောင်၊ ယုတ်နိမ့်သောအဖြစ်မှ မြင့်မြတ်သောအဖြစ်သို့ရောက်အောင်၊ အမိုက်မှောင်အဝိဇΩာမှ အလင်းရောင်ဝိဇΩာသို့ရောက်အောင်’ ဟော တာ လေ့လာကြတာပဲ။ ဒါဟာ ဗုဒ္ဓ၏ ရည်ရွယ်ချက်ပဲ။ ကမ္မဏ္ဌာန်းဆရာ လုပ်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် လူရဲ့စရိုက် သိရမယ်။ လူ့စရိုက်မသိဘဲနဲ့ ဟိုလူလည်း ဒီတရားပဲ၊ ဒီလူလည်း ဒီတရားပဲဆိုတော့ အဲဒါတွေဟာ စဉ်းစားစရာတွေပေါ့။ (အသုံးချအဘိဓမ္မာတရားတော်…æ မှ) အရှင်သေဏ္ဌိလ၏ ဗုဒ္ဓတရားအဆီအနှစ်များ သစ္စာရှင် မြန်မာပြန်သည်။ တန်ဖိုး ၉၀ ကျပ်။ လူတိုင်း လူတိုင်းမှာ အဆင်ပြေမှု၊ အဆင်မပြေမှုဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိရာ အဆင်ပြေမှုဟူသမျှသည် မိမိပြုခဲ့ဖူးသောကုသိုလ်၏ ကောင်းသောအကျိုးဖြစ်သည်။ အဆင်မပြေမှုဟူသမျှသည် မိမိပြု ခဲ့သော အကုသိုလ်၏ မကောင်းကျိုးပင်ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ အဆင်မပြေမှုနည်း၍ အစဉ်မပြတ် အဆင်ပြေ စေလိုလျှင် အဆင်ပြေစေတတ်သော ကုသိုလ်ကို များနိုင်သမျှ များများပြုလုပ်ပေးဖို့ သြဝါဒစကား မိန့်ကြားအပ်ပါသတည်း။ (ဆရာတော် ဦးသေဏ္ဌိလ၏ သြဝါဒကထာ…æ မှ) ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ယောက်အနေနှင့် အခြေခံမှစ၍ သိသင့်သိအပ်သော တရားဓမ္မများကို (ဤစာအုပ်တွင်) တစု တပေါင်းတည်း လေ့လာခွင့်ရသည့်အပြင် သာမန်လူတစ်ယောက် အဖို့ သိလွယ်နားလည်လွယ်သော စကားပြေများဖြင့် ရေးသား ဟောကြားထားတော်မူသောကြောင့် လက်မလွတ်နိုင်အောင်ဖြစ်ရ ပါသည်။ (မြန်မာပြန်သူ၏အမှာ…æ မှ) သံသရာဝဋ်ဆင်းရဲအပေါင်းက လွတ်ကင်းရာအမှန်က တော့ မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးတရားသာဖြစ်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓက မိမိတို့ဘဝလွတ်မြောက်ဖို့ မိမိတို့တစ်ဦးချင်းအပေါ် မှာတည်တယ်။ ဘဝသန့်စင်အောင်ရော၊ ဘဝညစ်ညမ်းအောင်ပါ မိမိတို့ကိုယ်တိုင် လုပ်နေကြတာ ဖြစ်တယ်လို့ ဟောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဝါဒရဲ့အစဟာ သမ္မာဒိဏ္ဌိက စပါတယ်။ သမ္မာဒိဏ္ဌိ ဆိုသည်မှာ သစ္စာလေးပါးတရားကို ကောင်းစွာမြင်ခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်ရပါသည်။ ဗုဒ္ဓဝါဒနဲ့အညီ ကျန်းမာရေး၊ စိတ်ပျော်ရွှင်ချမ်းမြေ့ရေး နဲ့ ဉာဏ်ပညာ ပွင့်လင်းရေးတို့ကို လိုလားတယ် ဆိုရင် ကမ္မဏ္ဌာန်း တရာပွါးများခြင်းကို လက်လွတ်လို့မရဘူး။ ဗုဒ္ဓရဲ့  ဓမ္မ (တရား) ဟာ အတ္တ ​ မိမိအကျိုးသာမက၊ ပရ ​ အများအကျိုးကိုပါ စည်းကမ်းတကျ ဉာဏ်ပညာနဲ့ယှဉ်ပြီး ကြိုးစားအားထုတ်ကြမယ်ဆိုရင်၊ ပြီးပြည့်စုံတဲ့ လူ့ဘဝချမ်းသာကို ရရှိစေတဲ့ တရားပဲဖြစ်ကြောင်းပါ။ ဗုဒ္ဓက လူတို့ကို မိမိတို့ရဲ့ဘဝ လွတ်မြောက်ဖို့အတွက် ဆိုရင် မိမိကိုယ်မိမိ အားကိုးကြဖို့နဲ့ ဘယ် ကယ်တင်ရှင်ကိုမှ မရှာကြဖို့ သွန်သင်ဆုံးမခဲ့ပါတယ်။ ပညာဉာဏ်ကင်းမဲ့မှု (အဝိဇΩာ) ဟာ လူမှုဒုက္ခအပေါင်းရဲ့ အစ ရေသောက်မြစ် ဖြစ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် အနောက်နိုင်ငံသားတွေဟာ ဗုဒ္ဓဝါဒကို အဆိုးမြင်ဝါဒလို့ ထင်မှတ်ကြပါတယ်။ အမှန်ကတော့ ဗုဒ္ဓဝါဒဟာ အဆိုးမြင်ဝါဒမဟုတ်သလို အကောင်းမြင်ဝါဒလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ဘဝမှန်ကို မြင်စေတာကတော့ သည်အစွန်း နှစ်ဖက်ကင်းတဲ့ အလယ်လမ်း (မဇ္ဈိမပဋိပဒါ) ပါပဲ။ ကိုယ်ကျိုးရှာ လိုချင်တပ်မက်မှု (လောဘ) ဟာ အသိ တရားကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဝါဒအရတော့ လူမှုတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် မေတ္တာ ဟာ အခြေခံပါပဲ။ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး ကွဲပြားခြားနားစေတဲ့ အတားအဆီးမှန်သမျှကို သည်မေတ္တာကပဲ ဖျောက်ဖျက်ဖယ်ရှား စေပါတယ်။ မကောင်းမှုတို့ရဲ့ အရင်းအမြစ်တွေဟာ လိုချင်တပ်မက်မှု လောဘ၊ စိတ်ဆိုးမှု ​  ဒေါသနဲ့ အသိဉာဏ်ကင်းမဲ့မှု ​ မောဟတို့ ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဝါဒဆိုတာ အမှန်တရားနဲ့ တကယ့်ဖြစ်ရပ်တွေနဲ့သာ သက်ဆိုင်ပြီး သည်နေ့မှန်ကန်ပေမယ့် နက်ဖြန်စွန့်ပစ်ကြရမယ့် ဒဿနတို့၊ သီဝရီတို့နဲ့ ဘယ်လိုမှ မပတ်သက်တာကို တွေ့ကြရ မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ (ဗုဒ္ဓတရားအဆီအနှစ်များ…æ မှ) အသုံးချအဘိဓမ္မာ စာအုပ်အဖုံး ဗုဒ္ဓတရားအဆီအနှစ် စာအုပ်အဖုံး ဆရာတော် အရှင်သေဏ္ဌိလသည် ​ ‘ငါသည် မှန်ကန်သောရည်ရွယ်ချက်၊ ခိုင်မာသော ဇွဲလုံ့လဖြင့် မဖောက်မပြန်၊ လမ်းမှန်လျှောက်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ဤမှန်ကန်သော သစ္စာကြောင့် ဤအခြေအနေဆိုးမှ လွတ်မြောက် ပါစေသား’ ဟု ခိုင်မာသော အဓိဏ္ဌာန်ကို ချလေသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကို လက်မခံလိုသူများက ပြက်ရယ်ပြုကြ သည်။ မဆီမဆိုင် မေးခွန်းများ မေးကြသည်။ စိတ်အေးအေး ထား၍ သည်းခံမှုအပြည့်ဖြင့် ဖြေရှင်းသမှုပြုခဲ့ရသည်။ သရော် မော်ကား ရိုင်းပျသောစကားများကို မေတ္တာရှေးရှု၍ ဟောပြော ချေပခဲ့ရသည်။ ‘ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ သာသနာ၊ ကမ္ဘာနေသို့၊ လင်းစေသောဝ်’ ဆိုတဲ့ ဆုတောင်းကို ဆုတောင်းရုံတင် ရပ်မနေကြနဲ့၊ လက်တွေ့ လည်း သာသနာတော်ကြီး ကမ္ဘာတစ်လွှားမှာ လင်းစေအောင် ဆောင်ရွက်ကြရမယ်။ ဆရာတော်ဘုရားကြီးသည် အထက်ပါ သြဝါဒကို မိန့်ကြားတော်မူရုံမျှမဟုတ်။ မည်သူတို့က ကန့်ကွက်သည်ဖြစ်စေ၊ အားပေးချီးမြှောက်သည်ဖြစ်စေ၊ အလေးဂရုမပြုဘဲ မိမိတစ်ကိုယ် တည်းသာ စွမ်းအားရှိသမျှ ဗုဒ္ဓသာသနာတော်ကြီး ကမ္ဘာတစ်လွှား ၌ နေရောင်ပမာ ထွန်းလင်းတောက်ပစေရန် စွမ်းဆောင်ကြိုး ပမ်းတော်မူခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ [ ကမ္ဘာ့ဗုဒ္ဓသာသနာပြုမော်ကွန်း…æ မှ ]] သိတဲ့ သဘောဟာ စိတ်ပဲ။ အဲဒါကြောင့် စိတ်ဟာ ဘာလဲဆိုရင် သိတတ်တဲ့ သဘောတစ်ခုပဲ။ ကောင်းတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ မကောင်းတာလည်း မဟုတ်ဘူး။ စိတ်က သူ့ချည်းနေလို့မရဘူး။ စေတသိက်နဲ့တွဲမှ သူကဖြစ်နိုင်တာ။ အဲဒီတော့ စေတသိက်ဟာ စိတ်ကို ခြယ်လှယ် တော့တာပေါ့။ စိတ်စင်ကြယ်ရင်၊ စိတ်အေးရင် ရုပ်လဲအေးနေတာပဲတဲ့။ ဘာကြောင့် အေးနေသလဲဆိုရင် အေးတဲ့ သဘောတရားတွေနဲ့ ရောနေလို့ပဲ။ မစင်ကြယ်တဲ့ သဘောတွေနဲ့ ရောနေရင် စိတ်ညစ်ထေးမယ်။ စိတ်ညစ်ထေးရင် ရုပ်ကလည်း ညစ်နွမ်းပြီး ပူပန်ကြောင့်ကြနေရမှာပဲ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ပူတဲ့ သဘော တရားတွေနဲ့ ရောနေလို့ပဲ။ ဒုက္ခအဝဝက လွတ်ကင်းပြီး အချမ်းသာကြီး ချမ်းသာ အောင် နည်းလမ်းကောင်းတွေကို ဗုဒ္ဓက ရှာဖွေတွေ့ရှိ တော်မူ တာပဲ။ အခုပြောနေ ဟောနေတဲ့ အဘိဓမ္မာတရားဆိုတာ ဒီ မအို , မနာ, မသေ ပူဆွေးဒုက္ခကင်းတဲ့ ချမ်းသာအစစ်အမှန်ကို လမ်းညွှန်နည်း ပေးနေတဲ့ တရားတော်တွေပဲ။ စာတွေအများကြီးဖတ်မှတ်ပါရဲ့။ ဒါပေမယ့် ပူပန်နေမှု တွေကတော့ မပျောက်ဘူးတဲ့။ ဒီ  ဖတ်ထားတဲ့စာတွေကို ချမ်းမြေ့ တဲ့ဘဝတစ်ခုတည်ဆောက်ဖို့ ဘယ်လို အသုံးချရ,မလဲတဲ့။  အဲဒါ သင်ကတည်းကိုက အသုံးကျအောင် မသင်ခဲ့ကြရလို့ဘဲ။ မကောင်းတဲ့အကုသိုလ်စိတ်မှာ လောဘဟာ ထိပ်ဆုံး ကပဲ။ သူ့ရဲ့  ပရိယာယ်ပုဒ်တွေက အများကြီးရှိတာပေါ့။ ရာဂတဲ့၊ တဏှာတဲ့။ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ လိုချင်တယ် ဆိုတာပါပဲ။ မကောင်းတဲ့အကုသိုလ်စိတ်မှာ လောဘဟာ ထိပ်ဆုံး ကပဲ။ သူ့ရဲ့  ပရိယာယ်ပုဒ်တွေက အများကြီးရှိတာပေါ့။ ရာဂတဲ့၊ တဏှာတဲ့။ အဓိပ္ပာယ်ကတော့ လိုချင်တယ် ဆိုတာပါပဲ။ အလိုဆန္ဒတစ်ခု မပြည့်လို့ရှိရင် ဒေါသပေါ်လာတာပေါ့။ ကိုယ်လိုချင်တဲ့တစ်ခုကို မပြည့်လို့ရှိရင်ဖြင့် ဘယ်သူ့ကြောင့် ဘယ်ဝါကြောင့်ဆိုပြီး ဒေါသတွေကို ဖြစ်ကုန်တာပဲ။ မောဟက မသိတာ။ ဒိဏ္ဌိက အမှားသိတာ။ မောဟ မသိတာက မသိတာ ရိုးရိုးပဲ။ ဒိဏ္ဌိက   မှားတာကြီးကို အမှန် သွားထင်ပြီးတော့ သိတာ။ သူက ပိုဆိုးတာပေါ့။ မြင့်သည်ထက်မြင့်အောင် တက်မယ်ဆိုရင် လောကီဘက် မှာက ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ လိုတယ်။ လောကုတ္တရာဘက်မှာ လည်း ဒါပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဘာတွေထူးလာသလဲဆိုတော့ မဂ္ဂင်လမ်း။ နိဗ္ဗာန် ကို တက်တဲ့လမ်းမှာ အကောင်းဆုံးလမ်း၊ တစ်ခုတည်းသောလမ်း။ သည် မဂ္ဂင်လမ်းအကြောင်းဟာလည်း အဘိဓမ္မာမှာ အစုံအလင်ပါပြီးသားပဲ။ သံသရာတစ်ခွင်မှာ ဒါန မပါလို့ရှိရင် ဘယ်ချမ်းသာ နိုင်ပါ့မလဲ။ သီလ ဆိုတဲ့ ကိုယ်ကျင့်တရားမှ မရှိတဲ့လူက စိတ်စင် ကြယ်အောင် မတတ်နိုင်ဘူး။ သီလ  ဟာ ခါးဝတ်ပုဆိုးလိုပဲတဲ့။ ဒါကြောင့် မောင့် ကျက်သရေပေါင်းပြီး ခါးဝတ်မပါသလို၊ အဘိဓမ္မာသင်ပြီး သီလမရှိရင်လည်း မကောင်းဘူး။ စားဝတ်နေရေးဟာ လူတိုင်းလူတိုင်း၊ သတ္တဝါတိုင်း သတ္တဝါတိုင်း သူ့နည်းနဲ့သူ ရှိတာချည်းပဲ။ အဲဒီလောက်နဲ့သာ လူ့ပြည်ရောက်လို့ အဲဒီလောက်နဲ့သာ နေသွားကြမယ်ဆိုလို့ရှိရင် တိရစ္ဆာန်နဲ့ ဘာထူးဦးမှာတုံး။ အဲဒီအဖြစ်က လွတ်အောင်တက် ဖို့ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာက အမြင့်ဆုံးလမ်းညွှန်တော်မူပါတယ်။ စားဝတ်နေရေးတင် မပြီးဘဲနဲ့ လူ့ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်အစစ် ဖြစ်တဲ့ ဝိမုတ္တိသုခဆိုတဲ့ ဒုက္ခခပ်သိမ်းကင်းရာဖြစ်တဲ့ အချမ်းသာ ဆုံးပန်းတိုင် (နိဗ္ဗာန်) ရောက်အောင် အဲဒီ လုပ်နည်းကိုင်နည်းတွေ ကို လေ့လာမှတ်သား နည်းယူကျင့်ကြံ ကြိုးကုတ် အားထုတ် ကြရမယ်။ နိဗ္ဗာန် ကျတော့မှ ဒီအစဉ် (ဖြစ်ပျက်) ဟာပြတ်သွားတယ်။ အစဉ်ပြတ်တော့ ရုပ်လည်း မရှိနိုင်ဘူး၊ နာမ်လည်း မရှိနိုင်ဘူး။ ဘာမှ မရှိတော့ဘူး။ ဒီလို ဘာမှမရှိတော့ဘူးလို့ ဟောလိုက်ရင် အနောက်နိုင်ငံသားတွေက လန့်သွားတယ်။ ဒီတော့ အဲဒီ ‘မရှိတာ’  ရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကို သိဖို့လိုလာတယ်။ ‘တပည့်တော်တို့ အနောက်နိုင်ငံမှာ သိပ္ပံပညာ၊ ရုပ်ပိုင်း ပညာက ပြည့်စုံပါတယ်။ တပည့်တော်တို့ လိုနေတာက စိတ် ဘက်က။ တပည့်တော်တို့မှာ စိတ်ဖြေနည်း၊ စိတ်ချမ်းသာအောင် နေနည်းမရှိဘူးဘုရား။ အဲဒါ တပည့်တော်တို့ အခုသိရသလောက် ထဲက အဘိဓမ္မာကတော့ တပည့်တော်တို့ လိုလား ချက်တွေကို အင်မတန်ပေးပါတယ် ဘုရား’ တဲ့။ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ သီလ ပြည့်စုံနေအောင် ကြိုးစားရမယ်။ ဘုန်းကြီးချင်ရင် သီလ ပြည့်စုံအောင်လုပ်။ ပစ္စည်းဥစ္စာ ပေါကြွယ် ဝချင်ရင်လည်း သီလ ပြည့်စုံအောင်လုပ်။ သီလ မရှိတဲ့လူဟာ ဘုန်းကြီးရင်လည်း တမွန်းတည့်ပဲ။ ဘာပဲလုပ်လုပ် ခဏပဲ ခံစားရတယ်။ ခဏချင်း တိုက်ကြီးတစ်လုံးဆောက်လိုက်တာ၊ တော်နေကြာ တိုက်ကြီးက ပြိုသွားမှာပဲ။ အဘိဓမ္မာသင်ကြရတဲ့ဥစ္စာ ဘာလုပ်ကြဖို့တုံးဆိုတော့ ရည်ရွယ်ချက်ကိုက ‘နိမ့်ရာက မြင့်ရာတက်ဖို့၊ မစင်ကြယ်သော နေရာက စင်ကြယ်သောအဖြစ်သို့ရောက်အောင် တက်လှမ်းဖို့၊ သေးသိမ်သောအဖြစ်မှ ကြီးကျယ်သောအဖြစ်သို့ရောက်အောင်၊ ယုတ်နိမ့်သော အဖြစ်မှ မြင့်မြတ်သောအဖြစ်သို့ရောက်အောင်၊ အမိုက်မှောင်အဝိဇΩာမှ အလင်းရောင်ဝိဇΩာသို့ရောက်အောင်’ ဟော တာ လေ့လာကြတာပဲ။ ဒါဟာ ဗုဒ္ဓ၏ ရည်ရွယ်ချက်ပဲ။ ကမ္မဏ္ဌာန်းဆရာ လုပ်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် လူရဲ့စရိုက် သိရမယ်။ လူ့စရိုက်မသိဘဲနဲ့ ဟိုလူလည်း ဒီတရားပဲ၊ ဒီလူလည်း ဒီတရားပဲဆိုတော့ အဲဒါတွေဟာ စဉ်းစားစရာတွေပေါ့။ (အသုံးချအဘိဓမ္မာတရားတော်…æ မှ) ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ဤစာမျက်နှာ၏ ကြော်ငြာအစီအစဉ်များကို၊ ကောင်းကျော်၏ ကြော်ငြာမှဖြစ်မယ် ။ (ဖုန်း ​ ၅၄၃၈၀၅ ၊ ၂၄၀၆၀၈) မှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်သည်။ ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကောင်းကျော် စီစဉ်သည် ကလေးတို့အကြိုက် အရသာထူးကဲသော ကစ်ဗိုက် ကို အရည်၊ အခဲ ပုံစံနှစ်မျိုးဖြင့် ထုတ်လုပ်ထားပါသည်။ သင့်ကလေးကျန်းမာသန်စွမ်းပြီး ဉာဏ်ရည် တိုးအောင် သဘာဝပစ္စည်းစစ်စစ်တို့မှ ထုတ် လုပ်ထားသော အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ နံပါတ်(၁)  ကလေး အာဟာရ အားဖြည့်ဆေး ကစ်ဗိုက် ကို တိုက်ပါ။ နာရရာတိညေ ု၏ ာ မုညေ ၏ရုမ ာ ရာနဂုန ပရိစုန တု ထဟာယတေ ပရိစုန င်္ံဒ ဗေ ဗယ နယိ ဖု ဠာယ? ဆဏ္ဌဂံထဲက အဏ္ဌဂံ ၊ အဏ္ဌဂံထဲက အပ်နဖားဂုရု ၁၉၉၁ နိုဝင်ဘာ ရန်ကုန်ဆောင်းက ခါတိုင်းနှစ်တွေထက် ပိုအေးတဲ့နှစ်။ ရန်ကုန်သူ ရန်ကုန်သားတွေ နှစ်နှစ် ခြိုက်ခြိုက် အိပ်နေကြမယ့်အချိန်။ မနက် သုံးနာရီ။ အင်းစိန်မှာ ဆောင်းမုန်တိုင်းကြမ်းတစ်ခု အကြမ်း ပတမ်း တိုက်ခတ်နေတယ်။ ညငှက်ဆိုးတွေရဲ့ အော်သံတွေ။ မဟုတ်သေးဘူး။ ညငှက်ဆိုးထိုးသံတွေထက် ပိုဆိုးတဲ့အသံတွေ ဆက်တိုက် ပေါ်ထွက် နေတယ်။ ဆီထည့်မထားတဲ့ သံတံခါးဖွင့်သံတွေက ကြိုးတိုက်က ကြိုးသမားတွေကို ကြိုးပေးဖို့ ဖွင့်နေတဲ့ အသံတွေလား။ ဆောင်းမုန်တိုင်းရဲ့ မိုးကြိုးထစ်သံတွေလို့ ထင်ရရဲ့။ အသံတွေက တဖြည်းဖြည်း နီးလာတယ်။ ကြိုးတိုက်က မဟုတ်တာတော့ သေချာသွားပြီ။ ထောင်ဝင်နံပါတ်၊ နာမည်၊ အဘအမည် ခေါ်သံတွေ။ ဟော သူ့နာမည်ပါလား။ အိပ်ရာက လူးလဲ အမြန်ထလိုက်တယ်။ ကိုယ့်ပစ္စည်းကိုမှ စုံအောင် သယ်ခွင့်မရလိုက်ဘူး။ ဇွတ်အတင်း ဆွဲခေါ်သွားကြတယ်။ အသတ်အပုတ်ကြမ်းတဲ့ ဆောင်းနပန်းသမားရဲ့အောက်မှာ အနွေးထည်မပါဘဲ တန်းစီ ခေါင်းငုံ့ထိုင်နေကြရတယ်။ မနေ့ညကတင် ထောင်အပြင်က ကထိန်တစ်ခုမှာ ဧည့်ခံနေတဲ့ မြန်မာ့ဆိုင်းဝိုင်းတစ်ခုရဲ့ တီးလုံးသံ ကြားမိသေးတယ်။ အခုတော့ ခြေကျဉ်းခတ်သံတွေ ညံလို့။ ဘာတွေဖြစ်နေကြတာလဲ။ ပြောင်းရွှေ့မှုတစ်ခုနဲ့ ကြုံရတော့မယ် ထင်တယ်။ သံယောဇဉ်တွေ၊ အံ့သြမှုတွေ၊ ချမ်းစီးမှုတွေ ပြိုင်တူခံစားနေရချိန်မှာ သူ့ခေါင်းပေါ်ကို သံထည်ပစ္စည်းတစ်ခု လာထိတွေ့တယ်။ အေးမြရမယ့် သံထည်က ပူနွေးလို့ပါလား။ မာရသွန် ခရီးကို ပြေးလာတဲ့ စက်ကတ်ကြေးတစ်လက်ပါလား။ သူ့ရဲ့ ခပ်တိုတို ဆံပင်မွေးတွေကို စက် ကတ်ကြေးက ခပ်သွက်သွက် ဆွဲနုတ်နေတယ်။ ခေါင်းပေါ်မှာ စက်ကတ်ကြေး၊ ခြေထောက်မှာ သံခြေကျဉ်း၊ ဆံပင်ညှပ်တာရော သံခြေကျဉ်း ခတ်တာရော တစ်မိနစ်အတွင်း ပြီးသွားတယ်။ နောက်တစ်ယောက်တဲ့ …æ…æ…æ ။ ဘယ်သူက စပြောလိုက်တယ် မသိဘူး။ မန ္တလေး၊ မန ္တလေးကို …æ…æ…æ တဲ့။ မန ္တလေးကို ချစ်ခင်သူတွေ စိတ်ထဲမှာ ကြိတ်ပြီး ပျော်နေကြတယ်။ သူတို့ (၃) ဆောင်ကတော့ လူပေါင်း နှစ်ဆယ်။ ဟိုလူတွေက (၄) ဆောင်က၊ ဟိုဘက်က (၅) ဆောင် က၊ ပြီးတော့ တိုက်တွေဘက်ကလည်း လူတွေ ထွက်လာကြတယ်။ ရိက္ခာဂိုထောင်ရှေ့က ကွက်လပ်မှာ ထမင်းထုတ်ကိုယ်စီနဲ့ လူတွေ ဖွေးဖွေးလှုပ်နေ ကြပြီ။ မိတ်ဆွေ၊ သူငယ်ချင်းတွေ၊ အမှုတွဲတွေကို လှမ်းနှုတ်ဆက်ကြ။ ဘယ်သူတွေ ပါလို့ ဘယ်သူတွေ ကျန်ရစ်ကြသလဲ။ အပိုင်သား ဘယ်နှစ်ယောက် ပါသလဲ။ အပေါင်းအသင်း ပါ, ပါ၊ မပါပါ သူတို့ စိတ်ထဲမှာ တစ်ကောင်တည်းပဲ ဒါပေမယ့် ခြသေင့်္ ဆိုတဲ့ ခြသေင့်္စိတ်ဓာတ်ကိုယ်စီနဲ့။ ကြယ်ပွင့်တွေကတော့ ပိုပြီး ချောင်ချိလွတ်လပ်တဲ့ နေရာကောင်းကို ပို့ပေးမလို့တဲ့။ သူက တေးရေးဆရာ စိုင်းခမ်းလိတ်ရဲ့ စာခြောက်ရုပ်သီချင်းကို သတိရနေမိတယ်။ ပိုပြီး ချောင်ချိလွတ်လပ်တဲ့ထောင်ရယ်လို့ ရှိသတဲ့လား။ သူတို့ တန်းစီပြီး ထွက်လာကြတယ်။ ဗူးတံခါး ဖွင့်လိုက်ပြီ။ သူတို့ကို ကားစိမ်းကြီးတွေက ဖင်ထိုးထားပြီး အဆင်သင့် စောင့်နေတယ်။ လေ အများပြည်သူ ရှူတဲ့လေ။ အောက်စီဂျင်အပြည့်ပါတဲ့ လေ။ လတ်ဆတ်တဲ့လေတွေ သူ့အဆုတ်ထဲကို အားရပါးရ ရှူသွင်းလိုက်တယ်။ အရသာရှိလှပါကလား။ မနက်နေခြည်နု၊ သစ်ရိပ်နု၊ နီညိုရောင် စက်ဘီး၊ ဖလန်နယ်အနီဝတ်ကလေးငယ်၊ ကျစ်ဆံမြီး မဲမဲ ရှည်ရှည် တုတ်တုတ် ကျောင်းသူမလေးရဲ့ ဖဲကြိုးပြာ၊ ဆွမ်းခံထွက်တဲ့ ဘုန်းကြီးရဲ့ ဝါထိန်တဲ့ သကင်္န်း၊ နက်မှောင်နေတဲ့ သပိတ်ပေါ်က ရွှေနီ ငှက်ပျောဖီး၊ အဖြူရောင်မဟုတ်တဲ့ အရောင်တွေ သူချက်ချင်း ခံစားလိုက်တယ်။ သူတို့ကားရဲ့ရှေ့မှာ လည်း ကားတစ်စင်း ရပ်ထားလို့။ ကားပေါ်မှာ သူ့မိတ်ဆွေတွေ ပါလာကြတယ်။ တွဲဘက်ထောင်ကို အပြစ်ဒဏ်နဲ့ ပို့ထားတဲ့ သူ့မိတ်ဆွေတွေပေါ့။ ကားတွေ စထွက်ပြီ။ ဘယ်နေရာကြည့်ကြည့် အသစ်အဆန်းတွေချည်း။ ကြည့်လို့မဝနိုင်ဘူး။ လူတွေ ပြည့်ကြပ်နေတဲ့ ဘတ်စ်ကားတွေ၊ မီးခိုးပြာ ဝတ်စုံနဲ့ လုပ်သားတွေ၊ ကျောင်းဝတ်စုံနဲ့ ကျောင်းသူ ကျောင်းသားတွေ၊ လက်ပွေ့ဈေးသည်တွေ၊ ဈေးသွား မယ့် အိမ်ရှင်မတွေ၊ ဆိုက္ကားဆရာတွေ သူတို့ကို ကြည့်နေကြတယ်။ ဒီမြင်ကွင်းက တစ်ချို့အတွက် တော့ ဘာမှ မထူးဆန်းသလိုဘဲ။ ထောင်သားတွေ၊ ရဲဘက်တွေ ကားသုံးစီးတိုက်နဲ့ တစ်နေရာရာကို သွားပြီး ပြစ်မှုကြွေး ချွေးနဲ့ဆပ်ကြမလို့။ မဟုတ်ဘူး။ လုံးဝမဟုတ်ဘူး။ ဘာပြစ်မှုကြွေးလဲ။ ဘာလို့ ချွေးနဲ့ ဆပ်ရမှာလဲ။ ဘယ်သူ့ကို ဆပ်ရမှာလဲ။ သူတို့ ရှင်းပြနေကြတယ်။ အနားကလူတွေက သူတို့ရှင်းပြ တာကို မကြားကြ မမြင်ကြဘူး။ မြင်တဲ့လူကလည်း ခပ်ဝေးဝေးမှာ မကြားနိုင်ဘူး။ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ သူတို့နဲ့ လွဲချော်မှုတစ်ခု ဖြစ်နေပြီ။ ကားတွေက ရန်ကုန်ဘူတာကြီးကို ဦးမတည်ဘဲ အင်းစိန်ဘူတာရှေ့မှာ ရပ်လိုက်တယ်။ မန ္တလေးကို ဆိုတာ ဟုတ်ပါ့မလား။ မန ္တလေး မဟုတ်ရင် ဘယ်ကို ပို့မှာလဲ။ မရေရာမှုတွေက သံကုန်ဟစ်နေကြတယ်။ သံသယတွေက ပွက်လော ညံလို့။ မိတ်ဆွေအသစ်တွေ မိနစ်နဲ့အမျှ တိုးနေ တယ်။ နာမည်၊ လူပုံသဏ္ဍာန်၊ မြို့နယ်၊ ပုဒ်မ၊ ကျတဲ့နှစ်၊ အဖွဲ့အစည်းတွေကို ဦးနှောက်ထဲမှာ လက်ရေးတိုနဲ့ လိုက်မှတ်နေရတယ်။ တချို့က ပုဒ်မ နှစ်ခု၊ သုံးခု။ ကျတဲ့နှစ်ကလည်း မနည်း၊ ကိစ္စမရှိ ကိုယ်ထမ်းထားရတာမှတ်လို့ ဆိုတဲ့ စတိုင်နဲ့။ အများစုက နှစ်ကြီးကြီး၊ ကိုင်းကြီးကြီးနားသူတွေ။ ဟော အချက်အလက်တွေ၊ မှတ်စရာတွေ ဆက်တိုက် ဒလဟောဝင်နေရာက ချက်ချင်းရပ်တန့်သွားတယ်။ စကားသံတွေတောင် တိတ်လို့။ သူတို့မျက်နှာတွေ အားလုံး ဝင်းပသွားကြတယ်။ တေးရေးဆရာ ကိုမောင်မောင်ရဲ့  သီချင်းတစ်ပုဒ်  ဘူတာရုံ  လက်ဘက်ရည်ဆိုင်ထဲက ပျံ့လွင့်လာတယ်။ တေးသံရှင်က ကိုခင်မောင်တိုးလေ။ အားလုံးရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်မှာ သွေးလှည့်ပတ်မှုတွေက ပိုမြန်လာကြတယ်။ အခုမှ မိတ်ဆွေဖြစ်ကြရတဲ့ လူတွေကလည်း ဒီသီချင်း ကြောင့် ပိုပိုပြီး သွေးနီးလာကြတယ်။ မိုးဦးဝင် ရောက်လာတဲ့အခါ ရိုးမကိုဖြတ်ပျံရင်း …æ…æ…æ မြောက် ဘက်ကို ဦးတည်လှည့်ကာ သားပေါက်ရာအရပ်ဆီ မိုင်ထောင်ချီကာ ပျံလေပြီ …æ…æ…æ ကြိုးကြာငှက်တို့ရဲ့ မိုင်ထောင်ချီခရီးစဉ် …æ…æ…æ ပူနွေးနေတဲ့ လက်ဖဝါး တစ်ခု သူ့လက်ကောက်ဝတ်ကို လာဖျစ်တယ်။  လှည့် ကြည့်လိုက်တော့ မြောင်းမြသား ပုသိမ်ကောလိပ် ကျောင်းသားကလေး ဖြစ်နေတယ်။ မျိုးဆက်ရဲ့ အားမာန်တစ်ခုပါ …æ…æ…æ လမ်းကြောင်းအမှန် ရွေးချယ် ရင်း …æ…æ…æ အများနည်းတူ သက်လုံမကောင်းရင် …æ…æ…æ ကြိုးကြာသံသီချင်းကို ဒိပြင့်လူတွေထက် ပိုပြီး ခံစားနေကြတဲ့သူတွေ၊ ပိုပြီး ခံစားနိုင်စွမ်းရှိတဲ့ သူတွေ  စာရင်းချုပ်ကြည့်တော့  စုစုပေါင်း  ၉၉  ယောက်။ သြော် ကြိုးကြာ ကိုးဆယ့်ကိုးကောင်ပါလား။ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုချမယ် …æ…æ…æ အရှုံးနဲ့ အောင်မြင် ခြင်းဟာ ရှိသင့်တဲ့အားနဲ့မာန် ခံနိုင်မှ၊ မတော်တဆ လား၊ တိုက်ဆိုင်မှုတစ်ခုလား။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုမောင်မောင်နဲ့ ကိုခင်မောင်တိုးကို သူတို့အားလုံးက ကျေးဇူးတင်နေကြတယ်။ ရထားက မလာသေးဘူး။ ကြိုးကြာသံ သီချင်းက လှုပ်ရှားနေတဲ့ သူတို့စိတ်ကို ခဏလေး အတွင်းမှာ ငြိမ်သက် အေးချမ်းသွားအောင် လုပ်နိုင် စွမ်းရှိတယ်။ အန ္တရာယ် မလွယ်နိုင်သူက ရထား သံလမ်းနဲ့ ပလက်ဖောင်းနံဘေးမှာ ဖြစ်သလို သွားလိုက်တယ်။ ခြေချင်းနဲ့ သူတို့နဲ့ အသားမကျ သေးဘူး။ သူ့ရဲ့ ပဒေသာခြေချင်းကို ဆီးစက်တချို့ ဝင်ကုန်တယ်။ နောက်ထပ် ဘာအန ္တရာယ်တွေ လာဦးမှာမှန်း မသိရသေးခင် အန ္တရာယ်အသေးစား လေးကို ရှင်းနှင့်တဲ့သဘောပါ။ ဘူတာမှာ လူက တဖြည်းဖြည်းနဲ့ စည်စပြုနေပြီ။ စတစ်ကောလာနဲ့ လူတွေ၊ ပန်ပွါးလွယ်အိတ်နဲ့ လူတွေ၊ မိချောင်း အိုကြီးတွေ ဟိုနားတစ်ကောင်၊ ဒီနားတစ်ကောင် အမြီးချင်း လိမ်လို့။ သူတို့အားလုံးက ဘူတာမှာ အသိမိတ်ဆွေ ဘယ်သူကို တွေ့မလဲ စူးစမ်းနေကြ တယ်။ ဘယ်ကိုရွှေ့မယ် ဆိုတာတော့  မသိ။ တစ်နေ ရာရာကိုတော့ ရွှေ့သွားပြီလို့ မိဘဆွေမျိုး မိတ်ဆွေ တွေကို အသိပေးခဲ့ချင်တယ်။ မိတ်ဆွေ၊ သူငယ်ချင်း၊ အသိ၊ မျက်မှန်းတန်းမိသူ တစ်ယောက်ယောက် ဘယ်မလဲ၊ လာပါ။ ကျား / မ တစ်ယောက်ယောက် ပေါ့။ မဟုတ်မဟတ်တာလုပ်ရင် အသိက တွေ့တတ် ပြီ၊ ခက်ပြီ။ ရထားတစ်စင်းက တောင်ဘက်ကနေ လာနေပြီ။ မန ္တလေး မဖြစ်နိုင်တာ သေချာသွားပြီ။ လွဲချော်သွားပြီ။ ကြိုးကြာတွေနဲ့သိတဲ့ မိတ်ဆွေက တစ်ယောက်မှ ပေါ်မလာဘူး။ ရထားပေါ်မှာ ခရီးသည်တွေ ပါလာကြတယ်။ တချို့က လှလှပပ ဝတ်စားထားတယ်။ အများစုက ခပ်နွမ်းနွမ်း။ ရထားက အမြန်ရထား ဟုတ်ပုံမပေါ်ဘူး။ လော် ကယ်ရထား ဖြစ်ဖို့များတယ်။ ဒီရထားက ဘယ်ကို သွားတဲ့ရထားလဲ။ သူတို့ထဲက လူငယ်တစ်ယောက် က ခရီးသည်မလေးကို လှမ်းမေးလိုက်တယ်။ ခရီးသည်မလေးက သိပ်အံ့သြထိတ်လန့်သွားပုံရ တယ်။ မျက်နှာပျက်သွားတယ်။ ဘာမှ ပြန်မပြော ဘူး။ မတူမတန်သလိုလို။ ရာဇဝင်လူဆိုးကြီးတွေလို့ ထင်သွားဟန်တူရဲ့။ လွဲချော်ရပြန်ပြီ။ ကျွန်တော်တို့ ကျောင်းသားတွေပါ။ မဂင်္လာတောင်ညွန့်က လက်ဖက်ရည်ဖျော်ရင်း တက္ကသိုလ်တက်နေသူရဲ့ အသံ ကြားလိုက်ရတယ်။ ဒီတစ်ခါ အပြောခံရသူ ကလေးက နှုတ်လှန်ထိုးလိုက်တယ်။ အံမယ် ဒီရုပ်တွေကများတဲ့။ လူငယ်လေးတွေက ဒီကလေး မလေးကို ကောင်စီပြုတ်တစ်ယောက်ရဲ့သမီး ဒါမှမဟုတ်ရင် ရဝတရဲ့ သမီးလို့ တွက်ဆလိုက်ကြ တယ်။ ကလေးမကလေးကိုလည်း အပြစ်မဆို သာဘူး။ သူတို့ရဲ့ ဆံပင်တွေက ပုံပျက်ပန်းပျက်တွေ မဟုတ်လား။ မစိတ်မွှန်နေတဲ့ ဆိတ်သိုးတစ်ကောင် စားထားတဲ့ လှေကားထစ်မြက်ခင်းနဲ့ တူနေတယ်။ မျက်နှာမသစ်ကြရလို့ မျက်နှာတွေက အဆီပြန် နေကြတယ်။ မျက်ချေးဗလပျစ်။ သူတို့ သံခြေချင်းကို တစ်ဖက်ကဆွဲ၊ အိပ်ရာလိပ်ကို တစ်ဖက်ကသယ်ပြီး တွဲရှိရာကို လျှောက်သွားကြတယ်။ အင်းစိန်ဘူတာတစ်ခုလုံး သံခြေချင်းသံတွေ ညံနေတယ်။ တွဲဆီရောက်ပြီ။ တွဲကိုကြည့်ပြီး သူတို့ မှင်သက်မိနေကြတယ်။ တွဲက လူစီးတွဲမဟုတ်ဘူး။ သီးသန့်တွဲ၊ အချုပ်တွဲ။ လူစီးတွဲကို ဖိနှိပ်တဲ့ ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ဖို့ ရထား စက်ရုံတစ်ခုမှာ အထူးပြုပြင်ထားတဲ့ တွဲပါ။ တစ်ဖက် က သံပြားတွေနဲ့ အလုံပိတ်ထားတယ်။ တစ်ဖက်မှာပဲ ပြူတင်းပေါက်ပါတယ်။ လျှောက်လမ်း ချန်ထားပြီး သံဆန်ခါနဲ့ အထဲမှာ အကန့်တစ်ကန့် ကန့်ထား တယ်။ သံခြေချင်းတွေနဲ့ တွဲပေါ်တက်ရတာ မလွယ် လှဘူး။ ရဲဘော်တို့ရေ ဒါအစပဲ ရှိသေးတယ်။ နောင်မှာ ဘယ်လိုအခက်အခဲတွေ၊ ဒုက္ခတွေ၊ ဆင်းရဲပင်ပန်းမှုတွေ ကြုံရဦးမယ် မသိဘူး။ တက် ထားကြ။ ဒီထက်ခက်ခဲတဲ့ တောင်ထွဋ်တွေကို တက်ကြရဦးမယ့် တောင်တက်သမားတွေ မဟုတ် လား။ ဒုက္ခဆင်းရဲတွေကို ဖဝါးအောက်မှာထားမယ့် တောင်တက်သမား ကိုးဆယ့်ကိုးယောက် လာပြီဟေ့။ သူတို့ကို တွဲနှစ်တွဲမှာ မျှထည့်လိုက်တယ်။ ထောင်ဝန်ထမ်းတွေ၊ လုံခြုံရေးလိုက်မယ့် ရဲတွေလည်း မျှပြီးတော့ နေရာယူလိုက်ကြတယ်။ ‘မင်းတို့ ပြေးရဲတဲ့သူ ပြေးကြည့် ငါတို့မှာ ပစ်ဝရမ်းပါတယ်။ မင်းတို့ရဲ့အလောင်းကို ကောက်ပြီး ခရီးဆက်ရမှာပဲ’ တဲ့။ ကြိုးကြာငှက်တွေကို သေနတ်နဲ့ လာခြိမ်းခြောက် နေပါကလား။ ကြိုးကြာငှက်တွေကတော့ ရယ်လိုက် ရတာ ဖတ်ဖတ်မော ရင်ဘတ်နောက်က ကျောပေါ့။ တွဲထဲမှာ တော်တော်မှောင်နေတယ်။ သူ့မျက်စိက ကျင့်သားမရသေးဘူး။ သံဆန်ခါထဲကို အမြန်ဝင်ဖို့ ပြောသံကြားရတယ်။ ဝက်တိုးပေါက်ကလေးထဲ ခေါင်းငုံ့ပြီး တိုးဝင်ကြရတယ်။ မျက်စိက တဖြည်း ဖြည်းနဲ့ ကျင့်သားရလာတယ်။ တွဲရဲ့အလယ်မှာ အိမ်သာရှိတယ်။ တံခါးမပါဘူး။ လူတစ်ထိုင်စာပဲ ကာထားတယ်။ ကြမ်းပြင်တချို့က ဆွေးမြေ့နေတဲ့ တွဲကြီး။ စက္ကူစုတ်၊ ပလတ်စတစ်စ၊ ဆေးလိပ်တို၊ သစ်ရွက်ခြောက်၊ အမှိုက်တွေ ဗလပွနဲ့။ မဂ္ဂင် ဆရာတော်ကြီးကို ထိပ်တစ်နေရာမှာ သီးသန့် တစ်နေရာ သူတို့ စီစဉ်ပေးကြတယ်။ အိပ်ရာလိပ်တွေ ဆင့်ထပ်ထားတဲ့အပေါ်မှာ ထိုင်ဖို့ ဆရာတော်ကို လျှောက်ကြတယ်။ ဆရာတော်ကြီးက ငြင်းတယ်။ အမြင့်မှာ မထိုင်ဘူး။ သူတို့လိုပဲ ကြမ်းပြင်ပေါ်မှာ ထိုင်လိုက်တယ်။ အင်းစိန်ကို ကျောပေးသွားမယ့် တူရူကို မျက်နှာမူလို့။ ထမင်းထုပ်တွေကို တစ်နေရာ မှာ သပ်သပ်ပုံကြတယ်။ ဆရာတော်ကြီးရဲ့ ဆွမ်းထုပ် နဲ့ ဒိပြင့်ဦးပဇင်းတွေရဲ့ ဆွမ်းထုပ်တွေကို ရေစကြိုက ဦးဇင်းက ယူလာပြီး သူတို့ထမင်းထုပ်တွေနဲ့ ရောပြီး စုပုံလိုက်တယ်။ ရထားဘီးက တစ်လိမ့်ချင်း စလှိမ့်ပြီ။ လိုက်ပို့သူမဲ့နေတဲ့ ခရီးသည် ကိုးဆယ့်ကိုးယောက်ရဲ့ ဘယ်ကိုမှန်းမသိတဲ့ခရီးလည်း စပြီ။ နေရစ်တော့ အင်းစိန်ထောင် ယဉ်ကျေးမှုဟောင်း။ ထောင် စာမျက်နှာသစ်တစ်ခုကို သူတို့ စလှန်လိုက်ကြပြီ။ ရထားရဲ့ ပြူတင်းပေါက်မှာ ပေါ်လာတဲ့ ရှုခင်းတွေကို ရုပ်ရှင်ကားတစ်ကားလို ကြည့်နေကြ တယ်။ အလုပ်ရုံသွားမဲ့ အလုပ်သမားတွေ၊ ကိုရင်တွေ၊ ဈေးသည်တွေ၊ အုန်းပင်တွေ၊ ဆိုက္ကားဆရာတွေ၊ သာမန် လက်လုပ်လက်စားတွေက ဒီဇာတ်ကားမှာ သဘာဝကျကျ သရုပ်ဆောင်နေကြတယ်။ ရထားက တဖြည်းဖြည်းနဲ့ အရှိန်ရလာတယ်။ မြင်ကွင်း ကလည်း တရိပ်ရိပ်နဲ့ ပြောင်းလဲနေတယ်။ မြို့ပြ ပြကွက်ကနေ ကျေးလက်ပြကွက်တွေ ဖြစ်လာတယ်။ အင်းစိန်ကတည်းက ဝမ်းကိုက်လာတဲ့ ပုဇွန်တောင် ဘဏ်ကလူက ပထမဆုံး မိလ္လာ စတက်ပြီပေါ့။ စပါးတွေ စသိမ်းနေပြီ။ ယု၊ အောင်ဘော်နဲ့ ဘခက် တို့ရဲ့ မိတ်ဆွေတွေ အလုပ်များကြတဲ့အချိန်။ စပါးရိတ်နေရာက သံကြက်ခြင်း နှစ်ခြင်းကို လှမ်း ကြည့်နေကြတယ်။ လယ်ကွင်းတွေထဲမှာ မြို့သစ် ဆိုပြီး အကွက်သစ်တွေ ချထားတာ လှမ်းတွေ့နေကြ တယ်။ ယုရဲ့မိတ်ဆွေတွေ နောင်နှစ်ကျရင် ဒီနေရာမှာ စပါးရိတ်ဖို့ မလိုတော့ဘူး။ ဘယ်နေရာမှာ ဘာသွား လုပ်ကြမလဲ။ ဘယ်ကဖွင့်တဲ့ အသံချဲ့စက်ကမှန်း မသိ။ အမိန့်တော်ပါတယ် အမိန့်တော်ပါတယ်တဲ့။ သူက မဂ္ဂင်ဆရာတော်ကြီးရဲ့ ခြေအစုံကို လှမ်းကြည့်မိတယ်။ ဆရာတော်ကြီးခြေမှာ ဖိနပ် မပါဘူး။ သူ့လိုပဲ ဆရာတော်ကြီးက ပဒေသာသံ ခြေချင်းနဲ့။ သူက ခြေချင်းရဲ့တံဆိပ်ကို စူးစမ်းနေ မိတယ်။ နွားတံဆိပ်လား။၊ ဂျိုးသိန်းတံဆိပ်လား။ အညွန့်တလူလူနဲ့ အနာဂတ်မှာ အလားအလာ ကောင်းတဲ့ ကျောင်းသားလူငယ်လေးရဲ့ ခြေထောက် မှာ တစ်ပင်တိုင် သံခြေချင်းအိုကြီး ခတ်ထားပါ လား။ ဒီခြေချင်းကို ဘယ်သူနဲ့စပြီး ဈေးဦးဖောက် တာလဲ။ အဲဒီလူက ဘာပုဒ်မလဲ။ ထောင် ဘယ် နှစ်နှစ်ကျသွားသလဲ။ တကယ်ရော သူ အပြစ်ကို ကျူးလွန်ခဲ့သလား။ ငွေနည်းလို့ တရားရှုံးသွားသူ လား။ အခု အဲဒီလူ ဘယ်မှာလဲ။ အသက်ရှင်ရက်ပဲ လား။ သန်သန်မာမာပဲလား။ ဇာတိမြေကို ပြန် ရောက်ရဲ့လား။ သူ့မိသားစုနဲ့ ပြန်တွေ့ရရဲ့လား။ ဒီသံခြေချင်းကို လူဘယ်နှစ်ယောက် ဝတ်သွား ပြီးပြီလဲ။ အဲဒီလူတွေရဲ့ ဘဝတွေကို သိခွင့်ရရင် သူသိချင်တယ်။ ခြေချင်းတွေကို သူ စကားသင်ပေး ချင်တယ်။ ခြေချင်းတွေသာ စကားတတ်ရင် …æ…æ…æ ။ သူတွေးနေရာက ပတ်ဝန်းကျင်ကို ပြန်ပြီး သတိ ထားမိတယ်။ ဒီတွဲထဲမှာ ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းနံဘေးက၊ စစ်တောင်းမြစ်ကမ်းနံဘေးက၊ ပြီးတော့ သံလွင်၊ ချင်းတွင်း၊ စလင်းချောင်း၊ ပင်းချောင်း၊ ယင်းချောင်း နံဘေးက သူ့ရဲဘော်တွေကို မြင်ယောင်နေတယ်။ မြစ်တွေ၊ ချောင်းတွေ ပေါင်းစုပြီး ဘယ်သူမှ မဟန့်တားနိုင်တဲ့ ရေစီးမျိုးနဲ့ ဒိုက်သရိုက် အမှိုက်တွေ ကို တိုက်စားနေပုံကို သူ စိတ်ကူးပုံဖော်ကြည့်တယ်။ ဧရာမရေစီးကြောင်းကြီးပါလား။ ရထားက အရှိန် လျော့လာတယ်။ ဘူတာငယ်ကလေးတစ်ခုကို ဝင်တော့မလို့ထင်ရဲ့။ အသက်နဲ့မမျှအောင် မျက်မှန် ထူထူတပ်ထားတဲ့ အထက ကျောင်းသားကလေးက တွဲထဲမှာ လူးလာခေါက်ပြန် လျှောက်သွားပြီး မိတ်ဆွေသစ်၊ မိတ်ဆွေဟောင်းတွေကို နှုတ်ဆက် နေတယ်။ ဘာလိုလိုနဲ့ စက်ရုံမြို့ပြကလေးနား တဖြည်းဖြည်း နီးလာနေပြီ၊ သူက စက်ရုံမြို့ပြ ကလေးက အလုပ်သမားတွေဘဝကို စဉ်းစားနေမိ တယ်။ သူ့မြို့မှာရှိတဲ့ မီးခြစ်စက်၊ ဗျစ်စက်၊ စောင်စက်က သူ့မိတ်ဆွေ အလုပ်သမားတွေဆီ စိတ်က ရောက်သွားပြန်ရော။ သူ့မိတ်ဆွေ အလုပ် သမားတွေနဲ့ ဒီစက်ရုံမြို့ပြက အလုပ်သမားတွေနဲ့ ဘာတွေ ကွာခြားနေလဲ။ စက်ရုံမြို့ပြကလေးမှာ နေတဲ့ ကဗျာဆရာကြီးကို တဆက်တည်း သတိရ လိုက်မိတယ်။ ဘူတာမှာ ခဏပဲရပ်တယ်။ ပြီးတော့ ဆက်ထွကခွါလာတယ်။ သူက ကြည့်မြင်တိုင်သား ပထဝီဝင် ဂုဏ်ထူးတန်းကျောင်းသားနဲ့ စကားတွေ ဖောင်ဖွဲ့နေမိတယ်။ ဒီကျောင်းသားရဲ့ ကျေးဇူးက သူတို့လိုလူတွေအပေါ်မှာ ရှိတတ်ကြတယ်လေ။ ပုံစံဆောင်၊ ပုံစံခန်းတွေမှာ သားရေပတ်သံတွေ တစ်ရွှမ်းရွှမ်း၊ ဝါရင်းတုတ်တွေ တစ်ဝဲဝဲဖြစ်နေချိန်မှာ ဒီကျောင်းသားလေးက အန ္တရာယ်မရှိ၊ ဘေးမထိ အောင် စောင့်ရှောက် ကာကွယ်တတ်တယ်။ သူတို့ကို ရထားက ဘယ်အထိ သယ်ဆောင်သွားမယ် မသိ။ နာမည်ကြီးတဲ့ သာယာဝတီ ဆိုတာနဲ့ သူက ‘တောင်ဆင်းဝ’ ကိုပါတွဲလျက် သတိရနေမိတယ်။ ပဲခူးတိုင်း လူငယ်လက်ရွေးစင် ဘောသမားလေးက ခြေချင်းနှစ်ချောင်းဆုံရာကို ညွှန်ရင်း အခုမှ ဘောသမားအစစ် ဖြစ်တော့မယ်တဲ့။ (သာယာဝတီ မဟုတ်တာတော့ သေချာသွားပြီ။ ဒါဖြင့်ရင် သူတို့ကို ဘယ်ပို့မလဲ။ ပြည်ကိုလား၊ ထောင်ရှိနိုင်တဲ့မြို့တွေ စဉ်းစားကြည့်မိတယ်)။ ရထားက ရပ်ပြန်ပြီ။ အစောင့်လိုက်လာသူကို ဘာ ဘူတာလဲလို့ မေးကြည့်တယ်။ အစောင့်က တွဲအပြင် ခေါင်းထွက်ကြည့်ပြီး ဘာဘူတာမှ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောတယ်။ ကုက္ကိုပင် နှစ်ပင်နဲ့ ထန်းပင်တစ်ပင်ကို လှမ်းတွေ့ရတယ်။ တစ်ယောက်ယောက်က ရထား ကို တားပြီး စီးတယ်ထင်ပါရဲ့။ ဒီတစ်ခါရပ်မယ့် ဘူတာကတော့ တိုက်ကြီးဘူတာ။ တိုက်ကြီးဘူတာ ရောက်တော့ လူတစ်ယောက်ကို လှမ်းပြီးခေါ်သံ ကြားရတယ်။ ကြိုသက်ဦးကို ခေါ်ပေးပါ။ ဒီမှာ သူ့သူငယ်ချင်းတွေ ပါလာတယ်ြ လို့ ပြောသံ ကြားလိုက်တယ်။ ဟိုလူက ချာခနဲ လှည့်သွားတယ်။ ဘူတာက ခပ်သေးသေးကလေး စာအုပ်ငှါးဆိုင်မှာ စူပါတန်းဝင် စာရေးဆရာတချို့ရဲ့ နာမည်၊ သူတို့ရဲ့ စာအုပ်ကြော်ငြာတွေကို မြေဖြူနဲ့ ရေးထားတယ်။ မြန်မာဗွီဒီယို ကြော်ငြာကိုတော့ တစ်ဖက်မှာ ရောင်စုံ မြေဖြူနဲ့ ကြော်ငြာရေးထားတယ်။ ကိုသက်ဦးက မောကြီးပန်းကြီးနဲ့ ရောက်ချလာတယ်။ သူက အလင်းထဲကမို့ တွဲထဲကလူတွေကို နေရောင်ကာပြီး လှမ်းကြည့်နေတယ်။ သူ့သူငယ်ချင်းတွေက အထဲ ကနေ ဝမ်းသာအားရ လှမ်းအော်နှုတ်ဆက်နေကြ တယ်။ ပထမ သူကြောင်ကြည့်နေတယ်။ သူငယ်ချင်း ဟောင်းတွေကို ရုတ်တရက် မှတ်မိပုံမပေါ်ဘူး။ ရုပ်တွေကလည်း မှတ်မိနိုင်စရာ မရှိဘူးမဟုတ်လား။ နောက်တော့ ညောင်လေးပင် ဓာတ်ပုံဆရာကို သူ မှတ်မိသွားတယ်။ အထဲနဲ့အပြင် စကားအလုအယက် ပြောသံတွေ ညံသွားတယ်။ စကားပြောနေရင်းက ကိုသက်ဦးရဲ့ပါးပြင်မှာ မျက်ရည်တွေ စီးကျလာ တယ်။ ဝမ်းသာလို့လား၊ ဝမ်းနည်းလို့လား။ နှစ်ခု စလုံးကြောင့်ထင်ရဲ့။ တွဲပြတင်းဘောင်ကို လက် နှစ်ဘက်နဲ့ နာနာဆုပ်ကိုင်ရင်း လက်ဖမိုးပေါ်ကို သူ့မျက်နှာ အပ်ချလိုက်တယ်။ လူတွေကြားမှာ ခရီးသွားတွေကြားမှာ ယောက်ျားတစ်ယောက် ရှိုက်ကြီးတငင်ငင်နဲ့ ငိုနေပါလား။ သူ့အငိုက တွဲပေါ်ကလူတွေကိုပါ ကူးစက် လုလု စိတ်မကောင်း ဖြစ်ကြရတယ်။ ‘ဟေ့လူ ငိုမနေနဲ့လေဗျာ၊ လုပ်စရာရှိတာ လုပ်ဦး၊ ကျုပ်တို့ ဆေးလိပ် သိပ်သောက်ချင်နေတယ်’ အသံတစ်သံ။ နောက်အသံက ‘လွယ်တာလေးပဲလုပ်ဗျာ’ တဲ့။ ကိုသက်ဦးက နီးရာဆိုင်တစ်ဆိုင်က ဆေးလိပ်တွေ မုန့်တွေ မ  ချလာတယ်။ သူပိုင်ဆိုင်က ယူလာတဲ့ ဟန်ပန်နဲ့။ မျက်ရည်စက်လက်နဲ့ ကိုသက်ဦးကို ဆိုင်ရှင်က အံ့သြတဲ့အကြည့်နဲ့ ကြည့်နေတယ်။ ဘာမှ မပြောဘူး။ တကယ်လည်း ဘူတာရုံကလေး မှာ ဒါမှမဟုတ် တိုက်ကြီးတစ်မြို့လုံးမှာ ဒါမှမဟုတ် ရင်လည်း တိုက်ကြီးတစ်နယ်လုံးမှာ ကိုသက်ဦးကို ငြူစူမဲ့သူ ရှိပုံမပေါ်ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲ။ မီးခိုးနဲ့ ဝေးနေတဲ့ အဆုတ်တွေ၊ ဟောင်းလောင်းဖြစ်နေတဲ့ ပါးစပ်တွေ အလုပ်ရသွားကြတယ်။ ဂါတ်ဗိုလ်ဆီက ခရာတွတ်သံ ကြားလိုက်ရတယ်။ နှုတ်ဆက်သံတွေ ညံသွားတယ်။ ခါးကပုဆိုးနဲ့ မျက်ရည်စတွေကို သုတ်၊ ပုဆိုးကို တိုတိုပြင်ဝတ်လိုက်တဲ့ တိုက်ကြီး သား တစ်ယောက်။ နေ့ခင်းကြီးမှာ ပြဇာတ်တစ်ပုဒ် ကြည့်လိုက်ရသလို၊  ကိုယ်တိုင်လည်း  ဝင်သရုပ်ဆောင် လိုက်ရသေးတယ်။ ပြဇာတ်နာမည်က ‘နေ့ခင်း အိပ်မက်’  တဲ့။  ဆေးလိပ်သိပ်ဆာနေတုန်းမှာ  ဆေးလိပ် သောက်ရတဲ့ အရသာဟာ ဘယ်လောက်တောင် ကောင်းသလဲဆိုတာ ဆေးလိပ်ငတ်ဖူး သူတိုင်း သိကြတယ်။ ကျေးဇူးသိပ်တင်တယ် ကိုသက်ဦးရယ်။ ကလေးမြို့နယ် နတ်မြောင်းရွာက ဦးဇင်းလေးက တိုင်းရင်းဖွံ့ဖြိုးရေးသိပ္ပံဆင်း တစခွါးတစ်ယောက်နဲ့ စကားလက်ဆုံကျနေကြတယ်။ ‘ဝက်လှကလေး၊ ဆတ်ဖားဂိုး၊ ကိုင်းပင်ကြီး၊ ဥဒို၊ ဖားလေးကွင်းတို့မှာ ကျွန်တော့်အမျိုးတွေ ရှိတယ်။ ကျွန်တော်က ဆင်ကူး က’ တစခွါးရဲ့အသံက ဝဲဝဲ။ ရထားခုတ်သံနဲ့ ရောနေတယ်။ ဦးဇင်းက နားစိုက်ထောင်နေရတယ်။ ‘အမျိုးတွေဆီ ပြန်လာတာကို ဖမ်းပြီး ထောင်ချထား တာဗျ။ ဘယ်နှခုနှစ်ကလဲ။ ၈၃ က။ ဘယ်နှယောက် တုန်း။ ၆၃ ယောက်လေ။ ဘယ်ကနေ ပြန်လာကြ တာလဲ။ မာနယ်ပလောကတဲ့။ ၄ /၈၉ နဲ့ သေဒဏ် ကနေ တစ်သက်တစ်ကျွန်း ပြောင်းသွားတယ်။ သူများထက် ထူးထူးခြားခြား စောစောစီးစီး ဗိုက်ဆာ တတ်သူက ဦးဇင်းကို အရွှန်းဖောက်နေပြန်တယ်။ ရထားက ဥက္ကံ၊ သုံးဆယ်၊ သာယာဝတီ တို့ကို ဖြတ်ခဲ့ပြီ။ (…æ…æ…æ…æ…æ…æ) ရထားရဲ့ ပြူတင်းမှာ လယ်ကွင်းတွေ အပြည့်ရေးထားတဲ့ အဝါရောင် ဗလဗျစ်နဲ့ ပန်းချီကားတစ်ချပ် လာကပ်ထားတယ်။ ငိုက်မြည်းနေတဲ့ စပါးကလည်း အဝါ။ ကတုံး တုံးထားတဲ့ ရိုးပြတ်ကလည်း အဝါ။ မြင်မြင်သမျှ အဝါချည်းပဲ။ ငှက်တော်ကလေးပဲ အနက်ရောင်။ ငှက်တော်လေးတွေ ပုဇင်းထိုးငှက်ကလေးတွေ ရထားကြီးကို အကြောက်အလန့်မရှိ ကြည့်နေကြ တယ်။ ဒီနေ့မှ ထူးထူးခြားခြားပါလာတဲ့ သံလှောင် အိမ်နှစ်ခုကို သူတို့ အဖြေထုတ်နေကြတယ်။ သံ လှောင်အိမ်တွေထဲမှာ ဘယ်သူတွေ ပါလာကြသလဲ။ ငှက်တော်ကလေးတို့ရေ၊ ပုဇင်းထိုး ငှက်ကလေး တို့ရေ ငါတို့ အင်းစိန်က လာကြတာကွဲ့။ အားလုံး ကိုးဆယ့်ကိုးယောက်ပေါ့။ တို့ကို ဘယ်ပို့မှာမှန်း မသိဘူး။ သေချာတာတစ်ခုကတော့ ငါတို့ဘဝက မင်းတို့လေးတွေလို မဟုတ်ဘူးကွဲ့။ ငါတို့ချစ်တဲ့ မိဘတွေ၊ ငါတို့ချစ်တဲ့ အိမ်သူသက်ထားတွေ၊  ဆွေမျိုး မိတ်သဂင်္ဟတွေ ဝေးတဲ့ဆီကို ပို့တော့မလို့။ ငါတို့ အသိုင်းအဝိုင်းအားလုံး ဆင်းရဲ ဒုက္ခတွေနဲ့ ကြုံတွေ့ ရပြီး နိုင်ငံရေး မလုပ်ချင်လောက်အောင် စိတ်ဓာတ် ကျစေဖို့ကွဲ့။ သူတို့ ဖြစ်ချင်သလို ဖြစ်မတဲ့လား။ စမ်းကြည့်လိုက်လေ။ ငှက်တော်လေးမောင်နှံက သူ ပြောလိုက်တာကို ကြားသွားတယ်ထင်ပါရဲ့။ အမြီး ကလေး မြှောက်လိုက်ကြပြီး စွေ့ခနဲ  ပျံသွားကြတယ်။ ပုဇင်းတိုးငှက်လေးပါ လိုက်ပျံသွားတယ်။ ငှက်တော် လေးက ပုဇင်းထိုးငှက်ကလေးကို ရှင်းပြနေတယ်။ ပုဇင်းထိုး ငှက်ကလေးကလည်း စကားတွေ သိပ်ပြောတဲ့ ဆက်ရက်ကလေးကို ထပ်ရှင်းပြတယ်။ ဆက်ရက်ကလေးကနေ စာဝါကလေး၊ နောက် စာဝါကလေးကနေ ဂျိုးလည်ပြောက်ကလေး၊ ဂျိုး လည်ပြောက်ကလေးကနေ …æ…æ…æ ။ သူ့ဇနီး ထောင် ဝင်စာလာတွေ့ရင် ငှက်ကလေးတစ်ကောင်ကများ ဒီအကြောင်းတွေ လာပြောသလားလို့ မေးရဦးမယ်။ လက်ပံတန်းဘူတာရောက်တော့ နေတော်တော်မြင့်နေပြီ။ ဆရာတော်ကြီးတောင် ပုံစံ ဆွမ်းဘုဉ်း ပေးလို့ ပြီးကာနီးပြီ ဘုန်းကြီးများ ဘဲဥအစိမ်းနဲ့ ပုံစံငပိတွေ ရောနယ်ပြီး ဖြစ်သလို ဘုဉ်းပေးနေကြ ရရှာတယ်။ ဆရာတော်များ ဒီနေ့ ဆွမ်းစားနည်းမယ် ထင်တာ မနည်းကြဘူး။ ခါတိုင်းလိုပဲ ဘုဉ်းပေး နေကြတယ်။ တစ်ဖက်သံလမ်းမှာ ရပ်ထားတဲ့တွဲက ကုန်စိမ်းကုန်သည်က သူတို့ကိုကြည့်ပြီး စိတ်ကူး ရလာတယ် ထင်တယ်။ နံနံပင်တွေ တစ်ပွေ့ကြီး လက်ဆောင်လာပေးတယ်။ ပေရေ နံစော်နေတဲ့ သံလှောင်အိမ်ထဲမှာ ဗမာနံနံက မွှေးကြိုင်သင်းသွား တယ်။ တယ်လည်း ထွားကြိုင်းလှတဲ့ ဗမာနံနံတွေ ပါလား။ ဆရာတော်တို့ကို ဦးဦးဖျားဖျား ကပ်လိုက် ရတယ်။ ရေစကြိုနယ် ကျွန်းဖိုပင်ရွာသား ဦးဇင်းပိန် ကလေးက နံနံပင်တွေကို ပလုတ်ပလောင်း ဘုဉ်း ပေးလိုက်တယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ကုန်စိမ်း သည်ကြီးရေ။ ရထားပြူတင်း ပိတ်ကားပေါ်မှာ ရုပ်ရှင် ကားက မပြောင်းသေးဘူး။ ကျေးလက်နောက်ခံ သရုပ်မှန်ဇာတ်လမ်းကို ပြနေတုန်းပဲ။ မွှန်းတိမ်းကာ နီးပြီမို့ ကာဘွန်ချောင်း အသစ်လဲလိုက်သလို မြင်ကွင်း က ပိုပြီး စူးရဲ တောက်ပနေတယ်။ လယ်ကွက်တွေ၊ ခင်တန်းကလေးတွေ၊ စိုးစိုး၊ ကိုသိန်းတန်နဲ့ မိုးမိုးတို့ရဲ့ မိတ်ဆွေတွေကို တစ်ခါတစ်ခါမှာ လှမ်းမြင်ရတယ်။ စိုးစိုးနဲ့ မိုးမိုး နေရာမှာ ဟေမာနေဝင်းနဲ့ မေဆွိတို့ ရောက်နေကြပြီလား။ လက်ပံတန်းကတည်းက တက်လိုက်လာတဲ့ စီးကရက်နဲ့ ဆေးလိပ်ဗန်း လွယ် ထားသူကလေးက သူတို့ကိုကြည့်ပြီး စိတ်မကောင်း ဖြစ်နေတာလား။ တွဲမှားတက်မိတဲ့အတွက် ယူကြုံး မရ ဖြစ်နေတာလားမသိ။ မရွှင်ပြလှဘူး။ ပါးစောင် ထဲမှာ ဗမာဆေးငုံထားတဲ့ ပဲခူးက ဂေါပကလူကြီးက မျက်တောင်ပုတ်ခတ် ပုတ်ခတ်လုပ်ရင်း ဂါထာ တစ်ခုခုကို ရွတ်လိုက်လာတယ်။ ဆရာဝန်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ကို သရက်ထောင်ပို့ရင် ကောင်းမယ်။ အောင်လံမှာ ကျွန်တော့်အမျိုးတွေ ရှိသတဲ့။ ရထားက တစ်လှုပ်လှုပ်နဲ့။ ပုခက်ထဲထည့်ပြီး သူတို့ကို ချော့ သိပ်နေသလိုပဲ။ တေးသွားကတော့ စထွက်ကတည်း က တေးသွား။ မယ်လိုဒီက ဂျုံးဂျုံး။ ဟာမိုနီက ဂျက်ဂျက်လေ။ မဇ္ဈိမတိုင်းရော၊ အယုဒ္ဓရတိုင်းကပါ ပြန်လာတဲ့ စုံတောမြိုင် ကျောင်းသားကလေးက ဆေးတက္ကသိုလ်က မျက်မှန်တပ်ကျောင်းသားလေးနဲ့ ရယ်စရာတွေပြောရင်း တပြုံးပြုံး ရှိနေကြတယ်။ အပူအပင်ဆိုတာ ဂျိုနဲ့လား။ အလုံသစ်စက်ကလူနဲ့ သူ့အမှုတွဲက ခေါင်းချင်းဆိုင်ပြီး ဆေးလိပ်ကို တစ်လှည့်စီ ဖွာနေကြတယ်။ လက်ထဲမှာ ဆေးလိပ် စွပ် ကျဉ်ထောက်ကို မြဲမြဲဆုပ်ထားတယ်။ နေက နည်းနည်းစောင်းစပြုလာပြီ။ မြင်ကွင်းကတော့ သူတို့ချစ်တဲ့ လယ်ကွက်တွေပဲ။ ခင်တန်းကလေး တွေက ဟိုနားတစ်စု၊ ဒီနားတစ်စု။ သူတို့က စိမ်းမြတာကို မြတ်နိုးတယ်။ လယ်သမားတွေကို လေးစားကြတယ်။ သူတို့ဘဝကို တန်ဖိုးထားတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီမြင်ကွင်းကို ဘယ်နှရက်ပဲ ထိုင်ကြည့် ကြည့် မရိုးနိုင်တဲ့မြင်ကွင်းပေါ့။ ဟောဒီလယ်ယာ ရှုခင်းတွေကနေ သူတို့အတွက် လက်ရာမြောက် ပန်းချီကားတွေ၊ ပီပြင်တဲ့ ရုပ်ရှင်တွေ၊ စံထားရမယ့် ကဗျာတွေ၊ ဂန ္ထဝင်တေးတွေ ဖြစ်လာလိမ့်မယ်။ ဟော ရထားက နှေးသွားပြန်ပြီ။ လက်နက်ကိုင် တစ်ယောက်က နတ်တလင်း ရောက်တော့မယ်တဲ့။ နတ်တလင်းဆိုရင် ဗိုလ်ဗြူးရဲ့ နတ်တလင်းပေါ့။ ဘူတာက ခရီးသည်တွေနဲ့ စည်ကားနေတယ်။ ဗိုလ်ဗြူးရဲ့ မိဘတွေဆီ အကြောင်းကြားခိုင်းသံ ကြားရတယ်။ မြန်မြန်သွားပြောပေးပါဗျာ ဆိုတာကို လူငယ်သုံးယောက်က သံပြိုင်နီးပါး မှာနေကြတယ်။ အင်းစိန်မှာပဲ ရှိနေတယ်အမှတ်နဲ့ ထောင်ဝင်စာ သွားတွေ့နေရင် လူပန်း ငွေကုန်မယ့် လွဲချော်မှုတစ်ခု မဟုတ်လား။ ပြီးတော့ ဘယ်သူကရော ကိုယ့်မိဘနဲ့ မတွေ့ချင်ဘဲ ရှိပါ့မလဲ။ စက္ကန့်တွေ မိနစ်တွေက အကုန်မြန်လှတယ်။ ဗိုလ်ဗြူးအိမ်က တစ်ယောက်မှ ရောက်မလာဘူး။ သံလှောင်အိမ်ထဲကလူတွေ လည်ပင်းရှည်နေကြပြီ။ ဟိုဟာ ဗိုလ်ဗြူး အဖေ လား။ ဟိုဟာကကော ဗိုလ်ဗြူးအစ်ကိုလား၊ အသက် အတော်အသင့်ရတဲ့ အမျိုးသမီးမြင်ရင် ဗိုလ်ဗြူး အမေလို့ ထင်မိကြတယ်။ မဟုတ်ဘူး။ တစ်ယောက် မှ မဟုတ်ဘူး။ ဂါတ်ဗိုလ်ရဲ့ ခရာသံ ကြားရတယ်။ ရထားထွက်တော့မယ်။ ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ။ အခု မှတော့ ဘာမှမတတ်နိုင်တော့ဘူး။ တစ်နည်းပဲ ရှိတော့တယ်။ အဲဒါကတော့ တွေ့တဲ့လူတစ်ယောက် ကို လှမ်းမှာတဲ့နည်းပဲ။ သူ့အဖေရဲ့ ဆန်စက်လိပ်စာ နဲ့ သူတို့ရဲ့သား ထောင်ပြောင်းသွားပြီ။ အရေးကြီး တယ်၊ သွားပြောပေးပါတဲ့။ နားထောင်နေသူက ရိုးရိုးသားသား ကူညီချင်တဲ့စိတ် ရှိတဲ့ပုံပဲ။ ရထားက စထွက်ပြီ။ နတ်တလင်းမှာ ဘုရားပွဲကြီးတစ်ခု ကျင်းပနေတယ်။ ဒါကြောင့် ဗုဒ္ဓံ၊ ဓမ္မံ၊ သံဃံ ထွန်းမြင့်အောင် ဘဲဥမုန့်သိုင်းခြုံသည်၊ အနန ္တမေတ္တာ ဒေါ်မှဲ့ကြီးအကြော်ဆိုင်၊ ပဉ္စဂုဏံရွှေမန်းကဖီး စတဲ့ ဆယ့်နှစ်ပွဲ ဈေးဆိုင်ကလေးတွေ တွေ့ခဲ့ရတယ်။ ဒီဘုရားပွဲမှာ ဘာဇာတ်အဖွဲ့ လာက,နေသလဲ။ ဖျာတစ်ချပ် ဘယ်ဈေးလဲ၊ ရုံဝင်ခကရော ဘယ် လောက်တောင်ဖြစ်နေပြီလဲ။ သူက မြို့တော် ကိုယဉ်အောင်နဲ့ ဆရာ ဝင်းစည်သူတို့ကို ဖြတ်ခနဲ သတိရလိုက်တယ်။ ဒီပုဂ္ဂိုလ်တွေ နေထိုင်လို့မှ ကောင်းကြရဲ့လား။ ဘာနဲ့ ဝမ်းကျောင်းနေကြသလဲ။ ရထားက ဘူတာကထွက်ပြီး မီတာနှစ်ရာ လောက်ရောက်တော့ ဘရိတ်ဖမ်းသံတွေ တဂျီဂျီနဲ့ ကြားလိုက်ရတယ်။ ဘာများဖြစ်လို့လဲ။ ဘရိတ် ဖမ်းပေမယ့်လည်း ရထားက တော်တော်နဲ့ မရပ်ဘူး။ ဟော ရပ်သွားပြီ။ ရပ်ပြီးတော့ ရထားက ရှေ့ဆက် မသွား။ နောက်ကို ပြန်ခုတ်နေတယ်။ ဆယ့်နှစ်ပွဲဈေး သည်တွေရော၊ ကတ္တရာလမ်းပေါ်က ဘုရားပွဲဈေး လျှောက်နေသူတွေပါ နောက်ပြန်ခုတ်နေတဲ့ ရထား ကို ကြည့်နေကြတယ်။ လွဲချော်မှုတစ်ခုခု ဖြစ်ပြန်ပြီ။ ရထားက နှေးရာက ရပ်သွားတယ်။ တွဲတွေက ပထမ ရပ်ခဲ့ဖူးတဲ့နေရာမှာ ကွက်တိရပ်နေပါကလား။ ပလက်ဖောင်းပေါ်ကလူတချို့ သံလှောင်အိမ်နှစ်ခုကို ဂရုတစိုက် ကြည့်နေကြတယ်။ ကျနေကြောင့် သံလှောင်အိမ်တွေက နည်းနည်းတော့ ပိုလင်းသလို အရှိသား။ အမေ …æ…æ…æ အမေ …æ…æ…æ ဗိုလ်ဗြူးရဲ့ အသံ။ နဖူးမှာ၊ နားသယ်မှာ၊ နှုတ်ခမ်းအထက်မှာ၊ မေးစေ့မှာ ချွေးစို့နေတဲ့အမေ။ အမေရဲ့ ဝမ်းသာသွားတဲ့ မျက်နှာလေးက ဘယ်သရုပ်ဆောင်မှ တုမရတဲ့မျက်နှာ။ နံဘေးမှာ ဗိုလ်ဗြူးရဲ့ အမျိုးတွေ။ သံလှောင်အိမ်ထဲက တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားလေးတစ်ယောက်နဲ့ ရင်တုန် ပန်းတုန် နှလုံးခုန်နေကြတဲ့ ဆွေမျိုးတစ်စု အထက် အောက် စကားပြောကြရတယ်။ သံဇကာတွေကို အစွမ်းကုန် ဆွဲဖြဲပစ်။ သံခြေချင်းတွေကို ရိုက်ချိုး လွှင့်ပစ်ပြီး သားဖြစ်သူကို သူ့အမေရင်ခွင်ထဲ ထည့်ထားခဲ့ချင်ကြတယ်။ အမေက ပလက်ဖောင်း ပေါ်က သားက သံလှောင်ချိုင့်ထဲက။ နံဘေးက ကလေးတွေက မျက်တောင်တွေ ပုတ်ခတ် ပုတ်ခတ် နဲ့။ မျက်ရည်တွေ ကော်ထုတ်နေကြသလိုလို။ ဆရာတော်ကြီးတောင်မှ ဒီမြင်ကွင်းကို ဆက်မကြည့် နိုင်တော့ဘူး။ မျက်လုံးတွေကို ရထား ကြမ်းပြင်ဆီ ရွှေ့ထားတော်မူရှာတယ်။ သံဇကာနား ကပ်နေတဲ့ မြောင်းမြသားကို နံဘေးကလူတွေက ဖိထားလို့ သူ့နဖူးမှာ သံဇကာအရာ ထင်သွားတယ်။ မိနစ်တွေက တကယ်ကို ကုန်လွယ်လွန်းလှတယ်။ သားအမိ စကားပြောလက်စ မသတ်ရသေးဘူး။ ရထားက ပြန်ထွက်ပြီ။ အမေက ရထားနဲ့ယှဉ်လို့ ခြေလှမ်း ခုနစ်လှမ်း ရှစ်လှမ်း လိုက်လာခဲ့သေးတယ်။ ခရီးအဆုံးထိတောင် လိုက်နိုင်ရင် ပြေးလိုက်ခဲ့မယ့် အမေ။ အခုတော့ အမေကျန်ရစ်ပြီ။ ဗိုလ်ဗြူးရဲ့ညီလို့ ထင်ရသူလေးက ရထားပြူတင်းဘောင်ကို တွဲလွဲ ခိုရင်း စကားတွေ ပြောနေပြန်တယ်။ ခုနက  သူ့ခမျာ မပြောရရှာဘဲကိုး။ သံလှောင်အိမ်ထဲက လူတွေက နေရစ်ခဲ့ဖို့ စိုးရိမ်စိတ်နဲ့ ဝိုင်းပြောကြတယ်။ ရထားက အရှိန်ရစပြုနေပြီ။ ခက်တော့ခက်နေပြီ။ လူငယ်လေး ကို ထပ်ပြောကြရတယ်။ ဒီတော့မှ သူ အသာခုန်ဆင်း နေရစ်ခဲ့တယ်။ ဒီတစ်ခါလွဲချော်မှုကတော့ သံလှောင် အိမ်ထဲကလူတွေကိုသာမက ဘူတာမှာရှိတဲ့ လူတွေ ကိုပါ ဝေဒနာတွေ ပေးလိုက်တယ်။ သူတို့အချင်းချင်း လည်း စကားမပြောဖြစ်ကြ။ ဘုရားပွဲဈေးတန်း၊ ကားလမ်းနဲ့ သစ်ပင်တွေကို သူတို့ သတိမရကြ တော့ဘူး။ လှမ်းကြည့်မိပြန်တော့ မြင်ကွင်းက မသဲကွဲ ဝေဝါးနေတယ်။ ဗိုလ်ဗြူးက လက်ဖမိုးနဲ့ သူ့မျက်လုံးတွေကို ပွတ်လိုက်တယ်။ ပြီးတော့ သွားတက်ကလေးပေါ်အောင် တစ်ချက်ကြိုးစားပြီး ပြုံးပြတယ်။ သူ့အပြုံးကို မြင်ရတဲ့သူတွေက မချိသွားဖြဲ ဖြစ်သွားကြတယ်။ စလင်းက ဥယျာဉ်ခြံ စိုက်ပျိုးသူနဲ့ စက်မှု လယ်ယာမှာ အမှုထမ်းသူက ဘယ်သူမှ မသိစေချင် တဲ့ စကားတွေ ပြောနေသလိုမျိုး။ သူကတော့ အဝေးမှာရှိတဲ့ ဇနီးသည်ဆီ စိတ်ရောက်နေတယ်။ ဆိတ်သိုးတစ်ကောင် ဝင်စားထားတဲ့ လှေကားထစ် တောင်ယာလို ဆံပင်နဲ့ ပဒေသာသံခြေချင်း ဝတ် လျက် သူ့ပုံကို ဇနီးသည် မြင်စေ့ချင်တယ်။ ဒီ အတွေးကရော ပုံမှန်ဟုတ်ရဲ့လား။ ရင်တုန်တတ်တဲ့ သူ့ဇနီးကို နောက်နောင် ရင်မတုန်အောင်လို့ ကော်ဖီ ပြင်းပြင်းတစ်ခွက် တိုက်သလိုမျိုးလို့ သူထင်နေ မိတယ်။ လူတွေနဲ့ ဝေး ဝေး ဝေးတဲ့နယ်မြေ …æ…æ…æ အတူတူသွား သွား သွားကြမယ်လေ နက်ရှိုင်းတဲ့ တောရဲ့ ရင်ခွင်မှာပျော်နေ သဘာဝရဲ့ ရင်သွေးငယ် တွေ တွဲရဲ့ထောင့်ဆီက သီချင်းသံ ထွက်ပေါ်လာ တယ်။ ဒီကမ္ဘာမှာ စစ်မဖြစ်ရာမြေ …æ…æ…æ တစ်နေရာရှိ ရှိ ရှိရမယ်လေ ထာဝရငြိမ်းချမ်းမှုရှာကာ ပျော်ရွှင်နေ …æ…æ…æ သဘာဝရဲ့ ရင်သွေးငယ်တွေ …æ…æ…æ အစကတော့ တစ်ယောက်တည်းရဲ့အသံ။ နောက်တော့ နံဘေးက ပါ လိုက်ဆိုကြတယ်။ ဆရာတော်ကြီးရဲ့မျက်နှာတော် မှာ အပြုံးတစ်ဖူး ဖူးနေတယ်။ ပိုင်ဆိုင် တာအားလုံး စွန့်ကာလေ …æ…æ…æ မနာလိုစရာလည်းပဲ မရှိတော့ပေ …æ…æ…æ  ဘယ်သူမဆိုအားလုံး တန်းတူပေ …æ…æ…æ ညီအစ်ကိုလို ကြင်နာမှုနဲ့လေ လောကအသစ်တစ်ခုတည်နေ …æ…æ…æ သံပြိုင်ဆိုတဲ့သူတွေ ပိုများလာတယ်။ သူက ဒီသီချင်း ကို အစအဆုံးမရ။ ရတဲ့အပိုဒ်တွေ လိုက်ဆိုမိတယ်။ သူ့မှာ လှည့်ပတ်နေတဲ့ သွေးတွေ နွေးနေရာက ကြက်သီး ဖြန်းခနဲ ထသွားတယ်။ ဘယ်လိုဖြစ်ကြ တာလဲ။ လူတွေ၊ အသက်တွေ ဖြတ်သန်းတဲ့ ဘဝ အတွေ့အကြုံတွေ မတူကြပါဘဲနဲ့ စိုင်းခမ်းလိတ်ရဲ့ ဒီသီချင်းကျတော့ သံပြိုင်ဆိုနေကြပါလား။ ခံစား နေကြရပါလား။ သဘာဝရဲ့ ရင်သွေးငယ်တွေ ဆိုတာ ဘယ်သူတွေလဲ။ ဆင်မလိုက်က မှဲ့ပါတဲ့ ဥတ္တရမြိုင်က ပြန်လာတဲ့ အိုက်ကဘွတ်ဂျာရဲ့ အသံက စူးထွက်နေတယ်။ သူက စိုင်းခမ်းလိတ်ကို ကျေးဇူး တင်နေမိတယ်။ အခုဆိုရင် တန်ဆောင်မုန်း လပြည့်ကျော် တစ်ရက် ညလမင်းဝိုင်းစက်စက်ကြီး က ပဲခူးရိုးမပေါ်က တဖြည်းဖြည်းနဲ့ တိုးထွက်လာနေ ရော့မယ်။ သူက စိတ်ကူးနဲ့ ပန်းချီကားတစ်ချပ်ကို ရေးနေမိတယ်။ နက်ပြာပြာညချမ်း၊ မြစိမ်းပြာ အလယ်ရိုးမ၊ ဘော်ငွေရောင် ငွေလမင်း တစ်ပိုင်း တစ်စ၊ ပြီးတော့ တိမ်မျှင်ပါးပါးလေး ဟိုတစ်စ ဒီတစ်စ။ သူတို့ကြည့်ချင်တဲ့ ငွေလမင်းအလယ်ရိုး တို့ကို မမြင်ကြရဘူး။ သံထူပြားကြီးက ကာဆီးနေ တယ်။ သြော် ငွေလမင်း၊ အလယ်ရိုးနဲ့ သဘာဝရဲ့ ရင်သွေးငယ်တို့ပါလား။ သီချင်းက နောက်တစ်ပုဒ် ပြောင်းသွားတယ်။ မှောင်ပိန်းနေတဲ့ သံလှောင်အိမ် ကြီးထဲမှာ အာရုံခံစားစရာဆိုလို့ နားသောတအာရုံပဲ ရှိတော့တယ်။ နံရံမုန်းတီးသူများ …æ…æ…æ ပြေးထွက်ခဲ့ဟေ့ …æ…æ…æ ကျွန်တော်နေတဲ့ တဲငယ်လေး …æ…æ…æ မြက်ခင်းစိမ်းနဲ့ တဲငယ်လေး …æ…æ…æ မိုးမခတောထဲက တဲငယ်လေး …æ…æ…æ သူ့နားထဲကို နံရံမုန်းတီးသူများဆိုတဲ့ စကားစုက ပဲ့တင်ထပ်နေတယ်။ စိတ်ကူးထဲမှာ မိုးမခတော စိမ်းမြမြလေးနဲ့ ညိုမှိုင်းမှိုင်းသစ်လုံးတဲကလေးတစ်ခု ပုံဖော်ကြည့်နေမိတယ်။ မျက်လုံးကို မှေးစင်းထားရာ က ပြန်ဖွင့်လိုက်မိတယ်။ ဘယ်နေရာကြည့်ကြည့် အနက်နဲ့အမှောင် ချည်း။ ကြယ်ကလေးတစ်လုံးတလေကိုမှ မမြင်ရ။ တစ်ခုခု မြင်ရလိုမြင်ရငြား သူက ပြူတင်းပေါက်ကို ငေးနေတယ်။ ပြည်ဝင်ကာနီးပြီတဲ့။ ပြည်ဆောင်းက အေးမြဖို့ အရှိန်ယူနေတယ်။ ရထားကလည်း ဇောင်း ထဲ ပြန်ဝင် အစာစားရတော့မယ့် မြင်းတစ်ကောင်လို ခြေကုန်သုတ်နေတယ်။ ဆေးလိပ်မီးတွေလည်း ကျဲ ပါးနေပြီ။ ရုပ်ပြကာတွန်းဆရာတစ်ယောက်ဆီကပဲ ဆေးလိပ်မီးရဲရဲကလေး တွေ့ရရဲ့။ ချောင်းဖြတ် တံတားကလေးတစ်ခုကို ရထားဖြတ်တော့ မယ်လို ဒီရော၊ ဟာမိုနီပါ ပိုကျယ်လာတယ်။ ခဏနေတော့ ဟိုမှာ ပြည်မြို့။ ပြည်ရွှေဆံတော်ကို မီးရောင်တွေ ကြားမှာ ရွှေရောင်တဝင်းဝင်းနဲ့ လှမ်းဖူးရတယ်။ ရထားလမ်းဆုံး ပြည်ကိုရောက်တော့မယ်။ သူတို့ ပြည်မှာ နေရမလား။ မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ပြည်ထောင်က ‘ ’ အဆင့်ထောင်လို့ ကြားဖူးတယ်။ ကိုင်းကြီးကြီး နားသူတွေ ထားလို့မရဘူး။ ဒါဖြင့်ရင် ဘယ်ထောင် ပို့မှာလဲ။ ဒီဇယ်မီးချက် မှိတ်တုတ်တုတ်နဲ့ တဲငယ် လေးတချို့ ဟိုတစ်စု၊ ဒီတစ်စု။ ဘာလုပ်စားကြတဲ့ မိသားစုတွေလဲ။ လယ်သမားတွေလား၊ တံငါတွေ လား၊ မီးရထားလမ်း အလုပ်သမားတွေလား။ ဆီးတွေကာနေတာကြောင့် လရောင် လင်းသင့် သလောက် မလင်းဘူး။ လေးပေမီးချောင်း၊ မော်တော် ကားမီး၊ မာကြူရီမီး၊ တိုက်တာအဆောက်အဦး မြို့ပြအမှတ်အသားအချို့ မြင်နေရပြီ။ ဘူတာနားက တန်းလျားလေးတွေကတော့ မှောင်နဲ့မဲမဲကလေးတွေ။ ဒိပြင်မြို့တွေကလို မီးရထား အလုပ်သမားတန်းလျား တွေလို့ သူထင်တယ်။ ပြည်ဆိုပြန်တော့လည်း သူရဲ့ မိတ်ဆွေ သီဟထွဋ်ခင်ကို သတိရပြန်ရော။ သူ့မိတ်ဆွေက အင်းစိန်ထောင် သုံးဆောင်မှာ ကျန်ရစ်ခဲ့ပြီ။ ရထားက လော်ကယ်ရထားပီပီ မျက်နှာ မွဲမွဲ ချောင်ကျကျ ခပ်မှောင်မှောင်တစ်နေရာမှာ သွားရပ်တယ်။ သူတို့တွဲအောက်ကို စမ်းတဝါးဝါးနဲ့ ဆင်းကြရတယ်။ လိုက်ပို့တဲ့ ကြယ်ပွင့်က ရေအိုးတွေ ပါအောင် ယူခဲ့ကြဟေ့။ နောက်တစ်နေ့ ခရီးဆက် ရဦးမယ်တဲ့။ ခရီးဆက်ရဦးမယ် ဆိုပါလား။ ပြည်မြို့ ရဲ့အထက်မှာရှိတဲ့ သရက်ထောင်၊ ပခုက္ကူထောင် တို့ကို ပြေးပြီး သတိရမိတယ်။ အချိန်က ညရှစ်နာရီ ကျော်လောက်ရှိပြီလို့ ထင်ရရဲ့။ ပြည်ဘူတာမှာ သူတို့ ကိုးဆယ့်ကိုးယောက် ခြေချင်းသံက ညံနေ တယ်။ ရန်ကုန် အမြန်ရထားကို စီးကြမယ့်ခရီးသည် တွေနဲ့ လိုက်ပို့သူတွေ ဘူတာမှာ ပြည့်နေတယ်။ ဒီအထဲမှာ သူတို့ရဲ့ အသိမိတ်ဆွေများ ပါမလားလို့ ရှာကြည့်ကြသေးတယ်။ တစ်ယောက်မှ မတွေ့ကြ ဘူး။ ဘူတာအပြင်မှာ ကားနှစ်စီးက အသင့်စောင့်နေ တယ်။ တစ်စင်းက အချုပ်ကား၊ တစ်စီးက အမိုး မပါတဲ့ ဘီအမ်ကား။ ခရာသံ တစ်တွီတွီနဲ့ လမ်း ကြောင်းရှင်းရင်း ကားတွေ အမြန်မောင်းထွက်လာ ကြတယ်။ ရွှေဆံတော်ဘုရားပွဲရှိတဲ့ ပြည်မြို့က စည်ကားနေတယ်။ ဒီနှစ် စွယ်တော်လှည့်တဲ့နှစ်။ ပွဲဈေးသွားသူတွေ၊ တည်းခိုခန်းတွေ၊ ဗိုလ်ချုပ်ရုပ်ထု တို့ တရိပ်ရိပ်နဲ့ ကျန်ရစ်ခဲ့ပြီ။ သူတို့က မြို့လယ် မှာရှိတဲ့ ထောင်ရှေ့ရောက်နေကြပါပေါ့လား။ ပြည်  ထောင်ကလူတွေက သူတို့ကို သစ်သားတန်းတွေကြားက မသိမသာ လှမ်းကြည့် နေကြတယ်။ ထောင်ဝင်းထဲက စေတီကလေးနားက ဖြတ်ပြီး ဆေးရုံဆောင်မှာ နေရာချထားပေးတယ်။ အပေါ်ထပ်မှာ အများစု၊ တချို့ အောက်ထပ်မှာ။ သူက အောက်ထပ်မှာ အိပ်ရတယ်။ ပြည် ထောင် ငွေတစ်ထောင်ပါရင် မိန်းမတောင် မလွမ်းဘူး ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကား သူကြားဖူးတယ်။ အောက်ထပ်မှာ စစ်တုရင်ခုံရှိတယ်။ မောင်စိန်ဝင်း (ပုတီးကုန်း) နဲ့ မိုမို (ဆေးတက္ကသိုလ်) တို့ကို တွေ့ခဲ့ရတယ်။ အင်းစိန်မှာ လကိုမမြင်ရတာ ကြာခဲ့သူတွေ ပြည်မှာ သာတဲ့လကို ခံစားရတဲ့ညပေါ့။ လမင်းက ဝိုင်းစက် စက်။ တစ်ချပ်ပေါ်တစ်ချပ် ဆင့်ထားတဲ့ အုတ်ခဲတွေ ပေါ်က တရွှေ့ရွှေ့နဲ့ မြင့်တက်လာနေပြီ။ အဟူဂျာ ဓာတ်ပုံတိုက်က ရိုက်ထားတဲ့ ခေတ်ဟောင်း မန ္တလေး မဟာမုနိပုံတော်ကို ဒီအထဲမှာ သူ ဖူးခဲ့ရတယ်။ အဲဒီတုန်းက မဟာမုနိကိုယ်တော်က ကိုယ်လုံးတော် ခပ်သွယ်သွယ်ပဲ ရှိသေးတယ်။ နောက်တစ်နေ့ ၂၃ နိုဝင်ဘာ မနက် အစောကြီးမှာ အိပ်ရာက ထကြရတယ်။ ထမင်းထုပ် တွေ ဝေတယ်။ လုံခြုံရေးယူသူက သံခြေချင်းကို စံနစ်တကျ စစ်တယ်။ ပြီးတော့ အမှတ်စဉ်အော်ပြီး အပြင်ထွက်ကြရတယ်။ အပြင်မှာ အချုပ်ကားက အသင့်စောင့်နေတယ်။   ကားပေါ်ကို  တစ်ဝက်လောက် ရောက်ပြီးမှ အားလုံးပြန်ဆင်းခိုင်းပြီး ထောင်ထဲ ပြန်ထည့်လိုက်တယ်။ ဒီတစ်ခါ လွဲချော်မှုကတော့ သဘေင်္ာရောက်မလာတဲ့ လွဲချော်မှုတဲ့။ သဘေင်္ာ  ဆိုပါ့လား။ ရေလမ်းခရီး ကျန်သေးတယ် ဆိုတဲ့သဘောပဲ။ ပြည်မှာ တစ်ရက်ထပ်ပြီး နေရတယ်။ ပြည် ထောင်က သူတို့ကို ထမင်းသုံးနပ် ကျွေးလိုက်ရတဲ့နေ့ပေါ့။ ၂၄ နိုဝင်ဘာမှ ပြည် ထောင်က အမှန် တကယ် အစစ်ထွကခွါလာကြတယ်။ မနေ့ကလိုပဲ အစောကြီးထကြရ၊ ထမင်းထုပ်တွေ ယူကြရတယ်။ ထမင်းထုပ်ထဲမှာ မနေ့ကလိုပဲ  ဘဲဥတွေပါလာတယ်။ အရုဏ်တောင် မပျိုးသေးဘူး သူတို့ ဆိပ်ကမ်းကို ရောက်နေပြီ။ ပြည်မြို့က ကျောက်ပုံဆိပ် ဆိုတာ ဒီဟာထင်ရဲ့။ ရေကျချိန်မို့ ကမ်းပါးက အတော် စောက်တယ်။ သဘေင်္ာပေါ်မှာ မီးတွေ လင်းနေတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်က မှောင်လို့။ သူ့မိတ်ဆွေ ကွန်ပြူတာ ဆရာက ပြုံးပြ နှုတ်ဆက်ရင်း ညက အိပ်လို့ပျော်ရဲ့ လားလို့ မေးနေတယ်။ ထောင်ပြောင်း ကိုးဆယ့်ကိုး ယောက်မှာ ပထမဦးဆုံး လွတ်မယ့်လွတ်နီး ပျဉ်းမနား မျိုးဆက်ကလေးက ဆရာတော်ကြီးရဲ့ အိပ်ရာလိပ် ကို ကူညီသယ်ပေးနေတယ်။ သဘေင်္ာအထက်မှာ ထန်းခေါက်တောင်းထဲ ပိုးလို့ပက်လက် လန်နေတဲ့ နတ်ရုပ်တွေက သူတို့ကို ဆီးကြိုကြတယ်။ မဂင်္လာ မနက်ပါ ကိုကြီးကျော် အပေါ်ထပ် အနောက်ဘက် ခြမ်းမှာ သူတို့အားလုံး တန်းစီ နေရာယူကြရတယ်။ အရှေ့ဆီက ရောင်နီပျိုးလာပြီ။ ပြည် ဆောင်းက လည်း အပွေ့အဖက် ကြမ်းတာပဲ လား။ သဘေင်္ာရဲ့ ကုန်းပတ်ပေါ် အသက်ကယ်ဗော မှာ ‘တမန်’ လို့ ရေးထားတယ်။ သြော် တမန် တဲ့လား။ ဘယ်သူတွေ ကိုစေမယ့် တမန်လဲ။ ကြိုးကြာတွေကိုလား။ ဘယ်ကို စေမယ့် တမန်လဲ။ ရေမြေတဆုံး စေချင်ရာစေတော့ တမန်ရေ။ သူ့ရေစီးသံကြောင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကို အနှောင်အယှက်ဖြစ်မှာ စိုးပုံရတယ်။ မြစ်မင်း ဧရာဝတီက အသံတိတ် ဧကစာရီ ကျင့်နေတယ်။ တယ်လည်း ချစ်စရာကောင်းတဲ့ ဧရာဝတီပါလား။ ဒီမြစ်ရေတွေက သူ့မြို့ကလေးကို ဖြတ်စီးခဲ့တဲ့ မြစ်ရေတွေ။ သူ့မိတ်ဆွေ ကဗျာဆရာ ဆံသဆရာ ယုထင် ဆင်းဆင်းပြီး ရေချိုးခဲ့တဲ့ မြစ်ကြီးပေါ့။ သူ့ရဲဘော် ကိုကျော့မောင် နေခဲ့တဲ့ ဂင်ဂဲကို  ဖြတ်စီး ခဲ့တယ်။ ကဗျာဆရာ (ကို) လေးမောင်ရဲ့ မြင်းခြံ၊ အောင်ကျော်စန်း နေတဲ့ မြင်းခြံကို ဖြတ်စီးခဲ့တယ်။ သူက မန ္တလေးထောင်ထဲမှာရှိနေတဲ့  အောင်ကျော်စန်း ကို သတိရနေတယ်။ ကိုယ့်လူ အလကားနေမယ့် လူတော့ မဟုတ်ဘူး။ ကိုယ့်ဘဝ တိုးတက်ရာ တိုးတက်ကြောင်းအတွက် အလုပ်တစ်ခုခု လုပ်နေ မယ့်လူ။ ဒေါင်းဖန်ဝါက သူ့အတောင်တွေကို ဖြန့် ကားစ ပြုနေပြီ။ သူတို့အားလုံး ရွှင်ပြတဲ့ မျက်နှာ ကိုယ်စီနဲ့။ ဘယ်ကိုမှန်းမသိတဲ့ ခရီးတစ်ခု ချီတက် ကြဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီ။ ဗမာပြည်ထဲ မဟုတ်ဘူး ဗမာပြည် အစွန်အဖျား၊ အဲဒီလိုလည်း မဟုတ်သေး ဘူး။ ဝေးလံ ခက်ခဲတဲ့ တိုင်းခြား ပြည်ခြား ဘယ် နေရာကိုပို့ပို့ ပို့လိုက်ကြစမ်း။ စိမ်လိုက်လေ ဒါပေမယ့် အလှည့်ကျ မနွဲ့ကြစတမ်းဟေ့။ သဘေင်္ာ ထွက်ခါနီး ပြီ။ လူတွေ ပျားပန်းခတ်နေကြတယ်။ သဘေင်္ာက ဥသြကို ဆင့်ဆင့်ဆွဲလိုက်တယ်။ ဘာသာပြန်ရရင် လာကြ၊ လာကြ သဘေင်္ာထွက်တော့မယ်တဲ့။ မကြာ ဘူး သဘေင်္ာစထွက်ပြီ။ ခွါးတို့ ဆယ်ယောက်နဲ့ ဆရာတော်တွေအနားမှာ သူက နေရာယူမိလျက် သား။ သဘေင်္ာဦးပိုင်းမှာမို့ လေတိုး နည်းနည်း သက်သာတယ်။ အရှေ့ဆီမှာ ရောင်နီလေး သမ်းလို့ လာပြီ …æ…æ…æ မိုးလင်းတော့မယ် …æ…æ…æ ထတော့ နှမရယ်  …æ…æ…æ  အချိန်ဆိုတာ လူကိုမစောင့်ဘူးလေကွယ် …æ…æ…æ  နေ့သစ်သီချင်းက ပဲ့ပိုင်းဆီက ပေါ်လာတယ်။ ကမ္ဘာမြေအတွက် မဂင်္လာရှိတဲ့ အချိန်ပဲ …æ…æ…æ လေ ကောင်းတွေ ရှူရှိုက်ကြ …æ…æ…æ သဘာဝကို မှီဝဲကြ …æ…æ…æ ဒီနေ့သစ်ဟာ တို့ကို အောင်မြင်မှုအသစ်တွေ ပေးလာနိုင်တယ်တဲ့။ တမန်က မှန်မှန် ဆန်တက်နေ တယ်။ ဧရာဝတီရဲ့ အနောက်ဘက်ကမ်းမှာ တောင်ပူ စာလေးတွေ၊ ပြီးတော့ ဖြူဖြူဖွေးဖွေး စေတီကလေး တွေ၊ အရှေ့ဘက်မှာလည်း ထိုနည်းအတူပဲ။ ပတ်ဝန်း ကျင်က လှချင်တိုင်း လှနေတယ်။ မြောက်ဘက် ကို ဦးတည်ခုတ်နေတာမို့ မြောက်ပြန်လေကလည်း တဟူးဟူးနဲ့။ တောင်ပူစာ လေးတွေပေါ်မှာ သြဇာ ပင်တွေ တန်းစီပြီး စိုက်ထားကြတယ်။ သြော် …æ…æ…æ ချစ်စရာကောင်းတဲ့ ဧရာဝတီ။ အပြစ်မရှိတဲ့ လူ ကိုးဆယ့်ကိုးယောက်။ နေ့သစ်နဲ့ တမန်တို့ ပေါင်းစည်းမိကြပါပေါ့လား။ သူက မြစ်တွေ ချောင်းတွေကို ချစ်တယ်၊ ကျွန်းပင်၊ ပိတောက်ပင်၊ ထင်းရှုးပင်တွေကို ချစ်တယ်၊ စံပယ်ဖြူဖြူ၊ ဇွန်ဖြူဖြူ၊ စိန်ပန်းနီနီ၊ ချယ်ရီနီနီတို့ကို မြတ်နိုးတဲ့သူ။ ဆင်တွေ၊ ကျားတွေ၊ ဝေလငါးတွေကို သဘာဝအတိုင်း ထားချင်သူ။ ပြီးတော့ စစ်ကို မုန်းတဲ့သူ။ သူ့စိတ်ကူးထဲက သူ ချစ်မြတ်နိုးတဲ့ စိမ်းလန်းငြိမ်းချမ်းမှုတွေကို အားပါး တရ ပြောပြနေမိတယ်။ နားထောင်သူ ပရိသတ် အထောင်အသောင်းကို ပြောနေရသလို သူခံစား ရတယ်။ တကယ်နားထောင်နေသူက တစ်ယောက် တည်း။ အထည်စက်ရုံ (သမိုင်း) က တရုတ်သူရဲ ကောင်းနာမည်နဲ့လူ။ သချင်္ာဂုဏ်ထူးတန်း တက်နေ သူက စက်မှုတက္ကသိုလ် နောက်ဆုံးနှစ်က အရပ် ရှည်ရှည်နဲ့လူကို ကွန်ပြူတာပညာနဲ့ မိတ်ဆက် ပေးနေတယ်။ သဘေင်္ာက စစ္စရံဆိပ်ကမ်းကို ကပ်ပြီ။ အထက်ကို ဆန်ကြမယ့် စစ္စရံသူတွေလည်း ဧရာမ ဂုံအိတ်ကြီးတွေကို ခေါင်းပေါ်ရွက်ပြီး ကုန်းဘောင်နဲ့နဲ့ ကလေးပေါ် ခပ်သွက်သွက် တက်လာကြတယ်။ သူကတော့ ဗိုလ်မင်းဒင်နဲ့ဇနီး ဝမ်းဆွဲဆရာမကြီး တို့ရဲ့သား သူ့သူငယ်ချင်း မောင်မောင်သိန်းတို့ မိသားစုကို စိတ်ကူးနဲ့ ပုံဖော်ကြည့်နေမိတယ်။  သူက ချီးကျူးဂုဏ်ပြုထိုက်တဲ့ မိသားစုတွေကို အလေးပြု ချီးကျူးဂုဏ်ပြုချင်သူ တစ်ယောက်လည်း ဖြစ်တယ်။ စစ္စရံမှာ သဘေင်္ာက သိပ်မကြာဘူး။ ခဏနဲ့ ပြန်ထွက်လာတယ်။ သူက ခွါးတစ်ယောက်နဲ့ ကြိုးစားပြီး စကားပြောကြည့်တယ်။ အမြဲတမ်း မျက်မှောင်ကုတ်နေတဲ့ ခွါးက သူ့ကို စကား ဟက်ဟက်ပက်ပက် ပြန်ပြောချင်ပုံ မပေါ်ဘူး။ သူတို့နှစ်ယောက်ကိုကြည့်ပြီး နံဘေးက ခွါးတွေ က ပြုံးစိစိနဲ့။ သူ့မှာ ဇနီးရှိသလားလို့ မေးတော့ မရှိဘူးလို့ ခပ်ပြတ်ပြတ် ပြန်ဖြေတယ်။ ပြီးတော့ တစ်ဖက်ကို ချာခနဲ လှည့်သွားတယ်။ ဒါဖြင့် ရည်းစားတော့ ရှိသလားမေးတော့ သူက ပါးစပ်က မဖြေဘဲ ခေါင်းတစ်ချက် ညိတ်ပြတယ်။ မျက်စိ ကတော့ ဆီးပေါက်ထည့်ရတဲ့ သောက်ရည်အိုး အဟောင်းကို ငေးလို့ ရည်းစားနာမည်လေးက ဘယ်သူတဲ့လဲ ဆိုတော့ ခဏစဉ်းစားပြီး ပြန်ဖြေ လိုက်တယ်။ ‘ဂါမဏိ’ တဲ့ ပြောပြီးတော့ ဟိုဘက် လှည့်သွားတယ်။ သူက ခွါးရဲ့နောက်စေ့က တမတ်ဝိုင်းလောက်ရှိတဲ့ ဆံပင်ဖြူအကွက်ကို ကြည့်ရင်း ပါးစပ်ဟသွားမိတယ်။ မဇ္ဈမဒေသက ပြန်လာတဲ့ မြဝတီပုံနှိပ်တိုက် က အမှုထမ်းလေးက သူ့နံဘေးမှာ ထိုင်နေရင်း ကုန်းပတ်ကို မီးခြစ်ဆံအဟောင်းတစ်ချောင်းနဲ့ ။တိဂံပုံကလေး ရေးဆွဲလိုက်တယ်။ စီးကရက်ဗူး တစ်ဝက်လောက်ရှိတဲ့ ။တိဂံကလေးပါ။ သူက သူ့မိတ်ဆွေလက်ထဲက မီးခြစ်ဆံဟောင်းလေးကို ယူပြီး ခုနက။တိဂံထဲမှာ စတုဂံပုံလေး ခပ်ဖွဖွ ခြစ် လိုက်တယ်။ သူ့မိတ်ဆွေက မျက်မှန်ကို တစ်ချက် ပင့်ရင်း ပြုံးပြတယ်။ ပြီးတော့ စတုဂံထဲမှာ သူ့မိတ်ဆွေက ဆဏ္ဌဂံတစ်ခု ရေးလိုက်တယ်။ ဒီအခါ သူက အဲဒီဆဏ္ဌဂံထဲမှာ အဏ္ဌဂံတစ်ခု ကပ်ကပ်သပ် သပ် ရေးပေးလိုက်တယ်။ သူ့မိတ်ဆွေက ခုနထက် ပိုပြီး ရွှင်လန်းတဲ့အပြုံးနဲ့ အဲဒီအဏ္ဌဂံထဲမှာ ကျွန်တော် ဘာပုံဆက်ရေးမယ် ထင်သလဲလို့ သူ့ကိုမေးနေ တယ်။ သူက ဗမာပြည်မြေပုံပေါ့လို့ ဖြေလိုက်တော့ သူ့မိတ်ဆွေက မီးခြစ်ဆံဟောင်းလေးကို လွှတ်ချပြီး သူလက်ကိုဆွဲရင်း ဝမ်းသာအားရ နှုတ်ဆက်နေ တယ်။ ဟုတ်တယ် ခင်ဗျားဟာ ကျွန်တော်ကြားဖူးတဲ့ လူပဲတဲ့။ တချို့လူငယ်တွေက ခရီးသည်တချို့နဲ့ မိတ်ဆွေဖြစ်စပြုနေပြီ။ ခရီးသည်တွေထဲမှာ သရက် မြို့ အထက်တန်းကျောင်းက ဆရာမတစ်ယောက် ပါလာတယ်။ ဆရာမ …æ…æ…æ ဆရာမ …æ…æ…æ ဆရာမတဲ့။ လေညှင်းက သယ်ဆောင်လာတယ်။ ကျောင်းသား လေးတွေရဲ့သွေးတွေ ပူနွေးကုန်ကြတာပေါ့။ ငှက် ပျောသီးရောင်းပြီး ကျောင်းတက်ရတဲ့ ကျောင်းသား၊ သတင်းစာပို့ပြီး ကျောင်းတက်ရတဲ့ ကျောင်းသား၊ အိမ်အတွက် တစ်ဖက်တစ်လမ်းက ဝင်ငွေရှာပေးပြီး ကျောင်းတက်ရတဲ့ ကျောင်းသားလေးတွေ ဆရာမကို စူးစမ်းပြီး ကြည့်နေကြတယ်။ တမန်ကတော့ ပုံမှန် အတိုင်း ဧရာဝတီကို ဆန်တက်နေတုန်းပဲ။ အသား ညိုညို ကျောင်းသားလေး တစ်ယောက်က ဆရာမကို အကြာကြီး ကြည့်နေရင်း နှုတ်ခမ်းကို စူလိုက်တယ် ပြီးတော့ တံတွေးတစ်ချက် ကြိုးစား မျိုချလိုက်တယ်။ သူ တံတွေးတွေ မျိုမျိုချနေရတာ ဘယ်နှစ်ကြိမ် ရှိနေပြီလဲမသိ။ သူ့ရင်ထဲမှာ ပူပြီး ဗလောင်ဆူနေ ပုံရတယ်။ တစ်ခုခုကို အကြာကြီး မျိုသိပ်ထားရတဲ့ ပုံစံပဲ။ နောက်တော့ သူ ဆက်ပြီး အောင့်မထားနိုင် တော့ဘူး။ သူ့နှုတ်ဖျားက စကားသုံးလုံး ထွက်သွား တယ်။ ‘ဆရာမ’။ ဗုဒ္ဓေါ ဘယ်သူ့အသံပါလိမ့်။ ဆရာမရဲ့နားထဲ ဒီအသံကို ကျက်မိနေသလိုလို။ တပည့်တစ်ယောက်ရဲ့အသံ။ ဘယ်တပည့်များ တမန် ပေါ်မှာ ပါလာပါလိမ့်။ အသံလာရာဘက်ကို ဆရာမ လှည့်ကြည့် ရှာကြည့်မိတယ်။ တပည့်တစ်ယောက်မှ မတွေ့ဘူး။ အင်းစိန်ထောင်ကနေ သရက်ထောင်ကို ပြောင်းလာတဲ့ ထောင်ပြောင်းတွေပဲ သူတွေ့နေရ တယ်။ ဆရာမရဲ့အကြည့်ကို ကျောင်းသားလေးက နားလည်နေတယ်။ ‘ကျွန် …æ…æ…æ ကျွန် …æ…æ…æ ကျွန်တော် ခေါ်လိုက်မိတာပါ ဆရာမ’။ တကယ်ကို ရိုးသား ဖြူစင်တဲ့ အသံပါပဲ။ ကျွန်တော် ကျောင်းသား တစ်ယောက်ပါ ဆရာမရယ်။ ကျွန်တော့်ပါးစပ်က ဆရာမလို့ ခေါ်ခွင့်မရတာ နှစ်အတော်ကြာခဲ့လို့ပါ။ အသံလေးက ထိန်းပြောနေရင်း တိမ်ဝင်သွားတယ်။ ကျောင်းသားလေးရဲ့ရင်မှာ ဟင်းလင်းပွင့်သွားပြီ။ လတ်တလောခံစားချက်တွေ အကုန်သွန်ချလိုက်မိ သွားပြီ။ စကားမဆက်နိုင်တော့ဘူး။ ဆရာမက တွေခနဲ တစ်ချက်ဖြစ်သွားပြီး ရင်ထဲမှာ နင့်နေအောင် ခံစားသွားရတယ်။ စာအသင်ကောင်းတဲ့ ဆရာမက သူခံစားနေရတာတွေ ပါးစပ်က မပြောတတ်အောင် ဘဲ ဆွံ့အသွားတယ်။ မျက်လုံးတွေက ဟန်မဆောင် နိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် ဆရာမက သူ့ခါးကြားထဲက လက်ကိုင်ပုဝါကို အကူအညီတောင်းလိုက်ရတယ်။ မြစ်မင်းဧရာတောင်မှ ခဏရပ်သွားလေသလားမသိ။ သူကတော့ တမန်ဟာ နောဧရဲ့သဘေင်္ာနဲ့ တူသလားလို့ စဉ်းစားကြည့်နေပြန်တယ်။ တမန် ပေါ်မှာ တောင်ပံရိုင်းတွေနဲ့ မာန်ဟုန်ပြင်းတဲ့ သိမ်းငှက်တွေ ပါလာတယ်။ ရန်သူကို တိုက်ခိုက်ရာ မှာ သတ္တိကောင်းလှတဲ့ လည်ဆံမွေး တဖွားဖွားနဲ့ ခြသေင့်္တွေ ပါလာတယ်။ စစ်မက်တွေကို ခါးသီးတဲ့ စိတ်အပြည့်နဲ့ ရွှံ့မုန်းတတ်တဲ့ ကြိုးကြာတွေ ပါလာ တယ်။ ငြိမ်းချမ်းစိမ်းလန်းမှုကို အသက်လို မြတ်နိုး တတ်တဲ့ သံလွင်ခက်ချီ ဂျိုးဖြူတွေ ပါလာတယ်။ ပြီးတော့ အချင်းချင်း ရဲဘော်ရဲဘက်စိတ်ဓာတ်  အမြဲ ရှိတဲ့ ဟသင်္ာတွေ ပါလာကြတယ်လို့ သူတွေးမိတယ်။ ဟော …æ…æ…æ တွေးနေရင်း ဟိုမှာ …æ…æ…æ ဟိုမှာ …æ…æ…æ ရဲဘော်တို့ ကြည့်ကြဟေ့။ ရွှေဟသင်္ာတွေ၊ ရွှေဟသင်္ာတွေ။ မြစ်မင်းဧရာရဲ့ ဂေါယာဘက်ကမ်းမှာ ဆောင်းနေစာ ကို လှုံနေကြတဲ့ ရွှေဟသင်္ာအုပ်ကို လှမ်းမြင်နေရ တယ်။ အဆွေဟသင်္ာတို့ရေ ကျွန်တော်တို့နေတဲ့မြို့ရွာ တွေကို ရောက်ခဲ့ရင် ကျွန်တော်တို့အကြောင်း  မိဘ ဆွေမျိုးတွေကို ပြောပြလိုက်ပါ။ သူက ဟသင်္ာတွေကို လှမ်းပြောနေမိတယ်။ ခါတိုင်းနဲ့ မတူတဲ့ တမန်ကို ဟသင်္ာတွေကလည်း လည်ပြန် လှည့်ကြည့်နေကြ တယ်။ ဟသင်္ာတွေကိုချစ်တဲ့ သူ့အဖို့ ဒီမြင်ကွင်းက မေ့ရက်စရာမရှိဘူး။ တမန် သဘေင်္ာပေါ်က တေးသံ တွေ ပျံ့လွှင့်နေပါလားဟေ့။ ဟဲ့ ကောင်ပျိုလေးတွေ၊ ကောင်ပျိုမလေးတွေ မဆူကြနဲ့။ တိတ်တိတ်နေစမ်း နားထောင်ကြည့်ကြစမ်း။ ‘သံလွင် စစ်တောင်း  ညာ လက်မောင်းဟေ့ …æ…æ…æ စစ်မောင်းသံချီ ဒုဋဝတီ …æ…æ…æ  မှိုင်းရီစိမ်းမြ ရိုးမတွေသည် …æ…æ…æ နောင်တော်မြတ်မို့ လက်အုပ်ချီ …æ…æ…æ ပြည်သူ့ရဲ့သွေး …æ…æ…æ ပြည်သူ့ရဲ့သွေး …æ…æ…æ ပြည်သူ့ရဲ့သွေး ဧရာဝတီ’ ဆိုပါလား။ ဟသင်္ာ တွေရဲ့ လည်ကအမွေးနုကလးတွေ ရင်ပတ်မှာ အသစ် ထိုးထွက်နေတဲ့ မွေးညှင်းကလေးတွေတောင် ထကုန်ကြတယ်။ သြော် …æ…æ…æ ဧရာဝတီ။ ရွှေဟသင်္ာ တွေနဲ့ စိမ်းလန်းငြိမ်းချမ်းရေးသမားတွေ ပေါင်းဆုံ မိကြ ပါပေါ့လား။ သူက စက္ကူတစ်ရွက် ရအောင်ရှာတယ်။ တစ်ခြမ်းပဲရတယ်။ တစ်ဖက်ပဲလွတ်တဲ့ စက္ကူ။ ပြီးတော့ ဘောလ်ပင်တစ်ချောင်းငှါးလိုက်တယ်။ လွတ်နေတဲ့ဘက်မှာ နေ့စွဲရေးတယ်။ သူနဲ့ သူ့ရဲဘော် တွေရဲ့ နာမည်တွေ၊ လိပ်စာတွေ၊ ပုဒ်မတွေ၊  ကျတဲ့ နှစ်တွေ အမြန်ရေးလိုက်တယ်။ ပြီးတော့ ပလတ် စတစ်ဗူးခွံထဲမှာထည့်ပြီး အစောင့်တွေမမြင်အောင် မြစ်မင်းဧရာတစ်ကြောမှာ မျှောလိုက်တယ်။ ဒီဗူးကို တစ်ယောက်ယောက်က ရလိမ့်မယ်။ ရတဲ့သူက ဖြစ်တဲ့နည်းနဲ့ အကြောင်းကြားလိမ့်မယ်။ သူတို့ အထဲက တစ်ယောက်ယောက်ရဲ့ မိသားစုဆီ ဒီစာ ရောက်မှာ ဧကံလို့ သူယုံနေတယ်။ စက္ကူရဲ့တစ်ဘက် က မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီက သီးနှံဝယ်ယူ ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လျှို့ဝှက်ညွှန်ကြားချက်ကို လက်နှိပ်စက်နဲ့ ရိုက်ထားတယ်။ တစ်ဘက်ကတော့ သူ့လက်ရေး စက္ကူကလေးက တာဝန်တစ်ခုကို ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးမှ နောက်တာဝန်တစ်ခု ထမ်းဆောင် ရဦးတော့မယ်။ သူက စက္ကူကလေးကို မေးကြည့် မိတယ်။ စက္ကူတစ်ခြမ်းကလေးရေ ဘယ်သူ့အတွက် အလုပ်လုပ်ပေးရတာ မင်း ပျော်သလဲ။ ဘာမှ မကြောက်နဲ့ကွယ့် လွတ်လွတ်လပ်လပ်သာပြော မင့်မှာ စက္ကူအခွင့်အရေး အပြည့်အဝရှိတယ်။  ဖြေပါ ဦးကွယ်လို့။ စက္ကူ တစ်ခြမ်းလေးက ဘယ်လို ဖြေမယ်လို့ ထင်ပါသလဲ။ နေဝင်ညကို ကူးဖြတ်ရဲမှ ရောင်နီသာတဲ့ နေ့သစ်ကိုရောက်မယ် …æ…æ…æ ယုံကြည်ခြင်းနဲ့ ကြိုးစား ထားမှ တစ်ချိန်မှာအောင်မြင် လွတ်မြောက်မယ် မဟုတ်လား …æ…æ…æ သံသရာလမ်းဟာ မချောမွေ့တတ် တော့ ရင်ဆိုင်ရန် ခွန်အားဖြည့်ရဲဘော်ရေ …æ…æ…æ လှေငယ်လေးတစ်စင်းပေါ်က မိသားစုက တမန်ရဲ့ စက်သံကို ဖောက်ထွက်လာတဲ့ ခွန်အားဖြည့် ရဲဘော် ရေ သီချင်းကို ကြားသွားတယ်။ အရှုံးမပေးနဲ့  ရဲဘော် ရေ …æ…æ…æ ရဲရင့်နဲ့ကျော်ဖြတ်သွား …æ…æ…æ အများအကျိုး အတွက် တာဝန်ထမ်းရွက်တဲ့အခါ တကယ်ကိုယ်ကျိုး စွန့်နိုင်မှ ခွါးတစ်ယောက်က သူ့လက်ဖျံနဲ့ လက်မောင်းမှာထနေတဲ့ ကြက်သီး မွှေးညင်းတွေကို ပြနေတယ်။ ဉာဏ်မြေကတုတ်ဟာ စွမ်းအားသတ္တိ …æ…æ…æ တမန်တော်ဟာ သတိတရားနဲ့ …æ…æ…æ မင်းမမေ့နဲ့ဦး ဒေသခံခရီးသွားဖော်တွေ ညွှန်ပြရာဘက် ကို သူတို့ မျှော်ကြည့်ကြတယ်။ ဟိုဟာ ဇာလီတောင်၊ ဟိုဟာက သင်ပုန်းတောင်၊ ပြီးတော့ ကဝေတောင်၊ ဒီဘက်အစွန်ဆုံးက ထုံးတောင်။ ဇာလီ၊ သင်ပုန်း၊ ကဝေ၊ ထုံး ဆိုပါလား။ အသက်ကြီးကြီး ခရီးသွား တစ်ယောက်က သရက်မြို့ရဲ့ သမိုင်းကို ပြောပြနေ တယ်။ သူက ဘိလပ်မြေစက်က ဘယ်ဟာတုန်းလို့ မေးမိတယ်။ ဘာလိုလိုနဲ့ သရက်မြို့ကို ရောက်တော့ မှာပါလား။ ထောင်ပြောင်းတို့ရဲ့ ထုံးစံအတိုင်း ဂန်းဝိုက်တွေ၊ ဝါရင်းတုတ်တွေ၊ တံခါးတစ်ချပ် ငါးချက်နှုန်းနဲ့ မိတ်ဖွဲ့မှာကိုလည်း မမှုဘူး။ တုံးဆို တိုက်၊ ကျားဆိုကိုက် ဆိုတဲ့  စိတ်ဓာတ်နဲ့ ဘာကိုမဆို ရင်ဆိုင်ဖို့ သူတို့ အသင့်ဖြစ်နေကြတယ်။ ကမ္ဘာ မကျေဘူး ငါတို့သွေးနဲ့ ရေးခဲ့တဲ့ မော်ကွန်းတေး …æ…æ…æ တော်လှန်ရေး …æ…æ…æ ဒီမိုကရေစီ တိုက်ပွဲအတွင်းမှာ ကျဆုံးသော သြော် သူရဲကောင်းတို့ရေ …æ…æ…æ သီချင်း သံက ဆွဲဆွဲငင်ငင်နဲ့ ခံစားလို့ သိပ်ကောင်းနေတယ်။ ကိုယ်တော်မှိုင်း …æ…æ…æ ရာဇဝင်တွေလည်း ရိုင်းခဲ့ရပြီ အဘိုးရေ …æ…æ…æ သခင်အောင်ဆန်း …æ…æ…æ နိုင်ငံတော်လည်း သွေးမွှန်းခဲ့ပြီ အဘရေ့ …æ…æ…æ သြော် လုပ်ရက်ကြပေ။ မြစ်ကြောင်းကြပ်လို့ တမန် က သရက်ဆိပ်ကမ်းမှာ မကပ်နိုင်ဘူး။ သရက်ရဲ့ မြောက်ဘက်က စမ်းအိုင် (စအိုက်) ရွာမှာ သွားကပ်တယ်။ ဆိပ်ကမ်းမှာ ရှုသိုးသိုးနဲ့ ခက်ထန်တဲ့ ထင်းရှုးပင်တွေ ညိုနေတယ်။ သူတို့ဆိပ်ခံကတဆင့် ကမ်းပေါ် စတက်ကြရပြီ။ မွန်းတိမ်းကာစ သရက်နေက သူတို့ကို မညှာဘူး။ ခေါင်းပေါ်က ခြစ်ခြစ်တောက်အောင် ပူတဲ့နေ။ ခြေထောက်က မီးသွေးမီးလို ပူပြင်းတဲ့ သဲပြင်ထဲမှာ နေလှန်းထားသလိုပဲ။ လူစုံတဲ့အခါ သောင်ပြင်ကျယ် ကြီးကို ဖြတ်ပြီး သူတို့ကို နွားအုပ်တစ်အုပ် မောင်း သလို မောင်းနေကြတယ်။ လမ်းပေါ်က လျှောက်ရ တာ မဟုတ်ဘူး။ စမ်းအိုင်သားတွေ ထွန်ယက် စိုက်ပျိုးထားတဲ့ စိုက်ကွင်းတွေထဲက ဖြတ်ပြီး မောင်း နေတယ်။ စမ်းအိုင်သားတွေနဲ့ သူတို့နဲ့ကို ရန်တိုက် ပေးတဲ့ နည်းတစ်မျိုးပေါ့။ သူတို့က စိုက်ထားတဲ့ ပင်ပျိုကလေးတွေကို သတိထားပြီး အတတ်နိုင်ဆုံး ရှောင်ကွင်းကြတယ်။ ဒါပေမယ့် နုံးမြေထဲမှာ သံခြေချင်းတွေနဲ့ သူတို့ လမ်းမလျှောက်တတ်ဘူး။ တချို့အပင်ပျိုကလေးတွေကို မတော်တဆ နင်းမိ သွားတယ်။ စမ်းအိုင်ရွာသားများခင်ဗျာ ကျွန်တော် တို့ကြောင့် သီးနှံခင်း နည်းနည်းပျက်သွားပါလိမ့် မယ်။ တမင်တကာ ဖျက်ဆီးလိုစိတ်နဲ့ နင်းမိတာ မဟုတ်ပါဘူး။ မတော်တဆ ဖြစ်ရတာပါ။  ကျွန်တော် တို့ကို ခွင့်လွှတ်ဖို့ မေတ္တာရပ်ခံပါတယ်။ သူက မေတ္တာရပ်ခံနေပေမယ့် ထင်းရှုးအမှတ်အသားတွေရဲ့ ဆဲဆိုကြိမ်းမောင်းသံတွေက မိုးလုံးညံနေတယ်။ သူတို့ခြေလှမ်းကို မီအောင် မလိုက်နိုင်တဲ့ ညောင်လေး ပင်က ဓာတ်ပုံဆရာ သောင်ပြင်မှာ ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် သူက စတိုင်လ်ကျလှတယ်။ သူ့အိပ်ရာ လိပ်ကို သူထမ်းစရာမလိုဘူး ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် က ထမ်းရတယ်။ ကားတွေပေါ်မတက်ခင် သစ်သား တံတားရှည်တစ်ခုကို ဖြတ်ခဲ့ရတယ်။ တံတားနားမှာ ဇရပ်တစ်ဆောင် ရှိတယ်။ အဲဒီဇရပ်မှာ အသံမစဲ ပဏ္ဌာန်းပွဲ နဖူးစီးတစ်ခု ချိတ်ဆွဲထားလေရဲ့။ ရွှေသက်လွတ်ဘုရား၊ သတ္တဌာနဘုရား၊ ရွှေဘုံသာဘုရား စတဲ့ တန်ခိုးကြီးဘုရားတွေရှိတဲ့ သရက်မြို့၊ ဇာလီတောင် ဆရာတော်ကြီး သီတင်းသုံး ခဲ့တဲ့ သရက်မြို့၊ မြင်းခေါင်းတံဆိပ် ဘိလပ်မြေစက် ရှိတဲ့ သရက်မြို့၊ သံမဏိရှည်တဲ့၊ သဟာယ စာကြည့်တိုက်ရှိတဲ့၊ တစ်ချိန်က ကလေးထောင် (ဘော်စတယ်လ်) ရှိတဲ့၊ သံဃာတော် အပါးနှစ်ရာ ကျော်တို့အတွက် နေ့စဉ် အလှူခံထွက်လေ့ရှိတဲ့၊ သပြေပင်ဓမ္မာရုံက ကြာသပတေး ဆွမ်းလောင်းသင်း ရဲ့ အသံချဲ့စက်က သီချင်းတွေ အပတ်စဉ် ကြားရတဲ့၊ အသံမစဲပဏ္ဌာန်းပွဲ မကြာခဏ ကျင်းပတတ်တဲ့၊ ဂေါရာဈေးကချက်တဲ့ အရက်တွေကို သောက်ပြီး မူးကြတဲ့၊ မာမာအေးရဲ့ ချမ်းမြေ့ပါစေသီချင်း  အမြဲ ဖွင့်တဲ့၊ ယောကျ်ားလျှာ အဆိုတော် သန်းသန်းဌေး နေတဲ့၊ ငွေသောင်ယံနဲ့ မိုးကျော်တို့ ရှိကြတဲ့ သရက်မြို့ကို သူတို့ ရောက်ကြပြီ။ တစ်ထောင့်ရှစ်ရာခြောက်ဆယ့်ကိုးခုနှစ်ကတည်းက အဂင်္လိပ်တည်ခဲ့တဲ့ ထောင်ဟောင်းကြီးပါလား။ ၉၅၊ ၉၆၊ ၉၇၊ ၉၈၊ ၉၉ အမှတ်စဉ်တွေ ရေပြီး ထောင်ထဲကို ဝင်ကြရတယ်။ တလာစီတာတော့ နေရာလမ်းမကျန်ဘူး။ နေပူထဲမှာ အခေါက် ပေါင်းများစွာ၊ လပေါင်းများစွာ ရေးဆွဲကြရလိမ့်မယ်လို့ သူတို့ မမျှော်လင့်ခဲ့ကြဘူး။ အပြစ်မတွေ့တွေ့အောင်ရှာပြီး ရိုက်မယ်ဆိုတာ သူတို့ မတွေးမိခဲ့ကြဘူး။ လေးလံတဲ့ ဆန်အိတ်၊ ပဲအိတ်၊ နှမ်းအိတ်တွေ၊ ပျဉ်တွေ ထမ်းကြရမယ် ဆိုတာ သူတို့  မတွေးမိခဲ့ကြဘူး။ အပြစ်မဟုတ်တာကို အပြစ်လုပ်ပြီး မိကျောင်းတက် တက်ရင်း တုတ်တွေနဲ့ ဝိုင်းဆော်ကြလိမ့်မယ် ဆိုတာ မသိခဲ့ကြဘူး။ အလွန်အေးတဲ့ ဆောင်းရာသီ၊ အုတ်သမံတလင်းပေါ်မှာ ဖျာမပါ၊ အခင်းမပါဘဲ အိပ်ကြရမယ်ဆိုတာ သူတို့ မသိခဲ့ ကြဘူး။ သူတို့ရဲ့ ချစ်ရဲဘော် ‘အိုင်ကို’ ကို ထားခဲ့ရမယ်ဆိုတာ သူတို့ မသိခဲ့ကြဘူး …æ…æ…æ ခဲ့ကြဘူး …æ…æ…æ ခဲ့ကြဘူး …æ…æ…æ ခဲ့ကြဘူး။ ဟော နားထောင်ကြည့်ပါဦး။ ဒါဘာသံလဲ နဘေးက မြေလတ်သားတစ်ယောက်ကို သူမေး ကြည့်တယ်။ သရက်အထက်တန်းကျောင်းက ကျောင်းတက်ခေါင်းလောင်းသံတဲ့။ သူ့အနားက ကျောင်းသားကလေးရဲ့မျက်နှာ တမျိုးကလေး ဖြစ်သွားတယ်။ သူအဓိပ္ပါယ် မဖော်တတ်ဘူး။ နယ်ချဲ့ သမားက ဘယ်လိုရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ထောင်ကြီး တစ်ခုနဲ့ အထက်တန်းကျောင်းတစ်ခုတို့ကို နီးနီးကပ်ကပ် တည်ဆောက်သွားခဲ့ပါသလဲ။ အောက်တန်းကျတဲ့ ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်းတစ်ခုနဲ့ အထက်တန်းကျမယ့် ကျောင်းသားတွေကို ခြိမ်းခြောက်ဖို့ပဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒီကျောင်းကို သဘေင်္ာပေါ်မှာ တွေ့ခဲ့တဲ့ ဆရာမ ကျောင်း မှန်မှန်တက်လိမ့်မယ်။ ဒီလိုကျောင်းတက်ရင် ထောင်အနားရောက်တိုင်း တမန်ပေါ်မှာ တွေ့ခဲ့တဲ့ ကျောင်းသားလေးတွေကို သတိရချင်ရလိမ့်မယ်။ မရတဲ့နေ့လည်း ရှိနိုင်တယ်။ သရက် အထက်တန်း ကျောင်းက ကျောင်းတက်ခေါင်းလောင်းသံ ကြားရတိုင်း ထောင်ထဲမှာရှိတဲ့ ကျောင်းသားလေးတွေရဲ့ စိတ်ထဲမှာ စာအံချင်စိတ် ပေါ်လာတတ်တယ်။ ဒီလိုစာအံချင်စိတ်ကို ထောင်ကလွတ်တဲ့အထိ သူတို့ သယ်ယူသွားကြတယ်။ သူတို့ဖြေဆိုကြတဲ့ စာမေးပွဲ တွေမှာ ဂုဏ်ထူးတွေ တပွေ့တပိုက်တွေနဲ့ အောင်မြင် ကြတာ ဆရာမ သိရင် ဘယ်လိုခံစားရမလဲ။ တစ်မနုတ်လောက် တစ်ဆယ်ချေး ကားတစ်စီးမောင်းလို့ရလောက်အောင်လည်း မကျယ်၊ ရှေ့နောက် တစ်ယောက်ချင်း  တန်းစီ လျှောက်ရလောက်အောင်လည်း   မကျဉ်းလှတဲ့   ဟောဒီ မြေလမ်းကလေးမှာ အသက်ငါးဆယ်ဝန်းကျင်စီ လောက်ရှိမယ့် ခပ်ဝဝ လူတစ်စု ဖြည်းဖြည်းချင်း လမ်းလျှောက်လာနေကြတယ်။ လက်ထဲမှာ ထီး အကောင်းစားကြီးတွေကိုယ်စီနဲ့။ ရှေ့ဆုံးက ဒေါင် ကောင်းကောင်းနဲ့ လူဆို သူ့ထီးကြီးကို တုတ်ကောက် တစ်ချောင်းလို ထောက်ပြီးတော့တောင် လျှောက်နေလိုက်သေးတယ်။ နောက်တော့ အဲဒီထီးကြီးနဲ့ ဟိုထိုးပြလိုက်၊ ဒီထိုးပြလိုက် လုပ်လို့။ နောက်ကလူတွေက ခေါင်းတညိတ်ညိတ်နဲ့။ လေအဝေ့မှာ ပါလာ တဲ့ မြေသင်းနံ့ကလေးကိုရတော့ သူတို့ အပေါ်ကို မော့ကြည့်လိုက်ကြတယ်။ ကောင်းကင်မှာ တိမ်ညို မည်းမည်းတွေ ဝေ့လွင့်နေကြရဲ့။ ကောင်းကင် မျက်နှာမှာ အရှိူးရာတစ်ချက် ဖွေးခနဲ ဖြစ်သွားပြီး ဂျိမ်းခနဲ ပေါက်ကွဲသံစဉ်တစ်ခု ထွက်ပေါ်လာတယ်။ နောက်တော့ မိုးစက်တွေ တစ်ပေါက်ပြီးတစ်ပေါက် ပြုတ်ကျလာပါရော။ သူတို့ထီးတွေကို ဖွင့်ဆောင်း လိုက်ကြတယ်။ တစ်ယောက်က ဒေါင်ကောင်း ကောင်းနဲ့လူကို ထီးမိုးပေးလိုက်တယ်။ သူကိုယ်တိုင်ကတော့ ထီးမလုံ့တလုံနဲ့။ ဒေါင်ကောင်းကောင်း နဲ့လူရဲ့ ထီးကတော့ တုတ်ကောက် ဖြစ်လိုက်၊ ညွှန်တံ ဖြစ်သွားလိုက်နဲ့ပေါ့။ မိုးက တဖြည်းဖြည်း သည်းလာတယ်။ ထီးမိုးပေးထားရတဲ့လူရဲ့ မလုံ့တလုံ အခြမ်းမှာ မိုးရေတွေ ရွှဲရွှဲစိုနေပြီ။ ဦးဒေါင်ကောင်းနဲ့  တခြားလူ တွေကတော့ မိုးလုံလို့။ အဲဒီတုန်းမှာ ဦးဒေါင်ကောင်း က အပေါ်အကျင်္ီအိတ်ကိုနှိုက်ရင်း ဗြုန်းဆို ရပ်လိုက် တယ်။ ထီးမိုးပေးထားတဲ့လူ ရှေ့ကို တစ်လှမ်း၊  နှစ် လှမ်း၊ သုံးလှမ်း မပြည့်တပြည့်လေး လွန်ထွက်သွား တယ်။ သူက အမြန်ပြန်လှည့်ပြီး ဦးဒေါင်ကောင်းကို ထီးမိုးအပေးမှာ အပြေးအလွှား ထီးမိုးပေးနေကြတဲ့ နောက်က လူတွေရဲ့ ထီးတွေနဲ့ တွန်းထိုးမိကြရင်း ထီးတိုက်ပွဲလေး ဖြစ်သွားတယ်။ မိုးရေတွေ ခါချ လိုက်သလို ဖြစ်သွားပြီး ဦးဒေါင်ကောင်းလည်း မိုးစိုသွားတယ်။ ကျန်တဲ့လူတွေကိုလည်း မိုးစက်တွေ က ဘယ်အလွတ်ပေးပါ့မလဲ။ ဦးဒေါင်ကောင်းက သူတို့ကို ခပ်တည်တည်ကြည့်၊ ထီးကို လက်မှာချိတ်၊ အကျင်္ီအိတ်ထဲက စီးကရက်နဲ့ မီးခြစ်နဲ့ထုတ်၊ မီးညှိ ဖွာရှိုက်ပြီး မီးခိုးတွေ မှုတ်ထုတ်လိုက်လေရဲ့။ နောက် နေသားတကျဖြစ်သွားတော့ လမ်းဆက် လျှောက်ကြ တယ်။ မပြတ်သည်းလှိုက် ရွာနေတဲ့ မိုးစက်တွေကြား မှာ လူတစ်စု။ ထီးကြီးတွေ ဆောင်းလို့။ မိုးရေတွေ လည်း ရွှဲလို့။ ပန်ချို ၉ ​ ၅ ​ ၉၆