ယဉ်ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန
ရှေးဟောင်းသုတေသန၊ အမျိုးသားပြတိုက်နှင့် စာကြည့်တိုက်ဦးစီးဌာန
ရှေးဟောင်းမြန်မာကျောက်စာများ
(ဆဌမတွဲ)
သက္ကရာဇ် ၁၀၀၀ မှ ၁၁၅၀






















၁
ဖောင်တော်ဦးစေတီကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-ဖောင်တော်ဦးစေတီကျောက်စာ(တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ကျောက်ဆည်မြို့နယ်၊ ဝက်ထိန်းရွာအနီး၊ ဖော်တော်ဦးဘုရား၌ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				- ၁၀၀၄ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			- ဝက်ထိန်းရွာသူကြီး
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-ဖောင်တော်ဦးဘုရားတည်ထားခြင်း	
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			- ၁၇ ကြောင်း

(၁) သက္ကျဇ် ၁၀၀၄ ခုနစ် အင်မဝင်လက်ထက်ပြေရွာထိန်သိ
(၂) န်၍တဝ်တောင်မြေကြီသခင်အရှင်မင်တရာကြီဆင်ဖြူရှ
(၃) င်သခင်ဘုန်တော်ထွန်တောက်ပတော်မူ၍သာသနာတော်မြတ်ကိုဝ်
(၄) ပြုစုတော်မူ . . . . . . တဝ်ပုအင်နောက်သာတဝ်
(၅) အကြီ . . . . . . . . သခင်ဆင်ဖြူရှင်ရွှေထီရွှေ
(၆) နန်စံတော်မူရာင်္တွ ရှေရှေ၆င်္မင်္လောမင်္လျာဘုရာအင်္လောသူတော်စင်တိုတည်ထာ
(၇) ပြုစုတော်မူ၆စေတီတော်မြတ . . . . . . . . . . (တန်)
(၈) ခိုဝ်ကြီသဝ်သာတော်လက်ထက်သာသနာတော်တှ်ရန်အငေ်ပြုသောမင်မြတ်၆
(၉) စေတနာနှင် တကွဆြာတော်ဘတော်ကြီ . . . . တောဝက်ထိ
(၁၀) န်(အ)င်သူကြီနွာကူရွာသာတစုတိုနှင်၊ သကြဇ် . . . . . အညီအညွတ်တို
(၁၁) င်ပင်ရုံစု၍ ဖေါင်တော်ဦစေတီတော်မြတ်ကို . . . . . . . . 
(၁၂)  . . . လလက္ခံ ကံကျွေပေ၍ တည်ထောင်ပြုစု . . . . . . . . 


၂
(၁၃) လက်အုပ်ချီ၍ . . . . . . . . . . . . 
(၁၄) . . အကျိုဝ်ရိုကြိုဝန္ဒနာရှိမုံကြာနှင် မကွာသိုဝှက်အလယ်ချက်တွင်
(၁၅) . . အုံတပင်နှင် အုတ်တင်သောသဲပုဇ္ဇော်ကြဲ၍ မလွဲဧကံ ဦတော် . . . 
(၁၆) . . . . ၏ မြတ်မွံရှင်တော် ဓာတ်မွေတော်က 
(၁၇) . . . . . . . . . . ဆရာတော်ဘုရာသှ် . . . 
		မှတ်ချက်။ ။ ဤကျောက်စာအောက်၌ စာကြောင်းမည်မျှရှိသည်မသိသာ။

၃
သိမ်တော်ကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်		-သိမ်တော်ကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		-မူလ
မူလတည်ရာဌာန		-မုံရွာခရိုင်၊ ပုလဲမြို့နယ်၊ လှော်ကားကြီးရွာသိမ်တော်၏စေတီအတွင်း၌ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန		-
ကျောက်တိုင်အမှတ် 		-
ရေးထိုးခုနစ်			-၁၀၅၂ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- 
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	-သိမ်သမုတ်ခြင်းဆိုင်ရာများ
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 	-၂၄ ကြောင်း

(၁) ၊ 	၊ နမောတဿဘဂဝတော အရဟတော သမ္ဗာသမ္ဗုဒ္ဓဿ၊ ၊ ၊  သိဇ္စုန္တုဇိနစက္ကာဘိဝုဎုယော၊ ၊ (မဟာ)
(၂) ကာရုဏိကော ဓိရော၊ သန္တာရေတွာ သဒေဝကံ၊ (ယာဗေဓိယော)တိလောကဿ၊ မလ္လေသုပရိနိ
(၃) ဗ္ဗုတော၊  ၊ အနုညာစ တဿ လောကဿ သဏ္ဍတဿ သိရီမတော၊ သုခါဝဟဿ နာထဿပရိနိဗ္ဗု
(၄) တဝဿတော၊ ဒွိန္နံဝဿ သဟဿာနံ၊ ဒွိသတာန (ဉ္စ အု)ပရိ စတုတ္တိံသမေ သမ္ပတ္တေ၊ သက္ကရာဇေ 
(၅) ဝသာပန၊ ၊ သဟဿတော ဒွိပညာသ၊ မဓိကေဝဿခေမကေ၊ ဂိမ္တသေယေ ဇေဌမာ​ေ
(၆) သ၊ ကာ ဠပက္ခဿဒသမေ၊ သုဒိနေဗုဒ္ဓဝါရမှိ၊ သုနာပရန္တိကေဣဓ၊ နဘေ စန္ဒောဝ ပညာတေ 
(၇) ရမ္မေ ပုညာဘိသမ္ဘဝေ၊ ၊ နဂရေ တိဏ္စနာမမှိ၊ ပါသာဒေ သုနိဝါသိနော၊ သဒ္ဓမ္မ ဌိတိကာ 
(၈) စေတိ၊ ပရုဏာ ခန္ဓကေသုစ၊ ၊ သဒ္ဓမ္မစက္ကရာသိစ၊ ဓမ္မသီရိ (စ ဒွေစာ)တိ၊ (တေ)တေဇတော

၄
(၉) မဟန္တေဟိ၊ သဟ တိံသာယ ဘိက္ခူဟိ၊ ၊ တတောနိဓ သမာနေတွာ၊ သာသနဿ ဝိရုဠိ
(၁၀) ယာ၊ အနုဉာတာ ဓမ္မရညာ၊ အယံ သီမာ သုသမ္မတာ၊ ၊ ယထာနိဌာစေဝသီ
(၁၁) မာ၊ လောကမှိအနူပဒ္ဒဝါ၊ ဧဝံ သိဇ္စျန္တု ကလျာဏာ၊ ဣစ္ဆိတတ္ထာပိပါဏိနံ၊ ၊ 
(၁၂) ဧဝံ ကတံ (ယံ) အမှေဟိ၊ ဥဠာရံသုခဒါယကံ၊ ဧတေန ပုညကမ္ဗေန၊ မဟန္တေန အနာဂ
(၁၃) တေ၊ ၊ အဓိဂစ္ဆာမ သမ္ဗောဓိ၊ အသမံဗုဒ္ဓဝေဒိတံ၊ အဓိဂန္တွာန အညေပိ၊ ဗောဓေမ စ
(၁၄) တုသစ္စတန္တိ၊ ၊ လောကမှိ၊ ဥပဒ္ဒဝေါဖြင်နှောင်လျှက်၆လူ၌၊ အနူပဒ္ဒဝါ၊ ဥပဒ္ဒဝေါ
(၁၅) မဟိသှ်ဖြစ်၍၊ နော၊ ငတိုဝ်၏၊ အယံသီမာ၊ ဤသိမ်ကိုသမုတ်ခြင်သှ်၊ နိဌာယ
(၁၆) ထာ၊ ပြီသကဲ့သို့၊ ဧဝံ၊ ဓိုအတူ၊ ပါဏိနံ၊ ခပ်သိမ်သတ္တဝါတိုဝ်၏၊ ကလျာ
(၁၇) ဏာ၊ ကောင်ကုန် ၆၊ ဣစ္ဆိတတ္ထာပိ၊ လိုအပ်၆အကျိုတိုဝ်သှ်လှ်၊ သိဇ္စျန္တု၊ ပြိ
(၁၈) စေကုန်သတည်၊ ဧဝံ၊ ဤသို၊ အမှေဟိ၊ ငတိုသှ်၊ ဥဠာရံ၊ မြတ်စွာဓ၆၊ သုခဒါယ
(၁၉) ကံ၊ ချံသာကိုပေတတ် ဓ၆၊ ယံပုညံ၊ အကြင်ကောင်မှုကို၊ ကတံ၊ ပြုရပြီ
(၂၀) ၊ မဟန္တေန၊ မြတ်စွာ ၆၊ ဧတေန ပုညကမ္မေန၊ ဤကောင်မှုအကျိုဝ်အာ
(၂၁) ဖြင်၊ အနာဂတေ၊ နောင်အေခါ၌၊ အသမံ၊ အတူမဟီ၆၊ ဗုဒ္ဓဝေဒိတံ၊ ဖုရာ
(၂၂) တိုသှ်သိတော်မူအပ်၆၊ သမ္ဗောဓိံ၊ သဗ္ဗညုတဉာဏ်ကို၊ အဓိဂစ္ဆာမ။
(၂၃) ရပါလိုဝ်၏၊ အဓိဂန္တွာန၊ ရပြီ၍၊ အညပေိ၊ တပါ၆သတ္တဝါတိုသှ်လှ်
(၂၄) စတုသစ္စတံ၊ သစ္စာလေပါကို၊ ဗောဓေမ၊ သိစေကုန်အံသတှ်။

၅
ရတနာမုနိဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်		-ရတနာမုနိကျောက်စာ(တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		-မူလ
မူလတည်ရာဌာန		-ဗန်းမော်မြို့၊ ကောင်းတုံရွာ၊ အောင်မြေစေတီ
ယခုတည်ရာဌာန		-ဗန်းမော်မြို့၊ အစိုးရစစ်တပ်အတွင်း၌ရှိသည်။
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၀၇၃ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- အရှင်ဝရလင်္ကာ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	-ထီးတော်တင်လှူခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သော စာကြောင်းရေ	- ၁၁ ကြောင်း

(၁) ။ သာသနာတော်။ ၂၂၅၅ နှစ်။ 
(၂) ။ သကြဇ် ၁၀၇၃ ခု တံခူလ
(၃) ပြေကျော် ၁ ရက် ၂ နေသို
(၄) အဝင်။ ညဉ်သုံချက်တီကျော် 
(၅) ၂ ပဒ်နှင် ၁၃ ဗီစနာသွာတိနက္ခ
(၆) တ်တပတ်မွံတဉ်လျှင်။ ကျောင်တော်
(၇) ဓီတင်သဉ်။ အရှင်ဝရလင်္ကာကောင်မှု။
(၈) အရင် ၁၃ တောင် ပ ဓာန် ၂၅ တောင်တ
(၉) မိုက်ဓီတော် ၅ တောင်ပြဉ်။ မာတပီ
(၁၀) တာအာစရိယျအမျှရစေသောသြေ
(၁၁) ဤရတ္တဏာမုဏိ။ နာမတော်

၆
ရွှေသိမ်တော်မော်ကွန်းကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်		- ရွှေသိမ်တော်မော်ကွန်းကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- မူလ
မူလတည်ရာဌာန		- ဟန်လင်းကြီးမြို့ဟောင်းတောင်ဘက် (၄) ဖာလုံအကွာ မြောက်ရွှေသိမ်တော် 				ဘုရားအရှေ့ဘက်သိမ်၏ အရှေ့မြောက်ထောင့်
ယခုတည်ရာဌာန		- 
ကျောက်တိုင်အမှတ် 		- 
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၀၉၀ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- တုံဂိုဏ်းသံဃာများ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	- သိမ်သမုတ်ခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 	- ၁၀ ကြောင်း

(၁) သံဇယတု၊ ၊ သံလူထွတ်သိခင်၊ အရှင်ဘုရားသာသနာတော်နှစ် 
(၂) ထောင်နှစ်ရာ၊ ၇ ဆယ်နှစ်၊ သကြစ်တထောင်ကိုဆယ်၊ တပေါင်လ
(၃) ပြဉ့်ကျော်ရှစ်ရက်တနင်္လာနေ့၊ သုဏာပရန္တတမ္ပဒီပတဉ်ဟူသော
(၄) တိုင်ကြီနှစ်တိုင်တို၏ တဉ်ရာ ရတနာပူရအဝပြည်ကြီကို စိုအုပ်
(၅) စံပယ်တော်မူသော လောကသရဘူ၊ လေကျွန်မန်အောင်ဘုရား-ဒါယ
(၆) ကာရေမြေရှင်မဟာ ဓမ္မရဇ်လက်ထက်၊ အာစရိယ ပရံပရ၊ ဆရာအဆ
(၇) က်ဆက်တိုမှဖြစ်၍ သိဿာနုသိဿာတိုင်အောင်ဗျတ္တိဗလ၊ ဗ
(၈) ဟုသုတတိုဖြင် ထင်ရှားမြတ်ကုန်သော သီမဝိပတ္တိ၊ သိမသမ္ပတ္တိတို့
(၉) ၌လိမ္မာကုန်သော တိစီဝရိတ်တုံအရှင်ဘုရားဂိုဏ်သင်္ဃာအပေါင်တိုသဉ်သာ
(၁၀) သနာတော်ရှဉ်တဉ်စိမ်သောငှါ ဟန်လင်မြို့၌ သမုတ်တော်မူ(သဉ်။)
မှတ်ချက်။ ။ သာသနာတော် ၂၂၇၀ ကောဇာ-၁၀၉၀ အင်းဝညောင်ရမ်းခေတ်၊ ဟံသာဝတီရောက်မင်း၊ မဟာဓမ္မ ရာဇ်လက်ထက်တွင်၊ ရုံဂိုဏ်၊ တုံဂိုဏ်း ၂ ဂိုဏ်းရှိသည့်အနက်၊ ဤဟန်လင်းမြို့တွင်လည်း အဆိုပါတုံဂိုဏ်းသင်္ဃာ များသာသနာပြုသွားခဲ့ဖူးကြောင်းကို ကျောက်စာငယ်ပါစကားဖြင့် တင်ပြနိုင်လောက်သော အထောက်အထားသာဓကကောင်းတစ်ခုဖြစ်ပေသည်။

၇
လေးစုံသ္မီးမောင်နှံကျောက်စာ 
​ကျောက်စာအမည်		- လေးစုံသ္မီးမောင်နှံကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- မူလ
မူလတည်ရာဌာန		- ယင်းမာပင်မြို့နယ်၊ ဖိုဝင်းတောင်၊ ကွန်းစင်တိုင်ဘုရာကြီးအာရုံခံအတွင်း
ယခုတည်ရာဌာန		- ယင်းမာပင်မြို့နယ်၊ ဖိုဝင်းတောင်၊ ကွန်းစင်တိုင်ဘုရားကြီး အာရုံခံအတွင်း
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၀၉၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- လေးစုံသ္မီးမောင်နှံ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		- အလှူပြုခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		- ၇ ကြောင်း

(၁) သကြဇ် ၁၀၉၆ ခု တ
(၂) ကူလပြဉ်ကျော် ၈ ရက် ​ေ
(၃) သာကြာနေတွင် မောက်
(၄) သရက်နေ ၄ စုံ သ္မီ ​ေ
(၅) မာင်နှံကောင်မှု နိပံ
(၆) ဆုသာထုအမျှာ ခေါစေ
(၇) ၆

၈
သူကြီးစံပေါင်သ္မီး မောင်နှံကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည် 		- သူကြီးစံပေါင်သ္မီး မောင်နှံကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- မူလ
မူလတည်ရာဌာန		- ယင်းမာပင်မြို့နယ်၊ ဖိုဝင်းတောင်၊ ကွန်းစင်တိုင်ဘုရားကြီးအာရုံခံအတွင်း
ယခုတည်ရာဌာန		- ယင်းမာပင်မြို့နယ်၊ ဖိုဝင်းတောင်၊ ကွန်းစင်တိုင်ဘုရားကြီး အာရုံခံအတွင်း
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ် 			- ၁၀၉၇ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- သူကြီးစံပေါင်သ္မီးမောင်နှံ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	-အလှူပြုခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ		- ၆ ကြောင်း

(၁) သကြဇ် ၁၀၉၇ ခု က
(၂) ဆုန်လဆန် ဆဲရက် ၁
(၃) နေတွင် သာဓုနုမ်ေ
(၄) ဓနာခေါ်၍ပြိသဉ်
(၅) မောံသရက်သူကြီး စံ
(၆) ပေါင်သ္မီမောင်နှံကောင်မှု

၉
ဂေါတမဂူကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- ဂေါတမဂူကျောက်စာ
မူလတည်ရာဌာန		- မူလ
ယခုတည်ရာဌာန		- ညောင်ဦးမြို့၊ ငှက်ပစ်တောင်အရပ်၊ ဂေါတမရုပ်ထုတော်ဘုရားကြီးမုခ်ဂူအတွင်း
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၁၁၉ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- အလောင်းမင်းတရား
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	- သတ္တဝါအပေါင်းအားဘေးမဲ့ပေးခြင်းနှင့် သတ္တဝါတို့အသက်သတ်ဖြတ်ခြင်းအား 				 ရှောင်ကြရန်
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ		- ၁၈ ကြောင်း

(၁) ။ ။ ဘုန်တော်အလွန်ကြီမြတ်တော်မူလှ
(၂) သောစကြာဆင်ဖြူများသိခင်ဘဝရှင်အလော
(၃) င်မင်တရာကြီ ငှက်ပစ်တောင်ကြီနယ်ရှစ်
(၄) ရပ်နှင်တံဆိပ်တောင်တွင် အဘယဒါနအ
(၅) ရာ ၅ လုန်တို၏ အဘယဒါနငှက်ပစ်တောင်ကြီတံ
(၆) ဆိပ်ကိုလည်ကပ်လှူတော်မူသည်နယ်ရှစ်ရပ်အတွင်တွင်
(၇) သတ္တဝါအပေါင်တို၏ ပစ္စုပ္ပံသံသရာဘေမဲပေခြင်မဟာဒါ
(၈) နအလှူကြီကိုလှူတော်မူသည် ငှက်ပစ်တောင်ကျောင် ​ေ
(၉) တာ်ရပ်၌လည်ကျောင်ဆောက်၍လှူတော်မူသည်ကျော
(၁၀) င်ပတ်လည် ၅၀၀ တာအတွင်တွင် ထန်ရည်အရက်က​ေ
(၁၁) ဇာ်လှော်ဇာသာထိုနွာသတ်ကျေငှက်သာ ငါသတ္တဝါ

၁၀
(၁၂) အပေါင်တိုကိုသတ်ညှင်ပန်ယူခြင်သောက်စာယစ်ဝခြင်
(၁၃) အမှုကို ပုဂံညောင်ဦမှစ၍ အရပ်ရပ်မြို့နေရွာနေကျေ
(၁၄) နေအစီရင်သူကြီတန်ခေါင်ရွာဆော်ရွာနေတိုကြည်​ေ
(၁၅) ရှာင်ကြအမိန်တော်ကိုဖီဆံပြုကျင်လျှင် အာနာစက် ဓမ္မစ
(၁၆) က်နှင်အညီဆုမ္မနှိပ်ကွပ်တော်မူရမည်၊ ၁၁၉၉ ခု တပိုတွဲ
(၁၇) လပြည်ကျော် ၄ ရက် ၆ နေတွင် (ဝံ)မင်ဇေယရန်အောင်
(၁၈) ကိုလှူစေသည်။

၁၁
ခြေတော်ရာကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်		- ​ခြေတော်ရာကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- မူလ
မူလတည်ရာဌာန		- ရွှေဘိုမြို့၊ ရွှေချက်ကျစေတီတော်ရှေ့ သုဓမ္မာဇရပ်၌ရှိသည်။ 
 ယခုတည်ရာဌာန		- ရွှေဘိုမြို့၊ ရွှေချက်ကျစေတီတော်ရှေ့ သုဓမ္မာဇရပ်၌ရှိသည်။
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၁၂၂ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- နောင်တော်ကြီးမင်း
ရေထိုးသောအကြောင်းအရာ	- ခြေတော်ရာတည်ထားလှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ		-

ဇေယတု၊ သတ္တိစ သီရိဝစ္ဆေစ၊ နန္ဒိယာဝဋ္ဋကော ဝဋံသော ဒ၊ ဝ ဎ္ဍမာနဉ္စ ပိဒ္ဓကံ၊ ၇။ အင်္ကုသဥ္စေဝပါသာဒေါ။ တောရဏံဆတ္တမေဝစ၊ ခဂ္ဂေါတာလဝဏ္ဏဉ္စ မောရဟတ္ထကဗီဇနီ။ ၇။ ဥဏှိဿံမဏိပတ္တဉ္စ။ ဒါမံနီလုပ္ပလံတထာ။ ရတ္တံသေတုပ္ပလဥ္စေဝ။ ပဒုမံပုဏ္ဏရိကံတထာ။ ၇။ ပုဏ္ဏဃဋော ပုဏ္ဏပါတိ။ သမုဒ္ဒေါစက္ကဝါဋကံ။ ဟိမဝန္တောစသိနေရု။ သူရိယော စန္ဒိမာတထာ။ ၈။ နက္ခတ္တာစတုရောဒီပါ။ ဒွိသဟဿပရိဝါရာ။ စက္ကဝတ္တိသေတသင်္ခေါ။
မစ္ဆာနံယုဂံဋံတထာ။ ၁၂။ စက္ကသတ္တမဟာဂင်္ဂါ။ မဟာသေလာ မဟာသရာ။ သုပဏ္ဏကောသံသုမာရော။ ဝဇံ။ ပဋာကမေဝစ။ ၂၆။ ပါဋင်္ကီဟရိဗီဇနီ။ ကေလာသပဗ္ဗတောတထာ။ သီဟရာဇာဗျဂ္ဃရာဇာ။ ဝလာဟောစဥပေါသထော။ ၈။ ဆဒ္ဓန္ဒောနာဂရာဇာစဟံသောစဥသဘောတထာ။ ဇရာဝဏ္ဏောမကာရောစ။ ဟရိနာဝါစတုမုခါ။ ၈။ သဝစ္ဆကာ တထာဂါဝီးကိန္နရောကိန္နရိပိစ။
ကရဝိကော မယူရောစ၊ ကောဉ္စရာဇာ တထောစ။၆။စက္ကဝက္ကဒိဇောစေဝ။ ဇီဝဇိဝကာနာမကာ။ ဆကာမာဝစရာဒေ  ဝါ။ ဗြဟ္မလောကာစသောဠသ။ ၁၇။ ဇတာနဌုတ္တရသတံလက္ခဏာနိမဟေသိနောပါဒေသုယဿဒိဿန္တေ။ တံဝန္ဒေ ပူရိသာ သဘံ။ ၁၁။ ဂါထာရတနာပူရမည်သော အင်းဝနေပြဉ်တော်ကြီး ကိန်းခန်းတလျောက်ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၁၁၃ ခု ထီးကနက်တိမ်းယိမ်းလျှင် မုဆိုးဗိုလ်အရပ်တွင် သာသနာ့ဒါယကာမင်းတရား

၁၂
အလောင်းသောကြာမင်းတရားကြီး ရတနာသိင်္ဃကုန်းဘောင်နေပြည်တော်ကြီးသမုတ်၍ ရွှေထီးရွှေနန်းမြို့ ကျုံး မြောင်းပစ္စဉ်နှင့်တကွ တဉ်ထားပြီးလျှင် မြမ္မာဦးစွန်ဖြစ်၍ ၁၁၁၆ ခုရာဇာပလ္လင်ဦးကင်တိုင်သ် လ္နံစကြာဆင်ဖြူ သ္ခင်ခံတော်မူသ်ရွှေနန်းစံတော်မူသည်။ ဘဝရှင်အလောင်းမင်းတရားကြီးနတ်ရွာစံတော်မူလျှင် သားတော်ကြီးအိမ်ရှေ့  သုဓမ္မရာဇာ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၂ ခု နယုန်လပြည့်ကျော် ၉ ရက် စနေနေ့ နေဝန်းပေါ်တွင် ခမည်းတော်အရိုက်အရာ ရွှေထီးရွှေနန်းကိုသိမ်းတော်မူ၍ သီရိပဝရသုဓမ္မရာဇာဘွဲ့တော်နှင့် ရွှေနန်းစံတော်မူသည်။ သားတော်မင်းတရား လက်ထက်မဟာအတုလယသဓမ္မရာဇဂုရု ဆရာတော်နမန္တာမြစ်နား၌ နမန္တာ နဂါးတောင်းပန်သဉ်ကိုအကြောင်းပြု၍ ချတော်မူသဉ် ဘုရားရှင်ရွှေစက်တော်ပမာဏအတိုင်း အရှဉ်ကိုယူ၍ ကျမ်းဂန်နှင့်အညီ တိုင်းထွာခင်းကျင်းပြီးလျှင် တိဌာနဂတိဝေဏေယျတို့ကိုးကွယ်ရာဖြစ်စေခြင်းငှါ ခမည်းတော်ရွှေချက်မြုပ်ရာ ရွှေချက်ကျစေတီတော်ရှေ့ သုဓမ္မာ ဇရပ်တွင် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၂ ခု ဝါခေါင်လဆန်း ၁၀ ရက် အင်္ဂါနေ့ ကမ္ပည်းကျောံစာတိုင်စိုက်ထုသဉ်ခြေတော်ရာ။
မှတ်ချက်။ ။ ဒုတိယမောင်းထောင်ဆရာတော်၏ပေမူမှကူးယူသည်။

၁၃
ရွှေတန်ဆာဘုရားကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်		-ရွှေတန်ဆာဘုရားကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- မူလ
မူလတည်ရာဌာန		- ကျောက်ဆည်မြို့၊ ရွှေသာလျောင်းဘုရားတောင်စောင်းတန်းအဆင်း					 လက်ယာဘက်
ယခုတည်ရာဌာန		-
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			-၁၁၂၂-၁၁၂၄ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		-လက်ဝဲသီဟသ္မီးမောင်နှံ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	-ရွှေတန်ဆာဘုရားအားတည်ခြင်း၊ ထီးတင်ခြင်း အလှူများ
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ		-၃၁ ကြောင်း

(၁) ။ ။ ရွှေတဆာ။
(၂)။ စိရံ ဒိပ္ပတု လောကမှိ သဗ္ဗညုဇိနသာသနံ၊ ဥဇ္ဇလိ
(၃) တံ တမံ အန္ဓနာသကံ၊ သဗ္ဗပါဏိနံ၊ ခပ်သိမ်သော သတ္တ
(၄) ဝါတိုဝ်၏၊ တမံ၊ အဝိဇ္ဇာတည်ဟူသော၊ အန္ဓနာသကံ၊ အမိုက်တိုက်ကိုဝ်ဖျက်ဆီတတ်
(၅) ထသော၊ ဥဇ္ဇိလိတံ၊ ထွန်ပထသော၊ သဗ္ဗညုဇိနသာသနံ သဗ္ဗညုရှင်တော်ဘုရား၏သာသ
(၆) နာတော်သည်၊ လောကမှိ၊ လူ၌၊ စီရံ၊ မြင်ရှည်သောကာလပတ်လုမ်၊ ဒိပ္ပတု၊ ထွန်ပစေခလိုဝ်
(၇) ၊ ၊ မြတ်စွာဘုရားသာသနာတော် ၂၂၉၇ ခု သက္ကရာဇ် ၁၁၁၅ ခု ပဌမဝါဆိုလဆန် ၆ ရက် ၄ နေတာ
(၈) ကိုဝ်ပနက်ချ၍ ၄င်ပဌမဝါဆိုလပြဉ်ကျော် ၆ ရက် ၅ တေနေညဉ် ၃ ချက်တီတွင် အုပ်စိုခ၍ သာသနာ  	ဒါယကာ ​ေ

၁၄
(၉) သာံကြာသားဘဝရှင်အလောင်းမင်တရာကြီးကုန်ဘောင်အရပ်တွင် မုတ်ဆိုဝ်ဘိုဝ်မည်သောရွာကိုဝ်ပ
(၁၀) ဌာနပြုလျက်ရတနာသိင်္ဃမြိုဝ်တော်သမုတ်၍ ထီနန်းကနက်ပြုစုတည်တော်မူ၍၊ မဟာနဂတို
(၁၁) င် ခေမဝရတိုင်အစရှိသော အတိုင်တိုင်အပြည်ပြည်တိုဝ်ကိုဝ်လက်နက်စကြာဖြင်ဆုမ္မနှိပ်ကွပ်
(၁၂) တော်မူ၍ အမင်မင်တိုဝ်၏ အရှင်ရာဇဓိပတိဖြစ်တော်မူသော အလောင်မင်တရာကြီသဉ် ရတနာ
(၁၃) သိင်္ဃအမည်ရှိသော ကုန်ဘောင်ပြည်ကြီး၌ ရွှေနန်းစံတော်မူလျှင် အတ္တဟိတပရဟိတပဏ္ဍိတ လက္ခဏအမစ္စ
(၁၄) အမည်ရှိစောအမတ်ကိုဝ် လယ်တွင်းကိုးခိုင်ဆည်မြောင်ပြုစုစိမ့်သောငှါအပ်တော်မူသည်၊ ရာဇာဓိပ
(၁၅) တိဖြစ်တော်မူသော အလောင်မင်တရာကြီး လူပြည်ညီ၍ နတ်ရွာစံတော်မူလျှင် တြိဘဝနာတိတျာပဝရပဏ္ဍိ 
(၁၆) တမဟာရာဇာဓိပတိအမည်ရှိသော သားတော်ဥပရာဇာသည် ခမည်တော်အ ရိုက်အရာဖြစ်သော ရတနာသိ
(၁၇) င်္ဃအမည်ရှိသော ကုန်ဘောင်ပြည်ကြီးကိုဝ် စိုဝ်အုပ်တော်မူ၍၊ အတိုင်တိုင်အပြည်ပြည်သော မင်တိုဝ်၏ 	အရှင်ရ
(၁၈) တနာတိုဝ်၏ သခင်အထွဋ်အမြတ်ဖြစ်တော်မူသော သားတော်အလောင်ဘုရားသည် ရွှေနန်စံစတော်မူလျှင် 	လ
(၁၉) ယ်တွင်ကိုဝ်ခရိုင်ကိုဝ် စီရင်သော ပညာသတ္တိနှင့် ပြည်စုံသောသာသနဝုဒ္ဓိအတ္တဝုဒ္ဓိပရဝုဒ္ဓိတိုဝ်ကိုဝ်အလိုဝ်ရှိ	သောသူ​ေ
(၂၀) တာ်ကောင်သဘောရှိသော အမတ်တော်ကိုဝ် ရွှေဖဲမည်လက်ဝဲသီဟဟူသောအမည်ဝိသေသကိုဝ်သနာတော်	မူသ
(၂၁) ည်နှင့် လယ်တွင်ကိုဝ်ခရိုင်ကိုဝ် ဝန်ခံတော်မူလျှင် ကျောက်ဆည်(ရွာ)ရှေ့မြေပြင်သာယာဩဇာရှိသောအရပ်၌	မွေ​ေ
(၂၂) တာ်ကိန်ဝပ်စိမ့်သောငှါ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၂ ခု ကဆုန်လဆန် ၃ ရက် ၂ နင်လာနေ့ ၂ ချက်တီကျော် ၈ ဖွား ၆	နာရီပတ်

၁၅
(၂၃) ပြည့်ဂဗီဇနာသိန်လက်ကုန်စန်၊ ထိုဝ်ကောင်မြတ်သောမင်္ဂလာအခါတွင် ပနက်အုပ်စ၍ စေတီတည်ထား၍
(၂၄) ကောင်မှုပြုပါသည် အလုံမ်စုမ်မွေတော်ရုပ်တုတော်တိုဝ်ကိုဝ်များစွာဌပနာပြီလျှင် သစ်စေးဟင်သပတားရွှေ 
(၂၅) ငွေအစရှိသည်တိုဝ်ဖြင့်တင့်တယ်ရှုဘွယ်လှစွာသော လျှပ်စစ်နွယ်ရွှေတောင်ထွဋ်ကဲ့သိုဝ်သောစေတီတော်
(၂၆) တည်ပြီလျှင်သက္ကရာဇ် ၁၁၂၄ ခု တခူလဆန် ၈ ရက်ကြာသပတေနေ့တက်နေအခါကောင်မြတ်စွာသော 	မင်္ဂလာ
(၂၇) အခါတွင် ထီတင်တော်မူသည်၊​ဤသိုဝ်မဟာသောမနာဿဉာဏသမ္ပုတ်စိတ်ဖြင် ဝမ်းမြောက်ဝမ်သာမဟာ
(၂၈) ဒါနဤပုညကြောင်၊ ဣဒံမေပုညံအာသဝက္ခယာ ဝဟံဟောတု၊ ၊ ဝသုန္ဓရေဤမြေနတ်သားအားသက်​ေ
(၂၉) သထား၍ အများသတ္တဝေဏေယျအားမှုမ္ကောင်ကိုဝ်အမျှဝေ၏အမျှရစေ၊ ၊ ဤကောင်မှုအကျိုဝ်ကိုဝ်
(၃၀) ဥဒ္ဓယာဝ ဘဝဂ္ဂါစ အဓောယာဝအစရှိသောပါဌ်နှင့်အညီ အထက်ဘဝဂ်အောက်အဝိစိတိုင်အော
(၃၁) င်အမျှဝေ၏၊ ၊ လက်ဝဲသီဟသ္မီမောင်နှံကောင်မှုနိဗ္ဗာန်ဆုသာဓု
	အမျှရစေ၊ ၊ ပု ဒိ အာ။ 




၁၆
		ရွှေကြက်ယက်မုဌောဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်		- ရွှေကြက်ယက်မုဌောဘုရားကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		-မူလ
မူလတည်ရာဌာန		-ရွှေကြက်ယက်မုဌောဘုရား
ယခုတည်ရာဌာန		-မန္တလေးနန်းတွင်းကျောက်စာရုံကြီးအတွင်း 
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၁၂၅ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		- ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	-ရွှေကြက်ယက်မုဌောဘုရား
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 	-၁၅ ကြောင်း

(၁) . . . . ယ်မှစ်တ်ဖ္လစ် . . . . . 
(၂) . . . . င်ပုဇ်တ်မူသည် . . . .
(၃) . . . . . . . . . . . . . . . . . ရွာသစ်က္လောင်တ်ကိုဝ်ဆောက်တည် တ်မူရုယ် . . . . . . 
(၄) . . . . . . . . . . . . . . . င်တံမ္လက်ဝတ်ဖ္လစ်စိမ်သဝ်ငှါကန်တိလိဟူသဝ်
(၅) . . . . . . . . . . . . . . . သက္ကရာဇ် ၇၃၁ ခုတွင် ရတနာပူရရွှေဝပ္လည် . . . .
(၆) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ရွှေကြက်ယက်မုတ္ထောစေတီဆုတောင်ပ္လည့်ဘုရာ
(၇) . . . . . . . . . . . . . . . . . ၂၃၀၇ နှစ်သက္ကရာဇ် ၁၁၂၅ ခု နတ္တော်လပ္လည့်က္လော် ၄
(၈) . . . . . . . . . . . . . . . . . ဘုရားဧယ်အရိုက်အရာတ်ဖ္လစ်သဝ်ရတနာသိင်္ဃ 

၁၇
(၉) . . . . . . . . . . . . . . . . . . ကစံတ်မူရုယ်သုနပရန္တတိုင် တမ္ပဒီပတိုင်
(၁၀) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ၁၆ ပ္လည်ငယ်အမ္လိုဝ်အမည်ပးသဝ်ပဒေသရာဇ်ဧက
(၁၁) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . မူလှသဝ်အသျှင်ဘဝရှင်ဆင်ဖြူသိခင်မင်တရာကြီးဘုရာသည်
(၁၂) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ကိုဝ်အကြွင်မဲ့သိမ္လင်တ်မူသည်ဖ္လစ်ရုယ်ခပ်သိမ်ကုန်
(၁၃) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . အကြံတ်နှလုံမ်တ်အတိုင် ရတနာပူရရွှေဝမြို့ကြီး 
(၁၄) . . . . . . . . . . . . . စ်ရွှေက္လောင်တ်မှစ၍ကြီစွာသဝ်ဒါနပါရမီကိုဝ် ဖ
(၁၅) . . . . . . . . . . . လှူဒါန်သ်လည်မရောင်ရဲသဝ်သဒ္ဓါစေတနာ

၁၈
ရွှေမုတ္တောစေတီကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်		-ရွှေမုတ္တောစေတီကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		-မူလ
မူလတည်ရာဌာန		-ရွှေဘိုခရိုင်၊ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ နဂါးဗိုလ်ရွာ၊ ရွှေမုတ္ထောစေတီသိမ်အနီး
ယခုတည်ရာဌာန		- ရွှေဘိုခရိုင်၊ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ နဂါးဗိုလ်ရွာ ရွှေမုတ္ထောစေတီသိမ်အနီး
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			- ၁၁၂၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		-မဟာအတုလပဝရဓမ္မရာဇဂုရု 
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	- ရွှေမုတ္ထောစေတီအား တည်ခြင်း၊ ပြုပြင်ခြင်း၊ သိမ်အားပြုပြင်ခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 	- ၄၉ ကြောင်း

	။ ။ စိရံတိဌတုသာသနံ 
(၁) ။ ။ နမာမိရတနတ္တယံ။ ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၁၁၃ ခု၊ ဘုရားရှင်သာသနာတော် ၂၂၉၅ ခု
(၂) တံခူလတွင် ရတနာပူရပြည်အင်ဝမြိုကြီထိနန်တော်ကိုရန်သူတိုဖျက်၍ပျက်၏။ အင်ဝပျက်ညှ်
(၃) နောံမြောံဘက်မုစ္ဆိုဘိုအရပ်တွင်အတံကြာ . . . . . မြန်မာကျွန်တော်မျို အပေါင်ကိုစုရုံ
(၄) ၍ဖြိုနှင်တိုက်ပြီလျှင် ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၁၁၅ ခု သာသနာတော် ၂၂၉၇ ခု ပထမဝါဆိုလတွင် မုစ္ဆို
(၅) ဘိုအရပ်ကိုကုန်ဘောင်ပြဉ် ရတနာသိင်္ဃမြို့သမုတ်၍ မြို့နန်ကျုံဗဟိုတံခါနတ်ကွန် မဟာနန္ဒကံ 
(၆) ကြီရဌါနကိုတပြိုင်နက်တခါတချိန်တှ်တဉ်၍ မြန်ဥစွန်ထွန်ရာသာသနာတဉ်ရပ်မင်နေပြဉ်ကြီဖြစ်
(၇) ၏ထိုပြဉ်ထောင်ဦမင်တရားလ္ထက်အဆက်ဆက်သောမင်တိုမရမအောင်ဘူသော (ရှံ)သဉ်ဖုန်စော်ဘွာဒို
(၈) ပြဉ်ထောင်ကိုလှ်ရ၏ ကုန်ဘောင်ပြည်အလန်နေငံအခြာကားအရှေမြောံမိုကောင်ကင်ကြေတုံအရှေ တောင်	လင်ဇင်ထိမင်


၁၉
(၉) တရားအလန်တောင်ကာဒဝယ်မုတ္တမတညင်ဒဂုံပသိန်စသောအလန်အနောံကာရခိုင်သံတွဲထိအလန်လောင်ရှဉ်
(၁၀) ယောဆောထိလင်ချင်တိုအလန်အနောံတောင်ကသဉ် ဖုန်စော်ဘွာနေသော အက္ကပတ်ကြေညိုမင်အခြာတှ် 	ပြဉ်ထောင်ဦ
(၁၁) မင်တရားလ္ထက်တနေငံလုံထန်ရေကြက်ကစော်လော်စာမဖေါ်မလုပ်မသောံစာရ တနေငံလုံရဟန်အပေါင်မကွဲ	မပြာတိစိဝ
(၁၂) ရိတ်အနွယ်သာတဦတဉ်ကျင်ရ၏ ကုံသွယ်လယ်လုပ်ကျွေ . . . . မပြုရသဘင်ပွဲလန် (ကြက်တိုက်)ကျွေအံ	မကစာရထိုမင်းတရား
(၁၃) လ္ထက်အရပ်ရပ်သင်္ဃာတိုကို ဂဏပါမောက္ခဂိုဏ်အုပ်ဆရာသခင် . . . . . စီရင်ခံအပ်၍သိမ်အုပ်ချုတ်သတှ်	ပြဉ်ထောင်ဥိမင်
(၁၄) တရားကြီမရှိနောံသားတော်အလတ် တတိယမင်တရာလ္ထက်နက်ကပိုအရပ်တွင်သရိရဓာတ်မွေတော်စစ်ကို 	ပြင်ဌာပနာအပ်သော 
(၁၅) ပုကံအလောင်စည်သူတဉ်ထားပြုစုဘူသောရွှေမုတ္ထောဘုရားနှင်အုပ်င်္ကျောစေတီတော်ကို ဇေတဝံစရပ်ဖြစ်သာ	တော်မို၍မင်
(၁၆) အဆက်ဆက်ကိုကွယ်၏ တတိယမင်တရားလ္ထက်နတ်ကပိုအရှေ (ညောင်)လှတိုက်အရှင်ကိတ္တိတံဆိတ်ရ 	အရပ်ထက်
(၁၇) ဝန်ကျင်နတ်ကပိုထောင်ဖိုစေ၍ ပတ်လဉ်ရွှေငွေကျောံသားတိုကိုစီစေ၏ အထက်ထက်စေတီဟောင်ကိုမွမ်မံ	၍ကလင်္ကျော
(၁၈) ပြင်မုတ် ၄ မျက်နှာပစ္စယာကြေဝိုင်သပိတ်မှောံဖေါင်ခရသီထီ ၂ တောင် ၁ မိုက် ၃ သစ်တဉ်ပြင်လုပ်၍  ပြုစု	တဉ်ထာပြီသတဉ်
(၁၉) ဘုရားပရိနိဗ္ဗာန်ပြုတော်မူလျှင် ၇ ပြဉ်ထောင်သးတိုသှ်ထိုရှင်မွေတော်ဓာတ်ကိုတစရွတ်စီဝေ၍ကိုကွယ်သတှ်	အရှင်မဟာကဿပ
(၂၀) ပအသီးသီးဝေလိုက်သော ဓာတ်တော်တိုကို အပေါင်ကိုကွယ်ရုံသာချံထားခဲ၍ ရှစ်စရွတ်လုံကိုတံခိုအသိ		ညာဏ်ဖြင္အ်င်္ဆော၍
(၂၁) တကာအဇာတသတ်မင်းအပ်သတှ် အဇာတသတ်မင်လှ်င်္နောသောကါလသာသနာပြုကျွန်လုံသခင်ဖြစ်သော 	ဓမ္မာသောက
(၂၂) မင်ပြင်ရစ်စေ ဓိဌာန်၍ ရာဇာဂြိုဟ်ပြဉ်၏ အရှေင်္တောထောင်အရပ်တွင် အတောင် ၈၀ ကျောက်တိုက်	အစောင်အရှောက်စက် 

၂၀
(၂၃) ယန္တရာအရုပ်တို့နှင္အ်တကွ စီရင်၍ ဆရာအရှင်ကဿပနှင္အ်ထား၏ ဘုရားရှင်မရှိနောက် ၂၁၈ နှစ်တိုင်လျှင် 	ဇမ္ဗူဒီပါတကျွန်
(၂၄) လုံကိုအစိုရသော ဓမ္မာသောကမင်ပါတလိပုတ်ပြဉ်၌ မင်ဖြစ်၍ဇမ္ဗုဒီပါတကျွန်လုံ၌ရှိသော ၈၄၀၀၀ သောထီ	ဆောင်ပြဉ်င်္ထော
(၂၅) မင်တိုသှ် ဓမ္မာသောကမင်ခြေရင်၌သာခစားရ၏ ဘုရားရှင်ဓာတ်တော်ရှစ်စရွတ်ကိုနောင်သောအခါ ဓမ္မာ 	သောကမင်
(၂၆) ယူ၍ ဇမ္ဗူဒီပါတကျွန်လုံ၌နေကုံသောသူတို၏ ကိုကွယ်ရာဖြစ်စေခြင်ငှာ ဤဓာတ်တော်တိုဖြင္အ် စေတီ 	၈၄၀၀၀ တှ်
(၂၇) လတ္တံသှ်ကိုအရှင်မဟာကဿပရဟန္တာတကာအဇာတသတ်မင်နှင်ထားသှ် ဓာတ်တော်ကိုရအောင်ရှာအံမင်	အပေါင်နှင် တ
(၂၈) ကွ ဓမ္မာသောကနှင်ပြဉ်ထောင်ကိုလှဉ်ပတ်၍ ရှာသှ်ရှိသော် ရာဇဂြိုဟ်ပြဉ်၌ အင်္တော ၈၀ ရှိသောတိုက်၌ ရှစ်	စရွတ်ဓာတ်တော်တိုကို
(၂၉) စေတီတဉ်သောအခါ လက္ခစရိတ်ပေရံရွှေငွေနှင္အ်တကွ အဇာတသတ်ထားခ္အဲသှ်ကိုရလေ၏ မင်ခြေရင်၌ မြတ်	သောထီ ​ေ
(၃၀) ဆာင်ပြဉ်ထောင်မင်တိုကို အသီးသီး ဓာတ်တော်မွေတော် စေတီတှ်ရံ ကံကျွေရိက္ခာနှင္အ်အကွ ပေစေ၍ ထိုမင်	အပေါင်ဒိုဓာတ်တော်မွေ 
(၃၁) င်္တဌပနာ၍စေတီ ၈၄၀၀၀ တှ်ရကုံ၏ ဘုရားရှင်ဟောတော်မူသောဓမ္မက္ခန္ဓာ ၈၄၀၀၀ ရှိသဉ်ကိုလှ် ဓမ္မက္ခန္ဓာ 	တဆူတဆူ၌ င်္ကျောတင်္ဆောစီ 
(၃၂) တှ်သောအားဖြင္အ်င်္ကျော ၈၄၀၀၀ လှ်တှ်ရကုံ၏။ သင်္ဃာတိုအသုံအင်္ဆောအလိုငှါရေကံလှ် ၈၄၀၀၀တှ်ရကုံ၏	ရေနဉ်သောအခါအထဲ၌တွင်လှဉ် 
(၃၃) ၈၄၀၀၀ တှ်ရ၏ ထို ၈၄၀၀၀ သောစေတီအပေါင်တိုတွင် နတ်ကပိုသိမ်တော်ဘုရာ္အးရှင်သှ် တဆူအဝင်ပင်	တှ်ပုကံမင်နရပတိဘုံကြီ၍ တိုင်နေငံ
(၃၄) လှ်ရာတွင် ဓမ္မာသောကမင်စေတီကိုထွေ၍ ဓာတ်တော်နှင္အ်အကွ မင်ကြီတမုတ်ပြဉ္အ်ရွှေရုပ်တုဌပနာ၍တှ်ပြံရာ	တွင် မုတ္ထောဘု
(၃၅) ရားတွင်ပြံသတှ် မုတ္ထောပြဉ်ဌပနာ၍တှ်သောဘုရားကား ဒီပဲယင္အ်တွင်ကိုဆူတှ်ထိုကိုဆူဘုရားကိုပင်မုတ္ထော်ကို	ဆူင်္တွ 
(၃၆) သတှ်ထိုမုတ္ထောကိုဆူဘုရားနွမ်းဟောင်ပြိုပျက်သှ်ကိုထပ်၍ အင်ဝသာသနာတှ်ရာတွင်မင်အမတ်ရဟံရှင်	သင်္ဃာတိုနှင်

၂၁
(၃၇) ပြင်လုပ်သတှ် သိမ်တော်ရှိသှ်ကိုစွဲ၍ နတ်ကပိုသိမ်တော်တွင်သတှ် သိမ်တော်အပေါ်ပိုစရပ်ကြီးပျက်ရာတွင် 	ရှင်ကိ
(၃၈) ကိတ္တိတံဆိတ်ရဆရာသင်္ဃာတိုနှင္အ်တိုင်ညီ၍ ၁၁၂၅ ခု ကဆုံလထပ်မြိုတဉ်သတှ် ၁၁၂၆ ခု ဒုတိယဝါဆိုလပြဉ် 	အဖိတ် ၂ နေထက်နေရဘဝါ
(၃၉) ပြဉ်တွင်ထီတော်စိုက်လှူထူသှ်င်္၄နေပင် ရတနာသိင်္ဃကုံဘောင်ပြဉ်ထောင်ဥိမင်တရားဆြာမဟာအတုလပဝရ	ဓမ္မရာဇာဂုရု
(၄၀) ဆရာတော် (စာရေမတ်)ဥိစနဘတ်နှင်တကွ မှန်ကင် ၄ ဆူစိုက်မျှသတှ်သရိရ ဓာတ်မွေတော်မြတ်နှင္အ်တကွ 	ဥဒ္ဒိဿစေပရိဘော
(၄၁) ဂသုံပါးသောစေတီတိုအား မှန်ကင်တံဆာ မင်္ဂလာအောင်ပန်စိုက်လှူရသော အကျိုကြောင်မျက်ဘဝ၌ ရောဂါ	ဘေးဒါန်ရန်သူအပေါင်
(၄၂) ကင်ငြိမ်သှ်ဖြစ်၍ နိဗ္ဗာန်မတိုင်သေသရွေကာလပတ်လုံမျက်မာန်ဒေါသမာနအောင်လံထူသမျှရန်သူတိုကို နှလုံ	စိတ်သံကြံကာမျှ 
(၄၃) ဖြင်ဆောင်ခြင်နိုင်သှ်ဖြစ်စေသော မိခင်ဖခင်ဆရာသ္မားကိုမကွာစောင်သှ်နတ်သာသနာတော်ပြုဘက်ရေမြေ 	သခင်မင်တရာ
(၄၄) လှ်ငါနှင်အတူရသှ်ဖြစ်စေသော ဝေဧေယျသတ္တဝါအပေါင်တိုအားလှ်ဝေ၏အမျှရသှ်ဖြစ်သော။ ။သီ။ခေ၊က၊က၊	အက္ခ 
(၄၅)(ရာဖြင်သီ)ကုံ၏ တင်ဆုံအနက်၆ချက်ပြန်တက်အဌဒွတ္တိင်္သသာသနာ ၅၀၀၀ ဆုံအောင်တဉ်စေသတှ်ကမ္ပဉ်း	ပတ်ဝိုက်ကျောံ
(၄၆) စာစိုက်သှ်သောင်တိုက်လူရှင်မော်ကွန်တဉ်။ ။ ဤသှ်ကောင်မှုပြုစုတ္အဉ်ထားကျိုစီပွားကိုဝေပါ၏အမျှတိလော
(၄၇) က။ ဝသုန္ဓရေဤမြေကြီစေတီဝန်ကျင်စောင်သှ်နတ်အပေါင်နှင်ထောင္အ်စာလေရာငါ၏သက်စေသောဝ်။ နိဗ္ဗာန 	ပစ္စယော
(၄၈) ။ ကောဇာသက္ကရဇ် ၁၁၂၆ ခု သာသနာတော် ၂၀၃၈ ဒုတိယဝါဆိုလမှန်ကင် ၄ ဆူတိဌာနုကတိတှ်စေချင်ငှါ 	မဟာအတုလပ
(၄၉) ဝရ ဓမ္မရာဇာဂုရုစိုက်ထာသှ်ကျောံစာတိုင်။ ။ 

၂၂
နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးဘုရားကျောက်စာ	
ကျောက်စာအမည်			- နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးဘုရားကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ရွှေဘိုမြို့
ယခုတည်ရာဌာန			-ရွှေဘိုမြို့
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးဘုရားတည်ထားခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၆၄ ကြောင်း

(၁) 	ဇေယတု။ ။ မဟာပုနျံ သဗ္ဗဇညံ။ ဓမ္မသင်္ဃာ ဒရံ နမျ။ သိဇ္စုန္တု ဣတိကိတ္တိတာ။ ။ အာလောကောဘာသ	ဒဿီအမိတဂုဏဓရော၊ အာယတိံဝတ္ထုဒီမံနာနာရာဇိန္ဒဌာန။ အရိမဒ္ဒနပူရံ သုဒိတွာ အာ ဝိ ဗျာကာသိ
(၂) 	စက္ကံ။ ဌပယိ သုခဒဒံ တံ နမေ ဒီဃ ဒဿီ။ ။ သီရိသုဓမ္မမဟာ ဓမ္မရာဇာဓိပတိရာဇိန္ဒရာဇာ။ ဇုတိမံ သမဇ္စျ	နံ။ သတ္တာပရိတ္တံပတိ ပတိထူပ မာကရိသောစိရကာလံ သုခဒါယီတိဌတု။ ။ ပူဇာဝန္ဒနနာထာနံ။ နိဗ္ဗာ ပိတ 	စ ဒုက္ခဂ္ဂိ။ လဒ္ဓတိဌာ
(၃) 	ပတောပစ္စ။ ကောဋိပ္ပတ္တာ ပရေသာနံ။ ။ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦး။ ။ ဒိဌပတ္တာနမာလမ္ဗော။ န ဒီတိဏ္ဏာ နမောဓာရော။ 	မဇ္စျန္တာနာဒိကော ဓမ္မော။ သရဏံ သဗ္ဗလောကနံ။ ။ အသင်္ချေချေ။ ချင့်ရေနှစ်ဆယ်။ စွန်းဘွယ်တည်ကိန်း။	တသိန်းကမ္ဘာ။ မဟာကပ်လုံး။

(၄) ပေါင်းရုံးအပ်သောကာလတို့နှိုက်။ လေးသိန်းရှစ်သောင်း။ ။ ချင့်ပေါင်းယူဇနာ (သင်္ချာ)။ များစွာနေပေါက်။ 	လွန်မြောံဇာတိ။ အပရိမေယျ။ သံသာရဝယ်။ တိင်္သပါရမီ။ စုံညီပရိစ္စာဂ။ စရိယတို့ကို။ လုံ့လအားထုတ်။ 	ကျိုးကုတ်တ်ေမူသဝ်
(၅) ကြောင့်။ ပစ္ဆိမဘဝ။ ဥက္ကဌဖြင့်။ သုခစွယ်းယူ။ နိယ်တော်မူသည်မှစ၍အချင်းယုဇနာ။ ၁၂၀၃၄၅၀။ အဝန်းယုဇ	နာ။ ၃၆၁၀၃၅၀ ဟိသော။ သုံးဆယ့်တဘုံနှင့်တကွ။ စကြဝဠာတိုက်ပေါင်း။ ကုဋေတသောင်းမျှသော	ထက်ဝန်းကျင်အရပ် 

၂၃
(၆) 	တို့နှိုက်။ သက္ကဒေဝိန္ဒသဟဿ နေတ္တိ ဟူသအမည်ဖြင့်။ ကျော်စောထင်ရှားသဝ်သိကြားတသောင်း။ လိယ်	သောင်းသဝ်စတုမဟာရာဇ်နတ်မင်းတို့သည်။ စောင့်ရှောက်မြယ်တွိယ်ရိုသိယ်ခရမ်းနိယ်သဖြင့်။ ဩင်မြိယ်	နင်းတ
(၇)	 မ်း။ ခုနှစ်လမ်းကို။ ရဲးစွမ်းသောမဟာသီဟနာဒကို။ ကြုမ်းဝါးတော်မူ၍။ ဗြဟ္မာနတ်ပေါင်း၊ ဥက္ခောင်းညွတ်	ကာ။ သစ္စာဝန္တံ။ ကျိုးနွံမပြတ်။ မင်းမန္ဓတ်သို့။ ကြီးမြတ်လှစွာသော။ ဒေဝါတိဒေဝ။ လောကသေဌ်နင်း။ 	လူမင်းစည်စိမ်။ ချမ်းငြိမ်းခွင့်လျော်။
(၈) 	စံပြီးသော်တည့်။ လေးဘော်နိမိတ်။ ကြောင်းတိတ်ပြလာ။ ဓမ္မတာဖြင့်။ မဟာဘိနိက္ခမ။ သမ္ဗုဒ္ဓတို့။ အရ	ရွယ်လစ်။ ခြောက်နှစ်စိယ့်အောင်။ ကျင့်ဆောင်စရိယာ။ ပြည့်စုံစွာရုယ်။ အပ္ပရာဇိတ။ နန်းမမုတ်ဝင်။	ဘုံ	ပလ္လင်၌။ ပဉ္စင်တူရိယ။ မြေအသံ။
(၉) 	နာခံမငြီး။ ဗောဓိထီးကို။ အပြီးဆောင်းလျက်။ နေခြည်စက်သော။ လေးချက်သစ္စာ၊ ဝေသာရဇ္ဇ။ ပဉ္စဥေ 	ယျေ။ ငါးထွေမာန်ဩာင်။ ခြောက်ရောင်ဝင်းဖြာ။ အသာဓါရဏ။ သတ္တမောဇ္စျင်။ မဂ္ဂင်အဌ။ နဝဂုဏ်တော်။ 	ဉာဏ်တော်ဒသ။ စရဏဆယ့်ငါး။ ထင်ရှး
(၁၀) 	တည်ထွေ။ အာဝေဏိက။ သတ္တသတ္တတိ။ ကျေးဇူးရှိရုယ့်မဏိမျက်ရှင်။ ကောင်းကင်ဗိတန်။ ရိပ်မွန်ကြယ်စီ။ 	စုံညီတကွ။ နေလပြောင်ရွှန်း။ တန်ဆောင်ထွန်းလျက်။ သုံးခန်းသဝ်ဘုံတိုဝ်နှိုက်။ ဓမ္မရာဇာ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ။	အနန္တဇိန။ ဟူသဝ်ဘိသိတ်
(၁၁)	ကိုခံတော်မူသဖြင့်။ ဘုံသုံးပါးနှင့်တကွ ကုဋေတသိန်းစကြဝဠာတည်းဟူသဝ်တိုင်းကြီးခရိုင်ကြီးတို့ဖြင့်ခြံရံ 	အပ်သဝ်။ ဇမ္ဗူဒီပါ။ မြတ်စွာသော ဘန္ဒကမ္ဘာ။ မဟာရာဇာဌာန်ပြည်ကြီးထိပ်နှိုက်။ ဗောဓိပက္ခိယ။ သတ္တတိ	င်္သာ။ ရတနာဘွိယ်။ 
(၁၂)	ရွှေယ်ငွိယ်ပတ္တမြား။ ပြယားသန္တာ။ နီလာအတိ။ အကျအခယ်း။ သုံးစွဲမကုန်။ ကျေးဇူးစုံကို။ သုံး ဘုံလူနတ်။ 	ပရိသတ်အား။ မပြတ်ပိယ်စိယ်တော်မူရုယ့်။ စတုဝီသတိအသင်္ခယေ။ တွက်ရေများစွာ သတ္တဝါအား။ မဟာ	နိဗ္ဗာန်။ ပြည်
(၁၃) 	ကြီးမွန်သို့။ အကျန်မကြွင်း။ ဆောင်ကုန်သွင်းလျက်။ သန့်ရှင်းစင်ပြီးသော်။ ကောင်းခြီးမြွက် ဆောင်။ ငါ	ထောင်ရေိယ်မြောက်။ နောက်ခါရောက်လည်း။ ငနောက်တင်းနာ။ လိုက်ကုန်ပါဟု။ သာသနာသုံးပါး။ မိန့်	ခဲ့ထားရုယ့်။ ထင်ရှားစွာသဝ်
(၁၄)	ခြေတော်စက်ဧယ့်တည်ရာ။ မင်္ဂလာကြီးနှင့်ပြည့်စုံစွာထသော။ ရှင်တော်မိန်ကြား။ နင်းထားရွှိယ်စက်။ သွား	ဆက်မပြတ်။ ပြည်မြတ်အမြိုက်။ ဝင်ကြထိုက်သား။ ဘုရားနောက်လိုက်စဉ်ဆိုက်ရှုမျှော်။ သူတ်တကာ။ 	အရိယာ 

၂၄
(၁၅)	တို့။ ဩင်ချာသဘင်။ မြတ်မဂ္ဂင်ဖြင့်။ ရွှင်ရာတမူလည်းဖြစ်ထသဝ်။ ။ ဆင်ဖြူမြင်းပျံ။ လိယ်လှံစကြာ။ 	ရတနာနှင့်။ ဒီပါကျွန်းလုံး။ သောင်းပတ်ကုံးကို။ သိမ်းကျုံးစိုးဆောင်။ မင်းကုန်ဘောင်တို့ဧယ့်သခင်။ 	ဘုရားရှင်မင်းတရား
(၁၆)	တို့။ နှစ်လိုရွှင်လန်း။ ဩင်ပန်းဆင်ရာ တမူလည်းဖြစ်ထသေဝ်။ ။ နဂါးဂဠုန်။ ကုမ္ဘန်ယက္ခ။ ဒေဝနတ်စု။ 	စတုမဟာ။ ပြည်သာအထိပ်။ မဏ္ဍလိပ်နှိုက်။ သုံးကျိပ်သုံးယောံသေဝ်။ သိကြားနတ်မင်းတို့ဧယ့်တည်ရာ။ ။	ဝတိန်သာသို့။ 
(၁၇) 	ကောင်းစွာစည်ပင်။ စက်လေးအင်နှင့်။ စုံလင်ရာတမူလည်းဖြစ်ထသေဝ်။ ဘုရားမြတ်စွာ။ မိန့်မှာကြောင်း	ဟိတ်။ ဗျာဒိတ်ညီစွာ မဟာနဂရတိုင်း။ ခေမာဝရတိုင်း။ တာပလိတ္တိတိုင်း။ အယုဒ္ဒယတိုင်း။ ကမ္ဗောဇတိုင်း။ 	ဇေယျာဝဎ္ဍနတိုင်း။ 
(၁၈)	စိန့်တိုင်း။ အာဠဝီတိုင်း။ မဟီသကတိုင်း။ ရာမညတိုင်း။ မဇ္စျဂီရိတိုင်း စသဝ်တိုင်းကြီးတကာတို့ ဧယ့်ချက်	ဖွိယ်။ သရိယ်ခေတ္တရာ။ ပုဏ္ဏဂါမ။ မြင်စိုင်းစသား။ ပင်းယစစ်ကိုင်း။ ပြည့်လှိုင်းစုံစွာ။ ရတနာပူရ။ မြတ်ဌာန	ဟု။ မြန်မာ့ပြည်ကြီး။ ရွှိယ်
(၁၉)	ထီး ရွှေိယ်နန်း။ ပြောင်ပြောင်ထွန်းရုယ်။ ပွင့်လန်းစွာသဝ် သာသနာတ်သည်။ ။ ၃၂ ပါး။ ထင်ရှားလက္ခဏာ။ 	အင်္ဂါရှစ်ဆယ်။ ရောင်ခြောံသွယ်ဖြင့်။ တင့်တယ်စွာသဝ်ဘုရားသခင်သည်။ ကျွတ်အံ့သဝ်သတ္တဝါတို့ကိုမြင် 	တော်မူရုယ့်။ လှည့်လည်စကြာ။ ဒေသ
(၂၀)	စာဖြင့် ချမ်းသာပိယ်တ်မူသကဲ့သို့။ ငါဘုရားဧယ့်ကိုယ်စားဖြစ်သဝ် မွိယ်တ်ဓာတ်တ်တို့သည်။ ကြည်ညိုသဒ္ဓါ	စေတနာနှင့်။ ကောင်းစွာပြည့်စုံသဝ်မင်းမြတ်မင်းလောင်းသူတ်ကောင်းတို့ဧယ့် ပူဇော်သက္ကရကိုခံစေ 
(၂၁) 	သတည်းဟု။ အဓိဌာန်တ်နှင့်ညီစွာ။ ရတနာပူရအဝမြို့ဝယ်။ ကိုးကွယ်ကုန်သည့်။ ရှင်တ်ရိုက်ရာရွေိယ်တန်း	ဆာဘုရားသခင်သည်။ မြောံဤရပ်နှိုက် ရတနာသိင်္ဃပြည်ကြီးဖြစ်ရုယ်။ ငါဧယ့်သာသနာတည်လတ္တံ့ဟု	မြောံအရပ်သို့သာ။
(၂၂) ရှိယ်တှ်မူသဝ်။ တန်ခိုးပြဋိဟာ။ ထင်စွာပြတ်မူသဖြင့်လည်ကောင်း။ ဘုရားသခင်ပရိနိဗ္ဗာန်စံတ်မူသည်မှ။ 	အနှစ် တရာစေိယ့်သဝ်ခါနှိုက်။ သင်္ဂါယနာတင်ကုန်သဝ် အရှင်ရဟန္တာတို့သည်။ နောင်သေဝ်အခါ သာသနာ	နှိုက်။ မိစ္ဆာဒိဌိ။ 
(၂၃)	နှောင့်ယှက်မိရုယ့်။ ညစ်ကျိရန်မြှေး။ မြူအလှေးကို။ လှော်ဆေးသန့်စင်သုတ်သင်စေသဝ်ငှာ။ ဗြဟ္မာကြီးကို 	တောင်းပန်သကဲ့သို့။ ရှည်မြင့်သာသနာထွန်းစိမ့်ငှာလျှင်။ ကောင်းစွာကြည့်ရှု။ စောင်မပြုဟု။ သဗ္ဗညုဘုရား။ 	မှာထားတ်

၂၅
(၂၄)	မူခဲ့သဝ်တိုင်းသိကြားနတ်မင်းသည်။ ခပ်သိမ်းကုန်သဝ်သူတို့၏။ ဆင်းငြဲးကိုဖျာံရုယ်။ သာသနာတော်ကို	ထွန်းလင်းစိမ့်သဝ်ငှာ။ ဗောဓိသမ္ဘာရ အဆောက်အအုံဟိသဝ်။ ရင့်မာပွင့်လောင်း။ သူတော်ကောင်းကို။ 	လှယ်ပြောင်းလုမြေိယ်။ ဖြစ်
(၂၅)	ပါလေိယ်ဟု။ ရိုသေိယ်ပြသွန်း။ တိုက်တွန်းရေိုယ်ရှူ။ ဆင်ဖြူယဉ်ကြီး။ ငါးစီးရှင်မျိုး။ မိုးညှင်းစိုးသည်။ နန်း	ရိုးစဉ်ဆက်။ နွယ်ဆက်မှန်စွာ။  ရပ်ဩာင်ချာဝယ်။ သမ္မာဒိဌိ။ ဇာတိသန့်ရှင်း။ ရွေးချယ်လျှဉ်းရုယ့်သက် 	ဆင်းကြွသဖြင့်လည်းကောင်း။ 
(၂၆)	အဆုံးစွန်သဝ် နိဗ္ဗာန်ပြည်ကိုမြင်တ်မူသဝ် ဘုရားသခင်သည်။ မုက္ခပါတ်ဖြင့်သာ သဝ်ဗျာဒိတ်မြတ်အတိုင်း။ 	ရာဇဝံသအသီတိစုက္ကစသဝ်။ သိုက်လာဓာတ်နှင့်အညီ။ ဤသူသာလျှင်။ သတ္တဝါတို့ဧယ့်ဆင်းငြဲးကိုပယ်	ဖျောံရုယ့်။ 
(၂၇)	ချမ်းသာရောံလျက်။ ခြီးမြောက်သာသနာ။ ပြုနိုင်ရာဟု။ သဟဿာနေတ္တိ။ အမြင်ဟိသား။ မိုးသိကြားလျှင်။ 	ထင်ရှားသဖြင့်လည်းကောင်း။ တိဟိတ်သောမနသ်။ ဥက္ကဌ်သန္ဓေ။ ဘွားတွေယ်အစ။ ဩဘာသနိမိတ်။ 	ကောင်းဟိတ်သီးသီး။ မြေိယ်ကြီးငလျင်။
(၂၈)	ပဲ့တင်တ်လည်း။ ရိုက်ကြည်းယေဉ်။ ဝန်းကျင်စကြာဝဠာ။ ပြင်းစွာတုန်လှုပ်ခြင်း ဟူသဝ်နိမိတ်တ်ကြီး။ ပွင့်နီး	ချိန်ထောံ။ ရောံအံ့သားအခါ။ မဟာသမ္မတမ်ငးအား။ မင်းပြုပါဟု။ ပြည်သူတို့တောင်းပန်ကုန်သကဲ့သို့။ 	စကြာမင်းဖြစ်အံ့
(၂၉)	သည်ကို။ အနှစ်တရာက ကျော်စောသည်ဟု။ ကျမ်းဂန်လာသည်နှင့်ညီစွာ အရပ်ထက်ဝန်းကျင်။ မြေိယ်ပြင်	ကျော်သောင်း။ မင်းလောင်းပေါ်လတ္တံ့ဟု။ မျှော်ငန့်ကြည့်လင့်။ နိယ်သည်သိဝ်ဝယ်။ နှိုင်းချင့်ပမာ။ ဝတိန်သာ	ကို။ သူရာရန်စစ်။ ဝန်းပတ်ရစ်သို့။ 
(၃၀)	ပေါ်လစ်မှောင့်ရောင့်။ ရန်ဆူးငြောင့်တို့နှောင့်ရှက်သည့်အခါ။ လူဗိုလ်ပါလျှင်။ ချမ်းသာပေးတ်မူစေချင်သဝ်	ဟု တောင်းပန်ကုန်သဖြင့်။ သာသနာတ်သက္ကရာဇ်ပါဏဆိဒြစမ္မဓမ္မာ ၂၂၉၅ ခု။ ကလိယုဂသက္ကရာဇ်ကြိ	ဧကရုဒြ ရုဒြ
(၃၁) ၁၁၁၃ ခု။ တန်ခူးလနှိုက် သတ္တဝါတို့အား ချမ်းသာပိယ်အံ့။ သာသနာကိုဖြူစွာဆိယ်အမ့်ဟု။ ကြံတွေးဆင်ခြင်	စဉ်ကာလ။ ခံတွင်းတ်မှထွက်သဝ် အခိုးအလျှံသည်။ အဆုံးမရှိသဝ်အဇကာကာသသို့။ ထွန်းတက်သည်	ကိုမြင်
(၃၂)	က်သဝ်ထူးသဝ်မဟာသုပိနဟိသဝ်။ ရာဇာဓိရာဇာဖြစ်တ်မူသဝ် အလောင်းမင်းတရားဘုရားကြီးသည်။ ရှိယ်	ဆက်စဉ်မှာ။ ကျမ်းဂန်လာဝယ်။ ဒါဌာကောဋ္ဋကမင်းသည်။ အံ့စွယ်ကိုခေါ်လျှင်။ ရန်သူအပေါင်း လွင့်မျောံ	လိယ်သကဲ့

၂၆
(၃၃)	သို့။ လက်ရုံးတန်ကာ။ ရန်မိစ္ဆာတို့။ ဝိယ်စွာလွင့်မျော။ ပြီးစီးမြောက်လျက်။ လာရောက်သောအသူရာကို။ 	ဩင်သည်ဧယ့်အဆုံးနှိုက်။ ဝေဇယန္တာပြဿဒ်ရွိယ်နန်းပေါ်သဝ် အယောင်ကဲ့သို့။ ရတနာသိင်္ဃ။ ပြည်မအ
(၃၄)	လယ်။ အံ့ဩဘွယ် ဆန်းကြယ်သော ရွှေိယ်မြိုက် ရွှေယ်နန်းတ်နှင့်တကွ။ ဌာနကြီးခုနစ်ပါးကိုမကြာမရှိည်။ 	အပြီးသို့ရောံစိယ်သဖြင့်။ ရွှေိယ်နန်းတ်တက်ခြင်း။ ထီးဆောင်းမင်္ဂလာဦးကင်သဖွင့်ခြင်း။ ရာဇဘိသေက	ခံတ်
(၃၅)	မူခြင်းစသဝ်။ ကြီးစွာသဝ်မင်္ဂလာတို့ကိုဆောင်တ်မူရုယ့်။ ဧကရာဇ်အဖြစ်သို့ရောံတ်မူသည်။ ခပ်သိမ်းသဝ်	ရန်အပေါင်းကို။ သုတ်သင်ရှင်းလင်းတ်မူရုယ်။ ဇမ္ဗူဒိပ်တကျွန်းလုံးကိုအစိုးရသဝ်။ အသဝ်ကဓမ္မ 
(၃၆)	ရာဇာမင်းကဲ့သို့။ ဆင်ဖြူမြင်းပျံ။ လှိယ်လှံစကြာ။ ရတနာဖြင့်။ ရန်အပေါင်းကို ဩင်မြိင်ရုယ့်။ သာသနာတ်	ကိုထွန်းဝင်းစေနိုင်သဝ်။ အနော်ရထာဒေဝမင်းကဲ့သို့။ သုံးပါးသဝ်သာသနာတ်ကို။ ကောင်းစွာပွင့်လင်းစိယ်	နိုင်
(၃၇)	သဝ်။ ရွယ်ဘုန်းတ်တမူလည်းရှိထသေဝ်။ ။ ဒုတိယကျောံမှာဆက်၍ကြည့်လေ။ သာသနာတ်မတည်။ 	ဘောံပြန်ယွင်းယိုသဝ်အကျင့်ဖြင့်။ မိစ္ဆာဒိဌိနှိုက် အကျုံးဝင်သဝ်။ သက်။ ကသည်း။ ရှမ်း၊ ယွန်းစသဝ်	ပြည်	ကြီးတို့နှိုက်။ ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားကြီးကဲ့သို့။ 
(၃၈)	သာသနာတ်ထွန်းစိယ်ရုယ့်။ ပြည်သူဗိုလ်ပါသတ္တဝါကို။  ချမ်းသာပိယ်လျက်။ ရွှေစက်တေဝ်ရိပ်နှိုက်ခိုစေ	သဝ်ကုန်းတ်တမူလည်းဟိထသဝ်။ ။ သုတိ သမ္မုတိ သင်္ချာ စံ။ ယောဂါနီတိဝိသေသကာ။ ဂန္ဓဗ္ဗါစသဝ် ၁၈
(၃၉)	ပါးသဝ် အတတ်မျိုးတို့နှိုက်လည်း။ ကောင်းစွာတတ်မြောံစင်ပြီးထသဝ်။ ရာဇဓမ္မ ၁၀ ပါး။ သင်္ဂဟ ၄ ပါး။ 	အပရိဟာနိယ ၇ ပါးတို့ကိုလည်း။ ကျင့်ဆောင်ဖြောင့်မှန်။ သူမြတ်မွန်ဟု။ တမ်းခွန်တင်ပြီးထသေဝ်။ 
(၄၀)	သဒ္ဓါ။ သီလ။ သုတ။ စာဂ။ ပညာ။ ဟိရိ။ ဩတ္တပ ဟူသဝ်ဖြူစင်စွာသဝ်။ တန်းဆာကိုလည်းဆင်ပြီးထသဝ်	ရွှိယ်ဂူကြီး။ သက်တ်ရှည်။ သက်တ်ရ။ ရွှိယ်ချက်သို။ မြို့တောင်စေတီတ်။ ဇိနအောင်ချာရွှေဘုံသာစေတီတ်။ 
(၄၁)	ညောင်ဦးစေတီတ်။ ပြည်ရွှေဘုံသာစေတီတ်။ မြန်အောင်ရွှေိယ်ဘုံသာစေတီတ်။ ဟံသာတစေတီတ်။ မြန်	သြောင်နန်းရာစေတီတ်။ ဇေတုဝတီနှိုက် ၉ ဆူသဝ် စေတီတ်။ နတ်ကျွန်းသြောင်မြေစေတီတ်။ ဩင် 		မြေိယ်ဘုံသာ

၂၇
(၄၂)	ကျောင်းတ်။ ဒိဂုံဆံတ်ရှင်နှိုက် စရပ်တ် ၄ ဆောင်။ စက်တ်ရာနှိုက်ရွှိယ်စရပ်တ် ၂ ဆောင်။ ရွှေိယ်စင်အတိ	မွန်းမံသဝ်သရက္ခံငါးဆူ။ ရုပ်တုတ်စသဝ်။ များစွာသဝ်ကောင်းမှုတ်တို့ဧယ့်ဒါယကာတ်။ ဆင်ဖြူ
(၄၃)	ဆင်နီများသ္ခိင်ဘဝရှင်မင်းတရားကြီးဧယ့်သားတ်တမူလည်းဖြစ်ထသဝ်။ ။ လေးကျွန်းထက်နှိုက်နိယ်ကုန်	သေဝ် သတ္တဝါတို့ဧယ့်ပူပန်ချမ်းဧခြင်းကိုငြိမ်းစေနိုင်သဝ် စကြာမင်းဧယ့်။
(၄၄)	ပဿဒ္ဓိရတနာကဲ့သို့။ မင်းရိုးဇာတိသီရိသမ္ပတ်ထူးမြတ်သဝ်ဘုန်းပညာ အင်္ဂါ ၆ ပါးနှင့်ပြည့်စုံရုယ့်။ အထူး 	ထူးသဝ် ရွှိယ်စေိယ်တီတော်။ ရွှိယ်ကျောင်းတ်စသဝ်ကောင်းမှုတ်တို့ကိုမြိယ်မိုးတုန်
(၄၅)	လှုပ်စေမျှခြီးမြော့တ်မူသဝ်မယ်တ်အမိဖုရားဧယ့်သားတ်တမူလည်းဖြစ်ထသဝ်။ ။ ထိုခမည်းတ်ေမ်ယ်တ်မင်း	၂ ပါး၏သားတ်ကြီးဖြစ်ရုယ့်။ ရထားစကြာဖြင့်အပြည် ၂ ကို။ သိမ်းယူစိုးဆောင်
(၄၆)	အောင်မြင်တ်မူသဝ်။ မဟာဓမ္မရာဇာမင်တရားကြီးကယ့်သို့။ ခမည်းတ်ရာ။ အာဏာလွမ်းမိုး။ ဇမ္ဗူစိုးရုယ့်။ 	ကျော်ဟိုးမြန့်ပြည်အတည်တည်သဝ်။ ရှမ်းယွန်းစသဝ်ရန်သူအပေါင်းကို။ ဩင်မြင်တ်မူသဝ်ဘုန်းတ်တမူ	လည်း
(၄၇)	ရှိထသဝ်။ ။ သဒ္ဓါသီလစသဝ်သုတ်တရား ၇ ပါး။ ရာဇဓမ္မ ၁၀ ပါး သင်္ဂဟ ၄ ပါး။ အပရိဟာနိယတရား ၇ 	ပါးတို့နှင့် ပြည့်စုံတ်မူရုယ့်။ ကန်တွင်းစေတီတ်။ မဟာဘုံသာရွှေိယ်ကျောင်းတ်။ ရွှေိယ်စရပ်တ်။ စက်တ်ရာ	နှိုက်စောင်းတန်းတ်
(၄၈)	စသဝ်။ များစွာသဝ်ကောင်းမှုတ်တို့ဧယ့် ဒါယကာတ်သီရိပဝရမဟာဓမ္မရာဇာ။ အမည်တ်ဟိသဝ်။ နောင်တ် 	မင်းတရားကြီးဧယ့်ညီတ်တမူလည်းဖြစ်ထသဝ်။ ။ ဘုရားအလောင်းတ်မဟာဝိဇိတာပိ စကြာမင်းကဲ့သို့သဝ်
(၄၉)	သဒ္ဓါ။ နေမိမ်ငးကဲ့သို့သဝ်သီလ။ မဟာဇနကမင်းကဲ့သိုဝ်သဝ်သုတ။ ဝေဿန္တရာမင်းကဲ့သို့သဝ်စာဂ ၈။ 	မဟော်သထာကဲ့သို့သဝ်ပညာ။ ပဒုမမင်းကဲ့သို့သဝ်ဟီရိဩတ္တပ္ပ။ ဤသို့သဝ်သူဝ်ဥစ္စာ ၇ ပါးနှင့်ပြဉ့်စုံတ်မူ	သဝ်။ သတ္တိ ၃ ပါး။ ဥပါယ်
(၅၀)	၄ ပါး။ ရန်အောင်ကြောင်း ၄ ပါး။ ရာဇဓမ္မ ၁၀ ပါး။ သင်္ဂဟတရား ၄ ပါး။ အပရိဟာနိယတရားစသဝ်။	မင်းကျင့်တရားတို့နှင့်လည်းပြည့်စုံထသဝ်။ မုတ္တာမုတ္တစသဝ်မင်းသားတကာတို့တတ်စရာသဝ်အတတ်။ ပိဋ	ကတ်ဗေဒင်။ သံသကရိုက်။ လောကနီတိ

၂၈
(၅၁)	ရာဇနီတိ။ ဓမ္မနီတိ။ ဟိတောပဒေသ။ ကေတုဘ။ နိဂန္တုဒ္ဒေါသတ္ထ။ ဂဇဂတြ။ အဿဂတြ။ ဝေယျာကရိုဏ်း။	လောကစိန္တာ။ သေနင်္ဂဗျူဟာ။ လက္ခာဏာစသဝ်အတတ်တို့နှိုက်လည်း။ ကြားကာမြင်ကာအားဖြင့် 	တတ်စွမ်းနိုင်သဝ်။ ဘုန်း
(၅၂)	တ်သမ္ဘာရ။ ပညာတ်နှင့်လည်းပြည့်စုံတ်မူထသဝ်။ ရွှိယ်တွင်း။ ငွိယ်တွင်း။ ပတ္တမြားတွင်း။ ပုရင်းတွင်းစသဝ် 	ရတနာကူပတွင်းများသ္ခိင်။ ရည်စွမ်းထက်မြန်။ တတ်ပွန်းလိမ္မာ။ အရာရာနှိုက်ပညာမြော်မြင်။ စီရင်ခန့်ထား။ 	ဖြောင့်မတ်
(၅၃)	သားရုယ်။ ထင်ရှားစွာသဝ်မှူးကောင်းမတ်ကောင်းသူရယ်းကောင်းတို့ဧယ့်အသျှင်။ အပြည်၂မှ။ ဆက်လာရ	သဝ်။ ပေါက်သားဟိုင်းဟန် တည်ဟန်စသဝ်။ ဆင်ယည်ရတနာ ဝလာဟက။ သိန္ဓဝကယ့်သို့။ တန်ခိုးရှိသဝ်	မြင်းယာန်
(၅၄)	ရတနာတို့ဧယ့်သခင်။ ရွှေိယ်ဘောင်ရွှေိယ်လှေိယ်။ ရွှေိယ်လောင်းရွှေိယ်ဝေါ။ ရွှေိယ်ပြဿဒ် ရွှေိယ်ရထား	စသဝ်အထူးထူးသဝ်ရွှိယ်ယာန်ရတနာတို့ဧယ့်သ္ခိင်လည်ဖြစ်တ်မူထသဝ်။ ရွှိယ်နန်းစံတ်ေမူဦးစနှိုက်။ သုဝဏ္ဏ  	ဘုမ္မိပြည်ကြီးဝယ်
(၅၅)	ဟိသဝ် စွယ်တော်မွေိယ်တ်မြတ်သည်။ ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားကြီးဧယ့်။ စိတ်စေတနာတ်ေဘုန်းတော်အား	ဖြင့်။ သိင်္ဃိုဠ်ကျွန်းက။ သပိတ်စွယ်တော်ကြွရောက်တော်မူရုယ့်။ ရွှေိယ်နန်းဦးနှိုက်။ ကိုးကွယ်ရသကဲ့သို့။	ကိုးကွယ်တော်မူရသဝ်။ ရွှေိယ်ဘုန်းတ်ေပါရမီ 
(၅၆)	တ်ေနှင့်လည်း ပြည့်စုံတ်ေမူထသဝ်။ သုဝဏ္ဏဘုမ္မိပြည်။ စန္ဒပူရိပြည်။ မဏိပူရိပြည်။ မြိတ်။ တနင်းသာရိ။ 	ရိယ်းဒဝယ်စသဝ်ပြည်ကြီးတို့မှ။ ဆင်ကြီးမြင်းကြီး။ သားသမီးတို့ကို ဆက်လာရသဝ်။ ရွှိယ်ဘုန်းတ်ေတမူ	လည်း ဟိထသဝ်။ ပိဋကတ်ဗေဒင်
(၅၇)	ကျမ်းဂန်လာသည်နှင့်အညီ။ သီရိဓမ္မာသောကမင်းကဲ့သို့။ ကြီးကျယ်စွာသဝ် အစီအရင်ဖြင့်။ ရာဇာဘိသေ	ကခံတ်ေမူရုယ့်။ သီရိသုဓမ္မမဟာရာဇာဓိပတိ။ နာမံတံဆိပ်တ်ေဟိသဝ်မင်းတကာတို့ဧယ်သ္ခိင်။ ဘုရားရှင်
(၅၈)	မင်းတြားကြီးသည်။ သာသနာတော် သက္ကရာဇ် မုနိသုညရာမနေ တြ ၂၃၀၇ ခု။ ကလိယုဂ်သက္ကရာဇ် သရ 	ကြဏ္ဏ ရုပ ရုပ။ ၁၁၂၅ ခု။ အဿယုဇ္ဇနှစ်။ နတ္တော်လပြည်ကျော် ၄ ရက်။ ၄ နေ့။ နံနက်နေိယ်တက်သဝ်အ	ခါနှိုက်။ 
(၅၉)	ခမည်းတော်ဘုရား။ နောင်တော်ဘုရားအရိုက်အရာတ်ေမြတ်သဝ်။ ရွှေိယ်ထီးရွှေိယ်နန်းကိုသိမ်းမြန်းအုပ်	စမ္ပယ်တော်မူသည်။ ရာဇာဘိသေကာနုဘာဝေန ဣမာရာဇိဒ္ဓိယောအာဂတာဟု။ သီရိဓမ္မာသောမင်းကြီး	ဧယ့်

၂၉
(၆၀)	အံ့ဘွယ်သဝ်။ ဘုန်းတ်ေအာဏာစက်တိုးတက်ခြင်း။ ပြည်သူပြည်သား။ မျိုးလိယ်ပါးတို့။ စီးပွါးယာယာ။ 	ချမ်းသာငြိမ်သက်ခြင်း။ သာသနာတော်နိယ်လပေါ်သို့။ တိယ်ဇော်အရောင်စက်ခြင်းဟူသား။ သုမ္ပါးသဝ်	မင်္ဂလာကြီးတို့သည်။ 
(၆၁)	ပြည့်စုံသည်ဟု ကျမ်းဂန်လာသည်ကို။ ရွှိယ်နှလုံးတ်ေမြတ်နှစ်သက်တ်ေမူရုယ့်သာသနာတော်သက္ကရာဇ် အ	ဌာဓိကတိသတဒွိသဟဿရာက်သဝ်အခါ။ ကောဇာသက္ကရာဇ် ဆဒွေးကေက ၁၁၂၆ ခု။ ကျတ္တိကာ
(၆၂)	နှစ်။ နယုန်လပြည့်ကျော် ၂ ရက်။ ဝိသာခါနက္ခတ်နှင့် ရှင်သဝ်နေိယ့်နှိုက် အထူးထူးသဝ်အစီအရင်တို့ဖြင့်။ 	ရာဇဘိသေကမဟာသဘင်ကြီးကို ဆောင်တ်ေမူလျှင်။ ရာဇိဒ္ဓိဖြင့်ပြီးသဝ်ပညာတ်ေအမြင်
(၆၃)	ဟိတ်ေမူရုယ့်။ ဘုရားအလောင်းတ်ေဥဒေါင်းမင်းသည်။ ရွှေိယ်နှိုက်ပြုအပ်သဝ်ကောင်းမှုကိုမြင်ရသကဲ့သို့။ 	ရွှေိယ်သဝ်ဘုရားရှင်တို့ဧယ့်အထံနှိုက်။ အတ္တသမာပဏီဓိဖြစ်သဝ်။ ပုဗ္ဗေကတပုညဟိသည်ဧယ့်
(၆၄)	အဖြစ်ကြောင့်။ မြတ်လှစွာသော သမ္ပတ္တိစက်ကိုရတ်ေမူသည်ဟု။ မြင်တ်ေမူရုယ့်။ မာတာပိတာ ပုဗ္ဗါဟူသဝ်	သိင်္ဂါလော ဝါဒသုတ္တန်နှိုက်ဟောတ်ေမူသဝ် အရပ်ကြီး ၆ ပါး။ မြတ်တရားကိုဖြောင့်သားစွာငါကျင့်တ်ေမူပြီ။ 	အနောက်မျက်နှာစာကြောင်းရေ ၆၄။

၃၀
နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည် 		-နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးဘုရားကျောက်စာ (ကျော)	
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		-မူလ	
မူလတည်ရာဌာန		-ရွှေဘိုမြို့
ယခုတည်ရာဌ၎န		-ရွှေဘိုမြို့
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			-၁၁၂၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ	-နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးဘုရားတည်ထားခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ		-၆၇ ကြောင်း

(၁)	မာတာပေတ္တိဘရံ ဇန္တုံဟုဟော်တ်ေမူသဝ်။ သိကြားမင်းဧယ့်စည့်းစိမ်ချမ်းသာပြည့်စုံရာသောအကြောင်းကို	လည်း။ ငါခြီးမြှင့်တ်ေမူရပြီ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဘုရားဆုကိုအားထုတ်တ်ေမူအံ့ဟု။ စရိယပရိစ္စာဂ
(၂)	ဒသပါရမီတို့ကိုဖြည့်ခြင်းငှါ။ သာသနာကိုကောင်းစွာခြီးမြှင့်ခြင်းတို့တွင်။ ဓမ္မာနုဂ္ဂဟ။ မြတ်ဒါနဖြင့် ခြီး		မြှောက်တ်ေမူရသည်ဟိသဝ်။ ပစ္စုပ္ပန်မှဘဝများစွာ သင်္သရာနှိုက်။ ထပ်ကာထပ်ကာ။ ချမ်းသာခိုင်ပြီး။ 	ကြီးမြင့်လေလေ။ ကြက်သရိယ်နှင့်တကွ။
(၃)	သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓအဖြစ်ကို။ ပြီးထနိုင်သဝ်ကောင်းမှုတ်ေစေတီတ်ေကို။ တည်တော်မူအံ့ဟူရုယ်စေတီတ်ေတည်	ထားရာအရပ်ကိုဓိဌာန်ပန္နက်တ်ေမူရုယ့်။ ထီးတမ်းခွန်ပန်းပေါက်ပေါက်စသဝ်ပူဇော်ဘွယ်ဝတ္ထုတို့နှင့်တကွ။ 	အမတ်ပညာဟိတို့တွင် သီလ
(၄)	နှင့်ပြည့်စုံသဝ်သူတ်ေကောင်းတို့ကိုစေတ်ေမူရုယ့်။ မြတ်သဝ်မြေိယ်အရပ်ကိုရှာစေိယ်လျှင်။ ရတနာသိင်္ဃ	ရွှေိယ်မြို့တော်ကြီးမှ။ ဒက္ခိဏာနုဒီသာ။ ဂဟပတိ။ ရပ်ဘုန်းရှိနှိုက်။ ဘုမ္မိနက်သံ။ မြေိယ်ကြန်လက္ခဏာ။ 	ညီညွတ်စွာဟု။ ပန်ထွာရွှေိယ်မှောက်။ လျှောက်လတ်သ်ေတည့်။
(၅)	။ သကြားဗြဟ္မာ။ သာသနာစောင့်မှတ်။ သမာနတ်တို့။ ညီညွတ်ပြသ။ ဘန်ရုယ့်ရဟု။ ဘဝသခင်။ စိတ်	တ်ေ 	ရွှင်ရုယ်။ သုတ်သင်ပြင်ဆင်စိမ့်သဝ်ငှါ။ ။ ပညာမြော်မြင်။ သန့်စင်

၃၁
	သီလ။ သမာဓိဟိသဝ်။ မှူးတ်ေမတ်တ်ေတို့ကိုစေိယ်တ်ေမူရုယ့်။ ၄ မျက်နှာ အတာ ၃၀ စီ။ စတုရန်းဟိသဝ်	ရပ်ကိုသုတ်
(၆)	သဝ်စေိယ်ပြီးလျှင်။ မြေိယ်စောင့်နတ်အား။ တိုင်ကြားပူဇော်ရုယ့်။ ဗိုလ်ပါအပေါင်းအား။ များစွာရွှေိယ်ငွေိယ် 	။ ဆုလပ်ပေိလ်ရုယ့်။ အစေါဝ့်သံ ၅ တောင်ဟိသြောင်။ ကျည်ထိုးသိပ်နှုက်စေိယ်ပြီးမှ။ သာသနာတော် ၅	ထောင်တည်စိမ့်သဝ်ငှါ။ ဌာပနာတိုက်ကို။ ဗျတ်သစ်အမျိုးရှိသဝ် အမတ် ၄ ယေက်တိုဝ္အ်
(၇)	အး။ သန့်စင်စွာ ဝတ်စားဆင်ရင်စေလျက်။ ကလိယုဂ သက္ကရာဇ်။ ရသယုဂဘဝဘဝ ၁၁၂၆ ခု ကျတ္တိကာ	နှစ်။ နယုန်လပြည့်ကျော် ၁၄ ရက် ၁ နိယ့်။ တက်နိယ် ၁ ချက်တီးကျော် ၇ နာရီ။ ၃ ပါတ် ၆ ဗီဇနာ။ ၃ 	ပြန် ၆ ခရား ကြာသပတေးတရင်း။ ၆ ကြာနဝင်း။ သိဟ်လက်လျှင်။ စေိယ်တီတော်ရာမြိယ်အလယ်နှိုက်။ 
(၈)	ရွှေိယ်ပန္နက်တိုင်စိုက်ရုယ့်။ တမျည်းရွှေိယ်ချည်တို့ဖြင့်။ ဝန်းလှည့်စေပြီးမှ ရွှေိယ်တူးရွှင်း ငွေတူးရွှင်းတို့ဖြင့်။ 	စနစေိယ်၏။ ဣန္ဒနီလာအဆင်းရှိသဝ်။ ချောမွတ်ပြေပြစ်သဝ်ဌပနာတိုက်ကျောံခြောက်ချပတို့ကို။ သစ္စေး	ဟင်းသပတား။ ချောမြေိယ့်စွာအုပ်စေရုယ့်။ ရတနတ္တံင်း
(၉)	ကယ့်သို့စီရင်ပြီးမှ။ အတွင်းနံရံထက်ဝန်းကျင်သဝ်အရပ်တို့နှိုက်။ အဌဝိသဘုရားရှင်ရုပ်တုတော်။ ဩက်ခင်း	အထက်ဗိတန်တို့နှိုက်။ အချပ်တရာရှိသဝ် ကမုဒ္ဒရာကြာပွင့်သဏ္ဏာန်ရေးစေိယ့်၍။ ရွှေိယ်စင်အတိမွန်းမံတ်	မူဧယ့်။ ထိုမှတပါး။ ဌာပနာတိုက်ရံများ
(၁၀)	ကိုလည်း။ ထိုနည်းအတူစီရင်တော်မူရုယ့်။ ဌာပနာတိုက်တ်ပြီးလတ်သ်ေလျှင်။ ပဏိဓါနတောပဌာယ။ တ	ထာဂတဿစသည်ဖြင့်။ ဘုရားသ္ခင်ကျေးဇူးတော်ကိုနှလုံးသွင်းရုယ့်။ ပရိနိဗ္ဗာန်စံသည်တိုင်အောင်သဝ်။ အ	ဝိန္တေယျသဘာဝကို။ ကိုးကွယ်ပူဇော်ရာဧယ့်
(၁၁)	ဟု ကျမ်းဂန်လာသည်နှင့်အညီ။ များလှစွာသဝ်ရုပ်တုတ်ေတို့ကို။ အတိုင်းမသိရွှေိယ်ငွေိယ်တို့ဖြင့်သွန်းလုပ်	စေိယ်ရုယ့်။ ဆင်း ၃ ပါး။ ပမာဏသုံးပါးရှိသဝ်။ မွေိယ်တ်ေဓါတ်တော်မြတ်တို့ကို။ ရွှေိယ်ကြုတ်ငွေိယ်ကြုတ်။	ပတ္တမြားကြုတ်ရတနာကြုတ်တို့ဖြင့် သီတင်းသုံးစေိယ်ရုယ့်။ ဌပနာတော်
(၁၂)	မူအံ့သဝ်ငှါ။ ပဌမဝါဆိုလပြည့်ကျော် ၁၂ ရက်။ ၄ နေိယ့်။ သီတ်လက်အခါတ်ေတွင်။ အဘယဒုဌဂါမနီမင်း	သည်။ မဟာစေတီတော်ကို။ ကြီးစွာသဝ်သဘင်ခံရုယ်။ ဌပနာသကဲ့သို့။ များလှစွာသဝ်ထီးဆောင်းနန်းနေ။ 	ပဒေသရာဇ်တို့နှင့်တကွ။ စစ်အင်္ဂါ ၄ ပါးခြံရံ
(၁၃)	လျက်။ မယ်တ်ေမိဖုရားကို။ ရွှေိယ်ဝေါရတနာယာန်သာစီးနင်းခင်းကျင်းဆောင်ရွက်စေိယ်ရုယ်။ ရှေိယ့်	ထား	တ်ေမူပြီးလျှင်။ ရတနာရွှေိယ်ဝေါစီးတ်ေမူလျက်။ သတင်တဲးနန်းသို့

၃၂
	ထွက်တ်ေမူရုယ့်။ ကြီးစွာသဝ်နတ်၏သဘင်ကဲ့သို့။ ကြီးစွာသဝ်သဘင်ကိုခံတ်ေမူရုယ့်။ 
(၁၄)	ပဌမဌပနာတ်ေမူသည်။ နိုင်ငံတော်အနီးအဝေးနှိုက်ဟိသောအရိယာသင်္ဃာတ်ေမြတ်တို့အားများစွာဖိတ်ရု	ယ့်။ ဆွမ်းသကၚ်းပရိက္ခရာရှစ်ပါးစသဝ်များစွာသဝ်။ ဒေယျဓမ္မတိ့ကိုလှူမူတ်ေသည်။ ။ ဌာပနာသဝ်	ရုပ်တုဆင်းတုစေတီတ်။ ထီးထမ်းခွန်အပေါင်ကား။ 
(၁၅)	မဟာဗောဓိရွှိယ်ပလ္လင်ထက်နှိုက်။ မာရ်နတ်သားကိုဩင်တ်မူရုယ်။ သစ္စာ ၄ ပါးကိုသိတ်မူဟန်။ အနိမ္မိဿံ	နေိယ်တ်မူဟန်။ ရတနာစင်္ကြံကြွတ်မူဟန် ရတနာဃရနှိုက်အဘိဓမ္မာတရားကိုဆင်ခြင်တ်ေမူရုယ့်။ ကိုယ်တ်	မှခြောက်ပါးသေဝ်ရောင်ခြဝ်တ်ထွက်ဟန်
(၁၆)	အဇပါလညောင်ပင်နှိုက်ဟုံဟုံကပုဏ္ဏားကိုတရားဟောတ်မူဟန်။ မုဉ္စလိန်နာအိုင်နှိုက်နဂါးလုလင်ကိုချီး	မြှောက်တ်မူဟန်။ ရာဇာရတနလင်းလွန်းပင်ရင်းနှိုက်။ သိကြားမင်းတပူမျက်သစ်ကျဇူသီးလှူဟန်။ တဖုဿ။	ဘလ္လိကကုန်သည်ညီနောင်များဆွမ်းလှူဟန်။ စတုမဟာရာဇ်နတ်
(၁၇)	မင်းလေးယောက်မြသပိတ်လှူဟန်။ အဇပါလညောင်ပင်ရင်းနှိုက်။ သဟံပတိဗြဟ္မာရတနာရွှေိယ်ကုံးဖြင့်	တရားဟောတ်မူပါဟု တောင်းပန်ဟန်။ ဥပကကို တွေယ့်ရုယ့်ပြောဟဝ်တ်မူဟန်။ ပဉ္စဝဂ္ဂီ ၅ ပါးတို့အား	ဓမ္မစကြာတရားဟဝ်တ်မူဟန်။ ယသသူဌေးသားအမှူးရှိသဝ်
(၁၈)	၅ ကျိပ် ၅ ယောက်သဝ် သူဌေးသားတို့ကို။ ဧဟိဘိက္ခူခ်တ်မူဟန်။ ဘဒ္ဒဝဂ္ဂီမင်းသားတို့ကိုဧဟိဘိက္ခူခေါ်	တ်မူဟန်။ ဥရုဝေလညီနောင်အမှူးဟိသဝ်ရသေ့တို့ကိုဧဟိဘိက္ခူခေါ်တ်မူဟန်။ ပိမ္ဗသာရမင်းကိုတရားဟေဝ်	တ်မူဟန်။ ဝေဠုဝန်ကျောင်းတ်ကိုခံတ်
(၁၉)	မူဟန်။ အဂ္ဂသာဝကမဟာသာဝကတို့ဝန်းရံလျှက်။ ပါတိမုတ်ပြတ်မူဟန်။ အာဠာဝက။ နာဠာဂီရိ။ အင်္ဂုလိမာ	လ။ စိဉ္စမာန။ သစ္စက။ နန္ဒောပနန္ဒ။ ဗကဗြဟ္မာတို့ကိုဩင်တ်မူဟန်။ စူဠာမဏိစိယ်တီတ်။ လောကဒုဿစိယ်	တီ။ မဟာစိယ်တီ။ မဟိရင်္ဂဏ
(၂၀)	စိယ်တီ။ အင်္ဂရထူပစိယ်တီ။ ဓမ္မခန္ဓာပါဠိတ်ရွှိယ်ပိယ်။ အဌကထာပါဠိရွှိယ်ပိယ်နှင့်။ ဓမ္မစေိယ်တီတ်တို့ကို။ 	ဌာပနာတ်မူဧယ့်။ ။ ရွှိယ်ပန်းခိုင်နှင့် ပူဇ်တ်မူဟန်။ ခမည်းတ်မယ်တ်မင်းနှစ်ပါးရုပ်တ်။ ရတနာပန်းတောင်း	ကိုင်ရုယ့်ပူဇ်ဟန်။ ကိုယ်တ်

(၂၁)	ရုပ်တ်။ ရွှိယ်ပန်းခိုင်ငွိယ်ပန်းခိုင်တို့ဖြင့်ပူဇ်ဟန်။ နောင်တ်ဘုရား။ နှမတ်ဘုရားတို့ရုပ်တ်။ ရွှေိယ်ပန်းငွေိယ်	ပန်းဖြင်ပူဇ်ဟန်။ မင်းမိဖုရား။ သားတ်သမီးတ်။ ညီတ်တို့ရုပ်တ်။ ဆင်တ်မြင်းတ်။ ဘောင်တ်အရုပ်။ ရွှိယ်ထီး	။ ရွှေိယ်တမ်းခွန်။ ရွှိယ်ဖယောင်းတိုင်။ ငွေိယ်ဖယောင်းတိုင်။ ရွှိယ်

၃၃
(၂၂)	ပေါက်ပေါက်။ ငွေိယ်ပေါက်ပေါက်။ ရွှိယ်ဆီမီးခွက်။ ငွိယ်ဆီမီးခွက်တို့ကို။ ကောင်းမွန်စွာကျမ်းလာသည်နှင့်	အညီ။ စီစဉ်ခင်းကျင်းရုယ့်။ ဌာပနာတ်မူပြီးလျှင်။ ကြီးစွာသဝ်ဣန္ဒနီလာအဆင်းဟိသဝ်ကျောက်ကြီးကို။ 
(၂၃)	ဘုံးအုပ်တ်မူဧယ့်။ ။ သာသ္နာ့တ်ဆိဒြသုညလောကဂရု ၂၃၀၉ ခု။ ရောက်သဝ်အခါ။ ဂေါဇာသက္ကရာဇ်မုနိဓမ္မ	ရုဒြရုဒြ ၁၁၂၇ ခု။ နယုန်လပြည့်ကျော် ၅ ရက် ၆ နေိယ့်။ မိန်လက်မင်္ဂလာအခါတ်တွင်။ ဒုတိယဌာပနာတ်	မူသည်ကား။ သတ္တာဌာနရုပ်တုတ်။ အဌ
(၂၄)	ဝီသရုပ်တုတ်။ ခမည်းတ်စိယ်တ်မူသဝ်အမတ်တသောင်းတို့ကိုဧဟိဘိက္ခူခေါ်တ်မူဟန်။ ရှင်ကာလုဒါယီ	တောင်းပန်ရုယ့်။ ကပ္ပီလဝတ်ပြည်သို့ကြွတော်မူဟန်။ ခမည်းတ်မှစရုယ့်။ ဆွိယ်တ်မျိုးတ်တို့အလယ်နှိုက်။ 	ပြာဋိဟာပြတ်မူဟန်။ ရှင်သာရိပုတ္တရာတောင်းပန်
(၂၅)	ရုယ့်။ ဗုဒ္ဓဝင်တရားကိုဟဝ်တ်မူဟန်။ ညီတ်သားတ်မှစရုယ့်။ ဆွိယ်တ်မျိုးတ်တို့ကိုရဟန်းပြုတ်မူဟန်။ ရာဇ	ဂြိုဟ်ပြည်မှ ဝေသာလီပြည်သို့ကြွတ်မူရုယ့်။ ရတနာသုတ်ကိုဟောတ်မူဟန်။ ရှင်အာနန္ဒာ မေတ္တာရိယ်ဖြန်း	ဟန်မဟာသမယသုတ်ကိုဟောတ်မူဟန်။ သာဝတ္တိ
(၂၆)	ပြည်တောင်တံခါးနှိုက်ယမိုက်ပြာဋိဟာပြတ်မူဟန်။ တာဝတိန်သာနတ်ပြည်။ ပင်လယ်ကသစ်ပင်ရင်း။ ပဏ္ဍု	ကမ္ဗလာကျောက်နေရာထက်နိယ်တ်မူရုယ့်။ မယ်တ်မိနတ်သား အမှူးဟိသဝ်။ နတ်သိကြားဗြဟ္မာအပေါင်းတို့	အား အဘိဓမ္မာတရားဟေဝ်တ်မူဟန်။ တာဝတိန်သာနတ်ပြည်
(၂၇)	မှ။ ပတ္တမြားစောင်းတန်းဖြင့်သက်တ်မူဟန်။ လက်ဝယ်းငွိယ်စောင်းတန်းတို့မှ။ ဗြဟ္မာသိကြားတို့။ ရွှိယ်ထီး	ရွှိယ်တမ်းခွန်စသည့်တို့ဖြင့် ပူဇ်လျက်လိုက်ကုန်ဟန်။  သင်္ကဿနဂိုရ်ပြည်နှိုက် ပြာဋိဟာပြတ်မူရုယ့်။ 	တရားဟောတ်မူဟန်။ ဇေတဝန်ကျောင်းတ်နှိုက်
(၂၈)	မင်္ဂလာတရားကိုဟောတ်မူဟန်။ ဤသို့အစဟိသဝ်များလှစွာသောအဆောံအဦတို့နှင့်တကွ ရုပ်တုတ်။ 		ရွေိယ်ကြုတ်ငွေိယ်ကြုတ်ပတ္တမြားကြတ်နှင့်တကွသဝ် မွိယ်တ်ဓါတ်တ်။ အဆူဆူသဝ်စိယ်တီတ်။ ရွှေိယ်ထီး။ 	ရွှိယ်တမ်းခွန်။ ဘေးလောင်တ်။ ဘိုးလောင်းတ်။ ဘွားတ်။ ခမည်း
(၂၉)	တ်။ နောင်တ်။ နှမတ်။ မင်းမိဖုရား။ သားတ်သ္မီးတ်။ ညီတ်။ ဆွိယ်တ်မျိုးတ်တို့နှင့်တကွ။ မင်းဧကရာဇ်ရုပ်တ်	အပေါင်းတို့သည်။ ရွှိယ်ပေါက် ၂ ငွိယ်ပေါက် ၂။ ရွှေိယ်ပန်းငွေိပန်း
၃၄
	အစဟိသည်တို့ဖြင့်ပူဇ်တ်မူဟန်။ စီစဉ်ခင်းကျင်းရုယ့်။ ဌာပနာတ်ေမူဧယ့်။ ၎င်းသက္ကရာဇ်။ နတ်တ်လပြည့်	ကျော် ၅
(၃၀)	ရက်။ ၁ နေိယ့်။ မကာရလက်အခါတ်တွင်။ တတိယဌာပနာတ်မူသည်ကား။ အဝါသုံးဆယ်ပတ်လုံးထိုထို	သဝ်အရပ်နှိုက်။  အနိဗဒ္ဓမမြဲးသဝ်ဝါဖြင့်။ လူနတ်ဗြဟ္မာအပေါင်းတို့ကို တရားဟဝ်တ်မူဟန်။ သိက္ခာပုဒ်ကို	ပညတ်တ်မူဟန်။ ဇေတဝန်ကျောင်းတ်နှိုက်။ တဆယ့်ရှစ်ဝါပတ်လုံး။ 
(၃၁)	ပရိဿတ်ရှစ်ပါးတို့ကိုတရားဟောတ်မူဟန်။ ပုဗ္ဗာရုမ်ကျောင်းတ်ေနှိုက်။ ခြောက်ဝါနိယ်တ်မူရုယ့်။ ဝိနည်း	ဒေသနာ။ သုတ္တန်ဒေသနာတို့ကို ဟောတ်မူဟန်။ နိဂြောဓါရုံကျောင်းတ်။ သက္ကူဓါရုံကျောင်းတ်ပါဝါရုံ	ကျောင်းတ်။ ဝဃောသီတာရုမ်ကျောင်းတော်။ ဂန္ဓာရုမ်ကျောင်းတော်တို့နှိုက်နေိယ်တ်ေမူရုယ့်။ ထိုနှစ်ရပ်
(၃၂)	သော၌ တရားဟောတ်မူဟန်။ အဂ္ဂသာဝက။ မဟာသာဝကတို့ကို။ အသီးသီးဧတဒဂ်ထားတ်ေမူဟန်။ 		ဘိက္ခူ။ ဘိက္ခူနီ။ ဥပါသကာ။ ဥပါသရီတို့ကို။ ပတ္တနာဆုယူသည်နှင့်အညီ။ ဧတဒဂ်ထားတ်ေမူဟန်။ ဒေသ	စာရီလည်တ်ေမူရုယ့်။ ဖြစ်လတ္တံ့သေဝ်တိုင်းကြီးပြည်ကြီးထီးဖြူဆောင်းသေဝ်မင်းတို့သည်။ 
(၃၃)	သာသနာတ်ေကိုပြုစုလတ္တံ့ဟု။ ဗျာဒိတ်ထားတ်ေမူဟန်။ အရပ်ဌာနကျောင်းတ်သဏ္ဍာန်။ ပရိသတ်တို့ရုပ်	ဆင်းနှင့်တကွရုပ်တု။ ပိဋကတ်သုံးပုံပါဠိတော်အဌကထာတို့ကို။ ရွှေိယ်ပိယ်ငွေိယ်ပိယ်တို့နှိုက်ရိယ်းရုယ်။ 	ဓမ္မခန္ဓာတို့ဧယ့်ကိန်းဝပ်ရာစေတီတ်ေ။ ဝိယ်လုဝရွာနှိုက် ဝါဆိုတ်ေမူဟန်။ 
(၃၄)	ကုသိန္နာရုံပြည်။ အင်ကြင်းဥယန်နှိုက်။ သုဘဒ်ကိုတရားဟောတ်ေမူဟန်။ စကြာဝဠာကုဋေတသိန်းမှ။ နတ်	ဗြဟ္မာတို့သည် စည်းဝေိယ်းရုယ့်ပူဇော်ကုန်ဟန်။ အသမ္ဘိန္နဓာတ်တို့ကိုပင့်ဆောင်ကိုးကွယ်ဟန်။ ဒေါနပုဏ္ဏား	သည်။ ရှစ်ပြည်ထောင်သော မင်းတို့အား ဓာတ်တ်ေဝေဟန်။ ပဌမန
(၃၅)	သင်္ဂါယနာ။ ဒုတိယသင်္ဂါယနာ။ တတိယသင်္ဂါယနာတင်တ်ေမူဟန်။ အရပ်ရပ်တို့နှိုက်။ အရှင်ရဟန္တာတို့။	သာသနာတ်ေကိုပြုစုတ်ေမူဟန်။ အရှင်ယောနက ဓမ္မရက္ခိတမထေရ်သည်။ သုနာပရန္တတိုင်း။ မြန်မာပြည် 	ကြီးနှိုက်။ သာသနာတ်ေကိုပြုစုတ်ေမူဟန် စီစဉ်ခင်းကျင်းလျက်ပွဲးလမ်း
(၃၆)	သဘင်ခံတော်မူရုယ်။ ဌာပနာတ်ေမူဧယ့်။ သဗ္ဗညုတဉာဏ်ဧယ့် အဆောက်အအုံဖြစ်သော။ ပါရမီပရိစ္စာဂ	စရိယတို့ကို။ နေ့ညမပြတ်။ ဆုယူမှတ်ရုယ့်။ မြတ်သေဝ်နှလုံးတ်ေဟိသော။ 




၃၅
	သီရိသုဓမ္မမဟာရာဇာဓိပတိအမည်တ်ေရှိသေဝ်မင်းတရားကြီးသည်။ အဘယဒုဌဂါမဏိမင်း
(၃၇)	ကဲ့သို့။ သင်္ဃာတ်ေတို့အားများစွာပင့်ရုယ့်။ သုံးကြိမ်မြောက်အောင်လှူဒါန်းပူဇော်ပြီးလျှင်။ များစွာသောပန်း	ရန်တမောအ်တို့အားဆုလပ်ကျေးရွာရိက္ခာဝတ်စားတန်းဆာပေရုယ့်။ အချင်းသံတော် ၄၆၂ိ။ အစောက်သံ	တောင် ၅၁၂ိ ဟိသော။ စူဠာမဏိစေတီတ်ေကဲ့သို့။ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးအ
(၃၈)	မည်တ်ေဟိသေဝ် စေတီတ်ေကြီးကို။ သာသနာတော်ငါးထောင် တည်စိမ့်သောငှာ။ နရပတေ့အင်္ဂတေတို့	ဖြင့်။ ပြေယ်ပြစ်စွာလုပ်ပြီးလျှင်။ သစ္စေးဟင်္သပဒါးတို့ဖြင့်သုပ်လုပ်ပြီးသော်။ ဇမ္ဗူရစ်ရွှိယ်စင်အတိမွမ်းမံရုယ့်။ 	၎င်းသက္ကရာဇ်တပေါင်းလဆန်း ၁၄ ရက်။ ၆ နိယ့်။ ကရကဋ်လက်အခါတ်ေတွင်။
(၃၉)	ထီးဆောင်းနန်းနိယ်။ ပဒေသရာဇ်အပေါင်းခြံရံသဖြင့်။ စစ်အင်္ဂါလေးပါးခင်းကျင်းလျှက်။ သုဓမ္မာနတ်	သဘင်ကဲ့သို့။ ကြီးစွာသေဝ်ပွဲးသဘင်ခံတ်ေမူရုယ့်။ ရတနာမျိုးတို့ဖြင့် ဆန်းကြယ်စွာစီလုပ်အပ်သော။ 	အချင်းအားဖြင့်င်္၄။ အစောက်အားဖြင့် ၁၃ ဟိသေဝ်။ ဘုံခုနှစ်ဆင့်ဟိသေဝ်ရတနာ
(၄၀)	အတိပြီးသေဝ်။ ရွှေထီးကိုတင်လှူတ်ေမူသည်။ ရွှေထီးတင်တ်ေမူသည့်နှစ်လကောင်းလျှင်။ သီရိခေတ္တရာ 	ပြည်ဝယ်။ ရသေ့။ သိကြား။ နဂါး။ ဂဠုန်။ စန္ဒိ။ ပရမေသူရာနတ်တို့သည်။ ခုနှစ်ရက်တို့ဖြင့်တည်ရုယ့်ပြီး	သေဝ်။ မြို့တော်နန်းတ်ေကို။ တန်းခူးလဆန်း ၁၁ ရက်နေ့။ 
(၄၁)	၆ နေ့တွင်။ ဒွတ္တပေါင်မင်းကြီးတက်သိမ်းစံတ်ေမူသကဲ့သို့။ သာသနာတ်ေမြတ်စီးပွား။ ပြည်သူတကာ 	သတ္တဝါတို့စီးပွါး။ သားတ်ေ။ မြိယ်းတ်ေအဆက်ဆက်စီးပွါးကိုမြင်တော်မူရုယ့်။ တည်ထားတ်ေမူသဝ်။ 	ရတနာပူရရွှေဝမြို့ကြီး ရွှေနန်းတော်ကြီးကို။ သက္ကရာဇ်
(၄၂)	၁၁၂၇ ခု။ တန်းခူးလဆန်း ၁၁ ရက် ၆ နေ့။ မင်္ဂလာအခါတော်တွင်။ သိမ်းမြန်းစိုးစံတ်ေမူသည်။ ရွှေနန်း	တ်ေထက် စကြာမင်းဧယ့် စည်းစိမ်ချမ်းသာကဲ့သို့စံတ်ေမူလျက်လျှင်။ ကုသိုလ်ကောင်းမှုကြီးဧယ့်။ ပတ္တိဒါန 	ပတ္တာနုမောဒနကုသိုလ်ပုညဒဗ္ဗသမ္ဘာရအကျိုးဆက်။
(၄၃) 	မျာ မြတ်သေဝ်အဖြစ်ကို။ ရွှေနှလုံးတ်ေမြတ်ဖြင့်။ ကြံဆင်ခြင်တ်ေမူရုယ့်။ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၈ခု။ ဖုသျှနှစ်။ 	တပေါင်းလဆန်း ၃ ရက် ၂ နေ့။ အခါတ်ေမြတ်တွင်။ ရတနာပူရ ရွှေဝမြို့တ်ေမှသည်။ ရတနာသိင်္ဃရွှေမြို့	တ်ေသို့။ 
(၄၄)	အထူးထူးသော ဆင်ယာန်ရတနာ။ မြင်ယာန်ရတနာ။ အထူးထူးသောရွှေယာန်ရွှေဝေါစီးတော်မူရုယ့်။ ၁၀၀ 	သောအမျိုးဖြင့် ပြွန်းသောထီးဆောင်းနန်းနေ။ ပဒေသရာဇ်မင်း


၃၆
	အပေါင်းခြံရံလျက်။ များစွာသော ညီတော်သားတော်။ ဆွေတော်မျိုးတ်ေ။ မှူးမတ်ဗိုလ်ပါ စစ်အင်္ဂါ ၄ ပါး	နှင့်တကွ။ မြိယ်ပြင်မြစ်ကမ်းတုန်လှုပ်ရိုက်ကြည်း
(၄၅)	မျှ ကြွရောက်တ်ေမူရုယ့်။ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦး အမည်တ်ေဟိသေဝ် ဤစေတီတော်ကြီးကို။ တပေါင်းလပြည့် 	စနေနေ့။ သာဓုအနုမောဒနာခေါ်တ်ေမူသည်။ နိုင်ငံတ်ေနှိုက်ဟိသေဝ်။ အရိယာသင်္ဃာတ်ေမြတ်တို့အား။ 	များစွာပင့်ဘိတ်ရုယ့်။ ဝဿေန္တရာမင်းကဲ့သို့မရေတွက်နိုင်သောဒေယျဓမ္မတို့ကိုလှူဒါန်း
(၄၆)	တ်ေမူသည်။ အထူးထူးဆန်းကြယ်။ ကြီးကျယ်သော နတ်သဘင်ကဲ့သို့သော ပွဲးလမ်းသဘင်ဖြင့်ပူဇော်တ်ေ	မူသည်။ များစွာသော ပန်းရန်တမောမ်။ ပန်းတင်။ ပန်းဘဲ။ ပန်းချီ။ ကျောံဆက်တို့အား။ ရွှေငွေဆုလပ်	ကျေးရွာ တန်းဆာအဝတ်အစား ပေးကမ်းစွန့်ကြဲးတ်ေမူသည်။ ဘုရား
(၄၇)	အလောင်းတ်ေဝိဇိတာဝိစကြာမင်းသည်။ သုဇာတာဘုရားအမှူးဟိသော သံင်္ဃာတ်ေတို့အား။ ပစ္စည်း ၄ ပါး	အလို့ငှါ။ ဝတ်မိုး။ ဝတ်မြေ။ အစောင့်။ အလုပ်အကျွေးအလို့ငှါ။ များစွာသေဝ်လူတို့ကို။ ဗုဒ္ဓတ္တစရိယ	လောကတ္တစရိယ အကျိုးငှါလှူတ်ေမူရုယ့်။ ဗျာဒိတ်ခံသောဘုရားအလောင်း
(၄၈)	တ်ေမြတ်ဝယ်။ ပါရမီပရိစ္စာဂစရိယတို့ကိုနှလုံးတော်မြတ်သွင်းတ်ေမူရုယ့်။ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးအမည်တော်ဟိ	သော။ ဤစေတီတော်အရံမီးတားမကောင်းပြိုပျက်သည်ကို။ လုပ်ဆောင်စိမ့်သောငှါ။ ဆီမီဝတ်။ သင်ပုတ်	ဝတ်။ တမြတ်ဝတ်။ သီတင်းဝတ်။ မပြတ်ဖြစ်စိမ့်သောငှါ။ ၂၄၀၀၀၀ အတုဟိသော
(၄၉)	မဟာပထဝီဤမြေကြီးထက်ရပ်တော်မူလျက်လျှင်။ ရွှေကရားနှင့်ရေစက်တော်ချရုယ့်။ လှူတ်ေမူသေဝ်မြေ	အရပ်ကား။ ပလိုင်းရွာသူကြီးငဝေတိုဝ်နက်။ ပလိုင်မြင်း ၁ စီး။ ကျွန်မြင်း ၁ စီး။ မအားမြင်း ၁ စီး။ ခံတပ် 	မြင်း ၁ စီး။  တက်တူမြင်း ၁ စီး။ ပေါင်း ၅ စီး။ မြင်းပျက်မြိယ်လယ်ပယ် ၅၅၀။ 
(၅၀)	တရပ်။ ဝပါတိုက်။ ပါဝါကိုယ်စားနှင့် စစ်လျှင်မြိယ်ကနုတ်လယ်ပယ် ၃၀ ပါလယ်ပယ် ၃၆၁၃ိ ဝ်တရပ်။  စေ	တီတော်အရှိယ်ရင်းသယ်းကြီးမြင်းပျက်မြိယ်တရပ်။ တကနန်းမြိယ်စွန်းနုတ်မြိယ်တရပ်။ နားတောင်းတဝ်	မြင်း
(၅၁)	ပျက်မြိယ် ၁ ရပ်။ ပဲးခင်းမြင်းပျက်မြိယ် ၁ ရပ်။ မြိယ်ခုနစ်ကိုလှူတော်မူဧယ့်။ ကောင်းမှုတ်ေဖြစ်သေဝ်နိဗ္ဗာန်	
	ဆိပ်ဦးအမည်ဟိသော။ စေတီတ်ေကိုစောင့်ရှောက်စိမ့်သေဝ်ငှါ။ သင်ပုတ်ဝတ်။ ဆီမီးဝတ်မှစရုယ့်အမှူကြီး	ငယ်တို့ကိုစီရင်စိမ့်သေဝ်ငှါ။ လှူတ်ေမူသဝ်ကျွန်းသီးတ်ေတို့



၃၇
(၅၂)	ဧယ့်အကြီးအမတ် ၂  ယောက်တို့ကား။ သဒ္ဓါပစ္စည်း။ ပုညပါလာတို့တည်း။ စာရင်းကိုင်ကား။ ငအယ်သံ။	ငဦး ၂ ယောက်တည်း။ ချင်းတို့နှင့်ငယ်သားကျွန်သီးတော်အိမ်ထောင်ပေါင်း ၃၀။ ချင်းနှင့်ဦးရေကြီးငယ် 	မိန်းမယောင်္ကျားပေါင်းကား ၈၇ ယောက်တည်း။ ။ ဤသို့လှူတ်ေမူ
(၅၃)	သောမြေရပ်များတွင်။ ပလိုင်းရွာတွင်။ ပလိုင်းသူကြီး ငဝေကိုင်နက်ပလိုင်းမြင်းမှစရုယ့်။ ၅ စီးမြင်းပျက်မြေ 	၅၅၀ ကား။ စေတီတ်ေအရံမီးတားကိုလုပ်ဆောင်ပြင်ဆင်စိမ့်သေဝ်ငှါ။ စေတီတ်ေအရှေိယ့်။ သယ်းကျင်း	မြင်းပျက်မြိယ်ရပ်။ နယ်ရှစ်ရပ်သတ်သည့်အဝန်းအ
(၅၄)	တွင်းလယ်ပယ် ၂၅ ကား။ သင်ပုတ်သတင်ဝတ်အလို့ငှါ။ နားတောင်းတင်မြင်းပျက်မြိယ်ရပ်။ အဝန်းတွင်	လယ်ပယ် ၁၀ကား ဆီမီးဝတ်အလို့ငှါ။ ပဲးခင်းမြင်းပျက်မြိယ်ရပ်နယ်ဝန်းတွင်လယ်ပယ် ၆ ကား။ တမြက်	ဝတ်အလို့ငှါ။ လယ်ပယ်မြိယ်ရပ်နှင့်တကွ။ 
(၅၅)	ကျွန်သီးတော်အမတ် ၂။ စာရေး ၂။ အိမ်ထေင် ၃၀။ ဦးရေကြီးငယ် ၈၇ ကို။ ဘဝရှင်မင်းတရားကြီးရိယ်	စင်တ်ချရုယ့်လှူတော်မူသည်။ ထိုပို်ငးခြားသည့်လယ်မှကြွင်းသောလယ်ပယ်မြေရပ်အပေါင်းကား။ ကျွန် 	သီးတော်တို့အစားမြေတည်း။ ထိုမြေအနက်
(၅၆)	တွင်။ အမတ်သဒ္ဓါပစ္စည်းပုညပါလာတို့စားမြေကား။ လယ်ပယ် ၄၀။ စာရေး ၂ ယောက်တို့ဧယ့်အစားကား။	အပယ် ၃၀ တည်း။ ထိုမှကျန်သည့်နယ်အဝှမ်းအကောခပ်သိမ်းစုံကား။ ကျွန်သီးတ်ေအပေါင်းတို့အစားမြေ	တည်း။ ။ ဤသို့လျှင်ပိုင်းခြားရုယ့်။ သာသနာတ်ေ
(၅၇)	၅၀၀၀ တည်စိမ့်သောငှါ။ ဘဝရှင်မင်းတရားကြီးလှူတ်ေမူသတည်း။ ပဉ္စဟိဘိက္ခဝေအင်္ဂဟိသမန္နာဂတော။	ဟူသည်ကျမ်းလာ။ ဒေသနာနှိုက်။ သဒ္ဓါသီလ။ သုတစာဂ။ ပညာငါးပါး။ ညီသေဝ်အားဖြင့်။ မြတ်ဖျားဆုယူ။ 	ကြည်ဖြူပတ္တနာ။ တောင့်တရာကို။
(၅၈)	မကြာလျှင်ဆဝ်။ ပြည့်လွယ်သေဝ်ဟု။ ပြန့်ပြောပီတိ။ အရင်းဟိရုယ့်။ မုနိသာသနာ။ ခြီးမြှောက်ရာကို။ 	ကောင်းစွာနှလုံးသွင်းလျက်။ မဟာကုသိုလ်ဉာဏသမ္ပယုတ်။ ဥက္ကဌသဒ္ဓါ။ စေတနာဖြင့်။ သာသနာ ၅၀၀၀ 	ပတ်လုံး။ လူနတ်တို့၏မြတ်သေဝ်အကျိုးကို ပြီးစေနိုင်သေဝ်။
(၅၉)	ဥဒ္ဒိဿစေတီတ်ေ။ ဓါတုစေတီတ်ေ။ ပရိဘောဂစေတီတ်ေ။ ဓမ္မစေတီတ်ေကြီးကို။ ခြီးမြှင့်တ်ေမူရသော 	အကျိုးအားဖြင့်။ သံသာရသော တံ့ဆိန္ဒိတွာ။ တယောဘဝေဝိဓံသိတွာ။ ဓမ္မနာဝံသမာရုယှ။ တာရေမိဇနတံ	ဗဟုံရုယ့်။ ဗျာဒိတ်ရတ်ေမူသေဝ်ဘုရားအလောင်းတ်ေတို့။ 


၃၈
(၆၀)	အာသီသပတ္ထနာ ပန်ယူသည်နှင့်အညီ။ သင်သရာအယဉ်ကိုဖြတ်၍။ ဘဝသုံးပါးနှိုက်ဖြစ်သော သမုဒယ	သစ္စာကိုဖျက်ဆီးပြီးလျှင်။ မဂ္ဂင်ရှစ်ပါးဟူသော သင်္ဘောလှိယ်ဖြင့်။ များလှစွာသေဝ် သတ္တဝါအပေါင်းကို 	တင်ယူရုယ့် ဤမှာဘက်မှသည်။ နိဗ္ဗမှာဘက်
(၆၁)	ကမ်းသို့။ ပို့ဆောင်ကယ်ယူနိုင်သေဝ်။ သဗ္ဗညုတအထွတ်။ မြတ်သေဝ်ဆုကို။ ပြည့်စုံသည်ဖြစ်ပါစေသ	တည်း။ မဏ္ဍိုင်မြေချာ။ ပလ္လင်သာထက်။ သစ္စာ ၄ ပါး။ တရားတော်ကို။ အပြီးစိုးပိုင်။ မတိုင်သမျှ ဘဝ	အဆက်ဆက်တို့နှိုက်။ ဟထ္ထိအဿရထပတ္တိစတုရင်္ဂနိယာသေနာ (ယ)
(၆၂)	ပရိဝါရိဿန္တိဟူရုယ့်လည်းကောင်း။ ဒေဝေသုဒေဝရာဇာနော။ မနုသ္သေသုစက္ကဝတ္တိ။ ပဒေသရဇ္ဇံဝိပုလ္လံ။ 	ဂဏ	နတော အသင်္ခယော။ ဟူရုယ့်လည်းကောင်း။ အာယုအရောဂိယံဝဏ္ဏံ။ ဥစ္စာကုလိနတံဥဠာရာယာပရမ္ပရာဟူ 	ရုယ့်လည်းကောင်း ဟောတ်ေမူတရားတ်ေမြတ်နှင့်အညီ။ ဤကိုယ်
(၆၃)	အဖြစ်မှစရုယ့်။ ဆင်ဖြူမြင်းပျံ။ လိယ်းလှံစကြရတနာအထူးထူးမြင့်ရာမြတ်ရာပြည့်စုံစွာရုယ့်။ ရတနာ ၇ ပါး	နှင့်တကွ။ လိယ်းကျွန်းလုံးကိုအစိုးရသဝ်။ စကြာမင်းဧယ့်စည်းစိမ်ချမ်းသာ။ နတ်တကာတို့ကိုအစိုးရသော။ 	သိကြားနတ်မင်းကြီးတို့ဧယ့်စည်းစိမ်ချမ်းသာတို့ကို။ စံစားမွေ့
(၆၄)	လျော်။ ရွှင်ပျော်ရသည်ဖြစ်ရုယ့် ပါရမီ ၁၀ ပါး။ စွန့်ခြင်းကြီး ၅ ပါးစရိယာ ၃ ပါးတို့ကိုဖြည့်ဆောင်တ်ေမူ	နိုင်သည်ဖြစ်စေိယ်သတည်း။ ဤသို့ကြီးမြတ်လှစွာသဝ်။ မဟာကုသိုလ်တ်ေဧယ့် အကျိုးကို။ ခမည်းတ်ေ	ဘုရားမယ်တ်ေဘုရား။ နောင်တ်ေဘုရား။ နှမတ်ေမှစ၍။ မင်းမိဘုရား။ သားတ်ေ။
(၆၅)	သမီးတ်ေညီတ်ေ။ ဆွေိယ်တ်ေ။ မျိုးတ်ေ။ မှူးတ်ေ။ မတ်တ်ေ။ ပြည်သူလူရဟန်းအပေါင်းတို့ကိုအမျှဝေတ်ေ	မူရုယ့်။ ရွှေိယ်မြို့တ်ေ။ ရွှေိယ်နန်းတ်ေ။ ထီးချက်တ်ေစောင့်သောနတ်။ နိုင်ငံတ်ေအလုံးကိုစောင့်သောနတ်။ 	သာသနာတ်ေကိုစောင့်သော နတ်စေတီတ်ေကြီးကိုစောင့်သော
(၆၆)	နတ်။ လောကပါလာ။ ဗြဟ္မာသိကြား။ နတ်အများတို့နှင့်တကွ။ အနန္တစကြာဝဠာနှိုက်ဟိကုန်သောလူနတ်	ဗြဟ္မာသတ္တဝါအပေါင်းတို့ကို။ အမျှဝေယ်တ်ေမူဧယ့်။ ဘုရားအလောင်းတ်ေတို့ဗျာဒိတ်တ်ေခံတ်ေမူသော	အခါ။ ချမ်းသာကုန်သည်ဖြစ်သကဲ့
(၆၇)	သို့။ ချမ်းသာမျက်မှောက်ရောက်ကြစေကုန်သတည်း။ ။




၃၉
ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ရွှေဘိုမြို့၊ မဟာမုနိတံတိုင်းအတွင်း၌ ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-ရွှေဘိုမြို့၊ မဟာမုနိတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။ 
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၇ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မဟာဝိဟာရကျောင်း (ခေါ်)ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းအားမြေများ						လှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			-၅၉ ကြောင်း

(၁)	ဗုဒ္ဓေါပါထာ။ ။ ဓမ္မောပါထာ။ သံဃောပါထာ။ ဇေတုသဗ္ဗသတ္တုံရာဇာ။ ဇယတုသဗ္ဗံရဇိနသာသနေ။ ။ ပထဝီ	သမကရုဏံ။ သဗ္ဗညုဉာဏသာဂရံ။ အရဟာဒိဂုဏူပေတံ။ လော
(၂)	ကနာထံနမာမဟံ။ ။ ဒေသနာဉာဏသမ္ဘူတံ။ ကိလေသမလဓံသကံ။ ဘာဝနာသစ္စာကာသိယံ။ ဝန္ဒာမိဓမ္မ	မုတ္တမံ။ ။ သီလာဒိဂုဏသမ္ပန္နံ။ ပုညက္ခေတ္တံ အနုတ္တရံ သုဂတဿပုတ္တဘူတံ။ ဒွိဓံသကံနမာမဟံ။ သိက္ခိတဗ္ဗံ
	သိက္ခာပကေ။ ပါကဋာစရိယာသတေ။ ။ သီလာ
(၃)	စာရဗဟုသုတ။ အညေစနယဒါယကေ။ ဝါဒဒါနာစရိယေစ။ ပတ္တုံယတိစ္ဆိတံနမေ။ ။ ဧဝံ ပုညသမ္ဘာရေန။	မဟာကုသလဥက္ကဌ။ သောမနဿဉာဏယုတ္တ။ ဝစီပဏာမစေတသာ။ ။ ဟတာရယောမဟေသက္ခော 		သွေဝ သီရိသုဓမ္မမဟာရာဇာဇနိန္ဒာဓိပတိ
(၄)	တိနာမဓေယျကော။ ဗုဒ္ဓပရိနိဗ္ဗာနတော။ နဝုတြတိသတာဓိကေ။ ဒွိသဟဿကာလေ ပတ္တေ။ သုနက္ခတ္တ	သုမင်္ဂလေ။ ။ ဣသိယ မရူပ ရူပ။ သက္ကရာဇေ။ ပုဏ္ဏမေ ဖဂ္ဂုနေ မာသေ။ သူရဇ္ဇေဝ အဟုဝရေ။ ။ 	ဘုစံ	တုလွတ်တိဝှမဟာဝါသံ။ သင်္ဃဿ ဒက္ခိဏံ ပါတေတွာ။ တတ္ထ ဝါသီနံ ပါကဝတ္တတ္ထမေဝ။ ယံ ဘူမိဘာ ဂံ
(၅)	တတ္ထစိရတ္ထံ။ ပရိသုဒ္ဓကေပါသာဏတလေ။ လိခနေ လိက္ခာပေသိ ပရိစ္စယေ။ အာသောမာဝ။ သာသနံ ဝဎ္ဍ	တု။ စိရံတိဌတု။ အောင်ပန်းတမ်းခွန်။ ဘဝဂ်ဝှန်စိမ့်။ ဘဝန္တဂူ။ သဗ္ဗညုဟု။ သုံးလူ့ရတနာ။ ရာဇိန္ဒာဓိပတိမုနိ	ပုင်္ဂစ။ 
၄၀
(၆)	လောကသေဌ်နင်း။ တရားမင်းလျှင်။ သုံးတွင်းဘုံဝ။ ဩကာသနှိုက်။ မောဟမြှေးယှည်။ ပုထုဇဉ်၏။ 	အယဉ်ဩဃ။ သံသာရကို။ ရှစ်ဆမဂ္ဂင်။ စက်ငြမ်းဆင်၍ဆောင်တင်စိမ့်ငှာ။ ဒေသနာတရား။ ဟောခယ့်	ထားသော။ သုံးပါးသာသနာ။ တည်ရာတမူလည်းဖြစ်ထသော။ ။ ကျွန်းသပြေရိယ်။ ဇမ္ဗူဒိဝ်
တတ္ထဒတွာ(၇)	တွင်။ တံဆိပ်ကမ္ပည်း။ မြန့်ပြည်ထီးဟု။  ကျော်သည်းပျံကြိုင်။ ဘဝဂ်လှိုင်မျှ။ လေးဆိုင်မဂ်ထူး။ ဆွတ်ယူခူး	သွား။ အထူးသီလ။အာစရနှင့်။ ရှစ်ဆမဂ္ဂင် ဗောဇ္စျင်တရား။ စက်လေးပါး၏ ပျံ့ပွါးစည်ရာတမူလည်းဖြစ်ထ	သေဝ်။ ။ သာသနာသည်။ ရောင်ဝါစက်ခြည်။ ထွန်းတက်တည်လျက်။ ရုပ်ကြည်သဖြင့်။ တရားပွင့်၍။ 	ခြောက်ဆင့်နတ်ရွာ။ ဗြဟ္မာနှစ်ဆယ်။ ဘ
(၈)	ခြင်းရာပြဟု။ ဟောထမိန့်ရှာ။ ကျမ်းဂန်လာနှင့်။ ညီစွာလည်းကောင်းဘုန်းတော်ပေါင်းကြောင့်။ နတ်ကောင်း 	သမ္မာ။ ဒေဝါအပေါင်း၏ ချစ်ကြည်ရာတမူလည်းဖြစ်ထသေဝ်။ ။ သာသနာသည်။ ရောင်ဝါစက်ခြည်။ ထွန်း	တက်တည်လျက်။ ရုပ်ကြည်သဖြင့်။ တရားပွင့်၍။ ခြောက်ဆင့်နတ်ရွာ။ ဗြဟ္မာနှစ်ဆယ်။ ဘ
(၉)	ဝဂ်ကယ်သား။ အံ့ဘွယ်သာစည်၊ နိဗ္ဗာန်ပြည်သို့။ ရည်ရာတမူလည်းဖြစ်ထသေဝ်။ ။ ဟံသာဝတီ။ ကုသိမ်။ 	မုတ္တမဟူသော ၃၃ မြို့အရံ။ ၉၉ မြို့ တို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော တလိုင်း ၃ ရပ်တို့၏နေရာ။ ဥဿာပဲခူး	ဟူသော ရာမညတိုင်း။ တနင်္သာရီ။ ပိဿလောံ
(၁၀)	ကမန်ပိုက်။ သောက်ကတဲးစသေဝ် ၇၉ မြို့တို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော ဂျွန်းယိုးဒယားတို့နေရာ။ ဒွါရာ	ဝတီဟူသေဝ် ရာမညတိုင်း။  ဗြည်။ အနန်း။ ပရော။ ကျိုင်းသည်။ လမုံးစသဝ် ၅၇ မြို့တို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်	အပ်သော ယွန်းလူမျိုးတို့၏နေရာ ဇင်းမယ်ဟူသော။ ဟရိဘုဉ္စ
(၁၁)	တိုင်း။ မိုင်းမည်။ မိုင်းသက်။ မိုင်းချိုင်။ မိုင်းပိုင်စသော ၃၇ မြို့တို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော။ ဂုံလူမျိုးတို့၏	နေရာ။ ကျိုင်းတုံဟူသော ခေမာဝရတိုင်း။ မိုင်းစယ့်။ ကျိုင်းဟွန်း။ မိုင်းဟတ်စသော ၁၂ မြို့တို့ဖြင့် တန်းဆာ	ဆင်အပ်သော။ လူးလူမျိုးတို့၏နေရာ။ ကျိုင်းရုံးဟူသောမ
(၁၂)	ဟာနဂရတိုင်း။ မိုင်းလုံ။ မိုင်းကွန်။ လောသွတ်။ ထိုက်စံ။ ဝေါသန်။ စောသိန်။ ထံမိုင်း။ ဆံကြီး။ မိုင်းဆံငယ်	စသေဝ်တရာသောမြို့တို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သေဝ်။ လင်းဇင်းလူမျိုးတို့၏နေရာ။ စန္ဒပူရီဟူသောလဝရဌ	တိုင်း။ မိုးနဲး။ ညောင်ရွှေ။ ယောံစောံ။ မိုးပြယ်း။ သိန်းနီ။ ကိုင်းမား။ သီပေါ။ မိုး
(၁၃)	မိတ်။ မိုင်းလုံ။ သုံးဆယ်ဟူသောမြို့ကြီးအပေါင်းတို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော။ 



၄၁
	စော်ဘွားအပေါင်းတို့၏နေရာဖြစ်သော ကမ္ဗောဇတိုင်း။ မိုးတား။ မိုးစစ်။ မိုးညှင်း။ မိုးကောင်း။ ခန္တီး။ တက် 	ခေါင်။ မိုင်းလုံဟူသော မြို့ကြီးအပေါင်းတို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော။ သုံးဆယ်သောရှမ်းမျိုးစော်ဘွား
(၁၄)	နေရာဖြစ်သောအာဠဝီတိုင်း။ မိုင်းမော်။ စည်ခွင်။ ဟိုသာ။ လာသာ။ မိုးနား။ စန်းထား။ မိုးဝန်းစသောမြို့ကြီး	ကိုးမြို့တို့ဖြင့်တန်းဆာဆင်အပ်သော။ ရှမ်းတရုတ်လူမျိုးတို့နေရာ။ မော် ၉ ခွင်ဟူသော မောရိယတိုင်း။ 	ကတို။ စိုငံ။ ဆေးသစ်။ ကောင်းစင်။ ငရင်း။ ငရုန်း။ ယင်တပ်ဟူသောမြို့ကြီးအပေါင်းတို့
(၁၅)	ဖြင့်တန်းဆာဆင်အပ်သောဗန်းမော်ရှမ်းစော်ဘွားတို့၏နေရာဖြစ်သော။ စိန့်တိုင်း။ မိုးကုတ်။ ကျပ်ပြင်။ 	ရေလျှံစသော မြို့လက်ရွာငယ် အပေါင်းတို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော။ စို့သူကြီးတို့နေရာဖြစ်သော မဟီ	သာသကတိုင်း။ မွေရဉ်း။ မည်ကယ်။ ငခင်ကျယ်စ
(၁၆)	သော မြို့တို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သော။ ကသည်း။ ကုလား။ ဟုန်း။ စော်ဘွားတို့၏နေရာဖြစ်သော မဏိပူ	ရတိုင်း။ ကလေး။ သောင်သွပ်။ ထီးလင်း။ ယော။ ဆော။ စကု။ မဘဲး။ မင်းတုန်းစသော ၃၇ မြို့တို့ဖြင့် 	တန်းဆာဆင်အပ်သော။ သုနာပရန္တတိုင်း။ သာယာဝတီ။ ကျွန်းဆုံ။ 
(၁၇)	ပေါင်းတယ်။ တလည်စီး။ ပန်းတောင်းစသောမြို့ကြီးအပေါင်းတို့ဖြင့်။ တန်းဆာဆင်အပ်သေဝ် သီရိခေတ္တ	ရာမတိုင်း။ ဗာရာဏသီ။ ကယ်းလင်း။ တောင်ညို။ ကမ်းပါးနီ။ တောင်ငူငယ်။ ဇေယျဝတီ။ ကေတုမတီစ	သေဝ်မြို့	ကြီးအပေါင်းတို့ဖြင့် တန်းဆာဆင်အပ်သေဝ် ဇေယာဝဎ္ဍနတိုင်း
(၁၈)	ဤသို့စသော တိုင်းကြီး ၁၅ တိုင်းတို့ဖြင့်။ ခြံရံတင့်တယ်စွာ တန်းဆာဆင်အပ်သော။ တမ္ပဒီပ။ တိုင်းမထိပ်	ဝန်း။ ဦးစွန်းခေါင်ချာ။ ရတနာပူရဟူသော ရွှေပြည်တ်ေကြီး။ သံတောင်အတာဖြင့်တာပေါင်း ၃၂၀၆ တာရှိ	သော ရွှေမြို့တော်ကြီး။ ၇၀ သော ရွှေနန်းအဆောင်ဆောင်ဖြင့် ဆန်းကြယ်ကြီး
(၁၉)	ကျယ်တင့်တယ်စွာ ခြံရံအပ်သော။ သံအတောင်ြဖင့် ၁၂င်္၇ အမြင့်ဆောင်သေဝ်။ ဘုံရဆင့်ဟိသော ရွှေနန်း	ပြဿဒ်တ်ေကြီးသခင်။ ရေတွက်ခဲ့ပြီးသော။ အတိုင်းတိုင်းမည်အပြည်ပြည်ထောင်သေဝ်ထီးဆောင်းအ 	အပေါင်းတို့၏။ ဦးခေါင်းတည်းဟူသောကြာရုံ။ လက်မုံတည်းဟူသော
(၂၀)	ကြာပွင့်ပန်းဖြင့်။ ပူဇော်ဆက်သ။ ဦးညွတ်ရ၍။ နှလုံးသည်းပွတ်နှင့်အတူ။ အလွန်တရာ





၄၂
	ချစ်လေးမြတ်စွာသော သားရတနာ။ သမီးရတနာတို့ကို။ ရွှေဘဝါးတ်ေအောံဆက်သမြဲးနေစေ၍။ ကျွန်တ်ေ	ခံရသော အမင်းမင်းတို့၏ သခင်။ ရွှေတွင်းငွေတွင်း ပတ္တမြားတွင်း ပယင်း
(၂၁)	တွင်းစသေဝ်မြတ်ကုန်သေဝ် ရတနာကူပတွင်းများသခင်။ ဆင်နီဆင်ကျားပေါသားဟိုင်းဟံ။ တည်တံ
	စသေဝ်ဆင်မြတ်ယဉ်သာ အပေါင်းခြံရံအပ်သော ဆင်ဖြူရတနာမြတ်သခင်။ သိကြားဘေးဘိုး။ ရွှေနန်း	စိုးသား။ နေမျိုးဇာတိ။ မဟိဒ္ဓိလည်း ဖြစ်တော်မူထသေဝ်။ ဘုန်းတော်အလွန်ကြီးမြတ်တော်မူ
(၂၂)	လှသေဝ်။ အရှင်ဘဝသျှင်မင်းတရားကြီးဘုရားသည်။ ထိုဝယ်နှောင်းနောံ။ ၃ ဆက်မြောံ။ ခြင်းဘောံ	တ	ရုပ်ပြည်။ ရတနာပူရမြို့အင်းဝကို တည်လိမ့်သည်။ တည်လတ်သေဝ်ခါ။ သာသနာသည်။ တည်ရာမြစ်ဆုံဝ။ 	ပြည်တဲးသေဌ်နင်း။ စိုးနှိပ်နင်းသည်။ မင်းကားသူရဇ္ဇ။ ဆင်ဖြူဗာဝီသဟု။ စျန်သမာ
(၂၃)	ပတ်ရသော။ ဂဝံပတေ့ရသေ့သိကြား။ နတ်တို့ထားသေဝ်။ သိုက်ကျမ်းသိုက်စာနှင့်အညီ။ သာသနာတော်	၂၃၀၇။ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၅ ခု။ နတ်တော်လပြည့်ကျော် ၄ ရက်နေ့။ တက်နေ့ ၁၇ ဘဝါးတွင်။ ခမည်းတ်ေ	မြတ်ဖြစ်တ်ေမူသေဝ်။ အလောင်းမင်းတရားကြီးဘုရား။ နောင်တော်မင်းတြား
(၂၄)	ကြီးဘုရား။ အရိုက်အရာတ်ေဖြစ်သေဝ် ရွှေထီးရွှေနန်းကိုသိမ်းမြန်းစိုးအုပ်စမ္ပယ်တ်ေမူသည်။ မဟာပုညာနု	ဘာဝါနံ ရာဇူနံယေဝယထာစိန္တံသနိဇ္စျတိ။ ဟူသေဝ်ကျမ်းဂန်နှင့်ညီစွာ အလုံစုံနှလုံးအလိုတ်ေဟိအပ်သည်	ကို။ ရည်ကြံတ်ေမူသမျှ။ ပြီးပြည့်စုံခြင်းသို့။ ရောံရသေဝ်ဘုန်းတ်မြတ်
(၂၅)	နှင့်လည်း ပြည့်စုံတ်ေမူသည်။ သောမနဿဉာဏသမ္ပယုတ်ဥက္ကဌ် ပဋိသန္ဓေနေသဖြင့်။  ထူးမြတ်သေဝ်	ဗုဒ္ဓက်။ ၇ ဘုရားအလောင်းတော်တို့သည်။ ဘွားမြင်တ်ေမူ၍။ ၃ ရက် ၃ ခါမလည်မီအတွင်းတွင်။ ဗေဒင်	သုံးပုံမှစ၍ တတ်အပ်သောအရာရာ။ ဆရာ ၇ ယောံတို့၏ အတတ်ပညာစည်။ ဟဒယဝတ္ထုကိုမှီ
(၂၆)	သောမနောဝိသာဏဓါတ်ဟူသေဝ်နှလုံးတ်ေသို့တတ်စွမ်းသိမြင်သည်ဟု။ ဟောတ်ေမူသောကျမ်းဂန်နှင့်အညီ	ပျိုငယ်နုသော အရွယ်တ်ေကပင်။ ဗေဒင်မှစ၍ အဌါရသ။ သိပ္ပအလုံးစုံကို။ အကုန်အကြွင်းမဲ့သိမြင်တ်ေမူ	သေဝ်ဘုန်းတော်မြတ်နှင့်လည်းပြည့်စုံတော်မူသည်ဖြစ်၍။ ၇ နှစ်သော အရွယ်တ်ေကပင်လျက်
(၂၇)	အလုံးစုံကိုတတ်သိမြင်သေဝ် အလောင်းတ်ေမဟော်သဓါသုခမိန်ကဲ့သို့။ ၇ နှစ်သောအရွယ် 

၄၃
	တ်ေကပင်လျှင် သင်္သရာ၏ လည်းလျှောင်းရာကုသိုလ်ဟူသော။ ပရာသတနတရားကို။ တတ်သိမြင်တ်ေမူ	သော သမ္မာ ဆန္ဒသုဒ္ဓစေတနာပြဌာန်းသည်ဖြစ်ရုယ့်။ ဘုမ္မိနက်သန်။ ကောင်းကြန်လက္ခဏာပြည့်စုံသော။
(၂၈)	သန့်ရှင်းစင်သော မြေပြင်ကိုမြင်တ်ေမူလျှင် ရပ်နေတ်ေမူ၍။ ငါသည်ခပ်သိမ်းကုန်သော သူအပေါင်းတို့၏	ကိုးကွယ်ရာဖြစ်လတ်သောလျှင်။ ဤမြေအပြင်ဝယ်။ စကုပါရိသုဒ္ဓိသီလ ၄ ပါး။ ဖြူထွားသန့်ရှင်းသော 	သင်္ဃာတော်မြတ်အား။ ရွှေကျောင်းကြီးစွာဆောက်လုပ်၍။ သာသနာတ်ေကို
(၂၉)	ချီးမြှင့်အံ့ဟူသောသမ္မာသင်္ကပ္ပ။ အကြံတ်ေမှတ်သားတ်ေမူသည့်အတိုင်း။ ထူးမြတ်ကြီးကျယ်တင့်တယ်စွာ	သော။ ဘောဂယသသီရိသမ္ပတ္တိနှင့်ပြည့်စုံသည်ဖြစ်၍။ မင်္ဂလာအိမ်နန်စံတ်ေမူသောအခါ။ သာသနာတ်ေ 	၂၁၀၀။	နှစ်သက္ကရာဇ် ၁၁၂၄ ခု။ ဝါဆိုလတွင်း။ ဒမ္မိယလဒ္ဓသန့်ရှင်းစင်
(၃၀)	ကြယ်စွာသော။ ရတနာထွေ။ ငွေသပြာပေါင်း။ သိန်းသောင်းမကသော လောကီဥစ္စာ။ ရတနာမြတ်ကိုထုတ်	တ်ေမူ၍။ လောကုတ္တရာတည်းဟူသော အနှစ်ပင်စည်ကိုယူစိမ့်အံ့သောငှာ။ မဟာဝိဟာရရွှေကျောင်းကြီး၏ 	အဆောက်အအုမ်ကိုလုပ်ကြံရှာမှီးစိမ့်ဟု။ အသီးသီးအမှူး
(၃၁)	ခန့်အပ်ပေးရုယ့်။ အသီးလုပ်ကြံရှာမှီးသဖြင့်။ အသီးသီးပြီးပြည့်စုံသည်ဟိသေဝ်။ သုဓမ္မာနတ်သဘင်ကဲ့သို့။ 	အဆောင်ဆောင်သေဝ် အရံဖြင့်ဆန်းကြယ်သေဝ်ကျောင်းတ်ကြီး၏ ပုံစံကို။ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၂ ခု။ ဝါဆိုလ	ဆန်း ၁၁ ရက် ၄ ဟူးနေ့။ နံနက် ၄ ချက်တီးကျော်နေဝန်းပေါ်တွင်။ ပုံစံစလုပ်စေ
(၃၂)	၃ လမြောက်။ တန်းဆောင်မုန်းလဆန်း ၃ ရက်။ စနေနေ့။ နေ့တက်တချက်တီးကျော်မင်္ဂလာအခါတ်ေတွင်။ 	သာသနာတ်ေစောင့်နတ် ဘုမ္မစိုးနတ်မြတ်တို့အား ပန်ကြားပူဇော်၍။ ကြိုးတိုင်းဝန်းလည်း။ ရပ်ရှစ်မျက်နှာ။ 	မှန်စက်ချ၍။ ရွှေပန္နက်ငွေပန္နက်စိုက်မှတ်စေပြီးသော်။ ၎င်းလဆန်း ၄ ရက် ၄ ဟူးနေ့။ နံနက် ၄ ချက်တီး
(၃၃)	အခါပြည်တွင်း။ ကျောင်းတ်ေတွင်းဝန်းစနစ်၍။ ကွန်းစဉ်သည်ရန်သည်ထွေး စသေဝ်အလုံးစုံကို တည်လုပ်	တ်ေမူသည်။ ထိုသို့ကြီးကျယ်တင့်တယ်လှစွာသေဝ် ဘုံအဆင့်ဆင့်။ အရံအဆောင်ဆောင်ဖြင့်။ ဆန်းကြယ်	တင့်တယ်သေဝ် ကျောင်းတ်ေကြီးသည်။ ၁၁ လဖြင့်အလုံးစုံပြီး
(၃၄)	ပြီးလတ်သေဝ်။ ထိုကျောင်းတ်ေကြီးဝယ်။ ဆြာအရာသင်္ဃာအပေါင်းတို့သုံးဆောင်

၄၄
	အပ်သေဝ်ဒါနပရိဘောဂ။ ဝိနည်းဂန်ဝယ် ရဟန်းတို့အားအပ်သည်ဟူရုယ့် ပညတ်တ်ေမူသမျှ။ မကြွင်းမ	ကျန်ရ။ ဒါနဝတ္ထုစုံစေ့စွာ။ ပရိက္ခရာရှစ်ပါးနှင့်တကွ။ ၃ ပုံသေဝ်ပိဋကတ်တ်ေ။ ပါဠိအဌကထာ
(၃၅)	ဋီကာလက်ဆန်း။ ကျမ်းဂန်အပေါင်းကိုလည်း။ သင်ကြားပို့သကြည့်ရှုစိမ့်ငှာ။ ဋီကာလက်ဆန်း။ ကျမ်းဂန်အ	ပေါင်းကိုလည်း။ သင်ကြားပို့သကြည့်ရှုစိမ့်ငှာ။ သာသနာတ်ေမြတ်၏ မူလအမြစ်ဖြစ်သေဝ်ပရိသတ်ကို	မပြတ်ပြည့်စိမ့်သောငှာ။ များစွာလက္ခကံကျွေးပေး၍ ကူးရေးစေပြီးလျှင် မှန်ကန်စွာ အဘန်ဘန်တည်းပြုဋ်	စေပြီးမှ။ သစ်စေးဟင်း
(၃၆)	သပတား။ ရွှေမြက်ပါးတို့ဖြင့် လိမ်းကျံမွမ်းမံရုယ့်။ သိမ်မွေံစွာသေဝ်မိုင်းလုံကတီပါရွှေဖျင်တို့ဖြင့်ထုပ်လျှက်	တည်ထားရာ။ ရွှေစာတိုက်နှင့်တကွ။ ။ ဝိစေယျဒါနံတဗ္ဗံဟုကျမ်းဂန်နှင့်ညီစွာ။ ခမည်းတ်ေမြတ်ကျေးဇူး 	သခင်ဘဝရှင်အလောင်းမင်းတရားကြီးဘုရားသည်။ ရွေးချယ်စီစစ်
(၃၇)	ရုယ့်ချီးမြှင့်ကိုးကွယ်တ်ေမူသေဝ်။ စတုပါရိသုဒ္ဓိသီလလေးပါး။ ဖြူထွားသန့်ရှင်းစင်ကြယ်ပြည့်စုံသေဝ် သာ	သနာတ်ေ၏ အမြစ်ပင်စည်သဘွယ်ဖြစ်တ်ေမူသေဝ်။ ဇမ္ဗူဒိပ်ဝယ်အကြေအညာ။ ဒိသာရှစ်ရပ်။ နှံ့စပ်	ကျော်စောသေဝ် ပရိယတ်ပဋိပတ်စသေဝ် အထူးထူးသေဝ်ဂုဏ်နှင့်
(၃၈)	ပြည့်စုံသေဝ်။ ဇမ္ဗူဒီပအနန္တဓဇမဟာဓမ္မရာဇဂုရုဟူသေဝ် နာမံတံဆိပ်တ်ေဖြင့်။ ချီးမြှင်ကိုးကွယ်တ်ေမူသေဝ်	ဆရာတ်ေမြတ်အား။ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟ။ ဓမ္မနုဂ္ဂဟဟူသေဝ်နှစ်ပါးဖြင့်။ ကြီးစွာသေဝ်အသဒိသဒါနအလှူကြီးပေး	တ်ေမူ၍။ သာသနာတ်ေ၂၃၀၅။ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၃ ခု။ ဒုတိယဝါဆိုလဆန်း ၆ ရက်
(၃၉)	၂ နေ့။ နေတက်အခါမင်္ဂလာတွင်။ အဆောင်ဆောင်ဖြင့်ဆန်းကြယ်စွာသေဝ်။ မဟာဝိဟာရကျောင်းတ်ေ	ကြီးကိုလှူတ်ေမူသည်။ သာသနာတော် ၂၃၀၇ နှစ်ရောက်သေဝ်အခါ။ ငါ၏သာသနာတ်ေကိုပြုစုနိုင်သေဝ်	မင်းတရားသည်ပေါ်ထွန်း၍။ ခပ်သိမ်းကုန်သော သတ္တဝါအပေါင်းတို့၏ မှီခိုရာဖြစ်လတ္တံ့ဟုသေဝ်။ ဗျာ
(၄၀)	ဒိတ်တ်ေမြတ်။ ပါပစုက္ကတေကာလေ ဓမ္မာရာဇာဘဝိဿတိ။ ဟူသေဝ်ဓါတ်ကျမ်းဂါထာနှင့်ညီစွာ။ သာသနာ	တ်ေ ၂၃၀၇။ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၅ ခု။ နတ်တ်ေလပြည့်ကျော် ၅ ရက်။ ၄ ဟူးနေ့။ တက်နေ ၁၇ ဘဝါးတွင်။ 	သမုတိဒေဝဟူသေဝ် လောကာဓိပတိ။ သမုတိဒေဝဟူသေဝ်အထွတ်အထိပ်သို့ရောက်စံတ်ေမူလျှင်။ ဇမ္ဗူ	ဒိပ်တ
(၄၁)	ကျွန်းလုံးကိုအစိုးရသေဝ် သီရိဓမ္မာသောကမင်းသည်။ ရာဇာအဘိသေကဟူသေဝ်

၄၅
	အဘိသိတ်ခံခြင်း အာနုဘော်အားဖြင့်။ အထက်တယူဇနာ။ အောက်တယူဇနာ အစိုးရတ်ေမူသည်ဖြစ်၍။ 	သာသနာတ်ေကိုပြုစုဆောင်ရွက်သကဲ့သို့။ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၅ ခု။ နယုန်လပြည့်ကျော် ၂ ရက်။ ဝိသာခါ	နက္ခတ်
(၄၂)	နှင့် ရှဉ်သေဝ် ၄ နေ့နှိုက်။ ရာဇဘိသေကကိုခံတ်ေမူသဖြင့်။ အတိုင်းတိုင်းအပြည်ပြည်ထောင်သေဝ်ထီး	ဆောင်းမင်းကုန်အောင်ကို ရွှေဘဝါးတ်ေအောက်။ ညွတ်ရောက်တတ်ခ။ ဆက်သကျိုးနွံ။ ကျွန်တ်ေခံ 	ရောက်စေသည်ဖြစ်၍။ သာသနာတ်ေမြတ်ကို။ တိုင်းထက်လွန်စွာတည်ထွန်းတ်ေမူစသည်။ ထိုသို့
(၄၃)	သာသနာတ်ေမြတ်သည်။ တည်ထွန်းစည်ပင် ပွင့်လင်းခြင်းဟူသေဝ် ဘုရားသခင်၏ အာဏာတ်ေဓမ္မစက်	ကို။ နှစ်သက်ဝမ်းသာ။ အခါမပြတ်။ စိတ္တုပ္ပါဒ်မနောဒွါရိကဇောသည်။ ရေအယဉ်သို့ မပြတ်အစဉ်။ အလျဉ်	မပျက်။ မယွင်းကွက်သေဝ် သဒ္ဓါစေတနာ ပြဌာန်းသည်ဖြစ်၍။ ဘေးလောင်းတ်ေသီရိဓမ္မာ
(၄၄)	သောကမင်းသည်။ အရှင်မဟာမောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿမထေရ်မြတ်အား ဆောက်လုပ်တ်ေမူသေဝ်။ အသော	ကာရုံကျောင်းတ်ေကို။ အနုမောဒနာသာဓုခေါ်တ်ေမူသကဲ့သို့။ ဆရာတ်ေမြတ်အား တင်လှူတ်ေမူသေဝ် 	အဆောင်ဆောင်သေဝ်ကျောင်းတ်ေအရံဖြင့် ဆန်းကြယ်သည်ဖြစ်၍။ သုဓမ္မာနတ်သဘင်ကဲ့သို့။ အလွန်	တင့်
(၄၅)	တယ်စွာသေဝ် မဟာဝိဟာရကျောင်းတ်ေကြီးကို။ ဘုံစံတုလွတ်ဟူသေဝ် နာမံကမ္ပည်းတပ်တ်ေမူ၍။ အနာ	မောဒနာ သာဓုခေါ်တ်ေမူအံ့ငှာ။ များလှစွာသေဝ် လှူဘွယ်ဝတ္ထုပရိက္ခရာရှစ်ပါးစုံနှင့်တကွ။ ပရိဘောဂအသုံး	အဆောင်။ သင်္ဃာတ်ေတို့အား အပ်သည်ပညတ်တ်ေမူသမျှ။ မကျန်မကြွင်းရပြီးပြည့်စုံ
(၄၆)	ခြင်းသို့ရောက်လျှင်။ သင်္ဃာတ်ေ ၂၀၀၀ ပင့်၍။ အဆောင်ဆောင်သေဝ်ကျောင်းတ်ေထက်သတင်းသုံးနေ	စေပြီးလျှင်။ ရေစင်ပတ္တိဒါနပတ္တာနုမောဒန အလှူကြီးကို ပေးတ်ေမူအံ့သေဝ်ငှာ။ သာသနာတ်ေ ၂၃၀၉ နှစ်။	သက္ကရာဇ် ၁၁၂၇ ခု။ တပေါင်းလပြည့်နေ့။ ကောင်းမြတ်သေဝ်မင်္ဂလာအခါတ်ေ
(၄၇)	တွင်။ အဿဇာနည်မြင်းပျံကသေဝ် နတ်ရထားကဲ့သို့ အလွန်လျှင် ရှုဘွယ်ရှိသေဝ်။ ရွှေငွေပတ္တမြားဖန်မှန်	အတိဆန်းကြယ်စွာ တန်းဆာဆင်အပ်သေဝ် မြင်းရထားထက် စမ္ပာယ်တ်ေမူ၍။ ပိမ္ပသာရမင်းကြီးသည်။ 	ဘုရား 	သခင်သတင်းသုံးတ်ေမူရာ။ ဝေဠုဝန်ကျောင်းတ်ေသို့ထွက်စံဖူးမြင်တ်ေမူ
(၄၈)	သေဝ်အခါကဲ့သို့။ မင်း၏ကိရိယာ။ အင်္ဂါ ၄ ပါး။ မင်းခမ်းမင်းနားစီစဉ်ခင်းကျင်းပြီးလျှင်။ 

၄၆
	မယ်တ်ေအရှင်မိဘုရားကို။ ရွှေဝေဝ်ရတနာ။ ယဉ်သာစီးနင်း။ ခင်းကျင်းစီစဉ်စေ၍ ရှေးထားတ်ေမူပြီးလျှင်။	နတ်၏အဆင်းကဲ့သို့ အလွန်တင့်တယ်စွာ။ များလှစွာသေဝ်ထီးဆောင်းနန်း
(၄၉)	နေ။ ပဒေသရာဇ်ပေါင်းခြံရံလျက်။ များလှစွာသေဝ်မင်းမိဘုရားသားတ်ေ။ သမီးတ်ေ။ ဆွေတ်ေ။ မျိုးတ်ေ။	မှူးမတ်ဗိုလ်ပါ အပေါင်း။ များလှစွာသေဝ် အခြွေအရံနှင့် အလွန်တင့်တယ်စွာ။ ရွှေနန်းတ်ေမှသည် ဘုံစံတု	လွတ်ရွှေကျောင်းတ်ေကြီးသို့ စံတ်ေမူ၍။ အလုံးစုံစေ့စွာ သင်္ဃာတ်ေမြတ်
(၅၀)	တို့အားလှူဒါန်းပြီးလျှင်။ ထူးမြတ်စွာသေဝ် တရားတ်ေကိုနာတ်ေမူ၍ သဗ္ဗညုတသမ္မာသမ္ဗောဓိဆုကိုပြည့်	လွယ်စိမ့်သေဝ်ငှာ။ ပတ္တမြားစီသေဝ် ရွှေကရားနှင့် ရေစင်တ်ေသွန်းချလျှက်။ ၃၁ ဘုံနှိုက်ကြင်လည်ကြကုန်	သေဝ် သတ္တဝါတို့အား။ ပတ္တိဒါနအလှူ၏အဘို့ကိုမျှဝေတ်ေမူ၍။ ပတ္တာနုမော
(၅၁)	ဒနာခေါ်တ်ေမူသည်။ ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းတ်ေဝယ်။ သတင်းသုံးနေတ်ေမူသေဝ်။ ဆရာအရာသင်္ဃာတို့	အားလည်း။ ပစ္စည်း ၄ ပါးပြည့်စုံစိမ့်သေဝ်ငှာ။ သန့်ရှင်းစင်ကြယ်သောမြေရပ်ကိုရွေးချယ်၍။ အသည်	မြောက်ဘက်တိုက်။ အုန်းပေက်ရွာမြေအတွင်းတွင်
(၅၂)	ရေစင်တ်ေသွန်း၍ လှူတ်ေမူသည်။ ဤသို့လျှင် ထူးမြတ်စွာ သာသနာတ်ေဝယ်။ ပစ္စယာနုဂ္ဂဟ။ ဓမ္မာနုဂ္ဂဟ	ဟူသေဝ်နှစ်ပါးသေဝ် ချီးမြှင့်ခြင်းကုသိုလ်အာနုဘော်ကြောင့်။ သံသာရသောတံဆိန္ဒိတွာတယောဘဝေဝိဓံ	သိတွာ။ ဓမ္မာနာဝံသမာဂုယှ။ တာရေမိဇနတံဗဟုံဟူ၍ ဗျာဒိတ်
(၅၃)	ခံတ်ေမူသေဝ် ဘုရားလောင်းတ်ေတို့ပန်ယူသည်နှင့်အညီ။ သင်္သရာအယဉ်ကိုဖြတ်၍။ ဘဝသုံးပါးနှိုက်ဖြစ်	သေဝ် သမုဒယသစ္စာကိုဖျက်ဆီးပြီးသေဝ်၊ မဂ္ဂင်ဟူသေဝ်သင်္ဘောလှေဖြင့်။ များလှစွာသေဝ်သတ္တဝါ	အပေါင်းကိုတင်	ယူ၍။ နိဗ္ဗာန်တည်းဟူသေဝ်ထိုမှာဘက်ကမ်းသို့ဆောင်ကယ်ယူ
(၅၄)	နိုင်သေဝ်၊ သမ္မာသမ္ဗောဓိဆုမြတ်ကိုပြည့်စုံသည်ဖြစ်စေသတည်း။ အောင်မြေမင်္ဂလာ။ ပလ္လင်သာထက်။ 	သစ္စာလေးဆင့်။ မပွင့်သမျှ။ ဘဝအဆက်ဆက်တို့နှိုက်။ ဟတ္ထိအဿာရထပတ္တိစတုရင်္ဂိနိယာသေနာပရိဝါရိ	ဿန္တိဟူ၍လည်းကောင်း။ ဒေဝေသုဒေဝရာဇာနော
(၅၅)	မနုသ္သေသုစက္ကဝတ္တိပဒေသရဇ္ဇံဝိပုလ္လံ။ ဂဏနတော အသင်္ခယောဟူ၍လည်းကောင်း။ အာယုအရောဂိယံ	ဝဏ္ဏံ၊ ဥစ္စာကုလီဏတံ။ ဥဠာရာပရံပရာဟူ၍လည်းကောင်း။ 

၄၇
	ဟေဝ်တ်ေမူသေဝ်တရားကျမ်းဂန်နှင့်အညီ။ ဤကိုယ်အဖြစ်မှစ၍။ ဘဝအဆက်ဆက်တို့နှိုက်။ ဆင်ဖြူ
(၅၆)	မြင်းပျံ။ လေးလှံစကြာ ရတနာအထူးထူးမြင့်ရာမြတ်ရာပြည့်စုံစွာ၍။ ရတနာ ၇ ပါးနှင့်တကွ။ ၄ ကျွန်း	လု့း	ကိုအစိုးရသော စကြာမင်း၏ စည်းစိမ်ချမ်းသာ။ နတ်တကာတို့ကို အစိုးရသေဝ် သိကြားမင်းနတ်မင်းတို့၏ 	စည်းစိမ်	ချမ်းသာကိုခံစားမွေ့လျော်ရ၍ ပါရမီ ၁၀ ပါး။ 
(၅၇)	စရိယ ၃ ပါးတို့ကို ဖြည့်တ်ေမူနိုင်သည်ဖြစ်စေသတည်း။ ဤသို့လျှင်ကြီးမြတ်စွာသေဝ်ကုသိုလ်တ်ေ၏ 	အကျိုးစက်ကို။ ခမည်းတ်ေကျေးဇူးသခင်ဘုရား။ ကျေးဇူးသခင်မယ်တ်ေမိဘုရား။ နောင်တ်ေဘုရား	နှမတော်မင်းသမီး။ မင်းမိဘုရား။ သားတ်ေ။ ညီတ်ေ။ ဆွေတ်ေ။ မျိုးတ်ေ။ မှူး
(၅၈)	တ်ေ။ မတ်တ်ေ။ ဗိုလ်ပါပြည်သူလူတကာ သတ္တဝါအပေါင်းတို့နှင့်တကွ။ အနန္တစကြဝဠာနှိုက်ရှိကုန်သေဝ် လူ	နတ်ဗြဟ္မာသတ္တဝါအပေါင်းတို့အား အမျှဝေတ်ေမူ၏။ ဘုရားအလောင်းတ်ေတို့ဗျာဒိတ်ခံတ်ေမူသေဝ်အခါ။ 	ချမ်းသာကုန်သည်ချည်းဖြစ်ကုန်သကဲ့သို့ဖြစ်

(၅၉)	စေ။ ချမ်းသာကုန်သတည်း။ ဝသုန္ဒြေမြေစောင့်နတ်သားအားလည်း အမျှဝေတ်ေမူ၏။ သာဓုခေါ်စေ	သတည်း။

၄၈
ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းကျောက်စာ
ကျောက်စာမည်				-ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းကျောက်စာ (ကျော)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ရွှေဘိုမြို့၊ မဟာမုနိတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်
ယခုတည်ရာဌာန			-ရွှေဘိုမြို့၊  မဟာမုနိတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၇ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မဟာဝိဟာရကျောင်း (ခေါ်)ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းအားမြေများလှူဒါန်း					ခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			- ၃၃ ကြောင်း

(၁)	အုန်းပေါက်ရွာ မြေနယ်ရှစ်ရပ်ကို။ အဘေးအဘွားအမိတို့အရပ်ကို ဆက်ခံထိန်းတိုင်သူ။ မြေတိုင်မမိတုပ်။	သားငထွန်းကျော်တို့တိုင်နက်။ ။ အုန်းပေါက်ရွာမြေနယ် ၈ ရပ်ကို။ အဘေးအဘွားအမိတို့အရာကိုဆက်ခံ 	ထိန်းတိုင်သူမြေတိုင်းမမိတုပ်။ သားငထွန်းကျော်တို့တိုင်နက်။ အတွင်းတွင်။ ကျောင်းတ်ေအားလှူတ်ေမူ	သည့်ဝတ်တ်မြေ။ ဆွမ်းစားအိုင်
(၂)	တည်ပင်ကြီးလဲမြေ။ ပန်းသည်ခင်းလဲမြေရပ်အပိုင်းအခြား အရှေ့မြောက်ထောင့်အလား ဆွမ်းစားအိုင်တည်	ပင်ကုန်းဖျား။ အရှေ့ကုန်းရိုး။ ရေလည်ပန်းပွေဒိုင်စုမြေစပ်။ တည်ပင်ရင်းကျောက်ပုံသည် အခြားထိုမှ 	တောင်တန်းတန်းလျှောက်၍။ ပန်းသည်
(၃)	ခင်းလယ်ကျင်း။ အရှေ့ကုန်းရိုးသပွတ်ပင်ရင်း။ ကျောက်တိုင်သည်အရှေ့မျက်နှာအလယ်ဝမ်းကန့်။ ထိုမှ	တောင်တန်းတန်း မင်းလမ်းမကြီးတောင်ဘက်ကုန်းရိုးစပ်တွင် ကျောက်တိုင်သည်။ အရှေ့တောင်ထောင့်	အခြား။ ထိုမှအနောက်တန်းတန်းရွှေရပ်တ်ေ
(၄)	ဝတ်မြေစပ်။ ၉ ကြဲလယ်ပျက်ကွင်းတွင်။ ကျောက်တိုင်သည်။ တောင်မျက်နှာဝမ်းကန့်။ ထိုမှအနောက်တန်း	တန်းကုန်းခင်စပ်ဖလံပင်ရင်းကျောက်တိုင်သည်။ အနောက်တောင်ထောင့်အခြား။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်း။ 	ကုန်းခင်နားလယ်ကျုင်းစပ်ကိုလျှောက်၍။ 
(၅)	ပန်းသည်ခင်းလယ်ကျင်းအနောက်နားကုန်းခင်စပ်။ သမွတ်ပင်ရင်းကျောက်တိုင်သည်။ အနောက်မျက်နှာ	ဝမ်းကန့်။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်း။ ကုန်းခင်စပ်လယ်ကျင်းကို

၄၉
	လျှောက်၍။ ဆွမ်းစာအိုင်တည်ပင်ကုန်းဗျာ။ အနောက်ကုန်းခင်နားကျောက်တိုင်သည်။ အနောက်မြောက်
(၆)	ထောင့်အခြား။ ထိုမှအရှေ့တန်းတန်း။ တည်ပင်ကုန်းဖျားကို လျှောက်၍ ပဌမအရှေ့မြောက်ထောင့်နယ်စ။ 	တည်ပင်ရင်းကျောက်ပုံသို့ရောက်သည်လျှင်။ ဆွမ်းစားအိုင်တည်ပင်ကြီးလယ်မြေ။ ပန်းသည်ခင်းလယ်မြေ 	နယ်အပိုင်းအခြားတည်း။ 
(၇)	ကျောင်းတ်ေအားလှူတ်ေမူသည့် ၉ ပင်ကန်လယ်မြေအပိုင်းအခြား။ အရှေ့မြောက်အလား။ ဝက်ကြီးသိုက်	ကန်ဖျား။ အရှေ့ကုန်းခင်စပ်။ သပွတ်ပင်ရင်းကျောက်တိုင်အခြား။ ထိုမှတောင်တန်းတန်း။ ကုန်းခင်နား 	လယ်ကျင်းစပ်ကိုလျှောက်၍။ ကြိုပင်ရင်းကျောက်တိုင်သည်။ 
(၈)	အရှေ့မျက်နှာဝမ်းကန့်။ ထိုမှတောင်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ သမ္ဘရာရှောက်ဥယည်အနောက်။ ကျွန်းပင်ရင်း	ကျောက်တိုင်သည်။ အရှေ့တောင်ထောင့်အခြား။ ထိုမှအနောက်တန်းတန်း။ ပြဿဒ်လှဝတ်မြေစပ်ကို	လျှောက်၍။ ကျောက်
(၉)	တိုင်ဝယ်လယ်ကန်သင်းဆုံတွင်းတွင်ကျောက်တိုင်သည် တောင်မျက်နှာအလယ်ဝမ်းကန့်။ ထိုမှအနောက်	တန်းတန်း။ ဝတ်မြေစပ်ကိုလျှောက်၍။ ကုန်းခင်နား ကုက္ကိုပင်ရင်းကျောက်တိုင်သည်။ အနောက်တောင်	ထောင့်အခြား။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်းကုန်းခင်
(၁၀)	စပ်။ လယ်ကျင်းနားကိုလျှောက်၍။ ဖေါက်ကြံပင်ရင်းကျောက်တိုင်သည်။ အနောက်မျက်နှာဝမ်းကန့်။ ထိုမှ	မြောက်တန်းတန်းကုန်းခင်စပ်။ လယ်ကျင်းစပ်ကိုလျှောက်၍။ ဝက်ကြီးသိုက်ကန်များ အနောက်လည်း ပွဲး	ကုန်း။ ပျဉ်းပင်စုကျောက်တိုင်သည်။ အ
(၁၁)	နောက်မြောက်ထောင့်အခြား။ ထိုမှအရှေ့တန်းတန်း။ ဝက်ကြီးသိုက်ကန်ဗျားကိုလျှောက်၍။ ပဌမအရှေ့	မြောက်ထောင့်နယ်သတ်သပွတ်ပင်ရင်းကျောက်တိုင်သို့ရောက်သည်လျှင်။ ၉ ပင်ကန်လယ်နယ်မြေရပ် 	အပိုင်းအခြားတည်း။ ။ ကျောင်းတ်ေအားလှူတ်ေမူသည့်
(၁၂)	ရိုးတွင်းလယ်မြေအပိုင်းအခြား။ အရှေ့မြောက်ထောင့်အလား။ သိမ်ကုန်းတောင်။ ရှင်ပင်စည်တိုင်ဘုရား	သည်အခြား။ ထိုမှတောင်တန်းတန်းကုန်းခင်းနားလယ်ကျင်းစပ်ဝှေးပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှတောင်တန်း	တန်းကန်ခဲ့၍။ ဆုတောင်းပြည့်ဘုရား
(၁၃)	ထိုဘုရားမှတောင်တန်းတန်း။ ၂၅ တာကွာတွင်ကျောက်တိုင်။ ထိုကျောက်တိုင်မှ အရှေ့တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ 	ကုန်းခင်နားယာခင်းနားနေပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှတောင်တန်းတန်းကန်

၅၀
(၁၄)	ခဲ့၍။ ငပေါက်ဖြူလယ်ကျင်း။ အရှေ့မြောက်ထောင့်ကျွန်းပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှတောင်တန်းတန်းကန်	ခဲ့၍။ ကုန်းခင်နားကျွန်းပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုကျောက်တိုင်မှ အနောက်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ လယ်ကျင်း	စပ်ယာခင်းနားကျောက်တိုင်။ ထိုမှ
(၁၅)	တောင်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ လယ်ကျင်းစပ်ဝါးရုံပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှကန်ခဲ့၍။ ဟန်လင်းမြေစပ်ကုန်း	ရိုးလှည်းကြောင်းနားကျောက်တိုင်။ ထိုမှအနောက်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ၎င်းမြေစပ်တည်ပင်ရင်းကျောက်	တိုင်။ ထိုမှ မြောက်အနောက်ယွန်းကန်ခဲ့၍။
(၁၆)	လယ်ကျင်းစပ်။ ထနောင်းပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှအနောက်သို့ကန်ခဲ့၍။ ငညိုမြကန်ဗျားနပဲးပင်ရင်း	ကျောက်တိုင်။ ထိုမှကန်ခဲ့၍ တဘက်တာမြေစပ်။ လှည်းကြောင်းမန်ကျည်းပင်ရှေ့ထန်းပင်ရင်းကျောက်	တိုက်သည်။ အနောက်တောင်ထောင့်
(၁၇)	အခြား။ ထိုမှမြောက်အနောက်ယွန်းချောင်းကိုသန်း၍။ မန်းကျည်းပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်	တန်းတန်း။ မြင်းကျကန်လဲကျင်းနားဖလံပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုကျောက်တိုင်မှအရှ့တန်းတန်းကန်ခဲ့၍	ထန်းပင်ကြီးစုတောင်နား။ အရှေ့အလယ်ကျင်း။ နပဲ
(၁၈)	ပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ငပျိုငပြေတို့မြေစပ်နပဲးပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှ	မြောက်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ပြဿဒ်လှကျောင်းတ်ေကြီးဝတ်မြေစပ်။ ထန်းပင်ငယ်စုတောင်ရင်းကျောက်	တိုင်။ ထိုမှအရှေ့တန်းတန်း။ ပြဿဒ်လှ
(၁၉)	ဝတ်မြေစပ်ကိုလျှောက်၍ ငချစ်နဲးလဲ။ ငပေါက်လှလဲ။ ကန်သင်းဆုံထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်တန်း	တန်းကန်ခဲ့၍။ ကန်သင်ကြီးထက်လိန်ပင်။ ကျည်းပင်။ ထန်းပင်ငယ်ရင်း။ ကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက် 	အရှေ့ယွန်းကန်ခဲ့၍။ ငမြကြီးလဲ။ အနောက်တောင်
(၂၀)	ထောင့်ကန်သင်းဆုံတွင် ကျောက်တိုင်။ ထိုမှအရှေ့မြောက်ယွန်းကန်ခဲ့၍။ ဥနှဲးပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှ	အရှေ့တန်းတန်းကန်ခဲ့
(၂၁)	၍။ ငချစ်နဲး။ ငပိုက်။ မိကောင်းဖြူလယ် ၃ ရပ်ဆိုင်ကန်သင်းဆုံတွင်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်း 	ကန်ခဲ့၍။ ငချစ်နဲးလဲ။ ကန်သင်းဆုံထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှ အရှေတန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ကန်သင်းဆုံ	ကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍ ကန်သင်းဆုံထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှအရှေ့တန်းတန်းကန်	ခဲ့၍။ ငကွယ်လဲကန်သင်း	ဆုံ။ ထိုမှတောင်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ စက္ကနန္ဒ
(၂၂)	လဲကန်သင်းဆုံ။ မန်ကျည်းပင်မှအရှေ့တန်းတန်း ၅ တာကွာကန်သင်းထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှ မြောက်	တန်းတန်း။ ငညိုလဲကန်သင်းထက်။ ထနောင်းပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှ အရှေ့တန်းတန်း ၅ တာကွာမှ	လည်း။	တောင်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ၅ တာကွာ

၅၁
	ငအောင်ညိုလယ်ကန်သင်းထက်ကျော
(၂၃)	က်တိုင်။ ထိုမှ အရှေ့တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ကန်သင်းထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်အရှေ့ယွန်းကန်ခဲ့၍။ 	ငထွန်းညိုလဲကန်သင်းထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှ အရှေ့တန်းတန်းဖလံပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှ အရှေ့	တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ ပဌမ အရှေ့မြောက်ထောင့်။ နယ်သ
(၂၄)	တ်သည့်သိမ်တ်ေတောင်သိမ်ကုန်းတောင်။ ရှင်ပင်စည်ထိုင်ဘုရားရှင်သို့ရောက်သည်လျှင်။ ရိုးတွင်လယ်	မြေရပ်အပိုင်းအခြားတည်း။ ။ ကျောင်တ်ေအားလှူတ်ေမူသည့်သင်ဖြူးခင်းလယ်ရပ်။ ကျွန်းတ်ေလယ်ရပ်အ	ပိုင်းအခြား။ အရှေ့အလားကျပ်တီးကုန်းခင်ထက်။ 
(၂၅)	ဖေါက်ကြံပင်ရင်းကျောက်တိုင်။ ထိုမှ တောင်တန်းတန်းကန်ခဲ့၍။ မောင်းတိုင်ညောင်ပင်ကြီးရင်းကျောက်	တိုင်သည်။ အရှေ့တောင်ထောင့်အခြား ထိုမှအနောက်တန်းတန်းမပေး မုဌောမြေစပ်ကိုလျှောက်၍။ 	ညောင်နီပင်ကြီးမှတာကွာ။ ထန်းပင်ရင်းကျော
(၂၆)	က်တိုင်သည်။ အနောက်တော်ထောင့်အခြား။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်းကုန်းခင်ရေလည်းမပေးရွှေလှံစု။ 	မြေ	စပ်ကိုလျှောက်၍။ ကုန်းခင်ထက်ကျောက်တိုင်။ ထိုမှမြောက်တန်းတန်း။ မပေးရွှေလှံမြေစပ်ရေလည်းကို	လျှောက်၍။ ကန်ငယ်အနောက်။ ထနောင်းပင်ရင်း
(၂၇)	ကျောက်တိုင်သည် အနောက်မြောက်ထောင့်အခြား။ ထိုမှအရှေ့တောင်ယွန်းတန်း၍။ မင်းလမ်းမကိုသန်း၍။ 	ညောင်ချိုပင်ကြီးရင်းကျောက်တိုင်သည်။ အရှေ့မြောက်ထောင့်အခြား။ ထိုမှတောင်သို့ကန်ခဲ့၍။ ပဌမအရှေ့ 	မျက်နှာနယ်သတ်သည့်ဖေါက်ကြံပင်
(၂၈)	ရင်းကျောက်တိုင်သို့ရောက်သည်။ သင်ဖြူးခင်းလဲရပ်။ ကျွန်းတ်ေလဲရပ်။ မြေနယ်အပိုင်းအခြားတည်း။ ။ 	ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းတ်ေတည်ရပ်။ အောင်ချာဌာနဘုမ္မိနက်သန်သည်ကား။ ရတနာသိင်္ဃမြို့ကြီးအရှေ့ကျိုး	ထိပ်ဦးမှသည်။ အရှေ့ 
(၂၉)	တည့်တည့်သံဘာဖြင့်။ ပျည်သစ်မဟာရံရောက် ၂၂ တာ။ ထိုမှလည်း အုတ်တန်တိုင်းမဟာရံရောက်တာ 	၂၀ မြေရပ်သည်။ ဘုံစံတုလွတ်ကျောင်းတ်ေမြေရပ်။ ဝိဟာရဌာနဒေသသင်္ဂလာတည်း။ ။ လေးမြေရောင်	ဖြာ။ မင်္ဂလာတည့်။ ရတနာနဂိုရ်။
(၃၀)	ရွှန်းရွှန်းစိုသား။ မြင်းမိုရ်ထိပ်မှာ။ ဝတိန်သာသို့။ သုနာပရန်။ ကျန်းမန်အောင်နှိပ်။ တမ္ပဒိပ်တွင်။ တံဆိပ်	ဆက်ညွန့်။ သားသားကွန့်သား။ တောင်ကျွန်းကြက်သရေ။ အောင်မြေသိင်္ဂါ။ ရတနာပူရ။ ရွှေဝတွင်မည်။	နန်းပွဲးစည်သည်။ ပြည့်ပြည်မြပန်း။ မြတ်ကြငှန်းကို။ သုံးခန့်

၅၂
(၃၁)	ဘဝ။ လောကထွတ်ထား။ တို့ဘုရား၏။ သုံးပါးသာသနာ။ နဝါသုည။ ထောမကြန်နာ။ ရောက်သေဝ်ခါဝယ်။ 	မဟာပနာထ။ ရွှေနန်းမသို့ ပုညရင်းသန်။ ဘုန်းတ်ေဘန်၍။ ရန်မန်လွှင့်ချိုး။ တန်းထိုးဆူလှိုက်။ ဘဝဂ်ဆိုက်	မျှ။ သောင်းထိုက်မှန်ကူ။ စိုးတ်ေမူသား။ ရှင်ဖြူမြတ်ရှင်။
(၃၂)	ထွတ်ဘုရင်လျှင်။ သင်္သရာရဉ်။ ချမ်းရိပ်ရှဉ်ဟု။ ဇောစဉ်ပုည။ သမ္ဘာရတိ။ ထူးလှဆန်းကြယ်။ ကြီးကျယ်	တင့်လှော်။ မည်ခေါ်မှတ်တည်း။ မိန့်ကမ္ပည်းဖြင့်။ ကျော်သည်းတက်လျှံ။ ဘုံစံတုလွှတ်။ တမွတ်အံ့ချီး။ 	ကျောင်း	တော်ကြီးအား။ လျှံညီးရောင်ဝါ။ သာသနာငါးထောင်
(၃၃)	တည်ကြောင်းဆောင်၍။ မာန်အောင်မင်္ဂလာ။ ခြင်းရာဥဒါန်း။ ကမ္ပည်းဒညွန်းသည်။ ။ မှော်ကွန်းကျောက်စာ	။ နောင်ခါတက်စဉ်ယှဉ်ကာမှတ်ပိုက်သံပိုင်းတည်း။ 

၅၃
ရန်အောင်မင်္ဂလာစေတီတော်ကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-ရန်အောင်မင်္ဂလာစေတီတော်ကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-မုံရွာခရိုင်၊ အရာတော်မြို့နယ်၊ မြေနက်ကျေးရွာ၊ ရန်အောင်မင်္ဂလာစေတီ					အရှေ့ရင်ပြင်၌ရှိ
ယခုတည်ရာဌာန			-မုံရွာခရိုင်၊ အရာတော်မြို့နယ်၊ မြေနက်ကျေးရွာ၊ ရန်အောင်မင်္ဂလာစေတီ					အရှေ့ရင်ပြင်၌ရှိ
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၉ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဇိနစက္ကပါလဆရာတော်
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-ရန်အောင်မင်္ဂလာစေတီတည်ထားခြင်း၊ ဌာပနာသွင်းခြင်းများ
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၁၆ ကြောင်း


ဗုဒ္ဓံသုဝိသုဒ္ဓံ၊ ဓမ္မဿသုဝုတ္တံ

သင်္ဃဉ္စအနင်္ဂံ၊ ဝန္ဒေဝစသာဟံ၊

တနူမဇ္စျာဂါထာ၊ ဂါယတ္တိဆန်၊








ဗုဒ္ဓံသုဝိသုဒ္ဓံ၊ ဓမ္မဿသုဝုတ္တံ

သင်္ဃဉ္စအနင်္ဂံ၊ ဝန္ဒေဝစသာဟံ၊

တနူမဇ္စျာဂါထာ၊ ဂါယတ္တိဆန်၊
မု
နိ
                  (၁) ………………………..
ဝ
ရ
န္ဒ
က္ကော
                    မှ
ဒါ
ယော
တ
မံ
                  (၁၆) ……………………….
ဝ
ရော
မော
ဟံ

သာ
ရံ
သ
န္တွ

ဝ
ရ
မော
ဓေ
                              မှတ်ချက်
ရာ
ဇာ
သိ
ပ
       မုနိန္ဒက္ကော တမံမောဟံ၊ ဟန္တွာဗောဓေသိပင်္ဂဇံ
ဝ
ရာ
င်္ဂ
ဇံ
       ဇနံသဒ္ဓမ္မရံသီဟိ၊ သောသံပါလေတုမံ ဇိနော။
ဟိ
တော
ဇ
နံ
       ဝရဒါယောဝရောသာရံ၊ ဝရရာဇာဝရာဟိတော
သ
ဗ္ဓု
သ
ဒ္ဓ
       သမ္ဗုဒ္ဓေါသောမဟာဝိရော၊ မုနိရာဇာမယာနူတော
ဒ္ဓေါ
သော
မ္မ
ရံ
       ဟူသောဂါထာဖြစ်ပါသည်။
မ
သ
သီ
ဟိ

ဝိ
(ရော)
(သော)
သံ

(မု)
(နိ)
(ပါ)
လေ

(ရာ)
(ဇာ)
(တု)
(မံ)

(မ)
(ယ)
(ဇိ)
(နော)

(နူ)
(တော)












(၁)	၊ သကြဇ် ၁၁၂၉ ခု ကဆုန်လတွင် မြေနက်ရွက်နေ အမယ်
(၂)	ဖျော်ကောင်မှုဟောင်ကိုဇိနစက္ကပါလဆရာတော်က
(၃)	သရိရဓာတ်တော်ကို ဌ၎ပနာသွင်းပြီးမှ လိုင်ကိုဆို၍
(၄)	အင်္ဂတေသစ်စေရွှေငွေတိုဖြင်​တန်ဆာဆင်၍တည်
(၅)	သော ရန်အောင်မင်္ဂလာစေတီတော်။ ။ ဣမိနာ ပု
(၆)	ညကမ္မေနအတ္တဘာဝေဒွိပူရဏေ။ ကပ္ပံ ဝိဝဋ္ဋဌာယိကံ
(၇)	ဂန္ဓမာဒနပဗ္ဗတေ။ ။ ဌတွာမဏိဂူဟန္တိကေ၊ ပတ္တသာ
(၈)	ခဝိဘူသိတေ။ သတယောဇနမဏ္ဍ၊ မဉ္ဇူသနာမ
(၉)	ကေဒုမေ။ ။ နာဂဒတ္တဒေဝေါဝိယ၊ ဝသမာနော စတူ
(၁၀)	ဟိစ၊ ပစ္စယေဟိဥပဌိတွာ၊ ပစ္စေကဗောဓိမုတ္တမံ။
(၁၁)	တေနေဝ အတ္တဘာဝေန၊ မေတ္တေယျဇိန သန္တိကေ။ 
(၁၂)	သဟပဋိသမ္ဘီဒါဟိ၊ အဂ္ဂဖလံလဘာမိဟံ၊



၅၅
(၁၃)	။ ။ ကျောက်ဆောင်ဂါထာဆုတောင်းစာနှိုက်လာသဉ်
(၁၄)	အတိုင်းပြည့်စေသောဝ်။ ဤသို့ပြုသောကောင်မှုအဖိုဝ့်
(၁၅)	ကိုဝ်မြေနက်ရွာနေ အမယ်ဖျော်မှစ၍ သတ္တဝါအပေါင်
(၁၆)	အား အမျှဝေ၏ ရစေသောဝ်။ 

၅၆
ပုဂံရွှေစည်းခုံကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			- ပုဂံရွှေစည်းခုံကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ပုဂံမြို့၊ ရွှေစည်းခုံဘုရားအတွင်းထပ်တံတိုင်းအတွင်း အရှေ့မြောက်						ထောင့်ဂူ၌ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-ပုဂံမြို့၊ ရွှေစည်းခုံဘုရားအတွင်းထပ်တံတိုင်းအတွင်း အရှေ့မြောက်						ထောင့်ဂူ၌ရှိသည်။
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၀ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-ရွှေစည်းခုံဘုရားအားမင်းအဆက်ဆက်အလှူပြုခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			-၉၄ ကြောင်း




ရော



ရော
ဇာ
နာ
ဓ
မ္မိ
ကော
သ
မေ
န
ဟိ
ရ
ကော
သီ
ဝေ
ရံ
ဝါ
ရော
တ္တ
ပေါ
န္န
တ



တ္တု






ဆ






တ






ဒသ



(၁)	အာသောမာဝ၊ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ၊ အာဒိမဇ္စျန္တေ ရတ္တိယာ၊ 
	ယော၊ ဝေ၊ လဗ္ဘတိ၊ ပူဒီအာ၊ မါရဇိနောယထာက္ကမ၊ ဝန္ဒေတံသဗ္ဗဒါဒရံ၊ ၊ အာဒိစ္စောဝုဒယိန္ဓိမာ၊ သော ဘနော	ယ သသမ္ပန္နော၊ မာနိတောဝမဟာရာဇာ၊ ဝရဒါရောပိ ဆတ္တဂ္ဂံ၊ ဓမ္မရုပတိ ဒွေစက္ကေသုညရာမေကရူပကေ၊မ
(၂)	ဟာ စက္ကရာဇေဇေဌမာသဿကာလပက္ခကေ၊ ဆဌမေ ရဝိဝါ ရဂ္ဂေ ဥတ္တမေ သိင်္ဃ လက္ခဏေ သဗ္ဗေသံ ရ	ဌဝါသိနံ၊ ဇနယန္တော ပမောဒိတံ၊ အနန္တဘောဂစမ္ပန္နော၊ အစ္ဆေရံဣဒ္ဓိမာယသော၊ သဗ္ဗရဌေသုရာဇိန္ဒေါ၊ ပုရေ	န္တောဗေါဓိပါရမီ၊ ၊ သတရာဇေသု ရာဇဂ္ဂော၊

၅၇
	မဏိကူပါဒိသာမိကော၊ ရတနာမယဆတ္တဂ္ဂံ၊ အာရောပယိ အရိန္ဒမော၊ အာကာသေ 
(၃)	အနိလပထေ။ သောဘမာနော အယံထူပေါ၊ မဃေန မာပိတော၊ ဟုတွာ၊ ဝရရာဇာ အကာရယိ၊ ၊ အာနယိ	တွာနလင်္ကမှာသော နရိန္ဒောမဟိဒ္ဓိကော၊ မာဃေန မန္တယိတွာန၊ ဝရဒါထံ အဌာပယိ၊ ၊ ကပ္ပသတသဟဿာ	ဓိကာနိ၊ ဝီသတိအသင်္ချေယျာနိ လေါကဟိတတ္ထာယ၊ လ၊ ပရိစ္စဇိတွာ ဤသိုဝ့်လာသ များစွာသင်္ချေချင္အ် 	ရေနှစ်ဆယ်စွန်သွယ်တွက်ကိန်တသိန်အလွန်ကာလမွန်
(၄)	ဖြင့်သုမ်တန်စရိယတိသပါရမီတိုဝ့်ကိုဝ်ဖြည့်တ်မူပြီရုယ်၊ ၊ ပစ္ဆိမဘဝေ ဧကူနတိသဝသ္သော ကဏက အာရု	ယှ စက္ကဝတ္တိသိရိနိဝါသနဘူတာ ဘာဝနာ နိက္ခမ္မအနောမ နဒီတိရေ ပပ္ပဇိတွာ န ဆုံးဘဝနှိုက် တမျှရေ 	တွက် လူအသက်တွင် မင်ဆက်တကာ စံရာမတန် ကောင်မြတ်လွန်သး ရိပ်မွန်သာခောင် နန်သုမ်ဆောင်	ဝယ် ဘုန်ရောင် တုလွတ် ၄ ကျွန် ပတ်သး မန္ဓတ်မဆွယ်
(၅)	မင်သဘွယ်လျှင် ၃၀ ပြည့်နီးချမ်းသာကြီးကိုဝ် စံပြီးခဲမှ နိက္ခမဖြင့် ပြင်ဝကျယ်စွာအနိမာနှိုက်ကမ္ဘါလ်ကွန် 	မြတ်သင်္ကန်ဖြင့် ရဟန်ဖြစ်ရုယ် ၆ နှစ်စေ့ပြီးလတ်သော်၊ ၊ ပုရတ္တိမဒိသာဘာဂေ . . . . . . . . . . လ၊ ဝိဒ္ဓံ	သနဌာ နန္တိ ညတွာ ဤသိုဝ့်လါသး ညီစွာမယွန် ဗေါဓိနန်မှ ရှေ့ယွန်မြောက်တင် ဧသန်ပြင်နှိုက် ၃ ခွင်ဘုံမ်	သူနတ်လူဗြဟ္မာ ကိုးရာဥစွန် မြတ်ကြငှန်တိုဝ့်မ်ေကွန်တင်
(၆)	အပ် တံဆိပ်တတ်သဝ်ဩင်ရပ်ပလ္လင် နန်ဥကင်ဝယ် မဂ္ဂင်ဓီဖြူဆောင် တ်မူရုယ်ရန်သူကင်စင်ဩာင်မြင်တ်	မူပြီးသော်၊ သိဒ္ဓတ္တကုမာ ရဿ ဇယော ဇယပူဇံကရိဿာ မာတိအစရှိသး ပဠိတ်မြတ်ပါဌ်နှင်ညီစွာ စကြ 	ဝဠာအပေါင်တသောင်ပရိသာတ်အနတ်၂ တိုဝ့်ရိုသွတ်အမ့် မူးဆက်တင်ဖူးလျက်နည်းဥးဘုမ်သာအပရာဇိ	တ ပလ္လင်လှထက် သုခဣန္ဒြေသ 


(၇)	ပ္ပယ်ထွေဖြင့် အနေကဇာတိသံသာရံသန္ဓာဝိဿံ၊ လ၊ နကာဟသိအစရှိသး ပါဠိဂါထာတရးသာကိုဝ်စိတ်မှါ	ရွှင်ပျော်ထးပြီးသော်မှဒေဝါတိဒေဝတိလေကာဓိပတိသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓမဟာဓမ္မရာဇာဟုသဝ်အဘိသိတ်ကိုဝ် ခံတ်	မူပြီး ရုယ် သီလတည်ဟူသဝ် တံတိုင်တို့ဖြင့် ရံဆီးအပ်သဝ်မြို့ဝ်ကြီးနှိုက်ဟီရိဩတ္တပ္ပနက်လှကျုံပြင်ဉာဏ်ရှင်	စက်သွေးတံခးမုတ်ဝ ဝီရိ
(၈)	ယမူကျယ်လှရင်လျောက် ပစ္စင်ဆောက်ရုယ်ခိုင်ထောက်မြဲဘိ သမာဓိမြတ်ဖျးတံခးတိုင်ထူသတိမူကး တံခး	ရွက်လှည့်စည့် ၂ ရောင်ဝါဆယ်ရပ်ဖြာသး ပံညာတ်မူညွန့်လူအထွတ်နန်ပြဿဒ်နှင့်ပိဋကတ်သုတ္တန် လမ် 	ငယ်မွန်လည် အလွန်ကျယ်စွာ အဘိဓမ္မာလမ်ဆုံ စ ဝိနယတုတ်ချင် လျှိုဝ်ထိုဝ်ထိုဝ့်

၅၈
	တွင်ကျယ် ခရီသွယ်လျက် အမ့်ဘွယ်အလွန် သတိပဌန်
(၉)	၄ အင်ပင်လယ်ပြင်နှင့် အင်္ဂါပြည့်စုံမ် ဗိုလ်ပုံမ်မှီရာ ချမ်သာခိုင်ပြီး အမြိုက်သီးကိုဝ် မငြီးလိုဝ်ရာ ရွေးဆွတ်	ရာဖြစ်သော မဟာနိဗ္ဗာန် တည်ဟူသဝ် ရွှေပြည်ကြီးကိုဝ် တည်တ်မူရုယ်၊ စန္ဒနံ တက္ကရံဝါပိ ဥပ္ပလံ ဤသိုဝ့်	အစ ပါဌိတ်ပြသး ဒုက္ခအန္တရာယ် မတွယ်မငြိ မထိပါးစေချင်ငှါ သရဏသီလစသဝ် သီလအပေါင်တည်ဟူ	သဝ် နံသာဆေး၊
(၁၀)	အနန္တသညာ စသဝ် အာရုံမ်တည်ဟူသဝ် ပန်ဆေးအစုံမ်တိုဝ့်ကိုဝ်လည် ထိုဝ်ထိုဝ်သိုဝ့်သဝ်လမ်းကြီး လမ်	ငယ်အသွယ်သွယ်တို့နှိုက် စီစည်ကျင်ပြီးထသဝ်၊ မိစ္ဆာဒိဌိဝိစိကိစ္ဆာ ကိလေသာဟူသဝ်၊ ရန်သူတိုဝ့်ကိုဝ်	ကင်	ကွာစည်ဝေးမမြှေးစေသဖြင့် ပျောက်လွင့်တိမ်မြှပ်စေချင်ငှါ သောတာပတ္တိဖိုလ်စသဝ် ဖိုလ်အပေါင်တည်ဟူ	သဝ်ကောင်
(၁၁)	မြတ်လွန်ကဲသဝ် အရသာရှိသဝ် သစ်သီးဆေးအပေါင်တိုဝ့်ကိုဝ် လည်ကျင်ပထးတ်မူပြီ ထသဝ်ဇာတိဇရာ	ဗျာဓိစသဝ်အဆိပ်တည်ဟူသဝ်ဘေအပေါင်တိုဝ့်ကိုဝ်လည်ပျောက်ငြိမ်စေတတ်သဝ် ဒုက္ခသစ္စာစသဝ်သစ္စာ	၄ တန် မြတ်ဆေးမွန်တိုဝ့်ဖြင့်လည်ကျင်ပပြီးထသဝ် မိစ္ဆာဒိဌိမိစ္ဆာသင်္ကပ္ပစသဝ် မကောင်သဝ်အပြစ်တိုဝ့်	ကိုဝ် ကိုယ်ပကိုယ်တွင် 
(၁၂)	သန့်ရှင်စင်ကြယ်စေတတ်သဝ် သတိပဌာန် ၄ပး သမပဌာန် ၄ပး ဣဒ္ဓိပါဒ် ၄ပး၊ ဣန္ဒြေ ၅ ပေး ဗေါဇ္စျင် 	၇ပး မဂ္ဂင် ၈ပး တည်ဟူသဝ် သိမ်မွေ့မွှေး ပျမ့်စွာသဝ် ဆေးမြတ်မွန်တိုဝ်ကိုဝ် ထက်ဝန်ကျင် မလတ်စီ	ရင်	ကျင်ပပြီထသဝ် ဇာတိဇရာဗျာဓိရောဂစသဝ် အနာအပေါင်တိုဝ်ကိုဝ် မငြိုမငြင်လျင်စွာ ပျောက်လွတ်	စေ	တတ်သဝ် ကာယဂထာ သတိတည်ဟူသဝ်ဆေး
(၁၃)	ငြိမ် ဆေးဆောင်သုဒ္ဓာပေါင်ကိုဝ်လည် ကြိုဝ်လှောင်ပျမ့်ကြည် တည်တ်မူပြီးထသဝ်၊ ကာမဝိထက်မှ စရုယ် 	နိဝရဏ အပေါင်မကောင်သော မိစ္ဆာတိုဝ့်ဝေးစွာဖဲကြောင်ဖြစ်ရုယ်စိတ်၏ ငြိမ်သက်ခြင်ချမ်သာခြင် သူဌေး	သူကြွယ် ပဒေသရာဇ် ဧကရာဇ်ဒီပရာဇ်စကြာမန္ဓာတ်သိကြး ဗြဟ္မာစသဝ်ကောင်မြတ်သဝ်ပြည့်စုံမ်ခြင် အ	သက်ရှည်ခြင် အဆင်
(၁၄)	လှခြင် ပညာကြီခြင်စသဝ်မြစ်မြတ်သဝ်အကျိုဝ်စီပွးတိုဝ်၏ ခိုင်ဖြီးကြီးမြင့်ရာဖြစ်သဝ် သီလ သမာဓိ ပညာ	ဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿန၊ ပဋိသမ္ဘိဒါ ဗေါဇ္စျင်ရတနာဟူသဝ်မြတ်သဝ်ရတနာဆေးတိုဝ်ကိုဝ်လည် အကျီ	အခဲ သုံးစွဲမကုန်နိုင်ဩင် ပြောင် ၂ ဝင်ဝင် ကျင်ပထးတ်မူပြီထသဝ် ၃၁ ဘုံမ်နှင်အကွ ကုဋေတသိန်ရေ	ကိန်စကြဝဠာ ရံကာဆိုင်ဆိုင် တိုင်ကြီးခရိုင် 
(၁၅)	ကြီးအပေါင်တိုဝ်ဖြင့် ခြံရံစမ္ပယ် တင့်တယ်စွာရှိထသဝ် မဟာဒ္ဒကပ်အရပ်မြတ်မွန် 

၅၉
	နိဗ္ဗာန်ရာဇဌာနီပြည်ကြီးကိုဝ် အစိုဝ်ရတ်မူသဝ် ဒေဝါတိဒေဝ လေါကာဓိပတိသမ္ဗာသမ္ဗုဒ္ဓမ(ဟာ)ဓမ္မရာဇာ	ဟူသဝ်အဘိသိတ်တ်ရှိသဝ် နိဗ္ဗာန်ပြည်ကြီးသေဌ်နင်တရးမင်တရးသည် ကောဏ္ဍညအစ သုဘဒ္ဒအဆုံး 	ရေတွတ်ကျုံမ်ရုယ် အးလုံမ် ပရိသာယ်(တ်)သူမြတ်တကာ အရိယာတိုဝ့်ပျော်
(၁၆)	မွေ့စံရာဖြစ်သဝ် ရိမဒ်ပြည်သာ မဟာနဂရ နိဗ္ဗာန်ရွှေပြည်ကြီးသိုဝ့် ၄၅ နှစ်ပတ်လုမ်သိမ်ရုမ်ပိုဝ့်ဆောင်တ်မူ	၍ ဘုရးတကာမွေ့လျော်ရာဖြစ်သဝ်ကုဋေနှစ်သန်ခြောက်သိန်သဝ်သမာပတ်ကိုဝ် ဝင်စးတ်မူပြီးလျှင် အသ	င်္ခတတည်ဟူသဝ် မဟာပရိနိဗ္ဗာန်စံတ်မူသည်မှစရုယ့်။ သာသနာတ်ပါဏဆိဒြယုဂယုဂ ၂၂၉၅ နှစ်ကောဇာ	သိခီ ရူပ ရုဒြ ရုဒြ ၁၁၁၃ ခုရောက်
(၁၇)	သဝ်အခါ ရတနာပူရပြည်ကြီးသခင် လေါကသရဘူ စေတီဒါယကာတ်မင်တရးကိုဝ့်ရာမညတိုဝ်တလိုင် ၃ 	ရပ်ကိုဝ် လက်နက်ပြုရုယ် မင်မူသဝ် ဟံသာဝတီမင်သည် လိုက်လံဖျက်ဆီသိမ်ယူ၍ ရတနာပူရမြမ္မတိုင်	နိုင်ငံသာသနာတော် ညစ်နွမ်ရွှေလျှင်ပျက်စီးရှိလတ်သော်၊ သိခင်ဗျာဒိတ်တ်သိကြးနတ်ရသ္သေ့မြတ်တိုဝ်ထပ်	မှတ်ထးသည် သိုက်ကျံ
(၁၈)	ဓါတ်ကိန်ခန်နှင့် ညီစွာငါသည်သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဘုရးအလေါင်ရင့်ဝင်မှန်လျှင် ရန်သူအပေါင်ကိုဝ် သြောင်မြင်	စေသဝ်ဟု ရွှေကရးနှင့် ရွှေစင်တ်သွန်သည် ဓိဌာန်သည်အတိုင် ရန်ခပ်သိမ်ကိုဝ်သြောင်မြင်တ်မူသဝ် 	သာ	သနာတ်ဒါယကာ မဟာဓမ္မရာဇ် အလေါင်မင်တရးကြီသည် နရပတိစည်သူမင်း အးသိကြးနတ်သည် စကး	ကိုဝ်ရုပ်တုထုရုယ်ကိုးကွယ်တည်ထးစေ 

(၁၉)	ခြင်ငှာအပ်သဝ် ရွှေတန်ဆာဘုရားသိခင်သည် သာသနာပြုမင်းမြတ်တိုဝ်နေရပ်တည်ရာဌာနတဝရမြိုင်ကြီး	ဖြစ်လတ္တံ့မ်ဟု ပြာဋိဟာ ထင်စွာပြရုယ့် သိတင်သုံးတ်မူရာ သြောင်ချာ ဘုမ္မိမြေပုံသာထက် ရတနာသိင်္ဃ 	ရွှေမြိုဝ်တ်ကြီး ရွှေနန်းကြီးတည်တ်မူရုယ် ရွှေထီးကနက်ဆောက်စိုက်စမ္ပာယ်တ်မူသည် မြမ္မာတိုင်နိုင်ငံ		အလုမ်ကိုဝ်သိမ်ကျုမ်တ်
(၂၀)	မူရုယ်သာသနာတ်မြတ်ကိုဝ် တိုင်တက်လွန်စွာ ပြုစုခြီးမြှင့်တ်မူသည်၊ ဘေးလေါင်တ်မင်းတရးကြီးတိုဝ် အ	စည်နိုင်ငံတ်ဖြစ်သဝ် ပန်မ်ပြည်ကြီး မိုကောင်ပြည်ကြီး မိုညင်ပြည်ကြီး မိုးတပြည်ကြီး မိုမိတ်ပြည်ကြီး 	ငသည်ဝီပြည်ကြီး ဥုန်ပေါင်ပြည်ကြီး ညောင်ရွှေ ပြည်ကြီး မိနဲပြည်ကြီး မိုပြဲပြည်ကြီး ဇင်းမယ်ပြည်ကြီး 	ကျိုင်းတုံပြည်ကြီး ကျိုင်ရုမ် 
(၂၁)	ပြည်ကြီး ကျိုင်ငသည်ပြည်ကြီး ဆောင်ငူပြည်ကြီး ဟံသာဝတီပြည်ကြီး မုတ္တမပြည်ကြီး ဒဝယ်ပြည်ကြီး 	ကုသိမ်မြောင်မြ ထီးလင်းကလေးဟူသဝ် သျှံပြည် ယွန်းပြည် လူးပြည် 

၆၀
	ဂုံပြည်တိုင်နိုင်ငံ အလုံမ်ကိုဝ် သိမ်ကျုံမ်သြောင်မြင်တ်မူရုယ် သာသနာမြတ်ကိုဝ် ပြုစုခြီမြင့်တ်မူသည် ရွှေ 	ငွေရတနာများစွာ ထုတ်တ်မူရုယ် စေတီပုဓို 
(၂၂)	ဝ် ကူကျောင်စရပ်များစွာ တည်လုပ်ဆောက်လှူတ်မူသည်ထိုဝ် ၂ မြိုဝ့်စား စ်ေဖွးအပေါင်ကိုဝ်လည် မရှုတ်မ	ချ မြိုဝ်စး စ်ေဖွးအရာထးရုယ်သ်းရင်ညီရင်တိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေဘဝါးတ်ဩက်မြဲစွဲ ခယမ်ထမ်ရွက်စေသည် ထိုဝ်မှ 	တပး ထီးဆောင်မင်တိုဝ့်ကိုဝ်လည် အကျွေးအမွေးနေရပ်အကွက်ပေး ရုယ်ခစး ထမ်ရွက်စေသည်ထိုဝ်သိုဝ့်
(၂၃)	လျှင် သာသနာတ်စီးပွါး ကိုယ်တ်စီးပွးသးတ်အစည်မြေးတ်အဆက်စီးပွး ပြည်သူလူတကာ သတ္တဝါတိုဝ့်	စီးပွးကိုဝ် ၁၀ နှစ်ပတ်လုမ်တည်ထားပြုစုခြီးမြှင့်တ်မူရုယ် မန္ဓာတ်စကြာမင်သည် စကြာရတနာနှင့် တကွ ၄ 	ကျွမ်လုမ်ကိုဝ် သးကြီးရတနာအးအပ်ထားပြီးလျှင် ဒေဝိန္ဒရသိကြး ပြည်ဝယ်စံလေသကယ့်သိုဝ့်ဖြစ်ခယ့်ရ	ကး
(၂၄)	သးတ်ကြီးဖြစ်သဝ် မဟာဥပရာဇာမဟာဘုံသာကျောင်းကြီး ဒါယကာကန်တွင် စေတီဒါယကာတ်မင်းတရး	သည် ကောဇာယုဂယုဂရုဒြရုဒြ ၁၁၂၂ ခု နယုန်လပြည့်ကျော် ၈ ရက်နေ့တွင် ခမည်တ်အလေါင်မင်		တရးကြီးဘုရား အရိုက်အရာတော် ရွှေထီးရွှေနန်ကိုဝ် သိမ်မြန်စိုဝ်စံတ်မူရုယ် သာသနာတ်စီးပွးပြည်သူလူ 	တကာတိုဝ့်စီးပွး

(၂၅)	ကိုဝ်ပြုစုခြီးမြှင့်တ်မူသည် သောင်ကျန်ထောင်ထးရိုင်ပျသမျှကိုဝ်လည် နှိမ်နင်တ်မူရုယ် ပျပ်ဝပ်ကျိုဝ်နွံစွာ 	ခယမ်ထမ်ရွက်စေသည်ထိုဝ်သိုဝ့် ပစ္စုပ္ပန်သံသရာစီးပွးကိုဝ် ပြုစုခြီးမြှင့်တ်မူခဲ့ရုယ့် လူစည်စိမ်ကိုဝ် ငြီးဩင်	မစံပျံသည် ကြယ်ငြမ်နတ်ရွာ လှမ်ခဲ့လတ်သော်၊ ၊ ညီတ်ဘုံမ်စံတုလွတ်ကျောင်းကြီးဒါယကာတ်မင်းတရး	ကြီး
(၂၆)	သည် ဘုရးသိခင်သာသနာတ်မုနိနဘသိခီယုဂ ၂၃၀၇ နှစ် ကောဇာပါဏ ယုဂရုဒြ ရုဒြ ၁၁၂၅ ခု နတ်တ်	လပြည့်ကျော် ၄ ရက် ၄ နေ့ နေတက်နေ ၁၇ ဘွးတွင် ခမည်တ်အလောင်းမင်တရးကြီးဘုရး နောင်တ်	မင်းကြီးတရးကြီးဘုရး ၂ ပါး၏ အရိုက်အရာတ်ဖြစ်သဝ် ဟရိပုည်သတိုင် ကမ္ဗောဇတိုင်စသဝ်တိုင်ကြီး ၁၆	တိုင်တိုဝ်၏ ခွန်သွင်ဆက်သရာသုနာပရန္တတမ္ပဒီပ
(၂၇)	တိုင်ကြီး ၂ တိုင်၏ ဥစွန်ထိပ်ပွေဖြစ်သဝ် ရတနာသိင်္ဃရွှေမြိုဝ့်တ်ကြီး ရွှေထီးရွှေနန်းကိုဝ် သိမ်မြန်စိုဝ်စံတ်မူ	သဝ် ဘုန်တ်အာဏာတ်အလွန်သဝ် ပညာတ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တ်မူထသဝ် ဂတိသမ္ပတ္တိစသဝ်ဥပဓိ ၄ 	ပါးနှင့် ပြည္စုမ်သည်ဖြစ်ရုယ် အပ္ပမာဒ ဓမ္မဟူသဝ ်တပးသဝ် ဂုဏ်အတ္တပရဟိတဓမ္မဟူသဝ် ၂ ပးသဝ်ဂုဏ် 	ရတနတ္တယဂါရဝ
(၂၈)	ဓမ္မဟူသဝ် ၃ပး သဝ်ဂုဏ်သစ္စံ ဓမ္မ ဓီတိ စာဂဟူသဝ် ၄ပးသဝ် ဂုဏ်ပဉ္စင်္ဂသီလဟူသဝ် ၅ 

၆၁
	ပးသဝ်ဂုဏ် ခမာ ဇာဂရိယ ဥဌာန သံဝိဘာဂ ဒယ ဣက္ခဏာဟုသဝ်၆ပးသဝ်ဂုဏ်သဒ္ဓါသတိဟီရိဩတ္တပ 	သုတ စာဂ ပညာ ဟူသဝ် ၇ပး သဝ် ဂုဏ်အဌင်္ဂသီလဟူသဝ် ၈ပးသဝ်ဂုဏ် နဝါဃဋခမနိယဟူသဝ် ၉ပး	သဝ်ဂုဏ်ဒါန သီလ
(၂၉)	ပရိစ္စာဂ အဇ္ဇဝ မုဒု ကပ(တ)အကောဓ အဝိဟိံသ ခန္တီ အဝိရောဓန ဟူသဝ် ၁၀ပးသဝ်ဂုဏ်မှစရုယ် ထူး	မြတ်သဝ်ဂုဏ်အပေါင်းနှင့်လည် ပြည္ဇုံမ်တ်မူထသဝ် ကျေးဇူးကြီး ၃ ပးဥပယ် ၄ပးအး၅ပး စတုဂါ ၇၀ ဟီ	ရိဩတ္တပ္ပ ၆ ပး အပရိဟာနိယ ၇ပး သဗ္ဗသင်္ဂဟ ၈ပး မဟပ္ဖ လမ ဟာဝိပ္ဖါ ၇၉ပး ဝ ဎတအရိယ
(၃၀)	ဓမ္မ ၁၀ပး စသဝ် တရားအပေါင်းနှင့်လည်စေ့ချည်ပြည္စုံမ် ကုံလုံတ်မူထသဝ်ကာလဒေသ အတိုအရှည်အ	လေးအပေါ့အနှေးအလျင် စီရင်လုပ်ကြံခြင်နှိုက်ခွယ်ခြမ်ဝေဘန်သိမြင်နိုင်သဝ် ပညာတ်နှင့်လည်ပြည္ဇုံမ်တ်
	မူထသဝ်ဘုန်တ်အလွန်ကြီးမြတ်တ်မူလှသဝ် သာသနာတ်ဒါယကာ မဟာဓမ္မရာဇ် 


(၃၁)	အသျှင်ဘဝရှင်မင်တရးကြီးသည် ရွှေနန်စံ၍ ၇ ရက် ၃ ကြိမ် မလည်မီ ၁၇ တွင် မလည်မီ ၁၇ ရက်	အတွင်းတွင် မင်ဧကရာဇ်အဆက်ဆက်တိုဝ့်သည် ကိုးကွယ်တော်မူလိုရုယ် များစွာသဝ် ပုဇ္ဇ်သက္ကရဖြင့်ပင့်	ဆောင်သ်လည်ကြွရောက်တ်မမူဘူးသဝ် စွန်တောင်မွေမြတ် မဟာဓါတ်တ်ဗြဟိသင်္ဂရုပ်ထုတ်စန္ဒကုရုပ်		ထုတ်ဗြ ကျော်ဗြ 
(၃၂)	သိန်ရုပ်တုတ်မြတ်တိုဝ့်သည် ဟရိပုည္စတိုင် ဇင်မယ်ပြည်မှ ကြွရောက်တ်မူရုယ် ရွှေနန်တ်ဦးဝယ် ကိုးကွယ်	တ်မူရသဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္ဇံတ်မူ၏၊ ၊ ရွှေနန်တ်ထက်သိကြားမင်စည်စိမ်ကဲ့သိုဝ့် စမ္ပယ်မွေ့လျော်	တ်မူသော်လည် အပ္ပမာဒတရး ဝယ်မြဲမြံသည်ဖြစ်ရုယ် ထူးမြတ်စွာသဝ် ကုသိုလ်တ်အသစ်အသစ်
(၃၃)	ဓာဝရဖြစ်ပြီးသဝ် ကုသိုလ်တ်အဟောင်ကိုလည်ထပ်ပွးပြုပြင်ပြီး ဩင်မြင်သဝ်ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုံမ်	တ်မူ၏၊ ၊ ရတနာပူရအင်ဝမြိုဝ့်သည် ဘုရးသိခင် ၄ ဆူ ဗျာဒိတ်တ်ထားရာ သာသနာတ်တည်ရပ်ဖြစ်ရုယ်	ဘုမ္မိနက်သန်မှန်သည်နှင့်ညီစွာ အဆက် ၂ သဝ်မင်တိုဝ့် ထီးနန်ကနက်ဆောက်စိုက်စံရာ ဖြစ်သည်သာသ	နာတ်ကိုဝ်
(၃၄)	ပြုစုခြီးမြှင့်နိုင်သဝ်မင်းမြတ်တိုဝ့်သည် ဆက်စံတည်ထောင်လတ္တမ့်ဟု ဗျာဒိတ်တ်ထားသည်နှင့်ညီစွာ ဆက်စံ	တည်ထောင်အမ့်ဟု ရည်ကြံတ်မူလျှင် သာသနာစောင့်သဝ် နတ်မြတ်တိုဝ့်သည် နိမိတ်စနည်တဘောင် 	ထင်ရှးစွာညွန်ပြမစစီရင်သည်ဖြစ်ရုယ် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၅ ခု တန်ခူးလဆန် ၁၁ ရက် ၃ နေ့ည ၂ ချက်
(၃၅)	တီးကျော် ၃ နာရီ ၂ ပတ် ၁၁ ဗီဇနာ ပြန်ခရာပြည့် ၄ တြင် ၂ နွင် နက္ခတ် ၁၅ လုမ်ပတ်ပြည့် 

၆၂
	ထက်လက်စိလျက်သွာတိ နက္ခတ်မွန်တည့်တွင် တာဝန်သံ ၁၃၀၀ ကိုဝ် တံခးနှင့်တကွ တည်တ်မူရုယ် တန်	ဆောင်ပြအိုဝ်ပစ္စင် ရင်တးကျုံမြောင်နှင့် အလုပ်စုံမ်မကြာပြီးစေရသဝ်ဘုန်တ်မြတ်နှင်လည် ပြည္စုံတ်မူ၏၊ ၊	မင်ဧကရာဇ် အ
(၃၆)	ဆက် ၂ တိုဝ့်သည် ဘိသက်ရေစင်သွန်အမ့်သဝ်ငှါ ရှာကြံတောင့်တသော်လည် အလွန်ပြည္စုမ်ခဲလှသဝ် ခရု	သင်လကျာရစ်အစုံအစုံကိုဝ် သိကြားနတ်တိုင်ပိုဝ့်သသဖြင့် ကောဇာရသယုဂရုဒြ ၁၁၂၆ ခု နယုန်လပြည့် 	ကျော် ၄ ရက်နေ့ ၄ နေ့တွင် ရာဇပြကတိဟူသဝ် ဘိသိတ်ရေစင်သွန်းခြင်းဖြင့် ခတ္တိယမဟာရာဇဘိ 	(သေက) ခံတ်မူသဝ်ဘုန်တ်


(၃၇)	မြတ်နှင့်လည်ပြည္စုံမ်တ်မူ၏၊ ၊ ပူဇာဝန္ဒန နာထာနံ၊ နိဗ္ဗာပိတာ စ ဒုက္ခဂ္ဂိ၊ လဒ္ဓတိဌာပတောပစ္စ၊ ကောဋိပ္ပတ္တာ	ပရေသာနံ ဟူသဝ် ဂါထာနှင့် အညီပူဇ္ဇ်ရှိခိုးကိုးကွယ်ကုန်သဝ်သူတိုဝ့်၏ ဆင်ငြယ်ခြင်ဟူသဝ် မီးကိုဝ်ငြိမ်	စေတတ်သဝ်ကြောင့်လည်ကောင် ထိုထိုအရပ်သိုဝ့်သွးကုန်သဝ်သူတိုဝ့်၏ တည်ရာဆိပ်ဖြစ်သဝ်ကြောင့်	လည်ကောင်ခပ်
(၃၈)	သိမ်ကုန်သဝ် သူတိုဝ့်၏ အထွတ်အဦးဖြစ်သဝ်ကြောင့်လည်ကောင် နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးအမည်တ်ရှိသဝ် အချင်သံ	၄၅၂ိ အရပ် ၅၁၂ိ ရှိသဝ် စတေီတ်ကြီးတွင် အဆူဆူသဝ် မွေတ်ဓာတ်တ်ကိုဝ် ရွှေကြုပ်ငွေကြုပ် ပတ္တမြား	ကြုပ်ပယင်းကြုပ် ရတန ၉ပး စီသဝ်ကြုပ်ရွှေအုတ် ငွေအုတ်တိုဝ့်ဖြင့် ဓါပနာတ်မူရုယ့် သက္ကရာဇ်
(၃၉)	၁၁၂၆ ခု နယုန်လပြည့်ကျော် ၁၄ ရက် ၄ နေ့တွင် ရတနာသိင်္ဃမြိုတ်ကြီးအနောက်တောင်ထောင့် ဘုမ္မိ	နက်သန် မြေပြင်သာထက် တည်တ်မူလျှင် တံတိုင်မီး တး မဟာရံနှင့်အကွ မကြာပြီး ရုယ့် ကောင်းခြီး	အရုယ်ပေးတ်မူရသဝ် ဘုန်းတ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ စန္ဒပူရိမည်သဝ် မိုင်လုံခပင် လန်ဇင်မင်ညီ	နောင်
(၄၀)	ဆင်ကြီး မြင်းကြီး ရွှေငွေရတနာမျးစွာနှင့် သးသ္မီးနှမတိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေဘဝါးတ်ဩက်ဆက်ရုယ် ကျွန်တ်ခံလှါရ	သဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တော်မူ၏၊ ၊ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၆ ခု ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၈ ရက် ၁ နေ့	တွင် မဏိပူရမည်သဝ် ကံသည်ပြည်သိုဝ့် အညောင်တ်ဆန့်လျှင် ကသည်စ်ေဖွး ဟုန်သည်ဆင်ကြီး မြင်း	ကြီး သးသ္မီးနှင့် တကွ
(၄၁)	ကသည်တတိုင်လုပ်ကိုင်လက်နက်ဆက်ရုယ် စ်ေဖွးသးသ္မီးနှမတိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေဘဝါးတ်ဩက်ဆက်ရုယ်ကျွန်တ်	ခံလှါရသဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တော်မူ၏၊ ၊ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၆ ခု ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၈ ရက် ၁ 	နေ့တွင် မဏိပူရမည်သဝ် ကံသည်ပြည်သိုဝ့်အညောင်တ်ဆန့်လျှင် ကသည်စ်ေဖွး ဟုန်သည်ဆင်ကြီး 	မြင်း	ကြီး သး သ္မီးနှင့်တကွ
(၄၂)	တကွ အဆောင်ဆောင်သဝ် နန်တ်ကြီးကိုဝ် တည်တ်မူလျင် မဟာပနာကမင်၏ နန်ကိုဝ်

၆၃
	ဝိသုကြုံနတ်ညီညာလုပ်ဆောင်ရုယ်အလျင်ပြီးရသကယ့်သိုဝ့် အလွှန်ဆန်ကြယ်ကြီကျယ်ပြေပြစ်သိမ်မွေ့စွာ 	မကြာပြီးစေရသဝ်ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည်ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ ရွှေနန်တ်ကြီးပြီးလျှင် သရေခေတ္တရာဝယ် ဒွတ္တ	ပေါင်မင်းအး ရသ္သေ့သိကြး နဂး ဂဠုန် စန္ဒီ

(၄၃)	ပရမေသူရာ မဟာပိန္နယ်ဟူသဝ် သူမြတ် ၇ ယောက်မစရုယ် ရွှေနန်တက်သိမ်သဝ် အခါကယ့်သိုဝ့် သိကြး 	နတ်တိုဝ့် မစစီရင်သဖြင့် ပြီခြင်အခါရာသီနေ့ရက် တပုံတစံတည်ညီစွာ သက္ကရာဇ် ၁၁၂၇ ခု တန်ခူးလဆန် 	၁၁ ရက် ၅ နေ့တွင် ရွှေနန်တ်ကြီးကိုဝ် တက်သိမ်စမ္ပယ်တ်မူရသဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ 	ဂန္ဓာလတိုင် တရုတ်
(၄၄)	တိုဝ့်သည် စစ်ဖြစ်ရာသဝ်အကြောင် ၁၃ပးတွင် နိုင်ငံတ်အစွန်မြိုဝ့်စးင်္စေဖွးတိုဝ်ကုန်ဥပါယ်ချဝ်စးသဝ်ကြောင့်	လည်ကောင် နိုင်ငံတ်ဖြစ်သဝ်မိုင်မဝ်စည်ခွင် ဟိုသာ လာသာ မိုးနးစန်တ်း မြိုဝ့်မျး ကိုဝ်လက်နက်နိုင်ငံပြုလိုဝ် 	သဝ်ကြောင့်လည်ကောင် ၂ ပါးကြောင့် အသောင် ၁၀ မကခန့်ထးရုယ် ကောဇာပသျှူယုဂရုဒြရုဒြ ၁၁၂၈ 	ခု သီတင်ကျွတ်လတွင် 
(၄၅)	ပန်မ်မြိုဝ့်ကျေးဆေးသစ်ဆိပ်သိုဝ့် ဆင်ရောက်ရပ်ခံလှါသည်ကိုဝ် ကြးတ်မူရုယ် စစ်သူကြီးတိုဝ့်ကိုဝ် ခန့်ထး	လုပ်ကြံဖျက်ဆီးသိမ်ယူစေလျှင် မကြာမရှည်ဩင်မြင်တ်မူရုယ် မြင်မြည်အမြောက် မီးပေါက် သေနတ်ထး	လှံ လေး မြး ဆေးခဲအလုပ်စုမ်ကိုဝ် အကုန်သိမ်ယူရုယ် မိစ္ဆာဖြစ်သဝ် တရုတ်တိုဝ်ကိုဝ်တယောက်မကျန်	အမ်ယူလိုက်ရသဝ် ဘုန်
(၄၆)	တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ ရတနာပူရမင်ဧကရာဇ်အဆက်ဆက်လက်နက်တ်နိုင်ငံတ်မဖြစ်ဘူးသဝ်	ဒွါရာဝတီမည်သဝ် ဂျွမ်တိုဝ်ယိုတယးပြည်ကိုဝ် စစ်သူကြီးသူရဲသူခက်တိုဝ်ကိုဝ် ခန့်ထးလုပ်ကြံသိမ်ယူစေ	လျှင် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၈ ခု တန်ခူးလဆန် ၁၀ ရက် ၅ နေ့တွင် ဩင်မြင်တ်မူရုယ် ဆင်ကြိးမြင်ကြိး သး 	သ္မီး လက်နက်ကိရိယာ ရတနာ
(၄၇)	ရွှေငွေမှစရုယ် မြင့်မြတ်ကုန်သဝ် ရတနာအပေါင်တိုဝ့်သည် ရွှေဘဝါးတ်ဩက်ရောက်လှာရသဝ် ဘုန်တ်	မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ သိန်ဃိုဝ်ကျွန်ဝယ်ရှည်မြင့်စွာနေရုယ် သာသနာတ်ကိုဝ် ဆောင်ရွက်သဝ် 	သိန်ဃိုဝ်ရောက်မထရ်သည် ပုထိုဝ်စေတီမဟာဗောဓိလေါဟပါသာဒမဟိယင်္ဂဏာ ထူပါရုမ်မဟာစေတီ ဒီ	ဃာဝါပိ စက်တ်ရာမှ စရု
(၄၈)	ယ် အကြီးအကျယ်အနေအရပ်အမှတ်အသးနှင့် အကွ သထုံမြိုဝ့်တွင် သီရိမာသောကမင်သည် ဓိဌာန်သစ္စာ	ဖြင့် သာသနာတ်မြတ်ကိုဝ် ခြီးမြှင့်နိုင်ရုယ် ရန်အပေါင်ကိုဝ်နှိပ်နင်နိုင်သဝ် မင်မြတ်လက်ထက်ပ်ထွန်စေသဝ်	ဆောင်ယူနိုင်စေသဝ်ကူဝယ်ထးသဝ် ပဉ္စလေါဟာ မောင်ကြီးကိုဝ်လည်ပ် ထွန်ဆက်လှါရသဝ် ဘုန်တ်မြတ်	နှင့်လည် 



၆၄
(၄၉)	ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ ရှေးရှေးသဝ်မဟာသမတ သုဒဿနမင်တိုဝ့်ကယ့်သိုဝ့်လည်ကောင် ပါတလိပြည်ဝယ် သီရိ	ဓမ္မာသောကမင်ကယ့်သိုဝ့်လည်ကောင် အရိမဒ္ဒနာဝယ် အလောင်စည်သူမင်ကယ့်သိုဝ့်လည်ကောင် ရတနာ	ပူရဝယ်ထူပါရုံ ဒါယကာတ်ရာဇမဏိစူဠာ ဒါယကာတ်မင်ကယ့်သိုဝ့်လည်ကောင် ဇေယျာဘိသိတ်သီရိပဝေ	သန 
(၅၀)	ခံအမ့်သည်ဟု ရည်ကြံလျှင် လက်ယာရဇ်ခရုသင်အစုံအစုံသည် လက်တ်သိုဝ့် တဘန်ရောက်ပြန် ပြည္စုမ်	သဖြင့် ကောဇာဆိဒြ ယုဂရုဒြရုဒြ ၁၁၂၉ ခု ပြာသိုဝ်လဆန် ၅ ရက်နေ့တွင်ကြီးစွာသဝ် သဘင်ကိုဝ်ခံရုယ် 	ဇေယျာဘိသိတ်သီရိပဝေသနခံတ်မူရသဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည်ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ ပန်မ်မြိုဝ့်ကျေဆေသစ် 
(၅၁)	ဆိပ်သိုဝ့် လာရောက်ရပ်ခံသဝ် တရုတ်တိုဝ့်သည် တယောက်မကျန် မပြန်မရောက်ရပျက်စီးလတ်သော် 	တရုတ်ဥပဒေသည် နှစ်မျးစွာကကြံစည်စုရုမ်သဝ် သူရဲလက်နက်အထူး၂မျးစွာခန့်ထးပြီးလျှင် ညီသးသမက်	စစ်သူကြီး စူတာယဲ မျည်ကုန်ယဲ လျှိုတာယဲတိုဝ့်ကိုဝ် စစ်သူကြီးအအုပ်အကဲခန့်ရုယ်ခြီး ၃ သွယ် မိုဝန်	ကောင်တုံ မိုင်မဝ် သိန္နီ
(၅၂)	ကိုင်မး ကျိုင်ရုမ် လမ် ၃ သွယ်မြင်မြည်ရထး အမြောက်သေနတ်မီးပေါက်မီးပုံန် မီးအိုဝ် လင်လေးမြး လှံ	နိုင်သိုင်လွှးကာ သံချပ် မိန်ညိုဝ် ဝတ်လုံအစုံအစေ့ လက်နက်ကိရိယာအထူး၂နှင့် အသောင်၃၀မက 	သက္ကရာဇ် ၁၁၂၉ ခု ပြာသိုဝ်လဆန် ၁၁ ရက်နေ့ကောင်တုံသိန္နိ ကျိုင်ရုမ်သိုဝ့် ကျရောက်ကြောင်ကိုဝ်ကြး 	တ်မူရလျှင် ပြည် စွယ်ဖြစ်သဝ် အဂ္ဂမဟာ သေနာပတိ ၂
(၅၃)	စစ်သူကြီး ဗိုလ်မှူးတပ်မှူး သူရဲသူခက်တိုဝ့်ကိုဝ် ခြီးအသွယ် ၂ ဖြန့်ခွယ်ရုယ် လိုက်လံဘမ်ယူစေလျှင် မိစ္ဆာ	ဒိဌိတရုတ်တိုဝ့်သည် သေကြေပျက်စီး အရှုမ်ကြီးစွာရရုယ့် ပါပါသမျှမျးစွာသဝ် လက်နက်ကိရိယာ အလုမ်	စုမ်အကုန်အစင် ရွှေဘဝါးတ်ဩက်ရောက်လှါရရုယ် ဩင်ပွဲကြီးစွာ ခံတ်မူရသဝ်ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် 		ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊ သက္က 
(၅၄)	ရာဇ် ၁၁၂၉ ခု ဝါခေါင်လဆန် ၆ ရက် ၆ နေ့ ည ၁ ချက်တီးကျော် နာရီပြည့်ပတ်ပြည့် ၅ ဗီဇနာ ၅ ပြန် ၁ 	ခရာ ၂ တြင် ၄ နွင်မိန်ရာသီလက်အခါတွင် ရွှေပန္နက် ငွေပန္နက်စိုက်မှတ်သည် မဟာနဂရဓာဝရမြိုဝ်တ်ကြီး 	တံခါး ၁၄ ရပ် တန်ဆောင်ပြအိုဝ် ပစ္စင် ရင်တး ကျုမ်မြောင် စိတ္တကုဋ်တောင် ထွတ်တံခါး တောင်စည် ၇ 	ထပ် အာလိန်	၅ ဆင့်နှင့်တကွ တာဝန် ၂၄၄၃ တာရှိသဝ်မြို
(၅၅)	ဝ့်တ်ကြီးကိုဝ် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၉ ခုတပိုဝ်တွဲလပြည့်ကျော် ၈ ရက်နေ့ စရုယ်တည်လုပ်စေလျှင် သက္ကရာဇ် 	၁၁၃၀ နယန်လဆန် ၁၀ ရက်နေ့ ရက်ပေါင် ၁၀၆ နှင့်အပြီးရောက်သဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည် ပြည္စုမ်တ်မူ	၏၊ ဝ၊ ဘဒ္ဒကမ္ဘာထက် စကြာဝဠာ
၆၅
	ကုဋေတသိန်တွင် နိဗ္ဗာန်ဟူသဝ်ဘေးမယ့်ပြည်သိုဝ့် ပိုဝ့်ဆောင်တ်မူသဝ် ဘုရးပွင့်ရာစကြာမင်ဖြစ်ရာမှန်ရုယ်
(၅၆)	ငါတိုဝ့်စကြာဝဠာသာလျှင် မဟာဥက္ကဌ၊ စကြာဝဠာတွင်လည်ကျွန်ကြီး ၄ ကျွန်ငယ် ၅ ရာစီနှင့် ၂ ချည်ဖြစ် 	ထွန်ရာတွင် ဘုရးပွင့်ရာ စကြာမင်ဖြစ်ရာ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ညာမှန်ရုယ် ဇမ္ဗူဒီပါသာလျှင် မဟာဥက္ကဌဇမ္ဗူဒီပါတွင်	လည် ရွှေတွင် ငွေတွင် ပတ္တမြးတွင် ပ၏ယင်တွင်စသဝ် ရတနာပေါင်တည်ရာ၊ သုနာပရန္တ၊ တမ္ပဒီပ၊ 		ကမ္ပောဇ၊ ယောနက၊ ပရိပုည္စ၊ ခေမာဝရ
(၅၇)	ခေမာရဌ၊ မဟာနဂရ၊ ဇေယျဝဎန၊ သီရိခေတ္တ၊ မဟိသက၊ အာဠဝီ၊ အယုဒ္ဓယ၊ တာမလိတ္တိ၊ စိန်တိုင်ဟူသဝ်	တိုင်ကြီးအပေါင်၏၊ ခွန်သွင်ဆက်သရာ ရမ္မသုတ သုရာမ ကယ့်သိုဝ်သဝ် ရတနာပူရ၊ ဇေယပူရ၊ ရတနာ	သိင်္ဃဟူသဝ်မြိုဝ့်ကြီးနန်းတည်ရာ သာသနာတ်တည်ထွန်ရာ ရတနာပူရ မဟာနဂရ ဓာဝရသည်လျှင် မဟာ	ဥက္ကဌ၊ ၊ မဟာရာဇ ခတ္တိယ
(၅၈)	လောကဒေဝါ ဟူသဝ်အမည် ၃ ထပ် တံဆိပ်ကွပ်သဝ် မင်မင်အပေါင်တွင်လည် အထူး၂အပြး၂ကြီးစွာသဝ်	ကြေးစင်တုလာတသောင် သွန်သဝ်အလျား ၁င်္၂ လုမ်ပတ် င်္၆၂ မြတ်ကျည်ဝ ၁၄ သစ်ရှိသဝ် အမြောက်ကြီး	ညီနောင် ၄ လုမ်မှစရုယ်မျးစွာ မရေတွဉ်နိုင်သဝ် လက်နက်တ်ကြီး သခင်အပြည် ၂ တောင်သဝ်ထီးဆောင်	မင်တိုဝ့်သည်၊
(၅၉)	ကျွန်တ်ချည်ဖြစ်ရုယ် ရင်တွင်သည်ကြး သားသ္မီး ရွှေဘဝါးတ်ဩက်လုပ်ကျွေးရလျက် မြင်မိုရ်တောင်ထိပ်	သုဒဿနမြိုဝ့်အလယ် ဝေဇယန္တာရွှေနန်ထက်စံသဝ် သိကြးနတ်ကယ့်သိုဝ့် စမုန်စမ္မာပန်လောင်ဇရာနရည္စ	ကဧရာဝတီဟူသဝ် သီတာ ၇ တန်၊ မန္ဒာဂိရိမဏိပပ္ပ တစက္က ပပ္ပတမင်ပွင့် တုရင်သာလျောင် ဟူသဝ် 	တောင် ၇ လုံမ်ရံသဝ် မင်ဝံတောင်ထိပ်ရတနာပူရမြို့ဝ်ကြီး
(၆၀)	အလယ်အဆောင် ၂ သဝ် ရွှေနန်တ်ထက် ဒေဝစဆရာကယ့်သိုဝ့်သေဝ် မောင်မမိဿံ ခြွေရံအပေါင် 	တ	သောင်မကသဝ် မင်မိဖုရးအလယ်တင့်တယ် စမ္ပယ်တ်မူသဝ်လည် မေ့လျော့ခြင်မရှိ ပြည်ကြီးစီးပွါးသာသ	နာတ်	စီးပွါး သးတ်အစည် မြေးတ်အဆက် ၂ တိုဝ့် စီးပွါး ပစ္စုပ္ပန်သံသရာအကျိုဝ် ၂ ပါးကိုဝ်သါ အဘန်	တလဲလဲ
(၆၁)	တောင့်တရှာကြံတ်မူတိုင်ပြီးစီးဩင်မြင်တ်ောမူရုယ် ဘုန်အာဏာစက်ထွန်တက်သဖြင့်လည်ကောင် ပညာ	ပါရမီ နက်နဲသဖြင့်လည်ကောင် သဒ္ဓါစေတနာကုသိုဝ်တောင်ထက်သန်သဖြင့်လည်ကောင် ကြည်ခြင်ယှဉ်	ခြင်တရး ၂ပါးနှိုက်မမေ့မလျဝ့်သည်ဖြစ်ရုယ့် ငါဧကရာဇ်သည် မဟာဥက္ကဌ ဗောတိသတ္တဗျာဒိတ်တ်ရမှန်	ရုယ် အဆူဆူသော စေတီပုထိုဝ်ကူကျောင် 

၆၆
(၆၂)	အသစ်အဟောင်ထပ်ပွး ပြုပြင်ရုယ်မျးစွာ ပါရမီကိုဖြည့်ရသေည်လည်ရောင်ရဲတ်မမူ ထိုဝ်ထက်မြတ်မွန် 	ကြီးကျယ်ထူးပြးသဝ် မဟာဒါန ဓာဝရကိုဝ် အဘယ်နမ့်သဝ်အခါ ဖြည့်ပါရလတ္တမ့်နည်ဟု တောင့်တတ်မူ	လျှင် အမြင်တထောင်ဆောင်သဝ် သိကြး နတ်သည် အရိမဒ္ဒနာတွင် အနောရဒ္ဓါဒေဝမင်ကြီးသည် ဘုရး	သိခင်နဖူသင် ကျစ်တ်ဓါတ်တ်စွယ်တ်ဓါတ်
(၆၃)	မြတ်ကိုဝ်အရင်းပြုရုယ် သက္ကရာဇ် ၄၂၁ ခုတွင် ဓပနာတ်မူသည် ရွှေစည်းခုံမ်ဘုရးရှင်ကိုဝ်အလောင်စည်သူ	မင်ကြီးဘိုဝ်တ်ထီလိုင်ရှင် မင်ကျန်စစ်သးသည် သက္ကရာဇ် ၄၃၂ ခုတွင် ဆက်တည်ရုယ်ရွှေထီးအထွတ်တင်	တ်မူသည် ရွှေစည်းခုမ်ဘုရးရှင်ထီးတ်ကို အထူးရတနာမြတ်ထီဆက်တင်စေလိုဝ်ရုယ် ကောဇာန ဘသီခိရု	ဒြာ ရုဒြာ ၁၁၃၀ ကဆုန်လဆန်
(၆၄)	၆ ရက် ၅ နေ့တွင် နတ်အပေါင်နှင့် သိမ်ယူပြုပြင်ဘန်ဆင်ရသဝ် ဘုန်တ်မြတ်နှင့်လည်ပြည္စုမ်တ်မူ၏၊ ၊	ထို	သိုဝ့်သဝ်အခြင်အရာနတ်တိုဝ့်ပြုပြင်ဘန်ဆင်သိမ်ယူကြောင်ကိုဝ်ကြးတ်မူရလျှင် တောင့်တရည်ကြံတော်မူ	တိုင် ထူးပြးဆန်ကြယ်စွာသဝ် ဒါနဓါဝရကိုဝ်ဖြည့်ဆောင်ရတော့သည်ဟု ဝမ်းမြောက်ဝမ်သာ မဟာကုသိုလ်	စေတနာထပ်ပွးတ်မူရုယ်၊ ၊
(၆၅)	ရွှေစည်းခုံဘုရးရှင်ကိုဝ် ထီးတ်အထွတ်တင်အမ့်သောငှါ ပညာရှိအမတ်တိုဝ့်ကိုဝ်ကြည့်ရှုမှတ်သးစေရုယ်	အတိုင်အထွာအနေအသင့် တံတိုင်စနစ်ကိုဝ်မြင်ရလျှင် အလွန်သဝ်ကုသိုလ်သဒ္ဓါရွှင်လန်းစွာ ဆယ်မီးမက 	ပြန်ရုယ်လုပ်သဝ်ရွှေစင်ဇမ္ပူရဇ်ရတနာမကိုဋ်တ်ပေါင်တ်ရွှေကျပ်ရွှေပန်မှစရုယ် ဘျက်လည်ရွဲရွှေခဲ ရွှေမှုံ 	ကျောက်သံပတ္တမြားငွေစင်ငွေခဲ
(၆၆)	မျးစွာထုတ်တ်မူသည်၊ မယ်တ်မုရးနှမတ်သးတ်သမီးတ်မင်မိဖုရးမင်သးမင်ညီတိုဝ်လည်ကြီးမြတ်စွာသဝ်	ဆုကိုဝ်ပန်ယူရုယ်လက်ကောက်လက်ကြပ်လက်စွပ် နာတောင် ရွှေခဲရွှေမှုံကျောက်သံပတ္တမြားငွေစင်	ငွေ	ခဲမျးစွာထုတ်စေရသည် မှူးကြီးမတ်ရာသေနာပတိတိုဝ့်လည် သံသရာဝယ် မကွာမကွာပါရမီကိုဖြည့်ပါရလိုဝ် 	သဝ်ဟုတောင်ဆုပဌနာ
(၆၇)	ရှိကြောင်နှင့် သံတ်ဦးတင်လျှင် သန့်စင်စွာသဝ်ရွှေခဲငွေခဲကိုဝ်ရွေးချယ်ရုယ်ပါစေရသည် ထိုဝ်သိုဝ့်မျးမြတ်	စွာသဝ် ရွှေငွေကျောက်သံပတ္တမြားကိုဝ် သက္ကရာဇ် ၁၁၃၀ ကဆုန်လပြည့်ကျော် ၁၄ ရက် ၀နေ့စရုယ့် ရွှေ	လွှတ်တ်ရှေ့စွယ်တ်စင်တောင်မြေပြင်သာထက်သန့်ရှင်စွာရှင်လင်စေရုယ်မှူးကြီးမတ်ကြီး အကြပ်အမပညာ 	သည်တိုဝ့်ကိုဝ်လုပ်စေသည်
(၆၈)	ထီးတော်သံ ၁ ထပ် ကြေးနီ ၁ ထပ် ရွှေစင် ၁ ထပ် ၃ ထပ်လုပ်တ်မူသည် ထီးတော်သံတိုင်အရှည် ၁၃ 	တောင်လုမ်ပတ် ၁၃ သစ်အချိန် ၆၃၇၅ ကျတ်ထီးတ် ၁၁ ဆင့် ပထမဘုမ်သံချိန် ၃၆၇၁ိ ကြေးနီ ၈၉၃ိ	ဂူရွှေစင် ၂၅၂ိ ဂူ ၁ဲ အဝန် ၁၀ တောင် တမိုက် ၄ သစ် ပြတ် ၂ မိုက်

၆၇
	၄ သစ် ဒုတိယဘုမ်သံ ၂၃ ၂၁ိ ၃ မတ်ကြေးနိ ၆၇၀ိ ၃ မူးရွှေစင် 
(၆၉)	၂၂၃ိ ၃ မတ် အဝန် ၁၀ တောင် ပြက် ၂ မိုက် တတိယဘုမ်သံ ၁၅၃၆ိ ၂ံ ကြေးနိ ၅၆၇ိ ၃မူး ၁ဲ ရွှေစင်	၁၉၃ အဝန် ၉ တောင် ၁ မိုက် ၄ သစ် ပြက် ၁ မုတ် ၆ သစ် စတုတ္ထဘုမ်သံ ၁၀၂ (၁၂)ပိဿာ ၁ိ	ကြေးနီ ၄၄၉ ကျပ် ဂူ ၁ဲ ရွှေစင် ၁၂၃ိ ၆၁ဲ အဝန် ၉ တောင်ပြက် ၁ မိုက် ၃ သစ် ပည္စမဘုမ်သံ ၁၀၉၆ိ	ကြေးနိ ၃၆၈ိ ၃ မတ် ရွှေစင် ၁၁၈ိ ၂၊ အဝန် ၈ တောင်
(၇၀)	၉ သစ် ပြတ် ၁ မုတ် ၂ သစ်ခွယ် ဆဌဘုမ်သံ ၉၅၀ိ ကြေးနိ ၃၃၅ိ ဂူ၊ ရွှေစင် ၁၂၀ိ ဂူအဝန် ၇ တောင် ၁၅ 	သစ် ပြတ် ၁ မုတ် ၁ သစ်ခွယ် သတ္တမဘုမ်သံ ၈၃၆ိ ကြေနိ ၂၉၈ိ ၂ဲ ခြောံရွေး ရွှေစင် ၁ သာ ၅ိ ဂူအဝန်
	၆ တောင် ၁၈ သစ် ပြတ် ၁ မုတ် ၁ သစ်ခွယ် အဌမဘုမ်သံ ၇၅၁ိ ကြေးနိ ၂၄၆ိ ၂ဲ ရွှေစင် ၈၉ိ ၃မူး ၁ဲ 	အဝန် ၅ တောင် ၁၈ သစ် ပြတ် ၁ မုတ်
(၇၁)	၁ သစ် နဝမဘုမ်သံ ၃၉၆ိ ကြေးနီ ၁၉၁ိ ဂူရွှေစင် ၆၈ိ ဂူအဝန် ၄ တောင် ၉ သစ်ပြတ် ၁ မုတ် ၁ သစ် 	ဒသမဘုမ်သံ ၃၇၆ိ ကြေးနီ ၁၅၈ိ ရွှေစင် ၅၃ိ ၄ မူး ၁ဲ အဝန် ၄ တောင် ၃ သစ်ပြတ် ၁ မုတ် ဧကာဒသ	ဘုမ်သံ ၃၄၄ိ ကြေးနီ ၁၃၅ိ ၁ံ ရွှေစင် ၄၉ိ ၉ မူး ၁ဲ အဝန် ၃ တောင် ၁၈ သစ်ပြက် ၁ မုတ် ထီတ် ၁၁ 	ဆင့်သံပေါင် ၁၃၄၈၅ိ ၂ မတ် ကြေးနီပေါင် ၄၃၁၄ိ ၁ံနှစ်ရွေး ရွှေစင်
(၇၂)	ပေါင် ၁၃၈၆ိ ၂ံ၊ မုတ် ၄၄ ဆောင်မှန်ကင် ၄၄ ဆူ ထီးတ်ဆပ်သွးဘူး သံချိန် ၅၃၈ိ ကြေးနီ ၇၃၀ိ ၃ံ 	ရွှေစင် ၃၅၀ိ ၃မူး ၁ဲ အဝန် ၃ တောင် ၁မုတ် ၄သစ် အရပ် ၅တောင်စီကျောက်ရတနာမြကြီး ၄၅ ရတနာ 	ကျောက်နီ ၈၁၈ စိန်ကျောက် ၆၅ နီလာ ၃၄ ရတနာကြောင် ၆ ဂေါ်မိတ် ၅ ပုလဲ တမူး ၂ သန္တာ ၂ 	ရတနာသလင်ဖြူ ၁၆ ဥဿဘယး ၅ မနောမယ ပတ္တ
(၇၃)	မြး နီလိပ်ကျောက်ကြီး ၁ ရတနာမြတ်ပေါင် ၉၉၈ လုမ်ဆပ်သွးဘူးတွင် ဓာတ်တ်မွေတ်ကိုဝ်ရည်ရုယ် ဓပနာ	သည် ပတ္တမြားပေါင် ၁၀၀၀ သန္တာ ၁၁၁ လုံကြာကလပ်ခြေ ငွေစင် ၁၆ အဝ ၁ တောင် ၂ သစ် အရပ် ၂	မုတ် ၂ သစ် အခံငွေစင် ၁၅၄ိ အနံ ၇သစ် အရပ် ၁ မိုက် ၆ သစ်ဆည်လည်လုမ်ရေ ၁၀၅ ငွေစင် ၄၄၁၇ိ 	၂မတ် ရွှေပေါင် ဂဟာပနတွတ်သော် ၁၇၃၆ိ၅ု၁ဲ

(၇၄)	ငွေပေါင် ဂဟာပနတွတ်သော် ၆၄၆၁ိ ဂူမြေကြီး ပတ္တမြးမှစရုယ် ရတနာပေါင် ၂၁၀၉ လုမ် စီချယ်ရုယ်	သေခြာကောင်မွန်စွာ အလုမ်စုံမ်အလုပ်တော်သည် သက္ကရာဇ် ၁၁၃၀ နယုန်လဆန် ၁၃ ရက် ၀နေ့ အလိုဝ်	တ်အတိုင်ပြီးလျှင် အလွန်သဝ်ကုသိုလ်စေတနာပွးရုယ်ထင်ရှားစွာ ထီးတ်အထွတ်တင်အမ့်သည်ဟု မယ်တ်	ဘုရးနှမ	တ်ဘုရးနှမတ် မင်မိဖုရး မင်သးမင်သမီးညီတ်
(၇၅)	သးတ်သမီတ်ဆွေတ်မျိုဝ်တ်မှူးကြီးမတ်ရာသေနာပတိဗိုလ်မှူးတပ်မှူးသူရဲသူခက်

၆၈
	ဆင်လုံမ်မြင်ရင် စစ်အင်္ဂါ ၄ ပါးနှင့်ကြည်တပ်ရေတပ် အစုံမ်အညီဦးပြဿဒ်ပယ့်အလယ်ပြဿဒ်ဖြင့် 	တန်ဆာဆင်သဝ် ကရဝိတ်ရွှေဘောင်တ် ဇီဝစိုဝ်ရွှေဘောင်တ် စာမရီမည်သဝ် တိုဝ်ကြီရွှေဘောင်တ်ထက် 	စမ္ပာယ်လျက် ဧရာဝတီမြစ်လုမ်ပြည့်
(၇၆)	အထပ်ထပ်အဆက်ဆက်ကတ္တုသမ္ပန်ရယ် လှေကျွဲလှေသးရဲလှေမကန်လှေ ဇီဝစိုလှေဇလါကပင် လှော်ကး	လက်သင်လက်ရွေး လက်သစ်ပြည်လုမ်အမ့်ရန်နိုင်မင် တံငါရွှေတံငါလှေတ်လှေလျင်ဝန်ကျင်ရံလျက် ဝေ	သာလီပြည်ဝယ် ဘုရးသိခင်ကိုဝ် ကြိုဝ်ဆောင်ယူသဝ်အခါ တင့်တယ်ခြင်းကိုဝ် ကျမ်ဂန်ဝယ်လာသကဲ့သိုဝ့် 	တင့်တယ်စွာ သက္ကရာဇ်
(၇၇)	၁၁၃၀ နယုန်လပြည်သိတင် ၂ နေ့ဖြန့် စုန်ခယ့်ရုယ်လပြည့်ကျော် ၄ ရက်နေံ ညောင်ဦးသိုဝ့်ရောက်လျှင် 	မျးစွာသဝ် အလုမ်အရင်ကြည်ရေထပ်မျှ ချစံတ်မူရုယ် ဘုရးသိခင်ဝယ်ပွယ်ကြီသဘင် စုမ်ပုဇ္ဇ်တ်မူသည်	သက္ကရာဇ် ၁၁၃၀ နယုန်လပြည့်ကျော် ၆ ရက် ၁ နေ့နံနက် ၁ ချက်တီးကျော် ၅ နာရီ ၃ ပတ် ၇ ဗီဇနာ	၄ ပြန် ၅ ခရာပြည့်အခါတွင်
(၇၈)	မယ်တ်ဘုရး မဝ်သး မသမီး မင်မိဖုရး ညီတ်ကြီးညီလတ်ညီတ်ငယ်စုမ် ညီစွာ ပတ္တမြးစီသော ရွှေကရးနှင့်	ရေစင်တ်သွန်ရုယ် ရတနာမြတ်ထိတ်တင်တ်မူသည် အတူ ၂ သဝ်ထီးတန်ခွန် ကုက္ကး ပတ္တမြး ပေါက်	ပေါက် ရွှေပေါက်ပေါက် ငွေပေါက်ပေါက် ရွှေပန်ခိုင် ငွေပန်ခိုင်တိုဝ့်ဖြင့်မျးစွာပုဇ္ဇ်တ်မူသည် စေတီတ်အ	တွက်ကြာ
(၇၉)	သီးမှစရုယ်ကိုယ်လုံမ်ပြည့် ရွှေစင်အတိမွမ် မံတ်မူသည်ဓူ ၇၂ ပါးနှင့် ပြည္စုမ်တ်မူသဝ် တံဆိပ်တ်ရဆရာတ်	သင်္ဃာတ်မှ စရုယ်ပုဂံညောင်ဦး တုရင်တောင်အရပ်ထက်ဝန်ကျင် သိတင်သုံးကုန်သဝ် သင်္ဃာတ်တိုဝ့်အး 	မျးစွာပင့်ရုယ် ဆွမ်ဘောဇည်ပရိက္ခရာအသုံးအဆောင်အစေ့ အစုမ်များစွာ လှူတ်မူသည်၊ ၊ ရှေးဘေးလောင်	တ်မင်

(၈၀)	အလောင်စည်သူသက္ကရာဇ် ၅၁၀ အာသန်နှစ် နယုန်လဆန် ၃ ရက် ၆ နေ့ လှူတော်မူသည်ဝတ်မြေ မင်း	နရပတိစည်သူ သက္ကရာဇ် ၅၄၅ ခု တန်ဆောင်မုန်လဆန်း ၁၃ ရက် ၅ နေ့လှူတ်မူသည် ဝတ်မြေမှ ၅၀ တ	ရပ် ခြိရိုရွာသူမြတ်သာရွာ ၁၂ ရွာနှင့် မြေတထောင်တရပ် အင်ကျန်မြေ ၃၀ တရပ်ပေါင်မြေ ၃ ရပ် သတို	မင်စဝ်ကြီး 
(၈၁)	သက္ကရာဇ် ၇၂၇ အာသန်နှစ် နွယ်တာလဆုတ် ၅ ရက် ၃ နေ့ လှူတ်မူသည်။ မြင်ခုန်တိုင်အရပ်တွင် လဲတ	ရာမင်ကြီးစွာ စဝ်ကယ် သက္ကရာဇ် ၇၃၀ တွင်လှူသည် ပရမမြေ သက္ကရာဇ် ၇၅၇ ခုတွင် လှူသည်လမိုင်ရွာ	ရှေ့ ၂၃	ပဲ ပုဂံကျော်စွာမင်လှူသည် ပြွန်မြေအခွန် ၃၅၀ ထိုဝ်အရပ်ရပ်ကိုဝ် မတိမ်မမြုပ်စေခြင်ငှါ
(၈၂)	သာသနာ ၅၀၀၀ တည်စိမ့်သဝ်ငှာ ကျောက်စာရင်တွင်ရှိသည်အတိုင်ကိုဝ်လည် ပတ္တမြး စီသဝ်

၆၉
	ရွှေကရးနှင့် ရေစင်တ်သွန်ရုယ် လှူတ်မူသည်၊ ဤသိုဝ့်လျှင် မင်ဧကရာဇ် အဆက်ဆက်တိုဝ့်သည် ပြည္စုမ်	ခဲးလှသဝ် မဟာဒါန ဓာဝရကိုဝ် ခြီးမြှင့်ဆက်တင် ပုဇ္ဇ်လှူဒါန်ရသဝ်ကောင်မှုကုသိုလ် 
(၈၃)	အကျိုဝ်စက်ကြောင့် ဘုံမ်သုမ္ပါနှိုက်ကျင်လည်ကုန်သဝ် သတ္တဝါအပေါင်တိုဝ့်အး လောကုတ္တရာတည်ဟုသဝ်	မြတ်သဝ်ထီးဖြူကိုဝ်ပေးနိုင်သဝ် သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓပညာဓိကဘုရးဆုကိုဝ်ပြည္စုမ်စေသတည် ယခုပစ္စုပ္ပုန်ဘဝ	လည် တန်ခိုဝ်၄ပးနှင့် ပြည္စုမ်ရုယ် သာသနာတ်မြတ်စီးပွးကိုယ်တ်စီးပွးသာတ်အ
(၈၄)	စည်မြေးတ်အဆက်ဆက်စီးပွးပြည်သူလူတကာသတ္တဝါအပေါင်တိုဝ့် စီးပွးကိုဝ်ဆောင်ရွက်နိုင်သည်ဖြစ်စေ	သတည်သံသရာအဆက်ဆက်ဝယ်လည် နတ်တကာတိုဝ့်ထက်မြတ်သဝ် သိကြားနတ်လူဖြစ်သော်လည် လူ	တကာတိုဝ့်ထက် မြတ်သဝ်မင်မန္ဓာတ်သာလျှင် ဆက်တိုင်ဆက်တိုင်ဖြစ်ရုယ်ညာတတ္ထ
(၈၅)	စရိယ လောကတ္ထစရိယ ဗုဒ္ဓတ္ထစရိယ ဟူသဝ်မဟာစရိယကိုဝ်ဖြည့်စွမ်းဆောင်ရွက်နိုင်သည်ဖြစ်စေသ	တည်း။ ။ သဗ္ဗေသဒေဝကာ လောကာ၊ မာတာပိတာဒိညာတကာ၊ လဘန္တုမေသမံပုညံ၊ ဟဌတုဌာနူမောဒ	ထ၊ ဒါနံဒဒန္တုယေသတ္တာ၊ သမာရဗ္ဘန္တုသာသနံ။ သိရိဘောဂါ
(၈၆)	ပဝဎေန္တု သုခီ ဘဝန္တု ဇန္တုနော၊ ၊  ဤကောင်မှု၏  အကျိုဝ်ကိုဝ် ကျေးဇူးအထူးကြီးစွာမဟာမန္ဓာတ်	မင်သည် စကြာရတနာနှင့်တကွစည်စိမ်အပေါင်ကိုဝ် သးတ်အးအပ်နှင်ပြီးလျှင် နတ်ပြည်ဝယ်စံသကယ့်သိုဝ့်	နတ်ဘုံမ်စံလေသဝ်ခမည်တ် အလောင်မင်တရးကြီး ဘုရးမန္ဓာမင်၏
(၈၇)	သးကြီရတနာကယ့်သိုဝ့်သဝ်နောင်တ်မင်တရးကြီးမန္ဓာမင်၏သမီးရတနာကယ့်သိုဝ့်သဝ်နှမတ်တိုဝ်အားမျှဝေ	ပါ၏ နတ်နးဖြင့်ကြားရုယ်သာဓုအနုမောဒနာခေါဝ်စေသတည်း၊ ၊ ဤမဟာဒါနဓာဝရ၏ အကျိုဝ်စက်ကိုဝ်	ဝသုန္ဓရေမြေစောင့်နတ်သး အးလည် မျှဝေ၏ သာဓုခ်စေသတည်း၊ ၊
(၈၈)	ဇယတု၊ ၊ ဒါနာဒိနေကကပ္ပေသု၊ ကတွာ သမ္ဗောဓိ မုတ္တမံ ဟိတံဓရန္တ မာကာသိ သုပဌိတံ ဂတော ဇိနော၊	၊ နိဗ္ဗုတေပိ  သုသေဝိတံ၊ သဟဿံ ပဉ္စဝဿာနံ ထပေသိ သာသနံ ဝရံ သုဒုလ္လဘံ၊ သုခါဓာရံ၊ သတ္တာဓိ	ကေ၊ တဿသနေ တေဝီသသတဝဿိကေ သမ္ပတ္တေ ပါကဋေ ရမ္ဓေ ရတနာပူရနာမကေ၊ ၊
(၈၉)	သီရိသုဓမ္မမဟာရာဇာဇနိန္ဒာဓိပတိ စ သုတော နာမေန ဘူပါလော သန္တေကရဇ္ဇမာကရိ၊ 

၇၀
	၊ တက္ကာလေ ရိမဒ္ဒပူရေ သောဏ္ဏထူပေါတိဘူတလေ ပါကဋော စန္ဒါဝ နဘေ မဟာဇနေဟိပူဇိတော၊ ၊ 	နာနာဝိမှနိယာကာရော ဒီဃကာလံ အဌာသိဝ ဝါတာတိပဟ တာ ဒီသု ဆတ္တင်္ဂုရမ္ပိနိစ္စလော
(၉၀)	သမ္ပတ္တံ ဒွါ ဒသာ ဓိကတေ ဝီသသတသာသနံ သုညကမေကရူပည္စ သက္ကရာဇဖလဂ္ဂုဏံ၊ ၊ တဒါ ရာဇာ	ပသန္နောဝ မညေဝတန မေပူရာ နာနာစေသာ ဘာဝေယျံနုကေနိမံ နာဂရာနန္တိ၊ ၊ ဂလိတောကိရတင်္ခဏှော	မေဃဝကာဒိအာကုလေ ဆတ္တင်္ဂုဂုံ သဒဏ္ဍကံ အသန္တေသဏိကံပိစ၊ ၊ တသုဏန္တေ 
(၉၁)	တုဌဟတ္ထာ မမဘာဂေါ သုတဂတော စိန္တေတွာန သံဝိဘတ္တံ သောဝဏ္ဏရဇကေဟိ စလေ၊ ဟိတင်္ကာ ဒိ	 	သေလေဟိ သူရိယာဘသမာနိကံ ပဘဿရံ မဟာဆတ္တံ အာရောပေသိတထာပိ စ၊ ပေါရာဏေဟိ သုဒိ	န္နေစ၊ ခေတ္တာရာမော ပဝတ္ထုကေ ပုနပ္ပုနမနွာဒါသိ၊ ဝိစေယ၊ စေတျဂေါပကေ
(၉၂)	မဟာဆဏည္စပုညေဝံ သုကရိတွာန မေဒနိံ ပါတေသိ သက္ခိကတွာန ပူဇံ သဗ္ဗညုတဝရံ၊ ပဌေတွာ ဒက္ခိ	ဏောဒကံ ဘိင်္ဂါရဂါဟဟတ္ထေန၊ ဝ၊ ဇယတု၊ ၊ ရယာဂရေသမ္ပတ္တေစက္ကေကလိယုဂေစာပိ နလကျိ စ န	(ဝံ)ဆတ္တံ၊ ဒေတိ စိတ္တအစ္ဆရိယံ စိရံ ဌာတု အယံ ထူပေါ နဝံ သုဘည္စိ ဒံ ဆတ္တံ
(၉၃)	သောဘာသမ္ပတ္တိဝါ စန္ဒကာ သုန္ဒရတ္ထော စ သုတ္တဿ အဘိဓမ္မဿ အဘိဓမ္မဿ ဒိပကော ပစ္စရုတ္တမဝုဎနံ၊ 	၊ ပရိယာ ယောတိ ဝုစ္စတိ၊ ခတ္တိယ ဿ နရိန္ဒဿ ဣဿရတ္တော ရယာဂရေ စက္ကေ ပတ္တိဓ ဆတ္တံဒေါ သီရိ	သုဓမ္မမဟာရာဇာ ဇနိန္ဒါဓိပတိ၊ ၊ ရတနာသိင်္ဃ တာဂန္တါ ရတနပုရဌာ
(၉၄)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 




၇၁
သိမ်အောင်ကျောက်စာ			
ကျောက်စာအမည်			- သိမ်အောင်ကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ချောင်းဦးမြိုု့နယ်၊ မင်းခေါင်ရွာအရှေ့သိမ်ကျောင်းအတွင်းစေတီပျက်					အနီး၌
ယခုတည်ရာဌာန			-ချောင်းဦးမြို့နယ်၊ မင်းခေါင်ရွာအရှေ့သိမ်ကျောင်းအတွင်းစေတီပျက်					အနီး၌
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၃ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-မင်ခေါင်နောင်ကဲမင်းကြီးဇေယျကျော်ထင်
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 		-သိမ်ဆောက်လှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၂၅ ကြောင်း

(၁)	။ ဇယတု ရိပုံ မင်ခေါင်နောင်ကဲမင်ကြီး ဇေယျကျောင်ထင်သှ်လူန
(၂)	တ်နိဗ္ဗာန်တှ်ဟူသော ချံမ်သောသုမ္ပားကိုအလိုရှိသှ်နှင် အညီမြတ်စွာဘုရား
(၃)	သာသ္နာတော်ငါးထောင်ပန်လုန်တဉ်၍ သာသ္နစဉ်ပင်ပျန့်ပွာမြာစေချင်အကျိုး
(၄)	ငှါသိမပုညဠာရကိုတဉ်ထာပြုစု (တော်မူပါမည့်) အကြောင်းကိုလျှောက်တောင်း
(၅)	ပန်သောကြောင့် အစောင့်အရှောက်လုံကျုံသေချာစွာထားသဖြင့် မအူကျော်
(၆)	ရွာဆြာတော်အမိ(န်​ေ)မြာက်တောရဘုန်တော်ကြီးဘုရားမင်ခေါင်စစ်ကဲမင်း
(၇)	ဆြာအာဒိ (အစပြု)၍ သင်္ဃာတော်ပေါင် ၇၀ နှင့် အက္ခရာပုဒ်ပျဉ် သဒ္ဓိလ မနိလ
(၈)	ထန်ကရိုဏ်ပြီပြင်စွာ မယုတ်မလွံစေသဖြင့်၊ နှုတ်သမုတ်၍ သကြဇ် ၁၁၃၃ ခုက
(၉)	လ္ဆုံန် ၁၃ ရက်တွင် မနှောင်မရှက် ဤသိမ်ပြီးအောင်မြင်သှ်။ ။ ဤသို့သီမာကု
(၁၀)	(သလါကြောင့်လေ) ဖျာအပါယ်၊ သုမ်သွယ်သောကပ်၊ ရပ်ပြစ်ရှစ်ပါး၊ ဖြစ်မဉ်
(၁၁)	. . . . . . . လိုက်ဘိ၊ သုဂတိဝယ်၊ တိဟိတ်ပ


၇၂
(၁၂)	. . . . . . . . ပြစ်ကင်းလျက်၊ သိတင်းဝှန်
(၁၃)	. . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၄)	. . . . . . . . . . သုခ၊ သက်ရှဉ်ကြလျဝ်
(၁၅)	နေညမကွာ၊ စဉ်စိမ်မှာလဉ်၊ ရာဇာခေါင်ထဋ်၊ စက္ကဝဋ်နှင့် မဏ္ဍပ်မင်သား
(၁၆)	တိုးတက်ပွား၍၊ သိကြာမင်နှယ်၊ စဉ်စိမ်ကြွယ်၍၊ လိုဖွယ်လိုခွင့်၊ ကြံတိုင်တင့်
(၁၇)	သား၊ လေးဆင့်ဗေဒင်၊ သုမ်အင်ပိဋကတ်၊ အထူတတ်၍၊ အမြတ်တင်စေ၊ ရာ
(၁၈)	ဇာမာသိမ်၊ နာဂသိမ်ဝိဓိုဝ်ရ၊ သေနကနှင့် ဉာဏထင်ပေါ်၊ ၊ မဟော်သထာ
(၁၉)	ပညာတောက်ထိန်၊ ဝရစိမ်သို့၊ နှိုင်ချိမ်စရာ၊ ခွံအားမှာလဉ်၊ ကေသရာဆဒ္ဒန်၊
(၂၀)	မကသံ၍၊ သုံမ်တံသုကြွယ်၊ ခွံနှစ်ဥစ္စာ၊ ကိုယ်မကွာတဉ့်၊ သှ်သာမက၊ ကြွ
(၂၁)	င်းသမျှလဉ်၊ ဗုဒ္ဓပွင့်ညောင်၊ သုတော် + ကောင်ကို၊ ကောင်းကြီးသာပြဉ့်လိုပါ၏ ခန္ဓာ
(၂၂)	ငါးတန်၊ အဆုံန်ဆွံမူ၊ မြတ်မွံလုဘ၊ မေတေယျလျှင်၊ နာဂကန်ကော် . . 
(၂၃)	ကျာ်တွင်၊ သိမြော်သစွာ၊ ပွင့်သောခါလျှင်၊ ငါလေ . . . . . 
(၂၄)	လို၊ မင်္ဂဉာဏ်စက်သွားဖြင့်၊ ခုတ်ဖြတ်ပြီမှ၊ ပြဉ်မြတ်နိဗ္ဗူ၊ တောင်ဆုယူ (သှ်)
(၂၅)	၊ ၊ ၊ လွယ်ကူလျင်လျား ချွေရံမြားနှင့်၊ ချစ်အားကျဉ်ယုံ . . . . . 
မှတ်ချက်။ ။ ဤကျောက်စာသည် (၁၃) ကြောင်းမြောက်တွင် ၂ ပိုင်းကျိုးနေသည်။ 

၇၃
ပန်စွာဆရာတော်အရိုးအိုးကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			- ပန်စွာဆရာတော်အရိုးအိုးကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ညောင်ဦးမြို့ထောင့်မြစ်ကျင်းကျောင်းတိုက်အတွင်း
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ် 			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၅ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-တပည့်သံဃာများ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-ပန်စွာဆရာ​ေတော်အရိုးအိုးအားစေတီတည်ခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			-၂၇ ကြောင်း

(၁)	နမော ဂိရိန္ဒြာ(ယ)။ ။ နမောတဿဘဂဝတောအရဟတောသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ။ သဒ္ဓမ္မသံဃသမ္ဗုဒ္ဓံ။ ဝန္ဒနေ	ယျံဘ . . . . . . . . . . . 
(၂)	တိ။ ဝက္ခာမဟံယထာတထံ။ ။ ကပ္ပေါဟိ ဒုဗ္ဗိဓေါဟောတိ။ သုညာသုည ပ ဘေ ဒတော။ သုညော ဝါနပ္ပ	ကော တတ္ထ။ . . . . . . . . . 
(၃)	ဗ္ဗိဓေါ အသုညော စ။ သာရကပ္ပါဒိဘေဒတော။ တထ္ထာယံ ကပ္ပကော ဘဒ္ဒေါ။ ပဉ္စဗုဒ္ဓဝိလာသကော။ ။ 	ပဉ္စ	ဗုဒ္ဓေသုစ . . . . . . . . 
(၄)	အမှာကံ ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓေါ၊ မြမ္မဒေသေ အနာဂတေ။ ။ သာသနံ ဒိဃမဒ္ဓါနံ။ ဇောတိဿ တီတိမန္တုန။ အာဂ	တော ဓရမာ . . . . . . . . . . 
(၅)	ကတေ။ ဝိဟာရောဝိဟာသိသော။ ဒွေစပါဒဝဠဉ္စာနိ၊ ဒသ္သေသိဟိတထာဂတော။ ။ အယဉ္စမြမ္မဒေသော တ	. . . . . . . . ဒုသနော။ ဥုဠ . . . . . . . . . 
(၆)	ရာဇူနဥနိဝါသကော။ ။ ဧဝံ ဂုဏဝိသိဌာနံ။ . . . . . . . . မမ္မိမြမ္မဒေသကေ။ အနုက္ကမေန ပဇ္ဇောတေ။ ဇိန	ဿ သာသနေ . . . . . . . . . . ဝိမလော သာရဒေ မာသေ။ ဥဠုရာဇာဝ ပါ
(၇)	ကဋေ။ ပန်စွာဝှယ ဂါမဇာတော။ သီရိမာလာတိနာမကော။ ။ သီလာစာရဇ္ဇဝါဒီဟိ၊

၇၄
	. . . . . . . ပူဇိတမာနိတော။ ဗဟုဿုတေမဟာ
(၈)	ထေရော။ ပရိယတ္တိဝိသာရဒေါ။ ပိယော ဂရုဘာဝနိယော။ ဝတ္တာ စ ဝစနက္ခမော။ ဂမ္ဘီရဉ္စ ကထံ ကတ္တာ။	နောစာဌာနေ နိယောဇကော။ ဣဓဌာနေ 
(၉)	ဝသန္တောယော။ လောကဿဝိဝိဓံ ဟိတံ။  အကာသိနီဟရိတွာန။ ပဋိကတ္တယ မဉ္စူသာ။ ။ ဉာဏတတ္တေန	တ္ဃဋိယ။ ရတနံ အတိဒုလ္လဘံ။ သုဂမ္ဘီရတ္ထသ
(၁၀)	င်္ခါတံ။ သေတူနံ (ဂီ) သသာဓုကံ။ နကေလဉ္စမသ္မိံဝ၊ အညဌာနေ (ပိ အ)ကရိ။ အာဂါရာနာဝါရိကာနံ။ ဟိ	တံနေကပ္ပကာရကံ။ ။ ဧဝံသော နေကဌာနေ 
(၁၁)	သု။ သပရတ္ထမနေကတံ။ မဟာထေရောနေကဂုဏော။ သမာကတွာ နနေကံသော။ ။ နိဗ္ဗာယိဇာတောဝရ	ကေ။ မဟာထေရေ၎ဝ သာရိဇော။ ဒက္ခိ​ေ	
(၁၂)	ဏယျောမဟာပညော။ တထေဝ ဇာတ (ဂါ)မကေ။ ။ ဇိနဿပရိနိဗ္ဗာနာ။ . . . . . . . . . . . ပမာဏတော။	ဘူတမေရောတုနေတ္တမှိ။ ၂၃၁၅။ လော ​ေ
(၁၃)	ကာတု ရူပ ရူပကေ။ ၁၁၃၃။ သကေယာထေသာဝဏဿ။ ဇုဏှပက္ခ . . . ပွသော။ ဒေဝလောကံ ဂတော 	ဟောသိ။ အနတီတော အနိစ္စတံ။ ။ 
(၁၄)	တတော ဆမာသာတိက္ကမေ။ မာဃာဒိပက္ခကဌမျံ။ စျာပယိံသု သ . . . ထေရံ . . . . ဂတ္တံ။ အတိဝိမာပနံ 	မဟံ။ ။ မဟုဿဝန္ဓကတွာန။ ခိဏာသဝတနံ
(၁၅)	ဣဝ။ သုစျာပိတေ တု ဂတ္တေဿ။ နိဗ္ဗာပေတွာန ပါပကံ။ ။ မ . . . . . . . . . ယထာသမာဌိနိ။ သံဃဋိတွာ	အသေသတော။ တီသုဌာနေသုစေတျာနိ။ သမာကတွာ
(၁၆)	န ပူဇယုံ။ ။ စျာပိတဌာနကေစေဝ။ ပုရေတရာလယေပိစ။ . . . . . . . . ပါလယံ သမီပေစ။ ဣစ္စေဝံပါဋိ	ယေက္ကကံ။ ။ ပုည . . . . . . . ဓါနောတု။ သိသ္သော
(၁၇)	တဿသုတော သုတော။ မဟာထေရော နလာဋဠိ။ အာနေတွာန သာဓုကံ။ ။ တသ္မိံယေဝ စ . . . . . . . 	ဂဏှပက္ခကေ။ ဒုတိယာ ဟေ ဣ
(၁၈)	. . . . . . . ။ ကတွာကာသိ နိဓါနကံ။ ။ မဟာနေကေ . . . ဓါတူဟိ။ ဗုဒ္ဓဿပဋိမေဟိ . . . . စ။ ဇိနမာ 	တာပိတူနဉ္စ။ ရဟန္တရုပကေဟိစ။ ။ ဓမ္မခန္ဓေဟိ သ
(၁၉)	. . . . . . . မဟာမဟံ။ မဟာမတရာ ဝေ . . . . . . ပုဇိတုံ။ ယထေဝ တမ္ပပဏ္ဏိမှိ။ ကာကဝဏ္ဏ နရာသဘော 	။ ပရံပရာယ အာနီတံ
(၂၀)	. . . . . . . မုနိန္ဒက္ခိယ မေဂတေ။ ၂၃၁၇။ ဘူတော တွိန္ဒသသီသကြေ။ ၁၁၃၅။

၇၅
(၂၁)	. . . . . . . . အနေကာနမေနေကံဝ။ ဒတွာရောပယိသာဓုကံ။ ။ ဧဝံ ဂုဏဝိသိဌံပိ။ မစ္စုရာဇ နုပေက္ခတိ။	အညေ ပန
(၂၂)	. . . . . . . ရာဇမ္ပါနေ။ မေဃကာလမခေပိယာ စေတျာရဟာနိစေတျာနိ။ စေတျံကတွာန ပဏ္ဍိတော။ ။
(၂၃)	. . . . . . . သုဘေပေတံ သမေ သေယျ သမံ မတံ။ ။ သစ္စာနိ ပန စတ္တာရိ။ ဒုက္ခံ သမုဒယော ပိစ။ နိရော	ဓေါ
(၂၄)	. . . . . . . ကံဝဋ္ဋံဋ္ဋံတဏှာ သမုဒယော ဘဝေ။ နိရောဓေါနာမ နိဗ္ဗာနံ။ မဂ္ဂေါ အဌင်္ဂိကောမတော။ ။ 
(၂၅)	. . . . . . . သစ္စန္တိ။ ညေယျံတဉ္စနိကာပန။ တဏှာ သမုဒယံ သစ္စံ။ တဏှက္ခယောတိ ​ေ . . . . . . . 

(၂၆)	. . . . . . . . . သံသရန္တိဇနာခိလာ။ ဒုက္ခာကိဏ္ဏေ စ သံသာရေ။ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	. . . . . . . 

၇၆
ပြည်နိဗ္ဗာန်ဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-ပြည်နိဗ္ဗာန်ဘုရားကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-တံတားဦမြို့နယ်၊ တဘက်ဆွဲ၌ ရှိသည်။ 
ယခုတည်ရာဌာန			-မန္တလေးနန်းတွင်း ကျောက်စာရုံအတွင်း၌ ရှိသည်။
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၅
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-အလှူပြုခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			-၃၂ ကြောင်း

(၁)	နမောတဿဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဓုဒ္ဓဿ။ ။ အမိတဂုဏသမ္ပန္နံ။ ဒေဝါတိဒေဝါသဗ္ဗညုံ၊ နိဗ္ဗာ	နသာမိကံ နာထံ။ ဝန္ဒာမိ သိရသာ နိစ္စံ၊ အနေကရဌရာဇိန္ဒော။ သေတတမ္ဗဿသာမိကော။ နာနာဝုဓာဒိပု	ရဏော။ မဟာပုညယသ
(၂)	ဿိကော။ ။ ဥဘယတ္ထဟိ တေသိနော၊ မဟာထူပါဒိ ဒါယကော၊ ဗျာပိကိတ္တိမဟာဃောသော။ မာယာဒိ	ကုသလတ္ထိကော။ ။ သော ရာဇဝ ပဉ္စတိံသ။ သတာဓိကေသဟဿကေ။ သက္ကရာဇေ သက္ကလက္ခေ။ ဇိန	စက္ကေ သုစိန္တိတာ။ ။ ပေါရာ
(၃)	ဏက သုရာဇာနော။ ပစ္စယတ္ထာယ ဒိန္နကံ၊ ဘူမိအဘယ ဒါနဉ္စ၊ ပသာဒေတိတထာ ပုန။ ။ ပရေကာလေ။ 	ရာဇာနော စ ဇနာ သဗ္ဗေ။ ပရံပရာန ဂုယှိတွာ၊ ဥစ္စရန္တု ပမောဒေန္တု။ တိဌန္တု စိရကာလံဝ။ သမံ လဘန္တု	မေ ပုညံ။ 
(၄)	ကမ္ဘာတသိန်း အလွန်ဟိသဝ် ၄ အသင်္ချေထက်နှိုက်၊ ဒါနသီလစသဝ်ပါရမီဆယ်ပးကိုဝ်အပြားအားဖြင့် ၃၀ 	ဖြည့်တ်မူရုယ့်။ အဆုံးစွန်သဝ်ကိုယ်တ်အဖြစ်ဝယ်ဘွားတ်မူသနိယ်တနိယ်နက်
(၅)	အသာဓါရဏမ္မေခြောက်ဦး အထူးထူးသဝ်ကျေးဇူးအပေါင်းနှင့် ပြည့်စုံမ်တ်မူထသဝ်။ သမ္မာ
၇၇
	သမ္ဗုဒ္ဓသုံမ်လောကဧယ် အဓိပတိမုနိပုင်္ဂဝဂေါတမဟု အမည်တ်ရသဝ်
(၇)	ဘုရားသိခင်သည်။ ခပ်သိမ်ကုန်သဝ်ဝေနေယျတိုဝ်အား တရားအောင်ဆုပေတ်မူအမ့်ဟုဒေသစာရီကြွတ်ေမူ	သဝ်အခါ။ အောင်ချာနန်းတည်မြန်ပြည်စံရာ ရတနာ
(၈)	ပူရရွှေဝပြည်ကြီး ဧယ်အလယ် ၃ နှယ်အင်းအရပ်ထက်ကောင်းကင်ပြင်ဝယ် ရပ်တ်မူရုယ်ပ္ဆစရာဇာဇာတ်	ကိုဝ်ဟဝ်တ်မူမှနတ်လူတိုဝ်အားအကျွတ်တရးကြားတ်မူပြီး 
(၉)	လျှင် ကောင်းချီပေးတ်မူလျက်။ အောင်သူတိုဝ်အဓိပတိဖြစ်သော ငါဘုရားဧယ်သာသနာတ်ကိုဝ်ခြီးမြှင့်ပြုစု	သဝ်မင်းဧကရာဇ်တိုင်သည်ရာဇပလ္လင်ဥကင်ဖွင့်ရာ
(၁၀)	ရတနာပူရအင်ဝမြို့ကြီးဖြစ်လတမ့်။ ဗျာဒိတ်ပေးတ်မူသည်နှင့်အညီ။ သာသနာတ်ေ ၁၉၀၈ နှစ် သက္ကရာဇ် 	၇၂၆ ခုတွင် တကောင်းပြည်ကြီး ရွှေထီးဘွင့်သဝ်သတိုဝ်းမင်းမဟာ
(၁၁)	ဇမ္ဗူဒီပဇေအမည်တ်ဟိသဝ်မင်းတရားကြီးဧယ်အနွယ်အရိုအမျိုးဝ်ရင်းဖြစ်သဝ်သတိုမင်းဖျားမင်းတရား	သည်။ တည်တ်မူသဝ် ရွှေဝပြည်ကြီးဝယ် စံတ်မူသဝ်ဘေး
(၁၂)	လောင်းတ်မင်း ဧကရာဇ်အဆက်ဆက်တွင် ဆင်ဖြူတစီးရှင်သား ငါးစီးရှင်မြစ်အရင်းဖြစ်သော နေနတ်	နွယ်မျိုဝ်းမိုးဝ်းညှင်းစိုဝ်းသည် ဘိုဝ်လောင်းတ်သတိုမင်းတရးကြီးသ
(၁၃)	ည်။ ရွှေမြိုဝ်တ်ေဧယ် အရှေ့တောင်ထောင့် တပက်ဆွယ်အရပ်ဝယ် အမတ်စစ်သူကြီး အးဝန်ပြုစေရုယ်		တည်တ်မူသဝ် ပြည်နိဗ္ဗာန်အမည်ရှိသဝ်ဘုရားရှင်
(၁၄)	အးဝတ်မပြတ်ဖြစ်စိမ့်သဝ်ငှါ။ မိုဝ်းမြိယ်ဝတ္ထုကံကိုဝ် ကျောက်စာကမ္ပည်းထိုဝ်းရုယ်လှူတ်မူသည် ဖြစ်ရုယ်	ပြည်သူလူအပေါင်းအရှည်ပူဇော်ကိုဝ်းကွယ်
(၁၅)	ရသည်။ ငါဘုမ်သည်လည်း အရှည်တည်စိမ်သောငှါ မဟာဒါနထာဝရကိုပြုအမ့်ဟုကြံတ်မူသဝ်။ ဇမ္ဗူဒိတ်	ကျွန်းတွင် အတုမရှိသဝ် ဘုန်းတန်းခိုဝ်ပညာသဒ္ဓါနှင့် ပြည့်
(၁၆)	စုမ်တ်မူသဝ် ဘုန်းတ်အလွန်ကြီးမြတ်တ်မူလှသဝ် ဆင်ဖြူသခင် အသျှင်ဘဝရှင်မင်းတရးကြီးဘုရားသည် 	ရှေးဘေးလောင်းတ်မင်းတရားတိုဝ်လှူသည်အတိုင်း မတိမ်
(၁၇)	မမြှပ်စိမ့်သောငှါ ကျောက်စည်ကမ္ပည်းထိုဝ်းရုယ်လှူတဝ်မူသည်။ ရှေးလှူတ်မူသဝ်ကျောက်ထက် အက္ခရာ 	ဝတ္ထုကံမြိယ်ရိပ်မြိယ်နယ်အမည်အရပ်အပိုင်းအခြားကားတောင်
(၁၈)	ဘက်ထောက်ရွာ၌ တောပြုန်ဆယ်ပယ်။ ကောက်လျင်လယ် ၅ ပယ်ထောက်ရွာအနောက်တောင်ထောင့်	နှိုက်ထန်း။ မြောက်ဘက်တိမ်တိုဝ်အရပ်နှိုက်တောင်ပယ်မြိယ်
(၁၉)	၃၀။ အရှေ့ကား ငတုရင်တိုက်မင်ကျည်ပင်ကြီးရှိဧယ်။ တောင်ကားမြောက်ဆိပ်မင်ကျည်းခရီး
၇၈
	မခားလျက်သဘန်ပင်ရှိဧယ်။ အနောက်ကားပေါင်ပြောက်တိုက်လျှင် အခြး
(၂၀)	မြောက်က။ ပေါက်မငယ်မင်ကျည်ပင်ခရီးမလျှင်အခြးငမြိယ်ဧယ်မည်ပင်ကား မြင်း ပုဆိုဝ်းတရပ်။ မြိယ်	ကားတောင်ဘက် သမြိန်ရွာ အလုမ်းနှင့်အကွ ငမြိယ်အပေါင်း ၃၁
(၂၁)
(၂၂)	ပြင်အရှိအ်ကျောင်းတောင်ခွယ်လယ်။ ပင်မြိုင်နောက် ၂ ပဲခွယ်၊ အပေါင်း ၅ ပဲ၊ ဤမြိယ်ကား သမြိန် မြိယ်	၃၁ အဝင်။ သည်မြိယ် ၃၁ တွင်အောင်သမကျံရွာမှာ လယ် ၂ ပဲစားရိုဝ်း။ ဤသိုဝ်လျှင်
(၂၃)	အမည်အမှတ်နယ်ပယ်သတ်ရုယ်။ သာသနာ ၅၀၀၀ စေိအ်ဩင်မြင်မြယ်သဖြင့် မတိမ်မမြုပ်အရှည်တည်	စိမ့်သဝ်ငှါ လှူသဝ်မဟာဒါန ဤပုညကြောင့် ယသဘောဂဣဒ္ဓိ
(၂၄)	သမ္ပန္နအပ္ပါဗါဓ ဒီဃအာယုစသောကောင်ကျိုမျက်မှောက်ရောက်သည်ဖြစ်ရုယ်နေငံတ်မှစရုဝ်အတိုင်းတိုင်း	အပြည်ပြည်ထောင်သဝ်နိုင်ငံတဝ်ဝယ်သာသနာတ်မြတ်
(၂၅)	တည်စိမ့်သဝ်ငှါပြုစုခြီးပင့်ရသည်ဖြစ်လိုဝ်သဝ်။ သံသရာတွင်ကြင်လည်သမျှ အဌါရမ္မဏ ဒုက္ခဘုမ္မိဒုဂ္ဂတိအ	ရပ်ရပ်ကိုဝ် တရံတဆစ်မျှ မကြုံမတွေအ်ကင်းလွတ်သည်
(၂၆)	ဖြစ်ရုယ်။ သုခအပေါင်း၏ပြည့်စုံမ်ရာ ဣဌာရမ္မဏသုဂတိစူသဝ်ခုနစ်ရပ်ဝယ်သာလျှင် လူတွင်ဖြစ်လည်း	လူတကာတိုဝ်ကိုဝ်အစိုးရသဝ်စကြာမန္ဓာတ်မင်းနတ်တွင်
(၂၇)	ဖြစ်လည်း နတ်တကာတိုဝ်ကိုဝ် အစိုဝ်ရသဝ်သိကြားနတ်မင်းသာဖြစ်ရုယ်ဗောဓိသမ္ဘာရဖြစ်သဝ်ပါရမီကိုဝ် 	ဖြည့်စွမ်းဆောင်ရွက်ရသည်ဖြစ်လိုဝ်သဝ် အရိမိတ္တေယျ
(၂၈)	ရှင်တ်ဘုရားပွင့်တ်မူသဝ်အခါ။ ဗျာဒိတ်တ်ကိုဝ်ဦးထိပ်ဖြင့် ဆင်ရွက်ရုယ်အနတဂ္ဂမသံသရာဝယ် နစ်မွန်း	ကုန်သဝ်သတ္တဝါတိုဝ်အား တရားတည်းဟူသဝ်လှိယ်
(၂၉)	မဂ္ဂင်ဖြင့်နိဗ္ဗာန်ဟူသဝ . . . . . . . . . . သည်ဖြစ်လိုဝ်သဝ်။ ဤကောင်းမှုဧယ်အကျိုဝ်ကိုဝ်ကျေးဇူးအ	ထူး	ကြီးမြတ်တ်မူသဝ်မယ်တ်ဘုရားခမည်းတ်
(၃၀)	ဘုရားနောင်တ်ဘုရား မင်းသားမင်းမိဘုရားဆွယ်သာညာတကာမှူးရာမတ်ပေါင်းဗိုလ်ပါတိုဝ်နှင့်အကွ သုံမ်	ဆယ်တထပ်ဘဝရပ်မှ စရုယ် အနန္တ
(၃၁)	စကြဝဠာနှိုက်တည်ကုန်သဝ်သဗ္ဗေသတ္တာသတ္တဝါအပေါင်းတိုဝ်အမျှ . . . . . . ဝေမာနိကဖြစ်သဝ် . . . . . 	ဝသုန္ဓရေမြေ
(၃၂)	စောင့်နတ်အားလည်း အမျှရစေကုန်သတေည်။ 

၇၉
မြင်မိမုတ္ထောဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			- မြင်မိမုတ္ထောဘုရားကျောက်စာ (အထက်ပိုင်း)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-
ယခုတည်ရာဌာန			-နန်းတွင်းရုံကြီးအတွင်း
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-၃၅၀
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၅-၁၁၃၈ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မြင်မိမုတ္ထောဘုရားအားရုပ်ပွားဆင်းတုလှူခြင်း ထပ်ဆင့်တည်ခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၁၅ ကြောင်း

(၁)	နမော တဿဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ဝ။ အမိတဂုဏ သမ္ပန္နံ။ ဒေဝါတိဒေဝ သဗ္ဗ ညုံ။ 	နိဗ္ဗာန . . . . . . . . နာထံ။ . . . . . . . . . မိသိရသာ . . . . . . . . . မိသိရသာ . . . . . . . . . . သေတတ	. . . . . . . . သာမိကော။ နာနာဝ . . . . . . . . . . . 
(၂)	မဟာပုညယသဿိကော။ ။ ဥဘယတ္ထဟိ တေသိနော။ မဟာထူပါဒိဒါယကော။ ဗျာပိကိတ္တိမဟာဃော 	. . . . . . . . . . . ရာဇာဝပဉ္စတိံသသတာဓိ . . . . . . . . . . . ဿကေ။ သ . . . . . . . . . . . . . သက္က	လက္ခေ . . . . . . . . . . . . 
(၃)	ပေါရာဏကသုရာဇာနော။ ပစ္စယတ္ထာယ ဒိန္နကံ။ ဘူမိအ . . . ယ ဒါနဉ္စ။ ပသာဒေတိတထာပုန။ ။ အဇ	. . . . . . . . . . . ရာဇာနော . . . . . ဇနာသဗ္ဗေ။ ပရံပရာ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၄)	သွယတု။ ကောင်းသဝ်အောင်လျှင်စေတည်း။ ။ လိယ်အသင်္ချေအမြတ်ကမ္ဘာတသိန်းထက်နှိုက်။ . . . . . . 	ဟိသဝ်အမျှ ၃၀ သဝ်ပါရမီတိုဝ်ကိုဝ် ဖြည်တ်မူရုယ့်။ သမ္မာသမ္ပုဒ္ဓအတုလ 
(၅)	ဒေဝါတိဒေဝဝိသုဒ္ဓိ နတ်မြတ်ဖြစ်တ်မူသဝ် သဗ္ဗညုတဖုရားသ္ခိင်၏ သာသ္နာ ၂ . . ၈ နှစ်မြောက်အခါရာဇဘိ	သေကခံတ်မူရုယ့်။ ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်းလုံးမ်နှင်အ
(၆)	ကွအောက်ထက်ဖီလာ နှစ်ယုဇနာကိုဝ် အစိုဝ်းရသဝ် အသောကဓမ္မရာဇာမင် . . . . . . . . . . . မ္ဘီဒါ 


၈၀
	ပတ္တဆဠာဘိညအဂ္ဂသာဝကဖြစ်တ်မူသဝ်အရှင်မဟာမောဂ္ဂလိပုတ္တတိ
(၇)	ဿမထေရ်ကိုအမှီပြုရုယ်ရတ်မူသဝ်သုံမ်းလူအထွတ် . . . . . . . . . . . . ဧယ်မွေတ်ဓါတ်တ်အဆူဆူနှင့်	အကွသာရီရိကရုပ်ထုတ်မြတ်အပေါင်းကိုဝ်ဌာပနာတ်မူ
(၈)	ရုယ . . . . . . . . . . . . ဇယ်တည . . . . . . . . . . . . . . . သည်ကြီးဖြစ်ရုယ်ငါဧယ်ကိုဝ်စားရုပ်ပွါးဆင်းတု	နှင်အကွသဝ်ဖုရးတရးသင်္ဃာရတနာမြတ်တိုဝ့်အားဓမ္မာနု
(၉)	ဂ္ဂဟပစ္စယာနုဂ္ဂဟဖြင့်အလွန်သဒ္ဓါပူဇ်သက္ကရ . . . . . . . . . . ဟုသုံမ်းလူ . . . . . . . . . . . . . . . သည်	ဒေသဇာရီကြွရောက်တ်မူသဝ်အခါအနာဝရဏဉာဏ်တော်ဖြင့်အကြွင်းမဲ့ 
(၁၀)	မြင်တ်မူ . . . . . . . . . . . . . . . ဒုဌာဝတီမြစ်ငယ်နားထက်တည်ထားတ်မူသဝ်မြင်မိမုတ္ထောစေတီတ်ကိုဝ်	ရတနာပူရရွှေဝမည်သီး မြန်ပြည်ကြီးဝယ် ရွှေထီဥကင် 
(၁၁)	ဘွင်စံရွှင်သဝ်ဘုရားအပေါင်းဘေးလောင်တ်အဆက်ဆက်တိုဝ်လည် အရှည်တည်စိမ့်သဝ်ငှါထပ်ဆင့်လုပ်	တ်မူရုယ့် မြန်ပြည်သူမှ စရုယ်နတ်လူအပေါင်းတိုဝ်သည်
(၁၂)	အရှည်သဖြင့်ကိုဝ် . . . . .  . . . . . . . . . ငါတိုဝ်သည်လည်ထပ်ဆင့်ပွါးရုယ်အနှစ် ၅၀၀၀ စေ့အောင်တည်	သဝ်ငှါမဟာဒါန ဌာဝရတိုဝ်ဖြင့်ဆောင်အံ့ဟု အကြံရှိတ်မူသဝ်
(၁၃)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ရာ . . . . . . . . . . . . သည်အလွန်များမြတ်လှသဝ်ဒါနပါရမီကိုဝ်	ဖြည့်ဆောင်ပြုစုခြီးမြှင့်
(၁၄)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . မူရုယ့်မြင်မိမည်သဝ် မုတ္ထောစေတီတ်အား . . . . . . . . . . . . . . . 	. . . . . . . . . . . 
(၁၅)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  
	. . . . . . . . . . . . လှူတ်မူ . . . . . . . . . . . . . . . . 

၈၁
မြင်မိမုတ္ထောဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာမည်				-မြင်မိမုတ္ထောဘုရား​ကျောက်စာ (အောက်ပိုင်း)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-
ယခုတည်ရာဌာန			-နန်းတွင်းရုံကြီးအတွင်း
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-၃၅၀
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၅-၁၁၃၈ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မြင်မိမုတ္ထောဘုရားအားမြေ၊ လယ် များလှူခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၁၇ ကြောင်း

(၁)	. . . . . . . . . . . . . . တ်မူလှသဝ်ဆင်ဖြူသိခင် . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂)	တ်မူသဝ်လည်ရောင်ရယ်တ်မူသဝ်သဘောတ်မဟိထည် . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၃)	အား။ သာသနာ ၅၀၀၀ စေကြင်မြင်မယ်ခိုင်ခမ့်အထွန့်ရှည်စွာ . . . . . . . . . . . . . . . သောငှါထပ်ကြီး	အရပ်တွင် ရှေးဝတ်မြေ . . . . . . . 
(၄)	ထိုဝ်မြေရပ်အပိုင်းအခြံးအရှေအလာရွှေကြူချောင်းထိလကောင်းမှသည် တောင်သိုဝ်လျှောက်ရုယ်ချောင်း	ငယ်နာစုံသင်ပြအုပ်မြေစပ်လကောင်းမှသည် အနောက်ချောင်းနာ
(၅)	သိုဝ်လျှောက်ရုယ်တောင်က မြောက်သိုဝ်ကျသည်ရေထုတ်ချောင်းငယ်ကိုဝ်လျှောက်ရုယ်တောင်တန်းတန်း	အတာနှစ်ဆယ်ကျော်ရာရွာသူရယ်ဘီလူတိုဝ်လုပ်မြေစပ်တွင်ကျောက် 
(၆)	ထိုဝ်လကောင်းမှလကောင်းမြေစပ်ကိုဝ်လျှောက်ရုယ်မြစ်တလျှောက် . . . . . . . . . . . . . . . ကိုဝ်လျှောက်	ရုယ့်အနောက်တန်းတန်းငမြိုဝ်ကန်ငယ်မှသည်မြစ်နားလက်ပံပင်ရင်ကျော
(၇)	က်တိုင်လကောင်းမှသည်။ ကျောက်ငယ်ကိုဝ်လျှောက်ရုယ့်အနောက်မျက်နှာ ရွှေမြင်ဝံဘုရားအရှေ့တန်တိုင်း	နှင့်ဆီထည့်။ ကမ်ဆိပ်တွင်ကျောက်တိုင်လကောင်မှမြောက်

၈၂
(၈)	တန် . . . . . . . . . မိဘုရား . . . . . . . . . တန်တိုင်ကိုဝ်မူရုယ် အင်ငယ်ပျက်လယ်ကြင်နာကုန်ငယ်ထက်	ဘုရာသည် အနောက်မြောက်ထောင် လကောင်းမှ အရှေ့ရွှေပေါကျွန်းဘုရားတောင်တန်တိုင်းမှ 
(၉)	သည် မိငွယ်ကုန်းမှသည် . . . . . . . ချောင်းကိုသန်းရုယ် အရှေ့တန်းတန်းရေတိုင်နက်မြေစပ်တွင် 	ကျောက်တိုင်လကောင်းမှ တောင်သိုဝ်တန်းရုယ်လကောင်းမြေစပ်တွင် ကျောက်တိုင်လ
(၁၀)	ကောင်းမှသည် အရှေ့သိုဝ်လျှောက်ရုယ်ရွှေကြူချောင်းထိကမ်းဆိပ်တွင် ကျောက်တိုင်သည်အရှေ့မြောက်	ထောင့်၊ ဤသိုဝ်လှူတ်မူသဝ်အာနဌာဝရပုညဝိသေသကြောင့်၊ ဤပ
(၁၁)	စ္စုပ္ပန်နှိုက်လည်ခပ်သိမ်းသဝ်ဘေးဒဏ်ရန်ဟူသမျှ အနိဌအပေါင်တိုဝ်ဘုန်းအာဏာဖြင့်လှလုမ်းအလိုဟိသည်	အိုတိုင်နှိပ်နင်နိုင်သည်ဖြစ်ရုယ်သာသနာတ်စီးပွါးကိုဝ်ဆောင်ရွက်
(၁၂)	ရလိုဝ်သဝ်သံသရာဘဝဝယ်လည်အပယ်လေပါးမှစရုယ် ခပ်သိမ်းကုန်သအနီဌဓမ္မအပေါင်းတိုဝ်သည်	ကင်းငြိမ်းလွတ်ရှင်သည်ဖြစ်ရုယ် အဘိရူပေါမဟိဒ္ဓိကော
(၁၃)	ပညဝန္တောအပ္ပါဗာဓောအာယုဒီဃောဟူသဝ်ကောင်းကျိုဝ်းအပေါင်းနှင်ပြည့်စုံမ်သည်ဖြစ်ရုယ့်စကြာရသဝ်	မင်းနတ်ဖြစ်သ်လည်း နတ်တကာတိုဝ်ကိုဝ်အစိုမ်းရ
(၁၄)	သဝ်သိကြားနတ်မင်ဖြစ်ရုယ့် ပါရမီဆယ်ပါးကိုဝ်ဖြည့်ဆောင်လျက် ခပ်သိမ်းကုန်သဝ်သတ္တဝါတိုဝ်ဧယ်အစီး	အပွါကိုဝ်ဆောင်ရွက်ရလိုဝ်သဝ်အလှူ 
(၁၅)	ကောင်းမှုဧယ့်အကျိုဝ်းကိုဝ် ကျေးဇူးအထူးကြီးမြတ်တ်မူသဝ် မယ်တ်ဘုရးခမည်းတ်ဘုရားနောင်တ်ဘုရး 	မင်းမိဖုရးမင်းသားမင်းသမီးမောင်းမမိဿံညီတော်
(၁၆)	သားတ်ဆွေတ်မျိုဝ်တ်မှူးတ်ဗိုလ်ပါတိုဝ်မှ စရုယ့်သုံးမ်ဆယ်တဘုံမ်နှင့်အကွ အနန္တစက္ကဝဠာနှိုက်နေကုန်သဝ် 	သတ္တဝါအပေါင်း
(၁၇)	တိုဝ်အား အမျှဝေဧယ့် အမျှရစေသဝ်ဝေမာနိက ယမမင်းနှင့် အကွ​ ဝသုန္ဓရေမြေစောင့်နတ်အးလည်အမျှ	ရစေကုန်သတည်း။ 

၈၃
အင်းဝဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားအလှူပြုသောကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည် 			-အင်းဝဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားအလှူပြုသောကျောက်စာ 
					ပင်းယရွှေစည်းခုံဘုရားကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-ပင်းယရွှေစည်းခုံဘုရားအတွင်းအရှေ့မြောက်ထောင့်ဂူနှင့်တည်ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-ပင်းယရွှေစည်းခုံဘုရားအတွင်းအရှေ့မြောက်ထောင့်ဂူနှင့်တည်ရှိသည်။
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၂၅-၁၁၃၈ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဆင်ဖြူရှင်မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-ပင်းယရွှေစည်းခုံဘုရားအား လယ်၊ မြေများလှူခြင်း
 ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၂၇ ကြောင်း
(၁)	. . . . ဘဂဝတော အရဟတော သမ္ဗာသမ္ဗုဒ္ဓဿ၊ ၊ အမိတဂုဏ သမ္ပန္နံ၊ ဒေဝါတိဒေဝ သဗ္ဗညုံနိဗ္ဗာနသာမိ	ကံနာထံ၊ ဝန္ဒာမိသီရသာနိစ္စံ၊ ၊ အနေကာရဌ . . . . 
(၂)	. . . . ကော၊ မဟာပုညာယ သဿိကော၊ ၊ ဥဘယတ္ထဟိ တေသိနော၊ မဟာထူပါဒိဒါယကော၊ ဗျာပိကိတ္တိ	မဟာဃောသော၊ မာယာဒိကုသလတ္ထိယော . . . . . 
(၃)	. . . . ဇေသက္ကလက္ခေဇိနစက္ကေသု(စိန္တိတာ)၊ ၊ ပေါရာဏက သုရာဇာနော ပစ္စယတ္ထာယ ဒိန္နကံဘူမိ အဘ	ယ ဒါနပဉ္စ ပသာဒေတိ တထာပုန၊ အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပရေကာလေ ရာဇာ . . . . . 
(၄)	. . . . မာဒေန္တု တိဌန္တု စိရကာလံဝ၊ သမလဘန္တုမေပုညံ၊ ဝ၊ ကမ္ဘာတသိန် အလွန်ဟိသဝ်လိယ် အသင်္ချေ 	ထက်နှိုက် ဒါနသီလစသဝ်ပါရမီ (ကို) . . . . . 
(၅)	. . . (အ)ဆုမ်စွန်သဝ်ကိုယ်တ်အဖ္လစ်နှိုက် ဘွားတ်မူသဝ်နိယ်နှင့် တပ္လိုင်နက် ပေါက်ရုယ်ထောက်သဝ် ရွှေ 	ညောင်ဗုဒ္ဓဟေပင်ရင်မ္လတ် (အခင . . . . . . . . 
(၆)	. . . . ပလ္လင်) ထက်အမိုက်အမ္လတ်ရမက်ကုန်ရုယ် သစ္စ၄းတရးသိမ္လင် ၅ အင်ညေယျဓံ၆တန်သဝ်အသာဓာ	ရဏဘုရး က္လေဇူး အထူးထူးဖ္လင့်ပည့် . . . . . . . . 

၈၄
(၇)	. . . . အဓိပတိပုင်္ဂဝသမ္ဗာသမ္ဗုဒ္ဓအမည်တ်ရသဝ် ဘုရးသ္ခိင်ဧယ် သာသနာတ်မ္လတ်စည်ထွန်ရာ တမ္ပဒွီပတိုင် 	က္လီမင်ဝံတောင်ညွန့်ဧယ် ရှတ်ပုရာ ၅ . . . . . . . . 
(၈)	ပူရရွှေအင်ဝဧယ် လက်ယာစမ္မာပန်လောင်မ္လစ်ဧယ်အနီး မျိုဝ်က္လီ ဝိဇယပူရ ဟူသဝ်ပင်ယမ္လိုဝ်တည်ဘေ 	လောင်တ်ဆင်ဖြူတစီးရှင် မင်တရး . . . . . 
(၉)	. . . . ရဟန္တာအရှင်ဒိဗ္ဗစက်နှင့်အကွ သိကားနတ်မှတ်တိုဝ်တပ ပိုဝ့်အပ်ရုယ် ရသဝ်မွေရှင်တမတ်အဆူဆူ	နှင့် အကွများလှစွာသဝ်ရွှေငွေဖန် မစသဝ် ရတနာလတ် . . . 
(၁၀)	. . . . ဒိဗ္ဗစက်မထေရ်သည်တန်ခိုဝ်တဖင့်ဆောင်ယူပေအပ်သဝ် ဣန္ဒနီလာ မက္လောက်ဖ္လာ၆ခပ်ဖင့် ဌပနာ	တိုက်က္လီးဝယ် အစည်သဖင့် တည်ထားတမူသဝ်မူသဝ်ရွှေ (စည်) . . . . . . 
(၁၁)	. . . . အားဆွမ်းသင်ပုတ်ဆီးမီးတံမ္လတ်ဝတ်ဖ္လစ်စိမ့်သဝ်ငှာ ဝတ္ထုကံ မိုဝ်မိယ်ကိုဝ်နယ်စည်သတိ ရုယ်ကောက်	စာ ကမ္ပည်တင် လှူတ်မူသည်မှ စရုယ် ယ္ခုတိုင်မဝ့်မတ်စွာ (သတ္တဝါအ)
(၁၂)	ပေါင်ကိုကွယ် ပုဇ္ဇ်ရသဝ် ပင်ယ ရွှေစည်ခုံမ်စေတီတ်ကိုဝ်သာသနာတ် ၅၀၀၀ စေ့သင်တည်ရုယ် အရှည်မင့်	မယ်စွာ အတိမ်မမုပ်စိမ့်သဝ်ငါ မဟာဒါနထာဝ . . . 
(၁၃)	ဟုက္လံတ်မူသဝ် ဘုန်တေဝ်အလွန်ကြီးမ္လတ်တော်မူလှသောဝ် ဆင်ဖ္လူသခင်အသျှင်ဘဝရှင်မင်းတရားကီး	ဘုရားသည် အလွန်သဝ် သဒ္ဓါစေတနာ ပဌာန်တမူ . . . . 
(၁၄)	. . . . ဝိဇယပူရဟုသဝ် ပင်ယမျိုဝ်ကီးဧယ် လက်ယာမတ် တောင်သာထက် တည်ထားတမူသဝ်ရွှေစည်ခုံမ် 	စေတီတမတ်အားဘေးလောင်တ်မင်တရား . . . . . . 
(၁၅)	တော်မူသည်အတိုင် မတိမ်မမ္လုပ်စေခ္လျင်ငှာ က္လောက်စာက္လျာက်စာ ကမ္ပည်ထုရေးစိုက်ထူရုယ် လှူတ်မူသည် 	ထိုသိုဝ်လှူတ်မူသဝ်မ္လိယ်ဧယ် အပိုင်းအခ္လးကား မောက်တိုဝ် . . . . 
(၁၆)	. . . . တ် တံခါးကသည်နွာလည်တောင်ကိုဝ် ပိုက်ရုယ်မ္လစ်လယ်ကော မ္လစ်ကောက် ၂ စင် ၂ စာပ္လုကသည် 	တောင်က္လပ်က္လးတိုဝ်မူရုယ် ကုလားရိယ်ဝင်မ္လောင်က . . . . . 
(၁၇)	လားကားကန်ရိုဝ်တိုက် ဤသိုဝ့်နှယ် အစည်သတ်ရုယ် ရွှေစည်ခုံမ် မွေတ်မ္လတ်အး အင်ရွာနှင့် အလုံမ်စုမ်	ကိုဝ် သာသနာ ၅၀၀၀ စေ့ဩင် မိယ်မံခိုင်စွာ ပင်ဆင်လုပ . . . . 
(၁၈)	ဆောင်စေခ္လင် အက္လိုဝ်ငှာ လှူတ်မူသည် ဤသိုဝ့်လှူရသဝ် ကောင်မှုကြောင့် ဤပစ္စုပ္ပန်အဖ္လစ်နှိုက် ခပ်သိမ်း	သဝ်ဘေဒဏ်ရန်ဟူသမျှ အနိဌဓမ္မအလိုဝ်မရှိအပ်သည် . . .
(၁၉)	အပေါင်တင်ခ္လိမ်သည်ဖ္လစ်လျက် အရပ် ၈ မျက်နှာ ရန်သူအပေါင်းတိုဝ် ဘုန်တဖင့်ဩင်တမူရယ် 

၈၅
	ကောင်သဝ်ခပ်သာ စည်စိမ်တည်တ္လည်ခ္လင် အသက်ရှည် . . . 
(၂၀)	ခ္လင်ကောင်မ္လတ်သဝ် ရတနာအပေါင်မှူပေါင်မတ်ပေါင် က္လေကောင်က္လွန်ကောင်ယသဘောဂမှစရုယ် အလုမ်စုံ	လိုဝ်အပ်သဝ် . . . 
(၂၁)	ဌာရမ္မဏပေါင်တိုဝ့်သည် တောင့်တကသဝ်အတိုဝ် ပ္လည်စုံစေသတည် သံသရာဘဝဖ္လလေရာရာလည် လိယ်	ဖာသဝ် အပါယ်ငရယ်
(၂၂)	မှစရုယ် မလိုဝ်အပ်သဝ် တရားပေါင်တိုဝ့်သည် ဝေးစွာတ္လည်ဖယ်ခွါရုယ်း မကပ်သည်သာဖ္လစ်လိုဝ်သဝ် ဤ	လူဘုံမ်ဝယ် ဖ္လ
(၂၃)	စ်လည် လူတကာတိုဝ့်ဧယ် အဇ္ဇသယကိုဝ် ပေကမ်ဖ္လည့်စွမ်နိုင်သဝ် သူက္လယ်မင်ဖ္လသဝ်လည် မင်တကာတိုဝ့်	ကိုဝ် အစိုဝ်ရသဝ် မန္ဒတ်မင်
(၂၄)	. . . . ဖ္လစ်သ်လည် နတ်တကာတိုဝ့်ကို အစိုးရသဝ် သိကြားနတ်ဖ္လစ်ရုယ် ပါရမီဆယ်ပးအပ္လးသုံမ်ဆယ်တိုဝ့်	ကိုဖ္လည့်
(၂၅)	. . . . . . . သံသရာဝယ် အဘိရူပေါ မဟိဒ္ဓိကော အပ္ပါဗာဓော ပီယော မနာပေါ ဘူရိပညောဟုသဝ် 	တောင့်တအပ်သဝ် အရာရာအပေါင်နှင့် ပ္လည်
(၂၆)	. . . . . . . . မ်စွန်သဝ် ဘဝဝယ် ခပ်သိမ်ကုန်သဝ် လူနတ်ဗ္လဟ္မာသတ္တဝါအပေါင်တိုဝ့်ကိုဝ် နိဗ္ဗါန်သိုဝ့်ရောက်	စေ (ခ္လင်)
(၂၇)	. . . . . . . . ခမည်တ်ဘုရား မယ်တ်ဘုရား နောင်တ်မင . . . . . . 

၈၆
အင်းဝမိုးထိကျောင်းကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-အင်းဝမိုးထိကျောင်းကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-အင်းဝမြို့တောင်၊ မြစ်သာချောင်းကမ်းထိပ်မြောက် မိုးထိကျောင်းရာ					ဟောင်းတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။ 
ယခုတည်ရာဌာန			-အင်းဝမြို့တောင်၊ မြစ်သာချောင်းကမ်းထိပ်မြောက် မိုးထိကျောင်းရာ					ဟောင်းတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။ 
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၃၉ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-စဉ့်ကူးမင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မိုးထိကျောင်းတိုက် လှူဒါန်းခြင်း။
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၄၈ ကြောင်း

(၁)	ဇယံဇယတုသုဂတသာသနံ၊ ၊ သုဂတသာသနံဘုရားသ္ခိင်သ္နာတ်သည် ဇယံအောင်အပ်သဝ် အညစ်အက္လေ 	ရန်အမှေကိုဝ်၊ ဇယတု၊ အောင်စေသတည်။ အာသယနုသယညာဏ်စသဝ် ၆းသဝ်အသာဓာရဏ
(၂)	ညာဏ်တ်၊ ဌာနဌာနညာဏ်စသော ၁၀းသဝ် ဒသဗလညာဏ်တ်တည်ဟူသဝ် ၁၆းသဝ်ညာဏ်တ်ကိုအစိုး	ရတ်မူရုယ်အောင်သူတိုဝ့်ထွတ်ဖ္လး ၅မာရ်အောင်မ္လင်ဘုရးရှင်ကိုဝ်က္လည်လင်တုပ်ပ္လဝ်ညွတ်ဆည်ကပ်သဝ်သုဒ	ဿနစက္လာမင်ကဲ့
(၃)	သိုဝ့် သုနာပရန္တတိုင် တမ္ပဒီပတိုင် ဇယဝဎဍတိုင် သီရိခေတ္တရာမတိုင် ရာမညတိုင် အယုဒ္ဓယတိုင် လဝရဌ	တိုင် ဟရိပုည္ဇတိုင် ခေမာဝရတိုင် မဟာနဂရတိုင် ကမ္ပောဇတိုင် မဟိံသကတိုင် မောရိယတိုင် ဇိန့်တိုင် 	အာဠဝီတိုင် မဏိပူရတိုင် ဟူသဝ်တိုင်က္လီး ၁၆ တိုင်ကိုဝ်အစိုး
(၄)	ရတ်မူရုယ် ရန်သူအပေါင်ကိုဝ် အောင်တ်မူလ္လက် ဇမ္ဗူဒိပ်ထက်တည်သဝ် ရွှေတွင်ငွေတွင် ပတ္တမးတွင် 		ပယင်တွင် စသဝ် ရတနာတွင်မ္လးသခင် အသျှင်ဘဝရှင် ဖိုဝ်တ်အလောင်မင်တရးက္လီးဘုရးသည် စကြာမင်	တိုဝ့်ဖ္လစ်လိုလတ်သ် အနှစ်တထောင်ကကောလာဟလက္လ်
(၅)	စဝ်ရသိုဝ့် ရုက္ခသီရိဗောဓိအောင်မ္လေပလ္လင်ပွေထက်အောင်နေအမှန်မာရ် ၅းကိုဝ်ထွးထွး

၈၇
	ညက်ညက်ပယ်ဘျက်ခုတ်ထွင်အောင်မ္လင်တ်မူသဝ် ဘုရးသ္ခင်သ္နာတ် ၂၂၉၅ နှစ် သက္ကရာဇ် ၁၁၁၃ ခု	ရောက်သဝ်အခါ ထက်ဩက်တယူဇနာ အစိုဝ်ရသဝ် သီရိဓမ္မာသောကမင်ကဲ့သိုဝ့်သ္နာတ်
(၆)	စီးပွးပ္လည်လူသူတကာတိုဝ့်စီးပွးကိုဝ် ရွက်ဆောင်နိုင်သဝ်အလောင်မင်တရးသည် ထင်ရှးဖ္လစ်အံ့ဟု အနှစ်	တရာအတွင်ကပင် ကောလာဟလက္လဝ်စစ်ရသဝ်သိုက်လာနိမိတ်ဗ္လာဒိတ်တ်နှင့်ညီစွာ သတ္တဝါဗိုလ်ပါခပ်သိမ်	၏ ရန်ဘေသ္နာတ်၏အညှစ်အက္လေဟူသဝ်ရန်မှေမှောင်ကိုဝ် ဘုန်တည် 
(၇)	ဟူသဝ် စက်ရောင်ခ္လည့်ဖ္လင့်လွှင့်ပယ်ရုယ် အသွယ်သွယ်အပ္လးပ္လးသဝ် မင်က္လင့်တရးနှင့်ညီစွာ ဘုန်လက်ရုမ်	တန်ခိုဝ်အာနုဘော်စက်ရောင်ဖ္လင့် ကုန်ဘောင်ရွှေပ္လည်တ်က္လီး ရွှေမ္လိုဝ့်တ်က္လီး ရွှေနန်တ်က္လီး က္လုံတ်က္လီးပဟိုရ်	အိမ့်ရှင် ခေါင်လောင်တ်က္လီး မဟာနန္ဒာကန်တ်က္လီး နတ်ကွန်တ်
(၈)	က္လီးဟူသဝ် ၇ ဌာနန ထာဝရကိုဝ် တပ္လိုင်နက်တည်တ်မူရုယ် ဇမ္ပူတသောင်လုမ် ခ္လိမ့်ရိုက်က္လုမ်မျှ ဖုမ်အုပ်	စိုးစံတ်မူသဝ် သဗ္ဗညုတညာဏပွင့်လောင်တ် ပဌမရာဇဝင်မင်တရး၏ သးတ်အစစ်မ္လတ်ရင်နှစ်လျှင် ဖ္လစ်	သည် ရင်ခ္လာရိုက်ရာသိမ်မ္လန် ရွှေနန်သိမ်ယူစံတမူသဝ်ကန်တွင် စေတီတ်
(၉)	က္လီးမဟာဘုံမ်သာရွှေက္လောင်တ်က္လီး ပဒစေတီရွှေစက်တာ်ရာစောင်တန်တ်က္လီး၏ ဒါယကာမဟာဓမ္မရာဇ်	 	ဒုတိယရာဇဝင်ဘဝရှင်မင်တရး၏ ညီတ်ရင်အစစ် ဧကရာဇ်လျှင် ဖ္လစ်တ်မူရုယ် ရန်သူအပေါင်ကိုဝ် မ္လက်	စောင်ရည်ကာ အသာလွယ်ကူအောင်တ်မူသဝ် ဆင်ဖ္လူရတနာသ္ခိင်
(၁၀)	အသျှင်ဘဝရှင်မင်တရးက္လီးဘုရးသည် ဥစ္စေနီပ္လည်ဝယ် နေမမူ၍ ပါတလိပုတ်ပ္လည်တည်သဝ် သီရိဓမ္မာ	သောကမင်ကဲ့သိုဝ့် လံကောင်ဘုရး အလေါင်တစံပ္လတမူသဝ် ဒေဝဒဟ ကောလိယ ကပ္ပိလဟူသဝ် ၃	ပ္လည်	က္လီးကဲ့သိုဝ် လံကောင်ဝိဇယပူရ ဇေယပူရရတနာပူရ

(၁၁)	ဟူသဝ် ၃ ပ္လည်ပေါင်ကိုဝ်အုပ်ဆောင်စံရုယ် နိုင်ငံပတ်ကုမ် ပ္လည် ပ္လည်လ်ုကိုဝ် လွှမ်ဖုမ်အာဏာ ပညာစက်	ဖ္လင့် လ္နက်ခွန်သွင် နှိပ်နင်စိုပိုင်တ်မူရုယ် အောင်သူတကါနိုင်ရာဘက်ကင်တရးမင်၏ သ္နာတ်ကိုဝ် တိုင်ထက်	လွန်စွာ တည်ထွန်စေလိုသဝ် သမ္မာဆန္ဒသဒ္ဓါ
(၁၂)	စေတနာ ပညာပ္လဌာန်တ်မူရုယ် သီဟ ဇီဝှါခ္လင်္သေ့လျှာသိုဝ် ဧရာဝတီ မက္ခရာစမ္မာပန်လောင်ဟူသဝ် မ္လစ် ၅	စင်၏ပေါင်ရှက်ဆုံရာ သုနာပရန် တမ္ပဒီပ ကမ္ဘောဇစသဝ်တိုင်က္လီး ၁၆ တိုင်တိုဝ်၏ ဦထိပ်မှန်ကင်အမင်	မင်တိုဝ့် အဘိသိတ်သွန်ရာ ရတနာပူရရွှေဝမ္လို့က္လီးရွှေ 
(၁၃)	နန်က္လီးကိုဝ်တည်တ်မူရုယ် စမ္ပယ်အံ့ငှါသ္နာတ် ၂၃၀၈ နှစ် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၆ ခုသဝ်အခါ ရွှေမ္လိုဝ်.

၈၈
	တ်သံတာ ၁၃၂၀ နှင္အ်အကွ ဝေဇယန္တာ ရတနာနတ်နန်းဗိမာန်ကဲ့သိုဝ့် အလွန်ဆန်းက္လယ်စွာအဆောင် ၄၀	 ဖ္လင့်ခ္လမ်ရံသဝ် ရွှေနန်တ်က္လီး သံတောင် ၁၂၀ မ္လင့်သဝ်ပ္လသာဒ်တ်က္လီးကို 
(၁၄)	တည်တ်မူရုယ် ရတနာသိင်္ဃမ္လိုဝ့်က္လီးမှ ပ္လောင်ကြွစံတ်မူလတ်သလျှင်၊ ဂန္ဓာလတိုင်ဝိဒေဟတိုင်ဟူသဝ် တိုင်	က္လီး ၂ တိုင် တရုပ်တရက်လူမ္လိုဝ်တို့ကိုဝ် အစိုရသဝ် ဥဒေည်ပွးသည်မှးသဝ်အယူဖ္လင့်ရန်မူအမ်ငှာ မ္လးစွာသဝ်	လ္နက်ကိရိယာ ဗိုလ်ပါအပေါင်သောင်မှ ၄၀ မ
(၁၅)	က အတပ်တပ်အထပ်ထပ်ခ္လီလတ်သည်ကိုဝ်မရှည်မက္လာရအောင်မ္လင်ရုယ်ပါသမျှသဝ်လ္နက်ဆင်မ္လင်ကိုဝ်		 မက္လင်မက္လန်ရသိမ်ယူတ်မူရသဝ် ဘုန်တန်မ္လတ်နှင့်လည်ပ္လည်စုံမ်တ်မူထသဝ်၊ မဇ္စျိမတိုက် ဝေသာလီပ္လည်	ကဲ့သိုဝ့် တည်သွးအမ့်ဟုက္လံတ်မူလျှင် သံတာ ၂၄၄၄ တာရှိ
(၁၆)	သဝ်မ္လိုဝ်က္လီးသည် အလ္လင်ဖ္လီးရုယ် မ္လိုဝ့်က္လီးအတွင်းတွင် ရွှေစင်အတိမွှမ်သဝ် က္လောင်ရံ ၄၀ စီနှင့်တကွ ဘုံမ် 	၄ ထပ်ရှိသဝ် က္လောင်တ်က္လီး ၄ ဆောင် ဒါယကာလည်ဖ္လစ်တ်မူထသဝ်၊ ရှေးဘေလောင်တ်အနော်ရထာဒေဝ	မင်က္လီးသည် ဘုရးသ္ခင်၏ အသမ္ဘိန္နနဖူးသင်က္လ 
(၁၇)	စ်တ်ဓာတ်ကိုဝ် ပထနာတ်မူသဝ် ရွှေစည်းခုံမ်စေတီတ်နှင့်တကွ သဇီဝသဏ္ဍန်တ်ထင်ရှးဘုရးအဖ္လစ်သိုဝ်		ရောက်တ်မူရုယ် ရာဇယတနလင်လွန်ပင်ရင်နှိုက် သီတင်သုံနေတ်မူသဝ်အခါ ပေါက္ခရဝတီကုည်သည်တ	ဖုဿ ဘလ္လိက	ညီနောင်အးသ္နာ ၅၀၀၀ တည်စိမ့်ငှါအမ်တ်
(၁၈)	မူသဝ်ဆံတ်မ္လတ် ၈ ဆူကိုဝ် နတ်လူဗ္လဟ္မာအိန္ဒာသဝသုယာမနတ်တိုဝ့်အညီအညွတ်တည်ထးထပနာသဝ် 	ဆံတ်မ္လတ်စေတီအး အဘယ်နံသဝ်အခါလျှင် က္လီးစွာကောင်မှုပ္လုပါရလတ္တံ့ဟုက္လံတ်မူလျှင် တင်လ္လက်ရှိသဝ် 	ရွှေထီးတ်ကိုဝ် သိက္လးနတ်တိုဝ့် သိမ်ယူသဖ္လင့် ၃ ဆင့် ပစ္စရာနှင့်အ
(၁၉)	ကွ အလုမ်စုံသဝ် စေတီတ်ကိုဝ် အုတ်အင်္ကတေ နရပတေ သစ္စေအနီတိုဝ့်ဖ္လင့်တည်လုပ်ပ္လီးလျှင် ရွှေစင်	အတိမွမ်ရုယ် ရွှေစင်မင်စံနီပလံကိုဝ် မ္လတ်ကိုယ်တ်လေခ္လိမ်ရုယ် ၄၄၄၀ ဝိစီ ၂ လီ ၈၈၈၀ိ ရှိသဝ် ရွှေစင်အိန္ဒ	နီလာမ္လခဲ ပတ္တမ္လး ဥဿဘယး င်္ဂမိတ်စသဝ် ၉ ပးသဝ်နဝရတ်စီ၍ 
(၂၀)	သိင်္ဂီအတိခတ်လုပ်သဖ္လင့် အဘိုကုဋေရာထောင်ထိုက်သဝ်ရတနာရွှေထီးကိုက္လီးလှစွာသဝ်ဗိုလ်ပါဆင်မ္လင်		က္လည်တပ်ရေတပ် မင်ညီမင်သးမင်မှူးမင်မတ်မင်မိဘုရးမ္လးစွာသဝ် အရံခ္လေရွှေနှင့်တကွ ခ္လိတ်မူရုယ် တင်လှူ	တ်မူရသဝ် ကောင်မှုတ်မ္လတ်၏ ဒါယကာ အထူးထူးသဝ်မွေ 
(၂၁)	တ်ဓာတ်တ်မ္လးမ္လတ်လှစွာ သ္နာ ၅၀၀၀ တည်စိမ့်ငှါတည်ထးတ်မူရသဝ်နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦစေတီတ် 

၈၉
	ဒါယကာဘိုဦးတောင်တ်ထက်ညာဏ်တ်မ္လင်ဦစေတီတ်၏ ဒါယကာလည်ဖ္လစ်တ်မူထသဝ်၊ ဇမ္ပူကျွန်ဝယ်အံ့ဩ	ဘွယ်သဝ်ဘုန်တဝ်မ္လတ်က္လောင့် သမုဒ္ဒရာပင်လယ်ခ္လးသဝ်မလ္လာယုကျွန်အစ
(၂၂)	ရှိသဝ်မာလိကာမင်တိုဝ့်က အထူထူသဝ်ရတနာ၁၀းအပ္လးအပ္လးသဝ်နံသာမ္လိုဝ်တိုဝ်ကိုဝ်ထောင်သောင်မက	သင်ဘဝ်နှင့်တင်ခဲ့ရုယ်စက္လာဟူသဝ်ရွှေဘဝါးတ်ဩက်ဆက်ရောက်ရလှာသဝ်ဘုန်တ်အလွန်က္လိမ္လတ်တ်မူလှ	သဝ် ဆင်ဖ္လူသ္ခိင်ရွှေတွင်ငွေတွင်ပတ္တမ္လးတွင်ပယင်တွင်သ္ခိင်
(၂၃)	တတိယရာဇဝင်ဘဝရှင်မင်တရးက္လီးဘုရး၏သးတ်အစစ်မ္လတ်ရင်နှစ်လျှင်ဖ္လစ်တ်မူထသဝ်ဘုန်တန်ခိုဝ်အာဏာ	က္လက်သရေနေလကဲသိုဝ့်ဝင်ဝင်ပရုယ် သာသနဝုဎ္ဍိဟူသဝ် ပ္လည်သူတိုင်သး စီပွးအပေါင်တိုဝ့်ကိုဝ်ရွက်ဆောင်	တ်မူသဝ် သုနာပရန်တမ္ပဒီပစသဝ်တိုင်က္လီး
(၂၄)	၁၆တိုင်၏အရှင်ရတနာတွင်မတ်မးသ္ခိင်အသျှင်ဘဝရှင်မင်တရးသည်ဘုရးသ္ခိင်ဒေသစာရီက္လွရောက်တမူခါ	ရှေငးမင်အစစ်ဖ္လစ်တ်မူဘူသဝ် ဥနှဲအင်ထက်ကောင်ကင်အလယ်ထက်ဝယ် နေတ်မူရုယ်အလှူကောင်မှုယ္ခုငါ	ဘုရးအးပုဇ္ဇ်သဝ်သူသည် ဤအရပ်ဝယ်မ္လိုဝ်နန်တည်၍
(၂၅)	မင်ဧကရာဇ်က္လိမ်က္လိမ်ဖ္လစ်အံ့ ငါ၏ဓာတ်တ်ကိုဝ် ထမနာရုယ် က္လီးစွာသဝ်စည်ခုံမ်တည်လတ္တံ့ဟုဗ္လာဒိတ်တ်ထး	သည်နှင့်ညီစွာ ဘေးလောင်တ်မင်က္လီးစွာ စဝ်ကဲဖ္လစ်ရုယ်စည်ခုံမ်က္လီးကိုဝ်တည်သဝ်အခါသိက္လးနတ်မင်လာ	လတ်ရုယ်ဗ္လာဒိတ်တ်မ္လတ်အတိုင်ယ္ခုဖ္လစ်ပ္လီနောင်သ္နာတ် ၂၃၂၀
(၂၆)	ရောက်သဝ်နှစ်လျှင်ပ္လိူဝ်မ္လစ်ရွယ်သက်ရွှေနန်တက်ရုယ် မင်ဆက်ရှည်က္လုံးမက္လံဘူးသဝ်ထူးမ္လတ်ကြီးကျယ်ဆန်	ကြွယ်စွာသောမဟာဒါနထာဝရကိုဝ်တည်လတ္တံဟုက္လး လွှမ်းထင်ရှးသိက္လးနတ်၏မှတ်တံဆိပ် ၅ မာန်အောင်	မြင်ဘုရးသ္ခင်၏ မိန်ဗ္လာဒိတ်ဂဝိံပတေ့ရသေ့သူမ္လတ်
(၂၇)	တွက်မှတ်တးသဝ်သိုက်လာနိမိတ်အက္လောင်ဟိတ်နှင့် စုံညီစွာကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၁၃၈ ခု မိဂသီ နှစ်ဇေဌ	ရာသီဝယ် မိုဃ်ဆီတိမ်ဝလမင်ပသိုဝ်ဘုရး ဘိုတ်ဘကီးတ်ခမည်းတ်မင်တရးတိုဝ့်၏ အရိုက်အရာတကိုဝ်	သိမ်မ္လန်စိုယူစံတ်မူရုယ်ပ္လည်သူလူ
(၂၈)	ခပ်သိမ်ကိုဝ်ခ္လမ်ငြိမ်စေရသဝ်ဘုန်တ်အာဏာဟူသဝ် စက်ရောင်ပ္လောင်ပ္လောင်ထွတ်လ္လတ်နေဝန်ထွက်သိုဝ့်	ရွှေ	နန်တ်တက်ပီးရွှေထီးဥကင်ဘွင့်တ်မူလက်သ်၊ ၄ ဘ်သစ္စာပွင့်လျှာ အပေါင်ဘုရးလောင်တိုဝ့်ဖ္လည့်မ္လဲရာမဟာဒါ	နမ္လတ်ပုညသာလျှင် လူရွာ 

၉၀
(၂၉)	နတ်ရပ်ထူးမ္လတ်သဝ်စည်စိမ်ကိုဝ် ရ ရုယ်သဗ္ဗညုတညာဏပါရမီကိုဝ် ဆယ်လီအပ္လး ၃၀ အးဖ္လင့်ဘုရးအဖ္လစ်	သိုဝ့်ရောက်ကုန်သည်ဟုရွှင်က္လည်သဝ်စေတနာဖ္လင့်ပ္လည်ရွာတိုင်ကး စီးပွးသ္နာတ်စီးပွးကိုဝ်ရွက်ဆောင်တမူရာ	သ္နာ၏ အမ္လစ်သည်ကးပရိယတ္တိသည်အ
(၃၀)	က္လောင်ရင်ပရိယတ်၏မူလသည်လည်ပိဋကတ် ၃ ပုံသာလျှင် အမ္လစ်ဟုရွှေစင်အတိမ္ပမ်သဝ်ရွှေပေထက် 	ရွှေအက္ခရာရွှေစာရေသဝ် ပိဋကတ်တ် ၃ ပုံကိုဝ်တည်ထးကောင်မှုပ္လုရသ်လည်နှလုံတ်မရောင် ရဲထူးကဲသဝ်	စေတနာဖ္လင့်မဟာဝိဿရရွှေက္လောင်တ်က္လီး 
(၃၁)	ကိုဝ်ဆောက်လှူအံ့ဟုက္လံတ်မူလျှင် အမ္လင်တထောင်ဆောင်သဝ်သိက္လးနတ်မင်အမ္လင်နှင့်တူစွာရတနာနတ်နန်	ဗိမာန်ကယ့်လံငေ်ပ္လည်က္လီသီရိသာဝတ္တိဝယ် တင်ဘိကဲလွန် ဇေတဝန်ကဲ့သိုဝ့်လံငေ်သဏ္ဍာန်က္လန်ပုံအလုမ်	စုံကိုဝ် အကုံထင်မ္လင်တ်မူရုယ် သရေခေတ္တရာပဲကူတောင်ငူ
(၃၂)	ပုဂံပင်ယအင်ဝစစ်ကိုင်ဝယ်ရှေရှေသဝ်ဘေလောင်တ်မ္လတ်ဧကရာဇ်တိုဝ့်သည် မက္လံမစည်မတည်မလှူစဘူ	အထူးသဖ္လင့်က္လီက္လယ်ဆန်က္လယ်တင့်တယ်ခ္လင်အလှည့်လှည့်စုံပ္လည့်က္လန်အင်ရွှေစင်ရတနာအတိသူရိယာနေ 	ဝန်တက်ထွန်သဝ်ရောင်ခ္လည်နှင့် ထပ်တူကျွန်ဇမ္ပူဝယ်
(၃၃)	လူကိုဝ်ထး ရုယ်သိက္လးနတ်မင်တိုဝ့်သည်လည်အံ့ခ္လီဘွယ်မှုသာဓုအနုမောဒနာခ်ရာထိုက်လှသဝ် အလ္လးအး	ဖ္လင့်သံ ၁၂င်္၅ ၁ိ အနံအးဖ္လင့်၈င်္၉၂ိ အရပ်အးဖ္လင့်သံတောင် ၁၀ဝပ်သဝ်မှန်ကင် ၁၀ စိန်ပွင့် ၁၆ ဆူအတွင်	ဥကင်ဂန္ဓာကုဋီမှန်ကင် ၃၃ ဆူစိန်ပ္လံ ၃၂ ဆူလှေကး ၇ ဆူနှင့်တင့်တယ်ဆန်က္လယ်
(၃၄)	လှသဝ်ဘုမ်သာ ၅ ထပ် ရွှေက္လောင်တ်က္လီးဝေဇယန္တာနတ်နန်ကဲ့သိုဝ်မှန်ကင် ၃၂ ဆူ စိန်ပျံ ၃၂ မုတ်နန်	ဥကင် ၃ ဆင့်နှင့်တကွ တင့်တယ်စွာသဝ် က္လောင်တ်ဦပ္လာသာဒ်တ်က္လီးဘုံမ်အဆင့်ဆင့် မှန်ကင် ၁၂ ဆူဖ္လင့် 	ဆန်က္လယ်စွာ ဆန်က္လယ်စွာ ရွှေတောင်ပေါက်ဘိသကဲ့သိုဝ့်သဝ် ပိဋကတ်တိုက်တ်က္လီ အလွန်

(၃၅)	သဖ္လင့်စင်က္လယ်သဝ် ရေကန်တ်က္လီက္လောင်းတ်အရံဇေတဝန် ၃ ထပ် ၁၂ က္လောင်မှန်ကင်း ၂၄ ဆူ စိန်ပ္လံ ၄၀	မုတ်နန်ဥကင် ၈ ရက်စိန်ပ္လံ ၁၆ ဆူ ဖ္လင့်တင့်တယ်စွာသဝ် ၂ ထပ်သဝ်မဟာရံတတိုင်း တက္လီးအလျှးအးဖ္လင့်	သံတာ ၂၅၀ အနံအး ဖ္လင့်လူ ၄၀ အပြိုင်သွးသာသဝ်တန်တးတ်က္လီးကောသလတိုင်
(၃၆)	သာဝတ္တိမင်က္လီးသည် ဘုရးအမှူးရှိသဝ် သင်္ဃာတ်တိုဝ့်အး အသဒီသဒါန အလှူတ်က္လီးကဲ့သိုဝ့်သင်္ဃတ၁ပး	၁ပးဝယ်အဘိုမ္လးစွာထိုက်သဝ်အလှူဝတ္ထုအရေအတွက် ၁၀၀၊ ၁၀၀ စီသင်္ဃာတ် ၂၅၀၀ ရန်သဝ်အလှူတ်က္လီး	ဤသိုဝ့်ရေတွက်ခဲ့ပ္လီး အလှူတ်က္လီး ၇ဌာနထာဝရကိုဝ်သ္နာတ်

၉၁
(၃၇)	၂၃၂၁ နှစ် သက္ကရာဇ် ၁၁၃၉ ခု တပေါင်လပ္လည့်က္လျော် ၁ ရက် ၆ နေ့ရွှေပန္နက်ဖ္လင့်မှတ်သးရုယ် တန်ခူလ	ဆန် ၉ ရက် ၁ နေ့ညည့် ၃ ချက်တီက္လော်တွင် ရွှေတုရွင်ဖ္လင့်တွင်းဝန်စနစ်စေရုယ်နေ့ ၂ ချက်တီးတွင်		က္လောင်တ်ကွန်စည်မှစရုယ်အလုံမ်စုံမ်ကိုဝ်တည်တ်မူလ္လင်ပ္လည်သးတိုင်သူမဖ္လူနှလုမ်မရှိ
(၃၈)	စေရတိုက်တ်က ရတနာထွေရွှေငွေတသောင်မကထုတ်ပေရုယ် ကံကျွေးပိဿုကာ ပန်ပဲပန်တိမ်ပန်ပွတ် 	ပန်ပု ပန်ရန် ပန်ခ္လီပန်မဝ်ပန်တည်တိုဝ့်အး ဝတ်စး ရိက္ခာလက္ခကိုယ်စီကိုယ်ငပ္လည့်စုံက္လည်သည်နှင့် ဘုန်တန်	ဆင့်ရုယ် ၁၂ လအတွင်တွင် အလုံမ်စုံမ်ပ္လီး
(၃၉)	ပ္လေသဖ္လင့် က္လီးမ္လင့်တင့်တယ်အံ့ဘွယ်သဝ်က္လေးဇူးအထူးထူးဖ္လင့် စုံညီစွာ မဟာဝိဟာရရွှေက္လောင်တ်က္လီးသည် 	ညီးညီးပ္လေါင်ပ္လေါင်ရွှေတောင်ပေါက်ဘိသကဲ့သိုဝ့် ဘုန်တ်အးဖ္လင့်သိကြးစီရင်နတ်သဘင်သည်မ္လေတွင် တည်	လာရောက်ဘိသကဲ့သိုဝ့်ရွှေနန်တ်မှမနီး
(၄၀)	မဝေအလးအလာသာယာတင့်လ္လော်မြိုဝ်၏ က္လက်သရေအေားင်မ္လေဇာတိဘူမိလက်သဏ်ကောင်က္လန်စုံအင် 	မ္လေအပ္လင်ဝယ်မ္လင်လ္လင်လူနတ်ခ္လီးရာမှတ်ရုယ်ထူးမ္လတ်လွန်ကဲစွာသဝ်မဟာဝိဟာရရွှေက္လောင်တ်က္လီးကိုဝ် သီလ	သမာဓိ ပညာဟူသဝ် ဂုဏဝုဎ္ဍိဥပသမ္ပဒါမဟာထေရ 
(၄၁)	အဖ္လစ် ၅၀ က္ကော်နှစ်ရှိသဝ်ဝယဝဎ္ဍိနှင့် ပ္လည်စုံရုယ် တတ်ကုမ်ပညာသေချာစေ့စပ်အရပ်ဂမ္လတ်နှာမှလာကုန်	သဝ်အနုမဇ္စျိမမဟာထေရ် ပုဂ္ဂိုလ်ပည္စင်ရှင်သာမဏေတိုဝ့်အားဝိနည်းသုတ္တန်အဘိဓမ္မာ သဒ္ဒါနိရုတ္တိပါဠိအဌ	ကထာဋိကာလက်သန်လက်ပန် ဂဏ္ဍိရှိရှိရာရာအ
(၄၂)	ဖ္လာဖ္လာအထူးထူးကိုဝ်ရေကူးညာတင်ကောံပင်ရိတ်လှည်ရေသည်တောင်ဆန်အိုဝ်တန်ဆန်ခပ်ဆန်ဖွပ်က္လည် 	ပွေ့ဆင်ဝှေ့ရန်ရှောင်တောင်သူရာခုတ်က္လက်ဆုတ်ခွပ်ပစ်သွန်လစ်ကရး ရေသွး သပ်သွင် ထက်တွင် မောင်	နင်ဆယ်ခ္လင်တတ်ရိုစကးမျိုးတိုဝ့်နှင့် ပ္လည္စုံရုယ်ဂန္ဓဓုရဝိပဿနာ
(၄၃)	ဓုရဟူသဝ်ဓူရ ၂ ဖ္လာလေ့လာက္လိုးပမ်ဖ္လည့်စွမ်းဆောင်ရွက်ဖိုလ်မင်္ဂ၏ အညွန့်အဘူးကိုဝ်ဆွတ်ဖူးပန်ဆင်တ် 	မူသဝ်သင်္ဃာတ်မထေရ်က္လီးအး၄းသဝ်ဣရိယပထမျှရုယ်ပို့သသင်ထွေကိန်နေစိမ့်ငှါ ထင်လှူအံ့ဟုရှေသဝ် 	အခါသီရိဓမ္မာသောကမင်သည် အရှင်မဟာမောဂ္ဂလိပုတ္တ
(၄၄)	တိဿမထေရ်အး အသောကာက္လောင်ကိုဝ်တင်လှူသကဲ့သို့အသဒိသဝိဟာရရွှေက္လောင်တ်က္လီးကိုဝ်ရေစင်	သွန်လှူရုယ်နတ်လူဗြဟ္မာသတ္တဝါတိုဝ့်သည် ရွှင်က္လည်သီး ၂ ကောင်

၉၂
	ခ္လီးအောင်မူဇေယျတုဟုသာဓုသာဓုပန်ဆုယူစိမ့်ငှါ သုနာပရန်တမ္ပဒီကမ္ဗောဇရာမညစသဝ်တိုင်က္လီး
(၄၅)	၁၆ တိုင်တိုဝ့်နှိုက်သီတင်သုမ်နေတ်မူကုန်သဝ်သင်္ဃာတ် ၂၅၀၀ က္လော်ပင့်ရုယ်ရောက်သဝ်အခါသာယာ		သဖ္လင့်သုံမ်နေစေလင်မှ သင့်တင့်လျောက်ပတ်မှူးမတ်ပ္လည်သူလူတကာတိုဝ့်မချိုဝ့်စေ ၇၄းသဝ်ပစ္စည်းဖ္လင့်လုပ်	က္လေးလှူဒါန် ကုန်သဝ်လည်စိတ်တမရောင့်ရဲလွန်ကဲသိုဝ်သဝ် သင်္ဃာတ်
(၄၆)	ကိုဝ်ဖ္လစ်စေအံ့ဟုမ္လိုဝ့်တ်နေသင်္ဃာနှင့်အကွနီးဝေကရောက်သည်သင်္ဃာတ်ပေါင် ၃၅၇၀ ကိုဝ်ရွှေနန်မြိုင်တ်	အတွင်သိုဝ့် ဝင်ရပ်စေ ရုယ်သက္ကစ္စသဟတ္တရွှေလက်တဖ္လင့်တပေါင်လဆန် ၁၀ ရက်နေ့ဇရုယ်လောင်လှူ	တ်မူမှ လပ္လည့်တနင်လာသီတင်က္လီနေ့ 
(၄၇)	က္လီးစွာသဝ်လှူတ်ကိုဝ်လျူတမူအံ့ဟု အလွှမ့်ပတ်ကုံမ်သောင်လုံမ်ဟွန်ဟွာ အာလမ္ပရမုဒိင်္ဂတိုဝ့်စသည်ငး အင်	ပည္စင်တူရိယာသံဝါ ရိုက်ချီတီးမှုတ်သဝ် အသံဆင်သံမ္လင်သံအလျှံဟွန်တက်မင်ထွက်သဘင်အစီအရင်ကး	မ္လိုးရိုဇာတိ
(၄၈)	မဟိဒ္ဓိဖ္လင့်က္လီးဘိက္လက်သရေတောင်နန်နေသဝ်မယ်တ်အမိဘုရးအးမ္လးစွာ သဝ်အဆောင်အရွက်အခ္လေအရံနှင့် 	ရွှေစည်ရိုက်ခ္လီးရွှေဝင်စီးရုယ်ရှေဦးစွာလျှင်ထွက်တ်မူရ၏။ ။ ထိုပ္ပီးတုံမှနှမတ်မင်သမီးသည်
သစ်မ္လစ်၅စင်
အစဝ်မ္လတ်
အညစ်အက္လေ
လည်ပ္လည်စု
	
 အင်းဝမိုးထိကျောင်းကျောက်စာ (မျက်နှာ/ကျော) တွင်ပါရှိသော (ရရစ်) ပုံသဏ္ဍန်ကိုထည့်သွင်းဖော်ပြရန် ကွန်ပြူတာစာလုံးမရှိပါသဖြင့်ထို(ရရစ်)သင်္ကေတအမှတ်အသားများတွင် -္လဟူသော ကွန်ပျူတာစာလုံးများဖြင့် အသုံးပြုဖော်ပြထားရပါသည်။ ထို့ကြောင့် -္လပါသောဝေါဟာရများကို . . . . 
	မ္လစ် =မ္လစ် = မြစ်
	မ္လတ် =မ္လတ် = မြတ်

	က္လေ =က္လေ = ကြေ
	ပ္လည် =ပ္လည် = ပြည်
စသည်ဖြင့် ဖတ်ရှုပါရန် အသိပေးအပ်ပါသည်။

၉၃
အင်းဝမိုးထိကျောင်းကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-အင်းဝမိုးထိကျောင်းကျောက်စာ (ကျော)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-အင်းဝမြို့တောင်၊ မြစ်သာချောင်းကမ်းထိပ်မြောက် မိုးထိကျောင်းရာ					ဟောင်းတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-အင်းဝမြို့တောင်၊ မြစ်သာချောင်းကမ်းထိပ်မြောက်မိုးထိကျောင်းရာ						ဟောင်းတံတိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၉ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-စဉ့်ကူးမင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မိုးထိကျောင်းတိုက် လှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ	-၄၈ ကြောင်း

(၁)	အသီအသီသဝ် အဆောင်အရွံအခြွေအရံမ္လးစွာရွှေစည်ရိုက်ခ္လီး ရွှေဝင်စီးရုယ်မင်ခမ်တန်ဆာခင်ကျင်စီစည်	လ္လတ်လ္လင်ထွက်ကုန်ရ၏။ ထိုမှတတန်ဇေတဝန်ဝယ်နေမှန်ရွှင်ပးမိုဃ်သိက္လးလ္လင်ညာထး၄မည်မ္လတူရည်ရုယ်	တိုင်ပ္လည်သူတိုဝ့်စီးပွးသာသနာတစီးပွး
(၂)	ပါရမီကိုအညီဆောင်ရွက်ရာဖ္လစ်သဝ်နန်မအရှင်မိဘုရားကိုဝ် ထူးပ္လးစွာမင်ခမ်မင်နးမ္လစွာသောအခ္လွေအရံ အာ	တတဝိတတုစသည် ရိုက်ခ္လီး မိန်မတီမိန်မစည်သံရှည်သံဟည်န ရည်စရာ စုံလင်စွာသ်အခ္လံအရံနှင့်တကွ 	အဘိုအနဂထိုက်သဝ်ရွှေစင်သိင်္ဂိမှန်စီပတ္တမ္လးပ္လယိုယးမ္လခဲဣန္ဒနီလါ
(၃)	ဖ္လင်ဆင်ယင်သဝ်ဝတ်စး တန်ဆာရတနာရောင်ပ္လေါင်ပ္လေါင်ညီးညီးရွှေဝင်စီးရုယ်ထွက်စေရ၏။ ထိုပ္လိဘုံမှ လူ	ဘုံဘုရး သိက္လး နန်နန်မောံနန်မိဘုရး ၄ ပးစီလည်ရွှေဝင်ယှည်ရုယ်ရွှေယည်စီးကာထောင်ရာမကမောင်မမိ	သံခ္လွေ ရံအထပ်ထပ်ရွှေယပ်စွဲကာ ခ္လံရံပါလ္လက်ထွက်စမ္ပယ်ရထိုဝ်
(၄)	မှတဖန်အလယ်နန်နှင်နောက်နန်မိဘရးမ္လတ် ၂ပးလည်ရွှေသးပ္လေါင်ညီးရွှေဝဝ်စီးရုယ်အသီးသီးထွက်ကုန်	ရရုယ်ထွန်ဝင်ပသဝ်ရောင်ခ္လည်ရွှေရည်ငွေရည်ပတ္တမ္လးရည်မ္လရည်ဝင်ရုယ်လမင်မိုဃ်လယ်တရာက္လယ်အပေါင်	ခ္လံရံလ္လက်တင့်တယ်သကဲ့သိုဝ့်သဘင်နန်တ်သိုဝ့်ထွက်စေပ္လီးမှမ္လးလှစွာသဝ်
(၅)	ဗိုလ်ပါရံလ္လက်မဟာဗောဓိပင်သိုဝ့်ဘူးမ္လင်သွးသဝ်သီရိဓမ္မာသောကမင်၏တင့်တယ်ခ္လင်

၉၄
	သဘင်က္လီးကဲ့သို့ တာဝတိင်္သာနန်မြိုဝ်အရှေ့တောင်ထောင့်စူဠာမဏိပုထိုတ်သိုဝ့်ပုဇ္ဇ်အံငှါဝေဇယန္တာရထးစီး 	ရုယ်သွးသဝ်သိက္လးနတ်မင်း၏့တင့်တယ်ခ္လင်သဘင်က္လီးကဲ့သိုဝ့်၊ ဇယပူရဝိဇယာ
(၆)	ပူရရတနာပူရဟူသဝ် ၃ ပ္လည်သးတိုဝ့်ကိုဝ်က္လောင်တ်ပတ်လည်က္လီးစွာသဝ်သဘင်ခံစေလ္လက်လ္လင်ထွက်တမူ	က္လီးစီရင်သည်ကး ကောင်မ္လတ်စွာသဝ်က္လန်လက္ခဏာရှိသဝ်မ္လးစွာသဝ်ဆင်တိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေက္လိုငွေက္လိုငွေကရွှေ 	တမ်ခွန်ရွှေက္လယ်တပ်ရွှေမှတ်တိုဝ့်ဖ္လင့်တန်ဆာဆင်ကုန်လ္လက်
(၇)	ဆက်ထက်စီးသဝ်သူရဲတိုဝ့်ကိုဝ် မိန်ညိကြယ်သေခ္လပ်တန်ဆာပါလည်ကွေဘောင်ဒုယင်ရွှေတိပ်ရွှေကုမ်ဝတ်	ဆင်ရုယ် အထူးထူးသဝ်လက်နက်စွဲလက်လက်ဝဲလက်ယာအရံဆင်ခ္လေဖုမ်တို့လည်ထိုဝ်နည်ဝတ်ဆင်စွဲကိုင်	ကုန်လက်မ္လးစွာပါရသဝ်ဆင်စီးသူရဲအထပ်ထပ်၊ ထိုပ္လိဘုံလည်ကောင်သဝ်အင်၅း၃၁၅းသဝ်က္လန်
(၈)	လက္ခဏာနှင့်ပြသ္စုံရုယ်လူဘုံမ်နိုင်ရလောကသေဌ်နင်မင်ဧကရာဇ်ခ္လေတ်တင်ထိုက်သဝ်ဆင်တ်မ္လင်တ်မ္လးစွာ	ကိုဝ်လည် ပတ္တမ္လး ရတနာဖ္လင့်စီမွမ်သဝ်ရွှေက္လိုဝ်ပယင်က္လိုဝ်အောင်ပွးနးဆွဲလည်ရွဲစည်ဘောင်က္လောက် 	ကောင်နဝရတ်တိပ္လီးသဝ် ၃ ရန်ရွှေစွယ်စသည်ဖ္လင့်တန်ဆာဆင်ကုန်သဝ်ဆင်တ်မ္လင်တ်မ္လးစွာဗိုလ်ပါ
(၉)	သူရဲလက်ဝဲလကာ ရံက္ယာသောင်မ္လပါကုန်ရသဝ်မင်္ဂလာဆင်တ်အထပ်ထပ်တိုဝ်ပ္လီးတုံလည်ရွှေက္လိုးရွှေကငွေ 	က္လိုးငွေကသန္တာအဆင်နှင့် တူသဝ်က္လိုးကစသဝ်ရတနာတိုဝ်ဖ္လင့်တန်ဆာဆင်သဝ်မ္လးလှစွာ သဝ်မ္လးတိုဝ့်ကိုဝ်	မ္လင်စီသူရဲတိုဝ့်သည် ရွှေခ္လပ် . . . နှိးဝတ်ကုန်လက်
(၁၀)	ရွှေမောံရူရွှေမောံကိုရွှေပန်ငွေပန်. . . . ပယစ်မ္လီးစသဝ်အထူးထူးသဝ်မိန်ညိုဝတ်စးတန်ဆာရွှေလှံငွေလှံ	ရွှေ	ဒိုင်အဲမောင်လွှး ကာစွဲကုန်လ္လတ်ရှက်ကာစပ်ကာသွးကုန်ရသဝ်မ္လင်စီသူရဲတိုဝ့်သည်လည်အထပ်ထပ်တိုဝ်ပ္လိ	တုံလည်ဌတ္တရထဝိရူဠကဝိရူပက္ခကုဝေရဟူသဝ်
(၁၁)	နတ်စစ်သည်သူရဲတိုဝ့်ကဲ့သိုဝ့်ရွှေအဆင်ငွေအဆင်ဣန္ဒနီလာအဆင်သန္တာအဆင်ဝတ်စးတန်ဆာဆင်ယင်	ကုန်လ္လက်တိုဝ့်နည်း အဆင်ရှိဝ်သဝ်မ္လးစွာသဝ်လက်နက်စွဲကုန်လ္လက်ခ္လံရံတ္လင်သဝ်မ္လးစွာသဝ်ခ္လေသည်သူရဲ	တိုဝ့်	သဝ့်သည်အထပ်ထပ်၊ ထိုဝ်ပ္လိတုံလည်မ္လးစွာအဘိုးထိုက်သဝ်ရတနာအတိပ္လီးသဝ်
(၁၂)	ဝတ်စးတန်ဆာဆင်ယင်သည် နတ်သးလုင်တိုဝ့်ကဲ့သို့အလွန်လင်တင့်တယ်ပ္လေပ္လစ်က္လစ်လစ်သိမ်မွေ့စွာသဝ်	မင်သးမင်မ္လေမင်ဆွေမင်မ္လိုဝ်အမှုအမတ်မှုသးမတ်သးတိုဝ်သည်

၉၅
	လည်တည်က္လည်ငြိမ်သက်ယပ်လက်စွဲကာထောင်ရာမက ခ္လံရံရသည်အထပ်ထပ်မင်တွင်ခယမ်မှုထမ်
(၁၃)	ပီပီစုံညီက္လန်အင်မ္လိုဝ်လျှင် မ္လတ်သး ၄ဝတ်(၅ဝ)တ်သးတိုဝ့်လည် သနးတ်မူသည်အဆောင်ရွှေထးစွဲကိုင်	ကာ	လျှင် မဟာသမတမင်မှစရုယ် အဆက်ဆက်ဘေလေါင်တ်မင်ဧကရာဇ်တိုဝ့်အဆောင်အဆောင်အရွက်အမ္လဲ	ဖ္လစ်သဝ် ရွှေခက်က္လိုင်တ်အစည်အလ္လည်မပ္လတ်သိက္လးနတ်၏အမတ . . . . သုယာမ
(၁၄)	ဂန္တပ္ပစသဝ်နတ်သးလုင်ကဲ့သိုဝ့်အကုဋေမကရှေကသွးကုန်က္လသကဲ့သိုဝ့်အစီအလ္လည်အစည်တစိုက်လိုက်ကုန်	တ္လသည်အထပ်ထပ်တိုဝ်မှတပး ပုဏ္ဏားသူဌေးဟုရးဂဏန်ပညာသည်တိုဝ့်လည်ကောင်သဝ်နိမိတ်ဩဘာမင်္ဂ 	လာစကးပ္လောဆိုဝ်လ္လက်လက်ရှက်ကာရှက်ကာထောင်ရာမကလိုက်ကုန်လရသည်
(၁၅)	အထပ်ထပ်တိုဝ်မှတပ။ မ္လးစွာသဝ်တိုင်သးတိုဝ့်သည်ဝတ်စးထလေ့ဆင်ယင်ကုန်သောဘာသာ အတီးအမှုတ်	အက အသီစုံညီ . . . . ထက်ဝန်က္လင်သဘင်ပွဲတ်က္လီးအသီးသီးဖ္လီးမျှ . . .  ထပ်မျှခ္လံရံရသည်အထပ်ထပ်	အရပ် ၈ မ္လက်နှာ ဗိုလ်ပါပရိသတ်ရံပတ်တက်ဝန်သိန်သန်သင်္ခ္လေစောင်နေစေပ္လီး 
(၁၆)	မှတပေါင်းလပ္လည့် ၂ နေ့နံက် ၄ ခ္လက် . . . . . . မ္လတ်သဝ်မင်္ဂလာအခါတ်တွင် ၆ ဘော်နတ်ရွာ ဝတိင်္သာဝယ်	သုဒဿနနန်မသေဌ်နင်သနသိက္လးမင်သည်ဝေဇယန္တာနတ်ရထးဝယ်စမ္ပယ်သကဲ့သိုဝ့်နတ်နန်ဗိမာန်နှင့်တူ	သဝ်ရွှေနန် ရွှေဘုံမှပဒုံမာနှင့်တူသဝ်စက်စုံရွှေက္လာပွင့်ကိုဝ်ဖ္လန့်ဘွင့်တ်မူရုယ်
(၁၇)	ရွှေခ္လူရွှေက္လိုဝ် ရွှေရည်မ္လိုဝ်မ္လတ်မ္လရတနာအတိဆင်သဝ် မ္လင်ဖ္လူ၈စီးကရုယ်ထီးဖ္လူ၈စင်ဆောင်လျက်ရွှေစင်သ	တိပ္လီးသဝ်ရထးစကြရတနာထက်မ္လတ်စွာ ကိုယ်တ်စံလတ်သ်၊ တိမ်ပ်မိုဃ်ဝက္လယ်လပသိုဝ့်တင့်လှက္လက်သရေ	မ္လိုဆွေ သန့်စင်က္လန်အင်ညီ. . . . . သမီးတိုဝ့်ကိုဝ်မိုဃ်
(၁၈)	နတ်သမီးကဲ့သိုဝ့် အထူးထူးဆန်းက္လယ်စွာ ရတနာအတိဆင်ယင်ကုန်လျက်ရွှေယပ်ကိုင်ကာရှေ့တ်နောက်တ်	လေညှင်ခံကာ ခ္လံရံရ၏၊ ဤသိုဝ့်အံ့ဘွယ်ဆန်က္လယ်လှစွာ ရတနာတွေ အခ္လေအရံအစီအလှည်အစည်ပ္လီး မျခ္လံ	ရံရံသဖ္လင့်ထွန်းဝင်ပသဝ်အရောင်ရွှေရောင်ငွေရောင်ပတ္တမ္လးရောင်မ္လရောင် 
(၁၉)	တိုဝ့်ဖ္လင့်တပ္လောင်ပ္လောင်ထွန်ရုယ် နေဝန်၏ရောင်ခ္လည်ကိုဝ် ဟန့်ဆီးလျက်ခရီးစည်စီအမရဝတီပ္လည်သူတိုဝ့်ပ္လင်	လုပ်သည့်လမ်မကဲ့သိုဝ့်သဝ် အံ့ရာအသီးသီး အဖ္လီးဖ္လီးအဖ္လာဖ္လာ


၉၆
	သာယာလှသဝ် ရွှေနန်တ်ရှေ့မင်း လမ်မက္လော်ဘုံမ်တံခါးတ်မှ မိုးကောင်းတံခါးတ်ကိုဝင်တ်မူရုယ် ဟံသာဝတီ	တံခါး
(၂၀)	တန်တးတ်က္လီးစောင်တန်းတ်ဦးအရှေ့မင်လမ်းမသိုဝ့်ဖ္လန့်ကြွတ်မူလျှင် မင်္ဂလာသဘင်နန်းတ်သိုဝ်ရောက်တ်မူခါ	သီဟာသနရာဇရဟာမ္လတ်နေရာထက်နေတ်မူ၏၊ အခ္လိုဝ့်ကုန်သဝ်မှူးမတ်တိုဝ့်လည် ရှေ့ဦစွာသွးကုန်ရရုယ်ပရိ	သာတ်ဗိုလ်ပါသင့်ရာခင်ကျင်စီရင်ရ၏၊ ထိုဝ်ထိုဝ့်သဝ်ထီ
(၂၁)	ဆောင်နန်နေပဒေသရာဇ်စ်ဖွးမ္လိုဝ်စးတိုဝ့်လည်သနးတ်မူသည်အဆောင်အရွက်နှင့်တကွ စီစည်လျက်နောက်	တ်လိုက်ကုန်ရ၏၊ ထိုမှတပး မးစွာသဝ်အမှူးအမတ်တိုဝ့်လည်သင်္ဃာတ်မ္လတ် ၂၅၀၀ က္လ်တိုဝ်လျစွာသဖ္လင့်	အသင့်အသင့်	စီရင်ရရုယ်တရာတရာစီသဝ်အလှူတ်
(၂၂)	ကိုဝ်လှူကုန်ရ၏၊ လ္လ်ရာအခ္လိုဝ့်မှူးမတ်တိုဝ့်လည် မရေတွက်နိုင်အဆိုင်ဆိုင်သဝ်လက်ပွေ့လက်ပန်းဂ္လမ်ပန်တ	ယးတိုင်ထက်က္လိမ်လ္လောက်ထးမ္လောက်ထးမ္လိုဝ်ထး လ္လိုထးထွင်တိုင်ဆင်တုံခ္လီစသဝ်မ္လးစွာသဝ်မင်ပွဲသဘင်တိုဝ်	ကိုဝ်စီ ရင်ကုန်ရ၏ ထိုဝ်မှတုံမ်လည်အလုံမ်စုံရှုစာရာတင့်တယ်
(၂၃)	လှသဝ်ဟိမဝန်ကလာသဝ် ဒုမစန္ဒပက္ခိစသဝ် နတ်ကိံနရာကိနရီတိုဝ်ကဲ့သိုဝ်ရွှေဖ္လင့်ပ္လီးသဝ်ဘ္လက်တန်ဆာဒွာဒ	ရာခးက္လိုးခ္လုးမ္လိုးရှက်ဆိုင်သင်တိုင်ဒေါင်စသဖ္လင်ဆင်ယင်ရုယ်နဂးမင်သမီးဣရန္ဒတီသိတ္လးမင်၏ရောဟနီတိုဝ့်	အယောင်ကဲ့သို့ရှုရုယ်မငြီးနိုင်သဝ်ပ္လည်က္လီးသဘင်တိုဝ်ကို စီရင်ကုန်ရ
(၂၄)	၏၊ တိုဝ်မှတပါးတုံလည်လူဘုံမ်ဘာသာ အာလမ္ပရမုဒိင်္ဂစသဖ္လင့်တီးမှုတ်ကုန်လ္လက်အခ္လးအခ္လးရထးလှည်က္လီး	တိုဝ်ကိုဝ်ညီးညီးပ္လောင်ဝေရွှေငွေမ္လဖန်စသဖ္လင့်ဆင်ယင်ကုန်လ္လက်မီးစက္လာ မီးပ္လံမီးဖ္လူမီးပဒေသာမ္လးစွာစီရင်ရုယ်	ကောင်းယည်နုက္လမ်ရွှင်ဝမ်ဆပ္ပးနတ်သးနတ်သ္မီး
(၂၅)	တိုဝ့်ကဲ့သိုဝ့်အလွန်လ္လင်တင့်တယ်စွာသဝ်ရပ်က္လီးသဘင်စီရင်ကုန်ရ၏၊ ထိုဝ်သိုဝ့်အပ္လးပ္လး၁၂း စည်သံ၈း တံပို	သံ၁၀းက္လေသံဆင်သံမ္လင်သံရထး သံစသဝ် ၁၀းသံတိုဝ်ဖ္လင့်မ္လေက္လီးကောင်ကင်ပဲ့တင် ရိုက်က္လည်တ်	သံလည် မျ အနည်နည်အသီးသီး သဝ်ပွဲက္လီသဘင်ပ္လည်က္လီးသဘင်ရပ်က္လီသဘင်
(၂၆)	မင်ပွဲသဘင်တိုဝ့်သည် မရေမတွက်နိုင်အဆိုင်ဆိုင်ဖ္လစ် ကုန်သဖ္လင့်သင့်မြတ်သဝ်မင်္ဂလာ အခါတ်ရောက်လ္လင်	စံနန်သဘင်ရွှေနန်တ်မ္လလောကသေဌ်နင်မင်မင်သခင်အသျှင်ဘဝရှင်

၉၇
	မဟာဓမ္မရာဇ်သည် ရွှေက္လောင်တ်ဦပ္လာသာဒ်တ်ဦမ္လေမ္လက်နှာထက်ဘုံမ်သာ ၅ ဆင့်ဖ္လင့်တင့်တယ်သဝ်
(၂၇)	ရေစက်သွန်တ်မူရာ ၂ ဆောင်သဝ်ရတနာမဏ္ဍပ်နန်သိုဝ့်စက်ပန်ရွှေက္လာပွင့်တ်မူလ္လင်မယ်တ်အမိဘုရးနှင့် အ	ကွမ္လးစွာသဝ် မင်မိဘုရားမင်သးမင်သ္မီးမောင်မမိသံမင်ညိမင်သးမင်ဆွေမင်မ္လိုဝ်မှူက္လီမတ်ရာသေနာပတိပ္လည်	က္လီးစွယ်သွး ၄ပး ၄ရပ် ၄ ထပ်မလးစွာဗိုလ်ပါပရိသာတ်
(၂၈)	ထက်ဝန်က္လင်ခ္လံရံလ္လက်လျှင် ၄ အင်သဝ်သံဝရသီလဖ္လင်ဖ္လူစင်စွာသဝ်ဆရာတ်မ္လတ်သင်္ဃတ်မဟာထေရ်တိုဝ့်	ကိုဝ်သမုခီဘူတမ္လက်မှောက်ထးတ်မူရုယ် ဂုဏဝယအးဖ္လင့်သင်္ဃမိဖ္လစ်သဝ်တိပိဋကလင်္ကာရသာမိမဟာဓမ္မရာ	ဇာဓိရာဇ ဂုရုဟူသဝ်တံဆိပ်တ်ရှိသဝ်
(၂၉)	ဆရာတ်မ္လတ်အး မဟာမင်္ဂလာရွှေဘုံမ်ကမ္ပည်မော်ကွန်တပ်သဝ်ဘုံမ် ၅ ထပ်အဦပြာသာဒ်တ်အရံက္လောင်တ်	မဟာရံ ၂ ထပ်ဖ္လင့်တင့်တယ်သဝ်ရွှေက္လောင်တ်က္လီးကိုဝ် ပတ္တမ္လးစီသဝ် ရွှေကရးဖ္လင်ရေစက်သွန်တ်မူရုယ် 	သက္ကရာဇ် ၁၁၄၀ တပေါင်လပ္လည့်တနင်လာနေ့နံက်
(၃၀)	တံချက်တီးဤကောင်မ္လတ်သဝ်မင်္ဂလာအခါတ်တွင် တင်လှူတ်မူသည်၊ ဤသိုဝ်လျှင်အသင်္ခါရိကညာဏသမ္ပ 	ယုတ်မဟာကုသိုလ်စိတ်ဇောဖ္လူစင်စွာ ၃ တန်သဝ် စေတနာညီညွတ်ပြဌာန်သဖ္လင့်က္လီးစွာသဝ်ကောင်မှု . . . . 	. . . . လှူဒါန်ရသော အသဒိသဒါနထာ
(၃၁)	ဝရရွှေက္လောင်တ်က္လီးအးသာသနာ ၅၀၀၀ တည်စိမ့်ငှါအာရာမိကကပ္ပီယကာ ရကလူလယ်ရာမြေဥယျာဉ်	တိုဝ့်ကိုဝ်ဘုရးသိခင်ထင်ရှးရှိစည်ပိမ္ပသာရမင်က္လီးလှူသည်ထုံစံကျမ်ဂန်ကိုဝ်နှလုံတ်မ္လတ်သွင်၍ ဘဝက္လီးငယ်	က္လင်လည်ရရာသံသရာဝယ်ခပ်သိမ်စုံမ်အလိုဝ်ရှိ
(၃၂)	အပ်ထောင့်တအပ်သမ္လကိုဝ်နှလုံမ်ဖ္လင့်က္လံတိုင်ပ္လည်စုံမ်လ္လက်လ္လင်၃အင်စေတနာဖ္လင်ပါရမီကိုဝ်ဖ္လည့်ရုယ်ဘုရးအ	ဖ္လစ်သိုဝ့်ရောက်ရခ္လင်းအက္လိုးငှါအာရာမိကကပ္ပီယကာရကစတုပစ္စယပရိဘောဂကသည်းကုလးယိုဒယး	အက္ကပတ်အင် ကျည်အိမ်ထောင်စုံ ၂၉ မြင်
(၃၃)	မြေမြင်းစီးလပ် ၂ ရပ်မြေကိုဝ်လှူတ်မူသည်ဒဿမဘာဂအခွန်အတုတ်ပေစေ၊ ဤသိုဝ့်ဒါနပါရမီဆယ်လီသဝ်	မင်က္လင့်တရးစုံမ်ညီစွာပရိစာဂတရးမ္လးစွာသဝ်ဗိဿုကာပန်ရန်ပန်ခ္လီပန်ပွတ်စသဝ်ပန်း၁၀းလက်ပွေ့လက်ပမ်	ကျွမ်ပန်တယးစသဝ်သဘင်သည် ၃၇ ရပ်မှစရုယ်
(၃၄)	အမှုက္လီးငယ်ဝေယာဝစ္စစီရင်သူမဟာဒါနဝိဟာရတွင် စီရင်ဆော်က္လပ်မပ္လတ်နိစ္စဆောင်ရွက်သူတိုဝ်အးအတိုက်	အလ္လျောက်မ္လိုဝ်ပ္လက္လေးရွာအမည်ဝတ်လုံပုဆိုးအဝတ်အစး

၉၈
	က္လေးငွေဆန်စပးမ္လးစွာအသောင်မကပေးသနးတ်မူသည်၊ ထိုဝ်မှတပးမ္လးစွာသက်က္လီးသူအိုဝ်ယောက္လား
(၃၅)	မိန်မဖုန်တောင်ယာစကာ ၁၀၀၀ မကသဝ်သူတိုဝ်အးလည်ပုဆိုအင်္ကီတံပီတံပတ်က္လေငွေဆန်စပးမ္လးစွာ	စွန့်	က္လဲပေးလှူတ်မူရုယ် အထောင်မျှသဝ်ဥစ္စာပဒေသာရတနာရတနာမိုဃ်းက္လီးအဖ္လီးဖ္လီးသဝ်စေတနာဖ္လင့်ရွာသွန်တ်	မူသည်	ဤသိုဝ်လ္လင်မဟာဒါနထာဝရကုသိုလ်
(၃၆)	တ်က္လောင့်ဘုံမ် ၃ ရပ်နှိုက်က္လင်လည်ကုန်သဝ်လူနတ်ဗြဟ္မာသတ္တဝါတိုဝ့်ကိုဝ် သံသရာစက်ဝဲမှနိဗ္ဗာန်ဟူသဝ်	ခေမာဘက်သိုဝ့်တင်ပိုဝ့်နိုင်သဝ်သမ္မာသံဗောဓိဆုမ္လတ်ကိုဝ် ရလိုဝ်သဝ်ဟု ပန်ဆုယူတ်မူသည်၊ သဗ္ဗညုတညာ	ဏရမီမပ္လည်စုံမီသက္လး ၄ပး ပဲရပ်မှစရုယ်အလုံမ်စုံမ်
(၃၇)	အနိဌတရးအပေါင်ကင်းလွတ်လ္လက်စက်ဝတ်သံသရာတွင်လူလ္လင်ဖ္လစ်လည်လူတကာကိုဝ် အစိုဝ်ရခ္လင်တန်ခိုဝ်	၄ပးစက္လာ၇ပးနှင့် ပ္လည့်စုံမ်သဝ်မင်ထက်မင်လ္လင်ဖ္လစ်လိုဝ်သဝ်၊ နတ်တွင်ဖ္လစ်လည် နတ်တကာကိုဝ်အစိုဝ်ရသဝ်	သီက္လး မင်လ္လင်ဖ္လစ်လိုဝ်သဝ်ဟု ပန်ဆုယူတ်မူရုယ်
(၃၈)	ဤကောင်းမှု၏အဘိုဝ့်ကိုဝ် က္လေးဇူးအထူးက္လီးမ္လတ်တ်မူလှသဝ်မယ်တ်အမိဘုရးခမည်တ်ဆင်ဖ္လူသိခင်	ဘဝရှင်မင်းတရး၊ ဘုရးဘိုတ်အလောင်မင်တရး ဘုရး ဘွးတ်တရး မိဘုရး ဘက္လီးတ်မင်းတရး ဘုရး မင်းမိ	ဘုရး မင်းသး မင်သမီးမောင်မမိသံဆွေတ်မ္လျိတ်မင်ညီ
(၃၉)	မင်သး မင်မှူး မင်မတ်ဗိုလ်ပါပရိသာတ်တိုဝ့်မှ စရုယ်ဘုံမ် ၃ ထပ်၌ က္လင်လည်ကုန်သဝ်သဗ္ဗသတ္ထာ အနတ္ထ 	စက္ကဝဠာသတ္တဝါအပေါင် ဤကောင်မှု၏ အဘိုဝ့်ကိုဝ်ရကုန်ကြစေသဝ်ဟု ၂ သိန် ၄ သောင်အထုရှိသဝ်	ဝသုန္ဓရေ ဤမ္လေက္လီးအးသက်သေထးရုယ်ပတ္တမ္လးစီသဝ်
(၄၀)	ရွှေကရးနှင် ရေစက်သွန်တ်မူသည်အာရာမိကကပ္ပီယကာ ရကလူအက္လီးကး သဒ္ဓာသုခ၊ သဒ္ဓာပုညတို့တည်	ဦရေကးသဒ္ဓာသုခမယးမိငန်ပ္လည်၊ မိလိပ်ပ္လည်ငစံပ ပယး မိတခွန် ပ္လည်သး ငမူနီငတခွန်၊ ပ
(၄၁)	မယး မိငိုက်စွန်ပ္လည်သး ငပ္လည်တာပ်နှမမိဆန်ရောံရင်ပ္လည်ငခွန်ထိမယးမိ . . နတ်သး ငလိပ်ပေါငန်မယးမိ	ငန်ပ္လည်သ္မီးမိလိပ်ဆန်မယး မိပါငန်သ္မီမိပေါပါနိ . . . . . မယး မိလိလာပတိငတိုရာ နန်တ်မယးမိကိုနုသ္မီမိ 	. .
	မှတ်ချက်။ ။ စာကြောင်း (၄၂)မှ (၄၈)ထိပျက်နေသဖြင့်ဖတ်မရပါ။ 






၉၉
မဟာသိမ်တော်ကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			-မဟာသိမ်တော်ကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-တံတားဦးမြို့နယ်၊ ကတို့ဆိပ်နှင့်ဆင်တဲရွာအကြားသိမ်ကျောင်း၌ရှိ
ယခုတည်ရာဌာန			-တံတားဦးမြို့နယ်၊ ကတို့ဆိပ်နှင့်ဆင်တဲရွာအကြားသိမ်ကျောင်း၌ရှိ
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၈ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင် 			-စဉ့်ကူးမင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မဟာသိမ်တော်နှင့်ကျောင်းတည်ဆောက်လှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၄၀ ကြောင်း

(၁)	။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ 
(၂)	ပဌာယ ပဏိဓာန တော၊ ပူရေတွာ၊ ဒသပါရမီ၊ ဇိနော တိလောကနာယကော ပတ္တော သမ္ပောဓိမုတ္တမံ၊
	၁၊ ပဉ္စတာလီသ ဝဿာနိ၊ ဝါဒယံ ဓမ္မဘေရိယော၊ တဏှာဇ လမ္ဗုဇေ 
(၃)	သတ္တေဝိနေသိဉာဏတေဇသာ၊ ၂၊ တဿ လောကေက စက္ခုဿ သဒ္ဓမ္မစက္ကဝတ္တိနောဒွိသဟဿာဓိစက္ကမှီ၊
	သဟဿာဓိက ကောဇာကေ၊ ၃၊ ရတနာသိင်္ခပါမောက္ခမဟာရဌာနမိဿရော 
(၄)	ရာဇိန္ဒော ယော မဟာတေဇော၊ ဝိသုတော မဟိဘူတလေ၊ ၄၊ ရဇ္ဇံကာရေသိ ယော ရာဇာဘုတွာ မန္ဒိရကံ	သုခံ အဌဒေဝင်္ဂတော ပစ္ဆာ စတ္တာရော ရသကော သုတော၊ ၅၊ တတော
(၅)	လက္ခဏသမ္ပန္နော ဉာဏဝါ ဟိတမေသကော ကောဝိဒေါ ရာဇဝတ္တေသု ကမ္ပေန္တော မဟိဘူတလံ  ၊ ၆၊ မဇ္စျိ	မော ပီတုသန္တကံ အဂ္ဂါဟတေ စ သော ရာဇာ ဘုထွာ စုဒ္ဒသမန္ဒိရံ 
(၆)	သုခံ၊ ဒေဝင်္ဂတော တတော၊ ရ၊ တသ္သေဝ ပုတ္တဘူတော ယော သိက္ခာစာရူပဒဿနော သာမိကော သေတ	နာဂါနံ၊ ရာဇာနံ ဂဇဘိန္ဒကော၊ ၈၊ ပိဋကေ စ တယော ဝတ္တေ သုဆေကော ရာဇ




၁၀၀
(၇)	ဓမ္မိကော သော ဘုပေါ ရဝိ ပူရမှိ၊ ပတ္တေ သမုတိဒေဝတံ၊ ၉၊ ဩနတောနတ ဝေ ရဿ သာသနော ဘံဇ	လောဇုနော ရညော တသ္သေဝသင်္ကပ္ပေါ၊ ပဇ္ဇတေ၊ ဇိနသာသနေ၊ ၁၀၊ တိဓာ သာသန သမ္ပ 
(၈)	ဒါ၊ ပဋိဝေဓေါ ဩသာနံ မူလဿ ပဋိသတ္တိကံ ပရိယတ္တိဝတံ မူလ၊ ၁၁၊ ဌိတာယံ သဗ္ဗသင်္ဃေသု၊ သင်္ဃေ 	ဌိတေ စ သာသနံ သံသာ ရဏ္ဏဝဩတိဏ္ဏံ ကိလေသမလ ဓောဝိတံ၊ ၁၂၊ ဗုဒ္ဓုပ္ပါ 
(၉)	ဒေါပိ ဒုလ္လဘော တတော ပဗ္ဗဇတာပိ စ တထ္ထပင်္ဂေသူ ပဉ္စသု ဧကာ ဒဝိပတ္တိနော၊ ၁၃၊ တယော သမ္ပတ္တိ	ထုတိကာ ဒုလ္လဘာ သီမသမ္ပတ္တိ သီမာဝ သာသနောတရာ ဝိရုဠာဇိနစက္ကဿ
(၁၀)	၁၄ သုသမ္မတာယ သီမာယ သင်္ဃော ကမ္မဝနိကာရိတုံ သုကရော ဇိနစက္ကဉ္စ ဘဝေယျ စိရဌိတိကံ၊ ၁၅၊	အသမ္မတာယ သီမာယ ယံ ဂါမံ နိဂမံပိ ဝါ ဝသန္တိဥပနိဿာယ တေသံ သီမာဝ တံ သိမာ
(၁၁)	၊ ၁၆၊ ဣတိ ပါဠိယမာဂတာ၊ နာဂရံ စေတ္ထ ဂါမေန သင်္ဂဟေ တန္တိ ဝဏ္ဏိတံ တတ္ထယတ္ထဗလိယေ စ၊ ၁၇၊	အပ္ပေဝါသောမဟန္တောဝါ ဂါမ သီမာတိ ဒီပိတော တထေဝိတရသီမာသုဧကမှိ ဂါမခေ 
(၁၂)	တ္တကေ၊ ၁၈၊ ယံ ပဒေသံ အယဉ္စာပိ ဝိသုံ ဂါမောတိ ဆိန္ဒိယ ရာဇာ ကဿစိ စေ ဒေတိ ဝိသုံဂါမော စ	သော သိယာ၊ ၁၉၊ တသ္မာ သာစေတရာစာပိ ဗဒ္ဓသီမ သမာနကာ ဣတိ သင်္ဂဟကာရေဟိ
(၁၃)	ဝဏ္ဏိတာ ယတ္ထ ဝဏ္ဏနာ၊ ၂၀၊ ဗလိ လဘန္တိ ပါယေန အယမေတ္ထကရီသကော တျာဒိံနာ ရာဇပဏ္ဏေ သု၊	အာရုဠ ဘူမိဘာဂိယေ၊ ၂၁၊ ယမှိ ယမှိ ပဒေသကေ ဗလိံ နော သော ပဒေသကော သုသာန
(၁၄) 	ပဗ္ဗတာဒိကေ၊ ဂါမသီမာဝ နာမကော၊ ၂၂၊ ရာဇာတေဝ ပရိစ္ဆိန္န ဘူမိဘာဂေါတိ သဗ္ဗတော ဂါမသီမာ 		ထပေတွာန လောဏဇာတဿရေ နဒီ၊ ၂၃၊ တတ္ထ ကိဉ္စ ပဒေသံ ဝါ ဂါမန္တရေန ယောဇယေ 
(၁၅)	သောပိ ပဝိဌဂါမတ္တံ ဘဇတေယေဝ ဣစ္စပိ၊ ၂၄၊ နဒီသရေ ဝိနာသေတွာ တဠာကာဒိံ ကရောတိစေ ပူရေ 	တွာ ခေတ္တတွာ ဒိံဝါတေပိ ဂစ္ဆန္တိ ဂါမတံ၊ ၂၅၊ ယေ စ ဂါမာ မနူသ္သေဟိ၊ ဆဋိတာ စိရ

၁၀၁
(၁၆)	ကာလတံနိမ္မနုသာ သမန္တာ စ ဂါမာ တိဌန္တိ တေပိ စ၊ ၂၆၊ ပါဋေက္ကံ ဂါမသီမာဝ ရာဇာနောတိ သမန္တတော 	ဂါမကေ ဟိက သာပေတွာ ယေဟိကေဟိစိ ကဿိတံ၊ ၂၇၊ လိက္ခိတွာ ဗလိံဝါ ထဝါ
(၁၇)	ဂါမေန အညကေနဝါ ဧကိဘာဝူပနေန္တီတိ ဝုတ္တာ ပါဋေက္ကဂါမတာ (၂၈) ဆဋ္ဋိတာယေဝရာဇူဟိ ဧကီဘူတာ	မဟာဝနာ တျာ ရည သီမတံယန္တိ ပုဗ္ဗသီမာ ဝိနဿတိ၊ ၂၉၊ ရာဇာ
(၁၈)	နော ပန ဧကသ္မိံအရညာဒိ ပဒေသကေ ဂါမံကတွာန ကုလာနိဝသာပေတွာ သမန္တတော၊ ၃၀၊ ပရိစ္စဇေန္တိ 	ပေါရာဏံ နာမံတံ မရိယာဒကံ နဝိနာသေန္တိ တေစာပိ ဟောန္တိပ 
(၁၉)	စ္စေကဂါမကာ၊ ၃၁၊ သာစေနရာစဣတျာဒိသမာနတျာဒိ ပါဠိယာ အဓိပ္ပါယ ပဒိပတံ ဝုတ္တံ၊ ဝိနယဋိကာယံ၊ 	၃၂၊ ပရိဝတ္တာဟိရာဇိစ္ဆာ ဝသေနာဘိ နဝါပိစ ဣတရာ ဂါမသီမာယော 
(၂၀)	ဗဒ္ဓသီမသမာ နကာ၊ ၃၃၊ ဘုမ္မာဒိနာ စ သောဘုမော ရာဇင်္ဂုလ ဝိကာသနော ပါဠိယ ဌကထာ ဋီကာ ဝိစာ	ရေတွာ ယထာဂတံ၊ ၃၄၊ အရညကာန မဝါသေ ဒေသ ဒက္ခိဏ ပစ္ဆိ​ေ
(၂၁)	ဗေ၊ ရဌိန္ဒ ရဝိ ပူရဿ သဟဿာဓိန ယဌိကေ၊ ၃၅၊ မနောရမ္မေ ဝိဟာရမှိ ပညာသသတာဗာဟလံ မဟာ	ရာဇာ နရကိတ္တိံ ဝရဏိ စာတုရန္တတော၊ ၃၆၊ ကတ္တာရံဘောဇကံကတွာ 
(၂၂)	တတ္ထဒွေမုဌိ ရတနံ ဒွိသတ္တတိ စ ဒဏ္ဍောတံ ဒွါဒသင်္ဂုလ ရတနံ၊ ၃၇၊ အဌာသီတံ စ ဒဏ္ဍောကံမုဌိယာ ဒွိက	ရတနံပဉ္စာဒသဒဏ္ဍောံတေသီမာ ဒက္ခိဏုတ္တရာ၊ ၃၈၊ တိပေဋကမှိကော 
(၂၃)	သလ္လေ ဝိနယေ စဝိသာရဒေ သီလာဒိ ဂုဏပါမောက္ခ ပါတိမောက္ခသမာဟိတေ၊ ၃၉၊ ပညာသကေ မဟာ	ထေရေ စတုဝဂ္ဂါဒိနာကတံ အတိရေကေန ယုတ္တန္တိသံဝဏ္ဏ 
(၂၄)	နာယ ဒီပတော၊ ၄၀၊ သမ္ဗုဒ္ဓဿမဟေသိနော ပရိနိဗ္ဗုတကာ လတော ဒွိသဟဿမှိ သာသနေ ဧကေ 	ဒွေ	တိသတာဓိကေ၊ ၄၁၊ သက္ကရာဇေ သဟဿမှိ နဝကေ တိသတာဓိကေ 
(၂၅)	ပတ္တေမာဂသိရေ ဝ သ္သေ ဓနသိဒ္ဓေန သံယုတ္တေ၊ ၄၂၊ သာရဝဏ္ဏဿ ဇုဏှာကေပဉ္စာဒသဥပေါသထေဥ	ဘောဒေါသဝိဝဇ္ဇိတာ သမနာမေသိယံ သိမာ၊ ၄၃၊ သဏ္ဍိတာ စိရ 
(၂၆)	ကာလံဝ အာယုကပ္ပပနာမသော အဝေရော သုခကာ ယောစ တေသံ၊ အန္တိမကေပိ စ၊ ၄၄၊ အကမ္ပိတေန 	ဉာဏေန အလင်္ကာရေန လင်္ကိတော မဟာမောဟန္ဓကာ 
(၂၇)	ရေန​အဘိဘုတေ မဟာဇနေ၊ ၄၅၊ ဝေဏေယျ ပုညသမ္ဘာရေပါယေန္တော ဓမ္မမောသဓံ ကိလေသဝိသ သံ	ယုတ္တေဝိနေယျံ ဉာဏ တေဇသာ၊ ၄၆၊ ဂါထာ ၄၆ ပြီ၏
(၂၈)	သိဒ္ဓါ ဘဝန္တု ဇိန စက္ကာဝရာဘိဝဎ္ဍယော၊ ၊ လေအသင်္ချေ ဖြစ်တ်ကမ္ဘာတသိန်ပတ်လုမ်

၁၀၂	
	ဒါနအစဟိသော ပါရမီ ၃၀ တိုဝ်ကိုဝ် ဖြည်တ်မူရုယ်အောင်သူအပေါင်တိုဝ်၏ အဓိပတိဖြစ်တ်
(၂၉)	မူသဝ်ဘုရးသ္ခိင်၏ သာသနာတ် ၂၃၂၀ ရောက်သဝ်အခါသုနာပရန္တတမ္ပဒီပဇေယျဝဎနရာမည	ဟရိမုဉ္စ 	စသဝ်တိုင်ကြီ ၁၆ တိုင်တိုဝ္အ်၏ ခွန်သွင်ဆက်သရာ ရတနာပူရ အင်ဝအောင် 
(၃၀)	မြေရွှေနန်ဥကင်ဘုံမ်ပလ္လင်ဝယ် ရွက်ရှင်ထီးဖြူဘွင္အ်တ်မူရုယ် ရာဇူဆယ်ဝင် အမင်မင်တိုဝ္အ်နင်နှိပ်ပိုင်သ		အစိုဝ်ရသဝ် ဘဝသခင် အသျှင်မင်တရာကြီးသည် ဘုရးသိခင်
(၃၁)	သာသနာတ်ကိုဝ် အလွန်ကြည်ညိုဝ်သဝ် သဒ္ဓါစေတနာ ပြဌာန်တ်မူသည်ဖြစ်ရုယ် ရတနာမြတ် ၃ပး အး	ဓမ္မာနူဂ္ဂဟ ပစ္စယာ နူဂ္ဂဟဖြင္အ် အတိုင်မသိသဝ် ဥစ္စာရွှေငွေ ရတနာမြတ်ကိုဝ် 
(၃၂)	တုတ်ရုယ် ပေလှူစွန်ကြဲခြီးမြှင္အ်တ်မူရည်လည် ရောင္အ်ရဲသဝ် နှလုမ်တ် အလိုက်မပြည္အ်သည်ဖြစ်ရုယ် နိုင်ငံတ်	အတွင် အဝေအနီးမြိုဝ္အ်ပြကျေရွာဝယ် သိတင်သုံနေရုယ် ဂန္ဓဓူရဝိပ 
(၃၃)	ဿနာဓူရကိုဝ်ကြိုဝ်ပမ်ဖြည္အ်စွမ် ရွက်ဆောင်လျက်မင်္ဂဖိုလ်၏ အညွန်္အ အဘူးကိုဝ် ဆွတ်ခူးပန်ဆင် တတ်	သဝ် အလ္အေဖြင္အ် သီလသမ္ဗာ ဓိပညာပြည္အ်စုံမ်စွာသဝ် ဆရာမြတ်တိုဝ္အ်အး နိမန္တန
(၃၄)	ပင္အ်ဆောင်တ်မူရုယ် အလွန်တင္အ်တယ် ဆန်ကြယ်လှသဝ် သုဓမ္မာနတ်ဘုံမ်ကဲသိုဝ္အ်သဝ်ရွှေကျောင်ကြီးကိုဝ်	တင်လှူတ်မူသဝ် ဆရာမြတ်တိုဝ္အ်သည် အရှည်သဖြင္အ်ကံကြီး၊ ကံငယ် ၃ သွယ် 
(၃၅)	သဝ် သာသနာတ်၏ မူလ သိမတ္တကကံဆောင်ရာ မဟာသိမ်တ်ဟိသင္အ်သည်အကြောင် . . . . . ရုယ်ကြး	တ်မူရလျှင် ကြည်ရွှင်စွာသဝ်စေတနာမြတ္အ်ဖြင္အ်သင္အ်တင်သဝ်အရပ်
(၃၆)	အရာဝယ် ဆရာတ်တိုဝ္အ် ကျမ်ဂန်နှင္အ်အညီစီရင်သမုတ်ပါဟု ခွင္အ်ပြုတ်မူသည်ဖြစ်ရုယ် . . . . . စုမ်စွာ ပညာ	သတ္တိဗျတ္တိဗလနှင္အ် စုံအမ်အင်ညီညွတ်စွာသဝ် ဆရာတ်သင်္ဃာ 
(၃၇)	တ်မြတ်တိုဝ်သည် သာသနာတ် ၂၃၂၁ နှစ် . . . . . . . . . . . . တနင်လာ နေတွင်သမုတ်တ်မူသည်၊		သမုတ်တ်မူသည်မြေရပ္အ်သည်ကး ကူတိုဝ်ဆိပ်ရွာနေ သး
(၃၈)	ငပုလဲကျော်ထိန်တိုင်နတ် နိဂြောဓအရ် . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . တိုဝ် သီတင်သုံးနေတ်မူသဝ်	အမတ်ကြီး 

၁၀၃
(၃၉)	နန္ဒသူရကျောင်တိုက်ရာမြေနှင် . . . . . . . နာအစပ်လှ်ကး ၃၀၀၀ မြေစပ် . . . . . . . . . . . . . . . . . . 	မြောက်သံတာ ၁၅၀၀ိ သုံဂါမ အသီးရွာ
(၄၀)	မြေကိုဝ် အမတ်ကြီး မင်ကြီး နန္ဒကျော် . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 	. . . . . . . ဝ်သမုတ်တ်မူသည် တည်ရပ်မြေသံ 





၁၀၄
မဟာသိမ်တော်ကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			-မဟာသိမ်တော်ကျောက်စာ 
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန 			-တံတားဦးမြို့နယ်၊ ကတို့ဆိပ်နှင့် ဆင်တဲရွာအကြားသိမ်ကျောင်း၌ရှိ
ယခုတည်ရာဌာန			-တံတားဦးမြို့နယ်၊ ကတိုံဆိပ်နှင့် ဆင်တဲရွာအကြားသိမ်ကျောင်း၌ရှိ 
ကျောက်တိုင်အမှတ် 			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၃၈ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-စဉ့်ကူးမင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-မဟာသိမ်တော်နှင့် ကျောင်းတည်ဆောက်လှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၃၄ ကြောင်း 

(၁)	ဂါထာယော . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂)	၊ ဝ၊ သက်သရဇ် ၁၁၃၉ ခု ဝါခေါင်လပြဉ် နေနံက်တက်နေတွင် . . . . . သိ . . တ်၍ပြီးသှ် . . . . သိမ်ငယ်	ကိုင်္၄လပြဉ်ကျော် ၁ဝင် . . . . သှ်။ 
(၃)	တာ ၁၅၀ အပိုင်အခြးကးလှ်ကး ၃၀၀၀ မြေအစပ် လမ်မကြီ မင်ကန်တဝ် လယ် (စပ်မှတ်)တိုင်ကသည် 	င်္တောတန်တန်ငပိန်ရာခင်စပ်လမ်မရောက်သံတာ ၅၀ ထိုဝ်မှ နောက်
(၄)	တန်တန် စည်ရိုဝ် လမ်မကိုဝ် လျှောက်ရုယ် လံတောင်လယ် ငမြတ်လှရာ ခင်ရှေ ္အတောင်ထောင္အ်မှတ်တိုင်	ရောက်တာ ၁၅၀ ထိုဝ်မှမြောက် တန်တန် လှ်ကး ၃၀၀၀ မြေစပ် 
(၅)	လမ်နးမှတ်တိုင်ရောက်တာ ၅၀ ထိုဝ်မှ မြောက်တန်တန်လှ်ကး ၃၀၀၀ မြေစပ်လမ်းမကြီးငမြတ်လှလယ်	ကွင်ကန်သင်ပျိုခင်စပ်မှတ်တိုင်ရောက်တာ ၁၀၀ ထိုဝ်မှရှေ ္အတန်
(၆)	တန်လျှောက်ရုယ်မိညုလယ်ကွင် မင်ကန်ကန်စွယ်မှတ်တိုင်ရောက်တာ ၁၅၀ (တထိုဝ်မှ) တောင်တန်တန်	လျှောက်ရုယ်မင်ကန်လမ်မနး ပထမမှတ်တိုင်ရောက်တာ ၁၀၀
(၇)	တာပေါင် ရှေ ္အနောက် ၁၅၀ တောင်မြောက် ၁၅၀ အပိုင်အခြးတည်ထိုဝ်အဝန် . . . . မဟာသိမ်တ် ၃ ဆူ	တည်ရပ်မြေအနံတာ ၅၀ လယ်ပဲဘွဲ္အရ (ပဲင်္ဓေ )


၁၀၅
(၈)	၁၈ဲ၃ိ ရသည်မြေရပ်သည်စူဠာမဏိဘုရးသ္ခိင်ဝတ်တ်မြေရပ်ဖြစ် ရုယ်ဓမ္မကံ . . . တ်မြေစးလှူသည်မြေကး	မဟာသိမ်တ်တည်ရပ်ဝိသုံဂါမမြေပထမနယ်စပ်
(၉)	မှတ်တိုင်မှ ရှေ ္အတန်တန်လှ်ကး ၃၀၀၀ မြေစပ်စူဠာမဏိဘုရးဝတ်မြေစပ်ကိုဝ် . . . . ရှေနိမိတ်ထိမ်ပင် မိ	
	ညိုလယ်အဆုံး ငပန်ညိုလယ်ကွင် ၃ တွင်ရောက် . . . 
(၁၀)	သကာ ၁၀၀ ထိုမှမြောက်တန်တန် ငပန်ညိုဝ်လယ်ကျင်ကိုဝ်လျှောက်ရုယ် . . . ရိုဆင်ရောက်မှတ်တိုင်ထိ	တာ ၁၀၀ ထိုဝ်မှ နောက်တန်တန်လယ်ကွင် . . . . 
(၁၁)	ရုယ် မိညု လယ်ကွင် ကန်စွယ် မှတ်တိုင် ဝိသုံဂါမ ပေမြေရှေ ္အမြောက်ထောင္အ် . . . ရောက်သံတာ ၁၀၀	ထိုဝ်မှ တောင်တန်တန် ဝိသုံဂါမမြေ အရှေ ္အမျက် . . . .
(၁၂)	မြေစးလှူမြေနောက်တောင်ထောင္အ်နယ်သတ်မှတ်တိုင်ရောက်တာ ၁၀၀ ထိုဝ် . . . . . ဘွဲရ ၃၅ ပဲရသဝ် မြေ	ရပ်သည်လှ်ကး ၃၀၀၀ မြေမှနှုတ်ရုယ် စူဠာမဏိဘု (ရးသ္ခိင်ဝတ်တ်)
(၁၃)	လှူသဝ်မြေရပ်တည်၊ မဟာသိမ်တ်ေတောင် သိမ်နိမိတ် ရှေ ္အမြောက်ထောင္အ် . . . . မှတောင်ဒုတိယနိမိတ်	ကျောက်တိုင်ရောက်သံတာ ၅ါ၃ိ ထိုဝ်မှတောင် . . နိမိ
(၁၄)	တ် ကျောက်တိုင်ရောက်သံတာ ၅ါ င်္၃ ၃ိ ထိုဝ်မှ တောင်စတုတ္ထနိမိတ်ကျောက်တိုင် (ရောက်သံတာ၅ါင်္၃)	ရှေမျက်နှာကာ ပေါင် ၁၆ါင်္၁ ၃ိ တောင်မျက်နှာ ရှေ ္အတောင်ထောင္အ် (ပထမနိမိတ်ကျောက်)
(၁၅)	တိုင်မှ အနောက်ဒုတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင် ရောက်၆ါင်္၃ ထိုဝ်မှ နောက် (တတိယ နိမိတ်ကျောက်)တိုင်	ရောက် ၆ါင်္၆၁ိ ထိုဝ်မှနောက် စတုတ္ထနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက် ၆ါင်္၃ . . . 
(၁၆)	တာပေါင် ၁၉ါ င်္၄ ၁ိ နောက်မျက်နှာ နောက်တောင်ထောင် ပထမနိမိတ်ကျောက် . . . . ဒုတိယနိမိတ်	ကျောက်တိုင်ရောက် ၅ါ င်္၄ ထိုဝ်မှမြောက် (တတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက် )
(၁၇)	၅ါ င်္၃ ၁ိ ထိုဝ်မှ မြောက်စတုတ္ထနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက် ၅ါ င်္၃ ၁ိ နောက်မျက်နှာ . . . . မြောက်မျက်နှာ	နောက်မြောက်ထောင္အ်နိမိတ်ကျောက် (ထိုဝ်မှရှေ ္အဒုတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင်)
(၁၈)	ရောက် ၆ါ င်္၃ ၁ိ ထိုဝ်မှ ရှေတတိယနိမိတ်ကျော်တိုင် (ရောက်)၆ါ င်္၆ ၁ိ မြောက်မျက်နှာ တာပေါင် ၂၀ နှင့်	င်္၂ မဟာသိမ်တ်တာ . . . .
(၁၉)	၉ယ်၊ ၊ မဟာသိမ်တ်မြောက်သိမ်တ်ရှေ ္အမြောက်ထောင္အ် ပထမနိမိတ်ကျောက် . . . နိမိတ်ကျောက်တိုင်	ရောက် ၇ါ င်္၁ ၃ိ ထိုဝ်မှတောင် တတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက်


၁၀၆
(၂၀) စတုတ္ထနိမိတ်ကျောက်တိုင် ရောက် င်္၇ င်္၁ ၁ိ ရှေ ္အမျက်နှာတာပေါင် ၃ ၁ါ င်္၃ ၁ိ တော (င်မျက်နှာအရှေ 	တောင်)ထောင္အ်နိမိတ်ကျောက်တိုင်မှ နောက် ဒုတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက်. . . . 
(၂၁)	တတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက် ၇ါ င်္၄ ထိုဝ်မှနောက်စတုတ္ထာနိမိတ်ကျောက် . . . ၄တောင်မျက်နှာ 	တာ	
	ပေါင် ၃၃ါ င်္၅ ၁ိ နောက်မျက်နှာ နောက်တောင်ထောင် (ပထမနိမိတ်ကျောက်)
(၂၂)	တိုင်မှသည်မြောက်ဒုတိယနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက် ၇ါ ၁ိ ထိုဝ်မှမြေ (ာက် တတိယနိမိတ်)ကျောက်	တိုင်ရောက် ၇ါ ၃ိ ထိုဝ်မှ မြောက် စတုတ္ထနိမိတ်ကျောက် . . . . . . . 
(၂၃)	နှာတာပေါင် ၃ ၁ါ င်္၃ ၃ိ ၄ံ မြောက်မ္အျက်နှာ နောက်မြောက်ထောင်နိမိတ် . . . . နိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက်	၅ါ င်္၅ ၁ိ ထိုဝ်မှ ရှေတတိယနိမိတ် . . . . . . . 
(၂၄)	မှရှေစတုတ္ထနိမိတ်ကျောက်တိုင်ရောက် ၅ါ င်္၄ ၃ိ ထိုဝ်မှ ရှေပဉ္စမနိမိတ် . . . . . . င်္၅ မြောက်မျက်နှာ တာ	ပေါင် ၃၃ါ င်္၄ ၁ိ မဟာသိမ် . . . . . . . . 
(၂၅)	ဂင်္ဂါ င်္၁ ၃ိ ၄ံ တိသတ္အည် သိမ်တ် ၃ ဆူအကြး ၅ါ ၃ိ ကာ ၉ယ်၊ ထိုဝ် မဟာသိမ်တ် . . . . ဝယ်လည် သပ္ပါ	ယ တင်တယ် မကျယ် . . . . . . . 
(၂၆)	စီ စတုရန် ၁၅ါ င်္၃ ၁ိ ဟိသဝ် ခဏ္ဍသိမ်တ်နှင္အ် အကွ ထိုဝ် မဟာသိမ်တ် ၃ ဆူကိုဝ် သမု . . . . တော်သည်	ကား မင်အိုရွာဇာတိစကိုင်မြိုဝ် မင်္ဂလာရွှေဘုံမ် . . ကြီးကျောင်
(၂၇)	သရာတ်ဂုဏာဘိ သဒ္ဓမ္မာလင်္ကာရ မဟာဓမ္မရာဇာဓိရာဇဂုရု၊ မလည်ရွာဇာတိ ဆင်တယ်တဝ်ရကျောင်တော်	ဆရာတ်ဂုဏမဉ္စူသာအရိယဝံသမဟာဓမ္မရာဇာဓိရာဇဂုရု 
(၂၈)	၁ ဉာဏသာဂရ ဓဇ မဟာဓမ္မရာဇာဓိရာဇဂု္အရု ဆရာတော်ကြီး ၃ ပါးအဓိကမူရုယ်ပညာသတ္တိ ဗျတ္တိ ဗလ
	ဟိသဝ် ၄ ပါးသီလ သံဝရပြည်စုမ်သဝ် သင်္ဃာတော် ၅၀ နှင် သမုတ်တ်
(၂၉)	မူ၉ယ်။ ဝ။ ။ ဘုန်တော်အလွန်ကြီးမြတ်တော်မူလှသောဝ်အသျှင်ဘဝရှင်မင်တရားကြီးဘုရားသည်	သာသနာတော်မြတ်စီးပွါးကိုဝ် အလိုတော်မြတ်
(၃၀)	ရှိရုယ်သိမ်တော်သမုတ်စေခြင်ငှာ ခွင်ပြုတော်မူလျှင်အရှင်၏ အလိုတော်ကိုဝ်သိသောဝ်အတွင်ဝန်မင် မဟာ	ဇေယျသူရသည် အတွင်ဝန်မင်ကြီးနန္ဒကျော်ထင်အား
(၃၁)	. . . . စားရွာစားသနားတော်မူသည့် . . အတိုင်တိုင်တာမှတ်သားခြား . . . ရုယ်ရွှေဝမြိုဝ့်တော်နောက်ပြင်	ထောင်မှူးနှင့်လူဆရာ . . . . . . . . 
(၃၂)	. . . . . ပွာညှိသွတ်စေပြီးမှ ရာဇမှတ်ဒေါင် . . . . . ကြာသွတ်အိုဝ်အထိဖွေဖွေဖြူမျှစီ . . . . . . . . 

၁၀၇
(၃၃)	. . . . . . . . . ဝန်ကြီမင်မင်မဟာအတုလစည်သူ . . . . . . . . 
(၃၄)	. . . . . . . . . . သီရိစည်သူ . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . 
မှတ်ချက်။ ။ ဤကျောက်စာအောက်၌ စာကြောင်းမည်မျှရှိသည်ကိုမသိသာ။

၁၀၈
အဝမြို့လောကမန်အောင်ဘုရားကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			-အဝမြို့လောကမန်အောင်ဘုရားကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-အဝမြို့စျေးကြိုတောင်မျက်နှာတွင်ရှိသည်
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၂၃၂၂-၁၁၄၀ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-အတွင်းမဟာနော်ရထာ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-လောကမန်အောင်တည်ထားခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၃၈ ကြောင်း

(၁)	နမောတဿဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ၊ ၊ ဇယံ ဇယ တုသုဂတသာသနံ၊ ၊ မင်္ဂလါမဉ္စူ	ဆယ်ရပ်ကြူစိမ့်ငး ဆူပွင့်ငြးကပ်ထင်ရှးဝယ်ဘုရးပရိက္ခရာ 
(၂)	လေဆယ်ပါသးကြာနိမိတ်ဦ ကမ္ဘာဖူးနှိုက်ဖြူးဖြူးမင်္ဂပွင့်ရှစ်ဆိုင်ဘွင့်ရုယ့်ကိုဝ်ဆင့်သဝ်ဂုဏ်ဆန်စုံန်ခြောက်	ရောင်ဆယ်ရပ်ပြောင်လျှင်မျးမြောင်သတ္တဝါမှိခိုရာဖြင့်ရှစ်
(၃)	ဖြာသမာပတ် ထုတ်ဆင့်ခတ်သဝ် ခဲကတ်ကျုံမ်မ သုံမ်တန်ပြလျက်ဝိရိယသမ္ဗါမိဘုမ္မိနက်သန် မြေမြတ်ကျန်	နှိုက် နိဗ္ဗာန်တည်ဟူသဝ်တရးမြိုကြီးကိုလည်တည်တ်မူပြီးထသဝ်။ 
(၄)	မေါက္ခောနိဂေါဓော နိဗ္ဗာနံဟု စသမျှးမည်ဘေမဲ့ပြည်ကိုဝ် တည်တ်မူတုံအင်မျိုစုံသ်ညွန့်ငုံပွင့်မှတ်သွန်မြိန် 	မြတ်သဝ်ကုစ္ဆိပတ် ၄ ထွေပင်ခတ်ဝေသးပဒေသာသွင်
(၅)	မြိုဝန်ကျင်ကိုဝ်စိုက်ရှင်လည်တ်မူပြီးထသဝ်၊ ၊ သုံမ်ဝတ်မကွာ သတ္တဝါကိုဝ် ချမ်သာပေကုံဘူငုံကင်ပွင့်မှည့်	ရင့်သွယ်သွယ်သီးကြီးငယ်ကိုလိုမယ်ဂုဏ်လိုက်ခါ
(၆)	သင့်ကြိုက်တွင်ထိုက်ရာခက်ညွတ်ယူကြဆွတ်ဟု မြတ်ထွဋ်မဟာကရုဏာဖြင်ကောင်စွာရည်တ်မူပြီးထသဝ်၊	၊ အရဟံဟုစသံလေနက်ဂုဏ် ၉ ချက်ဖြင့် ထက်ဘဝဂ်ရေါက်
(၇)	ဩက်အဝီစိ ဆုံမရှိသးကိတ္တိက်ျဝှန်ခေတ္တသွန်ကိုဝ် တမ်ခွန်မြင့်ခေါင် ၉ မျက်ရောင်တိစိုက်ထောင်လွှးတ်မူပြီ 	ထသဝ်၊ ၊ လောကသုမ်တည်အပြည်ပြည်တွင် မည်သည်

၁၀၉
(၈)	ပြည်မျှနှုန်မရသး အဘယဌါန် ဘေမဲ့မှန်သဝ် နိဗ္ဗါန်မြေကြမ့်မြို့ခိုင်ခန့်သို့ဝင်အံ့မ်ချမ်ချမ်သူတ်တမ်ဖြင့်တလမ်	ဥဇူအယူဖြောင့်လှတရါ၈ဦး ရာထူးကြီးလှသာဝကမှူ 
(၉)	မတ်ခြံရံလက်သဝ် စက္ကဝတ်မည်ထင် ဘုရးရှင်သည်မျးဖြင်တိုင် ရှယ့်ရေတွက်ချယ့်သ်နှစ်ဆယ့် ၄ အသ	င်္ချေကုဋေခြောက်ဆယ်သိန်ဗိုလ်ကြွယ်ကိုစင်ကြယ်ငြိမ်ရေ ဥစ္စာပေရုယ်
(၁၀)	ကျန်သေမျးစွါသတ္တဝါကြောင့် သာသနါငးထောင်နှစ်ဆောင်တည်ခင်ဗျာဒိတ်သွင်သဝ်စက်တွင်ဝင်ရါ သုနါ	ပရန္တ တမ္ပဒိပ်မည် တိုင်စည်ချက်ချာ ရတနာပူရမြောက်မှ ခပ်ကွာရတနာ 
(၁၁)	သိင်္ဃနှစ်ပြည်မကိုဝ်စိုဝ်ရထင်ပ်ကျွန်လုမ်က်ျသည် ဖိုဝ်တ်အလေါင်မင်တရးကြီးဘုရး၏သးတ်အကြီးတမူ	လည်ဖြစ်ထသဝ် မဟာဘုံမ်သာဝိဟာသန့်ရှင်ကန်တွင်စည်ခုံဒါယကါ
(၁၂)	အခါဘုန်ဝေဇေယျပူရမြိုဝ့်မနန်တည်ညါဏ်ခြည်၇၀ိ ရဲရဲညိသးသီရိပဝရမဟာဓမ္မရါဇါမည်သာသင့်လ်ျလူထိပ်	ပ်၏ညီတ်အရင်တမူလည်ဖြစ်ထသဝ်ကုန်ဘောင်ရပ်ဌာန
(၁၃)	နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဥးအထူးစေတီတည်ညီပတ်ခြံ မဟာရံနှင့်ဘုံမ်စံတုလွတ်ကျောင်မြတ်သာခေါင် အောင်မြေစံလွတ်	မြို့မြတ်လကျာဘုမ်သာ တုလွတ်အထွဋ်ထင်ပဲ ဘုမ်က်ျစံလွတ်ကျောင်
(၁၄)	ရှေ့နှောင် ၄ ရပ် ၄ ထပ် ၄ဘုံတိကုံမြတ်ဆံပုဂံဓါတ်ပုံစည်ခုံ ၂ဘ်ထီးတ်ဒါယကာပြည်မှာနေါက်ကူးဘိုးဥး	စေတီ ဒါယကာရတနါမျိုမှန်ဆက်ဒန်ပြောင်က်ျရေါက်ပ် ငွေတူဟန်ဖ္လြူညီနောင်
(၁၅)	ငးထောင်ပေါက်မ ဆင်မျးသခင်အောင်မြင်ဇါတိမဏိပူရပွဲမဥးဖျးယိုဝ်ဒယးလင်ဇင်ဗြိတ်တနင်သာရီဌာနီမြို့	ပြထီးနန်ရသးရွှေဝမြို့တည်နန်တည်ခေါင်ထိသီရိသုဓမ္မမဟာရါဇာဇနိန္ဒါဓိပတိ
(၁၆)	တံဆိပ်ရှိသဝ် ခတ္တိယပဝေသန ရါဇဘိသိတ် မထိတ်ဝန္တံနှစ်ထပ်ခံသေး ဤသံလွှမ့်ထင်ဆင်ဖြူသျှင်ဘုရး	မင်တရး၏ သးတ်အကြီးတမူလည်ဖြစ်ထသဝ်၊ ရတနါသိင်္ဃဌာနအောင်မ္လျိဝ့်မြိုဝ့် 

(၁၇)	တည်နန်တည်ဖြစ်တ်မူသဝ် ဆင်ဖြူမျးသျှင်ဖိုဝ်တ်အလေါင်မင်တရးကြီးဘုရးဖးကြီးတ်ဆင်ဖြူသျှင်ဘုရး၊ 	ခမည်တ်ဆင်ဖြူသျှင်ဘုရးတိုဝ့်၏ အရိုက်အရါတ်ဖြစ်သဝ် ဇေယျဝဎ္ဍနတိုင် 
(၁၈)	သီရိခေတ္တရါမတိုင် သုနါပရန္တတိုင် ရါမညတိုင် အယုဒ္ဓတိုင် လဝရဌတိုင် ဟရိပုဉ္စတိုင် ခေမါဝရတိုင် ဇော 	တိနဂရတိုင် ကမ္ပေါဇတိုင် မဟိံသကတိုင် အာဠဝီတိုင် မဝ်ရိယတိုင်ဇိန်တိုင် 

၁၁၀
(၁၉)	မဏိပူရတိုင် တမ္ပဒီပတိုင်ဟူသဝ်တိုင်ကြီး ၁၆ တိုင်တိုဝ့်၏ သခင်ရွှေငွေပတ္တမြး ပယင်တွင်မျးသခင်ဖြစ်တ်	မူသဝ် သူတ်ဥစ္စာ ၇ပး ၇ါဇဓမ္မ ၁၀ပး အပရိဟာနိယ ၇ပး သင်္ဂဟ ၄ပးစ
(၂၀)	သဝ်မင်ကျင့်တရး အပေါင်နှင့်ပြည့်စုံမ်တ်မူသဝ် ရွှေနန်ဥကင်တံခး အလိုလိုပွင့်ခြင်၊ စေတီပုထိုဝ်ဥမင်မုက်	ဥကင်ဝယ် ရွှေနန်တက်သိမ်တ်မူအမ့်ဟု နတ်တိုဝ့်ရေထးခြင်စသဝ် မင်္ဂလါ
(၂၁)	တိတ် နိမိတ်နှင့်အကွ ခတ္တိယ ရါဇအဘိသိတ်ကိုဝ် ခံတ်မူပြီးထသဝ် မဟာဓမ္မရါဇာဓိရါဇါတံဆိပ်တ်ရှိသဝ်	ရွှေနန်သခင်အသျှင်ဘဝရှင်မင်တရးကြီးဘုရးသည် တိဟိတ်ဥက္ကဌ်ညါဏ်
(၂၂)	ပညာတ်ဖြင့် သာသနာတ်ကိုဝ် အလွန်ကြည်ညိုဝ်တ်မူရုယ့် ရွှေစည်းခုံမ်စေတီတ် မဟာမြတ်မုနိစေတီတ်	လေါကသရဘူစေတီတ်တိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေကျောင်ရွှေစရပ်နှင့်တကွ ဆောက်လုပ်ရုယ်
(၂၃)	ရွှေစင်အပြည့်မွမ်မံလှူတ်မူ၏ အောင်မြေစံလွတ်မည်သဝ်အရပ်နှိုက်လည် စင်္ကြံဦပြာသာဒ်နှင့်တကွဘုံမ်	၅
	ထပ်ရှိသဝ် မဟာမင်္ဂလါရွှေဘုံမ်ရွှေကျောင်တ်ကိုဝ် ရေတွင်ရေကန် မဟာရံ ၂
(၂၄)	ထပ်အတွင် ကျောင်ရံမျးစွာ ရွှေသာအတိမွမ်မံလှူတ်မူ၏ ထိုမှတပးမျးစွာသဝ်ကျောင်စရပ်သိမ်တိုဝ့်ကိုဝ်	လည်တည်လုပ်လှူတ်မူ၏ မယ်တ်အမိဘုရးနှမတ်စသဝ် မင်မိဘုရး မင်ညီမင်
(၂၅)	သးမှူးတ်မက်တ်တိုဝ့်အးလည် တိုက်တွန်တ်မူရုယ့် သာသနာတ်စီးပွးမျးစွာတည်လုပ်လှူဒါန်ရ၏ ဆိုဝ်ခဲ့ပြီး	သဝ် ၅ ထပ်ကြီး ကျောင်တ်ကိုဝ် ဆရါတ်အးတင်လှူအမ့်သဝ်ငှာ သက္ကရါဇ် ၁၁၄၀
(၂၆)	တပေါင်လပြည့် ၂ နေ့နှိုက် အရှင်မိဘုရးခေါင်နှင့်တကွ ထီးဖြူ ၄ စင်း မင်ခမ်ကျင်သဝ်မြင်ရထးစီးလျက်	ထွက်တ်မူရုယ် ၂၀၀၀ သဝ် သင်္ဃာတ်တိုဝ့်အး ၁၆၀၀၀၀ သဝ်အလှူဝတ္ထုတို့ကို
(၂၇)	လှူတ်မူသဝ်အခါ မန်အောင်ရတနါ ဒါယကာမင်တရးသည် သက္ကရာဇ် ၁၀၇၄ ခုနှိုက်တည်တ်မူသည်ကိုဝ်
	သးတ်ဆင်ဖြူသခင်ရွှေထီးတင်တ်မူသဝ် လေါကမန်အောင်စေတီတ်ယိုဝ် 
(၂၈)	ယွင်ပျံက်စီးသည်ကိုဝ်မြင်တ်မူလျှင် မဟာနါရထာအမည်ရှိသဝ် အတွင်သေနာပတိအးစေတီတ်မဟာရံ	ရေကန်ရေတွင်ပိဋကတ်တိုက်နှင့်တကွ အလုမ်စုံမ်ကိုဝ်ကောင်

(၂၉)	မွန်ပြေပြစ်အောင်လုပ်ရုယ့် ရွှေစင်အပြည့်မွမ်မံရမည်ဟု ရွှင်ကြည်သဝ်ဇေါစိတ်နှင့်တိဟိတ်ပုဂ္ဂိုလ်ထ ၂၂ွတ်
	နဂိုဝ်သည် မဂ်ဖိုလ်လမ်ညွန်မိန့်ရွှေခွန်ဖြင့် တိုက်တွန်တ်မူလတ်

၁၁၁
(၃၀)	ရကးသူတ်ဥစ္စာ ၇ပးနှင့် ပြည့်စုမ်စွါသဝ် မဟာနေါရထာအတွင်ဝန်သမီးမောင်နှံသည် စိတ်သန်ပီတိညီကြဘိ	ရုယ့် ဓမ္မိယာလဒ္ဓရသဝ် ဥစ္စရတနါဖြင့်မျး
(၃၁)	စွါသဝ် ပုရန်တမဝ့်စသဝ် ကံကျွေးလက္ခပေရုယ့်စုဝေရေါက်ကုန်သဝ် သူအပေါင်တိုဝ့်နှင့် အညီအညွတ်		
	လျေက်ပတ်တင့်တယ်စင်ကြယ် 
(၃၂)	သန့်ရှင်းပြီးမှ ဌာပနါတင်အပ်ရုပ်မြတ်ဓါတ်တိုဝ့်ကိုဝ် ကိန်ဝပ်စိမ့်ငှာ သာသနါတ် ၂၃၂၂ ကောဇာသက္ကရာဇ်	၁၁၄၀ တပိုဝ့်တွဲယ်လဆန် ၆ ရက် ၆
(၃၃)	နေ့ည ၄ ချက်တီး ဤကြတ္တိကာ နက္ခတ်မွန်တည့်ကောင်မြတ်အခါ မင်္ဂလါတွင် ရတနါရွှေအုတ်ငွေအုတ်	တိုဝ့်ဖြင့် စရုယ့်ခင်လုပ်သဝ် ၉ ခန်သဝ် 
(၃၄)	ဌာပနါတိုက်တိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေငွေသစ္စေး ဟင်္သပတးတိုဝ့်ဖြင့် သေသပ်စွါတည်လုပ်ပြီးလျှင် မျးလှစွါသဝ်မွေတ်	ဓါတ်တ်မြတ်တိုဝ့်ကိုဝ် ရွှေအိုရွှေ 
(၃၅)	မြူတာတိုဝ့်ဖြင့် တည်ထးပြီးမှ သတ္တဌါန်စသဝ်သာရိရိကရုပ်တ် ၇၂၃ အဌဝီသရုပ်တ် ၂၈ သာဝက ၈၀ လူ 	မင်နတ်မင်ဗြဟ္မာမင်ရုပ်မျးစွာ ရွှေ 
(၃၆)	ထီး ရွှေတမ်ခွန် ပတ္တမြး ရတနါတိုဝ့်ဖြင့် ပုဇ္ဇ်ဟန်နှင့်တကွ ဌာပနါသွင်ရုယ်ပုလဲအဆင်နှင့်တူသဝ် ကျောက်	ချပ်တိုဝ့်ဖြင့် သေသပ်စွါဖုမ်အုပ်
(၃၇)	ပြီးသ်အချင်သံ ၄၆၁ိ ရပ်တ် ၇င်္၅ ၁ိ ရှိသဝ် ၈ ထောင့်သဝ် စေတီပစ္စရာ ၃ ဆင့်ဘောင်ကြီး ၇ ဆင့်ကြာဆွဲ	ကြာပြန်ရွဲလုမ်ခြရးသီးတိုင်ဩင် ၈ ထောင့်
(၃၈)	လုပ်၏ ပန်တင် ၈ ထောင့် ခြင်သေ့ ၈ စီး၊ ရှေ့တူရူဝယ် ရုပ်တုတ်ကူနှင့် တကွ ရွှေစရပ်ကြီးလည်တည်လုပ်	၏ ရှေ့နောက်မြောက်ထောင်သံ ၃၆၈ နှင့် 





၁၁၂
အဝမြို့လောကမန်အောင်ဘုရားကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			- အဝမြို့လောကမန်အောင်ဘုရားကျောက်စာ(ကျော)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-အဝမြို့စျေးကြိုရပ်တောင်မျက်နှာတွင်ရှိသည်
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၀ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-အတွင်းဝန်မဟာနော်ရထာ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 		-လောကမာန်အောင်တည်ထားခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၃၉ ကြောင်း

(၁)	သဝ်ဥတ်ပြါသာဒ်တို့ကိုဝ်လည်ကောင် မဟာရံပြင်ပတ်လည်အရပ် င်္၃ အကျယ် င်္၇ ရှိသဝ်ဇင်္ဃကိုဝ်လည် 	မုတ်ဝင်စေါင်တန် ၄ သွယ် ၄ ထောင့်နှင်အ
(၂)	ကွခြင်္သေ့ကြီး ၁၂ စီးကိုဝ်လည်ကောင် ပြင်အရံနှင့်တကွ အချင် ၁င်္၀ရှိသဝ် ပိဋကတ်တိုက်ကိုဝ်လည် 	ကောင် ရှေ့နောက်သံတာ ၁၃ါ တောင်မြောက်သံတါ ၁၅ အနက်ရှိသဝ်မေတ္တာကန် 
(၃)	တ်ကိုဝ်လည်ကောင် အရံရှေ့နောက် ၁၅ တာ တောင်မြောက်တာ ၃၀ မုတ်မှန်တင်ဥတ်ကူးပြါသာဒ်နှင့် 	တကွ ပြေပြစ်ချဝ်မင် သေသပ်စွာထည့်လုပ်ပြီးလျှင် ရေစင်တ်သွန်းထွတ်တ်မူအံ့ 
(၄)	သဝ်နေ့ဝယ်အရှင်သင်္ဃာတ်တိုဝ့် အနေကဇာတင်ခါမျးစွာသဝ်အလှူဝတ္ထုတိုဝ့်ကိုဝ်စီစဉ်ခင်ကျင်ထးနှင့်ရ၏ 	ထိုဝ်သိုဝ့်လျှင်စေတီတ်မှစရုယ့် ၉၂ ဆူသဝ် ဆင်တုတ် ကနက္ကန်ထီးတ်ရွှေ 
(၅)	ငွေကြေစသဝ် ဆည်လည်တိုဝ့်ကိုဝ် ဇမ္ဗူရစ်ရွှေစင်ကိုဝ် ခတ်လုပ်သဝ် ၁၉၀၀ သဝ်မင်ဆိုင်ရွှေမျက်ပးဖြင့်	လည်ကောင် ဌာပနာသဝ်အခါနတ်မင်လါလတ်ရုယ့် ငါလည်ပတ္တိဒါနရစေဟု ပုဇ္ဇ်လါ
(၆)	သဝ်ရွှေစင်လက် ၁ဝံကိုဝ်ခံသဝ်ရွှေ ၂၀၀ ပေါင် ၂၁၀၀ သဝ်ရွှေစင်မွန်မံရုယ့်ပြီသ် ရွှေထီးတ်ကိုဝ် တင်ရုယ့် ​	ရွှေဆည်လည်ကိုဝ်ဆွဲ၏။ ထိုသိုဝ့်စေတီတ်ရုပ်တုတ် ၉၂ လိုင်မုက်မဟာရံ 



၁၁၃
(၇) 	ပိဋကတ်တိုက်တ် မေတ္တရေကန်မှစရုယ် အလုမ်စုမ်ပြီးပြေကြောင် သင်္ဃာတ်တိုဝ့်အား လှူရန်ဝတ္ထုများစွာပြီး 	ပြည့်စုံမ်ကြောင် ပုဇ္ဇ်လှူဒါန်ရေစက်သွန်တ်မူပါမည်အကြောင်ကိုဝ် ရှိခိုဝ်
(၈)	သံတ်ဦးတင်လတ်သ်တည့် သက္ကရါဇ် ၁၁၄၁ ခု တပေါင်လပြည့်က်ျ ၃ ရက် ၂ နေ့နှိုက် မင်မိဘုရး စသဝ် 	မှူးတ်မတ်တ်စစ်အင်္ဂါ ၄း ခြံရံလျက်ထွတ်တ်မူရုယ် စေတီတ်ရုပ်တုမြတ်အားပူဇ္ဇ်လှူ 
(၉)	ဒါန်ပြီးလျှင် သင်္ဃာတ်တိုဝ့်အး မျးစွာသဝ်ဒါနဝတ္ထုတိုဝ့်ကိုဝ်လှူတ်မူပြီသ် သီလသမ္မါဓိဖြူစင်စွါတရးတ်နာရုယ့် 	ရေစက်သွန်လှူတ်မူ၏ ထိုဝ်နေ့နှိုက်လံကောင်ရခိုင်ဝန်မဟာဒါန်တိုက်
(၁၀)	ဝန်တိုဝ့်ဆောက်တည်သဝ် ရွှေကျောင်ဘုရးကိုဝ် လံကောင်လျှင် ရေစင်သွန်တ်မူရုယ် တနေ့လုမ်လုမ် ဌါန 	သုမ်တွင် သဘင်ပွဲကြီး ပူဇ္ဇ်ပြီးမှ ညချမ်းအခါ ရွှေနန်သာသိုဝ့် ဝင်တ်မူ၏။ ထိုဝ်
(၁၁)	ပြီးနှောင်မှ ကောင်မြတ်သဝ် မင်္ဂလာတွင် သင့်တင်စွာစီရင်တည်ထးသဝ်  ၉၂ တိုင်း ၉၂ ဌာနဇါတ် အတ္ထု 	ပ္ပါတ်ရှေ့မျက်နှါမုတ်ဝင် လကျာမှစရုယ်အစည်သဖြင့် တည်ထးသည် ၂၈ ဆူထိုဝ်
(၁၂)	နေါင်သတ္တဌါန ထိုဝ် နေါင်ဝါဆိုဝ်တ်မူရပ် ၁၄ ဌာန ထိုဝ်နေါင်အဌဇေယျ ထိုဝ်နေါင်နါနါဌာန ၃၄ ရပ်ဇါတ်စုံ 	အစီအစည်ကမ္ပည်စာတမ်နှင့်တကွ ပန်ချီဆေရေတင့်တယ်စွါ မဟာရံ ၉၂ လိုင်
(၁၃)	ဖြင့်တည်ထးသဝ် လေါကမန်အောင်စေတီတ်၊ ရှေအဘိုဝ့်နှိုက်ကောင်မှုပလိုင် ဆရါဝယ် စန္ဒကူရုပ်တုတ်၊ ဘုံ	စံတုလွတ်ကျောင်တ်ဝယ် ကြေစင်ဆင်တု ကြေစင် 
(၁၄)	ခေါင်လောင်စည့်ကိုင် ဆရါဝယ် ကြေစင်ဆင်တု စါအင်္ဂါ ၁၀၀၀ စါတိုက်နှင့်အကွ အတုလါဆရါတ်ဝယ် 	စန္ဒကူးဆင်တုတ် ဥမင်ဆရါကျောင်တွင် ကြေစင် ၁၀၀၀ သွန်သဝ်
(၁၅)	စေတီနှင့်မွေတ်ဓါတ်တ်ရွှေကြုတ် ငွေကြုတ်ရုပ်တုတ်သတ္တဌါန် တိကုံဆံတ်ရှင်ဝယ်ရွှေတမ်ခွန်ကြီး စလင်မြိုဝ့်	ဝယ် မင်ကန်ဘုရးမြေဒူးမြိုဝ့်ဝယ် ကူမြင့်ဘုရးတွင် ရွှေကွံခွက် 
(၁၆)	၅၀ ခုတ်ရွှေမျက်ပးခုတ် (ခပ်) မွမ်သဝ်ဘုံ ၃ ဆင့်ရွှေစရပ် ရွှေတမ်ခွန်ကြီး ပုဂံရွှေစည်ခုံ မြောက်စေါင်တန်	စရပ်တန်ကြီး ငသအော်ဝယ် ဇေတဝန်ကျောင်ကြီး စကိုင် သောတာပန်ဝယ်
(၁၇)	ဇေတဝန်ရွှေကျောင်ကြီးမြိုဝ့်တ်အတွင် သုဒဿနရပ်ဝယ် ဇေတဝန်ရွှေကျောင်နှင့် စါအင်္ဂါ ၁၀၀၀ စါတိုက်	နှင့် အကွမျးလှစွါသဝ် ကောင်မှုပတ္တိဒါန ပတ္တာနုမေါဒန အလှူရေ 
(၁၈)	စက်သွန်ခါ သင်္ဃာတ်မျးစွာ ပရိက္ခရာ ၈ပးနှင့်အကွ ပရိဘောဂစေ့စုံစွာသဝ် ဒါနဝတ္ထု 



၁၁၄
	ဤသိုဝ်ရေတွတ်ခဲ့ပြီးသဝ်ကောင်မှုတိုဝ့်ကိုဝ် ဘဝသျှင်မင်တရး၏ ဘုန်တ်ကိုဝ် အမှီရရုယ်
(၁၉)	ကုသိုလ်ကောင်မှုပြုပါရသဝ် ကျွန်ပ်တိုဝ့် သမီးမောင်နှံသည် နေါင်ပွင့်အမ့်သဝ်ဘုရးသခင်ဝယ် နှစ်သက်ရါ	သဝ်ဗျာဒိတ်ဆုမြတ်ကိုဝ်ခံရရုယ့်နိဗ္ဗာန်ရလိုသဝ် နိဗ္ဗါန်မရမီအကြား 
(၂၀)	ဖြစ်တိုင်ဖြစ်တိုင်အပါယ် ၄ပးကပ် ၃ပးရပ်ပြစ် ၈ပး ရန်သူ ၅ပး ကင်လွတ်လျက် သမ္ပတ္တိစက် ၄းသူတ်ဥစ္စာ 	၇း ကောင်မြတ်သဝ် မင်္ဂလာလက္ခဏာညာဏ်ပညာအပေါင်နှင့်ပြည်စုံမ်
(၂၁)	သဝ်လူကောင်နတ်ကောင်အဖြစ်ကိုဝ်ရပါလိုဝ်သဝ် ငါတိုဝ့်၏ သးသ္မီးမြေးမြစ်ဆွေသးညာတကာတိုဝ့်နှင့်	တကွ ဤကောင်မှုဝေယျာဝစ္စဆောင်ရွက်ကြသဝ် သူတိုဝ့်အားလည်
(၂၂)	နိဗ္ဗါန်မဂ်ဖိုလ်ရကြစေသဝ် နိဗ္ဗါန်မရမီအကြးလည် သုဂတိဘဝဝယ်သာလျှင် လူကောင်နတ်ကောင်အဖြစ်	ကိုဝ်ရပါစေသဝ် ဤသိုဝ့်ရေတွက်ခယ့်ပြီကောင်ခြီးကုသိုလ်
(၂၃)	အဘိုဝ့်ကိုဝ်လည်မြင်မိုရ်တောင်သွင် ကျေးဇူးတင်သဝ်မိခင်ဘခင်အဖိုဝ်အဖွး ဆရါသမါးကျေးဇူးအထူးတင်	ပေသဝ် မင်ဧကရါဇ်အသျှင်သူကြီးတိုဝ့်မှစရုယ့်မြင်မှိုရ့်အထု 
(၂၄)	ကျေဇူးစုသးယခုတိုက်တွန်မင်္ဂဖိုလ်ညွန်သည် ရွှေနန်သခင်အသျှင်ဧကရါဇ်မင်မြတ်မှ စရုယ်ခမည်တ်ဘုရး 	မယ်တ်ဘုရး နှမတ်ဘုရး အသျှင် မိဘုရားအပေါင်းသးတ်သ္မီးတ် 
(၂၅)	ဆွေတ်မျိုတ်မှူးတ်မတ်ပေါင် သါသနါစေါင့်သဝ် သကြးဗြဟ္မာစတုလေါကပါလနတ်အပေါင် ရွှေမြိုဝ့်တ်ရွှေနန်	တ်ထီးချက်တ်စေါင့်သဝ်နတ်တိုဝ့်နှင့် အကွ ရုက္ခစိုး ဘုမ္မစိုး
(၂၆)	အာကာသစိုး အနန္တစကြဝဠာတိုဝ့်နှိုက် ကျင်လည်ကြကုန်သဝ် သတ္တဝါတိုဝ့်အးလည်ဆပါ၏ အမျှရကြပါစေ	သဝ် ထိုဝ်သိုဝ့်ပြုသဝ် ကောင်မှုကိုဝ် လုပ်ဆောင်ခြီးမြှောက် 
(၂၇)	သုတ်သင်မစပြုစုပေသဝ် မင်မှူးမတ်စသဝ်ခပ်သိမ်ကုန်သဝ်သူတိုဝ့်အားလည်အမျှရသည်ဖြစ်စေသတည် 	ထိုဝ်ကောင်မှုနှင့်တကွ လှူဒါန်သဝ်ဝတ္ထုတိုဝ့် 
(၂၈)	ကိုဝ် ဖျက်ဆီးတိမ်မြှပ်သဝ်သူတိုဝ့်သည်ကား မကောင်ကျိုဝ်အပေါင်ရောက်ရုယ် ဒုဂ္ဂတိဘဝနှိုက်သာ မြဲစေ 	သတည်၊ ၊ ကောင်မှုတော်မြတ်စေတီတ် 
(၂၉)	လေါကမန်အေါင်ဘုရးရှင်အးဆွမ်းသင်ပုတ်ဆီမီးဝတ် တံမြတ်ဝတ်ဖြစ်စိမ့်ငှါလည်ကောင် ရေတွင်ရေကန် 	စေါင်တန်မဟာရံစေတီရုပ်တုယိုဝ်ယွင် 
(၃၀)	ပျက်သ်ပြင်ဆင်လုပ်ဆောင်စိမ့်သဝ်ငှါလည်ကောင် လှူတ်မူစိမ်ငှာ မျးစွာသဝ်လက်ဆောင်တ်ဖြင့် ပန်ရုယ့် 	ဘဝသျှင်မင်တရးကြီးရေစင်တ်ချရုယ်
(၃၁)	လှူတ်မူသဝ်မြေကး အကြေနှိုက်ပကတင်ရွှါမြေအကုန်လှူတ်မူ၏ ထိုပကတင်ရွာမြေနယ် 
၁၁၅
(၃၂)	ထောင့်ချောင်ဩက်ငချစ်သင်ကန်ဝှမ်ရှေးတဝ် ငလုမ်ဘချောင် အနေါက်ဘက် ငဝသင် ကန်နီငယ်တိုင်ဩင် 	သဖန်ချောင် အစပ်မြေနယ်စသဝ်မန။ တိုင်ဩင် 
(၃၃)	တပယ်မြေလျှင် အစပ်တည်ထောင်မှကး အိမ်ပကတင်ချောင် တယောက်တဘက် ငကြန်သင်ကန် ဩက်	ထန်တယောက်ပင်လျှင် အစပ်တည် ငကတ္တ 
(၃၄)	ညောင်ကြက်နှင့် တယောက်တဘက်ခရီးလမ်းမရေဝေလျှင် အစပ်တည် အနောက်မှကး ရေဝေကုန် တ	ယောက်တယောက် တဘက်ကူယှန်မြောင်တည် အောက္ကား 
(၃၅)	သနပ်ဆိပ်တည်၊ အထက္ကားကန်လှရွါရင်ရွှေ့ . . လျှင် အစပ်တည်မြောက္ကး ရွှေပြေည်သျှင်ကျွန်လျှင် အစပ်	တည်၊ ၊ စေတီတ်အစေါင့်အရှောက်အာရါမိက 
(၃၆)	လူကား ကသည်ချင် အင်ကျည် ၄ အိမ်ထောင်စုံမ်ကိုဝ် မွေ့လ်ျစိမ့်ငှါများစွါကြေငွေပေးပြီးလျှင် ဘဝသျှင် 	မင်တရးအား သံတ်ဦးတင်၏ ဘဝသျှင်မင် 
(၃၇)	တရးကြီးဘုရးလည် အာရါမိကဖြစ်စေခြင် အကျိုဝ်ငှါ ရေစင်တ်သွန်ရုယ် လှူတ်မူ၏ လှူတ်မူသဝ် လူတိုဝ့်ဦး 	ရေကား ငစန္ဒရေါ် မယး မိစမ္ပါသား 
(၃၈)	ငပုတ်စော်၊ ညီင​ေ(မါ)က်ပါး၊ ငချင်အို၊ မယားမိငြိမ်ချမ်၊ ငပိန်ကျော်၊ မယားမိတော်နု၊ ငဖြူ၊ မယားမိညိုဝ်	သား ငယ်နိုဝ့်စိုဝ့်အလိုရှိတိုဝ်တည် 
(၃၉)	ဦးရေကြီးငယ်ယောကျား မိန်မပေါင်တကျိပ်တယောက်တည်၊ 

၁၁၆
တောင်တွင်းကြီးမြို့နယ်၊ ဝက်ချင်းကန်ကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			- ဝက်ချင်းကန်ကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			- 
မူလတည်ရာဌာန			- တောင်တွင်းကြီးမြို့နယ်၊ ဝက်ချင်းကန်ရွာ အနောက်ဘက်ဘုရားစု၌ရှိ 						သည်။
ယခုတည်ရာဌာန			- 
ကျောက်တိုင်အမှတ် 			- 
ရေးထိုးခုနှစ်				- ၁၁၄၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			- အထိန်းတော်အပယ်မာယာ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 		- သူကြီးမင်းလက်ဝဲဇေယျစေတီတည်ခြင်းနှင့် အထိန်းတော်အပယ် 						မာတာ၏ ကောင်းမှုများ
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		- ၂၈ ကြောင်း

(၁)	နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ၊ ၊ သေလ 
(၂)	သင်္ချေ၊ ဘာသသင်္ချေ၊ ဇယသင်္ချေ၊ ရုဝိယသင်္ချေဟုဆိုအပ်သဝ်လေး 
(၃)	သင်္ချေနှင့် ကမ္ဘာတသိန်ကာလပတ်လုံမ်
(၄)	ငါးပးအစရှိသေဝ်ဘုရားအဖြစ်ကိုပြုတတ်ကုန်သဝ် ပါရမီတိုဝ္အ်ကို 
(၅)	ဖြည္အ်၍ယ်ဘုရားဖြစ်တော်မူသဝ် ဘုရားသိခင်သည်ဟောကြားတော်မူအပ်
(၆)	သောဝ်စေတီသုံးပါးကို ပူဇော်သည်နှင္အ်သက်တ်ထင်ရှားရှိတ်မူသော 
(၇)	ဘုရားသိခင်ကိုပူဇော်သဝ်အကျိုးသည် စေတနာတူမျှလျှင် တူမျှသ 
(၈)	ဝ်အကျိုးကိုခံပါရ၏ဟူသဝ်တရားအရိုးကိုနာရသဖ္လင်ဤကိုယ်ခန္ဓာဥ
(၉)	စ္စာတိုဝ္အ်သည် အမြဲမရှိကုန်တမလွန်သိုဝ္အ်သွားကုန်သဝ်သူအပေါင် 
(၁၀)	တိုဝ္အ်သည်စွန်ပ္လစ်၍ယ်မယူသွားလေသည်ကိုဝ် ငါသည်ကား 
(၁၁)	သံသရာတည်ဟူသော မျိုးရိက္ခာကိုယူ၍ယ်သွားအအံဟုက္လံအောက် 
(၁၂)	မ္လေလျက်မင်လက်ဝဲဇေယျအမဉ်ရှိသဝ်သူကြီးမင်သည်

၁၁၇
(၁၃)	ဤစေတီကိုတည်လုပ်၍ပ္လီးသည်၊ ၊ အမရပူရပြည်ကြီး 
(၁၄)	နှင်တကွသဝ်အတိုင်တိုင်အပ္လည်ပ္လည်တိုဝ္အ်ကို အစိုးရသာဝ်
(၁၅)	သီရိပဝရာ ဒိတျာဘိတရိဘဝမဟာဓမ္မရာဇာဓိပတိအမည် 
(၁၆)	ရှိသဝ်မင်တရားကြီးသည်၊ သတိုးသုဓမ္မရာဇာအမည်ရှိသေဝ် 
(၁၈)	တ်ချစ်နှင္အ် မျိုးချင်ရှက်က္လသောအားဖြင္အ်စုံဘက်ပ္လီးလျှင် ​ေ
(၁၉)	တာင်တွင်မ္လိုဝ္အ်ကြီးကိုပေ၍ယ်စားရသည်ထိုမ္လိုဝ္အ်စားနှစ် 
(၂၀)	ပါးမင်ကိုမပြတ်ချီထိန်ရသော ရွှေထီးဆောင်သောဝ် အ
(၂၁)	ပယ်မာတာတွင်သောအချီတော်မသည်၊ သီလဝံဂုဏဝံကျ 
(၂၂)	မ်ဂန်တတ်သော ပုဂ္ဂိုလ်တိုကိုရွေးချယ်ပြီးလျှင် ဤဝက်ချံ 
(၂၃)	ဂန်ရွာနယ်လေးရပ်ကိုဝ်စောင္အ်ရှောက်ပြီးလျှင်၊ ပုရတ္တိမာ 
(၂၄)	ယဒိသာယကိံနိမိတ္တံဥဒကံဘန္တေဧတံဥဒကံနိမိတ္တံ အစ
(၂၅)	ရှိသည်ဖြင် သမုတ်၍ယ် သကရာဇ် ၁၁၄၆ ခု နယုံလဆန် ၉ ရက်
(၂၆)	၅ နေ ္အတွင်ပ္လိသည်။ ။ ပုဇိတော ရာဇသေဌေဟိမ 
(၂၇)	ဟာပညာရာမထေရောသမန္တဘဒ္ဒြောလောကသ္မိံအကါသိဝိဝိဓံဟိတံ 

၁၁၈
တောင်တွင်းကြီးမြို့နယ်၊ ဝက်ချင်းကန်ကျောက်ရွာ 
ကျောက်စာအမည်			- ဝက်ချင်းကန်ကျောက်စာ (ကျော)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-
မူလတည်ရာဌာန			-တောင်တွင်းကြီးမြို့နယ်၊ ဝက်ချင်းကန်ရွာ အနောက်ဘက်ဘုရားစု၌ရှိ					သည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				- ၁၁၄၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-အထိန်းတော်အပယ်မာယာ
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 		-သူကြီးမင်းလက်ဝဲဇေယျစေတီတည်ခြင်းနှင့်အထိန်းတော်အပယ်မာတာ	
					၏ ကောင်းမှုများ
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			-၂၆ ကြောင်း

(၁)	ဇယတု၊  ။ ယဿမေတ္တမ္ဗုဝုဌိနံ၊ သာပါဒေနံအ
(၂)	သေသတော၊ သမန္တိဘူတလေသစ္စေ၊ ရာဇနံကောပပါ
(၃)	ဝကော၊  ။ သောဩီတြိဘဝနဒိတျ၊ ဝရဓမ္မဒိသံပတိ၊ မ
(၄)	ဟီမာ စာဂသမ္ပန္နော၊ ပသန္နော၊ ရတနတ္တယေး၊ ၊  အသမ္မတာယ
(၅)	ဘိက္ခဝေ သီမာယ အဌပိတာယ ဝါမံ ဝါ နိဂမံ ဝါနိဿာယ ဝိဟ
(၆)	ရတိ ယာတဿ ဂါမဿဝါ ဂါမသီမာ နိဂမဿဝါ နိဂမသီမာ 
(၇)	အယံတတ္ထ သမာ နသံဝါသါ ဧကု ပေါသထာ၊  ။ ဝိနည်းမဟာဝါ
(၈)	ပါဠိတ်၊  ၊ အိမ်နှင္အ်တကွနယ်လေးရပ်အပိုင်အချးရွာရ၏၊  ၊ တတ္တ
(၉)	ယတ္တကေ ပဒေသေ တဿဂါမဿ ဘောဇကာဗလိံ လဘန္တိ 
(၁၀)	သော ပန ပဒေသော အပ္ပေါဝါ ဟောတု မဟန္တောဝါ ဂါမသီ
(၁၁)	မာတေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ၊ ၊ ယမ္ပိ ဧကသ္မိံယေဝ ဂါမခေ​ေ 

၁၁၉
(၁၂)	တ္တဧကံ ပဒေသံ အယမ္ပိ ဝိသုံဂါမော ဟောတူတိ ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ 
(၁၃)	ရာဇာ ကဿစိ ဒေတိ သောပိ ဝိသုံ ဂါမသီမာ ဟောတိယေ 
(၁၄)	ဝ၊ ၊ ဗလိံ လဘန္တိ တိက္ကဒံ ယေဘုယျေနဝုတ္တံ အယံ ဂါမော ဧ 
(၁၅)	တ္တကော ကရီသဘာဂေါတိ အာဒိနာ ပန ရာဇပဏ္ဏေသု 
(၁၆)	အာရောပိတေသု​ဘုမိဘာဂေသု ယသ္မိံ ယသ္မိံ တဠာယ မာတိ
(၁၇)	ကာ သုသာနပဗ္ဗတာဒိကေ ပဒေသေ ဗလိံ နဂဏှန္တိ သောပိ
(၁၈)	ဂါမသီမာဧဝ၊  ၊ ယေ ပန ဂါမာ ရာဇစောရာဒိဘယ ပီဠိတေ 
(၁၉)	ဟိ မနုသ္သေဟိ ဆဋ္ဋိတာ စိ ရမ္ပိ နိမ္ပနုဿာ တိဌန္တိ သမန္တာ ပန
(၂၀)	ဂါမာ သိန္တိ တေပိ ပါဋေက္ကံ ဂါမသီမာဝ၊  ၊ တတ္ထ ဟိသာ
(၂၁)	စ ရာဇိစ္ဆာဝသေန ပရိဝတ္တေတွာ သမုပ္ပန္နာ အဘိနဝါစ က္ကုတရာစ 
(၂၂)	အပရိဝတ္တာ ပကတိဂါမသီမာ စ ယထာဗဒ္ဓသီမာယ သဗ္ဗံ
(၂၃)	သံဃကမ္မံကာတုံဝဋ္ဋတိ ဧဝမေတာပိ သဗ္ဗစကမ္မာရဟ
(၂၄)	တာသဒိသေန၊ ဗဒ္ဓသီမာသဒိသာသာသမာန သံဝါသာ ဧကုပေါသ
(၂၅)	ထာတိ အဓိပ္ပါယော၊  ၊ စေတီမ္လေမှာ ဝိနဉ်တ်တွင် မလါကျော်မြေ 
(၂၆)	သာသှ်ဖ္လစ်ရုယ် ဂါမဘောဇကပင်မရှိသာ်လှ် ကရေနနိမိတော ကျမ်ဆိုတိုင်ယူ။






၁၂၀
အောင်မြေလောကဘုရားကျောက်စာ (မျက်နှာ )
ကျောက်စာအမည်			-အောင်မြေလောကဘုရားကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			- 
မူလတည်ရာဌာန			-မဟာမုနိတန်တိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၄ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဗဒုံမင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 		-အောင်မြေလောကဘုရားအားလယ်မြေကျွန်သီးတော်များလှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၄၉ ကြောင်း

(၁)	ဇယင်္ကရော ဇယာသနေ။ ဇယေသိနံ ဇယံ ဒ ဒံ။ ဇနမ္ဘုနော ဇယနေန၊ ဇယံဒေတု ဇယုဿဝေါ။ ဇယာသ	နေ။ ရတနာအောင်မြေ ရွှေပလ္လင်နှိုက်။ ဇယင်္ကရော။ ငါးထွေဆယ်ပါး။ မာရ်အပြားကိုအောင်မြင်
(၂)	နှိပ်နင်းခြင်းငှါပြုစွမ်းတော်မူနိုင်သည်ဖြစ်၍။ ဇယုဿဝေါ။ အောင်ပွဲးသဘင်မင်္ဂလာကြီးရှိတ်ေမူသော။ ယာဇိ	နော။ အကြင်သုံးလူ့ရှင်သည်။ ဇယေသိနံ။ ပစ္စုပ္ပန်တမလွန်ရန်မာန်ကင်းစင်အောင်မြင်ခြင်းကို
(၃)	အလိုရှိကုန်သော သူတော်ကောင်းတို့အား။ ဇယံ။ ပစ္စုပ္ပန်တမလွန်ရန်မာန်ကင်းစင်အောင်မြင်ခြင်းကျေးဇူး	ကို။ ဒဒံဒဒန္တော။ ပေးတော်မူတတ်၏။ သောဇိနော။ ထိုသုံးလူ့ရှင်သည်။ ဇယနေန။ ရန်မာန်ကင်းစင်
(၄)	အောင်မြင်ကြောင်းရွှေဘုန်းအာနုဘော်တော်ဖြင့်။ ဇနမ္ဘုနော။ လူအပေါင်းတို့ကို စိုးအုပ်နှိပ်နင်းတော်မူနိုင်	သော ရွှေနန်းသခင်ဘဝရှင်မဟာဓမ္မရာဇ်တရားမင်းမြတ်အား။ ဇယံ။ အောင်ခြင်းမင်္ဂလာအောင်ကြောင်း	မင်္ဂလာ
(၅)	 ကို၊ ဒေတု၊ ပေးစေသတည်း။  ။ နမောတဿဘဂဝတောအရဟတောသမ္မာသဗ္ဗုဒ္ဓဿ။ ။ ရှစ်ပါးအင်္ဂါ။ 	စုံညီစွာလျက်၊ ဒီပင်္ကရာ၊ မြတ်စွာဘုန်းကျော်။ သံငေါ်ချမ်းကြည်။ ဗျာဒိတ်ရည်ဖြင့်၊ ဦးတည်ထိပ်စွန်း။




၁၂၁
(၆)	ဘိသိတ်သွန်း၍။ ကျင့်ခန်းဆယ်လီ။ ပါရမီကို၊ စုံညီမကျန်။အားသွန်လုံ့လပြည့်ကုန်သောဂေါတမထင်ရှား 
	ဘုရားသုံးလူ့ချစ်သျှင်သည်။ ဗုဒ္ဓသုည။ ပေါက်ပြငါးရပ်။ ဆယ့်တစ်ထပ်နျိုက်သေဝပ်မကျ။ လူထိုမျှ 
(၇)	ကို။ ဒုက္ခမှာဘက်။ ဝဲသယ်စက်မှ။ ဟိုဘက်အကျော်။ ညာကျွန်းမော်သို့။ ဆောင်တော်မူကြသော။ ကောဏ္ဍ	ညဘုရားအစ။ ကဿပအဆုံး။ နှစ်ကျိပ်သုံးတိ။ ပေါင်းရုံးဖြင်ပေါ။ ရှင်စောတို့ထံ။ မညံမဆိပ်။ ဘိသိတ်မိန့်	သံ။ 
(၈)	စဉ်တိုင်းခံ၍။ ညှာတံမုံအာ။ သစ္စာလေးဆင့်။ ပွင့်လတ်သည်ရှိသော်။ ။ တရိရှားရှား။ ဝဋ်သုံးပါးနှိုက်။ ကြမ္မာ 	ဖြစ်လွှဲး။ ဆင်းရဲးများစွာ။ သတ္တဝါကို။ ချမ်းသာမျက်မှောက်။ ရောက်စေခြင်းငှာ။ ဂရုဏာကျော်။ ရွှေညာဏ် 	တော်
(၉)	ဖြင့်။ နှိုးဆော်တိုက်တွန်းအပ်သည်ဖြစ်၍။ ။ ကောဏ္ဍညသုဘဒ်။ စဆုံးသက်သား။ လူနတ်ဖြင့်မှ။ ဝေနေယျ	တို့။ ဝေနေယျတို့။ နေ့ညမချန်။ ငါးတန်ကိစ္စ။ ဘုရာ့ဘွယ်ရာ။ ဓမ္မတာဖြင့်။ ငါးဝါစွန်းကယ်။ နှစ်လေးဆယ်	တိ။ ခိုင်းပယ်
(၁၀)	မညှာ။ ကိုယ်တိုင်သာလျှင်။ အောင်ချာရိမန္ဒ။ ရွှေပြည်မသို့။ တကွမကွာပါစိမ့်သည်ဖြင့်။ ဖွေနည်စေ့စေ့။ 	ဘုန်းဟေ့မြတ်ကျော်။ ဆောင်လပ်တ်ေသော်တည်း။ ထိုရောအခါ။ သမ္ဘာမကုံ။ မစုံပါသော။ သူငါကစ။ ဒုက္ခ 
(၁၁)	ရည်ဘောင်။ ဝဲးလယ်ခေါင်နှိုက်။ ကတောင်ခြောက်ခြား။ မျောပါးမွန်းနစ်။ ကျန်ရစ်ကုန်သား။ တမုံမွားမွား။ 	ခရီးသွားတို့။ သုံးပါးလက္ခဏာ။ စကြာယဉ်ကြီး။ ကိုယ်စီစီးလျက်။ ခရီးဖြောင့်မတ်။ မညွတ်မကောက်။ 
(၁၂)	ငါ့နောက်စည်ဆိုက်။ လိုက်စေသောဟု။ မြတ်စောရှင်ချစ်။ အနှစ်ငါးထောင်တိုင်အောင်နှင်နှင်။ မှာခဲ့ချင်	တည့်။ သခင်ဘုရား။ ပိုင်းခြားမိန်မြွက်။ ရွှေခွန်းချက်လျှင်။ အဆက်စပ်ကာ။ သရေခေတ္တရာ။ ပုဂံ
(၁၃)	မြင်စိုင်း။ စကိုင်း။ ပန်းယ။ အဝမှသည်။ ရတနာသင်္ဃ။ ပြည်ကြီးတိုင်အောင်။ မြန်ဘောင်တလျောက်။ 	တောက်သည်မီးသို့။ ဘုန်းကြီးလူ့ဘ။ ချီကြွမန်းထိပ်။ ရွှေစက်နှိပ်၍။ အရိပ်မစဲး။ နန်းပွဲးဌာန။ ထွန်းပ	ပွင့်လင်းရာတမူ။ 
(၁၄)	လည်းဖြစ်ထသော။ ။ ဘုရား၊ စကြာမင်းတို့ဖြစ်သည်မှလျှင် ပေါ်လှာမြဲးဖြစ်သော။ မြတ်သောမင်းတို့သာလှူ 	အပ်သည်၏အဖြစ်ကြောင့် ရာဇဂဟ။ ငါးလုံးသောတောင်တို့သည် ခြံကဲ့သို့ရံအပ်
(၁၅)	သည်ဖြစ်၍၊ ဂီရိဗ္ဗဇမည်သောပြည်ကြီးနှင့်အတူ၊ တောင်ရံအကြားနိမိတ်ဩဘာမင်္ဂလာရှိသော 



၁၂၂
	မန္တလေးစက်အတွင်း။ အောင်ပင်လယ်အရပ်နှိုက် တရာ့တစ်စင်း။ ထီးဆောင်းမင်းကို။ ထံရင်းစက်ရွှေ။ 	ရောက်
(၁၆)	တတ်စေလျက်။ ကြက်သရမျိုး။ တန်ခိုးကြီးမြတ်။ လောကနတ်တို့။ တမွတ်ကြငှန်း။ ရွှေနန်းနိမိတ်။ ဘိ		သိတ်ခင်းရာတမူလည်းဖြစ်ထသော။ ။ ဒေဝဒဟ။ ကောလိယနှစ်ပြည်ထောင်တို့ ခွန်သဆက်ရာဖြစ်သော။ 
(၁၇)	ထိုအရပ်တွင်။ မွေးမြင်သော တယောက်သောသူသည်။ တပါးရန်သူအသိန်းကိုလည်း နှိမ်နင်းနိုင်သော 	ဘုမ္မိနက်သန်။ မြေကြန်ကောင်းမြတ်။ ကပိလဝတ္ထုကဲ့သို့။ စကိုင်းအဝနှစ်ဌာနတို့ဖြင့်ရံအပ်သော။ ဇမ္ဗူကျွန်း	လုံး 
(၁၈)	ဆီမီး။ ပြည်ကြီး နဂရ။ ဖြစ်ထိုက်လှ၍။ အမရပူရ။ နွတ္တသာကြည်။ နိမိတ်မည်ဖြင့်။ ပတ်လည်ချင်းရာ တမူ	လည်းဖြစ်ထသော။ ။ ဤသို့ကျေးဇူးဂုဏ်အထူးနှင့်ပြည့်စုံသော ရွှေမြို့တော်ကြီးကို။ သိုက်ငှက်
(၁၉)	ဓါတ်ဆန်း။ ကိန်းခန်းနိမိတ်။ တိတ်တပေါင်စနည်းတို့နှင့်လျော်ညီစွာ။ သာသနာတော် ၂၃ ၂၆ နှစ်။ သက္က	ရာဇ် ၁၁၄၄ ခု။ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် ၁ ရက် ၂ နေ့။ အဓွန်ရှည်စွာ။ ရာဇဌာနီဖြစ်စေလို၍ 
(၂၀)	ဝေသန္တရာမင်းကြီး သတ္တသတဟမဟာဒါနကဲ့သို့။ သင်္ဃာတော်ငါးထောင်တို့အား။ သင်္ကန်းစုံငါးထောင်လှူ 	ခြင်းဟူသည်။ အသဒိသဒါနကိုပြုတော်မူပြီး။ မြေကြီးငလျင်ပဲ့တင်တုန်လှုပ်စေလျက်။ 
(၂၁)	အောင်မြေနင်းတော်မူသည်ကို၊ တရုပ်ဦးတည်ဘွားက။ တန်းခိုးတော်ကို။ မိုးပေါ်ချီးပင့်။ မြှင့်လိုဘိသကဲ့	သို့၊ ငြူစူကျင့်ညစ်။ မာန်မုန်ရစ်၍။ အပြစ်ရှာလာကုန်သော။ အသိန်းမကသောစစ်သည်။ 
(၂၂)	တို့ကို၊ အိမ်ခြေ ၁၀၀၀ ကျော်ရွာနှစ်ရွာနှင့် တကွ။ ဘုန်းတော်ခြေချုပ်။ မြေကြီးမြုပ်၍။ တရုပ်ဦးတည်၊ 	ကြောက်ညည်ပြင်းစွာ။ အရွှံ့ပါလျှက်။ ။ ဇမ္ဗူဒီပါကျွန်းအလုံးကို။ ရွှေလက်ရုံးဖြင့် သိမ်းကျုံး
(၂၃)	နိုင်စွမ်းသောငါတို့ရွှေနန်းရှင်ဘုရားသည်။ မုဒ္ဓါဘိသေကကို၊ လောကီမှုနှိုက်လေ့လာသူတို့စံတော်မမူသင့် 	လျှောက်သည်များကိုမနှစ်သက်တော်မူ၍။ ဆင့်ခြင်စူးစမ်းတော်မူလျှင်။ သဗ္ဗညုဘုရား
(၂၄)	တို့၏ အရဟတ္တမင်္ဂညာဏ်သည်။ လောကကို အစိုးရသောမင်းတို့၏ အဘိသိတ်နှင့်တူသည်ဟုသောစကား။ 	အဘိသိတ်မခံဘဲမင်းပြုသောသူသည်။ ရာဇသုညဖြစ်သည်ဟူသောစကားအစည်ကို
(၂၅)	မှီတော်မူ၍။ ရှးဦးစွာမင်းသ္မီးစစ်။ လက်ယာရစ်ခရုသင်းဖြင့်။ ထိုနောင်ပရောဟိတ်ပုဏ္ဏားငွေခရုသင်းဖြင့်။ 	ထိုနောင်သဌေးကြီးရတနာခရုသင်းဖြင့် သွန်းစေရာဟု။ ကျမ်းလာသည့် 




၁၂၃
	အတိုင်း။ ထုံးပိုင်းမကျန်။ 
(၂၆)	စီရင်တန်၍။ သက္ကရာဇ် ၁၁၄၅ ခု။ နယုန်လပြည့်ကျော် ၂ ရက် စနေနေ့။ နံနက် ၄ ချက်ပဟိုရ်ကျော် 
	နာရီအခါ။ မြေနန်းတော်ရှေ့အထူးထူးသော ရတနာတို့ဖြင့်ပြီးသောရေသဖန်းမဏ္ဍပ်အတွင်း။ ခင်းအပ်သော 
(၂၇)	ရေသဖန်းသလွန်ထက်။ ဆောက်အပ်သောထီးဖြူအောက်နှိုက်။ သိကြားနတ်မင်း၏ အသရေကိုဆောင်	တော်မူလျက်။ တောင်မိဖုရားခေါင်နှင့်တကွ။ သားစဉ်မြေးဆက်။ အသက်ရှည်စွာ။ စဉ်လာ ဥပဒေ 
(၂၈)	သက်သေမော်ကွန်းထွန်းရစ်စေဟု။ သဗ္ဗညုတညာဏ်ကိုရှေ့ရှုတော်မူလျက်။ ထိပ်နှိုက်စိုက်သွန်းခြင်း	ဟူသော ရာဇဘိသေကကို။ မကြောက်မရွံ့တင်းတင်းသံလျက်ခံတော်မူ၍။ မင်း 
(၂၉)	တို့၏ ပြကတေ့ဖြစ်သော မဟာဥကင်္သဖွင့်တော်မူပြီးသည်နှင့် တပြိုင်နက်။ မဟာပထဝီဤမြေကြီးလျှင်။	ကောင်းကြီးသံရင့်။ ရိုက်ဆော်ပင့်လျက်။ မည်ခွင့်ရစွာ။ သာဓုခေါ်သံ။ မိုးယံရုတ် 
(၃၀)	ရုတ်၊ အုတ်အုတ်ကျက်ကျက်၊ ဝှန်ထက်ထန်ပြင်း။ ကြွေးကြော်ခြင်းတို့ဖြင့် အံ့အာသရဲး။ မဖြစ်ဘူးမြဲသော 	ဘုန်းအာနုဘော်ရှိတော်မူသော။ အမရပူရ။ ပြည်မကြငှန်း။ ရွှေနန်းသခင်။ ဘုရင်များ
(၃၁)	ဓိပတိဖြစ်တော်မူသော သီရိပဝရတိလောကမဟာဓမ္မရာဇာမည်တော်ရှိသော တရားမင်းမြတ်သည်။ ။ 	မဟာနဂရရာဇဌာနီဖြစ်သော။ ကုန်းဘောင်ပြည်ကြီးကို အစတည်ထောင်တော်မူ 
(၃၂)	သော။ နေနတ်နဂါး။ သည်းကြားရင်နှစ်။ ဖြူစောစစ်မှ။ ပင်မြစ်နွယ်ရင်း။ အစဉ်ဆင်းသော။ မိုးညင်းတရား 	ကြီး ညီတော်ဝပါနော်ရထာအနွယ်။ ခမည်းတော် ပဌမရာဇဝင်။ ဘဝရှင်အလောင်းမင်းတရား။ 
(၃၃)	မုန်သောက်ပြောင်ကျော်။ မိုးပေါ်တိမ်ညွန့်။ ပျံဝဲးကွန့်လည်း။ ထှန့်ကာချောက်လျက်။ ခုန်ပေါက်သန်စွမ်း။ 	ဖမ်းစားတတ်သော။ သားမြတ်မဟာ။ ကေသရာသို့။ အာဏာတေဇ။ မိုးမြေကြွမျှ။ ဒုတိယ 
(၃၄)	ရာဇဝင်။ စက်ရှင်စတိ။ ရဲးရဲးညိသား။ သီရိပဝရဓမ္မရာဇာဟူသောအမည်တော်ရှိသော။ နောင်တော်မင်းတ	ရား။ ။ သမုဒ္ဒရာ။ ရေလယ်ချာနှိုက်။ ချမ်းသာစံစား။ ရေနဂါး၏။ အဆီခဲးကို။ လှစ်ခွဲဖေါက်
(၃၅)	၍ စားဓလေ့သော။ စက်ငွေ့ရှိန်ပြင်း။ ဂဠုန်မင်းသို့။ ကျွန်းတွင်းသပြေ။ ရာထီးနေတို့။ 

၁၂၄
	စက်ရွှေတော်အောက်။ ရောက်စေတတ်သော ဘန်ုးထွတ်ခေါင်တိ။ တုမရှိသား။ သီရိသုဓမ္မရာဇာဇနိန္ဒာဓိ	ပတိ
(၃၆)	မည်တော်ရှိသော။ တတိယရာဇဝင်။ ဆင်ဖြူသခင်ဘဝရှင်နောင်တော်မင်းတရား။ ။ ဤသို့ထင်ရှားမင်းသုံး	ပါးတို့သည်။ တောင်ယံမိုးစွန်။ ဖြိုးဖြိုးဝှန်လျက်။ သည်းထန်တပျက်။ မိုးရည်စက်သည်။
(၃၇)	မြောင့်နက်ကန်စောင်း။ ထောင်လွှဲးမြောင်းသို့။ ရိုက်ချောင်းအာဏာ။ ဘုန်းတေဇာတို့။ မြင့်မကြာတည်။ 	အရှည်မစွမ်း။ နတ်ပြည်ငြိမ်းကို။ လက်လှမ်းသာပျော်။ ယူကြသော်တည့်။ ခမည်းတော်တိုက်။ နောင်တော်	ရိုက်
(၃၈)	ကို။ အစည်တစိုက်။ ခံစံထိုက်သော။ ရှေ့နှိုက်လေ့ကျက်။ ကုသိုလ်စက်ဖြင့်။ အသက်ရှည်စွာ။ သံသရာ	လည်း။ ချမ်းသာမျိုးစေ့။ စံစား၍လျှင်။ အငွေ့မစဲး။ မသုံးရဲးတည့်။ အမြဲမကွာ။ လောင်းထပ်
(၃၉)	ကာကာ။ ဖြစ်စေငှါဖြင့်။ ဘုရားသခင်သာသနာတ် ၂၃၂၅နှစ်ရောက်ပြီး။ သက္ကရာဇ် ၁၁၄၃ ခု။ ဇေယနှစ် 	တပို့တြွးလပြည့်ကျော် ၁၄ ရက် တနင်းလာနေ့။ နေငြိမ် ၃ ပဟိုရ်အခါ။ ကြမ္မာဆော်
(၄၀)	ညွန်း။ နတ်တိုက်တွန်း၍။ စကြာဝတေးမင်းတို့၏ ဘုန်းကြမ္မာကြောင့်ဥတ္တရကုရုကျွန်းမှ နတ်တို့ဆောင်အပ်	သော။ ကုရုသားနှင့် အတူသီလသီတင်းနှိုက်သာမွေ့လျော်သော။ ၆၄ ပါးသော
(၄၁)	မိန်းမမြတ်တို့လက္ခဏာနှင်ပြည့်စုံသော။ အာသာဝတီပန်းနှင့်တူသော ပြည်လုံးကြက်သရေ။ မြိုတေဝင်းဝါ။ 	စုံအင်္ဂါနှင့်။ လက်ယာကြငှန်း။ တောင်ရွှေနန်းနှိုက်။ စံထိုက်လှစွာ။ 
(၄၂)	သီရိပဝရမဟာမင်္ဂလာရတနာဒေဝီဟူသော မြတ်သောမိဖုရားခေါင်နှင့်တကွ။ ရွှေထီးရွှေနန်းသိမ်းမြန်းတော်	မူပြီးလျှင်။ ဘုရားအလောင်းဗြဟ္မဒတ်မင်းသည်။ ပါဏာတိပါတစသောကံကို ပြုသောသူတို့
(၄၃)	ကို။ နတ်စာတင်မည်။ ပရိယယ်စည်လည်သံကိုကြားကုန်သောပြည်သူလူအလုံး။ ရန်ငါးပါးနှင့်ကင်းသောဟူ	သကဲ့သို့။ ငါတို့ရွှေနန်းသခင်။ ရွှေဘုန်းတော်မြတ်ထွန်းတောက်ပလတ်သည်ရှိသော်။ ။ ဦးတည်တောင်ထိပ်
(၄၄)	ထိပ်။ နေခြည်ရိပ်က။ တိမ်လိပ်ရစ်သွယ်။ အန္တရာယ်တို့။ ပျောက်ပယ်သောလား။ ငါးပါးရန်စ။ အဓမ္မကား။ 	တင်းမျှစကား။ မကြားတကြိမ်။ ငုတ်ကွယ်တိမ်လျက်။ စည်းစိမ်စံပျော်။ ရွှေနန်းတော်ထက်။ ဒဠနေမိ။

၁၂၅
(၄၅)	အရှိသောမင်း၇ ဆက်တိုင်။ စကြာရတနာအစည်မပြတ်ရောက်ဘူးသော တရားတော်အစဉ်ကိုမှတ်သား	တော်မူ၍အသမ္ဘီန္နခတ္တိယမျိုးမင်းရိုးထင်ပေါ်နွယ်တော်မပျက်။ အဆက်ရှည်စွာ။ သာကိဝင်
(၄၆)	မင်းတို့ကဲ့သို့။ တန်ခိုးထွန်းတက်။ ရွှေပြည်ချက်တွင်။ မခက်ဖြစ်ခင်။ ဖြစ်စေချင်၍။ ဆင်ခြင်နှိုင်းစွာတော်မူ	သောအားဖြင့်။ ဗောဓိသတ္တာနံ အဓပ္ပာယောနာမသဇ္စျတိယေဝ။ ။ သံမြမိန့်မြွက်။ ရွှေ 
(၄၇)	ခွန်းထွက်နှိုက်။ ဘုန်းစက်ကျော်သောင်း။ ဗောဓိလောင်းတို့။ နှစ်တောင်းသံလှိုင်း။ ကြံတိုင်းထုတ်ချောက်။ 	အပြီးရောက်သကဲ့သို့။ အရုံအတင်ဟူသော။ သင်္ဃာတော်တို့၏ အဓိကရိုဏ်းကို။ ပုဗ္ဗေကတပုည
(၄၈)	တာ။ စက်သမ္ဘာကြောင့်။ ဓမ္မာသောက။ နရိန္ဒသို့။ ဝိနယအရာ။ လိမ္မာတတ်ပွန်။ အမြင်သန်၍။ ဆန်ကန်	တည်ရင်း။ လှည့်ပတ်ခြင်းငှါ။ မတတ်နိုင်၍။ တုံဆရာတို့။ ကပိလမထေရ်ဝတ္ထုကို။ 

(၄၉)	ဆင်ခြင်မျှော်ကင်း။ နှလုံးသွင်းမိသဖြင့်။ ပုဂံမြို့တွင်။ သမထီးအရပ်နှိုက်နေကုန်သော။ အရည်သုံးကျိပ်တို့ ပြု	သောကျမ်းကဲ့သို့။ ပါဠိအဌကထာဋီကာနှင့် အလွန်ဆန့်ကျင်သော။ ။ ဥရဗန္ဗ

၁၂၆
	အောင်မြေလောကဘုရားကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			-အောင်မြေလောကဘုရားကျောက်စာ(ကျော)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-
မူလတည်ရာဌာန			-မဟာမုနိတန်တိုင်းအတွင်း၌ရှိသည်။ 
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၄ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ဗဒုံမင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-အောင်မြေလောကဘုရားအား လယ်မြေ၊ ကျွန်သီးတော်များလှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၅၄ ကြောင်း

(၁)	ဝတ္တေန ဗန္ဓိတဗ္ဗန္တိ ဥရဗန္ဓနတော ဟေဌာစတုရင်္ဂုလမတ္တံ ဩတာရေတွာ ဥပရိသံဃာ ဋိယာဥရဗန္ဓနဝတ္တေန	ဗန္ဓိအထ္ထေားဟူသော စူဠဂဏိကို။ ကျမ်းခိုင်ကျမ်းမြတ်ထင်မှတ်မိရ 
(၂)	ကား။ ကဿပဘုရားသခင်လက်ထက်တော်နှိုက်။ ဗေဒင်လေးပုံတို့တွင်။ အထပ္ပနဗေဒင်ကို ပညာရှိတို့မီး 	ငြိမ်းသောဟူသကဲ့သို့။ မင်္ဂဖိုလ်နိဗ္ဗာန်ကိုလိုသော ငါတို့သူငါသည်လည်း။ သာသနာတော်မှအပဖြစ် 
(၃)	သောထိုစူဠဂဏိကိုပယ်၍။ အဘိသမာအစရိကေ သုဝိနေတဗ္ဗောတိ ဣမိနာသေခိယဝတ္တခန္ဓကဝတ္တေသု။ 	အညေသုစ သုက္ကဝိသဌိအာဒိလောကဝဇ္ဇသိက္ခာပဒေသုသာမဏေရေဟိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ 
(၄)	ကျမ်းအစောင်စောင်။ ရှောင်ကာမမြွက်။ သံမှိုနှက်သို့။ အချက်ကျကျ။ ပြတ်သားပြတ်သားလှသော။ ဘုရား 	အလိုတော်သို့သာလိုက်၍။ ဓမ္မဝါဒိ။ လဇ္ဇိပေသလဖြစ်ရမည်အကြောင်းကို။ ရွှေလွှတ်တော်ရောက်ဆက်စာ 
(၅)	သွင်း၍။ သာမဏေတို့အား။ ဒူးကုတ်မတင်ရင်မစည်း။ သင်ကန်းရုံဂိုဏ်းတချက်တည်းဖြစ်စေခြင်း။ အရိယာ 	အဖြစ်ဖြင့်ခံဝန်ကုန်သော။ ဇောတိအနွယ်ငြောင့်တသင်းကိုနွုတ်တော်မူခြင်းတို့ဖြင့်။ ။ အစုံနေလ 
(၆)	ထွန်းတောက်ပသို့။ ဓူရနှစ်ဖြာ။ သာသနာလျှင်။ ရောင်ဝါဖြိုးဖြိုး။ သစ်သစ်တိုးလျက်။ တန်ခိုးကွပ်နှိမ်။ 	အောင်ငြိမ်ချမ်းသာ။ မင်းစကြာသို့။ အရာကုဋေ။ ဘုန်းမိုးဝေလျက်။ 	

၁၂၇
	တိမ်ခြေလျှစ်ထွန်း။ လပြည့်ဝန်းကို။ အသန်းမက
(၇)	များလှစွာသော။ နတ်က္ခတ်တာရာ။ ကြယ်တကာအပေါင်းရံဘိသကဲ့သို့သားတော်သမီးတော်။ မင်းဆွေစိုး	မျိုး။ မှူးတော်မတ်တော်အပေါင်းတို့ဖြင့်။ အလွန်တရာတင့်တယ်စွာလျက်။ ချမ်းသာလျော်။ စံလတ်
(၈)	သော်တည့်။ ဘုန်းတော်ကြီးမြတ်။ တို့စောထွတ်ကား။ မိုးနတ်တလွှား။ သိကြားဗြဟ္မာ။ စကြာမင်းစစ်။ 	စည်းစိမ်ဖြစ်လည်း။ အနှစ်မရှိ။ ကာတိနှင်နှင်။ မြေပြင်သာနှိုက်။ သူငယ်တို့ကစားသော။ မြေမုန့်သာမျှ။ 	ခဏ 
(၉)	မကြာ။ ပျက်လွယ်စွာ၍။ သံသရာစက်။ အဆက်ဆက်ဝယ်။ တိုးတက်ခိုင်ဖြီး။ အကြီးအကျယ်။ အဆန်း 	တကြယ်။ အံ့ဘွယ်သရဲးဖြစ်၍။ ဆုံးစွန်သောဇစ်ကိုယ်တော်အဖြစ်၌။ ဘဝသုံးပါးကို အစိုးပိုင်လိုသော 
(၁၀)	ရွှေနှလုံးတော်ဖြင့်။ ။ သဒ္ဓါသီလ။ စသည်ငါးပါး။ တရားတို့နှင့် ပြည့်စုံသူတို့သာ။ ပတ္တနာရည်တိုင်း။ တုံးပိုင်း	မချွတ်။ ပြီးစီးတတ်ဟု။ အမှတ်ရိုးရိုး။ ကုသိုလ်မျိုးကို။ စိုက်ပျိုးချတ်မူလိုရကား။ ။ အဘိတ္ထရေထ
(၁၁)	ကလျာဏေ။ ပါပါစိတ္တံနိဝါရယေ။ ဒန္ဒံဟိကရောတောပုညံ။ ပါပသ္မိံရမတိမနော။ ။ ရှင်တော်ဟောသား။ 	ချောမောသာယာ။ ဒေသနာကို။ မြဲးစွာမှတ်သား။ သတိထား၍။ ဧရာဝတီမြစ်၏ မြောက်ကမ်းနား။ စကိုင်း
(၁၂)	မြို့သစ်တောင်တံခါး၊ ဘေးလောင်းတော်နပတိတည်တော်မူသော ထူပါရုံစာတီတော်နှင့် အလယ်ကြား။ 	ဘုရားသခင်စံတော်မူဘူးသော မင်္ဂလာအိမ်တော်ရာတွင်။ ငါမင်းဖြစ်သောအခါ။ အနော်ရထာမင်းဇေယခုံ	အရပ်။ 
(၁၃)	နှိုက်တည်ခဲ့သော။ ရွှေစည်းခုံသဏ္ဍာန် စာတီတည်တော်မူမည်ပြဌာန်းတော်မူတိုင်း။ ကောင်းကင်မိုးဝမျှမက	သော ကျေးဇူးတော်ရှိသော မယ်တော်ခမည်းတော်တို့အားလည်း။အကျိုးစီးပွားများလေ 
(၁၄)	စိမ့်သောငှါ။ အုတ်ကျောက်တုံး အင်္ဂတေဘိုး လက်ခကံကျွေးနှင့်အကွ ငွေချိန်အကိန်းနှစ်သောင်းရွှေတိုက်	တော်ထုတ်၍ ရွှေနန်းသိမ်းသည်ကသည်။ တလနှင့် ၈ရက်ဗုဒ္ဓဟူးနေ့သို့အဝင်။
(၁၅)	ကုန်လက်။ ပြိဿစည်။ မိန်နှိုက်တနင်္ဂနွေနှင့် ဗုဒ္ဓဟူးသောကြာ။ မိဿနှိုက်အင်္ဂါနှင့်ရာဟု။ ဓနူနှိုက်ကြာသ 	ပတေးနှင့်စနေ။ ဤသို့ကောင်းမြတ်သောအခါတွင်။ ဓမ္မာသောကမင်းကြီးထံမှ။ သုမဏသာမဏေ 

၁၂၈
(၁၆)	ဆောင်အပ်သောဓါတ်တော်တို့ကို။ ဒေဝါနံပီယတိဿထူပါရာမစေတီတော်နှိုက် ဌာပနာသောအခါကဲ့သို့။ 	တန်ခိုးပြာဋိဟာနှင့်တကွ။ ထီးဖြူခရံ။ စံမတ်ပေါင်း။ ဦးခေါင်းညွတ်ရာ။ ရတနာရောင်လူး။ ရွှေနန်းဦး 
(၁၇)	သို့။ စူးစူးစိုက်စိုက်။ ဘုန်းတော်ကိုက်၍ ဝင်တိုက်ရောက်လာသော မုန်ညင်းစေ့။ ဆန်ကျိုးပဲနောက်ခြမ်းရှိ။ 	မလေးငုံအဆင်း။ ခရုသင်းအဆင်း။ ရွှေအဆင်းသုံးပါးနှင့်ပြည့်စုံသော။ သာရီရိကဓါတ်တော် 
(၁၈)	မွေတော်မြတ်တို့ကို။ ပီတိဖရဏာ။ စေတနာဖြင့်။ ရွှေကြုတ်ငွေကြုတ်။ ပတ္တမြားကြုတ်တို့နှိုက်သွင်းတော်	မူ၍။ အထောင်မကသော ရွှေငွေပယင်းသလင်းပတ္တမြား။ ပြယားကြောင်စိန်။ ဣန္ဒနီလာ
(၁၉)	မသာရကလ်။ ဖန်မှန်စသည်ဖြင့်ပြီးသော ရုပ်ပွါးတော်စာတီတော်တို့ကို။ သုံးဌာနမြောက်အောင်ဌာပနာ	တော်မူ၍။ လက်သမားတော်ပန်းရန်ကျော်တို့ကို တံတိုင်းမီးတာနှင့် တကွလုပ်စေပြီးလျှင်။ စေတီတော်၏အ
(၂၀)	ရှေ့မျက်နှာစာစောင်းတန်းမုတ်ထွတ်။ လက်ဝဲးလက်ယာ။ သပြာကျပ်ကျိန်း။ နှစ်သိန်းငါးသောင်းသော ကြေး 	စည်တို့ဖြင့်သွန်းအပ်သော ခေါင်းလောင်းအစုံ ထားတော်မူသတည်း။ ဤသို့လျှင် သဗ္ဗညုတ။ ဆု 
(၂၁)	လှိုင်းမကို၊ အရရည်ငံ။ သံတော်မူသော။ ငါတို့ရွှေနန်းသခင်ဘဝရှင်မင်းတရားသည်။ ပြုဘွယ်ကိစ္စရှိသမျှကို 	မကျန်မကြွင်းရ စီရင်တော်မူပြီး၍။ မြတ်သော တောင်မိဘုရားခေါင်နှင့်အကွ။ မင်ဆွေ 
(၂၂)	စိုးမျိုးမှူးရိုးမတ်ပေါင်းတို့ကိုလည်း။ ပုဆစ်တုတ်ကာ။ သာဓုတပြိုင်နက်ကြွေးကြော်စေလျက်။ ရွှေကရားဖြင့် 	ရေစက်သွန်းတော်မူ၍။ သာသနာတော်တည်သမျှကာလပတ်လုံး။ မဆုံးမပျက်။
(၂၃)	အောင်မြေလောကတံဆိပ်နာမံတော်ရှိသော။ စာတီတော်မြတ်ကို တည်စိမ့်သောငှာ။ ဤကျောက်စာသံပိုင်း	ကိုထိုးစေရသတည်း။ ။ မြတ်ရှင်ရောင်ဝှန်။ ဝင်သဝဏ်၏ ကြူးကွန့်ဝင်းပြောင်။ ငါလုံးတောင်
(၂၄)	တွင်။ တိမ်တောင်ဆိုက်တိ။ ရဲးရဲးညီသား။ ဂီရိချက်မို။ (မူတစ်စောင်ရှိ)။ ဂီရိချက်ယောင်။ ကိုယ်ယောင်	ထွန်းပ။ ဝေဘူလသို့။ နေ့ညလင်းပွင့်။ ရှုတိုင်းတင့်လျက်။ ရှင်ပင့်ရာရိပ်။ တံဆိပ်စက်ရောင်။ ရွှေထီးပြောင်	သား။ ရွှေတောင်မည်သာ။ တောင်ထွဋ်ချာ

၁၂၉
(၂၅)	က။ ရွှေဗျာဒိတ်မြတ်။ သံတောင်လွှတ်၍။ ရစ်ပတ်တောင်ဩို။ ရာဇဂြိုလ်နှင့်။ နှိုင်းဆိုတမျှ။ တူမောလှသား 	အမရပူရ။ မြန်မာ့မကိုဋ်။ ရွှေထီးစိုက်လျှက်။ ကျွန်းတိုက်သောင်းငူ။ ရာတဆူကို။ မစ္စူမိုးရိပ်။ စိုးကွပ် 
(၂၆)	နှိပ်သား။ ပြည့်သိပ်သမ္ဘာ။ လောင်းပွင့်လျာ၏။ မဟာသင်္ခသာ။ မည်သာနှစ်တန်။ ကျော်စောဝှန်သည်။ ကျီ	ဝန်ရာနှင်း။ ကျွန်တော်ရင်းလျှင်။ နောင်ကြွင်းသာသနာ။ နှစ်ထောင်သာ၍။ ခြောက်ရာခုနှစ်ဆယ်။ စွန်းကာ
(၂၇)	လေးနှစ်။ တိုင်ရောက်လစ်အောင်။ အသစ်စာစောင်။ သံပိုင်းထောင်၍။ ကျောက်ဆောင်မော်ကွန်း။ တင်ပြ 	ညွှန်းသည်။ ။ ဥဒါန်းတွင်ရစ်စေသတည်း။ ။ စာတီတော်နှိုက် အမှုခပ်သိမ်းကိုပြုစုသုတ်သင်စိမ့် 
(၂၈)	သောငှါ။ လှူတော်မူသော အရံစောင့်ကျွန်သီးတော်အီကြီးကား။ ငအောင်မင်းကိုပြညဗလ။ ငစံလုံးကိုသဒ္ဓါ	ဗလ။ အစဉ်အမည်တွင်စေ သမိုက်ပြဌာန်တော်မူသတည်း။ စာရင်းကိုင်ကာ။ ငသာတစ်ယောက်သာတည်း။ (၂၉)	ပုညဗလ။ အမိမိညက်။ မယားမိရ။ သမီးမိမိန်း။ မောင်ငစည်။ ညီငရာ။ ညီငပါ။ အရီးမိပြေ။ သမီးမိအူ။ 	မောင်ငရွှင်။ ။ သဒ္ဓါဗလ။ မယားမိနီ။ သားငနု။ နှမမိငယ်။ ညီမမိရည်။ မောင်ငပလုပ်။ နှမမိဇာ။ မောင်	ရွှေလှော်။ မယားမိနု။ 
(၃၀)	သားငရွှန်း။ ညီငရွဲး။ အမမိဝိုင်း။ မောင်ငမာ။ မယားမိထွားသမီးမိပြေ။ ဦးရီးငညိုသာ။ မယားမိရှုမ။ သမီးမိ	မင်း။ ညီမမိငယ်။ ဦးရီးငအိ။ မယားမိငြိမ်းတုပ်။ စာရေးငသာ။ အမမိဇံ။ နှမမိဘော်။ လင်ငငြိမ်း။ တူမမိနိုး။	အဘွားမိပွေး။ သား ငညိုမြ။ 
(၃၁)	နှမမိမွှေလှ။ ညီမမိလှမွှေး။ ။ ငလွန်းမောင်။ သမီးမိချောမောင်ငအောင်မိုး။ နှမမိထွား။ မိဦး။ သမီးမိဇာ။ 	သားငအူ။ ညီငသူ။ နှမမိငြိမ်း။ ညီမမိဝိုင်း။ အဘငချမ်းသာ။ မိကောင်းဇံ။ သမီးမိမင်း။ လင်ငနက်။ သားင	ဦး။ ညီငအုန်း။ မိထွေးမိနှင်း။ သားငကြွင်း။ ငသာကောင်
(၃၂)	နှမမိပု။ ညီမမိသူ။ မိကြီး မိညိမ်းအို။ သမီးမိညွန့်ကောင်း။ လင်ငသာကောင်း။ မိဇံ၏လင်ငနက်။ ခယ်မမိ 	အေး။ မောင်ငဝင်း။ နှမမိအုန်။ မောင်ငရောက်။ ငနိုး။ မယားမိလှဖြူ။ သမီးမိတာ။ ညီမမိတာ။ ညီမမိရည်။ 	လင်ငလွန်းပြေ။ သမီးမိမှိတ်။ ညီမမိဘော်။ ။ မိအိမ်
(၃၃)	သားငရွေရံ။ ညီငရွှေထွေး။ နှမမိမ်ယ်။ သမီးမိပရင်။ ညီမမိနု မောင်ငကွယ်။ ။ ငပေ။ မယားမိကောင်း။ 	သားငပို။ မိထွေးမိအိပ်။ သမီးမိညိမ်းမြတ်။ လင်ငပြောင်း။ သမီး

၁၃၀
	မိဝင်း။ မောင်ငမြတ်ထွန်း။ ။ မိနိုင်။ ချွေးမမိအူနူ။ သမီးမျက်ရှု။ မောင်ငအောင်မြ။ 
(၃၄)	ညီငအောင်ဘ။ ငတင်ဦး။ မယားမိထွေး။ သမီးမိဝင်း။ မြေမိကွယ်။ မောင်ငအောင်မွှေး။ နှမမိအိုးလည်။ 	မောင်ငအောင်မြတ်။ ။ မိတောတို။ သားငထွန်းအောင်။ မယားမိအောင်မင်း။ သားငငြိမ်း။ နှမမိကထူး။ 	မောင်ငတော။ ညီငကောင်း
(၃၅)	ဘထွေး ငသာမွှေး။ ညီငသာထွေး။ မိအို။ သမီးမိဖြူ။ မြေးမိထွားလှ။ ညီမမိထွေးသာ။ မောင်ငမြတ်လှ။ နှမ	မိထွားညို။ ညီမငယ်နို့စို့မိထွေးမိငြိမ်းရာ။ သားငအောင်ဖြူ။ ။ မိစံဦး။ သမီးမိတို။ ညီမမိပု။ အမမိနိုး။ သမီး	မိရ။ မိထွေး မိကလေး
(၃၆)	သမီးမိနသာ။ ညီမိမွှေးသာ။ မောင်ငထွား။ ။ ငဖျော်။ မယားမိအောင်မ။ သားငမွှေး။ ညီငလှေး။ မိထွေးမိ	ရာ။ သမီးမိဝါ။ ညီမမိပိုင်။ မိထွေးမိဖြူ။ သမီးမိပေါ။ မောင်ငပိုက်။ ညီငကွန်။ ငစု။ မယားမိအင်ဖြူ။ သမီးမိ	လှ။ အစ်မမိလှပုံ။ လင်
(၃၇)	ငပျံ့။ သမီးမိစီ။ ညီမမိလာ။ မောင်ငမိုး။ ဘထွေးငထွန်းအောင်မယားမိမွှေး။ သားငလူ။ ညီငအုန်း။ နှမမိပုံ။ 	မောင်ငမွှေး။ မိလှမှန်။ သမီးမိလှောက်။ မြေးငအိ။ မိလှဖြူ။ သားငပြောင်။ နှမမိမင်း။ မောင်ငကောင်း။ 	မယားမိရှူ။ သမီးမိမုန်း။ ညီမ
(၃၈)	မိမွှေး။ အညွားမိကောင်း။ မိကလေး။ ညီမမိရေး။ ။ မိထွားသမီးမိငြိမ်းလှ။ လင်ငမွှေးလှ။ သမီးမိအောင်ဖြူ။  	သမီးမိထွေး။ မိအူ။ ညီမမိဇာ။ အမမိငြိမ်း။ သမီးမိပြတ်လေး။ ငသာကောင်းမယားမိမင်း။ သားငပြောင်။ 	နှမမိငြိမ်းမြတ်။ ညီမမိငြိမ်းရာ။ အဖွား
(၃၉)	မိချစ်ဖြူ။ မြေးမမိမွှေးဦး။ မိပု။ သမီးမိငြိမ်းလှ။ သားငမာ။ ညီငစံပ။ နှမမိအေး။ ညီမမိမွှေး။ မိဖြိုး။ သား	ငဘ။ မယားမိရင် သားငမိုး။ အဘွားမိရာ။ သမီးမိနော်။ ညီမမိဗိုင်း။ မောင်ငပိုက်။ ။ ငခွေးဖြူ။ သားငကြာ။ 	ငဖြးခိုင်။ မယားမိစံလှ။ သားငမွှေး။ ညီငစံပေါ်။ ညီငတော်ရ 
(၄၀)	နှမမိအေးသာ။ အရီးမိဦးလှ။ လင်ငသာကြီး။ သမီးမိမင်း။ ညီမမိနှင်း။ ။ ငရန်အောင်။ သမီးမိဝင်းပြူ။ 	မိထွေးမိလုံး။ မောင်ငအင်။ နှမမိရ။ သားငမြတ်ဘော်။ နှမမိအေး။ သမီးမိလှ။ လင်ငမြူ။ သားငရ။ ညီင	ထွား။ နှမမိနှင်း။ မောင်ငမြ။ ညီငပေ။ မိကြီး ညီမမိအိမ်။ သားငပါ။ နှမ
(၄၁)	မိငြိမ်း။ မိလှေးပု။ သမီး မိဘော်ရ။ ညီမမိပေ။ ညီမမိဝေ။ ဦးရီးငကြာ။ ငကြွင်း။ မယားမိအိမ်ပုံ။ သမီးမိညို	ဝင်း။ မိငြိမ်း။ သမီးမိဦး။ ညီမမိလုပ်။ ညီမမိမင်းဖြူ။ မိလှဦး။ သမီးမိအိမ်။ ညီမမိဇာ။ ယောက္ခမမိအောင်	ဖြူ။ လင်ငရွှေလူ။ သားငဝင်း။ မိသာဦး။ သမီးမိခွေး။ ညီမမိလှေး။ 

၁၃၁
(၄၂)	ညီမမိအေး။ မောင်ငကြီး။ ။ မိဇံဦး။ သားငမြတ်ညို။ နှမမိကောင်းလှ။ မောင်ငညိုထွန်း။ နှမမိကောင်းသာ။ 	ညီမမိကောင်းပုံ။ ညီမမိအေး။ မောင်ငထွေး။ မိလှရွာ။ လင်ငဘော်။ သားငကွံ။ ညီငကြာ။ နှမမိမိ။ မောင်
	ငမွှေး။
(၄၃)	ညီငလှေး။ နှမမိသာ။ ။ ငသာညို။ မယားမိငြိမ်း။ သားငထွား။ နှမမိငုံ။ လင်ငဦး။ ခယ်မမိဖြူ။ အရီးမိနှိုင်းရာ။
	ငဘီလူးမယားမိမှန်။ သမီးမိုးနဲး။ လင်ငကြာ။ ။ ငဝကြီး။ မယားမိမွှေးလှ။ သမီးမိကြာ။ ဦးရီးငဖြိုး။ မယားမိ	လှရာ။ သားငသာစီ။ နှမမိတော်။ မောင်ငသာတို။ ညီငပု။ 
(၄၄)	နှမမိဖျော်။ ငထွန်းခုံ။ မယားမိချင်း။ သားငမြတ်သား။ ဘွားမိမြတ်လေး။ သမီးမိသူ။ ညီမမိဘူး။ ညီမမိတော်	မိ။ မိခွေး။ သမီး မိလှတို့။ မိလှဒွန်း။ သမီးမိရှုးမ။ မိလှစံ။ မြေးငယ်ဝေ။ ငထွန်းမြ။ မယားမိအောင်ပု။ သမီး	မိတုပ်မ။ လင်ငချမ်းလှ။  ခယ်မမိငြိမ်းမြတ်။ 


(၄၅)	မောင်ငတော။ မိထွေးမိလုံး။ သားငမြတ်ညို။ နှမမိတရုပ်။ ညီမမိငြိမ်းတုပ်။ မောင်ငတုပ်ဖြိုး။ နှမမိမွှေး။ ညီမ	မိခွေး။ မောင်ငမြတ်သော်။ နှမမိပအူ။ ငပြည့်။ နှမမိမိန်း။ မောင်ငအောင်။ ငတုပ်။ မယားမိငုံ။ မြေးမိရွဲး။ 	ညီမမိတရုပ်။ မောင်ငရွှန်း။ ညီငစံရွှန်း။ ။ မိတို။ သမီးမိရာ။ ငပြောင်
(၄၆)	မိငြိမ်းချမ်း။ သမီးမိရင်း။ မိချင်းမ။ သမီးမိထွေး။ မောင်ငအိ။ ညီငပျော။ နှမမိကတိုး။ ညီမမိကြာရေး။ မိမိ။ 	သမီးမိရော။ မိစုံ။ သမီးမိအောင်ဖြူ။ မောင်ငကျောက်ဘူး။ ညီငပိုစု။ မိအင်းပုံ။ ညီမမိအင်းငုံ။ ။ ငကျော်။ 	သမီးမိပလုံ။ ညီမမိပြစ်။ ဘထွေးငကျော်စံကြီး။ မယားမိအိမ်။ ငကြွယ်။ ညီငကျော်လှ။ 
(၄၇) 	မယားမိမိ။ သမီးမိထွန်း။ ညီမမိလှအောင်။ မောင်ငသာမွှေး။ ညီငရေး။ နှမမိနှောင်း။ ။ ငပေါ။ သားငပုလု။ 	ညီငအု။ ညီငပူစည်။ နှမမိညက်။ ။ မိချမ်းလှ။ တူမမိကလေး။ မိဗိုင်။ သားငစံသာ။ ညီငအောင်ပေါ်။ 		ငမြတ်။ မယားမိညွန့်။ သမီးမိကြာ။ မောင်ငသာဝ။ နှမမိသာ။ ညီမမိကွယ်။
(၄၈)	ငပုံ။ မယားမိသေး။ သားငထွန်း။ ငစံရာ။ မယားမိမွှေးလှ။ သားငမြတ်။ ညီငအိမ်။ ။ ငအောင်ဘ။ သား	ငရွှေ	လူး။ ငသာတက်နှမမိသာလှေး။ မိမင်းလှ။ သားငရွေး။ နှမမိမင်း။ ညီမမိရင်သာ။ မကတိုး။ သားငကြိုင်း။ 	ညီငအောင်။ မိသာဖြူ။ သမီးမိသာလင်ငလူ။ ခယ်မမိပိန်။ မိစို။ သမီးမိအင်သာ။ မြေးမိကောက်။ မောင်င	ပိုက်။ မိဝင်းစံ။

၁၃၂
(၄၉)	သားငသာတက်။ ငဖြိုး။ မယားမိမှတ်။ မိသာ။ သားငလှေး။ နှမမိအုံ။ ငရွှေကံ။ မယားမိပြစ်ထော်။ မိကရင်။ 	သမီးမိမွှေး။ လင်ငမြတ်ဦး။ မောင်ငဖြိုး။ မားမိကြာ။ ငထွန်းအောင်။ မယားမိကလီ။ ငညိမ်းကလေး။ မယား	မိမျက်ရှု။ သမီးမိရွဲ။ မိကြုတ်။ သမီးမိရ။ မိထွေး။ မိခင်။ ငပေါ။ သားငချော။ မိကောင်းသားငရွှန်း။ မိ	ကတိုး။ သားငကျော်စံလှ။ ညီငစံရ 
(၅၀)	ငထွန်းလှ။ မယားမိပိုင်။ ငထွန်းငုံ။ မယားမိချင်းမ။  သါးငမြတ်သဒ္ဓေ။ ငပြောင်းရေ။ ။ ချင်းတို့ဦးရေပေါင်း 	၄၃၇ စေတီတော်အရံစောင့်အစည်ကျွန်းစေ။ ရွှေကရားဖြင့်ရေစက်သွန်း၍။  မဟာပထဝီကိုတိုင်တန်းတော်	မူလတည်း။ ။ ချင်းတို့စားမြေကား။ မတဲး ရွာဆက်။ မိနှိုက်တိုင်နက်။ လှော်ကားသုံးထောင်မြေပယ် ၂၁၀။ 	ငပျောတောရွာ။
(၅၁)	လက်ယာဇေယရန်အောင်တိုင်နက်တွင်းသင်းမြေပယ် ၅၀။ စကိုင်းပြူကံအနောက်၊ ငစည်တိုင်နက်ထောင်	သင်းမြေ ၅ ပယ် ၂ိ။ ။ တွင်းသင်းမြေ ၉ ပယ်။ ထောင်သင်းယာခင်း ၁၅ ပယ်။ တမုတ်ဆိုးငမွှေးတိုင်နက်။ 	ရှုံးရွာသားတို့လုပ်လက်။ ကျွန်းသုံးထောင်မြေပယ် ၇၀။ ။ 


(၅၂)	ယင်းသည့်မြေတွင်။ မြေစားတို့နှင့်ဆိုင်သည်လပ်ကို။ ၁၀ ပုံပုံ၍။ တပုံကို ၅ စုစု။ အကြီး ၂ ယောက် ၄ စု။	စာရင်းကိုင်တစုစားစေ။ ကျန်သည်ကိုငယ်သားတို့နှင့်။ အမျှဝေစားစေ။ လုပ်မြေကား။ လင်မလိုရွာ ရှေ့ငစံ	တောင်တိုင်နက်။ စကိုင်းစေတီလှဘုရားဝတ်မြေ။ ကျည်းကန်တော်လယ်။ စပါးမျိုးအတင်း ၄ ဆယ်ကြဲ။ 	အတိုးငွေနှစ်ဗိဿာ။ 
(၅၃)	ယာမြေနှုံးတဆဲ့နှစ်တင်းကြဲး။ အဘိုးငွေစို့လေးဗိဿာငါးဆယ်။ အဌရာဇာတိုင်နက် စိုးမင်းကိုယ်တော်ကြီးလှူ	သည်ကျောင်းမြေ။ ကျည်းကန်တောလယ်ပျိုးတဆဲ့ငါးတင်းကြဲး။ အဘိုးငွေစို့တပိဿာငါးဆယ်။ တော ၂ 	ရပ်။ မြေရှင်တို့အား။ အပိုင်အဘိုးပေးဝယ်တော်မူ၍။ ။ အသည်တော်တို့
(၅၄)	လုပ်စားစေသည်။ မြေညီမြေခွန်ကို မြေတိုင်တို့က။ ရှေးအစည်ထုံးစံရှိသည်အတိုင်းကောက်ခံ၍။ ဆိုင်ရာ	ကျောင်းဘုရားမှာလှူဒါန်းစေ။ အသည်တို့မှာ အခွန်ချင်ပြီးလေးဘို့ဘို့၍ တညှို့ကိုစေတီတော်မှာ။ 	သင်ပုတ်ဆွမ်းကပ်စေ။ ကျန်သုံးဘို့ကို လယ်ယာလုပ်သူအသည်တော်တို့စားစေ။ 
	မှတ်ချက်။ ။ စာကြောင်းရေ (၂၆၊ ၂၇)တွင်ပါသော နောင်ကြွင်းသာသနာ။ နှစ်ထောင်သာ၍။ ခြောက်ရာခု	နှစ်ဆယ်။ စွန်းကယ်လေးနှစ်တိုင်ရောက်လစ်အောင်သာသနာတော် ၅၀၀၀ အနက်ကျန်သေးသည် ၂၆၇၄ 	နှစ်တိုင်အောင်ဟုဆိုလိုသည်။ 

ရွှေဂူကြီးဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်		- ရွှေဂူကြီးဘုရားကျောက်စာ (မျက်နှာ)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး		- မူလ
မူလတည်ရာဌာန		-အမရပူရမြို့၊ ရွှေဂူကြီးဘုရားအတွင်း 
ယခုတည်ရာဌာန		-
ကျောက်တိုင်အမှတ်		-
ရေးထိုးခုနှစ်			-၁၁၄၅ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်		-အိမ်ရှေ့မင်း 
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 	- အလှူပြုခြင်းအကြောင်း 
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 	-၄၅ ကြောင်း

(၁)	။ ဇေယျတုံ။ ။ ယထာမာရံဝိဓံသိတွာ။ အာသိန္နောပါရမီတာယ။ အဂ္ဂမဂ္ဂါဘိသေကောယော။ ပသိဒ္ဓတ္တော	တိလောကဂ္ဂေါ။ ။ တထာ တဿာ နုဘာဝေန။ ရဌိဿ 

(၂)	ရော စနော ရာဇာ။ ရာဇိဒ္ဓိယာရိပုံဇေယျာ။ ဝရသိဒ္ဓံ သမာယာတံ။ ။ 
	တသ္သောရသုပ ရာဇာစ။ စက္ကဝတ္တိဿပုတ္တောဝ။ ပိတာဟိတံဝဟန္တောဝ။ သဗ္ဗဒါယာတုဝဎိုဒ္ဓိ။ ။ 
(၃)	တိလောကဂ္ဂေါ။ လူသုံမ်းပါးထက်မြတ်တ်မူထသော။ ယောဇိနော။ အကြင်မြတ်စွာဘုရားသည်။ မာရံ။ 	မာရ်ငါးပါးကို။ အာသိန္နော။ ရွှေပလ္လင်ထက်နေတော်မူလျက်။ ပါရမီ 
(၄)	တာယ။ ပါရမီတော်အပေါင်းဖြင္အ်။ ဝိဓံသိတွာ။ ဖျက်ဆီးတ်မူရုယ္အ်။ အဂ္ဂမဟါဘိသေကော။ အရဟတ္တမဂ်	ဖြင့်သွန်းအပ်သော အဘိသိတ်ဟိတ်မူသည်ဖြစ်ရုယ်။ ပသိဒ္ဓတ္ထောယ 
(၅)	ထာ။ လောကီလောကုတ္တရာအကျိုးကိုအပြီးရောက်အောင်ဆောင်တော်မူကဲ့သိုဝ်။ တထာ။ ထို့အတူ။ 	တဿာနုဘာဝေန။ ထိုဖုရားသိခင်၏ အာနုဘော်တော်ကြောင့်။ ရဌိဿ 
(၆)	ရော။ အတိုင်းတိုင်းတိုဝ့်ကို အစိုးရတော်မူသော။ နောရာဇာစ။ အမရပူရပြည်မသိခင်တို့နတ်သျှင်သည်	လည်း။ ရာဇိဒ္ဓိယာ။ မင်း၏တန်ခိုးဖြင့်။ ရိပုံဇေယျော။ အောင်အပ်သဝ်ရန် 
(၇)	ဟိသည့်ဖြစ်ရုယ်။ သဗ္ဗဒါ။ သက်တော်ရာကျော်ရှည်တ်မူသမျှ အခါခါခပ်သိမ်းနှိုက်။ ဝရသိဒ္ဓံ။ တောင့်တ 	အပ်သော အစီးအပွါးကိုပြီးစေနိုင်သောအဖြစ်သို့။ သမာယာတံသမာ 

၁၃၄
(၈)	ယာတု။ ကောင်းစွာရောက်တော်မူစသတေည်။ တဿ။ ထိုဝ်ငါတို့သိခင်သျှင်မင်းတရား၏။ ဩရသုပရာဇ	စ။ ရွှေရင်သည်ချာနန်းပွင့်လှာသည်လည်း။ စက္ကဝတ္တိဿပု
(၉)	တ္တော။ စကြဝတေးမင်း၏သားကြီးရတနာသည်။ ပိတာဟိတံ။ ခမည်းတ်၏ စီးပွားကိုဝ်။ ဝဟန္တောဣဝ။ 	ဆောင်သကဲ့သိုဝ့်။ ပိတာဟိတံ။ ခမည်းတ်ဆင်ဖြူသိခင်၏ စီးပွားကိုဝ်
(၁၀)	ဝဟန္တောဝ။ ဝဟန္တောဧဝ။ ဆောင်လျက်သာလျှင်။ သဗ္ဗဒါ၊ သက်တရာကျော်ရှည်တ်မူသမျှ။ အခါခပ်သိမ်း	နှိုက်။ ဝဎိုဒ္ဓိ။ ဖုန်းကြက်သရေတ်တို့၏။ တိုက်းတက်ပြန့်ပွါးများခြင်း
(၁၁)	သိုဝ့်။ ယာတု။ ရောက်တ်မူစေသတည်း။ ။ နမောတဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ကမ္ဘာ 	တသိန်း။ ခန့်ကိန်းလွန်လေ။ လေးအသင်္ချေနှိုက်။  တွက်ရေပေါင်းစည်း။ ဖြည့် 
(၁၂)	ဆည်းစည်စိ။ ပါရမီတိ။ စုံညီပြည့်မြောက်။ ရောက်လတ်သော်တေည်း။ ။ သမာဒိဌိ။ အစဟိသော။ နှိုင်းရှိ 	မထင်။ မဂ္ဂင်ဘောင်ကြီး။ ကိုဝ်တ်စီးရုယ်။ သုံမ်းသီးလောက။ လူထိုမျှကိုဝ့်။ ဒုက္ခ 
(၁၃)	ဖိုဝ်စာ။ ကြမ္မာပေါင်းရုမ်း။ တံစုမ်းကျောက်ဆောင်။ ရှောင်စခဲလျက်။ အမြဲကြပ်ရှည်။ သံယောဇည်က။ 	စသည်များစွာ။ ကိလေသာနှင့်။ ဗျာပါဝိတက်။ နှောင့်ရှက်မုန်တိုင်း။ လှိုင်း 
(၁၄)	တံပိုးတိ။ ရိုက်ချိုးပြင်းထန်။ အမွန်ရှည်သွယ်။ အပြောကျယ်သ။ ပင်လယ်ဩဃ။ စက်ဝဲမဟူ။ ဘဝသုမ်	တန်မှာ ဖက်ဌာန်မှ။ နိဗ္ဗာန်မြစ်ခမ်း။ ဟိုဘက်ကမ်းသိုဝ့်။ သာချမ်း​ေ
(၁၅)	ရာက်သြောင်ဆောင်တ်မူတတ်သော ဖုရားသျှင်ချစ်သည်။ အနှစ်ငါးထောင်။ စေ့အောင်နှင်နှင်။ ငါနှယ်ပင်	တေည့် သုမ်းခွင်ဝဋ္ဋ။ နေနေယျတိုဝ်။ ဆုံးမ်းမကံမြစ်။ ရစ်စေသောဝ် 
(၁၆)	ဟု။ ကိုဝ်စားတော်ထားတော်မူခဲ့သဝ်။ ဓမ္မခန္ဓာအပေါင်း။ သျှစ်သောင်းလေးထောင်ဖုရားမြတ်တိုဝ်၏တည်	ရာ။ သုနာပရန်ရန်မာန်ကြောက်ရှောင်။ ကုန်းပေါင်မည်သီး၊ ရွှေ 
(၁၇)	ပြည်ကြီးကိုဝ်။ ရွှေထီးတောက်ပ။ ဖြူလွလွနှင့်။ အစတည်တ်မူသဝ်။ နေမင်းနွယ်ရိုး။ တန်ခိုဝ်းထွန်းညိ။ မိုင်း	နှယ်ပိမျှ။ တစီးသိခင်။ ငါးစီးသျှင်တိုဝ့်။ နွယ့်ပင်ဆက်ရှည်။ အလျည်
(၁၈)	မပြတ်။ ဥက္ကတ်သီရိဇာတိစင်လှ။ မြတ်ဘာဝဖြင့်။ အတိုင်းတိုင်း။ အပြည်ပြည်တိုဝ့်ကိုဝ်။ နွှံနှေည်နှိင်နင်းနိုင်	သဝ်။ လက်ရုံးအာဏာ။ ဖုန်းတေဇာနှင့်။ တရာထီးစင်း။ အမင်းမင်းတိုဝ့်။
(၁၉)	ရွံပြင်းခံ့ညား။ ဖဝါးစက္ကြာ။ တင်ဆက်လာသား။ သီလာစေတီ။ စသည်ကောင်းမှုတိုဝ့်ဧည့်ဒါယကာခမည်း	တော်မင်းတျြားမှ စတုတ္ထမြောက်ဖြစ်တ်မူထသဝ်။ ။ ခမည်းတ်ရာ။ 
(၂၀)	အာဏာထပ်လှောက်။ ရာတယောက်တိုဝ္အ်။ မကြောက်မဟိ။ နှမ့်သိကြေညာ။ ဧရာဝတီ။

၁၃၅
	နဒီမြစ်နား။ ကမ်းထိပ်ဖျားထက်။ မဟာရာဇေယပူရမည်သဝ် စကိုင်းမြိုဝ့်တည်ကန်
(၂၁)	တွင်းစည်းခုံစသည့်ကောင်းမှုတိုဝ္အ်၏ဒကာ။ နောင်တ်မင်းတရားမှ တတိယမြောက်ဖြစ်တ်မူထသဝ်။ နောင်	တ်အရိုက်။ အတိုက်တိုက်ကိုဝ်။ မကိုဋ်ထွတ်ခေါင်။ ဖုန်း
(၂၂)	ဖြင်သြောင်ရုယ္အ်။ ဆင်ပြောင်ယည်သာ။ ဖြူရောင်ဝါနှင့်။ ရတနာပူရ။ အဝပြည်ကြီးသ္ခိင်။ နိဗ္ဗာန်ဆိပ်ဦးစ	သဝ်ကောင်းမှုတိုဝ်၏ ဒါယကာနောင်တ်ဆင်ဖြူရှင်မင်းတျြားမှ 
(၂၃)	တတိယမြောက်ဖြစ်တ်မူထသဝ်။ ။ တောင်လေးလုမ်းတိုဝ့်ဖြင္အ်မှတ်အပ်သောနိမိတ်မန္တလေးစက်ဖြင္အ်သမိုက်	အပ်သဝ်ဘိသိတ်ခံရာ။ မြေဘုံသာအရပ်နှိုက်အဆက်
(၂၄)	ဆက်သမင်းတိုဝ္အ်။ တကြိမ်တရံ။ မစံဖူးပါ။ ဖုန်းစကြာနှင္အ်။ အာဏာဖြန့်ဝှန်း။ ရိုက်ထိပ်မွှန်းလျက်။ ထီးနန်းက	နက်။ ညောင်ရွက်လူလူ။ ဆောက်တ်မူရုယ္အ်။ မဟာမန္ဓာတ်သုအဿနစ
(၂၅)	သဝ်မင်းတိုဝ္အ်က္အဲသိုဝ္အ်။ တရားနှင္အ်အညီဖြောင့်မတ်စွာ ကျင္အ်ဆောင်လိုဝ်သဝ်ဆန္ဒတ်ဖြင္အ်။ နှစ်ကြိမ်မြောက်	အဘိသိတ်ခံတ်မူခြင်း။ သျှစ်သောင်းလေးထောင်မြိုဝ္အ်။ 
(၂၆)	ထိုဝ္အ်နှိုက်။ သီရိဓမ္မာသောကမင်းတမြိုဝ္အ်တးဆူစီ စာတီမုဒ္ဓေါတည်သဝ်ဟူသက္အဲသိုဝ္အ် နိုင်ငံတော်တွင်း 		အမြိုဝ္အ်မြိုဝ္အ်တိုဝ္အ်နှိုက်။ တမြိုဝ္အ်မကျန် အဆူစီတချိန်တနာရီတည်းတည်ရုယ္အ်
(၂၇)	ရွှေကူသမိုတ်တ်မူခြင်း။ သာသနာတ်မိုက်မြေးသဝ် အရပ်တိုဝ္အ်နှိုက် ပိဋကတ်သုမ်းပုံပါဠိအဌကထာဋီကာ	မိတ်လင်အစုံသီလဝန်ဂုဏဝန်ပုဂ္ဂိုလ်တိုဝ့်ကိုဝ်အပ်နှင်းရုယ္အ်သာသနာ
(၂၈)	တကို ပွင္အ်လင်းစေခြင်း။ မညီမညွတ်သဝ် သံဃာတိုဝ့်ဧည့် အဓိကရုဏ်းကိုဝ်။ ဝရဇိန်လက်နက်။ ပညာစက်	ဖြင့်။ ပယ်ဖျက်သုတ်သင်တ်မူခြင်း။ မင်းတိုဝ္အ်စီးဟန်အတိခုနှစ်ပါးဇာနေည်
(၂၉)	လက္ခဏာ။ အင်္ဂါငါးပါးနှင့် ပြည္အ်စုံသဝ်။ ဆင်ဖြူရတနာယည်စကြာရောက်ခြင်းတိုဝ္အ်ဖြင္အ်သမုတ်ပြောကျယ် 	မြစ်ပင်လယ်ဧည့်။ နားတောင်းသဖွယ်ဖြစ်သဝ်တကျွန်းလုံမ်း
(၃၀)	ကိုဝ် လွှမ်းဖုံးအာဏာ၊ ရှိန်ဝါကျော်စော၊ မုနောထွတ်ခေါင်။ ညာတောင်လက်ယာ။ အရာမကမင်းများသိခင်	ခမည်းတ်မင်းတျြားမှ လေးဆက်မြောက်ဖြစ်တ်မူသဆင်ဖြူမျာရှင် 
(၃၁)	ရွှေနန်းသိခင် ဘဝရှင်မင်းတျြားသည်။ ။ အမရပူရမည်သဝ် ရွှေပြည်ကြီးနှိုက်။ မျိုးသီးမရောရွှေစင်ကြော	သိုဝ္အ်။ သဘောမြတ်စစ်။ အနှစ်ထောင်ရာ။ ရှည်မြင္အ်စွာလျှင်။ ရာဇင်ကျယ်

၁၃၆
(၃၂)	ငါနှယ်စင်စစ်။ ဖြစ်စေချင်ဟု။ ကြံအင်ရှေးမှီး။ ရွယ်ရောက်ပြီးသဝ်။ သားသမီးတိုဝ္အ်အား မိဘတိုဝ့်ကျင္အ်ရာ	ဝတ်နှင္အ်ညီအောင်ဆောင်တ်မူလိုရကား။ ။ မြောက်နန်းတ်အသျှင်မိဖုရား 
(၃၃)	တွင်မြင်သဝ်ရွှေတောင်မြိုဝ္အ်နှင္အ်အကွ ဒီပည်သျှင်မြိုဝ့်ကိုဝ်အသနားခံတ်ခံရသဝ်သားတ်ကြီးကိုဝ်နန်းမတ်အ	သျှင်မိဖုရားခေါင်တွင် မြင်သဝ်အလွန်ထင်ကဲချစ်မရဲ့လျက်ဖန်လဲ 
(၃၄)	လွန်မင်း။ မေတ္တာပြာင်းသ။ တောင်တွင်းကြီးမြိုဝ္အ်ကိုဝ်အသနားတ်ခံရသဝ်သမီးတ်လက်နှစုံဖက်တ်မူရုယ္အ်မှူး	သားမတ်သား။ ရထားမြင်းဆင်။ ထံစင်သန်လျင်းဝင်းကိုယ်ရံအိပ်ဖန်
(၃၅)	စသည်ရွှေနန်းတ်အဝက်ဆောက်နှင်းတ်မူရုယ္အ်။ နန်းရန်ကိုယ်စားထားတ်မူသဝ်မဟာဝိဟိကတိုင်း။ ဓညဝတီ 	ရခိုင်ပြည်ကြီးကိုဝ်လေးလအခန်နှင့် အလွယ်တကူသိမ်းရုမ်းတ်မူရုယ္အ်
(၃၆)	ဖုရားသိခင်ထင်ရှားရှိတ်မူစည်။ ကိုယ်တ်နှင္အ်အရှိသကြားမင်းသွန်းလုပ်အပ်သဝ် အဘာမုနိရုပ်ရှင်တ်တိုဝ်	နေပြည်တရောက်။ ပင်ဆောင်တမူနိုင်သော စကြာဝတ္တေးမင်းတိုဝ့် 
(၃၇)	ဧည္အ်ကုသိုလ်ကံတိုက်တွန်းနှိုဝ်ဆော်ရုယ္အ်။ ဥတုသမုဌာန် စကြာရတနာရောက်သဝ်အခါ။ သူတပါးတိုဝ့်စိတ်	အကြံကိုဝ်သိတတ်နိုင်သဝ်သားကြီးရတနာကဲ့သိုဝ္အ်ပြည်ထဲး 
(၃၈)	ရေးရာအဖြာဖြာနှင္အ်။ ရံခါခညွတ်။ ပရိဿတ်တိုဝ့်ဧည္အ်နှလုမ်းကိုဝ်ယူကျုံမ်းနိုင်သဝ်ပညာကျမ်းဂန်ဗေဒင်ရာဇ	ဝင်ထုံမ်းပုံမ်စသဝ်အတတ်တိုဝ္အ်နှိုက်။ လေလာကျင်ကျွမ်းသဝ်သုတ။ 
(၃၉)	ဆင်စီးမြင်းနှင်တိုဝ္အ်နှိုက်ကျင်လျင်လည်ပတ်သဝ်သတ္တိ။ ဇမ္ဗူဒိပ်တကျွန်းလုမ်းကိုဝ်သော်လည်း။ ယူခြင်းငှါ	 စွမ်းနိုင်သဝ်လက်ရုံးအရည်တည်ကြည်ငြိမ်သက်သဝ်ဣန္ဒြေ။ 
(၄၀)	ဖြောင္အ်မတ်သဝ်အယူဖြူစင်ယည်ချေးသဝ်နှလုံမ်း။ မြဲမြံခိုင်ခ္အံသောသမာဓိတိုဝ္အ်နှင္အ်ပြည္အ်စုံမ်တ်မူသဝ်။ သီရိ	မဟာဓမ္မာဘိဇယသီဟသူရအမည်တ်ဟိသဝ်အိမ်ရှေ့ဖုရားသည်။ 
(၄၁)	သီရိတိလောကမဟာသုဘဒ္ဒါရတနာဒေဝီမည်တ်ဟိသဝ်။ မြတ်သဝ်တောင်နန်းတ်အလျာအိမ်ရှေ့မိဖုရားနှင္အ်	တကွ။ ခဆပဉ္စကိန်းကိုဝ်ဖြိုပြီးသည်မှ။ သကရာဇ်ငါးရာ 
(၄၂)	သုံမ်းဆယ်ခြောက်နှစ်မြောက်လွန်သောအခါနှိုက်။ ဖေးလောင်းတ်နရပတိစည်သူဖောင်စကြာဖြင္အ်အညာ	ဆန်ထက်ကြက်ယက်အလွန်။ ရပ်ဌာန်သာလွှ။ ထီးပေါင်းခဟု 
(၄၃)	ကာလရှည်ဝေး။ ယင်ခင္အ်ရှေးက။ မည်ပေးသညာ။ သည်ရပ်မှာသိုဝ့်။ ရောက်လှာသော်တေည်း။ ။ ရှင်တ်	လူဖျား။ မြတ်ဖုရားလျှင်။ ငါးရာသားကြူး။ နတ်ဘီလူးတိုဝ့်အားတရားငြိမ် 
(၄၄)	ဆေး။ မြိုက်ရည်ကျေးရုယ္အ်။ ချမ်ဧသာယာ။ သမ္မာပတ်ခံတ်မူရာအရပ်နှိုက်တည်တ်မူခယ္အ်သဝ်

၁၃၇
	ရွှေနန်းတ်မှအနောက်မတန်း။ တောင်ခဝ်ယွန်းနှိုက်။ ဦးစွန်းထိပ်ချာ။ မြေသာယာထက်။ 
(၄၅)	များစွာနတ်လူ။ ကိုဝ်းရာမူသ။ ကူကြီးအမည်ဟိသဝ်ပုထိုဝ်းကြီးသည်။ ပျက်စီးယိုယွင်းသည်ကိုဝ်။ ခမည်း	တ်ဖုရားမှအခွင္အ်ရသဝ်အားဖြင္အ်။ ကာတဗ္ဗံ ဇိဏ္ဏကာဝါသပဋိသင်္ခါရဏံဟု 

၁၃၈
ရွှေဂူကြီးဘုရားကျောက်စာ
ကျောက်စာအမည်			-ရွှေဂူဘုရားကျောက်စာ (ကျော)
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-အမရပူရမြို့၊ ရွှေဂူကြီးဘုရားအတွင်း
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၅ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-အိမ်ရှေ့မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-အလှူပြုခြင်းအကြောင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၂၆ ကြောင်း

(၁)	ဆိုဝ်းနွမ်းရိပွင်။ စရပ်တန်းဆောင်း။ ဂူကျောင်းပုထိုဝ်း။ ကျိုဝ်းပယ်ပျက်စီးသော်။ ဆက်လက်မြင်ဆင်ရာ	ဧည္အ်လာသဝ်အသက်ရှည်ရာ၊ အကြောင်းသျှစ်ပါးတိုဝ္အ်
(၂)	နှိုက်၊ အကျုမ်းဝင်သဝ်သဘောအရိုဝ်းကိုဝ်းအစည်မှီရုယ္အ်။ ဖုန်းတ်ကြီးလှသဝ်ခမည်းတ်ဖုရား။ မယ်တ်ဖုရား	တိုဝ္အ်ကိုယ်စားတ်သံသရာစက်။ အဆက်ဆက်နှိုက်မရေတွက်
(၃)	နိုင်သဝ်အကျိုဝ်းတ်ဖြစ်စိမ္အ်သောငှါ။ အသစ်ထပ်ဖြည္အ်မွမ်းမံလိုဝ်ရုယ္အ်။ အုတ်ကျောက်အင်းကတေ နရပ	တေ	ဖိုဝ်း လက္ခံကျွေးနှင္အ်တကွ။ ရွှေငွေအများထုတ်တ်မူရုယ္အ် 
(၄)	သာသနာတ်နှစ်ထောင်သုမ်းရာနှစ်ဆယ်ခုနှစ်ရောက်ပြီး။ သက္ကရာဇ် ၁၁၄၅ ခုဇေဌနှစ်နတ်တော်လပြည္အ်	ကျော် ၇ ရက် တနင်္လာန္အေသိုဝ္အ်အဝင်ညည္အ်နှစ်ချက် 
(၅)	တီးကျော် ငါးနာရီတပတ်တဆယ်နှစ်ဗီဇနာငါးပြန်ခရာပြည္အ်ဖုသျှနက္ခက်နှစ်ပတ်ထည္အ်။ တူတွင်လက်။ 	သိန်	တွင်စည်းရပ်ကြိုက်။ ရတနာသုမ်းပါးနတ်မြတ်တိုဝ္အ် 
(၆)	အားပူဇော်ပသပြီး။ ရွှေအုတ်ငွေအုတ်ခင်းစမူရုယ္အ်။ ရွှေဆင်းတုငွေဆင်းတုစသဝ်ဆင်းတုတော်။ ရွှေစေတီ 	ငွေစေတီစသဝ်စေတီတ်တိုဝ္အ်နှင့်အတကွ။ အထူးထူးသဝ်အဆင်း
(၇)	အခြားခြားသဝ်သဏ္ဍန်ဟိသဝ်။ များလှစွာသဝ်မွေတ်ဓါတ်တ်တိုဝ္အ်ကိုဝ်သွင်းတ်မူရုယ္အ်။ သုမ်းလူထွတ်ခေါင်။ 	ငါးမာန်ဩင်ဧည္အ်။ ငါးထောင်သာသနာ။ အခါနှစ်ဆက်။ မိန်

၁၃၉
(၈)	ခယ္အ်ချက်သား။ ရက်ပိုင်းတိုင်တိုင်။ ကျန်ခိုင်ဇာတိ။ တောင်ဂီရိနှင္အ်။ တရှိတူမော တည်စေသဝ်ဟု။ သောမန	ဿအသင်္ခါရိကညာဏသမ္ပယောဇောတိဟိတ်ဖြင့်။ ကောင်းမြိတ်
(၉)	ညွန်လူ။ တမ်းခွန်ထူသိုဝ္အ်။ ဆင်ဖြူသိခင်အမရပူရပြည်ကြီးအသျှင်။ ဘဝသျှင်မင်းဖျားမင်းတျြားဧည္အ်	ရင်သွေး။ ရတနာသိင်္ခပြည်ကြီးသိခင်။ ဘဝသျှင်မင်းတျြားဧည္အ်မြေး။ အရိ 
(၁၀)	မဒ္ဒနာပြည်ကြီးသိခင်။ စည်သူမင်းကြီး ဧည္အ်သမီးတ်မှ သက်သဝ်နွယ်စည်ဆက်ရှေးတိုဝ္အ်ဖြဝ္အ်။ ညစ်ကြေး	စင်ကြယ်။ ကောင်းကင်လယ်နှိုက်။ တဆယ်ငါးရက်။ ထိပ်ထက် 
(၁၁)	တည်မွန်း။ လပြည်ဝန်းသိုဝ္အ်။ တင္အ်ရွှန်းကြက်သရေ။ မြူတေစင်ငွေမှန်ဖျင်းလ္အေသား။ အိမ်ရှေ့စံစား။ မင်း	နှစ်ပါးတိုဝ္အ်။ စိတ်ထားရည်တူ။ သဘောဖြူလျက်။ ဤကူကြီးပုထိုးကိုဝ်။ 
(၁၂)	ခိုင်ခမ္အ်မြဲမြံဩင်။ အသစ်ထပ်မံရုယ္အ်။ တည်တ်မူပြန်သတေည်း။ ပုထိုဝ်းကြီးအားရည်မှတ်ရုယ္အ်။ နရပတိ	စည်သူတရားမင်းမြတ်လှူတ်မူသဝ်ဝတ်မြေကား။ ။ ရေလောင် 
(၁၃)	ပင်ဝက်အရပ်နှိုက်။ ဝတ်မြေ ၆၄၈ဲ၂ိ။ ပုထိုဝ်းတ်ကြီးဝန်းကျင်ဝတ်တ်မြေ ၂၂ဲ။ တောင်သမန်ပြည်စိုဝ်း	င	ကျော်ဦးတိုင်နက်ဝတ်တ်မြေ၃၀ဲ။ ဩင်ပင်လယ်ကန်ထိုင်သော 
(၁၄)	နိုဝ်းတိုင်နက်ဝတ်တ်မြေ ၁၂၆၊ အစုစုပယ်ပယ်ပေါင်း ၈၂၆၂ိ။ ဤမြေအရပ်တိုဝ္အ်ကား။ အမရပူရရွှေပြည်	တ်နယ်တွင်းဖြစ်ရုယ္အ်။ မြောက်ဘက်တိုက်တုံကြီးမြင်းပျက်၇(နစ်)စီးမြေနှင့် ငါတိုဝ္အ် 
(၁၅)	ဘဝရှင်မင်းတရား။ အစားလဲးလှယ်တ်မူ၏။ ။ ထိုဝ်လဲးလှယ်တ်မူသဝ်မြေရပ်ကား။ တုံကြီးရွာဟောင်း	အ	ရာတ်မြင်းပျက်မြေ ၅၅ဲ။ လက်ပန်ကိုင်းအရာတ်မြင်းပျက်မြေ ၂၀၀ဲ။ 
(၁၆)		ပေါက်ကုန်းအရာတော်မြင်းပျက်မြေ ၅၁ဲ။ ရွာပလဲးအရာတ်မြင်းပျက်မြေ၄၁ဲ။ ကျီးရွာအရာတ်မြင်း		ပျက်မြေ ၁၀၀ဲ။ ကန်ကြီးအရာတ်မြင်းပျက်မြေ ၄၀ဲ။ ကန်ပိုင်အရာတ်
(၁၇)	တစီးမြင်းပျက်မြေ ၂၃၀ဲ။ မြောက်ဘက်တိုက်နနန်ရွာနယ်တွင်သပြေမြင်းပျက်တစီး မြေပယ် ၁၀၀ဲ။ ရွှေ	ကာမြေပယ် ၁၀ဲ။ ၂ စုပယ် ၁၁၁ဲ။ အစုစုပယ်ပေါင်း ၈၂၇ဲ။ ထိုဝ္အ်ကိုဝ်တိုင်းတာလဲလှယ်တ်မူသတည်း။ ။
(၁၈)	အရံစောင္အ်ကျွန်သီးတ်တိုကား။ ရခိုင်မြို့ရတနာစံဦးစေတီတ်ကျွန်းသီးတော်ဟောင်းတို့တေည်း။ ။ ချင်းတို့	အိမ္အ်ခြေဦးရေအကြီးကား။ ခေါင်းငပရာမယားအသရဘိ။ 
(၁၉)	သားရနရာ။ ။ ရုကုဇာ။ မယားအာယာဘိ။ သားမာလိ။ သူလာမညာ။ မယားတုံတိ။ သားမောသညာ	ဘထွေးမဲစာ။ ။ ပယ်ရညာ။ မယားပူစင်ဘိ။ ။ လှကျော်။

၁၄၀
(၂၀)	မယားသန်တာ။ သမီးမိဖြူ။ ။ ကူလာမျာ။ မယားမိညို။ သမီးသဝယ်။ ။ အံမော်တော်လိယာ။ မယားသော်	ဋာဘိ။ သားရော်မညာ။ ။ တော်မူဇာ။ မယားတာလာဘိ။ 
(၂၁)	မတ်ဘော်ဇှာ။ ။ တူရိမှာ။ မယားကြီးပါဘိ။ သမီးရော်သူဘိ။ သူရအိ။ သမီးတာသပါန။ ။ အာသန်ဘိ။ 	သားငယ်အာလိသူဇာ။ ကာသိမာ။ မယားဘေတု။ အာဇာ။ ။ 
(၂၂)	ဦးပရာလျာ။ မယားရော်ပါနု။ သားဥသွံညာ။ ။ မော်သညာ။ သားကားသိမာ။ ။ ပေတာ။ မြိုရှေ့မယားတုံတိ။	။ အာသိမာ။ မယားအသရဘိ။ သားပေတာ။ ။ အုတ်သညာ။ 
(၂၃)	မယားဆရဘိ။ ။ ကာသိမာ။ မယားဘိရဇာ။ သားဥသွံညာ။ ။ ပိုက်သည်၊ သားအောလိ၊ တူဟသညာ။ ။ 	ယာသိမျာ။ ညီမသုမာ။ မယားတပ်ဘိ။ ။ လူသူညာ။ မယား
(၂၄)	အာလိဘိ။ သမီးသော်နော်ဘိ။ ဥသညာ။ မယားတော်ပါနု။ သားတိုရိမာ။ ။ အိမ်ခြေနှစ်ဆယ်နှစ်။ ကျား	ကြီးနှစ်ဆယ်ငါး။ မကြီးနှစ်ဆယ်။ ကျားငယ်တဆယ်
(၂၅)	နှစ်။ မငယ်ခြောက်။ လေးစုဦးရေခြောက်ဆယ်သုံး။ ။ ဤလူစုတိုဝ့်ကား။ ချင်းတိုဝ့်အသျှင်။ ရတနာစံဦး	စေတီတော်ဟိရာမပြန်သာပြီ။ မင်းကျွန်အဖြစ်လည်းမစေပါ 
(၂၆)	ကောင်းဖြစ်ရုယ်။ ဤကူကြီး ပုထိုးတော် အရံစောင့်ဖြစ်စေခန့်ထားတော်မူသတည်း။ ။ 

၁၄၁
သင်္ကန်းရုံနည်းအဆုံးအဖြတ်ကျောက်စာ (မဟာဘုံသာကျောင်း)
ကျောက်စာအမည်			-သင်္ကန်းရုံနည်းအဆုံးအဖြတ်ကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-မူလ
မူလတည်ရာဌာန			-စစ်ကိုင်းမြို့
ယခုတည်ရာဌာန			-စစ်ကိုင်းထူပါရုံကျောက်စာရုံ(၁)အတွင်း
ကျောက်တိုင်အမှတ် 			-၂၇/ခ
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၆ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-ရှင်မဟာပုညာရာမထေရ်
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-သုပ္ပဋိစ္ဆန္နသိက္ခာပုဒ်အဆုံးအဖြတ် သီမဝိနိစ္ဆယများကို 								ကျောက်ထက်အက္ခရာ ရေးသားစိုက်ထူ
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၃၈ ကြောင်း

(၁)	နမောတဿတိ၊ ၊ သဒေဝကေ လောကော သာသတိ အနုသာ သတီတိ သတ္ထာဟူသော ဝစနတ္ထနှင္အ်အညီ 	နတ်နှင္အ်တကွ
(၂)	သောလူကိုဆုမ္မတော်မူတတ်သည်ဖြစ်ရျယ်မင်္ဂလာနေဝန်ထွန်ပဘိသကယ္အ်သိုဝ္အ်လောကသုမ်ခွင်နှိုက်လူနတ်	တိုဝ္အ်ဧည္အ်ဆရာ
(၃)	ဖြစ်တ်မူသ္အောကြောင္အ် သတ္ထာဟူသောအမည်တ်ရသ ဂေါတမဘုရားသိခင် သာသနာတ် ၂၃၂၀ ကောဇာ	သက္ကရာဇ် ၁၁၃၈ နှစ်ရှိ (သာ)အခါ
(၄)	ဆ္လိရာပဝေသဏီအဓွန်ရှည်မ္လင္အ်စွာ မင်အဆက်ဆက်အပေါင်တိုဝ္အ်လ္ထံမဏေတိုဝ္အ်သေခိယဝတ်ခန္ဓကဝတ်တိုဝ္အ်	ကိုမဖြဉ္အ် 
(၅)	မကျင္အ်ယိုရွင်ရျယ်ရှိသည်များကိုဆရာအပေါင်တိုဝ်မက္လံမစဉ်နိုင်ရုယ်ကာလမ္လင္အ် ရှည္အ်စွာရှိသည်ကို စစ်ကိုင်	မဟာဇေယျပူရမြိုဝ္အ်က္လီအရှေထုပါ
(၆)	(ရုံဘုရာရှင်) လကျာစောင်တန်ဦတွင် သိတင်သုမ်နေတ်မူသောများစွာ (သေဇာ) သင်အပေါင်တိုဝ္အ်၏ 	ဆည်ကပ်ရာဖ္လစ်မဟာပုညာဘိရာမပုဂ္ဂိုလ်
(၇)	(အရှင်သည်)ပါဠိအဌကထာဋီကာတိုဝ္အ်နှင္အ်နှိုင်ရှိည္အ်ပြီလျှင် သာမဏေတိုဝ္အ်အားဆွမ်ခံဆွံစားရွာတွင်သိုဝ္အ်ဝင်	သွားပုမ်များကို ရဟန်ကယ္အ်သိုဝ်

၁၄၂
(၈)	ဝတ်ရုံ (အင်စလီ)ရုယ်က္က်ျအဆုမ်အဖြတ်ကိုစီရင်လျှင်တံဆိပ်တ်ရဆရာတော်က္လီဆရာတ်လပ်ဆရာတ်ေငယ်	တိုဝ္အ်လည် က္က်ျအရှင်မြတ်၏ (အယူ)
(၉)	(ဝါဒသည်သင္အ်မ္လတ်)သည်ဟုလိုက်နာက္လရုယ်သာမဏေတိုဝ္အ်အား သေခိယဝတ် ခန္ဓကဝတ်တိုဝ္အ်ကိုဖ္လည်ကျင္အ်	စေသည်ထိုအဆုံမ်အဖ္လတ်သည်ကား
(၁၀)	က္က်ျသိုဝ္အ်တည်၊ ၊ ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေ ဿာမီတိ သိက္ခာ ကရဏီယာ (ထို)ပါဌ်၏ အဓိပ္ပါယ်ကားသာမဏေ	တိုဝ္အ်ရဟန်ကယ္အ်သိုဝ္အ်သင်ပိုင်ကိုပုဆစ်
(၁၁)	(မှအောက်) လက်ရှစ်သစ်ချရုယ်ဝတ်ရမည်ဆိုလိုသည်၊ ၊ ပရိမဏ္ဍလံ ပါရုပ္ပိဿာမီတိသိက္ခာ ကရဏီယာ 	ထိုပါဌ်တ်၏ အဓိပ္ပါယ်ကား သာမ​ေ
(၁၂)	ဏတိုဝ်သည် ရဟန်ကယ္အ်သိုဝ္အ် (တဖက်)ဝတ်ရုံမ်ရမည်ဆိုလိုသည်။ ။ က္က်ျသိက္ခာပုဒ်နှစ်ပါနှိုက်ကားတည်	ရာအာဓာရ(အရပ်ကိုမှတ်)ရုယ်ဘုရာဟောတော်
(၁၃)	. . မဟောဖူသော်လည်ဗုဒ္ဓမတညုဘုရာသိခင်အလိုတ်ေကိုသိသော အဌကထာ အရှင်မြတ်တိုဝ်သည် အာ	ရာမေဝါ ဝိဟာရေဝါအန္တ
(၁၄)	ရဃရေဝါ . . . ကိုထည်ရုယ်ဖွင်တ်မူလေသည်၊ သည်ကိုထောက်လျှင် ရွာတွင်းင်္ကျောတွင်းနှိုက်ပင် ရဟန်း	သာမဏေနှစ်ဦသွာ 
(၁၅)	အပ်၏ဟူသောစကားသည်က္လံ၏၊ က္က်ျသိုဝ္အ်စကားက္လံသေက္လာင္အ်အချိုဝ္အ်အရှင်မ္လတ်တိုဝ္အ်သည်သာမဏေတိုဝ်ကို	တဖက်ရုံမ်သွားအပ်
(၁၆)	၏ဟု(ယူသည်ရဟန်ကဲသိုဝ္အ်)နှစ်ဖက်ရုံမ်ရုယ်သွာအပ်၏ဟူရုယ် . . . . . သည်မသင္အ်အဘယ္အ်က္လောင္အ်နည်ဟူ	မူကား တတိယ
(၁၇)	သိက္ခာပုဒ်နှိုက်အန္တရဃရေဟုအာဓာရအထူကိုမှတ်ရျယ်ဘုရာသိ . . တော် (မူသ္အေ)က္လောင္အ်မသင္အ်၊ သုပ္ပဋိစ္ဆ 	န္နော အန္တရဃတေ 
(၁၈)	ဂမိဿာမီတိသိက္ခာကရဏီယာ၊ ထိုပါဌ်၏အဓိပ္ပါယ်ကာ သာမဏေတိုဝ္အ်သည်ပထမသိက္ခာပုဒ်နှိုက်သင်ပိုင်	ကိုရဟန် 
(၁၉)	(ဝတ်သကယ္အ်သိုဝ္အ်) က္က်ျတတိယ သိက္ခာပုဒ်နှိုက်လည် ရဟန်ကယ္အ်သိုဝ္အ်ကမ္ပတ္အ်အိမ်ကမ္ပတ်ကွင်းစွပ်လျက် 	သင်္ကန်နှစ်
(၂၀)	ဖက်ရုံမ်ရုယ်ရွာတွင်သိုဝ်ဆွမ်ခံဆွံစားသွားရမည်ဆိုလိုသည်ၢအချိုဝ္အ်အရှင်မ္လတ်တိုဝ္အ်လည်ဒုကုဋ်ရင်ဘွယ်နှင္အ်	ရုံမ်သာ်

၁၄၃
(၂၁)	လည် (ရုံမ်အပ်)မ္လတ်၏ဟု(ယူ)က္လံ၏ က္က်ျစကားသည်မအပ်အဘယ္အ်က္လေင္အ်နည်ဟုမူပထမသိက္ခာပုဒ်နှိုက်သင်	ပိုင်ကို
(၂၂)	အဝန်ညီစွာ ဝတ်သကယ္အသိုဝ္အ် က္က်ျတတိယသိက္ခာပုဒ်နှိုက်လုည်သာမဏေတိုဝ္အ်လည်ရဟန်ကယ္အ်သိုဝ္အ်သင်္ကန် 	က္လီးကိုဝ်
(၂၃)	ဝတ်ရမည်ဆိုလိုသည်၊ ထိုဝ္အ်က္လောင်အဌကထာနှိုက်ဝတ်ရုံမ်ခ္လင်၏လက္ခဏာကိုက္က်ျသိုဝ္အ်လာ၏၊ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နော
(၂၄)	တိ(သုဌုပဋိစ္ဆန္နောဂဏ္ဌကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ အနုဝါတန္တေန ဂီဝံပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဥဘောကဏ္ဏေသမံကတွာပဋိသံဃရိ	တွာယာ)
(၂၅)	ဝမဏိဗန္ဓံပဋိစ္ဆဒေတွာ အန္တရဃရေ ဂမိဿာမီတိ အတ္ထော၊ ၊ ထိုပါဠိတော်၏ အတိုင်ရုံဣှသာလျှင် သင်္ကန်	ရုံသည်
(၂၆)	မည်ချေသည်ခန္ဓကဝတ်နှိုက်က္က်ျသိုဝ်လာ၏။ သစေ ဥပဇ္ဇျာယော ပစ္ဆာသမဏံ အာကင်္ခတိတိမဏ္ဍလံ ပ
(၂၇)	ဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံင်္ဃာဋိယော ပါရုပ္ပိတွာ ဂဏ္ဌိ	ကံ
(၂၈)	ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓောဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဥပဇ္စျာယဿ ပစ္ဆာ သမဏေန ဟောတဗ္ဗံ။ ထိုပါဌ်၏ အဓိပ္ပါယ်
(၂၉)	ကး ဥပဇ္စျါယ်နောက်မှ လိုက်သရဟန်သှ် ဥပဇ္စျါယ်ကယ္အ်သို္အဝတ်ရုံရုယ်လိုက်ဆိုလိုသှ်၊ က္က်ျသိုသာမဏေ	တို္အသှ်သေ 
(၃၀)	ခိယဝတ် ခန္ဓကဝတ်ကိုဖ္လဉ်ရမည် အဌကထာနှိုက်လည် သဗ္ဗမဿကပ္ပိယာ ကပ္ပိယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ နိဝါသန 	ပါရုပ္ပနာဒီသု 
(၃၁)	အဘိသမာစာရိကေသု ဝိနေတ(နေတ)ဗ္ဗော၊ ဟုဗုဒ္ဓမတညုဆ္လိာမ္လတ်တို္အမိန်တ်မူသည်၊ ကေသမ ဿုံဩ	ဟာရာပေ
(၃၂)	တွာ ကာသာယာနိဝတ္တာယန အစ္ဆာဒါပေတွာ ဥတ္တရာသင်္ဂ ကာရာပေတွာ ဘိက္ခူနံပါဒေ ဝန္ဒာပေတွာ ဧဝံ 	ဝဒေဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗော
(၃၃)	ဗုဒ္ဓံသရဏံ ဂစ္ဆာမိ၊လ၊ ဂစ္ဆာမီတိ၊ ဟူသပါဌ်လှ်ဘုရာသိခင်(မဏ္ဍာပ်တွင်ရှင်ရ)ဟန်ပ္လုသှ် အခ္လင်အရာကို	ဟောတ်မူသှ်ပါဌ်ဖ္လ 
(၃၄)	စ်၏ ရွာတွင်သိုဝင်သေပါဌ်မဟုတ် ဘုရာသိခင်သှ်ဘုရားအဖ္လစ်သို္အရောံတ်မူ၍ ပဉ္စဝဂ္ဂီတို္အကိုရဟန်ပ္လုသှ်မှ	စ၍ ယသသတိုသးတိုင်
(၃၅)	ရဟန္တာခ္လောံကျိပ်ကို ဘုရာရှင်ကိုယ်တ်တိုင် ရဟန်(ပ္လု၍)ဘုရားရှင်ကဲသိုဝတ်ရုံစေသှ်နောံကာအဝါ ၂၀ ရှိမှ	ဆဝဂ္ဂီရဟန်တို
(၃၆)	အဝတ်ဖေါံပ္လံသ္အေက္လောင္အ် သေခိယဝတ် ခန္ဓကဝတ်ကို ပညတ်တ်မူသှ်က္က်ျသို္အဆရာအဓွန်ရှည်စွာမှတ်လေပီ	သာ သာမဏေ 
(၃၇)	တို္အသှ်ရဟန်က္အဲသို္အဝတ်ရုံသော အဆုံအဖ္လတ်ကိုတပည္အ်အပေါင်းတို္အတောင်ပန်သ္အေက္လောင္အ်နောံသားတို္အ	အစည်မှတ်ရစ်စိမ္အ်သောငှာ
(၃၈)	က္က်ျကျောက်စာကိုရေပေသတည်၊ ၊ သက္ကရာဇ် ၁၁၄၆ ခု ဝါခေါင်လဆန် ၇၆ နေ့္အတွင်ပြီပြည်စုံ၏၊)

မှတ်ချက်။ ။ ထူပါရုံတွဲ (၁) စာ ၂၄၉
		U.B 1၊ စာ ၁၄၀

၁၄၅
ပုဂံရွှေစည်းခုံကျောက်စာ (တစ်မျက်နှာ)
ကျောက်စာအမည်			-ပုဂံရွှေစည်းခုံကျောက်စာ 
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-
မူလတည်ရာဌာန			-ပုဂံရွှေစည်းခုံဘုရားအတွင်းထပ် တံတိုင်းအတွင်း၊ အရှေ့မြောက်							ထောင့်၌ရှိသည်။ 
ယခုတည်ရာဌာန			-
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၇ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-အိမ်ရှေ့မင်း
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ		-အိမ်ရှေ့မင်းသည် အမရပူရနန်း၌စံလျှက်ရွှေဂူစေတီတည်ခြင်း၊ မဟာမုနိ						ကိုနေပြည်တော်သို့ပင့်ဆောင့်ခြင်း၊ စေတီ၊ ကျောင်း၊ ကန်၊ ဘုရားတို့						လှူဒါန်းခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ			- ၃၃ ကြောင်း

(၁)	ယထာနေရုရဝိသသီ၊ ပါကဋော ဌိတိယာသဒါ။ တထာစာယန္တိဥဿာဟါ၊ မိဒံ ရာဇာဓိရာဇာနော။ ။ သဝ်ဟိ	နေက ရဌိန္ဒာနံ။ ရာဇူနံဝရဝံသဇော။ ။ အတီတေနိမိရာဇာဝ၊ ကာတုံသဒ္ဓမ္မဇောတနံ။ 
(၂)	အနန္တပုညတေဇဿ။ ရတနာသိင်္ခသာမိနော။ သုတော အာဒိခတ္တိယောဝ။ ရာဇဝံသာဘိဝ ဎုနော။ ။ ဇေယ	ပူရသာမိကဿသစက္ကရဌဝဎ္ဍနော။ မိဂသင်္ဃေရဌာသီဟော။ အရိန္ဒမဿဘာတိကော။ ။ ရတနာပ္ပု 
(၃)	ရပတိနော။ သေတိဘိန္ဒဿ ဘာတိကော။ ဝိန္ဒောသကုဏမဇ္စျေဝ။ ဒုဗ္ဘေဒဝေရဘေဒိနော။ ဣတ္တိအာဒိစ္စဝံ	သောဝ။ အဌင်္ဂသမနာ ဂတော။ ဝိဇိတာဝီယထာရာဇာ။ အနန္တဗလဝါဟနော။ ။ အနေကာဝုဓရတနာပုရ
(၄)	ရဌာဒိသာမိကော။ အနကသေ(တိ)ဘိန္ဒောစ။ အနန္တပုညဣဒ္ဓမာ။ အနေကစေတီယာဝါသ . . . . . . . . . . . 	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . သပုညကမ္မနိမ္မိတေ။ အမရသင်္ကာသေ။ အမရပ္ပုရနာမ	ကေ။ အဇေ
(၅)	ယျေအဘိသေကောဝဒ္ဓက္ခတ္တုံဂန္ဓဉာယတော စက္ကဝတ္တိယဘူပေတော ပဉ္စင်္ဂဌကာဒိနာ။ 

၁၄၆
	။ ယ သမ္ပတ္တိတောဝိသောဓေသိ။ ထေထမမ္ပိသာသနင်္ဂ။ 
(၆)	တထာယေဝပဿိတွာန အဘူတကံ။ ။ နေဒံယုတ္တန္တိစိန္တေန္တောဓမ္မရာဇာဟိတင်္ကရော။ သမ္မာနေတွာ . . . . . . 	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၇)	ပဋိဒေသိယထာတထံ။ ။ ဤသို့ဂါထာဗန္ဓသိလေါကတို့ဖြင့်။ ယထာဘူတပြအပ်သေါဝ်။ ။ တိုင်းကြီးပြည်	ကြီးထီးဆောင်မင်းများသခင် ဆင်ဖြူများရှင် အသျှင်ဘဝရှင်မင်းတရားကြီးဘုရားသည်
(၈)	မဟာသုဒဿနမင်းတရားအား။ ဘုန်းကြမ္မာကြောင်ဖြစ်လါသေါဝ်။ ကုသာဝတီ ရာဇဌာနီသဖွယ်အင်္ဂါကြီး	ငယ်နှင့်ပြည့်စုံစွါ၊ မဟာရာဇဌာနီဖြစ်သောဝ်။ အမရပူရနေပြည်တော်ကြီးရွှေနန်း
(၉)	ရွှေဘုန်တော်ထက်။ သကြားမင်းဧည်အသရေနှင့်တူသောဝ်၊ သရေတော်ဖြင့်။ စမ္ပယ်တော်မူလျက် ဒေဝါနံ	ပီယတိဿဝသောဝ်။ မင်းတရားတို့ခဲ့သို့ကျမ်းဂန်ထုံစံနှင့်ညီစွါ။ နှစ်ကြိမ်တိုင်အောင်
(၁၀)	သောဝ်။ ရာဇဘိသေကမဟာမင်္ဂလါတော်နှိုက်။ ဘုန်ကံပါရမီတော်ဖြစ်သောဝ်။ ။ သီရိပဝရဝိဇယာ နန္တယ 	သတြိဘာဝနာ ဒိတျာဒိပဓိပဏ္ဍိတ မဟာရာဇာဓိရာဇာ။ နာမံတံဆိတ်တ်ဖြင့်ကျော် 
(၁၁)	စောထင်ရှာစွာ ကျွန် ၄ မြက်နှာထွန်းလင်သေါဝ်နေမင်းဧည်အရောင်အဝါနှင့်တူသောဝ်ဘုန်းအာဏာတော် 	ဖြင့် သီရိဓမ္မာသောမင်းတရားသည် ဘေးလောင်တော်တို့အရိုက်အရာတိုင်ပြည်တကာတို့ 
(၁၂)	ကိုသိမ်းရုံးပြုစုသကဲ့သို့ ရခိုင်ဓညဝတီစသောဝ်။ တိုင်းကြီးပြည်ကြီးတို့ကိုသိမ်းရုံးတော်မူလျက်။ . . . . . . .   
	. . . . . အောင်ပြုစုတော်မူခြင်းနှင့်တကွ လူတို့အထွဋ်သဗ္ဗညုဘုရား သာသနာ . . . . . . . . . . . . .
(၁၃)	ဇတိ။ ငါးဆယ်မကသောဝ်မြို့ကျေးရွာတို့ကိုသာသနာပြုဆရာတော်တို့ကိုစေလွှတ်တော်မူခြင် တရာငါးဆယ်	မကသောဝ်။ မြိုကျေးရွာတို့နှိုက်သရိယဓါတ်တော်မွေတော်ရုပ်ပွါးတို့ဧည့်ကိန်ဝပ်
(၁၄)	ရာ ရွှေကူစေတီတည်ထားတော်မူခြင်း။ သဗ္ဗညုဘုရားထင်ရှားရှိစည်ဖန်ဆင်သွန်လုပ်အပ်သောဝ်ရခိုင်	ဘုရားကြီးမဟာမုနိကိုနေပြည်တ်ေသို့ပင့်ဆောင်ရုယ်။ ပြည်သူလူတကာတို့အါးကိုးကွယ်ပူဇော်စေခြင်း
(၁၅)	စသေဝ်အခြင်အရာဖြင့် ထွန်လင်စည်ပင်စွာပြုစုတော်မူလတ်သော်။ ရှေးဘေးလေါင်းတော်မင်းတရားတို့၊ 	သာသနါတော်စီးပွါးများစိမ့်သေဝ်ငှါ။ စေတီကျောင်းကန်သင်္ဃာတ်တို့ကိုရည်မှတ်လှူဒါန်းကဲသေဝ် 

၁၄၇
(၁၆)	ဝတ်မိုးဝတ်မြေသည်ကာလရှည်လျားသဖြင့် မသင်မတင်ကွယ်ပယိုယွင်းလေသည်ကို။ အမြင်တထောင်	ဆောင်သေဝ်သကြားမင်းဧည့်။ အမြင်ကဲ့သို့သေဝ်ပညာတ်ဖြင့်မြင်တ်မူရုယ်ပြက
(၁၇)	တေလှူရင်းတိုင်း။ သားတ်အစည်။ မြေးတော်အဆက်။ မြစ်တ်အညွန်အဓွန်ရှည်စွာ။ သာသနာတ် ငါး	ထောင်မတိုင်သမျှကာလပတ်လုံမ်။ မသုံမ်မဖြင်းမကွယ်ပနိုင်သာသနာတ်အားကျေးဇူးများစိမ့်သောဝ်ငှာလှူ
(၁၈) 	ငှာ။ သမ္မာသမ္ဗောဓိဆုကိုပန်ဆင်တ်မူရုယ်။ ။ သက္ကရာဇ် ၅၁၁ ခု အာသံနှစ်နယုန်လ္ဆန်း ၅ ရက် ၆ ကြာ	နေ့နှိုက်။ စည်သူမင်းကြီးသည်။ ဇေယခုံဘုရားရှင်အား။ ဆီမီးသင်ပုတ်ဝတ်ဖြစ်စိမ့်သောဝ်ငှာလှူ
(၁၉)	တ်မူသေဝ်။ ဝတ်မိုးဝတ်မြေထုကံကိုမြဲးမြန်စွာတည်စိမ့်သောငှါကျောံစာမှော်ကွမ်နှင့်ဆင့်ရုယ်လှူဒါန်တော်မူ	ပြန်သတေည်။ ။ လှူတ်မူသေဝ်ဇေယခုံဘုရားရှင်မြေကားအရှေ့အလာ 
(၂၀)	ဗောဓိကုန်းဆိုက်။ တောင်အလားကား မင်္ဂလာတဲတ်မြင်ကန်းညောင်းပင်အနောလားကားဘီလူးတက်။ အ	နောံမြစ်အောံမြောအလားကား ဧရာဝတီမြစ်ကြောထက်ဝက်ဝန်းကျင် 
(၂၁)	တာ ၇၀၀ နှင်နှင်တည်။ ယည်သို့နယ် ၄ ရပ် သတ်မှတ်ပိုင်းချား၍လှူသေဝ်မြေအတွင်းနှိုက်။ အပေါ်ဝန်အ	ကောံအစားတရားကွမ်းဘိုးတို့ကိုစိုးပိုင်ကြလိုရကား။ ဇေယပူရစကိုင်မြို့တည်ဖြစ်
(၂၂)	တ်မူသေဝ်။ မင်းတရားကြီးစကိုင်မြို့တွင်စံနေတော်မူစည်။ ပုဂံစည်သူနှင့် စစ်သားအခြင်းမျိုးလေသတည်း။ 	ငြင်းခုံစကားမြားကုံသည်ကား ဘုရားဇေယခုံဟူသည်။ ရွှေစည်ခုံပင်ဟု 
(၂၃)	တ်သင့်မဟုတ်သင့်။ အပြောဝန်ကျင်တာ ၇၀၀ နှင်နှင်မြေလည်းရွှေစည်ခုံမြေဟုတ်သင့်မဟုတ်သင့်၊ သ	ဘောကွဲးပျားအခြင်းများကြလေကုံသတေည်။ ။ မင်းတရားကြီးနာတ်ကြား
(၂၄)	လတ်သေဝ်တုံ၊ နှစ်ဦးသားကိုရေလားစီရင်တ်မူသတေည်။ ရေသို့လားမူစဉ်သူတရားရှမ်းရကား။ စစ်သား	ပိုင်စေဖြတ်တုံပေဧည့်။ တရားဖြတ်သောဝ်။ သက္ကရာဇ်ကား ၁၁၂၄ ခုတ်
(၂၅)	သလင်းလ္ဆန် ၁၄ ရက်နေ့လျှင်တည်။ ။ ရတနာပူရအင်ဝမြို့တည်ဆင်ဖြူရှင်မင်းတရားလက်ထက်တ်လည်း။ 	ပုဂံဝန်ညောင်ဦးသူကြီးတို့နှင့် စစ်သားအငြင်းတွင်ပြန်ရကား။ မင်း
(၂၆)	တရားလည်း ၂ ဘက်အငြင်းထွက်ကြလေသည်ကိုဖြတ်စိမ့်သောငှါ။ ဘုံစံတုလွတ်ဆရာတော်အားနှင်တ်မူ	လေသတေည်။ ဆရာတ်လည်းရှေးအစည်စာတန်းရှိသည်နှင့်ညီညွတ် တ်
(၂၇)	မူရုယ်။ ရှေးနှင့်မပျား။ စစ်သားနိုင်စေဖြတ်တုံလေသတေည်။ တရားဖြတ်သောသက္ကရာဇ်ကား ၁၁၄၃ ခု 	ကဆုံလပြည့်ကျော် ၁၃ ရက်နေ့လျှင်တည်း။ ။ အမရပူရရွှေပြည် 
(၂၈)	ကြီးသခင်ရွှေနန်းရှင်တရားမင်းကြီးလည်း။ ပုဂံရွှေစည်ခုံကျောံစာကိုအထက်ဖြတ်စာရှိသည်အတိုင်ထိုရုယ်	ထူမိန်တော်မူပြန်သတေည်။ ။ ဤသို့မှတ်သားပိုင်းချား
(၂၉)	လျက်မင်းအဆက်ဆက်လှူဒါန်းကဲသည်အတိုင်း။ ပုဂံရွှေစည်ခုံဘုရားမှာ။ ဝန်းကျင်ကလေလေးတာ ၇၀၀ 	စီနှင်နှင်သောဝ်မြေဧည့်အတွင်းနှိုက်။ ဖြစ်ဖြစ်သမျှသောဝ်။ အဘို့
(၃၀)	အခွန်အပေါ်ဝန်ကောံအစားတရားကွမ်းဘိုးခိုးစစ်ရိုးမှုဆိပ်တည်ပွဲကုတို့စျေးဆိုင်ကန္နားကောံ 

၁၄၈
	အစားများကိုစစ်သားတို့ကစီရင်ကောံသိမ်းရုယ်။ ဘုရားရှင်မှာ ဆီမီးဝတ်။ သင်ပုတ်
(၃၁)	ဝတ်၊ မပြတ်ပြုစိမ့်သောဝ်ငှာ။ ဘုရာရှင်တွင်ပြင်ဆင်လုပ်ဆောင်ဘွယ်ရှိသည်များကိုလည်းပြင်စင်	လုပ်ဆောင်စိမ့်သောငှာ။ သမ္ဗာသမ္ဗောဓိဆုကို ပန်ဆင်တော်မူလျက် သက္ကရာဇ်
(၃၂)	၁၁၄၇ ဆု သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် ၉ ရက်နေ့နံက် ၄ ချက်တီးကျော် ၃ နာရီ ၁၁ ပါတ် ၈ ဘီဇနာ
	ပြန်ပြည့်ခရာပြည့်အခါတွင် အမရပူရရွှေမြို့ကြီးတည်ရွှေနန်
(၃၃)	သခင် ဆင်ဖြူများရှင်အရှင်ဘဝရှင်မင်းတရားကြီးဘုရား ရွှေကရားနှင့် ရေစက်တ်သွန်းရုယ်ကျောံစာမော်	ကွန်းအသစ်ထူလျက် ဆင့်ရုယ်လှူဒါန်းတ်မူပြန်သတေည်။ 


မဟာရတနာ မဉ္ဇူတိလောကစေတီကျောက်စာ 
ကျောက်စာအမည်			-မဟာရတနာမဉ္ဇူတိလောကကျောက်စာ
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-
မူလတည်ရာဌာန			-အမရပူရမြို့၊ အောင်မြေရွှဘုံစေတီ၏ အရှေ့မြောက်ထောင့်အနီး၌ ဂူဖြင့်						ရှိသည်။ 
မူလ၊ ဆင့်ထိုး၊ စပ်ထိုး			-	
ကျောက်တိုင်အမှတ်			-
ရေးထိုးခုနှစ်				-၁၁၄၈ ခု
ရေးထိုးသောအလှူရှင်			-အလောင်းမင်းတရားကြီးသမီးတော်
ရေးထိုးသောအကြောင်းအရာ 		-မဟာရတနာမဉ္ဇူတိလောကစေတီတည်ထားခြင်း
ပါဝင်သောစာကြောင်းရေ 		-၃၄ ကြောင်း

(၁)	သက္ကရာဇ် ၁၁၄၈ ခု ဝါဆိုလ္ဆန် ၅ ရက်နေ့တွင် မဟာရတနာ့မဉ္ဇူတိလောက
(၂)	စေတီတော်၏ တည်တာပြီသှ် (ထိုခါလှ်ရကာခုနှစ်တွင် ရွှေသပိတ် ၁ လုံ)ပဒေသာ ၁၇ ပင်(ကို)
(၃)	စာတော်လှူတော်မူသှ်။ ဇေယော၊ ဒေတု၊ ထု . . . . . . သော တုဒိသော၊ ဤသို့
(၄)	သဘောရှိသော သဗ္ဗညုတညဏ်စသော ဂုဏ်တော်အရံ ဂုဏ်တော်အ​ေ
(၅)	ပါင်တို့နှင့် ပြည့်စုံတော်မူသော မြတ်စွာဘုရား . . . . . . . န်အပေါင်ကို၊ မေအကျွန်၊
(၆)	ပ်အာ ဒေတ ဒေတု၊ ပေတော်မူစေခလို . . . . . . . . အသီးသီးပြည်တော်ကြီး
(၇)	ကိုတှ်တော်မူသှ်အလောင် . . . . . . . သ္မီစစ် . . . ဖြစ်တော်မူသော
(၈)	. . . . . . . . . . . . . . . ဘုန်တော်အလွန် (ကြီ)တော်မူလှသော သ္ခိင်ဆင်ဖြူမျာ
(၉)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . သီရိတြိဘဝနာ တိတျာ ဓိပတိပဏ္ဍိတဓမ္မရာဇာ
(၁၀)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၁)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၂)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၃)	. . . . . . . . . . . . . (လ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 



၁၅၀
(၁၄)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၅)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၆)	. . . . . . . တော်ဓမ္မိယလဒ္ဓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၇)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၈)	 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၁၉)	. . . . . . . . . . . . . . . (လ) . . . . . . . . . . . . . . . .
(၂၀)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂၁)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . မူထသော . . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂၂)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ဘုရာသဗ္ဗညု . . . . . . . . 
(၂၃)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . တောင်မြောက် . . . . . . . . . . . . . 
(၂၄)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . (လ) . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂၅)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . မြတ်စွာဘုရာ
(၂၆)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂၇)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . တော်မြတ်နှင့်တကွ . . . . . . . . . . . . . . . 
(၂၈)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(၂၉)	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
	မြတ်စွာဘုရာအာ . . . . . . . . . 
(၃၀)	. . . . . . . . . စောင့်ရှောက်သူတိုအလိုအတိုင်သုံဆောင်စေကုန်သတည်ကုသိုလ် . . . . . . 
(၃၁)	. . . . . . . . . . . . . ဘိုတော်ဘွာတော်ခမဉ်တော်မယ်တော်ဆွေတော်မျိုတော်မှူတော်မတ်တော်

၁၅၁
(၃၂)	. . . . . . ကြင်လဉ်ကုန်သော သတ္တဝါအပေါင်တိုအာလည်ကောင် သာသနာစောင်နတ်ကိုယ်စောင်နတ်
(၃၃)	ကိုအာလည်ကောင်အမျှတော်ပ္အေဝေတော်မူသည်ကို သတ္တဝါအပေါင်တိုသဉ် ကုသိုလ်တော်အစိုရကိုရ
(၃၄)	စေကုန်သတဉ်ဝမ်မြောက်ဝမ်သာဓုခေါ်စေကုန်သတည်နိဗ္ဗာနပစ္စယောဟောတု
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------