Journal article Open Access

Mihne Sonrasında Ehl-i Hadîs Muhitinde Fıkıh: Ebû Bekir El-Hallâl, İbn Huzeyme ve İbnü'l-Münzir

Efe, Halil


JSON-LD (schema.org) Export

{
  "inLanguage": {
    "alternateName": "tur", 
    "@type": "Language", 
    "name": "Turkish"
  }, 
  "description": "<p>\u0130sl&acirc;m d&uuml;\u015f&uuml;nce tarihinin d&ouml;n&uuml;m noktalar\u0131ndan biri de hi&ccedil; \u015f&uuml;phesiz Mihne&rsquo;dir. Mihne, &ldquo;Kur&rsquo;&acirc;n&rsquo;\u0131n yarat\u0131lm\u0131\u015f oldu\u011fu (<em>halku&rsquo;l-Kur&rsquo;&acirc;n</em>)&rdquo; g&ouml;r&uuml;\u015f&uuml;n&uuml;n, Abb&acirc;s&icirc; halifesi Me&rsquo;m&ucirc;n ile iki halefi taraf\u0131ndan bilhassa ehl-i had&icirc;se mensup &acirc;limlere dikte edilmesini ve bu g&ouml;r&uuml;\u015f&uuml; kabul etmeleri i&ccedil;in onlara uygulanan bask\u0131lar\u0131 ifade eder. Me&rsquo;m&ucirc;n, Mihne vas\u0131tas\u0131yla, dinin bilgi ve h&uuml;k&uuml;m kaynaklar\u0131na v&acirc;k\u0131f ve ilm&icirc; olarak onlar\u0131 yorumlama yetkinli\u011fine sahip hadis ve f\u0131k\u0131h bilginlerinin n&uuml;f&ucirc;zunu k\u0131rmay\u0131 ve halifenin din&icirc; otoritesini art\u0131rmay\u0131 ama&ccedil;lam\u0131\u015ft\u0131r. Ehl-i had&icirc;s &acirc;limlerin ekseriyeti, tehdit edildikleri veya bilfiil maruz kald\u0131klar\u0131 bask\u0131 ve eziyet kar\u015f\u0131s\u0131nda halku&rsquo;l-Kur&rsquo;&acirc;n g&ouml;r&uuml;\u015f&uuml;n&uuml; ikrar etmek durumunda kal\u0131rken, se&ccedil;kin muhaddis Ahmed b. Hanbel (&ouml;. 241/855) buna kar\u015f\u0131 &ccedil;\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. \u0130bn Hanbel&rsquo;e g&ouml;re, din&icirc; bilgi ve h&uuml;k&uuml;mlerin as\u0131l kayna\u011f\u0131 &ldquo;nakil&rdquo;dir; naslar ile ilk M&uuml;sl&uuml;man nesillerin g&ouml;r&uuml;\u015f ve uygulamalar\u0131d\u0131r (<em>eser</em>). Bu kaynaklarda bulunmayan ve onlarla irtibats\u0131z bir \u015fekilde s\u0131rf akla dayal\u0131 olarak vazedilen g&ouml;r&uuml;\u015f ve de\u011ferlendirmeler (<em>re&rsquo;y</em>) ise muteber de\u011fildir. O, bu t&uuml;rden bir g&ouml;r&uuml;\u015f sayd\u0131\u011f\u0131 halku&rsquo;l-Kur&rsquo;&acirc;n&rsquo;\u0131 reddederken din&icirc; bilgi ve h&uuml;k&uuml;mlerin me\u015fr&ucirc; ve muteber kaynaklar\u0131 olarak nas ve eseri vurgulam\u0131\u015ft\u0131r. \u0130bn Hanbel&rsquo;in Mihne s&uuml;recinde kararl\u0131 ve g&uuml;&ccedil;l&uuml; bir \u015fekilde vurgulad\u0131\u011f\u0131 bu husus, di\u011fer \u0130sl&acirc;m&icirc; ilimler gibi, f\u0131k\u0131h d&uuml;\u015f&uuml;ncesini de fark edilir bi&ccedil;imde etkilemi\u015ftir. H&acirc;kim ve yayg\u0131n bir olgu olarak bir m&uuml;ctehidin ictihad y&ouml;ntemini ve f\u0131kh&icirc; g&ouml;r&uuml;\u015flerini esas almak suretiyle bir f\u0131k\u0131h mezhebi b&uuml;nyesinde y&uuml;r&uuml;t&uuml;len f\u0131k\u0131h &ccedil;al\u0131\u015fmalar\u0131, hadis rivayetlerini f\u0131kh&icirc; istidl&acirc;l s&uuml;re&ccedil;lerinde ve f\u0131k\u0131h metinlerinde belirgin bir \u015fekilde &ouml;ne &ccedil;\u0131kar\u0131p g&ouml;r&uuml;n&uuml;r k\u0131lacak; fakih mensubu bulundu\u011fu f\u0131k\u0131h &ccedil;evresinde ortaya konmu\u015f birikimin hadisle irtibat\u0131n\u0131 ispat ve tahkim etmeye &ccedil;al\u0131\u015facakt\u0131r. Ehl-i hadis ise, hadis ve eser rivayetleri &ccedil;er&ccedil;evesinde bir f\u0131kh\u0131n m&uuml;mk&uuml;n oldu\u011funu g&ouml;steren eserler telif edecektir. Bu makale, bahse konu geli\u015fmenin ehl-i had&icirc;s muhitindeki tezah&uuml;rlerini, \u0130bn Hanbel&rsquo;in ictihad y&ouml;ntemini ve f\u0131kh&icirc; g&ouml;r&uuml;\u015flerini benimseyen Eb&ucirc; Bekir el-Hall&acirc;l (&ouml;. 311/923) ile &ldquo;mutlak ictihad&rdquo; faaliyetinde bulunmu\u015f olan \u0130bn Huzeyme (&ouml;. 311/924) ve \u0130bn&uuml;&rsquo;l-M&uuml;nzir&rsquo;in (&ouml;. 318/930) f\u0131kh&icirc; mesaileri &ccedil;er&ccedil;evesinde incelemeyi ama&ccedil;lamaktad\u0131r.</p>", 
  "license": "https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode", 
  "creator": [
    {
      "affiliation": "\u00c7anakkale Onsekiz Mart \u00dcniversitesi", 
      "@id": "https://orcid.org/0000-0003-3509-3078", 
      "@type": "Person", 
      "name": "Efe, Halil"
    }
  ], 
  "headline": "Mihne Sonras\u0131nda Ehl-i Had\u00ees Muhitinde F\u0131k\u0131h: Eb\u00fb Bekir El-Hall\u00e2l, \u0130bn Huzeyme ve \u0130bn\u00fc'l-M\u00fcnzir", 
  "image": "https://zenodo.org/static/img/logos/zenodo-gradient-round.svg", 
  "datePublished": "2022-12-29", 
  "url": "https://zenodo.org/record/7487018", 
  "keywords": [
    "Mihne", 
    "Ahmed b. Hanbel", 
    "Hanbel\u00ee Mezhebi", 
    "Eb\u00fb Bekir el-Hall\u00e2l", 
    "\u0130bn Huzeyme", 
    "\u0130bn\u00fc'l-M\u00fcnzir"
  ], 
  "@context": "https://schema.org/", 
  "identifier": "https://doi.org/10.5281/zenodo.7487018", 
  "@id": "https://doi.org/10.5281/zenodo.7487018", 
  "@type": "ScholarlyArticle", 
  "name": "Mihne Sonras\u0131nda Ehl-i Had\u00ees Muhitinde F\u0131k\u0131h: Eb\u00fb Bekir El-Hall\u00e2l, \u0130bn Huzeyme ve \u0130bn\u00fc'l-M\u00fcnzir"
}
100
65
views
downloads
All versions This version
Views 100100
Downloads 6565
Data volume 95.2 MB95.2 MB
Unique views 8787
Unique downloads 5858

Share

Cite as