Journal article Open Access

Mihne Sonrasında Ehl-i Hadîs Muhitinde Fıkıh: Ebû Bekir El-Hallâl, İbn Huzeyme ve İbnü'l-Münzir

Efe, Halil


DataCite XML Export

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<resource xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://datacite.org/schema/kernel-4" xsi:schemaLocation="http://datacite.org/schema/kernel-4 http://schema.datacite.org/meta/kernel-4.1/metadata.xsd">
  <identifier identifierType="DOI">10.5281/zenodo.7487018</identifier>
  <creators>
    <creator>
      <creatorName>Efe, Halil</creatorName>
      <givenName>Halil</givenName>
      <familyName>Efe</familyName>
      <nameIdentifier nameIdentifierScheme="ORCID" schemeURI="http://orcid.org/">0000-0003-3509-3078</nameIdentifier>
      <affiliation>Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi</affiliation>
    </creator>
  </creators>
  <titles>
    <title>Mihne Sonrasında Ehl-i Hadîs Muhitinde Fıkıh: Ebû Bekir El-Hallâl, İbn Huzeyme ve İbnü'l-Münzir</title>
  </titles>
  <publisher>Zenodo</publisher>
  <publicationYear>2022</publicationYear>
  <subjects>
    <subject>Mihne</subject>
    <subject>Ahmed b. Hanbel</subject>
    <subject>Hanbelî Mezhebi</subject>
    <subject>Ebû Bekir el-Hallâl</subject>
    <subject>İbn Huzeyme</subject>
    <subject>İbnü'l-Münzir</subject>
  </subjects>
  <dates>
    <date dateType="Issued">2022-12-29</date>
  </dates>
  <language>tr</language>
  <resourceType resourceTypeGeneral="JournalArticle"/>
  <alternateIdentifiers>
    <alternateIdentifier alternateIdentifierType="url">https://zenodo.org/record/7487018</alternateIdentifier>
  </alternateIdentifiers>
  <relatedIdentifiers>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="URL" relationType="IsDerivedFrom" resourceTypeGeneral="JournalArticle">https://en.theosophiajournal.com/</relatedIdentifier>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="DOI" relationType="IsVersionOf">10.5281/zenodo.7487017</relatedIdentifier>
    <relatedIdentifier relatedIdentifierType="URL" relationType="IsPartOf">https://zenodo.org/communities/journal-philosophy-theology-social-scieces-humanities</relatedIdentifier>
  </relatedIdentifiers>
  <rightsList>
    <rights rightsURI="https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode">Creative Commons Attribution 4.0 International</rights>
    <rights rightsURI="info:eu-repo/semantics/openAccess">Open Access</rights>
  </rightsList>
  <descriptions>
    <description descriptionType="Abstract">&lt;p&gt;İsl&amp;acirc;m d&amp;uuml;ş&amp;uuml;nce tarihinin d&amp;ouml;n&amp;uuml;m noktalarından biri de hi&amp;ccedil; ş&amp;uuml;phesiz Mihne&amp;rsquo;dir. Mihne, &amp;ldquo;Kur&amp;rsquo;&amp;acirc;n&amp;rsquo;ın yaratılmış olduğu (&lt;em&gt;halku&amp;rsquo;l-Kur&amp;rsquo;&amp;acirc;n&lt;/em&gt;)&amp;rdquo; g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş&amp;uuml;n&amp;uuml;n, Abb&amp;acirc;s&amp;icirc; halifesi Me&amp;rsquo;m&amp;ucirc;n ile iki halefi tarafından bilhassa ehl-i had&amp;icirc;se mensup &amp;acirc;limlere dikte edilmesini ve bu g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş&amp;uuml; kabul etmeleri i&amp;ccedil;in onlara uygulanan baskıları ifade eder. Me&amp;rsquo;m&amp;ucirc;n, Mihne vasıtasıyla, dinin bilgi ve h&amp;uuml;k&amp;uuml;m kaynaklarına v&amp;acirc;kıf ve ilm&amp;icirc; olarak onları yorumlama yetkinliğine sahip hadis ve fıkıh bilginlerinin n&amp;uuml;f&amp;ucirc;zunu kırmayı ve halifenin din&amp;icirc; otoritesini artırmayı ama&amp;ccedil;lamıştır. Ehl-i had&amp;icirc;s &amp;acirc;limlerin ekseriyeti, tehdit edildikleri veya bilfiil maruz kaldıkları baskı ve eziyet karşısında halku&amp;rsquo;l-Kur&amp;rsquo;&amp;acirc;n g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş&amp;uuml;n&amp;uuml; ikrar etmek durumunda kalırken, se&amp;ccedil;kin muhaddis Ahmed b. Hanbel (&amp;ouml;. 241/855) buna karşı &amp;ccedil;ıkmıştır. İbn Hanbel&amp;rsquo;e g&amp;ouml;re, din&amp;icirc; bilgi ve h&amp;uuml;k&amp;uuml;mlerin asıl kaynağı &amp;ldquo;nakil&amp;rdquo;dir; naslar ile ilk M&amp;uuml;sl&amp;uuml;man nesillerin g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş ve uygulamalarıdır (&lt;em&gt;eser&lt;/em&gt;). Bu kaynaklarda bulunmayan ve onlarla irtibatsız bir şekilde sırf akla dayalı olarak vazedilen g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş ve değerlendirmeler (&lt;em&gt;re&amp;rsquo;y&lt;/em&gt;) ise muteber değildir. O, bu t&amp;uuml;rden bir g&amp;ouml;r&amp;uuml;ş saydığı halku&amp;rsquo;l-Kur&amp;rsquo;&amp;acirc;n&amp;rsquo;ı reddederken din&amp;icirc; bilgi ve h&amp;uuml;k&amp;uuml;mlerin meşr&amp;ucirc; ve muteber kaynakları olarak nas ve eseri vurgulamıştır. İbn Hanbel&amp;rsquo;in Mihne s&amp;uuml;recinde kararlı ve g&amp;uuml;&amp;ccedil;l&amp;uuml; bir şekilde vurguladığı bu husus, diğer İsl&amp;acirc;m&amp;icirc; ilimler gibi, fıkıh d&amp;uuml;ş&amp;uuml;ncesini de fark edilir bi&amp;ccedil;imde etkilemiştir. H&amp;acirc;kim ve yaygın bir olgu olarak bir m&amp;uuml;ctehidin ictihad y&amp;ouml;ntemini ve fıkh&amp;icirc; g&amp;ouml;r&amp;uuml;şlerini esas almak suretiyle bir fıkıh mezhebi b&amp;uuml;nyesinde y&amp;uuml;r&amp;uuml;t&amp;uuml;len fıkıh &amp;ccedil;alışmaları, hadis rivayetlerini fıkh&amp;icirc; istidl&amp;acirc;l s&amp;uuml;re&amp;ccedil;lerinde ve fıkıh metinlerinde belirgin bir şekilde &amp;ouml;ne &amp;ccedil;ıkarıp g&amp;ouml;r&amp;uuml;n&amp;uuml;r kılacak; fakih mensubu bulunduğu fıkıh &amp;ccedil;evresinde ortaya konmuş birikimin hadisle irtibatını ispat ve tahkim etmeye &amp;ccedil;alışacaktır. Ehl-i hadis ise, hadis ve eser rivayetleri &amp;ccedil;er&amp;ccedil;evesinde bir fıkhın m&amp;uuml;mk&amp;uuml;n olduğunu g&amp;ouml;steren eserler telif edecektir. Bu makale, bahse konu gelişmenin ehl-i had&amp;icirc;s muhitindeki tezah&amp;uuml;rlerini, İbn Hanbel&amp;rsquo;in ictihad y&amp;ouml;ntemini ve fıkh&amp;icirc; g&amp;ouml;r&amp;uuml;şlerini benimseyen Eb&amp;ucirc; Bekir el-Hall&amp;acirc;l (&amp;ouml;. 311/923) ile &amp;ldquo;mutlak ictihad&amp;rdquo; faaliyetinde bulunmuş olan İbn Huzeyme (&amp;ouml;. 311/924) ve İbn&amp;uuml;&amp;rsquo;l-M&amp;uuml;nzir&amp;rsquo;in (&amp;ouml;. 318/930) fıkh&amp;icirc; mesaileri &amp;ccedil;er&amp;ccedil;evesinde incelemeyi ama&amp;ccedil;lamaktadır.&lt;/p&gt;</description>
    <description descriptionType="Other">Citation/©: Efe,H. (2022). Mihne Sonrasında Ehl-i Hadîs Muhitinde Fıkıh: Ebû Bekir El-Hallâl, İbn Huzeyme ve İbnü'l-Münzir. Theosophia, 5, 121-142.</description>
  </descriptions>
</resource>
100
65
views
downloads
All versions This version
Views 100100
Downloads 6565
Data volume 95.2 MB95.2 MB
Unique views 8787
Unique downloads 5858

Share

Cite as