Published September 15, 2022 | Version v1
Journal article Open

Nowe stanowiska rzadkich pająków (Araneae) w Polsce

Creators

  • 1. Zbiory Przyrodnicze, Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61–614 Poznań, Polska, e-mail: ggierlas@gmail.com
  • 2. ul. Czarnieckiego 5/8, 30-536 Kraków, Polska
  • 3. Zbiory Przyrodnicze, Wydział Biologii, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61–614 Poznań, Polska

Description

New records of rare spiders (Araneae) in Poland. During arachnological researches carried out for different reasons, using various methods in distant places of Poland, we have collected rich faunistic material. Although, main part of spiders assemblages composition usually are common species, there is a share of species that are rarely collected. Appreciating their role in the ecosystems and a small amount of data, we chose ten species deserving more attention: Altella biuncata, Berlandina cinerea, Ceratinella major, Dasumia carpatica, Erigonoplus globipes, Mansuphantes arciger, Ozyptila rauda, Pseudomaro aenigmaticus, Saloca diceros, and Saloca kulczynskii.

Files

Przyroda_28(online013).pdf

Files (5.0 MB)

Name Size Download all
md5:779db93eadedf3ff30348a45e962d90c
5.0 MB Preview Download

Additional details

References

  • Angeler D.G., Fried-Petersen H.B., Allen C.R., Garmestani A., Twidwell D., Chuang W.-C., Donovan V.M., Eason T., Roberts C.R., Sundstrom S.M., Wonkka C.L. 2019. Adaptive capacity in ecosystems. Advances in Ecological Research 60: 1-24. DOI: doi.org/10.1016/bs.aecr.2019.02.001
  • Baran S. 1933. Materjały do fauny pająków (Araneida) okolic Rzeszowa. Sprawozdania Komisyi Fizjograficznej, Kraków 67: 23–36.
  • Bednarz S., Czajka M. 1966. Drugie stanowisko pająka Saloca diceros (Cambridge) (Micryphantidae) w Polsce. Przegląd zoologiczny 10: 397–398.
  • Bednarz S., Czajka M. 1968. Przyczynek do poznania fauny pająków Dolnego Śląska. Przegląd zoologiczny 112: 197–199.
  • Boroń M., Simon R. 2016. Wpływ czynników antropogenicznych na bioróżnorodność owadów. Medycyna Środowiskowa 19: 65–69.
  • Bösenberg W. 1901. Die Spinnen Deutschlands. I. Zoologica (Stuttgart) 14: 1–96.
  • Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. 1973. Chrząszcze Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 1. Katalog fauny Polski 23: 232 pp.
  • Chyzer C., Kulczyński W. 1894. Araneae Hungariae. Budapest 2: 1–151.
  • Czajka M. 1985. Pająki (Aranei) masywu Śleży i ich ochrona. Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego 40: 74–77.
  • Czajka M., Woźny M. 1971. Przyczynek do znajomości fauny pająków (Araneae) Polski. Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Zeszyty Przyrodnicze 11: 141–145.
  • Czajka M., Pilawski S., Woźny M. 1981. Przyczynek do znajomości pająków (Aranei) Bieszczadów. Fragmenta Faunistica 25: 453–461.
  • Feledyn-Szewczyk B. 2016. Bioróżnorodność jako wskaźnik monitorowania stanu środowiska. Studia i raporty IUNG-PIB 47(1): 105–124.
  • Foelix R.F. 2011. Biology of spiders. New York: Oxford University Press, 420 pp.
  • Gaston K.J. 2010. Valuing common species. Science 327:154–155.
  • Gierlasiński G. 2020. Nowe stanowisko Dasumia carpatica (Kulczyński, 1882) (Araneae: Dysderidae) w Beskidzie Zachodnim. Acta entomologica silesiana 28(015): 1–4 [online]. DOI:doi.org/10.5281/zenodo.3768406.
  • Hängg i A., Stöckli E., Nentwig W. 1995. Lebensräume mitteleuropäischer Spinnen. Charakterisierung der Lebensräume der häufigstenSpinnenarten Mitteleuropas und der mit diesen vergesellschafteten Arten. Miscellanea Faunistica Helvetiae 4, Neuchâtel.
  • Hong P., Schmid B., De Laender F., Eisenhauer N., Zhang X., Chen H., Craven D., De Boeck H.J., Hautier Y., Petchey O.L., Reich P.B., Steudel B., Striebel M., Thakur M.P., Wang S. 2022. Biodiversity promotes ecosystem functioning despite environmental change. Ecology Letters 25: 555–569. DOI:doi.org/10.1111/ele.13936.
  • Karpiński J. 1956. Pająki (Araneida) w biocenozie Białowieskiego Parku Narodowego. Roczniki Nauk Leśnych 14: 163–200.
  • Kulczyński W. 1881. Wykaz pająków Tatr, Babiej Góry i Karpat szlązkich z uwzględnieniem pionowego rozsiedlenia pająków w Galicyi zachodniej. Sprawozdanie Komisyi Fizyograficznej 15: 248–322.
  • Kulczyński W. 1882. Spinnen aus der Tatra und den Westlichen Beskiden. Kraków, 34 pp.
  • Kumschick S., Fronzek S., Entling M.H., Nentwig W. 2011. Rapid spread of the wasp spider Argiope bruennichi across Europe: a consequence of climate change? Climatic Change 109 (3): 319–329.
  • Kupryjanowicz J., Rozwałka R. 2007. Jacksonella falconeri (Jackson, 1908), a species newly recorded in Poland (Araneae: Linyphiidae). Polskie Pismo Entomologiczne 76(3): 161–165.
  • Lyons K., Schwartz M. 2001. Rare species loss alters ecosystem function – invasion resistance. Ecological Letters 4: 358–365.
  • Lyons K.G., Brigham C.A., Traut B.H., Schwartz M.W. 2005. Rare species and ecosystem functioning. Conservation Biology 19(4): 1019–1024. DOI:10.1111/j.1523-1739.2005.00106.x.
  • MacDougall A.S., McCann K.S., Gellner G., Turkingt on R. 2013. Diversity loss with persistent human disturbance increases vulnerability to ecosystem collapse. Nature 494: 86–89.
  • Menge A. 1872. Preussische Spinnen. V. Abtheilung. Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig (N. F.) 3: 297–326.
  • Mouillot D., Bellwood D.R., Baraloto C., Chave J., Galzin R., Harmelin-Vivien M., Kulbicki M., Lavergne S., Lavorel S., Mouquet N., Timothy Paine C.E., Renaud J., Thuiller W. 2013. Rare species support vulnerable functions in High-Diversity Ecosystems. PLoS Biology 11(5): e1001569. DOI:10.1371/journal.pbio.1001569.
  • Nentwig W., Blick T., Bosmans R., Gloor D., Hängg i A., Kropf C. 2022. Spiders of Europe. Wersja 08.2022. https://www.araneae.nmbe.ch, dostęp: 01.08.2022. DOI:doi.org/10.24436/1.
  • Pilawski S. 1962. Wstępne badania pająków w Karkonoskim Parku Narodowym. Acta Universitatis Wratislaviensis, Prace zoologiczne 1: 181–188.
  • Pilawski S. 1965. O kilkunastu gatunkach pająków złowionych w Sudetach Śląskich nowych dla fauny Dolnego Śląska i Polski. Przegląd Zoologiczny 9(3): 254–265.
  • Prószyński J., Staręga W. 1971. Pająki – Aranei. Katalog fauny Polski 33: Warszawa (PWN), 382 pp.
  • Raven P., Wackernagel M. 2020. Maintaining biodiversity will define our long-term success. Plant Diversity 42(4): 211–220. DOI:doi.org/10.1016/j.pld.2020.06.002.
  • Rozwałka R. 2006a. Pająki (Araneae) Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego. Nowy Pamiętnik Fizjograficzny 4(1–2): 55–66.
  • Rozwałka R. 2006b. Pająki (Araneae) stanowiska roślinności kserotermicznej w Żmudzi koło Chełma. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody 25: 51–68.
  • Rozwałka R. 2010. Materiały do znajomości pająków Araneae Bieszczadów i Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Roczniki Bieszczadzkie 18: 167–177.
  • Rozwałka R. 2014. Materiały do znajomości pająków Araneae Beskidu Wschodniego. Roczniki Bieszczadzkie 22: 329–350.
  • Rozwałka R., Olbrycht T. 2017. New records of several rare spider species (Araneae) from south-eastern Poland. Fragmenta Faunistica 60(1): 67–81.
  • Rozwałka R., Stachowicz J. 2021. Katalog pająków (Araneae) województwa lubelskiego. Wydawnistwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, 271 pp.
  • Růžička V. Spiders in rocky habitats in Central Bohemia. The Journal of Arachnology 28: 217–222.
  • Sanocka-Wołoszynowa E. 1981. Badania pajęczaków (Aranei, Opiliones, Pseudoscorpionida) jaskiń Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Acta Universitatis Wratislaviensis, 548, Prace Zoologiczne 11: 92 pp.
  • Säterberg T., Jonsson T., Yearsley J., Berg S., Ebenman B. 2019. A potential role for rare species in ecosystem dynamics. Scientific Reports 9, Article numer: 11107 (2019). DOI: doi.org/10.1038/s41598-019-47541-6.
  • Smith M.D., Knapp A.K. 2003. Dominant species maintain ecosystem function with nonrandom species loss. Ecological Letters 6:509–517.
  • Stańska M. 2001. Pająki (Araneae) Niziny Mazowieckiej, stan wiedzy, zagrożenia, sposoby ochrony, pp. 295–304, In: Strategia ochrony fauny na Nizinie Mazowieckiej Kot H., Dombrowski A. (Eds.). Wyd. MTOF, Siedlce.
  • Staręga W. 1966. Przyczynek do poznania fauny pająków (Aranei) Polski. Fragmenta Faunistica 13: 175–186.
  • Staręga W. 1971. Pająki (Aranei) Bieszczadów. Fragmenta Faunistica 17: 53–126.
  • Staręga W. 1972. Nowe dla Polski i rzadsze gatunki pająków (Aranei), z opisem Lepthyphantes milleri sp.n. Fragmenta Faunistica 18: 55–98.
  • Staręga W. 1974. Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce. Fragmenta Faunistica 19: 395–420.
  • Staręga W. 1976. Pająki (Aranei) Pienin. Fragmenta Faunistica 21: 233–330.
  • Staręga W. 1983. Wykaz krytyczny pająków (Aranei) Polski. Fragmenta Faunistica 27: 149–268.
  • Staręga W. 1984. Materiały do znajomości rozmieszczenia pająków (Aranei) w Polsce. VIII-X. Fragmenta Faunistica 28: 79–136.
  • Staręga W. 1996. Spinnen (Araneae) von oberschlesischen Abraumhalden des Steinkohlebergbaus. Fragmenta Faunistica 39: 329–344.
  • Staręga W., Kupryjanowicz J. 1996. Beitrag zur Kenntnis der Spinnen (Araneae) des Gorce-Gebirges. Fragmenta Faunistica 39: 313–328.
  • Staręga W., Majkus Z., Miszta A. 2001. Czerwona Lista Pająków (Araneae) Górnego Śląska. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Raporty Opinie 5: 8–35.
  • Szymański D., Szymański D.M., Szymański E., Kłonowski P., Szymański H.M. 2021. Pająki (Araneae) wydm śródlądowych środkowej części Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej. Przegląd Przyrodniczy 32(2): 13–21.
  • Trigos-Peral G., Rutkowski T., Witek M., Ślipiński P., Babik H., Czechowski W. 2020. Three categories of urban green areas and the effect of their different management on the communities of ants, spiders and harvestmen. Urban Ecosystems, DOI:/10.1007/s11252–020–00949–9.
  • Wiśniewski K., Rozwałka R., Wesołowska W. 2018. Distribution, habitat affinities and phenology of the Micrargus herbigradus-species group (Araneae: Linyphiidae) in Poland. Biologia 73:151–164.
  • World Spider Catalog (2022). World Spider Catalog. Version 23.5. Natural History Museum Bern, http://wsc.nmbe.ch, dostęp: 01.08.2022. DOI:doi.org/10.24436/2.