Published December 27, 2023 | Version v1
Journal article Restricted

The fish collection of José Mariano da Conceição Veloso (1742-1811) and the beginning of ichthyological research in Brazil, with a taxonomic description of the extant specimens

  • 1. CIBIO, Centro de Investigação em Biodiversidade e Recursos Genéticos, InBIO Laboratório Associado, Campus de Vairão, Universidade do Porto, 4485-661 Vairão, Portugal & BIOPOLIS Program in Genomics, Biodiversity and Land Planning, CIBIO, Campus de Vairão, 4485-661, Vairão, Portugal & Departamento de Vertebrados, Museu Nacional, Universidade Federal do Rio de Janeiro, Quinta da Boavista, São Cristóvão, 20940-040 Rio de Janeiro, Brasil & Section of Amphibians and Reptiles, Carnegie Museum of Natural History, 4400 Forbes Avenue, Pittsburgh PA, 15213, USA & luisceriaco@gmail.com; https://orcid.org/0000-0002-0591-9978
  • 2. CIBIO, Centro de Investigação em Biodiversidade e Recursos Genéticos, InBIO Laboratório Associado, Campus de Vairão, Universidade do Porto, 4485-661 Vairão, Portugal & BIOPOLIS Program in Genomics, Biodiversity and Land Planning, CIBIO, Campus de Vairão, 4485-661, Vairão, Portugal
  • 3. Departamento de Vertebrados, Museu Nacional, Universidade Federal do Rio de Janeiro, Quinta da Boavista, São Cristóvão, 20940-040 Rio de Janeiro, Brasil & canezlucas@gmail.com; https://orcid.org/0009-0005-7451-3890
  • 4. Departamento de Vertebrados, Museu Nacional, Universidade Federal do Rio de Janeiro, Quinta da Boavista, São Cristóvão, 20940-040 Rio de Janeiro, Brasil & moreira.c.r@gmail.com; https://orcid.org/0000-0003-4599-7214 Corresponding authors

Description

Ceríaco, Luis M. P., Santos, Bruna S., Semedo, Thiago B. F., Garcia, Lucas Canes, Moreira, Cristiano Rangel (2023): The fish collection of José Mariano da Conceição Veloso (1742-1811) and the beginning of ichthyological research in Brazil, with a taxonomic description of the extant specimens. Zootaxa 5391 (1): 1-85, DOI: 10.11646/zootaxa.5391.1.1, URL: https://www.mapress.com/zt/article/download/zootaxa.5391.1.1/52545

Files

Restricted

The record is publicly accessible, but files are restricted to users with access.

Linked records

Additional details

Identifiers

URL
https://www.checklistbank.org/dataset/284359
LSID
urn:lsid:zoobank.org:pub:D9DB067A-8828-4A79-A1D4-CBA9FA1D2EBD
LSID
urn:lsid:plazi.org:pub:6571440ECC576B431C102D1BFFD4B720
URL
http://publication.plazi.org/id/6571440ECC576B431C102D1BFFD4B720

References

  • Anderson Jr., W.D. (2002) Lutjanidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1479-1504.
  • Anonymous (1781) Breves instruccoes aos correspondentes da Academia das Sciencias de Lisboa sobre as remessas dos produtos, e noticias pertencentes a historia da natureza para formar hum Museo Nacional. Lisboa, Regia officina typografica, 45 pp.
  • Antunes, M.T. (2007) Alexandre Rodrigues Ferreira e a sua Obra no Contexto Portugues e Universal. Verona, Aletheia Editores, 122 pp.
  • Antunes, M.T. & Balbino, A.C. (2003) Herbario de peixes do Brasil no sec. XVIII. In: Ferrao, C. & Soares, J.P.M. (Eds.), Viagem ao Brasil de Alexandre Rodrigues Ferreira: a expedicao philosofica pelas capitanias do Para, Rio Negro, Mato Grosso e Cuyaba: Documentos do Museu Bocage de Lisboa, Vol.I. Petropolis, Kapa Editorial, pp. 75-119.
  • Antunes, M.T., Taquet, P. & Balbino, A. (2014) The "Real Academia das Sciencias de Lisboa" and the adventure of Pierre August Broussonet, a pioneer of Brazil's Ichthyology and the scientific relationships between Portugal and France. Zoosystema, 36 (1), 81-99. https://doi.org/10.5252/z2014n1a6
  • Argolo, L.A., Lopez-Fernandez, H., Batalha-Filho, H. & de Mello Affonso, P.R.A. (2020) Unraveling the systematics and evolution of the 'Geophagus' brasiliensis (Cichliformes: Cichlidae) species complex. Molecular Phylogenetics and Evolution, 150, 106855. https://doi.org/10.1016/j.ympev.2020.106855
  • Bauchot, M.L. (1976) Les poissons en herbier de Commerson. In: Gueze P. (Ed.), Biologie marine et exploitation des ressources de l'Ocean Indien occidental. Travaux et documents de L'O.R.S.T.0.M. No 47. O.R.S.T.O.M., Paris, pp. 3-9.
  • Bediaga, B. & Lima, H.C. (2015) A "Flora Fluminesis" de frei Vellozo: uma abordagem interdisciplinar. Boletim Museu Paraense Emilio Goeldi, Ciencia Humanas, 10 (1), 85-107. https://doi.org/10.1590/1981-81222015000100005
  • Bertin, L. (1950) Les poissons en herbier et le systeme ichtyologique de Michel Adanson. Memoires du Museum national d'histoire naturelle, Serie A, Zoologie, 1, 15-45.
  • Bocage, J.V.B. (1862) Instruccoes praticas sobre o modo de colligir, preparar e remetter productos zoologicos para o Museu de Lisboa. Imprensa Nacional, Lisboa, 96 pp.
  • Bohlke, E.B. & Smith, D.G. (2003) Muraenidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 2. Bony Fishes Part 1 (Acipenseridae to Grammatidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 700-718.
  • Burgess, W.E. (2002a) Pomacanthidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1673-1683.
  • Burgess, W.E. (2002b) Ephippidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1799-1800.
  • Carauta, J.P. (1969) A data efetiva de publicacao da "Flora Fluminensis". Vellozia, 7, 26-33.
  • Carpenter, K.E. (2002a) n.k. In: The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 2. Bony Fishes Part 1 (Acipenseridae to Grammatidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 601-1374.
  • Carpenter, K.E. (2002b) The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1375-2127.
  • Carpenter, K.E. (2002c) Lobotidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1505.
  • Carpenter, K.E. (2002d) Sparidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1554-1577.
  • Carpenter, K.E & De Angelis, N. (2016) n.k. In: The Living Marine Resources of the Eastern Central Atlantic. Vol. 4. Bony Fishes Part 2 (Perciformes to Tetradontiformes) and Sea Turtles. Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2343-3124.
  • Carvalho, F.A. (1836a) Instruccoes sobre o modo de preparar, e conservar accidentalmente os differentes exemplares zoologicos, que houverem de ser conduzidos das possessoes portuguezas ultramarinas ate a sua definitiva preparacao. Typografia da Academia, Lisboa, 83 pp.
  • Carvalho, F.A. (1836b) Catalogo Ms. Das Colleccoes de Vertebrados do Museu da Academia de Sciencias de Lisboa. Unpublished manuscript document, available under the accession number AHMB REM. 437. Museu Nacional de Historia Natural e da Ciencia, Universidade de Lisboa, Lisboa. [unknown pagination]
  • Casaleiro, P.J.E. (2022a) Gabinete de Historia Natural de Domingos Vandelli: a recriacao e a recuperacao dos conteudos das galerias historicas do Museu da Universidade de Coimbra no periodo 2015-2019. In: Simoes, C., Araujo, A.C. & Casaleiro, P. (Eds.), Redes Cientificas da Universidade de Coimbra no Iluminismo. Imprensa da Universidade de Coimbra, Coimbra, pp. 137-188.
  • Casaleiro, P.J.E. (2022b) Viagens filosoficas do Iluminismo. In: Simoes, C., Araujo, A.C. & Casaleiro, P. (Eds.), Redes Cientificas da Universidade de Coimbra no Iluminismo. Imprensa da Universidade de Coimbra, Coimbra, pp. 569-592.
  • Casaleiro, P.J.E. & Pereira, H.M.M.C. (2018) A exposicao Natureza Exotica: aspectos do acervo de Alexandre Rodrigues Ferreira na Universidade de Coimbra. Agricultura Familiar: Pesquisa, Formacao e Desenvolvimento, 12 (1), 111-130. https://doi.org/10.18542/raf.v12i1.6081
  • Casaleiro, P., Rufino, A.C., Heitor, F. & Mota, P. (2011) Redescoberta da colecao ictiologica do seculo XVIII no Museu da Ciencia, Universidade de Coimbra. In: Fiolhais, C., Simoes, C. & Martins, D. (Coord.), Congresso Luso-Brasileiro de Historia das Ciencias -Livro de Actas. Imprensa da Universidade de Coimbra, Coimbra, pp. 1006-1017.
  • Ceriaco, L.M.P. (2014) Zoologia e Museus de Historia Natural em Portugal (Seculos XVIII -XX). Unpublished Ph.D. thesis, Universidade de Evora, Evora. [unknown pagination]
  • Ceriaco, L.M.P. (2021) Zoologia e Museus de Historia Natural em Portugal (Seculos XVIII -XX). Editora da Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, 720 pp.
  • Ceriaco, L.M.P & Marques, M.P. (2011) Peixes em herbario. Uma tecnica cientifico-museologica do seculo XVIII. In: Fiolhais, C., Simoes, C. & Martins, D. (Coord.), Congresso Luso-Brasileiro de Historia das Ciencias -Livro de Actas. Imprensa da Universidade de Coimbra, Coimbra, pp. 1204-1219.
  • Chao, N.L. (2002) Sciaenidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1583-1653.
  • Collette, B.B. (2002) Scombridae. In: Carpenter K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1836-1857.
  • Domingues, A.M.V. (2021) No trilho da 'viagem filosofica' de Alexandre Rodrigues Ferreira: uma breve historia das suas colecoes e sua disseminacao. Boletim do Museu Paraense Emilio Goeldi. Ciencias Humanas, 16 (3), e20200109. https://doi.org/10.1590/2178-2547-bgoeldi-2020-0109
  • Daget, J. & Saldanha, L. (1989) Histoires naturelles Franco-Portugaises du XIXe siecle. Instituto Nacional de Investigacao das Pescas, Lisboa, 252 pp.
  • Ebert, D.A., Dando, M. & Fowler, S. (2021) Sharks of the world: a complete guide. Vol. 19. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, 624 pp. https://doi.org/10.1515/9780691210872
  • Feltes, R.M. (2002) Polynemidae. In: Carpenter K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1578-1582.
  • Fernandes, A. (1947) Quatro cartas ineditas de Brotero para o Conde da Barca. Tipografia da Atlantida, Coimbra, 35 pp.
  • Ferreira, A.R. (1794) Inventario geral e particular de todos os produtos naturais e artificiais, instrumentos, livros, utensilios e moveis pertencentes ao Real Gabinete de Historia Natural, Jardim Botanico e suas casas anexas, como sao: gabinete da biblioteca, casa do desenho, dita do laboratorio, dita das preparacoes e armazem de reserva etc. Tudo como nela se declara. Unpublished manuscript, available under the accession number BN 21, 1, 010. Biblioteca Nacional do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro, 221 pp.
  • Figueiredo, J.L. & Menezes, N.A. (1978) Manual de peixes marinhos do sudeste do Brasil. II. Teleostei (1). Museu de Zoologia, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, 110 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.109986
  • Figueiredo, J.L. & Menezes, N.A. (1980) Manual de peixes marinhos do sudeste do Brasil. III. Teleostei (2). Museu de Zoologia, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, 90 pp.
  • Figueiredo, J.L. & Menezes, N.A. (2000) Manual de peixes marinhos do sudeste do Brasil. VI Teleostei (5). Museu de Zoologia, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, 116 pp.
  • Frable, B.W., Baldwin, C.C., Luther, B.M & Weigt, L.A. (2013) A new species of western Atlantic lizardfish (Teleostei: Synodontidae: Synodus) and resurrection of Synodus bondi Fowler, 1939, as a valid species from the Caribbean with redescriptions of S. bondi, S. foetens (Linnaeus, 1766), and S. intermedius (Agassiz, 1829). Fishery Bulletin, 111, 122- 146. https://doi.org/10.7755/fb.111.2.2
  • Fritzsche, R.A. (2016) Fistulariidae. In: Carpenter, K.E. & De Angelis, N. (Eds.), The living marine resources of the Eastern Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 1 (Elopiformes to Scorpaeniformes). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2242-2245.
  • Gama, J.S. (1869) Biographia e apreciacao dos trabalhos do botanico brasileiro Frei Jose Marianno da Conceicao Velloso. Rio de Janeiro, Typ. De Pinheiro & Co., 175 pp.
  • Garavello, J.C. (2005) Revision of genus Steindachneridion (Siluriformes: Pimelodidae). Neotropical Ichthyology, 3 (4), 607- 623. https://doi.org/10.1590/S1679-62252005000400018
  • Gilmore, R.G. (2002) Gerreidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.) The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1506-1521.
  • Gomes, U.L., Signori, C.N., Gadig, O.B.F. & Santos, H.R.S. (2010) Guia de Identificacao de Tubaroes e Raias do do Rio de Janeiro. Technical Books Editora, Rio de Janeiro, 234 pp.
  • Gray, J.E. (1845) Account of a ms. of Laurence Theodore Gronow lately purchased for the British Museum, with a collection of dry fish which it describes. Annals and Magazine of Natural History, 13 (2), 41-45. https://doi.org/10.1080/03745485709496302
  • Gronovius, J.F. (1742) A method of preparing specimens of fish, by drying their skins, as practiced by John Frid. Gronovius, M.D. at Leyden. Philosophical Transactions of the Royal Society, 42, 57-58. https://doi.org/10.1098/rstl.1742.0021
  • Guimaraes, K.L.A., Rosso, J.J., Gonzalez-Castro, M., Souza, M.F.B., Diaz de Astarloa, J.M. & Rodrigues, L.R.R. (2021) A new species of Hoplias malabaricus species complex (Characiformes: Erythrinidae) from the Crepori River, Amazon basin, Brazil. Journal of Fish Biology, 100 (2), 425- 443. https://doi.org/10.1111/jfb.14953
  • Harrison, I.J. (2002) Mugilidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 2. Bony Fishes Part 1 (Acipenseridae to Grammatidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1071-1085.
  • Heemstra, P.C. & Anderson, W.D. (2016) Serranidae. In: Carpenter, K.E. & De Angelis, N. (Eds.), The Living Marine Resources of the Eastern Central Atlantic. Vol. 4. Bony Fishes Part 2 (Perciformes to Tetraodontiformes) and Sea turtles. Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2365-2413.
  • Heemstra, P.C., Anderson, W.D. & Lobel, P.S. (2002) Serranidae. In: Carpenter K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 2. Bony Fishes Part 1. (Acipenseridae to Grammatidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1308-1369.
  • ICMBio (2018) Livro Vermelho da Fauna Brasileira Ameacada de Extincao. Vol. VI. Peixes. ICMBio/MMA, Brasilia, 1232 pp.
  • ICZN (1999) International code of zoological nomenclature. 4th Edition. International Trust for Zoological Nomenclature, London, 335 pp.
  • Klein, J.T. (1740) Historiae piscium promovendae missus primus de lapillis eorumque numero in craniis piscium, cum praefatione: De piscium auditu. Accesserunt I. Anatome tursionum; II. Observata in capite raiae. Vol. 1. Litteris Schreiberianis, Gedanii, 35 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.6910
  • Klein, J.T. (1741) Historiae piscium promovendae missus primus de lapillis eorumque numero in craniis piscium, cum praefatione: De piscium auditu. Accesserunt I. Anatome tursionum; II. Observata in capite raiae. Vol. 2. Litteris Schreiberianis, Gedanii, 39 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.6910
  • Klein, J.T. (1742) Historiae piscium promovendae missus primus de lapillis eorumque numero in craniis piscium, cum praefatione: De piscium auditu. Accesserunt I. Anatome tursionum; II. Observata in capite raiae. Vol. 3. Litteris Schreiberianis, Gedanii, 49 pp., 7 pls.
  • Klein, J.T. (1744) Historiae piscium promovendae missus primus de lapillis eorumque numero in craniis piscium, cum praefatione: De piscium auditu. Accesserunt I. Anatome tursionum; II. Observata in capite raiae. Vol. 4. Litteris Schreiberianis, Gedanii, 68 pp., 15 pls.
  • Klein, J.T. (1749) Historiae piscium [promovendae missus primus de lapillis eorumque numero in craniis piscium, cum praefatione: De piscium auditu. Accesserunt I. Anatome tursionum; II. Observata in capite raiae. Vol. 5. Litteris Schreiberianis, Gedanii, 102 pp., 20 pls.
  • Knudsen, S.W & Clements K.D. (2013) Revision of the fish family Kyphosidae (Teleostei: Perciformes). Zootaxa, 3751 (1), 1-101. https://doi.org/10.11646/zootaxa.3751.1.1
  • Kragh, H. (2003) Introducao a historiografia da ciencia. Porto Editora, Porto, 240 pp.
  • Last, P., Naylor, G., Seret, B., White, W., Carvalho, M. & Stehmann, M. (2016) Rays of the World. CSIRO publishing, Melbourne, 790 pp. https://doi.org/10.1071/9780643109148
  • Lindeman, K.C & Toxey C.S. (2002) Haemulidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1522-1550.
  • Linnaeus, C. (1758) Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Editio decima, reformata. Tomus I. Laurentii Salvii, Holmiae, (4) + 823 + (1) pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.542
  • Linnaeus, C. (1766) Systema naturae sive regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Pars I. Editio duodecima, reformata. Laurentii Salvii, Holmiae, 532 pp. [pp. (10) + 11-532] https://doi.org/10.5962/bhl.title.68927
  • Lopes, M.S., Bertucci, T.C.P., Rapagna, L., Tubino, R.D.A., Monteiro-Neto, C., Tomas, A.R.G., Tenorio, M.C., Lima, T., Souza, R., Carrilo-Briceno, J.D., Haimovici, M., Macario, K., Carvalho, C. & Socorro, O.A. (2016) The path towards endangered species: prehistoric fisheries in southeastern brazil. PloS ONE, 11 (6), e0154476. https://doi.org/10.1371/ journal.pone.0154476
  • Marceniuk, A.P., Oliveira, C., Sales, J.B.L. & Betancur-R, R. (2022) The marine catfishes of the genus Bagre (Siluriformes; Ariidae) from the Western Atlantic. Marine Biodiversity, 52 (1), 12. https://doi.org/10.1007/s12526-021-01238-0
  • Menezes, N.A. & Figueredo, J.L. (1980) Manual de peixes do sudeste do Brasil. IV. Teleostei (3). Museu de Zoologia, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, 96 pp.
  • Menezes, N.A. & Figueredo, J.L. (1985) Manual de peixes do sudeste do Brasil. V. Teleostei (4). Museu de Zoologia, Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, 105 pp.
  • Moraes, F., Reboucas, M., Jordao, S., Pereira, L.A., Santos, E., Amorim, R., Lobo, V., Silva Junior, L., Cabral, D. & Bertoncini, A. (2013) A pesca no entorno do Monumento Natural das Ilhas Cagarras. In: Moraes, F., Bertonicini, A. & Aguiar, A. (Eds.), A Historia, Pesquisa e Biodiversidade do Monumento Natural das Ilhas Cagarras. Museu Nacional, Rio de Janeiro, pp. 246-268.
  • Moura, R.L., Figueiredo, J.L. & Sazima, I. (2001) A new parrotfish (Scaridae) from Brazil, and revalidation of Sparisoma amplum (Ranzani, 1842), Sparisoma frondosum (Agassiz, 1831), Sparisoma axillare (Steindachner, 1878) and Scarus trispinosus Valenciennes, 1840. Bulletin of Marine Science, 68 (3), 505-524.
  • Mendes, I.S., Melo, B.F., Damasceno, J.S., Teixeira, D.F. & Carvalho, D.C. (2022) Phylogeography of Hypomasticus copelandii reveals distinct genetic lineages along Atlantic coastal drainages of eastern Brazil (Teleostei, Anostomidae). Diversity, 14 (1), 29. https://doi.org/10.3390/d14010029
  • Munroe, T.A. & Nizinski, M.S. (2002) Clupeidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 2. Bony Fishes Part 1. (Acipenseridae to Grammatidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 804-830.
  • Navarro, E.D.A. (2013) Dicionario de Tupi Antigo: a Lingua Indigena Classica do Brasil. Global Editora, Sao Paulo, 620 pp.
  • Nion, H., Rios, C. & Meneses, P. (2016) Peces del Uruguay: Lista sistematica y nombres comunes. Segunda edicion corregida y ampliada. Montevideo, Dinara, 172 pp.
  • Nunes, M.F. & Brigola, J.C. (1999) Jose Mariano da Conceicao Veloso (1742-1811) Um frade no Universo da Natureza. In: Campos, F.M.G. (Ed.), A Casa literaria do Arco do Cego (1799-1801). Bicentenario. Lisboa, Biblioteca Nacional & Imprensa Nacional-Casa da Moeda, Lisboa, pp. 51-75.
  • Pataca, E.M. (2019) Frei Veloso Viajante. In: Pataca, E.M. & Luna, F.J. (Eds.), Frei Veloso e a Tipografia do Arco do Cego. Editora da Universidade de Sao Paulo, Sao Paulo, pp. 155-186.
  • Pequignot, A. (2006) Une peau entre deux feuilles, l'usage de l'herbier em taxidermie aux XVIIIe et XIXe siecles en France. Revue d'histoire des sciences, 59 (1), 127-136.
  • Randall, J.E. (2002) Mullidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1654-1659.
  • Rocha, L.A. (2016) Acanthuridae. In: Carpenter, K.E. & De Angelis, N. (Eds.), The Living Marine Resources of the Eastern Central Atlantic. Vol. 4. Bony Fishes Part 2 (Perciformes to Tetradontiformes) and Sea Turtles. Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2856-2862.
  • Sa, J.A. (1783) Compendio de Observacoes que formao o plano da Viagem Politica, e filosofica, que se deve fazer dentro da patria. Dedicado a sua Alteza Real o serenissimo Principe do Brasil. Pelo Doutor Jose Antonio de Sa. Oppositor as cadeiras de leis da Universidade de Coimbra, e correspondente da Academia de Sciencias de Lisboa. Academia de Ciencias de Lisboa, Lisboa, 276 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.64872
  • Smith-Vaniz, W.F. (2002) Carangidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1426-1468.
  • Smith-Vaniz, W.F. (2016) Carangidae. In: Carpenter, K.E. & De Angelis, N. (Eds.), The living marine resources of the Eastern Central Atlantic. Vol. 4. Bony Fishes Part 2 (Perciformes to Tetradontiformes) and Sea turtles. Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2454-2514
  • Starnes, W.C. (2002) Priacanthidae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2. (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1379-1385.
  • Starnes, W.C. (2016) Priacanthidae. In: Carpenter, K.E. & De Angelis, N. (Eds.), The Living Marine Resources of the Eastern Central Atlantic. Vol. 4. Bony Fishes Part 2 (Perciformes to Tetradontiformes) and Sea Turtles. Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2418-2423.
  • Vandelli, D. (1779) "Viagens filosoficas ou Dissertacao sobre as importantes regras que o filosofo naturalista, nas suas peregrinacoes, deve principalmente observar. Por D. V. 1779. Lisboa, Academia Real das Sciencias de Lisboa. Unpublished manuscript document, available under the accession number serie Vermelha Ms 405. Biblioteca da Academia das Ciencias de Lisboa, Lisboa, 109 + 1 pp.
  • Veloso, J.M.C. (1825) Florae fluminensis, seu, Descriptionum plantarum praefectura Fluminensi sponte mascentium liber primus ad systema sexuale concinnatus. Flumine Januario, ex Typographia nationali, 352 pp.
  • Walbaum, J.J. (1793) Jacobi Theodori Kleinii ichthyologia enodata sive index rerum ad historiam piscium naturalem synonymis recentissimorum systematicorum explicatus. Libraria Gleditschia, Lipsiae, vi + 114 pp. https://doi.org/10.5962/bhl.title.9096
  • Westneat, M.W. (2002) Labridae. In: Carpenter, K.E. (Ed.), The living marine resources of the Western Central Atlantic. Vol. 3. Bony Fishes Part 2 (Opistognathidae to Molidae). Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 1701-1722.
  • Westneat, M.W. (2016) Labridae. In: Carpenter, K.E. & De Angelis, N. (Eds.), The Living Marine Resources of the Eastern Central Atlantic. Vol.4. Bony Fishes Part 2 (Perciformes to Tetradontiformes) and Sea Turtles. Food and agriculture organization of the United Nations, Rome, pp. 2740-2758.
  • Yarrell, W. (1836) Exhibition of part of Mr. Yarrell's collection of British Fish, with observations upon the method made use of in preparing them. Proceedings of the Zoological Society of London, 4, 47-48.